Deniz ticareti hukuku 6 (03.12.2012)

Deniz Ticareti HukukuDeniz Ticareti Hukuku

3-4/12/20123-4/12/2012

..

Deniz KirliliğiDeniz Kirliliği

III. Kirlilik (Kirlenme) Zararından III. Kirlilik (Kirlenme) Zararından Doğan SorumlulukDoğan Sorumluluk

= “Gemilerden kaynaklanan”= “Gemilerden kaynaklanan”

www.tdk.gov.trwww.tdk.gov.tr : :

““kirlenme” (AY m. 56 f. 2) = “kirlilik” kirlenme” (AY m. 56 f. 2) = “kirlilik” (Çevre Kanunu)(Çevre Kanunu)

2 terim de cins isim.2 terim de cins isim.

Çevre Kanunu - 1/14Çevre Kanunu - 1/14

A) Çevre KanunuA) Çevre Kanunu (“ÇevK”) (“ÇevK”)

1. Yasal Düzenleme1. Yasal Düzenleme

T: 9/8/1983, Sayı: 2872T: 9/8/1983, Sayı: 2872

Çok sayıda dşk., önemli: 3/3/1988Çok sayıda dşk., önemli: 3/3/1988

Son önemli: 26/4/2006 t. ve 5491 s. K. Son önemli: 26/4/2006 t. ve 5491 s. K. (RG T: 13/5/2006, Sayı: 26167)(RG T: 13/5/2006, Sayı: 26167)

= Esaslı dşk. ve ekler.= Esaslı dşk. ve ekler.


Sistematik açıdan bir facia:Sistematik açıdan bir facia:

Örn. “Yasak” (m. 8), temel sorumluluk Örn. “Yasak” (m. 8), temel sorumluluk maddesi (m. 28) “Çeşitli Hükümler”in maddesi (m. 28) “Çeşitli Hükümler”in arasında son bölümde, “masraf” arasında son bölümde, “masraf” sorumluluğu “ilkeler” arasında (m. 3 b. (g)).sorumluluğu “ilkeler” arasında (m. 3 b. (g)).

DikkatDikkat: 3/3/2005 t. ve 5312 s. K. (“DKK”) : 3/3/2005 t. ve 5312 s. K. (“DKK”) uyarınca “gemi” kaynaklı kirlenmede ÇevK uyarınca “gemi” kaynaklı kirlenmede ÇevK uygulama alanı sınırlandı.uygulama alanı sınırlandı.


2. Kirletme Yasağı2. Kirletme Yasağı

Çevre kirliliğinin Çevre kirliliğinin önlenmesiönlenmesi = görev (ÇevK = görev (ÇevK m. 3 b. (a), m. 8 f. 2)m. 3 b. (a), m. 8 f. 2)

Kirletme Kirletme yasağıyasağı: her türlü “atık” (= ÇevK : her türlü “atık” (= ÇevK m. 2: çevreye bırakılan her türlü madde) m. 2: çevreye bırakılan her türlü madde) ve “artığı” (= tanım yok), “çevreye zarar ve “artığı” (= tanım yok), “çevreye zarar verecek şekilde” “alıcı ortama” (ÇevK m. 2 verecek şekilde” “alıcı ortama” (ÇevK m. 2 = su) vermek yasak (ÇevK m. 8 f. 1).= su) vermek yasak (ÇevK m. 8 f. 1).


3. İdarî Para Cezası3. İdarî Para Cezası

İhlâl → “İdarî nitelikteki cezalar” (m. 20 İhlâl → “İdarî nitelikteki cezalar” (m. 20 vdm.)vdm.)

→ → 26/4/2006 dşk.:26/4/2006 dşk.:

““Gemiler” ile ilgili yeni düzenleme: m. 20 f. Gemiler” ile ilgili yeni düzenleme: m. 20 f. 1 b. (ı)1 b. (ı)

Hesap yöntemi: “GRT başına TL”.Hesap yöntemi: “GRT başına TL”.


GRT başına hesap:GRT başına hesap:

→ “→ “Stena ConvoyStena Convoy” (2000) / “” (2000) / “Volgoneft Volgoneft 247247” (1999) çelişkisi” (1999) çelişkisi

İcra: 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı İcra: 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu (ÇevK m. 25 f. 3)Kabahatler Kanunu (ÇevK m. 25 f. 3)

DKK kapsamındaki gemiler hakkında da DKK kapsamındaki gemiler hakkında da geçerli.geçerli.


