HEON101 /2016-03-09/ Хичээл-7 /2-р хэсэг
-
Upload
e-gazarchin-online-university -
Category
Education
-
view
417 -
download
0
Transcript of HEON101 /2016-03-09/ Хичээл-7 /2-р хэсэг
![Page 1: HEON101 /2016-03-09/ Хичээл-7 /2-р хэсэг](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081502/587207711a28ab176b8b6691/html5/thumbnails/1.jpg)
Түлэгдэлт, авах арга хэмжээ
![Page 2: HEON101 /2016-03-09/ Хичээл-7 /2-р хэсэг](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081502/587207711a28ab176b8b6691/html5/thumbnails/2.jpg)
Арьс болон салст бүрхэвч дулааны, химийн, цахилгааны, туяаны хүчин зүйлийн нөлөөгөөр гэмтэхийг түлэгдэлт гэнэ.
Арьс нь бие махбодийг хамгаалж, гадаад орчинтой холбож байдаг нэлээд том эрхтэн бөгөөд биеийн жингийн 4-6%ийг эзэлдэг ба насанд хүрсэн хүний арьсны нийт талбай 1.7м2 байдаг.
![Page 3: HEON101 /2016-03-09/ Хичээл-7 /2-р хэсэг](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081502/587207711a28ab176b8b6691/html5/thumbnails/3.jpg)
Түлэнхийн талбайг тогтоох нь
Насанд хүрсэн хүний алга ~ 1м2. Нэлээд их хэмжээний түлэгдлийн үед 9-тийн дүрмийг баримталдаг. Гэвч бага насны хүүхдэд хүзүүнээс дээш хэсэг нь 21%байдаг. Өнгөц түлэгдэлтийн хувьд нийт талбайн 10с дээш хувь, гүн түлэгдэлтийн хувьд нийт талбайн 5с дээш хувь түлэгдсэн байхад эмнэлэгт хэвтүүлэх шаардлагатай байдаг.
![Page 4: HEON101 /2016-03-09/ Хичээл-7 /2-р хэсэг](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081502/587207711a28ab176b8b6691/html5/thumbnails/4.jpg)
АНГИЛАЛ
• Үүсгэж буй хүчин зүйлээр нь:1. Дулааны /бага температурын – 45-100 хэм
өндөр температурын – хайлмал металл,
галын дөл/2. Цахилгааны /бага хүчдэлийн – 1000 В хүртэл
өндөр хүчдэлийн – 1000с дээш В/3. Химийн /элбэг бус, ихэвчлэн хүчил, шүлт/4. Туяаны /ховор, цөмийн зэвсэг, атомын цахилгаан станц,
эрдэм шинжилгээний реактор дэлбэрэх үед/
![Page 5: HEON101 /2016-03-09/ Хичээл-7 /2-р хэсэг](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081502/587207711a28ab176b8b6691/html5/thumbnails/5.jpg)
1. Дулааны түлэгдэлт. • Галын дөл: бүх түлэнхийн 1/3ийг эзэлдэг. Ахуйд
элбэг тохиолддог. Архи согтууруулах ундаа хэрэглэх, нейлон синтетик хувцас өмссөн байх нь түлэгдэлтийг улам гүнзгийрүүлдэг.
• Халуун шингэн, уур: бүх түлэгдэлтийн 30%г эзэлдэг. Их талбайг хамарсан, жигд түлэгдэлт үүсдэг.
![Page 6: HEON101 /2016-03-09/ Хичээл-7 /2-р хэсэг](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081502/587207711a28ab176b8b6691/html5/thumbnails/6.jpg)
2. Цахилгааны: Цахилгаан гүйдэл бие рүү ороод гарахдаа биед гогцоо үүсгэдэг бөгөөд энэ нь гар-гар, гар-хөл, гар-толгой, 2 гар-2хөл, хөл-толгой гэх мэт байдаг бөгөөд хамгийн аюултай нь бүтэн гогцоо буюу 2гар-2хөл байдаг.
![Page 7: HEON101 /2016-03-09/ Хичээл-7 /2-р хэсэг](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081502/587207711a28ab176b8b6691/html5/thumbnails/7.jpg)
3. Химийн.– Хүчил: хүхрийн, давсны, хромын… үхжил
хуурай тав үүсгэснээр хүчил гүн нэвтэрч орохыг саатуулдаг.
нэлээн элбэг тохиолддог нь улаан хоолойн түлэгдэл
– Шүлт: эдийг уусгаж нялцайлгаж идэж улам гүн нэвтэрч ордог.
