Proefhoeve

Bottelare

1Proefhoeve Bottelare

Voederbiet, een gewas met een

toekomst voor een meer duurzame

veehouderij met tussenresultaten PWO feedbeet

14 februari 2017- Geel

LVC-studienamiddag

J. Latré1 , E. Dupon1, J. De Boever2, G. Haesaert3

2

1Faculteit Natuur en

Techniek (FNT)

HoGent

3Faculteit

Bioingenieurswetenschappen

Univeristeit Gent

Met dank aan A. De Vliegher (ILVO)

Proefhoeve

Bottelare

Geschiedenis • Beta vulgaris L. (Amaranthaceae,subfam. Betoideae)

• Sinds 1700 gekend als voedergewas

• Voorvader suikerbiet

• Grote variatie in types : evolutie naar hoger drogestofgehalte

• Belangrijk gewas in het verleden: 82000 ha in 1938 in België, hierna

cijfers Vlaanderen

– 1985: 12 100 ha

– 1995: 6 760ha

– 2000: 6 713 ha

– 2007: 2 607ha (-60%) daling o.a. door Rhizoctonia aantasting

opbrengstzekerheid, bewaring

– 2008: 3182 ha

– 2016: 3424 ha : terug heropleving (+8,4%, tweede jaar op rij stijging)

Proefhoeve

Bottelare

Geschiedenis…

1. lang , lag DS% 9% 2. stompvoet 3. oval 4. half-lang met laag DS% 5. half-lang met hoog DS% 6. half-suikerbiet – voeder/suikerbiet met hoog DS%

Proefhoeve

Bottelare

Waarom voederbiet?

1. Opbrengst

2. Samenstelling - voederwaarde

3. GAP : Goede Agrarische Praktijken

4. Robuustheid en productie

5. Milieu

14-2-2017 5

Research station

Bottelare

Proefhoeve

Bottelare

1 Opbrengstparameters

• Hoogste voederwaardeopbrengst /ha (80-100 ton vers/ha -14%DS-22%DS - 15-18tonDM/ha maar 20 ton kVEMeq/ha)

• Hoge smakelijkheid , opname

• Energierijk (vergelijkbaar met perspulp)

• Men kan eiwitkern sparen: voorbeeld

Maïskuil /voordroog 60/40 + 3 kg DS voederbiet

Zonder VB Met VB

Eiwitcorrector (kg)

Sojaschroot 1,8 1,3

Sojaschroot+koolzaadschroot

60/40) 2,8 2,0

Source : De

Vlieghere A.

(ILVO),2015

Proefhoeve

Bottelare

2. Analyse - voederwaarde

• Variatien in RE( 9-16%) en As (9-17%)

• VEMOS : 1186= stabiel VEMDS : ifv. As-gehalte: 1186 x (1000 – g Ash/DS)/1000

• 100 g DVE/kg DS !

• Opgelet !: arm in Ca, P en Mg

• rijk aan K en Na (! Opgelet droogstaande)

Bron : De Brabander

et al. 2005

DS RE RC As Suiker* VOS VEM FOS DVE OEB SW

% g/kg DS g/kg DS g/kg DS g/kg DS % op DS g/kg DS g/kg DS g/kg DS op DS

Voederbiet 14-17 120 60 125 575 91 1035 760 100 -35 1,05

Perspulp 22 100 200 75 30 89 1060 730 110 -65 1,05

Maïskuil 32-38 75 205 47 0 74 940 530 53 -38 1,75

Graskuil 35-50 175 250 120 80 74 870 560 70 40 3

*klassieke voederbiet

Proefhoeve

Bottelare

FOS --- DVE

(Ilvo Dier)

11 februari

2015 Proefhoeve Bottelare UGent-

HoGent, Waarloos

Proefhoeve

Bottelare

3. GAP : Goede Agrarische Praktijken

• Lange groeiperiode mogelijk en compensatorische groei na droogteperiode = maximalisatie opbrengst

• Meer vruchtwisseling : past in GLB : derde teelt

• Vroeg zaaien

• Voederbiet blijft doorgroeien in de herfst

• Let op : oogstrisico , schade vorst

zaaien VOEDERBIET oogsten

groeiperiode

MAIS

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

januari

febru

ari

maart

april

mei

juni

juli

augustus

septe

mber

oktober

novem

berdece

mber

Proefhoeve

Bottelare

4. Robuustheid - opbrengst • Lange groeiperiode met compensatorische groei

• Voederbiet kan een hogere

robuustheid/opbrenstzekerheid bieden –

risicospreiding en een doorbraak betekenen in maïs

monocultuur systemen

• Energie-opname minder afhankelijk van granen (lees

mycotoxinen)

• Effecten op melkproductie : hangt af wat je vervangt

Bron : De Brabander

et al. 2005

Proefhoeve

Bottelare

Figuur 46: Invloed van voederbieten op

het melkrachtvoeret- en melkeiwitgehalte

(15 proeven

Proefhoeve

Bottelare

5.Goed voor het milieu!

