Ceshtje Gjykata E Larte RSH janar_2012

PËRMBAJTJA

Çështje Civile

Nr.i vendimit Data PALËT Faqe

1 (00-2012-597) 10.01.2012 Erjola Islamaj (Lame) kundër Shoqëria “Armo” sh.a. Tiranë....................................................................................

2 (00-2012-158) 10.01.2012 Artur Qeramixhi në mungesë kundër Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar-Dega Korçë në mungesë, Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar Tiranë në mungesë...............................................

3 (00-2012-156) 10.01.2012 Petrit Velaj kundër Bardhyl Gjika, Ilmi Gjika, Nexhmie Gjika, Esma Gjika, Dhurata Velaj.........................

4 (00-2012-204) 10.01.2012 Komuna Pogon- Gjirokastër në mungesë kundër Shoqëria Vodafone Albania sh.a...........................................

5 (00-2012-335) 10.01.2012 Enver Dyrma në mungesë kundër Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar Dega Durrës në mungesë, Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar Tiranë në mungesë...............................................

6 (00-2012-334) 10.01.2012 Këshilli i Qarkut Elbasan, në mungesë kundër Shyqyri Xhelili në mungesë, Zyra e Përmbarimit Elbasan në mungesë..............................................................

7 (00-2012-309) 10.01.2012 Ndue Gjeta kundër Drejtoria Rajonale e Sigurimeve Shoqërore Tiranë...................................................................

8 (00-2012-800) 10.01.2012 Nadire Bastari kundër Bashkia Tiranë, Z.R.P.P. Tiranë....... 9 (00-2012-422) 10.01.2012 Keti Zguri kundër Dega e Tatim Taksave Korçë

në mungesë...........................................................................10 (00-2012-424) 10.01.2012 Enver Gjuta në mungesë, Garip Gjut a në mungesë

kundër Shoqëria “Mak-Albania” sh.p.k Tiranë në mungesë, Ministria e Punëve Publike, Transportit dhe Telekomunikacionit Tiranë në mungesë, Shoqëria “Infra Trans Projekt” Tiranë në mungesë.............................

11 (00-2012-426) 10.01.2012 Sejdin Zëre në mungesë kundër Korporata Elektroenergjitike Shqiptare Sh.a. Tiranë në mungesë, Pa pjesëmarrjen e Avokaturës së Shtetit...............................

12 (00-2012-187) 12.01.2012 Kërkues: Idlir Limllari kundër Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Bashkia Korçë, Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar Tiranë.................................................

13 (00-2012-238) 12.01.2012 Kërkuese: Magdalena Dedgjoni kundër Komuna Fshat Memaliaj, Z.V.R.P.P. Tepelenë, Zyra e Administrimit të Tokave...............................................................................

14 (00-2012-188) 12.01.2012 Qazim Koleci, Arjan Koleci, Mimoza Pupla (Koleci), Genci Koleci kundër Zyra Qëndrore e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme, Zyra Vendore e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Tiranë, Liliana Mero (Hoxha), Altin Mero, Fatime Vogli, Vjollca Qatipi, Shoqëria "Speed" Sh.p.k.......................................................

15 (00-2012-360) 12.01.2012 Autoriteti Portual Durrës kundër Drejtoria Rajonale Tatimore Tiranë, Drejtoria e Apelimit Tatimor Tiranë.........

16 (00-2012-453) 12.01.2012 Shoqëria “AKL 2003” sh.p.k. Pogradec kundër Dega e Tatim Taksave Pogradec.......................................................

1

17 (00-2012-354) 12.01.2012 Shoqëria Tregtare “Viloil” sh.a. kundër Dega e Tatim Taksave Lezhë......................................................................

18 (00-2012-596) 12.01.2012 Ina Hoxhaj kundër Shkolla e Magjistraturës........................19 (00-2012-613) 12.01.2012 Vlash Dhamo kundër ALUIZNI – Tiranë, Drejtoria

Qëndrore në mungesë, Shoqëria “Bjorn” sh.p.k, Z.V.R.P.P.Tiranë në mungesë...............................................

20 (00-2012-612) 12.01.2012 Hasan Sejdini në mungesë kundër Gjykata e Rrethit Gjyqësore Vlorë (Administrata) në mungesë.......................

21 (00-2012-427) 17.01.2012 Albtelekom sh.a. në mungesë kundër Shoqëria “Rezart” sh.p.k. në mungesë.................................................

22 (00-2012-333) 17.01.2012 Shoqëria “Kriva” Shpk në mungesë kundër Bashkia e Qytetit Elbasan në mungesë..................................................

23 (00-2012-326) 19.01.2012 Ardit Mele në mungesë kundër Inspektoriati Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar, Inspektoriati Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar - Dega Korçë......................................

24 (00-2012-237) 19.01.2012 Stavri Pllaha në mungesë kundër Drejtoria e Policisë së Qarkut Korçë në mungesë.....................................................

25 (00-2012-328) 19.01.2012 Bajram Rexhmati, Selman Rexhmati kundër Komisioni i Ndarjes së Tokës Fshatit Muhole, Zyra Vendore e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Kukës në mungesë, Zyra e Menaxhimit të Tokës, Komuna Bicaj në mungesë, Drejtoria e Administrimit e Mbrojtjes së Tokës - Qarku Kukës në mungesë...................

26 (00-2012-239) 19.01.2012 Riko Kodra kundër Eftimi Kodra, Flora Kokojka................27 (00-2012-552) 19.01.2012 Gëzim Sela, Fiqirete Sela, në mungesë kundër

Mereme Sela.........................................................................28 (00-2012-551) 19.01.2012 Shoqëria “Italdruri” sh.p.k. kundër Zyra Vendore e

Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Elbasan...................29 (00-2012-550) 19.01.2012 Xhemal Elezi në mungesë kundër Myslym Gardhi,

Rexhep Gardhi, Luan Hasanbelliu, Albert Hasanbelliu, Arjan Stafuka, Besnike Gardhi, Fatos Hasanbelliu, Besnik Hyka, Ramazan Garipi, në mungesë; Komuna Prezë në mungesë, Këshilli i Qarkut Tiranë në mungesë, ZVRPP Tiranë në mungesë..............................

30 (00-2012-359) 19.01.2012 Ilirjana Demiraj (Çoçoli) kundër Arjan Maloku, Zyra Vendore e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Sarandë, Komuna Aliko........................................................

31 (00-2012-) .01.2012 kundër .................................................................................32 (00-2012-) .01.2012 kundër .................................................................................33 (00-2012-797) 24.01.2012 Kasem Halilaj në mungesë kundër Komuna Bicaj

Kukës në mungesë................................................................34 (00-2012-794) 24.01.2012 Dega e Tatimeve Tiranë në mungesë kundër Shoqëria

"Live 03" sh.p.k. në mungesë, Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve Tiranë në mungesë.............................................

35 (00-2012-428) 24.01.2012 Fatmir Daci në mungesë kundër Gëzim Bregu në mungesë...........................................................................

36 (00-2012-423) 24.01.2012 Arsino Kekezi kundër Veronika Shani, Meri Ekonomi, Aleksandra Lasku, Konstandin Lasku, Ingrid Lasku, Bledar Lasku, Roland Shkurti, Donika Shkurti, Leandro Shkurti, Jani Shkurti, Dhimitër Shkurti,

2

Fania Ziko, Shoqëria Tregtare “Murataj” Sh.p.k. Tiranë....................................................................................

37 (00-2012-373) 24.01.2012 Vasileios Galanakis kundër Liri Haroku, Bledar Haroku, Leonard Haroku, Fatos Kambolli, Flutura Kambolli, ZVRPP Tiranë.........................................

38 (00-2012-351) 24.01.2012 Qemal Fetahu kundër Maria Noçka, Teuta Noçka, Lluka Qafoku, Nikolla Qafoku, Pandeli Strati, Geraldina Gjoka, Elpiniqi Skëndi, Xhuljeta Mitre, Jorgaq Done, Violeta Kero, Vllasi Opingari, Lefter Opingari, Belina Opingari, Dhimitër Strati, Evgjenia Baboçi, Anastasi Strati, Genci Mahmuti, Adnand Muharremi, K.K.K.Pronave të Qarkut Vlorë, Zyra e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Vlorë...........

39 (00-2012-348) 26.01.2012 Llazar Kumanaku kundër Shoqëria Anonime “Albpetrol” Fier....................................................................

40 (00-2012-346) 26.01.2012 Spiro Cambiri, Hristos Laliotis kundër Kostaq Maksakuli, Sotiris Mihopullos.................................

41 (00-2012-594) 26.01.2012 Shaban Osmani kundër Fondi i Financimit të Zonave Malore Tiranë........................................................................

42 (00-2012-593) 26.01.2012 Hasie Teta kundër Idriz Berhani në mungesë.......................43 (00-2012-355) 26.01.2012 Sofo Limaj kundër Ministria e Punës Çështjeve Sociale

dhe Shanseve të Barabarta, Këshilli Ministrave...................44 (00-2012-736) 26.01.2012 Mire Seferaj në mungesë kundër Drejtoria Rajonale e

Tatimeve Shkodër në mungesë.............................................45 (00-2012-) .01.2012 kundër .................................................................................46 (00-2012-) .01.2012 kundër .................................................................................47 (00-2012-) .01.2012 kundër .................................................................................48 (00-2012-) .01.2012 kundër .................................................................................49 (00-2012-296) 31.01.2012 Shpëtim Hasanaliaj kundër Drejtoria e Përgjithshme e

Policisë së Shtetit, Drejtoria e Policisë së Qarkut Vlorë.......50 (00-2012-425) 31.01.2012 Dashnor Musta, Guri Xhimti, Elmi Alla kundër

Sokol Beshaj në mungesë, Bujar Hysa në mungesë.............51 (00-2012-429) 31.01.2012 Lulzim Tabaku në mungesë, Ibrahim Tabaku

në mungesë kundër Shoqëria e Sigurimeve Atlantik Sh.a. (Dega Lushnje) në mungesë, Shoqëria e Sigurimeve Atlantik Sh.a....................................

Çështje Penale

1 (00-2012-190) 11.01.2012 Kërkues: Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë

TiranëPerson nën hetim: Miri Qira.................................................

2 (00-2012-231) 11.01.2012 Kërkues: Fatmir Allmeta Palë e interesuar: Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë....................................................................

3 (00-2012-94) 11.01.2012 Kërkues: Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Tiranë Personi nën hetim: Dorjan Plaku..........................................

4 (00-2012-152) 11.01.2012 Kërkues: Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë

3

Personi nën hetim: Marsel Hoxha......................................... 5 (00-2012-230) 11.01.2012 Kërkues: Sokol Meta

Person i interesuar: Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Kurbin...................................................................................

6 (00-2012-155) 11.01.2012 I pandehur: Altin Kujovska................................................... 7 (00-2012-222) 11.01.2012 Kërkues: Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit

Gjyqësor Durrës I pandehur: Gëzim Allushi....................................................

8 (00-2012-) 11.01.2012 Kërkues: Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë I pandehur: Bardhyl Neçaj....................................................

8/1 (00-2012-194) 16.01.2012 Kërkues: Prokuroria e Përgjithshme e Republikës së Shqipërisë I pandehur: Ilir Meta.............................................................

9 (00-2012-151) 11.01.2012 E pandehur: Fatbardha Bunjaj..............................................10 (00-2012-93) 10.01.2012 Kërkues: Arben Angjellari....................................................11 (00-2012-233) 18.01.2012 Kërkues: Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit

Gjyqësor Fier I pandehur: Kodhel Fasko.....................................................

12 (00-2012-366) 18.01.2012 I pandehur: Aleksandër Çulaj...............................................13 (00-2012-189) 18.01.2012 Të pandehur: Valmir Lika në mungesë.................................14 (00-2012-195) 18.01.2012 Kërkues: Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë

Shkodër Personi nën hetim: Shkëlqim Geci,

15 (00-2012-300) 18.01.2012 I pandehur: Mark Pali...........................................................16 (00-2012-223) 18.01.2012 Kërkues: Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit

Gjyqësor Tiranë Personi nën hetim: Gëzim Pjetërnika....................................

17 (00-2012-136) 19.01.2012 Të pandehur: Glerjan Hyseni, Shkëlqim Gjoka, Ardian Moçka, Hysen Hyka.................................................

18 (00-2012-272) 19.01.2012 Kërkues: Prokuroria për Krime të Rënda Tiranë Të pandehur: Blerim Mehaj, Flamur Mehaj, Bajram Çelepia, Ismail Gjorretaj..........................................

19 (00-2012-279) 19.01.2012 Kërkues: Ylli Çelhaka Person i interesuar: Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Durrës.........................................................

20 (00-2012-273) 25.01.2012 Fatmir Hoti Person i interesuar: Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.........................................................

21 (00-2012-) .01.2012 Të pandehur: ........................................................................22 (00-2012-232) 25.01.2012 Kërkues: Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit

Gjyqësor Shkodër I pandehur: Astrit Salihi........................................................

23 (00-2012-) .01.2012 Të pandehur: ........................................................................24 (00-2012-415) 25.01.2012 Kërkues: Prokuroria e Shkallës së Parë për Krimet e

Rënda Tiranë Ankues: Prokuroria e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë I pandehur: Aldo Bare (Alfred Shkurti)................................

4

25 (00-2012-) .01.2012 Të pandehur: ........................................................................26 (00-2012-) .01.2012 Të pandehur: ........................................................................27 (00-2012-305) 26.01.2012 Kërkues: Prokuroria Pranë Gjykatës Së Rrethit

Gjyqësor Fier I pandehur: Besnik Murataj..................................................

28 (00-2012-224) 26.01.2012 I pandehur: Prekë Pali...........................................................29 (00-2012-342) 26.01.2012 Kërkues: Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit

Gjyqësor Tiranë I pandehur: Lorenc Teranaj...................................................

30 (00-2012-149) 26.01.2012 Kërkues: Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës I pandehur: Agim Sulo..........................................................

5

ÇËSHTJE CIVILE

6

Nr.11241-03016-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2012-597 i Vendimit (1)

VENDIM

NË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako AnëtareMedi Bici AnëtarAndi Çeliku Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 10.01.2012 mori në shqyrtim çështjen civile që i përket:

PADITËSE: ERJOLA ISLAMAJ (LAME)

I PADITUR: SHOQËRIA “ARMO” SH.A. TIRANË

OBJEKTI:

Detyrimin e palës së paditur për pagimin e dëmshpërblimit të një viti page për zgjidhje të menjëhershme

dhe të pajustifikuar të kontratës së punës.Detyrimin e palës së paditur për pagimin e dëmshpërblimit

të dy muajve pagë për mosrespektim të procedurës në zgjidhje të kontratës së punës.

Detyrimin e palës së paditur të paguajë dëmshpërblimin prej 3 muaj page për mosrespektim

të afateve të njoftimit në zgjidhjen e kontratës së punës.Detyrimin e palës së paditur të paguajë një dëmshpërblim

për vjetërsi në punë sa paga e një 15 ditëshi në vit.Baza Ligjore: Nenet 31, 32 të K.Pr.Civile,

nenet 143, 144, 145, 155 të K.Punës.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier, me vendimin nr.1659, datë 02.11.2011, ka vendosur:Të shpallë moskompetencën tokësore të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier për gjykimin e çështjes civile nr.21264-02199-62-2011 (1746) i regj.them. datë 08.09.2011.Dërgimin e akteve Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.Në arsyetimin e vendimit të gjykatës ndër të tjera thuhet: “...Në nenin 16 te kontratës kolektive të punës të datës 04.07.2007, paraqitur si provë nga paditësja është parashikuar se: “Për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve që do të lindin nga zbatimi i kësaj kontrate, punëdhënësi dhe punëmarrësi do t’i zgjidhin me mirëkuptim, në të kundërt palët do t’i drejtohen Gjykatës së Rrethit Tiranë (neni 16 i kontratës)...”.

7

Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, në bazë të nenit 62 të Kodit të Procedurës Civile, ka ushtruar rekurs paditësja, Erjola Islamaj, e cila kërkon ndryshimin e këtij vendimi dhe dërgimin e çështjes për vazhdimin e gjykimit në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Fier, duke parashtruar këto shkaqe:

- Neni 116 i Kushtetutës, ligjet si K.Punës, neni 7 dhe nenet 43, 47, 54 të K.Pr.Civile, të cilët e kanë të përcaktuar qartë kompetencën e zgjidhjes së mosmarrëveshjeve të padive që rrjedhin nga marrëdhëniet e punës dhe si të tilla ato qëndrojnë dhe zbatohen me prioritet para marrëveshjeve ndërmjet palëve në rast se ato bien në kundërshtim me të.

- Kontrata kolektive është e lidhur për një periudhë 1 vjeçare dhe ka afat nga data 04.10.2007, deri më datë 04.10.2008, ndërsa unë kam filluar punë më datë 19.02.2008, pranë “ARMO” SH.A. e në këtë mënyrë nuk është shprehur vullneti im. Pas përfundimit të kontratës kolektive nuk është lidhur ndonjë kontratë individuale kështu marrëveshja për zgjidhjen e mosmarrëveshjes në Gjykatën e Tiranës ka pasur fushën e veprimit brenda periudhës kohore një vjeçare gusht 2007-2008, ndërsa zgjidhja e kontratës nga punëdhënësi është kryer në gusht 2011 dhe marrëdhëniet midis nesh rregullohen në bazë të K.Punës.

- Padinë unë e kam ngritur pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, duke bërë në këtë mënyrë zgjedhjen midis dy gjykatave.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTË

pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Dvorani; mbrojtjen e paditëses Erjola Islamaj (Lame), e vetë përfaqësuar duke qenë avokate, e cila kërkoi prishjen e vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier dhe dërgimin e çështjes po asaj gjykate për vazhdimin e gjykimit, si gjykata kompetente; dhe si e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Vendimi nr.1659, datë 02.11.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, për shpalljen e moskompetencës tokësore të kësaj gjykate dhe dërgimin e çështjes për kompetencë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, nuk është i mbështetur në ligj, prandaj duhet të prishet dhe çështja t’i dërgohet po asaj gjykate për vazhdimin e gjykimit si gjykata kompetente nga pikëpamja territoriale.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier, deri në këtë fazë të shqyrtimit gjyqësor të çështjes, ka pranuar të vërtetuara rrethanat e faktit se paditësja Erjola Islamaj (Lame) i është drejtuar kësaj gjykate me kërkesëpadi me shkak ligjor dhe objekt detyrimin e palës së paditur “Armo” sha t’i paguajë si dëmshpërblim një vit page për zgjidhje të menjëhershme dhe të pajustifikuar të kontratës së punës dhe dëmshpërblim për mosrespektim të procedurës dhe të afateve të njoftimit për zgjidhjen e kontratës së punës.

Paditësja Erjola Islamaj (Lame) ka qenë në marrëdhënie pune pranë palës së paditur në KPTHN Ballsh, filial i “ARMO” sh.a, në detyrën e specialistes pranë degës juridike, nga data 19.02.2008 deri në datën 15.08.2011.

Me shkresën nr.544 prot. të datës 15.08.2011, pala e paditur si punëdhënës i ka njoftuar palës paditëse punëmarrëse zgjidhjen e njëanshme të kontratës së punës me efekt të menjëhershëm për kryerje të veprimeve të paligjshme dhe të përsëritura që kanë sjellë humbjen e besimit të punëdhënësit ndaj punëmarrësit.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier, ka vënë në bisedim çështjen e kompetencës tokësore për shqyrtimin e mosmarrëveshjes objekt i këtij gjykimi.

8

Kjo gjykatë, nga njëra anë arsyeton se, duke qenë mosmarrëveshje e lidhur me marrëdhëniet e punës, bazuar në nenin 47 të Kodit të Procedurës Civile dhe nenin 7 të Kodit të Punës, kompetenca tokësore e shqyrtimit të çështjes është alternative, ndaj paditësi mund të zgjedhë ngritjen e padisë në gjykatën ku ndodhet vendbanimi i tij apo në atë të selisë së palës së paditur.

Nga ana tjetër, gjykata arsyeton se, sipas nenit 52 të Kodit të Procedurës Civile, kompetenca tokësore për këtë lloj mosmarrëveshje mund të ndryshohet me marrëveshjen e palëve, nëse ligji nuk e ndalon një marrëveshje të tillë. Gjykatës i ka rezultuar se, sipas nenit 16 të Kontratës Kolektive të Punës të datës 04.10.2007, parashikohet se për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve palët i drejtohen Gjykatës së Rrethit Tiranë.

Prandaj, gjykata e shkallës së parë konkludon se kompetenca tokësore është ndryshuar me marrëveshje të vetë palëve kontraktore duke e përzgjedhur Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Tiranë, së cilës duhet t’i dërgohet çështja si gjykata kompetente territoriale për zgjidhjen e mosmarrëveshjes objekt gjykimi.

Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier ka paraqitur ankim të veçantë në Gjykatën e Lartë, paditësja Erjola Islamaj (Lame). Ankuesja, në thelb, pretendon se bazuar në nenin 47 dhe 54 të Kodit të Procedurës Civile, në cilësinë e paditëses ka ushtruar të drejtën e zgjedhjes mes gjykatave që sipas ligjit kanë kompetencën tokësore për shqyrtimin e mosmarrëveshjes në gjykim. I gabuar është referimi i gjykatës tek një dispozitë kontrate kolektive që shpreh marrëveshjen për caktimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë si gjykatë kompetente, për shkak se ajo kontratë kolektive ka pasur efekte në afatin e saj njëvjeçar deri në 04.10.2008, ndërkohë që jam punësuar pas lidhjes së kësaj kontrate kolektive. Në mungesë të kontratave kolektive apo individuale të drejta dhe detyrimet rregullohen sipas Kodit të Punës.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se pretendimet e ngritura në ankimin e veçantë të palës paditëse mbi kompetencën tokësore janë të mbështetura në ligj. Për rrjedhojë, vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier duhet të prishet dhe ajo gjykatë të vazhdojë gjykimin e çështjes si gjykata kompetente nga pikëpamja tokësore.

Kolegji vëren se mosmarrëveshja objekt gjykimi lidhet me marrëdhëniet (kontratën) e punës. Kompetenca tokësore e gjykatës për zgjidhjen e këtyre mosmarrëveshjeve gjen rregullim në Kodin e Procedurës Civile (nenet 47, 52 dhe 54) dhe Kodin e Punës (neni 7).

Të gjitha këto dispozita të dy Kodeve përmbajnë rregullime të njëjta lidhur me kompetencën alternative tokësore për ngritjen e padisë, për të drejtën e zgjedhjes mes gjykatave kompetente nga ana e palës paditëse, si dhe për mundësinë që palët me marrëveshje të caktojnë gjykatën kompetente.

Kodi i Punës, për sa i përket mosmarrëveshjeve të punës, është një ligj më i posaçëm se Kodi i Procedurës Civile, për aq sa përmban norma procedurale për zgjidhjen gjyqësisht të këtyre mosmarrëveshjeve.

Kodi i Punës, në dallim nga Kodi i Procedurës Civile, në pikën 2 të nenit 7 bën një rregullim më specifik për sa i përket mundësisë që ka paditësi kur është punëmarrës për të zgjedhur gjykatën ku ka të drejtën të ngrejë padinë.

Gjithashtu, Kodi i Punës përmban një rregullim specifik, sa lejues aq edhe ndalues për sa i përket marrëveshjes së mundshme mes punëmarrësit dhe punëdhënësit për të ndryshuar gjykatën kompetente për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve mes tyre.

Sipas rregullimit të përgjithshëm të dispozitës së nenit 52 të Kodit të Procedurës Civile kompetenca tokësore mund të ndryshohet me marrëveshje me shkrim të palëve kur këtë nuk e ndalon ligji. Por sipas dispozitës së posaçme të pikës 3 të nenit 7 të Kodit të Punës “Marrëveshjet që lidhen me juridiksionin janë të vlefshme vetëm nëse përcaktohen pas lindjes së konfliktit”.

9

Pavarësisht se në këtë paragraf përdoret termi “juridiksion” është krejt e qartë se bëhet fjalë për kompetencën tokësore, ashtu sikurse edhe titullohet vetë neni 7 i Kodit të Punës. Bëhet fjalë për një mangësi të teknikës legjislative dhe jo të vullnetit të ligjvënësit. Kjo për faktin e thjeshtë që gjykata, pra juridiksioni gjyqësor, mund të investohet vetëm nëse e parashikon ligji, sikurse në të kundërtën, asnjë organ e subjekt tjetër nuk mund të marrë në shqyrtim lëndë që ligji ia ngarkon gjykatës për t’i zgjidhur. Palët kontraktore nuk mund të investojnë gjykatën në zgjidhjen një mosmarrëveshje sepse lënda, llojet dhe natyra e mosmarrëveshjeve që investojnë juridiksionin gjyqësor caktohen vetëm nga ligji. Pra, vërtet që në të drejtën tonë procedurale, ndryshe nga mjaft vende të tjera, është bërë traditë që “juridiksioni” të identifikohet vetëm me të drejtën e shqyrtimit të mosmarrëveshjes nga një gjykatë apo një organ administrativ dhe “kompetenca” me të drejtën/detyrimin e njërës prej gjykatave për shqyrtimin e çështjes për shkak të lëndës në gjykim ose shtrirjes territoriale ku vepron secila gjykatë. Por, shpesh në jurisprudencë kur flitet për juridiksionin e gjykatave përdoren edhe terma të tillë si “juridiksioni i gjykatës” si në kuptimin territorial ashtu edhe në atë lëndor.

Për arsyet e sipër trajtuara, në dispozitën e pikës 3 të nenit 7 të Kodit të Punës, gabimisht është përdorur termi “juridiksion” në vend të atij “kompetencë“, por kjo mangësi teknike nuk kushtëzon vullnetin e ligjvënësit, i cili, në këtë nen synon të rregullojë kompetencën tokësore për shqyrtimin e mosmarrëveshjeve të punës. Pikërisht, në pikën 3, ligjvënësi e kufizon mundësinë e marrëveshjes mes palëve për caktimin e gjykatës kompetente vetëm në rast se kjo marrëveshje arrihet pas lindjes së konfliktit. Kjo do të thotë që nëse ajo marrëveshje për gjykatën kompetente është përcaktuar me lidhjen e kontratës së punës apo gjatë marrëdhënieve të punës, pra përpara lindjes së konfliktit, është një marrëveshje e ndaluar nga ligji, kjo edhe në kuptim të nenit 52 të Kodit të Procedurës Civile. Një ndalim i tillë, përveç arsyeve të tjera, nisur nga natyra specifike e marrëdhënieve juridike të punës në raport me llojet e tjera të kontratave, vendoset në ligj për të mbrojtur pozitën e punëmarrësit, për ta barazuar efektivisht atë me punëdhënësin në procesin e negocimit dhe të përcaktimit të kushteve të kontratës së punës që lidhet mes tyre.

Ky arsyetim mbi interpretimin dhe zbatimin e drejtë të ligjit, pa i hyrë aspekteve të tjera faktike, e sjell Kolegjin Civil në përfundimin se gjykata e shkallës së parë gabon kur për çështjen e gjykatës kompetente nga pikëpamja tokësore i referohet një klauzole të kontratës së punës (kolektive apo individuale), që parashikon qysh në kohën e lidhjes së marrëdhënies së punës se cila do të ishte gjykata kompetente për shqyrtimin e mosmarrëveshjeve mes punëmarrësit dhe punëdhënësit, sepse një klauzolë e këtillë është e ndaluar nga ligji. Pra edhe në çështjen objekt gjykimi, një marrëveshje e tillë është nul dhe, për rrjedhojë, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier është gjykata që ka kompetencën tokësore për shqyrtimin e kërkesëpadisë objekt shqyrtimi, përderisa bazuar në nenin 54 paditësja ka ushtruar të drejtën e saj për ta zgjedhur mes gjykatave kompetente që të gjykojë padinë e saj.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në mbështetje të nenit 62 të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.1659, datë 02.11.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier dhe dërgimin e çështjes për shqyrtim po asaj gjykate për vazhdimin e gjykimit, si gjykata kompetente në pikëpamjen territoriale.

Tiranë, më 10.01.2012

10


VENDIM


Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar

në datën 10.01.2012 mori në shqyrtim në seancë gjyqësore çështjen civile, që u përket palëve të mëposhtme:

PADITËS: ARTUR QERAMIXHI, në mungesë

TË PADITUR: INSPEKTORIATI NDËRTIMOR URBANISTIK KOMBËTAR, DEGA KORÇË, në mungesë

INSPEKTORIATI NDËRTIMOR URBANISTIK KOMBËTAR TIRANË, në mungesë

OBJEKTI:

Anullim i vendimit nr.1, datë 08.07.2011 i Inspektoriatit Ndërtimor Urbanistik Kombëtar

“Për dënimin me gjobë”, në shumën 170.000 lekë.Baza Ligjore: Neni 32/a, 43 i K.Pr.C.,

Ligji nr.9780, datë 16.07.2007 “Për inspektimin e ndërtimit”, i ndryshuar

dhe VKM nr.862, datë 05.12.2007 “Për unifikimin e procedurave të kontrollit të territorit

nga Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar e ai Vendor”, i ndryshuar.

Gjykata e Shkallës së Parë Korçë, me vendimin nr.2619, datë 10.11.2011 ka vendosur:

Shpalljen e moskompetencës territoriale të Gjykatës së Shkallës së Parë Korçë dhe dërgimin e kërkesë padisë së paditësit dhe akteve bashkëlidhur saj, Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, si gjykatë kompetente.

Kundër vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Korçë, nr.2619, datë 10.11.2011, në mbështetje të nenit 62 të K.Pr.C., brenda afatit ligjor, ka ushtruar rekurs pala paditëse, e cila kërkon prishjen e vendimit dhe kthimin e çështjes për vazhdimin e gjykimit, për këto shkaqe:

11

- Në kushtet kur INUK është person juridik dhe në qytetin e Korçës ai ka një degë nga e cila përfaqësohet, Gjykata e Shkallës së Parë Korçë mund të kishte vazhduar gjykimin aq më tepër që Dega e INUK është thirrur në cilësinë e të paditurit, pasi ka hartuar procesverbalet e konstatimit të kundravajtjes administrative.

- Fakti që ligji nr.10279/2010 “Për kundravajtjet administrative”, parashikon vetëm kompetencën lëndore dhe jo atë territoriale, nuk legjitimon gjykatën të shpallë moskompetencën, pasi ligji i vjetër nr.7697/1993 “Për kundravajtjet administrative”, në nenin 11 parashikonte kompetencën e gjykatës ku kishte ndodhur kundravajtja.

- Edhe për ekonomi gjyqësore, kjo çështje do të gjykohej më shpejt në Gjykatën e Shkallës së Parë Korçë, sesa në Gjykatën e Shkallës së Parë Tiranë dhe për ngarkesën e madhe që përballon kjo e fundit.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Fatos Lulo; në mungesë të palëve ndërgjyqëse; si dhe pasi shqyrtoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Nga aktet e administruara rezulton se paditësi është Kryeinspektor i Inspektoriatit Ndërtimor Urbanistik Vendor, Bashkia Korçë. Struktura e mësipërme funksionon pranë njësisë së qeverisjes vendore përkatëse (Bashkia Korçë) në bazë të ligjit nr.9780/2007 “Për inspektimin e ndërtimit”, i ndryshuar dhe është strukturë e varësisë së saj me detyra në kontrollin e territorit.

Me shkresën datë 27.12.2010 Këshilli i Qarkut Korçë ka paraqitur pranë INUK, Dega Korçë shqetësimin në lidhje me ndërtimin e një muri rrethues pa leje ndërtimi, brenda territorit të institucionit. Bazuar në këtë komunikim të Këshillit të Qarkut Korçë, përgjegjësi i INUK, Dega Korçë, me shkresën datë 05.01.2011 ka njoftuar Inspektoriatin Ndërtimor Urbanistik Vendor, Bashkia Korçë për të filluar procedurat e parashikuara nga neni 4 dhe 5 i ligjit nr.9780/2007 “Për inspektimin e ndërtimit”.

Me shkresën datë 24.02.2011, rezulton se INUV, Bashkia Korçë ka njoftuar INUK, Dega Korçë në lidhje me faktin se subjekti që kishte ndërtuar murin pa lejen përkatëse, e kishte prishur vetë atë.

Ndërkohë, rezulton se me vendimin nr.01, datë 09.07.2011, Kryeinspektori i INUK, Tiranë ka dënuar me gjobë paditësin, pasi në cilësinë e Kryeinspektorit të INUV, Bashkia Korçë nuk kishte zbatuar afatin për prishjen e ndërtimeve të paligjshme, të evidentuara me disa vendime prishjeje (muri i lartpërmendur), të përshkruara në pjesën arsyetuese të vendimit.

Vendimin e mësipërm, pala paditëse e ka kundërshtuar gjyqësisht duke pretenduar se janë ndjekur të gjitha procedurat e parashikuara në ligj e në këto kushte nuk kishte vend për vendosjen e penaliteteve administrative.

Gjatë zhvillimit të seancës përgatitore, përfaqësuesi i palës së paditur INUK Tiranë ka paraqitur kërkesë për shpalljen e moskompetencës tokësore për shqyrtimin e çështjes nga Gjykata e Shkallës së Parë Korçë dhe dërgimin e akteve për vazhdimin e gjykimit pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

Konstatohet se Gjykata e Shkallës së Parë Korçë, mbi kërkesën e palës së paditur INUK, Tiranë ka vendosur të shpallë moskompetencën tokësore për shqyrtimin e çështjes dhe dërgimin e akteve pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë, si gjykatë kompetente. Në vendim është arsyetuar se ligji “Për inspektimin e ndërtimit”, në nenin 14 të tij parashikon të drejtën e subjektit ndaj të cilit është dhënë dënimi administrativ me gjobë nga INUK që të paraqesë ankim të drejtpërdrejtë në gjykatë, por pa përcaktuar gjykatën ku do të paraqitet kjo

12

padi, pra nëse është gjykata e vendit ku është kryer shkelja e ligjit apo gjykatën ku ka banimin kundravajtësi, apo ku ka qendrën organi administrativ që ka dhënë dënimin administrativ. Sipas Gjykatës së Shkallës së Parë Korçë, ndodhur para një mungese rregullimi specifik të kompetencës territoriale e në kushtet kur kemi të bëjmë me një padi me të cilën kundërshtohet një akt administrativ, atëherë për përcaktimin e kompetencës territoriale do t’i referohemi dispozitave të K.Pr.C., neni 324 e vijues. Gjykata ka parashtruar pretendimin e palës paditëse se sipas nenit 8/1 të ligjit nr.9780/2007 “Për inspektimin e ndërtimit”, parashikohet se INUK është organizuar si person juridik dhe në bazë të nenit 43/2 të K.Pr.C. padia mund të ngrihet edhe në gjykatën ku ka degën personi juridik dhe INUK Dega Korçë është thirrur në gjykim si inspektoriati që ka kryer të gjithë procedurën e kontrollit dhe ka hartuar procesverbalet me shënimet përkatëse dhe më pas ia ka kaluar INUK Tiranë, prandaj dhe Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë është kompetente për shqyrtimin e çështjes. Gjykata e Shkallës së Parë Korçë mbi këtë pretendim ka argumentuar se neni 43/2 i këtij Kodi nuk gjen zbatim në çështjen në gjykim, pasi kjo dispozitë bën fjalë për gjykimin e padive që rrjedhin nga marrëdhëniet juridike me një degë apo agjenci lokale të një personi juridik. Në rastin konkret midis paditësit dhe Inspektoriatit Ndërtimor Urbanistik Dega Korçë nuk ka pasur ndonjë marrëdhënie juridike dhe pavarësisht se paditësi përveç INUK Tiranë ka thirrur në cilësinë e të paditurit edhe INUK Dega Korçë, thirrja edhe e kësaj pale nuk e bën Gjykatën e Rrethit Korçë gjykatë kompetente nga pikëpamja territoriale, ka përfunduar arsyetimin e saj Gjykata e Shkallës së Parë Korçë.

Mbi ankimin e veçantë të palës paditëse, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë shqyrtoi çështjen në seancë gjyqësore dhe në përfundim të gjykimit çmoi se vendimi i Gjykatës së Shkallës së Parë Korçë ishte i drejtë dhe si i tillë duhet të lihet në fuqi.

Ky Kolegj konstaton se në dispozitën e nenit 8 të ligjit nr.9780, datë 16.07.2007 “Për inspektimin e ndërtimit” parashikohet se INUK është institucion qendror buxhetor publik, me statusin e personit juridik. Ndërkohë në nenin 10 të po këtij ligji parashikohet e drejta e INUK që të vendosë gjoba, ndër të tjera ndaj kryeinspektorëve dhe inspektorëve të INUV për veprime ose mosveprime të kryera në kundërshtim me ligjin.

Me VKM nr.868, datë 12.12.2007 “Për organizimin dhe funksionimin e INUK”, është parashikuar që selia e INUK të jetë në Tiranë dhe të ketë degë në 8 rrethe të vendit, mes të cilave dhe Korça. Në rastin konkret ankimohet një akt administrativ i nxjerrë nga Kryeinspektori i INUK Tiranë.

Drejt ka arsyetuar Gjykata e Shkallës së parë Korçë kur, në referim të akteve të administruara dhe përderisa pala e paditur, INUK ka selinë në Tiranë, ka përcaktuar si gjykatë kompetente nga pikëpamja territoriale Gjykatën e Shkallës së Parë Tiranë.

Ky Kolegj vlerëson se për përcaktimin e kompetencës tokësore, në rastin konkret duhet referuar në nenin 327 të Kodit të Procedurës Civile. Në këtë dispozitë parashikohet se: “Padia kundër një akti administrativ shqyrtohet nga seksioni përkatës i gjykatës, në zonën e të cilës ka qendrën organi administrativ, ndaj të cilit drejtohet padia...”.

Veprimtaria e të paditurit si organ qendror i administratës shtetërore shtrihet dhe prodhon pasoja juridike në të gjithë territorin e Republikës së Shqipërisë, por ky organ e ka selinë e tij në Tiranë.

13

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 485/a, 63 të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.2619, datë 10.11.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Korçë.

Tiranë, më 10.01.2012

14


VENDIM




në datën 10.01.2012, mori në shqyrtim në seancë gjyqësore çështjen civile, që u përket palëve:

PADITËS: PETRIT VELAJ

TË PADITUR: BARDHYL GJIKA

ILMI GJIKA,

NEXHMIE GJIKA

ESMA GJIKA

OBJEKTI I PADISË:

Lirim dhe dorëzim sendi.Baza Ligjore: Neni 296 i K.Civil

dhe neni 154 e vijues i K.Pr.Civile.

NDËRHYRËSE KRYESORE: DHURATA VELAJ

TË PADITUR: BARDHYL GJIKA

ILMI GJIKA

NEXHMIE GJIKA

ESMA GJIKA

OBJEKTI:

Lirim dhe dorëzim trualli me sipërfaqe 3630 m2.Baza Ligjore: Neni 296 i K.Civil,

neni 154 e vijues i K.Pr.Civile dhe nenet 189, 190 të K.Pr.Civile.

Gjykata e Shkallës së Parë Vlorë, me vendimin nr.1934, datë 01.11.2006, ka

vendosur:Rrëzimin e padisë së paditësit Petrit Velaj kundër të paditurve Esma Gjika, Ilmi Gjika, Bardhyl Gjika, Nexhmije Gjika me objekt lirim dorëzim sendi si të pabazuar në ligj.

15

Rrëzimin e padisë së ndërhyrëses kryesore Dhurata Velaj kundër të paditurve Esma Gjika, Ilmi Gjika, Bardhyl Gjika, Nexhmije Gjika me objekt lirim dorëzim sendi si të pabazuar në prova dhe në ligj.Heqjen e masës provizore të vendosur me vendim të ndërmjetëm.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.583, datë 31.10.2007, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.193, datë 01.11.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë nr.583, datë 31.10.2007, në mbështetje të nenit 472 të K.Pr.Civile, brenda afatit ligjor, ka ushtruar rekurs pala paditëse dhe ndërhyrësja kryesore, e cila kërkon prishjen e vendimit dhe kthimin e çështjes për rigjykim, për këto shkaqe:

- Për gjyqtaren Meme Rexho është kërkuar përjashtimi nga gjykimi i çështjes, pasi ajo ka marrë pjesë në gjykimin e çështjes që ka pasur lidhje me ekzekutimin e vendimit nr.1132, datë 09.05.1995 të Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë. Mbi bazën e vendimit të saj është bërë i pamundur ekzekutimi i vendimit.

- Gjykata e apelit në kundërshtim me nenin 465 të K.Pr.Civile, nuk pranoi kërkesën për përsëritjen e hetimit gjyqësor, pasi duheshin administruar prova të reja dhe duhej ripërsëritur ekspertimi.

- Gjykata e apelit nuk ka parasysh se afati i parashkrimit është ndërprerë, pasi çështja mbi bazën e KML të ushtruar nga Kryetari i Gjykatës së Kasacionit nuk mund të lejonte ekzekutimin e vendimit deri në gjykimin e çështjes në Plenumin e Gjykatës së Kasacionit.

- Në gjykim janë paraqitur prova, me të cilat provohet se është kërkuar ekzekutimi i vendimit nr.1132, datë 09.05.1995, por është refuzuar lëshimi i urdhrit të ekzekutimit me vendim të Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë me nr.05.10.1998.

- Vendimi i K.K.K.P në favor të paditësave ka qenë objekt gjykimi dhe në këto kushte kur diskutohej titulli i pronësisë nuk mund të kërkohej lirimi e dorëzimi.

- Gjykatat arsyetojnë se s’kanë vërtetime pronësie palët dhe nga ana tjetër pranojnë mbivendosjen e pronave.

- Në gjykim janë paraqitur provat që provojnë pronësinë e paditësave mbi pronën që e ka origjinën nga vitit 1922.


pasi dëgjoi gjyqtarin Fatos Lulo; përfaqësuesin e palës paditëse, Av.Agim Gogu, i cili kërkoi prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe dërgimin e çështjes për rigjykim; përfaqësuesin e palës së paditur, Av.Teuta Minga, që kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë; si dhe pasi shqyrtoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se paditësi dhe ndërhyrësja kryesore janë trashëgimtarë të subjektit të shpronësuar Ahmet Velaj. Gjykatat e faktit kanë pranuar të provuar se në zbatim të ligjit nr.7698/1993, K.K.K.P. Vlorë ka trajtuar kërkesën e këtyre shtetasve dhe ka disponuar me vendimin nr.65, datë 23.12.1994, në bazë të së cilit ish pronarët kanë përfituar një sipërfaqe trualli prej 35078 m2, sipas kufizimeve përkatëse. Pala paditëse dhe ndërhyrësja kryesore kanë pretenduar gjyqësisht se pala e paditur posedon në mënyrë të paligjshme një sipërfaqe prej 2961 m2, pjesë kjo e sipërfaqes së trajtuar me vendimin e mësipërm të K.K.K.P. Vlorë, e në këto kushte kanë kërkuar lirimin dhe dorëzimin

16

e sendit. Ndërkohë pala e paditur, nëpërmjet një vendimi të K.K.K.P. Vlorë, goditur gjyqësisht dhe ndryshuar me vendimin gjyqësor të formës së prerë, gëzon titullin e pronësisë mbi një sipërfaqe prej 447 m2, por posedon përtej kufijve të kësaj sipërfaqe. Pikërisht nga posedimi faktik i palës së paditur dhe sipërfaqja që përmban titulli i pronësisë i palës paditëse dhe ndërhyrëses kryesore ka lindur konflikti gjyqësor konkret.

Konstatohet se nëse Gjykata e Shkallës së Parë Vlorë ka vendosur rrëzimin e padisë duke arsyetuar mbi mungesën e legjitimitetit aktiv të paditësit (dhuruar pjesën e tij takuese) dhe për mospërcaktimin e saktë të kufijve të pronësisë së ndërhyrëses kryesore, Gjykata e Apelit Vlorë ka vendosur lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë, por me tjetër arsyetim. Nga përmbajtja e vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë rezulton se kjo e fundit ka argumentuar rrëzimin e padisë mbështetur në faktin e pretenduar nga pala e paditur se padia e rivendikimit ngritur nga pala paditëse dhe ndërhyrësja kryesore është parashkruar në referencë të dispozitës së nenit 114 të Kodit Civil.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, pasi shqyrtoi në seancë gjyqësore rekursin e paraqitur nga pala paditëse dhe ndërhyrësja kryesore, vlerëson se vendimi i Gjykatës së Apelit Vlorë është një vendim që është marrë në interpretim të gabuar të dispozitave të ligjit material civil dhe si i tillë duhet të prishet.

Gjykatat e faktit, në rastin konkret, janë ftuar të gjykojnë një padi rivendikimi, e cila bën pjesë në kategorinë e padive që nuk parashkruhen. Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë në vendimin e tyre unifikues nr.5, datë 31.05.2011, kanë unifikuar praktikën si vijon: “Padia e kërkimit të sendit, parashikuar nga neni 296 i Kodit Civil, nga natyra e saj është një padi e pa parashkrueshme”.

Në kushtet kur Gjykata e Apelit Vlorë e ka lënë në fuqi vendimin e Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë për rrëzimin e padisë dhe ndërhyrjes kryesore vetëm për shkak të arsyetimit se është parashkruar e drejta e padisë, vendimi i gjykatës së apelit duhet të prishet dhe çështja duhet të dërgohet për rigjykim në po atë gjykatë, që të trajtojë çështjet që lidhen me themelin e mosmarrëveshjes, në bazë të shkaqeve të pretenduara nga palët ndërgjyqëse në mjetin përkatës të ankimimit.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 485/c të Kodit të Procedurës Civile

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.583, datë 31.10.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe kthimin e çështjes në po atë gjykatë, por me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 10.01.2012

17

Nr.11216-00145-00-2008 i Regj. Themeltar Nr.00-2012-204 i Vendimit (4)

VENDIM



Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako Anëtare Andi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 10.01.2012 mori në shqyrtim çështjen civile me palë:

PADITËS: KOMUNA POGON-GJIROKASTËR, në mungesë

E PADITUR: SHOQËRIA “VODAFONE ALBANIA” SH.A., përfaqësuar nga juristët Klajd Shalësi dhe Aida Koliqi

OBJEKTI:

Zgjidhje e kontratës së qirasë me nr.1706 rep, 3888 kol, datë 19.05.2003.

Detyrimin e të paditurit të paguajë qiranë e papaguar në mbështetje të kontratës së qirasë.

Baza Ligjore: Neni 154 e vijues i K.Pr.Civile, neni 801 e vijues i K.Civil.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër me vendimin nr.771, datë 27.09.2007 ka vendosur:

Rrëzimin e kërkesë padisë.

Gjykata e Apelit Gjirokastër me vendimin nr.411, datë 21.11.2007 ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.771, datë 27.09.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër; Konstatimin e pavlefshmërisë absolute të kontratës së qirasë me nr.1706 rep, 3888 kol, datë 19.05.2003.

Kundër këtij vendimi ka bërë rekurs i padituri Shoqëria “Vodafone” sh.a. që kërkon prishjen e vendimit nr.411, datë 21.11.2007 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër dhe lënien në fuqi të vendimit nr.771, datë 27.09.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër dhe parashtron këto shkaqe:

- Gjykata e apelit ka kryer shkelje të ligjit material. Kjo gjykatë ka interpretuar gabim nenin 92/a të K.Civil, për sa i takon veprimeve juridike të pavlefshme që vijnë në kundërshtim me një dispozitë urdhëruese të ligjit. Ligjet që referon gjykata në vendimin e saj nuk përmbajnë dispozita urdhëruese por vetëm referuese. VKM janë akte nënligjore në zbatim të ligjeve, por jo ligje;

18

- Gjykata e apelit ka kryer shkelje të ligjit procedural. Kjo gjykatë ka shkelur nenin 6 të K.Pr.Civile, pasi nuk është shprehur për gjithçka që kërkohet. Kjo gjykatë nuk i ka zbatuar drejt udhëzimet e vendimit unifikues 13/2006 të Kolegjeve te Bashkuara të Gjykatës së Lartë, pasi nuk ka përcaktuar pasojat që vijnë nga pavlefshmëria;

- Kontrata e qirasë rregullohet në bazë të ligjeve në fuqi në kohën kur kjo kontratë është lidhur dhe rezulton se është plotësisht në përputhje me kuadrin ligjor të kohës. Gjykata e apelit nuk ka arsyetuar mbi asnjë dispozitë konkrete të ligjit që është shkelur;

- Arsyetimi i gjykatës se nuk është kryer ndryshimi i destinacionit të sipërfaqes kullotë të dhënë me qira nuk është i drejtë, pasi ky ndryshim në bazë të Ligjit nr.7917, datë 13.04.1995 nuk është i detyrueshëm në rastin tonë, pasi sipërfaqja e marrë me qira është kullotë në administrim të komunës prej 0.1 ha.


pas çeljes së seancës gjyqësore dhe përpara fillimit të relatimit të çështjes nga gjyqtarja Evelina Qirjako; duke marrë në shqyrtim kërkesën e palës së paditur Shoqërisë “Vodafone Albania” sh.a., depozituar në sekretarinë e Gjykatës së Lartë në datë 09.01.2012, për heqjen dorë nga rekursi,

V Ë R E N

Rrethanat e çështjes

Nga studimi i dosjes gjyqësore rezulton se midis palës paditëse Komuna Pogon dhe Shoqërisë “Vodafone Albania” sh.a. është lidhur një kontratë qiraje nr.1706 rep, nr.3888 kol, datë 19.05.2003.

Objekti i kontratës së qirasë është dhënia me qira e një sipërfaqe kullote prej 1000 m2

nën administrim të Komunës Pogon, ku pala e paditur ka ndërtuar një antenë. Afati i kësaj kontrate është parashikuar 10 vjet, duke filluar nga data 03.03.2003 deri në datën 02.03.2013. Çmimi i qirasë i rënë dakord midis palëve në kontratë është 100.000 Lekë në vit. Modalitetet e kryerjes së pagesës rregullohen në nenin 4 të kontratës së qirasë.

Këshilli i Komunës Pogon me vendimin datë 24.02.2003 ka miratuar dhënien me qira të sipërfaqes më sipër palës së paditur. Komuna Pogon në të njëjtën datë ka lëshuar një shkresë ku konfirmon se ka të drejtën e administrimit të kësaj prone. Me shkresën datë 29.02.2003, Drejtoria e Shërbimit Pyjor vërteton se sipërfaqja që pala e paditur merr me qira është pjesë e fondit kullosor e fshatit Poliçan.

Pala paditëse, me pretendimin se pala e paditur nuk ka paguar në kohë qiratë sipas kontratës, ka kërkuar gjyqësisht zgjidhjen e saj dhe detyrimin e palës së paditur të paguajë qiratë e prapambetura.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër me vendimin nr.771, datë 27.09.2007 ka vendosur:

“Rrëzimin e kërkese padisë”. Me arsyetimin, se kontrata e qirasë e lidhur midis palëve përmban detyrime për

palët… rezulton se pala e paditur i ka përmbushur me korrektësi detyrimet e saj… pretendimet e palës paditëse se kontrata e qirasë është lidhur në kundërshtim me VKM janë pretendime të paraqitura jashtë kërkesë padisë….

Gjykata e Apelit Gjirokastër me vendimin nr.411, datë 21.11.2007 ka vendosur:“Ndryshimin e vendimit nr.771, datë 27.09.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Gjirokastër; Konstatimin e pavlefshmërisë absolute të kontratës së qirasë me nr.1706 rep, nr.3888 kol, datë 19.05.2003”.

19

Me arsyetimin se, pavlefshmëria absolute mund të kërkohet nga kushdo që ka interes dhe mund të merret parasysh nga gjykata edhe kryesisht në referim të vendimit unifikues të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë nr.13, datë 09.03.2006, kontrata e qirasë lidhur midis palëve vjen në kundërshtim me ligjin nr.8318, datë 01.04. 1998, VKM nr.315, datë 24.04.2003, dhe VKM nr.430, datë 09.07.1998... duke qenë se kemi të bëjmë me një veprim juridik absolutisht të pavlefshëm, në kundërshtim me ligjin, gjykata vetëm e konstaton si të tillë dhe nuk ka më vend për t’u shprehur për zgjidhje të kontratës.

Kundër këtij vendimi ka bërë rekurs i padituri Shoqëria “Vodafone” sh.a., që kërkon prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Gjirokastër dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër për ato shkaqe që pasqyrohen në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Në seancën gjyqësore të datës 10.01.2012 në Gjykatë të Lartë, përpara se të fillonte relatimi, ana e paditur Shoqëria “Vodafone Albania” sh.a. paraqiti një kërkesë me shkrim datë 09.01.2012, me anën e së cilës kërkohej heqje dorë nga rekursi, për arsye se mosmarrëveshja objekt shqyrtimi gjyqësor është zgjidhur me pajtim ndërmjet palëve ndërgjyqëse.

Rezulton që kjo kërkesë është nënshkruar nga përfaqësuesit e autorizuar të palës së paditur juristët Klajd Shalësi dhe Aida Kolici me datë 09.01.2012, të cilët janë emëruar të tillë nëpërmjet autorizimit të datës 06.01.2012 nënshkruar (firmosur dhe vulosur) rregullisht nga Z. Charalampos Broumidis, në cilësinë e administratorit të Shoqërisë “Vodafone Albania” sh.a.

Në këtë autorizim është parashikuar shprehimisht që përfaqësuesit e autorizuar të palës së paditur, Kjad Shalësi dhe Aida Kolici, me anë të Autorizimit datë 06.01.2012, përveç të tjerave, kanë të drejtë, “që së bashku ose veç e veç, të ngrenë e të nënshkruajnë padi… të heqin dorë nga gjykimi ose rekursi”.

Në këto kushte, ky Kolegj e gjen qëndrimin dhe kërkimin e parashtruar nga ana e paditur për heqje dorë nga rekursi në përputhje me kërkesat e nenit 490 të K.Pr.Civile.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në mbështetje të nenit 490 të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I

Pushimin e gjykimit në Gjykatën e Lartë të çështjes me palë paditëse: Komuna Pogon, Gjirokastër; palë të paditur: Shoqëria “Vodafone Albania” sh.a, me objekt: “zgjidhje e kontratës së qirasë me nr.1706 rep, nr.3888 kol, datë 19.05.2003. Detyrimin e të paditurit të paguajë qiranë e papaguar në mbështetje të kontratës së qirasë”.

Tiranë, më 10.01.2012

20


VENDIM





PADITËS: ENVER DYRMA, në mungesë

TË PADITUR: INSPEKTORIATI NDËRTIMOR URBANISTIK KOMBËTAR DEGA DURRËS, në mungesë

INSPEKTORIATI NDËRTIMOR URBANISTIK KOMBËTAR TIRANË, në mungesë

OBJEKTI:

Shfuqizimi i aktit administrativ të vendimit nr.12, datë 07.03.2011 që bën fjalë për kundravajtjen administrative,

dënim me gjobë në masën 1.044.180 lekë.Shfuqizimi i një akti administrativ,

të vendimit nr.17, datë 07.03.2011 që bën fjalë për dëniminprishje të objektit 4+1 katësh të ndodhur në Spille.

Pezullimin e zbatimit të aktit administrativ të vendimit nr.17, datë 07.03.2011 që bën fjalë për dënimin

prishje të objektit 4+1 katësh të ndodhur në SpilleBaza Ligjore: Nenet 31, 153, 154, 206/b, 324, 328, 329, 331 e vijues të K.Pr.Civile,

si dhe nenet 76/1, 76/2, 81 e vijues të Ligjit nr.10319, datë 16.09.2010 “Për urbanistikën”.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës me vendimin nr.(11-2011-5117) 2600, datë 21.10.2011 ka vendosur:

Moskompetencën e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës për gjykimin e çështjes civile nr.(31010-00913) 1798 regj.them., datë regjistrimi 17.03.2011 me palë, paditës: Enver Dyrma, të paditur: Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar Dega Durrës, Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar Tiranë, me objekt: Shfuqizimi i aktit administrativ të vendimit nr.12, datë 07.03.2011 që bën fjalë për kundravajtjen administrative, dënim me gjobë në masën 1.044.180 lekë. Shfuqizimi i një akti administrativ, të vendimit nr.17, datë 07.03.2011 që bën fjalë për dënimin prishje të objektit 4+1 katësh të ndodhur

21

në Spille. Pezullimin e zbatimit të aktit administrativ të vendimit nr.17, datë 07.03.2011 që bën fjalë për dënimin prishje të objektit 4+1 katësh të ndodhur në Spille.Dërgimin e akteve të fashikullit nr.(31010-00913) 1798 regj.them., datë regjistrimi 17.03.2011, pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë. Kundër vendimit mund të bëhet ankim i veçantë në Gjykatën e Lartë.

Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës ka paraqitur ankim të veçantë në Gjykatën e Lartë paditësi Enver Dyrma dhe kërkon prishjen e vendimit të lartpërmendur dhe dërgimin e çështjes po asaj gjykate për vazhdimin e gjykimit dhe paraqet këtë arsyetim:

- Referuar nenit 14 të Ligjit nr.9780, datë 16.07.2007 “Për inspektimin e ndërtimit”, del se dispozita konkrete e ligjit të posaçëm nuk shprehet se cila është gjykata kompetente për shqyrtimin e çështjes duke përcaktuar vetëm afatin e ankimit dhe momentin e fillimit të tij. Neni 15 i po këtij ligji bën fjalë për kundravajtjet administrative të bëra kryeinspektori dhe inspektorët, prandaj gjykata e shkallës së parë, para se t’i drejtohej dispozitës ligjore që shpreh parimin e përgjithshëm (neni 327 i K.Pr.Civile), duhej të zbatonte legjislacionin e posaçëm që rregullon fushën përkatëse të së drejtës që në rastin konkret është ligji “Për kundravajtjet administrative”. Në nenin 18 të Ligjit nr.7697, datë 07.04.1993 “Për kundravajtjet administrative” është përcaktuar që gjykata kompetente ku mund të bëhet ankim është gjykata e vendit ku është kryer kundravajtja. Për sa më sipër, vendimi i gjykatës është marrë në kundërshtim me ligjin;

- Ligji i posaçëm që rregullon veprimtarinë e inspektoriatit të ndërtimit nuk shprehet se cila është gjykata kompetente. Ligji që ka të bëjë me kundravajtjet administrative të bëra nga inspektorët duhet t’i drejtohen gjykatës së shkallës së parë të vendit ku është kryer kundravajtja.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Evelina Qirjako; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N


Nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se paditësi Enver Dyrma, së bashku me shtetasit Çlirim Dyrma dhe Hektor Dyrma janë bashkëpronarë të sipërfaqes së tokës (arë) 1050 m2, me nr.pasurie 38/9, vol.10, fq.188 të ndodhur në Spille (Kavajë).

Paditësi, ashtu si dhe bashkëpronarët e tjerë, mbi sipërfaqen e lartpërmendur ka ndërtuar një objekt 4+1, pa u pajisur më parë me leje ndërtimi. Me daljen e Ligjit nr.9482, datë 03.04.2006 “Për legalizimin, urbanizimin dhe integrimin e ndërtimeve pa leje”, paditësi ka paraqitur pranë ALUIZNI Kavajë kërkesën për legalizimin e këtij ndërtimi.

Në datën 02.03.2011, inspektorët e palës së paditur, Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar Tiranë, (“INUK Tiranë”), kanë bërë një inspektim në zonën Spille, dhe kanë konstatuar ndër të tjera faktin se paditësi ka kryer ndërtim pa leje ndërtimi në një sip. 144 m2 (proces-verbali nr.004341).

Për sa më sipër, në datën 07.03.2011, Kryeinspektori i INUK Tiranë me vendimin nr.17 ka vendosur prishjen e objektit të ndërtuar nga paditësi, si dhe me vendimin nr.12 i ka vendosur atij gjobë në masën 1.044.180 lekë. Paditësi është njoftuar në lidhje me sa më sipër me anë të shkresës nr.182 prot., datë 09.03.2011.

22

Në këto kushte, paditësi i është drejtuar gjykatës me padi me objekt parashtruar në pjesën hyrëse.

Në seancën gjyqësore të datës 21.10.2011 të zhvilluar përpara Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës, Avokatura e Shtetit, Zyra Vendore Durrës ka paraqitur kërkesën për shpalljen e moskompetencës së Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës, dhe dërgimin e akteve gjykatës kompetente, Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Në lidhje me këtë kërkesë, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës me vendimin nr.(11-2011-5117) 2600, datë 21.10.2011 ka vendosur:

“Moskompetencën e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës për gjykimin e çështjes civile nr. (31010-00913) 1798 regj.them., datë regjistrimi 17.03.2011 me palë, paditës: Enver Dyrma, të paditur: Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar Dega Durrës, Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar Tiranë, me objekt: Shfuqizimi i aktit administrativ të vendimit nr.12, datë 07.03.2011 që bën fjalë për kundravajtjen administrative, dënim me gjobë në masën 1.044.180 lekë. Shfuqizimi i një akti administrativ, të vendimit nr.17, datë 07.03.2011 që bën fjalë për dënimin prishje të objektit 4+1 katësh të ndodhur në Spille. Pezullimin e zbatimit të aktit administrativ të vendimit nr.17, datë 07.03.2011 që bën fjalë për dënimin prishje të objektit 4+1 katësh të ndodhur në Spille.

Dërgimin e akteve të fashikullit nr.(31010-00913) 1798 regj.them., datë- regjistrimi 17.03.2011, pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë. Kundër vendimit mund të bëhet ankim i veçantë në Gjykatën e Lartë”.

Gjykata ka arsyetuar se...Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar shtrihet nën juridiksionin gjyqësor të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, pasi qendra e INUK është në Tiranë, si dhe aktet administrative me nr.12, datë 07.03.2011 dhe nr.17, datë 07.03.2011 kanë dalë nga ky organ Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar dhe jo nga dega e INUK Durrës.

Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës ka paraqitur ankim të veçantë në Gjykatën e Lartë paditësi Enver Dyrma dhe kërkon prishjen e vendimit të lartpërmendur dhe dërgimin e çështjes po asaj gjykate për vazhdimin e gjykimit për ato shkaqe që pasqyrohen në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi nr.(11-2011-5117) 2600, datë 21.10.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës, është i bazuar në ligj dhe në prova dhe si i tillë ai duhet të lihet në fuqi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se ankimi i veçantë i paraqitur nga paditësi nuk përmban shkaqe ligjore të cilat të bëjnë të cënueshëm vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës.

Rezulton që në çështjen objekt gjykimi, paditësi ka kërkuar: “Shfuqizimi i aktit administrativ të vendimit nr.12, datë 07.03.2011 që bën fjalë për kundravajtjen administrative, dënim me gjobë në masën 1.044.180 lekë. Shfuqizimi i një akti administrativ, të vendimit nr.17, datë 07.03.2011 që bën fjalë për dënimin prishje të objektit 4+1 katësh të ndodhur në Spille.

Pezullimin e zbatimit të aktit administrativ të vendimit nr.17, datë 07.03.2011 që bën fjalë për dënimin prishje të objektit 4+1 katësh të ndodhur në Spille”, në bazë të neneve 31, 153, 154, 206/b, 324, 328, 329, 331 e vijues të K.Pr.Civile, si dhe nenet 76/1, 76/2, 81 e vijues të Ligjit nr.10319, datë 16.09.2010 “Për urbanistikën”.

Referuar objektit dhe shkakut ligjor të padisë, konstatohet se kemi të bëjmë me një mosmarrëveshje administrative për kundërshtimin e akteve të nxjerra nga organi administrativ e konkretisht nga INUK Tiranë.

23

Për të përcaktuar gjykatën kompetente për shqyrtimin e mosmarrëveshjeve administrative në lidhje me kundërshtimin e akteve të INUK, ky Kolegj vlerëson se fillimisht referimi duhet bërë në ligjin specifik që rregullon veprimtarinë dhe kompetencat e këtij organi dhe konkretisht në Ligjin nr.9780, datë 16.07.2007 “Për inspektimin e ndërtimit”, si dhe në Kodin e Procedurës Civile.

Ligji nr. 9780, datë 16.07.2007 “Për inspektimin e ndërtimit”, në nenin 14 të tij shprehimisht thotë: “Kundër vendimeve të Inspektoriatit Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar lejohet ankim i drejtpërdrejtë në gjykatë brenda 10 ditëve, duke filluar nga data e njoftimit të vendimit. Ankimi gjyqësor kundër vendimit të Inspektoratit Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar nuk pezullon ekzekutimin e tij...”.

Në analizë të kësaj dispozite, vihet re se në ligjin specifik, nuk përcaktohet në mënyrë eksplicite gjykata kompetente për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve për kundërshtimin e akteve administrative të nxjerra nga INUK.

Në këto kushte Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se për përcaktimin e gjykatës kompetente që do të shqyrtojë çështjen objekt gjykimi do të gjejnë zbatim dispozitat e K.Pr.Civile, që përcaktojnë rregullat për kompetencën tokësore në lidhje me gjykimin e mosmarrëveshjeve administrative.

Kompetenca tokësore për gjykimin e mosmarrëveshjeve administrative rregullohet nga neni 327 i K.Pr.Civile, që shprehimisht thotë: “Padia kundër një akti administrativ shqyrtohet nga seksioni përkatës i gjykatës në zonën e së cilës ka qendrën organi administrativ ndaj të cilit drejtohet padia”.

Sipas kësaj dispozite procedurale rezulton se gjykata kompetente për shqyrtimin e një mosmarrëveshje administrative është gjykata e vendit ku organi administrativ, akti i të cilit kundërshtohet gjyqësisht, ka qendrën e tij.

Gjithashtu në nenin 43 të K.Pr.Civile parashikohet se: “Kur i padituri është person juridik, paditë ngrihen në gjykatën e vendit ku personi juridik ka qendrën e tij. Paditë që rrjedhin nga marrëdhënie juridike me një degë ose agjenci lokale të personit juridik, mund të ngrihen edhe në gjykatën ku ka qendrën dega ose agjencia, si dhe në gjykatën e shkallës së parë ku personi juridik ka një ndërtesë me aktivitet, ose përfaqësues të autorizuar që të paraqitet në gjykim për objektin e padisë”.

Në nenin 8 të Ligjit nr.9780, datë 16.07.2007 “Për inspektimin e ndërtimit”, parashikohet se INUK është institucion qendror buxhetor publik, me statusin e personit juridik, nën varësinë e ministrisë përgjegjëse për punët e ndërtimit. Mënyra e organizimit, funksionimit, si dhe pagat e punonjësve të Inspektoratit Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar përcaktohen me vendim të Këshillit të Ministrave.

Në bazë të VKM nr.868, datë 12.12.2007 “Për organizimin dhe funksionimin e inspektoratit ndërtimor e urbanistik kombëtar”, rezulton se INUK e ka qendrën në Tiranë.

Në nenin 17 të Ligjit nr.9780, datë 16.07.2007 “Për inspektimin e ndërtimit”, (dispozitë kalimtare për transformimin e ish Policisë së Ndërtimit), parashikohet që ish Policia e Ndërtimit shndrrohet në INUK Tiranë, ndërsa inspektorati ndërtimor e urbanistik i komunës/bashkisë/qarkut do të marrë në administrim të gjithë praktikat dhe kompetencat që ka pasur në ndjekje Policia e Ndërtimit nëpër rrethe, në kohën kur hyri në fuqi ky ligj.

Në këto kushte dhe në analizë të sa është parashtruar më sipër, ky Kolegj çmon se gjykata kompetente për shqyrtimin e mosmarrëveshjes objekt gjykimi është Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, ku ka qendrën organi administrativ, pala e paditur INUK Tiranë.

Gjithashtu, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se është i pabazuar pretendimi i ngritur në ankimin e veçantë se në referim të Ligjit nr.7697, datë 07.04.1993 “Për kundërvajtjet administrative”, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës është kompetente për gjykimin e kësaj mosmarrëveshje objekt shqyrtimi gjyqësor.

24

Ky Kolegj vë në dukje se Ligji nr. 7697, datë 07.04.1993, është shfuqizuar me hyrjen në fuqi të Ligjit nr.10279, datë 20.05.2010 “Për kundërvajtjet administrative”.

Përveç sa më sipër, kompetenca tokësore për zgjidhjen në rrugë gjyqësore të mosmarrëveshjeve administrative dhe për kundërshtimin e dënimeve administrative nuk gjen rregullim të shprehur në dispozitat e Ligjit nr.10279, datë 20.05.2010 “Për kundërvajtjet administrative”. Ky ligj, konkretisht, në nenin 26 dhe 29 të tij, dispozita këto që parashikojnë rregulla mbi kundërshtimin gjyqësor të vendimeve të dënimit administrativ, me gjobë dhe dënime të natyrave të tjera, (p.sh. prishje e ndërtimit), vetëm sa njeh të drejtën e kundërshtimit gjyqësor të aktit administrativ, pa u shprehur për gjykatën kompetente, duke e vendosur këtë çështje në varësi të rregullimeve që përmban Kodi i Procedurës Civile dhe, ligjet e tjera specifike, të cilat mund të parashikojnë rregullime të posaçme në këtë drejtim.

Në përfundim të analizës së mësipërme, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në referim dhe të nenit 43 dhe 327 të K.Pr.Civile, çmon se gjykata kompetente nga pikëpamja tokësore për shqyrtimin e çështjes objekt gjykimi është Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, ku ka qendrën pala e paditur INUK Tiranë.

Në këto kushte, vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës që ka shpallur moskompetencën e saj për gjykimin e çështjes objekt shqyrtimi dhe dërgimin e çështjes Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë si gjykatë kompetente është i drejtë dhe i bazuar në ligj dhe si i tillë do të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYE

` Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në mbështetje të nenit 62 të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.(11-2011-5117) 2600, datë 21.10.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës.

Tiranë, më 10.01.2012

25


VENDIM





PADITËS: KËSHILLI I QARKUT ELBASAN, në mungesë

I PADITUR: SHYQYRI XHELILI, në mungesë

PERSON I TRETË: ZYRA E PËRMBARIMIT ELBASAN, në mungesë

OBJEKTI:

Kundërshtim i veprimeve të përmbaruesit si dhe pavlefshmëri e titullit ekzekutiv ndaj Këshillit të Qarkut.

Baza Ligjore: Ligji nr.8652, datë 30.07.2000“Për organizimin dhe funksionimin e qeverisë vendore”

dhe nenet 609-610 të K.Pr.Civile, VKM nr.378, datë 12.08.1999.

Gjykata e Shkallës së Parë Elbasan me vendimin nr.1583, datë 24.10.2006, ka vendosur:

Pranimin e kërkesë-padisë së Këshillit të Qarkut Elbasan. Të konstatojë si të pavlefshëm Urdhërin e Ekzekutimit Vullnetar nr.75605 Gj.Regj., datë 23.11.2005, lëshuar nga Zyra e Përmbarimit Elbasan për ekzekutimin e vendimit nr.2290, datë 13.09.1995 të Gjykatës së Shkallës së Parë Elbasan me debitor dhe kreditor Ndërm.N.Nr.3, Elbasan dhe Shyqyri Xhelili, nga ana e Këshillit të Qarkut Elbasan.

Gjykata e Apelit Durrës me vendimin nr.484, datë 01.11.2007, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit civil nr.1583, datë 24.10.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Elbasan.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Durrës, në bazë të nenit 472 të K.Pr.Civile, ka ushtruar rekurs Shyqyri Xhelili, i cili kërkon prishjen e të dy vendimeve dhe rrëzimin e padisë, duke parashtruar këto shkaqe:

26

- Kërkese-padia është ngritur jashtë afateve ligjore, pasi veprimet përmbarimore mund të kundërshtohen brenda 5 ditëve nga dita e komunikimit. Këtë kërkese padi pala paditëse e ka ushtruar më datë 06.03.2006, e cila është gjykuar nga kjo gjykatë dhe me vendimin jo përfundimtar nr.893, datë 12.06.2006 është vendosur pushimi i gjykimit. Ky vendim ka marrë formë të prerë pa u ankimuar, më datë 26.06.2006. Po e njëjta padi me të njëjtat palë ngrihet më datë 13.06.2006. Pra del qartë se padia është ngritur jashtë afatit ligjor, por që nuk u mor parasysh nga gjykatat;

- Pala paditëse pretendimet e saj i mbështet me interpretimin e Ligjit “Për Organizimin dhe funksionimin e qeverisjes vendore” (neni 75/2), i cili nuk qëndron, pasi vetë Prefekti me shkresën e datës 03.10.2006 drejtuar Zyrës së Përmbarimit Elbasan sqaron se Prefekti është përgjegjës vetëm për kryerjet e funksioneve të ish-Këshillave të Rretheve;

- Për sa i përket pretendimit të palës paditëse se të paditurit i është parashkruar e drejta si kreditor për të vjelë këtë shumë ky pretendim nuk qëndron, pasi qysh kur vendimi i vitit 1995 ka marrë formë të prerë e ka njohur detyrimin e saj dhe e ka shlyer atë në kohë dhe në masën e njohur nga gjykata. Dhe nuk i takon palës së paditur të bëjë kompensimet e shumave të dhëna në dispozitivin e një vendimi gjykate. Gjithsesi ky pretendim nuk është objekt gjykimi, pasi gjykata duhet të shprehet mbi gjithçka që kërkohet. Dhe në këtë rast gjykata vetëm duhet të njihte detyrimin e Këshillit të Qarkut Elbasan.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Evelina Qirjako; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se pala e paditur, Shyqyri Xhelili, në Dhjetor 1991 ka nënshkruar një kontratë me Ndërmarrjen e Ndërtimit Nr.3 Elbasan (më poshtë e quajtur “N.N.Nr.3 Elbasan”), me objekt ndërtimin e një objekti “Këpucari” në Qytetin e Cërrikut. Sipas kësaj kontrate, pala e paditur Shyqyri Xhelili ka qenë në cilësinë e investitorit dhe N.N.Nr.3 Elbasan në cilësinë e sipërmarrësit. Në këtë kontratë ishin përcaktuar qartë detyrimet e palëve (afatet e ndërtimit, vlera e parashikuar për t’u shlyer nga investitori, etj.).

Rezulton se palët kontraktore nuk kanë përmbushur detyrimet reciproke dhe për këtë arsye, pala e paditur Shyqyri Xhelili i është drejtuar gjykatës me padi kundër palës së paditur: N.N.Nr.3 Elbasan, me objekt: “Zbatimi i kontratës së ndërtimeve themelore, kërkim i fitimit të munguar në bazë të nenit 215 dhe 165 e vijues të K.Civil”.

Në gjykimin e kësaj çështje, Gjykata e Shkallës së Parë Elbasan me vendimin nr.2290, datë 13.09.1995, ka vendosur: “Të detyrojë paditësin e k/paditur Shyqyri Xhelili t’i kthejë anës së paditur (k/paditëse) N.N.Nr.3 Elbasan shumën prej 998.391 lekë. Të detyrojë anën e paditur (k/paditëse) N.N.Nr.3 Elbasan t’i kthejë paditësit (të k/paditur) shumën prej 2.081.640 lekë ”.

Rezulton që ky vendim ka marrë formë të prerë pasi nuk është ankimuar nga palët ndërgjyqës.

Ka rezultuar që Shyqyri Xhelili ka iniciuar procedurat e ekzekutimit të këtij vendimi dhe Gjykata e Rrethit Gjyqësor Elbasan, me vendimin nr.409, datë 21.10.2005, ka vendosur lëshimin e urdhrit të ekzekutimit të vendimit të lartpërmendur.

Rezulton se me anë të shkresës nr.1333 prot., datë 24.11.2005, (kartelë shoqëruese e praktikës, fq.6 e dosjes gjyqësore), pala paditëse, Këshilli i Qarkut Elbasan, është njoftuar nga Zyra e Përmbarimit Elbasan për ekzekutimin vullnetar të detyrimit të mësipërm sipas

27

shkresës “Lajmërim për Ekzekutim Vullnetar”, nr.756-05 Gj.Regj., datë 23.11.2005, ku në pjesën urdhëruese të këtij njoftimi thuhet shprehimisht se: “Urdhëroj debitorin N.N.Nr.3 Elbasan, sot Këshilli i Qarkut Elbasan, të bëjë ekzekutimin vullnetar duke paguar detyrimin në shumën 2.081.640 lekë (dy milion e tetëdhjetë e një mijë e gjashtëqind e dyzet) plus shpenzimet gjyqësore ndaj kreditorit...”.

Pala paditëse, me pretendimin se nuk ka dijeni për një fakt të tillë (pra që është debitorë ndaj palës se paditur Shyqyri Xhelili), i është drejtuar me shkresën sqaruese nr.1333/1 prot., datë 24.11.2005 Zyrës Përmbarimore Elbasan, në të cilën parashtron se që prej krijimit të tij, Qarku Elbasan nuk ka asnjë debi apo kredi të mbartur nga Këshilli i Rrethit.

Gjithashtu, rezulton se me shkresat nr.1333/2 prot., datë 25.01.2006, nr.1333/3 prot., datë 27.01.2006, Këshilli i Qarkut kundërshton faktin se ka trashëguar varësinë e N.N.Nr.3 Elbasan (pavarësisht se pranon që ka trashëguar varësinë e disa ndërmarrjeve shtetërore).

Në këto kushte, pala paditëse i është drejtuar gjykatës me padi me objekt parashtruar në pjesën hyrëse.

Gjykata e Shkallës së Parë Elbasan me vendimin nr.1583, datë 24.10.2006, ka vendosur:

“Pranimin e kërkesë-padisë së Këshillit të Qarkut Elbasan. Të konstatoje si të pavlefshëm Urdhrin e Ekzekutimit Vullnetar nr.756-05 Gj.Regj., datë 23.11.2005, lëshuar nga Zyra e Përmbarimit Elbasan për ekzekutimin e vendimit nr.2290, datë 13.09.1995 të Gjykatës së Shkallës së Parë Elbasan, me debitor dhe kreditor Ndërmarrjen N.Nr.3, Elbasan dhe Shyqyri Xhelili, nga ana e Këshillit të Qarkut Elbasan.

Gjykata ka arsyetuar se...padia duhet pranuar pasi nuk ekziston ndonjë detyrim për palën paditëse nga vendimi nr.2290, datë 13.09.1995 i Gjykatës së Shkallës së Parë Elbasan...në këtë vendim debitor dhe kreditor është Shyqyri Xhelili dhe N.N.Nr.3 Elbasan dhe jo Këshilli i Qarkut...personi i tretë nuk paraqiti asnjë provë që të provojë se N.N.Nr.3 nuk ekziston, është shitur apo transferuar si dhe faktin qe detyrimet e N.Nr.3 i kanë kaluar Këshillit të Qarkut... nuk u provua, se N.N.Nr.3 Elbasan ka qenë në varësi të Këshillit të Rrethit dhe kjo ndërmarrje është shpërbërë përpara shpërbërjes së Këshillit të Rrethit, duke mbajtur në këtë mënyrë të drejtat dhe detyrimet e kësaj ndërmarrje vartëse.

Gjykata e Apelit Durrës me vendimin nr.484, datë 01.11.2007, ka vendosur:“Lënien në fuqi të vendimit civil nr.1583, datë 24.10.2006, të Gjykatës së Shkallës së

Parë Elbasan”.Gjykata e Apelit Durrës ka përdorur të njëjtin arsyetim si Gjykata e Shkallës së Parë

Elbasan. Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Durrës, në bazë të nenit 472 të K.Pr.Civile, ka

ushtruar rekurs Shyqyri Xhelili, i cili kërkon prishjen e te dy vendimeve dhe rrëzimin e padisë, duke parashtruar ato shkaqe që janë përmendur në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se rekursi i paraqitur nga i padituri Shyqyri Xhelili përmban shkaqe ligjore nga ato të parashikuara në nenin 472 të K.Pr.Civile, të cilat i bëjnë të cënueshme vendimet e gjykatave më të ulëta.

Ky Kolegj vlerëson se si vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan nr.1583, datë 24.10.2006, ashtu dhe vendimi i Gjykatës së Apelit Durrës nr.484, datë 01.11.2007, janë marrë në zbatim të gabuar të ligjës procedurale dhe asaj material, dhe si të tilla në respektim të nenit 485, pika (d) të K.Pr.Civile ato duhet të ndryshohen.

28

Ka rezultuar e provuar se në çështjen objekt gjykimi, padia e paditësit Këshilli i Qarkut Elbasan, e cila i kundër drejtohet të paditurit Shyqyri Xhelili dhe personit të tretë, Zyrës së Përmbarimit Elbasan, ka për objekt “Kundërshtimin e veprimeve përmbarimore dhe pavlefshmërinë e titullit ekzekutiv”. Këto dy kërkime pala paditëse i mbështet në nenin 609-610 të K.Pr.Civile, Ligjin nr.8652, datë 30.07.2000, “Për organizimin dhe funksionimin e qeverisjes vendore”, si dhe ne VKM nr.378, datë 12.08.1999.

Nisur nga objekti dhe shkaku ligjor i padisë, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se paditësi ka zgjedhur dy mjete mbrojtëse ndaj ekzekutimit të detyrueshëm të urdhëruar prej zyrës së përmbarimit dhe konkretisht, kjo palë ka kërkuar: (i) kundërshtimin e veprimeve përmbarimore, parashikuar në nenin 610 të K.Pr.Civile; dhe (ii) pavlefshmërinë e titullit ekzekutiv, parashikuar në nenin 609 të K.Pr.Civile.

Këto dy kërkime dhe pse hyjnë në rrethin e mjeteve mbrojtëse të debitorit ndaj ekzekutimit të detyrueshëm të titullit ekzekutiv kanë: (i) shkak ligjor të ndryshëm; (ii) afate të ndryshme ankimi; (iii) mënyra mbrojtje të ndryshme; dhe (iv) pasoja dhe efekte të ndryshme ndaj palëve të përfshira në një procedure ekzekutimi të detyrueshëm të titullit ekzekutiv.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se analiza ligjore që i bëjnë dy kërkimeve të mësipërme gjykatat më të ulëta në vendimet e tyre, si dhe zgjidhja që ato i kanë dhënë mosmarrëveshjes objekt shqyrtimi gjyqësor, janë të pabazuara në ligjin procedural dhe atë material për arsyet e mëposhtme.

Se pari: Nisur nga kërkimi i parë i paditësit në këtë gjykim, ky Kolegj konstaton se paditësi kërkon të kundërshtojë veprimet përmbarimore dhe konkretisht shkresën me nr.regjistri 756-05, date 23.11.2005 “Lajmërim për ekzekutim vullnetar”, me anën e së cilës, Zyra e Përmbarimit Elbasan, duke e konsideruar Këshillin e Qarkut si debitor ndaj të paditurit në shumën 2.081.640 lekë, urdhëron që të bëhet ekzekutimi vullnetar i kësaj shume brenda 10 ditëve nga komunikimi ose marrja dijeni e këtij lajmërimi.

Rezulton e provuar nga një sërë provash që ndodhen në dosjen gjyqësore, të cilat i janë nënshtruar hetimit dhe debatit gjyqësor se paditësi ka marrë dijeni për këtë shkresë të Zyrës së Përmbarimit Elbasan në datën 24.11.2005 (pranuar nga paditësi në kërkesë padi), por nuk ka qenë dakord që të kryejë një pagesë të tillë në mënyrë vullnetare për faktin se pretendon se nuk është debitor përkundrejt të paditurit.

Siç u parashtrua më lart në këtë vendim, kundërshtimi i veprimeve të përmbaruesit gjyqësor është një mjet i parashikuar nga K.Pr.Civile, i cili ka për qëllim të kundërshtojë pavlefshmërinë e akteve të procesit të ekzekutimit të detyrueshëm të titullit ekzekutiv, që realizohen nëpërmjet kryerjes së veprimeve të përmbaruesit gjyqësor.

Në këto lloj gjykimesh, gjykata vlerëson: (i) nga pikëpamja procedurale, nëse padia është ngritur brenda afatit ligjor të parashikuar shprehimisht në nenin 610 të K.Pr.Civile; dhe (ii) nëse veprimet e përmbaruesit gjyqësor janë kryer apo jo në përputhje me ligjin. Kur në gjykim është vetëm kërkimi i parë, gjykata nuk analizon vlefshmërinë e titullit ekzekutiv.

Duke analizuar nga pikëpamja procedurale, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson të drejtë pretendimin e ngritur në rekurs nga ana e paditur se kërkesë padia e paditësit në lidhje me këtë kërkim është ngritur jashtë afatit të parashikuar në nenin 610 të K.Pr.Civile, në të cilin shprehimisht thuhet: “Kundër veprimeve të përmbaruesit gjyqësor dhe kundër refuzimit të tij për të kryer një veprim, palët mund të bëjnë ankim në gjykatën që ekzekuton vendimin brenda 5 ditëve nga dita e kryerjes së veprimit apo refuzimit, kur palët kanë qenë të pranishme në kryerjen e veprimit ose kanë qenë thirrur edhe në raste të tjera nga dita që i është njoftuar ose ka marrë dijeni për veprimin e refuzimit…”.

Rezulton se shkresa e Zyrës së Përmbarimit Elbasan mban datën 23.11.2005. Paditësi ka marrë dijeni që në datën 24.11.2005 për shkresën e lartpërmendur, ndërsa padia mban datën 13.06.2006.

29

Referuar të drejtës sonë materiale, një e drejtë që nuk është ushtruar brenda një afati të caktuar në ligj, shuhet dhe nuk mund të realizohet më, me anë të gjykatës ose të një organi tjetër kompetent (neni 112 i K.Civil). Afati i parashkrimit fillon nga dita kur subjektit i ka lindur e drejta e padisë (neni 117 i K.Civil). Në rastin në shqyrtim, e drejta e padisë palës paditëse i ka lindur që në momentin që është vënë në dijeni për shkresën e Zyrës së Përmbarimit Elbasan.

Fakti qe paditësi ka ngritur një padi më parë, me të njëjtin objekt, kundërshtim veprimesh përmbarimore, si dhe pavlefshmëri të titullit ekzekutiv, gjykim i cili është pushuar me vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan nr.893, datë 12.06.2006, nuk e rivendos atë në afatin e parashikuar në nenin 610 të K.Pr.Civile, pasi nuk jemi përpara asnjërit prej rasteve të pezullimit apo ndërprerjes së parashkrimit të parashikuar shprehimisht në nenet 129 dhe 131 të K.Civil.

Paditësi ka pasur të drejtën që, në bazë të nenit 301 të K.Pr.Civil, të ankimojë vendimin gjyqësor për pushimin e gjykimit të çështjes së cituar më sipër. Ngritja përsëri e një padie me të njëjtin kërkim siç është: “Kundërshtimi i veprimeve përmbarimore”, ka bërë që kjo padi e re të jetë jashtë të gjitha afateve të parashikuara nga ligji dhe, si rrjedhim, ky kërkim duhet të rrëzohet.

Se dyti: Për sa i përket kërkimit tjetër të paditësit për “pavlefshmëri të titullit ekzekutiv”, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se për një zgjidhje të drejtë të konfliktit objekt gjykimi është më se e domosdoshme të analizohet fakti nëse jemi apo jo përpara kushteve të pavlefshmërisë së titullit ekzekutiv, të parashikuar shprehimisht në nenin 609 të K.Pr.Civile.

Në këtë dispozite shprehimisht thuhet se: “Debitori mund të kërkojë në gjykatën kompetente të vendit të ekzekutimit që të deklarohet se titulli ekzekutiv është i pavlefshëm, ose se detyrimi nuk ekziston, ose ekziston në një masë më të vogël ose është shuar më pas”.

Titulli ekzekutiv si koncept juridik është krijuar për të treguar ekzistencën e një të drejte subjektive materiale, të cënuar ose të papërmbushur. Për këtë arsye, titulli ekzekutiv është burim i menjëhershëm dhe i drejtpërdrejtë i legjitimimit të kreditorit për të iniciuar procesin e ekzekutimit të detyrueshëm, legjitimitet i cili buron nga fakti se subjekti që ka titullin ekzekutiv ose në favor të të cilit është lëshuar titulli ekzekutiv, ka dhe të drejtën e përfshirë në të.

Pavlefshmëria e titullit ekzekutiv qëndron pikërisht në mospërputhjen ndërmjet realitetit që përfaqëson titulli ekzekutiv me realitetin që ekziston efektivisht. Në rast se kundërshtohet titulli ekzekutiv nëpërmjet deklarimit të pavlefshëm të tij kërkohet të kundërshtohet, plotësisht ose pjesërisht, e drejta e përfshirë në të.

Pra, në rastin objekt gjykimi, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se për të kundërshtuar titullin e ekzekutimit dhe konkretisht vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan nr.2290, datë 13.09.1995, paditësi duhej të kishte vërtetuar gjatë gjykimit se mungonte pikërisht e drejta e përfshirë në të.

Ky Kolegj vlerëson se në gjykime të këtij lloji përveç mungesës së të drejtës të përfshirë në titullin ekzekutiv, debitori, (paditësi), mund të pretendojë dhe të parashtrojë dhe ndryshime që mund të kenë ndodhur për shkaqe të tjera dhe të mëvonshme, të cilat kanë ndikuar mbi urdhërueshmërinë e titullit, siç mund të jetë pagimi i plotë apo i pjesshëm i detyrimit, apo çdo shkak tjetër i shuarjes ose i ndryshimit të së drejtës që përfaqëson titulli ekzekutiv.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë arrin në konkluzionin se duke qenë se titulli ekzekutiv, në çështjen objekt gjykimi, është vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan nr.2290, datë 13.09.1995, ky titull në interpretim dhe zbatim dhe të nenit 609 të K.Pr.Civile, është i vlefshëm, pasi e drejta që është përfshirë në të është e vlefshme.

30

Kushtet e vlefshmërisë së titullit ekzekutiv janë siguria, përcaktueshmëria dhe kërkueshmëria. Kushti i sigurisë nënkupton që e drejta duhet të rezultojë në ekstremet e saj objektive dhe subjektive nga titulli ekzekutiv. Kushti i përcaktueshmërisë është vlerësimi në para (në të holla), i sendit ose i të drejtës objekt ekzekutimi. Kushti i kërkueshmërisë ka të bëjë me faktin se kërkimi i ekzekutimit të detyrueshëm mund të kërkohet menjëherë, pa u lidhur me një afat të papërfunduar, apo me një kusht pezullues që nuk ka ndodhur.

Në çështjen objekt gjykimi rezulton që të tre kushtet e mësipërme të vlefshmërisë së titullit ekzekutiv janë plotësuar. Vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan nr.2290, datë 13.09.1995, që përbën titullin ekzekutiv: i) përmban një të drejtë të sigurt të përcaktuar me vendim gjyqësor të formës së prerë (detyrimin e N.N.Nr.3 Elbasan t’i ktheje paditësit të kundër paditur Shyqyri Xhelili shumën prej 2.081.640 lekë); ii) ka përcaktuar qartë në të holla të drejtën objekt ekzekutimi; dhe iii) përmban një të drejtë të kërkueshme menjëherë pasi ky vendim ka marrë formë të prerë dhe është kthyer në titull ekzekutiv (vendimi gjyqësor nuk parashikon ndonjë afat për të penguar ekzekutimin e të drejtës që përmbahet në të).

Gjithashtu, nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore, që janë shqyrtuar dhe analizuar nga ana e gjykatave më të ulëta, nuk rezulton ndonjë provë që të vërtetojë se detyrimi që përmbahet në titullin ekzekutiv, është paguar pjesërisht ose tërësisht nga ana e debitorit, apo është shuar më pas.

Ky Kolegj vlerëson si të pabazuar në ligj, pretendimin që ngre pala paditëse se ky subjekt nuk është debitor ndaj palës së paditur Shyqyri Xhelili, pasi nuk është palë në vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan me nr.2290, datë 13.09.1995, që përbën titullin ekzekutiv, por si debitor rezulton ish ndërmarrja N.N.Nr.3, Elbasan.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se detyrimet që ka pasur kjo ndërmarrje shtetërore, (N.N.Nr.3 Elbasan), dhe sikur kjo e fundit të jetë shkrirë, i kalojnë personit juridik i cili e ka përthithur këtë ndërmarrje. Në nenin 592 të K.Pr.Civile është parashikuar shprehimisht se: “Kur detyrimi rëndon mbi një person juridik që shpërndahet ose falimenton, ekzekutimi bëhet nëpërmjet organit që realizon këto veprime sipas dispozitave të veçanta”.

Ka rezultuar që ndërmarrja e N.N.Nr.3 ka qenë në varësi të Këshillit të Rrethit Elbasan. Me miratimin e Ligjit nr.8652, datë 30.07.2000, “Për organizimin dhe funksionimin e qeverisjes vendore”, është sanksionuar shkrirja e këshillave të rretheve në datën e kryerjes së zgjedhjeve vendore të vitit 2000 (neni 75). Po në bazë të këtij Ligji, neni 72, pika 3, rezulton se: “Komunat, bashkitë dhe qarqet fitojnë pronësinë mbi ndërmarrjet publike, sipas afateve të përcaktuara me ligj të veçantë, si dhe ushtrojnë të drejtën për krijimin e personave juridikë, në përputhje me këtë ligj”.

Në analizë të ligjeve dhe dispozitave të mësipërme rezulton se Këshillit të Qarkut, si njësi vendore, i kanë kaluar të drejtat dhe detyrimet e ish Këshillave të Rretheve. Duke qenë se ish ndërmarrja N.N.Nr.3 ka qenë në varësi të Këshillit të Rrethit Elbasan, të drejtat dhe detyrimet e kësaj ndërmarrje në rast të shkrirjes së saj dhe vetë Këshillit të Rrethit Elbasan, i kanë kaluar Këshillit të Qarkut Elbasan.

Gjithashtu, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson të pabazuar në ligj pretendimin e palës paditëse se N.N.Nr.3 nuk ndodhet në listën e objekteve shtetërore, të cilat i kanë kaluar këtij subjekti (Këshillit të Qarkut Elbasan). Për sa kohë vetë Ligji nr.8562, datë 30.07.2000 ka përcaktuar qartë që të gjitha ndërmarrjet publike i kalojnë në pronësi organeve të qeverisjes vendore (komunë, bashki, qark), pala paditëse të cilës i kanë kaluar të drejtat dhe detyrimet e ish Këshillit të Rrethit, nga ku varej ish ndërmarrja N.N.Nr.3 Elbasan, është e detyruar të përgjigjet për detyrimin e kësaj ish ndërmarrje ndaj të paditurit (kreditorit), Shyqyri Xhelili.

31

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485, gërma (d) të K.Pr.Civile,

V E N D O S I

Ndryshimin e vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Elbasan nr.1583, datë 24.10.2006, dhe të vendimit të Gjykatës së Apelit Durrës nr.484, datë 01.11.2007, dhe rrëzimin e kërkesë padisë.

Tiranë, më 10.01.2012

32


VENDIM




në datën 10.01.2012 mori në shqyrtim në seancën gjyqësore çështjen civile, që u përket palëve:

PADITËS: NDUE GJETA

I PADITUR: DREJTORIA RAJONALE E SIGURIMEVE SHOQËRORE TIRANË

OBJEKTI:

Kundërshtimi i masës së pensionit të pleqërisë siç përcaktohet qartë në ligje, në paragrafin e fundit të shkronjës “b”

të nenit 11 të ligjit nr.8087 të ndryshuar me Ligjin nr.8521, në Ligjin 9418 neni 14, pika 5, në Ligjin nr.9481, neni 2, pika 7

duke marrë për bazë masën e pagës referuese të pensionit të parakohshëm të fituar me vendimin nr.899, datë 08.05.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë të formës prerë.

Të më paguajë diferencat që rrjedhin nga keqzbatimi i ligjit që nga data 08.02.2010 e në vazhdim.Të më paguajë pensionin suplementar,

sipas Ligjit nr.9210, neni 36 dhe sipas Ligjit 9418, neni 16, që nga data 08.02.2010 e në vazhdim.

Baza Ligjore: Nenet nr.31, 32/a, 153 e 154, Ligji nr.8087, datë 13.03.1996,… i ndryshuar,

Neni 11, shkronjat “a” dhe “b” e neni 18, “Për Sigurimin Shoqëror Suplementar të Ushtarakëve të Forcave të Armatosura të Republikës së Shqipërisë,

të Ushtarakëve të Ministrisë së Rendit Publik, të Shërbimit Informativ të Shtetit”.

Ligji nr.8521, datë 30.07.1999, Neni 6 shkronjat “a” dhe “b”, “për Sigurimin Shoqëror Suplementar të Ushtarakëve të Forcave të Armatosura të Republikës së Shqipërisë,

të ushtarakëve të Ministrisë së Rendit Publik, të Shërbimit Informativ të shtetit”.

Ligji nr.9210, datë 23.03.2004 “Për statusin e ushtarakut”, Neni nr.36.

33

Ligji nr.9418, datë 20.05.2005, Neni nr.4, pika 5, neni 14, pika 5, neni 16, neni 31 pika 3.

Ligji nr.9481, datë 16.02.2006 “Për disa ndryshime në ligjin 9418, datë 20.05.2005, “Për Sigurimin Shoqëror Suplementar të Ushtarakëve

të Forcave të Armatosura të Republikës së Shqipërisë”, Neni 4, pika 2 vendimi nr.290, datë 19.06.1999.

Për një shtesë në vendimin e KM, nr.826, datë 30.12.1998 “Për rritjen e pensioneve”

Neni 44 i Kushtetutës së Shqipërisë faqe 15, 16…Vendimi nr.33 i Gjykatës Kushtetuese datë 26.02.2007,

ligji me fuqi prapavepruese është i kundërshtueshëm nëqoftësecënon të drejtat e fituara me ligjet ekzistuese, faqe 10, 11 e 12.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.9015, datë 11.11.2011 ka vendosur:

Nxjerrjen nga juridiksioni gjyqësor të çështjes civile nr.9380 akti të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, me paditës Ndue Gjeta dhe të paditur DRSSH, me objekt: Kundërshtimi i masës së pensionit të pleqërisë, etj.

Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, në mbështetje të Nenit 59 të K.Pr.Civile, ka ushtruar ankim të veçantë Ndue Gjeta, i cili kërkon prishjen e vendimit duke parashtruar këto shkaqe:

- Vendimi i gjykatës është haptazi i pabazuar në prova dhe në ligj.- Në dosjen time personale është administruar kërkesa ime drejtuar palës së paditur në

lidhje me pensionin tim të pleqërisë, dhe mbasi kam marrë përgjigje negative në caktimin e masës së pensionit të pleqërisë dhe mospagimin e pensionit suplementar, iu drejtova gjykatës, si organ kompetent për zgjidhjen e kësaj mosmarrëveshje civile.

- Gjykimi i kësaj çështje nuk e pengon palën e paditur në ushtrimin e të drejtave të parashikuar nga ligji, p.sh. në nxjerrjen e një akti të ri.

- Në asnjërin prej ligjeve që unë kam vënë në bazën ligjore të padisë nuk rezulton të jetë e parashikuar se pala e interesuar, para se t’i drejtohet gjykatës, duhet të ezaurojë ankimin administrativ, prandaj çështja objekt gjykimi i përket juridiksionit gjyqësor.

- Në ankim pala e paditur merret me trajtimin e problemeve që i përkasin themelit të çështjes, siç janë mënyra e përllogaritjes së pensionit të parakohshëm të ushtarakut, organi që bën përllogaritjen, etj., të cilat nuk i përkasin çështjes së juridiksionit, të pretenduar prej saj.

- Unë gjykoj se jam plotësisht i mbështetur në ligje dhe prova dhe kërkoj nga Gjykata e Lartë rrëzimin e vendimit të ndërmjetëm të marrë nga gjykata, si të pambështetur në ligj e prova dhe kthimin e çështjes për gjykim.


pasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Andi Çeliku; në mungesë të palëve ndërgjyqëse; dhe diskutoi çështjen në tërësi,

34

V Ë R E N

Pala paditëse Ndue Gjeta i është drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë me kërkesë padinë me objekt: Kundërshtimi i masës së pensionit të pleqërisë siç përcaktohet qartë në ligje, në paragrafin e fundit të shkronjës “b” të nenit 11 të ligjit nr.8087, të ndryshuar me ligjin nr.8521, në Ligjin nr.9418 neni 14, pika 5, në Ligjin nr.9481, neni 2, pika 7, duke marrë për bazë masën e pagës referuese të pensionit të parakohshëm të fituar me vendimin nr.899, datë 08.05.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë të formës prerë. Të më paguajë diferencat që rrjedhin nga keqzbatimi i ligjit që nga data 08.02.2010 e në vazhdim. Të më paguajë pensionin suplementar, sipas Ligjit nr.9210, neni 36 dhe sipas Ligjit nr.9418, neni 16, që nga data 08.02.2010 e në vazhdim.

Rezulton se paditësi ka qenë oficer në strukturat e ushtrisë dhe pas daljes në lirim ka përfituar pension të parakohshëm për vjetërsi shërbimi si ushtarak. Me mbushjen e moshës për pension pleqërie paditësi ka aplikuar për përfitimin e pensionit të pleqërisë. Paditësi ka pretenduar se masa e pensionit të pleqërisë e caktuar nga pala e paditur është e pambështetur në ligj dhe i është drejtuar gjykatës, nga e cila kërkon të detyrojë palën e paditur që të rillogarisë pensionin e pleqërisë dhe atë suplementar. Në seancën gjyqësore të datës 11.11.2011 përfaqësuesja e palës së paditur ka kërkuar nxjerrjen jashtë juridiksioni gjyqësor të çështjes.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.9015, datë 11.11.2011 ka vendosur :

Nxjerrjen nga juridiksioni gjyqësor të çështjes civile nr.9380 akti të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, me paditës Ndue Gjeta dhe të paditur DRSSH, me objekt: Kundërshtimi i masës së pensionit të pleqërisë, etj.

Në vendimin e mësipërm arsyetohet se: “....... gjykata ka parasysh nenin 137 të K.Pr.Administrative në të cilin theksohet se: “Në parim, palët e interesuara mund t`i drejtohen gjykatës vetëm pasi të kenë ezauruar rekursin administrativ”. Për sa i përket të drejtës së ankimit ndaj vendimit të caktimit të pensionit të pleqërisë gjykata i referohet kërkesave të nenit 84 e vijues të Ligjit 7703 dhe nenit 328 të K.Pr.Civile”.

Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, në mbështetje të Nenit 59 të K.Pr.Civile, ka ushtruar ankim të veçantë Ndue Gjeta, i cili kërkon prishjen e vendimit për shkaqet e përshkruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke analizuar dispozitat e Ligjit nr.10142, datë 15.05.2009, vlerëson se paditësi nuk ka detyrimin që kërkimet e paraqitura më lart (objekti i kërkesë padisë) t'ia drejtojë njëherë Drejtorisë Rajonale të Sigurimeve Shoqërore, para se t'ia nënshtrojë ato juridiksionit gjyqësor.

Nuk rezulton asnjë dispozitë në ligjin e sipërpërmendur, por edhe në ligjet e tjera që përbëjnë bazën e objektit të padisë që të përmbajë parashikime të shprehura për detyrueshmërinë e paraqitjes së këtij kërkimi në rrugë administrative dhe për ndjekjen e kësaj rruge para se t'i drejtohet juridiksionit gjyqësor.

Ky Kolegj, duke vlerësuar objektin dhe shkakun ligjor të padisë, çmon se mosmarrëveshja objekt gjykimi bën pjesë në juridiksionin gjyqësor, dhe si rrjedhim ajo duhet të shqyrtohet nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se ankimi i veçantë i paraqitur nga pala paditëse përmban shkaqe ligjore të cilat e bëjnë të cënueshëm vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Paditësi ka të drejtë t'i drejtohet Drejtorisë Rajonale të Sigurimeve Shoqërore, si organi kompetent për administrimin e fondeve të pensioneve për kategorinë ku bën pjesë

35

paditësi, me qëllim mbrojtjen e interesave të tij të ligjshme që mund t'i cënohen nga vendimet e këtij organi dhe të kërkojë marrjen e një vendimi në favor të këtyre interesave, por mungesa e ezaurimit të një rruge të tillë nuk e pengon atë në asnjë rast që t'i drejtohet direkt gjykatës me të njëjtin kërkim si ai i parashtruar në ketë padi. Nga ana tjetër, ushtrimi i ankimit administrativ nëpërmjet kërkesës joformale, nuk përbën një detyrim për subjektin, por një të drejtë të tij për t'iu drejtuar organit administrativ me qëllim shqyrtimin e ankimit, si dhe zgjidhjen e problemit. Në rastet e kërkesës joformale, duke mbetur një opsion, një mundësi që ligji i njeh individit për t'i paraqitur organit administrativ pretendimin e tij, gjykata nuk ka pengesë të investohet direkt për ta marrë atë në shqyrtim.

Ndërsa apelimi administrativ i parashikuar shprehimisht në ligj, si një mjet juridik i plotë për të kërkuar shfuqizimin ose ndryshimin e aktit administrativ, përbën një mjet ankimi të detyrueshëm për t'u ezauruar me qëllim që më pas t’i drejtohesh juridiksionit gjyqësor. Apelimi administrativ kërkon respektimin e disa kushteve formale, pa të cilat nuk mund të pretendohet të kryhet një proces i rregullt administrativ. Këto kushte formale janë të parashikuara jo vetëm në Kodin e Procedurave Administrative, por edhe në ligje të veçanta.

Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë, në vendimin e tyre unifikues nr.1, datë 26.11.2010, kanë arritur në konkluzionin unifikues se: "Ndjekja e rrugës administrative (të apelimit administrativ) për zgjidhjen e mosmarrëveshjes administrative përpara se subjekti t'i drejtohet gjykatës, është e detyrueshme vetëm nëse ligji që rregullon marrëdhëniet juridike dhe veprimtarinë administrative të fushës përkatëse, parashikon shprehimisht se ndaj aktit administrativ mund të ushtrohet ankim administrativ, si dhe tregon organin apo organet konkrete administrative tek të cilët eventualisht, sipas hierarkisë, duhet të drejtohet apelimi administrativ...Ligji i posaçëm mund të parashikojë edhe modalitete konkrete mbi afatet, kushtet e procedurat që duhen respektuar për të bërë të pranueshëm për shqyrtim në themel ankimin administrativ, për procedurat e shqyrtimit dhe natyrën e vendimmarrjes nga organi administrativ, etj. Nëse rregulla të tilla eventuale nuk janë parashikuar, gjejnë zbatim afatet, kushtet e procedurat e parashikuara nga Kodi i Procedurave Administrative".

Në analizë të sa më sipër dhe duke u bazuar në sa arsyetojnë Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë në vendimin unifikues nr.1, datë 26.11.2010, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se për sa kohë në Ligjin nr.10142, datë 15.05.2009 nuk është parashikuar ndjekja e një procedure të tillë, e detyrueshme për zgjidhjen e mosmarrëveshjes (kur flasim për rrugë administrative të detyrueshme kemi parasysh parashikimin në ligj të së gjitha elementeve të domosdoshme, si organin ku duhet të paraqitet kërkesa ankimore, afatin brenda së cilës shqyrtohet ankimi, vendimet që merren nga organi më i lartë, e drejta e ankimit kundër këtij vendimi, etj.), paditësi ka të drejtë që të rivendosë të drejtat e tij të shkelura duke iu drejtuar direkt juridiksionit gjyqësor.

Në kushtet kur vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë është i pambështetur në ligj, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, çmon prishjen e vendimit të ankimuar dhe kthimin e çështjes për gjykim në atë gjykatë për vazhdimin e gjykimit.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 59 të K.Pr.Civile,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.9015, datë 01.11.201 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe dërgimin e çështjes po në atë gjykatë për vazhdimin e gjykimit.

Tiranë, më 10.01.2012

36


VENDIM




në seancën gjyqësore të datës 10.01.2012 mori në shqyrtim çështjen me palë:

PADITËS: NADIRE BASTARI

I PADITUR: BASHKIA TIRANË, Z.R.P.P. TIRANË

OBJEKTI:

Njohjen e pronësisë me parashkrim fitues të sipërfaqes së tokës prej 175.6 m2 në zonën kadastrale prej 8140 mbi të cilën ndodhet

shtëpia e regjistruar në hipotekë, detyrimin e Z.R.P.P. të bëjë regjistrimin e pronës.

Baza Ligjore: Neni 168-170 i K.Civil.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.4306, datë 17.07.2006, ka vendosur:

Pranimin e pjesshëm të kërkesë padisë.Detyrimin e të paditurit Bashkia Tiranë që të njohë paditësen Nadire Bastari 1/7 pjesë, dhe bashkëpronarët e tjerë Kujtim Bastari 1/7 pjesë, Bujar Bastari 1/7 pjesë, Vjollca Qoshja (Bastari) 1/7 pjesë, Hatixhe Duka (Bastari) 1/7 pjesë, Myzejen Ferra (Bastari) 1/7 pjesë, Miranda Vithi (Bastari) 1/7 pjesë të një shtëpie që ndodhet në Tiranë në Rr.“Qazim Vathi”, nr.5, e regjistruar në Zyrën e Pasurive të Paluajtshme Tiranë ne Z.K.8140, nr.Pasurisë 1/567; bashkëpronarë, me parashkrim fitues, mbi një sipërfaqe trualli (oborr) prej 123.9 m2, që i përket banesës së sipërcituar dhe që ndodhet në Tiranë në Rr.“Qazim Vathi”, nr.5, dhe është Regjistruar në Zyrën e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Tiranë, Z.K.8140, nr.Pasurie 1/325 të kufizuar nga: Veriu - Xhavit Vathi; Jugu - Gugash Vathi; Lindja - Rr. e Vathit; Perëndimi - Agim Osmani, sipas skicës së rilevimit bashkëngjitur vendimit.Detyrimi i Zyrës së Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Tiranë që të regjistrojë pronën e njohur me parashkrim fitues të përmendur më sipër në emër të bashkëpronarëve.Rrëzimin e kërkesë padisë për pjesët e tjera.Shpenzimet gjyqësore në ngarkim të të paditurës.

37

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.1233, datë 18.10.2007, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.4306, datë 17.07.2006 të Gjykatës Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kundër këtij vendimi të Gjykatës së Apelit Tiranë ka bërë rekurs Avokatura e Shtetit Zyra Vendore Tiranë, që kërkon prishjen e vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, si dhe të Gjykatës së Apelit Tiranë duke parashtruar këto shkaqe:

- Mendojmë se të dy vendimet e mësipërme të gjykatave janë marrë në zbatim të gabuar të ligjit procedural dhe atij material e si të tillë ato duhet të prishen dhe çështja të pushohet, nga ju i nderuar kolegj. Parë në aspektin procedural dua të theksoj se gjykata nuk ka kryer një hetim të plotë e të gjithanshëm, konform ligjit procedural (X. 14 e 16 të K.Pr.C.), duke mos bërë kështu një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen pa u lidhur me përcaktimin që mund të propozojnë palët.

- Pra, gjykatat, në kundërshtim me faktet e rrethanat e vërtetuara me aktet shkresore të administruara në dosje, e kanë mbështetur vendimin e tyre vetëm mbi bazën e pretendimeve të paditëses. Parë në aspektin procedural theksoj se, gjykatat pa i hyrë çështjes në themel, konform nenit 59/a të K.Pr.Civile duhet ta kishte nxjerrë jashtë juridiksionit gjyqësor atë, pasi paditësja Nadire Bastari nuk ka ezauruar më parë rekursin administrativ. Si në K.Pr.Administrative (neni 137 i saj), ashtu dhe në K.Pr.Civile (nenet 324 e vijues të tij), parashikohet e drejta e palëve të interesuara për t'iu drejtuar gjykatës për fakte ose veprime të paligjshme të organeve të administratës shtetërore, vetëm pasi të kenë konsumuar rrugën administrative.

- Duke iu referuar Ligjit nr.7843, datë 13.07.1994, "Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme" mund të themi se në asnjë dispozitë të tij nuk parashikohet ankimi i drejtpërdrejtë në gjykatë, kurse në nenet 51, 52 dhe 53 të tij parashikohet një procedurë e veçantë për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve që lidhen me veprimtarinë e kësaj zyre.Në to thuhet se kundër veprimeve të regjistrimit detyrimisht ankesa duhet t'i paraqitet krye regjistruesit brenda 30 ditëve nga marrja e njoftimit të tij, personi mund t'i drejtohet gjykatës. Nga administrimi i akteve të ndodhura në dosje, nuk rezulton që paditësja të ketë ezauruar rekursin administrativ. Në këto kushte mendojmë se kjo gjykatë, konform nenit 468 të K.Pr.Civile, duhet të prishë vendimin e mësipërm të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë dhe të pushojë gjykimin. Një qëndrim të tillë ka mbajtur dhe Kolegj i Civil i Gjykatës së Lartë me vendimin e tij nr.394, datë 01.03.2005. Në vijim të qëndrimit tonë, përsëri në aspektin procedural, dua të shtoj se paditësja nuk ka ndërtuar drejt ndërgjyqësinë. Kjo për faktin se paditësja në këtë gjykim nuk duhet të kishte thirrur si të paditur Bashkinë Tiranë, sepse ajo përfaqëson pronën publike bazuar në Ligjin nr.8744 datë 22.02.2001, "Për transferimin e pronave të paluajtshme publike të shtetit në njësitë e Qeverisjes Vendore", por Ministrinë e Ekonomisë përfaqësuese e pronës shtetërore, pasi në kontratën e shitblerjes oborri figuron në përdorim në emër të shtetit. Për sa sipër, parë vetëm në aspektin procedural dhe pa i hyrë çështjes në themel, arrihet në konkluzionin se vendimet e mësipërme duhet të prishen dhe çështja të pushohet. Po ashtu, vendimet e sipërcituara të gjykatave bëhen të cënueshëm edhe nëse kjo çështje do të gjykohet në themel.

- Në këtë konkluzion arrihet për faktin se ato janë marrë në zbatim të gabuar edhe të ligjit material. Dëshiroj të theksoj se ligji nr.9701, datë 02.04.2007, "Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr.7843, datë 13.07.1994 "Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme", të ndryshuar, në nenin 10/c të tij parashikon:"Për kalimin në pronësi të sipërfaqes, kur në dokumentin e pronësisë është bërë shënimi "Oborr në përdorim", kërkuesit duhet t’u drejtohen organeve të kthimit dhe

38

kompensimit të pronave. Për rastet, të cilat nuk janë subjekt i ligjit për kthimin dhe kompensimin e pronave, kërkuesit i drejtohen institucionit të autorizuar nga Këshilli i Ministrave.Procedura e kalimit të kësaj sipërfaqe në pronësi, në këto raste, përcaktohet me vendim të Këshillit të Ministrave". Pra në vështrim të dispozitës të mësipërme del qartë pabazueshmëria e pretendimeve të paditëses dhe konkluzioni i gabuar i gjykatës. Arsyetimi i gjykatës për të përligjur pretendimet e paditëses, lidhur me fitimin e pronësisë objekt gjykimi me parashkrim fitues (neni 168 i K. Civil), në rastin konkret nuk gjen mbështetje ligjore.

- Kjo për faktin se paditësja nuk mund të kërkojë fitimin e pronësisë me parashkrimin fitues për pronën publike, sikurse pretendon dhe arsyeton gjykata. Në paragrafin e fundit të nenit 168 të K. Civil përcaktohet qartë se:"Nuk mund të fitohet me parashkrim fitues një send që është pronë publike e patjetërsueshme". Njëanshmëria e gjykatës për të motivuar pretendimet e paditëses evidentohet qartë në vendimin e gjykatës shkallës parë (faqja 3 e vendimit), kur shprehet: "Me miratimin e kushtetutës të vitit 1976 paditësi u çvesh ipso lege nga e drejta e tij e pronësisë së truallit. Dëshiroj të sjell në vëmendjen tuaj të nderuar gjyqtarë se paditësja Nadire Bastari nuk ka qenë asnjëherë pronare e oborrit për të cilën pretendon.Kjo për faktin se që në origjinë oborri i pronës objekt gjykimi figuron në përdorim të shtetit (kontratë shitje nr.2054 Rep., 10119 kol., datë 12.02.1962), sikurse pretendon paditësja e arsyeton gjykata.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Andi Çeliku; përfaqësuesen e palës së paditur, juristen Flora Kalaja, që kërkoi prishjen e vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe pushimin çështjes; përfaqësuesin e palës paditëse, Av. Flamur Progonati, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit dhe të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë si vendime të drejta dhe të bazuara në ligj; dhe pasi diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se trashëgimlënësi i paditëses, i ndjeri Haxhi Hasan Bastari, me kontratën e shitblerjes me nr.20547 Rep., 10119 Kol., datë 12.02.1962, transkriptuar në Zyrën e Hipotekës me nr.27, datë 12.02.1962, ka blerë një shtëpi të ndodhur në Lagjen “Sulmi”, Rr.“Vathi” nr.5 e përbërë prej një dhomë dhe një kuzhinë që kanë zënë një sipërfaqe prej 42.1 m2, si dhe oborrin e saj me një sipërfaqe prej 107.5 m2 dhe rrugicën në hyrjen e shtëpisë me gjatësi 8.2 m2 dhe gjerësi 2 metra, me kufizimet përkatëse. Nga përmbajtja e kontratës rezulton se blerësit Haxhi Bastari, për shkak të kufizimeve në ligjin e kohës, nga sipërfaqja prej 107.5 m2 i ka kaluar në pronësi vetëm sipërfaqja e oborri e barabartë me sipërfaqen që zë shtëpia, pra 42.1 m2, ndërkohë që pjesa tjetër prej 65.40 m2 mbetet shtetërore, në përdorimin e blerësit.

Me vdekjen e trashëgimlënësit shtëpia dhe oborri i saj, në bazë të vërtetimit hipotekor nr.4803/06, datë 03.03.2005, është regjistruar në emër të trashëgimtarëve të tij Nadire Bastari 1/7, Kujtim Bastari 1/7, Bujar Bastari, Vjollca Qosha (Bastari) 1/7, Hatixhe Duka (Bastari) 1/7, Myzejene Ferra (Bastari) 1/7, Miranda Vithi Bastari 1/7, duke u mbetur përsëri në përdorim oborri prej 65.40 m2.

39

Që prej lidhjes së kontratës së shitjes në vitin 1962 e deri sot, trashëgimlënësi Haxhi Bastari dhe më pas trashëgimtarët e tij, kanë vazhduar të posedojnë oborrin në përdorim duke u sjellë mbi truallin (oborrin) si pronarë të tij.

Për të përfshirë në pronësinë e tyre edhe këtë pjesë të truallit në përdorim, njëra nga trashëgimtarët e Haxhi Bastarit, paditësja Nadire Bastari, ka paraqitur kërkesë padinë me objekt: Njohjen e pronësisë me parashkrim fitues, duke thirrur si të paditur Bashkinë e Tiranës.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.4306 datë 17.07.2006, ka vendosur:

Pranimin e pjesshëm të kërkesë padisë.Detyrimin e të paditurit Bashkia Tiranë që të njohë paditësen Nadire Bastari 1/7 pjesë

dhe bashkëpronarët e tjerë Kujtim Bastari 1/7 pjesë, Bujar Bastari 1/7 pjesë, Vjollca Qoshja (Bastari) 1/7 pjesë, Hatixhe Duka (Bastari) 1/7 pjesë, Myzejen Ferra (Bastari) 1/7 pjesë, Miranda Vithi (Bastari) 1/7 pjesë të një shtëpie që ndodhet në Tiranë në Rr.“Qazim Vathi”, nr.5, e regjistruar në Zyrën e Pasurive të Paluajtshme Tiranë ne Z.K. 8140, nr.Pasurie 1/567; bashkëpronarë, me parashkrim fitues, mbi një sipërfaqe trualli (oborr) prej 123.9 m2, që i përket banesës së sipërcituar dhe që ndodhet në Tiranë në Rr.“Qazim Vathi”, nr.5, dhe është Regjistruar në Zyrën e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Tiranë, Z.K. 8140, nr.Pasurie 1/325 të kufizuar nga: Veriu - Xhavit Vathi; Jugu - Gugash Vathi; Lindja - Rr. e Vathit; Perëndimi - Agim Osmani, sipas skicës së rilevimit bashkëngjitur vendimit.

Detyrimi i Zyrës së Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Tiranë që të regjistrojë pronën e njohur me parashkrim fitues të përmendur më sipër në emër të bashkëpronarëve.

Rrëzimin e kërkesë padisë për pjesët e tjera.Shpenzimet gjyqësore në ngarkim të së paditurës.Në vendimin e saj kjo gjykatë arsyeton se ...... “Për rrjedhojë, në vështrim të nenit 168

dhe 196 të K.Civil, paditësja dhe trashëgimtarët e tjerë janë bërë pronarë edhe të truallit (oborrit) të shtëpisë. Kështu që i padituri, Bashkia Tiranë, duhet të njohë pronare paditësen dhe bashkëtrashëgimtarët e tjerë të trashëgimlënësit Haxhi Bastari, bashkëpronarë me parashkrim fitues, mbi një sipërfaqe trualli (oborr) prej 123.9 m2, që i përket banesës së sipërcituar.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.1233, datë 18.10.2007, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.4306, datë 17.07.2006 të Gjykatës Rrethit Gjyqësor Tiranë.Kundër këtij vendimi të Gjykatës së Apelit Tiranë ka paraqitur rekurs Avokatura e

Shtetit Zyra Vendore Tiranë, që kërkon prishjen e vendimit nr.4306, datë 17.07.2006të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, si dhe prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë nr.1233, datë 18.10.2007 dhe pushimin e çështjes, për shkaqet e përshkruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimet e të dy gjykatave të faktit janë rrjedhojë e zbatimit të gabuar të ligjit.

Paditësja nuk mund të kërkojë fitimin e pronësisë me parashkrimin fitues për pronën publike, sikurse pretendon dhe arsyeton gjykata. Në paragrafin e fundit të nenit 168 të K.Civil përcaktohet qartë se: Nuk mund të fitohet me parashkrim fitues një send që është pronë publike e patjetërsueshme". Siç shpjeguam më sipër, që në origjinë oborri i pronës objekt gjykimi (sipërfaqja 65,4m2) figuron në përdorim të trashëgimlënësit Haxhi Bastari dhe më pas të trashëgimtarëve të tij, pra në pronësi të shtetit.

Nga ana tjetër, problemi i oborreve në përdorim të shtetasve (si në rastin e paditëses) është zgjidhur tashmë me ligjin nr.9701, datë 02.04.2007, "Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr.7843, datë 13.07.1994, "Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme", të ndryshuar, ligj i cili kishte hyrë në fuqi përpara se kjo çështje të gjykohej nga Gjykata e Apelit Tiranë.

40

Në nenin 10/c të këtij ligji parashikohet se: "Për kalimin në pronësi të sipërfaqes, kur në dokumentin e pronësisë është bërë shënimi "Oborr në përdorim", kërkuesit duhet t’u drejtohen organeve të kthimit dhe kompensimit të pronave. Për rastet, të cilat nuk janë subjekt i ligjit për kthimin dhe kompensimin e pronave, kërkuesit i drejtohen institucionit të autorizuar nga Këshilli i Ministrave. Procedura e kalimit të kësaj sipërfaqe në pronësi, në këto raste, përcaktohet me vendim të Këshillit të Ministrave".

Mbështetur në sa sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se paditësja ka paraqitur një padi që nuk mund të ngrihet (fitimi i pronësisë me parashkrim fitues i pronës publike), ndaj duhet vendosur prishja e të dy vendimeve të gjykatave të faktit dhe pushimi i gjykimit të çështjes.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në Nenin 485/e të K.Pr.Civile,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.1233, datë 18.10.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe të vendimit nr.4306, datë 17.07.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe pushimin e gjykimit të çështjes në Gjykatën e Lartë.

Tiranë, më 10.01.2012

41

Nr.31001-03000-00-2011 i Regj.ThemeltarNr.00-2012-422 i Vendimit (9)

VENDIM




në seancën gjyqësore të datës 10.01.2012 mori në shqyrtim çështjen civile, që u përket palëve të mëposhtme:

PADITËS: KETI ZGURI, përfaqësuar nga Av. Genti Simaku

I PADITUR: DEGA E TATIM TAKSAVE KORÇË, në mungesë

OBJEKTI:

Shpalljen e pavlefshmërisë absolute të akteve administrative, që janë akti i rivlerësimit të datës 28.04.2011,

dhe njoftim vlerësimi nr.8194, datë 03.05.2011.Baza Ligjore: Nenet 324 dhe 328 të K.Pr.Civile,

nenet 115 dhe 116 të K.Pr.Administrativedhe Udhëzimi nr.4, datë 10.02.2004, pika 2/2, paragrafi B.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë me vendimin nr.41-2010-4775 (2560), datë 07.11.2011, ka vendosur:

Nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të çështjes civile me nr.regj.them.31011-02574-41-2011 që i përket palës paditëse Keti Zguri dhe e paditur Drejtoria Rajonale e Tatim Taksave Korçë, me objekt shpalljen e pavlefshmërisë absolute të aktit administrativ njoftim vlerësimit nr.8194, datë 03.05.2011.Rrëzimin e kërkesës për shpalljen e pavlefshmërisë absolute të aktit administrativ, akt rivlerësimi i datës 28.04.2011.

Kundër vendimit të mësipërm në lidhje me nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor, ka bërë ankim të veçantë pala paditëse Keti Zguri, e cila kërkon:

Prishjen e vendimit nr.2560, datë 07.11.2011, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë dhe detyrimin e kësaj të fundit që çështjen ta gjykojë në themel.

42

Shkaqet që ngrihen në ankimin e veçantë nga pala paditëse Keti Zguri janë:- Vendimi i gjykatës së shkallës së parë bie ndesh me ligjin dhe praktikën gjyqësore të

unifikuar nga vendimi nr.3, datë 12.02.2008, i Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë.

- Kur kërkohet pavlefshmëria absolute e një akti administrativ, gjykata nuk mund ta nxjerrë çështjen jashtë juridiksionit gjyqësor, por është e detyruar që të shprehet në lidhje me pavlefshmërinë e aktit administrativ.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Medi Bici; dëgjoi përfaqësuesin e posaçëm të palës paditëse Av.Genti Simaku, i cili kërkoi prishjen e vendimit të gjykatës së shkallës së parë dhe kthimin e çështjes pranë kësaj gjykate për vazhdimin e gjykimit; në përfundim,

V Ë R E N

Në Gjykatën e Lartë me datë 20.12.2011 është regjistruar çështja civile nr.31001-03000-00-2011, që u përket palëve ndërgjyqëse: paditëse Keti Zguri dhe e paditur Dega e Tatim Taksave Korçë, me objekt shpalljen e pavlefshmërisë absolute të aktit administrativ.

Duhet theksuar që në fillim se objekt i këtij gjykimi është pika 1 e dispozitivit të vendimit nr.2560, datë 07.11.2011, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë, e cila ka të bëjë me nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor, vetëm për sa i përket shqyrtimit të aktit administrativ njoftim vlerësimi nr.8194, datë 03.05.2011, ndërsa pika 2 e vendimit të mësipërm, e cila ka zgjidhur në themel çështjen për sa i përket aktit të rivlerësimit të datës 28.04.2011 nuk mund të jetë objekt i këtij gjykimi, pasi ndaj tij konform nenit 59/2 të K.Pr.Civile nuk mund të bëhet ankim i drejtëpërdrejtë në Gjykatën e Lartë.

Vendimi nr.2560, datë 07.11.2011, i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë në pjesën që ka vendosur nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor është rrjedhojë i zbatimit jo të drejtë të ligjit, prandaj si i tillë ai duhet të prishet në këtë pjesë dhe çështja të dërgohet në po atë gjykatë për vazhdimin e gjykimit.

Nga shqyrtimi i çështjes në Gjykatën e Lartë, rrethanat dhe faktet rezultojnë të jenë si më poshtë:

Pala paditëse e ka qendrën në qytetin e Korçës dhe ushtron aktivitet në fushën e prodhimit të pijeve alkoolike e atyre freskuese.

Me njoftim vlerësimin nr.8194, datë 03.05.2011, pala e paditur, pasi ka bërë me datë 28.04.2011 rivlerësimin e kontributeve shoqërore dhe shëndetësore e njofton palën paditëse se ka detyrime të papaguara në lidhje me sigurimet shoqërore, sepse ajo ka pasur punonjës të padeklaruar.

Drejtoria e Apelimit Tatimor me vendimin nr.11935/1 prot., datë 04.08.2011, ka refuzuar ankimin e palës paditëse, me arsyetimin që ajo nuk ka paguar detyrimet para se të ndiqte rrugën administrative të ankimit.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë me vendimin nr.41-2010-4775 (2560), datë 07.11.2011, ka vendosur:

Nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të çështjes civile me nr.regj.them.31011-02574-41-2011, që i përket palës paditëse Keti Zguri dhe e paditur Drejtoria Rajonale e Tatim Taksave Korçë, me objekt shpalljen e pavlefshmërisë absolute të aktit administrativ njoftim vlerësimit nr.8194, datë 03.05.2011.

Rrëzimin e kërkesës për shpalljen e pavlefshmërisë absolute të aktit administrativ, akt rivlerësimi i datës 28.04.2011.

43

Në vendimin e saj gjykata e shkallës së parë arsyeton:Pala paditëse nuk ka paguar asnjë lloj detyrimi tatimor, prandaj ajo nuk ka ezauruar

rrugën administrative të ankimit.Kolegji Civil vlerëson se, shkaqet që ngrihen nga pala paditëse në ankimin e veçantë

në lidhje me nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor janë të bazuara në ligj, prandaj vendimi i dhënë nga gjykata e shkallës së parë bëhet i cënueshëm në këtë pjesë.

Në nenin 117/1 të Kodit të Procedurave Administrative thuhet shprehimisht:Aktet administrative absolutisht të pavlefshme nuk prodhojnë pasoja ligjore

pavarësisht nga fakti nëse janë deklaruar apo jo si të tillë.Ndërsa në nenin 121 të Kodit të Procedurave Administrative është përcaktuar:Aktet administrative shfuqizohen ose revokohen me nismën e organit kompetent ose si

rezultat i kërkesës për shqyrtim apo apelimit të palëve të interesuara.Aktet administrative absolutisht të pavlefshme nuk mund të shfuqizohen apo

revokohen.Nga citimi i dispozitave të mësipërme dalin dy përfundime të rëndësishme:

Aktet administrative absolutisht të pavlefshëm nuk prodhojnë asnjë pasojë juridike.

Organet administrative nuk mund t’i shfuqizojnë apo revokojnë këto lloj aktesh administrative.Kjo do të thotë që aktet administrative absolutisht të pavlefshëm mund të

kundërshtohen direkt në gjykatë pa qenë e nevojshme që më parë të ndiqet rruga administrative e ankimit të tyre, prandaj është i drejtë pretendimi i palës paditëse se në rastin objekt gjykimi ndodhemi përpara juridiksionit gjyqësor dhe jo atij administrativ, siç arsyeton gjykata e shkallës së parë në vendimin e saj.

Këtë qëndrim kanë mbajtur Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë në vendimin unifikues nr.3, datë 12.02.2008, ku shprehen se:

Nëse pretendohet pavlefshmëria absolute e akteve, kërkim që nuk është i ndërvarur nga ndonjë afat parashkrimi, gjykata, nuk mund të nxjerrë çështjen jashtë juridiksionit gjyqësor, por në zbatim të nenit 121 të K.Pr.Administrative dhe 331 të K.Pr.Civile, konstaton pavlefshmërinë për efekt të zgjidhjes së pasojave juridike që janë krijuar nga akti.

Duke arsyetuar si më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë arrin në përfundimin se, ankimi i veçantë i paraqitur nga paditësja Keti Zguri është i bazuar në ligj, prandaj vendimi i gjykatës së shkallës së parë në pjesën që nxjerrë çështjen jashtë juridiksionit gjyqësor duhet të prishet dhe çështja të dërgohet në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Korçë për vazhdimin e gjykimit.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke u bazuar në nenet 62 dhe 485 të Kodit të Proçedurës Civile,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.41-2011-4775(2560), datë 07.11.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë, për sa i përket nxjerrjes jashtë juridiksionit të çështjes dhe dërgimin e saj në po atë gjykatë për vazhdimin e gjykimit.

Tiranë, më 10.01.2012

44


VENDIM





PADITËS: ENVER GJUTA, në mungesë

GARIP GJUTA, në mungesë

I PADITUR: SHOQËRIA “MAK-ALBANIA” SH.P.K. TIRANË, në mungesë

PERSON I TRETË: MINISTRIA E PUNËVE PUBLIKE, TRANSPORTIT DHE TELEKOMUNIKACIONIT TIRANË, në mungesë

SHOQËRIA “INFRA TRANS PROJEKT” TIRANË, në mungesë

OBJEKTI:

Shpërblimin e dëmit të shkaktuar në kulturat bujqësore në shumën 160.050 lekë, si rezultat i mos disiplinimit të ujrave

të krijuara nga ndërtimi i aeroportit.Baza Ligjore: Nenet 608, 609 dhe vijues të Kodit Civil.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kukës me vendimin nr.359, datë 11.10.2006 ka vendosur:Të detyrojë anën e paditur “Mak-Albania” Sh.p.k Tiranë t’i paguajë paditësit Enver Gjuta dëmin e shkaktuar në vlerën 85.000 lekë.Të detyrojë anën e paditur “Mak-Albania” Sh.p.k Tiranë t’i paguajë paditësit Garip Gjuta dëmin e shkaktuar në vlerën 75.500 lekë.

Gjykata e Apelit Shkodër me vendimin nr.205, datë 14.05.2007 ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.359, datë 11.10.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës dhe rrëzimin e padisë.

Kundër vendimit nr.205, datë 14.05.2007 të Gjykatës së Apelit Shkodër kanë paraqitur rekurs paditësat Enver dhe Garip Gjuta, të cilët kërkojnë:

45

Prishjen e vendimit nr.205, datë 14.05.2007 të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe lënien në fuqi të vendimit nr.359, datë 11.10.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës.

Shkaqet që ngrihen në rekurs nga pala paditëse, janë:- Gjykata e apelit nuk ka respektuar nenin 460 të K.Pr.C. për njoftimin e palëve në

gjyq, pasi ne nuk jemi njoftuar për datën e seancës gjyqësore dhe nuk është vendosur shpallja publike pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës.

- Ne e kundërshtojmë vendimin e gjykatës së apelit dhe mbështesim vendimin e gjykatës së rrethit, pasi jemi pronarë të tokave bujqësore dhe pala e paditur na ka shkaktuar dëm në kulturat e mbjella, sepse ajo nuk ka lidhur rrjedhën e ujrave të aeroportit me kanalin kullues.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Medi Bici; dhe e bisedoi në tërësi çështjen në mungesë të palëve; në përfundim,

V Ë R E N

Në Gjykatën e Lartë me datë 03.04.2008 është regjistruar çështja civile nr.11118-00824-00-2008, që u përket palëve ndërgjyqëse: paditës Enver e Garip Gjuta, e paditur Shoqëria “Mak Albania” Sh.p.k dhe persona të tretë Ministria e Punëve Publike, etj, me objekt shpërblim dëmi.

Vendimi nr.205, datë 14.05.2007 i Gjykatës së Apelit Shkodër është rrjedhojë i një hetimi jo të plotë dhe të gjithanshëm gjyqësor, i cili vjen në kundërshtim me nenin 14 të K.Pr.C., prandaj si i tillë ai duhet të prishet dhe çështja të kthehet për rishqyrtim në po atë gjykatë, por me tjetër trup gjykues.

Nga shqyrtimi gjyqësor i çështjes, rrethanat dhe faktet rezultojnë të jenë si më poshtë:Paditësat janë banorë të fshatit Shtiqën në Rrethin e Kukësit dhe kanë në pronësi të

tyre tokë bujqësore, e cila ndodhet në afërsi të Areoportit të Kukësit, ndërsa pala e paditur është shoqëria e cila ka bërë ndërtimin e këtij aeroporti.

Pala paditëse pretendon se si rezultat i mos disiplinimit të ujrave që grumbullohen në aeroport nga pala e paditur, asaj i është shkaktuar një dëm në kulturat e mbjella.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kukës me vendimin nr.359, datë 11.10.2006 ka vendosur:Të detyrojë anën e paditur “Mak-Albania” Sh.p.k Tiranë t’i paguajë paditësit Enver

Gjuta dëmin e shkaktuar në vlerën 85.000 lekë.Të detyrojë anën e paditur “Mak-Albania” Sh.p.k Tiranë t’i paguajë paditësit Garip

Gjuta dëmin e shkaktuar në vlerën 75.500 lekë.Gjykata e shkallës së parë ndërmjet të tjerave arsyeton:Ka qenë përgjegjësi e palës së paditur lidhja e dy drenazheve të aeroportit me kanalin

e shkarkimit të ujrave sipas parametrave, prandaj duke vepruar me faj ajo duhet të përgjigjet për dëmin e shkaktuar.

Duke u bazuar në ankimin e palës së paditur çështja i ka kaluar për shqyrtim Gjykatës së Apelit Shkodër, e cila me vendimin nr.205, datë 14.05.2007 ka vendosur:

Ndryshimin e vendimit nr.359, datë 11.10.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës dhe rrëzimin e padisë.

Gjykata e apelit ndërmjet të tjerave arsyeton:Pala paditëse nuk provoi përpara gjykatës se dëmi ka ardhur si rezultat i veprimeve

ose mosveprimeve të palës së paditur.Në gjyq është provuar se, pala e paditur është penguar me forcë nga banorët e zonës

për vazhdimin e punimeve në aeroport.

46

Kolegji Civil vlerëson se, përfundimet që kanë arritur gjykatat janë rezultat i një hetimi gjyqësor të paplotë, i cili është në kundërshtim me nenin 14 të K.Pr.C., pasi çështja objekt gjykimi është nga ato lloj çështjesh ku është e domosdoshme marrja e mendimit të një eksperti, i cili ka njohuri të posaçme në fushën përkatëse.

Gjykata e shkallës së parë, në kundërshtim me nenin 224/a të K.Pr.C., e ka përcaktuar vlerën e dëmit të shkaktuar duke u bazuar në procesverbalin e datës 06.03.2005 të mbajtur nga një komision miks, i cili kurrsesi nuk mund të zëvendësojë rolin e ekspertit në procesin civil, pasi, sipas nenit 226 të K.Pr.C., para marrjes së detyrës eksperti është i detyruar të bëjë betimin përpara gjykatës.

Kjo shkelje që është bërë në gjykimin e zhvilluar në shkallë të parë nuk është eliminuar as nga gjykata e apelit, prandaj Kolegji Civil vlerëson që çështja duhet të kthehet për rigjykim në gjykatën e apelit në mënyrë që ajo të zbatojë kërkesat e nenit 465/2 të K.Pr.C., duke përsëritur pjesërisht shqyrtimin gjyqësor të çështjes dhe të bëjë ekspertimin në lidhje me vlerësimin e dëmit të pretenduar nga pala paditëse.

Duke arsyetuar si më sipër, Kolegji Civil arrin në përfundimin që vendimi i gjykatës së apelit është i pabazuar në ligj, prandaj duke qenë i tillë ai duhet të prishet dhe çështja të rigjykohet nga një trup tjetër gjykues i po asaj gjykate.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke u bazuar në nenin 485/c të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.205, datë 14.05.2007 të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe kthimin e çështjes për rishqyrtim në po atë gjykatë, por me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 10.01.2012

47


VENDIM



Ardian Dvorani Kryesues Fatos Lulo Anëtar Evelina Qirjako Anëtare Andi Çeliku Anëtar Medi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 10.01.2012, mori në shqyrtim çështjen civile, që u përket palëve të mëposhtme:

PADITËS: SEJDIN ZËRE, në mungesë

I PADITUR: KORPORATA ELEKTROENERGJITIKE SHQIPTARE SH.A. TIRANË, në mungesë

PA PJESËMARRJEN E AVOKATURËS SË SHTETIT

OBJEKTI:

Shfuqizimin e akteve administrative të palës së paditur, procesverbal gjobe nr.PE 016749, datë 30.04.2006, procesverbal dëmi nr.PE 020363, datë 30.04.2006,

si dhe të vendimeve nr.938 dhe nr.939, datë 07.09.2006, të nxjerra nga pala e paditur.

Baza Ligjore: Nenet 324 e vijues të K.Pr.Civile,ligji nr.8637, datë 06.07.2000, “Për Policinë Elektrike”

dhe ligji nr.9072 “Për Sektorin e Energjisë Elektrike”, datë 22.05.2003.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr. 6802, datë 30.11.2006, ka vendosur:

Pranimin e kërkesë padisë.Shfuqizimin e procesverbalit të gjobës nr.PE 016749, datë 30.04.2006, procesverbalit të dëmit nr.PE 020363, datë 30.04.2006, si dhe vendimeve nr.938 e nr.939, datë 07.09.2006 të Drejtorisë së Policisë Elektrike.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr. 160, datë 25.01.2008, ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.6802, datë 30.11.2006, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, në këtë mënyrë:Rrëzimin e padisë së paditësit Sejdin Zëre, si të pabazuar në ligj dhe në prova.

Kundër vendimit nr.160, datë 25.01.2008, të Gjykatës së Apelit Tiranë ka paraqitur rekurs paditësi Sejdin Zëre, i cili kërkon:

48

Prishjen e vendimit nr.160, datë 25.01.2008, të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.6802, datë 30.11.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Shkaqet që ngrihen në rekurs nga pala paditëse janë:- Vendimi i gjykatës së apelit është rezultat i zbatimit të keq të ligjit nr.8637, datë

06.07.2000, “Për Policinë Elektrike” dhe ligjit nr.9072, datë 22.05.2003, “Për Sektorin e Energjisë Elektrike”.

- Gjykata e apelit nuk ka marrë në konsideratë provat e administruara në dosje, në të cilat është mbështetur vendimi i gjykatës së shkallës së parë.

- Për kabllin elektrik që është vjedhur kam bërë kallëzim në Prokurorinë e Rrethit Tiranë, e cila ka përfunduar hetimet paraprake dhe ka dërguar çështjen për gjykim në gjykatë.

- Pas vjedhjes së kabllit elektrik kam bërë kërkesë me shkrim pranë KESH-it, për të ndërtuar një linjë elektrike të re me shpenzimet e mia dhe kjo kërkesë është miratuar me datë 26.04.2006.

- Pala e paditur më ka dënuar me gjobë dy herë për të njëjtën kundravajtje administrative dhe kërkon që të shpërblej dy herë dëmin e supozuar.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Medi Bici; dhe e bisedoi në tërësi çështjen; në mungesë të palëve; në përfundim,

V Ë R E N

Në Gjykatën e Lartë më datë 01.04.2008 është regjistruar çështja civile nr.31001-00784-00-2008, që u përket palëve ndërgjyqëse: paditës Sejdin Zëre dhe i paditur KESH Sh.a. Tiranë, me objekt anullimin e aktit administrativ….

Vendimi nr.160, datë 25.01.2008 i Gjykatës së Apelit Tiranë, në pjesën që i takon procesverbalit të gjobës nr.PE 016749, datë 30.04.2006, është marrë në shkelje të ligjit procedural civil dhe për rrjedhojë në këtë pjesë ai duhet të prishet dhe të vendoset pushimi i gjykimit të çështjes në Gjykatën e Lartë.

Vendimi nr.160, datë 25.01.2008, i Gjykatës së Apelit Tiranë, në pjesën që i takon procesverbalit të dëmit nr.PE 020363, datë 30.04.2006, është i pabazuar në ligj dhe për rrjedhojë në këtë pjesë ai duhet të prishet, duke u lënë në fuqi vendimi nr.6802, datë 30.11.2006 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Nga shqyrtimi gjyqësor i çështjes, rrethanat dhe faktet rezultojnë të jenë si më poshtë:Pala paditëse ushtron aktivitet privat në një Bar-Restorant të marrë me qira, i cili

ndodhet në Malin e Dajtit në Tiranë.Më datë 30.04.2006 punonjësit e Policisë Elektrike kanë ushtruar kontroll në lokalin e

paditësit dhe kanë konstatuar se në objekt nuk ka aparat matës të energjisë elektrike dhe për heqjen e tij nuk ka raport teknik, prandaj pala e paditur e ka dënuar paditësin me gjobë në shumën 30.000 lekë dhe i ka ngarkuar atij një dëm prej 108.720 lekë.

Pala paditëse ka ndjekur rrugën administrative të ankimit dhe Drejtori i Policisë Elektrike me vendimet nr.938 dhe nr.939, datë 07.09.2006, ka vendosur lënien në fuqi të gjobës dhe dëmit në ngarkim të palës paditëse.

Duke mos qenë dakord me aktet e nxjerra nga pala e paditur, pala paditëse i është drejtuar me padi Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, e cila me vendimin nr.6802, datë 30.11.2006, ka vendosur:

Pranimin e kërkesë padisë.

49

Shfuqizimin e procesverbalit të gjobës nr.PE 016749, datë 30.04.2006, procesverbalit të dëmit nr.PE 020363, datë 30.04.2006, si dhe vendimeve nr.938 e nr.939, datë 07.09.2006 të Drejtorisë së Policisë Elektrike.

Gjykata e shkallës së parë arsyeton:Paditësi ka bërë kallëzim për vjedhjen e kabllit elektrik dhe pas kësaj ngjarje ai i ka

kërkuar KESH-it, që të ndërtoi një linjë të re me shpenzimet e veta. Është e provuar se vjedhja e kabllit të energjisë elektrike në lokalin e paditësit është

bërë nga shtetasi Kujtim Toska, prandaj nuk ka kushte që të penalizohet paditësi për një gjë që nuk e ka kryer.

Me ankim të palës së paditur aktet i kanë kaluar për shqyrtim Gjykatës së Apelit Tiranë, e cila me vendimin nr.160, datë 25.01.2008, ka vendosur:

Ndryshimin e vendimit nr.6802, datë 30.11.2006, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, në këtë mënyrë:

Rrëzimin e padisë së paditësit Sejdin Zëre, si të pabazuar në ligj dhe në prova.Gjykata e apelit arsyeton:Nuk del që në rastin e vjedhjes paditësi të ketë bërë ndonjë njoftim me shkrim për

entin shpërndarës, për dëmtim apo zhdukje nga objekti i tij të matësit të energjisë elektrike dhe personi që akuzohet për vjedhje akuzohet vetëm për kabllin dhe jo për matësin.

Paditësi nuk ka paraqitur asnjë provë që të hedhë poshtë situatën faktike të konstatuar nga inspektorët e Policisë Elektrike ose të vërtetojë se ka përmbushur të gjitha detyrimet e rrjedhura nga ligji dhe aktet nënligjore, që e shkarkojnë atë nga përgjegjësia administrative.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se rekursi i paraqitur nga pala paditëse Sejdin Zëre përmban shkaqe nga ato që parashikohen në nenin 472 i K.Pr.Civile, prandaj vendimi i dhënë nga gjykata e apelit bëhet i cënueshëm.

Në nenin 450 të K.Pr.Civile është përcaktuar:Gjykata që ka dhënë vendimin nuk e pranon ankimin kur:Është paraqitur jashtë afatit;Nuk ndreqen të metat në afatin e caktuar. Në këto raste zbatohen rregullat e

përcaktuara në nenin 157 të këtij Kodi;Është bërë ndaj një vendimi ndaj të cilit nuk lejohet ankim;Është bërë nga një person që nuk legjitimohet të bëjë ankim;Është hequr dorë nga ankimi.Mospranimi i ankimit mund të deklarohet në çdo shkallë gjykimi.Kolegji Civil vlerëson se për sa i përket gjobës, gjykata e apelit ka vepruar në

kundërshtim me nenin 450 të K.Pr.Civile, të cilin e cituam më sipër, sepse pala e paditur ka bërë ankim ndaj një vendimi ndaj të cilit nuk lejohet ankim.

Në nenin 10/2 të ligjit nr.8637, datë 06.07.2000, (i ndryshuar) “Për Policinë Elektrike” është parashikuar si kundravajtje administrative shkelja e konstatuar nga punonjësit e policisë elektrike në lidhje me matësat elektrikë.

Neni 12 i ligjit të mësipërm rregullon rrugën e ankimit administrativ, ku instanca më e lartë që shqyrton ankimin në këtë rast është Drejtoria e Policisë Elektrike Tiranë, e cila i ka lënë në fuqi si procesverbalin e gjobës ashtu edhe atë të dëmit.

Në kohën kur është kryer kjo kundravajtje administrative ka qenë në fuqi ligji nr.7697, datë 07.04.1993, “Për Kundravajtjet Administrative”, i cili në nenin 18/1 përcakton se:

Kundër vendimit të dënimit nga organi administrativ mund të bëhet ankim brënda 5 ditëve nga dita e shpalljes ose njoftimit në gjykatën e rrethit ku është kryer kundravajtja, vendimi i së cilës është i formës së prerë.

50

Kolegji Civil vlerëson se përderisa ligji përkatës nuk shprehet nëse vendimi i gjykatës së shkallës së parë është ose jo i formës së prerë, atëherë gjykatat më të ulëta ishin të detyruara të zbatonin ligjin që rregullonte sferën e kundravajtjeve administrative në përgjithësi, prandaj gjykata e apelit nuk mund ta shqyrtonte vendimin e gjykatës së shkallës së parë në këtë pjesë, pasi ai ishte një vendim i formës së prerë.

Ky është qëndrimi i mbajtur nga Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë në vendimin nr.11, datë 02.10.2009, në të cilin shprehen se:

Në rastet e kundravajtjeve administrative, subjekti ka të drejtën të ngrejë padi në gjykatën e shkallës së parë kundër çdo lloj dënimi administrativ të dhënë nga një organ administrativ, pavarësisht nëse kjo e drejtë është parashikuar ose jo shprehimisht nga ligji i veçantë.

Vendimi i dhënë nga gjykata e shkallës së parë që ka shqyrtuar kundravajtjen administrative është i formës së prerë dhe i pa ankimueshëm, përveç kur ligji i veçantë parashikon shprehimisht të drejtën për ndjekjen e rrugës së zakonshme të ankimit ndaj këtij vendimi gjyqësor në një gjykatë më të lartë.

Ndërsa në rastet kur vendimi i dënimit administrativ është dhënë nga vetë gjykata e shkallës së parë, pala ndërgjyqëse ka të drejtën e ushtrimit të ankimit kundër këtij vendimi në gjykatën më të lartë në rrugë të zakonshme.

I ndodhur në këto rrethana, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë arrin në përfundimin që vendimi nr.160, datë 25.01.2008 i Gjykatës së Apelit Tiranë, në pjesën që i takon procesverbalit të gjobës nr.PE 016749, datë 30.04.2006, duhet të prishet dhe të vendoset pushimi i gjykimi i çështjes në Gjykatën e Lartë, pasi vendimi i dhënë nga gjykata e shkallës së parë është një vendim i pa ankimueshëm.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson që vendimi nr.160, datë 25.01.2008 i Gjykatës së Apelit Tiranë, edhe në pjesën që i përket procesverbalit të dëmit nr.PE 020363, datë 30.04.2006, është i pa bazuar në ligj për arsyet e mëposhtme:

Në nenin 608/1 të K.Civil është përcaktuar se:Personi që në mënyrë të paligjshme dhe me faj, i shkakton tjetrit një dëm në personin

ose pasurinë e tij, detyrohet të dëmshpërblejë dëmin e shkaktuar.Dispozita ligjore e mësipërme kërkon që të plotësohen katër kushte në të njëjtën kohë

që janë: paligjshmëria e veprimeve ose mosveprimeve të personit, ekzistenca e fajit, ekzistenca e dëmit të shkaktuar dhe lidhja shkakësore ndërmjet veprimit, ose mosveprimit të paligjshëm e dëmit të shkaktuar.

Përderisa është e provuar se është vjedhur kablli i linjës elektrike, e cila furnizonte lokalin e paditësit, atëhere del që paditësi nuk ka kryer veprime të paligjshme dhe aq më tepër nuk ekziston faji i tij në shkaktimin e dëmit të pretenduar, prandaj me të drejtë gjykata e shkallës së parë ka arritur në përfundimin se procesverbali i dëmit i nxjerrë nga pala e paditur dhe vendimi që e le në fuqi atë duhet të anullohen.

Duke arsyetuar si më sipër, Kolegji Civil arrin në përfundimin që rekursi i bërë nga pala paditëse Sejdin Zëre është i bazuar në ligj, prandaj vendimi i gjykatës së apelit duhet të prishet, duke u pushuar gjykimi në pjesën që i përket gjobës dhe duke u lënë në fuqi vendimi i gjykatës së shkallës së parë në pjesën që i takon shkaktimit të dëmit.

51

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke u bazuar në nenin 485 të K.Pr.Civile,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.160, datë 25.01.2008, të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe pushimin e gjykimit në Gjykatë të Lartë, për sa i përket gjobës.

Prishjen e vendimit nr.160, datë 25.01.2008, të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.6802, datë 30.11.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, në pjesën që i takon shkaktimit të dëmit.

Tiranë, më 10.01.2012

52


VENDIM



Besnik Imeraj KryesuesEvelina Qirjako AnëtareMajlinda Andrea AnëtareGuxim Zenelaj AnëtarMirela Fana Anëtare


KËRKUES: IDLIR LIMLLARI

TË PADITUR: INSPEKTORIATI NDËRTIMOR URBANISTIK BASHKIA KORÇË

INSPEKTORIATI NDËRTIMOR URBANISTIK KOMBËTAR TIRANË

OBJEKTI:

Anullim i vendimit nr.3, datë 08.07.2011 të Inspektoriatit Ndërtimor Urbanistik Ndërkombëtar

“Për dënim me gjobë” në shumën 180.000 lekë.Baza Ligjore: Neni 62 i K.Pr.Civile.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë, me vendimin nr.2618, datë 10.11.2011 ka vendosur:

Shpalljen e moskompetencës territoriale të Gjykatës së Shkallës së Parë Korçë dhe dërgimin e kërkesë padisë së paditësit dhe akteve bashkangjitur saj, Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, si gjykate kompetente.


pasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Besnik Imeraj; dhe si shqyrtoi çështjen në tërësi pa praninë e palëve, të cilat nuk u paraqitën pa shkaqe të arsyeshme,

V Ë R E N

Ka rezultuar se Inspektoriati Urbanistik Kombëtar pranë Ministrisë Publike, Transportit dhe Telekomunikacionit me vendimin nr.3, datë 08.07.2011 bazuar në nenin 10/1, “a” si dhe në nenin 9/b, pika 1 të ligjit nr.9780, datë 16.07.2007 “Për inspektimin e ndërtimit”, ka dënuar paditësin me gjobë në shumën 200.000 lekë, pasi ka konsumuar kundravajtjen administrative të mos ushtrimit të kontrollit të territorit në fushën e ndërtimit dhe të urbanistikës në lidhje me shkresat 01/1 prot., datë 04.01.2011 dhe nr.01/3 prot., datë 18.02.2011 në lidhje me ndërtimin e një objekti pa leje dhe muri rrethues 8.9 ml.

53

Paditësi duke mos qenë dakord me dënimin administrativ, ka kërkuar gjyqësisht anullimin e këtij vendimi. Përfaqësuesi i palës së paditur INUK Tiranë në seancën përgatitore të datës 10.11.2011 kërkoi deklarimin e moskompetencës territoriale të Gjykatës së Shkallës së Parë Korçë dhe dërgimin e akteve Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, pasi organi që ka nxjerrë aktin që kontestohet, INUK ka qendrën në Tiranë.

Duke arsyetuar sipas kërkesave të nenit 327 të K.Pr.Civile, Gjykata e Shkallës së Parë Korçë ka shpallur mos kompetencën e saj dhe e ka dërguar atë për kompetencë në Gjykatën e Shkallës së Parë Tiranë.

Duke gjetur të pabazuara në ligj pretendimet ngritura në ankimin e veçantë nga pala paditëse, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi i Gjykatës së Shkallës së Parë Korçë duhet të lihet në fuqi pasi është rrjedhojë e zbatimit të drejtë të ligjit.

Ashtu siç edhe ka arsyetuar Gjykata e Shkallës së Parë Korçë, fakti që në rastin objekt gjykimi nuk parashikon ndonjë rregullim specifik të kompetencës territoriale dhe në kushtet kur kemi të bëjmë me një padi me të cilën kundërshtohet një akt administrativ, atëherë për përcaktimin e kompetencës territoriale do t’i referohet dispozitave të Kodit të Procedurës civile, neni 324 e vijues që rregullojnë gjykimin e posaçëm të një mosmarrëveshjeje administrative dhe ku sipas nenit 327 të këtij Kodi është parashikuar se ... Padia kundër një akti administrativ shqyrtohet nga seksioni përkatës i gjykatës në zonën e së cilës ka qendrën organi administrativ ndaj të cilit drejtohet padia”.

Duke qenë se Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar e ka qendrën e tij në Tiranë, kompetente për gjykimin e kësaj çështje është Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 64 të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.2618, datë 10.11.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Korçë.

Tiranë, më 12.01.2012

54


VENDIM



Besnik Imeraj KryesuesEvelina Qirjako AnëtareMajlinda Andrea AnëtareGuxim Zenelaj AnëtarMirela Fana Anëtare


KËRKUESE: MAGDALENA DEDGJONI

E PADITUR: KOMUNA FSHAT MEMALIAJ

PERSON I TRETË: ZVRPP TEPELENË

ZYRA E ADMINISTRIMIT TË TOKAVE

KUNDËR:

Vendimit nr.980, datë 07.11.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër.

OBJEKTI:

Konstatim i pavlefshmërisë absolute të veprimit juridik, procesverbal i datës 27.04.1995 të hartuar nga pala e paditur.

Detyrimi i ZVRPP Tepelenë për çregjistrimin e procesverbalit datë 27.04.1995 dhe regjistrimin e ri

për sipërfaqen 3500 m2 në bashkëpronësi.Baza Ligjore: Neni 59 e 60 i K.Pr.Civile.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, me vendimin nr.980, datë 07.11.2011, ka vendosur:

Nxjerrjen jashtë juridiksionit të çështjes civile nr.961 akti datë 12.09.2011, kundër këtij vendimi lejohet ankim i veçantë në Gjykatën e Lartë Tiranë sipas ligjit.

Kundër vendimit të mësipërm ka ushtruar ankim të veçantë Magdalena Dedgjoni, e cila kërkon prishjen e vendimit të mësipërm dhe kthimin e çështjes për rigjykim duke parashtruar se:

- Objekti i padisë nuk përmban kërkimin e deklarimit të pavlefshëm të Aktit të Marrjes së Tokës në Pronësi.

- Gjykata nuk ka marrë parasysh nenin 92 të K.C. “veprimet juridike të pavlefshme nuk krijojnë asnjë pasojë”.

- Veprimtaria e KV është shqyrtimi i vlefshmërisë së krijimit të titujve të pronësisë.

55

- Padia është ngritur për të gjykuar një situatë të mëvonshme. Në këtë situatë kemi veprimin juridik të shprehur nga procesverbali i Komunës.


pasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Besnik Imeraj; dhe si shqyrtoi çështjen në tërësi; pa praninë e palëve, të cilat nuk u paraqitën në gjykim pa ndonjë shkak të arsyeshëm,

V Ë R E N

Paditësja Magdalena Dedgjoni ka paraqitur pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër kërkesë padinë me objekt: Konstatimin e pavlefshmërisë absolute të veprimit juridik procesverbal i datës 27.04.1995 të hartuar nga pala e paditur. Detyrimi i ZVRPP Tepelenë për çregjistrimin e procesverbalit datë 27.04.1995 dhe regjistrimin e ri për sipërfaqen 3500 m2 në pronësi.

Sipas paditëses ky procesverbal është bërë pengesë që ajo të tërheqë një çertifikatë pronësie për parcelën ku paditësja është bashkëpronare dhe për këtë procesverbal nuk ka pasur dijeni për një veprim juridik të tillë të kryer nga Kryetari i Komunës.

Gjatë zhvillimit të seancës gjyqësore të datës 07.11.2011 gjykata, pasi u njoh me dosjen objekt gjykimi prapësimet e të paditurit, provat bashkangjitur kërkesë padisë, ka çmuar se, në referim të ligjit nr.9948, datë 07.07.2008 “Për shqyrtimin e vlefshmërisë ligjore të krijimit të titujve të pronësisë mbi tokën bujqësore” duke iu referuar neneve 5, 6, 7 e vijues të këtij ligji, pala paditëse nuk ka konsumuar rrugën administrative, sikurse parashikon ligji specifik, shkak i cili e ka çuar në përfundimin që çështja nuk bën pjesë në juridiksionin gjyqësor.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke gjetur të bazuara në ligj pretendimet e ngritura në ankimin e veçantë të palës paditëse, çmon se vendimi i gjykatës së shkallës së parë duhet të prishet dhe çështja të dërgohet në atë gjykatë për vazhdimin e gjykimit.

Siç rezulton qartë nga vetë kërkesë padia, paditësja ka kërkuar që në bazë të nenit 92 të K.Civil të deklarohet si absolutisht i pavlefshëm proces verbali i datës 27.4.1995. Ky lloj kërkimi i paditëses duhet të shqyrtohet nga ana e gjykatës pasi bën pjesë në juridiksionin gjyqësor. Pretendimet e palëve dhe paditë e tyre lidhur me pavlefshmërinë absolute të veprimeve juridike shqyrtohen në çdo rast nga gjykata dhe për ato nuk kërkohet ankimim në rrugë administrative.

Referimi në ligjin nr.9948, datë 07.07.2008 “Për shqyrtimin e vlefshmërisë ligjore të krijimit të titujve të pronësisë mbi tokën bujqësore”, që gjykata e shkallës së parë ka bërë në arsyetimin e vendimit të saj është tërësisht i gabuar. Është e vërtetë që ligjvënësi në ligjin e mësipërm ka parashikuar strukturat shtetërore për shqyrtimin e vlefshmërisë ligjore të dhënies së tokës në pronësi, por rasti objekt gjykimi nuk ka asnjë lidhje me objektin e këtij ligji. Paditësja për të kërkuar pavlefshmërinë e proces verbalit të datës 27.04.1995 nuk ka pasur dhe nuk ka asnjë mundësi t’i drejtohet ndonjë organi administrativ përveçse gjykatës së rrethit, e cila duhet të shqyrtojë dhe të shprehet lidhur me themelin e çështjes.

PËR KËTO ARSYE


V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.980, datë 07.11.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër dhe dërgimin e çështjes në atë gjykatë për vazhdimin e gjykimit.

Tiranë, më 12.01.2012

56


VENDIM



Besnik Imeraj KryesuesEvelina Qirjako AnëtarMajlinda Andrea AnëtareMirela Fana AnëtareGuxim Zenelaj Anëtar


PADITËS: QAZIM KOLECI, ARJAN KOLECI, MIMOZA PUPLA (KOLECI), GENCI KOLECI.

TË PADITUR: ZYRA QËNDRORE E REGJISTRIMIT TË PASURIVE TË PALUAJTSHME,

ZYRA VENDORE E REGJISTRIMIT TË PASURIVE TË PALUAJTSHME TIRANË

LILIANA MERO (HOXHA), ALTIN MERO, FATIME VOGLI, VJOLLCA QATIPI.

PERSONI I TRETË: SHOQËRIA "SPEED" SH.P.K.

OBJKTI I PADISË:

Shfuqizimin e aktit administrativ, Urdhrit nr.180, datë 12.03.2008, me nr.1033/3 Prot, të Zyrës Qendrore të R.P.P.

Regjistrimin në Regjistrin e Zyrës Vendore të R.P.P. Tiranë të pasurisë truall me sip.1050 m2 ndodhur në zonën kadastrale 8370,

në emër të trashëgimtarëve të Halim Hoxha (Herrit), sipas Akt – Njoftunisë të Gjykatës Paqtuese Tiranë nr.182, datë 06.11.1933

dhe Vendimit të Gjykatës së Rrethit Tiranë nr.1972, datë 20.03.2007 (Dëshmi e Trashëgimisë) dhe të gjithë veprimeve juridike të tjera mbi pronën.

Sigurimin e padisë duke ruajtur kufizimet e pronës të kryera nga Z.Q.R.P.P. dhe Z.V.R.P.P. mbi regjistrimin e kryer në volumin nr 8, faqe 70,

dhe regjistrimet e kryera në vijim të tij volumi 9, faqe 1, deri volumi 9, faqe 5.Regjistrimin e padisë në Z.V.R.P.P. Tiranë.

Baza Ligjore: Neni 32/1, 153, 154 i Kodit të Procedurës Civile,Neni 10 e 24 i Ligjit nr.7843, datë 13.07.1994, "Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme"

i ndryshuar dhe aktet nënligjore në zbatim të tij;Nenet 192-197 të Ligjit nr.7850, datë 29.04.1994, "Kodi Civil i Republikës së Shqipërisë",

Ligji nr.8485, datë 12.05.1999, "Kodi i Procedurave Administrative", Udhëzimi nr.01, datë 31.01.2007 i Këshillit të Ministrave

"Për procedurat e regjistrimit në Zyrat e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme".

57

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë me vendimin nr.10382, datë 02.12.2008, ka vendosur:

Rrëzimin e padisë, si të pambështetur në prova dhe në ligj.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.399, datë 09.03.2010, ka vendosur: Lënien në fuqi të vendimit nr.10382, datë 02.12.2008 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

Kundër këtij vendimi kanë bërë rekurs paditësit, të cilët kërkojnë prishjen e tij, duke parashtruar këto shkaqe:

- Pala paditëse ka plotësuar kërkesat që parashikojnë nenet 192-197 të K.Civil, ligji nr.7843, datë 13.07.1994, “Për procedurat e regjistrimit në zyrat e regjistrimit të pasurive të paluajtshme”.

- Pas regjistrimit të së gjitha transaksioneve, zënies së truallit për ndërtime publike, sipërfaqja prej 1050 m2 është sipërfaqe me kufitarët përkatës dhe që është regjistruar në kundërshtim me ligjin në vitin 1994 në emër të trashëgimtarëve të Qazim e Shaban Herri. Pra kjo pronë në kundërshtim me atë që ka pretenduar Z.Q.R.P.P. në aktin e saj i ka kufijtë e përcaktuar.

- Z.R.P.P. nuk ka bërë regjistrimin për shkak se ka mbivendosje midis pronave, por se të dhënat nuk janë të plota e se nuk janë paraqitur minimalisht kufijtë dhe pozicioni gjeografik i pasurisë.

- Gjykata e apelit nuk mori parasysh kërkesën për ripërsëritjen e hetimit gjyqësor, edhe pse paraqitëm prova të reja. Vendimi i i A.K.K.P., datë 22.12.2008 ka shfuqizuar vendimin nr.146, datë 26.06.1995 të K.K.K.P., ku pranohet se origjina e pronës është nga Akt Njoftunia e vitit 1933.


pasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Besnik Imeraj; Av. Liljana Ruli, që kërkoi prishjen e dy vendimeve dhe dërgimin e çështjes për rigjykim në Gjykatën e Shkallës së Parë Tiranë; Av. E.Hicka e A.Salati, që kërkuan lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë; dhe si shqyrtoi në tërësi çështjen,

V Ë R E N

Rezulton se trashëgimlënësi Halim Herri ka vërtetuar me Akt Njoftuninë të Gjyqit të Paqit Tiranë nr.182, datë 06.11.1933, se është pronar i një pasurie të ndodhur në Tiranë në Lagjen “Abdulla Bej”, Rruga e Fiqve, të përbërë nga një shtëpi, oborr pjesë pusi e pesë dylym baçe, me kufizimet përkatëse.

Nga trashëgimlënësi Halim Herri Hoxha dhe trashëgimtarët e tij më pas janë kryer veprime juridike, kontrata shitjeje, në vitet 1930, 1940, etj.

Në vitin 1937, sipas aktit publik nr.13290/7837 Halim Herri i ka shitur Gjystina Frano Gjetës nga kjo pronë një sipërfaqe trualli me kufij të përcaktuar.

Në datën 18/05/1937, Halim Herri i ka shitur Mehmet Agalliut me aktin publik nr.rep. 13515 dhe kol.7963, një shtëpi të përbërë prej një kulle, tre oda, një gjelltore e një hajat, oborr e pjesë pusi me kufizime të njohura.

Në vitin 1932, për shkak të një huaje të marrë nga Halim Herri është vënë sekuestër mbi këtë pronë në favor të Hysen Fagut një sipërfaqe trualli rreth një dynym.

Kjo sipërfaqe në ekzekutim të detyrimit ka kaluar në pronësi të Hysen Fagut, i cili ia ka shitur Fadil Petrelës. Me aktin publik të datës 31/10/1941, me nr.19170 rep., Fadil Petrela këtë sipërfaqe trualli ia ka shitur dy djemve të Halim Herrit, Qazim e Shaban Herri.