4. Masraf4. Masraf

Aslında bir ZR (aşağıda 5) kalemi ama Aslında bir ZR (aşağıda 5) kalemi ama ayrı bir düzeni var;ayrı bir düzeni var;

İlkeİlke: 3. Bölüm’deki “kirletme yasağı” : 3. Bölüm’deki “kirletme yasağı” maddesi: ÇevK m. 8 f. 2 → sözcüklere maddesi: ÇevK m. 8 f. 2 → sözcüklere dikkatdikkat

YaptırımYaptırım: 1. Bölüm’deki “ilkeler” maddesi: : 1. Bölüm’deki “ilkeler” maddesi: ÇevK m. 3 b. (g) → sözcüklere dikkat.ÇevK m. 3 b. (g) → sözcüklere dikkat.


KuralKural::““Kirlenme ve bozulma (?)”Kirlenme ve bozulma (?)”→ “→ “Önleme / sınırlandırma / giderme / Önleme / sınırlandırma / giderme / çevreyi iyileştirme” masraflarınıçevreyi iyileştirme” masraflarını““KirletenKirleten veya bozulmaya neden olan veya bozulmaya neden olan öderöder” (c. 1);” (c. 1);Eğer Kamu K/K “ödemişse” → AATUHK Eğer Kamu K/K “ödemişse” → AATUHK uyarınca takip usulü (c. 2).uyarınca takip usulü (c. 2).Kurtuluş kanıtı: kaldırıldı (2006)!Kurtuluş kanıtı: kaldırıldı (2006)!


UygulamaUygulama: “: “NassiaNassia” (1994), “” (1994), “TPAOTPAO” ” (1997), “(1997), “Volgoneft 247Volgoneft 247” (1999)” (1999)

Yanlış takip usulü: bazı davalar sürüyor!Yanlış takip usulü: bazı davalar sürüyor!

İlgisiz istemler, örn.:İlgisiz istemler, örn.:

Bakanın verdiği öğle yemeğiBakanın verdiği öğle yemeği

ÇiçeklerÇiçekler

Kondisyon aleti!Kondisyon aleti!


5. Çevre Zararından Doğan Sorumluluk5. Çevre Zararından Doğan Sorumluluk

= Kirletenin sorumluluğu → ÇevK m. 28= Kirletenin sorumluluğu → ÇevK m. 28

a) Sorumlu kim? (2006):a) Sorumlu kim? (2006):

aa) “Kirleten” (sonraki yansı) veaa) “Kirleten” (sonraki yansı) ve

bb) “Çevreye zarar veren” = ?bb) “Çevreye zarar veren” = ?

→ → ayrı bir tanım yok; karşılaştır: ayrı bir tanım yok; karşılaştır: “Bozulmaya neden olan”!“Bozulmaya neden olan”!


““Kirleten” kim? = ÇevK m. 2 b. (d):Kirleten” kim? = ÇevK m. 2 b. (d):

2006’ya kadar: “2006’ya kadar: “FiilleriFiilleri sonucu çevre sonucu çevre kirliliğine sebep olan kişiler”kirliliğine sebep olan kişiler”

““Fiil yoksa, kirleten değil” yorumu tehlikesi.Fiil yoksa, kirleten değil” yorumu tehlikesi.

2006 dşk.: 2006 dşk.: “Faaliyetleri sırasında veya “Faaliyetleri sırasında veya sonrasındasonrasında doğrudan veya dolaylıdoğrudan veya dolaylı olarak olarak çevre kirliliğine, ekolojik dengenin ve çevre kirliliğine, ekolojik dengenin ve çevrenin bozulmasına neden olan GK/TK”.çevrenin bozulmasına neden olan GK/TK”.


b) Çevre zararı nedir?b) Çevre zararı nedir?

““Çevre kirliliği” tanımı (ÇevK m. 2) + m. 28 Çevre kirliliği” tanımı (ÇevK m. 2) + m. 28 f. 1: “kirlenme ve bozulmadan doğan ZR”f. 1: “kirlenme ve bozulmadan doğan ZR”

UygulamaUygulama::

aa) Somut ZR: balıkçılık, kirlenen tekne ve aa) Somut ZR: balıkçılık, kirlenen tekne ve sahil tesisleri, ağ ve başka avlanma sahil tesisleri, ağ ve başka avlanma malzemesi, turistik tesis zararı...malzemesi, turistik tesis zararı...

bb) Soyut ZR: Hazine istemleri.bb) Soyut ZR: Hazine istemleri.


c) Sorumluluğun niteliği:c) Sorumluluğun niteliği:

ÇevK m. 28 f. 1 “sebep oldukları”ÇevK m. 28 f. 1 “sebep oldukları”

→ → tehlike sorumluluğutehlike sorumluluğu

Kurtuluş kanıtı: yokKurtuluş kanıtı: yok

DikkatDikkat: Nedensellik bağını kesen sebepler : Nedensellik bağını kesen sebepler (mücbir sebep, 3. kişinin veya zarar (mücbir sebep, 3. kişinin veya zarar görenin kusuru) uygulanır mı?görenin kusuru) uygulanır mı?


