Elsner PROGRAM 2015 Elsner

download Elsner PROGRAM 2015 Elsner

of 20

Transcript of Elsner PROGRAM 2015 Elsner

  • 8/18/2019 Elsner PROGRAM 2015 Elsner

    1/20

    14-15 listopada 2015www.sulislaw.pl

    http://www.sulislaw.pl/http://www.sulislaw.pl/

  • 8/18/2019 Elsner PROGRAM 2015 Elsner

    2/20

    Współpraca redakcyjna

    Uroczystość nadania imienia Józefa ElsneraSali Kongresowej i odsłonięcie tablicy pamiątkowej.

    Chór Grodkovia J. Elsner „O Panie Mój” W. A. Mozart „Modlitwa” F. Chopin Etiuda E dur po.10 nr 3 – opracowanie J. Lasocki „Mazur” – melodia ludowa

    W. Kazuro „Krakowiak” W. Kolagiew „Pokaż mi piękniejszy kraj” St. Moniuszko „Kum i Kuma”

    Łukasz Mikołajczyk – fortepianKwartet smyczkowy „Altra Volta”

    J.Elsner – Kwartet smyczkowy B – dur op. 8F.Chopin – Koncert fortepianowy f-moll op.21

    Allegro maestoso Larghetto Allegro Vivace

    godz. 20:00 - Sulisław Jazz ClubDuet Puma Piasecki & KonikiewiczJazzowe impresje na temat opery„Leszek Biały” J. Elsnera

    Patronat Honorowy:

    Patronat Medialny:   Partnerzy:

    Program festiwalu:

    część I 

    Sobota godz. 17:00Sala Kongresowa

    część II 

    {  {

  • 8/18/2019 Elsner PROGRAM 2015 Elsner

    3/20

    Koncert „Chopin fortepianowoi wokalnie” - Pieśni F. Chopina:

    Życzenie op. 74 nr 1 Wiosna op. 74 nr 2 Hulanka op. 74 nr 4 Precz z moich oczu op. 74 nr 6• Śliczny chłopiec op. 74 nr 8• Melodia op. 74 nr 9

    • Wojak op. 74 nr 10• Moja pieszczotka op. 74 nr 12• Nie ma czego trzeba op. 74 nr 13• Pierścień op. 74 nr 14• Narzeczony op. 74 nr 15• Piosnka litewska op. 74 nr 16• Śpiew z mogiłki op. 74 nr 17• Czary op. 74 nr 18

    Pieśni J. Elsnera• Pieśń o myśliwych• Dwie Marysie

    Wioletta Białk - sopranDamian Chróściński - tenorRadosław Rzepecki – barytonMirella Malorny - fortepian

    F.Chopin: Polonez-Fantazja op.61F.Chopin/L.Godowski - Studia:Des-dur op.10/3Es-moll op.10/6 F.Chopin/M.Bałakiriew - Transkrypcjana fortepian solo - Romanza(cz.II) z Koncertu e-moll op.11Hexameron-(Liszt,Chopin,Czerny,Thalberg,Pixis,Herz)

    Michał Kryworuczko - fortepian

    Program festiwalu:

    część I 

    Niedziela, godz. 17:00Sala Kongresowa

    część II 

    { {

  • 8/18/2019 Elsner PROGRAM 2015 Elsner

    4/20

    Szanowni Państwo,

    Mam ogromny zaszczyt i przyjemność zaprosić Państwa do uczestnictwa

    w unikatowym wydarzeniu muzycznym, jakim jest I Festiwal Chopin-Elsner. Bogaty

    program Festiwalu przewiduje między innymi występ jednego z tegorocznych

    uczestników Konkursu Chopinowskiego – Łukasza Mikołajczyka, który wykona Koncert

    f- moll Fryderyka Chopina. Będą mieli Państwo również rzadką okazję wysłuchania

    większości solowych pieśni Chopina i Elsnera w wykonaniu wybitnych solistów,

    a swoje wyjątkowe umiejętności wirtuozowskie zaprezentuje Michał Kryworuczko

    w recitalu chopinowskim.

    Przy okazji Festiwalu zapraszamy także do udziału w kilku wydarzeniach towarzyszących.

    Jednym z nich jest wystawa pt. „Józef Elsner – O wielkim Grodkowianinie, miłości do

    muzyki i życia” która zagościła w naszym Zamku dzięki uprzejmości Izby Pamięci Ziemi

    Grodkowskiej. Pierwszy wieczór festiwalowy zakończymy koncertem specjalnym

    w Jazz Club Sulisław – jazzowe impresje na temat opery „Leszek Biały” Józefa Elsnera.

    Drugiego dnia Festiwalu uczta muzyczna zostanie poprzedzona imprezą biesiadną

    „Sulisławskie Kulinaria”. Panie z 22 kół gospodyń wiejskich z terenu gminy Grodków

    przyrządzą najlepsze, regionalne potrawy, a każdy z gości będzie mógł popróbować

    wszystkich dań przy wspólnym stole.

    Mamy nadzieję, że zaproponowana przez nas formuła tego wydarzenia spotka się

    z zainteresowaniem naszych gości, a Festiwal Chopin-Elsner na stałe zagości w progach

    Zamku Sulisław i stanie się jedną z wizytówek naszego regionu i województwa.

    Jerzy BarPrezes Towarzystwa Inwestycyjnego BTA

    PACAMERA

    www.pacamera.com.pl

     AUTOR FOT.

  • 8/18/2019 Elsner PROGRAM 2015 Elsner

    5/20

    Szanowni Państwo,

    Witam Państwa bardzo serdecznie na kolejnej odsłonie jednego z najważniejszych

    festiwali naszego regionu Festiwalu Chopin - Elsner 2015. Dla wielu z Państwa,

     jak i dla mnie, jest to niezwykłe spotkanie poświęcone życiu oraz twórczości

    polskiego kompozytora, pianisty, dyrygenta, pedagoga Józefa Elsnera - Ślązaka

    pochodzącego z Grodkowa, znanego przede wszystkim jako nauczyciela Fryderyka

    Chopina. Koncerty festiwalowe oraz wydarzenia związane z jednym z czołowych

    przedstawicieli muzyki polskiej okresu klasycznego i wczesnoromantycznego

    gromadzą wokół siebie liczną rzeszę wielbicieli co napawa mnie dumą i radością.

    W latach ubiegłych gościliśmy na naszej scenie gwiazdy światowego formatu:

    Konstantego Andrzeja Kulkę, Janusza Olejniczaka, Wandę Wiłkomirską, Stanisława

    Drzewieckiego, Halinę Czerny - Stefańską oraz wielu innych znanych i cenionych

    artystów. Festiwal Elsner - Chopin jest dla mnie wydarzeniem kulturalnym

    z ogromnymi tradycjami, promującym muzykę klasyczną, znikającą z mediów,

    a przede wszystkim ze świadomości młodego pokolenia. Żywię nadzieję, że

    koncerty z udziałem polskich wykonawców odkryją na nowo walory muzyki

    poważnej oraz dostarczą Państwu wielu niezapomniacych wrażeń.

    Tegoroczny festiwal Chopin - Elsner 2015, po raz pierwszy odbywać się będziew niezwykłym miejscu - Zamku Sulisław.

    Serdecznie zapraszam Państwa na koncerty festiwalowe, życząc jednocześnie

    wspaniałych i niezapomnianych wrażeń oraz ogromnej uczty duchowej.

    Marek AntoniewiczBurmistrz Grodkowa

    Robert Maliszewski

    www.fotogrodkow.com.pl

     AUTOR FOT.