58

Pala paditëse, me pretendimin se nga e gjithë sipërfaqja kanë mbetur 1050 m2 e cila duhet të regjistrohet në emër të trashëgimtarëve të trashëgimlënësit Halim Herri, i është drejtuar Z.R.P.P. dhe kjo e fundit, me Urdhrin nr.180, datë 12.03.2008, ka vendosur të refuzojë kërkesën për regjistrimin e Akt Njoftunisë së Gjykatës Paqtuese Tiranë nr.182, datë 06.11.1933 dhe dëshmisë së trashëgimisë nr.1972, datë 20.03.2007.

Nga ana tjetër, me Akt Njoftuninë nr.283, datë 03.11.1941, Qazim e Shaban Herri kanë vërtetuar mbi një truall të tyre në Lagjen “Abdulla Bej” të Tiranës se kanë ndërtuar dy shtëpi dhe kanë zmadhuar e kthyer në banesë një dyqan. Mbi bazën e kësaj Akt Njoftunie, të paditurit trashëgimtarë të tyre kanë bërë regjistrimin e parë në Z.R.P.P.

Mbi bazën e ankimit të paditësave, Z.Q.R.P.P. ka konstatuar parregullsi në regjistrim, pasi Akt Njoftunia e vitit 1941 është fotokopje, në një kohë që duhet origjinale dhe se kjo Akt Njoftuni nuk ka vlerë për truallin por vetëm për shtëpitë pasi nuk ka origjinë prone, nuk ka plan vendosje dhe plan rilevimi, se regjistrimi i truallit nuk është bërë në përputhje me nenin 24 /a të ligjit nr.7843, datë 13.07.1994, në kohën që është bërë regjistrimi i pasurisë dhe për këto arsye Z.Q.P.P. me shkresën nr.3309/1, datë 14.09.2007, ka urdhëruar: a) Detyrimin e Z.V.R.P.P. Tiranë të kufizojë veprimet mbi regjistrimin e kryer. Dhe për këtë regjistrim, pas ankimit administrativ, paditësit i janë drejtuar gjykatës.

Me arsyetimin se nga tërësia e fakteve del e provuar se konflikti midis palëve është një konflikt pronësie që paditësit pretendojnë se rrjedh nga trashëgimia në të cilën ata kanë pjesën e tyre takuese, porse zgjidhjen e çështjes e kërkojnë në rrugë administrative, Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë ka vendosur të rrëzojë kërkesë padinë, vendim i cili është lënë në fuqi edhe nga Gjykata e Apelit Tiranë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke gjetur të pabazuara në ligj pretendimet e ngritura në rekurs nga pala paditëse, çmon se vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë duhet të lihet në fuqi.

Paditësat i janë drejtuar gjykatës duke kërkuar anullimin e aktit administrativ, urdhërit nr.180, datë 12.03.2008 të Z.V.P.P. Tiranë. Me anë të këtij akti administrativ, paditësave ju është refuzuar kërkesa për të regjistruar Akt Njoftuninë nr.182, datë 06.11.1933, si dhe dëshminë e trashëgimisë të nxjerrë nga Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë në datë 20.03.2007.

Kolegji Civil çmon se me të drejtë nga ana e kryeregjistruesit të Z.V.P.P. Tiranë është refuzuar regjistrimi i këtij Akti Njoftunie për arsye se:

Së pari, Akt Njoftunia që paditësit kanë kërkuar të regjistrojnë në vetvete nuk është gjë tjetër veç një vërtetim juridik të faktit se i ndjeri Halim Herri ka në pronësi një shtëpi të përbërë nga një kullë, tre oda, një gjelltore, oborr, pjesë pusi e pesë dynym baçe, me kufizimet përkatëse. Duke qenë se kemi të bëjmë me një vërtetim të faktit juridik, nga ana e Z.V.P.P. nuk mund të realizohej regjistrimi i saj pasi ndodhemi përpara ndalimeve të parashikura nga dispozita e nenit 193/3 të K.Civil, sipas të cilit “vërtetimi gjyqësor i faktit të pronësisë nuk regjistrohet”.

Së dyti, pala paditëse, në kërkesën drejtuar Z.V.P.P. Tiranë, ka kërkuar të regjistrojë Aktin E Njoftunisë të vitit 1933, por ndërkohë që sipas këtij Akt Njoftunie rezulton se trashëgimlënësi Halim Ferri ka pasur në pronësi disa prona, nga ana e paditësave është kërkuar të regjistrohet vetëm një sipërfaqe prej 1050 m2 që është shumë më pak se pronat e përcaktuara në Aktin e Njoftunisë, një tjetër shkak ky ligjor që nuk mund ta lejonte Z.V.P.P. të realizonte këtë regjistrim.

Së treti, siç del qartë edhe nga përgjigja e Z.V.P.P. Tiranë por edhe nga sa kanë pranuar vetë palët në gjykim, e njëjta pronë që paditësat kërkojnë të regjistrohet në emër të tyre, në zyrën e regjistrimit të pasurive është regjistruar në emër të Qazim e Shaban Herrit sipas Aktit të Njoftunisë të datës 03.11.1941.

59

Ndodhur përpara kësaj rrethane, nëse Z.V.P.P. Tiranë do të kishte regjistruar pronën sipas kërkesës së paditësave, ky veprim do të vinte ndesh me piken 5/c të udhëzimit nr.01, datë 31.01.2007 të K.Ministrave, sipas të cilit nuk mund të realizohet regjistrimi i pronave në rastet e mbivendosjes së tyre.

Ashtu siç me të drejtë kanë arsyetuar dy gjykatat e faktit, edhe Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se padia e paditësave duhet të rrëzohet. Edhe pse në fakt konflikti ndërmjet palëve ndërgjyqëse është një konflikt pronësie që paditësat pretendojnë se rrjedh nga trashëgimia, paditësat kanë kërkuar që zgjidhja e tij të realizohej në rrugë administrative, ndërkohë që duhet të kishin ngritur një padi themeli.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485 (a) të K.Pr.Civile,

V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.399, datë 09.03.2010 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

Tiranë, më 12.01.2012

60


VENDIM



Besnik Imeraj KryesuesEvelina Qirjako AnëtareMajlinda Andrea Anëtare Mirela Fana AnëtareGuxim Zenelaj Anëtar


PADITËS: AUTORITETI PORTUAL DURRËS

TË PADITUR: DREJTORIA RAJONALE TATIMORE TIRANË

DREJTORIA E APELIMIT TATIMOR TIRANË

OBJEKTI:

Anullimin e vendimit nr.21308/1, datë 18.02.2011 të Drejtorisë së Apelimit Tatimor Tiranë.

Anullimin e aktit administrativ Njoftim Vlerësimi për detyrimet tatimore nr.25990/4, datë 15.10.2010,

me vlerë totale detyrimi prej 154.314.346 lekë (detyrime të rivlerësuar+gjoba) të nxjerrë nga

Drejtoria Rajonale Tatimore Njësia e Tatimpaguesve të Mëdhenj në mbështetje të raportit të kontrollit nr.25990/4, datë 15.10.2010.

Rregullimi i pasojave të sjella nga akti administrativ nr.25990/4 prot., datë 15.10.2010, duke detyruar

Drejtorinë Rajonale Tatimore NJTM t’i kthejë Autoritetit Portual Durrës shumën prej 104.591.946 lekë si detyrim i rivlerësuar

plus interesat të paguara paraprakisht nga Autoriteti Portual Durrës, si dhe tepricën kreditore të TVSH

para ushtrimit të kontrollit në shumën 2907547 lekë, si dhe anullimin e të gjithë gjobave të rivlerësuara automatikisht nga SIT

(përkatësisht 20085726), të cilat kanë rrjedhur si rezultat i regjistrimit të detyrimeve të parashikuara me pa të drejtë

në raport kontrollin nr.25990/4, datë 15.10.2010.Baza Ligjore: Nenet 31, 32, 41, 43, 106, 153,

324/a, 325, 328, 331 të K.Pr.Civile; Ligji nr.9920, datë 19.05.2008, “Për procedurat tatimore në RSH”;

Udhëzimi i Ministrit të Financave nr.24, datë 02.09.2008, “Për procedurat tatimore në RSH”;

Ligji nr.7928, datë 27.04.1998, “Për tatimin mbi vlerën e shtuar”;

61

Udhëzimi i Ministrisë së Financave nr.17, datë 13.05.2008, “Për tatimin mbi vlerën e shtuar”;

Ligji nr.9130, datë 08.09.2003, “Për Autoritetin portual”; Ligji nr.9251, datë 08.07.2004, “Kodi Detar i RSH”.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.8361 akti, datë 16.06.2011, ka vendosur:

Rrëzimin e kërkesës së përfaqësuesit të të paditurit Drejtoria e Apelimit Tatimor pranë Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve Tiranë për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor si të pabazuar në ligj dhe në prova .”

Kundër vendimit nr.8361 akti, datë 16.06.2011, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, ka paraqitur ankim pala e paditur, Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve, duke pretenduar se:

- Padia është ngritur në kundërshtim me nenet 137/3 të K.Pr.Administrative, nenit 328 të K.Pr.Civile, si dhe nenit 38 dhe 107/4 të ligjit nr.9920, datë 19.05.2008, “Për procedurat tatimore në RSH”, pasi ankimuesi nuk mund t’i drejtohet gjykatës pa ezauruar ankimin administrativ. Rekursi administrativ nuk është ezauruar për sa kohë ankuesi nuk ka përmbushur detyrimin ligjor të paraqitjes në afat të ankimit për të mundësuar shqyrtimin e tij në rrugë administrative.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Majlinda Andrea; dëgjoi përfaqësuesen e paditësit, juristen Rudina Bërxulli, e cila kërkoi lënien në fuqi të vendimit; pasi e analizoi e diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

I. Rrethanat e çështjes

1. Nga shqyrtimi i materialeve të dosjes gjyqësore rezulton e provuar se paditësi “Autoriteti Portual Durrës” është një person juridik publik, i cili i ushtron funksionet e tij në bazë të ligjit nr.9130, datë 08.09.2003 “Për Autoritetin Portual” dhe VKM nr.596, datë 10.09.2004 “Për miratimin e Statusit të Autoritetit Portual Durrës dhe riorganizimin e tij”.

2. Pala paditëse ka si objekt të veprimtarisë së saj, kryerjen e shërbimeve të ndryshme portuale, shërbime që i ofrohen subjekteve të ndryshme publikë e privatë, kundrejt pagesës së tarifave të miratuara e të publikuara, nëpërmjet lidhjes së kontratave me subjektet.

3. Nga ana e Drejtorisë Rajonale, Njësia e Tatimpaguesve të Mëdhenj, është ushtruar pranë palës paditëse kontrolli tatimor për periudhën Janar-Gusht 2010, mbi bazën e autorizimit të lëshuar me shkresën nr.25990, datë 22.09.2010 dhe program kontrollit të miratuar.

4. Në përfundim të kontrollit palës paditëse, Autoritetit Portual Durrës, i është dërguar “Njoftim vlerësimi për detyrimet tatimore” nr.25990/4, datë 15.10.2010, ku pasqyrohej detyrimi në shumën 154.314.346 lekë, nga të cilat detyrime të rivlerësuara 102.876.229 lekë + gjoba 51.438.117 lekë. Pas regjistrimit të detyrimeve në sistem, janë gjeneruar prej sistemit dhe interesat për pagesa të vonuara të TVSH-së për periudhën Janar-Gusht 2010 në shumën 4.623.263 lekë + gjobat e TVSH në shumën 20.085.726 lekë.

5. Duke i konsideruar të padrejta dhe të pabazuara në ligj detyrimet, pala paditëse ka ankimuar në rrugë administrative, duke ju drejtuar Drejtorisë së Apelimit Tatimor në rrugë postare, më datë 17.11.2010.

62

6. Ankimi i paraqitur nga pala paditëse nuk është pranuar nga Drejtoria e Apelimit Tatimor, e cila me vendimin e dërguar me shkresën nr.21308/1, datë 18.02.2011, ka konsideruar të papranueshëm ankimin, pasi ka kaluar afati i ankimit administrativ tatimor.

7. Paditësi i është drejtuar gjykatës me padinë e mësipërme duke kërkuar anullimin e aktit administrativ dhe rregullimin e pasojave të ardhura prej tij. Paditësi e ka tentuar rekursin administrativ pranë Drejtorisë së Apelimit Tatimor (DAT) me ankim administrativ nr.347/1, datë 17.11.2010, por DAT e ka konsideruar ankimin të papranueshëm pasi është paraqitur përtej afatit 30 ditor të përcaktuar nga ligji.

8. Në seancën gjyqësore të datës 27.05.2011, nga ana e përfaqësuesit të të paditurit është kërkuar nxjerrja e çështjes objekt gjykimi jashtë juridiksionit gjyqësor, me pretendimin se paditësi nuk mund t’i drejtohet gjykatës pa ezauruar rrugën e ankimit administrativ.

9. Në përfundim të gjykimit, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.8361 akti, datë 16.06.2011, ka vendosur:

“Rrëzimin e kërkesës së përfaqësuesit të të paditurit Drejtoria e Apelimit Tatimor pranë Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve Tiranë për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor si të pabazuar në ligj dhe në prova”.

10. Kundër vendimit nr.8361 akti, datë 16.06.2011, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, ka paraqitur ankim pala e paditur, Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve, duke pretenduar prishjen e vendimit dhe nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor, për shkaqet paraqitura në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

II. Ligji i zbatueshëm

11. Dispozitat e kodit të Procedurës Civile, dispozitat e ligjit nr.9920, datë 19.05.2008, “Për procedurat Tatimore në Republikën e Shqipërisë”.

11.1. Neni 59 i K.Pr.Civile, “Gjykata në çdo fazë dhe shkallë të gjykimit, qoftë edhe kryesisht, merr në shqyrtim nëse çështja që shqyrton, bën pjesë në juridiksionin gjyqësor apo në atë administrativ.

Kundër vendimit të dhënë për një rast të tillë, mund të bëhet ankim i veçantë në Gjykatën e Lartë”.

11.2. Neni 106 i ligjit nr.9920, datë 19.05.2008: 1. Tatimpaguesi mund të ankimojë kundër çdo njoftim vlerësimi, çdo vendimi që

ndikon në detyrimin e tij tatimor, çdo kërkese për rimbursim ose lehtësim tatimor, ose çdo akti ekzekutiv të posaçëm tatimor, në lidhje me tatimpaguesin.

2. Ankimi bëhet me shkrim dhe në formën e parashikuar në zbatim të këtij ligji, me udhëzim të Ministrit të Financave.

3. Tatimpaguesi e dorëzon ankimin në drejtorinë e apelimit tatimor brenda 30 ditëve kalendarike nga data kur vlerësimi ose vendimi i administratës tatimore është marrë ose vlerësohet të jetë marrë nga tatimpaguesi.

4. Drejtoria e apelimit i dërgon një kopje të ankimit administratës tatimore, që ka nxjerrë vlerësimin tatimor ose vendimin, objekt të ankimit tatimor.

III. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson

12. Se vendimi nr.8361 akti, datë 16.06.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, është marrë në zbatim të drejtë të ligjit material dhe atij procedural, dhe si i tillë ai duhet të lihet në fuqi.

13. Ky Kolegj vlerëson se ankimi i veçantë i paraqitur nga pala e paditur, Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve, nuk përmban shkaqe ligjore nga ato të parashikuara në nenin 472 të K.Pr.Civile, të cilat e bëjnë të cënueshëm vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

63

14. Ka rezultuar gjatë gjykimit se paditësi ka marrë dijeni për Njoftim Vlerësimin Tatimor objekt gjykimi nr.25990/4, datë 15.10.2010, në datë 18.10.2010, fakt ky i provuar në gjykim si nga libri i protokollit i administruar në gjykim me cilësinë e provës, ashtu edhe nga shkresa nr.125/1, datë 21.03.2011 e Postës Shqiptare Filiali Durrës, e cila konfirmon si datë mbërritje të aktit të mësipërm datën 18.10.2010.

15. Nga aktet e dosjes ka rezultuar fakti se paditësi ka paraqitur ankimin e tij administrativ ndaj aktit të mësipërm në datën 17.11.2010 që është dita e fundit e afatit ligjor 30 ditor e parashikuar në ligj.

16. Nga gjykimi rezultoi se dita e fundit të afatit 30 ditor është data 16.11.2010 por rezulton se kjo datë është festë zyrtare dhe në bazë të ligjit, konkretisht nenit 148 të K.Pr.Civile, afati në këtë rast mbaron ditën e punës që vjen pas ditës së pushimit.

17. Drejtoria e Apelimit Tatimor pranë Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve Tiranë ka gabuar duke refuzuar të marrë në shqyrtim rekursin/ankimin administrativ të Autoritetit Portual Durrës, me arsyetimin se është paraqitur jashtë afatit 30 ditor të parashikuar nga nenet 137/3 të K.Pr.Administrative, nenit 328 të K.Pr.Civile, si dhe nenit 38 dhe 107/4 të ligjit nr.9920, datë 19.05.2008 “Për procedurat tatimore në RSH”.

18. Sikundër është provuar qartë gjatë gjykimit, paditësi ka marrë dijeni për aktin administrativ që ankimon (Vlerësimin Tatimor objekt gjykimi nr.25990/4, datë 15.10.2010), në datë 18.10.2010, fakt ky i provuar në gjykim si nga libri i protokollit i administruar në gjykim me cilësinë e provës ashtu edhe nga shkresa nr.125/1, datë 21.03.2011 e Postës Shqiptare Filiali Durrës, e cila konfirmon si datë mbërritje të aktit të mësipërm datën 18.10.2010.

19. Afati 30 ditor i parashikuar nga ligji për ankimin mbaronte më datë 16.11.2010, i cili ka rezultuar festa e Kurban Bajramit. Rrjedhimisht, e nesërmja, data 17.11.2010 është dita e fundit në bazë të paragrafit të fundit të nenit 148 të K.Pr.Civile. Kjo ka qenë dhe dita kur është dorëzuar ankimi, gjë që pranohet dhe nga Drejtoria e Apelimit Tatimor pranë Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve.

20. Në këto kushte, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë që nuk ka nxjerrë çështjen jashtë juridiksionit gjyqësor është i drejtë dhe i bazuar në ligj dhe si i tillë ai duhet të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/a të K.Pr.Civile,

V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.8361, datë 16.06.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Tiranë, më 12.01.2012

64


VENDIM



Besnik Imeraj KryesuesMajlinda Andrea AnëtareGuxim Zenelaj AnëtarEvelina Qirjako AnëtareMirela Fana Anëtare


PADITËS: SHOQËRIA “AKL 2003” SH.P.K, POGRADEC.

I PADITUR: DEGA E TATIM TAKSAVE POGRADEC

OBJEKTI:

Shfuqizimin e aktit administrativ - njoftim vlerësimi me nr.1388, datë 03.10.2006

të nxjerrë nga Dega e Tatim Taksave Pogradec.Baza Ligjore: Nenet 32/a, 154 të K.Pr.Civile,

Neni 118 e vijues të K.Pr.Administrative, neni 55 i ligjit 8560, datë 22.12.1999 “Për Procedurat Tatimore në R.SH”,

Udhëzimi nr.2, datë 30.1.2006 i M.Financës pika 4/1, 4/2.

Gjykata e Shkallës së Parë Korçë, me vendimin nr.797, datë 26.03.2007 ka vendosur:Pranimin e kërkesë padisë.Anullimin e aktit administrativ–njoftim vlerësimi me nr.1388, datë 03.10.2006, të nxjerrë nga Dega e Tatim Taksave Pogradec.

Gjykata e Apelit Korçë, me vendimin nr.279, datë 12.07.2007 ka vendosur: Lënien në fuqi të vendimit nr.797, datë 26.03.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit, në bazë të nenit 472 të K.Pr.Civile ka bërë rekurs pala e paditur Dega e Tatim Taksave Pogradec.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Majlinda Andrea; në mungesë të palëve; pasi analizoi dhe diskutoi çështjen në tërësi,

65

V Ë R E N


1. Nga materialet e çështjes rezulton se pala paditëse, Shoqëria tregtare “AKL 2003” sh.p.k ushtron aktivitet në fushën e tregtimit të artikujve të ndryshëm eksporte–importe mallrash të ndryshme, transport pasagjerësh, pika servisi, etj.

2. Në muajin Tetor 2006, pala e paditur Dega e Tatim Taksave Pogradec ka ushtruar kontroll pranë palës paditëse lidhur me aktivitetin ekonomiko financiar për vitin 2004.

3. Në bazë të akt kontrollit, pala e paditur ka nxjerrë “Njoftim Vlerësimin Tatimor nr.1388, datë 3.10.2006, sipas të cilit pala paditëse detyrohet të paguajë shumën e përgjithshme prej 2.340.480 lekë.

4. Detyrimi i mësipërm është llogaritur mbi bazën e tatim fitimit në principal prej 261.125 lekë, interesa plus gjoba për tatim fitimin në shumën 315.961 lekë, si dhe mbi tatimin mbi vlerën e shtuar në shumën 206.900 lekë, interes plus gjoba për TVSH në shumën 1.554.494 lekë.

5. Sipas aktit të njoftimit të vlerësimit tatimor dhe raportit të kontrollit që ka shërbyer si bazë për nxjerrjen e tij, ka rezultuar se gjatë kontrollit të aktivitetit ekonomik të palës paditëse për vitin 2004 janë konstatuar 7 fatura me diferenca midis dëftesave tatimore dhe vlerës totale të faturës për një vlerë prej 261.125 lekë.

6. Akti i mësipërm, Njoftim – Vlerësimi për Tatimet nr.1388, datë 03.10.2006, është kundërshtuar nga pala paditëse në rrugë administrative, fillimisht pranë Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve, e cila me vendimin nr.10564/1 prot., datë 22.11.2006, ka lënë në fuqi detyrimin e pasqyruar në Njoftim – Vlerësimi për Tatimet nr.1388, datë 03.10.2006.

7. Gjithashtu pas ankimimit të vendimit të DPT, Komisioni i Apelimit Tatimor pranë Ministrisë së Financave, me vendimin nr.764, datë 26.12.2006 ka lënë në fuqi vendimin e Drejtorisë së Përgjithshme e Tatimeve, nr.10564/1 prot, datë 22.11.2006.

8. Pala paditëse, duke pretenduar se detyrimi i përllogaritur në ngarkim të saj është i pabazuar pasi diferencat e konstatuara ndërmjet dëftesës tatimore dhe vlerës totale të faturës janë rezultat i gabimeve aritmetike dhe se diferencat pranueshme, ka paraqitur padinë objekt gjykimi, duke kërkuar shfuqizimin e aktit administrativ njoftim vlerësimin me nr.1388, datë 03.10.2006 të nxjerrë nga Dega Tatim Taksave Pogradec.

9. Gjykata e Shkallës së Parë Korçë, me vendimin nr.797, datë 26.03.2007, ka pranuar padinë e palës paditëse dhe ka anulluar aktin administrativ njoftim vlerësimi me nr.1388, datë 03.10.2006, të nxjerrë nga Dega e Tatim Taksave Pogradec.

9.1. Gjykata, e cila ka pranuar pretendimet e palës paditëse, ka arsyetuar ndër të tjera se: “Arsyeja mbi bazën e të cilës pala e paditur ka nxjerrë aktin administrativ objekt gjykimi, ka të bëjë me faktin që nga disa qindra fatura të kontrolluara, shtatë prej tyre kanë rezultuar me diferenca midis dëftesave tatimore dhe vlerave totale të faturës, çka është konsideruar si fshehje e të ardhurave të realizuara (për diferencat). Lidhur me sa më sipër gjykata e gjen të drejtë pretendimin e palës paditëse se për shkak të numrit të papërfillshëm që ato zënë në raport me numrin e përgjithshëm të faturave të kontrolluara, diferencat e konstatuara për to, kanë ardhur si rezultat i gabimeve aritmetikore për shkak të aktivitetit të ngjeshur(të shitjeve me pakicë) që pala paditëse ka realizuar gjatë periudhës Janar-Shkurt 2004......Argumentimi i mësipërm, sipas të cilit diferencat midis faturës tatimore dhe dëftesave tatimore nuk përfaqëson fshehje të ardhurash por gabime aritmetikore apo humbje gjatë peshimit të mallit pjesë-pjesë, përforcohet edhe nga fakti që dy prej faturave të gjetura me diferenca (faturat 2 dhe 9 sipas akt kontrollit), kanë dalë me diferenca pozitive......Është e palogjikshme të mendohet që diferencat që kanë ardhur për një shkak të ndryshëm nga ai i gabimit në llogaritje, përderisa ato rëndojnë pozitën e vetë subjektit, i cili për shkak të këtij gabimi

66

detyrohet dhe paguan në fakt një detyrim tatimor më të lartë dhe që nuk i përgjigjet sasisë reale të mallit të shitur...”.

10. Mbi ankimin e palës së paditur, Dega e Tatim Taksave Pogradec, Gjykata e Apelit Korçë, me vendimin nr.279, datë 12.07.2007, ka lënë në fuqi vendimin nr.797, datë 26.03.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë, duke mbajtur të njëjtën linjë arsyetimi si gjykata e shkallës së parë.

11. Pala e paditur, Dega e Tatim Taksave Pogradec, ka ushtruar rekurs kundër vendimit të gjykatës së apelit, duke kërkuar prishjen e tij për shkaqet e parashtruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.


12. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile dhe ato të ligjit nr.8711, datë 15.12.2000 “Për disa ndryshime në ligjin nr.8438, datë 28.12.1998” “Për tatimin mbi të ardhurat”, në të cilat është parashikuar:

12.1 Neni 14 i K.Pr.Civile: “Gjykata ka për detyrë të kryejë një hetim gjyqësor të plotë dhe të gjithanshëm në përputhje me ligjin”.

12.2. Neni 16 I K.Pr.Civile: “Gjykata zgjidh mosmarrëveshjen në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi, që janë të detyrueshme të zbatohen prej saj. Ajo bën një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen, pa u lidhur me përcaktimin që mund të propozojnë palët”.

12.3 Neni 29 i K.Pr.Civile: “Gjykata mbështet vendimin në provat e paraqitura nga palët ose nga prokurori, të marra në seancë gjyqësore.

Gjykata çmon provat që ndodhen në aktet, në bazë të bindjes së saj të brendshme, të formuar nga shqyrtimi në tërësinë e tyre i rrethanave të çështjes”.

12.4 Neni 5 i ligjit nr.8711, datë 15.12.2000; Neni 31 "Shkeljet" ndryshohet si vijon:"Kundërvajtjet administrative.Veprimet apo mosveprimet e mëposhtme, sipas Kreut III të këtij ligji, kur nuk

përbëjnë vepër penale, janë kundërvajtje administrative:a) Mospasqyrimi i saktë i të ardhurave dhe shpenzimeve nga veprimtaria me efekt

në rezultatin financiar.b) Falsifikimi i të dhënave dhe i dokumentacionit për të ardhurat dhe shpenzimet.c) Mosparaqitja brenda afatit kohor e deklaratës tatimore dhe e bilancit kontabël së

bashku me anekset e tij.ç) Mosrespektimi i afatit të përcaktuar në këtë ligj për pagimin e tatimit.d) Mbajtja e gabuar e llogarive, pa pasoja në rezultatin financiar".

III. Kolegji Civil I Gjykatës Së Lartë Vlerëson

13. Se pretendimet e parashtruara në rekursin paraqitur nga pala e paditur përbëjnë shkaqe ligjore në kuptim të nenit 472 të Kodit të Procedurës Civile që të çojnë në cënimin e vendimit nr.279, datë 12.07.2007 të Gjykatës së Apelit Korçë.

14. Të dyja gjykatat kanë pranuar në mënyrë alogjike dhe pa asnjë argument ligjor se faturat e konstatuara me diferenca janë të papërfillshme në raport me numrin e përgjithshëm të faturave të kontrolluara dhe se diferencat e rezultuara kanë ardhur si rezultat i gabimeve aritmetike.

15. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke shqyrtuar aktet e ndodhura në dosje, gjykimet në tërësinë e tyre, pretendimet e prapësimet e palëve, vendimet e gjykatave, si dhe pretendimet në rekurs, arrin në përfundimin se nga gjykatat nuk kanë respektuar ligjin në marrjen e vendimeve.

67

16. Gjykatat, pa u sqaruar disa rrethana që lidhen me gjykimin e çështjes, të cilat kërkojnë përgjigje nisur edhe nga pretendimet e palëve, kanë gabuar në arsyetimin dhe zgjidhjen e çështjes.

17. Gjykatat në kundërshtim me kërkesat e normave procedurale, nuk kanë kryer “një hetim gjyqësor të plotë dhe të gjithanshëm në përputhje me ligjin” (neni 14), si dhe nuk kanë bërë një analizë tërësore dhe objektive të provave (neni 126).

18. Kështu gjykata nuk ka arsyetuar se përse ka pranuar pretendimin e paditësit kur ka pranuar se diferencat kanë ardhur si rezultat i gabimeve të ardhura nga peshimi i mallit, pa shpjeguar se çfarë malli ishte ai që përmbanin faturat, a ishte nga ai lloj malli që mund të kishte firo.

19. Për t’iu dhënë përgjigje këtyre problemeve gjykata duhet të hetonte, bazuar në analizën e plotë të provave të administruara, në lidhje me llojin e mallit që pasqyronte fatura, për arsyen se nga kishin dalë diferencat, a kishin ndikuar këto diferenca në rezultatin financiar të subjektit për periudhën e kontrolluar nga pala e paditur.

20. Sjellim në vëmendje të gjykatës së apelit, e cila kishte për detyrë që, në kushtet e një vendimi të dhënë jo mbështetur mbi analizë të plotë të provave, të hetonte vetë në mënyrë më të plotë, duke i dhënë përgjigje nisur nga analiza e provave dhe interpretimi i dispozitave të ligjit, pretendimeve të palës së paditur.

21. Gjykata ka marrë parasysh a priori pretendimet dhe pohimet e palës paditëse, në një kohë kur ka qenë e domosdoshme kryerja e një ekspertimi financiar, nëpërmjet të cilit të sqaroheshin probleme të tilla si p.sh. llojin e mallit të tregtuar dhe të pasqyruar në 7 faturat nga ku kanë rezultuar diferenca, a ka qenë ai mall që mund të kishte pasur firo që do të sillnin humbje nga koha e blerjes deri në kohën e shitjes, apo nëse ka pasur pasoja në rezultatin financiar mosparaqitja në rregull e të ardhurave dhe shmangie nga detyrimi tatimor, duke u mbështetur në dhënien e vendimit në ligjin nr.8711, datë 15.12.2000, “Për disa ndryshime në ligjin nr.8438, datë 28.12.1998” “Për tatimin mbi të ardhurat”.

22. Kryerja e veprimeve si më sipër, si dhe e të tjerave që eventualisht mund të lindin gjatë rigjykimit, do të lejojnë gjykatën e rigjykimit të mund të arrijë në përfundime të drejta e në përputhje me ligjin.

23. Për sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se duhet të prishet vendimi i Gjykatës së Apelit Korçë dhe çështja të kthehet për rishqyrtim në po atë gjykatë.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/c të K.Pr.Civile,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.279, datë 12.07.2007 të Gjykatës së Apelit Korçë dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtim në po atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 12.01.2012

68


VENDIM



Besnik Imeraj KryesuesEvelina Qirjako AnëtareGuxim Zenelaj Anëtar Majlinda Andrea AnëtareMirela Fana Anëtare

Në seancën gjyqësore të datës 12.01.2012 mori në shqyrtim çështjen civile që i përket:

PADITËS: SHOQËRIA TREGTARE “VILOIL” SH.A.

E PADITUR: DEGA E TATIM TAKSAVE LEZHË

OBJEKTI:

Shfuqizimin e aktit administrativ, urdhër pagesa e datës 26.10.2005 të Degës së Tatimeve Lezhë.

Baza Ligjore: Neni 324 e 328 i K.Pr.Civile,ligji nr.8560, datë 22.12.2000 “Për procedurat Tatimore”, neni 55 e 59.

Udhëzimi i Ministrit të Financave nr.4, datë 10.02.2004 “Për Procedurat Tatimore” pika 4,4,1,

ligji nr.7928, datë 27.04.1995, neni 42, pika 7 dhe 43.

Gjykata e Shkallës së Parë Lezhë, me vendimin nr.374, datë 09.07.2007, ka vendosur:Pushimin e gjykimit te çështjes civile me nr.372 akti që i përket palëve ndërgjyqëse paditëse: Shoqëria Tregtare “Viloil” sh.a.; e paditur: Dega e Tatim Taksave Lezhë; me objekt: Shfuqizim i aktit administrativ, urdhër pagesës së datës 26.10.2005 të Degës së Tatimeve Lezhë.

Gjykata e Apelit Shkodër, me vendimin nr.526, datë 19.11.2007, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.374, datë 09.07.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Lezhë.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Shkodër, në bazë të nenit 472 të Kodit të procedurës Civile, ka ushtruar rekurs Shoqëria Tregtare “Viloil” sh.a., e cila kërkon prishjen e të dy vendimeve e kthimin e çështjes për rigjykim në Gjykatë të Shkallës së Parë Lezhë,


pasi degjoi relatimin e gjyqtares Majlinda Andrea; dëgjoi përfaqësuesin e Avokatit të Shtetit, Kadri Skera, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit; dhe pasi e analizoi e diskutoi çështjen në tërësi,

69

V Ë R E N


1. Nga shqyrtimi i akteve të dosjes gjyqësore ka rezultuar se pala paditëse, Shoqëria “VILOIL” sh.a, është shoqëri tregtare që veprimtaria e saj lidhet me importimin e naftës dhe nënprodukteve të saj.

2. Pas kontrollit të ushtruar nga Dega e Tatimeve Gjirokastër më datë 11.02.2004, është nxjerrë Njoftim Vlerësimi Tatimor me detyrimin e subjektit të kontrolluar, palës paditëse Shoqëria “VILOIL” sh.a, në shumën 2.169.780 lekë dhe gjobë në shumën 231.770 lekë, për mosdeklarimin e blerjeve me 11 fatura tatimore të lëshuara në muajin Shtator 2003.

3. Më datë 26.10.2005 nga ana e Degës së Tatimeve Lezhë është nxjerrë urdhëri pagesës, sipas së cilës pala paditëse Shoqëria “VILOIL” sh.a detyrohej të paguante shumën 2.169.780 leke si detyrim TVSH-je.

4. Nga ana e palës paditëse është ndjekur fillimisht rruga e ankimit administrativ tek Drejtori i Përgjithshëm i Tatimeve, i cili me vendimin nr.7313/1, datë 31.01.2006 ka vendosur lënien në fuqi të Urdhër Pagesës.

5. Pala paditëse duke mos qenë dakord me përgjigjen e Drejtorit të Përgjithshëm të Tatimeve e ka ankimuar dhe në Komisionin e Apelimit, i cili me vendimin nr.160, datë 27.03.2006 ka lënë në fuqi Vendimin e Drejtorit të Përgjithshëm.

6. Pas ezaurimit të rrugës administrative, pala paditëse i është drejtuar gjykatës me padi, duke kundërshtuar Urdhërin e pagesës.

7. Gjykata e Shkallës së Parë Lezhë, me vendimin nr.374, datë 09.07.2007 ka vendosur:

“ Pushimin e gjykimit të çështjes civile me nr.372 akti që i përket palëve ndërgjyqëse: - paditëse Shoqëria Tregtare “Viloil” sh.a.; e paditur - Dega e Tatim Taksave Lezhë; me objekt - Shfuqizim i aktit administrativ, urdhër pagesës së datës 26.10.2005 të Degës së Tatimeve Lezhë.

7.1. Në arsyetimin e vendimit gjykata thekson ndër të tjera: “ Që në fillim të gjykimit nuk u paraqit përfaqësuesi i paditësit Shoqëria “Viloil” avokati Sokol Barçi, se ka marrë dijeni për datën dhe orën e gjykimit dhe nga aktet rezulton se nuk ka shkaqe ligjore për mosparaqitje”.

8. Pas ankimimit të çështjes nga pala paditëse, Gjykata e Apelit Shkodër, me vendimin nr.526, datë 19.11.2007 ka lënë në fuqi vendimin nr.374, datë 09.07.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Lezhë.

9. Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Shkodër, në bazë të nenit 472 të Kodit të Procedurës Civile, ka ushtruar rekurs Shoqëria Tregtare “Viloil” sh.a. e cila kërkon prishjen e të dy vendimeve e kthimin e çështjes për rigjykim në Gjykatën e Shkallës së Parë Lezhë, duke parashtruar si shkaqe ato të paraqitura në pjesën hyrëse të këtij vendimi.


10. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile:10.1. Neni 175, “Pasi deklarohet çelja e seancës gjyqësore, gjykata verifikon

paraqitjen e palëve dhe heton shkaqet kur njëra ose të dyja ato nuk janë paraqitur në seancë.Në rast se mosparaqitja ka ndodhur për shkak sëmundjeje ose për ndonjë shkak tjetër

të ligjshëm, gjykata shtyn gjykimin për një ditë tjetër”. 10.2. Neni 179, “Nëse paditësi ose asnjë nga palët, pa ndonjë shkak të arsyeshëm, nuk

paraqiten në seancën e parë, si në veprimet përgatitore ashtu edhe në seancën gjyqësore, dhe rezulton se kanë dijeni rregullisht, gjykata apo gjyqtari i vetëm vendos pushimin e gjykimit.

Nëse i padituri nuk paraqitet në seancën e parë dhe paditësi nuk kërkon që gjykimi të zhvillohet në mungesë, gjykata cakton një seancë tjetër gjyqësore.

70

Nëse ky nuk paraqitet edhe në seancën tjetër gjyqësore dhe paditësi nuk kërkon që gjykimi të zhvillohet në mungesë, gjykata vendos pushimin e gjykimit”.


11. Se vendimi i rekursuar është marrë në zbatim të drejtë të ligjit procedural civil, ndërsa shkaqet e parashtruara në rekurs nuk janë të mbështetura në ligj.

12. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi i gjykatës së apelit është i drejtë dhe i bazuar në prova dhe në ligj.

12.1. Në vështrim të përmbajtjes të paragrafit të parë të nenit 179 të K.Pr.Civile, në lidhje edhe me nenin 175 të po këtij Kodi, gjykata vendos pushimin e gjykimit të një çështje kur plotësohen tre kushte:

Paditësi ose asnjë nga palët nuk paraqitet në datën dhe orën e caktuar për zhvillimin e gjykimit;

Mosparaqitja të bëhet pa ndonjë shkak të arsyeshëm, Të rezultojë se kanë dijeni rregullisht. 13. Në rastin objekt shqyrtimi, nga procesverbalet e gjykimit në Gjykatën e Rrethit

Gjyqësor Lezhë, ka rezultuar se pala paditëse dhe konkretisht përfaqësuesi i Shoqërisë “Viloil” sh.p.k, avokat Sokol Barçi, ka qenë prezent në seancën e parafundit të zhvilluar në datë 29.06.2007. Sipas procesverbalit gjyqësor, në këtë seancë, gjykata ka vendosur të shtyjë seancën për në datën 18.09.2006, me kërkesën e vetë përfaqësuesit të palës paditëse, si dhe ka konstatuar se për këtë shtyrje kanë marrë dijeni palët prezent.

14. Në seancën vijuese të datës 09.07.2007, gjykata ka konstatuar mungesën e palës paditëse dhe përfaqësuesit të saj, pavarësisht se ka pasur dijeni rregullisht për zhvillimin e gjykimit.

15. Gjykata, pasi ka hetuar në lidhje me shkaqet e mosparaqitjes së palës paditëse dhe pasi i ka rezultuar nga aktet se nuk është paraqitur asnjë arsye objektive në lidhje me mosparaqitjen e tij, ka vendosur me të drejtë pushimin e gjykimit të çështjes.

16. Gjithashtu, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e gjen të drejtë edhe vendimin e Gjykatës së Apelit Tiranë për të mos marrë parasysh raportin mjekësor të paraqitur nga pala paditëse në këtë gjykatë.

17. Ky Kolegj çmon se gjykata e apelit shqyrton bazueshmërinë në ligj të vendimit të gjykatës së shkallës së parë, duke iu referuar fakteve që asaj gjykate i janë bërë prezent deri në momentin e dhënies së këtij vendimi.

18. Mbi këtë bazë, Kolegji çmon se nuk mund të cënohet nga gjykata e apelit vendimi i gjykatës së shkallës së parë për fakte që nuk kanë rezultuar në gjykim në atë shkallë. Raporti mjekësor i paraqitur në Gjykatën e Apelit Tiranë, për të justifikuar mungesën në gjykimin në shkallë të parë, kur këtë fakt jo vetëm nuk e kanë paraqitur në atë gjykim, por as nuk kanë njoftuar për ekzistencën e një fakti të tillë, duke i hequr kështu gjykatës çdo mundësi për të vlerësuar rrethanat, nuk mund të jetë shkak për cënimin e një vendimi marrë në zbatim të ligjit.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë bazuar në nenin 485/a të K.Pr.C.,

V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.526, datë 19.11.2007 të Gjykatës së Apelit Shkodër.

Tiranë, më 12.01.2012

71


VENDIM





PADITËS: INA HOXHAJ, përfaqësuar nga av. Hanëme Bakia

E PADITUR: SHKOLLA E MAGJISTRATURËS, përfaqësuar nga av. Arben Rakipi

OBJEKTI I PADISË:

Konstatimin e vendimit të Këshillit Drejtues të Shkollës së Magjistraturës datë 30.09.2011, si akt administrativ absolutisht të pavlefshëm;

Anullimin e vendimit të skualifikimit të datës 22.09.2011, dhe datë 29.09.2011, si akte administrative relativisht të pavlefshme;

Detyrimin e Shkollës së Magjistraturës të miratojë listën përfundimtare me ndryshimet përkatëse, duke përfshirë konkurenten Ina Hoxhaj në vendin e dytë

Baza Ligjore: Nenet 17, 42/1, 48 dhe 49/1 të Kushtetutës;nenet 1, 6, 13, 14 dhe 2 të protokollit nr.1 të KEDNJ,

nenet 9, 10, 11, 12, 15, 18, dhe 37/1/e të K.Pr.A.,nenet 31, 32/a, 153 e vijues, 324, 325 e 331 të K.Pr.Civile,

nenet 12, 13, pika 3/14/16/18 të ligjit nr.8480, datë 27.05.1999“Për funksionimin e organeve kolegjiale të administratës shtetërore dhe enteve publike”,

neni 17 i ligjit nr.8136, datë 31.07.1996 “Për Shkollën e Magjistraturës”,ndryshuar me ligjin nr.9414, datë 20.05.2005,

nenet 6, 11, 13 të Rregullores së Brendshme të Shkollës së Magjistraturës, aneksi II “Procedura e organizimit të provimit për seleksionimin

e kandidatëve për në Shkollën e Magjistraturës”, ndryshuar me vendimin nr.11, datë 02.07.2010 të Këshillit Drejtues

“Për disa shtesa e ndryshime në Rregulloren e Brendshme të Shkollës së Magjistraturës”, ndryshuar me vendimin nr.19, datë 21.06.2011 të Këshillit Drejtues,

Rregulli I, Rregulli II, Rregulli III.

72

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.14777 akti, datë 25.11.2011, ka vendosur:

Mospranimin e kërkesës së Shkollës së Magjistraturës të Republikës së Shqipërisë për nxjerrjen nga juridiksioni gjyqësor të çështjes civile nr.14777 akti të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kundёr kёtij vendimi ka bёrё ankim të veçantë pala e paditur, Shkolla e Magjistraturës, e cila kërkon prishjen e tij dhe nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor dhe parashtron këto shkaqe:

- Komisioni i Vlerësimit të Rezultateve të provimit nuk është strukturë administrative e administratës publike që të përmbushë kriteret e nenit 3 të K.Pr.Administrative, për t’u konsideruar organ administrativ.

- Veprimtaria e ushtruar nga ky komision nuk është administrative, sipas neneve 2 e 3 të K.Pr.Administrative.

- Marrëdhëniet e krijuara në rastin e provimit konkurrues nëpërmjet kandidatëve dhe pedagogëve të komisionit janë marrëdhënie të karakterit profesional dhe jo administrativ, që t’i nënshtrohen shqyrtimit gjyqësor administrativ.

- Këshilli Drejtues i Shkollës së Magjistraturës është strukturë jo administrative, detyrat e këtij këshilli janë të karakterit politiko-profesional. Mungojnë elementët që të konsiderohet veprimtaria e Këshillit Drejtues në raport me provimin e pranimit si veprimtari administrative.


pasi dёgjoi relatimin e gjyqtarit Guxim Zenelaj; përfaqësuesin e palës së paditur, i cili kërkoi prishjen e vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor; përfaqësuesen e paditëses, e cila kërkoi mospranimin e ankimit të paraqitur; dhe si bisedoi çështjen nё tёrёsi,

V Ë R E N


Rezulton nga aktet që ndodhen në dosjen gjyqësore se në datën 13.09.2011, pala e paditur, Shkolla e Magjistraturës, ka zhvilluar konkursin për pranimin e kandidatëve për magjistratë, ku paditësja ka qenë një nga konkurrentet.

Në përfundim të zhvillimit të konkursit, Komisioni i Vlerësimit të Rezultateve është shprehur për skualifikimin nga konkurrimi të paditëses për shkak të shkeljes së rregullores së provimit nga ana e saj.

Paditësja ka kundërshtuar vendimin e mësipërm duke paraqitur ankim tek ky komision.

Ka rezultuar e provuar se ky komision ka shqyrtuar ankimin e paditëses më datë 29.09.2011 dhe ka vendosur rrëzimin e kërkimeve të saj. Këshilli Drejtues i Shkollës së Magjistraturës më datë 30.09.2011 ka lënë në fuqi këtë vendim.

Më pas, paditësja i është drejtuar gjykatës me padinë me objekt sa me sipër.Në seancën gjyqësore të datës 22.11.2011, pala e paditur, Shkolla e Magjistraturës, ka

kërkuar nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor, duke parashtruar se: i) kjo palë nuk është strukturë administrative; ii) se marrëdhëniet e krijuara midis kandidatëve dhe pedagogeve të Komisionit të Vlerësimit të provimit janë të karakterit profesional dhe jo administrativ; si dhe iii) Këshilli Drejtues i Shkollës së Magjistraturës nuk është organ administrativ në raport me këtë shkollë.

73

Në lidhje me këtë kërkesë, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.14777 akti, datë 25.11.2011, ka vendosur:

“Mospranimin e kërkesës së Shkollës së Magjistraturës të Republikës së Shqipërisë për nxjerrjen nga juridiksioni gjyqësor të çështjes civile nr.14777 akti të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë”.

Kjo gjykatë ka arsyetuar se: nga ana e paditëses është ezauruar ankimi administrativ… padia e paraqitur është në juridiksionin gjyqësor pasi shkaku ligjor i kërkimit janë dispozitat e K.Pr.Civile dhe K.Pr.Administrative, pra është një padi administrative….në bazë të Ligjit nr.8136, datë 31.07.1996, pala e paditur është person publik buxhetor dhe është organi që përgjigjet për çdo dëm që u shkaktohet të tretëve gjatë aktivitetit të tij…..në referim të vendimit të GJEDNJ për çështjen Dauti kundër Shqipërisë, nëse diskutohet për një akt të pushtetit publik që cënon një të drejtë civile të njeriut nuk mundet të cënohet e drejta e tij e aksesit në gjykatë, për të vlerësuar në themel pretendimet e tij…në kuadrin e një procesi të rregullt ligjor nuk mund të mohohet e drejta e ankimit…ashtu siç arsyetohet në vendimin e GJ.K nr.5, datë 20.03.2006, çdokush ka të drejtën themelore t’i drejtohet gjykatës sipas nenit 31, 32/a të K.Pr.Civile, për të mbrojtur të drejtat, liritë…

Kundër këtij vendimi ka bёrё ankim të veçantë pala e paditur, Shkolla e Magjistraturës, e cila kërkon prishjen e tij dhe nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor për ato shkaqe që pasqyrohen në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi nr.14777 akti, datë 25.11.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë është i drejtë dhe i bazuar në ligj. Ky vendim është marrë në respektim të plotë të normave procedurale dhe materiale dhe si i tillë ai duhet të lihet në fuqi.

Ky Kolegj vlerëson se ankimi i veçantë i paraqitur nga pala e paditur, Shkolla e Magjistraturës, nuk përmban shkaqe ligjore të cilat të bëjnë të cenueshëm vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Ligji i zbatueshëm

Neni 6 i KEDNJ - E drejta për një proces të rregullt ligjorNë përcaktimin e të drejtave dhe detyrimeve të tij civile ose të çdo akuze penale

kundër tij, çdo person ka të drejtë që çështja e tij të dëgjohet drejtësisht, publikisht dhe brenda një afati të arsyeshëm nga një gjykatë e pavarur dhe e paanshme...

Neni 13 I KEDNJ – E drejta për ankim efektivÇdokush, të cilit i janë shkelur të drejtat dhe liritë e përcaktuara në këtë Konventë, ka

të drejtën e një zgjidhjeje efektive para një organi kombëtar, pavarësisht se shkelja është kryer nga persona që veprojnë në përmbushje të funksioneve të tyre zyrtare

Neni 42/2 i Kushtetutës“Kushdo, për mbrojtjen e të drejtave, të lirive dhe të interesave të tij kushtetues dhe

ligjorë, ose në rastin e akuzave të ngritura kundër tij, ka të drejtën e një gjykimi të drejtë dhe publik brenda një afati të arsyeshëm nga një gjykatë e pavarur dhe e paanshme e caktuar me ligj”.

Neni 36 i K.Pr.Civile“Në juridiksionin e gjykatave hyjnë të gjithë mosmarrëveshjet e tjera të parashikuara

në këtë Kod e në ligje të veçanta”.

Neni 59 i K.Pr.Civile“Gjykatat në çdo fazë dhe shkallë gjykimi merr në shqyrtim nëse çështja që ka për

gjykim bën pjesë në juridiksionin gjyqësor apo administrativ”.

74

Neni 327 i K.Pr.Civile“Padia kundër një akti administrativ shqyrtohet nga seksioni përkatës i gjykatës në

zonën e së cilës ka qendrën organi administrativ ndaj të cilit drejtohet padia”.

Neni 137 i K.Pr.Administrative“...3. Në parim, palët e interesuara mund t’i drejtohen gjykatës vetëm pasi të kenë

ezauruar rekursin administrativ.”

Ligji nr.8136, datë 31.07.1996, “Për Shkollën e Magjistraturës”, neni 17“Krijohet Shkolla e Magjistraturës, e cila është institucion publik buxhetor dhe gëzon

cilësinë e personit juridik. Shkolla e Magjistraturës gëzon autonomi administrative, akademike dhe financiare

për realizimin e qëllimeve dhe të detyrave të caktuara në këtë ligj. Qendra e Shkollës së Magjistraturës është në Tiranë”.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në shqyrtim të çështjes objekt gjykimi, duke iu referuar shkakut dhe objektit ligjor të padisë, pretendimeve, të palëve në seancë gjyqësore, dispozitave kushtetuese, si dhe akteve dhe normave të brendshme dhe ndërkombëtare, si dhe në analizë të vendimit të Gjykatës se Rrethit Gjyqësor Tiranë, vlerëson se mosmarrëveshja objekt shqyrtimi gjyqësor është brenda juridiksionit gjyqësor.

Rezulton që në çështjen objekt gjykimi, paditësja ka kërkuar: “Konstatimin e vendimit të Këshillit Drejtues të Shkollës së Magjistraturës datë 30.09.2011, si akt administrativ absolutisht të pavlefshëm; Anullimin e vendimit të skualifikimit të datës 22.09.2011, dhe datë 29.09.2011, si akte administrative relativisht të pavlefshme; Detyrimin e Shkollës së Magjistraturës të miratojë listën përfundimtare me ndryshimet përkatëse, duke përfshirë konkurrenten Ina Hoxhaj në vendin e dytë”, në bazë të neneve 17, 42/1, 48 dhe 49/1 të Kushtetutës; nenet 1, 6, 13, 14 dhe 2 të protokollit nr.1 të KEDNJ; nenet 9, 10, 11, 12, 15, 18, dhe 37/1/e të K.Pr.Administrative; nenet 31, 32/a, 153 e vijues, 324, 325 e 331 të K.Pr.Civile; nenet 12, 13, pika 3/14/16/18 të Ligjit nr.8480, datë 27.05.1999, “Për funksionimin e organeve kolegjiale të administratës shtetërore dhe enteve publike”; neni 17 i Ligjit nr.8136, datë 31.07.1996, “Për Shkollën e Magjistraturës”, ndryshuar me Ligjin nr.9414, datë 20.05.2005; nenet 6, 11, 13 të Rregullores së Brendshme të Shkollës së Magjistraturës, aneksi II “Procedura e organizimit të provimit për seleksionimin e kandidatëve për në Shkollën e Magjistraturës”, ndryshuar me vendimin nr.11, datë 02.07.2010 të Këshillit Drejtues “Për disa shtesa e ndryshime në Rregulloren e Brendshme të Shkollës së Magjistraturës”, ndryshuar me vendimin nr.19, datë 21.06.2011 të Këshillit Drejtues, Rregulli I, Rregulli II, Rregulli III.

Referuar pikërisht shkakut ligjor të padisë, si dhe bazës ligjore të saj, konstatohet se në çështjen objekt shqyrtimi gjyqësor pala paditëse kërkon pikërisht pavlefshmërinë absolute të një akti administrativ.

Në referim të nenit 1 të Ligjit nr.8136, datë 31.07.1996, që rregullon funksionimin dhe organizimin e palës së paditur, Shkollës së Magjistraturës, rezulton se ana e paditur është institucion buxhetor, person juridik publik që gëzon autonomi administrative, akademike, dhe financiare për të kryer veprimtarinë e saj akademike dhe shkencore.

Në bazë të nenit 106 të K.Pr.Administrative, akte administrative janë vendimet e organeve të administratës publike që krijojnë pasoja juridike në raste individuale. Në kuptim të nenit 3 të të njëjtit Kod, organe administrative janë, ndër të tjera, edhe organet e enteve publike në masën që ato kryejnë funksione administrative.

Në analizë të dispozitave sa më sipër, rezulton se Shkolla e Magjistraturës është ent publik që kryen funksione administrative për sa i takon zhvillimit të procedurave për pranimin e kandidatëve për magjistratë dhe në ushtrim të këtyre funksioneve nxjerr vendime që krijojnë pasoja juridike për individët të cilët konkurrojnë në këtë procedurë konkursi dhe

75

shpallen ose jo fitues. Në vijim të kësaj analize, vendimet e Komisionit të Vlerësimit të Rezultateve dhe Këshillit Drejtues të Shkollës së Magjistraturës, konsiderohen si akte të organeve të entit publik.

Në këto kushte, ky Kolegj çmon se paditësja legjitimohet t’i drejtohet gjykatës me kërkimet objekt shqyrtimi gjyqësor. Legjitimimi i kësaj pale konsiston në kuptimin që ajo ka të drejtën për të vënë në lëvizje një proces gjyqësor kundër një akti administrativ për të cilin pretendon pavlefshmërinë absolute (neni 42/2 i Kushtetutës, neni 32/a i K.Pr.Civile, neni 327 e vijues i K.Pr.Civile, neni 137 i K.Pr.Administrative, vendimi nr.5, datë 20.03.2006 i Gjykatës Kushtetuese).

Në gjykime të këtij lloji, kur pretendohet pavlefshmëria absolute e aktit administrativ, çdo person i interesuar ka të drejtë t’i drejtohet drejtpërsëdrejti gjykatës dhe të kërkojë që të shpallet si i tillë, pra gjykata ka juridiksion gjyqësor për shqyrtimin e çështjes.

Në raste të tilla nuk mund të kushtëzohet shqyrtimi i kërkesës për konstatimin e pavlefshmërisë absolute të një akti administrativ me ndjekjen e ndonjë rruge administrative.

Megjithatë, rezulton se pala paditëse, siç është parashtruar më sipër në këtë vendim, në pjesën Rrethanat e Çështjes, ka ushtruar ankimin administrativ ndaj akteve të palës së paditur, përpara se t’i drejtohej gjykatës me padinë objekt shqyrtimi gjyqësor.

Paditësja, në kushtet kur ka ezauruar ankimin tek pala e paditur për të mbrojtur të drejtat e saj në lidhje me pranimin në Shkollën e Magjistraturës, të drejta këto që ajo pretendon se i janë cënuar nga vendimet e palës së paditur, dhe kur ka marrë përgjigje negative për rivendosjen e këtyre të drejtave, nuk ka rrugë tjetër për të mbrojtur këto të drejta dhe interesa ligjore të saj, vetëm duke e bërë mosmarrëveshjen me palën e paditur objekt shqyrtimi gjyqësor.

Nxjerrja e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor bën që të cënohet e drejta e paditëses për një proces të rregullt ligjor, pasi asaj i mohohet e drejta e ankimit dhe e drejta e aksesit në gjykatë, parashikuar në nenet 6, 13 të KEDNJ dhe nenin 42 të Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë.

Në vendimin e Gjykatës Europiane të së Drejtave të Njeriut për çështjen “Dauti kundër Republikës së Shqipërisë”, parashtrohet se nëse diskutohet për një akt të pushtetit publik që cënon një të drejtë civile të njeriut nuk mundet të cënohet e drejta e tij e aksesit në gjykatë, për të vlerësuar në themel pretendimet e tij.

Paditësja ka pretenduar se nga aktet e palës së paditur asaj i është cënuar e drejta për arsim, e drejta për zgjedhje të lirë të profesionit dhe e drejta për zgjedhje të lirë të kualifikimit profesional dhe kërkon gjyqësisht rivendosjen e këtyre të drejtave, duke kundërshtuar aktet e palës së paditur me të cilat ajo pretendon se i janë shkelur të drejtat e përmendura më sipër.

Nëse pretendimet e paditëses janë të bazuara apo jo, këto do të jenë objekt i hetimit gjyqësor dhe analizës që do të bëjnë gjykatat dhe do të zgjidhen me vendimin përfundimtar gjyqësor, por kurrsesi nuk mund të mohohet e drejta e paditëses për t’iu drejtuar gjykatës me kërkimet e saj, për më tepër kur nuk rezulton ndonjë juridiksion tjetër që mund t’i shtrohet për zgjidhje mosmarrëveshja objekt gjykimi.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatёs sё Lartё, mbёshtetur nё nenin 485/a tё K.Pr.Civile,

V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.14777 akti, datë 25.11.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Tiranё, mё 12.01.2012

76


VENDIM



Besnik Imeraj Kryesues Evelina Qirjako Anëtare Majlinda Andrea Anëtare Guxim Zenelaj AnëtarMirela Fana Anëtare

në seancën gjyqësore të datës 12.01.2012, mori në shqyrtim çështjen civile nr.11243-02990-00-2011 Akti që i përket palëve ndërgjyqëse:

PADITËS: VLASH DHAMO, prezent pa përfaqësues.

TË PADITUR: ALUIZNI-TIRANË, DREJTORIA QËNDRORE, në mungesë

SHOQËRIA “BJORN” SH.P.K. përfaqësuar nga Avokati Kujtim Capo

Z.V.R.P.P. TIRANË, në mungesë

OBJEKTI:

Detyrimin e ALUIZNI - Tiranë, të më përfshijë edhe mua në procedurat për legalizimin e ndërtimit pa leje

të deklaruara nga i padituri “Bjorn” sh.p.k. Tiranë, për shtesat e kryera në shkelje të lejes së ndërtimit nr.527, datë 04.02.2006,

në Rr.“Zef Jubani”, edhe mbi truallin tim, me sip. të deklaruara prej 3031 m2.Detyrimin e “Bjorn” sh.p.k., të më njohë bashkëpronar në ndërtimin pa leje,

për pjesën takuese rreth 105 m2 apartament dhe 5 m2 dyqan, si pronar i truallit mbi të cilin është kryer ndërtimi pa leje

dhe të deklaruara për legalizim prej tij, duke njehsuar detyrimin nga investimi kryesor.

Detyrimin e të paditurit “Bjorn” sh.p.k., të më shpërblejë dëmin e shkaktuar nga mosdorëzimi në afat të objekteve,

sipas përcaktimeve të bëra në Kontratën e Sipërmarrjes dhe në Aktmarrëveshje.Pezullimin e procedurave të legalizimit deri në përfundimin e gjykimit.

Baza Ligjore: Neni 32, a,c, 153, 202, 206 e vijues i K. Pr. Civile.Neni 199/2, 200, 608, 861 të K.Civil.

Ligji nr.9482, datë 16.02.2006, “Për legalizimin, urbanizimin dhe integrimin e ndërtimeve pa leje”.

Kontrata e Sipërmarrjes paraprake nr.4408 rep dhe 853 koldhe Aktmarrëveshja nr.8659 rep. dhe 1606 kol., datë 26.12.2006,

lidhur mes paditësit dhe “Bjorn” sh.p.k.

77

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin e saj nr.6698 Akti, datë 31.10.2011, ka vendosur :

Nxjerrjen jashtë juridiksionit, për dy kërkimet:Detyrimin e ALUIZNI - Tiranë të më përfshijë edhe mua në procedurat për legalizimin e ndërtimit pa leje të deklaruar nga i padituri, “Bjorn” sh.p.k. Tiranë, për shtesat e kryera në shkelje të lejes së ndërtimit nr.527, datë 04.02.2006, në Rr.“Zef Jubani”, edhe mbi truallin tim, me sipërfaqe të deklaruara prej 3031 m2.Detyrimin e “Bjorn” sh.p.k. të më njohë bashkëpronar në ndërtimin pa leje, për pjesën takuese rreth 105 m2 apartament dhe 5 m2 dyqan, si pronar i truallit mbi të cilin është kryer ndërtimi pa leje dhe të deklaruara për legalizim prej tij, duke njehsuar detyrimin nga investimi kryesor.

Kundër këtij vendimi, ka paraqitur ankim të veçantë në Gjykatën e Lartë, paditësi Vlash Dhamo, duke kërkuar prishjen e vendimit nr.6698 Akti, datë 31.10.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe dërgimin e çështjes në po atë gjykatë për vazhdimin e gjykimit. Në këtë ankim të veçantë paditësi parashtron këto shkaqe:

- Vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë është dhënë në zbatim të gabuar të ligjit procedural civil;

- Pala paditëse ka nënshkruar një kontrate sipërmarrje paraprake me të paditurin më datë 19.04.2004 dhe, pas miratimit të lejes së ndërtimit, është nënshkruar akt-marrëveshja nr.8659/ rep. dhe 1606/ kol., datë 26.12.2006, me detyrimet përkatëse, ku paditësi do të merrte 122 m2 sip. banimi dhe 30 m2 dyqan. Veç ndërtimit me leje, i padituri ka ndërtuar edhe ndërtim pa leje 2938.7 m2 sip. banimi dhe 92.7 m2 sip. Shërbimi, për këto, i padituri nuk ka pasur marrëveshje me pronarët e truallit.

- Gjykata ka gabuar në nxjerrjen jashtë juridiksionit, duke arsyetuar se ndodhemi para një juridiksioni administrativ;

- Asnjë dispozitë e ligjit nr.9482, datë 16.02.2006, “Për legalizimin, urbanizimin dhe integrimin e ndërtimeve pa leje”, nuk rezulton të përmbajë parashikime të shprehura për detyrimin tonë që ta ndjekim çështjen në rrugë administrative;

- Ne si palë paditëse kemi të drejtë të mbrojmë interesat tona të ligjshme, që mund të na cënohen nga vendimet e ALUIZNI-t, por mungesa e ezaurimit të rrugës administrative nuk na pengon që t’i drejtohemi gjykatës me një kërkim të tillë. Vetëm apelimi i detyrueshëm administrative i njohur dhe i përcaktuar shprehimisht në ligj, do të përbënte një mjet ankimi me natyrë shteruese dhe njëkohësisht të detyrueshme për ne si paditës, për t’u ezauruar me qëllim që më pas të drejtohemi në gjykatë;

- Neni 26 i ligjit nr.9482, datë 16.02.2006, “Për legalizimin, urbanizimin dhe integrimin e ndërtimeve pa leje”, shprehimisht thotë se kur ka mosmarrëveshje për raportet e pronësisë në objekt rreth përfshirjes së personave të tjerë të cilët pretendojnë të drejta mbi parcelën ndërtimore, që legalizohet sipas këtij ligji, kjo mosmarrëveshje zgjidhet nga gjykata;

- Gjykata ka gabuar gjithashtu, pasi nuk ka mbajtur parasysh faktin që një problem i tillë është zgjidhur me Vendimin Unifikues të Gjykatës së Lartë nr.1, datë 26.11.2010.

- Vendimi i gjykatës është i cënueshëm edhe për faktin se padia dhe kërkimi ligjor është kompetencë vetëm e paditësit, që vlerëson interesin e tij dhe zgjedh rrugën gjyqësore, kjo konform nenit 31 të K.Pr.Civil.

78


pasi dëgjoi relacionin e gjyqtares Mirela Fana; dëgjoi përfaqësuesin e palës së paditur Avokatin Kujtim Capo, i cili kërkoi lënien në fuqi te vendimit nr.6698 Akti, datë 31.10.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë; në mungesë të përfaqësuesve të palëve tjera ndërgjyqëse; e pasi diskutoi e analizoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Rrethanat e faktit

Paditësi Vlash Dhamo, me anë të një padie drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, ka kërkuar nga të paditurit, ndër të tjera, detyrimin e ALUIZNI - Tiranë, ta përfshijë edhe atë në procedurat për legalizimin e ndërtimit pa leje të deklaruar nga i padituri, “Bjorn” sh.p.k. Tiranë, për shtesat e kryera në shkelje të lejes së ndërtimit nr.527, datë 04.02.2006, në Rr.“Zef Jubani”, edhe mbi truallin e vet, me sip. të deklaruara prej 3031 m2, si dhe detyrimin e “Bjorn” sh.p.k., ta njohë bashkëpronar në ndërtimin pa leje, për pjesën takuese rreth 105 m2 apartament dhe 5 m2 dyqan, si pronar i truallit mbi te cilin është kryer ndërtimi pa leje dhe të deklaruara për legalizim prej tij, duke njehsuar detyrimin nga investimi kryesor.

Në seancën gjyqësore të datë 31.10.2011, pala e paditur, “Bjorn” sh.p.k., ka paraqitur përpara gjykatës një kërkesë me objekt nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të dy kërkimeve të para në kërkesë padi, pra: 1. Detyrimin e ALUIZNI - Tiranë, të më përfshijë edhe mua në procedurat për legalizimin e ndërtimit pa leje të deklaruar nga i padituri, “Bjorn” sh.p.k. Tiranë, për shtesat e kryera në shkelje të lejes së ndërtimit nr.527, datë 04.02.2006, në Rr.“Zef Jubani”, edhe mbi truallin tim, me sipërfaqe të deklaruara prej 3031 m2 dhe 2. Detyrimin e “Bjorn” sh.p.k., të më njohë bashkëpronar në ndërtimin pa leje, për pjesën takuese rreth 105 m2 apartament dhe 5 m2 dyqan, si pronar i truallit mbi të cilin është kryer ndërtimi pa leje dhe të deklaruara për legalizim prej tij, duke njehsuar detyrimin nga investimi kryesor. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.6698 Akti, datë 31.10.2011, ka vendosur nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor vetëm për dy kërkimet e objektit të padisë:

“1. Detyrimin e ALUIZNI - Tiranë, të më përfshijë edhe mua në procedurat për legalizimin e ndërtimit pa leje të deklaruar nga i padituri, “Bjorn” sh.p.k. Tiranë, për shtesat e kryera në shkelje të lejes së ndërtimit nr.527, datë 04.02.2006, në Rr.“Zef Jubani”, edhe mbi truallin tim, me sip. të deklaruara prej 3031 m2.

2. Detyrimin e “Bjorn” sh.p.k., të më njohë bashkëpronar në ndërtimin pa leje, për pjesën takuese rreth 105 m2 apartament dhe 5 m2 dyqan, si pronar i truallit mbi të cilin është kryer ndërtimi pa leje dhe te deklaruara për legalizim prej tij, duke njehsuar detyrimin nga investimi kryesor”. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë arsyeton se: “Kërkesa e bërë duhet të pranohet si e bazuar në ligj, pasi në nenin 37/a të ligjit nr.9482, datë 16.02.2006, është parashikuar shprehimisht që: “Çdo subjekt, i cili ka kryer ndërtime sipas nenit 35 të këtij ligji, është detyruar t’i vetë deklarojë ato në zyrën e urbanistikës, pranë KRRT-së përkatëse…Në këtë nen janë përcaktuar qartë detyrat për çdo subjekt që ka bërë ndërtim pa leje, si dhe të drejtat që kanë pronarët e truallit mbi këto ndërtime pa leje. E drejta e paditësit është parashikuar shprehimisht në nenin 37 të ligjit nr.9482, datë 16.02.2006, “Për legalizimin, urbanizimin dhe integrimin e ndërtimeve pa leje”, nga del se kërkimi i paditësit, është pjesë e juridiksionit administrativ dhe jo atij gjyqësor. Po ashtu, edhe kërkimi i dytë që bën paditësi në padi nuk bën pjesë në juridiksionin gjyqësor, pasi rezultoi e provuar se ndërtimi pa leje që është bërë nga “Bjorn” sh.p.k., aktualisht është në proces legalizimi dhe asnjë nga palët ndërgjyqëse nuk është bërë pronar i këtij ndërtimi pa leje. Si të tillë, këto dy kërkime të paditësit nuk mund të zgjidhen gjyqësisht, pa përfunduar më parë procedura e legalizimit pranë ALUIZNI-t. Në

79

këtë nen janë përcaktuar qartë detyrat për çdo subjekt që ka bërë ndërtim pa leje, si dhe të drejtat që kanë pronaret e truallit mbi këto ndërtime pa lejë. E drejta e paditësit, është parashikuar shprehimisht ne nenin 37 të ligjit nr.9482, datë 16.02.2006, “Për legalizimin, urbanizimin dhe integrimin e ndërtimeve pa leje”, nga del se kërkimi i paditësit, është pjesë e juridiksionit administrative dhe jo atij gjyqësor.

Po ashtu edhe kërkimi i dytë që bën paditësi në padi, nuk bën pjesë në juridiksionin gjyqësor, pasi rezultoi e provuar se ndërtimi pa leje që është bërë nga “Bjorn” sh.p.k., aktualisht është në proces legalizimi dhe asnjë nga palët ndërgjyqëse, nuk është bërë pronar i këtij ndërtimi pa leje.

Si të tillë, këto dy kërkime të paditësit nuk mund të zgjidhen gjyqësisht, pa përfunduar më parë procedura e legalizimit pranë ALUIZNI-t”.

Kundër këtij vendimi, paditësi Vlash Dhamo ka paraqitur ankim të veçantë në Gjykatën e Lartë, ku ka kërkuar prishjen e vendimit nr.6698 Akti, datë 31.10.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe dërgimin e çështjes në po atë gjykatë për vazhdimin e gjykimit duke parashtruar shkaqet e përmendura në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Shkaqet e parashtruara në ankimin e veçantë të paraqitur nga pala paditëse, pasi u analizuan nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, kanë rezultuar të bazuara në ligj procedural dhe si të tilla, do të pranohen. Këto shkaqe bëjnë të cënueshëm vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë e për rrjedhojë ky vendim duhet të prishet dhe çështja duhet të dërgohet në po atë gjykate për vazhdimin e gjykimit .

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në analizë të akteve të ndodhura në dosjen gjyqësore, objektit dhe shkakut të padisë, pretendimeve të parashtruara në këto akte si dhe të vendimit të gjykatës, konkludon se shqyrtimi i mosmarrëveshjes objekt i këtij gjykimi i përket juridiksionit gjyqësor.

Kolegji Civil vlerëson se juridiksioni është çështje që përcaktohet shprehimisht nga ligji dhe nuk mund të përcaktohet mbi interpretimet apo qëndrimet e ndryshme të palëve në një proces gjyqësor në lidhje me dispozitat referuese. Vetëm ligji, në mënyrë të shprehur, mund të përcaktojë si rrugë të detyrueshme ndjekjen dhe ezaurimin e rrugës administrative përpara se individi a subjekti juridik t’i drejtohet gjykatës me anë të padisë përkatëse.

Në nenin 36 të K.Pr.Civil parashikohet se “Në juridiksionin e gjykatës hyjnë të gjitha mosmarrëveshjet civile dhe mosmarrëveshjet e tjera të parashikuara në këtë Kod e në ligje të veçanta”.

Në nenin 59 të Kodit të Procedurës Civile thuhet se: “Gjykata, në çdo fazë dhe shkallë të gjykimit, qoftë dhe kryesisht, merr në shqyrtim nëse çështja objekt shqyrtimi bën pjesë në juridiksionin gjyqësor apo administrativ ...”.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë gjatë shqyrtimit të kësaj çështje, mbi kërkesën e palës së paditur, ka marrë në shqyrtim nëse kërkimet e paditësit: 1. Detyrimin e ALUIZNI - Tiranë, të më përfshijë edhe mua në procedurat për legalizimin e ndërtimit pa leje të deklaruar nga i padituri, “Bjorn” sh.p.k. Tiranë, për shtesat e kryera në shkelje të lejes së ndërtimit nr.527, datë 04.02.2006, në Rr.“Zef Jubani”, edhe mbi truallin tim, me sip. të deklaruara prej 3031 m2 dhe 2. Detyrimin e “Bjorn” sh.p.k., të më njohë bashkëpronar në ndërtimin pa leje, për pjesën takuese rreth 105 m2 apartament dhe 5 m2 dyqan, si pronar i truallit mbi të cilin është kryer ndërtimi pa leje dhe të deklaruara për legalizim prej tij, duke njehsuar detyrimin nga investimi kryesor”, bëjnë pjesë në juridiksionin gjyqësor apo atë administrativ.

Ky Kolegj, ndryshe nga sa pranon gjykata e faktit, referuar objektit (këtyre kërkimeve) dhe shkakut ligjor të objektit, në interpretim të dispozitave të lartpërmendura, e gjen të pambështetur konkluzionin e kësaj gjykate se këto kërkime të paditësit nuk bëjnë pjese në juridiksionin gjyqësor .

80

Në bazë të objektit të padisë të ngritur në këtë gjykim rezulton se pala paditëse ka kërkuar nga gjykata, veç të tjerave, edhe: 1. Detyrimin e ALUIZNI - Tiranë të më përfshije edhe mua në procedurat për legalizimin e ndërtimit pa leje të deklaruar nga i padituri, “Bjorn” sh.p.k. Tiranë, për shtesat e kryera në shkelje të lejes së ndërtimit nr.527, datë 04.02.2006, në Rr.“Zef Jubani”, edhe mbi truallin tim, me sipërfaqe të deklaruara prej 3031 m2; dhe 2. Detyrimin e “Bjorn” sh.p.k. të më njohë bashkëpronar në ndërtimin pa leje, për pjesën takuese rreth 105 m2 apartament dhe 5 m2 dyqan, si pronar i truallit mbi të cilin është kryer ndërtimi pa leje dhe të deklaruara për legalizim prej tij, duke njehsuar detyrimin nga investimi kryesor”. Në kuptim të dispozitave të lartpërmendura, Kolegji Civil vëren se Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, për zgjidhjen e çështjes së juridiksionit për shqyrtimin e mosmarrëveshjes objekt gjykimi, ka interpretuar në mënyrë të gabuar dispozitat procedurale e materiale civile, si dhe ato të legjislacionit të posaçëm të Ligjit nr.9482, datë 16.02.2006, “Për legalizimin, urbanizimin dhe integrimin e ndërtimeve pa leje”. Në lidhje me kërkimin e parë të kërkuar nga paditësi Kolegji Civil evidenton se në nenin 3 të Ligjit nr.9482, datë 16.02.2006, “ Për legalizimin, urbanizimin dhe integrimin e ndërtimeve pa leje” ligjvënësi ka përcaktuar se subjekte të këtij ligji janë personat fizik ose juridik që kanë kryer vetë ose kanë qenë investitor të ndërtimit pa leje.

Ndryshe nga çfarë arsyeton Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, Kolegji Civil çmon se paditësi Vlash Dhamo nuk është subjekt i ligjit nr.9482, datë 16.02.2006, “Për legalizimin, urbanizimin dhe integrimin e ndërtimeve pa leje” dhe si i tillë ai nuk mund t’i drejtohet organeve të caktuar kompetente në këtë ligj për të bërë vetë deklarimin, në bazë të nenit 37 të ligjit nr.9482, datë 16.02.2006, “Për legalizimin, urbanizimin dhe integrimin e ndërtimeve pa leje”, ashtu siç arsyeton Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e çmon të drejtë paraqitjen e këtij kërkimi nga paditësi në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Tiranë, pasi ky kërkim bën pjesë në juridiksionin gjyqësor.

Në këto rrethana, kur nuk ka ndonjë parashikim tjetër nga ligji specifik që e kushtëzon të drejtën e paditësit që t’i drejtohet gjykatës me padi, siç është rasti në shqyrtim, paditësi me të drejtë i është drejtuar gjykatës.

Gjithashtu ky Kolegj çmon të pa mbështetur në ligj vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë për nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të kërkimit të dytë të objektit të padisë të kërkuar nga paditësi atë të detyrimit të “Bjorn” sh.p.k., të më njohë bashkëpronar në ndërtimin pa leje, për pjesën takuese rreth 105 m2 apartament dhe 5 m2 dyqan, si pronar i truallit mbi të cilin është kryer ndërtimi pa leje dhe të deklaruara për legalizim prej tij, duke njehsuar detyrimin nga investimi kryesor”.

Ky Kolegj konstaton se gjykata nuk ka përcaktuar drejt shkakun e padisë dhe natyrën juridike për shkak të së cilës ka lindur mosmarrëveshja objekt gjykimi.

Ky Kolegj, ndryshe nga sa pranon gjykata e faktit, referuar objektit (këtij kërkimi) dhe shkakut ligjor të tij Neni 199/2, 200 të K.Civil, e gjen të pambështetur konkluzionin e kësaj gjykate se ky kërkim nuk bënë pjesë në juridiksionin gjyqësor.

Në nenin 36, paragrafi i parë i K.Pr.Civile, ligjvënësi ka përcaktuar rrethin e mosmarrëveshjeve civile e të ndryshme (të parashikuara në këtë Kod) që janë në juridiksionin gjyqësor. Si rrjedhojë paditë që ngrihen mbi bazën e dispozitave të parashikuara në Kreun e I të Titullit të III të K.Civil të emërtuar Bashkëpronësia (neni 200) janë mosmarrëveshje civile, që i përkasin ekskluzivisht juridiksionit gjyqësor. Në këtë dispozite ligjvënësi detyron gjykatën të marrë në shqyrtim çështjen, duke u nisur nga përcaktimi i shkakut të padisë, shkak i cili mbështetet në dispozitat të parashikuar në këtë Kod Civil.

81

Sa më lart, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, ndryshe nga sa pretendohet nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, arrin në përfundimin se ky kërkim të objektit të këtij gjykimi nuk është më natyre administrative, por një mosmarrëveshje me natyrë juridiko civile dhe që rregullohet nga e drejta private e bashkëpronësisë, e cila përfshihet në juridiksionin gjyqësor. Pala paditëse rezulton se nëpërmjet padisë të bazuar në nenin 200 të K.Civil kërkon gjyqësisht të detyrojë palën e paditur t’i njohë pronësinë mbi shtesën e objektit të ndërtuar mbi truallin pronë të tij. dhe të pa parashikuar në aktmarrëveshjen e nënshkruar midis tyre.

Në vështrim të dispozitave të K.Civil dhe të K.Pr.Civile, që zbatohen në mosmarrëveshjet në lidhje me të drejtën private të pronësisë, nuk është e parashikuar se subjekti pretendues, para se t’i drejtohet gjykatës për të kërkuar njohjen e pronësisë mbi sendin, duhet të ndjekë ndonjë rrugë “administrative”, sikurse pretendohet në vendimin e gjykatës së faktit. Në argumentim sa më sipër, ky Kolegj vlerëson se për rastin në shqyrtim nuk kemi të bëjmë me rruge administrative të detyrueshme për t’u ndjekur nga subjekti pretendues, përpara se ai t’i drejtohet gjykatës. Mjeti juridik për realizimin e te drejtës së pretenduar është në disponibilitetin e palës, ndërsa gjykata, për t’iu dhënë përgjigje problemeve, në respektim të së drejtave të palëve dhe detyrimeve të tyre që rrjedhin nga procesi civil, ka për detyrë që të zhvillojë një proces te rregullt ligjor, nëpërmjet garantimit të zhvillimit të një hetimi të plotë dhe të gjithanshëm, në përputhje me ligjin (neni 14) dhe duke bërë një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen ta zgjidhin atë në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi (neni 16). Nëse padia është e bazuar në faktin dhe rrethanat përkatëse të pretenduara nga pala paditëse dhe me shkakun juridik të përcaktuar prej saj, këto janë çështje që do të shqyrtohen nga gjykata dhe do të zgjidhen me vendimin përfundimtar të saj. Sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi vendimit nr.6698, Akti, datë 31.10.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë është rrjedhojë i zbatimit të gabuar të ligjit dhe si i tillë duhet të prishet dhe kjo çështje të dërgohet në po atë gjykatë për vazhdimin e gjykimit.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, bazuar në përcaktimet e neneve 59 dhe 485, të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.6698 Akti, datë 31.10.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe dërgimin e kësaj çështjeje në po atë gjykatë për vazhdimin e gjykimit.

Tiranë, më 12.01.2012.

82


VENDIM



Besnik Imeraj Kryesues Majlinda Andrea Anëtare Evelina Qirjako Anëtare Guxim Zenelaj AnëtarMirela Fana Anëtare

në seancën gjyqësore të datës 12.01.2012, mori në shqyrtim çështjen civile nr.11243-00637-00-2008 Akti, që i përket palëve ndërgjyqëse:

KËRKUES: HASAN SEJDINI, në mungesë.

PERSON I TRETË: GJYKATA E RRETHIT GJYQËSORE VLORË (ADMINISTRATA), në mungesë.

OBJEKTI:

Llogaritje të shpenzimeve gjyqësore dhe pagimin e tyre.Baza Ligjore: Neni 102 e vijues i K.Pr.Civile.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Vlorë, me vendimin nr.621, datë 23.03.2007, ka vendosur:Rrëzimin e padisë që i përket kërkues: Hasan Sejdini, person i tretë: Administrata e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë, me objekt: Llogaritje të shpenzimeve gjyqësore dhe pagimin e tyre.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.681, datë 04.12.2007, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.621, datë 23.03.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë.

Kundër vendimit nr.681, datë 04.12.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë, ka ushtruar rekurs kërkuesi Hasan Sejdini, me të cilin kërkon ndryshimin e vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë dhe pranimin e kërkesës, për këto shkaqe:

- Vendimet e gjykatave janë rrjedhojë e gjykimit me shkelje të rënda procedurale, të pabazuar në fakt dhe në ligj.

- Në gjykimet për të cilat kërkoj llogaritjen e shpenzimeve gjyqësore kam qenë gjyq fitues, por Zyra e Përmbarimit ka refuzuar nxjerrjen e shpenzimeve gjyqësore dhe kthimin e tyre mua kërkuesit, me arsyetimin se shpenzimet gjyqësore duhet të llogariten nga Kancelaria e gjykatës.

- Në këto rrethana kam kërkuar llogaritjen e shpenzimeve gjyqësore, por gjykata në zbatim të gabuar të ligjit ka rrëzuar kërkesën. Arsyetimi i gjykatës bie ndesh me ligjin. Sipas neneve 102 dhe 105 të K.Pr.Civile unë kam parapaguar të gjitha shpenzimet e proceseve gjyqësore dhe duhej të ishin llogaritur.

83

- Referimi i gjykatës në nenin 110 të po këtij Kodi nuk qëndron pasi ai bën fjalë për llogaritje të gabuar të shpenzimeve gjyqësore, ndërsa për rastin konkret gjykata nuk i ka llogaritur fare ato.

- Nuk qëndron as arsyetimi i gjykatës se, meqenëse provat që vërtetojnë kryerjen e shpenzimeve gjyqësore nuk janë administruar në ato gjykime nuk mund të shërbejnë për të llogaritur shpenzimet gjyqësore në këtë gjykim.

- Në rast se gjykatat do të kishin administruar dosjet gjyqësore do të konstatonin se këto shpenzime janë të pasqyruar në vendimet e ndërmjetme të gjykatave kur janë caktuar ekspertët, shpërblimi i tyre dhe se paditësi ka qenë i mbrojtur me avokat.


pasi dëgjoi relacionin e gjyqtares Mirela Fana; në mungesë të përfaqësuesve të palëve ndërgjyqëse; e pasi diskutoi e analizoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Rrethanat e faktit

Kërkuesi Hasan Sejdini ka qenë palë ndërgjyqëse në proceset gjyqësore të zhvilluara në Gjykatat e Rrethit Gjyqësor Vlorë dhe në Gjykatën e Apelit Vlorë, ku palë paditëse ka qenë Stavri Kumanaku dhe me objekt pushim cenimi pronësie.

Këto procese kanë përfunduar me vendimin e Gjykatës së Apelit Vlorë nr.633, datë 26.11.2002, i cili ka lënë në fuqi vendimin me nr.736, datë 20.05.2002 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë.

Kërkuesi Hasan Sejdini për këto vendime të formës së prerë ka kërkuar ekzekutimin e tyre nga Zyra e Përmbarimit Vlorë. Gjykata e Apelit Vlorë me vendimin nr.109, datë 07.07.2006, me të cilin ka lënë në fuqi vendimin nr.1282, datë 11.07.2005 të Gjykatës së Rrethit Vlorë, ka urdhëruar Zyrën e Përmbarimit Vlorë të ekzekutoje vendimin e Gjykatës së Apelit Vlorë nr.633, datë 26.11.2002, i cili ka lënë në fuqi vendimin me nr.736, datë 20.05.2002 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë .

Kërkuesi Hasan Sejdini i është drejtuar me një kërkesë Zyrës Përmbarimore Vlorë për ekzekutimin e vendimit nr.633, datë 26.11.2002 të Gjykatës së Apelit Vlorë.

Zyra Përmbarimore Vlorë nuk e ka ekzekutuar vendimin e sipërpërmendur për sa i përket shpenzimeve gjyqësore, duke pretenduar se ato nuk janë llogaritur në vendimin e Gjykatës së Apelit Vlorë nr.633, datë 26.11.2002 dhe vendimin me nr.736, datë 20.05.2002 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë.

I ndodhur në këto rrethana, kërkuesi Hasan Sejdini i është drejtuar me një kërkesë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë duke kërkuar llogaritjen e shpenzimeve gjyqësore dhe pagimin e tyre, me pretendimin se është detyrimi i gjykatës për të bërë llogaritjen e këtyre shpenzimeve gjyqësore.

Në përfundim të shqyrtimit gjyqësor Gjykata e Rrethit Gjyqësor Vlorë, me vendimin nr.621, datë 23.03.2007, ka vendosur rrëzimin e kërkesës së Hasan Sejdinit.

Gjykata konkludon në këtë përfundim duke arsyetuar se: “Kërkuesi Hasan Sejdini ka zhvilluar disa procese civile gjyqësore në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Vlorë. Ndër të tjera, në procesin gjyqësor ku është marrë vendimi nr.736, të datës 20.05.2002, ku kërkuesi ka qenë me cilësinë e të paditurit kundër paditës, gjykata është shprehur: “Shpenzimet gjyqësore i ngarkohen palëve në përpjesëtim me pjesën e pranuar dhe të rrëzuar të padisë dhe kundërpadisë”. Në procesin gjyqësor të zhvilluar midis kërkuesit dhe palëve të treta Zyrën e Përmbarimit Vlorë e Stavri Kumanaku gjykata ka vendosur me vendimin nr.1282, të datës 11.07.2005, që: “Shpenzimet gjyqësore i ngarkohen personit të tretë”; “Të gjitha vërtetimet

84

e lëshuara nga avokatët, ekspertët, deklarata e bërë nga shtetasi Ali Brahimi nuk janë administruar në gjykimet e zhvilluara për të cilët kërkon që të llogariten shpenzimet gjyqësore, dhe nuk mund të llogariten tani. Ato duhej të ishin dorëzuar nga kërkuesi në gjykimet e zhvilluara që të mund t’i llogariste gjykata që ka gjykuar çështjen”; “Sipas nenit 110 të Kodit të Procedurës Civile: “Për llogaritje të gabuar të taksave mbi aktet dhe të shpenzimeve të tjera gjyqësore, mund të bëhet ankim i veçantë”, pra n.q.s. kërkuesi kishte pretendime në lidhje me shpenzimet gjyqësore të llogaritura gabim apo të pa llogaritura ai duhej që brenda 5 ditëve të bënte ankim në gjykatën e apelit. Fakti që ai nuk është ankuar brenda afateve ligjore nuk e legjitimon atë të paraqesë kërkesën objekt gjykimi”.

Mbi ankimin e kërkuesit Hasan Sejdini, Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.681, datë 04.12.2007, ka vendosur lënien në fuqi të vendimit nr.621, datë 23.03.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë.

Gjykata e Apelit Vlorë arsyeton se: “kërkuesi, në bazë të nenit 110 të K.Pr.Civile, nuk ka paraqitur prova gjatë gjykimeve, që për rrjedhojë gjykata të përllogariste shpenzimet dhe se ai ka humbur afatin ligjor për ti kërkuar ato”.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka ushtruar rekurs kërkuesi Hasan Sejdini, më datë 28.12.2007, me të cilin kërkon ndryshimin e vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë dhe pranimin e kërkesës, duke paraqitur shkaqet e sipërpërmendura në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në analizë të akteve të ndodhura në dosjen gjyqësore, objektit dhe shkakut të kërkesës, pretendimeve të parashtruara në këto akte si dhe të vendimeve të gjykatave të faktit, çmon se të dyja vendimet e Gjykatës së Apelit Vlorë dhe ajo e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë duhet të prishen dhe çështja të kthehet për rishqyrtim në po atë gjykatë.

Ky Kolegj çmon se të dyja vendimet e të dyja gjykatave të faktit janë marrë në interpretim dhe zbatim të gabuar të ligjit procedural.

Shkaqet e parashtruara në rekurs, pasi u analizuan nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, kanë rezultuar të bazuara në ligj (Neni 472 i Kodit të Procedurës Civile) dhe si të tilla, do të pranohen.

Ligjvënësi, në Kreun e XIII Titulli I II pjesës së dytë të Kodit të Procedurës Civile, ka përcaktuar përmbajtjen e vendimit nga gjykata në përfundim të hetimit gjyqësor.

Vendimi përfundimtar i gjykatës i jep fund shqyrtimit gjyqësor, me anë të tij pranohet apo rrëzohet padia e ngritur nga paditësi, pra gjykata shprehet përfundimisht nëse ekziston ose jo një dispozitë ligjore që i njeh paditësit të drejtën e pretenduar prej tij. Ligjvënësi detyron gjykatën që vendimi i dhënë prej saj të jetë i arsyetuar, i ligjshëm dhe i plotë.

Siç është përmendur edhe në pjesën hyrëse të këtij vendimi, kërkuesi Hasan Sejdini i është drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë për llogaritjen e shpenzimeve gjyqësore dhe pagimin e tyre.

Në nenin 310/III, pika 2 të K.Pr.Civile parashikohet se “në pjesën urdhëruese të vendimit duhet të përmendet : 1. çfarë vendos gjykata , 2. kujt i ngarkohen shpenzimet gjyqësore, dhe 3. e drejta e ankimit dhe afati i paraqitjes së tij…”.

Në vështrim të kësaj dispozite ligjvënësi detyron gjykatën që në vendimin e saj në pjesën urdhëruese të shprehet në mënyrë kategorike në lidhje me shpenzimet gjyqësore të procesit të zhvilluar dhe se kujt palë duhet t’i ngarkohen.

Sa më sipër, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Vlorë, në përputhje me detyrimin e përcaktuar nga ligjvënësi në nenin 310/III, pika 2 të K.Pr.Civile, jo vetëm duhej të përcaktonte se kujt (pale) duhej t’i ngarkoheshin shpenzimet gjyqësore, por fillimisht ajo duhej t’i kishte përllogaritur ato (shpenzimet gjyqësore).

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e çmon të pa mbështetur argumentet e të dyja gjykatave të faktit në lidhje me interpretimin e nenit 110 të K.Pr.Civile.

85

Në nenin 110 të K.Pr.Civile thuhet se: “për caktimin e gabuar të vlerës së padisë dhe për llogaritjen e gabuar të taksave mbi aktet dhe shpenzimet e tjera gjyqësore mund të bëhet ankim i veçantë”.

Në rastin në shqyrtim, ky Kolegj vlerëson se nuk jemi në rastet e parashikuara nga dispozita e sipërpërmendur. Në rastin konkret, pavarësisht se gjykata është shprehur për palën se kujt i ngarkohen shpenzimet gjyqësore, për përbërjen, llogaritjen dhe vlerën e tyre gjykata nuk është shprehur fare, duke bërë kështu vendimin e gjykatës të cënueshëm dhe të drejtë kërkesën e kërkuesit për t’i kërkuar ato nga gjykata.

Për sa më sipër ky Kolegj vlerëson të pa mbështetur edhe argumentin tjetër të gjykatave të faktit se kërkuesi e ka humbur afatin pesë ditor të këtij kërkimi. Ky afat lidhet me faktin kur llogaritja e shpenzimeve gjyqësore është bërë në mënyrë të gabuar dhe jo si në rastin konkret kur nga gjykata nuk janë parashikuar aspak vlera e tyre.

Ligjvënësi në Kreun e IV të Titullit III të pjesës së parë të Kodit të Procedurës Civile, ka përcaktuar përgjegjësinë e palëve për shpenzimet gjyqësore gjatë procesit gjyqësor, përbërjen e tyre, mënyrën e caktimit, të parapagimit dhe cilës palë i ngarkohen ato.

Pra ligjvënësi në dispozitat e kreut të sipër përmendur të K.Pr.Civile detyron gjykatën që jo vetëm të shprehet në vendimin e saj në përfundim të hetimit gjyqësor se kujt i ngarkohet pagimi i tyre, por edhe e detyron gjykatën të bëjë përllogaritjen e këtyre shpenzimeve. (nenet 102, 103,104 të K.Pr.Civile), e detyron gjykatën të bëjë edhe urdhërimet e nevojshme në rast parapagimi të shpenzimeve gjyqësore në bazë të nenit 105 të K.Pr.Civile.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë sjell në vëmendjen e gjykatave të faktit se ky detyrim i gjykatës për të përllogaritur dhe shprehur për vlerën e shpenzimeve gjyqësore në vendimet gjyqësore të dhëna prej tyre tashmë është njehsuar nga praktika gjyqësore.

Në kushtet e parashtruara, vendimi nr.681, datë 04.12.2007 i Gjykatës së Apelit Vlorë, i cili ka vendosur të lërë në fuqi vendimin nr.621, datë 23.03.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë, do të prishen dhe çështja do të dërgohet për rishqyrtim në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Vlorë, por me tjetër trup gjykues.

Në rishqyrtim gjykata duhet të zbatojë me korrektësi rregullat procedurale të caktuara nga ligjvënësi, të mbajë parasysh dhe t’i japë përgjigje pretendimeve të parashtruara nga palët ndërgjyqëse dhe të tjerave që eventualisht mund të lindin gjatë rigjykimit, në këtë mënyrë do të lejojnë gjykatën të mund të arrijë në përfundime të drejta dhe objektive lidhur me zgjidhjen e çështjes.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/ç të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.681, datë 04.12.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe vendimit nr.621, datë 23.03.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtim në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Vlorë, me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 12.01.2012

86


VENDIM



Ardian Dvorani Kryesues Fatos Lulo Anëtar Evelina Qirjako Anëtare Andi Çeliku Anëtar Medi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 17.01.2012, mori në shqyrtim çështjen civile që u përket palëve të mëposhtme:

PADITËS: ALBTELEKOM SH.A në mungesë

I PADITUR: SHOQËRIA “REZART” SH.P.K, në mungesë

PA PJESËMARRJEN E AVOKATURËS SË SHTETIT

OBJEKTI:

Shpërblim dëmi.Baza Ligjore: Nenet 608, 609 dhe 655 të Kodit Civil.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.6363, datë 15.11.2006, ka vendosur:

Rrëzimin e padisë së palës paditëse Albtelekom Sh.a si të pambështetur në ligj dhe në prova.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr. 167, datë 29.01.2008, ka vendosur:

Lënien në fuqi të vendimit civil nr.6363, datë 15.11.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kundër vendimit nr.167, datë 29.01.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe vendimit nr.6363, datë 15.11.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë kanë paraqitur rekurs Zyra Vendore e Avokaturës së Shtetit Tiranë dhe pala paditëse Albtelekom Sh.a, të cilat kërkojnë:Ndryshimin e vendimit nr.167, datë 29.01.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe vendimit nr.6363, datë 15.11.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe pranimin e padisë.

Shkaqet që ngrihen në rekurs nga pala paditëse dhe nga Zyra Vendore e Avokaturës së Shtetit janë:

- Pala e paditur, megjithëse ka marrë shërbimin transit, nuk ka pranuar që ta paguajë atë nga data e lidhjes së kontratës e deri më datë 06.12.2002.

- Gjykata, në kundërshtim me ligjin, në pjesën arsyetuese të vendimit arsyeton se nuk provohet paligjshmëria e veprimeve ose mosveprimeve të palës së paditur.

87

- Gjykata në mënyrë të gabuar analizon nenin 688 të Kodit Civil, pasi në këtë dispozitë bëhet fjalë për rastet kur ka dyshime për paanësinë e kontratës, interpretimi i saj do të bëhet në dobi të palës tjetër.

- Në pikën 8 të shtojcës nr.1 është parashikuar se do të konsiderohen të mirëqena kushtet e kësaj shtojce për të gjitha ato raste që ato bien ndesh me nenet e marrëveshjes së lartpërmendur.

- Shtojca nr.1 është pjesë integrale e marrëveshjes së interkonjeksionit dhe së bashku me përcaktimet e pikës 8/2 të saj, detyron palën e paditur që të paguajë detyrimin.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Medi Bici; dhe e bisedoi në tërësi çështjen në mungesë të palëve; në përfundim,

V Ë R E N

Në Gjykatën e Lartë me datë 04.04.2008 është regjistruar çështja civile nr.11118-00855-00-2008, që u përket palëve ndërgjyqëse: paditës Albtelekom Sh.a dhe e paditur Shoqëria “Rezart” Sh.a, me objekt shpërblim dëmi.

Vendimi nr.167, datë 29.01.2008 i Gjykatës së Apelit Tiranë është rrjedhojë i zbatimit të drejtë të ligjit procedural dhe material civil, prandaj si i tillë ai duhet të lihet në fuqi nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë.

Nga shqyrtimi gjyqësor i çështjes, rrethanat dhe faktet rezultojnë të jenë si më poshtë:Në zbatim të ligjit nr.8618, datë 14.06.200 “Për Telekomunikacionet në Republikën e

Shqipërisë”, pala paditëse Albtelekom Sh.a ka detyrimin ligjor që t’u japë interkonjeksion operatorëve të tjerë, meqenëse ajo është operator me fuqi të ndjeshme në treg.

Duke u bazuar në ligjin e mësipërm, më datë 13.02.2001 ndërmjet palës paditëse Albtelekom Sh.a dhe palës së paditur Shoqëria “Rezart” Sh.a është lidhur marrëveshja e intekonjeksionit për ofrimin e telefonisë në zonën e Levanit të Rrethit Fier, e cila është bërë funksionale me datë 03.08.2001, kohë kur është bërë i mundur aktivizimi i sinjalit të palës së paditur.

Në kontratë palët kanë rënë dakord që të bëhej lidhja e rrjeteve të dy shoqërive dhe interkonjeksioni do të bëhej për të vendosur komunikimin ndërmjet të abonentëve të Albtelekom Sh.a dhe Shoqërisë “Rezart” Sh.a dhe kjo e fundit merrte përsipër pagimin e tarifës, e cila ishte 4 lekë/min.

Me pretendimin se për shërbimin e ofruar për abonentët mobil duhej të përcaktohej një tarifë plus për tranzitimin, më datë 06.12.2002 është bërë një shtojcë kontrate, ku pala e paditur detyrohej që të paguante edhe një tarifë shtesë në vlerën 4 lekë/min për tranzitimin në drejtim të operatorëve mobil.

Pala paditëse pretendon se këtë tarifë pala e paditur duhet ta paguajë që nga dita e lidhjes së kontratës, ndërsa pala e paditur pretendon që ajo është e detyruar ta paguajë tarifën shtesë që nga data e lidhjes së shtojcës së kontratës.

Meqenëse palët nuk kanë arritur ta zgjidhin çështjen jashtëgjyqësisht, pala paditëse i është drejtuar me padi Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, e cila me vendimin nr.6363, datë 15.11.2006, ka vendosur:

Rrëzimin e padisë së palës paditëse Albtelekom Sh.a. si të pambështetur në ligj dhe në prova.

Gjykata e shkallës së parë arsyeton:Paditësi nuk provoi para gjykatës që pala e paditur ka kryer veprime me faj, të cilat i

kanë shkaktuar dëm palës paditëse.

88

Pala paditëse nuk mund të ngrejë njëkohësisht padinë për shpërblimin e dëmit dhe atë të begatimit pa shkak, pasi kjo është në kundërshtim me nenin 658 të Kodit Civil.

Me ankim të palës së paditur aktet i kanë kaluar për shqyrtim Gjykatës së Apelit Tiranë, e cila me vendimin nr.167, datë 29.01.2008, ka vendosur:

Lënien në fuqi të vendimit civil nr.6363, datë 15.11.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Gjykata e apelit arsyeton:Nuk mund të lindë asnjë detyrim për palët kur ky nuk gjen bazë në aktmarrëveshje ose

kontratë.Nuk del nga interpretimi i shtojcës së kontratës që ajo ka fuqi prapavepruese dhe të

sjellë efekte që nga formulimi i aktmarrëveshjes, përkundrazi nga mënyra se si është pasqyruar kjo shtojcë, krijon bindje se çmimi prej 8 lekë/min do të fillojë nga momenti i formulimit të miratimit të shtojcës nga palët.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se rekurset e paraqitura nga pala paditëse Albtelekom Sh.a dhe Zyra Vendore e Avokaturës së Shtetit Tiranë nuk përmbajnë shkaqe nga ato që parashikohen në nenin 472 i K.Pr.Civile, prandaj vendimi i dhënë nga gjykata e apelit duhet të lihet në fuqi.

Në nenin 608/1 të K.Civil është përcaktuar se:Personi që në mënyrë të paligjshme dhe me faj, i shkakton tjetrit një dëm në personin

ose pasurinë e tij, detyrohet të dëmshpërblejë dëmin e shkaktuar.Dispozita ligjore e mësipërme kërkon plotësimin e katër kushteve të mëposhtme në të

njëjtën kohë, të cilat janë: paligjshmëria e veprimeve ose mosveprimeve të personit, ekzistenca e fajit, ekzistenca e dëmit të shkaktuar dhe lidhja shkakësore ndërmjet veprimit, ose mosveprimit të paligjshëm dhe dëmit të shkaktuar.

Gjykata e shkallës së parë dhe ajo e apelit kanë arritur në përfundimin se në veprimet ose mosveprimet e palës së paditur nuk ka asnjë shkelje të ligjit dhe Shoqëria “Rezart” Sh.a nuk ka ndonjë faj, nëse në aktmarrëveshje pala paditëse nuk ka parashikuar tarifën e tranzitimit në drejtim të përdoruesve mobil, përfundim të cilin Kolegji Civil e vlerëson të bazuar në ligj, sepse në rastin objekt gjykimi nuk ndodhemi përpara kërkesave të parashikuara nga neni 608 i Kodit Civil.

Pala paditëse e bazon padinë e ngritur prej saj në nenet 608, 609 dhe 655 të Kodit Civil, të cilat bëjnë fjalë për shkaktimin e dëmit dhe begatimin pa shkak, por në nenin 658 të Kodit Civil përcaktohet se:

Padia për begatimin pa shkak nuk mund të ngrihet kur i dëmtuari mund të ngrejë një tjetër padi për të kërkuar shpërblimin e dëmit të pësuar.

Dispozita ligjore e mësipërme tregon mjaft qartë se padia për shpërblimin e dëmit dhe ajo e begatimit pa shkak nuk mund të ngrihen njëkohësisht, kështu që pala paditëse ka vepruar në kundërshtim me ligjin duke ngritur njëkohësisht dy padi që ligji nuk i lejon që të ngrihen bashkërisht.

Kolegji Civil vlerëson se jo vetëm që padia për shpërblimin e dëmit që ka ngritur pala paditëse nuk i plotëson kriteret e parashikuara nga neni 608 i K.Civil, por në rastin objekt gjykimi detyrimi i pretenduar nga pala paditëse rrjedh nga kontrata që kanë lidhur palët dhe nuk bëhet fjalë për një dëm jashtëkontraktor, i cili parashikohet në Kreun e I të Titullit të IV-të të Kodit Civil.

Gjykata e shkallës së parë dhe ajo e apelit kanë arritur në konkluzionin se edhe si detyrim kontraktor detyrimi i pretenduar nga pala paditëse nuk qëndron, konkluzion të cilin Kolegji Civil e vlerëson të drejtë dhe të bazuar në ligj, sepse palët në marrëveshjen që kanë lidhur ndërmjet tyre nuk kanë parashikuar detyrimin e palës së paditur për të paguar tarifën shtesë prej 4 lekë/min për tranzitimin e shërbimit në rastin e operatorëve mobil.

89

Gjithashtu në shtojcën e kontratës nuk thuhet se ajo ka fuqi prapavepruese dhe do të zbatohet që nga dita e fillimit të aktmarrëveshjes, prandaj me të drejtë pala e paditur nuk ka asnjë detyrim ligjor që t’i paguajë palës paditëse një detyrim, i cili nuk është i parashikuar në kontratë.

Pretendimet që ngrihen në rekurs si nga pala paditëse, ashtu dhe nga Avokatura e Shtetit janë të pabazuara në ligj dhe nuk ka vend që të pranohen nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, pasi pala paditëse megjithëse ka ofruar shërbimin e tranzitimit, nuk ka parashikuar në kontratë se pala e paditur duhet të paguante një çmim shtesë për këtë shërbim.

Interpretimi i kontratës nuk mund të bëhet duke ndryshuar kushtet thelbësore të saj, siç është çmimi i vendosur për shërbimin, por interpretimi bëhet për të nxjerrë në pah vullnetin e palëve, pikërisht për të sqaruar atë që palët kanë dashur të thonë në kontratë dhe nga një interpretim i tillë del që në kontratën e vitit 2001 nuk bëhet fjalë as për tranzitin dhe as për tarifën që duhet paguar për të.

Duke arsyetuar si më sipër, Kolegji Civil arrin në përfundimin që rekurset e bëra nga pala paditëse Albtelekom Sh.a. dhe Zyra Vendore e Avokaturës së Shtetit nuk përmbajnë asnjërin prej shkaqeve që parashikohen në nenin 472 të K.Pr.Civile, prandaj nuk asnjë arsye ligjore që të cënohet vendimi i dhënë nga gjykata e apelit.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke u bazuar në nenin 485/a të K.Pr.Civile,

V E N D O S I


Tiranë, më 17.01.2012

90


VENDIM




në seancën gjyqësore të datës 17.01.2012 mori në shqyrtim çështjen civile dhe me palë:

PADITËS: SHOQËRIA “KRIVA” SHPK, në mungesë

E PADITUR: BASHKIA E QYTETIT ELBASAN, në mungesë

OBJEKTI:

Pagimin e subvencionit për rimbursimin e naftës dhe qiranë e paguar për autobuzat,

Baza Ligjore: Ligji nr.8308, datë 18.03.1998 “Për transportet rrugore”,

neni 419 i K.Civil.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Elbasan me vendimin nr.248, datë 07.02.2007, ka vendosur:

Pranimin e kërkesë-padisë. Detyrimin e anës së paditur Bashkia Elbasan t’i paguajë anës paditëse Shoqërisë “KRIVA” shumën 7.983.434 lekë.

Gjykata e Apelit Durrës me vendimin nr.550, datë 11.12.2007, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.248, datë 07.02.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan.

Kundër këtij vendimi, ka bërë rekurs pala e paditur Bashkia Elbasan, me anën e të

cilit ka kërkuar, ndryshimin e vendimit nr.248, datë 07.02.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan dhe të vendimit nr.550, datë 11.12.2007 të Gjykatës së Apelit Durrës, dhe rrëzimin e kërkesë padisë, ose dërgimin për rishqyrtim të çështjes në gjykatën e shkallës së parë me tjetër trup gjykues, duke parashtruar shkaqet si më poshtë:

- Gjykata, në kundërshtim me nenin 16 të K.Pr.Civile, ka ndryshuar bazën juridike të padisë duke shtuar nenin 49 të K.Civil dhe ka bërë një interpretim të gabuar të ligjit dhe vlerësim të gabuar të provave;

- Kemi lidhur kontratë sipërmarrje me paditësin për realizimin e transportit urban datë 17.05.2001 me afat 1 vjeçar dhe të drejtë përsëritje për 5 vjet, por jo për vitin 2005 dhe 2006, që pretendohet se është pranuar në heshtje;

91

- Detyrimi për këto vite do të ishte ai i përcaktuar në tender, pra 998.000 lekë dhe jo aq sa ka vlerësuar gjykata;

- Eksperti nuk ka përcaktuar saktësisht humbjet e shoqërisë të pretenduara prej palës paditëse. Pala paditëse kryen edhe veprimtari tjetër tregtare, si hoteleri dhe ndërtim dhe për këtë shkak, humbjet e palës paditëse nuk mund të konsiderohen të shkaktuara nga kontrata me Bashkinë Elbasan;

- Vendimi i gjykatës së apelit është i pa arsyetuar duke mos u shprehur për përfundimet e nxjerra, sipas kërkesave të nenit 310 të K.Pr.Civile;

- Nga gjykata nuk është pasur parasysh Ligji nr.9374, datë 21.04.2005, “Për ndihmën shtetërore”;

- Gjykata nuk i ka dhënë përgjigje pretendimeve të palës së paditur në kërkesën ankimore. Në lidhje me afatin e parashkrimit të kërkesës sipas nenit 115 të K.Civil, kjo gjykatë nuk e ka marrë në analizë gjatë shqyrtimit;

- Arsyetimi i gjykatës së apelit së “…ky shërbim ka vazhduar pa ndërprerje edhe pas vitit 2004, megjithëse pa lidhur kontratë me Bashkinë…” është i pabazuar në prova.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Evelina Qirjako; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N


Nga aktet që ndodhen në dosjen gjyqësore rezulton se pala paditëse, Shoqëria “Kriva” Shpk, është person juridik që ushtron aktivitet tregtar, në fushën e transportit të udhëtarëve.

Në datën 17.05.2001, pala paditëse dhe pala e paditur, Bashkia Elbasan në përfundim të procedurave të prokurimit publik të organizuar nga kjo e fundit, kanë nënshkruar një Kontratë, sipas të cilës pala paditëse merrte përsipër të kryente shërbimin e transportit të udhëtarëve, për një afat 1 (një) vjeçar, me të drejtë ripërsëritje për 5 (pesë) vjet.

Në këtë kontratë janë parashikuar detyrimet e palëve kontraktore, dhe ndër të tjera, në nenin 11, prg. 2 të saj është përcaktuar edhe e drejta e palës paditëse për të përfituar subvencion “në masën deri 998.000 Lekë në vit, por jo më tepër se masa e subvencionit e parashikuar në buxhetin e shtetit të çdo viti. Ky subvencion do të paguhet nga Bashkia pas paraqitjes së situacionit mujor të shpenzimeve nga sipërmarrësi dhe pas verifikimit e miratimit të tij nga Bashkia, por jo më tepër se masa e parashikuar në buxhetin e shtetit”.

Pas përfundimit të afatit një vjeçar të kontratës së lartpërmendur, palët ndërgjyqëse kanë nënshkruar disa kontrata, dhe konkretisht për vitin 2002, 2003, 2004, që në thelb përmbanin të njëjtin objekt (kryerjen e të njëjtit shërbim nga ana e palës paditëse) dhe detyrime kontraktore të ngjashme.

Rezulton se në përmbushje të detyrimeve të kontratave të lidhura, pala e paditur i ka paguar palës paditëse rregullisht subvencionet deri në muajin Gusht 2004.

Ka rezultuar e provuar se palët ndërgjyqëse nuk kanë nënshkruar kontratë për vitin 2005, por pala paditëse ka vazhduar të ofrojë të njëjtat shërbime për qytetarët si në vitet e mëparshme, edhe pse nuk është paguar nga pala e paditur. Pala paditëse pretendon se midis saj dhe palës së paditur ka pasur një marrëveshje verbale në lidhje me ofrimin e këtij shërbimi.

Ndodhur në këto kushte, pala paditëse i është drejtuar disa herë palës së paditur lidhur me situatën e krijuar, duke i kërkuar asaj t’i paguante edhe subvencione shtesë duke qenë se çmimi i naftës gjatë kësaj kohe ishte rritur në masën 50%, si rrjedhojë e së cilës asaj i ishin rritur kostot e ofrimit të këtij shërbimi.

92

Ka rezultuar që Kryetari i Bashkisë së Elbasanit me shkresën nr.2706 prot., datë 05.10.2004, drejtuar Drejtorisë së Shërbimeve Publike të Bashkisë i ka kërkuar kësaj të fundit kryerjen e një ekspertize me qëllim llogaritjen e kostos së shërbimit të transportit të udhëtarëve të kryer nga pala paditëse. Në vijim të sa më sipër, eksperti kontabël i caktuar nga Bashkia Elbasan, për të bërë këtë llogaritje, ka konkluduar se humbja për palën paditëse në shkallë vjetore ishte 1.046.244 Lekë.

Megjithë mosmarrëveshjet midis palëve ndërgjyqëse, rezulton se pala paditëse ka vazhduar të ofrojë shërbimet për transportin e qytetarëve deri në datën 30.09.2006, kur edhe lidhur një kontratë e re midis palëve ndërgjyqëse që përcaktonte kushte të tjera të ndryshme nga ato të përcaktuara në kontratat gjatë këtyre viteve.

Në këto kushte, pala paditëse, me pretendimin se pala e paditur nuk e ka paguar atë dhe për periudhën që nuk kanë nënshkruar kontratë, i është drejtuar gjykatës me padi sipas objektit të parashtruar në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Elbasan me vendimin nr.248, datë 07.02.2007 ka vendosur:

“Pranimin e kërkesë-padisë. Detyrimin e anës së paditur Bashkia Elbasan t’i paguajë anës paditëse Shoqërisë “KRIVA” shumën 7.983.434 lekë”.

Gjykata ka arsyetuar se...kontrata midis palëve ndërgjyqëse është rilidhur për 4 vite rresht dhe për vitin 2005 deri në shtator 2006 vërtet ajo nuk është lidhur me shkrim, por ajo është pranuar në heshtje nga të dyja palët. ...Pretendimi i palës së paditur se nuk kemi kontratë me paditësin ndaj nuk është paguar për vitin 2005 deri në shtator 2006 nuk është i bazuar.

Pretendimi se kërkimi i paditësit është i parashkruar bazuar në nenin 115/c të K.Civil nuk është i bazuar, sepse nuk jemi para një kontrate transporti sikurse pretendon pala e paditur, por një kontrate shërbimi... .

Gjykata e Apelit Durrës me vendimin nr.550, datë 11.12.2007 ka vendosur:“Lënien në fuqi të vendimit nr.248, datë 07.02.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Elbasan”.Gjykata e Apelit Durrës ka përdorur të njëjtin arsyetim si Gjykata e Rrethit Gjyqësor

Elbasan.Kundër këtij vendimi, ka bërë rekurs pala e paditur, Bashkia Elbasan, me anën e të

cilit ka kërkuar ndryshimin e vendimit nr.248, datë 07.02.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan, dhe të vendimit nr.550, datë 11.12.2007 të Gjykatës së Apelit Durrës, rrëzimin e kërkesë padisë ose dërgimin për rishqyrtim të çështjes në gjykatën e shkallës së parë me tjetër trup gjykues, duke parashtruar ato shkaqe që përmenden në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se rekursi i paraqitur nga i padituri, Bashkia Elbasan, përmban shkaqe ligjore nga ato të parashikuara në nenin 472 të K.Pr.Civile, të cilat i bëjnë të cënueshme vendimet e gjykatave më të ulëta.

Ky Kolegj vlerëson se si vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan nr.248, datë 07.02.2007, ashtu dhe vendimi i Gjykatës së Apelit Durrës nr.550, datë 11.12.2007, janë marrë në zbatim të gabuar të ligjës materiale dhe si të tilla, në respektim dhe të nenit 485/d të K.Pr.Civile, ato duhet të ndryshohen.

Rezulton se paditësi nëpërmjet këtij gjykimi ka kërkuar: “Detyrimin e anës së paditur të paguajë subvencionet për rimbursimin e naftës dhe qiranë e paguar për autobuzat”. Këtë kërkim paditësi e ka mbështetur në Ligjin nr.8308, datë 18.03.1998, “Për transportet rrugore”, nenin 419 të K.Civil, si dhe në kontratën e datës 17.05.2001, për realizimin e shërbimit të transportit qytetas të udhëtarëve, lidhur midis palëve ndërgjyqëse.

93

Ky Kolegj vlerëson se në shqyrtimin e çështjes objekt gjykimi, të dyja gjykatat më të ulëta nuk kanë marrë në konsideratë as aktet normative, të cilat kanë shërbyer për lidhjen dhe zbatimin e kontratës së datës 17.05.2001 dhe as kushtet për të cilat palët ndërgjyqëse kishin rënë dakord në këtë kontratë.

Referuar të drejtës sonë materiale, detyrimet lindin nga kontrata ose nga ligji (neni 420 i K.Civil). Kontrata e lidhur rregullisht ka forcën e ligjit për palët. Ajo mund të prishet ose të ndryshohet me pëlqimin e ndërsjelltë të palëve ose për shkaqe të parashikuara në ligj, (neni 690 i K.Civil). Kontrata e lidhur rregullisht midis palëve i detyron ato, (palët), jo vetëm përsa është parashikuar në kontratë, por dhe për të gjitha pasojat që rrjedhin nga zbatimi i ligjit.

Ka rezultuar e provuar siç është parashtruar në pjesën Rrethanat e Çështjes më sipër, se midis palëve ndërgjyqëse Bashkia Elbasan dhe Shoqërisë “Kriva” Shpk, është lidhur kontrata e datës 17.05.2001, në të cilën, përveç të tjerave, parashikohet shprehimisht se:

“Neni 3Kjo kontratë lidhet për një afat një vjeçar, me të drejtë përsëritje për 5 vjet, afat i cili

fillon ditën e nënshkrimit të kësaj kontrate nga të dyja palët.Rilidhja e kontratës çdo vit do të bëhet në varësi të mënyrës së realizimit të kontratës

duke përfshirë, por pa u kufizuar, në cilësinë e shërbimit, respektimin e kushteve të kontratës nga sipërmarrësi, etj…Në rast pamundësie financiare për të dhënë subvencionet e nevojshme, Bashkia mund të tërhiqet nga kontrata duke mos pasur asnjë detyrim ndaj sipërmarrësit”.

“Neni 11…Si kompensim sipërmarrësi ka të drejtë të përfitojë subvencionet e përcaktuara në

tender, në masën deri në 998,000 Lekë në vit, por jo më tepër se masa e subvencionit e parashikuar në buxhetin e shtetit të çdo viti…”.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë fillimisht vlerëson të theksojë se kjo lloj kontrate për nga vetë natyra e saj (objekti, statusi i palëve, si dhe mënyra dhe vlera e subvencionit që jepet nga shteti për realizimin e këtij lloj shërbimi), është një kontratë, e cila nuk mund të realizohej pa u mbështetur në një kornizë ligjore të caktuar. Në rastin konkret, të drejtat dhe detyrimet e palëve kontraktore të Bashkisë Elbasan dhe Shoqërisë “Kriva” Shpk, nuk lidhen vetëm me kontratën e nënshkruar prej tyre, por dhe me parashikimet ligjore të domosdoshme për t’u respektuar të cilat rregullojnë këtë marrëdhënie juridike.

Është pranuar dhe nga gjykatat më të ulëta që kjo kontratë është realizuar në bazë të Ligjit nr.8308, datë 18.03.1998 “Për transportet rrugore”, në nenin 14 të së cilit shprehimisht thuhet: “Këshilli bashkiak, duke u mbështetur në nevojat për transport qytetës, organizon, drejton, financon dhe kontrakton, sipas rastit, kryerjen e këtij transporti me autobusë brenda juridiksionit të vet. Transporti qytetës mund të kryhet vetëm nga shoqëritë të cilat në objektin e veprimtarisë të shprehura në aktet e themelimit kanë parashikuar veprimtarinë e transportit të udhëtarëve”.

Në analizë të kësaj dispozite rezulton se është në diskrecionin e këshillit bashkiak të miratojë kontratat me subjektet private për realizimin e shërbimit të transportit publik qytetas, si dhe të financojë këtë lloj shërbimi.

Gjithashtu, në referim të nenit 24 të Ligjit nr.8308, datë 18.03.1997 që shprehimisht thotë se: “…transportuesi që ngarkohet të kryejë transportin me autobusë duhet të plotësojë kushtet dhe të zbatojë rregullat e përcaktuara me akte të veçanta të Këshillit të Ministrave”, subjekti që do të ofronte shërbimin e transportit qytetas duhet të ishte i pajisur me të gjitha lejet dhe licencat përkatëse për ofrimin e këtij shërbimi, si dhe të respektonte aktet në fuqi që rregullonin marrëdhënien ndërmjet palëve kontraktuale.

94

Në referim të Ligjit nr.7776, datë 22.12.1993 “Për buxhetin lokal”, me ndryshime, është po këshilli bashkiak organi që miraton projekt buxhetin e bashkisë, i cili dërgohet në Ministrinë e Financave për t’u përfshirë në projekt buxhetin e shtetit, akt ky që miratohet më tej me vendim të Këshillit të Ministrave dhe nga Kuvendi i Republikës së Shqipërisë me ligj të veçantë një herë në vit. Në buxhetin lokal parashikohen të gjithë zërat për t’u shpenzuar nga organi i qeverisjes vendore për vitin përkatës, ku përfshihen dhe shpenzimet për transportin publik qytetas. Në buxhetin vendor, zërat e shpenzimeve paraqiten në mënyrë të detajuar dhe vetëm një përqindje e ulët e vlerës totale të tij (zakonisht jo më shumë se 5%), lejohet të jetë e papërcaktuar si fond rezervë (neni7, neni 10 e vijues i Ligjit nr.7776, datë 22.12.1993).

Kryerja e shpenzimeve të parashikuara në buxhetin vendor nga organi i qeverisjes vendore bëhet në përputhje me rregullat e parashikuara në Ligjin nr.9643, datë 20.11.2006 “Për prokurimin publik”.

Në analizë të sa më sipër, organet e qeverisjes vendore nuk mund të tejkalojnë kufirin e shpenzimeve të përcaktuara në mënyrë të detajuar në buxhetin vendor dhe nuk mund të përdorin këto zëra shpenzimesh të buxhetit vendor për të mbuluar pagesa, për të cilat nuk janë zbatuar rregullat e prokurimit publik.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se të dyja gjykatat më të ulëta, në çështjen objekt gjykimi, kanë bërë një interpretim të kontratës, si dhe të provave të administruara në dosjen gjyqësore në kundërshtim të plotë me sa parashikojnë aktet ligjore në fuqi që rregullojnë këtë lloj marrëdhënie.

Rezulton qartë që afati i kësaj kontrate është vetëm për një periudhë një vjeçare; dhe, vetë palët kontraktuale kanë rënë dakord që, nëse e çmojnë të arsyeshme (nëse janë përmbushur detyrimet e palëve, në rast se buxheti vendor e lejon, nëse nuk ka ndryshime të kushteve kontraktuale), mund të rinovojnë kontratën dhe për vitet e tjera pasardhëse.

Në kontratën e datës 17.05.2001 lidhur midis palëve, është shkruar qartë: “të kenë të drejtë të rinovojnë”, dhe jo detyrim të rinovojnë kontratën (neni 3). Pikërisht nisur nga sa më sipër, ana e paditur për aq vite sa ka rinovuar kontratën, ka bërë dhe pagesën konform parashikimeve të saj në masën 998.000 Lekë, fakt që tregon se ka disponuar buxhetin për të paguar këtë lloj shërbimi.

Kërkimi i paditësit për një masë më të lartë subvencioni, jashtë asaj të parashikuar në kontratën datë 17.05.2001 midis palëve, për vitin 2005 dhe një pjesë të vitit 2006, për më tepër që për këto vite nuk ka kontratë të përfunduar me shkrim midis palëve ndërgjyqëse, vlerësohet nga ky Kolegj si i pabazuar në ligj, për arsye se:

Së pari: Palët ndërgjyqëse nuk kanë nënshkruar një kontratë për realizimin e shërbimit të transportit qytetas, për vitet 2005 dhe 2006.

Siç u analizua dhe më lart, ekzistenca dhe zbatueshmëria e kontratës ndërmjet palëve ndërgjyqëse varej nga aktet ligjore specifike që rregullonin kryerjen e shërbimit të transportit me fonde publike.

Miratimi i një sërë aktesh normative gjatë kohës nga momenti i lidhjes së kontratës midis palëve ndërgjyqëse e deri në lindjen e mosmarrëveshjes, objekt shqyrtimi gjyqësor, ka vënë në pikëpyetje ekzistencën e vetë subvencionit që i bënte Bashkia Elbasan palës paditëse, Shoqëria “Kriva” Shpk.

Në VKM nr.45, datë 22.01.2004, “Për ndryshimin e tarifave të transportit qytetas të udhëtarëve”, është parashikuar se: “Bashkitë, në varësi të masës dhe mënyrës së subvencionit, përcaktojnë numrin dhe mënyrën e shpërndarjes së biletave të pajtimit mujor”.

Po kështu në Ligjin nr.9374, datë 21.04.2005 “Për ndihmën shtetërore”, neni 4 parashikohet se: “1. Përveç rasteve të parashikuara ndryshe në këtë ligj, ndalohet çdo ndihmë e dhënë nga burimet shtetërore, në çfarëdolloj forme, e cila, në mënyrë të drejtëpërdrejtë ose të tërthortë, shtrembëron ose kërcënon të shtrembërojë konkurrencën

95

duke dhënë përparësi për një ose disa ndërmarrje të caktuara ose për prodhimin e produkteve të caktuara. 2. Format e ndihmës shtetërore përfshijnë kryesisht: ..a) grantet dhe subvencionet;..”.

Në nenin 16 të po këtij Ligji, parashikohet që për dhënien e ndihmës shtetërore do të ngrihet “Komisioni i Ndihmës Shtetërore”, i cili është organi vendimmarrës për kontrollin e ndihmës shtetërore. Detyrat e këtij komisioni janë përcaktuar në nenin 17 të Ligjit nr.9374, datë 21.4.2005 dhe ndër të tjera, konsistojnë në: “a) mbi bazën e propozimeve të Drejtorisë, të vlerësojë dhe autorizojë skemat e ndihmës shtetërore dhe ndihmat individuale; ..c) të mbikqyrë përdorimin e ndihmës shtetërore dhe rezultatin ekonomik të përftuar nga dhënia e saj;”.

Ligji nr. 9374, datë 21.04.2005, neni 18, ka parashikuar gjithashtu edhe ngritjen e një strukture administrative për kontrollin e ndihmës shtetërore dhe konkretisht Drejtorinë e Ndihmës Shtetërore në Ministrinë e Ekonomisë, e cila kryen një sërë detyrash, që janë përcaktuar qartë në këtë dispozitë.

Në analizë të dispozitave të mësipërme, duke iu referuar rastit në shqyrtim, rezulton qartë që masa e ndihmës shtetërore dhe procedurat e dhënies së saj nuk janë atribut vetëm i organit të pushtetit vendor, konkretisht Bashkisë së Elbasanit, por kjo ndihmë është objekt miratimi nga Komisioni i Ndihmës Shtetërore pranë Ministrisë së Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës.

Pikërisht, duke pasur parasysh ekzistencën e një situate të tillë (që masa e subvencionit varej nga buxheti vendor dhe kufizohej nga parashikime të tjera ligjore për administrimin e ndihmës shtetërore), në kontratën e datës 17.05.2001, palët kontraktuale kanë parashikuar që: “në rast pamundësie financiare për të dhënë subvencionet e nevojshme, bashkia mund të tërhiqet nga kontrata duke mos pasur asnjë detyrim ndaj sipërmarrësit”.

Si rrjedhojë e ndryshimeve ligjore në lidhje me subvencionet, (ndihmën shtetërore), ndryshimin e tarifave të transportit qytetas të udhëtarëve, mospërcaktimi i masës së subvencionit dhe buxhetit specifik vendor që Bashkia Elbasan do të kishte në dispozicion për këtë lloj shërbimi, kjo e fundit nuk ka rinovuar kontratën me palën paditëse për vitin 2005 dhe një pjesë të vitit 2006, dhe për pasojë Bashkia Elbasan nuk mund të ketë asnjë detyrim ndaj sipërmarrësit për këtë shërbim.

Së dyti: Kërkimi për shtesën e subvencionit, (kërkim që është pranuar nga të dyja gjykatat më të ulëta), konsiderohet nga ky Kolegj i papranueshëm, pasi në kontratën e lidhur midis palëve është shprehur qartë se: “masa e subvencionit është në masën 998.000 Lekë, por jo më tepër se masa e subvencionit e parashikuar në buxhetin e shtetit çdo vit”.

Pra, rezulton qartë që: (i) kjo tarifë (masa e subvencionit), si një nga elementet e parashikuar në dokumentet e prokurimit publik organizuar nga Bashkia Elbasan për realizimin e shërbimit të transportit qytetas të udhëtarëve nga subjektet private, në asnjë rast nuk mund të ndryshojë për sa kohë kontrata lidhur midis palëve, është në fuqi; dhe, (ii) kjo tarifë në asnjë rast nuk mund të jetë më e madhe se masa e subvencionit e parashikuar në buxhetin e shtetit të çdo viti, ku parashikohen zërat specifike të buxhetit vendor për Bashkinë Elbasan.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se edhe kërkimi i dytë i paditësit për:“Kthimin e qirave të paguara për autobuzat”, është i pabazuar në ligj dhe në prova.

Rezulton nga provat e administruara në dosjen gjyqësore, se paditësi në kundërshtim me atë që pretendon se autobuzat e Bashkisë Elbasan kanë qenë jashtë përdorimit, ka qenë dakord për të përsëritur çdo vit kontratën e qirasë me këtë Bashki për përdorimin e autobuzave në pronësi të saj (kontrata e qirasë lidhur midis palëve ndërgjyqëse, fq.19, 36, e dosjes gjyqësore). Në këto kushte, paditësi ka qenë i detyruar që të përgjigjet për detyrimet kontraktuale të marra përsipër me anë të këtyre kontratave.

96

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485, germa (d) të K.Pr.Civile,

V E N D O S I

Ndryshimin e vendimit nr.248, datë 07.02.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan dhe të vendimit nr.550, datë 11.12.2007 të Gjykatës së Apelit Durrës dhe rrëzimin e padisë.

Tiranë, më 17.01.2012

97


VENDIM



Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarGuxim Zenelaj AnëtarMajlinda Andrea AnëtareMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 19.01.2012 mori në shqyrtim çështjen civile, që u përket palëve:

PADITËS: ARDIT MELE, në mungesë

I PADITUR: INSPEKTORIATI NDËRTIMOR E URBANISTIK KOMBËTAR, përfaqësuar nga juristi Erion Kafazi

INSPEKTORIATI NDËRTIMOR E URBANISTIK KOMBËTAR, DEGA KORÇË

OBJEKTI:

Anullim i vendimit nr.2, datë 08.07.2011 “Për dënimin me gjobë”.

Baza Ligjore: Nenet 32/a dhe 43/2 të K.Pr.Civile.Ligji nr.9780, datë 16.07.2007

“Për inspektimin e ndërtimit”, i ndryshuar.V.K.M. nr.862, datë 05.12.2007

“Për unifikimin e procedurave të kontrollit të territorit nga Inspektoriati Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar

e ai vendor”, i ndryshuar.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë, me vendimin nr.41-2011-4911 (2641), datë 11.11.2011, ka vendosur:

1. Shpalljen e moskompetencës tokësore të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë për gjykimin e çështjes civile nr.regj. Them. 31011-03221-41-2011 (2908), datë regj. 10.10.2011 që i përket paditës: Ardit Mele; të paditur Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar dhe Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar, Dega Korçë; me objekt: Anullim i vendimit nr.2, datë 08.07.2011 “Për dënim me gjobë”.

Kundër këtij vendimi ka bërë ankim paditësi Ardit Mele, me të cilin kërkon prishjen e vendimit të shkallës së parë dhe dërgimin e çështjes për vazhdimin e gjykimit po nga kjo gjykatë, për këto shkaqe:

98

- Gjykata gabon kur i referohet nenit 327 të K.Pr.Civile, duke e parë INUK Tiranë ngushtësisht si një organ administrativ dhe jo si person juridik me përfaqësi në qytetin e Korçës.

- Padia bazohet dhe në nenin 43/2 të K.Pr.Civile. Sipas nenit 8/1 të ligjit nr.9780, datë 16.07.2007, Inspektoriati Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar është institucion qendror buxhetor publik me statusin e personit juridik dhe, në kushtet kur ky institucion ka një degë në qytetin e Korçës, sipas nenit 43/2 të K.Pr.Civile kompetente për shqyrtimin e çështjes është dhe Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë.

- Për më tepër kjo degë është thirrur në gjykim me cilësinë e palës së paditur, pasi është kjo e cila ka hartuar proces verbalet e konstatimit të kundravajtjes administrative.

- Ligji për kundravajtjet administrative parashikon vetëm kompetencën lëndore dhe jo atë territoriale dhe kjo nuk legjitimon Gjykatën e Korçës të shpallë moskompetencën.

- Edhe në referim të parimit të “ekonomisë gjyqësore” kjo çështje do të gjykohej në një kohë më të shkurtër në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Korçë se sa në atë të Tiranës.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Nuni; përfaqësuesin e palës së paditur, Inspektoriati Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar, juristin Erion Kafazi, që kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N


1. Nga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se paditësi Ardit Mele, është punonjës i Inspektoriatit Ndërtimor e Urbanistik Vendor, Bashkia Korçë, me detyrën e Inspektorit.

2. Me vendimin nr.2, datë 08.07.2011, me nr.000052, të Kryeinspektorit të Inspektoriatit Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar, për shkelje të konstatuara gjatë kontrollit të ushtruar, është vendosur gjobë prej 200.000 lekë, për shkak të “Mos ushtrim i funksionit të kontrollit të territorit në fushën e ndërtimit e të urbanistikës për shkresat nr.01/1 prot., datë 04.01.2011 dhe nr.01/3 prot., datë 18.02.2011 në lidhje me ndërtimin e një objekti pa leje ndërtimi dhe muri rrethues 8.9 ml”.

2.1. Gjoba e vënë si më sipër është ekzekutuar nga ana e palës së paditur.3. Paditësi, Ardit Mele, me pretendimin se ai ka kryer detyrën e tij funksionale, ka

ushtruar kontroll në territorin administrativ të njësisë vendore, gjoba është e pabazuar ligjërisht dhe është vendosur pa u marrë në shqyrtim i gjithë dokumentacioni i protokolluar, me padinë e datës 07.10.2011 paraqitur para Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë, ka kërkuar anullimin e vendimit nr.2, datë 08.07.2011 të Kryeinspektorit të Inspektoriatit Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar.

4. Mbi kërkesën e palës së paditur, Inspektoriati Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë ka marrë në shqyrtim çështjen e kompetencës tokësore dhe, me vendimin nr.41-2011-4911 (2641), datë 11.11.2011, ka vendosur: “1. Shpalljen e moskompetencës tokësore të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë për gjykimin e çështjes civile nr.regj. Them. 31011-03221-41-2011 (2908), datë regj. 10.10.2011 që i përket paditës: Ardit Mele; të paditur Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar dhe Inspektoriati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar, Dega Korçë; me objekt: Anullim i vendimit nr.02, datë 08.07.2011 “Për dënim me gjobë”.

4.1. Gjykata, pasi citon dispozitat e ligjit nr.9780, datë 16.07.2007, ligjit nr.10279, datë 20.05.2010 dhe nenin 327 të Kodit të Procedurës Civile, arsyeton:

- “Ligji i sipërcituar, si dhe asnjë ligj tjetër nuk ka parashikim në lidhje me gjykatën kompetente në të cilën kundravajtësi mund të ankohet ndaj aktit administrativ,

99

vendimit të dënimit me gjobë nr.02, datë 08.07.2011 të nxjerrë nga Kryeinspektori i Inspektoriatit ndërtimor Urbanistik Kombëtar...”;

- “...meqënëse legjislacioni i posaçëm nuk ka një rregullim eksplicit mbi gjykatën që ka kompetencën tokësore ku pala e interesuar mund të paraqesë padi ndaj vendimit të Kryeinspektorit... dhe meqënëse mos ushtrimi i funksionit të kontrollit të territorit në fushën e ndërtimit dhe të urbanistikës nga ana e inspektorit është parashikuar si kundravajtje administrative,...” në referencë dhe të ligjit nr.10279, datë 20.05.2010 (nenit 29) që ka shfuqizuar ligjin nr.7697, datë 07.04.1993, duke u hequr rregullimi i nenit 18 të këtij të fundit ku ka qenë parashikuar se gjykimi i ankimit ndaj vendimit të dënimit për kryerjen e një kundravajtje administrative bëhej “në gjykatën e rrethit ku ka ndodhur kundravajtja”, si dhe “...meqenëse legjislacioni i posaçëm nuk ofron asnjë rregullim specifik, për të gjykuar mbi gjykatën kompetente për gjykimin e kësaj çështje, gjykata mund t’i referohet vetëm rregullimit të përgjithshëm që parashikon nenin 327 i K.Pr.Civile, sipas të cilit kompetencën tokësore për gjykimin e një padie kundër një akti administrativ (...) e ka gjykata e vendit në zonën e të cilës ka qendrën organi administrativ ndaj të cilit drejtohet padia”;

- Për rastin “...padia drejtohet ndaj Inspektoriatit Urbanistik Ndërtimor Kombëtar qendra e të cilit është në Tiranë ku ushtron kompetencën e vet tokësore Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, e cila është gjykata kompetente për gjykimin e kësaj mosmarrëveshje administrative. Ky arsyetim qëndron pavarësisht nga fakti se si palë e paditur është thirrur dhe Inspektoriati Urbanistik Ndërtimor Kombëtar Dega Korçë, pasi nuk është ky institucioni që ka nxjerrë aktin administrativ ndaj të cilit drejtohet padia, ...”.

5. Kundër këtij vendimi ka bërë ankim paditësi Ardit Mele, me të cilin kërkon prishjen e vendimit të gjykatës së shkallës së parë dhe dërgimin e çështjes për vazhdimin e gjykimit po nga kjo gjykatë, për shkaqet e pasqyruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Ligji i zbatueshëm

6. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile dhe ato të ligjit nr.9780, datë 16.07.2007 “Për Inspektimin e Ndërtimit”, i ndryshuar, në të cilat është parashikuar:

6.1 Neni 327§1 i K.Pr.Civile: “Padia kundër një akti administrativ shqyrtohet nga seksioni përkatës i gjykatës, në zonën e të cilës ka qendrën organi administrativ, ndaj të cilit drejtohet padia...”.

6.2. Neni 8§1 i ligjit nr.9780, datë 16.07.2007: “Inspektoriati Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar është institucion qendror buxhetor publik, me statusin e personit juridik, në varësi të ministrisë përgjegjëse në fushën e ndërtimit dhe urbanistikës...”.

6.3. Neni 15§3 i ligjit nr.9780 datë 16.07.2007: “Gjoba vendoset me vendim të Kryeinspektorit të Inspektoriatit Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar. Kundër vendimit të masës së gjobës mund të bëhet ankim i drejtpërdrejtë në gjykatë brenda 10 ditëve, duke filluar nga data e marrjes së njoftimit të vendimit”.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson

7. Se ankimi i veçantë i paraqitur nga paditësi Ardit Mele nuk përmban shkaqe ligjore që të motivojnë cënimin e vendimit nr.41-2011-4911 (2641), datë 11.11.2011, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë. Për rrjedhojë ky vendim duhet të lihet në fuqi.

8. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi nr.41-2011-4911 (2641), datë 11.11.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë, me të cilin është shpallur moskompetenca tokësore e kësaj gjykate për gjykimin e çështjes civile nr.31011-03221-41-2011 (2908), datë regjistrimi 10.10.2011, që i’u përket paditësit Ardit Mele me të paditur Inspektoriati Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar dhe Inspektoriati Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar, Dega Korçë, me objekt “Anullim i Vendimit nr.02, datë 08.07.2011 “Për dënimin me gjobë”, është marrë në respektim të ligjit.

100

9. Në shqyrtim të akteve të ndodhura në dosjen gjyqësore, objektit dhe shkakut të padisë, pretendimeve të palëve të parashtruara në këto akte dhe vendimit të gjykatës, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në interpretim të dispozitave ligjore të zbatueshme për rastin konkret, arrin në konkluzionin se çështja objekt shqyrtimi është në kompetencë të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

10. Drejt ka arsyetuar gjykata e shkallës së parë, kur në referim të nenit 327 të Kodit të Procedurës Civile, akteve të administruara dhe, përderisa pala e paditur, Inspektoriati Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar, akti administrativ i të cilit kundërshtohet nga paditësi, është person juridik publik me seli në Tiranë, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë nuk ka kompetencë tokësore për gjykimin e çështjes konkrete.

11. Ndryshe nga sa pretendohet në ankim se për rastin duhet të zbatohet paragrafi i dytë i nenit 43 të Kodit të Procedurës Civile, ky Kolegj, në shqyrtim të objektit të padisë dhe përmbajtjes së saj, vlerëson se për rastin konkret nuk gjen zbatim kjo dispozitë. Kjo për arsye se nga vetë pala paditëse me padinë objekt gjykimi goditet një akt administrativ që është nxjerrë nga Inspektoriati Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar.

12. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e gjen me vend të parashtrojë se pala e paditur, Inspektoriati Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar, është organ shtetëror qendror dhe njëkohësisht për rastin në shqyrtim është subjekt i një marrëdhënie juridike administrative, në të cilën ai shfaqet si organ pushteti që kryen funksionet e tij brenda caqeve të kompetencave të caktuara me ligj (respektivisht nga ligji nr.9780, datë 16.07.2007 “Për Inspektimin e Ndërtimit”, i ndryshuar).

12.1. Inspektoriati Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar, i thirrur në këtë gjykim si palë e paditur, në marrëdhënien objekt gjykimi, nuk ka dalë në cilësinë e tij si person juridik, por në cilësinë e organit shtetëror të pajisur nga ligji me atribute të caktuara. Kjo palë vepron si organ i administratës publike, i ngarkuar nga ligji për kryerjen e një funksioni specifik.

13. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se për rastin në shqyrtim midis palës së paditur dhe asaj paditëse nuk është krijuar apo të ketë lindur ndonjë marrëdhënie juridike civile ku ky organ shtetëror të veprojë si person juridik publik në kuptim të dispozitave të Kodit Civil dhe të nenit 43 të Kodit të Procedurës Civile. Nëse pala e paditur do të ishte subjekt i marrëdhënies juridike civile ajo nuk do të vepronte si organ pushteti në kuptimin e mësipërm, por si një institucion që ka të drejta dhe merr përsipër detyrime civile.

13.1. Në këto kushte, si dhe nga përmbajtja e materialeve të dosjes gjyqësore, rezulton se pala e paditur nuk është thirrur në gjykim si subjekt i së drejtës civile dhe për rrjedhojë nuk është adekuate që, për rastin, në përcaktimin e kompetencës tokësore të referohet në nenin 43 të Kodit të Procedurës Civile, sikundër pretendon paditësi.

13.2. Neni 43 i Kodit të Procedurës Civile zbatohet në zgjidhjen e konflikteve që lindin në marrëdhëniet private, ku në cilësinë e të paditurit del një person juridik dhe jo një organ shtetëror i pajisur me pushtet nga e drejta publike.

14. Në vijim të argumentit të mësipërm dhe në rrethanat kur ligji i posaçëm (nenet 9, 10 dhe 15 të ligjit nr.9780, datë 16.07.2007) nuk ka përcaktuar shprehimisht kompetencën tokësore, është i zbatueshëm neni 327 i Kodit të Procedurës Civile.

14.1. Në këtë dispozitë parashikohet se: “Padia kundër një akti administrativ shqyrtohet nga seksioni përkatës i gjykatës, në zonën e të cilës ka qendrën organi administrativ, ndaj të cilit drejtohet padia...”.

15. Sikurse është parashtruar më lart, padia në shqyrtim ka për objekt kundërshtimin e aktit administrativ, vendimit nr.02, datë 08.07.2011, të Kryeinspektorit të Inspektoriatit Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar, duke u paditur organi administrativ, Inspektoriati Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar, që ka selinë në qytetin e Tiranës.

101

15.1. Ndryshe nga sa pretendon paditësi, nuk mund të përbëjë shkak që çështja objekt gjykimi të jetë në kompetencën tokësore të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë fakti se si palë e paditur është thirrur dhe Inspektoriati Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar, Dega Korçë. Kjo për arsye se ligji nr.9780, datë 16.07.2007, nuk njeh një strukturë të tillë sikundër cilësohet në padi dhe, njëkohësisht paditësi aktualisht nuk kundërshton ndonjë akt administrativ të Inspektoriatit Ndërtimor e Urbanistik të Bashkisë apo të Qarkut Korçë1.

16. Në këto rrethana ligjore dhe fakti kompetente nga pikëpamja territoriale është Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe jo Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë, sikundër pretendohet nga paditësi.

17. Në argumentim sa më sipër, gjykata e shkallës së parë, bazuar edhe në përcaktimet e nenit 61 të K.Pr.Civile, me të drejtë ka vendosur shpalljen e moskompetencës së Gjykatës së Shkallës së Parë Korçë për shqyrtimin e kësaj çështje, por kjo gjykatë gabon kur nuk përcakton në dispozitivin e vendimit gjykatën kompetente të cilës duhet t’i dërgohen padia dhe aktet bashkëngjitur asaj.

17.1. Ky Kolegj sjell në vëmendje të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë se gjykata ka detyrimin ligjor të respektojë dispozitat e Kodit të Procedurës Civile që kanë të bëjnë me përmbajtjen e vendimit gjyqësor dhe dispozitivin e tij, duke pasqyruar në të saktësisht urdhërimin dhe jo sikurse ka vepruar duke mos pasqyruar gjykatën kompetente së cilës i dërgohet padia për shqyrtim (neni 61 në lidhje me nenin 310/III të K.Pr.Civile).

18. Për sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi nr.41-2011-4911 (2641), datë 11.11.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë, me të cilin është shpallur moskompetenca tokësore e kësaj gjykate për gjykimin e çështjes civile nr.31011-03221-41-2011(2908), datë regjistrimi 10.10.2011 duhet të lihet në fuqi, me plotësimin që kjo çështje i dërgohet për kompetencë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenet 327 dhe 485/a të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.41-2011-4911 (2641), datë 11.11.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë me plotësimin: Dërgimin e çështjes për kompetencë në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Tiranë, më 19.01.2012

1 Neni 3 i ligjit nr.9780, datë 16.07.2007 “Për inspektimin e ndërtimit”: “Kontrolli e zbatimi i ligjshmërisë dhe standarteve teknike në fushën e ndërtimit dhe urbanistikës kryhet nga: 1. Inspektoriati ndërtimor e urbanistik i bashkisë/komunës. 2. Inspektoriati Ndërtimor e Urbanistik Kombëtar. Inspektoriati ndërtimor e urbanistik ngrihet në nivel qarku, në përputhje me nenet 6, 7 dhe 18 të këtij ligji”.

102


VENDIM



Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarGuxim Zenelaj AnëtarMajlinda Andrea AnëtareMedi Bici Anëtar


PADITËS: STAVRI PLLAHA, në mungesë

E PADITUR: DREJTORIA E POLICISË QARKUT KORÇË në mungesë

OBJEKTI:

Detyrimin e të paditurit të lirojë dhe dorëzojë pasurinë e paluajtshme.

Detyrimin e të paditurit të paguajë vlerën e përdorimit deri në momentin e ekzekutimit të vendimit.

Baza Ligjore: Neni 32/a i K.Pr.Civile. Nenet 296 dhe 298 të K.Civil.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë, me vendimin e datës 15.11.2011, ka vendosur:Rrëzimin e kërkesës së palës së paditur Drejtoria e Policisë së Qarkut Korçë për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor, duke vazhduar gjykimin.

Kundër këtij vendimi ka bërë ankim pala e paditur Drejtoria e Policisë së Qarkut Korçë, me të cilin kërkon prishjen e vendimit të shkallës së parë dhe nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor, për këto shkaqe:

- Çështja objekt gjykimi i përket juridiksionit administrativ dhe jo atij gjyqësor sikurse ka vendosur gjykata.

- Pjesa e truallit që pretendohet nga paditësi ka qenë pjesë e murit rrethues që kufizon Drejtorinë e Policisë me subjektet private, ndërtuar nga shteti dhe në pronësi të shtetit që në vitin 1942.

- Mbi murin rrethues të pretenduar nga paditësi është mbështetur një objekt para vitit 1957 dhe nga ana jonë në vitin 1997 është bërë adoptimi dhe ristrukturimi i objektit. Pronësia jonë është e regjistruar pranë Zyrës Vendore të Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme në numër pasurie 1/370.

- Sipas dokumentacionit që ka paraqitur paditësi, prona e tij është blerë nga paraardhësi në vitin 1956, që përbëhej nga objekti, shtëpia e banimit dhe jo nga sipërfaqe trualli, oborr. Ai ka bërë regjistrim fillestar në vitin 2004.

103

- Paditësi para regjistrimit fillestar nuk ka kërkuar para organit administrativ shtetëror të kthimit dhe kompensimit të pronave, kthimin apo kompensimin e pronës së pretenduar se ishte e tij në origjinë, e kthyer në pronë shtetërore dhe e zënë me ndërtime nga shteti.

- Pra, paditësi përpara se t’i drejtohet gjykatës duhej t’i drejtohej organit kompetent shtetëror dhe në rast të një vendimi jo në favor të tij mund t’i drejtohej gjykatës.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Nuni; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N


1. Nga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se në emër të paditësit Stavri Pllaha pranë Zyrës Vendore të Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Korçë figuron e regjistruar pasuria me nr. 1/363 e përbërë nga një sipërfaqe trualli prej 136.43 m2, nga të cilat 73.93 m2 i zë ndërtesa, ndodhur në qytetin e Korçës, zona kadastrale nr. 8582, me kufizimet përkatëse.

2. Paditësi Stavri Pllaha, me pretendimin se është pronar i pasurisë së sipërcituar, por një pjesë e truallit të saj posedohet pa ndonjë titull nga pala e paditur, Drejtoria e Policisë së Qarkut Korçë e cila pa leje ndërtimi ka ndërtuar një objekt që pjesërisht shtrihet mbi pronën e tij, me padinë e datës 13.09.2001 ka kërkuar: “Detyrimin e të paditurit t’i lirojë dhe dorëzojë pasurinë e paluajtshme. Detyrimin e të paditurit të paguajë vlerën e përdorimit deri në momentin e ekzekutimit të vendimit”.

3. Gjatë gjykimit, pala e paditur Drejtoria e Policisë së Qarkut Korçë ka kërkuar nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor dhe dërgimin e saj pranë Agjencisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Tiranë.

4. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë, me vendimin e datës 15.11.2011, ka rrëzuar kërkesën e palës së paditur, Drejtoria e Policisë së Qarkut Korçë për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor, duke vazhduar gjykimin.

4.1. Gjykata, pasi citon dispozitat e Kodit të Procedurës Civile, arsyeton:- “Padia objekt gjykimi është padi rivendikimi (...) dhe për t’u shprehur pranimi

ose rrëzimin i saj gjykata duhet të hetojë në lidhje me:Së pari: Nëse pala paditëse është pronare e ligjshme e sendit objekt gjykimi në

momentin e ngritjes së padisë, si dhe të hetojë në lidhje me origjinën e pronës mbi sendin që duhet të jetë send individualisht i përcaktuar.

Së dyti: Nëse sendi posedohet në momentin e gjykimit nga pala e thirrur me cilësinë e palës së paditur dhe nëse ky posedim bazohet në një titull të ligjshëm pronësie ose posedimi ose jo”.

- “Objekti i padisë është i tillë që mund të shqyrtohet vetëm në rrugë gjyqësore, lirimi dhe dorëzimi i truallit nuk është objekt i veprimtarisë së Agjencisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronës”.

5. Kundër këtij vendimi ka bërë ankim pala e paditur Drejtoria e Policisë së Qarkut Korçë, me të cilin kërkon prishjen e vendimit të shkallës së parë dhe nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor, për shkaqet e pasqyruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Ligji i zbatueshëm

6. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile në të cilat është parashikuar:6.1. Neni 36§ i K.Pr.Civile: “Në juridiksionin e gjykatave hyjnë të gjitha

mosmarrëveshjet civile dhe mosmarrëveshjet e tjera të parashikuara në këtë Kod dhe në ligje të veçanta”.

104


7. Se ankimi i paraqitur nga pala e paditur, Drejtoria e Policisë së Qarkut Korçë nuk përmban shkaqe ligjore që të motivojnë cënimin e vendimit të datës 15.11.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë.

8. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i datës 15.11.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë, me të cilin është rrëzuar kërkesa e palës së paditur për nxjerrjen e çështjes nr. 11115-02719-41-2011 (2642), datë regjistrimi 14.09.2011 jashtë juridiksionit gjyqësor, është marrë në respektim të ligjit.

9. Në shqyrtim të akteve të ndodhura në dosjen gjyqësore, objektit dhe shkakut të padisë, pretendimeve të parashtruara në këto akte, vendimit të gjykatës dhe shkaqeve të ankimit, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në interpretim të dispozitave të Kodit të Procedurës Civile të zbatueshme për rastin konkret, arrin në konkluzionin se mosmarrëveshja objekt shqyrtimi i përket juridiksionit gjyqësor.

10. Për rastin konkret gjykata është vënë në lëvizje mbi padinë e paditësit Stavri Pllaha, i cili ka kërkuar: “Detyrimin e të paditurit t’i lirojë dhe dorëzojë pasurinë e paluajtshme. Detyrimin e të paditurit të paguajë vlerën e përdorimit deri në momentin e ekzekutimit të vendimit”.

10.1. Gjykata, në zbatim të dispozitave të Kodit të Procedurës Civile, e ka marrë çështjen në shqyrtim në përputhje me kompetencat dhe juridiksionin e saj. Gjatë zhvillimit të gjykimit pala e paditur, me pretendimin se çështja i përket juridiksionit administrativ ka kërkuar nxjerrjen e saj jashtë juridiksionit gjyqësor, kërkesë kjo që është rrëzuar nga gjykata.

11. Ky Kolegj e vlerëson të drejtë arsyetimin dhe përfundimin e arritur nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë. Gjykata ka përcaktuar drejt natyrën juridike të mosmarrëveshjes, duke bërë një identifikim të elementeve dhe/ose kritereve ligjore që për rastin konkret shërbejnë për përcaktimin e juridiksionit.

12. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë evidenton se paditësi, bazuar në nenet 296 dhe 298 të Kodit Civil, ka ngritur një padi rivendikimi dhe së bashku me të kërkon edhe shpërblimin për përdorimin e sendit që rivendikon.

12.1. Në thelb paditësi pretendon pronësinë e një sipërfaqeje trualli e cila posedohet nga pala e paditur, që, sipas tij nuk është pronare. Kjo mosmarrëveshje e lindur për shkak pronësie dhe posedimi të sendit objekt rivendikimi përbën një mosmarrëveshje civile, që është në juridiksionin gjyqësor.

13. Referuar objektit të padisë, padia ka për shkak të drejtën e pronësisë së pretenduar nga ana e paditësit mbi një sipërfaqe truall prej 136.43 m2, që sipas tij pjesërisht përdoret nga pala e paditur pa titull. Pra, nëpërmjet kësaj padie paditësi kërkon të realizojë në rrugë gjyqësore të drejtën e pronësisë me pretendimin se kjo e drejtë i mohohet nga pala e paditur, e cila, nga ana e saj, pretendon edhe ajo pronësinë mbi këtë sipërfaqe.

13.1. Fakti juridik që paditësi ka vënë në themel të kërkimit përbën shkakun e padisë. Për këtë arsye ai është fakti nga i cili rrjedh e drejta materiale, që paditësi e pretendon si të shkelur.

13.2. Nga zgjidhja që do t’i bëhet kërkimit për të drejtën e pronësisë janë të kushtëzuar dhe zgjidhja e kërkimeve të tjera.

13.3. Kërkimi tjetër, ai i detyrimit për të paguar vlerën e përdorimit të sipërfaqes së sipërcituar, është në varësi të pranimit ose jo të kërkimit të parë. Ky kërkim, i vështruar në raport me të parin është dytësor, por në vetvete edhe ky kërkim për nga natyra është një mosmarrëveshje civile.

105

14. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë për zgjidhjen e çështjes konkrete referon në rregullimet e bëra në nenin 36 të Kodit të Procedurës Civile (ratio legis) dhe në parimet e së drejtës (ratio iuris) në lidhje me juridiksionin e gjykatave për shqyrtimin e mosmarrëveshjeve civile të parashikuara në po këtë Kod dhe në ligje të tjera të veçanta, për rastin në Kodin Civil.

14.1. Sipas nenit 36§1 të Kodit të Procedurës Civile janë në juridiksionin gjyqësor të gjitha mosmarrëveshjet civile e mosmarrëveshjet e tjera të parashikuara në këtë Kod e në ligje të veçanta.

15. Në argumentim sa më sipër dhe në rrethanat kur marrëdhënia juridike për shkak të së cilës ka lindur konflikti ka në themel probleme që kanë të bëjnë me të drejta pronësie, pra me një mosmarrëveshje civile, ky kolegj vlerëson se në përcaktimin e juridiksionit për shqyrtimin e çështjes konkrete nuk gjen mbështetje në ligj pretendimi i palës së paditur, që paditësi më parë duhet t’i drejtohet organit shtetëror të kthimit dhe kompensimit të pronave dhe më pas gjykatës.

16. Mjeti juridik (nëse një subjekt do t’i drejtohet një organi të administratës publike apo gjykatës) dhe lloji i padisë për realizimin e së drejtës së pretenduar është në disponibilitetin e palës.

16.1. Nëse paditësi i drejtohet gjykatës me padi rivendikimi, sikundër është rasti konkret, gjykata, për t’iu dhënë përgjigje problemeve që shtrohen për nga natyra juridike e kësaj padie, në respektim të së drejtave të palëve dhe detyrimeve që rrjedhin nga procesi gjyqësor civil, ka për detyrë që të zhvillojë një proces të rregullt ligjor, nëpërmjet garantimit të zhvillimit të një hetimi të plotë dhe të gjithanshëm, në përputhje me ligjin (neni 14 i K.Pr.Civile) dhe, duke bërë një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen, ta zgjidhë atë “në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi” (neni 16 i K.Pr.Civile).

17. Nëse paditësi është ose jo pronar i sendit që rivendikon, nëse ka legjitimitet aktiv ose jo për të bërë një kërkim të tillë dhe nëse pala e paditur e ka në posedim sendin objekt rivendikimi dhe, nëse ky posedim mbështetet ose jo në një shkak juridik, këto janë çështje që do të shqyrtohen nga gjykata dhe do të zgjidhen me vendimin përfundimtar të saj.

18. Për sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi i datës 15.11.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë, që ka rrëzuar kërkesën e palës së paditur Drejtoria e Policisë së Qarkut Korçë për nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të çështjes civile nr.11115-02719-41-2011 (2642), datë regjistrimi 14.09.2011, duhet të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenet 36§1 dhe 485/a të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit të datës 15.11.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë.

Tiranë, më 19.01.2012

106


VENDIM


Kolegji Civil i Gjykatës se Lartë i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea AnëtareMirela Fana AnëtareGuxim Zenelaj Anëtar


PADITËS: BAJRAM REXHMATI, SELMAN REXHMATI, përfaqësuar nga avokat Fadil Kaloshi

TË PADITUR: KOMISIONI I NDARJES SË TOKËS TË FSHATIT MUHOLE, përfaqësuar nga avokat Myrteza Myftari

ZYRA VENDORE E REGJISTRIMIT TË PASURIVE TË PALUAJTSHME KUKËS, në mungesë

PERSONA TË TRETË: ZYRA E MENAXHIMIT TË TOKËS, KOMUNA BICAJ, në mungesë

DREJTORIA E ADMINISTRIMIT E MBROJTJES SË TOKËS, QARKU KUKËS, në mungesë

OBJEKTI:

Shpalljen të pavlefshëm të titujve të pronësisë të pronave në zonën kadastrale nr.2684, planshetat KU-34-77 (30-A),

KU-34-77 (14-C) në Shk. 1:2500 në zonën rurale, si dhe pronat në planshetat KU-Mhole-55 dhe KU-Mhole-56

në zonën urbane në shk. 1:1000.Baza Ligjore: Nenet 2, 4 të ligjit nr.9948, datë 07.07.2008.

Ligji nr.7501, datë 19.07.1991. V.K.M. nr.23, datë 22.07.1991.

Udhëzimi i K.M. nr.2. Ligji nr.8405. Neni 199 i K.Penal.

Neni 254, 274 i K.Pr.Civile.

107

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kukës, me vendimin nr.397, datë 09.11.2011, ka vendosur:

Nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor civil të çështjes me nr.305 akti, datë regjistrimi 15.06.2011, me paditësa Bajram Rexhmati e Selman Rexhmati.

Kundër këtij vendimi ka bërë ankim paditësi Bajram Tafë Rexhmati, me të cilin kërkon prishjen e vendimit të gjykatës së shkallës së parë dhe dërgimin e çështjes për vazhdimin e gjykimit po nga kjo gjykatë, me tjetër trup gjykues, për këto shkaqe:

- Vendimi i gjykatës është i pabazuar në ligj dhe në prova.- Kam ezauruar rrugën administrative të ankimit. Në përgjigjen e Prefektit ai më

adreson pranë organeve gjyqësore.- Rrjedhimisht unë kam të bëjë me nenin 2, 4 e pjesërisht neni 9 pika 1 paragrafi “a”,

“ii” i ligjit nr.9948, datë 07.07.2008.- Ishin të mjaftueshme deklarimet e përfaqësuesit të Z.V.R.P.P. Kukës se gjithë titujt e

pronësisë të fshatit Muhole janë vetëm me A.M.T.Pronësi, pa vendime të komisionit të fshatit, pa plan-vendosje, pa proces verbale të marrjes së tokës në dorëzim, pa formular nr.6, që gjykata të vazhdonte gjykimin dhe jo që çështjen ta nxirrte jashtë juridiksionit gjyqësor.

- Sot faktikisht rreh 80% e tokës së fshatit Muhole është me pronar shtet, në një kohë që e gjitha kjo tokë punohet; ka mjaft dublime për pronën. Edhe për pronën që unë punoj ka dublime.

- Ka tokë që është ndarë në kundërshtim me ligjin “Për Urbanistikën”.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Nuni; përfaqësuesin e palës paditëse avokatin Fadil Kaloshi, që kërkoi prishjen e vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës dhe dërgimin e çështjes për shqyrtim në po atë gjykatë; përfaqësuesin e palës së paditur Komisioni i Ndarjes së Tokës fshatit Muhole, avokatin Myrteza Myftari, që kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N


1. Nga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se paditësat Bajram Rexhmati dhe Selman Rexhmati janë banorë të fshatit Mustafaj, Komuna Bicaj Kukës.

2. Me padinë e datës 13.06.2011, paraqitur para Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës, paditësat kanë kërkuar: “Shpalljen të pavlefshëm të titujve të pronësisë të pronave në zonën kadastrale nr.2684, planshetat KU-34-77 (30-A), KU-34-77 (14-C) në Shk. 1:2500 në zonën rurale, si dhe pronat në planshetat KU-Mhole-55 dhe KU-Mhole-56 në zonën urbane në shkallë 1:1000”.

2.1. Paditësat pretendojnë se: - ndarja e tokës në fshatin Muhole është bërë e gjitha në kundërshtim me ligjin për tokën; - aktet e marrjes së tokës në pronësi janë plotësuar pa asnjë dokumentacion tjetër; - është ndryshuar destinacioni i tokës “Livadhi i Rexhep Dullës” në zërat pemëtore, truall, arë; - ka pasaktësi të tokës në terren me atë të hartës, punohet qëllimisht me dy harta; - komisioni i ndarjes së tokës në fshatin Muhole dhe Zyra e Regjistrimit kanë shkelur ligjet në bashkëpunim me qëllim për të krijuar konflikte, kanë përvetësuar paratë që janë dhënë për regjistrimin e tokës duke krijuar dokumente fiktive, nuk janë bërë afishimet për regjistrimet e kryera sipas rregullave ligjore; - kanë konsumuar veprën penale parashikuar nga neni 199 i Kodit Penal, si dhe shpërdorim detyre në grup.

108

2.2. Referuar përmbajtjes së kërkesë padisë dhe kërkimit parashtruar në të, paditësat kërkojnë nga gjykata për: “1) Të shpallur pavlefshmërinë të titujve të pronësisë të fshatit Muhole në zonën rurale e Urbane. 2) Rindërtimin e hartave të rregullta në zonën rurale dhe urbane me paratë e personave përgjegjës që kanë ndërtuar këto dokumente fallco. 3) Vënien para përgjegjësisë ligjore si shkelës të ligjit shpërdorim detyre në grup dhe përvetësim të fondit për ndërtimin e këtij dokumentacioni fallco, e ndërrim destinacionit të tokës (neni 199 i Kodit Penal)”.

3. Mbi kërkimin e palës së paditur, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kukës, me vendimin nr.397, datë 09.11.2011, ka nxjerrë jashtë juridiksionit gjyqësor civil çështjen nr.305 akti, datë regjistrimi 15.06.2011, me paditësa Bajram Rexhmati e Selman Rexhmati.

3. Gjykata, pasi citon dispozitat e ligjit nr.9948, datë 07.07.2008 “Për shqyrtimin e vlefshmërisë ligjore të titujve të pronësisë mbi tokën bujqësore”, i ndryshuar dhe dispozitat e Kodit të Procedurës Civile, arsyeton:

- “Kërkimi i paditësave përpara se të bëhej objekt i shqyrtimit gjyqësor duhej t’i drejtohej organit kompetent administrativ të parashikuar në ligj. Fillimisht paditësat duhej t’i drejtoheshin Komisionit vendor të vlerësimit të titujve të pronësisë...”;

- “Vlen të theksohet se në çështjen objekt gjykimi pala paditëse nuk i paraqiti gjykatës asnjë provë në lidhje me shterimin e rrugës administrative të ankimit pranë organit kompetent të parashikuar nga ligji”;

- Ka çmuar “...se shkresa nr.85/19-1 prot., datë 14.07.2010 “Kthim Përgjigje” e Prefektit të Qarkut Kukës nuk është akt administrativ që shprehet në lidhje me kërkimin e paditësave. Për më tepër në këtë shkresë, me të cilën pala pretendon se ka ezauruar rrugën e shqyrtimit administrativ, i kërkohet palës paditëse të plotësoj dokumentacionin ligjor për të provuar e verifikuar ligjshmërinë e dokumentacionit”;

- Nuk ka ndonjë vendimmarrje nga organet e përcaktuara nga ligji nr.9948, datë 07.07.2008 në lidhje me për sa pretendohet nga paditësat.4. Kundër këtij vendimi ka bërë ankim paditësi Bajram Tafë Rexhmati, me të cilin

kërkon prishjen e vendimit të së shkallës së parë dhe dërgimin e çështjes për vazhdimin e gjykimit po nga kjo gjykatë me tjetër trup gjykues, për shkaqet e pasqyruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Ligji i zbatueshëm

5. Dispozita e Kodit të Procedurës Civile; të Kodit të Procedurave Administrative dhe ato të ligjit nr.9948, datë 07.07.2008 “Për shqyrtimin e vlefshmërisë ligjore të titujve të pronësisë mbi tokën bujqësore” i ndryshuar në të cilat është parashikuar:

5.1. Neni 36§1 i K.Pr.Civile: “Në juridiksionin e gjykatave hyjnë të gjitha mosmarrëveshjet civile e mosmarrëveshjet e tjera të parashikuara në këtë Kod e në ligje të veçanta”.

