şiir bülteni aylık

Anita Sezgener - Nazlı Hamurcuoğlu - Filiz İzem Yaşın - Petek Sinem Dulun - Muhammet Özmen - Ertuğrul Rast - Ümit Güçlü - İsmayil Sakin - Ali Er-bil - Murat Çelik - Keith Waldrop- Ercan Y. Yılmaz

mayıs 2015

sayı: 3

dün dağlarda dolaştım

evde yoktum

2

Deneysel Şiir’i ekolleyebilir miyiz? Deneyelim (2) : Ekolleme fikrime genel-de olumlu tepkiler geldi. Adana’yı neden bu sınıflandırmaya dahil etmediğim soruldu. Açıklayayım : Adana, İstan-bul’a taşınmaktadır. Dergileriyle yaptığı çıkışı İstanbul’a, yani merkez kabul ettiği şehre taşıyarak bir yere varmak istemektedir. Sahneyi, gücü İstanbul görür. Bu yüzden Adana yoktur, kendisi olamamıştır, kendisi olmak istememiştir. Bu yüzden Adanalı şairlerden bazılarını İstanbul başlığı altına yazdım. Bazıları-nınsa “deneysellik”le ilgisini göremedim.

cemal süreya

murat çelik

3

İstanbul Ekolünde Ahmet Güntan, Tarık Günersel, Ömer Şişman, Serkan Işın, Franko Buskas, Aslı Serin (olabilir). Konya Ekolünde ise Murat Üstübal, Bülent Keçeli, Mehmet Mümtaz Tuzcu, Osman Erkan (olabilir). İki ekole de yakın isimler var: Mustafa Irgat, Anita Sezgener, Efe Murad ve Cem Kurtuluş. Ba-rış Özgür, kitaplaşmamış şiirleriyle Konya’ya yakın; ismi deney-selle anılmayan Yavuz Altınışık’ı da (Makyaj Hatası kitabıyla) bu başlığın altına yazabiliriz.

Birtakım Ozanların Birtakım Şiirleri : “Sabahattin Kudret Aksal, kendisiyle yapılmış bir konuşmada, etkilendiği şairler ko-nusundaki soruya şu karşılığı vermişti: ‘Kuşkusuz, etkilendiğim ozanlar oldu. Önce şunu söylemeliyim: hiçbir ozan yeryüzüne şiirin kuralı ve birimiyle gelmedi. Ben de şiiri başka ozanlar-dan öğrendim. Şiir sevgim de bu yoldan oluştu. Ozanlık, şiiri sevmekle başlar. Şiirse, bir kavramdır ama, ondan öte, birtakım ozanların birtakım şiirleridir.’”

Bu alıntı Cemal Süreya’nın Folklor Şiire Düşman kitabından. Birtakım ozanların birtakım şiirleri cümlesi beni düşündürdü. Etkilendiğim, etkisini yansıttığım şairleri tam olarak bilemem elbet, bu bir ölmeye-yakın-bilinen-dağar’dır bana kalırsa. Şiir sevgimi ise hemen aklıma gelen iki şiir temsil ediyor : Sezai Karakoç’un Şahdamar kitabından “Tahta At” ve Mustafa Irgat’ın Ait’siz Kimlik Kitabı’ndan “At Gözü” şiirleri. (At’lar tesadüf). Bu

“ Birtakım ozanların birtakım şiirleri cümlesi beni düşündürdü. Etkilendiğim, etkisi-ni yansıttığım şairleri tam olarak bilemem el-bet, bu bir ölmeye-yakın-bilinen-dağar’dır bana kalırsa. ”

4

şiirleri neden sevdiğimi bilmiyorum. Bilmemek sevdiriyor belki, zaten sebep de aranmıyor. Şiir, şiiri sevmekle başlıyor.

Atın gözü imparatorluğumdur.Bir tabutun altına girer gibi kendimi yükseğe kaldırırım.

