SOSYAL MEDYA REKLAM PLANLAMASI Online mecraların reklam amaçlı kullanımı 2000’li yılların başından itibaren yaygınlaşmaya başlamıştır. İnternet ortamında yayınlanan ilk reklam 1994 yılında banner formatında HotWired isimli bir web magazin sitesinde yayınlanmıştır. Bugün gelinen noktada ise İnternet reklam sektörünün vazgeçilmez ortamlarından biri haline gelmiştir. Reklamın doğrudan hedefe ulaşabilmesi, hedefe ulaşabilirliğinin kontrol edilmesi, nispeten düşük bütçe gerektirmesi ve harcanan bütçenin etkinliğinin ölçümlenebilmesi bu vazgeçilmezliğin temel nedenlerini oluşturmaktadır

SOSYAL MEDYA REKLAM PLANLAMASI İnternet üzerinden reklamlar işletmelere/markalara ön araştırma yapılabilmesi, imaj ve itibar kazandırması, ilgi ve alakayı kısa sürede toplamayı sağlaması, kapsamlı ölçümlerin yapılması, etkin raporların alınması, veri tabanı oluşturulması, konvansiyonel mecrada yapılması mümkün olmayan ya da çok zor olan çeşitli promosyonların kolayca yapılması, trendlerin takip edilmesi ve stratejilerin anlık değiştirilebilmesi gibi pek çok konuda katkı sağlamaktadır.

SOSYAL MEDYA REKLAM PLANLAMASI SOSYAL MEDYA REKLAMLARINDA TEMEL KAVRAMLAR İnternet öncesinde olmayıp özellikle Web 2.0 dönemi ile patlayan blog, mikroblog, wiki, banner, WOMM, UGC (kullanıcının ürettiği içerik), advergame, qrcode, mobil video, talebe bağlı video, tıklama üzerinden trafik, indirme başı maliyet vs. gibi pek çok jargon, günümüz reklamcılık sektöründe sıklıkla kullanılan terimler arasında başı çekmektedir.

SOSYAL MEDYA REKLAM PLANLAMASI SOSYAL MEDYA REKLAMLARINDA TEMEL KAVRAMLAR Her ne kadar internetin yaygın kullanımı ile pek çok yeni tabir ve terim kullanıma girmiş olsa da Google ve Facebook gibi pek çok sosyal medya platformunun reklam modelleri, hizmetlerin kullanıcılara ücretsiz verilmesi ve gelirlerin reklam alınarak finanse edilmesi nedeniyle özü itibariyle konvansiyonel bir reklamcılık modeline dayanmaktadır. 2012 yılına ait bilanço verilerine göre Google gelirlerinin %95’ini çeşitli reklam biçimlerinden, Facebook ise finansmanının %84’ünü reklamlardan elde etmiştir. Dolayısıyla konvansiyonel mecralarda kullanılan reklamcılık terimlerinin pek çoğu online reklamlar için de kullanılmaktadır.

SOSYAL MEDYA REKLAM PLANLAMASI SOSYAL MEDYA REKLAMLARINDA TEMEL KAVRAMLAR İnternet reklamları, her ne kadar konvansiyonel medyadaki terimlerin genelini barındırıyor olsa da, konvansiyonel mecrada yer almayan, uygulanması ve ölçülmesi mümkün olmayan farklı reklamcılık terimlerine de sahiptir. Mestçi, internet reklamlarında sıklıkla kullanılan terimleri şu şekilde sıralamıştır: Hit İzlenme oranı (Impression) Sayfa görüntüleme (Page view) Site bağımlılığı (Site stickiness) Tekil ziyaretçi (Unique Visitor) Web site trafiği (Web site traffic) Tıklama oranı (CTR - Click through rate) Sayfa değeri (Page Rank)