5.2. Neni 117/1-2 i K.Pr.Administrative: “1. Aktet administrative absolutisht të pavlefshme nuk prodhojnë pasoja ligjore pavarësisht nga fakti nëse janë deklaruar apo jo si të tillë.

2. Secila palë e interesuar mund të kërkojë që akti administrativ të shpallet absolutisht i pavlefshëm. Kërkesa në fjalë mund të bëhet në çdo kohë”.

5.3. Neni 7 i ligjit nr.9948, datë 07.07.2008: “1. KV-ja krijohet pranë prefektit të çdo qarku dhe drejtohet nga drejtori i KV-së, nën autoritetin dhe varësinë e drejtpërdrejtë të prefektit.

109

2. KV-ja drejton të gjithë veprimtarinë për shqyrtimin e vlefshmërisë së krijimit të titujve të pronësisë mbi tokën bujqësore, në juridiksionin e prefekturës, nëpërmjet:

a) shqyrtimit dhe verifikimit të ankesave, kërkesave, informacioneve, që i paraqiten nga shtetasit dhe strukturat shtetërore, veprimtaria e të cilave lidhet me pronësinë mbi tokën bujqësore;

b) kontrolleve të drejtpërdrejta, të ushtruara me nismën e vet, mbi veprimtarinë dhe veprimet e kryera nga ish-komisionet e tokës, të të gjitha niveleve, në procesin e ndarjes së tokës. Këto kontrolle kryhen të plota në sipërfaqen e tokave të ish-NB-ve dhe të zonës së zhvillimit me përparësi të turizmit, të përcaktuara sipas ligjit nr.7665, datë 21.1.1993 “Për zhvillimin e zonave, që kanë përparësi turizmin”, të ndryshuar dhe akteve nënligjore në zbatim të tij; c)...; ç) ...”.

5.4. Neni 8 i ligjit nr.9948, datë 07.07.2008: “KV-ja ka detyrat dhe përgjegjësitë e mëposhtme:

1. Zgjidh mosmarrëveshjet e evidentuara:a) për kufijtë e tokës bujqësore, ndërmjet rretheve, brenda qarkut;b) për kufijtë e tokës bujqësore, ndërmjet fshatrave (subjekteve), që kanë qenë në përbërje të së njëjtës ish-kooperativë bujqësore. Vendimi u njoftohet komunave dhe/ose bashkive, në juridiksionin e të cilave ndodhen këto fshatra;c) ndërmjet individëve dhe ish-komisionit të tokës së fshatit.Shqyrtimi i mosmarrëveshjeve bëhet me kërkesën e palëve ose me nismën e vetë KV-së.2. Merr vendimet përkatëse për çdo mosmarrëveshje ose konflikt, të lindur ndërmjet personave fizikë ose juridikë, për bazueshmërinë ligjore të titujve të pronësisë, të krijuar mbi tokën bujqësore...;3. Kontrollon dokumentet dhe veprimtarinë, që kanë kryer komisionet e tokës së komunave dhe/ose bashkive për zbatimin e dispozitave ligjore të ndarjes së tokës, gjatë procesit të shqyrtimit të mosmarrëveshjeve dhe të konflikteve, sipas pikave 1 dhe 2 të këtij neni dhe, në përfundim të këtij kontrolli, merr vendimet përkatëse për korrigjimet e nevojshme, shfuqizimin e plotë apo të pjesshëm të këtij dokumentacioni dhe krijimin e dokumentacionit të ri, në bazë të kritereve të përcaktuara në këtë ligj. 4...; 5. Shqyrton drejtpërdrejt dhe merr vendime për konflikte dhe mosmarrëveshje ndërmjet palëve, kur për to është vendosur rishqyrtimi, në rrugë administrative, me vendim të formës së prerë të organeve gjyqësore. Në këtë rast, vendimi i KV-së është përfundimtar. Ankimimi kundër këtij vendimi mund të bëhet në gjykatën që ushtron veprimtarinë në juridiksionin ku ndodhet toka bujqësore, për të cilën ka lindur konflikti.6...; 7...; 8...”.5.5. Neni 9 i ligjit nr.9948, datë 07.07.2008: “1. Kur gjatë verifikimit të dokumentacionit konstatohet se titulli i pronësisë mbi tokën bujqësore është lëshuar në kundërshtim me dispozitat e përcaktuara në nenet 2, 3 dhe 4 të kreut I të këtij ligji dhe mbajtësi i titullit të pronësisë e posedon dhe e shfrytëzon tokën bujqësore faktikisht, KV-ja merr vendim:a) për pavlefshmërinë ligjore të titullit të pronësisë, kur “akti i marrjes së tokës në pronësi” është lëshuar mbi:

110

i) tokat bujqësore të ish-NB-ve, të cilat përjashtohen për kalim në pronësi nga dispozitat e ligjit nr.8053, datë 21.12.1995 “Për kalimin në pronësi, pa shpërblim, të tokës bujqësore”;ii) tokat bujqësore të ish-kooperativave bujqësore, që shtrihen në zonën e zhvillimit me përparësi të turizmit, të përcaktuar me vendim të Këshillit të Ministrave, si dhe sipërfaqe të tjera të tokës bujqësore, që me vendime të organeve kompetente kanë kaluar në zërin kadastral “Tokë urbane” (truall) dhe përfshihen brenda vijave kufizuese të qendrave të banuara në datën e hyrjes në fuqi të këtij ligji;iii) çdo sipërfaqe të përcaktuar në pikën 2 të nenit 2 të këtij ligji;iv) çdo sipërfaqe toke, për të cilën Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit të Pronës (AKKP) dhe zyrat rajonale të saj u kanë konfirmuar njohjen e pronësisë dhe të drejtën e kompensimit fizik subjekteve të shpronësuara;v) çdo sipërfaqe toke, në të cilën preken interesa të ligjshëm të personave të tretë dhe/ose ekzistojnë konflikte mbi të;b)...; 2...;4...”.


6. Se ankimi i veçantë i paraqitur nga paditësi Bajram Tafë Rexhmati përmban shkaqe ligjore që motivojnë cënimin e vendimit nr.397, datë 09.11.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës. Për rrjedhojë ky vendim duhet të prishet dhe çështja t’i dërgohet po asaj gjykate për vazhdimin e gjykimit.

7. Në shqyrtim të akteve të ndodhura në dosjen gjyqësore, objektit dhe shkakut të padisë, pretendimeve të parashtruara në këto akte, vendimit të gjykatës, shkaqeve të ankimit dhe parashtrimeve në seancë gjyqësore, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë konkludon se mosmarrëveshja objekt shqyrtimi i përket juridiksionit gjyqësor.

8. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e gjen me vend të parashtrojë se juridiksioni është çështje që përcaktohet shprehimisht nga ligji dhe nuk mund të përcaktohet mbi interpretimet apo qëndrimet që rrjedhin nga dispozitat me karakter lejues apo referues, sikurse parashtrohet nga gjykata.

9. Sipas nenit 36§1 të Kodit të Procedurës Civile janë në juridiksionin gjyqësor të gjitha mosmarrëveshjet civile e mosmarrëveshjet e tjera të parashikuara në këtë Kod e në ligje të veçanta.

10. Ndryshe nga sa pranon gjykata e shkallës së parë, ky kolegj, referuar objektit dhe shkakut ligjor të padisë objekt shqyrtimi, në interpretim të dispozitave ligjore të cituara më lart, vlerëson se në kushtet kur mosmarrëveshja objekt gjykimi ka për objekt pavlefshmërinë e akteve administrative, nëse juridiksioni për shqyrtimin e mosmarrëveshjes nuk është përcaktuar në mënyrë eksplicite në ligjin e posaçëm, gjejnë zbatim dispozitat mbi juridiksionin e shqyrtimit të mosmarrëveshjeve më karakter administrativ të parashikuara në Kodin e Procedurës Civile (Pjesa e Parë, Titulli III, Kreu II, Gjykimet e posaçme).

10.1. Pra, një çështje mund të nxirret jashtë juridiksionit gjyqësor vetëm kur ligji në mënyrë eksplicite ka përcaktuar se subjekti pretendues, përpara se t’i drejtohet gjykatës duhet të shterojë juridiksionin administrativ. Në këto raste mosndjekja e juridiksionit administrativ pengon marrjen në shqyrtim të çështjes nga ana e gjykatës.

11. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë gjykon se konkluzioni i gjykatës së shkallës së parë nuk është i drejtë, pasi në vështrim ligjit nr.9948, datë 07.07.2008 “Për shqyrtimin, e vlefshmërisë ligjore të krijimit të titujve të pronësisë mbi tokën bujqësore” për subjektet që mund të cenohen nga aktet e Komisioneve të Ndarjes së Tokës nuk ka ndonjë dispozitë që të

111

parashikojë në mënyrë të saktë e të detyrueshme, pa ekuivokë rrugën administrative të ankimit ndaj këtyre akteve. Në këtë ligj ankimi administrativ është parashikuar si mundësi dhe jo si detyrim për subjektet e interesuara.

12. Për rastin në shqyrtim pretendohet, gjithashtu se veprimet dhe aktet e Komisionit të Ndarjes së Tokës të fshatit Muhole dhe ato të përdorura nga Zyra Vendore e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Kukës janë në kundërshtim me ligjin dhe aktet e nxjerra prej tyre janë absolutisht të pavlefshëm. Për pasojë paditësi legjitimohet t’i drejtohet gjykatës. Legjitimimi (locus standi) i këtij subjekti konsiston në kuptimin që ai ka të drejtën për të vënë në lëvizje një proces gjyqësor kundër një akti administrativ për të cilin pretendon pavlefshmërinë absolute.

13. Në vështrim të nenit 117 të Kodit të Procedurës Administrative për rastet kur pretendohet për pavlefshmëri absolute të aktit administrativ, çdo person i interesuar ka të drejtë t’i drejtohet drejtpërsëdrejti gjykatës dhe të kërkojë që të shpallet si i tillë. Këtë gjë mund ta bëjë edhe organi që ka nxjerre aktin me nismën e tij pa ia kërkuar askush, mjafton që ta konstatojë pavlefshmërinë e aktit. Por kjo nuk pengon personin e interesuar t’i drejtohet gjykatës për konstatimin e pavlefshmërisë së aktit administrativ.

14. Gjykata e shkallës së parë, në rastet e kësaj natyre, është e detyruar të marrë në shqyrtim e të verifikojë nëse akti administrativ është ose jo absolutisht i pavlefshëm dhe nuk mund të refuzojë shqyrtimin e çështjes me arsyetimin se “pala paditëse nuk i paraqiti gjykatës asnjë provë në lidhje me shterimin e rrugës administrative të ankimit pranë organit kompetent të parashikuar nga ligji”, për më tepër kur një rrugë e tillë nuk është parashikuar shprehimisht në ligjin nr.9948, datë 07.07.2008 “Për shqyrtimin, e vlefshmërisë ligjore të krijimit të titujve të pronësisë mbi tokën bujqësore”.

14.1. Gjithashtu, që procedura administrative të jetë e tillë e të mos lejojë shqyrtimin gjyqësor të konfliktit pa u shteruar paraprakisht kjo rrugë, ajo jo vetëm që duhet të jetë e detyrueshme, por njëkohësisht nëpërmjet kësaj rruge duhet t’i jepet çështjes një zgjidhje në themel. Pra rruga administrative duhet të jetë efektive në kuptim të nenit 13 të KEDNJ.

15. Qëllimi i ligjit nr.9948, datë 07.07.2008 “Për shqyrtimin, e vlefshmërisë ligjore të krijimit të titujve të pronësisë mbi tokën bujqësore”, nuk rezulton të jetë krijimi i një procedure të detyrueshme administrative e cila do t’i paraprijë procedurës gjyqësore.

14.1. Nenet 7, 8 dhe 9 të këtij ligji, të cilëve u referohet gjykata, bëjnë fjalë për komisionet vendore të vlerësimit të titujve të pronësisë mbi tokën bujqësore (KV), duke përcaktuar kompetencat dhe detyrat, si dhe përgjegjësitë e tyre.

14.2. Nga përmbajtja e këtyre dispozitave del se KV-të mund të vihen në lëvizje kryesisht dhe/ose me kërkesë, ankesë apo me informacione që mund t’u paraqiten “nga shtetasit dhe strukturat shtetërore, veprimtaria e të cilave lidhet me pronësinë mbi tokën bujqësore” (pika 2 e nenit 7).

14.3. Strukturat shtetërore të ngritura mbi bazën e ligjit nr.9948, datë 07.07.2008 (KV-të), pavarësisht nga mënyra se si vihen në lëvizje (mbi kërkesë, ankim, informacion apo kryesisht) kanë kompetencë të bëjnë verifikimin e situatës dhe kur arrijnë në konkluzionin që ligji nr.7501, datë 19.07.1991 “Për Tokën”, si dhe legjislacioni tjetër që ka rregulluar dhe/ose rregullon kalimin në pronësi private të tokës bujqësore të ish-kooperativave bujqësore, të ish-ndërmarrjeve bujqësore, tokës pyjore, livadheve dhe kullotave është zbatuar keq, kanë të drejtë shprehen me vendim, por nuk zgjidhin përfundimisht mosmarrëveshjen, pasi sipas nenit 10 të këtij ligji prefekti i qarkut duhet t’i drejtohet gjykatës për të kërkuar anullimin tërësisht ose pjesërisht të aktit të marrjes së tokës në pronësi.

15. Nëse pretendimet e palës paditëse janë apo jo të mbështetura në ligj e në gjendjen e faktit, këto janë çështje që do të shqyrtohen nga gjykata dhe që do të zgjidhen me vendimin përfundimtar të saj.

112

16. Për sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi nr.397, datë 09.11.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës, me të cilin është nxjerrë jashtë juridiksionit gjyqësor çështja civile nr.305, datë regjistrimi 15.06.2011 duhet të prishet dhe çështja të dërgohet po pranë asaj gjykate për vazhdimin e gjykimit.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 36§1, 59§2 dhe 485 të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.397, datë 09.11.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës dhe dërgimin e çështjes po asaj gjykate për vazhdimin e gjykimit.

Tiranë, më 19.01.2012

113


VENDIM



Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea AnëtareGuxim Zenelaj AnëtarMedi Bici Anëtar


PADITËS: RIKO KODRA

TË PADITUR: EFTIMI KODRA, FLORA KOKOJKA

OBJEKTI I PADISË:

Detyrim i të paditurve të njohin paditësen pronare në 180/300 pjesë të pandarë të shtëpisë të banimit.

Baza Ligjore: Neni 76 K.Familjes në fuqi, neni 83 K.Civil 1982,

neni 199 K.Civil në fuqi.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë, me vendimin nr.815, datë 28.03.2007 ka vendosur:Rrëzimin e kërkesë padisë. Shpenzimet gjyqësore të palës së paditur Flora Kokojka (Kodra) në masën 50.000 lekë i ngarkohen paditëses.

Gjykata e Apelit Korçë, me vendimin nr.257, datë 02.07.2007 ka vendosur: Lënien në fuqi të vendimit nr.815, datë 28.03.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit, ka bërë rekurs Riko Kodra, i cili kërkon prishjen e vendimeve dhe kthimin e çështjes për rigjykim, me arsyetimin se banesa është regjistruar sipas dëshmisë së trashëgimisë dhe i padituri ka fituar pjesët e motrave me akt dhurimi.


pasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Besnik Imeraj; dhe si shqyrtoi në tërësi çështjen; pa praninë e palëve, të cilat nuk u paraqitën në gjykim pa shkak të arsyeshëm,

114

V Ë R E N

Paditësja dhe i padituri Eftimi banojnë në Korçë në një shtëpi dy katërshe, që figuron e regjistruar në bashkëpronësi të tre palëve ndërgjyqëse në raportet: paditësja 59/300 pjesë, i padituri Eftimi 182/300 pjesë dhe e paditura Flora 59/300.

Paditësja Riko Kodra dhe Hasan Kodra kanë lidhur martesë në vitin 1955. Banesa objekt konflikti gjyqësor ka qenë në bashkëpronësi të 10 personave deri në vitin 1976 përfshi edhe dy bashkëshortët, në raportet 1/10 secili.

Me vdekjen e Qerim Kodrës pjesa e tij prej 1/10 shkon tek trashëgimtarët ligjorë të tij, një prej të cilëve është edhe djali Hasan Kodra.

Në vitin 1977 një pjesë e bashkëpronarëve, midis tyre edhe paditësja Riko Kodra disponojnë në favor të Hasan dhe Engjëll Kodra pjesët e tyre të bashkëpronësisë. Përparim Kodra është i vetmi bashkëpronar që nuk bëhet pjesë e këtij disponimi, banesa ngelet në bashkëpronësi të Hasan, Engjëll dhe Përparim Kodra.

Në vitin 1978 kjo banesë pjesëtohet vullnetarisht nga Engjëll dhe Hasan Kodra. Po kështu në favor të Engjëll Kodrës kalon dhe 1/2 pjesë e bashkëpronarit Përparim, ndërsa 1/2 tjetër kalon në favor të nipit të tij të paditurit Eftimi Kodra.

Bazuar në kontratën e pjesëtimit vullnetar Hasan Kodra përfiton pjesën "A" të shtëpisë me sipërfaqe 38.9 m2 dhe pas saj pajiset me leje nga Komiteti Ekzekutiv (viti 1979) me objekt prishje kati i dytë, prishje dhe ndërtimi i murit perëndimor e verior. Për realizimin e tyre ai përfiton një kredi nga Banka. Pretendimet e paditëses janë që kjo banesë e ndërtuar rishtaz, raportet duhet të ndryshohen gjyqësisht.

Në datën 21.02.2004 ndërron jetë Hasan Kodra dhe ndërgjyqësat janë trashëgimtarë ligjorë të radhës së parë në 1/5 pjesë. Trashëgimtarët Eliverta dhe Lavdie Kodra i tjetërsojnë pjesët e tyre në favor të Eftimi Kodrës sipas kontratës së shitblerjes datë 13.04.2005.

Përfundimisht raportet e palëve ndërgjyqësa në pronën objekt gjykimi janë paditësja 59/300 pjesë, i padituri Eftimi 180/300 pjesë, e paditura Flora 59/300 pjesë.

Duke pretenduar se në llogaritjen e pjesëve, nuk është marrë parasysh fakti se kjo pasuri është vënë gjatë martesës si dhe banesa është e ndërtuar rishtaz në 1979, periudhë kur Flora (e paditura) rezulton e martuar, ndërsa i padituri Eftimi i mitur, paditësja ka kërkuar ndryshimin e këtyre raporteve.

Gjykata e Shkallës së Parë Korçë, me arsyetimin e kërkesë padisë është mbështetur në një bazë ligjore të gabuar, ka vendosur të rrëzojnë kërkesë padinë, vendim i cili është lënë në fuqi edhe nga Gjykata e Apelit Korçë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke gjetur të pabazuara në ligj pretendimet e ngritura në rekurs nga paditësja, çmon se vendimi i Gjykatës së Apelit Korçë duhet të lihet në fuqi.

Paditësja si bazë ligjore të kërkesë padisë ka përcaktuar nenin 76 të Kodit të Familjes në fuqi, nenin 83 të K.Civil 1982 dhe nenin 199 të K.Civil në fuqi. Edhe pse nga ana e gjykatës së shkallës së parë paditësja është orientuar të ndryshojë bazën ligjore ajo nuk e ka ndryshuar, duke bërë kështu që me të drejtë gjykatat të rrëzojnë kërkesë padinë.

Ashtu siç me të drejtë kanë arsyetuar dy gjykatat e faktit, neni 76 i Kodit të Familjes në fuqi, i cili parashikon se: "Pasuria bashkëshortëve prezumohet si e përbashkët, me përjashtime të rastit kur bashkëshorti provon karakterin e saj "vetjak", është një dispozitë e pa aplikueshme, pasi ky Kod zbatohet për marrëdhënie juridike pas hyrjes së tij në fuqi që është data 20.12.2003.

Drejt ka arsyetuar gjykata e shkallës së parë se baza ligjore e saktë në rastin objekt gjykimi do të ishte neni 352 i Kodit Civil të vitit 1982 dhe jo dekreti “Mbi pronësinë”, apo neni 83 të Kodit Civil i cili nuk ka asnjë lidhje me kërkimin e paditëses, pasi kjo dispozitë

115

parashikon se: “Sendi në bashkëpronësi administrohet sipas marrëveshjes se gjithë bashkëpronarëve dhe kur këta nuk merren vesh sipas rregullave të përcaktuara në ligj”.

Paditësja si bazë ligjore duhet të kishte përcaktuar nenin 352 të Kodit Civil të vitit 1982, dispozitë tranzitore e cila ka parashikuar se ky Kod është i zbatueshëm me efekt prapaveprues: “... në rastin e bashkëshortëve të cilat nuk i janë nënshtruar pjesëtimit vullnetar apo gjyqësor deri në momentin e hyrjes në fuqi të Kodit (1 janar 1982) ...” siç është edhe rasti në gjykim.

Duke qenë se kërkesë padia është mbështetur në një bazë ligjore të pa përshtatshme, me të drejtë gjykatat e faktit, bazuar në sentencën Unifikuese të vendimit nr.9, datë 09.03.2006 të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë, sipas të cilës: “...gjykata që shqyrton mosmarrëveshjen nuk ka të drejtë të imponohet duke ndryshuar bazën juridike të padisë të përcaktuar nga paditësi. Në gjykimin civil gjykata nuk ka dhe nuk mund të ketë rol aktiv” , ka vendosur të rrëzojë kërkesë padinë.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 485/a të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.257, datë 02.07.2007 të Gjykatës së Apelit Korçë.

Tiranë, më 19.01.2012

116


VENDIM



Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea Anëtare Mirela Fana AnëtareGuxim Zenelaj Anëtar


PADITËS: GËZIM SELA, FIQIRETE SELA, në mungesë

E PADITUR: MEREME SELA, prezent, e pa përfaqësuar me avokat

OBJEKTI I PADISË:

Pjestimi i pasurisë në bashkëpronësi, shtëpi banimi dhe truall me sipërfaqe 64.3 m2,

e cila rrjedh nga kontrata e shitblerjes datë 15.10.2003Baza Ligjore: Neni 207 e vijues i K.Civil

dhe neni 185 i K.Pr.C.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Krujë me vendimin nr.455, datë 27.07.2006 ka vendosur: Pjestimin e pasurisë së përbashkët, shtëpi banimi dhe truall, me sipërfaqe 64,3 m2 të ndodhur në Arameras, Fushë Krujë, me sipërfaqe 64.3 m2, emërtuar si pasuria nr.30/81, Zona Kadastrale 1042, në këtë mënyrë, sipas variantit të ndarjes në natyrë:Paditësi Gëzim Sela do të mbajë dhomën nr.4 ose A sipas variantit të ndarjes në natyrë, në skicën nr.2 të aktit të ekspertimit datë 03.07.2006, e cila ndodhet në katin e dytë dhe bie mbi dhomën nr.1, kati përdhe, duke konsideruar të njëjtë sipërfaqen me dhomën nr.1 = 37.8 m2 e cila kufizohet: Veriu me dhomën nr.2, Jugu me oborrin e vet dhe Maliq Mullaj, Lindja me oborrin e vet dhe lumin Zeze, Perëndimi me oborrin e tij dhe të paditëses Fiqirete Sela dhe rrugën nacionale Fushë Krujë Tiranë.Paditësja do të mbajë dhomën nr.1 në katin përdhe me sipërfaqe 37.8 m2 pa gjerësinë e mureve ose 44.3 m2 me gjerësinë e mureve, e cila kufizohet nga: Veriu me dhomën nr.2, jugu me oborrin e vet dhe Maliq Mullaj, Lindja me oborrin e vet dhe lumin Zeze, Perëndimi me oborrin e saj dhe të paditësit Gëzim Sela, si dhe me rrugën nacionale Fushë Krujë Tiranë, pasqyruar në skicën nr.1 dhe 2 të akt ekspertimit.E paditura Mereme Sela do të mbajë dhomën nr.2 me sipërfaqe 26.5 m2 në katin e parë e cila kufizohet: nga veriu me Sabri Kurtin, jugu me dhomën nr.1

117

të Fiqirete Selës, nga lindja me dhomën nr.3 që e posedon vetë dhe nuk përfshihet në pjestim, nga perëndimi me oborrin e vet, sipas skicës planimetrike nr.1 të akt ekspertimit.Ky pjestim shoqërohet dhe është i vlefshëm me plan vendosjen bashkangjitur të akt ekspertimit datë 03.07.2006, kryer nga eksperti, Ing. Besnik Gega.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.1220, datë 02.10.2007 ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.455, datë 27.07.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Krujë dhe dërgimin e çështjes për rigjykim në po atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Kundër këtij vendimi ka bërë rekurs e paditura Mereme Sela, që parashtron:- Gjykatat kanë zbatuar keq ligjin material;- Gjykata e apelit ka kryer shkelje të rënda të normave procedurale.


pasi dёgjoi relatimin e gjyqtarit Guxim Zenelaj; dhe si bisedoi çështjen nё tёrёsi,

V Ë R E N

Rezulton se, paditësit janë motra e vëllai i të paditurës. Palët ndërgjyqëse, në bazë të kontratës së shitjes datë 15.10.2003, rep. 3129, kol. 36, nëna e palëve ndërgjyqëse Zehide Sela, u ka shitur atyre një shtëpi banimi një katëshe me sipërfaqe 64.3 m2, me vendndodhje në Arameras, Fushë Krujë.

Kjo pasuri figuron e regjistruar në ZRPP Krujë, në bashkëpronësi të palëve ndërgjyqëse që zotërojnë secili 1/3 e kësaj prone.

Paditësat kanë kërkuar gjyqësisht pjestimin e pronës më sipër dhe me vendimin e fazës së parë të pjesëtimit që ka marrë formë të prerë datë 28.10.2005, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Krujë ka vendosur: Lejimin e pjestimit të pasurisë që i përket bashkëpronarëve Gëzim Sela, Fiqirete Sela, Mereme Sela, duke marrë secili nga 1/3 pjesë.

Më pas gjykata ka vazhduar me gjykimin e fazës së dytë të pjestimit dhe me vendimin nr.455, datë 27.07.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Krujë është vendosur pjestimi i pasurisë së përbashkët, shtëpi banimi dhe truall, me sipërfaqe 64,3 m2 të ndodhur në Arameras, Fushë Krujë, sipas variantit të ndarjes në natyrë:

Paditësi Gëzim Sela do të mbajë dhomën nr.4 ose A sipas variantit të ndarjes në natyrë, në skicën nr.2 të aktit të ekspertimit datë 03.07.2006, e cila ndodhet në katin e dytë dhe bie mbi dhomën nr.1, kati përdhe, duke konsideruar të njëjtë sipërfaqen me dhomën nr.1 = 37.8 m2 e cila kufizohet: Veriu me dhomën nr.2, Jugu me oborrin e vet dhe Maliq Mullaj, Lindja me oborrin e vet dhe lumin Zeze, Perëndimi me oborrin e tij dhe të paditëses Fiqirete Sela dhe rrugën nacionale Fushë Krujë Tiranë.

Paditësja do të mbajë dhomën nr.1 në katin përdhe me sipërfaqe 37.8 m2 pa gjerësinë e mureve ose 44.3 m2 me gjerësinë e mureve, e cila kufizohet nga: Veriu me dhomën nr.2, Jugu me oborrin e vet dhe Maliq Mullaj, Lindja me oborrin e vet dhe lumin Zeze, Perëndimi me oborrin e saj dhe të paditësit Gëzim Sela, si dhe me rrugën nacionale Fushë Krujë Tiranë, pasqyruar në skicën nr.1 dhe 2 të akt ekspertimit.

E paditura Mereme Sela do të mbajë dhomën nr.2 me sipërfaqe 26.5 m2 në katin e parë e cila kufizohet: nga veriu me Sabri Kurtin, jugu me dhomën nr.1 të Fiqirete Selës, nga lindja me dhomën nr.3 që e posedon vetë dhe nuk përfshihet në pjestim, nga perëndimi me oborrin e vet, sipas skicës planimetrike nr.1 të akt ekspertimit.

118

Ky pjestim shoqërohet dhe është i vlefshëm me plan vendosjen bashkangjitur të akt ekspertimit datë 03.07.2006, kryer nga eksperti, Ing. Besnik Gega.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.1220, datë 02.10.2007 ka vendosur prishjen e vendimit nr.455, datë 27.07.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Krujë dhe dërgimin e çështjes për rigjykim në po atë gjykatë me tjetër trup gjykues.

Sipas kësaj gjykate, me vendimin e fazës së dytë të pjesëtimit rezulton se pjesët takuese që u janë dorëzuar bashkëpronarëve nuk janë të barabarta. Për pabarazinë e krijuar midis bashkëpronarëve, gjykata e shkallës së parë, në kundërshtim me nenin 372 të K.Pr.C., nuk është shprehur për marrëdhëniet financiare të palëve. Po kështu, në fazën e dytë të pjestimit, gjykata nuk i është përmbajtur në mënyrë rigoroze pjesës urdhëruese të vendimit të fazës së parë të pjestimit për sendin që do të pjestohet...

Ky Kolegj vlerëson të drejtë pretendimin e paraqitur në rekurs, për shkelje procedurale të gjykatës së apelit.

Shkeljet e pretenduara nga gjykata e apelit për gjykimin e çështjes në shkallë të parë nuk përbëjnë nga ato shkelje për të cilat gjykata e apelit e prish vendimin e gjykatës së shkallës së parë dhe e dërgon çështjen për rigjykim në këtë gjykatë, parashikuar në nenin 467 të K.Pr.C.

Në bazë të këtij neni:Gjykata e apelit prish vendimin e gjykatës së shkallës së parë dhe e dërgon çështjen

për rigjykim kur:a) gjykata e shkallës së parë ka shkelur dispozitat mbi juridiksionin dhe kompetencën;b) përbërja e trupit gjykues nuk ka qenë e rregullt apo vendimi nuk është nënshkruar

nga anëtarët e tij;c) gjykata ka vendosur pushimin e çështjes në kundërshtim me rregullat e përcaktuara

nga ky Kod;ç) çështja është gjykuar në mungesë të pjesëmarrësve në proces, pa pasur dijeni për

ditën e gjykimit;d) nuk është formuar drejt ndërgjyqësia;e) kur mungojnë ose janë të pavlefshme padia, procesverbali gjyqësor, ankimi, si dhe

çdo dokument tjetër që ka ndikuar në dhënien e vendimit;ë) kur lind nevoja për marrjen e një prove vendimtare, marrja e së cilës është e

vështirë në shkallë të dytë.Gjykata e apelit i kishte mundësitë të çelte pjesërisht apo tërësisht hetimin gjyqësor

për t’i dhënë përgjigje pyetjeve që ngre në vendimin e saj. Në këtë mënyrë do të respektohej edhe parimi për një proces të rregullt ligjor (neni 6 i KEDNJ, neni 28 i K.Pr.C.), sepse gjykimi do të mbaronte brenda një afati të arsyeshëm nëse çështja do të gjykohej nga gjykata e apelit.

Pasi ky ka qenë dhe qëllimi i ligjvënësit, që në dispozitat për gjykimin e çështjes në gjykimin e apelit përcakton qartë rastet e pavlefshmërisë së vendimit të gjykatës së shkallës së parë (neni 467 i K.Pr.C.), çka sjell dërgimin e çështjes për rigjykim. Por se, për rastet kur nuk ekziston kjo pavlefshmëri, gjykata e apelit, me kërkesë apo kryesisht. mund të përsërisë hetimin gjyqësor për të dhënë një vendim të drejtë e të mbështetur në ligj, referuar nenit 465 të K.Pr.C:

Në shqyrtimin e çështjes në apel mbahen parasysh, për aq sa janë të zbatueshme, dispozitat mbi procedurën e gjykimit në shkallë të parë të parashikuara në këtë Kod.

Me kërkesën e palëve ose edhe kryesisht gjykata e apelit përsërit tërësisht apo pjesërisht hetimin gjyqësor. Në shqyrtimin gjyqësor mund të lexohen aktet e gjykimit të shkallës së parë. Gjykata ka të drejtë të marrë edhe prova të reja.

119

Sa më sipër, në rishqyrtimin e çështjes, gjykata e apelit duhet të kryejë vetë veprimet procedurale që kishte orientuar të kryente gjykata e shkallës së parë, për të arritur në përfundime të drejta, si për sa i përket formimit të pjesëve takuese, ashtu edhe marrëdhënieve financiare, që do krijohen midis pjesëmarrësve në proces si rrjedhojë e pabarazisë të pjesëve që mund të krijohen midis tyre.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatёs sё Lartё, mbёshtetur nё nenin 485/c tё K.Pr.C.,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.1220, datë 02.10.2007 tё Gjykatës së Apelit Tiranë dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtim në po atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Tiranё, mё 19.01.2012

120


VENDIM



Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea Anëtare Mirela Fana AnëtareGuxim Zenelaj Anëtar


PADITËS: SHOQËRIA “ITALDRURI” SH.P.K

E PADITUR: ZYRA VENDORE E REGJISTRIMIT TË PASURIVE TË PALUAJTSHME ELBASAN

OBJEKTI I PADISË:

Shfuqizimin e urdhrit nr.8, datë 04.02.2011, të regjistruesit të Z.V.R.P.P. Elbasan për regjistrimin

e kufizimit të veprimin e kufizimit të veprimeve për pasurinë nr. 33/77 truall e ndërtesë me sipërfaqe trualli 234092,3 m2

dhe ndërtesë 46715,26 m2, regjistruar në volumin 27, faqe 126, zona kadastrale 8523, Lagje “Skënderbe”, Elbasan.

Baza Ligjore: Nenet 32/a, 324 e vijues të K.Pr.Civiledhe nenet 9, 44, 46 të ligjit nr.7843, datë 13.07.1994,

“Për regjistrimin e pasurisë së paluajtshme”,nenet 41 e 42 të Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë.

Gjykata e Shkallës së Parë Elbasan me vendimin nr.1329 Akti, datë 07.03.2011, ka vendosur:

Mospranimin e kërkesës për mungesë juridiksioni gjyqësor.

Kundër këtij vendimi ka bёrё ankim të veçantë Avokati i Shtetit, i cili parashtron këto shkaqe për prishjen e tij:

- Padia është paraqitur në gjykatë, pa konsumuar rekursin administrativ pranë Zyrës Qëndrore të Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme. Kjo zyrë nuk ka disponuar më akt administrativ ndaj urdhrit të regjistruesit.

- Mosparashikimi i rekursit administrativ në ligjin nr.7843, datë 13.07.1994, “Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme”, nuk pengon referimin në dispozitat e përgjithshme të K.Pr.Administrative.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Guxim Zenelaj; dhe si bisedoi çështjen nё tёrёsi,

121

V Ë R E N

Vendimi i ndërmjetëm nr.1329 Akti, datë 07.03.2011 i Gjykatës së Shkallës së Parë Elbasan është i bazuar në ligj, prandaj duhet të lihet në fuqi.

Rezulton se, në emër të palës paditëse, Shoqëria “Italdruri” sh.p.k ka qenë e regjistruar në regjistrat hipotekorë, sipërfaqja e truallit ku ngrihen godinat, në të cilat ushtron aktivitetin e saj.

Në vitin 2006 është aplikuar prej palës paditëse pranë Z.V.R.P.P. dhe ka dalë urdhri për kalimin e pronësisë së sipërfaqes së truallit 234.092,3 m2, nga të cilat janë ndërtesa 46.715,26 m2, të ndodhur në Lagjen “Skënderbej”, Elbasan.

Me vendimin datë 06.06.2008, të Z.V.R.P.P. Elbasan, i cili është lënë në fuqi me vendimin datë 06.06.2008 të Kryeregjistruesit të Z.Q.R.P.P. Tiranë, është urdhëruar fshirja e regjistrimit të mësipërm.

Pas kundërshtimit të këtyre urdhrave në gjykatë, me vendimin nr.1897, datë 20.10.2010 të Gjykatës së Apelit Tiranë është ndryshuar vendimi nr.10277, datë 09.12.2009 i Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë, duke u pranuar padia e palës paditëse për shfuqizimin e tyre dhe është pushuar gjykimi për regjistrimin e pasurisë, me arsyetimin se pasuria ka qenë e regjistruar.

Pala paditëse ka aplikuar për regjistrimin e vendimit të mësipërm dhe me urdhrin nr.8, datë 04.02.2011 të regjistruesit të Z.V.R.P.P. Elbasan është vendosur që të bëhet kufizimi i kësaj pasurie deri në interpretimin e saktë të emërtimit të shoqërisë dhe bazës ligjore që duhet për regjistrimin e kësaj shoqërie në zyrën e regjistrimit të pasurive të paluajtshme.

Pala paditëse i është drejtuar gjykatës për shfuqizimin e këtij urdhri.Gjykata e Shkallës së Parë Elbasan me vendimin nr.1329 Akti, datë 07.03.2011, ka

rrëzuar kërkesën për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor dhe kundër këtij vendimi ka bёrё ankim të veçantë avokati i shtetit.

Ky Kolegj vlerëson të drejtë e të bazuar në ligj, vendimin e ndërmjetëm të Gjykatës së Shkallës së Parë Elbasan. Në të kundërt me çfarë pretendohet në ankimin e paraqitur, ligji nr.7843, datë 13.07.1994, “Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme”, i ndryshuar, parashikon ankimin drejtpërdrejt në gjykatë ndaj vendimit të kufizimit të pasurisë të bërë nga regjistruesi i Z.V.R.P.P.

Në dispozitat për regjistrimin e kufizimeve apo ndryshimin e tyre në këtë ligj parashikohet se:

Neni 44:Për parandalimin e ndonjë mashtrimi, veprimi të padrejtë ose të pamjaftueshëm,

regjistruesi lëshon urdhër për regjistrimin e kufizimit në seksionin përkatës të kartelës, me ose pa kërkesën e personit të interesuar për pasurinë e paluajtshme, kontratën e qirasë ose hipotekën, pasi të ketë udhëzuar që të dëgjohen ata persona që ai i mendon të përshtatshëm. Ky urdhër ndalon ose kufizon veprimet me këtë pasuri të paluajtshme.

Një kufizim mund të zgjasë: a) Për një periudhë deri nё 30 ditё nga data e njoftimit; b) Deri me realizimin e një ngjarje të caktuar; c) Deri me nxjerrjen e një urdhri të dytë. Regjistruesi urdhëron që të regjistrohet një kufizim në rastet kur ai sheh se e drejta e

pronarit për të vepruar mbi pasurinë e paluajtshme, kontratën e qirasë ose hipotekën është e kufizuar.

Neni 45:Me regjistrimin e një kufizimi, regjistruesi njofton me shkrim pronarin lidhur me këtë. Sa kohë që një kufizim mbetet i regjistruar, nuk duhet të regjistrohet asnjë dokument

që nuk pajtohet me të, pa urdhrin e regjistruesit ose vendimin e gjykatës.

122

Neni 46 Kur personi i interesuar me kërkesë të noteruar vërteton që nuk ka arsye për kufizim

në pasurinë e paluajtshme, regjistruesi urdhëron heqjen ose ndryshim e tij. Pronari që preket nga kufizimi ka të drejtë t'i drejtohet gjykatës. Kjo vendos për

çështjen.Sa më sipër, në interpretim të nenit 46 të ligjit, nuk ka boshllëk ligjor për mënyrën e

ankimimit të vendimit të regjistruesit, nga pronari që preket nga kufizimi dhe të zbatohen dispozitat e përgjithshme të K.Pr.Administrative për ankim administrativ. Ky nen parashikon qartë se, pronari mund t’i drejtohet drejtpërdrejt gjykatës për të kundërshtuar kufizimin e bërë nga regjistruesi.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatёs sё Lartё, mbёshtetur nё nenin 485/a tё K.Pr.Civile,

V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.1329 Akti, datë 07.03.2011 tё Gjykatës së Shkallës së Parë Elbasan.

Tiranё, mё 19.01.2012

123


VENDIM





PADITËS: XHEMAL ELEZI, në mungesë

E PADITUR: MYSLYM GARDHI, REXHEP GARDHI, LUAN HASANBELLIU, ALBERT HASANBELLIU, ARJAN STAFUKA, përfaqësuar nga av. Mimoza Arbi.

BESNIKE GARDHI, FATOS HASANBELLIU, BESNIK HYKA, RAMAZAN GARIPI, në mungesë.

KOMUNA PREZË, në mungesë.

KËSHILLI I QARKUT TIRANË, në mungesë.

ZVRPP TIRANË, në mungesë.

OBJEKTI I PADISË:

Të konstatohet si i pavërtetë akti i marrjes së tokës në pronësi me këto të dhëna:

Fshati Ahmetaj, Komuna Prezë-Tiranë, nr. regjistrimit të aktit 311, datë 08.11.2000,

përfaqësuesi i familjes bujqësore Myslym Rexhep Gardhi, sipërfaqja e tokës bujqësore gjithsej 3070 m2, parcela a-36,

sepse është dhënë në kundërshtim flagrant me ligjin dhe me të dhëna të rreme (i falsifikuar) për pasojë;

Të konstatohen absolutisht të pavlefshme të gjitha veprimet juridike më pas, si;

Kontrata e shitjes datë 21.06.2002, kontrata e shitjes datë 18.04.2008; fshirjen e regjistrimit hipotekor të pasurisë, kthimin e palëve në gjendjen e mëparshme;

sigurimin e padisë, vendosjen e sekuestro konservative në ZRPP Tiranë; lirimin dorëzimin e sendit nga të paditurit.

124

Baza Ligjore: Neni 32/a, 202, 206, 273, 106, të K.Pr.C., nenet 92/a e 296 të K.C.,

ligji nr.7501, datë 19.07.1991, VKM nr.230, datë 22.07.1991,

ligji nr.9948, datë 07.07.2008 “Për vlefshmërinë titujve të pronësisë”, ligji nr.7843, datë 13.07.1994 “Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme”.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë me vendimin nr.7895, datë 12.10.2011, ka vendosur:

Nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të çështjes civile nr.6339 akti, me paditës Xhemal Elezi dhe të paditur Myslym Gardhi, etj., me objekt kundërshtimin si të pavërtetë të titujve të pronësisë, pasi është në juridiksionin administrativ të Komisionit Vendor të Vlerësimit të Titujve të Pronësisë pranë Prefekturës Tiranë.

Kundër këtij vendimi ka bёrё ankim të veçantë paditësi, i cili parashtron këto shkaqe për prishjen e tij:

- AMTP në emër të Myslym Rexhep Gardhit i është nënshtruar vlefshmërisë nga Këshilli i Qarkut Tiranë, e cila pas konfirmimit ja ka përcjellë për regjistrim ZVRPP Tiranë.

- Kërkimet e paditësit kanë të bëjnë me pavërtetësinë e aktit administrativ, i cili do i nënshtrohej hetimit gjyqësor. Në këtë rast nuk jemi para kërkesave të nenit 324 e 328 të K.Pr.Civile, siç pretendohet nga pala e paditur.

- E drejta për t’iu drejtuar gjykatës, për rivendosjen e një të drejte të shkelur, nëpërmjet ushtrimit të kontrollit gjyqësor ndaj akteve administrative që cënojnë interesat e ligjshme të qytetarit, mbështetet në nenin 42/2 të Kushtetutës, në nenin 6 të KEDNJ dhe VGJK nr.41/2007.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Guxim Zenelaj; përfaqësuesen e të paditurve, e cila kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë; dhe si bisedoi çështjen nё tёrёsi,

V Ë R E N

Vendimi nr.7895, datë 12.10.2011 i Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë, me të cilin është nxjerrë çështja jashtë juridiksionit gjyqësor është i pambështetur në ligj, prandaj duhet të prishet dhe çështja të dërgohet për vazhdimin gjykimit.

Rezulton se paditësi Xhemal Elezi ka pretenduar se është pajisur me aktin e marrjes së tokës në pronësi datë 01.10.1992, për një sipërfaqe toke arë në fshatin Ahmetaj, Komuna Prezë. Po kështu, me aktin e marrjes së tokës në pronësi datë 08.11.2000, është pajisur me tokë bujqësore edhe i padituri Myslym Bardhi.

Sipas paditësit midis dy sipërfaqeve krijohet mbivendosje për një sipërfaqe 3070 m2, për këtë shkak ka kërkuar pavërtetësinë e aktit të marrjes së tokës në pronësi për të paditurin, pasi ai nuk është subjekt i ligjit dhe të dhënat në atë akt janë të rreme. Ai ka kërkuar edhe pavlefshmërinë e veprimeve juridike të kryera më pas, etj.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, me vendimin nr.7895, datë 12.10.2011, ka nxjerrë çështjen jashtë juridiksionit gjyqësor, duke arsyetuar se paditësi nuk ka bërë ankimin administrativ për kundërshtimin e aktit administrativ, sipas ligjit nr.9948, datë 07.07.2008,

125

“Për shqyrtimin e vlefshmërisë ligjore të krijimit të titujve të pronësisë mbi tokën bujqësore”. Kundër këtij vendimi ka bёrё ankim të veçantë paditësi, duke kërkuar prishjen e tij, me pretendimin se çështja i përket juridiksionit gjyqësor.

Ky Kolegj analizon faktin që paditësi, Xhemal Elezi, me padinë në gjykim ka bërë objekt të shqyrtimit gjyqësor aktin e marrjes së tokës në pronësi të të paditurit Myslym Bardhi, duke kërkuar pavërtetësinë e këtij akti, pavlefshmërinë e veprimeve juridike për sipërfaqen e mësipërme, çregjistrimin e sipërfaqes në Z.R.P.P. dhe detyrimin e të paditurit t’i lirojë dhe dorëzojë atij sipërfaqen tokë arë.

Në padi janë parashtruar disa kërkime, që janë të ndërthurura me njëra tjetrën e që në thelb kanë të bëjnë me të drejta që rrjedhin nga pronësia. Në analizë juridike të këtyre kërkimeve, jo thjesht nga renditja, por për nga pasojat që rrjedhin, kemi të bëjmë me një bashkim të kondicionuar, pra ndodhemi përpara një mosmarrëveshje civile, konflikt pronësie, origjina e të cilit buron nga akte administrative.

Paditësi ka kërkuar rivendikimin e sipërfaqes tokë arë, me pretendimin se shkaku juridik mbi bazën e të cilit i padituri posedon këtë sipërfaqe është një akt administrativ i dhënë në kundërshtim me ligjin, i cili kërkohet të deklarohet nga gjykata i pavërtetë, si i falsifikuar, për rrjedhojë sendi kërkohet t’i kthehet në posedim paditësit.

Pra, për rastin në shqyrtim, ka lindur çështja nëse gjykata, së cilës i është paraqitur padia e rivendikimit, mund të shprehet edhe mbi ligjshmërinë ose paligjshmërinë e aktit administrativ, ose duhet që më parë kjo çështje të zgjidhet nga organi administrativ.

Nisur nga përmbajtja e padisë (nëse ajo qëndron, ose jo, kjo është çështje që zgjidhet me vendimin përfundimtar të gjykatës), paditësi pretendon se me aktin e marrjes së tokës në pronësi (shkaku juridik i pronësisë së pretenduar), ka fituar të drejtën e pronësisë mbi sipërfaqen dhe është zhveshur nga pronësia mbi të. Për rrjedhojë, ai nuk mund ta dispononte përsëri në favor të të tretëve, të paditurit.

Pavarësisht nga renditja dhe mënyra e formulimit të objektit të padisë, por në vlerësim të përmbajtjes së saj, kërkimi thelbësor i paditësit është rivendikimi i sendit, sipërfaqes tokë arë. Është gjykata ajo që, gjatë shqyrtimit të themelit të padisë së rivendikimit, jo vetëm kur kërkohet, por edhe kur ajo ndesh akte administrative apo veprime të tjera juridike absolutisht të pavlefshëm, konstaton pavlefshmërinë dhe zgjidh pasojat juridike. Në rastin konkret, pavlefshmëria e titullit të pronësisë të të paditurit është parashtruar si kërkim i mëvetësuar, por ai mund të mos ishte i tillë.

Gjatë shqyrtimit të padisë së rivendikimit, nëse provohet se paditësi është pronar i sendit dhe se i padituri e posedon atë mbi bazën e një titulli të pavlefshëm (qoftë administrativ apo veprimi juridik), është mjaftueshëm që posedimi i të paditurit të jetë i paligjshëm, apo mund të vërtetohet edhe e kundërta, ku titulli i paditësit të jetë i pavlefshëm dhe ai mund të mos provojë të drejtën e pronësisë mbi sendin e për rrjedhojë të mos ketë legjitimim aktiv. Duke qenë se, objekt i gjykimit është kërkimi i sendit, konflikti në shqyrtim është konflikt pronësie, pavarësisht nga origjina e titujve mbi bazën e të cilëve palët ndërgjyqëse kanë tërhequr të drejtat e pretenduara, prandaj mosmarrëveshja është mosmarrëveshje civile dhe jo administrative.

Edhe për sa i përket ligjit nr.9948, datë 07.07.2008, “Për shqyrtimin, e vlefshmërisë ligjore të krijimit të titujve të pronësisë mbi tokën bujqësore”, vendimi i gjykatës së shkallës së parë është i pambështetur në ligj. Nenet 7 dhe 8 të këtij ligji, të cilëve u referohet gjykata, bëjnë fjalë për komisionin vendor të vlerësimit të titujve të pronësisë (KV), duke përcaktuar kompetencat dhe detyrat, si dhe përgjegjësitë e tij.

Sipas pikës 2 të nenit 8, KV-ja “merr vendimet përkatëse për çdo mosmarrëveshje ose konflikt të lindur ndërmjet personave fizikë ose juridikë, për bazueshmërinë ligjore të titujve të pronësisë, të krijuar mbi tokën bujqësore” dhe sipas nenit 10: “Kur KV-ja, gjatë verifikimit të dokumentacionit dhe të vendimeve përkatëse të komisioneve të tokës, vëren se krijimi i

126

titullit të pronësisë mbi tokën është dhënë në kundërshtim me dispozitat e përcaktuara në nenet 2, 3 e 4 të këtij ligji dhe me vendimet e tij, të marra sipas neneve 8, pikat 2 e 3 dhe 9, pika 2 të këtij ligji, i paraqet gjykatës së rrethit gjyqësor përkatës një kërkesë për anullimin e aktit administrativ, “akt i marrjes së tokës në pronësi”.

Në ligj parashikohet se KV-të mund të vihen në lëvizje kryesisht ose me kërkesë, ankesë, informacione që mund t’i paraqiten “nga shtetasit dhe strukturat shtetërore, veprimtaria e të cilave lidhet me pronësinë mbi tokën bujqësore”.

Qëllimi i ligjit nr.9948, datë 07.07.2008, “Për shqyrtimin, e vlefshmërisë ligjore të krijimit të titujve të pronësisë mbi tokën bujqësore”, nuk rezulton të jetë krijimi i një procedure të detyrueshme administrative, e cila do t’i paraprijë procedurës gjyqësore.

Që procedura administrative të jetë e tillë e të mos lejojë shqyrtimin gjyqësor të konfliktit pa u shteruar paraprakisht kjo rrugë, ajo jo vetëm që duhet të jetë e detyrueshme, por njëkohësisht, nëpërmjet kësaj rruge duhet t’i jepet çështjes një zgjidhje në themel. Pra rruga administrative duhet të jetë efektive, në kuptim të nenit 13 të KEDNJ.

Sipas këtij ligji, komisioni vendor nuk ka kompetencë të anullojë pjesërisht ose tërësisht aktet e marrjes së tokës në pronësi pa iu drejtuar gjykatës. Funksioni i komisionit është verifikues. Ai, pavarësisht nga mënyra se si vihet në dijeni/lëvizje (mbi kërkesë, ankim, informacion apo kryesisht), ka kompetencë të bëjë verifikimin e situatës dhe kur arrin në konkluzionin që ligji nr.7501, datë 19.07.1991, “Për Tokën”, si dhe legjislacioni tjetër që ka rregulluar kalimin në pronësi private të tokës bujqësore të ish-ndërmarrjeve bujqësore, tokës pyjore, livadheve dhe kullotave është zbatuar keq, ka të drejtë (neni 10) t’i drejtohet gjykatës për të kërkuar anullimin tërësisht ose pjesërisht të aktit të marrjes së tokës në pronësi.

Pra, ligji nuk synon të krijojë rrugë të detyrueshme administrative dhe as të shmangë eksesin e drejtpërdrejtë në gjykatë të individëve të pajisur me akt të marrjes së tokës në pronësi. Qëllimi i ligjit është që të shtojë edhe një tjetër subjekt në rrethin e subjekteve të legjitimuar për t’iu drejtuar gjykatës dhe për të kërkuar anullimin pjesërisht apo tërësisht të akteve të marrjes së tokës në pronësi, që paraqesin probleme në zbatimin e kritereve ligjore kur janë emetuar. Dhe ky subjekt është Komisioni Vendor i vlerësimit të titujve të pronësisë (KV).

Në këto kushte, si dhe nisur nga natyra e kësaj mosmarrëveshje, që sipas objektit të padisë ka të bëjë me kërkim sendi dhe pavlefshmëri të titullit të pronësisë, ky Kolegj gjykon se, çështja i përket juridiksionit gjyqësor.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur nё nenin 63 tё K.Pr.Civile,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.7895, datë 12.10.2011 tё Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë dhe dërgimin e çështjes për vazhdimin e gjykimit në po atë gjykatë.

Tiranё, mё 19.01.2012

127


VENDIM



Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarGuxim Zenelaj Anëtar Majlinda Andrea AnëtareMirela Fana Anëtare


PADITËSE: ILIRJANA DEMIRAJ (ÇOÇOLI)

TË PADITUR: ARJAN MALOKU

ZYRA VENDORE E REGJISTRIMIT TË PASURIVE TË PALUAJTSHME SARANDË

KOMUNA ALIKO

OBJEKTI:

Marrjen e masës së sigurimit të padisë duke pezulluar çdo lloj veprimi juridik pranë ZRPP Sarandë

dhe me të tretët nga ana e palës së paditur, si, shitje, sipërmarrje, porosi, qira etj, pajisje me certifikatë pronësie, etj.,

për sipërfaqen prej 8000 m2 objekt i kontratës së shitblerjes ndërmjet palës së paditur dhe Komunës Aliko

pronë e ndodhur tek Manastiri i Shëngjergjit, Sarandë deri në zgjidhjen e çështjes me vendim të formës së prerë.Konstatimin e pavlefshmërisë të kontratës së shitblerjes nr.3297, datë 27.06.2001 lidhur ndërmjet Arjan Maloku

dhe Komunës Aliko, kthimin e palëve në gjendjen e mëparshme. Fshirjen e regjistrimit hipotekor në emër të Arjan Malokut

për sipërfaqen prej 8000 m2 objekt i kontratës së lartpërmendur.Detyrimi i palës së paditur të lirojë e dorëzojë sendin e paluajtshëm

me sipërfaqe 8000 m2 të ndodhur në Ksamil brenda sipërfaqes totale prej 97 ha në pronësi të paditësit

sipas vendimit nr.43 të ZRKP Vlorë.Baza Ligjore: Nenet 32/a,153,154, 202-212, 324, 325/1 të K.Pr.Civile;

nenet 296, 192, 193, 196, 92/a, 106-111 të Kodit Civil; neni 3 i ligjit nr.7980, datë 27.07.1995; neni 8 i ligjit nr.9235, datë 29.07.2011,

ligji nr.8337, datë 30.04.1998; ligji nr.7843, datë 13.07.1994.

128

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Sarandë, me vendimin nr.21238-00447-23-2011 të regjistrit themeltar, datë 04.11.2011, ka vendosur:

Të refuzojë kërkesën e të paditurit kundërpaditës Arjan maloku për dërgimin e çështjes për kompetencë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kundër vendimit nr.21238-00447-23-2011 të regjistrit themeltar, datë 04.11.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Sarandë, ka paraqitur ankim i padituri/kundërpaditës Arjan Maloku, duke pretenduar se:

- Në kundërpadi është kundërshtuar një akt administrativ i AVEPP Qarkut Vlorë, që sot nuk ekziston dhe përfaqësohet nga AKKP Tiranë. Sipas praktikës gjyqësore ky gjykim duhet t’i kalohet për kompetencë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, aty ku ka qendrën dhe AKKP Tiranë.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Majlinda Andrea; pasi dëgjoi përfaqësuesin e të paditurit Arjan Maloku, avokat Agron Lamaj; dhe pasi analizoi e diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N


1. Nga shqyrtimi i materialeve të dosjes gjyqësore rezulton e provuar se paditësja Ilirjana Demiraj është pronare e një sipërfaqe toke prej 97 ha, e cila i është njohur dhe kthyer me vendimin nr.43 të Zyrës Rajonale të Kthimit të Pronave Vlorë, pronë e ndodhur tek Manastiri i Shëngjergjit, Sarandë.

2. ka rezultuar gjithashtu se i padituri Arjan Maloku ka lidhur me Komunën Aliko kontratën e shitblerjes nr.3297, datë 27.06.2001 për sipërfaqen prej 8000 m2, të ndodhur në Komunën Aliko Ksamil, Sarandë.

Paditësja është vënë në dijeni të kontratës së shitblerjes ndërmjet Komunës Aliko dhe të paditurit Arjan Maloku dhe, me pretendimin se është pronare e truallit dhe shitja është bërë në kundërshtim me ligjin i është drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Sarandë me kërkesë padinë me objekt: “Marrjen e masës së sigurimit të padisë duke pezulluar çdo lloj veprimi juridik pranë ZRPP Sarandë dhe me të tretët nga ana e palës së paditur, si, shitje, sipërmarrje, porosi, qira, etj., pajisje me certifikatë pronësie, etj., për sipërfaqen prej 8000 m2 objekt i kontratës së shitblerjes ndërmjet palës së paditur dhe Komunës Aliko pronë e ndodhur tek Manastiri i Shëngjergjit, Sarandë deri në zgjidhjen e çështjes me vendim të formës së prerë. - Konstatimin e pavlefshmërisë të kontratës së shitblerjes nr.3297, datë 27.06.2001 lidhur ndërmjet Arjan Maloku dhe Komunës Aliko, kthimin e palëve në gjendjen e mëparshme. - Fshirjen e regjistrimit hipotekor në emër të Arjan Malokut për sipërfaqen prej 8000 m2 objekt i kontratës së lartpërmendur. - Detyrimi i palës së paditur të lirojë e dorëzojë sendin e paluajtshëm me sipërfaqe 8000 m2 të ndodhur në Ksamil brenda sipërfaqes totale prej 97 ha në pronësi të paditësit sipas vendimit nr.43 të ZRKP Vlorë”.

Gjatë gjykimit të padisë së paditëses Ilirjana Demiraj, paditësi Arjan Maloku, ka paraqitur kundër padi, duke kundërshtuar vendimin e AKKP Tiranë.

Gjykata, ka pranuar për shqyrtim kundërpadinë dhe, në bazë të nenit 55 të K.Pr.C. ka bashkuar në një çështje të vetme gjykimin e padisë dhe të kundërpadisë.

I padituri/kundërpaditës Arjan Maloku, duke pretenduar se palë në kundërpadinë e paraqitur prej tij është me cilësinë e të paditurit Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Tiranë dhe kjo palë e ka qendrën në Tiranë dhe se organi administrativ, akti i të cilës kundërshtohet, nuk ekziston, ka kërkuar nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Sarandë të shpallë

129

moskompetencën e saj tokësore dhe çështja të dërgohet pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë si gjykata kompetente.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Sarandë, me vendimin nr.21238-00447-23-2011 të regjistrit themeltar, datë 04.11.2011, ka vendosur:

“Të refuzojë kërkesën e të paditurit kundërpaditës Arjan Maloku për dërgimin e çështjes për kompetencë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë”.

Në marrjen e këtij vendimi gjykata arriti duke arsyetuar (ndër të tjera) se:“Në nenin 55 të K.Pr.C. parashikohet se: “Gjykata që gjykon padinë kryesore është

kompetente për të shqyrtuar edhe kërkesat dytësore, kundërpadinë ose ndërhyrjen kryesore. Në këtë rast gjykata merr vendim për bashkimin e tyre në një çështje të vetme”. Për rrjedhim, gjykata çmon se kërkesa e të paditurit kundërpaditës Arjan Maloku që gjykata të shpallë moskompetencën tokësore dhe të dërgojë aktet për gjykim në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Tiranë është një kërkesë që bie në kundërshtim me nenin 55 të K.Pr.C.”.

Kundër vendimit nr.21238-00447-23-2011 të regjistrit themeltar, datë 04.11.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Sarandë, ka paraqitur ankim i padituri/kundërpaditës Arjan Maloku, duke pretenduar se:

- Në kundërpadi është kundërshtuar një akt administrativ i AVEPP Qarkut Vlorë, që sot nuk ekziston dhe përfaqësohet nga AKKP Tiranë. Sipas praktikës gjyqësore ky gjykim duhet t’i kalohet për kompetencë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, aty ku ka qendrën dhe AKKP Tiranë.

II. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson

Se gjykata e rrethit gjyqësor ka marrë një vendim të bazuar në ligj dhe shkaqet e parashtruara në rekursin e të paditurit kundërpaditës nuk qëndrojnë.

Ky Kolegj kontaton se rekursi i të paditurit kundërpaditës është paraqitur kundër një vendimi, ndaj të cilit ligji procedural nuk parashikon ankim.

Në nenin 62 të K.Pr.Civile, është përcaktuar se: “Kundër vendimit të gjykatës që ka shpallur moskompetencën për gjykimin e mosmarrëveshjes, si dhe kundër vendimit të saj mbështetur në nenin 60 të këtij Kodi, mund të bëhet ankim i veçantë nga palët dhe nga prokurori, kur ka ngritur padi ose ka marrë pjesë në gjykimin e mosmarrëveshjes, në Gjykatën e Lartë”.

Sipas përcaktimit në këtë dispozitë, mund të bëhet ankim i veçantë nga palët në Gjykatën e Lartë vetëm në rastin kur gjykata ka shpallur moskompetencën për gjykimin e mosmarrëveshjes, por nuk ka parashikim për kundërshtimin e vendimit me të cilin gjykata ka pranuar shqyrtimin e një çështje, si gjykatë kompetente, si në rastin objekt gjykimi.

Për sa më sipër, jemi përpara një ankimi që nuk parashikohet në ligj dhe që nuk është objekt shqyrtimi në Gjykatën e Lartë, e për këtë shkak duhet të pushohet gjykimi i kësaj çështje.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 62 të K.Pr.C.,

V E N D O S I

Pushimin e gjykimit të çështjes në Gjykatën e Lartë.

Tiranë, më 19.01.2012

130


VENDIM



Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarGuxim Zenelaj AnëtarAndi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar

më datë 24.01.2012 mori në shqyrtim në seancë gjyqësore çështjen civile, që u përket palëve të mëposhtme:

PADITËS: KASEM HALILAJ, në mungesë

I PADITUR: KOMUNA BICAJ KUKËS, në mungesë

OBJEKTI:

Deklarimi i pavlefshmërisë së zgjidhjes së kontratës së punës.Detyrimin e palës së paditur të dëmshpërblejë paditësin me një vit pagë;

tre muaj për mosrespektim të afatit të njoftimit,2 muaj shpërblim për mosrespektim të procedurës së zgjidhjes së kontratës;

detyrimin për të paguar shpërblimin për vjetërsi në punë.Baza ligjore: Neni 31, 32, e 154 të K.Pr.Civile

dhe nenet 146 dhe 155 të K.Punës.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kukës me vendimin nr.296, datë 05.07.2007 ka vendosur: Pranimin e kërkesë padisë. Detyrimin e palës së paditur Komuna Bicaj të paguajë në favor të paditësit pagën e 1 (një) viti si dëmshpërblim i zgjidhjes së kontratës në mënyrë të menjëhershme dhe të pajustifikuar; 2 (dy) muaj për mosrespektim afat njoftimi, 2 (dy) muaj për mosrespektim procedure dhe 2 (dy) muaj si vjetërsi në punë.

Gjykata e Apelit Shkodër me vendimin nr.541, datë 26.11.2007 ka vendosur :Prishjen e vendimit nr.296, datë 05.07.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës dhe pushimin e gjykimit.

Kundër këtij vendimi ka bërë rekurs paditësi Kasem Halilaj, që kërkon prishjen vendimit të gjykatës së apelit dhe lënien në fuqi të vendimit të shkallës së parë dhe parashtron këto shkaqe:

- Gjykata e apelit ka keqinterpretuar dhe ka zbatuar keq ligjin. Kjo gjykatë nuk është bazuar aspak në provat e administruara gjatë gjykimit;

- Aktet ligjore që referon gjykata e apelit janë ato ku paditësi ka mbështetur pretendimet e tij dhe kjo del qartë nëse lexohet padia;

131

- Gjykata e apelit ka gabuar në interpretimin e ligjeve të mësipërme;- Gjykata e apelit gabon kur arsyeton se dëmshpërblimi duhej kërkuar sipas ligjit

nr.8224/97 pasi ky problem ka gjetur zgjidhje në vendimin unifikues të Gjykatës së Lartë nr.38, datë 14.04.2003;

- Vendimi i gjykatës së apelit është në kundërshtim me të gjitha provat e dosjes gjyqësore.

-KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTË


V Ë R E N

Paditësi Kasem Halilaj ka punuar pranë palës së paditur në pozicionin e policit të Komunës, që nga data 21.11.2003 e deri në datën 02.04.2007.

Me urdhërin nr.12, datë 02.04.2007 të anës së paditur është vendosur zgjidhja e kontratës së punës. Ky vendim mbështetet në arsyetimin se paditësi është marrë në punë jashtë kritereve të Kodit të Punës, pa kontratë, ndaj dhe marrëdhëniet financiare janë ndërprerë më datë 03.04.2007.

Nga aktet e administruara rezulton se nuk është zbatuar procedura e zgjidhjes së kontratës së punës nga ana e punëdhënësit.

Paditësi, duke mos qenë dakord me vendimin e palës së paditur për largim nga puna i është drejtuar gjykatës, duke kërkuar detyrimin e palës së paditur për të paguar dëmshpërblimin përkatës sipas dispozitave të Kodit të Punës.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kukës me vendimin nr.296, datë 05.07.2007 ka vendosur: “Pranimin e kërkesë padisë. Detyrimin e palës së paditur Komuna Bicaj të paguajë në favor të paditësit pagën e 1 (një) viti si dëmshpërblim i zgjidhjes së kontratës në mënyrë të menjëhershme dhe të pajustifikuar; 2 (dy) muaj për mosrespektim afat njoftimi; 2 (dy) muaj për mosrespektim procedure dhe 2 (dy) muaj si vjetërsi në punë”.

me arsyetimin se, zgjidhja e kontratës së punës konsiderohet si e menjëhershme e pajustifikuar pasi nuk është respektuar afati i njoftimit dhe procedura e zgjidhjes së kontratës dhe se shkaku i zgjidhjes është i paarsyeshëm...

Gjykata e Apelit Shkodër me vendimin nr.541, datë 26.11.2007 ka vendosur “Prishjen e vendimit nr.296, datë 05.07.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës dhe pushimin e gjykimit”.

Kjo gjykatë arsyeton se kemi të bëjmë me një padi që s’mund të ngrihet..mungon legjitimiteti pasiv i palës së paditur... në këtë pozicion duhet të ishte Kryetari i Komunës, i cili ka të drejtën e emërimit dhe shkarkimit të punonjësve të policisë sipas Ligjit nr.8224, datë 15.05.1997 .... ligji që rregullon marrëdhëniet e punës për punonjësit e policisë të komunës është Ligji nr.8553, datë 25.11.1999 “Për Policinë e Shtetit” dhe jo Kodi i Punës..........

Kundër këtij vendimi ka bërë rekurs paditësi Kasem Halilaj, i cili kërkon prishjen vendimit të gjykatës së apelit dhe lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së shkallës së parë për shkaqet e përshkruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi i gjykatës së apelit është marrë në zbatim të gabuar të ligjit.

Në bazë të nenit 44 të Ligjit 8652, datë 31.07.2000, Kryetari i Komunës ose Bashkisë, përveç të tjerave:

a) ushtron të gjitha kompetencat në kryerjen e funksioneve të Komunës ose Bashkisë, me përjashtim të atyre që janë kompetencë vetëm e këshillit përkatës; ....

132

f) emëron dhe shkarkon punonjësit e tjerë jo drejtues të strukturave dhe njësive në varësi të komunës ose bashkisë, përveç kur parashikohet ndryshe në ligjin nr.8549, datë 11.11.1999 "Statusi i nëpunësit civil";

g) ushtron të drejtat dhe siguron plotësimin e të gjitha detyrimeve që i janë ngarkuar komunës ose bashkisë si person juridik;

Gjithashtu, në bazë të Ligjit nr.8224/97, Kryetari i Komunës ose Bashkisë emëron dhe shkarkon punonjësit e policisë pranë njësisë vendore.

Në analizë të dispozitave më sipër, kryetari i njësisë vendore është përfaqësues i këtij personi juridik publik dhe kryen ato funksione që janë parashikuar shprehimisht në ligj. Pra, kryetari i njësisë vendore nuk vepron si një institucion më vete, por si përfaqësues i një organi publik dhe përgjegjësitë nga veprimtaria e tij nuk mund t’i ngarkohen atij individualisht, por organit që ai përfaqëson.

Në këto kushte, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se paditësi e ka ndërtuar drejtë ndërgjyqësinë në padi dhe nuk ndodhemi përpara një padie që nuk mund të ngrihet, ndaj vendimi i gjykatës së apelit duhet të prishet dhe çështja të dërgohet për rigjykim në atë gjykatë për shqyrtimin e themelit të saj. Për sa i përket arsyetimit të gjykatës së apelit në lidhje me ligjin e zbatueshëm në rastin konkret, ato janë probleme që i përkasin bazueshmërisë në ligj të padisë së ngritur. Është e qartë se në kushtet kur punësimi i paditësit rregullohet me ligj të veçantë, në bazë të nenit 4 të Kodit të Punës përjashtohet nga fusha e zbatimit të këtij Kodi, por nëse në atë ligj të veçantë nuk parashikohen zgjidhje për problemet e lidhura me pasojat e zgjidhjes së kontratës së punës, natyrisht që do të zbatohen dispozitat e Kodit të Punës që u japin zgjidhje këtyre problemeve.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në mbështetje të nenit 485/c të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.541, datë 26.11.2007 të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtim në atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 24.01.2012

133


VENDIM



Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarGuxim Zenelaj AnëtarAndi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar

më datë 24.01.2012 mori në shqyrtim në seancë gjyqësore çështjen civile, që u përket palëve të mëposhtme:

I PADITUR: DEGA E TATIMEVE TIRANË, në mungesë

PADITËS: SHOQËRIA "LIVE 03" SH.P.K., në mungesë

PALË E TRETË: DREJTORIA E PËRGJITHSHME E TATIMEVE TIRANË, në mungesë

OBJEKTI:

Detyrimin e të paditurit për të rimbursuar TVSH e paguar më datë 10.06.2005,

si dhe kthimin e akcizës, tatim mbi fitimin dhe pullave fiskale.Baza ligjore: Neni 32, 324 i K.Pr.Civile,

neni 50 i Ligjit 7928 datë 27.04.1995 "Për tatimin mbi vlerën e shtuar.


Pranimin pjesërisht të padisë.Detyrimin e palës së paditur Dega e Tatimeve Tirane t’i paguajë (rimbursojë) palës paditëse Shoqëria “Live 03” sh.p.k T.V.Sh-të e kreditueshme në shumën 1.897.178 (një milion e tetëqind e nëntëdhjetë e shtatë mijë e njëqind e shtatëdhjetë e tetë) lekë.Pushimin e gjykimit për pjesën tjetër të padisë.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.521, datë 08.05.2007, ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.2750, datë 15.05.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe rrëzimin e kërkesë padisë.

Kundër këtij vendimi ka paraqitur rekurs pala paditëse Shoqëria “Live 03” shpk, duke kërkuar prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, duke parashtruar:

134

- Nga ana jonë janë zbatuar kërkesat e nenit 50 të ligjit nr.7928, datë 27.04.1995, sepse i jemi drejtuar organeve tatimore të rimbursojnë vlerën 1.897.178 lekë, vlerë kjo që i përgjigjet sasisë prej 234.900 paketave cigare të cilat janë stok në magazinat tona.

- Gjykata e shkallës së parë ka vlerësuar se, ne i plotësojmë të dyja kushtet pasi kemi mbartur më shumë se 3 muaj rradhazi një shumë krediti tatimor dhe se rimbursimi i kërkuar kalon shumën prej 400.000 lekë.

- Gjykata e Apelit Tiranë ka gabuar kur ka marrë të mirëqenë pretendimin e organeve tatimore, të cilat këmbëngulin që për të bërë këto organe rimbursimin e T.V.Sh-së së paguar kërkohet garanci për pagesën e asaj shume T.V.Sh. Ky argument nuk ka bazë ligjore për sa kohë në nenin 51 të ligjit nr.7928, datë 27.04.1995 rezulton qartë se organet tatimore janë të detyruara të bëjnë rimbursimin dhe unë kërkuesi si subjekt tatimor do të paguaj T.V.Sh-në për çdo mall të shitur.

- Nga tërësia e hetimit gjyqësor, ka rezultuar se unë si subjekt tatimor, kam qenë në shitje e sipër të mallit dhe për shitjet e bëra kam paguar T.V.Sh-në, si për shembull në muajin qershor 2005, korrik 2005, gusht 2005, çka është pranuar edhe nga vetë pala e paditur.



V Ë R E N

Pala paditëse, Shoqëria “Live 03” sh.p.k., është person juridik dhe ushtron veprimtarinë e saj, midis të tjerave, edhe në fushën e import-eksportit të pijeve alkoolike dhe duhan cigare.

Nga shqyrtimi gjyqësor ka rezultuar se paditësi ka importuar nga Greqia një sasi koli cigaresh me datë 10.06.2005, sikundër rezulton nga deklaratat doganore datë 10.06.2005 dhe vërtetimi i zhdoganimit datë 10.06.2005. Për këtë sasi cigaresh të importuara pala paditëse ka paguar të gjithë vlerën e TVSH-së në shumën 1.998.818 lekë, si dhe akcizat dhe pullat për mallin e blerë. Pala paditëse i është drejtuar palës së paditur dhe personit të tretë me shkresën e datës 05.9.2005 duke i kërkuar rimbursimin e TVSH-së së paguar, pasi pretendon se i plotëson kushtet e Nenit 50 të Ligjit nr.7928, datë 27.4.1995 “Për tatimin mbi vlerën e shtuar”.

Pala e paditur, pasi ka kryer verifikimet e nevojshme, i ka kthyer përgjigje palës paditëse me shkresën nr.11623/1 prot., datë 01.03.2006 se nuk e pranon kërkesën e tij për rimbursim pasi ai nuk jep garanci pagesë TVSH-je. Pas kësaj pala paditëse ka reaguar me padi në gjykatë, duke pretenduar se ajo i plotëson të dy kushtet e kërkuara nga Neni 50 i Ligjit nr.7928, datë 27.04.1995, pra të ketë mbartur një shumë të kreditimit tatimor për 3 muaj radhazi dhe rimbursimi i kërkuar të kalojë shumën prej 400.000 lekë. Po kështu, paditësi pretendon se ai plotëson edhe kërkesat e Nenit 21 të Ligjit të sipërpërmendur lidhur me garancinë duke ofruar si të tillë mallin që kishte gjendje në magazinë.

Pala e paditur dhe personi i tretë ka prapësuar se pala paditëse Shoqëria “Live 03” sh.p.k. pavarësisht se ka të mbartur një shumë të kreditimit tatimor për 3 muaj radhazi dhe rimbursimi i kërkuar e kalon shumën prej 400.000 lekë, ajo nuk mund të rimbursohet pasi nuk jep garanci në bazë të Nenit 51 të Ligjit për TVSH-në se do të paguajë këtë TVSH, në këto kushte dhe kërkesa për rimbursim nuk i është pranuar.


“Pranimin pjesërisht të padisë.

135

Detyrimin e palës së paditur Dega e Tatimeve Tirane t’i paguajë (rimbursojë) palës paditëse Shoqëria “Live 03” sh.p.k T.V.Sh-të e kreditueshme në shumën 1.897.178 (një milion e tetëqind e nëntëdhjetë e shtatë mijë e njëqind e shtatëdhjetë e tetë) lekë.

Pushimin e gjykimit për pjesën tjetër të padisë”.Gjykata ka arsyetuar se: “Gjykata në analizë të faktit, të provave, të shpjegimeve të

palëve dhe në zbatim të ligjit krijon bindjen e saj të brendshme në bazë të Nenit 29 të Kodit të Procedurës Civile se padia duhet të pranohet si e bazuar në prova e në ligj. Paditësi, Shoqëria “Live 03” sh.p.k. ka paguar vlerën e TVSH-së për sasinë e cigareve të importuara nga Greqia. Ky subjekt, në kuptim të Nenit 50 të Ligjit nr.7928, datë 27.04.1995 “Për tatimin mbi vlerën e shtuar”, ka mbartur një shumë të kreditimit tatimor për 3 muaj rradhazi qershor, korrik e gusht 2005 dhe rimbursimi i kërkuar e kalon shumën prej 400.000 lekë. Sipas aktit të kontrollit të ushtruar nga inspektorët e Degës së Tatimeve Tiranë rezulton se vlera e TVSH-së së kreditueshme është në shumën 1.897.178 lekë, e cila mbulohet nga gjendja e mallit në momentin e kontrollit. Gjykata çmon se pretendimi që ngre pala e paditur dhe personi i tretë që subjekti “Live 03” sh.p.k. nuk jep garanci në kuptim të nenit 51 të ligjit për TVSH-në nuk qëndron, pasi shuma e kredisë së kreditueshme mbulohet nga malli të cilin pala paditëse e ka në magazinat e saj”.

Mbi ankimin e palës së paditur, Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.521, datë 08.05.2007, ka vendosur:

Ndryshimin e vendimit nr.2750, datë 15.05.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe rrëzimin e kërkesë padisë.

Në vendimin e saj gjykata e apelit argumenton se: “Referuar Nenit 50 të Ligjit nr.7928, datë 27.04.1995 “Për tatimin mbi vlerën e shtuar”, pala paditëse ka plotësuar vetëm njërën nga kushtet, tejkalimin e shumës 400.000 lekë, ndërsa kushtin tjetër kreditimin tatimor për 6 muaj rradhazi nuk e ka plotësuar. Kjo del e qartë edhe nga vetë pohimet e palës paditëse. Rezulton se pala paditëse e ka paguar T.V.Sh-në afërsisht për një periudhë 4 mujore, nga data 10 qershor deri në datën 24 tetor. Pra pala paditëse nuk ka plotësuar kushtin e parë të kërkuar nga ligji, afatin kohor për 6 muaj rradhazi parashikuar nga neni 50 i ligjit. Mungesa e njërit prej kushteve të vendosura në ligj për të kërkuar rimbursimin e T.V.Sh-së e bën të pamundur kërkimin e palës paditëse e si pasojë padia rrëzohet”.

Kundër këtij vendimi ka paraqitur rekurs pala paditëse, Shoqëria “Live 03” shpk, duke kërkuar prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, për shkaqet e përshkruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi:

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë është një vendim i drejtë dhe i argumentuar ligjërisht. Në Nenin 50 “Rimbursimet” të Ligjit nr.7928, datë 27.04.1995 “Për tatimin mbi vlerën e shtuar”, parashikohet:

1. Nëse kreditimi i tatimit për një periudhë tatimore është më i madh se TVSH i zbatuar për atë periudhë, personi i tatueshëm ka të drejtën të mbartë shumën e mbetur si kreditim tatimor për periudhën pasardhëse tatimore në bazë të nenit 32.

2. Një person i tatueshëm kërkon rimbursim të tepricës së kreditimit tatimor kur:a) personi i tatueshëm ka mbartur një shumë të kreditimit tatimor për 6 muaj

radhazi, në bazë të paragrafit 1;b) rimbursimi i kërkuar tejkalon shumën prej 400.000 lekë.Ndërsa në Nenin 51 “Kompetencat për të detyruar garancinë” të këtij ligji është

përcaktuar:“Organet tatimore, para se të bëjnë një rimbursim të kreditimit tatimor për një person të tatueshëm, kanë të drejtë ta detyrojnë atë person të paraqesë një garanci për pagesën e ardhshme të TVSH-së prej tij.

136

Mbështetur në dispozitat e mësipërme dhe në rrethanat e faktit të nxjerra nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë arrin në konkluzionin se pala e paditur nuk mund të detyrohej në rastin konkret t’i paguante (rimbursonte) palës paditëse, Shoqëria “Live 03” Shpk, TVSH-në e kreditueshme pasi ajo nuk plotëson njërin prej kritereve të kërkuara nga Neni 50 i Ligjit nr.7928, datë 27.04.1995 “Për tatimin mbi vlerën e shtuar”, atë të mbartjes së një shume të kreditimit tatimor për 6 muaj rradhazi. Siç u përmend më sipër në këtë vendim, paditësi ka mbartur një shumë të kreditimit tatimor për rreth 4 muaj rradhazi. Jo vetëm kaq, por i paarsyetuar dhe i pambështetur në aktet e administruara është edhe vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor në lidhje me bindjen e brendshme që ka krijuar trupi gjykues në lidhje me garancitë që jep paditësi për pagesën e ardhshme të TVSH-së (Neni 51 i Ligjit nr.7928, datë 27.04.1995 “Për tatimin mbi vlerën e shtuar”).

Mbështetur në sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë është i mbështetur në ligj dhe si i tillë duhet të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/a të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I


Tiranë, më 24.01.2012

137


VENDIM



Besnik Imeraj KryesuesArdian Dvorani AnëtarGuxim Zenelaj AnëtarAndi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 24.01.2012 mori në shqyrtim, çështjen civile që u përket palëve të mëposhtme:

PADITËS: FATMIR DACI, në mungesë

I PADITUR: GËZIM BREGU, në mungesë

OBJEKTI:

Detyrimin e palës së paditur që të më kthejë shumën 500.000 lekë.Baza Ligjore: Neni 32 i K.Pr.Civile dhe nenet 445 e 450 të Kodit Civil.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër me vendimin nr.1268, datë 23.11.2007, ka vendosur:

Pranimin e padisë.Detyrimin e të paditurit Gëzim Bregu t’i kthejë paditësit Fatmir Daci vlerën prej 500.000 lekë.

Gjykata e Apelit Gjirokastër me vendimin nr.57, datë 20.02.2008, ka vendosur:Ndryshimin e vendimit civil nr.1268, datë 23.11.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Gjirokastër si më poshtë:Rrëzimin e padisë së paditësit Fatmir Daci si të pabazuar në prova.

Kundër vendimit nr.57, datë 20.02.2008 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër ka paraqitur rekurs pala paditëse Fatmir Daci, i cili kërkon: Prishjen e vendimit nr.57, datë 20.02.2008 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër dhe lënien në fuqi të vendimit nr.1268, datë 23.11.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër.

Shkaqet që ngrihen në rekurs nga pala paditëse Fatmir Daci janë:- Gjykata e apelit ka zbatuar keq ligjin, duke dhënë një vendim të pabazuar në prova

dhe tërësisht të njëanshëm.- Ndaj të paditurit Gëzim Bregu ka filluar një procedim penal për veprën penale të

mashtrimit, i cili rezulton tërësisht e provuar dhe e konfirmuar që ai është debitor ndaj paditësit.

138


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Medi Bici; dhe e bisedoi në tërësi çështjen; në mungesë të palëve; në përfundim,

V Ë R E N

Në Gjykatën e Lartë më datë 15.04.2008 është regjistruar çështja civile nr.11243-00956-00-2008 regj.them. që u përket palëve ndërgjyqëse: paditës Fatmir Daci dhe i paditur Gëzim Bregu, me objekt kthim shume.

Vendimi nr.57, datë 20.02.2008, i Gjykatës së Apelit Gjirokastër është rrjedhojë i zbatimit të drejtë të ligjit procedural dhe material civil, prandaj si i tillë ai duhet të lihet në fuqi nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë.

Nga shqyrtimi gjyqësor i çështjes, rrethanat dhe faktet rezultojnë të jenë si më poshtë:Paditësi Fatmir Daci pretendon që ka pasur marrëdhënie të ngushta miqësie me të

paditurin Gëzim Bregu, prandaj ai i ka dhënë hua të paditurit shumën 1.400.000 lekë për të hapur në qytetin e Fierit një aktivitet tregtar bashkë me dhëndrin e tij, shtetasin Frederik Qape.

Meqenëse më pas shtetasi Frederik Qape ka bërë një aksident automobilistik, duke u shkaktuar dëm disa shtetasve të tjerë, paditësi pretendon që i ka dhënë borxh të paditurit Gëzim Bregu edhe 1.000.000 lekë për shlyerjen e dëmit që ka ardhur si pasojë e aksidentit.

Paditësi pohon në gjyq se i padituri i ka kthyer në dorë shumën 900.000 lekë dhe i ka dhënë në natyrë makinën e dhëndrit të tij shtetasit Frederik Qape për një shumë prej 1.000.000 lekë, duke i mbetur borxh në shumën 500.000 lekë.

Meqenëse palët nuk kanë arritur që ta zgjidhin çështjen jashtëgjyqësisht, pala paditëse i është drejtuar me padi Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, e cila me vendimin nr.1268, datë 23.11.2007 ka vendosur:

Pranimin e padisë.Detyrimin e të paditurit Gëzim Bregu ti kthejë paditësit Fatmir Daci vlerën prej

500.000 lekë.Gjykata e shkallës së parë ndërmjet të tjerave arsyeton:Si rezultat i disa peripecive që ka pasur i padituri gjatë aktivitetit tregtar, paditësi i ka

dhënë atij shumën 2.000.000 lekë dhe për kthimin e borxhit, dhëndri i të paditurit, shtetasi Frederik Qape i ka dhënë paditësit makinën e tij për shumën 1.500.000 lekë, duke i mbetur pa shlyer shuma 500.000 lekë.

Në këtë rast nuk ndodhemi përpara kontratës klasike të huasë, e cila sipas parimeve të përgjithshme duhet të jetë me shkrim për provueshmëri, por përpara një borxhi të marrë nëpërmes besimit midis të njohurish.

Me ankimin e të paditurit Gëzim Bregu aktet i kanë kaluar Gjykatës së Apelit Gjirokastër, e cila me vendimin nr.57, datë 20.02.2008, ka vendosur:

Ndryshimin e vendimit civil nr.1268, datë 23.11.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Gjirokastër si më poshtë:

Rrëzimin e padisë së paditësit Fatmir Daci si të pabazuar në prova.Gjykata e apelit ndërmjet të tjerave arsyeton:Marrëveshja e huasë është arritur ndërmjet paditësit Fatmir Daci dhe shtetasit

Frederik Qape, ndërsa i padituri Gëzim Bregu ka luajtur rolin e ndërmjetësit. Paditësi nuk arriti të provoi që huaja nuk është shlyer plotësisht, pasi në dosje ndodhet kontrata e huasë, e cila provon faktin që makina ka pasur një vlerë prej 1.800.000 lekë dhe jo 1.000.000 lekë sa pretendon paditësi.

139

Kolegji Civil vlerëson se rekursi i paraqitur nga pala paditëse nuk përmban asnjërin prej shkaqeve të parashikuara nga neni 472 i K.Pr.Civile, prandaj nuk ekziston asnjë arsye ligjore që vendimi i dhënë nga gjykata e apelit të cënohet.

Gjykata e apelit duke u bazuar në nenin 465/2 të K.Pr.Civile ka përsëritur pjesërisht hetimin gjyqësor të çështjes, duke administruar fashikullin hetimor të çështjes penale nr.330 dhe pyetur me cilësinë e dëshmitarit shtetasin Frederik Qape.

Këtë veprim hetimor Kolegji Civil e vlerëson të bazuar në ligj, sepse gjykata e shkallës së parë jo vetëm që nuk ka kryer një hetim të plotë gjyqësor, por ka arritur në përfundime që janë në kundërshtim me provat e marra në gjyq si për sa i përket shumës së përgjithshme të huasë, ashtu edhe për sa i përket vlerës së makinës në shumën 1.500.000 lekë, në një kohë kur në kontratën noteriale të shitjes vlera e makinës është përcaktuar në shumën 1.800.000 lekë.

Është i bazuar arsyetimi i gjykatës së apelit që marrëveshja e huasë është lidhur ndërmjet paditësit Fatmir Daci dhe shtetasit Frederik Qape, pasi ky i fundit për shlyerjen e huasë i ka dhënë paditësit makinën e tij personale, ndërsa i padituri Gëzim Bregu në këtë marrëveshje ka pasur rolin e ndërmjetësit.

Kontrata e shitjes nr.320/144, datë 17.02.1999, që ndodhet në dosje është bërë para noterit, prandaj në bazë të nenit 253 të K.Pr.Civile ajo është akt zyrtar që përbën provë të plotë dhe lejohet të provohet e kundërta vetëm kur pretendohet se shkresa është e fallsifikuar, pretendim i cili nuk është ngritur në gjyq nga pala paditëse, prandaj pretendimi i saj se shtetasi Frederik Qape i ka dhënë makinën për një vlerë prej 1.000.000 lekë është në kundërshtim me provat e marra në gjyq nga gjykatat e faktit.

Kolegji Civil e vlerëson të pabazuar në ligj pretendimin e palës paditëse se detyrimi i palës paditur provohet nga aktet e procedimit penal, pasi ky pretendim është në kundërshtim me nenin 70/1 të K.Pr.Penale, i cili thotë se:

Vendimi penal i formës së prerë është i detyrueshëm për gjykatën që shqyrton pasojat civile të veprës vetëm për sa i përket faktit nëse vepra penale është kryer dhe nëse është kryer nga i gjykuari.

Në dosje ndodhet vendimi i datës 26.03.2007 i Prokurorisë pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, me të cilin është vendosur pushimi i çështjes penale në ngarkim të shtetasve Gëzim Bregu dhe Frederik Qape, prandaj ky vendim nuk ka fuqi detyruese për gjykatën civile të apelit, e cila i ka marrë provat në përputhje të plotë me parashikimet e Kreut të V-të e vijues të K.Pr.Civile, duke i çmuar ato konform me nenin 309/2 të K.Pr.Civile.

Duke arsyetuar si më sipër, Kolegji Civil arrin në përfundimin që shkaqet që ngrihen në rekursin e paraqitur nga pala paditëse nuk janë të mbështetura në ligj, prandaj vendimi i gjykatës së apelit duhet të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke u bazuar në nenin 485/a të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.57, datë 20.02.2008 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër.

Tiranë, më 24.01.2012

140


VENDIM



Besnik Imeraj KryesuesFatos Lulo AnëtarGuxim Zenelaj AnëtarAndi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar


PADITËS I K/PADITUR: ARSINO KEKEZI

VERONIKA SHANI

MERI EKONOMI

ALEKSANDRA LASKU

KONSTANDIN LASKU

INGRID LASKU

BLEDAR LASKU

FANIA ZIKO

DONIKA SHKURTI

ROLAND SHKURTI

LEANDRO SHKURTI, të përfaqësuar në gjyq nga Av. Envi Hicka.

JANI SHKURTI

DHIMITËR SHKURTI

I PADITUR K/PADITËS: SHOQËRIA TREGTARE “MURATAJ” SH.P.K. TIRANË, përfaqësuar nga Artin Thanasi

OBJEKTI I PADISË:

Detyrimin e palës së paditur kundërpaditëse që të shlyejëdetyrimin e prapambetur në shumën 42 milion lekë.

Baza Ligjore: Neni 153 dhe vijues i K.Pr.Civiledhe neni 1074 e vijues i Kodit Civil.

141

OBJEKTI I KUNDËRPADISË:

Detyrimin e paditësave të kundërpaditur që të kthejnë vlerat e paguara nga Shoqëria “Murataj” Sh.p.k. tej vlerës 50%

të realizimit mujor të kësaj shoqërie për vitin 1998, sipas bilancit të kryer prej saj,

si një pagim i pa detyruar në shumën 10.528.461 lekë.Baza Ligjore: Nenet 55, 153 dhe 160 të K.Pr.Civile

dhe neni 653 i i Kodit Civil.


Pranimin e kërkesëpadisë, duke detyruar palën e paditur të kundërpaditur Shoqëria “Murataj” Sh.p.k. për t’i paguar paditësave të kundërpaditur Arsino Kekezi, Veronika Shani, Fania Ziko, Meri Ekonomi, Aleksandra Lasku, Ingrid Lasku dhe Bledar Lasku shumën 39.600.000 lekë, ndërsa paditëses të kundërpaditur Eleni Shkurti shumën prej 3.100.000 lekë.Rrëzimin e kundërpadisë si të pabazuar në prova dhe në ligj.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.1049, datë 26.10.2005 ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.2935, datë 09.06.2004 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë dhe dërgimin e çështjes për rigjykim po asaj gjykate, me tjetër trup gjykues.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë me vendimin nr.246, datë 06.03.2007 ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.1049, datë 26.10.2005 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe dërgimin e çështjes për gjykim Gjykatës së Apelit Tiranë, me tjetër trup gjykues.

Gjykata e Apelit Tiranë pas rishqyrtimit të çështjes me vendimin nr.1598, datë 14.12.2007 ka vendosur:

Ndryshimin e vendimit nr.2935, datë 09.06.2004 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë në këtë mënyrë:Detyrimin e palës së paditur kundërpaditëse Shoqëria “Murataj” Sh.p.k. t’i paguajë paditësave të kundërpaditur Arsino Kekezi, Veronika Shani, Fania Ziko, Meri Ekonomi, Aleksandra Lasku, Ingrit Lasku dhe Bledar Lasku për periudhën shtator 1998 - gusht 2001 shumën 21.600.000 lekë.Rrëzimin e padisë së paditëses Eleni Shkurti.Lënien në fuqi të vendimit në lidhje me rrëzimin e kundërpadisë.

Kundër vendimit nr.1598, datë 14.12.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe vendimit nr.2935, datë 09.06.2004 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë ka paraqitur rekurs pala e paditur kundërpaditëse, Shoqëria “Murataj” Sh.p.k., e cila kërkon: Prishjen e vendimit nr.1598, datë 14.12.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe vendimit nr.2935, datë 09.06.2004 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe pushimin e gjykimit të çështjes.

Shkaqet që ngrihen në rekurs nga pala e paditur kundërpaditëse janë:

142

- Gjykata e apelit nuk duhet ta vazhdonte gjykimin e çështjes, pasi paditësat të kundërpaditur kanë humbur pronësinë e truallit që pretendojnë se e kanë futur si kapital në shoqëri.

- Kontrata e thjeshtë të cilën e pretendon pala paditëse e kundërpaditur është absolutisht e pavlefshme, sepse, sipas nenit 1075 të K.Civil, kur në shoqërinë e thjeshtë futen si kapital sende të paluajtshme kontrata duhet të bëhet me shkrim.

- Gjykatat nuk kanë respektuar ligjin në përcaktimin e detyrimit, pasi ato nuk kanë marrë për bazë dokumentet që mbahen sipas ligjit për kontabilitetin, por kanë pranuar dokumente që nuk kanë vlerën e provës.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Medi Bici; dëgjoi përfaqësuesin e palës së paditur kundërpaditëse, juristin Artin Thanasi, i cili kërkoi prishjen e vendimit nr.1598, datë 14.12.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe vendimit nr.2935, datë 09.06.2004 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe pushimin e gjykimit të çështjes; dëgjoi përfaqësuesin e posaçëm të palës paditëse të kundërpaditur, Av.Envi Hicka, i cili kërkoi mospranimin e rekursit të paraqitur nga pala e paditur kundërpaditëse dhe lënien në fuqi të vendimit nr.1598, datë 14.12.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë; në përfundim;

V Ë R E N

Në Gjykatën e Lartë me datë 26.04.2008 është regjistruar çështja civile nr.11118-00729-00-2008 që u përket palëve ndërgjyqëse: paditësa të kundërpaditur Arsino Kekezi, etj,. dhe e paditur kundërpaditëse Shoqëria Tregtare “Murataj” Sh.p.k., me objekt pagim detyrimi.

Nga vendimi nr.1582, datë 03.03.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë rezulton që me datë 01.02.2011 ka vdekur paditësi i kundërpaditur Epaminonda Shkurti, prandaj Kolegji Civil në bazë të nenit 199/1 të K.Pr.Civile bëri kalimin procedural, duke thirrur në gjykim me cilësinë e paditësit të kundërpaditur trashëgimtarët ligjorë të të ndjerit, bashkëshorten e tij Donika Shkurti dhe fëmijët Roland dhe Leandro Shkurti.

Vendimi nr.1598, datë 14.12.2007 i Gjykatës së Apelit Tiranë është rezultat i një procesi të parregullt ligjor të zhvilluar në gjykatën e apelit që detyrimisht të çon në prishjen e tij dhe kthimin e çështjes për rishqyrtim në atë gjykatë, por me tjetër trup gjykues.

Nga shqyrtimi gjyqësor i çështjes, rrethanat dhe faktet rezultojnë të jenë si më poshtë:Në vitin 1997 pala paditëse e kundërpaditur ka vënë në dispozicion të palës të paditur

kundërpaditëse truallin prej 700 m2 për të ndërtuar një pikë karburanti. Sipas marrëveshjes pala e paditur kundërpaditëse duhet t’i jepte secilit prej paditësave të kundërpaditur shumën prej 100.000 lekë në muaj.

Pala e paditur kundërpaditëse ia ka paguar këtë detyrim palës tjetër deri në muajin Tetor të vitit 1998, me përjashtim të paditëses të kundërpaditur Eleni Shkurti, për të cilën pagesa ka vazhduar normalisht deri në muajin Gusht të vitit 2001.

Shkak për mospagimin e pagesave të mëtejshme janë bërë pretendimi i palës paditëse të kundërpaditur për të mos e njohur si bashkëpronare palën e paditur kundërpaditëse dhe pretendimet e kësaj të fundit, fillimisht që kjo pagesë duhej bërë sipas bilanceve vjetore dhe më pas se ky detyrim nuk ekziston, pasi pala paditëse e kundërpaditur e ka humbur pronësinë e truallit, sepse Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave në vitin 2007 ka konstatuar pavlefshmërinë absolute të vendimeve të K.K.K.Pronave, në bazë të të cilëve pala paditëse e kundërpaditur e ka marrë si kompensim sipërfaqen e truallit ku është ndërtuar karburanti.


143

Pranimin e kërkesëpadisë, duke detyruar palën e paditur të kundërpaditur Shoqëria “Murataj” Sh.p.k. për t’i paguar paditësave të kundërpaditur Arsino Kekezi, Veronika Shani, Fania Ziko, Meri Ekonomi, Aleksandra Lasku, Ingrid Lasku dhe Bledar Lasku shumën 39.600.000 lekë, ndërsa paditëses të kundërpaditur Eleni Shkurti shumën prej 3.100.000 lekë.

Rrëzimin e kundërpadisë si të pabazuar në prova dhe në ligj.Gjykata e shkallës së parë ndërmjet të tjerave arsyeton:U provua në gjykim se midis palëve është lidhur marrëveshja sipas të cilës në truallin

e paditësave do të ndërtohej nga e paditura një pikë karburanti dhe me vënien në shfrytëzim të saj fitimi do të ndahej në pjesë të barabarta nga 50% secila.

Pas rigjykimit të çështjes, Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.1598, datë 14.12.2007 ka vendosur:

Ndryshimin e vendimit nr.2935, datë 09.06.2004 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë në këtë mënyrë:

Detyrimin e palës së paditur kundërpaditëse Shoqëria “Murataj” Sh.p.k. t’i paguajë paditësave të kundërpaditur Arsino Kekezi, Veronika Shani, Fania Ziko, Meri Ekonomi, Aleksandra Lasku, Ingrit Lasku dhe Bledar Lasku për periudhën shtator 1998 - gusht 2001 shumën 21.600.000 lekë.

Rrëzimin e padisë së paditëses Eleni Shkurti.Lënien në fuqi të vendimit në lidhje me rrëzimin e kundërpadisë.Gjykata e apelit ndërmjet të tjerave arsyeton:Në mbështetje të parimit procedural civil, sipas të cilit pala që ngre pretendimin ka

barrën e provës, gjykata e apelit arrin përfundimin që pagesa prej 100.000 lekësh çdo muaj për secilin nga bashkëpronarët e truallit duhet të pranohet për periudhën shtator 1998 -gusht 2001, kohë që ka përfunduar pagesa për bashkëpronaren Eleni Shkurti.

Kolegji Civil vlerëson se rekursi i paraqitur nga pala e paditur, kundërpaditëse Shoqëria “Murataj” Sh.p.k., përmban shkaqe nga ato që parashikohen në nenin 472/b të K.Pr.Civile, prandaj vendimi i dhënë nga gjykata e apelit është i cënueshëm.

Pas përfundimit të gjykimit në shkallë të parë, me datë 28.06.2005 ka vdekur paditësja e kundërpaditur Eleni Shkurti, për të cilën me vendimin nr.5234, datë 22.09.2005 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë është lëshuar dëshmia testamentare, duke përcaktuar si trashëgimtar testamentar për pronën objekt gjykimi tre fëmijët e saj Epaminonda Shkurti, Jani Shkurti dhe Dhimitër Shkurti.

Në seancën gjyqësore të datës 26.10.2005 gjykata e apelit nuk ka zbatuar rregullat e parashikuara nga neni 199/1 i K.Pr.Civile, por gjithsesi me vendim të ndërmjetëm ajo ka thënë së bën njohjen e tyre, duke deklaruar që ata janë prezent, por në vendimin përfundimtar nuk ka vendosur emrat e tyre, por emrin e Eleni Shkurtit, megjithëse ajo ka qenë e vdekur.

Ky vendim është prishur më pas nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, i cili e ka kthyer çështjen për rigjykim në gjykatën e apelit, por në pjesën hyrëse të vendimit të Gjykatës së Lartë përsëri pasqyrohet e ndjera Eleni Shkurti dhe jo trashëgimtarët e saj testamentarë.

Në rigjykim gjykata e apelit thërret me cilësinë e paditëses të kundërpaditur të ndjerën Eleni Shkurti dhe e pasqyron atë si palë si në procesverbalin gjyqësor ashtu edhe në vendimin përfundimtar, në një kohë që ajo ishte e detyruar që të thërriste në gjykim me cilësinë e paditësit të kundërpaditur trashëgimtarët e saj testamentarë Epaminonda Shkurti, Jani Shkurti dhe Dhimitër Shkurti.

Veprimi i gjykatës së apelit është në kundërshtim me nenin 42/1 të Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë dhe nenin 6 të Konventës Europiane të Drejtave të Njeriut, në lidhje me zhvillimin e procesit të rregullt ligjor.

Në vazhdën e parregullsive të procesit gjyqësor gjykata e apelit shkon edhe më tej, duke mos pasqyruar në pjesën hyrëse të vendimit përfundimtar edhe paditësen e kundërpaditur Fania Ziko.

144

Në rigjykim gjykata e apelit jo vetëm që duhet të bëj kujdes, duke thirrur në gjykim të gjitha palët në proces dhe t’i pasqyroi ato me vërtetësi në vendimin përfundimtar, por duhet të verifikojë me imtësi edhe problemin e përfaqësimit në gjyq të paditësave të kundërpaditur Jani Shkurti e Dhimitër Shkurti, pasi në dosje nuk ka prokurë të posaçme të lëshuar prej tyre dhe në seancën gjyqësore të datës 26.10.2005 nuk rezulton që atë kanë bërë deklarim me gojë përsa i përket përfaqësimit me mbrojtës.

Duke arsyetuar si më sipër, Kolegji Civil arrin në përfundimin se vendimi i gjykatës së apelit është rrjedhojë e një procesi gjyqësor të parregullt ligjor, prandaj duke qenë i tillë ai duhet të prishet dhe çështja të rigjykohet nga një trup tjetër gjykues i po asaj gjykate.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke u bazuar në nenin 485/c të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.1598, datë 14.12.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe kthimin e çështjes për rishqyrtim në po atë gjykatë, por me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 24.01.2012

MENDIMI I PAKICËS

Unë, gjyqtari në pakicë, Andi Çeliku, jam kundër vendimit të shumicës për prishjen e vendimit nr.1598, datë 14.12.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe kthimin e çështjes për rishqyrtim në po atë gjykatë. Në arsyetimin e vendimit shumica ka argumentuar se vendimi i gjykatës së apelit është rezultat i një procesi të parregullt ligjor që detyrimisht të çon në prishjen e tij.

Jam i mendimit se gjykata e apelit ka bërë, konform nenit 199/1 të K.Pr.Civile, kalimin procedural në seancën gjyqësore të datës 26.10.2005, duke u vazhduar çështja nga trashëgimtarët testamentarë të Eleni Shkurti, konkretisht fëmijët e saj Epaminonda, Jani dhe Dhimitër Shkurti. Fakti që në vendimin përfundimtar është vendosur përsëri emri i paditëses Eleni Shkurti duhej komunikuar një “lapsus” i cili nuk ka ndikuar në dhënien e vendimit dhe nuk e bën të parregullt procesin gjyqësor në kuptim të nenit 42/1 të Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë dhe nenit 6 të Konventës Europiane për të Drejtat e Njeriut.

Duke mos konstatuar shkelje procedurale nga ato që e bëjnë të parregullt procesin gjyqësor unë, gjyqtari në pakicë, jam i mendimit se shumica duhej të kishte proceduar në shqyrtim në themel të çështjes objekt gjykimi.

Andi Çeliku

145


VENDIM



Ardian Dvorani Kryesues Guxim Zenelaj AnëtarMedi Bici AnëtarAndi Çeliku Anëtar Fatos Lulo Anëtar


PADITËS: VASILEIOS GALANAKIS, shtetas grek, me vendqëndrim në Tiranë,

TË PADITUR: LIRI HAROKU,

BLEDAR HAROKU,

LEONARD HAROKU,

FATOS KAMBOLLI,

FLUTURA KAMBOLLI,

PALË E TRETË: ZVRPP TIRANË.

OBJEKTI:

Pavlefshmëri e veprimit juridik të kontratës së shitblerjes nr.4848 rep. dhe nr.555 kol., datë 11.10.2005,

lidhur ndërmjet të paditurve.Fshirja dhe rregullimet e nevojshme në regjistrin e Hipotekës (ZRPP).

Lirim dhe dorëzim trualli. Marrjen e masës së sigurimit të padisë.

Baza Ligjore: Nenet 83, 92, 419, 750, 751, 584 të Kodit Civil, neni 296 e vijues i K.Civil,

neni 202/a i K.Pr.Civile.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, me vendimin nr.5678, datë 18.06.2008, ka vendosur:

Pranimin e pjesshëm të kërkesë padisë.Konstatimin si absolutisht të pavlefshëm të kontratës së shitjes me nr.4848 rep, dhe me nr.555 kol, datë 11.10.2005, lidhur para Dhomës së Noterisë Tiranë me noter Artan Mërkuri midis shtetasve Liri, Bledar e Leonard Haroku dhe blerës Fatos e Flutura Kambolli duke fshirë nga regjistri i Pasurive të Paluajtshme Zyra Vendore Tiranë regjistrimet e bëra mbi bazën e këtij akti.Rrëzimin e kërkesë padisë për pjesën tjetër.

146

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.1498, datë 12.11.2009, ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.5678, datë 18.06.2008 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe kthimin e çështjes për rigjykim në po atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë, nr.1498, datë 12.11.2009, në mbështetje të nenit 472 të K.Pr.Civile, brenda afatit ligjor, ka ushtruar rekurs pala paditëse, e cila kërkon prishjen e vendimit dhe lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së shkallës së parë, për këto shkaqe:

- Vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë është dhënë në kundërshtim me ligjin. Kontratat që kanë të bëjnë me shitjen dhe transkriptimin e pasurive të paluajtshme mund të zgjidhen me mirëkuptim me akt noterial para noterit ose në rrugë gjyqësore. Si ka mundësi, që lidhet një kontratë tjetër shitblerje pa u zgjidhur me mirëkuptim apo në rrugë ligjore kontrata e mëparshme.

- Unë paditësi i kam plotësuar të gjitha kushtet të vëna në kontratë përveç kushtit që është vënë sipas ligjit nr.7980, datë 27.07.1995, "Për shitblerjen e trojeve për shtetas të huaj". Ky kusht në kontratë nuk ka lidhje me shitësin dhe nuk sjell asnjë pasoje juridike për të. Ai e ka marrë të gjithë vlerën që kishte kjo pronë në momentin e shitjes.

- Duke iu referuar nenit 699 të K.Civil, kontratat e lidhura ndërmjet palëve nuk mund të zgjidhen n.q.s. mospërmbushja e detyrimit kontraktual nga njëra palë ka rëndësi të paktën për palën tjetër. Pala nuk ka asnjë interes. Kushti i vënë është juridiko-formal për palën e paditur. Për atë kusht i detyrohem vetëm Shtetit Shqiptar. Në kontratën e lidhur ndërmjet nesh nuk kemi vënë sanksione, arsyeja që nuk pata mundësi për plotësimin e kushtit në kohë, ishte mospërmbushja nga të paditurit e detyrimit për të nxjerrë lejen e ndërtimit.

- Në kontratat e shitjes ku kushti është vënë sipas ligjit, pala kontraktuese (në rastin tonë të paditurit) e kanë pasur detyrim ligjor që, në bazë të nenit 700 të K.Civil, t’i kërkojnë palës tjetër me shkrim arsyet e mospërmbushjes së kushtit dhe t’i caktonte një afat të ri kohor për të përmbushur kushtin, pastaj kontrata mund të quhej e zgjidhur, gjithmonë sikur kushti të ketë interes thelbësor për palën shitëse.

- Në arsyetimin e vendimit të bërë nga ana e saj del qartë njëanshmëria në këtë gjykim. Gjykata, duke përdorur gjuhën e palës së paditu,r shprehet se kontrata jonë me nr.722/341, datë 23.12.1996, të lidhur midis palëve është automatikisht e prishur. Kjo kontratë nuk ka qenë objekt gjykimi i kësaj gjykate dhe rrjedhimisht me këtë fakt gjykata ka shkelur nenin 6 të K.Pr.C. që thotë: "Gjykata shprehet për gjithçka që i kërkohet dhe vetëm për atë që i kërkohet". Kjo gjykatë merr rolin e përfaqësuesit ligjor të palëve që në fakt përmbush një kundërpadi.

- Dy mënyra ka për të zgjidhur kontratat, me mirëkuptim dhe në rrugë gjyqësore. Si ka mundësi që një gjykatë si kjo e apelit të shprehet se pala e paditur ka vepruar drejt që ka shitur pronën dy herë? Në arsyetimin e këtij vendimi kjo gjykatë, për mos të rënë në sy, por duke shkelur rëndë ligjin, e kthen për rigjykim çështjen për të rregulluar pasojat. Në këtë çast vetvetiu lind pyetja, çfarë pasojash do të zgjidhë gjykata në rigjykim?!!!. Se për të zgjidhur pasojat duhet të zgjidhet kontrata, është ajo që përcakton pasojat. Kjo gjykatë e quan kusht thelbësor kushtin e vënë në kontratë nga palët kontraktuese.

- Gjykata nuk thotë të vërtetën që prona objekt gjykimi në momentin e shitjes ishte tokë bujqësore. Me vendim të Ministrit të Bujqësisë dhe me vendim të KRTRSH-së ishte miratuar kthimi i saj në truall.

147

- Lidhur me faktin tjetër se në këtë gjykim duhej të ishte palë në proces Politini Galanaqi (Drakaki) si përfaqësuese e Shoqërisë “Albkreta” Sh.p.k. nuk qëndron, pasi kjo pronë është blerë si person fizik nga Vasileios dhe Politini dhe jo si shoqëri dhe, në referencë të ligjit, çdo bashkëpronar ka të drejtë të ngrejë padi për të kërkuar pronën me kusht që ajo të shkojë njësoj tek të gjithë bashkëpronarët.

- Kthimi për rigjykim në shkallë të parë nga gjykata e apelit është bërë për ta zvarritur, për t’i shërbyer palës së tretë në këtë gjykim.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë, nr.1498, datë 12.11.2009, në mbështetje të nenit 472 të K.Pr.Civile, brenda afatit ligjor, ka ushtruar rekurs pala e paditur Flutura Kambolli dhe Fatos Kambolli, e cila kërkon prishjen e vendimit dhe pushimin e gjykimit, për këto shkaqe:

- Paditësi nuk ka fituar ende asnjë titull pronësie mbi sendin. Kontrata e shitjes me kusht pezullues është regjistruar në mënyrë të kundra ligjshme në Z.V.R.P.P. Tiranë.

- Gjykata e apelit, edhe pse ka konstatuar mungesën e legjitimitetit aktiv të palës paditëse, në kundërshtim me nenin 467 të K.Pr.Civile, ka vendosur kthimin e çështjes për rigjykim.

- Arsyetimi në lidhje me thirrjen në gjykim të personit të tretë është në kundërshtim me dispozitat e nenit 200/d dhe 296 të K.Civil. Mbrojtja e tagrave të pronësisë së sendit mund të bëhet nga çdo bashkëpronar.


pasi dëgjoi gjyqtarin Fatos Lulo; përfaqësuesin e palës paditëse, Av. Shaqir Hasanaj, që kërkoi prishjen e vendimit ta Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë; përfaqësuesin e palës së paditur, Av. Arben Vani, që kërkoi prishjen e të dy vendimeve të Gjykatës së Rrethit dhe Apelit Tiranë dhe pushimin e gjykimit të çështjes; si dhe pasi shqyrtoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Nga aktet e administruara në dosjen gjyqësor rezulton se gjykatat e faktit kanë pranuar të provuar se më datë 23.07.1996, midis Shoqërisë “Albkreta” sh.p.k, përfaqësuar nga ortakët themelues të shoqërisë Politimi Gallanaqi (Drakaki0 dhe Vasileios Galanakis dhe shtetasit Mahmut Haroku është lidhur një “Kontratë premtim shitje”, me nr.1587 rep. dhe me nr.562 kol. Sipas kësaj kontrate, shitësi Mahmut Haroku i premton blerësit se me marrjen e lejes së ndërtimit nga organet kompetente do t’i shesë Shoqërisë “Albkreta” sh.p.k, një sipërfaqe prej 4000 m2, të cilat i kishte fituar me aktin e marrjes së tokës në pronësi me numër regjistrimi të aktit 290, datë 13.04.1993. Po kështu palët në kontratë kanë parashikuar se: “toka në fjalë do të shitet për një shumë të përgjithshme në vlerën 580.000 USD”. Me lidhjen e kësaj kontrate blerësi Shoqëria “Albkreta” sh.p.k i paguan fillimisht shitësit një shumë prej 5000 USD. Me marrjen e lejes së ndërtimit nga organet kompetente do të bëhej pagesa tjetër për shumën në fjalë. Më vonë në kohë, midis shtetasve Liri dhe Mahmut Haroku si shitës, dhe Politini dhe Vasili Galanaqi me cilësinë e ortakëve të vetëm të Shoqërisë “Albkreta” sh.p.k, si blerës, është lidhur një kontratë shit-blerje me kusht, në datën 23.12.1996, me nr.722 rep. dhe me nr.341 kol. Sipas përmbajtjes së kontratës, objekt i kësaj kontrate shitje është një sipërfaqe toke e kthyer në truall prej 3350 m2, e ndodhur në parcelën me nr.211 kadastral. Bashkëpronarët Liri dhe Mahmut Haroku ia shesin Shoqërisë Tregtare “Albkreta” sh.p.k sipërfaqen prej 3350 m2 për një shumë totale prej 48.575 dollarë amerikanë. Në këtë kontratë është parashikuar se meqenëse blerësit janë shtetas të huaj, në bazë të ligjit nr.7980, datë 27.07.1995, “Për shit-blerjen e trojeve”, sipërfaqja e tokës objekt

148

shitje do t’i lihet në përdorim blerësve derisa blerësi të bëjë një investim prej trefishit të vlerës së tokës. Sipërfaqja objekt kontrate do t’i lihet blerësit kundrejt një pagese për qira trualli prej 600 USD, shumë e cila me realizimin e investimit si më sipër do të përfshihet në vlerën totale të tokës (të çmimit). Në këtë kontratë është parashikuar se çmimi është i vlefshëm deri në datën 01.01.1999, kohë kjo, që duhet të ketë përfunduar plotësimi i investimit, i cili (plotësimi i investimit) do të shënojë dhe kalimin e pronësisë nga shitësit tek blerësit. Po në datën 23.12.1996 midis po të njëjtave palë të sipërcituara është lidhur një kontratë huapërdorjeje. Sipas kësaj kontrate huadhënësit Liri dhe Mahmut Haroku i lënë në përdorim pa shpërblim huamarrësve Politini dhe Vasileios Galanakis një sipërfaqe toke prej 650 (gjashtëqind e pesëdhjetë) metra katrorë, e ndodhur edhe kjo në parcelën kadastrale me nr.211 të aktit të marrjes së tokës në pronësi. Kjo kontratë huapërdorje është lidhur midis palëve pa afat.

Më vonë në kohë shtetasit Liri, Bledar dhe Leonard Haroku me kontratën e shitjes nr.4848 rep. dhe me nr.555 kol. u shesin shtetasve Fatos dhe Flutura Kambolli 3143 m2 tokë arë e ndodhur me numër pasurie 211/30, volumi 9, faqe 180, zona kadastrale 2119. Sa më lart, paditësi pretendon se kontrata me nr.4848 rep. dhe me nr.555 kol., datë 11.10.2005, e lidhur midis Liri, Bledar, Leonard Haroku dhe Fatos dhe Flutura Kambolli, po për të njëjtën pasuri, duhet të konstatohet e pavlefshme.

Në përfundim të gjykimit, Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë ka vendosur të pranojë pjesërisht padinë, duke konstatuar pavlefshmërinë absolute të kontratës së shitjes lidhur mes të paditurve, si dhe rrëzimin e padisë për pjesën e lirimit dhe dorëzimit të sendit, objekt i kësaj kontrate (sipërfaqe trualli). Në arsyetimin përkatës, Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë ka argumentuar se nga hetimi gjyqësor nuk rezultoi e provuar ecuria juridike e kësaj kontrate shitje me kusht, lidhur me faktin nëse të drejtat dhe detyrimet e dyanshme të palëve kontraktuese janë plotësuar, nëse efektet juridike të kësaj kontrate kanë përfunduar. Në rastin konkret, Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë ka nënvizuar se lindja e të drejtave dhe detyrimeve objekt qëllim i kontratës së shitjes (kalimi i pronësisë dhe pagimi i çmimit të sendit) nuk duhet të kuptohen si të vetmet efekte juridike të një kontrate shitje me kusht. Krahas qëllimit bazë që është i përcaktuar në këtë kontratë ndaj palëve kanë lindur edhe një sërë efektesh të tjera juridike si përdorimi i sendit, pagimi i një qiraje për truallin, dorëzimi i një pjese të çmimit si paradhënie, etj. Nisur nga prapësimi i palës së paditur se pala paditëse nuk e ka plotësuar kushtin që lidhet me kryerjen e një investimi në masën e parashikuar në ligj dhe në kontratë, gjykata e shkallës së parë ka pranuar se kushti i parashikuar në kontratë vjen si një detyrim aq sa kontraktor edhe ligjor, por, sipas gjykatës, në rast se pala e paditur pretendon mospërmbushjen e detyrimit nga paditësi ajo në çdo rast ka të drejtë, në respektim të nenit 698 të Kodit Civil, të kërkojë zgjidhjen e kontratës së shitjes së lidhur midis palëve ndërgjyqëse. Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë arsyeton se pala e paditur gjatë gjykimit përgjatë prapësimeve të saj e merrte të mirëqenë faktin se kontrata e shitjes me kusht me nr.722 rep. dhe me nr.341 kol. nuk kishte më fuqi juridike, por sipas gjykatës fati i kësaj kontratë ecuria juridike e saj apo mbarimi i fuqisë juridike të saj nuk rezultuan të provuara gjatë hetimit gjyqësor. Gjykata thekson se me objekt të gjykimit në një proces gjyqësor do të kuptojmë pretendimet e paditësit, prapësimet e të paditurit dhe kur është rasti edhe kundërpadinë. Sipas gjykatës së shkallës së parë ka rezultuar e provuar lindja e një marrëdhënie juridike kontratë shitje me kusht, por në asnjë rast nuk ka rezultuar e provuar mbarimi i fuqisë juridike të kësaj kontrate (fakti se kjo kontratë është zgjidhur).

Gjykata e shkallës së parë vijon argumentimin e saj duke konstatuar se në rastin objekt gjykimi pala e paditur Liri dhe fëmijët e trashëgimlënësit Mahmut Haroku, Bledar dhe Leonard Haroku jo vetëm që nuk kanë garantuar dhe respektuar detyrimet kontraktore që rrjedhin nga kjo kontratë, por ata ende pa iu dhënë fund fuqisë efekteve juridike që rrjedhin nga kjo kontratë kanë lidhur një kontratë të re shitje me nr.4848 rep. dhe me nr.555 kol. me të

149

paditurit Flutura dhe Fatos Kambolli. Sipas gjykatës së shkallës së parë, lidhja e një kontrate shitje me kusht i mban të lidhura palët me njëra–tjetrën deri në çastin që kontrata realizon qëllimin për të cilin ajo është lidhur, apo në rast se palët nuk përmbushin detyrimet e parashikuara në të deri në çastin që njëra nga palët kërkon zgjidhjen e kontratës. Pra periudha përgjatë së cilës palët kanë lidhur kontratën e shitjes me kusht deri në çastin që kontrata realizon qëllimin për të cilin është lidhur, apo kjo kontratë është zgjidhur rregullisht nga njëra nga palë apo kur është rasti me vullnet së të dyja palëve, kontrata është një barrë apo pengesë që nuk e lejon më sendin të jetë i lirë në qarkullim. Në përfundim të këtij arsyetimi, gjykata e shkallës së parë ka arritur në përfundimin se të paditurit Liri, Bledar dhe Leonard Haroku, në kundërshtim me ligjin, kanë lidhur një kontratë të re shitje mbi të njëjtën pronë që ata e kishin disponuar njëherë po me kontratë shitje.

Mbi ankimin e palës së paditur, çështja u mor në shqyrtim dhe u gjykua nga Gjykata e Apelit Tiranë. Kjo e fundit, në përfundim të gjykimit, vendosi prishjen e vendimit gjyqësor dhe dërgimin e çështjes për rigjykim në Gjykatën e Shkallës së Parë Tiranë.

Në vendimin përkatës, Gjykata e Apelit Tiranë arsyeton se vlefshmëria e kontratës së shitblerjes nr.722/341, datë 23.12.1996, si veprim juridik për kalim pronësie me kusht, kërkon doemos që të konkurrojnë njëherazi gjithë elementet objektive dhe subjektive që kërkon instituti i "Veprimit Juridik për Kalimin e Pasurisë së Paluajtshme", të parashikuar në neni 83/1 i K.Civil. Sipas Gjykatës së Apelit Tiranë duhet konkurrojnë njëherazi këto elemente thelbësore që sipas saj, ndër të tjera janë: i) veprimi juridik për kalimin e pronësisë të jetë bërë me akt noterial dhe të regjistrohet, ndryshe ai është i pavlefshëm, ii) para tjetërsimit të kësaj pasurie duhet që edhe tjetërsuesi (të paditurit Haroku) këtë pronë ta kenë pasur të regjistruar (në momentin që janë realizuar kontrata premtim shitje me nr.587/562, datë 23.07.1996 dhe kontrata e shitblerjes tokës bujqësore të kthyer në truall me kusht nr.722/341, datë 23.12.1996 nuk del që familja Haroku ta ketë pasur të regjistruar truallin në konflikt), iii) këtë pronë kjo familje e ka fituar sipas ligjit "Për tokën" nr.7501/1991, me kryefamiljar Mahmut Haroku, bashkëshortja e tij Liri dhe fëmijët e të paditurit Bledar e Leonard dhe shitësit në kohën që kanë bërë kontratën e shitjes nr.722/341, datë 23.12.1996, pjesë integrale e së cilës është edhe "Kontrata Premtim Shitje" nr.1587/562, datë 23.07.1996, kanë tjetërsuar edhe pronën e pandare të paditurve Bledar Haroku dhe Leonard Haroku.

Në vijim të këtij arsyetimi dhe në referencë të rrethanave të faktit dhe juridike që janë gjetur si të provuara, Gjykata e Apelit Tiranë ka nënvizuar se ky veprim juridik shitblerje sipas neneve 208 e 226 të K.Civil është i pavlefshëm, si i kryer në kundërshtim me nenin 92/a të K.Civil.

Gjykata e apelit ka argumentuar se edhe sikur të ishte e vlefshme kontrata e shitblerjes nr.722, datë 23.12.1996 (jo që nuk është e tillë, pasi vjen në kundërshtim të hapur me nenet (83/1, 92/"a", 208 e 226 të K.Civil), ajo ka qenë e kushtëzuar me lindjen ose shuarjen e të drejtave të parashikuara në të, kanë qenë të lidhura në respektim të nenit 5, ligjit nr.7980, datë 27.07.1995 "Për Shitblerjen e Trojeve". Gjykata e apelit ka cituar se sipas kontratës kushti pezullues sipas vullnetit të palëve ka qenë se: "Do të lindi në qoftë se pala paditëse me cilësinë e blerësit do të kish përfunduar investimin deri në datë 01.01.1999, i cili do të ishte sa trefishi i vlerës së truallit që kjo shumë 145.725 USD".

Sipas gjykatës së apelit, nga aktet e dosjes gjyqësore rezulton se ky kusht për të realizuar investimet e mësipërme nga datë 23.12.1996, deri në datë 01.01.1999, është ndaluar në keqbesim nga pala paditëse, e cila që nga datë 23.12.1996 deri në vitin 2005 këtë truall e ka pasur në përdorim të plotë sipas kushteve të vendosura në kontratën nr.722/341, datë 23.12.1996 dhe nuk rezulton që të ketë bërë investimin e përcaktuar në kontratë.

Pavarësisht, këtij arsyetimi që lidhet me themelin e mosmarrëveshjes së shtruar për gjykim nga palët ndërgjyqëse, gjykata e apelit, në përcaktimin e shkakut për të cilin prishi vendimin e gjykatës së shkallës së parë dhe dërgoi çështjen për rigjykim, ka argumentuar se

150

palë në kontratë ka qenë edhe bashkëshortja e paditësit Vasileios Galanakis e quajtur Politini Galanakis (Drakaki) si ortake në Shoqërinë "Albkreta" sh.p.k.. Duke iu referuar nenit 193 të K.Pr.Civile, gjykata e apelit ka arsyetuar se gjykata e shkallës së parë kishte detyrimin ligjor që këtë proces gjyqësor ta zhvillonte në prani të personit të tretë, bashkëshortja e paditësit dhe Shoqëria "Albkreta" sh.p.k, për të cilën nga aktet del se bashkëshortët "Galanaqis" kanë qenë ortakë në këtë shoqëri. Gjykata e apelit ka konstatuar se nga dosja nuk është sqaruar nëse Shoqëria "Albkreta" sh.p.k, si shoqëri e huaj, ka blerë pronat e mësipërme, apo ato janë blerë për llogari të paditësit dhe bashkëshortes së tij. Sqarimi i rrethanave të mësipërme, sipas gjykatës së apelit do t’i japë mundësi gjykatës së shkallës së parë të zhvilloje një proces të rregullt ligjor.

Pasi shqyrtoi në seancë gjyqësore rekurset e paraqitura nga pala paditëse dhe të paditurit Kambolli, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë erdhi në përfundimin se vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë është një vendim i drejtë dhe si i tillë duhet të lihet në fuqi.

Në respekt të përmbajtjes së dispozitës së nenit 176 të K.Pr.Civile, do të duhet të jetë detyrim i gjykatës që, si një ndër veprimet e para procedurale, të verifikojë legjitimitetin e palëve, paditëse dhe të paditur. Në rastin konkret legjitimiteti aktiv për ngritjen e padisë nuk rezulton të jetë marrë në shqyrtim në përputhje me ligjin nga ana e Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë. Po t’i referohemi edhe arsyetimit që i bën kjo gjykatë vendimit përkatës, ajo ka pranuar të provuar se sipërfaqja e truallit objekt i kontratave të shitblerjes, që kanë lidhur palët mes tyre në rrethana dhe kohë të ndryshme, në kontratën e vitit 1996 është trajtuar në favor të Shoqërisë “Albkreta” sh.p.k, por nuk rezulton të jetë administruar në dosjen gjyqësore asnjë akt shkresor me vlerë provuese që të vërtetojë se çfarë lidhje ka shtetasi Vasileios Galanakis me këtë shoqëri në momentin e ngritjes së padisë.

Në referencë të dispozitave të legjislacionit tregtar në fuqi në momentin e ngritjes së padisë, ka qenë detyrim i gjykatës së shkallës së parë që të kërkonte dhe të administronte pas paraqitjes nga pala e interesuar e të gjithë akteve që do të mund të sillnin në përfundime të sakta e ligjore gjykatën e shkallës së parë në lidhje me legjitimitetin e aktit të palës paditëse në ngritjen e padisë. Duke iu referuar arsyetimit që bën gjykata e apelit për sa i takon nevojës për të thirrur në gjykim të gjithë ortakët e Shoqërisë “Albkreta” sh.p.k, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se ky përfundim nuk mund të konsiderohet i bazuar në ligj.

Në rastin konkret, nisur nga personaliteti juridik që gëzon shoqëria, forma e organizimit dhe funksionimit të saj si sh.p.k, është vetë legjislacioni tregtar, i cili përcakton se cili subjekt përfaqëson shoqërinë në marrëdhënie me të tretët dhe si i tillë merr përsipër të drejta dhe detyrime nga ky përfaqësim, qoftë edhe përpara juridiksionit gjyqësor. Administratori i shoqërisë në rastin konkret, si në reference të nenit 16, 50 të ligjit nr.7638, datë 19.11.1992, “Për shoqëritë tregtare” apo dhe dispozitave të nenit 12, 95, 96 të ligjit nr.9901, datë 14.04.2008, “Për tregtarët dhe shoqëritë tregtare”, sipas parashikimeve edhe të akteve përkatëse të shoqërisë, ka të gjitha tagrat ligjore e statusore, që në rastin e gjendjes së akteve të shoqërisë të përfaqësojë atë (shoqërinë) në raport me të tretët, përfshirë dhe juridiksionin gjyqësor.

Nisur nga objekti i kërkimit për të cilin është investuar në gjykim Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, kjo e fundit, duke qenë përballë rrethanave juridike dhe atyre të faktit që janë konstatuar si të provuara deri në këtë fazë të gjykimit, do të duhet të konsiderojë se kontrata e shitblerjes nr.722 rep., nr.341 kol., datë 23.12.1996, është një veprim juridik, të cilin palët e kanë lidhur në formën e kontratës së shitjes me kusht pezullues. Nisur nga përmbajtja e vetë kontratës, ka qenë vullneti i palëve që të konsiderojë si kusht pezullues në këtë kontratë kryerjen e një investimi sa trefishi i vlerës së çmimit të shitjes së tokës, investim ky që do të duhej të kryhej brenda një afati të përcaktuar, po ashtu me vullnet të lirë mes palëve kontraktore.

151

Afati në fjalë, i caktuar me vullnet të lirë të palëve, ka qenë data 01.01.1999. Palët ndërgjyqëse, palë dhe në kontratën e datës 23.12.1996, pranojnë se në asnjë rast subjekti që shfaqet në cilësinë e blerësit në kontratën e mësipërme nuk arriti në realizojë përmbushjen e kushtit kontraktor, që në rastin konkret përfaqëson një kusht pezullues.

Në referencë të nenit 84, 85 të K.Civil mos vërtetimi i ngjarjes (kushtit) në rastin konkret përmbushjes së detyrimit për kryerjen e investimit ka si pasojë mos sjelljen e efekteve të vetë veprimit juridik, në rastin tonë kontratë shitblerje. Kur kushti pezullues është i varur, d.m.th. gjer në vërtetimin kushtit, veprimi juridik nuk zhvillon fuqinë juridike që synohet nga palët e tij. Të drejta dhe detyrimet e parashikuara në veprimin juridik janë të lidhura me kusht dhe si rrjedhim, para se të vërtetohet kushti, pala që ka të drejta nuk mund t’i paraqesë asnjë kërkesë palës së detyruar.

Duke iu referuar arsyetimit që është përdorur në vendimin e Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë gjatë gjykimit të parë të kësaj çështje, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e gjen me vend të nënvizojë dhe të sjellë në vëmendje të gjykatave të faktit se pasojat juridike të vërtetimit ose jo të kushtit, në veprimet juridike që e kanë pjesë atë (kushtin), vijnë vetiu (ipso jure) pa qenë nevoja që palët të bëjnë ndonjë veprim. Në rastin e mos vërtetimit të kushtit pezullues, veprimi juridik nuk fiton fuqi juridike, ai konsiderohet sikur nuk është kryer.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 485/a të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I


Tiranë, më 24.01.2012

152


VENDIM



Besnik Imeraj Kryesues Majlinda Andrea AnëtareMirela Fana AnëtarAndi Çeliku Anëtar Fatos Lulo Anëtar


PADITËS: QEMAL FETAHU

TË PADITUR: MARIA NOÇKA

TEUTA NOÇKA

LLUKA QAFOKU

NIKOLLA QAFOKU

PANDELI STRATI

GERALDINA GJOKA

ELPINIQI SKËNDI

XHULJETA MITRE

JORGAQ DONE

VIOLETA KERO

VLLASI OPINGARI

LEFTER OPINGARI

BELINA OPINGARI

DHIMITËR STRATI

EVGJENIA BABOÇI

ANASTASI STRATI

GENCI MAHMUTI

ADNAND MUHARREMI

K.K.K.PRONAVE TË QARKUT VLORË.

PALË E TRETË: ZYRA E REGJISTRIMIT TË PASURIVE TË PALUAJTSHME VLORË.

OBJEKTI:

Anullimin e vendimit nr.52, datë 26.08.1994 të K.K.K.Pronave ish-pronarëve pranë Bashkisë Vlorë.

153

Konstatimin e pavlefshmërisë të kontratës së shitjes nr.4473, datë 08.08.2002,

të lidhur midis të paditurve si trashëgimtarë të Pandeli Stratit dhe të paditurve Genci Mahmuti dhe Adnand Muharremi,.

Çregjistrimin nga regjistrat e pasurive të paluajtshme të regjistrimit të pasurisë në emër të të paditurve.

Baza Ligjore: Ligji nr.7698/1993.

Gjykata e Shkallës së Parë Vlorë, me vendimin nr.1757, datë 29.10.2003, ka vendosur:

Anullimin e vendimit nr.52, datë 26.08.1994 të K.K.K.P. Vlorë.Urdhërohet Z.R.P.P. Vlorë të bëjë çregjistrimin e pronës së regjistruar në favor të Pandeli Stratit me nr.954 Regj., datë 27.03.1996.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.242, datë 12.05.2004, ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.1757, datë 29.10.2003 të Gjykatës së Rrethit Vlorë dhe dërgimin e çështjes për rigjykimin në atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.


1. Pranimin e padisë të paditësit Qemal Fetahu.2. Anullimin e vendimit nr.52, datë 26.08.1994 të Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave ish-Pronarëve pranë Bashkisë Vlorë, dhënë në favor të Pandeli Stratit.3. Konstatimin e pavlefshmërisë së kontratës së shitjes nr.4473, datë 08.08.2002, të lidhur midis të paditurit Maria Noçka, Thodhori Strati, Lluk Qafoku, Nikolla Qafoku, Pandeli Strati, Geraldina Gjoka, Elpiniqi Skëndi, Zhuljeta Mitre, Jorgaq Done, Violeta Kero, Vllasi Opingari, Lefter Opingari, Belina Opingari, Dhimitër Strati me të paditurit Genci Mahmuti dhe Adnand Muharremi.4. Detyrimin e të paditurve Maria Noçka, Anastasi Strati, Evgjenia Strati, Teuta Strati, Dhimiter Strati, Lluk Qafoku, Nikolla Qafoku, Pandeli Strati,Geraldina Gjoka, Elpiniqi Skëndi, Zhuljeta Mitre, Jorgaq Done, Violeta Kero, Vllasi Opingari, Lefter Opingari, Belina Opingari, t’i kthejnë të paditurve Genci Mahmuti dhe Adnand Muharremi shumën prej 81.000 (tetëdhjetë e një mijë) dollarë amerikanë.5. Fshirjen nga regjistrat e pasurive të paluajtshme të regjistrimit fillestar në emër të Pandeli Stratit, dhe transkriptimeve në emër të trashëgimtarëve të tij dhe të të paditurve Genci Mahmuti dhe Adnan Muharremi.6. Ligjërimin e masës së sigurimit të vendosur me vendimin e ndërmjetëm me nr.1740, datë 11.07.2005.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.181, datë 05.04.2006, ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.1358, datë 19.07.2005 të Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë dhe duke e gjykuar çështjen në fakt, rrëzimin e padisë.

154

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, me vendimin nr.645, datë 15.05.2007, ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.181, datë 05.04.2006, të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtim në Gjykatën e Apelit Vlorë, me tjetër trup gjykues.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.68, datë 21.11.2008, ka vendosur:Ndryshimin e vendimit civil nr.1358, datë 19.07.2005 të Gjykatës së Rrethit Vlorë.Rrëzimin e padisë së paraqitur nga paditësi Qemal Fetahu si të pabazuar në ligj e në prova.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, me vendimin nr.1066, datë 13.11.2009, ka vendosur:

Mospranimin e rekursit të paraqitur nga paditësi Qemal Fetahu kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë nr.68, datë 21.11.2008.

Kërkuesi Qemal Fetahu, ka paraqitur kërkesë për rishikimin e vendimit nr.68, datë 21.11.2008 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe të vendimit nr.1066, datë 13.11.2009 të Gjykatës së Lartë, duke parashtruar si shkaqe:

- Gjykata e Apelit Vlorë në dhënien e vendimit nr.68, datë 21.11.2008, me të cilin ka ndryshuar vendimin nr.1358, datë 19.07.2005 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë, është bazuar në vendimin penal nr.36, datë 11.02.2008 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë, me anë të të cilit paditësi Qemal Fetahu është deklaruar fajtor dhe është dënuar për kryerjen e veprës penale të “Fallsifikimit të dokumenteve” nëpërmjet përdorimit bazuar në nenin 186/1 të Kodit Penal.

- Me vendimin nr.409, datë 10.07.2009 të Gjykatës së Apelit Vlorë është vendosur prishja e vendimit nr.36, datë 11.02.2008, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë dhe pushimi i çështjes në ngarkim të shtetasit Qemal Fetahu.

- Gjykata e Lartë, me vendimin nr.91, datë 04.02.2010, ka vendosur mospranimin e rekursit të prokurorit ndaj vendimit nr.409, datë 10.07.2009 të Gjykatës së Apelit Vlorë.

- Në bazë të nenit 494, pika “d” të Kodit të Procedurës Civile, pala e interesuar mund të kërkojë rishikimin e një vendimi që ka marrë formë të prerë kur vendimi është bazuar në një vendim të gjykatës ose të institucionit tjetër që më pas është prishur.


pasi dëgjoi gjyqtarin Fatos Lulo; përfaqësuesin e palës paditëse Av. Aranit Roshi, që kërkoi prishjen e vendimit civil objekt rishikimi dhe rikthimin e çështjes për rigjykim në gjykatën kompetente, me një tjetër trup gjykues; përfaqësuesin e palës paditëse Av. Eno Bushi, i cili parashtroi se jam dakord me sa parashtroi avokati Aranit Roshi dhe nuk kam gjë tjetër për të shtuar; përfaqësuesin e palës së paditur Av. Eridian Salianji, i cili kërkoi mospranimin e kërkesës; përfaqësuesin së palës paditur Av. Petrit Ismaili, i cili parashtroi se jam dakord me sa parashtroi Av.Eridian Salianji dhe nuk kam gjë tjetër për të shtuar; si dhe pasi shqyrtoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Nga aktet e administruara në fashikullin e kërkesës për rishikimin dhe aktet e dosjes gjyqësore, e cila është përfunduar me vendimet gjyqësore që kërkohen të rishikohen, rezulton se palët ndërgjyqëse kanë qenë palë në një konflikt gjyqësor civil në lidhje me pronësinë e një

155

sipërfaqe 450 m2 truall në qytetin e Vlorës. Kërkuesi Qemal Fetahu, sikundër është pranuar e provuar ne vendimet gjyqësore që janë marrë gjatë gjykimit të çështjes, ka të ndërtuar mbi këtë sipërfaqe një objekt, të cilin e ka regjistruar dhe pranë Z.V.R.P.P. Vlorë. Objekti në fjalë pretendohet të jetë ndërtuar sipas aktit përkatës nr.02, datë 30.08.1990 të lëshuar nga ish-Komiteti Ekzekutiv i K.P. të qytetit Vlorë. Në vitin 1997, në emër të kërkuesit Fetahu është dhënë vendimi nr.312, datë 22.04.1997 i K.K.K.P. Vlorë paditësit, me anë të së cilit i është njohur pronësia mbi një sipërfaqe trualli prej 450 metra katror të ndodhur në vendin e quajtur “Mesovun” të qytetit të Vlorës me kufijtë përkatës dhe i është kompensuar sa më lart me një sipërfaqe prej 225 metra katror nën objektin pronë e tij në Lagjen “Pavarësia”. Ky titull pronësie rezultoi të jetë regjistruar në vijim në regjistrat hipotekorë të Z.V.R.P.P. Vlorë.

Ndërkohë, për të njëjtën sipërfaqe trualli, K.K.K.P. Vlorë kishte disponuar me vendimin nr.52, datë 26.08.1994, me anë të të cilit është vendosur të njihet si ish-pronar subjekti Pandeli Strati dhe t’i kthehet në natyrë një sipërfaqe trualli prej 450 metra katror me kufizimet përkatëse e shoqëruar me plan vendosjen përkatëse. Edhe ky titull pronësie është regjistruar në regjistrat përkatës të Z.V.R.P.P. Vlorë. Trashëgimlënësit e subjektit të shpronësuar pronësinë mbi këtë sipërfaqe trualli në vijim e kanë tjetërsuar tek të paditurit Mahmuti dhe Muharremi. Të dyja regjistrimet në emër të kërkuesit Fetahu dhe subjekteve që fituan titullin e pronësisë nga subjekti i shpronësuar kanë vijuar të jenë efektive dhe janë shkak për fillimin e konfliktit gjyqësor mes palëve.

Pas gjykimit dhe rigjykimit disa herë të çështjes, në Gjykatën e Shkallës së Parë Vlorë, atë të Apelit dhe Gjykatën e Lartë, përfundimisht Gjykata e Apelit Vlorë me vendimin nr.68, datë 21.11.2008, ka vendosur të ndryshojë vendimin e Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë dhe të rrëzojë padinë e paditësit Qemal Fetahu. Në këtë vendim është arsyetuar se paditësi Qemal Fetahu nuk arriti të provojë që leja e ndërtimit e paraqitur prej tij të jetë marrë në rrugë të rregullt ligjore dhe nga ana tjetër pala e paditur në gjykimin në apel pretendoi se paditësi është dënuar edhe penalisht për veprën penale të falsifikimit në lidhje me dokumentet e përdorura nga paditësi për fitimin e pronësisë së atij dyqani, pretendim të cilin paditësi nuk e kundërshtoi por u shpreh se në lidhje me këtë çështje janë në gjykim. Sipas gjykatës së apelit, paditësi nuk arriti të provojë se vendimi nr.312, datë 22.04.1997, me të cilin ai pretendon se është kompensuar për sipërfaqen 225 m2, të jetë marrë nga organi kompetent pasi jo vetëm nuk ekziston një dosje që të ligjërojë këtë vendim, por ky vendim është kundërshtuar jo vetëm nga të paditurit si i fallsifikuar, por dhe nga organet e pushtetit lokal të Rrethit të Vlorës.

Ndërkohë, nga aktet gjyqësore rezulton se në Gjykatën e Shkallës së Parë Vlorë, në datën 18.10.2007, është regjistruar çështja penale nr.345 akti, me të pandehur Qemal Fetahu, akuzuar për kryerjen e veprës penale “Fallsifikimi i dokumenteve” nëpërmjet përdorimit, parashikuar nga neni 186/1 i Kodit Penal. Është pretenduar se shtetasi në fjalë kishte kryer veprën penale nëpërmjet përdorimit të vendimit të K.K.K.P. Vlorë, që përbënte titullin e pronësisë mbi sipërfaqen e truallit, objekt konflikti gjyqësor civil. Gjykata e Shkallës së Parë Vlorë me vendimin nr.36, datë 11.02.2008, e ka gjetur fajtor shtetasin Qemal Fetahu për kryerjen e veprës penale, duke caktuar dënimin përkatës dhe disponuar për falsitetin e aktit, vendim i K.K.K.P. Vlorë. Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.409, datë 10.07.2009, ka vendosur ndryshimin e vendimit dhe pushimin e çështjes. Ndërkohë, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë me vendimin nr.91, datë 04.02.2010, ka vendosur mospranimin e rekursit.

Duke iu rikthyer gjykimit civil, i cili është objekt dhe i kërkesës për rishikim, rezulton se ndaj vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë nr.68, datë 21.11.2008, që rrëzoi padinë, paditësi në atë gjykim, kërkuesi konkret, Qemal Fetahu, kishte ushtruar rekurs në datë 19.12.2008, akt ky i administruar në dosje. Në vijim, në dosje është administruar edhe një shtesë rekursi, dorëzuar në sekretarinë e Gjykatës së Lartë në datë 30.07.2009, ku shtetasi Qemal Fetahu shkaqeve mbi të cilat pretendonte prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë i shtonte

156

dhe faktin se me vendim gjyqësor të formës së prerë, gjykata e juridiksionit penal nuk kishte pranuar kërkesën e prokurorisë për deklarimin fajtor të këtij shtetasi dhe se titulli i tij i pronësisë, vendim i K.K.K.P. nuk ka rezultuar i falsifikuar.

Pas paraqitjes dhe të kësaj shtese rekursi, në datë 13.11.2009, me vendimin nr.00-2009-1066, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë ka vendosur mospranimin e rekursit. Në pjesën përshkruese të shkaqeve të parashtruara në rekurs, rezulton të jetë pasqyruar dhe fakti i pretenduar në lidhje me mos ekzistencën e veprës penale dhe falsitetit të aktit, nisur nga vendimmarrja nr.409, datë 10.07.2009, të Gjykatës së Apelit Vlorë.

Në datë 24.02.2010, kërkuesi Qemal Fetahu, ka paraqitur kërkesën për rishikimin e vendimit nr.68, datë 21.11.2008 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe për rrjedhojë edhe të vendimit civil nr.1066, datë 13.11.2009 të Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë. Kërkesa në fjalë bazohet në parashikimin e dispozitës së nenit 494/d të K.Pr.Civile, duke pretenduar se vendimet që kërkohen të rishikohen bien në kundërshtimet me vendimet penale të përshkruara më lart në këtë vendim, vendime këto ku kërkuesi Qemal Fetahu nuk u gjet fajtor për kryerjen e veprës penale të fallsifikimit të dokumenteve dhe ku titulli i tij i pronësisë vendim i K.K.K.P., nuk u cënua për fallsitet.

Pasi shqyrtoi çështjen në seancë gjyqësore, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vjen në përfundimin se kërkesa e paraqitur nga kërkuesi Qemal Fetahu nuk bazohet në ligj dhe si e tillë nuk mund të pranohet

Në vështrim të përmbajtjes së nenit 494 të K.Pr.Civile, veçanërisht pikës “a” dhe “d” të tij, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë konstaton se shkaqet e pretenduara në kërkesën për rishikim të paraqitur nga kërkuesi Qemal Fetahu janë marrë në konsideratë, shqyrtuar dhe vlerësuar njëherë nga ana e gjykatave gjatë gjykimit që përfundoi me marrjen e vendimit nr.1066, datë 13.11.2009, të Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë.

Nisur edhe nga qëndrimi që ka mbajtur Gjykata Kushtetuese e Republikës së Shqipërisë në vendimin e saj nr.24, datë 12.11.2008, në të cilin thuhet se: “ ...në harmoni me parimin e sigurisë juridike ligji procedural civil ka sanksionuar dhe parimin e gjësë së gjykuar, parim që pengon dhënien e çdo vendimi të ri mbi atë që është gjykuar. Gjykata Kushtetuese çmon se gjëja e gjykuar përfshin jo vetëm urdhërimet e dispozitivit të vendimit gjyqësor, por dhe vërtetimet e fakteve dhe zbatimin e së drejtës, të përcaktuar në pjesën përshkruese arsyetuese të vendimit, me kusht që të jenë kryer me qëllim të dhënies së vendimit gjyqësor dhe t’i përkasin fakteve ose marrëdhënies që kanë formuar objektin e gjykimit mbi të cilin gjykata ka dhënë vendimin e saj”, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se çdo qëndrim i kundërt në rastin konkret do të binte ndesh me parimin e “sigurisë juridike”, për sa kohë për të njëjtat shkaqe që përmban kërkesa për rishikim, gjykatat janë shprehur njëherë gjatë shqyrtimit të mosmarrëveshjes së themelit.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 498/1 të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I

Mospranimin e kërkesës për rishikimin e vendimit nr.1066, datë 13.11.2009 të Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë dhe vendimit nr.68, datë 21.11.2008 të Gjykatës së Apelit Vlorë.

Tiranë, më 24.01.2012

157

Nr.11241-00486-00-2008- i Regj. ThemeltarNr.00-2012-348 i Vendimit (39)

VENDIM



Besnik Imeraj KryesuesFatos Lulo AnëtarGuxim Zenelaj AnëtarMajlinda Andrea AnëtareMirela Fana Anëtare


PADITËS: LLAZAR KUMANAKU

E PADITUR: SHOQËRIA ANONIME “ALBPETROL” FIER

OBJEKTI PADISË:

Pavlefshmëri e zgjidhjes së kontratës së punës.Detyrim për kthim në vendin e mëparshëm të punës.

Detyrim për kthimin e pagës për qëndrimin padrejtësisht pa punë.Dëmshpërblimin e një viti, të mosrespektimit të afatit të njoftimit

dhe shpërblimin për vjetërsi në punë.Baza Ligjore: Nenet 10, 146/1,3, 181/2,3, 18, 143, 144, 145, 155/3 të K.Punës.

Gjykata e Shkallës së Parë Fier, me vendimin nr.133, datë 24.01.2007, ka vendosur:Pranimin e pjesshëm të padisë së paditësit, Llazar Kumaraku, kundër palës së paditur “Albpetrol” Sh.a. Patos, si të pabazuar në ligj dhe prova shkresore.Detyrimin e palës së paditur, “Albpetrol” Sh.a. Patos, t’i paguajë palës paditëse, Llazar Kumaraku, si dëmshpërblim 3 muaj pagë për zgjidhje të menjëhershme të pajustifikuar të kontratës së punës nga punëdhënësi.Detyrimin e palës së paditur “Albpetrol” Sh.a. Patos të paguajë në favor të palës paditëse, Llazar Kumaraku, si dëmshpërblim 2 muaj pagë për mosrespektim të procedurave të zgjidhjes së kontratës së punës nga punëdhënësi.Detyrimin e palës së paditur “Albpetrol” Sh.a. Patos të paguajë në favor të palës paditëse, Llazar Kumaraku, si dëmshpërblim 10 muaj pagë si shpërblim vjetërsie në punë.Llogaritja e pagës të bëhet në bazë të pagës prej 29.260 lekë në muaj që merrte paditësi, Llazar Kumaraku, në përfundim të mardhënieve të punës.Rrëzimin e pjesës tjetër të kërkimeve të palës paditëse, Llazar Kumaraku.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.634, datë, 16.11.2007, ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.133, datë 24.01.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Fier, në këtë mënyrë:Rrëzimin e padisë.

158

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë, në bazë të nenit 472 të Kodit të Procedurës Civile, ka ushtruar rekurs paditësi, Llazar Kumaraku, i cili kërkon prishjen e këtij vendimi dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Fier nr.133, datë 24.01.2007, duke parashtruar këto shkaqe:

- Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin e saj ka zbatuar keq ligjin e konkretisht nenin 153 të K.Punës në lidhje me shkaqet e justifikuara për zgjidhjen e kontratës së punës.

- Pretendohet se kam bërë 5 ditë mungesa pa arsye në një kohë që kam paraqitur raportet për 3 ditë dhe se për ato ditë jam paguar, çka tregon se pala e paditur i ka disponuar raportet dhe i disponon. Nëse këto raporte do të ishin të parregullta, bazuar në nenin 130 të K.Punës, të bënte verifikimet përkatëse. Ndërsa gjykata e apelit, jashtë kërkesave të nenit 130 të K.Punës, bëhet avokate e palës së paditur.

- Ndërsa për dy datat dhe konkretisht 17 dhe 30 Tetor 2006, kam paraqitur vërtetimin e gjykatës ku kisha marrë pjesë si kryetar i sindikatës së Naftës Marinëz.

- Në urdhërin e largimit pretendohet se kam fyer shefin e sektorit, ndërsa në ankimin e bërë në apel sikur kam fyer shefin e kuadri,t në një kohë që nga ana e tyre nuk është paraqitur asnjë provë që të jem thirrur dhe të isha dëgjuar për këtë fyerje të pretenduar. Por këto bëhen për të justifikuar largimin nga puna.


pasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Besnik Imeraj; dhe si shqyrtoi në tërësi çështjen; pa praninë e palëve, të cilat nuk u paraqitën në seancë pa shkaqe të arsyeshme,

V Ë R E N

Paditesi, Llazar Kumaraku, ka punuar pranë palës së paditur me detyra të ndryshme nga viti 1981 deri më datë 02.11.2006. Në fund ka qenë në detyrën e punëtorit të ndërtimit me një pagesë 29.260 lekë në muaj. Po kështu duhet theksuar se paditësi ka qenë Kryetar i Sindikatës, bile është ai që dhe ka firmosur Kontratën Kolektive të Punës.

Me vendimin nr.18, datë 02.11.2006 të Drejtorit të Qendrës së Përpunimit të Naftës Marinëz i ndërpriten marrëdhëniet e punës me motivacionin: “Ti shkëputen marrëdhëniet financiare punonjësit Llazar Lumaraku për thyerje të etikës dhe disiplinës në vendin e punës, neni 22, pikat b, c, f të Kontratës Kolektive të Punës.

1. Ka 5 mungesa pa arsye gjatë vitit në vazhdim.2. Ka marrë dhe njëherë më parë paralajmërim për pushim nga puna për dëmin

financiar të shkaktuar kundrejt qendrës (mos justifikimin e gazoilit të mjetit që ai drejtonte), neni 22, pika c.

3. Ka fyer dhe sharë rëndë në dinjitet shefin e sektorit në të cilin ai punon, Sektori i Shërbimit të Q.P.N. Marinëz.

4. Ka shkaktuar situatë sherri me Përgjegjësin e rojeve të Policisë Private, konflikt ky si pasojë e funksionit që Policia Private ushtron në lidhje me ruajtjen e objekteve të sektorit të shërbimit”.

Duke e konsideruar zgjidhjen e marrëdhënieve të punës si pa shkaqe të arsyeshme, paditësi i është drejtuar gjykatës duke kërkuar dëshmshpërblim konform dispozitave të Kodit të Punës.

Gjykata e Shkallës së Parë Fier, në përfundim të shqyrtimit gjyqësor, ka konkluduar se kontrata e punës ndërmjet palëve është zgjidhur në mënyrë të menjëhershme dhe pa shkaqe të justifikuara nga punëdhënësi, shkak për të cilin ka pranuar kërkesë padinë.

Me arsyetimin e kundërt se kontrata e punës është zgjidhur nga punëdhënësi me shkaqe të justifikuara, Gjykata e Apelit Vlorë ka vendosur rrëzimin e kërkesë padisë.

159

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke gjetur të bazuara në ligj pretendimet e ngritura në rekurs nga pala paditëse, çmon se vendimi i Gjykatës së Apelit Vlorë duhet të prishet duke u lënë në fuqi vendimi i Gjykatës së Shkallës së Parë Fier.

Me të drejtë, pasi ka administruar provat e paraqitura në gjykim nga palët, Gjykata e Shkallës së Parë Fier ka arritur në përfundimin se nuk qëndron asnjë prej shkaqeve të pretenduara nga pala e paditur për të cilat është vendosur zgjidhja e menjëhershme e kontratës dhe e ka konsideruar të pajustifikuar zgjidhjen e menjëhershme të saj.

Nga pala e paditur është pretenduar se paditësi ka shkelur disiplinën në punë, pasi gjatë një viti rezulton me 5 mungesa pa arsye. Ndryshe nga pretendimi i palës së paditur, në gjykim është provuar se në tre raste mungesa ka qenë e justifikuar, sepse paditësi ka paraqitur raportet mjekësore të cilat edhe janë administruar në dosje, ndërsa për dy raste të tjera ka qenë i thirrur në gjykatë ku vetë paditësi kishte paditur Qendrën duke kundërshtuar urdhër zhdëmtimin që ata i kishin nxjerrë për 47.882 lekë. Për këtë është administruar në dosje një vërtetim i lëshuar nga gjykata.

Në lidhje me raportet mjekësore ato janë lëshuar nga mjeku dhe nuk janë kundërshtuar dhe verifikuar për të parë nëse janë lëshuar realisht.

Edhe lidhur me pretendimin e palës së paditur se paditësi është paralajmëruar me vërejtje për shkak të një dëmi të shkaktuar, Kolegji çmon se me të drejtë gjykata e shkallës së parë rastin nuk e ka konsideruar si shkak të justifikuar për zgjidhjen e kontratës së punës. Është provuar në gjykim se në lidhje me dëmin e pretenduar palët kanë qenë në një konflikt gjyqësor civil por gjykimi i kësaj çështje është pushuar. Fakti që pala e paditur ka nxjerrë urdhër zhdëmtimi si një akt i njëanshëm i saj nuk mund të përbëjë shkak për zgjidhjen e kontratës së punës për sa kohë nuk vërtetohet faji i paditësit.

Një tjetër pretendim i pabazuar i palës së paditur është edhe çka lidhet me sjelljet fyese të paditësit ndaj njërit prej nëpunësve të të paditurit, fakt të cilin me të drejtë Gjykata e Shkallës së Parë Fier e ka vënë në dyshim jo vetëm sepse nuk u arrit të provohej nga pala e paditur, por edhe sepse nuk u mund të evidentohej nëse bëhet fjalë për fyerjen e shefit të kuadrit apo shefit të një sektori në vendin e punës.

E pajustifikuar nga Kolegji Civil çmohet zgjidhja e kontratës së punës ndërmjet paditësit dhe të paditurit edhe për sa i përket shkakut tjetër të pretenduar nga pala e paditur lidhur me një konflikt të paditësit me përgjegjësin e rojeve private, pasi jo vetëm edhe ky fakt ka mbetur i pa provuar, por, edhe nëse do të qëndronte, nuk përbën shkelje të asaj natyre që justifikon punëdhënësin të zgjidhë kontratën e punës me punëmarrësin.

Ndodhur përpara zgjidhjes së kontratës së punës në mënyrë të menjëhershme të pajustifikuar, Kolegji Civil çmon se drejt ka vepruar gjykata e shkallës së parë që, në zbatim të rregullimeve të dispozitës së nenit 155/3 të K.Punës, ka detyruar të paditurin të dëmshpërblejë paditësin me tre paga mujore dhe duke i shtruar edhe të drejtën që paditësit i takon sipas nenit 145/1 dhe 152 të këtij Kodi, ka detyruar përfundimisht të paditurin ta dëmshpërblejë paditësin me 10 paga mujore.

I drejtë është vendimi i gjykatës së shkallës së parë edhe lidhur me aplikimin e dispozitës së nenit 143/4 dhe nenit 144/5 të Kodit të Punës pasi ka rezultuar e provuar se pala e paditur e ka zgjidhur kontratën e punës me paditësin pa respektuar procedurën ligjore përkatëse, si dhe afatin tre mujor të njoftimit.

160

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 485/b të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.634, datë 16.11.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.133, datë 24.01.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Fier.

Tiranë, më 26.01.2012

161


VENDIM



Besnik Imeraj KryesuesFatos Lulo AnëtarMajlinda Andrea AnëtareGuxim Zenelaj AnëtarMirela Fana Anëtare


PADITËS: SPIRO CAMBIRI, HRISTOS LALIOTIS

TË PADITUR: KOSTAQ MAKSAKULI, SOTIRIS MIHOPULLOS

OBJEKTI I PADISË:

Konstatimin e pavlefshmërisë absolute të Kontratës së Shitjes së 40% të pjesëve të kapitalit ndërmjet paditësit Hristos Laliotis

dhe të paditurit Kostaq Maksakuli, datë 14.01.2001. Konstatimin e pavlefshmërisë të vendimit nr.2, datë 21.02.2001

të Asamblesë së Ortakëve të Shoqërisë "Olimpik Petrol" sh.p.k. Sarandë. Goditjen për fallsitet të këtyre dokumenteve si të fallsifikuara.

Regjistrimin e vendimit të gjykatës pasi ai të marrë formë të prerë, me shënimin që tregon vendimin e pavlefshëm

të Asamblesë së Ortakëve të Shoqërisë në Kolonën e skedës së regjistrit ku ka qenë regjistruar ai vendim.

Baza Ligjore: Neni 32/c, 154/a, 253, 270, 273, 334/a,c të K.Pr.Civile, Neni 92/a i K.Civil

dhe Neni 34 i Ligjit nr.7667, datë 28.01.1993 "Për regjistrin tregtar".

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Sarandë, me vendimin nr.1480, datë 29.12.2003, ka vendosur:

Konstatimin e pavlefshmërisë absolute të kontratës së shitjes së 40% të pjesëve të kapitalit ndërmjet paditësit Hristos Laliotis dhe të paditurit Kostaq Maksakuli, datë 14.01.2001.Konstatimin e pavlefshmërisë së vendimit nr.2, datë 21.02.2001 të Asamblesë së Ortakëve të Shoqërisë "Olimpik Petrol" sh.p.k. Sarandë.Regjistrimin e vendimit të gjykatës pasi të marrë formë të prerë, me shënimin që tregon vendimin e pavlefshëm të Asamblesë së Ortakëve të Shoqërisë në kolonën e skedës së regjistrit ku ka qenë i regjistruar ai vendim.

162

Gjykata e Apelit Gjirokastër, me vendimin nr.131, datë 30.03.2004, ka vendosur: Lënien në fuqi të vendimit civil nr.1480, datë 29.12.2003 të Gjykatës së Shkallës së Parë Sarandë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, me vendimin nr.1173, datë 14.07.2005 ka vendosur: Prishjen e vendimit nr.1480, datë 29.12.2003 të Gjykatës së Rrethit Sarandë dhe të vendimit nr.131, datë 30.03.2004 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër dhe dërgimin e çështjes për rigjykim në Gjykatën e Rrethit Sarandë, por me tjetër trup gjykues.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Sarandë, me vendimin nr.232, datë 02.03.2007, ka vendosur:

Pranimin e kërkesë padisë së të paditurve Spiro Cambiri dhe Hristos Laliotis, regjistruar si çështje civile me nr.1182/79/1 08 regjistri themeltar, datë 09.11.2005 regjistrimi.Konstatimin e pavlefshmërisë absolute të kontratës së shitjes së 40% të pjesëve të kapitalit të shoqërisë, të lidhur ndërmjet paditësit Hristos Laliotis në cilësinë e shitësit dhe të paditurit Kostaq Makaskuli në cilësinë e blerësit, me nr.218 Repertitori, 141 Koleksioni, datë 14.01.2001.Konstatimin e pavlefshmërisë së vendimit nr.2, datë 21.02.2001 të Asamblesë së Ortakëve të sh.p.k "Olimpik Petrol" sh.p.k. Sarandë.Goditjen për fallcitet të Kontratës së Shitjes datë 14.01.2001 dhe vendimit nr.2, datë 21.02.2001 të Asamblesë së Ortakëve të "Olimpik Petrol" sh.p.k. Sarandë. Urdhërohet Zyra e Regjistrimit Tregtar të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë të regjistrojë vendimin e gjykatës pasi ai të marrë formë të prerë, në kolonën e skedës së regjistrimit ku ka qenë i regjistruar ai vendim.Shpenzimet gjyqësore në shumën 38.610 lekë u ngarkohen palëve të paditura në raport ½ pjesë secili.

Gjykata e Apelit Gjirokastër, me vendimin nr.283, datë 17.07.2007, ka vendosur: Mospranimin e ankimit.


pasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Besnik Imeraj; dhe si shqyrtoi në tërësi çështjen; pa praninë e palëve, të cilat nuk u paraqitën në seancë pa shkaqe të arsyeshme,

V Ë R E N

Palët në gjykim janë ortakë të Shoqërisë "Olimpik Petrol" sh.p.k. me qendër në qytetin e Sarandës, regjistruar më 17.03.1998. Në datën 18.04.2001 në regjistrin tregtar ku është regjistruar kjo shoqëri, janë bërë ndryshime të pjesëve të dy ortakëve të kësaj shoqërie, duke u kaluar pjesa prej 40% e kapitalit që zotëronte paditësi Hristos Laliotis në emër të të paditurit Kostaq Maksakuli. Ky ndryshim është bërë mbi bazën e një kontrate noteriale shitje të kuotave të kapitalit datë 14.01.200, dhe vendimit të Asamblesë së Ortakëve nr.2, datë 21.02.2001.

Paditësat kanë pretenduar pavlefshmërinë absolute të dy akteve mbi bazën e të cilave është bërë ky ndryshim, pra të kontratës së shitjes dhe vendimit të asamblesë së ortakëve duke pretenduar se nënshkrimi i vendosur në këto dy akte për paditësin Hristo Laliotis dhe përkthyesin Spiro Vaso, si dhe në vendimin e asamblesë për paditësin Spiro Cambiri është i

163

fallsifikuar.Në përfundim të gjykimit, Gjykata e Shkallës së Parë Sarandë ka konstatuar se

kërkesë padia ishte e bazuar në prova dhe në ligj dhe ka vendosur ta pranojë atë.Gjykata e Apelit Gjirokastër, duke konstatuar se ankimi i palës së paditur nuk

plotësonte kushtet e parashikuara nga dispozita e nenit 454 të K.Pr.Civile, ka vendosur mospranimin e ankimit.

Duke gjetur të pabazuara në ligj pretendimet e ngritura në rekurs nga pala e paditur, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi i Gjykatës së Apelit Gjirokastër duhet të lihet në fuqi.

Nga fashikulli i gjykimit të kësaj çështje rezulton se kërkesë padia mban datën 13.06.2002. Gjykata e Shkallës së Parë Gjirokastër, me vendimin e datës 29.12.2003 ka vendosur të pranojë kërkesë padinë, vendim i cili është lënë në fuqi edhe nga Gjykata e Apelit Gjirokastër, por Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, me vendimin e datës 14.07.2005, e ka dërguar çështjen për rishqyrtim në Gjykatën e Shkallës së Parë Gjirokastër.

Në vendimin e tij, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë la disa detyra konkrete, ndër të cilat ato që lidhen me detyrimin e paditësave për të rregulluar objektin e kërkimit ligjor, verifikimin në të gjitha pikat e kalimit kufitar në Republikën e Shqipërisë nëse kishte kaluar shtetasi Hristos Laliotis në kohën e redaktimit të këtyre akteve, bërjen e një ekspertimi për të saktësuar pretendimet e paditësave lidhur me nënshkrimet e tyre, etj.

Në rigjykimin e çështjes në gjykatën e shkallës së parë, pala paditëse bëri një saktësim të objektit të kërkimit të padisë (neni 185 të K.Pr.Civile) pa ndryshuar shkakun ligjor të padisë, duke kërkuar, përveç konstatimit të pavlefshmërisë së kontratës së shitjes datë 14.01.2001 dhe vendimit nr.2, datë 21.02.2001 të Asamblesë së Ortakëve të Shoqërisë, "Olimpik Petrol" sh.p.k. Sarandë, edhe goditjen për fallsitet të këtyre dokumentave, kërkesë e cila u pranua nga gjykata me vendim të ndërmjetëm, sipas kërkesave të nenit 185/2 të K.Pr.Civile.