Seni bana getirsin ölüm yatağımdaykenKırık ayaklı tahta at

Şiirin Müslüm Gürseslere İhtiyacı : Müslüm Gürses

arabeskle başlayıp Teoman şarkılarıyla dünyadan göçtü. Konvansiyonel şairlerse hâlâ aynı şiiri yazıyor. Yeni’ye inan-mıyorum ben, yeni Garip’in yaptığıdır buna başka bir zaman değinirim. Fakat “güncelleme” mevcuttur. Yaşar Şairler şiirlerini güncelleyebildikleri ölçüde başarılı olabilirler. Bu güncelleme de “yorum” cesareti ister. (Harold Bloom’un Et-kilenme Endişesi kitabında bahsettiği “yanlış yorumlama” da denemeye dahildir.) Bu sebeple Müslüm Gürses’i örnek ver-dim. Konvansiyonel şairler kendi zeminlerinden uzaklaşmak istemiyor. Kanon orada sık geçirimli. Şiir ödülleri onların ayaklarını bağlıyor, vaat açık : “Böyle yazarsan ödül.”

Bitiş : Denemekten korkuyorsanız, tarihe, Behçet Necati-gil’e, Kareler’e bakın. Sene 1975.

(Ayrıca deneyen şairleri de bin yıllık kadim şiiri yeniden yorumlamaya çağırıyorum.)

5

Bağzı Şeyler :

Anita Sezgener’in Taşlık kitabının Geziyle, Gezinin parça-lılığıyla bir ilgisi var.

Serkan Gezmen’in şiir kitabını bekliyoruz.

Mehmet Can İnsperest’in karakterler oluşturduğu uzun bir şiiri var. Yayınlanınca mutlaka okuyun.

Hep düşünmüşümdür Utku Özmakas’ın Şiirimizde Milen-yum Kuşağı kitabında Nilay Özer ve Eren Safi’nin işi ne?

Bir sıkı şair : Celâl Soycan

ey insanın etine saplanan elma. / ey elmaya saplanan kurt-çuk. / çürümek canlıya has bir olguysa, / belki de çürümek için insan olduk. / belki de çürümek için insan olduk. (Ahmet Sarı, “Ete Saplı Elma”, Allah Ağrısı iç., Erzurum, 2010)

Bir eski kitap : Ankara İç Savaşında Üç Hainin Portresi, Ahmethan Yılmaz (2001)

Bir yeni kitap : Öte Geçeler, Fırat Demir (2015)

6

ANITA SEZGENER sentaksın iç gıcırtısı

gramerin içine doğduğumuz yetmiyorbir de süte koşuyoruz memedenensest korkmaları kopmalar vesaireayna bir işlev görüyor kesingidip gidip pipisine bakıyor sırıtıyorne zaman hayvanlar suya iniyor ikizleşiyor her şey

şimdi yüzünü seveyim desemçekirdek aileyiher türlü aileyidönen koltuklarıakan kirecisokup sokup duran geçmişi ama yüzünü sevmem yetmiyorbir de geçip karşına geçip anlamamseni anlamam peki anlarsamöyle değil işte onaylamış olmamçocuk bu dişlerini geçirir vallahi buza dönerizseni anlamam devirir mi yatak başlarındaki sarkıtlarıbiz cinsiyetli oluruz oysa yalnızca yetişkin olmamız.

7

NAZLI HAMURCUOĞLU

içindekileri hiç sevmeyen bir evin keşke deprem olsa’sı

Burada bazı konuşmalar çok sesli yapıldı.Duvarları boya boya, çatlat çatlat,sızsın aralardan misafirlere şantaj kimsenin görmedikleri.Bir gün duvarlar göze girecek. Sen ağlamayı bir de o zaman göz.Üzgün ayakların yığdığı uzun bacaklar koltuktaderinin derine kavuştuğu tükenmez oturmaklar,yıkanınca bile izi geçmeyen.

O halının hiç basılmayan orası yüzünden o halı tam halı değil. O masada pirinçler yendi, tabaklarda çiçekler pembe kuru, çatalların uzayan kirpikleri ve televizyonsuzluk huzuruo ev değil, burada bazı geceler boğazda yaşayan bir ejderhayla ısınıldı.Dışarı çıkalım mı?Dışarı çıkmayalım.Dışarısı çok yakın, o gelsin.

Mutfak dolaplarının içinde geceleri kendini kesen kavanozların boğa azdıran kırmızı kapaklarıonlar hayata kalmanın değil tuzu biberi hem de pul;onlar kan, onlar kan, onlar kan. Onlar acı.

