Faalkosten voorkomen tijdens de realisatiefase met interventie van BIM Een verkennend onderzoek naar...
Transcript of Faalkosten voorkomen tijdens de realisatiefase met interventie van BIM Een verkennend onderzoek naar...
Faalkosten voorkomen tijdens de realisatiefase met interventie van BIM
Een verkennend onderzoek naar faalkosten indicatoren in derealisatiefase en een bijdrage tot het oplossen van juridische implicaties voor het samenwerken met BIM.
Afstudeerpresentatie P5
Door: Prakash Sewlal
Technische Universiteit DelftMaster Real Estate & Housing
Afstudeerbedrijf: BAM Utiliteitsbouw
05 juli 2012
Mentoren:TU Delft: Dr. Ir. A. KoutamanisTU Delft: Prof. Dr. Mr. M.A.B Chao-Duivis BAM: Ir. D. Lok
IJsberg van de verborgen kosten. Wij zien slechts het topje van de ijsberg.
Bron: Google; afbeeldingen (iceberg.jpg)
Doel van het onderzoek: Verkennen wat de mogelijkheden van BIM zijn om
faalkosten in de uitvoeringsfase te voorkomen.
Doelgroep: Direct: Bouwbedrijven Indirect: Bouwkolom
3 van 29
Introductie
Onderzoeksopzet en methodologie
Hypothese
Kruisanalyse Casestudies
Bouwrecht: juridische vraagstuk
Conclusies & Aanbevelingen
Overzicht Presentatie
4 van 29
Probleemanalyse
De zaagtandeffect
Ontwerp Voorbereiding Uitvoering Beheer
Waa
rde
Tijd
= Ideale situatie
= Huidige situatie
Bron: COINS-systematiek (jan. 2010)
Introductie
5 van 29
Hoofdvraag:Hoe kan BIM bijdragen aan het voorkomen van vermijdbare kosten in de realisatiefase en welke juridische vraagstuk dient hierbij opgelost te worden?
Introductie
6 van 29
Literatuuronderzoek: BIM + Faalkosten (hypothesevorming)
CASE 1: Medimall
CASE 1: Sportpaleis Ahoy
CASE 1: Stadskantoor Leyweg
Kruisanalyse Casestudies
Output Bouwrecht Output BIM-Faalkosten
Bouwrecht: Juridische vraagstuk
Synthese: Aanbevelingen
Literatuuronderzoek: BIM + Faalkosten (hypothesevorming)
Onderzoeksopzet en methodologie
CASE 1: Medimall
CASE 2: Sportpaleis Ahoy
CASE 3: Stadskantoor Leyweg
Kruisanalyse Casestudies
Output Bouwrecht Output BIM-Faalkosten
Bouwrecht: Juridische vraagstuk
Synthese en Conclusie & Aanbevelingen7 van 29
Oorzaken (WAT?)
Inefficiënte uitwisseling van informatie
Slechte/ gebrekkige coördinatie van informatie
Onvoldoende uitwisseling van kennis en kunde
Slechte onderlinge samenwerking
Oplossen met BIM (HOE?)
Synchroniseren
BIM coördinator
Blootstellen van informatie, je leert van elkaar
BIM= samenwerken
Hypothese in 2 stappen:
#1. Oorzaken van faalkosten door gebrekkige communicatie:
Hypothese
8 van 29
Hypothese
Authorship: identificeren, labelen en beschermen van data Het gaat hierbij om het correct coördineren van data en erop toezien dat alle aangeleverde data consistent. (Kramer, 2003: 212).
Custodianship: up-to-date houden van de informatie. Het gaat hierbij om het wijzigen, aanpassen, beheren, onderhouden van data (Kramer, 2003: 212).
