Chöông 8

Ñaùnh giaù nguoàn nhaân löïc trong caùc cô quan quaûn lyù haønh chính

nhaø nöôùc.

I.Nhöõng vaán ñeà veà ñaùnh giaù hoaït ñoäng trong toå chöùc

II.Muïc ñích cuûa ñaùnh giaù nhaân söï trong toå chöùc

III.Quy trình ñaùnh giaù ngöôøi lao ñoäng laøm vieäc trong cô quan nhaø nöôùc.

IV.Caùc phöông phaùp ñaùnh giaù nhaân söï trong caùc cô quan quaûn lyù haønh chính nhaø nöôùc.

V.Nhöõng vaán ñeà caàn chuù yù khi ñaùnh giaù nhaân söï

I. Nhöõng vaán ñeà veà ñaùnh giaù hoaït ñoäng trong toå chöùc

1.Taàm quan troïng cuûa vieäc ñaùnh giaù nhaân söï trong toå chöùc

2.Noäi dung coâng taùc ñaùnh giaù

3.Nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc ñaùnh giaù

4.Thôøi ñieåm tieán haønh ñaùnh giaù

5.Yeáu toá phaùp lyù cuûa vieäc ñaùnh giaù

Ñaùnh giaù hoaït ñoäng thöïc thi coâng vieäc cuûa ngöôøi lao ñoäng trong caùc toå chöùc laø moät coâng vieäc caàn thieát ñeå nhaèm hoaøn thieän khoâng ngöøng hoaït ñoäng cuûa hoï.

Moïi toå chöùc ñeàu tieán haønh ñaùnh giaù hoaït ñoäng cuûa nguoàn nhaân löïc trong toå chöùc. Vieäc ñaùnh giaù ñöôïc tieán haønh cho caùc ñoái töôïng khaùc nhau vaø cho nhöõng ngöôøi naém giöõ caùc vò trí khaùc nhau.

1.Taàm quan troïng cuûa vieäc ñaùnh giaù nhaân söï trong toå chöùc

Moïi ngöôøi ñeàu thöøa nhaän taàm quan troïng cuûa vieäc ñaùnh giaù.

Neáu khoâng coù ñaùnh giaù, khoù coù theå xaùc ñònh ñöôïc keá hoaïch haønh ñoäng, hoaïch ñònh chính saùch phaùt trieån chung cuûa toå chöùc vaø phaùt trieån nguoàn nhaân löïc.

Hieåu ñöôïc ñieàu ñoù, caùc toå chöùc ñeàu phaûi laøm coâng taùc ñaùnh gía nguoàn nhaân löïc cuûa toå chöùc mình.

Ñaùnh giaù nguoàn nhaân löïc cuûa toå chöùc ñeå xaùc ñònh cuï theå nhöõng yeáu toá maø nguoàn nhaân löïc cuûa toå chöùc ñang phaûi ñoái maët vaø ñoù cuõng chính laø cô sôû cho nguoàn nhaân löïc vöôït qua ñöôïc nhöõng khoù khaên, thaùch thöùc; ñaùnh giaù nhaèm taïo cô hoäi ñeå tieáp caän vaø giaûi quyeát caùc vaán ñeà moät caùch

hieäu quaû hôn, vôùi muïc ñích phaùt trieån nguoàn nhaân löïc.

2.Noäi dung coâng taùc ñaùnh giaù

2.1- Ñaùnh giaù hieäu quaû laøm vieäc cuûa ngöôøi lao ñoäng trong cô quan haønh chính nhaø nöôùc

2.2- Ñaùnh giaù naêng löïc vaø trình ñoä chuyeân moân nghieäp vuï cuûa ngöôøi lao ñoäng

2.3- Ñaùnh giaù tieàm naêng

2.4- Ñaùnh giaù ñoäng cô cuûa ngöôøi lao ñoäng trong caùc cô quan nhaø nöôùc

2.1- Ñaùnh giaù hieäu quaû laøm vieäc cuûa ngöôøi lao ñoäng trong cô quan haønh chính nhaø nöôùcHieäu quaû laø moâït khaùi nieäm

mang tính töông ñoái. Ñoù laø söï so saùnh keát quaû taïo ra vôùi chi phí caàn thieát cho vieäc thöïc hieän.

Hieäu quaû cuõng laø söï so saùnh hoaït ñoäng cuûa nhöõng ngöôøi treân cuøng moät cöông vò, vò trí.

Hieäu quaû cuõng coù theå laø söï so saùnh vôùi muïc tieâu maø cô quan , ñôn vò ñaët ra.

ef·fec·tive [i féktiv] adjective1. producing a result: causing a result, especially the desired or intended result• an effective remedy for headaches2. having a striking result: successful, especially in producing a strong or favorable impression on people• The painting had the characteristics of a winner, including effective color use.3. actual: actual or in practice, even if not officially or theoretically so• he was effective ruler during the monarch’s last illness4. officially in force: officially in force, operative, or applicable• a regulation effective as from next month

ef·fi·cient [i físh’nt] adjective1. well-organized: performing tasks in an organized and capable way

2. able to function without waste: able to function well or achieve a desired result without waste• an efficient use of fuel3. PHILOSOPHY acting directly to produce an effect: acting directly to bring something into being or produce changes in it• efficient cause

[14th century. From Latin efficient-, present participle stem of efficere, (see EFFECT).]

—

—ef·fi·cient·ly, adverbWORD KEY: USAGE NOTE

See Synonyms at effective.

Hieäu löïc: ra söùc laøm vieäc (effort, efficaciteù )Hieäu naêng : naêng löïc laøm vieäc nhieàu hay ít (rendement ) nhc hieäu suaátHieäu quaû : coù keát quûa (reùsultat)Hieäu nghieäm : caùi thöïc chöùng thaønh coâng (efficaciteù )Hieäu suaát : söùc laøm vieäc ñöôïc nhieàu hay ít ( rendement )

n¨ng lùc [n¨ng lùc] danh tõ.

ability (for); capacity (for); efficiency (for); aptitude (for); faculty (of, for); energy

ph¸t huy n¨ng lùc

promote ability

a·bil·i·ty [ə bíllətee] (plural a·bil·i·ties) noun1. being able: the capacity to do something or perform successfully• It has the ability to perform well on really rough terrain.2. talent: a particular talent or acquired skill• a student with great musical abilities3. exceptional skill or intelligence: a high degree of general skill or competence• We need people of your ability.

[14th century. Via Old French ablete, from Latin habilitas, “suitability, aptness,” from habilis, (see ABLE). The underlying sense is of suitable or sufficient power to do something.]

 

2.2- Ñaùnh giaù naêng löïc vaø trình ñoä chuyeân moân nghieäp vuï cuûa ngöôøi lao ñoängÑaây laø moät noäi dung raát phöùc

taïp cuûa hoaït ñoäng ñaùnh giaù.

Khaùi nieäm naêng löïc cuõng nhö trình ñoä chuyeân moân treân thöïc teá raát khoù phaân bieät chi tieát.

Moät soá ngöôøi cho raèng trình ñoä chuyeân moân nghieäp vuï chính laø nhöõng naêng löïc caàn thieát ñeå thöïc hieän coâng vieäc moät caùch toát nhaát.

Cuõng coù ngöôøi cho raèng kyõ naêng cuûa ngöôøi lao ñoäng môùi laø ñieàu caàn thieát ñeå giuùp hoï hoaøn thaønh coâng vieäc.(?)

Chính vì vaäy, naêng löïc , kyõ naêng trong ñaùnh giaù coù theå söû duïng chung.

Ñaùnh giaù kyõ naêng coù theå xaùc ñònh:

Kyõ naêng (naêng löïc) toát, phuïc vuï toát cho hoaït ñoäng;

Kyõ naêng, naêng löïc chöa toát, chöa ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu;

Kyõ naêng, naêng löïc caàn maø ngöôøi lao ñoäng chöa coù;

Nhöõng kyõ naêng khoâng caàn thieát cho coâng vieäc maø ngöôøi lao ñoäng coù.

Ñaùnh giaù naêng löïc, kyõ naêng cuûa ngöôøi lao ñoäng raát phöùc taïp. Do ñoù, ñeå coâng vieäc ñaùnh giaù ñuùng, caàn xaây döïng chuaån cho caùc loaïi kyõ naêng.

2.3- Ñaùnh giaù tieàm naêng

Tieàm naêng cuûa ngöôøi lao ñoäng trong toå chöùc chính laø khaû naêng coù theå chuyeån ñoåi, tieáp thu caùc kyõ naêng môùi moät caùch nhanh choùng hieäu quaû.

Tieàm naêng cuûa ngöôøi lao ñoäng seõ theå hieän thoâng qua ñaøo taïo, boài döôõng caùc kyõ naêng môùi nhaèm phuïc vuï cho ñoøi hoûi môùi cuûa toå chöùc.

Nhieàu ngöôøi coù theå coù nhöõng naêng löïc, kyõ naêng hieän taïi ñaùp öùng ñöôïc coâng vieäc hieän taïi, nhöng khaû naêng nhaän thöùc, tieáp thu nhöõng noäi dung môùi raát haïn cheá vaø ñieàu ñoù cuõng coù nghóa laø hoï coù tieàm naêng thaáp.

