Giao_trinh_hoa_am

8/7/2019 Giao_trinh_hoa_am

http://slidepdf.com/reader/full/giaotrinhhoaam 1/40

Hoµ ©m øngdông

Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam §éc lËp – Tù do – H¹nh phóc

®Ò c¬ng chi tiÕt häc phÇn

hoµ ©m øng dông vµ phèi bÌ 1

hÖ c®sp ©m nh¹c

1. Tªn häc phÇn : Hoµ ©m øng dông vµ phèi bÌ 1

2. Sè ®¬n vÞ häc tr×nh :4 §VHT = 60 tiÕt.

3. Tr×nh ®é ®µo t¹o : Sinh viªn n¨m thø 2 hÖ C§SP ¢m nh¹c.

4. Ph©n phèi thêi gian :

- Lªn líp : 55 %

- Thùc hµnh «n tËp, kiÓm tra : 45%

5. §iÒu kiÖn tiªn quyÕt :

-Lý thuyÕt ©m nh¹c 1,2. Nh¹c cô 1,2.

6. M« t¶ v¾n t¾t néi dung häc phÇn : Häc phÇn bao gåm c¸c néi

dung :

Häc phÇn cung cÊp cho sinh viªn nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n

ban ®Çu vÒ ©m, nh¹c nhiÒu bÌ ®Ó cã thÓ häc tèt c¸c néi dung :

- H×nh thøc.

- ThÓ lo¹i ©m nh¹c.

- §äc nh¹c nhiÒu bÌ.

1



Hoµ ©m øngdông

- Nh¹c cô.

7. NhiÖm vô cña ngêi häc :

- Dù líp ®ñ sè bµi lý thuyÕt vµ thùc hµnh theo quy ®Þnh.- Thùc hiÖn çc bµi tËp ë nhµ.

- Lµm ®ñ çc bµi kiÓm tra vµ thi häc phÇn.

- Dông cô häc tËp cÇn cã : bót ch×, vë chÐp nh¹c, bµi tËp.

8. Tµi liÖu häc tËp :

- S¸ch Hoµ ©m cña §µo Thøc - Nh¹c viÖn TPHCM.

- S¸ch Hoµ ©m cña Ph¹m Tó H¬ng vµ Vò NhËt Th¨ng - NVHN.

9. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ sinh viªn :

- Dù ®ñ çc giê lý thuyÕt vµ thùc hµnh theo quy ®Þnh.

- Lµm çc bµi tËp thùc hµnh ë nhµ theo yªu cÇu cña gi̧ o viªn.

- Çc bµi KiÓm tra vµ thi ®¹t yªu cÇu.

10. Thang ®iÓm : 10/10.

11. Môc tiªu cña häc phÇn :

a. Trong gi¸o tr×nh C§SP :- N¾m ®îc ph¬ng ph¸p phèi hoµ thanh c¬ b¶n.- Phèi ®Öm h¸t vµ nhËn thøc s©u h¬n vÒ kiÕn thøc ©m nh¹c.

b. Trong ch¬ng tr×nh gi¶ng d¹y PT vµ néi dung c«ng t¸c sau tètnghiÖp :

- øng dông vµo phèi ®Öm h¸t.- Phèi hîp xíng hay phèi cho mét sè cac khóc ®¬n gi¶n.

12. ThiÕt bÞ d¹y häc cÇn thiÕt :- Lªn líp tËp trung.

2



Hoµ ©m øngdông

- B¶ng d¹y cÇn cã dßng kÎ nh¹c s½n.

13. Ch¬ng tr×nh chi tiÕt :

Tªn bµi d¹y Sè

tiÕt

Thêi gian

Bµi 1 : Mét sè kh¸i niÖm ban ®Çu vÒ hoµ ©m.

Bµi 2 : Çc lo¹i hîp ©m vµ ©m b¶y. Çch s¾p xÕp hoµ

©m bèn bÌ.

Bµi 3 : Çc hîp ©m ba chÝnh vµ chøc n¨ng cña chóng

trong ®iÖu thøc.Bµi 4 : Çch nèi tiÕp çc hîp ©m ba chÝnh.

a. Çch tiÕn hµnh bÌ.

b. Nèi tiÕp çc hîp ©m ba chÝnh.

c. Bµi tËp øng dông

Bµi 5 : Phèi hoµ ©m cho giai ®iÖu b»ng çc hîp ©m ba

chÝnh.

a. Nh÷ng ®iÒu cÇn n¾m ®îc trong khi phèi

h. ©m.b. Bµi tËp vÒ phèi hoµ ©m cho giai ®iÖu.

c. Sù thay ®æi vÞ trÝ ©m cña çc hîp ©m.

d. Bµi tËp øng dông - KiÓm tra häc tr×nh 1

Bµi 6 : Phèi hoµ ©m cho bÌ Bass.

a. Bíc nh¶y cña çc ©m ba.

b. CÊu t¹o bµi tËp hoµ ©m

c. Bµi tËp øng dông.

Bµi 7 : Hîp ©m bèn s¸u kÕt K 64.

a. Kh¸i niÖm - Ký hiÖu - §iÒu kiÖn sö dông K 64.

b. VÞ trÝ sö dông K 64. trong bµi tËp hoµ thanh.


Bµi 8 : Hîp ©m s¸u cña çc hîp ©m ba chÝnh.

2

2

2

22

1

1

2

1

3

2

1

1

1

1

1

2

1

1

1

3



Hoµ ©m øngdông

a. §Þnh nghÜa - Ký hiÖu - Thay ®æi vÞ trÝ

©m.

b. KÕt hîp hai hîp ©m s¸u t¬ng quan qu·ng 4

- 5c. Qu·ng 5 vµ qu·ng t¸m song song.

d. Çc hîp ©m s¸u bèn lít vµ thªu

e. Bµi tËp øng dông.KiÓm tra HT2

Bµi 9 : Hîp ©m 7 ¸t.

a. §Þnh nghÜa - Ký hiÖu - Sù chuÈn bÞ cña

hîp ©m b¶y ¸t.

b. Gi¶i quyÕt hîp ©m b¶y ¸t.

c. Çc thÓ ®¶o cña hîp ©m b¶y ¸t.d. Çc bíc nh¶y.

e. Bµi tËp øng dông.

Bµi 10 : HÖ thèng chøc n¨ng ®Çy ®ñ.

Bµi 11 : Hîp ©m SII vµ SII6

a. Nèi tiÕp c¬ b¶n.

b. Bµi tËp øng dông.

Bµi 12 : §iÖu trëng hoµ ©m. Çc hîp ©m ba cña ®iÖu

trëng hoµ ©m .

Bµi 13 : Hîp ©m ba bËc VI.

a. KÕt cÊu vµ ký hiÖu - KÕt hîp c¬ b¶n.

b. Çc bíc nh¶y khi tiÕn hµnh.

c. Bµi tËp øng dông. KiÓm tra HT3

Bµi 14 : Hîp ©m b¶y bËc II.

a. KÕt cÊu vµ ký hiÖu - KÕt hîp c¬ b¶n.

b. Çc bíc nh¶y khi tiÕn hµnh.c. Bµi tËp øng dông.

