MUÏC TIEÂU CUÛA CHÖÔNG

1

CHÖÔNG 4CHÖÔNG 4

CHÍNH SAÙCH TAØI KHOAÙ

TS. Traàn Nguyeãn Ngoïc Anh Thö

2Tp. HCM, 2008 Kinh Teá Hoïc Vó Moâ

PhD. Thö Hoaøng

MUÏC TIEÂU CUÛA MUÏC TIEÂU CUÛA CHÖÔNGCHÖÔNG Tìm hieåu veà taùc ñoäng cuûa

chính phuû ñoái vôùi neàn kinh teá khi thay ñoåi chi tieâu vaø thueá roøng.Tìm hieåu chính saùch taøi khoaù maø chính phuû söû duïng ñeå ñieàu tieát kinh teá vó moâ. Hieåu ñöôïc taùc ñoäng cuûa chính saùch taøi khoaù ñoái vôùi neàn kinh teá.


PhD. Thö Hoaøng

Caùc vaán ñeà Caùc vaán ñeà chính cuûa chöông:chính cuûa chöông: 1. Ngaân saùch chính phuû

2. Ngaân saùch chính phuû vaø toång caàu

3. Chính saùch taøi khoaù


PhD. Thö Hoaøng

TAØI LIEÄU THAM TAØI LIEÄU THAM KHAÛOKHAÛO

Taøi lieäu chính :

Traàn Ng Ngoïc Anh Thö vaø Phan Nöõ Thanh Thuûy, Kinh Teá Vó Moâ, Chöông 4.

Traàn Ng Ngoïc Anh Thö, Kinh teá vó moâ – Toùm taét Lyù thuyeát vaø Caâu hoûi , Chöông 4.


PhD. Thö Hoaøng

TAØI LIEÄU THAM TAØI LIEÄU THAM KHAÛOKHAÛO

Caùc taøi lieäu khaùc: - David Begg vaø N.D., Kinh teá hoïc, taäp

hai,chöông 22.- Paul Samuelson, Kinh teá hoïc, taäp moät,

phaàn hai, 9.- Döông Taán Dieäp, Kinh teá hoïc vó moâ ,

chöông 4 . - Traàn Vaên Huøng vaø caùc ñoàng nghieäp,

Kinh teá hoïc vó moâ – Ñaïi cöông vaø naâng cao, chöông5,

. . .


PhD. Thö Hoaøng

I.I. NGAÂN SAÙCH NGAÂN SAÙCH CUÛA CUÛA CHÍNH PHUÛ CHÍNH PHUÛ

Khaùi nieäm: Ngaân saùch chính phuû laø moät baûng lieät keâ moät caùch heä thoáng caùc khoaûn chi tieâu cuûa chính phuû vaø nguoàn thu ngân sách ñeå thöïc hieän caùc khoaûn chi ñoù.


PhD. Thö Hoaøng

NGAÂN SAÙCH CHÍNH NGAÂN SAÙCH CHÍNH PHUÛPHUÛ

Ngaân saùch

Chính phuû

Thu (T) Chi (G) Tx - Tr

Cg + Ig


PhD. Thö Hoaøng

I. NGAÂN SAÙCH I. NGAÂN SAÙCH CUÛA CHÍNH CUÛA CHÍNH PHUÛPHUÛCaùn caân ngaân saùch chính phuû (B: Budget balance): laø phaàn cheânh leäch giöõa chi tieâu ngaân saùch vaø nguoàn thu ngaân saùch cuûa chính phuû.

Vaäy: B = G - T


PhD. Thö Hoaøng

I. NGAÂN SAÙCH CUÛA I. NGAÂN SAÙCH CUÛA CHÍNH PHUÛCHÍNH PHUÛ

B = G - T Caùn caân ngaân saùch chính phuû coù

3 tröôøng hôïp coù theå xaûy ra:Khi B > 0 coù nghóa laø G > T boäi

chi ngaân saùch / thaâm huït ngaân saùch (budget deficit).

Khi B = 0 coù nghóa laø G = T caân baèng ngaân saùch (budget equal).

Khi B < 0 coù nghóa laø G < T boäi thu/ thaëng dö ngaân saùch (budget surplus) .


