მწვანე ნათება...6 მწვანე ნათება მოსწავლის აქტივობის ფურცელი სცენარი
კვლევის სათაური: · Web viewეროვნული...
50
კკკკკკკ კკკკკკკ: კკკკ კკკკკკკკკკ კკკკკკკკ კკკკკკკკკკკკკკკ კკკკკკკკ კკკკკკკკკკკ კკ კკკკკკკკკკ კკკკკკკკ.
Transcript of კვლევის სათაური: · Web viewეროვნული...
კვლევის სათაური:
სსსმ მოსწავლეთა საკუთარი შესაძლებლობების
ეფექტური გამოვლენისა და რეალიზების პრობლემა.
სარჩევი
თავი I საკვლევი საკითხის მიმოხილვა____________________________________გვ. 41.1 მოკლე ინფორმაცია სსსმ მოსწავლეების
შესახებ____________________გვ. 41.2 სსსმ მოსწავლეების სწავლასთან დაკავშირებული
პრობლემები_______გვ. 41.3 პრობლემის გამომწვევი სავარაუდო
მიზეზები______________________გვ. 41.4 კვლევის მიზანი_________________________________________________გვ. 51.5 კვლევის ამოცანა_________________________________________________გვ. 5
თავი II პრაქტიკული კვლევის არსი__________________________________________გვ. 6
თავიIII ლიტერატურის მიმოხილვა_________________________________გვ. 63.1. ინკლუზიური განათლება
„მოსწავლე, ოჯახი და სკოლა.“____________________________________გვ. 6
3.2.ეროვნული სასწავლო გეგმა_______________________________________გვ. 9
3.3კნუტ როარ ენგი და რიჩარდ როუზი „შეფასება სწავლისათვის ინკლუზიურ სკოლებში“_________________________________________________________გვ. 9
3.4. საგაკვეთილო პროცესი___________________________________________გვ.11
თავი IV მეთოდოლოგია____________________________________________________გვ. 134.1 კვლევის სამიზნე ჯგუფი_________________________________________გვ. 13
4.2 კვლევაში გამოყენებული შერჩევის ორი ტიპი_______________________გვ. 14
4.3 მონაცემების შეგროვება___________________________________გვ. 144.4 კვლევის მონაწილე მხარეები და მათი პასუხისმგებლობები___________გვ. 17
4.5 კვლევის ვადები_________________________________________გვ. 18
თავი Vკვლევის შედეგები__________________________________________გვ. 195.1 გამოკითხვის შედეგების ანალიზი(მოსწავლეები)_____________________გვ. 195.2 გამოკითხვის შედეგების ანალიზი(მშობელი)_________________________გვ.225.3. კითხვის შედეგების ანალიზი (მასწავლებელი)________________________გვ.24
თავი VIინტერვენციის შეფასება________________________________________________გვ. 256.1.შესაძლო ინტერვენციები___________________________________________გვ. 256.2. განსახორციელებელი ცვლილებები__________________________________გვ.266.3. განსახორციელებელი შედეგები_____________________________________გვ. 27
თავი VIIმიგნებები, ინტერვენციები, განხორციელებული ცვლილებები, რეკომენდაციები, თვითკრიტიკა და რისკფაქტორები______________________________________გვ. 29 7.1. თვითკრიტიკა და რისკფაქტორები__________________________________გვ. 297.2. რეკომენდაციები__________________________________________________გვ. 30
დასკვნა______________________________________________________________გვ. 30
ბიბლიოგრაფია_______________________________________________________გვ. 31
დანართი_____________________________________________________________გვ. 32
თავი I
საკვლევი საკითხის მიმოხილვა1.1 მოკლე ინფორმაცია სსსმ მოსწავლეების შესახებ ქ.თერჯოლის #1 საჯარო სკოლის V-ა კლასში სწავლობს სპეციალური საგანმანათლებლო საჭიროების მქონე (სსსმ) ორი მოსწავლე: მურადაშვილი ლუკა და მურადაშვილი საბა. ისინი ჩართულები არიან სწავლა-სწავლების პროცესში.
1.2 სსსმ მოსწავლეების სწავლასთან დაკავშირებული პრობლემები
საგაკვეთილო პროცესს სსსმ მოსწავლეები ყოველთვის ესწრებიან. თითოეულმა მასწავლებელმა საგნების მიხედვით განსაზღვრა და შეადგინა სსსმ მოსწავლეებისათვის ეროვნული სასწავლო გეგმით განსაზღვრული გრძელვადიანი და მოკლევადიანი ინდივიდუალური სასწავლო მიზნები, გეგმები და შესაბამისი აქტივობები. მიუხედევად პედაგოგთა ძალისხმევისა, ისინი არ ახდენენ, განსაკუთრებით ერთი მათგანი(ლუკა მურადაშვილი), საკუთარი შესაძლებლობის ეფექტურ გამოვლენასა და რეალიზებას.
1.3 პრობლემის გამომწვევი სავარაუდო მიზეზები ინტერვენციების დაგეგმამდე საჭირო იყო ჩამოგვეყალიბებინა პრობლემის სავარაუდო მიზეზები. სსსმ მოსწავლეებთან, თანაკლასეკლებთან, კლასში შემსვლელი მასწავლებლების, მშობლისა და სპეცმასწავლებლების გამოკითხვის საფუძველზე გამოიკვეთა რამდენიმე ფაქტორი:
1. სსსმ მოსწავლეთა ფსოქოლოგიური, ფიზიოლოგიური, სოციალური ფაქტორები. მულტიდისციპლინური და სამედიცინო დასკვნის საფუძველზე გაცემულია მურადაშვილ საბას დიაგნოზი-გონებრივი განვითარების ჩამორჩენა. (ქრონიკული), ხოლო მურადაშვილი ლუკას დიაგნოზი__ ბ.ც.დ. სპასტიური დიპლეგია. ამ დასკვნების ნიადაგზე მათი გონებრივი შესაძლებლობა და სოციალური ინკლუზია რანდენადმე პრობლემურია. საჭიროებს განსაკუთრებულ კვლევასა და შესაბამის ღონისძიებებს მათი შემდგომი განვითარებისა და საზოგადოებაში ადეკვატურად ჩართულობის მისაღწევად.
2. სსსმ მოსწავლეთა საგაკვეთილო პროცესში ნაკლებ ეფექტურად ჩართვა მასწავლებლებლებისა და სპეცმასწავლებლების მიერ.
3. მშობლის, მასწავლებლებისა და სპეცმასწავლებლენის არაეფექტური თანამშრომლობა.
1.4. კვლევის მიზანი
სსსმ მოსწავლეთა საკუთარი შესაძლებლობების ეფექტური გამოვლენისა და რეალიზების მიზეზების დადგენა, შესაბამისი ინტერვენციების დაგეგმვა, განხორციელება და მიღებული შედეგების შეფასება.
1.5 კვლევის ამოცანაკვლევის ამოცანაა პასუხი გაეცეს შემდეგ კითხვებს:
რამდენად ახერხებენ მასწავლებლები სსსმ მოსწავლის შესაძლებლობის გამოვლენისა და რეალიზების საშუალებას უკუკავშირის გზით?
რა არის სსსმ მოსწავლის მოტივაცია გაკვეთილზე საკუთარი შესაძლებლობის გამოვლენისა და რეალიზების პროცესში?
რამდენად მიზანმიმართულია სპეცმასწავლებლის თანამშრომლობა მასწავლებლებთან და სსსმ მოსწავლეებთან საკუთარი შესაძლებლობების ეფექტური გამოვლენისა და რეალიზების მიზნით?
როგორია სსსმ მოსწავლის ფსიქოლოგიური ფაქტორები გაკვეთილზე საკუთარი შესაძლებლობის გამოვლენისა და რეალიზების პროცესში?
უზიარებენ თუ არა პედაგოგები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას სსსმ მოსწავლეების შესაძლებლობათა გამოვლენისა და რეალიზებისას წამოჭრილი პრობლემებისა და მათი გადაჭრის გზების შესახებ?
იცნობენ თუ არა სსსმ მოსწავლეები საკუთარი შესაძლებლობების გამოვლენისა და რეალიზების ინსტრუმენტებს?
რამდენად გასათვალისწინებელია კლასის კლიმატი სსსმ მოსწავლეების შესაძლებლობათა გამოვლენისა და რეალიზების პრობლემის წარმოქმნისას?
როგორ შეიძლება გადაიჭრას სსსმ მოსწავლეების შესაძლებლობათა ეფექტურად გამოვლენისა და რეალიზების პრობლემა?
თავი II
პრაქტიკული კვლევის არსი
აღნიშნული პრაქტიკული კვლევა გულისხმობს მასწავლებლისა და სპეცმასწავლებლის ძალისხმევით განხორციელებას. კლასში შემსვლელი მასწავლებლები, სსსმ მოსწავლეთა მშობელი, თანაკლასელები ერთვებიან პრაქტიკულ კვლევაში, პრობლემას თვალს უსწორებენ, ერთმანეთს უზიარებენ მოსაზრებებს, იღებენ გადაწყვეტილებას, გააზრებულ პასუხისმგებლობას და აღწევენ სასურველ შედეგს. ცვლილება ეფექტურად ხორციელდება სსსმ მოსწავლეების კვლევის პროცესში ჩართვით, რომლებსაც უშუალოდ ადგებათ ზარალი. აქედან გამომდინარე, სსსმ მოსწავლეების საკუთარი შესაძლებლობის ეფექტური გამოვლენისა და რეალიზების პრობლემის კვლევაში უმჯობესი იყო ჩართულიყო თავად სსსმ მოსწავლეები. სწორედ ამიტომ განისაზღვრა კვლევაში მონაწილე პირები:
• თანაკლასელები
• კლასში შემსვლელი სხვადასხვა საგნის მასწავლებელი;
• სპეცმასწავლებლები
მშობელი
სსსმ მოსწავლეები
თავი III
ლიტერატურის მიმოხილვა
3.1. ინკლუზიური განათლება „მოსწავლე, ოჯახი და სკოლა.“
ავტორები: თათია პაჭკორია, სალომე მაზმიშვილი, თამუნა კბილცეცხლაშვილი, ქეთევან იაშვილი, მეიკო ჭელიძე.
სსსმ მოსწავლის საგაკვეთილო პროცესში ჩართვის შესახებ არაერთხელ თქმულა და დაწერილა. ჩატარებულა შესაბამისი კვლევები იმის შესახებ, თუ როგორ შეიძლება სსსმ მოსწავლეთა საკუთარი შესაძლებლობების ეფექტური გამოვლენა და რეალიზება.
ოჯახის შემდეგ სკოლა უმნიშვნელოვანესი ინსტანციაა, სადაც ბავშვი უმეტეს დროს ატარებს, სოციალურ კონტაქტებს ამყარებს, წარმატებებს აღწევს, სტრესულ სიტუაციებს უმკლავდება, დადებითი თუ უარყოფითი ემოციებით იმუხტება, მისი პიროვნება ფორმირდება. სკოლის მუშაობა თითოეული მოსწავლის სასწავლო პროცესში ჩართულობისკენაა მიმართული. მოსწავლის ჩართულობა, ინკლუზია, პედაგოგიური კოლექტივის კეთილგანწყობასა და კვალიფიკაციაზეა დამოკიდებული. სკოლა უნდა ქმნიდეს სწავლისადმი კეთილგანწყობილ გარემოს, სადაც ყველა მოსწავლე თანაბრად ჩაერთვება სასწავლო პროცესში. ყურადღების ცენტრში მოსწავლე მისი მოთხოვნებით, შესაძლებლობებით და საჭიროებებით მოექცევა. სასწავლო პროცესში ჩართულობისთვის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია სასწავლო თემების რელევანტურობა. მეცნიერები ამტკიცებენ, რომ მოსწავლეები ბევრად უფრო მარტივად ითვისებენ და ინტერესდებიან ისეთი თემებით, რომლებიც მათთვის უკვე ნაცნობია. მიზეზი გახლავთ ის, რომ მოსწავლეს შეუძლია ნაცნობ ინფორმაციას მიაბას, დაუკავშიროს და დაიხსომოს ის სიახლე, რომელსაც ეცნობა. სწორედ ამიტომ დიდი მნიშვნელობა აქვს სასწავლო პროცესში წინარე ცოდნის გააქტიურებას, რომლის მეშვეობითაც ინტერესის გაღვიძება, მოტივირება და წახალისება შეგვიძლია. ინკლუზიური სწავლისადმი კეთილგანწყობილი გარემო მნიშვნელოვანია არა მარტო მოსწავლეებისთვის, არამედ მასწავლებლების და მშობლების განვითარებისათვის. ასეთ გარემოში მოსწავლეები ყოველდღიურ უნარ-ჩვევებს და ცხოვრების ჯანსაღ წესს სწავლობენ, სადაც მათი შესაძლებლობების დაფასება, წახალისება, შექება და აღიარება ხდება. ყოველივე ეს სკოლის მუშაობის ხარისხს განაპირობებს.