Trong quaûn lyù nhaân löïc, nhieàu ngöôøi cho raèng tuyeån choïn moät ngöôøi caàn nhaän ñònh ñuùng tieàm naêng cuûa hoï. Duø coù theå kyõ naêng hieän taïi haïn cheá nhöng tieàm naêng lôùn vaãn coù theå ñaøo taïo, boài döôõng ñeå trôû thaønh nhöõng nhaø quaûn lyù, chuyeân gia gioûi.

Tieàm naêng cuûa moät ngöôøi thöôøng gaén lieàn raát cuï theå vôùi ñoäng cô laøm vieäc cuûa hoï. Töï baûn thaân hoï coù nhöõng tieàm naêng vaø hoï töï xaùc ñònh cho mình ñoäng cô laøm vieäc naày. Ñaây cuõng laø vaán ñeà phöùc taïp trong ñaùnh giaù.

2.4- Ñaùnh giaù ñoäng cô cuûa ngöôøi lao ñoäng trong caùc cô quan nhaø nöôùcThuaät ngöõ ñoäng cô

nhaèm chæ nhöõng gì thuùc ñaåy ngöôøi lao ñoäng laøm vieäc theo nhöõng haønh vi khaùc nhau.

Moät ngöôøi khi xöû lyù moät coâng

vieäc cuõng coù theå coù ñoäng cô toát hay ñoäng cô xaáu.Theo quan ñieåm taâm lyù, moãi haønh vi cuûa moät ngöôøi cuï theå ñeàu coù nhöõng ñoäng cô hieån thò hay tieàm aån. Xaùc ñònh ñöôïc ñoäng cô cuûa ngöôøi lao ñoäng laøm vieäc trong toå chöùc ñeå coù theå taùc ñoäng theâm ñoäng cô toát vaø kìm haõm nhöõng ñoäng cô thuùc ñaåy khoâng laønh maïnh.

Ñoäng cô (löïc) laø söï daán thaân, söï lao vaøo coâng vieäc cuûa con ngöôøi.

Khi ñöôïc thuùc ñaåy trong moät tình huoáng naøo ñoù thì ngöôøi ta seõ daán thaân heát mình vaøo coâng vieäc vôùi taát caû söùc löïc vaø trí tueä (= khi ñöôïc thuùc ñaåy ñuùng thì seõ taïo ñöôïc ñoäng cô cho nhaân vieân)

Ñoäng cô laø gì?

•“ñoäng cô laø taát caû nhöõng ñieàu kieän phaán ñaáu noäi taâm ñöôïc moâ taû nhö nhöõng öôùc muoán, nhöõng mong muoán, nhöõng ham muoán, …v…v.

•Ñoù chính laø moät traïng thaùi noäi taâm kích thích hay thuùc ñaåy hoaït ñoäng”.

James H. Donnelly

Coù 3 nhoùm yeáu toá aûnh höôûng tôùi söï thuùc ñaåy nhaân vieân : ñaëc ñieåm caù nhaân, ñaëc tröng cuûa coâng vieäc vaø ñaëc ñieåm thöïc teá cuûa doanh nghieäp

Nhöõng yeáu toá aûnh höôûng ñeán söï thuùc ñaåy

Caùc ñaëc ñieåm cuûa caù nhaân :

-Thaùi ñoä

-Nhu caàu

-Sôû thích

Ñaëc tröng cuûa coâng vieäc : tình traïng kyõ thuïaât, tính ñoàng nhaát , taàm quan troïng, tính ñoäc laäp

Söï thuù

c ñaåy

Ñaëc ñieåm cuûa doanh

nghieäp : caùc quy ñònh , heä thoáng khen

thöôûng

Söï taùc ñoäng qua laïi cuûa caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán söï thuùc ñaåy

Ñeå thuùc ñaåy nhaân vieân hieäu quaû, nhaø quaûn trò caàn xem xeùt caû 3 nhoùm yeáu toá

Caùc nhaø quaûn lyù nhaân söï caàn nghieân cöùu, ñaùnh giaù ñeå hieåu roõ ñoäng cô laøm vieäc cuûa ngöôøi lao ñoäng trong caùc cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc bao goàm caû nhöõng ngöôøi ôû caùc vò trí quaûn lyù cao caáp ñeán caùc nhaân vieân laøm theo cheá ñoä hôïp ñoàng.

Trong caùc cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc, hoaït ñoäng mang tính quyeàn löïc nhaø nöôùc ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà coù lieân quan ñeán lôïi ích vaät chaát caùc beân. Ñoäng cô laøm vieäc trong cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc coù nhieàu ñieåm khaùc vôùi ñoäng cô cuûa ngöôøi lao ñoäng noùi chung.

Ñaùnh giaù ñoäng cô laøm vieäc cuûa moät caùn boâï, coâng chöùc, ngöôøi lao ñoäng trong cô quan haønh chính nhaø nöôùc cuõng nhö caùc toå chöùc khaùc caàn quan taâm ñeán caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán söï hình thaønh vaø phaùt trieån ñoäng cô. Ñoù laø caùc yeáu toá:

Caùc ñaëc ñieåm caù nhaân:

Ñoäng cô vöøa laø nhöõng söùc ñaåy beân trong cuûa töøng con ngöôøi tröôùc hoaït ñoäng cuï theå ñoàng thôøi laø nhöõng gì cuï theå loâi keùo hoï töø beân ngoaøi.(?) Chính vì vaäy, ñaëc ñieåm caù nhaân cuûa ngöôøi lao ñoäng seõ quyeát ñònh raát lôùn ñeán ñoäng cô beân trong cuûa hoï cuõng nhö nhaän thöùc vaø chòu aûnh höôûng tröôùc söùc huùt beân ngoaøi.

Ñieàu naày ñöôïc theå hieän raát roõ ñoái vôùi nhöõng ngöôøi bò ñoàng tieàn mua chuoäc khi thi haønh coâng vuï ; trong khi ñoù, moät soá khaùc coù theå traùnh ñöôïc söï caùm doã naày ñeå thöïc hieän coâng vuï theo ñuùng kyû luaät cuûa cô quan ñeà ra.

Ñaëc ñieåm caù nhaân hay nhaân caùch cuûa töøng con ngöôøi cuï theå taïo ra nhöõng haønh vi khaùc nhau.

Nghieân cöùu nhaân caùch cuûa töøng ngöôøi cuõng coù nghóa laø ñaùnh giaù ñoäng cô cuûa hoï.

Caùc ñaëc ñieåm cuûa coâng vieäc hay ngheà nghieäp:

Ñaêïc ñieåm cuûa coâng vieäc ñöôïc giao coù theå taïo neân nhieàu ñoäng löïc vaø giuùp cho ngöôøi lao ñoäng hình thaønh nhaân caùch, haønh vi vaø ñoäng cô môùi.

Nhieàu ngöôøi voán khoâng coù haønh vi xaáu, nhöng coù theå vò trí coâng vieäc, ngheà nghieäp taïo cho hoï coù nhöõng ñoäng cô khoâng laønh maïnh.

Ví duï, moät nhaân vieân haûi quan, töø moät sinh vieân môùi ra tröôøng coù moät taâm hoàn trong traéng, muoán phuïc vuï theo ñuùng khuoâng khoå phaùp luaät quy ñònh. Nhöng nhöõng naêm thaùng phuïc vuï gaén lieàn vôùi nhöõng moùn haøng coù thu nhaäp haøng tæ ñoàng, daàn daàn hoï bò caùm doã vaø trôû thaønh keû tieáp tay cho buoân laäu.

Ngheà nghieäp vaø ñoøi hoûi söï hình thaønh nhaân caùch phaûi ñöôïc thuùc ñaåy chính nhöõng gì beân trong cuûa baûn thaân ngöôøi lao ñoäng. Maët khaùc, caàn coù söï ñoäng vieân caàn thieát cuûa beân ngoaøi (nhaø quaûn lyù, laõnh ñaïo) ñeå ngöôøi lao ñoäng coù theå hình thaønh nhaân caùch toát.

Neáu moät vuï buoân laäu bò phaùt hieän vaø bò baét, nhöng ngöôøi caùn boä khoâng ñöôïc ñoäng vieân thích ñaùng, hoï khoù hình thaønh nhaân caùch choáng buoân laäu, trong khi ñoù, theá löïc ñoàng tieàn laïi thöôøng xuyeân taùc ñoâng vaø loâi keùo hoï.

Trong cô quan haønh chính nhaø nöôùc, nhieàu hoaït ñoäng söû duïng quyeàn löïc nhaø nöôùc ñeå giaûi quyeát caùc coâng vieäc phuïc vuï nhaân daân. Neáu khoâng coù caùch thieát laäp ñoäng cô laøm vieäc ñuùng, seõ gaây nhieàu taùc haïi khoâng chæ cho coâng vieäc cuï theå ñoù maø coøn laøm toån haïi ñeán nieàm tin cuûa nhaân daân ñoái vôùi nhaø nöôùc.

