Dr. K. Vanhoucke Oogarts OOGAANDOENINGEN BIJ RHEUMATOIDE ARTHRITIS.

Dr. K. Vanhoucke

Oogarts

OOGAANDOENINGEN BIJ RHEUMATOIDE ARTHRITIS

OOGAANDOENINGEN BIJ RHEUMATOIDE ARTHRITIS INFLAMMATOIR

– EPISCLERITIS– SCLERITIS– UVEITIS

SECUNDAIR AAN CORTICOIDEN– CATARACT– GLAUCOOM

SECUNDAIR AAN ANTIMALARIA-MIDDELEN(PLAQUENIL)– CHLOROQUINE-MACULOPATHIE

DROGE OGEN– KERATOCONJUNTIVITIS SICCA– SJÖGREN-SYNDROOM

Anatomie van het oog

− De oogbol : 2,5cm diameter− Het hoornvlies (cornea): 1ste lens− Het regenboogvlies (iris,gekleurd):

spier die het openen en sluiten van de

pupil toelaat − De pupilopening (zwart): opening voor de

lichtstralen− De ooglens : 2de lens− De harde oogrok (sclera,wit): beschermlaag− Het netvlies (retina) : gevoelige plaat met

staafjes en kegeltjes (fotoreceptoren)− De oogzenuw :informatie naar hersenen− Het glasachtig lichaam : gevuld met een gel die ervoor zorgt dat de oogbol− Gele vlek: macula− De oogkamer : gevuld met kamerwater

OPH-09-03/10-6231

INFLAMMATOIR: EPISCLERITIS

– ONTSTEKING VAN HET VAATRIJKE BINDVLIES BOVEN SCLERA EN ONDER CONJUNCTIVA

GELOCALISEERDE ROODHEID

– DIFFUUS

– NODULAIRLICHTE IRRITATIETRANEN

– BEHANDELINGNSAIDSCORTICOSTEROIDEN

INFLAMMATOIR: SCLERITIS

GRANULOMATEUSE ONTSTEKING VAN DE SCLERA(harde oogrok)– MINDER FREQUENT– ERNSTIGER– DUIDELIJK GEASSOCIEERD MET RA

INFLAMMATOIR: SCLERITIS SYMPTOMEN

– DIEPERE PIJN UITSTRALEND NAAR VOORHOOFD,WENKBRAUWEN,KAAK

– TRANEN– FOTOFOBIE– VISUSDALING

KLINISCHE TEKENS– DIFFUSE DIEPE ROODHEID– NODULAIRE VERDIKKING– AVASCULAIRE ZONES

NECROSE ONDERLIGGENDE WEEFSELS– MET INFLAMMATIE

SCLERA TRANSPARANT:CHOROIDAAL PIGMENT ZICHTBAAR– ZONDER INFLAMMATIE

SCLEROMALACIA PERFORANS:NECROTISCHE SCLERITIS

BEHANDELING– NSAID– SYSTEMISCH STEROIDEN

INFLAMMATOIR: UVEITIS

ONTSTEKING VAN VAATVLIES CHOROIDEAIRISCORPUS CILIARE


ANTERIOR UVEÏTIS– IRITIS– IRIDOCYCLITIS

POSTERIOR UVEÏTIS– VITRITIS– CHOROÏDITIS


ANTERIOR UVEITIS– SYMPTOMEN

PIJNROODTRANENFOTOFOBIEVISUSDALING


ANTERIOR UVEITIS– KLINISCHE TEKENS

MIOSISTYNDALL+CELLEN+POSTERIEURE SYNNECHIEEN

– VERGROEIING TUSSEN IRIS EN LENSCONJUNCTIVALE INJECTIE PERILIMBAALHYPOPYON

– CHRONISCH RECIDIVERENDE VORM CATARACT


POSTERIOR UVEITIS– SYMPTOMEN

VISUSDALINGFLOATERSROODPIJNFOTOFOBIE


POSTERIOR UVEITIS– KLINISCHE TEKENS

WITTE BLOEDCELLEN /OPACIFICATIES IN VITREUMRETINALE EN CHOROIDALE INFILTRATENPAPILOEDEEM

– BEHANDELINGONDERLIGGENDE AANDOENINGDIAGNOSTISCHE VITRECTOMIE

SECUNDAIR AAN CORTICOIDEN: CATARACT CORTISONECATARACT

– VERTROEBELING VAN DE OOGLENSACHTERSTE SUBCAPSULAIRE OPACIFICATIE

– SNEL VERSTORING VAN HET ZICHT– VERBLINDING– LEZEN MOEILIJK

BEHANDELING– IMPLANTATIE KUNSTLENS

Cataract (2)

