Heä tieâu hoùa Digestive system - hcmuaf.edu.vn 3 Su trao doi chat va nang luong... · các...

10/17/2011

1

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí1

Heä tieâu hoùaDigestive system



Odocoileus virginianusAmoeba proteus

Ailuropoda melanoleucaUrsus maritimus



Quá trình dinh dưỡng đơn giản

• Dinh dưỡng tự dưỡng: dinh dưỡng giống thực vậtxanh.

• Dinh dưỡng hoại dưỡng: vi khuẩn và nấm tiêu hóathức ăn của chúng ở ngoài tế bào• Chúng thu nhận chất dinh dưỡng bằng cách tiết enzyme

vào trong thức ăn của của mình.• Những enzyme này phá vỡ các hợp chất phức tạp thành

các chất đơn giản mà vi khuẩn và nấm có thể hấp thuđược.


Hệ tiêu hóa ở sinh vật đa bào

• Dinh dưỡng dị dưỡng: ở động vật, hệ tiêu hóa(bọt biển không có) tiến hóa với những điểm sau• Ống tiêu hóa chỉ mở ra ngoài qua một lổ

• Ví dụ: sứa và giun dẹp

• Dạng đơn giản, ống chưa được biệt hóa, ống tiêu hóamở ra hai đầu

• Ví dụ : Giun tròn

• Phức tạp hơn, ống tiêu hóa cuộn lại với các cơ quantiêu hóa phụ

• Ví dụ: các loài động vật bậc cao như người

10/17/2011

2

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí7 17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí8

Tiến hóa để thích nghi

• Bộ răng• Chiều dài ống tiêu hóa• Cộng sinh• Nhai lại


• Thức ăn Protein dễ dàng được tiêu thụ; Động vật ăn thịtcó ống tiêu hóa ngắn.

• Cấu tạo hệ tiêu hóa• của người được coi là

hoàn chỉnh nhất

• Động vật ăn cỏ đòi hỏi phải có ống tiêu hóa đặc biệt dàivới những cơ quan đặc biệt để tiêu hóa cellulose trongthực vật.

• Sự thích nghi của ống tiêu hóa



10/17/2011

3


Sự thích nghi của răng


Quá trình tiêu hóa

• Thu nhận thức ăn

• Vận chuyển

• Tiêu hóa• Tiêu hóa cơ học• Tiêu hóa hóa học

• Hấp thu

• Bài xuất


Hệ tiêu hóa ở động vật nhai lại




Dạ dày ở động vật nhai lại

Ruột non Dạ cỏThực quản

Dạ tổ ong

Dạ lá sáchDạ múi khế

10/17/2011

4



• Động vật ăn cỏ đòi hỏi phải có ống tiêu hóa đặc biệt dài vớinhững cơ quan đặc biệt để tiêu hóa cellulose trong thực vật.

• Ở động vật nhai lạidạ dày có 4 ngăn

• Manh tràng lớn

Sư tiêu hóa bằng enzyme


Sự hấp thu và vận chuyển

• Tất cả các chất dinh dưỡng đượcthấm qua màng ruột

• Được thấm vào trong các maomạch hay mạch bạch huyết


Tổng kết sự tiêu hóa• Bẻ gãy thức ăn thành những phân tử nhỏ hơn• Tiêu hóa cơ học

• Cơ chế phá vỡ thức ăn thành những phần nhỏ hơn• Tiêu hóa hóa học

• Enzyme phân cắt các thức ăn thành các chất dinhdưỡng


Tổng kết sự tiêu hóa


10/17/2011

5


CARBOHYDRATE


Sự tiêu hóa CARBOHYDRATE

• Bắt đầu từ miệng: amylase nước bọt• Amylase bị biến tính trong dạ dày

• Ở ruột non: Enzym của tụy tạng phá vỡ tinh bộtthành các phân tử nhỏ hơn.

• Thành ruột non tiết ra các disaccharidases(sucrase, maltase, lactase)• Phán vỡ sucrose, maltose, lactose

• Quá trình hấp thu xảy ra ở tá tràng và hỗngtràng.



Các loại thực phẩmCarbohydrates

Polysaccharides (Tinh bột và glycogens)

Amylase

Sucrase

Lactase

DisaccharidesSucrose

Lactose

Sản phẩmtrung gian

Sản phẩmcuối cùng

Maltose

Maltase

Monosaccharides(glucose, galactose,

fructose)

Đơn vịhấp thụ

Các đường đa (ví dụ tinh bột và glycogen) được chuyểnhóa thành disaccharides, và sau đó được chuyển thànhcác đường đơn.

= Glucose= Fructose= Galactose 17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí30

Sự tiêu hóa PROTEIN• Quá trình tiêu hóa protein bắt đầu ở dạ dày

• Biến tính protein bởi HCl• Pepsin phân cắt protein lớn thành các chuỗi peptide nhỏ

hơn.• Enzyme của tuyến tụy tạng được tiết vào tá tràng

• Phân cắt các chuỗi peptide thành các amino acids, di- vàtri-peptide

• Enzyme của ruột thủy phân các peptide thành các aminoacid

10/17/2011

6


Sự tiêu hóa LIPID• Ở miệng: lipase ở lưỡi, hoạt tính rất yếu• Ở dạ dày: hoạt tính rất yếu• Ở ruột non: hoạt động rất mạnh và là nơi

tiêu hóa lipid chính.• Muối mật được tiết ra từ túi mật• Enzyme tiết ra từ tuyến tụy tạng được hoạt hóa

thành dạng có hoạt tính.• Monoglycerides, glycerol, acid béo• Được hấp thụ vào trong các vi nhung


Proteins được chuyển hóa thành polypeptides sauđó được chuyển thành các amino acid.

Sản phẩm cuối cùng của quá trình tiêu hóa chấtbéo là các monoglycerides và acid béo tự do.Chất béo

Triglyceride

Lipase

Monoglyceride

Acid béotự do

Pepsin &Trypsin

Carboxypeptidase& Chymotrypsin

Aminopeptidase

Protein Các mảnhPeptide Amino Acid

Glycerol



10/17/2011

7



Một số bệnh thiếu vitamin



10/17/2011

8


Công thức tính Body Mass Index.

