BBY208 SLIDE 1

Alan Araştırması

Yaşar TontaH.Ü. BBY

tonta@hacettepe.edu.tryunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/courses/spring2009/bby208/

BBY208 SLIDE 2

Niteliksel Alan Araştırması (Babbie, 10.

Bölüm) • Alan Araştırmasına Uygun Konular• Niteliksel Alan Araştırmasında Dikkate

Alınması Gereken Noktalar• Niteliksel Alan Araştırması Paradigmaları• Niteliksel Alan Araştırması Yapma• Güçlü ve Zayıf Yönleri• Araştırma Ahlakı ve Niteliksel Alan

Araştırması

BBY208 SLIDE 3

Alan Araştırmasına Uygun Konular• Tutum ve davranışlar en iyi doğal

ortamlarda anlaşılır• Zamanla gelişen toplumsal süreçler

BBY208 SLIDE 4

Alan Araştırmasına Uygun Toplumsal Yaşam Ögeleri• Uygulamalar: Konuşma, kitap okuma• Epizotlar: boşanma, suç, hastalık• Karşılaşmalar: Karşılaşan ve etkileşimde

bulunan insanlar• Rol: meslekler, ailevi roller• İlişkiler: arkadaşlıklar, ana-oğul ilişkisi

BBY208 SLIDE 5

Alan Araştırmasına Uygun Toplumsal Yaşam Ögeleri• Gruplar: klikler, takımlar, çalışma grupları• Örgütler: hastaneler, okullar• Yerleşimler: komşuluklar, gettolar• Toplumsal dünyalar: “Wall Street", “spor

dünyası“• Yaşam tarzları (veya alt kültürler): kentli,

evsiz

BBY208 SLIDE 6

Alan Araştırması Paradigmaları• Doğalcılık• Etnometodoloji• “Grounded” kuramı• Örnek olaylar ve genişletilmiş örnek olay

yöntemi• Kurumsal etnografya• Katılımcı eylem araştırması

BBY208 SLIDE 7

Alan Çalışması İçin Hazırlanma• Konuyla ilgili bilgi edinin• Bilen bir kişiyle üzerinde araştırma

yapacağınız grup hakkında tartışma yapın• Araştırılacak insanlarla birlikteyken

kullanılmak üzere bir kimlik geliştirin• Grupla ilk ilişkinizin gözlemlerinizi

etkileyebileceğini unutmayın

BBY208 SLIDE 8

Görüşmenin Yedi Aşaması1. Tematikleştirme 2. Tasarım3. Görüşme4. Çözme (Transkribe etme) 5. Çözümleme (analiz etme)6. Doğrulama ve maddi bilgileri kontrol etme7. Raporlama

BBY208 SLIDE 9

Odak Gruplarının Avantajları• Toplumsal yönelimli araştırma yöntemi• Esnek• Yüksek yüz geçerliği• Hızlı sonuçlar• Düşük maliyet

BBY208 SLIDE 10

Odak Gruplarının Dezavantajları• Bireysel görüşmelerden daha az kontrol

imkanı• Verilerin analizi zor olabilir• Kolaylaştırıcılar becerikli olmalı

BBY208 SLIDE 11

Odak Gruplarının Dezavantajları• Gruplar arasındaki fark sorun olabilir• Grupları toplamak zor• Tartışma tartışmaya açık bir çevrede

gerçekleştirilmelidir

BBY208 SLIDE 12

Araştırma Notları Tutma İlkeleri• Belleğinize güvenmeyin

– Gözlem yaparken not alın• Aşamalar sırasında not alın

– Alandayken taslak notlar alın ve bunları daha sonra yeniden yazın ve ayrıntıları doldurun