Bµi 15 : Hîp ©m ba bËc III.

a. ý nghÜa cña ®iÖu thøc.

b. Çch sö dông.

3

1

11

1

2

1

1

1

2

1

1

2

2

1

1

2

1

1

2

2

4



Hoµ ©m øngdông


Bµi 16 : Ph¬ng ph¸p phèi ®Öm h¸t.

a. Ph¬ng ph¸p so¹n hîp ©m cho giai ®iÖu.

b. Thùc hµnh so¹n hîp ©m cho bµi h¸t. KiÓmtra HT4

V. Bµi gi¶ng chi tiÕt.

Bµi 1 :

Bµi nµy cung cÊp cho sv c¸c vÊn ®Ò :

- KN vÒ hoµ ©m.

- C¸c h×nh thøc ©m nh¹c.

- KN vÒ chång ©m, hîp ©m.- Hîp ©m thÓ gèc

- Hîp ©m thÓ ®¶o

- Tªn cña hîp ©m

5

Mét sè kh¸i niÖm ban ®Çu vÒ hoµ

©m.



Hoµ ©m øngdông

- Tªn çc ©m cña hîp ©m

I. Mét sè kh¸i niÖm ban ®Çu vÒ hoµ ©m :

a. Hoµ ©m lµ g× :

Thêi Hi L¹p cæ hoµ ©m cã nghÜa lµ sù c©n ®èi, hµi hoµ, ¨nnhÞp gi÷a toµn bé vµ bé phËn. Ngêi Hi L¹p cho r»ng mäi thø trªn ®êi

®Òu ®îc t¹o nªn theo nh÷ng quy luËt cña hoµ ©m vµ hä ®· x©y dùng

nh÷ng lý thuyÕt vÒ hoµ ©m cña trêi vµ ®Êt. Lý thuyÕt nµy ®· chi

phèi nhiÒu mÆt : Quan niÖm vÒ vò trô, sù ph¸t triÓn nh©n çch h×nh

thøc kiÕn tróc, ®¹o ®øc häc.

Hoµ ©m còng ®îc ¸p dông vµo ©m nh¹c. Thêi kú nµy cha cã ©m

nh¹c nhiÒu bÌ, danh tõ hoµ ©m cã nghÜa lµ nh÷ng mèi t¬ng quannhÊt ®Þnh gi÷a çc ©m thanh h×nh thµnh ra giai ®iÖu. Khoa hoµ

©m lóc nµy nghiªn cøu vÒ sù tiÕp diÔn çc ©m thanh nèi tiÕp nhau.

Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña nghÖ thuËt ©m nh¹c, khi h×nh

thµnh ra lo¹i h×nh ©m nh¹c nhiÒu bÌ th× nhiÒu ngêi ph¶i h¸t hoÆc

®µn cïng lóc nhiÒu bÌ kh¸c nhau nhng cÇn ph¶i cã nh÷ng sù hoµ hîp.

Nh÷ng quy luËt hoµ ©m ra ®êi ®· t¹o ra sù hoµ hîp ®ã. Hoµ ©m cã

quan hÖ mËt thiÕt víi tÊt c¶ çc thÓ lo¹i ©m nh¹c.b. Çc h×nh thøc ©m nh¹c :

- Nh¹c mét bÌ ®îc gäi lµ nh¹c ®¬n ®iÖu :

VD 1:

- Nh¹c nhiÒu bÌ gåm cã hai lo¹i chñ yÕu :

6



Hoµ ©m øngdông

Phøc ®iÖu : lµ lo¹i nh¹c nhiÒu bÌ trong ®ã çc bÌ ®Òu cã tÝnh

®éc lËp, biÓu hiÖn nh÷ng giai ®iÖu t¬ng ph¶n nhau.

VD 2 :

Chñ ®iÖu lµ lo¹i nh¹c nhiÒu bÌ trong ®ã cã mét bÌ ®îc coi lµ chñ

yÕu, bÌ nµy gi÷ vai trß biÓu hiÖn giai ®iÖu cña t¸c phÈm nªn ®îc gäi

lµ bÌ giai ®iÖu, nh÷ng bÌ cßn l¹i gi÷ vai trß phô ho¹.II. Kh¸i niÖm ban ®Çu vÒ chång ©m vµ hîp ©m :

1.1. Chång ©m : Lµ mét sè ©m ph¸t ra cïng mét lóc. Chång ©m

®îc ghi b»ng nh÷ng nèt chång lªn nhau:

VD 3:

1.2. Hîp ©m : Lµ nh÷ng ©m ®îc s¾p xÕp theo quy luËt vµ cã tõ3 ©m trë lªn :

VD 4:

Hîp ©m cã nhiÒu d¹ng mµ trong ®ã gi÷a çc ©m cã nh÷ng

kho¶ng çch kh«ng ph¶i lµ çc qu·ng 3 :

VD 5

1.3. Tªn çc ©m cña hîp ©m :

7



Hoµ ©m øngdông

¢m díi cïng ®îc gäi lµ ©m gèc hoÆc lµ ©m 1. Nh÷ng ©m cßn

l¹i tªn gäi dùa vµo qu·ng çch gi÷a çc ©m nµy víi ©m gèc tÝnh tõ díi

lªn, çc ©m cßn l¹i sÏ cã tªn gäi lµ : ©m 3, ©m 5, ©m 7, ©m 9.

VD 6

1.4. Tªn cña hîp ©m :

Tªn cña hîp ©m ®îc gäi theo tªn cña ©m gèc. §Ó gäi ®óng tªn

hîp ©m cÇn x¸c ®Þnh ®óng tªn ©m gèc, nÕu kh«ng sÏ gäi sai.

VD 7

1.5. Hîp ©m thÓ gèc :

Hîp ©m thÓ gèc cã ©m trÇm lµm ©m 1

VD 8

H.©m Mi thø gèc. H.©m La thø

gèc

1.6. Hîp ©m thÓ ®¶o :

Hîp ©m thÓ ®¶o lµ H.©m cã ©m trÇm kh«ng ph¶i lµ ©m gèc

a. Hîp ©m ba cã hai thÓ ®¶o :- ThÓ ®¶o 1 : Cã ©m trÇm lµm ©m ba, ®îc gäi lµ h.©m s¸u, ký

hiÖu lµ sè 6 sau ch÷ çi chØ tªn hîp ©m.

8



Hoµ ©m øngdông

- ThÓ ®¶o hai ; Cã ©m trÇm lµ ©m n¨m gäi lµ hîp ©m bèn s¸u ký

hiÖu 64 sau ch÷ çi chØ tªn hîp ©m.