• BMI =Trọng lượng(kg) / Chiều cao(m)2

• Chỉ số BMI nằm giữa 25 và 29.9 là “quá trọng lượng thôngthường", lớn hơn hoặc bằng 30 là “béo phì"

Tham khảo: Clinical Guidelines on the Identification, Evaluation, and Treatment ofOverweight and Obesity in Adults. National Heart, Lung and Blood Institute. June 17,1998

>31.1>32.3Bị béo phì27.8-31.127.3-32.3Nặng quá trọng lượng thông thường26.4-27.825.8-27.3Gần bị nặng quá trạng thái thông thường20.7-26.419.1-25.8Trọng lượng lý tưởng

<20.7<19.1Dưới trọng lượng thông thườngNam giớiNữ giới


Respiratory SystemHeä hoâ haáp


Hoâ haáp beân ngoaøi(External Respiration): söïtrao ñoåi khí xaûy ra giöõamaùu vaø caùc pheá nang

Hoâ haáp beân trong(Internal Respiration): Söïtrao ñoåi khoâng khí xaûy ragiöõa doøng maùu vaø caùc teábaøo cuûa moâ

Hoâ haáp teá baøo (Cellular Respiration): xaûy ra trong tytheå (Mitochondria) laø phaûn öùng bieán döôõng söû duïng O2vaø phoùng thích CO2 trong suoát quaù trình toång hôïp ATP

Thuaät ngöõ


Söï hoâ haáp

Söï hoâ haáp laø quaù trình ñoäng vaät trao ñoåikhí vôùi moâi tröôøng.Hoâ haáp goàm söï thu nhaän O2, vaän chuyeån vaø

cung caáp O2 cho caùc teá baøo, söï vaän chuyeånvaø thaûi CO2.Caàn phaân bieät vaø khoâng bò laãn loän giöõa söï

hoâ haáp cuûa cô theå vaø quaù trình hoâ haáp teábaøo

10/17/2011

9


Caùc hình thöùc cuûa hoâ haáp• (a) Khoâng khí ñöôïc khueách taùn tröïc tieáp qua beà maët cuûa caùc

sinh vaät ñôn baøo.• (b) Löôõng cö vaø nhieàu loaøi ñoäng vaät hoâ haáp qua da cuûa chuùng.• (c) Da gai coù moät nhuù nhoâ ra, giuùp laøm gia taêng beà maët hoâ

haáp.• (d)Hoâ haáp ôû coân truøng thoâng qua heä thoáng oáng khí thoâng ra

ngoaøi.• (e) Mang cuûa caù cung caáp moät beà maët lôùn vaø taïo ra doøng

ngöôïc ñeå trao ñoåi khoâng khí.• (f) Pheá nang cuûa ñoäng vaät coù vuù cung caáp moät beà maët lôùn ñeå

hoâ haáp, nhöng khoâng cho pheùp trao ñoåi doøng ngöôïc.


Caùc hình thöùc cuûa hoâ haáp


Caùc hình thöùc cuûa hoâ haáp• 1. Beà maët hoâ haáp• ÔÛ ñoäng vaät ñôn baøo vaø ña baøo baäc thaáp (giun deïp

nhoû) khí O2 vaø CO2 laø söï khueách taùn tröïc tieáp quamaøng teá baøo.• ÔÛ giun ñaát vaø eách nhaùi, O2 khueách tan qua beà

maët aåm öôùt vaø vaøo trong caùc mao maïch naèmdöôùi da vaø CO2 khueách taùn theo chieàu ngöôïc laïi.• Toác ñoä trao ñoåi khí chaäm


Beà maët coù dieän tích lôùn laø nôi dieãn ra söï khueách taùnKhoâng khí ôû ñoäng vaät: mang thích nghi vôùi quaù trìnhtrao ñoåi khoâng khí trong nöôùc caû beân ngoaøi (a) vaø beântrong (b). Phoåi (c) vaø khí quaûn (d) laø nhöõng cô quan traoñoåi khí ôû treân caïn


2. MangÔÛ moâi tröôøng nöôùc cô quan hoâ haáp laømang, quaù trình trao ñoåi khí ñöôïc thöïchieän khi nöôùc ñöôïc eùp qua caùc laù mang.Mang caù coù ñaëc ñieåm laø nöôùc vaø doøngmaùu chaûy theo caùc höôùng ngöôïc nhau doñoù caûi tieán vieäc thu nhaän O2.


ÔÛ ñaèng sau khoang mieäng, trong haàu nöôùc ñi qua bôø beântreân beà maët trao ñoåi khoâng khí cuûa mang, ñoàng thôøi maùutrong caùc maïng mao maïch ôû mang chaûy theo höôùngngöôïc laïi goïi laø trao ñoåi doøng ngöôïc

Khoâng coù doøng ngöôïc veà lyù thuyeát caù chæ thu nhaän ñöôïc50% oxy hoøa tan trong nöôùc, coøn vôùi trao ñoåi doøngngöôïc nhau moät vaøi loaøi caù coù theå thu nhaän tôùi 85% oxyhoøa tan trong nöôùc.

10/17/2011

10


3. OÁng khíMoâi tröôøng caïn ôû coân truøng laø oáng khí, caùcoáng naøy môû ra ngoaøi qua loã thôû. Caùc oáng roãngchöùa ñaày khoâng khí phaân nhaùnh trong moät heäthoáng caùc ñöôøng oáng daãn khoâng khí raát nhoûxuyeân saâu vaøo trong cô theå ñoäng vaät.



4. PhoåiÔÛ löôõng theâ – boø saùt –chim – thuù laø phoåi.Phoåi khaùc nhau veà hìnhdaïng vaø caáu truùc: ÔÛeách nhaùi phoåi laø nhöõngtuùi nhoû, thaønh nhaún, beàmaët töông ñoái nhoû.Boø saùt coù phoåi phöùctaïp hôn, vôùi beà maëtroäng hôn.Chim vaø ñoäng vaät coùvuù coù nhieàu pheá nangnhoû laøm taêng dieän tíchtieáp xuùc.