• N- EXPORT : 250-500 kg/ha (versus maïs : 150-

200kg/ha)

• Voederbiet na grasland : diepe wortels en een lang

groeiseizoen verzekeren een hoge N-opname en een laag

nitraat residu – positief effect op de mineralenbalans van

het bedrijf.

13

“2014_Teelttech”

Nitraatstikstofgehalte in het bodemprofiel 0-90 cm (kg NO3-N/ha)

Merelbeke

2013

Grasland scheuren in het voorjaar – welk volggewas en hoe bemesten?

“ADLO project “grasland scheuren op maat van het milieu”

0

50

100

150

200

250

0 N biet Max.org. Biet Map4norm biet 0 N maïs Max.org. Maïs Map4norm Maïs 0 N gras Max.org. gras Map4norm gras

3/10/2013 19/11/2013 19/12/2013

3 i pl v 4 waarden:

150 kg/ha

Voeerbiet : beperkingen

1. Suikergehalte

2. Rhizoctonia solani

3. Beperkte bewaring

4. Werk : op zoek naar antwoorden

5. Tarra

14

Research station

Bottelare

Proefhoeve

Bottelare

1. Suikergehalte

• Let op met suikergehalte : risico voor

acidose

DS % Suikergehalte

(% VS)

Suikergehalte (%

op DS)

14 9.1 65

16 10.8 68

18 12.9 71

20 14.3 72

22 16.0 73

Bron : De

Vlieghere A.

(ILVO),2015

Proefhoeve

Bottelare

• Nooit meer dan 150g suiker/koe/dag !

Bron : De Brabander

et al., ILVO - 2005

Proefhoeve

Bottelare

Bron : De Vliegher A., ILVO,2015

2. Rhizoctonia solani

Proefhoeve

Bottelare

Rhizoctonia solani

• Bodemschimmel

• Talrijke anastomose groepen (AG); ieder een reeks

waardplanten

• Bieten gevoelig voor AG2-2 IIIb, AG2-2 IV, AG1, AG2-1

en AG5

• Wortelbrand en wortelrot

• Manifesteert zich sedert de jaren ’90 meer en meer

• Waardplanten: granen, grassen, maïs,

vlinderbloemigen, …, wel verschillende gevoeligheid

Bron :Haesaert G. en De

Vlieghere A. (ILVO),2015

Proefhoeve

Bottelare

Rhizoctonia solani

Groep Schade door de

ziekte

Vermenigvuldiging

van de ziekte

Bieten +++ +++

Aardappelen + ++

Maïs + +++

Raaigras - +++

Granen +

Bladrammenas, mosterd -

Wortelen +++ +++

Schorseneren +++ +++

Uien, Phacelia +/-

Bron :Haesaert G. en De

Vlieghere A. (ILVO),2015

Proefhoeve

Bottelare

Rhizoctonia solani

• Bestrijding : vruchtwisseling , via granen én

aardappelen cyclus doorbreken, groenbedekkers?

• Bestrijding: genetische resistentie moet voor de

oplossing zorgen:

– Resistente (tolerante) suikerbietrassen beschikbaar

– Resistente (tolerante) voederbietrassen:

• Beschikbaar : zie rassenlijst

• Hoge graad van resistentie vereist

(bewaarbaarheid) Bron :Haesaert G. en De

Vlieghere A. (ILVO),2015

Proefhoeve

Bottelare 21 14 februari 2017

3.Beperkte

hoodbaarheid

Research station

Bottelare

• Kuil: best in open lucht, op verharde bodem

• Bieten ademen en produceren warmte! Proces gaat sneller door bij warm weder

• Bieten laten afkoelen vooraleer men toedekt

• Bij grotere kuilen (3m hoog) onderaan een ventilatiegleuf aanbrengen

• Lichte vorst: strobedekking volstaat

• 8-10° vorst of dagvorst: folie over strolaag

• Vorst voorbij: folie terugrollen zodat warmte kan afgevoerd

• Gezonde voederbieten hebben de laagste

bewaarverliezen van alle ruwvoeders

• Bij goede bewaring: 3-5% over de ganse

bewaarperiode (een open vraag ?)

• Tot maart: verliezen verwaarloosbaar

• Gewassen bieten: 1 week houdbaar

• MENGKUILEN : zie verder

Bron :De Vlieghere A.

(ILVO),2015

Proefhoeve

Bottelare

• Belangrijke werklast in het verleden!!

