BÖLÜM 7 MATERYAL ÇEŞİTLERİ Öğretim ortamında...

BÖLÜM 7MATERYAL ÇEŞİTLERİ

Öğretim ortamında kullanılabilecek araçlar ve materyal çeşitleri

Kaynak: Selvi, K. (2012)

© elif bengü

Görsel Araç-Gereç ve Materyaller

İki-Boyutlu Görsel Materyaller

Üç-Boyutlu Görsel Materyaller

Yazım ve Gösterim Tahtaları

ResimlerGrafiklerÇizimlerÇizelgelerPosterlerKavram HaritalarıKarikatürler

Gerçek NesnelerModellerMaketlerÇoklu ortam Takımları

Yazı TahtalarıElektronik beyaz Tahtalar Bülten TahtalarıKumaş TahtalarManyetik TahtalarKağıt Tahtalar

Yazılı Materyaller

© elif bengü

Görsel Araç Gereç ve Materyaller

İki Boyutlu Görsel MateryallerSoyut kavramları daha somut bir hale dönüştürebilir. Sözel bilgilerin somutlaştırılmasına yardım eder.

•Kullanım kolaylığı

•Materyal gerektirmemesi

© elif bengü

Görsel Araç-Gereç ve Materyallerİki-Boyutlu Görsel Materyaller

Resimler

• İnsanların, yerlerin ve olayların fotoğraf veya fotoğrafa benzer gösterimleri için kullanılır.

• İki boyutludur.

• Mimari, işlem süreçlerinin gösterilmesi, sosyal bilimler ve coğrafya.

• Fotoğraflar

• Posta Kardı

• Haritalar

© elif bengü


Çizimler

• İnsanların, yerlerin ve kavramların grafiksel gösterimi için çizimler, şekiller ve tablolar kullanılır

• Şekiller, süreçleri belirtmek ve kavramlar arasındaki benzerlik ve farklılıkları anlatmak için kullanılır

• Öğretimin tüm aşamalarında kullanılır

© elif bengü


Çizelgeler

• Çizelgeler soyut ilişkilerin görsel oluşumlarıdır. Kronoloji, değişimler ve hiyerarşiler gibi konuları anlatırken kullanılırlar.

• Karşımıza sıklıkla tablolar ve akış şemaları olarak da çıkabilirler.

© elif bengü


Grafikler• Kronoloji, hiyerarşi, miktarlar gibi soyut kavramlar arasındaki ilişkileri göstermek amacı ile kullanılır.

• Organizasyon şemaları, sınıflandırma grafikleri ve zaman çizelgeleri biçimlerinde olabilir.

• Genellikle (özellikle küçük yaştaki çocuklar için) tek bir kavram içermelidir.

• Sayısal verinin görsel ifadesidir.

• Verileri ve verilerdeki değişimi ve benzerliği anlatmak için kullanılır.

• Sözel veriden daha hızlı anlaşılır, ve tablolardan daha çekicidir.

© elif bengü


Posterler• Resim, çizgi, renk ve kelimelerin görsel bileşimidir

• Etkililiği renklendirme ve dinamikliğe bağlıdır

• Dikkati çekmeli ve mesajı hızlı bir biçimde iletebilmelidir

• Yeni bir konu, bir olay ve duyurular için kullanılabilir ve güdülenmeyi sağlar

© elif bengü


Kavram Haritaları• Kavram haritaları kavramlar arasındaki ilişkileri anlatan gösterimlerdir.

• Kavram haritalarında, kavram ve fikirler hiyerarşik bir şekilde yapılandırılır, o Kavramlar arasındaki ilişkiler kavramları birleştiren bir çizgi ile belirtilir,

o Aynı seviyedeki kelimeler birincil ilişkileri gösterir.

© elif bengü


Karikatürler�Çizgi resimler insanların ve olayların karikatirüze edilmis halidir

�Hem çocuklar hem de yetis.kinler tarafından çekici bulunur ve kolayca okunabilir.

�Akılcı bir yaklasımla hazırlanmıs olanlar tercih edilmelidir.

�Ög rencilerin bilissel düzeylerine ve deneyimlerine uygun seçilmelidir.