Phoåi cuûa löôõng cö

EÁch nhaùi, kyø gioâng vaø caù phoåi coù nhöõngtuùi gioáng traùi banh , thaønh nhaün vôùi beàmaët töông ñoái nhoû ñeå trao ñoåi khí


Nhieàu loaøi chim coù khaû naêng chòu ñöïng ñöôïc traïngthaùi trao ñoåi chaát ôû möùc ñoä cao thaäm chí trong ñieàukieän khaéc nghieät veà oxy


Chim hoâ haáp nhö theá naøo?•Hai phổi ở chim tương đối nhỏ và có mô xốpđặc. Tuy nhiên nó còn thêm chín hay nhiều hơntúi không khí rỗng nối với phổi và chứa đầytrong khoang cơ thể. Những túi này giống nhưnhững trái banh làm nhẹ cơ thể và làm nơi dựtrữ cho không khí sẽ tới phổi sau đó.

Quaù trình hoâ haáp cuûa chim goàm hai chu kì.Chu kì 1: Khí hít vaøo ñöôïc daãn thaúng töø khí quaûn ra caùc tuùisau vaø sau ñoù ñi ñeán phoåi.Chu kì 2: Khoâng khí ñöôïc daãn töø phoåi ra caùc tuùi khoâng khítröôùc vaø sau ñoù ñöôïc thôû ra ngoaøi thoâng qua khí quaûn.

Đường đi của không khí đi qua phổi luôn luôn theo một hướng, từ các túi saura các túi trước rồi ra ngoài. Do đó sự trao đổi O2 và CO2 xảy ra ở các mạchkhông khí nhỏ của phổi cả trong lúc hít vào và thở ra.

10/17/2011

11


Chim hoâ haáp nhö theá naøo?


Caùc saéc toá hoâ haáp• O2 coù ñoä hoøa tan thaáp trong nöôùc

(~0,5 ml/100ml nöôùc), do ñoù huyeáttöông trong maùu khoâng theå mang ñuûO2 thoõa maõn cho toång nhu caàu cuûacaùc teá baøo trong cô theå, neáu söï traoñoåi chaát xaûy ra ôû möùc cao. Ñeå giaûiquyeát vaán ñeà naøy caùc saéc toá hoâ haápñaëc bieät chöùa trong caùc teá baøo maùu.Nhöõng phaân töû naøy lieân keát vôùi O2moät caùch thuaän nghòch.


HemoglobinVaän chuyeån oxyHemocyanin: tìm thaáy ôû huyeát töôngcuûa ñoäng vaät chaân ñoát vaø thaân meàm (Cu)Hemoglobin: ÔÛ ñoäng vaät coù xöông soáng (Fe)

Vaän chuyeån carbon dioxidHuyeát thanh (7%)Hemoglobin (23%)Bicarbonate ion (70%)Myoglobin: döï tröõ oxy ôû cô



Theå tích hoâ haáp

• Khí löu thoâng (Tidal Volume TV)• Theå tích khí löu thoâng vaøo hoaëc ra khoûi phoåi trong ñieàu

kieän thôû bình thöôøng ôû ngöôøi tröôûng thaønh khoaûng 500 mL.

• Khí döï tröõ hít vaøo (Inspiratory Reserve Volume IRV)• Sau moät laàn hít vaøo bình thöôøng (chöa thôû ra) ngöôøi tröôûng

thaønh cuõng coù theå hít theâm coá söùc vôùi theå tích khoaûng2500mL.

• Khí döï tröõ thôû ra (Expiratory Reserve Volume ERV)• Sau moät laàn thôû ra bình thöôøng (chöa hít vaøo) ngöôøi tröôûng

thaønh cuõng coù theå thôû ra theâm vôùi theå tích khoaûng 1500mL.


Theå tích hoâ haáp• Theå tích khí caën (Residual Volume RV )• Theå tích khí toàn ñoïng trong phoåi ôû moïi thôøi ñieåm laø 1200

mL.

• Dung tích soáng (Vital Capacity VC)• Laø theå tích khí lôùn nhaát ñöôïc theå ra sau khi coù gaéng hít

vaøo heát söùc• VC = TV + IRV + ERV

• Toång dung löôïng phoåi (Total Lung Capacity TLC)• Toång theå tích khí maø phoåi coù theå chöùa.• TLC = VC + RV

10/17/2011

12


Söï trao ñoåi khí ôû phoåi vaø moâ



5,0-5,218-20Khí trong maùu rôøi phoåi

5,5-5,710-12Khí trong maùu ñeán phoåi

6,274,53,615,7Khí thôû ra

6,274,95,313,6Khí pheá nang

0,578,620,0420,84Khí trôøi

H2ON2CO2O2

Tæ leä phaàn traêm caùc loaïi khí ôû töøng vò trí khaùc nhau


Söï trao ñoåi khí ôû phoåi• Söï trao ñoåi khí ôû phoåi goïi laø hoâ haáp ngoaøi.

Ñoù laø quaù trình trao ñoåi khí ôû caùc pheá nangva maùu trong heä thoáng mao maïch phaân boádaøy ñaëc treân maøng cuûa caùc pheá nang ñoù. Söïtrao ñoåi khí naøy thöïc hieän theo nguyeân taéckhueách taùn. Chieàu khueách taùn phuï thuoäc vaøoaùp suaát rieâng phaàn cuûa caùc loaïi khí, chuùngñi töø nôi coù aùp suaát cao ñeán nôi coù aùp suaátthaáp hôn

10/17/2011

13


• Moät chaát khí ôû theå töï do hay hoøa tan trong moätchaát dòch ñeàu coù aùp suaát rieâng goïi laø phaân aùp,noàng ñoä khí caøng ñaäm thì phaân aùp caøng cao.• Chaát khí luoân khueách taùn tôùi nôi coù phaân aùp cao

sang nôi coù phaân aùp thaáp.• Trong khoâng khí ñeán pheá nang• PO2 = 104 mmHg• PCO2 = 40 mmHg

• Trong maùu ñeán phoåi• PO2 = 40 mmHg• PCO2 = 46 mmHg

• Söï cheânh leäch aùp suaát rieâng phaàn• ΔPO2 = 104 – 40 = 64 mmHg• Δ PCO2 = 46 – 40 = 4 mmHg


Söï trao ñoåi khí ôû moâ• Nhôø tim co boùp, maùu ñöôïc chuyeån ñeán moâ. ÔÛ ñaây laïi xaûy ra söï trao ñoåi khí

giöõa maùu trong mao maïch vaø moâ. Quaù trình trao ñoåi cuõng theo nguyeân taéckhueách taùn döïa vaøo söï phaân aùp cuûa hai loaïi khí O2 vaø CO2 trong maùu vaømoâ.