4. Werk en werklast : op zoek naar

oplossingen

Proefhoeve

Bottelare

Antwoord : moderne teelt van voederbiet

• Precisiezaai

• Onkruidbeheersing met FAR system

• Oogst met 6rijige rooiers

• Bewaring in hoop en gemechaniseerd voederen

• Of bewarin in mengkuilen : met maïs, perspulp…

Proefhoeve

Bottelare

5. Grondtarra • Risico’s in natte omstandigheden

• Risico’s in zware kleigronden

• Rassenkeuze

• Rooimachines

14-2-2017 24

Proefhoeve

Bottelare

TEELTTECHNIEK : een paar

deelaspecten

14-2-2017 25

Proefhoeve

Bottelare

Rassenkeuze voederbiet : parameters

• Rhizoctonia solani

• Opbrengstparameters :DS% en verse opbrengst

• Triploïde rassen : snellere bodembedekking

• Tarra / Schieterresistentie (bij vroege zaai)

• Ziektegevoeligheid : Meeldauw, cercospora en roest (in suikerbiet wordt vaak eens behandeld)

• Vers voederen of gemalen : igv vers <15% Ds

• Mengkuilen : hoger DS% gewenst

• O.a.: Belgische Beschrijvende en aanbevelende rassenlijst voor voedergewassen en groenbedekkers 2017 : J. PANNECOUCQUE , J. VAN WAES , A. DE VLIEGHER en G. JACQUEMIN (ILVO) : online te vinden

14-2-2017 26

Proefhoeve

Bottelare

14-2-2017 27

Proefhoeve

Bottelare

Maximalisatie DS-opbrengst: vroeg zaaien

28

14 februari 2017

jaar Voorwaarden in april Meeropbrengst vroege zaai

1997 zeer droog + 150 kg DS/ha/dag

1998 zeer nat + 130 kg DS/ha /dag

1999 ‘normaal’-tamelijk nat + 60 kg DS/ha/dag

1980-1985: zaai begin april tav zaai na 15 april: + 55-70 kg DS/ha /dag

(E. van Bockstaele)

Geen raseffecten, toename in verse massa, niet in DS%

Bron :De Vlieghere A.

(ILVO),2015

• Zaaien eind maart- begin april ? – Ja, als de bodemvoorwaarden goed zijn

– Ras met goede schieterresistentie (stress)

– Goede zaaizaadkwaliteit

– Hogere opbrengst aan droge stof

– Geen effect op DS%, tarragehalte, loofproductie

Proefhoeve

Bottelare

Maximalisatie DS-opbrengst: laat oogsten

• Oogst verschuiven van 15/10 naar 5/11: 1500 kg DS/ha extra

• Latere oogst:

– Opbrengst verse massa neemt toe

– DS% neemt toe met 0.3% per 10 dagen

– Later oogsten is beter bewaren

– Risico op vorst:

• bieten eerst laten ontdooien en pas dan rooien

• rassen met hoger DS% minder gevoelig: iets dieper in de grond, hoger gehalte

aan suiker

• lichte vorstschade op het veld: 2 maanden houdbaar, apart inkuilen

• Bij de oogst: ontbladeren en niet ontkoppen omwille van de bewaring!

29

14 februari 2017

Bron :De Vlieghere A.

(ILVO),2015

Proefhoeve

Bottelare 30

14 februari 2017

Voederbieten in de maïskuil: voordeel/nadeel?

• VOORDELEN

– Alle werk voor en bij het inkuilen van de maïs

• Bieten vroeger oogsten (lagere productie)

– Langere bewaarduur van de bieten

– Voederbieten het ganse jaar in het rantsoen

– Minder kans op pensstoornissen (suikers omgezet in de kuil)

• NADEEL : te vroeg rooien voederbiet ,

organisatorische problemen!

Bron :De Vlieghere A.

(ILVO),2015

Proefhoeve

Bottelare 31

14 februari 2017

• Vooraf: zeer goede afspraken met de loonwerker

• Bieten in optimale condities oogsten tarra!

• Stockeren dicht bij sleufsilo (via afdekken met toptex goede

ervaring – opdrogen)

• Bieten versnipperen na eventueel voorreinigen

• Laagsgewijze biet en maïs

• Opletten sapverliezen:

– biet DS%<< maïs DS%

– DS% totaal >28%

• 120 ton/ha bieten (15%) en 50 ton/ha maïs (35%)

→ biet/maïs = minimaal 1ha/4,5ha

Voederbieten in de maïskuil: hoe?

Bron :De Vlieghere A.

(ILVO),2015

Proefhoeve

Bottelare 32

14 februari 2017

Voederbieten voor melkvee

• Voederbieten in het rantsoen:

– Hogere totale ruwvoederopname

– KV besparing

– 20 kg bieten aan DS=15% (3 kg DS): + 1-1,5 kg DS ruwvoeder

– 3 kg DS uit bieten, in beurten verstrekken (max 3,5 à 4 kg DS)

– Opgelet: voedering suikerrijke graskuil en tarwe! • Max 15% suiker op de droge stof in het rantsoen!