#2. BIM- Classificatiematrix
Belangrijk voor bepalen juridische vraagstuk
9 van 29
Casestudies: Kruisvergelijking
Design & BuildOorzaken vermijdbare kosten (VK): Aannemen bestaand D&B ontwerp Inconsistente tekeningen Onduidelijke afspraken Coördinatie wijzigingen Tekortkomingen installateur Gemis engineeringsmanager
TraditioneelOorzaken vermijdbare kosten (VK): Geringe voorbereidingstijd. Consistentie tekeningen. Extreem veel meerwerk. Aanpassen PvE Krappe bouwplanning.
TraditioneelOorzaken vermijdbare kosten (VK): Traditioneel contractvorm met
verplichtingen van D&B Verwerking van optimalisatie Onvoldoende voorbereidingstijd Passieve regievoering opdrachtgever
Medimall Ahoy Leyweg
Coördinatie, gegevensbehoefte.37 % reductie VK met BIM.Resultaat, van -1,7mln. naar -0,7mln.
Onderhoud/ beheer, gegevensbeh.46 % reductie VK met BIM.Resultaat, van -3,1mln. naar -0,9mln
Coördinatie, onderhoud/ beheer en gegevensbehoefte.48 % reductie VK met BIMResultaat, van 2,7mln. naar 3,5mln.
10 van 29
Generaliserend; totaal 6 constateringen.Hieronder de 4 belangrijkste:
1. Kettingreactie van oorzaken en gevolgen2. Direct en indirect te beïnvloeden kostenposten met BIM3. Hoofdoorzaken van vermijdbare kosten4. Conclusie o.b.v. classificatiematrix
Casestudies: Kruisvergelijking
11 van 29
#1. Kettingreactie van oorzaken en gevolgen
Casestudies: Kruisvergelijking
Gevolg
Optredende complicaties: Inconsistente tekeningen Gevolg effecten van
aangebrachte wijzigingen Onvoldoende
voorbereidingstijd
(Directe) Overschrijding kostenposten: Algemene bouwplaats
kosten Directe kosten Koop materiaal
Gevolg
(Indirecte) Overschrijding nevenposten: Salarissen Materieel Onderaannemers Lonen
Gevolg
Nr. 1 oorzaak in statistische onderzoeken: Gebrekkige
communicatie en gegevensuitwisseling
Oorzaak macro niveau
(statistisch onderzoek)
Oorzaak meso niveau
(projectniveau)
Oorzaak micro niveau
(budgetniveau)
Oorzaak voor organisatorische
en maatschappelijke complicaties
Omvang vermijdbare kosten met gemiddeld 43% te
reduceren met BIM
12 van 29
Direct te reduceren met BIM:Algemene bouwplaats
kostenDirecte kostenKoop materiaal
Indirect te reduceren met BIM:SalarissenMaterieelOnderaannemersLonen
BIM
Casestudies: Kruisvergelijking
#2. Direct en indirect te beïnvloeden kostenposten met BIM
OverschrijdingManuren
13 van 29
#3. Hoofdoorzaken van vermijdbare kosten
Casestudies: Kruisvergelijking
Oorzaken 1e orde Medimall Ahoy Leyweg
1. Inconsistente tekeningen ● ● -
2. Organisatievorm met onduidelijkheden ● - ●
3. Onduidelijke afspraken directe partners/ opdrachtgever
●-
●
4. Gevolg effecten van aangebrachte wijzigingen ● - ●
5. Onvoldoende voorbereidingstijd - ● ●
6. Tekortkomingen installateur ● - -
7. Gemiste rol van engineeringsmanager ● - -
8. Krappe bouwplanning - ● -
9. Aanpassen PvE door aanvullende wensen. - ● -
10. Extreem veel meerwerk - ● -
Oorzaken 1e orde Medimall Ahoy Leyweg
1. Inconsistente tekeningen ● ● -
2. Organisatievorm met onduidelijkheden ● - ●
3. Onduidelijke afspraken directe partners/ opdrachtgever
●-
●
4. Gevolg effecten van aangebrachte wijzigingen ● - ●
5. Onvoldoende voorbereidingstijd - ● ●
6. Tekortkomingen installateur ● - -
7. Gemiste rol van engineeringsmanager ● - -
8. Krappe bouwplanning - ● -
9. Aanpassen PvE door aanvullende wensen. - ● -
10. Extreem veel meerwerk - ● -
14 van 29
#3. Hoofdoorzaken van vermijdbare kosten:
Procesplan werken met BIM
Casestudies: Kruisvergelijking
Wie, wat, hoe, wanneer?
