DE ORGANISATIESOCIOLOGIE OVER DE DUITSE BEZETTING VAN NEDERLAND Naar aanleiding van LAMMERS’...
35
DE ORGANISATIESOCIOLOGIE OVER DE DUITSE BEZETTING VAN NEDERLAND Naar aanleiding van LAMMERS’ VREEMDE OVERHEERSING UIT 2005 Wout Ultee Hedendaagse sociologische theorieën Tweedejaars studenten sociologie 5 januari 2010
-
Upload
mark-hendrickx -
Category
Documents
-
view
212 -
download
0
Transcript of DE ORGANISATIESOCIOLOGIE OVER DE DUITSE BEZETTING VAN NEDERLAND Naar aanleiding van LAMMERS’...
DE ORGANISATIESOCIOLOGIE OVER DE DUITSE BEZETTING VAN NEDERLAND
Naar aanleiding van
LAMMERS’
VREEMDE OVERHEERSING
UIT 2005
Wout Ultee
Hedendaagse sociologische theorieën
Tweedejaars studenten sociologie
5 januari 2010
VAN DOORN EN LAMMERS SCHREVEN MODERNE
SOCIOLOGIE, SYSTEMATIEK EN ANALYSE, EERSTE
DRUK 1959
DAT BOEK MOEST THEORETISCH ZIJN EN OM DAT DOEL TE BEREIKEN
BEVATTE HET EEN STELSEL VAN NAUWKEURIG
GEDEFINIEERDE BEGRIPPEN
DE NAWEEËN VAN
HET WERKEN MET EN HET DEFINIËREN VAN BEGRIPPEN
IS AAN TE TREFFEN IN LAMMERS’
VREEMDE OVERHEERSING
UIT 2005
WIJS AAN !!
VAN DOORN AANVANKELIJK MEER BIJ HET BREDE PUBLIEK BEKEND DAN LAMMERS
VAN DOORN SCHREEF IN 1970 SAMEN MET HENDRIX
ONTSPORING VAN GEWELD, OVER HET NEDERLANDS/INDISCH/INDONESISCH
CONFLICT
IN 1966 WAS VERSCHENEN
VAN DOORN
ORGANISATIE EN MAATSCHAPPIJ
LAMMERS SCHREEF IN 1983 ORGANISATIES
VERGELIJKENDERWIJS
EN IN 1993 ORGANISEREN VAN BOVENAF EN VAN ONDEROP
HOE VERHOUDT ZICH DE ORGANISATIESOCIOLOGIE TOT DE
(ALGEMENE) SOCIOLOGIE?
DE SOCIOLOGIE STELT VRAGEN OVER SAMENLEVINGEN OFWEL STATEN
DE ORGANISATIESOCIOLOGIE STELT VRAGEN OVER ORGANISATIES
WAARBIJ MOET WORDEN BEDACHT DAT NIET ALLEEN BEDRIJVEN, ZIEKENHUIZEN,
OPLEIDINGSINSTITUTEN EN DIENSTEN VAN MINISTERIES ORGANISATIES ZIJN
OOK STATEN ZIJN ORGANISATIES
DE ORGANISATIESOCIOLOGIE IS ALGEMENER DAN DE (ALGEMENE) SOCIOLOGIE
LAMMERS MAAKT DEZE ‘EENHEDENSWITCH’
OP BLZ. 25 VAN
VREEMDE OVERHEERSING
LAMMERS VREEMDE OVERHEERSING EERSTE BLADZIJDE EERSTE HOOFDSTUK (BLADZIJDE 25)