Ñaùnh giaù ñeå xaùc ñònh ñuùng ñoâïng cô hoaït ñoäng cuûa caùn boä, coâng chöùc coù yù nghóa ñeå ñaùnh giaù ñuùng töøng con ngöôøi cuï theå. (khoù)

Ñaëc ñieåm vaø hoaøn caûnh thöïc teá cuûa toå chöùc.

Moãi moät cô quan trong boä maùy haønh chính nhaø nöôùc coù nhöõng chöùc naêng, nhieäm vuï, quyeàn haïn nhaát ñònh.

Moät soá coù nhöõng ñaëc quyeàn pheâ duyeät, caáp phaùt nhieàu loaïi chöông trình, döï aùn. Nhieàu toå chöùc laø caùc ñôn vò cung caáp dòch vuï coâng; nhieàu loaïi haøng hoùa do nhaø nöôùc taïo ra mang tính ñoäc quyeàn nhö ñieän, nöôùc do moät soá doanh nghieäp nhaø nöôùc ñaûm nhaän.

Moâi tröôøng quyeàn löïc cuûa toå chöùc vaø nhöõng gì lieân quan ñeán toå chöùc coù theå daàân hình thaønh boå sung nhieàu nhoùm ñoäng cô cuûa caùc caù nhaân ngöôøi laøm vieäc trong caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc.

Moâi tröôøng hoaït ñoäng caøng coù nhöõng ñieàu kieän ñeå tìm kieám nhöõng lôïi ích caù nhaân thì vieäc ñaùnh giaù ñoäng cô hoaït ñoäng cuûa caùn boä, coâng chöùc trong töøng tình huoáng cuï theå caøng coù yù nghóa quan troïng.

Trong ñieàu kieän ñaëc bieät cuûa cô quan quaûn lyù haønh chính nhaø nöôùc, vieäc ñoäng vieân caùn boä,

coâng chöùc thoâng qua caùc hình thöùc khen thöôûng caàn phaûi keát hôïp vôùi vaâït chaát seõ taïo cô hoäi toát hôn ñeå hình thaønh nhaân caùch, haønh vi toát.

3.Nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc ñaùnh giaù3.1- Caù nhaân töï ñaùnh giaù

3.2- Ñaùnh giaù cuûa taäp theå

3.3- Ñaùnh giaù cuûa thuû tröôûng

3.4- Ñaùnh giaù cuûa boä phaän quaûn lyù nguoàn nhaân löïc

3.5- Ñaùnh giaù cuûa caùc chuyeân gia

3.6- Ñaùnh giaù cuûa caùc taäp theå, caù nhaân beân ngoaøi cô quan

Vieäc quy ñònh ai tieán haønh ñaùnh giaù cuõng coù yù nghóa quan troïng laø nhaèm ñaït ñöôïc muïc tieâu cuûa ñaùnh giaù.

Trong taøi lieäu lyù thuyeát cuõng nhö trong thöïc tieãn, coù caùc nhoùm ñoái töôïng sau ñaây thöïc hieän vieäc ñaùnh giaù:

Töï baûn thaân ngöôøi lao ñoäng;

Taäp theå ngöôøi lao ñoäng;

Thuû tröôûng cô quan;

Boä phaän quaûn lyù nguoàn nhaân löïc vaø caùc chuyeân gia quaûn lyù nhaân söï;

Caùc chuyeân gia ñaùnh giaù ( chuû yeáu ñaùnh giaù thöïc hieän caùc chöông trình, döï aùn cuûa caùc cô quan vaø caùc caù nhaân coù lieân quan )

Ñaùnh giaù cuûa nhöõng ngöôøi ngoaøi cô quan (ñaùnh giaù khoâng chính thöùc).

3.1- Caù nhaân töï ñaùnh giaù

Caù nhaân töï ñaùnh giaù laø moät loaïi hình ñaùnh giaù töông ñoái phoå bieán trong caùc cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc.

Treân cô sôû moät khuoân maãu cuûa cô quan quy ñònh, caù nhaân coù theå töï ñöa ra nhöõng nhaän xeùt cuûa baûn thaân.

Trong nhieàu tröôøng hôïp, yù kieán töï ñaùnh giaù cuûa caù nhaân ñöôïc coi laø thoâng tin tham khaûo hay laø ñaùnh giaù khoâng chính thöùc.

3.2- Ñaùnh giaù cuûa taäp theå

Ñaùnh giaù cuûa taäp theå laø söï goùp yù, nhaâïn xeùt cuûa taäp theå veà nhöõng hoaït ñoäng, haønh vi cuõng nhö söï coáng hieán cuûa caù nhaân cho taäp theå.

Söï ñaùnh giaù naày cuõng coù yù nghóa raát quan troïng ñoái vôùi ñaùnh giaù nhaân söï trong toå chöùc.

Tuy nhieân, tuøy thuoäc vaøo ñieàu kieän cuï theå maø chaát löôïng vaø thoâng tin nhaän ñöôïc töø taäp theå khaùc nhau.

3.3- Ñaùnh giaù cuûa thuû tröôûng

Ñaùnh giaù cuûa thuû tröôûng thoâng thöôøng ñöôïc coi laø ñaùnh giaù quan troïng nhaát, treân cô sôû keát hôïp vôùi caùc loaïi ñaùnh giaù khaùc.

3.4- Ñaùnh giaù cuûa boä phaän quaûn lyù nguoàn nhaân löïc

Ñaùnh giaù cuûa boä phaän quaûn lyù nguoàn nhaân löïc laø moät söï toång hôïp chung nhieàu yù kieán vaø thoâng thöôøng taäp trung vaøo söï ñaùnh giaù taäp theå hôn laø ñaùnh giaù töøng caù nhaân.

3.5- Ñaùnh giaù cuûa caùc chuyeân giaTröôøng hôïp naày nhöõng ngöôøi

ñaùnh giaù thöôøng taäp trung vaøo ñaùnh giaù hoaït ñoäng cuûa nhoùm ñeå thöïc hieän moät soá nhieäm vuï ñaõ ñöôïc xaùc ñònh muïc tieâu.

Thoâng thöôøng, chuyeân gia ñaùnh giaù tieán haønh ñaùnh giaù caùc chöông trình, caùc döï aùn thöïc hieän theo heä thoáng muïc tieâu ñaõ xaùc ñònh vaø trong khuoân khoå thôøi gian cuï theå.

3.6- Ñaùnh giaù cuûa caùc taäp theå, caù nhaân beân ngoaøi cô quan

Hình thöùc naày ñaõ vaø ñang ñöôïc aùp duïng cho nhieàu cô quan cung caáp dòch vuï haønh chính nhaø nöôùc cho nhaân daân.

Caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc aùp duïng hình thöùc naày döôùi nhieàu daïng khaùc nhau nhaèm laáy yù kieán cuûa khaùch haøng veà hoïat ñoäng cung caáp dòch vuï cuûa cô quan ( bao goàm caû thuû tuïc haønh chính).

Hình trang beân: vai troø cuûa nhaø quaûn lyù taùc nghieäp vaø nhaø quaûn lyù nhaân söï trong ñaùnh giaù.

Chöùc naêng ñaùnh giaù hoaït ñoäng

Nhaø quaûn lyù taùc nghieäp

Nhaø quaûn lyù nhaân

löïc

Thieát laäp tieâu chuaån ñaùnh giaù

Pheâ duyeät tieâu chuaån

Tính toaùn caùc tieâu

chuaån

Xaây döïng chính saùch khi tieán haønh

Pheâ duyeät caùc chính

saùch

Khuyeán nghò caùc

chính saùch

Vaïch ra caùc chính saùch söû duïng ai ñeå

ñaùnh giaù

Pheâ duyeät Khuyeán nghò

Thieát laäp caùc tieâu chí ñaùnh giaù

Pheâ duyeät Khuyeán nghò

Löïa choïn heä thoáng ñaùnh giaù

Pheâ duyeät Khuyeán nghò

Ñaøo taïo caùc nhaø ñaùnh giaù

Xem keát quaû ñaùnh giaù

Thaûo luaän keát quaû ñaùnh giaù vôùi ngöôøi

lao ñoäng

Löu tröõ thoâng tin ñaùnh giaù

Moái quan heä giöõa nhaø quaûn lyù chuyeân moân vaø nhaø quaûn lyù nhaân söï trong ñaùnh giaù raát caàn ñöôïc chuù yù.

Phaân coâng giöõa hai nhoùm quaûn lyù naøy trong ñaùnh giaù cuõng laø caùch thöùc ñeå hoaøn thieän vieäc ñaùnh giaù.

4.Thôøi ñieåm tieán haønh ñaùnh giaù

Thôøi ñieåm tieán haønh ñaùnh giaù laø moät trong nhöõng vaán ñeà nhaïy caûm cuûa coâng vieäc ñaùnh giaù. Coù theå ñaùnh giaù vaøo nhieàu thôøi ñieåm khaùc nhau vaø moãi thôøi ñieåm ñöôïc choïn ñeå ñaùnh giaù seõ aûnh höôûng ñeán keát quaû ñaùnh giaù.