1. Inconsistente tekeningen
2. Gevolg effecten van aangebrachte wijzigingen
3. Onvoldoende voorbereidingstijd
15 van 29
#3. Hoofdoorzaken van vermijdbare kosten:
Procesplan werken met BIM
Casestudies: Kruisvergelijking
Voldoet BIM, JA… mits:A: BIM goed wordt toegepastB: Juridisch wordt gefaciliteerd
16 van 29
#4. Conclusie o.b.v. classificatiematrix
Casestudies: Kruisvergelijking
Juridische vraagstuk:
Plichten en bevoegdheden van partijen m.b.t. wijzigen, aanpassen, onderhouden en beheren van data in de shared BIM server.
17 van 29
Hoofdvraag:Hoe kan BIM bijdragen aan het voorkomen van vermijdbare kosten in de realisatiefase en welke juridische vraagstuk dient hierbij opgelost te worden?
Bouwrecht: juridische vraagstuk
Custodianship
Hoofdvraag (herformuleerd):Welke juridische bepalingen dienen minimaal tot stand te komen om het custodianship bij het werken met BIM efficiënt te laten verlopen?
Hoofdvraag bouwrecht concreter geformuleerd
18 van 29
Vier belangrijke pijlers:1. Interactieve communicatie (Van Gulijk, 2011)2. Contractuele prikkels (Chao-Duivis, 2009a)3. Dejuridiseren van gedrag van partijen (Van Wassenaar en Thomas, 2008)4. Samenwerking faciliteren (Eastman, 2008)
Bouwrecht: juridische vraagstuk
Uitgangspunten en randvoorwaarden
19 van 29
Interactief communiceren gaat om proactief zijn. Huidige bepalingen zijn echter reactief. Contractuele prikkels en dejuridiseren van regels zijn noodzakelijk voor een open
communicatiestructuur. Geïntegreerde contractvormen hebben de voorkeur voor het werken met BIM. Iedere bepaling zodanig opstellen dat de 4 pijlers hierin te herkennen zijn.
Bouwrecht: juridische vraagstuk
Conclusie vooronderzoek:
20 van 29
Custodianship bepalingen
Figuur: Verplichtingen en bevoegdheden
Additional slides
21 van 29
Zender Multiple-ontvangers
AB
art. 1 lid 1 en 2 art. 3 lid 1 art. 1 lid 3 en 4
Coördinatie-overeenkomst op basis van:- Samenwerken- Interactief communiceren- Projectbelang
art. 2 lid 1,2,4 art. 3 lid 3 art. 5 lid 3
art. 5 lid 1 en 2 art. 2 lid 6 art. 6
art. 4 lid 2 en 6
art. 4 lid 3
art. 3 lid 2
art. 4 lid 5 sub c art. 2 lid 5
art. 4 lid 4 art. 4 lid 5 sub a, en b art. 2 lid 3
Data ownership
art. 4 lid 5 sub c art. 2 lid 5
ProjectteamBepalingen idem voor ontvangers
Opdrachtgever
Communicatieprocesmodel:
Unilateraal
Multilateraal
Bilateraal
BIMshared dataserver
22 van 29
BIMshared dataserver
Zender Multiple-ontvangers
AB
art. 1 lid 1 en 2 art. 3 lid 1 art. 1 lid 3 en 4
art. 2 lid 1,2,4 art. 3 lid 3 art. 5 lid 3
art. 5 lid 1 en 2 art. 2 lid 6 art. 6
art. 4 lid 2 en 6
art. 4 lid 3
art. 3 lid 2
art. 4 lid 5 sub c art. 2 lid 5
art. 4 lid 4 art. 4 lid 5 sub a, en b art. 2 lid 3
Data ownership
ProjectteamBepalingen idem voor ontvangers Unilateraal
Opdrachtgever