SOSYAL MEDYA

REKLAM PLANLAMASI SOSYAL MEDYA REKLAMLARINDA TEMEL MALİYET HESAPLAMALARI Her iletişim çabasında olduğu gibi sosyal medyada yer verilmesi düşünülen reklamların da belli bir maliyeti olmaktadır. Bütçenin oluşturulması aşamasında arama motoru reklamları, sosyal ağ reklamları, banner reklamları ve amaca göre tasarlanan pek çok kalem yazılmakadır ve bu kalemlerin toplamı ile toplam maliyet çıkarılmaktadır. Toplam maliyet hesabı yapılırken kullanılan temel hesaplamalar şu şekilde sıralanmaktadır:

SOSYAL MEDYA

REKLAM PLANLAMASI CPC (Cost per Click – Tıklama Başı Maliyet): Reklamın tıklanmasına dayanan ve en çok kullanılan maliyet hesaplama yöntemidir. CPA (Cost per Action – Aksiyon Başı Maliyet): Reklam tıklandıktan sonra yapılması arzu edilen şeyin yapılması halinde ücretlendirmenin hesaplanmasıdır. CPL (Cost per Lead – Veri İletilme Başı Maliyet): Reklam verene ait bir verinin hedef kullanıcıya iletilmesi şartı ile reklamın ücretinin belirlendiği yöntemdir. CPI (Cost per Impression – İzlenme Başı Maliyet): Reklamın tıklanmasının gerek olmadığı, sadece görüntülenmesinin yeterli olduğu bir maliyet kalemidir. CPM (Cost per Mille/ Cost per Thousand – Bin Kişi Başı Maliyet): Her bin kullanıcıya ulaşmada kolay maliyet çıkartmak için kullanılmaktadır. CPS (Cost per Sale – Satış Başı Maliyet): Bir reklamın görüntülenmesi veya tıklanması ile değil, ancak o ürün satılması halinde ücretlendirilen reklam modelidir. Karma Maliyet Hesabı: Bir reklam kampanyasının maliyetini çıkarmada birden fazla yöntemin hesaplanmasıdır.

SOSYAL MEDYA REKLAM PLANLAMASI SOSYAL AĞ REKLAMLARI Sosyal ağ platformlarının milyarlarca kişi tarafından kullanılır hale gelmesiyle bu platformların birer reklam mecrası olarak kullanılma oranı doğru orantılı olarak artmıştır. Günümüzde küçük ölçekli firmalardan global markalara kadar pek çok işletme sosyal ağ ortamlarında birer hesap ve profil açmış, tüketiciler ile doğrudan iletişim kurma çabalarına girmişlerdir. İşletmeler, hem kendilerini takip edenlerin sayılarını arttırmak, hem de kendilerini takip eden kullanıcılardan daha fazlasına ulaşabilmek için reklam vermeyi tercih etmektedirler. Sosyal ağlar üzerinde verilen reklamlar, bu mecranın anındalık ve hız özelliğinden istifade ederek kısa sürede yoğun etkileşime girmek isteyen marka ve işletmeler tarafından da sıklıkla kullanılmaktadır

SOSYAL MEDYA REKLAM PLANLAMASI SOSYAL AĞ REKLAMLARI Markalar/İşletmeler kadar kullanıcıların da sıklıkla kullandıkları sosyal ağ reklamlarının sağlamış olduğu pek çok fayda mevcuttur. Bu faydalar şu şekilde sıralanabilir: Sosyal ağlarda verilen reklamlar büyük kitlelere ulaşmayı sağladığı için ürün veya hizmetlerin tanıtımı daha kolay yapılabilmektedir. Tanıtımı yapılan ürün veya hizmetler daha fazla ilgili kullanıcıya ulaşabilmektedir. İlgili kullanıcıların bu reklamlar vasıtasıyla ürün veya hizmeti tüketmeleri daha kolay olmakta, dolayısıyla bu reklamlar sayesinde fazla alıcı bulunabilmektedir. Sosyal ağ reklamları ile insanlar sadece reklamları görmekle kalmayıp bu reklamlardan etkilenebilmektedirler. Diğer reklam türlerine göre daha ekonomik bütçeler gerektirmektedir.

