Giao an tai chinh doanh nghiep

123
TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP I. Khái niệm, vai trò, vị trí, chức năng của tài chính doanh nghiệp..................................8 1. Khái niệm TCDN (0.5 t)........................8 2. Vai trò của TCDN trong nền kinh tế thị trường (0.5 t)...........................................8 a) Huy động vốn đảm bảo cho các hoạt động của DN diễn ra bình thường, liên tục.................................8 b) Nâng cao hiệu quả HĐKD của DN....................9 c) Kiểm soát tình hình KD của DN......................9 3. Vị trí của TCDN (0.5)........................10 4. Chức năng của TCDN (2).......................10 a. Tổ chức huy động chu chuyển vốn, đảm bảo cho sản xuất kinh doanh được tiến hành liên tục....................10 b. Chức năng phân phối thu nhập của tài chính doanh nghiệp ............................................... 10 c. Chức năng giám đốc (kiểm soát) đối với hoạt động sản xuất kinh doanh...................................... 11 II. Tổ chức TCDN (4.5)............................. 11 1. Khái niệm về tổ chức TCDN (0.5)..............11 2. Nhiệm vụ của TC TCDN (0.5)...................11 3. Nguyên tắc TC TCDN (1.5).....................11 4. Tổ chức công tác TC TCDN (1).................11 5. Hình thức TC các loại hình DN và những nhân tố ảnh hưởng đến công tác TC TCDN (1)...............12 CHƯƠNG II: TÀI SẢN CỐ ĐỊNH VÀ VỐN CỐ ĐỊNH...........16 I. Tài sản cố định của DN (0.5)...................16 1. Khái niệm, đặc điểm của TSCĐ (0.5)...........16 a) Khái niệm về TSCĐ..............................16 b) Đặc điểm của TSCĐ............................. 16 2. Phân loại TSCĐ (0.5).........................16 a) Phân loại theo hình thái biểu hiện...................16 b) Phân loại theo quyền sở hữu......................16 c) Phân loại theo mục đích sử dụng...................16 d) Phân loại theo công dụng kinh tế...................17 e) Phân loại theo tình hình sử dụng...................17 1

Transcript of Giao an tai chinh doanh nghiep

TI CHNH DOANH NGHIP

- Tng s tit: 105 (LT: 82 tit; TH: 17 tit; KT: 6 tit = 7 bi kim tra). - Cc kin thc lin quan: + Kinh t chnh tr + Kinh t vi m + Kinh t v m + L thuyt ti chnh + Tin t - tn dng + K ton doanh nghip Danh mc ti liu tham kho: +Gio trnh Ti chnh doanh nghip +Lut doanh nghip 2005 +Lut chng khon 2006 +Lut cc cng c chuyn nhng 2005 +Lut thu thu nhp doanh nghip 2008 v cc vn bn hng dn lin quan. +Lut thu GTGT 2008 v cc vn bn hng dn lin quan +Lut thu TTB 2008 v cc vn bn hng dn lin quan +Lut ph sn 2004

1

CHNG I: T CHC TI CHNH DOANH NGHIP Mc ch, yu cu: Trnh by mt s nt khi qut v khi nim, vai tr, v tr, chc nng ca TCDN Ni dung chi tit I. 1. Khi nim, vai tr, v tr, chc nng ca ti chnh doanh nghip Khi nim TCDN (0.5 t)

TCDN l mt khu ca h thng ti chnh trong nn kinh t,l mt phm tr kinh t khch quan gn lin vi s ra i ca nn kinh t hng ha tin t. Khi tin hnh hot ng kinh doanh (hkd) th doanh nghip no cng cn c mt lng vn ti thiu nht nh v qu trnh hkd nhn t gc ti chnh cng l qu trnh phn phi to lp hoc s dng cc qu tin t ca doanh nghip nhm thc hin cc mc tiu ca hot ng kinh doanh. Trong qu trnh c s chuyn dch gi tr ca cc qu tin t vi biu hin l cc lung tin t i vo v i ra khi chu l kinh doanh ca doanh nghip. V cc mi quan h ti chnh trong cc doanh nghip bao gm nhng mi quan h sau y: + Quan h gia doanh nghip vi Nh nc: Th hin qua vic cp vn ca Nh nc cho cc DNNN, qua ngha v ti chnh (thu, ph) vi NSNN. + Quan h gia doanh nghip vi cc ch th kinh t khc: Th hin qua vic thanh quyt ton trong vay vn,mua hng , u t vn, + Quan h ni b doanh nghip: Th hin qua vic thanh ton tin lng, thng pht cng nhn vin,quan h thanh ton gia cc b phn trong doanh nghip, phn phi li nhun sau thu, phn chia li tc cho c ng, Tm li: TCDN xt v bn cht l cc MQH phn phi di hnh thc gi tr, gn lin vi vic to lp hoc s dng cc qu tin t ca doanh nghip trong qu trnh kinh doanh. TCDN xt v hnh thc l phn nh s vn ng v chuyn ha cc ngun lc ti chnh trong qu trnh phn phi to lp hoc s dng cc qu tin t ca doanh nghip. Hot ng ti chnh l 1 mt hot ng ca doanh nghip nhm t ti cc mc tiu ca DN ra. Cc hot ng gn lin vi vic to lp, phn phi, s dng v vn ng chuyn ha ca qu tin t thuc phm vi ca TCDN 2. Vai tr ca TCDN trong nn kinh t th trng (0.5 t) Ti chnh DN ng 1 vai tr rt quan trng i vi hot ng ca DN v c th hin nhng im ch yu sau: a) Huy ng vn m bo cho cc hot ng ca DN din ra bnh thng, lin tc

2

Vn tin t l tin cho cc hot ng ca doanh nghip. Trong qu trnh hot ng, thng ny sinh cc nhu cu vn ngn, di hn cho hot ng kinh doanh thng xuyn cng nh cho u t pht trin ca DN. Thiu vn hot ng ca DN gp kh khn hoc khng trin khai c. Vic m bo cho cc hot ng kinh doanh ca DN c tin hnh bnh thng, lin tc ph thuc rt ln vo vic t chc, huy ng vn ca TCDN. S thnh cng hay tht bi trong hot ng kinh doanh ca DN 1 phn ln c quyt nh bi chnh sch ti tr hay huy ng vn ca DN. b) Nng cao hiu qu HKD ca DN Th hin : - a ra quyt nh nh u t ph thuc rt ln vo vic nh gi, la chn u t t gc ti chnh. - Vic huy ng vn kp thi, y gip DN chp c c hi kinh doanh - La chn hnh thc, phng php huy ng vn thch hp gim bt chi ph s dng vn gp phn tng li nhun DN. - S dng n by kinh doanh, n by ti chnh hp l lm gia tng ng k t sut li nhun vn ch s hu. - Huy ng ti a s vn hin c vo hot ng kinh doanh trnh hin trng ng vn, tng vng quay ti sn gim s vn vay gim tin tr li vay gp phn tng li nhun sau thu ca DN. c) Kim sot tnh hnh KD ca DN Qu trnh hot ng kinh doanh ca DN qu trnh vn ng, chuyn ha hnh thi vn tin t. Thng qua tnh hnh thu, chi tin t hng ngy, tnh hnh thc hin cc ch tiu ti chnh v c bit l bo co ti chnh kim sot kp thi, tng qut cc mt hot ng ca DN pht hin nhanh chng nhng tn ti v nhng tim nng cha c khai thc a ra cc quyt nh thch hp iu chnh cc hot ng t ti mc tiu ra ca DN. Trong nn kinh t th trng, vai tr ca TCDN ngy cng tr nn quan trng hn bi: - Hot ng ti chnh ca DN lin quan v nh hng ti tt c cc hot ng ca DN. - Quy m kinh doanh v nhu cu vn cho hot ng ca DN ngy cng ln. Mt khc, th trng ti chnh ngy cng pht trin nhanh chng, cc cng c ti chnh huy ng vn ngy cng phong ph, a dng. Quyt nh huy ng vn, quyt nh u t, quyt nh phn phi li nhun nh hng ngy cng ln n tnh hnh v hiu qu kinh doanh ca DN. - Cc thng tin v tnh hnh ti chnh l cn c quan trng i vi cc nh qun l DN kim sot v ch o cc hot ng ca DN. 3

3. 4. V tr ca TCDN (0.5) Chc nng ca TCDN (2)

a. T chc huy ng chu chuyn vn, m bo cho sn xut kinh doanh c tin hnh lin tc. Doanh nghip l n v kinh t c s c nhim v sn xut kinh doanh nn c nhu cu v vn, tu theo tng loi hnh doanh nghip m vn c huy ng t nhng ngun sau: - Ngn sch Nh nc cp. - Vn c phn. - Vn lin doanh. - Vn t b sung. - Vn vay. Ni dung ca chc nng ny: - Cn c vo nhim v sn xut, nh mc tiu chun xc nh nhu cu vn cn thit cho sn xut kinh doanh . - Cn i gia nhu cu v kh nng v vn. Nu nhu cu ln hn kh nng v vn th doanh nghip phi huy ng thm vn (tm ngun ti tr vi chi ph s dng vn thp nhng m bo c hiu qu). Nu nhu cu nh hn kh nng v vn th doanh nghip c th m rng sn xut hoc tm kim th trng u t mang li hiu qu. - La chn ngun vn v phn phi s dng vn hp l sao cho vi s vn t nht nhng mang li hiu qu cao nht. b. Chc nng phn phi thu nhp ca ti chnh doanh nghip Thu nhp bng tin t bn sn phm, hng ho, lao v, dch v, li tc c phiu, li cho vay, thu nhp khc ca doanh nghip c tin hnh phn phi nh sau: B p hao ph vt cht, lao ng tiu hao trong qu trnh sn xut kinh doanh bao gm: - Chi ph vt t nh nguyn vt liu, nhin liu, ng lc, cng c lao ng nh... - Chi ph khu hao ti sn c nh. - Chi ph tin lng v cc khon trch theo lng. - Chi ph dch v mua ngoi, chi ph khc bng tin (k c cc khon thu gin thu). Phn cn li l li nhun trc thu c phn phi tip nh sau:

4

Np thu thu nhp doanh nghip theo lut nh (hin nay tnh bng 28% trn thu nhp chu thu) B l nm trc khng c tr vo li nhun trc thu (nu c). Np thu vn (nu c). Tr cc khon chi ph khng hp l, hp l. Chia li cho i tc gp vn. Trch vo cc qu doanh nghip. c. Chc nng gim c (kim sot) i vi hot ng sn xut kinh doanh Gim c ti chnh l vic thc hin kim sot qu trnh to lp v s dng cc qu tin t ca doanh nghip. C s ca gim c ti chnh - Xut pht t tnh quy lut trong phn phi sn phm quyt nh ( u c phn phi ti chnh th c gim c ti chnh). - Xut pht t tnh mc ch ca vic s dng vn trong sn xut kinh doanh. Mun cho ng vn c hiu qu cao, sinh li nhiu th tt yu phi gim c tnh hnh to lp s dng qu tin t trong doanh nghip. Ni dung - Thng qua ch tiu vay tr, tnh hnh np thu cho Nh nc m Nh nc, Ngn hng bit c tnh hnh s dng vn ca doanh nghip tt hay cha tt. - Thng qua ch tiu gi thnh, chi ph m bit c doanh nghip s dng vt t, ti sn, tin vn tit kim hay lng ph. - Thng qua ch tiu t sut li nhun (t sut li nhun doanh thu, gi thnh, vn) m bit c doanh nghip lm n c hiu qu hay khng ? II. T chc TCDN (4.5) 1. Khi nim v t chc TCDN (0.5) T chc ti chnh l vic hoch nh chin lc ti chnh v xy dng h thng cc bin php thc hin cc chin lc , nhm t c mc tiu kinh doanh ca doanh nghip trong tng k nht nh. 2. 3. Nhim v ca TC TCDN (0.5) Nguyn tc TC TCDN (1.5)

- Nguyn tc tn trng php lut - Nguyn tc hch ton kinh doanh - Nguyn tc gi ch tn - Nguyn tc phng tr ri ro 5

4.

T chc cng tc TC TCDN (1)

5. Hnh thc TC cc loi hnh DN v nhng nhn t nh hng n cng tc TC TCDN (1) a) Hnh thc t chc cc loi hnh DN * Doanh nghip Nh nc: gm doanh nghip sn xut kinh doanh (nhng ngnh then cht) v doanh nghip cng ch. - Ngun vn: do Nh nc cp v t chc qun l, nu thiu vn doanh nghip c vay theo php lut. - Phn phi kt qu kinh doanh: B p hao ph vt cht, lao ng tiu hao trong qu trnh sn xut. Hon thnh ngha v vi Nh nc thng qua np thu. Li nhun sau thu c phn phi theo quy nh ca Nh nc. *. Doanh nghip t nhn: do mt c nhn lm ch v t chu trch nhim bng ton b ti sn vn ling ca mnh v hot ng kinh doanh (doanh nghip chu trch nhim v hn) - Ngun vn do ch doanh nghip t khai v c quyn tng, gim vn u t. Nu thiu vn doanh nghip c vay theo quy nh ca php lut . - Phn phi kt qu kinh doanh: B p chi ph tiu hao trong qu trnh sn xut. Hon thnh ngha v vi Nh nc thng qua thu. Li nhun sau thu c phn phi theo quy nh ca ch doanh nghip. * Cng ty c phn L DN trong vn iu l c chia thnh nhiu phn bng nhau gi l c phn, ngi mua c phiu gi l c ng. C ng c th l mt t chc, c nhn, nhng s thnh vin sng lp cng ty t nht l 3, khng hn ch s lng ti a. C ng ch chu trch nhim v cc ngha v ti chnh ca cty trong phm vi s vn gp vo cng ty. - Ngun vn: + S ng gp ca c ng. + Thiu vn c th pht hnh chng khon huy ng. + Cng ty c vay theo lut nh . - Phn phi kt qu kinh doanh: B p chi ph tiu hao trong qu trnh sn xut. Hon thnh ngha v vi Nh nc thng qua thu Li nhun sau thu c phn phi theo quyt nh ca i hi c ng (i biu c ng...) * Cng ty trch nhim hu hn mt thnh vin 6

L doanh nghip do mt t chc lm ch s hu vn. Cng ty c t cch php nhn v khng c pht hnh c phiu, chu trch nhim hu hn trn phn vn gp. Ch s hu cng ty c quyn chuyn nhng ton b hoc mt phn vn iu l ca cng ty cho t chc hoc c nhn khc. Phn phi kt qu kinh doanh: B p chi ph tiu hao trong qu trnh sn xut. Hon thnh ngha v vi Nh nc thng qua thu Li nhun sau thu c phn phi theo quyt nh ca cng ty. * Cng ty trch nhim hu hn hai thnh vin tr ln Thnh vin c th l t chc hoc c nhn, s lng thnh vin khng qu 50 ngi ch chu trch nhim hu hn v khon n ca cng ty trong phn vn gp, khng c quyn pht hnh c phiu. Phn phi kt qu kinh doanh: li nhun sau thu c phn phi theo quyt nh ca ch doanh nghip. Nu l cng ty do nhiu ngi hn vn, phn ny sau khi trch lp cc qu, s cn li em chia cho cc ch s hu theo t l vn gp. * Cng ty hp danh L doanh nghip c t nht 2 thnh vin hp danh c th c c nhn gp vn. - Thnh vin hp danh c trch nhim bng ton b ti sn ca mnh v ngha v ca cng ty (chu trch nhim v hn) v c quyn qun l cng ty. - Thnh vin gp vn chu trch nhim hu hn phn vn gp khng tham gia qun l cng ty, nhng c quyn chia li nhun theo t l quy nh ca cng ty. * Hp tc x: Vn ca hp tc x do x vin gp vn, thu nhp sau khi tr chi ph, hon thnh ngha v vi Nh nc v trch vo qu hp tc x theo quy nh phn cn li c phn phi cho x vin. b) nghip Nhng nhn t ch yu nh hng n vic t chc ti chnh doanh

- Hnh thc php l t chc doanh nghip + Cch thc to lp v huy ng vn + Quyn chuyn nhng hay rt vn khi doanh nghip + Trch nhim ca ch s hu i vi cc khon n v ngha v ti chnh khc ca DN + Phn chia li nhun sau thu - c im kinh t - k thut ca ngnh kinh doanh + Mi ngnh kinh doanh c c im ring v mt kinh t v k thut. + c im kinh t - k thut nh hng rt ln n ti chnh v qun tr ti chnh ca doanh nghip. nh hng ca tnh cht ngnh kinh doanh 7

Tnh cht ngnh kinh doanh

C cu ti sn

Ri ro kinh doanh

C cu chi ph kinh doanh

Tc chu chuyn vn

C cu ngun vn nh hng ca tnh cht thi v v chu k sn xut kinh doanh Tnh cht thi v v chu k SXKD

Nhu cu vn lu ng gia cc thi k trong nm - Mi trng kinh doanh

S cn i thu v chi tin t gia cc thi k trong nm

+ Doanh nghip tn ti trong mt mi trng kinh doanh nht nh. + Mi trng kinh doanh a li cho doanh nghip: Nhng tc ng tch cc hay tc ng tiu cc. C Mi trng kinh doanh

Nhng rng buc

Nhng c hi

Kh nng thch ng u hi n tp chng:

Doanh nghip

Kh nng chp c hi

1. Ti sao vi cng ty c phn, mc tiu ti chnh l ti a ha gi tr th trng? 2. Ti chnh c vai tr quan trng nh th no trong doanh nghip. 8

3. Hy cho bit v tr ca ti chnh trong doanh nghip? Phn bit chc nng ca ti chnh v k ton trong doanh nghip? 4. Ti sao hnh thc php l ca DN li nh hng n TCDN?