VD 9 H.a Son gèc Son ®¶o1 Son ®¶o2

b. Hîp ©m b¶y cã ba thÓ ®¶o :

- ThÓ ®¶o 1 : Cã ©m trÇm lµ ©m ba gäi lµ hîp ©m bèn s¸uký

hiÖu lµ 65

- ThÓ ®¶o 2 : Cã ©m trÇm lµ ©m 5 gäi lµ hîp ©m ba bèn ký hiÖu

lµ4

3

- ThÓ ®¶o 3 : Cã ©m trÇm lµ ©m 7 gäi lµ hîp ©m hai ký hiÖu lµ

2

Ký hiÖu çc thÓ ®¶o cña hîp ©m b¶y còng dùa vµo çc qu·ng míi

h×nh thµnh

VD 10

G G65 G4

3 G2

Bµi thùc hµnh :

1. Ph©n biÖt ©m gèc ©m trÇm cña çc hîp ©m .

2. Çc hîp ©m sau ®©y tªn lµ g× vµ ë thÓ nµo ( gèc hay ®¶o )

9



Hoµ ©m øngdông

Bµi 2 :

Bµi nµy cung cÊp cho sv çc vÊn ®Ò :- Çc lo¹i hîp ©m ba.

- Çc lo¹i hîp ©m b¶y.

- TÝnh chÊt cña çc lo¹i hîp ©m ba vµ b¶y.

- Çch s¾p xÕp hoµ ©m bèn bÌ.

I. Çc läai hîp ©m ba :

1.1. Hîp ©m ba trëng : Cã qu·ng ba trëng n»m díi qu·ng ba thø

VD 11

1.2. Hîp ©m ba thø : Cã mét qu·ng ba thø n»m díi qu·ng ba tr-

ëng

VD 12

1.3. Hîp ©m ba gi¶m : C¶ hai qu·ng ba ®Òu lµ qu·ng ba thø

VD 13

10

Çc lo¹i hîp ©m ba vµ hîp ©m b¶y

Çch s¾p xÕp hoµ ©m bèn bÌ.



Hoµ ©m øngdông

1.4. Hîp ©m ba t¨ng : C¶ hai qu·ng ba ®Òu lµ qu·ng ba trëngVD 14

II. C¸c lo¹i hîp ©m b¶y :

2.1. Hîp ©m b¶y trëng : Gåm cã mét hîp ©m ba trëng víi mét

qu·ng b¶y trëng

VD 15

2.2. Hîp ©m b¶y trëng thø : Gåm mét hîp ©m ba trëng víi mét

hîp ©m b¶y thø

VD 16

2.3. Hîp ©m b¶y thø : Gåm mét hîp ©m ba thø víi mét qu·ng

b¶y thø :

VD 17

2.4. Hîp ©m b¶y thø gi¶m :

VD 18

11



Hoµ ©m øngdông

2.5. Hîp ©m b¶y gi¶m : Gåm mét hîp ©m ba gi¶m víi mét qu·ng

b¶y gi¶m

VD 19

III. TÝnh chÊt cña çc hîp ©m :

a. Hîp ©m thuËn : Gåm nh÷ng hîp ©m ba trëng vµ ba thø

b. Hîp ©m nghÞch : Gåm çc hîp ©m ba gi¶m, t¨ng, vµ çc lo¹i

hîp ©m b¶y, chÝn.

IV. Çch s¾p xÕp hoµ ©m bèn bÌ

1. Bèn bÌ hoµ ©m mang tªn cña bèn giäng h¸t :- Sopprano : S - N÷ cao - BÌ giai ®iÖu.

- Anto : A - N÷ trÇm

- Teno : T - Nam cao

- Bass : B - Nam trÇm

2. TÇng cña hoµ ©m :

Hoµ ©m ®îc chia lµm 2 tÇng : TÇng trªn vµ tÇng díi

TÇng trªn gåm çc bÌ : Sopprano, Anlto, Teno. TÇng díi gåm cã bÌ : Bass.

Th«ng thêng bÌ S, A viÕt chung ë kho¸ Sol, nÕu nèt cã ®u«i

th× bÌ S viÕt du«i quay lªn trªn, bÌ A viÕt ®u«i quay xuèng díi. BÌ T, B

viÕt ë kho¸ Pha nÕu nèt cã ®u«i th× bÌ T viÕt ®u«i quay lªn trªn bÌ B

viÕt ®u«i quay xuèng díi.

VD 20

12



Hoµ ©m øngdông

3. VÞ trÝ giai ®iÖu :

Giai ®iÖu chÝnh thêng ®îc viÕt ë bÌ Sopprano v× vËy cã thÓ

dïng ©m 1, 3, 5, 7 cña hîp ©m ®Ó t¹o thµnh giai ®iÖu. NÕu dïng ©m

1 ë bÌ S th× gäi lµ vÞ trÝ giai ®iÖu ©m 1 cña hîp ©m. NÕu dïng ©m 3,

5 ë bÌ S th× gäi ®ã lµ vÞ trÝ giai ®iÖu ©m 3 vµ ©m 5.

VD 21

G. ® ©m 1 G.® ©m 3 G.® ©m 5

4. Çch s¾p xÕp hîp ©m :

Hîp ©m cã thÓ s¾p xÕp theo çch : xÕp hÑp, réng, hçn hîp.

a. XÕp hÑp : ë ba bÌ trªn bÌ nä çch bÌ kia kh«ng qu¸ qu·ng bèn.

b. XÕp réng : ba bÌ trªn çch nhau qu¸ qu·ng bèng nhng kh«ng

®îc qua qu·ng t¸m. NÕu vît qu¸ qu·ng t¸m sÏ bÞ coi lµ xÕp rçng, çch

nµy bÞ cÊm dïng.

c. XÕp hçn hîp : ë tÇng trªn ®îc viÕt kÕt hîp c¶ hÑp lÉn réng

th× gäi lµ xÕp hîp ©m hçn hîp. Trong çc çch viÕt hîp ©m th× qu·ng çch gi· bÌ T vµ bÌ B

kh«ng ®îc qu¸ 2 qu·ng t¸m cßn hai bÌ kÕ tiÕp kh«ng ®îc qu¸ qu·ng 8.

VD 22

13



Hoµ ©m øngdông

5. S¸u c¸ch s¾p xÕp hîp ©m ba :

VD 23

6. §ång ©m :

Cã thÓ xÕp hai bÌ ®ång ©m ( ChËp bÌ )

VD 24

7. ChÐo bÌ :

§©y lµ c¸ch s¾p xÕp lµm cho ©m cña bÌ díi cao h¬n ©m cña bÌ

trªn.

VD 25

8. T¨ng ®«i ©m :

14



Hoµ ©m øngdông

Hîp ©m ba thêng ph¶i t¨ng ®«i ©m mét trong çc ©m cña nã

thêng lµ ©m gèc cña hîp ©m .

Bµi thùc hµnh :

1. ViÕt trªn hai kho¸ çc hîp ©m sau ®©y : La trëng cã vÞ trÝgiai ®iÖu ©m gèc, xÕp hÑp. Fa th¨ng thø vÞ trÝ giai ®iÖu ©m gèc

xÕp hÑp. Fa trëng vÞ trÝ gia ®iÖu ©m n¨m xÕp réng.

