CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội...

33
PGS.TS. Nguyễn Thị Vân Hà 2012 1 CHƯƠNG 3 CAÙC COÂNG CUÏ KINH TTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI TRÖÔØNG KiỂM SOÁT Ô NHIỄM QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

Transcript of CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội...

Page 1: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 1

CHƯƠNG 3

CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾ TRONG

QUAÛN LYÙ MOÂI TRÖÔØNG VÀ KiỂM

SOÁT Ô NHIỄM

QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

Page 2: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 2

LƯU Ý

Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học

50-70% nội dung còn lại nằm trong bài giảng trên

lớp và sách tham khảo

Yêu cầu SV ghi lại bài giảng trên lớp

QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

Page 3: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 3

CCKT döïa treân nguyeân taéc “ngöôøi gaây oâ

nhieãm phaûi traû tieàn” (Polluter Pays

Principle)

Nguyeân taéc “ngöôøi höôûng lôïi phaûi traû

tieàn” ( Benefit Pays Principle).

Nạn nhân phải được trả tiền

CCKT nhaèm ñem laïi söï meàm deûo, hieäu

quaû chi phí, hieäu quaû cho caùc bieän phaùp xöû

lyù oâ nhieãm

COÂNG CUÏ KINH TEÁ

Page 4: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 4

THUEÁ / PHÍ OÂ NHIEÃM

BAO GOÀM:

- Phí thaûi / thueá oâ nhieõm (Thueá Pigou): vd: phí nöôùc thaûi,

phí khí thaûi….

- Phí khoâng tuaân thuû

- Phí söû duïng ñoái vôùi ngöôøi tieâu duøng: thu xöû lyù raùc, thueá

xe, caàu ñuôøng

- Phí ñoái vôùi saûn phaåm gaây oâ nhieãm (BPP): phí thu daàu boâi

trôn, bao bì khoâng thu hoài, phaân boùn, thuoác tröø saâu

- Phí haønh chaùnh: vd: traû cho cô quan nhaø nöôùc veà dòch vuï

ñaêng kyù hoaù chaát, cöôõng cheá thöïc hieän

Nguyeân taéc: Ngöôøi gaây oâ nhieãm phaûi traû tieàn (PPP)

Page 5: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 5

Öu ñieåm

- Taïo nguoàn thu ngaân saùch

- Khuyeán khích caûi tieân coâng ngheä

- Ñaït hieäu quaû kinh teá

- Aùp duïng roäng raõi

ÖU ÑIEÅM VAØ HAÏN CHEÁ CUÛA COÂNG CUÏ

THUEÁ/ PHÍ OÂ NHIEÕM

Haïn cheá

Keùm linh hoaït

Bò aûnh höôûng cuûa laïm phaùt

Khoù khaên xaùc ñònh möùc thueá

Page 6: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 6

Leä phí nöôùc thaûi vaø khí thaûi

Leä phí naøy do cô quan chính phuû thu döïa treân chaát

löôïng vaø soá löôïng chaát oâ nhieãm do moät cô sôû saûn xuaát

coâng nghieäp thaûi vaøo moâi tröôøng.

Ngöôøi xaû thaûi phaûi traû moät khoaûn tieàn nhaát ñònh cho

moãi ñôn vò chaát oâ nhieãm xaû thaûi vaøo nguoàn nöôùc maët

hay baàu khí quyeån.

Leä phí naøy phaûi caên cöù treân caùc tieâu chuaån vaø giaáy

pheùp xaû thaûi.

Leä phí xaû thaûi döïa treân vaøi chæ soá ño oâ nhieãm, xaû

thaûi vaøo MT.

CAÙC LEÄ PHÍ OÂ NHIEÃM

Page 7: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 7

Phí khoâng tuaân thuû

Phí khoâng tuaân thuû ñöôïc ñaùnh vaøo nhöõng ngöôøi gaây oâ

nhieãm khi hoï xaû thaûi oâ nhieãm vöôït quaù quy ñònh.

Keát hôïp vôùi CCPL buoäc thöïc thi laø chuû yeáu, khoaûn

phaït ñoái vôùi vi phaïm laø khaù thaáp cho neân ngöôøi gaây oâ

nhieãm vaãn coù lôïi khi vi phaïm luaät.