De ooglens van jonge mensen is in staat om te accomoderen (in -en uitzoomen), waardoor men beelden op elke afstand (veraf en dichtbij) scherp waarneemt.

Onder normale omstandigheden is de lens helder en doorzichtig.

Cataract is een vertroebeling van de ooglens : De eiwitten in de normale lens gaan in de loop der jaren samenklonteren waardoor de lens minder helder wordt

OPH-09-03/10-6231

Cataract (3)

Cataract (4)

Normaal zicht Cataract

• Minder zien, waziger beeld (“cataracta” in het Latijn= alsof u van achter een waterval kijkt)

• Kleurverandering: omgeving lijkt grauwer en minder kleurrijk• Dubbelbeeld of schaduwbeeld• Last van schitteringen/verblindingen• Minder goed zien in het donker

OPH-09-03/10-6231

Cataract (5)

Wanneer behandelen ?• Niet behandelen indien men nog voldoende ziet om

dagelijkse taken en hobby’s uit te voeren• Zodra cataract hinderlijk wordt en het dagelijkse

leven erdoor verstoord wordt, kan het gezichtsvermogen hersteld worden door een chirurgische ingreep : het verwijderen van de troebele lens en het implanteren van een kunstlens

OPH-09-03/10-6231

SECUNDAIR AAN CORTICOIDEN: GLAUCOOM

VERHOOGDE OOGDRUK– ONEVENWICHT TUSSEN AANMAAK EN AFVOER VAN

VOORKAMERVOCHT– BESCHADING VAN OOGZENUW– AANTASTING GEZICHTVELD– INKRIMPING PERIFEER GV– TUNNELZICHT– BLINDHEID

Glaucoom (1)

De oogbol is gevuld met vocht.

Dit vocht staat onder een bepaalde druk, de oogdruk, zodat het oog zijn bolvorm behoudt.

Door een verhoogde oogdruk ontstaat er schade aan de oogzenuw en aan het gezichtsveld (= glaucoom).

OPH-09-03/10-6231

Glaucoom (2)

Wat is de oogdruk?In het oog wordt vocht geproduceerd voor de voeding van het heldere hoornvlies en de lens = kamerwater

Het oog wordt op spanning gehouden door de constante aanmaak van kamerwater, dat – tegen een bepaalde weerstand in – weer wordt afgevoerd = oogdruk

Afvoerkanaaltjes vernauwen of verstoppen

Oogdruk stijgt (> 21mmHg)

Cellen van de optische zenuw sterven af

Glaucoom

Schade aan oogzenuw

Oogdruk

OPH-09-03/10-6231

Glaucoom (3)

1. Aantasting van de optische zenuw

2. Aantasting van het gezichtsveld

• De cellen van de optische zenuw sterven af omwille van een te hoge intra-oculaire druk

• Pijnloos• Het gezichtsvermogen blijft lange tijd

normaal• Het gezichtveld vermindert, maar de

hersenen compenseren dit verlies• Vermindering van het gezichtveld kan

uiteindelijk, via kokerzien, leiden tot blindheid

OPH-09-03/10-6231

Glaucoom (4)

Normaal zicht Glaucoom

Kokerzien

OPH-09-03/10-6231

GLAUCOOM:BEHANDELING

De doelstelling van de behandeling is het verlagen van de oogdruk waardoor de kans op oogschade afneemt of weggenomen wordt.

- OOGDRUPPELS : de oogdruppels verminderen de productie van kamerwater of stimuleren de afvoer ervan. Hierbij moet consequent gedruppeld worden, in principe levenslang.

