ÌÖßËËÈÔ Âß ÎÍÓÍ ßÑßRËßRÈ ÙÀQQÛÍÄÀÙàróí Éÿhéà èìçàñûíäàí èñòèôàäÿ åäÿí ìöÿëëèô 1956-úû èëäÿ Àíêàràäà àíàäàí îëóá. Îròà ìÿêòÿáè Àíêàràäà

îõóéóá. Ñîírà Èñòàíáóëäà Ìåìàr Ñèíàí Óíèâårñèòåòèíèí gþçÿë ñÿíÿòëÿr ôàêöëòÿñèíäÿ âÿ Èñòàíáóë Óíèâårñèòåòèíèí ôÿëñÿôÿáþëöìöíäÿ òÿhñèë àëûá. 80-úè èëëÿräÿí áó göíÿ qÿäÿr èìàíè, åëìè âÿ ñèéàñè ìþâçóëàräà õåéëè ÿñÿr éàçûá. Áóíóíëà éàíàøûìöÿëëèôèí òÿêàìöë÷öëÿrèí (äàrâèíèñòëÿrèí) ñàõòàêàrëûüûíû, îíëàrûí èääèàëàrûíûí hå÷ áèr åëìè hÿqèqÿòÿ ÿñàñëàíìàäûüûíûgþñòÿrÿí, hàáåëÿ äàrâèíèçìèí qàíëû èäåîëîgèéàëàrëà øöáhÿëè ÿëàqÿëÿrèíè öçÿ ÷ûõàràí áèr ÷îõ ìöhöì ÿñÿrëÿrè âàr.

Ìöÿëëèôèí áó èìçàñû èíêàr÷û äöøöíúÿéÿ qàrøû ìöáàrèçÿ àïàràí èêè ïåéüÿìáÿrèí õàòèrÿñèíÿ hþrìÿò ÿëàìÿòè îëàràqñå÷èëèá: îíëàrû éàä åòìÿê ìÿqñÿäèëÿ Ùàróí âÿ Éÿhéà àäëàrûíäàí èñòèôàäÿ åäèëèá. Rÿñóëóëëàhûí ìþhöröíöí ìöÿëëèôòÿrÿôèíäÿí êèòàáëàrûí öç qàáûüûíà âóróëìàñûíûí ñèìâîëèê ìÿíàñû èñÿ îíëàrûí è÷èíäÿêèëÿrëÿ áàüëûäûr. Áó ìþhör Qóràíè-Êÿrèìèí Àëëàhûí ñîíóíúó Êèòàáû âÿ ñîíóíúó ñþçö, Ïåéüÿìáÿrèìèçèí èñÿ ïåéüÿìáÿrëÿrèí ñîíóíúóñó îëìàñûíûírÿìçèäèr. Ìöÿëëèô áöòöí éàçûëàrûíäà Qóràíû âÿ Rÿñóëóëëàhûí ñöííÿñèíè rÿháÿr òóòór. Áóíóíëà äà èíêàr÷û äöøöíúÿñèñòåìëÿrèíèí áöòöí ÿñàñ èääèàëàrûíû áèr-áèr ïó÷à ÷ûõàrìàüû âÿ äèíÿ qàrøû éþíÿëÿí åòèràçëàrû òàìàìèëÿ ñóñäóràúàqñîíóíúó ñþçö ñþéëÿìÿéè hÿäÿô ñå÷èr. Çîõ áþéöê hèêìÿò âÿ êàìàë ñàhèáè îëàí Rÿñóëóëëàhûí ìþhörö áó ñîíóíúó ñþçöñþéëÿìÿê íèééÿòèíÿ áèr äóà êèìè èñòèôàäÿ åäèëèá.

Ìöÿëëèôèí ÿñÿrëÿrèíäÿêè ÿñàñ ìÿqñÿä Qóràíû áöòöí äöíéàäà òÿáëèü åòìÿê, áóíóíëà èíñàíëàrû Àëëàhûí âàrëûüû, áèrëèéèâÿ àõèrÿò êèìè ÿñàñ èìàí ìÿñÿëÿëÿrè áàrÿäÿ äÿrèíäÿí äöøöíìÿéÿ ñþâq åòìÿê, èíêàr÷û ñèñòåìëÿrèí ÷öröê ÿñàñëàrûíû âÿáàòèë òÿòáèqàòëàrûíû hÿr êÿñÿ gþñòÿrìÿêäèr.

Ùàróí Éÿhéàíûí ÿñÿrëÿrè Ùèíäèñòàíäàí ÀÁØ-à, Áþéöê Árèòàíèéàäàí Èíäîíåçèéàéà, Ïîëøàäàí Áîñíèéà-Ùårñîqîâèíàéà, Èñïàíèéàäàí Áràçèëèéàéà, Ìàëàéçèéàäàí Èòàëèéàéà, Ôràíñàäàí Áîëqàrûñòàíà âÿ ÌÄÁ þëêÿëÿrèíÿ qÿäÿräöíéàíûí ÿêñÿr þëêÿëÿrèíäÿ ìàràqëà qàrøûëàíûr âÿ áèríÿôÿñÿ îõóíór. Èígèëèñ, ôràíñûç, àëìàí, èòàëéàí, èñïàí, ïîròóqàë,óräó, ÿrÿá, àëáàí, róñ, áîøíàê, óéüór, Èíäîíåçèéà, ìàëàé, áåíqàë, áîëqàr, éàïîí, xèí, Àçÿráàéúàí êèìè äèëëÿrÿ òÿrúöìÿåäèëÿí áó ÿñÿrëÿr gåíèø îõóúó êöòëÿñè òÿrÿôèíäÿí ìàràqëà èçëÿíèr.

Äöíéàíûí äþrä áèr òÿrÿôèíäÿ áþéöê råçîíàíñ äîüóràí áó äèqqÿòÿëàéèq ÿñÿrëÿr èíñàíëàrûí ÷îõóíóí èìàígÿòèrìÿñèíÿ, ÿêñÿr àäàìëàrûí äà þç èìàíûíû êàìèëëÿøäèrìÿñèíÿ ñÿáÿá îëór. Áó êèòàáëàrû îõóéàí âÿ èíúÿëÿéÿí hÿr êÿñîíëàräàêû hèêìÿòè, hàáåëÿ éûüúàì, äîëüóí, àñàí áàøà äöøöëÿí ñÿìèìè öñëóáó, hÿéàòè hÿqèqÿòëÿrèí åëìè-ìÿíòèqè èçàhûíûäÿrhàë gþrör. Áó ÿñÿrëÿr hÿr áèr êÿñÿ òåç áèr çàìàíäà òÿñèr åòìÿê, òàì íÿòèúÿ âårìÿê, åòèràçëàrà éår qîéìàìàq âÿäÿëèëëÿrèí åëìèëèéè êèìè õöñóñèééÿòëÿrÿ ìàëèêäèr. Áó ÿñÿrëÿrè îõóéàí âÿ îíëàrûí öçÿrèíäÿ úèääè äöøöíÿí àäàìëàrûíìàòårèàëèñò ôÿëñÿôÿíè, àòåèçìè, áàøqà áàòèë ôèêèr âÿ ôÿëñÿôÿëÿrè ìöäàôèÿ åòìÿñè äàhà ÿñëà ìöìêöí äåéèë. Áÿçèëÿrèìöäàôèÿ åòñÿëÿr áåëÿ áóíó éàëíûç èíàäêàrëûq öçöíäÿí åäÿúÿêëÿr, ÷öíêè îíëàrûí ôèêèrëÿrèíèí ÿñàñëàrû ÷öröêäör.

Äþâröìöçäÿêè áöòöí èíêàr÷û úÿrÿéàíëàr Ùàróí Éÿhéàíûí êöëëèééàòûíäà åëìè äöøöíúÿ íþqòåéè-íÿçÿrèíäÿí ìÿüëóáåäèëèáëÿr. Øöáhÿ éîõäór êè, áó õöñóñèééÿòëÿr Qóràíûí hèêìÿòèíäÿí âÿ îíóí èôàäÿ åòäèéè ôèêèrëÿrèí gþçÿëëèêëÿrèíäÿíqàéíàqëàíûr.

Ìöÿëëèôèí þçö èñÿ áó ÿñÿrëÿrèíÿ gþrÿ ëîâüàëàíìûr, ÿêñèíÿ, Àëëàhûí hèäàéÿòèíÿ âàñèòÿ÷è îëìàüà íèééÿò åäèr. Áóíäàíáàøqà áó ÿñÿrëÿr íÿør åäèëÿrêÿí hå÷ áèr ìàääè qàçàíú göäöëìör.

Áó hÿqèqÿòëÿr íÿçÿrÿ àëûíìàëûäûr. Î çàìàí ìÿëóì îëàr êè, èíñàíëàrû îíëàrà gþrìÿäèéèíè gþrìÿêäÿ êþìÿê åäÿí,îíëàrûí hèäàéÿòÿ gÿëìÿñèíÿ ñÿáÿá îëàí áåëÿ ÿñÿrëÿrèí îõóíìàñûíà hÿâÿñëÿíäèrìÿéèí þçö äÿ ÷îõ ìöhöì õèäìÿòäèr.Áó äÿéÿrëè ÿñÿrëÿrè òàíûòìàq ÿâÿçèíÿ èíñàíëàrûí çåhíèíè qàrûøäûràí, ôèêèrëÿrèíèí qàrûøìàñûíà ñÿáÿá îëàí, øöáhÿ âÿòÿrÿääöäëÿrè àràäàí qàëäûrìàüà, èìàíû õèëàñ åòìÿéÿ áèr òÿñèrè îëìàäûüû òÿúröáÿäÿí êå÷èrèëÿí êèòàáëàrû éàéìàq éàëíûçâÿ éàëíûç ÿìÿê âÿ âàõò èòêèñè äåìÿê îëàúàq. Èìàíû õèëàñ åòìÿêäÿí äàhà ÷îõ ìöÿëëèôèí ÿäÿáè göúöíö gþñòÿrìÿéÿéþíÿëìèø êèòàáëàräà áó òÿñèrèí îëìàéàúàüû àéäûíäûr. Áó ìþâçó èëÿ áàüëû øöáhÿñè îëàíëàr âàrñà, îíëàr Ùàróí Éÿhéàíûíÿñÿrëÿrèíèí éågàíÿ ìÿqñÿäèíèí äèíñèçëèéè àràäàí qàëäûrìàqäàí âÿ Qóràí ÿõëàqûíû éàéìàqäàí èáàrÿò îëäóüóíó, áóõèäìÿòäÿêè òÿñèr göúöíöí, ìöâÿôôÿqèééÿò âÿ ñÿìèìèééÿòèí àéäûí gþröíäöéöíö îõóúóëàrûí öìóìè qÿíàÿòèíäÿí àíëàéàáèëÿr. Áóíó qÿòè øÿêèëäÿ éÿqèíëÿøäèrìÿê âÿ àíëàìàq ëàçûìäûr êè, äöíéàäàêû çöëì âÿ èüòèøàøëàrûí, ìöñÿëìàíëàrûí÷ÿêäèéè ÿçèééÿòëÿrèí ÿñàñ ñÿáÿáè äèíñèçëèéèí èäåéà hàêèìèééÿòèäèr.

Áóíëàräàí qóròóëìàüûí éîëó èñÿ äèíñèçëèéèí èäåéà úÿhÿòäÿí ìÿüëóá åäèëìÿñè, èìàíè hÿqèqÿòëÿrèí îròàéà ÷ûõàrûëìàñûâÿ Qóràí ÿõëàqûíûí èíñàíëàrûí äÿrê åäèá ìÿíèìñÿéÿ áèëÿúÿéè øÿêèëäÿ ÷àòäûrûëìàñûäûr. Äöíéàíû hÿr göí äàhà ÷îõçöëìÿ, èüòèøàø âÿ ôÿñàäëàrà ìÿróç qîéìàq èñòÿéÿíëÿrèí íèééÿòèíè íÿçÿrÿ àëñàq áÿëëè îëàr êè, áó õèäìÿòèí ìöìêöíqÿäÿr ñörÿòëè âÿ òÿñèrëè øÿêèëäÿ éårèíÿ éåòèrèëìÿñè ÷îõ âàúèáäèr. ßêñ òÿqäèräÿ ÷îõ gåú îëà áèëÿr. Áó ÿhÿìèééÿòëèõèäìÿòäÿ ÷îõ áþéöê áèr âÿçèôÿíè þç öçÿrèíÿ gþòörìöø Ùàróí Éÿhéàíûí êöëëèééàòû Àëëàhûí èúàçÿñè èëÿ XXI ÿñräÿèíñàíëàrû Qóràíäà áèëäèrèëÿí ÿìèí-àìàíëûüà âÿ áàrûøà, äîüróëóq âÿ ÿäàëÿòÿ, gþçÿëëèê âÿ õîøáÿõòëèéÿ àïàrìàqäà áèrâàñèòÿ îëàúàq.

ÁßÄßÍÈÌÈÇÄßÊÈ ÌÞÚÖÇßËßÐ

"Åé (êàôèð) èíñàí! Ñÿíè êÿðèì îëàí Ðÿááèíÿ ãàðøû àëäàäàí (âÿ éà ìÿüðóð åäÿí) íÿäèð?

Î Ðÿááèí êè, ñÿíè éîõäàí éàðàòäû, äöçÿëäèá ãàéäàéà (èíñàí øÿêëèíäÿ) ñàëäû.

Ñÿíÿ èñòÿäèéè ñóðÿòè âåðäè" ("Èíôèòàð" ñóðÿñè, 6-8).

Ùàðóí Éÿùéà

ÎÕÓÚÓÉÀ

- Áó êèòàáäà âÿ äègÿr ÷àëûøìàëàrûìûçäà òÿêàìöë íÿçÿrèééÿñèíèí þçöíö äîüróëòìàìàñûíà âÿ

ïó÷ îëìàñûíà àèä ôèêèrëÿrÿ gåíèø éår àéûrìàüûìûçûí ÿñàñ ñÿáÿáè àäû÷ÿêèëÿí íÿçÿrèééÿíèí

ÿñëèíäÿ äèí ÿëåéhèíÿ äöøöíúÿ âÿ òÿëèìëÿräÿí èáàrÿò îëìàñûäûr. Éàràäûëûøû âÿ áèëàâàñèòÿ

Àëëàhûí âàrëûüûíû èíêàr åäÿí äàrâèíèçì 140 èëäèr êè, áèr ÷îõ èíñàíëàrûí þç èìàíûíû èòèrìÿñèíÿ

âÿ éà øöáhÿéÿ äöøìÿñèíÿ ñÿáÿá îëór. Áóíà gþrÿ äÿ áó íÿçÿrèééÿíèí àëäàäûúû îëäóüóíó

ñöáóòà éåòèrìÿê âÿ äèqqÿòÿ ÷àòäûrìàq ÷îõ ìöhöì èìàíè âÿçèôÿäèr. Áóíó èíñàíëàrà

÷àòäûrìàq èñÿ äàhà âàúèáäèr.

- Áÿçè îõóúóëàrûìûçûí áÿëêÿ äÿ òÿêúÿ áèr êèòàáûìûçû îõóìàüà ôörñÿòè îëàúàq. Áóíà gþrÿ äÿ

hÿr áèr êèòàáûìûçäà áó ìþâçóéà qûñà äà îëñà éår àéûrìàüû ìÿqñÿäÿóéüóí áèëèrèê.

- Íÿçÿrÿ ÷àòäûrûëìàñû ëàçûì îëàí äègÿr áèr ìÿñÿëÿ äÿ áó êèòàáëàrûí è÷èíäÿêèëÿrëÿ ÿëàqÿäàräûr.

Éàçû÷ûíûí áöòöí êèòàáëàrûíäà èìàíè ìþâçóëàr Qóràí àéÿëÿrè èøûüûíäà èçàh îëóíór, èíñàíëàr

Àëëàhûí àéÿëÿrèíè þérÿíìÿéÿ âÿ îíëàrà óéüóí éàøàìàüà äÿâÿò åäèëèrëÿr. Àëëàhûí àéÿëÿrè èëÿ

áàüëû áöòöí ìÿñÿëÿëÿr èñÿ îõóúóíóí øöóróíäà hå÷ áèr øöáhÿ âÿ éà ñóàë éàràòìàéàúàq

øÿêèëäÿ à÷ûqëàíûr.

- Áó èçàhàòäà èñòèôàäÿ åäèëÿí ñÿìèìè, ñàäÿ âÿ àõûúû öñëóá êèòàáëàrûí 7 éàøäàí 70 éàøà qÿäÿr

hÿr êÿñ òÿrÿôèíäÿí ràhàò áàøà äöøöëìÿñèíè òÿìèí åäèr. Áåëÿ òÿñèrëè âÿ äÿëèë-ñöáóòëó èçàhàò

ñàéÿñèíäÿ êèòàáëàr áèríÿôÿñÿ îõóíór. Ùÿòòà äèíè rÿää åòìÿê ôèêrèíäÿ qÿòè îëàíëàr äà áó

êèòàáëàräà gþñòÿrèëÿí hÿqèqÿòëÿräÿí òÿñèrëÿíèr âÿ äåéèëÿíëÿrèí äîüróëóüóíó èíêàr åäÿ áèëìèr.

Áó êèòàáû âÿ ìöÿëëèôèí äègÿr ÿñÿrëÿrèíè hÿì òÿêëèêäÿ, hÿì äÿ qàrøûëûqëû ñþháÿò, ïîëåìèêà

øÿràèòèíäÿ ràhàò îõóìàq ìöìêöíäör. Áó êèòàáëàräàí èñòèôàäÿ åòìÿê èñòÿéÿí áèr qróï

îõóúóíóí îíëàrû áèrëèêäÿ îõóìàñû ìþâçó èëÿ áàüëû ôèêèr âÿ òÿúröáÿñèíè äÿ áèr-áèrè èëÿ

áþëöøìÿñè ñÿáÿáèíäÿí éàràrëû îëàúàq.

- Áóíóíëà áåëÿ ñàäÿúÿ îëàràq Àëëàh rèçàñû ö÷öí éàçûëàí áó êèòàáëàrûí òàíûíìàñûíà âÿ

îõóíìàñûíà êþìÿê åòìÿê äÿ áþéöê õèäìÿòäèr. Çöíêè ìöÿëëèôèí áöòöí êèòàáëàrûíäà îõóúóéà

ìöñáÿò òÿñèr áàüûøëàéàí ìÿñÿëÿëÿrè ñöáóò åòìÿê öñóëó ÷îõ göúëöäör. Ùÿì÷èíèí äèíè èçàh

åòìÿê èñòÿéÿíëÿrèí ÿëèíäÿêè ÿí òÿñèrëè öñóëëàräàí áèrè äÿ áó êèòàáëàrû hàìûíûí îõóìàñûíû

òÿøâèq åòìÿê, áóíà ÷àëûøìàqäûr.

- Ìöÿëëèôèí äègÿr ÿñÿrëÿrèíèí öç qàáûüûíûí øÿêèëëÿrèíèí êèòàáëàrûí ñîí hèññÿñèíÿ ÿëàâÿ

åäèëìÿñèíèí äÿ ìöhöì ñÿáÿáëÿrè âàr. Êèòàáû ÿëèíÿ àëàí hÿr áèr àäàì éóõàrûäà qåéä

åòäèéèìèç õöñóñèééÿòëÿrè þçöíäÿ òîïëàéàí âÿ îõóìàqäàí õîøëàíäûüûíû öìèä åòäèéèìèç áó

êèòàáëà åéíè õöñóñèééÿòëÿrÿ ìàëèê îëàí ÷îõëó ÿñÿrëÿrèí îëäóüóíó gþrÿúÿê. Åéíè çàìàíäà

hÿì äèíè, hÿì äÿ ñèéàñè ìþâçóëàräà èñòèôàäÿ åäÿúÿéè ìÿíáÿëÿrèí ìþâúóäëóüóíà øàhèä

îëàúàq.

- Áàøqà êèòàáëàräà ràñò gÿëäèéèìèç øÿõñè ôèêèrëÿrÿ, ìöÿëëèô qÿíàÿòëÿrèíÿ, øöáhÿëè ìÿíáÿëÿrÿ

ÿñàñëàíàí èçàhëàrà, ìöqÿääÿñëÿrÿ qàrøû ëàçûì îëàí ÿäÿá âÿ hþrìÿòÿ äèqqÿò éåòèrìÿéÿí

öñëóáëàrà, öìèäñèçëèéÿ àïàràí øöáhÿëè éàçûëàrà âÿ äègÿr ÷àòûøìàçëûqëàrà áó ÿñÿrëÿräÿ ràñò

gÿëÿ áèëìÿçñèíèç.

È×ÈÍÄßÊÈËßÐÈ×ÈÍÄßÊÈËßÐ

ÝÈÐÈØ .....................................................8

ÝÞÇËß ÝÞÐÖÍÌßJßÍ

ÍßÙßÍÝ ÌÖßÑÑÈÑß:

ÙÖÚÅJÐß .............................. 16

ÎÐÃÀÍÈÇÌÈÌÈÇÈ ßÙÀÒß

ÅÄßÍ ÍßÙßÍÝ ØßÁßÊß........... 22

JÅÄÈJÈÌÈÇ ÃÈÄÀËÀÐÛÍ

ÎÐÃÀÍÈÇÌÄß ÄÞÂÐ

ÅÒÌßÑÈ .......................................... 32

ÄÀÌÀÐËÀÐÄÀÊÛ ÃÀÍ

ÄÞÂÐÀÍÛ ................................. 48

ÑÖÌÖÊËßÐÄßÍ ÒßØÊÈË

ÎËÓÍÌÓØ ÑÊÅËÅÒÈÌÈÇ.............................................. 64

ÁßÄßÍÈÌÈÇÈÍ ÌÈÊÐÎÑÊÎÏÈÊ

ÌÖÙßÐÐÈÊËßÐÈ ÎËÀÍ ßÇßËßËßÐÈÌÈÇ ............. 82

ÎÐÃÀÍÈÇÌÈÌÈÇÄß ÔÀÑÈËßÑÈÇ

ÈØËßJßÍ ÊÎÍÄÈÍÑÈÎÍÅÐ .......................................... 90

ÍßÒÈÚß .......................................................................... 100

ßßçèç óøàãëàð, hàçûðîëóí. Áèð àçäàí ÷îõ ýåíèøâÿ ìþúöçÿëè áèð äöíéàéà ãÿ-

äÿì ãîéàúàãñûíûç. Áó äöíéà ñèçè ÷îõ éàõûíäàí ìà-ðàãëàíäûðàúàã ÿhÿìèééÿòëè õöñóñèééÿòëÿðÿ ìàëèêäèð. Ñèç

èíäèéÿ ãÿäÿð áóíó hèññ åòìÿéÿ áèëÿðñèíèç, ëàêèí áó èçäè-hàìëû äöíéàíûí òðèëéîíëàðëà èø÷èñè ñèçèí ö÷öí äàéàíìàäàí èø-ëÿéèð. Òÿÿúúöáëÿíäèíèç, åëÿ äåéèëìè?

Áó ãåéðè-àäè äöíéà þç îðãàíèçìèíèç, ñèçèí ö÷öí èøëÿéÿíèø÷èëÿð äÿ höúåéðÿëÿðèíèçäèð. Îðãàíèçìèíèçèí hÿð áèð íþãòÿ-ñè höúåéðÿëÿðäÿí èáàðÿòäèð. Ùàë-hàçûðäà îðãàíèçìèíèçäÿ

ñèçÿ õèäìÿò åäÿí òðèëéîíëàðëà höúåéðÿíèç âàð. Ùÿòòàñèç áó éàçûíû îõóäóüóíóç çàìàí äà îíëàð äóð-

ìàäàí ôÿàëèééÿòäÿäèð. Ìÿñÿëÿí, áó êèòàáûîõóìàüûíûç ö÷öí ýþç höúåéðÿëÿ-

ðèíèç ôàñèëÿñèç

8888

ÝÈÐÈØÝÈÐÈØ

Îðãàíèçìèìèç ìöõòÿëèô âÿçèôÿëÿðè éåðèíÿ éåòèðìÿëè îëàí ÷åøèäëè höúåéðÿëÿðäÿí éàðàí-ìûøäûð. Jóõàðûäàêû ñõåìäÿ îðãàíèçìèìèçäÿ îëàí áÿçè höúåéðÿ íþâëÿðè ýþñòÿðèëìèøäèð.Áó höúåéðÿëÿð áèðëèêäÿ ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿðÿê áèçèì éàøàìàüûìûçû òÿìèí åäèð.

îëàðàã hÿðÿêÿòäÿäèð, hÿì÷èíèí ÿëëÿðèíèçäÿêè ÿçÿëÿ höúåé-ðÿëÿðèíèç êèòàáû òóòìàã ö÷öí hÿðÿêÿò åäèð. Ñèç íÿôÿñ àëûá-âåðÿðêÿí ÿââÿëúÿ íÿôÿñ áîðóíóçäàêû höúåéðÿëÿð, ñîíðà äààüúèéÿðëÿðèíèçäÿêè höúåéðÿëÿð èøëÿéèð. Åéíè àíäà ìÿäÿíèç-äÿêè höúåéðÿëÿð äÿ áèð íå÷ÿ ñààò ÿââÿë éåäèéèíèç ãèäàíûhÿçì åòìÿéÿ ÷àëûøûð.

Áó äàíûøäûãëàðûìûç îðãàíèçìèíèçäÿ áèð àí äà äàéàí-ìàäàí ðåàëëàøàí ïðîñåñëÿðäÿí éàëíûç áèð íå÷ÿñèäèð. Áó ïðî-ñåñëÿðèí ÷îõóíó ñèç hèññ åòìèðñèíèç. Áÿñ òðèëéîíëàðëà höúåé-ðÿ íåúÿ áèðëÿøèð, áóíëàð íÿ åäÿúÿêëÿðèíè íåúÿ áèëèð âÿ åé-íè àíäà áó ôóíêñèéàëàðû íåúÿ éåðèíÿ éåòèðèðëÿð? Áóíäàí

9999

ßçÿëÿ øÿáÿêÿñè

ãûüûðäàã

höúåéðÿñè

ñöìöê

höúåéðÿñè

ñêåëåò ÿçÿëÿñè hö-

úåéðÿñè

öðÿê ÿçÿëÿñè hö-

úåéðÿñè

äöç ÿçÿëÿ höúåé-

ðÿñè

áàøãà áèð íþâ

áþéðÿê höúåé-

ðÿñè

áèð íþâ áþéðÿê

höúåéðÿñè

ìÿäÿ höúåéðÿñè

Åïèòåë øÿáÿêÿ

Ñèíèð

øÿáÿêÿñè

ßñàñëû áàü øÿáÿ-

êÿñè höúåéðÿñè

áàü øÿáÿêÿñè

höúåéðÿñè

ÿëàâÿ hå÷ áèð ïðîáëåì äÿ éà-ðàíìûð. Ùå÷ áèð höúåéðÿíèçáàøãà áèð höúåéðÿíèí ôóíêñè-éàñûíû éåðèíÿ éåòèðìÿê èääèà-ñûíäà äåéèë âÿ éà "ìÿí áó èøèéåðèíÿ éåòèðìÿê èñòÿìèðÿì"äåìèð. Áóíëàð áèð òÿðÿôÿ ãàë-ñûí, îðãàíèçìèíèçäÿêè áöòöíïðîñåñëÿð ãåéðè-àäè áèð ñöðÿòëÿhÿéàòà êå÷èð.Áèð ãÿäÿð ñîíðà îðãàíèçìè-ìèçäÿ áàø âåðÿí ãèäàëàðûíhÿçì åäèëìÿñè, íÿôÿñ àëìà,ýþðìÿ, hèññèééàò êèìè ýöíäÿ-ëèê ïðîñåñëÿðèí íÿ ãÿäÿð ìþ-úöçÿëè îëäóüóíó áèðëèêäÿ íÿ-çÿðäÿí êå÷èðÿúÿéèê. Áó ôóíê-ñèéàëàðû éåðèíÿ éåòèðÿðêÿí hö-úåéðÿëÿðèìèçèí áÿçÿí áèð êèì-éà÷û êèìè ìàääÿëÿð èñòåhñàëåòìÿñèíèí, áÿçÿí áèð ìöhÿí-äèñ êèìè håñàáëàìàëàð àïàð-ìàñûíûí, áÿçÿí äÿ áàøãà hö-úåéðÿíèí åhòèéàúëàðûíû þäÿìÿ-éÿ ÷àëûøìàñûíûí øàhèäè îëàúà-üûã.