• Indien te hoog: te veel boterzuur in de pens, lagere melkproductie en extra verhoging vetgehalte

• Melkvetverhogend: 1-3 graden en melkeiwitverhogend: 0,05 -0,5%

• Opletten bij droogstaande koeien: rijk aan Na en K (kalfziekte)

Bron :De Vlieghere A.

(ILVO),2015

Proefhoeve

Bottelare 33

14 februari 2017

Voederbieten voor vleesvee

• Hoge energieconcentratie

• laag in eiwit (RE= 10%): aanvulling noodzakelijk

• Bevat veel suiker en weinig vezel dwz hoge FOS:

structuur aanbrengen

• Verstrekken van een compleet gemengd rantsoen is

voordelig (mengvoederwagen)

Bron :De Vlieghere A.

(ILVO),2015

Belangrijkste bottleneck : bewaring • Beperkte houdbaarheid

• Hoog suikergehalte in verse voederbiet : risico op acidose

• Minder Perspulp

• Ingekuilde pure voederbiet : hoge sapverliezen

• Ensiled pure fodderbeets : large juice losses

⇒ Onderzoeksproject: FEEDBEET (09/2015-10/2017)

Met steun van het Onderzoeksfonds van de Hogeschool

Gent (HoGent) i.s.m. ILVO Dier met steun van tal van

bedrijven

Research station

Bottelare

Co-financiering Feedbeet-project

• KWS : rassen met voederbieten met hoog DS% : feedbeet

• Gilles Holmer : rooiers

• Vervaet : rooiers

• VDW Constructie / Atelier Robert: machines reinigen, snijden en voederen…

• Tereos Syral and : Amyplus (AP) (bijproducten bio-ethanol – winning)

• Duynie Holding :distributie diverse bijproducten

• Socode : cichoreipulp (CP)

• Quartes

• Aveve

• Agriton : kuiladditieven • Lallemand – Sil-All : kuiladditieven.

Research station

Bottelare

Onderzoeksvragen PWO Feedbeet • Welke machines kunnen we inzetten voor de oogst,

reiniging, snijden, inkuilen en uitkuilen én voederen?

• Welke mengpartners kunnen we inzetten bij het inkuilen

om sapverlies te voorkomen?

• Wat is het effect van een kuiladditief?

• Wat is het effect van de inkuilduur? Kunnen we 1 jaar

bewaren?

• Wat is de voederwaarde (energie en eiwit) van de

mengkuilen?

Proefhoeve

Bottelare

• Vergelijking machines VDW:

– Bietenreinigingsmand

– Bietenreiniger/lader

– Bietenreiniger/versnijder

14-2-2017 37 Feedbeet – Stuurgroep jaar 1

Mechanisatie 2015-2016

Laden/Reinigen/Versnijden

Proefhoeve

Bottelare

• Ook beschikbaar : alleen snijden zonder

reiniging

Feedbeet

Proefhoeve

Bottelare

Conclusie vergelijking machines VDW

• Bietenreinigingsmand reinigde het beste

zonder veel schade aan de bieten

• Reiniger/versnijder gaf in grondtarra veel

meer kleinere bietenbrokken

• Gebruik toestel afhankelijk van:

– Beschikbaarheid verreiker

– Vers voederen vs. inkuilen

14-2-2017 39 Feedbeet – Stuurgroep jaar 1

Proefhoeve

Bottelare

Reiniger/Versnijder Santy

14-2-2017 40 Feedbeet – Stuurgroep jaar 1

Proefhoeve

Bottelare

Reiniger/Versnijder Santy

14-2-2017 41 Feedbeet – Stuurgroep jaar 1

Inkuilproeven/mengkuilen Werkpakket 2 en 3:

Uitgevoerde proeven eerste seizoen

Teelt Feedbeet

Mengpartners

Materiaal:

- Kubicontainers (KC)

- Microkuilen (MiK)

Methode inkuilen (KC/MiK)

Voederwaardering

- Verteringsproef schapen: energiewaarde

- Pensincubaties bij koeien: eiwitwaarde

Opbrengst voederbieten

Ras Opbrengst

(kg/ha)

Tarra (%) DS (%)* DS opbrengst

(kg DS/ha)

Debby 89.422 2,82 22,2 19.816

VB 1 103.063 3,20 20,6 21.272

VB 2 84.188 0,28 21,5 18.067

Ref 113.953 0,19 15,0 17.093

* Op basis van refractometer

14-2-2017 43 Feedbeet – Stuurgroep jaar 1

Proefhoeve

Bottelare

Voederbieten en mengpartners (15-16)