2. ViÕt hîp ©m Sol trëng víi s¸u çch s¾p xÕp kh¸c nhau.

Bµi 3 :


- Chøc n¨ng cña çc hîp ©m ba.

- Çch tiÕn hµnh hoµ ©m .

- Sù t¬ng quan gi÷a çc hîp ©m.

Çc hîp ©m ba chÝnh ®îc chia lµm ba chøc n¨ng kh¸c nhau- Hîp ©m ba bËc I ( T ) lµ hîp ©m ba chñ cã tÝnh chÊt æn ®Þnh (

Chøc n¨ng chñ )

- Hîp ©m ba bËc IV ( S ) lµ hîp ©m ba h¹ ¸t cã tÝnh chÊt kh«ng

æn ®Þnh ( Chøc n¨ng h¹ ¸t ).

15

Çc hîp ©m ba CHÝnh

vµ chøc n¨ng cña chóng trong ®iÖu thøc



Hoµ ©m øngdông

- Hîp ©m ba bËc V ( D ) lµ hîp ©m ba ¸t tÝnh chÊt kh«ng æn

®Þnh ( Chøc n¨ng ¸t )

I. C«ng thøc vÒ tiÕn hµnh hoµ ©m

- Çch tiÕn hµnh t¹o nªn bëi 2 chøc n¨ng chñ vµ ¸t gäi lµ tiÕnhµnh chÝnh çch.

T - D ; D - T ; T - D - T ; D - T - D

- Çch tiÕn hµnh t¹o nªn bëi 2 chøc n¨ng chñ chñ vµ h¹ ¸t gäi lµ

çch tiÕn hµnh biÕn çch : T - S ; S - T ; T - S - T ; S - T - S.

- Çch tiÕn hµnh lËp nªn bëi c¶ 3 chøc n¨ng gäi lµ tiÕn hµnh

®Çy ®ñ :

T - S - D - T.II. Sù t¬ng quan gi÷a çc hîp ©m ba chÝnhSù t¬ng quan gi÷a

çc hîp ©m lµ qu·ng çch gi÷a çc ©m gèc cña chóng

- Sù t¬ng quan T - S lµ t¬ng quan qu·ng 4 cã mét ©m chung

VD 1

- Sù t¬ng quan T - D lµ t¬ng quan qu·ng 5 cã mét ©m chung

VD 2

- Sù t¬ng quan S -D lµ t¬ng quan qu·ng 2 kh«ng cã ©m chungVD 3

VD 26

Bµi 4 :

16

Çch nèi tiÕp hîp ©m ba CHÝnh nguyªn vÞ



Hoµ ©m øngdông


- Çch tiÕn hµnh bÌ.

- Çch nèi tiÕp çc hîp ©m ba chÝnh.

I. Çch tiÕn hµnh cña çc bÌ :

a. TiÕn hµnh tõng bÌ : Tõng bÌ cã thÓ tiÕn hµnh bíc lÇn hay bíc

nh¶y.

. TiÕn hµnh bíc lÇn lµ lµ çc bÌ di chuyÓn çc qu·ng 1,2,3.

VD 27

. TiÕn hµnh bíc nh¶y khi bÌ di chuyÓn qu·ng 4,5,6,7,8.

VD 28

. Çch tiÕn hµnh bíc lÇn ®îc dïng nhiÒu nhÊt. V× vËy trong thêigian ®Çu b¾t buéc ph¶i theo . Riªng bÌ Bass ®îc nh¶y qu·ng 4,5

b. Çch tiÕn hµnh nhiÒu bÌ :

Hai bÌ cã thÓ cïng tiÕn theo 3 çch lµ : Cïng híng, ngîc híng, vµ

tiÕn hµnh chÕch híng

VD 29

Cïng híng Ngîc híng ChÕch híng

Sù chuyÓn cïng híng mµ gi÷ nguyªn cïng mét qu·ng ë gi÷a çc

bÌ gäi lµ tiÕn hµnh song song.

17



Hoµ ©m øngdông

c. CÊm çc bíc ®i cã qu·ng t¨ng :

Nguyªn t¾c chung lµ cÇn ph¶i tr¸nh çc qu·ng t¨ng mµ thay thÕ

b»ng çc qu·ng gi¶m.

VD 30

Q. t¨ng → Q. gi¶m Q. t¨ng → Q. gi¶m

d. CÊm bÌ Bass nh¶y 2 qu·ng 4 hoÆc 5 vÒ cïng mét híng.

VD 31

II. Nèi tiÕp çc hîp ©m ba chÝnh

a. Nèi tiÕp theo lèi hoµ ©m : Lµ çch nèi tiÕp hai hîp ©m cïng

cã ©m chung vµ gi÷ ©m chung ®ã ë cïng mét bÌ .

. Khi nèi tiÕp hai hîp ©m cã t¬ng quan qu·ng 4, 5 theo lèi hoµ

©m th× :- BÌ Bass ©m 1 cña bÌ nµy tiÕn vµo ©m 1 cña bÌ kÕ tiÕp b»ng

çch nh¶y qu·ng 4,5

- TÇng trªn ©m chung gi÷ nguyªn hai ©m cßn l¹i cña h.©m tr-

íc tiÕn qu·ng hai ®i lªn hoÆc xuèng vµo hai ©m cßn l¹i cña hîp ©m

tiÕp sau.

VD 32

18



Hoµ ©m øngdông

b. Nèi tiÕp theo lèi giai ®iÖu :

Lµ çch nèi tiÕp hai hîp ©m kh«ng cã ©m chung hoÆc cã ©m

chung nhng kh«ng ®îc gi÷ ë l¹i cïng mét bÌ.

. Khi nèi tiÕp 2 hîp ©m cã t¬ng quan qu·ng 4,5 theo lèi giai®iÖu nh sau :

- BÌ Bass : ©m 1 cña bÌ nµy tiÕn vµo ©m 1 cña bÌ kÕ tiÕp b»ng

çch nh¶y qu·ng 4.

- TÇng trªn : Çc bÌ ®i ngîc híng víi bÌ trÇm.

. Khi nèi tiÕp IV - V theo lèi giai ®iÖu :

- BÌ Bass cña hîp ©m tríc tiÕn vµo ©m 1 cña hîp ©m kÕ tiÕp

b»ng çch ®i lªn qu·ng 2 ( cÊm ®i xuèng qòang 7 ).

- TÇng trªn çc bÌ ®i ngîc híng víi bÌ Bass.

VD 33

Bµi thùc hµnh :1. Nèi tiÕp theo lèi hoµ ©m I - V ; I - IV ; V - I ; IV - I ë çc ®iÖu

C dur, amoll, dmoll

2. Nèi tiÕp theo lèi giai ®iÖu I - V ; I - IV ; V - I ; IV - I ë çc

®iÖu G dur, dmoll.

19



Hoµ ©m øngdông

Bµi 5 :


- C¸ch tiÕn hµnh bÌ.