Söû duïng phí khoâng tuaân thuû vôùi möùc quy ñònh phí sao

cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong vieäc

tuaân thuû theo caùc quy ñònh.

Caùc phí ngöôøi tieâu duøng

Phí thu tröïc tieáp cho caùc chi phí XLOÂN khu vöïc coâng

coäng.

Söû duïng trong thu gom vaø XL raùc, nöôùc thaûi ñoå vaøo

caùc coáng.

CAÙC LEÄ PHÍ OÂ NHIEÃM

Page 8: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 8

Bieän phaùp taêng giaûm thueá ñöôïc khuyeán khích vieäc tieâu thuï

caùc saûn phaåm an toaøn veà MT

Söû duïng keát hôïp vôùi hai loaïi phuï thu, coäng vaøo caùc phí

saûn phaåm.

-Phuï thu aâm ñoái vôùi saûn phaåm thay theá saïch hôn. Phuï thu döông ñoái

vôùi saûn phaåm gaây oâ nhieåm.

Khuyến khích về thuế bao gồm ưu đãi thuế, khấu hao

nhanh các khoản đầu tư công nghiệp vào thiết bị làm giảm

ô nhiễm.

Thueá söû duïng trong phaïm truø giao thoâng gaây oâ nhieåm ñeå

haïn cheá ngöôøi tieâu duøng mua caùc loaïi xe hay nhieân lieäu gaây

oâ nhieãm.

- Söï khaùc bieät veà thueá ñoái vôùi xaêng coù chì vaø xaêng khoâng chì.

- Giaûm thueá ñoái vôùi khí ñoát gas ñeå khuyeán khích duøng khí ñoát ñun naáu

hay ñoát loø thay theá cho duøng than.

- Ñaùnh thueá maïnh ñoái vôùi caùc thieát bò hay daây chuyeàn CN gaây OÂNMT

BIEÄN PHAÙP TAÊNG GIAÛM THUEÁ

Page 9: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 9

"Quota gây ô nhiễm là một loại giấy phép xả thải chất

Thải có thể chuyển nhượng mà thông qua đó, nhà nước

công nhận quyền các nhà máy, xí nghiệp... được phép

thải các chất gây ô nhiễm vào môi trường".

•Laøm sao xaùc ñònh ñöôïc quota?

•Ai caáp?

•Caáp cho ai?

•Cô sôû xaùc ñònh möùc quota?

•Caáp trong bao laâu?

QUOTA OÂ NHIEÃM

Page 10: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 10

Nhà nước xác định tổng lượng chất gây ô nhiễm tối đa có

thể cho phép thải vào môi trường, sau đó phân bổ cho

các nguồn thải bằng cách phát hành những giấy phép

thải gọi là quota gây ô nhiễm và chính thức công nhận

quyền được thải một lượng chất gây ô nhiễm nhất định

vào môi trường trong một giai đoạn xác định cho các

nguồn thải.

• Giaù chuyeån nhöôïng?

• Khi naøo coù theå chuyeån nhöôïng?

• Ñieàu kieän chuyeån nhöôïng?

• Vieät nam coù theå aùp duïng ôû ñaâu?

• Laøm sao aùp duïng hieäu quaû?

QUOTA OÂ NHIEÃM COÙ THEÅ CHUYEÅN NHÖÔÏNG

Page 11: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 11

Có hai phương cách cơ bản để thực hiện hệ thống chuyển

nhượng giấy phép xả thải:

- Chính phủ bán đấu giá các giấy phép hoặc phân phối các giấy

phép, không thu tiền cho những người xả thải, sau đó sẽ xác

định giá thị trường thông qua việc mua bán giữa những người xả

thải. Theo phương cách thứ nhất, các giấy phép được bán ra thị

trường có thể là giá thấp nhất được chấp nhận, giá cao nhất bị

bác bỏ hoặc chấp nhận giá trị nào đó nằm giữa hai giá vừa nêu.

- Một cách khác: các giấy phép cũng có thể được cấp cho người

đấu giá cao nhất. Theo phương cách thứ 2, các giấy phép bước

đầu có thể được phân phối trên cơ sở sản xuất hoặc cho các cơ

sở sản xuất dựa trên giá trị gia tăng. Sau sự phân bổ ban đầu,

phương pháp trao đổi các giấy phép có thể là một thị trường tập

trung hay những cuộc trao đổi song phương (Lyon 1989).