9

CHNG II: TI SN C NH V VN C NH Tng s tit: 12 (LT = 9, TH = 2, KT = 1) Mc ch, yu cu - Mc ch: Trnh by cc khi nim, ni dung, cc phng php ch yu qun l v nng cao hiu qu s dng VC. - Yu cu: Nm v hiu c nhng l lun c bn v VC v cc phng php qun l, nng cao hiu qu s dng VC, thc hnh thnh tho cc bi tp lin quan Ni dung chi tit I. 1. a) Ti sn c nh ca DN (0.5) Khi nim, c im ca TSC (0.5) Khi nim v TSC

- Ti sn ca DN l mt ngun lc, do DN kim sot c v d kin em li li ch kinh t trong tng lai t vic s dng ti sn . - Ti sn c nh ca DN l nhng ti sn c gi tr ln(theo quy nh hin ti l >= 10 tr ), thi gian s dng lu di (thng thng l ln hn 1 nm hoc ln hn 1 chu k sn sut kinh doanh). - Bao gm: TSC hu hnh (VD) v TSC v hnh (VD). b) c im ca TSC - Trong qu trnh SXKD, TSC khng thay i hnh thi hin vt, nhng nng lc sn xut v gi tr ca chng b gim dn (Hao mn). + Hao mn hu hnh: nhng hao mn lin quan n gim gi tr s dng ca TSC. + Hao mn v hnh: nhng hao mn lin quan n s gim gi tr ca TSC. - TSC hu hnh thng b c hai loi hao mn l HMHH v HMVH, TSC v hnh ch b hao mn v hnh 2. a) Phn loi TSC (0.5) Phn loi theo hnh thi biu hin

- TSC hu hnh - TSC v hnh b) Phn loi theo quyn s hu - TSC t c - TSC thu ngoi (Thu ti chnh, thu hot ng) c) Phn loi theo mc ch s dng - TSC dng cho mc ch SXKD 10

- TSC dng cho mc ch phc li, s nghip, an ninh, quc phng - TSC bo qun, ct gi h. d) Phn loi theo cng dng kinh t - TSC l nh xng, vt kin trc - TSC l my mc thit b - TSC l phng tin vn ti, thit b truyn dn - TSC l thit b, dng c qun l - TSC l vn cy lu nm, sc vt lm vic, cho sn phm - TSC khc e) Phn loi theo tnh hnh s dng - TSC ang dng - TSC cha cn dng - TSC khng cn dng v ch thanh l 3. Kt cu ca TSC (0.5) - L thnh phn t trng v mt nguyn gi ca tng nhm loi TSC chim trong tng nguyn gi TSC trong 1 thi k. - Kt cu TSC ca DN thay i theo tng thi k v ph thuc vo mt s nhn t: + Quy m sn xut kinh doanh ca DN. + Trnh trang b k thut cho SXKD + Kh nng thu ht vn u t ca DN + Phng hng, nhim v kinh doanh trong k + Kh nng tiu th sn phm trn th trng II. Vn c nh trong DN (1) 1. Khi nim VC (0.5) - Trong nn kinh t th trng, c c cc ti sn c nh cn thit cho hot ng kinh doanh, DN phi u t ng trc mt lng vn tin t nht nh. S vn doanh nghip ng ra hnh thnh nn ti sn c nh c gi l vn c nh ca doanh nghip (VC l biu hin bng tin ca TSC). - L s vn u t ng trc mua sm, xy dng cc TSC nn quy m ca VC ln hay nh s quyt nh quy m, tnh ng b ca TSC, nh hng rt ln n trnh trang b k thut cng ngh sn xut, nng lc sn xut kinh doanh ca doanh nghip. - Mt khc, trong qu trnh tham gia vo hot ng kinh doanh, vn c nh thc hin chu chuyn gi tr ca n. S chu chuyn ny ca vn c nh chu s chi phi chi phi rt ln bi c im kinh t, k thut ca TSC. 11

2.

c im ca VC

- VC tham gia vo nhiu chu k sn xut sn kinh doanh - VC chu chuyn dn tng phn gi tr vo gi tr sn phm v thu hi tng phn mt - Hon thnh mt vng tun hon khi ht thi gian s dng 3. Ngun hnh thnh VC (0.5) - VCSH - Vay v n di hn III. Hao mn, khu hao TSC (5.5 4.5 1) 1. Hao mn TSC (0.5) Hao mn ti sn c nh l s gim dn v gi tr s dng v gi tr hoc s gim dn v gi tr ca TSC. a) Hao mn hu hnh - L s gim dn v gi tr v theo l gim dn v gi tr ca TSC - Nguyn nhn: + Do qu trnh s dng, bo qun + Do t nhin v sc bn vt liu cu thnh TSC b) Hao mn v hnh - L s gim thun ty v mt gi tr ca TSC. - Nguyn nhn: + Tin b khoa hc cng ngh + Chu k sng ca sn phm Cn phi thu hi li gi tr ca ti sn c nh do s hao mn 2. Khu hao TSC (0.5) - KH TSC l s phn b mt cch c h thng gi tr phi thu hi ca TSC trong sut thi gian s dng. - Trn gc kinh t, KH TSC l 1 yu t chi ph. - Trn gc ti chnh: KH TSC l mt khon thu (dng tin vo). - Mc ch: Thu hi vn ti sn xut TSC (ti sn xut gin n, ti sn xut m rng). - C s: Xem xt mc hao mn ti sn c nh, m bo thu hi gi tr vn u t ban u vo TSC - ngha: + Thc hin bo ton VC

12

+ Gip DN tp trung vn t tin khu hao thc hin kp thi i mi my mc, thit b v cng ngh + Vic khu hao hp l TSC l nhn t quan trng xc nh ng gi thnh sn phm v nh gi kt qu hot ng kinh doanh ca doanh nghip. 3. a) Nhng quy nh v trch KH TSC (0.5) Phm vi TSC phi trch KH (Tham kho thm TT 203/2009-TT/BTC, ) - V mt nguyn tc: Tt c cc TSC hin c ca DN u phi trch KH. - TSC khng tham gia vo hot ng SXKD th khng phi trch khu hao bao gm: + TSC ct gi h + Quyn sd t lu di + TSC dng trong hot ng phc li tp th (Tr cc trng hp c quy nh trong thng t 203/2009-TT/BTC) + TSC khu hao ht nhng vn cn c s dng + TSC mt hoc h hng b) c) Cn c trch KH TSC - Nguyn gi - T l khu hao d) 4. a) Quy nh qun l qu KH TSC Cc phng php trch KH TSC (2) Phng php KH bnh qun (Phng php khu hao ng thng) Quy nh v mc thi gian tnh, thi tnh KH TSC

- Mc khu hao NG GT thanh l M= k Tsd (Thi gian s dng kinh t) - T l khu hao Mk Tk = NG = 1 Ts d

- u im: + n gin, d tnh ton 13

+ Mc trch KH c phn b u n qua cc k Gi thnh v gi bn n nh hn - Nhc im: + Trong nhiu trng hp khng phn nh ng mc hao mn thc t ca TSC + Tc thu hi vn u t chm + Khng ph hp vi cc TSC c mc hot ng khng ng u gia cc thi k trong nm b) Phng php KH gim dn (Phng php khu hao nhanh - Theo phng php ny, DN y nhanh mc khu hao trong nhng nm u v gim dn trong nhng nm sau. Mk(t)=Tk(n) x Gcl = Tk(n) x (NG Ghm) Tk(n)=Tk x Hs Theo kinh nghim: + Nhng TSC c thi hn s dng t 3-4 nm, Hs=1.5 + Nhng TSC c thi hn s dng t 5-6 nm, Hs=2 + Nhng TSC c thi hn s dng trn 6 nm, Hs=2.5 - u im: + Cho php thu hi nhanh VC trong nhng nm u hn ch s mt VC do hao mn TSC - Nhc im: + Nu p dng my mc th s khng thu hi c ton b lngVC u t vo TSC + Mc khu hao gia cc nm c s chnh lch ln nh hng n gi thnh v li nhun cc nm c) Phng php KH gim dn kt hp (Phng php khu hao s d gim dn c iu chnh) - Cch xc nh: mc khu hao v t l khu hao trong tng thi k c xc nh tng t nh phng php khu hao gim dn. Tuy nhin, vo nhng nm cui ca thi hn s dng (khi mc khu hao v t l khu hao c xc nh thp hn mc khu hao v t l khu hao theo phng php ng thng th chuyn sang khu hao theo phng php ng thng) 5. Lp KH TSC (2 1 1) V d: DN A mua 1 thit b cng tc theo gi cha c thu GTGT ghi trn ha n l 90tr . Chi ph bc d, vn chuyn, lp t, chy th ln u tng cng l 10tr. Tui th k thut ca thit b c xc nh l 8 nm. Tui th kinh t ca thit b c xc nh l 5 nm. DN d kin chn thi 14

gian hu ch ca TSC phi tnh khu hao l 5 nm. Thu thanh l l khng ng k. Yu cu: Tnh h s khu hao, mc trch khu hao hng nm trong TH * DN trch KH theo phng php ng thng * DN trch KH theo phng php KH s d gim dn * DN trch KH theo phng php KH kt hp a) b) c) d) e) Xc nh tng NG TSC hin c u nm phi tnh KH Xc nh NG TSC bnh qun tng phi trch KH Xc nh NG TSC bnh qun gim thi khng phi trch KH Xc nh mc KH bnh qun nm Phn phi v s dng qu KH

IV. Qun l, bo ton, nng cao hiu qu s dng VC (3-2-1) 1. 2. 3. a) Qun l VC (0.5) Bo ton, pht trin VC (0.5) Cc ch tiu nh gi hiu qu s dng VC (1.5-0.5-1) Nhm ch tiu tng hp VC bnh qun Tng NG TSC ti thi im tnh ton

- Hm lng VC Hm lng VC =

- T sut li nhun trn VC bnh qun LN t HKD trong k T sut LN/VC bnh qun = S VC bnh qun trong k

b)

Nhm ch tiu phn tch Ly k KH ti thi im tnh ton Tng NG TSC ti thi im tnh ton

- H s hao mn TSC H s hao mn TSC =

- H s huy ng VC: H s huy ng VC = S VC ang dng trong SXKD 15

S VC hin c trong DN - Hiu sut s dng TSC Hiu sut sd TSC = Doanh thu thun NG TSC bnh qun trong k Tng NG TSC trc tip SX S cng nhn trc tip SX

- H s trang b TSC cho cho cng nhn trc tip SX: H s trang b TSC cho cng nhn trc tip SX =

4.

X l tn tht TSC v VC (0.5)

Kim tra chng (1) Cu hi n tp chng: 1. Phn bit ti sn v TSC; TS v hnh v TSC v hnh ca DN. 2. V sao trong qun l TCDN, ngi ta phi s dng nhiu cch phn loi TSC? 3. Vic la chn phng php khu hao c lin quan g n vic bo ton vn c nh. 4. Trong thc t, ti sao cc doanh nghip khng xc nh mc khu hao thp tng li nhun ca DN. 5. Hy cho bit u, nhc im ca cc phng php khu hao ti sn c nh? 6. Hy nu cc ch tiu nh gi hiu qu s dng vn c nh v ngha cc ch tiu? Nu cc bin php nng cao hiu qu s dng vn c nh. Bi tp n tp chng: 1. Doanh nghip A mua 1 thit b chuyn dng v a vo s dng, c cc ti liu sau: - Gi mua (cha c thu GTGT): 528 triu ng - Chi ph vn chuyn, bc d: 7 triu ng - Chi ph lp t, chy th: 5 triu ng - Thi gian s dng xc nh l 8 nm Yu cu: a) Xc nh mc trch khu hao hng nm nu DN p dng: - Phng php khu hao ng thng? 16

- Phng php khu hao s d gim dn c iu chnh (d kin 3 nm cui chuyn sang thc hin khu hao theo phng php ng thng)? b) Hy so snh mc trch khu hao hng nm v c nhn xt g v tc thu hi vn u t theo cc phng php ni trn? Bit rng: - Theo quy nh hin hnh, cc TSC c thi gian s dng trn 6 nm thc hin khu hao theo phng php s d gim dn c iu chnh c h s iu chnh l 2,5. - Doanh nghip np thu GTGT theo phng php khu tr. 2. Cng ty ch bin lm sn B mua mt thit b sy g ca Nht Bn theo gi FOB ti cng Osaka l 150.000 USD bng vn vay ca VietcomBank vi li sut 5%/nm. Trng lng ca thit b (k c bao b) l 62 tn, chi ph vn chuyn thit b t cng Osaka v Hi Phng l 10 USD/tn. Ph bo him thit b trn ng vn chuyn l 0,1%. Chi ph vn chuyn, bc d thit b v ti cng ty l 25 triu ng. Chi ph lp t, chy th v cc chi ph khc c lin quan l 21 triu ng. Thi gian k t khi m LC n khi thit b vo lm vic l 6 thng (thi hn vay vn theo hp ng tn dng l 6 thng, tr li 1 ln cng vn gc). Thit b ny khi nhp khu phi chu thu nhp khu vi thu sut 20%, VAT thu sut 5%. Yu cu: a) Xc nh nguyn gi ca thit b sy g nhp khu? b) Da theo h s thit k v c im k thut ca thit b, cng ty xc nh thi gian s dng hu ch ca thit b l 5 nm, ng k p dng phng php khu hao s d gim dn c iu chnh (2 nm cui thc hin khu hao theo phng php ng thng). Xc nh s tin khu hao phi trch hng nm ca thit b sy g. Bit rng: - Cng ty np VAT theo phng php khu tr. - Theo quy nh hin hnh, cc TSC c thi gian s dng t trn 4 nm n 6 nm thc hin khu hao theo phng php s d gim dn c iu chnh th h s iu chnh l 2,0. - T gi ngoi t l 15.000 VNDD/USD ti thi im vay, t gi ny coi nh c s bin ng khng ng k. (p n: NG=2816,11 tr) 3. Doanh nghip X c TSC nm N nh sau: - Tng nguyn gi TSC c tnh cht sn xut u nm l 10.500 triu ng. S khu hao ly k l 1.810 triu ng. - Trong nm d kin c s bin ng v TSC nh sau: + Tng nguyn gi tng: 1.530 Triu ng. 17

+ Tng nguyn gi gim: 880 triu ng, s ti sn ny trch khu hao c 590 triu ng. - Mc trch khu hao d kin trong nm l 1.038 triu ng. - Doanh thu thun bn hng v cung cp dch v trong nm l 39.468 triu ng. Yu cu: a) Tnh hiu sut s dng vn c nh ca DN trong nm N? b) Tnh h s hao mn TSC ca DN ti thi im cui nm N (31/12). (p n: HSSD VC= 4,48; HSHM=20,25%) Cu hi n tp: 1. Doanh nghip