• Caùc phaûn öùng sinh hoïc xaûy ra caàn raát nhieàu O2, ñoàng thôøi thaûi ra raát nhieàuCO2, laøm cho phaân aùp khí O2 giaûm thaáp, chæ coøn khoaûng 40 mmHg, coønphaân aùp khí CO2 ñaït tôùi 45 – 46 mmHg. Trong khi

• Trong maùu ñeán caùc moâ• PO2 = 102 mmHg• PCO2 = 40 mmHg

• Trong moâ• PO2 = 40 mmHg• PCO2 = 46 mmHg

• Do vaäy khí O2 khueách taùn töø maùu vaøo moâ vaø khí CO2 khueách taùn theo chieàungöôïc laïi


Söï trao ñoåi khí ôû moâMoâ phoåi ngöôøi bình thöôøng

Moâ phoåi ngöôøi huùt thuoác laù


Heä tuaàn hoaønCirculatory system


Nhaø voâ ñòch laën Haûi caåu baéc cöïc (Miroungaangustirostris) noù noåi leân beà maët bieån trungbình chæ khoaûng 6 phuùt moãi tieáng.

10/17/2011

14


Söï tieán hoùa cuûa heä tuaàn hoaøn


Söï tieán hoùa cuûa heä tuaàn hoaøn• Heä tuaàn hoaøn phaùt trieån töø ñôn giaûn ñeán phöùc taïp,

• Töø heä tuaàn hoaøn hôû ñeán heä tuaàn hoaøn kín• Töø heä tuaàn hoaøn ñôn maùu veà tim moät laàn, ñeán heä tuaàn hoaøn keùp, maùu

veà tim hai laàn.• Töø tim 2 ngaên ôû caù, 3 ngaên ôû löôõng cö, 4 ngaên chöa hoaøn chænh ôû boø

saùt, ñeán caáu taïo boán ngaên hoaøn chænh: 2 taâm thaát, 2 taâm nhó ôû chim vaøthuù.

• Heä tuaàn hoaøn ôû nhöõng ñoäng vaät baäc cao ñaëc bieät ôû ngöôøi laø hoaønchænh nhaát



ÔÛ ñoäng vaät ñôn baøo: söï haáp thu chaát dinhdöôõng vaø thaûi chaát baõ ñöôïc thöïc hieän quabeà maët cô theå.ÔÛ xoang traøng vaø giun deïp thaáp heä maïchchöa hình thaønh caùc chaát dinh döôõng vaødòch cô theå ñöôïc vaän chuyeån trong caùcnhaùnh cuûa heä tieâu hoùa moät caùch thuï ñoängnhôø chuyeån ñoäng cuûa cô theå.



• ÔÛ giun ñoát ñaõ hính thaønh heä maïch kín, nhöng söï vaän chuyeån maùuvaãn nhôø vaøo caùc chuyeån ñoäng cuûa cô theå vaø ruoät, do vaäy maùuchaûy khoâng ñeàu. ÔÛ phaàn ñaàu xuaát hieän nhieàu choã phoàng leân cuûaheä maïch, hoaït ñoäng nhö tim goïi laø tim sinh lyù.

• ÔÛ chaân ñoát coù ñoaïn maïch hôû. Löng coù caùc choã phoàng, giöõ vai troøcuûa tim.

• ÔÛ thaân meàm ñaõ xuaát hieän tim, phaân bieät giöõa ñoäng maïch vaø tónhmaïch.


Heä tuaàn hoaøn hôû ôû arthropods vaø mollusks, maùuñöôïc bôm bôûi moät tim hình oáng vaø tröïc tieáp ñi ñeáncaùc vuøng khaùc nhau cuûa cô theå thoâng qua nhöõngmaïch thoâng vôùi caùc moâ.


Heä tuaàn hoaøn kín ôû giun ñaát laø moät ví duï minhhoïa, maùu chæ chaûy trong maïch maùu, noù ñöôïctaùch bieät vôùi dòch moâ, vaø noù ñöôïc bôm bôûi moäthay nhieàu tim.

10/17/2011

15


Söï tieán hoùa cuûa heä tuaàn hoaøn• ÔÛ caù tim chæ coù hai ngaên goàm taâm thaát vaø taâm nhó vôùi moät voøng

tuaàn hoaøn duy nhaát. ÔÛ caù heä tuaàn hoaøn ñôn giaûn, chæ coù moätvoøng heä tuaàn hoaøn naøy maùu chæ chaûy veà tim moät laàn.

Tim 2 ngaên ôû caù


Söï tieán hoùa cuûa heä tuaàn hoaøn• ÔÛ löôõng theâ vôùi söï di chuyeån leân caïn, phoåi xuaát

hieän vaø hình thaønh heä tuaàn hoaøn tim-phoåi vaøvoøng tuaàn hoaøn tim –cô theå. Tim coù 3 ngaên: haitaâm nhó vaø moät taâm thaát, giöõa taâm nhó vaø taâmthaát coù vaùch ngaên chöa hoaøn chænh neân maùu bòpha troän ôû taâm thaát.• ÔÛ boø saùt soáng treân caïn, hoâ haáp baèng phoåi, tim coù

4 ngaên, 2 taâm thaát, 2 taâm nhó trong taâm thaátvaùch ngaên vaãn chöa hoaøn chænh neân maøu vaãn coønbò pha ôû trong taâm thaát.


Tim va heä tuaàn hoaøn cuûa löôõng cö


Söï tieán hoùa cuûa heä tuaàn hoaøn• ÔÛ chim vaø ñoäng vaät coù vuù• Tim coù 4 ngaên rieâng bieät, hai taâm nhó vaø hai taâm thaát• Hai voøng tuaàn hoaøn hoaøn chænh vaø rieâng bieät• Maùu tónh maïch ôû taâm nhó vaø taâm thaát phaûi, maùu ñoäng maïch ôû taâm

nhó vaø taâm thaát traùi• ÔÛ chim, cung ñoäng maïch chuû voøng qua phaûi, coøn ôû thuù

cung ñoäng maïch chuû voøng qua traùi. So vôùi löôõng cö, boø saùtthì heä tuaàn hoaøn cuûa chim vaø thuù maát tính ñoái xöùng.