BBY208 SLIDE 13

Araştırma Notları Tutma İlkeleri• Her şeyi kaydet

– O zaman önemli gözükmeyen şeyler daha sonra önemli hale gelebilir

• Alanda tuttuğunuz notların son projede yer almayacağını bilin

BBY208 SLIDE 14

Alan Araştırmasının Güçlü Yönleri• Daha derinlemesine anlamaya izin verir• Esneklik – araştırma her an değiştirilebilir• Ucuz• Betimleme araştırmaları ya da deneysel

araştırmalardan daha geçerli

BBY208 SLIDE 15

Alan Araştırmasın Zayıf Yönleri• Niteliksel, kitlelerin istatistiksel

tanımlamaları için uygun değil• Alan araştırması yöntemleri çoğunlukla

kişisel olduğundan güvenilirlikle ilgili potansiyel sorunlar var

BBY208 SLIDE 16

Ahlaki Mi?• Sözlerinin kaydedildiğini haber vermeden

insanlarla konuşmak?• Nefret ettiğiniz kimselerden kendi

amaçlarınız için bilgi almak? • Acil yardıma ihtiyaç olduğunu görmek ama

doğrudan yardımcı olamamak?

BBY208 SLIDE 17

Ahlaki Mi?• Belirli bir durumda olmak ama kendini tüm

kalbinle adamamak?• Başkalarıyla ilişkilerde stratejik olmak?• Bölünmüş bir durumda iken taraf tutma ya

da taraf tutmaktan kaçınma ?

BBY208 SLIDE 18

Ahlaki Mi?• İnsanların yaşamlarına ve akıllarına

girmek için onlara “ödeme” yapma?• Başka kimselere erişmek ya da daha iyi

anlamak için insanları “kullanma”?

BBY208 SLIDE 19

Chapter 10Qualitative Field ResearchTemel Terimler

BBY208 SLIDE 20

• DoğalcılıkAlan araştırmasına, nesnel toplumsal gerçekliğin var olduğu ve bunun gözlenebileceği ve doğru rapor edilebileceği varsayımıyla yaklaşma

• Etnografya Açıklamadan çok ayrıntılı ve doğru tanımlamaya odaklanan toplumsal yaşam hakkında rapor

BBY208 SLIDE 21

• Etnometodoloji Dolaylı, genellikle konuşulmamış varsayım ve anlaşmalara odaklanan toplumsal yaşam araştırması

BBY208 SLIDE 22

Grounded Kuramı

Tümevarım yaklaşımıyla gözlemlerin sürekli karşılaştırılmasından bir kuram yaratmaya çalışan toplumsal yaşam araştırması

BBY208 SLIDE 23

• Örnek olaylarBir köy, aile, ya da yeniyetme çetesi gibi bir toplumsal olgunun derinlemesine incelenmesi

• Genişletilmiş örnek olay yöntemiÖrnek olay gözlemlerinin mevcut toplumsal

kuramlardaki yanlışları bulmak ve bu kuramları geliştirmek için kullanıldığı teknik

BBY208 SLIDE 24

• Kurumsal etnografyaKurumlarda çalışan bireylerin kişisel deneyimlerinin kurumdaki güç ilişkilerini ve kurumun diğer özelliklerini ortaya çıkarmak için kullanıldığı araştırma tekniği

BBY208 SLIDE 25

• Katılımcı eylem araştırmasıHakkında araştırma yapılan deneklere araştırmanın amacı ve prosedürünün kontrolünü vermeyi savunan soyal araştırma yaklaşımı. Bu yaklaşım araştırmacıların araştırdıkları kimselerden daha üstün olduğu fikrine karşı geliştirilmiştir

BBY208 SLIDE 26

• Niteliksel GörüşmeGörüşme yapılan kişiyle görüşme yapan kişi arasında görüşmecinin genel planı olması, ancak hangi soruların hangi sırada ve hangi sözcükler kullanılarak sorulacağının belirlenmediği görüşme biçimi

BBY208 SLIDE 27

• Odak GrubuBelli bir konuyu bir odada rehber yönetiminde tartışmak için bir araya gelen bir grup insan