biyokütle sektör raporu

download biyokütle sektör raporu

of 13

Transcript of biyokütle sektör raporu

  • 7/30/2019 biyoktle sektr raporu

    1/13

    MutluYaamBlgesiBat Akdeniz

    BYOKTLE SEKTR RAPORU

    Eyll, 2012

  • 7/30/2019 biyoktle sektr raporu

    2/13

    T.C. BATI AKDENZ KALKINMA AJANSI (BAKA) 3

    NSZBat Akdeniz Kalknma Ajans (BAKA), Antalya, Isparta ve Burdur illerinin ekonomik kalknmasn

    salamak amacyla kurulmu bir kamu kuruluudur. Blgesel dzeyde kamu kesimi, zel kesim ve

    sivil toplum kurulular arasndaki ibirliini gelitirmek, kaynaklarn yerinde ve etkin kullanmn

    salamak ve yerel potansiyeli harekete geirmek suretiyle, ulusal kalknma plan ve programlarda

    ngrlen ilke ve politikalarla uyumlu olarak blgesel gelimeyi hzlandrmak, srdrlebilirliini

    salamak, blgeler aras ve blge ii gelimilik farklarn azaltmak amacyla kurulan 26 blgesel

    kalknma ajansndan birisi olan BAKA, kuruluundan bu gne kadar Bat Akdeniz Blgesinin

    kalknmas ynnde faaliyetlerine devam etmektedir.

    2010 ylnda faaliyete geen Bat Akdeniz Kalknma Ajans, blgenin kaynak ve yatrm potansiyelini

    tespit ederek sektr raporlar hazrlamakta ve bu kaynaklar ku llanarak ulusal ve uluslararas tantm

    faaliyetleri gerekletirmektedir. Blgede yatrm yapmak isteyen yatrmclarn ilk dura haline

    gelen BAKA, yatrmclara yol gstermekte ve hazrlanan bu raporlarla kaynaklarn ve potansiyelin en

    doru ekilde kullanlmasna olanak salamaktadr.

    Blgenin ekonomik ve sosyal geliiminin hzlandrlmas ve rekabet gcnn arttrlmasna

    ynelik faaliyetler yrten BAKA, kuruluundan bugne geen ksa srede yapm olduu tantm

    faaliyetleriyle blgeye birok yatrm kazandrmann yansra i adamlarnn yatrm srecinde

    karlat engellerin de almasnda aktif rol oynamtr. Bat Akdeniz Kalknma Ajans hazrlam

    olduu bu sektr raporlaryla blgenin yatrm frsatlarn tantmaya devam edecektir. Hazrlanan bu

    raporlarn blgemizin kalknmas adna faydal olmas ve yatrmclara yol gstermesini mit ediyoruz.

    Tuncay ENGNBAKA Genel Sekreteri

    Memduh OUZIsparta Valisi

    BAKA Ynetim Kurulu Bakan

  • 7/30/2019 biyoktle sektr raporu

    3/13

    T.C. BATI AKDENZ KALKINMA AJANSI (BAKA)4 T.C. BATI AKDENZ KALKINMA AJANSI (BAKA) 5

    Gelimekte olan ve her geen gn enerji talebi artan Trkiye, enerji talebinin yaklak

    % 72sini ithal kaynaklardan karlamaktadr. Bunun yan sra, elektrik enerjisinin

    % 70i evre kirliliine yol aan fosil yaktlardan elde edilmektedir. Trkiye tm bu

    gerekler nda uluslararas anlamalara uymakla birlikte her eyden nce ekonomik

    bymesini, sektrel kalknma politikalarnda evre boyutunun gzetildii srdrlebilir

    kalknma anlay erevesinde gerekletirmelidir (EE, 2008).

    BYOKTLE SEKTR

    Biyoktle Nedir?