Tim vaø heä tuaàn hoaøn cuûa chim vaøthuù


Heä tuaàn hoaøn keùp(Maùu ñi qua tim 2 laàn)

Ñoäng maïch phoåi

Tónh maïch phoåi

Cô quan trung gianvaän chuyeån vaät chaát ra – vaøogiöõa teá baøo vaø caùc cô quan khaùc

M.maïch

Caùc moâcô quan

M.maïchTónh maïch chuû

Ñoäng maïch chuû

10/17/2011

16


Caáu taïo cuûa heä tuaàn hoaøn

• ÔÛ ngöôøi, heä tuaàn hoaøn coù caáu taïo hoaønchænh bao goàm:• Tim• Ñoäng maïch• Tónh maïch• Heä thoáng mao maïch


Veà töø phaàntreân cô theå

Ñi nuoâi phaàn treân cô theå

Ñeán phoåi traùi

Töø phoåi traùi veà

Ñeán phoåiphaûi

Töø phoåiphaûi veà

Veà töø phaàn döôùi cô theå

Ñi nuoâi phaàn döôùi cô theå

Voøng tuaàn hoaøn


Bôm maùu ñi nuoâi cô theå

•Maùu trong ñoäng maïchchuû ñeán caùc moâ trongcô theå, phaân phoái oxyvaø caùc chaát dinh döôõngcho caùc maïng maomaïch, maùu ñoû thaåm vôùilöôïng oxy thaáp, dichuyeån trong caùc tónhmaïch nhoû, tieáp tuïc vaøocaùc tónh maïch lôùn hônvaø cuoái cuøng ñeán tónhmaïch chuû döôùi vaø tónhmaïch chuû treân.

Ñoäng maïch chuû

Voøng tuaàn hoaøn


Daãn maùu töø phaàn treâncuûa cô theå veà taâm nhó phaûi

Tónh maïch chuû treân

Tónh maïch chuû treân mang maùu töø ñaàu coå tay veà tim


Daãn maùu töø phaàn döôùi cuûa cô theå veà taâm nhóphaûi

Tónh maïchchuû döôùi

Tónh maïch chuûdöôùi mang maùutöø chaân vaø caùcphaàn cô theådöôùi.


Nhaän maùu töø cô theå veà tim

Taâm nhó phaûi

Hai tónh maïch chuû chaûy vaøo taâm nhó phaûi cuûa tim.

10/17/2011

17


Nhaän maùu töø taâm nhó phaûi vaøbôm maùu vaøo ñoäng maïch phoåi

Taâm thaát phaûiThaønh cô cuûa taâm nhó co laïi , maùu seõ doàn töø taâm nhóxuoáng taâm thaát phaûi.


Bôm maùu töø tim leân phoåi

Ñoäng maïch phoåi

Khi taâm thaát phaûi co, seõñaåy maùu coù ít oxy vaøoñoäng maïch phoåi ñeánphoåi.

ÔÛ phoåi ñoäng maïch phoåiphaân nhaùnh thaønh caùctieåu ñoäng maïch vaø cuoáicuøng maùu ñi vaøo maomaïch phoåi, taïi ñaây CO2ñöôïc loại ra vaø O2 ñöôïcthu nhaän.


Daãn maùu giaøu oxy töø phoåi veà taâm nhó traùi

Tónh maïch phoåi

Maùu môùi thunhaän O2 naøy seõtheo tónh maïchphoåi veà taâm nhótraùi cuûa tim.

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí100

Nhaän maùu giaøu oxy töø phoåi veà

Taâm nhó traùi

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí101

Nhaän maùu töø taâm nhó traùi vaø bôm maùuvaøo ñoäng maïch chuû

Khi taâm nhó traùi co seõñaåy maùu xuoáng taâmthaát traùi, khi taâm thaáttraùi co, maùu ñöôïcbôm vaøo ñoängmaïch chuû, voøngtuaàn hoaøn ñöôïckheùp kín

Taâm thaát traùi

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí102

Maïch nuoâi timDo 2 ñoäng maïch vaønh ñaûm traùchKhoâng lieân heä tôùi caùc ñoäng maïch khaùc

Ñöôøng kính luoân thay ñoåido hoaït ñoäng co boùp cuûa tim

Caùc maïch nhoû luoàn laùchsaâu vaøo caùc moâ cô tim

2 traïng thaùi beänh lyù taéc ngheõn, xô vöõa

10/17/2011

18

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí103

Cung caáp oxy, hormone vaø chaát dinhdöôõng cho caùc moâ cuûa tim

Ñoäng maïch vaønh

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí104

Daãn CO2 vaø caùc chaát thaûira khoûi moâ cuûa tim

Tónh maïch tim

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí105

Voøng THphoåi

loïc khíCO2 vaø O2

Voøng TH laùchloïccaùc TB maùu,saûn phaåm MD

Voøng THthaäncaân baèngnöôùcvaø khoaùng

Voøng THtieâu hoùaloïc, thunhaän saûnphaåm dinh döôõng

VoøngTH tim

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí106

Voøng tuaàn hoaøn thai

Heä tieát nieäuUrinary system

Heää baøi tieát

Baøi tieát laø quaù trình thaûi caùc chaát baõ, caùcchaát dö thöøa qua quaù trình bieán döôõng rakhoûi cô theå, giuùp cô theå khoâng bò nhieãm ñoäcvaø giöõ ñöôïc caân baèng noäi moâi.Tham gia vaøo chöùc naêng naøy coù nhieàu côquan phoái hôïp vôùi nhau nhö: heä hoâ haáp- heätuaàn hoaøn- heä tieâu hoùa- heä tieát nieäu- da

10/17/2011

19

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí109

Caùc saûn phaåm thaûi coù Nitô

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí110

Caùc saûn phaåmthaûi coù Nitô

300 – 500 mL/gN1 bước xử lý

50 mL/gN4 bước xử lý

10 mL/gN15 sbư ớc xử lý

• Khi caùc amino acid vaø nucleicacid ñöôïc chuyeån hoùa, moätsaûn phaåm taïo ra laø ammonia(NH3), laø moät chaát khaù ñoäcnhöng coù theå ñöôïc loaïi rathoâng qua mang cuûa caù xöông(teleost fish). Thuù chuyeånammonia thaønh urea, moätchaát ít ñoäc hôn. Chim vaø boøsaùt treân caïn chuyeån noù thaønhuric acid, moät chaát khoâng tantrong nöôùc.