8

FILIZ IZEM YAŞIN

akrep ikizleri kahvaltıda yer-1

evine yirmi metre BU merdivenuzakta belki de BEN tutulacağım.gündüzlerin meşru gücü, küçükküçük BIR dünya modelliyoruzham hakkın yanına özgürlük,ÇOK gerçek diyoruminsan, kavram, permütasyon

• flaşı açık beş dakika

9

bacaklarım BIR şeyler istiyor/ısıtıyor da metroda kişisel çizgi tarihimizdünya BIR tutorial cenneti evrimtelaşa dayanmaz az çok gerçek öz mahkum hiç başka (?)

• çıt

inanacak ne varsa inliyor -sen de tabihurç meseleleri gıyabında tek yumurta camiler, hastaneler başka ne alsancak, hutbe numaraları inliyor BEN işer/işemezkenapartman ağızlarına ÜÇ taksi BEŞ kişi

• kafamı aldırıyorum, çil.

10

PETEK SINEM DULUN

teknik yorum

mekanik duyular edindimdamarlarım elektrottanhızla geçerim hız rüzgardır sokaktasöz kümeleri hep apansız ‘buluntu’ derim kimine ‘ubuntu’ kimine göre ‘bulantıdır’ odüzelti, yorum sanatı değildir

11

küsüp kapatılınca otomatiğe alıyorumyeniden başlatıyorum yeni’dengerilim tuş takımında basınçarayüz sıcak, içdöküm donup katılaşıyor0-1-1-0-1 unut- hatırla-hatırla-unut-hatırlases, saçlarıma dolanmışsakoparılanı duyarım, duy yargılarlaevet, biraz didaktiktir etik tekrar ediyorum: düzelti, yorum sanatı değildir

sarmal sonsuzluktahırpalama, yoruyor kalp güç kaynağınıunuttum-hatırla-unut-hatırladım-hatırlaekipman olarak kontrol kalemi seçipyanlışları çize çizeveri yükleme, geri yükleme, yük getirme diye diyetekrar, tekrar ediyorum: düzelti, yorum sanatı değildir

erişim sıfırlandı……………….

12

MUHAMMET ÖZMEN

ırz-ı hal

parklara göz takan esmerliğim tavukluk etmezortabayırdaki kara köpekten kork sabaha sıvışırsamilk yumruğu vuran leblebinin zeka fişlemesinde ve maddenin tüm hallerindedevlete beni ve çocuğu sormaben hiç hiç ya da hep kadar katımadımben hiç yumruğumdaki horst ya da grabenben hiç adım kadar emin olmadım

(bu çok fazla bu el gördüğümkendini döverek ısınan çocuksoğuğa bunu yalvaran çocukuyku kapısında sığınak yazardöşünü övdüğünde çapaklanacak)

13

terlemek lüks-yaz kış tanımıyorum tüm buharlılarıbenimle konuşurken yağmur yüksekçe bir yere çıkıyor diyealnıma koyduğu beli otoritesinden sıyırıp alıyorumçünkü habitatımdaki arz ve talep dengesizbu el garibandan ekmek bölüyor çünkübu el yere debeli ve kan sıkıcı-adım gibi eminimo durağı geçemedik ama geçeli çok olduben çişimi tuttuğumla kaldım mesanemde veayı kapanlarında fakir umutçuklar takılıüstelikmeleklerin üşüştüğü yağmurdan üşüdüğümü alamıyorumçünkü rüyasına bakamadığım sevdiğimi çocukluk çağımda bana bellememiş elçünkü pençe divan-el pençe koşu bandı:-molozlardan hür demirler yürüt esmer artık eteğine kapanılacak bir balerin yok iyi dönemiyor dünya yine de döşmüyor ins

ıslak tavımda yürekcazımın ekmeğiyle oynandığı dururküçüyünce prometeus olur bandajlanırım

işçiler hep bir namaz ortası ölüesselamünaleykümverahmetullah-durmaksızın allahesselamünaleykümverahmetullah-bankayı üstüme yapsana

