De functies van het scvw
-
Upload
socius-steunpunt-sociaal-cultureel-volwassenenwerk -
Category
Education
-
view
287 -
download
0
Transcript of De functies van het scvw
De functies van het SCVW
! !LINK!METHODIEK!! !WAT!IS!EEN!FUNCTIE?!! !FUNCTIE!≠!DOELSTELLING!! !FUNCTIES!&!WERKSOORTEN!!
Het kloppend hart van de sociaal-culturele methodiek
!
!
! !EDUCATIEVE!FUNCTIE!! !GEMEENSCHAPSVORMENDE!FUNCTIE!! !CULTURELE!FUNCTIE!! !MAATSCHAPPELIJKE!ACTIVERINGSFUNCTIE!! !QUICKSCAN!
!!! De vier functies
! PRAKTIJKEN*ZIJN*MULTIFUNCTIONEEL*! OPDRACHT:*DE*MIXMETER*! OPDRACHT:*DE*GROEIMIXER*****
De mix van functies
! !LINK!METHODIEK!! !WAT!IS!EEN!FUNCTIE?!! !FUNCTIE!≠!DOELSTELLING!! !FUNCTIES!&!WERKSOORTEN!!
Het kloppend hart van de sociaal-culturele methodiek
LINK MET DE SOCIAAL-CULTURELE METHODIEK
De manier waarop deze doelstellingen gerealiseerd dienen te worden: via ontmoeting en informeel leren, via de ontwikkeling van sociale, culturele en communicatieve competenties en de vorming van sociale netwerken en culturele symbolen (functies)
WAT IS EEN FUNCTIE?
DUALITEIT: Resultaat van de interventie:
Wat is het maatschappelijk effect of de impact van een bepaalde interventie voor het individu en/of de samenleving? (Wat is het educatief effect, de culturele impact… ?) De nadruk ligt op het resultaat
Aard van de interventie: De aard van de activiteiten die men organiseert om een bepaalde doelstelling te realiseren. Hier ligt de nadruk op de interventie en dus op de bewuste en methodische manier om vorm te geven aan sociaal-culturele praktijken
De definities van de vier functies in het decreet bevestigen deze dualiteit
FUNCTIE ≠ DOELSTELLING
Functie = De aard van een activiteit om een bepaalde doelstelling te realiseren
Organisaties en professionals die werken volgens een SCM realiseren doelstellingen d.m.v. de functies van het SCVW
FUNCTIES & WERKSOORTEN
Het huidige decreet bepaalt: De werksoorten: verenigingen, bewegingen en vormingsinstellingen Vier decretale functies Functies per werksoort:
VER = alle 4 functies BEW = educatieve en maatschappelijke activeringsfunctie LVI & V+ = educatieve, gemeenschapsvormende en culturele functie
!
!
! !EDUCATIEVE!FUNCTIE!! !GEMEENSCHAPSVORMENDE!FUNCTIE!! !CULTURELE!FUNCTIE!! !MAATSCHAPPELIJKE!ACTIVERINGSFUNCTIE!! !QUICKSCAN!
!!! De vier functies
EDUCATIEVE FUNCTIE
Huidige decreet: “De functie die gericht is op lerend personen en groepen en die gekenmerkt wordt door het organiseren en begeleiden van educatieve programma’s” Kritische noot: educatieve programma’s? Waar gaat het over: leren van, leren door, leren in, kritische reflectie, zelf betekenis geven. Niet-formeel en informeel leren
EDUCATIEVE FUNCTIE
Algemene missie: mensen activeren om doordacht en duurzaam om te gaan met verplaatsingen
Mobiel 21 is een sociaal-culturele organisatie: • Educatieve functie: individuen en groepen sensibiliseren en leren hoe
de bus en trein te nemen.
Stel dat Mobiel 21 geen SC-organisatie was: • Aard van de activiteiten: politiek lobbywerk om bedrijfswagens af te
schaffen.
EDUCATIEVE FUNCTIE
• Concrete praktijk: Hoe neem ik een belbus? Hoe zoek ik informatie op het internet over reistijden? Waar vind ik bushaltes? Om ouderen wat meer wegwijs te maken in het openbaar vervoer en zo de auto af en toe aan de kant te laten staan, organiseren Mobiel 21 en TreinTramBus het project 'Ouderen als OV-ambassadeurs'.