18

CHNG III: VN LU NG (12=8+3+1) Mc ch, yu cu: - Trnh by KN, c im, ND, cc ch tiu phn nh hiu qu v phng php qun l VL - Yu cu: nm v hiu c cc l lun c bn lin quan n VL, cc phng php qun l, nng cao hiu qu s dng VL v thc hnh thnh tho cc bi tp lin quan Ni dung chi tit I. 1. Khi nim, c im VL (0.5) Khi nim v VL (0.25)

- Vn lu ng ca doanh nghip l s vn m doanh nghip ng ra hnh thnh nn cc TSL nhm m bo cho qu trnh kinh doanh ca DN c thc hin thng xuyn, lin tc. 2. c im ca VL (0.25) - Trong qu trnh chu chuyn, VL lun thay i hnh thi biu hin - Chuyn ton b gi tr ngay trong mt ln v c hon li ton b sau mi chu k kinh doanh - VL hon thnh mt vng tun hon sau mt chu k kinh doanh II. Phn loi VL (1) 1. Cn c vo cng dng ca VL - VL trong khu d tr sn xut: + Nguyn vt liu chnh hay bn thnh phm mua ngoi: l nhng loi nguyn vt liu khi tham gia vo qu trnh sn xut, chng cu to nn thc th sn phm. + Nguyn vt liu ph: nhng loi vt liu gip cho vic hnh thnh nn sn phm, lm cho sn phm bn p hn. + Nhin liu: c tc dng cung cp nng lng cho qu trnh sn xut (than, ci, xng, du). + Vn ph tng thay th: l gi tr ca nhng chi tit, ph tng, linh kin my mc thit b d tr phc v cho vic sa cha hoc thay th nhng b phn ca my mc thit b sn xut, phng tin vn ti ... + Vn vt liu ng gi: l nhng vt liu dng ng gi trong qu trnh sn xut nh bao ni lng, giy, hp.... + Cng c lao ng nh c th tham gia vo nhiu chu k sn xut kinh doanh v gi nguyn hnh thi vt cht nhng gi tr nh khng tiu chun ti sn c nh. - VL trong khu sn xut (Vsx) 19

+ Vn sn xut ang ch to (bn thnh phm) l gi tr khi lng sn phm ang cn trong qu trnh ch to, ang nm trn dy chuyn cng ngh, kt thc mt vi quy trnh ch bin nhng cn phi ch bin tip mi tr thnh thnh phm. + Vn chi ph tr trc: l nhng chi ph thc t chi ra trong k, nhng chi ph ny tng i ln nn phi phn b dn vo gi thnh sn phm nhm m bo cho gi thnh n nh nh: chi ph sa cha ln, nghin cu ch th sn phm, tin lng cng nhn ngh php, cng c xut dng... - VL trong khu lu thng + Vn thnh phm gm nhng thnh phm sn xut xong nhp kho c d tr cho qu trnh tiu th. + Vn hng ho l nhng hng ho phi mua t bn ngoi (i vi n v kinh doanh thng mi). + Vn hng gi bn l gi tr ca hng ho, thnh phm n v xut gi cho khch hng m cha c khch hng chp nhn. + Vn bng tin gm tin mt, tin gi ngn hng, tin ang chuyn. + Vn trong thanh ton l nhng khon phi thu tm ng pht sinh trong qu trnh bn hng hoc thanh ton ni b. + Vn u t chng khon ngn hn l gi tr cc loi chng khon ngn hn. Qua cch phn loi trn ta bit kt cu ca vn lu ng t c bin php qun l cht ch v s dng vn c hiu qu. 2. Cn c theo hnh thi biu hin - Vn vt t hng ha: + Vt liu + Sn phm d dang + Hng ha Cn xc nh vn d tr hp l t xc nh nhu cu vn lu ng m cho qu trnh sn xut v tiu th c lin tc. - Vn bng tin v vn trong thanh ton + Tin mt + Tin gi ngn hng + Cc khon n phi thu Nhng khon vn ny d b tht thot v b chim dng nn cn qun l cht ch - Vn tr trc ngn hn: + Chi ph sa cha ln ti sn c inh + Chi ph nghin cu, ci tin k thut 20

+ Chi ph v cng c, dng c Qua cch phn loi ny gip cho doanh nghip c c s xc nh nhu cu VL c ng n 3. Cn c theo quan h s hu Ti sn lu ng s c ti tr bi hai ngun vn l vn ch s hu v cc khon n. Trong , cc khon n ti tr c bn cho ngun vn lu ng ca doanh nghip. Cn ngun vn ch s hu ch ti tr mt phn cho ngun vn lu ng ca doanh nghip m thi. Bi v ngun vn ch s hu ti tr c bn cho ti sn c nh. * Vn ch s hu: L s vn thuc quyn s hu ca doanh nghip, doanh nghip c y cc quyn chim hu, s dng, chi phi v nh ot. Tu theo loi hnh doanh nghip thuc cc thnh phn kinh t khc nhau m vn ch s hu c ni dung c th ring nh: Vn u t t ngn sch Nh nc; vn do ch doanh nghip t nhn b ra; vn gp c phn trong cng ty c phn; vn gp t cc thnh vin trong doanh nghip lin doanh; vn t b sung t li nhun doanh nghip... * Cc khon n: L cc khon c hnh thnh t vn vay cc ngn hng thng mi hoc cc t chc ti chnh khc; vn vay thng qua pht hnh tri phiu; cc khon n khch hng cha thanh ton. Doanh nghip ch c quyn s dng cc khon n ny trong mt thi hn nht nh. Cch phn loi ny cho thy kt cu vn lu ng ca doanh nghip c hnh thnh bng vn ca bn thn doanh nghip hay t cc khon n. T c cc quyt nh trong huy ng v qun l, s dng vn lu ng hp l hn, m bo an ninh ti chnh trong s dng vn ca doanh nghip. 4. Cn c theo ngun hnh thnh Vn lu ng hnh thnh t ngun vn ch s hu - Vn ngn sch cp hoc c ngun gc t ngn sch cp - Vn c phn, lin doanh - Vn b sung t kt qu kinh doanh Vn lu ng hnh thnh t ngun vn vay - Vn vay ngn hn - Cc khon n hp php: N thu, n cn b cng nhn vin, n nh cung cp Cch phn loi ny gip DN la chn cch thc huy ng vn ti u c c s vn n nh p ng nhu cu sn xut kinh doanh

21

III. Kt cu VL v cc ch tiu nh gi hiu qu s dng VL (1.5=1+0.5) 1. a)-

Kt cu VL (0.5) Khi nim

Kt cu vn lu ng l t trng gia tng b phn vn lu ng trn tng s vn lu ng ca doanh nghip. - Vic nghin cu kt cu vn lu ng gip ta thy c tnh hnh phn b vn lu ng v t trng ca mi loi vn chim trong cc giai on lun chuyn, t xc nh trng im qun l vn lu ng, ng thi tm mi bin php nng cao hiu qu s dng vn lu ng. b) Cc nhn t nh hng - Nhn t v mt sn xut: gm cc nhn t qui m sn xut, tnh cht sn xut, trnh sn xut, qui trnh cng ngh, phc tp ca sn phm khc nhau th t trng vn lu ng cc khu d tr - sn xut - lu thng cng khc nhau. - Nhn t v cung ng tiu th Trong sn xut kinh doanh, cc doanh nghip thng cn rt nhiu vt t, hng ho v do nhiu n v cung cp khc nhau. Nu n v cung ng vt t, hng ho cng nhiu, cng gn th vn d tr cng t. Trong iu kin tiu th sn phm cng c nh hng nht nh n kt cu vn lu ng. Khi lng tiu th sn phm mi ln nhiu hay t, khong cch gia doanh nghip vi n v mua hng di hay ngn u trc tip nh hng n kt cu vn lu ng. - Nhn t v mt thanh ton S dng th thc thanh ton khc nhau th vn chim dng trong qu trnh thanh ton cng khc nhau. Do n nh hng n vic tng gim vn lu ng chim dng khu ny. 2. a) Ch tiu nh gi hiu qu s dng VL (1=0.5+0.5) Hiu sut s dng VL

Hiu sut VL l mt ch tiu biu hin trnh t chc v s dng VL ca DN. Hiu sut s dng VL biu hin qua cc ch tiu: - Tc lun chuyn VL: + S ln lun chuyn VL: Phn nh s ln lun chuyn VL hay s vng quay ca VL thc hin c trong 1 thi k nht nh. S ln lun chuyn VL (L) = Tng mc lun chuyn VL trong k (M) VL bnh qun trong k (VL)

22

+ K lun chuyn VL: Phn nh s ngy bnh qun cn thit VL thc hin c mt ln lun chuyn hay di thi gian mt vng quay ca VL. S ngy trong k K lun chuyn VL (K) = Hay: K lun chuyn VL = VL bnh qun trong k x S ngy trong k Tng mc lun chuyn VL (M) S ln lun chuyn VL

Mc tit kim vn do tng tc lun chuyn VL Ch tiu ny phn nh s vn lu ng c th tit kim c do tng tc lun chuyn VL k so snh (k k hoch) so vi k gc (k bo co). Cng thc tnh Tng VL trong k so snh (k k hoch) 360

S VL tit kim hoc = lng ph

K lun chuyn K lun x ( VL k so - chuyn VL ) snh (K1) k gc (K0)

Hoc: = Tng mc lun chuyn VL k so snh (k k hoch) M1 S ln lun chuyn VL k so snh (L1) Tng mc lun chuyn VL k so snh (k k hoch) M1 S ln lun chuyn VL k gc (L0)

b) Hiu qu s dng VL trn doanh thu (hoc doanh thu thun) hay cn gi l mc m nhim VL, hm lng VL - Ch tiu ny phn nh c 1 ng doanh thu (hoc doanh thu thun v bn hng) cn bao nhiu VL. - Cng thc tnh: Hiu qu VL s dng VL trn DThu = VL bnh qun Dthu thun bn hng trong k

IV. Nhu cu VL v phng php xc nh nhu cu VL (5.5=3.5+2) 1. Nhu cu VL (0.5) 23

- Nhu cu VL l s vn chim dng cn thit, ti thiu trn cc giai on lun chuyn vn nhm m bo cho qu trnh sn xut kinh doanh c tin hnh bnh thng lin tc. 2. a) Phng php xc nh nhu cu VL (5=3+2) Phng php trc tip

- Ni dung phng php: Cn c vo cc yu t nh hng trc tip n lng VL m DN phi ng ra xc nh theo trnh t sau: + Xc nh nhu cu VL d tr HTK Xc nh lng d tr NVL chnh Thi gian d tr hp l Mc tiu hao NVL chnh Lng d tr = NVL chnh trong k x bnh qun 1 ngy trong k NVL chnh (Ndt) (Fn) Trong : KL sp, cng vic nh mc tiu n x x Mc tiu hao NVL chnh hao NVL gi = c sd NVL chnh bnh qun/ngy S ngy trong k (30. 90. 360) S lng sn phm sn xut k k hoch c cn c vo k hoch sn xut xc nh. nh mc tiu hao nguyn vt liu: cn c vo bng nh mc ca doanh nghip hoc nh mc chung ca ngnh, ca doanh nghip khc tng ng xc nh. n gi vt liu chnh k k hoch: c th c tnh hoc tnh theo n gi bnh qun ca k trc. Ch : - nh mc vn phi xy dng ring cho tng loi nguyn vt liu chnh. V vy tng ph tn tiu hao cng phi tnh ring tng loi vt liu chnh. - Nu k k hoch c d kin dng nguyn vt liu chnh cho nhu cu khc (sa cha ln, ch th sn phm mi..) th phi xc nh thm s vn cho nhu cu ny. Nd= Ntd + Nkn + Ncc Trong : Ntd: s ngy hng i trn ng Nkn: S ngy kim nhn hng Ncc: S ngy cung cp cch nhau Nt = Nvc - ( Nb + Nnh + Nnt ) Trong : Nvc S ngy vn chuyn 24

Nb S ngy bu in chuyn chng t Nnh S ngy lm th tc thanh ton hai ngn hng Nnt S ngy nhn tr tin Xc nh nhu cu vn i vi cc khon vt t khc Dnk=Mk x T% Xc nh nhu cu vn sn phm d dang Ds=Pn x Ck Xc nh nhu cu vn thnh phm Dtp=Zn x Ntp + D kin cc khon n phi thu N phi tr bnh K thu tin bnh Tin bn hng bnh qun 1 = x qun qun ngy + D kin cc khon n phi tr N phi tr K tr tin Gi tr NVL hoc hng ha mua vo bnh = x nh cung cp bnh qun qun 1 ngy trong k k hoch (mua chu) + Tng hp xc nh nhu cu VL ca DN Nhu cu Mc d tr Cc khon phi thu t Cc khon phi tr = + VL HTK khch hng nh cung cp b) Phng php gin tip

Phng php ny da vo thng k, kinh nghim xc nh nhu cu VL Trng hp th nht: da vo kinh nghim thc t ca cc doanh nghip cng loi trong ngnh xc nh nhu cu vn cho DN mnh Nhu VL cu = Hm lng vn lu ng bnh Doanh thu d kin theo x qun quy m

Trng hp th 2: Da vo tnh hnh thc t s dng VL thi k va qua ca DN xc nh nhu cu vn lu ng cho cc thi k tip theo. Trnh t xc nh: - Xc nh s d bnh qun cc khon hp thnh nhu cu VL k bo co (Pthu khch hng, n phi tr nh cung cp, HTK). Khi xc nh s d bnh qun cc khon phi tr, cn phn tch tnh hnh loi tr s liu khng hp l. - Xc nh t l cc khon trn so vi DTT trong nm bo co. Trn c s xc nh t l nhu cu VL so vi DTT. 25

- Xc nh nhu cu VL cho k k hoch. V d: Nm N, DTT bn hng ca DN A l 3.125 tr. Bng cn i k ton ngy 31/12/N ca DN A nh sau: n v tnh: triu ng STT Ch tiu I A 1 2 3 4 5 B I Phn ti sn TSL v u t ngn hn Tin u t ngn hn Cc khon phi thu Hng tn kho Ti sn lu ng khc Ti sn lu ng v u t di hn Ti sn c nh Nguyn gi ti sn c nh Khu hao ly k Tng cng ti sn Phn ngun vn A I 1. 2. N phi tr N ngn hn N ngn hng Phi tr nh cung cp Phi tr ngi lao ng II B I 1 2 3 II N di hn Ngun vn ch s hu Ngun vn qu Ngun vn kinh doanh Qu u t pht trin Li nhun cha phn phi Ngun kinh ph Tng cng ngun vn 1.770 910 600 220 60 860 1.430 1.430 700 610 120 3200 2.390 850 610 240 1.540 1.610 1.610 700 760 150 4.000 2.500 400 3.200 3.420 620 4.000 1.100 120 100 340 420 120 2.100 1.200 80 460 580 80 2.800 S u nm S nm cui

Thu v cc khon phi np nh nc 30

26

V. Bo ton VL (1) 1. 2. 1. 2. Nhng nguyn nhn lm gim vt liu trong doanh nghip Bo ton VL Khi nim K hoch s dng

VI. K hoch VL (1.5=1+0.5)

Kim tra chng (1)

27

CHNG IV: CHI PH SN XUT KINH DOANH V GI THNH SN PHM Tng s tit :8 (LT:7, TH 1) Mc ch, yu cu Ni dung I. 1. Chi ph SXKD ca DN (3.5) Khi nim v chi ph KD (0.5)

Chi ph kinh doanh l ton b cc chi ph pht sinh lin quan n hot ng kinh doanh thng xuyn ca doanh nghip trong mt thi k nht nh. 2. a) Ni dung chi ph SXKD (0.5) Chi ph hot ng SXKD

L biu hin bng tin ca cc loi vt t tiu hao, chi ph hao mn my mc, thit b, tin lng hay tin cng v cc khon chi ph khc pht sinh trong qu trnh sn xut, bn hng ca doanh nghip trong mt thi k nht nh. Bao gm: - Chi ph cho vic sn xut ra cc sn phm hng ha, dch v - Chi ph bn hng - Chi ph qun l doanh nghip b) Chi ph hot ng ti chnh L chi ph c lin quan n hot ng u t vn, huy ng vn v hot ng ti chnh khc ca doanh nghip trong mt thi k nht nh. Bao gm cc chi ph ch yu: - Chi ph tr li tin vay vn ca doanh nghip trong k - Chi ph lin quan n vic doanh nghip tin hnh cho cc t chc hay doanh nghip khc vay vn c) Chi ph khc L nhng khon chi ph c lin quan n hot ng c tnh cht bt thng ca doanh nghip (chi ph tin pht, chi ph thanh l, nhng bn TSC.) 3. a) Cc loi thu ch yu trong DN (2) Thu GTGT

- L khon thu thu thm gi tr tng thm ca hng ha, dch v pht sinh trong qu trnh t sn xut, lu thng n tiu dng.