I. Nh÷ng ®iÒu cÇn chó ý khi phèi hoµ ©m

A. Hîp ©m ®Çu tiªn vµ hîp ©m cuèi cïng cña bµi nãi chung

cÇn dïng nh÷ng hîp ©m cã chøc n¨ng æn ®Þnh, hîp ©m ba chñ. Trong nh÷ng trêng hîp ®o¹n nh¹c ®îc b¾t ®µu b»ng nhÞp lÊy ®µ th×

hîp ©m ®Çu cã thÓ lµ hîp ©m ¸t.

- Hîp ©m ®· ®øng ë ph¸ch yÕu th× kh«ng dïng l¹i ë ph¸ch

®øng sau m¹nh h¬n.

- NÕu hîp ©m xuÊt hiÖn ë ph¸ch m¹nhvµ chiÕm c¶ « nhÞp th×

cã thÓ kÐo dµi nã sang mét phÇn hoÆc hay c¶ nhÞp sau.

- Tuú chç mµ lùa chän s¸ch phèi cho thÝch hîp ( Lèi hoµ ©mhay giai ®iÖu )

- CÊm bÌ Bass nh¶y 2 qu·ng 4 hoÆc 5 vÒ cïng mét híng.

VD 34

20

phèi cho giai ®iÖu b»ng c¸c hîp ©m ba chÝnh



Hoµ ©m øngdông

B. Nh÷ng bíc tiÕn hµnh

a. X¸c ®Þnh giäng ®iÖu cña giai ®iÖu :

Ta x¸c ®Þnh c©u nh¹c nµy ®îc viÕt ë giäng C dur

b. X¸c ®Þnh ba hîp ©m chÝnh.

- §« trëng ( T )- Fa trëng ( S )

- Sol trëng ( D )

c. LËp s¬ ®å dù kiÕn çc hîp ©m ®Æt cho mçi ©m cña giai

®iÖu b»ng nh÷ng ký hiÖu chøc n¨ng cña chóng :

Trong bíc nµy ta xÐt tõng nèt cña giai ®iÖu xem nã thuéc vÒ

h¬p ©m nµo ®Ó lùa chän.

d. TriÓn khai thµnh bèn bÌ trªn c¬ së nèi tiÕp çc ©m ®· chØ®Þnh ë s¬ ®å.

e. VD vÒ phèi cho giai ®iÖu :

Bíc 1 : X¸c ®Þnh giäng ®iÖu cña ®o¹n nh¹c :

C¨n cø : Giai ®iÖu trªn ®îc viÕt ë nhÞp 2/4 kh«ng dÊu ho¸ ë

ho¸ biÓu. §iÖu tÝnh ë ®©y sÏ lµ §« trëng hoÆc lµ La thø. NÕu lµ ë Lathø th× ph¶i cã nèt Son th¨ng ( ®Æc ®iÓm cña ®iÖu thø hoµ ©m )nh-

ng ë ®©y kh«ng cã dÊu son th¨ng nªn nã lµ ®iÖu tÝnh §« trëng.

Bíc 2 : X¸c ®Þnh çc hîp ©m chÝnh :

. C dur = T.

21



Hoµ ©m øngdông

. F dur = S.

. G dur = D

Bíc 3 : LËp s¬ ®å dù kiÕn :

C¸c nèt ë giai ®iÖu cã thÓ ®îc s¾p xÕp nh sau :

T S D T S D D T D T

S D T

HoÆc D S D D S D D S D T

S D T

ChØ chän ®îc tuyÕn 1 v× tuyÕn 2 kh«ng hîp lý.

Bíc 4 : TiÕn hµnh phèi :

T S D T S D D T D T S D T

II. Sù thay ®æi vÞ trÝ ©m cña c¸c hîp ©m

. Nh÷ng h×nh thøc nh¾c l¹i :

a. Nh¾c l¹i y nguyªn : ë h×nh thøc nµy cã thÓ cho bÌ trÇm

nh¶y qu·ng t¸m

VD 35

22



Hoµ ©m øngdông

b. Nh¾c l¹i cã thay ®æi vÞ trÝ ©m :

VD 36

c. Nh÷ng ®iÒu cÇn chó ý :

- Nh¾c l¹i hîp ©m cho phÐp ®îc dïng nh÷ng bíc nh¶y ë c¶ ba

bÌ trªn. Cßn ®èi víi bÌ trÇm ®îc dïng thªm bíc nh¶y qu·ng t¸m

- T¹i thêi gian m¹nh cÇn h¹n chÕ dïng nh¾c l¹i hîp ©m.

- Phèi cho giai ®iÖu mµ thÊy hai ©m ®øng c¹nh nhau cã bíc

nh¶y vµ thuéc vÒ cïng mét hîp ©m ph¶i nh¾c l¹i hîp ©m.

Bµi thùc hµnh :

B»ng c¸c h.©m ba chÝnh gèc phèi hoµ ©m bèn cho giai ®iÖu

sau :

23



Hoµ ©m øngdông

Bµi 6 :

Bµi nµy cung cÊp cho sv çc vÊn ®Ò :- Çch tiÕn hµnh bÌ.


- Bíc nh¶y cña çc ©m ba.

- Çch cÊu t¹o bµi tËp hoµ ©m.

24

phèi hoµ ©m cho bÌ bass

b»ng çc hîp ©m ba chÝnh gèc



Hoµ ©m øngdông

A. Phèi hoµ ©m cho bÌ Bass.

Nh÷ng bíc tiÕn hµnh

a. X¸c ®Þnh giäng cña bÌ trÇm. VD ®o¹n nh¹c díi ®©y :

§©y lµ giäng Sol trëng.

b. X¸c ®Þnh ba hîp ©m chÝnh

T = G dur

S = CdurD = D dur

c. LËp s¬ ®å dù kiÕn çc hîp ©m ®Æt cho mçi ©m b»ng nh÷ng

ký hiÖu

T T T S D T T D T D T T S D D T

d. TiÕn hµnh phèi cho çc c«ng n¨ng ®· ®Æt ë trªn.

B. Bíc nh¶y cña çc ©m 3. ( ë bÌ Soprano vµ teno )

Khi nèi tiÕp hai hîp ©m cã t¬ng quan qu·ng 4- 5 theo lèi hoµ

©m, ë bÌ Soprano hoÆc teno ©m ba cña hîp ©m ®øng tríc cã thÓ

nh¶y vµo ©m ba cña hîp ©m ®øng sau.

Nh÷ng ®iÒu cÇn chó ý :

- Khi bÌ Soprano nh¶y lªn hîp ©m ®øng tríc dïng çch s¾p xÕp

hÑp, cßn hîp ©m ®øng sau th× xÕp réng.- Khi bÌ Soprano nh¶y xuèng hîp ©m ®øng tríc dïng çch xÕp

réng cßn hîp ©m ®øng sau th× xÕp hÑp.