14

yağmurun iliklerime nakledilen termostatla bir ilişkisi olmalıbir dizi gelecek planı saklı kemiklerimdeçalışır ölmeklerden çalınanla aç ve hayalli ölmekle yağmurçalana bir ana tükürüğübizi bize getirmeye yetmeyecek bir analığınki gibi daha çokbu şartlar altındanefesimi tutmakla ancak kader bayılıyorumkarnıma kulak kesilmek beni vicdan ashabından ediyormidelerimize yediremediğimiz sustalı çanlar beni doğuçünkü o develer otobanlara kaymaz bu develer kaymamalıydışeyhim tütünü sert sarmış başka açıklaması dünya

çıngıraklı yılan deliğinde cümbüşmeclis dağılınca su içmeye koyulunyağmur rüzgarlı çişeleyince hedef saparbeni dişlerin güzelliği ele verirben köpek görünce vuslat görmüşe dönüyorumaksaraydan taşan fantastik kurgu yerimi hatırlatıyorsıfıra neresinden yaklaşırsam yaklaşayım kravatlar hep sonsuza uzuyor

komplo kurulmadı ben bir başıma kaldımkonum bildiriyorum:allah beni hala seviyor

15

tarlaların benim için düzülmediğini anlayınca belimi bıraktımçöp bitmez bir kaya bulup durmayı huy edineceğimdünya ağlama duvarı değilmeselaapartmana köpek girmesin-hayvanseverimet bulursam midemin üçte biri dolana kadar yerimgüzel kokan çiçekleri koparırım-çiçekseverimsevdiğimle rus ruleti oynamak isterimsevdiğimi ne kadar sevdiğimi hiç ölçmedim

ruhuma artık bir allah formatıiflahım iflasımın çeperini sıvazlıyor

(esmerin gavurluğu bağırda körtebliğe kaç çamaşır küfü ve kaç beyazlar için alnımdan vatanından gölge trafiğiki barbi bebek denenmiştir)

bu yağmurda lirden ve sanrallerden sızan sızıdır çiçeğiburnunda ölü benibeyaz poşetlerin tatmin etmediğini yaşamaktansa apar topar vicdan sipeceğim

esmerin döşünü yarıp kalbine baktın mı?

16

ERTUĞRUL RAST

elde bir yüz çağrısı

bir hayatın tasarı aşamasındayazalım ya da istersen kavga edelim “fikrin gerekliliği” üzerine düşünelim, üzerine diyorumaramızdan meyveler dökülsün, elma olabilirbu bir dünyanın başlangıcı olsun çocuk, dört yaşında bir çocuk

dökülenlerin hatrına adını bilelim, gerçekten bilelimtoplayalım fırat’ın altındaefendim hoş geldin diyelimbiz sadece alnı olan insanlar olmak istemiştikdeğil mi çocuk? dört yaşında bir çocuk

17

içgüdülerimizi bir kitapta toplayalım, üst üste koyalımokuyalım, fiiller önemlidir diyelim, eskiden olduğu gibiküçük anlatılara itiraz edelim, itiraz diyorumözerkliğimiz olsun bizim o, olacak bir gün çocuk, dört yaşında bir çocuk

susuzluktan başlayalım ya da istersendoğanın zindanını parçalayalım, zindan diyorumellerimizin durumuna inat, ellerimizi çok kullanıyorumgüçlü başlıklar koyalım, istersekelbette dünya büyük sözleri sevmektedir

bir yüz elde edinceye kadar uğraşalım çocukdört yaşında bir çocuk.

18

ÜMIT GÜÇLÜ

masalar ve melekler

bunlar en sevimli maskelerimaptalların eline geçmiş piçlerinyüzümde şimdi en korkunçlarıtiksindiğin söz iğrendiğin kişi nefret ettiğinbenmişim, saf, üzerine basılabilirsu almaya götürdüğümde susuz getirmeyenona çok güvenebilirsin seni sever-ona güvenebilirsin o bir melek-ona güven herkesten evlâdır inan-onun kahvesi bin yıllık

sonra ne oldu sonra anahtarlarının hiçbirikilitleyemedi kapıyı, dilini kapayamadıgurur kapıların kibir kapıların utanç kapıların hep açıkardına kadar açık sonra ne oldubeklediğin şeydi işte oldu Ümit uzatılan bir ipti Güçlü tutunmuştum parmağındaki metallerle kestin