ÙÖÚÅJÐßËßÐÈÌÈÇÙÖÚÅJÐßËßÐÈÌÈÇÌÈÊÐÎÑÊÎÏ ÌÈÊÐÎÑÊÎÏ ÀËÒÛÍÄÀÀËÒÛÍÄÀ

ýþç höúåéðÿñèýþç höúåéðÿñè

ñèíèð höúåéðÿñèñèíèð höúåéðÿñè

ãàí höúåéðÿñèãàí höúåéðÿñè

10

Áöòöí áó ôóíêñèéàëàðû ýþçö-ìöçëÿ ýþðÿ áèëìÿäèéèìèç êè÷èê hö-úåéðÿëÿðèí åòìÿñè ÷îõ håéðÿòàìèçáèð hàëäûð. Ùÿì äÿ höúåéðÿëÿð áóÿhÿìèééÿòëè èøëÿðè hå÷ áèð êþìÿê àë-ìàäàí éåðèíÿ éåòèðèðëÿð. Ùöúåéðÿëÿ-ðèìèç áèçèì êèìè áèð èíñàí äåéèë.Îíëàð íÿ áèð-áèðèíè ýþðÿ, íÿ åøèäÿ,íÿ äÿ "àüûëëû áèð èø ýþðÿê" äåéÿ äö-øöíöá ãÿðàðà ýÿëÿ áèëèðëÿð. Íÿ ýþçëÿðè, íÿ ãóëàãëàðû, íÿ äÿáåéèíëÿðè âàð. Áèð ãÿäÿð ñîíðà äà ìöôÿññÿë øÿêèëäÿ ãåéäåäÿúÿéèìèç êèìè, îíëàð êèìéÿâè ôîðìóëëàðû áèëèð, áó ôîð-ìóëëàðà ýþðÿ ìàääÿëÿð èñòåhñàë åäèðëÿð, ëàêèí îíëàð êèìéàòÿhñèëè àëìàéûáëàð. Ôèçèêà ãàíóíëàðûíû áèëèðëÿð, èøûüû íèçàì-ëàéûá ýþðìÿéèìèçè òÿìèí åäèðëÿð, ëàêèí ôèçèêà òÿhñèëè äÿ àë-

ìàéûáëàð. Åëÿ èñÿ îíëàð áöòöí áóíëàðû íåúÿ áà-úàðûðëàð?

ßëáÿòòÿ êè, höúåéðÿëÿðèìèç ãàðøûäà äàhåéðàíëûãëà îõóéàúàüûíûç áöòöí áó èøëÿðè þç

àüûëëàðû ñàéÿñèíäÿ åòìèðëÿð. Jÿãèí êè, îíëà-ðûí áó èøëÿðè ìöÿééÿí áèð çàìàí

è÷èíäÿ þéðÿíìÿäèéèíè äÿ àðòûãäÿðê åòìèñèíèç.

Àììà áèç þç hÿéàòûìûçûýþçëÿ ýþðöëìÿéÿúÿê äÿðÿúÿäÿêè÷èê îëàí áó âàðëûãëàðûí øöóðëó

11111111

hÿðÿêÿòè ñàéÿñèíäÿ äàâàì åòäèðÿ áèëèðèê. Áöòöí áóíëàð áè-çèì ÷îõ ìöhöì áèð hÿãèãÿòè àíëàìàüûìûç ö÷öíäöð. Ùö-úåéðÿëÿðèìèçÿ áó èøëÿðè åòäèðÿí, îíëàðà íÿ åäÿúÿêëÿðèíè þé-ðÿäÿí ÷îõ éöêñÿê áèð àüûë ñàhèáè âàðäûð. Áó ñîíñóç àüûëñàhèáè áèçè ÷îõ ñåâÿí, áèçèì hÿð úöð íþãñàí âÿ åhòèéàúëà-ðûìûçû áèëÿí, hÿð øåéè Jàðàäàí Àëëàhäûð.

Îðãàíèçìèìèçäÿ îëàí òðèëéîíëàðëà höúåéðÿíèí hÿð áè-ðè Àëëàhûí ãöñóðñóç ïëàíû ÿñàñûíäà ÷ÿòèí ôóíêñèéàëàðûíû òàìéåðèíÿ éåòèðèðëÿð. Áóíóí ñàéÿñèíäÿ áèç äÿ hå÷ áèð àõñàìàîëìàäàí hÿéàòûìûçû äàâàì åòäèðèðèê. Ñèçèí hÿð ñÿhÿð ìÿê-òÿáÿ ýåòìÿê ö÷öí îéàíìàüûíûç, éåäèéèíèç áàëûí øèðèí äà-

11112222

Îðãàíèçìèìèçèí ýþçëÿ ýþðöíìÿéÿúÿê ãÿäÿð êè÷èêîëàí hÿð áèð höúåéðÿñèíäÿ àøàüûäàêû ëàáîðàòîðèéàëàð-äà àïàðûëàí èøëÿðèí hàìûñû, hÿòòà äàhà àðòûüû ýþðö-ëöð.

äûíû hèññ åòìÿéèíèç, hå÷ áèð ÷ÿòèíëèê ÷ÿêìÿäÿí íÿôÿñ àë-ìàüûíûç, ñîíðà ìÿêòÿáèí hÿéÿòèíäÿ ãà÷ûá äîñòëàðûíûçëàîéóí îéíàéà áèëìÿéèíèç âÿ åòäèéèíèç áàøãà áèð ÷îõ hÿðÿ-êÿòëÿð Àëëàhûí ñèçÿ îëàí ìÿðhÿìÿò âÿ øÿôãÿòèíèí áèð íÿòè-úÿñèäèð.

Àëëàh äöíéàäàêû hÿð øåé êèìè ñèçè äÿ ãöñóðñóç éàðàò-ìûø âÿ åhòèéàúûíûç îëàí hÿð øåéè äÿ âåðìèøäèð. Áó ñÿáÿá-äÿí äÿ áèçÿ äöíéàäàêû ÿí ýþçÿë hÿäèééÿëÿðèí hÿð áèðèí-äÿí ÷îõ äÿéÿðëè îëàí íåìÿòëÿðè âåðÿí Ðÿááèìèçÿ øöêð åò-ìÿëèéèê.

11113333

Øÿêèëäÿ áèð höúåéðÿíèí è÷èíè ýþðöðñöíöç. Òàì îðòàäà höúåéðÿíèí íöâÿñè âàð. Îíóíÿòðàôûíäàêûëàð èñÿ höúåéðÿäÿ þç âÿçèôÿñèíè éåðèíÿ éåòèðÿí äèýÿð hèññÿúèêëÿðäèð.

ðð èèááîîññîîìì

ííööââÿÿ

Áóíà ýþðÿ äÿ Àëëàhûí áèçÿ òÿãäèì åòäèêëÿðèíè éàõøû-úà äöøöíìÿëèéèê. Àëëàh áèçÿ éîëýþñòÿðÿí îëàðàã ýþíäÿðäè-éè ìöãÿääÿñ Êèòàáûìûç Ãóðàíäàêû àéÿëÿðäÿ èíñàíëàðûí äö-øöíìÿñè ö÷öí áÿçè ìþâçóëàðäàí þðíÿêëÿð âåðìèøäèð. Áèðàéÿäÿ Àëëàh áèçÿ áåëÿ áóéóðóð:

"Ùÿãèãÿòÿí ýþéëÿðèí âÿ éåðèí éàðàäûëìàñûíäà, ýå-úÿ èëÿ ýöíäöçöí áèð-áèðèíè ÿâÿç åòìÿñèíäÿ, è÷ÿðèñèíäÿèíñàíëàð ö÷öí ìÿíôÿÿòëè øåéëÿð îëàí ýÿìèëÿðèí äÿíèç-ëÿðäÿ öçìÿñèíäÿ, ãóðóéàí éåð öçöíö Àëëàhûí ýþéäÿíéàüìóð éàüäûðàðàã éåíèäÿí äèðèëòìÿñèíäÿ, úèíñ-úèíñhåéâàíëàðû îíóí hÿð òÿðÿôèíÿ éàéìàñûíäà, êöëÿéèí áèðñÿìòäÿí áàøãà áèð ñÿìòÿ ÿñìÿñèíäÿ, ýþéëÿ éåð àðàñûí-

11114444

äà (Àëëàhûí ÿìðèíÿ) òàáå áóëóäëàðûí hÿðÿêÿòèíäÿ àüûëâÿ äöøöíúÿ ñàhèáè îëàí èíñàíëàð ö÷öí (Àëëàhûí hèêìÿòâÿ ãöäðÿòèíÿ äÿëàëÿò åäÿí) ÿëàìÿòëÿð âàðäûð" ("Áÿãÿ-ðÿ" ñóðÿñè, 164).

Áåëÿëèêëÿ, áó êèòàáäà îðãàíèçìèìèç hàããûíäà âåðèëÿ-úÿê ìÿëóìàòëàð öçÿðèíäÿ áèðëèêäÿ äöøöíÿúÿéèê. Àëëàhûííåúÿ èíúÿ âÿ èäåàë áèð áÿäÿí ãóðóëóøó éàðàòäûüûíû òÿhëèëåäÿúÿéèê. Êèòàáû îõóéóá áèòèðäèêäÿí ñîíðà èñÿ Àëëàhû äà-hà ÷îõ ñåâÿúÿê âÿ Îíà äàhà ÷îõ øöêð åäÿúÿêñèíèç. ßòðà-ôûíûçäàêû èíñàíëàðà òÿÿúúöá åäÿúÿê âÿ áèëäèêëÿðèíèçè îíëà-ðà äà þéðÿäÿðÿê îíëàðûí äà äöøöíìÿñèíè àðçóëàéàúàãñûíûç.

11115555

ÊÊèòàáûí ýèðèø hèññÿñèíäÿ îðãà-íèçìèíèçèí òðèëéîíëàðëà höúåéðÿ-íèí áèðëÿøìÿñèíäÿí ÿìÿëÿ ýÿëäèéèíè

ãåéä åòìèøäèê. Ëàêèí áó, äÿðhàë îõóíóá öçÿðèíäÿí êå-÷èëÿí áèð ðÿãÿì äåéèë. Òðèëéîí ñàéû ÷îõ áþéöê áèð ìèãäàð-

äûð. Ùÿð áèð éåòêèí èíñàíûí îðãàíèçìèíäÿ úÿìè 100 òðèëéîíàéàõûí höúåéðÿ âàð. Ëàêèí áó höúåéðÿëÿð ÷îõ êè÷èê îëäóãëàðûí-äàí áèçèì îðãàíèçìèìèçäÿ íÿhÿíý þë÷öëÿðäÿ äåéèë. Èíäè âå-ðÿúÿéèìèç þðíÿêëÿðè îõóäóüóíóç çàìàí höúåéðëÿðèí íÿ ãÿ-äÿð êè÷èê îëäóüóíó áèëÿúÿêñèíèç. Îðãàíèçìèìèçäÿêè áèð

ìèëéîí ÿäÿä höúåéðÿ áèðëÿøÿíäÿ éàëíûç áèð èéíÿ óúóãÿäÿð éåð òóòóð. Áó ãÿäÿð êè÷èê îëìàñûíà áàõìà-

éàðàã höúåéðÿíèí hàíñû ãóðóëóøà ìàëèê îë-ìàñû hÿëÿ òàì ìÿëóì äåéèë.

Àëèìëÿð höúåéðÿ-

ÝÞÇËß ÝÞÐÖÍÌßJßÍ ÝÞÇËß ÝÞÐÖÍÌßJßÍ ÍßÙßÍÝ ÌÖßÑÑÈÑß: ÙÖÚÅJÐßÍßÙßÍÝ ÌÖßÑÑÈÑß: ÙÖÚÅJÐß

11116666

íèí è÷èíäÿêè ñèñòåìëÿðè hÿëÿ äÿàðàøäûðûð.

Ñèçèí îðãàíèçìèíèçè òÿøêèëåäÿí èëê höúåéðÿ àòà âÿ àíàíû-çûí hÿðÿñèíäÿí ýÿëÿí áèð ÿäÿähöúåéðÿíèí àíàíûçûí îðãàíèç-ìèíäÿ áèðëÿøìÿñè èëÿ ÿìÿëÿýÿëèð. Áó höúåéðÿ ôàñèëÿñèçîëàðàã áþëöíöð âÿ áèð ìöä-äÿò ñîíðà ÿââÿëúÿ êè÷èêáèð ÿò ïàð÷àñû øÿêëèíèàëûð. Ñîíðà áó ÿò ïàð-÷àñûíû òÿøêèë åäÿíhöúåéðÿëÿð äÿ áþ-ëöíìÿêäÿ äàâàìåäèð âÿ îðãàíèçìèíèç òÿäðèúÿí ôîðìàëàøìàüà áàøëà-éûð.

ßìÿëÿ ýÿëÿí hÿð éåíè höúåéðÿíèç áàøãà áèðôîðìà àëûð. Áèðè ãàí höúåéðÿñè, äèýÿðè ñöìöê höúåé-ðÿñè, áàøãà áèðè èñÿ ñèíèð höúåéðÿñè ôóíêñèéàñûíû äà-øûéûð. Îðãàíèçìèìèçäÿ áèð-áèðèíäÿí ôÿðãëè øÿêèëäÿîëàí 200 íþâ höúåéðÿ âàð. ßñëèíäÿ áó höúåéðÿëÿðèíhàìûñû åéíè hèññÿëÿðäÿí òÿøêèë îëóíóð, ëàêèí ìöõòÿ-ëèô ôóíêñèéàëàðû éåðèíÿ éåòèðèðëÿð. Ìÿñÿëÿí, øÿêèëäÿäÿ ýþðäöéöíöç êèìè, àéàãëàðûíûçäàêû ÿçÿëÿ höúåé-ðÿëÿðè ñèçèí hÿðÿêÿò åäÿ áèëìÿéèíèç âÿ ãà÷à áèëìÿ-

11117777

.

11 òòððèèëëééîîíí hhööúúååééððÿÿ

èèèè ééééííííÿÿÿÿ óóóóúúúúóóóóááááîîîîééééääääàààà ááááèèèè ððððííííþþþþããããòòòòÿÿÿÿääääÿÿÿÿ

éèíèç ö÷öí þðòöëìöø áèð êàíàòêèìèäèð. Áó ãóðóëóøëàðû ñàéÿ-ñèíäÿ ñèçëÿð òîïëà îéíàéàðêÿíàéàüûíûçäàêû âÿ éà ãîëóíóç-äàêû ÿçÿëÿëÿð hÿääÿí àðòûãäàðòûëäûüû çàìàí ãûðûëìûð. Ãàíhöúåéðÿëÿðèíèç èñÿ éóâàðëàãäèñê ôîðìàñûíäàäûð. Áó hö-úåéðÿíèí âÿçèôÿñè áÿäÿí ö÷öíëàçûìëû îëàí îêñèýåíè äàìàð-ëàð âàñèòÿñèëÿ äàøûìàãäûð. Áóôîðìàñû ñàéÿñèíäÿ îêñèýåíëÿáèðëèêäÿ ãàí äàìàðëàðû èëÿàñàíëûãëà àõûá ýåäèðëÿð. Äÿðèhöúåéðÿëÿðèíèç äÿ áèð-áèðèíÿìþhêÿì áàüëàíàðàã áèð ñûðà-äà äöçöëöðëÿð. Áåëÿëèêëÿ, äÿðè-ìèç ìèêðîáëàðû âÿ ñóéó êå÷èð-ìèð.

Áó höúåéðÿëÿð êèìè äè-ýÿð áöòöí höúåéðÿëÿð äÿ òà-ìàìèëÿ ôóíêñèéàëàðûíà óéüóíôîðìàéà ìàëèêäèð. Ëàêèí òÿáèèêè, îíëàðûí áó ôîðìàäà îëìà-ëàðû òÿñàäöôè äåéèë. Êîìïöòåð-ëÿðè, àâòîìîáèëëÿðè âÿ éà òÿé-

11118888

Jóõàðûäàêû øÿêèëäÿ áþëöíÿ-

ðÿê ÷îõàëàí áó höúåéðÿëÿð äàhà

ñîíðà àøàüûäàêû øÿêèëäÿ áèð íå÷ÿñèíè

ýþðäöéöíöç éöçëÿðëÿ ôÿðãëè hö-

úåéðÿéÿ ÷åâðèëèð.

ÿçÿëÿ òîõóìàñû

ñèíèð höúåéðÿñè

ãàí höúåéðÿëÿðè

äÿðè höúåéðÿëÿðè

éàðÿëÿðè õàòûðëàéûí. Áó àïàðàò âÿ ìö-hÿððèêëÿðèí ôîðìàñûíû, îíëàðûí èøëÿ-ìÿñè ö÷öí ëàçûì îëàí ñèñòåìëÿðèí ëà-éèhÿñèíè âåðÿí áèð èíñàí âàð. Áöòöíäåòàëëàðû áó àïàðàòëàðû èñòåhñàë åäÿíôèðìàíûí òåõíèêè èø÷èëÿðè ôèêèðëÿøèð âÿïëàíëàøäûðûðëàð. Àâòîìîáèëëÿð ñÿðíè-øèíëÿðèí ÿí ðàhàò âÿ òÿhëöêÿñèç øÿêèë-äÿ hÿðÿêÿò åäÿúÿéè, òåëåâèçîðëàð èñÿòÿñâèðè âÿ ñÿñè ÿí êåéôèééÿòëè ñóðÿòäÿòàìàøà÷ûéà ÷àòäûðàúàã øÿêèëäÿ èñòåh-ñàë åäèëèð. Áóíëàðû éàëíûç òåõíèêè àëÿò-ëÿðÿ äåéèë, hÿì÷èíèí áöòöí ÿøéàëàðààèä åòìÿê îëàð. Ìàñà, ñòóë, éàøàäûüûíûç áèíà, èñòèôàäÿ åòäè-éèíèç ãÿëÿì, éåìÿê éåäèéèíèç ãàøûãëàð, ÷ÿíýÿëëÿð... Áöòöíáóíëàð ìöÿééÿí áèð ëàéèhÿíèí ìÿhñóëóäóð. Ùÿð áèðèíèíäåòàëëàðû èíúÿëèéèíÿ ãÿäÿð håñàáëàíûá, hå÷ áèðè òÿñàäöôÿíîðòàéà ÷ûõìàéûá. Áèëäèéèíèç êèìè, áèð ïëàíûí âÿ íÿòèúÿäÿäÿ áèð ìÿhñóëóí îðòàéà ÷ûõìàñû ö÷öí áèð àüûë îëìàëûäûð.

Èíäè hÿìèí þðíÿéè îðãàíèç-ìèìèçäÿ îëàí höúåéðÿëÿðhàããûíäà äöøöíÿê. Ùöúåé-ðÿëÿðèìèç áèð òåëåâèçîðäàíâÿ éà áàøãà áèð òåõíîëîæè

àëÿòäÿí äàhà èäåàë áèð ïëàíàâÿ èø ðåæèìèíÿ ìàëèêäèð. Áóí-

Jóõàðûäà ýþðäöéöíöç áóêàáëîëàðû áó èøè éàõøû áèëÿíóñòàëàð éàðàäûðëàð. Jÿíè áóêàáëîëàð ïëàíëàøäûðìàíûíìÿhñóëóäóð.

11119999

Ùöúåéðÿíèí ãèäàñûíû

äàøûéàí äåïîëàð.

Ðèáîñîì. Áó ôàáðèêëÿð

höúåéðÿíèí èñòèôàäÿ åäÿ-

úÿéè ïðîòåèíè èñòåhñàë

åäèðëÿð.

Ùöúåéðÿíèí ãóðóëóøóíóí íÿ ãÿäÿð ìþúöçÿâè âÿ ìöôÿññÿë îëäóüóíó äàhà éàõøû àíëà-ìàã ö÷öí áåëÿ áèð íöìóíÿéÿ áàõàã. Áèð höúåéðÿ þç è÷èíäÿ hÿð íþâ ôÿàëèééÿò ñèñòåìè-íè åhòèâà åäÿí áèð øÿhÿðÿ áÿíçÿéèð. Áó øÿhÿðäÿ åíåðæè èñòåhñàë åäÿí ñòàíñèéàëàð, ëàçû-ìè ìÿhñóëëàðû èñòåhñàë åäÿí ôàáðèêëÿð, èñòåhñàë îëóíìóø ìÿhñóëëàðû ñàõëàéàí àíáàðëàð,åhòèéàú äóéóëàí ìÿhñóëëàðû äàøûéàí áîðó õÿòëÿðè, ëàáîðàòîðèéàëàð âÿ åìàë ìöÿññèñÿëÿ-ðè âàð. Áèçèì hÿéàòûìûçûí äàâàì åòìÿñè höúåéðÿëÿðèìèçèí è÷èíäÿêè áó ñèñòåìëÿðèí ãö-ñóðñóç øÿêèëäÿ èøëÿìÿñè èëÿ òÿìèí åäèëèð.Àíúàã áóíó óíóòìàéûí êè, höúåéðÿíèí þë÷öñö ìöàñèð áèð øÿhÿð êèìè êèëîìåòðëÿðëÿ hå-ñàáëàíìûð. Ùöúåéðÿíèí þë÷öñö éàëíûç ìèëëèìåòðèí éöçäÿ áèðè ãÿäÿðäèð.

Ãîëãè. Áó óçóí êÿñèêëÿð hö-

úåéðÿíèí êÿíàðûíà ýþíäÿðèë-

ìÿê ö÷öí höúåéðÿ ìÿhñóëëà-

ðûíû hàçûðëàéûðëàð.

Ìèòîêîíäðè höúåéðÿíèí

åíåðæè ìÿíáÿéèäèð.

Ùöúåéðÿ íöâÿñè

ýåíëÿðè äàøûéûð

âÿ höúåéðÿíèí

ôÿàëèééÿòèíè òÿí-

çèìëÿéèð.

Ùöúåéðÿíèí è÷èíäÿêè ñèñòåìëÿ-

ðÿ îðãàíåë àäû âåðèëèð. Îíëàðûí

hàìûñûíûí höúåéðÿ è÷èíäÿ

ôÿðãëè âÿçèôÿëÿðè âàð.

Íöâÿúèê ðèáîñîì äöçÿëäèá

îíó åhòèéàòà ñàõëàéàð.

Ëèçîñîì höúåéðÿíèí

hÿçì îðãàíûäûð.

Òóëëàíòûëàðû âÿ òÿh-

ëöêÿëè ìàääÿëÿðè

éîõ åäèð.

22220000

äàí ÿëàâÿ ãåéðè-àäè õöñóñèééÿòëÿðèîëàí áó höúåéðÿëÿðèìèç hÿì äÿ úàíëû-äûð. Áèð ãÿäÿð ÿââÿë äÿ ãåéä åòäèéè-ìèç êèìè, àëèìëÿð áó êè÷èê âàðëûãëàðûíè÷èíäÿ îëàí ìþúöçÿâè ñèñòåìè hÿëÿ äÿòàì êÿøô åäÿ áèëìÿéèáëÿð.

Jÿãèí êè, êè÷èê áèð ñàhÿäÿ èíñàíàüëûíûí äÿðê åòìÿäèéè áåëÿ áèð ïëàíûííåúÿ ìöìêöí îëäóüóíó äöøöíìöñö-íöç, åëÿ äåéèëìè?

Áöòöí áóíëàð höúåéðÿëÿðèìèçè÷îõ öñòöí áèð àüûë ñàhèáèíèí ïëàíëàøäû-ðûá éàðàòäûüûíû áèçÿ áèð äàhà ñöáóòåäèð. Áó öñòöí àüûë ñàhèáè áèçè áöòöíîðãàíèçìèìèçëÿ ãöñóðñóç øÿêèëäÿ Jà-ðàäàí Àëëàhäûð.

22221111

1-úè âÿ 2-úè øÿêèëëÿð: Ùÿðáèð éàä úèñèì höúåéðÿíèíãàïûëàðû þíöíäÿ äàéàíäû-ðûëûð âÿ ñöçýÿúäÿí êå÷èðè-ëèð.3-úö øÿêèë: Ùöúåéðÿíèí è÷èèøëÿê áèð ôàáðèê êèìèäèð.4-úö øÿêèë: Ùöúåéðÿíèíòàì îðòàñûíäà åëìè ìÿð-êÿç øÿêëèíäÿ ÷àëûøàí íöâÿâàð.5-úè øÿêèë: Ùöúåéðÿäÿ õö-ñóñè áèð åìàë ìöÿññèñÿñèêèìè èøëÿéÿí áèð áþëìÿ äÿâàð.

Óøàãëàð,Óøàãëàð, øÿêèëëÿðè îõëàðûí èñòèãàìÿòè áî-éóíúà íÿçÿðäÿí êå÷èðñÿíèç, ïðîñåñëÿðèíhöúåéðÿ è÷èíäÿ íåúÿ áèð íèçàìëà áàø âåð-äèéèíè ýþðÿ áèëÿðñèíèç.

11 33

4455

22

ÙÙå÷ ÿââÿëëÿð áó ñó-àëëàðû þçöíöçÿ âåðìèøäè-íèçìè?

Èíäè íÿôÿñ àëìàëûéàììû?Öðÿéèìèí òÿçéèãëÿ âóðäóüó ãàí êèôàéÿò åäèðìè?

Ùàíñû höúåéðÿëÿðèìèí, hàíñû îðãàíëàðûìûí íÿ ãÿäÿðåíåðæèéÿ åhòèéàúû âàð?

Ìÿäÿì éåäèéèì éåìÿêëÿðè íÿ çàìàí hÿçì åòìÿéÿáàøëàìàëûäûð?

Ýþçöìÿ äöøìÿëè îëàí èøûüûí ìèãäàðû êèôàéÿò ãÿäÿðäèð-ìè?

Ãîëóìó hÿðÿêÿò åòäèðìÿê ö÷öí hàíñû ÿçÿëÿëÿðè-ìè èøëÿäèì?

Áó ñóàëëàð èíñàíà ãÿðèáÿ ýÿëèð, åëÿäåéèëìè? ×öíêè áèç hå÷ âàõò áó

ñóàëëàðû þçöìöçÿ

22222222

ÎÐÃÀÍÈÇÌÈÌÈÇÈ ßÙÀÒß ÎÐÃÀÍÈÇÌÈÌÈÇÈ ßÙÀÒß ÅÄßÍ ÍßÙßÍÝ ØßÁßÊßÅÄßÍ ÍßÙßÍÝ ØßÁßÊß

âåðìèðèê, hÿòòà ÷îõóìóçóí áó ïðîñåñëÿðèí äàèì ýåòäèéèí-äÿí äÿ õÿáÿðè éîõäóð. Îðãàíèçìèìèç áöòöí áó èøëÿðè àâ-òîìàòèê îëàðàã åäèð. Î, áóíó áèçè hÿð òÿðÿôäÿí ÿhàòÿ åäÿíñèíèð øÿáÿêÿñè âàñèòÿñèëÿ åäèð. Ñèíèð øÿáÿêÿñè áó ñÿhèôÿëÿð-

äÿ îõóäóüóíóç òðèëéîíëàðëà ñèíèð höúåéðÿ-ëÿðèíèí áèð-áèðè èëÿ áèðëÿøìÿñèíäÿíÿìÿëÿ ýÿëèð. Îðãàíèçìèìèçèí hÿð áèðíþãòÿñèíäÿ îëàí ñèíèð øÿáÿêÿñèíè àøà-üûäàêû øÿêèëäÿ ýþðäöéöíöç àâòîìîáèëéîëëàðûíà áÿíçÿäÿ áèëÿðèê. Áó øÿáÿêÿñàéÿñèíäÿ îðãàíèçìèìèçäÿêè höúåéðÿ-

ëÿðëÿ àéàãëàðûìûçäàêû ÿçÿëÿ höúåéðÿëÿðèàðàñûíäà áèð ÿëàãÿ éàðàíûð âÿ âöúóäóí

áöòöí höúåéðÿëÿðè áèð-áèðè èëÿ ÿëàãÿëèîëóð. Ëàêèí ñèíèð ñèñòåìèìèç êèëî-

22223333

ìåòðëÿðëÿ óçóíëóãäà, ÷îõãîâøàãëû, èêèìÿð-òÿáÿëè éîëëàðû îëàí, ýåäèø-ýÿëèøèí àéðû éîë-

ëàðäàí òÿìèí åäèëäèéè áèð àâòîìîáèë éîëóíäàíäàhà ÿhàòÿëè áèð ñèñòåìÿ ìàëèêäèð. Àâòîìîáèë éîëëà-

ðûíäà àâòîìîáèëëÿðèí áèð áþëýÿäÿí áàøãà áèð áþëýÿéÿ ýåò-ìÿñè êèìè, îðãàíèçìèìèçäÿêè ñèíèð øÿáÿêÿñè öçÿðèíäÿ äÿhÿðÿêÿò åäÿí åëåêòðèêëè ñèíèð ðåôëåêñëÿðè âàð. Áó ðåôëåêñëÿðáèð íàhèéÿäÿí áàøãà áèð íàhèéÿéÿ ìÿëóìàò ÷àòäûðûðëàð.

Îðãàíèçìäÿ îëàí áó ðåôëåêñëÿð òÿñÿââöð åäÿ áèëìÿ-éÿúÿéèíèç ãÿäÿð ñöðÿòëè hÿðÿêÿò åäèð. Ìÿñÿëÿí, ñèç ãîëó-íóçó ãàòëàìàã èñòÿäèéèíèç çàìàí áåéíèíèçäÿí áèð åëåêòðèêñèãíàëû ÷ûõûð. Áó ãàðûøûã ñÿôÿð ÿñíàñûíäà ñèãíàë ÿñàñÿíîíóðüà áåéèíÿ ýåäèð. Îðàäàí äà õÿáÿð ÷àòäûðûëìàñû ëàçûìîëàí îðãàíà äîüðó ñöðÿòëÿ hÿðÿêÿò åäèð. Ãîë ÿçÿëÿíèç òàìîëàðàã ãàòëàíûð âÿ ãîëóíóç äèðñÿêäÿí áöêöëöð. Áöòöí áóïðîñåñëÿð ñàíèéÿíèí ìèíäÿ áèðè ãÿäÿð ãûñà áèð çàìàí ÿð-çèíäÿ áàø âåðèð. Ýþçöíöçö à÷ûá-éóìàíäà êå÷ÿí ìöääÿòèíòÿõìèíÿí 1 ñàíèéÿ îëäóüóíó íÿçÿðÿ àëñàã, ñàíèéÿíèí ìèí-

äÿ áèðèíèí íÿ ãÿäÿð ãûñà çàìàí êÿñè-ìè îëäóüóíó òÿñÿââöð åäÿ áèëÿðèê.

