FRANSHIZAT - nje historik i shkurter

Franshizat u bene pupullore me nje vrull entuziazmi per strukturat e decentralizuara

organizative ne fund te shekullit XX-te. Megjithate elementet e idese te franshizimit jane

perdorur me shekuj me rralle. Kompania e shekullit XVIII-te te North West solli ne

vendimarrjen e decentralizuar strukturen e ngjajshme me franshizen dhe sisteme te forta

strukturore qe i mundesuan asaj te lere pas kompanin e forte Bay company pavaresisht

perparesise se saj te madhe strukturore. Me vone ne vitin 1980 Beneton fitoi nje publicitet

te gjere per perdorimin e tij te franshizave per te mundesuar ate qe te perqendrohej ne pak

kompetenca baze. Beneton dha me franshize rrjetin e tij te veshjeve sportive 100%

pambuk dhe burimet e jashtme, prodhesve te punishteve te vogla ne te gjithe Italin e Veriut.

Rritja e numerit te franshizave ishte e shpejte dhe erdhi gjithemone e ne rritje

prandaj franshizat jane nje histori suksesi e viteve ’90 –te.

FRANSHIZA- nje alternative e pershtatshme per fillimin e nje biznesi nga fillim

Mund te them qe nje nga arsyet dhe ndoshta me e rendesishmja qe bizneset fillojne

me nje franshize dhe jo me e hapjen e bizneseve te tyre nga fillimi eshte se ne treg ka

konkurrence mjaft te ngjeshur dhe barierat e hyrjes jane mjaft te veshtira, te dominuara

tashme nga kompanite e medha qe jane stabilizuar ne treg. Duke pare se firmat nuk i kane

mjetet e duhura per ti bere balle konkurrences dhe per te plotesuar nevojat e veta ne treg ato

futen ne franshize. Me kete veprim qe paraqet nje marreveshje tregtare perfitojne te dyja

palet ; franshizedhenesi ka ne pronesi marken tregtare ose emrin te cilin pranon qe te i a

lejoje ta perdori franshizemarresit kundrejt nje pagese qe zakonisht eshte cmimi origjinal i

blerjes plus nje perqindje e shitjeve. Franshizemarresi zakonisht fiton dhe asistenca

financiare ose lehtesira ne sigurimin e burimeve te nevojshme materiale nga ana e

franshizdhenesit.

-1-

Franshizdhenesi gjithashtu ben zgjidhjen e vendodhjes per te vene ne funksionim

apo veprim aktivitetin e franshizuar, mban kontroll te vazhdueshem mbi aspekte te

ndryshme te biznesit nepermjet te ofrimit te produkteve, diskutimit te planeve marketing

dhe / ose trajnimin e centralizuar te personelit. Ketu verehet nje disavantazh ndoshta i

franshizave pasi biznesmenit nuk i ofrohet pavaresi ne vendim-marrje. Franshizmarresit

zakonisht i duhet te ndjek veprime strikte te standartizuara te cilat atij mund ti duken jo te

pershtatshme; mund ti kerkohet blerja e paisjeve te ndryshme te cilat jane ne drejtim te

ruajtjes se standarteve te cilesise . Te gjitha keto duhen mare parasysh nga personi i cili

vendos ta nise nje bizns ne forme franshize. Mirepo kjo ka dhe anen e saj pozitive. Ne

kete menyre franshizemarresi mund ta ndiej veten me te mbrojtur dhe me te sigurt nga

forcat e tregut te jashtem dhe te mbrendeshem, pasi veprimet e ndryshme qe ndermerren

si defensiv ndaj ketij tregu i cili eshte vazhdimisht ne ndryshim merren nga specialist te

fushave te ndryshme, cka premton nje rezultat dhe performance me te mire. Kjo eshte nje

arsye shtese pse franshiza besohet te kete me pak rrezik ne krahasim me krijimin e nje

biznesi te ri ne vehte.

Nje arsye tjeter eshte se franshizat i japin kompanive mundesi qe te rrisin fitimet e

tyre pa qene nevoja per te rritur aktivet e tyre. Perparesit e tjera te franshizes perfshijne:

reduktim te kostos, kursimeve dhe perfitimet e marketingut perfshire reklamat dhe

promovimin e biznesit,si dhe nje plan biznesi te aprovuar dhe me ekspertize te

konsiderueshme. Pra franshizat mund te sjellin pasuri te medha per te dyja palet prandaj

eshte nje forme e perhapur ne te gjithe boten dhe pothuajse cdo lloj biznesi ka qene

franshize ne nje forme apo tjeter.