SOSYAL MEDYA SOSYAL AĞ REKLAMLARI FACEBOOK REKLAMLARI Facebook, reklam çeşitliliği söz konusu olduğunda diğer sosyal ağ sitelerini açık ara geride bırakarak liderliğe oturmaktadır. Demografik hedef kitle belirlenebilmesi, coğrafik alan belirlenebilmesi ve neredeyse her kesimden kullanıcı sayısının olması gibi sebepler, Facebook’u bir reklam ortamı olarak tercih edilir kılmaktadır.

SOSYAL MEDYA SOSYAL AĞ REKLAMLARI FACEBOOK REKLAMLARI Sevinç beğeni ve sayfa gönderileri reklamları ile gerçekleştirilebilecek çeşitli reklam kombinasyonlarını şu şekilde sıralamaktadır Sayfa beğenisi reklamı: Herkese ya da belli bir kitleye yapılan reklamlardır. Sayfa beğenisi reklamı: Sayfayı beğenen kullanıcıların arkadaşlarına yapılan reklamlardır. Sayfa gönderisi için reklam: Sayfada paylaşılan bir içeriğin (bir video veya anket) sayfayı beğenen herkese yapılan reklamlardır. Sayfa gönderisi için reklam: Sayfada paylaşılan bir içeriğin (bir video veya anket) sayfayı beğenen kullanıcıların arkadaşlarına yapılan reklamlardır. Sayfa gönderisi için reklam: Kampanyada kullanılan bir içeriğin sayfayı beğenenlerin arkadaşlarına yönelik yapılan reklamlardır.

SOSYAL MEDYA

SOSYAL AĞ REKLAMLARI TWITTER REKLAMLARI Markaların veya işletmelerin Facebook konusunda geliştirdikleri strateji geneli itibariyle Twitter için de geçerlidir. Bununla birlikte bir reklam mecrası olarak Twitter, Facebook’a göre hem yenidir, hem de 140 karakter gibi daha sınırlı alana sahiptir. Twitter reklam uygulamaları “sponsorlu” olarak gösterimde tutulmaktadır. Kullanıcının akış sayfasında en üstten başlamak üzere çeşitli aralıklarla bu sponsorlu reklamlar bir tweet formatında gösterilmekte, tweetin altında ise “sponsorlu” ibaresi yer almaktadır.

SOSYAL MEDYA SOSYAL AĞ REKLAMLARI TWITTER REKLAMLARI Sponsorlu tweetler: Atılan Tweetin önceden belirlenmiş kişilere, daha hızlı şekilde ulaşımına imkân tanıyan sponsorlu Tweetler, Twitter arama motoru sonuçlarında ve kullanıcı akış sayfalarında gösterilebilmektedir. Takipçilerin ve takipçileri takip edenlerin hedef olarak belirlenebilmesi imkânı da, hedef kitlede nokta atışı yapabilme fırsatını sunmaktadır. Sponsorlu hesaplar: Bir işletmenin, markanın veya ürünün takipçileri için yürüttüğü reklamlardır. Bu reklam türünde coğrafi sınır belirleme imkânı tanınmakta olup bu yöntemle Twitter arama sonuçlarında hesaplar öncelikli olarak çıkmaktadır. Sponsorlu Trend Topicler (Gündem): Hakkında en çok konuşulan güncel konuların sıralandığı ve kullanıcının akış sayfasının sol tarafında bulunan listedir. Bu liste tüm kullanıcılar tarafından görülebilmektedir. Bu listeye reklam verildiğinde liste başı olarak sıralanmak mümkündür.

SOSYAL MEDYA ARAMA MOTORU REKLAMLARI 2013 yılı itibariyle toplam internet kullanıcılarının %85’ine yakın bir kısmı en az bir defa dahi olsa arama motorlarına girip arama yapmışlardır. Bu kullanıcıların %56’lık bir dilimi arama motorlarını gün aşırı kullanmakta, bu dilime girenlerin %92’si arama motorlarının güvenilir, doğru bilgi verdiğini düşündüklerini belirtirlerken %50’nin üzerinde bir kesim arama motorlarının çok verimli olduğunu düşünmektedir. İstatistiklere göre arama motorlarında çeşitli arama yapan internet kullanıcılarının %87’si genellikle aradıklarına ulaştıklarını belirtirken %17’si her zaman aradıklarına hızlı ve tam olarak ulaştıklarını vurgulamışlardır