28

- i tng np thu GTGT: t chc, c nhn sn xut kinh doanh, nhp khu hng ha, dch v chu thu. - i tng chu thu GTGT: hng ha, dch v dng cho sxkd, tiu dng VN (tr nhng i tng khng chu thu GTGT Tham kho Lut thu GTGT 2008 v vn bn hng dn km theo). - Cn c tnh thu: Gi tnh thu, thu sut - Phng php tnh thu: Phng php khu tr: VAT phi np = VAT u ra VAT u vo Lu : Khng c khu tr VAT cho nhng hng ha, dch v mua vo sn xut ra nhng HH, DV khng thuc din chu thu VAT hoc phi np VAT theo phng php khu tr. VAT u vo pht sinh trong k k khai thu no th c khu tr ngay trong k k khai thu . Phng php trc tip VAT phi np = GTGT x thu sut VAT GTGT = Gi tr thanh ton u ra Gi tr thanh ton u vo b) Thu tiu th c bit - Thu TTB l loi thu nh v mt s hng ha, dch v c bit nm trong danh mc nh nc quy nh. - Cch xc nh: Thu TTB = Sn lng HH tnh thu x Gi tnh thu x Thu sut + Vi hng ha trong nc Gi thu tnh = Gi bn cha c VAT, c thu TTB 1 + Thu sut thu TTB

+ Vi hng ha nhp khu Gi tnh thu = Gi nhp khu + Thu nhp khu c) d) Thu ti nguyn Thu xut khu, nhp khu

- L sc thu nh vo HH xut, nhp khu qua ca khu bin gii Vit Nam. - Phng php tnh thu: Mc thu phi np = S lng n v HH x Gi tnh thu x Thu sut Gi tnh thu l mc gi giao ti ng bin: nh CIF, DAF (HH nhp khu), FOB (HH xut khu) e) Tin thu v s dng vn ngn sch 29

4. 1.

Tit kim chi ph SXKD Khi nim v gi thnh sn phm (0.5)

II. Gi thnh sn phm trong DN - Gi thnh sn phm l biu hin ton b chi ph m doanh nghip b ra hon thnh vic sn xut, tiu th mt n v hay mt khi lng sn phm nht nh. Gi thnh sn phm ca 1 DN biu hin chi ph c bit ca DN sn xut v tiu th sn phm. Cng 1 loi sn phm, c th nhiu DN cng sn xut nhng do trnh qun l khc nhau nn gi thnh sn phm s khc nhau. Gi thnh sn phm chu nh hng ca s bin ng gi c ca cc yu t sn xut u vo ca DN. 2. a) Ni dung gi thnh sn phm Chi ph VL trc tip

- Chi ph NVL trc tip bao gm tr gi NVL chnh, ph, nhin liu c dng trc tip cho vic sn xut SP, ch to SP, thc hin lao v, dch v (bao gm c na thnh phm mua ngoi nu c) b) Chi ph nhn cng trc tip - Bao gm tin lng, cc khon c tnh cht lng v cc khon phi trch theo lng ca ngi lao ng trc tip tham gia sn xut. c) Chi ph sn xut chung - L chi ph qun l, phc v chung b phn sn xut v cc chi ph khc ngoi 2 khon mc k trn. 3. a) Ni dung gi thnh ton b ca sn phm tiu th Gi thnh sn xut ca sn phm tiu th

Gi thnh sn xut bao gm ton b chi ph m DN b ra hon thnh vic sn xut sn phm. Zsx= CP NVLTT + CPNCTT+ CPSXC b) Chi ph bn hng - L ton b cc khon chi ph pht sinh trong qu trnh tiu th sn phm, hng ha v cung cp dch v bao gm chi ph phc v cho khu bo qun, d tr, tip th, bn hng v bo hnh sn phm. - Bao gm : + Chi ph nhn vin bn hng + Chi ph vt liu, bao b + Chi ph dng c, dng + Chi ph khu hao + Chi ph bo hnh 30

+ Chi ph dch v mua ngoi + Chi ph bng tin khc c) Chi ph qun l doanh nghip - Chi ph qun l doanh nghip l ton b chi ph cho vic qun l kinh doanh, qun l hnh chnh v phc v chung khc lin quan n hot ng ca c DN. - Bao gm : + Chi ph nhn vin qun l + Chi ph vt liu qun l + Chi ph dng vn phng + Chi ph khu hao TSC + Thu, ph v l ph + Chi ph d phng + Chi ph dch v mua ngoi + Chi ph bng tin khc Gi thnh ton b ca sn phm hng ha dch v bao gm ton b chi ph hon thnh vic sn xut v tiu th sn phm. Cng thc xc nh : 4. 5. Lp k hoch gi thnh sn phm H gi thnh sn phm trong doanh nghip (0.5)

ngha ca h gi thnh sn phm trong doanh nghip - L bin php cn bn, lu di lm tng li nhun - To iu kin cho doanh nghip thc hin tt vic tiu th, tng kh nng cnh tranh - M rng quy m sn xut kinh doanh Cc nhn t nh hng n tit kim chi ph, h gi thnh sn phm - iu kin t nhin - Mi trng kinh doanh - K thut, cng ngh sn xut - T chc sn xut v qun l ti chnh Mt s bin php ch yu tit kim chi ph, h gi thnh sn phm - Thng xuyn i mi k thut, cng ngh sn xut, p dng kp thi cc thnh tu tin b khoa hc k thut. - Khng ngng hon thin, nng cao trnh t chc sn xut, t chc lao ng gp phn nng cao nng sut lao ng. 31

- Tng cng hot ng kim tra, gim st ti chnh i vi hot ng sn xut kinh doanh. - Xy dng nh mc, k hoch chi ph to iu kin qun l - Xc nh r ni dung, phm vi s dng chi ph qun l ph hp - nh k tin hnh phn tch, nh gi tnh hnh qun l chi ph c bin php iu chnh ph hp - Thc hin cc bin php kinh t nhm kch thch vic tit kim chi ph i vi cn b, cng nhn vin

32

CHNG V : DOANH THU V LI NHUN CA DOANH NGHIP * Mc ch, yu cu * Ni dung chi tit I. Doanh thu ca doanh nghip 1. Khi nim v doanh thu (0.5) - Doanh thu l biu hin tng gi tr cc li ch kinh t m doanh nghip thu c t hot ng kinh doanh trong mt thi k nht nh. - Doanh thu ca DN bao gm : + Doanh thu t hot ng kinh doanh : * Doanh thu bn hng * Doanh thu ti chnh + Thu nhp khc 2. Ni dung doanh thu ca doanh nghip (0.5) a) Doanh thu bn hng - L biu hin tng gi tr cc loi sn phm hng ha, dch v m doanh nghip bn ra trong mt thi k nht nh. b) Doanh thu hot ng ti chnh Bao gm : - Li cho vay, li tin gi, li bn hng tr chm, li u t tri phiu, chit khu thanh ton c hng, li c chia do gp vn u t - Thu nhp v mua bn chng khon - Thu nhp cho thu ti sn - Chnh lch li do mua bn ngoi t c) Thu nhp khc - L nhng khon thu c trong k do cc hot ng khng thng xuyn ngoi cc hot ng to ra doanh thu. - Bao gm cc khon nh : + Thu nhng bn, thanh l ti sn + Tin bi thng bo him + Thu tin pht vi phm hp ng kinh t 3. Doanh thu tiu th sn phm (1) a) Khi nim v tiu th sn phm

33

Tiu th sn phm l nhng hot ng din ra sau khi sn xut ra sn phm nhm chuyn giao quyn s hu hng ho hay quyn s hu dch v cho ngi mua v thu tin v. b) Doanh thu tiu th sn phm v cc nhn t nh hng n doanh thu tiu th sn phm - Thi im xc nh doanh thu : L khi doanh nghip chuyn giao phn ln ri ro v quyn s hu ca hng ha hoc hon thnh vic cung cp dch v cho khch hng v c khch hng chp nhn thanh ton, khng phn bit khch hng tr tin hay cha. - Cch xc nh doanh thu : Doanh thu tiu th sn phm = S lng sn phm tiu x th Gi bn n v sn phm

+ Gi bn n v sn phm l gi bn cha c VAT i vi DN np VAT theo phng php khu tr. + Gi bn n v sn phm l gi thanh ton trong trng hp DN np VAT theo phng php trc tip Doanh thu thun v tiu th = sn phm Doanh thu tiu th sn phm Cc khon gim tr doanh thu

Cc khon gim tr doanh thu bao gm : hng bn b tr li, thu gin thu (thu tiu th c bit, VAT phi np theo phng php trc tip) - ngha ca doanh thu tiu th sn phm + L ngun ti chnh tim nng p ng nhu cu thanh ton, chi tr cc khon chi ph + C doanh thu th hin vic chp nhn ca th trng i vi sn phm hng ha, dch v m doanh nghip sn xut, kinh doanh. + Doanh thu thc y vng quay vn, gp phn tit kim vn lu ng cho DN. + Doanh thu bn hng cn l c s xc nh kt qu cui cng hot ng ca DN - Cc nhn t nh hng n doanh thu tiu th sn phm : + Vic m rng th trng, tng khi lng sn phm tiu th + Uy tn ca DN v thng hiu sn phm + Th trng tiu th v phng thc thanh ton + Cht lng sn phm + Gi c sn phm + Dch v trc v sau bn hng - Phng hng, bin php tng doanh thu : 34

+ Nng cao cht lng sn phm + Thng xuyn thay i hnh thc, mu m cho ph hp vi th hiu khch hng + Xy dng, b sung, nng cao cht lng cc dch v trc v sau bn hng + a ra cc hnh thc khuyn mi, chit khu cho khch hng khi cn thit + Thc hin qung co, tip th 4. Lp k hoch doanh thu (1.5=1+0.5) a) Lp k hoch doanh thu t cc hot ng kinh doanh b) Lp k hoch doanh thu t cc hot ng khc II. Li nhun v phn phi li nhun trong doanh nghip 1. Li nhun doanh nghip (1) a) Khi nim v li nhun - Li nhun l s chnh lch gia doanh thu hay thu nhp vi chi ph m doanh nghip b ra trong mt thi k nht nh. b) Ni dung li nhun doanh nghip - Li nhun hot ng kinh doanh Li nhun trc thu = DTT t H kinh doanh Hoc: Li nhun trc thu t H kinh doanh = DTT Tng chi Tng chi ph c Li vay ph bin i nh kinh doanh vn KD Tng gi thnh SX CP bn hng v CP QLDN Li vay vn KD

- Li nhun t hot ng ti chnh Li nhun t hot ng ti chnh - Li nhun hot ng khc Li nhun khc = - Li nhun trc thu: Li nhun trc thu = Li nhun t hot ng SXKD + LN t hot ng ti chnh + Li nhun khc Thu nhp khc Chi ph khc = Doanh thu hot ng ti Chi ph hot ng ti chnh chnh

2. T sut li nhun (1) a) T sut li nhun vn 35

- T sut li nhun trc li vay v thu trn vn kinh doanh (hay t sut sinh li kinh t ca ti sn ROAe). + Cng thc tnh ROAe = EBIT Vkd bnh qun

+ ngha Ch tiu ny cho php nh gi kh nng sinh li ca 1 ng vn kinh doanh m khng tnh n nh hng ca thu TNDN v ngun gc ca VKD. - T sut li nhun trc thu trn VKD: + KN: l quan h t l gia li nhun trc thu vi vn kinh doanh bnh qun s dng trong k. + Cng thc xc nh: T sut li nhun trc thu trn VKD = + ngha: Ch tiu ny phn nh mi ng VKD bnh qun s dng trong k to ra bao nhiu ng li nhun trc thu. - T sut li nhun sau thu trn VKD: + KN: l quan h t l gia li nhun sau thu vi vn kinh doanh bnh qun s dng trong k. + Cng thc xc nh: ROA = NI Vkd bq EBT Vkd bq

+ ngha: Ch tiu ny phn nh mi ng vn kinh doanh bnh qun trong k to ra bao nhiu ng li nhun sau thu. - T sut li nhun trn vn ch s hu + KN: L quan h t l gia li nhun sau thu vi vn ch s hu s dng trong k. + Cng thc tnh: ROE = NI E

+ ngha: Ch tiu ny phn nh mt ng VCSH bnh qun trong k to ra bao nhiu ng li nhun sau thu b) T sut li nhun gi thnh + Cng thc tnh: 36

T sut li nhun gi thnh =

Tng li nhun bn hng Tng gi thnh sn phm tiu th

+ ngha: c) T sut li nhun doanh thu bn hng + Cng thc tnh: Tng li nhun bn hng T sut li nhun doanh thu bn = hng Tng doanh thu t hot ng bn hng + ngha: Phn nh mt ng doanh thu trong k to ra bao nhiu ng li nhun. 3. Phng hng phn u tng li nhun trong doanh nghip (0.5) a) Gim chi ph sn xut kinh doanh, h gi thnh sn phm + Qun l tt chi ph, hn ch tht thot chi ph + Ct gim cc chi ph khng cn thit + Tn dng ti a cc nguyn b) Tng sn lng v nng cao cht lng sn phm c) T chc tt cng tc tiu th sn phm 4. K hoch li nhun doanh nghip 5. Phn phi li nhun doanh nghip a) Ni dung phn phi li nhun doanh nghip - Phn phi li nhun l vic gii quyt tng hp cc mi quan h v li ch gia DN, ch s hu, Nh nc v ngi lao ng. - Nhn chung, li nhun trc thu ca DN c gii quyt theo hng: + B p phn l ly k cn li ca nm trc (nu c) theo quy nh ca lut thu TNDN (c lut thu TNDN 2008 v thng t, ngh nh hng dn km theo) + Trch lp qu u t pht trin + Np thu TNDN + Trch lp qu D phng ti chnh + Gi li li nhun ti u t + Trch lp qu khen thng, phc li + Phn chia cho cc ch s hu b) Thu thu nhp doanh nghip III. Cc qu doanh nghip 37

1.

