Döküntülü Hastalıklar

Uzm. Dr. Selim ÖNCEL

?

Aşağıdakilerden hangisi peteşi + ateşin ayırıcı tanısında yer alır?

N. meningitidis N. gonorrhoeae P. aeruginosa S. pyogenes S. aureus (endokardit) C. pneumoniae YANIT: C. pneumoniae dışında hepsi

?

Bir antibiyotik bir virüsle enfekte çocuklarda döküntüye neden olur. Virüsü ve antibiyotiği söyleyiniz.

YANIT: EBV - ampisilin

?

Çocukluk çağının beş döküntülü hastalığını sayınız.

Birinci hastalık İkinci hastalık Üçüncü hastalık Dördüncü hastalık Beşinci hastalık Altıncı hastalık

?

Hangi enfeksiyon ajanı bebeklerde arabezi dermatitine neden olur?

YANIT: C. albicans

?

Hangi enfeksiyon ajanı peteşiyal eldiven ve çorap sendromuna yol açar?

Parvovirüs B19 Beyaz ırkta daha sık İlkbaharda ve yazın daha sık 12 haftada spontan rezolüsyon Tedavisi yok.

Kızamık Paramiksovirüs ailesinden bir RNA virüsü Oda sıcaklığında 34 saat canlı Kuluçka süresi 10-12 gün Prodrom dönemi 3-5 gün Bulaştırıcılığı döküntü öncesinde 2-4 gün, sonrasında 4 gün Döküntü makülopapüler Döküntünün başlamasıyla ateş 40-40,5°C’ye yükselir, 3-4 gün sürer. Hastalığın beşinci gününden sonra ateşin sürmesi komplikasyon varlığını

düşündürür. Döküntü saçlı deri ve yüzden başlar, üçüncü günde gövde ve ekstremitelere

yayılır, üçüncü günden sonra başladığı yerden itibaren solmaya başlar ve 6-7 günde tümüyle kaybolur. Yüz ve gövdede birleşme eğilimindedir. Lezyonlar soyularak ve birkaç günde gerileyen hiperpigmantasyonla iyileşir.

Yanak mukozasında prodromal dönemde görülen ve döküntü başladıktan 12-18 saat sonra kaybolan, alt 2. molar diş hizasında eritemli zeminde noktasal beyaz-gri tanecikler

Kızamıkçık Etken Togavirüs ailesinden bir RNA virüsü Enkübasyon süresi 14-21 gün Virüs döküntüden yedi gün önce - 14 gün sonra nazofarenksten

izole edilebilir; ancak asıl bulaştırıcılık 5 gün önce - 6 gün sonra olur.

Döküntü açık pembe renkli makülopapüler tarzda olup saçlı deri ve yüzden başlar, birinci gün sonunda tüm vücuda yayılır, ikinci gün başladığı yerden solar ve üçüncü gün kaybolur. Lezyonlar tek tek görülür, birleşmez. Soyulma ve hiperpigmentasyon görülmez.

Yumuşak damakta pembe renkli enantemlerin görülmesi patognomoniktir; ancak hastaların % 20’inde görülebilir.

Döküntüden en az 24 saat önce hastalık için karakteristik olan lenfadenopatiler ortaya çıkar (postoriküler, suboksipital ve posterior servikal)

Kuluçka süresi 1-2 hafta Prodrom dönemi Yok! Aniden yüzde döküntü ile başlar. Döküntü başladığı an viremi kaybolur, bulaştırıcılık biter. Döküntü çok kaşıntılıdır, soyulma olmaksızın iyileşir. Döküntü üç evreli

makülopapüler tarzdadır; ama evreler her zaman birbirinden ayırt edilemez.

1. Evre: Yüzde tipik görünüm 2. Evre: Gövdede ve ekstremite proksimaline yerleşen, ortadan solmaya

başlayan, retiküler, “dantel tarzı” döküntü… Ekstansör bölgelerde görülür, el ve ayaklarda yoktur.

3. Evre: Sıcak banyo, heyecan, egzersiz ve minör travmalar sonucu oluþan rekürren döküntüler alevlenme ve azalmalarla, ortalama 11 gün (2-39 gün) sürer.

Etken, kronik hemolitik anemili ve bağışıklık yetmezlikli hastaları aplastik krize sokabilir. Aplastik krize girmiş anemili hastalar bu dönemde çok bulaştırıcıdırlar. Nonimmün hidrops fötalise ve fötal ölüme neden olabilir.

?

?