Áåëÿëèêëÿ, áó ìèñàëäà îëäóüó êè-

ìè îðãàíèçìèí hÿð éåðèíÿ ÷àòäûðûëàí ðåôëåêñëÿð ñèíèðëÿð âà-ñèòÿñèëÿ áåéèíÿ ýþíäÿðèëèð. Ùÿäñèç äÿðÿúÿäÿ áþéöê áèð ñö-ðÿòëÿ îðãàíèçìèìèçèí hÿð áèð hèññÿñèíäÿí áåéèíÿ ôàñèëÿñèçîëàðàã õÿáÿð âåðèëèð. Áóíóí ñàéÿñèíäÿ ñèç äàíûøûð, ýöëöð,äîíäóðìàíûí äàäûíû áèëèð âÿ éà èòèíèçëÿ îéíàéûðñûíûç. Áóèøëÿðè ýþðÿðêÿí àðàäà hå÷ áèð ôàñèëÿ îëìóð, äöøöíäöéöíö-çö hÿìèí àíäà åäÿ áèëèðñèíèç. Áàõäûüûíûç àíäà ýþðöð, äà-íûøûüû åøèäèð, áèð úèñìÿ òîõóíäóüóíóç àíäà îíóí èñòè âÿ éàñîéóã îëäóüóíó äÿðhàë hèññ åäèðñèíèç. Áåëÿëèêëÿ, áöòöíáóíëàð ñèíèð ñèñòåìèíèçèí âÿ áåéíèíèçèí èäåàë àhÿíýè ñàéÿ-ñèíäÿ ìöìêöí îëóð.

Ùàë-hàçûðäà äà ñèíèð ðåôëåêñëÿðèíèç éöêñÿê áèð ñöðÿòëÿèøëÿéèð. Áàðìàãëàðûíûçûí óúóíäàêû ñèíèðëÿð ÿëèíèçäÿ òóòäó-üóíóç áó êèòàáûí àüûðëûüû hàããûíäà áåéíèíèçÿ ìÿëóìàò

22225555

Ñèç ýöí ÿðçèíäÿ áó èøëÿðè ýþðÿðêÿí äÿîðãàíèçìèíèçäÿêè ñèíèð höúåéðÿëÿðèäàâàìëû øÿêèëäÿ hÿðÿêÿò åäèð.

ýþíäÿðèð âÿ áó àüûðëûüàóéüóí áèð ãöââÿ èëÿ ñèçáó êèòàáû ãàëäûðûðñûíûç.Áóíäàí ÿëàâÿ ýþçëÿðè-íèçäÿí, áóðíóíóçäàí,ãóëàãëàðûíûçäàí, àéàã-ëàðûíûçäàí âÿ îðãàíèç-ìèíèçèí áàøãà áèð ÷îõéåðëÿðèíäÿí áåéíèíèçÿñèãíàëëàð ýÿëèð.

Áåëÿëèêëÿ, áåéíè-íèç ýÿëÿí áó ñèãíàëëàðûãÿáóë åäèð âÿ hÿð éåðÿëàçûìè ìÿëóìàòëàðûýþíäÿðèð. Îðãàíèçìèíèçäÿ áó ìÿëóìàòëàðà ýþ-ðÿ hÿðÿêÿò åäèð. Èíäèáöòöí áóíëàðû òÿêðàðîëàðàã ÿââÿëäÿí äöøö-íÿê. Îðãàíèçìèíèçäÿåéíè àíäà ìöõòÿëèôïðîñåñëÿð áàø âåðèð. Åé-íè âàõòäà êèòàá îõóéóð-ñóíóç, ÿòðàôäàí ýÿëÿíñÿñëÿðè åøèäèðñèíèç, àéà-üûíûçà ñöðòöíÿðÿê êå-

22226666

Îðãàíèçìèíèçè ÿhàòÿ åäèá áöðöéÿí ñèíèðëÿðèíñàéÿñèíäÿ áåéíèíèçÿ äàâàìëû îëàðàã ñèãíàëëàðýåäèð. Áåéèí äÿ áó ñèãíàëëàðû ãèéìÿòëÿíäèðèð âÿëàçûìè éåðëÿðÿ úàâàáëàð ýþíäÿðèð. Ùÿðÿêÿò åäÿ,ýþðÿ, hèññ åäÿ áèëìÿéèíèçè òÿìèí åäÿí àìèë áåé-íèíèçèí ýþíäÿðäèéè áó úàâàáëàðäûð.

÷ÿí ïèøèéèíèçèí òöêëÿðè-íè hèññ åäèðñèíèç, ìåéâÿ

øèðÿñèíèí äàäûíû áèëèð-ñèíèç, öðÿéèíèç äþéö-

íöð âÿ îðãàíèçìèíèçäÿáèð ÷îõ áàøãà ïðîñåñëÿðáàø âåðèð.

Áÿñ áöòöí áóíëàðéàëíûç áèð-èêè ñàíèéÿëèéÿ ñèçèí íÿçàðÿòèíèçÿ âåðèëñÿéäè, íÿáàø âåðÿ áèëÿðäè? ßëáÿòòÿ êè, áóíëàðûí hàìûñûíû åéíè âàõò-äà èäàðÿ åòìÿéèìèç ìöìêöí äåéèë. Ëàêèí Àëëàhûí áèçè ãö-ñóðñóç éàðàòìàñû ñàéÿñèíäÿ áåéèí âÿ îðãàíèçìèìèçèí äè-ýÿð hèññÿëÿðè áöòöí áóíëàðû áèð-áèðè èëÿ ÿëàãÿëè øÿêèëäÿ, áè-çèì ìöäàõèëÿìèç îëìàäàí åäèðëÿð. Îðãàíèçìäÿí áöòöíìÿëóìàòëàð ñèãíàë øÿêëèíäÿ áåéèíÿ ýÿëèð âÿ áó ñèãíàëëàðûíìÿíàñû à÷ûãëàíûá òÿhëèë åäèëèð. Jàëíûç áóíóí ñàéÿñèíäÿ ñèçèòèíèçèí òöêëÿðèíèí éóìøàãëûüûíû, êöëÿéèí ñÿðèíëèéèíè, è÷äè-éèíèç øàôòàëû øèðÿñèíèí ëÿççÿòèíè, êàðòîô ãûçàðòìàñûíûí ãîõó-ñóíó hèññ åäèðñèíèç. Áÿñ ñèçúÿ, ÷ÿêèñè 1,5 êèëîãðàìäàí ÷îõîëìàéàí áèð ÿò ïàð÷àñû îëàí áåéíèíèçèí áöòöí áóíëàðû þç-þçöíÿ åòìÿñè ìöìêöíäöðìö? ßëáÿòòÿ êè, áó, ãåéðè-ìöì-êöíäöð. Jàëíûç Àëëàhûí ñèçè èäåàë øÿêèëäÿ éàðàòìàñû íÿòèúÿ-ñèíäÿ áåéíèíèç áó èøëÿðèí hàìûñûíû åéíè àíäà åäÿ áèëèð.

22227777

ÁÁèð äîñòóíóçõ ÿ á ÿ ð è í è çîëìàäûüû áèð

àíäà ñÿññèç ýÿëÿðÿêéàíûíûçäà ÿëëÿðèíèáèð-áèðèíÿ ñöðÿòëÿâóðñà, ýþçëÿðèíèçèãûðïàúàãñûíûç. Áåëÿäÿ îëìàëûäûð, ÷öíêè

áåëÿ ýþç ãûðïìàã áèð ðåôëåêñ hÿðÿêÿòèäèð. Ðåô-ëåêñ ñèçèí íÿçàðÿò åäÿ áèëìÿäèéèíèç àíè áèð hÿ-ðÿêÿòäèð. Áó ãÿäÿð àíè îëìàëàðûíûí ñÿáÿáè ðåô-ëåêñ àíûíäà ñèãíàëëàðûí áåéèíÿ ãÿäÿð ÷àòìàéûáëàçûì îëàí úàâàáû îíóðüà áåéíèíäÿí àëìàëàðû-äûð. Áó, Àëëàhûí áèçèì ö÷öí éàðàòäûüû ÷îõ áþ-éöê íåìÿòäèð, ÷öíêè áóíóí ñàéÿñèíäÿ áèð ÷îõòÿhëöêÿäÿí ãîðóíóðóã. Ìÿñÿëÿí, ÿëèìèçè èñòèáèð ñòÿêàíà òîõóíäóðäóüóìóç çàìàí äÿðhàëñöðÿòëÿ ýåðè ÷ÿêèðèê. Ðåôëåêñ îðãàíèçìèí ãî-ðóíìàñû ö÷öí Àëëàhûí éàðàòäûüû áèð òÿhëöêÿñèç-ëèê ìåõàíèçìèäèð. Àëëàhûí âåðäèéè èëhàìëà ñèíèððåôëåêñëÿðè îðãàíèçìèíèçäÿ ñàíèéÿäÿ 9 êèëî-ìåòð ñöðÿòëÿ hÿðÿêÿò åòìÿêëÿ áèç òÿhëöêÿäÿíõèëàñ îëóðóã.

22228888

Àéðû-àéðû øÿêèë ïàð÷àëàðûíû éåðÿ äöçöí

âÿ ôÿðç åäèí êè, áóíëàð äöíéàéà àèä áöòöí

ìÿëóìàòëàðäûð. Ìÿñÿëÿí, áÿçè ïàð÷àëàð èøûã,

áÿçè ïàð÷àëàð ðÿíý, áÿçè ïàð÷àëàð äà ñÿñëÿð

îëñóí. Èíäè áó ïàð÷àëàðû òÿê-òÿê ÿëèíèçÿ ýþòö-

ðöí âÿ øÿêëè òàìàìëàéàíà ãÿäÿð áèðëÿøäèðèí.

Ñèçèí óçóí ìöääÿò äöøöíÿðÿê åòäèéèíèç áó

hÿðÿêÿòè Àëëàhûí èëhàìû èëÿ hÿðÿêÿò åäÿí

áåéíèíèç ñàíèéÿäÿ éöç äÿôÿ åäÿ áèëÿð. Íåúÿ?

Áåéèí ýþçëÿðäÿí, áóðóíäàí, ãóëàãëàð-

äàí, äÿðèäÿí, àüûçäàí ýÿëÿí ìÿëóìàòëàðû áèð

éåðÿ òîïëàéàðàã áèð ìÿíà ÷ûõàðûð. Áóíó åäÿí

èñÿ áåéíèìèçäÿêè 100 ìèëéàðä ñèíèð höúåéðÿ-

ñèäèð. Áó höúåéðÿëÿð ôàñèëÿñèç ôÿàëèééÿò ýþñ-

òÿðÿðÿê ñèçèí éåäèéèíèç àëìàíûí ðÿíýèíè ýþð-

ìÿéèíèçÿ, ÿí éàõûí äîñòóíóçóí ñÿñèíè òàíû-

ìàüûíûçà, êàðòîô ãûçàðòìàñûíûí ãîõóñóíó

hèññ åòìÿéèíèçÿ èìêàí éàðàäûð.

22229999

ÁÅJÍÈÌÈÇ ÍÅÚß ÁÅJÍÈÌÈÇ ÍÅÚß ÔßÀËÈJJßÒ ÝÞÑÒßÐÈÐ?ÔßÀËÈJJßÒ ÝÞÑÒßÐÈÐ?

Jàí ñÿhèôÿäÿêè øÿêèëäÿ áåéíèí è÷èíäÿ äàíûøàí, ýþðÿí,äóéàí, ãîõóëàéàí, hÿðÿêÿò åäÿí, éàòàí óøàãëàðû ýþðöðñö-íöç. ßëáÿòòÿ êè, áó, õÿéàëè áèð øÿêèëäèð. Áó øÿêèë áåéíèíhàíñû íàhèéÿñèíäÿ hàíñû hÿðÿêÿòëÿðèí áàø âåðäèéèíè ýþñòÿð-ìÿê ö÷öíäöð. ßñëèíäÿ èñÿ áåéíèí è÷èíäÿêèëÿð éàëíûç ìèê-ðîñêîïèê ñèíèð höúåéðÿëÿðèäèð. Áÿñ ñèçúÿ, ñèíèð höúåéðÿëÿðèÿí ÷îõ ñåâäèéèíèç îéóíúàüû ýþðÿ áèëÿð âÿ éà øîêîëàäëûäîíäóðìàíûí äàäûíû hèññ åäÿ áèëÿðìè? ßëáÿòòÿ êè, áó,ìöìêöí äåéèë. ×öíêè ñèíèð höúåéðÿëÿðè èíúÿ èïÿ áÿíçÿéÿí

ÿò ïàð÷àëàðûíäàí èáàðÿò-äèð. Áó hàëäà ÿòðàôûìûç-äàêû èäåàë äöíéàíû éàðà-äàí áàøãà ÷îõ éöêñÿêáèð ãöââÿ ñàhèáè îëìàëû-äûð. Áó ãöââÿíèí ñàhèáèÀëëàhäûð. Ùÿð øåéèí ñà-hèáè îëàí Àëëàh ÿòðàôû-ìûçäàêû hÿð øåéè ãöñóð-ñóç éàðàäûð âÿ áèçÿ ýþ-çÿë áèð hÿéàò âåðìèø

33330000

äåíäðèòëÿð

íöâÿúèê

ßòðàôûíäà ñà÷àã êèìè óçóí ÷ûõûíòû-ëàðû îëàí áó höúåéðÿ áèð ñèíèð hö-úåéðÿñèäèð. Ýþâäÿñèíäÿí óçàíàíáóäàãëàð ñàéÿñèíäÿ áèð-áèðèíÿ áàü-ëàíàí ìèëéàðäëàðëà ñèíèð höúåéðÿñèîðãàíèçìè áèð øÿáÿêÿ êèìè áöðö-éöð. Ñèíèð óúëóãëàðûíûí áèð-áèðèíÿáèðëÿøäèéè éåðäÿ äÿ áèð áîøëóã éàðà-íûð âÿ ñèíèð ñèãíàëëàðû áó áîøëóãäàíäèýÿðèíÿ êå÷èðëÿð.

íöâÿ

îëóð. Áèçèì âÿçèôÿìèç èñÿ Ðÿááèìèçÿ øöêð åòìÿêäèð.Àëëàh Ãóðàíäà ýþçëÿðèìèçè âÿ ãóëàãëàðûìûçû þðíÿê âåðÿ-ðÿê áóíà øöêð åòìÿëè îëäóüóìóçó áåëÿ áèëäèðèð:

"Ñèçÿ ãóëàã, ýþç âÿ öðÿê âåðÿí Îäóð. Ñèç (Àëëàhûííåìÿòëÿðèíÿ) ÷îõ àç øöêöð åäèðñèíèç" ("Ìóìèíóí"ñóðÿñè, 78).

33331111

éàòìàhÿðÿêÿò

ãîõó ëàìèñÿ

åøèòìÿ ýþðìÿ

äàäáèëìÿ

ìöâàçèíÿò

äàíûøìà

JÅÄÈJÈÌÈÇ ÃÈÄÀËÀÐÛÍ JÅÄÈJÈÌÈÇ ÃÈÄÀËÀÐÛÍ ÎÐÃÀÍÈÇÌÄß ÄÞÂÐ ÅÒÌßÑÈÎÐÃÀÍÈÇÌÄß ÄÞÂÐ ÅÒÌßÑÈ

ÎÎðãàíèçìèìèçèí ôÿà-ëèééÿòè ö÷öí ëàçûì îëàíåíåðæèíè ìöõòÿëèô ãèäàëàðäàí

àëûðûã. Ëàêèí ìàêàðîí, ÿò âÿ éà áàíàí êèìè ãèäàëà-ðûí îðãàíèçì òÿðÿôèíäÿí èñòèôàäÿ åäèëÿ áèëìÿñè ö÷öí î,

hÿçì åäèëìÿëèäèð. Áó ãèäàëàð hÿçì åäèëäèêäÿí ñîíðà àðòûãîðãàíèçìèí höúåéðÿëÿðè îíëàðäàí èñòèôàäÿ åòìÿéÿ áàøëàéûð.Áàíàíäà âÿ éà àëìàäà îëàí øÿêÿð höúåéðÿëÿðèíèçè ãèäàëàíäû-ðûð âÿ åíåðæèíèçè àðòûðûð, ÿòèí òÿðêèáèíäÿ îëàí ïðîòåèí èñÿ hö-úåéðÿëÿðèíèçèí èíêèøàô åòìÿñèíÿ, éÿíè îðãàíèçìèíèçèí áþéö-ìÿñèíÿ ñÿáÿá îëóð. Áóíó äÿðê åòìÿê ö÷öí áèð ãÿäÿð

êå÷ìèøÿ ýåäèá éåíèúÿ äöíéàéà ýÿëäèéèíèç âàõòûíûçûõÿéàëûíûçà ýÿòèðèí.

Jåíè äîüóëäóüóíóç çàìàí òÿõìèíÿí2-3 êèëîãðàì àüûðëûüûíäà èäèíèç.

10 éàøûíäà 30-

33332222

35, 15 éàøûíäà 40-45, 20-25 éà-øûíäà èñÿ 50-60 êèëîãðàì îëà-úàãñûíûç.

Àðàäàêû áó ÷ÿêè ôÿðãèíèíñÿáÿáè éåäèéèíèç ãèäàëà-ðûí òÿðêèáèíäÿêè ìàääÿ-ëÿðèí ìöÿééÿí çàìàíêå÷äèêäÿí ñîíðà îðãàíèç-ìÿ ÿëàâÿ îëóíìàñûäûð.

Áó ãèäàëàðûí áèð hèññÿñè ñèçèí âå-ëîñèïåäÿ ìèíìÿéèíèç, ãà÷ûá îé-íàìàüûíûç ö÷öí ëàçûì îëàí åíåð-æèíè òÿìèí åäèð, äèýÿð hèññÿñè èñÿîðãàíèçìèíèçÿ ÿëàâÿ îëóíóð âÿÿòèíèçè, ñöìöéöíöçö òÿøêèë åäèð.Jåðäÿ ãàëàí ëàçûìñûç hèññÿñè èñÿáÿäÿíäÿí õàðèú îëóíóð. Áåëÿëèê-ëÿ, áöòöí áó ïðîñåñëÿð hÿçì ñèñ-òåìèíèçäÿ áàø âåðèð. Ìÿäÿ, áà-üûðñàãëàð âÿ ìÿäÿàëòû âÿçè êèìèîðãàíëàð hÿçì ñèñòåìèíäÿ ÿñàñðîë îéíàéûð.

Ùÿçì ñèñòåìèíèí ôÿàëèééÿòèíåôòàéûðìà çàâîäëàðûíûí ôÿàëèé-éÿò ïðèíñèïèíÿ áÿíçÿéèð. Íåôòà-éûðìà çàâîäëàðûíà õàììàë êèìè

33333333

Àüûçäàíáàøëàéàðàãáàüûðñàãëàðàäîüðó óçà-íàí hÿçìêàíàëûíûíóçóíëóüó 10 ìåòðäèð.

Êàðáîhèäðàò òÿðêèáëè ìàääÿ.

Êàðáîhèäðàòëàð øÿêÿðÿ ÷åâðèëèð.

Èíñóëèí ãàðà úèéÿðÿ ãëö-êîçàíû ãëöêîýåí øÿêëèí-äÿ äåïîëàìàã ëàçûì ýÿë-äèéèíè áèëäèðèð.

Ãëöêîçà ãàíà ãàðûøûð.

Ãëöêîçà ãàðà úèéÿðÿ ýåäèð.

Ãàðà úèéÿð ãëöêîýåíè åhòè-éàò êèìè éûüûð.

Ïàíêðåàñäà êàðáîhèäðàò-ëàðû ïàð÷àëàéàí áàøãà áèðìàääÿ èñòåhñàë îëóíóð.

Îíèêèáàðìàã áàüûðñàãäàêàðáîhèäðàòëàð äàhà êè÷èêhèññÿëÿðÿ áþëöíöðëÿð.

Èíñóëèí ãàðà úèéÿðÿ ãëöêî-ýåíè ãëöêîçàéà ÷åâèðìÿéèíëàçûì ýÿëäèéèíè áèëäèðèð.

Ãàíäà øÿêÿðèí ìèãäàðûàçàëàíäà ïàíêðåàñ ãàðà úè-éÿðÿ ãëöêîýåí hîðìîíóýþíäÿðèð.

Ãàíäà øÿêÿðèí ìèãäàðûàðòàíäà ïàíêðåàñ ãàðàúèéÿðÿ èíñóëèí hîðìîíóýþíäÿðèð.

ýÿëÿí íåôò ãóðüóëàð âàñèòÿñèëÿ òÿìèçëÿíÿðÿê èñòèôàäÿéÿ âå-ðèëèð. Jåäèéèìèç ãèäàëàð äà ìÿäÿìèçÿ õàììàë êèìè äàõèëîëóð âÿ îðãàíèçìèí îíäàí èñòèôàäÿ åòìÿñè ö÷öí ìöõòÿëèôïðîñåñëÿðäÿí êå÷èð. Ìÿäÿ âÿ áàüûðñàãëàðäà hÿçì îëóíàíãèäàëàð höúåéðÿëÿðèí ãèäàëàíàúàüû âÿçèééÿòÿ ýÿëèð âÿ ãàíäàìàðëàðû éîëó èëÿ áöòöí ãèäàëàð åhòèéàúû îëàíà äîüðó hÿ-ðÿêÿò åäèð.

Òöïöðúÿê âÿçèëÿðè íèøàñ-òàíûí hÿçìèíè òÿìèí åäÿíòöïöðúÿê øèðÿñèíè èñòåhñàëåäèðëÿð.

Íåôòàéûðìà çàâîäëàðûíäàáèð ìàääÿ ìöÿééÿí öñóëëàðëàìöõòÿëèô ìÿhñóëëàðà - àâòîìî-áèëëÿðè ôÿàëèééÿòÿ ýÿòèðÿí áåíçè-íÿ âÿ éà èäìàí àéàããàáûñûíûíðåçèí hèññÿñèíÿ ÷åâðèëèðñÿ, éåäèêëÿðèìèçèí è÷èíäÿêè ãèäàëàðäà ìÿäÿíèí åhòèéàúûíà ýþðÿ éàü, øÿêÿð âÿ êàðáîhèäðàòîëàðàã ÷îõ êè÷èê hèññÿëÿðÿ àéðûëûð. Ëàêèí óíóòìàéûí êè, ñèçäàäëû áèð ñàíäâè÷ éåäèêäÿí ñîíðà ìÿäÿíèçäÿ ýåäÿí ïðî-ñåñëÿð íåôòàéûðìà çàâîäóíäà áàø âåðÿíëÿðäÿí äàhà ìö-ðÿêêÿáäèð. Áóíäàí ÿëàâÿ áèð àç ñîíðà îõóéàúàüûíûç áó hà-äèñÿëÿð íåôòàéûðìà çàâîäó êèìè íÿhÿíý áèð éåðäÿ äåéèë,îðãàíèçìèìèçèí êè÷èê áèð hèññÿñèíäÿ áàø âåðèð.

Îðãàíèçìèìèçäÿ hÿçì ïðîñåñëÿðèíèí ýåòäèéè éîë úÿ-ìè 10 ìåòð óçóíëóüóíäàäûð. Áó èñÿ èíñàí áîéóíäàí 6-7äÿôÿ höíäöð äåìÿêäèð êè, áåëÿ áèð óçóíëóüóí îðãàíèçìè-ìèçÿ éåðëÿøäèðèëìÿñè äÿ ãåéðè-àäè áèð hàëäûð. Áåëÿ óçóí áèðêàíàë îðãàíèçìèìèçÿ íåúÿ éåðëÿøäèðèëìèøäèð? Áåëÿëèêëÿ, áóñóàëûí úàâàáû îðãàíèçìèìèçèí éàðàäûëìàñûíäà õöñóñè áèðãóðóëóø îëäóüóíó áèð äàhà ñöáóò åäèð.

Jàí ñÿhèôÿäÿ øÿêëèíè ýþðäöéöíöç hÿçì êàíàëû îðãà-íèçìèìèçÿ ãûâðûì ôîðìàäà éåðëÿøäèðèëäèéè ö÷öí óçóí îë-ìàñûíà áàõìàéàðàã êè÷èê áèð ñàhÿíè òóòóð. Áó õöñóñè ïëàíhÿð øåéè Jàðàäàí Ðÿááèìèçèí ãöñóðñóç áèð ïëàíûäûð. Ùÿçìñèñòåìèíèí áó õöñóñèééÿòè Àëëàhûí îðãàíèçìèìèçäÿ éàðàò-äûüû ìþúöçÿëÿðäÿí éàëíûç áèðèäèð.

33335555

ÄÄèè øø ëëÿÿðð èèíí èè çç èèíí ýýþþððööííööøøúúÿÿ ííÿÿ öö÷÷ööíí áá èè ðð --áá èè ðð èèííääÿÿíí ôôÿÿððãã ëë èè

îî ëëääóóüüóóííóó áá èè ëë èè ðð ññ èèíí èè ççììèè??Áóíóí ñÿáÿáè äèøëÿðèí hÿð áèðèíèí þç ìöõòÿëèô ôóíê-

ñèéàñûíûí îëìàñûäûð. Ìÿñÿëÿí, þí äèøëÿðèíèç èòè îëäóüóö÷öí àëìàíû àñàíëûãëà äèøëÿéÿ áèëèðñèíèç. Áÿñ àðõàäàêû àçûäèøëÿðèíèç þíäÿ îëñàéäû? Áÿëè, äîüðó äöøöíäöíöç. Áó hàë-äà àëìàíû àçû äèøëÿðèíèçëÿ êÿñÿ áèëìÿçäèíèç. Ùÿì÷èíèí êÿ-ñèúè þí äèøëÿðèíèç äÿ àüçûíûçûí àðõà hèññÿñèíäÿ îëñàéäû, áóäÿôÿ äÿ éåäèéèíèç ãèäàíû ÷åéíÿéÿ áèëìÿéÿúÿêäèíèç.

Îðãàíèçìèìèçèí hÿð áèð hèññÿñèíäÿ îëäóüó êèìè àü-çûìûçäàêû äèøëÿð äÿ Àëëàhûí ãöñóðñóç éàðàòìàñû èëÿ áèçèìö÷öí ÿí ñÿðôÿëè áèð øÿêèëäÿ äöçöëìöøäöð.

33336666

Äèëèíèçèí àðõàñûíäà Äèëèíèçèí àðõàñûíäà ôàéäàëû áàêòåðèéàëàð âàðôàéäàëû áàêòåðèéàëàð âàðÁàêòåðèéàëàð ÿñàñÿí çÿðÿðëèäèð âÿ îíëà-

ðûí çÿðÿðëè òÿñèðèíäÿí ãîðóíìàã ö÷öí hÿì îð-ãàíèçìèí, hÿì äÿ ÿòðàôûí òÿìèçëèéèíÿ äèããÿò éå-òèðèëìÿëèäèð. Ëàêèí àëèìëÿð ñîí èëëÿðäÿ çÿðÿðëè áàêòå-ðèéàëàðëà éàíàøû çÿðÿðñèç áàêòåðèéàëàðûí äà ìþâúóä îëäó-üóíó êÿøô åäèáëÿð. Áÿëè, ñÿhâ îõóìàäûíûç, îðãàíèçìèíèçäÿ ñè-çèí ö÷öí ôàéäàëû îëàí áàêòåðèéàëàð äà âàð. Äèëèíèçèí àðõà hèññÿ-ñèíäÿêè áó áàêòåðèéàëàðûí âÿçèôÿñè ìÿäÿìèçäÿêè çÿðÿðëè ìèê-ðîáëàðû éîõ åòìÿêäèð. Ëàêèí ÿëáÿòòÿ êè, áó ìèêðîáëàðûí éîõåäèëìÿñè àñàí äåéèë. Áóíóí ö÷öí ìÿðhÿëÿëè ïðîñåñëÿð áàø âå-ðèð. ßí ÿââÿë áàêòåðèéàëàð ãÿáóë åòäèéèíèç éàøûë éàðïàãëû ãèäà-ëàðûí, ìÿñÿëÿí, ñàëàòûí è÷èíäÿ îëàí "íèòðàò" àäëû ìàääÿíè äèëè-íèçèí àðõà hèññÿñèíäÿêè "íèòðèò" àäëû áàøãà áèð ìàääÿéÿ ÷åâèðèð.Ëàêèí ïðîñåñ áóíóíëà äà áèòìèð. Áó äÿôÿ àüçûíûçäàêû àüûç ñó-éó íèòðèòëÿ áèðëÿøäèéè çàìàí ìèêðîáþëäöðöúö òÿñèðè îëàí áàøãàáèð ìàääÿéÿ ÷åâðèëèð. Áåëÿëèêëÿ, äèëèíèçèí àðõà hèññÿñèíäÿêèáàêòåðèéàëàð ñàéÿñèíäÿ àüûçäà ìèêðîáþëäöðöúö áèð ìàääÿ ÿìÿ-ëÿ ýÿëèð. Áèëäèéèíèç êèìè, ìèêðîáëàð îðãàíèçìäÿ ìöõòÿëèô õÿñ-òÿëèêëÿðÿ øÿðàèò éàðàäûð. Åëÿ áó ìèêðîáþëäöðöúö ìàääÿíè hàñèëåäÿí çÿðÿðñèç áàêòåðèéàëàð ñàéÿñèíäÿ áèð ÷îõ õÿñòÿëèêäÿí ãî-ðóíìóø îëóðñóíóç. Áó çÿðÿðñèç áàêòåðèéàëàð äà îðãàíèçìèìèçèìöêÿììÿë øÿêèëäÿ Jàðàäàí Ðÿááèìèçèí áèçÿ îëàí øÿôãÿòèíèíýþñòÿðèúèëÿðèíäÿí áèðèäèð. Àëëàh áèçÿ áèð ÷îõ ýþçÿëëèê âÿ íå-ìÿòëÿð âåðìèøäèð âÿ áèð Ãóðàí àéÿñèíäÿ äÿ Àëëàh áó íåìÿòëÿ-ðèí ÷îõëóüóíó áåëÿ áèëäèðèð:

"ßýÿð Àëëàhûí íåìÿòëÿðèíè ñàéàúàã îëñàíûç, ñàéûá ãóð-òàðà áèëìÿçñèíèç. Ùÿãèãÿòÿí Àëëàh áàüûøëàéàí âÿ ðÿhìåäÿíäèð!" ("Íÿhë" ñóðÿñè, 18).