14-2-2017 44 Feedbeet – Stuurgroep jaar 1

DS RE NDF ZET SUI VEM DVEo OEBo

g/kg g/kg DS /kg DS g/kg DS

Amyplus (AP)1 904 168 392 218 82 1034 84 58

Chicoreipulp (CP)2 892 84 366 - 106 1010 99 -66

Maïsglutenfeed (MGF)2 887 200 324 269 5 1083 104 50

Droge bietenpulp (DBP)2 895 92 403 - 57 1039 107 -72

Bietenperspulp (PP)2 251 87 366 - 105 1062 110 -73

Kuilmaïs (KM)1 423 70 379 426 55 944 53 -42

Voordrooggras (VDG)1 396 93 574 - 78 810 58 -22

Stro (ST)2 862 33 781 - 0 418 2 -28

CCM2 650 100 97 666 9 1207 63 -12

Feedbeet2 220 52 80 - 755 1062 76 -57

Referentiebiet2 153 86 90 - 654 1062 79 -57

1VEM, DVE en OEB obv ILVO-data 2VEM, DVE en OEB obv CVB (2011)

Mix Partner

DM Chemical composition (g/kg DM) OMd enz VEM DVE

o

OEB

o

g/kg Cr Pr CF CFAT NDF Starch Sugar Cr Ash

Uns

ol

Ash

% /kg DM g/kg DM

Amyplus

(AP)1 904 168 104 52 392 173 82 56 - 88,9 1034 84 58

Chicory pulp

(CP)2 892 84 189 12 366 - 106 66 - 92,4 1010 99 -66

Maize

glutenfeed

(MGF)2

887 200 85 30 324 269 5 69 - 95,0 1083 104 50

Dry beet pulp

(DBP)2 895 92 192 19 403 - 57 61 - 92,6 1039 107 -72

Beet press

pulp (PP)2 251 87 184 8 366 - 105 92 - 93,2 1062 110 -73

Corn silage

(KM)1 423 70 175 32 379 426 55 38 - 74,0 944 53 -42

Pre-wilted

grass silage

(VDG)1

396 93 312 25 574 - 78 114 - 63,2 810 58 -22

Wheat straw

(ST)2 862 33 412 14 781 - - 68 - 40,3 418 2 -28

CCM2, 3 650 100 97 666 9 1207 63 -12

Feedbeet2 FB

Nov’15 220 51 40 2 80 - 755 42 19 100 1062 76 -57

Feedbeet FB

Fresh-Jan’16 192 59 48 6 127 - 530 69 41 94,2

Reference

beet (REF)2 153 85 45 6 90 - 654 100 41 99,6 1062 79 -57

Proefhoeve

Bottelare

Voorbereiding voor het inkuilen

Proefhoeve

Bottelare

1. MICRO KUILEN Ratio’s mengkuilen

silages Mengkuil: Feedbeet + Mix Partner

(FB+MP)

FB/MP

(FM-basis)

Ratio FB

(DM-basis)

FB+AP (Amyplus) 82/18 53

FB+CP (Cichoreipulp) 81/19 51

FB+MGF (Maisglutenfeed) 81/19 52

FB+PP (perspulp) 50/50 47

FB+DBP (droge pulp) 82/18 53

FB+KM (maïskuil) 61/39 45

FB+VDG (voordroogkuil) 59/41 44

FB+ST (stro) 80/20 51

FB+CCM (corn cob mix) 74/26 49

VBFB (feedbeet hoog DS) 100/0 100

VBREF (voederbiet laag DS) 0/100

Proefhoeve

Bottelare

Resultaten sapverliezen

14-2-2017 47 Feedbeet – Stuurgroep jaar 1

%FB

(op VS)

%FB

(op DS)

DSin

(g/kg)

DSuit

(g/kg)

DS verlies

(% DS)

Sap-

veries

(%DS)

Sap-

verlies

(%VS)

FBAP 82 53 340e 307a 21,9bc 6,0b 9,9bc

FBCP 81 51 347b 305a 14,3bc 0,0 0,0a

FBMGF 81 52 346c 302a 21,9bc 4,6b 6,3bcd

FBPP 50 47 236i 208bc 15,0bc 3,9* 1,6cd

FBDBP 82 53 342d 289a 19,2bc 0,0 0,2a

FBKM 61 45 299g 279ab 11,3c 4,1* 2,1cd

FBVDG 59 44 293h 297a 6,4c 3,1b 4,5cd

FBST 80 51 348a 339a 8,5c 3,1* 2,2cd

FBCCM 74 49 338f 321a 22,0bc 8,00* 14,8b

VBFB 100 100 220j 172c 49,6a 22,8a 31,2a

VBREF - - 153k 144c 34,3ab 21,3a 25,0a

SEM 14,0 4,1 2,0 1,7 SV *: berekend met DS sap van KC-proef

Proefhoeve

Bottelare

Kuilkwaliteit

Mengk pH AZ MZ Alc

Am-fr. Flieg (g/kg DS)