PhD. Thö Hoaøng

I. NGAÂN SAÙCH CUÛA I. NGAÂN SAÙCH CUÛA CHÍNH PHUÛCHÍNH PHUÛ

Khi boäi thu/ thaëng dö ngaân saùch : Thu ngân sách nhiều hơn chi ngân sách Lượng tiền thu còn lại sẽ được cất đi. Cơ quan nào cất?

Khi caân baèng ngaân saùch, có nghĩa là :

a. G = T b. T = G c. a và b đúng

Khi boäi chi ngaân saùch / thaâm huït ngaân saùch: chính phủ phải làm gì?

Vay? Vay ai? Cướp? Xin?


PhD. Thö Hoaøng


Thaëng dö ngaân saùch

Thaâm huït ngaân saùch

G,T

0 Y

Y CBNS

G= Go

T=To+TmY


PhD. Thö Hoaøng


Trong 3 trường hợp, ngân sách chính phủ thuờng rơi vào trường hợp nào? TH 1, tức thâm hụt ngân sách .

Đến mức, người ta thường nói “thâm hụt ngân sách của CP là. . .” thay vì nói “ngân sách của CP hiện đang thâm hụt là . . .” .

Nên B thường được hiểu là thâm hụt ngân sách.


PhD. Thö Hoaøng


Chính phuû coù theå thay ñoåi thaâm huït ngaân saùch .

Khi chính phuû thay ñoåi thaâm huït ngaân saùch coù theå löïa choïn moät trong ba bieän phaùp :

- thay ñoåi G. - thay ñoåi T. - thay ñoåi caû G vaø T.


PhD. Thö Hoaøng

NGAÂN SAÙCH CHÍNH NGAÂN SAÙCH CHÍNH PHUÛPHUÛKhi chính phuû muốn tăng

thaâm huït ngaân saùch coù theå löïa choïn moät trong ba bieän phaùp :

- tăng G. - giảm T. - vừa tăng G vừa giảm T.

Và ngược lại.


PhD. Thö Hoaøng

Câu hỏiCâu hỏi

Nếu chính phủ thay đổi thâm hụt ngân sách (tăng hoặc giảm B) thì ảnh hưởng như thế nào đối với tổng cầu AD và sản lượng quốc gia Y?


PhD. Thö Hoaøng

II.II.NGAÂN SAÙCH NGAÂN SAÙCH CHÍNH PHUÛ VAØ CHÍNH PHUÛ VAØ

TOÅNG CAÀUTOÅNG CAÀU1. Taùc ñoäng cuûa chi tieâu

chính phuû G2. Taùc ñoäng cuûa thu ngaân

saùch chính phuû ( thueá roøng T)

3. Taùc ñoäng ñoàng thôøi cuûa chi tieâu chính phuû vaø thueá roøng


PhD. Thö Hoaøng

II. II. 1.Taùc ñoäng cuûa 1.Taùc ñoäng cuûa chi tieâu chi tieâu chính phuûchính phuû G –> AD –> Y G –> AD –>Y Định lượng : bằng Soá nhaân chi

tieâu chính phuû kG:

Y = kGG


PhD. Thö Hoaøng

II. II. 1.Taùc ñoäng cuûa 1.Taùc ñoäng cuûa chi tieâu chi tieâu

chính phuûchính phuûÑònh löôïng :

G –> AD –> Y G ADo= G Y ?Y = k ADoY = k G

Keát luaän: kG =k


PhD. Thö Hoaøng

Soá nhaân cuûa Soá nhaân cuûa caùc thaønh phaàn caùc thaønh phaàn cuûa toång caàu:cuûa toång caàu:Goïi kC, kI, kX, kM laàn löôït laø soá nhaân cuûa C, I, X, M

kC = kI = kX = kG = kkM = -k


PhD. Thö Hoaøng

II.2.II.2. T Taùc ñoäng cuûa aùc ñoäng cuûa

thu ngaân saùch thu ngaân saùch chính phuû Tchính phuû TT = Tx – Tr

2.1 Taùc ñoäng cuûa thueá Tx

2.2 Taùc ñoäng cuûa chi chuyeån nhöôïng Tr


PhD. Thö Hoaøng

II.2.1II.2.1 T Taùc ñoäng cuûa aùc ñoäng cuûa thueá Txthueá TxTx (Tr = const) T Yd

C AD YVaø ngöôïc laïi.