Algemene Missie: mensen consumeren anders en minder
NBV is een SC-beweging: • Educatieve functie: mensen minder doen consumeren door ze
samen te brengen en van elkaar te laten leren.
Stel dat NBV geen SC-beweging was:
• Aard van de activiteiten: dwingen, besparen…
EDUCATIEVE FUNCTIE
• Concrete praktijk: Repair café. Een gratis bijeenkomst waar mensen (samen) spullen herstellen. Materiaal en knowhow zijn aanwezig, jij brengt je kapotte voorwerp mee naar de reparateurs.
GEMEENSCHAPSVORMENDE FUNCTIE
Huidige decreet: “De functie die gericht is op het versterken en vernieuwen van het sociale weefsel en op groepsvorming met het oog op een democratische, solidaire, open en cultureel diverse samenleving” Kritische noot: bridging en bonding Waar gaat het over: het vormen van groepen en gemeenschappen en/of het versterken van de interactie tussen groepen en gemeenschappen, leren over en in gemeenschap(pen), versterken en vernieuwen van het sociale weefsel …
GEMEENSCHAPSVORMENDE FUNCTIE
BRIDGING EN/OF BONDING Gemeenschap als entiteit
Gemeenschap = gedeeld en universeel na te streven ideaal Bindweefsel: regels, waarden en normen binden individuen
Gemeenschap als pluraliteit Gemeenschap = interactie tussen van elkaar verschillende individuen, groepen Bindweefsel: het verschil
Doelstelling: alleenstaande moeders en hun kinderen hebben een leuke vakantie
Femma is een sociaal-culturele organisatie: • Gemeenschapsvormende functie: zelf gemeenschap vormen
(groepsvorming), versterken en vernieuwen van het sociale weefsel rondom alleenstaande vrouwen
Stel dat Femma geen SC-organisatie is: • Aard van de activiteiten: reisbureau organiseren dat zich toespits op
alleenstaanden.
GEMEENSCHAPSVORMENDE FUNCTIE
• Concrete praktijk: Tijdens de vrouwenreizen van Femma wisselen alleenstaande moeders ervaringen uit en bezorgen ze elkaar en hun kinderen een ontspannende vakantie.
Algemene Missie: meer mensen tuinieren ecologisch
Velt is een sociaal-culturele organisatie: • Gemeenschapsvormende functie: mensen samenbrengen rondom
iets concreet.
Stel dat Velt geen SC-organisatie is: • Aard van de activiteiten: lobbyen om een verbod te laten uitschrijven
voor pesticiden.
GEMEENSCHAPSVORMENDE FUNCTIE
• Concrete praktijk: Een samentuin is een tuin waarin mensen samen ecologisch tuinieren. Mensen leren (weer) hoe ons voedsel groeit en leren tuinieren. Zowel van elkaar als door het volgen van cursussen. Óf van de praktijkbegeleider die vaak helpt bij de opstart.
CULTURELE FUNCTIE
Huidige decreet: “De functie die, zowel in de brede als in de engere zin, gericht is op het verhogen van de participatie aan de cultuur die de samenleving biedt” Kritische noot: cultuur die de samenleving te bieden heeft? Waar gaat het over: het creëren, deelnemen, beleven, genieten, bewaren, uitwisselen, bevragen en doorgeven van cultuur Invulling begrip ‘cultuur’: werken met waarden en normen en betekenissen (ideologisch), acties en interacties tussen mensen (immaterieel) en/of cultuurgoederen (materieel).
CULTURELE FUNCTIE
Doelstelling: mensen in kansarmoede integreren in de maatschappij
KWB is een sociaal-culturele organisatie: • Culturele functie: mensen laten fotograferen, cultuur laten
maken, beleven en bevragen; fotografie is hier het bindend element waarrond mensen sociaal weefsel opbouwen.
Stel dat KWB geen SC-organisatie was: • Aard van de activiteiten: mensen verplicht vrijwilligerswerk laten
doen om zich te integreren.
CULTURELE FUNCTIE
• Concrete praktijk: Pixelteam. De fotografen brengen thema's in beeld waardoor er vaak diepgaande gesprekken ontstaan, waarin verschillende perspectieven aan bod komen. “Wij willen geen fotoclub worden, zoals onze fietsgroepen geen wielrenners moeten worden”.