Communicatieprocesmodel:
Multilateraal
Bilateraal
art. 4 lid 5 sub c art. 2 lid 5
Coördinatie-overeenkomst op basis van:- Samenwerken- Interactief communiceren- Projectbelang
23 van 29
Zender Multiple-ontvangers
AB
art. 1 lid 1 en 2 art. 3 lid 1 art. 1 lid 3 en 4
art. 2 lid 1,2,4 art. 3 lid 3 art. 5 lid 3
art. 5 lid 1 en 2 art. 2 lid 6 art. 6
art. 4 lid 2 en 6
art. 4 lid 3
art. 3 lid 2
art. 4 lid 5 sub c art. 2 lid 5
art. 4 lid 4 art. 4 lid 5 sub a, en b art. 2 lid 3
Data ownership
art. 4 lid 5 sub c art. 2 lid 5
ProjectteamBepalingen idem voor ontvangers
Coördinatie-overeenkomst op basis van:- Samenwerken- Interactief communiceren- Projectbelang
Opdrachtgever
Communicatieprocesmodel:
Unilateraal
Multilateraal
Bilateraal
BIMshared dataserver
Art. 1 lid 2: De opdrachtgever of de door namens hem aangestelde partij is verantwoordelijk voor het verlenen van autorisaties aan opdrachtnemers tot het datamodel.
Art. 3 lid 2: Alle partijen dienen minimaal leesbevoegdheid te hebben voor alle data die worden gesynchroniseerd met de shared dataserver.
Art. 3 lid 3: De opdrachtnemers bepalen zelfstandig voor het aanwijzen van schrijfbevoegdheden aan mede opdrachtnemers. Hierin laat het de in artikel 4 lid 4 bepaalde wijzigingsverzoek onverlet.
24 van 29
Conclusies & Aanbevelingen
Wat zijn de besparingen?Gemiddeld 43% van de totale vermijdbare kosten per project
Hoe dient BIM hiervoor ingezet te worden? sturen op coördinatie van informatie sturen op consistentie van informatie anticiperen op gegevensbehoefte van informatie
Op welke begrotingsonderdelen moet gestuurd en geanticipeerd worden? Algemene bouwplaats kosten (ABK) Directe kosten koop materiaal
25 van 29
Conclusies & Aanbevelingen
Aanbevelingen:
#1. Het BIM-proces dirigeren#2. Focus op beheers-aspect: kwaliteit#3. Engineeringsmanager als BIM-coördinator#4. Stel kennismanagement voorop #5. Efficiënter project voorbereiden#6. BIM in traditioneel contractvorm #7. Integreren groeikansen: Duurzaamheid en Lean Bouwen integreren in het BIM- werken
26 van 29
Conclusies & Aanbevelingen
#2. Focus op beheers-aspect: kwaliteit
27 van 29
Conclusies & Aanbevelingen
#6. BIM in traditioneel contractvorm
Validatie en consistentiecheck BIM data model Ontwerpende partijen langer betrokken houden in het bouwproces Ontslag ontwerpende partijen wanneer gegevensbehoefte toereikend is
Toepassing: Als addendum op de BIM voorwaarden voor geïntegreerde contracten
28 van 29
Faalkosten voorkomen tijdens de realisatiefase met interventie van BIM
Prakash Sewlal
Technische Universiteit DelftMaster Real Estate & Housing
BAM Utiliteitsbouw
05 juli 2012
Faalkosten reductie ca. 3%
11,3%
8,3%besparing € 1,8 mld. per jaar
Additional slides