QUOTA OÂ NHIEÃM COÙ THEÅ CHUYEÅN NHÖÔÏNG

Page 12: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 12

Ví dụ bài toán áp dụng chuyển nhượng giấy phép ô

nhiễm

Có hai xí nghiệp A và B, trong quá trình sản xuất đã thải ra

SO2 gây ô nhiễm môi trường. Mức thải của A là 6 tấn và B

là 4 tấn. Tổng mức thải cho phép được xác định là 5 tấn

SO2. Nhà nước quyết định phát hành 5 giấy phép, một giấy

phép được quyền thải 1 tấn SO2 và giá mỗi giấy phép là 24

USD/tấn.

Vậy, nếu phân phối giấy phép lần đầu theo tỉ lệ hiện có thì xí

nghiệp A sẽ được 3 giấy phép (60%) và xí nghiệp B sẽ

được 2 giấy phép (40%). Giả sử MCAA là 20 USD/tấn và

MCAB là 30USD/tấn.

QUOTA OÂ NHIEÃM COÙ THEÅ CHUYEÅN NHÖÔÏNG

Page 13: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 13

QUOTA OÂ NHIEÃM COÙ THEÅ CHUYEÅN NHÖÔÏNG

Các loại chi phí Xí nghiệp A Xí nghiệp B

Chi phí giảm ô nhiễm khi chưa phân phối lại

Chi phí giảm ô nhiễm sau khi phân phối lại

1. Trừ khoản bán giấy phép

2. Cộng khoản mua giấy phép

3. Chi phí ròng qua mua bán giấy phép

Thu lợi qua mua bán lại

3T 20 = 60

5T 20 = 100

2gp x 24 = 48

0

52

60 – 52 = 8

2T 30 = 60

0

0

48

48

60 – 48 = 12

Page 14: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 14

Öu ñieåm

- Ñaït chi phí – hieäu quaû, taïo thu nhaäp

- Tieát kieäm chi phí lôùn

- Linh hoaït cao, meàm deõo vôùi thôøi gian

- Taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho söï taêng tröôûng kinh teá

lieân tuïc

GIAÁY PHEÙP COÙ THEÅ CHUYEÅN NHÖÔÏNG

Haïn cheá

Phaïm vi aùp duïng heïp

Chuû theå bò aûnh höôûng coù theå tham gia

Caàn coù moät thò tröôøng maïnh

Caàn coù cô sôû caáp pheùp vaø quaûn lyù thò tröôøng mua baùn

Page 15: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 15

CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾ KHAÙC

CAÁP PHAÙT, CHO KHOÂNG (GRANT)

TRÔÏ CAÁP

QUYÕ MOÂI TRÖÔØNG

KYÙ QUYÕ HOAØN TRAÛ

ÙTRAI PHIEÁU, COÂNG TRAÙI

BAÛO HIEÅM TRAÙCH NHIEÄM

CAÙC KHUYEÁN KHÍCH CÖÔÕNG CHEÁ THÖÏC THI

ÑEÀN BUØ THIEÄT HAÏI

Page 16: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 16

Caùc khoaûn trôï caáp bao goàm caùc khoaûn tieàn trôï caáp

Caùc khoaûn vay voán vôùi laõi suaát thaáp

Khuyeán khích veà thueá

Khuyeán khích nhöõng ngöôøi gaây oâ nhieãm thay ñoåi haønh

vi vi phaïm, GTOÂN baèng caùch trieãn khai CNSXSH…

Chính phuû trôï caáp cho caùc ngaønh CN chuû yeáu cho vieäc

mua thieát bò laøm GTOÂN

Taøi trôï cho vieäc ñaøo taïo nhaân löïc, caùn boä trong coâng

taùc BVMT

Tieáp caän vôùi caùc CNSX môùi ñeå giaûm thieåu toái ña möùc

ñoä OÂNMT.

Caùc khoaûn trôï caáp naøy cuõng ñöôïc aùp duïng ñeå KSOÂN,

taùi cheá taùi söû duïng…

CUNG CAÁP CAÙC KHOAÛN TRÔÏ CAÁP

Page 17: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 17

Thành lập quỹ môi trường để tạo ra

nguồn vốn cho các hoạt động môi

trường, nguồn vốn có thể được huy

động từ các nguồn như: ngân sách nhà

nước, nguồn thu thuế môi trường và

phí môi trường, tài trợ, viện trợ của

nước ngoài hay các tổ chức phi chính

phủ, đóng góp của các doanh nghiệp

sản xuất, người hưởng lợi,v.v.