Coù nhieàu caùch choïn thôøi ñieåm ñaùnh giaù:

Ñaùnh giaù sau khi hoaøn thaønh moät coâng vieäc cuï theå;

Ñaùnh giaù thöôøng kyø (6 thaùng hay haøng naêm).

Tröôùc ñaây, thöôøng kyø ñöôïc ñaùnh giaù 6 thaùng vaø caû naêm. Hieän nay, theo quy ñònh hieän haønh, ngöôøi laøm vieäc trong cô quan haønh chính nhaø nöôùc chæ ñaùnh giaù haøng naêm – töùc moät naêm chæ coù ñaùnh giaù moät laàn.

Moät soá nöôùc aùp duïng hình thöùc ñaùnh giaù khi coù cô hoäi thaêng tieán.

5.Yeáu toá phaùp lyù cuûa vieäc ñaùnh giaùTính phaùp lyù cuûa ñaùnh giaù ñöôïc

quyeát ñònh bôûi nhieàu yeáu toá.

Moãi moät keát quaû ñaùnh giaù phuï thuoäc vaøo caùc yeáu toá ñaõ neâu treân vaø neáu khoâng thöïc hieän toát thì coâng vieäc ñaùnh giaù khoâng taùc ñoäng nhieàu ñeán vieäc hoaøn thieän hoaït ñoäng cuûa cô quan maø chæ mang tính hình thöùc.

Moät trong nhöõng yeáu toá phaùp lyù cuûa vieäc ñaùnh giaù caàn ñöôïc quan taâm laø taát caû nhöõng quy ñònh lieân quan ñeán ñeán vieäc ñaùnh giaù phaûi ñöôïc phoå bieán cho taát caû moïi thaønh vieân trong cô quan.

Nhöõng yù kieán ñaùnh giaù khaùc nhau veà moät chöông trình, döï aùn, hoaït ñoäng rieâng leû cuõng nhö ñaùnh giaù töøng caùc nhaân phaûi ñöôïc coâng khai cho taát caû nhöõng ai coù lieân quan bieát vaø chaáp nhaän söï phaûn hoài thoâng tin veà keát quaû ñaùnh giaù.

Qui trình mang tính phaùp lyù cuûa ñaùnh giaù moâ taû ôû sô ñoà sau:

Keát quaû

ñaùnh giaù

Phöông phaùp ñaùnh giaù

Ngöôøi bò ñaùnh giaù

Thôøi ñieåm ñaùnh giaù

Ngöôøi ñaùnh giaù

Noäi dung ñaùnh giaù

Muïc ñích cuûa

ñaùnh giaù

Söï tham gia cuûa

caùc beân

Khaùc

Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán keát quaû ñaùnh giaù

II.Muïc ñích cuûa ñaùnh giaù nhaân söï trong toå chöùc

Ñaùnh giaù laø nhaèm xaùc ñònh naêng löïc, kyõ naêng, söï tham gia vaø hieäu quaû laøm vieäc cuûa töøng con ngöôøi cuï theå trong cô quan.

Trong ñaùnh giaù, xaùc ñònh ñích thöïc ñieàu gì chuùng ta muoán töø vieäc ñaùnh giaù laø moät vaán ñeà caàn ñöôïc quan taâm,

neáu khoâng, hoaëc

khoâng bieát taäp trung vaøo nhöõng noäi dung gì ñeå ñaùnh giaù hay ñaùnh giaù chæ mang tính chung, hình thöùc.

Vaø neáu khoâng xaùc ñònh ñöôïc muïc ñích cuûa ñaùnh giaù, coù theå khoâng theå xaây döïng chuaån cho ñaùnh giaù.

Ñaùnh giaù kyõ naêng, naêng löïc cuûa caùn boä, coâng chöùc laø ñaùnh giaù toaøn boä naêng löïc hay chæ moät boä phaän nhoû cuûa naêng löïc phuïc vuï cho moät chöùc nghieäp cuï theå.

Ví duï, ñaùnh giaù kyõ naêng giao tieáp ñeå choïn ngöôøi laøm coâng taùc ñoùn tieáp moät phaùi ñoaøn tham gia hoäi thaûo, hoäi nghò quoác teá hay quoác gia.

Muïc ñích cuûa vieäc ñaùnh giaù caàn ñöôïc nghieân cöùu döïa treân hai goùc ñoä:(quan ñieåm, chính saùch)

Ngöôøi bò ñaùnh giaù suy nghó gì veà quaù trình ñaùnh giaù hay hoï chôø ñôïi gì ôû söï ñaùnh giaù;

Toå chöùc caàn nhöõng gì khi tieán haønh ñaùnh giaù haøng naêm;

Ngöôøi bò ñaùnh giaù coù theå chôø ñôïi töø vieäc ñaùnh giaù nhöõng vaán ñeà sau:

Vieäc ñaùnh giaù giuùp hoï nhaän thöùc vaø gaén boù nhieàu hôn vôùi coâng vieäc ñang laøm.Ñònh höôùng vaø kích thích hoï theå hieän toát hôn nöõa ñeå ñaït thaønh tích cao hôn.

Cung öùng nhöõng soá lieäu cuï theå chuaån bò cho vieäc khen thöôûng thaêng tieán.

Cô quan ñaùnh giaù ngöôøi laøm vieäc trong toå chöùc coù theå coù nhieàu muïc ñích khaùc nhau. Vieäc xaùc ñònh muïc ñích ñaùnh giaù coù theå phuï thuoäc vaøo loaïi ñaùnh giaù (ñaùnh giaù theo chöùc nghieäp, hoaït ñoäng cuï theå hay ñònh kyø):

Nhieàu noäi dung taäp trung vaøo coâng taùc keá hoaïch hoùa phaùt trieån nguoàn nhaân löïc cuûa toå chöùc; taïo tieàn ñeà cho vieäc thaêng tieán, khen thöôûng vaø kyû luaät.

Caùc nhaø quaûn lyù thöôøng söû duïng keát quaû ñaùnh giaù cho muïc ñích :

Quaûn lyù tieàn löông

Thoâng tin phaûn hoài thöïc thi coâng vuï

Xaùc ñònh ñieåm maïnh, ñieåm yeáu cuûa ngöôøi lao ñoäng trong toå chöùc;

Vaên baûn hoùa quyeát ñònh nhaân söï

Thöøa nhaän keát quaû hoaït ñoäng cuûa caù nhaân

Xaùc ñònh nhöõng hoaït ñoäng khoâng hoaøn thaønh

Xaùc ñònh muïc ñích

Ñeà baït caùn boä

Tieáp tuïc hay chaám döùt hôïp ñoàng

Ñaùnh giaù keát quaû chung

Theo vaên baûn höôùng daãn hieän haønh veà ñaùnh giaù coâng chöùc, muïc ñích ñaùnh giaù coâng chöùc haøng naêm ñöôïc xaùc ñònh laø “ñeå laøm roõ naêng löïc, trình ñoä, keát quaû coâng taùc, phaåm chaát ñaïo ñöùc laøm caên cöù ñeå boá trí, söû duïng, boå nhieäm, ñeà baït, ñaøo taïo, boài döôõng vaø thöïc hieän chính saùch ñoái vôùi coâng chöùc.”

III.Quy trình ñaùnh giaù ngöôøi lao ñoäng laøm vieäc trong cô quan nhaø nöôùc.

1.Quy trình chung

2.Quy trình ñaùnh giaù coâng chöùc theo vaên baûn phaùp luaät hieän haønh

Ñaùnh giaù laø moät tieán trình nhaèm ñöa ra nhöõng keát luaän mang tính so saùnh giöõa khung chuaån vôùi thöïc teá hoaït ñoäng cuûa ngöôøi lao ñoäng trong cô quan nhaèm caùc muïc ñích ñaõ neâu treân.

Xaùc ñònh quy trình caùc hoaït ñoäng caàn phaûi laøm coù yù nghóa quan troïng ñeå laøm cho hoaït ñoäng ñaùnh giaù ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu ñaõ vaïch ra.

Quy trình ñaùnh giaù laø moät chuoãi lieân tieáp caùc hoaït ñoäng ñaùnh giaù coù lieân heä maät thieát, höõu cô, khoa hoïc vôùi nhau nhaèm taïo ra keát quaû ñaùnh giaù trung thöïc, khaùch quan, chính xaùc.

Xaây döïng quy trình ñaùnh giaù caàn coù söï tham gia cuûa caùc nhaø quaûn lyù nhaân söï (caùc toå chöùc, caùc chuyeân gia) cuõng nhö caùc nhaø quaûn lyù taùc nghieäp, chuyeân moân.

Quy trình ñaùnh giaù caàn ñöôïc xaây döïng khoa hoïc, deã hieåu vaø nhöõng ngöôøi coù lieân quan ñeán quy trình naày ñeàu coù theå nhaän thöùc, hieåu caùc noäi dung cuûa quy trình vaø moái quan heä giöõa caùc yeáu toá cuûa quy trình vôùi nhau

1.Quy trình chung

Khoâng coù chuaån möïc cho xaây döïng quy trình ñaùnh giaù do coù nhieàu loaïi ñaùnh giaù vaø muïc ñích ñaùnh giaù. Maët khaùc, quan nieäm quy trình ñaùnh giaù bao goàm nhieàu noäi dung lieân quan ñeán ñaùnh giaù neân coù nhieàu caùch xaây döïng quy trình.