  • 8/18/2019 Elsner PROGRAM 2015 Elsner

    6/20

    Jacek WoleńskiKierownictwo artystyczne i prowadzenie koncertów

    Konferansjer, dziennikarz muzyczny, popularyzator

    muzyki, stały współpracownik Toruńskiej OrkiestrySymfonicznej, Filharmonii Zabrzańskiej, Opolskieji Częstochowskiej. Prowadził koncerty większościpolskich orkiestr symfonicznych i kameralnych,w tym Filharmonii Narodowej, Sinfonii Varsovii,Polskiej Orkiestry Radiowej, Orkiestry Amadeusczy NOSPR, a także zagranicznych, jak ChicagoChamber Orchestra, Josef Lanner Orchester, ViennaJazz Orchester, Mozarteum, Juilliard Quintett,Wiener Kammerorchester, Orkiestra KameralnaCamerata Janacek. Stały prelegent festiwali muzyki

    organowej i kameralnej w Kluczborku, Wołowie,Zabrzu, Wrocławiu, Oleśnicy, Namysłowie, Toruniu.Dyrektor artystyczny festiwali: Śląski Festiwal im. L.vanBeethovena, „4 pory roku” w Kielczy, LoretańskieWieczory Organowe w Głogówku, „Silesia-Pradziad” w Kędzierzynie Koźlu. Pomysłodawcai kierownik artystyczny festiwali: im. M. Brosigaw Paczkowie, im. K. M. von Webera w Pokoju,

    Lądeckie Lato Muzyczne w Lądku Zdroju, Piekarski

    Salon Muzyczny w Piekarach Śląskich, „Koncerty podRenesansowym Stropem” w Tarnowskich Górach,„Muzyczne fascynacje” w Radzionkowie, „Ad DeiGloriam u św. Jacka” w Bytomiu. Prowadził takżeprogramy telewizji katowickiej „Gwiazdy NocnychMarków”, festiwal Very Special Arts, Targi OPRECH96 i 97, programy radiowe w Polskim Radiu, imprezyplenerowe, przesłuchania MiędzynarodowegoKonkursu Wokalistyki Operowej im. AdamaDidura, imprezy jubileuszowe itp. Publikował m.in.w Ruchu Muzycznym, Welcome to Upper Silesia,

    Życiu Muzycznym, Dzienniku Zachodnim, ŻyciuBytomskim, Nowej Trybunie Opolskiej, GazecieKrakowskiej, Górnośląskim Diariuszu Kulturalnym,Trybunie Śląskiej, Śląsku. Jest laureatem NagrodyMarszałka Województwa Opolskiego w roku 2010za wybitne osiągnięcia artystyczne. W roku 2012udekorowany medalem Gloria Artis przez MinistraKultury.

    Urodzony w 1993 roku w Siemianowicach Śląskich.Absolwent Państwowej Ogólnokształcącej SzkołyMuzycznej w Katowicach w klasie fortepianu dr AnnyGóreckiej. Obecnie studiuje w Akademii Muzycznej

    im. Karola Szymanowskiego w Katowicach u prof.Zbigniewa Raubo. Swoje umiejętności rozwijałuczestnicząc w seminariach, warsztatach i kursachpod kierunkiem takich wybitnych pedagogów, jak:prof. Andrzej Jasiński, prof. Waldemar Andrzejewski,prof. Anna Malikova, prof. Jan Gottlieb Jiracek. Jestlaureatem ogólnopolskich i międzynarodowychkonkursów pianistycznych. W 2008 roku otrzymałI nagrodę ex aequo oraz Nagrodę Specjalną prof.Elżbiety Stefańskiej za najlepsze wykonanie utworu

    Jana Sebastiana Bacha na X Konkursie Pianistycznymim. Ludwika Stefańskiego i Haliny Czerny-Stefańskiejw Płocku. W 2010 roku zajął II miejsce na XVIOgólnopolskim Konkursie Pianistycznym w Koninie

    oraz uzyskał III nagrodę na MiędzynarodowymPodkarpackim Konkursie Chopinowskim w Rzeszowie.W 2013 roku otrzymał III nagrodę na OgólnopolskimKonkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina

    w Warszawie. Jako kameralista zdobył szereg nagródi wyróżnień m.in.: II miejsce na V MiędzynarodowymPodkarpackim Konkursie Duetów Fortepianowychw Rzeszowie w 2011 roku oraz II miejsce w Triofortepianowym na XII Międzynarodowym KonkursieMuzycznym im. Juliusza Zarębskiego w Warszawiew 2012 roku. Za swoje osiągnięcia był wielokrotnienagradzany stypendiami: Prezydenta MiastaKatowice, Marszałka Województwa Śląskiego, PrezesaRady Ministrów. Obecnie jest stypendystą Fundacji

    Piotra Klera. Stypendysta Krystiana Zimermana dlawyróżniających się młodych pianistów. Uczestniktegorocznej edycji Konkursu Chopinowskiego.

    Fortepian

    Łukasz Mikołajczyk

  • 8/18/2019 Elsner PROGRAM 2015 Elsner

    7/20

    Michał KryworuczkoFortepian

    Jak przystało na miasto, z którego wywodzi się JózefElsner, jednym z jego reprezentacyjnych elementów

     jest muzyczny przedstawiciel – Chór Grodkovia. Chórdziała od 1987 roku, najpierw przy klubie ZNP, a później

    przy miejscowym Domu Kultury i tak pozostaje dodzisiaj. Pierwszym jego dyrygentem i jednocześniewspółzałożycielem był pan Aleksander Kwiatkowski– muzyk, pedagog, kompozytor i działacz kultury.Jego pracę i zasługi uhonorowano m.in. w roku 1997przyznając mu jedną z nagród wojewódzkich dladziałaczy i animatorów kultury. Te dwadzieścia osiemlat w historii chóru - to okres nieustannego rozwojui poszukiwań. Przez zespół przewinęło się kilkapokoleń śpiewaków. Niektórzy traktowali spotkanie

    z zespołem jako krótki epizod, lecz większość zostałana dłużej wciągnięta do śpiewania m.in. dziękipanującej w chórze rodzinnej atmosferze. Repertuarchóru to kilkaset utworów – od muzyki popularnejpoprzez ludową i patriotyczną do sakralnej. Oprócz

    klasycznych opracowań muzyki chóralnej, chórwykonywał też niemało oryginalnych opracowańutworów autorstwa Aleksandra Kwiatkowskiego.Grodkovia śpiewała w sanktuariach maryjnych w całej

    Polsce, kilkakrotnie bywała na Zaolziu z koncertamikolęd. Wielokrotnie też zapraszana była naotmuchowskie „Lato Kwiatów” i na muzyczne święta„Kwitnącej Azalii” w Mosznej. Tradycją też stał sięudział w wieczorach kolęd w Nysie i Grodkowie orazmuzyczne spotkania z kresowiakami i sybirakami.Chór uświetniał też wiele uroczystości o charakterześwieckim: święta narodowe, dożynki i festyny. Bardzoważnym doświadczeniem chóru były koncertyw Niemczech, w zaprzyjaźnionym z Grodkowem

    mieście Beckum, gdzie swoją śpiewającą próbęambasadorowania zdał celująco. Chór ma takżena swoim koncie nagrania kolęd realizowane dlaPolskiego Radia w Opolu. Obecnie chórem kierujePani Małgorzata Stokłosa

    Michał Kryworuczko urodził się w Mariupolu na

    Ukrainie, jednak od najmłodszych lat zamieszkałz rodziną w Polsce. Był kształcony przez wybitnychpedagogów - Marię Serafin w Bytomiu do roku2002, oraz Zbigniewa Raubo w ZPSM im. KarolaSzymanowskiego w Katowicach (2002-2008).Pobierał także nauki od światowej klasy specjalistówtakich jak: Andrzej Jasiński, Joaquin Soriano, TamasUngar,Dina Joffe, Karl-Heinz Kammerling orazKonstantin Scherbakov. W 2008 został FinalistąKonkursu Eurowizji Młodych Muzyków w Warszawie,a następnie w 2009 jako jedyny zakwalifikowany

    polski uczestnik wystąpił w MiędzynarodowymKonkursie Muzycznym w Genewie. Ponadto

     jest laureatem II nagrody w Śląskim KonkursiePianistycznym w Zabrzu, oraz wielu Ogólnopolskich

    konkursów takich jak Konkurs Chopinowski w Szafarni

    (I nagroda) oraz Konkursu Narodowego Instytutuim. F. Chopina w Warszawie (VI nagroda). Od 2009 r.laureat studenckich konkursów organizowanychprzez firmę fortepianów „Fazioli” w Londynie, orazdyplomant Brant Piano Competition w Birmingham.Trzykrotny Stypendysta Prezydenta Miasta Bytomia.Od 2009 roku kształcił się pod kierunkiem prof.Rustema Hayroudinoff’a - (ucznia legendarnego LwaNaumowa) w Royal Academy of Music w Londynie,gdzie w 2014 r. zdobył tytuły Bachelor of Musicz wyróżnieniem oraz Master of Arts, otrzymując

    Lloyd Hartley Piano Prize 2014 za najlepszy recitaldyplomowy, a także najwyższy stopień przyznawanyprzez Królewską Akademię Muzyczną w dziedziniewykonawstwa - Dip RAM.