    Biyoktle, Yenilenebilir Enerji Kaynaklarnn elektrik enerjisiretimi amal kullanmna ilikin kanunda, organik atklarn yan

    sra bitkisel ya atklar, tarmsal hasat artklar dahil olmak zere,tarm ve orman rnlerinden ve bu rnlerin ilenmesi sonucuortaya kan yan rnlerden elde edilen kat, sv ve gaz halindekiyaktlar kapsamaktadr.Biyoktle, 100 yllk periyottan daha ksa srede yenilenebilen,karada ve suda yetien bitkiler, hayvansal atklar, gda endstrisive orman yan rnleri ile kentsel atklar ieren, biyolojik kkenlifosil olmayan tm organik madde kitlesi olarak tanmlanmaktadr.Bitkisel kaynaklar, tarmsal ve hayvansal atklar, organik kkenliehir ve endstri atklar gibi biyoktle kaynaklarndan eldeedilen enerji ise biyoktle enerjisi olarak tanmlanmaktadr.Biyoktle enerjisinin temeli bitkilerin fotosentez olayna dayandiin, biyoktle enerjisi, gne enerjisinin kimyasal enerjihalinde depoland organik maddelerin enerjisi olarak da ifadeedilebilmektedir.

  • 7/30/2019 biyoktle sektr raporu

    4/13

    T.C. BATI AKDENZ KALKINMA AJANSI (BAKA)6 T.C. BATI AKDENZ KALKINMA AJANSI (BAKA) 7

    Deniz ve/veya karada bulunabilen bitkisel veya hayvansal biyoktleenerji kaynaklar unlardr: Odun (enerji ormanlar, aa artklar)

    Yal tohum bitkileri (ayiek, kolza, soya, aspir, pamuk, v.b)

    Karbo-hidrat bitkileri (patates, buday, msr, pancar, v.b)

    Elyaf bitkileri (keten, kenaf, kenevir, sorgum, v.b.)

    Bitkisel artklar (dal, sap, saman, kk, kabuk v.b)

    Hayvansal atklar

    ehirsel ve endstriyel atklar

    Biyoktle enerji kaynaklar, kmr, petrol, doal gaz gibi fosilkkenli allagelmi enerji kaynaklarndan farkl baz zelliklertamaktadr. Biyoktle kaynaklar, genellikle homojen olmayan biryapda, yksek su ve oksijen ierikli, dk younluklu, dk sl

    deerlidir; bu zellikler yakt kalitesine olumsuz etki etmektedir.Biyoktlenin olumsuz zellikleri fiziksel sreler ve dnmsreleri ile ortadan kaldrabilmektedir.

    Biyoktleden; fiziksel sreler (boyut kltme-krma ve tme,kurutma, filtrasyon, ekstraksiyon ve biriketleme) ve dnmsreleri (biyokimyasal ve termokimyasal sreler) ile yakt eldeedilmektedir.

    Biyoktle Enerjisinin Avantajlar

    Biyoktle enerjisi eitli stnlkleri ile ne kmaktadr.

    Bu stnlkler yle sralanabilir:

    Hemen hemen her yerde yetitirilebilme

    retim ve evrim teknolojilerinin iyi bilinmesi

    Her lekte enerji retimi iin uygunluk

    Dk k iddetlerinin yeterlilii

    Depolanabilir olma

    5-35C arasndaki scaklklarn yeterlilii

    Sosyoekonomik gelimelerde nemli olmas

    evre kirlilii oluturmama(NOx ve SO2 salnmlarnn ok dk olmas)

    Dier enerji kaynaklarna gre sera etkisi oluumuna daha azsebep olmas

    Atmosferde CO2 dengesinin salanmas

    Asit yamurlarna yol amamas

  • 7/30/2019 biyoktle sektr raporu

    5/13

    T.C. BATI AKDENZ KALKINMA AJANSI (BAKA)8 T.C. BATI AKDENZ KALKINMA AJANSI (BAKA) 9

    Dnyada Biyoktle Enerjisi

    Uluslararas Enerji Ajansnn 2006 verilere bakldnda dnyadatketilen 8.084 milyar ton edeer petrol enerjinin, %43,1 petrol,