FBAP 4,20bc 23bc 25d 49bc 2,1e 87bc

FBCP 4,04cd 25bc 23d 30c 3,0cde 84bcd

FBMGF 4,33ab 11d 44c 69abc 4,9bc 97a

FBPP 3,76e 31b 41c 31c 4,4bcd 89bc

FBDBP 4,20bc 17cd 18d 63bc 2,5de 87bc

FBKM 3,78e 31b 55b 47bc 4,5de 91ab

FBVDG 4,41a 20bcd 24d 80ab 3,9bcd 86bc

FBST 4,33ab 28bc 25d 80ab 4,3bcd 83cd

FBCCM 4,07cd 21bcd 19d 39bc 3,4cde 84bcd

VBFB 4,04cd 29bc 39c 115a 5,6b 86bc

VBREF 3,92de 45a 68a 36bc 8,8a 77d

SEM 0,04 2,5 2,1 9,3 0,4 1,4

14-2-2017 48 Feedbeet – Stuurgroep jaar 1

Proefhoeve

Bottelare

Testen verhouding AP,CP en MGF

enerzijds en kuiladditieven anderzijds

• Bij hogere verhouding minder ds-verliezen

• Kuiladditieven (vnl. Inoculanten) : weinig

effect (pH) , enkel bij mengkuil met

perspulp positief effect op aerobe stabiliteit

14-2-2017 49

EM-silage (EM) (Agriton)

Sil-All 4x4 (4x4) (Lallemand – Sil-All)

Sil-All Fireguard (FG) (Lallemand-Sil-All)

Proefhoeve

Bottelare

Langer inkuilen : daling DS%

Proefhoeve

Bottelare

Mk Obj DSin

(g/kg)

DSuit

(g/kg)

% DS

verlie

s

pH

AZ MZ Alc

Am-fr. Flieg (g/kg DS)

FBAP 3M 340 322a 11,0a 4,20a 30b 27b 46a 3,01a 84a

6M 340 285b 18,2a 4,00b 40a 41a 23b 4,16a 86a

FBMGF 3M 346 307a 15,0a 4,33a 9a 43b 32a 5,45a 96a

6M 346 281a 21,6a 4,26a 13a 61a 47a 5,87a 95a

FBPP 3M 236 220a 8,9b 3,69a 30b 38b 17a 4,09a 88a

6M 236 194a 19,2a 3,60a 38a 55a 26a 4,48a 90a

FBKM 3M 299 281a 8,2a 3,74a 31a 57a 41a 4,71a 91a

6M 299 257a 16,2a 3,75a 31a 57a 34a 5,43a 90a

FBST 3M 348 258a 28,4a 4,38a 30a 26a 63a 5,07a 82a

6M 348 288a 20,3a 4,28a 31a 28a 75a 4,98a 84a

Gemid 3M 319 295a 9,9b 4,12a 31b 24b 42a 4,15b 87a

6M 319 275b 16,0a 4,01b 43a 29a 40a 5,08a 87a

Langere inkuilperiode : de fermentatie

gaat door ! Een paar voorbeelden

Proefhoeve

Bottelare

14-2-2017 52

Conclusies proeven microkuilen • Inkuilen van feedbeet met een droge mengpartner is mogelijk

en reduceert de verliezen significant , enkel CCM is niet

bruikbaar.

• FBMGF bevat veel alcohol

• Een kuiladditief brengt op basis van eerste testen geen

verbetering

• Langer inkuilen verhoogt de DS-verliezen, AZ,

ammoniakfracthe en vaak alcohol

Research station

Bottelare

Proefhoeve

Bottelare

2 Kubicontainers proeven (KC)

• Volume ± 1 m³; 500 kg

• 2 KC’s per mengkuil: 3M, 12M

• Bovenaan opengesneden

• Plastiek rondom zoals in

praktijk

• Sapverlies opvang mogelijk

• Aandrukken via plaat

Verteringsproeven met 6 hamels (1 met pensfistel)

• Latijns vierkant met 6 voeders:

– 100% hooi: structuurvoeder

– Verse voederbieten (VFB): 60% VFB + 40% hooi

(suikergehalte beperken)

• Zelfde FB als inkuilproef, maar vers versneden in

januari (VFB) en ingevroren

– FB + Amyplus (FBAP)

– FB + Chicoreipulp (FBCP)

– FB + Maïsglutenfeed (FBMGF)

– FB + Perspulp (FBPP)

14-2-2017 55 Feedbeet – Stuurgroep jaar 1

80% mengkuil +

20% hooi

Verteringsproeven met 6 schapen

• Dagporties afgewogen volgens gewicht schapen

tijdens uitkuilen en ingevroren:

14-2-2017 56 Feedbeet – Stuurgroep jaar 1

Proefhoeve

Bottelare Feedbeet

AP (14 d) start 08/02

VP 1 (7 d) 22/02

HP 1

(10 d)

VP 2 (7 d) 14/03

HP 2

(10 d)

VP 3 (7 d) 04/05

HP 3 (10 d)

Rust-week (7d)

25/04

VP 4 (7d)

02/05

HP 4

(10 d)

VP 5 (7d)

23/05

HP 5

(10 d)

VP 6 (7d)

13/06

HP 6

(10 d)

• 7 voeders: VFB, FBAP, FBCP, FBMGF, FBPP, FBDBP,

FBKM

• 3 koeien op rantsoen 50% GK/ 50% MK + KV

• 6 incubatietijdstippen: 0, 3, 8, 24, 48, 336 u

• Afbraakkarakteristieken: W, D, U en kD van RE, NDF, OS

• Berekening FOS, DVE en OEB (Tamminga et al., 1994,

2007)

14-2-2017 58 Feedbeet – Stuurgroep jaar 1

Bepaling pensafbreekbaarheid (nylonzakjes)

Proefhoeve

Bottelare

Kubicontainters : ratio’s

Mengkuil Ratio FB

(DS-basis)

Feedbeet/Meng

partner (VS-basis)

FBPP 47 50/50

FBKM 45 61/39

FBVDG 44 59/41

FBST 51 80/20

Mix silage Ratio FB

(DM-basis)

Feedbeet/Meng

partner (VS –

basis)

FBAP 53 82/18

FBCP 51 81/19

FBMGF 52 81/19

FBDBP 53 82/18

FBCCM 49 74/26

Proef 1 KC: Bevindingen bewaring

• FBCCM: heel veel

sapverlies (21,4%VS) en

vorming sap aan de

zandzakjes bovenaan

⇒ eliminatie beide kuilen

14-2-2017 60 Feedbeet – Stuurgroep jaar 1

Proefhoeve

Bottelare

Resultaten na 3 maanden (KC)

Meng-

kuil

FB (%

DS)

DS kuil

(g/kg) DS

verlies

(% DS)

Juice losses DS

sap

(g/kg)

Analyse sap (g/kg DM)

In Uit (% DS) (% VS) Alcohol Suiker RE

FBAP 53 343 328 10,9 1,5 2,3 221 17 303 83

FBCP 51 342 323 7,5 0,0 0,1 175 110 150 45

FBMGF 52 344 261 32,0 1,8 4,0 159 350 272 200

FBPP 47 236 222 7,6 0,3 0,7 102 31 53 34

FBDBP 53 343 308 13,5 0,0 0,0 - - - -

FBKM 45 301 285 14,2 2,2 6,0 110 181 35 85

FBVDG 44 293 308 -1,9 0,0 0,0 - - - -

FBST 51 350 283 22,8 0,0 0,0 - - - -

FBCCM 49 337 - - 11,5 21,41 182 82 317 54

VBFB 100 220 202 43,2 29,0 35,9 178 14 325 41

VBREF - 153 155 37,9 27,7 34,6 123 19 174 82

Proefhoeve

Bottelare

DS gehalte en chemische samenstelling

(KC) Meng

kuil

DM

(g/k

g)

Chemical composition (g/kg DM)

Suik

er RE RC RV Ras OK NDF

AD

F ADL

Zet

meel RNSP

Onopl.

as

Fr FB 192 530 59 48 6 69 818 127 66 8 0 183 41

FBAP 328 74 122 83 28 62 706 223 101 19 69 336 21

FBCP 323 49 76 123 10 66 725 229 152 13 23 473 36

FBM

GF 261 10 174 94 22 84 626 278 106 5 103 195 24

FBPP 222 16 81 133 11 83 692 237 166 22 0 488 46

FBD

BP 308 20 86 140 11 68 695 291 18 421

FBK

M 285 11 73 127 23 54 722 278 239 202

FBVD

G 308 50 87 237 24 79 573 455 161

FBST 283 13 51 242 11 76 619 496 189

VBFB 202 96 75 74 2 81 768 175 9 440

VBR

EF 155 42 101 81 4 135 679 156 426

Proefhoeve

Bottelare

Verteerbaarheid en energiewaarde

Mengk

Verteringscoëfficiënten (%) VEM

/kg DS

VEVI

/kg DS OS RE RC RVET OK

VFB 88,0 30,8 44,3 17,2 95,2 1047 1154

FBAP 83,7 68,7 62,2 71,8 89,3 1057 1144

FBCP 88,3 47,7 82,9 10,2 94,7 1080 1184

FBMGF 85,4 73,5 81,2 68,1 89,9 1050 1136

FBPP 89,1 57,5 85,1 14,8 94,8 1070 1174

14-2-2017 63 Feedbeet – Stuurgroep jaar 1

Proefhoeve

Bottelare

Eiwitwaarde (Tamminga et al., 1994)