Qu u t pht trin

c s dng vo vic: - u t m rng sn xut, pht trin kinh doanh - i mi, thay th my mc thit b, dy chuyn cng ngh, nghin cu ng dng cc tin b khoa hc k thut - i mi trang thit b cng ngh v iu kin lm vic ca DN - Tham gia gp vn lin doanh, lin kt nu c 2. Qu d phng ti chnh c s dng vo vic: - B p nhng khon chnh lch t nhng tn tht thit hi v ti sn do nhng nguyn nhn khch quan gy ra hoc cc ri ro m doanh nghip gp phi sau khi c c quan bo him bi thng - B p cc khon l ca cng ty theo quyt nh ca HQT 3. a) Qu d phng v tr cp mt vic lm Qu phc li

- y t, xy dng, sa cha, b sung vn xy dng cc cng trnh phc li cng cng ca DN - Gp vn u t, xy dng cc cng trnh phc li chung ca ngnh hoc vi cc n v khc theo hp ng - Chi cho cc hot ng phc li cng cng ca tp th cng nhn vin cng ty, phc li x hi - Tr cp kh khn thng xuyn hoc t xut cho ngi lao ng hoc lm cng tc t thin b) Qu khen thng Qu khen thng s dng : - Thng cui nm hay thng k cho ngi lao ng trong doanh nghip v nhng thnh tch h t c trong hot ng kinh doanh. - Thng t xut cho nhng c nhn, tp th trong doanh nghip c thnh tch t xut. - Thng cho c nhn, n v bn ngoi doanh nghip do ng gp nhiu cho hot ng kinh doanh, cng tc qun l ca DN. Kim tra chng

38

CHNG 6: TH TRNG TI CHNH Mc ch, yu cu Ni dung chi tit I. 1. Nhng nt khi qut v th trng ti chnh (2.5) Khi nim v th trng ti chnh (0.5)

- L ni mua bn quyn s dng cc ngun ti chnh thng qua cc cng c nht nh. - Th trng ti chnh l ni ngun ti chnh c chuyn t ni d tha vn sang ni thiu vn. -Th trng ti chnh hot ng hu hiu nh cc ti chnh trung gian (cc cng ty chng khon, cc qu u t, ngn hng) - Tn ti 3 tng lp c bn trong mt h thng ti chnh, l: Ngi s dng cui cng, nh ch ti chnh trung gian, nh tip th. - i tng tham gia th trng ti chnh l nhng ngun cung v cu v vn trong x hi ca cc ch th kinh t nh nh nc, doanh nghip, gia nh - Ch th tham gia trn th trng ti chnh l nhng php nhn hay th nhn i din cho nhng ngun cung cu v vn tham gia trn th trng ti chnh, ch yu l cc ngn hng thng mi, cng ty ti chnh, cng ty u t, cng ty bo him, cc qu tn dng. 2. a) Phn loi th trng ti chnh (1) Th trng tin t

- KN: Th trng tin t l th trng mua bn quyn s dng cc ngun ti chnh ngn hn (thi hn s dng khng qu 1 nm). - Th trng tin t l th trng trao i vn ngn hn nh cc khon vay lin ngn hng hoc mua bn cc chng khon ngn hn nh tn phiu kho bc chng ch tin gi. Thi gian o hn ca cc chng khon trn th trng tin t thng di mt nm. - Cc cng c ca th trng tin t bao gm: + Tn phiu kho bc + Thng phiu + Cc loi chng ch tin gi + Hp ng mua li + Cc loi tin t - c trng ca cc cng c ca th trng tin t: + Tnh thanh khon cao + ri ro thp 39

+ Thi hn ca cc cng c trn th trng tin t ngn (di 1 nm), li sut t bin ng, bin ng gi thp. + Li nhun thp - Th trng tin t bao gm: + + + b) Th trng tn dng ngn hn Th trng chng khon ngn hn Th trng ngoi hi Th trng vn

- KN: Th trng vn l th trng mua bn quyn s dng cc ngun ti chnh di hn (thi hn trn 1 nm). - c im cc cng c trn th trng ti chnh: + + C tnh thanh khon thp Mc ri ro cao

+ Thi hn ca cc cng c ti chnh di, li sut bin ng mnh, bin ng gi cao + + + c) Li nhun cao hn. Th trng tn dng trung, di hn Th trng chng khon Th trng chng khon - Th trng vn bao gm 2 b phn:

- Th trng chng khon l mt b phn quan trng ca Th trng ti chnh, hot ng ca n nhm huy ng nhng ngun vn tit kim nh trong x hi tp trung thnh ngun vn ln ti tr cho doanh nghip, cc t chc kinh t v Chnh ph pht trin sn xut, tng trng kinh t hay cho cc d n u t. - Th trng chng khon l ni din ra cc hot ng giao dch mua bn cc loi chng khon. Vic mua bn c tin hnh hai th trng s cp v th cp. Do vy th trng chng khon l ni chng khon c pht hnh v trao i. Th trng s cp: ngi mua mua c chng khon ln u t nhng ngi pht hnh; Th trng th cp: ni din ra s mua i bn li cc chng khon c pht hnh Th trng s cp. - Hng ha giao dch trn Th trng chng khon bao gm: cc c phiu, tri phiu v mt s cng c ti chnh khc. - c im ch yu ca Th trng chng khon: 40

+c c trng bi hnh thc ti chnh trc tip, ngi cn vn v ngi cung cp vn u trc tip tham gia th trng, gia h khng c trung gian ti chnh; +L th trng gn vi Th trng cnh tranh hon ho. Mi ngi u t do tham gia vo th trng. Khng c s p t gi c trn th trng chng khon, m gi c y c hnh thnh da trn quan h cung cu; +V c bn l mt th trng lin tc, sau khi cc chng khon c pht hnh trn th trng s cp, n c th c mua i bn li nhiu ln trn th trng th cp. Th trng chng khon m bo cho cc nh u t c th chuyn chng khon ca h thnh tin mt bt c lc no h mun. 3. (0.5) Th trng ti chnh thu ht, huy ng cc ngun ti chnh trong v ngoi nc, khuyn khch tit kim v u t; Th trng ti chnh gp phn thc y, nng cao hiu qu s dng ti chnh; Th trng ti chnh thc hin chnh sch ti chnh, chnh sch tin t ca nh nc. 4. iu kin hnh thnh th trng ti chnh (0.5) Nn kinh t hng ha pht trin, tin t n nh, vi mc lm pht c th kim sot c; Cc cng c ca th trng ti chnh phi a dng to ra cc phng tin chuyn giao quyn s dng cc ngun ti chnh; Hnh thnh v pht trin h thng cc trung gian ti chnh; Xy dng, hon thin h thng php lut v t chc qun l nh nc gim st s hot ng ca th trng ti chnh; Phi to c s vt cht k thut v h thng thng tin kinh t phc v cho hot ng ca th trng ti chnh; Cn c i ng cc nh kinh doanh, cc nh qun l am hiu th trng ti chnh v phi c ng o cc nh u t c kin thc, dm mo him trc nhng ri ro c th xy ra. II. Doanh nghip huy ng vn qua th trng ti chnh (6=4.5+2) 1. a) C phiu thng (2=1.5+0.5) Khi nim Vai tr ca th trng ti chnh trong nn kinh t th trng

- C phiu thng l chng ch xc nhn quyn s hu trong cng ty v cho php ngi s hu n c hng nhng quyn li thng thng trong cng ty c phn. b) Quyn li ca ngi s dng c phiu thng - Quyn trong qun l v kim sot cng ty: + c quyn b phiu v tham gia ng c vo HQT + Tham gia quyt nh cc vn quan trng i vi hot ng ca cng ty 41

- Quyn i vi ti sn ca cng ty: + Nhn li tc c phn + Khi cng ty b gii th hoc ph sn, c ng thng c nhn 1 phn gi tr cn li ca cng ty sau khi cng ty thanh ton ht cc khon n, chi ph, thanh ton cho c ng u i - Quyn chuyn nhng v s hu c phn + C ng thng khng c rt vn trc tip + c chuyn nhng quyn s hu c phn di hnh thc bn li, cho, tng, li cho ngi tha k c) thng Nhng li th v bt li khi huy ng vn bng pht hnh c phiu

Li th - Gip DN tng c vn u t di hn, nhng DN khng c ngha v bt buc phi tr li tc c nh nh s dng vn vay - Lm tng VCSH lm gim h s n, tng thm mc vng chc v mt ti chnh tng thm kh nng vay vn v mc tn nhim cho DN - Trong mt s trng hp, c phiu thng c bn ra d dng hn so vi c phiu u i v tri phiu di hn (Mc li tc khng gii hn, l chn chng lm pht) Bt li: - Phn chia quyn biu quyt, quyn kim sot cng ty, chia s li ch t li nhun sau thu gy bt li cho c ng hin hnh. - Chi ph pht hnh cao hn so vi pht hnh c phiu hu i v tri phiu. - Chi ph s dng vn cao (do khng tn dng c l chn thu so vi vay n) - Nguy c lm gim thu nhp trn mt c phn tc ng xu n gi tr c phiu trn th trng Cc yu t cn cn nhc: - Doanh thu v li nhun ca DN - Tnh hnh ti chnh hin ti (kt cu ngun vn) - Quyn kim sot DN - Chi ph pht hnh c phiu thng (xem xt bi cnh th trng khi c phiu thng c nhiu u th ni tri hn). d) Quyn u tin mua c phiu mi ca c ng - KN: L quyn m Cty cho php cc c ng hin ti c ng k mua c phn mi vi gi bn thp hn gi bn trn th trng tng ng vi t l c phn m h ang s hu trong mt thi gian nht nh. 42

- Ni dung quyn u tin mua: + u tin v gi + u tin v thi gian - L do p dng: + Bo v s kim sot ca c ng hin hnh i vi cng ty + Bo v c ng trnh s thit hi v st gi ca c phiu trn th trng S quyn mua cn thit mua c mt c phiu mi S c phiu ang lu hnh = S c phiu mi d kin pht hnh

Trong : S lng c phiu mi d kin pht hnh = S vn cn huy ng Gi ghi bn mt c phiu Gi bn u i 1 c phiu mi (Pu)

Gi tr l thuyt ca mt quyn mua: Gi tr l thuyt ca mt quyn mua (R) Hoc: Gi tr l thuyt ca mt quyn mua (R) Po-Pu N+1 - Nhng im li: + Cng ty c th m rng c hot ng kinh doanh nhng vn bo v c quyn li (quyn kim sot, quyn phn chia li nhun sau thu) cho cc c ng hin hu (c bit quan trng vi nhng cng ty nh, cng ty mi thnh lp). + Vic huy ng tng vn kinh doanh c thc hin kh d dng (trong trng hp hot ng kinh doanh ca cty c trin vng). + Tit kim chi ph pht hnh c phiu thng so vi trng hp pht hnh rng ri ra cng chng (khng tn chi ph qung co, chi ph hoa hng i l thp hn). + Trnh p lc ca c ng do s st gim th gi c phiu khi pht hnh c phiu mi. - Nhng im bt li: 43 = Th gi c phiu hin hnh (Po) Th gi c phiu sau t pht hnh (Pe) = Th gi c phiu sau t pht hnh mi (Pe)

S quyn mua cn thit (N)

Kt hp 2 cng thc trn ta c: R =

+ t lm tng tnh hon t ca c phiu cng ty (do phm vi phn phi ch yu l cc c ng hin hnh) + Quy m ngun vn c th huy ng c thp hn so vi hnh thc cho bn cng khai trn th trng (do gi pht hnh thp hn gi th trng). 2. a) C phiu u i Khi nim

- C phiu u i l chng ch xc nhn quyn s hu trong Cty c phn, ng thi cho php ngi nm gi loi c phiu ny c hng mt s quyn li u i hn so vi c ng thng. b) Nhng c trng ca c phiu u i Quyn u tin v c tc v thanh ton khi thanh l cng ty

+ Li tc c phn c nh, c xc nh trc, khng ph thuc vo kt qu hot ng ca Cty + Nhn li tc trc cc c ng thng + c thanh ton gi tr c phiu trc c ng thng khi cng ty b thanh l hoc gii th - S tch ly c tc (c phiu u i tch ly) + Phn ln cc c phiu u i ca cty pht hnh u l c phiu u i tch ly. Trong trng hp cng ty gp kh khn trong kinh doanh c th hon tr c tc c tc c phiu u i s c tch ly sang k k tip v c thanh ton trc cc c ng thng - Khng c hng quyn b phiu (tr c phiu u i biu quyt) - Qu thanh ton + Trong mt s trng hp, khi pht hnh c phiu u i, cng ty c thm iu khon lp qu thanh ton nhm mi nm mua li v gii phng mt s lng c phiu u i theo mt t l nht nh - Thi hn + Thng thng khng c thi hn thanh ton vn gc tr trng hp cty c lp qu thanh ton c) Nhng li th v bt li khi pht hnh c phiu u i - Li th: + Khng bt buc tr li tc ng hn hn ch nguy c ph sn khi hot ng ca cng ty gp kh khn, cng ty khng c kh nng tr c tc ng hn. + C kh nng lm tng li tc c phn thng (do c tc c phiu u i l c nh, c ng thng khng phi chia s phn li nhun cao hn khi cng ty hot ng tt). + Trnh chia s quyn qun l v kim sot cty cho vc c ng mi 44

+ Khng phi cm c th chp ti sn hay bt buc phi lp qu thanh ton vn gc - Bt li: + Li tc c phiu u i cao hn li tc tri phiu + Li tc c phiu u i khng c tr vo thu nhp chu thu ca cty khng tn dng c l chn thu 3. a) Tri phiu doanh nghip Khi nim

- Tri phiu doanh nghip l loi chng ch vay vn do DN pht hnh th hin ngha v v s cam kt ca DN thanh ton s li tc v tin vay vo nhng thi hn xc nh cho ngi nm gi tri phiu b) Nhng c trng ca tri phiu doanh nghip - Tri phiu l loi chng khon n - Tri phiu c thi hn hon tr xc nh - Li tc tri phiu c xc nh trc, khng ph thuc vo kt qu hot ng ca cty. Khi cng ty b thanh l, gii th, tri ch c u tin thanh ton trc cc c ng. - Tri ch khng c quyn tham gia qun l cty Khng phi chu ri ro t hot ng ca cty c) Nhng li th v bt li khi pht hnh tri phiu doanh nghip - Li th: + Li tc tri phiu c tr vo thu nhp chu thu ca Cty tn dng c l chn thu, lm tng thu nhp cho ch s hu + Li tc tri phiu thng c gii hn mc nht nh (thng c xc nh trc v thp hn li tc c phiu u i) + Chi ph pht hnh thp hn so vi c phiu (ri ro thp hp dn hn chi ph tuyn truyn, qung co, pht hnh, bn tri phiu thp hn) + Ch s hu DN khng b chia s quyn qun l, kim sot DN + Gip DN ch ng iu chnh c cu vn mt cch linh hot - Bt li: + Buc phi tr li tc c nh ng hn + Lm tng h s n ca doanh nghip + Phi tr n gc ng k hn + S dng tri phiu l vic s dng n trong trong thi gian di c mt tri l c th tr thnh nguy c e da s tn ti v pht trin ca doanh nghip 45

+ Vic s dng tri phiu ti tr nhu cu tng vn ca doanh nghip cng c gii hn nht nh d) Cc loi tri phiu + Tri phiu ghi danh + Tri phiu khng ghi danh - Da vo li tc tri phiu: + Tri phiu c li sut c nh + Tri phiu c li sut th ni - Da vo mc m bo thanh ton ca ngi pht hnh: + Tri phiu thng thng + Tri phiu c th chuyn i + Tri phiu c quyn mua c phiu - Da vo mc ri ro tn dng ca tri phiu: Phn loi thng qua vic nh gi h s tn nhim - Da vo thi hn ca tri phiu + Tri phiu di hn + Tri phiu ngn hn III. Li tc c phn (2=1.5+0.5) 1. Khi nim li tc c phn (1=0.5+0.5) - Li tc c phn (c tc) l phn li nhun sau thu dng chia cho cc ch s hu ca cng ty c phn. 2. Tnh php l khi phn chia li tc c phn (0.5) - Nguyn tc li nhun rng Li tc c phn c th c chia t li nhun ca nm trc hay li nhun ca nm nay, nhng u phi l t li nhun sau thu (li nhun rng) ca cng ty. - Nguyn tc bo ton vn Cng ty ch c tr c tc cho cc c ng khi hot ng kinh doanh c li, sau khi hon thnh cc ngha v ti chnh vi nh nc. Tuyt i khng c ly vn kinh doanh tr c tc. - Nguyn tc ti chnh lnh mnh Nu cng ty ang gp kh khn v mt ti chnh, khng m bo kh nng thanh ton cc khon n n hn th khng c chi tr c tc. Mt khc, cng ty khng c chi tr c tc nu vic tr c tc lm cho cng ty ri vo tnh trng mt kh nng thanh ton. - Nguyn tc lp qu d tr 46 - Da vo hnh thc tri phiu:

m bo duy tr hot ng kinh doanh mt cch bnh thng khi gp cc ri ro, tn tht bt ng trong kinh doanh, cc cng ty c phn phi dnh mt phn li nhun sau thu lp qu d tr mt quy m nht nh theo lut nh. 3. Nhng nh hng khi phn chia li tc c phn (0.5) Cc yu t cn xem xt khi ra quyt nh phn chia c tc - Cc yu t khch quan: + Cc quy nh mang tnh php l + Xu th ca nn kinh t + Chi ph pht hnh chng khon + Tm l ca ngi u t + V tr ca cc c ng trong vic np thu thu nhp c nhn - Cc yu t ch quan + C hi u t + Nhu cu thanh ton cc khon n n hn + Mc t sut li nhun vn t c ca cng ty + S n nh v li nhun ca cng ty + Kh nng thm nhp vo th trng vn + Quyn kim sot cng ty + Tnh hnh lung tin ca cng ty + Chu k sng ca doanh nghip Cc phng hng ch yu trong phn chia c tc - Chnh sch n nh c tc + Ni dung: Cng ty duy tr tr c tc lin tc qua cc nm vi mc tr cc nm tng i n nh, c th c s bin ng nhng khng ng k so vi s bin ng li nhun cng ty hng nm. Vi phng thc chi tr c tc ny, cng ty ch thc hin tr c tc mc cao + Li ch: C th lm tng gi c phiu ca cng ty trn th trng (kh nng nhn c thu nhp chc chn hn ri ro thp hn) To iu kin thun li cho vic qun l, iu hnh hot ng kinh doanh ca cng ty (do d dng hn trong vic n nh thnh phn c ng). Gip cng ty d dng nim yt chng khon s giao dch chng khon, lm tng uy tn trong kinh doanh ca cng ty. + Bt li - Chnh sch thng d c tc 47