- LASER: indien door de oogdruppels de oogdruk niet voldoende daalt. De behandeling bestaat uit het bevorderen van de afvoer door microscopische gaatjes te maken in de afvoerbuizen.

- CHIRURGISCH: indien de 2 vorige behandelingen niet voldoen. De afvoer van het kamerwater wordt verbeterd door het maken van een ventiel in het oog of door een opening te maken in de iris.

OPH-09-03/10-6231

SECUNDAIR AAN CHLOROQUINE: MACULOPATHIE BEHANDELING MET ANTIMALARIA-

MIDDELEN(plaquenil)

– AANTASTING MACULA: BULL’S EYESymptomen

– Visusdaling

– Verminderd kleurenzichtControle oogfundus o/d 6 maanden

SECUNDAIR AAN CHLOROQUINE: MACULOPATHIE

NORMALE MACULA

DROGE OGEN

AANDOENING VAN HET OOGOPPERVLAK– OOGOPPERVLAK

CORNEA

– ENDE ADNEXAE VERANTWOORDELIJK VOOR

BESCHERMING,VOEDING,HYDRATATIE EN AANVOER VAN ZUURSTOF

– OOGLEDEN

– CONJUNCTIVA

– TRAANKLIEREN

– TRAANFILM

DROGE OGEN

SYMPTOMEN– PRIKKENDE OGEN– BRANDERIGHEID EN PIJN– VISUSSTOORNISSEN

Mucus zwemt rond in het tranenvocht en hecht zich niet vast aan het epitheel

– LAST VAN LICHT

Het « Oogoppervlak »

29

Traanfilm

Oogoppervlak

Oogleden

Traanklieren

Lipide laagwaterige laag mucine laag

ConjunctivaCornea

Voornaamste TKAccesoire TK

CORNEA: een transparent venster

– De 1ste lens van het oog– Voorste deel van het oog– In continuïteit met de sclera– Vaste en convexe lens– Elliptisch – 2/3 van de optische kracht van het

oog

– Transparent

30 11.7 mm

10.6 mm

CORNEA

Grens: corneale limbus– Blauw-grijze lijn– Overgang tussen de sclera,

de bulbaire conjunctiva en de cornea

– Bevat kleine haarvaten voor voeding en zuurstofvoorziening van de cornea

– De corneale limbus wordt gebruikt als een chirurgische gids

31

Corneale limbus

CORNEA

Een sleutelwoord: Transparantie– Geen bloedvaten

Weinig immunitaire cellen

– Veel zenuwenSensitieve zenuwen

– In contact met de omgeving– Bescherming, verdediging, voeding,

zuurstoftoevoer, hydratatie Oogleden De traanfilmConjunctiva

32

OOGLEDEN: anatomie, fysiologie

oogbol adnexae 2 Oogleden per oog

– Eén bovenste ooglid– Eén onderste ooglid

– Begrensd met oogwimpers (2 rijen)– Ooghoeken of canthi

33

bovenste ooglid

onderste ooglid

Laterale hoek = laterale canthus

middenste hoek

= middenste canthus

OOGLEDEN: Anatomie en fysiologie

Bovenste en onderste oogleden– Voorste huid gedeelte

Lucht

– Achterste conjunctivale gedeelteBulbaire conjunctivaCornea

– Bovenste ooglid: groter– Onderste ooglid: minder mobiel

Ooglid rand

– Overgang tussen huid - conjunctiva

34

Voorste gedeelte

achterste gedeelte

ooglid rand


35

bovenste palpebrale sulcus of plooi

Onderste palpebrale

sulcus of plooi


36

Laterale hoek= laterale canthus

middenste hoek= middenste canthus

Caruncula traanis

Halvemaans plooi

Traanpunten

Palpebrale spleet


37

Huid

Spieren

Fibreuze plaat

Klieren

Conjunctiva

Oogwimpers


Huid–Heel dun–Glad–Heel rekbaar

Spieren–Orbicularis palpebrae

Sluiting oogleden

–Levator palpebraeOptrekken bovenste

ooglid

–Retractor palpebraeonderste ooglid

38

Orbicularis palpebrae

Levator palpebrae


Tarsus (tarsale plaat)