Gjatë gjykimit u provua gjithashtu se kjo kontratë e shitjes së kuotave objekt i kërkesë padisë është lidhur në kundërshtim me ligjin "Për Shoqëritë Tregtare" e konkretisht, me paragrafin e parë të nenit 57 të këtij ligji që thotë se:" ... vendimet merren nga Asambleja...". U provua se në momentin e lidhjes së kësaj kontrate, shitësi Hristos Laliotis nuk ka qenë fare prezent tek noteri Shkëlqim Haxhi, fakt ky i pohuar nga vetë noteri në gjykimin e mëparshëm.

Gjithashtu edhe firma e hedhur poshtë emrit të përkthyesit Spiro Vaso, si në këtë kontratë, ashtu edhe tek vendimi i Asamblesë së Ortakëve, datë 21.02.2001, siç rezulton edhe nga deklarimi noterial i datës 09.11.2003, nuk është i përkthyesit, por është e fallsifikuar. Fakti që shitësi nuk ka qenë prezent në momentin e lidhjes së kontratës së transferimit të kapitaleve dhe në mbledhjen e Asamblesë së Ortakëve së datës 21.02.2001 u provua në seancë edhe nga shkresat e dërguara nga Komisariati i Policisë Sarandë ..., gjykata verifikoi edhe në pikat e kalimit kufitar të tjera në R.Sh. dhe rezultoi se në periudhën kur është hartuar kontrata dhe është marrë vendimi i Asamblesë së Ortakëve, shtetasi Hristos Laliotis nuk ka hyrë në Shqipëri.

Gjykata e shkallës së parë, në plotësim të detyrës së lënë nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, bëri ekspertimin grafik të nënshkrimit të firmave të paditësave dhe nga akti i ekspertimit grafik nr.6668, datë 13.12.2006, ka dalë konkluzioni se: "nënshkrimi objekt në emër të Hristo Laliotis, i vendosur në titullin "shitësi Kristo Lalioti" në dokumentin objekt “Kontratë Shitje” me nr.218/141, datë 14.01.2001 përpiluar nga noteri Shkëlqim Haxhi është përftuar nëpërmjet fotokopjimit.

164

Nënshkrimi i plotë (emër mbiemër firmë) në emër të Spiro Cambirit, i vendosur në objektin "Vendim nr.2 i Asamblesë së Ortakëve" datë 21.02.2001 përpiluar nga noteri Sh.Haxhi me nr.210 datë 21.02.2001, nuk është nënshkrimi origjinal i Spiro Cambirit, krahasuar me modelet e paraqitura në emër të tij".

Në këto kushte, Gjykata e Shkallës së Parë Sarandë, mbështetur në provat e shqyrtuara në seancë gjyqësore, si akt: ekspertimi, deklaratën e përkthyesit Spiro Vaso, thëniet e noterit Shkëlqim Haxhi, etj,, me të drejtë ka arritur në përfundimin se kontrata e shitjes së 40% të pjesëve të kapitalit është lidhur në kundërshtim me ligjin nr.7829, datë 01.06.1994 "Për noterinë", pasi paditësat nuk kanë qenë prezentë në hartimin dhe nënshkrimin e saj përpara noterit. Kjo rrethanë, në bazë të nenit 92/a të K.C. sipas të cilit: "veprime juridike të pavlefshme ... janë ato që a) vijnë në kundërshtim me një dispozitë urdhëruese të ligjit ...", e bën këtë kontratë një veprim juridik absolutisht të pavlefshëm.

Po për të njëjtat arsye, me të drejtë gjykata e shkallës së parë ka deklaruar të fallsifikuar edhe vendimin nr.2, datë 21.02.2001 të Asamblesë së Ortakëve të kësaj shoqërie, pasi nuk janë nënshkrimet e palës paditëse Hristos Laliotis dhe Spiro Cambiri dhe ajo duhet konstatuar si e pavlefshme.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë gjen të bazuar në ligj edhe vendimin e Gjykatës së Apelit Gjirokastër, me të cilin ajo gjykatë ka vendosur mos pranimin e ankimit ndaj vendimit nr.232, datë 02.03.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Sarandë.

Rezulton se në seancën e datës 12.06.2007 në gjykatën e apelit, pasi është konstatuar se ankimi i paraqitur nga pala e paditur ishte me të meta, është vendosur shtyrja e seancës për në datë 26.06.2007, duke i lënë të paditurit Kostaq Maksakuli të plotësojë të metat e ankimit brenda afatit ligjor prej 5 ditësh, konform parashikimeve të nenit 455/b të K.Pr.Civile

Në seancën e ardhshme gjyqësore të datës 26.06.2007 ka rezultuar se i padituri Kostaq Maksakuli nuk ka qenë në dijeni të të metave të konstatuara, pasi sipas lajmërim marrjes ka rezultuar se i padituri ndodhet jashtë shtetit, në Greqi.

Në bazë të rregullimeve të përcaktuara në nenin 133/1 të K.Pr.Civile, gjykata urdhëroi vendosjen e shpalljes me afat 14 ditor duke filluar afati nga dita e nesërme dhe për këtë shkak seanca gjyqësore u shty për në datë 17.07.2007, ora 1200. Është e vërtetë që i padituri Spiro Mihopullos është me banim në qytetin e Patras-Greqi, por pretendimi i tij se nuk ka marrë dijeni për gjykimin në gjykatën e apelit nuk qëndron, pasi nga ana e asaj gjykate njoftimi është realizuar brenda të gjitha rregullimeve procedurale civile.

Duke qenë se në seancën gjyqësore të datës 17.07.2007 ka rezultuar se i padituri Kostaq Maksakuli nuk ka plotësuar të metat e konstatuara brenda afatit 5 ditor nga dita që njoftimi të kryhej nëpërmjet shpalljes me afat 14 ditor, me të drejtë Gjykata e Apelit Gjirokastër, bazuar në kërkesat e nenit 450/b të K.Pr.Civile, sipas të cilit: “gjykata nuk pranon ankimin kur nuk ndreqen të metat në afatin e caktuar…”, ka lënë në fuqi vendimin nr.1480, datë 29.12.2003 të Gjykatës së Shkallës së Parë Sarandë.

PËR KËTO ARSYE


V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.283, datë 17.07.2007 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër.

Tiranë, më 26.01.2012

165


VENDIM



Besnik Imeraj KryesuesFatos Lulo AnëtarMajlinda Andrea Anëtare Mirela Fana AnëtareGuxim Zenelaj Anëtar


PADITËS: SHABAN OSMANI, përfaqësuar nga av. Marjana Malaj

I PADITUR: FONDI I FINANCIMIT TË ZONAVE MALORE TIRANË

OBJEKTI I PADISË:

Deklarimin e zgjidhjes së kontratës me efekt të menjëhershëm dhe të pajustifikuar dëmshpërblim në masën e 12 pagave mujore;

pagimin e shpërblimit për vjetërsi.Baza Ligjore: Nenet 143, 145, 153 dhe 155/3 të Kodit të Punës.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë me vendimin nr.434, datë 29.01.2007, ka vendosur:Pranimin pjesërisht të kërkesëpadisë.Detyrimin e palës së paditur, Fondi i Financimit të Zonave Malore Tiranë, që të dëmshpërblejë paditësin Shaban Osmani me 10 paga mujore si rezultat i zgjidhjes së menjëhershme dhe të pajustifikuar të kontratës së punës.Detyrimin e palës së paditur, Fondi i Financimit të Zonave Malore Tiranë, që të dëmshpërblejë paditësin Shaban Osmani me 2 paga mujore si rezultat i mosrespektimit të afatit të njoftimit.Detyrimin e palës së paditur, Fondi i Financimit të Zonave Malore Tiranë, që të dëmshpërblejë paditësin, Shaban Osmani, me 2 paga mujore si rezultat i mosrespektimit të procedurës së zgjidhjes së kontratës së punës.Detyrimin e palës së paditur, Fondi i Financimit të Zonave Malore Tiranë, që t’i paguajë paditësit Shaban Osmani shpërblimin për vjetërsi në punë sa paga e katër 15-ditëshave (dy muaj punë)Përllogaritjet për sa më lart të bëhen mbi bazën e pagës mujore prej 52.250 lekë, që paditësi ka pasur në momentin e zgjidhjes së menjëhershme të kontratës së punës.

166

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.292, datë 08.02.2008 ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.434, datë 29.01.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë në këtë mënyrë:Rrëzimin e padisë së paditësit Shaban Osmani për sa i përket kërkimeve të padisë për dëmshpërblim me pagën e 1 viti për zgjidhje të kontratës së punës në mënyrë të menjëhershme dhe të pajustifikuar, si dhe për shpërblim për vjetërsi në punë.Prishjen e vendimit nr.434, datë 29.01.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë dhe pushimin e gjykimit të çështjes për sa i përket disponimeve lidhur me detyrimin e palës së paditur për dëmshpërblimin e paditësit me 2 paga mujore për mosrespektim të afatit të njoftimit dhe me 2 paga mujore për mosrespektim të procedurës së zgjidhjes së kontratës, për shkak se padia nuk ka kërkime të tilla.

Kundër këtij vendimi ka ushtruar rekurs paditësi, Shaban Osmani, i cili kërkon prishjen e tij, duke parashtruar këto shkaqe:

- Në drejtimin tim nuk ka pasur asnjë vërejtje për ushtrimin e detyrës nga ana e ime gjë që ndikoi dhe në dhënien e vendimit nga ana e gjykatës së shkallës së parë.

- Ndërsa gjykata e apelit në rrëzimin e padisë është mbështetur në aplikimin dhe dhënien e kredisë në favor të Agron Xhelilit i Shoqërisë “Italo-Shqiponja”, i cili kishte marrë dhe një kredi të mëparshme dhe të pashlyer. Në këtë rast unë nuk kam asnjë përgjegjësi pasi kredia i është dhënë nga Dega Qendrore dhe unë vetëm sa kam plotësuar dokumentacionin dhe që është i rregullt.

- Shkaku i mësipërm i evidentuar nga pala e paditur nuk qëndron, pasi nuk jam unë ai që jep kredi por vetëm sa plotësoj dokumentacionin, por këto janë pretendime që ngrihen për të justifikuar largimin tim nga puna.


pasi dёgjoi relatimin e gjyqtarit Guxim Zenelaj; dhe si bisedoi çështjen nё tёrёsi,

V Ë R E N

Vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë është marrë në zbatim të gabuar të ligjit, prandaj ai duhet të prishet dhe të lihet në fuqi vendimi i Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

Rezulton se, pala paditëse, si ekonomist i lartë plani, ka lidhur kontrata individuale punësimi me palën e paditur punëdhënësin F.F.Z.M. duke filluar nga 01.04.2002 deri më datë 31.12.2005, me mundësi rinovimi të mëtejshëm. Pas mbarimit të afatit të kontratës së punës ajo ka vazhduar në mënyrë të heshtur. Së fundmi, paditësi ka punuar si oficer i kredisë në zyrën e F.F.Z.M. në degën Dibër.

Me urdhërin nr.71 prot., datë 25.08.2006, pala e paditur F.F.Z.M. ka urdhëruar largimin e paditësit nga detyra e oficerit të kredisë dega Dibër dhe ndërprerjen e marrëdhënies së punës më datë 01.09.2006 dhe ndërprerjen e marrëdhënieve financiare më datë 07.09.2006, si dhe është urdhëruar pagesa e lejes vjetore.

Urdhëri i mësipërm është mbështetur në rezultatet e dala nga e aktiviteti i F.F.Z.M. për gjashtëmujorin e parë të 2006, në mbështetje të konkluzioneve dhe rekomandimeve të kësaj analize, si dhe referuar rezultateve dhe rekomandimeve të auditimit të brendshëm në degën e F.F.Z.M. Dibër dhe në zbatim të manualit të burimeve njerëzore datë 01.04.2004 neni 4, pika 4.3, si dhe në zbatim të nenit 153 dhe 154 të Kodit të Punës.

Me pretendimin se kontrata e punës është zgjidhur në mënyrë të menjëhershme dhe të pajustifikuar, paditësi i është drejtuar gjykatës, duke kërkuar dëmshpërblimet përkatëse.

167

Pala e paditur F.F.Z.M. ka prapësuar në gjykim, se nga analiza e 6 mujor-it të parë të 2006 janë vërejtur të meta dhe mosrespektim të detyrave që rrjedhin nga kontrata e punës nga ana e paditësit, të cilat kanë dalë në pah edhe nga kontrolli i brendshëm i realizuar. Ndërsa në raportin e kontrollit për degën e Dibrës evidentohen si të meta mungesa e disa dokumentave në dosjen e kredisë të Shoqërisë “Italo-Shqiponja” sh.p.k, ku aplikacioni i kredisë është bërë pranë paditësit Shaban Osmani dhe në këtë raport sugjerohet të ndërpriten marrëdhëniet e punës këtij të fundit.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, me vendimin nr.434, datë 29.01.2007, ka pranuar pjesërisht padinë e paraqitur. Ky vendim është prishur nga Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin e saj nr.292, datë 08.02.2008 dhe është rrëzuar padia.

Sipas gjykatës së shkallës së parë, nga hetimi gjyqësor nuk janë konstatuar shkelje të detyrimeve të kontratës së punës me faj të rëndë nga punëmarrësi, si dhe shkelje të detyrimeve kontraktuale me faj të lehtë në mënyrë të përsëritur, prandaj nga kjo gjykatë është konsideruar zgjidhje e kontratës së punës në mënyrë të pajustifikuar e të menjëhershme, referuar nenit 155/3 të Kodit të Punës.

Në të kundërt, nga Gjykata e Apelit Tiranë zgjidhja e kontratës së punës është konsideruar për shkaqe të justifikuara, prandaj ka prishur vendimin gjykatës së shkallës së parë është rrëzuar padia.

Ky Kolegj e vlerëson të pabazuar në ligj vendimin e Gjykatës së Apelit Tiranë. Nga të dyja gjykatat është pranuar e provuar fakti se detyrë e paditësit, siç pranohet edhe nga përfaqësuesi i palës së paditur ka qenë identifikimi i personit, klientelës për kredi-dhënie, përgatitja e dosjes dhe dokumentacionit përkatës dhe bërja e propozimit konkret në degën qendrore dhe kjo e fundit bën kontrollin fizik të dokumenteve nëse ekzistojnë ose jo dhe miraton ose jo dhënien e kredisë.

Kështu, është vepruar edhe për rastin e pretenduar si shkelje për paditësin, dosjen e kredisë për Shoqërinë “Italo-Shqiponja” sh.p.k, përmbyllja e procedurës së dhënies së kredisë është bërë nga Dega Qendrore e F.F.Z.M. Tiranë.

Pra, mbyllja e procedurës së dhënies së kredisë nuk është bërë nga paditësi, por nga dega qendrore e palës së paditur, e cila ka pasur gjithë praktikën para se të aprovonte dhënien e kredisë. Përveç kësaj, ndaj paditësit nuk provohet në asnjë rast të mëparshëm të ketë pasur raste të tjera të përsëritura ose dhënie të ndonjë vërejtje për shkelje në detyrë ose raste paralajmërimi.

Pas pranimit të fakteve të mësipërme, të provuara në provat e paraqitura në gjykim, do të zbatohen dispozitat përkatëse të Kodit të Punës:

Neni 143 i Kodit të Punës:1) Pas kohës së marrjes në provë, për të zgjidhur kontratën me periudhë të pacaktuar,

palët duhet të respektojnë një afat njoftimi prej një muaji, gjatë vitit të parë të punës, prej dy muajsh për dy deri në pesë vjet pune, prej tre muajsh për më shumë se pesë vjet pune.

Neni 144 i Kodit të Punës:5) Punëdhënësi, që nuk respekton procedurën e përcaktuar në këtë nen, detyrohet t’i

japë punëmarrësit një dëmshpërblim prej dy muajsh pagë, që i shtohet dëmshpërblimeve të tjera të mundshme….

Nnei 145 i Kodit të Punës:1) Punëmarrësi përfiton shpërblim për vjetërsi, kur kontrata është zgjidhur nga

punëdhënësi dhe marrëdhëniet e punës kanë zgjatur jo më pak se tre vjet. Punëmarrësi e humb të drejtën e shpërblimit për vjetërsi, nëse është pushuar me efekt të menjëhershëm, për shkaqe të arsyeshme.

168

2) Shpërblimi për vjetërsi është të paktën sa paga e një 15 ditëshi, mbi çdo vit pune të plotë, që llogaritet në bazë të pagës që ekziston në përfundim të marrëdhënieve të punës. Kur paga është e ndryshueshme, shpërblimi llogaritet mbi mesataren e pagës të vitit paraardhës dhe indeksohet.

3) Shpërblimit për vjetërsi i shtohet shpërblimi që jepet në rastin e zgjidhjes së kontratës pa shkaqe të arsyeshme ose të zgjidhjes me efekt të menjëhershëm pa shkaqe të arsyeshme.

Neni 155 i Kodit të Punës:3) Në rastet e zgjidhjes së menjëhershme të pajustifikuar të kontratës së punës nga

punëdhënësi, gjykata, duke vlerësuar të gjitha rrethanat, vendos detyrimin e punëdhënësit ndaj punëmarrësit me një dëmshpërblim jo më shumë se paga e një viti pune….

Në këto kushte, me të drejtë Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë ka çmuar se zgjidhja e kontratës ka qenë e menjëhershme dhe e pajustifikuar të kontratës së punës nga ana e punëdhënësit. Në këto raste sipas nenit 155/3 të Kodit të Punës, kur rezulton se zgjidhja e kontratës së punës është e menjëhershme dhe e pajustifikuar, gjykata vendos detyrimin e punëdhënësit për t’i dëmshpërblyer punëmarrësit një dëmshpërblim me pagën e jo më shumë se një viti pune.

Duke qenë se, pala paditëse ka 4 vjet punë, në zbatim të nenit 143/1 të Kodit të Punës, afati i njoftimit duhet të ishte dy muaj, prandaj për mosrespektim të këtij afati njoftimi, punëmarrësi do të dëmshpërblehet me pagën e dy muajve punë. Gjithashtu mosrespektimi i procedurës së përcaktuar në nenit 144/5 të K.Punës detyron punëdhënësin dhe me një dëmshpërblim ndaj punëmarrësit në masën e 2 muajve pagë, që i shtohet dëmshpërblimeve të tjera.

Po kështu, kontrata është zgjidhur nga punëdhënësi në mënyrë të menjëhershme dhe të pajustifikuar dhe marrëdhënia e punës ka zgjatur për më shumë se tre vjet, në zbatim të nenit 145 pikat 1, 2, 3 të Kodit të Punës, pala e paditur duhet t’i paguajë palës paditëse edhe pagën përkatëse si shpërblim për vjetërsinë në punë. Konkretisht rezulton se paditësi është në marrëdhënie pune pranë anës së paditur për mbi 4 vjet punë dhe sipas kritereve të nenit 145/2 të Kodit të Punës shpërblimi për vjetërsi është sa paga e katër 15-ditëshave.

Sa më sipër, vendimi nr.292, datë 08.02.2008 i Gjykatës së Apelit Tiranë është i pabazuar në ligj, prandaj duhet të lihet në fuqi vendimi nr.434, datë 29.01.2007 i Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatёs sё Lartё, mbёshtetur nё nenin 485/b tё K.Pr.Civile,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.292, datë 08.02.2008 tё Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.434, datë 29.01.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

Tiranё, mё 26.01.2012

169


VENDIM



Besnik Imeraj KryesuesFatos Lulo AnëtarMajlinda Andrea Anëtare Mirela Fana AnëtareGuxim Zenelaj Anëtar


PADITËS: HASIE TETA, përfaqësuar nga av. Ndue Gjoni

I PADITUR: IDRIZ BERHANI, në mungesë

OBJEKTI I PADISË:

Pavlefshmëri të testamentit, të njohur me vendimin nr.50, datë 13.12.2004

të Gjykatës së Shkallës së Parë Krujë.Baza Ligjore: Nenet 31 e 32 të K.Pr.Civiledhe nenet 110 e vijues i Kodit Civil 1981.

Gjykata e Shkallës së Parë Krujë me vendimin nr.298, datë 30.05.2006, ka vendosur:Rrëzimin e kërkesë padisë së paditëses Hasie Teta, si të pabazuar në ligj dhe në prova.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.1154, datë 05.10.2007, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.298, datë 30.05.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Krujë.

Kundër këtij vendimi, ka bërë rekurs paditësja Hasie Teta, me anën e të cilit ka kërkuar prishjen e vendimeve, duke parashtruar:

- Vendimet janë marrë në kundërshtim me ligjin procedural dhe ligjin material, nenet 17/b, 103, 104, 105, 106, 112 të Kodit Civil të vitit 1981, si dhe në kundërshtim të hapur me vendimin unifikues të Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë nr.1, datë 24.03.2005, ndaj vendimi duhet të prishet. Kur është çelur trashëgimia, trashëgimlënësi ka pasur gjallë një vëlla dhe një motër dhe nuk duhet të dispononte në favor të të paditurit (neni 360 K.Civil).

- Gjykata, në kundërshtim me nenin 6 të K.Pr.Civile, nuk ka dhënë përgjigje: a) Titulli i pronësisë për të cilin ka disponuar me testament Vesel Teta, në kohën kur është çelur trashëgimia, ka ekzistuar në aspektin ligjor apo jo. b) I padituri, përfitues është apo jo i pazotë për të përfituar me testament duke qenë se ai nuk futet në trashëgimtarët ligjor të testament-lënësit.

170

- Gjykata, në kundërshtim me nenin 318 të K.Pr.Civile, ka zbatuar dispozitat ligjore kur është hartuar testament dhe jo atë kur është çelur ai. Baza ligjore e përcaktuar nga paditësja është neni 31 e 32, 46, 154, 185 e vijues i K.Pr.Civile, neni 17 e vijues i Kodit Civil 1981, neni 92 i ligjit nr.7850, datë 29.07.1994, Kodi Civil, ndërsa në vendimin nr.298, datë 30.05.2006, Gjykata e Shkallës së Parë Krujë ka ndryshuar bazën ligjore, sipas të cilës është neni 31, 32, e vijues të K.Pr.Civile, neni 110 e vijues i Kodit Civil të vitit 1981.


pasi dёgjoi relatimin e gjyqtarit Guxim Zenelaj; përfaqësuesin e paditëses, i cili kërkoi ndryshimin e vendimeve dhe pranimin e padisë; dhe si bisedoi çështjen nё tёrёsi,

V Ë R E N

Vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë nr.1154, datë 05.10.2007, dhe vendimi nr.298, datë 30.05.2006 i Gjykatës së Shkallës së Parë Krujë janë marrë në zbatim të gabuar të ligjit, prandaj duhet të ndryshohen, duke u pranuar padia.

Rezulton se paditësja Hasie Teta është banore e qytetit të Krujës dhe bashkëshortja e të ndjerit Vesel Teta, me të cilin ka lidhur martesë në datë 16.10.1995. Nga kjo martesë paditësja nuk ka pasur fëmijë.

I padituri Idriz Berhami është i biri i Farije Tetës (gruas së parë të të ndjerit Vesel Teta, e cila rezulton të ketë vdekur para tij).

Me testamentin noterial datë 01.02.1994, i ndjeri Vesel Teta ka disponuar për pronën e tij, shtëpi dy katëshe, që përbëhet prej 5 dhomash, 2 banjo, 2 korridore që ndodhen në Lagjen “Kërcinj” Krujë, duke ja lënë këtë pronë, pas vdekjes, djalit të gruas së tij Idriz Berhamit. Paditësja ka banuar te kjo banesë edhe pas vdekjes së të ndjerit Vesel Teta.

I padituri Idriz Berhami ka kërkuar lirimin e dorëzimin e banesës nga paditësja Hasie Teta dhe me vendimin nr.548, datë 13.12.2004 të Gjykatës së Shkallës së Parë Krujë, i cili është lënë në fuqi nga Gjykata e Apelit Tiranë, i është pranuar padia.

Paditësja Hasie Teta me pretendimin se, i ndjeri ka pasur në kohën e disponimit të testamentit, një vëlla dhe motër të gjallë, ka kërkuar pavlefshmërinë e testamentit të mësipërm.

Gjykata e Shkallës së Parë Krujë me vendimin nr.298, datë 30.05.2006, ka rrëzuar padinë dhe ky vendim është lënë në fuqi nga Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.1154, datë 05.10.2007.

Sipas gjykatave, duke iu referuar kohës kur është përpiluar testamenti, për zgjidhjen e konfliktit zbatohen dispozitat e Kodit Civil 1981. Nuk rezulton të jetë disponuar në kundërshtim me paragrafin e 2 të nenit 113 të Kodit Civil të vitit 1981. Trashëgimlënësi Vesel Teta nuk ka përjashtuar nga trashëgimia fëmijë të tij të mitur, gjë që nuk ka pasur, kjo sipas certifikatës së përbërjes familjare, ose dhe trashëgimtarë të tjerë që trashëgojnë me përfaqësim.

Ky Kolegj vlerëson se nga të dyja gjykatat është zbatuar keq ligji material. Në gjykim është provuar se testamenti noterial është hartuar më datë 01.02.1994, dhe

i ndjeri Vesel Teta ka vdekur më datë 17.10.2003. Po kështu, në momentin e hartimit të testamentit, kanë qenë gjallë të ndjerët e motra, Bihane Baruni, e cila ka vdekur 27.08.2000, dhe i vëllai Muharrem Teta, i cili ka vdekur më 17.12.2005.

Duke qenë se i ndjeri Vesel Teta ka vdekur më datë 17.10.2003, trashëgimia çelet në këtë moment dhe do të zbatohen dispozitat e Kodit Civil që është në fuqi. Ky është edhe momenti që kanë gabuar gjykatat, pasi ato i janë referuar momentit të hartimit të testamentit, duke mos pasur parasysh nenin 318 të K.Civil, sipas së cilit:

171

Trashëgimia çelet në kohën kur vdes trashëgimlënësi dhe në vendin ku ai ka pasur banimin e tij të fundit. Kur ky nuk dihet, trashëgimia çelet në vendin ku ndodhet e gjithë pasuria e tij ose pjesa kryesore e saj. Ajo rregullohet sipas ligjit të kohës kur është çelur.

Koha e çeljes së trashëgimisë përcakton edhe momentin se kur fillon marrëdhënia juridike e trashëgimisë, e cila lind për shkak të vdekjes së trashëgimlënësit. Në këtë moment lindin edhe të drejtat edhe detyrimet mbi pasurinë trashëgimore.

Me vdekjen e personit çelet trashëgimia e tij dhe pikërisht në këtë moment përcaktohen trashëgimtarët ligjorë apo testamentarë të personit të vdekur, cila do të jetë pasuria që do të kalojë në trashëgim, si dhe cili do të jetë ligji i zbatueshëm. Ky moment është i përcaktuar tashmë si nga doktrina, ashtu dhe nga praktika, kjo dhe sipas vendimit unifikues nr.1, datë 24.03.2005, të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë.

Duke ju referuar dispozitës së mësipërme, arrihet në përfundimin se, pavarësisht, se kur ka lindur konflikti për problemet e trashëgimisë, ligji që do të rregullojë konfliktin do të jetë ligji i kohës së vdekjes së trashëgimlënësit. Pra, në rastin konkret do të zbatohet Kodi Civil, i cili është në fuqi, për rrjedhojë edhe vlefshmëria e testamentit datë 01.02.1994 do të analizohet duke ju referuar dispozitave përkatëse të këtij Kodi.

Nenit 377 i K.Civil:Trashëgimlënësi, i cili nuk ka lënë të paslindur, të paralindur ose vëllezër e motra ka

të drejtë që të disponojë pasurinë e tij në favor të çdo personi fizik apo juridik.

Neni 374 i K.Civil:Janë të pazotë për të përfituar me testament ata që janë të pazotë për të trashëguar

me ligj me përjashtim të fëmijëve të pandërmjetshëm të një personi të caktuar dhe të gjallë në kohën e vdekjes së testatorit edhe sikur ata fëmijë të mos jenë zënë ende.

Në interpretim të dispozitave të mësipërme, testatori është i lirë të disponojë pasurinë e tij në favor të çdo personi, por kjo liri është e kufizuar. Ai mund të disponojë në favor të çdokujt prej trashëgimtarëve ligjorë të tij, dhe vetëm në mungesë të gjithë këtyre trashëgimtarëve mund ta disponojë pasurinë me testament një personi jashtë këtyre radhëve. Pra, vetëm po të mos ketë trashëgimtarë ligjorë të tre radhëve të para, testatori mund të disponojë pasurinë e tij në favor të të tjerëve. Në këtë këndvështrim testatori, Vesel Teta, ka disponuar në favor të djalit të gruas së tij, duke pasur trashëgimtarë (vëllain dhe motrën) dhe në momentin e çeljes së trashëgimisë vetëm vëllain Muharrem.

Qenia gjallë e motrës dhe vëllait të testament-lënësit Vesel Teta në kohën e hartimit të testamentit nuk e detyronte këtë të dispononte pasurinë në favor të tyre, por e ndalonte të dispononte në favor të personave të tjerë, që nuk ishin në radhën e trashëgimtarëve ligjorë të tij. Pikërisht mosrespektimi i këtij ndalimi në hartimin e testamentit në dobi të personit që nuk mund të trashëgojë e bën atë të pavlefshëm, në bazë të nenit 405 dhe 406 të Kodit Civil, sipas të cilit:

Neni 405Testamenti është i pavlefshëm kur disponohet me testament në dobi të personave që

nuk mundë të trashëgojnë (nenet 374, 375).

Neni 406Testamenti është i pavlefshëm kur disponimi me testament është në kundërshtim me

nenet 377 e 384 të këtij Kodi.Edhe arsyetimi i të dy gjykatave në referim të dy vendimeve të mëparshme nr.50, datë

13.02.2004 dhe nr.548, datë 13.12.2004 të Gjykatës së Shkallës së Parë Krujë, se në këto vendime është trajtuar pavlefshmëria e testamentit e për pasojë jemi para parimit të gjësë së gjykuar nuk qëndron, pasi në asnjërin prej tyre nuk i është hyrë problemit të pavlefshmërisë së testamentit.

172

Përfundimisht, testamenti noterial nr.68, datë 01.02.1994, me të cilin testatori Vesel Teta ka disponuar pasurinë tij në favor të paditurit Idriz Berhani, konstatohet i pavlefshëm, prandaj duhet të ndryshohen vendimet e të dyja gjykatave dhe të pranohet padia e paraqitur nga paditësja Hasie Teta.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatёs sё Lartё, mbёshtetur nё nenin 485/d tё K.Pr.Civile,

V E N D O S I

Ndryshimin e vendimit nr.298, datë 30.05.2006, të Gjykatës së Shkallës së Parë Krujë dhe vendimit nr.1154, datë 05.10.2007 tё Gjykatës së Apelit Tiranë, si më poshtë:

Pranimin e padisë së paditëses Hasie Teta, kundër të paditurit Idriz Berhani, duke konstatuar të pavlefshëm testamentin nr.68, datë 01.02.1994 të testatorit Vesel Teta.

Shpenzimet gjyqësore i ngarkohen të paditurit.

Tiranё, mё 26.01.2012

173


VENDIM



Besnik Imeraj KryesuesFatos Lulo AnëtarMajlinda Andrea AnëtareGuxim Zenelaj AnëtarMirela Fana Anëtare


PADITËS: SOFO LIMAJ

I PADITUR: MINISTRIA E PUNËS ÇËSHTJEVE SOCIALE DHE SHANSEVE TË BARABARTA

PERSON I TRETË: KËSHILLI MINISTRAVE

OBJEKTI:

Pavlefshmëri e zgjidhjes së kontratës së punës për shkaqe të paarsyeshme,

pagimin e pagës deri në një vit, pagës deri në një vit, pagimin e një page prej dy muaj

për mosrespektim të procedurave të njoftimit.Baza Ligjore: Nenet 144/4/5, 146, 153 të K.Punës.


Pranimin e kërkesë padisë.Detyrimin e palës së paditur Ministrisë së Punës Çështjeve Sociale dhe Shanseve të Barabarta, të dëmshpërblejë paditësin Sofo Limaj me pagën e 12 muajve.Detyrimin e palës së paditur të dëmshpërblejë paditësin Sofo Limaj me pagën e dy muajve, për mosrespektim të procedurës së zgjidhjes së kontratës së punës.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.1494, datë 05.12.2007 ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.6290, datë 13.11.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë dhe rrëzimin e padisë të paditësit Sofo Limaj si të pabazuar në ligj.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit, në bazë të nenit 472 të K.Pr.Civile, ka bërë rekurs pala paditëse Sofo Limaj, i cili ka kërkuar prishjen e tij për këto shkaqe:

174

- Gjykata orienton në nenin 4 të Kodit të Punës. Por ligji posaçëm për mënyrën e emërimit dhe të largimit nga detyra dhe nuk ka asnjë dispozitë tjetër se si do zgjidhen konfliktet e lindura në rastet e shkarkimit në kundërshtim me ligjin. Kur nuk është parashikuar me ligj të posaçëm zgjidhja do bëhet sipas K.Punës, ku në shumë raste ka orientuar edhe Gjykata e Lartë në vendimet e saj unifikuese.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Majlinda Andrea; dëgjoi pretendimet e përfaqësueses së paditësit, av. Enise Kurteshi, e cila përfundimisht ka kërkuar prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së rrethit gjyqësor; dhe pasi analizoi e diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N


1. Nga shqyrtimi i materialeve të çështjes rezulton se, paditësi Sofo Limaj ka qenë i punësuar pranë palës së paditur, Ministria e Punës Sociale dhe Shanseve të Barabarta, në detyrën e Drejtorit të Përgjithshëm, në Shërbimin Kombëtar të Punësimit, nga data 19.06.2003 deri në datën 12.12.2005.

2. Paditësi është emëruar në detyrën e Drejtorit të Përgjithshëm të Shërbimit Kombëtar të Punësimit, me Urdhrin nr.89, datë 19.06.2003 të Kryeministrit të Kohës.

3. Paditësi ka vazhduar të kryejë detyrën e tij derisa, por me Urdhrin nr.193, datë 12.12.2005 të Kryeministrit është liruar nga detyra.

4. Në zbatim të Urdhrit të mësipërm të Kryeministrit, Ministri i Punës, Çështjeve Sociale dhe Shanseve të Barabarta, me Urdhrin 1694/2, datë 19.12.2005 i ka njoftuar paditësit ndërprerjen e marrëdhënieve financiare.

5. Me vërtetimin nr.965/1, datë 07.06.2006, rezulton se paga e paditësit ka qenë 96.650 lekë.

6. Me ndërprerjen e marrëdhënieve të punës, paditësi ka pretenduar se për zgjidhjen e kontratës së tij nuk janë zbatuar procedura dhe afatet e përcaktuar në Kodin e Punës.

7. Paditësi Sofo Limaj ka paraqitur padinë objekt gjykimi, me të cilën ka kërkuar pagimin e pagës për një vit, si dhe shpërblimin prej 2 muajve, për mosrespektim të procedurave të njoftimit, duke e konsideruar largimin nga puna pa shkaqe të arsyeshme, bazuar në nenet 144, 146 dhe 153 të K.Punës.

8. Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, me vendimin nr.6290, datë 13.11.2006 ka pranuar kërkesë padinë, duke detyruar palën e paditur, Ministrinë e Punës, Çështjeve Sociale dhe Shanseve të Barabarta, të dëmshpërblejë paditësin Sofo Limaj me pagën e 12 muajve, me pagën e dy muajve, për mosrespektim të procedurës së zgjidhjes së kontratës së punës.

8.1. Gjykata ka arritur në përfundimin e mësipërm, duke arsyetuar ndër të tjera se: “Në gjykim nuk rezultoi që ndërprerja e marrëdhënieve të punës së paditësit Sofo Limaj të jetë bërë për ndonjë nga shkaqet e sipërcituara. Në këto kushte, gjykata çmon se ndërprerja e marrëdhënieve të punës është bërë për shkaqe të paarsyeshme dhe si e tillë është e pavlefshme”.

9. Mbi ankimin e palës së paditur, Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr/1494, datë 5.12.2007 ka vendosur të ndryshojë vendimin nr.6290, datë 13.11.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë dhe rrëzimin e padisë të paditësit Sofo Limaj si të pabazuar në ligj.

9.1. Në arsyetimin e saj, gjykata e apelit ka arsyetuar për rrëzimin e padisë se: “Gjykata e faktit ka gabuar që ka zgjidhur konfliktin në bazë të dispozitave të Kodit të Punës. Emërimi në detyrë i drejtorëve të lartë në institucione shtetërore nuk bëhet apo bazohet në procedurë konkurrimi, por me emërim në bazë të procedurave të përcaktuara në VKM nr.42, datë 17.01.1998, të ndryshuar. Marrëdhënia e punës e krijuar ndërmjet paditësit dhe palës së

175

paditur duhej të trajtohej me bazë ligjore ligjin 7995, datë 29.09.1995, “Për nxitjen e punësimit” të ndryshuar, dhe aktin e mësipërm të Këshillit të Ministrave. Për sa ka një ligj të veçantë që trajton këto marrëdhënie dhe procedurave të caktuar me VKM, gjykata, konform nenit 4 të K.Punës, nuk duhet të pranonte padinë”.

10. Kundër vendimit të gjykatës së apelit, në bazë të nenit 472 të K.Pr.Civile, ka bërë rekurs pala paditëse Sofo Limaj, i cili ka kërkuar prishjen e tij dhe lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së shkallës së parë, për shkaqet e pasqyruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.


11. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile, ato të Kodit të Punës, në të cilat është parashikuar:

11.1. Neni 16 i K.Pr.Civile: “Gjykata zgjidh mosmarrëveshjen në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi, që janë të detyrueshme të zbatohen prej saj. Ajo bën një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen, pa u lidhur me përcaktimin që mund të propozojnë palët.

Megjithatë, gjykata nuk mund të ndryshojë bazën juridike të padisë pa kërkesën e palës”.

11.2. Neni 29 i K.Pr.Civile: “Gjykata mbështet vendimin në provat e paraqitura nga palët ose nga prokurori, të marra në seancë gjyqësore.

Gjykata çmon provat që ndodhen në aktet, në bazë të bindjes së saj të brendshme, të formuar nga shqyrtimi në tërësinë e tyre i rrethanave të çështjes.”

11.3. Neni 4 i K.Punës: “ Përjashtohen nga fusha e zbatimit të këtij Kodi:- punësimi i personave që rregullohet me ligj të veçantë.Dispozita të veçanta të këtij Kodi zbatohen edhe ndaj personave, punësimi i të cilëve

rregullohet me ligj të veçantë, nëse ligji i veçantë nuk parashikon zgjidhje për probleme të lidhura me marrëdhëniet e punës”.


12. Vendimi nr.1494, datë 05.12.2007 i Gjykatës së Apelit Tiranë është rrjedhojë e zbatimit të gabuar të ligjit procedural e material, prandaj duhet të prishet e të lihet në fuqi vendimi i gjykatës së rrethit.

13. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, pasi ka shqyrtuar aktet e çështjes në tërësi, pretendimet e prapësimet e palëve, arrin në përfundimin se vendimi i gjykatës së apelit është marrë në zbatim të gabuar të ligjit.

14. Gjykata e apelit ka pranuar se emërimi i paditësit në detyrën e tij është bërë me urdhër të Këshillit të Ministrave dhe është liruar nga detyra e tij po me urdhër të këtij institucioni dhe, duke qenë se e ka trajtuar detyrën e paditësit si drejtor i lartë, ka konkluduar se procedura e emërimit në këto lloj detyrash bëhet mbi bazën e VKM nr.42, datë 17.01.1998, i ndryshuar, e për këtë shkak edhe marrëdhënia e punës ndërmjet palëve duhej trajtuar me ligjin nr.7995, datë 29.09.1995 “Për nxitjen e punësimit”, por kjo gjykatë nuk i është referuar asnjë dispozite konkrete të ligjit të mësipërm, në të cilën të pasqyrohej një procedurë e posaçme për marrjen në punë dhe zgjidhjen e kontratës së punës.

15. Është e vërtetë që në VKM nr.42, datë 17.01.1998 “Për miratimin e statusit të Shërbimit Kombëtar të Punësimit”, konkretisht në nenin 15, është përcaktuar se emërimi i Drejtorit të Përgjithshëm i Këshillit Kombëtar të Punësimit bëhet nga Këshilli i Ministrave dhe gjithashtu jepen edhe rastet e shkarkimit nga kjo detyrë, por në këtë VKM nuk përcaktohet asnjë procedurë e shkarkimit nga detyra.

176

16. Gjithashtu edhe në VKM nr.263, datë 25.05.2000, me të cilën miratohen disa ndryshime e shtesa në statusin e Shërbimit Kombëtar të Punësimit, në pikën 10 të saj është përcaktuar se emërimi i Drejtorit të Përgjithshëm i Këshillit Kombëtar të Punësimit bëhet nga Kryeministri dhe jepen rastet e shkarkimit kur:

a) Jep dorëheqjenb) Gjatë ushtrimit të detyrës dënohet nga gjykata me vendim të formës së prerë;c) Kur është i pamundur fizike a mendore për të kryer funksionet e ngarkuara;d) Konkludohet paaftësia, me dy vlerësime negative të njëpasnjëshme të punës. Por

edhe në këtë akt nuk përcaktohen procedura apo mënyrë shkarkimi.17. Gjykata e apelit, edhe pse i është referuar nenit 4 të K.Punës, e ka interpretuar

gabim këtë nen, pasi në këtë dispozitë është përcaktuar qartë se dispozita të veçanta të këtij Kodi zbatohen edhe ndaj personave, punësimi i të cilëve rregullohet me ligj të veçantë, nëse ligji i veçantë nuk parashikon zgjidhje për probleme të lidhura me marrëdhëniet e punës. Duke parë se as në ligjin nr.7995, datë 29.09.1995 “Për nxitjen e punësimit”, dhe as në VKM nr.42, datë 17.01.1998 “Për miratimin e statusit të Shërbimit Kombëtar të Punësimit” e VKM nr.263, datë 25.05.2000, nuk parashikohen zgjidhje në lidhje me procedurën, afatet apo shkaqe të tjera të largimit nga puna, përveç atyre që pasqyrohen në ligjin dhe aktet e mësipërme, atëherë zgjidhja e kësaj mosmarrëveshje do të bëhet sipas dispozitave të Kodit të Punës, ashtu si ka konkluduar në vendimin e saj gjykata e shkallës së parë.

18. Me të drejtë Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë ka arritur në përfundimin se zgjidhja e kontratës së punës për paditësin është bërë jashtë rasteve të përcaktuara në VKM nr.42, datë 17.01.1998 “Për miratimin e statusit të Shërbimit Kombëtar të Punësimit” e VKM nr.263, datë 25.05.2000 dhe në motivacionin e shkarkimit nuk ka asnjë shkak të ligjshëm dhe nuk janë respektuar as procedura dhe as afati i përcaktuar në nenet 143, 144 të K.Punës, e kështu duke qenë përpara zgjidhjes së menjëhershme e të paarsyeshme të punës, paditësi duhet të shpërblehet sipas përcaktimeve në Kodin e Punës.

19. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e gjen përfundimin e gjykatës së rrethit gjyqësor në përputhje me dispozitat e ligjit.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/b të K.Pr.Civile,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.1494, datë 05.12.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.6290, datë 13.11.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Tiranë, më 26.01.2012

177


VENDIM



Besnik Imeraj Kryesues Fatos Lulo Anëtar Majlinda Andrea Anëtare Guxim Zenelaj AnëtarMirela Fana Anëtare

në datë 26.01.2012, mori në shqyrtim në seancë gjyqësore çështjen civile nr.31001-03104-00-2011 i Regjistrit Themeltar, që u përket palëve ndërgjyqëse:

PADITËSE: MIRE SEFERAJ, në mungesë.

I PADITUR: DREJTORIA RAJONALE E TATIMEVE SHKODËR, në mungesë.

OBJEKTI:

Kundërshtimin e Aktit Administrativ të Drejtorisë Rajonale të Tatimeve Shkodër nr.6753/4 prot., datë 17.08.2010,

për tatim fitimin e vitit 2009 së bashku me dënime administrative për 120.646 lekë.

Baza Ligjore: Nenet 31, 42 dhe 324 të K.Pr.Civile.Neni 137/3 i K.Pr.Administrative.

Nenet 32, 38, 68, 69, 81, 83, 84, 109, pika 2 e vijues të Ligjit nr.9920, datë 19.05.2008,

“Për procedurat tatimore në Republikën e Shqipërisë”.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër, me vendimin e saj nr.2239, datë 12.10.2011, ka vendosur:

Nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të çështjes me nr.regj. them. 1246 (31003-00770-51-2011) datë 05.03.2011.

Kundër këtij vendimi, më datë 17.10.2011, ka paraqitur ankim në Gjykatën e Lartë, paditësja Mire Seferaj, në të cilin kërkon prishjen e vendimit nr.2239, datë 12.10.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër dhe kthimin e çështjes për rishqyrtim në po atë gjykatë, duke parashtruar këto shkaqe:

- Vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër, është dhënë në zbatim të gabuar të ligjit;

- Unë kam ndjekur të gjithë rrugën ligjore të ankimit administrativ, sipas nenit 137 të K.Pr.Administrative dhe nenit 55 të Ligjit nr.8560, “Për procedurat tatimore”, pasi neni 59 i Ligjit nr.8560 “Për procedurat tatimore” parashikon se: “Tatimpaguesi, pasi ka ndjekur të gjitha shkallet e ankimit administrativ, ka të drejtë t’i drejtohet gjykatës”.

178

- Unë jam dëmtuar dhe cënuar në interesat e mia të ligjshme nga veprimtaria e organeve tatimore;

- I jam drejtuar përsëri anës së paditur dhe Komisionit të Apelimit, me pretendimin se kam pasur teprica tatimore, pasi i kam paguar të gjitha detyrimet pranë njësisë vendore, sipas ligjit dhe kam kërkuar rimbursim, prandaj e kam konsideruar të paguar detyrimin tatimor;

- Është faji i anës së paditur që unë nuk figuroj si kreditor, pasi në rastin konkret, si është qyteti i Pukës, ajo ka qenë e pa informatizuar;

- Gjykata, para se të dilte me një vendim, duhet të kërkonte nga ana e paditur që ajo të provonte pretendimet dhe prapësimet që kishin të bënin me rrugën administrative dhe jo të mjaftohej vetëm me shprehjen se pala paditëse, nuk ka parapaguar detyrimin;

- Edhe po të mos ishin paguar detyrimet, refuzimi i ankimit nuk do të thotë se paditësja përjashtohet përfundimisht nga e drejta e shqyrtimit administrativ;

- Kërkesa për rimbursim nga ana e paditur, bërë nga unë, është bërë përpara se unë të ankimoj aktin administrativ;

- Mua më është mohuar e drejta kushtetuese e ankimit dhe gjykata e faktit është kthyer në shkallë të ankimit administrativ;

- Ana e paditur ka marrë veprime në kundërshtim me procedurat tatimore, duke shkelur Qarkoren nr.1, datë 24.12.2009;

- Për vitin 2009 duhet të më ishte njohur detyrimi tatimor në shumën 90.000 lekë e paguar për Bashkinë Pukë e më pas për vitin 2009 unë duhej të përgatisja bilancin si subjekt i taksës vendore dhe jo si subjekt i T.V.SH.-së. Ana e paditur e ka për detyrim ta njohë dhe ta zbresë këtë taksë;

- Unë kam një mbi pagesë për vitin 2009 në shumën 4.843 lekë, e atëherë ku qëndron gjoba për pagesë të vonuar në shumën 21.289 lekë e kështu duhet të anulohet gjoba prej 10.000 lekë;

- Sipas Vendimit Unifikues nr.3 të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë, çështja del jashtë juridiksionit vetëm kur paditësi, për faj të tij, nuk ka paraqitur ankimin administrativ në afat ose nuk ka kompletuar dokumentet shoqëruese sipas ligjit.


pasi dëgjoi relacionin e gjyqtares Mirela Fana; në mungesë të palëve ndërgjyqëse; pasi diskutoi e analizoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Se vendimi nr.2239, datë 12.10.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër është rrjedhojë e zbatimit të drejtë të ligjit dhe për rrjedhojë duhet të lihet në fuqi.


Paditësja Mire Seferaj është person fizik me seli në Pukë dhe ushtron veprimtarinë e saj ekonomike në fushën e shërbimeve farmaceutike .Ajo është e regjistruar pranë organit tatimor me numër NIPT K38707311D. Pala e paditur, Drejtoria Rajonale e Tatimeve Shkodër, më datë 09.11.2009, ka ushtruar kontroll tatimor pranë palës paditëse, nga i cili ka rezultuar se paditësja është debitore. Mbi këtë fakt pala e paditur ka nxjerrë Njoftim vlerësimi të detyrimit tatimor nr.4643/39 Prot. të datës 17.08.2010, ku paraqitet detyrimi tatimor në vlerën prej 120.646 lekë e përbëre nga tatim fitimi prej 85.157 lekë, interesa vonimi prej 4.200 lekë dhe detyrim për deklarim të vonuar në vlerën prej 10.000 lekesh dhe detyrimin për pagesë të vonuar për 21.289 lekësh.

179

Pala e paditur, Drejtoria Rajonale e Tatimeve Shkodër, me shkresën nr.8572 Prot., datë 15.12.2009, ka njoftuar paditësin për “Njoftim vlerësimi të detyrimit tatimor” të datës 17.08.2010. Paditësja Mire Seferaj, duke mos qenë dakord me këtë akt njoftimi, në datën 20.11.2010 ka bërë apelim në Drejtorinë e Apelimit Tatimor në Drejtorinë e Përgjithshme të Tatimeve Tiranë Drejtoria e Apelimit Tatimor në Drejtorinë e Përgjithshme të Tatimeve Tiranë me vendimin nr.22232/1, datë 28.02.2011, ka vendosur: “Refuzimin e ankimit për shkak se e konsideron ankimin të papranueshëm, pasi: Ka kaluar afati i ankimit tatimor bazuar në aktin administrative që ankimohet”. Në këto rrethana paditësja i është drejtuar Gjykatës se Rrethit Gjyqësor Shkodër me kërkesë padinë, duke kërkuar kundërshtimin e njoftimit të vlerësimit për detyrimin tatimor nr.6753/4 prot., datë 17.08.2010 të Drejtorisë Rajonale të Tatimeve Shkodër. Gjatë shqyrtimit të kësaj çështje në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Shkodër pala e paditur, Drejtoria Rajonale e Tatimeve Shkodër, ka kërkuar nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor me pretendimin se kjo çështje hyn në juridiksionin administrativ, duke referuar për bazë ligjore nenet 31 e 328 të K.Pr.Civile, nenet 121,124 e 137 të K.Pr.Administrative, si dhe nenet 106,107, 107/4 të ligjit nr.9920, datë 19.05.2008 “Për procedurat tatimore në R.SH.” dhe Udhëzimin nr.24, datë 02.09.2008. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër, bazuar në nenin 59 të K.Pr.Civile, në të cilën thuhet se: “Gjykata në çdo fazë gjykimi, qoftë dhe kryesisht merr në shqyrtim nëse çështja bën pjesë në juridiksionin gjyqësor apo në të administrative…” ka marrë në shqyrtim kërkesën e bërë nga pala e paditur. Në përfundim të shqyrtimit gjyqësor Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër me vendimin nr.2239, datë 12.10.2011, ka vendosur nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të çështjes civile me arsyetimin se: “kërkesa e bërë nga ana e paditur, Drejtoria Rajonale e Tatimeve Shkodër, është e drejtë. Konform nenit 106 të ligjit nr.9920, datë 19.05.2008, “Për procedurat tatimore në Republikën e Shqipërisë”, tatimpaguesi mund të ankohet kundër çdo njoftim vlerësimi, por në të njëjtën kohë tatimpaguesi duhet të paguajë shumën e plotë të detyrimit tatimor të caktuar në njoftim vlerësimin e administratës tatimore. Vetëm në këtë rast, ankimi merret në shqyrtim. Për të kundërshtuar një akt të administratës tatimore, paditësi duhet më parë të konsumojë rrugën administrative dhe për këtë qëllim, paditësi duhej të kishte paguar paraprakisht vlerën e detyrimit, kusht paraprak ky për shqyrtimin administrativ. Në rastin konkret, pala paditëse nuk ka plotësuar kushtin e parapagimit të detyrimeve të caktuara dhe si rrjedhojë organi administrativ nuk mund të merrte në shqyrtim ankimin e palës paditëse.

Kështu, mos shqyrtimi administrativ ka ndodhur për shkaqe të vetë paditëses e cila nuk ka respektuar ligjin.”.

Kundër vendimit nr.2239, datë 12.10.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër ka bërë ankim paditësja, e cila ka kërkuar prishjen e këtij vendimi dhe dërgimin e çështjes për rigjykim në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Shkodër, duke parashtruar shkaqet e përmendura në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se ankimi i veçantë i paraqitur nga pala paditëse Mire Seferaj nuk përmban shkaqe ligjore që të motivojnë cënimin e vendimit nr.2239, datë 12.10.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër, me të cilin është nxjerrë jashtë juridiksionit gjyqësor çështja civile.

Në shqyrtim të akteve të ndodhura në dosjen gjyqësore, objektit dhe shkakut të padisë, pretendimeve të parashtruara në këto akte, si dhe vendimit të gjykatës, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë konkludon se mosmarrëveshja objekt shqyrtimi nuk i përket juridiksionit gjyqësor.

180

Ky Kolegj konstaton se gjykata e shkallës së parë, pasi ka verifikuar pretendimet e palës paditëse në lidhje me refuzimin e ankimit nga instanca kompetente administrative, ka konkluduar se pala paditëse nuk ka plotësuar kërkesat e ligjit, nuk ka shteruar rrugën administrative të ankimit dhe për rrjedhojë ka nxjerrë çështjen objekt gjykimi jashtë juridiksionit gjyqësor.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e çmon të mbështetur në ligj arsyetimin dhe përfundimin e arritur nga gjykata se ankimi i bërë nga paditësja pranë Drejtorisë së Apelimit nuk përmbush kriteret e vendosura nga ligji nr.9920, datë 19.05.2008, “Për procedurat tatimore”.

Ndryshe nga sa pretendohet në rekurs, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë evidenton se pala paditëse nuk ka plotësuar kërkesat e neneve 106 e 107 të ligjit nr.9920, datë 19.05.2008, “Për Procedurat Tatimore në Republikën e Shqipërisë”, i ndryshuar, në të cilat është parashikuar:

7.1. Neni 106 i ligjit nr.9920, datë 19.05.2008: “1. Tatimpaguesi mund të ankimojë kundër çdo njoftim vlerësimi, çdo vendimi që

ndikon në detyrimin e tij tatimor, çdo kërkese për rimbursim ose lehtësim tatimor, ose çdo akti ekzekutiv të posaçëm tatimor, në lidhje me tatimpaguesin.

2. Ankimi bëhet me shkrim dhe në formën e parashikuar në zbatim të këtij ligji, me udhëzim të Ministrit të Financave.

3. Tatimpaguesi e dorëzon ankimin në drejtorinë e apelimit tatimor brenda 30 ditëve kalendarike nga data kur vlerësimi ose vendimi i administratës tatimore është marrë ose vlerësohet të jetë marrë nga tatimpaguesi.

4. Drejtoria e apelimit i dërgon një kopje të ankimit administratës tatimore, që ka nxjerrë vlerësimin tatimor ose vendimin, objekt të ankimit tatimor”. Neni 109/2-3 i ligjit nr.9920, datë 19.05.2008:

“2. Tatimpaguesi mund ta kundërshtojë vendimin e drejtorisë së apelimit tatimor në gjykatë, brenda 30 ditëve kalendarike nga data e marrjes dijeni për këtë vendim. Nëse drejtoria e apelimit tatimor nuk shprehet brenda tre muajve nga data e marrjes së ankimit, tatimpaguesi mund të ankohet drejtpërdrejt në gjykatë.

3. Administrata tatimore, e cila ka nxjerrë vendimin administrativ, objekt ankimi, mund ta apelojë vendimin e drejtorisë së apelimit tatimor në gjykatë, brenda 30 ditëve kalendarike nga data e marrjes dijeni për këtë vendim.

Duke iu referuar vendimit nr.22232/1, datë 28.02.2011 të Drejtorisë së Apelimit Tatimor, rezulton se paditësja, në datën 30.11.2010, ka depozituar në Drejtorinë e Apelimit Tatimor ankimin e saj kundër Njoftim Vlerësimit për Detyrimet Tatimore Shkodër, nr.4643/39 Prot. të datës 17.08.2010.

Mospërmbushja e kërkesave të ligjit nga tatimpaguesi ankues nuk detyron organin administrativ të shqyrtojë në themel ankimin administrativ. Në rrethana të tilla, kur tatimpaguesi nuk ka plotësuar kërkesat e dispozitave edhe gjykata ka pengese ligjore të shqyrtojë në themel padinë.

Për rrjedhim, edhe në çështjen objekt gjykimi ndjekja e apelimit administrativ çmohet se nuk është shteruar për shkak të mosrespektimit të ligjit nga vetë ankuesi.

Në vijim të argumentimit të mësipërm, si dhe në vlerësim të qëndrimit të njehsuar të praktikës gjyqësore, ky Kolegj çmon se për çështjen konkrete nuk ka vend për të zbatuar nenin 109/3 të ligjit nr.9920, datë 19.05.2008 dhe nenin 328 të Kodit të Procedurës Civile, të cilët parashikojnë mundësinë dhe të drejtën e ankuesit që t’i drejtohet gjykatës për të kundërshtuar një akt administrativ, sepse pala paditëse nuk ka shteruar rrugën administrative të apelimit tatimor.

181

Ky përfundim është në harmoni edhe me vendimin unifikues nr.3, datë 12.02.2008 të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë, i cili, veç të tjerash është shprehur se: “Nëse gjykatës i rezulton se ankimi administrativ është paraqitur jashtë afatit dhe/ose mungojnë dokumentet shoqëruese sipas nenit 55 të ligjit dhe ky është shkaku i mos shqyrtimit në themeltë ankimit nga organi administrativ, gjykata vendos konform neneve 36 3 59 të K.Pr.Civile nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor” dhe se gjykata me të drejtë e ka nxjerrë çështjen jashtë juridiksionit.

Për sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi nr.41-2011-614 (359), datë 15.02.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë, me të cilin është vendosur nxjerrja jashtë juridiksionit gjyqësor e çështjes me nr.regj. them. 31015-00007-41-2011 (588), datë regjistrimi 10.01.2011, duhet të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 59 të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.2239, datë 12.10.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër.

Tiranë, më 26.01.2012.

182


VENDIM




në datën 31.01.2012 mori në shqyrtim në seancën gjyqësore çështjen civile, që u përket palëve:

PADITËS: SHPËTIM HASANALIAJ

TË PADITUR: DREJTORIA E PËRGJITHSHME E POLICISË SË SHTETIT

DREJTORIA E POLICISË SË QARKUT VLORË

OBJEKTI:

Detyrimi i të paditurve për anullimin e urdhërit nr.2583/3, datë 30.11.2006,

si dhe përfitimin e të gjitha të drejtave që rrjedhin prej tij.Pagimi i pagës për gjithë kohën e ngelur pa punë, me gradën inspektor,

gradë e cila është hequr një muaj para lirimit padrejtësisht, si dhe paga që përfitonte bashkëshortja nga transferta.

Baza Ligjore: Nenet 31, 32 të K.Pr.C., Neni 32/5 i ligjit nr.8553/1999 “Për Policinë e Shtetit”,

Rregullorja e Disiplinës së Policisë, miratuar me VKM nr.279, datë 02.06.2000.


Pranimin pjesërisht të padisë së paditësit Shpëtim Hasanaliaj, duke detyruar palët e paditura Drejtorinë e Policisë së Shtetit Tiranë dhe Drejtorinë e Policisë së Qarkut Vlorë, t’i paguajnë paditësit Shpëtim Hasanaliaj shpërblim dëmi për largim të padrejtë nga puna, në masën e 8 (tetë) muajve pagë. Rrëzimin e padisë për kërkimet e tjera.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.545, datë 09.10.2007, ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.1237, datë 11.06.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë në këtë mënyrë:

184

Pranimin e pjesshëm të padisë duke i detyruar të paditurit të shpërblejë paditësin Shpëtim Hasanaliaj me 12 paga mujore për largim të padrejtë nga puna.Detyrimin e të paditurve t’i paguajnë paditësit pagën e 12 muajve, që përfitonte bashkëshortja e tij si trajtim i tij i veçantë familjar.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë, nr.545, datë 09.10.2007, në mbështetje të nenit 472 të K.Pr.C., brenda afatit ligjor, ka ushtruar rekurs pala e paditur Drejtoria e Përgjithshme e Policisë së Shtetit Tiranë, e cila kërkon ndryshimin e vendimeve, për këto shkaqe:

- Paditësi në dosjen e tij personale nuk ka asnjë masë disiplinore dhe se është shquar gjithnjë për rezultate në punë, pasi largimi është realizuar me reformë për shkurtim të funksionit organik dhe jo për faktin se ndaj tij është marrë një apo më shumë masa administrative.

- Të dy gjykatat nuk kanë marrë parasysh dhe nuk kanë vlerësuar faktin se paditësi në një mënyrë apo tjetër e ka pranuar daljen në reformë duke qenë se ka pranuar trajtimin financiar që përfitonte në rastin konkret, si pasojë e daljes në reformë.

- Paditësi me daljen në reformë është trajtuar financiarisht në bazë të ligjit “Për sigurimin shoqëror, suplementar të punonjësve të Policisë së Shtetit” neni 6, duke përfituar një shpërblim në masën e 2 (dy) pagave mujore dhe një pagesë kalimtare në masën 50% të pagës referuese për një periudhë 3 (tre) vjeçare.

- Në lidhje me masën e dëmshpërblimit që pretendon, paditësi në përputhje me ligjin, duhet të kishte provuar faktet mbi të cilat të bazonte pretendimet e tij, parashikuar kjo në nenin 8 të K.Pr.Civile «palët kanë detyrimin të paraqesin faktet mbi të cilat mbështesin pretendimet e tyre», në nenin 12 «pala që pretendon një të drejtë, ka detyrim që në përputhje me ligjin të provojë faktet mbi të cilët bazon pretendimin e saj» dhe në nenin 213 e vijues (lejimi i provave), gjë të cilën nuk e ka realizuar.

- Në lidhje me shpërblimin e përfituar për bashkëshorten e vet, nuk e kuptojmë ku e bazon gjykata dhënien e një shpërblimi të tillë.


pasi dëgjoi relatorin e çështjes gjyqtarin Fatos Lulo; në mungesë të palëve ndërgjyqëse; si dhe pasi shqyrtoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se deri në datë 12.01.2007, pala paditëse ka kryer detyrën e specialistit për kërkimin, në seksionin e policisë kriminale, në Komisariatin e Policisë Vlorë, Drejtoria e Policisë Qarku Vlorë. Kësaj të fundit, me shkresën datë 25.10.2006 i është përcjellë struktura organike nga Drejtoria e Përgjithshme e Policisë së Shtetit. Nisur nga fakti i shkurtimit të funksionit organik të palës paditëse, Drejtori i Përgjithshëm i DPPSh ka nxjerrë urdhërin nr.2583/3, datë 30.11.2006, ku urdhërohej largimi i palës paditëse nga Policia e Shtetit, me motivacionin “për shkurtim funksioni organik”. Nga ana e saj DPShQ Vlorë ka nxjerrë urdhërin nr.818, datë 08.12.2006, ku urdhërohej ndërprerja e trajtimit financiar duke filluar nga data 12.01.2007, kurse të drejtat administrative nga data 07.12.2006.

Ndërkohë, pala e paditur DPShQ Vlorë ka nxjerrë dhe urdhërin nr.7, datë 06.01.2007, ku në zbatim të ligjit nr.8661, datë 18.09.2000 “Për sigurimin shoqëror, suplementar të punonjësve të policisë së shtetit”, urdhërohej pagesa e një shpërblimi të menjëhershëm prej 2 (dy) pagash si dhe pagesa kalimtare për një periudhë 3 vjeçare (50% e pagës referuese).

185

Pala paditëse, edhe pse ka pranuar të marrë trajtimin sipas legjislacionit të lartpërmendur, i është drejtuar gjykatës, sipas objektit të përshkruar më lart.

Gjykata e Shkallës së Parë Vlorë në përfundim të gjykimit të çështjes ka konstatuar se zgjidhja e marrëdhënies së punës mes palëve ndërgjyqëse është e padrejtë dhe i ka njohur palës paditëse një dëmshpërblim të barabartë me pagën e tetë muajve. Ky vendim i gjykatës së shkallës së parë, u ndryshua nga Gjykata e Apelit Vlorë, e cila duke e konsideruar dhe ajo si të padrejtë zgjidhjen e marrëdhënies së punës mes palëve ndërgjyqëse erdhi në përfundimin se masa e dëmshpërblimit që i duhej njohur palës së paditur si detyrim duhej të ishte e barabartë me pagën e 12 muajve, si dhe për të njëjtën periudhë do të duhej të përfitonte trajtimin e njohur nga VKM nr.507/2003, pika 2, gërma a edhe bashkëshortja e palës paditëse.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë pasi shqyrtoi në seancë gjyqësore rekursin e paraqitur nga pala e paditur vjen në përfundimin se vendimet e gjykatave të faktit janë marrë në interpretim të gabuar të ligjit dhe si të tilla duhet të ndryshohen, duke u rrëzuar padia.

Mes palëve ndërgjyqëse ka ekzistuar një marrëdhënie e posaçme, e cila gjen rregullim në dispozitat e ligjit nr.8553/1999 “Për Policinë e Shtetit”. Duke arsyetuar mbi një marrëdhënie juridike (pune) të njëjtë, Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë me vendimin nr.31, datë 14.04.2003 kanë arsyetuar si vijon: “Ndërmjet palëve ndërgjyqëse ka ekzistuar një “kontratë e shërbimit publik”. Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë konkludojnë dhe udhëzojnë (neni 486 K.Pr.Civile) se kur “kontrata e shërbimit publik” zgjidhet dhe zgjidhja e kësaj kontrate është në përputhje me ligjin, nuk shtrohet për diskutim asnjë problem”.

Në rastin konkret, sikundër u parashtrua më lart dhe në këtë vendim, ndërprerja e marrëdhënies së veçantë të punës “kontratë e shërbimit publik”, nuk është zgjidhur për shkak të shkeljes së ndonjë dispozite ligjore nga pala paditëse, por për shkak të ristrukturimit të njësisë policore, pranë së cilës shërbente pala paditëse. Në bazë të nenit 20, pika 1, gërma ç të ligjit nr.8553/1999 “Për Policinë e Shtetit”, shkurtimi i funksionit organik është një nga rastet kur punonjësi i Policisë së Shtetit largohet nga detyra dhe në referencë të qëndrimit të mbajtur nga Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë në vendimin e sipërcituar zgjidhja e kontratës që ekzistonte mes palëve ndërgjyqëse do të duhej të ishte konsideruar si e ligjshme nga gjykatat e faktit. Në këto kushte, asnjë dëmshpërblim i njohur për palën paditëse nuk do të duhej të ishte zbatuar nga ana e gjykatave, pasi pala e paditur ka zbatuar drejt dispozitat ligjore.

Ndërkohë, duke konstatuar se në rastin konkret, pala paditëse përfiton mbrojtje të posaçme ligjore nga dispozitat e ligjit nr.8661/2000 “Për sigurimin shoqëror suplementar të punonjësve të policisë së shtetit” Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë nënvizon se gjykatat në interpretim të gabuar të ligjit kanë pranuar që për të njëjtin fakt juridik, zgjidhjen e marrëdhënies së punës “kontratë e shërbimit publik”, pala paditëse të përfitonte dy lloje dëmshpërblimesh, një për shkak të zgjidhjes të padrejtë të kontratës së punës (siç shprehen gjykatat) dhe një për shkak të ndërprerjes në rrethana të ligjshme të kontratës së punës (ligji nr.8661/2000).

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 485/d të Kodit të Proçedurës Civile,

V E N D O S I

Ndryshimin e vendimit nr.545, datë 09.10.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe vendimit nr.1237, datë 11.06.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë dhe rrëzimin e padisë.

Tiranë, më 31.01.2012

186


VENDIM





PADITËS: DASHNOR MUSTA

GURI XHIMTI

ELMI ALLA, të përfaqësuar nga Av. Vangjel Muzina.

I PADITUR: SOKOL BESHAJ, në mungesë

BUJAR HYSA, në mungesë

OBJEKTI:

Pagim detyrimi në shumën 608.000 lekë që rrjedh nga kontrata e punës, si punë e papaguar.

Baza Ligjore: Neni 32 i K.Pr.Civiledhe neni 147 e vijues të Kodit Civil.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës me vendimin nr.1232, datë 22.05.2006, ka vendosur:

Pranimin e kërkesë padisë së paditësave Dashnor Musta, Guri Xhimti, Elmi Alla, duke detyruar të paditurin Sokol Beshaj si president i firmës S.N.D Konstruksion Tiranë tu paguaj paditësave shumën 608.000 lekë, për punë të papaguar në dy kullat te Sektori i Hekurudhës, Plazh Durrës, për periudhën 27.06 deri 27.08.2003 në masën 100.000 lekë dhe për punën e papaguar në vilën e madhe te Mali i Robit, për periudhën 27.08 deri 23.10.2003 në shumën 508.000 lekë.

Gjykata e Apelit Durrës me vendimin nr.329, datë 12.07.2007 ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit civil nr.1232, datë 22.05.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës.

Kundër vendimit nr.329, datë 12.07.2007, të Gjykatës së Apelit Durrës dhe vendimit nr.1232, datë 22.05.2006, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës ka paraqitur rekurs i padituri Sokol Beshaj, i cili kërkon:

187

Prishjen e vendimit nr.329, datë 12.07.2007 të Gjykatës së Apelit Durrës dhe vendimit nr.1232, datë 22.05.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës dhe kthimin e çështjes për rigjykim në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Durrës.

Shkaqet që ngrihen në rekurs nga pala e paditur Sokol Beshaj janë:- Gjatë gjykimit në shkallë të parë nuk kam pasur dijeni për zhvillimin e gjykimit dhe

kam marrë dijeni vetëm atëherë kur më është njoftuar vendimi përfundimtar nëpërmjet shërbimit postar.

- Gjykata e apelit nuk ka shkruar që vendimi është marrë në mungesën time, prandaj nuk më është njoftuar vendimi i kësaj gjykate.

- Gjykatat kanë gabuar edhe për sa i përket ligjit material, sepse kanë pranuar padinë pa asnjë provë, por vetëm me thëniet e paditësave, duke zhvilluar kështu një hetim gjyqësor të paplotë dhe në kundërshtim me nenin 14 të K.Pr.Civile.

- Gjykatat kanë shkelur parimin e kontradiktorialitetit, i parashikuar nga neni 18 i K.Pr.Civile, pasi nuk është dëgjuar njëra palë në asnjë shkallë gjykimi.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Medi Bici; dëgjoi përfaqësuesin e paditësave Av. Vangjel Muzina, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit nr.329, datë 12.07.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës; në përfundim,

V Ë R E N

Në Gjykatën e Lartë më datë 14.05.2008, është regjistruar çështja civile nr.11243-01155-00-2008 regj. them., që u përket palëve ndërgjyqëse: paditësa Dashnor Musta, Guri Xhimti, Elmi Alla dhe të paditur Sokol Beshaj e Bujar Hysa, me objekt pagim detyrimi.

Vendimi nr.329, datë 12.07.2007 i Gjykatës së Apelit Durrës dhe vendimi nr.1232, datë 22.05.2006 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës janë rrjedhojë e shkeljeve të rënda të rregullave procedurale që detyrimisht të çojnë në prishjen e tyre dhe kthimin e çështjes për rishqyrtim nga një trup tjetër gjykues i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës.

Nga shqyrtimi gjyqësor i çështjes, rrethanat dhe faktet rezultojnë të jenë si më poshtë:Paditësat merren me ndërtim dhe kanë punuar në një brigadë ndërtimi të drejtuar nga

paditësi Dashnor Musta, e cila në vitin 2003 ka marrë përsipër të punojë pranë palës së paditur në objektet që ndodhen në Plazhin e Durrësit dhe në një vilë në Golem.

Meqenëse sipas paditësave pala e paditur nuk ka shlyer një pjesë të detyrimeve për punën e kryer ato i janë drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës, e cila me vendimin nr.1232, datë 22.05.2006, ka vendosur:

Pranimin e kërkesë padisë së paditësave Dashnor Musta, Guri Xhimti, Elmi Alla, duke detyruar të paditurin Sokol Beshaj si president i firmës S.N.D Konstruksion Tiranë t’u paguajë paditësave shumën 608.000 lekë, për punë të papaguar në dy kullat te Sektori i Hekurudhës Plazh Durrës për periudhën 27.06 deri 27.08.2003 në masën 100.000 lekë dhe për punën e papaguar në vilën e madhe te Mali i Robit për periudhën 27.08 deri 23.10.2003 në shumën 508.000 lekë.

Gjykata e shkallës së parë, ndërmjet të tjerave, arsyeton:Duke qenë para faktit se në rastin konkret është punuar në të zezë, fakt ky i njohur

botërisht në disa raste në vendin tonë, sidomos në fushën e ndërtimit, duke çmuar që të paditurit me dashje i janë shmangur ballafaqimit, gjykata çmon se janë rrethanat, provat që krijojnë bindje se kërkesa është e ligjshme dhe duhet të pranohet.

Me ankimin e palës së paditur Sokol Beshaj çështja i ka kaluar Gjykatës së Apelit Durrës, e cila me vendimin nr.329, datë 12.07.2007, ka vendosur:

188

Lënien në fuqi të vendimit civil nr.1232, datë 22.05.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës.

Gjykata e apelit, ndërmjet të tjerave, arsyeton:Nga dokumentat ka rezultuar se paditësat kanë punuar pranë palës së paditur dhe për

punën e kryer ato nuk janë paguar.Kolegji Civil vlerëson se rekursi i paraqitur nga i padituri Sokol Beshaj përmban

shkaqe nga ato që parashikohen në nenin 472/b të K.Pr.Civile, prandaj vendimet gjykatave bëhen të cënueshme.

Vetë neni 472/b i K.Pr.Civile referon në nenin 476 të K.Pr.Civile, i cili thotë shprehimisht se:

Gjykata e apelit prish vendimin e gjykatës së shkallës së parë dhe e dërgon çështjen për rigjykim kur:

ç) Çështja është gjykuar në mungesë të pjesëmarrësve në proces, pa pasur dijeni për ditën e gjykimit.

d) Nuk është formuar drejt ndërgjyqësia.Rezulton se gjykimi në shkallë të parë është zhvilluar në mungesë të të paditurve

Sokol Beshaj dhe Bujar Hysa.Vendimi për zhvillimin e gjykimit në mungesë të të paditurve është marrë nga gjykata

e shkallës së parë në seancën gjyqësore të datës 19.05.2006, dhe për këtë seancë gjyqësore nuk ndodhet në dosje asnjë njoftim (fletëthirrje) për të paditurin Sokol Beshaj, prandaj ai konsiderohet se nuk ka njoftim.

Në faqen 27 të dosjes gjyqësore ndodhet vetëm fletëthirrja që i është dërguar të paditurit Bujar Hysa për seancën gjyqësore të datës 19.05.2006, dhe sipas saj i padituri Bujar ka refuzuar nënshkrimin.

Kjo fletëthirrje është nënshkruar vetëm nga ftuesi gjyqësor, por, në bazë të nenit 130/4 të K.Pr.Civile, ajo duhej nënshkruar nga një dëshmitar i pranishëm, kur kjo është e mundur.

Kolegji Civil vlerëson se, përveç shkeljes së rëndë procedurale që përmendëm më sipër, gjykata e shkallës së parë nuk ka ndërtuar në rregull ndërgjyqësinë, pasi në rastin e personave juridikë nuk mund të thirren si palë në gjyq përfaqësuesit e tyre, por duhet të thirret vetë personi juridik, që në rastin objekt gjykimi është firma e ndërtimit ku kanë punuar paditësat.

Duke vepruar në këtë mënyrë gjykata e shkallës së parë ka lejuar zhvillimin e një procesi të parregullt ligjor, i cili është në kundërshtim me nenin 42/1 të Kushtetutës dhe nenin 6 të Konventës Europiane për të Drejtat dhe Liritë e Njeriut, prandaj vendimi dhënë prej saj është i pavlefshëm.

Gjykata e apelit në vend që të zbatonte kërkesat e nenit 467 të K.Pr.Civile, ka gjykuar çështjen në themel, prandaj vendimi i dhënë prej saj është në kundërshtim me ligjin dhe për rrjedhojë ai duhet të prishet, duke u dërguar çështja për rishqyrtim në gjykatën e shkallës së parë.

Përveç eliminimit të shkeljeve procedurale të sipërcituara, në rigjykim gjykata duhet të bëjë kujdes edhe në lidhje me ligjshmërinë e përfaqësimit në gjyq të paditësit Guri Xhimti, pasi në prokurën e posaçme të datës 09.12.2004 është shënuar emri Gurali Xhindi dhe jo Guri Xhimti.

Duke arsyetuar si më sipër, Kolegji Civil arrin në përfundimin që rekursi i paraqitur nga pala e paditur Sokol Beshaj është i bazuar në ligj, prandaj vendimet e gjykatave duhet të prishen dhe çështja të dërgohet për t’u rishqyrtuar nga një trup tjetër gjykues i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës.

189

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke u bazuar në nenin 485/ç të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.329, datë 12.07.2007 të Gjykatës së Apelit Durrës dhe vendimit nr.1232, datë 22.05.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtim në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Durrës, por me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 31.01.2012

190


VENDIM



Fatos Lulo Kryesues Guxim Zenelaj Anëtar Evelina Qirjako Anëtare Andi Çeliku Anëtar Medi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 31.01.2012, mori në shqyrtim çështjen civile, që u përket palëve të mëposhtme:

PADITËS: LULZIM TABAKU, në mungesë

IBRAHIM TABAKU, në mungesë

I PADITUR: SHOQËRIA E SIGURIMEVE “ATLANTIK” SH.A (DEGA LUSHNJE) në mungesë

SHOQËRIA E SIGURIMEVE “ATLANTIK” SH.A, përfaqësuar nga Av. Julian Kola.

OBJEKTI:

Shpërblim dëmi.Baza Ligjore: Nenet 43 e 48 të K.Pr.Civile

dhe neni 1113 i Kodit Civil.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Lushnje me vendimin nr.1056, datë 21.11.2006 ka vendosur:

Pranimin e pjesshëm të padisë së paditësit Lulzim Tabaku kundër Shoqërisë së Sigurimeve Atlantik Sh.a.Detyrimin e të paditurit të dëmshpërblejë paditësin Lulzim Tabaku në shumën 900.000 lekë.Pushimin e padisë së paditësit Ibrahim Tabaku kundër palës së paditur.

Gjykata e Apelit Vlorë me vendimin nr.50, datë 05.02.2008 ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.1056, datë 21.11.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Lushnje dhe duke e gjykuar çështjen në fakt:Rrëzimin e padisë së paditësit Lulzim Tabaku.Lënien në fuqi të vendimit për pjesën tjetër.

Kundër vendimit nr.50, datë 05.02.2008 të Gjykatës së Apelit Vlorë ka paraqitur rekurs paditësi Lulzim Tabaku, i cili kërkon:

Ndryshimin e vendimit nr.50, datë 05.02.2008 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.1056, datë 21.11.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Lushnje.

191

Shkaqet që ngrihen në rekurs nga pala paditëse Lulzim Tabaku janë:- Gjykata e apelit në mënyrë të padrejtë ka përsëritur pjesërisht hetimin gjyqësor të

çështjes për kryerjen e ekspertimit, pasi ky veprim ishte bërë në mënyrë të detajuar nga gjykata e shkallës së parë ku pyetja e bërë nga gjykata e apelit ka marrë përgjigjen e ekspertit autoteknik.

- Ne e kemi kundërshtuar konkluzionin e aktit të ekspertimit të bërë nga gjykata e apelit, prandaj kemi kërkuar përsëritjen e ekspertimit, por kjo kërkesë na u rrëzua në mënyrë të padrejtë nga kjo gjykatë.

- Pretendimi i palës së paditur që makina e aksidentuar dhe ajo e siguruar janë të ndryshme nuk qëndron, pasi vetë paditësi kishte deklaruar se i kishte ndërruar sinjalet e parme dhe të pasme.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Medi Bici; dëgjoi përfaqësuesin e palës së paditur, Av.Julian Kola, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit nr.50, datë 05.02.2008 të Gjykatës së Apelit Vlorë; në përfundim,

V Ë R E N

Në Gjykatën e Lartë me datë 26.05.2008 është regjistruar çështja civile nr.11231-01303-00-2008 regj. them., që u përket palëve ndërgjyqëse: paditësa Lulzim e Ibrahim Tabaku dhe të paditur Shoqëria e Sigurimeve Atlantik Sh.a. dhe dega e saj në Lushnje, me objekt shpërblim dëmi.

Vendimi nr.50, datë 05.02.2008 i Gjykatës së Apelit Vlorë është rrjedhojë i zbatimit të drejtë të ligjit procedural dhe material civil, prandaj si i tillë ai duhet të lihet në fuqi nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë.

Nga shqyrtimi gjyqësor i çështjes, rrethanat dhe faktet rezultojnë të jenë si më poshtë:Me datën 28.02.2006 paditësi Lulzim Tabaku dhe pala e paditur Shoqëria “Atlantik”

Sh.a. kanë lidhur kontratën e sigurimit (kasko) për automjetin tip Mercedes-Benz 250 D me targa LU 8976 B, me vlerë 2.000.000 lekë.

Me datën 06.03.2006 rreth orës 0400 paditësi ka qenë duke udhëtuar me automjetin e tij në autostradën Lushnje – Rrogozhinë dhe pasi është përplasur fillimisht me trafik-ndarësen e rrugës ka goditur autoveturën tip Mercedes-Benz me targa LU 3659 B, e cila drejtohej nga i vëllai i tij paditësi Ibrahim Tabaku dhe më pas ka rënë në kanalin anësor të autostradës, duke pësuar një dëm material, që sipas aktit të ekspertimit të bërë nga eksperti Eduart Shytermeja, kap një vlerë prej 1.276.924 lekë.

Pasi janë kryer veprimet përkatëse nga polica rrugore, paditësi Lulzim Tabaku me kërkesën me shkrim të datës 16.03.2006 i është drejtuar palës së paditur për shpërblimin e dëmit, por kjo e fundit ka refuzuar dhënien e shpërblimit të dëmit me pretendimin që makina e siguruar dhe ajo e dëmtuar nuk janë të njëjta.

Meqenëse palët nuk kanë arritur ta zgjidhin çështjen jashtëgjyqësisht, pala paditëse i është drejtuar me padi Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Lushnje, e cila me vendimin nr.1056, datë 21.11.2006 ka vendosur:

Pranimin e pjesshëm të padisë së paditësit Lulzim Tabaku kundër Shoqërisë së Sigurimeve “Atlantik” Sh.a.

Detyrimin e të paditurit të dëmshpërblejë paditësin Lulzim Tabaku në shumën 900.000 lekë.

Pushimin e padisë së paditësit Ibrahim Tabaku kundër palës së paditur.

192

Gjykata e shkallës së parë arsyeton:Provat e marra në gjyq provojnë faktin se mjeti i siguruar dhe ai i dëmtuar janë të

njëjtë.Me ankimin e palës së paditur aktet i kanë kaluar për shqyrtim Gjykatës së Apelit

Vlorë, e cila me vendimin nr.50, datë 05.02.2008 ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.1056, datë 21.11.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Lushnje dhe duke e gjykuar çështjen në fakt:Rrëzimin e padisë së paditësit Lulzim Tabaku.Lënien në fuqi të vendimit për pjesën tjetër.Gjykata e apelit arsyeton:Pala paditëse nuk e ka njoftuar palën e paditur më shkrim brenda 48 orëve nga

momenti i konstatimit të dëmit.Paditësi ka treguar një neglizhencë të rëndë në drejtimin e mjetit, pasi ai është

konsideruar fajtor për aksidentin e ndodhur, duke u dënuar për kundravajtje administrative.Nuk vërtetohet në mënyrë kategorike që mjeti i siguruar dhe ai i aksidentuar janë të

njëjtë.Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se, rekursi i paraqitur nga pala paditëse

Lulzim Tabaku nuk përmban shkaqe nga ato që parashikohen në nenin 472 i K.Pr.Civile, prandaj vendimi i dhënë nga gjykata e apelit duhet të lihet në fuqi.

Në nenin 1113/a të Kodit Civil është parashikuar se:Me kontratën e sigurimit, njëra palë (siguruesi), në qoftë se vërtetohet ngjarja e

parashikuar në kontratë, detyrohet:Në rastin e sigurimit të pasurisë t’i shpërblejë palës tjetër ose një personi të tretë, në

dobinë e të cilit është lidhur kontrata, dëmin e pësuar brenda kufijve të shumës që është parashikuar në kontratë.

Në dispozitat e mëpasme të Kodit Civil, është përcaktuar se kontrata e sigurimit bëhet me shkrim, sepse në të kundërt ajo është e pavlefshme, siguruesi është i detyruar që të pajisë të siguruarin me policën e sigurimit, ku janë të parashikuara të gjitha kushtet e kontratës së sigurimit, etj.

Gjykata e apelit ka arritur në përfundimin që pala paditëse Lulzim Tabaku nuk ka zbatuar kërkesat e pikave 3/1 dhe 4 të kushteve të përgjithshme të kontratës së sigurimit, sepse dëmi është shkaktuar për shkak të neglizhencës së rëndë të paditësit Lulzim Tabaku dhe se ai nuk ka njoftuar me shkrim palën e paditur brenda afatit 48 orë, të parashikuar në kontratën e sigurimit.

Kolegji Civil i vlerëson të bazuara në ligj përfundimet që ka arritur gjykata e apelit, sepse në pikën 3/1 të policës së sigurimit është parashikuar se kjo policë sigurimi nuk mbulon dëmet e shkaktuara për shkak të neglizhencës së rëndë të të siguruarit, që në këtë rast është paditësi Lulzim Tabaku, i cili është konsideruar nga organi kompetent si shkaktar i aksidentit, duke u dënuar me gjobë për kundravajtjen e kryer.

Gjithashtu në pikën 4 të policës së sigurimit është parashikuar se, njoftimi duhet të bëhet me shkrim brenda 48 orëve nga momenti i konstatimit të dëmit në degën ku është lëshuar polica e sigurimit ose në degën më të afërt të siguruesit.

Gjykatat kanë arritur në përfundimin që ngjarja ka ndodhur me datë 06.03.2006, ndërsa paditësi i është drejtuar me kërkesë me shkrim Degës së Shoqërisë Atlantik Sh.a, Lushnje me datë 16.03.2006, pra shumë kohë pasi ka kaluar afati 48 orë i parashikuar në kontratë, në një kohë kur në nenin 1126 të Kodit Civil është përcaktuar se:

Kur vërtetohet ngjarja e sigurimit, i siguruari detyrohet të njoftojë siguruesin brenda afatit të parashikuar në kontratë. Në qoftë se i siguruari nuk e bën këtë njoftim, siguruesi ka të drejtë të mos paguajë shpërblimin e sigurimit ose shumën e sigurimit.

193

Edhe shkakun e tretë për të cilin gjykata e apelit ka rrëzuar padinë e paditësit Lulzim, i cili është konkluzioni jo kategorik i dhënë nga ekspertimi i kryer gjatë gjykimit në apel, se mjeti i siguruar dhe ai i dëmtuar janë të njëjtë, Kolegji Civil e vlerëson të bazuar në ligj, sepse në nenin 1123/1 të Kodit Civil është parashikuar se pala paditëse Lulzim Tabaku, i cili pranon në rekurs që ka bërë ndryshime në sistemin e ndriçimit dhe në sinjalistikën e makinës, ishte i detyruar që të njoftonte palën e paditur për ndryshimet e bëra.

Duke arsyetuar si më sipër, Kolegji Civil arrin në përfundimin që rekursi i paraqitur nga paditësi Lulzim Tabaku nuk përmban asnjërin prej shkaqeve që parashikohen në nenin 472 të K.Pr.Civile, prandaj nuk asnjë arsye ligjore që të cënohet vendimi i dhënë nga gjykata e apelit.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke u bazuar në nenin 485/a të K.Pr.Civile,

V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.50, datë 05.02.2008 të Gjykatës së Apelit Vlorë.

Tiranë, më 31.01.2012

194

ÇËSHTJE PENALE

195


VENDIM


Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, i përbërë nga:

Gani Dizdari KryesuesArjana Fullani AnëtareAleksandër Muskaj AnëtarShkëlzen Selimi AnëtarEdmond Islamaj Anëtar

mori në shqyrtim në seancën gjyqësore të datës 11.01.2012, çështjen penale, që i përket:

KËRKUES: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË SHKALLËS SË PARË TIRANË

OBJEKTI:

Kërkesë për vleftësim të arrestimit në flagrancë dhe për caktim mase sigurimi

Baza ligjore: Nenet 244, 245 dhe 259 të K.Pr.Penale.

NDAJ: PERSONIT NËN HETIM MIRI QIRA

A K U Z U A R:

Për veprën penale të armëmbajtjes pa leje dhe kundërshtim i punonjësit të policisë,

parashikuar nga nenet 278/2 dhe 236/2 të Kodit Penal.


Vleftësimin e ligjshëm të arrestit në flagrancë të personit nën hetim Miri Qira. Caktimin si masë sigurimi personal ndaj personit nën hetim Miri Qira “arrest në shtëpi” parashikuar nga neni 237 i K.Pr.Penale.Urdhërohet personi nën hetim Miri Qira të qëndrojë në banesën e tij të ndodhur në fshatin Borizan Krujë, shtëpi private pa numër.Urdhërohet lirimi i tij i menjëhershëm nëse në ngarkim të tij nuk ka ndonjë masë tjetër sigurimi ose vendim penal të formës së prerë.Ngarkohet policia gjyqësore për ndjekjen dhe zbatimin e vendimit.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.534, datë 06.10.2011, ka vendosur:Miratimin e vendimit 1043, datë 13.09.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

196

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë ka paraqitur rekurs prokurori i Prokurorisë së Apelit Tiranë i cili ka kërkuar prishjen e tij, duke parashtruar këto shkaqe:

- Gjykatat nuk kanë respektuar kriteret e neneve 228, 229 të K.Pr.Penale.- Masa e sigurimit “arrest në shtëpi” nuk është në përputhje me rrezikshmërinë

shoqërore të veprës penale dhe të autorit të saj.- Ka rezultuar se personi nën hetim ka bërë kundërshtimin me dhunë të punonjësit të

policisë.- Vepra penale e parashikuar nga neni 278/2 i K.Penal është mjaft e përhapur.

KOLEGJI PENAL I GJYKATËS SË LARTË

pasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Gani Dizdari; prokurorin Artur Selmani, që kërkoi prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe të vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë dhe ndryshimin e masës së sigurimit në atë të arrestit në burg; mbrojtësin e personit nën hetim, av. Skënder Breca, që kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Vendimi nr.534, datë 06.10.2011 i Gjykatës së Apelit Tiranë që ka lënë në fuqi vendimin nr.1043 akti, datë 13.09.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë nuk është i drejtë dhe i bazuar në ligj përsa i përket llojit të masës së sigurimit caktuar ndaj personit nën hetim Miri Qira.

Ashtu siç kanë pranuar gjykatat në vendimet e tyre, më datën 10.09.2011, rreth orës 22.00, i pandehuri Miri Qira ka qenë duke udhëtuar në rrugën pranë fakultetit Histori-Filologji me një autoveturë tip “Mercedez-Benz”, me targë W 613 PGU, së bashku me disa persona të tjerë, të paidentifikuar. Punonjësit e policisë, duke parë se makina ka devijuar nga rruga, menjëherë sapo është parë postblloku i policisë, janë vënë në ndjekje të saj dhe pasi e kanë arritur i është kërkuar drejtuesit të automjetit të ndalojë.

Pas ndalimit të automjetit, punonjësit e policisë i kanë kërkuar drejtuesit të tij, personit nën hetim Miri Qira, të verifikonin dokumentacionin e makinës si dhe dokumentet e identifikimit të personave që ndodheshin në makinë.

Ndërsa njëri nga pasagjerët ka dalë dhe është larguar me vrap, drejtuesi i mjetit ka rinisur me shpejtësi mjetin, në përpjekje për t’u larguar, duke tërhequr punonjësit e policisë disa metra me vete dhe në ecje e sipër, nga makina është hedhur një pistolete tip “TT” si dhe dy fishekë, të cilët janë sekuestruar nga policia.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.1043 akti, datë 13.09.2011, ka vlerësuar si të ligjshëm arrestimin në flagrancë dhe ka caktuar si masë sigurimi personal arrest në shtëpi, parashikuar nga neni 237 i K.Pr.Penale. Ky vendim është lënë në fuqi nga vendimi nr.534, datë 06.10.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, si dhe ai i Gjykatës së Apelit Tiranë, janë të drejtë për sa i përket vleftësimit të ligjshëm të arrestimit në flagrancë të personit nën hetim Miri Qira, por për sa i përket llojit të masës së sigurimit personal të caktuar nga ato, duhet të ndryshohen.

Caktimi i masës së sigurimit personal parashikohet dhe rregullohet nga dispozitat e neneve 228, 229 dhe 230 të K.Pr.Penale. Ndërsa gjykatat e të dyja shkallëve kanë arsyetuar dhe vendosur drejt në lidhje me ekzistencën e kushteve për caktimin e masës së sigurimit personal, ato kanë gabuar në lidhje me evidentimin e kushteve dhe kritereve për caktimin e masës së sigurimit personal.

197

Neni 229 i K.Pr.Penale përcakton se: “1. Në caktimin e masave të sigurimit gjykata mban parasysh përshtatshmërinë e secilës prej tyre me shkallën e nevojave të sigurimit që duhen marrë në rastin konkret. 2. Çdo masë duhet të jetë në raport me rëndësinë e faktit dhe me sanksionin që parashikohet për veprën penale konkrete…”.

Të dyja gjykatat, ndonëse kanë pranuar se personi nën hetim ka pasur armë me vete dhe ka kundërshtuar në mënyrë flagrante punonjësit e policisë, duke mos iu bindur urdhrave të tyre, nuk e kanë vlerësuar drejtë masën e dhënë në raport me rëndësinë e këtij fakti penal. Ato nuk kanë vlerësuar siç duhet as rrezikshmërinë e personit nën hetim, e cila në rastin konkret duhet të ishte vlerësuar si tepër e theksuar, pasojat e ardhura, sanksionin që parashikon ligjvënësi për veprat penale që po hetohet ky person, si dhe rrezikshmërinë e lartë shoqërore të këtyre veprave penale.

Për rrjedhojë, caktimi i masës së sigurimit personal “arrest në shtëpi” nuk i përshtatet rrezikshmërisë së veprave për të cilën hetohet personi, si dhe kjo masë nuk është në raport me rëndësinë e fakteve të evidentuara gjatë hetimit.

Në këto kushte, masa e sigurimit personal “arrest në burg”, e kërkuar nga prokuroria, rezulton të jetë e vetmja masë sigurimi e përshtatshme dhe në raport me shkallën e nevojave të sigurimit që kërkohet në rastin konkret.

Për sa më sipër, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi nr.534, datë 06.10.2011 i Gjykatës së Apelit Tiranë, për sa i përket llojit të masës së sigurimit, është rrjedhojë e zbatimit të gabuar të ligjit dhe për këtë shkak duhet ndryshuar, duke i caktuar personit nën hetim Miri Qira masën e sigurimit personal arrest në burg, parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 441, të Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.534, datë 06.10.2011, të Gjykatës së Apelit Tiranë, për pjesën që ka vleftësuar si të ligjshëm arrestin në flagrancë për personin nën hetim Miri Qira.

Ndryshimin e vendimit nr.534, datë 06.10.2011, të Gjykatës së Apelit Tiranë në lidhje me caktimin e masës së sigurimit personal duke caktuar si masë sigurimi atë të “arrestit në burg”.

Një kopje e këtij vendimi për efekt ekzekutimi i dërgohet Prokurorisë së Përgjithshme.

Avokati Skënder Breca, i caktuar kryesisht nga Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, të paguhet në shumën 10.000 (dhjetë mijë) lekë.

Tiranë, më 11.01.2012

198


VENDIM



Gani Dizdari KryesuesArjana Fullani AnëtareAleksandër Muskaj AnëtarEdmond Islamaj AnëtarShkëlzen Selimi Anëtar

mori në shqyrtim në seancën gjyqësore në datë 11.01.2012, çështjen penale që i përket:

KËRKUES: FATMIR ALLMETA, përfaqësuar nga Av. Skënder Breca, caktuar kryesisht nga gjykata.

PALË E INTERESUAR: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË RRETHIT GJYQËSOR TIRANË

OBJEKTI:

Zëvendësim i masës së sigurimit personal nga “arrest në burg” me një masë më të butë sigurimi.Baza Ligjore: Neni 260/2 i Kodit të Procedurës Penale.

Gjykata Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.591/1 akti, datë 29.07.2011 ka vendosur:

Rrëzimin e kërkesës.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.439, datë 09.08.2011 ka vendosur: Ndryshimin e vendimit nr.591/1 akti të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë si më poshtë: pranimin e kërkesës. Zëvendësimin e masës së sigurimit për të pandehurin Fatmir Allmeta nga ajo e “arrestit në burg”, e parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale në atë të ”arrestit në shtëpi”, e parashikuar nga neni 237 i K.Pr.Penale”.

Kundër vendimit nr.439, datë 09.08.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë ka ushtruar rekurs Prokuroria pranë Gjykatës së Apelit Tiranë, e cila kërkon prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, duke parashtruar këto shkaqe:

- Gjykata e faktit me të drejtë ka argumentuar se nuk konstaton ndonjë fakt të ri të provuar që të mund të argumentojë se personi nën hetim nuk ka kryer veprën penale.

- Dallimi midis dy veprave për të cilat është caktuar masa e arrestit dhe për të cilën do të gjykohet i pandehuri nuk është i tillë sa të arrihet në përfundimin se nevojat e sigurimit janë zbutur.

199


pasi dëgjoi relacionin e gjyqtares Arjana Fullani; përfaqësuesin e personit nën hetim Av. Skënder Breca, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së apelit; prokurorin Hysen Keta, i cili kërkoi prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe miratimin e vendimit nr.591/1 akti, datë 29.07.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë; si dhe pasi diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N


Nga aktet e administruara në dosje rezulton se Prokuroria e Tiranës në bazë të akteve të referuara nga Policia Gjyqësore e SHKB-së ka regjistruar procedimin penal nr.1835 të vitit 2011, për kryerjen e veprës penale të “korrupsionit pasiv të personave që ushtrojnë funksione publike”.

Nga veprimet hetimore rezulton se shtetasi që ka bërë kallëzimin, Elton Haka, ka qenë së bashku me një shokun e tij afër pazarit të ri. Ndërsa po qëndronte i mbështetur me shpinë në një automjet tip BENZ janë afruar dy punonjës policie, ku njëri prej tyre kishte në uniformë mbiemrin “Allmeta”. Punonjësit e policisë i kanë akuzuar se po tentonin të vidhnin mjetin. Shoku i tij është larguar ndërsa punonjësi i policisë me mbiemrin “Allmeta” i ka marrë shtetasit Elton Haka kartën e identitetit dhe i ka thënë që duhej t’i jepte një shumë prej 10.000 lekë e në këmbim të saj ta linte të shkonte në shtëpi. Kallëzuesi i ka thënë se nuk e disponon këtë shumë me vete dhe ai i ka mbajtur kartën e identitetit dhe ka shkëmbyer me të numrin e telefonit.

Nga përgjimi i bisedave telefonike, të lejuara në funksion të hetimit, u krye veprimi i simuluar, marrëveshje me kallëzuesin. Në datë 27.04.2011 kallëzuesi dhe i arrestuari janë takuar në afërsi të sheshit “10 Korriku”, pasi kishin lënë më parë takim në telefon. Kallëzuesi i ka dhënë punonjësit të policisë shumën 10.000 lekë dhe ai në këmbim i ka dhënë kartën e identitetit.

Në kushtet e mësipërme nga policia është bërë arrestimi në flagrancë i personit në fjalë, dyshuar për veprën penale të “korrupsionit pasiv të personave që ushtrojnë funksione publike”, parashikuar nga neni 259 i K.Penal.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.591 akti, datë 30.04.2011, ka vendosur: “Vleftësimin si të ligjshëm të arrestimit në flagrancë të personit nën hetim Fatmir Allmeta. Caktimin si masë sigurimi ndaj personit nën hetim Fatmir Allmeta atë të “arrestit në burg” të parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale”.

Pas kryerjes së hetimeve prej organit të prokurorisë është marrë vendimi i datës 14.07.2011 i Prokurorit Sotir Kllapi, me anë të të cilit Fatmir Allmeta merrej si i pandehur jo për veprën penale të mësipërme, por për veprën penale të “shpërdorimit të detyrës”, parashikuar nga neni 248 i K.Penal.

Kërkuesi, duke pretenduar se janë zbutur nevojat e sigurimit dhe se rrethanat e caktimit të masës së sigurimit kanë ndryshuar, i është drejtuar gjykatës me kërkesën objekt shqyrtimi.

Gjykata Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.591/1 akti, datë 29.07.2011, ka vendosur: “Rrëzimin e kërkesës..................”.

Arsyetimi i gjykatës: “.......Gjykata nuk konstatoi ndonjë fakt të ri të provuar që të heqë apo dobësojë dyshimin e arsyeshëm bazuar në prova se personi në hetim ka kryer veprën penale për të cilën akuzohet. Fakti mbetet i njëjtë dhe ka ndryshuar vetëm cilësimi juridik i saj. Dallimi midis dy veprave nuk është i tillë që të bëjë të çmohet nga gjykata se nevojat e sigurimit janë zbutur.......”.

200

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.439, datë 09.08.2011, ka vendosur: “Ndryshimin e vendimit nr.591/1 akti të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë si më poshtë: Pranimin e kërkesës. Zëvendësimin e masës së sigurimit për të pandehurin Fatmir Allmeta nga ajo e “arrestit në burg”, e parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale, në atë të ”arrestit në shtëpi”, e parashikuar nga neni 237 i K.Pr.Penale.........”

Arsyetimi i gjykatës: “....në rrethanat kur cilësimi i veprës penale ka ndryshuar pasi ai akuzohet për një vepër që përmban dënim më të lehtë e sanksione më të buta, për rrjedhojë nevojat e sigurimit zbuten ......”.

Kundër vendimit nr.439, datë 09.08.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë ka ushtruar rekurs Prokuroria pranë Gjykatës së Apelit Tiranë, e cila kërkon prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i gjykatës së apelit, i cili ka zëvendësuar masën e sigurimit nga “arrest në burg” në “arrest në shtëpi”, është në interpretim të gabuar të ligjit dhe për rrjedhojë ai duhet të prishet.

Zëvendësimi i masave të sigurimit parashikohet dhe rregullohet në nenin 260 të K.Pr.Penale, i cili parashikon zëvendësimin e masës së sigurimit vetëm: “....Kur nevojat e sigurimit zbuten ose kur masa e zbatuar nuk i përgjigjet më rëndësisë së faktit ose dënimit që mund të caktohet, gjykata e zëvendëson masën me një tjetër më të lehtë”.

Gjykata e apelit, në interpretim të gabuar të ligjit, ka pranuar si shkak që justifikon zëvendësimin e masës së sigurimit “arrestit në burg” me një masë sigurimi më të lehtë, ndryshimin e akuzës në ngarkim të të pandehurit nga neni 259 i K.Penal (“Korrupsioni pasiv i personave që ushtrojnë funksione publike” për të cilën personi është ndaluar dhe vendosur masa e arrestit) në nenin 248 të K.Penal (“Shpërdorimi i detyrës” për të cilën personi do të gjykohet).

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë konstaton se pavarësisht ndryshimit të akuzës për veprën penale për të cilën akuzohet personi nën hetim, faktet për të cilat është arrestuar dhe për të cilat do t’i nënshtrohet gjykimit kanë mbetur të njëjta. Si vepra penale për të cilën personi u ndalua dhe ju vendos masa e sigurimit nga gjykata, ashtu edhe vepra për të cilën ai do të gjykohet, parashikojnë marzhe të larta dënimi me burgim dhe me gjobë.

Ky Kolegj vlerëson se ndryshimi i akuzës për personin nën hetim, nga një vepër për të cilën parashikohej dënimi me burgim nga dy deri në tetë vjet në një vepër për të cilën parashikohet dënimi me gjobë dhe burgim deri në shtatë vjet, nuk konsiderohet si rrethanë e re që zbut nevojën e sigurimit personal si lidhur me rëndësinë e faktit për të cilën akuzohet i pandehuri, ashtu edhe me dënimin që mund t’i caktohet nga gjykata. Për më tepër edhe masa e sigurimit “arrest në burg” e caktuar nga gjykata e rrethit gjyqësor plotëson kushtet dhe kriteret për caktimin e kësaj mase të parashikuar nga nenet 228, 229 dhe 230 të K.Pr.Penale.

Për rrjedhojë, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë, i cili ka ndryshuar vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë lidhur me masën e sigurimit duke zëvendësuar masën e sigurimit ndaj personit nën hetim nga “arrest në burg” në “arrest në shtëpi”, është i gabuar dhe i pabazuar në ligj e për rrjedhojë duhet të prishet.

201

PËR KËTO ARSYE


V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.439, datë 09.08.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.591/1 akti, datë 29.07.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.



Tiranë, më 11.01.2012

202


VENDIM





KËRKUES: FATMIR ALLMETA, përfaqësuar nga Av. Skënder Breca, caktuar kryesisht nga gjykata.

PALË E INTERESUAR: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË RRETHIT GJYQËSOR TIRANË

OBJEKTI:

Zëvendësim i masës së sigurimit personal nga “arrest në burg” me një masë më të butë sigurimi.Baza Ligjore: Neni 260/2 i Kodit të Procedurës Penale.

Gjykata Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.591/1 akti, datë 29.07.2011 ka vendosur:

Rrëzimin e kërkesës.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.439, datë 09.08.2011 ka vendosur: Ndryshimin e vendimit nr.591/1 akti të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë si më poshtë: pranimin e kërkesës. Zëvendësimin e masës së sigurimit për të pandehurin Fatmir Allmeta nga ajo e “arrestit në burg”, e parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale në atë të ”arrestit në shtëpi”, e parashikuar nga neni 237 i K.Pr.Penale”.

Kundër vendimit nr.439, datë 09.08.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë ka ushtruar rekurs Prokuroria pranë Gjykatës së Apelit Tiranë, e cila kërkon prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, duke parashtruar këto shkaqe:

- Gjykata e faktit me të drejtë ka argumentuar se nuk konstaton ndonjë fakt të ri të provuar që të mund të argumentojë se personi nën hetim nuk ka kryer veprën penale.

- Dallimi midis dy veprave për të cilat është caktuar masa e arrestit dhe për të cilën do të gjykohet i pandehuri nuk është i tillë sa të arrihet në përfundimin se nevojat e sigurimit janë zbutur.

203


pasi dëgjoi relacionin e gjyqtares Arjana Fullani; përfaqësuesin e personit nën hetim Av. Skënder Breca, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së apelit; prokurorin Hysen Keta, i cili kërkoi prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe miratimin e vendimit nr.591/1 akti, datë 29.07.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë; si dhe pasi diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N


Nga aktet e administruara në dosje rezulton se Prokuroria e Tiranës në bazë të akteve të referuara nga Policia Gjyqësore e SHKB-së ka regjistruar procedimin penal nr.1835 të vitit 2011, për kryerjen e veprës penale të “korrupsionit pasiv të personave që ushtrojnë funksione publike”.

Nga veprimet hetimore rezulton se shtetasi që ka bërë kallëzimin, Elton Haka, ka qenë së bashku me një shokun e tij afër pazarit të ri. Ndërsa po qëndronte i mbështetur me shpinë në një automjet tip BENZ janë afruar dy punonjës policie, ku njëri prej tyre kishte në uniformë mbiemrin “Allmeta”. Punonjësit e policisë i kanë akuzuar se po tentonin të vidhnin mjetin. Shoku i tij është larguar ndërsa punonjësi i policisë me mbiemrin “Allmeta” i ka marrë shtetasit Elton Haka kartën e identitetit dhe i ka thënë që duhej t’i jepte një shumë prej 10.000 lekë e në këmbim të saj ta linte të shkonte në shtëpi. Kallëzuesi i ka thënë se nuk e disponon këtë shumë me vete dhe ai i ka mbajtur kartën e identitetit dhe ka shkëmbyer me të numrin e telefonit.

Nga përgjimi i bisedave telefonike, të lejuara në funksion të hetimit, u krye veprimi i simuluar, marrëveshje me kallëzuesin. Në datë 27.04.2011 kallëzuesi dhe i arrestuari janë takuar në afërsi të sheshit “10 Korriku”, pasi kishin lënë më parë takim në telefon. Kallëzuesi i ka dhënë punonjësit të policisë shumën 10.000 lekë dhe ai në këmbim i ka dhënë kartën e identitetit.

Në kushtet e mësipërme nga policia është bërë arrestimi në flagrancë i personit në fjalë, dyshuar për veprën penale të “korrupsionit pasiv të personave që ushtrojnë funksione publike”, parashikuar nga neni 259 i K.Penal.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.591 akti, datë 30.04.2011, ka vendosur: “Vleftësimin si të ligjshëm të arrestimit në flagrancë të personit nën hetim Fatmir Allmeta. Caktimin si masë sigurimi ndaj personit nën hetim Fatmir Allmeta atë të “arrestit në burg” të parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale”.

Pas kryerjes së hetimeve prej organit të prokurorisë është marrë vendimi i datës 14.07.2011 i Prokurorit Sotir Kllapi, me anë të të cilit Fatmir Allmeta merrej si i pandehur jo për veprën penale të mësipërme, por për veprën penale të “shpërdorimit të detyrës”, parashikuar nga neni 248 i K.Penal.

Kërkuesi, duke pretenduar se janë zbutur nevojat e sigurimit dhe se rrethanat e caktimit të masës së sigurimit kanë ndryshuar, i është drejtuar gjykatës me kërkesën objekt shqyrtimi.

Gjykata Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.591/1 akti, datë 29.07.2011, ka vendosur: “Rrëzimin e kërkesës..................”.

Arsyetimi i gjykatës: “.......Gjykata nuk konstatoi ndonjë fakt të ri të provuar që të heqë apo dobësojë dyshimin e arsyeshëm bazuar në prova se personi në hetim ka kryer veprën penale për të cilën akuzohet. Fakti mbetet i njëjtë dhe ka ndryshuar vetëm cilësimi juridik i saj. Dallimi midis dy veprave nuk është i tillë që të bëjë të çmohet nga gjykata se nevojat e sigurimit janë zbutur.......”.

204

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.439, datë 09.08.2011, ka vendosur: “Ndryshimin e vendimit nr.591/1 akti të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë si më poshtë: Pranimin e kërkesës. Zëvendësimin e masës së sigurimit për të pandehurin Fatmir Allmeta nga ajo e “arrestit në burg”, e parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale, në atë të ”arrestit në shtëpi”, e parashikuar nga neni 237 i K.Pr.Penale.........”

Arsyetimi i gjykatës: “....në rrethanat kur cilësimi i veprës penale ka ndryshuar pasi ai akuzohet për një vepër që përmban dënim më të lehtë e sanksione më të buta, për rrjedhojë nevojat e sigurimit zbuten ......”.

Kundër vendimit nr.439, datë 09.08.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë ka ushtruar rekurs Prokuroria pranë Gjykatës së Apelit Tiranë, e cila kërkon prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i gjykatës së apelit, i cili ka zëvendësuar masën e sigurimit nga “arrest në burg” në “arrest në shtëpi”, është në interpretim të gabuar të ligjit dhe për rrjedhojë ai duhet të prishet.

Zëvendësimi i masave të sigurimit parashikohet dhe rregullohet në nenin 260 të K.Pr.Penale, i cili parashikon zëvendësimin e masës së sigurimit vetëm: “....Kur nevojat e sigurimit zbuten ose kur masa e zbatuar nuk i përgjigjet më rëndësisë së faktit ose dënimit që mund të caktohet, gjykata e zëvendëson masën me një tjetër më të lehtë”.

Gjykata e apelit, në interpretim të gabuar të ligjit, ka pranuar si shkak që justifikon zëvendësimin e masës së sigurimit “arrestit në burg” me një masë sigurimi më të lehtë, ndryshimin e akuzës në ngarkim të të pandehurit nga neni 259 i K.Penal (“Korrupsioni pasiv i personave që ushtrojnë funksione publike” për të cilën personi është ndaluar dhe vendosur masa e arrestit) në nenin 248 të K.Penal (“Shpërdorimi i detyrës” për të cilën personi do të gjykohet).

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë konstaton se pavarësisht ndryshimit të akuzës për veprën penale për të cilën akuzohet personi nën hetim, faktet për të cilat është arrestuar dhe për të cilat do t’i nënshtrohet gjykimit kanë mbetur të njëjta. Si vepra penale për të cilën personi u ndalua dhe ju vendos masa e sigurimit nga gjykata, ashtu edhe vepra për të cilën ai do të gjykohet, parashikojnë marzhe të larta dënimi me burgim dhe me gjobë.

Ky Kolegj vlerëson se ndryshimi i akuzës për personin nën hetim, nga një vepër për të cilën parashikohej dënimi me burgim nga dy deri në tetë vjet në një vepër për të cilën parashikohet dënimi me gjobë dhe burgim deri në shtatë vjet, nuk konsiderohet si rrethanë e re që zbut nevojën e sigurimit personal si lidhur me rëndësinë e faktit për të cilën akuzohet i pandehuri, ashtu edhe me dënimin që mund t’i caktohet nga gjykata. Për më tepër edhe masa e sigurimit “arrest në burg” e caktuar nga gjykata e rrethit gjyqësor plotëson kushtet dhe kriteret për caktimin e kësaj mase të parashikuar nga nenet 228, 229 dhe 230 të K.Pr.Penale.

Për rrjedhojë, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë, i cili ka ndryshuar vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë lidhur me masën e sigurimit duke zëvendësuar masën e sigurimit ndaj personit nën hetim nga “arrest në burg” në “arrest në shtëpi”, është i gabuar dhe i pabazuar në ligj e për rrjedhojë duhet të prishet.

205

PËR KËTO ARSYE


V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.439, datë 09.08.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.591/1 akti, dt 29.07.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.



Tiranë, më 11.01.2012

206


VENDIM

NЁ EMЁR TЁ REPUBLIKЁS

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:


në seancën e datës 11.01.2012, mori në shqyrtim çështjen penale nr.61004-01385-00-2011 akti, që u përket:

KËRKUES: PROKURORIA E RRETHIT GJYQËSOR TIRANË

KUNDËR: PERSONI NËN HETIM DORJAN PLAKU

A K U Z U A R:

Për veprën penale të “Prodhimi dhe shitja e narkotikëve”, parashikuar nga neni 283/1 i K.Penal.

OBJEKTI:Vleftësimin e ligjshëm të arrestit në flagrancë

dhe caktim masë sigurimi.Baza ligjore: Nenet 228, 229, 244, 258, 259 të K.Pr.Penale.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.1020 akti, datë 08.09.2011, vendosi:

Vleftësimin si të ligjshëm të arrestit në flagrancë të personit nën hetim Dorjan Plaku, i dtl.17.01.1990.Caktimin e masës së sigurimit personal ndaj personit nën hetim Dorjan Plaku atë të “arrestit në burg”, të parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.513, datë 04.10.2011, vendosi:Miratimin e vendimit nr.1020 akti, datë 08.09.2011, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, për sa i përket arrestimit në flagrancë.Ndryshimin e këtij vendimi lidhur me masën e sigurimit personal, duke i caktuar personit nën hetim Dorjan Plaku atë të “Detyrimit për paraqitje në Policinë Gjyqësore”, çdo ditë të premte në orën 14.00, parashikuar nga neni 234 i K.Pr.Penale.Urdhërohet lirimi i menjëhershëm i personit nën hetim Dorjan Plaku, për efekt të zbatimit të këtij vendimi.

207

Kundër vendimit të mësipërm ka ushtruar rekurs Prokuroria e Apelit Tiranë, e cila ka kërkuar ndryshimin e vendimit nr.513, datë 04.10.2011, të Gjykatës së Apelit Tiranë, duke caktuar si masë sigurimi për shtetasin nën hetim Dorjan Plaku atë të arrestit në burg, të parashikuar nga neni 238 të K.Pr.Penale, duke parashtruar këto shkaqe:

- Masa e sigurimit “detyrim për t’u paraqitur në policinë gjyqësore”, nuk është e përshtatshme dhe në përputhje me rrezikshmërinë shoqërore të veprës penale dhe të autorit të saj.

- Vepra paraqet rrezikshmëri të theksuar shoqërore, sanksionet e parashikuara nga 5-10 vjet burgim i përgjigjen masës së sigurimit arrest në burg, fakti që lënda ka qenë e ndarë në 17 porcione, vërteton faktin se ajo ka qenë e destinuar për shitje, pra ekziston rreziku që të kryejë vepra të njëjta apo më të rënda


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Shkëlzen Selimi; Prokurorin Artur Selmani, i cili kërkoi prishjen e vendimit nr.513, datë 04.10.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.1020, akti datë 08.09.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë; mbrojtësin e personit nën hetim, Av. Skënder Breca, i cili kërkon lënien në fuqi të vendimit nr.513, datë 04.10.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NNë bazë të akteve të ndodhura në fashikullin e masës së sigurimit si dhe të provave të

paraqitura në seancë gjyqësore të shqyrtimit të masës ka rezultuar e provuar se:1. Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë në bazë të referimit të

seksionit të policisë gjyqësore, seksioni kundër narkotikëve në Drejtorinë e Policisë së Qarkut Tiranë ka regjistruar procedimin penal për veprën penale të prodhimit dhe shitjes së lëndëve narkotike”, e parashikuar nga neni 283/1 të Kodit Penal në ngarkim të të dyshuarit Dorjan Plaku.

2. Personi nën hetim Dorjan Plaku është banor i qytetit të Tiranës dhe aktualisht është student në vitin e parë të fakultetit juridik jo publik “Justicia”.

3. Seksioni i policisë gjyqësore kundër narkotikëve pranë Drejtorisë së Policisë së Qarkut Tiranë në datën 05.09.2011, në kuadër të veprimtarisë për parandalimin e veprimtarisë kriminale të mbajtjes dhe të shitjes së lëndëve narkotike ka ushtruar kontroll personal ndaj shtetasit Dorjan Plaku.

4. Nga kontrolli personal ka rezultuar se “atij i janë gjetur të fshehura 15 (pesëmbëdhjetë) qese farmacie brenda të cilës kishte bimë me karakteristikat e lëndës narkotike cannabis sativa, si dhe një qese ku ndodheshin dy qeska të tjera farmacie brenda të cilave kishte material pluhur me ngjyrë të kuqërremtë, e cila ngjasonte për nga karakteristikat me lëndën narkotike të llojit ‘”heroinë”.

5. Në datë 05.09.2011, rreth orës 13.00, në kushtet e flagrancës nga policia gjyqësore është kryer arrestimi në flagrancë në kuadrin e dyshimeve se ka kryer veprën penale të prodhimit dhe shitjes në bashkëpunim në bazë të nenit 283/1 të Kodit Penal.

6. Në vazhdim të veprimeve procedurale të këtij procedimi në datë 05.09.2011, rreth orës 15.00, në kushtet e flagrancës është ushtruar kontroll në banesën ku banon i dyshuari Dorjan Plaku. Nga kontrolli ka rezultuar se: “në kuzhinë në një dollap u gjeten 3 (tre) qese si ato të farmacisë të mbushura me bimë jeshile e ngjashme me ato të lëndës narkotike cannabis sativa.

208

I. Procedurat gjyqësore

Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë në datë 07.09.2011 i është drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë me kërkesë për vleftësimin e arrestit në flagrancë dhe caktim mase sigurimi.

7. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë mbasi ka shqyrtuar kërkesat e prokurorit, me vendimin nr.1020, datë 08.09.2011, ka vendosur: “Vleftësimin si të ligjshëm të arrestit në flagrancë të kryer ndaj personit nën hetim Dorjan Plaku, i dtl.17.01.1990. Caktimin si masë sigurimi personal atë të “arrestit në burg’’ në bazë të nenit 238 të K.Pr.Penale”.

8. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë në caktimin e masës së sigurimit ka arsyetuar se: “...për sa i përket masës së sigurimit të kërkuar prej prokurorit, gjykata vlerëson të drejtë kërkesën për caktimin si masë sigurimi ndaj personit nën hetim Dorjan Plaku atë të “Arrestit në burg” dhe e çmon atë në përputhje si me rrezikshmërinë e veprës penale, të cilën dyshohet të ketë konsumuar me veprimet e tij personi nën hetim e konkretisht atë të “Prodhimit dhe shitjes së narkotikëve” e parashikuar nga neni 283/1 i Kodit Penal ashtu edhe me nivelin e rrezikshmërisë së personit nën hetim Dorjan Plaku

9. Kundër vendimit të sipërcituar ka paraqitur ankim, personi nën hetim i cili ka kërkuar zbutjen e masës shtrënguese të vendosur nga gjykata.

10. Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.513, datë 04.10.2011, ka vendosur: “Miratimin e vendimit nr.1020 akti, datë 08.09.2011, të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë, për sa i përket vleftësimit të arrestimit në flagrancë. Ndryshimin e këtij vendimi lidhur me masën e sigurimit personal, duke i caktuar personit nën hetim Dorjan Plaku atë të “Detyrimit për paraqitje në Policinë Gjyqësore” çdo ditë të premte në orën 14.00, parashikuar nga neni 234 i K.Pr.Penale.

11. Kundër këtyre vendimeve ka paraqitur rekurs prokurori i apelit, i cili ka kërkuar ndryshimin e vendimit nr.513, datë 04.10.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë në lidhje me llojin e masës së sigurimit për shkaqet e përmendura në pjesën hyrëse të vendimit.

II. Arsyetimi ligjor i vendimeve të ankimuara

12. Pas shqyrtimit të ankimit të personit nën hetim, Gjykata e Apelit Tiranë ka arritur në përfundimin se vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë është i gabuar dhe e ka ndryshuar duke caktuar si masë sigurimi ndaj të dyshuarit Dorjan Plaku“detyrimin për t’u paraqitur në policinë gjyqësore”, të parashikuar nga neni 234/1 i K.Pr.Penale.Gjykata e apelit arsyeton se: “me të drejtë gjykata e shkallës së parë ka arritur në përfundimin se duhet të caktohet një masë sigurimi personal për personin nën hetim, pasi bëhet fjalë për dyshim të bazuar në prova se është kryer vepra penale e “Prodhim e shitje narkotikësh” parashikuar nga neni 283/1 i Kodit Penal e cila është një vepër penale e rëndë dhe e përhapur sidomos në qytetin e Tiranës…”.Në vazhdim të arsyetimit gjykata e apelit shprehet se “...masa e sigurimit personal arrest në burg e dhënë nga gjykata nuk është e përshtatshme me shkallën e nevojave të sigurimit që duhen marrë në rastin konkret. Së pari, personi nën hetim është në moshë shumë të re dhe nuk rezulton nga aktet të jetë përsëritës në veprën penale. Së dyti, ai ka pranuar kryerjen e veprës penale dhe paraqitet i penduar. Së treti, në kushtet kur përgjithësisht hetimet janë kryer, nuk rezulton të ketë rrezik ikje dhe shmangie të hetimit e gjykimit të çështjes, dëmtim të provave apo rrezik për të kryer vepra penale të tjera. Së fundi, personi nën hetim rezulton të jetë student në Fakultetin e Drejtësisë “Justicia” Tiranë dhe mbajtja e tij në

209

burg do të dëmtonte procesin e studimeve apo do të ndikonte negativisht në personalitetin e tij..

III. Në lidhje me themelin e rekursit të paraqitur nga prokurori

13. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë arrin në konkluzionin se rekursi i prokurorit është i bazuar në ligj (Neni 432 i Kodit të Procedurës Penale) dhe si i tillë duhet të pranohet.

14. Vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë në lidhje me ndryshimin e masës së sigurimit është rrjedhojë e zbatimit të gabuar të ligjit procedural, ç’ka ka sjellë si pasojë që vendimi të jetë i gabuar.

15. Kolegji Penal vlerëson se Gjykata e Apelit Tiranë e cila ka zbutur masën e sigurimit ndaj personit nën hetim Dorjan Plaku në “detyrim për t’u paraqitur në policinë gjyqësore”, nuk ka marrë parasysh kriteret e përgjithshme për caktimin e masave të sigurimit (neni 229 i Kodit të Procedurës Penale) dhe rrethanat konkrete që kanë ekzistuar të cilat bëjnë të aplikueshëm kriteret e veçanta për caktimin e masës së sigurimit arrest në burg (neni 230 i K.Pr.Penale).Në nenin 229 të Kodit të Procedurës Penale parashikohet se: 1. Në caktimin e masave të sigurimit gjykata mban parasysh përshtatshmërinë e secilës prej tyre me shkallën e nevojave të sigurimit që duhen marrë në rastin konkret.2. Çdo masë duhet të jetë në raport me rëndësinë e faktit dhe me sanksionin që parashikohet për veprën penale konkrete. Mbahen parasysh edhe vazhdimësia, përsëritja, si dhe rrethanat lehtësuese dhe rënduese të parashikuara nga Kodi Penal...”.

Neni 230 i K.Pr.Penale

Kriteret e veçanta për caktimin e masës së arrestit në burg“1. Arresti në burg mund të vendoset vetëm kur çdo masë tjetër është e papërshtatshme për shkak të rrezikshmërisë së veçantë të veprës dhe të pandehurit...”.

16. Gjykata e Apelit Tiranë ka pranuar se ndaj personit nën hetim Dorjan Plaku ka një dyshim të arsyeshëm të bazuar në prova se nga ana e tij është kryer vepra penale e prodhimit dhe shitjes së narkotikëve, parashikuar nga neni 283/1 i Kodit Penal. Prokurori për t’i krijuar bindje gjykatës në lidhje me ekzistencën e faktit penal dhe se autori i dyshuar është personi nën hetim gjatë seancës gjyqësore për shqyrtimin e masës së sigurimit në materialin e fashikullit ka paraqitur prova bindëse si: proces-verbali i kapjes në flagrancë, proces-verbal i sekuestrimit të provës materiale lëndë e dyshuar narkotike, proces-verbal i kontrollit të banesës së shtetasit Dorjan Plaku, etj.

17. Vepra penale e prodhimit dhe shitjes së narkotikëve e parashikuar nga neni 283/1 për të cilën dyshohet shtetasi Dorjan Plaku nuk rezulton të jetë parashkruar, amnistuar apo depenalizuar, ç’ka plotëson formalisht mundësinë e zbatimit ndaj tij të një mase sigurimi.

18. Për sa i përket nevojave të sigurimit gjykata e shkallës së parë e ka argumentuar caktimin si masë sigurimi personal “arrest në burg” me rrezikshmërinë shoqërore të veprës penale dhe të autorit. Ky argument ndonëse i mangët për sa i përket arsyetimit konkret të rrethanave të çështjes dhe të analizimit të personalitetit të të dyshuarit, është i drejtë në lidhje me nevojën e caktimit të masës së sigurimit. Gjykatat nuk duhet të mjaftoheshin vetëm në citimin e ligjit, por duhet t’i bënin

210

një analizë të hollësishme rrethanave të faktit penal dhe rrezikshmërisë shoqërore të autorit.

19. Në lidhje me këtë çështje GJEDNJ, në çështjen Sarban kundër Moldavisë, vendimi i datës 04.10.2005, është shprehur se: “...Në arsyetimin e vendimit të gjykatës për masat e sigurimit, duhet të analizohen në mënyrë ezauruese e reale motivet konkrete të pranimit ose jo të kërkesës/ankesës për revokimin a zëvendësim të masës së sigurimit dhe jo të bëhet një përshkrim ritual e formal i shkaqeve e kritereve të parashikuara nga ligji...”.

20. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë arrin në konkluzionin se masa e sigurimit “detyrim për t’u paraqitur në policinë gjyqësore” nuk i përgjigjet rëndësisë së faktit dhe rrezikshmërisë shoqërore të autorit dhe se ka vend që ndaj personit nën hetim Dorjan Plaku të caktohet masa e sigurimit “arrest në burg” e parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale.

21. Nga shqyrtimi i akteve të paraqitura gjatë shqyrtimit të kërkesës së prokurorit për caktimin e masës së sigurimit provohet dyshimi se personi nën hetim Dorjan Plaku ka mbajtur në mënyrë të kundraligjshme një sasi lënde narkotike e llojit cannabis sativa dhe heroinë e parashikuar si vepër penale nga neni 283/1 i Kodit Penal. Ky dyshim provohet nga një sërë aktesh procedurale dhe provash të grumbulluara dhe të paraqitura nga prokurori gjatë gjykimit të kërkesave për caktim mase sigurimi ku mund të përmendim: a) proces-verbalin e arrestimit në flagrancë nga i cili rezulton se në bazë të informacioneve policia gjyqësore ka ushtruar kontroll personal të cilin nga i cili ka rezultuar se ai ishte në posedim të një sasie lëndë pluhur e cila dyshohet të ishte lëndë narkotike; b) proces-verbali për kqyrjen dhe marrjen e provës materiale me të cilin provohet se lënda e kapur në masën prej 70.4 gramë ka karakteristikat e lëndës narkotike të dyshuar si cannabis sativa, kurse lënda e kapur në masën prej 1.2 gramë ka karakteristikat e lëndës narkotike të dyshuar si heroinë. Të gjitha këto prova vërtetojnë ekzistencën e faktit penal.

22. Për sa i përket dyshimit nëse shtetasi Dorjan Plaku është autor i kryerjes së veprës penale të parashikuar nga neni 283/1 i K.Penal kundër tij janë paraqitur prova të cilat e implikojnë atë si mbajtësin e lëndës narkotike në sasi të përgjithshme prej 71.6 gram e llojit cannabis sativa dhe heroinë, e cila iu gjend me vete si dhe gjatë kontrollit të ushtruar në banesën e tij.

23. Kolegji penal arrin në konkluzionin se masa e sigurimit “detyrim për t’u paraqitur në policinë gjyqësore’’ nuk i përgjigjet rëndësisë së faktit dhe sanksionit penal. Personi nën hetim Dorjan Plaku dyshohet të jetë autor i mbajtjes së një sasie të madhe lëndë narkotike prej 70.4 gram lëndë narkotike cannabis sativa dhe 1,2 gram heroinë, e cila klasifikohet tek drogat e forta. Vepra penale për të cilën dyshohet dhe autori paraqet rrezikshmëri të theksuar shoqërore parashikohet nga neni 283/1 i Kodit Penal ku si dënim parashikohet vetëm dënimi me burgim nga 5 (pesë) gjer në 10 (dhjetë) vjet.

24. Përveç ekzistencës së nevojave të vendosjes së masës së sigurimit ekzistojnë dhe kriteret e veçanta për caktimin e masës së sigurimit “arrest në burg’’ sipas nenit 230/1 të K.Pr.Penale. Në këtë nen përcaktohet se “1. Arresti në burg mund të vendoset vetëm kur çdo masë tjetër është e papërshtatshme për shkak të rrezikshmërisë së veçantë të veprës dhe të autorit...”.

25. Vepra penale e prodhimit dhe shitjes së lëndëve narkotike e parashikuar nga neni 283/1 i Kodit Penal është vepër me rrezikshmëri të theksuar shoqërore për shkak të marrëdhënies juridike e cila cënohet, parashikimi i saj si krim si dhe sanksioni penal vetëm me burgim me marzhe të larta dënimi. Gjithashtu tregon për

211

rrezikshmëri të theksuar të subjektit dhe mundësisë reale që personi nën hetim të ndërhyjë në procesin e të provuarit dhe në rast të një vendimi fajësie kundër tij shmangien nga dënimi. Në ndryshimin e masës së sigurimit personal ndaj shtetasit Dorjan Plaku gjykata e apelit ka anashkaluar kriteret e përgjithshme (neni 229/1/2 të K.Pr.Penale), ashtu dhe kriteret e veçanta (neni 230/1 i K.Pr.Penale) pa bërë analizë konkrete të rrethanave të faktit mbi mënyrën e kryerjes së veprës penale si dhe duke u bazuar në rrethana të paprovuara. Në bazë të akteve të fashikullit të masës së sigurimit rezulton se lënda narkotike ka qenë e ndarë në porcione të ndara të gatshme për t’u përdorur ç’ka të lë të dyshosh se ato mbaheshin nga personi nën hetim jo për përdorim vetjak në sasia të mëdha por për t’u shitur ç’ka e rrit rrezikshmërinë shoqërore të veprës penale si formë e kryerjes së saj nëpërmjet shitjes. Ky konkluzion për dyshime në lidhje me shitjen e narkotikëve mbështetet në kapjen e dy llojeve të ndryshme të lëndëve narkotike në sasia të mëdha të përgatitur të gatshme për t’u shpërndarë në ambiente publike përveçse një sasie tjetër të cilën personi nën hetim Dorjan Plaku e mbante në shtëpi të gatshme për përdorim.

26. Kolegji Penal i vlerëson të pabazuar në prova rrethanat lehtësuese të përdorura nga gjykata e apelit në lidhje me zbutjen e masës së sigurimit nga arrest në burg në detyrim për t’u paraqitur në policinë gjyqësore. Kështu argumenti se personi nën hetim është “shumë i ri” nuk qëndron, pasi sipas të dhënave të certifikatës familjare ai është madhor me zotësi të plotë për të vepruar në moshën 22 vjeçare, i aftë plotësisht për të kuptuar pasojat e veprimtarisë të kundra ligjshme larg kufirit ligjor që ligji parashikon për subjektet e mitura. Gjithashtu fakti i përmendur se i personi nën hetim e ka kryer veprën penale dhe paraqitet i penduar nuk del nga ndonjë akt i fashikullit të gjykimit të masës. Personi nën hetim Dorjan Plaku nuk rezulton të ketë përfituar nga e drejta që i jep ligji për të refuzuar pyetjen e tij dhe nuk dihet se nga çfarë përfundimi ka arritur gjykata e apelit në konkluzionin e bashkëpunimit me organin e akuzës dhe pendesën e tij të thellë. Fakti i vetëm i provuar se ai vazhdon studimet e larta nuk mund të shërbejë si kriter për zbutjen e masës së sigurimit. Edhe sikur kriterin orientues për caktimin e masës së sigurimit që parashikon neni 229/3 i K.Pr.Penale për mos ndërprerjen e procesit mësimor për të miturit, ta aplikonim gjerësisht si standard, ajo duhet parë në raport me nevojat e sigurimit që burojnë nga rrezikshmëria shoqërore e veprës dhe e autorit e verifikuar në çdo rast konkret.

27. Masa e sigurimit personal nuk është dënim penal, por veprim procedural që kufizon ose heq përkohësisht lirinë e personit ndaj të cilit po zhvillohet procedimi penal. Ky kufizim është i përkohshëm dhe shkalla e tij varet nga nevojat e procesit të hetimit dhe kanë për qëllim të parandalojnë veprimtarinë e mëtejshme kriminale të personave, prishjen apo fshehjen e provave, si dhe të garantojë shlyerjen e dënimit penal. Në vazhdim të këtij arsyetimi në këtë fazë të procedimit penal është i mjaftueshëm “dyshimi” se personi mund te jetë autor i veprës penale, dyshim i cili mbështetet në prova të mjaftueshme dhe që dallon nga koncepti i “fajësisë” i cili do të jetë objekt i një shqyrtimi gjyqësor.

IV. Në lidhje me zgjidhjen e çështjes

28. Vendimi nr.513, datë 04.10.2011, i Gjykatës së Apelit Tiranë për sa i përket ndryshimit të vendimit nr.1020 akti, datë 08.09.2011, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë në lidhje me masën e sigurimit personal nga “arrest në burg” në “detyrim për t’u paraqitur në policinë gjyqësore” është marrë në zbatim të gabuar të ligjit procedural dhe si i tillë duhet të ndryshohet.

212

29. Kolegji Penal e gjen të drejtë rekursin e paraqitur nga prokurori duke prishur vendimin e gjykatës së apelit si masë sigurimi personal ndaj personit nën hetim Dorjan Plaku atë të “arrestit në burg”, të parashikuar nga neni 238 i Kodit të Procedurës Penale.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 249, pika “8” të Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S I

1. Lënien në fuqi të vendimit nr.513, datë 04.10.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë, për sa i përket vleftësimit të arrestit në flagrancë.

2. Prishjen e vendimit nr.513, datë 04.10.2011, të Gjykatës së Apelit Tiranë, për sa i përket caktimit të masës së sigurimit personal “detyrim për paraqitje në policinë gjyqësore” për personin nën hetim Dorjan Plaku, duke lënë në fuqi vendimin nr.1020 akti, datë 08.09.2011, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë në lidhje me caktimin e masës së sigurimit personal “arrest në burg”.

3. Ngarkohet Prokurori pranë Gjykatës së Lartë për ekzekutimin e këtij vendimi.4. Avokati Skënder Breca, i caktuar kryesisht nga Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë,

të paguhet në shumën 10.000 (dhjetë mijë) lekë.

Tiranë, më 11.01.2012

213

Nr.61004-01384-00-2011 Regj. ThemeltarNr.00-2012-152 i Vendimit (4)

VENDIM




në seancën e datës 11.01.2012, mori në shqyrtim çështjen penale që i përket:

KËRKUES: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË RRETHIT GJYQËSOR TIRANË

KUNDËR: PERSONI NËN HETIM MARSEL HOXHA

A K U Z U A R:

Për veprën penale “Mbajtje pa leje e armëve luftarake”, parashikuar nga neni 278/2 i K.Penal

OBJEKTI:

Vleftësim të ligjshëm të arrestit në flagrancë dhe caktim masë sigurimi

Baza ligjore: Nenet 228, 229, 258 dhe 259 të K.Pr.Penale.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.1019 akti, datë 07.09.2011, vendosi:

Vleftësimin si të ligjshëm të arrestit në flagrancë të përsonit nën hetim Marsel Hoxha, i dtl. 10.10.1987.Caktimin e masës së sigurimit personal ndaj personit nën hetim Marsel Hoxha atë të “arrestit në burg”, të parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale.Ngarkohet policia gjyqësore për ekzekutimin e këtij vendimi.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.500, datë 16.09.2011, vendosi:Miratimin e vendimit penal – masë sigurimi nr.1019 akti, datë 07.09.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, përsa i përket vleftësimit si të ligjshëm të arrestimit në flagrancë në ngarkim të personit nën hetim Marsel Hoxha.Ndryshimin e masës së sigurimit personal nga ajo e “arrestit në burg”, parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale, në atë të “arrestit në shtëpi”, e parashikuar nga neni 237 i K.Pr.Penale.Urdhërohet lirimi i menjëhershëm i personit nën hetim Marsel Hoxha nga dhomat e paraburgimit në qoftë se nuk mbahet i arrestuar për ndonjë vepër tjetër penale.

214

Kundër vendimit të mësipërm ka ushtruar rekurs Prokuroria e Apelit Tiranë, e cila kërkon prishjen e vendimit nr.500, datë 16.09.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.1019 akti, datë 07.09.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, duke parashtruar këto shkaqe:

- Vendimi i gjykatës së apelit është i pabazuar në kriteret e përcaktaura në nenin 228 e vijues të K.Pr.Penale

- Masa e sigurimit arrest në shtëpi nuk është në përshtatje dhe në përputhje me rrezikshmërinë shoqërore të veprës penale dhe të autorit të saj.

- Vepra penale paraqet rezikshmëri të lartë shoqërore dhe është e parashikuar si krim në K.Penal, ekziston rreziku i largimit të të dyshuarit – masa më e përshtatshme është ajo “arrest në burg”


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Shkëlzen Selimi; prokurorin Artur Selmani, i cili kërkoi prishjen e vendimit nr.500, datë 16.09.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.1019 akti, datë 07.09.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë; mbrojtësin e personit nën hetim, Av.Skënder Breca, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit nr.500, datë 16.09.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Në bazë të akteve të ndodhura në fashikullin e masës së sigurimit si dhe të provave të paraqitura në seancë gjyqësore të shqyrtimit të masës ka rezultuar e provuar se:

1. Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë në bazë të referimit të seksionit të policisë gjyqësore, seksioni i hetimit dhe parandalimit të krimeve në Drejtorinë e Policisë së Qarkut Tiranë ka regjistruar procedimin penal për veprën penale të “mbajtjes pa leje të armëve luftarake”, e parashikuar nga neni 278/2 të Kodit Penal në ngarkim të shtetasit Marsel Hoxha.

2. Personi nën hetim Marsel Hoxha është banor i qytetit të Laçit. Në datë 04.09.2011 rreth orës 06.00 ky shtetas ka qenë duke drejtuar një automjet të markës WW Touareg me targa të huaja CS 899 GB.

3. Nga ana e shërbimit të parandalimit të krimeve pranë Drejtorisë së Policisë së Qarkut Tiranë, duke dyshuar në veprimet e drejtuesit të mjetit, është bërë ndalimi pranë një pike karburanti në zonën e Laprakës në dalje të qytetit të Tiranës duke ushtruar kontroll në lidhje me dokumentacionin e mjetit dhe mundësisë së mbajtjes së sendeve të kundraligjshme.

4. Nga kontrolli personal ka rezultuar se “personit nën hetim i është gjetur me vete një armë zjarri, pistoletë tip BERETTA 15 mm me nr.E 99119P me 10 (dhjetë) fishekë në krehër, të cilat i mbante pa leje të organeve kompetente”.

5. Në datë 04.09.2011, rreth orës 06.00, në kushtet e flagrancës nga policia gjyqësore është kryer arrestimi në flagrancë në kuadrin e dyshimeve se ka kryer veprën penale të mbajtjes pa leje të armëve luftarake, në baze të nenit 278/2 të Kodit Penal.

6. Në kuadër të procedimit penal në ngarkim të shtetasit Marsel Hoxha, prokurori ka paraqitur përpara gjykatës kërkesën për vleftësimin e arrestit në flagrancë dhe caktimin si masë sigurimi personal “arrest në burg”.

215


7. Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë në datë 05.09.2011 i është drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë me kërkesë për vleftësimin e arrestit në flagrancë dhe caktim masë sigurimi.

8. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, pasi ka shqyrtuar kërkesat e prokurorit, me vendimin nr.1019 akti datë 07.09.2011 ka vendosur:

i. “Vleftësimin si të ligjshëm të arrestit në flagrancë të kryer ndaj personit nën hetim Marsel Hoxha, i dtl.10.10.1987.

ii. Caktimin si masë sigurimi personal atë të “arrestit në burg’’ në bazë të nenit 238 të K.Pr.Penale”.Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë në caktimin e masës së sigurimit ka arsyetuar se: “...përsa i përket masës së sigurimit të kërkuar prej prokurorit, gjykata vlerëson të drejtë kërkesën për caktimin si masë sigurimi ndaj personit nën hetim, Marsel Hoxha, atë të “Arrestit në burg” dhe e çmon atë në përputhje si me rrezikshmërinë e veprës penale të cilën dyshohet të ketë konsumuar me veprimet e tij personi nën hetim e konkretisht atë të “mbajtjes pa leje të armëve luftarake” e parashikuar nga neni 278/2 i Kodit Penal, ashtu edhe me nivelin e rrezikshmërisë së personit nën hetim Marsel Hoxha, i cili pa lejen e organeve kompetente mbante armë zjarri luftarake në brez”.

9. Kundër vendimit të sipërcituar ka paraqitur ankim personi nën hetim, i cili ka kërkuar zbutjen e masës shtrënguese të vendosur nga gjykata.Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.500, datë 16.09.2011, ka vendosur: i. “Miratimin e vendimit penal (masë sigurimi) nr.1019 akti, datë 07.09.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, përsa i përket vleftësimit të arrestimit në flagrancë. ii. Ndryshimin e masës së sigurimit personal nga ajo e arrestit në burg e parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale në atë të “arrestit në shtëpi” e parashikuar nga neni 237 të K.Pr.Penale ...”.

10. Kundër këtyre vendimeve ka paraqitur rekurs prokurori i apelit, i cili ka kërkuar ndryshimin e vendimit nr.500, datë 16.09.2011, të Gjykatës së Apelit Tiranë në lidhje me llojin e masës së sigurimit për shkaqet e përmendura në pjesën hyrëse të vendimit.

II. Arsyetimi ligjor i vendimeve të ankimuara

11. Pas shqyrtimit të ankimit të personit nën hetim, Gjykata e Apelit Tiranë ka arritur në përfundimin se vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë është i gabuar dhe e ka ndryshuar duke caktuar si masë sigurimi ndaj të dyshuarit Marsel Hoxha “arrest në shtëpi”, të parashikuar nga neni 237 i K.Pr.Penale.Gjykata e apelit arsyeton se :“ ...në lidhje me masën e sigurimit personal çmon se ajo duhet të ndryshohet duke u caktuar masa e sigurimit “arrest në shtëpi” nisur nga fakti që i pandehuri nuk është i dënuar më parë, nuk ekziston rreziku për marrjen e provave si dhe për t’ju shmangur hetimeve, dhe nuk ka prova që të jetë i rrezikshëm për shoqërinë duke qenë me masë sigurimi “arrest në shtëpi”.


12. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë arrin në konkluzionin se rekursi i prokurorit është i bazuar në ligj (Neni 432 i Kodit të Procedurës Penale) dhe si i tillë duhet të pranohet.

216

13. Vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë në lidhje me ndryshimin e masës së sigurimit është rrjedhojë e zbatimit të gabuar të ligjit procedurial, ç’ka ka sjellë si pasojë që vendimi të jetë i gabuar.

14. Kolegji Penal vlerëson se Gjykata e Apelit Tiranë, e cila ka zbutur masën e sigurimit ndaj personit nën hetim Marsel Hoxha në “arrest në shtëpi”, nuk ka marrë parasysh kriteret e përgjithshme për caktimin e masave të sigurimit (neni 229 i Kodit të Procedurës Penale) dhe rrethanat konkrete që kanë ekzistuar, të cilat bëjnë të aplikueshëm kriteret e veçanta për caktimin e masës së sigurimit arrest në burg (neni 230 i K.Pr.Penale).Në nenin 229 të Kodit të Procedurës Penale parashikohet se: “1. Në caktimin e masave të sigurimit gjykata mban parasysh përshtatshmërinë e secilës prej tyre me shkallën e nevojave të sigurimit që duhen marrë në rastin konkret.2. Çdo masë duhet të jetë në raport me rëndësinë e faktit dhe me sanksionin që parashikohet për veprën penale konkrete. Mbahen parasysh edhe vazhdimësia, përsëritja si dhe rrethanat lehtësuese dhe rënduese të parashikuara nga Kodi Penal...”.

Neni 230 i K.Pr.Penale parashikon:

Kriteret e veçanta për caktimin e masës së “arrestit në burg”“1. Arresti në burg mund të vendoset vetëm kur çdo masë tjetër është e papërshtatshme për shkak të rrezikshmërisë së veçantë të veprës dhe të pandehurit...”.

15. Gjykata e Apelit Tiranë ka pranuar se ndaj personit nën hetim Marsel Hoxha ka një dyshim të arsyeshëm të bazuar në prova se nga ana e tij është kryer vepra penale e armëmbajtjes pa leje, parashikuar nga neni 278/2 i Kodit Penal. Prokurori për t’i krijuar bindje gjykatës në lidhje me ekzistencën e faktit penal dhe se autori i dyshuar është personi nën hetim gjatë seancës gjyqësore për shqyrtimin e masës së sigurimit në materialin e fashikullit ka paraqitur prova bindëse, si: Proces-verbali i kapjes në flagrancë datë 04.09.2011; proces-verbalin e arrestimit në flagrancë; proces-verbali datë 04.09.2011 i marrjes së të dhënave nga personi ndajt të cilit zhvillohen hetime; proces-verbali për sekuestrimin e provës material datë 04.09.2011.

16. Vepra penale e “Mbajtjes pa leje të armëve luftarake dhe municionit”, parashikuar nga neni 278/2, për të cilën dyshohet shtetasi Marsel Hoxha nuk rezulton të jetë parashkruar, amnistuar apo depenalizuar, ç’ka plotëson formalisht mundësinë e zbatimit ndaj tij të një masë sigurimi.

17. Përsa i përket nevojave të sigurimit gjykata e shkallës së parë e ka argumentuar caktimin si masë sigurimi personal “arrest në burg” me rrezikshmërinë shoqërore të veprës penale dhe të autorit. Ky argument, ndonëse i mangët përsa i përket arsyetimit konkret të rrethanave të çështjes dhe të analizimit të personalitetit të të dyshuarit, është i drejtë në lidhje me nevojën e caktimit të masës së sigurimit. Gjykatat nuk duhet të mjaftoheshin vetëm në citimin e ligjit, por duhet t’i bënin një analizë të hollësishme rrethanave të faktit penal dhe rrezikshmerisë shoqërore të autorit.

18. Në lidhje me këtë çëshje GJEDNJ, në çështjen Sarban kundër Moldavisë, vendimi i datës 04.10.2005 është shprehur se: “...Në arsyetimin e vendimit të gjykatës për masat e sigurimit, duhet të analizohet në mënyrë ezauruese e reale motivet konkrete të pranimit ose jo të kërkesës/ankesës për revokimin e zëvendësimin e masës së sigurimit dhe jo të bëhet një përshkrim ritual e formal i shkaqeve e kritereve të parashikuara nga ligji...”.

217

19. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë arrin në konkluzionin se masa e sigurimit “arrest në shtëpi” nuk i përgjigjet rëndësisë së faktit dhe rrezikshmërisë shoqërore të autorit dhe se ka vend që ndaj personit nën hetim Marsel Hoxha të caktohet masa e sigurimit “arrest në burg” e parashikuar nga neni 238 i K.Pr. Penale.

20. Nga shqyrtimi i akteve të paraqitura gjatë shqyrtimit të kërkesës së prokurorit për caktimin e masës së sigurimit provohet dyshimi se personi nën hetim Marsel Hoxha ka mbajtur pa leje të organeve kompetente një armë zjarri, tip pistoletë, parashikuar si vepër penale nga neni 278/2 i Kodit Penal. Ky dyshim provohet nga një sërë aktesh proceduriale dhe provash të grumbulluara dhe të paraqitura nga prokurori gjatë gjykimit të kërkesave për caktim masë sigurimi ku mund të përmendim: a) proçes-verbalin e arrestimit në flagrancë nga i cili rezulton se policia gjyqësore ka ushtruar kontroll personal të cilin nga i cili ka rezultuar se ai ishte në posedim të një arme zjarri për të cilën nuk dispononte leje; b) proces-verbali për kqyrjen dhe marrjen e provës materiale me të cilin provohet se atij i është gjetur një armë zjarri pistoletë, tip Beretta, 15mm, me nr.E99119P. Të gjitha këto prova vërtetojnë ekzistencën e faktit penal.

21. Përsa i përket dyshimit nëse shtetasi Marsel Hoxha është autor i kryerjes së veprës penale të parashikuar nga neni 278/2 i Kodit Penal kundër tij janë paraqitur prova të cilat e implikojnë atë si mbajtës pa leje të organve kompetente të armës së zjarrit pistoletë, tip Beretta, 15mm, me nr.E99119P.

22. Kolegji Penal arrin në konkluzionin se masa e sigurimit “arrest në shtëpi’’ nuk i përgjigjet rëndësisë së faktit dhe sanksionit penal. Personi nën hetim Marsel Hoxha dyshohet të jetë autor i mbajtjes së një armë zjarri pistoletë pa leje. Vepra penale për të cilën dyshohet autori paraqet rrezikshmëri të theksuar shoqërore parashikohet nga neni 278/2 i Kodit Penal ku si dënim parashikohet dënimi alternativë me gjobë ose me burgim gjer në 7 (shtatë) vjet.

23. Përveç ekzistencës së nevojave të vendosjes së masës së sigurimit ekzistojnë dhe kriteret e veçanta për caktimin e masës së sigurimit “arrest në burg” sipas nenit 230/1 të K.Pr.Penale. Në këtë nen përcaktohet se “1. Arresti në burg mund të vendoset vetëm kur çdo masë tjetër është e papërshtatshme për shkak të rrezikshmërisë së veçantë të veprës dhe të autorit...”.

24. Vepra penale e mbajtjes pa leje të armëve luftarake e parashikuar nga neni 278/2 i Kodit Penal është vepër me rrezikshmëri të theksuar shoqërore për shkak të marrëdhënies juridike e cila cënohet, parashikimi i saj si krim si dhe sanksioni penal me marzhe të larta dënimi. Gjithashtu tregon për rrezikshmëri të theksuar të subjektit dhe mundësisë reale që personi nën hetim të ndërhyjë në procesin e të provuarit dhe në rast të një vendimi fajësie kundër tij shmangien nga dënimi. Në ndryshimin e masës së sigurimit personal ndaj shtetasit Marsel Hoxha gjykata e apelit ka anashkaluar kriteret e përgjithshme (neni 229/1/2 të K.Pr. Penale), ashtu dhe kriteret e veçanta (neni 230/1 i K.Pr.Penale) pa bërë analizë konkrete të rrethanave të faktit mbi mënyrën e kryerjes së veprës penale. Kështu në bazë të akteve të fashikullit të masës së sigurimit rezulton se arma e zjarrit për të cilën nuk disponohej leje i është kapur të dyshuarit Marsel Hoxha, rrethanë kjo që tregon për një rrezikshmëri shoqërore më të madhe të faktit dhe të vetë autorit mbasi ajo mund të shërbejë si mjet potencial për kryerjen e veprave të tjera edhe më të rënda. Për më tepër provohet se i dyshuari ka lëvizur i armatosur nga një qytet në një qytet tjeter, duke frekuentuar në orët e vona të natës në gjendje të dehur dhe ambiente publike.

218

25. Kolegji Penal i vlërson të pabazuar në prova rrethanat lehtësuese të përdorura nga gjykata e apelit në lidhje me zbutjen e masës së sigurimit nga “arrest në burg” në “arrest në shtëpi”.

26. Masa e sigurimit personal nuk është dënimi penal, por veprim procedural që kufizon ose heq përkohësisht lirinë e personit ndaj të cilit po zhvillohet procedimi penal. Ky kufizim është i përkohshëm dhe shkalla e tij varet nga nevojat e procesit të hetimit dhe kanë për qëllim të parandalojnë veprimtarinë e mëtejshme kriminale të personave, prishjen apo fshehjen e provave si dhe të garantojë shlyerjen e dënimit penal. Në vazhdim të këtij arsyetimi në këtë fazë të procedimit penal është i mjaftueshëm “dyshimi” se personi mund të jetë autor i veprës penale, dyshim i cili mbështetet në prova të mjaftueshme dhe që dallon nga koncepti i “fajësisë” i cili do të jetë objekt i një shqyrtimi gjyqësor. Ushtrimi me efektivitet i ndjekjes penale të veprave penale me rrezikshmëri të theksuar shoqërore nuk do të ishte e mundur nëse organit të ndjekjes penale nuk do t’i lejohej të arrestonin personin e dyshuar përpara dënimit dhe t’a mbanin atë në arrest deri në dhënien e dënimit. Duke u nisur nga rrethanat e faktit dhe të rrezikshmërisë shoqërore të personit, i cili potencialisht mund të kryerjë vepra penale me të njëjtën rrezikshmëri shoqërore, me të drejtë gjykata e shkallës së parë i ka caktuar si masë sigurimi personal atë të arrestit në burg.

27. Kolegji Penal në lidhje me pretendimet e mbrojtësit të personit nën hetim Marsel Hoxha, se kriteret e posaçme të parashikuara nga neni 228/3-a, b të K.Pr.Penale çmon se nuk qëndrojnë, pasi gjithmonë rreziku është potencial si përsa i përket rrezikut të dëmtimit të procesit të të provuarit ashtu edhe përsa i përket rrezikut të ikjes, nisur nga dënimi penal që mund t’i caktohet në rast se deklarohet fajtor për veprën penale për të cilën akuzohet.

IV. Në lidhje me zgjidhjen e çështjes

28. Vendimi nr.500, datë 16.09.2011 i Gjykatës së Apelit Tiranë përsa i përket ndryshimit të vendimit nr.1019 akti, datë 07.09.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë në lidhje me masën e sigurimit personal nga “arrest në burg” në “arrest në shtëpi” është marrë në zbatim të gabuar të ligjit procedural dhe si i tillë duhet të ndryshohet.

29. Kolegji Penal e gjen të drejtë rekursin e paraqitur nga prokurori duke prishur vendimin e gjykatës së apelit e duke vendosur si masë sigurimi personal ndaj personit nën hetim Marsel Hoxha atë të “arrestit në burg”, të parashikuar nga neni 238 i Kodit të Procedurës Penale.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 249 pika “8” e Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S I

1. Lenien në fuqi të vendimit nr.500, datë 16.09.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë përsa i përket vleftësimit të ligjshëm të arrestit në flagrancë.

2. Prishjen e vendimit nr.500, datë 16.09.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë përsa i përket caktimit të masës së sigurimit personal “arrest në shtëpi”, duke lënë në fuqi vendimin nr.1019 akti, datë 07.09.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë për caktimin si masë sigurimi personal “arrest në burg”, ndaj personit nën hetim Marsel Hoxha.

3. Ngarkohet prokurori pranë Gjykatës së Lartë për ekzekutimin e këtij vendimi.

Tiranë, më 11.01.2012

219


VENDIM





KËRKUES: SOKOL META

PERSON I INTERESUAR: PROKURORIA E RRETHIT GJYQËSOR KURBIN

OBJEKTI:

Vuajtjen e dënimit të mbetur me qëndrim në shtëpi.Baza ligjore: Neni 59/a, pika b e vijues i K.Pr.Penale.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kurbin, me vendimin nr.48, datë 10.03.2011 ka vendosur: Pranimin e kërkesës së kërkuesit Sokol Meta. Aplikimin e nenit 59/a, pika "b” për pjesën e pavuajtur të dënimit të dhënë me vendimin penal nr.1141/178, datë 22.12.2008 të Gjykatës së Rrethit Kurbin, lënë në fuqi me vendimin nr.912, datë 20.12.2009 të Gjykatës së Apelit Tiranë, duke e detyruar të dënuarin Sokol Meta për të "Qëndruar në shtëpi" dhe të mbajë kontakte të vazhdueshme me shërbimin e provës...”.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr. 828, datë 17.06.2011, ka vendosur: Lënien në fuqi të vendimit nr.48, datë 10.03.2011 të Gjykatës së Rrethit Kurbin..”

Kundër vendimit nr.828, datë 17.06.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë ka paraqitur rekurs Prokuroria e Apelit Tiranë, cila kërkon prishjen e vendimit penal nr.828, datë 17.06.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe kthimin e akteve për rishqyrtim me një tjetër trup gjykues, duke paraqitur shkaqet e mëposhtme:

- Urdhëri i ekzekutimit të vendimit penal nr.1141/178, datë 22.11.2008 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin nuk është ekzekutuar nga policia për shkak të fshehjes së të dënuarit.

- Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kurbin nuk ka administruar Urdhërin e ekzekutimit të vendimit penal nr.1141/178, datë 22.11.2008 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin në të cilin pasqyrohet e gjithë përllogaritja e masës së dënimit që duhet të vuajë i dënuari, si dhe vendi i vuajtjes së tij.

220

- Raporti mjekësor për të shoqen e personit të dënuar, që është vlerësuar apriori nga ana e gjykatës, është dhënë nga një organ jo kompetent dhe duke qenë se vendimi penal nuk është ekzekutuar, gjykata e kishte për detyrë, sipas nenit 59/a gërma “b”, të bënte verifikimin e këtij raporti me specialistë të fushës përkatëse.

- Në kundërshtim me nenin 59/a të K.Penal, nuk ka marrë për shqyrtim as sugjerimet e shërbimeve të provës, pasi i dënuari nuk ka qenë duke vuajtur dënimin, por i është fshehur vuajtjes së tij.

- Gjykata e apelit nuk ka vlerësuar drejt kriteret e përcaktuara në nenin 59/a të K.Penal, duke lënë në fuqi vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin edhe pse ishte në kundërshtim me ligjin.


pasi dëgjoi relacionin e gjyqtares Arjana Fullani; përfaqësuesin e kërkuesit Av. Gjin Marku, i cili kërkoi mospranimin e rekursit dhe lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së apelit; prokurorin Artur Selmani, i cili kërkoi prishjen e vendimit të gjykatave dhe rrëzimin e kërkesës si të pabazuar në ligj; si dhe pasi diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N


Nga aktet e administruara në dosje rezulton se kërkuesi Sokol Meta, me kërkesën drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin, ka kërkuar vuajtjen e pjesës së mbetur të dënimit me burgim më “qëndrim në shtëpi”, bazuar në nenin 59/a, pika “b” të K.Penal.

Me vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin nr.1141/178, datë 22.12.2008 kërkuesi Sokol Meta është dënuar me 4 vjet burgim për kryerjen e veprës penale të parashikuar nga neni 283/1 e 278/3 i K.Penal. Ky vendim është lënë në fuqi nga Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.912, datë 20.10.2009. Vuajtja e dënimit për këtë të pandehur ka filluar nga data 03.11.2007, pasi ka qenë me masë sigurimi “arrest në shtëpi”.

Kjo kërkesë është paraqitur duke arsyetuar se të pandehurit i ka mbetur për të vuajtur dënim me burgim më pak se dy vjet dhe gjendja e tij ekonomike është shumë e rënduar, pasi ai është i vetmi krah pune në shtëpi, ka dy fëmijë të mitur nën 10 vjeç dhe ka bashkëshorten të sëmurë psikike dhe që është e pazonja për të rritur fëmijët.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kurbin, me vendimin nr.48, datë 10.03.2011, ka vendosur: “Pranimin e kërkesës së kërkuesit Sokol Meta. Aplikimin e nenit 59/a, pika "b” për pjesën e pavuajtur të dënimit të dhënë me vendimin penal nr.1141/178, datë 22.12.2008 të Gjykatës së Rrethit Kurbin, lënë në fuqi me vendimin nr.912, datë 20.12.2009 të Gjykatës së Apelit Tiranë, duke e detyruar të dënuarin Sokol Meta për të "Qëndruar në shtëpi" dhe të mbajë kontakte të vazhdueshme me shërbimin e provës...”.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.828, datë 17.06.2011, ka vendosur: “Lënien në fuqi të vendimit nr. 48, datë 10.03.2011 të Gjykatës së Rrethit Kurbin”.

Arsyetimi i gjykatës: “.... vuajtja e dënimit për këtë të pandehur ka filluar më datë 03.11.2007 pasi ka qenë me masë sigurimi “arrest në shtëpi”, masë kjo e kërkuar nga vetë prokuroria. ...... Pjesa e pavuajtur e dënimit është më pak se dy vjet dhe nga aktet ka rezultuar se i dënuari ka në ngarkim dy fëmijë të mitur nën moshën 10 vjeç dhe se gruaja e tij nuk është e zonja të kujdeset për ta pasi vuan nga një sëmundje psikike.................Pretendimi i prokurorisë se kërkuesi i është fshehur prokurorisë është rrëzuar, pasi prokurori nuk paraqiti asnjë provë në seancë gjyqësore që të provonte se ka shkuar në shtëpinë e kërkuesit për të ekzekutuar vendimin, dhe nuk e ka gjetur atë në shtëpi....….”.

221

Kundër vendimit nr.828, datë 17.06.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë ka paraqitur rekurs Prokuroria e Apelit Tiranë, e cila kërkon prishjen e vendimit penal nr.828, datë 17.06.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe kthimin e akteve për rishqyrtim, me një tjetër trup gjykues

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i gjykatës së apelit, i cili ka lënën në fuqi vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin për të vuajtur pjesën e mbetur të dënimit me qëndrim në shtëpi, është rrjedhojë e një hetimi jo të plotë e të gjithanshëm e për rrjedhojë duhet të prishet.

Qëndrimi në shtëpi parashikohet dhe rregullohet në nenin 59/a të K.Pr.Penale, i cili parashikon se: “Për dënimet me burgim deri në dy vjet ose kur kjo kohë është pjesë e mbetur e dënimit, sipas një vendimi për një periudhë më të gjatë burgimi, gjykata mund të vendosë vuajtjen e dënimit të dhënë me qëndrimin në shtëpi të të dënuarit, në një shtëpi tjetër private apo në një qendër të kujdesit dhe të shëndetit publik, kur ekzistojnë rrethanat e mëposhtme: a) .......... b) Për baballarët, që kanë përgjegjësi prindërore për fëmijën që jeton me të, nën moshën 10 vjeç, kur nëna e tij ka vdekur apo është e pazonja për t’u kujdesur për të.......”.

Gjykatat e apelit dhe ajo e rrethit gjyqësor, në interpretim e zbatim të gabuar të ligjit, kanë pranuar apriori se diagnoza e të shoqes së kërkuesit, lëshuar nga Komisioni Mjeko-Ligjor i Poliklinikës Krujë e bën atë, në kuptim të nenit 59/a (pika b)......” të pazonjë për t’u kujdesur për fëmijët” pa arsyetuar bazueshmërinë ligjore të këtij përfundimi të arritur në vendimmarrjen e tyre.

Ky Kolegj vlerëson se ndonëse pjesa e mbetur nga vuajtja e dënimit për të gjykuarin Meta rezulton të jetë më pak se dy vjet, duke krijuar kushtet për aplikimin e nenit 59/a të këtij Kodi, duhet që ekzistencën edhe të kushtit tjetër, të parashikuar në pikën b të të njëjtit nen, t’ia nënshtronte hetimit gjyqësor dhe të arsyetonte përfundimin e arritur në vendimin përfundimtar. Mos arsyetimi i këtij përfundimi, si dhe mos nënshtrimi debatit gjyqësor edhe i pretendimit tjetër të prokurorisë se vuajtja e dënimit të mbetur nuk është ekzekutuar në asnjë rast për shkak se i gjykuari i është fshehur drejtësisë, e bën vendimin e mësipërm të cënueshëm dhe për rrjedhojë sjell prishjen e tij.

Për gjithë sa më sipër, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë, i cili ka lënë në fuqi vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin për vuajtjen e pjesës së mbetur të dënimit me qëndrimin në shtëpi të të dënuarit, është rezultat i një hetimi të paplotë e për rrjedhojë duhet të prishet e çështja të kthehet për rishqyrtim në po atë gjykatë.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 441 të Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.828, datë 17.06.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe dërgimin e akteve për rishqyrtim në po atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 11.01.2012

222


VENDIM



Gani Dizdari KryesuesAleksandër Muskaj AnëtarArjana Fullani AnëtareEdmond Islamaj AnëtarShkëlzen Selimi Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 11.01.2012, mori në shqyrtim çështjen penale, që i përket:

TË PANDEHURIT: ALTIN KUJOVSKA

A K U Z U A R:

Për kryerjen e veprës penale të vrasjes me paramendim të mbetur në tentativë,

të kryer në bashkëpunim dhe mbajtje pa leje të armëve luftarake,

parashikuar nga nenet 78-22 e 25 dhe 278/2 të K.Penal.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë me vendimin nr.439, datë 18.04.2005, ka vendosur:Deklarimin fajtor të të pandehurit Altin Kujovska për veprën penale të vrasjes me paramendim, në bashkëpunim, të mbetur në tentativë, parashikuar nga nenet 78/1-22-25 të Kodit Penal dhe në bazë të nenit 78/1-22-25 të Kodit Penal e dënon me 15 (pesëmbëdhjetë) vjet burgim.Deklarimin fajtor të të pandehurit Altin Kujovska për veprën penale të armbajtës pa leje, parashikuar nga neni 278/2 të K.Penal dhe në bazë të nenit 278/2 të K.Penal e dënon me 1 (një) vit burgim.Në zbatim të nenit 55 të K.Penal, në bashkim të veprave penale, e dënon me 15 (pesëmbëdhjetë) vjet burgim.Në aplikim të nenit 406 të K.Pr.Penale i ulet 1/3 e dënimit duke e dënuar përfundimisht të pandehurin Altin Kujovska me 10 (dhjetë) vjet burgim.Vuajtja e dënimit do të kryhet nga i pandehuri në një nga burgjet e sigurisë së zakonshme nga dita e ekzekutimit të vendimit.Shpenzimet gjyqësore i ngarkohen të pandehurit.Kundër vendimit lejohet ankim sipas ligjit.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.857, datë 09.12.2005, ka vendosur:

Lënien në fuqi të vendimit nr.439, datë 18.04.2005 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

223

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, me vendimin nr.1160 akti, datë 30.11.2010, ka vendosur:

Pranimin e kërkesës.Rivendosjen në afat të së drejtës së kërkuesit Altin Kujovska për të bërë rekurs në Gjykatën e Lartë ndaj vendimit nr.857, datë 09.12.2005 të gjykatës së apelit.

