College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780*

Geschiedenis van het sociaal werkSamenstelling:Maarten van der Linde / september 2013College 31500-1780Sociale zorg in de tijd van 4xR: renaissance, reformatie,revolutie en republiek

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780*Vernieuwingen vanaf 1500De invloed van de renaissance vanuit Itali: Aandacht voor de individuele mens.Ontdekking van ontplooiings-mogelijkheden, door opvoeding en scholing.Er gaat een kritische geest waaien.Mensen zijn zelf verantwoordelijk.Begin van ontdekkingen-tijdperk.Nieuwe opvoedingsidealen.

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780*Vanaf 1500 wordt de armenzorg individueler en strengerDat is een gevolg van het nieuwe denken van de burgers dat de mens meer verantwoordelijkheid toedeelt voor zijn eigen leven en welzijn.Die nieuwe ideen worden gevoed door denkers en geestelijk leiders als Erasmus, Luther, Calvijn, Vives en Coornhert.

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780*

Renaissance inspireert tot geloofsvernieuwing, wetenschap en kunstErasmus 1500Grondlegger van hetchristelijk humanisme:pleit voor tolerantie,onderwijs, opvoeding,discipline. Hij blijftkatholiek.

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780*Het ei dat Erasmus heeft gelegd, wordt door Maarten Luther uitgebroed. Maarten Luther 1525:wil de kerk hervormen(reformeren). Looptuit op breuk met de paus.De reformatie van Luther ishet begin van deprotestants-christelijkekerken, los van de RoomseKerk.

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780*Johannes Calvijn, 1550,kreeg in Nederland eenforse aanhang.Zijn strenge theologischeinzichten vormen debasis voor degereformeerdekerk in de NederlandseRepubliek

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780*Vernieuwer van de armenzorgZIE CANON: http://www.canonsociaalwerk.eu/nl/details.php?cps=4 De Spanjaard Viveswoonde omstr. 1525 inVlaanderen.Hij was kritisch op dekerkelijke armenzorg enstelde voor dat hetstadsbestuur de regiezou overnemen.

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780*Humanisering van het straffenZIE CANON: http://www.canonsociaalwerk.eu/nl/details.php?cps=6 Coornhert (omstr. 1550) zag niets in wrede straffen zoals handen afhakken.Hij vond dat boeven opgevoed moesten worden. Dat kon het beste door ze te laten werken in een rasphuis of spinhuis.

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780*Het rasphuis in Amsterdam, omstr. 1600

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780*De armenzorg gaat veranderen als gevolg van: Beeldenstorm (1566) - Opstand tegen Spanje (1568) Oorlog tot 1648 - Nederland wordt republiek (1588) Einde macht kerk van Rome in de Noordelijke Nederlanden

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780*Bloei na opstand tegen Spanje Gouden Eeuw. Nederlandse Republiek wordt economische wereldmacht.Stedelijke burgerij en regenten geven de toon aan.Culturele bloei.Veel sociale instellingen.Sociale zorg wordt strenger: armen moeten werken.

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780*Rijk en arm in de republiek; veel instellingen voor (karige) armenzorgDe Amstelhof 1681 vooroude mannen en vrouwen;2009 Hermitage Museum

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780*Multiconfessionele armenzorg vanaf 1600ZIE CANON: http://www.canonsociaalwerk.eu/nl/details.php?cps=5 Vr 1600 alleen rk armenzorg en gasthuizenOmstreeks 1580-1600 door overheid gesloten of overgenomen;Gereformeerde kerk (met haar diaconie) wordt bevoorrecht;Rooms-katholieken, joden, lutheranen, doopsgezinden en remonstranten worden gediscrimineerd, maar ook gedoogd; d.w.z. getolereerd: niet vervolgd of gedood.Alle zes stromingen hebben eigen armenzorg en andere sociale voorzieningen.

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780*Lutherse, gereformeerde, en joodse armenzorg naast elkaarLuthers weeshuis Adam

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780*In alle steden worden hofjes gebouwd, waar arme ouderen of weduwen gratis mogen wonen.

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780*Veel hofjes bestaat nog steeds: het lijken wel kleine paradijsjes.

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780*Hofjes in hartje binnenstad; nu vaak bewoond door studenten

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780*Nederlandse armenzorg 1600-1750: Uniek in EuropaVier verklaringen:Middeleeuwse liefdadige erfenisMeer en gevarieerde instellingen als gevolg van religieuze verdeeldheid; ook concurreerde men met elkaar!Kleinschaligheid: vooral stedelijke instellingen, korte lijnen, goed toezichtBloei van de liefdadigheid mogelijk door economische bloei van de Republiek

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780*Armenzorg: onzichtbare armen -de regenten breed in beeld Zelfgenoeg-zaamheid enverstarringliggen op deloer.Is er dan niet ietsStructureelsaan armoede tedoen?

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780**Einde college 3

College 3: Gesch. Sociaal Werk: 1500-1780

*