    Chór Grodkovia

  • 8/18/2019 Elsner PROGRAM 2015 Elsner

    8/20

    Urodzony w Miliczu. W 2012 r. ukończył AkademięMuzyczną we Wrocławiu w klasie śpiewusolowego Danuty Paziuk-Zipser. Nauki śpiewupobierał również u Marii Czechowskiej-Królickiej,Katarzyny Jagiełło, Kazimierza Myrlaka. Uczestniczyłw kursach wokalnych oraz interpretacyjnych podkierunkiem Christiana Elssnera, Esther de Bros,Zbigniewa Krzywickiego. Brał udział w nagraniachdzieł Mikołaja Zieleńskiego w Krakowie pod dyr.

    Stanisława Gałońskiego. W latach 2011 i 2012 brałudział w Opernfestspiele in der Hersfelder Stiftsruineoraz w 2008 roku w 46 Festiwalu Moniuszkowskim.

    Śpiewał pod batutą takich dyrygentów jak: SiegfriedHeinrich, Tadeusz Zathey, Georg ChristophSandmann, Michael Stolle. Współpracował z takimireżyserami jak: Hugo Wieg, Andreas Baumann, JosefNovak, Waldemar Staszewski, Elżbieta Lejman, EwaKutryś. W roku 2014 jako solista śpiewał m.in. naPaczkowskim Festiwalu im. M. Brosiga, na Festiwaluim. C. M. von Webera w Pokoju, XXII Śląskim Festiwaluim. L. van Beethovena czy w ramach cykli: Wieczory

    loretańskie u franciszkanów w Głogówku, Muzyczneczwartki u św. Jacka w Bytomiu, Bytomskie KoncertyOrganowe, Muzyka w starych kościołach Miechowic.

    Alta VoltaKwartet smyczkowy

    Powstał w 1998 r. W skład zespołu wchodząabsolwenci Akademii Muzycznej w Katowicach:Leszek Sojka (pierwsze skrzypce), Jacek Dzwonowski(drugie skrzypce), Aleksandra Marko-Lech (altówka)i Michał Lech (wiolonczela). Kwartet regularniekoncertuje w kraju (głównie na Górnym i DolnymŚląsku), wielokrotnie występował również za granicąw Niemczech, Holandii, Włoszech, Watykanie,

    Szwajcarii, Egipcie, Turcji, Litwie, Indiach, SriLance. Brał udział w licznych festiwalach i cyklach

    koncertowych (m.in. Lądeckie Lato Muzyczne,

    Paczkowski Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnejim Moritza Brosiga, Festiwal Muzyki ZabytkowychParków i Ogrodów im. Carla Marii con Weberaw Pokoju, projekt „Ulicznicy” w Gliwicach). Co roku,na zaproszenie Filharmonii Opolskiej, uczestniczyw cyklach audycji muzycznych dla szkół. W sierpniu2007 r., w ramach obchodów 50-lecia nawiązaniastosunków dyplomatycznych między Polską a SriLanką, kwartet wystąpił podczas Koncertu Galowegow sali King’s Court w Kolombo oraz uświetniałoprawą muzyczną uroczystość nadania Orderu

    Zasługi RP, którym odznaczony został GeneralnyKonsul Honorowy Polski na Sri Lance. Na zaproszenieIndian Council for Cultural Relations kwartet wystąpiłw prestiżowej sali widowiskowej Shri Ram Centrew Delhi. Na niwie artystycznej kwartet współpracujez Zespołem Śpiewaków Miasta Katowice CamerataSilesia pod dyr. A. Szostak, trio Ars Harmonicaoraz wybitnymi śpiewakami – solistami OperyŚlaskiej, Teatru Muzycznego w Gliwicach, OperetkiWrocławskiej i zespołu Śląsk. Zespół ma na swym

    koncie nagrania radiowe dla Polskiego Radia Opoleoraz dla Radia Watykańskiego.

    Tenor

    Damian Chróściński

  • 8/18/2019 Elsner PROGRAM 2015 Elsner

    9/20

    Radosław Rzepecki

    Absolwent Akademii Muzycznej we Wrocławiu

    w klasie prof. Bogdana Makala. Laureat i finalista wielukrajowych i zagranicznych konkursów wokalnychm.in.: II nagroda w VIII Ogólnopolskim KonkursieWokalnym im. F. Platówny (Wrocław, 2004r.),I nagroda w Międzynarodowym konkursie „XXI CenturyArt” (Ukraina - Kijów, 2004 r.), specjalne wyróżnienieG. Rossiniego na międzynarodowym konkursie „IBLAGrand Prize 2004” (Włochy - Sycylia - Ragusa, 2004 r.),wyróżnienie w Konkursie Wykonawstwa PieśniKurpińskiego, Karłowicza i Koczalskiego (Warszawa,2009 r.), III nagroda w 44. Ogólnopolskim Konkursie

    Młodych Muzyków im. Karola Kurpińskiego(V Konkurs Pieśni i Arii – Włoszakowice, 2011 r.),I nagroda w Ogólnopolskim Konkursie Wokalnym im.I. J. Paderewskiego (Bydgoszcz, 2012 r.), II nagrodaw XIV Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im.Imricha Godina Iuventus Canti 2012 (Słowacja - Vrable,2012 r.), III nagroda w 47 Międzynarodowym Konkursie

    Wokalnym im. A. Dvoraka (Czechy - Karlove Vary,

    2012r.). Jako solista brał udział w wielu koncertachw kraju i za granicą. Na scenie operowej zadebiutowałwykonując partię Antoniego w operze Mozarta „WeseleFigara” pod batutą Jana Tomasza Adamusa, w reżyseriiJana Peszka. Wielokrotnie był stypendystą MinistraKultury oraz Starostwa Powiatowego w Będzinie. Zaszczególne osiągnięcia artystyczne otrzymywał takżestypendium Miasta Będzina, Wojewody Śląskiego orazSamorządu Wrocławia. Na swej drodze artystycznejwspółpracował z wieloma znanymi artystami m.in.Andrew Parrottem, Jerzym Salwarowskim, Jerzym

    Swobodą, Georgem Christophem Sandmannem,Siegfriedem Heinrichem, Ernstem Kovacicem, AlicjąFaryniarz, Ellą Susmanek, Katarzyną Dondalską,Piotrem Kusiewiczem, Janem Tomaszem Adamusemi Markiem Toporowskim. Obecnie związany główniez wiedeńskim środowiskiem muzycznym.