19

bu taktığım kaçıncı maskebana bakma ben pis ve iğrencim incitirim senigözlerin dökülür akar aşağılara pul pulüzerine basarsın, canım acır

senin yukarılarından böyle düştümbir bardak latte yanında beş yüz on üç güniki metal parça uzaktan parlıyorbir sandalye üzgün ve haklı bana bakıyor, boşmasanın üzeri ıslak niçin ıslanmışaklımdan hızlı bir şekilde bir buçuk küsur yılarada birkaç felaket birkaç toplu ölümgecelerin üçünde kalkıp karanlık boş bir oda

soğuk bir bardak latte masanın üzerini niçin ıslatsınbirkaç metal parçası bütün parmaklarımı kesip döktü niçin

20

ISMAYIL SAKIN

yüksek ateş

37

yanlış şeytanları taşladım hepaçtımgöğsüme taş bağladımhangi ağzın kenarında bir kavis görsemhangi güne bir işaret düşsebohçamı açtım,taşları saçtım,gecelere düştüm,yanlış şeytanları taşladım hep

38

ben bir şiir yazsaydım,-o yaşadığınızı ilan eden afişler asıyorsunuz,megafonlarınız var,düğünler yapıyorsunuz,yılbaşlarınız, doğumgünleriniz varbeno bir kara kanatlı kelebeği doğup uçacaktım,onun uçtuğu yerde mutmain ölecektim.

21

39

bu ansızın gelip başımdan akan nedirsele katıp götüren küçük güzellikleri karataştan?sen hiç selin bir şarkıyla geldiğini,bir şiirle gittiğini,baskasını bırakmadığını karataştan,kenarların öyle jiletlendiğinihep değip söndügünü her esenliğingördün mü?

40

sen bir kavisin ne olduğunu bilir misin?o bir ihtimal, bir imkan,yazılana karşı yazıdan,-illa doğar, boşa yürür, kendin vururbirisyandır.

22

41

eğriler titrer,doğruların gerekliliği üstlerindedir,doğruların gerekliliği çeşitli kokularla üstlerindedir,doğruların gerekliliği çeşitli ebatlarda etler olarak üstlerinde-dir,doğruların gerekliliği çeşitli müntekim, adil, rahman ve rahim allahlar olarak üstlerindedir,doğruların gerekliliği şahit olunan dizilebilsin-söylenebil-sin-dizilebilsin gerekliliği olarak üstlerindedir,doğruların gerekliliği yatak-düşey, aşağlar-yukarı, enli-benli karşılaştırma cetvelleri olarak üstlerindedirdoğruların gerekliliği bir saatli bombadır, kanserin hemen yanında kayıtlıdır;üstlerindedir.eğriler titrer,an gelir, kırılır.

23

ALI ERBIL

flawless vıctory

bu sabah - kahretsin zaman belirttim- boru anahtarı şehre iniyorsize verecek bir sırrım yok zira elma neden üçe bölünmezben ki otobüse karşı koymakla meşhu.şair avına yaralı yaklaştı[ bu kısım ben öldükten sonra değerlenecektir]içime atıyorum, içime atmasam iyiydi konudan uzaklaşmak.seyreden cümleye yapalım intiharıdüşmenin yükseklikle ilgisi olmadığına dair rüzgarlakahramanca öpüştük, hayat kurtaracak bir virgül dahaki en fazla ankara’ya gidilebilir boru anahtarıyla.

sırtımı dönmesem uzlaşamayacağım insanlıkla

24

sol elim daha ağır takriben +700 gram boru anahtarıve siz kimsiniz ulanlı bölgesel darbe girişim merkez parktaa’ lar a’ dır z’ ler pezevenklerin elinde kalmıştır.boru anahtarı çok kararlı metal[ şair burada intikamını alacaktır]içime atıyorum, içime atmasam iyiydi budapeşte-kahretsin mekan belirttim-yazmasa yazmazdık şiir, olmazdık mollabelki şuraya bir kuş çizmişlerdir, bitmemiş bir kuşsorarlar kim, ne, nerede, ne zaman, nedennasıl?ahmet bize bunu ihanetiyle yaptı.biliniz, ekmek en iyi cumhuriyet gazetesine sarılırbu şiir vasati 161 sigarayla yazıldı.