პარტნიორული ურთიერთობა სკოლასა და მშობელს შორის
სკოლისა და მშობლის ურთიერთობა თანამშრომლობით ხასიათს უნდა ატარებდეს. განსაკუთრებით ისეთ შემთხვევებში, როცა ბავშვს რაიმე სახის სირთულე ექმნება სასკოლო გარემოში, სასწავლო პროცესში, თანატოლებთან ურთიერთობისას და ა.შ. ხშირად პედაგოგები გამოუვალ მდგომარეობაში ხვდებიან, არ იციან თუ როგორ მიუდგნენ მოსწავლეს, მიუხედავად მრავალი მცდელობისა, მოსწავლესთან ურთიერთობისას არაფერი გამოსდით. ასეთ შემთხვევაში შესაძლოა მშობელმა გაუწიოს მასწავლებელს დახმარება. მშობელთან საუბრის შედეგად ისეთი ინფორმაცია მიიღოს, რომელიც პრობლემის გადაჭრის გზას გამოავლენს. და პირიქით, ხშირად მშობლები საჭიროებენ მასწავლებლის და სკოლის მხრიდან ინფორმაციულ და პროფესიულ დახმარებას, თუნდაც იმისათვის, რომ უკეთ გაიაზრონ მშობლის და ოჯახის როლი ბავშვის განათლების და განვითარების პროცესში.
რჩევები მშობლებსა და მასწვლებლებს
გამოხატეთ სკოლასთან/მასწავლებელთან/მშობლებთან თანამშრომლობის სურვილი. სასურველია მშობელი და მასწავლებელი მარტო მაშინ კი არ ხვდებოდნენ ერთმანეთს , როცა მორიგი პრობლემა იჩენს თავს, არამედ რეგულარულად, დათქმულ დღეს აწყობდნენ შეხვედრას;
გაითვალისწინეთ მასწავლებლის/მშობლის აზრი
გაამდიდრეთ მასწავლებლის/მშობლის ცოდნა და გამოცდილება, მიაწოდეთ და მისგანაც მიიღეთ სათანადო ინფორმაცია. გამართეთ დიალოგი და აწარმოეთ დისკუსიები;
გაუზიარეთ ერთმანეთს ცოდნა, გამოცდილებები, შთაბეჭდილებები, განცდები, თქვენი დაკვირვებები და აღქმები;
ერთობლივად მიიღეთ გადაწყვეტილებები, ერთობლივად გადაჭერით სირთულეები;
ორივე მხარემ გადაინაწილეთ ბავშვის განათლებაზე პასუხისმგებლობა;
ისაუბრეთ თქვენი შვილის/მოსწავლის ინტერესებზე, სირთულეებზე, გაიზიარეთ ერთმანეთის აზრი;
დააფასეთ მასწავლებლისა და სკოლის დამსახურება, შრომა. სასურველია ერთმანეთის სამუშაოს და პასუხისმგებლობისადმი პოზიტიური დამოკიდებულება და პატივისცემა გამოვავლინოს როგორც მასწავლებელმა ისევე მშობელმა;
მშობლებო, ნუ დაელოდებით მასწავლებლის მხრიდან ინიციატივებს, იყავით აქტიურები თქვენი შვილების სასიკეთოდ. გახსოვდეთ მასწავლებელს მხოლოდ თქვენი შვილი არ ჰყავს საკლასო ჯგუფში. ის ხშირ შემთხვევაში გადატვირთულია და თქვენი მხრიდან ყურადღებას საჭიროებს;
ურთიერთობა პატივისცემაზე დააფუძნეთ, გახსოვდეთ თქვენი კომუნიკაციისა და ურთიერთობის ფორმებით მაგალითს აძლევთ მომავალ თაობას.
გამოყენებული ლიტერატურა: http://ncp.ge/files/inclusion%20education/wignebi/28%20inkluzia-Ojaxi%20skola%20bavshvi.pdf
3.2.ეროვნული სასწავლო გეგმა
მუხლი 29. სსსმ მოსწავლის აკადემიური მიღწევის შეფასება, დასწრება და გაცდენები1. სსსმ მოსწავლის აკადემიური მიღწევის შეფასება ხდება იმავე პრინციპით, რომლითაც ხდება ნებისმირი სხვა მოსწავლის აკადემიური მიღწევის შეფასება. თუ სსსმ მოსწავლე განათლებას იღებს ინდივიდუალური სასწავლო გეგმით, ფასდება მის მიერ ინდივიდუალური სასწავლო გეგმით განსაზღვრული მიზნების მიღწევის დონე. სსსმ მოსწავლე, რომელიც წარმატებით სძლევს ინდივიდუალურ სასწავლო გეგმას, ფასდება მაღალი ქულით. 2.სსსმ მოსწავლისთვის სემესტრული, წლიური, საერთო წლიური და საფეხურის საერთო ქულების გამოანგარიშება ხდება იმავე პრინციპით, როგორც სხვა მოსწავლეებისთვის, ამ გეგმის მე-20 მუხლის შესაბამისად.3. გამონაკლისის შემთხვევაში დასაშვებია სსსმ მოსწავლეს არ ქონდეს სემესტრული შეფასება ერთ ან რამდენიმე საგანში. გამონაკლისი დაიშვება მულტიდისციპლინური გუნდის დასკვნის საფუძველზე. გამონაკლის შემთხვევაში მოსწავლის საგნის სემესტრული ქულა წარმოადგენს საგნის წლიურ ქულას. თუ სსსმ მოსწავლე რომელიმე საგანში მოცემულ სემესტრში არ ფასდება, ეს ხელს არ უშლის მას გადავიდეს მომდევნო კლასში.4. თუ სსსმ მოსწავლეს აქვს მოწყვლადი ჯანმრთელობის მდგომარეობა და არსებობს ამის დამადასტურებელი საბუთი მის პირად საქმეში, სსსმ მოსწავლის მიმართ არ ვრცელდება ამ გეგმის 22-ე მუხლის პირველი და მეორე პუნქტით გათვალისწინებული ღონისძიებები. 5. თუ სასკოლო სასწავლო გეგმით განსაზღვრულია წლიური გამოცდის ჩატარება და დადგენილია, რომ მას აბარებენ ის სსსმ მოსწავლეებიც, რომლებიც ინდივიდუალური სასწავლო გეგმით სწავლობენ, სკოლამ უნდა მოახდინოს საგამოცდო მასალის ადაპტირება - უნდა შეიქმნას ინდივიდუალური საგამოცდო პროგრამა, რომელიც დაეყრდნობა ინდივიდუალურ სასწავლო გეგმას.
3.3. კნუტ როარ ენგი და რიჩარდ როუზი
„შეფასება სწავლისათვის ინკლუზიურ სკოლებში“ მოსწავლეთა მონაწილეობა და ჩართულობა
როგორც უკვე ვახსენეთ, არსებობს ეფექტური სწავლებისა და სასწავლო პარტნიორობის განვითარების საჭიროება. დაგეგმარებისა და შეფასების პროცესში მასწავლებელი და მოსწავლე ერთად უნდა იყვნენ ჩართულნი. ეფექტურად სწავლა მოსწავლეების ინტერესებში შედის. უმეტესობა სკოლაში სწავლის სურვილით მოდის და მოსწავლეებს სკოლაზე გული მხოლოდ მაშინ უცრუვდებათ, როდესაც ეს პროცესი წარუმატებლობით მთავრდება. მოსწავლის ენთუზიაზმისა და ყურადღების შენარჩუნება ეფექტური სწავლის საწინდარია. თუკი მოსწავლის თვალში მასწავლებელი მიუღწეველ მოთხოვნებს აყენებს, მოსწავლეს სწავლაზე
გული უცრუვდება. ეს გაღიზიანებას იწვევს და შესაძლოა მომავალში წარუმატებლობითა და რთული ქცევით დამთავრდეს.
მოსწავლის მოსმენა
ნაკლები კვალიფიკაციისა და ნეგატიური სასკოლო გამოცდილების მქონე ახალგაზრდები ხშირად აღ ნიშნავენ, რომ მასწავლებელი მათ მოსაზრებებს იგნორირებას უკეთებდა. მიუხედავად იმისა, რომ ეს ახალგაზრდები სკოლაში მასწავლებლის ავტორიტეტის როლს აღიარებენ, ისინი თვლიან, რომ მათ საკუთარი სწავლისა და მასწავლებლის მიერ სწავლების გასაძლიერებლად უნიკალური ინფორმაციის გაღება შეეძლოთ. სსსმ ან შშმ მოსწავლეების შემთხვევაში პრობლემას დაბალი მოლოდინი წარმოადგენს. მასწავლებელი ასეთი მოსწავლეების აზრს არ უსმენს, რადგან ინდივიდის ნაცვლად სპეციალურ საჭიროებას ან შეზღუდულ შესაძლებლობას ხედავს. თუკი მოსწავლეს დისლექსიის ან აუტიზმის „იარლიყი“ აქვს, ითვლება, რომ მან საკუთარი შესაძლებლობები არ იცის და თავისი სასწავლო საჭიროებების შეფასებაში შეზღუდული იქნება.
ინგლისსა და ირლანდიაში ჩატარებული „ხმების გამხნევების პროექტის“ ფარგლებში, უმცირესობათა თემის სსსმ მოსწავლეებს თავიანთი საგანმანათლებლო გამოცდილების შესახებ გამოკითხეს. თავიანთი უნარებისა და ინდივიდუალური საჭიროებების შესახებ და მასწავლებლების დაბალ მოლოდინზე ბევრმა ისაუბრა. ახალგაზრდები ხშირად გამოთქვამდნენ ქვემოთ მოყვანილ მოსაზრებებს: „არავინ მოელის, რომ გამოცდას კარგად ჩავაბარებთ და შემდეგ კარიერას ავაწყობთ ან თუნდაც ნორმალურ სამსახურს ვიშოვით. ამის შეცვლა ნიშნავს იმ მიდგომასთან დაპირისპირებას, რომელიც ხედავს შეზღუდულ შესაძლებლობას არაადამიანს და ვერ აღიარებს, რომ მიზნის მისაღწევად შშმ მოსწავლეს შესაძლოა მეტი დრო დასჭირდეს, მაგრამ ამის გაკეთება შეუძლია.” (დასწავლის დაქვეითების მქონე მოსწავლე) „დამამცირებლად მიმაჩნია, როდესაც მეუბნებიან ‘ეს არ გააკეთო, შენთვის არაა და არ მოგიხდება’ და ‘ხომ იცი შენზე ვფიქრობთ’. არადა, ჩვენ კი არ უნდა შევიცვალოთ, გარემო უნდა შეიცვალოს. გამოცდების სისტემა უნდა შეიცვალოს. სკოლებმა და მასწავლებლებმა რეორგანიზება უნდა მოახდინონ, რათა შშმ მოსწავლეებმა ნორმალური განათლების მიღება შეძლონ.” (ფიზიკური შეზღუდვის მქონე მოს- წავლე).
ამ ორ მაგალითში ნათლად ჩანს, რომ ეს მოსწავლეები კარგად აყალიბებენ საკუთარ მოსაზრებას. მიუხედავად ამისა, ისინი თვლიან, რომ განათლების პროცესში მათი უნარების იგნორირება მოხდა. საგუსლისხმოა, რომ ორივესათვის უკეთესი იქნებოდა, მასწავლებელს მათთვის საკუთარი სასწავლო პროცესის დაგეგმვაში ჩართულობის საშუალება მიეცა. სსსმ და შშმ სტუდენტების აზრი მრავალი მიზეზის გამო უნდა იყოს გათვალისწინებული. მუნბის აზრით „მოსწავლე შეფასებაში მხოლოდ მოტივაციის ასამაღლებლად და მისი უფლების რეალიზების გამო კი არ უნდა ჩავრთოთ, არამედ რადგან სწორად განხორციელებული ჩართულობა მასწავლებლის ბევრ დროს დაზოგავს და პროცესს უფრო მართვადს გახდის. საკუთარ შეფასებაში მოსწავლეების ჩართვა მათი მიღწევის შესახებ უფრო სწორი დასკვნების
გამოტანას უწყობს ხელს“. ავტორი აქ მხოლოდ მოსწავლეთა უფლებებზე კი არ საუბრობს, არამედ პროცესის პრაქტიკულ უპირატესობას უსვამს ხაზს. მის მოსაზრებას როუზისა (1999) და როუზის და შელვინის (2006) კვლევები უდევს საფუძვლად. მათ მოსწავლეთა მონაწილეობის შესახებ 10 წლის განმავლობაში ჩატარებული კვლევათა სერია განიხილეს. დაკვირვების შედეგად აღმოჩნდა, რომ მოსწავლე, რომელსაც ხელს უწყობენ თავად მიიღოს გადაწყვეტილება საკუთარი სწავლის შესახებ:
• მასწავლებელთან ერთობლივ გადაწყვეტილებებს იღებს;
• აფასებს საკუთარ წინსვლას;
• ხედავს თავის სუსტ და ძლიერ მხარეებს;
• ხედავს პირად პროგრესს;
• მუშაობისას უფრო დამოუკიდებელია;
• უფრო ნათლად ხედავს, რისი მიღწევაა შესაძლებელი;
• გრძნობს პატივისცემასა და დაფასებას. მასწავლებლისათვის ესეც კმარა, რომ დაფიქრდეს, როგორ ჩართოს მოსწავლეები შეფასების პროცესში.