Heä tieát nieäu

• Taïo ra nöôùc tieåu goàm hai böôùc: • Söï loïc(khoâng choïn loïc) • taùi haáp thu (caùc chaát tan)• Tieàn ñôn thaän ~ giun deïp (flat worm)• Ñôn thaän ~ giun ñoát (annelid) (heä thoáng

pheãu coù loâng)• OÁng Malpighi ~ Coân truøng (insect) (oáng trong

oáng tieâu hoùa)• Thaän~ Ñoäng vaät coù xöông soáng (vertebrates)

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí113

Loại sinh vật Cấu trúc Sản phẩmtiết

Các lưu ýkhác

Thực vật

Khí khổng, lổ vỏ Tinh thể không tan

Các tinh thể này đượcgiữ trong cơ thể

Xoang tràng và da gai

Không có cơ quan bài tiết -

Thẩm thấu ra môitrường

Nguyên sinh động vậtvà thân lổ

Không bào co bóp

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí114

Söï tieán hoùa cuûa heä tieát nieäu

10/17/2011

20

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí115

Tieàn thaän

Tieàn thaän Trung thaän

Haäu thaän

Söï tieán hoùa cuûa heä tieát nieäu

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí116

Tieàn nguyeân thaän ôû giun deïp• Ñoäng vaät khoâng xöông soáng ña

baøo nhoû nhö giun deïp coù nhöõngcaáu truùc phöùc taïp hôn ñeå baøi xuaátlaø heä thoáng caùc oáng nhoû vôùi teábaøo ngoïn löûa (flame cell), vaø caùcloã baøi tieát caáu thaønh neân nguyeânthaän cuûa giun deïp. Caùc loâng rung(cilia) beân trong teá baøo ngoïn löûadaãn chaát dòch töø cô theå nhôø hoaïtñoäng uoán mình. Caùc chaát baøi tieátsau ñoù ñöôïc toáng ra ngoaøi qua caùcloã thoâng vôùi moâi tröôøng beânngoaøi.

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí117

Ñôn thaän ôû giun ñoát• Haàu heát ñoäng vaät khoâng coù xöông soáng,

ví duï giun ñoát (annelid), coù ñôn thaän(metanephridia). Ñôn thaän goàm moät caùioáng vôùi choå môû vaøo khoang cô theå hìnhcaùi pheãu goïi laø pheãu ñôn thaän(nephrostomes), moät oáng nhoû uoán khuùcngoaèn ngoeøo, moät phaàn oáng nhoû phoàngleân ñeå tích tröõ goïi laø tuùi vaø moät loã raqua thaønh cô theå goïi laø loã ñôn thaän.Muoái coù theå ñöôïc taùi haáp thu töø nhöõngoáng naøy, vaø chaát dòch (fluid) coù theå ñöôïcgiöõ laïi. Nöôùc tieåu (urine) ñöôïc giaûiphoùng ra moâi tröôøng thoâng qua caùc loãñôn thaän (nephridiopores).

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí118


Caùc oáng Malpighi ôû coân truøngCaùc oáng Malpighi cuûa coân truønglaø phaàn môû roäng cuûa oáng tieâuhoùa, taém trong dòch huyeát töông .Caùc teá baøo cuûa thaønh oáng coù theåhaáp thu acid uric, K+ vaø caùc chaátkhaùc töø huyeát töông roài vaøo oángnhoû nhôø vaøo quaù trình thaåm thaáu(osmotically). Phaân lôùn nöôùc ñöôïctaùi haáp thu (reabsorbed) quathaønh ôû ruoät sau. Caùc oángMalpighi cuûa coân truøng gioáng nhöñôn thaän cuûa giun ñoát laø nôi loaïiboû chaát thaûi Nitrogen vaø laø choã oånñònh caân baèng nöôùc vaø muoái trongcô theå

10/17/2011

21

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí121

Söï soáng trong nöôùc ngoït

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí122

Söï thích nghi cuûa ñoäng vaät nöôùc ngoït

• Caùc ñoäng vaät nöôùc ngoït ñoái phoù vôùi vaán ñeà caêngphoàng vaø maát muoái nhö theá naøo?• 1. Haàu heát chuùng khoâng bao giôø uoáng nöôùc• 2. Cô theå chuùng ñöôïc chaát nhaày bao phuû, giuùp ngaên

caûn doøng nöôùc thöôøng xuyeân ñi vaøo• 3. Chuùng baøi xuaát moät löôïng lôùn nöôùc trong nöôùc

tieåu loaõng• 4. Caùc teá baøo haáp thu muoái ñaëc bieät treân beà maët

thu nhaän muoái moät caùch tích cöïc söû duïng ATP

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí123

Söï soáng trong nöôùcmaën

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí124

Söï thích nghi cuûa ñoäng vaät nöôùc maën

• Caùc ñoäng vaät nöôùc maën ñaáu tranh vôùi söï loaïi nöôùcvaø gaït boû muoái dö thöøa nhö theá naøo?• 1. Chuùng thöôøng xuyeân uoáng nöôùc bieån ñeå thay theá

nöôùc ñaõ bò maát qua mang hay thaám qua beà maët côtheå.• 2. Chuùng baøi xuaát moät soá ion muoái (Mg++, SO4--)

vôùi moät löôïng nhoû nöôùc tieåu ñaäm ñaëc.• 3. Chuùng baøi xuaát Na+ vaø Cl- do caùc teá baøo tieát

muoái ôû mang baèng vaän chuyeån tích cöïc ngöôïcgradient noàng ñoä söû duïng ATP.