25



Hoµ ©m øngdông

- Bíc nh¶y ë bÌ Teno vÒ mÆt s¾p xÕp hîp ©m sÏ ngîc l¹i víi bíc

nh¶y ë bÌ Soprano

VD 37

- Bíc nh¶y cña ©m ba kh«ng ®îc dïng ë bÌ Alto v× dÔ t¹o nªn

hiÖn tîng rçng trong çch s¾p xÕp hîp ©m.VD 38

- Khi phèi cho giai ®iÖu cÇn chó ý ph©n tÝch nh÷ng bíc nh¶y cã

trong giai ®iÖu xem cã ph¶i lµ bíc nh¶y cña çc ©m ba hay kh«ng v×

còng cã thÓ ®ã lµ bíc nh¶y nh¾c l¹hi hîp ©m. NÕu hai ©m ®Òu thuéc

vÒ cïng mét hîp ©m th× ®ã lµ bíc nh¶y khi nh¾c l¹i hîp ©m cßn nÕu

hai ©m cña bíc nh¶y thuéc vÒ hai hîp ©m kh¸c nhau th× ®ã lµ bíc

nh¶y cña çc ©m ba.

VD 39

26



Hoµ ©m øngdông

C. Sù cÊu t¹o bµi hoµ ©m - KÕt.

1. CÊu tróc bµi tËp hoµ ©m : Trong bµi tËp hoµ ©m tríc hÕt ph¶i

lµm quen víi nh÷ng kÕt cÊu kh«ng lín.díi h×nh thøc c©u vµ ®o¹n.

2, C©u nh¹c vµ ®o¹n nh¹c :- C©u nh¹c lµ kÕt cÊu ®¬n gi¶n nhÊt trong ®ã tr×nh bµy ý

nghÜa ©m nh¹c.

- Mét kÕt cÊu mµ thèng nhÊt hai c©u thµnh mét khèi toµn bé ®îc

gäi lµ mét ®o¹n nh¹c

- C©u thø nhÊt trong c©u thêng ®îc kÕt thóc b»ng kÕt nöa, tÝnh

ph©n çch, nghi vÊn. C©u thø hai ®ãng kÝn l¹i kÕt cÊu chung vµ th-

êng ®îc kÕt cÊu b»ng hîp ©m chñ.3. KÕt cÊu cña mét c©u nh¹c thêng gåm cã 4 hoÆc 8 «

nhÞp.

4. KÕt cÊu cña c©u nh¹c : §o¹n nh¹c thêng cã tõ 8 ( 4 + 4 ) hoÆc

16 ( 8 + 8 )còng cã ®o¹n nh¹c thªm c©u bæ sung. ( 4+ 4+ 4 = 12).

5. KÕt : Chç chÊm hÕt cña mét c©u hay mét ®o¹n nh¹c gäi lµ kÕt

6. Çc lo¹i kÕt :

a. KÕt nöa : Lµ kÕt ë cuèi c©u 1 thêng kÕt kh«ng æn ®Þnh ë Dhay S ®«i khi còng kÕt ë T.

. NÕu c©u nh¹c chÊm døt b»ng T - D gäi lµ kÕt nöa chÝnh çch.

. NÕu c©u nh¹c chÊm døt b»ng T S gäi lµ kÕt nöa biÕn çch. Lo¹i

nµy rÊt Ýt sö dông.

. NÕu c©u nh¹c chÊm døt b»ng S - D gäi lµ kÕt nöa chÝnh çch lo¹i

1.

. KÕt hoµn toµn : Lµ khi kÕt ph¶i cã ®Çy ®ñ 4 ®iÒu kiÖn sau :

- Hîp ©m chñ ®øng ë ph¸ch m¹nh.

- Hîp ©m chñ cã giai ®iÖu ©m 1.

- Hîp ©m chñ kh«ng ®¶o.

- Hîp ©m ®øng tríc hîp ©m chñ kh«ng ®¶o.

27



Hoµ ©m øngdông

7. Hîp ©m b¾t ®Çu c©u 2 :

Do hîp ©m sau cïng cña c©u 1 vµ hîp ©m thø nhÊt cña c©u thø

hai kh«ng cã quan hÖ c«ng n¨ng trùc tiÕp víi nhau nªn hîp ©m b¾t

®Çu cña c©u hai cã thÓ dïng bÊt kú hîp ©m nµo.Bµi thùc hµnh :

1. Phèi cho giai ®iÖu cã bíc nh¶y :

a.

b.

28



Hoµ ©m øngdông

Bµi 7 :


- HiÓu ®îc hîp ©m K 64.

- BiÕt çch t¨ng ®«i ©m.

- §iÒu kiÖn ®Æt hîp ©m.

- Çc hîp ©m ®øng tríc vµ sau K 64.

- Çch sö dôngë kÕt.

1. §Þnh nghÜa :

Hîp ©m K 64. lµ hîp ©m T ®¶o 2võa cã chøc n¨ng cña T võa cã

chøc n¨ng cña D.

VD 40

2. Ký hiÖu : K 64.

3. T¨ng ®«i ©m 5.

29

hîp ©m kÕt s¸u bèn ( K 64 )



Hoµ ©m øngdông

4. VÞ trÝ sö dông : ë chç chuÈn bÞ cho kÕt nöa hay kÕt cña ®o¹n

nh¹c.

5. §iÒu kiÖn vÒ nhÞp ph¸ch:

- NhÞp ®¬n : K 64 ®øng ë phÊch m¹nh.- NhÞp kÐp : K 64. ®øng ë ph¸ch m¹nh hay m¹nh võa.

- NhÞp 3 phÊch : Cã thÓ ®øng ë ph¸ch m¹nh vµ còng câ thÓ

®øng ë ph¸ch 2.cßn hîp ©m D ë ph¸ch thø 3 yÕu h¬n. Trong mäi tr-

êng hîp K 64. ph¶i ®øng ë ph¸ch m¹nh h¬n D hoÆc Ýt ra còng ph¶i ë

ph¸ch m¹nh b»ng D.

6. Hîp ©m ®øng trøc K 64 : Thêng lµ hîp ©m S vµ nèi tiÕp theo lèi

hoµ ©m.7. Hîp ©m ®øng sau K 64 : Sau K 64 thêng lµ D nèi tiÕp theo híng b-

íc lÇn. Nhng cã khi tÇng trªn ®i theo bíc lÇn.

8. Thay ®æi vÞ trÝ ©m :

Còng ®îc phÐp sö dông nh nh÷ng hîp ©m ®ã.

9. ë kÕt hay sö dông :

- KÕt nöa : KÕt nöa läai 2 : S - K 64 - D

- KÕt ®o¹n nh¹c : Hay kÕt ®Çy ®ñ lo¹i 2 : S - K 6

4 - D - T.

Bµi thùc hµnh :

1. Phèi cho giai ®iÖu sau :

2. Phèi cho bÌ Bass sau :

30



Hoµ ©m øngdông

Bµi 8


- HiÓu ®îc ®Þnh nghÜa vµ ký hiÖu cña hîp ©m s¸u.

- BiÕt çch t¨ng ®«i ©m.

- Sù kÕt hîp gi÷a hîp ©m ba vµ hîp s¸u.