© elif bengü


İki Boyutlu Görsel MateryallerAvantajları Dezavantajları

Karmaşık konuları basitleştirir Tüm konu ve seviyelere uygunluk Kolay kullanılır Ekonomik Önceden hazırlanır

DayanıklılıkSaklamaBoyutİki boyutluluk

© elif bengü


İki Boyutlu Görsel MateryallerÖrnek Kullanım Amaçları

• Karmaşık bir konuyu basitleştirmek gerektiğinde

• Kavramlar arası ilişkileri belirtmek istendiğinde (kronolojik sıralama)

• Derse dikkat çekerek başlamak istendiğinde

• Yaratıcılığı teşvik etmek planlandığında (karikatür çalışması)

• Sürecin anlatılması beklendiğinde (Tohumun büyümesi)

© elif bengü


Üç Boyutlu Görsel Materyaller • Üç-boyutlu görsel materyaller, öğretim ortamında bulunan görüp dokunabildiğimiz nesnelerdir.

• Gerçek nesneler

• Modeller

• Maketler

• Kukla

• Çokluortam takımları

© elif bengü

Görsel Araç-Gereç ve MateryallerÜç-Boyutlu Görsel Materyaller

Gerçek Nesneler• Gerçek nesneler, günlük hayatta çok az karşılaşılan konuları işlemek için kullanılır.

• Somut kavramları anlamadan soyut kavramlara geçmenin zorluğu nedeni ile gerçek nesnelerin kullanımı önemlidir.

• Para, araçlar, bitkiler ve hayvanlar gerçek nesnelere verilecek örneklerden bazılarıdır.

© elif bengü


Gerçek NesnelerGerçek nesneler oldukları gibi kullanılabilir veya öğretimin etkinliğini artırabilmek için değiştirilebilir.

örnekler kesitler

Sergileralan gezileri

© elif bengü

diyoramlar


Gerçek Nesneler

İç yapısını incelemek amacıyla kullanılan canlı veya cansız kesitler

kesitler

© elif bengü


Gerçek Nesneler

Bitkilerin, hayvanların veya canlıların uygun kontroller için saklanmış parçaları

örnekler

© elif bengü


Gerçek Nesneler

• Farklı nesnelerin ve görsellerin öğretim amacıyla bir araya getirilmesi ile oluşturulan koleksiyonlardır.

• Alan gezileri, gösterimler ve diyoramalar

sergiler

© elif bengü


Gerçek Nesneler

• Alan gezileri, sınıf ortamına getirilmesi olası olmayan canlıları, objeleri ve süreçleri izleme amacı ile yapılan gezilerdir.

• Alan gezileri yalnızca görme ve duymaya dayalı olduğundan somut ve soyut arasında ortalarda yer aldığı söylenebilir.

Alan gezileri

© elif bengü


Gerçek NesnelerSergiler – alan gezileri

Örnek Kullanım Alanları

Sınıf ortamına getirilmesi olanaksız bir olgunun incelenmesi gerekiyorsa Nesnel, görsel veya basılı materyal koleksiyonlarının oluşturulması bekleniyorsa (mevsimler – yapraklar) Geçmişte, şimdi veya gelecekte olması beklenen olay ve durumların canlandırılması isteniyorsa (dıyoram)

© elif bengü


Gerçek Nesnelerdiyoramlar

© elif bengü

• Gerçeğe benzer bir görüntü oluşturmak amacıyla üç boyutlu tasarlanan yapılardır.

• Bir kutu içerisinde tek bir açıdan görünecek şekilde sergilenir.


Gerçek Nesneler

Avantajlar Dezavantajlar

Zengin ve anlamlı yaşantılar Dikkatle gözlem yapma becerisi Çevre ile ilişki kurma ve geliştirme Uzun süre kalıcı yaşantı Grupla hareket

Zaman alıcıİyi planlanmazsa zaman, emek ve maddi kayıpDisiplin problemi, üzücü kaza ve olaylarYorucu ve sorumluluk gerektiren bir tercihYönetim ve velilerin isteksizliği

© elif bengü


Modeller-Maketler• Modeller gerçek nesnelerin benzeri maketlerdir. Gerçek nesneleri kullanamayacağımız durumlarda kullanılır.