25

- sarı kumaş dokunuphissi böldü

ara sıra tekrar, ara sırakravatını düzeltiyor- ofisin lambası neden eğriyüzüme neden baktı

biraz daha kalkbiraz daha otur

- bana şimdi lazımsıniçinde bulunduğuna,far gözümü çarpıyor

artık gelme

- fişler kendiliğinden korudu. okuma&yazma girişiminde bulunan

küçüğü- ilkin “ev” yazmayı

öğrenen hep annesiyle

kalır demek- baba yorgun heykel,

anten bozulmasıbaba garaja gittiğinde, baba futbol topu, baba sendika

MURAT ÇELIK

evler evler

26

- icatları kim kırıyor böyle, haneleri kim tutkalla boyuyor, çimleri kim :

yürüyor- komşulara sizi

ıslıkla çağıran hangi parmağında

yüzükle- hayat kuruyor,yüzük renk körlüğe yüzük, “simya” denen alay

- karlıkaranlığa bakıpgülümsenir, geçmiş vakitilk sevgili, dokunların ilkien zor unutma - sinema çıkışı, durağın tekinde. ben gene sakarlığımannem beni sakarlık doğurmadı. bunu söyleme- otele varmışızo beni içerde bırakmış.

otele varmışıziçerden ona bakmışım

27

- dudağın enkazı çoğalırken,

dudağın en konuk yeri- emip boşluk, emip ses çıkmasına üzgün, taşların

dik durmasınataşların kararmasına- apak ve kristalten kurur, ten blöf, taşırlar artık hayallere gelme artık hayallere gelme

28

- evlerinden duyardım, perde gerisinde. ev utangaçları, perde gerisindedillerini terk etmişler- süs balıkları olurdu,akvaryumlu birkaç renkduvarları yalıyan çiçeklerkomodin hep tıkış- senin çocukluğun da mı

yatalak kaldıdivan örtüleri, yastıklar :üzerinde ölmemiş kalmamış

- işte, bahçelerine çit çekip ışımış gözleriyle

döndülereldivenleri, kışı- kalsınlar, mevsim başka olunca, mevsim onlar için karamsar olunca- insanlar rüyalarına kalkmalı

insanlar, unutup eskiten

29

KEITH WALDROP

majeste Çeviren: Muhammet Özmen

Diğer ekonomiler arasında, ikisiyimakılların, biri cinli, diğeri huzur. Şiddetli titremek büyütür beni, o sırada piyasaya sürülen.

Çocukların düşmanı, antika küçük şeylerin, şakaların ve resimlerin. Düşmanıkomik sayfaların ve karikatürlerin,su içmelerin. Trajedi için oldukça kısa.

Nadiren büyük ya da uzak bir sefere sahiphep kazanılmış nesnesi içinde, görülebildiği için yabancı bir görev başarısızlığında, insan gelişiminin, o acil olgu.

30

O fatihlere sempati, yiğitçe yok olansoydaş felaketler, bir vasiyete sahiplermiş gibi. Daha belirgin görüngüler çok uzağa açılırlar, vazgeçerler, patlarlar.

O “içten ses” bir oyun oynuyor. Heves ve inatçılık. Ağız içine konumlanmış gizli bir görünmez. Çok iyi biliyoruz kişiliğe karşı iddia etmenin ne kadar korkunç olduğunu.

O bütün idil gözden kayboluyor. Güneye doğrusahil boyunca, aşağıdaki kentler arasında. O dağlık buruna doğru giden akıntının karşısında. Belki afallamış. Güvensizlik hariç değil.

Sen şimdi benim hükümlümsün. Fiziksel olarak ben kendimim. Kültürlü yaşamak, iyi davranışlarvarlıklı yemiş ve varlıklı içki. Evimin içindedüzen ve zarafet. Asker taşıyan diklik.

31

dün dağlarda dolaştım

EVDE YOKTUM

şiir bülten - aylıkmayıs 2015

sayı: 3

hazırlayan: murat çeliktasarım: hadde

evdeyoktumsiirbulten@gmail.com twitter: @evdeyoktumsbfacebook: facebook.com/pages/Evde-Yoktum/1562251974016131