![Page 8: HEON101 /2016-03-09/ Хичээл-7 /2-р хэсэг](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081502/587207711a28ab176b8b6691/html5/thumbnails/8.jpg)
4. Туяаны.α, β, γ туяа, хэт ягаан туяа, инфра улаан туяа түлэнхий нь туяаны төрөл, хэмжээнээс хамаарах бөгөөд улайлтаас эхлээд удаан эдгэхгүй цэврүү, шарх үүсдэг. Долгионы хурдаас их хамаардаг ба хамгийн аюултай нь γ туяа болон нейтронууд юм.
![Page 9: HEON101 /2016-03-09/ Хичээл-7 /2-р хэсэг](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081502/587207711a28ab176b8b6691/html5/thumbnails/9.jpg)
• Зэргээр нь:1. 1р зэрэг: Арьсны өнгөц давхрага
бүрэн бус түлэгдэнэ – улайлт үүснэ. 2-4 хоногт ор мөргүй эдгэнэ.
2. 2р зэрэг: арьсны өнгөц давхрага бүрэн гэмтэн улайлт хавагналтаас гадна тунгалаг шингэнтэй цэврүү үүсдэг. 5-6 хоногт эдгэнэ.
![Page 10: HEON101 /2016-03-09/ Хичээл-7 /2-р хэсэг](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081502/587207711a28ab176b8b6691/html5/thumbnails/10.jpg)
3. 3р зэрэг: Арьс төдийгүй өөхөн давхрага түлэгдэнэ.
III a – шаравтар шингэн бүхий том том цэврүүнүүд үүсч цайвар болон шаравтар үхжил үүсч болно.
III b – цусархаг шингэн бүхий цэврүүнүүд үүсч арьс тэр чигээрээ үхжих ба өвдөлт нэлээн багассан байна.
![Page 11: HEON101 /2016-03-09/ Хичээл-7 /2-р хэсэг](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081502/587207711a28ab176b8b6691/html5/thumbnails/11.jpg)
4. 4р зэрэг: арьс өөхөн эд төдийгүй булчин шөрмөс яс хүртэл түлэгдэж бор хар өнгийн үхжил үүснэ.
![Page 12: HEON101 /2016-03-09/ Хичээл-7 /2-р хэсэг](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081502/587207711a28ab176b8b6691/html5/thumbnails/12.jpg)
Гүн ба талбайгаар нь
Хөнгөн Дунд Хүнд Маш хүнд
Биеийн гадаргуугын 5%-с бага талбай түлэгдэх
Биеийн гадаргуугын 20%-с бага талбай , гүн түлэгдэл бол 10%иас ихгүй нь түлэгдэх
Биеийн гадаргуугын 20-60%, гүн түлэгдэл бол 50%иас багагүй талбай түлэгдэх
Биеийн нийт гадаргуугын 50%с дээш нь түлэгдэх
![Page 13: HEON101 /2016-03-09/ Хичээл-7 /2-р хэсэг](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081502/587207711a28ab176b8b6691/html5/thumbnails/13.jpg)
Гүний хэмжээгээр нь
Өнгөц Арьс улайна, тунгалаг шингэнтэй цэврүүнүүдүүснэ. 5-12 хоногт идээлэхгүйэдгэнэ, сорви үүсэхгүй
ДундУлайна, хавагнана,Том хэмжээний шар шингэнтэйчинэрсэн цэврүүнүүд үүснэ. 14-45 хоногт эдгэнэ, сорви үүснэбуруу эмчилбэл хүндэрч тахир дутуу болно
Гүн Булчин хүртэл түлэгдэнэ. Үхэжсэн эдүүд өөрснөө Тасарч унана. 3-8 сар болж эдгэнэ.Тахир дутуу байдал үүснэ.
![Page 14: HEON101 /2016-03-09/ Хичээл-7 /2-р хэсэг](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081502/587207711a28ab176b8b6691/html5/thumbnails/14.jpg)
АНХНЫ ТУСЛАМЖдулааны химийн цахилгааны
• галыг унтраах шатаж буй үед хэвтэж эргэж хөрвөж унтраах• наалдсан хувцас эд зүйлсийг авахгүй тойруулж хайчлах•Хүйтэн усаар угаах 10-20 мин• цэврүүг хагалж болохгүй• чийгтэй боолт хийх /фурациллин/• шингэн уулгах• эмнэлэгт хүргэх
• урсгал усаар удаан угаах хүчил – 2% содийн уусмал шүлт – уксус болон лимоны сул уусмал• хуурай боолт хийх• улаан хоолойн түлэгдлийн үед юм идүүлэх, ус, сүү уулгах• эмнэлэгт хүргэх
• цахилгаан үл дамжуулах зүйлсийг /зузаан даавуу, цэмбэ, резин, мод/ ашиглан хүчдэл үүсгэгчээс салгана. • дээрх 2той адил арга хэмжээ авна
зүрх судас амьсгалын үйл ажиллагааг хянан шаардлагатай үед АВС үзүүлнэ.