    Mirella Malorny

    Absolwentka Akademii Muzycznej w Katowicachw klasie fortepianu prof. Wojciecha Świtały orazw klasie kameralistyki prof. Reginy Strokosz – Michalak(2008 r.). Laureatka konkursów pianistycznych m. in.w Żaganiu (wyróżnienie – 1997 r. , III nagroda – 1998 r.)

    i Bielsku – Białej (wyróżnienie – 1998 r.). W 2002 r.otrzymała Stypendium Prezesa Rady MinistrówRP. Jeszcze podczas studiów zainteresowała sięmuzyką kameralną i tej pasji jest wierna po dziśdzień. Współpracując z wieloma instrumentalistamii wokalistami, bierze udział w licznych konkursach,festiwalach i koncertach, zdobywając sporeuznanie. W 2005 r. otrzymała Dyplom Uznaniadla Akompaniatora w IV MiędzynarodowymKonkursie Gry na Instrumentach Dętych Blaszanych

    w Gdańsku. Na II Międzynarodowym KonkursieMuzycznym im. M. Spisaka w Dąbrowie Górniczejw roku 2008 otrzymała dyplom za wyróżniający

    akompaniament. Brała udział także w XVMiędzynarodowym Festiwalu Sztuki Wokalnej im.A. Sari w Nowym Sączu (2009 r.). W latach 2008– 2009 wraz z zespołem Cappella Gorczyckiegobrała udział (jednocześnie przygotowując solistów)

    w następujących przedstawieniach Euridice - J. Peri,Dydona i Eneasz - H. Purcell oraz Opera Żebracza- J. Gay na III i IV Festiwalu Muzyki Dawnej im. G.G. Gorczyckiego. Nie zaniechała jednak działalnościsolistycznej. Jako solistka występowała z OrkiestrąSymfoniczną Filharmonii Śląskiej pod dyrekcjąMirosława Jacka Błaszczyka, Polską MłodzieżowąOrkiestrą Symfoniczną pod dyrekcją AndrzejaAffeltowicza oraz Orkiestrą Musici de Silesia poddyrekcją Wojciecha Barczyńskiego. Od sezonu

    2008/2009 stały współpracownik FilharmoniiZabrzańskiej. Od 2008 r. jest wykładowcą AkademiiMuzycznej w Katowicach.

    Baryton

    Fortepian

  • 8/18/2019 Elsner PROGRAM 2015 Elsner

    10/20

    Wioletta BiałkSopran

    Instrumenty elektroniczne Gitara

    KrzysztofPuma Piasecki

    WojciechKonikiewicz

    Studiowała w latach 1994 - 2000 w Akademii

    Muzycznej w Katowicach na Wydziale Wokalno –Aktorskim u prof. Alicji Słowakiewicz - Wolańskiej. Byłastypendystką Ministra Kultury oraz Prezydenta MiastaChorzowa. Śpiewała w Operze Śląskiej, poznańskimTeatrze Wielkim. Solistka Teatru Muzycznegow Gliwicach i chorzowskiego Teatru Rozrywki.

    Dorobek artystyczny Gliwicki Teatr Muzyczny: Hello,

    Dolly jako Irena Molloy, Kwiat Hawaii jako BessieWiedeńska krew jako Pepi, Zemsta nietoperza jakoAdela, Anna Karenina jako Kitty Szczerbacka, orazAnna Karenina. Teatr Wielki im. Stanisława Moniuszkiw Poznaniu: Cosi fan tutte jako Despina. Teatr Rozrywkiw Chorzowie: Jekyll & Hyde jako Lucy Harris.

    Absolwent Katowickiej Akademii Muzycznej,wydział Jazzu i Muzyki Rozrywkowej. Kompozytor,aranżer, pedagog - jeden z najwszechstronniejszych

    gitarzystów polskiej sceny muzycznej. Nagrałsześć płyt autorskich. Laureat MiędzynarodowegoKonkursu Improwizacji Jazzowej w Katowicach.Otrzymał stypendium Berklee College of Musicw Bostonie. W 1997 r. zdobył tytuł NajlepszegoGitarzysty Jazzowego pisma muzycznego „Gitarai Bas”. Występował na wspólnej scenie międzyinnymi z Mickiem Sternem, Bobem Malachem,Davidem Wecklem, Scottem Hendersonem,Dennisem Chambersem i Jeffem Berlinem. Gościłw wielu klubach za granicą, w tym w berlińskimklubie A-Trane. Z równą swobodą i równie chętniegra muzykę tak różną jak rock`n rol, blues, swing, jazznowoczesny i fusion. Na polskiej scenie muzycznejpojawił się w drugiej połowie lat siedemdziesiątych.Grał w klubach jazzowych Skandynawii, Niemieci w Ameryce. Występował od Jazz Jamboree poZłotą Tarkę, od Jazz Jantar po Jazz nad Odrą, FestiwalJazzowy w „Piwnicy pod Baranami”, Festival de Jazzde San Sebastián. Ceni sobie pracę z młodzieżą,wykłada na Małej Akademii Jazzu w Gorzowie, na

    warsztatach Blues nad Borem w Bolesławcu a takżena Międzynarodowych Warsztatach Jazzowychodbywających się w ramach Hanza Jazz Festiwalw Koszalinie.

    Pianista, kompozytor muzyki improwizowanej,współczesnej, elektronicznej, filmowej, teatralnej.Znany i ceniony jako lider licznych projektów,

    koncertów- spektakli muzyki elektronicznej orazze współpracy z plejadą polskich i zagranicznychmuzyków. Artysta, który wymyka się uproszczonymklasyfikacjom. Od początku lat 80 tych swoją muzykąi konsekwentną postawą twórczą wnosi oryginalnyi ważny wkład w dorobek polskiego jazzu - zarówno

     jako kompozytor, aranżer jak i wykonawca. Jegowszechstronność zainteresowań, a także liczbaformacji koncertowych i projektów są imponujące:od kultowej, zreaktywowanej orkiestry FreeCooperation, przez Tribute To Miles Orchestra, punk-etno jazzową Green Revolution przez tria (ZoneK z brytyjskim saksofonistą Janem Kopińskim), doduetów i występów solo, eksplorujących fortepian,instrumenty elektroniczne, organy i klawesyn.Skomponował muzykę do kilkudziesięciu filmów,spektakli teatralnych, operowych i baletowych.Przekracza także granice stylu, tworząc muzykęwspółczesną i eksperymentalną: od lat współpracuje

     jako muzyk i producent z czołówką polskiegorocka, pojawiając się na kultowych płytach Janerki,

    Ciechowskiego i innych. W dorobku fonograficznymma blisko 100 pozycji, z których niemało stanowipunkty zwrotne w rozwoju polskiej muzyki.

  • 8/18/2019 Elsner PROGRAM 2015 Elsner

    11/20

    Siedziba Instytutu – zabytkowy Zamek Sulisław i jegoprzepięknie odrestaurowane wnętrza zachęcajądo organizacji najwyższej klasy przedsięwzięćkulturalnych. Jednym z nich, które na stałe wpiszesię w kalendarz sulisławowskich wydarzeń, będzieFestiwal Chopin – Elsner, który wcześniej odbywałsię w bezpośrednio sąsiadującym z SulisławiemGrodkowie.

    Twórczość Fryderyka Chopina to niewątpliwie jednaz najznakomitszych wizytówek Polski na świecie.Dla mieszkańców Grodkowa i Sulisławia niezwykłymzaszczytem jest to, że właśnie na tej ziemi urodził

    się i kształcił wybitny nauczyciel Chopina – Józef

    Elsner. On pierwszy w pełni docenił wybitnytalent kompozytorski młodego Fryderyka i dziękiogromnemu doświadczeniu pedagogicznemupomógł naszemu geniuszowi w pełni rozwinąćskrzydła. Natychmiast zauważył, jak duży potencjałtkwi w tym młodym marzycielu i wyczuł, że maprzed sobą założyciela nowej epoki fortepianowej.

    Józef Elsner urodził się 1 czerwca 1769 rokuw Grodkowie, niedaleko Zamku Sulisław. Obecnieprzy ulicy noszącej jego imię odnajdziemypoświęcone mu muzeum – Dom Pamięci JózefaElsnera. Tu też stawiał swe pierwsze kroki ostatni

    z wielkich lutnistów barokowych, także kompozytor,Sylvius Leopold Weiss.

    Ojciec Józefa prowadził zakład stolarski i naprawiałinstrumenty muzyczne. Jednocześnie byłmuzykiem-amatorem, podobnie jak matka – córkalutnika.

    W tym czasie, gdy mały Józef dorastał w Grodkowie,wpływ władz pruskich na życie i wychowaniemłodzieży był bardzo silny. Mimo to, używając

    w domu i szkole języka niemieckiego, Elsner miałdużo okazji, by stykać się z polską mową, polskimitradycjami, a przede wszystkim – z polską pieśnią.W późniejszych warszawskich latach życia na tyle

    Instytut Sulisław z siedzibą w Zamku Sulisław w swoim planie działaniauwzględniła realizację bardzo ambitnych i różnorodnych celów. Oprócz pracyna rzecz zbliżenia kulturalnego, edukacyjnego i gospodarczego Polski i Indii,

    będą także realizowane projekty wspierające polską kulturę i naukę.