    %16,7 elektrik, %15,3 doal gaz, %12,9 yanabilir yenilenebilirlerve atklar, %8,6 kmr ve %3,4 orannda jeotermal, gne, rzgrve s enerjisinden olutuu grlmektedir. Yenilenebilir enerjikaynaklar dnya nihai enerji tketiminin %18in i oluturmaktadr.ekil 1de 2006 yl kresel nihai enerji tketiminde yenilebilirenerji paylam grlmektedir. nmzdeki yllarda gelenekselbiyoktlenin modern tesislerde biyoenerjiye dnm ile eldeedilecek biyoyakt rnlerinin yenilenebilir enerji kaynaklararasnda nemli bir yere sahip olaca ngrlmektedir.

    Geleneksel Biyoktle

    %13

    Byk Su Gc %3

    Scak Su / Istma %1,3

    G retimi %0,8

    Biyoyaktlar %0,3

    Nkleer

    %3

    Fosil Yaktlar

    %79 Yenilenebilir%18

    ekil-1: Kresel Nihai Enerji Tketiminde Yenilebilir Enerji Paylam, 2006(Kaynak: Renewable Energy Policy Network For The 21st Century, Renewables 2007, Global Status Network)

    Tablo-1:OECD ve AB lkelerinde Biyoktleden Elektrik Enerjisi retimi-2005 (Kaynak: Trk Mhendisve Mimar Odalar Birlii Makine Mhendisleri Odas, Yenilenebilir Enerji Kaynaklar Oda Raporu,2008 Ankara)

    lkeler retim (GWh)

    ABD

    Japonya

    Almanya

    KanadaFransa

    ngiltere

    Kore

    talya

    spanya

    Avustralya

    Meksika

    Polonya

    Trkiye

    sve

    Norve

    Hollanda

    Belika

    Finlandiyaek Cumhuriyeti

    svire

    48.453

    12.507

    10.495

    9.0361.821

    8.078

    163

    3.363

    2.177

    2.030

    2.595

    1.510

    34

    6.967

    293

    3.989

    1.264

    9.261720

    226

  • 7/30/2019 biyoktle sektr raporu

    6/13

    T.C. BATI AKDENZ KALKINMA AJANSI (BAKA)10 T.C. BATI AKDENZ KALKINMA AJANSI (BAKA) 11

    Trkiye Biyoktle Enerjisi

    Trkiyenin biyoktle kaynaklar, tarm, orman, organik ehir atklar, hayvansal atklardan olu-maktadr. Trkiyenin kullanlabilir biyoenerji potansiyeli yaklak olarak 17 MTep (milyon ton e-

    deer petrol) olup odun ve orman artklarndan enerji retim potansiyel yaklak 7 MTep tahminedilmektedir. Orman artklar, Trkiyenin enerji retiminin yaklak 2 MTepini karlama potan-siyeline sahiptir.

    Enerji retimi iin aadakiler bir potansiyel oluturmaktadr:

    retim artklar

    Sklk bakmlarndan kan artklar

    Aralama kesimlerinden elde edilen biyoktle

    Sceyrat

    Saha temizliinden elde edilen biyoktle

    Dkntler

    Tepeler, ince dallar

    Kabuk ve kozalaklar

    ekil-2: Trkiye Birincil Enerji Tketiminin Kaynaklara Dalm (Kaynak: Trk Mhendis ve Mimar OdalarBirlii Makine Mhendisleri Odas, Yenilenebilir Enerji Kaynaklar Oda Raporu, 2008 Ankara)

    Tablo-2: Yenilenebilir Kaynaklardan Elektrik retimi-2006(Kaynak: Karaosmanolu, F., 2009. IX. Ulusal Tesisat Mhendislii Kongresi, Binalarda Enerji Performans Sempozyumu, Bildiri Kitab)