ç) Zamanaşımıç) Zamanaşımı

2006 öncesi: tartışmalı2006 öncesi: tartışmalı

2006 dşk.: m. 28 yeni f. 3:2006 dşk.: m. 28 yeni f. 3:

SüreSüre: 5 yıl: 5 yıl

BaşlangıçBaşlangıç: zararı ve borçluyu öğrenme : zararı ve borçluyu öğrenme tarihi.tarihi.

Çevre Kanunu – 14/14Çevre Kanunu – 14/14

d) Yarışan istemlerd) Yarışan istemler

ÇevK m. 28 f. 1’de öngörülen sorumluluk ÇevK m. 28 f. 1’de öngörülen sorumluluk sisteminin yanında yarışan talep var mı?sisteminin yanında yarışan talep var mı?

Evet (ÇevK m. 28 f. 2) → BK, TTK vs. Evet (ÇevK m. 28 f. 2) → BK, TTK vs. saklısaklı

ÇevK = tehlike sorumluluğu → yine de ÇevK = tehlike sorumluluğu → yine de diğer hükümler avantajlı olabilir mi?diğer hükümler avantajlı olabilir mi?

DKK - 1/12DKK - 1/12

B) Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer Zararlı B) Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına Dair Kanun (“DKK”)Dair Kanun (“DKK”)

1. Yasal Düzenleme1. Yasal Düzenleme

T: 3/3/2005, Sayı: 5312 (T: 3/3/2005, Sayı: 5312 (RG T: 11/3/2005, Sayı: RG T: 11/3/2005, Sayı: 2575225752))

AB uyum çalışmaları (İspanya ile eşleşme),AB uyum çalışmaları (İspanya ile eşleşme),

““İyi amaç, kötü sonuç”.İyi amaç, kötü sonuç”.

DKK - 2/12DKK - 2/12

2. Uygulama Alanı2. Uygulama Alanı (m. 2) (m. 2)““Petrol” (= m. 3 b. (m)) ve “diğer zararlı Petrol” (= m. 3 b. (m)) ve “diğer zararlı maddeler” (= m. 3 b. (d)) [= “kirlenme maddeler” (= m. 3 b. (d)) [= “kirlenme yaratan her türlü madde” = ÇevK “atık ve yaratan her türlü madde” = ÇevK “atık ve artık”]artık”]a)a) taşıyan “500 GRT+ gemiler” (tanım taşıyan “500 GRT+ gemiler” (tanım yok!);yok!);b)b) ile kirlenmeye neden olabilecek ile kirlenmeye neden olabilecek faaliyetleri icra eden “kıyı tesisleri”; faaliyetleri icra eden “kıyı tesisleri”; VE:VE:

DKK - 3/12DKK - 3/12

c) m. 23 c. 1:c) m. 23 c. 1:

aa) aa) DKK’ya tâbi bir geminin yakıt olarak DKK’ya tâbi bir geminin yakıt olarak taşıdığı petrol veya türevlerinden, veya taşıdığı petrol veya türevlerinden, veya

bb)bb) DKK’ya tâbi olmayan (= 500 GRT’den DKK’ya tâbi olmayan (= 500 GRT’den küçük) bir geminin yakıt olarak taşıdığı küçük) bir geminin yakıt olarak taşıdığı petrol veya türevlerinden veya taşıdığı petrol veya türevlerinden veya taşıdığı diğer zararlı maddeler / yüklerdendiğer zararlı maddeler / yüklerden

Doğan zarar!Doğan zarar!

DKK - 4/12DKK - 4/12

Sonuç:Sonuç:DKK m. 23 c. 1 hükmü çerçevesinde,DKK m. 23 c. 1 hükmü çerçevesinde,DKK tüm “gemi”lere uygulanır;DKK tüm “gemi”lere uygulanır;Yalnızca zorunlu sigorta ile ilgili hükümlerYalnızca zorunlu sigorta ile ilgili hükümler500 GRT+ gemiler hakkında geçerlidir.500 GRT+ gemiler hakkında geçerlidir.DKK’nın uygulama alanına girmeyen → DKK’nın uygulama alanına girmeyen → ÇevK kapsamında olay = ???:ÇevK kapsamında olay = ???:““Gemi” sayılmazsa “sondaj platformu” vb.Gemi” sayılmazsa “sondaj platformu” vb.