Kundër vendimit të mësipërm të Gjykatës së Apelit Tiranë, ka ushtruar rekurs i gjykuari Altin Kujovska, nëpërmjet avokatit të tij, i cili kërkon prishjen e këtij vendimi dhe kthimin e çështjes për rigjykim, duke parashtruar këto shkaqe:

- Vendimin e gjykatës së apelit e konsiderojmë se vjen në kundërshtim me ligjin, pasi gjykimi në këtë gjykatë është bërë në mungesë të të pandehurit Altin Kujovska dhe gjykata e apelit pavarësisht se ankimi ishte bërë nga avokati i përzgjedhur, siç rezulton nga prokura e administruar nga i pandehuri, e ka gjykuar çështjen duke i caktuar avokat kryesisht, ku për këtë problem ka mbajtur qëndrim Gjykata e Lartë në vendimin unifikues nr.371, datë 27.10.2000, dhe në këtë frymë, në rastin konkret avokati i caktuar nga gjykata nuk përfaqëson vullnetin e të pandehurit sepse nuk ka tagër përfaqësimi prej tij.

- Të njëjtin qëndrim ka mbajtur dhe Gjykata Kushtetuese në vendimin nr.15 akti, datë 17.04.2003, ku saktëson se gjykata duhet sigurojë zbatim të drejtë të parimit të barazisë, pra duhet të udhëhiqet nga rregulla të tilla përcaktuese që, në të njëjtat kushte, të bëjë rregullime ligjore në mënyrë të tillë që të përjashtojë arbitraritetin dhe trajtimin favorizues të një pale në dëm të palës tjetër, siç ka vepruar me pa të drejtë gjykata e apelit, ku shihet qartë që i pandehuri nuk ka pasur një mbrojtje efikase, por në të njëjtën ditë që është caktuar avokati kryesisht, në atë seancë është paraqitur dhe mbrojtja e bërë prej tij dhe po atë ditë është e shpallur vendimi.

- Si gjykata e shkallës së parë ashtu dhe gjykata e apelit kanë zbatuar në mënyrë të gabuar ligjin penal duke e deklaruar fajtor të pandehurin Altin Kujovska në bashkëpunim me një person të paidentifikuar, duke vepruar kështu në kundërshtim me vendimin nr.76, datë 09.02.2005 të Gjykatës së Lartë, që shpreh qartë qëndrimin se me person në bashkëpunim duhet kuptuar personi fizik si subjekt i veprës penale.

- Gjykata ka gabuar dhe në zbatimin e ligjit procedural dhe kjo ka ardhur si pasojë pasi avokati i zgjedhur nga i pandehuri Altin në gjykimin në shkallë të parë ka cënuar të drejtën për një mbrojtje efektive, ku në seancën gjyqësore të datës 12.04.2005 paraqet një kërkesë verbale ku shprehet se çështja mund të zgjidhet në gjendjen që janë aktet, prandaj dhe ka kërkuar të procedohet me gjykim të shkurtuar.

- Gjykata ka gabuar edhe në zbatim të ligjit material dhe konkretisht të cilësimit juridik të veprës penale nga vrasje me paramendim të mbetur në tentativë, të kryer në bashkëpunim, pasi ky cilësim nuk është i drejtë dhe objektiv, përderisa nuk dihet ana subjektive (i pandehuri nuk është shprehur për pranimin apo jo të fajësisë dhe çfarë pasoje dëshironte ai me veprën e kryer prej tij), meqenëse i pandehuri është gjykuar në mungesë dhe nuk mund të bëhet analiza e elementeve të anës subjektive që do të çonte gjykatën në konkluzionin se cila është pasoja e dëshiruar nga i pandehuri.

- Duke analizuar me hollësi të gjitha elementet e anës objektive të kryerjes së veprës penale nga ana e të pandehurit, bazuar dhe në deklarimet e dëshmitarëve dhe të dëmtuarit rezulton qartë e provuar se i pandehuri i ka pasur të gjitha mundësitë objektive për të realizuar vrasjen, pasi askush nuk i ka ndërhyrë atij për ta penguar apo ndërprerë veprimet e tij dhe ka qenë i vetëm përballë të dëmtuarit në një distancë jo më shumë se dy metra me një pistoletë tip “Scorpions” me mbi dhjetë fishekë dhe

224

pasi ka qëlluar vetëm katër prej tyre në drejtim të këmbëve të të dëmtuarit është larguar me dëshirën e tij.

- Siç provohet nga vetë i dëmtuari Artan dhe nga gjithë dëshmitarët e tjerë të pranishëm, pasi është qëlluar ka qëndruar në këmbë, pra nuk është rrëzuar dhe tek taksia që e ka shoqëruar për në spital ka shkuar duke ecur në këmbë, ç’ka tregon se i pandehuri nuk ka dashur ta vrasë megjithëse i kishte të gjitha mundësitë, pasi nuk e ka qëlluar në organet jetike por vetëm nga këmbët siç rezulton dhe nga akti i ekspertimit mjeko-ligjor datë 03.08.2004, ku theksohet se tek i dëmtuari konstatohet një plagë qorre në anën e djathtë të kraharorit dhe një plagë në kofshë, pra plaga në kraharor është marrë nga rikosheta.


pasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Gani Dizdari; prokurorin Kujtim Luli, që kërkoi lënien ne fuqi të vendimit të gjykatës së apelit; mbrojtësin e të gjykuarit, Av. Arben Kujosa, që kërkoi prishjen e vendimit e dërgimin e akteve për rishqyrtim; e si analizoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë nr.857, datë 09.12.2005, duhet të prishet e aktet t’i kthehen asaj gjykate për rishqyrtim pasi është zhvilluar një proces gjyqësor i parregullt që ka cënuar interesat e të gjykuarit në mbrojtjen e tij.

Me vendimin nr.437, datë 18.04.2005, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, i gjykuari Altin Kujovska është deklaruar fajtor për veprat penale të vrasjes me paramendim mbetur në tentativë, të kryer në bashkëpunim, mbajtje pa leje të armëve luftarake, parashikuar nga nenet 78/1-22,25, 278/2 të K.Penal dhe në bazë të këtyre neneve e nenit 406 të K.Pr.Penale është dënuar përfundimisht me 10 (dhjetë) vjet burgim. Ky vendim është lënë në fuqi edhe nga Gjykata e Apelit Tiranë, që ka shqyrtuar çështjen mbi ankimin e të gjykuarit.

Hetimet paraprake, shqyrtimi gjyqësor në gjykatën e rrethit e të apelit janë zhvilluar në mungesë të të gjykuarit, pasi ai i është fshehur procedimit penal. I gjykuari është ndaluar më datën 07.07.2010 dhe ka bërë kërkesë për rivendosje në afat të së drejtës së rekursit, kërkesë kjo e pranuar nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.1160 akti, datë 30.11.2010.

Në rekursin e paraqitur ngrihen probleme që kanë të bëjnë me provat e cilësimit ligjor të veprës, por sidomos pretendime për mos realizimin sipas kërkesave ligjore të së drejtës së mbrojtjes në Gjykatën e Apelit Tiranë.

Referuar akteve të administruara e proces verbaleve të seancave gjyqësore, Kolegji konstaton të drejta pretendimet e parashtruara për mos sigurimin efektiv të së drejtës së mbrojtjes gjatë gjithë hallkave të procedimit penal. Në fashikullin hetimor ka vetëm një nënshkrim të avokatit në kërkesën për dërgimin e çështjes në gjyq dhe nuk ka prokurë përfaqësimi nga asnjë avokat as vendim për caktimin kryesisht të avokatit.

Më datën 01.02.2005, nga nëna e të gjykuarit Altin, shtetësja Vahide Kujovska, është bërë një prokurë e posaçme ku emëron mbrojtës për djalin e saj Av. Ardian Leka, datë në të cilën ka filluar shqyrtimi gjyqësor në gjykatën e rrethit. Më datën 01.04.2005, i gjykuari Altin Kujovska emëron si mbrojtës po avokat Ardian Lekën dhe me prokurën e posaçme i ka dhënë të drejtën avokatit që ta përfaqësonte në gjykim edhe në mungesën e tij dhe gjykimi është zhvilluar në gjykatën e rrethit në mungesën e të gjykuarit, vendosur në seancën e datës 12.04.2005.

225

Avokati A. Leka ka paraqitur ankimin në gjykatën e apelit ku shqyrtimi gjyqësor ka filluar më datë 07.10.2005 por është shtyrë për shkak të mosparaqitjes të të pandehurit e mbrojtësit të tij. Rezulton se për datën e gjykimit janë dërguar fletë thirrje për të gjykuarin, por (me përjashtim të një rasti që ka nënshkruar nëna e tij) ato kanë shënimin: adresa nuk është e saktë”, ndërsa avokatit i është dërguar letër thirrje për më datën 07.10.2005 për të cilën ka marrë dijeni por nuk ka marrë pjesë, pasi ka kërkuar shtyrjen e gjykimit. Në fletë thirrjen e datës 10.10.2005 ka shënimin “shkova disa herë në zyrë e nuk e gjeta” (pra avokati s’ka marrë dijeni), ndërsa në fletë thirrjen e datës 04.11.2005 ka vënë nënshkrimin nëna e të gjykuarit, por përsëri avokati nuk ka marrë dijeni për datën e gjykimit të çështjes 11.11.2005. Në këtë seancë paraqitet në gjykatën e apelit nëna e të gjykuarit, e cila pasi shpjegoi se nuk e dinte ku ishte djali i saj paraqiti pretendimin se do të gjente avokat tjetër pasi nuk ishin të kënaqur me avokat Ardian Lekën. Gjykata, edhe se Av. A.Leka kishte prokurën nga i gjykuari, pranon kërkesën e nënës së tij dhe shtyn seancën gjyqësore duke lënë detyrën që avokatin ta gjente nëna. Pa bërë njoftim tjetër, më datën 09.12.2005, gjykata, pasi konstaton se nuk është paraqitur i pandehuri (i cili nuk kishte dijeni) e shënimet se ai është gjykuar në mungesë, vazhdon gjykimin. Paraqitet avokati Lulzim Kaba, i cili sqaron se e kishte zgjedhur mbrojtës nëna e të gjykuarit por s’kishte akt përfaqësimi. Mbas kësaj merret vendim për vazhdimin e gjykimit në mungesën e të pandehurit me arsyetimin se kishte dijeni nga seanca e mëparshme nga e ëma dhe caktimin mbrojtës kryesisht të avokatit Lulëzim Kaba, i cili, pasi studioi dosjen, deklaroi se nuk merrte përsipër mbrojtjen dhe pasi revokon vendimin për caktimin e tij mbrojtës, menjëherë gjykata vazhdon gjykimin duke caktuar kryesisht mbrojtës avokatin Adriatik Baboçi, që kërkon në konkluzionet e tij një masë dënimi më të butë (nuk del nga proces-verbali nëse i është dhënë koha e mundësia avokatit për t’u njohur me materialet e çështjes).

Duke vepruar si më sipër, gjykata e apelit ka vepruar në kundërshtim me kërkesat ligjore, sepse së pari nuk ka asnjë akt për njoftimin e të gjykuarit për gjykimin në apel. Së dyti, para çdo akt përfaqësimi nga çdo person prevalon prokura e lëshuar nga vetë i pandehuri e mbrojtësin e caktuar prej tij s’mund ta largojë asnjë person i familjes. Dhënia e së drejtës avokatit për ta përfaqësuar në gjykim në mungesën e tij, në asnjë mënyrë nuk krijon mundësinë që ta përfaqësojë të pandehurin në gjykimin në mungesë edhe një avokat tjetër kryesisht nga gjykata (kur i pandehuri nuk ka dijeni për datën e gjykimit).

Mbrojtja e të pandehurit paraqet rëndësi të veçantë në çdo fazë të procedimit për të siguruar zbatimin e drejtë të parimit të barazisë të palëve në procesin penal, por nuk mund të pranohet se është realizuar kjo e drejtë për të gjykuarin Altin Kujovska, kur në mungesë të tij caktohet kryesisht një mbrojtës që mundohet të kryejë mbrojtjen menjëherë pas vendimit të gjykatës pa njohur materialet e çështjes, gjë që e bën mbrojtjen e tij krejtësisht formale dhe procesin e parregullt, pasi në mënyrën si është vepruar nuk duket asnjë garanci për sigurimin real të së drejtave të të pandehurit dhe atij nuk i është garantuar mbrojtja.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 441/ç të K.Pr.Penale,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.857, datë 09.12.2005, të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe dërgimin e akteve për rishqyrtim po asaj gjykate, me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 11.01.2012

226


VENDIM




në seancën e datës 11.01.2012, mori në shqyrtim çështjen penale nr.61004-01324-00-2011 akti që u përket:

KËRKUES: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË RRETHIT GJYQËSOR DURRËS

KUNDËR: TË ARRESTUARIT GËZIM ALLUSHI

OBJEKTI:

Caktimin si masë sigurimi personal ndaj personit nën hetim Gëzim Allushi

atë të “arrestit në burg”, parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale.

Baza ligjore: Neni 244/1, 238 i K.Pr.Penale.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës me vendimin nr.452 datë 07.06.2011 vendosi:Caktimin si masë sigurimi personal shtrënguese ndaj personit nën hetim Gëzim Allushi atë të “arrestit në shtëpi”, të parashikuar nga neni 237 i K.Pr.PenaleUrdhërohet lirimi i menjëhershëm i personit nën hetim Gëzim Allushi nga salla e gjyqit; Urdhërohet personi nën hetim Gëzim Allushi që të qëndrojë në banesën e tij në qytetin e Kamzës, si dhe t’iu përgjigjet me korrektesë të gjitha kërkesave të organit procedues.

Gjykata e Apelit Durrës me vendimin nr.175, datë 02.08.2011 vendosi:Miratimin e vendimit nr.452, datë 07.06.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës.

Kundër vendimit të mësipërm ka ushtruar rekurs Prokuroria e Apelit Durrës, e cila kërkon ndryshimin e vendimeve duke caktuar ndaj të pandehurit Gëzim Allushi masën e sigurimit “Arrest në burg”, parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale, duke parashtruar këto shkaqe:

- Nuk janë vlerësuar drejt nga gjykatat kushtet dhe kriteret e neneve 228, 229 dhe 230 të K.Pr.Penale, sepse:

227

- Rezulton se i akuzuari është autor i dyshuar për kryerjen e veprës penale të parashikuar nga neni 278/2 i K.Penal, ka rrezikshmëri të veçantë krimi dhe autori sepse ka qenë në kërkim të shtetasit Demir Tola, me të cilin kishte mosmarrëveshje dhe mund të kishte kryer një krim të rëndë nëse nuk do kapej nga policia.

- Masa e caktuar nuk përputhet me sanksionin që parashikon vepra penale.- Masa e caktuar nuk është e përshtatshme për këtë të akuzuar, pasi efekti parandalues

për kryerjen e veprave të tjera penale nuk është realizuar.- Vendimi nr.452 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës vjen në kundërshtim me

vendimin e kësaj gjykate nr.354, datë 28.04.2011, i cili ka caktuar masën e sigurimit arrest në burg me afat me qëllim administrimin e aktit të ekspertimit teknik të lëndës plasëse.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Shkëlzen Selimi; Prokurorin Hysen Keta, i cili kërkoi heqjen dorë nga rekursi; mbrojtësin e personit nën hetim; Av.Albert Golemi, i cili deklaroi se ishte dakord me kërkesën e Prokurorit; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Rrethanat e faktit

1. Në datë 24.04.2011 në oborrin e spitalit civil Durrës është arrestuar në flagrancë shtetasi Gëzim Allushi, i dyshuar për kryerjen e veprës penale të parashikuar nga neni 278/2 i K.Penal.Nga kontrolli i ushtruar atij iu gjenden me vete një sasi prej 4 kallëpe lëndë plasëse dhe një kapsollë detonator me fitil. Nga personat e policisë, të cilët në ambientet e spitalit civil Durrës po ruanin një të dënuar, është vënë re personi nën hetim, i cili bënte lëvizje të shpeshta e të dyshimta në oborrin e spitalit.

Procedurat gjyqësore

2. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës me vendimin nr.2192-354, datë 28/04/2011 ka caktuar ndaj të dyshuarit Gëzim Allushi, masën e sigurimit personal “Arrest në burg, me afat 40 ditor”, me qëllim administrimin e aktit të ekspertimit teknik lidhur me lëndën e dyshuar si lëndë plasëse.

3. Sipas aktit të ekspertimit nr.3812, datë 09.05.2011 rezulton se lënda objekt ekspertimi futet në grupin e lëndëve plasëse të fabrikuara (dinamit-amonit) të fuqisë së mesme dhe në gjendjen e paraqitur është e rregullt dhe mund të shpërthejë normalisht.

4. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës me vendimin nr.452, datë 07.06.2011 vendosi:Caktimin si masë sigurimi personal shtrënguese ndaj personit nën hetim Gëzim Allushi atë të “arrestit në shtëpi”, të parashikuar nga neni 237 i K.Pr.PenaleUrdhërohet lirimi i menjëhershëm i personit nën hetim Gëzim Allushi nga salla e gjyqit.Urdhërohet personi nën hetim Gëzim Allushi që të qëndrojë në banesën e tij në qytetin e Kamzës, si dhe t’iu përgjigjet me korrektesë të gjitha kërkesave të organit procedues.Me arsyetimin se: “...personi nën hetim ka mbajtur qëndrim pohues në lidhje me veprimet e kryera prej tij, nevojat e sigurimit nuk rezultojnë të larta në rastin konkret, pasi janë sqaruar rrethanat e veprës nga hetimet e deritanishme, si dhe qëndrim pendues i personit nën hetim për veprimet e kryera prej tij, çka tregon rrezikshmërinë e ulët të personit nën hetim…”.

5. Gjykata e Apelit Durrës me vendimin nr.175, datë 02.08.2011 vendosi:Miratimin e vendimit nr.452, datë 07.06.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës.

228

6. Kundër vendimit të mësipërm ka ushtruar rekurs Prokuroria e Apelit Durrës, e cila kërkon ndryshimin e vendimeve duke caktuar ndaj të pandehurit Gëzim Allushi masën e sigurimit “Arrest në burg”, parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale duke parashtruar shkaqe përkatëse ligjore të paraqitura në pjesën hyrëse të vendimit.

7. Ndërkohë ka përfunduar gjykimi i çështjes në gjykatën e shkallës së parë dhe me vendimin nr.516, datë 12.07.2011 i pandehuri është dënuar me 8 (tetë) muaj burgim, vendim për të cilin i pandehuri ka paraqitur ankim.

8. Në këto kushte Prokurori, në kokluzionet përkatëse përpara Gjykatës së Lartë, kërkoi heqjen dorë nga rekursi.

9. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë në kuptim të kërkesave të nenit 420/1-ç dhe 433/1 të K.Pr.Penale është në pamundësi për shqyrtimin e kësaj çështje, pasi rekursi në këtë gjendje nuk duhet të pranohet. Ky konkluzion i Kolegjit Penal vjen në zbatim të pikës “ç” të nenit 420 të K.Pr.Penale, në të cilën është përcaktuar se: “ankimi nuk pranohet kur është hequr dorë prej tij”, nga ana tjetër neni 407 i K.Pr.Penale në pikën 3 të tij ka përcaktuar rekursin si mjet ankimi, e si i tillë heqja dorë prej tij passjell mospranimin e rekursit.

PËR KËTO ARSYE


V E N D O S I

Pushimin e shqyrtimit të çështjes në Gjykatën e Lartë.

Tiranë, më 11.01.2012

229


VENDIM





KËRKUES: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË RRETHIT GJYQËSOR, TIRANË.

I DËNUAR: BARDHYL NEÇAJ.

OBJEKTI:

Bashkim të dënimeve të dhëna ndaj të dënuarit, Bardhyl Neçaj.Baza Ligjore: Neni 469, pika 1, nenet 470, 475 të K.Pr.Penale

dhe neni 56 i K.Penal.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.168/116 Regjistri Themeltar, datë 12.01.2010, ka vendosur:

Rrëzimin e kërkesës së organit të Prokurorisë pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë me objekt bashkimin e dënimeve të dhëna ndaj të dënuarit Bardhyl Neçaj.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.893, datë 08.11.2010, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit penal nr.1681/116 akti, datë 12.01.2010 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kundër vendimit të mësipërm të gjykatës së apelit ka ushtruar rekurs Prokurori i Prokurorisë së Apelit Tiranë, i cili kërkon ndryshimin e vendimit të mësipërm, duke parashtruar këto shkaqe:

- Sipas materialeve që përmban dosja ka rezultuar që i gjykuari në fjalë është dënuar për dy vepra penale të ndryshme; përkatësisht 7 (shtatë) vjet dhe 1 (një) vit burgim e në bashkim të dënimeve rezulton që i dënuari të dënohet me 17 vjet burgim. Për ndreqjen e këtij gabimi material në kuadër të respektimit të së drejtave dhe lirive themelore të njeriut, prokuroria i është drejtuar me kërkesë për bashkimin e dënimeve.

- Organi i prokurorisë ka bërë kërkesë për bashkimin e këtyre dënimeve duke kërkuar njëkohësisht edhe ndryshimin e vendimit të gjykatës së apelit pasi nuk është i drejtë.

- E vlerësojmë që rruga e drejtë procedurale do të ishte me kërkesë për rishikimin e vendimit nr.308, datë 04.05.2005 të Gjykatës së Apelit Tiranë në bazë të nenit 450 të K.Pr.Penale, ku do të bëhej edhe ndreqja e gabimit material ardhur si pasojë e

230

mungesës së informatizimit të gjykatave ose shuarja e dënimit të caktuar për të dënuarin.

- Gjykata e apelit ka gabuar në vlerësimin e provave dhe të fakteve ndaj vendimi i gjykatës nuk është i bazuar në ligj. Për këtë e kërkojmë ndryshimin e këtij vendimi.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Shkëlzen Selimi; prokurorin Kujtim Luli, i cili deklaroi heqjen dorë nga rekursi i Prokurorisë së Apelit Tiranë kundër vendimit nr.893, datë 08.11.2010 të Gjykatës së Apelit Tiranë, duke kërkuar pushimin e gjykimit; mbrojtësi i të gjykuarit Bardhyl Neçaj, Av.Skënder Breca, i cili ishte dakord me kërkesën e prokurorit; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

1. Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Tiranë me kërkesën objekt gjykimi kërkon bashkimin e vendimeve të dhëna këtij personi, ndonëse pranon që ato janë bashkuar nga gjykata e rrethit dhe ajo e apelit, por këto gjykata nuk ishin në dijeni të faktit të ndryshimit të bërë nga Gjykata e Apelit Shkodër.

2. Me vendimin nr.21, datë 29.03.2004, i gjykuari Bardhyl Neçaj është dënuar për veprën penale të vrasjes me paramendim të mbetur në tentativë me 17 (shtatëmbëdhjetë) vjet burgim, nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tropojë. Po ashtu është dënuar nga kjo gjykatë në bazë të nenit 278/2 të K.Penal me 3 vjet burgim dhe në përfundim në aplikim të nenit 55 të K.Penal është dënuar me 17 vjet burgim.

3. Mbi ankimin e të gjykuarit, Gjykata e Apelit, Shkodër, me vendimin nr.21, datë 29.03.2004, e ka ndryshuar vendimin e gjykatës së shkallës së parë, duke e kualifikuar veprën si plagosje të rëndë me dashje e në baze të nenit 88/1 të K.Penal e ka dënuar 5 vjet burgim e në bashkim të dënimeve, duke zbatuar nenin 55 të K.Penal e dënon me 7 vjet burgim. Kundër vendimit është bërë rekurs në Gjykatën e Lartë, ku kjo gjykatë me vendimin nr.259, datë 28.04.2006, ka vendosur mospranimin e rekursit.

4. Ky i gjykuar, është dënuar përsëri me vendim të formës së prerë nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.1306, datë 18.12.2004, për veprën penale të vjedhjes dhe dënimin e tij me 1 (një) vit burgim.

5. Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.308, datë 04.05.2005, ka vendosur: lënien në fuqi të vendimit nr.1306, datë 28.12.2004 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë me këtë ndryshim në dispozitiv. Në bashkim të dënimeve me dënimin e dhënë në vendim nr.21, datë 29.03.2004 prej 17 vjet burgim e në bazë të nenit 56 të K.Penal e dënon përfundimisht me 17 vjet burgim.

6. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.168/116 Regjistri Themeltar, datë 12.01.2010, ka vendosur:“Rrëzimin e kërkesës së organit të Prokurorisë pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë me objekt bashkimin e dënimeve të dhëna ndaj të dënuarit Bardhyl Neçaj”. Me arsyetimin se: “…nuk ka dënim prej 17 vjetësh për të dënuarin Bardhyl Neçaj, por argumenton se rruga për ndreqjen e këtij gabimi nuk është kërkesa për bashkimin e dënimeve, i cili është bërë rregullisht nga gjykata dhe ka kaluar në të gjitha shkallët e sistemit gjyqësor, duke mos u shqyrtuar rekursi edhe nga Gjykata e Lartë”.

7. Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.893, datë 08.11.2010, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit penal nr.116 akti, datë 12.01.2010 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

231

8. Kundër vendimit të mësipërm të gjykatës së apelit ka ushtruar rekurs Prokurori i Prokurorisë së Apelit Tiranë, i cili kërkon ndryshimin e vendimit të mësipërm, duke parashtruar shkaqet ligjore të paraqitura në pjesën hyrëse të vendimit.

9. Në konkluzionet e tij përpara Gjykatës së Lartë, Prokurori ka paraqitur vendimin nr.413, datë 25.02.2010 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, i cili ka bërë ndreqjen e gabimit penal nr.1306, datë 28.12.2004 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, me të cilin është vendosur: “Pranimi i kërkesës së Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Tiranë. Ndreqja e gabimit në vendimin penal nr.1306, datë 28.12.2004 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, për sa i përket masës së dënimit për të dënuarin Bardhyl Neçaj duke e deklaruar fajtor për veprën penale të “Vjedhjes” të parashikuar nga neni 134/2 i K.Penal dhe në bazë të këtij neni e dënon me 1 (një) vit e 6 (gjashtë) muaj burgim dhe në bazë të nenit 406 të K.Pr.Penale përfundimisht të pandehurin Bardhyl Neçaj e dënon me 1 (një) vit burgim.

10. Gjithashtu është administruar edhe shkresa nr.1452, datë 15.09.2011 e I.E.P.V. Burrel “Njoftim lirimi për të dënuarin Bardhyl Neçaj”, e cila provon se i dënuari ka plotësuar kohën e vuajtjes së dënimit dhe në datën 18.09.2011 është liruar.

11. Në këto rrethana të reja fakti të ndreqjes së gabimit në vendimin nr.1306, datë 28.12.2004 të Gjykatës Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe të lirimit të kërkuesit pas vuajtjes së dënimit prej 8 (tetë) vjet burgim, Prokuroria ka deklaruar heqjen dorë nga rekursi, pasi mungon objekti i rekursit.

12. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në kuptim të kërkesave të nenit 420/1-ç dhe 433/1 të K.Pr.Penale, është në pamundësi për shqyrtimin e kësaj çështje, pasi rekursi në këtë gjendje nuk duhet të pranohet. Ky konkluzion i Kolegjit Penal vjen në zbatim të pikës “ç” të nenit 420 të K.Pr.Penale, në të cilën është përcaktuar se: “ankimi nuk pranohet kur është hequr dorë prej tij”, nga ana tjetër neni 407 i K.Pr.Penale në pikën 3 të tij ka përcaktuar rekursin si mjet ankimi, e si i tillë heqja dorë prej tij pas sjell mospranimin e rekursit.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykates së Lartë, mbështetur në nenin 420/ç dhe 433/1, 441 të K.Pr.Penale,

V E N D O S I


Tiranë, më 11.01.2012

232

Nr.8/1 i Regj. ThemeltarNr.8/1 i Vendimit

VENDIM


Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, i caktuar me shortin e datës 11.05.2011 dhe 17.06.2011, i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesGani Dizdari AnëtarMajlinda Andrea AnëtareArjana Fullani AnëtareGuxim Zenelaj Anëtar

me pjesëmarrjen e sekretareve gjyqësore Brunilda Ago dhe Anisa Take, në seancën gjyqësore të datës 16.01.2012, mori në shqyrtim çështjen penale, e cila, sipas Regjistrit Themeltar të Gjykatës së Lartë, mban nr.8/1 të vitit 2011, me palë:

KËRKUES: PROKURORIA E PËRGJITHSHME E REPUBLIKËS SË SHQIPËRISË, e përfaqësuar sipas udhërit të datës 24.01.2011 të Prokurores së Përgjithshme Ina Rama, nga prokurorët pranë kësaj Prokurorie, Bujar Sheshi dhe Anila Leka.

I PANDEHUR: ILIR META, i biri i Rexhepit dhe i Fiqiretes, lindur në Skrapar më 24.03.1969, banues në Rrugën “Muhamet Gjollesha”, Kulla nr.1, Tiranë, me shtetësi shqiptare, me arsim të lartë ekonomik, i martuar, deputet i Kuvendit të Republikës së Shqipërisë, i padënuar, në gjëndje të lirë, i mbrojtur nga avokatët Petrit Serjani dhe Gëzim Veleshnja.

A K U Z U A R:

Për kryerjen e veprës penale të korrupsionit aktiv të funksionarëve të lartë shtetërorë

ose të zgjedhurve vendorë, të parashikuar nga neni 245 i Kodit Penal.

në përfundim të shqyrtimit gjyqësor të çështjes, pas vlerësimit të akteve të këtij procedimi penal dhe çmimit të provave të paraqitura nga palët e të pranuara për t’u administruar prej saj, si dhe pasi dëgjoi qëndrimet e kërkesat e prokurorëve dhe ato të mbrojtësve së të pandehurit Ilir Meta,

233

V Ë R E N

1. Me shkresën nr.260/170 prot., datë 09.05.2011 të Prokurorisë së Përgjithshme, është sjellë për gjykim në Gjykatën e Lartë procedimi penal nr.1, i vitit 2011.

2. Sipas kërkesës për gjykim, që mban të njëjtën datë (09.05.2011), i pandehuri Ilir Meta, deputet i Kuvendit të Republikës së Shqipërisë, i cili më parë ka ushtruar edhe funksionin e Zëvendëskryeministrit dhe njëkohësisht të Ministrit të Punëve të Jashtme e më pas atë të Ministrit të Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës, akuzohet për kryerjen e veprës penale të korrupsionit aktiv të funksionarëve të lartë shtetërorë ose të zgjedhurve vendorë, të parashikuar nga neni 245 i Kodit Penal.

3. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, nisur nga funksionet politike dhe kushtetuese të sipërcituara së të pandehurit Ilir Meta, vëren se, jemi përpara një çështje penale për të cilën gjejnë zbatim dispozitat e pikës 1 të nenit 141 të Kushtetutës së Shqipërisë dhe të pikës 2 të nenit 75/b të Kodit të Procedurës Penale. Sipas këtyre dispozitave, Gjykata e Lartë ka juridiksion fillestar për gjykimin e akuzave (veprave) penale të ngritura, mes të tjerave, edhe kundër deputetëve dhe anëtarëve të Këshillit të Ministrave kur ata janë në këto funksione në kohën e gjykimit, sikurse është edhe i pandehuri Ilir Meta.

4. Duke pasur parasysh se, mbështetur në dispozitat e pikës 2 të nenit 73 të Kushtetutës dhe të nenit 288 të Kodit të Procedurës Penale, për procedimin dhe ndjekjen penale të deputetit dhe anëtarit të Këshillit të Ministrave nevojitet që paraprakisht të kërkohet nga prokurori dhe të miratohet autorizimi për procedim nga ana e Kuvendit, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë verifikoi aktet dhe konstatoi se këto kërkesa të ligjës ishin plotësuar gjatë fazës së hetimit paraprak. Bazuar në kërkesën e paraqitur me nr.260/18 prot. të datës 11.02.2011 nga ana e Prokurores së Përgjithshme në kuadër të procedimit penal objekt i këtij gjykimi, Kuvendi i Shqipërisë, me vendimin nr.84 të datës 16.02.2011, ka dhënë autorizim për fillimin e ndjekjes penale ndaj deputetit Ilir Meta.

5. Kërkesa për gjykimin e çështjes e dërguar në Gjykatën e Lartë nga Prokuroria e Përgjithshme, krahas gjeneraliteteve së të pandehurit Ilir Meta, përmban parashtrimin e faktit dhe dispozitat përkatëse të ligjit penal material e procedural ku mbështetet, si dhe burimet e provës e faktet që ato u referohen.

Sipas kësaj kërkese për gjykim, në thelb, parashtrohet se në datën 12.01.2011, kryesisht, nga Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Tiranë është regjistruar procedimi penal nr.136, bazuar në një transmetim të datës 11.01.2011 të orës 20.10 të programit “Fiks fare” që shfaqet në televizionin kombëtar “Top Channel”. Në këtë program ishte shfaqur një regjistrim audioviziv, i bërë me një kamera të fshehtë, ku përmbaheshin biseda të kryera mes dy funksionarëve të lartë shtetërore, Dritan Priftit dhe Ilir Metës, deputetë dhe ish ministra, lidhur me emërime të paligjshme personash në institucione të ndryshme publike, si dhe për favorizime subjektesh në procedura ankandi e koncesioni, kundrejt përfitimeve materiale.

Pas kryerjes së veprimeve të para verifikuese, përfshirë edhe deklarimet e dhëna me kërkesën e vullnetin e tij nga shtetasi Dritan Prifti, ku ai sqaronte se ky regjistrim audioviziv ishte realizuar prej tij në datën 01.03.2010, në zyrën e tij të punës, për shkak të ndërhyrjeve, presioneve e kërkesave për favorizime së të tretëve nga shtetasi Ilir Meta, përfshirë edhe ato të fiksuara në regjistrim për favorizim të një subjekti për fitimin e garës koncesionare përkundrejt ofrimit të përfitimeve në shumën 700 mijë euro e 7% të aksione, si dhe përfitimin e 1 milion eurove për dhënien e një ankandi të shitjes së naftës bruto një subjekti tjetër, mbi dërgimin e akteve për kompetencë lëndore nga Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Tiranë, Prokuroria e Përgjithshme në datën 24.01.2011 ka regjistruar procedimin penal nr.1 të vitit 2011 për veprat penale të korrupsionit aktiv të funksionarëve të lartë shtetërorë dhe të zgjedhurve vendorë, korrupsionit pasiv të funksionarëve të lartë shtetërorë dhe të zgjedhurve

234

vendorë dhe të shpërdorimit të detyrës, të parashikuara nga nenet 245, 260 dhe 248 të Kodit Penal.

Gjatë hetimit paraprak, i pyetur në cilësinë e personit që ka dijeni për veprën penale, shtetasi Dritan Prifti ka konfirmuar e detajuar deklarimet e dhëna më parë me vullnetin e tij, duke vënë në dispozicion si prova materiale mjetet me të cilat ishte realizuar regjistrimi audioviziv.

Këto prova i janë nënshtruar ekspertimit teknik nga një ekspert i profilizuar i fushës së informatikës ligjore pranë një kompanie amerikane me objekt vërtetësinë dhe autenticitetin e regjistrimit audioviziv. Sipas këtij ekspertimi, krahas shpjegimit mbi mjetet dhe mënyrën e regjistrimit dhe të shkarkimit në objekte të tjera, si dhe të faktit që ky regjistrim nuk gjendet më në orën kamera përgjuese (u gjet dhe u rikuperua një bisedë tjetër e fshirë), eksperti vjen në përfundimin se regjistrimi audioviziv është i pandryshuar në përmbajtjen audio e video, pra në zërin dhe figurën e bashkëbiseduesve, duke përgatitur edhe një kopje të filtruar të audios së kësaj bisede.

Mbi këtë bazë, në datën 09.02.2011, emri i shtetasit Ilir Meta është regjistruar në regjistrin e njoftimeve të veprave penale të Prokurorisë së Përgjithshme për procedimin penal nr.1 të vitit 2011. Rrjedhimisht, në datën 11.02.2011 i është kërkuar Kuvendit autorizimi për procedimin penal të deputetit Ilir Meta, kërkesë e cila është miratuar nga Kuvendi.

Bazuar në përmbajtjen video dhe në atë audio (bisedimeve) të regjistrimit të ekspertuar dhe të transkriptuar disa herë nga ana e prokurorisë, pasi ka pyetur një numër të madh dëshmitarësh, si dhe ka kryer veprime të tjera hetimore duke marrë prova të ndryshme, përfshirë praktikat dokumentare të garës koncesionare për H/C Egnatia-Shushicë dhe të ankandit për shitjen e 50 mijë ton naftë bruto të Shoqërisë publike “Albpetrol” sh.a., organi i Prokurorisë së Përgjithshme ka ardhur në përfundimin se rezulton e provuar që i pandehuri Ilir Meta i ka kërkuar shtetasit Dritan Prifti, në kuadër të detyrës së tij të Ministrit të Ekonomisë Tregtisë dhe Energjitikës, që të favorizojë për shpalljen fitues të garës koncesionare për H/C Egnatia-Shushicë bashkimin e përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k. dhe për shpalljen fitues të ankandit për shitjen e naftës Shoqërisë “Halilaj Holding Group” sh.a. Në rastin e parë kundrejt ofrimit të një përfitimi të paligjshëm për shtetasin Ditan Prifti në shumën 700 mijë euro dhe 7% të aksioneve, ndërsa në rastin e dytë kundrejt një përfitimi të paligjshëm të baraz-ndarë mes tyre në shumën 1 milion euro.

Pasi vlerëson të provuar akuzën për kryerjen e krimit të korrupsionit aktiv të funksionarëve të lartë shtetërorë dhe të zgjedhurve vendore të parashikuar nga neni 245 i Kodit Penal, kërkesa për gjykim e organit të prokurorisë përmban e përshkruan burimet e provës për faktet e referuara prej saj.

6. Në seancën e parë gjyqësore, të zhvilluar në datën 20.06.2011, menjëherë pas kontrollit mbi paraqitjen dhe legjitimimin e palëve, mbështetur në nenin 354 të Kodit të Procedurës Penale, nga ana e mbrojtësve së të pandehurit Ilir Meta u paraqitën disa kërkesa paraprake.

Së pari, nga ana e mbrojtjes u paraqit heqja dorë nga kërkesa ankimore ndaj veprimeve të prokurorisë gjatë fazës së hetimit paraprak, e depozituar në Gjykatën e Lartë në datën 16.03.2011 dhe, për të cilën, Kolegji tjetër Penal me vendimin e datës 23.05.2011 kishte vendosur gjykimin e kësaj kërkese në gjykimin e themelit. Heqja dorë lidhej me shpjegimin se kjo kërkesë ankimore përmban një numër të kufizuar veprimesh të akuzës, pasi në mënyrë të plotë dhe të përmbledhur do të paraqitej në vijim një kërkesë tjetër e shtrirë për të gjithë veprimtarinë hetimore.

Së dyti, nga ana e mbrojtësve së të pandehurit Ilir Meta, pas heqjes dorë nga kërkesa e sipërcituar, u paraqit menjëherë kërkesë tjetër më e plotë me objekt konstatimin e një numri shkeljesh ligjore të kryera gjatë gjithë fazës së hetimeve paraprake. Pas parashtrimit të argumenteve, në thelb, përfundimisht, kërkohej deklarimi i pavlefshëm dhe për pasojë të

235

papërdorshme së të gjitha provave materiale dhe thënieve të deklaruesit Dritan Prifti dhe pushimin e gjykimit të këtij procedimi penal për shkak se ndjekja penale nuk duhet të fillonte.

7. Në seancën gjyqësore të datës 27.06.2011, nga ana e prokurorëve u paraqitën me shkrim qëndrimi i tyre në lidhje me kërkesat paraprake të parashtruara nga mbrojtësit e të pandehurit Ilir Meta në seancën e mëparshme.

Sipas prokurorëve, pretendimet e mbrojtësve së të pandehurit Ilir Meta duhet të rrëzoheshin si të pabazuara në ligj, pra nuk është vendi që çështja të pushohet për shkaqe procedurale. Ndërmjet të tjerave, në qëndrimin e tyre prokurorët parashtrojnë se, ndryshe nga sa pretendohet nga mbrojtësit e të pandehurit, neni 323 i Kodit të Procedurës Penale e ka të përcaktuar qartë fillimin e afatit të procedimit penal, i cili është nga dita në të cilën emri i personit që i atribuohet vepra penale shënohet në regjistrin e njoftimeve të veprave penale. Sipas prokurorëve, ekspertimet e kryera gjatë hetimit ishin në përputhje me ligjin, sepse neni 179/2 i këtij Kodi përcakton se vendimi për caktimin e ekspertit duhet t’i njoftohet të pandehurit dhe personit nën hetim, cilësi të cilën sipas ligjit i pandehuri Ilir Meta nuk e kishte marrë në kohën e kryerjes së ekspertimeve. Ekspertimi është kryer duke respektuar edhe kërkesat e tjera të parashikuara nga neni 178 e vijues të Kodit të Procedurës Penale dhe duke qenë se caktimi i ekspertëve të huaj nuk është bërë mes atyre që i përkasin autoriteteve publike, nuk ishte e nevojshme ndjekja e procedurave sipas nenit 509 të këtij Kodi.

8. Kolegji Penal, pasi dëgjoi edhe qëndrimin e prokurorëve lidhur me kërkesat paraprake të mbrojtjes, me vendimin e ndërmjetëm të arsyetuar, të cilën e shpalli në seancën tjetër gjyqësore të datës 11.07.2011, vendosi:

- Rrëzimin e kërkesës paraprake për pushimin e gjykimit të procedimit penal nr.1 të vitit 2011 të Prokurorisë së Përgjithshme për shkak se ndjekja penale nuk duhet të fillonte, me arsyetimin se nuk rezultonte që, nga momenti i regjistrimit të këtij procedimi nga ana e Prokurorisë së Përgjithshme, pra nga data 24.01.2011, të jenë kryer veprime që nuk lejohen sipas dispozitave procedurale penale në ngarkim të personit me imunitet, pra personit ndaj të cilit kërkohet autorizimi për procedim.

- Rrëzimin e kërkesës paraprake për pavlefshmëri dhe papërdorshmëri të veprimeve hetimore të kryera, si dhe të provave të marra pas datës 12.04.2011 deri në datën 09.05.2011, si të kryera jashtë afateve procedurale, me arsyetimin se, afati i zhvillimit të hetimeve paraprake ndaj të pandehurit Ilir Meta ka filluar në datën 09.02.2011 kur emri i tij është regjistruar në regjistrin e njoftimit të veprës penale në cilësinë e personit që i atribuohet vepra penale, sikurse parashikon pika 1 e nenit 323 të Kodit të Procedurës Penale, ndërkohë që, edhe çështja në Gjykatën e Lartë është dërguar nga Prokuroria e Përgjithshme në datën 09.05.2011, pra brenda afatit tremujor të parashikuar nga dispozita e sipërcituar, krahas ditëve që afati i hetimit paraprak është i pezulluar për shkak të kërkesës për autorizim për procedim sipas pikës 2 të nenit 323 të këtij Kodi.

- Pranimin e kërkesës paraprake për pavlefshmërinë relative dhe papërdorshmërinë, përkatësisht, të akteve procedurale dhe të akteve të ekspertimit të përpiluara nga eksperti amerikan Glenn Bard dhe eksperti nga Mbretëria e Bashkuar Adrian Philips, me arsyetimin se ishin kryer në shkelje të neneve 151 pika 4, 183 pika 1 dhe 509 të Kodit të Procedurës Penale. Në rastet kur eksperti është shtetas i huaj, përveç referimit në dispozitat e këtij Kodi, duhet vepruar në përputhje edhe me “Konventën Europiane për Ndihmë Juridike në Fushën Penale”.

Caktimi i ekspertit në një procedim penal rregullohet nga dispozitat e seksionit të VI të K.Pr.Penale me titull “ekspertimet”. Në rastet kur eksperti është shtetas i huaj, përveç referimit në dispozitat e të Kodit të Procedurës Penale, duhet vepruar në përputhje edhe me “Konventën Europiane për Ndihmë Juridike në Fushën Penale”, ratifikuar nga Kuvendi i Republikës së Shqipërisë me ligjin nr.8498, datë 10.06.1999. Detyrimi për t’iu referuar Konventave Europiane është vetëm për ata ekspertë që janë shtetas të atyre vendeve që janë

236

palë në këtë Konventa. Konventa në titullin VII të saj rregullon, ndër të tjera, edhe thirrjen e ekspertëve të huaj nga dhe në shtete palë të kësaj konvente.

Nga ana e prokurorëve nuk janë respektuar dispozitat e seksionit II “Letërporositë për jashtë shtetit”, parashikuar nga neni 509 e vijues si dhe dispozitat ligjore të parashikuara në kreun II Seksioni VI (Ekspertimi), nenet 179-183/1 të Kodit të Procedurës Penale në lidhje me caktimin e ekspertit amerikan dhe atij anglez, ndërsa për këtë të fundit nuk janë respektuar as detyrimet qe rrjedhin nga dispozitat ligjore të Konventës Europiane për Ndihmë Juridike në Fushën Penale, ratifikuar me ligjin nr.8489, datë 10.06.1999, si dhe të ligjit nr.10193, datë 03.12.2009 “Për Marrëdhënien Juridiksionale me Autoritetet e Huaja në Çështjet Penale”.

Duke pranuar si ekspertë persona privatë të huaj, si dhe duke u ngarkuar detyra e marrë mendimin e tyre në rrugë jo zyrtare, jashtë detyrimeve ligjore të parashikuara në Kodin e Procedurës Penale dhe në Konventën Europiane për Ndihmë Juridike në Fushën Penale, organi i akuzës i ka përjashtuar ekspertët realisht nga çdo përgjegjësi, aq më tepër nga përgjegjësia penale që mund të mbajnë sipas ligjeve përkatëse në rastin e veprës penale të ekspertimit të rremë.

Nëse organi i akuzës do të kishte ndjekur rrugën ligjore të përcaktuar në Kodin e Procedurës Penale, në Konventën Europiane për Ndihmë Juridike në Fushën Penale, si dhe në ligjin nr.10193, datë 03.12.2009 “Për Marrëdhëniet Juridiksionale me Autoritetet e Huaja në Çështje Penale”, ekspertët e huaj duhej të bënin betimin dhe të merrnin përgjegjësinë përpara organit kompetent të shtetit të tyre, gjë që do të shërbente si garanci që ekspertimet do të ishte i saktë.

Sipas nenit 509/1 të Kodit të Procedurës Penale, i cili nuk vjen ndesh me asnjë dispozitë të Konventave të mësipërme apo me aktet e tjera ndërkombëtare, kërkesat e gjykatave dhe prokurorive për letërporosi jashtë shtetit, të drejtuara autoriteteve të huaja, për njoftimet dhe marrjen e provave, i dërgohen Ministrisë së Drejtësisë, e cila marr masa për t’i nisur ato. Vetëm në rastet e ngutshme, sipas pikës 5 të këtij neni, autoriteti procedues mund të vendosë nisjen direkt të akteve duke informuar Ministrinë e Drejtësisë. Pra edhe në rastet përjashtimore, në rastet e ngutshme, organi procedues ka detyrimin ligjor që patjetër të informojë Ministrinë e Drejtësisë. Siç rezulton nga dosja, këto dokumente, këto veprime nuk kanë kaluar nëpërmjet këtij institucioni të ngarkuar me ligj, gjë që konfirmohet në përgjigjen e Ministrit të Drejtësisë me shkresën nr.821/1, datë 31.01.2011.

- Rrëzimin e kërkesës paraprake për papërdorshmërinë e videoregjistrimit të realizuar nga shtetasi Dritan Prifti sepse është bërë në shkelje të nenit 221 e vijues të Kodit të Procedurës Penale mbi “Përgjimet”, me arsyetimin se videoregjistrimet e realizuara jo nga organet e procedimit por nga subjektet private nuk përfshihen në rastet dhe kriteret që përmbahen në Titullin IV, Kreu III, Seksioni IV “Përgjimet” (nenet 221 e vijues) të Kodit të Procedurës Penale.

- Lidhur me kërkesën paraprake për papërdorshmërinë e provave materiale, duke filluar nga ora audio e video regjistruese me të cilën pretendohet se është bërë regjistrimi, si dhe të mjeteve të tjera teknike të transferimit e riprodhimit të regjistrimit, duke vijuar me disqet elektronike ku përmbahen të dhënat e regjistrimit, për shkak se sipas mbrojtjes mungon prova origjinale e bisedës në vetë orën regjistruese, Kolegji Penal vlerësoi se, në kuptim e zbatim të dispozitave procedurale, në atë moment të procedimit, nuk mund të kishte qëndrimin e tij dhe as të dispononte për pranimin apo rrëzimin e kërkesës, pra për papërdorshmërinë ose jo të këtyre provave.

Kërkese paraprake mbështetet në konkluzionet shkencore të arritura me aktet e ekspertimit teknik të realizuara nga ana e organit të prokurorisë në fazën e hetimit paraprak, sipas të cilave, videoregjistrimi nuk gjendej në orën audio e video regjistruese. Por, ky Kolegj Penal, në përgjigje edhe të vetë kërkesës paraprake të paraqitur nga mbrojtësit e të pandehurit

237

Ilir Meta, u shpreh e disponoi më lart për pranimin e asaj kërkese lidhur me pavlefshmërinë e akteve procedurale të caktimit të ekspertit dhe për papërdorshmërinë e akteve të ekspertimit të realizuara prej tyre.

Në rrethana të tilla, Kolegji Penal, nuk gjente më në fashikullin e gjykimit asnjë akt ekspertimi me konkluzione shkencore lidhur me natyrën, autenticitetin, mënyrën e përdorimit dhe të dhënat që përmbajnë apo mund të përmbajnë provat materiale që nga mbrojtja pretendohej e kërkohej se ishin të papërdorshme, sepse sipas tyre mungon prova “origjinale”.

- Së fundi, Kolegji Penal vendosi të rrëzojë kërkesën paraprake të mbrojtjes së të pandehurit Ilir Meta për sa i përket papërdorshmërisë së deklarimeve të shtetasit Dritan Prifti me pretendimin se është person i akuzuar në një procedim të lidhur, me arsyetimin se nga të dhënat që përmbahen në fashikullin e gjykimit nuk jemi përpara rasteve të parashikuara nga neni 156, pika 2 të Kodit të Procedurës Penale.

9. Në sekretarinë e Gjykatës së Lartë, në datën 04.07.2011 është depozituar një shkresë e quajtur Memo/Kërkesë e të pandehurit Ilir Meta, nënshkruar nga avokatët e tij, me të cilën, në thelb, parashtrohet heqja dorë nga njëra prej kërkesave paraprake të paraqitura në seancën gjyqësore të datës 20.06.2011, ajo për pavlefshmërinë e hetimeve gjatë fazës së hetimit paraprak si jashtë afateve procedurale dhe pa respektuar veshjen imunitare të subjektit që procedohet. Sipas shkresës, është vullneti i të pandehurit Ilir Meta për të pasur një proces gjyqësor të plotë për nxjerrjen e së vërtetës dhe pa e zgjidhur çështjen vetëm proceduralisht.

Kolegji Penal nuk e ka marrë në shqyrtim këtë memorie/kërkesë së të pandehurit Ilir Meta.

Vërtet ajo memorie/kërkesë bazohet në nenin 110 të Kodit të Procedurës Penale, sipas së cilës memoria dhe kërkesa me shkrim mund të paraqiten nga palët në çdo gjendje e shkallë të procedimit. Por, sipas nenit 354 të Kodit të Procedurës Penale, për kërkesat paraprake gjykata disponon me vendim, i cili bazuar në nenin 112 merret në dhomën e këshillimit, pa praninë e sekretarit dhe të palëve.

Edhe në rastin konkret, pasi dëgjoi kërkesat paraprake të mbrojtësve të së pandehurit Ilir Meta në seancën e datës 20.06.2011, si dhe qëndrimin e prokurorëve lidhur me to në seancën e datës 27.06.2011, Kolegji Penal vendosi të tërhiqet në dhomën e këshillimit dhe vendimin lidhur me ato kërkesa ta shpallte në datën 11.07.2011.

Pasi gjykata tërhiqet për vendim, ajo nuk ka dhe as mund të ketë më asnjë lloj komunikimi me sekretarinë dhe me palët, për të paraqitur eventualisht argumente shtesë në mbështetje të kërkesave të paraqitura, kërkesa të tjera shtesë apo heqje dorë prej atyre të paraqitura. Sipas ligjit procedural, është imperative që gjykata vetëm shqyrton çështjet dhe kërkesat për të cilat është tërhequr për vendim. Edhe në çështjen objekti gjykimi, Kolegji Penal, në seancën e datës 11.07.2011 u shpreh me vendim vetëm lidhur me pranimin ose jo të kërkesave të parashtruara nga mbrojtësit e të pandehurit Ilir Meta në seancën e datës 20.06.2011.

10. Kolegji Penal, pas dhënies së vendimit të ndërmjetëm lidhur kërkesat paraprake, bazuar në nenin 355 të Kodit të Procedurës Penale, ka deklaruar të hapur shqyrtimin gjyqësor.

Pasi dëgjoi parashtrimin hyrës me paraqitjen e përmbledhur të fakteve dhe provave që kërkonin të shqyrtoheshin nga ana e prokurorëve dhe më pas nga ana e mbrojtjes së të pandehurit Ilir Meta, Kolegji Penal mori vendimin për të lejuar marrjen e provave të kërkuara, sipas rradhës, duke filluar prej atyre të kërkuara nga ana e prokurorisë dhe më pas atyre të kërkuara nga mbrojtësit e të pandehurit Ilir Meta. Meqenëse procesi i marrjes së provave, sipas qëndrimit përfundimtar të prokurorëve do të vijonte me thirrjen e dëshmitarëve të akuzës dhe nevojitej të bëhej njoftimi i rregullt i tyre.

11. Në fillim të seancës gjyqësore të datës 22.07.2011, përpara se të vijohej me pyetjen e dëshmitarëve të thirrur nga gjykata, duke iu referuar edhe një kërkese të depozituar

238

prej tyre më parë në sekretarinë e Gjykatës së Lartë në datën 15.07.2011, nga ana e mbrojtësve së të pandehurit Ilir Meta u paraqitën disa kërkesa lidhur me njohjen me disa prova audiovizive, si vënia në dispozicion e bisedës së plotë mes shtetasve Dritan Prifti dhe Leonard Beqiri e thirrjen dëshmitar të këtij të fundit, si edhe kërkesa që në seancën e ardhshme gjyqësore të realizohet caktimi dhe thirrja e ekspertëve për të kryer veprimin hetimor të ekspertimit.

11.1 Nga ana e tyre, edhe përfaqësuesit e prokurorisë, parashtruan disa kërkesa lidhur me heqjen dorë nga disa prej provave të kërkuara prej tyre në seancën e mëparshme, sikurse ishte edhe ajo e mosmarrjes si provë të aktit të transkriptimit të një pjese të bisedës mes shtetasve Dritan Prifti dhe Leonard Beqiri sepse buronte nga akti i ekspertimit që nga kjo gjykatë u shpall i pavlefshëm. Po kështu, prokurorët mbajtën qëndrimin se kërkesa e mbrojtësve së të pandehurit Ilir Meta për vijimin e hetimit gjyqësor me realizmin e ekspertimit të mos pranohej duke vijuar marrja e provave sipas rradhës së kërkuar prej tyre, pra me pyetjen e dëshmitarëve të akuzës.

11.2 Lidhur me këto kërkesa e qëndrime të parashtruara nga palët, Kolegji Penal me vendim të ndërmjetëm vendosi :

- Të pranojë kërkesën e prokurorit për mosmarrjen si provë në seancë gjyqësore të aktit të transkriptimit të një pjese të bisedës mes shtetasve Dritan Prifti dhe Leonard Beqiri, meqënëse buron nga një akt ekspertimi që kjo gjykatë ka vendosur se është i pavlefshëm dhe i papërdorshëm.

- Në lidhje me kërkesën e mbrojtjes për vënien në dispozicion të materialit të plotë audioviziv të një bisede mes shtetasve Dritan Prifti dhe Leonard Beqiri, si dhe thirrjen si dëshmitar të shtetasit Leonard Beqiri, Kolegji Penal vlerësoi se, meqenëse burimi i saj ishte një akt ekspertimi i ekspertit amerikan Glenn Bard, i cili u deklarua i pavlefshëm dhe për rrjedhojë i papërdorshëm, ky Kolegj vendosi të mos e pranojë këtë kërkesë të mbrojtjes.

- Lidhur me kërkesën e palëve për kryerjen e ekspertimit, Kolegji Penal vendosi të revokojë pjesërisht vendimin e ndërmjetëm për rradhën e marrjes së provave, duke urdhëruar vijimin e shqyrtimit gjyqësor me caktimin dhe realizimin e ekspertimit sikurse ishte kërkuar në fillim të shqyrtimit gjyqësor nga përfaqësuesi i prokurorisë dhe mbrojtja e të pandehurit Ilir Meta.

Pas këtyre disponimeve Kolegji Penal vendosi të shtyjë seancën gjyqësore për të kryer veprimet e nevojshme lidhur me identifikimin dhe caktimin e ekspertëve të fushës informatike dhe elektronike.

12. Në seancën gjyqësore të datës 16.09.2011 Kolegji Penal vlerëson se kryerja e veprimeve lidhur me autenticitetin e një materiali audioviziv, mbi alterimin ose jo të pamjeve e zërit në regjistrime të tilla, të realizuara, depozituara e transferuara me programe e pajisje teknologjike dixhitale e kompjuterike, janë veprime që kërkojnë njohuri të posaçme teknike e shkencore të fushës informatike e të teknologjisë audiovizive, njohuri të cilat nuk i përkasin sferës juridike dhe njohurive të zakonshme e ekskluzive të një gjyqtari. Përveç kësaj, kryerja e këtyre veprimeve lidhet edhe me disponimin dhe përdorimin e programeve informatike dhe pajisjeve teknologjike audiovizive, dixhitale e kompjuterike të posaçme.

Po kështu Kolegji vlerëson se, në kushtet kur nuk ekzistojnë persona me cilësitë e kërkuara në listat gjyqësore të ekspertëve, sikurse kërkon neni 179 i Kodit të Procedurës Penale, veprime të tilla mund e duhet të realizohen nga persona që kanë njohuri të posaçme në degën e informatikës dhe teknologjisë audiovizive e që, njëkohësisht, disponojnë programet dhe pajisjet e duhura për natyrën e qëllimet e këtij ekspertimi.

Prandaj Kolegji vendosi që për realizimin e këtij ekspertimi të caktohej një grup ekspertësh sipas profileve përkatëse, i përbërë nga: a) Ardian Pollo, shef i departamentit të Elektronikës në Universitetin Kristal, pedagog i lëndës Siguria e Sistemeve Informatike, Protokollet e Transmetimit; b) Artur Rrahmani, ekspert kriminalist në Qendrën shkencore

239

“The Experts”, Tiranë; c) Ermal Beqiri, Drejtor i Teknologjisë së Informacionit në Rektoratin e Universitetit të Tiranës dhe pedagog informatikës në Universitetin Kristal, duke mos pranuar kërkesën e prokurorit për caktimin e ekspertëve të huaj, për shkak se, nga ana e tij, përfaqësuesi i akuzës nuk paraqiti ndonjë shkak të ligjshëm apo të arsyeshëm për caktimin e ekspertëve të huaj.

13. Në seancën gjyqësore të datës 23.09.2011, në zbatim të nenit 183 të Kodit të Procedurës Penale, pas përmbushjes së procedurave lidhur me verifikimin e paraqitjes, të shkaqeve eventuale të përjashtimit, me paralajmërimin për detyrimet e përgjegjësitë që burojnë për ekspertin nga ligji penal; pasi dëgjoi edhe mendimin e prokurorëve, të cilët parashtruan argumentet e tyre për mungesë të përvojës dhe të kompetencës profesionale të ekspertëve të zgjedhur nga gjykata, nevojën për caktimin e ekspertëve të huaj, si dhe dhanë mendimin e tyre mbi për pyetjet objekt ekspertimi; pasi dëgjoi mendimin e mbrojtësve së të pandehurit Ilir Meta, të cilët ishin dakord me grupin e ekspertëve të caktuar nga gjykata duke dhënë edhe mendimin e tyre lidhur me pyetjet objekt ekspertimi; Kolegji Penal përfundimisht disponoi me vendim të ndërmjetëm me caktimin e kërkesave dhe të detyrave të ekspertimit, si edhe me betimin e ekspertëve.

Duke marrë parasysh mendimin e ekspertëve për kohën e nevojshme për realizimin e ekspertimit, në vlerësim të kompleksitetit të fakteve dhe veprimeve teknike që duhet të kryheshin për përmbushjen e detyrave të ekspertimit, bazuar në pikën 2 të nenit 185 të Kodit të Procedurës Penale, Kolegji Penal vendosi t’’ japë një kohë të arsyeshme grupit të ekspertëve për përgatitjen e aktit të ekspertimit.

Njëkohësisht gjykata udhëzoi ekspertët dhe palët për mënyrën se si do të procedohej me veprimet e ekspertimit, duke pasur parasysh se provat materiale që ekspertoheshin përbënin njëkohësisht prova materiale për procedime të tjera penale në vijim për të cilat ishin në zbatim rregullat mbi ruajtjen e sekretit hetimor.

14. Kolegji Penal vendosi të shtyjë seancën gjyqësore të datës 24.10.2011, nisur nga vështirësitë e parashtruara nga ana e ekspertëve për të siguruar pajisje të domosdoshme për kryerjen e ekspertimit dhe pamundësisë së tyre për të përfunduar dhe paraqitur në atë seancë aktin e ekspertimit.

15. Në seancën gjyqësore të datës 31.10.2011, pas parashtrimit të mendimit me shkrim si dhe me anë të demonstrimit elektronik të ekspertëve, si nga ana e prokurorëve, ashtu edhe nga mbrojtësit e të pandehurit Ilir Meta, u paraqit si kërkesë nga ana e tyre shtyrja e seancës gjyqësore për t’i dhënë kohën e nevojshme për t’u njohur mirë me aktin dhe përfundimet e tij, motivuar me numrin e madh, natyrën komplekse e shumë teknike të aktit të ekspertimit, kërkesë që u pranua nga gjykata.

16. Në seancën e ardhshme gjyqësore, duke qenë se u paraqitën një numër i madh pyetjesh të natyrës sqaruese si nga prokurorit ashtu edhe nga mbrojtësit e të pandehurit Ilir Meta, nga ana e ekspertëve u kërkua kohë për të përgatitur sqarimet përkatëse me shkrim.

17. Në seancën gjyqësore në vijim, nga ana e grupit të ekspertëve u paraqit një shtesë e aktit të ekspertimit, e cila, sikurse edhe akti i ekspertimit i paraqitur më parë, iu nënshtrua debatit gjyqësor. Në përfundim të këtij debati, nga ana e prokurorëve dhe e mbrojtësve u parashtruan qëndrimet përkatëse lidhur me pranueshmërinë e aktit të ekspertimit dhe përfundimet e arritura prej tyre.

17.1 Sipas prokurorëve ekspertimi nuk ia kishte arritur qëllimit dhe ekspertët nuk e kishin realizuar detyrën e ngarkuar nga ana e gjykatës. Akti i ekspertimit nuk i plotëson kushtet dhe kriteret shkencore për të arritur në konkluzione të qarta e të sakta.

Ekspertët nuk argumentuan dhe nuk i dhanë përgjigje thelbit të objektit të ekspertimit, nëse ka apo jo ndërhyrje në videon provë materiale dhe nëse po, ku konsistojnë këto ndërhyrje.

240

Ekspertët nuk dispononin pajisjet dhe nuk kanë përdorur programe e njohura shkencore të kësaj fushe të ekspertimit, por programe kompjuterike nga burime të hapura e të paliçencuara.

Të pasakta në rastin konkret dhe të paargumentuara shkencërisht janë edhe mendimet e ekspertëve mbi dyshimin se materiali audioviziv nuk provohet të jetë origjinal.

Përveçse flitet për probabilitet ndërhyrje por pa treguar konkretisht se si, asnjë përfundim kategorik nuk ka grupi i ekspertëve se në materialin audioviziv të ekspertuar ka pasur ndërhyrje e ndryshime në video dhe në zërin e bashkëbiseduesve.

Përfundimisht, prokurorët i kërkuan gjykatës kryerjen e një ekspertimi të ri, mundësisht me ekspertë të huaj specialistë të fushës pranë policive shkencore apo kompanive private të huaja.

17.2 Sipas mbrojtësve së të pandehurit Ilir Meta, kryerja e ekspertimit ia ka arritur qëllimit për të cilën u urdhërua nga ana e gjykatës. Madje konkluzionet grupit të ekspertëve shqiptarë nuk bien ndesh nga ana shkencore edhe me përfundimet e arritura nga eksperti amerikan.

Sipas mbrojtjes ekspertiza e kryer provoi se në orën objekt ekspertimi nuk u gjetën gjurmë të bisedës Meta-Prifti, por një material tjetër dhe disa imazhe që mbushnin memorien.

Në laptop janë vërejtur ndërhyrje të ndryshme në periudha kohore të ndryshme, nga data e instalimit të Window-sit deri në datën 01.02.2011.

Në pjesën më të madhe të bisedës Meta-Prifti ajo është nën parametrat e domosdoshëm të dëgjueshmërisë dhe kuptueshmërisë.

17.3 Kolegji Penal, me vendim të ndërmjetëm, vendosi të rrëzojë kërkesën e prokurorit për kryerjen e nje ekspertimi të ri me ekspertë të huaj dhe të pranojë e administrojë si provë aktin e ekspertimit të hartuar nga grupi i ekspertëve të caktuar nga kjo gjykatë. Njëkohësisht Kolegji Penal vendosi që shqyrtimi gjyqësor i çështjes të vijojë sipas rradhës së marrjes së provave, fillimisht me pyetjen e dëshmitarëve të kërkuara nga ana e akuzës.

18. Në seancat gjyqësore të datave 21.11.2011, 02.12.2011, 05.12.2011 dhe 12.12.2011 Kolegji Penal ka marrë si provë dëshmitë e dëshmitarëve të thirrur nga prokurorët dhe tre dëshmitarët e thirrur nga të dy palët si vijon: Dritan Prifti, Bekim Halilaj, Pajtim Sulaj, Artur Mahmutaj, Agim Rrapaj, Erdit Rrapaj, Rezart Taçi, Fatmir Merkaj, Estela Çela, Majlinda Meduli, Pranvera Bodinaku, Zamir Stefani, Durim Kraja, Ervin Duraj, Etleva Kondi, Andi Dedja, Ymet Tola, Skënder Tola, Emin Toçi dhe Arqile Papuçiu, tre prej të cilëve ishin dëshmitarë të thirrur njëkohësisht si nga prokurorët, ashtu edhe nga mbrojtja e të pandehurit Ilir Meta.

Nga ana e prokurorëve dhe mbrojtësve së të pandehurit Ilir Meta, në funksion të besueshmërisë së thënieve të dëshmitarëve apo për t’u përdorur në lidhje me provat e tjera, mbështetur në nenin 362 të Kodit të Procedurës Penale, janë paraqitur disa kërkesa për të kundërshtuar tërësisht apo pjesërisht përmbajtjen e dëshmive të dhëna para gjykatës. Kolegji Penal, me vendim të ndërmjetëm, ka pranuar kërkesën e prokurorit dhe administrimin e thënieve të bëra në deklarimet gjatë fazës së hetimeve paraprake për dëshmitarët Pajtim Sulaj, Estela Çela, Pranvera Bodinaku, Fatmir Merkaj dhe Andi Dedja. Po kështu, Kolegji ka pranuar kërkesën për kundërshtimin e pjesshëm të thënieve të dëshmitarit Dritan Prifti dhe administrimin e thënieve të bëra prej tij në fazën e hetimeve paraprake.

19. Në vijim të seancës gjyqësore të datës 12.12.2011 dhe asaj të datës 16.12.2011, Kolegji Penal realizoi veprimin procedural të paraqitjes dhe debatimit gjyqësor, fillimisht nga ana e prokurorëve dhe më pas nga ana e mbrojtësve së të pandehurit Ilir Meta mbi provat materiale, shkresore, provat dokumentare, etj., dhe për respektimin e ligjit procedural mbi mënyrën dhe mjetet për marrjen e provës.

19.1 Nga ana e prokurorëve u paraqitën si prova për t’u administruar në lidhje me këtë procedim penal:

241

a) një orë kamera përgjuese, një lap top, një USB flash memory (memorie elektronike) dhe një fishë lidhëse USB. Këto prova i ishin nënshtruar hetimit gjyqësor dhe për më tepër i ishin nënshtruar edhe ekspertimit të realizuar nga vetë gjykata. Në orën kamera përgjuese biseda ishte e fshirë, por ajo mbetej provë materiale se kishte shërbyer për kryerjen e video-përgjimit. Lap Top-i dhe USB flash memory, për shkak se jo vetëm janë mjete të realizimit, por edhe sepse përmbajnë materialin audioviziv të bisedës Meta-Prifti. Të gjitha këto sende i ishin nënshtruar ekspertimit. Për këto motive ato ishin sekuestruar nga prokurori gjatë fazës së hetimit paraprak.

Njëkohësisht, prokurorët kërkuan të administrohet si provë shkresore dokumentare materiali audioviziv që përmban bisedën mes dëshmitarit Dritan Prifti dhe të pandehurit Ilir Meta dhe që gjendej në lap top, në “file”-in vijues: “C:Users/Dritan Prifti/ PITC 0008 AVI”, duke qenë se është një “file” i pacënuar dhe i pahapur asnjëherë që nga momenti i shkarkimit të tij nga ora kamera përgjuese në lap top, pra nga data 01.03.2010. Po kështu, prokurorët kërkuan të administrohen edhe tabelat fotografike të provave materiale të sipërcituara.

Meqenëse aktet e ekspertimit të realizuar me ekspertë të huaj në fazën e hetimit paraprak u shpallën të pavlefshme nga gjykata dhe, për rrjedhojë, ishin të papërdorshme edhe përshkrimi i vendit si dhe transkriptet e bisedës Meta-Prifti të kryera mbi materialet e dërguara pas filtrimit nga ekspertët e huaj, nga ana e prokurorëve iu kërkua gjykatës që të realizojë dëgjimin dhe shikimin e regjistrimit audioviziv dhe transkriptimin e bisedës mes tyre sipas vetë përmbajtjes së materialit audioviziv të ekspertuar nga grupi i ekspertëve shqiptarë, si dhe materialit audio të filtruar po prej tyre.

Kërkesën e tyre prokurorët e mbështetën në dispozitat e neneve 187 dhe 191 të Kodit të Procedurës Penale sepse këto prova materiale e dokumentare janë mjete të realizimit bisedës, si dhe aty gjenden gjurmët e përmbajtja e bisedës mes të pandehurit Ilir Meta dhe dëshmitarit Dritan Prifti.

Këto kërkesa të prokurorëve u kundërshtuan pjesërisht nga ana e mbrojtësve së të pandehurit Ilir Meta. Sipas tyre, ora kamera përgjuese nuk është provë materiale në kuptim të nenit 187 të Kodit të Procedurës Penale, sepse nuk përmban ndonjë gjurmë të bisedës së pretenduar nga akuza dhe nga ekspertiza nuk rezulton e provuar që të jetë përdorur për regjistrim të ndonjë bisede mes dëshmitarit Prifti dhe të pandehurit Meta. Gjithashtu, provat materiale të kërkuara për t’u administruar nga akuza i janë nënshtruar ekspertimit nga grupi i ekspertëve të caktuar nga gjykata. Ekspertët e kanë dëgjuar dhe e kanë parë materialin dhe janë shprehur se ato nuk janë origjinale, kanë ndërhyrje dhe fjalët nuk janë të kuptueshme për veshin e njeriut. Po kështu, avokatët pretenduan se materiali audioviziv nuk është dokument në kuptim të nenit 191 të Kodit të Procedurës Penale dhe nenit 246 e vijues të Kodit të Procedurës Civile.

b) Një DVD, si provë dokumentare, ku përmbahet programi televiziv “Top Story” i datës 13.01.2011 shfaqur në televizionin “Top Channel”, i sekuestruar në datën 29.01.2011 nga ana e prokurorisë, si dhe procesverbali i transkriptimit mbi këtë program i realizuar në datën 04.2.2011. Kjo provë dokumentare përmban thënie të shfaqura në atë program përfshirë ato të dëshmitarit Dritan Prifti e të pjesëmarrësve të tjerë, të cilat kanë lidhje me rrethanat e këtij procedimi penal.

Paraqitja e kësaj prove u kundërshtua nga mbrojtësit e të pandehurit Ilir Meta me motivin se nuk ka lidhje me objektin e të provuarit në këtë procedim dhe se është e panevojshme meqë dëshmitari Dritan Prifti ka ardhur vetë e ka dëshmuar para gjykatës. Nuk është dokument në kuptim të nenit 191 të Kodit të Procedurës Penale.

c) Një DVD si provë dokumentare ku përmbahet programi televiziv “Fiks Fare” i datës 11.01.2011 në televizionin “Top Channel”, i sekuestruar në datën 12.01.2011 nga ana e prokurorisë, me përmbajtjen audiovizive dhe transkriptimin e titruar nga televizioni të bisedës

242

mes dëshmitarit Dritan Prifti dhe të pandehurit Ilir Meta. Ky material ka shërbyer si bazë për regjistrimin, kryesisht, nga ana e prokurorisë të këtij procedimi penal.

Paraqitja e kësaj prove u kundërshtua nga ana e mbrojtjes së të pandehurit Ilir Meta me arsyetimin se ky material është lehtësisht i manipulueshëm ndërkohë që është shqyrtuar prova, pra regjistrimi që sipas vetë akuzës quhet si origjinale.

ç) Procesverbalet për kqyrjen dhe marrjen e materialeve të publikuara në datën 12.01.2011 në disa faqe të mediave elektronike e të shkruara dhe që kanë shërbyer, mes të tjerave, si bazë për regjistrimin e këtij procedimi.

Paraqitja e kësaj prove u kundërshtua nga ana e mbrojtjes së të pandehurit Ilir Meta me arsyetimin se ky material nuk ka asnjë rëndësi dhe vlerë për procedimin, thjesht i referohen emisionit “Fiks Fare” dhe kanë pasaktësi në përmbajtje.

d) Raportet (relacionet) mbi analizimin e tabulateve me të dhënat elektronike të telekomunikimeve (hyrëse dhe dalëse) mes të pandehurit Meta dhe disa prej dëshmitarëve, si dhe Cd-të përkatëse të dërguara nga operatorët telefonikë celularë. Krahas listës së printuar të trafikut të telekomunikimeve mes personave të lartpërmendur, raportet e analizës së frekuencës dhe kohës së telekomunikimeve janë përpiluar nga oficerët e policisë gjyqësore.

Paraqitja e këtyre akteve dhe provave u kundërshtua nga ana e mbrojtjes së të pandehurit Ilir Meta me arsyetimin se ato nuk janë përgatitur nga një ekspert i fushës së telekomunikacionit.

dh) Procesverbali i datës 02.05.2011 për kqyrjen dhe marrjen e dokumenteve nga sistemi TIMS për të pandehurin Ilir Meta dhe që vërteton largimin e tij jashtë shtetit në datën e zhvillimit të bisedës me dëshmitarin Prifti, në datën 01.03.2010

e) Procesverbalet e datave 25.01.2011 dhe 08.02.2011 për kqyrjen e sms-ve në aparatin celular të shtetasit Dritan Prifti.

ë) Tërësia e praktikave dokumentare të Ministrisë së Ekonomisë Tregtisë dhe Energjitikës që lidhen me procedurën e koncesionit për H/C në lumin Shushicë ku ka marrë pjesë bashkimi i përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k., si dhe tërësia e praktikave dokumentare që lidhen me procedurën e ankandit për shitjen e naftës bruto, ku ka marrë pjesë edhe Shoqëria “Haliaj Holding Group” sh.a.

19.1.1 Kolegji Penal vendosi të pranojë dhe administrojë provat e paraqitura nga ana e prokurorëve duke përjashtuar vetëm kërkesat mbi provat vijuese:

a) Dëgjimin dhe shikimin e regjistrimit audioviziv, si dhe transkriptimin e bisedës Meta-Prifti sipas vetë videos së ekspertuar nga gjykata, me arsyetimin se, bazuar në shpjegimet dhe përfundimet e paraqitura nga grupi i ekspertëve, nuk vërtetohet që ky material audioviziv të jetë origjinal, ndërkohë që në përmbajtjen e tij ka pasur anomali që tregojnë për mundësi me probabilitet të lartë për ndërhyrje. Nga ana tjetër, bazuar në shpjegimet e ekspertëve, cilësia e sinjalit audio është shumë e dobët, poshtë nivelit -10 db, që shkencërisht pranohet si niveli minimal për kuptueshmërinë e përmbajtjes audio. Përmirësimi i sinjalit për ta bërë të kuptueshëm nuk u bë i mundshëm edhe pas përpjekjes nga ana e tyre me programe dhe pajisje të posaçme për këtë qëllim.

b) Një DVD ku përmbahet programi televiziv “Top Story” i datës 13.01.2011 shfaqur në televizionin “Top Channel”, si dhe procesverbali i transkriptimit mbi këtë program i realizuar në datën 04.2.2011, me arsyetimin se nuk përmban të dhëna të reja mbi fakte e rrethana të cilat janë të nevojshme për gjykimin e çështjes, ndërkohë që dëshmitari Dritan Prifti ka dhënë shpjegimet e tij të hollësishme në seancë gjyqësore.

c) procesverbalet për kqyrjen dhe marrjen e materialeve të publikuara në datën 12.01.2011 në disa faqe të mediave elektronike e të shkruara dhe që kanë shërbyer, mes të tjerave, si bazë për regjistrimin e këtij procedimi, me arsyetimin se nuk përmbajnë të dhëna të reja mbi fakte e rrethana të cilat janë të nevojshme për gjykimin e çështjes.

243

19.2 Nga ana e mbrojtësve së të pandehurit Ilir Meta u paraqitën si prova për t’u administruar në lidhje me këtë procedim penal:

a) Kërkesa e Prokurorisë së Përgjithshme dhe gjithë dokumentacioni përkatës për heqjen e imunitetit të shtetasit Dritan Prifti në vitin 2002, ku midis të tjerave, kërkohet të procedohet për vepra penale të lidhura me detyrën dhe ku ai vetë pohon se nuk është në gjendje të mirë shëndetësore, veç të tjerash i ka humbur dëgjueshmëria në njërin vesh.

Paraqitja e kësaj prove u kundërshtua nga ana e prokurorëve me arsyetimin se këto akte dhe rrethana nuk kanë lidhje me çështjen, sepse i pandehur në këtë gjykim është Ilir Meta dhe jo Dritan Prifti, ndërkohë që besueshmëria e tij si dëshmitar u vërtetua këtu para gjykatës gjatë dhënies së dëshmisë së tij e nuk ka nevojë për akte që i referohen një kohe para 10 vjetëve.

b) shkresë e nënshkruar nga Ministri i Drejtësisë Bujar Nishani dhe që konfirmon se ai institucion nuk ka asnjë bashkëpunim me institucione homologe për kryerjen e ndonjë ekspertimi të mundshëm të lidhur me këtë procedim penal.

c) Memo e Bashkimit të Përkohshëm “Vëllezërit Tola” drejtuar Ministrisë së Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës në datë 05.01.2010, protokolluar në datën 03.02.2010, e shoqëruar edhe me vendimin e gjykatës së apelit.

ç) Shkresat e datave 01.03.2010 dhe 10.03.2010 të përfaqësueses së “Halilaj Holding Group” sh.a., që bëjnë fjalë për kërkesat mbi arsyet e anullimit të ankandeve për shitjen e naftës bruto në këto data dhe që provojnë se ky subjekt ka qenë i pranishëm dhe i interesuar për zhvillimin e jo për anullimin e ankandit.

d) Një aktmarrëveshje e datës 10.02.2010 ndërmjet “Armo” sh.a., “Albpetrol” sh.a. dhe “Tea Construction Petrol” sh.a. për shitje të naftës bruto nga “Albpetrol” sh.a. tek “Armo” sh.a. ku detyrimet financiare i likuidonte “Tea Construction Petrol” sh.a.

dh) Njoftimi nga ana e “Albpetrol” sh.a. të Shoqërisë “Tea Construction Petrol” sh.a., si njëri prej bashkëfituesve (bashkë me “Ballkan Petrol” sh.a.) të garës për shitjen e një sasie të naftës bruto në muajin gusht 2010.

e) Ekstrakte të regjistrimit në Qendrën Kombëtare të Regjistrimit të “Tea Construction Petrol” sh.a. me ortak të vetëm Adrian Xhillari.

ë) Ekstrakti historik i regjistrimit në Qendrën Kombëtare të Regjistrimit të Shoqërisë “Fortis 2” sh.p.k., ku ndërmjet ortakëve të saj rezulton të jenë edhe Adrian Xhillari, si dhe bashkëshortja dhe daja i dëshmitarit Dritan Prifti.

19.2.1 Kolegji Penal vendosi të pranojë dhe administrojë të gjithë provat e paraqitura nga ana e mbrojtësve së të pandehurit Ilir Meta.

20. Në seancën gjyqësore të datës 06.01.2011, në zbatim të nenit 378 të Kodit të Procedurës Penale, nga ana e prokurorëve dhe mbrojtësve së të pandehurit Ilir Meta u parashtruan diskutimet përfundimtare me konkluzionet përkatëse.

20.1 Në diskutimin përfundimtar, në thelb, nga ana e prokurorëve u parashtrua se në përfundim të shqyrtimit gjyqësor të çështjes, rezultoi e provuar që në datën 1 mars të vitit 2010, rreth orës 13.00, në zyrën e Dritan Priftit ka shkuar i pandehuri Ilir Meta, i cili në atë kohë mbante funksionet e Zëvendëskryeministrit dhe të Ministrit të Punëve të Jashtme dhe gjatë bisedës së zhvilluar, ky i fundit i ka propozuar të favorizojë në garën koncesionare që zhvillohej për ndërtimin e hidrocentraleve Egnatia-Shushicë, Bashkimin e Përkohshëm të Shoqërive “Vëllezërit Tola” sh.p.k., për një investim me një vlerë rreth 65 milion euro, duke i premtuar si shpërblim të kundërligjshëm shumën prej 700 mijë euro dhe 7% të aksioneve, si dhe ndërhyrjen për të favorizuar Shoqërinë “Halilaj Holding Group” sh.a. në ankandin për “Shitje të një sasie prej 30 mijë ton naftë bruto” të prodhuar nga Shoqëria “Albpetrol” sh.a. Për këtë të fundit, sipas dëshmitarit, nga i pandehuri Ilir Meta i është ofruar një përfitim i paligjshëm deri në 1.000.000 (një milion) dollarë që do të ndaheshin mes tyre.

244

Në datën 13.01.2011, në Prokurorinë e Rrethit Gjyqësor Tiranë është paraqitur me vullnetin e tij shtetasi Dritan Prifti, i cili me cilësinë e personit që tregon rrethana të dobishme për qëllime të hetimit, ka sqaruar se regjistrimi audioviziv i materialit të transmetuar në emisionin “FIKS FARE” të Televizionit “TOP CHANNEL” ishte realizuar prej tij dhe ka shpjeguar faktet dhe rrethanat që e çuan në realizimin e këtij regjistrimi.

Deklarimet e detajuara të tij në ketë procesverbal, përputhen plotësisht edhe me dëshminë e dhënë nga ky shtetas në seancë gjyqësore. Konkretisht, në dëshminë e tij, shtetasi Dritan Prifti, është shprehur se: “Për sa i përket koncesionit dhe ky është një koncesion për të cilin zoti Meta më kishte porositur që duhet ta fitonte Bashkimi i Kompanive që drejtohej nga vëllezërit Tola. Më tha dhe për këtë që merre vendimin shpejt, jepja shpejt, në fakt unë e dija që kjo çështje ishte në gjyq, e dija që ishte duke u gjykuar në gjykatën e apelit. Këtë gjë ja kam thënë dhe zotit Meta gjatë kësaj bisede. Është fituar në shkallën e parë nga pala tjetër, por është çështja në apel. Zoti Meta më informon gjatë këtij takimi që në apel çështja ka përfunduar, pra është fituar nga ky Bashkim, pra është fituar, prandaj mbaroje këtë punë menjëherë sot. Gjatë bisedës i telefonon një personi që quhet Agim Rrapaj dhe ma jep dhe mua që t’i flas për të më sqaruar dhe ai në lidhje me procesin gjyqësor. E merr nga telefoni i vet zotin Agim Rrapaj. Ai është paraqitur si një konsulent për këtë koncesion, por me sa mbaj mend unë, djali i tij ka qenë administrator i kësaj kompanie “Vëllezerit Tola”. Me sa mbaj mend fola me atë dhe ai në telefon më tha të njëjtën gjë, që ka mbaruar procesi gjyqësor. I kërkova të dërgonin në Ministri me shkrim vendimin e gjykatës, pas të cilit unë, ashtu siç ma kërkonte detyra dhe ligji, do të rimblidhja Komisionin e Vlerësimit të Ofertave për të vlerësuar atë koncesion. Në një moment, zoti Meta më thotë që unë nuk e di sesi e ke në plan ti të hysh në këtë koncesion, por ky Gimi më thotë mua afërsisht për ty ka 7% dhe në një moment tjetër përmend që janë dhe 700 mijë euro që jepen për këtë gjë. Kjo është ajo që mbaj mend nga biseda”.

Ndërsa, për episodin e ankandit, për shitjen e naftës bruto nga Shoqëria “Albpetrol” sh.a., gjatë gjykimit dëshmitari Dritan Prifti shpjegoi se: “Zoti Meta, gjatë takimit në zyrën time, më kujtoi që të zbatoja ato që kishim biseduar në lidhje me ankandin e naftës, në lidhje me fitimin e këtij ankandi nga miku i tij Bekim Halilaj. Unë, me sa mbaj mend, sepse ai kërkonte anullimin e ankandit në atë periudhë, sepse mendohej që zoti Halilaj nuk ishte i sigurt për fitoren e këtij ankandi dhe kërkonte shtyrjen e ankandit dhe unë për të mos qenë kundërshtues dhe për mos lënë hapësira që ai ta kuptonte që ishte duke u regjistruar, thashë, po do ta bëj, ai nguli këmbë, tha: Mbaroje pse nuk e mbaron? Anulloje, pse nuk e anullon? Për ankandin e naftës, gjatë bisedës në zyrën time, nuk kam pasur ndonjë ofertë prej zotit Meta, por dua të sqaroj që kjo bisedë mund të jetë bërë me dhjetëra herë dhe ofertën prej zotit Meta e kam pasur një herë në zyrën e tij në Ministrinë e Jashtme dhe një herë gjatë një dreke në Hotel Rogner. Është ofruar 1 milion dollarë për t’u ndarë në fakt mes meje dhe zotit Meta, jo drejtpërdrejt për mua nga kjo punë”.

Sipas prokurorëve, në dëshminë e tij të dhënë para gjykatës, shtetasi Dritan Prifti sqaroi gjithashtu edhe arsyet që e shtynë të bënte regjistrimin e bisedës me Ilir Metën, duke shpjeguar se: “...që nga shkurti i vitit 2010 deri në fund të detyrës time si Ministër, nuk mbaj mend ndonjë takim që kam bërë me Ilir Metën gjatë të cilit nuk është bërë një kërkesë për një favor, për një tender, për një ankand, për një koncesion, për një privatizim, pra u kthye në një marrëdhënie vetëm kërkesash dhe u bë një marrëdhënie shumë shumë stresante dhe e bezdisshme, sepse unë nuk kisha mundësi që kërkesat e jashtëligjshme të tij t’i zbatoja dhe t’i realizoja. ...Në këto kushte, unë vendosa që të kisha një provë të kësaj marrëdhënie dhe prandaj kam bërë regjistrimin, të cilin e kanë parë të gjithë shqiptarët të shfaqur mediatikisht në zyrën time. Pas një telefonate që Ilir Meta më bën për t’u ankuar për një shkëmbim sms-je me një person të caktuar, ai më thotë: Po vij tek zyra jote për të biseduar diçka, sepse jam për të ikur në aeroport për një rrugë jashtë

245

shtetit... Unë vendosa që këtë bisedë që do të bëhej në zyrën time ta regjistroja, për ta pasur si provë të marrëdhënieve të mia me zotin Meta”.

Krahas dëshmisë së shtetasit Dritan Prifti, si provë që vërteton faktin e zhvillimit të bisedës, prokurorët kanë referuar analizën e tabulateve telefonikë, sipas të cilave, në datën 01.03.2010 në orën 10.59 dhe 13.16, i pandehuri Ilir Meta i ka telefonuar dëshmitarit Dritan Prifti. Po kështu edhe të dhënat e sistemit TIMS që konfirmojnë faktin e largimit së të pandehurit jashtë shtetit në të njëjtën ditë në orën 13.57.

Nga ana tjetër prokurorët konkludojnë se është provuar që regjistrimi audioviziv është kryer nga shtetasi Dritan Prifti me anë të një pajisje të kamufluar joprofesionale si një orë tavoline, duke e shkarkuar menjëherë në lap-topin e tij personal, sapo ka ndërprerë regjistrimin, pasi i pandehuri Ilir Meta është larguar nga zyra e tij.

Sipas prokurorëve, origjinali i këtij regjistrimi audio video ndodhet në lap top dhe USB, të pranuara nga gjykata si provë materiale, në një “file” të emërtuar “C:User Dritan Prifti/PICT 0008.avi”. Ky regjistrim është vlerësuar nga gjykata si provë e vlefshme proceduralisht, me vendimin e ndërmjetëm të datës 11.07.2011, me të cilin ajo ka rrëzuar kërkesën e mbrojtjes për papërdorshmëri të video regjistrimit. Për më tepër, kjo video ka qenë edhe objekti kryesor i ekspertimit teknik të caktuar nga gjykata me vendimin e saj të datës 22.07.2011. Madje, grupi i ekspertëve ka përgatitur edhe kopje të pastruar audio të këtij materiali audio-viziv që përmbante bisedën Meta-Prifti. Akti i ekspertimit dhe kopja e filtruar e bisedës janë pranuar dhe administruar si provë nga gjykata me vendimin e ndërmjetëm të datës 14.11.2011. Për këto arsye regjistrimi audio-viziv Meta-Prifti rezulton të jetë pranuar dhe marrë si provë në rrugë ligjore nga gjykata, pavarësisht se me vendimin e datës 16.12.2011 gjykata nuk pranoi kërkesën e prokurorisë për ta parë, dëgjuar dhe transkriptuar videon. Ndonëse është gjykata që çmon nëse do ta dëgjojë në sallë publikisht, në dhomën e këshillimit apo të mos e dëgjojë fare përmbajtjen e regjistrimit, ajo mbetet një provë në mbështetje të konkluzioneve tona. Për më tepër që një kopje e aktit të ekspertimit së bashku me CD-në, e cila përmban regjistrimin e bisedës, i janë vënë në dispozicion palëve nga ekspertët, sipas urdhërimeve të vetë gjykatës.

Sipas prokurorëve, nga tërësia e rrethanave të çështjes, të vërtetuara në rrugë gjyqësore, por dhe nga përmbajtja e aktit të ekspertimit teknik, rezultoi se regjistrimi audio-viziv i bisedës Meta-Prifti ishte origjinal dhe i pa tjetërsuar. Ekspertët duke mos gjetur, në rrugë shkencore, asnjë detaj të fshirjes apo montimit të videos, u shprehen vetëm se: “deformimet anormale të kurbës së sinjalit në pikat e mësipërme i çojnë në përfundimin se probabiliteti i ndërhyrjeve të mundshme rezulton të jetë shumë i madhë”. Në këtë përfundim, jo kategorik por edhe as shkencor, këta ekspertë arritën vetëm për shkak se, sipas tyre, “në minutën 11.25 konstatohet në spektër gjurmë e ngjashme me një tik-tak (tepër) jo në harmoni me tik-tak–ët e tjerë”, në një kohë që siç deklaruan vetë para gjykatës në përgjigje të pyetjeve tona, “tik-taku i tepërt” mund të ishte edhe ndonjë zhurmë nga jashtë regjistruesit apo edhe ndonjë defekt i mekanizmit të orës që kamuflonte regjistruesin, duke pranuar kështu pasaktësinë e përfundimit të arritur prej tyre.

Që kjo video është origjinale dhe e patjetërsuar u vërtetua gjatë shqyrtimit gjyqësor. Rezultoi e provuar, me deklarimet e dëshmitarit Dritan Prifti, se ai e ka hedhur (shkarkuar) videon nga ora/kamera në lap-top menjëherë sapo ka përfunduar regjistrimin. Gjithashtu, kohëmatësi i videos dhe ora e biosit në lap-top përputhen dhe tregojnë datën 01.03.2010 dhe orën 13.33. Po kështu, ky “file”, siç del dhe nga akti i ekspertimit, ka vetëm një datë modifikimi, atë 01.03.2010, ora 01.33 p.m. Pra, rezulton saktësisht e vërtetuar që të mos jetë hapur as për t’u parë më pas e jo më të jetë ndërhyrë në të. Ekspertët vetë, duke ju përgjigjur pyetjes sonë, u shprehën se duhet një kohë e caktuar për të ndërhyrë në video, nëpërmjet

246

kompjuterëve dhe programeve, kohë e cila, siç vërtetohet, mungon në këtë rast. Këto fakte, provojnë jo vetëm origjinalitetin e videos, por konfirmojnë gjithashtu edhe vërtetësinë e thënieve të dëshmitarit Dritan Prifti, për këtë moment të dëshmisë së tij.

Përmbajtja e kësaj videoje mbështet plotësisht deklarimet e dëshmitarit Dritan Prifti edhe në lidhje me natyrën e bisedës, problematikën e saj, interesimin e të pandehurit për ankandin e shitjes së 30 mijë ton naftë bruto, si dhe për garën koncesionare të ndërtimit të H/C Egnatia-Shushicë. Ashtu siç shpjegon edhe dëshmitari, kjo video vërteton komunikimin në telefon me përfaqësuesin e Shoqërive bashkimi i përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k., shtetasin Agim Rrapaj dhe kalimin e telefonatës dëshmitarit Dritan Prifti nga vetë i pandehuri Ilir Meta.

Kjo rrethanë fakti, mbështetet plotësisht nga analiza e tabulateve telefonike të shtetasit Agim Rrapaj, që është administruar si provë, e cila paraqet komunikimin me telefon ndërmjet tij dhe Ilir Metës më datën 01.03.2010 në orën 13.28, gjatë kohës që ai ishte në takim në zyrën e dëshmitarit Dritan Prifti. Kjo është një provë tjetër e pa kundërshtueshme që mbështet vërtetësinë e dëshmisë së Dritan Priftit dhe tregon gjithashtu për interesimin e të pandehurit për këtë koncesion dhe ndërhyrjen e tij në favor të kompanisë që përfaqësohej nga Agim Rrapaj. Edhe kohëzgjatja e kësaj bisede telefonike, sipas tabulateve të numrit celular të përdorur nga shtetasi Agim Rrapaj përputhet plotësisht, me sekonda, me kohëzgjatjen e bisedës sipas kohëmatësit të video regjistrimit, duke konfirmuar kështu edhe një herë faktin se kjo video është autentike, pra, e patjetërsuar.

Gjithashtu, në këtë bisedë, edhe marrja përsipër prej të pandehurit për t’u interesuar deri në Gjykatën e Lartë për zgjidhjen e konfliktit gjyqësor të Shoqërisë “Vëllezërit Tola” me Agjencinë e Prokurimit Publik, sipas dëshmisë së Dritan Priftit dhe që konfirmohet edhe nga video, është tregues i qartë për natyrën jo të ligjshme të ndërhyrjes së tij për të favorizuar, në kundërshtim me ligjin, këtë shoqëri në garën koncesionare. Kjo ndërhyrje tregon, gjithashtu, shkakun për të cilin dëshmitarit po i ofrohej ky përfitim i paligjshëm.

Sipas prokurorëve, fakti i pjesëmarrjes së Shoqërisë “Bashkimi i Përkohshëm Vëllezërit Tola” sh.p.k., në garën koncesionare të ndërtimit të hidrocentraleve mbi lumin Shushicë, u provua plotësisht gjatë shqyrtimit gjyqësor, nga thëniet e dëshmitarëve dhe dokumentet shkresore të administruara si prova në dosjen gjyqësore. Këto dëshmi provojnë se përjashtimi i kësaj shoqërie nga gara u bë për mungese të kritereve teknike, juridike dhe treguesve ekonomikë të ofertës së tyre.

Edhe dëshmia e dhënë nga shtetasi Dritan Prifti në lidhje me ankandin për shitjen e një sasie prej 30 mijë ton naftë bruto nga Shoqëria “Albpetrol” sh.a. u vërtetua gjatë shqyrtimit gjyqësor. Krahas dokumenteve shkresore, thëniet e dëshmitarëve vërtetojnë pjesëmarrjen e Shoqërisë “Halilaj Holding Group” sh.a. në këtë ankand dhe përpjekjet e saj për ta fituar atë.

Në dëshminë e tij, shtetasi Dritan Prifti theksoi faktin e ndërhyrjes së të pandehurit Ilir Meta për të anulluar këtë ankand: “ ...deri sa Bekimi të kishte mundësi të rregullonte letrat me ARMO-n, ose vetë. Për ta lehtësuar fitimin e ankandit Ilir Meta kërkonte që unë të bindja ARMO-n t’i jepte kompanisë së Bekimit ekskluzivitet për përpunimin e naftës së tij në rafineri ose t’i jepte Bekimit me qira rafinerinë. Unë Metës i thashë që do përpiqesha të bisedoja me ARMO-n, por vendimi nuk do ishte i imi”.

Fakti që shtetasi Bekim Halilaj ka bërë përpjekje për ta zgjidhur këtë problem me “ARMO” sh.a. u konfirmua në gjykim edhe nga dëshmia e shtetasit Rezart Taçi, Drejtor i Përgjithshëm i Kompanisë. Interesimi i vazhdueshëm i të pandehurit Ilir Meta për fitimin e ankandit nga kompania e Bekim Halilaj vërtetohet jo vetëm nga dëshmia e

247

Dritan Priftit në gjyq, por vërtetohet edhe me analizën e tabulateve telefonike të bisedave që ka zhvilluar shtetasi Bekim Halili me të pandehurin Ilir Meta.

Ndonëse në dëshminë e tij, të dhënë para gjykatës më datën 21.11.2011, shtetasi Bekim Halili tha se ai ka biseduar me Ilir Metën për problemin e ankandit vetëm në muajin qershor 2010, pra nuk pranon interesimin e tij të vazhdueshëm për të fituar ankandin, dëshmia e tij është e pabesueshme. Ai u shpreh se nuk kishte pasur komunikime telefonike të shpeshta me Ilir Metën, duke pretenduar se mik kishte vetë Dritan Priftin. Analiza e tabulateve telefonike të numrit celular të përdorur nga ky shtetas tregon të kundërtën. Me Dritan Priftin ai ka biseduar për periudhën nga data 01.02.2010 deri më 01.02.2011 gjithsej 13 herë, ndërsa me të pandehurin Ilir Meta ai ka pasur gjatë po kësaj periudhe 192 telekomunikime. Vetëm në ditët që është shtyrë dhe do të zhvillohej ankandi ai ka biseduar 3 herë më datën 26.2.2010 dhe 12 herë më datën 10.3.2010, madje edhe pas mesnate. Pra, dëshmitari Bekim Halilaj pretendon se dëshmitarin Dritan Prifti e ka mik dhe për një vit ka biseduar vetëm 13 herë, ndërsa të pandehurin Ilir Meta e ka takuar rastësisht kur ndërkohë ka biseduar plot 192 herë. Kjo dinamikë e telekomunikimeve flet qartë dhe mbështet me fakte të pakundërshtueshme dëshminë e Dritan Priftit për interesimin e vazhdueshëm të pandehurit Ilir Meta që ankandi të fitohej nga shoqëria në pronësi të shtetasit Bekim Halili.

Vërtetësinë e dëshmisë së Dritan Priftit, në lidhje me këtë moment të akuzës, e konfirmon edhe SMS-ja e dërguar me “forward” nga Bekim Halili atij vetë. Procesverbali i këqyrjes dhe marrjes si provë të kësaj SMS-je u administrua si e tillë nga gjykata. Jo vetëm përmbajtja e mesazhit, por edhe mohimi që i bëri këtij fakti Bekim Halili, tregon edhe një herë se sa pak e besueshme është dëshmia e tij.

Për më tepër, pabesueshmëria e këtij dëshmitari, sipas prokurorëve rezulton qartë nga tabulatet telefonike të numrave celularë të përdorur nga shtetasi Pajtim Sulaj, sipas të cilave rezulton se shtetasi Bekim Halilaj me shtetasin Pajtim Sulaj kanë pasur 139 telekomunikime për periudhën nga data 1.01.2010 deri me datë 04.03.2011, nga të cilat vetëm në muajin mars 2010, periudha e ankandit, kanë biseduar me njeri-tjetrin 49 herë. Ndërkohë, që në dëshminë e tij, të dhënë para gjykatës, shtetasi Bekim Halili ka deklaruar se “shtetasin Pajtim Sulaj e kam njohur si paraqitje në gjyqin e parë kur u thirrëm dhe nuk arritëm të dëshmonim.... komunikime në telefon kemi pasur një herë apo dy herë për t’u interesuar për ankandin si kryetar i komisionit”. Ky pra është personi që përpiqet të kundërshtojë dëshminë e Dritan Priftit për premtimin e bërë për përfitime të paligjshme.

Prokurorët u shprehen se gjykimi i kësaj çështje vërtetoi se dëshmitari Dritan Prifti është plotësisht i besueshëm dhe thëniet e tij të sakta e të vërteta. Kjo rezulton nga analiza e plotë që ata parashtruan mbi vetë provat që u administruan në seancë gjyqësore, por edhe indicet e shumta, të cilat, ashtu siç përcakton neni 152/2 i K.Pr.Penale, janë të rëndësishme, të sakta dhe në përputhje me njëra tjetrën.

I pandehuri Ilir Meta e ka kryer veprën penale për te cilën është akuzuar, atë të korrupsionit aktiv të funksionarëve të lartë shtetërorë. Në kuptim e zbatim të ligjit material penal, rezultojnë të provuar të katër elementët e veprës penale, të parashikuar nga neni 245 i Kodit Penal e që përbën akuzën e ngritur nga ana e prokurorisë dhe për të është sjellë në Gjykatën e Lartë kërkesa për gjykim ndaj të pandehurit Ilir Meta.

Nga analiza e plotë e provave që u administruan në seancë gjyqësore, por edhe të indiceve të shumta të cilat, ashtu siç përcakton neni 152/2 i K.Pr.Penale, janë të rëndësishme, të sakta dhe në përputhje me njëra tjetrën, prokurorët arrijnë në përfundimin se i pandehuri Ilir Meta e ka kryer veprën penale për të cilën është akuzuar, atë të korrupsionit aktiv të funksionarëve të lartë shtetërorë.

248

Prandaj, si përfundim, prokurorët kërkuan nga gjykata të deklarojë fajtor të pandehurin Ilir Meta për veprën penale të korrupsionit aktiv të funksionarëve të lartë shtetërorë ose të zgjedhurve vendorë, të parashikuar nga neni 245 i Kodit Penal,dhe dënimin e tij me 2 vjet burgim dhe 1 milion lekë gjobë.

20.2 Nga ana tjetër, në diskutimin përfundimtar, mbrojtësit e të pandehurit Ilir Meta, në thelb, parashtruan se në përfundim të shqyrtimit gjyqësor të çështjes, rezultoi e provuar që akuza e ngritur nga ana e prokurorisë është tërësisht e pambështetur në prova. I mbrojturi prej tyre nuk ka kryer veprën penale që i atribuohet padrejtësisht nga akuza.

Sipas mbrojtjes së të pandehurit Meta, në datën 11.01.2011, në televizionin “Top-Channel”, emisioni “Fiks Fare”, u transmetua një video e regjistruar me kamera të fshehtë, me përmbajtje të pretenduar, një bisedë të zhvilluar në datën 01.03.2010, ndërmjet ish zëvendëskryeministrit e deputetit Ilir Meta dhe ish ministrit e deputetit Dritan Prifti. Sekuencat filmike u shoqëruan me titra ku pretendohej nga media transmetuese, transkript besnik dhe i plotë i bisedës.

Prandaj, në datën 12.01.2011, Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Tiranë, “kryesisht” ka regjistruar procedimin penal nr.136 të vitit 2011, duke pretenduar që gjatë transmetimit të videos në emisionin “Fiks Fare” janë bërë publike të dhëna që kanë të bëjnë me veprime të kundërligjshme dhe korruptive lidhur me dhënien e koncesioneve, si dhe me prokurime publike në Ministrinë e Ekonomisë. Më datën 19.01.2011, aktet e procedimit u kaluan në Zyrën e Prokurorit të Përgjithshëm, si i vetmi organ kompetent për të kryer veprimet përkatëse, e cila regjistroi procedimin penal nr.1 të vitit 2011, pa emër, duke vijuar me kryerjen e veprimeve hetimore.

Gjatë fazës së hetimit paraprak është pyetur shtetasi Dritan Prifti, që pretendoi “…presionin e ushtruar ndaj tij nga shtetasi Ilir META me qëllim që të kryente veprime që binin në kundërshtim me ligjin, duke i premtuar dhënien e shumave të konsiderueshme…”. Njëkohësisht, ai ka dorëzuar materiale të regjistruara në një pajisje të cituar memorie elektronike flesh, një orë të vogël tavoline me ngjyrë argjendi dhe me kamera, një kabëll i tipit USB, i cili përdoret për shkarkimin e materialit të regjistruar nga ora në kompjuter, një “Lap-top” i markës “Dell” me ngjyrë të zezë. Gjithashtu janë pyetur dhjetra dëshmitarë dhe në shkelje të hapur të ligjës, janë bërë dy ekspertime teknike të video regjistrimit të fshehtë nga dy ekspertë të huaj. Janë sekuestruar dhe administruar shumë dokumenta tenderash, koncensionesh, tabulate telefonike dhe informacione të sistemit TIMS, si dhe 6 transkripte verbale të materialit të dorëzuar nga dëshmitari Dritan Prifti, si dhe disqeve të përftuara pas akteve të ekspertimeve përkatës.

Pas fillimit të shqyrtimit gjyqësor dhe kërkesave të bëra nga mbrojtja, me vendimin e ndërmjetëm të datës 11.07.2011, Gjykata e Lartë vendosi “...pranimin e kërkesës paraprake për pavlefshmëri dhe papërdorshmëri, përkatësisht, të akteve procedurale dhe të akteve të ekspertimit të përpiluara nga eksperti amerikan Glenn Bard dhe eksperti nga Mbreteria e Bashkuar Adrian Philipps...”. Këto akte u deklaruan nul dhe të papërdorshëm, sepse ishin përftuar në shkelje të dispozitave përkatëse proceduriale penale. Në vijim, gjykata, me vendimin e datës 22.07.2011, ka vendosur që të kryeje ekspertimin teknik të videoregjistrimit, duke caktuar edhe personat e thirrur si ekspertë, specialistë në fushën përkatëse, të cilëve ju dha edhe detyra për ekspertimin e videoregjistrimit të fshehtë të bërë nga Dritan Prifti. Akti i ekspertimit u paraqit në gjykatë dhe në dy seanca gjyqësore ata iu përgjigjën pyetjeve të parashtruara nga akuza, mbrojtja dhe gjykata.

Në disa seanca gjyqësore, u realizua pyetja në cilësinë e dëshmitarit të shtetasit Dritan Prifti dhe të njëzet shtetasve të tjerë. Njëkohësisht u administruan në cilësinë e provave shkresore aktet e fashikullit të Prokurorisë, me përjashtim të akteve të ekspertimit dhe transkripteve përkatëse, si dhe provat e paraqitura nga mbrojtja.

249

Sipas mbrojtësve së të pandehurit Ilir Meta, mbështetur në aktin e ekspertimit, në integritetin e videoregjistrimit të fshehtë evidentohen ndërhyrje të shumta. Njëkohësisht në përmbajtjen përkatëse nuk konstatohen fakte të cilat përbëjnë provë në kuptim të ligjit proçedural. Gjatë realizimit të ekspertimit u konstatua se, në orën e tavolinës objekt ekspertimi e të pretenduar se me të ishte realizuar videoja e fshehtë Meta-Prifti , nuk u evidentuan gjurmë të regjistrimit të asaj bisede. Në këtë orë, grupi i ekspertëve arriti të rekuperojë një video tjetër, e cila ishte fshirë më parë.

Sipas mbrojtjes, në kuptim të provës materiale, sipas parashikimeve të nenit 187 të Kodit të Procedurës Penale, konsiderohen sendet që kanë shërbyer si mjete për të realizuar veprën penale ose mbi të cilët është gjetur gjurma apo ka qënë objekt i veprimtarisë së të pandehurit. I vetmi send apo provë materiale në kuptim të ligjit ku mund të gjendeshin gjurmët e veprës penale do të ishte ora-kamera e tavolinës. Mungesa e filmimit të fshehtë në orën e tavolinës, e pretenduar si mjeti me anë së të cilës është realizuar filmimi i fshehtë, e bën këtë filmim objekt ekspertimi të padobishëm për mbarëvajtjen e këtij gjykimi në kuptimin procedural penal. Sikurse theksohet edhe në shtesën e aktit të ekspertimit, ekspertët nënvizojnë se “file” orgjinale është një “file” autentike dhe e paprekur, e cila duhej të gjendej në memorien e orës objekt ekspertimi.

Po kështu, sipas avokatëve së të pandehurit, autenticiteti i filmimit të fshehtë që gjendet në Lap-top është vënë në dyshim nga anomalitë e konstatuara prej ekspertëve në aktin e ekspertimit, siç janë ndërhyrjet e shumta në të. Sikurse theksohet në aktin e ekspertimit një video e humbet orgjinalitetin e saj edhe duke u shkarkuar nga një objekt në një tjetër, por më e rëndësishme është që të mos ketë anomali, sikurse ka videoja e gjetur në Lap-top. Në nenin 191 të Kodit të Procedurës Penale disiplinohet mënyra e marrjes së dokumenteve që provojnë fakte kriminale. Kjo dispozitë nuk e justifikon mungesën në provën materiale të gjurmëve të veprës penale, sepse kjo nuk do t’i shërbente procesit të të provuarit të fajësisë apo pafajësisë në një proces të rregullt ligjor gjyqësor.

Mbrojtja e të pandehurit Meta ka qëndrimin se ka pasur ndërhyrje në materialin e servirur nga dëshmitari Dritan Prifti dhe që gjendet në kompjuterin Lap-top. Gjatë analizimit të këtij materiali nga ana e ekspertëve në minutën 11.25 konstatohet në spektër gjurmë e ngjashme me tik-takun (tepër) të orës jo në harmoni me tik–tak-et e tjerë të saj. Ky deformim i kurbës së sinjalit në pikat e mësipërme tregon se probabiliteti i ndërhyrjeve të mundshme rezulton të jetë i madh. Probabiliteti i gabimit të këtij konkluzioni shkencor, sipas ekspertëve të çështjes, është zero.

Nisur nga akti i ekspertimit, në materialin audioviziv, i cili gjendet në Lap-top, konstatohen edhe ndërhyrje të tjera, të cilat, sipas mbrojtjes, janë kryer qëllimisht nga realizuesit e tij me synimin për të përfituar një sinjal të ri audio të njëjtë me atë të përfytyruar prej tyre. Ky qëllim nuk është arritur për shkak të nivelit shumë të ulët, në kufijtë e të papërfillshmes, të dëgjueshmërisë në video. Sipas ekspertëve sinjali audio në materialin filmik është nga -3.4 db deri në -9.2 db. Prandaj, gjatë fazës së hetimit paraprak janë kryer të paktën 6 transkripte të ndryshme të materialit audio-viziv. Pavarësisht përpjekjeve të akuzës, nga zbardhja përfundimtare e bisedës, rezulton se pjesët e kësaj bisede, ku pretendohej realizimi i veprës përkatëse penale, nuk ishte e mundur të dëgjoheshin në asnjë rast.

Vulat dixhitale, sipas ekspertëve, janë garantueset e vetme të mosndërhyrjeve në një aparat elektronik. Në mungesë të këtyre vulave gjatë gjithë fazës së hetimeve paraprake, sipas mbrojtjes së të pandehurit, vërehet se ato janë transmetuar, dorëzuar dhe marrë me procesverbale jo të ligjshme përsa i përket juridiksionit dhe tagrit proçedural.

Në lidhje me dëshmitarin Dritan Prifti, nga ana e mbrojtjes parashtrohet se tek ai kanë ekzistuar interesa të caktuara kundrejt të pandehurit Meta, parësisht të karakterit politik, si dhe rrethana të tjera që e bëjnë të pabesueshëm si dëshmitar.

250

Sipas mbrojtjes, në kohën e lindjes së konfliktit, i pandehuri Meta ishte në kushtet e një superioriteti politik dhe institucional kundrejt dëshmitarit Prifti. Ndërsa në kohën e publikimit të videos dhe të shfaqjes së saj në një media vizive, dëshmitari Prifti e kishte humbur (sipas tij padrejtësisht) postin e ministrit.

Po kështu, në kuptim të nenit 153/2 të Kodit të Procedurës Penale, dëshmitari Prifti rezulton se ka patur precedent penal mbi afera korruptive e të lidhura me funksione publike dhe, aktualisht, për të njëjtën vepër që akuzon të pandehurin Meta, është regjistruar dhe vazhdon të ndiqet një tjetër proçedim penal pranë Zyrës së Prokurorit të Përgjithshëm.

Nga ana tjetër, sipas mbrojtjes së të pandehurit Ilir Meta, dëshmitari Dritan Prifti gëzon fatkeqësisht për të, një cilësi shumë të keqe të dëgjimit për shkak të një sëmundjeje dhe të një ndërhyrje kirurgjikale pasuese të realizuar në vitin 2002. Pra ai nuk mund të dëgjonte gjatë bisedës në fjale ato që as aparatura përgjuese e aktivizuar prej tij nuk ka arritur t’i kapë.

Sipas mbrojtjes së të pandehurit Meta, dëshmitari Prifti ka si karakteristikë të vazhdueshme të sjelljes dhe veprimtarisë së tij bërjen e akuzave publike ndaj të tjerëve, për të cilat më vonë i justifikon për shkak të natyrës së tij emotive.

Të gjitha këto rrethana e bëjnë thelbësisht të pabesueshëm dëshmitarin Dritan Prifti.Sipas mbrojtjes, qëllimi themelor dhe madje i vetëm i përgjimit nga dëshmitari Dritan

Prifti është realizimi në çdo mënyrë i një mjeti shtrëngues për eprorët e tij në qeveri, ku përfshihej edhe i pandehuri Meta, me synim marrjen peng të tyre dhe ruajtjen e një vendi pune të rëndësishëm në shtet, për ta përdorur për përfitime të paligjshme. Edhe të ashtëquajturin kallzim, dëshmitari Prifti e ka bërë pas afro 10 muajsh dhe vetëm pasi ka sh.a. ntazhuar fillimisht Zëvendeskryeministrin Ilir Meta dhe me pas Kryeministrin Sali Berisha për një kompromis shpërblyes dhe të paligjshëm.

Gjithashtu, mbrojtësit e të pandehurit Ilir Meta, parashtrojnë se, nëpërmjet dëshmisë së tij, dëshmitari Dritan Prifti ka manipuluar të vërtetën. Sipas tij, i pandehuri Ilir Meta i ka ndërhyrë që ai t’ia jepte ankandin e shitjes së naftës bruto Shoqërisë “Halilaj Holding Group” sh.a. me pronar dëshmitarin Bekim Halili. Kjo bie ndesh me sa është pohuar nga dëshmitari Bekim Halilaj dhe po ashtu me pohimet e dëshmitarit Pajtim Sulaj, me detyrë zëvendësdrejtor i “Albpetrol” sh.a. Dëshmitari Halilaj ka pohuar që jo vetëm e ka pasur të drejtpërdrejtë njohjen dhe miqësinë me dëshmitarin Prifti, por ka qenë ky i fundit që e ka nxitur të kthehet nga Greqia në Shqipëri dhe të investojë në sektorin e hidrokarbureve.

Por, nga ana tjetër, provat shkresore të paraqitura nga mbrojtja vërtetojnë se është realizuar një marrëveshje ndërmjet “Albpetrol” sh.a., “ARMO” sh.a. dhe Shoqërisë “Tea Construction Petrol” sh.a., e nënshkruar me 10.02.2010, pra para takimit të video-përgjuar mes dëshmitarit Prifti dhe të pandehurit Meta. Mbi bazën e kësaj marrëveshje çështja e ankandit ishte tashmë e “zgjidhur” po prej këtij dëshmitari. Ndërkohë që dy nga ortakët e firmës përftuese, “Tea Construction Petrol”, janë përkatësisht bashkëshortja dhe vëllai i nënës së dëshmitarit Dritan Prifti.

Në lidhje me koncensionin e hidrocentralit mbi lumin Shushicë, sipas akuzës, i pandehuri Meta ka kërkuar që të ndikojë tek dëshmitari në rolin e ministrit që këtë koncesion ta përfitonte Shoqëria “Bashkimi i përkohshem Vëllezërit Tola” sh.p.k. Në këmbim të dhënies së këtij koncesioni, dëshmitari do të përfitonte 7% të vlerës së koncesionit dhe 700.000 Euro.

Por, sipas konkluzionit të mbrojtjes, gjatë gjykimit u vërtetua se në datën 05.01.2010 me nr.1238 prot., në Ministrinë e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës është dërguar një memo e Shoqërisë “Vëllezerit Tola” sh.p.k. e shoqëruar me vendimin e Gjykatës së Apelit Tiranë me nr.235, datë 10.09.2009. Nëpërmjet kësaj kërkese përfaqësuesi ligjor i shoqërisë i kërkonte ish Ministrit të asaj kohe, dëshmitarit Dritan Prifti, që edhe Shoqëria “Vëllezërit Tola” sh.p.k. për shkak të fitimit të gjyqit të merrte pjesë në garën për koncesion. Madje, mbi

251

bazën e kësaj kërkese, ish Ministri i asaj kohe, dëshmitari Dritan Prifti, ka bërë shënimin:“...zoti Kraja këta kanë fituar gjyqin, të procedohet për të vazhduar...”.

Veç dokumentacionit shkresor, këto fakte pohohen nga disa dëshmitarë të pyetur në gjykim. Dëshmitari Agim Rapaj, deklaroi në seancë gjyqësore se ai në asnjë rast nuk i ka kërkuar favore të pandehurit Ilir Meta, për të marrë pjesë në koncesion kompania, interesat e së cilës ai mbronte. Ai ka kërkuar vazhdimisht tek ish ministri Prifti dhe funksionarët e tjerë të Ministrisë së Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës, zbatimin e ligjës dhe të vendimeve gjyqësore të formës së prerë. Sipas mbrojtjes, përbën fakt të vërtetë njohja dhe raporti mes të pandehurit Meta dhe dëshmitarit Agim Rrapaj, por asgjë kriminale nuk ka në këtë marrëdhënie. Në këtë këndvështrim tabulatet telefonike apo prova të tjera që vërtetojnë thjesht një marrëdhënie njerëzore e institucionale nuk mund të përbëjnë, siç pretendon prokuroria, indicie në favor të akuzës që ajo mbron.

Përfundimisht, nga ana e mbrojtjes së të pandehurit Ilir Meta evidentohet se vepra penale e korrupsionit aktiv, parashikuar nga neni 245 i Kodit Penal, kryhet nëpërmjet premtimit, propozimit apo dhënies së një përfitimi të parregullt. Të tre këto veprime, përkatësisht premtimi, propozimi apo dhënia, nuk vërtetohen në procedimin penal objekt i këtij gjykimi. Prandaj, mbështetur në nenin 388, shkronja “a” të Kodit të Procedurës Penale, përfundimisht nga mbrojtësit është kërkuar deklarimi i pafajshëm i të pandehurit Ilir Meta sepse fakti nuk ekziston.

21. Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë, në përfundim të shqyrtimit gjyqësor të çështjes, pas analizës, vlerësimit dhe çmimit të provave të pranuara dhe debatuara në gjykim, i rezulton e provuar se:

21.1. Në kërkesën për gjykim, gjatë argumenteve, kërkesave e provave të paraqitura në shqyrtimin gjyqësor të çështjes dhe në diskutimin përfundimtar, nga ana e prokurorëve në thelb u parashtrua si konkluzion se, në datën 01.03.2010, rreth orës 13.00, në zyrën e Dritan Priftit, i cili në atë kohë ushtronte funksionin e Ministrit të Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës, ka shkuar i pandehuri Ilir Meta, i cili në atë kohë ushtronte funksionet e Zëvendëskryeministrit dhe të Ministrit të Punëve të Jashtme.

Gjatë bisedës së zhvilluar mes tyre, i pandehuri Ilir Meta i ka propozuar të favorizojë në garën koncesionare që zhvillohej për ndërtimin e hidrocentraleve Egnatia-Shushicë, Bashkimin e Përkohshëm të Shoqërive “Vëllezërit Tola” sh.p.k., për një investim me një vlerë rreth 65 milion euro, duke i premtuar edhe shpërblim të kundërligjshëm në shumën prej 700 mijë euro, si dhe 7% të aksioneve.

Gjithashtu, gjatë së njëjtës bisedë, i pandehuri Ilir Meta ka ndërhyrë tek dëshmitari Dritan Prifti për të favorizuar Shoqërinë “Halilaj Holding Group” sh.a., në ankandin për “Shitje të një sasie prej 30 mijë ton naftë bruto” të prodhuar nga Shoqëria “Albpetrol” sh.a. Për këtë të fundit, sipas dëshmitarit Prifti, nga i pandehuri Meta atij i është ofruar edhe një përfitim i paligjshëm deri në 1.000.000 (një milion) dollarë, shumë e cila do të ndahej mes tyre.

21.2. Kolegji Penal vëren se nga gjykimi rezulton e provuar që i pandehuri Ilir Meta ka qenë dhe vijon të jetë kryetar i Partisë “Lëvizja Socialiste për Integrim” dhe është deputet i Kuvendit. Nga muaji shtator 2009 deri në janar të vitit 2011, ka ushtruar funksionin e zëvendëskryeministrit dhe, njëkohësisht, të Ministrit të Punëve të Jashtme (deri në shtator 2010) e më pas të Ministrit të Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës (deri në janar të vitit 2011).

Dëshmitari Dritan Prifti ka qenë anëtar dhe zëvendëskryetar i Partisë “Lëvizja Socialiste për Integrim” deri në tetor të vitit 2010. Ai është deputet i Kuvendit. Nga muaji shtator 2009 deri në shtator të vitit 2010 ka ushtruar funksionet e Ministrit të Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës.

252

21.3. Lidhur me ekzistencën dhe kohën e zhvillimit të bisedës, nga gjykimi rezultoi e provuar se, në datën 01.03.2010, rreth orës 13.30, i pandehuri Ilir Meta dhe shtetasi Dritan Prifti janë takuar me njëri tjetrin. Nga provat e pranuara për shqyrtim dhe analiza e tyre nuk rezultojnë të dhëna që të tregojnë se në këtë bisedë mund të kenë qenë të pranishëm apo të kenë marrë pjesë edhe persona të tjerë.

Rrethana që i pandehuri Ilir Meta dhe dëshmitari Dritan Prifti janë takuar në datën 01.03.2010, rreth orës 13.30, rezulton e provuar nga thëniet e bëra para gjykatës nga ana e Dritan Priftit gjatë gjithë dëshmisë së tij.

Po kështu, kjo dëshmi përputhet edhe me thëniet e bëra në gjykatë nga dëshmitari Agim Rrapaj, i cili mes të tjerave shpjegoi se: “.... kam marrë një telefonatë.... nga zoti Ilir Meta ku më kaloi zotin Dritan Prifti...” dhe vijon me tregimin e përmbajtjes së bisedës. Këto thënie të dëshmitarit Agim Rrapaj të sjellin në përfundimin logjik se i pandehuri Ilir Meta dhe shtetasi Dritan Prifti ishin së bashku në kohën e thirrjes dhe të bisedës telefonike mes tre këtyre personave.

Ky moment i thirrjes telefonike dhe i bisedës mes të pandehurit Ilir Meta dhe dy dëshmitarëve të sipërpërmendur konfirmohet edhe nga shpjegimet e dhëna në gjykatë nga dëshmitari Dritan Prifti, se: “... Gjatë bisedës i telefonon një personi që quhet Agim Rrapaj dhe ma jep dhe mua që t’i flas për të më sqaruar....”.

Përveç këtyre dy provave, vërtetësia e rrethanës se i pandehuri Meta dhe dëshmitari Dritan Prifti janë takuar me njëri tjetrin në datën 01.03.2010 konsolidohet nga të dhënat e sakta që rezultojnë nga tabulatet telefonike. Sipas analizës së këtyre tabulateve rezulton që, në datën 01.03.2010, në orën 13.28, i pandehuri Ilir Meta, me aparatin dhe nga numri i tij telefonik të pajtuar pranë operatorit të shërbimit telefonik të lëvizshëm Eagle Mobile, i ka telefonuar dëshmitarit Agim Rrapaj në numrin e tij telefonik të pajtuar pranë operatorit telefonik të lëvizshëm AMC. Dëshmitari Agim Rrapaj, nga ana e tij i është përgjigjur thirrjes telefonike dhe ajo bisedë telefonike ka zgjatur për 56 sekonda.

Gjithashtu, vërtetësia e rrethanës se i pandehuri Ilir Meta dhe dëshmitari Dritan Prifti janë takuar me njëri tjetrin në datën 01.03.2010, madje rreth orës 13.30, konsolidohet jo vetëm nga dëshmia e këtij të fundit, por edhe nga të dhënat e sistemit të kontrollit kufitar TIMS.

Sipas shpjegimeve të dëshmitarit Prifti: “Pas një telefonate që Ilir Meta më bën për t’u ankuar për një shkëmbim sms-je me një person të caktuar ai më thotë: Po vij tek zyra jote për të biseduar diçka, sepse jam për të ikur në aeroport për një rrugë jashtë shtetit.. ..”. Edhe të dhënat e sistemit TIMS, vërtetojnë se në datën 01.03.2010, pas orës 13.57, i pandehuri Ilir Meta është larguar jashtë shtetit, nëpërmjet një fluturimi ajror nga aeroporti i Rinasit. Pra, është e provuar se koha e takimit mes të pandehurit Meta dhe dëshmitarit Prifti është përpara kësaj ore të datës 01.03.2010.

21.4. Për sa i përket rrethanës mbi vendin se ku janë takuar i pandehuri Ilir Meta dhe dëshmitari Dritan Prifti, vetëm ky i fundit, në dëshminë e tij të dhënë përpara gjykatës shprehet disa herë se biseda mes tyre është zhvilluar në zyrën e tij, atë të Ministrit të Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës. Mes të tjerave, dëshmitari Prifti është shprehur se i pandehuri Meta:“...Erdhi në zyrën time, unë vendosa që këtë bisedë që do të bëhej në zyrën time ta regjistroja...”.

Por, nga shqyrtimi i provave të tjera të pranuara dhe administruara nga gjykata, nuk rezultojnë thënie të dëshmitarëve apo prova dokumentare të tjera që të konfirmojnë vendin se ku janë takuar i pandehuri Ilir Meta dhe dëshmitari Dritan Prifti në datën 01.03.2010 rreth orës 13.30. Po kështu, edhe akti i ekspertimit i realizuar gjatë gjykimit nuk përmban shpjegime e përfundime mbi vendin se ku është zhvilluar biseda e regjistruar audiovizive, e cila iu nënshtrua ekspertimit.

253

21.5. Lidhur me përmbajtjen e bisedës gjatë takimit të datës 01.03.2010, rreth orës 13.30, mes të pandehurit Ilir Meta dhe dëshmitarit Dritan Prifti, sikurse rezulton nga analiza e provave të pranuara e të shqyrtuara në gjykim, vërtetohet se ajo ka pasur lidhje me një procedurë për dhënie me koncesion të hidrocentralit Egantia Shushicë në formën BOT, ku si autoriteti kontraktues ishte Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës dhe ku pjesëmarrës në garë ishte edhe bashkimi i përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k.

Kjo rrethanë, pra që në takimin mes të pandehurit Ilir Meta dhe dëshmitarit Dritan Prifti kanë qenë pjesë e bisedës së tyre çështje që lidheshin me procedurën koncesionare të sipërcituar, vërtetohet nga thëniet e hollësishme të bëra nga dëshmitari Dritan Prifti përpara gjykatës. Ndërmjet të tjerave ai ka deklaruar se në atë takim: “....është diskutuar për një koncesion hidrocentrali, koncesioni i Gostimës për të cilën konkurronin dy bashkime kompanish, një që drejtohej nga” Vëllezrit Tola” dhe një tjetër që drejtohej nga Kompania “Kurum” dhe Kompania “Doko” sh.p.k.....Gjatë bisedës i telefonon një personi që quhej Agim Rrapaj dhe ma jep mua që t’i flas për të më sqaruar dhe ai në lidhje me procesin gjyqësor.... Ai është paraqitur si një konsulent për këtë koncesion....”.

Thëniet e dëshmitarit Dritan Prifti përputhen e konfirmohen nga thëniet e dëshmitarit Agim Rrapaj, i cili, në dëshminë e tij, ka shpjeguar se: “....Bashkimi i Përkohshëm i Shoqërisë “Vëllezërit Tola” sh.p.k., “GPA Konstruksion” sh.a. dhe “Arti” sh.p.k...., objekti i veprimtarisë së saj ka qenë ndërtimi i hidrocentraleve në kaskadën e lumit Gostimë, në Shushicë, Elbasan..... Në këtë shoqëri unë jam angazhuar nga viti 2007..... dhe kam qenë këshilltari i saj ekonomik.....”. Sikurse arsyetohet e parashtrohet edhe më sipër në pikën 21.3 të këtij vendimi, dëshmitari Rrapaj pohon se: “.... kam marrë një telefonatë.... nga zoti Ilir Meta ku më kaloi zotin Dritan Prifti.... dëgjova zotin Prifti që më kërkonte që t’i shpjegoja, ose më saktë t’i çoja vendimin e Gjykatës së Apelit Tiranë për çështjen e koncesionit”.

Po kështu, vërtetësia e thënieve të dëshmitarëve Dritan Prifti dhe Agim Rrapaj, për sa i përket komunikimit telefonik mes tyre nëpërmjet telefonit celular së të pandehurit Ilir Meta në datën 01.03.2010, pikërisht në kohën kur dëshmitari Dritan Prifti dhe i pandehuri Ilir Meta ishin së bashku, konfirmohen edhe nga të dhënat e tabulateve telefonikë ,që tregojnë se i pandehuri Ilir Meta i ka telefonuar dëshmitarit Agim Rrapaj, e analizuar më hollësisht në pikën 21.3 më sipër të këtij vendimi.

21.6 Në vijim, lidhur me përmbajtjen e bisedës së zhvilluar gjatë takimit të datës 01.03.2010, rreth orës 13.30, mes të pandehurit Ilir Meta dhe dëshmitarit Dritan Prifti, në kërkesën për gjykim, gjatë argumenteve, kërkesave e provave të paraqitura në shqyrtimin gjyqësor të çështjes dhe në diskutimin përfundimtar, nga ana e prokurorëve u parashtrua se në atë bisedë është diskutuar edhe për çështjen e ecurisë së ankandit për shitjen e një sasie prej 30 mijë ton naftë bruto nga “Albpetrol” sh.a., ku në konkurrim ishte përfshirë edhe Shoqëria “Halilaj Holding Group” sh.a.

Vetëm dëshmitari Dritan Prifti, në dëshminë e tij të dhënë para gjykatës, ka shpjeguar se gjatë bisedës me të pandehurin Ilir Meta: “... ai i kishte të rradhitura gjërat në një bllok që mbante në dorë, ku u diskutua për një ankand të “Albpetrol”-it për të cilin zoti Meta më kërkonte që unë të ndikoja për ta fituar një kompani që me sa mbaj mend quhej “Halilaj Holding Group”, pra e një miku të tij Bekim Halilaj.....”. Më tej dëshmitari jep shpjegime më të hollësishme mbi thëniet e bëra, arsyet dhe qëllimin, që sipas tij, kishte i pandehuri Ilir Meta në bisedë për sa i përket ankandit të shitjes së sasisë prej 30 mijë ton naftë bruto nga “Albpetrol” sh.a.

Por, sikurse rezulton nga analiza e provave të tjera të pranuara dhe administruara nga gjykata, nuk rezultojnë nga thënie të dëshmitarëve të tjerë apo nga prova shkresore të shqyrtuara në gjykim të dhëna të tjera që të konfirmojnë deklarimet e dëshmitarit Dritan Prifti që biseda tij me të pandehurin Ilir Meta të ketë pasur si subjekt edhe çështjen e ecurisë së procedurave, përfshirë atë të pjesëmarrësve në ankandin e fillimvitit 2010 për shitjen nga

254

“Albpetrol” sh.a. të sasisë prej 50 mijë MT naftë bruto me vlerë orientuese 14 milion e 200 mijë USD. Po kështu, edhe akti i ekspertimit i realizuar gjatë gjykimit nuk përmban shpjegime e përfundime në lidhje me përmbajtjen e bisedës që iu nënshtrua ekspertimit.

21.7 Në gjykim, nga të dy palët, janë paraqitur dhe është kërkuar të administrohen si prova shkresore praktikat dokumentare që vërtetojnë ekzistencën dhe zhvillimin e procedurës për dhënien në koncesion në formën BOT të hidrocentralit Egantia Shushicë me autoritet kontraktues Ministrinë e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës.

21.7.1 Në thelb, nga praktika dokumentare e plotë lidhur me këtë procedurë koncesionare, rezulton se Këshilli i Ministrave, me vendimin nr.464, datë 18.07.2007, nxjerrë në bazë e për zbatim të neneve 5/3 dhe 23/3/b të Ligjit nr.9663, datë 18.12.2006 “Për koncesionet” (i ndryshuar), përcakton Ministrinë e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës si autoriteti kontraktues për dhënien me koncesion të hidrocentralit Egantia Shushicë në formën BOT. Së dyti, në vendim përcaktohej një bonus +10% për propozimin e pakërkuar të Shoqërisë “Vëllezërit Tola” sh.p.k. Së treti, ngarkohej kjo ministri për zbatimin e këtij vendimi.

Menjëherë pas këtij vendimi, ministri i kohës, zoti Genc Ruli, ka nxjerrë urdhërin përkatës për fillimin e procedurës për dhënien me koncesion të këtij hidrocentrali.

Në vijim të procedurës koncesionare, në maj të vitit 2008, ka pasur një ankesë drejtuar Agjencisë së Prokurimit Publik nga njëri prej subjekteve pjesëmarrës në garë, i cili, mes të tjerave, duke u referuar në konkurrentin “Vëllezërit Tola” sh.p.k. ngrinte pretendimin mbi ekzistencën sipas ligjit të një konflikt interesi të deputetit Ymer Tola.

Agjencia e Prokurimit Publik, gjatë hetimit administrativ në datën 26.05.2008, ka vendosur pezullimin e procedurës koncesionare, ndërsa me vendimin e datës 08.07.2008 ka urdhëruar autoritetin kontraktues, Ministrinë e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës, të anullojë vendimin e saj për kualifikimin e subjektit “Vëllezërit Tola” sh.p.k. në fazën tjetër të garës koncesionare.

Mbi këtë bazë, Komisioni i Vlerësimit të Ofertave të ministrisë, me vendimin e datës 27.11.2008 vendosi skualifikimin e subjektit “Vëllezërit Tola” sh.p.k. dhe vijimin e garës me dy subjektet e tjera.

Subjekti “Vëllezërit Tola” sh.p.k. për të kundërshtuar këtë vendim i drejtohet me padi Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, duke thirrur si të paditur Agjencinë e Prokurimit Publik. Gjykata, me vendimin e ndërmjetëm të datës 15.01.2009, ka vendosur të pezullojë vendimin e Agjencisë së Prokurimit Publik, që në thelb e skualifikonte subjektin “Vëllezërit Tola” sh.p.k. nga gara koncesionare.

Pas këtij vendimi gjyqësor të ndërmjetëm, Komisioni i Vlerësimit të Ofertave vlerësoi se ishte i detyruar të mos vijonte më tej me procedurat e vlerësimit dhe të shpalljes së fituesit të garës koncesionare. Nga ana tjetër, Agjencia e Prokurimit Publik e ankimoi këtë vendim gjyqësor të ndërmjetëm në Gjykatën e Apelit Tiranë.

Ndërkohë që ende nuk ishte shqyrtuar nga Gjykata e Apelit Tiranë ankimi i Agjencisë së Prokurimit Publik ndaj vendimit të ndërmjetëm gjyqësor të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë të datës 15.01.2009, sikurse parashikon ligji procedural civil, kjo e fundit vijoi gjykimin dhe në përfundim të hetimit gjyqësor të saj me vendimin nr.4744, datë 02.06.2009 ka zgjidhur në themel çështjen duke e rrëzuar padinë e Shoqërisë “Vëllezërit Tola” sh.p.k.

Shoqëria “Vëllezërit Tola” sh.p.k. është ankuar në Gjykatën e Apelit Tiranë kundër vendimit nr.4744, datë 02.06.2009 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Pasi ishte dhënë vendimi i sipërcituar i themelit të gjykatës së shkallës së parë për rrëzimin e padisë së ngritur nga Shoqëria “Vëllezërit Tola” sh.p.k., Gjykata e Apelit Tiranë ka marrë në shqyrtim ankesën ndaj vendimit të ndërmjetëm të datës 15.01.2009 të po asaj gjykate. Me vendimin nr.265, datë 10.09.2009 Gjykata e Apelit Tiranë ka vendosur lënien në

255

fuqi të vendimit të ndërmjetëm të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë për pezullimin e vendimit nr.8604/8, datë 08.07.2008 të Agjencisë së Prokurimit Publik.

21.7.2 Pikërisht, në këtë kohë, në datën 17.09.2009, dëshmitari Dritan Prifti fillon ushtrimin e funksionit të Ministrit të Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës.

Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës nuk ka qenë palë ndërgjyqëse në mosmarrëveshjen civile ndërmjet Shoqërisë “Vëllezërit Tola” sh.p.k. dhe Agjencisë së Prokurimit Publik. Edhe komisioni përkatës i vlerësimit të ofertave të kësaj procedure koncesioni, sikurse konfirmohet nga praktika dokumentare e koncesionit dhe nga thëniet e dëshmitarit Durim Kraja, kryetar i këtij komisioni dhe njëkohësisht në funksionin e sekretarit të përgjithshëm të kësaj ministrie, rezulton të ketë pasur përgjithësisht një qëndrim pasiv, në pritje të zgjidhjeve që do t’i jepeshin mosmarrëveshjes nga ana e gjykatave.

Përgjatë kësaj periudhe, deri në shkurt të vitit 2010, nga ana e Shoqërisë “Vëllezërit Tola” sh.p.k., nuk rezulton të ketë pasur ndonjë kërkesë apo komunikim shkresor drejtuar Ministrisë së Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës lidhur me procedurën e dhënies në koncesion të hidrocentralit Egnatia-Shushicë.

Sipas kartelës shoqëruese të një praktike të datës 03.02.2010 me nr.1238 prot., në Ministrinë e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës ka hyrë dhe është pranuar një shkresë e Shoqërisë “Vëllezërit Tola” sh.p.k., e emërtuar prej tyre MEMO e datuar 05.01.2010, e cila i drejtohej ministrit Dritan Prifti.

Në përmbajtje të kësaj MEMO, në thelb, i kërkohet ministrisë të përshpejtojë procedurat për kualifikimin e Shoqërisë “Vëllezërit Tola” sh.p.k. në garën koncesionare, edhe në zbatim të vendimit të formës së prerë nr.265, datë 10.09.2009 të Gjykatës së Apelit Tiranë. Gjithashtu, në këtë shkresë evidentohet pretendimi dhe shqetësimi i aksionerëve të shoqërisë se gjatë 3 vjetëve investimi dhe shpenzimet e kryera prej tyre e kalojnë shifrën 700 mijë euro, ndërkohë që rrezikohej të largoheshin nga sipërmarrja tre shoqëritë hungareze aksionere.

Nga shqyrtimi i përmbajtjes së kartelës shoqëruese dhe duke pasur parasysh thëniet e dëshmitarëve funksionarë të ministrisë si Durim Kraja, ish sekretar i përgjithshëm, etj., siglimi i parë dhe vënia në lëvizje e praktikës nuk është bërë nga ana e ministrit por nga një pjesëtar tjetër i kabinetit. Sipas kartelës shoqëruese të praktikës, nga data 05.02.2010 së paku deri në datën 24.02.2010, shkresa e titulluar MEMO, ka vijuar në linjë burokratike hierarkike të shqyrtohet nga hallkat e ndryshme të ministrisë sipas rregullores së brendshme të kësaj ministrie dhe rregullores së posaçme të saj për administrimin e dokumentacionit dhe shqyrtimin e kërkesave për dhënie me koncesion. Në përfundim të kësaj procedure rezulton se ministri Dritan Prifti ka bërë një shënim, që nuk mund të provohet se kur është vendosur (nuk ka datë), sipas të cilit në thelb udhëzohet sekretari i përgjithshëm që të procedohet me vazhdimin e procedurës së koncesionit meqë subjekti ankues ka fituar procesin gjyqësor.

Sikurse është arsyetuar më sipër, ka rezultuar e provuar se i pandehuri Ilir Meta dhe dëshmitari Dritan Prifti janë takuar me njëri tjetrin në datën 01.03.2010 dhe biseda e tyre ka pasur lidhje me procedurën koncesionare të hidrocentralit Egnatia Shushicë dhe më konkretisht edhe me pozitën e Shoqërisë “Vëllezërit Tola” sh.p.k. në këtë garë publike.

Në vijim, nga provat shkresore rezulton që, për shkak të kalimit të një kohe të gjatë, ndryshimeve që kishin pësuar vetë subjektet e përfshira në garën koncesionare, komisioni përkatës për vlerësimin e ofertave ka bërë verifikime shtesë e ka kërkuar dokumentacion plotësues.

Ndër të tjera, me vendimin nr.1190 të datës 18.06.2010, Gjykata e Apelit Tiranë shqyrtoi themelin dhe vendosi të ndryshojë vendimin e gjykatës së shkallës së parë duke e pranuar padinë e Shoqërisë “Vëllezërit Tola” sh.p.k. dhe pavlefshmërinë e vendimit nr.8604/8, datë 08.07.2008 të Agjencisë së Prokurimit Publik. Rekursi i ushtruar kundër këtij vendimi nga ana e Agjencisë së Prokurimit Publik është ende në shqyrtim në Gjykatën e Lartë.

256

Po kështu, për shkak të kalimit të kohës dhe ndryshimeve në kuadrin ligjor, nga ministri Dritan Prifti janë kryer disa veprime, ndër të cilat ndryshimi dhe plotësimi i përbërjes së komisionit me urdhërat e nxjerra në muajt prill, qershor dhe gusht të vitit 2010.

Pas këtyre veprimeve dhe ngjarjeve, në datën 03.09.2010 ministri Dritan Prifti me shkrim i kërkon komisionit të vlerësimit të ofertave të rifillojë normalisht procedurat e garës koncesionare. Pas kësaj, komisioni i vlerësimit të ofertave është mbledhur duke vijuar me punën e tij.

21.7.3 Në mesin e shtatorit dëshmitari Dritan Prifti është larguar nga detyra e Ministrit të Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës dhe në vendin e tij është emëruar i pandehuri Ilir Meta.

Në vijim, komisioni i vlerësimit të ofertave është mbledhur të shqyrtojë dokumentacionin e subjekteve në garë, përfshirë edhe atë të subjektit “Vëllezërit Tola” sh.p.k. motivuar në detyrimin që vjen nga zbatimi i vendimit nr.1190, datë 18.06.2010 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

Përfundimisht, për shkak të mosplotësimit të kërkesave të ftesës për procedurën konkurruese, si dokumentacion i parregullt ligjor, mungesa të bilanceve së bashku me kopje të auditimit financiar, etj., me vendimin e tij të datës 25.10.2010, komisioni i vlerësimit të ofertave vendosi të skualifikojë bashkimin e përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k., “Arti” sh.p.k. dhe “GPA Konstruksion” sh.p.k. dhe të kualifikojë subjektin tjetër pjesëmarrës në garë.

21.8 Në gjykim, nga të dy palët, janë paraqitur dhe është kërkuar të administrohen si prova shkresore, praktikat dokumentare që vërtetojnë ekzistencën dhe zhvillimin e procedurës së ankandit për shitjen e një sasie prej 50 mijë MT naftë bruto me vlerë orientuese prej 14.200.000 USD nga “Albpetrol” sh.a.

21.8.1 Me shkresën nr.223 prot., datë 21.01.2010, “Albpetrol” sh.a. i ka kërkuar Ministrisë së Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës të miratojë shitjen e një sasie të naftës bruto të prodhuar prej saj.

Në datën 25.01.2010, sipas shkresës nr.734/1 prot., është gjetur e bazuar në ligj kërkesa e “Albpetrol” sh.a., duke u orientuar që shitja e naftës bruto të bëhej në përputhje me Ligjin nr.7726, datë 27.04.1993 “Për hidrokarburet” (i ndryshuar) dhe përdorur procedurat e parashikuara nga Ligji nr.9874, datë 14.02.2008 “Për ankandet publike”, nisur nga neni 4/d i tij, si dhe të vendimit të Këshillit të Ministrave nr.1719, datë 17.12.2009 “Për miratimin e rregullave për ankandin publik”. Procedura duhet të ishte e hapur dhe elektronike, me çmim dysheme të bazuar në të dhënat e tregut vendas dhe të huaj.

Mbi këtë bazë, me vendimin nr.14, datë 03.02.2010 Drejtoria e “Albpetrol” sh.a. vendosi të shesë me ankand 50 mijë MT naftë bruto të nxjerrë nga vendburimet e saj, me një vlerë orientuese prej 14 milion e 200 mijë USD. Njëkohësisht u përcaktua me urdhër përbërja e njësisë së ankandit prej 7 anëtarësh e kryesuar nga zëvendësdrejtori i përgjithshëm i “Albpetrol” sh.a., dëshmitari Pajtim Sulaj.

Njësia e ankandit përpiloi dokumentet e ankandit, të cilat u njoftuan publikisht për subjektet e interesuara në Buletinin e njoftimeve publike të Agjencisë së Prokurimit Publik, si dhe në gazetën ndërkombëtare “Financial Times”. Në njoftim evidentohej se afati i fundit i dorëzimit të kërkesave për pjesëmarrje dhe i zhvillimit të ankandit ishte data 01.03.2010.

Nga praktika dokumentare e administruar si provë në gjykim rezulton se dokumentacionin për këtë ankand e kishin tërhequr 5 subjekte, tre vendase dhe dy të huaja. Ndërmjet tyre, është edhe subjekti i së drejtës shqiptare Shoqëria “Halilaj Holding Group” sh.a., e cila ka kërkuar dhe ka tërhequr dokumentet e ankandit në datën 26.02.2010.

257

Në të njëjtën ditë, pra në 26.02.2010 nga ana e njësisë së ankandit, me motivin e mundësimit të shtimit të konkurrencës, veçanërisht të subjekteve të huaja, janë bërë disa shtojca në kushtet e pjesëmarrjes në dokumentet e ankandit. Për rrjedhojë të ndryshimit dhe shtojcave në kushtet e dokumenteve të ankandit nga ana e njësisë së ankandit u vendos shtyrja e zhvillimit të ankandit në datën 10.03.2010. Për këtë veprim dhe komunikimin publik përkatës është njoftuar edhe Agjencia e Prokurimit Publik.

Lidhur me këto shtojca e ndryshime në kushtet e ankandit, për shtyrjen e tij nga data 01.03.2010 në datën 10.03.2010 janë njoftuar dhe kanë marrë dijeni po atë ditë, pra në datën 26.02.2010 të pesë subjektet e interesuara dhe që kishin kërkuar dokumentet e ankandit, pra edhe Shoqëria “Halilaj Holding Group” sh.a., nëpërmjet përfaqësueses së saj që ka nënshkruar rregullisht.

21.8.2 Sikurse rezulton e provuar si më sipër, megjithëse data e zhvillimit të ankandit ishte shtyrë dhe subjektet e interesuara ishin njoftuar rregullisht secili, në datën 01.03.2010, në orën 10.00, pranë zyrave të “Albpetrol” sh.a. është paraqitur përfaqësuesja e Shoqërisë “Halilaj Holding Group” sh.a., Evis Sefedini. Në një shkresë që mban shënimin 10.30 të po asaj date, kjo përfaqësuese, duke e evidentuar si shenjë të interesit dhe seriozitetit të tyre, njofton komisionin e ankandit se përveç tyre nuk ishte paraqitur asnjë subjekt tjetër për të marrë pjesë në ankand.

Në ditën e caktuar për zhvillimin e ankandit, pra në datën 10.03.2010, sipas procesverbalit të komisionit të njësisë së ankandit, rezulton se, po atë ditë, 10 minuta përpara fillimit të procedurave të zhvillimit të ankandit, njësia e ankandit është informuar dhe i është dorëzuar shkresa me nr.2287 prot. e datës 10.03.2010 e Ministrisë së Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës, e cila, me cilësinë e aksionerit të vetëm të shoqërisë urdhëron që ky ankand të anullohet.

Sipas kësaj shkrese, motivi i anullimit të ankandit lidhej me situatën ekonomiko-financiare dhe pasojat negative që mund të sjellë shitja e naftës bruto tek të tretë, duke u referuar edhe në një peticion dërguar nga përfaqësuesit sindikalistë të 1500 punonjësve të rafinerive. Së fundi, orientohej “Albpetrol” sh.a. për të marrë masa që shitja e naftës për “ARMO” sh.a. të bëhej me kusht arkëtimin e plotë të detyrimeve përkatëse dhe kundrejt një marrëveshje për shlyerjen e detyrimeve të vjetra. Nëse “ARMO” sh.a. nuk do t’i përmbahej kushteve, “Albpetrol” sh.a. të vijonte përsëri me procedurat e ankandit për shitjen e naftës bruto.

Në gjykim është administruar edhe letra-peticion e këshillit sindikal të punonjësve të ARMO sh.a. drejtuar ministrit Dritan Prifti, e protokolluar në Ministrinë e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës në datën 09.03.2010. Sipas sindikalistëve, duke qenë se vazhdimisht nafta bruto e prodhuar nga Albpetrol është përpunuar ne rafineritë vendase, nëse kjo naftë do të shitej në ankand do të pakësohej volumi i prodhimit të ARMO sh.a. e për rrjedhojë do të penalizoheshin punësimi dhe të ardhurat e 1500 punonjësve të ARMO sh.a. Nëse kërkesa nuk merrej parasysh sindikata do të kalonte në protesta.

Komisioni i njësisë së ankandit të “Albpetrol” sh.a., mbi këtë bazë, u mblodh menjëherë dhe hartoi procesverbalin për anulimin e ankandit të shitjes së naftës bruto. Njëkohësisht, komisioni përgatiti shkresat përkatëse për njoftimin e të gjitha subjekteve përkatëse të interesuara për ankandin duke ua dërguar atë nëpërmjet postës.

Ndërkohë që, me anë të një shkrese, e cila mban shënimin ora 10.15 po të datës 10.03.2010, përfaqësuesja e Shoqërisë “Halilaj Holding Group” sh.a., i bën me dije njësisë së ankandit se subjekti i tyre ishte paraqitur duke u kërkuar edhe arsyen e shtyrjes për herë të dytë të ankandit.

258

21.8.3 Gjatë gjykimit, nga mbrojtësit e të pandehurit Ilir Meta u kërkuan të paraqiteshin si prova të reja dhe nga gjykata u pranuan të administrohen një Akt-Marrëveshje e datës 10.02.2010, e lidhur ndërmjet “ARMO” sh.a., “Albpetrol” sh.a. dhe “Tea Construction & Petrol” sh.a.

Sipas mbrojtësve së të pandehurit Ilir Meta, kjo akt-marrëveshje vërteton se, ashtu sikurse deklaroi dëshmitari Dritan Prifti, kush kishte marrëveshje me “ARMO” sh.a. për përpunimin e produkteve kishte përparësi për të fituar ankandin e shitjes së naftës bruto, pra edhe procedura e ankandit për shitjen e naftës bruto ishte formale dhe me fitues të paracaktuar. Ndërkohë që aksioneri i vetëm i Shoqërisë “Tea Construction & Petrol” sh.a. ishte njëkohësisht njëri prej pesë ortakëve të Shoqërisë “Fortis 2” sh.p.k., ku ortak është edhe bashkëshortja e dëshmitarit Dritan Prifti dhe daja i tij. Pra ky dëshmitar ka vepruar në mënyrë që ankandi të fitohej nga ortaku i bashkëshortes dhe të afërmit të tij.

Kolegjit Penal, nga vlerësimi i këtyre provave shkresore, i rezulton se Akt-marrëveshja trepalëshe e sipërcituar parashikon vetëm detyrime të ndërsjellta mes palëve kontraktore për çështje financiare. Në thelb, Shoqëria “Tea Construction & Petrol” sh.a. do t’i paguante “Albpetrol” sh.a. shumën e përcaktuar në pikën 1 të Aktit për llogari të “ARMO” sh.a., për naftën bruto të marrë nga kjo e fundit tek “Albpetrol” sh.a. Afati i veprimit dhe zbatimit të marrëveshjes ishte deri në plotësimin e shumës së përcaktuar por jo më vonë se 31.03.2010. Në gjykim nuk rezultoi e provuar që kjo Akt-Marrëveshje, pra detyrimet sipas saj të mos jenë përmbushur dhe veprimi dhe zbatimi i saj të kenë vijuar dhe të jenë shtrirë përtej datës 31.03.2010. Pra, nuk rezultoi e provuar nga provat shkresore dhe thëniet e dëshmitarëve që efektet e kësaj Akt-Marrëveshje të jenë shtrirë e të kenë ndikuar në procedurat e shitjes së naftës bruto pas marsit të vitit 2010.

Sipas dëshmitarëve Pajtim Sulaj, Artur Mahmutaj e Majlinda Meduli, përkatësisht kryetari dhe anëtarë të njësisë së ankandit në “Albpetrol” sh.a., kjo shoqëri kishte sasi të mëdha nafte bruto, për më shumë se një ankand. Prandaj edhe me ndryshimin e kuadrit ligjor në qershor 2010, rifilloi procedurat e shitjes së naftës bruto me një procedurë të ndryshme nga ankandi me çmimet ndërkombëtare të bursës dhe ka realizuar tre të tilla të njëpasnjëshme në datat 27.07.2010,. 23.08.2010 dhe 26,10.2010. Rezulton se në atë të muajit gusht fituese për një sasi prej 30 mijë MT është edhe Shoqëria “Tea Constructioon & Petrol” sh.a., së bashku me Shoqërinë “Ballkan Petrol” sh.a.

21.9 Në vijim të kërkesës për gjykim, të argumenteve, kërkesave e provave të paraqitura gjatë shqyrtimit gjyqësor të çështjes edhe në diskutimin përfundimtar, nga ana e prokurorëve u parashtrua se rezulton e vërtetuar që, në bisedën e datës 01.03.2010, i pandehuri Ilir Meta jo vetëm i ka kërkuar dëshmitarit Dritan Prifti të favorizojë në garën koncesionare për ndërtimin e hidrocentraleve Egnatia-Shushicë, Bashkimin e Përkohshëm të Shoqërive “Vëllezërit Tola” sh.p.k., por edhe i ka premtuar si shpërblim të kundërligjshëm shumën prej 700 mijë euro, si dhe 7% të aksioneve. Po kështu, i pandehuri Ilir Meta në atë bisedë i ka kërkuar dëshmitarit Dritan Prifti të favorizojë Shoqërinë “Halilaj Holding Group” sh.a., në ankandin për “Shitje të një sasie prej 30 mijë ton naftë bruto të prodhuar nga Shoqëria “Albpetrol” sh.a., duke i ofruar një përfitim i paligjshëm deri në 1 milion USD, për t’i ndarë së bashku.

21.9.1 Sikurse arsyetohet në pikën 21.5 më sipër në këtë vendim, gjatë takimit të datës 01.03.2010, i pandehuri Ilir Meta dhe dëshmitari Dritan Prifti kanë biseduar rreth procedurës për dhënie me koncesion të hidrocentralit Egantia-Shushicë në formën BOT, ku si autoritet kontraktues ishte Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës dhe ku pjesëmarrës në garë ishte edhe bashkimi i përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k.

259

Në shpjegimet e dhëna gjatë dëshmisë para gjykatës, dëshmitari Dritan Prifti deklaron se qëllimi i ardhjes së të pandehurit Ilir Meta në zyrën e tij ishte që t’i kërkonte atij të përshpejtonte procedurën e dhënies me koncesion me justifikimin e një vendimi gjyqësor. Më tej, edhe të ndikonte që fitues i garës të ishte bashkimi i përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k. ku kishin interesa njerëz të njohur të tij. Në shpërblim të kësaj, dëshmitarit Dritan Prifti i ofroheshin 7% e aksioneve të këtij Bashkimi, si dhe një shumë prej 700 mijë eurosh. Kështu, ndërmjet të tjerave, dëshmitari Dritan Prifti ka shpjeguar se:

“Për sa i përket koncesionit dhe ky është një koncesion, për të cilin zoti Meta më kishte porositur që duhet ta fitonte Bashkimi i Kompanive që drejtohej nga vëllezërit Tola. Më tha dhe për këtë që merre vendimin shpejt, jepja shpejt, në fakt unë e dija që kjo çështje ishte në gjyq, e dija që ishte duke u gjykuar në gjykatën e apelit. Këtë gjë ja kam thënë dhe zotit Meta gjatë kësaj bisede. Është fituar në shkallën e parë nga pala tjetër, por është çështja në apel. Zoti Meta më informon gjatë këtij takimi, që në apel çështja ka përfunduar, pra është fituar nga ky Bashkim, pra është fituar, prandaj mbaroje këtë punë menjëherë sot. Gjatë bisedës i telefonon një personi që quhet Agim Rrapaj dhe ma jep dhe mua që t’i flas për të më sqaruar dhe ai në lidhje me procesin gjyqësor. E merr nga telefoni i vet zotin Agim Rrapaj. Ai është paraqitur si një konsulent për këtë koncesion, por me sa mbaj mend unë, djali i tij ka qenë administrator i kësaj kompanie “Vëllezërit Tola”. Me sa mbaj mend fola me atë dhe ai në telefon më tha të njëjtën gjë, që ka mbaruar procesi gjyqësor. I kërkova të dërgonin në Ministri me shkrim vendimin e gjykatës, pas të cilit unë, ashtu siç ma kërkonte detyra dhe ligji, do të rimblidhja Komisionin e Vlerësimit të Ofertave për të vlerësuar atë koncesion. Në një moment, zoti Meta, më thotë që unë nuk e di se si e ke në plan ti të hysh në këtë koncesion, por ky Gimi më thotë mua afërsisht për ty ka 7% dhe në një moment tjetër përmend që janë dhe 700 mijë euro që jepen për këtë gjë. Kjo është ajo që mbaj mend nga biseda........700 mijë eurot janë përmendur gjatë bisedës në zyrë....është përmendur dy herë shifra 700 mijë euro edhe në zyrë dhe jashtë derës së zyrës sime kur po e përcillja që po ikte”.

Sipas argumentimit të parashtruar nga ana e prokurorëve, biseda e datës 01.03.2010 mes të pandehurit Ilir Meta dhe dëshmitarit Dritan Prifti nuk mund të kishte si motiv dhe përmbajtje ndikimin e vendimit gjyqësor në dëmin që pretendohej se po i shkaktohej subjektit bashkimi i përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k., si dhe shqetësimin për mundësinë e largimin të ortakëve të huaj nga kjo sipërmarrje. I pandehuri Ilir Meta, duke qenë se ishte informuar hollësisht lidhur me përmbajtjen e vendimit gjyqësor, e dinte se ai nuk e kishte zgjidhur në themel çështjen e cila ishte ende në proces. Sipas akuzës, qëndronte dëshmia e Dritan Priftit se motivi i të pandehurit Ilir Meta ishte të kërkonte dhe ndikonte që të përshpejtohej procedura e koncesionit dhe ajo të fitohej nga subjekti bashkimi i përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k. Këtë qëllim, më vonë kur i pandehuri ishte vetë Ministër i Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës nuk mund ta realizonte më, sepse ishte në dijeni të videoregjistrimit, madje ishte në dijeni edhe Kryeministri Sali Berisha.

Por, nga shqyrtimi gjyqësor i provave në tërësi, gjykatës i ka rezultuar se deklarimet e bëra gjatë gjykimit nga dëshmitarët e tjerë e lidhin arsyen e bisedës së datës 01.03.2010 mes të pandehurit Ilir Meta dhe dëshmitarit Dritan Prifti me motive dhe rrethana të tjera, të ndryshme nga ai i ndikimit të paligjshëm për të favorizuar në garën koncesionare subjektin bashkimi i përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k. dhe nga ajo e ofrimit të një shpërblimi në këmbim të këtij favorizimi.

Kështu, dëshmitari Agim Rrapaj, në dëshminë e dhënë para gjykatës, pohon faktin se ai ka pasur një telefonatë nga i pandehuri Ilir Meta, i cili i ka kaluar menjëherë telefonin dëshmitarit Dritan Prifti, me të cilin kanë biseduar për vendimin gjyqësor të gjykatës së apelit dhe rrethanën nëse ishte dërguar apo jo në ministri. Dëshmitari Agim Rrapaj, në dëshminë e tij, ka shpjeguar se: ”.... kam marrë një telefonatë.... nga zoti Ilir Meta ku më kaloi zotin Dritan Prifti.... dëgjova zotin Prifti që më kërkonte që t’i shpjegoja, ose më saktë t’i çoja

260

vendimin e Gjykatës së Apelit Tiranë për çështjen e koncesionit.....zoti Prifti më thotë që më sillni përmes protokollit vendimin e gjykatës, unë iu përgjigja: Vendimin e gjykatës ua kemi sjellë përmes protokollit. Më thotë nuk e kemi marrë, i thashë po e keni marrë sepse ju kam informuar dhe unë qe e keni marrë....Po mirë ma sill dhe një herë...i thashë në qoftë se nuk e gjeni po ua sjell dhe njëherë, por ne nuk e çuam më sepse ata e gjetën vetë”.

Dëshmitari Agim Rrapaj, lidhur me këtë procedurë koncesionare shprehet se, pas dorëzimit në vitin 2008 të ofertës së Bashkimit të Përkohshëm “Vëllezërit Tola”: “kam biseduar me kryetarin e KVO-së, Durim Kraja. Ne kërkonim që të përshpejtoheshin procedurat....sepse shpesh herë afatet e kësaj procedure kanë kaluar të gjitha parashikimet e përcaktuara në ligjin për koncesionet...”. Nga ana tjetër, ky dëshmitar pohon edhe se nuk ia kishin dhënë drejtpërdrejt vendimin nr.265, datë 10.09.2009 të Gjykatës së Apelit Tiranë ndonjë anëtari të komisionit të vlerësimit të ofertave.

Dëshmitari Agim Rrapaj, i pyetur gjatë gjykimit, në deklarimet e tij, motivin e bisedës mes të pandehurit Ilir Meta dhe dëshmitarit Dritan Prifti e lidh vetëm me shqetësimin që ata si subjekt i kishin përcjellë të pandehurit Ilir Meta për zvarritjen e procedurës për dhënien me koncesion të hidrocentralit Egnatia-Shushicë dhe me vonesën e ministrisë në zbatimin e një vendimi gjyqësor të Gjykatës së Apelit Tiranë që u kishte dhënë të drejtë për të vijuar në pjesëmarrjen në garën koncesionare. Po kështu, dëshmitari Agim Rrapaj pohon në dëshminë e tij edhe se e kishte informuar të pandehurin Ilir Meta përpara asaj bisede lidhur me problemin e zbatimit të vendimit gjyqësor dhe të vonesave në procedurën e garës koncesionare.

Kështu, gjatë dëshmisë së dhënë në gjykatë, dëshmitari Agim Rrapaj deklaroi se: “Unë njihem me zotin Ilir Meta nga viti 2000 kur ai ka qenë zëvendëskryeministër dhe Kryeministër dhe unë kam qenë Drejtor i Përgjithshëm në një projekt bashkëpunimi Shqipëri-Japoni”.

Dëshmitari Agim Rrapaj pohoi se gjatë tremujorit të parë të vitit 2010 kemi pasur komunikime dhe telekomunikime me shtetasin Ilir Meta: “... sepse gjatë vitit 2010 unë vazhdoja në kuadër të një projekti tjetër të qeverisë së Japonisë për shëndetësinë....kisha detyrimin për të informuar herë pas here ecurinë e këtij projekti.....”.

Dëshmitari Agim Rrapaj pohoi se ka biseduar me të pandehurin Ilir Meta rreth procedurës për dhënien me koncesion të hidrocentraleve në Shushicë. Gjithashtu pohoi se e ka informuar, i ka shpjeguar dhe i ka vënë në dispozicion të pandehurit Ilir Meta vendimin nr.365, datë 10.09.2009 të Gjykatës së Apelit Tiranë. Sipas dëshmitarit Agim Rrapaj, ai nuk ka komunikuar me të pandehurin Ilir Meta me telefon në vitin 2010 për çështjen e koncesionit, por ka qenë për këtë qëllim në zyrën e tij. Ky takim i tij me të pandehurin Ilir Meta është bërë përpara komunikimit telefonik të datës 01.03.2010 mes tyre dhe me shtetasin Dritan Prifti: Dëshmitari Agim Rrapaj deklaron se “...Në atë takim në zyrën e të pandehurit Ilir Meta nuk kam qenë vetëm por ka qenë edhe Ministri i Shëndetësisë, Petrit Vasili, sepse ne shkuam atje për një çështje tjetër të projektit”.

Më tej, dëshmitari Agim Rrapaj shpjegon se“....i kemi dërguar një MEMO Ministrit të Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës ku i shprehnim shqetësimin tonë për përshpejtimin e procedurave, ku i theksojmë njëkohësisht edhe dëmin që na shkaktohej në qoftë se këto procedura do vazhdonin të bllokoheshin.......përmbajtjen e së cilës unë ia bëra dhe paraprakisht të njohur shtetasit Ilir Meta.......Fakti që unë iu ankova zotit Ilir Meta ishte qenia e tij Zëvendëskryeministër dhe Ministër i Punëve të Jashtme, për arsye se kishim dhe tre kompani të huaja të cilat më kishin autorizuar që të bëja ankesë edhe në Ambasadë edhe në Ministrinë e Jashtme....Duke qenë dhe njëkohësisht ministër që e mbulonte subjekti politik, të cilin e drejtonte zoti Meta.....

261

Sipas dëshmitarit Agim Rrapaj, deri në janar 2010 “kanë qenë mbi 700 mijë euro shpenzime dhe investime të kryera nga kompania deri në këtë periudhë.... shpenzimet dhe investimet janë në proces...jo të gjitha shpenzimet janë paguar....kompania do t’i paguajë në një fazë tjetër...”.

Sipas qëndrimit të prokurorëve, në thelb, parashtrohet se është e besueshme dëshmia e Dritan Priftit që njëri nga motivet për të cilat i pandehuri Ilir Meta i kërkoi dëshmitarit Dritan Prifti të përshpejtonte procedurat duke përfshirë në garë subjektin bashkimi i përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k. dhe shpalljen fitues të tyre, është përfshirja dhe më pas qënia aksioner i saj të shtetasit Fatmir Merkaj.