BUREAUCRATISCHE METHODEN VOLGENS WEBER GESCHIKT VOOR
HET BESTUUR VAN EEN LAND ÉN VAN EEN BEDRIJF
DEZE ZIN BRENGT MEERDERE SOORTEN ORGANISATIES ONDER ÉÉN
HOED EN GEEFT AAN WAT VAN ORGANISATIES MOET WORDEN
VERKLAARD:
HUN EFFECTIVITEIT EN EFFICIENCY (VGL. OOK BLADZIJDE 22)
DE TITEL VAN LAMMERS’ BOEK UIT 1993
SUGGEREERT DAT DE EFFECTIVITEIT EN EFFICIENCY VAN EEN ORGANISATIE
MOET WORDEN VERKLAARD UIT DE
VERHOUDING TUSSEN DE LEIDING VAN EEN ORGANISATIE
EN DE LEDEN VAN DIE ORGANISATIE
IN ELK GEVAL WORDT IN DAT BOEK DE HYPOTHESE VERWORPEN DAT
ORGANISEREN VAN BOVENAF EFFECTIEF EN EFFICIËNT IS
IN HOOFDSTUK 1 VAN LAMMERS’ BOEK UIT 2005 WORDT NOG STEEDS TE VEEL
OVER BEGRIPPEN GESPROKEN
MAAR UITEINDELIJK KOMT ER TOCH EEN VERWERPING VAN EEN HYPOTHESE UIT
DE BUS EN EEN NIEUWE HYPOTHESE
VERWORPEN WORDT WEER DE HYPOTHESE DAT ALLEEN DE
VERHOUDING TUSSEN LEIDING EN LEDEN BEPALEND IS VOOR DE
EFFECTIVITEIT EN EFFICIENCY VAN EEN ORGANISATIE (VGL. BLADZIJDE 32
ONDERAAN)
LAMMERS ZEGT DAT TUSSEN DE LEIDING EN DE LEDEN VAN EEN ORGANISATIE ALTIJD ALLERLEI
TUSSENORGANISATIES STAAN (DENK AAN DURKHEIM, WAT LAMMERS NIET DOET)
HIJ ONDERSCHEIDT MEERDERE SOORTEN TUSSENORGANISATIES EN UITEINDELIJK
BLIJKT HET VOOR DE VERKLARING VAN EFFECTIVITEIT EN EFFICIENCY BELANGRIJKSTE
ONDERSCHEID DAT TE ZIJN TUSSEN
EEN PLURALISTISCH (REPRESENTEREND) EN EEN MONISTISCH (BEHEERSEND)
INTERORGANISATIONEEL BESTEL (BLADZIJDE 55)
DE HYPOTHESE IS DAT EEN MONISTISCH INTERORGANISATORISCH
BESTEL
OP KORTER TERMIJN TOT MEER EFFECTIVITEIT
MAAR UITEINDELIJK TOT MINDER EFFICIENCY VAN EEN ORGANISATIE
LEIDT
DAN EEN PLURALISTISCH INTERORGANISATORISCH BESTEL
EEFECTIVITEIT EN EFFICIENCY: VGL. BLADZIJDE 56
LAMMERS ‘TOETST’ DEZE HYPOTHESE DOOR OP GEGEVENS TE WIJZEN OVER DE
DUITSE BEZETTING VAN NEDERLAND
DE DUITSERS NAMEN ZES MAATREGELEN DIE HET BESTAANDE PLURALISTISCHE
INTERORGANISATIONELE BESTEL OMZETTEN IN EEN MONISTISCH BESTEL
DE ZES MAATREGELEN STAAN OPGESOMD OP BLADZIJDE 38 EN
WORDEN DAARNA TOT IN DE KLEINIGHEDEN EN FIJNIGHEDEN
BESCHREVEN
IN HOOFDSTUK 1 WAREN
