ผ่าน - 203.155.220.238203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse620503.pdf4.1...

20
( ) - * ( ) * 1, ! ! 2 2, รม มมร ร( ) ( , 198) มภ ร

Transcript of ผ่าน - 203.155.220.238203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse620503.pdf4.1...

Page 1: ผ่าน - 203.155.220.238203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse620503.pdf4.1 สรุปสาระสำคัญของเรื่อง ... นอน ระดับ

ผาน(นางลาวตวงพร โตะนาด)

ผล-ฑาประกอบการพจารณาประฒนบคคล เพณเตงตงใหดำรงตำแหนงประนาทวlsquoเทการ

ตำแหนงพยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ (คานการพยาบาลทวไป)

เรองทสนอใหประฌน

1 พลงานทปนผลการดำเนนงานทผานมาเรอง ผลของการพฒนาแนวทางการปฎบตฒอฟองกนการพลกคาหกลมในหอผปวยพเศษ๙2

2 ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปเงงานใหมประสทธภาพมากขน เรอง พฒนาโปรแกรมศไรใหความเมารดาหลงคลอคในการดเฒบตรตวสฒองทไครบการสองไฟ

เสนอโดย

นางพชากร สวสคผลตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการ(คานการพราบาล)

(ตำแหนงรลฃท รพส 198)ฟายการพยาบาล กลมภารกจคานการทยาบาล

โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทย

ผลงทนประกอบการพจารณาประเมนบคคล เพอแตงดงใหดำรงตำแหนงประเภทวชาการ

ตำแหนงพยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ (ดานการพยาบาลทวไป)

เรองทเสนอใหประเมน

1 ผลงานทเปนผลการดำเนนงานทผานมาเรอง ผลของการพฒนาแนวทางการปฏบตเพอหองกนการพลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ๙2

2 ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขน เรอง พฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการลแลบตรตวเหสองทไดรบการสองไฟ

เสนอโดย

นางพชากร สวสดผลตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการ(ดานการพยาบาล)

(ตำแหนงเลขท รพส 198)ผายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล

โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทย

ใ ชอผลงาน ผลของการพฒนาแนวทางการปฎปตเพอปองกนการพลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ 622 ระยะเวลาทดำเนนการ 1 เดอน (ตงแตวนท 1 กรกฎาคม พศ2558 ถงวนท 31 ธนวาคม พศ 2558)3 ความรทางวชาการหรอแนวคดทชนการดำเนนการ

แนวคดเกยวกบความเสยงความเสยง คอ เหตการณทเกดขนไมเปนไปตามความคาดหวง มโอกาสทจะประสบกบความ

สญเสยหรอสงทไมพงประสงคไดแก การบาดเจบ ความเสยหาย เกดอนตรายถงเสยชวต สญเสย ทรพยสน เสยชอเสยง ไมพทกษสทธ หรอจนตองมการชดใชคาเสยหาย (วลลภา คชภกด 2558)

ประเภทของความเสยงในโรงพยาบาล สภาพการณและสภาพแวดลอมในโรงพยาบาลเปน สถานทมโอกาสทจะเกดความเสยงได 2 ประเภทไดแก 1) ความเสยงทวไป (General Risk)ความเสยงทไมเกยวของกบการดแลรกษา เชน สงแวดลอม เครองมอ ขอรองเรยน 2) ความเสยงทาง คลนก(Clinical Risk) เกดจากการดแลรกษา การวนจฉย ไดแก ความเสยงทางคลนกทวไป (Common Clinical Risk) ไมเกยวกบสภาพความเปนโรค เชน การสอสาร การพลดตกหกลม และความเสยงทาง คลนกเฉพาะโรค (Specific Clinical Risk) เกยวของกบการดแลรกษาผปวย เชน เดกชกซาจากไขสง

ผลกระทบของความเสยงม 4 ดาน ดงน 1) ทางกายภาพ (Physical Risk) เกยวของกบรางกาย เชน บาดเจบ ทพลภาพ ตาย 2) ทางอารมณ (Emotional Risk) เกยวกบการทำรายจตใจ ทำใหอบอาย 3) ทางสงคม (Social Risk) เกยวกบสทธ การเปคเผยขอมลทำใหเสยประโยชน 4) ทางจตวญญาณ (Spiritual Risk) ความเชอ การบรการทขดกบความเชอทางศาสนา (ภคภร โลจนะวงศกร 2558)