Mc’donalds- nje prej franshizave me te njohura. Afersisht 80% e bizneseve te

ketyre restoranteve ne te gjithe boten jane ne pronesi dhe operohet nga franshizmarresi

duke bere qe ai te jete nje nga profesionistet me te medhej te franshizdhenesve. Sistemi I

tij eshte i rendesishem sepse eshte i ndertuar ne menyre te tille qe te bazohet ne faktin qe

koorporata duhet vetem te bejne para nga shitja e ushqimeve te franshizmarresve te tij gje

qe shmang konfliktet e mundeshme te interesit qe eksistojne ne kaq shume operacone

-2-

franshize. Nje arsye tjeter e suksesit te tij eshte se nuk i ka demtuar franshizmarresit

e tij duke shitur franshiza te reja me vendndodhje afer atyre ekzistuese sic kane bere

biznese te tjera te clat kane cuar ne deshtim te ketij lloji biznesi-franshize. Keshtu

Mc’donalds shet franshiza te reja neper vende te reja te ndryshme te botes duke shmangur

keshtu cdo lloj konflikti persa i perket vendndodhjes per arsye te moskonkurrences

ndermjet njeri-tjetrit. Ato i konsiderojne franshizmarresit e tyre te pavarur te cilet punojne

me kohe te plote dhe jo konglomerate apo investitor passive. Mc’donalds e sheh

angazhimin ndaj franshizave si menyren me dominnte e te berit biznes dhe ky eshte celesi i

suksesit per ta.

Sing-A-Rama- Eshte kompania amerikane me e madhe dhe franshize numer nje e shenjave

te makinave dhe produkteve promocionale. Fitoi shtate here rrallazi si kompania e pare

franshize e shenjave. Ne vitin 2007 ajo dha licensen master per kompanine shqiptare

Albanian Partner Asorber ( Sh.A.) nje nga avantazhet e te qenurit franshize e Sing-A-Rama

eshte se krijohet mundesia per te marre me te mirat e mundshme si kenaqesite e zoterimit te

biznesit tuaj lokal dhe perfitimit te te qenurit pjese e nje kompanie te madhe globale. Nje

nga arsyet kryesore te suksesit te ksaj kompanie aq te madhe eshte se ato kane nje nivel te

larte ekspertive mbi realizimin e shenjave, administrimin e nje biznesi si dhe ofrojne

programe trajnimi shtese dhe gratis gjithashtu ofrojne dhe mbeshtetjen e tyre per te gjithe

franshizmarresit e tyre ne te gjitha vendet e botes ku ajo ka shitur franshizen e saj ku

cdonjera prej vendodhjeve te saj perdor paisjet me te fundit kompjuterike dhe softet

perkatese, me produkte te cilesise se larte te ofruar nga prodhuesit e tyre me te mire ne treg.

Te gjitha franshizat e Sing-A-Rama kane patur dhe kane akoma sukses ne saje te

perfitimeve te medha qe kane marre nga ajo si:

1-fuqi blerese globale duke negociuar per cmimet me te mira me ofruesit e ledes se pare,

duke bere shkurtime te jashtezakonshme te kostove

2-akses ne rrjetet nderkombetare

3-asistence e vazhdueshme per biznesin duke ofruar edhe mbeshtetje teknike dhe

marketing, keshillim online dhe nepermjet telefonit

-3-

4-publicitet falas e cila kjo koorporate investon ne nivel global per produktet e saj

5-dizenjim profesional i dyqaneve i cili behet nga profesioniste te cilet dine mire si te

optimizojne procesin e prodhimit ne hapsira te ndryshme.

Keto dhe arsye te tjera si pershtatja sipas kerkesave te cdo tregu vendas, permiresimi i

vazhdueshem i produkteve dhe shebimeve te saj, pastaj hyrja ne tregje te reja qe tregojne

rritje te vazhdueshme, tejkaimi i kerkesave dhe deshirave te klienteve me nje cilesi mjaft te

larte produkti dhe nje cmim te rsyeshem kane bere qe ajo te vazhdoje te jete e suksesshme

edhe sot dhe te mbetet kompania numer nje e shenjave.

KONKLUZIONET DHE REKOMANDIMET

Franshizat jane bere mjaft te perhapura sot dhe jane nje nga menyrat me te mira per te

bere biznes. Mjafton te kesh nje kapital te vogel dhe po mos te kesh nje ide cfare biznesi te

fillosh dhe aq me teper kur nuk ke nje eksperience te meparshme per biznes atehere

alternativa me e mire per biznes mbetet franshiza. Ajo sjell perfitime te konsiderueshme

per te dyja palet.

Deri me tani pothuajse te gjitha bizneset qe kane aplikuar kete forme kane rezultuar

mjaft te sukseshme. Per mendimin tim eshte nje menyre mjaft e arrire per te bere biznes sot

ne kete ambient konkurrues dhe kaq dinamik.

REFERENCAT:

http://w.w.w.sinarama-al.com yahho.Franshize

UNIVERSITETI: “LUIGJ GURAKUQI”FAKULTETI: EKONOMIKDEGA: FINANCE-KONTABILITETVITI: IIGRUPI :IV

Lenda: Bazat e drejtimit te biznesit te vogel

Tema:Franshiza dhe pavaresia e vendim-marrjes ne

biznes duken se bien ne kontradikte me njera tjetren

Shkoder, 2009