Doelstelling: mensen goesting, inzichten, en vaardigheden laten
ontwikkelen voor een artistiek creatieproces
Wisper is een sociaal-culturele organisatie: • Culturele functie: mensen vanuit hun eigen leefwereld en
interesses dans, theater laten maken
Stel dat Wisper geen SC-organisatie was: • Aard van de activiteiten: mensen danstechnieken aanleren
CULTURELE FUNCTIE
• Concrete praktijk: Een speelse kennismaking met hedendaagse dans. Deelnemers leren bewegingen aan van iemand anders en ontdekken hoe ze zelf bewegingen kunnen creëren. Door middel van improvisatieoefeningen onderzoeken ze hoe je bewegingen kan interpreteren, verder associëren en zo je eigen manier van bewegen kan ontwikkelen.
MAATSCHAPPELIJKE ACTIVERINGSFUNCTIE
Huidige decreet: “De functie die gericht is op het organiseren, stimuleren en begeleiden van vormen van maatschappelijk engagement en sociale actie” Kritische noot: niet éénzijdig inzetten op activeren. Waar gaat het over: empowerment, sterker worden, sociale actie ondernemen, zelf verandering in gang zetten, maatschappelijke verandering realiseren.
MAATSCHAPPELIJKE ACTIVERINGSFUNCTIE
Doelstelling: kernwapens weg uit België
Vredesactie is een sociaal-culturele organisatie: • Maatschappelijke activeringsfunctie: mensen/groepen ruimte bieden
om zelf sociale actie te ondernemen en zelf verandering in gang zetten, te wegen op het beleid.
Stel dat Vredesactie geen SC-organisatie was: • Aard van de activiteiten: wetenschappelijk onderzoek voeren om het
gevaar van kernwapens te staven, gerechtelijke acties ondernemen…
MAATSCHAPPELIJKE ACTIVERINGSFUNCTIE
• Concrete praktijk: Vredesactivisten ontrollen spandoeken tijdens de plenaire vergadering van de Kamer met een duidelijke boodschap aan onze politici: de kernwapens moeten uit België weg.
Algemene missie: inbreuken op mensenrechten verdwijnen
De Liga is een SC-beweging: • Maatschappelijke activeringsfunctie: mensen/groepen ruimte
bieden om mee het GAS-beleid te bepalen.
Stel dat de Liga geen SC-organisatie was: • Aard van de activiteiten: gerechtelijke acties om wetten juridisch aan
te vechten en zo respect voor mensenrechten af te dwingen.
MAATSCHAPPELIJKE ACTIVERINGSFUNCTIE
• Concrete praktijk: Het startpakket “Burgerinitiatief GAS”. Als burger kan je inspraak hebben in wat er op de gemeenteraad besproken wordt. De Liga stelde een praktische bundel samen die van a tot z uitlegt hoe je zo een burgerinitiatief op poten zet.
OPDRACHT: QUICKSCAN
Je kijkt naar de missie van je organisatie: Welke functie is er duidelijk ingeschreven? Welke functie is er daarin prioritair?
OPDRACHT: QUICKSCAN
! PRAKTIJKEN!ZIJN!MULTIFUNCTIONEEL!! OPDRACHT:!DE!MIXMETER!! OPDRACHT:!DE!GROEIMIXER!!!!!
De mix van functies
PICNIC THE STREETS
Functies Inschaling
Educatieve functie 0 – 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 - 9
Gemeenschapsvormende functies 0 – 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 - 9
Maatschappelijk activerend functie 0 – 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 - 9
Culturele functie 0 – 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 - 9
PRAKTIJKEN ZIJN MULTIFUNTIONEEL
Sociaal-culturele organisaties bieden in de praktijk een brede waaier van activiteiten aan die zowel cultureel, gemeenschapsvormend, educatief als maatschappelijk activerend kunnen zijn. Het sociaal-cultureel volwassenenwerk herleiden tot initiatieven die netjes behoren tot één van deze functies zou dus verkeerd zijn. Net de integratie van de verschillende functies is een specifiek kenmerk van de sector. Daarom hebben we het ook over het multifunctioneel karakter van het sociaal-cultureel volwassenenwerk. Niet het ‘mono-‘ maar net het ‘multifunctioneel’ inzetten van de interventiestrategieën per functie en over de functies heen, is een van de kenmerken van professioneel sociaal-cultureel handelen.
PRAKTIJKEN ZIJN MULTIFUNTIONEEL
OPDRACHT: DE MIXMETER
OPDRACHT: DE GROEIMIXER