    ChopinElsner

    Projekt tablicy pamiątkowej

  • 8/18/2019 Elsner PROGRAM 2015 Elsner

    12/20

    zasymilował się z naszym krajem , że jak wspominająmu współcześni, żadną miarą nie zamieniłby Polskina inne miejsce pobytu.

    Józef Elsner rozpoczął swą edukację muzycznąw rodzinnym Grodkowie, gdzie w ramachobowiązków szkolnych śpiewał w chórze

    kościelnym. Literatura z tego okresu wspominatakże o częstych zabawach małego Józia w błotachborowinowych w Sulisławiu Już w dzieciństwiezdradzał wybitne zdolności muzyczne i podejmowałpróby komponowania. Od 12. roku życia kształciłsię we Wrocławiu, a w 1788r., dzięki otrzymaniustypendium od władz miejskich Grodkowa, rozpocząłstudia na Uniwersytecie Wrocławskim, rok późniejudał się do Wiednia z zamiarem kontynuowaniastudiów lekarskich, lecz ostatecznie, zafascynowanybogatym życiem kulturalnym Wiednia, postanowił

    wrócić do kariery muzycznej.

    Wiosną 1792 r. przeniósł się do Lwowa. Kompozytoraktywnie włączył się w nurt kultury polskiej. Odtego czasu zaczyna się jego wieloletnia współpracaz Wojciechem Bogusławskim, ojcem teatru polskiego.Pod wpływem tej współpracy oraz małżeństwaz Polką, Elsner podjął intensywną naukę językapolskiego, a w 1799 r. przyjął zaproszenieBogusławskiego do objęcia stanowiska dyrektoramuzycznego i dyrygenta warszawskiego TeatruNarodowego. Elsner rozwinął w Warszawieszeroką działalność w zakresie edukacji muzycznej,prowadząc w latach 1821-31 utworzone przez siebieszkoły muzyczne o różnych poziomach nauczania.

    W 1826 r. powstała Szkoła Główna Muzyki. W tymżeroku uczniem Szkoły Głównej Muzyki został FryderykChopin. Pierwsze spotkanie Elsnera z Chopinemmiało najprawdopodobniej miejsce w 1817 lub 1818r., zanim Chopin skończył siódmy lub ósmy rok życia.

    Elsner był częstym gościem w domu Chopinów i nabieżąco śledził rozwój talentu Fryderyka. W lipcu1829 r. Chopin ukończył szkołę a ocena Elsnerabrzmiała: „szczególna zdatność, geniusz muzyczny”.Osobiste pożegnanie nastąpiło 2 listopada 1830 r.,gdy Chopin wyjeżdżał z kraju. Nauczyciel i uczeńpozostawali w kontakcie przez całe zycie. Elsnerczuł się odpowiedzialny za Chopina, za jego decyzjezwiązane z karierą muzyczną, dlatego często wlistach udzielał mu rad, wypowiadał swoje zdanie wważnych sprawach.

    „Fryderyk Chopin, który swą genialną grą nafortepianie, również przez utwory swoje rozpocząłnową epokę dla tego instrumentu, prawdziwie

    Pomnik J. Elsnera w Grodkowie

  • 8/18/2019 Elsner PROGRAM 2015 Elsner

    13/20

    W planach Instytutu jest także organizacja konkursów muzycznychdla młodych, polskich artystów oraz współpraca z najlepszymi

    instytucjami muzycznymi z Polski, Austrii i Niemiec.

    Sala kongresowa Zamku Sulisław

    wdzięczny i przywiązany uczeń, do dziś dnia nie

    zapomina o mnie, pocieszając listownie z synowskączułością starego swego przyjaciela i donoszącniemal o każdym kroku swoim, co mi niewymownie

     jest przyjemnym”.

    Był członkiem rzeczywistym i honorowym wielupolskich i europejskich towarzystw muzycznych.Utrzymywał rozległe kontakty w kręgachartystycznych, naukowych i wydawniczychNiemiec, Austrii i Francji. Zmarł w wieku 84 latw podwarszawskiej Kolonii Elsnerów. Dorobek

    kompozytorski Elsnera jest niezwykle bogaty,

    porównywalny pod względem liczebności dzieł zespuścizną po klasykach wiedeńskich. Obejmuje m.in.msze, oratoria, pasje, opery, kantaty, pieśni solowei chóralne, symfonie, koncerty instrumentalne.

    Elsner w SulisławiuHistoria kołem się toczy i wielki nasz kompozytor

    powraca na ziemie sulisławowsko- grodkowskie dogościnnych sal Zamku Sulisław

    Festiwal „Chopin-Elsner Sulisław 2015” jestkontynuacją cyklu festiwali, które odbyły sięw Grodkowie w latach 2007-2010 pod PatronatemMarszałka Województwa Opolskiego oraz BurmistrzaMiasta i Gminy Grodków.

    Podczas pierwszego dnia festiwalu nastąpi w ZamkuSulisław uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej

    poświęconej Józefowi Elsnerowi oraz nadaniezamkowej Sali Kongresowej imienia tego wybitnegomuzyka.

    Bogaty program festiwalu stanowi połączenieutworów F. Chopina z twórczością Józefa Elsnera.Usłyszymy między innymi koncert f- moll F. Chopinaw oryginalnej wersji z kwartetem smyczkowymi jeden z kwartetów smyczkowych J. Elsnera.W drugim dniu będzie rzadka okazja wysłuchaniawiększości solowych pieśni Chopina i kilku pieśniElsnera.

    Sławek Jaskułke podczas koncertu w Sulisławiu

  • 8/18/2019 Elsner PROGRAM 2015 Elsner

    14/20

    Koncert fortepianowy f-moll

    Wbrew kolejności oznaczeń opusowych,"Koncert f-moll" op. 21 (1830) powstał

     jako pierwszy na przełomie 1829/30roku, natomiast praca nad "Koncertem

    e-moll" op. 11 (1830) trwała od kwietnia dosierpnia 1830 roku. "Koncert e-moll", dedykowanyFriedrichowi Kalkbrennerowi, wydany został jednak

     jako pierwszy, w 1833 roku w Paryżu i w Lipsku.Dopiero w roku 1836 wyszło wydanie francuskie iniemieckie "Koncertu f-moll", który nosi dedykację

    hrabinie Delfinie Potockiej.

    Koncerty były pierwszymi znaczącymi utworami,które powstały po ukończeniu przez Chopinastudiów. Oba utwory zostały zaprezentowanenajpierw w gronie elity muzycznej Warszawyoraz przyjaciół kompozytora, a następnie szerszejpubliczności w Teatrze Narodowym

    Publiczność ekstatycznie wyrażała uwielbieniedla tej kompozycji, a „Kurier Warszawski” nazwał

    Chopina „Paganinim fortepianu”. Koncert f – mollod początku powstania należy do żelaznegorepertuaru pianistów z całego świata i jestnajdoskonalszym ucieleśnieniem romantycznegokoncertu fortepianowego. Znaczenie i popularnośćtego dzieła tkwi w bogactwie i świeżości melodyki,w doskonałości faktury fortepianowej, oryginalnejharmonice, inwencji i pomysłowości figuracyjno-ornamentalnej, wreszcie w atmosferze najwyższejpoetyczności. Koncert f- moll jest bogaty w rysy

    osobiste, z gwałtownymi zmianami ostrości imiękkości , z upajającym Larghetto, które jest jednymz najżarliwszych w literaturze muzycznej wzruszeńmiłosnych.

    Cześć IAllegro maestoso utrzymana jest w formie allegrasonatowego. Rozpoczyna się tajemniczo, jednakniebawem spokojne i ściszone brzmienie rozrywagłośne wejście tutti, ostatecznie określając charaktertego ustępu. W ekspozycji orkiestry pojawiają się dwazasadnicze tematy, pierwszy wprowadzony przezsmyczki drugi przez instrumenty dęte drewniane,

    po czym fortepian wprowadza wzbogaconyornamentalnie temat pierwszy. Ozdobne formyfiguracyjne partii fortepianu stawiają przedwykonawcą w tej części wysokie wymaganiatechniczne.