Eritema İnfeksiyozum

SLE

?

İki yaşından küçük çocuklardaİki yaşından küçük çocuklardafebril konvülsiyonlarınfebril konvülsiyonlarıntanımlanabilir en sık nedeni tanımlanabilir en sık nedeni nedir?nedir?

?

?

Kuluçka süresi 10 gün Bulaştırıcılık süresi ? Prodrom Ani başlayan ve üç-dört gün içinde 40-40,5°C'ye

yükselen ateş ve hafif nezle belirtileri Ateş 3-4 gün yüksek kalıp kriz şeklinde düşer. Ateş hastaların % 6’sında konvülziyona yol açar. Ateş düşünce hemen ya da bir gün sonra gövdeden başlayıp

ekstremitelere yayılan 2-3 mm çaplı makülopapüler lezyonlar ortaya çıkar.

Döküntü (maküler veya makülopapüler) 1-2 gün sürer. Periferik yaymada ilk 24-36 saat parçalı hakimiyeti ile

lökositoz görülürken ikinci günden sonra mononükleer lökosit hakimiyeti ile birlikte lökopeni olur.

Etken İnsan herpesvirüsü tip 6, 7 (döküntüsüz)

Eksantema Subitum(rozeola infantum, altıncı hastalık)(rozeola infantum, altıncı hastalık)

Enkübasyon süresi 11-21 gün Prodrom Hafif ateş, halsizlik Bulaştırıcılık döküntüden 24 saat önce – tüm lezyonlar kabuklanana kadar Lezyonlar gövdede ve kafa derisinde küçük kırmızı makülopapüllerle

başlayıp gözyaşı damlası biçiminde eritematöz tabanlı veziküllere dönüşür. Vezikül içindeki berrak sıvı 8-12 saat sonra bulanıklaşır ve püstül olur. Püstüller, ortalarında bir göbek çukuru meydana geldikten sonra

kabuklanırlar. Lezyonlar üç gün boyunca çıkmaya devam eder. Her lezyonun yaşı farklıdır. Döküntü hemorajik olabilir. Saçlı deri, ağız mukozası ve gözü tutabilir. Lezyonlar kabuklanarak 1-3 haftada iyileşirler. Kabuklar kalkınca geçici depigmentasyon bırakır. Sekonder bakteriyel enfeksiyon gelişmezse skarsız iyileşir. Çok kaşıntılıdır. Etken, Varisella zoster virüsü.

?

?

Suçiçeği

Çiçek Suçiçeği

2-4 günlük hastalık Döküntüye kadar semptomsuz

Lezyonlar yüzde ve eksremitelerde daha fazla

Lezyonlar gövdede daha fazla

El ayaları ve ayak tabanlarında lezyon var.

El ayaları ve ayak tabanlarında lezyon nadir.

Kabuklanma 10-14 gün sonra

Kabuklanma 4-7 gün sonra

Kabuklar 14-28 gün sonra düşer.

Kabuklar 14 gün içinde düşer.

?

Varisella zoster enfeksiyonunun en sık rastlanan MSS belirtisi nedir?

YANIT: Ataksi Ne zaman ortaya çıkar? Hastalık başlangıcından 7-10 gün

sonra

Büllöz İmpetigo

Enterovirüslerin Neden Olduğu Döküntülü Hastalıklar

ECHO virus 2, 4, 5, 6, 9, 16, 17, 25 ve Coxsackie virüs A2, A4, A9, A16, B3, B4, B5 ateş ve döküntü yaparlar.

Genellikle kızamıkçık benzeri yaygın ya da yalnızca el ayasını ve ayak tabanını tutan, soyulmadan ve skar bırakmadan iyileşen pembe renkli döküntüler yaparlar.

Sonbahar veya yaz aylarında, ateşli ve döküntülü bir hastada aseptik menenjit Enterovirüs enfeksiyonu

?

Herpanjina

Coxsackie virüsü A4 Aniden yükselen ateş Boğaz ağrısı Ağız içinde arka tarafta çok sayıda yaygın,

ağrılı ülserler olur. Herpetik jinjivostomatit ile karışabilir. Ön arka

?

?