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí125

Dơi đậu lên da con mồi và sau đó hút máu từvết thương (con mồi thường không bị tổn hạigì nghiêm trọng).

Ở nơi trú ngụ, dơi phải đối mặt với một hiện tượng khác, hầu hết các chất dinh dưỡngcủa nó đều đến từ máu dưới dạng protein. Tiêu hóa protein tạo ra một lượng lớn urea,nhưng trong hang dơi không thể lấy đủ lượng nước cần thiết để pha loãng nó. Thay vàođó, thận của chúng chuyển sang tạo ra một lượng rất nhỏ nước tiểu ưu trương(lên tới 4,600 mOsm/L), một sự điều chỉnh để có thể bài tiết được lượng lớn ure trongkhi vẫn bảo tồn được nhiều nhất lượng nước có thể. Dơi hút máu có thể nhanh chóngchuyển từ việc tạo ra một lượng lớn nước tiểu loãng và tạo ra một lượng nhỏ nước tiểuđặc đó là một đặc điểm tiến hóa để thích nghi do nguồn thức ăn đặc biệt.

Dơi hút máu (Desmodusrotundas), một động vật cóvú với hệ tiết niệu rất đặcbiệt.

Chất chống đông trong nước bọt của dơi ngăn chặnhiện tượng đông máu. Vì dơi phải bay một quãngđường dài và trong vài tiếng để xác định con mồi,nên chúng sẽ hút rất nhiều máu của con mồi khiphát hiện được, nhưng sau đó chúng sẽ trở nên rấtnặng nề và khó để bay. Tuy nhiên, thận của dơi khinày có thể tạo ra nước tiểu loãng bằng cách hấp thunước từ thức ăn là máu và tiết ra một lượng lớnnước tiểu loãng khi nó hút máu, lên đến 24% trọnglượng cơ thể trong một giờ. Khi trọng lượng cơ thểđã th ích hợp để cất cánh dơi bay trở lại về hang nơinó sẽ nghỉ ngơi trong vài ngày.

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí126

Hê vận độngLocomotion system

10/17/2011

22

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí127

Ý nghĩa sinh học của sư vậnđộng

• Một trong những đặc điểm đặc trưng của sinh giới làsư vận động.

• Sư tiết của các tuyến va sư vận động là hai hình thứcđáp ứng phô biến nhất của cơ thê đối với mọi dạngkích thích tư môi trường, giúp cho cơ thê thích nghiva tồn tại.

• Ở động vật, sư vận động nhanh va ở mức đô cao, đadạng va phức tạp.

• Vận động là phương thức tồn tại của động vật dichuyển trong không gian đê tìm thức ăn, làm tô, tưvê…

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí128

Sư tiến hóa phương thức vậnđộng

• Ban đầu, sư vận động rất đơn giản như chuyển độngcủa bào tương, cư động biến hình, tiêm mao…

• Vê sau, những cơ quan chuyên hóa phát triển mạnh,đặc biệt là hê cơ đa giúp cho sư vận động phong phu,đa dạng.

• Trong cơ thê, hê cơ trơn giúp vận động các cơ quannhư hê tuần hoàn, hê tiêu hóa, hô hấp, bài tiết, cáctuyến…làm lưu chuyển các quá trình trao đổi chất,giúp cho cơ thê sinh trưởng va phát triển.

• Hê cơ vân co duỗi giúp cho cơ thê tạo ra nhiệt, dichuyển trong không gian, thực hiện các quá trìnhsống đê thích nghi va tồn tại.

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí129

Ếch đồng (Rana tigrina) sử dụng chânđể đẩy cơ thể chúng bay đi trongkhông gian. Những cơ chân mạnh củaếch cho phép nó phóng ra từ vị trí lấyđà với thời gian dậm nhảy chỉ khoảng0,1 giây

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí130

Vận động của cá bơi

(a) Cá chình đẩy nước với sự vận động của toàn bộ cơ thể,(b) Cá hồi chỉ sử dụng một nữa thân sau của cơ thể.

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí131

Di chuyển của rắn chuông là kết quả của sự co cáccơ vân khỏe trên khung xương. Không có hệ thốngcơ vân và xương, chuyển động phức tạp của rắnchuông không thể nào thực hiện được. 17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí132

10/17/2011

23

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí133

Cấu trúc hê vận động• Ở động vật bậc cao, hê vận động gồm

những cấu trúc chính:• Hê thần kinh thông qua các xung thần kinh đê

điều khiển chung.• Hê xương vừa có chức năng tạo hình dáng bô

khung của cơ thê vừa cùng với hê cơ, thực hiệnchức năng vận động.

• Hê cơ bao gồm cơ vân bám xương va cơ trơntham gia tạo hình dáng cơ thê va cùng với hêxương thực hiện chức năng vận động.

♀

♂Hệ sinh dục

Productive system

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí135

Karotype

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí136

Các phương thức sinhsản ở động vật

• So sánh lợi ích của sinh sản vô tính(asexual) và sinh sản hữu tính (sexual).

• Mô tả mô hình của mỗi hình thức sinhsản, cho một ví dụ.

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí137

Sinh sản vô tínhAsexual Reproduction

• Trong sinh sản vô tính, chỉ có 1 cá thể tham giahoặc bằng cách phân đôi, hoặc bằng cách nẩy chồi,để tạo ra hai hoặc nhiều cá thể mới.

• Chỉ có một cha mẹ (parent)• Vật liệu di truyền (gene) của thế hệ sau (offspring) giống

y hệt cha mẹ trừ trường hợp đột biến (mutations)• Lợi ích

• Có ưu thế về mặt năng lượng• Hầu hết là thành công trong một môi trường ổn định

• Ngay đối với động vật cao như người, vẫn có thểsinh sản vô tính, chẳng hạn khi tế bào trứng đã thụtinh, phân đôi để thành “trẻ sinh đôi cùng trứng”

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí138

Sinh sản vô tínhAsexual Reproduction

•Xuất hiện ở vi khuẩn, nấm, nguyên sinh vật,tảo, nhiều loài thực vật và khá nhiều loài độngvật.•Sinh sản vô tính cho phép số lượng cá thể tănglên nhanh chóng để tận dụng các điều kiện thuậnlợi của môi trường.