- Sù nèi tiÕp S6 vµ K 64

- Çch sö dông.A. Hîp s¸u cña ba bËc chÝnh :

1. §Þnh nghÜa vµ ký hiÖu :

a. §Þnh nghÜa : Lµ mét hîp ©m ba ®¶o 1 khi viÕt trªn hoµ thanh 4

bÌ th× ©m 3 lµm ©m trÇm.

31

hîp ©m s¸u cña çc hîp ©m ba chÝnh



Hoµ ©m øngdông

VD 41

C6 F6 G6

b. Ký hiÖu : T6 , S6 , D6.

2. T¨ng ®«i ©m :

Hîp ©m s¸u cña çc ©m ba chÝnh cã thÓ dïng díi h×nh thøc t¨ng

®«i ©m 1 hoÆc ©m 5.3. S¾p xÕp :

Çch s¾p xÕp cña hîp ©m 6 cã thÓ xÕp c¶ hÑp vµ réng, hçn hîp.

4. Çch ¸p dông çc hîp ©m s¸u :

C¨n cø theo ©m hëng , çc hîp ©m s¸u Ýt æn ®Þnh h¬n çc hîp

©m ba gèc cho nªn chóng ®îc ¸p dông chñ yÕu ë gi÷a c¬ cÊu gióp

cho çch tr×nh bµy ®îc tr«i ch¶y tù nhiªn.

Hîp ©m s¸u kh«ng ®îc dïng víi t çch hîp ©m kÕt thóc ë bÊt cøkÕt nµo, kÕt c©u hay kÕt ®o¹n. Tèt h¬n hÕt lµ dïng ë c¬ cÊu më

®Çu.

5. Çc qu·ng 5 song song :

Çc qu·ng nµy ®îc h×nh thµnh do ©m gèc vµ ©m n¨m cña mét

hîp ©m ( hîp ©m ba ) tiÕn vµo ©m gèc vµ ©m n¨m cña hîp ©m kh¸c

ë cïng mét ®«i bÌ.

VD 42

32



Hoµ ©m øngdông

6. KÕt hîp h.©m s¸u víi h.©m ba cã t¬ng quan qu·ng 4,5 :

KÕt hîp theo lèi hoµ ©m c¸c bÌ tiÕn hµnh b×nh æn, tøc lµ kh«ng cã bíc

nh¶y.

VD 43

T D6 T S6 T6 D T6 S D6 T S6 T

7. KÕt hîp h.©m s¸u víi hîp ©m ba cã t¬ng quan qu·ng 2 :

Trong kÕt hîp S – D6 bÌ Baxt ph¶i ®i xuèng qu·ng n¨m gi¶m kh«ng®îc ®i lªn qu·ng 4 t¨ng. Sau bíc nh¶y bÌ trÇm ph¶i tiÕn hµnh ngîc híng

víi bíc nh¶y.

NÕu trong kÕt hîp S – D6 ©m n¨m cña hîp ba h¹ ¸t ë vÞ trÝ giai

®iÖu th× trong hîp ©m ¸t cÇn ph¶i t¨ng ®«i ©m n¨m ®Ó tr¸nh lçi

qu·ng n¨m song song.

VD 44

33

Qu·ng5

//( tr¸nh

)



Hoµ ©m øngdông

S D6 T S D6

b. çc bíc nh¶y khi nèi tiÕp çc hîp ba víi hîp s¸u :

1. Bíc nh¶y cña ©m mét vµ ©m n¨m :Khi kÕt hîp hai hîp ©m cã t¬ng quan qu·ng 4,5 cã thÓ cho ©m

mét cña hîp ©m nµy nh¶y vµo ©m mét cña hîp ©m kia hay ©m n¨m

cña hîp ©m nµy nh¶y vµo ©m n¨m cña hîp ©m kia. Çch kÕt hîp th-

êng theo lèi hoµ ©m.

Trong qu¸ tr×nh phèi nÕu giai ®iÖu cã bíc nh¶y ®i lªn ©m mét

vµo ©m mét hoÆc ©m n¨m vµo ©m n¨m hîp ©m ®Çu ph¶i lµ hîp ©m

gèc xÕp hÑp hoÆc réng cßn hîp ©m thø hai ph¶i lµ hîp s¸u bÌ Baxt ®ixuèng ngîc híng víi bíc nh¶y.

Cßn nÕu giai ®iÖu cã bíc nh¶y ®i xuèng th× cã thÓ lµ hîp ©m ba

hoÆc hîp ©m s¸u, bÌ trÇm cïng híng víi bÌ giai ®iÖu.

Trong cÇn thiÕt ®îc nh¶y ë hai bÌ cïng mét lóc víi ®iÒu kiÖn ©m

mét n»m trªn ©m n¨m.

VD 45

D T6 S6 T D T6

2. Çc qu·ng t¸m vµ n¨m Èn :Khi hai bÌ tiÕn cïnh híng vµo qu·ng t¸m gäi lµ qu·ng t¸m Èn. Hai bÌ

cïng tiÕn vµo qu·ng n¨m gäi lµ qu·ng n¨m Èn.

VD 46

34



Hoµ ©m øngdông

c. Çch nèi tiÕp hai hîp s¸u :

1. Çc hîp s¸u cã t¬ng quan qu·ng 4,5 :

Khi nèi tiÕp hai hîp s¸u cã t¬ng quan qu·ng 4,5 bÌ Baxt sÏ t¹o nªn bíc

nh¶y qu·ng 4,5 trong nèi tiÕp theo vßng hoµ ©m nµy thêng dïng theo

lèi hoµ ©m. ¢m chung cña hai bÌ ®øng yªn cßn nÕu ©m chung cña

mét bÌ tiÕn hµnh bíc nh¶y song song hoÆc ngîc híng víi bÌ trÇm.

2. Çc hîp s¸u cã t¬ng quan qu·ng hai :

Ph¶i theo ®óng çch çc bÌ sau ®©y :

- Trong hîp ©m s¸u S ph¶i t¨ng ©m gèc cßn hîp ©m s¸u D t¨ng ®«i

©m n¨m. Ba bÌ tiÕn hµnh song song cßn bÌ thø t tiÕn hµnh ngîc híng

víi çc bÌ kia.d. çc hîp ©m bèn s¸u lít vµ thªu :

I. Hîp ©m lít :

1.1. Kh¸i niÖm s¬ bé : Ngoµi hîp ©m bèn s¸u kÕt cßn cã hîp ©m

bèn s¸u thªu vµ lít.

§Æc ®iÓm : XuÊt hiÖn ë thêi gian yÕu trong sù chuyÓn ®éng liÒn

bËc.

KÝ hiÖu : b»ng sè 6/4 ®»ng sau kÝ hiÖu chØ chøc n¨ng.2.1. Hîp ©m bèn s¸u ¸t vµ chñ lít :

- Hîp ©m bèn s¸u ¸t lít ®øng gi÷a hîp ©m ba chñ vµ hîp s¸u cña nã

( hay trong híng ngîc l¹i ) : T – D64 – T6 hoÆc T6 - D6

4 – T.