QUỹ MÔI TRƯờNG

Page 18: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 18

Nguyeân taéc

- Ngöôøi gaây oâ nhieãm phaûi traû

- Khuyeán khích vieäc taùi cheá vaø söû duïng chaát thaûi

- KQHT laø nhöõng ngöôøi tieâu duøng phaûi traû theâm caùc

khoaûn tieàn khi mua caùc saûn phaåm coù nhieàu khaû naêng

gaây OÂN.

- Ngöôøi tieâu duøng söû duïng caùc saûn phaåm naøy, traû bao bì

vaø caùc pheá thaûi cuûa chuùng cho moät trung taâm ñöôïc pheùp

taùi cheá.

- Thaûi boû thì khoaûn tieàn kyù quyõ cuûa hoï seõ ñöôïc hoaøn traû

laïi.

HEÄ THOÁNG KYÙ QUYÕ HOAØN CHI

Page 19: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 19

HEÄ THOÁNG KYÙ QUYÕ HOAØN CHI

Ñối töôïng aùp duïng

Nhöõng saûn phaåm sau khi tieâu duøng ñeå laïi moät löôïng chaát thaûi

ñaùng keå

Nhöõng saûn phaåm chöùa chaát ñoäc, gaây khoù khaên cho vieäc tieâu huyû

Caùc saûn phaåm khoâng bò tieâu hao, tieâu taùn trong quaù trình tieâu

duøng nhö caùc bao bì cuûa ñoà uoáng, caùc pin, aéc quy cuûa ñoäng cô oâ

toâ, caùc bao bì cuûa thuoác tröø saâu…

AÙp duïng cho caùc chaát coù nguy cô tieàm taøng veà phaù huûy MT( CFC)

Coâng cuï naøy ñöôïc aùp duïng ñoái vôùi saûn phaåm hoaëc laø beàn laâu

hoaëc laø coù theå söû duïng laïi

Page 20: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 20

Ñoái töôïng: ñoà uoáng, röôïu bia, aéc quy, chai ñöïng

thuoác tröø saâu, ñoà ñieän gia ñình

Möùc daët coïc:

- Thaáp 2-4% giaù saûn phaåm

- Cao 10-20%ù

KINH NGHIEÄM AÙP DUÏNG HEÄ THOÁNG KYÙ QUYÕ

HOAØN CHI

Tæ leä thu hoài: tuyø thuoäc vaøo möùc ñaêt coïc: 50 –98%

Page 21: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 21

Öu ñieåm

- Khuyeán khích vieäc tieâu huyû, taùi söû duïng hoaëc taùi cheá

chaát thaûi moät caùch an toaøn

- Coù tính linh hoaït cao

- Töông ñoái deã aùp duïng neáu döïa vaøo caùc heä thoáng

phaân phoái saõn coù

ÖU VAØ KHUYEÁT CUÛA HEÄ THOÁNG KYÙ QUYÕ

HOAØN CHI

Haïn cheá

Chæ phaùt huy hieäu quaû khi heä thoáng xöû lyù vaø taùi cheá

chaát thaûi hoaït ñoäng toát

Aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng kinh teá cuûa coâng ty

Coù khaû naêng laøm haøng giaû

Ví duï: Ai laø ngöôøi chi traû cho thuøng cartoon Ti Vi

Page 22: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 22

Đối với hệ thống ký quỹ hoàn trả có thể đạt được mục đích

quản lý chất lượng môi trường nhưng đồng thời có thể tạo ra

áp lực tài chính đối với các doanh nghiệp do phải ký quỹ một

khoản “vốn chết” rất lớn lại không thể chuyển nhượng hay huy

động vốn trong quá trình sản xuất và nỗi lo sợ mất giá số tiền

ký quỹ. Để khắc phục các nhược điểm này có thể đề ra trái

phiếu môi trường.