    Doalgaz

    %29

    Kmr

    %29

    Petrol

    %33

    Yenilenebilir

    %5

    Odun ve

    Biyoktle

    %4

    YenilenebilirElektrik

    Teknolojisi

    GelimekteOlan lkeler

    AB 25 Almanya in ABD Dnya

    Rzgar Elektrii 10,1 48,5 20,6 2,6 11,6 74,0

    KkHidroelektrik

    51,0 12,0 1,7 47,0 3,0 73,0

    Gne Elektrii Yaklak 0 3,2 2,8 Yaklak 0 0,7 5,5

    Jeotermal Elektrik 4,7 0,8 0,0 0,0 2,8 9,5

    Gel- GitElektrii

    0,0 0,3 0,0 0,0 0,0 0,3

    Biyoelektrik 22,0 10,0 2,3 2,0 7,6 45,0

    ToplamYenilenebilir

    Elektrik Kapasitesi88 75 27 52,0 26,0 207

    Byk Hidroelektrik 355 115 7 100 95 770

  • 7/30/2019 biyoktle sektr raporu

    7/13

    T.C. BATI AKDENZ KALKINMA AJANSI (BAKA)12 T.C. BATI AKDENZ KALKINMA AJANSI (BAKA) 13

    Trkiyenin birincil enerji kaynaklar tketimini karlamakta yetersiz olacak yerli retim kapasitesindeyenilenebilir enerji kaynaklarnn pay, lkenin corafi konumunun verdii stnlkler ve sahip olunanteknik potansiyel kapsamnda deerlendirilip, retim eitliliinin arttrlmas gerekmektedir.

    Kaynak

    Yl

    Jeoterm

    al

    Is

    Ta

    Kmr

    Linyit

    Asfaltit

    Petrol

    Doalga

    z

    Rzgar

    Gne

    Odun

    Hayvanve

    BitkiAr

    t.

    Biyoyak

    t

    Hidrolik

    +

    Jeoterm

    al

    Toplam

    BinTED

    1996 471 7401 11,187 15 30,939 7384 0 159 5512 1533 0 3553 68,154

    1997 531 8452 12,317 13 30,515 9165 0 179 5512 1512 0 3496 71,692

    1998 582 8921 12,631 10 30,349 9690 1 210 5512 1471 0 3705 73,082

    1999 618 7708 12,314 12 30,138 11,741 2 236 5293 1422 0 3052 72,536

    2000 648 9933 12,519 9 32,297 13,728 3 262 5081 1976 0 2721 78,577

    2001 687 7001 11,429 13 30,936 14,868 5 287 4879 1332 0 2142 73,589

    2002 730 8836 10,435 2 30,932 16,120 4 318 4684 1290 0 2987 76,320

    2003 784 11,201 9471 144 31,806 19,450 5 350 4497 1251 0 3115 82,074

    2004 811 12,326 9450 310 32,922 20,426 5 375 4318 1214 0 4043 86,2002005 926 12,514 8326 317 32,192 24,726 5 385 4146 1179 0 3483 89,199

    2006 1081 14,721 11,188 259 32,551 28,867 11 403 4023 1146 2 3886 98,138

    Tablo-3: Trkiye Birincil Enerji Kaynaklar Tketimi (www.enerji.gov.tr)

    Hayvansal atklardan elde edilecek biyogazn birok avantaj bulun maktadr.

    Biyogaz Sistemlerinin Avantajlar

    Enerjiyle lgili Yararlar

    Gbreleme ile lgili Yararlar

    Yenilenebilir enerji retimi sayesinde ticari ve ticari olmayan yaktlarn yerine geer.

    Ticari yaktlarda, lke ve birey ekonomisine finansal yararlar salar (Mendis ve Van Nes, 2001).

    Lokal enerji retimi sonucunda enerji iletim kayplar azalr (Anon., 1999d; Boyd, 2000; Dennisve Burke, 2001).

    Biyogaz retiminden sonra atklar yok olmamakta, stelik ok daha deerli bir hale dn-mektedir.

    Anaerobik fermantasyondan sonra geriye kalan atk organik gbre olarak deerlendirilir.

    Salkla lgili Yararlar

    Biyogaz retiminden sonra atklar yok olmamakta, stelik ok daha deerli bir hale dn-mektedir.