10/17/2011

24

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí139

Các hình thức của sinh sản vô tính

• Sự nảy chồi (Budding )• Một phần của cơ thể cha mẹ mọc chồi và tách ra. (san

hô, thủy tức)• Sự phân mảnh (Fragmentation)

• Cơ thể cha mẹ bị phá vỡ ra thành nhiều mảnh• Mỗi mảnh có thể phát triển thành một động vật mới

(Sao biển)• Sự trinh sản (Parthenogenesis)

• Trứng không cần thụ tinh có thể phát triển thành cơ thểtrưởng thành

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí140

Sự nảy chồi

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí141

Sinh sản hữu tínhSexual Reproduction

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí142


• Sinh sản hữu tính gặp ở hầu hết các loài sinh vật và là hìnhthức sinh sản duy nhất đối với các loài có cơ thể phức tạp,như các loài động vật có xương sống.

• Trong sinh sản hữu tính, có hai cá thể tham gia, mỗi cá thểsản xuất một loại tế bào biệt

• hoá, gọi là giao tử (tinh trùng ở đực, trứng ở cái). Đó là sựkết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái. Giao tử được sinh ratừ hai cơ thể cha, mẹ khác nhau

• Giao tử đực hay tinh trùng di động được. Giao tử cái lớnhơn giao tử đực và không di động được.

• Giao tử đực và giao tử cái kết hợp với nhau thông qua quátrình thụ tinh, để tạo một hợp tử và hợp tử phân chia tạothành cơ thể trưởng thành.

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí143


• Sinh sản hữu tính ưu điểm hơn sinh sản vô tính làđa dạng di truyền, nhờ đã thực hiện một sự kết hợpvà chọn lựa giữa các tính trạng di truyền của bố vàmẹ, do đó vừa giống bố mẹ, vừa thừa hướng đượctính trạng trội nhất của bố hoặc mẹ. Sinh sản hữutính về mặt này làm quá trình tiến hoá diễn ranhanh hơn, và có hiệu quả hơn, so với sinh sản vôtính

• Thích nghi với những điều kiện môi trường khôngổn định, dễ biến đổi

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí144

Nhận xét

• Hầu hết các loài động vật sinhsản hữu tính bằng cách dunghợp tinh trùng và trứng,nhưng một số khác thì sinhsản vô tính và một số thì cókhả năng cả hai, phụ thuộcvào điều kiện môi trường.

10/17/2011

25

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí145

Hệ sinh dục của người• Hệ sinh dục ở những loài khác nhau, cấu tạo cũng

khác nhau. Tuy nhiên, sơ đồ chung về căn bản vẫngiống nhau và hệ sinh dục đều kết hợp chặt chẽ vớihệ niệu thành phức hệ niệu - sinh dục.

• Cơ quan đực gồm chủ yếu tinh hoàn, nơi chế tạotinh trùng và ống dẫn tinh.

• Tinh trùng được phóng thích vào trong tinh dịch vàtheo ống dẫn ra ngoài.

• Đối với động vật thụ tinh trong, còn có một số bộphận phụ, tạo điều kiện dễ dàng cho sự vận chuyểntinh vào cơ quan cái.

• Cơ quan cái gồm chủ yếu buồng trứng, nơi chế tạotrứng và ống dẫn trứng.

• Trứng được phóng thích (còn gọi là “rụng”) trongxoang bụng rồi lọt vào phễu của ống dẫn trứng để rangoài nhờ nhu động của thành cơ hoặc tác động quétcủa tiêm mao lót thành ống dẫn.

• Ở chim, trứng chứa nhiều chất nuôi dưỡng (noãnhoàng hay lòng đỏ). Ống dẫn có nhiều tuyến phụ tiếtlòng trắng và vỏ đá vôi bọc ra ngoài trứng.

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí146

Hệ sinh dục• Về nguồn gốc phôi thai, hệ sinh dục bắt nguồn từ lá

trung phôi bì. Các tuyến sinh dục ở người hình thànhtừ tuần thứ 8 của bào thai, tuy nhiên về giới tính thì đãđược quyết định trước từ lúc thụ tinh do sự kết hợpgiữa tinh trùng và trứng.

• Cấu tạo của cơ quan sinh dục đực và cái trong giaiđoạn bào thai có trải qua các giai đoạn trung tính, chưaphân biệt được.

• Sau khi phân hóa, chúng phát triển thành hai cơ quanriêng biệt.

• Cấu tạo của hai cơ quan sinh dục đực và cái có nhiềuđiểm tương đồng.

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí147

Sự thụ tinh (Fertilization)

• Thụ tinh ngoài (External fertilization )• Con cái và con đực tiến hành giao phối bằng cách

phóng thích trứng và tinh trùng vào trong môitrường nước một cách đồng thời

• Thụ tinh trong (Internal fertilization )• Con đực đưa tinh trùng vào trong con cái và sự thụ

tinh diễn ra trong cơ thể con cái.

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí148

Thụ tinh ngoài và thụ tinh trong

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí149

Sự thụ tinh

• Sau khi 1 đầu tinh trùng đã lọt qua màngtrứng, từ điểm xâm nhập, sẽ lan toả tứcthời 1 làn sóng làm màng cứng lại ngănkhông cho các tinh trùng khác đột nhập.Đuôi tinh trùng bị bỏ lại ngoài màng, đầuchứa nhân theo trung tử tiến đến gần nhâncủa trứng. Sự liên kết giữa 2 nhân đơn bộiđã khôi phục lại trạng thái lưỡng bội. Đó làsự thụ tinh mà kết quả là trứng đã thụ tinhhay hợp tử

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí150

10/17/2011

26

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí151

Sự thụ tinh

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí152

Sự thụ tinh trong ống nghiệm IVFIn vitro Fertilization

17/10/2011 6:43 CH Nguyễn Hữu Trí153

Sự phát triển của phôi5 tuần tuổi

4 tháng tuổi6 tháng tuổi

Heä tieâu hoùa Digestive system - hcmuaf.edu.vn 3 Su trao doi chat va nang luong... · các...

Documents

Transcript of Heä tieâu hoùa Digestive system - hcmuaf.edu.vn 3 Su trao doi chat va nang luong... · các...