Tương tự, ta có số nhân của thuế kTx :

Y= kTx Tx


PhD. Thö Hoaøng

II.2.1II.2.1 T Taùc ñoäng aùc ñoäng cuûa thueá Txcuûa thueá Tx

Ñònh löôïng: baèng soá nhaân cuûa thueá kTx:

Tx T Yd C AD YTx T= Tx Yd=- Tx C=CmYd ADo= C Y=k

ADo C= -Cm Tx ADo= -Cm Tx Y= -kCm Tx

kTx = - kCm Maø 0< Cm < 1 neân kTx < k xeùt veà

trò tuyeät ñoái.


PhD. Thö Hoaøng

II.2.1II.2.1 T Taùc ñoäng aùc ñoäng cuûa thueá Txcuûa thueá Tx

kTx = - kCm Maø 0< Cm < 1 neân kTx < k xeùt

veà trò tuyeät ñoái (ta đã có kG =k) => kTx < kG. xeùt veà trò tuyeät ñoái .

Có nghĩa: nếu CP thay đổi thuế và thay đổi chi tiêu G với cùng một lượng như nhau thì tác động của chi tiêu chính phủ sẽ mạnh hơn tác động của thuế đối với nền kinh tế.


PhD. Thö Hoaøng

II.2.2II.2.2 Taùc ñoäng cuûa Taùc ñoäng cuûa chi chuyeån nhöôïng chi chuyeån nhöôïng

chính phuû Trchính phuû TrTr (Tx = const) T Yd C AD Y.

Vaø ngöôïc laïi.

Töông töï, ta coù: kTr = kCm Maø 0< Cm < 1 neân kTr < k hay

kTr < k G.


PhD. Thö Hoaøng

II.3.II.3. T Taùc ñoäng ñoàng aùc ñoäng ñoàng thôøi cuûa chi tieâu chính thôøi cuûa chi tieâu chính

phuû vaø thueá roøng phuû vaø thueá roøng G –> AD –> Y : YG > 0

T Yd CADY:YT< 0 Khi thay ñoåi ñoàng thôøi G vaø

T: Y = Y G + Y T = k ADo

hay Y = k (ADo G + ADo T) Y > 0 Y Y < 0 Y Y = 0 Y = const


PhD. Thö Hoaøng


phuû vaø thueá roøng phuû vaø thueá roøng

Như vậy , khi thay đổi đồng thời cả G và T thì tổng cầu AD và sản lượng quốc gia Y có 3 trường hợp có thể xảy ra.


PhD. Thö Hoaøng


phuû vaø thueá roøng phuû vaø thueá roøng

kB = k (1 – Cm) Vì 0 < Cm < 1, neân :

0 < kB < 1.


PhD. Thö Hoaøng

BBài tập ứng dụngài tập ứng dụng

Nếu chính phủ tăng chi tiêu , và tăng thuế để tài trợ cho khỏan chi tiêu này cùng một lượng là 4000 tỉ đ thì tổng cầu và sản lượng thay đổi thế nào ? Biết k = 4,5 và Cm = 0,8.


PhD. Thö Hoaøng

Tóm tắtTóm tắt

Khi CP tăng thâm hụt ngân sách , tức thực hiện chính sách mở rộng tài khóa:

B AD –> Y

Khi CP giảm thâm hụt ngân sách , tức thực hiện chính sách thu hẹp tài khóa: B AD Y

Câu hỏi : Khi nào CP nên mở rộng tài khóa? Khi nào CP nên thu hẹp tài khóa?


PhD. Thö Hoaøng

III.III. CHÍNH SAÙCH TAØI CHÍNH SAÙCH TAØI KHOÙA KHOÙA

Khaùi nieäm: Chính saùch taøi khoaù laø

nhöõng quyeát ñònh cuûa chính phuû ñoái vôùi vieäc thay ñoåi chi tieâu G vaø thueá roøng T ñeå ñieàu tieát kinh teá vó moâ.


PhD. Thö Hoaøng

III.III. CHÍNH SAÙCH TAØI CHÍNH SAÙCH TAØI KHOÙAKHOÙA

Muïc tieâu: Chính saùch taøi khoaù

nhaèm muïc tieâu ñieàu tieát vó moâ, oån ñònh neàn kinh teá ôû möùc saûn löôïng muïc tieâu laø Yp.