33337777

Jóõàðûäà ãûñà îëàðàã áÿhñ åòäèéèìèç hÿçì ñèñòåìèíè

èíäè áèð àç äà äÿðèíäÿí èíúÿëÿéÿê. Íÿôÿñ àëìàüûíûçû, öç-

ìÿéèíèçè, âåëîñèïåä ñöðìÿéèíèçè, ãèäà ãÿáóë åòìÿéèíèçè

áèð äöøöíöí... Áöòöí áóíëàð ýöíäÿëèê hÿéàòûí

áèð hèññÿñèäèð. Ëàêèí áöòöí áóíëàðûí íå-

úÿ áàø âåðäèéèíè ÷îõ âàõò ôèêèðëÿøìè-

ðèê. Îðãàíèçìèìèçèí åíåðæèéÿ åhòè-

éàúû âàð. Áó åíåðæèíè ãÿáóë åòäèéè-

ìèç ãèäàëàðäàí àëäûüûìûçû ãåéä åò-

ìèøäèê. Àììà îðãàíèçìèí åhòèéàúû

îëàí ãèäàëàð ãàíûí è÷èíäÿ hÿðÿêÿò åäÿ áèëÿ-

úÿê ãÿäÿð êè÷èê, ñàäÿ hèññÿëÿð øÿêëèíäÿ îëìàëûäûð.

ßêñ hàëäà îíëàð höúåéðÿëÿðèí è÷èíÿ äàõèë îëà áèëìÿç. Ëà-

êèí áèçèì ãÿáóë åòäèéèìèç ãèäàëàð áþéöê

ïàð÷àëàð øÿêëèíäÿäèð. Áó hàëäà îðãàíèçìè-

ìèçèí ãÿáóë åòäèéèìèç ãèäàíäàí èñòèôàäÿ

åäÿ áèëìÿñè ö÷öí áó áþéöê ãèäà ïàð÷àëàðû-

íû hÿçì åäÿí áèð ñèñòåìÿ åhòèéàú âàð. ßñ-

ÌßÄßÌÈÇ ÃÈÄÀÍÛÌßÄßÌÈÇ ÃÈÄÀÍÛÍÅÚß ÙßÇÌ ÅÄÈÐ?ÍÅÚß ÙßÇÌ ÅÄÈÐ?

33338888

33339999

ëèíäÿ áóíà ãûñàúà îëàðàã ãÿáóë åòäèéèìèç ãèäàíû äàhà êè-

÷èê hèññÿëÿðÿ àéûðàí öéöäöúö äÿ äåìÿê îëàð. Áåëÿëèêëÿ,

îðãàíèçìèìèçäÿêè áó öéöäöúö àïàðàòà "hÿçì ñèñòåìè" àäû

âåðèëìèøäèð.

Îðãàíèçìèìèçäÿ hÿéàòûìûçû

õèëàñ åäÿí áèð ãàïû âàð. Áó

ãàïû íÿôÿñ áîðóñóíóí äöç éó-

õàðûñûíäàêû ãûðòëàã ãàïàüûäûð.

Óäãóíàíäà ãûðòëàã ãàïàüû

áàüëàíûð, áóíóíëà íÿ-

ôÿñ áîðóñóíóí ýèðèøè

äÿ ãàïàíûð

âÿ éåäèéèìèç øåéëÿð

íÿôÿñ áîðóñóíà

äöøìöð.

ãûðòëàã ãàïàüûà÷ûã hàëäà

ãûðòëàã ãàïàüûáàüëû hàëäà

Áó ñèñòåì hÿð hàíñû áèð àïàðàòäà îëäóüó êèìè ìöõ-

òÿëèô hèññÿëÿðäÿí èáàðÿòäèð âÿ áó hèññÿëÿðèí hÿð áèðè ãöñóð-

ñóç îëàðàã èøëÿäèéè ö÷öí ãèäàëàðû hÿçì åäÿ áèëèðñèíèç.

Ùÿçì ñèñòåìèíèí hèññÿëÿðèíèí áèð-áèðèíÿ óéüóí øÿêèëäÿ âÿ

áèðëèêäÿ îëìàñû ÷îõ ÿhÿìèééÿòëèäèð, ÿêñ hàëäà ñèñòåì èøëÿ-

ìÿç.

Èíäè èñÿ áèð

ñèñòåìèí èøëÿ-

éÿ áèëìÿñè

ö÷öí hÿð áèð

hèññÿíèí òàì

áèðëèêäÿ îë-

ìàñû ëàçûì ýÿë-

äèéèíèí ñÿáÿáèíè

äàhà àéäûí áàøà

äöøÿñèíèç äåéÿ áèð þð-

íÿê âåðÿê.

Ìÿñàôÿäÿí èäàðÿ îëóíàí áèð àâòîìîáèë òÿêÿðëÿð,

èäàðÿåòìÿ ïóëòó, ìöhÿððèê, áàòàðåéàëàð, äèøëè ÷àðõ, áàðàáàí

âÿ àíòåííà êèìè ìöõòÿëèô hèññÿëÿðäÿí èáàðÿòäèð. Ùÿçì ñèñ-

òåìèíäÿ äÿ åéíè øÿêèëäÿ ìöõòÿëèô hèññÿëÿð âàð. Áóíëàð ìÿ-

äÿ, ãèäà áîðóñó, äèøëÿð, äèë, áàüûðñàãëàð êèìè ìöõòÿëèô îð-

ãàíëàðûìûçäûð.

Èíäè èñÿ ìÿñàôÿäÿí èäàðÿ îëóíàí àâòîìîáèëèí àíòåí-

íàñûç âÿ éà òÿêÿðëÿðñèç hÿðÿêÿò åòäèéèíè äöøöíÿê. ßëáÿòòÿ

44440000

êè, áó, ìöìêöí äåéèë. Àâòîìîáèë éàëíûç áöòöí hèññÿëÿðè

èëÿ áèðëèêäÿ îëäóüó çàìàí èøëÿéèð. Áåëÿëèêëÿ, hÿçì ñèñòåìè

ö÷öí äÿ áöòöí áóíëàð îëìàëûäûð. Ãèäà áîðóñó îëìàäàí ìÿ-

äÿíèí îëìàñû ìÿíàñûçäûð. ×öíêè ãèäàíû ìÿäÿéÿ àïàðàí ãè-

äà áîðóñóäóð. Âÿ éà ìÿäÿ îëìàäàí áàüûðñàãëàð hå÷ áèð

èøÿ éàðàìàç. ×öíêè ìÿäÿäÿ hÿçì åäèëÿí ãèäàëàð áàüûð-

ñàãëàðà êå÷ÿðÿê höúåéðÿëÿðèìèçè ãèäàëàíäàðàúàã âÿ-

çèééÿòÿ ýÿòèðèëèð.

Ùàããûíäà äàíûøäûüûìûç áó ñèñòåì ýþñ-

òÿðèð êè, hÿð øåéèí Jàðàäûúûñû îëàí Ðÿá-

áèìèç áèçèì ö÷öí hÿð éþíäÿí

ãöñóðñóç áèð ñèñòåì éà-

ðàòìûøäûð. Áó, áèð

äàhà ñöáóò åäèð

êè, Ðÿááèìèç-

äÿí áàøãà

hå÷ áèð Òàíðû

éîõäóð. Áèð

àéÿäÿ Àëëàh áå-

ëÿ áóéóðóð:

"Ñèçèí Òàíðûíûç àíúàã î

Àëëàhäûð êè, Îíäàí áàøãà hå÷ áèð Òàíðû éîõäóð. Î, åë-

ìè èëÿ hÿð øåéè åhòèâà åòìèøäèð! ("Òàhà" ñóðÿñè, 98).

44441111

ÙßÇÌ ÌÅÕÀÍÈÇÌÈ ÙßÇÌ ÌÅÕÀÍÈÇÌÈ ÔßÀËÈJJßÒß ÁÀØËÀJÛÐ...ÔßÀËÈJJßÒß ÁÀØËÀJÛÐ...

à è ä à -íûí hÿçìè ÿíÿââÿë àüûçäàáàøëàéûð. Ãÿáóëåòäèéèíèç ãèäàëà-ðûí òÿðêèáèíäÿ îëàíêàðáîhèäðàòëàð èëêîëàðàã àüûç ñóéó òÿ-ðÿôèíäÿí ïàð÷àëàíûð.Ìÿñÿëÿí, ñÿhÿð éå-

44442222

þä êèñÿñè

ìÿäÿ

ìÿéèíäÿ éåäèéèìèç ÷þðÿê àüçûìûçäà ïàð÷àëàíìàüà áàøëà-éûð. Ëàêèí îíóíëà áèðëèêäÿ éåäèéèìèç ïåíäèðèí ïàð÷àëàíìà-ñû ö÷öí áèð ãÿäÿð çàìàí òÿëÿá îëóíóð.

Àüûçäà ïàð÷àëàíàí ãèäàëàð ãèäà áîðóñóíà êå÷ÿðÿêìÿäÿéÿ ýÿëèð. Ìÿäÿäÿ èñÿ áàøãà áèð èäåàë òàðàçëûãëà ãàð-øûëàøûð. Ãèäàëàðûí ìÿäÿäÿêè hÿçìè ïàð÷àëàéûúû ãöââÿéÿìàëèê îëàí ýöúëö áèð ìàéå òÿðÿôèíäÿí hÿéàòà êå÷èðèëèð. Áóìàéå ìÿäÿäÿêè õëîðèä òóðøóñóäóð. Áèëäèéèíèç êèìè, òóðøó-ëàðûí ïàð÷àëàéûúû òÿñèðè âàð. Òîõóíäóãëàðû éåðè éàíäûðûá ÿðè-äèðëÿð. Ìÿñÿëÿí, éîëó òûõàíìûø ÿëöçéóéàíû à÷ìàã ö÷öí

àíàíûçûí èñòèôàäÿ åòäèéè âàñè-òÿëÿðèí òÿðêèáèíäÿ òóðøóâàð. Áó òóðøóëàð áîðóëàð-äà ãàëìûø ãèäà ãàëûãëàðû-íû âÿ ÷èðêè äÿðhàë ïàð÷à-

ëàðà àéûðûá òûõàíìûøéåðëÿðè à÷ûð. Áåëÿ-

ëèêëÿ, ìÿäÿ-ìèçäÿ îëàí

ïàíêðåàñ

íàçèê áàüûðñàã

44443333

áó ýöúëö òóðøóëàð ñà-éÿñèíäÿ äÿ áþéöêïàð÷àëàð øÿêëèíäÿ ìÿ-äÿéÿ ýÿëÿí ãèäàëàð îð-ãàíèçìèí èñòèôàäÿ åäÿáèëÿúÿéè âÿçèééÿòÿýÿòèðèëèð. Ëàêèí áóðàäàäèããÿò åäèëìÿëè îëàíáàøãà áèð ìÿãàì äàâàð.

Ãÿáóë åòäèéèìèçãèäàíû ìÿäÿäÿêè òóð-øóíóí ïàð÷àëàìàñûí-äàí áÿhñ åòäèê. Áÿñíÿ ö÷öí áó òóðøó þçö

äÿ ÿòäÿí èáàðÿò îëàí ìÿäÿìèçè ïàð÷àëàìûð? Áèð ôèêèðëÿøèí,ìÿñÿëÿí, àõøàì éåìÿéèíäÿ éåäèéèíèç ÿòè ìÿäÿíèçäÿêèòóðøó hÿçì åòäèéè hàëäà áÿñ ÿòäÿí îëàí ìÿäÿíèçèí þçöíöäÿ íèéÿ "ýþðìöð"? Áàõ, Ðÿááèìèçèí éàðàòäûãëàðûíäàêû ãö-ñóðñóçëóã áóðàäà äà îðòàéà ÷ûõûð. Ùÿð øåéè èäåàë JàðàäàíÀëëàh áó ñèñòåì è÷ÿðèñèíäÿ ìÿäÿíèí þçöíöí hÿçì îëóí-ìàñûíûí ãàðøûñûíû àëàí áèð ìöäàôèÿ ñèñòåìè äÿ éàðàòìûøäûð.

Áó ìöäàôèÿ áåëÿ áàø âåðèð: hÿçì ÿñíàñûíäà ìÿäÿòóðøóñóíóí ìÿäÿíè ïàð÷àëàìàñûíûí ãàðøûñûíû àëìàã ö÷öí"ñåëèê" àäëàíàí áàøãà áèð ìàéå èôðàç îëóíóð. Áó ìàéå ìÿ-äÿíèí äàõèëè äèâàðûíû òàìàìèëÿ þðòöð âÿ ìÿäÿ òóðøóñóíóí

44444444

Áÿäÿíèìèçäÿ þç áîéóìóçäàí 6-7 äÿôÿóçóí îëàí áèð êàíàë

âàð! Àüûçäàí áàøëàéàðàã áàüûðñàãëà-

ðûí ñîíóíà ãÿäÿð äàâàì åäÿí áó êàíà-ëûí îðãàíèçìèí è÷èíÿõöñóñè áèð íèçàìëà

éåðëÿøäèðèëìÿñè Àëëàhûí Jàðàäûúû ýöúöíöí âÿ

ìÿhàðÿòèíèí äÿëèëëÿðèíäÿí áèðèäèð.

ìÿäÿéÿ çÿðÿð âåðìÿñèíèí ãàðøûñûíû àëûð. Áåëÿëèêëÿ, ìÿäÿ-íèí þç-þçöíö hÿçì åòìÿñèíèí ãàðøûñû àëûíûð.

Ãèäàíûí ìÿäÿäÿ íþâáÿòè äàéàíàúàüû èñÿ áàüûðñàãëàð-äûð. Íàçèê âÿ éîüóí îëìàãëà èêè íþâ áàüûðñàãäàí êå÷ÿíãèäàëàð áó éîë áîéóíúà äàhà êè÷èê ïàð÷àëàðà àéðûëûð âÿ éå-íèäÿí îðãàíèçìèí èñòèôàäÿ åäÿúÿéè âÿçèééÿòÿ ýÿëèð. Áó ãè-äàëàðûí ÿhÿìèééÿòëè hèññÿñè íàçèê áàüûðñàãäàí ãàíûí òÿðêè-áèíÿ êå÷èð âÿ ëàçûìñûç îëàíëàðû èñÿ õöñóñè èôðàçàò ñèñòåìèâàñèòÿñèëÿ áÿäÿíäÿí õàðèú îëóíóð. Ãÿáóë åòäèéèìèç ãèäàëà-ðûí áàüûðñàãäà êå÷èðäèéè ìÿðhÿëÿëÿð äÿ ÷îõ ÿhÿìèééÿòëè-

44445555

ÌßÄßÍÈÍ ÄÀÕÈËÈ ÃÓÐÓËÓØÓ

Ìÿäÿìèçèí è÷èíäÿêè höúåé-ðÿëÿð ìöõòÿëèô ìàääÿëÿð èô-ðàç åäÿðÿê ãèäà ìÿhñóëëàðû-íûí hÿçì îëóíìàñûíû òÿìèíåäèð.

ìóêîçà

höúåéðÿëÿðè

ìÿäÿ

ìóêóñ èôðàç åäÿíìÿäÿ höúåéðÿñè

ìóêóñ èôðàç åäÿíáàøãà áèð ìÿäÿhöúåéðÿñè

õëîðèä òóðøóñóíóèôðàç åäÿí ìÿäÿhöúåéðÿñè

ïåïñèíîýåí èô-ðàç åäÿí ìÿäÿhöúåéðÿñè

ãàñòðèí èôðàçåäÿí ìÿäÿ hö-úåéðÿñè

ìÿäÿ

÷óõóðó

äèð. Ìÿäÿäÿ îëäóüó êèìè íàçèê áàüûðñàãäà äà hÿçì äà-âàì åäèð. Ãèäàëàð äàhà êè÷èê ïàð÷àëàðà àéðûëûð. Áóðàäà ãè-äà àðòûã î ãÿäÿð êè÷èëìèøäèð êè, áàüûðñàãëàðûí ÿòðàôûíäàêûèíúÿ ãàí äàìàðëàðûíûí è÷èíÿ ýèðèá ãàí âàñèòÿñèëÿ îðãàíèç-ìèí hÿð òÿðÿôèíÿ ÷àòûð.

Óøàãëàð, äèããÿò åòäèíèçñÿ, îðãàíèçìèíèçèí hÿçì ìå-õàíèçìè ãöñóðñóç øÿêèëäÿ ïëàíëàøäûðûëìûøäûð. Àüûçäàí áàø-ëàéàðàã ãèäà áîðóñó, ìÿäÿ âÿ áàüûðñàãëàð áîéóíúà äàâàìåäÿí áó éîë ÿñíàñûíäà éåäèéèìèç ãèäàëàð ìöõòÿëèô ìÿðhÿ-ëÿëÿðäÿí êå÷èð. Âÿ íÿòèúÿäÿ höúåéðÿëÿðèìèçèí åhòèéàúû îë-äóüó ãèäàëàð ÿëäÿ åäèëèð. Áóíëàð äà áàüûðñàãëàðäàí ãàí éî-ëó èëÿ ïàéëàíìàãëà îðãàíèçìÿ ýþíäÿðèëèð.

Ùÿð øåéäÿí ÿââÿë ÿýÿð äèøëÿðèìèç îëìàñàéäû, ãèäàëà-ðû êèôàéÿò ãÿäÿð ïàð÷àëàéà áèëìÿçäèê âÿ ãèäà áîüàçûìûç-äàí êå÷ìÿçäè. Êå÷ñÿéäèëÿð äÿ ãèäà áîðóñóíäà áþéöê áèðÿíýÿë òþðÿòìèø îëàðäûëàð. ßýÿð ìÿäÿìèç ãèäàëàðû hÿçìåäèá ïàð÷àëàìà õöñóñèééÿòèíÿ ìàëèê îëìàñàéäû, ãÿáóë åò-

44446666

Ìÿäÿ hÿçì ïðîñåñè èëÿ éàíàøû "àíáàðà òîïëà-ìàã" âÿçèôÿñèíè äÿ éåðèíÿ éåòèðèð. Ãèäà ìÿh-ñóëëàðû ìÿäÿéÿ ýåäÿíäÿí ñîíðà áèð ìöääÿòáóðàäà ýþçëÿéèðëÿð. Äàhà ñîíðà êè÷èê hèññÿëÿ-ðÿ àéðûëìàãëà éàâàø-éàâàø íàçèê áàüûðñàüàêå÷èðëÿð. ßýÿð éåäèêëÿðèíèç ìÿäÿíèçäÿ éûüûëûáãàëìàñàéäû, hÿð 20 äÿãèãÿäÿí áèð éåìÿê éå-ìÿéèíèç ëàçûì ýÿëÿðäè. ×öíêè ìÿäÿíèç hÿìè-øÿ áîø îëàð âÿ ñèç äàâàìëû øÿêèëäÿ àúëûã hèññèêå÷èðÿðäèíèç.

ìÿäÿ

äèéèìèç hÿð áèð ãèäàêöòëÿ hàëûíäà ãàëûá

íàðàhàòëûüà ñÿáÿáîëàðäû. Áóíäàí ÿëàâÿãèäàëàðûí hÿçì åäèëìÿìÿñè îðãàíèçìè-ìèçèí ãèäàëàíìàìàñû äåìÿêäèð. Ãèäà-

ëàíìàéàí îðãàíèçì äÿ áèð ìöääÿò ñîíðà áö-òöí ýöúöíö èòèðèð âÿ höúåéðÿëÿð þëìÿéÿ áàøëàéûð. Ëà-

êèí áèç áó åhòèìàëëàðëà ãàðøûëàøìûðûã. ×öíêè Ðÿááèìèç îð-ãàíèçìèìèçäÿêè hÿð áèð ïàð÷àíû íþãñàíñûç éàðàòìûøäûð. Áóìöêÿììÿë ñèñòåì áèç hèññ åòìÿäÿí èøëÿéèð. Àëëàh éàðàò-äûüû âàðëûãëàðäà îëàí ãöñóðñóçëóüó áèð àéÿäÿ àøàüûäàêû

êèìè áèëäèðèð:"Î, (hÿð øåéè) éàðàäàí, éîõ-

äàí âàð åäÿí âÿ (hÿð øåéÿ) ñóðÿòâåðÿí Àëëàhäûð. ßí ýþçÿë àäëàð

(ÿñìàéè-höñíà) àíúàã Îíà ìÿõ-ñóñäóð. Ýþéëÿðäÿ âÿ éåðäÿ îëàíëà-

ðûí hàìûñû Îíó òÿãäèñ åäèá øÿíèíÿ òÿðèô-ëÿð äåéÿð. Î, éåíèëìÿç ãöââÿ âÿ hèêìÿò ñàhèáèäèð!"("Ùÿøð" ñóðÿñè, 24).

ßßââÿëêè ñÿhèôÿëÿðäÿîðãàíèçìèìèçèí hÿð òÿðÿ-ôèíè ÿhàòÿ åäÿí íÿhÿíý áèð

ñèíèð øÿáÿêÿñèíäÿí áÿhñ åòìèøäèê. Îðãàíèçìèìèçèÿhàòÿ åäÿí áàøãà áèð ìþúöçÿâè øÿáÿêÿ äÿ âàð. Áó äà

ãàí äàìàðëàðûíûí ÿìÿëÿ ýÿòèðäèéè ñèñòåìäèð. Ãàí äàìàðëà-ðû äà ñèíèð ñèñòåìè êèìè îðãàíèçìèí hÿð òÿðÿôèíè äîëàøûð. Ùÿò-òà äàìàðëàðûìûç î ãÿäÿð óçóíäóð êè, îíëàðû äöç áèð ñàhÿäÿ à÷-ñàã, óçóíëóüó òÿõìèíÿí 100 ìèí êèëîìåòð îëàð. ßñëèíäÿ ãàíäàìàðëàðûíûí îðãàíèçìèìèçèí hÿð òÿðÿôèíè ÿhàòÿ åòäèéèíè àí-ëàìàã ÷ÿòèí äåéèë. Îðãàíèçìèìèçèí hÿð hàíñû áèð éåðèíäÿêè÷èê áèð êÿñèê îëñà, î éåðäÿí äÿðhàë ãàí ÷ûõûð. Áó, ãàí

äàìàðëàðûíûí ñèçèí hÿð éåðèíèçè ÿhàòÿ åòäèéèíè ýþñ-òÿðèð. Ãàí äàìàðëàðûíûí îðãàíèçìèí hÿð éå-

ðèíäÿ îëìàñû ÷îõ ÿhÿìèééÿòëèäèð.×öíêè ÿââÿëêè hèññÿäÿ

44448888

ÃÀÍÛÍ ÄÀÌÀÐËÀÐÄÀÊÛ ÃÀÍÛÍ ÄÀÌÀÐËÀÐÄÀÊÛ ÄÞÂÐÀÍÛÄÞÂÐÀÍÛ

äÿ ãåéä åòäèéèìèç êèìè, ãàí äà-ìàðëàðû âàñèòÿñèëÿ höúåéðÿëÿðèíåhòèéàú äóéäóüó ãèäàëàð äàøûíûð.Ùöúåéðÿëÿðèí ôÿàëèééÿòè ö÷öí ëà-çûì îëàí îêñèýåí äÿ äàìàðëàðäààõàí ãàí âàñèòÿñèëÿ höúåéðÿëÿðÿ÷àòäûðëûð.

Ãàí äàìàðëàðûíäàêû ãèäàëàðûí äàøûíìàñûíû ýÿìèëÿðèíäÿíèç âàñèòÿñèëÿ éöê äàøûìàëàðûíà áÿíçÿòìÿê îëàð. Ýÿìè-ëÿðäÿ éöê äàøûíàúàüû çàìàí ýÿìèíè ÿââÿëúÿ ëèìàíäà éöê-ëÿéèðëÿð. Áóíà ýþðÿ ãàáëàøäûðûëìà âÿ éåðëÿøäèðèëìÿ àïàðûë-ìàëûäûð. Jöêëÿìÿ áèòäèêäÿí ñîíðà èñÿ ýÿìè äÿíèçÿ ÷ûõûð âÿéöêö ÷àòäûðàúàüû ëèìàíà äîüðó hÿðÿêÿò åäèð. Ëèìàíà ÷àò-äûüû çàìàí áàüëàìàëàð áîøàëäûëûð âÿ ìöâàôèã ìÿðêÿçëÿðÿýþíäÿðèëèð. Ãàí äàìàðëàðûíäà äà íÿhÿíý îêåàíäà ýÿìèëÿ-ðèí éöê äàøûìàñû êèìè höúåéðÿëÿðèí åhòèéàúû îëàí ãèäàëàðäàøûíûð. Îêñèýåí, éàü, àìèí òóðøóëàðû áàüëàìà øÿêëèíäÿãàíäà hÿðÿêÿò åäèð âÿ ëàçûìè höúåéðÿëÿðÿ ÷àòàíäà áîøàë-äûëûð. Áó äàøûìà ñèñòåìèíäÿ hå÷ áèð ñÿhâ îëìóð. Ùÿð áèðìàääÿ höúåéðÿéÿ âàõòûíäà âÿ ìèãäàðûíäà ÷àòäûðûëûð. Áó-íóí ÿêñèíÿ, áèð höúåéðÿéÿ îêñèýåí ÿâÿçèíÿ éàü ýåòñÿéäè,áó, hÿìèí höúåéðÿíèí þëìÿñèíÿ ñÿáÿá îëàðäû. Äèããÿò åäèð-ñèíèçñÿ, hÿòòà áó ñèñòåìäÿêè ÿí êè÷èê ãöñóð äÿ áþéöê çÿ-ðÿðëÿðÿ ýÿòèðèá ÷ûõàðà áèëÿðäè. Ëàêèí áó ãöñóð áàø âåðìèð.×öíêè áóíëàðûí hå÷ áèðè òÿñàäöôÿí ÿìÿëÿ ýÿëìÿìèøäèð. Áè-çè Jàðàäàí Àëëàh áó ñèñòåìè äÿ ãöñóðñóç îëàðàã éàðàòìûøâÿ áèçèì èõòèéàðûìûçà âåðìèøäèð.

44449999

Ãàí áöòöí îðãàíèçìè äîëàøäûüû ö÷öí îíóí áèð ÷îõáàøãà ôóíêñèéàñû äà âàð. Èíäè áóíëàðûí hàíñû ôóíêñèéàëàðîëäóüóíà ãûñàúà íÿçÿð éåòèðÿê.

JöêäàøûìàÎðãàíèçìèìèçèí åhòèéàúû îëàí hÿð áèðìàääÿíèí ãàí âàñèòÿñèëÿ ëàçûìè îð-ãàíëàðà ÷àòäûðûëäûüûíäàí áÿhñ

åòìèøäèê. Ãàí höúåéðÿëÿðè áó äàøûìàÿñíàñûíäà êàðáîí ãàçû êèìè àðòûãìàääÿëÿðè äÿ òîïëàéûð âÿ îíëà-ðûí áÿäÿíäÿí õàðèú åäèë-ìÿñè ôóíêñèéàñûíû éåðè-íÿ éåòèðèðëÿð. Áèðìÿíàäà ãàíò ó ë ë à í ò ûö é ö -

55550000

ÃÀÍÛÍ ÒßÐÊÈÁÈÍÄß Íß ÂÀÐ?ÃÀÍÛÍ ÒßÐÊÈÁÈÍÄß Íß ÂÀÐ?