გამოყენებული ლიტერატურა: http://vet.ge/wp-content/uploads/2013/10/book1-geo.pdf
3.4. sagakveTilo procesi klasSi specialuri saganmanaTleblo saWiroebis mqone moswavlis swavlis
SemTxvevaSi, maswavleblis umTavresi amocana sagakveTilo procesSi yvela moswavlis Tanabarad CarTva da TiToeuli moswavlisTvis dasaxuli miznis Sesabamisi codnis gadacemaa. pedagogma es unda SeZlos miuxedavad imisa, rom is gansxvavebul moswavleebTan gansxvavebuli strategiebiT da gegmiT muSaobs.
magaliTad, dasaSvebia, rom pirvelklaselebTan maswavleblis mizani dafidan
martivi winadadebebis gadaweris unaris ganviTareba iyos; maTi Tanaklaseli specialuri saganmanaTleblo saWiroebis mqone moswavlisTvis ki dasaxul mizans
asoebis weris winmswrebi figurebis xatvis unaris ganviTareba warmoadgendes.
dauSvebelia, rom maswavlebeli klasis moswavleTa umravlesobisTvis gegmavdes
miznis Sesabamis aqtivobas – dafaze werdes winadadebebs, moswavleebi mas iwerdnen
rveulSi; specialuri saganmanaTleblo saWiroebis mqone moswavle ki am dros
usaqmod ijdes da ar iyos CarTuli raime saxis werilobiT aqtivobaSi.
swori iqneba, Tuki paralelurad maswavlebeli specialuri saganmanaTleblo saWiroebis mqone moswavles geometriuli figurebis gaferadebas an gadaxatvas daavalebs. metic – maswavlebeli SeiZleba mis gverdiTac darCes, sanam sxva moswavleebi weren da specialuri saganmanaTleblo saWiroebis mqone moswavle waaxalisos davalebis Sesrulebis procesSi.
amavdroulad, maswavlebeli unda ecados, specialuri saganmanaTleblo saWiroebis mqone moswavlisTvis SerCeuli aqtivobebi ar iyos gakveTilis konteqstidan da sagakveTilo Temidan amovardnili, miuxedavad imisa, rom SesaZlebelia sxva moswavleebis miznebisgan sruliad gansxvavebul mizans emsaxurebodes. magaliTad, maswavleblis mizania, meoreklasel moswavleebTan ganaviTaros nacnob Tematikaze Seqmnili mcire zomis teqstebis gagebis da gadmocemis unari; xolo sagakveTilo Temaa i. gogebaSvilis “usuno yvavili”, Sesabamisad, maswavlebeli Tavis moswavleebs am nawarmoebis TxrobiT gadmocemas sTxovs. gamarTlebuli iqneba, Tuki maswavlebeli specialuri saganmanaTleblo saWiroebis mqone moswavles sTxovs misTvis nacnobi yvavilebis dasaxelebas (es aqtivoba sagakveTilo konteqsts exmaureba). Sesabamisad, Tuki maswavlebeli moswavleebs aRniSnuli teqstis gadaweras an mokle Sinaarsis weriT gadmocemas mosTxovs, specialuri saganmanaTleblo saWiroebis mqone moswavles SesaZlebelia, yvavilebis daxatva daavalos.
am midgomis gamoyenebisas mniSvnelovania, maswavlebelma yoveli aqtivoba specialuri saganmanaTleblo saWiroebis mqone moswavlis SesaZleblobebis da mis mimarT dasaxuli miznebis gaTvaliswinebiT gansazRvros da ar daiviwyos mTavari principi – miuxedavad gansxvavebuli miznebisa, Tanabrad CarTos yvela moswavle sagakveTilo processa da aqtivobebSi.
idealuri iqneba, Tuki maswavlebeli moaxerxebs specialuri saganmanaTleblo saWiroebis mqone moswavlis SesaZleblobebis da miznebis gaTvaliswinebas da Tavisi sagakveTilo procesis imgvarad dagegmvas, rom specialuri saganmanaTleblo saWiroebis mqone moswavle zustad imave sagakveTilo aqtivobebSi iyos CarTuli da im xangrZlivobiT, rogorc sxva Tanaklaselebi.
magaliTad, Tuki maswavleblis erTi konkretuli dRis sagakveTilo ganrigi iTvaliswinebs moswavleTa zepir gamokiTxvas, maswavlebelma zepiri gamokiTxvis procesSi specialuri saganmanaTleblo saWiroebis mqone moswavlec unda CarTos (oRond Sesabamisad SerCeuli meTodiT); Tuki
darCenili sagakveTilo procesi saklaso weriT aqtivobas eTmoba, specialuri saganmanaTleblo saWiroebis mqone moswavlemac unda ganaxorcielos Sesabamisi aqtivoba, Tumca SesaZlebelia, roca sxvebi weren, man xatos, rogorc es wina magaliTSia gansazRvruli.
arsebuli realobidan gamomdinare, sagakveTilo procesis amgvarad dagegma yovelTvis ar xerxdeba da xSirad gamarTlebulia specialuri saganmanaTleblo saWiroebis mqone moswavle zepirad swored maSin gamikiTxos, rodesac misi Tanaklaselebi weren. ase maswavlebeli ufro koncentrirdeba am moswavleze; an piriqiT- gamarTlebulia moswavlem xatos maSin, rodesac sxvebis zepiri gamokiTxva xdeba. am SemTxvevaSi mTavaria, maswavleblis mier SerCeuli strategia winaswar kargad iyos mofiqrebuli da iTvaliswinebdes moswavlis SesaZleblobebs, klasis struqturas da sagakveTilo process. mTavaria, rom maswavlebelma ar dauSvas specialuri saganmanaTleblo საჭიroebis mqone moswavlis uqmad jdoma gakveTilze maSin, rodesac misi Tanaklaselebi aqtiur monawileobas iReben procesSi. calkeul SemTxvevebSi gakveTilze aucilebeli xdeba moswavlisTvis klasis aqtivobebisgan sruliad gansxvavebuli aqtivobebis SeTavazebac. mag. dasaSvebia, moswavles maswavlebelma dafis gawmenda daavalos maSin, rodesac klasis sxva moswavleebi sakontrolos weren an moswavlem qarTulis gakveTilze xatos da aferados, maSin roca misi Tanaklaselebi sxvadasxva zepir da weriT aqtivobaSi arian CarTuli. amgvari aqtivobebi, xSir SemTxvevaSi, gamoiyeneba saSualebad moswavlis sagakveTilo procesis miCvevisa da qcevis wesebis gamomuSavebis uzrunvelsayofad.
mTavaria, yovel calkeul SemTxvevaSi moswavlisTvis saintereso aqtivobebis SerCeva. aseve mniSvnelovania moswavleTa zedmetma interesma sagakveTilo procesis CaSla ar gamoiwvios. amgvari aqtivobebis gamoyenebisas gadamwyvetia, moswavles es aqtivobebi davalebis saxiT maswavleblisgan mieces (anu xatva wamoiwyos imitom, rom maswavlebelma daavala da ara imitom, rom mas ase mounda) da gakontroldes gakveTilis msvlelobisas.
გამოყენებული ლიტერატურა: “გზამკვლევი სპეცმასწავლებლისათვის“.
თავი: sagakveTilo procesi. /ინკლუზიური განათლება (2011წელი)/
თავი IV
მეთოდოლოგია
4.1 კვლევის სამიზნე ჯგუფი
1. მე-5 კლასის მოსწავლეები
2. სსსმ მოსწავლეები
3. სსსმ მოსწავლეების მშობელი
4. კლასში შემსვლელი მასწავლებლები
4.2 შერჩევა
კვლევაში გამოყენებული იქნება შერჩევის ტიპები:უბრალო ტიპის სრული შერჩევა-საკვლევი პრობლემის შესასწავლად დაიგეგმა გამოკითხვა მე-5 კლასის მოსწავლეებისათვის, ასევე სსსმ მოსწავლეების. ვინაიდან მოსწავლეთა რაოდენობა კლასში შეადგენს სულ _23, მ.შ. 2-ია თავად სსსმ მოსწავლე.
ჩართული ტიპის მიზნობრივი შერჩევა-კვლევის ფარგლებში ეს შერჩევა გამოიყენება ინტერვიუს დროს , რომელიც განხორციელდემა სსსმ მოსწავლეების მშობელთან. ვინაიდან ამ მოსწავლეთა ყოველდღიური ცვლილება დიდადაა დამოკიდებული მშობელზე. ასევე მიზნობრივად იქნა შერჩეული კლასში შემსვლელი მასწავლებლები.
უბრალო ტიპის მიზნობრივი შერჩევა_ინტერვენციების შემდგომ მიღწეული შედეგის განსაზღვრის მიზნით განხორციელდა მათემატიკისა და ხელოვნების გაკვეთილებზე დასწრება.
ჩართული ტიპის მიზნობრივი შერჩევა_ინტერვენციების შემდგომ მიღწეული შედეგის განსაზღვრის მიზნით განხორციელდა კვლევის ავტორის მიერ გაკვეთილზე ჩართული დაკვირვება.
4.3 მონაცემების შეგროვება:
მონაცემთა შეგროვება განხორციელდა შემდეგი მეთოდების გამოყენებით:
ჩაღრმავებული ინტერვიუ (დანართი # 2) – ჩაღმავებული ინეტრვიუ განხორციელდა სსსმ მოსწავლის მშობელთან, რამაც საშუალება მოგვცა დეტალური ინფორმაცია აგვეღო და გაგვეცა პასუხი შემდეგ კითხვებზე:
1. როგორია მისი შვილების ფსიქოლოგიური მდგომარეობა?
2. რამდენად ადეკვატურები არიან ისინი სახლში და ცდილობენ თუ არა საკუთარი შესაძლებლობებისა და უნარების ეფექტურ გამოვლენას?
3. როგორი ურთიერთობა აქვს მას თითოეულ მათგანთან, რამდენად გახსნილი და კომუნიკაბელურია შვილებთან ურთიერთობისას?
4. ახასიათებთ თუ არა მათ შვილებს საკუთარ თავში ჩაკეტვა და რა შეიძლება იყოს მისი გამომწვევი მიზეზები?
5. რაში მჟღავნდება მათი ინტერესი და როგორ ახერხებთ მათი ინტერესების დაკმაყოფილებას? როგორია მათი ქმედებები და ურთიერთობები მაშინ, როდესაც ოჯახის სხვა წევრები დაკავებულები არიან საკუთარი საქმით?
6. როგორ ფიქრობთ, რამდენად ახერხებენ თქვენი შვილები გაკვეთილზე საკუთარი შესაძლებლობების რეალიზებას?
7. თქვენი აზრით, სასკოლო ცხოვრებაში რა შემაფერხებელი ფაქტორები შეიძლება არსებობდეს იმისა, რომ მათ საკუთარი შესაძლებლობი ეფექტურად გამოავლინონ და მოახდინონ რეალიზება?
8. ეხმარებით თუ არა მათ საშინაო დავალების შესრულებაში და რა ფორმით?9. როგორია მათი დამოკიდებულება სკოლის, კლასის, მასწავლებლების მიმართ?10. თქვენი აზრით, რა შეიძლება გახდეს მოტივატორი მათი გაკვეთილზე უკეთ
ჩართვისათვის?11. რამდენად ხშირად ახერხებთ პედაგოგებთან კომუნიკაციას და ხედვათა
ურთიერთგაზიარებას?