Lean Bouwen betekent dat een volgende activiteit pas wordt uitgevoerd wanneer de voorgaande erom vraagt, meerwaarde: meer klantwaarde minder faalkosten Meer commitment kortere doorlooptijden
30 van 29
BIM- coördinatoren
Additional slides
31 van 29
BIM coördinator
BIM coördinator
BIM coördinator
BIM coördinator
BIM coördinator
Afgevaardigde BIM-coordinatoren
Projectteams/ Opdrachtnemers
BIM coördinator
BIM shared dataserver
Projectteam
Digitaal archief
Opdrachtnemer, Bijv. aannemer
Art. 4 lid 2Art. 4 lid 2
Art. 5 lid 3
Art. 6 lid 1
BIM- coördinatoren:
Additional slides
32 van 29
Toetsing informatieverplichtingen: opdrachtgever aannemer adviseurs
Toetsingskader: UAV 2012 UAV-GC 2005 DNR 2011 VGBouwmodel 1992
Additional slides
33 van 29
Informatieplicht opdrachtgever:
Art.12 DNR 2011 ; algemene zorgplicht jegens adviseursPar. 12.3 en 12.4 UAV 2012 ; onderzoeks- en klachtplichtPar. 3. UAV-GC 2005 ; tijdig verstrekken van informatie aan opdrachtnemersArt.5 lid 1 VGBouwmodel ; tijdig kenbaar maken van wensen en verlangensArt.6:58 BW ; een medewerkingsplicht van de opdrachtgever (schuldeiser)
1. Interactieve communicatie
Geen specifieke verplichting voor de opdrachtgever om (interactief) informatie uit te wisselen.
Additional slides
34 van 29
Conclusies & Aanbevelingen
Kan BIM helpen faalkosten te voorkomen?Jazeker
Oorzaak Op te lossen met BIM1. Inconsistente tekeningen Ja2. Organisatievorm met onduidelijke afspraken Nee3. Onduidelijke afspraken directe partners/ opdrachtgever Nee4. Gevolg effecten van aangebrachte wijzigingen Ja5. Onvoldoende voorbereidingstijd Ja
35 van 29
Informatieplicht aannemer:
Par. 6.14 UAV 2012 ; waarschuwingsplichtPar. 4 lid 7 en 8 UAV-GC 2005 ; waarschuwingsplicht Art.6 VGBouwmodel ; ter beschikking stellen van ervaring en deskundigheid
1. Interactieve communicatie
Geen specifieke verplichting voor de opdrachtgever om (interactief) informatie uit te wisselen.
Additional slides
36 van 29
Informatieplicht adviseurs:
DNR 2011 ; precontractuele plicht tot het uitwisselen van informatie. Art. 11 lid 5 DNR 2011 ; informeren over uitvoering opdracht.
1. Interactieve communicatie
Geen specifieke verplichting voor de opdrachtgever om (interactief) informatie uit te wisselen.
Additional slides
37 van 29
4. Samenwerking faciliteren
Koopmodellen Delegatiemodellen Onderhandelingsmodellen
Turnkey Traditionele bouwproces Bouwteam
Brochureplan Management contracting Design and Build
General contracting
Voorkeur: Design & Build Bouwteam Turnkey
Bron: Maas (1997)
Bouwcontractmodellen:
UAV 2012 behoort niet meer tot toetsingskader
Additional slides
38 van 29
% BIM kans
40%60%60%70%90%90%90%80%80%60%70%70%40%40%40%20%20%
Note: Percentages ‘BIM kans’ zijn een indicatie en vormen derhalve geen wetenschappelijk onderbouwde getallen.