äÿí ðîëóíó äà îéíàéûð. Ùÿð ýöí 100 òðèëéîí höúåéðÿíè äÿ-ôÿëÿðëÿ äîëàøàðàã hÿì åhòèéàúëàðû îëàí ãèäàëàðû âåðèð, hÿìäÿ îíëàðûí òóëëàíòûëàðûíû éûüûð.

Ñàäÿúÿ áèð ìàéå îëàí ãàí áåëÿ äèããÿò âÿ ìÿñóëèééÿòòÿëÿá åäÿí áèð èøè ñÿhâñèç éåðèíÿ éåòèðèð. Òÿðêèáèíäÿ äàøû-äûüû ìàääÿëÿðèí hàìûñûíûí íÿ îëäóüóíó, íÿ ìÿãñÿäëÿ èñ-òèôàäÿ åäèëäèéèíè âÿ hàðà ÷àòäûðûëàúàãëàðûíû ÷îõ éàõøû áèëèð.Ìÿñÿëÿí, áèð höúåéðÿäÿí òóëëàíòû îëàðàã àëäûüû êàðáîí ãà-çûíû ñÿhâ îëàðàã áàøãà áèð höúåéðÿéÿ âåðìÿç. Ùÿð çàìàíhöúåéðÿëÿðäÿí êàðáîí ãàçûíû àëûá îíëàðà îêñèýåíè âåðèð.Ãàí áó èøè hå÷ éîðóëìàäàí, ñÿhâ åòìÿäÿí éåðèíÿ éåòèðèð.Áóíóí ñÿáÿáè ãàíûí Àëëàhûí îðãàíèçìèìèçäÿ éàðàòäûüû ãö-ñóðñóç ïëàíûí áèð hèññÿñè îëìàñûäûð. Ðÿááèìèçèí éàðàòäûüûñèñòåìÿ ãåéä-øÿðòñèç èòàÿò åäÿí áöòöí ãàí höúåéðÿëÿðè þçôóíêñèéàëàðûíû áó ñÿáÿáëÿ ñÿhâñèç îëàðàã éåðèíÿ éåòèðèðëÿð.

55551111

ãàí höúåéðÿñè

êàðáîíäèîêñèä

îêñèýåí

êàðáîíäèîêñèä

îêñèýåí

÷ûõûø

êàðáîíäèîêñèä îêñèýåí

Ãàí höúåéðÿëÿðè îêñèýåíè âÿ êàðáîíäèîêñèäè höúåéðÿëÿðÿ äàøûéûðëàð.

ýèðèø

Ãàíûí òÿðêèáèíäÿ îëàí "ÿñýÿðëÿð"Îðãàíèçìèìèç hÿð ýöí áèð ÷îõ áàêòåðè-éà, âèðóñ âÿ ìèêðîáà ãàðøû ìöáàðèçÿ

àïàðûð. Áÿçèëÿðèíèí îðãàíèçìÿ äàõèë îëìàñûíûí ãàðøûñû àëû-íûð, ëàêèí áÿçèëÿðè îðãàíèçìÿ äàõèë îëà áèëèð. Áó ìèêðîá-ëàðëà ìöáàðèçÿ àïàðìàã ö÷öí îðãàíèçìèìèçäÿ õöñóñè ãî-ðóéóúó höúåéðÿëÿð âàð. Äöøìÿíëÿ ìöáàðèçÿ àïàðûá îðãà-íèçìèìèçè òÿhëöêÿëÿðäÿí ãîðóéàí ÿñýÿðëÿð êèìè õàðàêòåðè-çÿ åòäèéèìèç áó höúåéðÿëÿð äÿ ãàíûí òÿðêèáèíäÿ hÿðÿêÿòåäèð. Îðãàíèçìèí hÿð hàíñû áèð éåðèíÿ äöøìÿí höúóìó çà-

55552222

Îðãàíèçìèìèçÿ äàõèë îëàí

áàêòåðèéà âÿ ìèê-ðîáëàð øÿêèëäÿí äÿýþðöíäöéö êèìè,

ìàêðîôàæ àäû âåðèëÿí "äàâàêàð"

höúåéðÿëÿð òÿðÿôèíäÿí

ñîðóëóá òÿñèðñèç

hàëà ñàëûíûð.

áàêòåðèéàëàð

ãàí

höúåéðÿñè

ìàêðîôàæ

ãàí

äàìàðû

ìàíû ãàí äàìàðëàðû âàñèòÿñèëÿ hÿð éåðÿ ÷àòûá àñàíëûãëà ìö-áàðèçÿ àïàðà áèëèðëÿð. Ãîðóéóúó höúåéðÿëÿð ôóíêñèéàëàðûíûþçëÿðè þéðÿíìÿìèøëÿð. Áó höúåéðÿëÿð ôóíêñèéàëàðûíû éà-ðàíäûãëàðû àíäàí åòèáàðÿí áèëèðëÿð. Ñèç äöíéàéà ýÿëäèéèíèççàìàí îíëàð ôóíêñèéàëàðûíû éåðèíÿ éåòèðèá îðãàíèçìèíèçèãîðóìàüà áàøëàéûðëàð. Áó, Àëëàhûí éàðàòìàñûíäàêû áèð èí-úÿëèêäèð. Ðÿááèìèç ýþçöìöçëÿ ýþðìÿäèéèìèç höúåéðÿëÿðÿ÷îõ ÿhÿìèééÿòëè ìÿëóìàòëàð èëhàì åòìèø âÿ áó øÿêèëäÿîíëàðû áèçèì èõòèéàðûìûçà âåðìèøäèð.

55553333

Ãàíûí è÷èíäÿ ìöõòÿëèô âÿçèôÿëÿðè îëàí ÷åøèäëè höúåéðÿëÿð âàð. Øÿ-êèëäÿí äÿ ýþðöíäöéö êèìè, áó ÷åøèäëè höúåéðÿëÿðèí áÿçèñè ãèäàìÿhñóëëàðûíû äàøûéûð, äèýÿðëÿðè äÿ áèð ÿñýÿð êèìè ìöäàôèÿ èøè èëÿìÿøüóë îëóð.

ÌöáàäèëÿÃàí åéíè çàìàíäà îðãàíèçìèìèçèí ìö-áàäèëÿ âàñèòÿëÿðèíäÿí áèðèäèð. Ãàíûí òÿð-êèáèíäÿ áèð hèññÿäÿí áàøãà áèð hèññÿéÿìÿëóìàò äàøûéàí ìàääÿëÿð äÿ îëóð. Ùîð-

ìîí àäëàíäûðûëàí áó õÿáÿð÷èëÿð åòèáàðëû ïî÷òàëéîíëàð êèìèäàøûäûãëàðû õÿáÿðëÿðè îëäóüó êèìè ëàçûìè îðãàíà ÷àòäûðûðëàð.Îðãàíèçìèìèçèí èíêèøàô åòìÿñè, ñóñàìàüûìûç, òÿðëÿìÿéè-ìèç, ãîõóëàðû hèññ åòìÿéèìèç êèìè áèð ÷îõ ÿhÿìèééÿòëèôÿàëèééÿò áó õÿáÿðëÿðèí äöçýöí ÷àòäûðûëìàñû íÿòèúÿñèíäÿáàø âåðèð.

55554444

Øÿêèëäÿí äÿ ýþðöíäöéö êèìè, îðãàíèçìäÿ ÷åøèäëè ìåñàæëàðû äàøûéàí hîðìîíëàð ãàíäàìàðëàðû âàñèòÿñèëÿ hÿðÿêÿò åäÿðÿê äàøûäûãëàðû õÿáÿðëÿðè ìöâàôèã éåðëÿðÿ ÷àòäûðûðëàð.

hîðìîí àëûúûñû

höúåéðÿ íöâÿñè

hîðìîí àëûúûñû

hîðìîí

höúåéðÿ çÿðè

ãàí äàìàðû ãàí

äàìàðûhîðìîí

Jàðàëàðû ìöàëèúÿ åäÿí ãàíJàðàëàðû ìöàëèúÿ åäÿí ãàíJÿãèí êè, äÿðèíèçèí öçÿðèíäÿ êè÷èê

áèð éàðà îëäóüó çàìàí ãûñà âàõò

ÿðçèíäÿ ãàíàõìàíûí êÿñèëìÿñè

äèããÿòèíèçè ÷ÿêìèøäèð. Áó, ÷îõ ìà-

ðàãëû áèð hàëäûð. ×öíêè íîðìàë hàë-

äà áèð ìàéåíèí à÷ûëàí áèð äåøèêäÿí àõìàñûíûí þç-þçöíÿ

äàéàíìàñû ìöìêöí äåéèë. Áóíó äàhà éàõøû áèëìÿê ö÷öí

ÿëèíèçäÿ è÷è ñó èëÿ äîëó áèð øàðûí îëäóüóíó òÿñÿââöð åäèí.

Øàðà èéíÿ áàòûðûá êè÷èê áèð äåøèê à÷äûüûíûç çàìàí îíóí

è÷èíäÿêè ñó äÿðhàë ñûçìàüà áàøëàéàúàã. Áÿñ áèð ãÿäÿð ñîí-

ðà ñèç áó àõàí ñóéóí ãàðøûñûíû àëìàñàíûç, ñó êÿñèëÿðìè?

ßëáÿòòÿ êè, áó, ìöì-

êöí äåéèë. Øàðûí è÷èíäÿ-

êè ñó ãóðòàðàíà ãÿäÿð

àõàúàã. Áåëÿ âÿçèééÿò

ãàïàëû áèð éåðäÿ îëàí

áöòöí ìàéåëÿðäÿ òÿê-

ðàðëàíûð.

Ãàí äà äàìàðëàðäà

ãàïàëû áèð éåðäÿäèð âÿ

ÿí êè÷èê áèð çÿäÿ îíóí

äàìàðëàðäàí àõìàñûíà

ñÿáÿá îëóð. Ëàêèí áó

ãàíàõìàíûí äàéàíìàñû

55555555

îðãàíèçìèìèçèí ñàüëàìëûüû

úÿhÿòäÿí ÷îõ ÿhÿìèééÿòëè-

äèð. Áÿëêÿ äÿ åøèòìèñèíèç,

áþéöê àâòîìîáèë ãÿçàëà-

ðûíäà âÿ éà úÿððàhèééÿ

ÿìÿëèééàòëàðûíäà ÷îõëó ãàí

èòèðèëìÿñè hÿòòà èíñàíûí þëö-

ìöíÿ äÿ ñÿáÿá îëóð. Áÿñ

ãàíàõìà áàøëàäûãäàí áèð

ìöääÿò ñîíðà áóíóí ãàðøû-

ñûíû íÿ àëûð?

Áóíóí ãàðøûñûíû àëàí

îðãàíèçìèìèçäÿêè àâòîìà-

òèê òÿhëöêÿñèçëèê ñèñòåìëÿ-

ðèíäÿí áèðè îëàí ãàí ëàõòà-

ëàíìàñûäûð. Ãàíûí òÿðêèáèí-

äÿêè áÿçè ìàääÿëÿð à÷ûëàí

éàðàíû òûõàéûá áàüëàìà õö-

ñóñèééÿòèíÿ ìàëèêäèð. Áó

øÿêèëäÿ ÷îõëó ìèãäàðäà

ãàí èòèðèëìÿñèíèí ãàðøûñû

àëûíìûø îëóð. Jàíäàêû øÿêèë-

äÿ äÿ ýþðöíäöéö êèìè, äà-

ìàðûí çÿäÿëÿíäèéèíè ýþðÿí

ãàíûí òÿðêèáèíäÿêè áÿçè hö-

55556666

ãûðìûçû ãàí höúåéðÿñè

ïëàòåëåò

þðòöêëö

äÿðè

òÿáÿãÿñè

ãàí ëàõòàñû

À÷ûã éàðàäàí ãàí ÷þëÿ ÷ûõûð.

À÷ûã äÿëèéèí ÿòðàôûíäàêû ãàí ëàõòàëàíûð.

Ùöúåéðÿëÿð éàðàíû áèð òûõàú êèìè áàüëàéûð.

ßëèíèçäÿ îëàí áèð êÿñèê âÿ éàõóä éûõûëàðêÿíàëäûüûíûç áèð éàðà ãûñà ìöääÿòäÿ éàõøûëàøûð.Jóõàðûäàêû øÿêèëëÿðäÿ áó éàõøûëàøìà ïðîñå-ñè çàìàíû äàìàðëàðûíûçäà áàø âåðÿí áÿçèhàäèñÿëÿð èçàh åäèëèð.

úåéðÿëÿð äÿðhàë áó éåðÿ ýÿëèðëÿð. ßí ÿââÿë éàðà à÷ûëìûø

äÿëèéÿ äöçöëìÿéÿ áàøëàéûðëàð. Áóðàäà ñàíêè áèð òîð ãóðóð

âÿ ãàíûí àõìàñûíûí ãàðøûñûíû àëûðëàð. Äàhà ñîíðà áó òîð

ýåò-ýåäÿ ñÿðòëÿøìÿéÿ áàøëàéàðàã áèçèì ãàéñàã àäëàíäûðäû-

üûìûç hàëà ýÿëèð.

Èíäè áèðëèêäÿ äöøöíÿê. Áöòöí áó ïðîñåñëÿð òÿñàäöôè

îëà áèëÿðìè? Ãàíûí òÿðêèáèíäÿêè höúåéðÿëÿð þç þë÷öëÿðèíÿ

ýþðÿ íÿhÿíý áèð ñèñòåì îëàí ãàí äàìàðëàðûíûí ìöÿééÿí

áèð éåðèíäÿ çÿäÿ îëäóüóíó íåúÿ áèëèðëÿð? Íÿ ö÷öí ãàíàõ-

ìàíûí ãàðøûñûíû àëìàüà ÷àëûøûðëàð? Ãàí èòèðèëìÿñèíèí äà-

éàíäûðûëìàñû ö÷öí éàðàíûí áàüëàíìàñû ëàçûì îëäóüóíó íå-

úÿ äöøöíöðëÿð? Ùöúåéðÿëÿðÿ éàðàíû áàüëàìàëû îëäóãëàðûíû

þéðÿäÿí êèìäèð?

Áöòöí áóíëàðû höúåéðÿëÿðèí òÿñàäöôÿí þéðÿíìÿñè âÿ

éà þç ñÿéëÿðèëÿ åòìÿñè ìöìêöí äåéèë. Ùÿòòà àüûëëû èíñàí-

ëàðûí äà áåëÿ áèð èíúÿ ñèñòåì éàðàòìàñû, höúåéðÿëÿðÿ íÿ

åäÿúÿêëÿðèíè þéðÿòìÿñè ãåéðè-ìöìêöíäöð. Àëëàh îíëàðà èë-

55557777

Ãàí íöìóíÿëÿðè ãàíáàíêëàðûíäà òåñòäÿíêå÷èðèëÿðÿê ñàõëàíûëûð.

Èòèðèëÿí ãàí ÷îõ ñöðÿòëè áèð øÿêèëäÿ òÿçÿ-ëÿíèð. Ñöìöê èëèêëÿðèí-äÿ ìèëéîíëàðëà ãûðìûçûãàí höúåéðÿñè èñòåhñàë

îëóíóð.

Ãàí höúåéðÿëÿðèíèíáèð ÷îõóíóí þìðö ÷îõãûñàäûð. Áèð ãûðìûçûãàí höúåéðÿñè 120 ýöíéàøàéûð. Áÿçè àü ãàíhöúåéðÿëÿðè èñÿ éàëíûç1 hÿôòÿ éàøàéûðëàð. Îí-ëàð ñèçèí áÿäÿíèíèçè ãî-ðóìàã ö÷öí þëöðëÿð.

hàì åäèð âÿ áåëÿëèêëÿ höúåéðÿëÿð ãöñóðñóç áèð ïëàíëà hÿ-

ðÿêÿò åäèðëÿð.

Àëëàhûí éàðàòäûãëàðûíäà îëàí ãöñóðñóçëóã àéÿëÿðäÿ

áèçÿ áåëÿ áèëäèðèëèð:

"Jåääè ýþéö (áèð-áèðèíèí öñòöíäÿ) ãàò-ãàò éàðàäàí

äà Îäóð. (Åé èíñàí!) Ñÿí Ðÿhìàíûí éàðàòäûüûíäà

hå÷ áèð óéüóíñóçëóã ýþðìÿçñÿí. Áèð ýþçöíö ãàë-

äûðûá (ñÿìàéà) áàõ, hå÷ îðàäà áèð éàðûã, ÷àòäàã

(íþãñàí) ýþðÿ áèëÿðñÿíìè?! Ñîíðà ýþçöíö ãàëäûðûá

èêè äÿôÿ áàõ. Ýþç îðàäà (àõòàðäûüûíû òàïìàéûá) çÿ-

èô, éîðüóí äöøÿðÿê éåíÿ äÿ ñÿíÿ òÿðÿô ãàéûäàúàã-

äûð!" ("Ìöëê" ñóðÿñè, 3-4).

55558888

Øÿêèëäÿ ëèôëÿð ôîðìàñûíäàêû ãàí ëàõòàñûíûí àðàñûíà èëèøèá ãàëàí ãûðìûçû ãàí höúåéðÿëÿ-ðè ýþðöíöð. Áèð éåðèíèç éàðàëàíàíäà ãàíûí àõìàñû ìÿhç áó ëàõòàëàíìà ñàéÿñèíäÿ áèðìöääÿò ñîíðà êÿñèëèð.

ÁÁÿÿííççÿÿðð èè ééààððààääûû ëëàà áá èè ëëììÿÿééÿÿíí ììþþúúööççÿÿââ èè ììààééåå :: ããààíí

Àëèìëÿð ãàíûí áÿíçÿðè îëàí áèð ìàéåíèhàçûðëàìàã ö÷öí áó ýöíÿ ãÿäÿð ÷îõëó òÿäãè-ãàòëàð àïàðìûøëàð. Ëàêèí áóíóí ìöìêöí îë-ìàäûüûíû ýþðöá ãàíûí òÿãëèäèíäÿí ÿë ÷ÿêäèëÿðâÿ þç àðàøäûðìàëàðûíû áàøãà ñÿìòÿ ÷åâèðäèëÿð.

Àëèìëÿð ãàíû òÿãëèä åäÿ áèëìÿçëÿð, ÷öí-êè àðàøäûðìàã ö÷öí äàìàðäàí àëûíàí ãàí äÿð-hàë ëàõòàëàíàðàã ãóðóëóøóíó èòèðèð. Ãàíû øöøÿêîëáàäà ñàõëàìàãëà àðàøäûðìàã èñòÿñÿê äÿáó, áèð íÿòèúÿ âåðìÿç. ×öíêè ãàí höúåéðÿëÿ-ðè êîëáàäà òàì îëàðàã úàíëû ãàëà áèëìèð. Áóíàýþðÿ äÿ àëèìëÿð ãàíûí òÿðêèáèíäÿêè höúåéðÿ-ëÿðè òÿê-òÿê ýþòöðÿðÿê àðàøäûðìàã ìÿúáóðèé-éÿòèíäÿ ãàëìûøëàð. Ùÿòòà óçóí èëëÿð ÿðçèíäÿãàçàíûëàí åëì ñàéÿñèíäÿ òÿãëèä äÿ åäèëÿ áèë-ìÿéÿí áåëÿ ìöêÿììÿë áèð ìàääÿíèí òÿñà-äöôÿí ÿìÿëÿ ýÿëäèéè äöøöíúÿñè ìþâúóä îëàíÿí àüûëñûç âÿ ÿí ìÿíòèãñèç èääèàëàðäàí áèðèäèð.Àëëàh ãàíû áÿíçÿðè îëìàéàí áèð ìàääÿ îëà-ðàã éàðàòìûøäûð. Áèð ÷îõ ìþúöçÿâè õöñóñèé-éÿòëÿðÿ ìàëèê îëàí ãàí höúåéðÿëÿðè Àëëàhûíñîíñóç àüëûíûí îðãàíèçìèìèçäÿêè þðíÿêëÿðèí-äÿí éàëíûç áèðèäèð.

55559999

Îðãàíèçìèíèçäÿêè ëèòðëÿðëÿ ãàíûí àøàüû âÿ éóõàðû hÿ-ðÿêÿò åòìÿñèíèí, hÿì äÿ áó hÿðÿêÿòèí ôàñèëÿñèç ýåòäèéèíèíñÿáÿáèíè hå÷ äöøöíäöíöçìö? Ùÿð hàíñû áèð ÿøéàíûí ôàñè-ëÿñèç îëàðàã hÿðÿêÿò åòìÿñè ö÷öí áèð ìöhÿððèêÿ åhòèéàúûâàð. Àâòîìîáèëëÿð, òÿééàðÿëÿð, ìîòîðëó ãàéûãëàð, hÿòòà ñè-çèí êÿíàðäàí ïóëòëà èäàðÿ åòäèéèíèç îéóíúàãëàðûíûç äà ìö-hÿððèê ñàéÿñèíäÿ hÿðÿêÿò åäèðëÿð. Áåëÿ îëäóüó hàëäà îðãà-íèçìèìèçäÿêè ôàñèëÿñèç hÿðÿêÿò åäÿí ãàíû äà hÿðÿêÿòÿ ýÿ-òèðÿí áèð ìöhÿððèêèí îëìàñû ëàçûìäûð. Ãàíû ýåúÿ-ýöíäöç,àéëàð, èëëÿð áîéóíúà hÿðÿêÿò åòäèðÿí áó ìöhÿððèê öðÿéè-ìèçäèð.

Áàðìàãëàðûíûçû áèëÿéèíèçèí è÷ òÿðÿôèíÿ ñûõûá íÿáçèíèçèìöøàhèäÿ åäèí. Öðÿéèíèçèí ãàíû íåúÿ òÿçéèãëÿ âóðäóüóíóhèññ åäÿúÿêñèíèç. Öðÿéèíèç äÿãèãÿäÿ 70 äÿôÿ âóðóð âÿ áö-òöí hÿéàòûíûç áîéóíúà îíóí âóðäóüó ãàíûí ìèãäàðû 300ìèëéîí ëèòðÿ ÷àòûð. Áó ãÿäÿð ãàí 10 ìèí ÿäÿä íåôò òàíêå-ðèíè äîëäóðà áèëÿð. Áöòöí áó ðÿãÿìëÿð håéðÿòàìèç äåéèë-ìè? Èíäè þçöíöçöí äÿãèãÿäÿ 70äÿôÿ âåäðÿäÿí ñòÿêàíëà ñó áî-øàëòäûüûíûçû òÿñÿââöð åäèí. Íÿhà-éÿò, ÿë âÿ ãîë ÿçÿëÿëÿðèíèçèí èñèíäè-éèíè hèññ åäÿúÿê âÿ äèíúÿëìÿëè îëà-úàãñûíûç. Ëàêèí öðÿê áó èøè hå÷äèíúÿëìÿäÿí, hÿì äÿ áöòöí hÿ-éàòûìûç áîéó ýþðöð.

Îðãàíèçìèí ìöhÿððèêè: öðÿê

66660000

Jåð öçöíöí ÿí èäåàë íàñîñó hàë-hàçûðäà ñîë äþøöíö-çöí àëòûíäà ôÿàëèééÿòäÿäèð. Öðÿê àüëàñûüìàç âÿ ôàñèëÿñèçäþéöíòöëÿðè èëÿ áèð ýöí ÿðçèíäÿ îðãàíèçìèìèçäÿ îëàí áö-òöí ãàíûí òàì îëàðàã 1.000 äÿôÿ äþâð åòìÿñèíè òÿìèí åäèð.

Öðÿê õàðèúè ýþðöíöøúÿ òÿõìèíÿí éóìðóüóìóç áþ-éöêëöéöíäÿ îëóá ÿòäÿí èáàðÿò íàñîñäóð. Ëàêèí îíóí èøôÿàëèééÿòèíè äöøöíäöéöìöç çàìàí äöíéàäà ÿí ýöúëö, ÿíóçóíþìöðëö âÿ ÿí ñÿðôÿëè èø ìåõàíèçìè îëìàñû öçÿ ÷ûõûð.Öðÿéèí ýöúöíö áó ôîðìàäà èôàäÿ åòìÿéèìèçèí ñÿáÿáëÿðè÷îõäóð. Öðÿéèí õöñóñèëÿ äÿ ôÿàëèééÿòäÿ îëàðêÿí èñòèôàäÿåòäèéè ýöú íÿhÿíýäèð. Áó ýöú ñàéÿñèíäÿ öðÿê ãàíû ö÷ ìåòðhöíäöðëöéÿ ãÿäÿð âóðà áèëèð. Öðÿéèí ýöúëö èø ôÿàëèééÿòèíèäàhà áèð þðíÿêëÿ ýþñòÿðÿ áèëÿðèê. Öðÿê áèð ñààò ÿðçèíäÿ îð-òà þë÷öëö áèð àâòîìîáèëè éåðäÿí áèð ìåòð höíäöðëöéÿ ãÿ-äÿð ãàëäûðàúûã åíåðæèéÿ ìàëèêäèð.

Öðÿéèíèç håéðÿòàìèç äÿðÿúÿäÿ ýöúëö áèð ÿçÿëÿäèð. Öðÿê äÿãèãÿäÿ îðòàhåñàáëà 70 äÿôÿ âóðóð âÿ hÿð äþéöíìÿ çàìàíû äà 59 êóáñàíòèìåòð ãàíûãîâóð. 70 èë ÿðçèíäÿ 2,5 ìèëéîí äÿôÿ âóðàí öðÿê òÿõìèíÿí 152 ìèëéîí ëèòð

ãàíû ãîâóð. Áó ìèãäàð èñÿ hÿð èë 10 ÿäÿä "Áîèíã-747" òèïëè òÿééàðÿíèíéàíàúàã áàêûíû äîëäóðìàã ö÷öí êèôàéÿòäèð. Áó òÿééàðÿ-

ëÿðèí éàíàúàã áàêû òàì äîëó îëàíäà îðàäà 217ìèí ëèòð éàíàúàã îëóð.

ßí ìöêÿììÿë íàñîñßí ìöêÿììÿë íàñîñ

66661111

Øÿêèëäÿ äÿýþðäöéöíöç êèìè,éóìðóã áþéöêëö-éöíäÿ ÿçÿëÿäÿíòÿøêèë îëóíìóø öðÿêèêè hèññÿäÿí èáàðÿò-äèð. Áó hèññÿëÿðäÿèêè àéðû íàñîñ âàð.Ñîë òÿðÿôäÿ îëàí íà-ñîñ äàhà ýöúëöäöðâÿ òÿìèç ãàíû îðãà-íèçìÿ âóðóð. Ñàü

òÿðÿôäÿêè èñÿ äàhà çÿèô íàñîñäóð âÿ ÷èðêëè ãàíû àüúèéÿðëÿ-ðÿ äîüðó âóðóð. Öðÿêäÿí àüúèéÿðëÿðÿ äîüðó îëàí áó éîëãûñà îëäóüó ö÷öí "êè÷èê ãàí äþâðàíû", äèýÿðè èñÿ "áþéöêãàí äþâðàíû" àäëàíûð.

Öðÿéèí áó èêè hèññÿñè äÿ èêè hèññÿéÿ àéðûëûð. Áó hèñ-ñÿëÿð àðàñûíäàêû ãàí ãàïàãúûãëàð âàñèòÿñèëÿ äèýÿð hèññÿéÿêå÷èð. Áó íàñîñëàð ôàñèëÿñèç îëàðàã ôÿàëèééÿò ýþñòÿðèð. Áó-íóí ñàéÿñèíäÿ ýöí ÿðçèíäÿ äàìàðëàðûìûçäàêû ãàí 1.000äÿôÿ äþâð åòìèø îëóð.

66662222

ÖÖððÿÿêêääÿÿêêèè îîðð èè ææ èèííàà ëë ííààññîîññ ëëààðð

CO2

CO2 CO2

O2

O2O2

òîõóìà höúåéðÿëÿðè

àðòåðèàë àüúèéÿð äàìàðû

àüúèéÿð

Ãàí öðÿéèí ñàéÿñèíäÿ áåéèí-äÿí àüúèéÿðÿ ãÿäÿð áöòöí áÿ-äÿíäÿ äþâð åäèð.

àüúèéÿð àüúèéÿðâåíàäàìàðû

äöçîéíàã

ãþâñøÿêèëëè

îéíàãêöðÿøÿêèëëè

îéíàã

ãàòëàíàí

îéíàã

ñàü ãàðûíúûã

66663333

ÖÖððÿÿééèèììèèçç þþçç ããààééüü ûû ññ ûûííàà þþççöö ããàà ëë ûû ðð

Äàèìè ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí ìåõàíèçìëÿðèí ìöíòÿçÿìãàéüûéà åhòèéàúû âàð. Ìåõàíèçìè òÿøêèë åäÿí hèññÿëÿð áà-õûøäàí êå÷ìÿëè âÿ éà êþhíÿëìèø hèññÿëÿð äÿéèøäèðèëìÿëè-äèð. Èøëÿéÿí ìåõàíèçìëÿðè ìöÿééÿí âàõòäàí ñîíðà éàüëà-ìàã ëàçûìäûð, éîõñà áó hèññÿëÿð hÿäñèç ñöðòöíìÿ íÿòèúÿ-ñèíäÿ ñûðàäàí ÷ûõà áèëÿð.