ფოკუსჯგუფი(დანართი #1) – ფოკუსჯგუფის საშუალებით ჩამოვაყალიბეთ კითხვარი, რომელიც განკუთვნილი იყო კლასში შემსვლელი პედაგოგების გამოკითხვისათვის. ამ მეთოდის გამოყენების მიზანი იყო, დაგვედგინა პედაგოგების ვარაუდები და დასკვნები სსსმ მოსწავლეების საკუთარი შესაძლებლობის ეფექტური გამოვლენისა და რეალიზებისათვის. ასევე გაგვეგო, როგორი იყო მასწავლებელთა მოლოდინები სსსმ მოსწავლეთა მიმართ და აძლევდნენ თუ არა ისინი მათ საკუთარი აქტივობის თვითშეფასების საშუალებასა და ვალიდურ, ადაპტირებულ უკუკავშირს. ფოკუსჯგუფში შედიოდა სპეცმასწავლებლები, რომელთა დასკვნებსა და რეკომენდაციებზე დაყრდნობით ჩამოვაყალიბეთ გარკვეული შემაფერხებელი ფსიქოლოგიური და სოციალური ფაქტორები.
კითხვები სპეცმასწავლებელს:
1. როგორია სსსმ მოსწავლეთა დიაგნოზი?2. როგორ ფასდება მათი ფსიქოლოგიური და სოციალური უნარები?3. რამდენად შესწევთ უნარი საკუთარი შესაძლებლობების ადეკვატური
შეფასებისა?4. რამდენად ახერხებენ სსსმ მოსწავლეები თქვენთან ურთიერთობისას საკუთარი
შესაძლებლობების ეფექტურ გამოვლენასა და რეალიზებას?
კითხვები მასწავლებლებს:
1. რამდენად ახერხებენ სსსმ მოსწავლეები თქვენს გაკვეთილზე საკუთარი შესაძლებლობების ეფექტურ გამოვლენასა და რეალიზებას?
2. როგორია თქვენი მოლოდინები სსსმ მოსწავლეთა მიმართ?3. ეძლევათ თუ არა სსსმ მოსწავლეებს ინდივიდუალურ სასწავლო გეგმით
განსაზღვრული დავალებები და ახერხებენ თუ არა მათ ათვისება_შემეცნებას?4. განვლილი პერიოდის განმავლობაში როგორია სსსმ მოსწავლეთა
განვითარება, ესაა პროგრესი თუ მისი დონე თანდათან იკლებს?5. რამდენად ახორციელებენ კლასში შემსვლელი მასწავლებლები
თანამშრომლობას ერთმანეთტან, სპეცმასწავლებელთან, დამრიგებელსა და სსსმ მოსწავლეთა მშობლებთან?
6. ეძლევათ თუ არა სსსმ მოსწავლეებს საკუთარი აქტივობის თვითშეფასების საშუალება და აქვთ თუ არა ამის უნარი?
7. ღებულობენ თუ არა სსსმ მოსწავლეები მათ უნარებზე ადაპტირებულ უკუკავშირს?
8. რა არის ამის მიზეზი იმისა, რომ სსსმ მოსწავლეები ვერ ახერხებენ საკუთარი შესაძლებლობების ეფექტურ გამოვლენასა და რეალიზებას?
9. რა სტრატეგიები და აქტივობები შეიძლება იქნეს გამოყენებული იმისათვის, რომ სსსმ მოსწავლეებმა შეძლონ საკუთარი შესაძლებლობების ეფექტურ გამოვლენა და რეალიზება?
უბრალო და ჩართული დაკვირვება-ამ მეთოდების დროს განხორციელდა გაკვეთილზე დაკვირვებები ჩვენ(კვლევის ავტორის) მიერ საკუთარ გაკვეთილზე ჩართული დაკვირვებითა და სხვა მასწავლებელთა გაკვეთილებზე უბრალო დაკვირვების გზით, რათა მოგვეხდინა პრობლემისა და ინტერვენციების განხორციელების შემდეგ შესაძლო ცვლილებების იდენტიფიცირება.
ანონიმური ანკეტური გამოკითხვა დახურული და ღია კითხვების საშუალებით (დანართი #3) – აღნიშნულ მეთოდს მივმართეთ, რათა კლასის სხვა მოსწავლეებისაგან პასუხი მიგვეღო მნიშვნელოვან კითხვებზე:
თვლით თუ არა, რომ აღნიშნული მოსწავლეები უნდა სწავლობდნენ კლასში ჩვენ გვერდით?
თქვენი ამხანაგები სცემენ თუ არა პატივს ერთმანეთს? თქვენი ამხანაგები სცემენ თუ არა პატივს აღნიშნულ მოსწავლეებს? აძლევთ თუ არა აღნიშნულ მოსწავლეებს საშუალებას, რომ მასწავლებლის მიერ
მიცემულ დავალებას გასცენ სათანადო პასუხი? სწორად არის თუ არა გაგებული მასწავლებლის მიერ აღნიშნული
მოსწავლეებისათვის დავალების სირთულე-სიმარტივის განსხვავების მიზანი? რამდენად სწორად აღიქვამენ მოსწავლეები, რომ ხშირად აღნიშნულ
მოსწავლეთა შეფასებები ქულობრივად საკუთარი შეფასების მსგავსი შეიძლება იყოს?
თქვენი აზრით, ავლენენ თუ არა აღნიშნული მოსწავლეები გაკვეთილზე საკუთარ შესაძლებლობს?
თუ არ ავლენენ, რა არის ამის მიზეზი? თქვენი აზრით, რა ცვლილებებია საჭირო საგაკვეთილო პროცესში, რათა
აღნიშნული მოსწავლეები გაკვეთილზე იყვნენ უფრო ჩართულნი და გამოვლინონ საკუთარი შესაძლებლობის მაქსიმუმი?
4.4 კვლევის მონაწილე მხარეები და მათი პასუხისმგებლობები კლასში შემსვლელი პედაგოგები, სპეცმასწავლებლები, სსსმ მოსწავლეთა მშობელი, თანაკლასელები.
● კვლევის ინსტრუმენტების შემუშავება ● გამოკითხვა● გამოკითხვის შედეგების ანალიზი● ინტერვეციის დაგეგმვა● ინტერვენციის შედეგების ანალიზი● ინტერვენციათა ვადების დაცვა● შედეგების გაცნობა მშობელსა და პედაგოგთათვის. მ.შ. სპეცპედაგოგებისათვის.
4.5 კვლევის ვადები
თავი V
აქტივობა
დეკე
მბერ
ი
იანვ
არი
თებე
რვალ
ი
მარტ
ი
აპრი
ლი
მაის
ი
საკვლევი პრობლემის შერჩევა x
კვლევის სავარაუდო გეგმის შემუშავება x
შეხვედრა სკოლის სპეცმასწავლებელთან
x x x
კითხვარის შედგენა, დამუშავება x
თანაკლასელებთა გამოკითხვა xშეხვედრა ფოკუსჯგუფთან x x
შეხვედრა სსსმ მოსწავლის მშობელთან, x x
მიღებული შედეგების ანალიზიx
პრობლემის იდენტიფიცირება x
სავარაულო ინტერვენციების განხილვა x
ინტერვენციის განხორციელება xმეორადი მონაცემების შეგროვება x x
ინტერვენციის შედეგების ანალიზი xპრეზენტაცია x
კვლევის შედეგები
5.1 გამოკითხვის შედეგების ანალიზი (მოსწავლე)
სსსმ ტიპის მოსწავლეთა თანაკლასელთა რაოდენობრივი კვლევის, ანკეტირების მიზანი იყო დაგვედგინა, მათი აზრით, რამდენად ახერხებდნენ აღნიშნული მოსწავლეები საკუთარი შესაძლებლობების გამოვლენას, ახერხებდნენ კომუნიკაციას კლასელებთან თუ პედაგოგებთან, იყო თუა არა ჯანსაღი ურთირთობები კლასელთა შორის, ხომ არ არსებობდა რაიმე რისკფაქტორი საკლასო თანამშროლობის დროს და სხვა. (დანართი #1).
მე-5 ა კლასის 21 მოსწავლეთა ანკეტირებით გამოავლინდა შემდეგი პროცენტული მაჩვენებლები
:
ანალიზი I
თქვენი აზრით, აღნიშნული მოსწავლეები უნდა სწავლობდნენ თუ არა თქვენს კლასში?
კი90%
არა5%
თავი შეიკავა5%
ანალიზი II
I
0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%
100%
კიარა
თავს შევიკავებ
ანალიზი III
57% 62%
29% 24%14% 14%
კი არა თავს შევიკავებ
ანალიზი IV .
სსსმ მოსწავლეთა მიერ საკუთარი შესაძლებლობის ვერ გამოვლენის მიზეზები თანაკლასელებმა ამგვარად წარმოგვიდგინეს;
არ აქვთ მეტი შესაძლებლობა, რცხვენიათ დაძაბულები არიან
სრულად ავლენენ
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35% 33% 33%
10%
5%
10%
5%
Series1
მოსწავლეთა უმეტესობამ მიიჩნია, რომ სსსმ მოსწავლეების გაკვეთილზე არაეფექტურად ჩართულობის მიზეზი არის ნაკლები
შესაძლებლობა და ნაკლები მოტივაცია მათივე მხრიდან. დასძინეს, რომ არ იციან წერა-კითხვა, ეფანტებათ აზროვნება, სახლიდან ნაკლები
მზაობით მოდიან და ხშირად რასაც ესაუბრებიან, ვერ გებულობენ. ასევე, არ ცდილობენ დაკისრებული დავალების გაგებას, არიან პასიურები და არ აქვთ
ინტერესი, გაკვეთილის განმავლობაში ძირითადად თამაშობენ (განსაკუთრებით ლუკა), ზარმაცობენ.
მოსწავლეთა 10% თვლის, რომ რცხვენიათ, დაძაბულები და დაღლილები არიან მით უფრო ბოლო გაკვეთილების განმავლობაში.
5%-ს მიაჩნია, რომ მათი შესაძლებლობის გამოვლენის უმთავრესი მიზეზი ისაა, რომ გაკვეთილზე ხშირად არ ეძლევათ მათთვის შესაფერისი დავალებები.
მოსწავლეთა მიერ შემოთავაზებული რეკომენდაციები:
მასწავლებელთა მიერ სსსმ მოსწავლეების მეტად ჩართვა საგაკვეთილო პროცესში;
მასწავლებელთა მიერ სსსმ მოსწავლეების უნარებზე მორგებული დავავლებების მიცემა;
მასწავლებელთა მიერ სსსმ მოსწავლეებისათვის შერჩეული დავალებების თამაშის ფორმით მიწოდება;
მასწავლებლების მიერ გარკვეული დროის დათმობა სსსმ მოსწავლეებისათვის; მეტი ყურადღება თანაკლასელთა მხრიდან; თანაკლასელთა მიერ გამოჩენილი დახმარება; სასურველი საკლასო კლიმატის შექმნა მოსწავლეთა და მასწავლებელთა მიერ. სსსმ მოსწავლეების მიერ ყურადღების მობილიზება; სსსმ მოსწავლეების მეტი აქტიურობა; სსსმ მოსწავლეების მიერ წერა_კითხვის უნარის გაუმჯობესება; სსსმ მოსწავლეების მიერ საშინაო დავალებების სათანადოდ შესრულება; მშობელის მიერ მეტი ყურადღების გამოჩენა საკუთარი შვილების მიმართ.
5.2 გამოკითხვის შედეგების ანალიზი(მშობელი)ჩაღრმავებული ინტერვიუ__კვლევის მომდევნო ეტაპი განხორციელდა სსსმ მოსწავლის მშობელთან, (დანართი #2) რამაც საშუალება მოგვცა მიგვეღო დეტალური ინფორმაცია სსსმ მოსწავლეთა ფსიქოლოგიურ მახასიათებლებზე, სოციალურ და პიროვნულ უნარებზე, ინდივიდუალურ ინტერესებსა და ამ მისწრაფებათა გამოვლენის ხარისხზე ოჯახურ გარემოში. და რაც მთავარია, მშობლის შეხედულება_ვარაუდი მისი შვილების სასკოლო და საგაკვეთილო პროცესში ეფექტურად ჩართვის შესახებ. ასევე გაგვეზიარებინა მისი პოზიცია აღნიშნული პრობლემის გადაჭრის საქმეში. ამავე დროს კიდევ ერთხელ შეგვეხსენებინა მასწავლებლებსა და მშობლის ურთიერთთანამშრომლობის მნიშვნელობაზე დასახული მიზნის მიღწევისათვის.
ჩაღრმავებული ინტერვიუს საშუალებით გამოვლინდა სსსმ მოსწავლეთა ქცევის მოტივები და მახასიათებლები. კერძოდ, აღინიშნა., რომ ისინი არიან საზოგადოებითვის ღია, კეთილგანწყობილები, კომუნიკაბელურები და საშინაო საქმეებში აქტიურად და გააზრებულად ჩართულები. აქვთ პირადი მისწრაფებანი. ლუკა განსაკუთრებით დიდ სითბოსა და ყურადღებას იჩენს ცხოველთა მიმართ, მხატვრულ ფილმებსაც კი კომპიუტერით ცხოველთა თემატიკაზე არჩევს. საბას არჩევანი ომებსა და სათავგადასავლო ფელმებს მოიცავს.