Overschreden kostenposten
StafkostenTijdelijke install. bouwStroomverbruikOnderstempeling zwembadLevering betonKalkzandsteenKant en klaar mortelsSteni panelendiverse staalAanbrengen Steni-panelenzaag en boorwerkBrandwerend afwerken sparingenstucwerk houtConstructeurAdviseur install.Plantoetsen bouwk. Plano kosten
[%] overschrijding
22%37%
131%65%5%
61%90%35%
353%24%5%
34%109%
5%5%
157%20%
Proces TO BE
Bron: EGM Architecten
Additional slides
39 van 29
Engineeringsmanager
3. Maatregelen van BAM:
XD4ALL (BIM) XD4ALL (BIM)
Traditioneel
Design & Build
Design, Build, Finance, Maintain,
Operate
Bouwteam
Turnkey
Design, Build, Maintain
Programma Ontwerp Uitwerking Realisering Beheer ExploitatieFinancierin
g
Opdrachtgever
Opdrachtgever
Opdrachtgever
Opdrachtgever
Opdrachtgever
Opdrachtgever
Architect Aannemer Opdrachtgever/ exploitant
Arch. Aannemer Opdrachtgever/ exploitant
Bouwteam(aann., arch.., opdrg.)
Aannemer Opdrachtgever/ exploitant
Aannemer Opdrachtgever/ exploitant
Aannemer Opdrachtgever/ exploitant
Concessiehouder (aannemer., financier, exploitant, beheerder)
OG
Arch.
Arch.Conc
.OG Conc.
Werkveld E-manager
Bron: Koolwijk (2006) Projectalliantie.
Additional slides
40 van 29
Additional slides
Contractuele relaties:
41 van 29
Stafkoste
n
Tijdeli
jke in
stall.
bouw
Stroomve
rbru
ik
Onderstem
peling z
wembad
Leveri
ng beto
n
Kalkzan
dsteen
Kant e
n klaa
r morte
ls
Steni p
anele
n
diverse
staa
l
aanbren
gen st
eniplat
en
zaag e
n boorwerk
Brandwere
nd afwerk
en sp
aringe
n
stucw
erk hout
Constructe
ur
Adviseu
r insta
ll.
Plantoets
en bouwk.
Plano ko
sten
€ - € 20,000 € 40,000 € 60,000 € 80,000
€ 100,000 € 120,000 € 140,000 € 160,000 € 180,000 € 200,000 € 220,000 € 240,000 € 260,000 € 280,000 € 300,000 € 320,000 € 340,000 € 360,000
Proces TO BEFactsheet
42 van 29
Meerwaarde voor opdrachtgever (benefit)
Waarde
Prijs
Kosten
Meerwaarde voor opdrachtnemer (profit)
Additional slides
Meerwaarde opdrachtgever en opdrachtnemer
43 van 29
Additional slides
Interne voorwaarden:vakmanschap motivatie van projectteammedewerkers kwaliteit van hun tools Bezettingsgraad personeel
Externe voorwaarden:Samenwerking participantenProjectbelang vooropHeldere afspraken
Regievoering/ Proces management
KennismanagementProjectevaluatie a.d.h.v. prestatie-indicatoren
Interne en externe succesfactoren en regievoering
44 van 29
S WO T
Additional slides
SWOT-analyse
1. Integratie van ontwerp en uitvoering2. 3D gebouw geometrie3. 1 centrale bouw- én datamodel4. Hoge betrokkenheid en motovatie5. Kostenverlaging en tijdsreductie6. In een vroeg stadium de mogelijkheid
tot bijsturen7. Minder (geen) informatieverliezen8. Model analyse
1. Cultuuromslag2. Tijdrovend in de beginfase3. Afhankelijkheid van andere partners4. Juridische onvolwassenheid5. Kennis en kunde
1. Openheid en vertrouwen2. Commitment/ BIM denken3. Samenwerken4. Vroege betrokkenheid5. Complexe projecten6. Tijdwinst7. Kwaliteit8. Data snel (re)produceerbaar
1. Data uitwisseling standaard IFC2. ICT systeemvereisten3. Toegankelijkheid4. Digitaal beveiligen
45 van 29