Ìåõàíèçìëÿðäÿ îëäóüó êèìè ôàñèëÿñèç ôÿàëèééÿò ýþñ-òÿðÿí öðÿéèí äÿ ãàéüûéà åhòèéàúû âàð. Ëàêèí öðÿê þç ãàé-üûñûíà þçö ãàëûð, áåëÿ êè, þçö-þçöíö éàüëàéûð.

Áÿñ ñèçúÿ, öðÿê þçö-þçöíö íåúÿ éàüëàéûð? Áó ñóàëûíúàâàáû öðÿéèí éàðàäûëûøûíäà ýèçëè îëàðàã ãàëûð. Öðÿê õàðèú-äÿí èêèãàòëû þðòöêäÿí èáàðÿò îëàí ãèøà èëÿ ÿhàòÿ îëóíìóø-äóð. Áó èêè ãàòûí àðàñûíäà ñåëèêëè ìàéå îëóð. Áó ìàéå ìö-hÿððèê éàüû êèìè áèð ôóíêñèéà äàøûéûð âÿ öðÿéèí ôÿàëèééÿ-òèíè àñàíëàøäûðûð. Öðÿêäÿêè þç-þçöíö ãîðóéàí áó ãóðóëóøáèçÿ Àëëàhûí éàðàäûúûëûüûíûí íÿ ãÿäÿð ìöêÿììÿë âÿ ãö-ñóðñóç îëäóüóíó áèð äàhà ñöáóò åäèð.

ÎÎðãàíèçìèìèçäÿ úÿ-

ìè 206 ÿäÿä ñöìöê âàð.

Áó ãÿäÿð ñöìöéöí àðòûã îë-

äóüóíó ôèêèðëÿøÿ áèëÿðñèíèç, ëàêèí èíäè âåðÿúÿéèìèç

þðíÿêëÿ áó ñöìöêëÿðèí hÿð áèðèíèí íÿ ãÿäÿð ÿhÿìèééÿò

äàøûäûüûíû áèëÿúÿêñèíèç. Áàðìàãëàðûìûçû äöøöíÿê. ßýÿð áàð-

ìàãëàðûìûç áèð ñöìöêäÿí èáàðÿò îëñàéäû, ñèç èíäè áó êèòàáû

òóòà áèëìÿçäèíèç. Íÿ ö÷öí? ×öíêè äöç îëàí áèð ñöìöéö áöê-

ìÿê ìöìêöí äåéèë, òÿçéèãëÿ áöêñÿíèç ñöìöê ñûíàð. Áàð-

ìàãëàðûíûçû áöêÿ áèëìÿäèéèíèç ö÷öí äÿ úèñèìëÿðè òîïëàìà-

üûíûç, áèð éåðäÿí òóòìàüûíûç, éàçû éàçìàüûíûç, éåìÿê

éåìÿéèíèç ìöìêöí îëìàçäû. Ùàë-hàçûðäà áó êèòà-

áû àñàíëûãëà ñàõëàéà, hÿòòà áèð òÿðÿôäÿí äÿ

ìåéâÿ ñóéóíó è÷ÿ áèëìÿéèíèçèí ñÿ-

áÿáè ÿëèíèçäÿ - áàð-

66664444

ÑÖÌÖÊËßÐÄßÍ ÒßØÊÈË ÑÖÌÖÊËßÐÄßÍ ÒßØÊÈË ÎËÓÍÌÓØ ÑÊÅËÅÒÈÌÈÇÎËÓÍÌÓØ ÑÊÅËÅÒÈÌÈÇ

ìàãëàðûíûçäàêûëàðëà áèðëèêäÿ îëìàãëà - áèð-áèðèíÿ áàüëû òàì

27 ñöìöéöí îëìàñûäûð.

Áèð ãÿäÿð ÿââÿë äÿ ãåéä åòäèéèìèç êèìè, îðãàíèçìè-

ìèçäÿ ÿëèìèçäÿ îëäóüó êèìè áèð-áèðèíÿ áàüëû úÿìè 206 ñö-

ìöê âàð. Áó ñöìöêëÿðèí hàìûñû äà þç éåðëÿðèíÿ øöóðëó øÿ-

êèëäÿ éåðëÿøäèðèëìèøäèð. Áó èäåàë ãóðóëóø ñàéÿñèíäÿ èðÿëèéÿ

òÿðÿô ÿéèëÿ, äèçëÿðèíèçè áöêÿ, áàøûíûçû éàíëàðà äîüðó äþí-

äÿðÿ áèëèðñèíèç. Ëàêèí áöòöí áóíëàðû éàëíûç ñöìöêëÿðèíèç

âàñèòÿñèëÿ äÿ åòìÿéèíèç ìöìêöí äåéèë. ×öíêè ñöìöêëÿð

ÿéèëèá-áöêöëìöð. Áó hÿðÿ-

êÿòëÿð ö÷öí ñöìöêëÿðèí áèð-

áèðèíÿ áàüëàíäûüû éåðëÿðäÿ

îéíàãëàðûìûç éåðëÿøèð. Îé-

íàãëàð âàñèòÿñèëÿ àñàíëûãëà

ãîëóìóçó áöêöð, àéàüûìûçû

ãàëäûðûð, áàðìàãëàðûìûçû hÿ-

ðÿêÿò åòäèðÿ áèëèðèê.

Îéíàãëàðûí ðîëóíóí íÿ

ãÿäÿð ÿhÿìèééÿòëè îëäóüó-

66665555

íó äàhà éàõøû äÿðê åòìÿê

ö÷öí áåëÿ áèð íöìóíÿéÿ áà-

õàã. Òàõòàäàí áèð ýÿëèíúèê hà-

çûðëàäûüûíûçû òÿñÿââöð åäèí. Áó

ýÿëèíúèéèí þç ãîëëàðûíû hÿðÿêÿò

åòäèðìÿñè ö÷öí íÿ åòìÿëèéèê?

ßëáÿòòÿ êè, ÷èéèíëÿ ãîëóí áèð-

ëÿøäèéè éåðÿ hÿðÿêÿò åäÿ áèëÿí

áèð hèññÿ áèðëÿøäèðìÿäÿí ýÿ-

ëèíúèéèí ãîëëàðûíû îéíàòìàñû

ìöìêöí äåéèë. Áÿñ àéàãëàðûíû

íåúÿ ìöòÿhÿððèê âÿçèééÿòÿ

ýÿòèðÿúÿêñèíèç? Áóíóí ö÷öí äÿ àéàãëà ýþâäÿ àðàñûíäà hÿ-

ðÿêÿò åäÿí hèññÿäÿí èñòèôàäÿ îëóíìàëûäûð. Jàëíûç áó hàëäà

òàõòà ýÿëèíúèéèí ãîëëàðûíû âÿ àéàãëàðûíû hÿðÿêÿò åòäèðÿ áè-

ëÿðñèíèç. Ùÿì÷èíèí ãîë âÿ àéàã hàçûðëàéàðêÿí èñòèôàäÿ åò-

äèéèíèç hèññÿëÿðäÿ îëàí òàõòàëàðû èêè éåðÿ áþëìÿêëÿ àðàëà-

ðûíà hÿðÿêÿòëè hèññÿëÿð ÿëàâÿ åòñÿíèç, ýÿëèíúèéèí ãîëëàðû

äèðñÿêäÿí, àéàãëàðû äà äèçëÿðäÿí áöêöëÿúÿê. Áó ñàäÿ ìè-

ñàëäàí äà ýþðäöéöíöç êèìè, ñö-

ìöêëÿðèíèçèí ñàéûíûí ÷îõëóüó âÿ

àðàëàðûíäà ìöâàôèã éåðëÿðÿ îé-

íàãëàðûí éåðëÿøäèðèëìÿñè áèçèì

ðàhàò hÿðÿêÿò åòìÿéèìèç ö÷öí-

äöð.

66666666

66667777

êöðÿøÿêèëëè îéíàã

ãàòëàíàí îéíàã

ãþâñøÿêèëëè îéíàã

äöç îéíàã

Ñöìöêëÿðèíèçèí àðàñûí-äàêû îéíàãëàðûí ìöõòÿëèôíþâëÿðè âàð. Áÿçè îé-íàãëàð ñöìöêëÿðèí èðÿ-ëè-ýåðè hÿðÿêÿò åòìÿñè,äèýÿðëÿðè èñÿ éàíëàðàäîüðó hÿðÿêÿò åòìÿñèö÷öíäöð. Èíäè èñÿ îéíàãâÿ ñöìöêëÿðèí äàõèëè hèññÿ-ñèíÿ äèããÿò éåòèðÿðÿê îíëàðû äàhàéàõûíäàí èíúÿëÿéÿê.

Ñöìöêëÿð îðãàíèçìèí hÿðÿêÿòè âÿìöäàôèÿñè êèìè ìöhöì ôóíêñèéàëàðû äàøûéûð. Áóíà ìöâà-ôèã îëàðàã áó ÷ÿòèí âÿçèôÿëÿðèíè éåðèíÿ éåòèðÿ áèëÿúÿêëÿðèhÿúìäÿ âÿ ìþhêÿìëèêäÿ éàðàäûëìûøëàð.

Ñöìöêëÿðèìèçèí è÷è àðû ïÿòÿêëÿðèêèìè îéóã îëäóüó ö÷öí îíëàð éöíýöë-äöð. Áó îéóãøÿêèëëè ãóðóëóø ñàéÿñèí-äÿ éöíýöë îëìàëàðûíà áàõìàéà-ðàã ÷îõ ñÿðòäèðëÿð. Ëàêèí áóñÿðòëèê îíëàðûí êþâðÿê îëìàñûäåìÿê äåéèë. ßêñèíÿ, åëÿ ñÿðò-äèðëÿð êè, ìåòàëäàí 5 äÿôÿ àðòûãìþhêÿìäèðëÿð. Ìÿñÿëÿí, àéàã-

Ñöìöêëÿðèí òÿãëèä âÿ òÿêðàð

66668888

Åéôåë ãöëëÿñè

ëàðûìûçäàêû áóä ñöìöéö äöç äàéàíàðêÿí 1 òîí àüûðëûüûãàëäûðàúàã íÿhÿíý áèð ýöúÿ ìàëèêäèð. Jåðèéÿðêÿí hÿð áèðàääûìûíûçäà áó ñöìöéÿ áÿäÿí ÷ÿêèíèçäÿí 3 äÿôÿ àðòûã

éöê ÿëàâÿ îëóíóð, ëàêèíñöìöêëÿðèíèçèí ìþh-êÿìëèéè ñàéÿñèíäÿñèç hå÷ áèð çÿðÿðhèññ åòìèðñèíèç.

Áÿñ ñöìöêëÿ-ðèíèçè áåëÿ ìþhêÿì

åäÿí íÿäèð? ßñëèíäÿ áóñóàëûí úàâàáû éóõàðûäà ãóðóëóøóí-

äàí ãûñàúà áÿhñ åòäèéèìèç ñö-ìöêëÿðèí áÿíçÿðñèç éàðàäûëû-

øûíäà ýèçëÿíèð. Ñöìöêëÿðèíäàõèëè ãóðóëóøó àðû ïÿòÿ-

éè êèìè øÿáÿêÿ ôîð-ìàñûíäàäûð. Áóíóí

ñàéÿñèíäÿ ñö-ìöêëÿð hÿì

ñîí äÿðÿúÿìþhêÿì,

hÿì äÿà ñ à í

66669999

åäèëÿ áèëìÿéÿí õöñóñèééÿòëÿðè

Øÿêèëäÿ ýþðäöéöíöç áó ãÿôÿñÿáÿíçÿð ãóðóëóø ñöìöêëÿðÿ ìþhêÿìëèê âåðèð âÿ îíäàí áèíàëàðûí ìþhêÿì îëìàñû ö÷öí äÿèñòèôàäÿ åäèëèð. Ñöìöêëÿðèí äàõèëè ãóðóëóøóíóí ÿñàñ ýþòöðöëìÿñèèëÿ èíøà åäèëÿí Åéôåë ãöëëÿñè áå-ëÿ áèíàëàðà áèð íöìóíÿäèð.

hÿðÿêÿò åòäèðèëÿúÿê øÿêèëäÿ éöíýöëäöð. ßýÿð áóíóí ÿêñèîëñàéäû, éÿíè ñöìöêëÿðèí è÷è äÿ öñòö êèìè ñÿðò âÿ òàì äî-ëó îëñàéäû, áó çàìàí ñöìöêëÿð àüûð îëàðäû. Åéíè çàìàíäàhå÷ áèð éóìøàãëûüû äà îëìàäûüû ö÷öí, ìÿñÿëÿí, ãîëóíóçóéöíýöëúÿ äîëàáûí êÿíàðûíà òîõóíäóðñàíûç, ñöìöéöíöç ñû-íà âÿ éà ÷àòëàéà áèëÿðäè. Ëàêèí Àëëàh ÷îõ ìÿðhÿìÿòëèäèðâÿ ñöìöêëÿðèìèçè áèçèì ö÷öí ðàhàò, çÿðÿð ÷ÿêìÿéÿúÿéè-ìèç áèð ôîðìàäà éàðàòìûøäûð.

Ñöìöêëÿð àëèìëÿðèí ÷îõ ÿhÿìèééÿò âåðäèéè âÿ áÿí-çÿðèíè éàðàòìàã ö÷öí èëëÿðëÿ öçÿðèíäÿ àðàøäûðìà àïàðäûüûáèð ìàääÿäÿí èáàðÿòäèð. ×îõ éöíýöë îëìàëàðûíà áàõìàéà-ðàã ÷îõ ìþhêÿì îëàí âÿ ÿñàñÿí äÿ þçöíöòÿçÿëÿìÿ ãàáè-ëèééÿòèíÿ ìàëèê îëàí áó ìàääÿ þç-þçöíÿ àðòàðàã áþéöéöð.4-5 éàøûíûçäà îëàí áîéóíóçëà èíäèêè áîéóíóçóí âÿ 19-20éàøûíäàêû áîéóíóç àðàñûíäàêû óçóíëóã ôÿðãèíèí åéíè îëìà-ìàñûíûí ñÿáÿáè ñöìöêëÿðèíèçèí áþéöìÿñèäèð. Áóíäàí ÿëà-

77770000

Êÿëëÿ ãàïàüû (ãàôà òàñû) áåéíè ãîðóéóð âÿ åéíè çàìàí-äà ýþçëÿð, ãóëàãëàð, áóðóí âÿ àüûç ö÷öí äÿ áàüëàíòûéåðëÿðèíè òÿìèí åäèð. Êÿëëÿ ãàïàüû çàhèðÿí ÷îõ ñàäÿáèð ãóðóëóøà ìàëèêäèð. Àììà ñêåëåòèí ÿñëèíäÿ ÿí ÿhà-òÿëè hèññÿñèäèð. Êÿëëÿ ãàïàüûíäà áèð-áèðèíäÿí ôÿðãëÿ-íÿí öñò-öñòÿ 22 äÿíÿ ñöìöê áèð-áèðèíÿ áàüëûäûð.

ÁÅJÍÈÌÈÇÈ ÃÎÐÓJÀÍ ÁÅJÍÈÌÈÇÈ ÃÎÐÓJÀÍ ÇÈÐÅÙ: ÊßËËß ÃÀÏÀÜÛÇÈÐÅÙ: ÊßËËß ÃÀÏÀÜÛ

âÿ, áó áþéöìÿ îëäóãúà ìöòÿíàñèáäèð. Àéàãëàðûíûç áþéö-éÿðêÿí ãîëëàðûíûç äà áþéöéöð, ÿë âÿ àéàã áàðìàãëàðûíûçóéüóí îëàðàã áþéöéöð âÿ ìöÿééÿí âàõòäà áöòöí ñöìöê-ëÿðèíèçäÿ áþéöìÿ äàéàíûð. Ùÿì äÿ áó, éàëíûç ñèçäÿ éîõ,ÿòðàôûíûçäàêû áöòöí èíñàíëàðäà äà áàø âåðÿí áèð hàëäûð. Ùÿðáèð èíñàí áó õàññÿëè ñöìöêëÿðÿ ìàëèêäèð.

Àëèìëÿð èíñàí îðãàíèçìèíäÿêè ñöìöêëÿðè òÿøêèë åäÿíìàääÿéÿ áÿíçÿð áèð ìàääÿ hàçûðëàìàã éþíöíäÿ àðàøäûð-ìà àïàðûð. Ëàêèí áó ýöíÿ ãÿäÿð hå÷ êèì áåëÿ èäåàë õöñó-ñèééÿòëÿðè îëàí áèð ìàääÿíè äöøöíöá hàçûðëàéà áèëìÿìèø-äèð.

Ðÿááèìèçèí ìÿðhÿìÿòè èëÿ ñöìöêëÿðèìèç áèçèì ÷îõðàhàò áèð hÿéàò òÿðçè êå÷èðìÿéèìèçÿ, ÿí ÷ÿòèí hÿðÿêÿòëÿðèäÿ àñàíëûãëà éåðèíÿ éåòèðìÿéèìèçÿ âÿ àüðûñûç hÿðÿêÿò åò-ìÿéèìèçÿ èìêàí âåðèð.

77771111

Äîüóëäóüóíóç àíäàí åòèáàðÿí áöòöí ñöìöêëÿð åéíè øÿêèëäÿ âÿ ÷îõ ìöòÿíàñèá ñóðÿò-äÿ èíêèøàô åäèá óçàíûð. Áó ìöòÿíàñèá áþéöìÿ ñàéÿñèíäÿ éàøûìûç àðòäûãúà áîéóìóçäà àðòûð.

Ñöìöêëÿðèí áèð-áèðèíÿ áèðëÿøäèéè éåðëÿðäÿ îéíàãëàðûíîëäóüóíó ãåéä åòìèøäèê. Ìÿñÿëÿí, äèðñÿê âÿ äèçëÿðèìèçèáóðàäà éåðëÿøÿí îéíàãëàð âàñèòÿñèëÿ áöòöí hÿéàòûìûç áî-éóíúà äàèì áöêöá-à÷ûðûã. Áó îéíàãëàð hÿéàò áîéóíúà hÿ-ðÿêÿò åòäèêëÿðè hàëäà îíëàðûí éàüëàíìàüà åhòèéàúû îëìóð.Ùàëáóêè åéíè øÿêèëäÿ èøëÿéÿí ìåõàíèçìëÿðèí ìöòÿìàäèîëàðàã ãàéüûéà åhòèéàúû âàð. Ìÿñÿëÿí, âåëîñèïåäèíèçèí ïå-

77772222

Ñöìöêëÿðèìèç þç Ñöìöêëÿðèìèç þç ãàéüûñûíà þçö ãàëûðãàéüûñûíà þçö ãàëûð

Îéíàãëàðûíûç áàðìàãëàðûíûçû ÷îõ àñàíëûãëà áöêìÿéèíèçèòÿìèí åäèð. Îéíàãëàðûíûçûí àðàñûíäà ñöðòöíìÿíè, áåëÿëèê-ëÿ äÿ àøûíìàüû âÿ úàíûíûçûí èíúèìÿñèíè âÿ éàíìàñûíû ÿí-ýÿëëÿéÿí õöñóñè áèð ãóðóëóø âàð.

ÿëèí áèëÿêñöìöéö

äàðàã

ñöìöéö

áàðìàã

ñöìöéö

îéíàã îéíàãîéíàã

îéíàã

îéíàãÿéðèñè

ãûüûðäàã

áàðìàãñöìöéö

îéíàã ÿéðèñè

äàðàãñöìöéö

äàëëàðûíû âÿ éà çÿíúèðèíèìöÿééÿí ìÿñàôÿ ýåòäèê-äÿí ñîíðà éàüëàìàëûñûíûç,÷öíêè èøëÿäèêúÿ áóðàäàêûéàü àçàëûð âÿ hÿðÿêÿò ÷ÿòèí-ëÿøèð. Áóíà áÿíçÿð øÿêèëäÿñöìöê óúëàðûíäàêû îéíàãëàðäà äàèì èøëÿéèð, ëàêèí îíëàðûí éàüëàðûíû äÿéèøìÿéèíèç ëà-çûì ýÿëìèð. Íÿ ö÷öí?

Áåëÿëèêëÿ, àëèìëÿð áó ñóàëûí úàâàáûíû àðàøäûðìûø âÿáåëÿ áèð ôàêòû ìöÿééÿí åòìèøëÿð: îéíàãëàðûí ñÿòhè èíúÿ âÿêè÷èê äÿëèêëÿðëÿ þðòöëìöøäöð, ñÿòhèí àëò hèñÿñèíäÿ èñÿ ñö-ðöøêÿí áèð ìàéå âàð. Ñöìöê îéíàüà ñûõûëàíäà áó ìàéåäÿëèêëÿðäÿí ôûøãûðûð âÿ îéíàüûí öçÿðèíè "éàü êèìè" ñöðöø-êÿí åäèð.

Áöòöí áóíëàð èíñàí áÿäÿíèíèí íÿ ãÿäÿð éöêñÿê áèðãóðóëóøäà éàðàäûëìûø îëäóüóíó áèð äàhà ñöáóò åäèð. Áèç äÿáó èäåàë ãóðóëóø ñàéÿñèíäÿ ìöõòÿëèô hÿðÿêÿòëÿðè ñöðÿòëÿ âÿðàhàòëûãëà åäÿ áèëèðèê. Ñöìöêëÿðèìèçèí áó õöñóñèééÿòèíè äÿÐÿááèìèç éàðàòìûøäûð. Àëëàh Ãóðàíäà èíñàíû ñöìöêëÿðèíéàðàäûëìàñû hàããûíäà äöøöíìÿéÿ áåëÿ äÿâÿò åäèð:

"...Ñöìöêëÿðèíÿ áàõ, ýþð íåúÿ îíëàðû áèð-áèðè èëÿáèðëÿøäèðèð, ñîíðà äà íåúÿ îíëàðûí öçÿðèíè ÿòëÿ þð-òöðöê?" ("Áÿãÿðÿ" ñóðÿñè, 259).

77773333

Ñöìöêëÿðèí ÷îõ ñÿðò âÿìþhêÿì áèð ãóðóëóøà ìàëèêîëìàñûíäàí áÿhñ åòäèê. Ëàêèíáó õöñóñèééÿòëÿðÿ áàõìàéà-ðàã áÿçÿí ñöìöêëÿðèìèç ýöú-ëö çÿðáÿéÿ ìÿðóç ãàëäûãäàñûíûð. Áÿñ ñîíðà íÿ îëóð? Ñö-ìöê þç-þçöíö ìöàëèúÿ åäèð.Ùÿêèìëÿð ñûíìûø ñöìöéöáÿðïà åòìÿê ö÷öí îíó ýèïñÿñàëûðëàð. Áóíäàí áàøãà äèýÿðáèð öñóë éîõäóð. ×öíêè îíñóçäà ñöìöéöí þçö-þçöíö ñà-üàëòìà ìåõàíèçìè âàð. Áèðñöìöéöí ñûíäûüû çàìàí þçö-þçöíö áÿðïà åòìÿñè âÿ ñîíðàÿââÿëêèíäÿí äàhà ìþhêÿìîëìàñû ÷îõ ãåéðè-àäè áèð hàäè-ñÿäèð. Áó ìþúöçÿëè hàäèñÿáåëÿ áàø âåðèð. ßââÿëúÿ ñûí-ìûø ñöìöéöí ÿòðàôûíäàêû ãàíëàõòàëàíûð âÿ "håìàòîì" àäëû

77774444

Ñûíìûø ñöìöê íåúÿÑûíìûø ñöìöê íåúÿáÿðïà îëóá áèòèøèð?áÿðïà îëóá áèòèøèð?

Ñûíìûø ñöìöéöíÿòðàôûíäà íÿhÿíýáèð ãàí ëàõòàñû éàðàíûð

Áèí íå÷ÿ àéûí è÷èí-äÿ ñöìöê òîõóìà-ñû êþðïöëÿíÿðÿêøÿêëè àëûð

Jåíè ñöìöê òîõó-ìàñû éàðàíìàüàáàøëàéûð

Jåíè ãûüûðäàã òîõó-ìàñû éàðàíûð âÿ ñû-íûã íàhèéÿíè áöðö-éöð

håìàòîì

éåíè ãûüûðäàãòîõóìàñû

éåíè ñöìöêòîõóìàñû

íÿhÿíý áèð ãàí ëàõòàñû ÿìÿëÿ ýÿëèð. Áó íÿhÿíý ëàõòà ñè-çèí äÿ ÷îõ éàõøû áèëäèéèíèç, äÿðèíèçäÿêè éàðàíûí öçÿðèíäÿÿìÿëÿ ýÿëÿí òÿáÿãÿäèð. Ñöìöêéàðàäûúû höúåéðÿëÿð èôðàçåòäèêëÿðè ìèíåðàëëàðëà áó ëàõòàíû ñÿðò áèð ñöìöéÿ ÷åâèðèð-ëÿð. Áó ïðîñåñ áèòäèéè çàìàí áó äÿôÿ ñöìöê ôîðìàëàøäû-ðàí höúåéðÿëÿð èøÿ áàøëàéûð. Ñöìöê ôîðìàëàøäûðàí höúåé-ðÿëÿð äÿ ìàhèð áèð håéêÿëòÿðàø êèìè hÿðÿêÿò åäÿðÿê ÿðèäè-úè òóðøó îëàí õëîðèä òóðøóñó âàñèòÿñèëÿ éåíè ñöìöéö éîíóáîíà ôîðìà âåðìÿéÿ áàøëàéûð. Áó ïðîñåñ ñöìöê ÿââÿëêèôîðìàñûíû àëàíà ãÿäÿð äàâàì åäèð. Ùÿòòà ñöìöéöí ñûíìà-ñûíäàí 1 èë ñîíðà äà ñöìöê ôîðìàëàøäûðàí höúåéðÿëÿð ñèçhèññ åòìÿäÿí ñöìöéöíöçöí ÿââÿëêè ôîðìàñûíû àëìàñûö÷öí håéêÿëòÿðàø êèìè éîíìà èøèíè ñÿáðëÿ äàâàì åòäèðèð-ëÿð.

77775555

Áó håéêÿëòÿðàøûí óñòàëûüû èëÿ hÿðÿêÿò åäÿí höúåéðÿëÿðèíèç þë÷öäÿ hå÷ âàõò éàíûëìûðëàð. Ñöìöêëÿðèíèçèí ôîðìàñûíû âÿ óçóíëóüóíó hå÷ âàõò ãàðûøäûðìûðëàð. Íÿ çàìàí äàéàíûá,íÿ çàìàí ÷îõàëìàëàðûíûí ëàçûì ýÿëäèéèíè õÿòàñûç håñàáëàéûðëàð. Áàðìàãëàðûíûçû òÿøêèëåäÿí ñöìöêëÿðèíèçèí äàéàíûá-äóðìàäàí áþéöäöéöíö, ãîëëàðûíûçûí ôàñèëÿñèç óçàíäûüû-íû äà ýþç þíöíÿ ýÿòèðèí. Áåëÿ áèð øåé ÷îõ ãîðõóëó îëàðäû. Àíúàã áó, hå÷ âàõò áàø âåð-ìÿç âÿ ñöìöêëÿðèíèçèí hàìûñû íÿ ãÿäÿð ýÿðÿêäèðñÿ î ãÿäÿð äÿ óçàíàð. Áó èñÿ ñöìöêhöúåéðÿëÿðèíèçèí Àëëàhûí èëhàìû èëÿ hÿðÿêÿò åòìÿñèíèí à÷ûã-àøêàð äÿëèëëÿðèíäÿí áèðèäèð.

Ñèç äÿ àðòûã äÿðê åòäèéèíèç

êèìè, ýþçëÿ ýþðöëìÿéÿúÿê ãÿ-

äÿð êè÷èê âàðëûãëàð îëàí ñöìöê

höúåéðÿëÿðèíèí ýþðäöéö áöòöí

áó èøëÿð éöêñÿê áèð øöóðóí ýþñ-

òÿðèúèñèäèð. ×öíêè höúåéðÿëÿðèí

ýþðìÿê ö÷öí ýþçëÿðè éîõäóð, ëà-

êèí ñöìöê ÿìÿëÿ ýÿòèðÿ áèëèðëÿð.

Áóíäàí ÿëàâÿ, áîøëóüóí äîëäó-

üóíó hèññ åäèá èøëÿðèíè íÿ âàõò

áèòèðÿúÿêëÿðíè äÿ áèëèðëÿð. Áóí-

äàí ñîíðà ñöìöê ôîðìàëàøäûðàí

höúåéðÿëÿð éåíè ÿìÿëÿ ýÿëÿí ñö-

ìöéöí öçÿðèíèí êîáóä îëäóüóíó

ìöÿééÿí åäèá ñöìöéö éîíìàüà

áàøëàéûðëàð. Áóíóí ö÷öí äÿ ñÿðò

ñöìöéö ÿðèäÿ áèëÿúÿê ýöúëö áèð

òóðøóäàí èñòèôàäÿ åäèðëÿð, ëàêèí áó

òóðøóäàí äà áÿçÿí àç, áÿçÿí äÿ

÷îõ èñòèôàäÿ åäÿðÿê ñöìöéö ëàçû-

ìè ãóðóëóøà ñàëûðëàð.