    Część IILarghetto utrzymana jest w charakterze nokturnowym.

    Stanowi pierwsze tak wyraźne, muzyczneświadectwo uczucia, jakie żywił Chopin doKonstancji Gładkowskiej, młodej adeptki śpiewuwarszawskiego Instytutu Muzycznego. Pomimo toutwór został ostatecznie zadedykowany DelfiniePotockiej, późniejszej wybrance serca kompozytora.Pierwszy temat to jedna z najpiękniejszych melodiiChopina – miękka, śpiewna, wielkim łukiemzakreślona kantylena. Środkowa część stanowiniezwykły przykład kunsztu kompozytorskiego,

    rezultat genialnego natchnienia, gdzie fortepianrozbrzmiewa w sposób dramatyczny i przejmujący.

    Część IIIAllegro Vivace jest rondem opartym na dwóchzasadniczych tematach – kujawiakowym refreniei mazurkowych epizodach. Finał rozpoczyna sięporywającym, tanecznym rytmem refrenu granegoprzez fortepian w dialogu z orkiestrą. Jest toznakomity kolorystycznie fragment dość znacznierozbudowany, po którym dwukrotny sygnał rogudaje znak do rozpoczęcia kody – popisowej,wirtuozowskiej partii wieńczącej całe dzieło.

    Wydanie faksymilowe rękopisu ze zbiorów

    Biblioteki Narodowej w Warszawie

  • 8/18/2019 Elsner PROGRAM 2015 Elsner

    15/20

    Pieśni op. 74 - zbiór 19 pieśni Fryderyka Chopina,skomponowanych na głos (sopran i tenor) orazfortepian w latach 1827-1847. Pieśni powstały dosłów znanych polskich poetów romantyzmu, przedewszystkim Stefana Witwickiego. Opublikowanezostały przez Juliana Fontanę w 1859.

    Z książką poezji przed sobą Julian Fontana o Chopinie)19 znanych pieśni Chopina na głos z fortepianem

    stanowi bardzo cenne dopełnienie obrazu jegotwórczości. Choć kompozytor nie wydał ich za życia,w żadnym wypadku nie mogą być traktowane jakoutwory marginesowe. Według świadectwa FerencaLiszta, autora pierwszej monografii o kompozytorze,Chopin „lubił, aby mu dawano poezję i najnowszepiosenki przywiezione z Polski, a jeżeli mu się słowaktórej z nich spodobały, dorabiał do nich własnąmelodię, która wkrótce rozpowszechniała sięw kraju, często pozostając bezimienną”.

    Gatunek pieśni w czasach Chopina należał donajważniejszych w muzyce, spełniał doskonaleromantyczny postulat correspondance desarts. Najwyższy poziom artystyczny uzyskałw twórczości Schuberta, którego pieśni wyznaczyłykonwencje epoki. W przeciwieństwie do nich - i dowiększości kompozytorów romantyzmu - Chopinnie interesował się pieśnią tak bardzo, komponującswoje utwory raczej od czasu do czasu, koncentrującsię zdecydowanie na muzyce fortepianowej. Mimo

    to nosił się z zamiarem ich opublikowania, do czego jednak doszło dopiero po jego śmierci pod redakcjąJuliana Fontany w roku 1859.

    Prostota i często absolutna bezpretensjonalnośćszeregu pieśni Chopina sprawiła, że wielukomentatorów woli nazywać je raczej piosenkamilub piosnkami niż opatrywać zobowiązującą etykietą„pieśni”. Nie wydaje się to słuszne, gdyż w pieśniachautora ballad i mazurków zawiera się wiele pięknai wdzięku, a ponadto w historii muzyki polskiej

    przed Moniuszką są one wybitnym i odosobnionymzjawiskiem. Chopin w swoich pieśniach sięgałwyłącznie do poezji polskiej (z wyjątkiem „Piosnkilitewskiej” do ludowego tekstu litewskiego w polskim

    przekładzie), wybierając przeważnie poetówswojego pokolenia, wśród których nierzadko miałznajomych i przyjaciół. Byli to:

    Stefan Witwicki (1801-1847), 10 pieśni

    Bohdan Zaleski (1802-1886), 4 pieśni

     Adam Mickiewicz (1798-1855), 2 pieśni

    Zygmunt Krasiński (1812-1859), 1 pieśń

    Wincenty Pol (1807-1872), 1 pieśń

    Ludwik Osiński (1775-1838), 1 pieśń

    Znajdowali się więc w tym gronie zarówno wybitniprzedstawiciele romantyzmu europejskiego(Mickiewicz, Krasiński), jak też - dominującyw pieśniach Chopina - poeci mniejszej rangi. Poezjętych wszystkich autorów Chopin chętnie czytał.Z dzieciństwa i młodości z pewnością zapamiętałwiele pieśni ludowych, ale także towarzyskichi narodowych, inspirować go mogły również pieśni,sielanki i dumki polskich kompozytorów, m. in.

    Elsnera, Kurpińskiego, Marii Szymanowskiej.Tematyka, charakter i sposób opracowania tekstusą w pieśniach Chopina rozmaite. Często są topieśni zwrotkowe, jak żywiołowa i beztroska,taneczna „Hulanka” lub znane szeroko „Życzenie”- pełne świeżości i wdzięku sielankowe wyznanie(obie do słów Witwickiego). Sielanka, dumka, pieśńromansowa początkowo przeważają. Po wyjeździez kraju, w okresie przeżywania z oddali dramatui tragedii Powstania Listopadowego (1830-31)

    pojawiają się przejmująco elegijne pieśni „Smutnarzeka” i „Narzeczony”. W następnych latach corazczęściej podąża Chopin w stronę pieśni refleksyjnej,pogłębionej wyrazowo, czego znakomitymiprzykładami są „Leci liście z drzewa” do słówWincentego Pola i „Melodia” do tekstu Krasińskiego,obie poświęcone dramatycznej sytuacji Polakówna emigracji po powstaniu. Do najpiękniejszychi zarazem znacznie jaśniejszych w barwach pieśniChopina należą także mistrzowska „Piosnka

    litewska”, zalotny „Śliczny chłopiec” i urzekającosentymentalny „Pierścień”. W wielu pieśniachuważny słuchacz wychwyci wyraźne inspiracjepolską muzyką ludową.

    Pieśni Chopina

  • 8/18/2019 Elsner PROGRAM 2015 Elsner

    16/20

    W„Stu latach samotności” GabrielaGarcíi Márqueza jest scena, w której

    żona podaje mężowi do stołu jegoulubioną zupę. To codzienny rytuał,

    który powtarza się od lat. Nasz bohater bierze łyżkę,smakuje danie i odsuwa talerz.„Ta zupa została zrobiona bez miłości”– rozpoznaje natychmiast.

    Ten fragment książki nieodłącznie kojarzy mi sięz zamkiem w Sulisławiu, bo tu wszystko wydajesię być zrobione z miłością. Miejsce pod budowę,

    w harmonijnym otoczeniu przyrody, zostało wybranez miłością właśnie, dopieszczony został każdy detalbudynku, obecni właściciele ubrali wnętrza w ulubionemeble, a kucharz gotuje i podaje swoje dzieła w takisposób, że nikt nigdy nie odsunie talerza. W takichmiejscach czas płynie zupełnie inaczej, jest pełenciepła i absolutnego spokoju. Niezwykłą atmosferępodkreśla dyskretny szelest sari, w których płyną pokorytarzach ciemnoskóre Hinduski, specjalistki odajurwedy, systemu starożytnej medycyny indyjskiej,w której dzisiaj zamek się specjalizuje.