TUSSENKOPJES AANDUIDINGEN VAN ONAFHANKELIJKE
VARIABELEN
IN HOOFDSTUK 2 GELDT DAT NOG
STERKER
HOOFDSTUKKEN 2 EN 3 BEVATTEN HYPOTHESEN OVER DE
VERHOUDING TUSSEN DE LEIDING EN DE LEDEN VAN EEN ORGANISATIE VOOR DE
EFECTIVITEIT EN DE EFFICIENCY VAN DIE ORGANISATIE
HOOFDSTUK 2 GAAT ALLEEN OVER DOELBEREIK
HOOFDSTUK 3 BETREKT OOK DE KOSTEN VOOR HET BEREIKEN VAN
DOELEN IN DE VERKLARING
HOOFDSTUK 2 WAS EEN LEZING VOOR DE AFDELING LETTEREN VAN DE KONINKLIJKE
NEDERLANDSE AKADEMIE VAN WETENSCHAPPEN
DAT IS EEN GEZELSCHAP VAN OUDE HEREN WAARIN DE TOON WORDT AANGEGEVEN
DOOR HISTORICI EN JURISTEN
DAAROM ZEGT LAMMERS OP BLZ. 63 WEINIG NIEUWS NAAR VOREN TE BRENGEN
LAMMERS DEKT ZICH DAARMEE IN
LAMMERS’ BOODSCHAP IN HOOFDSTUK 2 IS ECHTER SCHOKKEND
DE DUITSE BEZETTING VAN NEDERLAND WAS VERGELIJKENDERWIJS EFFECTIEF
(DAT WAS DE EERSTE SCHOK)
EN DAT WAS ZE NIET OMDAT DE DUITSERS ZOVEEL NAAKTE MACHT GEBRUIKTEN
MAAR OMDAT ZE GEZAG HADDEN (DAT WAS DE TWEEDE SCHOK)
EN DAT MOET JE ZEGGEN TEGEN GELEERDEN DIE IN DE OORLOG JONG
WAREN !
(DAT WAS DE DERDE SCHOK)
DE VRAAG VAN HOOFDSTUK 2 IS WAAROM DE DUITSE BEZETTER IN
NEDERLAND MEER VAN HAAR DOELEN WIST TE VERWEZENLIJKEN DAN IN
ANDERE LANDEN
TWEE DOELEN:
VOLDOEN AAN DUITSE ORDERS DOOR INDUSTRIE
OMBRENGEN VAN JODEN
DE AFHANKELIJKE VARIABELE KAN PER LAND WORDEN GEKWANTIFICEERD
MAAK ZELF DE TABEL
ÉÉN MOGELIJK ANTWOORD OP DEZE VRAAG VERWERPT LAMMERS:
HOE MEER NAAKTE MACHT EEN BEZETTER GEBRUIKT OF HEEFT, DES TE MEER BEREIKT ZE HAAR
DOELEN
DIE HYPOTHESE WORDT VERWORPEN MET HET GEZEGDE
MET BAJONETTEN KAN JE VAN ALLES DOEN BEHALVE EROP ZITTEN
(VGL. BLADZIJDE 11)
DE DUITSE BEZETTING VAN NEDERLAND WAS ZO GESLAAGD OMDAT DE BEZETTER BEHALVE
OVER NAAKTE MACHT OOK BESCHIKTE
OVER ECONOMISCHE EN SOCIALE MACHT
EN OMDAT DE BEZETTER IN BEPAALDE MATE GEZAG HAD
DE ONAFHANKELIJKE VARIABELEN UIT DE HYPOTHESE VAN LAMMERS
STAAT IN DE TITEL VAN HOOFDSTUK 2
DAT HET HIER OM EEN HYPOTHESE GAAT, WORDT VERDUISTERD DOOR
DE UITWEIDINGEN OVER DE BEGRIPPEN MACHT EN GEZAG (VGL.