Nhà nước sẽ đặt ra các trái phiếu môi trường và “cưỡng chế”

các doanh nghiệp gây ô nhiễm phải mua trái phiếu. Doanh

nghiệp gây ô nhiễm càng nhiều thì càng phải mua nhiều trái

phiếu môi trường. Số tiền thu được từ bán trái phiếu môi

trường sẽ được phục vụ cho các hoạt động bảo vệ môi trường

hoặc đầu tư sinh lợi nhuận. Tuy nhiên doanh nghiệp hoàn toàn

có thể chủ động trong việc chuyển nhượng hoặc thế chấp các

trái phiếu môi trường để vay vốn mà không cảm thấy bị sức ép

tâm lý về thiếu hụt tài chính.

TRÁI PHIếU MÔI TRƯờNG

Page 23: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 23

Ñeàn buø thieät haïi

Theo ñieàu 7 cuûa boä luaät BVMT ñaõ quy ñònh:” Toå chöùc caù

nhaân gaây toån haïi MT do hoaït ñoäng cuûa mình phaûi boài

thöôøng thieät haïi theo quy ñònh cuûa phaùp luaät.

Theo nghò ñònh 26/CP cuûa chính phuû quy ñònh veà xöû phaït

haønh chính veà BVMT cuõng coù nhöõng quy ñònh veà boài thöôøng

thieät haïi do oâ nhieãm gaây ra.

Caùc ví duï cuï theå veà ñeàn buø thieät haïi veà oâ nhieãm moâi tröôøng

Söï coá traøn daàu ôû Caùt Laùi TPHCM do taøu Neptune Aries

Singapo gaây ra (3/10/1994) chôû 22.000 taán daàu DO trong luùc

caäp beán caûng nhaø maùy loïc daàu Caùt Laùi ñaâm vaøo caàu caûng

gaây oâ NMT gaây thieät haïi lôùn ñoái vôùi ngö nghieäp HST röøng

ngaäp maën vaø noâng nghieäp cuûa löu vöïc soâng Saøi Goøn vaø soá

tieàn boài thöôøng laø 4,2 trieäu USD.

ÑEÀN BUØ THIEÄT HAÏI

Page 24: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 24

•Nợ hơn 91 tỉ đồng tiền phí nước thải

•Chiều tối ngày 19-9, Đại diện Vedan đã chính thức ký biên bản thừa nhận hành vi vi phạm pháp luật bảo vệ môi trường (BVMT) của Việt Nam.

•Các vi phạm của Công ty Vedan, bao gồm: Xả thải vượt quá tiêu chuẩn cho phép từ 10 lần trở lên trong trường hợp thải lượng nước thải từ 50 m3/ngày đến dưới 5.000 m3/ngày đối với nhà máy sản xuất tinh bột biến tinh, nhà máy sản xuất bột ngọt của Vedan.

•Không nộp đầy đủ các số liệu điều tra, khảo sát, quan trắc và các tài liệu liên quan khác cho cơ quan lưu trữ dữ liệu, thông tin về môi trường theo quy định của cơ quan quan ly có thẩm quyền.

•Không đăng ký cam kết BVMT với cơ quan quản lý NN về BVMT đối với trại chăn nuôi lợn.

BAØI HOÏC VEDAN

Page 25: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 25

•Chưa lập báo cáo đánh giá tác động môi trường nhưng đã xây dựng và đưa công trình vào hoạt động đối với dự án đầu tư nâng công suất xưởng sản xuất xút-axít từ 3.116 tấn/tháng lên 6.600 tấn/tháng; nhà máy bột ngọt từ 5.000 tấn/tháng lên 15.000 tấn/tháng; nhà máy tinh bột biến tinh từ 2.000 tấn/tháng lên 4.000 tấn/tháng...

•Thải mùi hôi thối, mùi khó chịu trực tiếp vào môi trường không qua thiết bị hạn chế ô nhiễm môi trường. Quản lý chất thải nguy hại không đúng quy định về BVMT.

•Ngoài ra, công ty còn xả nước thải vào nguồn nước không đúng vị trí quy định trong giấy phép. Đặc biệt, từ năm 2004 (thời điểm Nghị định thu phí BVMT của Chính phủ có hiệu lực) đến nay, công ty đã trốn hơn 90 tỷ đồng phí nước thải.

•Bên cạnh đó, kết quả phan tích mẫu nước thải tại bể chứa nước thải của công ty trước khi thải ra môi trường do đoàn kiểm tra liên ngành Bộ TNMT thực hiện cho thấy: Chỉ tiêu màu vượt 2.600 lần, hàm lượng ôxi hóa vượt gần 3.000 lần cho phép.