35



Hoµ ©m øngdông

- Hîp ©m bèn s¸u chñ lít gi÷a hai hîp ba h¹ ¸t vµ hîp s¸u cña nã : S –

T64 – S6

4 hoÆc

S64 - T6

4 – T .

3.1. Çch tiÕn hµnh bÌ :- Çch tiÕn hµnh bÌ b×nh æn.

- BÌ Baxt liÒn bËc ®i lªn hay ®i xuèng.

- Mét trong çc bÌ trªn còng tiÕn hµnh liªn bËc ( thêng lµ Soprano )

ngîc høng víi bÌ Baxt.

- Mét trong çc bÌ gi÷ nguyªn ©m chung.

- BÌ thø t ®i xuèng liÒn bËc råi l¹i ®i lªn.

VD 47

T D64 T6 T6 D6

4 T S T64 S64 S6

4 T64 T

- DÊu hiÖu ®Ó dïng çc hîp ©m bèn s¸u lít :§èi víi bÌ Baxt :

- BÌ Baxt tiÕn hµnh liÒn bËc tõ bËc I ®Õn III cña gam hay híng ngîc

l¹i ®èi víi hîp ©m bèn s¸u ¸t.

- §èi víi hîp ©m bèn s¸u chñ th× bÌ Baxt ®i liÒn bËc tõ bËc IV ®Õn

bËc VI cña gam hay ngîc l¹i.

§èi víi bÌ giai ®iÖu :

- Chç giai ®iÖu tiÕn hµnh liÒn bËc gi÷a çc bËc I – III , IV – VI.

- Chç giai ®iÖu ®øng yªn hai ba ph¸ch hoÆc giai ®iÖu tiÕn hµnh

®i xuèng råi l¹i ngîc lªn.

II. Hîp ©m thªu :

1.1. Kh¸i niÖm s¬ bé :

36



Hoµ ©m øngdông

1.2. §Æc ®iÓm : XuÊt hiÖn ë thêi gian yÕu gi÷a hai hîp ©m ba.

KÝ hiÖu : b»ng sè 6/4 ®»ng sau kÝ hiÖu chØ chøc n¨ng.

2.1. Hîp ©m bèn s¸u h¹ ¸t vµ chñ thªu :

- §øng gi÷a hîp ©m ba chñ lµ hîp ©m bèn s¸u h¹ ¸t thªu : T – S 64

– T .

- Hîp ©m bèn s¸u chñ lít gi÷a hai hîp ba h¹ ¸t vµ hîp s¸u cña nã :

D – T64 – D .

3.1. C¸ch tiÕn hµnh bÌ :

Quy t¾c ®Ó ®Ó dïng hîp ©m bèn s¸u thªu lµ c¸ch tiÕn hµnh bÌ

b×nh æn

- ¢m Baxt vµ ©m t¨ng ®«i ®øng yªn cßn hai bÌ kia tiÕn songsong ®i lªn hoÆc ®i xuèng vµ ngîc l¹i.

Bµi thùc hµnh :

Phèi cho giai ®iÖu sau :

37



Hoµ ©m øngdông

Bµi 9


- HiÓu ®îc kÕt cÊu, kÝ hiÖu cña h.©m.

- N¾m râ tÝnh chøc n¨ng cña h.©m.

- Sù chuÈn bÞ cña h.©m b¶y ¸t.

- C¸ch gi¶i quyÕt h.©m b¶y ¸t.

- C¸ch ¸p dông hîp ©m b¶y ¸t gèc.

1. Hîp ©m b¶y ¸t - KÕt cÊu vµ kÝ hiÖu :

- Hîp ©m b¶y ¸t ®îc thµnh lËp trªn bËc V cña ®iÖu trëng hay thø

hoµ ©m.

38

hîp ©m b¶y ¸t gèc ( D7 )



Hoµ ©m øngdông

- Lµ hîp ©m nghÞch thêng ®îc dïng nhiÒu nhÊt gåm mét qu·ng 3

trëng, n¨m ®óng vµ mét qu·ng b¶y thø.

- KÝ hiÖu cña hîp ©m b¶y ¸t lµ D7.

- Hîp ©m b¶y ¸t ®îc dïng ®ñ nèt vµ thiÕu nèt, nÕu dïng thiÕu nèt

cã thÓ bá ©m n¨m hoÆc ©m gèc.

VD 48

- Hîp ©m b¶y ¸t cã thÓ xÕp réng, hÑp hçn hîp. Hîp ©m b¶y ¸t gècë vÞ trÝ giai ®iÖu nªn h¹n chÕ dïng.

2. Sù chuÈn bÞ hîp ©m b¶y ¸t.

BÊt cø hîp ©m nµo mµ ta ®· biÕt ®Òu cã thÓ ®øng tríc hîp ©m

b¶y ¸t. Tøc lµ T, T6, S, S6, D, D6, K 64

- Khi nèi tiÕp S – D7 hîp ©m b¶y ph¶i thiÕu nèt.

3. Çch gi¶i quyÕt hîp ©m b¶y.

- Khi gi¶i quyÕt hîp ©m b¶y ®ñ :. ¢m ba ë bÌ Soprano ®i lªn mét bËc ë çc bÌ kh¸c còng thÕ hoÆc

®i xuèng mét qu·ng ba.

. ¢m n¨m vµ ©m b¶y ®i xuèng mét bËc.

. ¢m mét nh¶y vµo ©m mét cña hîp ©m chñ.

- Khi gi¶i quyÕt D7 thiÕu :

. ¢m b¶y ®i xuèng mét bËc çc bÌ kh¸c tiÕn hµnh nh sau :

¢m ba ®i lªn mét bËc

¢m mét ë mét trong ba bÌ trªn ®øng yªn t¹i chç.

¢m mét ë bÌ Baxt nh¶y vµo ©m mét cña hîp ©m chñ theo híng

nµo còng ®îc.

4. Çch ¸p dông hîp ©m b¶y ¸t.

39



Hoµ ©m øngdông

Hîp ©m b¶y ¸t gèc thuéc vµo sè hîp ©m dïng ®Ó kÕt quan träng

nhÊt. Trong çc kÕt ®ñ nã trêng ë trong çc ®iÒu kiÖn sau :

. S – D7 – T.

. S6 – D7 – T.

. K 64 – D7 - T.

. S - K 64 – D7 - T.

Trong çc kÕt nöa mµ trong ®ã cã mÆt cña hîp ©m ba ¸t th×

®iÒu kiÖn ¸p dông hîp ©m b¶y nh sau :

. S (6) – D7.

. T( 6 ) - D7.

- Hîp ©m D7 cã thÓ dïng ®îc ë chç dõng ë gi÷a ®o¹n nh¹c nÕu

kh«ng cã hîp ©m bèn s¸u kÕt.

Bµi thùc hµnh :

Phèi cho giai ®iÖu sau :Bµi tËp 1 :

Bµi tËp 2 :

Giao_trinh_hoa_am

Documents

Transcript of Giao_trinh_hoa_am