BLZ. 63)
LAMMERS’ HYPOTHESE IS DAN
HOE MEER GEWELD EEN BEZETTER GEBRUIKT, HOE MEER ECONOMISCHE EN SOCIALE MACHT ZE INZET EN HOE MEER
TRADITIONEEL, CHARISMATISCH, RATIONEEL-LEGAAL EN RATIONEEL-
PRAGMATISCH GEZAG EEN BEZETTER HEEFT,
DES TE MEER BEREIKT ZE HAAR DOELEN
VOOR DE SOORTEN MACHT EN GEZAG, ZIE BLADZIJDE 64 EN 66
LAMMERS GAAT VERVOLGENS AANNEMELIJK MAKEN DAT DE DUITSE BEZETTER NIET VEEL MILITAIREN IN
NEDERLAND HAD (BLADZIJDE 46)
ECONOMISCHE EN SOCIAL MACHT GEBRUIKTE
LAMMERS WIJST OOK OP ENKELE VORMEN VAN RATIONEEL-PRAGMATISCH EN ZELFS
RATIONEEL-LEGAAL GEZAG
RATIONEEL-PRAGMATISCH: ZIEKENFONDSBESLUIT,
ARBEIDSBEMIDDELING, WERK VOOR WERKLOZEN
RATIONEEL-LEGAAL: INSTRUCTIES VAN GEVLUCHTE
NEDERLANDSE REGERING
LAMMERS ZEGT NIET DAT DE DUITSE BEZETTER EN ZIJN HANDLANGERS GEEN
CHARISMATISCH GEZAG HAD
HITLER WAS VOOR DE OORLOG EEN SCHREEUWLELIJK
MUSSERT WAS GETROUWD MET ZIJN TANTE
SEYSS-INQUART LIEP MANK EN WERD ZES EN EEN KWART GENOEMD
NSB-ERS WERDEN ALGEMEEN VOOR LANDVERRADERS UITGEMAAKT
WEL HAD MAX BLOKZIJL RADIOPRAATJES DIE HET NIET SLECHT DEDEN
WILHELMINA EN DE PRINSESJES WAREN ALTERNATIEF CHARISMATISCH GEZAG
DE VRAAG VAN HOOFDSTUK 2 IS VERGELIJKEND, MAAR HET
ONDERZOEK NIET
DE VRAAG VAN HOOFDSTUK 3 IS WEER VERGELIJKEND
EN DIT MAAL IS HET ONDERZOEK HET OOK
LAMMERS VOLGT DUS DE TITEL VAN ZIJN BOEK UIT 1983
HOOFDSTUK 3 IS VERSCHENEN IN HET TIJDSCHRIFT MENS EN
MAATSCHAPPIJ
DAARIN KOM JE NIET TERECHT ALS HET BETOOG BIJ BEGRIPPEN
BLIJFT
DAAROM KWAM LAMMERS MET HYPOTHESEN VOOR DE DAG
DE VRAAG VAN HOOFDSTUK 3 GAAT OVER EFFECTIVITEIT EN EFFICIENCY
DE HYPOTHESE IS (VGL. BLADZIJDE 127):
NAARMATE BIJ EEN BEZETTING HET NIVEAU VAN TOPCOLLABORATIE HOGER LIGT, ZIJN DE NETTO-BATEN VOOR EEN BEZETTENDE MACHT HOGER EN IS DE
LEEFBAARHEID VOOR DE ONDERHORIGE BEVOLKING OOK
(OPSTAPJE TOT DEZE HYPOTHESE OP BLADZIJDE 118)
LAMMERS HEEFT ALS BIJKOMENDE VERONDERSTELLING
IN DENEMARKEN WAS HET NIVEAU VAN TOPCOLLABORATIE HOGER DAN IN NEDERLAND EN
IN NEDERLAND HOGER DAN IN POLEN
DE VOORSPELLING IS DAN DAT DE DUITSERS HET MEEST PROFIJT HADDEN VAN DE BEZETTING VAN
DENEMARKEN, DAN VAN NEDERLAND EN HET MINST VAN POLEN
DIE VOORSPELLING KLOPT NIET GEHEEL:
VOLGENS STATISTIEKEN HADDEN DE DUITSERS MEER PROFIJT VAN NEDERLAND DAN VAN
DENEMARKEN (BLADZIJDE 135)
MAAK ZELF DIE TABEL
VOLGENDE KEER
NEDERLAND ALS BEZETTER
WORDT DIT OOK GELEIDELIJK AAN VERGELIJKEND ONDERZOEK NAAR EEN
VERGELIJKINGSVRAAG?
LAMMERS DEKT ZICH TEGEN JURISTEN IN DOOR TE ZEGGEN DAT HIJ NIET EEN FORMELE DEFINITIE VAN BEZETTING
GEEFT
DAARMEE IS HIJ DE KRITIEK VOOR DAT NEDERLAND FORMEEL IN NEDERLANDS-INDIË OF INDONESIË GEEN BEZETTENDE
MOGENDHEID IS GEWEEST