– Het « skelet » van het ooglid– Fibreus en elastisch– Bevat klieren

Meibomius klieren

– Binnenin de tarsus– Vetlaag van de TF– 20 tot 35 in het > ooglid– 25 tot 28 in het < ooglid– Monden uit in de achterste

ooglid rand

39


Ooglid rand– Verbinding tussen huid en

conjunctiva

– Voorste ooglid randoogwimpers

2 - 4 rijenklieren van Zeiss (talg)

klieren van Moll (zweet)

– Achterste ooglid randOpeningen van Meibomius

klieren

40

Klieren van Zeiss

Klieren van Moll

Openingen van Meibomius kl.

OOGLEDEN: KNIPPEREN

3 TYPES– Gewild knipperen– Spontaan of ongewild knipperen– Reflex knipperen

2 FAZEN– Sluiting– Opening

41

OOGLEDEN: KNIPPEREN

Bescherming van het corneale en conjunctivale oppervlak– Corpus alienum– Licht

Traanfilm – Secretie– Verspreiding– Afvoer

42

OOGLEDEN: KNIPPEREN

2 FAZEN– Sluiting

Samendrukken klierExcretie van kliersecretiesDrainage van de “oude” tranen naar de traanpuntenSluiten van de traanpunten

– OpeningHomogene verspreiding van een nieuwe traanfilm Opening traanpunten (pomp)

43

OOGLEDEN

BESLUIT– Bescherming van de cornea– Productie traanfilm– Homogene verspreiding van de traanfilm– Voeding van de cornea

44

Atteinte palpébrale = perturbation surface oculaire

DE TRAANKLIEREN

De voornaamste traanklier – Orbitaal

Accesoire traanklieren– klieren van Wolfring– klieren van Krause

– klieren van Manz– Kryptes van Henle

45

DE TRAANKLIEREN

46SiDe CHU Tours, Chirurgie Maxillo-Faciale

DE TRAANFILM

3 lagen– lipidelaag

– Waterige laag

– mucine laag

47

Corneaal epitheel

DE TRAANFILM: de lipide laag

Productie–Meibomius klieren–Zeiss klieren

Samenstelling–vetten

Wax esters35

%

Cholesterol esters 30

%

Polaire vetten(membraan fosfolipiden)

16 %

Di-esters8,5

%

Triglyceriden4

%

Vrije vetzuren2

%

Vrije sterolen2

%

48

DE TRAANFILM: de lipide laag

Functies– Vertraagt de verdamping van de waterige laag

– Stabiliseert de traanfilm

– Verzamelt en verwijdert vreemde elementen (stof,…)

– Antibacterieel: vetzuren + mucine = bactericide

– = Mechanische barrière: barrière tegen besmetting door talg thv ooglid rand (talg kan de pre-oculaire vetlaag verstoren)

– Maakt de pre-oculaire traanfilm glad, en verhoogt de optische kwaliteit

49Lozato PA, Pisella PJ, Baudouin C. Phase lipidique du film lacrymal : physiologie et pathologie. J Fr Ophtalmol 2001; 24 (6): 643-58.

DE TRAANFILM: de waterige laag

productie– Voornaamste traanklier– klieren van Wolfring– klieren van Krause

samenstelling– Water: 98.2 %– Ionen: Na, K, Mg, Ca, Mn, … – Zuurstof, koolstof dioxide– Glucose– Complement systeem – Proteïnen (albumine, lysozyme, IgA, …)

50

DE TRAANFILM: de mucine laag

Productie– Slijmbekercellen gelegen in de conjunctiva– Henlé’s krypten– klieren van Manz

Samenstelling– Mucines = glycoproteïnen

Functies– Kleven traanfilm op het cornea-epitheel – Lubricatie

51

DE TRAANFILM: afvoer Verdamping

– 1/3 tot 2/3 van basale tranenGrote variatie volgens luchttemperatuur en vochtigheid. Hangt

af van de kwaliteit van de vetlaag4 keer hoger bij abnormale vetlaag

Traanpomp (traanwegen)