Në këtë aspekt, ndërmjet të tjerave, dëshmitari Dritan Prifti deklaron se:“.....unë shtetasin Agim Rrapaj e kam takuar shumicën e kohës bashkë me një person tjetër që quhet Fatmir Merko, ose Merkaj, i cili ishte një mik i Ilir Metës dhe në fakt i kam takuar këta të dy me porosi të zotit Meta... në lidhje me punë të ndryshme që kërkonin të bënin nëpërmjet Ministrisë së Ekonomisë....unë gjithmonë i kam lidhur bashkë....e dija që Fatmir Merkaj kishte 20% në këtë koncesion.....”.

Por, në lidhje me rrethanat e ekzistencës së miqësisë mes të pandehurit Ilir Meta dhe shtetasit Fatmir Merkaj, si njëri motiv i ndërhyrjes së tij tek dëshmitari Dritan Prifti, gjatë gjykimit, dëshmitarët Agim Rrapaj dhe Fatmir Merkaj japin shpjegime të tjera dhe mohuese.

Dëshmitari Agim Rrapaj pohoi se e njihte shtetasin Fatmir Merkaj dhe se ka bashkëpunuar me të për një hidrocentral tjetër në Stravaj, për të cilin ai i ka kërkuar që të hartojë planin e biznesit dhe dokumente të tjera për problemet e gjetjes së financimit. Në Bashkimin e Përkohshëm “Vëllezërit Tola”, shtetasi Fatmir Merkaj është përfshirë nga janari 2010, sepse: “duke pasur edhe hidrocentralin e Stravajt, duke qenë një kompani ndërtuese, duke pasur dhe një lloj eksperience në këtë fushë ne....kërkuam një kompani ndërtuese që të na lehtësonte në shpenzimet që kryheshin në proces me mendimin që të bënim pagesë të vonuar....unë ua propozova atyre këtë kompani...Në shkëmbim të këtij bashkëpunimi iu ofrua një pjesëmarrje në aksione me 20%....”.

Dëshmitari Agim Rrapaj pohoj para gjykatës se nuk kishte dijeni nëse ka pasur njohje mes shtetasit Fatmir Merkaj dhe të pandehurit Ilir Meta. Në sqarim të kundërshtimit të dëshmisë nga ana e prokurorit se në fazën e hetimit kishte deklaruar se shtetasi Fatmir Merkaj dhe shtetasi Ilir Meta njiheshin që më parë dhe nuk janë prezantuar prej meje, dëshmitari Agim Rrapaj dëshmoi para gjykatës se: “... është e vërtetë që në Dhërmi kemi qenë, s’e mbaj mend saktë vitin, por kemi qenë me pushime në të njëjtin hotel dhe a njiheshin a s’njiheshin, atje të tërë njiheshin.....Atje ai (Fatmir Merkaj) të tërëve iu fliste sepse ishte i zoti i hotelit”..Kundërshtimi i dëshmisë i ngritur nga prokurori nuk u pranua nga gjykata.

Dëshmitari Fatmir Merkaj, në dëshminë e tij të dhënë para gjykatës, mes të tjerave deklaroi se: “...Më ka thirrur zoti Rrapaj që Bashkimi “Vëllezërit Tola” ka pasur nevojë për një kompani ndërtuese...më kanë bërë një ofertë...ku kompania ime të merrte përsipër ndërtimin ...bashkë me një kompani tjetër greke...por me kosto fitimi zero dhe, në këmbim të këtyre, mua mu ofrua rreth 20% e këtij koncesioni.....detyra ime ka qenë që ta ndërtoj atë...nuk ka qenë detyra ime që të merresha se si do të zhvillohej, sesi do të fitohej...

Gjithashtu, dëshmitari Fatmir Merkaj pohoi që e njeh të pandehurin Ilir Meta sepse: “...atë e njeh gjithë Shqipëria, kurse për t’u takuar jam takuar, unë disponoj një hotel në Dhërmi dhe ai ka ardhur të bëjë pushimet tek hoteli im... Mos gaboj ka qenë qershor, korrik i vitit 2009.

Për sa i përket shtetasit Dritan Prifti, dëshmitari Fatmir Merkaj ka shpjeguar në dëshminë e tij në gjykatë se: “ ...Zotin Prifti e kam njohur në dy takime që ka kërkuar nëpërmjet zotit Rrapaj. Zoti Prifti kërkonte të njihte se cilat do ishin kompanitë që do merrnin ndërtimin e kësaj vepre...Më ka marrë dhe njëherë tjetër në telefon vetë, ka dashur të vinte me pushime në hotelin tim në Dhërmi. E kam takuar dhe njëherë pastaj....një herë më

262

kujtohet në një bisedë që kemi pasur tek Rogneri ku në një mënyrë kështu shkarazi tha: Shiko se këto duan dhe një peshqesh tha. Më çuditi me thënë të drejtën, nga ai moment i them këtyre të tjerëve që merruni juve se unë s’kam ndërmend të kontaktoj me këtë lloj njeriu....

Por, mbi kundërshtimin e dëshmisë nga ana e prokurorit, Kolegji Penal pranoi të administrojë thëniet e dëshmitarit Fatmir Merkaj në fazën e hetimit paraprak, ku në lidhje me faktin nëse ka biseduar me dëshmitarin Dritan Prifti lidhur me koncesionin për hidrocentralin Egnatia-Shushicë, ai ka deklaruar se: “...nuk kam biseduar, pasi nuk kisha asnjë të drejtë të bisedoja me të. I vetmi kontakt me të ka qenë ai që deklarova më sipër, ku kemi biseduar në zyrën e zotit Dritan Prifti për shtyrjen e afatit të realizimit të koncesionit Stravaj. Në kontaktet telefonike, një apo dy herë, nuk kemi biseduar fare për koncesionin, por thjesht ai më ka pyetur nëse kisha ndonjë dhomë të lirë në hotelin në Dhërmi. Unë i kam thënë jo dhe me kaq është mbyllur biseda jonë. Kontakti im i fundit me shtetasin Dritan Prifti ka qenë ditën e emisionit në “Top Story” në “Top Channel”, ku ai shpifi për mua dhe lidhjen time me Ilir Metën.....”.

Gjatë gjykimit, dëshmitarët e tjerë, Agim Rrapaj, Ymer Tola, Erdit Rrapaj, Skënder Tola, Emin Toçi, Andi Dedja, aksionerë e përfaqësues të subjektit bashkimi i përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k., pohojnë ekzistencën dhe rrethanat që përmbahen në shkresën MEMO të janarit 2010 mbi vonesat në procedurat e garës koncesionare dhe dëmin ekonomik që po i shkaktohej shoqërisë nga kjo vonesë.

Nga ana tjetër, funksionarë të Ministrisë së Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës dhe anëtarë të Komisionit të Vlerësimit të Ofertave, Durim Kraja, Zamir Stefani, Ervin Duraj, Etleva Kondi, pohuan në dëshmitë e tyre të dhëna përpara gjykatës se askush nuk u ka ndërhyrë apo bërë presion në procesin e zhvillimit të konkurrimit për dhënien me koncesion të hidrocentralit Egnatia-Shushicë.

Sipas prokurorëve, fakti që i pandehuri Ilr Meta jo vetëm i ka kërkuar dëshmitarit Dritan Prifti të favorizojë në garën koncesionare për ndërtimin e hidrocentraleve Egnatia-Shushicë, Bashkimin e Përkohshëm të Shoqërive “Vëllezërit Tola” sh.p.k., por edhe i ka premtuar si shpërblim të kundërligjshëm shumën prej 700 mijë euro si dhe 7% të aksioneve, rezulton i provuar edhe nga regjistrimi audioviziv që dëshmitari Dritan Prifti i ka bërë bisedës me të pandehurin Ilir Meta.

Prokurorët, ndërmjet të tjerave, në parashtrimin e tyre të hollësishëm, argumentojnë se “origjinali i kësaj videoje ndodhet në lap-top dhe në USB, të pranuara nga gjykata si provë materiale. Dokumenti video i ndodhur në lap-top në fajlin e emërtuar c:user Dritan Prifti /PITC 0008.avi... është vlerësuar nga gjykata si provë e vlefshme proceduralisht, me vendimin e ndërmjetëm të datës 11.07.2011, me të cilin ajo ka rrëzuar kërkesën e mbrojtjes për papërdorshmëri të video regjistrimit. Për më tepër, kjo video ka qenë edhe objekti kryesor i ekspertimit teknik të caktuar nga gjykata me vendimin e saj të datës 22.07.2011. Ky akt ekspertimi, të cilit i bashkëngjitet, si pjesë integrale, kjo CD-i me kopjen e pastruar të bisedës së regjistruar, është pranuar dhe marrë si provë nga gjykata me vendimin e saj të datës 14.11.2011. Pra, sa më sipër, VIDEO-ja rezulton të jetë pranuar dhe marrë si provë në rrugë ligjore nga gjykata, pavarësisht se me vendimin e datës 16.12.2011 nuk pranoi kërkesën tonë për ta parë, dëgjuar dhe transkriptuar videon.

Nga tërësia e rrethanave të çështjes, të vërtetuara në rrugë gjyqësore, por dhe nga përmbajtja e aktit të ekspertimit teknik, rezultoi se kjo VIDEO ishte origjinale dhe e pa tjetërsuar. Përmbajtja e kësaj videoje mbështet plotësisht deklarimet e dëshmitarit Dritan Prifti edhe në lidhje me natyrën e bisedës, problematikën e saj, interesimin e të pandehurit për ankandin e shitjes së 30 mijë ton naftë bruto, si dhe për garën koncesionare të ndërtimit të H/C Egnatia-Shushicë. Ashtu siç shpjegon edhe dëshmitari, kjo video vërteton komunikimin në telefon me përfaqësuesin e Shoqërive bashkimi i përkohshëm “Vëllezërit

263

Tola” sh.p.k., shtetasin Agim Rrapaj dhe kalimin e telefonatës dëshmitarit Dritan Prifti nga vetë i pandehuri Ilir Meta.

Kjo rrethanë fakti, mbështetet plotësisht nga analiza e tabulateve telefonike të shtetasit Agim Rrapaj, që është administruar si provë, e cila paraqet komunikimin me telefon ndërmjet tij dhe Ilir Metës më datën 01.03.2010 në orën 13.28, gjatë kohës që ai ishte në takim në zyrën e dëshmitarit Dritan Prifti. Kjo është një provë tjetër e pa kundërshtueshme, që siç u tha, mbështet vërtetësinë e dëshmisë së Dritan Priftit dhe tregon gjithashtu për interesimin e të pandehurit për këtë koncesion dhe ndërhyrjen e tij në favor të kompanisë që përfaqësohej nga Agim Rrapaj”.

Kolegji Penal çmon të theksojë se, lidhur me origjinalitetin, paprekshmërinë dhe kuptueshmërinë e videoregjistrimit gjatë gjykimit, u bë e nevojshme marrja e një mendimi shkencor nëpërmjet realizimit të një ekspertimi me specialistë të fushës informatike dhe teknologjisë audio. Ky ekspertim u realizua me një grup ekspertësh dhe akti i ekspertimit iu nënshtruar debatit gjyqësor, ku palët, si përfaqësuesit e organit të akuzës ashtu edhe mbrojtësit e të pandehurit, i kanë drejtuar pyetje grupit të ekspertëve, në përfundim të të cilit Kolegji Penal vendosi ta pranojë si provë dhe administrojë në fashikullin e gjykimit.

Akti i ekspertimi dhe shtesa e aktit të ekspertimit, pasi parashtron shpjegime të hollësishme teknike lidhur me pyetjet e shtruara nga gjykata dhe nga palët në proces, mes të tjerave arrin në përfundimin se:

- në objektin e ekspertimit provë materiale “orë“ nuk u gjet asnjë gjurmë e bisedës Meta-Prifti, por u gjet një material tjetër audio-video;

- nuk është e mundur të përcaktohet ekzaktësisht ora dhe data gjeografike e hedhjes, shkarkimit në lap-top videoja e bisedës Meta-Prifti;

- nga ekspertimi u konstatua se probabiliteti i ndërhyrjeve është i lartë në kuptim të fshirjes dhe montazhit audio tek C:Users/Dritan Prifti/100DSCIM/PICT0008.avi;

- në file-n objekt ekspertimi të gjetur në lap-top ka shumë anomali të pashpjegueshme të ndodhura në një hapësirë të shkurtër kohe;

- Nga analiza e grafikëve të fuqisë audio të bisedës Meta-Prifti rezulton se ajo është nga -3.1 db deri në -9.2 db dhe është në pjesë të veçanta e pakuptueshme për veshin e njeriut;

- kopja që u përftua nga filtrimi nuk solli përmirësime të dukshme për sa i përket dëgjueshmërisë dhe kuptueshmërisë. Pjesët që para filtrimit ishin të pakuptueshme mbeten të tilla edhe pas filtrimit.

Sipas ekspertëve, kuptimi teknik i autenticitetit në fushën e teknologjisë së informacionit është që informacioni i transmetuar nga dhënësi tek marrësi të jetë identik, origjinal. Për të garantuar këtë origjinalitet, përdoren teknika nga më të ndryshmet, si p.sh. vulat dixhitale dhe enkriptimi me çelësa dixhitalë.

Bazuar në konkluzionet e ardhura nga ekspertët, Kolegji Penal vlerëson se materiali audioviziv që iu nënshtrua ekspertimit nuk është origjinal. Në këtë material audioviziv u vërtetua mundësia dhe probabiliteti i lartë i ndërhyrjeve në përmbajtje si rezultat i anomalive të pashpjegueshme. Ndërkohë që cilësia e tij është nën nivelin shkencor të kuptueshmërisë së përmbajtjes së tij.

Mbi këtë bazë, Kolegji Penal vjen në përfundimin se ky material, me përmbajtje një regjistrim audioviziv ku pretendohet të përmbahet një bisedë mes të pandehurit Ilir Meta dhe dëshmitarit Dritan Prifti, nuk përmban gjurmë të vlefshme dhe nuk përmbush kriteret ligjore për t’u konsideruar provë materiale, nga ana tjetër, dëgjueshmëria dhe kuptueshmëria e tij nuk mundësojnë qartësimin e rrethanave të faktit që pretendohet se mund të përmbahen në të.

Si përfundim, Kolegji Penal vlerëson se, nga veprimet hetimore të kryera dhe provat e administruar e të çmuara në gjykim, nuk rezulton e provuar që në bisedën e datës 01.03.2010 mes dëshmitarit Dritan Prifti dhe të pandehurit Ilir Meta, ky i fundit ka kërkuar të ndikojë në

264

mënyrë të paligjshme dhe t’i ofrojë dëshmitarit Dritan Prifti një shpërblim prej 700 mijë euro dhe 7% të aksioneve të subjektit bashkimi i përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k., për të favorizuar këtë subjekt në fitimin e konkurrimit publik për dhënien me koncesion të hidrocentralit Egnatia-Shushicë.

21.9.2 Sipas kërkesës për gjykim, argumenteve, kërkesave e provave të paraqitura gjatë shqyrtimit gjyqësor të çështjes, si edhe në diskutimin përfundimtar, nga ana e prokurorëve u parashtrua se rezulton e vërtetuar që, në bisedën e datës 01.03.2010, i pandehuri Ilir Meta i ka kërkuar dëshmitarit Dritan Prifti të favorizojë Shoqërinë “Halilaj Holding Group” sh.a, në ankandin për shitjen e një sasie prej 30 mijë ton naftë bruto të prodhuar nga Shoqëria “Albpetrol” sh.a., duke i ofruar edhe një përfitim i paligjshëm deri në 1 milion USD, për t’i ndarë së bashku.

Por gjatë shqyrtimit gjyqësor të çështjes, Kolegji Penal vëren se vetëm dëshmitari Dritan Prifti bën deklarime sipas të cilave, në bisedën e tij të datës 01.03.2010 me të pandehurin Ilir Meta, çështje tjetër e diskutuar mes tyre ka qenë ajo e ecurisë së procedurave të ankandit të shitjes së një sasie nafte nga “Albpetrol” sh.a., si dhe ndërhyrja e hapur për të favorizuar në këtë garë Shoqërinë “Halilaj Holding Group” sh.a., me aksioner të vetëm shtetasin Bekim Halilaj, një mik i afërt i të pandehurit Ilir Meta dhe i LSI-së, nëpërmjet shtyrjes dhe anullimeve të datave të ankandit për shkak të frikës nga konkurenca dhe kërkimit të avantazheve (marrjes me qira të një rafinerie të “ARMO” sh.a.), madje kundrejt një përfitimi prej 1 milion USD për t’u ndarë mes dy bashkëbiseduesve.

Kështu, në dëshminë e dhënë në seancë gjyqësore, dëshmitari Dritan Prifti ka shpjeguar se: “Zoti Meta, gjatë takimit në zyrën time, më kujtoi se çfarë,... më kujtoi që të zbatoja ato që kishim biseduar në lidhje me ankandin e naftës, në lidhje me fitimin e këtij ankandi nga miku i tij Bekim Halilaj. Unë, me sa mbaj mend, ai kërkonte anullimin e ankandit në atë periudhë sepse mendohej që zoti Halilaj nuk ishte i sigurt për fitoren e këtij ankandi dhe kërkonte shtyrjen e ankandit dhe unë, për të mos qenë kundërshtues dhe për mos të lënë hapësira që ai ta kuptonte që ishte duke u regjistruar, thashë, po do ta bëj, ai nguli këmbë, tha: Mbaroje pse nuk e mbaron? anulloje, pse nuk e anullon?.......

........Në këtë takim ai ka kërkuar që të anullohej ankandi....ku “Albpetroli”....i kishte dërguar ftesë...pothuajse të gjitha kompanive që kishin leje të bënin këtë lloj aktiviteti në Shqipëri.... kam idenë që zoti Halilaj për shkak se ishte firmë e re...mendonte që do të kishte konkurrencë të madhe aty dhe për shkak të kësaj konkurrence nuk kishte mundësi ta fitonte këtë ankand.....zoti Meta më kishte porositur dhe mua, kishte plan që zoti Halilaj të bënte një marrëveshje me rafinerinë “Armo” që nafta që mund të fitohej nga ankandi i “Albpetrol” t’i shitej, pra të shkonte dhe të përpunohej në rafineri dhe nëse kjo marrëveshje do të bëhej sigurisht që zoti Halilaj, kompania e tij, do të kishte përparësi për të fituar ankandin.... Ka pasur një specifikë që është shumë e vështirë eksporti i naftës bruto, sepse nuk ka shumë kapacitete depozitash portuale për ta stokuar dhe pastaj eksportuar me anije....në qoftë se dikush kishte një marrëdhënie ekskluzive, apo sidoqoftë me rafinerinë kishte avantazh shumë të madh në krahasim edhe me të tjerët......në këtë rast zoti Meta kërkoi anullimin sepse kompania atëhere nuk e kishte arritur marrëveshjen me “Armo”n.....

........Për ankandin e naftës, gjatë bisedës në zyrën time, nuk kam pasur ndonjë ofertë prej zotit Meta, por dua të sqaroj që kjo bisedë mund të jetë bërë me dhjetëra herë dhe ofertën prej zotit Meta e kam pasur një herë në zyrën e tij në Ministrinë e Jashtme dhe një herë gjatë një dreke në Hotel Rogner. Është ofruar 1 milion dollarë për t’u ndarë në fakt mes meje dhe zotit Meta, jo drejtpërdrejt për mua nga kjo punë.......”.

265

Po kështu, dëshmitari Dritan Prifti, shpjegon në dëshminë e tij se: “Me zotin Halilaj ...jam takuar...në zyrën time, në zyrën e zotit Meta në Ministrinë e Jashtme, në Hotel Rogner, mbase disa herë....Në disa raste vetëm me atë, në disa raste me atë dhe zotin Meta......Bisedat kanë qenë pothuajse gjithmonë në lidhje me ankandet e naftës në “Albpetrol”......I kam thënë merr pjesë, në qoftë se je brenda kërkesave dhe brenda ligjit t’i fitosh....”.

Nga ana tjetër, në dëshminë e dhënë para gjykatës, dëshmitari Bekim Halilaj, në thelb mohon njohjen e thellë me të pandehurin Ilir Meta. Përkundrazi pohon se njohjen e thellë dhe të gjatë e kishte me dëshmitarin Dritan Prifti. Po kështu, dëshmitari Bekim Halilaj mohon edhe ankesën a ndërhyrjen e tij tek i pandehuri Ilir Meta deri në muajin Mars 2010. Dëshmitari Bekim Halilaj pohon se vetëm në qershor 2010, duke e takuar rastësisht i është ankuar të pandehurit Ilir Meta për sjelljen dhe qëndrimet e padrejta të dëshmitarit Dritan Prifti në këtë proces ankandi të shitjes së naftës bruto nga “Albpetrol” sh.a.

Dëshmitari Bekim Halilaj, mes të tjerave, deklaroi në gjykim se: “...duke u nisur nga njohja që kisha me zotin Dritan Prifti kam biseduar shumë herë me të përpara se të fillonte ankandi, duke qenë se jam njohës i mirë i fushës së hidrokarbureve....Mu kërkua nga ministri i asaj kohe për të paraqitur një kërkesë me shkrim në Ministri......Në dhjetor 2009 prita përgjigjen... pas një muaji më thërret dhe më thotë: Kjo duhet bërë me ankand...brenda rregullave.... Në ankandin e datës 01.03.2010 u paraqitëm.....Për fat ishim vetëm neve në sallën ku zhvillohej ankandi....na thonë ankandi u anullua. Në bazë të një shtojce të datës 26 shkurt... kompania ime nuk e kishte marrë......komisioni nuk më ka dhënë asnjë shpjegim pse u anullua ankandi....U paraqitëm në datën 10 Mars.....nuk ishte asnjë kompani tjetër...na thonë u anullua prapë.......Duke u nisur nga kjo, në të dyja ankandet isha i vetëm dhe meqenëse nuk më dhanë asnjë përgjigje iu drejtova prapë zotit ministër nëpërmjet telefonatave që kishim të dy bashkë dhe nuk më dha asnjë shpjegim......

.......Me shtetasin Dritan Prifti jo vetëm jam njohur por dhe kam qenë mik....qysh në vitin 2003.....me kërkesën e Dritan Priftit kam ardhur, kam hapur aktivitetin në Shqipëri........Edhe shtetasin Ilir Meta e njoh si një njeri politikan...jam takuar o në Shkup o në Athinë....rreth këtyre viteve, por në rrethana krejt të ndryshme njërin me tjetrin.......nuk kisha unë arsye t’i kërkoja ndihmë shtetasit Ilir Meta kur njihja ministrin direkt të asaj pune dhe kur unë paraqitesha i vetëm në ankand dhe nuk i merrja... Në asnjë mënyrë nuk kam folur me Ilir Metën për punë ankandi.... Vetëm kur jam takuar njëherë në rrugë, duke konsideruar që ministri i linjës ishte i partisë ku drejtonte Ilir Meta, rastësisht se unë jetoja në Rogner... i jam ankuar në linjë partie... jo si ndihmë personale...Ka qenë rreth muajit qershor....

Dëshmitari Bekim Halilaj në dëshminë e tij pohon se ishte interesuar për marrjen me qira të një rafinerie nga Shoqëria “Armo” sh.a. dhe takimin me Drejtorin e Përgjithshëm të saj, shtetasin Rezart Taçi : “.....Telefonin e Rezartit e kam vetë dhe ka folur direkt...kam bërë një herë një kontakt.... me zotin Rezart Taçi, i kam ofruar që a ishte i interesuar për të dhënë një nga rafineritë me qira, nuk ramë dakord për çmimin....dhe e kemi mbyllur këtu”.

Nga ana e tij, edhe dëshmitari Rezart Taçi pohon se e njeh shtetasin Bekim Halilaj, i cili i “...ka kërkuar një takim nëpërmjet miqve të përbashkët. Ka kërkuar bashkëpunim me Kompaninë “Armo” duke kërkuar me qira njërën nga rafineritë e kësaj kompanie....si sipërmarrës në fushën e hidrokarbureve...Nga informacioni që kam në atë periudhë, i përgjithshëm, sipërfaqësor, mendoj që nuk kishte kapacitetin për të operuar me një nga rafineritë tona”. Dëshmitari Rezart Taçi pohoi se nuk e kishte pranuar propozimin e Bekim Halilajt për marrjen me qira të një rafinerie dhe deklaroi se nuk kishte biseduar ndonjëherë me të pandehurin Ilir Meta dhe Dritan Priftin për shtetasin Bekim Halilaj.

Mbi pyetjen e prokurorit nëse janë takuar të tre së bashku, i pandehuri Ilir Meta, shtetasi Dritan Prifti dhe ai vetë, dëshmitari Bekim Halilaj iu përgjigj se nuk mban mend nëse janë takuar ndonjëherë të tre bashkë, ndoshta mund të ketë ndodhur me ndonjë delegacion.

266

Në gjykim, në dëshminë e tij, lidhur me rrethanën nëse ka pasur telekomunikime me të pandehurin Ilir Meta në këtë periudhë, dëshmitari Bekim Halilaj deklaroi se: “Nuk më kujtohet, por për punë ankandi nuk kam folur me zotin Meta, përjashtuar atë rastin kur jam takuar në Rogner.” Nga ana tjetër, lidhur me ekzistencën e telekomunikimeve me dëshmitarin Dritan Prifti, dëshmitari Bekim Halilaj deklaroj se të tilla ka pasur: “...vazhdimisht...pasi e kam mik dhe më ka thirrur dhe në shtëpi.....s’kisha se si të mos bisedoja në telefon dhe me sms, çdo ditë pothuajse komunikoja, 2 herë, 3 herë në ditë.” Dëshmitari u shpreh se nuk i kujtohej më cilin kishte pasur më shumë telekomunikime, veçanërisht në periudhën e ankandave, me të pandehurin Ilir Meta apo me shtetasin Dritan Prifti.

Gjithashtu, gjatë dëshmisë së dhënë para gjykatës, duke mohuar që t’i ketë kërkuar të pandehurit Ilir Meta të ndikojë tek shtetasi Dritan Prifti duke u ofruar si shpërblim 1 milion dollarë, dëshmitari Bekim Halilaj u përgjigj se: “E para e punës nuk kisha përse t’ia kërkoja zotit Meta sepse ja kërkoja zotit Prifti unë që të merrja pjesë në ankand. E dyta sikur të ishin kollaj këto nga 1 milion dhe nga 2 milion dollarë s’kishim nevojë të bënim ankande ne fare, unë nuk hyja në ankand, merrja ato 1 milion dollarë dhe ikja në shtëpi dhe isha rehat me veten time”.

Së fundi, dëshmitari Bekim Halilaj mohoi që të kishte njohje të afërt dhe komunikim të vazhdueshëm me shtetasin Pajtim Sulaj, zëvendësdrejtor i përgjithshëm e “Albpetrol” sh.a. dhe kyetar i komisionit të njësisë së ankandeve. Lidhur me shtetasin Pajtim Sulaj, dëshmitari Bekim Halilaj deklaroi se: “Personalisht e kam njohur si paraqitje në gjyqin e parë kur na thirrën që nuk arritëm të dëshmonim...pyetëm njëri tjetrin kush je ti, kush jam unë......kemi pasur njëherë apo dy herë....komunikim me telefon, duke u interesuar si kryetar komisioni që ishte ai përse ishte anulluar ankandi......nuk di se si ta dijë zoti Dritan se nga më ka ardhur mua ai mesazh. Atë mesazh po e kam dërguar unë..... a më ka dërguar Pajtimi apo jo, nuk më kujtohet dhe nuk mbaj mend. Ndërsa vetë Dritanit i kam shkruajtur çfarë kam menduar unë”.

Në lidhje me pozitën dhe rolin e shtetasit Pajtim Sulaj në ankandin për shitjen e naftës bruto të “Albpetrol” sh.a., dëshmitari Dritan Prifti shpjegoi se: “Zoti Pajtim Sulaj është nën drejtor i “Albpetrol” si rrjedhojë e një marrëveshje politike mes PD-së dhe LSI-së, madje unë kam qenë personi që për Qarkun e Fierit e kam negociuar këtë marrëveshje dhe posti i tij është rrjedhojë e një marrëveshje politike, por ai është emëruar atje edhe për shkak të aftësive dhe njohurive që ka, pra jo si person politik por si person profesionist...

...Me zotin Sulaj kam biseduar vetëm një herë..... e kam thirrur vetëm një herë në zyrë për ta pyetur rreth një ankandi....duhet të ketë qenë për një ankand që është bërë më mbrapa.....në lidhje me pozicionin e Kompanisë “Halilaj Holding Group”. E kam pyetur nëse kjo kompani kishte ndonjë shans që ta fitonte atë ankand dhe zoti Sulaj më ka thënë...nga vlerësimi që ka bërë komisioni nuk ka asnjë shans ligjor..... Nuk i kam bërë asnjë kërkesë për të favorizuar ndokënd, por vetëm jam informuar si ministër për të qenë korrekt dhe në fakt i kam thënë atëhere zotit Sulaj se: “Meqë është çështja kështu të lutem shumë fol dhe me zotin Meta dhe sqaroji dhe atij se si është puna e ankandit....

Ndryshe nga sa dëshmoi shtetasi Bekim Halilaj, lidhur me njohjen dhe marrëdhëniet e tij me shtetasin Pajtim Sulaj, dëshmitari Dritam Prifti deklaroi para gjykatës se: “Unë nuk kam ndërmjetësuar asnjëherë për t’i njohur këta dy persona. Kam bindjen që.....njiheshin në kushte dhe rrethana të tjera....”.

Nga ana e tij, në dëshminë e bërë para gjykatës, dëshmitari Pajtim Sulaj, mes të tjerave, deklaroi se: “Unë kam filluar punë në nëntor 2009....Kam qenë edhe kryetar i komisionit të vlerësimit të ofertave....Deri më sot kemi bërë 6 ankande.... anakndi i parë fitues ka qenë në 28 korrik....

...”Albpetrol” në vitin 2009 ka pasur kontratë për shitje nafte me Kompaninë “Armo”, pasi kontrata mbaroi......ofertën e parë ne e kemi hedhur në treg rreth 20

267

shkurtit.....Bëhej fjalë për 50 mijë ton që kishim gjendje.....për fituesin e shitjes së naftës u caktua data 1 mars. Por kishim gabuar se për kompanitë e huaja i kishim nxjerrë pa dashur nga konkurrenca dhe bëmë një ndryshim ku i njoftuam të gjitha kompanitë....E anulluam ankandin një herë dhe e caktuam për në datën 10 mars. Në 10 mars....vetëm 10 minuta përpara ankandi u anullua me një urdhër të ministrit si pronar i “Albpetrol”-it. Ka ardhur dhe një faks..... Arsyeja ishte për probleme shtetërore.....Unë u detyrova dhe e anullova këtë ankand.....Mbas kësaj date ankandi tjetër është bërë në korrik......

....në datën 10 mars ne na erdhi një zonjë, në emër të Kompanisë “Halilaj Holding Group” me dosje në dorë.....por përderisa kishim urdhër, ne as nuk ia pranuam fare dosjen. Ajo ka bërë edhe një deklaratë mbi arsyen përse...ne i thamë do ta marrësh zyrtarisht...

Pasi u shpreh në dëshminë e tij se: “...unë nuk kam pasur asnjë lloj ndikimi, as nga zoti Meta dhe as nga zoti Prifti lidhur me ankandin...”, në vijim dëshmitari Pajtim Sulaj deklaroi se: ....unë zotin Ilir Meta dy herë gjithsej e kam takuar në kohën e fushatës.... atëhere kam qenë me zotin Dritan katër muaj dhe kisha kontakte të tjera me ministrin tim deri në periudhën e ankandit....... pra në fushatën e vitit 2009...e kam njohur dhe zotin Ilir...

Për sa i përket marrëdhënieve me shtetasin Bekim Halilaj, dëshmitari Pajtim Sulaj deklaroi se: “Unë Bekim Halilin e kam njohur për herë të parë këtu, kur erdhi në gjykatë, vetëm me telefon më ka folur. E para për Bekimin, ministri me tha dikur në maj, qershor një gjë e tillë, më dha numrin e telefonit dhe më tha: Bëji sa herë telefon dhe unë herë fola dhe herë nuk fola.....

.....Unë Halilin para majit s’e kam njohur fare, nuk ma merr mendja t’i kem dërguar dhe mesazh se nuk e kam njohur....

....Më pyeti Dritan Prifti për shtetasin Bekim Halilaj dhe më thanë se është miku i LSI-së dhe për ta konfirmuar mendova që t’i telefonoja dhe Ilir Meta më tha: “Zbato ligjin, thuaj dhe ministrit zbato ligjin”. Më pas unë i thashë Dritan Priftit se nuk më tha gjë Ilir Meta dhe Dritan Prifti më tha që të vazhdoja të zbatoja procesin....për ankandin e datës 10 mars nuk kam pasur asnjë lloj komunikimi me zotin Meta. I vetmi komunikim ka qenë...në ankandin e parë të korrikut kur ishte pjesëmarrëse kjo kompani, ku zoti Dritan 2 a 3 javë përpara më tha që është një miku jonë, shikoje nëqoftëse e meriton....i kam thënë që nuk i plotëson kushtet dhe për këtë i kam thënë ministrit që po i bëj dhe telefon zotit Meta.....nga zyra e ministrit tim kam marrë zotin Meta, ka qenë në udhëtim...më ka thënë zbato ligjin.....

Gjatë shqyrtimit gjyqësor të çështjes u pyetën si dëshmitarë, anëtarët e njësisë së ankandeve në “Albpetrol” sh.a., Majlinda Meduli dhe Artur Mahmutaj, përkatësisht juriste dhe drejtor juridik i këtij subjekti, të cilët, pasi dhanë njoftime mbi aspektin teknik të zhvillimit të procedurave të ankandit për shitjen e naftës bruto, deklaruan se në përmbushjen e detyrës së tyre nuk kanë pasur presione, ndikime dhe oferta nga askush.

Sikurse në rastin e episodit të procedurës për dhënien me koncesion të hidrocentralit Egnatia-Shushicë, vërtetësia dhe përmbajtja e regjistrimit audioviziv që dëshmitari Dritan Prifti i ka bërë bisedës me të pandehurin Ilir Meta, sipas qëndrimit të prokurorëve, përbëjnë një provë tjetër që vërteton se, në bisedën e datës 01.03.2010, i pandehuri Ilir Meta i ka kërkuar dëshmitarit Dritan Prifti të favorizojë Shoqërinë “Halilaj Holding Group” sh.a., në ankandin për shitjen e një sasie prej 30 mijë ton naftë bruto të prodhuar nga Shoqëria “Albpetrol” sh.a., duke i ofruar edhe një përfitim të paligjshëm deri në 1 milion USD, për t’i ndarë së bashku.

Kolegji Penal vlerëson të mos përsërisë në vijim analizën dhe përfundimet e tij në lidhje me vlerën dhe fuqinë provuese të regjistrimit audioviziv, të parashtruara njëherë më sipër në pikën 21.9.1 të këtij vendimi për episodin e procedurës për dhënien me koncesion të hidrocentralit Egnatia-Shushicë.

268

Prandaj, për të njëjtat arsye dhe shkaqe, Kolegji Penal vjen në përfundimin se, ky material me përmbajtje një regjistrim audioviziv ku pretendohet të përmbahet edhe një bisedë mes të pandehurit Ilir Meta dhe dëshmitarit Dritan Prifti lidhur me një ankand të shitjes së naftës bruto nga “Albpetrol” sh.a., nuk përmban gjurmë të vlefshme dhe nuk përmbush kriteret ligjore për t’u konsideruar provë materiale, nga ana tjetër, dëgjueshmëria dhe kuptueshmëria e tij nuk mundësojnë qartësimin e rrethanave të faktit penal që pretendohet se mund të përmbahen në të.

Si përfundim, Kolegji Penal vlerëson se, nga veprimet hetimore të kryera dhe provat e administruar e të çmuara në gjykim, nuk rezulton e provuar që në bisedën e datës 01.03.2010 mes dëshmitarit Dritan Prifti dhe të pandehurit Ilir Meta të jetë biseduar në lidhje me ecurinë e një ankandi për shitjen e naftës bruto nga “Albpetrol” sh.a., për të ndikuar që në këtë procedurë të favorizohej padrejtësisht subjekti “Halilaj Holding Group” sh.a. dhe përkundrejt një përfitimi të paligjshëm në shumën 1 milion USD për t’u ndarë mes të pandehurit Ilir Meta dhe dëshmitarit Dritan Prifti.

22. Duke pasur parasysh analizën dhe çmimin e provave të pranuara për shqyrtim sikurse u parashtrua më sipër, Kolegji Penal vlerëson se, për të ardhur në përfundimet e tij për zgjidhjen e çështjes, është vendi për të analizuar dispozitat konkrete të ligjit material e procedural penal të zbatueshme në procedimin penal objekt i këtij gjykimi.

Paraprakisht, Kolegji Penal vëren se Prokuroria e Përgjithshme, në kërkesën për gjykim dhe në qëndrimin e mbajtur edhe në diskutimin përfundimtar, shprehet se nga hetimi dhe gjykimi rezulton e provuar që i pandehuri Ilir Meta, duke kryer veprime direkte, i ka premtuar dhe propozuar një funksionari të lartë shtetëror, shtetasit Dritan Prifti, përfitime të paligjshme në shuma parash në dorë dhe përfitimin e 7% të aksioneve. Pra, sipas qëndrimit të akuzës, i pandehuri Ilir Meta ka kryer veprën penale të korrupsionit aktiv të funksionarëve të lartë shtetërorë, të parashikuar nga neni 245 i Kodit Penal dhe ka kërkuar që gjykata të japë një vendim dënimi ndaj tij me 2 vjet burgim dhe 1 milion lekë gjobë.

Nga ana tjetër, gjatë gjithë shqyrtimi gjyqësor dhe në diskutimin e saj përfundimtar, avokatët mbrojtës së të pandehurit Ilir Meta, në thelb, kanë qëndrimin se, në këtë procedim penal, bëhet fjalë vetëm për një pretendim imagjinar dhe rrethana të sajuara qëllimisht nga dëshmitari Dritan Prifti, për të krijuar prova që në të vërtetë nuk ekzistojnë, në mënyrë që të krijojë bindjen mbi ekzistencën e një fakti që sipas ligjit përbën vepër penale: nga i pandehuri Ilir Meta janë kryer veprime dhe janë bërë përpjekje për të favorizuar dy subjekte në konkurrime të ndryshme publike dhe janë ofruar shpërblime ndaj funksionarit publik për të kryer veprime a mosveprime, me qëllim favorizimin e atyre subjekteve në garë publike me vlera dhe interesa të konsiderueshme ekonomike e financiare. Prandaj, bazuar në nenin 388, pika 1, shkronja “a” të Kodit të Procedurës Penale, përfundimisht mbrojtja kërkon nga gjykata deklarimin e pafajshëm së të pandehurit Ilir Meta sepse fakti nuk ekziston.

22.1 Për sa i përket ligjit penal material, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë mban parasysh se në nenin 245 të Kodit Penal parashikohet se:

“Premtimi, propozimi ose dhënia, drejtpërdrejt ose tërthorazi, i çfarëdo përfitimi të parregullt, funksionarëve të lartë shtetërorë ose të të zgjedhurve vendorë, për vete ose për persona të tjerë për të kryer ose mos kryer një veprim që lidhet me detyrën a funksionin e tij, dënohen me burgim nga një deri në pesë vjet dhe me gjobë nga pesëqind mijë deri në dy milionë lekë.

Në thelb katër elementët e kësaj figure të veprës penale janë:Objekti – marrëdhëniet shoqërore të rëndësishme, të vendosura për të siguruar

veprimtarinë e rregullt, autoritetin dhe besimin e publikut ndaj veprimtarisë së funksionarëve të lartë shtetërorë ose të zgjedhurve vendorë, si dhe interesat e ligjshme të shtetasve të mbrojtura posaçërisht nga ligji nga veprimet e mosveprimet kriminale. Gjithashtu, objekti që mbrohet posaçërisht nga ligji penal është edhe sigurimi që administrata publike të

269

funksionojë rregullisht, në mënyrë transparente, të ndershme dhe të paanshme, në përmbushje të interesit publik, si dhe që të mbrohet besimi i qytetarëve në administratën e tyre publike sikurse edhe funksionarët e nëpunësit e saj nga përpjekjet e mundshme korruptive kundër tyre.

Subjekti aktiv i kësaj vepre penale është çdo person që ka mbushur moshën për përgjegjësi penale dhe që është i përgjegjshëm penalisht.

Ndërsa subjekti pasiv është “funksionari i lartë shtetëror” ose “i zgjedhuri vendor”. Faktin se cilët janë këta funksionarë e përcakton Kushtetuta dhe ligjet e veçanta.

Nga ana objektive krimi kryhet me veprime që shprehen nëpërmjet premtimit ose propozimit subjektit pasiv për dhënien e përfitimeve të parregullta, për vete a për persona të tjerë, për të kryer apo për të mos kryer një veprim që lidhet me përmbushjen e detyrës apo funksionit të tij. Po kështu, me anë të dhënies së këtyre përfitimeve drejtpërdrejt apo tërthorazi subjektit pasiv (funksionarit të lartë shtetëror).

Nga ana subjektive krimi kryhet me dashje direkte dhe me qëllim përfitime materiale apo jo pasurore.

22.2 Bazuar në vlerësimin dhe çmimin e provave të pranuara dhe debatuara në seancë gjyqësore, për sa i përket episodit, faktit të ofrimit të përfitimit të parregullt material prej 700 mijë eurosh dhe 7% të aksioneve të Bashkimit të Përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k., kundrejt favorizimit të këtij subjekti në konkurrimin për dhënien në koncesion të hidrocentralit Egnatia-Shushicë, Kolegji Penal vëren se:

- vërtetohet se subjekti aktiv është i pandehuri Ilir Meta, të cilit i atribuohet kryerja e veprës penale të parashikuar nga neni 245 i Kodit Penal;

- vërtetohet se subjekti pasiv është shtetasi Dritan Prifti, i cili në kuptim të dispozitës së nenit 245 të Kodit Penal është funksionar i lartë shtetëror, deputet dhe ish ministër, për të cilin i pandehuri Ilir Meta akuzohet se i ka ofruar përfitime të parregullta për të kryer veprime që lidhen me detyrën e tij:

- nisur nga akuza e ngritur dhe vepra që pandehet se ka kryer i pandehuri Ilir Meta, vërtetohet në gjykim se cili është objekti që pandehet se cënohet: marrëdhëniet që sigurojnë rregullshmërinë, autoritetin dhe besimin publik ndaj funksionarëve të lartë shtetërorë.

Por, bazuar në vlerësimin dhe çmimin e atyre provave që u pranuan dhe debatuan në seancë gjyqësore, Kolegji Penal vëren se, në përfundim të shqyrtimit gjyqësor të çështjes, nuk u arrit të provohet që i pandehuri Ilir Meta t’i ketë ofruar e premtuar shtetasit Dritan Prifti përfitime të parregullta, sikurse u pandeh, në shumën 700 mijë euro dhe 7% të aksioneve të aksioneve të Bashkimit të Përkohshëm “Vëllezërit Tola” sh.p.k., me qëllim që shtetasi Dritan Prifti të kryente veprime të lidhura me funksionin e tij për të favorizuar subjektin juridik të sipërcituar.

22.3 Bazuar në vlerësimin dhe çmimin e provave të pranuara dhe debatuara në seancë gjyqësore, për sa i përket episodit, faktit të ofrimit të përfitimit të parregullt material në shumën 1 milion USD, përkundrejt favorizimit të subjektit “Halilaj Holdin Group” sh.a. në konkurrimin, ankandin për shitjen e 50 mijë MT naftë bruto organizuar nga Shoqëria “Albpetrol” sh.a., Kolegji Penal vëren se:

- vërtetohet se subjekti aktiv është i pandehuri Ilir Meta, të cilit i atribuohet kryerja e veprës penale të parashikuar nga neni 245 i Kodit Penal;

- vërtetohet se subjekti pasiv është shtetasi Dritan Prifti, i cili në kuptim të dispozitës së nenit 245 të Kodit Penal është funksionar i lartë shtetëror, deputet dhe ish ministër, për të cilin i pandehuri Ilir Meta akuzohet se i ka ofruar përfitime të parregullta për të kryer veprime që lidhen me detyrën e tij;

270

- nisur nga akuza e ngritur dhe vepra që pandehet se ka kryer i pandehuri Ilir Meta, vërtetohet në gjykim se cili është objekti që pandehet se cënohet: marrëdhëniet që sigurojnë rregullshmërinë, autoritetin dhe besimin publik ndaj funksionarëve të lartë shtetërorë.

Por, bazuar në vlerësimin dhe çmimin e atyre provave që u pranuan dhe debatuan në seancë gjyqësore, Kolegji Penal vëren se, në përfundim të shqyrtimit gjyqësor të çështjes, nuk u arrit të provohet që në bisedën e zhvilluar në datën 01.02.2010 midis shtetasit Dritan Prifti dhe të pandehurit Ilir Meta të jetë diskutuar lidhur me ankandin e shitjes së naftës dhe favorizimin e “Halilaj Holding Group” sh.a. në atë ankand, as edhe që të jenë ofruar 1 milion USD përfitim, me qëllim që shtetasi Dritan Prifti të kryente veprime të lidhura me funksionin e tij për të favorizuar subjektin juridik “Halilaj Holding Group” sh.a.

22.4 Për sa i përket ligjit procedural penal të zbatueshëm, Kolegji Penal mban parasysh dispozitat e neneve 387, 388 dhe 390 të Kodit të Procedurës Penale:

“Neni 387

Vendimi i pushimit të çështjes1. Kur ndjekja penale nuk duhej të fillonte ose nuk duhet të vazhdojë, ose kur vepra

penale është shuar, gjykata vendos pushimin e çështjes, duke treguar edhe shkakun.2. Gjykata vendos në të njëjtën mënyrë kur ekzistenca e një kushti procedimi apo e një

shkaku që shuan veprën penale është e dyshimtë.

Neni 388

Vendimi i pafajësisë1. Gjykata merr vendim pafajësie kur: a) fakti nuk ekziston ose nuk provohet se ekziston; b) fakti nuk përbën vepër penale; c) fakti nuk parashikohet nga ligji si vepër penale; ç) vepra penale është kryer nga një person që nuk mund të akuzohet ose të dënohet; d) nuk provohet që i pandehuri e ka kryer veprën që akuzohet; e) fakti është kryer në prani të një shkaku të përligjur ose të një shkaku

padënueshmërie, si dhe kur ekziston dyshimi për qënien e tyre.

Neni 390

Dënimi i të pandehurit(Ndryshuar pika "2" me Ligjin nr.8813, datë 13.6.2002)

1. Kur i pandehuri del fajtor për veprën penale që i atribuohet, gjykata jep vendim dënimi, duke caktuar llojin dhe masën e dënimit.

2. Kur i pandehuri ka kryer disa vepra penale, gjykata cakton dënimin për secilën prej tyre dhe zbaton normat mbi bashkimin e veprave penale dhe të dënimeve”.

Kolegji Penal, pas shqyrtimit të akteve procedurale dhe vlerësimit të provave të marra dhe debatura gjatë shqyrtimit gjyqësor të çështjes, arrin në përfundimin se nuk jemi përpara rasteve të parashikuara nga neni 387 i Kodit të Procedurës Penale sipas të cilave gjykata vendos pushimin e çështjes.

Si rrjedhojë, Kolegji Penal ka detyrimin ligjor për të dhënë ose vendim pafajësie (neni 388), ose vendim dënimi (neni 390) në ngarkim së të pandehurit Ilir Meta.

Vendimi i dënimit, sipas nenit 390 të Kodit të Procedurës Penale, jepet vetëm nëse gjykata pranon se është vërtetuar që vepra penale ka ndodhur dhe se atë e ka kryer me faj i pandehuri.

271

Por, bazuar në analizën e hollësishme të provave të pranuara për shqyrtim dhe që i janë nënshtruar debatit gjyqësor, Kolegji Penal nuk krijoi bindje se në gjykim u vërtetua që i pandehuri Ilir Meta të ketë kryer veprën penale të parashikuar nga neni 245 i Kodit Penal, për të cilën ndaj tij ishte ngritur akuza nga ana e Prokurorisë së Përgjithshme dhe u kërkua deklarimi fajtor i tij për kryerjen e kësaj vepre penale.

Nga ana tjetër, avokatët mbrojtës së të pandehurit Ilir Meta, sikurse gjatë të gjitha fazave të procedimit edhe në diskutimin përfundimtar, kërkuan që klienti i tyre të deklarohej i pafajshëm sipas nenit 338, shkronja “a” të Kodit të Procedurës Penale për motivin se “fakti nuk ekziston”.

Kolegji Penal çmon së është vendi për të evidentuar që duhet të bëhet dallimi i qartë mes motivit “fakti nuk ekziston” dhe atij që “fakti nuk provohet se ekziston”, të parashikuara nga shkronja ‘a” e pikës 1 të nenit 388 të Kodit të Procedurës Penale.

Sipas kësaj dispozite, me motivin “fakti nuk ekziston” kuptohet që, si rregull, jemi përpara rasteve të simulimit të veprës penale për motive të caktuara, kur ngjarja apo fakti “krijohet” apo trillohet “prova” për të treguar se ka ndodhur një fakt i caktuar që parashikohet nga ligji si vepër penale.

Ndërsa me motivin “fakti nuk vërtetohet që ekziston” kuptohet që jemi në kushtet kur me provat e shqyrtuara nuk vërtetohet ekzistenca e faktit në kuptim të veprës penale.

Kolegji Penal, pasi shqyrtoi dhe çmoi tërësinë e provave të pranuara dhe verifikuara në gjykim dhe pasi i analizoi ato në raport me ligjin procedural dhe material të zbatueshëm, vjen në përfundimin se nuk mund të krijohet bindje mbi ekzistencën e faktit në kuptimin penal, pra që i pandehuri Ilir Meta, me sjelljen e veprimet e tij si dhe me bisedat e zhvilluara, t’i ketë ofruar shtetasit Dritan Prifti shpërblime e përfitime materiale, me qëllim që ky i fundit, në kuadër të ushtrimit të funksioneve të tij publike, të favorizonte dy subjekte të caktuara, të afërta me të pandehurin Ilir Meta, në dy konkurrime të ndryshme publike: dhënien me koncesion të hidrocentralit Egnatia-Shushicë dhe shitjen me ankand të një sasie prej 50 mijë MT naftë bruto të Shoqërisë “Albpetrol” sh.a.

Duke qenë se, sipas parimeve e normave kushtetuese dhe atyre të ligjit procedural penal, ardhja nga gjykata në përfundimin se fakti penal që i atribuohet të pandehurit nuk vërtetohet se ekziston, sjell natyrshëm disponimin e gjykatës për deklarimin e pafajshëm së të pandehurit.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në mbështetje të pikës 1 të nenit 141 të Kushtetutës, të pikës 2 të nenit 75/b dhe të shkronjës “a” të pikës 1 të nenit 388 të Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S I

1. Deklarimin e pafajshëm së të pandehurit Ilir Meta për akuzën e kryerjes së veprës penale të korrupsionit aktiv të funksionarëve të lartë shtetërore ose të zgjedhurve vendorë e parashikuar nga neni 245 i Kodit Penal, pasi fakti nuk provohet se ekziston, bazuar në nenin 388, pika 1 shkronja “a” të Kodit të Procedurës Penale.

2. Në bazë të nenit 190 të Kodit të Procedurës Penale urdhërohet dorëzimi organit të prokurorisë të provave materiale vijuese:

- Orë tavoline (mikrokamer), ngjyrë argjendi, me përmasa të vogla, me formë rrethore, me bazë mbështetëse të sheshtë, me fushë ngjyrë qumështi, me tre akrepa, dy prej tyre ngjyrë argjendi me vijë të bardhë brenda tyre dhe akrepi i sekondave me ngjyrë portokalli, me numra me ngjyrë të zezë rreth fushës së orës, me nga një pikë me ngjyrë argjendi në formë rrethi, me një pikë më të vogël të bardhë brenda, mbi pjesën ku ndodhen

272

numrat e fushës së orës, të cilat ndahen nga njëra-tjetra në distancë të barabartë nga katër pika të kuqe, me shënimin brenda në fushën e orës “QUARTZ”;

- Lap top (kompjuter dore) i markës “Dell”, me ngjyrë të zezë dhe me një shirit ngjyrë gri në të dy anët, me mbishkrimin “XPS”, me numër serie, model numër PP25L DELL LBL PIN X5030 A02 dhe numër (bar code) (01) 07898349891846 dhe kabëll për furnizim me energji të lap top-it me nr.CN-OXK850 48661-7A1-2YZT;

- USB (flash), memorie elektronike, ngjyrë bojëqielli, sipër me mbishkrimin “HP-8gb”, me përmasa 3.3 x 1.5 cm, brenda me mbishkrimin “A99MMUDT” dhe poshtë këtij “C € FC”.

- Fish kabëll i llojit USB me ngjyrë të zezë; 3. Shpenzimet procedurale penale, duke përfshirë shpërblimin dhe shpenzimet e

kryera për aktin e ekspertimit, të realizuara nga grupi i ekspertëve gjatë fazës së shqyrtimit gjyqësor, në vlerën 3.592.938 lekë, i ngarkohen shtetit.

4. Ky vendim është i formës së prerë.

Tiranë, në 16.01.2012

273

MENDIM PARALEL

1. Kolegji Penal e shqyrtoi çështjen si gjykatë e shkallës së parë, për shkak se sipas pikës 1 të nenit 141 të Kushtetutës, Gjykata e Lartë ka juridiksion fillestar kur gjykon akuzat penale, mes të tjerëve, kundër anëtarëve të Këshillit të Ministrave dhe deputetëve.

Në lidhje me procedimin penal, në pikën 5 të nenit 112 të Kodit të Procedurës Penale parashikohet se: “Kur një anëtar i trupit gjykues nuk ka votuar për atë që është vendosur, me kërkesën e tij përpilohet një procesverbal përmbledhës ku pasqyrohen motivet e kundërshtimit. Procesverbali nënshkruhet nga të gjithë anëtarët dhe vendoset në një zarf të vulosur pranë sekretarisë”.

Por në Kushtetutë, në pikën 1 të nenit 142, parashikohet se: “Vendimet gjyqësore duhet të jenë të arsyetuara”. Ndërsa në pikën 2 parashikohet qartë se: “Gjykata e Lartë duhet t'i botojë vendimet e saj, si dhe mendimet e pakicës”.

Prandaj, bazuar në urdhërimet e pikës 2 të nenit 142 të Kushtetutës, në mënyrë të padiskutueshme, në gjykimin e çështjeve penale nga Gjykata e Lartë, është i detyrueshëm shpallja e publikimi i mendimit të pakicës. Pra, nuk është e nevojshme dhe nuk ka vend që, sikurse është bindja ime, nisur nga pika 2 e nenit 145 të Kushtetutës, të shprehem edhe mbi antikushtetueshmërinë e pikës 5 të nenit 112 të Kodit të Procedurës Penale në raport me urdhërimet e qarta të pikës 1 të nenit 142 të Kushtetutës për publikimin e pakicës në vendimet e gjykatave penale më të ulëta.

Mendimi i pakicës lidhet me rastet kur një ose dy gjyqtarë në përbërje të kolegjit që shqyrton çështjen ka qëndrim tjetër nga shumica e tij lidhur me zgjidhjen në themel të çështjes, pra në thelb lidhur me atë që përfundimisht vendos gjykata, me dispozitivin e vendimit.

2. Ndonëse në legjislacionin tonë nuk parashikohet në mënyrë të shprehur, gjyqtari në përbërje të trupit gjykues mund të arrijë në të njëjtin përfundim me gjyqtarët e tjerë për zgjidhjen e çështjes, pra për dispozitivin e vendimit, por mbështetur në një arsyetim tjetër, të ndryshëm nga ai i shumicës. Praktika gjyqësore e ka njohur këtë qëndrim si “mendim paralel”.

Sikurse mendimi në pakicë, edhe mendimi paralel, duhet të jetë i arsyetuar dhe ai duhet të shpallet publikisht si pjesë e vendimit gjyqësor. Kjo rrjedh logjikshëm nga kuptimi e zbatimi i dispozitës së sipërcituar të nenit 142 të Kushtetutës. Mendimi paralel është pjesë e pandarë e vendimit gjyqësor.

3. Nisur nga urdhërimet e dispozitës së nenit 380 të Kodit të Procedurës Penale “Për të marrë vendimin gjykata nuk mund të përdorë prova të tjera veç atyre që janë marrë ose janë verifikuar në shqyrtimin gjyqësor”, si gjyqtar në përbërje të Kolegjit Penal, kam zbatuar detyrimin ligjor që të arsyetoj dhe të mbaj qëndrimin tim përfundimtar në lidhje me zgjidhjen e çështjes, bazuar në provat që janë pranuar dhe verifikuar drejtpërdrejt në seancë gjyqësore.

Qëndrimi im për zgjidhjen e çështjes është ai i përbashkët me gjyqtarët e tjerë për deklarimin e pafajshëm së të pandehurit Ilir Meta, sepse nuk vërtetohet që fakti ekziston në zbatim të shkronjës “a” të pikës 1 të nenit 388 të Kodit të Procedurës Penale. Ky qëndrim, sipas gjykimit dhe bindjes sime të brendshme, është e vetmja zgjidhje përfundimtare për çështjen, nisur nga ato prova të cilat, Kolegji Penal, me vendimet e ndërmjetme të marra në seancë dhe në dhomën e këshillimit, vlerësoj që t’i pranojë dhe administrojë për t’ia nënshtruar debatit gjyqësor dhe, për rrjedhojë, si provat e vetme për t’i pasur në mbështetje të vendimit përfundimtar.

Por, gjatë shqyrtimit gjyqësor të çështjes, në lidhje me kërkesat paraprake të palëve, sikurse edhe në lidhje me disa aspekte të vijimit të hetimit gjyqësor të vëna në bisedim kryesisht, kam pasur disa qëndrime të ndryshme apo të kundërta nga shumica e Kolegjit Penal, qëndrime që lidhen me respektimin e ligjit procedural penal, me objektin e të provuarit dhe rrethin e provave që duhet të pranoheshin e verifikoheshin direkt në seancë gjyqësore,

274

pra me disa aspekte vendimtare të realizimit dhe ezaurimit të një hetimi gjyqësor të plotë, mbi bazën e të cilit Kolegji Penal do të mund të jepte një vendim pushimi, pafajësie apo dënimi ndaj të pandehurit Ilir Meta.

Prandaj, në vijim, parashtrohen arsyet e qëndrimeve të kundërta apo të ndryshme të mbajtura gjatë shqyrtimit gjyqësor të çështjes, duke pasur parasysh detyrimin kushtetues e ligjor për të bërë publik, pra për të shpallur të arsyetuar qëndrimin tim jo vetëm lidhur zgjidhjen përfundimtare të çështjes por edhe lidhur me këto qëndrime të kundërta apo të ndryshme nga pjesa tjetër e Kolegjit Penal.

4. Në seancën e parë gjyqësore, atë të datës 20.06.2011, mbështetur në nenin 354 të Kodit të Procedurës Penale, nga ana e mbrojtësve së të pandehurit Ilir Meta, u paraqitën disa kërkesa paraprake, me anë së të cilave, në thelb, kërkohej konstatimi i një numri shkeljesh ligjore të kryera nga prokuroria gjatë gjithë fazës së hetimeve paraprake, për rrjedhojë deklarimi i pavlefshëm i veprimeve hetimore dhe me efekt papërdorshmërie të provave materiale, si dhe të thënieve të deklaruesit Dritan Prifti, të cilat sillnin përfundimin se duhet të pushohej gjykimi i këtij procedimi penal për shkak se ndjekja penale nuk duhet të fillonte.

Lidhur me këto kërkesa paraprake së të pandehurit Ilir Meta, Kolegji Penal u shpreh me vendimin e ndërmjetëm të shpallur në seancën gjyqësore të datës 11.07.2011.

5. Ky vendimi i ndërmjetëm i Kolegjit Penal ishte unanim për sa i përket rrëzimit të kërkesave paraprake së të pandehurit Ilir Meta lidhur me:

- Pavlefshmërinë dhe papërdorshmërinë e veprimeve hetimore të kryera, si dhe të provave të marra pas datës 12.04.2011 deri në datën 09.05.2011, si të kryera jashtë afateve procedurale.

- Papërdorshmërinë e videoregjistrimit të realizuar nga shtetasi Dritan Prifti, sepse është bërë në shkelje të nenit 221 e vijues të Kodit të Procedurës Penale mbi “Përgjimet”.

- Papërdorshmërinë e deklarimeve të shtetasit Dritan Prifti.6. Lidhur me rrëzimin e kërkesës paraprake për pushimin e gjykimit të procedimit

penal nr.1 të vitit 2011 të Prokurorisë së Përgjithshme për shkak se ndjekja penale nuk duhet të fillonte, Kolegji Penal arsyetoi se nuk rezultonte që, nga momenti i regjistrimit të këtij procedimi nga ana e Prokurorisë së Përgjithshme, pra nga data 24.01.2011, të jenë kryer veprime që nuk lejohen sipas dispozitave procedurale penale në ngarkim të personit me imunitet, pra personit ndaj të cilit kërkohet autorizimi për procedim.

Për rrëzimin e kësaj kërkese, përveç sa arsyetohet bashkërisht me anëtarët e tjerë të trupit gjykues, kam shprehur si mendim paralel se, në kuptim e zbatim të drejtë të nenit 287 të Kodit të Procedurës Penale, thelbësore është që, ekskluzivisht, vetëm prokurori ka përgjegjësinë dhe diskrecionin të çmojë dhe disponojë për regjistrimin e emrit të personit të cilit i atribuohet vepra penale. Kjo dispozitë përmban shprehjen “në momentin që i rezulton”, pra nuk ka sens juridik që gjykata të vlerësojë pikërisht bindjen e brendshme, të bazuar në ligj e prova, se kur duhet t’i “rezultojë“ prokurorit ky “moment”, i cili, i garanton, jo vetëm atij si organi kushtetues i ngarkuar me ndjekjen penale, por edhe personit që i atribuohet vepra penale, se kjo ndjekje penale ndaj personit konkret bëhet duke respektuar të drejtat dhe detyrimet kushtetuese reciproke që vijnë si pasojë e këtij regjistrimi.

Kodi i Procedurës Penale, lidhur me disponimin e prokurorit për regjistrimin e emrit të personit në regjistrin përkatës apo edhe kohën e këtij regjistrimi, jo vetëm që nuk i lidh me ndonjë të drejtë procedurale për ankim tek prokurori ose në gjykatë apo me disponim kryesisht nga gjykata, por nuk përmban as edhe ndonjë dispozitë të shprehur për efekte pavlefshmërie absolute apo relative, aq më tepër që kjo të sjellë pushimin e procedimit apo të gjykimit sepse ndjekja penale nuk duhet të fillojë.

275

Ky qëndrim buron nga vetë zgjedhja që ka bërë ligjvënësi në dispozitat e Kodit të Procedurës Penale, por edhe duke pasur parasysh qëndrimin e njëjtë që mbahet mbi këtë aspekt në jurisprudencën e vendeve perëndimore që parashikojnë të njëjtin mjet e mënyrë procedurale për regjistrimin e emrit të personit që i atribuohet vepra penale.

Sistemi jonë i procedimit penal nuk përmban figurën e gjyqtarit për hetimet paraprake. Për rrjedhojë, vendimet në këtë fazë të procedimit penal i përkasin çmimit dhe gjykimit të prokurorit, madje ai shqyrton edhe ankimet e kërkesat e personit nën hetim apo të pandehurit, përveç rasteve të parashikuara shprehimisht në ligj, kur palët mund t’i drejtohen me kërkesa apo ankim gjykatës, si p.sh. zgjatja e afatit të hetimit, masat e sigurimit.

Për rrjedhojë, vjen përfundimi që, në zbatim të drejtë të ligjit, për sa kohë që emri nuk i është regjistruar në regjistrin e veprave penale, për sa kohë nuk ka cilësinë e personit nën hetim apo së të pandehurit, askush që ndjehet i interesuar nga ecuria e një procedimi penal nuk ka të drejtë të kërkojë të informohet me aktet, të ushtrojë disa të drejta e të marrë pjesë në disa veprime hetimore, sikurse është p.sh. edhe caktimi i ekspertëve, i çështjeve të ekspertimit dhe realizimi i tij. Prandaj, në këtë aspekt, janë të vlefshme, të pranueshme e të përdorshme veprimet hetimore, aktet dhe provat e marra deri në moment të procedimit penal.

7. Lidhur me pranimin e kërkesës paraprake për pavlefshmërinë relative dhe papërdorshmërinë, përkatësisht, të akteve procedurale dhe të akteve të ekspertimit të përpiluara nga eksperti amerikan Glenn Bard dhe eksperti nga Mbretëria e Bashkuar Adrian Philips, qëndrimi që kam mbajtur është i kundërt me atë të shumicës së Kolegjit Penal.

Pa përsëritur literalisht arsyetimin që pasqyrohet në pikën 8 të këtij vendimi, në thelb, shumica e Kolegjit Penal ka mbajtur qëndrimin se caktimi i ekspertëve të huaj është i mundshëm sipas dispozitave procedurale penale. Por përzgjedhja dhe caktimi i tyre duhet të bëhet në përputhje me nenet 151 pika 4, 183 pika 1 dhe 509 të Kodit të Procedurës Penale dhe dispozitat e Konventës Europiane për Ndihmë Juridike në Fushën Penale. Pra, nëpërmjet letërporosive për jashtë shtetit drejtuar autoriteteve të huaja nëpërmjet Ministrisë së Drejtësisë, e në çdo rast duke e informuar atë ministri. Shumica arsyeton se në rast të kundërt nuk mund të realizohet betimi, ata nuk marrin përgjegjësinë përpara organit kompetent të shtetit të tyre, gjë që do të shërbente si garanci që ekspertimi do të ishte i saktë, rrjedhimisht nuk kanë përgjegjësi as për kryerjen e një ekspertimi të rremë.

8. Si gjyqtar në pakicë, në këtë vendim të ndërmjetëm kam mendimin se veprimi për caktimin e ekspertëve të huaj ishte i rregullt dhe aktet e ekspertimit të përpiluara prej tyre ishin të vlefshme dhe të pranueshme. Po kështu, provat që iu nënshtruan këtij ekspertimi dhe provat që u evidentuan si rezultat i ekspertimeve ishin të përdorshme. Ekspertët ishin persona posaçërisht të specializuar dhe me përvojë të gjatë e të spikatur në SHBA dhe Mbretërinë e Bashkuar për informatikën ligjore dhe atë audio-video, zyrtarisht të njohur dhe angazhuar pranë autoriteteve hetimore e gjyqësore të shteteve të tyre. Aktet e ekspertimit plotësonin kërkesat ligjore të pranueshmërisë nga gjykata, ndërkohë që përmbanin veprime të qarta sipas standardeve të ekspertimit informatik e audio-video, si dhe përfundime të qarta e kategorike për t’u vlerësuar e çmuar më pas nga gjykata, në raport me provat e tjera, në funksion të zgjidhjes në themel të çështjes.

Kusht i parë, që veprimet për caktimin e ekspertit të jenë të vlefshme dhe akti i ekspertimit i përdorshëm, është që eksperti të caktohet ndërmjet atyre që përmbushin kushtet e kriteret mbi njohuritë profesionale të parashikuara nga neni 179 i Kodit të Procedurës Penale.

Së pari, neni 179/1 nuk i vendos kufizime apo kritere të tjera prokurorit apo gjykatës, madje edhe palëve kur kërkojnë e parashtrojnë propozim, për caktimin e ekspertit. I vetmi kriter është aftësia profesionale dhe njohuritë e posaçme shkencore për fushën përkatëse që nevojitet për ekspertimin.

276

Së dyti, asnjë dispozitë procedurale penale, por edhe vetë dispozita e posaçme e nenit 179, nuk bën dallim nëse eksperti i përzgjedhur është shqiptar apo i huaj, pra nuk parashikon ndonjë ndalim apo kusht shtesë në këtë aspekt.

Nisur nga dy kushtet e mësipërme, në zbatim të drejtë të ligjit, në rastin e çështjes objekt gjykimi, organi i prokurorisë ka çmuar se ata i kanë njohuritë e posaçme në degën përkatëse profesionale. Nga shqyrtimi i akteve, rezulton qartësisht e verifikuar gëzimi i cilësive të spikatura profesionale të ekspertit amerikan dhe britanik, të cilat provohen edhe nga të dhënat që ofrojnë autoritetet publike përkatëse për aftësitë profesionale të tyre, ku përfshihet edhe qenia e tyre në listën e ekspertëve të autorizuar pranë autoriteteve më të larta ligjzbatuese e gjyqësore, përveçse në listën e personave që lejohen të ushtrojnë profesionin e caktuar apo në profilin profesional të specializuar, për objektin e këtij ekspertimi.

Kusht i dytë, që veprimet për caktimin e ekspertit të jenë të vlefshme dhe akti i ekspertimit i përdorshëm, është që eksperti të mos ketë papajtueshmëri me detyrën e ekspertit, sikurse janë rastet e parashikuara nga neni 180 i Kodit të Procedurës Penale.

Në çështjen objekt gjykimi, nga ana e ekspertëve të caktuar nuk është deklaruar apo nga palët nuk është pretenduar ekzistenca e ndonjërit prej shkaqeve e rasteve konkrete të papajtueshmërisë, të parashikuara nga neni 180 i këtij Kodi.

Kusht i tretë, që veprimet për caktimin e ekspertit të jenë të vlefshme dhe akti i ekspertimit i përdorshëm është që, mbështetur në nenet 182 dhe 183 të Kodit të Procedurës Penale, pasi prokurori të jetë siguruar për identitetin e ekspertit, t’i bëjë me dije atij nëse ka shkaqe përjashtimi si dhe ta paralajmërojë për përgjegjësinë e parashikuar nga ligji penal, duke e ftuar të bëjë deklaratën e betimit.

Në çështjen objekt gjykimi, organi i prokurorisë i ka përmbushur këto detyrime. Eksperti i caktuar, pra i thirrur në kuptim të normës procedurale për të kryer ekspertimin, pasi është njohur me vendimin dhe objektin e ekspertimit, ka nënshkruar deklaratën e posaçme me të cilën konfirmon se nuk ka shkaqe përjashtimi, pranon përgjegjësitë për ushtrimin e detyrës së caktuar dhe formulën e betimit.

Po kështu, ekspertët, kanë përmbushur detyrën e tyre edhe në respektim të neneve 184 e 185 të Kodit të Procedurës Penale, duke e dhënë mendimin e tyre me shkrim dhe brenda afateve ligjore të parashikuara nga norma procedurale.

9. Si gjyqtar në pakicë në këtë vendim të ndërmjetëm kam mendimin se, në çështjen objekt gjykimi nuk është vendi për zbatimin e nenit 509 e vijues të Kodit të Procedurës Penale dhe as Konventën Europiane për Ndihmë Juridike në Fushën Penale.

Kjo dispozitë bën fjalë për “Letërporositë e gjykatave dhe prokurorive, të drejtuara autoriteteve të huaja”. Pra procedura e letërporosive, veprimet përkatëse dhe efektet e tyre gjejnë zbatim vetëm kur autoriteti procedues shqiptar kërkon të investojë, kërkon të bashkëpunojë me autoritete juridiksionale të huaja, duke i kërkuar pikërisht atyre që të kryejnë njoftime, të marrin prova, etj., për llogari të autoritetit shqiptar, duke zbatuar rregullat përkatëse të njoftimit dhe marrjes së provës së shtetit të kërkuar në kombinim me ato të shtetit kërkues nëse nuk janë në konflikt parimor mes tyre.

Por në çështjen objekt gjykimi, sikurse rezulton nga aktet e fashikullit të gjykimit, organi i prokurorisë nuk i është drejtuar autoriteteve juridiksionale të huaja dhe nuk ka kërkuar prej tyre të ekzekutojnë ndonjë letërporosi. Prokurori nuk i ka kërkuar ndonjë autoriteti të huaj që të realizojë veprime të caktuara procedurale si dhe për të marrë ndonjë provë që, përkatësisht, duhet të kryhet apo që gjendet në atë vend, madje as edhe që t’i caktojë detyra strukurave zyrtare që gjenden nën juridiksionin e shtetit të kërkuar.

Në këtë kuptim nuk ka vend për të zbatuar rregullat e Konventës Europiane për Ndihmë Juridike në Fushën Penale. Rregullat e kësaj konvente nuk detyrojnë asnjë shtet palë që, nëse kërkon të caktojë si ekspert një shtetas të një shteti tjetër, detyrimisht duhet të ndjekë

277

procedurën e letërporosisë dhe rregullat e Konventës,. duke e realizuar këtë veprim vetëm me ndërmjetësinë e dy autoriteteve të caktuar për këtë qëllim nga secili shtet.

Këto rregulla janë dizenjuar për të lehtësuar bashkëpunimin mes shteteve kontraktore, mes autoriteteve të tyre dhe jo atë mes autoritetit të një shteti palë dhe një shtetasi të një shteti tjetër palë. Nëse ky i fundit e pranon të kryejë detyrën e ekspertit, të përmbushë detyrimet sipas ligjit të shtetit kërkues, si dhe përgjegjësitë që vijnë prej saj kjo nuk përbën një çështje ndërshtetërore. Vetë personi i kërkuar për bashkëpunim pranon të kryejë detyrën pa kërkuar ndonjë garanci shtesë. Kjo sepse rregullat e Konventës synon të ofrojnë garanci para së gjithash për personin e kërkuar si ekspert, pa ndërhyrë në vullnetin e tij për ta pranuar ose jo detyrën. Po kështu rregullat e Konventës synojnë që, vetëm nëse shteti kërkues nuk çmon se ka mjetet dhe as bindjen se personi i kërkuar për ekspert i ka cilësitë e kërkuara, për këtë qëllim i drejtohet autoritetit të shtetit të cilit i përket ai ekspert. Po kështu, nëse autoriteti gjyqësor i një shteti e njofton dhe i kërkon shtetasit të një shteti tjetër palë që të dëshmojë dhe t’i nënshtrohet për këtë ligjit të shtetit kërkues dhe, nëse ai pranon të kryejë këtë dëshmi drejtpërdrejt me autoritetin kërkues apo organet gjyqësore të tij pa kërkuar ndonjë garanci apo mbrojtje nga shteti i tij, atëhere për shtetin kërkues nuk ka asnjë pengesë për të marrë dëshminë e tij. Ajo është e vlefshme për të gjitha efektet e ligjit procedural penal. E njëjta logjikë juridike vlen edhe për caktimin dhe realizimin e detyrës së ekspertimit nga një shtetas i huaj.

10. Edhe në çështjen objekt gjykimi, organi i prokurorisë thjesht ka çmuar se, për natyrën dhe objektin e ekspertimit, shtetasit e huaj Glenn Bard dhe Adrian Philips përmbushnin kriteret tekniko-profesionale për realizimin e ekspertimit. Ata ishin të super kualifikuar për këtë qëllim. Këta shtetas të huaj mund të gjendeshin me vendbanim apo vendqëndrim të përkohshëm a të përhershëm, si në territorin shqiptar ashtu edhe të ndonjë shteti tjetër, madje jo vetëm të origjinës së tyre. Por këto rrethana, pra shtetësia, vendqëndrimi, etj., nuk janë kushte që, sipas dispozitave të sipërcituara procedurale penale, kushtëzojnë kriteret dhe procedurën përkatëse për përzgjedhshmërinë e tyre si ekspertë në një procedim penal të ndjekur nga organi shqiptar që procedon. Aq më tepër nuk kushtëzojnë ndjekjen e procedurave rogatore e të letërporosive të parashikuara nga ligji ynë procedural penal dhe konventat ndërkombëtare.

Në fund të fundit, pasi respektohen procedurat e sipërcituara lidhur me caktimin e objektit të ekspertimit dhe të ekspertit, veprimet e ekspertimit dhe akti i ekspertimit si provë quhen si të kryera në shtetin të cilit i përket autoriteti që procedon, i cili ka kërkuar kryerjen e ekspertimit. Po kështu, ato i paraqiten e vlerësohen nga autoriteti kërkues, pra autoriteti shqiptar që procedon dhe përfundimisht nga gjykata.

Nëse do të interpretohej ndryshe, atëhere, pa asnjë dallim, eksperti që nuk është shtetas shqiptar, pavarësisht nëse është caktuar dhe ka kryer ekspertimin me letërporosi apo në një mënyrë tjetër të lejuar nga ligji procedural, në kuptim e zbatim të nenit 7 të Kodit tonë Penal, nuk do të përgjigjej asnjëherë penalisht për ekspertim të rremë sipas nenit 309 të këtij Kodi. Letërporosia delegon kryerjen e një veprimi procedural në shtetin e kërkuar nëpërmjet autoriteteve të atij shteti, por nuk sjell si rrjedhojë edhe “transferimin” apo “shtrirjen” e territorit të shtetit kërkues në shtetin e kërkuar për efekt të zbatimit të ligjit penal të shtetit kërkues. Pra, kemi mendimin se nuk është vendi për të pranuar edhe pretendimin dhe argumentin e ngritur në kërkesën paraprake të mbrojtjes, për padënueshmërinë e ekspertit për efekt të territorit ku është kryer vepra e ekspertimit të rremë.

11. Ekspertët e huaj, bazuar në detyrat e ekspertimit të ngarkuara nga prokurorët, realizuan veprimet e ekspertimit dhe përgatitën aktet përkatëse të ekspertimit sipas standarteve të mirënjohura të ekspertizës informatike ligjore që zbatohet në SHBA dhe në Mbretërinë e Bashkuar, shtete ku janë aplikuar për herë të parë dhe referuese në nivel ndërkombëtar në këto fusha ekspertimi.

278

Eksperti amerikan, nisur nga profilizimi i lartë dhe përvoja e tij e gjatë në zbatimin dhe mësimdhënien mbi ekspertimin informatik ligjor, duke zbatuar standardet e njohura të këtij lloj ekspertimi, në aktin e ekspertimit përshkruan hollësisht marrjen rregullisht në dorëzim dhe integritetin e sendeve objekt ekspertimi. Meqenëse është veprimi fillestar dhe i pashmangshëm për cilindo ekspert të zakonshëm të fushës së informatikës ligjore, nisur nga kurrikula dhe përvoja e gjatë e tij, nëse eksperti amerikan do të vërente parregullsi ai do të ishte shprehur për këtë aspekt.

Në vijim eksperti amerikan përshkruan qartë e hollësisht veprimet e ekspertimit që ka kryer, pajisjet dhe programet konkrete që ka përdorur, atë çfarë ka gjetur në sendet objekt ekspertimi, kronologjinë dhe mënyrën se si materialet audiovizive ishin realizuar, ishin transferuar dhe kur e si ato ishin përdorur. Në përfundim, eksperti jep përgjigje kategorike afermative, pra nuk shprehet për anomali të mundshme apo të pashpjegueshme dhe pamundësi objektive për të arritur tek e vërteta shkencore. Eksperti konkludon se, lidhur me përmbajtjen audiovizive të regjistrimit objekt ekspertimi, nuk ka gjetur prova se në kompjuter ishin përdorur programe për alterimin e videoregjistrimit, nuk kishte ndërhyrje dhe alterime në përmbajtja e tij sepse përndryshe ai do të ishte në gjendje t’i identifikonte ato. Po kështu, pas ekzaminimit të specializuar nuk gjeti ndonjë provë e të dhënë alterimi dhe ndryshimi në audion e materialit dhe elementët e tjerë të tij. Edhe eksperti britanik, i kërkuar për filtrimin e audios së materialit objekt ekspertimit, mbi të njëjtat standarde, e ka përmbushur detyrën e tij të ekspertimit duke prodhuar e dërguar materialin e filtruar audio, mbi të cilin nga ana e prokurorisë janë kryer disa veprime e akte transkriptimi të përmbajtjes së bisedës.

Sigurisht që, mbi aktet e përgatitura nga ekspertët e huaj të thirrur nga prokuroria, nga ana e gjykatës dhe palëve, eventualisht mund të kërkohej dhe realizohej thirrja e tyre në gjykim, duke i kërkuar e parashtruar, në rast pretendimi, edhe sqarime dhe pyetje shtesë.

12. Sikurse parashtrohet në pikën 11 të vendimit, në fillim të seancës gjyqësore të datës 22.07.2011, nga mbrojtësit e të pandehurit Ilir Meta dhe nga prokurorët u paraqitën disa kërkesa për të cilat Kolegji Penal u shpreh me vendim të ndërmjetëm.

Ndërmjet të tjerave, sipas pikës 5 të këtij vendimi të ndërmjetëm, Kolegji Penal vendosi që të revokojë pjesërisht vendimin e ndërmjetëm të datës 11.07.2011 për rradhën e marrjes së provave, duke urdhëruar vijimin e shqyrtimit gjyqësor me caktimin dhe realizimin e ekspertimit sikurse është kërkuar në fillim të shqyrtimit gjyqësor nga përfaqësuesi i prokurorisë dhe mbrojtja e të pandehurit Ilir Meta.

13. Lidhur me këtë disponim të Kolegjit Penal kam shprehur qëndrim të kundërt. Kërkesa paraprake, lidhur me realizmin e ekspertimit, e paraqitur nga mbrojtësit e të pandehurit Ilir Meta, për këtë pjesë duhet të rrëzohej.

Së pari, në seancën gjyqësore të datës 11.07.2011, pasi kjo gjykatë vendosi të deklarojë të hapur shqyrtimin gjyqësor, u vijua me parashtrimin hyrës në mënyrë të përmbledhur të fakteve objekt i akuzës nga ana e përfaqësuesve të prokurorisë si dhe me tregimin e provave që ata kërkonin të shqyrtoheshin. Më pas, u vijua me parashtrimin nga ana a mbrojtjes së të pandehurit Ilir Meta të fakteve që synonin të provonin dhe kërkesave të tyre për marrjen e provave.

Ndërmjet të tjerave, të dy palët, duke reflektuar edhe mbi disponimin e mëparshëm të gjykatës po në atë seancë mbi kërkesat paraprake të tyre, i kërkuan gjykatës që, në kushtet kur akt ekspertimet u deklaruan të papërdorshme, të realizohej në gjykim një ekspertim i ri, sipas prokurorit të kryhej nga të njëjtët ekspertë, sipas mbrojtjes nga ekspertë shqiptarë.

Kolegji Penal, me vendim të ndërmjetëm, vendosi të lejojë marrjen e provave të kërkuara nga ana e prokurorisë dhe të atyre të kërkuara nga mbrojtësit e të pandehurit Ilir Meta. Po kështu u vendos të pranohej kërkesa e të dy palëve për kryerjen e ekspertimit, por ekspertët do të caktoheshin nga gjykata sipas nenit 179 të Kodit të Procedurës Penale.

279

Në vijim të seancës, mbi pyetjet e drejtuara nga gjykata, lidhur me rradhën e marrjes së provave, përfundimisht, përfaqësuesi i prokurorisë deklaroi se, për sa i përket provave të kërkuara nga ana e prokurorisë, hetimi gjyqësor duhet të vijojë me pyetjen e dëshmitarëve, më pas me caktimin dhe realizimin e ekspertimit dhe me tej me provat e tjera të listuara në parashtrimin e tyre me shkrim. Thirrja e dëshmitarëve të bëhej sipas rradhës së paraqitur në parashtrimin e tyre.

Shqyrtimi i provave të akuzës sipas llojeve dhe rradhës sikurse parashtrohet më sipër, rezultonte edhe nga parashtrimi hyrës me shkrim i fakteve objekt akuze dhe provave të kërkuara nga prokurori, që është e administruar në dosjen gjyqësore.

Në këtë kontekst, meqenëse hetimi gjyqësor duhet të vijonte me marrjen e provave të kërkuara nga prokurori, Kolegji Penal, kishte kryer edhe veprimet për njoftimin e 5 dëshmitarëve të akuzës për seancën e ardhshme sipas rradhës së thirrjes së tyre të treguar nga prokurori.

Së dyti, nisur nga këto rrethana, kam mbajtur qëndrimin se, duke vendosur revokimin e pjesshëm të vendimit të tij, lidhur me rradhën e marrjes së provave, bazuar në kërkesën që bëri në fillim të seancës gjyqësore mbrojtja e të pandehurit për të proceduar menjëherë me realizimin e ekspertimit dhe caktimin e ekspertëve, shumica e Kolegjit Penal, nuk ka mbajtur parasysh urdhërimet e dispozitës së nenit 359 të Kodit të Procedurës Penale, e cila, qartësisht, përcakton se hetimi gjyqësor fillon dhe vijon me marrjen e provave të kërkuara nga prokurori dhe më pas me ato të mbrojtjes së të pandehurit.

Në gjykimin penal, gjykata ka për mision vetëm të garantojë zhvillimin e një gjykimi të drejtë, të barabartë dhe të rregullt ligjor. Gjykatës nuk i lejohet një rol aktiv, përveçse në rastet e parashikuara shprehimisht nga Kodi i Procedurës Penale. Sipas mendimin tim, rradha e marrjes së provave është e përcaktuar nga dispozita e nenit 359 të këtij Kodi, pra shqyrtohen provat e akuzës dhe pastaj ato të mbrojtjes. Kjo përfshin edhe rradhën e marrjes së provave sipas renditjes që bën secila palë. Ndryshimet në këtë rast bëhen nga gjykata vetëm me kërkesën dhe pëlqimin e palës që i ka kërkuar e renditur ato.

Sipas mendimit tim, Kolegji Penal nuk gjendej as edhe përpara rasteve të parashikuara nga pika 2 e nenit 357 të Kodit të Procedurës Penale, sepse nuk kishim të bënim me ndonjë provë që rezultonte e panevojshme dhe as me marrjen e ndonjë prove që ishte refuzuar më parë.

Së treti, në këtë gjykim, përveçse kryerja e ekspertimit është kërkuar si nga akuza ashtu edhe nga mbrojtja, në kushtet kur ekspertimi i mëparshëm u shpall i pavlefshëm, sipas nenit 179, gjykata mund ta vendoste edhe kryesisht realizimin e tij.

Por, nga ana tjetër, gjykata nuk mund të ndërhynte më kryesisht, në rrethanat kur, palët kishin paraqitur njëherë kërkesën e tyre për kryerjen e ekspertimit dhe, është prokurori, i cili, sipas nenit 359, kishte të drejtën e paraqitjes së provave të kërkuara prej tij sipas rradhës përkatëse. Kolegji Penal, mund të urdhëronte ndërprerjen e veprimeve për pyetjen e dëshmitarëve të akuzës që tashmë i kishte thirrur dhe të vijonte me veprimet për realizimin e ekspertimit jo vetëm bazuar në kërkesën e mbrojtjes, por domosdoshmërisht pasi të merrte edhe mendimin pozitiv të prokurorit për të ndërhyrë në rradhën e provave që duhet të paraqiteshin prej tij në mbështetje të fakteve objekt akuze.

Në gjykimin penal, si akuza ashtu edhe mbrojtja e të pandehurit gëzojnë garanci të njëjta e të barabarta procedurale dhe ndërhyrja në marrjen e provave që secila prej tyre ka renditur në funksion dhe interes të pozicionit të saj procedural mund të bëhet nga gjykata vetëm mbi pëlqimin e tyre.

Së fundi, kam mendimin se ky ndryshim i pamotivuar ligjërisht për rradhën e marrjes së provave nuk gjen mbështetje logjike e juridike edhe për faktin se prova audiovizive, sikurse çdo lloj prove tjetër nuk ka ndonjë vlerë të paracaktuar dhe dominuese mbi llojet e tjera të provave. Prova me dëshmitarë ka ekzistuar gjithmonë, pra përpara se të fillonte

280

realizimi dhe përdorimi i pajisjeve dhe materialeve audiovizive. Pyetja e dëshmitarëve nuk ka ndonjë lidhje të kushtëzuar me vlefshmërinë apo edhe me përmbajtjen audio e video të një materiali të regjistruar në rrugë dixhitale. Para së gjithash, dëshmitarët nuk pyeten për atë që dëgjojnë dhe shikojnë, apo për atë që dëgjohet e shikohet në një material audioviziv, por për rrethanat e faktit që kanë përjetuar, për atë që kanë dijeni dhe për veprimet që kanë kryer. Veprimi i pyetjes së dëshmitarit lidhet me arsyen përse ata dëshmojnë, me rrethanat e faktit që kanë dijeni dhe që lidhen me objektin e gjykimit, njësoj sikur të mos kishte ndonjë videoregjistrim.

14. Në seancën gjyqësore të datës 16.09.2011, duke vërejtur se në kuptim të nenit 178 të Kodit të Procedurës Penale, është e nevojshme kryerja e ekspertimit lidhur me autenticitetin e materialit audioviziv, mbi alterimin ose jo të pamjeve e zërit në regjistrime të tilla, të realizuara, depozituara e transferuara me programe e pajisje teknologjike dixhitale e kompjuterike, për të cilat kërkohen njohuri të posaçme teknike e shkencore të fushës informatike e të teknologjisë audiovizive, si dhe disponimi e përdorimi i programeve informatike dhe pajisjeve teknologjike të posaçme, në kushtet kur nuk ekzistojnë persona me cilësitë e kërkuara në listat gjyqësore të ekspertëve, Kolegji Penal vendosi të caktojë një grup prej tre ekspertësh shqiptarë. Dy nga ekspertët i përkisnin fushës së informatikës dhe elektronikës, me përvoja të ndryshme por gjithsesi modeste në mësimdhënie e pa asnjë specializim dhe përvojë në fushën e informatikës ligjore e në atë të ekspertimit të zhurmave, ndërhyrjeve e të filtrimit audio-video. Eksperti i tretë ishte një person i aktivizuar pranë një zyre private ekspertimesh me një kualifikim afatshkurtër në filtrimin audio dhe me përvojë historike modeste në këtë fushë ekspertimi.

15. Lidhur me këtë vendimmarrje të Kolegjit Penal, kam mbajtur qëndrim të kundërt.Nga njëra anë, kryerja e një ekspertimi të ri ishte i domosdoshëm në rrethanat kur, me

një vendim të ndërmjetëm të mëparshëm ishte vendosur pavlefshmëria relative dhe papërdorshmëria e akteve të ekspertimit të përpiluara gjatë hetimeve paraprake nga eksperti amerikan Glenn Bard dhe eksperti nga Mbretëria e Bashkuar Adrian Philips, si dhe të rrethanës që realizimi i një ekspertimi është i nevojshëm për kryerjen e veprimeve që kërkojnë njohuri të posaçme teknike e shkencore të fushës informatike e të teknologjisë audiovizive. Ky disponim ishte në përputhje me nenet 178 dhe 179 të Kodit të Procedurës Penale.

Në kuptim të nenit 178 e vijues të këtij Kodi kryerja e ekspertimit realizohet nga gjykata kur, sipas diskrecionit të saj, ajo merr një vendim të tillë duke u nisur nga kushtet e kriteret e përmbajtura në dispozitat procedurale dhe duke u bazuar në çmimin e vlerësimin ekskluziv të saj, rast pas rasti, mbi rrethanat konkrete të çështjes.

15. Por, nga ana tjetër, si gjyqtar në pakicë në këtë vendim të ndërmjetëm, kam pasur qëndrim e mendim të ndryshëm nga shumica lidhur me përzgjedhjen konkrete të ekspertëve që duhet t’u ngarkohet detyra e realizimit të këtij ekspertimi.

Në kuptim e zbatim të drejtë të dispozitës 178 e vijues të Kodit të Procedurës Penale dhe të dhënies së një vendimi të drejtë për themelin e çështjes nëpërmjet realizimit të një procesi të rregullt ligjor, të paanshëm dhe të besueshëm, vlerësoj se duhet të mbahej parasysh natyra e ekspertimit dhe rrethanat e veçanta të këtij procedimi penal.

Ekspertimi që realizohet gjatë zhvillimit të procedimit penal nuk është provë por një mjet procedural drejt provës, apo më saktë një mjet teknik për të interpretuar dhe zgjidhur të gjitha problemet dhe çështjet që kërkojnë njohuri të posaçme teknike e shkencore. Gjykata është e detyruar të disponojë për ekspertimin kur ekzistojnë këto rrethana ligjore e teknike.

Ekspertimi është një mjet procedural me natyrë teknike për marrjen e provës, që nga natyra e tij është neutral dhe si i tillë nuk mund të klasifikohet as në favor dhe as kundër të pandehurit apo akuzës. Si i tillë, ekspertimi është jashtë disponimit të palëve dhe, në thelb, i përket ekskluzivisht pushtetit diskrecional të gjyqtarit për ta vendosur e motivuar nevojën për

281

kryerjen e ekspertimit, detyrat e ekspertimit, përfshirë edhe caktimin e ekspertëve apo grupit të ekspertëve. Pra ekspertimi është një mjet prove në thelb diskrecionale.

Bazuar në këtë arsyetim, i cili sipas bindjes sime vjen në përputhje me ligjin, gjyqtari ka diskrecionin të zgjedhë ndërmjet personave që kanë njohuri të posaçme teknike e shkencore në degët përkatëse. Duke mbetur gjithnjë në diskrecionin e tij, gjithsesi gjyqtari ka si detyrimi ligjor pikësëpari të zgjedhë ekspertin mes atyre që kanë njohuritë përkatëse. Por gjyqtari nuk ka asnjë detyrim që këtë zgjedhje të tij ta kufizojë vetëm në një kategori apo grup të caktuar personash, ndërmjet atyre që përmbushin kriteret për t’u caktuar ekspertë. Pra, edhe pse është e rekomandueshme, ligji procedural nuk urdhëron e nuk detyron gjyqtarin të ndjekë një rradhë të caktuar, si p.sh. të zgjedhë mes ekspertëve të policisë shkencore, atyre që punojnë në ente publike, atyre që ushtrojnë veprimtarinë a profesionin në një njësi të caktuar ose në tërësi brenda territorit shqiptar, apo që kanë shtetësinë shqiptare, etj.

Kam qëndrimin se duke mbetur gjithnjë në diskrecionin e tij që të zgjedhë, krahas ekzistencës së të dhënave paraprake të besueshme se personi zotëron shkollimin e njohuritë e duhura për kryerjen e ekspertimit, gjyqtari duhet të marrë parasysh edhe rrethanat konkrete a të posaçme të çështjes penale që ka në shqyrtim. Kjo për të mundësuar realizimin e një ekspertimi të një niveli teknik sa më të lartë e ezaurues për natyrën e rrethanave që duhet të sqarohen, nga personi që ka njohuritë më optimale të mundshme dhe që zotëron mjetet e mundësitë e duhura për ta kryer detyrën specifike të ekspertimit, ashtu sikurse ka qenë në qëllimin dhe motivin për të cilin gjyqtari kërkon ekspertimin.

Nga ana tjetër, diskrecioni për të “zgjedhur” që dispozita procedurale i njeh gjyqtarit, përfshin edhe krijimin paraprakisht të bindjes së brendshme të tij se personi që cakton si ekspert ka personalitetin, integritetin dhe kapacitetin për të perceptuar dhe përballuar problematikat e vështirësitë për të kryer detyrën që i ngarkohet nga gjykata. Nuk ka ndonjë mënyrë a kriter ligjor për të krijuar një bindje të tillë, por gjyqtari niset nga vetë rrethanat konkrete të çështjes, natyra e çështjes në gjykim, natyra e veprës penale që gjykohet dhe pasojave që pandehet se kanë ardhur nga kryerja e asaj vepre, personaliteti dhe cilësitë e veçanta së të pandehurit, e për këtë shkak edhe mundësia e ndikimit të tij në kryerjen e ekspertimit. Ndonëse gjyqtari, edhe për caktimin e ekspertit ka të drejtën dhe detyrimin të vendosë vetëm sipas ligjit dhe bindjes së tij të brendshme pa u ndikuar nga faktorë të jashtëm, gjithsesi, në funksion të kësaj vendimmarrje, nuk mund të shmangë vlerësimin e çështjeve të tilla si rrethanat dhe momentin historik, ndjeshmërinë dhe perceptimin e përgjithshëm publik për ngjarjen e pasojat e saj, për të gjykuarin, etj., kjo edhe në funksion të respektimit të parimit të njohur se drejtësia jo vetëm duhet të bëhet por edhe duhet të duket se bëhet.

Nëse sa parashtrohet më sipër rezulton të mos jetë respektuar gjatë kryerjes së detyrës nga eksperti, gjykata ka diskrecionin të përsërisë ekspertimin. Por, nëse kjo parandalohet dhe shmanget që në fillesë, kjo i shërben realisht zhvillimit të një gjykimi dhe dhënies së një drejtësie efektive. Mungesa e efektivitetit, minimalisht, cënon drejtpërdrejt normalitetin e zhvillimit të procesit të rregullt ligjor.

16. Për arsyet e mësipërme, në lidhje me këtë vendim të ndërmjetëm, në ndryshim nga shumica, kam bindjen se Kolegji Penal nuk duhet të caktonte si ekspertë tre shtetasit shqiptarë që realizuan ekspertimin.

Për vetë natyrën e çështjes, natyrën komplekse teknike të ekspertimit, njohurive, programeve dhe mjeteve teknike të domosdoshme për realizimin e ezaurimin e detyrave të ekspertimit, për vetë personalitetin e spikatur së të pandehurit Ilir Meta, si politikan dhe shtetar, por edhe të vetë shtetasit Dritan Prifti si politikan e shtetar e që ka regjistruar bisedën që ekspertohet, për vetë stadin aktual historik të zhvillimit të institucioneve dhe në tërësi të vendit, kam bindjen që grupi i ekspertëve duhet të kërkohej e përzgjidhej pikësëpari ndërmjet ekspertëve me përvojë pranë enteve zyrtare e policive shkencore të një vendi perëndimor,

282

nëpërmjet praktikave e procedurave të njohura rogatore e letërporosive ndërkombëtare të aplikueshme sipas Kodit tonë të Procedurës Penale dhe Konventave ku shteti jonë është palë.

17. Kam mendimin se duhet të mbahej parasysh që standardi më i lartë, ai i kryerjes së ekspertimit me ekspertë të huaj, që dispononin njohuritë e posaçme dhe mjetet speciale teknike, tashmë ishte aplikuar në procedimin penal objekt i këtij gjykimi, pavarësisht se aktet e ekspertimit u deklaruan të pavlefshme nga ana e shumicës për arsye të tjera me natyrë procedurale.

Gjithashtu, kam mendimin se duhet të mbahej parasysh që, jo vetëm kishte gjetur zbatim në çështjen objekt i këtij gjykimi dhe ishte kërkuar nga vetë palët e këtij procedimi penal, por edhe në praktikën tonë gjyqësore në tërësi, në rastet e ngjarjeve të profilit të lartë, atyre komplekse, të rënda, të jashtëzakonshme apo të vështira, gjatë fazës së hetimit paraprak dhe gjatë shqyrtimit gjyqësor vijimësisht është kërkuar nga të gjithë dhe nga gjykatat është disponuar për realizimin e ekspertimit me anë të ekspertëve të huaj. Kjo praktikë e konsoliduar ligjore jo vetëm është bazuar në ligj, por edhe ka pasur si efekt garantimin e besimit të palëve në gjykim dhe të opinionit në tërësi për drejtësinë dhe normalitetin e hetimit dhe gjykimit të çështjes penale.

Edhe nëse ekspertët do të përzgjidheshin në vend, zgjedhja duhet të bëhej mes atyre personave që ushtrojnë profesionin apo detyra jashtë institucioneve publike, apo jashtë ndikimit real e potencial të tyre mbi ta. Përndryshe nuk do të vërehej dallimi mes këtyre personave dhe atyre që kanë cilësitë e ekspertit dhe ushtrojnë detyrën pranë policisë sonë shkencore.

18. Prandaj, në rrethanat kur nuk do të krijonte besueshmëri thirrja si ekspertë e atyre që ushtrojnë detyrën pranë policisë sonë shkencore, kishte vetëm dy zgjidhje:

- Thirrja e ekspertëve të huaj të profilizuar e në detyrë pranë autoriteteve homologe perëndimore të policisë shkencore apo, në pamundësi, mes ekspertëve të huaj të liçencuar e me përvojë si ekspertë të informatikës ligjore dhe të fushës së zhurmave, ndërhyrjeve dhe filtrimit audioviziv.

- Nëse zgjedhja e parë do të rezultonte e pamundur, atëhere të thirreshin ekspertëve shqiptarë me njohuri të spikatura të fushës edhe pse të pa liçencuar e specializuar në këto fusha të posaçme të ekspertizës ligjore. Në këtë rast ata duhet të ishin të besueshëm dhe të spikatur në profesionin e tyre si mësimdhënës me tituj e titullarë katedrash universitare, apo njerëz me kompetencë të mirënjohur të profesionit pranë enteve publike e firmave private.

19. Pavarësisht se gjykata bëri përpjekjet e saj për t’i identifikuar, në kushtet e mungesës së përgjigjeve apo informacionit të varfër të dërguar, gjykata me nismën e saj duhet të identifikonte e përzgjidhte vetë mes atyre që mbajnë titujt më të lartë shkencore të fushës si në shkollat publike edhe në ato private dhe me karrierë të gjatë. Nuk është e mjaftueshme për përzgjedhjen e ekspertëve që ata formalisht të jenë të pajisur me një diplomë universitare apo që thjesht të rezultojë se janë të angazhuar diku në një veprimtari që ka lidhje me profesionin e tyre dhe mësimdhënien, por pa përvojën e duhur për të ofruar besim e garanci për integritetin dhe suksesin në përmbushjen e detyrës së ekspertimit.

Kështu që, lidhur me caktimin e grupit të ekspertëve, si gjyqtar në pakicë kam mendimin se ata vetëm formalisht përmbushnin kriteret për t’u caktuar ekspertë, ndërkohë që ekzistonte dhe nevojitej një zgjidhje tjetër nisur nga rrethanat e çështjes penale në gjykim, problematika që parashtrohej në aspektin teknik e shkencor për ekspertimin dhe pritshmëritë në tërësi nga ky ekspertim në funksion të shqyrtimit gjyqësor dhe dhënies së vendimit përfundimtar.

Së fundi, eksperti Artur Rrahmani gjendej në kushtet e përjashtimit dhe heqjes dorë të parashikuara nga shkronja “c” e nenit 17 të Kodit të Procedurës Penale. Zoti Dritan Zoto, i cili ushtron veprimtarinë si studio së bashku me ekspertin Rrahmani, ishte caktuar nga Kolegji si ekspert, por mbi kërkesën e prokurorit, caktimi i tij u revokua nga Kolegji Penal

283

meqenëse kishte shfaqur mendim publikisht mbi natyrën dhe objektin e procedimit në një intervistë të tij të dhënë për Gazetën “Shqip” në datën 20.01.2011, veprim i cili sipas ligjit konsiderohet paragjykues për palët në proces. Duke qenë pjesëtarë së të njëjtës studio ekspertimi kjo duhet të sillte vetvetiu edhe papërshtatshmërinë ligjore të zotit Rrahmani me detyrën e ekspertit.

20. Sipas bindjes sime, mungesa e specializimit në fushën e informatikës ligjore e shoqëruar me mungesën e plotë të një përvoje në kryerjen e një ekspertimi informatik ligjor, i cili ka disa rregulla e standarde ndërkombëtare metodike të konsoliduara për të qenë i pranueshëm nga gjykata dhe i realizuar shkencërisht, ka sjellë si pasojë përgatitjen dhe paraqitjen e një akti ekspertimi, i cili, pavarësisht volumit dhe përpjekjeve të ekspertëve, nuk i plotëson kriteret mbi pranueshmërinë e tij nga gjykata.

Pranueshmëria e aktit të ekspertimit nga gjykata, me qëllim që përfundimet e saj t’i shërbejnë për zgjidhjen e çështje,s kërkon që ai të plotësojë disa kritere e standarde përgjithësisht të njohura nga jurisprudenca, deontologjia e ekspertimit dhe degët e shkencave ligjore për fushën e informatikës ligjore, por edhe të ekspertizës ligjore me objekt zhurmat, ndërhyrjet dhe filtrimin e materialit audio e video.

Sipas këtyre standardeve gjerësisht të pranuara e zbatuara në SHBA dhe Europë, kryerja e këtyre ekspertimeve i paraqitet gjykatës me anë të një dokumenti, nëpërmjet aktit të ekspertimit, të përpiluar nga ana e ekspertëve. Mes të tjerave, ekspertimi informatik e dixhital ligjor, për të qenë i pranueshëm, ka si kërkesë të domosdoshme përshkrimin e hollësishëm, konkret e të saktë të pajisjeve, programeve, metodave të përdorura dhe të veprimeve të kryera për kryerjen e ekspertimit në të katër fazat e tij, ato të identifikimit, konservimit, evidentimit së të dhënave e fenomeneve dhe analizimit të tyre në funksion të detyrave të ekspertimit. Sipas jurisprudencës e përvojës ndërkombëtare, mangësitë apo mungesa e dokumentimit dhe pasqyrimit të këtyre fazave, pajisjeve, programeve e veprimeve konkrete në aktin e ekspertimit përbëjnë një gabim që sjell deri papranueshmërinë e aktit të ekspertimit nga organet e procedimit.

Nga shqyrtimi i përmbajtjes së aktit të ekspertimit dhe aktit shtesë të përgatitur nga grupi i ekspertëve pas pyetjeve sqaruese të parashtruara nga palët dhe gjykata vërehet lehtësisht se ato, me përjashtim të përshkrimeve të veprimeve, pajisjes dhe programeve të përdorur në momentin fillestar të punës, atij të klonimit të materialit që gjendej në sendet objekt ekspertimit, nuk përmbajnë më tej dokumentimin e domosdoshëm dhe përshkrimin e hollësishëm të veprimeve të kryera nga ana e ekspertëve, të pajisjeve dhe programeve përkatëse të përdorura për kryerjen e këtyre veprimeve dhe ekzaminimin shkencor në tërësi. Njëkohësisht, ndonëse në ndonjë pjesë të çështjeve të aktit të ekspertimit, përmendet ndonjë program informatik i përdorur, këtij ekspertimi i mungon individualizimi dhe shpjegimet sistematike të domosdoshme të programeve të përdorura konkretisht për realizimin e detyrave të ekspertimit, përfshirë edhe arsyet e përzgjedhjes së tyre për këtë qëllim.

Këto mangësi të dukshme kam mendimin se e bënin aktin e ekspertimit të përgatitur nga grupi i tre ekspertëve të papranueshëm për Kolegjin Penal, me pasojë detyrimin e tij që të dispononte për kryerjen e një ekspertimi të ri, me tjetër grup ekspertësh.

21. Nga ana tjetër, sipas bindjes sime, mungesa e specializimit në fushën e informatikës ligjore e shoqëruar me mungesën e plotë të një përvoje në kryerjen e një ekspertimi informatik ligjor, ka sjellë si rezultat përpilimin dhe paraqitjen e një akti ekspertimi që në thelb përcjell vetëm koncepte teorike të përgjithshme lidhur me detyrat konkrete të ekspertimit, deklarime për ekzistencën e pajisjeve e programeve nga më të ndryshmet për ndërhyrje e fshirje të gjurmëve të ndërhyrjes, pra gjithçka është e mundur e njëkohësisht e pamundur që të realizohet, fshihet apo të zbulohet e shpjegohet nga profesionistë dhe me mjete profesionale.

284

Grupi i ekspertëve, me ndonjë përjashtim, nuk arrin të sqarojë e shpjegojë shkencërisht se çfarë ka ndodhur dhe përse ka ndodhur, por evidenton e bën fjalë thjesht e vetëm për mundësi dhe probabilitete, madje të pakufizuara për ndërhyrje, për anomali dhe fenomene jo normale, madje të pashpjegueshme për ta, duke i munguar përfundimet afirmative e kategorike për detyrat dhe pyetjet e shtruara për zgjidhje. Përjashtim bën përfundimi kategorik se në video materiali i ekspertuar nuk ka ndërhyrje (pika 12 e 27 e shtesës së akt ekspertimit). Më tej, për grupin e ekspertëve çdo gjë është e mundshme në fushën e informatikës dhe teknologjisë dixhitale, për pasojë, lidhur me pyetjet dhe sqarimet e kërkuara nga gjykatat e palët në çështjen objekt gjykimi, nga ana e tyre u dhanë mendime vetëm për mundësi të pakufizuara që një fenomen ndërhyrje të ketë ndodhur, për mundësi të pakufizuara që këto ndërhyrje të mos lënë asnjë gjurmë apo të fshihen dhe, për rrjedhojë, për pamundësi nga ana e tyre që të japin një përgjigje e mendim kategorik për pyetjet e ekspertimit për atë çfarë ka ndodhur dhe përse ka ndodhur, lidhur me materialin audioviziv objekt ekspertimi.

22. Ky lloj qëndrimi i mbajtur nga grupi i ekspertëve shqiptarë është krejt i ndryshëm nga ai i ekspertëve të huaj, amerikan e britanik, të thirrur nga ana e prokurorisë gjatë fazës së hetimit paraprak. Këta të fundit, prezumohet se kanë pasur së paku të njëjtin nivel njohurish me ekspertët shqiptarë të caktuar nga gjykata, pra edhe për ekzistencën e pajisjeve e programeve nga më të ndryshmet për ndërhyrje dhe më pas fshehje të gjurmëve përkatëse. Por, ndryshe nga grupi i ekspertëve shqiptarë të caktuar nga gjykata, ekspertët e huaj kanë dhënë shpjegime të qarta duke përshkruar mënyrën dhe mekanizmin e regjistrimit dhe transferimit të materialit audioviziv të bisedës Meta-Prifti, duke dhënë edhe konkluzione kategorike mbi mos vërtetimin e ndonjë ndërhyrje dhe alterimi në zë e figurë në audion dhe videon e tij, si dhe duke prodhuar kopje të filtruara të materialit për aq sa u lejonin pajisjet dhe programet që dispononin.

23. Në kryerjen e ekspertimit, edhe pse kanë një vlerë të posaçme për të ndihmuar palët dhe gjykatën në shqyrtimin gjyqësor dhe zgjidhjen e çështjes, mund të ndodhë që eksperti të mos jetë në gjendje të japë përfundime kategorike. Mungesa e tyre e bën edhe më të vështirë detyrën e gjykatës për zgjidhjen e çështjes, sepse nëse ekspertët teknikisht nuk janë në gjendje të arrijnë në përfundime për rrethanën e faktit, kjo bëhet edhe më e vështirë për gjyqtarin. Gjykata, edhe pse është e lirë që të çmojë vetë vlerën dhe fuqinë provuese të shpjegimeve dhe përfundimeve të ekspertit, gjithsesi, nëpërmjet ekspertimit synon e kërkon përgjigje ezauruese dhe konkluzione kategorike, pavarësisht se ato mund të jenë në favor të akuzës apo së të pandehurit, kërkon shpjegimin shkencor të fenomenit, për ta vlerësuar më pas si fakt e rrethanë në zgjidhjen e çështjes së bashku me provat e tjera.

Pra, detyra e ekspertit është pikërisht që të sqarojë e zbulojë rrethanat e faktit për të cilat nevojiten njohuri të posaçme shkencore, të evidentojë shkaqet duke shpjeguar arsyet e shfaqjes, dinamikës së zhvillimit dhe përmbajtjen e fenomenit e të veprimeve që ekspertohen, veçanërisht të atyre që zbulohen a definohen prej vetë ekspertëve si të mundshme apo si anomali, të cilat mund të jenë të pashpjegueshme për njeriun e zakonshëm por, si rregull, jo për personat e profilizuar, me përvojë e njohuri të thella shkencore e që disponojnë pajisjet dhe teknologjinë e duhur. Nëse eksperti nuk arrin të japë konkluzione kategorike për detyrat e pyetjet e dhëna nga gjykata, ka detyrimin ligjor dhe etiko-profesional që të argumentojë shkencërisht se cilat janë arsyet e pashpjegueshmërisë së fenomenit që ekspertohet apo të pamundësisë së tij për të konkluduar, cilat janë limitet e tij profesionale si dhe të mjeteve e teknologjisë që ai ka në dispozicion për kryerjen e ekspertimit. Në të tilla rrethana, evidentimi nga vetë eksperti i limiteve të njohurive profesionale dhe kapaciteteve teknologjike që disponon është një tjetër standard i informatikës ligjore dhe dixhitale.

24. Prandaj, duke pasur parasysh parashtrimin e mësipërm, në ndryshim nga shumica, kam bindjen se ishte e nevojshme kryerja e një ekspertimi të ri, duke bërë të gjitha përpjekjet

285

e mundshme për të identifikuar e përzgjedhur ekspertë nga autoritetet e policitë shkencore perëndimore. Në pamundësi, përzgjedhjen e tyre ndërmjet ekspertëve të huaj perëndimorë, me përvojë të konsoliduar në detyrë dhe të liçenuar e njohur zyrtarisht nga autoritetet përkatëse shtetërore për fushat e ekspertimit ligjor informatik, dixhital, si dhe atij të zhurmave, ndërhyrjeve dhe filtrimit të sinjaleve.

25. Në seancën gjyqësore të datës 16.12.2011, me vendim të ndërmjetëm, shumica e Kolegjit Penal vendosi të mos e pranojë dhe administrojë, pra duke e përjashtuar si provë, DVD-në ku përmbahej programi televiziv “Top Story” i datës 13.01.2011, i shfaqur në televizionin “Top Channel”, si dhe procesverbalin e transkriptimit mbi këtë program, veprim i realizuar në datën 04.2.2011, me arsyetimin se nuk përmban të dhëna të reja mbi fakte e rrethana të cilat janë të nevojshme për gjykimin e çështjes, ndërkohë që dëshmitari Dritan Prifti ka dhënë shpjegimet e tij të hollësishme në seancë gjyqësore.

Gjithashtu, shumica e Kolegjit Penal vendosi të përjashtojë nga procesi i të provuarit dhe të mos realizojë në seancë gjyqësore dëgjimin dhe shikimin e regjistrimit audio-viziv, si dhe kryerjen e transkriptimit të bisedës Meta-Prifti sipas vetë videos së ekspertuar nga gjykata, me arsyetimin se, bazuar në shpjegimet dhe përfundimet e paraqitura nga grupi i ekspertëve, nuk vërtetohet që ky material audioviziv të jetë origjinal, ndërkohë që në përmbajtjen e tij ka pasur anomali që tregojnë për mundësi me probabilitet të lartë për ndërhyrje. Nga ana tjetër, bazuar në shpjegimet e ekspertëve, cilësia e sinjalit audio është shumë e dobët, poshtë nivelit -10 db që shkencërisht pranohet si niveli minimal për kuptueshmërinë e përmbajtjes audio. Përmirësimi i sinjalit për ta bërë të kuptueshëm nuk u bë i mundshëm edhe pas përpjekjes nga ana e tyre me programe dhe pajisje të posaçme për këtë qëllim.

26. Si gjyqtar në pakicë, lidhur me këto dy disponime të vendimit të ndërmjetëm të Kolegjit Penal të datës 16.12.2011, kam mendimin se këto prova e veprime hetimore të kërkuara nga prokurori duhet të ishin pranuar nga gjykata dhe duhet të realizoheshin në seancë gjyqësore duke mundësuar edhe debatimin e palëve rreth tyre.

Në fazën e shqyrtimit gjyqësor të një procedimi penal, duke zbatuar rregullat procedurale, gjykata realizon procesin e paraqitjes dhe të marrjes së provave të kërkuara nga palët apo të marra kryesisht nga vetë gjykata, si dhe debatin gjyqësor lidhur me pranueshmërinë për shqyrtim apo përjashtimin e provave të kërkuara, si dhe mbi vlerën provuese të atyre të pranuara për shqyrtim. Provat merren nga gjykata drejtpërdrejt në seancë gjyqësore. Pra, sipas natyrës së tyre, provat shqyrtohen në formën e përmbajtjen e tyre duke i shikuar, dëgjuar, lexuar dhe debatuar mbi to në seancë gjyqësore.

Nga ana tjetër, ligji procedural penal u lejon palëve të paraqesin të gjitha provat e kërkuara prej tyre dhe që kanë lidhje me akuzën (neni 150). Vetëm përjashtimisht gjykata vendos përjashtimin e tyre. Kështu, në pikën 2 të nenit 151 të Kodit të Procedurës Penale parashikohet se:

“Në gjykim provat merren me kërkesën e palëve. Gjykata vendos me urdhër, duke përjashtuar provat e ndaluara nga ligji dhe ato që janë haptazi të panevojshme. Disponimet mbi marrjen e provave mund të revokohen në çdo fazë të shqyrtimit gjyqësor”.

27. DVD-ja ku përmbahej programi televiziv “Top Story” i datës 13.01.2011, i shfaqur në televizionin “Top Channel”, është një dokument në kuptim të pikës 1 të nenit 191 të Kodit të Procedurës Penale ku parashikohet se: “Lejohet marrja e dokumenteve që përfaqësojnë fakte, persona ose sende nëpërmjet fotografimit, filmimit, fonografimit ose çdo mjeti tjetër”.

Në këtë kuptim, kam mendimin se nuk jemi përpara një prove të ndaluar nga ligji apo të marrë në kundërshtim me ligjin.

Nga ana tjetër, si gjyqtar në pakicë nuk e shikoj të argumentuar qëndrimin e shumicës se kjo DVD nuk përmban të dhëna të reja mbi fakte e rrethana të cilat janë të nevojshme për

286

gjykimin e çështjes, ndërkohë që dëshmitari Dritan Prifti ka dhënë shpjegimet e tij të hollësishme në seancë gjyqësore.

Së pari, një përfundim e arsyetim i tillë mund të bëhej vetëm nëse prova do të pranohej dhe përmbajtja e tij do t’i nënshtrohej debatit në seancë gjyqësore. Duke e përjashtuar si provë, pra pa e shqyrtuar drejtpërdrejt në seancë, gjykata nuk mund të shprehet se prova nuk përmban të dhëna të reja mbi fakte e rrethana të lidhura me çështjen.

Së dyti, ajo që kërkoi prokurori ishte që DVD të pranohej si provë dhe të shqyrtohej përmbajtja e saj sepse përmbante jo vetëm deklarime të shtetasit Dritan Prifti dhe disa personave të tjerë, por edhe së të pandehurit Ilir Meta, pikërisht lidhur me bisedën Meta-Prifti dhe çështjet e biseduara mes tyre.

Së treti, më shumë sesa për deklarimet e shtetasit Dritan Prifti, i cili u thirr dhe dëshmoi para gjykatës, pranimi i kësaj prove, shikimi, dëgjimi e transkriptimi i saj ishin të nevojshme për të njohur vlerën e fuqinë provuese të deklarimeve eventuale publike së të pandehurit Ilir Meta. Kjo për shkakun specifik që rezultoi nga vetë ecuria e gjykimit se ky i pandehur, ndonëse në ushtrim të plotë së të drejtës së tij kushtetuese e ligjore, nuk u paraqit (me përjashtim të një seance gjyqësore) dhe nuk ka bërë përpara gjykatës asnjë deklarim pohues, mohues apo shpjegues të tij, si për ekzistencën ashtu edhe mbi versionin e tij mbi përmbajtjen e plotë të asaj bisede. Madje, shpjegime të kësaj natyre, në thelb, nuk u bënë para gjykatës në emër e për llogari së të pandehurit as nga ana e mbrojtësve të caktuar prej tij. Padyshim që kjo nevojë për marrjen e kësaj prove në këtë gjykim nuk ka lidhje me ushtrimin e së drejtës kushtetuese dhe ligjore së të pandehurit për të mos u paraqitur në seancë gjyqësore, për të mos bërë deklarime (heshtja), apo për të mos iu përgjigjur pyetjeve që i drejtohen nëse paraqitet.

Prandaj, për këto arsye në ndryshim nga shumica, kam bindjen se nuk ishim përpara një prove haptazi të panevojshme në kuptim të pikës 1 të nenit 191 të Kodit të Procedurës Penale. Kjo DVD duhet të shikohej e dëgjohej në tërësinë e saj në seancë gjyqësore dhe të realizohej eventualisht një transkriptim i ri.

28. Ndryshe nga shumica e Kolegjit Penal kam mendimin se gjykata duhet t’ia nënshtronte procesit së të provuarit dhe të realizonte në seancë gjyqësore dëgjimin dhe shikimin e regjistrimit audioviziv, si dhe kryerjen e transkriptimit të bisedës Meta-Prifti sipas vetë videos së ekspertuar dhe materialit të filtruar nga vetë ekspertët e caktuar nga gjykata.

- Në ndryshim nga shumica në këtë vendim të ndërmjetëm, kam mendimin se gjykata mund të vendoste ta përjashtonte, pra të mos e pranonte si provë, duke mos e dëgjuar, shikuar dhe transkriptuar regjistrimin audioviziv vetëm nëse do të arrinte në përfundimin se jemi përpara një prove “të ndaluar nga ligji” (neni 191). Por me një vendim të mëparshëm të ndërmjetëm Kolegji Penal kishte rrëzuar kërkesën e mbrojtjes së të pandehurit Ilir Meta për të deklaruar të paligjshëm regjistrimin audioviziv objekt gjykimi. Ndërkohë që ky regjistrim i ishte nënshtruar edhe veprimit të ekspertimit.

- Shumica e Kolegjit arsyeton se, bazuar në shpjegimet dhe përfundimet e paraqitura nga grupi i ekspertëve, nuk vërtetohet që ky material audioviziv të jetë origjinal, ndërkohë që në përmbajtjen e tij ka pasur anomali që tregojnë për mundësi me probabilitet të lartë për ndërhyrje.

Por në ndryshim nga shumica në këtë vendim të ndërmjetëm, kam mendimin që konkluzioni i gjykatës se materiali audioviziv nuk është origjinal dhe në përmbajtjen e tij ka anomali që tregojnë probabilitet të lartë ndërhyrje, nga pikëpamja juridike, pra e ligjit procedural penal, nuk është konkluzion që i përket kësaj faze të shqyrtimit gjyqësor të çështjes, por vlerësimit dhe çmimit përfundimtar të provave pas mbylljes së shqyrtimit gjyqësor në kuadër të dhënies së vendimit përfundimtar për zgjidhjen e çështjes. Pa përmendur këtu mundësinë dhe të drejtën e gjykatës që, në përfundim të shqyrtimit gjyqësor,

287

në vendimin përfundimtar të mbajë një qëndrim të ndryshëm apo të kundërt me mendimin e ekspertëve.

Sikurse veprohet në gjykimin penal me çfarëdo dokument tjetër që pranohet si provë dhe i nënshtrohet ekspertimit, pavarësisht se eksperti mund të ketë mendimin se ai dokument është i fallsifikuar, gjykata e administron dokumentin, njihet në seancë gjyqësore me përmbajtjen e tij e përshkruan në vendimin përfundimtar rrethanat që përmbahen në të, edhe pse në përfundimet e saj, mund të shprehet se ai dokument nuk është origjinal apo është i fallsifikuar, i manipuluar, me ndërhyrje, etj.

Në fund të fundit, regjistrimi audioviziv, në kuptim të përmbajtjes së tij, pra të informacionit dhe së të dhënave, bazuar në pikën 1 të nenit 191 të Kodit të Procedurës Penale, është dokument që përmban informacione e të dhëna e që përfaqësojnë fakte, persona ose sende nëpërmjet filmit, fotografimit, etj. Ky lloj dokumenti shikohet, dëgjohet e lexohet nëpërmjet pajisjeve të caktuara.

Pra regjistrimi audioviziv, i cili është dokument, nuk mund dhe nuk duhet të ngatërrohet me pajisjen dhe objektin ku ai është i fiksuar sikurse janë pajisjet regjistruese, pajisjet mbartëse (p.sh. USB, Cd, Dvd, etj.), apo pajisjet mbartëse dhe riprodhuese (si p.sh. laptop-i), të cilat janë prova materiale në kuptim të nenit 187 të këtij Kodi.

Duke qenë se është dokument, sipas pikës 2 të nenit 191, “kur origjinali i një dokumenti është prishur, ka humbur ose është zhdukur, mund të merret kopja”.

Nga ana tjetër, në fushën e informatikës dhe teknologjisë dixhitale autenticiteti dhe origjinaliteti i informacionit dhe të dhënave nuk lidhet pashmangshmërisht me gjetjen e këtij informacioni në pajisjen fillestare ku ai është prodhuar, por me sigurinë se, në cilëndo pajisje që ai të gjendet si rrjedhojë e transferimit, riprodhimit apo kopjimit dixhital, ky informacion, në përmbajtjen e tij, të konkludohet shkencërisht se nuk është ndryshuar aksidentalisht apo qëllimisht. Nëse ekspertiza provon se përmbajtja, pra të dhënat dhe informacioni i fiksuar në rrugë dixhitale nuk ka ndërhyrje të tilla që kanë cënuar përmbajtjen e tij, atëhere ai konsiderohet origjinal dhe autentik, pavarësisht nga pajisja ku gjendet e fiksuar, pavarësisht se nuk gjendet më në pajisjen ku është prodhuar (regjistruar), apo kjo pajisje është shkatërruar ose ka humbur. Pra, në dallim thelbësor nga informacioni (shkresor) që përmbahet në sende e materiale fizike e mekanike (si p.sh. në letër), ku bëhet dallimi mes dokumentit origjinal dhe asaj që quhet “kopje” apo “fotokopje”, në fushën informatike e dixhitale informacion origjinal dhe autentik konsiderohet edhe informacioni i transferuar, riprodhuar e fiksuar në një pajisje tjetër dixhitale me kusht që të mos jetë cënuar ky informacion.

Akti i ekspertimit i realizuar nga ky Kolegj Penal, nuk ia arriti qëllimit të tij sepse nuk dha ndonjë përgjigje kategorike të pritshme mbi thelbin e këtij ekspertimi, pra nëse material audioviziv i realizuar, transferuar dhe ruajtur me pajisje dixhitale, pra informacioni që përmbahej në to, kishte ose jo ndërhyrje e alterime, pra ishte ose jo origjinal dhe autentik. Ekspertimi thjesht parashtron e ripërsërit në planin teorik se ekzistojnë pafundësisht mundësi e probabilitete ndërhyrjesh në një informacion dixhital të një videoregjistrimi. Pra, në thelb, këtë përqasje me detyrën që u ishte ngarkuar, ekspertët e mbështesin veçse në parashtrime e trajtesa thjesht teorike mbi ekzistencën e një pafundësie mjetesh e mënyrash për ndërhyrje në informacion, mbi pafundësi mënyrash për të fshehur ndërhyrjet dhe mënyrash për ta pamundësuar zbulimin e këtyre veprimeve. Pavarësisht nga e gjitha kjo trajtesë teorike, ekspertët shqiptarë të caktuar nga gjykata gjithsesi arrijnë të shohin “mundësi” e “probabilitete” ndërhyrjesh. Për këtë bazohen në rezultatet e ekzaminimit të tyre, ku gjejnë “anomali” madje “të pashpjegueshme” sepse pikërisht këto rezultate atyre nuk u duken normale apo sepse ata vetë nuk janë në gjendje t’i shpjegojnë këto rezultate.

Kam mendimin se, në parim, kjo nuk është mënyra e pritshme nga ekspertë të një fushe të shkencës për të shpjeguar veprimet dhe veprat e njeriut, të realizuara me mënyrat,

288

mjetet e pajisjet e krijuara nga vetë njeriu. Sjelljet e veprat e njeriut, të thjeshta apo të ndërlikuara, derisa janë prodhuar prej tij, në parim, janë të shpjegueshme për ata që e njohin fushën përkatëse dhe kanë mjetet e duhura për këtë qëllim, ndërkohë që mund të mbeten të pashpjegueshme për të tjerët. Pra nuk mund të paraqitet si rregull, por vetëm si përjashtim, pamundësia e shpjegimit të një vepre njerëzore, edhe në këtë rast ky përfundim është bindës nëse vjen nga ata që e njohin sa duhet fushën përkatëse të shkencës dhe disponojnë mjetet e duhura për këtë qëllim.

- Gjithashtu, shumica e Kolegjit, në lidhje me këtë vendim të ndërmjetëm arsyeton edhe se, bazuar në shpjegimet e ekspertëve, cilësia e sinjalit audio është shumë e dobët, poshtë nivelit -10 db që shkencërisht pranohet si niveli minimal për kuptueshmërinë e përmbajtjes audio. Përmirësimi i sinjalit për ta bërë të kuptueshëm nuk u bë i mundshëm edhe pas përpjekjes nga ana e tyre me programe dhe pajisje të posaçme për këtë qëllim.

Në ndryshim nga shumica, kam mendimin që edhe ky konkluzioni i Kolegjit Penal nuk i përket kësaj faze të shqyrtimit gjyqësor të çështjes, por vlerësimit dhe çmimit përfundimtar të provave pas mbylljes së shqyrtimit gjyqësor në kuadër të dhënies së vendimit përfundimtar për zgjidhjen e çështjes. Nga ana tjetër, një përfundim i tillë nuk mund të arrihet nëse gjykata nuk e “prek” vetë drejtpërdrejt provën, pra nuk realizon shikimin e dëgjimin e materialit audioviziv në seancë gjyqësore apo të paktën nuk realizon transkriptimin e tij. Mendimi se materiali audioviziv nuk është i kuptueshëm për veshin e njeriut është i ekspertëve. Ligji i lejon gjykatës të ketë edhe qëndrim të kundërt me ekspertin, ndërkohë që mendimi i ekspertëve nuk mund të pengojë prokurorin apo të pandehurin që të realizojë të drejtën për të shikuar, dëgjuar apo njohur me transkriptimin e saj, për aq sa është e mundur të transkriptohet.

Po kështu, pavarësisht nga rezervat e mia substanciale për pranueshmërinë e aktit të ekspertimit dhe cilësinë e shpjegimeve dhe përfundimeve që përmban akti i ekspertimit të realizuar nga grupi i ekspertëve shqiptarë të caktuar nga gjykata, përsëri mbeten lehtësisht të evidentueshme dy momente prej shpjegimeve e përfundimeve të ekspertëve, për të cilat ata shprehen me siguri se:

- Materiali audioviziv në pjesën video nuk ka ndërhyrje (pikat 12 e 25 të akt ekspertimit. etj.)

- Materiali audioviziv në pjesë të veçanta të tij është nën nivelin shkencor të kuptueshmërisë së përmbajtjen audio të tij (pika 6 e konkluzioneve, etj.)

Pikërisht, duke u nisur nga përfundimi i qartë i ekspertëve, pra që në pjesën video regjistrimi nuk ka ndërhyrje, kam mendimin se nuk kishte asnjë pengesë e pamundësi që të shikohej regjistrimi audioviziv, qoftë edhe për arsyen e thjeshtë se përveç deklarimit të dëshmitarit Dritan Prifti nuk ka asnjë provë dokumentare (foto, etj.), apo provë tjetër që të vërtetojë se ku është zhvilluar takimi i tij me të pandehurin Ilir Meta, nëse ka pasur persona të tjerë të pranishëm në atë bisedë, etj.

Po kështu, duke qenë se vetë ekspertët konkludojnë se regjistrimi audioviziv, jo në tërësinë e tij, por vetëm në pjesë të veçanta, nuk është i kuptueshëm për veshin e njeriut, atëhere kam mendimin se nuk kishte asnjë arsye që regjistrimi audioviziv të mos dëgjohej në seancë gjyqësore në tërësinë e tij, si në materialin që gjendej në laptop ashtu edhe nga kopja e filtuar nga ekspertët në përpjekje për ta bërë më të kuptueshme përmbajtjen e tij, duke realizuar në vijim edhe disa transkriptime sipas secilit prej këtyre materialeve. Dëgjimi dhe realizimi i transkriptimit do t’i mundësonte palëve dhe gjykatës të njiheshin me përmbajtjen e bisedës për aq sa dëgjohej, mbi të cilën palët të mbanin qëndrimet e tyre dhe gjykata ta vlerësonte përmbajtjen e pjesëve të kuptueshme sipas bindjes së saj në harmoni me provat e tjera për efekt të dhënies së vendimit përfundimtar.

29. Në gjykim janë palët, prokurori, i dëmtuari akuzues, i pandehuri dhe personi që akuzohet, të cilët vënë në lëvizje gjykatën, që paraqesin provat dhe argumentet e tyre sipas

289

pozicionit që kanë në proces. Gjykata, në thelb, ka për mision të garantojë procesin e rregullt ligjor, të krijojë për palët mundësi të barabarta për t’iu drejtuar gjykatës dhe për t’u dëgjuar brenda objektit të gjykimit, të garantojë solemnitet e normalitet në gjykim në mënyrë që palët të ndjehen të barabarta dhe të lira në vullnetin e tyre, po kështu edhe ekspertët e dëshmitarët e thirrur prej saj. Në përfundim të shqyrtimit gjyqësor të çështjes, gjykata vlerëson provat e paraqitura nga palët, të pranuara e administruara në gjykim apo të marra kryesisht prej saj, e mbi këtë bazë, duke zbatuar, ligjin jep vendimin përfundimtar. Pra, përjashtimisht, nëse bëhet e domosdoshme nga vetë dinamika e procesit gjyqësor, nga shqyrtimi i kërkesave të palëve dhe nga debati mbi provat, gjykata ka kompetencën që të vlerësojë kryesisht nevojën për të kryer edhe ndonjë veprim tjetër hetimor shtesë, përfshirë marrjen e provave te reja.

Edhe në çështjen objekt gjykimi, për vetë rrjedhën e procesit, rradhën se si u kërkuan nga palët dhe u realizuan nga gjykata veprimet hetimore e shqyrtimi i provave, kam mendimin se Kolegji Penal, përpara se të deklaronte të mbyllur shqyrtimin gjyqësor të çështjes, duhet të realizonte disa veprime hetimore shtesë në zbatim të urdhërimeve të nenit 367 të Kodit të Procedurës Penale, ku parashikohet se:

“1. Pas marrjes së provave të kërkuara, gjykata, në qoftë se është e nevojshme, mund të bëjë pyetje shtesë dhe të disponojë, edhe kryesisht, marrjen e provave të reja. Kur nuk është e mundur të procedohet në të njëjtën seancë, ndërpritet gjykimi dhe caktohet data e seancës së re”.

30. Përveç domosdoshmërisë për kryerjen e një ekspertimi të ri me ekspertë të caktuar në bashkëpunim me autoritete dhe policitë shkencore të shteteve që disponojnë njohuri e teknologjitë bashkëkohore mbi informatikën ligjore dhe atë audiovizive, kam mendimin se ishte e nevojshme ripyetja dhe ballafaqimi i disa prej dëshmitarëve të thirrur në gjykim. Nevoja për këto veprime ishte e evidentueshme edhe për shkakun se, ndonëse u përfaqësua dhe u mbrojt në gjykim nga avokatët e tij me mënyrën që ata zgjodhën për mbrojtjen e interesave të tij, vetë i pandehuri Ilir Meta nuk ka bërë asnjë deklarim gjatë shqyrtimit gjyqësor të çështjes mbi ekzistencën dhe përmbajtjen e fakteve dhe rrethanave që lidheshin me thelbin e akuzës së ngritur ndaj tij.

Akuza dhe fakti penal që i atribuohej të pandehurit Ilir Meta ishte ai i korrupsionit pasiv në formën e ofrimit të përfitimeve të parregullta financiare e ekonomike në vlera të konsiderueshme përkundrejt kryerjes ose moskryerjes nga dëshmitari Dritan Prifti të veprime të caktuara të lidhura me detyrën e tij publike, për të favorizuar në njërin rast, subjektin bashkimi i përkohshëm “Vëllezërit Tola” shpk në garën koncesionare për ndërtimin e hidrocentralit Egnatia-Shushicë, ku njëri nga ortakët ishte edhe dëshmitari Fatmir Merkaj, sipas akuzës njeri i afërt me të pandehurin; ndërsa në rastin tjetër subjektin “Halilaj Holding Group” sh.a. për fitimin e ankandit të shitjes nga “Albpetrol” sh.a. të një sasie prej 50 mijë ton naftë bruto, ku aksioner ishte dëshmitari Bekim Halilaj, sipas akuzës njeri i afërt me të pandehurin; dhe kryetari i komisionit të ankandit, dëshmitari Pajtim Sulaj profesionalisht ekspert i fushës por njëkohësisht i lidhur me Partinë “Lëvizja Socialiste për Integrim”.

31. Në gjykim u thirrën dhe dhanë dëshminë e tyre, mes të tjerëve, dëshmitarët Bekim Halilaj, Pajtim Sulaj, Fatmir Merkaj.

Të pyetur posaçërisht gjatë gjykimit, këta dëshmitarë kryen deklarimet e tyre në lidhje me njohjen dhe marrëdhëniet e tyre me të pandehurin Ilir Meta, me dëshmitarin Dritan Prifti dhe me njëri-tjetrin.

- Në dëshminë e tij të dhënë para gjykatës, dëshmitari Fatmir Merkaj ka pohuar se e njeh të pandehurin Ilir Meta sepse atë e njeh gjithë Shqipëria dhe se e ka takuar kur ka ardhur për pushime në një hotel në pronësi të tij në Dhërmi (pika 21.9.1 e vendimit).

Por nga shqyrtimi i provës shkresore, tabulateve telefonike, rezulton se ata kanë komunikuar me njëri-tjetrin në një shtrirje kohore rreth një vjeçare 247 herë. Ndërsa me dëshmitarin Dritan Prifti ka pasur 18 telekomunikime.

290

- Në dëshminë e tij të dhënë para gjykatës, dëshmitari Bekim Halilaj ka pohuar se e njeh shumë mirë, ka pasur marrëdhënie të ngushtë e të gjatë miqësie me dëshmitarin Dritan Prifti, me të cilin komunikonte në mënyrë të përditshme edhe me telefon. Po kështu, pohon se të pandehurin Ilir Meta e njeh si njeri politikan të cilin ka pasur rastin edhe ta takojë, por nuk i kujtohet mirë nëse ka pasur telekomunikime me të, gjithsesi jo për çështjen e ankandit. Edhe lidhur me dëshmitarin Pajtim Sulaj, ai pohon se e ka takuar për herë të parë në paradhomën e gjykatës (në datën 22.07.2011) duke pasur njëherë a dy herë komunikim me telefon meqë ishte kryetar i komisionit të ankandit (pika 21.9.2 e vendimit).

Por nga shqyrtimi i provës shkresore, tabulateve telefonike rezulton se dëshmitari Bekim Halili ka telekomunikuar me dëshmitarin Dritan Prifti 13 herë, me të pandehurin Ilir Meta 192 herë dhe me dëshmitarin Pajtim Sulaj 149 herë (mbi 100 herë në janar-mars 2010 dhe vetëm në muajin mars 49 herë), përfshirë edhe periudhën kohore kur zhvilloheshin procedurat e ankandit.

- Në dëshminë e tij të dhënë para gjykatës, dëshmitari Pajtim Sulaj ka pohuar se e ka takuar të pandehurin Ilir Meta vetëm dy herë në vitin 2009 gjatë fushatës elektorale dhe ka telekomunikuar vetëm njëherë me të nga zyra e dëshmitarit Dritan Prifti. Po kështu pohon se e ka njohur dëshmitarin Dritan Prifti gjatë fushatës elektorale, duke punuar për disa muaj me të dhe ka pasur kontakte të tjera me të si ministër. Ndërsa për dëshmitarin Bekim Halilaj pohon se e ka takuar për herë të parë në paradhomën e gjykatës, ka folur disa herë në telefon, por jo përpara muajit maj 2010.

Por nga shqyrtimi i provës shkresore, tabulateve telefonike rezulton se dëshmitari Pajtim Sulaj, në periudhën e zhvillimit të ankandeve për vitin 2010, ka telekomunikuar me të pandehurin Ilir Meta 185 herë, me dëshmitarin Dritan Prifti 10 herë dhe me dëshmitarin Bekim Halilaj 149 herë.

Prandaj, nisur edhe nga këto kundërshti të dukshme mes thënieve të këtyre dëshmitarëve dhe të dhënave në tabulatet telefonikë bëhej e nevojshme që Kolegji Penal të vendoste kryesisht, jo vetëm ripyetjen e këtyre dëshmitarëve, por edhe kryerjen e ballafaqimeve përkatëse mes tyre në zbatim të nenit 169 të Kodit të Procedurës Penale. Nevoja për këto veprime hetimore ishte e domosdoshme jo thjesht për të verifikuar besueshmërinë e dëshmitarëve, por edhe për shkak se mospërputhjet dhe kundërshtitë e sipërshtjelluara, lidhur me shkallën e natyrën e njohjes e të marrëdhënieve mes tyre dhe me të pandehurin Ilir Meta, mbi arsyet e këtyre telekomunikimeve frekuente mes tyre, lidheshin me thelbin e rrethanave të faktit mbi të cilat ngrihej akuza në ngarkim së të pandehurit Ilir Meta, të cilat sipas prokurorëve janë të vërtetuara, ndërsa sipas mbrojtësve të tij në gjykim u vërtetua e kundërta.

32. Për të gjitha arsyet e sipërshtjelluara, si gjyqtar në përbërje të Kolegjit Penal, kam zbatuar detyrimin ligjor që të arsyetoj dhe të mbaj qëndrimin tim përfundimtar në lidhje me zgjidhjen e çështjes, bazuar në provat që janë pranuar dhe verifikuar drejtpërdrejt në seancë gjyqësore. Mbi bazën e këtyre provave që u lejuan të merreshin në shqyrtim nga gjykata, e vetmja zgjidhje përfundimtare për çështjen, ishte deklarimi i pafajshëm i të pandehurit Ilir Meta, sepse “nuk vërtetohet që fakti ekziston” në zbatim të shkronjës “a” të pikës 1 të nenit 388 të Kodit të Procedurës Penale.

Sipas pjesës tjetër të Kolegjit Penal, me motivin “fakti nuk vërtetohet që ekziston” thjesht kuptohet që jemi në kushtet kur me provat e shqyrtuara nuk vërtetohet ekzistenca e faktit në kuptim të veprës penale.

Por, kam mendimin se, sigurisht që gjykata vendos deklarimin e pafajshëm së të pandehurit kur me provat e shqyrtuara nuk vërtetohet ekzistenca e faktit në kuptim të veprës penale. Nga ana tjetër, ashtu sikurse e pranon dhe trajton shkenca e së drejtës sonë procedurale penale por edhe jurisprudenca perëndimore, thelbi i ekzistencës dhe parashikimit të motivit “fakti nuk vërtetohet që ekziston” është dyshimi mbi vërtetësinë e faktit penal që i

291

atribuohet të pandehurit. Ky dyshim vjen në përfundim të gjykimit, kur rezulton se provat janë të pamjaftueshme apo kontradiktore për të vërtetuar se fakti ekziston. Pra, si rregull, gjykata gjendet thjesht përpara dyshimit për ekzistencën e faktit në kuptim të veprës penale, përpara rastit kur nuk mund të krijohet bindja se jemi ose jo përpara kryerjes së një vepre penale. Asnjëra nga mundësitë nuk përjashtohet dhe për pasojë ekzistenca e faktit në kuptimin penal mbetet e dyshimtë. Kjo është njëri nga elementët që e dallon këtë motiv nga pjesa e parë e shkronjës “a” të nenit 388, pra nga motivi se “fakti nuk ekziston” kur përfundimi i gjykatës vjen jashtë çdo dyshimi, mbi prova të mjaftueshme dhe jo kontradiktore me njëra-tjetrën. Në një gjendje të tillë të provave, meqenëse parimet e normat kushtetuese dhe të ligjit procedural penal sanksionojnë se çdo dyshim shkon në favor së të pandehurit, pashmangshmërisht gjykata duhet të disponojë deklarimin e pafajshëm të tij.

33. Përfundimisht, për arsyet që u parashtruan hollësisht më sipër, kam mendimin që nëse nuk do të deklaronte të pavlefshme disa akte procedurale dhe nuk do të përjashtonte nga shqyrtimi disa prova, të cilat sipas mendimit tim ishin, respektivisht, të vlefshme dhe të nevojshme për objektin e të provuarit, Kolegji Penal do të arrinte të realizonte një hetim gjyqësor më të plotë, për rrjedhojë, do të arrinte të dispononte mbi prova të mjaftueshme dhe jo kontradiktore me vendim pushimi, pafajësie apo dënimi ndaj të pandehurit Ilir Meta.

Ardian Dvorani

292


VENDIM




në seancën e datës 11.01.2012, mori në shqyrtim çështjen penale nr.53804-1026-00-2009 akti, që i përket:

TË PANDEHURËS: FATBARDHA BUNJAJ e mbrojtur kryesisht nga av. Skënder Breca.

A K U Z U A R:

Ka kryer veprat penale të:1. “fallsifikimi i vizave”

vepër kjo e parashikuar si krim nga neni 189/1 i Kodit Penal.2. “fallsifikim të vulave, stampave ose formularëve”,

vepër kjo e parashkuar si krim nga neni 190/2 i Kodit Penal.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër me vendimin nr.102, datë 27.02.2009 vendosi:Deklarimin fajtore të së pandehurës Fatbardha Cesk Bunjaj për kryerjen e veprës penale të “fallsifikim të letërnjoftimeve, pasaportave ose vizave” (kryer në formën e përdorimit të vizës së fallsifikuar), vepër kjo e parashikuar si krim nga neni 189/1 i Kodit Penal dhe dënimin e saj me 6 (gjashtë) muaj burgim e 400.000 (katërqindmijë) lekë gjobë.Deklarimin fajtore të së pandehurës Fatbardha Cesk Bunjaj për kryerjen e veprës penale të “fallsifikim të vulave, stampave ose formularëve” (e kryer në formën e përdorimit të vulës së fallsifikuar), vepër kjo e parashkuar si krim nga neni 190/1 i Kodit Penal dhe dënimin e saj me 6 (gjashtë) muaj burgim e 400.000 (katërqindmijë) lekë gjobë.Në aplikim të nenit 55/1 të Kodit Penal, e dënon të pandehurën Fatbardha Cesk Bunjaj me një dënim të vetëm me 8 (tetë) muaj burgim e 500.000 (pesëqindmijë) lekë gjobë.Vuajtja e dënimit fillon nga dita e ekzekutimit të këtij vendimi dhe do të kryhet në një burg të sigurisë së zakonshme (seksion i veçantë për femrat).Gjoba e dhënë me këtë vendim penal, do të paguhet nga e pandehura Fatbardha Cesk Bunjaj me pesë këste dhe ka afat shlyerje deri më datë 27.02.2010.

293

5. Bazuar në nenin 190/1, germa b të Kodit të Procedurës Penale, prova materiale: pasaporta me numër Z1773238, e cila në faqen numër 11 të saj ka vizën Shengen GR5959609 (të fallsifikuar) dhe në faqet 48 ka tri vula të Pikës së Kalimit të Kufirit Kakavijë, të asgjësohet.

Gjykata e Apelit Shkodër me vendimin nr.281, datë 28.10.2009 vendosi:Lënien në fuqi të vendimit penal nr.102, datë 27.02.2009 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër.

Kundër vendimeve të mësipërme ka paraqitur rekurs e gjykuara nëpërmjet përfaqësuesit të saj duke kërkuar kthimin e akteve për rigjykim, duke parashtruar:

- Gjykatat nuk janë shprehur për pavlefshmërinë absolute të akteve procedurale sipas nenit 128/c të K.Pr.Penale – vendimi për “Kryerjen e ekspertimit teknik të vulave” është marrë në shkelje të nenit 179/2 të K.Pr.Penale, në mosnjoftimin e së pandehurës apo mbrojtësit të saj, vendimi datë 27.12.2008 “Për zgjatjen e afatit të hetimeve” është marrë në shkelje të nenit 324/3 të K.Pr.Penale pa u njoftuar e pandehura apo mbrojtësi i saj.

- Vendimi datë 27.12.2008 “Për mosgjetjen e të pandehurit” është në shkelje të nenit 141/1 të K.Pr.Penale.

- Në kundërshtim me nenit 324/4 të K.Pr.Penale se “veprimet hetimore të kryera pas mbarimit të afatit nuk mund të përdoren”; janë lejuar të përdoren si të vlefshme aktet procedurale “kërkesë për gjykimin e çështjes”, vendim “Për njoftimin e akuzës”, vendim “për zgjatjen e afateve të hetimeve”, akte procedurale të nxjerra në kundërshtim me nenit 323 të K.Pr.Penale pasi procedimi penal është regjistruar në datë 27.06.2008 nga Prokuroria Tiranë, e cila ka shpallur moskompetencën dhe i’a ka dërguar aktet Prokurorisë Shkodër, e cila me vendim datë .27.09.2008 ka vendosur zgjatjen e hetimeve, data përkatëse është ditë e shtunë ashtu sikurse edhe vendimi për “mosgjetjen e personit” dhe për zgjatjen e afatit të hetimeve datë .27.12.2008.

- Në seancën e datës 20.02.2009 gjykata me vendim të ndërmjetëm ka deklaruar mungesën e të pandehurës dhe vazhdimin e gjykimit në prani të mbrojtësit, nuk rezulton nga aktet në dosje që e pandehura të ketë marrë njoftim,

- Gjykata nuk ka zbatur drejt nenit 142 të K.Pr.Penale – ku thuhet se “..urdhëron të bëhen kërkime edhe jashtë territorit të shtetit sipas rregullave të caktuara në marrëveshjet ndërkombëtare”.

Ka paraqitur gjithashtu rekurs Prokuroria e Apelit Shkodër, e cila kërkon prishjen e dy vendimeve dhe dërgimin e çështjes për rigjykim me tjetër trup gjykues, duke parashtruar:

- Nga e pandehura janë konsumuar elementët e veprës penale të fallsifikimit të vulave më shumë se një herë, parashikuar nga paragrafi i dytë i nenit 190 të K.Pr.Penale, fakti se nuk mund të bëhet ekspertimi teknik për këto vula nuk e shmang nga përgjegjësia penale të pandehurën.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Shkëlzen Selimi; prokurorin Artur Selmani, i cili kërkoi ndryshimin e vendimeve nr.102, datë 27.02.2009 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër dhe vendimit nr.281, datë 28.10.2009 të Gjykatës së Apelit Shkodër për sa i përket cilësimit ligjor të veprave penale, duke i cilësuar ato përkatësisht sipas nenit 189/2 dhe 190/2 të K.Penal; mbrojtësin e të gjykuarës Av. Skënder Breca, i cili kërkoi prishjen e vendimeve dhe kthimin e çështjes për rigjykim; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

294

V Ë R E N

I. Rrethanat e faktit

1. E gjykuara Fatbardha Bunjaj është banore e fshatit Selcë, Komuna Kelmend, Qarku Shkodër. Në datën 17.02.2006 ajo është paraqitur në pikën kufitare të aeroportit ndërkombëtar “Nënë Tereza” me qëllim kalimin e kufirit shtetëror në drejtim të Italisë.

2. Në pikën e kontrollit kufitar e gjykuara ka paraqitur pasaportën me nr.Z1773238 të lëshuar nga Drejtoria e Policisë së Qarkut Shkodër. Në këtë pasaportë kishte të vendosur një vizë italiane me nr. I 12827416, me datë lëshimi 16.06.2008 e vlefshme deri më 15.06.2009. Gjithashtu në pasaportë kishte të vendosur një vizë greke me nr. GR 5959609, si dhe tre vula hyrëse dhe dalëse në pikën kufitare Kakavijë që i përkisin respektivisht: dy të datës 19.10.2006 dhe një e datës 17.10.2006

3. Policia kufitare, duke dyshuar se viza greke e vendosur në pasaportë ishte e falsifikuar, ka bërë bllokimin e pasaportës duke mos e lejuar të gjykuarën Fatbardha Bunjaj të udhëtojë jashtë shtetit.

4. Organi i ndjekjes penale ka filluar procedimin penal gjatë të cilit janë kryer verifikime në lidhje me vlefshmërinë e vizës greke dhe të vulave dalëse të dyshuara si të falsifikuara, sipas aktit të ekspertimit grafik ka rezultuar se viza Shengen me nr. GR 5959609 është e falsifikuar. Gjithashtu i është kërkuar autoritetit lëshues, Ambasadës së Republikës së Greqisë në Shqipëri konfirmimi i vlefshmërisë së vizës, e cila me anë të shkreses nr.Prot F 619/446/ASS 15999, datë 08.12.2008 ka sqaruar se viza nuk është lëshuar prej saj.

5. Në lidhje me akuzën tjetër për përdorimin e vulave të falsifikuara është provuar nga akti i ekspertimit grafik, si dhe nga informacioni i marrë nga Drejtoria e Përgjithshme e Policisë së Shtetit, se e gjykuara Fatbardha Bunjaj nuk rezulton të ketë dalë nëpërmjet pikës kufitare Kakavijë në datë 19.10.2006; vulën dalëse të së cilës ajo mban në pasaportë. Po kështu nga informacioni i dërguar nga Drejtoria e Policisë së Qarkut Shkodër, në bazë të të dhënave që disponohen nga sistemi integral i menaxhimit të kufijve TIMS, e gjykuara Fatbardha Bunjaj nuk rezulton të ketë dalë jashtë shtetit nëpërmjet pikës kufitare të Kakavijës.

6. Prokuroria ka filluar kryesisht procedimin penal në ngarkim të të gjykuarës Fatbardha Bunjaj, ku në përfundim të hetimit e ka akuzuar për veprën penale të “fallsifikimit të vizave”, të parashikuar nga neni 189/1 i Kodit Penal dhe “fallsifikimit të vulave, stampave ose formularëve”, vepër kjo e parashikuar nga neni 190/2 i Kodit Penal.

II. Procedurat gjyqësore

7. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër me vendimin nr.102, datë 27.02.2009 ka vendosur: “Deklarimin fajtore të të pandehurës Fatbardha Cesk Bunjaj për kryerjen e veprës penale të “fallsifikim të letërnjoftimeve, pasaportave ose vizave” (kryer në formën e përdorimit të vizës së fallsifikuar), vepër kjo e parashikuar si krim nga neni 189/1 i Kodit Penal dhe dënimin e saj me 6 (gjashtë) muaj burgim e 400.000 (katërqindmijë) lekë gjobë.Deklarimin fajtore të të pandehurës Fatbardha Cesk Bunjaj për kryerjen e veprës penale të “fallsifikim të vulave, stampave ose formularëve ” (e kryer në formën e përdorimit të vulës së fallsifikuar), vepër kjo e parashkuar si krim nga neni 190/1 i Kodit Penal dhe dënimin e saj me 6 (gjashtë) muaj burgim e 400.000 (katërqindmijë) lekë gjobë.

295

Në aplikim të nenit 55/1 të Kodit Penal, e dënon të pandehurën Fatbardha Cesk Bunjaj me një dënim të vetëm me 8 (tetë) muaj burgim e 500.000 (pesëqindmijë) lekë gjobë.Vuajtja e dënimit fillon nga dita e ekzekutimit të këtij vendimi dhe do të kryhet në një burg të sigurisë së zakonshme(seksion i veçantë për femrat).Gjoba e dhënë me këtë vendim penal, do të paguhet nga e pandehura Fatbardha Cesk Bunjaj me pesë këste dhe ka afat shlyerje deri më datë 27.02.2010...”.8. Kundër këtij vendimi ka bërë ankim prokurori, duke parashtruar dhe shkaqet

ligjore.9. Gjykata e Apelit Shkodër me vendimin nr.281, datë 28.10.2009 ka vendosur:

“Lënien në fuqi të vendimit penal nr.102, datë 27.02.2009 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër”.

10. Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka ushtruar rekurs si prokurori, ashtu edhe e gjykuara, duke parashtruar dhe shkaqet ligjore të përmendura në pjesën hyrëse të vendimit.

III. Arsyetimi i vendimit gjyqësor të ankimuar

11. Gjykata e apelit, ashtu si edhe gjykata e shkallës së parë ka arritur në konkluzionin se e gjykuara duhet të përgjigjet penalisht për veprat penale të parashikuara nga neni 189/1 dhe 190/1 të Kodit Penal dhe jo siç ka pretenduar organi i akuzës për “fallsifikim të vulave e stampave ose formularëve”, të parashikuar nga neni 190/2 i Kodit Penal me arsyetimin se: “... e çmojmë të drejtë qëndrimin e mbajtur nga gjykata e faktit kur ka arritur në konkluzionin se vetëm njëra vulë e vendosur në pasaportën e të pandehurës është e fallsifikuar, dhe konkretisht vula me tekst “Dalje Kakavijë”8/896, datë 19.10.2006 është e fallsifikuar. Dy vulat e tjera nuk janë ekspertuar dhe për rrjedhojë nuk provohet nëse janë ose jo të fallsifikuara, pavarësisht faktit se ato janë përdorur nga e pandehura. Çmojmë se prokuroria në rastin konkret i ka patur të gjitha mundësitë të bëjë ekspertimin e këtyre vulave nëse janë të fallsifikuara. Për sa më sipër trupi gjykues krijon plotësisht bindjen se e pandehura Fatbardha Cesk Bunjaj, më datën 17.06.2008 në tentativë për të udhëtuar nga territori shqiptar për në drejtim të shtetit Italian, ka përdorur një vizë shengen të fallsifikuar të vendosur kjo në pasaportën e saj....Vërtet nuk provohet që vula të jetë fallsifikuar nga e pandehura, por vërtetohet plotësisht se ajo e ka ditur që kjo vulë është e fallsifikuar dhe pavarësisht kësaj dijenie ajo e ka përdorur, pra përsa i takon veprës penale të parashikuar nga neni 190/1 i Kodit Penal del qartë se vepra penale është kryer prej të pandehurës në formën e përdorimit të vulës së fallsifikuar...”.

IV. Në lidhje me rekursin e paraqitur

12. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë çmon se rekursi i të gjykuarës Fatbardha Bunjaj duhet të pranohet dhe vendimi i Gjykatës së Apelit Shkodër nr.281, datë 28.10.2009, si dhe vendimi nr.102, datë 27.02.2009 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër duhet të prishen për shkelje të ligjit procedural penal me pasojë pavlefshmërinë e të dy vendimeve.

13. Në bazë të akteve të fashikullit të gjykimit rezulton se shtetësja Fatbardha Bunjaj është gjykuar dhe dënuar në mungesë (in absentia) në të dy shkallët e gjykimit. Të drejtat e saj në procesin penal të zhvilluar në mungesë në kushtet kur nuk ka zgjedhur mbrojtës as ajo vetë dhe as familjarët, janë garantuar nga një mbrojtës i caktuar kryesisht nga gjykata.

296

14. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë konstaton se nga ana e gjykatës së shkallës së parë nuk janë respektuar rregullat për njoftimin e gjykimit për shkak të shkeljeve të rregullave procedurale të parashikuar nga neni 140 i Kodit të Procedurës Penale, që kanë të bëjnë me procedurat penale për njoftimin e të pandehurit.

15. Në bazë të akteve rezulton se pas dërgimit të akteve të fashikullit për gjykim, gjykata kishte detyrimin ligjor në bazë të nenit 140 të K.Pr.Penale që të njoftonte si organin e akuzës ashtu edhe të gjykuarën për të marrë pjesë në procesin penal të zhvilluar kundër saj. Rezulton se në fazën e hetimit ashtu edhe të gjykimit Fatbardha Bunjaj-t nuk i është caktuar masë shtrënguese personale duke u hetuar dhe gjykuar në gjendje të lirë. Në këto rrethana njoftimi i saj duhet të bëhej sipas rregullave procedurale për të pandehurin në gjendje të lirë sipas nenit 1402 të Kodit të Procedurës Penale. Sipas kësaj dispozite rezulton se akti duhet t’i dorëzohet personalisht të pandehurit dhe nëse kjo nuk është e mundur ateherë ajo i dorëzohet personave që bashkëjetojnë me të ose në vendin e punës. Në rast se njoftimi nuk mund të realizohet në këtë mënyrë atëherë procedohet me kërkimin në vende të tjera nëpërmjet policisë gjyqësore. Në rast se edhe në këtë mënyrë nuk është bërë i mundur njoftimi, siç përcakton kjo dispozitë në paragrafin e katërt, akti depozitohet në qendrën administrative të lagjes apo të fshatit ku i pandehuri banon ose punon. Vetëm mbasi të jenë respektuar këto procedura gjykata mund të procedojë me deklarimin e mungesës të të pandehurit duke i caktuar një mbrojtës kryesisht.

16. Mos respektimi i këtyre procedurave për njoftimin sjell edhe pavlefshmërinë e njoftimit sipas nenit 1433 të Kodit të Procedurës Penale dhe për pasojë pavlefshmërinë e gjithë procesit penal. Në lidhje me mënyrën e njoftimit Gjykata Kushtetuese në vendimin nr.30, datë 17.06.2010 është shprehur se: “Dispozitat procedurale për njoftimet vendosin një rend të caktuar për mënyrën e njoftimit të akteve për të pandehurin, prandaj duhet respektuar rendi sipas preferencës ligjore për këtë qëllim. Me këtë detyrim të organeve përkatëse shtetërore, për të njoftuar në mënyrë rigoroze të pandehurin dhe për të provuar se ai i fshihet drejtësisë, është e lidhur e drejta e tij për të marrë pjesë në gjykim, si dhe e drejta e gjykatës për të vendosur për gjykimin e tij në mungesë kur janë respektuar në mënyrë rigoroze dispozitat për njoftimin”.

17. Në çështjen objekt gjykimi kundër Fatbardha Bunjaj nga aktet e fashikullit të gjykimit rezulton se njoftimi i saj personalisht apo marrja përsipër nga persona të tjerë nuk ka qenë e mundur. Siç rezulton nga akti i njoftimit, fletëthirrja e datës 15.01.2009 e gjykuara ka rezultuar e larguar. Në këto kushte, gjykata e shkallës së parë ka proceduar me kërkimin nëpërmjet policisë gjyqësore. Siç rezulton nga

2 1. Njoftimi i të pandehurit në gjendje të lirë bëhet duke i dorëzuar atij kopjen e aktit. Kur nuk mund t’i dorëzohet personalisht, njoftimi bëhet në banesën e tij ose në vendin e punës, duke ia dorëzuar aktin një personi që bashkëjeton me të ose një fqinji, ose një personi që punon me të.2. Kur vendet e treguara në paragrafin 1 nuk dihen, njoftimi bëhet në vendin ku i pandehuri ka banimin e përkohshëm ose vendin ku qëndron më shpesh, duke ia dorëzuar atë njërit prej personave të treguar në paragrafin 1.3. Kopja e njoftimit nuk mund t’i dorëzohet një të mituri nën 14 vjeç ose një personi me paaftësi të dukshme intelektuale.4. Kur personat e treguar në paragrafin 1 mungojnë ose nuk janë të përshtatshëm, ose refuzojnë të marrin aktin atëherë procedohet me kërkimin e të pandehurit në vende të tjera. Në rast se edhe në këtë mënyrë nuk mund të bëhet njoftimi, akti depozitohet në qendrën administrative të lagjes ose të fshatit ku i pandehuri banon ose punon.Lajmërimi i depozitimit afishohet në portën e shtëpisë së të pandehurit ose të vendit ku punon. Ftuesi gjyqësor e lajmëron atë për depozitimin me letër rekomande me lajmërim marrje. Efektet e njoftimit rrjedhin që nga marrja e rekomandesë.3 neni 143 i K.Pr.Penale “Pavlefshmëria e njoftimeve”.Njoftimi është i pavlefshëm:c) kur janë shkelur dispozitat e veçanta mbi personin të cilit duhet t’i dorëzohet kopja;ç) kur nuk është bërë afishimi i njoftimit për të pandehurin në gjendje të lirë;

297

proces-verbali i datës 05.02.2009 mbajtur nga oficeri i policisë gjyqësore për gjykatën, njoftimi i të pandehurës Fatbardha Bunjaj nuk është bërë i mundur, për shkak se ajo rezulton të jetë e larguar jashtë shtetit me adresë të panjohur. Në këto kushte gjykata e shkallës së parë, ashtu siç e parashikon neni 140/4 i K.Pr.Penale, duhet të procedonte me njoftimin me anë të afishimit publik në qendrën e njësisë administrative dhe pranë baneses të së gjykuarës Fatbardha Bunjaj, veprim procedural të cilin nuk e ka kryer por ka deklaruar mungesën e të gjykuarës duke i caktuar mbrojtës kryesisht.

18. Moskryerja e njoftimit nëpërmjet shpalljes sjell edhe pavlefshmërinë absolute të njoftimit, e parashikuar si e tillë në nenin 143/1, gërma “ç” e K.Pr. Penale. Në këtë nen shprehet se “1. Njoftimi është i pavlefshem: ....ç) kur nuk është bërë afishimi i njoftimit për të pandehurin në gjendje të lirë...”.

19. Kodi i Procedurës Penale ka përcaktuar si absolutisht të pavlefshëm çdo akt procedural i cili ka të bëjë me njoftimin e të pandehurit. Për pasojë i gjithë procesi penal dhe vendimi penal i dënimit për Fatbardha Bunjaj është i pavlefshëm. Kolegji Penal konstaton se në rastin e gjykimit të zhvilluar kundër Fatbardha Bunjaj nuk i plotëson standartet e një procesi të rregullt ligjor në përputhje me nenin 42 të Kushtetutës dhe nenit 6/1 të KEDNJ-së. Si pasojë e shkeljes së rregullave në lidhje me njoftimin nuk është respektuar e drejta e të gjykuarës për t’u dëgjuar në procesin gjyqësor të zhvilluar kundër saj si dhe e drejta për t’u mbrojtur nga akuzat.

20. “Prania e të akuzuarit në gjykim”- si parim nën këndvështrimin e procesit ligjor sipas nenit 6/1 të KEDNJ-së, nënkupton praninë fizike të të akuzuarit. Në zbërthim të këtij parimi GJEDNJ në disa vendime (shih GJEDNJ 22 shtator 1994 Lala c/ Pays-Bas, 24.03.2005, Stoichkov c/Bulgarie), në të cilat është theksuar se: “prania e të pandehurit ka rëndësi të madhe për procesin penal të rregullt ligjor dhe të drejtë, duke shtuar se detyrimi për t’i garantuar të akuzuarit të drejtën për të qenë i pranishëm...është një prej elementëve kryesor të nenit 6”.

21. Në Kodin e Procedurës Penale është parashikuar gjykimi in absentia në bazë të garancive të forta procedurale. Për të përmbushur parametrat e një gjykimi të rregullt ligjor duhet të garantohet para së gjithash njoftimi rigoroz sipas rregullave procedurale penale i të pandehurit për procesin që po zhvillohet kundër tij. Gjykata, në bazë të zbatimit strikt të rregullave të njoftimit dhe mbasi të ketë verifikuar zbatimin e formave të njoftimit, mund të arrijë në konkluzionin se i pandehuri ka hequr dorë vullnetarisht nga pjesëmarrja në të dhe të vazhdojë gjykimin në mungesë. Mos respektimi i rregullave të njoftimit sjell pavlefshmëri absolute të procesit dhe të vendimit përfundimtar në bazë të nenit 128/1, germa “c” të K.Pr.Penale dhe në pamundësi të riparimit të pasojës që shkakton kjo lloj pavlefshmërie sipas paragrafit të dytë të nenit të sipërcituar, çështja do të rigjykohet.

I. VI. Në lidhje me zgjidhjen e çështjes.

22. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë konstaton shkelje procedurale në zhvillimin e procesit me pasojë pavlefshmëri të vendimit përfundimtar në vendimin e gjykatës së apelit dhe gjykatës së shkallës së parë dhe për pasojë të dy vendimet duhet të prishen dhe çështja të rikthehet për rigjykim.

23. Përsa i përket rekursit të prokurorit për shkak të konstatimit të shkeljeve proceduriale me pasojë prishjen e vendimit, pretendimet e prokurorit në lidhje me zgjidhjen e çështjes nga të dy gjykatat nuk do të pranohen.

298

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 441, paragrafi 1, gërma “ç” të Kodit të Proçedurës Penale,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.281, datë 28.10.2009 të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe të vendimit nr.102, datë 27.02.2009 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër dhe kthimin e çështjes për rigjykim në gjykatën e shkallës së parë, me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 11.01.2012

299


VENDIM





KËRKUES: ARBEN ANGJELLARI, i mbrojtur kryesisht nga av. Skënder Breca

OBJEKTI:

Lirim para kohe me kusht.Baza Ligjore: Neni 64 i Kodit Penal

dhe neni 477 i K.Pr.Penale.

Gjykata e Shkallës së Parë Korçë me vendimin nr.362 prot, datë 22.12.2010, ka vendosur:

Rrëzimin e kërkesës penale nr.8600-00426-41-2010 (362) Prot, datë e ardhjes 27.05.2010, që i përket kërkuesit Arben Angjellari; me objekt lirim me kusht.