Xaây döïng caùc tieâu chuaån ñaùnh giaù cho caùc vò trí vaø caùc tieâu chí ñaùnh giaù (laøm haøng naêm vaø döïa vaøo phaùp luaät quy ñònh). Coù yù kieán cho raèng giai ñoaïn naày caàn döïa vaøo chuaån möïc chung.Vieäc xaây döïng môùi chæ coù theå tieán haønh vôùi caùc coâng vieäc môùi.

Tuy nhieân, thöïc teá chæ ra raèng, moâi tröôøng beân ngoaøi toå chöùc thöôøng xuyeân bieán ñoäng. Ñaùnh giaù moät hoaït ñoäng hieäu quaû hay khoâng coøn phuï thuoäc vaøo ñieàu kieän beân ngoaøi. Vaø nhieàu toå chöùc thöôøng xuyeân ñieàu chænh tieâu chí ñaùnh giaù.

Xaây döïng chính saùch ñaùnh giaù (khi naøo, thöôøng xuyeân hay ñònh kyø; ai seõ tieán haønh ñaùnh giaù). Caùc cô quan nhaø nöôùc ñeàu döïa vaøo quy taéc ñònh höôùng.

Trong moät soá tröôøng hôïp cuï theå, coù theå ñöa ra moät soá chính saùch rieâng döïa treân quy ñònh chung.

Thu thaäp thoâng tin coù lieân quan ñeán hoaït ñoäng ngheà nghieäp cuûa ngöôøi bò ñaùnh giaù. Ñieàu naày ñoøi hoûi moät heä thoáng thoáng keâ, thu thaäp, xöû lyù thoâng tin phuïc vuï coâng taùc ñaùnh giaù;

Ñaùnh giaù hoaït ñoäng cuûa ngöôøi bò ñaùnh giaù;

Trao ñoåi yù kieán ñaùnh giaù vôùi ngöôøi bò ñaùnh giaù. Nhaèm tìm kieám thoâng tin phaûn hoài töø ngöôøi bò ñaùnh giaù. Ñieàu naày traùnh nhöõng hieän töôïng thieáu hieåu bieát keát quaû ñaùnh giaù cuûa ngöôøi bò ñaùnh giaù.

Quyeát ñònh keát quaû ñaùnh giaù vaø caùc taøi lieäu coù lieân quan. Laø söï chính thöùc thöøa nhaän keát quaû ñaùnh giaù.

2.Quy trình ñaùnh giaù coâng chöùc theo vaên baûn phaùp luaät hieän haønhTrong quy cheá ñaùnh giaù coâng

chöùc haøng naêm cuûa Ban Toå chöùc caùn boä chính phuû ban haønh, quy trình ñaùnh giaù coâng chöùc taäp trung chuû yeáu vaøo giai ñoaïn ñaùnh giaù. Quy trình naày goàm caùc bböôùc cuï theå sau:

2.1- Coâng chöùc vieát baûn töï nhaän xeùt coâng taùc theo noäi dungChaáp haønh chính saùch, phaùp luaät Nhaø nöôùc.

Keát quaû coâng taùc (soá löôïng coâng vieäc hoaøn thaønh trong naêm)

Tinh thaàn kyû luaät (yù thöùc toå chöùc kyû luaät trong coâng taùc, vieäc thöïc hieän noäi quy trongn cô quan)

Tinh thaàn phoái hôïp trong coâng taùc (phoái hôïp coâng taùc vôùi cô quan lieân quan vaø ñoàng nghieäp)

Tính trung thöïc trong coâng taùc (trung thöïc baùo caùo caáp treân vaø tính chính xaùc trong baùo caùo)

Loái soáng ñaïo ñöùc;

Tinh thaàn hoïc taäp naâng cao trình ñoä;

Tinh thaàn phuïc vuï nhaân daân.

Ñoái vôùi coâng chöùc giöõ chöùc vuï laõnh ñaïo ñôn vò (ñöôïc boå nhieäm giöõ caùc chöùc vuï caáp tröôûng, caáp phoù phuï traùch ñôn vò töø caáp phoøng, ban, chi nhaùnh) ngoaøi nhöõng noäi dung treân coøn phaûi ñaùnh giaù veà keát quaû hoaït ñoäng, khaû naêng toå chöùc quaûn lyù cuûa ñôn vò maø mình phuï traùch.

2.2- Taäp theå nôi coâng chöùc laøm vieäc tham gia vaøo baûn töï nhaän xeùt vaø ghi phieáu phaân loaïi (khoâng kyù teân) coâng chöùc.

2.3- Thuû tröôûng phuï traùch ngöôøi coâng chöùc tröïc tieáp ñaùnh giaù coâng chöùc theo töøng noäi dung quy ñònh treân vaø tham khaûo yù kieán nhaän xeùt cuûa taäp theå ñeå toång hôïp, xeáp loaïi coâng chöùc theo 4 möùc ñoä: xuaát saéc, khaù, trung bình, keùm.

2.4- Ñoái vôùi coâng chöùc giöõ chöùc vuï laõnh ñaïo thöïc hieän vieäc töï pheâ bình tröôùc ñôn vò, coâng chöùc trong ñôn vò goùp yù kieán, caáp treân tröïc tieáp ñaùnh giaù.

2.5- Thuû tröôûng phuï traùch tröïc tieáp ñaùnh giaù coâng chöùc thoâng baùo yù kieán ñaùnh giaù ñeán töøng coâng chöùc cuûa ñôn vò.

2.6- Coâng chöùc coù quyeàn ñöôïc trình baøy yù kieán, baûo löu yù kieán nhöõng noäi dung khoâng nhaát trí veà ñaùnh giaù ñoái vôùi baûn thaân mình nhöng phaûi chaáp haønh yù kieán keát luaän cuûa cô quan quaûn lyù coù thaåm quyeàn.

III.Caùc phöông phaùp ñaùnh giaù nhaân söï trong caùc cô quan quaûn lyù haønh chính nhaø nöôùc.

1.Phöông phaùp so saùnh vôùi muïc tieâu ñaõ xaùc ñònh

2.Phöông phaùp cho ñieåm, xeáp haïng theo caùc tieâu chí

3.Phöông phaùp ñoà thò / bieåu ñoà

4.Phöông phaùp ñaùnh giaù döïa vaøo nhöõng söï kieän ñaùng chuù yù

5.Phöông phaùp ñaùnh giaù thoâng qua baùo caùo.

6.Phöông phaùp ñaùnh giaù döïa vaøo haønh vi öùng xöû

7.Phöông phaùp phoûng vaán

8.Phöông phaùp bình baàu

Caùc phöông phaùp ñaùnh giaù ngöôøi lao ñoäng laøm vieäc trong caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc ñöôïc söû duïng kinh nghieäm cuûa caùc phöông phaùp thöôøng ñöôïc söû duïng trong nhieàu loaïi hình toå chöùc.

Vieäc löïa choïn caùc phöông phaùp phaûi caên cöù vaøo ñieàu kieän cuï theå cuûa töøng cô quan. Taát caû caùc phöông phaùp ñöôïc löïa choïn ñeàu nhaèm muïc tieâu taïo ra ñöôïc nhöõng keát quaû ñaùnh giaù mong muoán.

Coù theå ñoù laø nhöõng moâ hình söû duïng ñeå so saùnh; cuõngn coù theå laø heä thoáng thang ñieåm. Coù theå coù phöông phaùp ít chæ tieâu; coù phöông phaùp coù nhieàu chæ tieâu.

Moät soá phöông phaùp ñaùnh giaù thoâng duïng coù theå aùp duïng trong ñaùnh giaù ngöôøi lao ñoäng laøm vieäc trong caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc.

1.Phöông phaùp so saùnh vôùi muïc tieâu ñaõ xaùc ñònhPhöông phaùp naày laø söï vaän duïng

phöông phaùp quaûn lyù theo muïc tieâu ñaõ vaø ñang ñöôïc aùp duïng thaønh coâng trong nhieàu toå chöùc.

Ñaùnh giaù hoaït ñoäng baèng phöông phaùp so saùnh vôùi muïc tieâu ñaõ ñöôïc xaùc ñònh tröôùc cuûa toå chöùc,

nhaèm xaùc ñònh möùc ñoä hoaøn thaønh coâng vieäc; möùc ñoä ñaït ñöôïc muïc tieâu cuûa toå chöùc , caù nhaân.

Phöông phaùp ñaùnh giaù so saùnh theo muïc tieâu ñoøi hoûi toå chöùc phaûi xaùc ñònh heä thoáng muïc tieâu moät caùch cuï theå, khoa hoïc.

Nguyeân taéc SMART caàn ñöôïc quan taâm khi xaùc ñònh muïc tieâu hay caây muïc tieâu cuûa toå chöùc.