Keratoconjunctivale absorptieBilaterale waterige uitwisselingenZuurstof en natrium transportKunnen belangrijk zijn tijdens de slaap, wanneer de verdamping en de

traanpomp niet actief zijn

52

DE TRAANFILM: afvoer

Traanpomp(traanwegen)

– traanpunten– Traankanalen – Gemeenschappelijk kanaal– Traanzak – Nasolacrimaal kanaal

– Behoren niet tot het oogoppervlak

53

Traan Zak

Gemeenschappelijktraankanaal

Traan kanalen

Nasolacrimaal kanaal

DE TRAANFILM: regeling van de secretie Sensitief

– Corneale reflex (reflex boog)

Autonoom Zenuw Stelstel– Parasympathetisch

Centraal Zenuw Stelsel (CZS)– Emoties ...

Hormonen– androgenen en oestrogenen

54

Reflex boog (sensitieve corneale zenuwen)

– Corneale aesthesia

DE TRAANFILM regeling van secretie

55

CorneaPijn ?

Traanklieren

Hersenen

ja secretie

DE TRAANFILM regeling van secretie Autonoom Zenuw Stelsel

– Regelt en controleert veel organen en spieren in ons lichaam, buiten onze wil om (vs. CZS)

– 2 antagoniste systemenSympathetisch: mediator = noradrenalineParasympathetisch: mediator = acetylcholine

Parasympathetisch regelt exocriene secreties (maag, speeksel, tranen …)

56

DE TRAANFILM functie van het knipperen

2 fazen– Sluiting

Samendrukken klierExcretie van klier secretiesDrainage van « oude » tranen naar de traanpuntenSluiting traanpunten

– OpeningHomogene spreiding van een « nieuwe » traanfilmOpening traanpunten (pomp)

57

DROGE OGEN:Sjögren syndroom Chronische auto-immuun ziekte (exocrinopathie)

– Dysfunctie en vernietiging van exocriene klieren, geassocieerd met een infiltratie van lymphocieten en een immune hyperreactiviteit:chronische ontsteking waardoor verminderde afscheiding van tranen en speeksel ontstaat

– DROGE MOND, DROGE OGEN, etc.

– Oculaire betrokkenheid bij 90% van de patiënten met Sjögren syndroom

– Primair (enkelvoudig) of secondair (geassocieerd met een andere autoimmuun ziekte : RHEUMATOÏDE ARTHRITIS)

– Voornamelijk vrouwen, 40 - 60 jaar, (9V/1M)

58Orphanet. Accédé le 01.04.09

DROGE OGEN: door tekort aan water

Veroudering– Krimpen traanklieren– Menopauze– Daling androgenen

59

DROGE OGEN: door verdamping

60


Intrinsieke oorzaken– Meibomius klier dysfunctie:

MeibomitisChalazion

– Storingen van de opening van de oogledenEndocriene exophthalmosHoge myopie

– Storingen van ooglid/oogbol contact Slechte positie ooglid of ooglid misvorming

– Entropion, ectropion– Afhangende oogleden– Plastische chirurgie van de oogleden

61

Meibomitis

Onregelmatigheiden vrije ooglidrand

Chalazion


Intrinsieke oorzaken– Lage frequentie van het knipperen

Activiteit waarbij fixatie vereist is (wijde opening van de ogen)

– Werken met computer scherm

– Microscoop

– Autorijden

– TV

– …Ziekte van Parkinson

– Isotretinoïne

62

Droge ogen door verdampingExtrinsieke oorzaken

– Storingen van het oogoppervlakVitamin A deficiëntieOogdruppels en bewaarmiddelen

– Antihistaminica– β-blokkers– Lokale anesthetica– bewaarmiddelen

– Contact lenzen (daling aantal Meibomius klieren)– Aandoeningen oogoppervlak (OSD)