Gjykata e Apelit Korçë me vendimin nr.9, datë 07.04.2011, ka vendosur: Ndryshimin e vendimit nr.362 prot, datë 22.12.2010 të Gjykatës së Shkallës së Parë Korçë si më poshtë.Pranimin e kërkesës të të dënuarit Arben Angjellari dhe lirimin para kohe me kusht të tij, duke pezulluar kohën e pavuajtur të dënimit për një periudhë kohe prove prej katër vjetësh. Urdhërohet i dënuari Arben Angjellari të mbajë kontakte të vazhdueshme me shërbimin e provës gjatë kohës së kushtit.Urdhërohet lirimi i të dënuarit Arben Angjellari nëse nuk mbahet për vepër tjetër penale.

Kundër këtij vendimi ka bërë rekurs prokurori i Prokurorisë së Apelit Korçë, i cili kërkon prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së rrethit, duke paraqitur këto shkaqe për prishjen e tij:

- Vendimi i gjykatës së apelit është marrë në zbatim të gabuar të ligjit penal material që lidhet konkretisht me dispozitën e nenit 64 të Kodit Penal, pasi ka bërë një interpretim të gabuar të kësaj dispozite, duke bërë një vlerësim jo të drejtë dhe të bazuar në prova, sidomos të paragrafit të parë të këtij neni, kur shprehet se i dënuari lirohet vetëm për

300

arsye të veçanta dhe nëse me sjelljen e tij tregon se me dënimin e vuajtur i është arritur qëllimit të edukimit të tij...

- Gjykata e Apelit Korçë nuk ka vlerësuar drejt provat e administruara në shqyrtimin gjyqësor në shkallë të parë, konkretisht vlerësimin e sjelljeve dhe qëndrimin e të dënuarit në institucionet e vuajtjes së dënimit ku megjithëse në përgjithësi ai ka shfaqur një sjellje korrekte në zbatimin e rregullores, gjë që e ka detyrim ligjor, për të përfituar nga neni 64 i K.Penal, sjellja e tij nuk ka qenë e një niveli shembullor që të tregojë se me pjesën e vuajtur të dënimit është arritur qëllimi për edukimin, rehabilitimin dhe riintegrimin e tij në shoqëri, pasi pas 12 vjetësh vuajtje të dënimit ka manifestuar sjellje negative, për të cilën dhe është ndëshkuar.

- Gjithashtu po të gabuar e konsideroj qëndrimin e gjykatës së apelit lidhur me vlerësimin e gjendjes shëndetësore të të dënuarit si “arsye e veçantë” për përfitimin e lirimit me kusht, ku përveç evidentimit të sëmundjes që në momentin e kryerjes së veprës penale, në këtë shqyrtim gjyqësor nuk u paraqit asnjë provë që të vërtetojë rrethanën “gjendje e rënduar shëndetësore për shkak të kushteve të burgut, për më tepër që as ekspertët dhe as mjeku pranë I.E.V.P. Korçë nuk konkluduan se kjo lloj sëmundje nuk është e kontrollueshme dhe e kurueshme në kushtet e izolimit apo pranë spitalit të burgut.

- Gjykata e apelit në mënyrë të gabuar ka marrë në vlerësim masën e dënimit të të dënuarit (20 vjet burgim), duke e konsideruar atë relativisht të lartë, ndërkohë që kjo i takonte gjykimit të themelit të çështjes dhe jo këtij objekt gjykimi, pa përmendur faktin se kjo masë dënimi është dhënë për një krim tepër të rëndë, të kryer me dashje, vepër kjo që tregon për rrezikshmëri të lartë të autorit, e shprehur kjo dhe me sjelljen negative të të dënuarit, ku edhe pse ka vuajtur një pjesë të konsiderueshme të dënimit vazhdon të krijojë konflikte me të dënuar të tjerë.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Shkëlzen Selimi, prokurorin Kujtim Luli, i cili kërkoi pranimin e rekursit të Prokurorisë së Apelit Korçë dhe prishjen e vendimit nr.09, datë 07.04.2011 të Gjykatës së Apelit Korçë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.362, datë 22.12.2010 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë; mbrojtësin e kërkuesit, Av. Skënder Breca, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Korçë; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Vendimi nr.9, datë 07.04.2011 i Gjykatës së Apelit Korçë është i mbështetur në prova dhe në ligj dhe si i tillë duhet të lihet në fuqi.

I. Rrethanat e faktit1. Kërkuesi Arben Angjellari me vendimin nr.16, datë 07.08.1998 të Gjykatës së

Rrethit Gjyqësor Kolonjë është deklaruar fajtor për veprën penale të vrasjes me dashje të parashikuar nga neni 76 i Kodit Penal dhe është dënuar me 20 (njëzet) vjet burgim. Ekzekutimi i vuajtjes së dënimit për kërkuesin ka filluar që prej datës 09.04.1997.

2. Kërkuesi i është nënshtruar kufizimit të lirisë duke e vuajtur dënimin në një burg të sigurisë së lartë. Gjatë ekzekutimit të dënimit penal i është drejtuar gjykatës me një kërkesë për lirimin para kohe me kusht, në bazë të nenit 64 të Kodit Penal.

3. Në bazë të provave të shqyrtuara nga të dy shkallët e gjykimit rezulton se nga momenti i fillimit të vuajtjes së dënimit dhe deri në paraqitjen e kërkesës për

301

lirim para kohe me kusht, kërkuesi Arben Angjellari të ketë vuajtur 15 (pesëmbëdhjetë) vjet e 3 (tre) ditë burgim duke i mbetur për të vuajtur 4 (katër) vjet 11 (njëmbëdhjetë) muaj e 27 (njëzeteshtatë) ditë burgim. Gjatë vuajtjes së dënimit, e cila në kohë reale është 12 (dymbëdhjetë) vjet, ndërsa pjesa tjetër është përftuar si kohë dënimi e vuajtur në bazë të ligjit “Për trajtimin e të dënuarve”, kërkuesi ka manifestuar një sjellje shumë të mirë dhe me personelin e shërbimit, duke marrë pjesë aktive në veprimtaritë edukative dhe mësimore të zhvilluara nga autoritetet mbikqyrëse të institucionit të vuajtjes së dënimit. Kjo sjellje ka shërbyer si shkak jo vetëm për përfitimin e uljes së dënimit me disa vendime gjyqësore, por dhe marrjen nga kërkuesi të lejeve shpërblyese.

4. Kërkuesi Arben Angjellari rezulton të ketë probleme të rënda shëndetësore, të cilat kanë çuar dhe në kufizimin e aftësive të tij fizike duke u klasifikuar si invalid i grupit të dytë. Provohet nga kartela mjekësore se ai vuan nga kontraktura volkman pas thyerjes së bërrylit, me atrofi të muskujve të parakrahut, duke i sjellë si pasojë humbje të funksionit të dorës së djathtë në masën 90%, si dhe sëmundja e diabetit me tendencë agresive drejt përkeqësimit.

5. I dënuari Arben Angjellari, përveç plotësimit të kërkesave formale të ligjit (nenit 64 të Kodit Penal) në lidhje me kohën e vuajtur të dënimit prej 3/4 si dhe të mos qenit përsëritës për ndonjë vepër penale të kryer me dashje, ka pretenduar se me sjelljen e tij ka treguar se kjo periudhë dënimi ka shërbyer për rehabilitimin e tij ja ka arritur qëllimit duke plotësuar kërkesat e ligjit për lirimin e tij para kohe me kusht.


6. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë me vendimin nr.41-2010-4784 (362 prot), datë 22.12.2010 ka vendosur: “Rrëzimin e kërkesës penale nr. 8600-00426-41-2010 (362) prot, datë e ardhjes 27.05.2010 që i përket: kërkuesit Arben Angjellari; objekti lirim me kusht; baza ligjore neni 64 i Kodit Penal...”.

7. Në vendimin e saj gjykata e shkallës së parë arsyeton se: “...meqenëse, nga katër kushtet ligjore të përcaktuara në nenin 64 të Kodit Penal që duhet të plotësohen në mënyrë kumulative, plotësohen vetëm dy prej tyre dhe nuk provohet ndonjë arsye e veçantë si dhe gjykata nuk krijon bindjen se me sjelljen e tij në tërësi gjatë gjithë vuajtjes së dënimit është arritur qëllimi për edukimin e të dënuarit Arben Angjellari, kërkesa e tij për lirim me kusht duhet të rrëzohet...”.

8. Kundër këtij vendimi ka paraqitur ankim kërkuesi Arben Angjellari, i cili nuk është dakord me këtë vendim duke parashtruar dhe shkaqet e ankimit.

9. Gjykata e Apelit Korçë me vendimin nr.9, datë 07.04.2011 ka vendosur: “Ndryshimin e vendimit nr.362 prot., datë 22.12.2010 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë si më poshtë: “Pranimin e kërkesës të të dënuarit Arben Angjellari duke u liruar me kusht për pjesën e pa vuajtur të dënimit për një periudhë prove prej 4 vjetësh. Urdhërohet i dënuari të mbajë kontakte të vazhdueshme me shërbimin e provës gjatë kohës së kushtit. Urdhërohet lirimi i të dënuarit Arben Angjellari n.q.s nuk mbahet për ndonjë vepër tjetër penale”.

10. Kundër këtij vendimi ka paraqitur rekurs prokurori, duke parashtruar dhe shkaqet ligjore të përmendura në pjesën hyrëse të vendimit.

302

III. Arsyetimi ligjor i vendimit të ankimuar

11. Gjykata në pranimin e kërkesës të të dënuarit Arben Angjellari për lirimin me kusht ka arsyetuar se: “Duke pasur parasysh aktet e ndodhura në dosje dhe vlerësimet e institucioneve ku i dënuari kryen dënimin.. rezulton se sjellja dhe qëndrimi i tij gjatë periudhës së vuajtjes së dënimit është e mirë, e dënimi i vuajtur ka ndikuar në edukimin dhe rehabilitimin e tij. I dënuari është treguar i penduar për veprën penale të kryer që në fillimet e procedimit penal të tij. ...Sjellja e tij në institucionet e vuajtjes së dënimit është korrekte si në respektimin e rregullores dhe në marrëdhëniet me personat e tjerë të dënuar apo personelin e shërbimit. Në gjithë kohën e vuajtjes së dënimit që është relativisht e gjatë, prej 12 vjetësh ka pasur vetëm një rast të marrjes së masës disiplinore ndaj tij edhe kjo e parashkruar, masë e cila me pa të drejtë është mbivlerësuar nga gjykata e rrethit, duke e konsideruar më të rëndësishme se duhet për vlerësimin në tërësi të sjelljes dhe qëndrimit të të dënuarit gjatë vuajtjes së dënimit...Duke qenë me statusin e invalidit qëndrimi në kushte burgu për të dënuarin është tepër i vështirë për shkak të kushteve të veçanta të jetës që ofron ky lloj izolimi...”.Më tej gjykata e apelit arsyeton se: “Në zbatim të këtyre kërkesave të ligjit, gjykata e apelit çmon se koha e vuajtur prej të dënuarit i ka shërbyer si ndëshkim për veprën e kryer por edhe për edukimin e tij, rehabilitimin e integrimin në shoqëri...”

IV. Në lidhje me rekursin e paraqitur12.Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i gjykatës së apelit

është i mbështetur në prova dhe në ligj dhe si i tillë duhet të lihet në fuqi.13. Gjykata e Apelit Korçë, mbasi i ka bërë një vlerësim të drejtë provave të

shqyrtuara në të dy shkallët e gjykimit, ka pranuar kërkesën e të dënuarit Arben Angjellari për lirimin para kohe me kusht si të bazuar në nenin 64 të Kodit Penal4.

14. Dhënia e lirisë para kohe me kusht, pa vuajtur plotësisht dënimin e dhënë në vendimin penal, përfaqëson një “shpërblim” që i jepet të dënuarit, i cili gjatë periudhës së vuajtjes së dënimit ka dhënë prova të vazhdueshme të sjelljes së mirë. Ratio (qëllimi) i këtij instituti është i dyfishtë: a) nga njëra anë “të shpërblejë” të dënuarin, i cili ka dhënë prova të rehabilitimit (qëllimi i posaçëm) dhe b) nga ana tjetër të shërbejë si shembull për të dënuarit e tjerë (qëllimi i përgjithshëm).

15. Liria para kohe me kusht sipas formulimit që ka neni 64 i Kodit Penal kërkon plotësimin e këtyre kushteve në mënyrë kumulative për akordimin e saj nga ana e gjykatës: 1) arsyet e veçanta, të cilat vërtetojnë që i dënuari me sjelljen dhe punën e tij tregon se me dënimin e vuajtur është arritur qëllimi për edukimin e tij; 2) të ketë vuajtur 3/4 e dënimit të dhënë për krime me masë dënimi nga pesë deri në njëzet e pesë vjet, pa llogaritur këtu kohën e përfituar

4 N. 64 Lirimi me kusht- I dënuari me burgim mund të lirohet me kusht nga vuajtja e dënimit vetëm për arsye të veçanta, nëse me sjelljen dhe punën e tij tregon se me dënimin e vuajtur i është arritur qëllimit për edukimin e tij, si dhe të ketë vuajtur:- jo më pak se gjysmën e dënimit të dhënë për kundërvajtje penale;-jo më pak se dy të tretat e dënimit të dhënë për krime me masa dënimi gjer në pesë vjet burgim;- jo më pak se tre të katërtat e dënimit të dhënë për krime me masa dënimi nga pesë gjer në njëzet e pesë vjet burgim.Në masën e dënimit të vuajtur nuk llogaritet koha e përfituar me amnisti ose faljeNuk lejohet lirimi me kusht për të dënuarin përsëritës për krime të kryera me dashje.Lirimi me kusht revokohet nga gjykata, kur i dënuari për një vepër penale të kryer me dashje, gjatë kohës së kushtit, kryen një vepër tjetër penale me dashje, duke u zbatuar dispozitat për bashkimin e dënimeve.

303

me amnisti ose me falje; 3) i dënuari të mos jetë përsëritës për krime të kryera me dashje;

16. Ndërsa dy kriteret, ai i vuajtjes së masës së kërkuar të dënimit dhe të mos qenurit recidivist të të dënuarit për krime me dashje, janë objektivë (kriteri juridik), pasi bazohen mbi fakte të ndodhura dhe të provuara në aktet përkatëse të kohëshënuesit të dënimit dhe gjendjes gjyqësore; kriteri tjetër, ai i arsyeve të veçanta (kriteri subjektiv), të cilat tregojnë rehabilitimin e të dënuarit kërkon një interpretim dhe vlerësim rast pas rasti në bazë të provave që i paraqiten gjykatës.

17. Ligjvënësi duke përdorur termin “arsye të veçanta” ka bërë një vlerësim të përgjithshëm, pa i nominuar ato e duke e lënë në vlerësim të gjykatës sipas rrethanave konkrete që i paraqiten. Megjithatë, këto “arsye të veçanta” nuk janë të pavarura dhe duhet të jenë të lidhura ngushtë me qëllimin e institutit të lirimit para kohe me kusht i cili ka të bëjë me rehabilitimin e të dënuarit. Arsyet e veçanta nuk janë gjë tjetër veçse rrethana konkrete, të cilat provojnë se me dënimin e vuajtur është arritur qëllimi për edukimin dhe i dënuari është i gatshëm të riintegrohet në shoqëri. Ky interpretim i paragrafit të parë të nenit 64 të Kodit Penal të çon në konkluzionin logjik se kemi të bëjmë me një kusht të vetëm dhe “arsyet e veçanta” nuk janë gjë tjetër veçse fakte të cilat provojnë se me pjesën e dënimit të vuajtur është arritur qëllimi i dënimit penal në rastin konkret për edukimin e të dënuarit dhe ai është i gatshëm të riintegrohet në shoqëri.

18. Një rol të rëndësishëm në vlerësimin nga ana e gjykatës të rrethanave të veçanta merr jo vetëm kontakti i drejtpërdrejtë me të dënuarin në seancë gjyqësore, por edhe vlerësimi i sjelljes së tij gjatë kohës që ai ka vuajtur dënimin në institucionin e vuajtjes së dënimit. Ky qëndrim, pavarësisht se është subjektiv për arritjen e një konkluzioni të drejtë, duhet të jetë i bazuar në prova përderisa i nënshtrohet një procesi shqyrtimi gjyqësor. Si një kërkesë e cila paraqitet në fazën përmbyllëse të procesit penal atë të fazës së ekzekutimit, kriteri juridik është i përcaktuar në nenin 64 të Kodit Penal, për përcaktimin sa më të drejtë të kriterit subjektiv me qëllim dhënien e një vendimi sa më të drejtë, gjykata duhet të marrë në shqyrtim dhe të vlerësojë raportet e institucioneve përgjegjëse ku i dënuari vuan dënimin me burgim. Ky detyrim i institucioneve është i përcaktuar në ligjet penitenciare, përkatësisht neni 31/6 i ligjit nr.8331, datë 21.04.1998 “Për ekzekutimin e dënimeve penale. 5

5 I dënuari me burgim, në përputhje me nenin 64 të Kodit Penal, ka të drejtë të paraqesë kërkesë për lirim me kusht në gjykatën e vendit të ekzekutimit të dënimit. Kërkesa shqyrtohet nga një gjyqtar i ndryshëm nga ai që ka dhënë vendimin e dënimit me burgim. Pas paraqitjes së kërkesës për lirimin me kusht, drejtori i institucionit të ekzekutimit të vendimeve penale paraqet në gjykatë një kopje të dosjes personale të personit të dënuar dhe një raport për të. Në raport përcaktohen natyra e veprës penale të kryer, qëndrimi i personit të dënuar ndaj veprës penale dhe ndaj viktimës apo familjes së viktimës, ndonjë vepër e mëparshme penale, e kryer prej tij, gjendja fizike dhe psikologjike e personit të dënuar, si dhe dinamika e sjelljes së tij në institucionin e ekzekutimit të vendimeve penale.Gjykata i kërkon shërbimit të provës të paraqesë një raport për kushtet familjare dhe prejardhjen shoqërore të të dënuarit, si dhe për planet konkrete për të mundësuar riintegrimin e plotë të tij pas lirimit.Kur gjykata vendos lirimin me kusht të personit të dënuar, ia dërgon vendimin prokurorit të gjykatës së rrethit gjyqësor ku do të jetojë i dënuari pas lirimit dhe institucionit të ekzekutimit të vendimit penal.Personi i liruar me kusht duhet t’i raportojë rregullisht shërbimit të provës gjatë kohës së lirimit me kusht.Kur personi i liruar me kusht synon të ndryshojë vendbanimin, ai duhet të njoftojë paraprakisht shërbimin e provës dhe organet vendore të Policisë së Shtetit, duke dhënë motivet përkatëse.Shërbimi i provës mbikëqyr ekzekutimin e vendimit të lirimit me kusht dhe, kur është e nevojshme, bashkëpunon me organet e pushtetit vendor dhe ato të Policisë së Shtetit. Shërbimi i provës mund t’i kërkojë prokurorit ndryshimin e një ose të disa detyrimeve të personit të liruar me kusht, kur ai nuk është në gjendje t’i përmbushë ato”.

304

19. Insitucionet e vuajtjes së dënimit kanë detyrimin ligjor në bazë të ligjit nr.8328, datë 16.04.1998 “Për të drejtat dhe trajtimin e të dënuarve me burgim dhe të paraburgosurve”, që jo vetëm të marrin masa për vuajtjen fizike të dënimit, por edhe të marrin masa për edukimin me qëllim që i dënuari të jetë i gatshëm të riintegrohet pas vuajtjes së dënimit. Ky qëllim mund të arrihet edhe para vuajtjes së plotë të dënimit kur i dënuari me punën dhe sjelljen e tij tregon se është i gatshëm që në të ardhmen t'a njohi dhe t'a respektojë duke mos e shkelur ligjin.

20. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se në rastin e të dënuarit Arben Angjellari plotësohen kushtet e parashikuara nga neni 64 i Kodit Penal për lirimin para kohe me kusht. Rezulton e provuar sipas dinamikës së vuajtjes së dënimit se kërkuesi e ka vuajtur 3/4 e dënimit me burgim të caktuar ndaj tij. Pretendimi i ngritur në rekurs nga prokurori se ky kusht nuk plotësohet për shkak të llogaritjes si kohë e vuajtur dhe të faljeve që i dënuari ka përfituar në bazë të ligjit nr.8328, datë 16.04.1998 “Për të drejtat dhe trajtimin e të dënuarve dhe të paraburgosurve”, nuk qëndron. Duke i’u referuar Nenit 64/26

të Kodit Penal ligjvënësi ka përjashtuar në mënyrë të shprehur vetëm kohën e përfituar me falje dhe amnisti, ndërkohë që nuk shprehet për uljet e dënimit. Për aq kohë sa nuk ka një dispozitë ndaluese, uljet e dënimit do të përfshihen si pjesë e dënimit të vuajtur për efekt të aplikimit të institutit të lirimit para kohe me kusht. Gjithashtu sipas vërtetimit të gjendjes gjyqësore provohet dhe kushti tjetër për të dënuarin Arben Angjellari se ai nuk rezulton të jetë recidivist për ndonjë krim tjetër të kryer me dashje.

21. Në lidhje me arsyet e veçanta në kundërshtim nga sa pretendon prokurori në rekurs, provohet se me punën dhe sjelljen e tij gjatë kohës që ka qenë duke kryer dënimin me burgim, kërkuesi Arben Angjellari me sjelljen e tij është edukuar. Gjatë 12 (dymbëdhjetë) vjetëve të vuajtjes efektive të dënimit me burgim, kërkuesi jo vetëm ka zbatuar me korrektësi rregullat e institucionit të cilën e ka detyrim ligjor, por siç del nga vlerësimet e sjelljes që kanë hartuar shërbimet sociale të institucioneve të vuajtjes së dënimit është përfshirë në veprimtari arsimore dhe kulturore. Ndërkohë vërehet vlerësim pendues ndaj veprës penale të kryer ç'ka provohet nga reflektimi psikologjik i brendshëm. Gjykata e apelit me të drejtë ka vlerësuar dhe gjendjen e tij shëndetësore, ku në bazë të akteve rezulton që i dënuari të jetë invalid. Të gjitha këto rrethana ashtu siç e kërkon ligji janë konstatuar dhe në aktin përkatës të Institutit të Shërbimit të Provës, i cili në raportin e hartuar për të dënuarin ka shprehur miratimin për lirimin para kohe me kusht në bazë të një vlerësimi të qëndrimit të tij për të gjithë periudhën e vuajtur të dënimit. Ky raport, megjithëse nuk është detyrues për vendimin e gjykatës, ngelet orientues për vlerësimin e kriterit subjektiv të gjykatës. V. Në lidhje me zgjidhjen e çështjesKolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi nr.9, datë 07.04.2011 i

Gjykatës së Apelit Korçë është i mbështetur në prova dhe si i tillë duhet të lihet në fuqi.

6 Neni 64/2 i K.Penal “Në masën e dënimit të vuajtur nuk llogaritet koha e përfituar me amnisti ose falje”.

305

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 441/a të K.Pr.Penale,

V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.9, datë 07.04.2011 të Gjykatës së Apelit Korçë.

Tiranë, më 11.01.2012

306


VENDIM





KËRKUES: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË RRETHIT GJYQËSOR FIER

I DËNUAR: KODHEL FASKO

OBJEKTI:

Konvertimin e dënimit me gjobë në masën 400.000 lekë për të dënuarin Kodhel Fasko,

të dhënë me vendimin nr.137, datë 28.05.2007, në dënimin me 80 ditë burgim,

bazuar në nenin 469/1 të K.Pr.Penale.

Gjykata Rrethit Gjyqësor Fier, me vendimin nr.28, datë 29.01.2009, ka vendosur:Të pranojë kërkesën e Prokurorisë Fier.Konvertimin e dënimit me gjobë në masën e 400.000 lekë dhënë ndaj të dënuarit Kodhel Fasko, me vendimin nr.137, datë 28.05.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, lënë ne fuqi me vendimin e Gjykatës së Apelit Vlorë nr.321, datë 19.12.2007, me dënimin prej 80 ditë burgim.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.17, datë 27.01.2010, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.28, datë 29.01.2009 të Gjykatës së Shkallës së Parë Fier.

Kundër vendimit të mësipërm ka ushtruar rekurs i dënuari Kodhel Fasko, i cili kërkon prishjen e vendimeve, duke rrëzuar kërkesën e Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Fier për konvertimin ose kthimin e çështjes për gjykim për shkaqe procedurale.

Shkaqet që parashtrohen në rekurs janë:- Gjykata e apelit ka dhënë një vendim jo të drejtë dhe në shkelje të gabuar të ligjit

procedural.- Më datën 27.02.2010 kam paraqitur para gjykatës shkak të justifikuar për shtyrje të

seancës gjyqësore (recetë nga ambulanca e lagjes për avokaten mbrojtëse), por gjyqtari i çështjes nuk e mori parasysh duke zhvilluar gjykimin në mungesën time.

307

- Gjykata kur ka bërë konvertimin nuk ka pasur parasysh kërkesat e nenit 467 të K.Pr.Penale (paragrafi parë).


pasi dëgjoi relacionin e gjyqtares Arjana Fullani; prokurorin Hysen Keta, i cili kërkoi prishjen e vendimeve të gjykatave dhe rrëzimin e kërkesës së prokurorisë; si dhe pasi diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N


Me vendimin nr.137, datë 28.05.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier është deklaruar fajtor i pandehuri Kodhel Fasko për veprën penale të falsifikimit të akteve të gjendjes civile dhe të falsifikimit të pasaportave, letërnjoftimeve dhe vizave, duke u dënuar përfundimisht me 4 muaj burgim dhe 400.000 lekë gjobë.

Ky vendim ka marrë formë të prerë me vendimin nr.321, datë 19.12.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë, që ka vendosur lënien në fuqi të vendimit nr.137, datë 28.05.2007 të Gjykatës së Shkallës së parë Fier.

Më datën 27.02.2008 Prokuroria e Rrethit Fier ka nxjerrë Urdhërin nr.85/1 për ekzekutimin e këtij vendimi dhe Zyra e Përmbarimit, pasi ka filluar procedurat ligjore, nuk ka bërë të mundur ekzekutimin e vendimit dhe ka vendosur më datën 17.11.2008 pushimin e ekzekutimit të urdhërit të mësipërm.

I dënuari gjatë gjykimit në shkallë të parë ka kërkuar shtyrjen e ekzekutimit të vendimit për gjashtë muaj, me pretendimin se brenda kësaj kohe do ta paguante gjobën. Gjykata e shkallës së parë ka pranuar konvertimin e dënimit me gjobë në dënimin me burgim, me arsyetimin se kjo rrethanë e pretenduar prej të dënuarit ka ekzistuar gjatë gjithë kohës që nga dita kur vendimi i dënimit me gjobë ka marrë formë të prerë dhe i dënuari nuk ka bërë asnjë përpjekje për të paguar gjobën.

Gjykata e apelit ka vendosur lënien në fuqi të vendimit të shkallës së parë, duke arsyetuar ndër të tjera se, ndonëse pretendimi i të dënuarit në gjykimin në shkallë të parë ka qenë shtyrja e ekzekutimit të dënimit me gjobë gjashtë muaj, kjo gjykatë konstaton se që prej kohës kur është bërë kjo kërkesë e deri në kohën kur kjo çështje po shqyrtohet në apel ka kaluar një vit e gjashtë muaj dhe i dënuari nuk rezulton të ketë kryer pagesën e dënimit, duke pretenduar se është në gjendje të vështirë familjare dhe ekonomike e nuk ka mundësi financiare për të paguar gjobën.

Gjykata Rrethit Gjyqësor Fier, me vendimin nr.28, datë 29.01.2009, ka vendosur:- Të pranojë kërkesën e Prokurorisë Fier.- Konvertimin e dënimit me gjobe në masën e 400.000 lekë dhënë ndaj të

dënuarit Kodhel Fasko me vendimin nr.137, datë 28.05.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, lënë në fuqi me vendimin e Gjykatës së Apelit Vlorë nr.321, datë 19.12.2007, me dënimin prej 80 ditë burgim.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.17, datë 27.01.2010, ka vendosur:- Lënien në fuqi të vendimit nr.28, datë 29.01.2009 të Gjykatës së Shkallës së

Parë Fier.Kundër vendimit te mësipërm ka ushtruar rekurs i dënuari Kodhel Fasko, i cili kërkon

prishjen e vendimeve duke rrëzuar kërkesën e Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Fier për konvertimin ose kthimin e çështjes për gjykim për shkaqe procedurale.

308

Me vendimin nr.19, datë 01.06.2011 Gjykata Kushtetuese ka vendosur: ”Shfuqizimin si të papajtueshëm me Kushtetutën të paragrafit 8 të nenit 34 të Kodit Penal”, i cili parashikonte se: “Kur gjoba nuk paguhet në afatin e caktuar, gjykata vendos zëvendësimin e gjobës me burgim, duke llogaritur 5 mijë lekë për një ditë burgim”.

Në rrethana të tilla, kërkesa e prokurorit për konvertimin në burgim të vendimit me gjobë të dhënë nga gjykata kur ai nuk ekzekutohet prej të dënuarit nuk ka më bazë ligjore e për rrjedhojë nuk mund të ngrihet.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 441/c të Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.17, datë 27.01.2010 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe të vendimit nr.28, datë 29.01.2009 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier dhe rrëzimin e kërkesës.

Tiranë, më 18.01.2012

309


VENDIM




në seancën gjyqësore të datës 18.01.2012 mori në shqyrtim çështjen penale, që i përket:

TË PANDEHURIT: ALEKSANDËR ÇULAJ

A K U Z U A R:

Për kryerjen e veprave penale të “prodhimit e shitjes së narkotikëve” dhe “kultivimit të bimëve narkotike”,

parashikuar nga nenet 283/1 dhe 284/1 të K.P.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër, me vendimin nr.223, datë 02.06.2008, ka vendosur:

Deklarimin e pafajshëm të pandehurit Aleksandër Çulaj për veprën penale të “Prodhimit e shitjes së narkotikëve”, parashikuar nga neni 283/1 i K.Penal, sipas nenit 388 të K.Pr.Penale.Deklarimin fajtor të pandehurit Aleksandër Çulaj për kryerjen e veprës penale të moskallzimit të krimit, parashikuar nga neni 300/1 i K.Penal dhe dënimin e tij me 11 muaj burgim.

Gjykata e Apelit Shkodër, me vendimin nr.348, datë 17.12.2008, ka vendosur:

Ndryshimin e vendimit nr.223, datë 02.06.2008 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër në këtë mënyrë:Deklarimin fajtor të pandehurit Aleksandër Çulaj për veprën penale të kultivimit të bimëve narkotike, parashikuar nga neni 284/1 i K.Penal dhe dënimin e tij me 3 vjet burgim.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit ka paraqitur rekurs Prokurori i apelit, i cili

kërkon ndryshimin e vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër, deklarimin fajtor të pandehurit për veprat penale të parashikuara nga nenet 283/1 e 284/1 të K.Penal dhe, në bashkim të dënimeve, dënimin e tij me 8 vjet burgim, duke parashtruar këto shkaqe:

- Nga tërësia e provave dhe fakteve vërtetohet se i pandehuri Aleksandër Çulaj ka konsumuar plotësisht elementet e veprave penale të prodhimit e shitjes së narkotikëve dhe kultivimit të bimëve narkotike.

310

- Vendimi i gjykatës së faktit që deklaroi të pafajshëm të pandehurin për këto vepra dhe e deklaroi fajtor për veprën penale të moskallzimit të krimit, parashikuar nga neni 300/1 i K.Penal, është i pabazuar në prova dhe i marrë në interpretim të gabuar të tyre.

- Gjykata është mbështetur vetëm në alibinë e të pandehurit, e cila është sa e pabesueshme aq dhe e pambështetur në fakte e si i tillë ky vendim duhet të ndryshohet.

- Gjykata arsyeton se provat e paraqitura nuk identifikojnë autorin e veprës, ndërkohë që parcelat e mbjella me bimë narkotike; thasët e mbushur me bimë narkotike të tharë, të cilat nuk lidhen me asnjë banesë tjetër veç asaj të pandehurit, tregojnë më së miri se është pikërisht ai që u ka shërbyer këtyre bimëve duke i ujitur, me qëllim rritjen e tyre.

- Vetë i pandehuri ka pranuar se ka administruar pusin, ka blerë e vënë në punë pompat, ka dërguar ujin nëpërmjet tubave të vendosura nën tokë.

- Nga proces verbali i kqyrjes së vendit të ngjarjes nuk rezulton e provuar se i pandehuri të ketë dërguar ujë nga pusi i tij nëpërmjet tubave në asnjë banesë apo vend tjetër, përveç së pikërisht në parcelat e mbjella me bimë narkotikë, të ndodhura përballë me banesën e të pandehurit, në një kodër në një distancë rreth 5,8 metra larg banesës dhe që i ndan vetëm rruga kryesore.

- Pretendimi se ajo pjesë tokë ishte pa pronarë, pyll ku kullotnin bagëtia, është i pabazuar pasi pikërisht në këtë pjesë tokë u gjenden pesë parcela të mbjella me bimë narkotike, pra ajo nuk shërben për qëllimet e pretenduara.

- Duke pasur parasysh faktin se të gjitha shërbimet kësaj bime i janë bërë nga banesa e të pandehurit, rezulton qartë se, i pandehuri është autor i kryerjes së këtyre veprave penale, i cili n.q.s. e ka kryer me persona të tjerë, i pandehuri është njëri nga bashkëpunëtorët, por në asnjë mënyrë nuk mund të përjashtohet nga kryerja e kësaj vepre penale.

- Nuk u provua me asnjë provë të administruar në dosje, që i pandehuri të ketë kontaktuar me një person të panjohur, ka marrë para për shërbimin e kryer, furnizimin me ujë, mos njoftimi në organet përkatëse, etj., janë thjesht pretendime të pabazuara, të paprovuara ndaj nuk duhet të merren parasysh.


pasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Gani Dizdari; prokurorin Hysen Keta, që kërkoi ndryshimin e vendimit të Gjykatës së Apelit Shkodër duke e deklaruar fajtor të gjykuarin Aleksandër Çulaj edhe për veprën penale të prodhimit dhe mbajtjes së narkotikëve dhe në bazë të nenit 283/1 të Kodit Penal, dënimin e tij me 4 vjet burgim, në bazë të nenit 55 të Kodit Penal, në bashkim të dënimeve, dënimin e tij përfundimisht me 8 vjet burgim; mbrojtësin e të gjykuarit, av. Skënder Breca, që kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Shkodër; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Vendimi nr.348, datë 17.12.2008 i Gjykatës së Apelit Shkodër është i bazuar në prova e në ligj e duhet të lihet në fuqi.

Nga prova të mara e të administruara gjatë shqyrtimit të çështjes në ngarkim të të gjykuarit Aleksandër Çulaj, ka dalë se forcat e policisë së Komisariatit të Malësisë së Madhe më datë 03.09.2007, kanë ushtruar kontroll në fshatin Çulaj-Bajzë dhe në një pyll kanë konstatuar tre parcela të mbjella me një bimë që sipas aktit të ekspertimit nr.6278, datë 24.10.2007 ishin cannabis sativa.

311

Nëpër parcela kishte një zorrë uji, e cila u ndoq nga vinte dhe doli se kalonte në oborrin e banesës së të gjykuarit Aleksandër Çulaj dhe lidhej me një pompë uji që nxirrte ujin nga pusi ku uji shkonte në parcelën e mbjellë.

Në vazhdim të kontrollit, në afërsi, në një banesë të abandonuar prej vitesh, u gjetën 7 thasë me lëndë bimore të tharë që sipas aktit të ekspertimit nr.6536, datë 02.12.2007 ka dalë se ishte cannabis–sativa.

Mbi bazën e këtyre konstatimeve i gjykuari Aleksandër Çulaj është dërguar për gjykim nën akuzat e prodhimit dhe shitjes së lëndëve narkotike dhe e kultivimit të bimëve narkotike parashikuar nga nenet 283/1 dhe 284/1 të K.Penal.

Gjatë deklarimeve, i gjykuari duke mohuar akuzat, ka pretenduar se nuk ishte autor i mbajtjes e kultivimit të bimëve narkotike, por mbi kërkesën e një personi nga Tirana se kishte mbjellë bimë mjekësore, e kundrejt pagesës kishte lidhur tubat me pusin për të përdorur ujin për vaditje, dhe se vonë kur pa se aty ishte mbjellë cannabis sativa, nuk bëri kallzim pasi prej atij personi (pa dhënë asnjë gjë më tepër për të) mori kërcënimin se nëse kallzonte në polici ai do t’i vriste familjarët. Ndërsa për lëndën narkotike të gjetur në 7 thasët ka shpjeguar se nuk kishte fare dijeni.

Këto pretendime i gjykuari i ka paraqitur edhe gjatë shqyrtimit të çështjes në gjykatën e rrethit dhe kjo gjykatë, duke mos bërë analizën tërësore të gjitha provave e në kundërshtim me kërkesat e nenit 152 K.Pr.Penale për çmuarjen e provave dhe mosdhënies së tyre vlerë të paracaktuara, i ka pranuar tërësisht ato duke deklaruar të gjykuarin të pafajshëm për veprën penale për të cilën ishte akuzuar e dënuar, atë për veprën penale të moskallzimit të krimit, parashikuar nga neni 300.1 K.Penal, me arsyetimin se rrethanat e paraqitura prej tij për të moskallzuar nuk e përjashtojnë nga dënimi.

Në vendimin e saj gjykata e rrethit, arsyeton se akuzat nuk kanë bazë ligjore e faktike e duhen rrëzuar, se ajo bazohet mbi procesverbalin e kqyrjes së vendit të ngjarjes e sekuestrimin e lëndës narkotike, të cilat riprovojnë faktin e konstatimit të kultivimit të bimëve narkotike e të gjetjes së lëndës narkotike, në një banesë të abandonuar prej më shumë se 15 vjetësh, por këto prova nuk bëjnë të mundur identifikimin e personit e për më tepër që autor të jetë i gjykuari Aleksandër Çulaj.

Gjykata e Apelit Shkodër, me vendimin nr.348, datë 17.12.2008, e ka gjetur të gabuar vendimin e gjykatës së rrethit, e ka ndryshuar atë, ka deklaruar fajtor dhe ka dënuar të gjykuarin për veprën penale të kultivimit të bimëve narkotike duke pranuar se masat që ishin marrë për ujitjen e bimës me ujin e pusit të ndodhur në oborrin e shtëpisë së të gjykuarit në një distancë jo të vogël tregonte autorin dhe kush kujdesej për bimët narkotike, që është i gjykuari i cili duhet të përgjigjet për veprën penale të kultivimit të bimëve narkotike, parashikuar nga neni 284/1 K.Penal. Duke zbatuar kërkesat e nenit 152 K.Pr.Penale, krahas arritjes në përfundimin se i gjykuari është autori i kultivimit të bimëve narkotike, në vendim gjykata e apelit arsyeton se, vlerëson se lënda narkotike e gjetur në shtëpinë e abandonuar e pa pronar, është vendosur nga i gjykuari pas kultivimit të kësaj bime e për pasojë ai duhet të përgjigjet vetëm për veprën penale të parashikuar nga neni 284/1 i K.P. Këtë arsyetim Kolegji Penal i Gjykatës se Lartë (për lëndën narkotike të gjetur në banesën e abandonuar) e gjen të pabazuar, pasi (duke mos hyrë në analizën e provave) del se nuk ka asnjë indicie apo provë që lënda narkotike të jetë lënë në atë banesë nga i gjykuari e nuk mund të pranohet siç pranon ajo gjykatë se ndodhemi para një krimi vazhdues që lidhet me kultivimin e bimëve narkotike e mbajtjen e tyre, por para dy veprave penale që nuk provohet mbajtja e saj nga i gjykuari.

312

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 441/a të K.Pr.Penale,

V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.348, datë 17.12.2008 të Gjykatës së Apelit Shkodër.

Tiranë, më 18.01.2012

313


VENDIM





TË PANDEHURIT: VALMIR LIKA, në mungesë

A K U Z U A R:

Për veprat penale të vrasjes mbetur në tentativë, armëmbajtjes pa leje dhe prishjes së qetësisë publike,

parashikuar përkatësisht nga nenet 76-22, 278/2 dhe 274 të K.Penal.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë, me vendimin nr.318, datë 17.09.2008, ka vendosur:

Ndryshimin e kualifikimit ligjor të veprës penale nga ana e vrasjes mbetur në tentativë, parashikuar nga neni 76-22 të K.Penal në veprën penale të kanosjes, parashikuar nga neni 84 i K.Penal, duke e deklaruar fajtor të pandehurin për këtë vepër penale dhe në bazë të kësaj dispozite të dënohet me 6 muaj burgim. Deklarimin fajtor të të pandehurit Valmir Lika për veprën penale të mbajtjes pa leje të armëve luftarake dhe municionit dhe në bazë të nenit 278/2 të K.Penal të dënohet me 3 vjet burgim.Në bashkim të dënimeve, në aplikim të nenit 55 të K.Penal i pandehuri Valmir Lika të dënohet përfundimisht me 3 vjet burgim.Deklarimin e pafajshëm të të pandehurit Valmir Lika për veprën penale të prishjes së rendit dhe qetësisë publike, parashikuar nga neni 274 i K.Penal.

Gjykata e Apelit Korçë, me vendimin nr.9, datë 22.01.2009, ka vendosur: Lënien në fuqi të vendimit nr.318, datë 17.09.2008 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë.

Kundër vendimeve të gjykatës së apelit dhe të gjykatës së rrethit gjyqësor, ka ushtruar

rekurs Prokurori i apelit, i cili kërkon prishjen e këtyre vendimeve dhe kthimin e çështjes për rigjykim në gjykatën e shkallës së parë me tjetër trup gjykues, duke parashtruar këto shkaqe:

- Vendimet i kundërshtojmë vetëm lidhur me ndryshimin e kualifikimit ligjor të veprës nga vrasje mbetur në tentativë, në kanosje.

- Vendimet janë marrë në shkelje të së drejtës së prokurorit për ushtrimin e ndjekjes penale dhe të detyrimit të gjykatës në dhënien e drejtësisë mbi bazën e provave.

314

- Para gjykatës është pranuar se i pandehuri fillimisht i ka kërkuar të dëmtuarit që të dalë jashtë banesës dhe kur është ndodhur përballë me të, ka qëlluar në drejtim të tij.

- Lidhur me ndryshimin e cilësimit ligjor të veprës gjykatat duhet të kishin hetuar në drejtim të anës objektive dhe konkretisht të distancës mes të pandehurit e të dëmtuarit, drejtimin e qitjes dhe këqyrjen e banesës së të dëmtuarit dhe fqinjëve të tij, ku kanë kaluar plumbat. Ndërkohë duhet të hetohej përse nuk erdhi pasoja, për arsye objektive apo subjektive.

- Gjykata është kontradiktore në arsyetimin e vendimit. Fillimisht pranon se, i pandehuri ka qëlluar 6 herë me armë në drejtim të shtetasit Nazmi për shkak të grindjes së ndodhur mes tyre dhe më pas arsyeton se i pandehuri nuk ka pasur motiv për të kryer krimin e vrasjes.

- Gjykata pranon se, m.q.s. nuk erdhi pasoja, i pandehuri nuk ka dashur të vrasë të dëmtuarin Nazmi, por vetëm ta kanosë atë, kjo edhe për faktin se nuk është gjetur asnjë gjurmë në muret e shtëpisë apo objektet e tjera qe do të provonin drejtimin e qitjes. Ky argument është i pabazuar për faktin se nuk është kqyrur banesa e të dëmtuarit, i cili pretendon se fishekët kishin goditur muret e shtëpisë së tij.

- Gjykata nuk ka hetuar dhe më pas nuk ka marrë prova për të përcaktuar drejtimin e qitjes, të cilat do të sqaronin edhe mosardhjen e pasojës.

- Konkluzionet që gjykata ka arritur në drejtim të anës subjektive të veprës penale janë të pambështetura në prova, pasi ato nuk janë marrë nga gjykata.

- Prokurori i apelit ka kërkuar riçelje të shqyrtimit gjyqësor me qëllim që të provojë motivin e vrasjes mbi bazë provash e faktesh, por gjykata me pa të drejtë e rrëzoi kërkesën. Duke mos kryer kështu një detyrim kushtetues dhe ligjor nga ana e saj.


pasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Gani Dizdari, prokurorin Kujtim Luli, që kërkoi lënien në fuqi të vendimit për pjesën që bën fjalë për akuzën e mbajtjes pa leje të armëve luftarake dhe prishjes së qetësisë publike dhe prishjen e tij e kthimin e akteve për rishqyrtim në gjykatën e apelit në pjesën që bën fjalë për veprën penale të vrasjes me dashje mbetur në tentativë; mbrojtësin e të gjykuarit, Av. Skënder Breca, që kërkoi lënien në fuqi të vendimit; e si analizoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Vendimi nr.9 akti, datë 22.01.2009 i Gjykatës së Apelit Korçë duhet të prishet e aktet të kthehen për rigjykim për shkak se ajo gjykatë nuk ka respektuar kërkesat e nenit 152 të K.Pr.Penale për marrjen e provave, duke u dhënë atyre vlerë të paracaktuar, dhe të mungesës së arsyetimit të vendimit.

Rezulton e pranuar ne vendimin e gjykatës së rrethit dhe të apelit se, më datë 20.02.2008, në fshatin Lavdar të Rrethit të Korçës paradite ka shkuar me një automjet i gjykuari Valmir Lika, i cili ka dërguar një person në banesën e të dëmtuarit Nazmi Potka për t’i thënë që të dilte jashtë. Kur i dëmtuari ka dalë jashtë shtëpisë ku kishte ku kishte dhe disa persona të tjerë, për shkak të një grindjeje të mëparshme, i gjykuari, ka marrë nga makina një automatik dhe ka qëlluar me breshëri, ku sipas procesit të kqyrjes së vendit të ngjarjes, del se janë qitur gjashtë plumba.

Për këtë ngjarje, i gjykuari Valmir Lika është akuzuar e dërguar për gjykim nën akuzat e vrasjes me dashje mbetur në tentativë, prishjen e qetësisë publike dhe mbajtje pa leje të armëve luftarake, parashikuar respektivisht nga nenet 76 e 22, 274 e 278/2 i K.Penal.

Në përfundim të shqyrtimit gjyqësor, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë, me vendimin nr.318, datë 17.09.2008, ka vendosur ndryshimin e akuzës për vrasje të mbetur në tentativë,

315

parashikuar nga neni 76 e 22 të K.Penal, në kanosje serioze për vrasje, deklarimin e fajtor për veprën penale të mbajtjtes pa leje luftarake, parashikuar nga neni 278/2 i K.Penal, dhe deklarimin e pafajshëm për veprën penale të prishjes së qetësisë publike, parashikuar nga neni 274 i K.Penal, për shkak të mungesës së elementëve të veprës penale.

Duke arsyetuar për ndryshimin e cilësimit juridik të veprës për vrasje me dashje të mbetur në tentativë, në vendim arsyetohet se nuk u provua që i pandehuri të ketë qëlluar për të vrarë të dëmtuarin edhe pse i kishte të gjitha mundësitë objektive për ta vrarë, që del edhe nga fakti se ishte larg të dëmtuarit e rreth 30 -35 m e s’kishte pengesa për realizimin e vrasjes dhe se nga kqyrja e vendit të ngjarjes nuk u gjet asnjë lloj gjurme në muret e shtëpisë që të provonin drejtimin e qitjes, se nuk u provua asnjë motiv që ta vriste e për pasojë ekzistojnë dyshime që shkojnë në favor të të pandehurit. Më tej, në vendim ajo gjykatë arsyeton se deklarimet e bëra nga disa persona gjatë hetimit paraprak e të pranuara për lexim në gjykatë nuk merren të besueshme, sepse prova formohet para gjykatës.

Me të njëjtin arsyetim Gjykata e Apelit Korçë me vendimin nr.9, datë 22.01.2009, e gjen të bazuar në ligj e në prova vendimin e gjykatës së rrethit dhe e ka lënë atë në fuqi. Edhe ajo shprehet se nuk rezulton e provuar se i pandehuri ka qëlluar në drejtim të të dëmtuarit për ta vrarë atë se ai i kishte të gjitha mundësitë objektive për të realizuar vrasjen duke patur parasysh se ishte 30-35 m larg, nuk kishte pengesa e nuk provohet motivi se ka patur qëllim vetëm ta kanosë.

Gjatë shqyrtimit të çështjes në gjykatën e apelit, në seancën e datës 29.12.2008, prokurori duke arsyetuar mangësitë, që ishin lejuar gjatë kqyrjes së vendit të ngjarjes, ka kërkuar riçeljen e shqyrtimit gjyqësor e në bazë të nenit 427 të K.Pr.Penale të vendoset bërja e rindërtimit të vendit të ngjarjes për të saktësuar largësinë e qitësit nga i dëmtuari dhe nëse ka gjurmë të plumbave në muret e shtëpisë së të dëmtuarit. Kjo kërkesë nuk u pranua nga gjykata, e cila në vendimin e saj përfundimtar arsyeton se kërkesa nuk u pranua se kqyrja e vendit të ngjarjes i përket fazës së hetimit fillestar, kjo kqyrje është realizuar dhe është detyrë dhe përgjegjësi e tij mënyra e procedimit dhe se rikqyrja nga gjykata nuk mund të konsiderohet më si një veprim hetimor që jep konkluzione të sakta për shkak se nuk mund të flitet më për vend ngjarje dhe se derisa nuk janë paraqitur të dhëna të tjera të qitjes në banesën e të dëmtuarit do të thotë se këto gjurmë nuk kanë ekzistuar e s’ka shkak ligjor për ta vënë në dyshim këtë fakt, d.m.th. që gjurmët nuk kanë ekzistuar.

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë konstaton se, si vendimi i gjykatës së rrethit dhe i apelit kanë të meta të rëndësishme në arsyetimin e tyre e nuk janë bindëse në konkluzionin e arritur se nuk ndodhemi para krimit të vrasjes së mbetur në tentativë, por para kanosjes serioze për vrasje. Gjykata e rrethit ka bërë një shqyrtim gjyqësor të sipërfaqshëm, të pa thelluar e në vendim arrin edhe në përfundime që vijnë në kundërshtim me kërkesat e K.Pr.Penale. Thuajse në të njëjtat kushte është marrë edhe vendimi nga gjykata e apelit që gjithashtu ka mungesë të dukshme të arsyetimit për konkluzionet e arritura, gjë që është pasojë e mos zbatimit të kërkesave të nenit 152 të K.Pr.Penale dhe e mungesës së një hetimi e gjykimi të plotë të çështjes. Gjykata e rrethit e bazon vendimin e saj mbi provat e administruara, por K.Pr.Penale në nenin 427 i jep të drejtë gjykatës së apelit kur e çmon të nevojshme me kërkesën e palëve, apo dhe kryesisht, të vendosë përsëritjen tërësisht ose pjesërisht të shqyrtimit gjyqësor për rimarrjen e provave të administruara në shqyrtimin gjyqësor të shkallës së parë, ose për marrjen e provave të reja.

Të dyja gjykatat thonë në vendimet e tyre se nuk mund të pranohet që i gjykuari ka dashur të vriste të dëmtuarin, pasi ai nëse e donte këtë pasojë i kishte të gjitha mundësitë që ta realizonte atë pa asnjë pengesë. Kolegji çmon se ky arsyetim nuk është i bazuar. Ndodhemi para faktit që i gjykuari ka qëlluar me breshëri me automatik, d.m.th duhet të analizohet e pranohet nëse ky ishte veprimi i mjaftueshëm për të arritur pasojën. Nuk mund të thuhet që, nëse autori kryen gjithë veprimet për të realizuar qëllimin por nuk e arrin atë e nuk përsërit të

316

tjera veprime që mund të çojnë deri në fund atë që ka dashur, nuk ndodhemi para veprës penale të vrasjes së mbetur në tentativë. Të qëllosh me breshëri automatiku nuk mund të mënjanosh dot qëllimin për se qëllon, pavarësisht se nuk e realizon atë duke patur parasysh mjetin e përdorur e mundësinë e ardhjes së pasojës.

Një shkak tjetër që pranojnë gjykatat se nuk ndodhemi para krimit të vrasjes me dashje të mbetur në tentativë është se nuk provohet që të ketë motiv ndonëse shprehen se veprimet e të gjykuarit nuk kanë motiv edhe se pranojnë se ishte rrjedhojë e një grindje banale të mëparshme. Por nëse mungon motivi nga arrijnë në përfundim gjykatat se ndodhemi para veprës penale të kanosjes, kur si element i anës subjektive janë motivet që mund të jenë të ndryshmë në çdo rast? Këtij elementi nuk i jep përgjigje as gjykata e apelit që pranon se ndodhemi para veprës penale të kanosjes, por që nuk ka motive, për pasojë diskutohet fakti i ekzistencës së figurës së veprës penale të kanosjes deri sa i mungon një nga elementët.

Në kushtet kur ligji i jep të drejtë gjykatës së apelit për të riçelur shqyrtimin gjyqësor të çështjes, vendimet e saj për mospranimin e kërkesave të palëve për marrjen e provave apo kryerjen e veprimeve që mund të ketë rëndësi të veçantë për zgjidhjen e çështjes duhet të jenë ligjërisht të arsyetuara e jo me hamendësime. Kolegji çmon të drejtë kërkesën e prokurorit për riçeljen e shqyrtimit gjyqësor duke theksuar të metat që vihen re në proçes-verbalin e kqyrjes së vendit të ngjarjes të datës 20.02.2008 që kanë ndikuar edhe për zgjidhjen e çështjes e marrjen e vendimeve nga gjykatat. Sipas K.Pr.Penale kqyrja e vendit të ngjarjes nga organi procedues bëhet për të zbuluar gjurmët dhe pasojat e tjera materiale të veprës penale.Në se i referohemi proces-verbalit të kqyrjes së vendit të ngjarjes duket qartë se ai nuk është i plotë dhe nuk përmbush detyrimet ligjore. Ai parashikon vetëm vendin ku është kryer vepra penale ndalet gjerëshisht në përshkrimin e vendit të gjetjes së gëzhojave të largësisë njëra prej tjetrës e të objekteve të afërta, por nuk ka kqyrje të asnjë objekti tjetër, sikurse janë muret e shtëpisë për të parë nëse predhat kanë kapur në të, problem ky që do të sqaronte edhe faktin që diskutojnë gjykatat nëse i gjykuari ka gjuajtur apo jo në drejtim të të dëmtuarit. Kjo është një e metë thelbësore, ndaj me të drejtë prokurorika kërkuar rindërtimin dhe kqyrjen e vendit të ngjarjes e kryesisht të mureve të shtëpisë së të dëmtuarit për të parë nëse në to ka gjurmë predhash. Përderisa gjykata e apelit mund të zgjerojë hetimet e të kryejë veprime procedurale të kërkuara nga palët mospranimi i kërkesës së prokurorit, në rastin konkret, nuk është i bazuar, gjë që duket edhe nga arsyetimi që bëhet në vendimin përfundimtar për mospranimin e kërkesës.

Sikurse u përmend, kqyrja e mureve të shtëpisë së të dëmtuarit përbën bazën e të provuarit se në ç’drejtim ka gjuajtur i gjykuari, ndëra rindërtimi i vendit të ngjarjes duke marrë personat e pranishëm në atë ngjarje do të ndihmojë gjykatën për të provuar vendosjen e të gjykuarit, të dëmtuarit e personave të tjerë, pra edhe për të arritur në përfundime të drejta për zgjidhjen e çështjes. Gjykata nuk jep shkaqe ligjore, por hamendëson kur në vendim shprehet se nuk mund të bëjë rikqyrjen pasi ajo nuk është kryer nga oficeri i policisë gjyqësore e për shkak të kohës së gjatë që ka kaluar ajo nuk mund të ruhet nga gjykata. Ky arsyetim është i pabazuar, mbasi kërkesa të këtij lloji mund të mos pranohen në raste kur kemi të bëjmë me veprime që nuk mund të përsëriten, kur koha e kaluar shuan çdo mundësi për të arritur në ndonjë përfundim, por në rastin konkret nuk ndodhemi përpara një situate të tillë sepse muret ekzistojnë akoma.

Në këto rrethana, në rishqyrtimin e çështjes gjykata e apelit duhet të pranojë kërkesën e prokurorit, të riçelë seancën gjyqësore, të kryejë rindërtime, kqyrjen e mureve të shtëpisë së të dëmtuarit për të arritur në përfundime sa më të drejta për fajësinë e të gjykuarit Valmir Lika.

317

Kolegji Penal i Gjykatës tërheq vëmëndjen për gjykatën e rrethit për nxjerrjen e konkluzioneve të gabuara në vendim e që nuk gjejnë mbështetje ligjore. Në nenin 151 të K.Pr.Penale mënyra dhe organi që merr provën, ndërsa në nenin 369 leximet e lejueshme. Gjatë hetimeve paraprake në cilësinë e personave që kanë dijeni për rrethanat e çështjes, janë marrë deklarime nga shtetasi Ernesto Xhafa e Petraq Dajko, në të cilat ata deklarojnë se i gjykuari filloi të shtinte në drejtim të të dëmtuarit, ndërsa Petraq Dajko shton edhe se kur i tha të gjykuarit çfarë po bënte ai u përgjigj rri urtë se do ju vras edhe juve. Për shkak të mos paraqitjes në gjykim të këtyre dy shtetasve është pranuar leximi i deklarimeve të bëra para oficerit të policisë gjyqësore. Por arsyeton gjykata, deklarimet e bëra në hetim nga këta dy shtetas e të pranuara për lexim në gjykatë nuk merren të besueshme se prova formulohet para gjykatës e s’janë në gjëndje të tregojnë motivin. Ky konkluzion nuk është i bazuar. Në nenin 151/ë theksohet se gjatë hetimeve paraprake, provat merren nga organi që procedon dhe në paragrafin e dytë thuhet se në gjykim provat merren me kërkesën e palëve. Në nenin 369 përcaktohen rastet e leximit të akteve që përmbahen në fashikullin e gjykimit dhe në këtë rast ato vlerësohen duke u lidhur me provat e tjera. Leximi i deklarimeve të dy deklaruesve në gjykatë për shkak të mosparaqitjes së tyre nuk mund të thuhet se nuk përbën provë mbasi ato u morën nga gjykata e cila duhet t’i analizojë ato me gjithë provat e tjera.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 441/ç të K.Pr.Penale,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.9, datë 22.01.2009 të Gjykatës së Apelit Korçë dhe dërgimin e akteve për rishqyrtim po asaj gjykate, me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 18.01.2012

318

MENDIMI I PAKICËS

Pakica ka mendimin se vendimi i Gjykatës së Apelit Korçë është i drejtë, i bazuar në ligj e duhet të lihet në fuqi. Në rastin në shqyrtim për të gjykuarin Valmir Lika, në marrjen e vendimit, shumica nuk ka zbatuar kriteret e përcaktuara në nenin 432 të K.Pr.Penale, sipas të cilit rekursi në Gjykatën e Lartë kundër vendimeve të gjykatës së apelit mund të bëhet për mosrespektimin ose zbatimin e gabuar të ligjit penal, për shkelje që kanë si pasojë pavlefshmërinë absolute të akteve apo shkelje procedurale që kanë ndikuar në dhënien e vendimit. Nëse i referohemi rekursit të prokurorit dhe kërkesave e pretendimeve të tij para Kolegjit Penal të Gjykatës se Lartë, duket qartë se nuk ekziston asnjë nga shkaqet që kërkon domosdoshmërisht neni 432 i K.Pr.Penale, por ato pretendime janë për marrjen e provave nga organi i hetimit dhe për çmuarjen e tyre që është realizuar nga gjykata e rrethit dhe apelit dhe që në asnjë rast nuk përbën shkak për shqyrtimin nga ky Kolegj Penal. Shumica ka hyrë tërësisht në analizën e provave, që siç përcaktohet në K.Pr.Penale, paraqiten nga palët dhe vlerësimi, çmuarja e tyre bëhet nga gjykata në bazë të nenit 152 të K.Pr.Penale.

Si gjykata e rrethit dhe e apelit kanë marrë vendimet duke i çmuar objektivisht provat e paraqitura dhe nuk mund të pranohet ligjor fakti që organi i prokurorisë në fazën e hetimeve paraprake nuk ka realizuar plotësisht detyrat e tij, mungesat e theksuara në realizimin e veprimeve të ndryshme hetimore, si kqyrja e vendimit të ngjarjes, deklarimet e personave që kanë dijeni për rrethanat e kryerjes së veprës penale dhe paraqitjen e pamjaftueshme të provave sidomos në shqyrtimin e çështjes në gjykatën e shkallës së parë.

Shumica, sikurse prokurori në gjykatën e apelit dhe para këtij Kolegji, gjithë pretendimin e tyre e bazojnë në faktin se oficeri i policisë gjyqësore nuk kryen si duhet detyrën në kqyrjen e vendit të ngjarjes. Kjo është e vërtetë. Proces verbali i kqyrjes së vendit të ngjarjes, është skematik, i pa plotë, pa kqyrur vendet (muret e banesës së të dëmtuarit) që të ndihmonin në përcaktimin e drejtimit të qitjes nga i gjykuari Valmir Lika dhe në kërkesën për gjykim e gjatë gjykimit prokurori ngre pretendimin se i gjykuari ka qëlluar në drejtim të viktimës pa parë gjënë më kryesore për të arritur në këtë përfundim, se ku kanë shkuar plumbat. Është e vërtetë që në gjykatën e apelit prokurori ka kërkuar të bëhet rindërtimi i vendit të ngjarjes dhe kqyrja e mureve të shtëpisë së të dëmtuarit, por kemi mendimin se refuzimi (mospranimi) i kësaj kërkese nga gjykata është e bazuar. Gjykata nuk është organ që plotëson të metat e gabimet e lejuara në marrjen e provave dhe kryerjen e veprimeve të tjera që kryhen në hetimet paraprake, por organ që pa paragjykim e me objektivitet arrin në përfundimin e kryerjes së veprës penale, vendos mbi analizën tërësore të provave të paraqitura nga palët në proces për të përcaktuar dhe zbatimin e drejtë të ligjit material.

Shumica tërheq vëmendjen pse gjykata e apelit nuk pranoi kërkesën për riçeljen e hetimit gjyqësor sipas kërkesës së prokurorit e i lihet detyrë në këtë drejtim gjykatës, por pakica nuk e përkrah këtë detyrë. Në bazë të nenit 198 të K.Pr.Penale kqyrja e vendeve dhe e sendeve vendoset nga organi procedues për të zbuluar gjurmët dhe pasojat e tjera materiale të veprës penale. Dihet rëndësia e madhe që ka kqyrja e vendit të ngjarjes si veprim hetimor me të cilin organi procedues kontrollon mjedisin ku ka ndodhur vepra penale, zbulon e fikson gjurmët e mundshme. Ajo është veprimi fillestar me të cilin lidhen problemet e hetimit. Kqyrja e vendit të ngjarjes, duke qenë veprim hetimor i papërsëritshëm e i pazëvendësueshëm, përbën një nga hallkat kryesore të hetimit, pasi shërben për fiksimin e gjurmëve të veprës penale të lëna nga veprimet kriminale, pra ajo përbën jo vetëm vendim ku ka ndodhur vepra penale por edhe vendin ku mund të gjendet e zbulohen rrethanat që lidhen me të.

Është e qartë që në rastet e përdorimit të armëve duhet të kërkohen gjurmët e lëna prej tyre dhe objektet e afërta duhet t’i nënshtrohen kqyrjes nga personi përkatës, gjë që në rastin

319

në shqyrtim nuk është realizuar e lihet detyrë për gjykatën që ta realizojë atë mbas rreth katër vjetësh, duke pasur parasysh se ngjarja ka ndodhur më 20.02.2008.

Shumica thekson se gjykata e apelit nuk ka respektuar kërkesat e nenit 427 të K.Pr.Penale duke mos pranuar përsëritjen e shqyrtimit gjyqësor, por pakica ka mendimin se kjo nuk qëndron. Gjykata e apelit e ka të drejtën të përsërisë tërësisht apo pjesërisht shqyrtimin gjyqësor, por gjithmonë brenda kritereve që përcakton neni 427 i K.Pr.Penale dhe jo ta bëjë këtë veprim për të përmbushur veprimet që duhej të kishte kryer organi procedues e që nuk ka kryer jo për arsye objektive. Në nenin 427/1 të K.Pr.Penale theksohet se vendos përsëritjen e shqyrtimit gjyqësor kur një palë kërkon rimarrjen e provave të administruara në shqyrtimin gjyqësor të shkallës së parë ose marrjen e provave të reja, apo të provave që zbulohen pas gjykimit në shkallë të parë ose të atyre që dalin aty për aty. Pra siç shihet qartë, përsëritja e shqyrtimit gjyqësor bëhet brenda disa kritereve ligjore të përcaktuara e jo në çdo rast që e kërkojnë palët, e sidomos ajo nuk mund të bëhet për të plotësuar të metat e lejuara nga organi i procedimit në veprimet fillestare pas marrjes njoftim për kryerjen e një vepre penale.

Në këto rrethana, pasaktësitë e lejuara nga organi procedues në kqyrjen e vendit të ngjarjes nuk përbëjnë objekt për përsëritjen e shqyrtimit gjyqësor nga gjykata e apelit, e cila me të drejtë nuk ka pranuar kërkesën e prokurorit ndaj nuk duhej vendosur dërgimi i akteve për rishqyrtim.

Edmond Islamaj Gani Dizdari

320


VENDIM



Gani Dizdari KryesuesArjana Fullani AnёtareEdmond Islami AnёtarShkëlzen Selimi AnёtarAleksandër Muskaj Anёtar

në datën 18.01.2012 shqyrtoi në seancë gjyqësore çështjen penale me palë:

KËRKUES: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË SHKALLËS SË PARË SHKODËR, përfaqësuar në gjyq nga prokurori pranë Gjykatës së Lartë Hysen Keta.

PERSONI NËN HETIM: SHKËLQIM GECI, i mbrojtur nga av. Skënder Breca, i caktuar kryesisht.

A K U Z U A R:

Për veprat penale të “kanosjes” dhe të “mbajtjes pa leje të armëve luftarake”,

parashikuar nga nenet 84 dhe 278/2 të Kodit Penal.

OBJEKTI:Vleftësim i ligjshëm i arrestit në flagrancë

dhe caktim masë sigurimi “arrest në burg”.Baza Ligjore: Nenet 259, 245, 228, 229, 238, 244/1 të K.Pr.Penale.

Gjykata e Shkallës së Parë Shkodër, me vendimin penal nr.343 (2983), datë 08.07.2011, ka vendosur:

Vleftësimin e ligjshëm të arrestit në flagrancë të bërë ndaj shtetasit Shkëlqim Shefqet Geci, të realizuar më datë 05.07.2011 nga Policia Gjyqësore.Caktimi si masë sigurimi, ndaj shtetasit Shkëlqim Shefqet Geci, atë të “detyrimit për t’u paraqitur në policinë gjyqësore”, parashikuar nga neni 234 i Kodit të Procedurës Penale para oficerit të Policisë Gjyqësore Erjon Alushi, çdo ditë të mërkurë, ora 10.00. Urdhërohet lirimi i menjëhershëm i tij.

Gjykata e Apelit Shkodër, me vendimin penal nr.109, datë 10.08.2011, ka vendosur:Miratimin e vendimit 343, datë 08.07.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Shkodër.

321

Kundër këtij vendimi, ka paraqitur rekurs prokurori i apelit, me anën e të cilit ka kërkuar ndryshimin e vendimit penal nr.109, datë 10.08.2011 të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe caktimin si masë sigurimi personal për shtetasin Shkëlqim Geci, atë të “arrestit në burg”.

Si shkaqe të rekursit, pala ankuese parashtron:- Vendimi i Gjykatës se Apelit Shkodër është i pa bazuar në ligj, pasi për masën e

sigurimit atë të “detyrimit për t’u paraqitur në policinë gjyqësore”, nuk kanë qenë kriteret ligjore të parashikuara në nenin 234 të Kodit të Procedurës Penale.

- Gjykata nuk ka pasur parasysh se vepra penale për të cilën dyshohet se e ka kryer shtetasi Shkëlqim Geci, parashikon dënimin deri në 7 vjet burg, dhe përhapjen e madhe të kryerjes së këtij lloj krimi.

- Gjykata nuk ka pasur gjithashtu parasysh edhe rrezikshmërinë shoqërore të veprës. Prandaj masa më e përshtatshme do të ishte ajo e “arrestit në burg”.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Aleksandër Muskaj; dëgjoi prokurorin pranë Gjykatës së Lartë Hysen Keta, i cili kërkoi, të heqë dorë nga rekursi; dëgjoi mbrojtësin e personit nën hetim Shkëlqim Geci, av. Skënder Breca, i cili e la në vlerësimin e gjykatës; dhe pasi e diskutoi çështje në tërësi,

V Ë R E N

Se gjykimi i çështjes duhet të pushohet në Gjykatën e Lartë, për shkak se përfaqësuesi i organit të akuzës hoqi dorë nga rekursi i paraqitur.

A. Rrethanat e faktit

1. Nga aktet e ndodhura në fashikullin e masës së sigurimit dhe gjatë gjykimit të kërkesave në gjykatën e shkallës së parë dhe atë të apelit, ka rezultuar si vijon: Prokuroria pranë Gjykatës Shkallës Parë Shkodër, mbi referimin e veprës penale nga Policia Gjyqësore, ka regjistruar procedimin penal për veprat penale të “kanosjes” dhe “mbajtjes pa leje të armeve luftarake”, parashikuar nga nenet 84 e 278/2 të Kodit Penal. Sipas organit të akuzës veprat penale dyshohen të jenë kryer në këto rrethana: Në datën 05.07.2011, është marrë njoftimi nga shtetasi Lulzim Tula se personi nën hetim Shkëlqim Geci ka kanosur me armë zjarri automatike vëllain e tij Gazmend Tula. Ngjarja ka ndodhur në vendin e quajtur Stalla e Trushit, Komuna Bërdicë e Rrethit Shkodër.

2. Për këtë shkak, në të njëjtën ditë, në orën 17.00 është kryer arrestimi në flagrancë i personit nën hetim Shkëlqim Geci, duke e vënë nën hetim për kryerjen e veprave penale të “kanosjes”, dhe “mbajtjes pa leje të armëve luftarake”, parashikuar nga nenet 84 e 278/2 të Kodit Penal.

3. Vetë personi nën hetim ka dhënë shpjegime rreth ngjarjes dhe ka treguar edhe se ku ka hedhur automatikun me nr.19093169.

4. Mbi bazën e këtyre të dhënave, organi i akuzës, Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Shkodër ka filluar procedimin penal për veprat penale të “kanosjes” dhe “mbajtjes pa leje të armëve luftarake” parashikuar nga nenet 84 e 278/2 të Kodit Penal.

B. Procedurat gjyqësore

5. Organi i akuzës, Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Shkodër, në datën 07.07.2011 i është drejtuar Gjykatës së Shkallës së Parë Shkodër, me kërkesë, me objekt: “Vleftësimin si të ligjshëm të arrestit në flagrancë të shtetasit Shkëlqim Geci dhe caktimin ndaj tij të masës së sigurimit “Arrest në burg”, parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale”.

322

6. Gjykata e Shkallës së Parë Shkodër, pasi ka shqyrtuar kërkimin e organit të akuzës, me vendimin penal nr.343 (2983), datë 08.07.2011, ka vendosur:“Vleftësimin e ligjshëm të arrestit në flagrancë të bërë ndaj shtetasit Shkëlqim Shefqet Geci, të realizuar më datë 05.07.2011, të kryer nga Policia Gjyqësore.Caktimi si masë sigurimi, ndaj shtetasit Shkëlqim Shefqet Geci, atë të “detyrimit për t’u paraqitur në policinë gjyqësore”, parashikuar nga neni 234 i Kodit të Procedurës Penale para oficerit të policisë gjyqësore Erjon Alushi, çdo ditë të mërkurë, ora 10.00. Urdhërohet lirimi i menjëhershëm i tij...”.

7. Mbi ankimin e organit të akuzës, Gjykata e Apelit Shkodër, me vendimin penal nr.109, datë 10.08.2011, ka vendosur:“Miratimin e vendimit 343, datë 08.07.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Shkodër”.

8. Kundër këtij vendimi ka paraqitur rekurs prokurori i apelit, me anën e të cilit ka kërkuar ndryshimin e vendimit penal nr.109, datë 10.08.2011 të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe caktimin si masë sigurimi personal për shtetasin Shkëlqim Geci, atë të “arrestit në burg”, me shkaqet dhe pretendimet e përmendura më sipër në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

C. Në lidhje me rekursin e paraqitur nga prokurori

9. Përpara fillimit të seancës dëgjimore në Gjykatën e Lartë, përfaqësuesi i organit të akuzës, në fazën e kërkesave paraprake, paraqiti një kërkesë për heqjen dore nga rekursi.

10.Ndodhur në këto rrethana, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se gjykimi i çështjes nuk mund të vazhdojë më dhe çmon me vend pushimin e shqyrtimit të çështjes në Gjykatën e Lartë.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, bazuar në përcaktimet e nenit 439, të Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S I


Tiranë, më 18.01.2012

323


VENDIM




në seancën e datës 18.01.2012, mori në shqyrtim çështjen penale nr.52603-1262-00-2011 akti që i përket:

TË GJYKUARIT: MARK PALI

A K U Z U A R:

Për kryerjen e veprës penale të marrëdhënies seksuale me dhunë me të mitura,

parashikuar nga neni 100/2 i K.Penal

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kurbin, me vendimin nr.136, datë 21.09.2006, ka vendosur:

Deklarimin fajtor të të pandehurit Mark Pali (Shkorreti) për veprën penale të kryerjes së marrëdhënieve seksuale me fëmije të mitur më shumë se njëherë, duke i shkaktuar fëmijës dëmtime për shëndetin, vepër kjo e parashikuar nga neni 100/2 i K.Penal dhe në bazë të kësaj dispozite dënimin e tij me 18 vjet burgim. Vuajtja e dënimit i fillon nga dita e ndalimit 02.11.2005.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.108, datë 15.02.2008, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.136, datë 21.09.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin.

Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Kurbin dhe Gjykatës së Apelit Tiranë, ka paraqitur rekurs i gjykuari Mark Pali, por pa nënshkrimin e mbrojtësit, i cili kërkon prishjen e vendimeve dhe kthimin e çështjes për rigjykim duke urdhëruar marrjen e analizës, duke parashtruar shkaqet ligjore përkatëse.

Gjykata e Lartë, me vendimin nr.33, datë 15.01.2010, ka vendosur:Mospranimin e rekursit të të gjykuarit Mark Pali ndaj vendimit nr.136, datë 21.09.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Kurbin dhe vendimit nr.108, datë 15.02.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

324

Gjykata Kushtetuese me vendimin nr.10, datë 29.03.2011, ka vendosur:Shfuqizimin e vendimit nr.33 datë 15.01.2010 të Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë;Dërgimin e çështjes për rishqyrtim në Gjykatën e Lartë;Rrëzimin e kërkesës për shfuqizimin e vendimit nr.136, datë 21.09.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin; dhe të vendimit nr.108, datë 15.02.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Kurbin dhe Gjykatës së Apelit Tiranë, ka paraqitur rekurs i gjykuari Mark Pali, nëpërmjet përfaqësuesit të tij Dedë Pali; duke plotësuar të metat e tij në përputhje me vendimin e Gjykatës Kushtetuese të datës 29.03.2011, sipas nenit 435 të K.Pr.Penale, duke parashtruar këto shkaqe:

- Gjykata e apelit ka lënë në fuqi vendimin e gjykatës së shkallës së parë në kundërshtim me kërkesat e nenit 427/3 të K.Pr.Penale, pasi vetë kjo gjykatë ka shtyrë 10 herë seancat në mënyrë ligjore për të marrë provën e kërkuar me ngulm nga ana ime, që të bëhet analiza biologjike dhe nuk e ka realizuar.

- Unë jam në burg, jo për faktin se kam kryer veprën penale të parashikuar nga neni 100/2 i K.Penal, por vetëm për faktin se kam tokë, të cilën po e përvetësojnë në mënyrë barbare të afërmit e mij. Kallëzimin e ka bërë nusja e djalit të xhaxhait tim.

- Vendimi i gjykatës së apelit është i padrejtë, pasi ka lënë në fuqi vendimin e gjykatës së shkallës së parë ku pretendohet edhe për kryerje marrëdhëniesh seksuale në një apartament anonim, por që sipas tyre u tha se ishte apartament i mbyllur, por u ndërprenë hetimet, sepse po të vazhdohej më tej rrëzohej edhe pjesa tjetër e alibisë.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Shkëlzen Selimi; prokurorin Bujar Sheshi, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit nr.108, datë 15.02.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë; mbrojtësin e të gjykuarit Mark Pali, Av. Dedë Pali, i cili kërkoi prishjen e vendimit nr.108, datë 15.02.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe vendimit nr.136, datë 21.09.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin dhe kthimin e akteve për rishqyrtim në Gjykatën e Shkallës së Parë Kurbin; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Vendimi nr.108 datë 15.02.2008 i Gjykatës së Apelit Tiranë duhet të prishet si pasojë e shkeljeve të rënda procedurale dhe çështja duhet të kthehet për rigjykim.


1. I gjykuari Mark Pali është banor i fshatit Laç të Rrethit Kurbin. E dëmtuara A. P. e datëlindjes 15.03.1993, e mitur në kohën e kryerjes së veprës penale, është gjithashtu banore e qytetit të Laçit dhe komshi me të gjykuarin.

2. Në bazë të kësaj rrethane si i gjykuari, ashtu edhe e dëmtuara, kishin njohje dhe e dëmtuara shpesh herë shkonte në shtëpinë e të gjykuarit ku luante me fëmijët e tij. Në mesin e muajit korrik, në një datë të papërcaktuar, i gjykuari Mark Pali i ka propozuar të dëmtuarës A.P. të vinte në shtëpinë e tij ku do t’i thoshte diçka. E dëmtuara ka pranuar dhe ka shkuar në banesë ku ndodheshin dhe fëmijët e të gjykuarit.

3. Në vazhdim të asaj dite, në mesdite mbasi fëmijët e të gjykuarit kanë rënë për të fjetur, i gjykuari e ka ftuar të dëmtuarën që të shkonin tek shtëpia e tij e vjetër e pabanuar e cila ndodhej disa metra më larg. Aty ai ka propozuar që ata të kishin

325

marrëdhënie intime me njëri-tjetrin kundrejt shpërblimit prej 200 lekësh. I gjykuari e ka zhveshur të dëmtuarën dhe ka filluar ta prekë në pjesë të ndryshme të trupit. Mbasi ka kryer këto veprime i gjykuari i ka dhënë 200 lekë, duke i kërkuar të dëmtuarës të mos e bisedonte me njeri tjetër. Të nesërmen e asaj dite, i gjykuari ka përsëritur të njëjtat veprime duke e ftuar përsëri në banesë, ku e ka zhveshur dhe më pas e ka prekur dhe puthur në pjesë të ndryshme të trupit duke paguar me të njëjtën shumë.

4. Në mesin e muajit gusht në një datë të papërcaktuar, i gjykuari Mark Pali e ka thirrur përsëri të dëmtuarën A. P. dhe mbasi kanë shkuar në banesën e tij të vjetër ka kryer marrëdhënie seksuale. I gjykuari e ka kërcënuar se nëse tregonte ai do ta rrihte. Në ditët në vazhdim i gjykuari ka kryer marrëdhënie seksuale me të dëmtuarën e mitur në shtëpinë e tij të vjetër. Në një rast, marrëdhënia seksuale është kryer dhe në një apartament banimi në një pallat afër shkollës së mesme të qytetit të Laçit.

5. I gjykuari në datë 01.11.2005, pas një shkëputje kohe i ka dërguar të dëmtuarës vajzën e tij M.P, ku i kërkonte që të takoheshin dhe nëse nuk vinte do e kishte punën keq. E dëmtuara ka shkuar dhe e ka takuar duke e kundërshtuar për takimet e tjera duke mos e takuar më. Ndërkohë në datë 02.11.2005 ka bërë kallëzim kundër të gjykuarit për marrëdhënien seksuale me të.

6. Organi i akuzës, në bazë të kallëzimit, ka filluar procedimin penal në ngarkim të të gjykuarit, ku gjatë hetimit janë kqyrur dhe marrë me cilësinë e provës dëshmitë direkte dhe indirekte të dëshmitarëve, deklarimet e të dëmtuarës, proces-verbalet e kqyrjes dhe administrimit të provës të disa sendeve të cilat përmbajnë njolla të ngjashme me ato të gjakut, akti i ekspertimit mjeko-ligjor (gjinekologjik), akti i ekspertimit biologjik;

7. Prokuroria në përfundim të hetimit e ka akuzuar të gjykuarin Mark Pali për veprën penale të “kryerjes së marrëdhënieve seksuale me të mitur”, e parashikuar nga neni100/2 i Kodit Penal.

8. I gjykuari Mark Pali nuk e ka pranuar akuzën duke pretenduar se është i pafajshëm për veprën penale për të cilën akuzohet, duke pretenduar se ajo është ngritur mbi fakte të sajuara nga të afërm të tij me të cilët ai ka konflikt pronësie.


9. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kurbin me vendimin nr.136, datë 21.09.2006 ka vendosur:

i. Deklarimin fajtor të të pandehurit Mark Pali (Shkorreti) për veprën penale të kryerjes së marrëdhënieve seksuale me fëmijë të mitur më shumë se njëherë, duke i shkaktuar fëmijës dëmtime për shëndetin, vepër kjo e parashikuar nga neni 100/2 i K.Penal dhe në bazë të kësaj dispozite dënimin e tij me 18 vjet burgim.

ii. Vuajtja e dënimit i fillon nga dita e ndalimit 02.11.2005. 10. Kundër këtij vendimi, brenda afatit ligjor, ka paraqitur ankim i gjykuari Mark Pali.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.108, datë 15.02.2008, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.136, datë 21.09.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin.

11. Kundër vendimit të mësipërm ka ushtruar rekurs i gjykuari Mark Pali, duke parashtruar edhe shkaqet ligjore përkatëse.

Gjykata e Lartë, me vendimin nr.33, datë 15.01.2010 ka vendosur:Mospranimin e rekursit të të gjykuarit Mark Pali ndaj vendimit nr.136, datë

21.09.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Kurbin dhe vendimit nr.108, datë 15.02.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë. Me arsyetimin se: “...Rekursi i paraqitur nga

326

i gjykuari Mark Pali nuk përmban nënshkrimin e mbrojtësit, ashtu siç parashikon neni 435/2 i K.Pr.Penale.

12. Kundër vendimit të mësipërm të Gjykatës së Lartë, i gjykuari Mark Pali i është drejtuar Gjykatës Kushtetuese me një kërkesë, nëpërmjet të cilës kërkon shfuqizimin e vendimeve të përmendura më sipër.

Gjykata Kushtetuese me vendimin nr.10, datë 29.03.2011 ka vendosur:i. Shfuqizimin e vendimit nr.33 datë 15.01.2010 të Kolegjit Penal të Gjykatës së

Lartë;ii. dërgimin e çështjes për rishqyrtim në Gjykatën e Lartë;ii. rrëzimin e kërkesës për shfuqizimin e vendimit nr.136, datë 21.09.2006 të

Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin; dhe të vendimit nr.108, datë 15.02.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

III. Arsyetimi ligjor i vendimit të ankimuar

13. Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.108, datë 15.02.2008, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.136, datë 21.09.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin. Me arsyetimin se: “...mekanizmi i ndodhjes së ngjarjes provohet jo vetëm nga deklarimet e të dëmtuarës, por edhe nga deklarimet indirekte të dëshmitarëve, proces-verbali i kqyrjes dhe administrimit të provave të gjetura në vendin ku e dëmtuara ka pretenduar se disa herë ka kryer marrëdhënie seksuale, nga akti i ekspertimit shkencor datë 02.11.2005, ku rezulton se e dëmtuara është e defloruar e vjetër...në analizë të deklarimeve të bëra nga ana e të pandehurit në këtë gjykim si dhe pretendimit të organit të Prokurorisë, gjykata e apelit arrin në përfundimin se Mark Pali duhet të deklarohet fajtor, sepse ka konsumuar tërësisht elementët e veprës penale të marrëdhënies seksuale me dhunë me të mitura, parashikuar nga neni 100/2 i K.Penal”.


14. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë çmon se rekursi i të gjykuarit Mark Pali duhet të pranohet dhe vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë nr.108, datë 15.02.2008 duhet të prishet për shkelje të ligjit procedural penal.

15. Në bazë të akteve të fashikullit të gjykimit rezulton se procesi penal në ngarkim të të gjykuarit Mark Pali në gjykatën e apelit ka qenë i njëanshëm, duke u shkelur parimi i kontradiktorialitetit dhe i barazisë së armëve.

16. I gjykuari Mark Pali, si në fazën e hetimit, ashtu dhe në të dyja shkallët e gjykimit, ka mbajtur qëndrim mohues ndaj veprës penale për të cilën akuzohet. Në kuadër të procesit penal në respekt dhe të prezumimit të pafajësisë si dhe shfajësimit ndaj akuzës së ngritur përveç provave të kërkuara nga prokurori për provimin e akuzës kundër tij, i gjykuari ka kërkuar marrjen e një prove shkencore, akt ekspertimi biologjik të lëndës biologjike të gjetur në vendin ku është pretenduar se është kryer marrëdhënia seksuale me të miturën A.P. Në bazë të kësaj prove do të provohej shkencërisht se ai ishte autori i veprës penale për të cilën akuzohet.

17. Gjykata e apelit me vendim të ndërmjetëm, në seancën gjyqësore të datës 13.04.2007, ka pranuar kërkesën e të gjykuarit për të marrë me cilësinë e provës një akt ekspertimi biologjik të ADN-së së materialit biologjik. Ky akt meqenëse nuk mund të kryhej në Shqipëri është vendosur që të kryhej në Itali nëpërmjet Institutit të Policisë Shkencore, duke ngarkuar edhe një ekspert përgjegjës. Më pas, gjykata ka shtyrë disa seanca gjyqësore me arsyetimin se është në pritje të mbërritjes së analizave nga Italia. Në seancën gjyqësore të datës 15.02.2008 gjykata e apelit ka revokuar vendimin e ndërmjetëm për kryerjen e aktit të ekspertimit në bazë të

327

pretendimit se akti i ekspertimit biologjik nuk mund të kryhet, duke i dhënë fund shqyrtimit gjyqësor dhe në fund ka shpallur vendimin përfundimtar me të cilin ka lënë në fuqi vendimin e shkallës së parë.

18. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë çmon se revokimi i vendimit për marrjen e një prove të rëndësishme për procesin nga gjykata e apelit përbën shkelje të parimit të procesit të rregullt ligjor të parashikuar nga neni 42 i Kushtetutës dhe neni 6 i KEDNJ-së. Procesi penal bazohet në parimin e kontradiktorialitetit ku secila palë, si prokurori, ashtu edhe personi i akuzuar, ka të drejtë të paraqesë pretendimet e veta dhe provat ku mbështeten ato. Sipas interpretimit që i bën këtij parimi GJEDNJ është shprehur se: “sipas parimit për barazi armësh, njëri prej elementeve të nocionit më të gjerë të procesit të rregullt ligjor, çdo palë duhet të ketë mundësi të e arsyeshme për të prezantuar rastin e vet në kushtet të cilat nuk e vendosin atë në pozitë të disfavorshme viza-vi kundërshtarit të tij”. 7

19. Gjatë gjykimit rezulton se ashtu si edhe prokurori, i cili ka barrën e provës në lidhje me akuzën edhe i gjykuari Mark Pali ka kërkuar, ndër të tjera, dhe marrjen e një prove shkencore e cila të konfirmonte se lëngu biologjik i gjetur në vendin ku ishte kryer marrëdhënia seksuale ishte i njëjtë me strukturën e ADN-së së tij. Për këtë qëllim ai ishte i gatshëm t’i nënshtrohej ekspertimit nëpërmjet përputhshmërisë mes gjurmës së lëngut biologjik të gjetur në vendin e ngjarjes me mostrën e gjakut. Ky element ishte mjaft i rëndësishëm në lidhje me fajësinë e tij, pasi në bazë të aktit të ekspertimit biologjik ekspertët kishin provuar se gjurmët e gjakut të gjetura ishin të njëjta me grupin e gjakut të së dëmtuarës A.P, ndërkohë që në vendngjarje së bashku me gjurmët e gjakut ishin gjetur gjithashtu edhe njolla sperme, që siç shprehet ekspertja në konkluzion në aktin e ekspertimit biologjik: “mund të jenë të vlefshme për identifikim grupor dhe për identifikim individual me analizë të ADN-së. Ato janë objekt i një ekzaminimi tjetër biologjik për njolla sperme dhe vlejnë për t’u krahasuar me gjakun model krahasimi marrë shtetasit Mark Pali”.

20. Ndërkohë është provuar për sa i përket gjurmëve të gjakut se ato janë në të njëjtin grup me të dëmtuarën. Megjithatë ky konkluzion nuk mund të jetë kategorik mbasi ai vërteton vetëm përputhshmërinë e grupit dhe jo faktin se i përket identifikimit individual të ADN-së të së dëmtuarës, ç’ka rrit shkallën e probabilitetit dhe si e tillë nuk mund të shërbejë siç e kanë vlerësuar gjykatat me vlerë të plotë provuese. Për sa i përket lëndës biologjike si gjatë hetimit ashtu dhe gjatë gjykimit nuk është provuar se kujt i përkiste ajo. Megjithëse ekspertët kanë pranuar se është e mundur në rrugë shkencore nëpërmjet një akti ekspertimi biologjik të provohet përkatësia e saj, duke provuar kështu tej çdo dyshimi të arsyeshëm autorin, kjo provë, megjithëse e kërkuar nga i gjykuari, nuk është marrë.

21. Gjykata e apelit ka zbatuar gabim nenin 357 të K.Pr.Penale duke revokuar pa ndonjë shkak të ligjshëm vendimin për marrjen e aktit të ekspertimit biologjik. Pavarësisht se ligji procedural i njeh gjykatës rolin kryesor në drejtim të procesit të të provuarit pasi është ajo që disponon në lidhje me kërkesat e palëve për marrjen e provave duke bërë një vlerësim paraprak të konteksitetit të tyre me çështjen, kjo e drejtë duhet të ushtrohet me objektivitet pa dëmtuar interesat e palëve dhe në shërbim të drejtësisë. Fakti që për marrjen e një prove duhet një kohë e caktuar nuk i jepte të drejtë ta refuzojë dhe për më tepër ta revokojë vendimin për marrjen e saj për aq kohë sa nuk konstatohet një pengesë objektive. Dispozita e sipërpërmendur parashikon si rast të revokimit të vendimit të ndërmjetëm për marrjen e provës vetëm në rast se prova e kërkuar e analizuar në tërësi me provat e tjera është panevojshme, ç’ka do të thotë që

7 Vendimi i GJEDNJ Bulut V. Austria, 22 shkurt 1996, par. 47

328

fakti kërkohet të merret është mjaftueshëm i provuar nga provat e tjera të shqyrtuara më parë.

22. Gjykata e apelit, duke revokuar vendimin për marrjen e provës së kërkuar nga i gjykuari ka dëmtuar procesin e mbledhjes së provave, i cili drejtohet nga dy parime: parimi i prezumimit të pafajësisë që përjashton të akuzuarin nga çdo iniciativë për të provuar dhe nga ana tjetër parimin sipas të cilit personi i dyshuar përfiton nga disa prerrogativa që i lejon të japë ndihmën e vet në marrjen e kësaj prove (aktit të ekspertimit biologjik), me qëllim që të mbrojë prezumimin që atij i shërben si mburojë. Fakti që të gjykuarit i është mohuar e drejta për të kërkuar marrjen e provës e ka vënë atë në pozitë të disfavorshme ndaj organit të akuzës duke cënuar parimin e kontradiktorialitetit dhe të barazisë së armëve. Në vendimin nr.5, datë 17.02.2003 Gjykata Kushtetuese është shprehur ndër të tjera se: “Parimi i kontradiktorialitetit dhe i barazisë së armëve në gjykimin penal kërkon që argumentat e mbrojtjes të paraqiten dhe të dëgjohen njëlloj si ato të prokurorit. Ky parim presupozon që secilës palë duhet t’i ofrohen mundësi të arsyeshme për të paraqitur pretendimet për çështjen, në kushte të tilla që të mos e vënë në disavantazh me palën tjetër.

23. Gjykata e apelit nuk e ka ezauruar plotësisht procesin e të provuarit dhe për pasojë vendimi i fajësisë nuk është tej çdo dyshimi të arsyeshëm. Të dy gjykatat kanë arritur në konkluzion duke u bazuar kryesisht në dëshminë e të miturës A.P. e cila është edhe e dëmtuara nga vepra penale, dëshmitë indirekte të disa dëshmitarëve, si dhe gjetja dhe marrja me cilësinë e provës në shtëpinë e vjetër të të gjykuarit të gjurmëve të gjakut dhe të spermës. Këto prova nuk janë të mjaftueshme për të arritur në vendim fajësie për të gjykuarin për aq kohë sa deklarimet e të dëmtuarës për konsumimin e marrëdhënies seksuale me të gjykuarin, të cilat duhet të merren me rezervë nisur nga mosha e saj, nuk janë përputhur plotësisht me provat shkencore ndërsa provat e tjera nuk janë të lidhura drejtpërdrejt me faktin e ndodhur dhe me autorësinë e të gjykuarit.

24. Kolegji Penal vlerëson se çështja duhet të kthehet përsëri për rigjykim në gjykatën e apelit duke i lënë si detyrë kryerjen e një akti ekspertimi biologjik të gjurmëve të spermës të gjetura në vendngjarje për të bërë krahasimin nëse përputhet me strukturën e ADN-së të të gjykuarit Mark Pali. Vetëm pasi të merret kjo provë është e mundur që të arrihet në një vendim të drejtë përfundimtar.

V. Në lidhje me zgjidhjen e çështjes

Kolegji Penal i gjykatës së Lartë çmon se vendimi i gjykatës duhet të prishet dhe çështja duhet të kthehet për rigjykim, me tjetër trup gjykues, me qëllim që hetimi gjyqësor të plotësohet me detyrën e lënë për marrjen e provës së aktit të ekspertimit biologjik, e cila së bashku me provat e tjera të shqyrtuara do ta çojë gjykatën në një vendim përfundimtar të drejtë dhe të bazuar në ligj.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 441/1, germa “ç” të Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.108, datë 15.02.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe kthimin e çështjes për rigjykim në po atë gjykatë me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 18.01.2012 Kundër

329

Aleksandër MUSKAJ Edmond ISLAMAJ Nr.61004-01430-00-2011 Regj. ThemeltarNr.00-2012-223 i Vendimit (16)

VENDIM





KËRKUES: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË RRETHIT GJYQËSOR TIRANË.

PERSON NËN HETIM: GËZIM PJETËRNIKA

H E T U A R:

Për kryerjen e veprave penale: vrasje me dashje e mbetur në tentativë,

parashikuar nga nenet 76-22 dhe 25 të Kodit Penal, prodhim dhe mbajtje pa leje të armëve luftarake,

parashikuar nga neni 278/2 i K.Penal.

OBJEKTI:

Caktimi i masës së sigurimit “arrest në burg”.Baza Ligjore: Nenet 228, 229, 251, 238, 244, 245 të K.Pr.Penale.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin me nr.688/3 akti, datë 14.09.2011 vendosi:

Pranimin e kërkesës.Caktimin si masë sigurimi personal për personin nën hetim Gëzim Pjetërnika, arrest në burg, bazuar në nenin 238 të K.Pr.Penale.Urdhërohet Policia Gjyqësore Tiranë për zbatimin e këtij vendimi.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.518, datë 04.10.2011 vendosi:Ndryshimin e vendimit nr.688/3 akti, datë 14.09.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë, duke caktuar për personin nën hetim Gëzim Pjetërnikaj, masën e sigurimit “arrest në shtëpi”, parashikuar nga neni 237 i K.Pr.Penale, në adresën Njësia Bashkiake nr.11, Laprakë, Rruga “Lord Bajron”, Godina pranë Edil Center.Ngarkohet Policia Gjyqësore të ndjekë zbatimin e këtij vendimi.

330

Urdhërohet lirimi i menjëhershëm i personit nën hetim Gëzim Pjetërnikaj për efekt të zbatimit të këtij vendimi.

Kundër vendimit ka paraqitur rekurs Prokuroria e Apelit Tiranë, e cila kërkon ndryshimin e vendimit nr.518, datë 04.10.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë duke caktuar për personin nën hetim Gëzim Pjetërnikaj atë të “Arrestit në burg”, duke parashtruar këto shkaqe:

- Vendimi i gjykatës së apelit nuk është i drejtë dhe masa e sigurimit “arrest në shtëpi”, e caktuar nuk është e përshtatshme dhe në përputhje me rrezikshmërinë shoqërore të veprës penale dhe të autorit të saj.

- Gjykata gabon duke arsyetuar se gjatë kalimit të periudhës 60 ditore nga ana e organit të akuzës nuk janë grumbulluar prova të reja në ngarkim të të hetuarit Gëzim Pjetërnika, duke arsyetuar në këtë mënyrë gjykata e apelit shqyrton themelin e çështjes.

- Vepra e kryer nga i hetuari paraqet rrezikshmëri të theksuar shoqërore, pasi edhe në datë 24.05.2011 dhe në datë 25.05.2011 i hetuari ka shtënë me armë në të njëjtin vend, çka tregon vendosmërinë e tij për kryerjen e veprës penale.

- Masa arrest në burg është e përshtatshme duke patur parasysh rrezikshmërinë shoqërore të veprës, të autorit, rëndësinë e faktit kriminal, masën e dënimit të përcaktuar në dispozitë


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Shkëlzen Selimi; Prokurorin Kujtim Luli, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit nr.518, datë 04.10.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë; mbrojtësin e personit nën hetim, Av. Skënder Breca, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit nr.518, datë 04.10.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Në bazë të akteve të ndodhura në fashikullin e masës së sigurimit, si dhe të provave të paraqitura në seancë gjyqësore të shqyrtimit të masës ka rezultuar e provuar se:

1. Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Tiranë ka regjistruar procedimin penal datë 25.05.2011 për veprat penale të “vrasje me dashje” e mbetur në tentativë, parashikuar nga nenet 76-22 dhe 25 të Kodit Penal, “Prodhim dhe mbajtje pa leje të armëve luftarake”, parashikuar nga neni 278/2 i K.Penal, ndaj personave nën hetim Gëzim Pjetërnikaj dhe Shkëlzen Pjetërnikaj.

2. Shtetasi Gëzim Pjetërnika është banor i qytetit të Tiranës. Në datën 24.05.2011, rreth orës 00.10, në vendin e quajtuar Rr.“Gjergj Legisi”, personat nën hetim kanë qëlluar me armë zjarri në drejtim të banesës së shtetases Dile Leka, e cila ndodhej në ballkonin e banesës së saj.

3. Shtetësja Dile Leka pretendon se e ka njohur personin nën hetim Gëzim Pjetërnikaj, i cili ndodhej rreth 15 metra larg banesës së saj.

4. Nga të shtënat në drejtim të banesës së shtetases Dile Leka janë shkaktuar dëme në pjesën e brendshme dhe të jashtme të banesës së saj.

5. Prokurori, në kushtet e dyshimit të arsyeshëm për kryerjen e veprës penale të parashikiuar nga neni 76-22, 25 dhe 278/2 të Kodit Penal, në datë 24.05.2011 është kryer arrestimi në flagrancë për të dyshuarin Gëzim Pjetërnikaj.


6. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.688 Akti, datë 27.05.2011 vendosi:Caktimin e masës së sigurimit personal për personin nën hetim Gëzim Mark Pjetërnika “arrest në burg” me afat 30 ditor bazuar në nenin 238 K.Pr.Penale.

331

Urdhërohet Policia Gjyqësore Tiranë për zbatimin e këtij vendimi. 7. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.688/1 Akti, datë 27.06.2011 ka

pranuar kërkesën e Prokurorisë për caktimin e një mase të re sigurimi me afat 20 ditor.

8. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin me nr.688/2 akti, datë 14.07.2011 vendosi:Pranimin pjesërisht të kërkesës.Caktimin si masë sigurimi personal për personin nën hetim Gëzim Pjetërnika, arrest në burg me afat 60 ditor, bazuar në nenin 238 të K.Pr.Penale.

9. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin me nr.688/3 akti, datë 14.09.2011 vendosi:Pranimin e kërkesës.Caktimin si masë sigurimi personal për personin nën hetim Gëzim Pjetërnika, arrest në burg, bazuar në nenin 238 të K.Pr.Penale.Urdhërohet Policia Gjyqësore Tiranë për zbatimin e këtij vendimi.

10. Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.518, datë 04.10.2011 vendosi:Ndryshimin e vendimit nr.688/3 akti, datë 14.09.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë, duke caktuar për personin nën hetim Gëzim Pjetërnikaj, masën e sigurimit “arrest në shtëpi”, parashikuar nga neni 237 i K.Pr.Penale, në adresën: Njësia Bashkiake nr.11, Laprakë, Rruga “Lord Bajron”, Godina pranë Edil Center.Ngarkohet Policia Gjyqësore të ndjekë zbatimin e këtij vendimi.Urdhërohet lirimi i menjëhershëm i personit nën hetim Gëzim Pjetërnikaj për efekt të zbatimit të këtij vendimi.

11. Kundër vendimit ka paraqitur rekurs Prokuroria e Apelit Tiranë, e cila kërkon ndryshimin e vendimit nr.518, datë 04.10.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë duke caktuar si masë sigurimi për personin nën hetim Gëzim Pjetërnikaj atë të “Arrestit në burg”, duke parashtruar shkaqet ligjore të përmendura në pjesën hyrëse të vendimit.

II. Arsyetimi ligjor i vendimit të ankimuar

12. Pas shqyrtimit të ankimit të personit nën hetim, Gjykata e Apelit Tiranë ka arritur në përfundimin se vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë është i gabuar dhe e ka ndryshuar duke caktuar si masë sigurimi ndaj të dyshuarit Gëzim Pjetërnika “arrest në shtëpi”, parashikuar nga neni 237 i K.Pr.Penale.Gjykata e apelit arsyeton se: “...me të drejtë gjykata e shkallës së parë ka arritur në përfundimin se duhet të caktohet një masë sigurimi për personin nën hetim, por masa e sigurimit “arrest në burg”, nuk është e përshtatshme me shkallën e nevojave të sigurimit që duhen marrë në situatën konkrete të hetimit. ...sipas aktit të ekspertimit të mbetjeve të faktorëve plotësues të qitjes, nuk rezultuan mbetje të këtyre faktorëve në veshjen dhe vetë personin Gëzim Pjetërnika; së dyti nga caktimi i masës së sigurimit me afat 60 ditor, dhënë me vendimin nr.668/2 akti, datë 14.07.2011, organi i akuzës nuk ka kryer veprime të tjera hetimore, apo të evidentojë prova të tjera në ngarkim të personit nën hetim Gëzim Pjetërnika. Në këto kushte mbetet e pamotivuar caktimi i masës së sigurimit “arrest në burg” për sa i përket përshtatshmërisë së saj me shkallën e nevojave të sigurimit. Masa e sigurimit “arrest në shtëpi” është më e përshtatshme në rastin konkret...”.


13. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë arrin në konkluzionin se rekursi i prokurorit nuk është i bazuar në ligj (Neni 432 i Kodit të Procedurës Penale) dhe si i tillë duhet të rrëzohet.

332

14. Pretendimet e ngritura në rekurs nga Prokuroria e Apelit lidhur me: rrezikshmërinë shoqërore të veprës, të autorit, rëndësinë e faktit kriminal, masën e dënimit të përcaktuar në dispozitë nuk qëndrojnë, duke pasur parasysh edhe rrethanat e reja të paraqitura nga Prokurori në konkluzionet përfundimtare.

15. Me vendimin datë 20.09.2011 Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Tiranë ka marrë të pandehur dhe i ka njoftuar akuzën shtetasit Gëzim Pjetërnika për veprat penale të “Kanosjes serioze në bashkëpunim” dhe “Mbajtje pa leje e armëve luftarake”, parashikuar nga neni 84-25 e 278/2 të K.Penal.

16. Pas njoftimit të akuzës, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë ka pranuar kërkesën e të pandehurit Gëzim Pjetërnika për zëvendësimin e masës së sigurimit nga “arrest në shtëpi”, në “detyrim për paraqitje në policinë gjyqësore”.

17. Në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Tiranë është regjistruar çështja penale nr.587, datë regjistrimi 14.12.2011 ndaj të pandehurve Gëzim Pjetërnikaj dhe Shkëlzen Pjetërnikaj me akuzën për kryerjen e veprave penale të “Kanosjes serioze në bashkëpunim” dhe “Mbajtje pa leje e armëve luftarake”, parashikuar nga neni 84-25 e 278/2 të K.Penal.

18. Prokuroria e cila ka paraqitur rekursin në Gjykatën e Lartë, në këto rrethana ka kërkuar lënien në fuqi të vendimit nr.518, datë 04.10.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

19. Në këto kushte, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në përputhje me nenin 244/3 të K.Pr.Penale, i cili përcakton se: “Gjykata nuk mund të caktojë një masë sigurimi më të rëndë se ajo e kërkuar nga Prokurori” në rrethanat e tilla, që nevojat e procedimit penal janë të njohura nga prokurori, prandaj masat e sigurimit vendosen nga gjykata me kërkesën e tij dhe se gjykata nuk mund të caktojë një masë sigurimi më të rëndë se ajo e kërkuar nga prokurori.

20. Masat e sigurimit kanë për qëllim sigurimin në vazhdimësi të një hetimi në përputhje me kërkesat procedurale dhe zëvendësimi i tyre lidhet me përshtatshmërinë me kushtet dhe kriteret e zbatimit të tyre. Për shkak të ndryshimit të cilësimit juridik të veprës nga “vrasjes me dashje e mbetur në tentativë”, dhe “Mbajtje pa leje të armëve luftarake”, parashikuar nga nenet 76-22 dhe 25 e 278/2 të K.Penal, në “Kanosje serioze në bashkëpunim” dhe “Mbajtje pa leje të armëve luftarake”, parashikuar nga neni 84-25 e 278/2 të K.Penal, është ulur rëndësia e faktit dhe masa e dënimit që mund të caktohet ndaj personit të akuzuar dhe kushtet kur gjykata nuk mund të caktojë një masë sigurimi më të rëndë se ajo e kërkuar nga Prokurori, çmon se vendimi i gjykatës së apelit nuk është i cënueshëm.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 249, pika “8” e Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S I


Tiranë, më 18.01.2012

333


VENDIM





TË GJYKUARIT: GLERJAN HYSENI

A K U Z U A R:

Për kryerjen e veprës penale të trafikimit të lëndëve plasëse, djegëse, helmuese dhe radioaktive,

kryer në bashkëpunim, si dhe të “Prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve dhe municioneve luftarake”,

parashikuar nga nenet 282/a/2, 278/2 të K.Penal.

TË GJYKUARVE: SHKËLQIM GJOKA,

ARDIAN MOÇKA

A K U Z U A R:

Për kryerjen e veprës penale të trafikimit të lëndëve plasëse, djegëse, helmuese dhe radioaktive,

kryer në bashkëpunim, parashikuar nga neni 282/a/2 i K.Penal.

TË GJYKUARIT: HYSEN HYKA

A K U Z U A R:

Për kryerjen e veprës penale të “Prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve

dhe municioneve luftarake”, parashikuar nga Neni 278/4 i K.Penal

Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë, me vendimin nr.74, datë 24.12.2008, ka vendosur:

1. Deklarimin fajtor të të pandehurit Glerjan Hyseni për kryerjen e veprës penale të prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake, kryer ne sasi të mëdha, në bashkëpunim dhe më shumë se një herë, parashikuar nga neni 278/4 i K.Penal dhe dënimin e tij në bazë të kësaj dispozite me 9 vjet burgim.

334

2. Në aplikim të nenit 406 të K.Pr.Penale dënimin përfundimtar të të pandehurit Glerjan Hyseni me 6 vjet burgim.3. Vuajtja e dënimit për këtë të pandehur fillon nga dita e arrestimit të tij më datë 20.03.2008.4. Deklarimin fajtor të të pandehurit Shkëlqim Gjoka për kryerjen e veprës penale të prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake, kryer në sasi të mëdha, në bashkëpunim dhe më shumë se një herë, parashikuar nga neni 278/4 të K.Penal dhe dënimin e tij në bazë të kësaj dispozite me 8 vjet burgim.5. Në aplikim të nenit 406 të K.Pr.Penale dënimin përfundimtar të të pandehurit Shkëlqim Gjoka me 5 vjet e 4 muaj burgim.6. Vuajtja e dënimit për këtë të pandehur fillon nga dita e arrestimit të tij më datë 20.03.2008.7. Deklarimin fajtor të të pandehurit Adrian Moçka për kryerjen e veprës penale të prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake, kryer ne sasi të mëdha, në bashkëpunim dhe më shumë se një herë, parashikuar nga neni 278/4 të K.Penal dhe dënimin e tij në bazë të kësaj dispozite me 7 vjet burgim.8. Në aplikim të nenit 406 të K.Pr.Penale dënimin përfundimtar të të pandehurit Adrian Moçka me 4 vjet e 8 muaj burgim.9. Vuajtja e dënimit për këtë të pandehur fillon nga dita e arrestimit të tij më datë 20.03.2008.10. Deklarimin fajtor të të pandehurit Hysen Hyka për kryerjen e veprës penale të prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake, kryer ne sasi të mëdha, në bashkëpunim dhe më shumë se një herë, parashikuar nga neni 278/4 të K.Penal dhe dënimin e tij në bazë të kësaj dispozite me 6 vjet burgim.11. Në aplikim të nenit 406 të K.Pr.Penale, dënimin përfundimtar të të pandehurit Hysen Hyka me 4 vjet burgim.12. Vuajtja e dënimit për këtë të pandehur fillon nga dita e arrestimit të tij më datë 20.03.2008.

Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë, me vendimin nr.17, datë 24.03.2009, ka vendosur:

Ndryshimin e vendimit nr.74, datë 24.12.2008 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë në këtë mënyrë:1. Deklarimin fajtor të të pandehurit Glerjan Hyseni për kryerjen e veprës penale të prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake, kryer ne sasi të mëdha, në bashkëpunim dhe më shumë se një herë, parashikuar nga neni 278/4 të K.Penal dhe dënimin e tij në bazë të kësaj dispozite me 7 vjet e 6 muaj burgim.2. Në aplikim të nenit 406 të K.Pr.Penale, dënimin përfundimtar të të pandehurit Glerjan Hyseni me 5 vjet burgim.3. Deklarimin fajtor të të pandehurit Shkëlqim Gjoka për kryerjen e veprës penale të prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake, në bashkëpunim, parashikuar nga neni 278/1 e 25 të K.Penal dhe dënimin e tij në bazë të kësaj dispozite me 7 vjet burgim.4. Në aplikim të nenit 406 të K.Pr.Penale, dënimin përfundimtar të të pandehurit Shkëlqim Gjoka me 4 vjet e 8 muaj burgim.4. Deklarimin fajtor të të pandehurit Adrian Moçka për kryerjen e veprës penale të prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake, në bashkëpunim, parashikuar nga neni 278/1 e 25 të K.Penal dhe dënimin e tij në bazë të kësaj dispozite me 6 vjet burgim.

335

5. Në aplikim të nenit 406 të K.Pr.Penale, dënimin përfundimtar të të pandehurit Adrian Moçka me 4 vjet burgim.6. Deklarimin fajtor të të pandehurit Hysen Hyka për kryerjen e veprës penale të prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake, në bashkëpunim, parashikuar nga neni 278/1 e 25 të K.Penal dhe dënimin e tij në bazë të kësaj dispozite me 5 vjet burgim.7. Në aplikim të nenit 406 të K.Pr.Penale, dënimin përfundimtar të të pandehurit Hysen Hyka me 3 vjet e 4 muaj burgim.8. Lënien në fuqi të vendimit në lidhje me trajtimin e provave materiale dhe në pjesët e tjera të tij.

Kundër vendimit te gjykatës së apelit ka paraqitur rekurs i gjykuari Hysen Hyka nëpërmjet përfaqësuesit av. Ilir Murati, i cili kërkon ndryshimin e vendimit duke e deklaruar të pafajshëm; i gjykuari Glerjan Hyseni nëpërmjet përfaqësuesit av. Dhimitraq Prifti, i cili kërkon ndryshimin e vendimit dhe dënimin me kohën e paraburgimit; prokurori pranë gjykatës së apelit, i cili kërkon rritjen e masave te dënimit, duke parashtruar këto shkaqe:

I gjykuari Hysen Hyka:- Të dyja gjykatat kanë zbatuar në mënyrë të gabuar ligjin penal për sa i përket

interpretimit të kësaj dispozite të K.Penal duke e deklaruar fajtor. Ato konkludojnë se i pandehuri ka kryer veprën penale thjesht se ky i pandehur ka kryer disa veprime teknike me aparatet telefonike duke bërë nxjerrje të fijeve në aparatet celularë, të cilët mund të përdoren për ndriçim, rritje të forcës dridhëse të aparatit, etj. Këto veprime janë kryer në fakt nga i pandehuri.

- Këto aparate telefonike celularë në të cilat ka krijuar disa qarqe apo lidhje nga i pandehuri Hysen Hyka, nuk përbëjnë armë apo bomba, siç e kërkon dispozita penale e parashikuar nga neni 278/4 i K.Penal. Nuk u vërtetua si në hetim e gjykim që këto aparate të realizojnë shpërthimin për të krijuar efektin e bombës apo minës, si dhe nuk realizojnë qitje në kuptimin e armës.

- Nuk është kryer ndonjë ekspertim xhenier apo teknik që të provojë se aparatet realizojnë ose jo efektin e armës apo minës.

I gjykuari Glerjan Hyseni:- Gjykata e apelit duke reduktuar dy rrethanat cilësuese, sasi të mëdha dhe

bashkëpunimin, la në fuqi kualifikimin sipas paragrafit të katërt të nenit 278 të K.Penal duke pranuar ekzistencën e rrethanës cilësuese më shumë se një herë. Po sipas doktrinës më shumë se një herë konsiderohet kur i pandehuri është dënuar për të njëjtën vepër me vendim të formës së prerë. Në rastin konkret asnjë nga të pandehurit nuk është dënuar më parë për këtë vepër. Kualifikimi sipas nenit 278/2 dhe jo 278/4 gjen mbështetje edhe në qëndrimet e mbajtura kohët e fundit nga Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë me vendimin nr.298, datë 18.06.2008.

- Gjykata të ketë parasysh qëndrimin e thellë pendues të të pandehurit; provokimin e hapur dhe shtytjen për kryerjen e aktit kriminal nga veprimet e organeve të policisë nëpërmjet agjentëve të autorizuar; gjendjen ekonomike familjare të të pandehurit Glerjan, dy fëmijë 8 vjeç dhe 10 muaj, gruan pa punë dhe prindërit të paaftë për punë dhe në gjendje të sëmurë rëndë nëna.

Prokurori: - Vendimi i gjykatës së apelit është i pabazuar në prova dhe rrjedhojë e zbatimit të

gabuar të ligjit. Gjykata, duke mos vlerësuar drejt dhe objektivisht rrethanat e faktit të

336

ndodhur, ka arritur në përfundime të gabuara lidhur me cilësimin ligjor të veprave penale të kryer nga të pandehurit.

- Është provuar se bombat e prodhuara e të mbajtura nga të pandehurit kanë kaluar nëpërmjet një procesi zinxhir porosie e shitblerje duke pasur si destinacion trafikimin e tyre. Të pandehurit kanë kryer veprën penale të trafikimit të lëndëve plasëse në dy format e fundit të saj, atë të tranzitimit dhe të tregtimit. Kemi mendimin se trafikimi i lëndëve plasëse nuk është vepër me natyrë ndërkombëtare që të kërkojë domosdoshmërisht kryerjen e veprimtarisë kriminale në më shumë se një shtet, por mund të kryhet edhe brenda territorit të një shteti të caktuar.

- Edhe pushka snajper që i është gjetur të pandehurit Glerjan Hyseni ishte e destinuar për t’u trafikuar. Gjetja dhe sekuestrimi në ambientet e servisit të armës snajper, si dhe të fishekëve të bllokuar në momentin e kapjes në flagrancë të të pandehurit Glerjan Hyseni, përmban tërë elementët e veprës penale të trafikimit të armëve dhe municioneve, parashikuar nga neni 278/a/1 i K.Penal.

- Gjykata e apelit, ndonëse ka pranuar në tërësi rrethanat dhe mekanizmin e faktit të ndodhur, ka arritur në përfundime të gabuara për cilësimin juridik të veprave penale. Ndryshe nga sa ka konkluduar gjykata, sasia prej 9 bombash me lëndë plasëse që mund të shpërthejnë të komanduara nga distanca me anë të celularit përbëjnë, në kuptimin e plotë të saj, sasi të mëdha në vështrim të paragrafit të katërt të nenit 278 të K.Penal.

- Të pandehurit Glerjan, Shkëlqim e Adrian duhet të përgjigjen për kryerjen e veprës së trafikimit të lëndëve plasëse, në bashkëpunim, parashikuar nga neni 282/a/2 të K.Penal dhe në veçanti i pandehuri Glerjan Hyseni për veprën penale të parashikuar nga nenet 278/a/1 e 278/4 të K.Penal. I pandehuri Hysen Hyka për veprën penale të parashikuar nga neni 278/4 i K.Penal.


` pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Shkëlzen Selimi; prokurorin Artur Selmani, i cili kërkoi ndryshimin e vendimit nr.17, datë 24.03.2009 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda përsa i përket cilësimit të veprës penale; mbrojtësin e të gjykuarit Glerjan Hyseni, Av. Dhimitraq Prifti, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit nr.17, datë 24.03.2009 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda; mbrojtësin e të gjykuarit Shkëlqim Gjoka, Av. Albert Golemi, i cili kërkoi ndryshimin e vendimit nr.17, datë 24.03.2009 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda përsa i përket masës së dënimit; mbrojtësin e të gjykuarit Hysen Hyka, Av. Ilir Murati, i cili kërkoi prishjen e vendimeve nr.17, datë 24.03.2009 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda dhe vendimit nr.74, datë 24.12.2008 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda, pasi nuk vërtetohet fajësia për të; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Vendimi nr.17, datë 24.03.2009 i Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda duhet të prishet si i pambështetur në ligj duke lënë në fuqi vendimin nr.74, datë 24.12.2008 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë.


Nga shqyrtimi gjyqësor në të dy shkallët e gjykimit janë provuar këto rrethana fakti:1. I gjykuari Glerjan Hyseni është banor i fshatit Rrashbull të Rrethit të Durrësit dhe ka

në pronësi një godinë tre katëshe multi funksionale, ku kati i parë është i përshtatur si servis për riparimin e makinave, kati i dytë është i përshtatur si bar-restorant ndërsa kati i fundit është banesë. I gjykuari është identifikuar nga drejtoria e Krimit të

337

Organizuar pranë Drejtorisë së Përgjithshme të Shtetit si subjekt i përfshirë në trafikimin dhe shitjen e lëndëve plasëse, armëve luftarake dhe të municioneve.

2. Në kuadër të hetimit nëpërmjet përgjimeve telefonike të autorizuara ka rezultuara se i gjykuari Glerjan Hyseni ishte përfshirë në mënyrë aktive në veprimtarinë e kundraligjshme të prodhimit dhe shitjes së lëndëve plasëse, armëve luftarake dhe municioneve. Në kuadër të hetimeve janë autorizuar nga prokurori vazhdimi i hetimeve me mjete speciale të hetimit siç është kryerja e blerjes së simuluar nga ana e policisë gjyqësore.

3. Në bazë të autorizimit të lëshuar, oficerët e policisë gjyqësore kanë marrë kontakt me të gjykuarin Glerjan Hyseni i cili i’u ka premtuar atyre se është në gjendje t’u sigurojë një sasi prej 10 bombash të përgatitura me lëndë plasëse dhe në gjendje të realizojnë shpërthimin në distancë me anë të celularit, si dhe të armëve luftarake kundrejt pagimit të shpërblimit. Oficerët e policisë të autorizuar për blerjen e stimuluar në bazë të gatishmërisë së të gjykuarit i kanë kërkuar atij t’u sigurojë një sasi prej 10 bombash që shpërthejnë në distancë me anë të celularit, si dhe një pushkë snajper kundrejt çmimit 1200 euro për një minë dhe 2000 euro për pushkën snajper.

4. I gjykuari Glerjan Hyseni, mbasi ka marrë porosinë me qëllim sigurimin e minave me telekomandë, ka bashkëpunuar me të gjykuarin Shkëlqim Gjoka, i cili ka pasur si detyrë gjetjen e lëndës plasëse për 10 minat si dhe elementët e tjerë për përgatitjen e bombave. Ky i fundit për sigurimin e materialeve ka bashkëpunuar me të gjykuarin Adrian Moçka, i cili i ka mundësuar kontaktin me të gjykuarin tjetër Hysen Hyka, i cili kishte njohuri të posaçme në fushën e inxhinierisë elektrike.

5. Të gjykuarit Shkëlqim Gjoka dhe Adrian Moçka i kërkojnë të gjykuarit Hysen Hyka që në bazë të njohurive të posaçme në fushën elektrike të realizonte prodhimin e minave plasëse me shpërthim të komanduar në distancë. Për këtë qëllim dy të pandehurit i vënë në dispozicion një skemë të siguruar nga një libër në gjuhën turke. Përveç kësaj këta të pandehur kanë siguruar nëpërmjet blerjes dhe aksesorët e nevojshëm për realizmin e prodhimit të minave nga i gjykuari Hysen Hyka si RL me voltazh të ulët, celularët, kabllo, etj. Në përfundim ky i gjykuar, ka arritur të realizojë mekanizmin shpërthyes në distancë për lëndën plasëse nëpërmjet aktivizimit me anë të celularit. Në lidhje me punën e kryer i gjykuari Hysen Hyka është paguar nga të pandehurit e tjerë Shkëlqim Gjoka dhe Ardrian Moçka.

6. Të gjykuarit Shkëlqim Gjoka dhe Adrian Moçka mbasi kanë siguruar 9 minat e prodhura nga i gjykuari Hysen Hyka, në datë 20.03.2008 i kanë dërguar në autoservisin e të gjykuarit Glerjan Hyseni, i cili ishte edhe porositësi i tyre.

7. Të gjitha veprimet e kryera nga të gjithë të gjykuarit, si dhe lidhjet midis tyre të cilat provojnë bashkëpunimin në intervalin kohor nga momenti i autorizimit të shitjes së simuluar e deri në prodhimin e minave me telekomandë janë mbajtur të mbikqyrura dhe janë provuar nëpërmjet vëzhgimeve ambientale, si dhe përgjimeve telefonike.

8. Oficerët e policisë gjyqësore të ngarkuar për blerjen e simuluar në datë 20.03.2008 sipas bisedës paraprake me të gjykuarin Glerjan Hyseni janë paraqitur pranë autoservisit ku do të merrnin në dorëzim sasinë e minave të blera dhe pushkën snajper. Në momentin e dorëzimit të “mallit” nga ana e policisë gjyqësore është bërë arrestimi në flagrancë i të gjykuarve Glerjan Hyseni, Shkëlqim Gjoka dhe Adrian Moçka duke bërë edhe sekuestrimin me cilësinë e provës materiale në brendësi të servisit të 9 bombave me lëndë plasëse plastike të llojit tritol me shpërthim në distancë me anë të celularëve, një pushkë snajper, si dhe një kuti me fishekë. Në momentin e arrestimit nga kontrolli personal i ushtruar të gjykuarit Glerjan Hyseni i është gjetur në brez një armë zjarri e llojit pistoletë e përshtatur me silenciator. Në

338

kuadër të zbulimit dhe të kapjes së autorëve është bërë edhe arrestimi në Tiranë i bashkëpunëtorit tjetër, të gjykuarit Hysen Hyka.

9. Prokuroria e krimeve të rënda në përfundim të hetimit ka ngritur ndaj të gjykuarit Glerjan Hyseni akuzën e “trafikimit të lëndëve plasëse, djegëse, helmuese dhe radioaktive”, të kryer në bashkëpunim, të parashikuar nga neni 282/a1/2 i Kodit Penal, si dhe për veprën penale të “prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve dhe municioneve luftarake”, të parashikuar nga neni 278/2 të Kodit Penal, ndërsa për të gjykuarit e tjerë Shkëlqim Gjoka, Adrian Moçka për veprën penale të “trafikimit të lëndëve plasëse, djegëse, helmuese dhe radioaktive”, të kryer në bashkëpunim, të parashikuar nga neni 282/a/2 i Kodit Penal dhe për të gjykuarin Hysen Hyka akuzën për veprën penale të “prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake”, të kryer në bashkëpunim, të parashikuar nga neni 278/4 i Kodit Penal.


10. Gjykata e Shkallës së Parë për Krime të Rënda mbasi ka shqyrtuar çështjen me procedurën e gjykimit të shkurtuar ka vendosur:

i. Deklarimin fajtor të të pandehurit Glerjan Hyseni për kryerjen e veprës penale të prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake, kryer në sasira të mëdha, në bashkëpunim dhe më shumë se një herë, parashikuar nga neni 278/4 të K.Penal dhe dënimin e tij në bazë të kësaj dispozite me 9 vjet burgim.Në aplikim të nenit 406 të K.Pr.Penale dënimin përfundimtar të të pandehurit Glerjan Hyseni me 6 vjet burgim.Vuajtja e dënimit për këtë të pandehur fillon nga dita e arrestimit të tij më datë 20.03.2008.

ii. Deklarimin fajtor të të pandehurit Shkëlqim Gjoka për kryerjen e veprës penale të prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake, kryer në sasi të mëdha, në bashkëpunim dhe më shumë se një herë, parashikuar nga neni 278/4 të K.Penal dhe dënimin e tij në bazë të kësaj dispozite me 8 vjet burgim.Në aplikim të nenit 406 të K.Pr.Penale dënimin përfundimtar të të pandehurit Shkëlqim Gjoka me 5 vjet e 4 muaj burgim.Vuajtja e dënimit për këtë të pandehur fillon nga dita e arrestimit të tij më datë 20.03.2008.iii. Deklarimin fajtor të të pandehurit Adrian Moçka për kryerjen e veprës penale të prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake, kryer në sasira të mëdha, në bashkëpunim dhe më shumë se një herë, parashikuar nga neni 278/4 të K.Penal dhe dënimin e tij në bazë të kësaj dispozite me 7 vjet burgim.Në aplikim të nenit 406 të K.Pr.Penale dënimin përfundimtar të të pandehurit Adrian Moçka me 4 vjet e 8 muaj burgim.Vuajtja e dënimit për këtë të pandehur fillon nga dita e arrestimit të tij më datë 20.03.2008.iv. Deklarimin fajtor të të pandehurit Hysen Hyka për kryerjen e veprës penale të prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake, kryer në sasi të mëdha, në bashkëpunim dhe më shumë se një herë, parashikuar nga neni 278/4 të K.Penal dhe dënimin e tij në bazë të kësaj dispozite me 6 vjet burgim.Në aplikim të nenit 406 të K.Pr.Penale dënimin përfundimtar të të pandehurit Hysen Hyka me 4 vjet burgim.Vuajtja e dënimit për këtë të pandehur fillon nga dita e arrestimit të tij më datë 20.03.2008.

339

11. Kundër këtij vendimi ka paraqitur ankim prokurori si dhe të gjykuarit duke parashtruar dhe shkaqet ligjore. Gjykata e Apelit për Krime të Rënda pasi ka shqyrtuar çështjen në përfundim ka vendosur: “Ndryshimin e vendimit nr.74, datë 24.12.2008 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë në këtë mënyrë:

1. Deklarimin fajtor të të pandehurit Glerjan Hyseni për kryerjen e veprës penale të prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake, kryer në sasira të mëdha, në bashkëpunim dhe më shumë se një herë, parashikuar nga neni 278/4 të K.Penal dhe dënimin e tij në bazë të kësaj dispozite dënimin e tij me 7 vjet e 6 muaj burgim.Në aplikim të nenit 406 të K.Pr.Penale dënimin përfundimtar të të pandehurit Glerjan Hyseni me 5 vjet burgim.

2. Deklarimin fajtor të të pandehurit Shkëlqim Gjoka për kryerjen e veprës penale të prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake, në bashkëpunim, parashikuar nga neni 278/1 e 25 të K.Penal dhe dënimin e tij në bazë të kësaj dispozite me 7 vjet burgim.Në aplikim të nenit 406 të K.Pr.Penale dënimin përfundimtar të të pandehurit Shkëlqim Gjoka me 4 vjet e 8 muaj burgim.

iii. Deklarimin fajtor të të pandehurit Adrian Moçka për kryerjen e veprës penale të prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake, në bashkëpunim, parashikuar nga neni 278/1 e 25 të K.Penal dhe dënimin e tij në bazë të kësaj dispozite dënimin e tij me 6 vjet burgim. Në aplikim të nenit 406 të K.Pr.Penale dënimin përfundimtar të të pandehurit Adrian Moçka me 4 vjet burgim.

iv. Deklarimin fajtor të të pandehurit Hysen Hyka për kryerjen e veprës penale të prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake, në bashkëpunim, parashikuar nga neni 278/1 e 25 të K.Penal dhe dënimin e tij në bazë të kësaj dispozite dënimin e tij me 5 vjet burgim.Në aplikim të nenit 406 të K.Pr.Penale dënimin përfundimtar të të pandehurit Hysen Hyka me 3 vjet e 4 muaj burgim.

v. Lënien në fuqi të vendimit në lidhje me trajtimin e provave materiale dhe në pjesët e tjera të tij”.

12. Kundër vendimit ka ushtruar rekurs prokurori dhe të gjykuarit, duke parashtruar dhe shkaqet ligjore përkatëse të pasqyruara në pjesën hyrëse të vendimit.

III. Arsyetimi ligjor i vendimit të rekursuar

13. Gjykata e apelit ka arsyetuar se: “... në lidhje me për sa është vendosur nga gjykata e shkallës së parë për deklarimin fajtor, cilësimin juridik dhe provueshmërinë e fajësisë për të pandehurit Shkëlqim Gjoka, Adrian Moçka, Hysen Hyka, vlerëson se nga gjykata e shkallës së parë është gabuar për sa pranon faktin se prodhimi dhe mbajtja pa leje e armëve luftarake dhe municionit është kryer në sasira të mëdha, përfundim i arritur nga një analizë jo e drejtë e provave të nënshtruara shqyrtimit gjyqësor. Ndërsa për të pandehurin Glerjan Hyseni, gjykata e apelit vlerëson se vendimi i gjykatës së shkallës së parë është i drejtë për sa e ka deklaruar fajtor të pandehurin për kryerjen e veprës penale të prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve dhe municionit luftarak..... Megjithëse të pandehurit Shkëlqim Gjoka, Hysen Hyka e Adrian Moçka veprën penale e kanë kryer në bashkëpunim, por që të cilësohen veprimet e tyre në rrethana cilësuese sipas nenit 278-4 të Kodit Penal duhet provuar edhe kushti tjetër “në sasira të mëdha”. Megjithëse në ligj nuk është parashikuar se ku është kufiri ndarës midis sasisë së madhe dhe të vogël, këtij problemi i jepet

340

zgjidhje në varësi të mënyrës se si është kryer vepra penale, të numrit të armëve dhe municionit që është prodhuar apo mbajtur. Vetëm fakti që kjo dispozitë kërkon që kjo vepër të kryhet në sasira të mëdha dhe nuk është bindës argumenti i përdorur nga gjykata e shkallës së parë në vendimin e saj “që ekzistenca e nëntë bombave me celularë pa leje të organeve kompetente me qëllim shitjen e tyre të konsiderohet sasi e madhe, duke u nisur thjesht nga lloji i lëndës plasëse konkrete dhe nga rrezikshmëria e madhe që paraqesin lëndë të tilla plasëse...”.Në vazhdim, në lidhje me përcaktimin e kualifikimit ligjor kjo gjykatë, në interpretim të termit “sasira të mëdha” duke iu referuar aktit të ekspertimit nr.12, datë 01.04.2008, arsyeton se: “në kushtet kur provohet se prodhimi i këtyre bombave me celularë është një numër relativisht i vogël, pasi nuk mund të thuash sasira të mëdha faktin se këto lëndë paraqesin rrezikshmëri të lartë...”.


14. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi i Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda nr.17, datë 24.03.2009 duhet të prishet për zbatim të gabuar të ligjit material penal, duke lënë në fuqi vendimin nr.74, datë 24.12.2008 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda.

15. Gjykata e Apelit për Krime të Rënda ka kuptuar dhe ka zbatuar gabim ligjin penal përsa i përket kualifikimit ligjor të veprimeve të kundraligjshme penalisht të dënueshme të të gjykuarit Glerjan Hyseni për kryerjen e veprës penale të prodhimit të armëve luftarake në rrethana rënduese “më shumë se një herë”, të parashikuar nga neni 278/4 i Kodit Penal dhe për të gjykuarit Shkëlqim Gjoka, Adrian Moçka dhe Hysen Hyka deklarimin e tyre fajtorë për veprën penale të “prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake dhe municionit”, në bashkëpunim, të parashikuar nga neni 278/1 e 25 i Kodit Penal.

16. Nga shqyrtimi gjyqësor në të dy shkallët e gjykimit, në bazë të akteve të hetimit të cilat janë pranuar si prova për shkak të procedimit me formën e gjykimit të posaçëm, atë të gjykimit të shkurtuar, është provuar plotësisht fakti penal dhe autorësia e të gjykuarve në pjesëmarrjen e tyre në një veprimtari të kundraligjshme penalisht të dënueshme. Në bazë të provave të pranuara për shqyrtim siç janë: procesverbali i kqyrjes së vendit të ngjarjes, procesverbali i kqyrjes së sendit, procesverbali për sekuestrimet e provave materiale, procesverbali për kqyrjen e telefonit celular të përdorur prej të gjykuarit Glerjan Hyseni, akti i ekspertimit teknik i bombave, akti i ekspertimit tekniko-balistik i armës së zjarrit pushkë snajper, akti i ekspertimit balistik i fishekëve, akti daktiloskopik i gjurmëve papilare, procesverbali i transkriptimit të bisedave telefonike, raportet e vëzhgimit të policisë gjyqësore, procesverbali i kqyrjes së telefonave celularë në përdorim të të gjykuarit Shkëlqim Gjoka, procesverbali i transkriptimeve të zhvilluara nëpërmjet telefonave celularë nga i gjykuari Shkëlqim Gjoka, procesverbali i sekuestrimit të automjetit me të cilin është bërë transporti i minave nga i gjykuari Shkëlqim Gjoka; provohet se të gjykuarit kanë bashkëpunuar për prodhimin me qëllim shitjen e bombave të telekomanduara në mënyrë të kundraligjshme për qëllime fitimi. Ndërkohë që i gjykuari Glerjan Hyseni rezulton që përveç minave të ketë mbajtur dhe një pushkë snajper dhe një armë brezi pistoletë.

17. Pavarësisht se fakti penal dhe autorësia e të gjykuarve pranohet, të dy gjykatat kanë arritur në konkluzion të ndryshëm jo vetëm me akuzën e ngritur nga prokurori, por edhe midis tyre për sa i përket kualifikimit ligjor të veprës penale të kryer nga të gjykuarit.

18. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë çmon se, duke i dhënë përgjigje pretendimeve të ngritura si nga prokurori, ashtu edhe nga të gjykuarit në rekurs, do të bëjë edhe

341

vlerësimin e drejtë të fajësisë për sa i përket llojit të veprës penale dhe figurës së veprës penale sipas objektit të marrëdhënies juridike të cilën kanë cënuar të gjykuarit me veprimet e tyre aktive. Në bazë të provave të shqyrtuara dhe të faktit penal i cili rezulton prej tyre, konkludohet se Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda i ka dhënë zgjidhje të drejtë çështjes për sa i përket deklarimit fajtor të të gjykuarve për veprën penale të “prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve dhe municionit luftarak,” të parashikuar nga neni 278/4 i Kodit Penal.

19. Prokurori ka pretenduar në rekurs se të gjykuarit duhet të përgjigjen për veprën penale të trafikimit të lëndëve plasëse, djegëse, helmuese dhe radioaktive” të kryer në bashkëpunim, e parashikuar nga neni 282/a/2 i Kodit Penal. Ky pretendim nuk është i bazuar në ligj. Gjykata e Shkallës së Parë për Krime të Rënda, duke i ndryshuar kualifikimin ligjor faktit penal për të cilin akuzohen të gjykuarit, ka vepruar në bazë të nenit 375 të K.Pr.Penale dhe si gjykatë e cila e ruan kompetencën lëndore edhe pas ndryshimit të kualifikimit në bazë të ligjit nr.9110, datë 24.07.2003 “Për organizimin dhe funksionimin e gjykatave për krime të rënda”.

20. Ndryshe nga sa pretendon prokurori për trafikim, nga rrethanat e faktit të provuara nuk jemi përpara një veprimtarie kriminale me karakter transnacional. Ashtu si edhe me të drejtë ka arsyetuar Gjykata e Shkallës së Parë për Krime të Rënda, duke iu referuar Konventës së Kombeve të Bashkuara kundër Krimit të Organizuar Ndërkombëtar të miratuar me ligjin nr.8920, datë 11.07.2002, trafikimi nënkupton rastet kur veprimtaria e kundraligjshme është e shtrirë jo vetëm në hapësirën territoriale të Republikës së Shqipërisë, por përfshin dy ose më shumë shtete duke u përgatitur, programuar, drejtuar e kontrolluar në një shtet tjetër, ose kryhet në një shtet por ardhja e pasojës është në një shtet tjetër. Në ligjin nr.9838, datë 10.12.2007, me të cilin është miratuar protokolli “Për aderimin e Republikës së Shqipërisë në protokollin kundër prodhimit të paligjshëm dhe trafikimit të armëve të zjarrit, pjesëve të tyre, komponentëve dhe municioneve, që plotëson konventën e Kombeve të Bashkuara kundër krimit të organizuar ndërkombëtar”, në nenin 3/e është dhënë edhe përkufizimi i “trafikimit të paligjshëm”. Në këtë nen përcaktohet se: “Trafikim i paligjshëm nënkupton importin, eksportin, përvetësimin, shitjen, shpërndarjen, lëvizjen ose zhvendosjen e armëve të zjarrit, pjesëve të tyre dhe komponentëve dhe municioneve nga ose përmes territorit të një shteti palë drejt një shteti anëtar, nëse një nga shtetet anëtare në fjalë nuk e autorizon një veprim të tillë sipas kushteve të këtij protokolli ose, nëse armët e zjarrit nuk etiketohen sipas nenit 8 të këtij protokolli...”.

21. Ky shpjegim në lidhje me trafikimin e armëve, lëndëve plasëse dhe municioneve është bërë edhe nga Gjykata e Lartë në vendimin unifikues nr.3, datë 17.01.2011, kur në përkufizimin për efekt të zbatimit të drejtë të veprave penale të “trafikimit”, pavarësisht nga objekti i marrëdhënies juridike që mbrohet është arritur në përfundimin se: “ ...si kriter bazë për kuptimin e zbatimin e drejtë të veprave penale të “trafikimit” sipas Kodit tonë Penal është parimi i territorit, i prekjes e përdorimit të tij, me qëllimin e realizimit në rrugë kriminale të përfitimeve, përmes hyrjes ose daljes së paligjshme të personave apo sendeve nga territori shqiptar ose kalimit të paligjshëm të tyre nëpërmjet territorit shqiptar”.

22. Në veprimet e kundraligjshme të të gjykuarve nuk gjendet asnjë element i veprës penale të trafikimit të lëndëve plasëse sipas përcaktimit të nenit 282/a të Kodit Penal, pasi tentativa e tyre për t’a shitur brenda vendit nuk i plotëson kriteret e trafikimit. Siç del e provuar të gjykuarit kanë bashkëpunuar me njeri-tjetrin për të realizuar prodhimin e bombave të telekomanduara, ndërkohë që i pandehuri Glerjan Hyseni ka

342

mbajtur pa leje dhe një pushkë snajper dhe një pistoletë duke tentuar shitjen e tyre brenda vendit me qëllim realizimin e përfitimeve.

23. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë e gjen të drejtë e të mbështetur në ligj vendimin e Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda për sa i përket kualifikimit ligjor të veprës penale duke i deklaruar fajtor të gjykuarit për veprën penale të parashikuar nga neni 278/4 i Kodit Penal. Kjo gjykatë nisur nga rrethana e faktit ka bërë cilësim ligjor të drejtë duke e cilësuar sasinë prej 9 (nëntë) minave anti-njeri si mbajtje në sasira të mëdha. Figura e krimit të mbajtjes pa leje të armëve luftarake është përfshirë në seksionin III të Kodit Penal –Vepra penale kundër rendit dhe sigurisë publike. Në këtë kre është parashikuar si figurë e posaçme krimi në nenin 278/2 të Kodit Penal 8

prodhimi dhe mbajtja pa leje e armëve dhe e municioneve. Objekt i kësaj vepre penale janë marrëdhëniet juridike të vendosura me ligj për ruajtjen e rendit dhe sigurisë publike në fushën e prodhimit dhe mbajtjes së armëve luftarake dhe të municionit, të mbrojtura posaçërisht nga legjislacioni penal. Nga ana objektive krimi kryhet në disa forma, të cilat janë: a) prodhimi i armëve luftarake dhe municioneve; b) mbajtja për sa i përket armëve të zjarrit; c) mbajtja e municioneve.

24. Ndërkohë me ligjin nr.8733, datë 24.01.2001 “Për disa shtesa dhe ndryshime në Kodin Penal të Republikës së Shqipërisë” nenit 278 iu shtua dhe paragrafi i katërt, në të cilin nuk është se u parashikua ndonjë formë e re e krimit të prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake, por u parashikua kryerja e kësaj vepre në disa rrethana rënduese. Në këtë paragraf parashikohet se: “... Kur vepra kryhet në sasira të mëdha në bashkëpunim, më shumë se një herë ose ka sjellë pasoja të rënda, dënohet me burgim nga pesë gjer në pesëmbëdhjetë vjet burgim”. Ligjvënësi, duke mos përcaktuar se cila do të konsiderohet “sasi e madhe”, i ka dhënë të drejtë gjykatës që rast pas rasti ta vlerësojë në përputhje me rrethanat e çështjes. Për t’u vlerësuar si rrethanë rënduese në njërën prej formave të kryerjes së veprës penale “të prodhimit apo të mbajtjes pa leje të armëve luftarake dhe të municionit në sasira të mëdha” duhet të bëhet një vlerësim para së gjithash sasisë dhe cilësisë së armatimit luftarak të mbajtur nga subjekti. Në rastin e prodhimit të armëve si formë e kryerjes së veprës penale në çdo rast kemi të bëjmë me sasira të mëdha me qëllim nxjerrjen e përfitimeve. Në vlerësim të cilësisë së armëve duhet vlerësuar potenciali i tyre vdekjeprurës sipas përcaktimit të tyre në manualin ushtarak.

25. Në rastin objekt konflikti është provuar se të gjykuarit Glerjan Hyseni, Shkëlqim Gjoka, Adrian Moçka dhe Hysen Hyka kanë bashkëpunuar për prodhimin e minave anti-njeri me shpërthim në distancë me anë të celularit me qëllim përfitimi. Në momentin e arrestimit të tyre në flagrancë iu janë kapur 9 (nëntë) mina të telekomanduara me celular, të cilat në bazë të aktit të ekspertimit teknik rezultojnë në gjendje të rregullt teknike, të afta për të realizuar shpërthimin. Këto mina ishin të ndërtuar me material shpërthyes të fuqishëm, siç është dinamiti i aftë për të sjellë pasoja të rënda në rast se aktivizoheshin. Në vlerësim dhe të llojit të termit “armë” minat hyjnë në kategorinë e armëve ushtarake dhe jashtë çdo kuptimi që i jepet mbajtjes për arsye personale, por si armë me rrezikshmëri të theksuar të përdorura gjerësisht kohët e fundit në akte të rënda kriminale. Në konkluzion mund të thuhet se prodhimi i një sasie prej 9 (nëntë) minave me telekomandë është “sasi e madhe”, në kuptimin numerik si dhe masës së armatimit të mbajtur nga të gjykuarit në bashkëpunim. Fakti që i gjykuari Glerjan Hyseni përveç minave rezulton të ketë pasur dhe një pushkë snajper, si dhe një pistoletë, është pjesë e qëndrimit subjektiv për të mbajtur sasira të mëdha armësh e cila jo

8 Mbajtja e municionit luftarak pa leje të organeve kompetente shtetërore, përbën kundërvajtje penale dhe dënohet me gjobë ose me burgim gjer në dy vjet.

343

domosdoshmërisht duhet të përfshijë armë apo municione të të njëjtit lloj. Përcaktimi si rrethanë rënduese më shumë se një herë për të gjykuarin Glerjan Hyseni nga Gjykata e Apelit për Krime të Rënda është i gabuar, pasi aplikimi i kësaj rrethane do të jetë në rastin kur personi rezulton të jetë përsëritës për këtë vepër penale pas dënimit të tij me vendim penal të formës së prerë për veprën penale të parashikuar nga neni 278 i Kodit Penal.Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë i tërheq vërejtje trupit gjykues të Gjykatës së Apelit të Krimeve të Rënda për pamjaftueshmërinë e arsyetimit në lidhje me ndryshimin e vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda si për sa i përket kualifikimit ligjor të faktit, ashtu edhe për zbutjen e masës së dënimit për të gjithë të gjykuarit. Kolegji Penal e gjen të paprovuar pretendimin e të gjykuarit Glerjan Hyseni se veprën penale e ka kryer i provokuar nga oficerët e policisë gjyqësore, çka i bën të papërdorshme rezultatet e këtij veprimi procedural. Në bazë të akteve të fashikullit rezulton se nga ana e organit të akuzës janë zbatuar kërkesat procedurale të parashikuara në nenin 294/a të K.Pr.Penale. Oficerët e policisë gjyqësore kanë vepruar në bazë të autorizimit paraprak të lëshuar nga prokurori që kontrollonte hetimin në bazë të të dhënave paraprake që disponoheshin për përfshirjen e këtij të gjykuari në veprimtarinë e kundraligjshme të prodhimit dhe mbajtjes së armëve luftarake. Kalimi në hetimin proaktiv nëpërmjet veprimit të blerjes së simuluar është kryer mbasi organi i akuzës ka pasur të dhëna për këtë të gjykuar në bazë të përgjimeve telefonike të autorizuara se ishte i përfshirë në shitblerjen e armëve luftarake. Ky fakt i provuar hedh poshtë pretendimin për nxitje nga ana e oficerëve të policisë gjyqësore duke provokuar një akt kriminal me pasojë papërdorshmërinë e akteve procedurale të përftuara nga veprimi simulues.I pabazuar gjendet edhe rekursi i të gjykuarit Hysen Hyka në lidhje me deklarimin e tij fajtor për veprën penale të parashikuar nga neni 278/1 e 25 të Kodit Penal. Në bazë të provave të shqyrtuara në të dy shkallët e gjykimit është provuar se ai ka bashkëpunuar me të tre të gjykuarit e tjerë për prodhimin e minave anti-njeri të telekomanduara në distancë. I gjykuari, ndryshe nga sa pretendon, ka pasur dijeni të plotë për veprimet e tij kriminale duke pasur një rol kyç në prodhimin e minave në bazë të njohurive të posaçme që ai zotëronte, duke realizuar mekanizmin shpërthyes pas bashkimit me lëndën plasëse. Në bazë të aktit të ekspertimit teknik datë 01.04.2008 rezultojnë që 6 (gjashtë) prej minave të përgatitura janë në gjendje të rregullt teknike dhe me to mund të realizohet shpërthimi, çka përmbush kriteret për t’u quajtur armë sipas kuptimit që i bën ligji nr.7566, datë 25.05.1992 “Për Armët”, i ndryshuar.9


26. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi nr.17, datë 24.03.2009 i Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda është marrë jo në kuptim të drejtë të ligjit penal dhe si i tillë duhet të prishet, duke lënë në fuqi vendimin nr.74, datë 24.12.2008 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë.

9 Neni 1: Quhen armë në kuptimin e këtij ligji armët e zjarrit të çdo lloji e kalibri (armët luftarake, sportive, gjuetie e speciale dhe të prodhuara e të përshtatura në mënyre artizanale), municionet e tyre, bombat e minat, si dhe armët e ftohta, si shpatat, bajonetat, thikat dhe mjetet e tjera të përgatitura e të destinuara posaçërisht për sulm kundër personave, ose për vetëmbrojtje.

344

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 441/1, germa “d” të K.Pr.Penale,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.17, datë 24.03.2009 të Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.74, datë 24.12.2008 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë.

Tiranë, më 19.01.2012

345

Nr.56190-00581-00-2009 i Regj. ThemeltarNr.00-2012-272 i vendimit (18)

VENDIM




në seancën gjyqësore të datës 19.01.2012 shqyrtoi çështjen penale me palë:

KËRKUES: PROKURORIA PËR KRIME TË RËNDA TIRANË, e përfaqësuar nga prokurori Hysen Keta.

KUNDËR TË GJYKUARVE: BLERIM MEHAJ, i mbrojtur nga av. Nasi Keri.

FLAMUR MEHAJ, i mbrojtur nga av. Nasi Keri.

BAJRAM ÇELEPIA, i mbrojtur nga av. Remzi Ponari.

ISMAIL GJORRETAJ, i mbrojtur nga av. Brahim Lahi.

A K U Z U A R:

Për veprën penale “Trafikim i armëve dhe municionit”,i kryer në bashkëpunim.

Baza Ligjore: Neni 278/a/2 i Kodit Penal.

Gjykata e Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë, me vendimin penal nr.26, datë 14.05.2009, ka vendosur:

Deklarimin fajtor të të pandehurit Blerim Mehaj, për kryerjen e veprës penale të “Prodhimit e mbajtjes pa leje të armëve luftarake e municionit”, në sasira të mëdha në bashkëpunim, të parashikuar nga neni 278/4 të Kodit Penal dhe dënimin e tij me 8 (tetë) vjet burgim.Vuajtja e dënimit fillon nga dita e arrestimit në flagrancë datë 22.01.2008 dhe të kryhet në një burg të sigurisë së zakonshme.Deklarimin fajtor të të pandehurit Flamur Mehaj, për kryerjen e veprës penale të Prodhimit e mbajtjes pa leje të armeve luftarake e municionit”, në sasira të mëdha në bashkëpunim, të parashikuar nga neni 278/4 të Kodit Penal dhe dënimin e tij me 8 (tetë) vjet burgim.Vuajtja e dënimit fillon nga dita e arrestimit në flagrancë datë 22.01.2008 dhe të kryhet në një burg të sigurisë së zakonshme.

346

Deklarimin fajtor të të pandehurit Bajram Çelepia, për kryerjen e veprës penale të Prodhimit e mbajtjes pa leje të armëve luftarake e municionit”, në sasira të mëdha në bashkëpunim, të parashikuar nga neni 278/4 të Kodit Penal dhe dënimin e tij me 9 (nëntë) vjet burgim.Vuajtja e dënimit fillon nga dita e arrestimit në flagrancë datë 19.02.2008 dhe të kryhet në një burg të sigurisë së zakonshme.Deklarimin fajtor të të pandehurit Ismail Gjorretaj, për kryerjen e veprës penale të Prodhimit e mbajtjes pa leje të armeve luftarake e municionit”, në sasira të mëdha në bashkëpunim, të parashikuar nga neni 278/4 të Kodit Penal dhe dënimin e tij me 7 (shtatë) vjet burgim.Vuajtja e dënimit fillon nga dita e arrestimit në flagrancë datë 06.09.2008 dhe të kryhet në një burg të sigurisë së zakonshme.

Gjykata e Apelit për Krime të Rënda Tiranë, me vendimin penal nr.37, datë 29.06.2009, ka vendosur:

Lënien në fuqi të vendimit nr.26, datë 14.05.2009 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda, për të pandehurin Blerim Mehaj.Lënien në fuqi të vendimit nr.26, datë 14.05.2009 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda, në lidhje me cilësimin juridik dhe fajësinë e të pandehurve Flamur Mehaj, Bajram Çelepia dhe Ismail Gjorretaj.Ndryshimin e vendimit të sipërcituar në lidhje me masat e dënimit të caktuara ndaj tyre si më poshtë:Dënimin e të pandehurit Flamur Mehaj në bazë të nenit 278/4 të K.Penal, “Prodhimi dhe mbajtja pa leje e armëve luftarake dhe municionit”, me 7 (shtatë) vjet burgim.Dënimin e të pandehurit Bajram Çelepia në bazë të nenit 278/4 të K.Penal, “Prodhimi dhe mbajtja pa leje e armëve luftarake dhe municionit”, me 7 (shtatë) vjet burgim.Dënimin e të pandehurit Ismail Gjorretaj në bazë të nenit 278/4 të K.Penal, “Prodhimi dhe mbajtja pa leje e armëve luftarake dhe municionit”, me 6 (gjashtë) vjet burgim.Konfiskimi, në baze të nenit 190/1-b të K.Pr.Penal, të armeve dhe municioneve luftarake, të sekuestruara me vendim të prokurorit në datë 22.01.2008.Lënien në fuqi të këtij vendimi në pjesët e tjera të tij..

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda, brenda afatit ligjor, kanë paraqitur rekurs të gjykuarit Ismail Gjorreta, Flamur Mehaj, Blerim Mehaj dhe Bajram Çelepia, me anën e të cilit kanë kërkuar: Prishjen e vendimit nr.37, datë 29.06.2009 të Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda, të vendimit nr.26, datë 14.05.2009 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë dhe kthimin e çështjes për rigjykim në Gjykatën e Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë për të gjykuarin Ismail Gjorreta dhe të pandehurin Bajram Çelepia.; Prishjen e vendimit nr.37, datë 29.06.2009, të Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda, të vendimit nr.26, datë 14.05.2009 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë dhe pushimin e çështjes, për të gjykuarin Flamur Mehaj; Ndryshimin e vendimit nr.37, datë 29.06.2009, të Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda të vendimit nr.26, datë 14.05.2009 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë, duke ndryshuar kualifikimin ligjor nga neni 278/4 i Kodit Penal në nenin 278/2 të Kodit Penal dhe uljen e dënimit në një masë të përshtatshme, për të gjykuarin Blerim Mehaj.

Si shkaqe të rekursit, pala ankuese parashtron:

347

I gjykuari Flamur Mehaj:- Gjykata e Krimeve të Rënda ka lejuar dhe legjitimuar shkelje të rënda procedurale, të

kryera gjatë hetimeve paraprake. Provat materiale (granata, ndezës) të sekuestruara nga policia gjyqësore, janë marrë në shkelje të ndalimeve të parashikuara në ligj. Në rastin konkret punonjësit e policisë, jo vetëm që nuk kryejnë punën e tyre për të dokumentuar armëmbajtjen pa leje, por i shtyjnë shtetasit të shesin armë me qëllim që t’i dënojnë si trafikantë. I pandehuri Blerim Mehaj ka shpjeguar se armët dhe municionet luftarake që u shty t’ia shiste punonjësve të policisë i ka siguruar që prej vitit 1997, kur u hapën depot e armëve.

- Gjykata ka bërë vlerësim të njëanshëm të provave, ku nga njëra anë ka konsideruar padrejtësisht si provë përgjimet dhe transkriptimet e bisedave telefonike të përgjuara; ndërkohë që nga ana tjetër nuk konsideron si të tilla ato ç’ka ka thënë punonjësi i policisë gjatë këtyre përgjimeve. Ne çmojmë se përgjimet janë mjet për kërkimin e provës dhe nuk mund të barazohen me provën, por nëse ato konsiderohen si provë, duhen vlerësuar si të tilla si për të pandehurit ashtu dhe për punonjësit e policisë që janë autorizuar të kryejnë veprimet simuluese. Vlerësoj se jemi provokuar nga policia në këtë akt kriminal, ndaj rezultatet e këtij provokimi, sekuestrimi i granatave dhe i ndezësve përkatës, nuk mund të përdoren, bazuar në nenin 151/4 të K.Pr.Penale.

I gjykuari Blerim Mehaj:- Vendimi i mësipërm është rezultat i zbatimit të keq të ligjit dhe si i tillë duhet të

ndryshohet. Veprimet simuluese të punonjësve të policisë janë të pavlefshme, pasi ato kanë vepruar në kundërshtim me ligjin, nenin 294/a-3 i K.Pr.Penale. Veprimet e tyre kanë qenë provokuese, duke ju imponuar të pandehurit Blerim Mehaj si dhe kanë filluar disa ditë para se të autorizohej përdorimi i metodës speciale të hetimit, ndaj për pasojë rezultati i tyre nuk mund të përdoret. Si i tillë edhe veprimet e tyre të mëpasshme duhet të deklarohen të pavlefshme dhe të papërdorshme.

- Është fakt që gjatë shqyrtimit gjyqësor përfaqësuesi i akuzës nuk paraqiti asnjë provë me anë të së cilës të provonte se unë Blerim Mehaj, në bashkëpunim me të tjerët, të kem kryer apo dyshohej se kryeja aktivitet kriminal në fushën e trafikimit të armëve.

- Unë mendoj se për secilën nga granatat për të cilat pretendohet se janë armë, duhet të ishte marrë vendim për ekspertim të veçantë dhe jo të bëhej ky ekspertim në grup për 35 granatat. Nga aktet nuk del nëse këto granata plasin ose jo, sidomos ato të ndryshkurat, për më tepër që gjysma e tyre janë të ndryshkura dhe nuk dihet nëse funksionojnë apo jo.

- Për granatat që kam pasur në disponim, pa dijeninë e personave të tjerë, nuk mund të përgjigjemi të gjithë në bashkëpunim dhe sasia prej 35 copë granata nuk duhet të konsiderohet sasi e madhe në kuptim të nenit 278/4 të Kodit Penal, prandaj dhe kërkoj ndryshimin e kualifikimit ligjor në atë të parashikuar nga neni 278/2 të Kodit Penal.I gjykuari Ismail Gjorretaj:

- Gjykata e shkallës së parë ka gabuar në arritjen e konkluzionit për fajësinë e të pandehurit Ismail Gjorretaj. Që në fazën e hetimeve paraprake kemi kërkuar papërdorshmërinë e rezultateve të veprimeve të kryera nga punonjësit e policisë të infiltruar, në referim të neneve 151/4 dhe 294/a të K.Pr.Penale. Autorizimi i prokurorit për blerje të simuluar është dhënë në datë 21.01.2008, ndërkohë që rezulton e provuar se në fakt këto veprime kanë filluar para kësaj date. Ky fakt është pasqyruar në tabulatet telefonike, ku pasqyrohen bisedat hyrëse e dalëse mes numrit celular që i përket punonjësit të policisë dhe të pandehurit Blerim Mehaj.

- Në bazë të nenit 110 të K.Pr.Penale, gjykata duhet të ishte shprehur me vendim për kërkesën tonë në lidhje me papërdorshmërinë e rezultateve të veprimeve të kryera nga

348

punonjësit e policisë. Gjykata jo vetëm që nuk i dha përgjigje pretendimeve tona, por pa marrë asnjë vendim, vazhdoi procesin duke i përdorur këto rezultate. Ne i konsiderojmë veprimet e punonjësit të policisë si të kryera në kundërshtim me ligjin dhe që kanë provokuar një akt kriminal, ndaj si të tilla nuk mund të përdoren.

- Në vendimin e prokurorit të çështjes për autorizimin e metodave speciale të hetimit, thuhet shprehimisht: “Në bisedën e datës 19/01/2008, punonjësit e policisë janë paraqitur si blerës të armëve...”. Nga aktet nuk rezulton i provuar fakti nëse kanë qenë punonjësit e policisë që kanë kërkuar blerjen e armëve apo i pandehuri Blerim ja ka ofruar atyre për shitje. Nga përgjimet e bisedave telefonike, theksohet se i pandehurit Blerim Mehaj është ai që i thotë punonjësit të policisë, se këtë punë e bëj që të ndihmoj ty dhe se është një fitim i madh..., fakt që në vlerësimin tonë provon pikërisht provokimin nga ana e punonjësve të policisë.

- Nga përgjimet e transkriptuara rezulton qartë se i pandehuri Blerim Mehaj ka marrë përsipër t’i sigurojë punonjësit të policisë sasinë e armëve dhe municionit, fakt që tregon se ai i dispononte ato, pra nuk provohet asnjë lloj bashkëpunimi me të tjerët. Ky bashkëpunim nëse ka ekzistuar ka qenë rezultat i nxitjes së policisë dhe nëse nuk do të ekzistonte kjo nxitje, i pandehuri Blerim Mehaj nuk do të kërkonte të gjente armë nëpër fshat, siç pranon gjykata. Në këto rrethana çmojmë se çdo person që provohet se ka pasur armë, duket të përgjigjet për mbajtjen e saj, por jo në bashkëpunim, pasi ky element është krijuar nën provokimin e policisë dhe nuk mund të përdoret.

- Paragrafi i katërt i nenit 278 të K.Penal, kërkon ekzistencën e dy elementëve: bashkëpunim dhe sasi të mëdha. Termi “sasi të mëdha” nga pikëpamja numerike është i njëjtë si për fishekët, ashtu dhe për municionet apo armët luftarake. Ligji nuk përcakton se kush do të konsiderohet “sasi të mëdha”, duke ja lënë gjykatës këtë vlerësim. Në vlerësimin tonë termin “sasi të mëdha” duhet të përfaqësojë sasi të konsiderueshme si për mbajtjen si për prodhimin, ndaj sa më sipër 39 copë nuk duhet të konsiderohet “sasi të mëdha”.

- Granatat gjatë ekspertimit vetëm sa janë parë nga ana e jashtme, nuk rezulton t’i jenë nënshtruar ndonjë ekspertimi teknik nëse janë ose jo funksionale, sa prej tyre funksionojnë e sa jo. Sipas aktit të ekspertimit disa prej tyre janë të ndryshkura sa nuk u lexohen numrat. Konkluzioni i ekspertit është i mundshëm dhe jo kategorik.

- Gjykata në vendimin e saj nuk ka arsyetuar se në ç’pjesë të këtij armatimi janë në bashkëpunim të pandehurit në këtë proces penal; sa municion ka pasur Blerim Mehaj dhe sa ka grumbulluar nga të pandehurit e tjerë. Ky element është shumë i rëndësishëm për të konkluduar sasinë e madhe, pasi akuza vetë pranon se bashkëpunimi është realizuar vetëm për 4 granata antitank, sasi kjo që nuk mund të konsiderohet e madhe.

- I pandehuri Ismail Gjorretaj është i paralizuar dhe nuk është në gjendje të lëvizë pa shoqërues, nuk është i aftë për asnjë lloj pune. Nga aktet nuk rezulton asnjë komunikim i punonjësve të policisë më këtë të pandehur, nuk rezulton t’i jetë gjetur asnjë send i kundraligjshëm gjatë kontrollit të ushtruar në banesën e tij, nuk rezulton e provuar që ai të ketë pasur apo t’i kenë gjetur armë apo municion.

I gjykuari Bajram Çelepia:- Vendimi i mësipërm është rezultat i zbatimit të keq të ligjit dhe si i tillë duhet të

ndryshohet. Veprimet simuluese të punonjësve të policisë janë të pavlefshme, pasi ato kanë vepruar në kundërshtim me ligjin, nenin 294/a-3 i K.Pr.Penale. Veprimet e tyre kanë qenë provokuese, duke ju imponuar të pandehurit Blerim Mehaj si dhe kanë filluar disa ditë para se të autorizohej përdorimi i metodës speciale të hetimit, ndaj për

349

pasojë rezultati i tyre nuk mund të përdoret. Si i tillë edhe veprimet e tyre të mëpasshme duhet të deklarohen të pavlefshme dhe të papërdorshme.

- Gjykata është treguar e njëanshme në gjykimin e kësaj çështjeje, pasi ajo refuzoi kërkesën tonë për thirrjen e punonjësit të policisë me identitet të fshehur “Beni” me cilësinë e dëshmitarit. Për gjykatën nuk kanë të njëjtën rëndësi shprehjet që thotë personi i infiltruar sepse ato nuk pasqyrojnë realitetin, por nga ana tjetër vlerësohen shprehjet e përgjuara të të pandehurve, megjithëse ato janë pa objekt dhe interpretohen në favor të akuzës.

- I pandehuri Bajram Çelepia ka vetëm një episod përmes përgjimeve, ku sipas organit të akuzës ai posedon armë, por në asnjë rast nuk është vërtetuar ekzistenca e këtyre armëve. Në përgjime citohen 4 divane, por edhe pas kontrollit të ushtruar në banesën e të pandehurit Çelepia, nuk rezulton t’i jetë gjetur asgjë e kundraligjshme. Që të konsiderohet e konsumuar vepra penale e “Prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake dhe municionit” duhet të vërtetohet përmes provave shkresore ekzistenca e tyre, si me procesverbal të sekuestrimit të provave materiale apo të gjetjes së tyre në banesë ose në vende të tjera në pronësi të të pandehurit, që në rastin konkret nuk rezultojnë asnjëra nga këto.

- Asnjëra nga dëshmitë e marra në këtë proces nuk implikon apo përmend të pandehurin Bajram Çelepia. Ky i pandehur nuk i njeh dhe as ka komunikime me të pandehurit e tjerë, fakt ky që nuk pretendohet as nga akuza, por që çuditërisht pranohet nga gjykata.

- I pandehuri Blerim Mehaj ka pranuar se ka poseduar armë e municione, të marra që nga viti 1997, pra ai i ka pasur vetë sasinë e municionit që ju sekuestrua në momentin e arrestimit të tij, fakt që hedh poshtë bashkëpunimin e pretenduar mes të pandehurve. Këto armatime janë prodhime ruse e kineze të para 40-50 vjetëve, por pavarësisht nga kjo, nuk u ekspertuan për të vërtetuar gjendjen e tyre teknike dhe luftarake. Në rastin konkret, kur ndodhemi para mungesës së plotë të të dhënave në lidhje me gjendjen e tyre luftarake, nuk mund të ndodhemi para veprës penale “Prodhim dhe mbajtje pa leje të armëve luftarake dhe municionit”, pasi mungojnë të dhënat e domosdoshme për t’i klasifikuar ato si armë.

KOLEGJI PENAL I GJYKATЁS SЁ LARTЁ

pasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Aleksandër Muskaj; dëgjoi prokurorin pranë Gjykatës së Lartë Hysen Keta, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit nr.37, datë 29.06.2009, të Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda; dëgjoi mbrojtësin e të gjykuarit Bajram Çelepia, av. Remzi Ponari, i cili kërkoi prishjen e vendimit nr.37, datë 29.06.2009 të Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda, të vendimit nr.26, datë 14.05.2009 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë dhe kthimin e çëshjes për rigjykim; dëgjoi mbrojtësin e të gjykuarit Blerim Mehaj, av. Nasi Kerri, i cili kërkoi ndryshimin e vendimit nr.37, datë 29.06.2009 të Gjykatës se Apelit për Krime të Rënda, të vendimit nr.26, datë 14.05.2009 të Gjykatës se Shkallës se Parë për Krime të Rënda Tiranë, duke ndryshuar kualifikimin ligjor nga neni 278/4 i Kodit Penal në nenin 278/2 të Kodit Penal dhe dënimin e tij përfundimisht me 5 vjet burg; dëgjoi mbrojtësin e të gjykuarit Flamur Mehaj, av. Nasi Kerri, i cili kërkoi prishjen e vendimit nr.37, datë 29.06.2009 të Gjykatës se Apelit për Krime të Rënda, të vendimit nr.26, datë 14.05.2009 të Gjykatës se Shkallës se Parë për Krime të Rënda Tiranë dhe pushimin e çështjes; dëgjoi mbrojtësin e të gjykuarit Ismail Gjorretaj, av. Brahim Lahi, i cili kërkoi ndryshimin e vendimit nr.37, datë 29.06.2009 të Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda, të vendimit nr.26, datë 14.05.2009 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë, duke ndryshuar kualifikimin ligjor nga neni 278/4 i Kodit Penal në nenin 278/2 të Kodit Penal dhe aplikimin e nenit 59 të Kodit Penal; dhe, si shqyrtoi në tërësi çështjen,

350

V Ё R E N

Se vendimi nr.37, datë 29.06.2009 i Gjykatës se Apelit për Krime të Rënda Tiranë, është rezultat i zbatimit të drejtë të ligjit material e procedural penal për sa i përket të gjykuarve Bajram Çelepia, Flamur Mehaj dhe Blerim Mehaj dhe si i tillë ai do të lihet në fuqi për këtë pjesë, ndërsa për sa i përket të gjykuarit Ismail Gjorretaj ai (vendimi) duhet të ndryshohet.