Khi xaùc ñònh muïc tieâu caàn xaùc ñònh chuùng theo coâng thöùc:

Smart Specific = cuï theå, roõ raøng

Measurable = coù theå ño löôøng ñöôïc

Attainable = khaû thi

Relevant = thích hôïp (öùng)

Trackable = coù theå theo doõi

Phöông phaùp ñaùnh giaù theo muïc tieâu laø moät caùch thöùc so saùnh ( tuyeät ñoái hay töông ñoái) caùc muïc tieâu ñaõ ñaët ra vôùi vieäc thöïc hieän noù. Trong khi ñaùnh giaù cuõng coù theå tìm kieám, boå sung nhöõng thoâng tin veà söï khoâng thaønh coâng cuûa caùc muïc tieâu.

Noäi dung ñaùnh giaù baèng phöông phaùp naày ñöôïc trình baøy trong baûng sau:

STT

Chæ tieâu hay muïc tieâu ñaõ ñöôïc xaùc

ñònh

Thöïc

hieän

Vöôït

Ñaït

Khoâng ñaït

Ghi

chuù

1 X

2 X

3 X

4 X

5 X

Phöông phaùp so saùnh theo muïc tieâu.

Heä thoáng caùc chæ tieâu hay muïc tieâu ñöôïc lieät keâ. Caùc coät tieáp theo nhaèm so saùnh möùc ñoä thaønh coâng cuûa muïc tieâu ôû nhieàu caáp ñoä khaùc nhau. Coù theå söû duïng heä soá % ñeå so saùnh.

Phöông phaùp so saùnh theo muïc tieâu töông ñoái ñôn giaûn vaø chuû yeáu döïa vaøo soá lieäu thoáng keâ. Xaùc ñònh chaát löôïng beân trong

coâng vieäc coøn haïn cheá. Vaán ñeà ñaùng quan taâm laø caùch thöùc thieát laäp heä thoáng caùc muïc tieâu cuûa toå chöùc.

2.Phöông phaùp cho ñieåm, xeáp haïng theo caùc tieâu chí

Trong phöông phaùp naày, hoaït ñoäng cuûa caùn boä, coâng chöùc trong caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc noùi rieâng vaø caùc cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc noùi chung ñöôïc ñaùnh giaù thoâng qua moät soá tieâu chí.

Vieäc xaùc ñònh nhöõng tieâu chí ñeå ñaùnh giaù phuï thuoäc vaøo ñieàu kieän cuï theå. Ví duï, moät soá toå chöùc söû duïng caùc tieâu chí sau ñeå ñaùnh giaù:

Tinh thaàn traùch nhieäm;

Tính chuyeân caàn;

Söï hieän dieän chuyeân caàn (ñaûm baûo ngaøy coâng toái thieåu)

Söï caån thaän, chính xaùc;

Söï phoái hôïp;

Söï tuaân thuû quy trình vaän haønh;

Tính ngaên naép;

Saùng kieán;

Oùc phaùn ñoaùn;

Hieäu suaát lao ñoäng;

Yù thöùc tieát kieäm;

Moãi moâït tieâu chí treân, ngöôøi ñaùnh giaù coù theå döïa vaøo thang ñieåm coù theå cho moâït ñieåm soá nhaát ñònh cho ngöôøi ñöôïc ñaùnh giaù.

Theo quy cheá ñaùnh giaù coâng chöùc cuûa Ban toå chöùc caùn boä Chính phuû, ñaùnh giaù coâng chöùc baèng phöông phaùp cho ñieåm caùc tieâu chí ñöôïc trình baøy ôû baûng sau:

STT Noäi dung Xeáp loïai

Ghi chuù

1 Chaáp haønh chính saùch phaùp luaät cuûa Nhaø nöôùc

9

2 Keát quaû coâng taùc 8

3 Tinh thaàn kyû luaät 9

4 Tinh thaàn phoái hôïp coâng taùc

7

5 Tính trung thöïc trong coâng taùc

10

6 Loái soáng, ñaïo ñöùc 9

7 Tinh thaàn hoïc taäp naâng cao trình ñoä

8

8 Tinh thaàn thaùi ñoä phuïc vuï nhaân daân

9Phöông phaùp ñaùnh giaù cho ñieåm theo tieâu chí.

Ñieåm cho moãi tieâu chí coù theå töø 0-10. Treân thöïc teá, do vaán ñeà taâm lyù, ít khi ngöôøi ñaùnh giaù cho thang ñieåm quaù thaáp.

Toång soá ñieåm cho caùc tieâu chí ñöôïc ñaùnh giaù laø ñieåm cuûa ngöôøi ñöôïc ñaùnh giaù. Toång soá ñieåm töø 72 ñieåm trôû leân, coâng chöùc ñöôïc ñaùnh giaù xuaát saéc.

Phöông phaùp naày cuõng coù theå aùp duïng so saùnh nhoùm caùn boä, coâng chöùc ñeå tìm ra ngöôøi xuaát saéc nhaát. Coù theå cho taát caû caùc tieâu chí, hoaëc cho töøng tieâu chí.

3.Phöông phaùp ñoà thò / bieåu ñoà

Phöông phaùp naày thay cho vieäc cho ñieåm, moãi moät thang ñieåm ñöôïc moâ taû baèng bieåu ñoà.

Caùc tieâu chí ñaõ neâu treân coù theå ñöôïc saép xeáp theo bieåu ñoà.

Ví duï: tieâu chí chaáp haønh ñöôøng loái, chuû tröông, chính saùch coù theå coù 5 haïng vôùi caùc ñieåm töông öùng 1, 2, 3, 4, 5 vaø ñieåm ñoù ñöôïc chuyeån thaønh bieåu ñoà (xem sô ñoà sau).

Caùc tieâu chí coù theå söû duïng maøu saéc khaùc nhau. Khi moâ taû chuùng treân bieåu ñoà, coù theå hieåu roõ ñöôïc maët maïnh, yeáu cuûa töøng ngöôøi ñoái vôùi nhoùm caùc tieâu chí ñaùnh giaù.11 2 3 4 5

54321

1 2 3 4 5

Ñaùnh giaù baèng phöông phaùp bieåu ñoà

Cuõøng coù theå moâ taû ñieåm soá cho caùc tieâu chí ñaùnh giaù treân ñoà thò.

Ñöôøng cong ñieåm soá cuûa töøng ngöôøi giuùp xaùc ñònh möùc ñoä hoaøn thaønh coâng vuï cuûa hoï vaø taïo cô hoäi so saùnh hoï vôùi nhau (xem sô ñoà)

Moâ taû phöông phaùp ñaùnh giaù baèng ñoà thò.

Loaïi tieâu chí

Ñie

åm

4.Phöông phaùp ñaùnh giaù döïa vaøo nhöõng söï kieän ñaùng chuù yù

Trong caùc cô quan, coù theå coù nhieàu söï kieän gaây söï chuù yù ñaëc bieät. Ñaùnh giaù baèng phöông phaùp taäp trung vaøo nhöõng söï kieän ñaùng chuù yù nhaèm xaùc ñònh xem thöû ngöôøi caùn boä, coâng chöùc xöû lyù nhö theá naøo ñoái vôùi caùc söï kieän ñoù.

Moät soá söï kieän coù taùc ñoäng tích cöïc; moät soá söï kieän coù taùc ñoäng tieâu cöïc ñaùng leõ khoâng xaûy ra.

Ví duï: moät nhaân vieân phoøng tieáp daân thöôøng xuyeân raát vui veû traû lôøi caùc caâu hoûi cuûa coâng daân ñeán cô quan coâ. Nhieàu lôøi khen töø phía khaùch haøng ñaõ ñöôïc chuyeån ñeán cho caùc nhaø ñaùnh giaù.

Ngaøy hoâm qua coâ ñaõ raát vui veû tieáp moät coâng daân gaëp khoù khaên veà xaây döïng nhaø ôû trong khu taäp theå. Duø ñaõ heát giôø, coâ vaãn vui veû giaûi thích. Nhöng chæ sau ngaøy hoâm ñoù vaøi ngaøy, sau nhöõng luùc caêng thaúng phaûi traû lôøi quaù nhieàu ngöôøi, coâ ñaõ khoâng coù ñuû thôøi gian ñeå traû lôøi ba cuù ñieän thoaïi cuûa nhöõng ngöôøi caáp treân cuûa coâ vaø theá laø ngöôøi ta phaøn naøn, pheâ phaùn coâ.

Caùch tieáp caän vôùi nhöõng tình huoáng treân ñoøi hoûi nhöõng nhaø quaûn lyù nhaân söï, quaûn lyù chuyeân moân phaûi heát söùc quan taâm ñeå ñaùnh giaù ñuùng nhaân vieân cuûa mình.

Ngaøy

Söï vuï Taùc ñoäng toát

Taùc ñoäng ngoaøi

yù muoán

Caùch giaûi quyeát

Teân nhaân vieân: Nguyeãn thò Hoàng Anh

Noäi dung ñaùnh giaù thoâng qua caùc söï kieän ñaùng chuù yù

5.Phöông phaùp ñaùnh giaù thoâng qua baùo caùo.Trong moät soá tröôøng hôïp, caùc

nhaø giaùm saùt phaûi baùo caùo veà caùc nhaân vieân caáp döôùi cuûa mình.