Allergische conjunctivitsInfectiesVerbrandingen

63

DROGE OGEN:De oorzakelijke mechanismen

65

DROGE OGEN: en ontsteking

Elk droge ogen syndroom is geassocieerd met ontsteking

Uitdroging Cornea en Conjunctiva

Cel beschadiging Vrijzetting ontstekingsmediatoren

ONTSTEKING

DROGE OGEN en ontsteking

66

Elke ontsteking van het oogoppervlak veroorzaakt een droge ogen syndroom

Cel beschadiging

ONTSTEKING

Voornaamste en Accesoire Traanklieren

Meibomius Kl. Slijmbekercellen

DROGE OGEN en ontsteking

67

Alteration van Meibomius secreties

Wijzigingen vetlaag

VERDAMPING

DROGE OGEN

ONTSTEKING

Hyperosmolariteit Slijmbekercellen

Cel beschadiging

mucine secretie

Conjunctivale beschadiging

waterige secretie

Corneale beschadiging

Meibomius klieren

Traanklieren

DROGE OGEN

Er is niet één droge ogen syndroom

Er zijn verschillende Droge Ogen– Ethiopathogenesis

Tekort aan waterEvaporatief

Elk Droge Ogen Syndroom leidt tot DISCOMFORT voor de patiënt

68

DROGE OGEN: Symptomen

Eén woord: discomfort– Expressie kan variëren volgens de patiënten– Herhaaldelijk tot obsessief– Intensiteit van discomfort IS NIET NOODZAKELIJK

verbonden met de intensiteit van de corneale beschadiging

69

DROGE OGEN: Symptomen Meerdere en niet specifieke functionele tekenen

– Discomfort– Gevoel van prikken, branden, oculaire pijn– Gevoel van vreemd lichaam (corpus alienum), schuren (“zand in

het oog)– Gevoel van droge ogen– Jeuk– Slijmstriemen – Moeilijkheden om de ogen te openen ‘s morgens bij ontwaken (om

de oogleden van het oogoppervlak te halen)

– Paradoxale tranen:vooral bij wind of fel licht– Afscheiding– Troebel zicht– Photophobie– …

70

DROGE OGEN: Ondervraging van de patiënt

Leeftijd, geslacht Activiteiten: plaats en soort job, ontspanning Omstandigheden waarbij droge ogen optreden Geneesmiddelen

– Oculair– Systemisch: antidepressiva, neuroleptica, antihistaminica,

geneesmiddelen tegen Parkinson, acne (isotretinoïne), … Contact lenzen (zelfs occasioneel) Trauma, recente oculaire infecties, … Hormonale status

– Menopauze, menstruatie cyclus, orale contraceptiva, hormoon substitutie

Voorgeschiedenis ziekten– Allergie– Auto-immuun ziekten: rheumatoïde arthritis– Systemische chronische ziekten: diabetes, hypertensie

...

71

DROGE OGEN: onderzoek

Onderzoek aangezicht Spleetlamp onderzoek

– Oogleden– Voorste oogsegment

ConjunctivaCornea

Diagnose testen– Geen specifieke testen

72

DROGE OGEN diagnose testen traan hoeveelheid

– Schirmer I test, zonder anesthesieBasale + reflex secreties

– Schirmer II test, met anesthesie (Jones’ test)Basale secretie

Traanfilm stabiliteit– BUT (Break-Up Tijd)

– NIBUT : Non-Invasive Break-Up TijdFluoresceïne test

– Oogoppervlak beschadiging– Hoogte traan meniscus

73

DROGE OGEN: diagnose testen

Roze Bengaal of Lissamine Groen – Score Oogoppervlak beschadiging

74

Roze BengaalLissamine Groen

DROGE OGEN pathologisch of niet pathologisch?Evolutieve pathologische

Droge Ogen

–Permanente tekenen en symptomen

–Verergeren met de jaren

–Frequente complicaties

–Ontsteking +++

–Endogeen +++

Niet pathologische Droge Ogen

–Crisis en herstel, naargelang de omgeving

–Zelden complicaties

–Eenvoudige uitdroging +++

–de oorzakelijke factor kan verwijderd worden

75

Keratoconjunctivitis sicca

DROGE OGENDe tekenen van KCS

Keratoconjunctivitis sicca– Oppervlakkige keratitis

punctata (SPK)– Filamentaire keratitis– Corneale ulceratie– Wit schuim – Oogleden kleven op het

oogoppervlak bij het ontwaken

76

DROGE OGEN: Behandeling

Geen curatieve behandeling voor pathologisch DOS (Droge Ogen Syndroom) Palliatieve Behandelingen