• 3 boyutlu kavramları, boyut, şekil veya renkle belirtilen işlevleri anlatmak için uygulamalarda ve laboratuvar ortamında kullanılır.

© elif bengü


ModellerAvantajlar

Karmaşık yapıları basit ve açık hale getirme Farklı boyutlardaki cisimlerin algılanması (duyu sınırlarını aşan) Zaman ve uzaklık yönünden ulaşılamayan cisimlerin algılanması Soyut kavramların anlatımı

© elif bengü


ModellerDezavantajlar

Yanlış büyüklük, renk ve yapı konusunda oluşabilecek sorunlarMaddi kaynak ve bakım gerektirmesiEl yapımı modellerin dayanaklılık sorunu

© elif bengü


Kukla• Kukla, insan, hayvan ya da diğer canlılarıbiçimsel olarak yapıp, hareket ettirme veseslendirme suretiyle kullanılan birmateryaldir.

• Özellikle okul öncesi ve ilköğretim yıllarındaçok etkilidir.

• Öğrenciler kuklanın konuşmasını, hareketetmesini severler.

• Kuklalar, dersin başında dikkati çekmede yada dersin ilerleyen aşamalarındazenginleştirici olarak kullanılabilir.

© elif bengü


Kukla• Kukla her derste kullanılabilir. İlkeleri vermede, şarkı söylemede, matematikte problem sorma ve yardım etmede, Türkçe'de pek çok kuralı öğrenmede, dramatizasyonlarda kullanılabilir.

• Hazırlanması çok ucuzdur. En imkansız yerlerde bile rahatlıkla artık malzemeden yapılabilen bir materyaldir.

© elif bengü


Çokluortam TakımlarıÇokluortam takımı bir konuya ilişkin birden fazla medya türü içeren öğretme-öğrenme materyalleri bütünüdür.

Video kasetleri Ses kasetleri Durağan resimler Tepegöz asetatları Çalışma yaprakları

Kitapçıklar Modeller Slaytlar Haritalar Gerçek nesneler Grafikler

© elif bengü


Üç Boyutlu Görsel Materyaller

Avantajları Dezavantajları İlgi çekme (duyu organlarına hitap etme) İşbirliği Gerçeklik

Maliyet Saklama Zaman Kolay hasar görme

© elif bengü


Üç Boyutlu Görsel Materyaller Örnek Kullanım Amaçları

•Modeller kullanılmadan deneyim kazanılması olanaksız bir konu varsa

• Bilgi ve becerilerin gerçek bir uygulama ile gösterilmesi isteniyorsa

• Soyut bir kavramı anlatmak için somut nesneleri kullanarak temel oluşturma gerekiyorsa

• Doğrudan deneyimin hiç yaşanmadığı veya çok az yaşandığı bir konu söz konusunun öğretimi planlanıyorsa

© elif bengü


Yazılı Materyaller• Ders Kitapları (Ders kitapları nasıl seçilmeli?)

• Ders Notları

• Hikaye ve romanlar

• Kitapçıklar

• Broşürler

• Çalışma/Alıştırma Kitapları

• Kılavuzlar

• Çalışma Yaprakları

• Dergiler

© elif bengü

Avantajları• Erişilebilirlik• Ekonomik• Kullanıcı dostu• Esneklik• Taşınabilirlik• Kolaylıkla çoğaltılabilen

Dezavantajları• Okuma Düzeyi• Ezberleme• Sözcük dağarcığı• Tek yönlü sunum• Müfredata uyumluluk• Gelişigüzel değerlendirme


Yazılı Materyaller

© elif bengü


Yazılı MateryallerÖrnek Kullanım Amaçları

• Öğretim etkinliklerinin yönlendirilmesi söz konusu ise

• Öğretmenin hazırladığı öğretim materyaline destek olarak kullanılacaksa

• Öğrenilmesi beklenen konuya ilişkin okuma gerekiyorsa

© elif bengü


Yazım ve Gösterim Tahtaları• Yazı tahtaları

• Elektronik Beyaz Tahtalar

• Bülten Tahtaları

• Kumaş Tahtalar

• Manyetik Tahtalar

• Kağıt Tahtaları

© elif bengü


Yazım ve Gösterim Tahtaları

Avantajları

• Erişilebilirlik

• Esneklik

• Ekonomik

• Beyin Fırtınası

• Kolay Kullanım

Dezavantajları

• İletişim

• Doğru Kullanım (kavramlar karışabilir)