En sık Coxsackie virüsü A16 Bulaşıcılığı yüksek Hafif seyirli 5-8 günde skarsız iyileşir Dil, sert damak ve yanak mukozasında ülserler El ve ayakların dorsal kısımlarında ve parmak

kenarlarında oval biçimde, deri çizgilerine paralel, 2-10 mm çaplı vezikülopüstüller

Kuluçka süresi 3-5 gün

El–Ayak-Ağız Hastalığı

Her tutulum bölgesinde ayrı 5-10 vezikül 2-6 mm çapında, bir hale ile çevrili Hızla rüptür gelişir ve ağrılı ülserler

meydana gelir. 5-8 gün sürer Veziküller dermis içindedirler. Epidermal

egzositoz, süngerleşme ve hücre nekrozu vardır.

El–Ayak-Ağız Hastalığı

Ağrılı lezyonlar ayalarda, ayak tabanlarında ve gluteusta da görülebilir.

El–Ayak-Ağız Hastalığı

Lezyonlar; ağızda daha çok, dil, yanak ve dudak mukozası, dişetleri ve yumuşak damakta yerleşirler.

El–Ayak-Ağız Hastalığı Ayırıcı tanı

Herpes simpleks Varisella-zoster Aftöz ülserler Herpetiform ülserler Herpetik jinjivostomatit

El–Ayak-Ağız Hastalığı

Tedavi

Genellikle uygulanmaz; çünkü lezyonlar kendilerini sınırlarlar.Antipiretik, analjezik

Asiklovir hastalık süresini kısaltır (5 güne)

?

Kuluçka süresi 4-6 hafta Prodrom 2-3 gün (ateş, boğaz ağrısı, halsizlik) Yaygın lenfadenopati, hepatosplenomegali,

membranöz tonsillit, palatal peteşiler (% 25), periorbital ödem (% 50)

Döküntü Makülopapüler (%10-15) A grubu β-hemolitik streptokoklar vakaların % 25'ine

eşlik edebilir. Boğaz kültürü sonucuna göre üreme varsa mutlaka

penisilin ile tedavi etmek gerekir. Ampisillin ile tedavi sonrası yaygın, bakır rengi

döküntü Hastalık 10-20 günde kendini sınırlar.

?

Enfeksiyöz Mononükleoz

?

Peteşiyal döküntüleri ve ateşi olan Peteşiyal döküntüleri ve ateşi olan bir çocukta en sık rastlanan ölümcül bir çocukta en sık rastlanan ölümcül hastalık nedir?hastalık nedir?

?

Yüksek ateş, peteşiyal ve purpurik lezyonlar, taşikardi, hipotansiyon ile karakterize şiddetli bakteriyel septisemi

Genellikle bir yaş altı çocuklarda İlk belirti aniden yükselen ateş 4-6 saat sonra geçici bir iyilik durumu 6-12 saat sonra makülopapüler veya ürtikeryal başlar ve genel

durum hızla bozulur. Erken evre: Peteşi, makülopapüler veya ürtikeryal döküntü Döküntüler son derece seyrek yerleşimli olabilirler. Geç evre: Purpura fulminans İlk 24 saat içinde tedaviye (antibiyotik + yüksek hacimde sıvı)

başlanmayan olguların yaklaşık yarısı kaybedilir.

?

Menengokoksemi

?

Kızıl A grubu beta-hemolitik streptokokların eritrojenik toksini Sadece antikor bulunmayan kişilerde döküntü olur. Kuluçka süresi 1-7 gün Prodrom Ateş, kusma, boğaz ağrısı, baş ağrısı (12-24 saat) Döküntü Enantemler + ekzantemler Tonsiller üzerinde eksuda vardır, palatal peteşiler görülebilir. İlk 2 gün hiperkeratotik membran nedeniyle beyaz çilek dili 4-5. günler membran kalkar, parlak kırmızı mukoza kalır, kırmızı çilek dili

görülür. Gövdenin üst bölümünde skarlatiniform biçimde, eritrodermi zemininde

zımpara kağıdı şeklinde noktasal kırmızı papüller 4-5 günde tüm vücuda yayılır, el ve ayakta daha belirgin olan yaygın

deskuamasyon ile iyileşir. Pastia çizgileri Kıvrım yerlerindeki peteşiyal döküntülerdir Kaçıncı hastalık? İkinci hastalık

?