Hygiëne (Oogleden) Behandeling van samenlopende ziekten Kunsttranen Sluiting traanpuntjes

– Plugs– Lijm

77

Kunsttranen

« Substituten »– Genezen – Substituut voor tranen

Zouden « comfortabel» moeten zijnZouden de symptomen van de patiënten moeten

verlichten Kunnen de stabiliteit van de traanfilm verhogenKunnen het cornea epitheel beschermen

– Verschillende moleculen, verschillende effecten– Hoe de weg vinden?

– Maar, laat ons starten…

78

Kunsttranen

Een gouden standaard– Kies voor « bewaarmiddelvrije oogdruppels »

79

Toxisch(zeep effect)

Allergiserend

bewaarmiddelen zijn

Traan toxiciteit Cel en membraan toxiciteit

OOGOPPERVLAK EN BEWAARMIDDELEN

Schadelijke effecten bewaarmiddelenSamenvatting

Allergiserend Potentieel: oorzaak van blepharoconjunctivitis

Wijziging van de vetlaag van de traanfilm

Daling aantal Conjunctivale slijmbekercellen

Wijziging Epitheliale Barrière

Algemene schade die leidt tot Ontsteking van het Oogoppervlak

81

Kunsttranen Contact tijd

– Tijd gedurende – welke de kunsttranen in contact blijven met de

cornea– Niet noodzakelijk verbonden met de viscositeit

Mucoadhesieve of bioadhesieve eigenschappen– Mogelijkheid om aan het Oogoppervlak te binden– Bepaalt de contact tijd

Lubricatie, smering– Vergemakkelijkt de bewegingen van de oogleden bij

opening of sluiting– Maakt de Traanfilm glad

82

Rheologische eigenschappen Rheologie

Reologie (van het Grieks rhei (stromen), vergelijk panta rhei) is het vakgebied dat een aantal fysische stromingseigenschappen van materialen bestudeert. De reologie beschrijft de relatie tussen de opgelegde spanning (of kracht) op een materiaal en de vervormingen die daardoor teweeg gebracht worden.

ViscositeitWeerstand van een vloeistof tegen vloeienViscositeit is de ratio van de schuifspanning tov de snelheidsgraad(Viscositeit is de 'stroperigheid of traagvloeibaarheid' van een vloeistof of van een gas. Preciezer uitgedrukt: de eigenschap van een fluïdum die aangeeft in welke mate deze weerstand biedt tegen vervorming door schuifspanning. Zo is water een voorbeeld van een vloeistof met een lage viscositeit, honing een voorbeeld van een vloeistof met een hoge viscositeit. Het vloeigedrag van stoffen wordt bestudeerd in de rheologie. De naam viscositeit is afgeleid van de latijnse naam voor de maretak, waarvan in vroeger tijden 'vogellijm' werd gemaakt )

83

Rheologishe eigenschappen

Newtoniaanse vloeistoffen– Vloeistoffen met constante viscositeit, ongeacht de schuifspanning– vb: water (de verandering van vorm is enorm in vergelijking met de

toegepaste spanning) Thixotrope vloeistoffen

– Hun viscositeit daalt met de snelheid van hun vormwijziging vb.: mayonnaise, verf, tranen

– Ze worden ook « niet-newtoniaanse » of « visco-elastische » vloeistoffen genoemd

– Thixotropie of pseudoplasticiteit is de eigenschap van een niet-newtoniaanse vloeistof, waarbij de viscositeit bij een constante schuifspanning door de tijd afneemt. Na het opheffen van de schuifspanning keert de beginviscositeit weer terug. De afname van viscositeit wordt veroorzaakt doordat de samenstellende deeltjes zich evenwijdig aan de opgelegde afschuifspanning gaan oriënteren.