Ýþðäöéöíöç êèìè, áöòöí ñö-

ìöê höúåéðÿëÿðè íÿéè, íåúÿ âÿ

hàðàäà åäÿúÿêëÿðèíè ÷îõ éàõøû áè-

ëèðëÿð. Ñöìöêëÿðèìèçèí ñàüàëìàñû

77776666

Àéàüûíûçäàêû áèð ñöìöéöíöçëÿáàðìàã ñöìöêëÿðèíèç åéíè äåéèë.Îðãàíèçìèíèçäÿêè ñöìöêëÿðèíóçóíëóüó, ôîðìàñû âÿ ãàëûíëûüûáèð-áèðèíäÿí ÷îõ ôÿðãëÿíèð. Àíúàãáóíó óíóòìàéûí êè, îíëàðûí hà-ìûñûíû åéíè ñöìöê höúåéðÿñè èñ-òåhñàë åäèð.

ö÷öí éàðàäûëàí ñèñòåì ãöñóðñóç èøëÿéèð âÿ

ñöìöéöí þçö-þçöíö áÿðïà åòìÿñèíè òÿ-

ìèí åäèð. Àëèìëÿð èëëÿðëÿ áþéöê ÿçìëÿ ñö-

ìöêëÿðèí áó õöñóñèééÿòèíèí áÿíçÿðèíè hà-

çûðëàìàüà ÷àëûøûðëàð. Ëàêèí áó, hÿëÿ ìöì-

êöí îëìàìûøäûð.

Ñöìöê höúåéðÿëÿðèìèç èíñàíëàðûí

áÿíçÿðèíè éàðàäà áèëìÿäèéè áó ãàáèëèééÿ-

òè íåúÿ ãàçàíìûøëàð? Ñûíìûø ñöìöéö áÿðïà åòìÿê ö÷öí

hàíñû âàñèòÿëÿðäÿí èñòèôàäÿ åòìÿê âÿ hàíñû ïðîñåñëÿðè

àïàðìàã ëàçûì îëäóüóíó höúåéðÿëÿð íåúÿ áèëèðëÿð? Áÿçè

höúåéðÿëÿð ïàð÷àëàìà ôóíêñèéàñûíà ìàëèê îëäóüó hàëäà äè-

ýÿðëÿðè äÿ höúåéðÿéÿ ôîðìà âåðìÿ ôóíêñèéàñûíû äàøûéûð.

Áó ôóíêñèéàëàðû ïàéëàéàí êèìäèð? Íåúÿ îëóð êè, hå÷ áèð

ãàðûøûãëûã áàø âåðìèð âÿ áöòöí höúåéðÿëÿð þç ôóíêñèéàëà-

ðûíû âàõòûíäà éåðèíÿ éåòèðèðëÿð? Ñöìöê höúåéðÿëÿðè áöòöí

áóíëàðû þçëÿðè þéðÿíìøëÿðìè?

ßëáÿòòÿ êè, ýþçëÿ ýþðöíìÿéÿí höúåéðÿëÿðèí áó ãåé-

ðè-àäè èøëÿðè þç èñòÿêëÿðè èëÿ ýþðìÿñè ìöìêöí äåéèë. Áóí-

ëàðû òÿñàäöôÿí þéðÿíìÿëÿðè äÿ ãåéðè-ìöìêöíäöð. Ñöìöê

höúåéðÿëÿðèìèç îíëàðû éàðàäàí éöêñÿê àüûë ñàhèáè îëàí

Àëëàhûí âåðäèéè èëhàìëà hÿðÿêÿò åòäèêëÿðè ö÷öí ìàhèð áèð

håéêÿëòÿðàø êèìè ñöìöêëÿðÿ ôîðìà âåðèðëÿð.

77777777

Îðãàíèçìèìèçäÿêè 206 ñöìöéöí ÿêñÿ-ðèééÿòè áèð-áèðèíäÿí ôÿðãëèäèð. Îíëàðûí ìöõòÿ-ëèôëèéè èëê éàðàíäûãëàðû çàìàí, éÿíè ñèç hÿëÿàíàíûçûí ãàðíûíäà îëàðêÿí áàøëàéûð. Òÿäðèúÿíñàéû àðòàí höúåéðÿëÿð åëÿ ìöõòÿëèô ôîðìà àëûð-ëàð êè, ñàíêè îíëàðà îðãàíèçìèí hàíñû hèññÿñèíèíhöúåéðÿñè îëìàã þéðÿäèëèá.

Áÿçè höúåéðÿëÿð ñöìöêëÿðèíèçè, áÿçèëÿðè ãà-ðà úèéÿðèíèçè, áÿçèëÿðè áþéðÿêëÿðèíèçè, äèýÿðëÿðèäÿ ýþçëÿðèíèçè òÿøêèë åäèð. Ëàêèí ãàðà úèéÿðè, ñö-ìöéö âÿ éà ýþçëÿðè òÿøêèë åäÿí höúåéðÿëÿðèí éàë-íûç áèðëÿøìÿñè êèôàéÿò äåéèë. Ùÿì äÿ áóíëàð þçàðàëàðûíäà ôÿðãëÿíìÿëèäèð. Ìÿñÿëÿí, ñöìöê hö-úåéðÿëÿðè áÿðïà åäÿúÿêëÿðè ñöìöéöí îðãàíèçìèí

Îðãàíèçìèìèçäÿêè Îðãàíèçìèìèçäÿêè höúåéðÿëÿðèí ñöìöêëÿðèhöúåéðÿëÿðèí ñöìöêëÿðèíåúÿ ÿìÿëÿ ýÿòèðäèéèíèíåúÿ ÿìÿëÿ ýÿòèðäèéèíèhå÷ äöøöíäöíöçìö?hå÷ äöøöíäöíöçìö?

77778888

hàíñû hèññÿñèíäÿ îëäóüóíó ìöÿééÿí åäÿðÿê hÿ-ìèí éåðÿ ýåòìÿëè âÿ óéüóí ôîðìàíû àëìàëûäûð.

Àéàãëàðûíûçäàêû ñöìöê höúåéðÿëÿðè ñàíêèìàhèð áèð håéêÿëòÿðàø êèìè èøëÿéÿðÿê ãþâñøÿêèëëè,áàðìàãëàð ö÷öí ýèðèíòèëè-÷ûõûíòûëû ãöñóðñóç àéàã ñö-ìöêëÿðè éàðàäûð. Êÿëëÿíèçè òÿøêèë åäÿí ñöìöê hö-úåéðÿëÿðè äÿ ñàíêè áåéíèí þë÷öëÿðèíè ìöÿééÿí åäÿ-ðÿê ýèðèíòèëè-÷ûõûíòûëû îëìàéàí, áåéíè òàì ÿhàòÿ åäÿíáèð ñöìöê òÿáÿãÿñè ÿìÿëÿ ýÿòèðèð. Íÿ áåéèíè ñûõà-úàã øÿêèëäÿ êè÷èê, íÿ äÿ èíñàíûí þç áàøûíû ýÿçäèðìÿ-ñèíè ÷ÿòèíëÿøäèðÿúÿê ãÿäÿð áþéöê áÿðïà åòìèðëÿð.

Îíëàðà hàíñû ôîðìàíû âåðìÿê ëàçûì îëäóüóíó,hàíñû höúåéðÿíèí ôóíêñèéàíû éåðèíÿ éåòèðÿúÿêëÿðè-íè ÷îõ éàõøû áèëÿðÿê ñöìöêëÿðÿ ãöñóðñóç áèðôîðìà âåðÿí höúåéðÿëÿðèí áó øöóðóíóíìÿíáÿéè hàðàäàäûð?

Ýþçëÿðèí êÿëëÿãàïàüû ñöìöêëÿðèàðàñûíäàêû áîøëóãçàìàí êå÷äèêúÿ,ñöìöêëÿð èíêèøàô åò-äèêúÿ ãàïàíûð.

÷ÿïÿð ñöìöéö

÷ÿíÿ ñöìöéöéàðûã

àðõà ñöìöê

àëûí ñöìöéöþí éàðûã

77779999

88880000

Àíà áÿòíèíäÿêè óøàüûíèëê çàìàíëàðäàêû ñöìöéö

Àíà áÿòíèíäÿêè óøàüûí ñöìöêëÿðè hÿëÿ éóìøàã ãûüûðäàã hàëûíäàäûð. Áó ãûüûðäàã éó-õàðûäàêû ñõåìäÿí äÿ ýþðöíäöéö êèìè, çàìàí êå÷äèêúÿ èíêèøàô åäÿðÿê ñÿðò ñöìöéÿ÷åâðèëìÿéÿ áàøëàéûð.

Îðãàíèçìèìèçäÿêè áöòöí ñö-ìöêëÿð êèìè ÿë ñöìöêëÿðè äÿéàøûí öñòöíÿ éàø ýÿëìÿñè èëÿèíêèøàô åäèð. Àíúàã áóðàäàäèããÿò éåòèðèëìÿñè ëàçûì ýÿ-ëÿí áèð ìÿãàì äà âàð: ÿëäÿ-êè ñöìöêëÿðèí hàìûñû áèð-áè-ðèíÿ ìöòÿíàñèá øÿêèëäÿ áþéö-éöð.

ãûüûðäàã

ãûüûðäàã

îéíàã ãûüûðäàüû

ãàí äàìàðëàðû

èíêèøàô åäÿíñöìöéöí éåíè ìÿðêÿçè

ñàðû èëèê áîøëóüóíóíéàðàíìàñû

ñöìöê

éåíè éàðàíàíãûüûðäàã

éåíè éàðàíàíñöìöê

éåíè éàðàíàíãûüûðäàã

éåíè éàðàíàíñöìöê

ñöìöéÿ÷åâðèëìÿéÿáàøëàéàí ãûüûðäàã

Àíà áÿòíèíäÿêè óøàüûíèíêèøàô hàëûíäàêû ñöìöéö

Óøàüûí ñöìöéö

Îíëàðà áó èíúÿ ïëàíû èëhàì åäÿí Ðÿááèìèçäèð. Àéÿ-ëÿðäÿ Àëëàhûí ìèñèëñèç åëìè hàããûíäà áåëÿ áèëäèðèëèð:

"Ýþéëÿðäÿ âÿ éåðäÿ êèì âàðñà Îíóíäóð. (Ìÿëÿê-ëÿð, úèíëÿð âÿ èíñàíëàð Àëëàhûí áÿíäÿëÿðèäèð). Ùà-ìûñû Îíà áîéóí ÿéÿð! Ìÿõëóãàòû ÿââÿëúÿ éîõäàíâàð åäÿí, ñîíðà äà (ãèéàìÿò ýöíö) éåíèäÿí äèðèë-äÿúÿê Îäóð. Áó (èø) Îíóí ö÷öí ÷îõ àñàíäûð. Ýþé-ëÿðäÿ âÿ éåðäÿ îëàí ÿí éöêñÿê ñèôÿò (Àëëàhäàí áàø-ãà hå÷ áèð òàíðû îëìàìàñû, âÿhäàíèééÿò ñèôÿòè) éàë-íûç Îíà ìÿõñóñäóð. Î, éåíèëìÿç ãöââÿ âÿ Ùèêìÿòñàhèáèäèð! (Àëëàhûí ñèôÿòëÿðè íÿ ýþéäÿêèëÿðèí, íÿ äÿéåðäÿêèëÿðèí ñèôÿòëÿðèíÿ áÿíçÿìÿç. Àëëàh îíëàðûíhàìûñûíäàí óúàäûð)" ("Ðóì" ñóðÿñè, 26-27).

88881111

ßßçÿëÿëÿð îðãàíèçìèìèçèí åíåðæèñòàíñèéàëàðûäûð. Ôóíêñèéàëàðû åíåð-æèíè ýöúÿ ÷åâèðìÿê âÿ áóíó ãöñóð-

ñóç îëàðàã hÿéàò áîéóíúà éåðèíÿ éåòèðìÿêäèð. Áÿçÿí áèçáóíó hèññ åäèð, áÿçÿí èñÿ hå÷ ôèêèð äÿ âåðìèðèê. Ìÿñÿëÿí,

áÿçè ÿçÿëÿëÿðèìèç áèçèì hå÷ áèð èøòèðàêûìûç îëìàäàí èøëÿéèð-ëÿð. Öðÿê âÿ ìÿäÿ ÿçÿëÿëÿðè áó ãÿáèëäÿíäèð. Áèç îíëàðûí ôÿà-ëèééÿòèíÿ íÿçàðÿò åäÿ áèëìÿðèê. Áèçèì èäàðÿ åòäèéèìèç ÿçÿëÿ-ëÿðèìèç èñÿ ñêåëåòÿ áàüëû îëàí ÿçÿëÿëÿðäèð. Îðãàíèçìèìèçäÿ650 ÿäÿä áåëÿ ÿçÿëÿ âàð. Áèç hÿðÿêÿò åòäèéèìèç çàìàí

ñöìöêëÿðëÿ áèðëèêäÿ áó ÿçÿëÿëÿð äÿ áöêöëöð âÿ à÷ûëûð.ßçÿëÿëÿðè ãàí äàìàðëàðû âÿ ñèíèðëÿð hÿðÿêÿ-

òÿ ýÿòèðèð. Ãàí äàìàðëàðû âàñèòÿñèëÿ ÿçÿëÿ-ëÿðÿ îêñèýåí âÿ ãèäà ýÿëäèéè hàë-

äà ñèíèðëÿð âàñèòÿ-

88882222

ÎÐÃÀÍÈÇÌÈÌÈÇÈÍ ÎÐÃÀÍÈÇÌÈÌÈÇÈÍ ÌÈÊÐÎÑÊÎÏÈÊ ÌÈÊÐÎÑÊÎÏÈÊ

ÌÖÙßÐÐÈÊËßÐÈ ÎËÀÍ ÌÖÙßÐÐÈÊËßÐÈ ÎËÀÍ ßÇßËßËßÐÈÌÈÇßÇßËßËßÐÈÌÈÇ

ñèëÿ äÿ ÿçÿëÿíèí hÿðÿêÿòè òÿìèí åäèëèð.Áó àíäàí åòèáàðÿí ÿçÿëÿëÿðèíèçèí íÿçàðÿòè òàìàìèëÿ

ñèçèí èõòèéàðûíûçà âåðèëñÿéäè, íÿ áàø âåðÿðäè? Ìÿñÿëÿí, áèðàíëûüà òÿñÿââöð åäÿê êè, öðÿê ÿçÿëÿëÿðèíèçèí èäàðÿ åäèëìÿ-ñè ñèçèí þhäÿíèçÿ âåðèëèá. Áåëÿ îëäóüó hàëäà ñèç áàøãà hå÷áèð èø ýþðìÿäÿí áöòöí âàõòûíûçû öðÿê ÿçÿëÿíèçèí áöêöëöá-à÷ûëìàñûíà ñÿðô åòìÿëè îëàúàãñûíûç. ×öíêè öðÿê ÿçÿëÿíèçèíáèð àí äàéàíìàñû ñèçèí hÿéàòûíçûí áèòìÿñè äåìÿêäèð. Jàò-äûüûíûç çàìàí èñÿ - àðòûã öðÿéèíèçÿ íÿçàðÿò åäÿ áèëìÿäè-

éèíèç ö÷öí - þëö-ìöíöç ãà÷ûëìàçîëàúàã. Ëàêèíáó, ìöìêöí äå-éèë. ×öíêè îðãà-í èçìèìèçäÿêè

Öðÿéèíèç ôàñèëÿñèç øÿêèë-äÿ, äàéàíìàäàí èøëÿéèð.Jàòàðêÿí îíóí èøëÿéèá-èø-ëÿìÿäèéèíè äöøöíìÿñÿ-íèç áåëÿ...

88883333

èäåàë íÿçàðÿò ñàéÿñèíäÿ áèç áóíëàðû äöøöíìÿê ìÿúáóðèé-éÿòèíäÿ ãàëìûðûã.

Áèçèì öçÿðèìèçÿ äöøÿí âÿçèôÿ èñÿ éàëíûç áèçÿ áöòöíáó éöíýöëëöéö âåðÿí ñîíñóç øÿôãÿò âÿ ìÿðhÿìÿò ñàhèáèÐÿááèìèçÿ øöêöð åòìÿê âÿ Îíóí ðàçû ãàëàúàüû äàâðàíûøýþñòÿðìÿêäèð. Àëëàh éàëíûç Îíà èáàäÿò åòìÿéèìèçè áèðàéÿäÿ áåëÿ áèëäèðìèøäèð:

"Î Àëëàh Ðÿááèíèçäèð! Îíäàí áàøãà hå÷ áèð Òàí-ðû éîõäóð. Ùÿð øåéè éàðàäàí Îäóð. Áóíà ýþðÿ äÿéàëíûç Îíà èáàäÿò åäèí. Î, hÿð øåéÿ âÿêèëäèð!"("ßíàì" ñóðÿñè, 102).

ßçÿëÿëÿðèíèç áèð-áèðè èëÿ hÿìàhÿíý øÿêèëäÿ ôÿàëèééÿò ýþñòÿðèðÝöëäöéöíöç çàìàí öçöíöçäÿ 17 ÿçÿëÿíèí åéíè âàõò-

äà áöêöëäöéöíö áèëèðñèíèçìè? ßýÿð áóíëàðäàí áèðè áöêöë-ìÿñÿ âÿ éà ôóíêñèéàñûíû ñÿhâ éåðèíÿ éåòèðñÿ, ýöëöìñÿéÿáèëìÿçñèíèç, hÿì äÿ öçöíöç ìÿíàñûç áèð èôàäÿ àëàð.

Öçöíöçäÿ ìèìèêà ôóíêñèéàñûíû éåðèíÿ éåòèðÿí úÿìè28 ÿäÿä áèð-áèðèíäÿí àéðû ÿçÿëÿ âàð. Áó ÿçÿëÿëÿðèí åéíèàíäà áöêöëìÿñè ñàéÿñèíäÿ ìèíëÿðëÿ ìöõòÿëèô èôàäÿ ÿìÿëÿýÿòèðÿ áèëÿðñèíèç. ßñÿáèëèê, òÿÿúúöá, ñåâèíú, ýöëöìñÿìÿêèìè èôàäÿëÿðè áó ÿçÿëÿëÿðèí êþìÿéè èëÿ éàðàäûðñûíûç. Öçÿçÿëÿëÿðèíèçëÿ áèðëèêäÿ îðãàíèçìèíèçäÿêè äèýÿð ÿçÿëÿëÿð äÿáèð-áèðè èëÿ ÿëàãÿëè øÿêèëäÿ ôÿàëèééÿò ýþñòÿðèð. Ìÿñÿëÿí,éàëíûç áèð àääûì àòìàã ö÷öí àéàãëàðûíûçäà âÿ áåëèíèçäÿ

88884444

îëàí 54 ÿçÿëÿ åéíè âàõòäà ôÿàëèééÿò ýþñòÿðèð. Áóíóí êèìèäàhà éöçëÿðëÿ hÿðÿêÿòè ÿçÿëÿëÿðèìèç ñàéÿñèíäÿ àñàíëûãëàåäèðèê âÿ áóíëàð áèçÿ òÿáèè ýÿëèð. Ëàêèí áöòöí áó ìÿëóìàò-ëàðû îõóäóãäàí ñîíðà áèð äàhà äöøöíìÿëèéèê. ×öíêè ÿçÿ-ëÿëÿðèìèç áèçèì ìöäàõèëÿìèç îëìàäàí ôÿàëèééÿò ýþñòÿðèð.ßýÿð ÿçÿëÿëÿðèìèç íîðìàë ôÿàëèééÿò ýþñòÿðìÿñÿéäè, íÿèí-êè ãà÷ìàüûìûç, öçìÿéèìèç âÿ âåëîñèïåäÿ ìèíìÿéèìèç,hÿòòà áèð àääûì àòìàüûìûç äà ìöìêöí îëìàçäû. Áó ñÿ-áÿáäÿí éàääà ñàõëàìàëû îëäóüóìóç ìöhöì áèð hÿãèãÿòâàð. Àëëàh îðãàíèçìèìèçäÿ ãöñóðñóç áèð ñèñòåì éàðàòìûø-äûð. Áó, Ðÿááèìèçèí áèçÿ áèð hÿäèééÿñèäèð. Áèç äÿ äàèìÀëëàhûí áèçÿ ãàðøû îëàí ñîíñóç ìÿðhÿìÿòèíè äöøöíìÿëè,Àëëàhûí áþéöêëöéöíö õàòûðëàìàëû âÿ øöêð åòìÿëèéèê.

88885555

Öçöíöçäÿêè ÿçÿëÿëÿðèí àhÿíýäàð èøëÿìÿñè ñàéÿñèíäÿ ñèçèí äÿ öçöíöçäÿ éóõàðûäàêûëà-ðà áÿíçÿð èôàäÿëÿð éàðàíûð.

Ùÿð èøèí þhäÿñèíäÿí ýÿëÿí ãàáèëèééÿòëè ÿëëÿðèìèçÊèòàáûí ñÿhèôÿëÿðèíè ÷åâèðìÿê, àâòîìîáèëèí ãàïûñûíû

à÷ìàã, ÿë éóìàã... Áóíëàð ÿëëÿðèìèçäÿí èñòèôàäÿ åòìÿêëÿ,hå÷ áèð ÷ÿòèíëèê ÷ÿêìÿäÿí âÿ äàèì ýþðäöéöìöç èøëÿðäèð.ßëëÿðèìèçäÿí áóíà áÿíçÿð éöçëÿðëÿ ìöõòÿëèô èøëÿðäÿ èñòè-ôàäÿ åäÿ áèëÿðèê.

ßëèìèç î ãÿäÿð ýöúëöäöð êè, îíëàðû éóìðóã êèìè ñûõ-ìàäàí äà áèð ÿøéàíûí öçÿðèíÿ 45 êã àüûðëûüûíäà áèð çÿðáÿåíäèðÿ áèëÿðèê. Áåëÿ ãöââÿ òÿëÿá åäÿí èøëÿðëÿ éàíàøû ÿëëÿ-ðèìèçäÿí èñòÿäèéèìèç âàõò, ìÿñÿëÿí, èéíÿíè ñàïëàìàã êè-ìè ÿí èíúÿ èøëÿðäÿ äÿ èñòèôàäÿ åäèðèê. Áó èøëÿðèí áèðèíäÿáþéöê ãöââÿ òÿëÿá îëóíäóüó hàëäà äèýÿðèíäÿ èíúÿëèê òÿ-ëÿá îëóíóð. Ëàêèí ÷îõ âàõò áèç áó èøëÿðè ýþðÿðêÿí ÿñëèíäÿÿëèìèçèí íÿ ãÿäÿð ìöhöì áèð èø éåðèíÿ éåòèðäèéèíÿ hå÷äèããÿò äÿ éåòèðìèðèê. Jÿíè hå÷ âàõò "èíäè ìàñàíûí öçÿðèí-äÿí áèð êàüûç ýþòöðÿúÿì, éàõøûñû áóäóð 500 ãðàìëûã áèðãöââÿ ñÿðô åäèì" âÿ "èíäè òîïó àòìàã ö÷öí 5 ãðàìëûã áèð

88886666

ãöââÿ ñÿðô åäèì" äåéÿ äöøöíìöðöê. Áöòöí áóíëàðû hå÷áèð øåé ôèêèðëÿøìÿäÿí, àâòîìàòèê îëàðàã åäèðèê. ×öíêèÀëëàh áèçè ãöñóðñóç øÿêèëäÿ éàðàòìûøäûð. ßëèìèçäÿ îëàí áóìèñèëñèç ãàáèëèééÿò Àëëàhûí áÿíçÿðñèç éàðàòìàüû íÿòèúÿñèí-äÿ ìöìêöí îëìóøäóð.

Àëèìëÿðèí ÿí áþéöê ìÿãñÿäëÿðèíäÿí áèðèíèí èíñàíÿëèíÿ áÿíçÿð áèð ÿë éàðàòìàã îëäóüóíó áèëèðäèíèçìè? Ùà-çûðëàíàí ÿëëÿð ýöú áàõûìûíäàí hÿð íÿ ãÿäÿð èíñàí ÿëëÿðè-íÿ áÿíçÿñÿ äÿ áèçèì ÿëèìèçäÿ îëàí ëàìèñÿ hèññèíÿ âÿìöõòÿëèô èøëÿðè åéíè âàõòäà ýþðÿ áèëìÿê ãàáèëèééÿòèíÿ ìà-ëèê äåéèë.

ßñëèíäÿ áèð ÷îõ àëèìëÿð äÿ èíñàí ÿëèíèí áöòöí ôóíê-ñèéàëàðûíû éåðèíÿ éåòèðÿ áèëÿí áèð ðîáîò ÿëèí hàçûðëàíìàñû-íûí ìöìêöí îëìàäûüûíû ãÿáóë åäèðëÿð. "Êàðëñðóå ÿëè" àä-ëàíäûðûëàí ðîáîò ÿëè hàçûðëàéàíìöhÿíäèñ Ùàíñ Ú.Øíååáåëèáóíóíëà áàüëû áåëÿ äåéèð:

88887777

"Ðîáîò ÿëëÿð öçÿðèíäÿ íÿ ãÿäÿð ÷îõ èøëÿéèðÿìñÿ, èí-ñàíëàðäà îëàí ÿëëÿðÿ äÿ áèð î ãÿäÿð ÷îõ håéðàí îëó-ðàì. Èíñàí ÿëèíèí ýþðäöéö èøèí hÿòòà áèð hèññÿñèíè áà-úàðà áèëÿí ðîáîò ÿëè hàçûðëàìàüûìûç ö÷öí óçóí çàìà-íûí êå÷ìÿñè ëàçûìäûð".Ìöàñèð òåõíîëîýèéàíûí êþìÿéè èëÿ îõøàðû hàçûðëàíà

áèëìÿéÿí ÿëëÿðèìèçè Àëëàh õöñóñè ãóðóëóøäà éàðàòìûøäûð.ßëëÿðèìèç Àëëàhûí ãöñóðñóç éàðàòìàñûíûí äÿëèëèäèð.

Àëëàhäàí áàøãà áèð éàðàäûúû éîõäóð. Àëëàh áèð àéÿäÿÞçöíäÿí áàøãà Òàíðû îëìàäûüûíû áèëäèðÿðÿê áó hÿãèãÿòèýþðìÿéÿí èíñàíëàðà áåëÿ ñÿñëÿíèð:

88888888

Ñèç ÿëëÿðèíèçëÿ hå÷ äöøöíìÿäÿí èñòÿäèéèíèç hÿðÿêÿòè åäÿ áèëèðñèíèç. Jàçû éàçûð, éåìÿêéåéèð, öçöíöçö éóéóð, òîïó òóòóðñóíóç. Öñòÿëèê áó çàìàí hå÷ áèð ÷ÿòèíëèê ÷ÿêìèðñè-íèç. Àëèìëÿðèí âÿ òåõíîëîãëàðûí óçóí èëëÿð ÿðçèíäÿ ÷àëûøàðàã äöçÿëòäèéè ñöíè ÿëëÿð èñÿàíúàã ìöÿééÿí hÿðÿêÿòëÿðè åäÿ áèëèðëÿð.

"(Jà Ìÿhÿììÿä!) Äå êè: "Ýþéëÿðèí âÿéåðèí Ðÿááè êèìäèð?" (Êàôèðëÿð áó ñóà-ëûí ãàðøûñûíäà àúèç ãàëäûãäà) äå êè:"Àëëàhäûð!" Äå êè: "Áåëÿ îëäóãäà þçëÿ-ðèíÿ íÿ áèð õåéèð, íÿ äÿ áèð çÿðÿð âåðÿáèëÿí (áöòëÿðè, òàíðûëàðû) þçöíöçÿ äîñò-ìó, hàìèìè åäèðñèíèç?" Äå êè: "Ùå÷êîðëà ýþðÿí (êàôèðëÿ ìþìèí) âÿ éà çöë-ìÿòëÿ íóð (êöôðëÿ èìàí) èìàí åéíè îëàáèëÿðìè?! Jîõñà ìöøðèêëÿð îíà ýþðÿÀëëàhà øÿðèê ãîøäóëàð êè, áöòëÿð äÿÀëëàhûí éàðàòäûüû êèìè (áèð øåé) éàðàòäû-ëàð âÿ (áó) îíëàðûí íÿçÿðèíäÿ Àëëàhûíéàðàòäûüû (ìÿõëóãàòà) îõøàäû?!" Äå êè:"Àëëàh hÿð øåéèí õàëèãèäèð. Î, hÿð øåéÿãàëèá îëàí òÿê áèð Òàíðûäûð!" ("Ðÿä" ñó-ðÿñè, 16).