+ Ni dung + Li ch + Bt li Kim tra chng

48

CHNG VII: U T DI HN TRONG CC DOANH NGHIP Mc ch, yu cu Ni dung chi tit I. 1. Khi nim u t, phn loi u t (2) Khi nim u t (0.5)

- u t di hn l mt trong nhng nhn t ch yu quyt nh n s pht trin ca 1 DN cng nh ca nn kinh t. u t l vic s dng cc ngun lc hin ti nhm bin cc li ch d kin thnh hin thc trong tng lai. Tuy nhin, trong phm vi xem xt khc nhau, khi nim v u t cng c nhng im khc nhau. - V mt kinh t: u t l hy sinh tiu dng hin ti hy vng trong tng lai c c thu nhp cao hn. - Trn gc DN kinh doanh, c th thy rng mt trong nhng mc tiu hng u ca DN l thu c li nhun. thc hin mc tiu ny, i hi DN phi c mt lng vn nht nh v vi s vn DN thc hin cc hot ng mua sm my mc, thit b, xy dng nh xng, mua bng pht minh, sng ch, bn quyn, o to cng nhn, hnh thnh mt lng ti sn lu ng thng xuyn cn thit. Trong qu trnh pht trin, DN tip tc b sung vn tng thm ti sn kinh doanh tng ng vi s tng trng quy m kinh doanh. Cc hot ng ca qu trnh trn chnh l qu trnh u t di hn ca DN. Ngoi cc hot ng trn, DN c th b vn ra mua c phiu, tri phiu, ca cc ch th khc nhm thu li nhun trong mt thi gian di. u t di hn l qu trnh hot ng s dng vn hnh thnh nn nhng ti sn cn thit nhm phc v mc ch thu li nhun trong khong thi gian di trong tng lai. Theo khi nim trn, u t di hn ca DN chnh l hot ng b vn mua sm, xy dng hnh thnh cc TSC hu hnh v TSC v hnh, hnh thnh lng ti sn lu ng thng xuyn, cn thit ph hp vi mt quy m kinh doanh nht nh, hoc gp vn lin doanh di hn, mua c phiu, tri phiu ca n v khc nhm thu li nhun. 2. a) Phn loi u t (0.5) Phn loi theo ngun vn u t

- Nhom d an u t c u t bng ngun vn ngn sach nha nc. - Nhom d an u t c u t bng cac ngun vn khac. b) Phn loi theo c cu vn u t

- T xy dng c bn to ra TSC - T v VL thng xuyn cn thit 49

- T gp vn lin doanh di hn, T vo cc ti sn ti chnh di hn c) Phn loi theo mc tiu u t - u t hnh thnh DN - u t m rng quy m kinh doanh - T ch to sn phm mi - T thay th, hin i ha my mc, thit b - T ra bn ngoi DN d) Phn loi theo thi gian u t - u t ngn hn - u t trung hn (1-5 nm) - u t di hn 3. ngha ca u t di hn (0.5) - Quyt nh T di hn l 1 quyt nh c tnh cht chin lc ca 1 DN, n quyt nh n tng lai ca DN. Mi quyt nh u t u nh hng rt ln n hot ng ca DN trong mt thi gian di, n chi phi quy m kinh doanh, trnh trang b k thut, cng ngh ca DN, t nh hng n sn phm sn xut, tiu th trong tng lai ca 1 DN. - Xt v mt ti chnh, Quyt nh T di hn l quyt nh ti chnh di hn, cc quyt nh u t i hi phi s dng mt lng vn ln thc hin u t. Hiu qu kinh doanh trong tng lai ca DN ph thuc rt ln vo quyt nh u t. Nu quyt nh u t ng s gp phn nng cao sc mnh cnh tranh, m rng th trng tiu th, tng doanh thu, li nhun. 4. a) b) c) d) e) 5. Cc yu t tc ng n quyt nh u t c bn (0.5) Chnh sch kinh t ca nh nc Th trng v s cnh tranh Li tc vay vn v thu trong kinh doanh S tin b ca khoa hc v cng ngh Kh nng ti chnh ca doanh nghip Quyt nh u t

II. Chi ph u t v thu nhp ca d n u t (2.5=2+0.5) 1. Chi ph u t - Chi ph mua ti sn c nh Hu ht cc d n u phi u t vo ti sn, vic mua ti sn lp tc lm xut hin dng tin m. Trong khi , mc d vic mua ti sn lm pht sinh dng tin ra nhng cc k ton vin khng biu din hot ng ny nh l mt 50

hot ng lm gim thu nhp k ton. H s tin hnh khu tr chi ph khu hao mi nm trong sut chu k sng ca ti sn. Lu rng ton b chi ph c nh phi bao gm c chi ph vn chuyn v chi ph lp t. Khi cng ty mua ti sn c nh, cc chi ph ny ny c cng vo chi ph mua thit b xc nh tng chi ph cho d n. Sau ton b chi ph thit b, bao gm c chi ph vn chuyn v lp t c s dng lm c s tnh khu hao. V n cui chu k sng d n, cng ty c th bn thanh l ti sn c nh s dng. Nu iu ny xy ra, khon tin mt sau thu thu c s hnh thnh nn mt dng tin dng. - Chi ph khng bng tin Khi tnh ton li nhun rng, cc k ton vin thng tr chi ph khu hao ra khi thu nhp. Trn quan im k ton, gi mua ti sn c nh khng b tr ra khi thu nhp khi xc nh thu nhp k ton, thay v th, h s tr mt khon chi ph mi nm di hnh thc khu hao. Khi khu hao c tr ra khi thu nhp tnh thu, iu ny tc ng n dng tin nhng thc t th khu hao khng phi l mt khon chi bng tin. V th, c lng tin cho d n, khu hao phi c cng tr li vo li nhun hot ng sau thu. - Chi ph li vay khng c tnh trong dng tin d n Dng ngn qu ca d n c chit khu theo mt t sut, t sut ny chnh l chi ph vn v l chi ph vn bnh qun (WACC) ca ngun vn vay, c phiu u i, c phn thng, c iu chnh theo mc ri ro ca d n. Hn na, chi ph vn bnh qun l t sut sinh li cn thit tha mn tt c nhng ngi u t ca cng ty - ch n v c ng thng. Vic chit khu ny lm gim dng ngn qu ca d n l nhm tnh n chi ph vn ca d n. Nu chi ph li vay va c tr ra khi dng tin v sau , dng tin li c chit khu th chi ph vn s b nhn i. Do , khi xc nh dng tin ca d n, chng ta khng tr chi ph li vay ra khi li nhun hot ng. Cn lu l iu ny khc vi cc th tc c s dng khi tnh thu nhp k ton. V mc tiu o lng li nhun cho cc c ng nn cc nhn vin k ton tr chi ph li vay ra khi li nhun hot ng. Trong khi , dng tin d n l dng ngn qu ca tt c nhng ngi ch nn khng tr chi ph li vay ra khi li nhun hot ng. - Chi ph chm Chi ph chm l khon chi ph xy ra trc khi d n bt u, v th khng b nh hng bi quyt nh khi cn nhc. V chi ph chm khng phi l khon chi ph tng thm nn khng a chng vo trong phn tch. Chng hn, vo nm 20X6, Ngn hng u xem xt vic thnh lp mt vn phng chi nhnh thnh ph H Ch Minh. nh gi d n, nm 20X4, cng ty thu mt cng ty t vn phn tch, chi ph phn tch l 100 triu ng v khon tin ny c a vo khon chi nm 20X5 cho mc tiu tnh thu. Khon chi ny c nm trong quyt nh u t ca nm 20X6 hay khng? Cu tr li l khng - 100 triu ng ny l chi ph chm v khng nh hng n dng ngn qu tng lai ca cng ty cho d h c thnh lp chi nhnh mi hay khng. Mt d n thng c NPV m nu tt c cc chi ph lin quan c a vo xem xt, bao gm c chi ph chm. Tuy nhin, trn c s tng thm, d n c th tt v dng ngn qu tng thm tng lai ln to ra mt NPV ln trn c s u t tng thm. - Chi ph c hi 51

chnh l ngun ngn qu l ra c th thu ct ti sn ca cng ty nu khng s dng cho d n hin ti. Ngn hng u c mt khu t thch hp cho vic m chi nhnh. Khi nh gi chi nhnh ny, c nn b qua chi ph ca khu t hay khng v h khng cn phi chi thm tin mua t? Cu tr li l khng c b qua v c mt khon chi ph c gi l chi ph c hi t vic s dng khu t ny. Trong trng hp ny, l ra cng ty c th bn khu t ny v thu c khon ngn qu 550 triu sau thu. Vic s dng khu t m chi nhnh buc cng ty mt i dng tin vo ny, v th 550 triu ng ny phi c tnh nh l mt chi ph c hi ca d n. Ch l chi ph t ai trong v d ny phi l gi tr th trng v n vn c s dng cho du cng ty mua vi gi 500 triu hay 600 triu. 2. Thu nhp ca d n u t - Thu nhp t hot ng kinh doanh ca d n u t - Thu nhp t hot ng thanh l ti sn III. Hiu qu u t, la chn d n u t 1. 2. a) Hiu qu u t Cc ch tiu ch yu la chn d n u t Ch tiu t sut li nhun bnh qun ca vn u t

- y l phng php la chn d n u t da trn c s so snh gia kt qu thu c do d n u t mang li l li nhun (li nhun sau thu) v tin vn b ra u t. - Cch tnh ton: Theo phng php ny, trc ht cn xc nh t sut li nhun bnh qun vn u t ca tng d n u t, sau tin hnh nh gi, la chn d n. Cng thc tnh: Tsv = Prbq Vbq

Trong : Tsv: T sut li nhun bnh qun vn u t Prbq: Li nhun bnh qun hng nm d kin do d n u t mang li trong sut thi gian u t Vbq: Vn u t bnh qun hng nm ca d n u t. S li nhun sau thu hng nm do d n u t mang li trong sut thi gian u t c tnh theo phng php bnh qun s hc k t lc bt u b vn u t cho n khi kt thc d n u t. Prbq Tng li nhun sau thu trong ton b thi gian hot ng m d n a li = Tng s nm hot ng ca d n (Vng i ca d n) 52

Vng i ca d n u t c tnh t thi im b vn u t cho n khi kt thc d n (bao gm c thi gian thi cng thc hin d n nu c). Nh vy, nhng nm thi cng th li nhun sau thu coi nh bng khng (0), iu c ngha l mc d b vn u t nhng d n ang trong giai on thi cng, cha i vo vn hnh nn cha c doanh thu v li nhun. Nu thi gian thi cng cng di th s cng lm cho hiu qu chung ca vn u t cng thp. S vn u t mi nm c tnh theo phng php bnh qun s hc trn c s tng vn u t cc nm v s nm u t. Vn u t bnh qun = Tng s vn u t tt c cc nm Vng i ca d n

S vn u t mi nm c xc nh l s vn u t ly k thi im cui mi nm tr i s khu hao ti sn c nh ly k thi im u nm. S tin u t cho mt doanh nghip hay mt c s sn xut kinh doanh bao gm ton b s tin u t v ti sn c nh v s tin u t v ti sn lu ng. - nh gi v la chn d n: + Vi cc d n c lp, nu c t sut li nhun bnh qun VT ln hn 0 u c th la chn + Vi cc d n xung khc: D n no c t sut li nhun bnh qun VT cao hn s l d n tt hn V d: C 2 d n u t (A v B) thuc loi d n loi tr nhau (2 d n u t xung khc). S vn u t ca c 2 d n u l 120 triu ng, trong 100 triu ng u t vo ti sn c nh, 20 triu ng u t vo ti sn lu ng. Thi gian b vn, s khu hao v li nhun sau thu ca 2 d n th hin bng s liu sau: Bng s 1: D n u t n v: Triu ng D n A Vn u t I. Thi gian thi cng Nm th 1 Nm th 2 20 50 50 53 Li nhun S sau thu khu hao D n B Vn u t Li nhun S khu sau thu hao

Nm th 3 Cng II. gian xut

50 120 20

70 120 12 20

Thi 11 sn 14 17 11 9 62

Nm th 1 Nm th 2 Nm th 3 Cng

20 20 20 20 100

13 16 11 8 60

20 20 20 20 100

T sut li nhun bnh qun vn u t ca d n c xc nh nh sau: - S li nhun bnh qun do u t mang li trong thi gian u t: PrbqA = 0+0+0+11+14+17+11+9 8 = 7.75 Triu ng

- S vn bnh qun hng nm: Cn c vo ti liu c th xc nh s vn u t tng nm: + Nm th 1 thi cng: 20 triu ng +Nm th 2 thi cng: 50+20=70 triu ng + Nm th 3 thi cng:70+50=120 triu ng + Nm th 1 sn xut: 120 triu ng + Nm th 2 sn xut: 120-20=100 triu ng +.. S vn u t bnh qun hng nm: VdbqA = 20+70+120+120+(120-20)+(12-40)+(120-60)+(120-80) 8 7.75 TsvA = 76.2 5 = 0.101 (hoc 10.1%) = 72.65 tr

T sut li nhun bnh qun vn u t ca d n A:

Tng t nh vy xc nh c t sut li nhun bnh qun ca d n B: - S li nhun bnh qun ca d n B: PrbqB = 0+0+12+13+16+11+8 7 = 8.57 triu ng

54

- S vn u t hng nm ca d n B: VdbqB = 50+120+120+(120-20)+(120-40)+(120-60)+(120-80) 7 8.87 TsvB = 81.4 2 = 0.105 hoc 10.5% = 81.42 triu ng

- T sut li nhun bnh qun vn u t ca d n B:

So snh 2 d n cho thy d n A c t sut li nhun bnh qun vn u t thp hn d n B, mc d d n A c tng s li nhun sau thu cao hn d n B nhng d n A c thi gian thi cng ko di hn nn d n B s l c chn. - u, nhc im: + u im: n gin, d tnh ton + Nhc im: Cha tnh n gi tr thi gian ca tin b) Ch tiu thi hn thu hi vn u t Phng php ny ch yu da vo ch tiu thi gian thu hi vn u t la chn d n. Thi gian hon vn (Payback period) l di thi gian thu hi mt khon chi ph u t. Theo phng php ny th thi gian hon vn ca d n cng ngn th d n u t cng hp dn. xc nh thi gian thu hi vn u t ca d n c th chia ra lm 2 trng hp: Trng hp 1: Nu d n u t to ra dng tin thun u n hng nm th thi gian thu hi vn u t c xc nh theo cng thc: Vn u t ban u Thi gian hon vn = Dng tin thun hng nm ca u t

V d, nu mt d n u t 100 triu v dong tin thun thu c hng nm ca d n l 25 triu th thi gian hon vn s c tnh l 100 triu/ 25 triu = 4 nm. Trng hp 2: D n u t to ra dng tin thun khng n nh cc nm. Thi gian thu hi vn u t c xc nh theo cch sau: 55

+ Xc nh s nm thu hi vn u t bng cch tnh s vn u t cn phi thu hi cui nm ln lt theo th t. Vn u t cn phi thu hi cui nm t = S vn u t cha thu hi nm (t-1) Dng tin thun ca u t nm t

+ Khi s vn u t cn phi thu hi cui nm no nh hn dng tin thun ca u t nm k tip th cn xc nh thi gian (s thng) thu hi nt vn u t trong nm k tip: S thng thu hi vn u t trong = nm t S vn u t cha thu hi cui nm (t-1) Dng tin thun ca nm t 1 2

x

Tng hp s nm v s thng thu hi vn u t chnh l thi gian thu hi vn u t ca d n. V d: Hai d n u t A v B c s vn u t l 150 triu ng (b vn 1 ln). Khon thu nhp d kin (bao gm khu hao v li nhun sau thu) cc nm trong tng lai nh sau: Dng tin thun hng nm ca d n Nm D n A D n B 1 60 30 2 50 50 3 50 70 4 40 80 5 30 80