SOSYAL MEDYA ARAMA MOTORU REKLAMLARI 2014 yılı verilerine göre Türkiye’de en çok kullanılan arama motoru %96 kullanım oranı ile Google’dır. Google’ı %3,1 ile Yandex takip etmektedir . Türkiye’de çok yüksek bir pazar payına sahip olan Google üzerinde yapılan bir aramada bazen 100 milyonlarca sonuç çıkmaktadır ve kullanıcılar ilk sayfanın haricinde en fazla birkaç sayfa daha ileri giderek arama sonuçlarına bakmaktadırlar. Bu durum işletmeleri ve markaları ilk sayfalarda çıkan sonuçlarda yer edinmeye sevk etmektedir.

SOSYAL MEDYA ARAMA MOTORU REKLAMLARI İlk sayfalarda yer alabilmek, ciddi bir içerik planlaması, kullanıcılar tarafından yapılan sık ziyaretler, uzun kalma süresi ve iyi optimizasyon gibi pek çok faktörün etkilediği “Google Page Rank (Google Sayfa Değeri)” tarafından belirlenen rakamsal değere göre mümkün olabilmekte ve yüksek değere sahip olmak, özellikle kullanıcılar tarafından yoğun olarak aranan kelimeler için aylar hatta yıllar ve yoğun bir çaba gerektirmektedir. Google’ın ilk sayfalarında yer almanın bir başka ve etkili yolu ise kelime satın alma yoluyla reklam vermektir. Google üzerinde bu reklamları yayınlamak için Google Adwords platformunun kullanılması gerekmektedir.

SOSYAL MEDYA

ARAMA MOTORU REKLAMLARI Google Adwords, işletmenin veya markanın bütçesi ne olursa olsun reklam verme imkânı tanıyan bir sistem üzerine kuruludur. Bütçe ne kadar yüksekse reklamın diğer reklam verenlerin reklamlarının üzerinde gösterime sunulması ihtimalini o kadar yüksek tutan bir algoritmaya sahiptir. Verilen reklamlar, Page Rank ve CPC’nin çarpımı ile elde edilen sonuca göre sıralanmaktadırlar. Dolayısıyla hem sayfanın Google tarafından belirlenen değeri, hem de kampanya için ayrılan bütçe reklamın üst sıralarda yer edinmesinin en önemli sac ayakları konumundadırlar.

SOSYAL MEDYA ARAMA MOTORU REKLAMLARI Google Adwords ile reklam vermenin işletmelere/markalara sağlayacağı başlıca avantajlar şu şekilde sıralanmaktadır; Reklamlar, işletmenin sunduğu türde ürün veya hizmeti aramakta olan kullanıcılara gösterilmektedir. Dolayısıyla reklamların geri dönüşü yüksek oranlıdır. Reklamların ilçeler ve mahalleler dahil hangi coğrafi sınırlar içerisinde gösterileceğinin seçimi mümkündür. CPC ile teklifi ile reklam görüntülendiği zaman değil, kullanıcılar reklamı tıkladıklarında ücretlendirme yapılmaktadır. Bu nedenle ekonomiktir. Aylık olarak belirlenecek bütçe tamamen işletmeye/markaya bırakılmıştır. En düşük girilebilecek bütçe gibi bir mecburiyet yoktur. Bu nedenle kimi dönem yüksek, kimi dönem ise düşük, kimi dönem ise çok düşük bütçe ile reklama gitmek mümkün olup reklamların devamlılığı sağlanabilmektedir. Reklamlar sayesinde bağlantı kurulan kullanıcılar ve kullanıcıların bağlantıya geçtikleri yerler gibi önemli detaylar ile reklamın performansına dair raporlar hazırlanabilmektedir. Anlık ölçümlemeler ve analizler yapılarak kampanyanın revize edilmesini gerektiren durumlar anlık olarak takip edilmektedir. Adwords araçları ile reklamların düzenlenmesi ve etkinliğinin arttırılması sağlanabilmektedir.