PhD. Thö Hoaøng

Coâng cuï cuûa chính Coâng cuï cuûa chính saùchsaùch

Chi tieâu G

Thueá roøng T


PhD. Thö Hoaøng

Quan ñieåm veà Quan ñieåm veà chính saùchchính saùch

Có 2 quan ñieåm: Chính saùch taøi khoaù

chuû quan Chính saùch taøi khoaù

töï ñoängTa sẽ nghiên cứu sau đây.


PhD. Thö Hoaøng


1. Chính saùch taøi khoùa chuû quan

Cho rằng CP phải chủ động tác động vào nền kinh tế bằng chính sách tài khóa.

Cô sôû hoaïch ñònh chính saùch:

Thöïc traïng cuûa neàn kinh teá , ñöôïc phaûn aûnh qua chæ tieâu YE hoaëc Yt so vôùi mục tiêu là saûn löôïng tieàm naêng Yp.


PhD. Thö Hoaøng


1. Chính saùch taøi khoùa chuû quan

- Khi neàn kinh teá suy thoaùi (YE / Yt< YP): để tăng Y, chính phuû caàn

thöïc hieän chính saùch taøi khoaù môû roäng, töùc taêng B.

- Khi neàn kinh teá coù laïm phaùt cao

(YE hay Yt > YP ): để giảm Y, chính phuû caàn thöïc hieän chính saùch taøi khoaù thu heïp, töùc giaûm B.


PhD. Thö Hoaøng

Chính saùch taøi Chính saùch taøi khoaù chuû quankhoaù chuû quan

Chính saùch môû roäng

G, T = const T, G= const G vaø T

Chính saùch thu heïp

G , T = const T , G= const G vaø T


PhD. Thö Hoaøng

Chính saùch taøi khoaù Chính saùch taøi khoaù chuû quanchuû quan

Neáu chæ thay ñoåi G : G = AD0 = Y/k

Neáu chæ thay ñoåi T : T = AD0/ -Cm

Neáu thay ñoåi caû G vaø T:

AD0 = AD0 G + AD0T

AD0 = G – Cm T


PhD. Thö Hoaøng


2. Chính saùch taøi khoùa töï ñoäng

Theo quan điểm này, CP chỉ cần sử dụng những nhân tố ổn định tự động là CSTK tự động được thực hiện.

Caùc nhaân toá oån ñònh töï ñoäng trong neàn kinh teá laø :

- thueá thu nhaäp luõy tieán - trôï caáp thaát nghieäp


PhD. Thö Hoaøng


Thueá thu nhaäp luõy tieán: là thuế mà khi thu nhập càng cao thì thuế suất phải nộp càng cao.

Vd: thuế thu nhập cá nhân.

Thueá thu nhaäp không đổi: là thuế mà khi thu nhập là bao nhiêu thì thuế suất vẫn không đổi.

Vd: thuế thu nhập doanh nghiệp.


PhD. Thö Hoaøng

2. Chính saùch taøi 2. Chính saùch taøi khoùa töï ñoängkhoùa töï ñoäng

Khi kinh teá suy thoaùi, Y, U : - Y Tx (thueá thu nhaäp) - U Tr (trôï caáp thaát nghieäp) Tx , Tr Thueá roøng T ñaõ töï

ñoäng giaûm . (Vì T = Tx – Tr)

Töông töï vôùi tröôøng hôïp ngöôïc laïi.


PhD. Thö Hoaøng

CAÂU HOÛI OÂN TAÄP CAÂU HOÛI OÂN TAÄP CHÖÔNG 4CHÖÔNG 4

1. Ngaân saùch chính phuû laø gì? Thaâm huït ngaân saùch chính phuû laø gì?

2. Thay ñoåi thaâm huït ngaân saùch chính phuû taùc ñoäng theá naøo ñoái vôùi toång caàu vaø saûn löôïng quoác gia?

3. Phaân bieät chính saùch saùch taøi khoaù chuû quan vaø chính saùch taøi khoaù töï ñoäng ?

4. Coù maáy loaïi chính saùch taøi khoaù? Taùc ñoäng cuûa chuùng ñoái vôùi neàn kinh teá laø gì?

MUÏC TIEÂU CUÛA CHÖÔNG

Documents

Transcript of MUÏC TIEÂU CUÛA CHÖÔNG