    Feldmarszałek dostaje majątekPodobno w życiu nie ma przypadków. Choć początkiSulisławia giną w mroku dziejów, to dziwnym trafem

    osada powstała w miejscu niezwykle tajemniczym.Sulisław od najdawniejszych czasów należał do Ziemi

    Grodkowskiej. Zaledwie dwadzieścia kilometrówstąd, w Oleśnicy Małej, swoją pierwszą i największąkomandorię na Śląsku mieli templariusze. Oleśniccyrycerze w habitach przybyli tu z innej komandorii,w Bamberdze. W ich siedzibie w Oleśnicy Małejznajdował się zarząd prowincji. Mieli pod sobąokoło dziesięciu wiosek, a w najlepszych czasachw oleśnickiej komandorii mieszkało kilkunastu braci.Mimo tak skromnej obsady, z Zakonem bardzo liczylisię śląscy władcy. Braci odwiedzał Henryk III Biały,

    syn Henryka II Pobożnego, biskup wrocławski Henrykz Wierzbna, przebywał tu też przez jakiś czas WielkiMistrz Prowincji Niemieckiej i komtur templariuszyw Niemczech, Czechach, Polsce i Morawach. Cenilipolowania w lasach w okolicy Sulisławia, gdzie jużwtedy istniała osada rycerska.

    Według tradycji już w średniowieczu w Sulisławiuzałożono majątek, którego właścicielami byłarodzina Zedlitzów. Po nich tutejsze dobra częstozmieniały panów, wśród których byli m.in.

    Buchtowie z Pruszyny. Z dokumentów wynika, że już w 1688 r. stał tu dwór z folwarkiem, młyn, a wewsi mieszkało dwudziestu chłopów, osiemnastuzagrodników oraz szesnastu chałupników. Pod

    Zamek z hinduskich baśni

  • 8/18/2019 Elsner PROGRAM 2015 Elsner

    17/20

    koniec XVIII wieku Sulisław stał się częściąmajątku biskupiego w górnych Gałążczycach.Po sekularyzacji dóbr klasztornych w 1810 rokuwłaścicielem majątku został król Prus FryderykWilhelm III z dynastii Hohenzollernów. W 1812Prusy wystąpiły przeciwko Rosji, a na czele wojskpruskich stanął generał Yorck. Prowadząc sprytnąpolitykę zmienił front - sprzymierzył się z Rosjanamii wystąpił przeciw Napoleonowi. Wojska pruskiepod dowództwem Yorcka znacznie przyczyniły siędo pokonania Napoleona. Za swoje zasługi Yorck,wtedy już feldmarszałek, otrzymał w 1814 od królaPrus zamek Sulisław. Na terenie parku do dziśpozostaje kamienny postument z wyrytym imieniemkróla Prus. Feldmarszałek stał się założycielemniemieckiego rodu Yorck von Wartenburg, a jedenz jego potomków stał się znany jako współtwórca

    antyhitlerowskiej organizacji Krąg z Krzyżowej.Nie była to więc rodzina banalna. Warto równieżwspomnieć, że na cześć feldmarszałka Ludwig vonBeethoven skomponował, grany do dzisiaj w czasieuroczystości wojskowych, Yorckscher Marsch.

    Z pewnością okoliczne lasy i łąki sprzyjałyprzejażdżkom konnym, pewnie więc feldmarszałekchętnie korzystał z takich przyjemności. Ale mająteknależał do niego krótko. W 1820 roku sprzedałSulisław Hoffmanom. Kolejnym właścicielem wsizostał Hugo Grosser, starosta powiatu. Mimo, że niemiał arystokratycznego tytułu, musiał mieć sporezaplecze finansowe i duże ambicje.

    Hrabia z rodziny KopciuszkaŻeby prześledzić dalsze losy Sulisławia, musimyzatrzymać się na chwilę w pobliskich Kopicachi opowiedzieć pewną niezwykłą historię. Brzmi jakbajka, ale z niej właśnie narodził się kolejny właścicielsulisławskiego zamku.

    W 1848 roku we wrocławskim hotelu „Pod ZłotąGęsią” umierał Karol Godula, bogaty samotnik,trochę dziwak, właściciel dziewiętnastu kopalńgalmanu, czterdziestu kopalń węgla kamiennego,trzech hut cynku oraz pięciu majątków ziemskich.Przemysłowiec nie miał przyjaciół. Zazdroszczonomu fortuny, cesarz krzywym okiem patrzył na jegoniskie pochodzenie, robotnicy bali się go, ponieważwalczył z pijaństwem. W młodości pracując jakoleśnik hrabiego Ballestrema, został bestialskookaleczony przez kłusowników. Od tego czasu miałsztywną nogę, a może i rękę, szramę na twarzy,nigdy się nie ożenił. Prawdopodobnie po napadzie

    nie mógł mieć dzieci. Wyglądał tak, że wszystkiebały się go. Oprócz jednej małej Joasi Grycik,która, mimo że zupełnie obca dla Goduli, miaław przyszłości odziedziczyć jego fortunę.

    Joanna urodziła się w 1842 roku w Porębie kołoRudy. Jej ojciec był komornikiem i prawdopodobnie

    pracował w zakładach Goduli. Szybko umarł,a wdowa przestała się interesować trzyletnią Joasiąi jej sześciomiesięczną siostrą Karoliną. W 1847roku sąd opiekuńczy wyznaczył dziewczynkomopiekuna, a one same zamieszkały w domu Goduli,gdzie zajęła się nimi służąca przemysłowca – EmiliaLukas. Przemysłowiec musiał bardzo lubić Joasię,bo zatrudnił specjalnie dla niej nauczyciela. KiedyGodula zapadł na ciężką chorobę nerek, zabrałdziewczynkę ze sobą na leczenie do Wrocławia.

    Tam zmarł, na dzień przed śmiercią sporządziwszytestament, który wszystkich zaskoczył. Godulazapisał 50 tys. talarów górnikom ze swoichkopalni, krewnym przekazał zaledwie 200 tys.talarów, zaś całą ogromną fortunę otrzymała córkaubogiej służącej. Trudno dziś ustalić, co kierowałoumierającym, ale – przypadkiem jakby – wybrałznakomitą dziedziczkę. Sześcioletnia wówczasmilionerka wyrosła na rozsądną pannę i poślubiłahrabiego Hansa Ulricha von Schaffgotscha. Zubożałyhrabia szukał akurat majętnej panny na wydaniu.Miał 25 lat, był porucznikiem regimentu huzarów,odznaczono go już krzyżem maltańskim i był dotego przedstawicielem jednego z najwspanialszychrodów w Europie.

  • 8/18/2019 Elsner PROGRAM 2015 Elsner

    18/20

    To ostatnie stanowiło niestety pewien problem,Joanna pochodziła przecież z nizin społecznych,

    nie mogła wyjść za mąż za magnata. Na szczęście,dzięki protekcji, król pruski nadał bogatej panniestosowne tytuły. I tak Joasia Grycik stała sięhrabiną Joanną Grycik von Schomberg - Godulla.Mezaliansu już nie było. Państwo młodzizamieszkali w Kopicach. Była to w tym czasie jednaz najpiękniejszych rezydencji na Śląsku, chętnieodwiedzana przez arystokrację. Joanna mocno byłazwiązana z Kopicami, tutaj czuła się najlepiej, mimoże wraz z mężem wiele podróżowali. Milionerkaoddawała się dobroczynności. Oprócz tego

    nabywała nowe majątki i zakłady przemysłowe. I takdochodzimy do Sulisławia. W 1888 roku w imieniupierwszego syna, 29-letniego Hansa Karla Grafavon Schaffgotsch hrabina kupiła tutejsze dobra.Miały wtedy 510 hektarów powierzchni.

    Hans Karl zamieszkał w Sulisławiu, był jegowłaścicielem przez 20 lat i tutaj, z małżeństwaz Paulą von Furstenberg, przyszło na świat dwoje

     jego dzieci: Hans Ulrich (ur. 9.12.1889) i Hedwig

    Maria (ur. 22/23.6.1891). W roku 1909 Sulisławprzeszedł w ręce majętnych sąsiadów z pobliskiegoJędrzejowa - rodziny von Francken-Sierstorpff,a precyzyjniej – najpierw posiadłość wydzierżawił,by za jakiś czas zakupić – Johannes Graf vonFrancken-Sierstorpff. Co ciekawe, do tej rodzinynależały Kopice, zanim zamieszkała w nich matkaHansa.