• Görsellik

• Okunabilirlik

© elif bengü


Yazım ve Gösterim TahtalarıÖrnek Kullanım Alanları

• Beyaz tahtada sözel sunuyu desteklemek için metin veya görsel kullanımı gerekiyorsa

• Standart elektronik tahta kullanılarak sınıf ortamında yapılan beyin fırtınası sürecinde not alınması uygunsa

• Etkileşimli elektronik tahta kullanılarak grup çalışması sonucu bir ürünün tasarlanması isteniyorsa

© elif bengü



• Bülten tahtasında asıl içeriği okuyarak gelmesi gerekiyorsa

• Öğrencilerden bülten tahtası hazırlamaları isteniyorsa

• Kumaş tahtada hikaye, roman gibi farklı okuma etkinlikleri veya öykü oluşturma için görsel benzetimlerin kullanılması durumunda

© elif bengü



•Manyetik tahta kullanılarak şekil ve nesnelere ilişkin bilgi ve becerilerin sergilenmesi için

• Kağıt tahta kullanılarak görsellerin sergilenmesi ve üzerinde tartışılabilmesi bekleniyorsa

• Grupların beyin fırtınası sonucu oluşturduğu fikirleri tartışarak bir sonuca ulaşmaları isteniyorsa

• Kavramlar ve bilgiler arasında ilişki kurulmasını sağlayacak görsel ipuçları kullanmak gerekiyorsa

© elif bengü

Görsel-İşitsel Elektronik Araç-Gereçler

• İşitmeye dayalı öğretim gerektiren konularda yaygın olarak işitsel araç ve gereçler kullanılır.

• Gelişen teknoloji ile birlikte bu araç-gereçlerin çeşitleri de hızla artmakta, kayıt biçimi ve kalitesi farklılaşan biçimler ortaya çıkmaktadır.

© elif bengü

© elif bengü


Tepegöz

• Üzerinde hareketli bir parça taşıyan büyük bir kutu olan tepegöz basit bir araçtır

• Lens ve Ayna sistemi kullanılarak kuvvetli bir ışığın yardımı ile gelen görkte 90 derecelik bir açı ile yansıtılır

© elif bengü


Tepegöz

Tepegoz Yansilari• Yansitilacak olan resim, grafik, tablo ve metinler• Ozel asetat kalemi ile yazilip-cizilebilir veya• Bilgisayarda hazirlanip direkt ciktisi alinarak kullanilabilir.

© elif bengü


Tepegöz

Avantajlar

• Parlaklık

• Göz teması

• Kolay kullanım

• Düzenlenebilir

• Erişilebilirlik

• Kolay hazırlama

• Detaylı bir içeriği sunma

• Davranışlara etkisi

• Organizasyon ve tartışma

Dezavantajlar

• Önceden programlanamaz

• Bireysel kullanılamaz

• Hazırlık için süre gerektirir

• Görüntü yüksekliği faktörü

© elif bengü


Tepegöz


• Önemli noktalar vurgulanmak veya belli konulara dikkat çekme isteniyorsa

• Anında farklı örnekler oluşturulmak isteniyorsa

• Bir sürece ilişkin adımları veya hiyerarşiyi anlatmak isteniyorsa

• Grup çalışmaları desteklenmek isteniyorsa

© elif bengü


Doküman Kamera

Katı materyalleri, basılı dokümanları ve gerçek nesneleri bilgisayar ekranına veya projektöre aktarmak için kullanılırr.

© elif bengü


Doküman Kamera

Avantajlar• Materyal üretimi gerektirmez• Eşit görme olanağı• Gün ışığı yeterli• Öğrenci çalışmalarının sergilenmesi• Dezavantajlar• Işıklandırma• Ek donanım ihtiyacı

© elif bengü


Bilgisayar Projeksiyon Sistemi

Bilgisayar; hem görsel hem de işitsel özellikleri taşıyan bir araçtır.

Projeksiyon makineleri; bilgisayar, video, kamera ve dokuman kamerada yer alan materyallerin büyütülerek yansıtılması amacıyla kullanılır.