კითხვაზე, რამდენად ავლენენ, თქვენი აზრით, შვილები საგაკვეთილო პროცესში საკუთარ შესაძლებლობებს. მშობელმა გამოთქვა ვარაუდი, რომ ლუკას არ აქვს არც ფიზიკური და არც ფსიქოლოგიური მზაობა, რომ პროდუქტულად იყოს ჩართული, მით უფრო
5-6 გაკვეთილზე. (იგი, როგორც ბავშვი აღნიშნავს, იღლება.) ხოლო საბა, შესაძლებლობის მიხედვით, შედარებით ახერხებს გაკვეთილზე ჩართვას.
მშობელმა ისაუბრა პირად როლზე შვილების სასკოლო სამზადისის პროცესში. მან აღნიშნა, რომ ჩანთის ჩალაგებასა და ჰიგიენაზე ზრუნვისას მთავარი როლი ძირითადად მაინც მას აკისრია, ხოლო გაკვეთილების მომზადებისას უშუალოდ მისი აქტიური ჩარევით ხდება საშინაო დავალების მომზადება. რაც შეეხება საბას, ის დამოუკიდებლად კითხულობს და ცდილობს დაისწავლოს მასალა, რომელიც დაზეპირებაზეა ორიენტირებული. ლუკასაგან განსხვავებით მას ნაკლები ძალისხმევა სჭირდება. ხოლო მასალის გააზრება-გაგება უჭირთ. მით უფრო ლუკას. ასეთ შემთხვევვაში, მშობელი უკითხავს და ცდილობს, რომ გარკვეულად გაააზრებინოს შესასწავლი დავალებები. დასძინა, რომ ამ ყოველივეს ოჯახური მდგომარეობის გამო ინტენსიურად ვერ ახერხებს.
მშობელმა გამოთქვა განსაკუთრებული მადლიერება მასწავლებელთა და სკოლის მიმართ, რადგან თითოეული პედაგოგის, სკოლის სხვა წარმომადგენლების დამოკიდებულება კეთილგანწყობილია და არ ხდება მისი შვილების მენტალურად თუ ფიზიკურად დიფერენცირება სხვა მოსწავლეებთან მიმართებით.
კითხვაზე, რა შეიძლება გახდეს მისი შვილების გაკვეთილზე ჩართვის მოტივატორი, რათა მეტად იქნას მიღწეული საკუთარი შესაძლებლობების სრული გამოვლენა, მშობლის რეკომენდაციით ეს იყო გონივრული და მათ საჭიროებებზე მორგებული დავალების მიცემა და ინტენსიური მოთხოვნა, რათა მეტად გაუღვიდეთ პასუხისმგებლობის გრძნობა. მშობელმა დასაშვებად მიიჩნია, საჭიროების შემთხვევაში სიმკაცრის გარკვეული დოზით გამოვლენა მასწავლებელთა მხრიდან.
მშობელმა აღიიარა, რომ შვილების ამგვარი მდგომარეობიდან გამომდინარე, ხშირად თავს არიდებდა პედაგოგებთან ხშირ კომუნიკაციას , ამას ემატება დროის ფაქტორიც, რაც კიდევ უფრო აფერხებს მშობლისა და მასწავლებლების ურთიერთთანამშრომლობას.
შეთავაზებაზე, რომ ხშირად დასწრებოდა გაკვეთილებს, მშობლის პოზიცია პოზიტიური აღმოჩნდა. იგი მზადაა, შესაძლებლობის ფარგლებში დააკვირდეს შვილების გაკვეთილზე ჩართულობასა და მათი შესაძლებლობის გამოვლენის ხარისხს. ამით კი მასწავლებელთან ერთად განსაზღვროს, რა საჭიროებებისა და მზაოთ უნდა წარდგნენ ისინი გაკვეთილზე.
5.3 გამოკითხვის შედეგების ანალიზი(მასწავლებელი)(დანართი #3)
კვლევის ამ ეტაპზე განხორციელდა შეხვერდრა ფოკუსჯგუფთან, რომლის შემადგენლობაში შედიოდა სპეცმასწავლებლები და მასწავლებელი.
სპეცმასწავლებელთა მიერ გაცნობილ იქნა მულტიდისციპლინარული ჯგუფის დასკვნები აღნიშნულ მოსწავლეებზე. გამოიყო მათი სოციალური და აკადემიური უნარები, მათ მიერ დაკონკრეტდა გაკვეთილზე თითოეული მათგანის შესაძლებლობების ეფექტური გამოვლენისა და რეალიზების უნარები. (დანართი #4; დანართი #5)
მასწავლებელთა შეფასებით სსსმ მოსწავლეთა გაკვეთილზე საკუთარი შესაძლებლობების გამოვლენისა და რეალიზების თვალსაზრისით საბას უნარები, მართალია, არაა ეფექტური, მაგრამ, ლუკასაგან განსხვავებით, იგი შესაძლებელია დადებითად შეფასდეს. ლუკას შემთხვევაში ეს უნარები გამოხატულია გონებრივი და ფსიქოლოგიური ფაქტორების სირთულეთა გამო. ამდენად, მოლოდინები გაცილებით მაღალია საბას შემთხვევაში, ვიდრე ლუკასთან მიმართებით. ბუნებრივია, მათ ხშირად ეძლევათ ინდივიდუალური სასწავლო გეგმით განსაზღვრული დავალებები, რომელთა ათვისებას ახერხებენ, ოღონდ არაინტენსიურად. ამ შემთხვევაშიც ლუკას პასუხისმგებლობის ხარისხი დაბალია. ეს კი იწვევს საბას შემთხვევაში პროგრესს, ხოლო ლუკას შემთხვევაში განვითარების შეფერხებას.(რასაც ვერ ვიტყვით სოციალური უნარების შესახებ.)
სსსმ მოსწავლეებს მასწავლებლების მხრიდან ეძლევათ შესაძლებლობა განახორციელონ თვითშეფასება და ურთიერთშეფასება, ასევე მიეცეთ საჭიროებაზე მორგებული უკუკავშირი. თუმცა უმეტესად უკუკავშირის ადეკვატური გაგება განსაკუთრებულ პრობლემას წარმოადგენს ლუკასთვის.
მასწავლებელთა შეხედულებით იმისათვის, რომ სსსმ მოსწავლეებმა შეძლონ საკუთარი შესაძლებლობის ეფექტური გამოვლენა და რეალიზება არსებობს შემაფერხებელი ფაქტორები:
ორივე მათგანი არამიზნობრივად სარგებლობს სსსმ მოსწავლის სტატუსით; ხშირია ყოველდღიური გაკვეთილისათვის არასათანადო მზაობა; რთულია ლუკას ფსიქოლოგიური და ფიზიკური შესაძლებლობა; კლასში ზოგიერთი მოსწავლის განსხვავებული შეფასება თუ გადამეტებული
მზრუნველობა; ზოგჯერ მასწავლებელთა მიერ სსსმ მოსწავლეების გაკვეთილზე არაეფექტური
ჩართვა.
მასწავლებელთა მიერ შემოთავაზებული რეკომენდაციები: სსსმ მოსწავლეებთან ხშირი და თანმიმდევრული პირადი საუბრები საკუთარი
სტატუსის არამიზნობრივად გამოყენების უარყოფითი შედეგის მოტანის შესახებ; მშობელთან ინდივიდუალური გასაუბრება და მისი გაკვეთილებზე დასწრება; კლასსაათის წარმართვა თემებზე: ტოლერანტობა და სხვა; მასწავლებლების ხშირი შეხვედრები მშობელთან, ერთმანეთთან, სპეცმასწავლებელსა
და თავად სსსმ მოსწავლეებთან ინდივიდუალურად.
ინდივიდუალური სასწავლო გეგმის გადასინჯვა და მის მიხედვით გაკვეთილზე სსსმ მოსწავლეთა ეფექტური ჩართვა.
თავი VI
ინტერვენციები და მისი შეფასება
6.1. შესაძლო ინტერვენციები კვლევის პროცესში მიღებული ინფორმაციისა და მონაცემთა ანალიზის საფუძველზე დაიგეგმა ინტერვენციები:
სპეცმასწავლებლისა და კლასის ხელმძღვანელის მიერ მონიტორინგის წარმოება სსსმ მოსწავლეთა გაკვეთილებზე დასწრება-დაკვირვების გზით;
სსსმ მოსწავლეთა ჩართულობის მნიშვნელობის გაცნობა თანაკლასელებისათვის, მ.შ. ეროვნული სასწავლო გეგმის შესაბამისი პუნქტების გაცნობის გზით;
სსსმ მოსწავლეთათვის კლასის ხელმძღვანელისა და სპეცმასწავლებლის ინდივიდუალური საუბრები გაკვეთილზე მათი ჩართულობის გაზრდის მნიშვნელობასა და აუცილებლობაზე მათთვის ფსიქოლოგიური მხარდაჭერის გასაძლერებლად;
პედაგოგებისთვის საჭიროებისა თუ წინასწარ განსაზღვრული დროით ჩარჩოში სსსმ მოსწავლეთა ფიზიკური და ფსიქოლოგიური განტვირთვისათვის საკლასო ოთახიდან რესურსოთახში გაშვება;
მასწავლებლების მიერ თითოეულ გაკვეთილზე ინდივიდუალური სასწავლო გეგმის გათვალისწინებით სსსმ მოსწავლეთა შესაფერ დავალებათა მიცემა და მისი წარდგენის შესაძლებლობის უზრუნველყოფა;
საკლასო და სასკოლო ღონისძიებებში ჩართვა;
საგაკვეთილო პროცესში სსსმ მოსწავლეთა ეფექტურად ჩართვის უზრუნველსაყოფად მშობლის გაკვეთილზე დასწრება და საჭიროებათა გამოვლენა ;
მასწავლებელთა შორის, მასწავლებელთა და სპეცმასწავლებელთა, მასწავლებელთა და მშობელთა ურთიერთთანამშრომლობის გააქტიურება.
6.2. განსახორციელებელი ცვლილებები
განხილულ იქნა ინტერვენციები. სპეცმასწავლებლისა და კლასის ხელმძღვანელის (კვლევის ავტორის) ურთიერთთანამშრომლობით განხორციელდა მონიტორინგი. მოდელების განხილვის შედეგად შეირჩა და განხორციელდა შემდეგი ცვლილებები;
თანაკლასელები გაეცვნენ სსსმ მოსწავლეთა უფლებებსა და მოვალეობებს. შედგა ინდივიდუალური გასაუბრება სსსმ მოსწავლეებთან კლასის ხელმძღვანელის
მიერ. შეთანხმდა და წინასწარ განისაზღვრა სსსმ მოსწავლეთა ფიზიკური და
ფსიქოლოგიური განტვირთვის მიზნით სპეცმასწავლებელთან შეხვედრის გრაფიკი; მოხდა გაკვეთილებზე დასწრება-მონიტორინგი სსსმ მოსწავლეთა გაკვეთილზე
ეფექტურად ჩართვისა და თავიანთი შესაძლებლობების ეფექტურად გამოვლენის მიზნით.
შედგა შეხვედრები მშობელსა და მასწავლებელთან, მშობელსა და სპეცმასწავლებელთან და მასწავლებელთა შორის;
სსსმ მოსწავლეები აქტიურად იქნენ ჩართულები საკლასო და სასკოლო ღონისძიებებში.
1. თანაკლასელები გაეცვნენ სსსმ მოსწავლეთა უფლებებსა და მოვალეობებს. ფოკუსირებული შეხვედრისას მე-5 კლასის მოსწავლეები გაეცვნენ ეროვნული სასწავლო გეგმის შესაბამისი პუნქტების თავი V. ინკლუზიური განათლება (მუხლები 26-29) გაცნობის გზით. მათ მიეწოდა ინფორმაცია ე.ს.გ-ით განსაზღვრული სსსმ მოსწავლეთა ინდივიდუალური სასწავლო გეგმის, აკადემიური მიღწევის შეფასება, დასწრებისა შესახებ. ამ შეხვედრის მიზანს წარმოადგენდა კლასის სხვა მოსწავლეთა ინფორმირება სსსმ მოსწავლეთა უფლებების შესახებ, ასევე მიზნად ისახავდა მათ მიმართ ტოლერანტული დამოკიდებულების განმტკიცებას. ამით მოსწავლეებს მიეცათ საშუალება გაეცნობიერებინათ სსსმ მოსწავლეთა მიმართ საკუთარი ვალდებულება საკლასო და საგაკვეთილო პროცესში მათთან დამოკიდებულებით.