Ngöôøi giaùm thò hay quaûn lyù phaûi baùo caùo, töôøng thuaät veà hoaït ñoâïng cuûa nhaân vieân, xaùc ñònh nhöõng ñieåm yeáu, maïnh cuûa hoï.

Baùo caùo ñoù coù theå ñöôïc caùc nhaø quaûn lyù cao caáp hôn xem xeùt vaø ñöa ra yù kieán ñaùnh giaù caû nhaân vieân vaø ngöôøi baùo caùo.

6.Phöông phaùp ñaùnh giaù döïa vaøo haønh vi öùng xöûTrong phöông phaùp naày, moãi moät

hoaït ñoäng ñöôïc xem xeùt caû treân khía caïnh ñieåm thöïc hieän ñoái vôùi ngöôøi bò ñaùnh giaù vaø moâ taû haønh vi hoaït ñoäng cuûa ngöôøi bò ñaùnh giaù.

Noäi dung cuûa phöông phaùp naày goàm caùc böôùc cô baûn sau:

Böôùc 1: xaùc ñònh vuï vieäc

Böôùc 2: chia caùc vuï vieäc thaønh 5-7 nhoùm theo töøng tính chaát

Böôùc 3: phaân haïng vieäc ñaùnh giaù moät khía caïnh naøo ñoù töø möùc keùm nhaát ñeán möùc toát nhaát, ôû moãi möùc coù minh hoïa baèng vuï vieäc cuï theå.

Böôùc 3: chia thang ñieåm cho töøng haïng

Böôùc 5: phaùt trieån caùch ñaùnh giaù cho ñieåm döïa treân nhöõng ñoäng thaùi ( haønh vi?) chuaån möïc;

Phöông phaùp naày ñoøi hoûi phaûi bieát phaân nhoùm caùc hoaït ñoäng cuûa ngöôøi bò ñaùnh giaù vaø treân cô sôû ñoù ñaùnh giaù ñeå cho ñieåm haønh vi cuûa hoï ñoái vôùi nhoùm coâng vieäc.

Ví duï: ñaùnh giaù naêng löïc cuûa moät kyõ sö, coù theå thoâng qua nhieàu hoaït ñoäng söû duïng nhöõng kyõ naêng khaùc nhau. Khi töøng xem xeùt töøng vuï vieäc ñoù, coù theå ñöa ra moät böùc tranh cuï theå veà kyõ naêng cuûa kyõ sö ñoù.

7.Phöông phaùp phoûng vaán

Thöïc chaát ñaây laø cuoäc gaëp maët ñònh kyø (haøng naêm hay 6 thaùng ) giöõa nhöõng nhaø quaûn lyù nhaân söï thöïc hieän nhieäm vuï ñaùnh giaù vôùi nhöõng ngöôøi ñöôïc hoï ñaùnh giaù.

Cuõng coù theå nhöõng nhaø quaûn lyù chuyeân moân, tröïc tieáp gaëp ñeå trao ñoåi caùc yù kieán caàn thieát. Treân cô sôû ñoù coù theå laøm cho hai beân hieåu nhau hôn vaø caûi thieän ñöôïc ñieàu kieän laøm vieäc.

Ñaùnh giaù thoâng qua hình thöùc phoûng vaán naày coù theå xaùc ñònh cô hoäi ñaøo taïo cuûa ngöôøi lao ñoäng nhaèm laøm toát hôn caùc vieäc ñöôïc giao.

Cuoäc gaëp, phoûng vaán chæ coù taùc duïng tích cöïc khi caû hai beân ñeàu ñaõ chuaån bò toát cho cuoäc phoûng vaán.

Phoûng vaán (ñoái thoaïi tröïc tieáp) laø phöông phaùp phoå bieán hieän nay trong neàn haønh chính hieän ñaïi.

8.Phöông phaùp bình baàu

Thöïc chaát cuûa phöông phaùp naày laø moät coâng ñoaïn cuûa phöông phaùp cho ñieåm theo caùc tieâu chí ñaõ ñöôïc aùp duïng ôû treân. Taäp theå ñöa ra caùc yù kieán ñaùnh giaù vaø cho ñieåm töøng caùn boä, coâng chöùc.

Keát quaû cuûa phöông phaùp ñaùnh giaù theo hình thöùc bình baàu phuï thuoäc raát lôùn vaøo vieäc daãn daét cuoäc hoïp bình baàu; phuï thuoäc vaøo vai troø chuû toïa; khoâng khí daân chuû trong toå chöùc cuõng nhö caùc moái quan heä.

Coù nhöõng tröôøng hôïp do nhöõng nguyeân nhaân khaùc nhau,

phöông phaùp ñaùnh giaù naày khoâng ñöôïc coâng baèng.

Do ñoù, nhieàu khi ñoøi hoûi phaûi aùp duïng taát caû caùc phöông phaùp khaùc vaø khi bình baàu, caàn phaûi coù moät heä thoáng caùc tieâu chí cuï theå, roõ raøng, deã xaùc ñònh.

V.Nhöõng vaán ñeà caàn chuù yù khi ñaùnh giaù nhaân söï

1.Nhöõng khoù khaên chung thöôøng gaëp khi ñaùnh giaù

2.Moät soá khoù khaên khi ñaùnh giaù ngöôøi laøm vieäc trong cô quan haønh chính nhaø nöôùc

3.Moät soá caùch thöùc ñeå hoaøn thieän coâng taùc ñaùnh giaù

Duø ñoù laø toå chöùc nhaø nöôùc hay laø toå chöùc saûn xuaát, kinh doanh, khi ñaùnh giaù nhaân söï ñaùnh giaù nhaân söï ñeàu gaëp phaûi nhöõng khoù khaên töông töï.

Nguyeân nhaân cô baûn cuûa nhöõng khoù khaên chung naày naèm trong baûn chaát cuûa hoaït ñoäng ñaùnh giaù: con ngöôøi ñaùnh giaù con ngöôøi thoâng quan nhöõng tieâu chí khaùch quan vaø chuû quan.

Trong toå chöùc nhaø nöôùc, do tính chaát ñaëc bieät cuûa nguoàn nhaân löïc trong toå chöùc nhaø nöôùc neân coâng taùc ñaùnh giaù gaëp nhieàu khoù khaên hôn so vôùi caùc toå chöùc khaùc.

Nhöõng khoù khaên naøy thöôøng xuaát phaùt töø:

Ngöôøi bò ñaùnh giaù;

Ngöôøi ñaùnh giaù;

Heä thoáng caùc tieâu chuaån, tieâu chí ñaùnh giaù;

Nhöõng yeáu toá khaùch quan taùc ñoäng ñeán ñaùnh giaù.

Hoaøn thieän coâng taùc ñaùnh giaù trong toå chöùc nhaø nöôùc ñoøi hoûi phaûi thieát laäp moät heä thoáng khoa hoïc khoâng chæ tieâu chuaån, tieâu chí ñaùnh giaù maø coøn caû heä thoáng phöông phaùp ñaùnh giaù.

Neáu khoâng laøm toát vaán ñeà naày, khoù coù theå ñem laïi hieäu quaû nhö muïc tieâu ñaùnh giaù ñaõ ñeà ra.

1.Nhöõng khoù khaên chung thöôøng gaëp khi ñaùnh giaùVieäc ñaùnh giaù nhieàu khi bò aûnh

höôûng ngay chính tö duy cuûa toå chöùc hay cuûa ngöôøi ñaùnh giaù.

Trong nhieàu taøi lieäu, “hieäu öùng halo” laø moät trong nhöõng haïn cheá, laøm sai leäch keát quaû ñaùnh giaù.

Ngöôøi ñaùnh giaù bò taùc ñoäng cuûa hieäu öùng naày chæ ñaùnh giaù döïa treân hình aûnh aán töôïng (xaáu hoaëc toát). Aán töôïng naày che laáp nhieàu ñaëc ñieåm toát xuaát hieän sau naày cuûa ngöôøi bò ñaùnh giaù. Ngöôøi bò daùnh giaù chæ ñöôïc nhìn nhaän qua laêng kính “aán töôïng”.

halo effect

ha·lo ef·fect noungeneralization from one good trait: the tendency to judge somebody as being totally good because one aspect of his or her character is good

haloha·lo [háylō] noun (plural ha·loes or ha·los)

1. circle of light around a saint’s head: a ring or circle of light around the head of a saint in a religious painting2. imagined aura of glory: an aura of glory imagined to surround somebody or something famous or revered3. something resembling a ring of light: something that resembles or suggests a ring of light4. ASTRONOMY light circle around Moon or Sun: a circle of light around the Moon or Sun, caused by light refracting from ice crystals in the atmosphere5. ASTRONOMY body of stars: a thinly populated spherical region of stars and other luminous objects surrounding a galaxy

Hieäu öùng holo xaûy ra khaù naëng neà trong nhieàu cô quan haønh chính nhaø nöôùc. Nhieàu ngöôøi ñöôïc coi laø nhanh nheïn seõ ñöôïc ñaùnh giaù tích cöïc treân nhieàu phöông dieän; trong khi ñoù moät ngöôøi bò cheâ chaäm chaïp luoân chòu taùc ñoäng xaáu khi bò ñaùnh giaù.