DKK - 5/12DKK - 5/12

3. Sorumlu Kim?3. Sorumlu Kim?““Geminin sorumlu tarafları” müteselsilen Geminin sorumlu tarafları” müteselsilen sorumludur (m. 6 f. 1)sorumludur (m. 6 f. 1)= “Zararın tazmini ve koruyucu önlemlerin = “Zararın tazmini ve koruyucu önlemlerin karşılanması konusunda yükümlülük karşılanması konusunda yükümlülük atfedilebilecek (???), gemilerin atfedilebilecek (???), gemilerin sahipleri, sahipleri, işletenleri, kaptanları, idare edenleri, işletenleri, kaptanları, idare edenleri, kiracıları, zilyetlerikiracıları, zilyetleri ve garantörleri” (m. 3 b. ve garantörleri” (m. 3 b. (n)). (n)). (!?!) (!?!) BİTMEDİ:BİTMEDİ:

DKK - 6/12DKK - 6/12

AyrıcaAyrıca::

2 ve daha çok geminin karışmasıyla 2 ve daha çok geminin karışmasıyla meydana gelen olay:meydana gelen olay:

Zarardan tüm gemilerin “sorumlu tarafları” Zarardan tüm gemilerin “sorumlu tarafları”

Müştereken ve müteselsilen sorumludur Müştereken ve müteselsilen sorumludur (m. 6 f. 3).(m. 6 f. 3).

Ödeyenin rücû hakkı saklı (m. 6 f. 4). Ödeyenin rücû hakkı saklı (m. 6 f. 4).

DKK - 7/12DKK - 7/12

GarantörGarantör::

Sorumluluk sigortacısıSorumluluk sigortacısı

Denizde: Denizde: Protection and Indemnity ClubProtection and Indemnity Club

Uygulamada: P&I K(u)lübüUygulamada: P&I K(u)lübü

P&I Sigorta(cı)sıP&I Sigorta(cı)sı

DKK m. 8 ve 9: belli gemiler için zorunlu DKK m. 8 ve 9: belli gemiler için zorunlu sigorta (ayrıca kıyı tesisleri için).sigorta (ayrıca kıyı tesisleri için).

DKK - 8/12DKK - 8/12

4. Zarar4. Zarar

Kirlenme (veya tehlikesi)Kirlenme (veya tehlikesi)

Ayrıntılı tanım = m. 3 b. (h) + m. 6 f. 1Ayrıntılı tanım = m. 3 b. (h) + m. 6 f. 1

Sonuç: en geniş şekilde her türlü zarar.Sonuç: en geniş şekilde her türlü zarar.

DKK - 9/12DKK - 9/12

5. Sorumluluk5. Sorumluluk

Tehlike sorumluluğu (m. 6 f. 1),Tehlike sorumluluğu (m. 6 f. 1),

Kurtuluş kanıtı yok,Kurtuluş kanıtı yok,

Nedensellik bağını kesen sebepler?Nedensellik bağını kesen sebepler?

DKK - 10/12DKK - 10/12

6. Zarar Tespiti ve Tazminat Ödemesi6. Zarar Tespiti ve Tazminat Ödemesi

DKK m. 10 ve m. 11 DKK m. 10 ve m. 11 (!!!!!)(!!!!!)

““Kamusal” zarar tespit komisyonu,Kamusal” zarar tespit komisyonu,

Komisyon gerekirse yerli/yabancı uzman Komisyon gerekirse yerli/yabancı uzman görevlendirir,görevlendirir,

Zararı saptar.Zararı saptar.

Ödeme için başvuruÖdeme için başvuru:: Komisyona DEĞİL: Komisyona DEĞİL:

DKK - 11/12DKK - 11/12

Alacaklı, “Denizcilik Müsteşarlığı”na Alacaklı, “Denizcilik Müsteşarlığı”na başvurur (Dikkat: 1/11/2011: UDHBak),başvurur (Dikkat: 1/11/2011: UDHBak),Tazminat ister,Tazminat ister,Müsteşarlık ödemeyi “sağlar” Müsteşarlık ödemeyi “sağlar” (???)(???)Çok sayıda sorun; örn. UDHBak borçlu Çok sayıda sorun; örn. UDHBak borçlu mu, yargı yolu kapandı mı, alacağın mu, yargı yolu kapandı mı, alacağın bildirilmesi ile zamanaşımı kesilir mi, gemi bildirilmesi ile zamanaşımı kesilir mi, gemi alacaklısının rehin hakkı nasıl ileri alacaklısının rehin hakkı nasıl ileri sürülecek.sürülecek.

DKK – 12/12DKK – 12/12

7. Zamanaşımı7. Zamanaşımı (m. 12 c. 1) (m. 12 c. 1)

a)a) Zararın ve “sorumlu taraf”ın tespit Zararın ve “sorumlu taraf”ın tespit edildiği tarihten başlayarak: 5 yıledildiği tarihten başlayarak: 5 yıl

b) b) Her hâlde olay / son olaydan Her hâlde olay / son olaydan başlayarak: 10 yıl.başlayarak: 10 yıl.

Saklı:Saklı: “Diğer kanunlar”da (?) daha uzun “Diğer kanunlar”da (?) daha uzun süre.süre.

Deniz ticareti hukuku 6 (03.12.2012)

Documents

Transcript of Deniz ticareti hukuku 6 (03.12.2012)