    Anaerobik fermantasyondan sonra geriye kalan atk organik gbre olarak deerlendirilir.

  • 7/30/2019 biyoktle sektr raporu

    8/13

    T.C. BATI AKDENZ KALKINMA AJANSI (BAKA)14 T.C. BATI AKDENZ KALKINMA AJANSI (BAKA) 15

    Salkla lgili Yararlar

    Kalknma le lgili Yararlar

    Ekonomik Yararlar

    Bacasz dorudan yakma sistemlerinde odun ve bitkisel atklarn kullanlmas, krsal kesimdeyaayanlarda eitli solunum yolu hastalklarna neden olmaktadr. Biyogazn kullanm bu

    sorunlar ortadan kaldrmaktadr (Ramana vd., 1994). Ayrca atk ynlarndan oluan sinek ve hastalklar bu kesimde yaayanlarn saln tehdit

    etmektedir. Anaerobik fermantasyon srasnda atklarda bulunan patojenler ve parazitlerinbyk ksm bertaraf edilir. Patojen giderimi % 90 civarndadr (Marchaim, 1992). Bylece sa-lk harcamalarnda azalma meydana gelir (Anon., 1999d; Xiaohua vd., 2007).

    Biyogaz sistemleri krsal kesim yaam standartlarnn gelimesini salar.

    Ayrca yerel tesisat ve inaat alanlarnn gelir ve bilgilerinin artmasna neden olur. Krsalkesimden oluan g azaltr (Kishore vd., 1987).

    Biyogaz sistemleri, kurulduu blgelerde tasarruflarn ve gelirin artna neden olur(Gustavsson, 2000; Boyd, 2000).

    Lokal enerji ve gbre retimi sayesinde, genel ekonomik dalgalanmalardan etkilenmeyiazaltr.

    Makro seviyede enerji ve gbrede da bamll azaltr (Arnott, 1985).

    evresel Yararlar

    Biyogaz sistemleri, evre kirliliinin byk lde azalmasn salar (Dennis ve Burke, 2001).

    Biyogaz sistemlerinde organik kat maddenin yaklak % 50si giderilmektedir. Bu oran bazsistemlerde % 80-90a kadar kabilmektedir (Brown, 1994).

  • 7/30/2019 biyoktle sektr raporu

    9/13

    T.C. BATI AKDENZ KALKINMA AJANSI (BAKA)16 T.C. BATI AKDENZ KALKINMA AJANSI (BAKA) 17

    Bat Akdeniz Blgesinde Biyoktle Enerjisi

    lkemizde orman ekosistemlerinin gnmz modern kullanm fonksiyonlarna uygun srdrle-bilir ynetimle deerlendirilmesi gerekmektedir.

    Toplam orman alanlarmzn corafi blgelere gre dalmnda Karadeniz Blgesi %24, AkdenizBlgesi %19, Ege Blgesi %18, Marmara Blgesi %14, Anadolu Blgesi %11, Dou AnadoluBlgesi %8, Gney Dou Anadolu Blgesi %6lk oranlarla sralanmaktadr.

    Enerji tketiminin youn olduu Marmara, Karadeniz, Akdeniz, Ege blgelerinde odun ve odund orman artklarnn sahip olduklar yksek sl deerlerinin verimli ve evresel adan etkintesislerde modern enerji retimi amacyla kullanlmas mmkndr.

    Karadeniz blgesinden sonra orman varl ile ikinci srada yer alan blge, bu avantajn ormanvarlna zarar vermeyecek doru politika ve retim sreleriyle deerlendirmelidir. Akdeniz bl-gesinin lkemizde turizm asndan en nemli blge olmas yaz aylarnda ierisinde enerjiye olanihtiyacn ve enerji tketiminin artmasna sebep olmaktadr.