2. კლასის ხელმძღვანელის(კვლევის ავტორის) მიერ შედგა ინდივიდუალური გასაუბრება სსსმ მოსწავლეეთან. მეორადი „ჩართული“ გასაუბრების მიზანი იყო ის, რომ ნათელი გამხდარიყო მათი გაკვეთილზე პასიურობის, საკუთარი შესაძლებლობის არაეფექტურად გამოვლენის მიზეზები. შეხვედრამ ხელი შეუწყო საკუთარი მოვალეობების, ვალდებულებების გაცნობიერებასა და პრობლემის სიღრმისეულ იდენტიფიცირებას. რითაც განისაზღვრა შემდგომი სტრატეგიები სსსმ მოსწავლეებთან მუშაობის პროცესში.
3. სსსმ მოსწავლეთა ფიზიკური და ფსიქოლოგიური განტვირთვის მიზნით კლასის ხელმძზღვანელისა და სპეცმასწავლებლის მიერ განისაზღვრა მათი რესურსოთახში შეხვედრისა და სპეცმასწავლებლის მიერ სწავლების გრაფიკი-მეთოდიკა. აქვე იქნა დადგენილი შესაძლო დაუგეგმავი შეხვედრების შესახებ, რაც ყოველ ჯერზე არსებული საჭიროებებით იქნებოდა განპირობებული.
4. სსსმ მოსწავლეებთან, მშობელსა და მასწავლებლებთან შეხვედრების შემდეგ სპეცმასწავლებლისა და კლასის ხელმძღვანელის მიერ განხორციელდა რამდენიმე გაკვეთილზე დასწრება მეორადი უბრალო და ჩართული ტიპის დაკვირვებით. დასწრების მიზანი იყო იმ პროგრესის გამოვლენა, რაც მოსალოდნელი იყო კვლევის ფარგლებში ინტერვენციების შედეგად. ამით კი განისაზღვრა შემდგომი სტრატეგიების დაგეგმვისა და განხორციელების საჭიროებანი.
5. გაკვეთილებზე დასწრების შემდეგ აზრთა გაზიარების მიზნით მასწავლებლებს, სპეცმასწავლებლებსა და კლასის ხელმძღვანელს (კვლევის ავტორს) შორის შედგა შეხვედრა ინტერვიუს ფორმით პრობლემის ზოგიერთი მხარის გაუმჯობესებისა და შემდგომი ხარვეზების აღმოფხვრისათვის შესახებ.
6. სსსმ მოსწავლეები აქტიურად იქნენ ჩართულები საკლასო და სასკოლო ღონისძიებებში. როგორებიცაა საახალწლო კარნავალი, ოთახის მორთვა ახალი წლისა და გაზაფხულის სეზონისათვის, საკლასო ოთახის დასუფთავების ღონისძიებანი, სააღდგომო რესურსების შექმნა, პოეზიის საღამოს მოწყობა და სხვა.
6.3. ინტერვენციის შედეგები
ჩვენი შეფასების მიზანს წარმოადგენდა გაგვეგო:
რამდენად ეფექტური იყო ფოკუსჯგუფების მიერ შემუშავებული რეკომენდაციები; დაეხმარება თუ არა სსსმ მოსწავლეებს შეთავაზებული მიდგომები საკუთარი
შესაძლებლობის სრულად და ეფექტურად გამოვლენის, გააზრებასა და მისი აუცილებლობის გაცნობიერებაში.
ამ კითხვებზე პასუხის მისაღებად ჩავატარეთ ინტერვიუები სსსმ მოსწავლეებს, სპეცმასწავლებლებსა და მასწავლებლებთან. სპეცმასწავლებლებთან გასაუბრებისას მნიშვნელოვანი იყო ის რომ, ცხადი გამხდარიყო, თუ რამდენად არსებობდა აუცილებლობა სსსმ მოსწავლეთა სატატუსის გადახედვისა. ინტერვენციების დასრულების შემდეგ მასწავლებლებს ბოლოჯერ შევხვდით. მეორადი შეხვედრის მიზანი მასწავლებლების მიერ ინტერვენციების შეფასება იყო. თავდაპირველად პედაგოგებს ვთხოვეთ გამოეთქვათ მოსაზრება სსსმ მოსწავლეთა გაკვეთილზე საკუთარი შესაძლებლობისა და ეფექტურად ჩართვის თვალსაზრისით ცვლილების შესახებ.
მასწავლებლების აზრით:
მასწავლებლებმა შეფასებისას ეფექტურად მიიჩნიეს განხორციელებული ინტერვენციათა უმრავლესობა და აღნიშნეს, ცვლილებების შესახებ სსსმ მოსწავლეების გაკვეთილზე ეფექტურად ჩართვის მიმართულებით, რაც შესაძლებელი გახდა
სახალისო დავალებების მიწოდებით; მათი ინტერესებისა და შესაძლებლობების გათვალისწინებით; დავალებების მკაფიოდ, ნათლად და მრავალჯერადად მიწოდებით; მცირე დროში შესასრულებელი შერჩეული აქტივობებით.
სპეცმასწავლებლის აზრით: საერთოდ, სსსმ მოსწავლეთა პრობლემატიკის წინა პლანზე წამოწევის გზითა და განხორციელებული ინტერვენციების საშუალებით შესაძლებელი გახდა სსსმ მოსწავლეთა უნარების გააქტიურება-განვითარება. მ.შ. საგაკვეთილო პროცესში აქტიურად ჩართვის თვალსაზრისით. ეს ცვლილებები თვალშისაცემია განსაკუთრებით საბა მურადაშვილის შემთხვევაში. კერძოდ: სსსმ მოსწავლეები უკეთ ახერხებენ საკუთარი შესაძლებლობების
გააზრება_თვითშეფასებას; ადეკვატურად და პოზიტიურად ღებულობენ თანაკლასელთა და მაწავლებელთა
უკუკავშირს; მეტად მობილიზებული და მართვადი არიან საკუთარი თავისა და მასწავლებელთა
მიერ ფსიქოლოგიური თუ სოციალური თვალსაზრისით.
სსსმ მოსწავლეთა აზრით:
სსსმ მოსწავლეებმა შენიშნეს, რომ ბოლო პერიოდში (ინტერვენციათა განხორციელების შემდეგ) გაკვეთილზე გამოვლენილი აქტივობებით მეტად შესწევთ უნარი იყვნენ ჩართულები და ნაკლები შენიშვნები დაიმსახურონ მასწავლებელთა მხრიდან. დასძინეს, რომ
ნაკლებად იღლებიან გაკვეთილის განმავლობაში; მასწავლებლები უფრო კეთილგანწყობილნი არიან მათ მიმართ; გახდნენ მეტად თავდაჯერებულები; საგაკვეთილო პროცესი უფრო საინტერესო და სახალისოა.
თავი VII
7.1 თვითკრიტიკა და რისკფაქტორები
კვლევის საკითხი შერჩეული იქნა კლასის ხელმძღვანელის, კვლევის ავტორის მიერ. მართალია, კვლევის უმეტეს ინტერვენციაში აქტიურად იყო ჩართული სპეცმასწავლებელი, მაგრამ სასურველი იქნებოდა კლასში შემსვლელი პედაგოგების მეტად ინფორმირება და ჩართულობა, რათა ერთობლივად დასახულიყო პრობლემის გადაჭრის გზები.
მონიტორინგის მიზნით გაკვეთილზე დასწრების ფაქტი რამდენადმე შეიცავდა რისკფაქტორს. თუ მასწავლებელს წინასწარ ეცოდინებოდა დასწრების შესახებ, შესაძლოა, სსსმ მოსწავლეთა ჩართულობა ერთჯერადად ყოფილიყო ეფექტური, რაც რეალურ სურათს არ წარმოადგენდა, ხოლო მასწავლებლის გაუფრთხილებლობის შემთხვევაში გამოიწვევდა მათი მხრიდან ნეგატიურ დამოკიდებულებას. იმის გამო, რომ ეს რისკი აგვერიდებინა თავიდან, უპრიანი იქნებოდა , პედაგოგები გაგვეფრთხილებინა შესაძლო დასწრების ვადებზე. თუმცა ზუსტ თარიღზე არ შევთანხმებულიყავით. ამით კი შესაძლებელი გახდებოდა გაკვეთილზე სსსმ მოსწავლეთა მიერ საკუთარი შესაძლებლობის ეფექტური გამოვლენის ხარისხი შეგვეფასებინა რეალობასთან მიახლოვებული სურათის საშუალებით.
ცვლილებების განხორციელებისათვის არახელსაყრელი პერიოდი - პრაქტიკული კვლევის ცვლილებების ნაწილი სკოლაში მიმდინარე სასწავლო წლის გადატვირთულ პერიოდს დაემთხვა. შესაბამისად სკოლის პედაგოგებიც სხვადასხვა საქმიანობით იყვნენ დაკავებულები. გარდა ამისა, ინტერვენციაში ჩართული რამდენიმე მასწავლებელი ტრენინგებით იყო დაკავებული. რაც, ბუნებრივია, ართულებდა მათთან შეხვედრების ორგანიზებას.
7.2 რეკომენდაციები
პირველადი კვლევების, ინტერვენციებისა და მეორადი დაკვირვების შედეგად შემუშავდა რეკომენდაციები:
1) საჭიროა თანამშრომლობის გაღრმავება პედაგოგებს შორის.2) საჭიროა თითოეული მასწავლებლის მიერ ინტენსიური კონსულტაციები
სპეცმასწავლებელთან.3) საჭიროა თანამშრომლობის გაღრმავება მასწავლებლებსა და მშობელს შორის.4) საჭიროა სსსმ მოსწავლეთა მუდმივი მონიტორინგი პროგრესისა და რეგრესის
იდენტიფიცირებისა და საჭირო აქტივობების განხორციელების განსაზღვრის მიზნით.5) საჭიროა ინდივიდუალური სასწავლო გეგმით განსაზღვრული მასალებისა და უნარების
გათვალისწინებით სსსმ მოსწავლეთა აქტიურად ჩართვა საგაკვეთილო პროსესში.
დასკვნა
მე-5 ა კლასში ჩატარებული პრაქტიკული კვლევის საფუძველზე (კვლევა მოიცავდა პრობლემის შესწავლის, ინტერვენციების დაგეგმვა-განხორციელების, მეორადი კვლევებისა და დასკვნების, შეფასების ეტაპებს). შეგვიძლია დავასკვნათ, რომ სსსმ მოსწავლეთა გაკვეთილზე საკუთარი შესაძლებლობების არასსრულად და არაეფექტურად გამოვლენის მიზეზები მდგომარეობს შემდეგში:
სსსმ მოსწავლეთა ფსიქოლოგიური ფაქტორები; თანაკლასელთა ნაკლები ინფორმირება; მასწავლებლების, სპეცმასწავლებლებისა და მშობელთა ურთიერთთანამშრომლობის
ნაკლებობა; ეროვნული სასწავლო და ინდივიდუალური სასწავლო გეგმების არაეფექტურად
შემუშავება-განხორციელება.
აღნიშნული პრობლემების აღმოსაფხვრელად გადაიდგა გარკვეული ნაბიჯები. გატარებული ინტერვენციების შეფასებისას გამოვლინდა, რომ მათი უმრავლესობა ეფექტურია, რაც მეტნაკლებად უზრუნველყოფს სსსმ მოსწავლეთა ეფექტურ ჩართვას საგაკვეთილო პროცესში და მათი შესაძლებლობების სრულად და ეფექტურად გამოვლენას. მიზანშეწონილად მივიჩნევთ, რომ სსსმ მოსწავლეთა გაკვეთილზე საკუთარი შესაძლებლობის ეფექტური გამოვლენისა და რეალიზების ხარისხის შესახებ მონიტორინგი განხორციელდეს მუდმივად, მათი სწავლის ყველა პერიოდსა და გარემოებაში.
გამოყენებული ლიტერატურა
1. ინკლუზიური განათლება „მოსწავლე, ოჯახი და სკოლა.“http://ncp.ge/files/inclusion%20education/wignebi/28%20inkluzia-Ojaxi%20skola%20bavshvi.pdf
2. ეროვნული სასწავლო გეგმა (2011-2016)
3 . კნუტ როარ ენგი და რიჩარდ როუზი „შეფასება სწავლისათვის ინკლუზიურ სკოლებში“
http://vet.ge/wp-content/uploads/2013/10/book1-geo.pdf
5. ინკლუზიური განათლება (2011წელი) “გზამკვლევი სპეცმასწავლებლისათვის“თავი__sagakveTilo procesi
დანართი დანართი #1
ფოკუსჯგუფი კლასში შემსვლელი და სპეცმასწავლებლებთან შეხვედრა
–ამ მეთოდის გამოყენების მიზანია, გამოვთქვათ პედაგოგების ვარაუდები და დასკვნები სსსმ მოსწავლეების საკუთარი შესაძლებლობის ეფექტური გამოვლენისა და რეალიზებისათვის. ასევე გავარკვიოთ, როგორია მასწავლებელთა მოლოდინები სსსმ მოსწავლეთა მიმართ და აძლევენ თუ არა ისინი მათ საკუთარი აქტივობის თვითშეფასების საშუალებასა და ვალიდურ, ადაპტირებულ უკუკავშირს. ფოკუსჯგუფში შედის სპეცმასწავლებლები, რომელთა დასკვნებსა და რეკომენდაციებზე დაყრდნობით უნდა ჩამოვაყალიბოთ გარკვეული შემაფერხებელი ფსიქოლოგიური და სოციალური ფაქტორები და დავსახოთ პრობლემის გადაჭრის გზები.