SOSYAL MEDYA ARAMA MOTORU REKLAMLARI Google Adwords, sadece Google arama motorunda değil, pek çok farklı alanda reklam verilmesine imkân tanıyarak hedef kitleye daha etkin ulaşılmayı kolaylaştırmaktadır. Bu alanlar geneli itibariyle şu şekilde sıralanmaktadır: Arama Ağı'nın bir parçası olan diğer Arama Ağı siteleri: Google’ın anlaşmalı olduğu AOL’da da reklamlar yayımlanmaktadır. Mobil ortamlarda: Reklamlar mobil cihazlara uygun olarak ölçümlendirilmiştir. Bu nedenle, kullanıcıların sıklıkla bilgi aramada kullandığı mobil cihazlarda da reklamlar gözükecektir. Hedef kitlenin ziyaret ettiği web sitelerinde: Hedef kitlenin ziyaret ettiği, başta Blogger ve YouTube olmak üzere Google ağlarında ve Adwords ortaklığı yapan web sitelerinde de reklamlar gözükmektedir. Böylelikle hedef kitle, ilgi alanı ile alakalı sitelerde gezerken ilgi alanı ile alakalı reklamlarla karşılaşabilecektir.

SOSYAL MEDYA VIDEO REKLAMLARI İnternet üzerinde metinlerin okunmasından ziyade görsel ve videolar kullanıcılar tarafından yoğun olarak izlenmekte ve hedef kitlelere ulaşmada işletmeler tarafından da sıklıkla kullanılmaktadır. İnternet üzerinden seyredilen bu videolara doğrudan ya da videonun öncesinde, ortasında ve sonrasında olmak üzere belirli aralıklarla verilen reklamların tamamına video reklamları denilmektedir. Video yayımlanan pek çok sitede video reklamları verilmektedir. En yoğun video reklamlarının yapıldığı mecra ise bir Google iştiraki olan YouTube’dur.

SOSYAL MEDYA VIDEO REKLAMLARI YOUTUBE REKLAMLARI YouTube reklamlarının temelini oluşturan iki reklam yöntemi bulunmaktadır: Display (Görsel) Reklamlar: YouTube’da yayımlanan videoların yanında banner şeklinde ya da videoların içinde pop-up şeklinde görüntülenen reklamlardır. Banner reklamlarda Google reklamlarındaki gibi kategori, coğrafik sınır ve anahtar kelimeler belirlemeleri yapılarak ulaşılmak istenen hedef kitleye göre mecranın etkin kullanımı sağlanmaya çalışılmaktadır. Video içi pop-up reklamlarda ise verilen reklam içerik bakımından en uygun videoların içerisinde pop-up şeklinde görüntülenmektedir. Pop-up reklama verilen bağlantı vasıtasıyla reklam verenin YouTube sayfasına ya da arzu edilen her hangi bir adrese kullanıcı yönlendirilebilmektedir. True View Reklamları: Bu tür reklamlar bütçeyi etkin kullanmakta önemli yararlar sağlamaktadır zira kullanıcılar reklamları izledikleri zaman ücretlendirme başlamaktadır. True View reklamları dört farklı yöntemi bünyesinde barındırmaktadır.