84

Kunsttranen

Fysiologisch serum (zout oplossing) (Kunsttranen)

Semi-Visceuze en Visceuze Kunsttranen

Carbomeer Gels

Natrium Hyaluronzuur

85

Tranen en Visceuze Oplossingen

Fysiologisch serum PVP (polyvinyl pyrrolidon)

PVA (polyvinyl alcohol)

Cellulose derivativen– Hypromellose (HPMC of hydroxypropylmethylcellulose) – Carmellose (CMC o carboxymethylcellulose)

86

Tranen en Visceuze Oplossingen Fysiologisch Serum

de oudste kunsttraanHydratatieKorte contact tijd

PVP (polyvinyl pyrrolidon), PVA (polyvinyl alcohol)Hydratatie, lubricatie (smering)Corneale contact tijd langer dan fysiologisch serumMucoadhesief

Cellulose derivativen: Hypromellose en Carmellose– Verdikkende agentia (gebruikt om tabletten te omhullen)

Hydratatie, lubricatie (smering)Water opslorpen en zwellen Wijziging corneale contact tijd Hoge concentratie (≥ 1 %): troebel zicht +++Depots oogwimpers (“cake Oogleden)

87Agarwal A. Dry eye. A practical guide to ocular surface disorders and stem cell surgery. Slack Inc. Thorofare. NJ, USA. 2006; (p.115-36)Offret H, Labetoulle M., Frau E. Thérapeutique médicamenteuse en ophtalmologie. Masson. Paris. France. 2003. (p. 213-30)

Carbomeer Gels

Carbomeren of polyacryl zuren carboxyvinyl polymerencarboxypolyethylenen

Carbopol = merk

88Pouliquen P. Les gels de carbomère dans le traitement de l’œil sec. J Fr Ophtalmol. 1999; 22 (8): 903-13

Carbomeren

Gelvormende eigenschappen– Hydrofiele macromolecules, vormen een 3 dimensioneel

netwerkIn staat om grote hoeveelheden water op te slaanWaterige gelStabielTransparent Niet gekleurdNiet kleverig

89Pouliquen P. Les gels de carbomère dans le traitement de l’œil sec. J Fr Ophtalmol. 1999; 22 (8): 903-13

Carbomeren

Hydrofiele eigenschappen– Water tank

Bij gelvorming slorpt het netwerk meer dan 1000 keer hun eigen volume in water

gel vorming maakt een lage hoeveelheid carbomeer noodzakelijk

– Water dispenserIn contact met de ionen van de traanfilm

– Viscositeit daalt

– Water de het netwerk wordt vrijgezet

90

Natrium hyaluronzuur Polysaccharide polymeer: Voornamelijk geproduceerd door

biofermentatie

Normaal aanwezig in het menselijk lichaamElasticiteit en hulp bij hydratiehuid, gewrichten, oog

Therapeutisch gebruik– Rheumatologie : injecties gewrichten (lubricatie gewrichten)

– Urologie: interstitiële cystitis

– Cosmetica: rimpels gezicht en hals, cosmetische zalven

– Oogheelkunde: bescherming van het corneale endotheel tijdens cataract chirurgie

91

DROGE OGEN: behandeling

LIPIMIX– MICROEMULSIE VAN FOSFOLIPIDEN EN

TRIGLYCERIDENSTABILISEERT DE TRAANFILMBEVORDERT HET EPITHELISATIEPROCES VAN CORNEAHERSTELT DE LIPIDENLAAG EN VERMINDERT DE

VERDAMPING VAN DE WATERIGE LAAG

SYSTANE ULTRA– HP-Guar,boraat,sorbitol

LAGE VISCOSITEIT BIJ INDRUPPELEN=MINIMAAL WAZIG ZICHT

– PH past zich aan aan de PH van traanfilmHOGE ELASTICITEIT=LANGDURIGE BESCHERMING

Dr. K. Vanhoucke Oogarts OOGAANDOENINGEN BIJ RHEUMATOIDE ARTHRITIS.

Documents

Transcript of Dr. K. Vanhoucke Oogarts OOGAANDOENINGEN BIJ RHEUMATOIDE ARTHRITIS.