Nhieàu nhaø ñaùnh giaù vaø caùc nhaø quaûn lyù thöôøng maùy moùc, raäp khuoân vaø coù ñònh kieán vôùi ngöôøi bò ñaùnh giaù. Nhieàu ñònh kieán thöôøng coù ñoái vôùi maøu da, chuûng toäc, toân giaùo, giôùi tính, vaø caû theá giôùi ñang phaûi ñaáu tranh vôùi ñieàu ñoù.

Ví duï, coù nhöõng ñònh kieán nhö: phuï nöõ thöôøng khoâng thaønh coâng ôû caùc cöông vò laõnh ñaïo; ngöôøi da vaøng chaâu AÙ caàn cuø hôn ngöôøi da traéng chaâu Aâu; ngöôøi beùo thöôøng côûi môû deã gaàn hôn ngöôøi gaày; ngöôøi coù nhieàu con gaùi vui veû hôn ngöôøi coù nhieàu con trai.

Ñònh kieán coù theå ñöôïc nhieàu ngöôøi quan taâm, song ñoù khoâng phaûi laø caùi thieân ñònh ñeå ñaùnh giaù veà haønh vi cuûa con ngöôøi khi thöïc thi coâng vuï.

Ví duï, nhieàu baùc só da ñen ñaõ theå hieän taøi naêng vöôït troäi cuûa mình so vôùi ñoàng nghieäp da traéng, song ñieàu ñoù cuõng khoâng coù nghóa laø ngöôøi da ñen hôn ngöôøi da traéng maø chæ coù con ngöôøi cuï theå naøy gioûi hôn ngöôøi khaùc trong moái quan heä so saùnh.

Hieäu öùng hình chieáu: ngöôøi ñaùnh giaù thöôøng söû duïng moät moâ hình naøo ñoù ñeå ñem so saùnh vôùi ngöôøi bò ñaùnh giaù. Coù ngöôøi duøng ngay chính mình ñeå ñaùnh giaù ngöôøi bò ñaùnh giaù; cuõng coù theå söû duïng nhöõng nhaân vaät “ñieån hình” trong nhieàu taùc phaåm ñeå ñaùnh giaù ngöôøi bò ñaùnh giaù.

Söû duïng hình chieáu cuõng laøm cho söï ñaùnh giaù bò sai leäch, vì noù laøm cho nhöõng ñaëc tröng toát ñeïp cuûa ngöôøi bò ñaùnh giaù khoâng coù ôû hình chieáu khoâng ñöôïc ngöôøi ñaùnh giaù thöøa nhaän.

Hieäu öùng töông phaûn: ñoù laø hieäu öùng khi ñaùnh giaù con ngöôøi, moät söï töông phaûn naøo ñoù cuûa ngöôøi naày so vôùi ngöôøi khaùc coù theå laøm cho hoï ñöôïc ñaùnh giaù cao hôn.

Trong nhieàu tröôøng hôïp, ngöôøi ñaùnh giaù khoâng ñaùnh giaù tröïc tieáp hoaït ñoäng cuûa ngöôøi bò ñaùnh giaù maø chæ tieán haønh laøm pheùp so saùnh ngöôøi bò ñaùnh giaù vôùi nhöõng ngöôøi khaùc xung quanh. Caùch thöùc naày khoâng khaùc gì “so meøo vôùi traâu”

Cuõng coù theå khi ñaùnh giaù moät ngöôøi coù thaønh tích trung bình ngay sau khi ñaùnh giaù hoaït ñoäng cuûa ngöôøi coù thaønh tích xuaát saéc, thoâng thöôøng ngöôøi bò ñaùnh giaù deã bò cho ñieåm döôùi trung bình hay keùm. Hoaëc ngöôøi ñaït trung bình trong taäp theå toaøn ngöôøi gioûi coù theå deã trôû thaønh keùm; ngöôïc laïi, ngöôøi ñaït trung bình trong taäp theå keùm coù theå ñöôïc ñaùnh giaù laø gioûi.

2.Moät soá khoù khaên khi ñaùnh giaù ngöôøi laøm vieäc trong cô quan haønh chính nhaø nöôùcTieâu chuaån khoâng roõ raøng:

nhieàu hoaït ñoäng cuaû ngöôøi lao ñoäng laøm vieäc trong caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc raát khoù coù theå löïông hoùa thaønh nhöõng tieâu chuaån ñeå ñaùnh giaù hieäu quaû, chaát löôïng.

Nhieàu saûn phaåm maø caù nhaân hay cô quan haønh chính nhaø nöôùc taïo ra chæ coù theå phaùt huy taùc duïng trong moät vaøi naêm sau (taùc ñoäng cuûa chính saùch). Do ñoù khoù coù theå ñöa ra moät heä thoáng tieâu chí mang tính ñònh löôïng cuï theå.

Nhieàu vaán ñeà giaûi quyeát trong cô quan haønh chính nhaø nöôùc mang tính lieân ngaønh. Hieäu quaû hay hoaït ñoäng toát cuûa moät ngaønh chöa theå ñem laïi hieäu quaû chung, thaäm chí coù theå khoâng ñem laïi hieäu quaû. Neáu chæ ñaùnh giaù moät boä phaän hay moät caù nhaân coù theå khoù khaên ñeå ñöa ra quyeát ñònh ñaùnh gía ñuùng.

Trong nhieàu cô quan nhaø nöôùc cuõng nhö nhieàu toå chöùc khaùc, chuû nghóa bình quaân ñaõ vaø ñang toàn taïi. Trong cô cheá bao caáp tröôùc ñaây, chuû nghóa bình quaân raát naëng neà töø phan phoái thu nhaäp ñeán vieäc laøm, thi ñua, khen thöôûng.

“xaáu ñeàu hôn toát loõi” phaûn aùnh tính bình quaân chuû nghóa vaø noù aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng ñaùnh giaù noùi chung. Khoâng coù ai quaù xuaát saéc vaø cuõng khoâng coù ai quaù keùm ñeå coù theå bò sa thaûi, ñuoåi vieäc nhö khu vöïc tö nhaân. Ñaõ vaøo khu vöïc nhaø nöôùc thì chæ coù theå ra khoûi khi ñeán tuoåi nghæ höu.

Nhöõng söï thay ñoåi gaàn ñaây trong caûi caùch haønh chính ñang laøm thay ñoåi tö duy veø ñaùnh giaù vaø gaén lieàn vôùi ñoù, nhöõng ngöôøi taøi gioûi coù nhieàu cô hoäi hôn ñeå thaêng tieán.

Trong moät soá cô quan, coù hieän töôïng thaùi quaù veà ñaùnh giaù: quaù deã daøng, ai cuõng coù theå trôû thaønh lao ñoäng gioûi; hoaëc quaù khaét khe, khoânng coù ai gioûi caû, ñeå roài ai cuõng nhö ai.

3.Moät soá caùch thöùc ñeå hoaøn thieän coâng taùc ñaùnh giaù

Tröôùc heát, phaûi laøm cho ngöôøi lao ñoäng laøm vieäc trong caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc nhaän thöùc ñöôïc yù nghóa cuûa ñaùnh giaù hoaït ñoäng coâng vuï ñoái vôùi chínhbaûn thaân hoï. Keát quaû ñaùnh giaù coù yù nghóa quan troïng ñeán phaùt trieån ñöôøng chöùc nghieäp; ñeán ñaøo taïo, boài döôõng, vaø nhieàu vaán ñeà khaùc thuoâïc veà caù nhaân; keát quaû ñaùnh giaù cuõng aûnh höôûng raát lôùn ñeán phaùt trieån toå chöùc.

Hai laø, caàn taïo cho ngöôøi lao ñoäng tin töôûng ôû söï coâng baèng, voâ tö, khaùch quan, khoa hoïc trong ñaùnh giaù hoaït ñoäng cuûa hoï. Ñeå laøm ñöôïc ñieàu naày, caàn nghieân cöùu nhieàu hình thöùc keát hôïp.

Ba laø, ñaøo taïo, boài döôõng caùc nhaø quaûn lyù nhaân söï nhöõng kyõ naêng cô baûn veà ñaùnh giaù con ngöôøi. Ñoàng thôøi cuõng phaûi boài döôõng kyõ naêng ñaùnh giaù cho caùn boä quaûn lyù chuyeân moân.

Boán laø, môû roäng hình thöùc daân chuû trong ñaùnh giaù. Môû roäng söï tham gia cuûa nhieàu ngöôøi trong quaù trình ñaùnh giaù hoaït ñoäng. Traùnh söï ñoäc quyeàn cuûa moät soá ngöôøi trong ñaùnh giaù hoaït ñoäng cuûa caùn boä, coâng chöùc.

Naêm laø, phaùt trieån vaø môû roäng hình thöùc töï ñaùnh giaù cuûa caùn boä, coâng chöùc khoâng chæ ñaùnh giaù haøng naêm maø ñaùnh giaù töøng coâng vieäc.