    Blge olarak incelendiinde biyoenerjide deerlendirilebilecek en fazla odunsu biyoktle potansi-yeli, ormanclk faaliyetlerinin youn olduu bat ve gney sahilinde, zellikle Akdeniz Blgesindeyer almaktadr.

    ekil-3: Orman Blge Mdrlklerinin Biyoenerjide Deerlendirilebilecek Ortalama Biyoktle Potansiyeli Ster(Kaynak: www.ogm.gov.tr T.C. evre ve Orman Bakanl, Orman Genel Mdrlnde Biyoenerji almalar)

    Ster: Yn durumundaki yakacak odun iin kullanlan bir metre kpe eit oylum ls birimi

  • 7/30/2019 biyoktle sektr raporu

    10/13

    T.C. BATI AKDENZ KALKINMA AJANSI (BAKA)18 T.C. BATI AKDENZ KALKINMA AJANSI (BAKA) 19

    lkemizde seraclk 1940l yllarda Antalyada balam ve kylarmz boyunca yaygnlk kazanmtr.Bitkiler iin uygun evre koullarnn salanmas, ekonomi, tama ve pazarlama gibi etkenler serailetmeciliini etkilemektedir. Trkiyede sera alanlarnn yaklak 1/3 Antalyada bulunmaktadr.Bir tarm kenti olan Antalyada sera atklar giderek byk bir sorun haline gelmeye balamtr. Heryl seralardan yaklak olarak 500 bin ton atk kmakta ve bu atklar ya dere yataklarna atlarak yada yaklarak imha edilmektedir. Oysa her iki ileminde evreye verdii zarar ok byktr. Atklarnak alanda depolanmas ile doal rme prosesinde Metan gaz aa kmakta, rme sular dagller oluturarak topraa karmaktadr. Topraa karan bu sular yksek miktarda azot, nitrat,fosfat ihtiva etmelerinden dolay topra kirletmektedirler. mha edilmek iin yakldklarnda isehavaya karbondioksit gaz verilmi olur. Sera atklarnn deerlendirilmesi asndan Blge stratejikbir neme sahiptir.

    Blgesel adan nem kazanan biyoktle kaynaklarnn kullanm ile blgenin enerji ihtiyac kesintisizolarak salanabilir. Turizm tesislerinin kendi ihtiyalarn karlamak zere blgede bulunan biyoktlekaynak potansiyellerinden yararlanmas halinde blge halk i in istihdam olanaklar artacak, tesislerinyeil enerjiye duyarl turistler asndan daha ok tercih edilmelerine de ortam salayacaktr.

    Akdeniz blgesi toplam enerji tketiminde nc srada yer almakta olup blgenin toplam alanierisinde tahllar ve dier bitkisel rnlerin ekili alana oran % 71 dir.

    Bitkisel rnlerden buday, eker pancar, yal tohumlar ve arpa ne kmaktayken biyogaz retimineuygun olarak kmes hayvan, kei ve koyun hayvancl da sz konusudur. Blge, be adet dzenlikat atk deposuna sahiptir.

    HayvanCinsi

    Hayvan Says(Adet)

    Ya Gbre Miktar(ton/yl)

    Biyogaz Miktar(m3/yl)

    TakmrEdeeri (ton/yl)

    Bykba

    Hayvan

    358.398 1.290.232 42.577.656 38.320

    KkbaHayvan

    367.371 257.160 14.915.280 13.424

    KmesHayvan

    904.985 19.910 1.552.954 1398

    Toplam 1.630.754 1.567.302 59.045.916 53.142

    HayvanCinsi

    Hayvan Says(Adet)

    Ya Gbre Miktar(ton/yl)

    Biyogaz Miktar(m3/yl)

    TakmrEdeeri (ton/yl)

    Bykba

    Hayvan

    127.220 457.992 15.113.736 13.602

    KkbaHayvan

    160.889 112.622 6.532.076 5.879

    KmesHayvan

    503.145 11.069 863.382 777

    Toplam 791.254 581.683 22.509.174 20.258

    Tablo-4: Bat Akdeniz Blgesindeki Hayvansal Atklardan Elde Edilebilecek Biyogaz Miktar