SOSYAL MEDYA VIDEO REKLAMLARI YOUTUBE REKLAMLARI In Stream Reklamlar: YouTube reklamları arasında en sık kullanılan yöntem olarak kullanıcıların karşısına çıkmaktadır. Reklam video başlamadan ya da başladıktan sonra, videonun seyri esnasında oynatılmaktadır. Kullanıcı beş saniye boyunca reklamı seyretmeden asıl istediği videoyu seyredememektedir. Eğer ilgi çekici bir video reklamı hazırlanır ve doğru hedef kitleni bu reklamı seyretmesi sağlanırsa, reklamların seyredilme oranı ve bu oranın pazarlama iletişimi faaliyetlerine katkısı önemli oranda artacaktır. In Stream reklamlarda, videonun ilk 30 saniyesinin ya da tamamının seyredilmemesi halinde ücretlendirme yapılmıyor olması da reklamların fonksiyonelliğini arttıran önemli bir etkendir. In Slate Reklamlar: 10 dakika ya da daha uzun olan videolardan önce görüntülenen reklam yöntemidir. Kullanıcılara gösterilen üç reklamdan birisini ya da video esnasında in stream reklamları seyretmeyi seçme imkanı tanınmıştır. In Search Reklamlar: Youtube arama sonuçları sayfasında sayfanın üst kısmında veya sağ tarafında görüntülenen reklam türüdür. Google Adwords metin reklamları ile benzer çalışma prensibine sahip olan bu reklam türünde anahtar kelimelerin dikkatle seçilmesi önem taşımaktadır. In Display Reklamlar: “Eğer bu videoyu beğendiyseniz, bu video ile de ilgilenebilirsiniz” şeklinde diğer YouTube videolarının veya belirlenen seçeneklere uyan Google Display sitelerinde görüntülenen reklam türüdür.

SOSYAL MEDYA

BANNER REKLAMLARI Sıklıkla ziyaret edilen sitelere verilen, şerit veya bant şeklindeki reklam görselleri olup reklam veren siteye bağlantı sağlayan reklam türüne banner reklamları denilmektedir. Ziyaretçi, gezmekte olduğu sitede yer alan mesaj veya görüntülere tıklayarak reklam veren işletmenin veya markanın sitesine ulaşabilmektedir

SOSYAL MEDYA IAB Banner Standart Ölçüleri

SOSYAL MEDYA BANNER REKLAMLARI Banner reklamlarının özelliklerini Elden şu şekilde sıralamaktadır: Banner reklamları web sayfasının ufak bir bölümü olarak kabul edilmektedir. Bu reklam türünde görsel unsurlar ağırlıkta olup metin yok denecek kadar az kullanılmaktadır. Farklı sayfalara bölünmüş bir bant reklamı, farklı tüketicilerin tepkilerinin alınmasını sağlaması noktasında kampanyaya önemli katkılar sunmaktadır. Banner reklamlarında tüketicinin dikkatini çekmek ve bilgilendirmek için “Burayı tıklayın” ibaresi sıklıkla kullanılmaktadır. Tüketicinin banner reklamlara tıklamasını teşvik etmek için “hemen şimdi tıklayın” ya da “son 4 saat” gibi ibarelerle acil bir durum varmış duygusu oluşturulmaya çalışılmaktadır. Kullanıcının reklama ulaştığında “%50 indirim için tıklayın” veya “ücretsiz denemek için tıklayın” tarzında elde edeceği faydalar sıklıkla banner reklamlarında kullanılmaktadır. Dikkat çekici görsellerin ve sloganların kullanılmasına özen gösterilmektedir. Sayfanın yüklenmesine katkıda bulunmak ve reklamın yüklenmesini geciktirmemek için banner boyutları 8kb-10kb arasında tutulmalıdır. Java ve Flash tarzı banner reklamlar kullanmaktan kaçınılmalıdır zira pek çok internet tarayıcısı ve mobil platform bu formatları açamamaktadır.

SOSYAL MEDYA MOBİL REKLAM UYGULAMALARI Mobil reklamcılık, reklamcılığın cep telefonları ve tabletler gibi mobil (bir kablo olmaksızın, hareket halinde) cihazlar üzerinden gerçekleştirilmesi olarak tanımlanmaktadır. Özellikle akıllı telefonların son beş yıldan bu yana kullanımının yaygınlaşması, lokasyon bazlı ve mobil reklamların git gide tercih edilir bir reklam türü olmasının önünü açmıştır.

SOSYAL MEDYA MOBİL REKLAM UYGULAMALARI eMarketer tarafından yapılan bir araştırmaya göre 2013 yılında 19 milyar USD., 2014 yılında ise 42 milyar USD. olan mobil reklamcılık pazarının 2015 yılını tahminen 68 milyar USD ile kapatması beklenmekte, 2016 yılının sonunda ise 100 milyar USD. sınırına dayanması öngörülmektedir