88889999

ÙÙÿð ýöí ôèêèð âåðìÿäèéèíèç ïðî-ñåñëÿðäÿí áèðè äÿ òÿíÿôôöñ ïðîñå-ñèäèð. Áóðóí, íÿôÿñ áîðóñó âÿ àüúè-

éÿðëÿðèí éåðèíÿ éåòèðäèéè áó ôóíêñèéà çàìàíû áèð ÷îõïðîñåñëÿð áàø âåðèð. ßñëèíäÿ ñèçèí íÿôÿñ àëìàüûíûç îðãàíèç-

ìèíèçäÿêè höúåéðÿëÿðèí îêñèýåíëÿ ãèäàëàíìàñû äåìÿêäèð.Ùöúåéðÿëÿð îêñèýåíëÿ ãèäàëàíìàñà, éàøàéà áèëìÿç. Áóíà ýþ-ðÿ äÿ ÷îõ ãûñà ìöääÿò íÿôÿññèç ãàëà áèëÿðñèíèç. Áó ìöääÿòóçàíàðñà, höúåéðÿëÿðèíèçèí þëìÿñè èëÿ áèðëèêäÿ îðãàíèçìèíèçäÿ þëÿ áèëÿð.

Íÿôÿñ àëäûüûíûç çàìàí áóðíóíóçà äîëàí hàâà òÿ-ìèçëÿíìÿéÿ áàøëàéûð. Õöñóñè áèð êîíäèíñèîíåð

êèìè èøëÿéÿí áóðíóìóçóí è÷èíäÿ ñöçýÿúôóíêñèéàñûíû éåðèíÿ éåòèðÿí òöê-

úöêëÿð ÷èðêëè, èñòè,

99990000

ÎÐÃÀÍÈÇÌÈÌÈÇÄß ÔÀÑÈËßÑÈÇ ÎÐÃÀÍÈÇÌÈÌÈÇÄß ÔÀÑÈËßÑÈÇ ÈØËßJßÍ ÊÎÍÄÈÍÑÈÎÍÅÐÈØËßJßÍ ÊÎÍÄÈÍÑÈÎÍÅÐ

ñîéóã âÿ éà ðöòóáÿòëè hàâàíû àüúèéÿðëÿðèìèç ö÷öí ìöâà-ôèã âÿçèééÿòÿ ýÿòèðèð. Áó òöêúöêëÿð ñàéÿñèíäÿ íÿôÿñ àëäû-üûìûç hàâà ñöçöëöð, òÿìèçëÿíèð, íÿìëÿíäèðèëèð, èñèäèëèð âÿè÷èíäÿêè áàêòåðèéàëàðäàí òÿìèçëÿíèð. Áóðíóìóçäàêû áó êè-÷èê òöêúöêëÿð ñàéÿñèíäÿ îðãàíèçìèìèç hÿð ýöí òÿõìèíÿí20 ìèëéîí éàä ìàääÿäÿí ìöäàôèÿ îëóíóð.

20 ìèëéîí ðÿãÿìè Òöðêèéÿíèí ÿí ÷îõ ÿhàëè éàøàéàíÈñòàíáóë øÿhÿðèíäÿêè ÿhàëèíèí ñàéûíäàí òÿõìèíÿí 3 äÿôÿ÷îõäóð. Áóðíóìóçóí áó ãÿäÿð éàä ìàääÿíè ìöÿééÿí åò-ìÿñè ÷îõ èíúÿ âÿ ìöôÿññÿë áèð ïðîñåñäèð. 20 ìèëéîí éàä

99991111

Áóðíóìóçóíè÷èíäÿêè òöê-úöêëÿð áèðêîíäèíñèîíåðêèìè èøëÿéÿðÿêàëäûüûìûç hà-âàíû òÿìèçëÿ-éèð âÿ íÿì-ëÿíäèðèð. Áåëÿ-ëèêëÿ äÿ îðãà-íèçìèìèç áèð÷îõ ìèêðîá-äàí ãîðóíóð.

ãîõó

ãîõó ñàhÿñè áåéèíäÿêè ãîõó ñàhÿñè

ãîõó ñèíèðèãîõó êàíàëû

êàëáóðñó ñöìöê

òöêúöêëÿð

ãîõó höúåéðÿëÿðè

ãîõó ìîëåêóëëàðû

ìàääÿíèí ìöÿééÿí åäèëìÿñè-íèí âÿ îíëàðûí áóðóíäàí êå÷-ìÿñèíÿ èçí âåðèëìÿìÿñèíèíòÿñàäöôè îëìàñû ãåéðè-ìöì-êöíäöð. Áó hàë Àëëàhûí éàðàò-ìà ýöúöíöí áþéöêëöéöíö ñö-áóò åäèð.

Ëàêèí áÿçè èíñàíëàð hÿ-ãèãÿòè áèëäèêëÿðè hàëäà áóíóíòÿñàäöô îëäóüóíó èääèà åäèð-ëÿð. Òÿêàìöë íÿçÿðèééÿñèíÿèíàíàí áó èíñàíëàð áöòöí úàí-ëûëàðûí, áóðà ãÿäÿð ñèçÿ îðãà-íèçìèìèçëÿ áàüëû áÿhñ åòäèéè-ìèç hÿð øåéèí êå÷ìèøäÿ áèð

ýöí þç-þçöíäÿí âÿ òÿñàäöôöí íÿòèúÿñè îëàðàã éàðàíäûüûèääèàñûíû èðÿëè ñöðöðëÿð. Íÿ ö÷öí áåëÿ äöøöíöðëÿð? Àëëàhûíâàðëûüûíû èíêàð åòìÿê ö÷öí. Îíëàðûí èääèàñûíúà, áóíóí éå-ýàíÿ éîëó âàð, hÿð øåéèí òÿñàäöôÿí éàðàíäûüûíû èääèà åò-ìÿê. Ëàêèí áó èääèàíûí íÿ ãÿäÿð ìÿíòèãñèç îëäóüóíóäÿðê åòìÿê ö÷öí áèð àç äöøöíìÿê êèôàéÿòäèð. Èíäè èñÿ áóð-íóìóçäàêû ñèñòåìäÿí ìèñàë ýÿòèðÿðÿê áóíóí áèð äàhà øà-hèäè îëàã.

Áóðíóìóçäàêû êîíäèíñèîíåð ñèñòåìè îðãàíèçìèìèçèíáàøãà áèð ãöñóðñóç hèññÿñèäèð. ßëáÿòòÿ êè, áåëÿ èäåàë áèðñèñòåìèí òÿñàäöôÿí ìþâúóä îëìàñû ìöìêöí äåéèë. Áóíóí

99992222

ìöìêöí îëìàäûüûíû äàhà éàõøû äÿðê åòìÿê ö÷öí áåëÿ áèðìöãàéèñÿ àïàðàã. Ñèçè éàéäà èñòèäÿí ãîðóéàí, ãûøäà èñòèëèêâåðÿí âÿ ìÿñàôÿäÿí èäàðÿ åòäèéèíèç áèð êîíäèíñèîíåðè òÿ-ñÿââöð åäèí. Áåëÿ áèð ìåõàíèçìèí òÿñàäöôÿí éàðàíìàñûìöìêöíäöðìö? Áöòöí hèññÿëÿðèíè éåðäÿ àéðû-àéðûëûãäàãîéñàíûç, áó hèññÿëÿð ìöÿééÿí çàìàí ÿðçèíäÿ òîïëàíûáþç-þçöíÿ ãöñóðñóç èøëÿéÿí áèð êîíäèíñèîíåðÿ ÷åâðèëÿ áè-ëÿðìè?

Áó, ÿëáÿòòÿ êè, ìöìêöí îëà áèëìÿç. Ùÿð hàíñû áèðìåõàíèçìèí hàçûðëàíìàñû ö÷öí îíóí öçÿðèíäÿ àüûëëû áèðèíñàí úèääè øÿêèëäÿ èøëÿìÿëèäèð. Áóíóí ÿêñèíè òÿñÿââöð åò-ìÿê ìöìêöí äåéèë. Íÿèíêè ìåõàíèçì, hÿòòà ÿí ñàäÿðÿíýëè øÿêèë ïàð÷àëàðûíû äöçìÿê êèìè îéóíóíäà äà äöçýöíøÿêëèí àëûíìàñû ö÷öí áèð èíñàí áó øÿêèëëÿðè äöçýöí éåðëÿø-äèðìÿëèäèð. Îðãàíèçìèìèçäÿ êîíäèíñèîíåð êèìè èøëÿéÿíáóðíóìóç äà áèð íå÷ÿ hèññÿäÿí èáàðÿòäèð âÿ äöíéàäàêûáöòöí êîíäèíñèîíåðëÿðäÿí äàhà èäåàë ñèñòåìÿ ìàëèêäèð. Áèðêîíäèíñèîíåð òÿñàäöôÿí ÿìÿëÿ ýÿëìÿäèéè êèìè îíäàí äà-

99993333

Íÿôÿñ àëûá-âåðÿíäÿ îðãàíèçìèìèçäÿ èøëÿéÿíñèñòåì ñèçè ñÿðèíëÿäÿí êîíäèíñèîíåðäÿêè ñèñòåì-

äÿí äàhà ìöêÿììÿë áèð ãóðóëóøà ìàëèêäèð.

hà ìöêÿììÿë îëàí áóðíóìóç äà òÿñàäöôÿí éàðàíìàìûø-äûð. Áó äà áèçÿ "äöíéàíûí áÿíçÿðñèç, ÿí éàõøû êîíäèíñèî-íåð ñèñòåìè" êèìè òàíûíàí áóðíóìóçóí Ðÿááèìèç òÿðÿôèí-äÿí éàðàäûëäûüûíû ýþñòÿðèð. Áèð àéÿäÿ Àëëàh áåëÿ áóéóðóð:

"Î, (hÿð øåéè) éàðàäàí, éîõäàí âàð åäÿí âÿ (hÿðøåéÿ) ñóðÿò âåðÿí Àëëàhäûð. ßí ýþçÿë àäëàð (ôñìà-éè-höñíà) àíúàã Îíà ìÿõñóñäóð. Ýþéëÿðäÿ âÿ éåð-äÿ îëàíëàðûí hàìûñû Îíó òÿãäèñ åäèá øÿíèíÿ òÿðèô-ëÿð äåéÿð. Î, éåíèëìÿç ãöââÿ âÿ hèêìÿò ñàhèáè-äèð!" ("Ùÿøð" ñóðÿñè, 24).

Íÿôÿñ áîðóñóíäà äöçýöí èñòèãàìÿòè Íÿôÿñ áîðóñóíäà äöçýöí èñòèãàìÿòè ìöÿééÿíëÿøäèðÿí òöêúöêëÿðìöÿééÿíëÿøäèðÿí òöêúöêëÿð

Áóðóíäà òÿìèçëÿíÿí hàâà òÿíÿôôöñöí ñîíðàêû ìÿðhÿ-ëÿñèíäÿ îðãàíèçìäÿ äàhà àøàüûéà äîüðó åíèð. Ùàâàíûí áó-ðóíäàí ñîíðà êå÷ÿúÿéè ñàhÿ íÿôÿñ áîðóñóäóð. Ãÿáóë îëó-íàí hàâàíûí è÷èíäÿ hÿëÿ äÿ îðãàíèçì ö÷öí çÿðÿðëè îëàíòîç êèìè éàä ìàääÿëÿð âàð. Áóíóí ö÷öí ãÿáóë åòäèéèìèçhàâà àüúèéÿðëÿðÿ ÷àòìàçäàí ÿââÿë áèð äàhà òÿhëöêÿñèçëèêíÿçàðÿòèíäÿí êå÷ìÿëèäèð. Áó òÿhëöêÿñèçëèéè òÿìèí åäÿíÿçà áöòöí íÿôÿñ éîëëàðûíûí öçöíö þðòÿí ñöðöøêÿí áèð òÿáÿ-

99994444

ãÿäèð. Áó òÿáÿãÿéÿ ñåëèêëè ãèøà òÿáÿãÿñè äåéèëèð.Áó òÿáÿãÿíè òÿøêèë åäÿí ñåëèêëè ìàääÿ hàâà èëÿ áèð-

ëèêäÿ óääóüóìóç òîç êèìè ìàääÿëÿðè äÿ ñàõëàéàðàã îíëà-ðûí àüúèéÿðëÿðÿ äàõèë îëìàñûíûí ãàðøûñûíû àëûð. Ëàêèí éàäìàääÿëÿðèí éàëíûç ñåëèêëè ãèøà òÿðÿôèíäÿí ñàõëàíìàñû êèôà-éÿò äåéèë, áóíäàí ÿëàâÿ òîïëàíàí éàä ìàääÿëÿð îðãàíèçì-äÿí õàðèú åäèëìÿëèäèð. Áóíà ýþðÿ äÿ áàøãà áèð òÿhëöêÿñèç-ëèê ìåõàíèçìè ôÿàëèééÿòÿ áàøëàéûð. Áó òÿhëöêÿñèçëèê ìåõà-íèçìè íÿôÿñ áîðóñóíóí è÷ÿðè òÿðÿôèíè þðòÿí õîâ àäëû òöê-úöêëÿðäèð. Áó òöêúöêëÿð íÿôÿñ áîðóñóíäàí éóõàðûéà, éÿíèàüçûìûçà äîüðó äàèì hÿðÿêÿò åäèðëÿð. Áóíà êöëÿêëè áèðÿðàçèäÿ áóüäà ñöíáöëëÿðèíèí áèð òÿðÿôÿ äîüðó hÿðÿêÿò åò-ìÿñèíè ìèñàë ýþñòÿðìÿê îëàð. Áó òöêúöêëÿðèí ôàñèëÿñèç îëà-ðàã àüçûìûçà äîüðó hÿðÿêÿò åòìÿñè íÿòèúÿñèíäÿ éàä ìàä-

99995555

ãûðòëàã ãàïàüû

ãûðòëàã

Íÿôÿñ àëàðêÿí è÷èíèçÿ ÷ÿêäèéèíèç hàâàäà õåéëè çÿðÿðëè ìàääÿ âÿ ìèêðîá âàð. Íÿôÿñ áî-ðóñóíäàêû òöêúöêëÿð ñàéÿñèíäÿ áóíëàðûí áèð ÷îõóíäàí ãîðóíóðóã. Àëëàhûí áèçèìö÷öí éàðàòäûüû áó ñèñòåì ñàéÿñèíäÿ áèçÿ çÿðÿð äÿéìèð.

ãèäà áîðóñó

íÿôÿñ áîðóñó

äÿëÿðè ñàõëàéàí ñåëèêëè ãèøà òÿáÿãÿñè äÿ íÿôÿñ áîðóñó èëÿéóõàðûéà äîüðó hÿðÿêÿò åäèð.

Áó éàä ìàääÿëÿð éóõàðûéà äîüðó ÷ûõûá áîüàçûìûçà÷àòäûüû çàìàí òÿáèè îëàðàã áèð óäãóíìà hèññè ÿìÿëÿ ýÿëèð.Áåëÿëèêëÿ äÿ áèçÿ çÿðÿð âåðÿúÿê éàä ìàääÿëÿð óäóëàðàãìÿäÿéÿ þòöðöëöð âÿ ìÿäÿ òóðøóñóíäà ïàð÷àëàíûá éîõ åäè-ëèð. Íÿôÿñ áîðóìóçà éåðëÿøäèðèëìèø áó òöêúöêëÿðèí ýþðìÿêö÷öí ýþçëÿðè, äöøöíìÿê ö÷öí èñÿ áåéèíëÿðè éîõäóð. Ëàêèíþçëÿðèíÿ íèñáÿòÿí êèëîìåòðëÿðëÿ óçàãäà îëàí àüçûìûçäàêûóäëàüûí éåðèíè ìöÿééÿí åäÿ áèëèðëÿð. Áóíäàí ÿëàâÿ, éàäìàääÿëÿðèí çÿðÿðëè îëäóüóíó áèëèá îíëàðûí îðãàíèçìÿ äà-õèë îëìàñûíûí ãàðøûñûíû àëûðëàð. Àëèìëÿð èëëÿðëÿ àðàøäûðìà

99996666

àïàðñà äà áó òöêúöêëÿðèí ôÿàëèééÿò ìåõàíèçìè òàì þéðÿ-íèëìÿéèá. Ëàêèí éàääàí ÷ûõàðìàéûí êè, èíñàíëàðûí hÿëÿ äÿñèñòåìèíè àíëàéà áèëìÿäèéè áó òöêúöêëÿð îðãàíèçìèìèçäÿ-êè äèýÿð îðãàíëàð êèìè èëê èíñàí éàðàíàíäàí åòèáàðÿí ãö-ñóðñóç îëàðàã ôÿàëèééÿòäÿäèð.

Íÿôÿñ àëäûüûìûç hàâà íÿ ö÷öí ÿhÿìèééÿòëèäèð? Íÿö÷öí áèð ìöääÿò íÿôÿñ àëìàäûãäà èíñàí þëöð? Áó ñóàëëàðàáåëÿ úàâàá âåðÿê. Îðãàíèçìèìèçè òÿøêèë åäÿí höúåéðÿëÿ-ðèí ÿñàñ ãèäàñû îêñèýåíäèð. Ùàë-hàçûðäà ÿëèíèçäÿêè áó êèòà-áû òóòà áèëìÿê ö÷öí ÿëèí ÿçÿëÿ höúåéðÿëÿðè ôàñèëÿñèç îëà-ðàã îêñèýåíëÿ ãèäàëàíûð. Áóíà ýþðÿ äÿ íÿôÿñ àëìàüûìûçÿñàñ øÿðòäèð.

99997777

Áÿçÿí áèð øåé éåéÿðêÿí

âÿ éà è÷ÿðêÿí ãÿôèëäÿí

íÿôÿñ áîðóñóíà êè÷èê

áèð ïàð÷à äöøÿ áèëÿð.

Åëÿ áó çàìàí ìöähèø

áèð þñêöðÿê ðåôëåêñè áàø

ãàëäûðûð. Áó þñêöðÿê

éöêñÿê òÿçéèãëè áèð hàâà

ïàðòëàéûøû éàðàäûð. Áåëÿ-

ëèêëÿ äÿ íÿôÿñ áîðóñóíà

äöøÿí hÿìèí ïàð÷à áÿçÿí ñààòäà 960 êèëîìåòðÿ ÷àòàí áèð ñöðÿò-

ëÿ êÿíàðà àòûëûð. ßí ñöðÿòëè èäìàí ìàøûíëàðûíûí ñààòäà 250-260

êì ñöðÿòëÿ hÿðÿêÿò åòäèéèíè íÿçÿðÿ àëñàã, îðãàíèçìèìèçèí íÿ

ãÿäÿð ìöêÿììÿë áèð ìöäàôèÿ ìåõàíèçìèíÿ ìàëèê îëäóüóíó áèð

äàhà ýþðÿð âÿ äàhà éàõøû àíëàéàðûã.

Íÿôÿñ àëäûãäàí ñîíðà íÿôÿñ áîðóñóíäàí àüúèéÿðëÿðÿ

ýÿëÿí òÿìèçëÿíìèø âÿ ðöòóáÿòè íèçàìëàíìûø hàâà àðòûã èñ-

òèôàäÿ åäèëÿúÿê hàëäàäûð. Àüúèéÿðëÿðäÿí ãàí âàñèòÿñèëÿ îð-

ãàíèçìèí hÿð éåðèíÿ ýåäèð âÿ îíëàðû ãèäàëàíäûðûð. Åéíè çà-

ìàíäà äà höúåéðÿëÿðäÿêè àðòûã ìàääÿ îëàí êàðáîí ãàçûíû

÷ÿêèð. Ùöúåéðÿëÿðäÿ òîïëàíàí áó êàðáîí ãàçû áèç íÿôÿñè-

ìèçè âåðÿðêÿí îðãàíèçìèìèçäÿí õàðèú îëóíóð.

Óøàãëàð, áåëÿëèêëÿ, îëà áèëñèí êè, ñèç íÿôÿñ àëûá-âåð-

ìÿéÿ ñàäÿ áèð ïðîñåñ êèìè áàõûðñûíûç, ëàêèí áó âàõò îðãà-

íèçìèíèçèí ÿí óçàã éåðëÿðèíäÿ îêñèýåí-êàðáîí éåðäÿéèø-

ìÿñè ýåäèð. Áöòöí áóíëàð Àëëàhûí ïëàíëû øÿêèëäÿ éàðàòäûüû

âÿ áèçèì èõòèéàðûìûçà âåðäèéè íåìÿòëÿðäèð. Áèð äöøöíöí,

éàëíûç íÿôÿñ àëìàüûíûçû þçöíöç òÿíçèì åòìÿëè îëñàéäûíûç,

áóíó hå÷ ñÿhâ åòìÿäÿí âÿ ãàðûøûãëûã ñàëìàäàí åäÿ áèë-

ìÿçäèíèç. Áèð éåðäÿ éîðóëàð âÿ áóíäàí èìòèíà åäÿðäèíèç.

Áöòöí áóíëàðà ýöúöìöç ÷àòìàéàúàüû ö÷öí Ðÿááèìèç áèçÿ

êèòàá áîéóíúà áÿhñ åòäèéèìèç äèýÿð îðãàíëàðûìûç êèìè ãö-

ñóðñóç ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí áèð òÿíÿôôöñ ñèñòåìè âåðìèøäèð.

Áó, Àëëàhûí äöíéàäà áèçÿ âåðäèéè íåìÿòëÿðäÿí áèðèäèð.

Àëëàh áèð àéÿäÿ áåëÿ áóéóðóð:

99998888

ÓÄÄÓÜÓÌÓÇ ÙÀÂÀ ÓÄÄÓÜÓÌÓÇ ÙÀÂÀ

ÀÐÒÛà ÀÜÚÈJßÐËßÐÄßÄÈÐ...ÀÐÒÛà ÀÜÚÈJßÐËßÐÄßÄÈÐ...

"Àëëàh ñèçÿ èñòÿäèéèíèç øåéëÿðèí hàìûñûíäàí âåð-

ìèøäèð. ßýÿð Àëëàhûí íåìÿòëÿðèíè ñàéàúàã îëñàíûç,

ñàéûá ãóðòàðà áèëìÿçñèíèç. Ùÿãèãÿòÿí èíñàí ÷îõ

çàëèì, hÿì äÿ ÷îõ íàíêîðäóð. (Î, Àëëàhäàí áàø-

ãàñûíà òàïûíìàãëà þçöíÿ çöëì åäÿð, Îíóí ëöòôö-

íö, ìÿðhÿìÿòèíè äàíìàãëà êöôðàíè-íåìÿò îëàð)"

("Èáðàhèì" ñóðÿñè, 34).

99999999

Îêñèýåí áèçèì îðãàíèçìèìèçÿ úèéÿðëÿðèìèçäÿîëàí âÿ àëâåðîë àäëàíàí áó áàëîíúóãëàðäàíäàõèë îëóð. Áó ðÿñìäÿ òÿíÿôôöñöí ýåð÷ÿêëÿø-äèéè íàhèéÿíèí áÿçè hèññÿëÿðèíè ýþðöðöê.

ÁÁó êèòàáäà áèð íå÷ÿþðíÿêëÿ îðãàíèçìèìèçäÿhèññ åòìÿäÿí ÷îõëó ïðîñåñëÿ-

ðèí ýåòäèéèíäÿí áÿhñ åòäèê. Åéíè çàìàíäà hÿð îðãà-íûìûç, hÿð höúåéðÿìèç àüëàñûüìàç áèð ñöðÿò âÿ ãöñóð-

ñóçëóãëà ôÿàëèééÿò ýþñòÿðèð. Ùàìûñû ìöÿééÿí áèð íèçàì âÿàhÿíýëÿ îíëàð ö÷öí ìöÿééÿí åäèëìèø ôóíêñèéàëàðû éåðèíÿ éå-òèðèðëÿð. Ãàí äàèì åhòèéàú äóéóëàí ãèäàëàðû äàøûéûð. Ìÿäÿ âÿáàüûðñàãëàð áó ãèäàëàðû êè÷èëäÿðÿê höúåéðÿëÿðèí èñòèôàäÿ åäÿáèëÿúÿéè âÿçèééÿòÿ ýÿòèðèð. Ñèíèð höúåéðÿëÿðè îðãàíèçìèí hÿðéåðèíÿ ñèãíàëëàð ýþíäÿðèð, áåéíèìèç áó ñèãíàëëàðû ãÿáóë

åäèð âÿ áóíóí íÿòèúÿñèíäÿ áèç ýþðöðöê, hèññ åäèðèê,äàä áèëèðèê, åøèäèðèê âÿ áèð ÷îõ áåëÿ ôÿàëèééÿò hÿ-

éàòà êå÷èð.Áó ïðîñåñëÿðäÿí hÿð hàíñû

áèðèíäÿ ãöñóð îë-

111100000000

ÍßÒÈÚßÍßÒÈÚß

äóüó çàìàí áþéöê áèð ëÿíýèìÿ îëóð. Ñèíèð höúåéðÿëÿðèìèççÿäÿëÿíñÿ, ÿëèìèç, ãîëóìóç ìöâàçèíÿòèíè èòèðÿð; ìÿäÿ hö-úåéðÿëÿðè çÿäÿëÿíñÿ, hÿçì áàø âåðìÿç; äèëèìèçäÿêè hö-úåéðÿëÿð çÿäÿëÿíñÿ, éåäèéèìèç øîêîëàäëû òîðòóí, ïîðòàüà-ëûí, áàíàíûí, ïå÷åíéåëÿðèí äàäûíû áèëìÿðèê. Ëàêèí áÿçèõÿñòÿëèêëÿðè ÷ûõìàã øÿðòèëÿ éóõàðûäà ñàéûëàíëàðûí hå÷ áèðèîëìóð. Áèç ýöíäÿëèê hÿéàòûìûçû äàâàì åòäèðÿðêÿí äÿ îð-ãàíèçìèìèç þç ôÿàëèééÿòèíäÿ îëóð. ßëáÿòòÿ, hÿéàòûìûçûíhÿð áèð àíûíäà äàâàì åäÿí ãöñóðñóçëóüóí áèð ñÿáÿáè âàð-äûð. Ùå÷ íÿ þç-þçöíÿ áåëÿ ãöñóðñóç áèð ìåõàíèçìëÿ ôÿà-ëèééÿòäÿ îëà áèëìÿç.

Åâèíèçäÿ îëàí òåëåâèçîðóí, ñîéóäóúóíóí, êîìïöòåðèí,éàçû ö÷öí èñòèôàäÿ åòäèéèíèç ãÿëÿìëÿðèí, áèð ñþçëÿ, hÿð øå-éèí áèð ïëàíëàøäûðûúûñû âÿ éàðàäûúûñû âàð. Áèð òÿééàðÿ âÿ éàáèð àâòîìîáèë þç-þçöíÿ éàðàíûá èøëÿéÿ áèëìÿç. Áóíëàðûí

111100001111

ìöêÿììÿë èøëÿìÿñèíè òÿìèí åäÿí, îíëàðû ïëàíëàøäûðûá èñ-òåhñàë åäÿí ìöhÿíäèñëÿð, òåõíèêëÿðäèð. Áåëÿ îëäóüó hàëäàèíñàí îðãàíèçìè êèìè ãöñóðñóç áèð ñèñòåìèí òÿñàäöôÿíìåéäàíà ýÿëìÿñè òàìàìèëÿ ãåéðè-ìöìêöíäöð.

Ñèçèí äÿ àüëûíûçà "Áåëÿ îëäóüó hàëäà áÿñ íÿ ö÷öíáÿçè èíñàíëàð þç îðãàíèçìëÿðèíèí òÿñàäöôëÿð íÿòèúÿñèíäÿáåëÿ ãöñóðñóç ôÿàëèééÿò ýþñòÿðäèéèíè äöøöíöðëÿð?" ñóàëûýÿëÿúÿêäèð. Ùÿãèãÿòÿí äÿ áó, îðòàéà àòûëìûø ÿí ìÿíòèãñèçáèð èääèàäûð. Îðãàíèçìèìèçäÿêè èäåàë ãóðóëóøóí òÿñàäöôÿíéàðàíìàñû ìöìêöí äåéèë. Áó ãöñóðñóçëóã áèçÿ îðãàíèç-ìèìèçèí éöêñÿê áèð àüûë ñàhèáè òÿðÿôèíäÿí ïëàíëàøäûðäûüû-íû ýþñòÿðèð. Îðãàíèçìèìèç ÷îõ éöêñÿê áèð Jàðàäûúûíûíÿìÿëèäèð. Áó éàðàäûúû èñÿ Ðÿááèìèç îëàí Àëëàhäûð.

Àëëàh Ãóðàíäà áèç ãóëëàðûíà ãàðøû ÷îõ øÿôãÿòëè îëäó-üóíó áèëäèðèð. Áèç äÿ Àëëàhûí áó øÿôãÿò âÿ ìÿðhÿìÿòèíÿýþðÿ Îíà èòàÿò åòìÿëè, áèçÿ Ãóðàíäà ÿìð åòäèêëÿðèíè òàìøÿêèëäÿ éåðèíÿ éåòèðìÿëè âÿ âåðäèéè áöòöí íåìÿòëÿð ö÷öíøöêð åòìÿëèéèê. Àëëàh áèð àéÿäÿ áèçÿ áåëÿ áóéóðóð:

"Î Àëëàh Ðÿááèíèçäèð! Îíäàí áàøãà hå÷ áèð òàíðûéîõäóð. Ùÿð øåéè éàðàäàí Îäóð. Áóíà ýþðÿ äÿéàëíûç Îíà èáàäÿò åäèí. Î, hÿð øåéÿ âÿêèëäèð!"("ßíàì" ñóðÿñè, 102).

111100002222