    Tablo-5:Antalya lindeki Hayvansal Atklardan Elde Edilebilecek Biyogaz Miktar

    BATI AKDENZ BLGES VERLER

  • 7/30/2019 biyoktle sektr raporu

    11/13

    T.C. BATI AKDENZ KALKINMA AJANSI (BAKA)20 T.C. BATI AKDENZ KALKINMA AJANSI (BAKA) 21

    HayvanCinsi

    Hayvan Says(Adet)

    Ya Gbre Miktar(ton/yl)

    Biyogaz Miktar(m3/yl)

    TakmrEdeeri (ton/yl)

    Bykba

    Hayvan

    70.477 253.717 8.372.661 7.535

    KkbaHayvan

    131.056 91.739 5.320.862 4.789

    KmesHayvan

    173.237 3.811 297.258 268

    Toplam 374.770 349.267 13.990.781 12.592

    HayvanCinsi

    Hayvan Says(Adet)

    Ya Gbre Miktar(ton/yl)

    Biyogaz Miktar(m3/yl)

    TakmrEdeeri (ton/yl)

    Bykba

    Hayvan

    160.701 578.524 19.091.292 17.182

    KkbaHayvan

    75.426 52.798 3.062.284 2.756

    KmesHayvan

    228.603 5.029 392.262 353

    Toplam 464.730 636.351 22.545.838 20.291

    Tablo-6: Burdur lindeki Hayvansal Atklardan Elde Edilebilecek Biyogaz Miktar

    Tablo-7: Isparta lindeki Hayvansal Atklardan Elde Edilebilecek Biyogaz Miktar

    Trkiyenin bulunduu corafyada sahip olduu fosil kaynaklar ile enerji ihtiyacnn karlanmas konu-sunda yetersiz kald ve byk lde da bal olduu grlmektedir. nmzdeki yllar iinde fosilyaktlarn birincil enerji tketiminde yine en yksek paylara sahip olaca bilinmesine ramen, Trkiyeninbirincil enerji kaynaklar tketimini karlamakta yetersiz olacak yerli retim kapasitesinde yenilenebilirenerji kaynaklarnn pay, lkenin corafi konumunun verdii stnlkler ve sahip olunan teknik potansi-yel kapsamnda deerlendirilip, retim eitliliinin arttrlmas gerekmektedir.

    Biyoktle enerjisi yenilenebilir enerji kaynaklar arasnda teknik potansiyel bykl ve eitli stnlk-leri ile ne kabilmektedir. Biyoktle enerjisi, doal iklim koullarna ok bal olmayan, srekli ve temizbir yenilenebilir enerji eididir. Biyoktle enerji kaynaklarnn yaam dngs analizlerine bakldndaCO2 salnm ntrdr. Bu nedenle Kyoto szlemesine taraf olmann getirdii ykmllkler kapsamnda,biyoktle enerjinin deerlendirilmesi doru bir adm olacaktr.

    Biyoktle enerji kaynaklar bulunduklar blge ierisinde deerlendirilebildikleri iin, byk ehirler d-ndaki kk yerleim alanlarnda i gc yaratlabilmesi asndan da katk salayabileceklerdir. Kay-nanda deerlendirilebilen biyoktle enerjisinde, iletim ve datm kayp ve kaaklar da sz konusu ol-mayacaktr.

    Enerji ormanlar, aa artklarnn yan sra, yal tohum, karbohidrat ve elyaf bitkileri ile bitkisel artklar,

    SONU VE NERiLER

    BATI AKDENZ BLGES VERLER

  • 7/30/2019 biyoktle sektr raporu

    12/13

    T.C. BATI AKDENZ KALKINMA AJANSI (BAKA)22 T.C. BATI AKDENZ KALKINMA AJANSI (BAKA) 23

    hayvansal, ehirsel ve endstriyel atklar gibi biyoktle enerjisi kaynak-lar lkemiz iin eitlilik arz etmektedir. Ayrca sera atklarnn ok de-erli organik atklar olduu bilinmekte, seralarda yetien bitki atklarnnbelirli merkezlerde toplanarak elektrik enerjisi ve organik gbre retimiamal kullanm, bu kaynaklarn gvenilir, ekonomik ve kaliteli bir biim-

    de ekonomiye kazandrlmas asndan nem tamaktadr.Toplam orman alanlarmzn corafi blgelere gre dalmna gre avan-tajl bir konumda bulunan Bat Akdeniz Blgesi, yksek sl deerlerinesahip odun ve odun d orman artklaryla enerji retimi yatrmlar iinideal konumdadr.