BAØI HOÏC VEDAN

Page 26: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 26

Öu ñieåm

- Khuyeán khích söû duïng caùc bieän phaùp coù hieäu quaû kinh phí

- Kích thích phaùt trieån coâng ngheä, linh ñoäng

- Taïo nguoàn kinh phí

- Giaûm löôïng lôùn thoâng tin caàn thieát

ÖU ÑIEÅM VAØ HAÏN CHEÁ CUÛA COÂNG CUÏ KINH TEÂ

Haïn cheá

Khoâng döï ñoùan ñöôïc chaát löôïng moâi tröôøng

Noäp phí khi möùc thueá khoâng hôïp lyù

Ñoøi hoûi phaûi coù nhöõng theå cheá phöùc taïp ñeå thöïc hieän (giaáy

pheùp mua baùn), vaø hoå trôï cuûa CAC

Khoù ñaït ñöôïc thöông löôïng

Khoâng taïo thay ñoåi lôùn veà chaát löôïng MT

Thieáu söï uûng hoä cuûa cô quan haønh phaùp

Khoù khaên trong vieäc xaùc ñònh ranh giôùi, chính quyeàn khoâng

ñuû naêng löïc quy hoaïch, giaùm saùt, cöôõng cheá

Page 27: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 27

Caùc phaàn meàm, phaàn cöùng maùy tính, moät cô sôû döõ lieäu

ñuû lôùn coù caùc chöùc naêng thu thaäp, caäp nhaät, quaûn trò

vaø phaân tích, bieåu dieãn döõ lieäu ñòa lyù

Phuïc vuï giaûi quyeát phaïm vi roäng caùc baøi toaùn öùng

duïng coù lieân quan ñeán vò trí ñòa lyù treân beà maët traùi ñaát.

ÖÙng duïng TTÑL vaøo quaûn lyù caùc döõ lieäu ñoà soä töø

caùc ngaønh lieân quan trong QLMTBV laø raát quan troïng

vaø caàn thieát vì vieäc öùng duïng CNTTÑL vaøo quaûn lyù

nguoàn taøi nguyeân ñaõ goùp phaàn lôùn trong QL vaø BVMT

toaøn caàu.

CSDL cuûa nhieàu chuyeân ngaønh coù theå keát noái nhau

taïo CSDL lôùn

Cung caáp cho nhu caàu söû duïng cuûa nhieàu ngaønh

ngheà, nhieàu ngöôøi truy caäp thoâng tin öùng duïng…

COÂNG CUÏ THOÂNG TIN, DÖÕ LIEÄU - HEÄ THOÁNG THOÂNG TIN ÑÒA LYÙ – GIS

( GEOGRAPHIC INFORMATION SYSTEMS)

Page 28: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 28

GDMT cuõng laø moät coâng cuï QLMT cuûa caùc nöôùc ñang phaùt trieån.

BVMT coøn ñoøi hoûi phaûi coù ñoäi nguõ caùn boä khoa hoïc, caùn boä

quaûn lyù am hieåu veà MT ñeå giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà MT caáp baùch ôû

hieän taïi vaø töông lai

Naâng cao YTMT cho coäng ñoàng thoâng qua vieäc tuyeân truyeàn

GDMT cho moïi taàng lôùp , xaây döïng caùc CTMT qua thoâng tin ñaïi

chuùng.

Taêng cöôøng caùc kieåu phaùt thanh vaø truyeàn hình, baùo chí

Ñöa vaán ñeà MT thaønh moät chuyeân muïc cuûa caùc PTTT ñaïi

chuùng.

Taêng cöôøng ñoäi nguõ caùn boä moâi tröôøng ñeán töøng cô sôû.

Ñöa moâi tröôøng vaøo chöông trình giaûng daïy ôû caùc caáp

Toå chöùc caùc chieán dòch tröïc tieáp gaây aán töôïng cho nhaân daân.

Toå chöùc caùc cuoäc thi tìm hieåu veà MT,cuoäc thi baèng phim aûnh,

tranh.

Taêng cöôøng caùc phong traøo haønh ñoäng trong ngaøy quoác teá MT,

chieán dòch laøm saïch theá giôùi.