Ta c thi gian thu hi vn ca d n A c tnh nh sau: Nm 0 1 2 3 4 5 Dng tin ca d n (150) 60 50 50 40 30 Vn u t cn phi thu hi cui nm (150) (90) (40) Thi gian thu hi ly k (nm) 2 40/50=0.96

Thi gian thu hi vn u t ca d n A: TA=2+40/50 x 12 = 2 nm v 11,5 thng. Tng t, thi gian thu hi vn u t ca d n B l 3 nm. Ni dung phng php thi gian hon vn u t: - n gin vic tnh ton, trc ht nn loi b nhng d n u t c thi gian thi cng ko di, khng p ng c yu cu ca 56

doanh nghip. Xp cc d n c thi gian thi cng ging nhau vo mt loi. - Xc nh thi gian thu hi vn u t ca tng d n u t. Trn c s , doanh nghip s la chn d n c thi gian thu hi vn u t ph hp vi thi gian thu hi vn u t m doanh nghip d nh. Thng thng, khi thc hin kinh doanh, cc doanh nghip thng xc nh thi gian chun thu hi vn u t ti a c th chp nhn c. Theo , d n c thi gian thu hi vn di hn thi gian thu hi vn tiu chun s b loi b. Nu cc d n thuc loi loi tr nhau th thng thng ngi ta s la chn d n c thi gian thu hi vn ngn nht. u im: n gin, d tnh ton, ph hp vi vic xem xt cc d n u t quy m va v nh hoc vi chin lc thu hi vn nhanh, tng vng quay vn. Hn ch: - Phng php ny ch trng xem xt li ch ngn hn hn l li ch di hn, n t ch trng n vic xem xt cc khon thu sau thi gian hon vn. Do , k hon vn ngn khng chc l mt ch dn chnh xc la chn d n ny hn d n kia, c bit l i vi cc d n c mc sinh li chm (cc d n u t vo sn phm mi, c) Ch tiu li nhun tnh cho 1 sn phm - Cch tnh ton: - nh gi, la chn d n - u, nhc im: d) Ch tiu hiu s thu chi quy i (gi tr hin ti thun-NPV) Tiu chun nh gi v la chn d n u t ch yu l gi tr hin ti thun (hiu s thu chi quy i ca d n). Theo phng php ny, tt c cc khon thu nhp t c trong tng lai v vn u t b ra thc hin d n u phi quy v gi tr hin ti theo mt t l chit khu nht nh. Trn c s so snh gi tr hin ti ca thu nhp v gi tr hin ti ca vn u t xc nh gi tr hin ti thun (hiu s thu chi quy i ca d n). e) 3. 1. a) b) Cc d n c u t xy dng cng trnh La chn d n u t Ngun vn u t Ngun vn c cp t ngn sch nh nc Ngun vn vay u t c bn 57

IV. Ngun vn u t v k hoch ha u t trong doanh nghip

Ngun vn vay u t xy dng c bn l ngun vn di hn c cp nhm mc ch phc v nhu cu u t xy dng mi, ci to m rng c s sn xut, kinh doanh v mua sm ti sn c nh. c) kt 2. K hoch u t (ni dung k hoch u t) Kim tra chng Huy ng vn u t thng qua hnh thc gp vn lin doanh, lin

58

CHNG VIII: C CU VN V CHI PH S DNG VN I. 1. C cu vn v n by ti chnh (5.5=4.5+1) C cu vn ca doanh nghip

- Vn v c cu vn ca doanh nghip C cu ngun vn l th hin t trng ca cc ngun vn trong tng gi tr ngun vn m DN huy ng, s dng vo hot ng kinh doanh Quyt nh v c cu vn l vn ti chnh ht sc quan trng bi: + C cu vn ca DN l mt trong cc yu t quyt nh n chi ph s dng vn bnh qun ca DN. + C cu ngun vn nh hng n t sut li nhun vn ch s hu hay thu nhp trn mt c phn v ri ro ti chnh ca 1 DN. Khi xem xt c cu ngun vn ca mt DN, ngi ta ch trng n mi quan h gia n phi tr v vn ch s hu trong ngun vn ca DN. C cu vn ca DN c th hin qua cc ch tiu ch yu sau: Tng s n H s n = Tng ngun vn (hoc tng ti sn)

H s n phn nh n phi tr chim bao nhiu phn trm trong ngun vn ca DN hay trong ti sn ca DN c bao nhiu phn trm ti sn c hnh thnh bng ngun n phi tr. Ngun vn ch s hu H s vn ch s hu = Tng ngun vn (hoc tng ti sn)

H s ny phn nh vn ch s hu chim bao nhiu phn trm trong tng ngun vn ca DN. Nhn trn tng th, ngun vn ca DN c hnh thnh t 2 ngun: Vn ch s hu v n phi tr . Do vy, c th xc nh: H s n = 1 H s vn ch s hu V H s vn ch s hu = 1 H s n C cu ngun vn cn c phn nh qua h s n trn vn ch s hu: H s n trn vn ch s hu = Tng s n Vn ch s hu

- Cc nhn t nh hng ti c cu vn ca doanh nghip + S n nh ca doanh thu: 59

Doanh nghip c doanh thu tng i n nh c th s dng n vay nhiu hn. + c im kinh t k thut ca ngnh kinh doanh Nhng doanh nghip c chu k sn xut di, vng quay vn chm th c cu vn s nghing v vn ch s hu (hm l, khai thc khong sn). Ngc li, nhng doanh nghip thuc nhng ngnh c mc cu v sn phm t bin ng, vng quay vn nhanh th thng s dng nhiu n vay hn. Cc doanh nghip c ti sn d dng c dng lm ti sn th chp cho cc khon vay s c xu hng s dng n cao hn. + n by kinh doanh Nhn chung, doanh nghip c n by kinh doanh thp th cho php DN s dng nhiu n hn. + Tc tng trng Cc DN ang tng trng nhanh nhn chung c nhu cu vn bn ngoi ln. Do vy, cc DN ny c xu hng s dng nhiu n hn. + Kh nng sinh li Nhng DN c kh nng sinh li cao th c kh nng huy ng s dng nhiu vn vay. Tuy nhin, nhiu DN c kh nng sinh li cao c th p ng phn ln nhu cu vn bng li nhun li ti u t. + Thu thu nhp Chi ph li vay c tnh khu tr vo thu nhp chu thu, trong khi c tc li khng. Nhn t ny ng h cho vic s dng n hn l s dng c phiu thng. + Quyn kim sot cng ty Cc cng ty vn coi trng quyn kim sot cng ty s rt thn trng trong vic pht hnh thm c phiu mi ra cng chng huy ng vn. + Thi ca nh qun l Cc nh qun l c thi khc nhau i vi ri ro. Cc nh qun l bo th s nghing v s dng c phiu ch khng phi n ti tr, trong khi cc nh qun l vi khuynh hng chp nhn ri ro s s dng nhiu n hn. + Thi ca cc ch n Nhng DN c uy tn, c xp hng tn dng mc cao d dng c cc ch n chp nhn cho vay. + Li sut th trng Nu li sut th trng trong tng lai c xu hng tng th doanh nghip c xu hng s dng tri phiu nhiu hn thi im hin ti. + Tnh linh hot v mt ti chnh Phn ln cc nh qun l ti chnh t mc tiu l lun trong trng thi sn sng c th huy ng c vn cn thit h tr cho cc hot ng thm ch 60

ngay trong nhng iu kin xu. Do vy, h mun duy tr mt kh nng vay n mc nht nh. 2. n by ti chnh (4.5=3.5+1) - n by ti chnh trong c cu vn ca doanh nghip + n by ti chnh l th hin vic s dng vn vay trong ngun vn ca doanh nghip nhm hy vng gia tng t sut li nhun vn ch s hu hay thu nhp mt c phn ca cng ty. + Mc s dng n by ti chnh th hin h s n. Doanh nghip c h s n cao th hin DN c n by ti chnh mc cao v ngc li. DN s dng n vay, mt mt nhm b p s thiu ht vn trong hot ng kinh doanh, mt khc hy vng gia tng c t sut li nhun vn ch s hu. Bi l, khi s dng vn vay, DN phi tr li tin vay y l khon chi ph c nh ti chnh, nu DN to ra khon EBIT ln th sau khi tr li tin vay v np thu thu nhp, phn li nhun cn li di ra l thuc s hu ca ch DN. Tuy nhin vic s dng n by ti chnh khng phi lc no cng a li kt qu tch cc cho ch s hu DN. N cng c th gy tc ng tiu cc i vi DN khi DN s dng khng c hiu qu s vn vay, nu s li nhun trc li vay v thu c to ra t s dng vn vay nh hn s li tin vay phi tr th n lm gim st nhanh hn t sut li nhun VCSH v nu DN b thua l th cng thua l nng n hn. C th nhn thy nhng iu trn qua cng thc di y: T sut li nhun vn ch s hu (ROE) = Bin i ta c:D ROE = ROA E + ( ROA E i ) x (1 t ) E

Li nhun sau thu (NI) Vn ch s hu (E)

T sut li nhun vn ch s hu ph thuc vo t sut sinh li kinh t ca ti sn, li sut vay vn v h s n trn vn ch s hu. C 3 trng hp xy ra: + ROAE > i... + ROAE = i... + ROAE mc sinh li ny phi tng ng vi mc ri ro m nh u t c kh nng gp phi khi cung cp vn. - Trn gc ca DN: Chi ph sd vn l t sut sinh li cn thit phi t c khi s dng ngun ti tr thc hin u t sao cho t sut li nhun vn ch s hu (ROE) hoc thu nhp mt c phn (EPS) 2. Chi ph s dng vn vay Khi nim: Chi ph s dng vn vay l t sut sinh li ti thiu m DN cn phi t c t vic s dng vn vay sao cho t sut li nhun vn ch s hu hay thu nhp ca mt c phn l khng b st gim. Mt trong nhng u th khi DN s dng vn vay l tin li vay phi tr c coi l khon chi ph hp l v c tnh tr vo thu nhp chu thu ca DN, y cng c xem l mt l chn thu. Do vy, khi xem xt chi ph s dng vn vay cn phn bit hai trng hp: Chi ph s dng vn vay trc thu v chi ph s dng vn vay sau thu. - Chi ph s dng vn vay trc khi tnh thu Chi ph s dng vn vay trc thu l t sut sinh li ti thiu DN phi t c khi s dng vn vay cha tnh n nh hng ca thu thu nhp m doanh nghip phi np t sut li nhun vn ch s hu khng bi st gim v c th hiu qua cng thc sau: Cch tnh:n Tt Vt = t t =1 (1 + rdt )

xc nh chi ph s dng vn vay, c th p dng cc phng php xc nh t sut doanh li ni b ca khon u t (IRR). V d: Doanh nghip Z vay ca ngn hng thng mi mt khon tin l 120 triu ng. DN s nhn c khon tin trn sau khi hp ng tn dng c k kt. Theo hp ng tn dng, thi hn vay l 4 nm, thi im tr l vo cui mi nm tnh t khi nhn c khon tin vay v c xc nh trong hp ng tn dng s tin phi tr hng nm nh sau: + Nm th 1: 41,25 triu + Nm th 2: 42,05 triu + Nm th 3: 43,5 triu + Nm th 4: 44,75 triu Vy chi ph s dng khon tin vay trc thu ca DN l bao nhiu? Nu gi rdt l chi ph s dng khon tin vay trc thu th n c th hin qua biu thc sau: 41,2 5 + 42 + 43,5 + 44,75 12 0 = 0 63

1+rdt

(1+rdt)2

(1+rdt)3

(1+rdt)4

S dng phng php ni suy s xc nh c rdt 15,74% - Chi ph s dng vn vay sau khi tnh thu Mt cng ty c phn huy ng vn bng pht hnh c phiu u i, c phiu thng th khon thu nhp tr cho ngi cung cp vn l ly t thu nhp sau thu. Trong khi , nu cng ty s dng vn vay, li tin vay phi tr c coi l mt khon chi ph hp l v c tr vo phn thu nhp chu thu ca DN. Nh vy, cng ty phi np thu thu nhp t hn so vi trng hp s dng ti tr hon ton bng vn ch s hu. y l mt li ch ch yu ca vic s dng vn vay. Khon thu thu nhp DN phi np t hn c cc nh kinh t gi l khon tit kim thu hay l chn thu ca li vay v c th xc nh theo cng thc sau: BI=I x t Trong : BI: Khon tit kim thu do s dng vn vay hay l chn thu ca li vay tnh cho 1 nm I: li vay vn phi tr trong nm t: thu sut thu thu nhp doanh nghip Khon tit kim thu khin cho chi ph s dng vn vay thp hn so vi s dng cc ngun ti tr khc. Do vy, so snh chi ph s dng cc ngun ti tr khc nhau cn tnh v chi ph s dng vn sau thu m bo s so snh ng nht. Chi ph s dng vn vay sau thu c th xc nh theo cng thc sau: rd=rdtx(1-t) Trong : rd : chi ph s dng vn vay sau thu rdt : chi ph s dng vn vay trc thu t : Thu sut thu thu nhp doanh nghip Nh vy c th thy chi ph s dng vn vay sau thu s thp hn chi ph s dng vn vay trc thu do li vay c tnh tr vo thu nhp chu thu, t lm gim bt gnh nng chi ph s dng vn i vi vn vay. cng l tc ng l chn thu ca li tin vay. Vi v d trn, DN phi np thu thu nhp l 28% th chi ph s dng vn vay sau thu ca khon vay trn s l : rd=15,74*(1-28%) 11,33% 3. Chi ph s dng vn ch s hu ( d1 Po (1-e) - Chi ph s dng c phiu thng trong 1 c cu vn cho trc re = +g 64

65

- Chi ph s dng li nhun li Da theo m hnh tng trng c tc re = d1 Po + g

Da theo phng php CAPM ri=Rf + i (Rm-Rf) Da theo li sut tri phiu v mc b ri ro Chi ph s dng LN li = Li sut tri phiu + Mc b ri ro tng thm - Chi ph s dng c phiu u i Cng ty c phn c th huy ng vn bng pht hnh c phiu u i. Loi c phiu u i thng c cc cng ty c phn nhiu nc s dng l loi c phiu u i c c tc c nh v khng c quyn biu quyt. y l loi chng khon lai ghp gia c phiu thng v tri phiu. i vi cng ty c phn, chi ph s dng c phiu u i l t sut sinh li ti thiu cn phi t c khi huy ng vn bng pht hnh c phiu u i u t sao cho thu nhp trn 1 c phn hay gi c phiu ca cng ty khng b st gim. V c th c xc nh bng cng thc sau: rt = Df Pf(1-e) Hoc: rt = Df Pfn Trong : rf: Chi ph s dng c phiu u i Df: C tc ca 1 c phn u i Pf: Gi pht hnh mt c phiu u i e: T l chi ph pht hnh tnh theo gi pht hnh Pfn: Gi rng ca 1 c phiu u i 4. Chi ph s dng vn bnh qun Trong phn trn xem xt chi ph ca tng ngun ti tr ring bit. Tuy nhin, thng thng trong thc t hot ng kinh doanh, p ng nhu cu vn cho vic u t, doanh nghip phi huy ng s dng nhiu ngun ti tr khc 66

nhau v mi ngun ti tr c chi ph s dng vn khng ging nhau. Do vy, cn xc nh chi ph s dng vn bnh qun. Chi ph s dng vn bnh qun (WACC) c xc nh theo phng php bnh qun gia quyn v c th c xc nh bng cng thc sau: WACC = E V x rE + Cf V x rEu + D V x rdt x (1-t)