კითხვები სპეცმასწავლებელს:
6. როგორია სსსმ მოსწავლეთა დიაგნოზი?7. როგორ ფასდება მათი ფსიქოლოგიური და სოციალური უნარები?8. რამდენად შესწევთ უნარი საკუთარი შესაძლებლობების ადეკვატური შეფასებისა?9. რამდენად ახერხებენ სსსმ მოსწავლეები თქვენთან ურთიერთობისას საკუთარი
შესაძლებლობების ეფექტურ გამოვლენასა და რეალიზებას? კითხვები მასწავლებლებს10. რამდენად ახერხებენ სსსმ მოსწავლეები თქვენს გაკვეთილზე საკუთარი
შესაძლებლობების ეფექტურ გამოვლენასა და რეალიზებას?11. როგორია თქვენი მოლოდინები სსსმ მოსწავლეთა მიმართ?12. ეძლევათ თუ არა სსსმ მოსწავლეებს ინდივიდუალურ სასწავლო გეგმით
განსაზღვრული დავალებები და ახერხებენ თუ არა მათ ათვისება_შემეცნებას?13. განვლილი პერიოდის განმავლობაში როგორია სსსმ მოსწავლეთა განვითარება,
ესაა პროგრესი თუ მისი დონე თანდათან იკლებს?
14. რამდენად ახორციელებენ კლასში შემსვლელი მასწავლებლები თანამშრომლობას ერთმანეთთან, სპეცმასწავლებელთან, დამრიგებელსა და სსსმ მოსწავლეთა მშობლებთან?
15. ეძლევათ თუ არა სსსმ მოსწავლეებს საკუთარი აქტივობის თვითშეფასების საშუალება და აქვთ თუ არა ამის უნარი?
16. ღებულობენ თუ არა სსსმ მოსწავლეები მათ უნარებზე ადაპტირებულ უკუკავშირს?17. რა არის ამის მიზეზი იმისა, რომ სსსმ მოსწავლეები ვერ ახერხებენ საკუთარი
შესაძლებლობების ეფექტურ გამოვლენასა და რეალიზებას?18. რა სტრატეგიები და აქტივობები შეიძლება იქნეს გამოყენებული იმისათვის, რომ
სსსმ მოსწავლეებმა შეძლონ საკუთარი შესაძლებლობების ეფექტურ გამოვლენა და რეალიზება?
დანართი #2
ჩაღრმავებული ინტერვიუ მშობელთან
– ჩაღმავებული ინეტრვიუ განხორციელდა სსსმ მოსწავლის მშობელთან, რამაც საშუალება მოგვცა დეტალური ინფორმაცია აგვეღო და გაგვეცა პასუხი შემდეგ კითხვებზე:
1. როგორია მისი შვილების ფსიქოლოგიური მდგომარეობა? 2. რამდენად ადეკვატურები არიან ისინი სახლში და ცდილობენ თუ არა საკუთარი
შესაძლებლობებისა და უნარების ეფექტურ გამოვლენას? 3. როგორი ურთიერთობა აქვს მას თითოეულ მათგანთან, რამდენად გახსნილი და
კომუნიკაბელურია შვილებთან ურთიერთობისას? 4. ახასიათებთ თუ არა მათ შვილებს საკუთარ თავში ჩაკეტვა და რა შეიძლება იყოს
მისი გამომწვევი მიზეზები?5. რაში მჟღავნდება მათი ინტერესი და როგორ ახერხებთ მათი ინტერესების
დაკმაყოფილებას? როგორია მათი ქმედებები და ურთიერთობები მაშინ, როდესაც ოჯახის სხვა წევრები დაკავებულები არიან საკუთარი საქმით?
6. როგორ ფიქრობთ, რამდენად ახერხებენ თქვენი შვილები გაკვეთილზე საკუთარი შესაძლებლობების რეალიზებას?
7. თქვენი აზრით, სასკოლო ცხოვრებაში რა შემაფერხებელი ფაქტორები შეიძლება არსებობდეს იმისა, რომ მათ საკუთარი შესაძლებლობი ეფექტურად გამოავლინონ და მოახდინონ რეალიზება?
8. ეხმარებით თუ არა მათ საშინაო დავალების შესრულებაში და რა ფორმით?9. როგორია მათი დამოკიდებულება სკოლის, კლასის, მასწავლებლების მიმართ?10. თქვენი აზრით, რა შეიძლება გახდეს მოტივატორი მათი გაკვეთილზე უკეთ
ჩართვისათვის?
11. რამდენად ხშირად ახერხებთ პედაგოგებთან კომუნიკაციას და ხედვათა ურთიერთგაზიარებას?
დანართი #3
ანკეტა მე-5 კლასის მოსწავლეთათვის
(კლასის დამოკიდებულება ლუკა და საბა მურადაშვილებთან ურთიერთობისას.)
შევსების დრო______________________________
1. თვლით თუ არა, რომ აღნიშნული მოსწავლეები უნდა სწავლობდნენ კლასში ჩვენ გვერდით?
კი
არა
პასუხისგან თავს შევიკავებ
2. თქვენი ამხანაგები სცემენ თუ არა პატივს ერთმანეთს?კი არა პასუხისგან თავს შევიკავებ
3. თქვენი ამხანაგები სცემენ თუ არა პატივს აღნიშნულ მოსწავლეებს?
კი არაპასუხისგან თავს შევიკავებ
4. აძლევთ თუ არა აღნიშნულ მოსწავლეებს საშუალებას, რომ მასწავლებლის მიერ მიცემულ დავალებას გასცეს სათანადო პასუხი? კი არაპასუხისგან თავს შევიკავებ
5. სწორად არის თუ არა გაგებული მასწავლებლის მიერ აღნიშნული მოსწავლეებისათვის დავალების სირთულე-სიმარტივის განსხვავების მიზანი?კი არა პასუხისგან თავს შევიკავებ
6. რამდენად სწორად აღიქვამ, რომ ხშირად აღნიშნულ მოსწავლეთა შეფასებები ქულობრივად საკუთარი შეფასებისმსგავსი შეიძლება იყოს?
კი
არა
პასუხისგან თავს შევიკავებ
7. თქვენი აზრით, ავლენენ თუ არა აღნიშნული მოსწავლეები გაკვეთილზე საკუთარ შესაძლებლობს?
კი
არა
პასუხისგან თავს შევიკავებ
8. თუ არ ავლენენ, რა არის ამის მიზეზი?
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
9. თქვენი აზრით, რა ცვლილებებია საჭირო საგაკვეთილო პროცესში, რათა აღნიშნული მოსწავლეები გაკვეთილზე იყვნენ უფრო ჩართულნი და გამოვლინონ საკუთარი შესაძლებლობის მაქსიმუმი?
დანართი #4
საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს
მულტიდისციპლინური გუნდის
შეფასების ფორმა
შემფასებლები (მულტიდისციპლინური გუნდის მინიმუმ 2 წევრი)
სახელი, გვარი:ზარნაძე ინესა ტელეფონი:555762767 ელ-ფოსტა:[email protected]
სახელი, გვარი:ცირა ბოჭორაძე ტელეფონი:593203532 ელ-ფოსტა:[email protected]
შეფასების თარიღი: 11.11.2013წ.
შეფასების ადგილი: სსიპ თერჯოლის მუნიციპალიტეტის #1 საჯარო სკოლა
შეფასების მიზნები მოსწავლის საგანმანათლებლო საჭიროებების იდენტიფიკაცია; შეფასებიდან გამომდინარე სპეციალური საგანმანათელბლო საჭიროების მქონე პირის
სტატუსის მინიჭება; საჭიროებებიდან გამომდინარე ეროვნული სასწავლო გეგმის მოდიფიკაციისთვის
რეკომენდაციების შემუშავება, საჭიროების შემთხვევაში ინდივიდუალი სასწავლო გეგმის შედგენა ან/და სკოლის გუნდთან ერთად შედგენაში მონაწილეობა;
ქცევის შეფასება და საჭიროებისამებრ ქცევის პოზიტიური მართვის სტრატეგიების შემუშავება;
რეფერირება/გადამისამართება; მასწავლებლისა და მშობლის/კანონიერი წარმომადგენლის კონსულტირება სპეციალური
საგანმანათლებლო საჭიროების მქონე მოსწავლის სწავლების სტრატეგიებთან დაკავშირებით.
დემოგრაფიული მონაცემები
სახელი, გვარი ლუკა მურადაშვილიპირადი ნომერი 21901043879დაბადების თარიღი 28.07.2006 წ.მისამართი თერჯოლა, სოფ. ტელეფატელეფონის ნომერი
571-2027-52
სამედიცინო საჭიროებები
დიაგნოზი ბ.ც.დ.მედიკამენტები(თუ იღებს მედიკამენტებს, სიხშირე და ხანგრძლივობა)
-
სოციალური ისტორია და ოჯახური გარემო
ლუკა ცხოვრობს ტყუპ-ძმასთან, დედ-მამასთან და უფროს ძმასთან ერთად.
საგანმანათლებლო გამოცდილება
სკოლის # (თუ უკვე დარეგისტრირებულია ან/და ირიცხება)
თერჯოლის #1საჯარო სკოლადირექტორი დ. სარალიძე 577-97-33-07
კლასი 2 კლ.საგანმანათლებლო ისტორია(დადიოდა თუ არა საბავშვო ბაღში, გადმოყვანილია სხვა სკოლიდან და სხვ)
6 წლის ასაკში შევიდა სკოლაში.
შეფასების სფეროები1. მოტორული სფერო
მსხვილი მოტორიკა
დადის,დარბის, ადის და ჩამოდის კიბეებზე. შეუძლია ფეხით და ხელით ბურთის დაჭერა,თამაშობს ბურთთან დაკავშირებულ თამაშებს,მონაწილეობას იღებს სპორტის გაკვეთილებში.
ნატიფი მოტორიკა
აწყობს კუბიკებს, მოიხმარს საწერ კალამს მიზანმიმართულად, აფერადებს, ნაწილობრივ იცავს კონტურს, მოიხმარს მაკრატელს, დანას.იკრავს ღილებს ელვას. ხატავს მარტივ ნახატს.
2. კოგნიტური ფუნქციები
აღქმა და ყურადღება
შეუძლია ფერის,ფორმის და ზომის იდენტიფიკაცია, ასახელებს და არჩევს მსგავს მარტივ გეომეტრიულ ფიგურებს (წრე,სამკუთხედი,ოთხკუთხედი), არ შეუძლია საგნების კატეგორიზაცია, ერთი კატეგორიის საგნებს შორის განსხვავებების მოძებნა.
მეხსიერება არჩევს მარჯვენა,მარცხენას, მაგრამ ხშირად ერევა,რადგან მემარცხენეა.იცის დიდი-პატარა, ვერ მიუთითებს მძიმე- მსუბუქ,მაღალ-დაბალ,რბილ და მაგარ საგნებს. ასრულრბს 1-2 საფეხურიან ინსტრუქციებს.იცის მისამართი,არ იცის თავისი დაადების დღე .შეხსენებით შეუძლია წელიწადის დროების ჩამოთვლა, მაგრამ არ იცის წელიწადის თვეები..
აზროვნება შეუძლია აზრის ვერბალურად გადმოცემა, შეუძლია თავის საჭიროებების, დამოკიდებულებების გამოხატვა.
მეტყველება მეტყველებას იყენებს კომუნიკაციისათვის, ნაწილობრივ ესაუბრება თანატოლებს და მოზრდილებს ზოგიერთ საკითხებზე, ყურს უგდებს მოსაუბრეს და კითხვების დასმის შემდეგ მონაწილეობას იღებს დიალოგში.
3. აკადემიური უნარები
წერა ვერ წერს საკუთარ სახელს და გვარს.წერს რამოდენიმე ასო-ბგერას ( ა,ი,უ,ლ.)
კითხვა ათვალიერებს წიგნს, ასახელბს ნაცნობ საგნებს. ცნობს დაასახელებს რამოდენიმე ასოს, ვერ აერთიანებს ასოებს მარცვალში.