RE BRE DVBE DVBE FOS DVME DVMFE DVE OEB

g/kg DS % g/kg DS

VFB 59 38,2 72,6 18 777 74 11 81 -82

FBAP 122 21,1 77,9 22 662 63 14 72 -6

FBCP 76 35,3 86,0 26 751 72 11 87 -66

FBMGF 174 20,3 80,5 32 637 61 13 79 39

FBPP 81 40,9 80,3 30 730 70 11 89 -65

FBDBP 86 45,0 82,7 35 733 70 11 95 -67

VBKM 73 32,8 73,0 19 610 58 16 62 -45

14-2-2017 64 Feedbeet – Stuurgroep jaar 1

Proefhoeve

Bottelare

Vergelijking inkuilproeven microkuilen

en Kubicontainers

Meng

Kuil Obj

DS

verlies

(% DM)

Sapverlies

DS uit

(g/kg) pH

AZ

(g/kg

DM)

MZ

(g/kg

DM)

Alc

(g/kg

DM)

NH3-

N/N (% VS) (% DS)

Gem.

SV 20,2

(14,0)

8,3

(11,0)

7,6

(9,1)

264

(66)

4,10

(0,23)

26

(10)

36

(16) 60 (29)

4,38

(1,94)

KC 18,8

(14,7)

7,0

(12,1)

6,3

(11,7)

267

(57)

4,00

(0,22)

31

(12)

40

(16) 44 (33)

4,70

(1,82)

Microkuilen geven vergelijkbare resultaten als kubicontainers :

ze zijn een goed model !

Proefhoeve

Bottelare

Wat na 1 jaar ?

14-2-2017 66

In Out (% DS) (% VS) Alcohol Suiker RE

68 53 343 328 10,9 1,5 2,3 221 17 303 83

371 53 343 292 26 1,2 1,9 206 29 320 75

68 51 342 323 7,5 0 0,1 175 110 150 45

371 51 342 317 9,7 - 0,1 172 128 91 50

76 52 344 261 32 1,8 4 159 350 272 200

371 52 344 285 25,6 1,6 3,5 161 405 193 206

78 47 236 222 7,6 0,3 0,7 102 31 53 34

373 47 236 204 18,5 0,1 0,3 102 28 38 28

68 53 343 308 13,5 0 0 - - - -

371 53 343 310 12,9 0,2 0,3 197 98 299 43

90 45 301 285 14,2 2,2 6 110 181 35 85

386 45 301 284 11,4 1,5 4 112 129 30 83

70 100 220 202 43,2 29 35,9 178 14 325 41

373 100 220 182 50,4 29,9 36 183 13 352 41

78 - 153 155 37,9 27,7 34,6 123 19 174 82

373 - 153 138 37,6 21,4 25,9 127 10 184 81VBREF

FBDBP

FBKM

VBFB

DS sap

(g/kg)

Samenstelling sap (g/kg DS)

FBAP

FBCP

FBMGF

FBPP

Mengkuil ID FB (%

DS)

DS kuil (g/kg)DS

verlieze

n (%

Juice losses

Conclusies proeven kubicontainer • Feedbeet met MGF had hoge drogestofverliezen

• De kwaliteit van de mengkuilen was goed : lage pH en

ammoniakfractie

• De energiewaarde van de mengkuilen was vergelijkbaar

met die van de verse feedbeet, met uitzondering van

FBKM.

• Het DVE-gehalte van de mengkuilen was iets hoger voor

FBDBP en lager voor FBKM

• Kubicontainers en microkuilen geven gelijklopende

resultaten

• Amyplus en cichorei-pulp tonen beloftevolle resultaten

om over te stappen naar de upscaling Research station

Bottelare

Pl anning 2016-2017 • BELANGRIJKE OPMERKING : nog geen definitieve

resultaten : meer in digitale brochure eind project!

• Inkuilen van volledige biet in maïs (kubicontainer)

• Andere mengpartners

• Kuiladditieven : nieuwe combinaties

• Economie

• Opschaling op bedrijfsniveau: CP and AP ; maken van

een worstkuil : ism landbouwers Marc Vandervennet en

Kris Ally en op ILVO Dier

• Demonstratie dag (oogst en inkuilen 18/02/2017)

Research station

Bottelare

Marc

VDVennet :

met CP

Kris Ally

met AP

Bedankt voor uw aandacht !

Research station

Bottelare

Meer info : elien.dupon@hogent.be / joos.latre@hogent.be