1. Të gjykuarit Blerim Mehaj, Flamur Mehaj, Bajram Çelepia dhe Ismail Gjorretaj, janë banorë të qytetit të Shkodrës dhe midis tyre kanë njohje e shoqëri. I gjykuari Blerim ka lidhje gjinore me të gjykuarin Flamur (kushëri) dhe lidhje krushqie me të gjykuarin Ismail Gjorreta (ky i fundit është daja i bashkëshortes së tij). Në rrethin e tij shoqëror i gjykuari Blerim njihet edhe me emrin “Bledi”.

2. Ndaj të gjykuarve të sipërpërmendur, Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë, në datën 21.01.2008, ka regjistruar procedimin penal për veprën penale të “Trafikimit të armëve e municionit”, sipas nenit 278/a/2 të Kodit Penal. Po në të njëjtën datë me autorizim datë 21.01.2008, prokurori i çështjes ka çmuar aplikimin e metodës speciale të hetimit atë të veprimeve simuluese, sipas nenit 294 të K.Pr.Penale, duke lejuar blerjen e një sasie armësh nga ana e të dy punonjësve të policisë me identitet të fshehur me emrat e koduar “Beni”e “Klodi”, të cilët u autorizuan jo vetëm të hynin në grupin e personave për të cilët kishte informacion se merreshin me trafik armësh, por edhe të kryenin veprimin e simuluar të blerjes së armëve. Gjithashtu u autorizuan për përdorimin e vëzhgimit, filmimit, fotografimit, përgjimit audio, etj., gjatë kryerjes së veprimeve operacionale.

3. Në funksion të detyrës, punonjësit të policisë me emrin e koduar “Beni” iu vu në dispozicion edhe një numër telefonik celular 068 34 44 774, si dhe shuma prej 240.000 lekë të reja. Përveç shumës së parave (sasisë) janë dokumentuar hollësisht prerjet, numrat e serive dhe sasia e tyre në procesverbalin përkatës datë 21.01.2008 ora 11.40. Kjo shumë parash, sipas shkresës nr.570/3 prot., datë 04.02.2009, është tërhequr në datën 21.01.2008, në funksion të kryerjes së veprimeve simuluese.

4. Punonjësit e policisë me emrat e koduar “Beni” dhe “Klodi”, fillimisht ka hyrë në kontakt me të gjykuarin Blerim Mehaj duke i kërkuar që të takohen. Kur janë takuar, punonjësit e policisë (të infiltruar), i kanë kërkuar të gjykuarit që t’iu siguronte armë dhe municione, duke i premtuar një shumë parash në këmbim të kësaj. Pas disa diskutimesh, i gjykuari Blerim ka rënë dakord që t’iu shiste disa granata që i kishte në shtëpi dhe se do të përpiqej të siguronte edhe të tjera tek disa të njohur të tij.

5. Si rrjedhim i veprimeve të simuluara dhe përgjimeve të kryera, është bërë e mundur ,nëpërmjet edhe përgjimit të bisedave telefonike, që të identifikohen autorët e dyshuar për kryerjen e kësaj vepre penale e konkretisht të gjykuarit Blerim Mehaj, Flamur Mehaj, Bajram Çelepia dhe Ismail Gjorretaj.

6. Pas bisedash intensive me punonjësin e policisë të infiltruar, i gjykuari Blerim Mehaj, në bashkëpunim me të gjykuarit e tjerë të kësaj çështje, kanë rënë dakord për materialet e paligjshme (armët), çmimin, mënyrën e dorëzimit, etj.

7. Në vijim të këtij plani, pasi janë siguruar armët, është fiksuar edhe vendi i takimit, e pikërisht në datën 22.01.2008, i gjykuari Blerim ka sistemuar të gjitha armët e grumbulluara në dy thasë dhe ka pritur të gjykuarin Flamur Mehaj për ta shoqëruar për tek vendi i dorëzimit të tyre. Pasi ka ardhur i gjykuari Flamur nga puna, i gjykuari Blerim i ka kërkuar atij që ta shoqëronte. Fillimisht i gjykuari Flamur ka kundërshtuar ta shoqëronte, por pas këmbënguljes së të gjykuarit Blerim ka pranuar dhe të dy së bashku janë nisur me një motoçikletë në drejtim të vendit të takimit.

351

8. Tek vendi i takimit, tek parkingu i bar restorant “Argenti”, në datën 22.01.2008, rreth orës 18.30, janë arrestuar të gjykuarit Blerim Mehaj dhe Flamur Mehaj, të cilët ishin duke lëvizur me një motor tip “Yamaha”. Në drejtim të motorit ka qenë i gjykuari Blerim dhe në këmbët e të cilit janë konstatuar dy thasë plasmasi të bardhë në formë cilindrike. Mbrapa tij ka qenë i ulur i gjykuari Flamur Mehaj.

9. Pas këqyrjes së thasëve, brenda tyre janë marrë dhe janë sekuestruar me cilësinë e provës materiale, sipas proces-verbalit datë 22.01.2008 dhe tabelës fotografike datë 25.02.2008, 5 (pesë) granata dore ofensive, me ngjyrë jeshile, me sipërfaqe të jashtme të ndara në kuadratë pa ndezës të instaluar; 25 (njëzet e pesë) granata ofensive në formë cilindrike, në ngjyrë jeshile pa ndezës të instaluar; 5 (pesë) granata ofensive me ngjyrë jeshile të lëmuar, dy kuti plastike në formë cilindrike me ngjyrë të bardhë dhe dy komplete granatash antitank, njëra prej të cilave, e hapur nga njëra anë, ndërsa tjetra e mbyllur hermetikisht; dy kuti metalike në formë cilindrike me ngjyrë jeshile që shërbejnë për mbajtjen e ndezësave të granatave të dorës dhe 15 (pesëmbëdhjetë) ndezësa granatash, prej të cilave 8 (tetë) të mbështjellë me letër të bardhë.

10. Në momentin e arrestimit, gjatë kontrollit personal, të gjykuarit Blerim Mehaj i janë sekuestruar me cilësinë e provës materiale dhe 16 (gjashtëmbëdhjetë) copë kartëmonedha të prerjes 5000 lekëshe, me numra serie të përshkruara hollësisht si në proces-verbalin datë 22.01.2008 “Për kontrollin e personit”, kartëmonedha të cilat rezultojnë se janë të njëjta me ato të përdorura nga punonjësit e policisë, me identitet të fshehur, për kryerjen e veprimeve simuluese sipas proces-verbalit datë 22.01.2008 ora 11.40 “për dokumentimin e veprimeve simuluese”.

11. Gjithashtu gjatë kontrollit personal të gjykuarit Blerim Mehaj i janë marrë dhe sekuestruar me cilësinë e provës materiale dy aparate telefonike celularë të tipit “Motorola” me ngjyrë të zezë me nr.IMEI 351526016381617 dhe “Samsung” me ngjyrë gri, me shinë, me nr.IMEI 35415900702802/6, me kartë vodafon me nr.0693326442 numër i cili ka qenë në përgjim.

12. Sendet e sekuestruara, sipas aktit të ekspertimit nr.16 prot., datë 11.04.2008, rezultojnë se përbëjnë 35 granata dore mbrojtëse e mësymëse bashkë me ndezësat e tyre kundër këmbësorie, një trupgranate pa ndezës, 4 granata dore kundratanke, janë granata luftarake, tërësisht të rregullta, një përdorimshe.

13. Mbi këtë bazë, organi i akuzës, Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë, ka dërguar procedimin penal për gjykim, nën akuzën e kryerjes se veprës penale të “Trafikimit të armëve dhe municionit”, të kryer në bashkëpunim, sipas nenit 278/a/2 të Kodit Penal, të kryer nga të gjykuarit Blerim Mehaj, Flamur Mehaj, Bajram Çelepia e Ismail Gjorretaj.


14. Gjykata e Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë, me vendimin penal nr.26, datë 14.05.2009 ka vendosur: “Deklarimin fajtor të të pandehurit Blerim Mehaj, për kryerjen e veprës penale të “Prodhimit e mbajtjes pa leje të armëve luftarake e municionit”, në sasira të mëdha në bashkëpunim, të parashikuar nga neni 278/4 të Kodit Penal dhe dënimin e tij me 8 (tetë) vjet burgim.Vuajtja e dënimit fillon nga dita e arrestimit në flagrancë datë 22.01.2008 dhe të kryhet në një burg të sigurisë së zakonshme.Deklarimin fajtor të të pandehurit Flamur Mehaj, për kryerjen e veprës penale të “Prodhimit e mbajtjes pa leje të armeve luftarake e municionit”, në sasira të mëdha në bashkëpunim, të parashikuar nga neni 278/4 të Kodit Penal dhe dënimin e tij me 8 (tetë) vjet burgim.

352

Vuajtja e dënimit fillon nga dita e arrestimit në flagrancë, datë 22.01.2008 dhe të kryhet në një burg të sigurisë së zakonshme.Deklarimin fajtor të të pandehurit Bajram Çelepia, për kryerjen e veprës penale të “Prodhimit e mbajtjes pa leje të armëve luftarake e municionit”, në sasira të mëdha në bashkëpunim, të parashikuar nga neni 278/4 të Kodit Penal dhe dënimin e tij me 9 (nëntë) vjet burgim.Vuajtja e dënimit fillon nga dita e arrestimit në flagrancë, datë 19.02.2008 dhe të kryhet në një burg të sigurisë së zakonshme.Deklarimin fajtor të të pandehurit Ismail Gjorretaj, për kryerjen e veprës penale të “Prodhimit e mbajtjes pa leje të armëve luftarake e municionit”, në sasira të mëdha në bashkëpunim, të parashikuar nga neni 278/4 të Kodit Penal dhe dënimin e tij me 7 (shtatë) vjet burgim.Vuajtja e dënimit fillon nga dita e arrestimit në flagrancë, datë 06.09.2008 dhe të kryhet në një burg të sigurisë së zakonshme.

15. Gjykata e Apelit për Krime të Rënda Tiranë me vendimin nr.37, datë 29.06.2009 ka vendosur: “Lënien në fuqi të vendimit nr.26, datë 14.05.2009 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda, për të pandehurin Blerim Mehaj.Lënien në fuqi të vendimit nr.26, datë 14.05.2009 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda, në lidhje me cilësimin juridik dhe fajësinë e të pandehurve Flamur Mehaj, Bajram Çelepia dhe Ismail Gjorretaj.Ndryshimin e vendimit të sipërcituar në lidhje me masat e dënimit të caktuara ndaj tyre si me poshtë:Dënimin e të pandehurit Flamur Mehaj në bazë të nenit 278/4 të K.Penal, “Prodhimi dhe mbajtja pa leje e armëve luftarake dhe municionit”, me 7 (shtatë) vjet burgim.Dënimin e të pandehurit Bajram Çelepia në bazë të nenit 278/4 të K.Penal, “Prodhimi dhe mbajtja pa leje e armëve luftarake dhe municionit”, me 7 (shtatë) vjet burgim.Dënimin e të pandehurit Ismail Gjorretaj në bazë të nenit 278/4 të K.Penal, “Prodhimi dhe mbajtja pa leje e armëve luftarake dhe municionit”, me 6 (gjashtë) vjet burgim.Konfiskimi, në bazë të nenit 190/1-b të K.Pr.Penal, të armëve dhe municioneve luftarake, të sekuestruara me vendim të prokurorit në datë 22/01/2008.Lënien në fuqi të këtij vendimi në pjesët e tjera të tij”.

16. Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda, brenda afatit ligjor, kanë paraqitur rekurs të gjykuarit Ismail Gjorretaj, Flamur Mehaj, Blerim Mehaj dhe Bajram Çelepia, me shkaqet dhe pretendimet e përmendura më sipër, në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

C. Arsyetimi ligjor i vendimit të ankimuar

17. Gjykata e Apelit për Krime të Rënda, pasi ka gjykuar çështjen, mbi bazën e të njëjtave prova, ka arritur në të njëjtin përfundim me atë të arritur nga Gjykata e Shkallës së Parë për Krime të Rënda, lidhur me cilësimin ligjor të veprës dhe deklarimit fajtor të të gjykuarve Ismail Gjorretaj, Flamur Mehaj, Blerim Mehaj dhe Bajram Çelepia. Ndërsa ka ndryshuar vendimin vetëm për masën e dënimit të aplikuar ndaj të gjykuarve Ismail Gjorretaj, Flamur Mehaj, dhe Bajram Çelepia.

18. Gjykata e apelit ka arsyetuar se: “...vlerëson që provat e shqyrtuara në këtë proces penal, në tërësinë e tyre, provojnë ekzistencën e veprës penale të “Prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve dhe municionit”, sipas paragrafit të katërt të tij. Kjo pasi në gjykim, u provua ekzistenca e të dy kritereve ligjore të dispozitës në fjalë, “sasi të mëdha në bashkëpunim”, mes të gjykuarve të këtij procesi penal, fakt penal për të cilin u gjetën fajtorë nga gjykata...Gjykata e Apelit për Krime të Rënda, në ndryshimin e masës së dënimit për të gjykuarit, vlerësoi faktet që i atribuohen nga organi i akuzës, duke çmuar se ka vend për

353

një individualizim të masës së dënimit të caktuar ndaj tyre, në krahasim me atë të caktuar ndaj të gjykuarit Blerim Mehaj, roli i të cilit vlerësohet se është më aktiv në kryerjen e veprës penale.

19. Më tej Gjykata e Apelit për Krime të Rënda arsyeton se: “...çmon se në lidhje me të gjykuarin Ismail Gjorretaj, në caktimin e masës së dënimit, përveç sa u theksua më lart për të gjykuarin Flamur Mehaj dhe Bajram Çelepia, duhet marrë në konsiderate edhe gjendja e tij shëndetësore. Sipas akteve të përfshira në fashikullin e gjykimit, rezulton që gjendja shëndetësore e të gjykuarit Ismail Gjorretaj është e tillë që ka pasjellë paaftësinë e tij për punë, gjendje invaliditeti të plotë. Një rrethanë e tillë vlerësohet nga ana e gjykatës se apelit në vështrim të nenit 49 të K.Penal, duke çmuar si më të përshtatshëm në rastin konkret, dënimin e të gjykuarit Gjorretaj me 6 (gjashtë) vjet burgim, në funksion kjo të individualizimit të masave të dënimit për çdo të gjykuar...”.

D. Në lidhje me ankimin (rekursin)

20. Shkaqet e parashtruara në rekurs, në lidhje me fajësinë dhe cilësimin ligjor të veprave penale, pasi u analizuan nga Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, kanë rezultuar të pabazuara në ligj (Neni 432 i Kodit të Procedurës Penale) dhe si të tilla, nuk do të pranohen. Vendimi i Gjykatës së Apelit Për Krime të Rënda Tiranë është rrjedhojë e zbatimit të drejtë të ligjit material penal, në lidhje me përcaktimin e cilësimit ligjor të veprave penale të kryera dhe fajësinë, për secilin të gjykuar.

21. Gjykata e apelit ka arritur në konkluzion të drejtë në lidhje përcaktimin e faktit penal dhe të cilësimin ligjor të veprës penale, të kryer nga të gjykuarit Ismail Gjorretaj, Flamur Mehaj, Blerim Mehaj dhe Bajram Çelepia.Të gjykuarit Ismail Gjorretaj, Flamur Mehaj, Blerim Mehaj dhe Bajram Çelepia janë akuzuar se, në bashkëpunim, kanë kryer veprën penale të “Prodhimit e mbajtjes pa leje të armëve luftarake e municionit”, në sasira të mëdha në bashkëpunim, të parashikuar nga neni 278/4 i Kodit Penal.

22. Ndryshe sa kanë pretenduar të gjykuarit në rekurset e paraqitura prej tyre, në gjykimin e çështjes në të dyja shkallët e gjykimit është provuar kryerja e veprës penale të pretenduar nga organi i akuzës. Në gjykim janë administruar prova të shumta që provojnë plotësisht dhe tej çdo dyshimi, veprën e kryer dhe autorët e saj.Gjithsesi, çmuarja dhe vlerësimi i provave nuk janë në misionin e kësaj gjykate.

23. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë e gjen të pabazuar pretendimin e ngritur në rekurset e paraqitura nga të gjykuarit se, gjatë gjykimit të çështjes në të dyja gjykatat, janë lejuar shkelje të rregullave procedurale dhe për rrjedhojë të dy vendimet duhet të prishen e çështja të kthehet për rishqyrtim në gjykatën e shkallës së parë.Në të kundërt me sa është pretenduar në rekurs, vendimi i Gjykatës së Apelit Për Krime të Rënda Tiranë është rrjedhojë e zbatimit të drejtë të ligjit procedural, në lidhje me respektimin e kërkesave procedurale, që kanë të bëjnë me kriteret për zhvillimin e një procesi të rregullt ligjor, si dhe ato të përcaktuara në dispozita të posaçme procedurale.

24. Të pabazuar e gjen Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë edhe pretendimin e ngritur në rekurs se akti i ekspertimit është i paplotë.

25. Përfundimi i arritur nga Gjykata e Apelit Për Krime të Rënda Tiranë se nuk është e nevojshme kryerja e një ekspertimi të tillë, vlerësohet i drejtë nga ana e këtij Kolegji. Akti i ekspertimit është i plotë dhe i qartë. Sipas këtij akti, me nr.16 prot., datë 11.04.2008, rezulton se: “...35 granata dore mbrojtëse e mësymëse bashkë me ndezësat e tyre kundër këmbësorie, një trupgranatë pa ndezës, 4 granata dore kundratanke, janë granata luftarake, tërësisht të rregullta...”.

354

Pretendimet e ngritura në rekurset e paraqitura gjenden të pabazuara edhe për sa i përket pretendimit për kualifikim të gabuar të veprës penale të kryer nga të gjykuarit, më konkretisht është kërkuar prej tyre që vepra të mos konsiderohet si ajo e “Prodhimit e mbajtjes pa leje të armëve luftarake e municionit”, në sasira të mëdha në bashkëpunim, të parashikuar nga neni 278/4 të Kodit Penal, por si “Prodhimit e mbajtjes pa leje të armëve luftarake e municionit”, të parashikuar nga neni 278/2 të Kodit Penal.

26. Ky pretendim i të gjykuarve nuk gjen mbështetje në ligj. Në dispozitën e nenit 278, paragrafi 4 i Kodit Penal përcaktohet se: “...kur vepra kryhet në sasira të mëdha në bashkëpunim...dënohet me burgim nga pesë gjer në pesëmbëdhjetë vjet...”.

27. Nisur nga ky përcaktim i ligjvënësit, cilësimi ligjor i veprës i bërë nga të dyja gjykatat e faktit vlerësohet i drejtë. Në rastin konkret është provuar se vepra penale është kryer në sasira të mëdha (5 pesë) granata dore ofensive, me ngjyrë jeshile, me sipërfaqe të jashtme të ndara në kuadrate, pa ndezës të instaluar; 25 (njëzet e pesë) granata ofensive në formë cilindrike, në ngjyrë jeshile pa ndezës të instaluar; 5 (pesë) granata ofensive me ngjyrë jeshile të lëmuar, dy kuti plastike në formë cilindrike me ngjyrë të bardhë dhe dy komplete granatash antitank, njëra prej të cilave, e hapur nga njëra anë, ndërsa tjetra e mbyllur hermetikisht; dy kuti metalike në formë cilindrike me ngjyrë jeshile që shërbejnë për mbajtjen e ndezësave të granatave të dorës dhe 15 (pesëmbëdhjetë) ndezësa granatash prej të cilave 8 (tetë) të mbështjellë me letër të bardhë), po kështu edhe në bashkëpunim.

28. Duke e vlerësuar të drejtë vendimin e Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda Tiranë për gjithë elementet e mësipërm, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, e gjen të drejtë vendimin e për sa i përket ndryshimit të vendimit lidhur me masat e dënimit të aplikuar ndaj të gjykuarve Ismail Gjorretaj, Flamur Mehaj, dhe Bajram Çelepia.Gjykata e apelit ka bërë një individualizim më të drejtë të dënimit nisur nga rrethanat e faktit, roli i secilit të gjykuar në kryerjen e veprës penale, si dhe rrethanat lehtësuese apo rënduese për secilin.

29. Në të tilla rrethana, Kolegji Penal e gjen të drejtë në tërësi vendimin e Gjykatës se Apelit për Krime të Rënda Tiranë. Vlerësohet nga ana e këtij Kolegji ndryshimi i këtij vendimi vetëm sa i përket masës së dënimit të aplikuar ndaj të gjykuarit Ismail Gjorretaj.

30. Në caktimin e masës së dënimit për të gjykuarin Ismail Gjorretaj, Kolegji Penal, në zbatim të përcaktimeve të nenit 47 të Kodit Penal (...në caktimin e dënimit ndaj personit ajo merr parasysh rrezikshmërinë e veprës penale, të autorit të saj, shkallën e fajit, si dhe rrethanat lehtësuese dhe rënduese.) do të mbajë parasysh rrezikshmërinë e pakët të të gjykuarit Ismail Gjorretaj, shkallën e fajit dhe rrethanat lehtësuese që konkurrojnë në rastin konkret.Do të mbahet në konsiderate pamundësia fizike e të gjykuarit Ismail Gjorretaj për vuajtjen e dënimit (është provuar në gjykim se i gjykuari Ismail Gjorretaj është i paralizuar, invalid i shkallës së invaliditetit të plotë).Ndodhur në këto kushte, Kolegji Penal i Gjykatës se Lartë vlerëson me vend dënimin e të gjykuarit Ismail Gjorretaj me minimumin e dënimit që parashikon Kodi Penal për veprën për të cilën ai është deklaruar fajtor, pra me 5 vjet burgim.

31. Në vijim, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se janë kushtet për aplikimin e nenit 59 të Kodit Penal (për shkak të rrezikshmërisë së pakët të personit dhe rrethanave të kryerjes se veprës penale, gjykata, kur jep dënim me burgim gjer në pesë vjet, mund të urdhërojë që i dënuari të vihet në provë duke u pezulluar ekzekutimi i dënimit, me kusht që gjatë kohës se provës të mos kryejë vepër tjetër po aq të rëndë apo më të rëndë...)

32. Në rastin konkret plotësohen të gjitha kushtet e përcaktuara nga ligjvënësi për aplikimin e pezullimit të dënimit me burg, sipas përcaktimit të mësipërm.

355

(i) Dënimi me burgim për të gjykuarin Ismail Gjorretaj është 5 vjet; (ii) U analizua më sipër në pjesën përshkruese-arsyetuese të këtij vendimi

rrezikshmëria e pakët e të gjykuarit Ismail Gjorretaj.(iii) Edhe rrethanat e kryerjes së veprës penale (të përshkruara hollësisht në vendimet e

të dyja gjykatave të faktit) janë të tilla që lejojnë plotësisht aplikimin e pezullimit të dënimit me burgim.

E. Në lidhje me zgjidhjen e çështjes

33. Duke pasur parasysh gjithë sa më sipër, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se, gjykata e Apelit për Krime të Rënda Tiranë ka zbatuar drejt ligjin material penal, kur ka bërë kualifikimin ligjor të veprës penale të kryer dhe ka arritur në fajësinë e të gjykuarve për kryerjen e asaj vepre.Vendimi i gjykatës se apelit do të ndryshohet vetëm sa i përket caktimit të dënimit për të gjykuarin Ismail Gjorretaj.

34. Në rrethanat e parashtruara, vendimi nr.37, datë 29.06.2009 i Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda Tiranë të lihet në fuqi, në lidhje me përfundimet e arritura në lidhje me fajësinë e të gjykuarve dhe masën e dënimit për të gjykuarit Flamur Mehaj, Blerim Mehaj dhe Bajram Çelepia dhe do të ndryshohet vetëm për sa i përket caktimit të dënimit për të gjykuarin Ismail Gjorretaj.

PЁR KЁTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, bazuar në përcaktimet e nenit 441, Pika 1, shkronjat “a” dhe “b” të Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.37, datë 29.06.2009 të Gjykatës së Apelit Për Krime të Rënda Tiranë.

Ndryshimin e këtij vendimi vetëm për sa i përket masës së dënimit për të gjykuarin Ismail Gjorretaj.

Dënimin e të gjykuarit Ismail Gjorretaj në bazë të nenit 278/4 të Kodit Penal, me 5 vjet burgim.

Në aplikim të nenit 59 të Kodit Penal, urdhërohet pezullimi i ekzekutimit të pjesës së pa vuajtur të dënimit, duke u vënë i gjykuari Ismail Gjorretaj në provë për një periudhë prej 4 vjetësh.

Tiranë më 19.01.2012

356


VENDIM




në seancën gjyqësore të datës 19.01.2012, mori në shqyrtim çështjen penale që u përket:

KËRKUES: YLLI ÇELHAKA, përfaqësuar nga Av.Julian Kola.

KUNDËR:PERSON I INTERESUAR: PROKURORIA PRANË GJYKATËS

SË SHKALLËS SË PARË DURRËS, përfaqësuar nga prokurori pranë Gjykatës së Lartë Hysen Keta.

A K U Z U A R:

Për veprën penale “Vrasje me paramendim” dhe “Mbajtje pa leje e armëve luftarake”,

parashikuar nga nenet 78 dhe 278/2 të Kodit Penal.

OBJEKTI:

Shuarje e masës së sigurimit, si rezultat i humbjes së fuqisë së paraburgimit. Heqjen e masës së sigurimit “Arrest në burg”,

caktimin si masë sigurimi atë të “detyrimit për t’u paraqitur në policinë gjyqësore”.

Baza Ligjore: Nenet 261, 260/4,dhe 260/2 të Kodit të Procedurës Penale.

Gjykata e Shkallës së Parë Kavajë, me vendimin penal nr.13 akti, datë 20.07.2011, ka vendosur:

Konstatimin e humbjes së fuqisë së paraburgimit për të pandehurin Ylli Alush Çelhaka. Caktimin për të pandehurin Ylli Çelhaka të masës së sigurimit “Arrest në shtëpi”, parashikuar nga neni 237 i Kodit të Procedurës Penale.I pandehuri Ylli Alush Çelhaka duhet të qëndrojë në banesën e babait të tij Alush Çelhaka me adresë Lagja nr.5, Rruga “Emigranti” shtëpi private, Kavajë.Urdhërohet Policia Gjyqësore për zbatimin e këtij vendimi.

357

Urdherohet lirimi i menjëhershëm i shtetasit Ylli Alush Çelhaka, i biri i Alushit dhe i Verës, i datëlindjes 03.01.1974, nëse nuk mbahet i arrestuar për ndonjë vepër tjetër penale...”.

Gjykata e Apelit Durrës, me vendimin nr.179, datë 09.08.2011, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.13 akti, datë 20.07.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Kavajë.

Kundër këtij vendimi, ka paraqitur rekurs prokurori pranë Gjykatës së Apelit Durrës, me anën e të cilit ka kërkuar, prishjen e vendimit penal nr.179, datë 09.08.2011 të Gjykatës së Apelit Durrës, të vendimit nr.13 akti, datë 20.07.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Kavajë dhe kthimin e akteve për rishqyrtim në Gjykatën e Shkallës së Parë Kavajë.

Si shkaqe të rekursit, pala ankuese parashtron:- Të dy gjykatat kanë gabuar në arsyetimin e vendimit. Në rastin konkret jemi para

kushteve ekstra procedurale, prandaj edhe dispozitat që lidhen me afatet e paraburgimit duhet t’i përshtaten këtyre kushteve.

- Në rastin në shqyrtim jemi para dy opsioneve mbas prishjes së vendimit gjyqësor me objekt rishikim të vendimit: a) nëse autori i veprës penale do të merret me cilësinë e të pandehurit; apo b) do të mbetet me cilësinë e të dënuarit.

- Në rastin e parë, nëse do të pranohet që data e fillimit të afateve të paraburgimit do të jetë data regjistrimit të akteve në gjykatën e shkallës së parë, atëherë konstatojmë se afatet e paraburgimit për të pandehurin nuk janë konsumuar.

- Afatet e paraburgimit në rastin e parë duhet të fillojnë jo nga data e prishjes së vendimit nga Gjykata Lartë, por nga data e regjistrimit të akteve në gjykatën e shkallës së parë, pasi jemi në një proces në vazhdimësi.

- Nëse do të ishim para opsionit të dytë, pra në kushtet kur kërkuesi Ylli Çelhaka do të mbetet me cilësinë e të dënuarit, atëherë për çështjet me objekt “Rishikim Vendimi” nuk duhet të veprojnë afatet e paraburgimit për faktin se: Në rastet për rishikim të vendimit të gjykatave më të ulëta dhe dërgimin e akteve për rishikim barra e provës i takon kërkuesit i cili i paraqet brenda afateve procedurale.

- I pandehuri ka paraqitur në gjykatë një provë të fotokopjuar nga spitali ku ka qenë i shtruar, të cilën gjykata nuk e ka marrë në konsideratë.

- Kryerja e aktit të ekspertimit me dokumentin origjinal sipas letër porosisë së siguruar me vonesë ka çuar në konsumimin padrejtësisht të kohës së paraburgimit.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Aleksandër Muskaj; dëgjoi prokurorin pranë Gjykatës së Lartë Hysen Keta, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit penal nr.179, datë 09.08.2011 të Gjykatës së Apelit Durrës dhe të vendimit nr.13 akti, datë 20.07.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Kavajë; dëgjoi mbrojtësin e të gjykuarit Ylli Çelhaka, Av.Julian Kola, që kërkoi lënien në fuqi të vendimit penal nr.179, datë 09.08.2011 të Gjykatës së Apelit Durrës dhe të vendimit nr.13 akti, datë 20.07.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Kavajë; dhe, pasi e diskutoi çështjen në tërësi,

358

V Ë R E N

Se si vendimi penal nr.179, datë 09.08.2011 i Gjykatës së Apelit Durrës, ashtu edhe vendimi nr.13 akti, datë 20.07.2011 i Gjykatës së Shkallës së Parë Kavajë, janë rrjedhojë e kuptimit dhe zbatimit të gabuar të ligjit procedural penal e si të tillë, ata (vendimet) do të prishen e të vendoset pushimi i gjykimit të çështjes.

A. Rrethanat e faktit (dhe procedurat gjyqësore)

1. Pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Kavajë është duke u zhvilluar gjykimi i çështjes penale në ngarkim të kërkuesit (të gjykuarit) Ylli Çelhaka, i akuzuar për veprat penale të “Vrasjes me paramendim” dhe të “mbajtjes pa leje të armëve luftarake”, të parashikuara nga nenet 78 dhe 278/2 të Kodit Penal.

2. Rezulton nga aktet në dosje se i pandehuri Ylli Çelhaka është akuzuar nga organi i ndjekjes penale, Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Kavajë, për kryerjen e veprave penale të “Vrasjes me paramendim” dhe të “Mbajtjes pa leje të armëve luftarake”, të parashikuara nga nenet 78 dhe 278/2 të Kodit Penal.

3. Gjykata e Shkallës së Parë Kavajë, me vendimin nr.19, datë 24.03.2000, pasi ka shqyrtuar në themel kërkimin e organit të akuzës, ka vendosur: “Deklarimin fajtor të të pandehurit Ylli Çelhaka për veprën penale të “Vrasjes me paramendim”, parashikuar nga neni 78 i K.Penal dhe dënimin e tij me 20 vjet burgim. Deklarimin fajtor të të pandehurit Ylli Çelhaka për veprën penale të “Armëmbajtjes pa leje”, parashikuar nga neni 278/2 i K.Penal dhe dënimin e tij me 2 vjet burgim. Në bashkim të dënimeve, në aplikim të nenit 55 të K.Pr.Penale, dënimin përfundimisht të të pandehurit Ylli Çelhaka me 20 vjet burgim…”.

4. Gjykata e Apelit Durrës, me vendimin penal nr.141, datë 26.06.2000, ka vendosur: “Lënien në fuqi të vendimit nr.19, datë 24.03.2000 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kavajë…”.

5. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, me vendimin nr.471, datë 12.12.2000, ka vendosur: “Mospranimin e rekursit të paraqitur nga i pandehuri Ylli Çelhaka dhe prokurori si të pabazuar në prova e në ligj”.

6. Në të tilla rrethana, rezulton se vendimi penal nr.19, datë 24.03.2000 i Gjykatës së Shkallës së Parë Kavajë, ka marrë formë të prerë.

7. Ndaj vendimit të formës së prerë nr.19, datë 24.03.2000 të Gjykatës së Shkallës së Parë Kavajë, ka paraqitur kërkesë për rishikim i dënuari Ylli Çelhaka, me pretendimin se pas përfundimit të gjykimit janë zbuluar prova të reja, të cilat tregojnë se vendimi i dhënë është i gabuar.

8. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, me vendimin nr.558, datë 02.06.2000, ka vendosur: “Pranimin e kërkesës për rishikim të vendimit të të dënuarit Ylli Çelhaka.Prishjen e vendimit nr.471, datë 12.12.2000 të Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë, të vendimit nr.141, datë 29.06.2000, të Gjykatës së Apelit Durrës dhe vendimit nr.19, datë 24.03.2000 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kavajë dhe dërgimin e çështjes në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Kavajë për rigjykim, me tjetër trup gjykues”.

9. Pasi është regjistruar çështja dhe ka filluar gjykimi në Gjykatën e Shkallës së Parë Kavajë, në seancën e datës 20.07.2011, i gjykuari (kërkuesi) Ylli Çelhaka, i është drejtuar gjykatës me kërkesë me objekt “Shuarje e masës së sigurimit, si rezultat i humbjes së fuqisë së paraburgimit. Heqjen e masës së sigurimit “Arrest në burg”, caktimin si masë sigurimi atë të “detyrimit për t’u paraqitur në policinë gjyqësore”, bazuar në nenet 261, 260/4, dhe 260/2 të Kodit të Procedurës Penale.

359

10.Gjykata e Shkallës së Parë Kavajë, me vendimin penal nr.13 akti, datë 20.07.2011, ka vendosur:“Konstatimin e humbjes së fuqisë së paraburgimit për të pandehurin Ylli Alush Çelhaka. Caktimin për të pandehurin Ylli Çelhaka të masës së sigurimit “Arrest në shtëpi”, parashikuar nga neni 237 i Kodit të Procedurës Penale.I pandehuri Ylli Alush Çelhaka duhet të qëndrojë në banesën e babait të tij Alush Çelhaka me adresë Lagja nr.5, Rruga “Emigranti” shtëpi private, Kavajë.Urdhërohet Policia Gjyqësore për zbatimin e këtij vendimi.Urdhërohet lirimi i menjëhershëm i shtetasit Ylli Alush Çelhaka, i biri i Alushit dhe i Verës, i datëlindjes 03.01.1974, nëse nuk mbahet i arrestuar për ndonjë vepër tjetër penale...”.

11.Gjykata e Apelit Durrës, me vendimin nr.179, datë 09.08.2011, ka vendosur:“Lënien në fuqi të vendimit nr.13 akti, datë 20.07.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Kavajë”.

12.Kundër këtij vendimi, ka paraqitur rekurs prokurori pranë Gjykatës së Apelit Durrës, me anën e të cilit ka kërkuar, prishjen e vendimit penal nr.179, datë 09.08.2011 të Gjykatës së Apelit Durrës, të vendimit nr.13 akti, datë 20.07.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Kavajë dhe kthimin e akteve për rishqyrtim në Gjykatën e Shkallës së Parë Kavajë, me shkaqet dhe pretendimet e parashtruara më sipër, në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

B. Arsyetimi ligjor i vendimit të ankimuar

13.Gjykata e Apelit Durrës, bazuar mbi të njëjtat rrethana fakti ka arritur në përfundimin që, vendimi i Gjykatës së Shkallës së Parë Kavajë, është i drejtë, duke vendosur lënien në fuqi të tij.

14.Gjykata e apelit arsyeton “...Kjo gjykatë konkludon se fakti që neni 263 i K.Pr.Penale, për rastet kur procedohet me të paraburgosur ka përcaktuar afate pjesore dhe tërësore brenda të cilëve duhet të përfundojë hetimi dhe gjykimi i çështjes në gjendje paraburgimi, ka pasur parasysh maksimalet e këtyre afateve, tejkalimi i të cilave nuk lejon vazhdimin e mëtejshëm të paraburgimit, pasi ai ligjërisht e humbet fuqinë e tij. Në rastin në shqyrtim rezulton se afati 12 mujor i paraburgimit i përcaktuar si afat pjesor në gjykatën e shkallës së parë është i tejkaluar me 1 muaj e 7 ditë...Shkaqet ankimore të prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Kavajë ...nuk janë të bazuara në ligj...”.

C. Në lidhje me ankimin (rekursin)

15.Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se, si Gjykata e Apelit Durrës ashtu dhe Gjykata e Shkallës së Parë Kavajë kanë kuptuar dhe zbatuar keq ligjin procedural penal.

16.Siç është arsyetuar më sipër, në pjesën përshkuese-arsyetuese të këtij vendimi, kërkuesi (i gjykuari) Ylli Çelhaka, është akuzuar nga organi i ndjekjes penale, për kryerjen e veprave penale të “Vrasjes me paramendim” dhe “Mbajtjes pa leje të armëve luftarake”, vepra këto të parashikuara nga nenet 78 e 278/2 Kodit Penal. Akuza është gjykuar në themel dhe në përfundim, i gjykuari (kërkuesi) Ylli Çelhaka, është deklaruar fajtor dhe është dënuar me 20 vjet burgim (përfshirë këtu dhe vendimi i Gjykatës së Apelit dhe i Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë).

17.Pasi vendimi i dënimit është vënë në ekzekutim, i gjykuari Ylli Çelhaka i është drejtuar Gjykatës së Lartë me kërkesë për rishikimin e vendimit penal të formës së prerë, kërkesë kjo e bazuar në përcaktimet e nenit 450, shkronja “c” të Kodit Penal.

18.Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, pasi ka shqyrtuar kërkesën, me vendimin nr.558, datë 02.06.2010 ka vendosur: “Pranimin e kërkesës për rishikim të vendimit të të

360

dënuarit Ylli Çelhaka. Prishjen e vendimit nr.471, datë 12.12.2000 të Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë, të vendimit nr.141, datë 29.06.2000 të Gjykatës së Apelit Durrës dhe vendimit nr.19, datë 24.03.2000, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kavajë dhe dërgimin e çështjes në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Kavajë, për rigjykim, me tjetër trup gjykues”.

19.Në datë 17.09.2010, Gjykata e Shkallës së Parë Kavajë ka filluar gjykimin e çështjes, në zbatim të vendimit të sipërcituar të Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë.

20.Në seancën e datës 18.07.2011, (kërkuesi) Ylli Çelhaka (nëpërmjet mbrojtësit të zgjedhur prej tij), i është drejtuar Gjykatës së Shkallës së Parë Kavajë me kërkesë për shuarjen e masës së sigurimit dhe zëvendësimin e masës të sigurimit nga “Arrest në burg”, në masën e sigurimit “detyrim për t’u paraqitur në policinë gjyqësore”.

21.Gjykata e Shkallës së Parë Kavajë pasi ka shqyrtuar kërkesën, në përfundim ka vendosur pranimin e saj (Konstatimin e humbjes së fuqisë së paraburgimit për të pandehurin Ylli Alush Çelhaka. Caktimin për të pandehurin Ylli Çelhaka të masës së sigurimit “Arrest në shtëpi”, parashikuar nga neni 237 Kodit të Procedurës Penale. I pandehuri Ylli Alush Çelhaka duhet të qëndrojë në banesën e babait të tij Alush Çelhaka me adresë Lagja nr.5, Rruga “Emigranti” shtëpi private, Kavajë. Urdhërohet Policia Gjyqësore për zbatimin e këtij vendimi. Urdhërohet lirimi i menjëhershëm i shtetasit Ylli Alush Çelhaka, i biri i Alushit dhe i Verës, i datëlindjes 03.01.1974, nëse nuk mbahet i arrestuar për ndonjë vepër tjetër penale...), vendim i cili është lënë në fuqi nga Gjykata e Apelit Durrës.

22.Gjykata Shkallës së Parë Kavajë ka arsyetuar se: “...gjykimi i kësaj çështje ka filluar në datë 17.09.2010 dhe sot në datë 20.07.2011, përgjatë këtij gjykimi afatet e paraburgimit për të pandehurin Ylli Çelhaka, kanë ecur paralelisht me afatet e gjykimit...vetëm në një rast gjykata ka pezulluar afatet e paraburgimit për të pandehurin nga data 27.12.2010 deri në datë 07.01.2011...afatet e paraburgimit që nga data 02.06.2011 kanë ecur paralelisht duke përjashtuar prej 11 ditësh afatet e paraburgimit që janë pezulluar nga gjykata…Nga një llogaritje kalendarike dhe matematikore rezulton se afatet e paraburgimit përgjatë gjykimit të kësaj çështje penale në gjykimin në shkallë të parë janë plotësuar...Gjykata duke respektuar faktin se, nuk rezultoi asnjë ndryshim i rrethanave apo i nevojave të sigurimit për rastin objekt gjykimi, faktin se paraburgimi e ka humbur fuqinë si dhe duke respektuar përshkallëzimin e forcës shtrënguese të sigurimit personal të parashikuar nga ligji procedural penal, ...çmon se ndaj të pandehurit Ylli Çelhaka duhet të caktohet një masë sigurimi personal “arrest në shtëpi”.

23.Gjykata e Apelit Durrës ka lënë në fuqi vendimin duke mbajtur të njëjtën arsyetim.24.Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se si arsyetimi edhe përfundimi i arritur

nga të dyja gjykatat është i gabuar. 25.Si Gjykata e Shkallës së Parë Kavajë, ashtu edhe ajo e Apelit Durrës, i janë referuar

dispozitave të neneve 263/4 dhe 263/2 të Kodit të Procedurës Penale (neni 263/4 në rastin kur vendimi prishet nga Gjykata e Lartë dhe çështja i dërgohet Gjykatës së shkallës së parë ose të apelit, si dhe kur vendimi prishet nga gjykata e apelit dhe i dërgohet gjykatës së shkallës së parë, nga dita e dhënies së vendimit të Gjykatës së Lartë apo të apelit, fillojnë përsëri afatet e parashikuara për secilën shkallë të procedimit”…neni 263/2/c …Paraburgimi e humbet fuqinë në qoftë se nga dita e dorëzimit të akteve në gjykatë kanë kaluar afatet e mëposhtme, pa u dhënë vendimi i dënimit në shkallë të parë: c) dymbëdhjetë muaj, kur procedohet për krime që dënohen në minimum jo më pak se dhjetë vjet burgim ose me burgim të përjetshëm”.)

26.Ky referim i bërë nga gjykatat e faktit, vlerësohet i gabuar nga ana e Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë.

361

27.Kështu, ka rezultuar se ndaj të gjykuarit (kërkuesit) Ylli Çelhaka nuk është zbatuar asnjëherë masa e sigurimit “Arrest në burg”, në përputhje me kërkesat e nenit 238 të Kodit të Procedurës Penale. Organi i akuzës, në seancën dëgjimore të zhvilluar pranë Gjykatës së Lartë ka provuar se, ndaj të gjykuarit (kërkuesit) Ylli Çelhaka është vendosur masë sigurimi personal me karakter shtrëngues “Arrest në burg” por, kjo masë nuk është ekzekutuar asnjëherë.

28.Duke qenë se kërkuesi (i gjykuari) Ylli Çelhaka, nuk ka qenë asnjëherë nën masën e sigurimit personal me karakter shtrëngues “Arrest në burg” dhe as të ndonjë masë tjetër sigurimi, dispozitat e cituara më sipër nuk mund të aplikohen për zgjidhjen e çështjes.

29.Qëllimi i ligjvënësit në dispozitat e neneve 263 e 264 të Kodit të Procedurës Penale ka qenë rregullimi i situatës ligjore për afatet dhe kohëzgjatjen e paraburgimit.

30.Kërkuesi (i gjykuari) Ylli Çelhaka, nuk ndodhet në burg për arsye se, ndaj tij është zbatuar masa e sigurimit personal me karakter shtrëngues “Arrest në burg” por, për shkak të ekzekutimit të vendimit penal të formës së prerë, me të cilin ai është deklaruar fajtor për veprën penale të “Vrasjes me paramendim” dhe “Mbajtjes pa leje të armëve luftarake”, sipas neneve 78 e 278/2 Kodit Penal dhe është dënuar me 20 vjet burgim.

31.Në kuptim të këtij argumentimi, kërkesa e të gjykuarit (kërkuesit) Ylli Çelhaka, është pa vend dhe pa objekt të gjykimit.

32.Nga ana tjetër, edhe në rastin e supozuar se, ndaj të gjykuarit (kërkuesit) Ylli Çelhaka, do të ishte vendosur masë sigurimi personal me karakter shtrëngues ”Arrest në burg”, efekti i saj do të ishte shuar pasi, vendimi i dënimit ka marrë formën e prerë. Pas kësaj, i akuzuari nuk rri në gjendje të heqjes të lirisë (burg) për shkak të masës së sigurimit, por për efekt të zbatimit të vendimit penal të formës së prerë.

33.Edhe në këtë rast, nuk ka vend aplikimi i dispozitave të neneve 263 e 264 të Kodit të Procedurës Penale.

34.Siç është përmendur më sipër, i gjykuari (kërkuesi) Ylli Çelhaka, i është drejtuar Gjykatës së Lartë me kërkesë për rishikimin e vendimit penal të formës së prerë, sipas përcaktimeve të nenit 450, shkronja “c” e Kodit Procedurës Penale.

35.Ndodhur në këto rrethana, ligji i aplikueshëm për zgjidhjen e çështjes do të ishin dispozitat e Kreut IV të Titullit VIII të Kodit të Procedurës Penale, i titulluar “Rishikimi” (nenet 449-461 Kodit të Procedurës Penale).

36.Në nenin 454 të Kodit të Procedurës Penale përcaktohet se: “1. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë dhe gjykata e caktuar për rigjykimin e çështjeve mund të urdhërojnë pezullimin e ekzekutimit të vendimit. 2. Vendimi është i formës së prerë”.

37.Në interpretim të këtij përcaktimi të ligjvënësit, disponimi lidhur me pezullimin e ekzekutimit të vendimit është në diskrecion të Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë, i cili ka shqyrtuar kërkesën e të dënuarit për rishikimin e vendimit dhe e ka pranuar atë, duke vendosur sipas rastit, prishjen e vendimit dhe dërgimin e çështjes për rigjykim nga një tjetër trup gjykues, në gjykatën e shkallës së parë ose në gjykatën e apelit kur, kërkesa është bërë vetëm kundër vendimit të saj, në zbatim të përcaktimeve të pikës 3 të nenit 453 të Kodit të Procedurës Penale (3. Kur kërkesa pranohet, Kolegji Penal vendos prishjen e vendimit dhe dërgimin e çështjes për rigjykim nga një tjetër trup gjykues në gjykatën e shkallës së parë që ka dhënë vendimin ose në gjykatën e apelit, kur kërkesa është bërë vetëm kundër vendimit të saj. Vendimi është i formës së prerë).

38.Në alternativë, ligjvënësi në qoftë se, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë nuk ka vendosur pezullimin e ekzekutimit të vendimit, e ka lënë këtë mundësi në diskrecion të gjykatës penale (të shkallës së pare apo të apelit) të caktuar për rigjykimin e çështjes.

362

39.Ky përfundim rezulton qartë si nga interpretimi i dispozitës së nenit 454 të Kodit të Procedurës Penale, ashtu edhe nga përcaktimi që ka bërë ligji në pikën 3 të nenit 456 të Kodit të Procedurës Penale e konkretisht: (…Kur rrëzohet kërkesa, gjykata detyron atë që e ka bërë me shpenzimet procedurale dhe kur është urdhëruar pezullimi, vendos rivënien në ekzekutim të dënimit ose të masës së sigurimit).

40.Nga interpretimi i këtyre dispozitave, në harmoni me dispozitat e tjera të këtij Kreu, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë arrin në konkluzionin se, në rastet kur pranohet kërkesa për rishikimin e vendimit penal të formës së prerë, i gjykuari vazhdon të vuajë dënimin sipas vendimit (në qoftë se është duke vuajtur dënimin). Ekzekutimi i këtij vendimi (vendimit penal të formës së prerë objekt rishikimi) mund të pezullohet vetëm me dy raste (i) nga Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë i cili, ka gjykuar kërkesën për rishikim ose (ii) nga gjykata penale (e shkallës së parë apo e apelit), e caktuar për rigjykimin e çështjes.

41.Në rrethanat e parashtruara, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se, Gjykata e Apelit Durrës ashtu dhe Gjykata e Shkallës së Parë Kavajë, duke u nisur nga perceptimi dhe interpretimi i gabuar i dispozitave ligjore që duhet të aplikohen në rastin konkret, ka arritur në zgjidhje të gabuar të çështjes.

42.Ndodhur në këto rrethana, vlerësohet me vend prishja e vendimit 43.Nr.179, datë 09.08.2011 të Gjykatës së Apelit Durrës, të vendimit nr.13 akti, datë

20.07. 2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Kavajë dhe pushimin e shqyrtimit të çështjes, pasi kërkesa e të gjykuarit (kërkuesit) Ylli Çelhaka është pa objekt.

D. Në lidhje me zgjidhjen e çështjes

44.Gjykata e Shkallës së Parë Kavajë dhe ajo e Apelit Durrës, kanë kuptuar dhe zbatuar gabim ligjin. Ato (gjykatat), gabimisht kanë vendosur pranimin e kërkesës së kërkuesit (të gjykuarit) Ylli Çelhaka, duke konstatuar shuarjen e masës së sigurimit.

45.Në kushtet e parashtruara, vendimi nr.179, datë 09.08.2011 i Gjykatës së Apelit Durrës dhe vendimi nr.13 akti, datë 20.07.2011, i Gjykatës së Shkallës së Parë Kavajë, do te prishen e të vendoset pushimi i gjykimit të çështjes.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, bazuar në përcaktimet e nenit 439, të Kodit të Procedurës penale,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.179, datë 09.08.2011, të Gjykatës së Apelit Durrës, të vendimit nr.13, datë 20.07.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Kavajë dhe pushimin e gjykimit të çështjes.

Tiranë, më 19.01.2012

363


VENDIM



Gani Dizdari KryesuesArjana Fullani AnëtareEdmond Islami AnëtarShkëlzen Selimi AnëtarAleksandër Muskaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 25.01.2012 shqyrtoi çështjen penale me palë:

KËRKUES: FATMIR HOTI, përfaqësuar nga av. Skënder Breca, i caktuar kryesisht.

KUNDËR:PERSON I INTERESUAR: PROKURORIA PRANË GJYKATËS

SË SHKALLËS SË PARË TIRANË, e përfaqësuar nga prokurori pranë Gjykatës së Lartë, Kujtim Luli.

A K U Z U A R:

Për veprat penale të “mbajtjes pa leje të armëve luftarake”, parashikuar nga neni 278/2 të Kodit Penal.

OBJEKTI:

Zëvendësim i masës së sigurimit.Baza Ligjore: Neni 260 i K.Pr.Penale.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, me vendimin penal nr.639/1 akti, datë 30.06.2011, ka vendosur:

Pranimin e kërkesës.Zëvendësimin e masës së sigurimit për Fatmir Hotin nga ajo e “arrestit në burg” në masën e sigurimit “arrest në shtëpi” Urdhërohet lirimi i tij i menjëhershëm, nëse nuk mbahet për ndonjë dënim a masë sigurimi tjetër..

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin penal nr.406, datë 28.07.2011, ka vendosur:

Lënien në fuqi të vendimit nr.639/1 akti, datë 30.06.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

Kundër këtij vendimi, ka paraqitur rekurs prokurori pranë Gjykatës së Apelit Tiranë, me anën e të cilit ka kërkuar, shfuqizimin e vendimit nr.406, datë 28.07.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë, duke vendosur rrëzimin e kërkesës së të pandehurit Fatmir Hoti për zëvendësimin e masës së sigurimit.

364

Si shkaqe te rekursit, pala ankuese parashtron:- Gjykimi në gjykatën e shkallës së parë është zhvilluar në shkelje të ligjit procedural

penal.- Kërkesa për zëvendësim mase është zhvilluar mbasi Gjykata e Apelit Tiranë ka

miratuar masën e sigurimit, duke u shqyrtuar nga gjyqtari që ka gjykuar atë.- Gjykata e shkallës së parë, pasi ka dëgjuar palët në procesin penal, është tërhequr në

dhomën e këshillimit për marrjen e vendimit dhe pas daljes për të shpallur vendimin, gjyqtari i vetëm ka njoftuar se ka hequr dorë nga shqyrtimi pasi ekzistojnë kushtet e nenit 17 të K.Pr.Penale.

- Për sa i përket themelit, personi nën hetim ka qenë një herë i dënuar për veprën penale të “Vjedhjes“ në vitin 1992, duke u dënuar 6 muaj dhe për veprën penale të ”vrasjes“ dhe “goditjes për shkak të detyrës” në Krujë duke u dënuar me 16 vjet burg. Po ashtu, në vitin 2000 është dënuar për veprën penale të “Mbajtjes pa leje të armëve luftarake”.

- Këto rrethana ka pasur parasysh gjykata kur ka caktuar masën e sigurimit personal “arrest në burg”.

- Nuk rezulton që nevojat e sigurimit të jenë zbutur, kjo për shkak se kanë dalë rrethana të reja të cilat përkundrazi rrisin nevojën e sigurimit.

- Personi nën hetim dyshohet për veprën penale që ligji parashikon burgim në maksimum deri në shtatë vjet burgim.

- Nisur nga fakti se personi nën hetim është i dënuar më parë për disa vepra penale, çmojmë se ndodhemi para rastit kur masa e sigurimit nuk i përgjigjet dënimit që mund të caktohet.

- Gjykata nuk ka pasur gjithashtu parasysh edhe rrezikshmërinë shoqërore të veprës. Prandaj masa më e përshtatshme do të ishte ajo e “arrestit në burg”.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Aleksandër Muskaj; dëgjoi prokurorin pranë Gjykatës së Lartë Kujtim Luli, i cili kërkoi të heqë dorë nga rekursi; dëgjoi mbrojtësin e personit nën hetim Fatmir Hoti, av. Skënder Breca, i cili u shpreh se është dakord me mendimin e prokurorit dhe, pasi e diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Se gjykimi i çështjes duhet të pushohet në Gjykatën e Lartë, për shkak se përfaqësuesi i organit të akuzës hoqi dorë nga rekursi i paraqitur.


1. Nga aktet e ndodhura në fashikullin e masës së sigurimit dhe gjatë gjykimit të kërkesave në gjykatën e shkallës së parë dhe atë të apelit, ka rezultuar si vijon: Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës Parë Tiranë, mbi referimin e veprës penale nga policia gjyqësore, ka regjistruar procedimin penal për veprën penale të “mbajtjes pa leje të armëve luftarake”, parashikuar nga neni 278/2 i Kodit Penal. Sipas organit të akuzës vepra penale dyshohet të jetë kryer në këto rrethana: Në datën 15.05.2011, rreth orës 01.00, patrulla e policisë “Shqiponja”, kanë qenë duke kaluar në Rrugën “Medar Shtylla”, kur kanë konstatuar një automjet me tip “Golf”, me ngjyrë të kuqe. Nga kontrolli i drejtuesit të mjetit, kërkuesit (personit nën hetim) Fatmir Hoti, është konstatuar se ai kishte në pjesën e përparme të tij një pistoletë të tipit TT, me nr.16011988-66-1969, si edhe një krehër me shtatë fishekë.

2. Për këtë shkak, në të njëjtën ditë, është kryer arrestimi në flagrancë i personit nën hetim Fatmir Hoti, duke e vënë nën hetim për kryerjen e veprës penale të “mbajtjes pa leje të armëve luftarake”, parashikuar nga neni 278/2 i Kodit Penal.

365

3. Mbi bazën e këtyre të dhënave, organi i akuzës, Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë, ka filluar procedimin penal për veprën penale të “mbajtjes pa leje të armëve luftarake” parashikuar nga neni 278/2 i Kodit Penal.


4. Organi i akuzës, Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë, i është drejtuar Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë, me kërkesë me objekt: “Vleftësimin si të ligjshëm të arrestit në flagrancë të shtetasit Fatmir Hoti dhe caktimin ndaj tij të masës së sigurimit “Arrest në burg”, parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale”.

5. Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, pasi ka shqyrtuar kërkimin e organit të akuzës, me vendimin penal nr.639 akti, datë 17.05.2011, ka vendosur:“ Vleftësimin e ligjshëm të arrestit në flagrancë për personin nën hetim Fatmir Mustafa Hoti. Caktimi si masë sigurimi, ndaj personit nën hetim Fatmir Mustafa Hoti, atë të “Arrestit në burg”, parashikuar nga neni 238 i Kodit të Procedurës Penale...”.

6. Mbi ankimin e personit nën hetim, Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin penal nr.310, datë 31.05.2011, ka vendosur:“Miratimin e vendimit penal nr.639 akti, datë 17.05.2011, të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë”.

7. Në datën 13.06.2011, personi nën hetim Fatmir Hoti i është drejtuar Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë me kërkesë, me objekt: Zëvendësimin e masës së sigurimit, bazuar në nenin 260 të Kodit të Procedurës Penale.

8. Gjykata e Shkallës së Parë Tirane, pasi ka shqyrtuar kërkimin e personit nën hetim, me vendimin penal nr.639/1 akti, datë 30.06.2011, ka vendosur:“Pranimin e kërkesës. Zëvendësimin e masës së sigurimit për Fatmir Hotin nga ajo e arrestit në burg” në masën e sigurimit “arrest në shtëpi”.Urdhërohet lirimi i tij i menjëhershëm, nëse nuk mbahet për ndonjë dënim a masë sigurimi tjetër”.

9. Mbi ankimin e organit të akuzës, Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin penal nr.406, datë 28.07.2011, ka vendosur:“Lënien në fuqi të vendimit nr.639/1 akti, datë 30.06.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë” .

10.Kundër këtij vendimi ka paraqitur rekurs prokurori pranë Gjykatës së Apelit Tiranë, me anën e të cilit ka kërkuar, shfuqizimin e vendimit nr.406, datë 28.07.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë, duke vendosur rrëzimin e kërkesës së të pandehurit Fatmir Hoti për zëvendësimin e masës së sigurimit me shkaqet dhe pretendimet e përmendura më sipër në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

C. Në lidhje me rekursin e paraqitur nga prokurori

11.Përpara fillimit të seancës dëgjimore në Gjykatën e Lartë, përfaqësuesi i organit të akuzës, në fazën e kërkesave paraprake, paraqiti një kërkesë për heqjen dorë nga rekursi.

12.Përfaqësuesi i organit të akuzës parashtroi se: “…nuk mund të mbrohet rekursi nga ana jonë për shkak se është shuar masa e sigurimit ndaj tij… në një farë mënyre e konsideroj si heqjen dorë nga rekursi…”.

13.Ndodhur në këto rrethana, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se, gjykimi i çështjes nuk mund të vazhdojë më dhe çmon me vend pushimin e shqyrtimit të çështjes në Gjykatën e Lartë.

366

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, bazuar në përcaktimet e nenit 439 të Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S I


Tiranë më, 25.01.2012

367


VENDIM





KËRKUES: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË RRETHIT GJYQËSOR SHKODËR

KUNDËR: ASTRIT SALIHI, përfaqësuar nga av. Albert Golemi, caktuar kryesisht nga gjykata.

D Y S H U A R:

Për veprën penale të “trafikimit dhe shpërndarjes së lëndëve narkotike” bazuar në nenet 110 dhe 112 të K.Penal Italian

parashikuar nga nenet 73, 74 dhe 80 të Dekretit Presidencial me nr.30/90

OBJEKTI:

Vleftësim arresti të kryer në bazë të urdhërit të arrestit ndërkombëtar dhe caktim masë sigurimi.

Baza Ligjore: Nenet 258 dhe 244 të K.Pr.Penale.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër me vendimin nr.436, datë 10.09.2011, ka vendosur:

Të vleftësojë të ligjshëm arrestimin në flagrancë të shtetasit Astrit Abdullah Salihi (alias Salihaj) të bërë më datë 08/09/2011, ora 11:00, dyshuar për veprën penale të “trafikimit dhe shpërndarjes së lëndëve narkotike” i shpallur në kërkim ndërkombëtar nga autoritetet Italiane të Drejtësisë, mbi bazën e urdhër arrestit me nr.6152/2003 R.G.N.R – 19732/2004 RG GIP, lëshuar më datë 26.09.2005 nga Gjykata e Breshias – Itali. Të caktojë masë sigurimi “arrest në shtëpi” me afat 40 ditor e parashikuar nga neni 237 i K.Pr.Penale...............

Gjykata e Apelit Shkodër me vendimin nr.142, datë 26.09.2011, ka vendosur: Miratimin e vendimit penal nr.436, datë 10.09.2011, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër me këto plotësime: Urdhërohet shtetasi Astrit Salihi të mos largohet nga banesa e tij dhe të komunikojë vetëm me pjesëtarët e familjes.

369

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Shkodër ka paraqitur rekurs Prokuroria pranë Gjykatës së Apelit Shkodër, e cila kërkon ndryshimin e vendimit të Gjykatës së Apelit Shkodër duke i caktuar si masë sigurimi shtetasit Astrit Salihi atë të “arrestit në burg” me afat 40 ditor, parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale, duke parashtruar shkaqet e mëposhtme:

- Shtetasi Astrit Salihi i është fshehur organeve të ndjekjes penale të Shtetit Italian për një periudhë 5 vjeçare.

- Konform neneve 228/3, germa b, 230/1 në lidhej me nenin 494/2 germa c, vetëm masa shtrënguese “arrest në burg” është e përshtatshme në rastin konkret.

- Sipas nenit 493/2 të K.Pr.Penale rezulton se dispozita e titullit V të këtij Kodi respektohen për aq sa mund të zbatohen që do të thotë se nuk mund të vlerësojë gjykata e faktit në këtë rast rëndësinë e faktit, sanksionin e kryerjes së kësaj vepre penale, rrethanat e kryerjes së veprës penale, kritere mbi të cilat edhe ka caktuar këtë masë sigurimi dhe aq më tepër me afat 40 ditor.


pasi dëgjoi relacionin e gjyqtares Arjana Fullani; përfaqësuesin e personit të gjykuar, av. Albert Golemi, i cili kërkoi pushimin e gjykimit; Prokurorin Artur Selmani, i cili hoqi dorë nga rekursi dhe kërkoi pushimin e gjykimit të çështjes; si dhe pasi diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N


Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Shkodër ka paraqitur kërkesën për caktimin e masës së sigurimit për shtetasin Astrit Salihi me qëllim kryerjen e veprimeve procedurale lidhur me ekstradimin e tij në Itali.

Rezulton se ky shtetas është shpallur në kërkim ndërkombëtar nga autoritetet italiane mbi bazën e urdhër arrestit nr.612/2003 RGNR -19732/2004 RG GIP lëshuar nga Gjykata e Breshias Itali.

Ky shtetas mendohet të ketë kryer veprat penale të “trafikimit të narkotikëve” dhe “pjesëmarrjes në organizatë kriminale”.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër me vendimin nr.436, datë 10.09.2011, ka vendosur: “Të vleftësojë të ligjshëm arrestimin në flagrancë të shtetasit Astrit Abdullah Salihi (alias Salihaj) të bërë më datë 08.09.2011, ora 11:00, dyshuar për veprën penale të “trafikimit dhe shpërndarjes së lëndëve narkotike” i shpallur në kërkim ndërkombëtar nga autoritetet Italiane të Drejtësisë, mbi bazën e urdhër arrestit me nr.6152/2003 R.G.N.R – 19732/2004 RG GIP, lëshuar më datë 26.09.2005 nga Gjykata e Breshias – Itali. Të caktojë masë sigurimi “arrest në shtëpi” me afat 40 ditor e parashikuar nga neni 237 i K.Pr.Penale...............”.

Arsyetimi i gjykatës: “.......prokuroria parashtroi se arrestimi i këtij shtetasi është bërë në bazë të nenit 495 të K.Pr.Penale ku parashikohet se në raste të ngutshme policia gjyqësore mund të bëjë arrestimin e personit kundër të cilit është bërë kërkesa për arrestim të përkohshëm.....Gjykata vlerëson se arrestimi është bërë në bazë të shkresës nr.1472 KL/prot, datë 08.09.2011 të Ministrisë së Brendshme në respektim të dispozitave të nenit 495 të K.Pr.Penale....Gjykata vlerëson se akti i domosdoshëm për të kryer veprimet është kërkesa e Ministrisë së Drejtësisë Italiane drejtuar asaj Shqiptare (e cila mungon) mbi bazën e të cilës duhen të kryhen dhe veprimet, por meqenëse në kërkimet në sistemin ASF@ search të Interpolit ky person rezulton në kërkim ajo i vlerëson të ngutshme veprimet e ndërmarra nga organi i akuzës......Vendimi Gjykatës së Breshias Itali mungon në dosje për rrjedhojë në bindjen e gjykatës nuk mund të vlerësohet fakti nëse është në fuqi ose jo një vendim i tillë

370

dhënë nga gjykata e huaj.....Derisa i arrestuari ka personalitet të mirë dhe nuk është larguar nga Shqipëria qysh prej vitit 2004 tregon se i arrestuari nuk mund të largohet pasi nuk ka asnjë mundësi të tillë..................”.

Gjykata e Apelit Shkodër me vendimin nr.142, datë 26.09.2011, ka vendosur: “Miratimin e vendimit penal nr.436, datë 10.09.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Shkodër me këto plotësime: Urdhërohet shtetasi Astrit Salihi të mos largohet nga banesa e tij dhe të komunikojë vetëm me pjesëtarët e familjes”.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Shkodër ka paraqitur rekurs Prokuroria pranë Gjykatës së Apelit Shkodër, e cila kërkon ndryshimin e vendimit të Gjykatës së Apelit Shkodër duke i caktuar si masë sigurimi shtetasit Astrit Salihi, atë të “arrestit në burg” me afat 40 ditor parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale.

Para fillimit të shqyrtimit të rekursit në Gjykatën e Lartë, Prokurori depozitoi vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër nr.513, datë 18.10.2011, i cili ka revokuar masën e sigurimit “arrest në shtëpi” caktuar me vendimin nr.436, datë 10.09.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër. Ky vendim bazohet në shkresën me nr.2859/16 prot. (E/D), datë 14.10.2011 të Drejtorisë së Marrëdhënieve Juridiksionale me Jashtë pranë Prokurorisë së Përgjithshme, e cila i është dërguar Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Shkodër dhe ku e informon se Autoritetet Italiane të Drejtësisë kanë revokuar urdhrin e arrestit ndërkombëtar ndaj shtetasit Astrit Salihi.

Së bashku me vendimin e mësipërm Prokurori depozitoi gjithashtu shkresën me nr.2859/22 Prot., datë 03.11.2011, me të cilën Drejtoria e Marrëdhënieve Juridiksionale me Jashtë pranë Prokurorisë së Përgjithshme njofton Ministrinë e Brendshme dhe Ministrinë e Drejtësisë për vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër nr.513, datë 18.10.2011 i cili ka revokuar masën e sigurimit “arrest në shtëpi”, si dhe për faktin e revokimit të Urdhërarrestit Ndërkombëtar nga Autoritetet Italiane të Drejtësisë.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 442/2 të Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S I


Tiranë, më 25.01.2012

371

Nr.52104-01372-00-2011 Regj.ThemeltarNr.00-2012-415 i Vendimit (24)

VENDIM



Shpresa Beçaj KryesueseGani Dizdari AnëtarArjana Fullani AnëtareShkëlzen Selimi AnëtarEdmond Islamaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 25.01.2012, mori në shqyrtim çështjen penale nr.52104-01372-00-2011, që i përket:

TË GJYKUARIT: ALDO BARE (ALFRED SHKURTI)

A K U Z U A R:

Për “Vrasje në rrethana të tjera cilësuese”, “Prodhim dhe mbajtje pa leje të armëve luftarake dhe municionit”,

“Shkatërrimit të pronës me zjarr”, “Krijimit të organizatës kriminale”,

dhe “Kryerjes së veprave penale nga organizata kriminale”, vepra të parashikuara nga nenet 79/dh-22, 78/2, 78-22, 78-22,

278/2, 151/2, 333 dhe 334 të Kodit Penal, nën masën e sigurimit “arrest në burg”.

KËRKUES: PROKURORIA E SHKALLËS SË PARË PËR KRIMET E RËNDA TIRANË.

ANKUES: PROKURORIA E APELIT PËR KRIMET E RËNDA TIRANË.

Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë, me vendimin nr.17, datë 28.03.2011 ka vendosur:

Deklarimin fajtor të të pandehurit Aldo Bare (Alfred Shkurti) për kryerjen e veprës penale të “Vrasjes në rrethana të tjera cilësuese”, në dëm të Genci Kashari e Artur Daja, mbetur në tentativë, e parashikuar nga nenet 79/dh, 22, 25 të Kodit Penal dhe dënimin e tij me 23 vjet burgim.Deklarimin fajtor të të pandehurit Aldo Bare (Alfred Shkurti) për kryerjen e veprës penale të “Vrasjes me paramendim”, në dëm të Xhevat Demiri, e parashikuar nga neni 78/2 të Kodit Penal dhe në bazë të neneve 78/2, 334, 3/3 të Kodit Penal, dënimin e tij me burgim të përjetshëm.

372

Deklarimin fajtor të të pandehurit Aldo Bare (Alfred Shkurti) për kryerjen e veprës penale të “Vrasjes me paramendim”, në dëm të Nimet Zeneli, e parashikuar nga neni 78/2 të Kodit Penal dhe në bazë të neneve 78/2, 334, 3/3 të Kodit Penal, dënimin e tij me 25 vjet burgim.Deklarimin fajtor të të pandehurit Aldo Bare (Alfred Shkurti) për kryerjen e veprës penale të “Vrasjes me paramendim”, mbetur në tentativë, në dëm të Gramoz Selmani, e parashikuar nga neni 78/2-22 të Kodit Penal dhe në bazë të neneve 78/2-22, 334, 3/3 të Kodit Penal, dënimin e tij me 25 vjet burgim.Deklarimin fajtor të të pandehurit Aldo Bare (Alfred Shkurti) për kryerjen e veprës penale të “Vrasjes me paramendim”, mbetur në tentativë, në dëm të Masar Aliu, e parashikuar nga neni 78/2-22 të Kodit Penal dhe në bazë të neneve 78/2-22, 334, 3/3 të Kodit Penal, dënimin e tij me 25 vjet burgim.Deklarimin fajtor të të pandehurit Aldo Bare (Alfred Shkurti) për kryerjen e veprës penale të “Vrasjes me paramendim”, në dëm të Masar Aliu, e parashikuar nga neni 78/2-22 të Kodit Penal dhe në bazë të neneve 78/2-22, 334, 3/3 të Kodit Penal, dënimin e tij me 25 vjet burgim.Deklarimin fajtor të të pandehurit Aldo Bare (Alfred Shkurti) për kryerjen e veprës penale të “Prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake dhe e municionit”, e parashikuar nga neni 278/2 i Kodit Penal dhe dënimin e tij me 5 vjet burgim Deklarimin fajtor të të pandehurit Aldo Bare (Alfred Shkurti) për kryerjen e veprës penale të “Shkatërrimit të pronës me zjarr”, të banesës së shtetasit Shkëlqim Haxhiu, e parashikuar nga neni 278/2 i Kodit Penal dhe në bazë të neneve 151/2, 334, 3/3 të Kodit Penal, dënimin e tij me 10 vjet burgim Deklarimin fajtor të të pandehurit Aldo Bare (Alfred Shkurti) për kryerjen e veprës penale të “Krijimit të organizatën kriminale”, e parashikuar nga neni 333 i Kodit Penal dhe në bazë të neneve 333, 3/3 dënimin e tij me 8 vjet burgimNë zbatim të nenit 55 të Kodit Penal e dënon të pandehurin Aldo Bare (Alfred Shkurti) me burgim të përjetshëm, duke filluar vuajtja e dënimit nga data e arrestimit.

Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë, me vendimin nr.54 datë 03.10.2011 ka vendosur:

Prishjen e vendimit nr.17, datë 28.03.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë dhe kthimin e çështjes për rigjykim në atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë, në datën 24.10.2011, ka paraqitur rekurs Prokuroria e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë, me anën e të cilit ka kërkuar: Prishjen e vendimit nr.54, datë 03.10.2011 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë, dhe kthimin e çështjes për rishqyrtim në të njëjtën gjykatë, me trup tjetër gjykues.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë, në datën 31.10.2011, nëpërmjet avokatit të tij, ka paraqitur rekurs i gjykuari Aldo Bare (Alfred Shkurti), me anën e të cilit ka kërkuar: Prishjen e vendimit nr.54, datë 03.10.2011 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë, dhe pushimin e çështjes për Aldo Bare (Alfred Shkurti), duke urdhëruar lirimin e menjëhershëm të tij.

373


pasi dëgjoi relatorin e çështjes Edmond Islamaj; prokurorin Artur Selmani, i cili kërkoi prishjen e vendimit nr.54, datë 03.10.2011 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë dhe kthimin e çështjes për rishqyrtim në po atë gjykatë, me një tjetër trup gjykues; dhe mbrojtësin e personit të gjykuar Aldo Bare, av.Vladimir Meçe, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit nr.54, datë 03.10.2011 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë; dhe pasi analizoi dhe diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Se vendimi nr.54, datë 03.10.2011 i Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë, që ka vendosur “Prishjen e vendimit nr.17, datë 28.03.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë dhe kthimin e çështjes për rigjykim në atë gjykatë, me tjetër trup gjykues”, është rezultat i zbatimit të gabuar të ligjit e si i tillë duhet të prishet.

A. Rrethanat e çështjes

1. I gjykuari Aldo Bare (Alfred Shkurti) dhe shtetasi Alfred Daja, në kohën e ngjarjeve kanë qenë banorë të qytetit të Lushnjës, dhe në konflikt me njëri tjetrin.

2. Ata kishin grumbulluar rreth vetes persona me të kaluar dhe sjellje kriminale.3. Në datën 02.07.1997, gjatë një përplasje me armë zjarri, kanë ngelur të vrarë

Ramadan Shkurti (vëllai i të gjykuarit Aldo Bare (Alfred Shkurti) dhe shtetasi Bardhyl Rabija, dhe mundën të largohen nga vendi ngjarjes i gjykuari Aldo Bare (Alfred Shkurti) dhe Enver Rabija.

4. Kjo ngjarje shërbeu si moment fillestar i krijimit të Organizatës Kriminale të ashtuquajtur “Banda e Lushnjës”, apo “Grupi i çunave të Alfred Shkurtit”

5. Nga grupi i tjetër rival në ngjarjen e kësaj date, ngeli i vrarë shtetasi Genci Kashari dhe u plagos shtetasi Artur Daja.

6. Pjesëmarrës aktivë në ngjarje, veç subjekteve të tjerë, ishte dhe i gjykuari Aldo Bare (Alfred Shkurti).

7. Në datë 03.08.1997 në qytetin e Lushnjës është vrarë me armë zjarri shtetasi shqiptaro-maqedonas Xhevat Demiri.

8. Në hyrje të qytetit të Lushnjës, viktima së bashku me familjarë të tij, të cilët ishin duke udhëtuar me një furgon në drejtim të qytetit të Lushnjës, janë ndaluar nga i gjykuari Aldo Bare, së bashku me Afrim Hoxha, Enver Dondollakun dhe Ilir Stergun.

9. Këta të fundit, pasi kanë vënë maska në kokë, kanë zbritur nga furgoni shtetasin Xhevat Demiri, dhe më pas e kanë qëlluar me armë zjarri, duke i shkaktuar vdekjen.

10. Më datë 13.02.1998, në vendin e quajtur Kolonjë të Rrethit Lushnjë është vrarë me armë zjarri shtetasi Nimet Zeneli.

11. Në rrugën automobilistike, persona të armatosur, ndërmjet tyre dhe i gjykuari Alfred Shkurti (Aldo Bare), së bashku me të pandehurit në një procedim të lidhur, Arben Boriçi, Ilir Stergu dhe Enver Dondollaku, etj., i kanë zënë pritë fuoristradës tip “Tojota” me targa FR8079A.

12. Në fuoristradë udhëtonte shtetasi Gramoz Selmani, shoku i ngushtë i shtetasit Artur Daja, si dhe shtetasit Masar Aliu dhe Nimet Zeneli, shokë të shtetasit Gramoz Selmani.

13. Shtetasi Gramoz Selmani, pas ngjarjes së ndodhur në datën 02.07.1997, ishte një ndër personat për t’u eliminuar, i kërkuar nga grupi i Aldo Bares.

14. Arben Boriçi dhe Ilir Stergu, kanë vënë re që personat që udhëtonin me makinë kanë dalë nga rruga. I kanë ndjekur me vrap shtetasit Nimet Zeneli dhe Masar Aliu, duke qëlluar me armë në drejtim të tyre. Gjatë ndjekjes shtetasi Nimet Zeneli është

374

plagosur me armë zjarri dhe nuk ka mundur të largohej. I pandehuri Ilir Stergu, së bashku me të pandehurin Arben Boriçi, i janë afruar të plagosurit Nimet Zeneli dhe kanë qëlluar në drejtim të tij me armë zjarri duke i shkaktuar vdekjen.

15. Shtetasi Masar Aliu ka mundur të largohej me vrap, duke i shpëtuar ekzekutimit. 16. Shtetasi Gramoz Selmani, i cili ishte fshehur poshtë makinës, është larguar nga krahu

tjetër i rrugës. Sapo është parë nga i gjykuari Aldo Bare, i cili rrinte i ulur në një lokal pranë rrugës bashkë me të pandehur Enver Dondollaku, është qëlluar me breshëri automatiku, por nuk është arritur vrasja e tij.

17. Në datë 22.02.1998 në rrugën Kolonjë–Bitaj të Rrethit Lushnjë, me qëllim vrasjen e shtetasit Masar Aliu, persona të armatosur, midis të cilëve të pandehurit Enver Dondollaku, Ilir Stergu dhe Arben Boriçi, kanë pritur ardhjen me makinë të shtetasit Masar Aliu.

18. Pasi kanë vënë re ardhjen e makinës kanë dalë dhe e kanë ndalur atë dhe kanë qëlluar me armë zjarri në drejtim të shtetasit Masar Aliu, duke i shkaktuar vdekjen. Pas kësaj, kanë qëlluar dhe kanë vrarë edhe shtetasin Idajet Beqiri, i cili ka qenë rastësisht brenda në automjetin e Masar Aliut.

19. Në datën 22.08.2008 është shkatërruar me zjarr banesa e shtetasit Shkëlqim Haxhiu. 20. Persona të armatosur Ilir Stergu, Arben Boriçi, Aldo Bare, Enver Dondollaku,

Leonard Prifti, etj., kanë shkuar në shtëpinë e shtetasit Shkëlqim Haxhiu, e cila ndodhej në lagjen “Loni Dhamo” në qytetin e Lushnjës.

21. Personat e armatosur janë futur me dhunë në shtëpinë e shtetasit Shkëlqim Haxhiu, duke hapur me forcë derën e katit të dytë të shtëpisë. Personat e armatosur kanë bërë kontroll në ambientet e brendshme të shtëpisë në kërkim të shtetasit Shkëlqim Haxhiu dhe djalit të tij Klodian Haxhiu. Pastaj pasi i kanë vënë zjarrin, janë larguar.

22. Ditën e vrasjes së Artur Dajës, në sheshin e qytetit të Lushnjës, pjesëtarë të grupit kriminal të drejtuar nga Aldo Bare kanë shëtitur nëpër shesh kokën e prerë të kufomës së Artur Dajës.

23. Organi i akuzës e ka akuzuar të gjykuarin Aldo Bare (Alfred Shkurti) për “Vrasje në rrethana të tjera cilësuese”, “vrasje për hakmarrje”, “Prodhim dhe mbajtje pa leje të armëve luftarake dhe municionit”, vepra të parashikuara nga nenet 79/dh-22, 78/2-22, 78, 151/2, 278/2, 334, 333 të Kodit Penal.

24. Gjatë procedimit dhe gjykimit, i gjykuari Aldo Bare (Alfred Shkurti) ka kërkuar gjykim të shkurtuar, por gjykata e shkallës së parë nuk e ka lejuar.

B. Procedurat Gjyqësore

Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë, me vendimin nr.17, datë 28.03.2011 ka vendosur:

“Deklarimin fajtor të të pandehurit Aldo Bare (Alfred Shkurti) për kryerjen e veprës penale të “Vrasjes në rrethana të tjera cilësuese”, në dëm të Genci Kashari e Artur Daja, mbetur në tentativë, e parashikuar nga nenet 79/dh, 22, 25 të Kodit Penal dhe dënimin e tij me 23 vjet burgim.

Deklarimin fajtor të të pandehurit Aldo Bare (Alfred Shkurti) për kryerjen e veprës penale të “Vrasjes me paramendim”, në dëm të Xhevat Demiri, e parashikuar nga neni 78/2 të Kodit Penal dhe në bazë të neneve 78/2, 334, 3/3 të Kodit Penal, dënimin e tij me burgim të përjetshëm.

Deklarimin fajtor të të pandehurit Aldo Bare (Alfred Shkurti) për kryerjen e veprës penale të “Vrasjes me paramendim”, në dëm të Nimet Zeneli, e parashikuar nga neni 78/2 të Kodit Penal dhe në bazë të neneve 78/2, 334, 3/3 të Kodit Penal, dënimin e tij me 25 vjet burgim.

375

Deklarimin fajtor të të pandehurit Aldo Bare (Alfred Shkurti) për kryerjen e veprës penale të “Vrasjes me paramendim”, mbetur në tentativë, në dëm të Gramoz Selmani, e parashikuar nga neni 78/2-22 të Kodit Penal dhe në bazë të neneve 78/2-22, 334, 3/3 të Kodit Penal, dënimin e tij me 25 vjet burgim.

Deklarimin fajtor të të pandehurit Aldo Bare (Alfred Shkurti) për kryerjen e veprës penale të “Vrasjes me paramendim”, mbetur në tentativë, në dëm të Masar Aliu, e parashikuar nga neni 78/2-22 të Kodit Penal dhe në bazë të neneve 78/2-22, 334, 3/3 të Kodit Penal, dënimin e tij me 25 vjet burgim.

Deklarimin fajtor të të pandehurit Aldo Bare (Alfred Shkurti) për kryerjen e veprës penale të “Vrasjes me paramendim”, mbetur në tentativë, në dëm të Masar Aliu, e parashikuar nga neni 78/2-22 të Kodit Penal dhe në bazë të neneve 78/2-22, 334, 3/3 të Kodit Penal, dënimin e tij me 25 vjet burgim.

Deklarimin fajtor të të pandehurit Aldo Bare (Alfred Shkurti) për kryerjen e veprës penale të “Prodhimit dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake dhe e municionit”, e parashikuar nga neni 278/2 i Kodit Penal dhe dënimin e tij me 5 vjet burgim

Deklarimin fajtor të të pandehurit Aldo Bare (Alfred Shkurti) për kryerjen e veprës penale të “Shkatërrimit të pronës me zjarr”, të banesës së shtetasit Shkëlqim Haxhiu, e parashikuar nga neni 278/2 i Kodit Penal dhe në bazë të neneve 151/2, 334, 3/3 të Kodit Penal, dënimin e tij me 10 vjet burgim

Deklarimin fajtor të të pandehurit Aldo Bare (Alfred Shkurti) për kryerjen e veprës penale të “Krijimit të organizatën kriminale”, e parashikuar nga neni 333 i Kodit Penal dhe në bazë të neneve 333, 3/3 dënimin e tij me 8 vjet burgim

Në zbatim të nenit 55 të Kodit Penal e dënon të pandehurin Aldo Bare (Alfred Shkurti) me burgim të përjetshëm, duke filluar vuajtja e dënimit nga data e arrestimit.

Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë, me vendimin nr.54 datë 03.10.2011 ka vendosur:

“Prishjen e vendimit nr.17, datë 28.03.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë dhe kthimin e çështjes për rigjykim në atë gjykatë, me tjetër trup gjykues”.

C. Arsyetimi ligjor i vendimit të ankimuar

Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë ka pranuar rrethanën e faktit të pretenduar nga prokurori, por ka ardhur në përfundim që cilësimi ligjor i akuzës duhej të ndryshohej në “Vrasje në rrethana të tjera cilësuese” e të tjera vrasje me paramendim. Gjykata e ka deklaruar fajtor të gjykuarin sipas akuzave, duke e përjashtuar nga dënimi për akuzën e vrasjes të shtetasit Luan Bilbili, e parashikuar nga neni 78 të Kodit Penal.

Gjykata ka arritur në konkluzionin se “nuk është akuzuar për këtë vepër penale Aldo Bare (Alfred Shkurti)”.

Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë ka pranuar të njëjtën rrethanë fakti sikurse Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë.

Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë ka vendosur prishjen e vendimit dhe kthimin e çështjes për rishqyrtim në Gjykatën e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë, duke arsyetuar në mënyrë të gabuar se:

a- Në seancën e datës 03.02.2010 gjykata ka vendosur të vazhdojë gjykimin pa praninë e të pandehurit, megjithëse ai kishte kërkuar pjesëmarrjen e tij në këtë fazë të gjykimit. I pandehuri nuk është paraqitur në gjykim pasi ka qenë i sëmurë. Faktin, e ka

376

konfirmuar dhe mjekja e burgut, por ajo ka bërë shënimin se “i pandehuri mund të paraqitej në gjykim...”.

b- Seanca është zhvilluar në kundërshtim me nenin 351/1 të Kodit të Procedurës Penale.c- Sipas paragrafit të dytë të nenit 351 të Kodit të Procedurës Penale, ky vendim është i

pavlefshëm pasi i pandehuri ka pasur arsye të justifikuara, për të mos u paraqitur në gjykim.

d- Seanca gjyqësore është zhvilluar në kundërshtim me nenet 50/1 e 351 të Kodit të Procedurës Penale, ajo është e pavlefshme.

e- Kjo seancë ka sjellë dhe vendimin e ndërmjetëm të datës 10.02.2010, që ka rrëzuar kërkesat e të pandehurit të paraqitura në datën 27.01.2010 në lidhje me pavlefshmërinë e disa akteve të ndodhura në dosjen e procedimit penal nr.15, datë 07.02.2006.

f- Gjykata ka lejuar shkelje në marrjen dhe administrimin e provave. Këto shkelje janë procedurale që kanë pasjellë një proces jo të rregullt gjyqësor.

g- Gjykata ka administruar akte të ekspertimit të përpiluar nga ekspertë që nuk kanë bërë betimin ose, nga ekspertë që nuk janë caktuar fare për të kryer ekspertimin.

h- Në aktin e ekspertimit balistik për vlerësim provash nr.29, datë 28.02.1998, nuk është caktuar emri i ekspertit në vendimin e caktimit të ekspertimit, si dhe nuk është bërë betimi i ekspertit.

i- Për aktin e ekspertimit balistik nr.56, datë 09.05.1998, oficeri i policisë gjyqësore ka caktuar ekspert Aleksandër Mile, ndërkohë që aktin e ekspertimit e ka bërë eksperti Kristaq Andoni.

j- Gjykata ka pyetur me shkelje të rënda procedurale shtetasin Gramoz Selmani”

D. Në lidhje me rekursin.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë nr.54, datë 03.10.2011, brenda afatit ligjor, ka paraqitur rekurs Prokuroria e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë, me anën e të cilit ka kërkuar prishjen e vendimit nr.54, datë 03.10.2011 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë dhe kthimin e çështjes për rishqyrtim në të njëjtën gjykatë, me trup tjetër gjykues.

Prokuroria e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë, në rekursin e paraqitur, ka parashtruar shkaqet që vijojnë:

“Mungesa e të pandehurit Aldo Bare në seancën gjyqësore të datës 03.02.2010 ka qenë subjektive, e vullnetshme dhe jo e determinuar nga faktorë të tjerë objektive apo forcë madhore e për pasojë disponimi i gjykatës për deklarimin e mungesës së tij e vazhdimin e gjykimit në praninë e mbrojtësit të zgjedhur prej tij, është e harmonizuar plotësisht me përmbajtjen e ligjit procedural penal.Vendimi i gjykatës së apelit është i pabazuar në ligj. Në pikën 2, të nenit 351 të Kodit të Procedurës Penale, është përcaktuar se “Vendimi që deklaron mungesën është i pavlefshëm kur provohet se ajo ka ardhur nga mosmarrja e njoftimit ose nga pamundësia absolute për t’u paraqitur”.Nga procesverbalet e seancave gjyqësore del e vërtetuar se në datë 27.01.2010 ka qenë i pranishëm i pandehuri Aldo Bare dhe mbrojtësi i tij Vladimir Meçi dhe, në prani të tyre para gjykatës, prokurorët e çështjes kanë kërkuar kohë për paraqitjen e kundërshtimeve, lidhur me kërkesat për pavlefshmërinë e disa akteve.Në seancën e datës 03.02.2010 prokurorët kanë lexuar dhe dorëzuar me shkrim parashtrimet e tyre.Në datën 10.02.2010 Gjykata ka marrë vendimin në lidhje me kërkesat e të gjykuarit.Lidhur me arsyetimin e Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda Tiranë se “Gjykata ka pyetur me shkelje të rënda procedurale shtetasin Gramoz Selmani… dispozitat e cituara

377

nga Gjykata e Apelit për Krime të Rënda Tiranë nuk vijnë në favor të arsyetimit të atij vendimi, por të qëndrimit të drejtë e ligjor të gjykatës së faktit.Gjykata e Apelit për Krime të Rënda Tiranë, duke gëzuar edhe të drejtat e gjykatës së një shkalle më të ulët, ka pasur mundësitë reale e atributet ligjore të vërë në vend ato që ajo i ka konsideruar shkelje proceduraleNë rrethana të tilla kërkojmë kthimin e çështjes për rishqyrtim në gjykatën e apelit, me trup tjetër gjykues”.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë nr.54, datë 03.10.2011, brenda afatit ligjor, nëpërmjet avokatit të tij, ka paraqitur rekurs i gjykuari Aldo Bare (Alfred Shkurti), me anën e të cilit ka kërkuar prishjen e vendimit nr.54, datë 03.10.2011 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë dhe pushimin e çështjes për Aldo Bare (Alfred Shkurti), duke urdhëruar lirimin e menjëhershëm të tij.

I gjykuari Aldo Bare (Alfred Shkurti), në rekursin e paraqitur, ka parashtruar shkaqet që vijojnë:

“Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda ka lejuar shkelje të rënda procedurale të kryera nga Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë , që kanë sjellë një proces jo të rregullt ligjor, duke tejkaluar afatet procedurale dhe afatet e një gjykimi të arsyeshëm. Gjykatat kanë dhunuar parimin e gjësë së gjykuar.I pandehuri është deklaruar i pafajshëm me vendimin nr.289, datë 21.12.2001 nga Gjykata e Apelit Durrës për veprën penale të “Krijimit të bandës së armatosur” dhe përsëri është dënuar për të njëjtat veprime si organizatë kriminale.Në këtë gjykim janë shkelur parimet e prezumimit të pafajësisë, pasi i pandehuri është paragjykuar pa u paraqitur fare në gjykim.Në gjykim janë përdorur prova që janë absolutisht të pavlefshme dhe të marra në kundërshtim me ligjin. Për të gjitha episodet e akuzës që kanë të bëjnë me vrasjet e personave që akuzohet i pandehuri, provat janë të pavlefshme, pasi janë marrë në rrugë jo ligjore dhe të manipuluara.Në gjykim është pyetur Gramoz Selmani me cilësinë e bashkë të pandehurit si dëshmitar. Marrja dhe pyetja e Gramoz Selmanit është e manipuluar, kur ai vetë ka pasur akuzë për 6 vrasje dhe masë sigurimi arrest në burg. Gramoz Selmani ka qenë i interesuar që çdo gjë t’i ngarkohet Aldo Bares në këmbim dhe të lirisë së tij.Policia gjyqësore ka marrë të dhëna nga persona të paidentifikuar sipas ligjit dhe pa autorizim të prokurorit jashtë shtetit dhe nuk ka bërë as sigurimin e këtyre provave.Gjykata ka administruar akte ekspertimi që janë haptazi të manipuluara, të pavlefshëm dhe të përpiluara nga persona që nuk janë caktuar si të tillë dhe që nuk kanë bërë asnjë lloj betimi. Këto akte kanë çuar në përfundim të gabuar për gjykatën.

E. Në lidhje me zgjidhjen e çështjes

Duke pasur parasysh gjithë sa më sipër, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se, në materialet e gjykimeve rezultojnë të jenë respektuar parimet bazë të gjykimit penal dhe, nuk konstatohen shkelje që kanë të bëjnë me pavlefshmëri të procesit penal apo të akteve të rrjedhura prej tij.Rekurset e Prokurorisë së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë dhe të të gjykuarit Aldo Bare (Alfred Shkurti) janë paraqitur brenda afatit ligjor.Rezulton që Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë të ketë marrë në analizë dhe të ketë vlerësuar të gjithë pretendimet e ngritura, gjatë gjykimeve dhe në ankim nga palët.Pretendimet e ngritura në rekurs nga i gjykuari Aldo Bare (Alfred Shkurti), në lidhje me cilësimin ligjor të akuzës, të realizuara nga gjykata e shkallës së parë, nuk janë vlerësuar nga gjykata e apelit.

378

Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë nuk e ka shqyrtuar çështjen në themel dhe, për këtë arsye rekursi i paraqitur nga i pandehuri Aldo Bare nuk mund të merret në shqyrtim nga Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, sepse të gjitha pretendimet e të pandehurit parashtruar në rekurs, kanë të bëjnë me zgjidhjen e çështjes në themel dhe jo në këtë fazë të gjykimit në të cilën ndodhet aktualisht.Për sa i përket pretendimeve të ngritura në rekurs nga Prokuroria e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë, ato gjenden të bazuara në ligj dhe si të tilla duhen pranuar. Gjykata e apelit, në kundërshtim me kriteret e përcaktuara në Kodin e Procedurës Penale, të përvijuara edhe nga praktika e Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë dhe e GJEDNJ, ka konsideruar elementë të procesit jo të rregullt ligjor, shkelje të tilla të cilat nuk kanë ndikuar në realizimin e të drejtës. Gjykata e Apelit për Krime të Rënda ka vlerësuar në mënyrë jo të drejtë faktin kur, arsyeton se, mospjesëmarrja e të gjykuarit në seancën e datës 03.02.2010 sjell pavlefshmërinë e gjykimit. Ky arsyetim i gjykatës është i gabuar, përveç faktit se mungesa e të gjykuarit Bare në këtë seancë ka qenë plotësisht e vullnetshme dhe se nuk rezulton të ketë pasur ndonjë pengesë objektive (Faktin e ka konfirmuar mjekja e burgut, pasi është ajo e cila ka bërë shënimin se “i pandehuri mund të paraqitej në gjykim...”), që e ka penguar atë të marrë pjesë në seancë. Por, Kolegji konstaton se kjo seancë gjyqësore i ka shërbyer marrjes së kundërshtimeve të Prokurorisë ndaj kërkesave të parashtruara nga mbrojtja në seancën paraardhëse të datës 27.01.2010. Pra, edhe sikur për një moment të analizohet se prokurori i seancës do të zgjidhte të mos parashtronte asnjë kundërshtim, kjo nuk do të thotë se mbrojtjes i është shkelur e drejta për një gjykim të rregullt pasi e drejta e parashtrimit kundërshtues i përket prokurorit dhe jo mbrojtjes apo të pandehurit, të cilët e kishin ushtruar të drejtën e tyre për të parashtruar kërkesa që në seancën e datës 27.01.2010.

379

Ndërsa në seancën e datës 10.03.2010 kur gjykata ka dhënë vendimin e saj rreth kërkesave të të pandehurit të paraqitura, i gjykuari Bare dhe mbrojtësi i tij kanë qenë të pranishëm. Pra nuk mund të thuhet se të gjykuarit i është mohuar e drejta për akses në gjykatë, e drejta për t’u mbrojtur apo e drejta për të parashtruar kërkesa para gjykatës, edhe sikur ajo të mos ketë pasur fare mundësi të dëgjojë kundërshtimet e prokurorit rreth kërkesave që ajo i ka paraqitur gjykatës. Gjykata e Apelit për Krime të Rënda ka gabuar kur ka vlerësuar si shkelje procedurale me pasojë pavlefshmërinë e vendimit të gjykatës, faktin se i pandehuri Gramoz SELMANI është paralajmëruar për përgjegjësi penale për dëshmi të rreme para se ai të bënte deklarime para gjykatës.Është e vërtetë se një paralajmërim i tillë për dëshmi të rreme nuk i bëhet të pandehurit qoftë edhe bashkë të pandehurit që deklaron lidhur me akuzën e një bashkë të pandehuri tjetër. Në Kodin e Procedurës Penale nuk parashikohet asnjë lloj pavlefshmërie rreth bërjes së paralajmërimit në rastet kur nuk kërkohet, por vetëm pavlefshmëri e mos bërjes së paralajmërimit në rastet kur kjo është e detyrueshme të kryhet, siç është rasti i marrjes së deklarimeve nga ana e një dëshmitari apo eksperti. Gjykata e Apelit për Krime të Rënda ka gabuar kur ka vlerësuar si të dyshimtë identitetin e vërtetë të deklaruesve Artur DAJA, Stiliano DAJA, Lorenc DAJA dhe Afrim DAJA, pasi ky identitet nuk rezulton të jetë verifikuar në momentin e marrjes së deklarimeve prej tyre.Këto akte të hetimit paraprak i janë nënshtruar kontrollit të tyre nga i gjykuari dhe mbrojtja në përfundim të hetimit dhe ato nuk kanë parashtruar asnjë kundërshtim rreth vlefshmërisë së tyre. Së dyti, edhe sikur Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda do t’i lindnin dyshime rreth identitetit të deklaruesve, ajo nuk kishte asnjë pengesë të riçelte shqyrtimin gjyqësor të këtyre provave dhe të verifikonte vetë këtë identitet, pra është një veprim i cili mund të kryhet prej saj dhe nuk mund të përbëjë shkak për prishjen e vendimit të gjykatës së shkallës së parë. Gjykata e Apelit për Krime të Rënda ka gabuar kur ka vlerësuar se ekspertët kanë kryer ekspertime pa bërë më parë betimin.Edhe në këtë rast Gjykata e Apelit për Krime të Rënda ka pasur të gjitha kompetencat që të vlerësonte aktet e ekspertimit dhe mënyrën e kryerjes së tyre. Konstatimi se ekspertët nuk kanë kryer betimin, edhe sikur ky konstatim të ketë qenë i saktë, nuk parashikohet nga Kodi i Procedurës Penale si shkak që e bën ekspertimin të pavlefshëm. Palët kanë pasur të drejtë të kontestojnë ekspertin dhe të kërkojnë përjashtimin e tij, qoftë edhe për faktin se ai nuk ka kryer betimin, duke e vlerësuar këtë rrethanë si rrethanë njëanshmërie të tij ose që nuk garanton paanshmëri të tij. Por në fakt nuk rezulton që i gjykuari apo mbrojtja e tij ta kenë kërkuar përjashtimin e ekspertëve në fjalë kur ata janë njohur me aktin e ekspertimit në përfundim të fazës së hetimit paraprak.Gjatë procesit gjyqësor, mund të konstatohen shkelje të ndryshme, por e rëndësishme është se jo çdo shkelje e ligjit mund të cënojë procesin e rregullt ligjor në aspektin kushtetues. Gjykata Kushtetuese në praktikën e saj, ka pohuar se: “Jo çdo shkelje e rregullave procedurale e bën procesin të parregullt në aspektin e shkeljes së të drejtave kushtetuese” dhe se, “ndikim të drejtpërdrejtë në një proces ligjor kanë ato shkelje thelbësore, vërtetimi i të cilave do të cenonte të drejtat dhe liritë themelore të individit dhe çdo të drejtë tjetër të njohur me Kushtetutë dhe me ligj (..) Gjykata Kushtetuese nr.7/2000; nr.25/2005; nr.57/2011). Për më tepër që këto shkelje, në rastin konkret, nuk rezultojnë të kenë ndikuar në dhënien e vendimit ndaj të gjykuarit dhe mund të riparoheshin nga vetë Gjykata e Apelit për Krime të Rënda.Edhe GJEDNJ-ja, në linjën e mosmbështetjes së qëndrimeve tepër formale dhe strikte nga gjykatat e vendeve anëtare, ka theksuar detyrimin që kanë këto gjykata për të interpretuar

380

kërkesat procedurale në mënyrë proporcionale dhe të arsyeshme (Stone Court Shipping Company, S.A. kundër Spanjës , 28 Tetor 2003, §§ 33-35; Pérez de Rada Cavanilles kundër Spanjës, 28 Tetor 1998, § 45; Miragall Escolano dhe të tjerë kundër Spanjës, 25 Janar 2000, §§ 36-38). Në Protokollin 14 të KEDNJ-së, në 1 Qershor 2010, është shtuar një kriter i ri për vlerësimin e pranueshmërisë së kërkesave, sipas nenit 35 § 3 b) të Konventës së ndryshuar, i cili mbështetet në parimin de minimis non curat praetor. Në esencë, ky parim kërkon që autoriteti përkatës (gjykata rishikuese/gjykata më e lartë, në rastin konkret) nuk duhet të merret me çështje të vogla të papërfillshme. GJEDNJ-ja e ka interpretuar këtë kriter të ri vlerësues si një filtër, duke mos i pranuar kërkesat në rastet kur kërkuesi nuk ka pësuar ndonjë dëm të rëndësishëm/konsiderueshëm, përveç rasteve kur respektimi i të drejtave të njeriut të parashikuara në Konventë (KEDNJ) dhe Protokollet e Konventës, kërkon një shqyrtim të aplikimit për sa i përket thelbit (Korolev kundër Rusisë, no. 25551/05, 1 Qershor 2010; Rinck kundër Francës , no.18774/09, 19 Tetor 2010; Stefanescu kundër Rumanisë, no.11774/04, 12 Prill 2011; Burov kundër Moldavisë, no.38875/03, 14 Qershor 2011). Në këto kushte, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda nr.54, datë 03.10.2011, me të cilin është vendosur Prishjen e vendimit nr.17, datë 28.03.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë dhe kthimin e çështjes për rigjykim në atë gjykatë, është rrjedhojë e interpretimit dhe zbatimit të gabuar të ligjit procedural penal dhe për këtë shkak duhet të prishet.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, bazuar në nenin 441/ç të Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.54, datë 03.10.2011 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë dhe kthimin e çështjes për rishqyrtim në po atë gjykatë, me një tjetër trup gjykues.

Tiranë më, 25.01.2012

381


VENDIM


Kolegji Penal Gjykatës së Lartë, i përbërë nga:


mori në shqyrtim në seancën gjyqësore të datës 26.01.2012 çështjen penale që i përket palëve:.

KËRKUES: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË RRETHIT GJYQËSOR FIER

KUNDËR: BESNIK MURATAJ, përfaqësuar nga av. Safet Haxhiaj

D Y S H U A R:

Për veprat penale të “pastrimit të produkteve të veprës penale” dhe “mashtrimit”, kryer në bashkëpunim,

parashikuar nga neni 287/2 dhe 143/2 i K.Penal.

OBJEKTI:

Caktimin e masës së sigurimit “arrest në burg”,parashikuar nga neni 228 e vijues i K.Pr.Penale.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier me vendimin nr.2618, datë 16.09.2011 ka vendosur: Pranimin e kërkesës së Prokurores Marjola Mërtiri. Caktimin si masë sigurimi “arrest në burg” ndaj shtetasit Besnik Murataj i biri i Resmi dhe Hajrie, i dtl. 09.05.1974. Urdhërohet policia gjyqësore ta kapë shtetasin Besnik Murataj dhe ta sigurojë menjëherë atë në dhomat e paraburgimit të Komisariatit të Policisë Fier.

Gjykata e Apelit Vlorë me vendimin nr.222, datë 20.10.2011 ka vendosur: Miratimin e vendimit penal nr.62-2011-2618, datë 16.09.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka paraqitur rekurs personi nën hetim Besnik Murataj, i cili kërkon ndryshimin e vendimit të gjykatës së apelit dhe caktimin e një mase më të lehtë sigurimi personal, duke parashtruar shkaqet e mëposhtme:

- Masa e sigurimit të dhënë nuk mbështetet në kushtet që ka përcaktuar neni 228 i K.Pr.Penale.

383

- Masa e sigurimit personal bie ndesh me kriteret e nenit 229 të K.Pr.Penale dhe mendojmë se ajo nuk përputhet me nevojat e sigurimit të këtij personi.

- Masa sigurimit personal bie ndesh me kriteret e nenit 230 të K.Pr.Penale.- Nuk ka asnjë indicie se ndodhemi para një vepre penale aq të rëndë sikurse pretendon

organi akuzues se dyshohet të ketë realizuar i arrestuari, ajo e parashikuar në nenin 287/2 të K.Penal. Në konceptin juridik, kjo vepër penale parakupton kryerjen e një vepre tjetër penale, pra që produktet duhet të jenë pasojë e një vepre penale që mund të jetë kryer nga të tretët. Po në këtë aspekt nuk u soll jo vetëm provë qoftë edhe e dyshimtë.


pasi dëgjoi relacionin e gjyqtares Arjana Fullani; përfaqësuesin e personit nën hetim, av. Safet Haxhiaj, i cili kërkoi një masë sigurimi më të lehtë; prokurorin Hysen Keta, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së apelit; si dhe pasi diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N


Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, në datë 14.09.2011, ka depozituar në gjykatë kërkesën me objekt “caktim mase sigurimi” ndaj shtetasit Ervis Sinanaj, i cili dyshohet për kryerjen e veprës penale të “pastrimit të produkteve të veprës penale” dhe “mashtrimit”, kryer në bashkëpunim.

Nga hetimet paraprake ka rezultuar se në muajin mars 2010 kallëzuesi Selman Doçi është takuar me shtetasin Dylejman Qerimi në Tiranë pranë Parlamentit dhe në muhabet e sipër Dylejmani i ka propozuar ta rregullonte në një vend pune si president firme, pasi një shoku i tij, vëlla i një deputeti, do të themelonte një shoqëri. I ndodhur në kushte të vështira ekonomike Selmani ka rënë dakord të pranonte këtë punë dhe Dylejmani i ka telefonuar personit që do të themelonte shoqërinë, i cili ka ardhur dhe ka diskutuar me ta lidhur me këtë fakt. Ata kanë takuar një person rreth 30-35 vjeç, i cili ka diskutuar dhe ka rënë dakord që Selmanit t’i caktohej një rrogë mujore prej 100.000 lekë në muaj. Në shkëmbim të kësaj Selmani do të shkonte në Fier rreth 2-3 herë në muaj vetëm sa të paraqitej në bankë dhe në Drejtorinë e Tatimeve për të nënshkruar dokumentacionin përkatës.

Në datë 01.04.2010 Selman Doçi ka komunikuar nga numri i telefonit në posedim të shtetasit Dylejman Qerimi me nr.e tel 0692020001. Nga tabulatet telefonike rezulton se ky numër ka komunikuar shumë herë me numrin e telefonit të shtetasit Dylejman Qerimi dhe Ervis Sinanaj në ditët që kallëzuesi ka ardhur në Fier dhe ka nënshkruar dokumente, të cilat i ka depozituar në Bankë dhe QKR. Po në ditën në fjalë, qeliza e këtij numri është përcaktuar të jetë afër parlamentit siç ka pretenduar kallëzuesi.

Në datë 05.04.2010 Selmani së bashku me Dylejmanin dhe Besnik Murataj e shtetasin tjetër Ervis Sinanaj kanë shkuar tek noteri me emrin Gazi në Fier dhe kanë shkruar platformën e shoqërisë me ortak të vetëm me emrin “Mobil Albania” me një afat 10 vjeçar. Kjo kontratë është nënshkruar nga Selmani në të gjitha kopjet e saj. Në datë 06.04.2010 kallëzuesi Selman Doçi së bashku me Dylejman Qerimi kanë shkuar përsëri në Fier tek noteri dhe kanë bërë ndryshimin e kohëzgjatjes së shoqërisë nga 10 në 5 vjet. Më pas shoqëria është regjistruar në QKR-në e qytetit të Vlorës.

Po në të njëjtën datë kallëzuesi dhe Ervis Sinanaj ka hapur llogarinë në Bankën Ndërkombëtare Tregtare, Dega Fier, në emër të shoqërisë duke depozituar dokumentacionin e nevojshëm. Pas kësaj ata kanë shkuar për drekë dhe personi organizator i kësaj shoqërie i ka dhënë Selmanit një bllok bosh me disa fletë për t’i nënshkruar dhe Selmani i ka nënshkruar

384

ato, fakt i konfirmuar nga deklarimet e punonjësve të bankës shtetaseve Inesa Dhamo dhe Blerina Kajlica.

Në datë 04.06.2010 Selmani dhe Ervis Siananaj janë takuar përsëri në Fier dhe kanë shkuar në bankën e mësipërme për të nënshkruar disa transaksione të kryera nga banka dhe kur është kthyer në Tiranë Selmani është takuar me Dylejmanin dhe ky i fundit i ka kërkuar atij të mbyllë urgjentisht shoqërinë, pasi kjo nuk ekzistonte në të vërtetë dhe për llogari të Selmanit ishin miliarda lekë që duhet t’i paguante shtetit dhe se personi organizator ishte marrë me aktivitet kriminal.

Në datë 14.07.2010 kallëzuesi Selman Doci ka ardhur në Fier dhe ka bërë verifikimet në DRT-në e Fierit dhe ka rezultuar që shoqëria të cilën ai përfaqësonte, “Mobil Albania” rezultonte që ishte regjistruar dhe kishte shlyer detyrimet ndaj shtetit. Ndërkohë një nga punonjëset i ka kërkuar atij të njoftonte ekonomistin që shoqëria duhet të paguante TVSH-në.

Në datë 14.10.2010 Selmani është takuar tek QKR Tiranë me Dylejmanin dhe Besnik Murataj dhe ky i fundit i ka kërkuar mbylljen e licencës me arsyetimin që të mos paguajmë tatime kot. Në datë 20.10.2010 asambleja e ortakëve ka marrë vendim për mbylljen e shoqërisë duke caktuar likuidator Kastriot Haxhaj.

Në datë 28.10.2010 Selmanin e kanë marrë në telefon nga DRT-Fier dhe e kanë njoftuar se është debitor ndaj shtetit për mospagim TVSH-je në lidhje me blerjen e naftës bruto të shoqërisë nga Shoqëria “Stream Oil Gas” l.t.d.

Nga hetimet e prokurorisë ka rezultuar se kjo Shoqëri “Mobil Albania” ka kryer transaksione cash në Bankën Ndërkombëtare Tregtare, Dega Fier, në vlera të konsiderueshme.

Sipas deklarimeve online të librit të shitjeve të Shoqërisë “Stream Oil Gas” l.t.d. rezulton që Shoqëria “Mobile Albania” të ketë 95 raste blerje naftë bruto në shifrën 51.000.930 lekë, ndërkohë që kjo e fundit ka deklaruar më pak blerje nafte, nuk ka dorëzuar deklaratën përfundimtare të TVSH-së dhe ka kryer shitje të tatueshme me emërtimin “lëndë djegëse” dhe jo naftë bruto. Shoqëria gjithashtu nuk ka paguar akcizën për sasinë prej 1.476.743 lëndë djegëse duke shmangun detyrimet ligjore që arrijnë në 15.986.415 lekë nga shitje blerjet.

Rezulton gjithashtu se të gjitha faturat e përdorura nga Shoqëria “Mobil Albania” janë të falsifikuara në rekuizitën e blerësit dhe në asnjë nga ato nuk ka firmosur shtetasi Selman Doci.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier me vendimin nr.2618, datë 16.09.2011, ka vendosur: “Pranimin e kërkesës së Prokurores Marjola Mërtiri. Caktimin si masë sigurimi “arrest në burg” ndaj shtetasit Besnik Murataj i biri i Resmi dhe Hajrie, i dtl. 09.05.1974. Urdhërohet policia gjyqësore të kapë shtetasin Besnik Murataj dhe ta sigurojë menjëherë atë në dhomat e paraburgimit të Komisariatit të Policisë Fier......”.

Gjykata e Apelit Vlorë me vendimin nr.222, datë 20.10.2011, ka vendosur: “Miratimin e vendimit penal nr.62-2011-2618, datë 16.09.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier”.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka paraqitur rekurs personi nën hetim Besnik Murataj, i cili kërkon ndryshimin e vendimit të gjykatës së apelit dhe caktimin e një mase më të lehtë sigurimi personal.

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimet e gjykatave së të dyja shkallëve janë të gabuara e për këtë shkak duhet të ndryshohen.

Neni 228/3 i K.Pr.Penale përcakton se: “Masat e sigurimit personal vendosen: a) kur ekzistojnë shkaqe të rëndësishme që vënë në rrezik marrjen ose vërtetësinë e provës; b) kur i pandehuri është larguar ose ekziston rreziku që ai të largohet; c) kur për shkak të rrethanave të faktit dhe personalitetit të të pandehurit ka rrezik që ai të kryejë krime të rënda ose të të

385

njëjtit lloj me atë për të cilin procedohet.” Në raport me dispozitën e mësipërme, ky Kolegj vlerëson se në caktimin e masës së sigurimit gjykata duhet të vlerësojë “përshtatshmërinë e secilës prej tyre me shkallën e nevojave të sigurimit që duhen marrë në rastin konkret” parashikuar në nenin 229/1 të K.Pr.Penale.

Në aktet e administruara në dosje nuk rezulton e provuar ekzistenca e shkaqeve të tilla që të legjitimojnë organin e akuzës të kërkojë dhe me pas gjykata të caktojë masën e sigurimit “arrest në burg”, veçanërisht në kushtet kur nuk u arrit të provohej se çdo masë tjetër është e papërshtatshme për shkak të rrezikshmërisë së veçantë të veprës dhe të pandehurit.

Gjykatat e bazojnë kryesisht arsyetimin e tyre në caktimin e masës së sigurimit personal “arrest në burg” në parashtrimin e prokurores se “shtetasi Besnik Murataj për shkak të rrethanave të faktit, llojit të veprave penale për të cilat dyshohet, ecurinë e hetimeve paraprake, ka mundësi të largohet” ndërkohë që nuk ka marrë në analizë faktin se ndonëse procedimi është regjistruar në datë 12.11.2010, vetëm pas 12 muajsh prokuroria ka paraqitur kërkesë për caktimin e masës së sigurimit personal dhe po në këtë kohë gjykatat e kanë miratuar këtë kërkesë.

Gjykatat pa bërë asnjë analizë të faktit që për një vit shtetasi Besnik Murataj ka qenë i lirë nuk është provuar që ka tentuar të largohej, që ishte përpjekur të dëmtonte procesin e marrjes së provës ose vërtetësisë së tyre, që mund të kryente krime më të rënda ose të njëjtin krim, analizë e rëndësishme kjo për të arritur në konkluzionin që “arresti në burg” e vendosën pasi çdo masë tjetër ishte e papërshtatshme për shkak të rrezikshmërisë së veçantë të veprës dhe të pandehurit.

Ky Kolegj vlerëson se për shkak të rrethanave të çështjes një masë sigurimi më e lehtë si “arrest në shtëpi” konsiderohet më e përshtatshme lidhur me nevojat e sigurimit, në raport me hetimet që do të kryhen dhe karakteristikat e personit nën hetim dhe rrethanat e tjera.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 441 të Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S I

Ndryshimin e vendimit nr.222, datë 20.10.2011 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe të vendimit nr.2618, datë 16.09.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier.

Caktimin e masës së sigurimit personal “arrest në shtëpi” ndaj shtetasit Besnik Murataj.

Urdhërohet lirimi i menjëhershëm i shtetasit Besnik Murataj, nëse nuk mbahet në burg për ndonjë shkak tjetër.

Një kopje e këtij vendim i për efekt ekzekutimi i dërgohet Prokurorisë së Përgjithshme.

Tiranë, më 26.01.2012

386


VENDIM




në seancën e datës 26.01.2012, mori në shqyrtim çështjen penale, që i përket:

TË GJYKUARIT: PREKË PALI

A K U Z U A R:

Për veprën penale të “Prodhimit dhe shitjes së narkotikëve”, parashikuar nga neni 283/1 i K.Penal.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër me vendimin nr.67 (51-2011-358), datë 09.02.2011, vendosi:

Deklarimin fajtor të të pandehurit Prekë Ndrec Pali, për kryerjen e veprës penale të “Prodhimit dhe shitjes së lëndëve narkotikëve”, parashikuar nga neni 283/1 i K.Penal dhe dënimin e tij me 5 (pesë) vjet burgim.Në aplikim të neni 406/1 të K.Pr.Penale dënimin e tij përfundimisht me 3 vjet e katër muaj burgim.Në aplikim të neni 59 të K.Pr.Penale pezullimin e ekzekutimit të dënimit me burgim për pjesën e pavuajtur të dënimit dhe vënien në provë të të pandehurit Prekë Pali për një afat 4 vjeçar.Në aplikim të neni 261/1/b të K.Pr.Penale deklarohet e shuar masa e sigurimit “arrest në burg” caktuar me vendimin nr.446, datë 18.10.2010 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër ndaj të pandehurit Prekë Pali, rikonfirmuar me vendimin nr.534 (51-2010-216), datë 24.12.2010 të Gjykatës së Apelit Shkodër, duke urdhëruar konform neni 262 dhe 389 të K.Pr.Penale lirimin e menjëhershëm të tij nga dhomat e paraburgimit nëse ndaj tij nuk ka vendim dënimi me burgim apo ndonjë masë tjetër sigurimi.Detyrimin e të pandehurit Prekë Pali që gjatë kohës së provës të mbajë kontakte me shërbimin e provës një herë në dy muaj.

Gjykata e Apelit Shkodër me vendimin nr.148, datë 09.06.2011, vendosi:Lënien në fuqi të vendimit nr.67 (51-2011-358), datë 09.02.2011, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër me këtë ndryshim:Heqjen e pezullimit të ekzekutimit të dënimit me burgim ndaj të pandehurit Prek Ndrec Pali.

387

Kundër vendimit të mësipërm ka ushtruar rekurs i gjykuari Prekë Pali nëpërmjet mbrojtësit të tij, i cili kërkon lënien në fuqi të vendimit nr.67 (51-2011-358), datë 09.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër, duke parashtruar:

- Autori nuk paraqet rrezikshmëri shoqërore, për arsye se nuk është i dënuar më parë si dhe nuk ka pasur precedent tjetër penal.

- Gjykata e apelit nuk ka marrë parasysh pendimin e thellë që i pandehuri ka shfaqur për veprën që ka kryer sipas neni 48 /c të K.Penal, që e tregon edhe sjellja e tij pas veprës.

- Gjendja ekonomike e familjes dhe kushtet familjare në të cilat jeton, që tregon mënyrën e jetesës dhe nevojat e familjes.

- Kushtet dhe gjendja e tij shëndetësore - i sëmurë më epilepsi kronike, vërtetuar në dosjen gjyqësore me raportin përkatës.

- Neni 59 i K.Penal parashikon “kur jepet dënim deri në 5 vjet, aplikohet ky nen”, pra jemi në kushtet kur mund të aplikohet pavarësisht nga sanksioni i parashikuar për veprën konkrete.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Shkëlzen Selimi; prokurorin Hysen Keta, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit nr.148, datë 09.06.2011 të Gjykatës së Apelit Shkodër; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

I. Rrethanat e faktit1. Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Shkodër, më datë 15.10.2010, ka regjistruar procedimin

penal nr.1111 në ngarkim të shtetasit Prekë Pali, për veprën penale të “Prodhim dhe shitje narkotikësh”, parashikuar nga 283/1 i Kodit Penal, pasi më datë 15.10.2010, rreth orës 15.00 është ushtruar kontroll në banesën e shtetasve Sokol Pali dhe Prekë Pali, në fshatin Mllojë të Rrethit Shkodër. Nga kontrolli i realizuar janë gjetur dhe sekuestruar në cilësinë e provës materiale 28.710 (njëzet e tetë) kg e (shtatëqind e dhjetë) gram lëndë bimore e tharë, ngjyrë jeshile, me karakteristika të ngjashme me bimën narkotike cannabis sativa, e futur në tre thasë e dy çarçafë të lidhur. Lënda narkotike ishte në formë boçesh, gjethesh e kërcejsh të prerë, në dukje në fazën e përpunimit.

2. Sipas aktit të ekspertimit kimik nr.8977, datë 04.11.2010, rezulton se lënda është Cannabis, produkt herbal i bimës cannabis sativa, ka praninë e THC me përqëndrim mesatar mbi 0.1%.

3. Të dy të dyshuarit Sokol Pali dhe Prekë Pali janë pyetur si persona nën hetim, ku shtetasi nën hetim Sokol Pali nuk e pranon që bima të jetë e tij, por deklaron se e ka gjetur vëllai i tij në lumin Drin.

4. Po kështu deklaron edhe i gjykuari Prekë Pali dhe shton se e ka gjetur në mes të rrjedhës së ujit në thasë, siç e ka gjetur më pas policia në banesën e tyre – pretendim i cili nuk qëndron, pasi nuk përputhej me gjendjen e bimës e cila ishte e tharë. Gjithashtu ai ka deklaruar se pjesëtarët e tjerë të familjes nuk kishin dijeni se çfarë fshihej në ata thasë.

5. Të dy vëllezerit Pali ishin të martuar dhe jetonin në të njëjtën banesë të përbashkët. Në këto kushte, Prokuroria ka vendosur pushimin e çështjes penale në ngarkim të Sokol Palit në bazë të Nenit 328/1/dh të K.Pr.Penale dhe ndaj të gjykuarit Prekë Pali ka ngritur akuzën e prodhimit dhe shitjes së lëndëve narkotike, në bazë të nenit 283/1 të Kodit Penal.

388

II. Procedurat Gjyqësore

6. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër me vendimin nr.67 (51-2011-358), datë 09.02.2011, ka vendosur:

i. Deklarimin fajtor të të pandehurit Prekë Ndrec Pali, për kryerjen e veprës penale të “Prodhimit dhe shitjes së lëndëve narkotikëve”, parashikuar nga neni 283/1 i K.Penal dhe dënimin e tij me 5 (pesë) vjet burgim.

i. Në aplikim të Nenit 406/1 të K.Pr.Penale dënimin e tij përfundimisht me 3 vjet e katër muaj burgim.

ii. Në aplikim të Nenit 59 të K.Pr.Penale pezullimin e ekzekutimit të dënimit me burgim për pjesën e pavuajtur të dënimit dhe vënien në provë të të pandehurit Prekë Pali për një afat 4 vjeçar.

iii. Në aplikim të Nenit 261/1/b të K.Pr.Penale deklarohet e shuar masa e sigurimit arrest në burg caktuar me vendimin nr.446, datë 18.10.2010, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër ndaj të pandehurit Prekë Pali, rikonfirmuar me vendimin nr.534 (51-2010-216) datë 24.12.2010 të Gjykatës së Apelit Shkodër, duke urdhëruar konform Nenit 262 dhe 389 të K.Pr.Penale lirimin e menjëhershëm të tij nga dhomat e paraburgimit nëse ndaj tij nuk ka vendim dënimi me burgim apo ndonjë masë tjetër sigurimi.

iv. Detyrimin e të pandehurit Prekë Pali që gjatë kohës së provës të mbajë kontakte me shërbimin e provës një herë në dy muaj.

7. Gjykata e Apelit Shkodër me vendimin nr.148, datë 09.06.2011, ka vendosur:i. Lënien në fuqi të vendimit nr.67 (51-2011-358), datë 09.02.2011 të Gjykatës së

Rrethit Gjyqësor Shkodër me këtë ndryshim:ii. Heqjen e pezullimit të ekzekutimit të dënimit me burgim ndaj të pandehurit Prekë

Ndrec Pali.8. Kundër vendimit ka ushtruar rekurs i gjykuari Prekë Pali nëpërmjet përfaqësuesit të

tij, duke parashtruar edhe shkaqet ligjore përkatëse të paraqitura në pjesën hyrëse të vendimit.

III. Arsyetimi i vendimit gjyqësor të ankimuar

9. Gjykata e Apelit Shkodër në ndryshimin e vendimit të gjykatës së shkallës për sa i përket aplikimit të nenit 59 të Kodit Penal për pezullimin e ekzekutimit të dënimit me burgim ndaj të pandehurit Prekë Ndrec Pali, ka arsyetuar se: “...arsyetimi i gjykatës se i pandehuri ka gjendje jo të mirë ekonomike, se ka fëmijë të mitur, se është i sëmurë, etj., mund të qëndrojnë, por rrezikshmëria e veprës dhe autorit janë të tilla që me pezullim me kohë prove nuk parandalohet përhapja e kësaj vepre dhe se edukimi i të pandehurit nuk mund të arrihet pa u ndëshkuar, sipas dispozitave përkatëse për veprën e kryer...”.


10. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë çmon se rekursi i të gjykuarit Prekë Pali duhet të pranohet dhe vendimi i Gjykatës së Apelit Shkodër nr.148 datë 09.06.2011 duhet të prishet për sa i përket heqjes së pezullimit të ekzekutimit të dënimit ndaj të gjykuarit Prekë Pali.

389

11. Neni 59 i K.Penal 10 i jep të drejtën gjykatës që, në raste të veçanta , kur jep dënimin me burgim gjer në pesë vjet të urdhërojë që i dënuari të vihet në provë duke u pezulluar ekzekutimi i dënimit, por, në çdo rast, gjykata duhet të ketë parasysh rrezikshmërinë e pakët të personit dhe rrethanat e kryerjes së veprës penale.

12. Kjo formë alternative e vuajtjes së dënimit me burgim aplikohet nga gjykata kur plotësohen në mënyrë kumulative dy kushte:Së pari: Në përfundim të shqyrtimit gjyqësor gjykata çmon se i pandehuri duhet të dënohet jo më shumë se pesë vjet burgim; Kusht, i cili në rastin konkret plotësohet – pasi ndaj të gjykuarit Prekë Pali gjykatat e kanë deklaruar, për kryerjen e veprës penale të “Prodhimit dhe shitjes së lëndëve narkotikëve”, parashikuar nga Neni 283/1 i K.Penal dhe dënimin e tij me 5 (pesë) vjet burgim dhe duke aplikuar edhe Nenin 406/1 të K.Pr.Penale është dhënë dënimi përfundimtar me 3 (tre) vjet e 4 (katër) muaj burgim.

Së dyti: Gjatë shqyrtimit gjyqësor rezulton se ekziston një nga rrethanat në vijim:- I pandehuri paraqet rrezikshmëri të pakët shoqërore;

- I pandehuri është i mitur apo i moshuar;- I pandehuri ka kushte mendore apo shëndetësore të veçanta;-I pandehuri ka detyrime për punën, arsimimin, kualifikimin ose aftësimin profesional;- I pandehuri ka përgjegjësi thelbësore për familje;- I pandehuri e ka kryer veprën në kushtet e disa rrethanave lehtësuese;-I pandehuri ka pasur një sjellje shumë të mirë pas kryerjes së veprës penale. Sa i përket kushtit të dytë – rrethanë e posaçme, sipas formulimit të nenit 59 të Kodit Penal rezulton se rrethanat e posaçme përfshijnë tre drejtime kryesore:1. detyrimin e të dënuarit ndaj punës, arsimit, kualifikimit ose aftësimit profesional;2. përgjegjësitë thelbësore familjare të të dënuarit;3. nevojën e të dënuarit për trajtim apo rehabilitim mjekësor. Nga formulimi i nenit 59 të Kodit Penal rezulton se këto rrethana janë të pavarura nga njëra-tjetra dhe nuk e përjashtojnë njëra-tjetrën.Për të aplikuar në mënyrë sa më të drejtë nenin 59 të Kodit Penal, gjykata gjatë shqyrtimit gjyqësor ka për detyrë të identifikojë rrethanën e posaçme që ekziston në jetën e përditshme të të pandehurit.

13. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, duke ju referuar rrethanave të faktit dhe përfundimeve të gjykatave në vendimet e tyre, çmon se ato (gjykatat), në veçanti gjykata e rrethit, kanë vlerësuar drejt rrezikshmërinë e pakët shoqërore të autorit – pasi sipas dëshmisë së penalitetit – nuk është i dënuar më parë, faktin që ka një familje prej 5 personash në gjendje të vështirë ekonomike, ku përfshihen edhe 3 fëmijë të mitur, faktin që i gjykuari është person epileptik dhe që mjekohet në mënyrë të vazhdueshme. Pra identifikohen disa prej kushteve të veçanta të parashikuara nga neni 59 i Kodit Penal.

10 Neni 59/1 “Pezullimi i ekzekutimit të vendimit me burgim dhe vënia në provë”Për shkak të rrezikshmërisë së paktë të personit, moshës, kushteve shëndetësore apo mendore, mënyrës së jetesës dhe të nevojave, veçanërisht atyre që lidhen me familjen, shkollimin ose punën, rrethanave të kryerjes së veprës penale, si dhe të sjelljes pas kryerjes së veprës penale, gjykata, kur jep dënim me burg deri në pesë vjet, mund të urdhërojë që i dënuari të mbajë kontakte me shërbimin e provës dhe të vihet në provë, duke pezulluar ekzekutimin e dënimit, me kusht që gjatë kohës së provës të mos kryejë vepër tjetër penale.

390

14. Gjykata e Apelit Shkodër nuk e sqaron me hollësi se përse fakti që vepra penale është shumë e përhapur duhet të mbizotërojë ndaj faktorëve të tjerë, siç është rrezikshmëria e ulët shoqërore dhe gjendja ekonomike që paraqet i akuzuari. Më tej, vlen të përmendet që neni 50 i Kodit Penal parashikon një listë të gjatë të rrethanave rënduese dhe përhapja e një vepre nuk është një rrethanë e tillë, por ka të bëjë me politikën penale të dënimit. Fakti që një vepër është shumë e përhapur nuk duhet konsideruar si një tregues i rëndësisë së veprës. Shumica e krimeve të lehta janë edhe më të shpeshtat.Sipas standardeve ndërkombëtare përdorimi i burgimit si formë dënimi duhet kufizuar rreptësisht dhe të jetë një extrema ratio në raste të veçanta, atëherë kur nuk mund të zbatohen masa të tjera të përshtatshme. Siç shprehet nga Këshilli i Evropës, burgimi duhet të zbatohet si masë vetëm “kur çdo masë apo sanksion tjetër do të ishin të papërshtatshme për rëndësinë e veprës”,11 dhe duhen bërë përpjekje që të minimizohet përdorimi i masave që e privojnë personin nga liria dhe të zbatohen më shumë të cilat nuk e bëjnë këtë.12

15. Bazuar në provat e administruara dhe, në përgjithësi në aktet që ndodhen në fashikullin e gjykimit, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë arriti në përfundimin se pretendimet e parashtruara në rekursin e të gjykuarit për moszbatim të dispozitës së nenit 59 të Kodit Penal janë të drejta.Në këtë përfundim u arrit pasi rrethanat e kryerjes së veprës penale për të cilën është deklaruar fajtor dhe dënuar i gjykuari tregojnë për shkallë rrezikshmërie të vogël të vetë atij, ashtu edhe të kësaj vepre (në një kohë kur nga përmbajtja e dispozitës së nenit 59 të K.Penal, del se ajo mund të zbatohet ndaj personave me rrezikshmëri të pakët dhe për vepra penale për shkak të rrethanave në të cilat janë kryer konsiderohen me rrezikshmëri të pakët). Është e drejta e gjykatës, që rast pas rasti, të aplikojë nenin 59 të Kodit Penal, gjithmonë gjykata është e detyruar të respektojë kriteret e përcaktuara në këtë nen. Në këto kushte, Kolegji Penal çmon se vendimi i Gjykatës së Apelit Shkodër në lidhje me pjesën që i përket heqjes së pezullimit të ekzekutimit të dënimit ka shkak për t’u cënuar.


16. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë e gjen vendimin e Gjykatës së Apelit Shkodër për sa i përket heqjes së pezullimit të ekzekutimit të dënimit në zbatim të gabuar të ligjit material dhe si i tillë duhet të prishet për këtë pjesë duke lënë në fuqi vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 441 të K.Pr.Penale,

V E N D O S I

1. Lënien në fuqi të vendimit nr.148, datë 09.06.2011 të Gjykatës së Apelit Shkodër për sa i përket deklarimit fajtor dhe masës së dënimit për të gjykuarin Prekë Pali.

11 Këshilli i Evropës, Rekomandimi nr.R (99) 22 i Komitetit të Ministrave për Shtetet Anëtare në lidhje me mbipopullimin e burgjeve, paragrafi 1.12 Po aty, paragrafi 14. Duhet inkurajuar përdorimi i masave të cilat nuk e privojnë personin nga liria, sa herë të jetë e mundur, pasi këto po konsiderohen gjithnjë e më shumë si mjete më efektive për trajtimin e shkelësve në shoqëri, duke përfituar në këtë mënyrë edhe shkelësi edhe shoqëria.

391

2. Prishjen e këtij vendimi për sa i përket heqjes së pezullimit të ekzekutimit të dënimit dhe lënien në fuqi të vendimit nr.67-358, datë 09.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër për këtë pjesë.

Tiranë, më 26.01.2012

392


VENDIM





KËRKUES: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË RRETHIT GJYQËSOR TIRANË

NË NGARKIM: LORENC TERANAJ

D Y S H U A R:

Për kryerjen e veprave penale: prodhim dhe shitja e narkotikëve, e kryer në bashkëpunim,

parashikuar nga neni 283/2 i K.Penal.

OBJEKTI:

Caktimi i masës së sigurimit “arrest në burg.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.993/1 akti, datë 27.09.2011 vendosi:

Caktimin e masës së sigurimit “arrest në burg” (në mungesë) për shtetasin Lorenc Teranaj, i biri i Agimit dhe i Hafizes, dtl.1979, lindur dhe banues në Tiranë, Rr.“Sitki Çiço”, i padënuar më parë, dyshuar për veprën penale të “Prodhim dhe shitja e narkotikëve”, e kryer në bashkëpunim, parashikuar nga neni 283/2 i K.Penal.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.542, datë 13.10.2011 vendosi:Shfuqizimin e vendimit nr.993/1 akti, datë 27.09.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.Urdhërohet lirimi i menjëhershëm i personit nën hetim Lorenc Teranaj, për efekt të zbatimit të këtij vendimi.

Kundër vendimit të mësipërm ka ushtruar rekurs Prokuroria e Apelit Tiranë, e cila kërkon prishjen e vendimit nr.542, datë 13.10.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.993/1 akti, datë 27.09.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, duke parashtruar këto shkaqe:

393

- Masa e sigurimit “arrest në burg”, caktuar nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, është në përputhje me kriteret e veçanta dhe të përgjithshme të parashikuara nga nenet 228, 229, 230 dhe 238 të K.Pr.Penale, është në përputhje me nevojën e sigurimit, rrezikshmërinë e veprës dhe të pandehurit si dhe sanksionin që parashikon vepra penale, neni 283/2.

- Gjykata nuk ka shkelur parimet e kontradiktorialitetit, pasi në seancë gjyqësore ka caktuar edhe avokat kryesisht.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Shkëlzen Selimi; prokurorin Kujtim Luli, i cili kërkoi pranimin e rekursit të prokurorisë, prishjen e vendimit nr.542, datë 13.10.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.993/1 akti, datë 27.09.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë; mbrojtësin e personit nën hetim, Av. Baftjar Rusi, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit nr.542, datë 13.10.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Se vendimi nr.542, datë 13.10.2011 i Gjykatës së Apelit Tiranë është i mbështetur në ligj dhe si të tillë duhet të lihet ne fuqi.


Në bazë të akteve të ndodhura në fashikullin e masës së sigurimit, si dhe të provave të paraqitura në seancë gjyqësore të shqyrtimit të masës, ka rezultuar e provuar se:

1. Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, në bazë të referimit të policisë gjyqësore, seksioni kundër krimit në lëndët narkotike, ka regjistruar procedimin penal për veprën penale të “prodhimit dhe shitjes së lëndëve narkotike në bashkëpunim”, e parashikuar nga neni 283/2 të Kodit Penal, në ngarkim të të dyshuarit Lorenc Teranaj.

2. I dyshuari Lorenc Teranaj është banor i qytetit të Tiranës. Në datë 24.08.2011 i dyshuari ka qenë i shoqëruar nga shtetasi Besnik Mitrovica dhe kanë lëvizur me automjetin e markës Volkswagen Golf 4, me targe AË 865 FR. Lëvizjet e të dyshuarve janë mbajtur nën vëzhgim nga ana e policisë gjyqësore për shkak të informacionit që disponohej se të dyshuarit merreshin me shpërndarjen e lëndës narkotike heroinë në pika të ndryshme të Tiranës.

3. I dyshuari Lorenc Teranaj, mbasi është takuar me të dyshuarin tjetër Besnik Mitrovica, kanë lëvizur me automjetin të cilin e drejtonte ky i fundit në rrugët e brendshme të Tiranës. Më pas ata janë drejtuar drejt daljes së qytetit nëpërmjet rrugës dytësore të autostradës Tiranë-Durrës. Në afërsi të sallonit të shitjes së makinave “Peugeot” i dyshuari është ndalur dhe ka hyrë në një magazinë ku ka dalë pas pak çastesh me një qese në dorë. Mbasi është futur në makinë, qeskën e ka mbajtur përpara këmbëve në sediljen e parë të pasagjerit. Në vazhdim të rrugës pranë qendrës komerciale Megatek, në një moment që kanë ndaluar makinën, në kushtet e flagrancës, nga ana e policisë gjyqësore është ushtruar kontroll nga i cili është gjetur dhe bllokuar me cilësinë e provës materiale një sasi lënde pluhur e mbështjellë me qese, e cila dyshohet se është lëndë narkotike heroinë.

4. Policia gjyqësore në datë 24.08.2011, në kushtet e dyshimit të arsyeshëm për kryerjen e veprës penale të parashikuar nga neni 283/2 i Kodit Penal, ka kryer arrestimin në flagrancë të të dyshuarit Lorenc Teranaj.

394


5. Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, në datë 23.09.2011 i është drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë me kërkesë për vleftësimin e arrestit në flagrancë dhe caktim mase sigurimi.

6. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, mbasi ka shqyrtuar kërkesat e prokurorit, me vendimin nr.993 akti, datë 27.08.2011, ka vendosur:“Vleftësimin e arrestit në flagrancë të shtetasit Lorenc Teranaj dyshuar për kryerjen e veprës penale “Prodhim dhe shitje narkotikësh”, parashikuar nga neni 238/2 Kodi Penal; Të caktojë ndaj tij masën e sigurimit personal shtrëngues “arrest në burg” me afat, efektet e të cilit përfundojnë më datë 27.09.2011”.

7. Prokurori, brenda afatit kohor, në kushtet kur mbas marrjes së provës së aktit të ekspertimit toksikologjik, nga i cili provohet se lënda e kapur është lëndë narkotike e llojit heroinë, ka paraqitur kërkesë të re për caktimin e një mase shtrënguese.

8. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, pasi ka shqyrtuar kërkesën e prokurorit me vendimin nr.993/1 akti, datë 27.09.2011, ka vendosur “caktimin e masës së sigurimit “arrest në burg” (në mungesë) për shtetasin Lorenc Teranaj”.

9. Prokurori në datë 27.09.2011, në zbatim të nenit 248 të K.Pr.Penale13, duke e konsideruar masën e sigurimit ndaj shtetasit Lorenc Teranaj si të vendosur në mungesë, ka kërkuar marrjen në pyetje dhe verifikimin e kushteve të zbatimit të masës së sigurimit.

10. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë në datë 30.09.2011 ka marrë në shqyrtim kërkesën dhe ka vendosur: “…vazhdimin e zbatimit të masës së sigurimit “arrest në burg” për të dyshuarin Lorenc Teranaj”.

11. Kundër vendimit të sipërcituar ka paraqitur ankim personi nën hetim, i cili ka kërkuar shfuqizimin e masës së sigurimit ose zbutjen e masës shtrënguese të vendosur nga gjykata.

12. Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.542, datë 13.10.2011, ka vendosur: “Shfuqizimin e vendimit nr.993/1 Akti, datë 27.09.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë. Urdhërohet lirimi i menjëhershëm i personit nën hetim Lorenc Teranaj për efekt të zbatimit të këtij vendimi”.

13. Kundër këtij vendimi ka paraqitur rekurs prokurori, i cili ka kërkuar prishjen e vendimit nr.542, datë 13.10.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë për caktimin e masës së sigurimit ndaj të dyshuarit Lorenc Teranaj.

III. Arsyetimi ligjor i vendimeve të ankimuara

13. Gjykata e Apelit Tiranë shfuqizimin e masës së sigurimit “arrest në burg” e ka vendosur me arsyetimin se: “Gjykata ndonëse e përmend në procesverbalin përkatës të seancës praninë e avokatit, nuk lejon pjesëmarrjen e tij në gjykim për të mbrojtur, të drejtat e interesat e të arrestuarit që e kishte zgjedhur vetë normalisht...personi i arrestuar është njoftuar rregullisht dhe ai i ka bërë të ditur gjykatës se do të përfaqësohet në mungesë të tij nga avokati mbrojtës. E megjithatë, ndonëse është vënë në dijeni rreth kësaj kërkesë të të arrestuarit, ndonëse avokati është paraqitur në seancë, gjykata zhvillon shqyrtimin pa

13 Neni 248 “Marrja në pyetje e personit të arrestuar”1. Jo më vonë se tri ditë nga zbatimi i masës, gjykata e merr në pyetje personin për të cilin ka vendosur arrestin në burg ose në shtëpi.2. Nëpërmjet marrjes në pyetje gjykata verifikon kushtet e zbatimit të masës së arrestit dhe nevojat e sigurimit. Kur këto kushte nuk ekzistojnë, gjykata vendos revokimin ose zëvendësimin e masës.

395

praninë e tij. Në këtë rast janë cënuar të drejtat e të pandehurit për t’iu garantuar një proces i rregullt, në zbatim të normave kushtetuese dhe atyre ndërkombëtare për të mbrojtur dhe garantuar liritë në një procedim penal. Gjykata e apelit çmon se gjykata e shkallës së parë, pavarësisht se nuk arsyeton, ka interpretuar në mënyrë të gabuar kërkesat e nenit 244 të K.Pr.Penale me rrethanat konkrete të çështjes....Gjykata e Apelit Tiranë arrin në përfundimin se, në vështrim edhe të kërkesave të nenit 128/1-c të K.Pr.Penale, bëhet fjalë për akte procedurale absolutisht të pavlefshme mbasi efektivisht nuk janë respektuar dispozitat që lidhen me thirrjen e të pandehurit, ose praninë e mbrojtësit kur ajo është e detyrueshme”.

IV. Në lidhje me themelin e rekursit të paraqitur nga prokurori


15. Vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë, në lidhje me shfuqizimin e masës së sigurimit, është dhënë në përputhje me dispozitat procedurale penale dhe konkretisht nenit 249/6 të Kodit të Procedurës Penale.

16. Ashtu si me të drejtë gjykata e apelit ka konstatuar se seanca gjyqësore për caktimin e masës së sigurimit ndaj të dyshuarit Lorenc Teranaj është marrë në shkelje të normave procedurale që i garantojnë atij të drejtën e përfaqësimit në gjykim. Në bazë të akteve të fashikullit të masës së sigurimit rezulton se, brenda afatit kohor të masës së sigurimit “arrest në burg me afat”, të vendosur nga gjykata e shkallës së parë, prokurori ka paraqitur kërkesë të re për caktimin e masës së sigurimit “arrest në burg”. Gjykata, në seancë gjyqësore për shqyrtimin e kësaj kërkese, nuk ka respektuar rregullat e njoftimit dhe të pjesëmarrjes së palëve në proces. Personi nën hetim, megjithëse ka refuzuar të marrë pjesë në seancë, ka kërkuar që të mbrohet nga avokati i zgjedhur prej tij. Megjithëse siç rezulton nga procesverbali gjyqësor avokati është paraqitur në seancë gjyqësore; ai nuk është legjitimuar duke mos pasur mundësi të paraqesë pretendimet, si dhe të ushtrojë të drejtën e mbrojtjes.

17. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se jemi përpara një procesi të parregullt gjyqësor me pasojë pavlefshmërinë e tij dhe të vendimit për caktimin e masës së sigurimit, në bazë të nenit 128/1-c të Kodit të Procedurës Penale. Në këtë nen parashikohet se: “Aktet procedurale janë absolutisht të pavlefshme kur nuk respektohen dispozitat që lidhen me: ...c) thirrjen e të pandehurit ose praninë e mbrojtësit kur ajo është e detyrueshme”.

V. Në lidhje me zgjidhjen e çështje

18. Vendimi nr.542, datë 13.10.2011 i Gjykatës së Apelit Tiranë është marrë në zbatim të drejtë të ligjit procedural dhe si i tillë duhet të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 249/8 të Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S I


Tiranë, më 26.01.2012

396

MENDIMI I PAKICËS

Ne, anëtarët e trupit gjykues Arjana Fullani dhe Shkëlzen Selimi, nuk jemi dakord me vendimin e shumicës, për sa i përket lënies në fuqi të vendimit nr.542, datë 13.10.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

Mendojmë se vendim më i drejtë në çështjen objekt gjykimi do të ishte prishja e vendimit të lartpërmendur dhe kthimi i çështjes për rishqyrtim, për arsyet të cilat do t’i parashtrojmë si më poshtë vijon:

1. Vendimi i gjykatës së apelit është marrë në kundërshtim të plotë me dispozitat procedurale penale në lidhje me shqyrtimin e masave të sigurimit në gjykatën e apelit dhe konkretisht nenin 246/6 të K.Pr.Penale. Në këtë paragraf parashikohet se: “...6. Gjykata vendos, sipas rastit, shfuqizimin, ndryshimin ose miratimin e vendimit, edhe për arsye të ndryshme nga ato që tregohen në pjesën arsyetuese të vendimit”.

1. Gjykata e apelit, duke konstatuar shkelje procedurale gjatë gjykimit të kërkesës për caktim mase sigurimi ndaj të dyshuarit Lorenc Teranaj, në lidhje me të drejtën për t’u mbrojtur, kishte detyrimin ligjor që gjatë gjykimit ta ndreqte këtë të metë duke i dhënë mundësi mbrojtësit të shprehej në lidhje me kërkesën e prokurorit për caktim mase sigurimi. Ashtu si edhe në gjykimin e çështjeve në themel, në rastin e shqyrtimit të kërkesës për caktim mase sigurimi, trupi gjykues nuk ka kuptuar funksionin e tij si shkallë gjykimi, d.m.th. të drejtën e palëve për t’u gjykuar edhe një herë. Ky konkluzion del nga e drejta që i është dhënë gjykatës për t’a shqyrtuar çështjen në tërësi dhe jo vetëm mbi arsyet e paraqitura në ankim.

2. Gjykata e apelit ka interpretuar gabim dispozitën e sipërcituar, me të cilin ka vendosur shfuqizimin e vendimit të shkallës së parë dhe lirimin e menjëhershëm të të dyshuarit, pa u shprehur në lidhje me themelin e kërkesës dhe konkretisht nëse ekzistojnë kushtet dhe kriteret për caktimin e masës së sigurimit. Termi “shfuqizim” si mënyrë e vendim-marrjes në gjykatën e apelit, në lidhje me shqyrtimin e ankimit sipas nenit 246/6 të K.Pr.Penale, nuk është një formë e veçantë e vendimit jashtë atyre të njohura nga ligji procedural në nenin 428 të K.Pr.Penale, e lidhur kjo me kufizimin për t’u shprehur në bazë të gjykim të iniciuar me anë të ankimit të prokurorit. Në një interpretim logjik të këtyre dispozitave termi “shfuqizim” përkon me “prishjen e vendimit dhe kthimin e akteve në gjykatën e shkallës së parë”, sipas nenit 428/1/ç të K.Pr.Penale, i cili i referohet pikërisht atyre shkeljeve procedurale të konstatuara nga gjykata e apelit kur ka shfuqizuar vendimin për shkak të cënimit të së drejtës së mbrojtjes.

3. Megjithëse ka shfuqizuar (prishur) vendimin për caktim mase sigurimi për shkelje të procesit me pasojë pavlefshmërinë, gjykata e apelit nuk ka disponuar në lidhje me themelin, megjithëse e ka riparuar vetë shkeljen procedurale në gjykim, duke i garantuar të dyshuarit të drejtën e mbrojtjes, duke mos u shprehur në lidhje me faktin nëse duhej të pranohej kërkesa e prokurorit për caktim mase sigurimi, por në shkelje të ligjit ka urdhëruar lirimin e menjëhershëm të të dyshuarit Lorenc Teranaj. Duke vepruar në këtë mënyrë, gjykata e apelit de facto ka vendosur pushimin e shqyrtimit të kërkesës pa e mbështetur në asnjë prej rasteve të parashikuara në ligj.

Arjana Fullani Shkëlzen Selimi

397


VENDIM




në seancën e datës 26.01.2012, mori në shqyrtim çështjen penale nr.61004-01328-00-2011 akt,i që u përket:

KËRKUES: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË RRETHIT GJYQËSOR DURRËS

KUNDËR: AGIM SULO

OBJEKTI:

1. Vleftësimin e ligjshëm të ndalimit të datës 04.02.2011, ora 01.30, të shtetasit Agim Sulo

2. Caktimin e masës së sigurimit personal atë të “arrestit në burg”,parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale.

D Y S H U A R:

Për kryerjen e veprës penale të “Mashtrimit kompjuterik” të parashikuar nga neni 143/b/2.

Baza ligjore: Nenet 228, 229, 258 e 259 të K.Pr.Penale.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës me vendimin nr.91, datë 07.02.2011, vendosi:1. Të vleftësojë të ligjshëm ndalimin e datës 04.02.2011, ora 01.30, të shtetasit Agim Sulo, i dyshuar se ka kryer veprën penale të “Mashtrimit kompjuterik” të parashikuar nga neni 143/b/2 i K.Penal2. Caktimin si masë sigurimi personal ndaj shtetasit Agim Sulo atë të “arrestit në burg”, parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale.

Gjykata e Apelit Durrës me vendimin nr.43, datë 24.02.2011, vendosi:Miratimin e vendimit nr.91, datë 07.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës për sa i përket vleftësimit si të ligjshëm të ndalimit të shtetasit Agim Sulo.Ndryshimin e këtij vendimi për sa i përket llojit të masës së sigurimit personal, duke i caktuar të dyshuarit Agim Sulo, atë të “arrestit në shtëpi”, të parashikuar nga neni 237 i K.Pr.Penale.

398

Urdhërohet i dyshuari Agim Sulo të qëndrojë në banesën e tij në Lagjen “Luigj Gurakuqi”, Rr.“Tajar Mitarja”, nr.10 Elbasan dhe të mos komunikojë me persona të tjerë me përjashtim të atyre që bashkëjetojnë me të dhe të personelit mjekësor.

Kundër vendimit të mësipërm ka ushtruar rekurs Prokuroria e Apelit Durrës, e cila ka kërkuar prishjen e vendimit nr.43, datë 24.02.2011 të Gjykatës së Apelit Durrës dhe lënien në fuqi të vendimit nr.91, datë 07.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës, duke parashtruar këto shkaqe:

- Megjithëse gjykata e apelit e pranon dyshimin e arsyeshëm, ndryshon masën e sigurimit duke marrë për bazë arsyet shëndetësore.

- Akti i ekspertimit i paraqitur në gjykatën e apelit nuk i është nënshtruar debatit gjyqësor, pa u thirrur mjekë të tjerë ekspertë, apo mjekë të spitalit të burgut.

- Rrethana shëndetësore e paraqitur mund të ishte shfrytëzuar sipas neni 260 të K.Pr.Penale për zëvendësimin e masës së sigurimit.


pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Shkëlzen Selimi; prokurorin Hysen Keta, i cili kërkon prishjen e vendimit nr.43, datë 24.02.2011 të Gjykatës së Apelit Durrës dhe lënien në fuqi të vendimit nr.91, datë 07.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor; mbrojtësin e personit nën hetim, av. Ramazan Topuzi, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Durrës; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Se vendimi nr.43, datë 24.02.2011 i Gjykatës së Apelit Durrës është i mbështetur në ligj dhe si të tillë duhet të lihet ne fuqi.


Në bazë të akteve të ndodhura në fashikullin e masës së sigurimit si dhe të provave të paraqitura në seancë gjyqësore të shqyrtimit të masës ka rezultuar e provuar se:

1. Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës, në bazë të referimit të policisë gjyqësore, seksioni kundër krimit financiar në Drejtorinë e Krimit Financiar, ka regjistruar procedimin penal për veprën penale të “Mashtrimit kompjuterik”, e parashikuar nga neni 143/b/2 i Kodit Penal, në ngarkim të të dyshuarit Agim Sulo.

2. I dyshuari Agim Sulo është banor i qytetit të Elbasanit dhe ka në pronësi Hotelin “Skampa”, në zonën e plazhit Golem të Rrethit të Durrësit. Pranë aktivitetit të tij në marrëveshje me “Tirana Bank” është instaluar një terminal POS për kryerjen e pagesave nga klientët e hotelit nëpërmjet kartave elektronike. Në bazë të të dhënave paraprake dyshohet se shtetasi Agim Sulo, në bazë të njohjeve paraprake, ka pranuar të bashkëpunojë me shtetasit kosovarë Selatin Krasniqi, Ergys Selmani, Milaim Potoku për vjedhjen e shumave të parave nëpërmjet kartave të klonuara.

3. Shtetasit kosovarë Selatin Krasniqi, Ergys Selmani, Milaim Potoku janë arrestuar në flagrance, pasi në bazë të punës investigative të policisë gjyqësore janë kapur në flagrancë me një sasi kartash bankare të dyshuara të fallsifikuara, si dhe një kompjuter.

4. Në bazë të të dhënave rezulton se shtetasit e lartpërmendur në datë 12.01.2011, dhe 13.01.2011, në terminalin POS të instaluar pranë Bar-Restorant “Orkidea”,

399

bazuar në kontratën e parapagimit me anë të kartave të kreditit kanë tentuar të realizojnë 17(shtatëmbëdhjetë) herë transaksione me 8 (tetë) karta të ndryshme.

5. Duke dyshuar në vlefshmërinë e transaksionit në lidhje me shumën 2.415.650 lekë (dy milion e katërqind e pesëmbëdhjetë mijë e gjashtëqind e pesëdhjetë), e cila është kërkuar të derdhej në llogarinë e të dyshuarit Agim Sulo “Raiffeisen Bank” ka bërë bllokimin e derdhjes së kësaj shume si të parregullt.

6. Nga hetimi ka rezultuar i provuar dyshimi se kartat e klonuara pa shirit magnetik dhe që nuk janë lëshuar nga shërbimet bankare, janë futur në Shqipëri nga shtetasi Selatin Krasniqi, i cili ka bashkëpunuar me të dyshuarin Agim Sulo. Në bazë të të dhënave të sistemit bankar rezulton se në datat 16.01.2011 dhe 19.01.2011 nëpërmjet terminalit “POS” të instaluar pranë Hotel “Skampa”, pronë e të gjykuarit, rezulton të jenë kryer disa transaksione në shumën 6.300.000 (gjashtë milion e treqind mijë) lekë të reja, të cilat janë kaluar në llogarinë rrjedhëse të tij. I gjykuari rezulton të ketë tërhequr shumën 2.300.000 (dy milionë e treqindmijë) lekë, ndërsa shuma prej 4.000.000 (katër milionë) lekë është bllokuar nga “Tirana Bank” duke dyshuar për parregullsinë e transaksionit.

7. Prokurori, në kushtet e dyshimit të arsyeshëm për kryerjen e veprës penale të parashikuar nga neni 143/b/2 të Kodit Penal, në datë 04.02.2011 ka lëshuar urdhërin e ndalimit për të dyshuarin Agim Sulo. Ky urdhër është ekzekutuar nga policia gjyqësore në datë 04.02.2011.


8. Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës në datë 05.02.2011 i është drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës me kërkesë për vleftësimin e ndalimit dhe caktim mase sigurimi.

9. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës, pasi ka shqyrtuar kërkesat e prokurorit, me vendimin nr.91, datë 07.02.2011, ka vendosur: “Të vleftësojë të ligjshëm ndalimin e kryer ndaj shtetasit Agim Sulo. i. Caktimin si masë sigurimi personal atë të “arrestit në burg” të parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale”.

10. Kundër vendimit të sipërcituar ka paraqitur ankim personi nën hetim, i cili ka kërkuar zbutjen e masës shtrënguese të vendosur nga gjykata. Gjykata e Apelit Durrës me vendimin nr.43, datë 24.02.2011, ka vendosur: “i. miratimin e vendimit nr.91, datë 07.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës për sa i përket vleftësimit si të ligjshëm të ndalimit të shtetasit Agim Sulo.ii. Ndryshimin e këtij vendimi për sa i përket llojit të masës së sigurimit personal, duke i caktuar të dyshuarit Agim Sulo atë të “arrestit në shtëpi”, të parashikuar nga neni 237 i K.Pr.Penale.iii. Urdhërohet i dyshuari Agim Sulo të qëndrojë në banesën e tij në Lagjen “Luigj Gurakuqi”, Rr.“Tajar Mitarja”, nr.10 Elbasan dhe të mos komunikojë me persona të tjerë me përjashtim të atyre që bashkëjetojnë me të dhe të personelit mjekësor...”.

11. Kundër këtyre vendimeve ka paraqitur rekurs prokurori, i cili ka kërkuar ndryshimin e vendimit nr.43, datë 24.02.2011 të Gjykatës së Apelit Durrës në lidhje me llojin e masës së sigurimit për shkaqet e përmendura në pjesën hyrëse të vendimit.

400

III. Arsyetimi ligjor i vendimeve të ankimuara

12. Gjykata e Apelit Durrës në caktimin e masës së sigurimit “arrest në shtëpi” ka vendosur me arsyetimin se: “akti i ekspertimit mjeko-ligjor dhe konkluzioni i saj përcakton një gjendje shëndetësore veçanërisht të rëndë për të dyshuarin Agim Sulo dhe jemi përpara rasteve e kritereve negative, që masën e sigurimit personal “arrest në burg” e bën një masë të papërshtatshme dhe që nuk mund të vendoset. Gjykata në vlerësimin e saj, për sa analizoi më sipër, konkludon se masa e sigurimit personal më e përshtatshme në raport me shkallën e nevojave të sigurimit që duhet marrë në rastin konkret, në raport me rëndësinë e faktit dhe me sanksionin dhe pasojës së ardhur nga kjo vepër penale, si dhe me rrethanat lehtësuese e rënduese, masa e sigurimit që duhet t’i caktohet të dyshuarit Agim Sulo është ajo e “arrestit në shtëpi”, e parashikuar nga neni 237 i K.Pr.Penale”.

IV. Në lidhje me themelin e rekursit të paraqitur nga Prokuroria


14. Vendimi i Gjykatës së Apelit Durrës në lidhje me caktimin e masës së sigurimit është dhënë në përputhje me dispozitat procedurale penale në Kreun I, Seksioni I, që rregullon “kushtet dhe kriteret për caktimin e masave të sigurimit personal”.

15. Kolegji Penal vlerëson se në caktimin si masë sigurimi “arrest në shtëpi” janë marrë parasysh kriteret e përgjithshme për caktimin e masave të sigurimit (neni 229 i Kodit të Procedurës Penale) dhe rrethanat konkrete të çështjes. Në nenin 229 të Kodit të Procedurës Penale parashikohet se: “1. Në caktimin e masave të sigurimit gjykata mban parasysh përshtatshmërinë e secilës prej tyre me shkallën e nevojave të sigurimit që duhen marrë në rastin konkret.2. Çdo masë duhet të jetë në raport me rëndësinë e faktit dhe me sanksionin që parashikohet për veprën penale konkrete. Mbahen parasysh edhe vazhdimësia, përsëritja, si dhe rrethanat lehtësuese dhe rënduese të parashikuara nga Kodi Penal...”.

16. Të dy gjykatat, si Gjykata e Apelit Durrës ashtu edhe Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës kanë pranuar se ndaj personin nën hetim Agim Sulo ka një dyshim të arsyeshëm të bazuar në prova se nga ana e tij është kryer vepra penale e “mashtrimit kompjuterik”, e parashikuar nga neni 143/b/2 i Kodit Penal, ç’ka përbën kushtin e përgjithshëm për caktimin e një mase sigurimi personal (neni 228/1 i K.Pr.Penale).

17. Nga shqyrtimi i akteve të paraqitura gjatë shqyrtimit të kërkesës së prokurorit për caktimin e masës së sigurimit provohet dyshimi se personi nën hetim Agim Sulo ka bashkëpunuar me disa persona të tjerë për tërheqjen e shumave nëpërmjet përdorimit të kartave elektronike të klonuara (të falsifikuara), duke dëmtuar interesat financiare të bankave, e parashikuar si vepër penale nga neni 143/b/2 i Kodit të Procedurës Penale. Ky dyshim provohet nga një sërë aktesh procedurale dhe provash të grumbulluara dhe të paraqitura nga prokurori gjatë gjykimit të kërkesës për caktim masë sigurimi, ku mund të përmendim: a) procesverbalin e arrestimit në flagrancë të personit nën hetim; b) proces-verbalin për marrjen e të dhënave nga personi ndaj të cilit zhvillohen hetime, datë 04.02.2011 nga ku rezulton se personi nën hetim e ka pranuar faktin e mësipërm; c) proces-verbali për pyetjen e të ndaluarit Ergys Sulejmani, datë 04.02.2011, proces-verbali për pyetjen e të ndaluarit Seladin Krasniqi datë 04.02.2011; d) shkresa nr.544 Prot.,

401

datë 21.01.2011 nga “Raiffeisen Bank”, shkresa nr.11/1042 prot, datë 01.02.2011 e “Intesa San Paolo Bank”, shkresa nr.604 prot, datë 01.02.2011 e “Tirana Bank”. Të gjitha këto prova vërtetojnë ekzistencën e faktit penal.

18. Vepra penale e mashtrimit kompjuterik e parashikuar nga neni 143/b/2 i Kodit Penal për të cilën dyshohet shtetasi Agim Sulo nuk rezulton të jetë parashkruar, amnistuar apo depenalizuar, ç’ka plotëson formalisht mundësinë e zbatimit ndaj tij të një mase sigurimi.

19. Për sa i përket nevojave të sigurimit gjykata e apelit në caktimin e masës së sigurimit “arrest në shtëpi” e ka argumentuar me gjendjen e rëndë shëndetësore të të dyshuarit, ç’ka ul rrezikshmërinë shoqërore të tij në raport me mundësinë e tij për të prishur provat, të kryejë një vepër penale apo të rrezikut të ikjes. Ky argumentim pë rsa i përket arsyetimit konkret të rrethanave të çështjes dhe të analizimit të personalitetit të të dyshuarit është i drejtë në lidhje me nevojën e caktimit të masës së sigurimit.

20. Nisur nga rrethanat e faktit ka rezultuar se personi nën hetim Agim Sulo ka një gjendje veçanërisht të rënduar shëndetësore, e cila në rast të aplikimit të masës së sigurimit “arrest në burg” të kërkuar nga prokurori, jo vetëm do të komplikonte shëndetin por edhe vendos në rrezik jetën e tij. Ky konkluzion arrihet në bazë të raporteve mjekësore të paraqitura si provë gjatë gjykimit në shkallë të dytë. Në bazë të këtyre akteve rezulton që i gjykuari Agim Sulo në muajin mars të vitit 2008 të ketë kryer transplant të arteries koronare bypass X3, duke u këshilluar rivlerësimi i kësaj gjendje çdo dy muaj. Pas ndalimit dhe izolimit në paraburgim tek i dyshuari janë shfaqur shqetësime, ç’ka ka çuar në shtrimin e tij në spitalin e burgut ku mjekët specialistë kanë arritur në konkluzionin se “pacienti (duke iu referuar të dyshuarit) riskon për një riinfarkt miokardial”. Në vazhdim në bazë të ekspertimit mjeko-ligjor, mjekët kanë konkluduar se i dyshuari duhet të kryejë një mjekim specifik të vazhdueshëm për parandalimin e komplikacioneve të zemrës dhe se duhet të evitohet qëndrimi i tij në ambiente të mbyllura, të pa ajrosura dhe me lagështirë. Mosrespektimi i këtyre rekomandimeve mund ta përkeqësojë gjendjen shëndetësore të të sëmurit dhe për rrjedhojë mund të rrezikojë jetën e tij.

21. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë arrin në konkluzionin se masa e sigurimit “arrest në shtëpi” e vendosur nga gjykata e apelit duke iu referuar kushteve shëndetësore të të dyshuarit është e drejtë dhe në zbatim të kritereve të posaçme që parashikon ligji në lidhje me mos aplikimin e masës së sigurimit “arrest në burg” në raste specifike14 kur gjendja shëndetësore është e tillë që izolimi vë në rrezik jetën e personit, si dhe kur strukturat shëndetësore të burgjeve nuk e mundësojnë një trajtim të specializuar.

22. Përveç ekzistencës së nevojave të vendosjes së masës së sigurimit ekzistojnë dhe kriteret e veçanta për caktimin e masës së sigurimit “arrest në burg”, e cila mund të zbatohet vetëm nëse çdo masë tjetër është e papërshtatshme. Megjithatë, edhe kur vërtetohen arsyet e veçanta masa e sigurimit “arrest në burg” nuk mund të zbatohet në rastet e parashikuara sipas nenit 230/2 të K.Pr.Penale. Në këtë nen përcaktohet se: “2. Nuk mund të vendoset arresti në burg ....ndaj një personi që ndodhet në gjendje shëndetësore veçanërisht të rëndë...”

23. Provat e paraqitura nga personi nën hetim Agim Sulo në lidhje me gjendjen e tij shëndetësore provojnë se gjendja e tij shëndetësore është e rënduar në shkallë të

14 Neni 230/2 i K.Pr.Penale “Nuk mund të vendoset arresti në burg ndaj një gruaje që është shtatzënë ose me fëmijë në gji, ndaj një personi që ndodhet në gjendje shëndetësore veçanërisht të rëndë ose që ka kaluar moshën shtatëdhjetë vjeç, ose një personi toksikoman apo të alkoolizuar, për të cilin zbatohet një program terapeutik në një institucion të posaçëm.

402

tillë që vë në rrezik jetën e tij dhe kërkon një trajtim të specializuar në një mjedis të përshtatshëm dhe në struktura mjekësore të profilizuara, gjë e cila sipas konkluzionit të aktit të ekspertimit nuk mund të realizohet në strukturat shëndetësore të burgut.

24. Vepra penale e mashtrimit kompjuterik e parashikuar nga neni 143/b/2 i Kodit Penal është vepër me rrezikshmëri shoqërore për shkak të marrëdhënies juridike e cila cënohet, parashikimi i saj si krim si dhe sanksioni penal si me burgim dhe me gjobë. Nisur nga vepra penale për të cilën dyshohet duke iu referuar gjendjes shëndetësore si rrethanë e cila e bën të pazbatueshëm “arrestin në burg” nuk ka shkaqe të një rëndësie të veçantë të cilat lejojnë daljen jashtë këtij kufizimi sipas përcaktimit të nenit 230/315 të K.Pr.Penale. Gjithashtu rrethanat konkrete të kryerjes së veprës tregojnë për rrezikshmëri të pakët të subjektit dhe mundësisë reale që personi nën hetim të ndërhyjë në procesin e të provuarit dhe në rast të një vendimi fajësie kundër tij shmangien nga dënimi.


25. Vendimi nr.43, datë 24.02.2011 i Gjykatës së Apelit Durrës është marrë në zbatim të drejtë të ligjit procedural dhe si të tillë duhet të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 249/8 të Kodit Procedurës Penale,

V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.43, datë 24.02.2011 të Gjykatës së Apelit Durrës.

Tiranë, më 26.01.2012

15 Në rastet e parashikuara në pikën 2 arresti në burg mund të vendoset vetëm kur ka shkaqe të një rëndësie të veçantë për krimet që dënohen jo më pak në maksimum se dhjetë vjet burgim.

403

Ceshtje Gjykata E Larte RSH janar_2012

Documents

Transcript of Ceshtje Gjykata E Larte RSH janar_2012