თხრობა შეუძლია ნაწილობრივ,კითხვების დასმის შემდეგ ყოფითი შინაარსზე პასუხის გაცემა-მოკლედ.მეტყველებს,სიტყვიერათ გამოხატავს თავის სურვილებსა და დამოუკიდებულებებს.არ შეუძლია მასწავლებლის მიერ წაკითხულის გააზრება და გადმოცემა.უჭირს შიშინა ბგერების მკაფიოთ წარმოთქმა.
არითმეტიკა ითვლის 10-მდე დახმარებით,ვერ ახდენს რიცხვების იდენტიფიკაციას. წერს 1,2,5.-ნს.
4. ფუნქციური უნარები (დამოუკიდებლობის ხარისხი)
სამუშაო, სასწავლო და საცხოვრებელი სივრცის ორგანიზება
გადაადგილდება დამოუკიდებლად, ადის და ჩამოდის კიბეზე, ძმასთან ერთად დამოუკიდებლად დადის სკოლაში ტრანსპორტით.
ტუალეტის ქცევა, კვების, ჩაცმის და ჰიგიენის დაცვის დროს
იცავს პირად ჰიგიენას.დამოუკიდაბლად იცმევს და იხდის ტანსაცმელს.
საყოფაცხოვრებო ტექნიკის გამოყენება
იცის პულტის მოხმარება, უყურებს ფილმებს.მოიხმარს კომპიუტერს-თამაშობს.
ტრანსპორტის სარგებლობა დამოუკიდებლად ვერ სარგებლობს ტრანსპორტით.ფულის მენეჯმენტი ცნობს ხურდა ფულს და 1ლ. და2ლ ფულის
კუპიურებს,იცის მისთვის საინტერესო საგნების ფასი,ყიდულობს მათ, მაგრამ ვერ ანგარიშობს ხურდას.
უსაფრთხოების დაცვა აქვს უსაფრთხოების განცდა და უნარები.დროის მენეჯმენტი არ იცის საათის ცნობა.
5. ქცევა და ემოცია
კონფლიქტურ სიტუაციებში რეაგირება
თავს არიდებს კონფლიქტს .
სხავთა დაზიანება არ აღენიშნება.თვითდაზიანება არ აქვს თვითდამაზიანებელი ქცევა.ტანტრუმიპიკადესტრუქციული ქცევებისხვა...
6. კომუნიკაცია
წამყავნი საკომუნიკაციო საშუალებები (ჟესტი, მინიშნება, სურათებით
მეტყველებას იყენებს კომუნიკაციისათვის.
კომუნიკაცია, მეტყველება, ლექსიკური მარაგი)კომუნიკაციის თავისებურებები თანატოლებთან და უფროსებთან
კომუნიკაციას ამყარებს თანატოლებთან ,თანამშრომლობს მათთან.
7. ინტერესები/მიდრეკილებები
ჩამოთვალეთ და აღწერეთ საქამიანობები რომელსაც მოსწავლე განსაკუთრებული ინტერესითა და ჩართულობით ახორციელებს:
ლუკა უყვარს აპლიკაციების დაწებოვება და გაფერადება.
დასკვნა:
ლუკა არის სპეციალური საგანმანათლებლო საჭიროების მქონე მოსწავლე. მასთან მიმართებაში მნიშვნელოვანია:
რ ე კ ო მ ე ნ დ ა ც ი ე ბ ი:
1. ისგ-ით სწავლება ყველა საგანში.2. თვალსაჩინო და განმავითარებელი მასალების გამოყენება;3. მუშაობა წყვილებში,ჯგუფური მუშაობის დაგეგმვა გამოყენება; 4. საინტერესო და სახალისო აქტივობების დაგეგმვა;5. განმამტკიცებლების მორგება , გამოყენება;6. საკლასო და სასკოლო ღონისძიებებში ჩართვა.
დანართი #5
საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს
მულტიდისციპლინური გუნდის
შეფასების ფორმა
შემფასებლები (მულტიდისციპლინური გუნდის მინიმუმ 2 წევრი)
სახელი, გვარი:ზარნაძე ინესა ტელეფონი:555762767 ელ-ფოსტა:[email protected]
სახელი, გვარი:ცირა ბოჭორაძე
ტელეფონი:593203532. 591925946. ელ-ფოსტა:[email protected]
შეფასების თარიღი: 11.11.2013წ.
შეფასების ადგილი: სსიპ თერჯოლის მუნიციპალიტეტის #1 საჯარო სკოლა
შეფასების მიზნები მოსწავლის საგანმანათლებლო საჭიროებების იდენტიფიკაცია; შეფასებიდან გამომდინარე სპეციალური საგანმანათელბლო საჭიროების მქონე პირის
სტატუსის მინიჭება; საჭიროებებიდან გამომდინარე ეროვნული სასწავლო გეგმის მოდიფიკაციისთვის
რეკომენდაციების შემუშავება, საჭიროების შემთხვევაში ინდივიდუალი სასწავლო გეგმის შედგენა ან/და სკოლის გუნდთან ერთად შედგენაში მონაწილეობა;
ქცევის შეფასება და საჭიროებისამებრ ქცევის პოზიტიური მართვის სტრატეგიების შემუშავება;
რეფერირება/გადამისამართება; მასწავლებლისა და მშობლის/კანონიერი წარმომადგენლის კონსულტირება სპეციალური
საგანმანათლებლო საჭიროების მქონე მოსწავლის სწავლების სტრატეგიებთან დაკავშირებით.
დემოგრაფიული მონაცემები
სახელი, გვარი საბა მურადაშვილიპირადი ნომერი 21901043880დაბადების თარიღი 28.07.2006 წ.მისამართი თერჯოლა, სოფ. ტელეფატელეფონის ნომერი
571-2027-52
სამედიცინო საჭიროებები
დიაგნოზი ბ.ც.დ.მედიკამენტები(თუ იღებს მედიკამენტებს, სიხშირე და ხანგრძლივობა)
-
სოციალური ისტორია და ოჯახური გარემო
ლუკა ცხოვრობს ტყუპ-ძმასთან, დედ-მამასთან და უფროს ძმასთან ერთად.
საგანმანათლებლო გამოცდილება
სკოლის # (თუ უკვე დარეგისტრირებულია ან/და ირიცხება)
თერჯოლის #1საჯარო სკოლადირექტორი დ. სარალიძე 577-97-33-07
კლასი 2კლ.საგანმანათლებლო ისტორია(დადიოდა თუ არა საბავშვო ბაღში, გადმოყვანილია სხვა სკოლიდან და სხვ)
6 წლის ასაკში შევიდა სკოლაში.
შეფასების სფეროები8. მოტორული სფერო
მსხვილი მოტორიკა
დადის,დარბის, ადის და ჩამოდის კიბეებზე. შეუძლია ფეხით და ხელით ბურთის დაჭერა,თამაშობს ბურთთან დაკავშირებულ თამაშებს,მონაწილეობას იღებს სპორტის გაკვეთილებში.
ნატიფი მოტორიკა
აწყობს კუბიკებს, მოიხმარს საწერ კალამს მიზანმიმართულად, აფერადებს იცავს კონტურს, მოიხმარს მაკრატელს, დანას.იკრავს ღილებს ელვას. ხატავს მარტივ ნახატს.
9. კოგნიტური ფუნქციები
აღქმა და ყურადღება
შეუძლია ფერის,ფორმის და ზომის იდენტიფიკაცია, ასახელებს და არჩევს მსგავს მარტივ გეომეტრიულ ფიგურებს (წრე,სამკუთხედი,ოთხკუთხედი), შეუძლია საგნების კატეგორიზაცია, ერთი კატეგორიის საგნებს შორის განსხვავებების მოძებნა.
მეხსიერება არჩევს მარჯვენა,მარცხენას.იცის დიდი-პატარა, მიუთითებს მძიმე- მსუბუქ,მაღალ-დაბალ,რბილ და მაგარ საგნებს. ასრულრბს 1-2 საფეხურიან ინსტრუქციებს.იცის მისამართი,არ იცის თავისი დაადების დღე .შეხსენებით შეუძლია წელიწადის დროების ჩამოთვლა, მაგრამ არ იცის წელიწადის თვეები.
აზროვნება შეუძლია აზრის ვერბალურად გადმოცემა, შეუძლია თავის საჭიროებების, დამოკიდებულებების გამოხატვა.
მეტყველება მეტყველებას იყენებს კომუნიკაციისათვის, ესაუბრება თანატოლებს და მოზრდილებს ზოგიერთ საკითხებზე, ყურს უგდებს მოსაუბრეს და კითხვების დასმის შემდეგ მონაწილეობას იღებს დიალოგში.
10. აკადემიური უნარები
წერა წერს საკუთარ სახელს.წერს ანბანი ასო-ბგერებს, მაგრამ ეშლება აფრიკატები.
კითხვა ათვალიერებს წიგნს, ასახელბს ნაცნობ საგნებს. ცნობს დაასახელებს რამოდენიმე ასოს, ვერ აერთიანებს ასოებს მარცვალში.
თხრობა შეუძლია ნაწილობრივ,კითხვების დასმის შემდეგ ყოფითი
შინაარსზე პასუხის გაცემა-მოკლედ.მეტყველებს,სიტყვიერათ გამოხატავს თავის სურვილებსა და დამოუკიდებულებებს.არ შეუძლია მასწავლებლის მიერ წაკითხულის გააზრება და გადმოცემა.
არითმეტიკა ითვლის 10-მდე ,ვერ ახდენს რიცხვების იდენტიფიკაციას. წერს 1,2,3,5,7.10,12-ს.ვერ ანგარიშობს 5-ის ფარგალში.
11. ფუნქციური უნარები (დამოუკიდებლობის ხარისხი)
სამუშაო, სასწავლო და საცხოვრებელი სივრცის ორგანიზება
გადაადგილდება დამოუკიდებლად, ადის და ჩამოდის კიბეზე, ძმასთან ერთად დამოუკიდებლად დადის სკოლაში ტრანსპორტით.
ტუალეტის ქცევა, კვების, ჩაცმის და ჰიგიენის დაცვის დროს
იცავს პირად ჰიგიენას.დამოუკიდაბლად იცმევს და იხდის ტანსაცმელს.
საყოფაცხოვრებო ტექნიკის გამოყენება
იცის პულტის მოხმარება, უყურებს მულტფილმებს.მოიხმარს კომპიუტერს-თამაშობს.
ტრანსპორტის სარგებლობა დამოუკიდებლად სარგებლობს ტრანსპორტით ძმასთან ერთად.
ფულის მენეჯმენტი ცნობს ხურდა ფულს და 1ლ. და2ლ ფულის კუპიურებს,იცის მისთვის საინტერესო საგნების ფასი,ყიდულობს მათ, მაგრამ ვერ ანგარიშობს ხურდას.
უსაფრთხოების დაცვა აქვს უსაფრთხოების განცდა და უნარები.დროის მენეჯმენტი არ იცის საათის ცნობა.
12. ქცევა და ემოცია
კონფლიქტურ სიტუაციებში რეაგირება
თავს არიდებს კონფლიქტს .
სხავთა დაზიანება არ აღენიშნება.თვითდაზიანება არ აქვს თვითდამაზიანებელი ქცევა.ტანტრუმიპიკადესტრუქციული ქცევებისხვა...
13. კომუნიკაცია
წამყავნი საკომუნიკაციო საშუალებები (ჟესტი, მინიშნება, სურათებით კომუნიკაცია, მეტყველება, ლექსიკური მარაგი)
მეტყველებას იყენებს კომუნიკაციისათვის.
კომუნიკაციის კომუნიკაციას ამყარებს
თავისებურებები თანატოლებთან და უფროსებთან
თანატოლებთან ,თანამშრომლობს მათთან.
14. ინტერესები/მიდრეკილებები
ჩამოთვალეთ და აღწერეთ საქამიანობები რომელსაც მოსწავლე განსაკუთრებული ინტერესითა და ჩართულობით ახორციელებს:
უყვარს ხატვა, გაფერადება.
დასკვნა:
საბა არის სპეციალური საგანმანათლებლო საჭიროების მქონე მოსწავლე. მასთან მიმართებაში მნიშვნელოვანია:
რ ე კ ო მ ე ნ დ ა ც ი ე ბ ი:
7. ისგ-ით სწავლება ყველა საგანში.8. თვალსაჩინო და განმავითარებელი მასალების გამოყენება;9. მუშაობა წყვილებში,ჯგუფური მუშაობის დაგეგმვა გამოყენება; 10. განმამტკიცებლების მორგება,გამოყენება; 11. საინტერესო და სახალისო აქტივობების დაგეგმვა;12. საკლასო და სასკოლო ღონისძიებებში ჩართვა.13.
საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს მულტიდისციპლინური გუნდის წევრები:
ინესა ზარნაძე
ცირა ბოჭორაძე