Trong : WACC: Chi ph s dng vn bnh qun E: Vn ch s hu (bao hm c phiu thng v li nhun ti u t) Khi tnh chi ph s dng vn bnh qun th chi ph s dng vn ca tng ngun ti tr ring bit a vo tnh ton phi l chi ph s dng vn sau thu. C th xem xt chi ph s dng vn bnh qun theo v d sau: (trang 228) 5. Chi ph cn bin v s dng vn - Khi nim chi ph cn bin: Chi ph cn bin s dng vn (MCC) l chi ph cho ng vn mi nht m doanh nghip huy ng tng thm vo u t hay hot ng kinh doanh. Khi doanh nghip huy ng vn, nu quy m vn huy ng ca DN gia tng ti mt mc gii hn nht nh s lm cho chi ph cn bin s dng vn tng ln. Bi v, khi quy m vn huy ng vt qua mt im gii hn nht nh s lm tng thm ri ro cho nhng ngi cung cp vn cho DN. Khi , ngi cung cp vn s i hi mt t sut sinh li cao hn i vi s vn gia tng b p cho ri ro tng thm m h c th phi gnh chu. - im gy: Mt trong nhng yu cu quan trng i vi vic huy ng vn ca DN l ti thiu ha chi ph s dng vn ng thi ti a ha gi tr DN. thc hin yu cu ny, thng thng cc DN thc hin huy ng vn theo kt cu ngun vn ti u hay kt cu ngun vn mc tiu c xc nh m trong , trng tm l phi hp c cu gia vn ch s hu v vn vay. Khi huy ng cc ngun vn ring bit trong qu trnh phi hp cc ngun vn m bo c cu ngun vn ti u, DN s huy ng ln lt theo trnh t: Huy ng vn c chi ph thp trc sau mi n s vn c chi ph cao hn, chng hn i vi ngun vn ch s hu trong qu trnh huy ng m bo t l tham gia vo kt cu ngun vn ti u, cng ty c phn trc ht s huy ng ngun vn ch s hu ni sinh tc l s dng s li nhun li ti u t, khi huy ng ht nhng vn cha vn, lc ny bt buc cng ty pha pht hnh thm c phiu thng mi c chi ph s dng vn cao hn v chnh khi ny sinh mt im gi l im gy. Nh vy, im gy l im th hin mt quy m vn c huy ng mc nht nh m khi DN tip tc huy ng tng thm vt qu mc quy m th phi tng thm chi ph s dng vn. T y c th nhn thy, im gy ny sinh 67

khi chi ph s dng vn ca mt trong nhng ngun vn ring bit tng ln v c th xc nh im gy theo cng thc: BPij = ACij Wj

Trong : BPij: im gy ca ngun ti tr j vi chi ph s dng vn i ACji: Tng s vn huy ng t ngun ti tr j vi chi ph s dng vn i Wj: T trng ngun ti tr j trong c cu tng cc ngun ti tr Trn c s xc nh cc im gy ca tng ngun ti tr ring bit c th xc nh c tng cc im gy ca tng quy m vn m DN huy ng. C th thy r cc iu trnh by trn qua v d (trang 231). Kim tra chng

68

CHNG IX: NH GI DOANH NGHIP V CC GII PHP TI CHNH TRONG QU TRNH SP NHP, GII TH HOC PH SN DOANH NGHIP I. 1. nghip nh gi doanh nghip S cn thit nh gi doanh nghip v cn c nh gi doanh

nh gi doanh nghip l vic iu tra chi tit v nh gi cc hot ng ca cng ty nhm xc nh gi tr hin hu v tim nng ca mt doanh nghip nhm to lp c s cc bn tham gia cc giao dch lin quan n mua bn, st nhp, hp nht doanh nghip a) b) S cn thit nh gi doanh nghip Gi tr doanh nghip v cn c nh gi doanh nghip

Khi nim gi tr doanh nghip Gi tr DN th hin nh gi ca th trng v DN bao gm gi tr ton b TS hu hnh v v hnh ca DN. Cc yu t nh hng n gi tr doanh nghip Gi tr doanh nghip chu tc ng bi nhiu yu t: Th nht l kh nng sinh li ca doanh nghip. Khi nh gi tr ti sn u t, thc cht nh u t khng mua ti sn m mun s hu dng thu nhp do ti sn mang li cho h trong tng lai.Do , kh nng sinh li ca doanh nghip l mi quan tm hng u ca nh u t khi mua doanh nghip. Th hai l xu th ca s tng trng li nhun trong tng lai. u t c ngha l mua tng lai, v l hot ng c tnh ri ro. Ch c xu th tng trng ca li nhun m doanh nghip to ra trong tng lai cao hn mc li tc hin ti mi hp dn c nh u t. Th ba l s lnh mnh ca tnh hnh ti chnh. Mt doanh nghip c tnh hnh ti chnh lnh mnh s lm gim ri ro ca ng vn u t, hay ni cch khc cc nh u t nh gi cao cc c hi u t tng i an ton. Nhng doanh nghip c tim lc ti chnh yu s kh tm c ngi mua hoc phi bn vi gi rt thp. Nh u t tr gi thp c th t c mt t sut li nhun cao b p cho mc ri ro m h c th phi gnh chu. Th t l hin trng ca ti sn hu hnh. Ti sn hu hnh l nhng trang thit b c hay mi, trnh cng ngh nh th no s nh hng trc tip n vic sn xut ra cc sn phm v dch v trong tng lai, ng thi cng nh hng n kh nng cnh tranh ca chng trn th trng v mt chi ph sn xut v cht lng. iu ny s quyt nh th phn ca doanh nghip, v trc tip nh hng n dng doanh thu v li nhun mong i s kim c trong tng lai. 69

Nu hng tn kho khng ph hp vi hng hot ng mi th chi ph gii quyt hng tn kho s lm tng chi ph hot ng hay lm gim gi tr doanh nghip. Yu t th nm l ti sn v hnh. Cc mi quan h hp tc, cc ngun lc v c quyn kinh doanh, hp ng thu bao, bng pht minh sng ch, bn quyn, nhn hiu hng ha, l nhng yu t tc ng n kh nng sinh li ca doanh nghip. Cc cng ty danh ting s d dng thnh cng khi tung mt sn phm mi ra th trng. Mt sn phm mang nhn hiu c uy tn bao gi gi c cng cao hn nhng sn phm cng loi khc ca cc cng ty v danh. Bn cnh yu t nhn s cng c k n khi nh gi doanh nghip. Trong thi i ngy nay, mi th u c bn c quyt nh bi nng lc hot ng ca con ngi. Doanh nghip c th nhanh chng t c trnh cng ngh nh i th, tuy nhin c c mt i ng lao ng gii, nhit tnh, c thi ng n trong lao ng, i hi doanh nghip phi c mt chnh sch nhn s ph hp, phi xy dng c vn ho t chc c trng cn thit m iu khng th thc hin trong mt thi gian ngn. Do vn con ngi trong lao ng sn xut v hot ng qun l cc k quan trng, quyt nh li th nhiu mt ca doanh nghip. Yu t ny c quan tm khi nh gi l l tt nhin, v n quyt nh nng sut lao ng, mt yu t chi ph ca u vo, ng thi n cng quyt nh n qu trnh i mi cng ngh v hon thin sn phm cng nh kh nng thch ng ca doanh nghip i vi s thay i ca mi trng kinh doanh. Cn c nh gi doanh nghip

2. a)

Phng php nh gi doanh nghip Phng php nh gi theo gi tr ni ti

Gi tr ni ti theo tnh ton l chnh lch gia tng ti sn v n phi tr. y cn loi tr tc ng ca lm pht tip cn gn nht vi gi tr thc ca DN. Theo phng php ny, gi tr ca DN c xc nh nh sau: GDN = Tts - Npt Trong : GDN: Gi tr ca DN Tts: Tng ti sn Npt: Tng n phi tr Trong thc t, phng php ny n gin v thng c s dng. Tuy nhin, nhc im ca n l xem xt doanh nghip trong trng thi tnh, ch yu da vo cc yu t ca Bng cn i k ton, cha tnh n cc khon u t vt cht, nng lc qun l, chin lc kinh doanh, li th thng mi (cc gi tr v hnh ca DN). Mt khc phng php ny hon ton khng cp n vic d bo tng lai ca DN. b) Phng php nh gi theo hiu sut v kh nng sinh li ca doanh nghip 70

Gi tr doanh nghip c xc nh da trn c s tng hp cc dng li ch c th mang li cho ch s hu. * Phng php vn ha li nhun T s gi c phiu so vi li nhun l mt ch tiu phn nh kh nng sinh li ca DN, c d kin trc trn th trng. Bi vy, cc nh phn tch ti chnh thng coi t l vn ha l nghch o ca t s gi c phiu so vi li nhun trn th trng chng khon. Theo phng php ny, gi tr ca DN c xc nh theo cng thc GDN = LDK TVH LDK: Li nhun d kin trc TVH: T sut vn ha V d: Gi s DN X c tng s vn gp l 1.000.000 c phiu, thu nhp trn mi c phiu d kin l 30.000 ng. T s gi c phiu so vi li nhun l 10 v n nh, th gi ca DN s l: 30.000 x 10 = 300.000 Nh vy, gi tr hiu sut c tnh s l: 1.000.000 x 300.000 = 300.000.000.000 * Phng php chit khu dng c tc: Phng php ny p dng thch hp nh gi doanh nghip trn gc nhn ca nhng nh u t nh l. Li tc c phn l thu nhp ch yu ca c ng, nu n c gi li u n cho DN th nh gi DN cn da trn c s vn ha li tc c phn (chit khu dng c tc). Trong trng hp ny, gi tr hiu sut c tnh ca DN l kt qu so snh gia li tc c phn vi t l vn ha. Cng thc tnh: GDN = LCP TVH LCP: Li tc c phn TVH: T sut vn ha V d: Gi s DN Y c tng vn gp l 1.000.000 c phiu. Nu DN d kin chi tr li tc c phn l 25.000 /CP, s tin ny c gi li thng xuyn cho DN vi t l vn ha l 10%, th c tnh gi tr c phiu l: 25.000/0,1 = 250.000 Nh vy, vi 1.000.000 cp pht hnh, gi tr ca DN s l: 1.000.000 x 250.000 = 250 t ng 71

Trong : GDN: Gi tr doanh nghip

Trong : GDN: Gi tr doanh nghip

Kh nng sinh li, tnh hnh tng trng v gi tr DN l nhng vn c mi quan h mt thit vi nhau. V mt ni lc m xt, nu khng c kh nng tng trng th s khng c kh nng sinh li tt hn trong chu k tip theo. Nghin cu kh nng sinh li v tng trng s gip cho ch DN, cc nh qun l cng nh cc i tng khc nh gi ng DN ang giai on no ca chu k sng, liu DN c th tn ti, pht trin bn vng c hay khng, hin ti DN ang gp kh khn tr ngi g T xc nh ng gi tr doanh nghip, nhng nh gi ph hp, nhng d on chnh xc gip cc i tng a ra quyt nh ng n, ph hp vi quy lut khch quan, t chc thc hin quyt nh hp l v t c mc tiu mong mun. c) Phng php kt hp II. Nhng gii php ti chnh trong qu trnh sp nhp, gii th hoc ph sn doanh nghip 1. Nhng gii php ti chnh trong qu trnh sp nhp, hp nht v mua li doanh nghip a) Sp nhp doanh nghip - KN: Sp nhp DN l mt loi giao dch hp nht cc doanh nghip, theo 2 hoc nhiu Dn tp hp cc ti sn ca h hnh thnh mt DN mi. => Trong sp nhp, ton b ti sn v cc khon n ca cc DN c nhp chung li trong mt DN mi. b) Mua li doanh nghip L giao dch xy ra khi mt DN nhn c ton b ti sn v cc khon n ca 1 DN khc vi mt gi no c tha thun. DN b bn s chm dt s tn ti. Cng ty mua tr li cho c ng ca cng ty bn s tin mt hoc chng khon (thng l c phiu) theo gi mua li cng ty. c) Hp nht doanh nghip Hai hoc mt s DN cng loi c th hp nht thnh 1 DN mi bng cch chuyn ton b ti sn, quyn, ngha v v li ch hp php sang cng ty hp nht, ng thi chm dt s tn ti ca DN b hp nht. - Cc cng ty b hp nht cn chun b hp ng hp nht. Trong hp ng cn c cc ni dung ch yu nh tn, a ch tr s chnh ca cng ty b hp nht, a ch cng ty hp nht, th tc v iu kin hp nht, phng n s dng lao ng

72

d)

Nhng nhn t ch yu xem xt vic sp nhp doanh nghip

Nhn t ch yu l thu nhp mi c phn EPS. Li ch hp nht, mua li c th l EPS hoc tc tng EPS, chng hn c 2 DN X, Y c cc s liu sau: DN X Tng s li nhun sau 500 tr thu trong nm Tng s c phn thng 20.000 ang lu hnh Thu nhp trn mi CP 25.000 (EPS) Tc tng EPS hng 5% nm DN Y 1.000 tr 50.000 20.000 8%

Gi s khng c s gia tng li nhun sau khi hp nht th tng li nhun s l 1.500 tr. Tng s c phn thng l 70.000 c phn v thu nhp mi c phn (EPS) sau khi hp nht l 21.428 . Nh vy, sau khi hp nht th EPS ca DN Y tng t 20.000 ln 21.428 , tng 7,14%. Cn EPS ca DN X li gim t 25.000 xung cn 21.428 , gim 14.3%. Cn c kt qu tnh ton th DN Y d dng chp nhn hp nht hn, cn DN X, EPS li gim nhng nu xt t gc tng EPS bng cch tnh tc tng EPS bnh qun gia quyn th tc tng EPS ch i chung s l 7%, tc tng EPS ca DN X ch c 5%. Biu din xu hng tng EPS ca ca DN X theo hnh v sau: EPS () EPS DN X hp nht

EPS DN X cha hp nht 25.000 21.428 20.000

Nm 73

Vi mc tng EPS sau khi hp nht, sau mt thi gian nht nh, DN X s b p c s gim st ca EPS sau s tng trng. 2. a) Gii php ti chnh khi doanh nghip lm vo tnh trng ph sn Khi nim v ph sn

- DN, HTX khng c kh nng thanh ton c cc khon n n hn khi ch n c yu cu th coi l lm vo tnh trng ph sn. - Nguyn nhn: + Do thua l trong kinh doanh, DN lm vo tnh trng hn lon v ti chnh v khng c kh nng thanh ton c cc khon n n hn. + Trnh qun l kinh doanh ca lnh o DN cng l mt trong nhng nguyn nhn dn ti ph sn, c th dn ti thua l, hoc ti sn, tin vn b tht thot. + Ri ro trong kinh doanh m DN gp phi, c nguyn nhn thuc v ch quan, c nguyn nhn thuc khch quan Trong nhng nguyn nhn trn, ch yu vn do nng lc qun tr yu km ca ngi qun l, iu hnh. b) Nhng gii php ti chnh T chc li DN - Vic gii quyt cng n theo hnh thc t nguyn: + Gia hn n: Gia hn n l mt s thng lng gia DN mc n vi DN ch n trong vic xin li thi gian tr n n mt lc no do s tha thun gia 2 bn. Khi DN c nhng c hi tt k


Phan Tich Tinh Hinh Tai Chinh Doanh Nghiep

Phan Tich Tinh Hinh Tai Chinh Doanh Nghiep

Giao Trinh TDHTKCD chinh quy

Giao Trinh TDHTKCD chinh quy

KE Toan Tai Chinh Doanh Nghiep 2.203

KE Toan Tai Chinh Doanh Nghiep 2.203

GT Tai Chinh Doanh Nghiep

GT Tai Chinh Doanh Nghiep

Tai chinh doanh nghiep 2012

Tai chinh doanh nghiep 2012

Giao an hoat dong huong nghiep 12

Giao an hoat dong huong nghiep 12

Mau du bao tai chinh doanh nghiep

Mau du bao tai chinh doanh nghiep

Giao Trinh Cnpm Chinh Thuc

Giao Trinh Cnpm Chinh Thuc

Giao an Huong Nghiep Lop 12

Giao an Huong Nghiep Lop 12

01 Slides Tham Dinh Tai Chinh Doanh Nghiep

01 Slides Tham Dinh Tai Chinh Doanh Nghiep

LEP-o3d - Giao Trinh Chinh

LEP-o3d - Giao Trinh Chinh

Giao trinh ke toan hanh chinh su nghiep

Giao trinh ke toan hanh chinh su nghiep

giao trinh kt hanh chinh su nghiep

giao trinh kt hanh chinh su nghiep

Giao trinh KT nong nghiep

Giao trinh KT nong nghiep

Giao trinh van cong nghiep

Giao trinh van cong nghiep

Phan tich tai chinh doanh nghiep

Phan tich tai chinh doanh nghiep

Chuyen Nganh Tai Chinh Doanh Nghiep

Chuyen Nganh Tai Chinh Doanh Nghiep

Ke Toan Hanh Chinh Su Nghiep

Ke Toan Hanh Chinh Su Nghiep

Giao trinh lo cong nghiep

Giao trinh lo cong nghiep

Giao Trinh Tai Chinh 2_v2_2

Giao Trinh Tai Chinh 2_v2_2