? En az beş gün süren, başka bir hastlığa

bağlanamayan ateş (38,3°C) GÖZ Nonpürülan bulber konjoktivit AĞIZ Kırmızı çilek dili, dudaklarda eritem,

ödem, çatlama, kanama, orofarenkste hiperemi EKSTREMİTE Endürasyon, ödem, periungal

soyulma (2-3 hafta sonra) LENF NODU Ünilateral >1,5 cm, ağrısız LAP DÖKÜNTÜ Polimorf eritematöz döküntü (her

türlü döküntüyü taklit edebilir)

Kawasaki

Toksik Şok Sendromları

Eritrodermik makülopapüler döküntü ve 2-3 gün süren, >39,9°C ateş ile seyreden hipotansiyonun eşlik ettiği ciddi hastalık tabloları

Döküntüler soyulur. GİS, JÜS, MSS, karaciğer, müköz

membranlar, kas anormalliklerinden veya trombositopeniden en az üçü + ateş, hipotansiyon, 1-2 haftada soyulan mküler eritroderma

Stafilokoksik Haşlanmış Deri Sendromu

Eritem ve sonrasında epidermisin yüzeyel katmanlarının stratum granülozum tabakasından yaygın olarak ayrılması

Eksfoliyatif toksine bağlı Staphylococcus aureus faj grup II (tip 3A, 3B, 5S, 71) Yenidoğan ve beş yaş altında yaygın Yaş büyüdükçe stafilokok toksinine karşı oluşan antikorlar toksini

metabolize eder ve hastalık lokalize biçimde kalır. Ateş,huzursuzluk ve dokunmayla ağlama ile başlar. Yaygın tipi yüz, boyun, aksilla ve inguinal bölgeden eritematöz

lezyonlarla başlar, yaygın papüler erüpsiyon halini alır, 24-48 içinde deride büyük ve gevşek büller oluşur.

Sınırlı tipi ekstremite ve karın alt bölgelerinde berrak ve/ya da hafif pürülan sıvı içeren 1-3 cm çaplı büllerle karakterize

Soyulma ağız, göz çevresi ve boyundan başlar Nikolsky fenomeni pozitiftir. Soyulmalar iyileşme döneminde değil, hastalığın aktif döneminde ortaya

çıkar.

?

?

Okul çocuğu ve ergende daha sık Cilt ve mukozalar Lezyonlar, başta sülfonamidler olmak üzere

penisilinler ve difenilhidantoin gibi ilaçlardan yaklaşık 2-3 hafta sonra ortaya çıkar.

Herpes simpleks, mikoplazma ve klamidya enfeksiyonlarına bağlı olarak ortaya çıkabilir.

Hedef lezyonlarla ortaya çıkabildiği gibi, mukozal tutulumla da başlayabilir.

Hedef biçiminde, ortası koyu eritemli, etrafında beyaz halo, kenarları koyu eritematöz çizgi şeklinde

Eritema Multiforme & Stevens-Johnson Sendromu

Okul çocuğu ve ergende daha sık Cilt ve mukozalar Lezyonlar, başta sülfonamidler olmak üzere

penisilinler ve difenilhidantoin gibi ilaçlardan yaklaşık 2-3 hafta sonra ortaya çıkar.

Herpes simpleks, mikoplazma ve klamidya enfeksiyonlarına bağlı olarak ortaya çıkabilir.

Hedef lezyonlarla ortaya çıkabildiği gibi, mukozal tutulumla da başlayabilir.

Hedef biçiminde, ortası koyu eritemli, etrafında beyaz halo, kenarları koyu eritematöz çizgi şeklinde

LYME

Yüksek ateşYüksek ateş

BitkinlikBitkinlik

Kas ağrılarıKas ağrıları

Ani başlayan Ani başlayan baş ağrısıbaş ağrısı

TitremeTitreme

??

Lezyonlar önce Lezyonlar önce maküler, pembe, maküler, pembe, basmakla solarbasmakla solar

El ve ayak El ve ayak bilekleribilekleri

El ayası, ayak El ayası, ayak tabanındatabanında

Sonra gövdeye Sonra gövdeye boyna ve yüze boyna ve yüze yayılır.yayılır.

Yüksek ateşYüksek ateş

BitkinlikBitkinlik

Kas ağrılarıKas ağrıları

Ani başlayan Ani başlayan baş ağrısıbaş ağrısıTitremeTitreme

Kayalık Kayalık Dağlar Dağlar benekli benekli hummasıhumması

?

Ağrılı, sıcak, hızla büyüyen, kalkık sınırlı, eritemli lezyonlar

Geniş alanları tutar. Etken A grubu β-hemolitik

streptokok Tedavi Penisilin

?

Erizipel

Seboreik Dermatit

Zoster Ophthalmicus

Herpes Simplex

Henoch-Schönlein Purpura

İlaç Döküntüsü

?

Dördüncü hastalık hangisi? Filutov-Duke hastalığı Kızılın bir biçimi

Dikkatiniz için teşekkür ederim.