    Ayrca Trkiyede sera alanlarnn yaklak 1/3 Antalyada bulunmak-tadr. Her yl seralardan yaklak olarak 500 bin ton atk kmakta ve buatklar ya dere yataklarna atlarak ya da yaklarak imha edilmektedir.Her iki ileminde evreye verdii zarar ok byktr. Blgeye yaplacakyatrmlarla, hem yatrm yapacak tesisin hammadde sorunu olmayacak,hem de evreye zarar veren ilemlerle bertaraf edilen sera atklar ileilgili yatrmlar iin gerek reticiler, gerekse yerel ynetimler her trldestei vereceklerdir.

    Biyoktle yatrm yaplabilecek bir dier alanda bitkisel ve hayvansalatklardr. Blgede retilen bitkisel rnlerden buday, eker pancar,

    yal tohumlar ve arpa biyogaz retiminde dier atklarla belirli oranlarlakartrlara biyogaz retiminde kullanlabilir. Blgedeki kmes, kk-ba ve bykba hayvan saylar da Bat Akdeniz Blgesine yaplacak ya-trmlar cazip klmaktadr.

    Bat Akdeniz Kalknma Ajans tarafndan, Yararlanclara yatrm yapmakistedikleri konularda her trl teknik destek salanmakta, yatrm alan-larna zel destek ve teviklerin duyurulmasyla kiilerin destekten ya-rarlanabilmesi adna onlara bilgi verilmekte, yatrm aamasnda ortayakan brokratik tkanmalarda zme ynelik yardm sunulmaktadr.

    Bay,B., 2005. eitli Bitkisel Atklarn Karbonizasyonu, stanbul Teknik niversitesi,Enerji Enstits, Yksek Lisans Tezi, stanbul.

    aal, F.E,. 2009. Biyoktle Enerjisi Potansiyelinin Trkiye Asndan Deerlendi-rilmesi, Yksek Lisans Tezi, stanbul Teknik niversitesi Enerji Enstits, stanbul.

    Dennis, A., Burke, P.E., 200 1, Dairy Waste Anaerobic Digestion Handbook, Opti-ons for Recovering Beneficial Products From Dairy Manure, Environmental Energy

    Company, www.makingenergy.com Karaosmanolu, F., 2006. Biyoyakt teknolojisi ve T aratrmalar, ENKS 2006-

    T Enerji altay ve Sergisi, stanbul

    Karaosmanolu, F., 2009. IX. Ulusal Tesisat Mhendislii Kongresi, BinalardaEnerji Performans Sempozyumu, Bildiri Kitab, zmir

    Klass, D.L., 1998. Biomass For Renewable Energy, Fuels And Chemicals, AcademicPress, London

    KAYNAKLAR

  • 7/30/2019 biyoktle sektr raporu

    13/13

    T.C. BATI AKDENZ KALKINMA AJANSI (BAKA)24

    Ramana, P.V., Dutta, S., Hazarika, N., Kukrety, N., 1994, BiogasTechnology - A Promise for the Future, Tata Energy Research Ins-ttute, New Delhi

    Renewable Energy Policy Network For The 21st Century, 2008.

    Renewables 2007, Global Status Network. T.C. evre ve Orman Bakanl, Orman Genel Mdrlnde Biyo-

    enerji almalar

    Trk Mhendis ve Mimar Odalar Birlii Makine Mhendisleri Oda-s, Yenilenebilir Enerji Kaynaklar Oda Raporu, 2008 Ankara

    www.eiei.gov.tr

    www.enerji.gov.tr

    www.ogm.gov.tr