    Zamkowe skarbyRód Francken-Sierstorpff miał sporo majątków.Nowy właściciel Sulisławia, Johannes Graf vonFranken –Sierstorpff, pochodził z jędrzejowskiejgałęzi rodu.

    W Zamku Sulisław musieli bywać znakomicigoście, skoro w 2013 roku udało się odnaleźć

    w podziemiach zamku srebrną zastawę z herbemFrancken-Sierstorpffów. Sztućce są imponujące,a herby wygrawerowane nadzwyczaj starannie.Rodzina Francken - Sierstorpffów posiadałaSulisław do końca II wojny światowej. Właścicieleraz do roku w Wigilię zapraszali do zamku służbę,gdzie razem świętowali i śpiewali kolędy. Córkapałacowego stangreta, Pana Franza Stenzela, dodziś nosi śliczne kolczyki z rubinami, które dostałaprzed wojną od właścicieli na pamiątkę swojejpierwszej komunii.

    II wojna światowa dotarła w te okolice dość późno.5 lutego 1945 roku rozpoczęły się ciężkie walkio pobliski Grodków. Wojska radzieckie opanowałymiasteczko 8 lutego, a żołnierze wkroczyli równieżdo Sulisławia. Prawdopodobnie zniszczyli wnętrza,grillowali również w pięknym kominku z 1820 roku.Zaczął się powolny upadek zamku. Po wojnie przezdwa lata w zamku zimowali pracownicy cyrku„Arena”. Wtedy okolica zamieniała się w wielkie,

    oryginalne zoo. Pod rezydencją mieszkał nawetsłoń. Same komnaty czekały na lepsze czasy.Przez pewien okres mieściła się tu m.in. komendaOrganizacji Służba Polsce, a w 1978 roku budowlęprzejęło Ministerstwo Spraw Wewnętrznych,a następnie Komenda Wojewódzka Milicji w Opolu.Milicjanci zorganizowali tu wtedy sanatorium. Od2000 do 2006 r. zamek stał zupełnie pusty. Ale, że

     jest budowlą wyjątkową, musiał w końcu zaznaćtrochę szczęścia. I tak, jakby przez przypadek (noproszę, znowu!) Sulisław wypatrzył Jerzy Bar, prezes

    Towarzystwa Inwestycyjnego BTA, które inwestujew biurowce nowej generacji w Warszawie. Dobraatmosfera tego miejsca zaważyła i w 2006 r. kupiłtutejszy zamek z folwarkiem

    Król PrusFryderyk Wilhelm III

    Joanna i HansUlryk von Schafgotsch

    FeldmarszałekJohann Ludwig Yorck von Wartenburg

  • 8/18/2019 Elsner PROGRAM 2015 Elsner

    19/20

    Niech moc będzie z Tobą!Pod nadzorem Wojewódzkiego KonserwatoraZabytków nowy właściciel przeprowadziłgruntowną rewitalizację zamku, zachowująci częściowo przywracając autentyczny wygląd

     jego elewacji. Wnętrza obiektu odrestaurowane

    zostały według projektu Jerzego Bara. Jeston prawdziwym wizjonerem, zawsze pełnympomysłów, które dla większości wydają się byćniemożliwe do zrealizowania. Jemu jednak, dziękideterminacji, wytrwałości i pracowitości udaje się

     je wdrażać. Zostało to docenione i w 2014 r. zostałon uhonorowany, między innymi za zaangażowaniew rekonstrukcję zabytków, prestiżową nagrodąHeros Polskiej Gospodarki.

    Dziś zamek Sulisław wyposażony jest w oryginalne

    meble z epoki. To idealne miejsce do odpoczynkui wyciszenia. Zielone, bardzo harmonijne i wypełnionepięknymi przedmiotami z duszą i własną historią.W jednym z pomieszczeń wisi żyrandol, któryprzyjechał prosto z apartamentu Sophii Loren,włoskiej ikony stylu. Komnatę na parterze pokochakażdy miłośnik rock and rolla. Pyszni się tu rozkładanystół, który niegdyś stał w szkockim zamku MickaJaggera, lidera legendarnych Rolling Stonesów. Mickodkupił ten stół z posiadłości Elżbiety II, angielskiej

    królowej. No cóż, szlachectwo zobowiązuje.Fachowe oko rozpozna również w szkicu w halluwprawną rękę mistrza Jana Matejki. Grafika wisinad trzystuletnim polifonem, wykonanym dla królaSzwecji. Polifon ciągle gra i dyskretnie umila czasgościom zamku. Niewątpliwą ozdobą tego miejsca

     jest bogata kolekcja porcelany z pobliskich Tułowicz II połowy XIX w. oraz niemniej piękne zbiory szkłakryształowego z nieistniejącej już huty Józefinaz Dolnego Śląska. Ciekawostką jest, że właścicielamitej huty była rodzina Schaffgotschów.

    Piękne przedmioty tworzą ciepłą atmosferę, choćmoże to dobry klimat przyciąga rzeczy szlachetne?Choć projektant zamku w Sulisławiu pewnie niesłyszał o feng-shui, starodawnej chińskiej sztucearanżacji przestrzeni, to stworzył neogotyckąbudowlę o skomplikowanym planie i sprawił, że

    każdy czuje się tu dobrze. Zamek okazał się więcznakomitym miejscem do stworzenia CentrumMedycyny Ajurwedyjskiej i Jogi w Polsce. Centrumzainaugurowało swoją działalność w czerwcu2012 roku. Jego guru został Pan Chandra MohanBhandari, propagator jogi i ajurwedy o światowejrenomie. Patron ośrodka jest autorem kilku książekpoświęconych jodze, a jedna z nich, przetłumaczonana język polski, zajmuje się równowagą ducha, ciałai umysłu. Z wykształcenia fizyk, Pan Ch.M. Bhandaribył wieloletnim ambasadorem Indii w kilku krajach,

    ostatnie cztery lata swojej kariery dyplomatycznejspędził w Polsce, wie więc, jak połączyć naszeoczekiwania z dalekowschodnim doświadczeniem.

    Ajurweda liczy sobie ponad pięć tysięcy lat i jestnajstarszym na świecie systemem medycyny. Słowo„ajurweda” pochodzi z sanskrytu i oznacza wiedzęo życiu, a sam system opiera się na utrzymaniurównowagi pomiędzy ciałem, duszą i umysłem.Zachwianie równowagi pomiędzy tymi trzema

    biologicznymi energiami, które w ajurwedzienazywane są „doszami”: Pittą, Kaphą i Vattą, prowadzido powstawania wszelkich chorób. Harmonięmożna jednak uzyskać poprzez dietę oczyszczającąpołączoną z cyklem zabiegów. Dzisiaj więc pobłyszczących szachownicach podłóg, niczym dobreduchy, płyną lekarze i masażyści z Indii i Sri Lanki,a z kuchni unoszą się orientalne zapachy. Znany

     jasnowidz, który często bywa w zamku, twierdzi, że jest tu wyjątkowe skupienie dobrej energii. Więcejnawet, mówi o czakramie. Jasnowidz widzi również

    inne rzeczy, wskazał m.in. podziemne tunele, którebiegną z zamku w cztery strony świata. Ale Beatai Jerzy Bar - obecni właściciele wiedzą, że prawdziwaprzyjemność to gonienie króliczka, dlatego szukanieskarbów, które niewątpliwie jeszcze w zamku są,zostawiają sobie na później. W tej chwili dbająo inne skarby. Planują wzniesienie wielowyznaniowejkaplicy, udostępnienie źródeł artezyjskich i otwarcieszkoły ayurwedy.

    I wydaje się, że wszystko tu robiąz miłością. Bo podane z miłością,

    co wiemy już od Marqueza,

    smakuje zupełnie inaczej.

    Joanna Lamparska

  • 8/18/2019 Elsner PROGRAM 2015 Elsner

    20/20

    Hotel | Yoga | Ayurveda | Panchakarma 

    Sulisław 24, 49-200 Grodków /// +48 77 415 66 59 /// [email protected]

    http://www.sulislaw.pl/