© elif bengü



Bilgisayarlarin vazgecilmez ogretim araclari olmasinin en onemli nedeni “internet”araciligi ile bilgilerin paylasilmasi veiletisim saglanmasidir.

Öğretim surecinde bilgisayar-projeksiyon sistemi, genellikle“Elektronik Sunular'in” yansitilmasi amaciylakullanilmaktadir.

© elif bengü



Avantajlar• Zengin icerik sunumu• Internet• Etkileşim

Dezavantajlar• Zaman• Ön bilgi• Görsel tasarım• Karanlık ortam

© elif bengü




• Bir süreçteki hareketi gözlemek gerekiyorsa• Bir nesne veya olaya ait detayların sırası ile aktarılması

isteniyorsa• Yeni bir kavram anlatmak amaçlanmışsa• Bir yapıyı incelemek, önemli noktaları vurgulamak

isteniyorsa• Benzerlik ve farklılıkları ortaya çıkarmak veya farklılıklar

vurgulanmak isteniyorsa

© elif bengü


Radyo/Kaset/CD/MP3 Çalar

http://www.booksshouldbefree.com/book/adventures-of-pinocchio-by-c-collodi

http://en.wikipedia.org/wiki/Music_of_Turkey

Avantajları• Kolay erişim ve kullanım• Ekonomik• Sözel destek • Dil öğretimine destek• Tekrar dinlenebilir• Kolay taşınabilir

Dezavantajları • Telif Hakları • Hızın ayarlanması • İstenilen noktaya geri dönme • Dikkat kaybı



© elif bengü

Örnek Kullanım Amaçları

• Öğrencilerin ses kayıtlarını almak aktivitesi yaptırılacaksa• Günlük hayattan örnekler verilmek isteniyorsa• Doğaya ait sesleri dinleme çalışmaları yaptırılacaksa

• Sözel örnekleri çeşitlendirilmek isteniyorsa • Deneyimleri veya gözlemler kaydedilmek isteniyorsa • Bir metin seslendirilmek isteniyorsa



© elif bengü


Video, Televizyon/DVD/VCD

© elif bengü

• Televizyon ve video/VCD/DVD gibi araclar hem gorselhem de isitsel araclardir

• Video kaseti, CD veya DVD uzerine kaydedilmis ogretimamacli filmler gercek yasami sinifa tasimak, ulasilamayanyerleri tanimak, sosyal icerikli veya doga olaylarinigozlemlemek icin kullanilabilir.



© elif bengü

Avantajlar• Hareket• Surecler• Guvenli• Dramatizasyon• Beceri kazandirma• Duyussal ogrenme• Tartisma

Dezavantajlar• Soyut kavramlar• Guncelleme• Izleme hizi• Konusan kafa• Yanlis anlasilmalar

© elif bengü




• Fikirlerin paylaşılması isteniyorsa• Bir surecin gözlenmesi isteniyorsa• Riskli bir olayın gözlenmesi isteniyorsa• Bir olayın canlandırılması yapılacaksa• Sanal alan gezisi yapılması planlanmışsa• Öğrenci performansı gözlenecekse

© elif bengü

Görsel-İşitsel Araç-Gereçler

Dijital Fotoğraf Makinası

• Dijital fotoğraf makineleri görsel ağırlıklı tüm konularda kullanılabilir

• Çekilene dijital fotoğraflar ve videolar, CD, DVD, flaş bellek ve sabit disk gibi ortamlarda farklı biçimlerde saklanabilir.

© elif bengü



Avantajlar• Aninda goruntuleme• Kullanim kolayligi• Saklama kapasitesi• Goruntu kalitesi• Tasinabilirlik

Dezavantajlar• Projeksiyon veya ekran gerektirir• Kirilgan• Pahali

© elif bengü



Örnek Kullanım Alanları• Surecin izlenmesi gerekliyse• Farklı örneklerdeki benzerlik ve farklılıkların

belirlenmesine yönelik çalışmalar yapılacaksa• Gözlem yapmak amacıyla kullanımı gerekiyorsa

BÖLÜM 7 MATERYAL ÇEŞİTLERİ Öğretim ortamında...

Documents

Transcript of BÖLÜM 7 MATERYAL ÇEŞİTLERİ Öğretim ortamında...