COÂNG CUÏ GDÑT NAÂNG CAO YÙ THÖÙC COÄNG ÑOÀNG VEÀ BVMT

Page 29: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 29

Taêng cöôøng toå chöùc caùc khoaù taäp huaán boài

döôõng hoäi nghò hoäi thaûo MT phuø hôïp cho laõnh

vöïc caùc caáp.

Taêng cöôøng ñaøo taïo cho coäng ñoàng CN vieân

chöùc trong ñoù caùc chöông trình , noäi dung phuø

hôïp vôùi caùc ñaïi löôïng giuùp hoï coù khaû naêng hieåu

bieát cô baûn MT vaø PTBV, ñaùnh giaù xaây döïng

ñöôïc vaán ñeà caáp baùch ôû ñòa phöông vaø coù

nhöõng haønh ñoäng thaân thieát vôùi MT hôn.

Xaây döïng kyõ naêng keá hoaïch toå chöùc tuyeân

truyeàn taïi coäng ñoàng.

Chöông trình NC trieån khai veà BVMT vaø

PTBV

COÂNG CUÏ GDÑT NAÂNG CAO YÙ THÖÙC COÄNG ÑOÀNG VEÀ BVMT

Page 30: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 30

NGUYEÂN TAÉC CHOÏN LÖÏA COÂNG CUÏ

QUAÛN LYÙ MOÂI TRÖÔØNG

Tính hieäu quaû moâi tröôøng (giaûm oâ nhieãm vaø suy thoaùi)

Khuyeán khích naêng ñoäng tìm giaûi phaùp kinh teá nhaát

Tính khaû thi veà quaûn lyù (kinh phí thaáp)

Linh hoaït/ meàm deõo khoâng neân quaù aùp ñaët

Khaû thi veà maët chính trò xaõ hoäi

Page 31: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 31

COÂNG CUÏ QUAÛN LYÙ TOÅNG

HÔÏP

Page 32: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 32

CAÙC COÂNG CUÏ QUAÛN LYÙ MOÂI TRÖÔØNG TỔNG HỢP

Các tiêu chuẩn sản phẩm

Các phí sản phẩm

Các phí hành chính, khác biệt về thuế

Các hệ thống ký quỹ - hoàn trả

Các tiêu chuẩn thải xả

khí và nước

Đầu ra sản phẩm

Đầu vào Sản xuất, lắp ráp, phân phối,

sử dụng

Xử lý chất thải tại

chỗ hay thu gom

Môi trường không

khí, nước, đất

Các

tiêu chuẩn sản

phẩm

Các lệ phí sản

phẩm

Các tiêu chuẩn sản phẩm

Các tiêu chuẩn quy trình

Các loại giấy phép ĐTM

Các kiểm soát sử dụng đất và nước

Thanh tra môi trường

Các giấy phép có thể chuyển nhượng

Bảo hiểm trách nhiệm

Trợ cấp

Phí không tuân thủ

Cam kết thực hiện tốt

Quy trách nhiệm pháp lý

Các tiêu chuẩn dựa vào công nghệ

Các tiêu chuẩn vận hành

Các loại giấy phép MT

Các kiểm soát sử dụng đất và nước

Lệ phí người sử dụng

Bảo hiểm trách nhiệm

Trợ cấp

Phí không tuân thủ

Cam kết thực hiện tốt

Quy trách nhiệm pháp lý

Đền bù thiệt hại

Các

tiêu chuẩn môi

trường xung

quanh

Page 33: CAÙC COÂNG CUÏ KINH TẾTRONG QUAÛN LYÙ MOÂI … · Các slide chỉ bao gồm 30-50% nội dung môn học ... cho caùc coâng ty ñöôïc khuyeán khích maïnh meõ trong

PGS.TS. Nguyễn Thị

Vân Hà

2012 33

Bài tập nhanh

1. Nêu công cụ quản lý môi trường em tâm đắc

nhất, giải thích tại sao?

2. Để cải thiện công tác quản lý môi trường ở

thành phố HCM Cần áp dụng cải tiến các công cụ

nào? Giải trình cải thiện

3. Đề xuất các công cụ sử dụng để quản lý môi

trường không khí do giao thông?

5. Hãy bàn luận về cơ cấu giá xăng dầu?

6. Hãy bàn luận về mức thuế dự kiến đối với một

số sản phẩm?