การบรหารความเสยง มวตถประสงคเพอรบร ปองกน จำกดความเสยง อนตรายและความ สญเสยทจะเกดขน รวมทงสรางวฒนธรรมความปลอดภยในองคกร กระบวนการบรหารความเสยงม 4 ขนตอนไดแก 1) การคนหาความเสยง ไดจากการสำรวจปญหาในปจจบน ในการทบทวนการ ทำงาน ทบทวน 12 กจกรรม 2) การประเมนและวเคราะห ครอบคลมถงการระบความเสยง การ ประเมนระดบความรนแรง เปรยบเทยบผลการวเคราะห 3) การจดการความเสยงโดยการจดระบบ เพอเองกน แกไข ปองกนความผดพลาด ลดความรนแรง ความเสยหาย 4) การประเมนผล ตดตาม ดวชวด การกำกบดแล ตรวจสอบและสงเกตอยางตอเนอง และประเมนผลระบบบรหารความเสยง

แนวคดเกยวกบการพลดตกหกลมการพลดตกหกลม หมายถง การเปลยนตำแหนงของรางกายจากการลน ไถล ถลา หรอตกส

พนผวทตากวาโดยเกดขนโดยไมตงใจ ไมสามารถควบคมได ทำใหรางกายไดรบบาดเจบหรอไมม การบาดเจบเกดขน (Birgitta Tetri Emma Lumerto Inara Mamadova 2014)

ประแไฑการพอดตกหกลม แบงเ]น 3 ประเภท คอ1) เกดขนจากอปตเหต (Accidental fall) ไมไดเกดจากปจจยทางรางกาย 2) เกดจากสภาพรางกายทคาดการณได (Anticipated physiological fall) เปนการระบวามแนวโนมเกดความเสยงตอการหกลมจากการประเมนในแบบประเมน 3) เกดจาก สภาพรางกายทเกดคาดการณไมได (Unanticipated physiological fall) จากสาเหตทางสรรวทยา โรคทเกดกะทนหน หนามด ผปวยมแนวโนมเกดหกลมซาอก (Morse 1997 อางใน ธารทพย ตนตรงนงนช แยมวงษ นฤมล คงสาคร และสายรง ดนก 2553 )

ปจจยกเกยวของตอการพลดตกหกลม แบงเปน 2 ปจจย ไดแก 1) ปจจยภายใน (intrinsic factor) เกดจากการเปลยนแปลงของพยาธสรรวทยาไดแก ประวตการหกลม ระดบความรสกตว ความคด ความจำ การเคลอนไหว การขบถาย ความพรองในการมองเหน การไดรบยาโดยเฉพาะยาท มผลตอระบบประสาทสวนกลาง มโรครวมมากกวา 1โรค อายซงพบวาผสงอายมสมรรถภาพทางกาย เสอมถอยลง (ศรนวล สถตวทยานนท 2552 ) ประเภทผปวยทเปนกลมเสยงสง 2) ปจจยภายนอก (extrinsic factor) ไดแก สงแวดลอม แสงสวางไมเพยงพอ พนลน ความสงเตยง และดานการพยาบาล เชนพยาบาลไมไดรบการนเทศขาดทกษะทจะไปปฎปตงานจรงการดแลอยางตอเนอง การสอสาร

ผลกระทบจากการพลดตกหกลม มดงน ดานตวผปวยเกดการบาดเจบตงแตเลกนอยถงรนแรง และอาจทำใหเสยชวต สญเสยความมนใจในการทำกจกรรม ดานสงคมและเศรษฐกจเกดภาวะพงพง จากภาวะแทรกซอน เกดเปนภาวะทพพลภาพ สญเสยคารกษา สญเสยเวลาทำงานทงผปวยและผดแล ดานบคลากร รสกผด และอาจมการพองรองดำเนนคดจากญาต ดานองคกรตองสญเสยคาใชจายในการ รกษาพยาบาลเพมขน ประชาชนไมไววางใจ (วภาว หมายพมาย 2559)

แนวทางปฏบฅเพอเองกนการพลดตกหกลมในโรงพยาบาล แนวทางปฎปตเพอปองกนการ พลดตกหกลมมดงน 1) การประเมนความเสยงและการพฒนาแผนการดแลอยางเหมาะสม 2) การให ความรและการแกปฎปตพยาบาล การใหความรแกผปวยและญาตผดแล สอนการเปลยนทาชาๆ การยก พยงผปวย 3) การดแลผปวยในแตละโรคทมอปตการณพลดตกหกลมสง เชน ผสงอายสมอง เสอม 4) ประเมนการขบถาย การไดรบยาระบายจดเตยงใหอยใกลหองนา และเพาระวงอาการ ออนเพลย 5) ทบทวนเพาระวงการไดรบยา ยาบางตวอาจเสรมฤทธกนทำใหผปวยเสยงตอการ พลดตกหกลมมากขนไดแก ยากลมจตเวช ยาระงบปวด ยาดานความดนโลหตสง 6) การเคลอนยาย เคลอนไหวและขอจำกดในการทำกจกรรมของผปวย 7) การนอนพกบนเตยง นงเกาอและการใช รถเขน ปรบระดบเตยงใหตา ลอคลอรถเขน 8) ตดปายสญลกษณหนาหองและเตยงผปวยเพมความ ตระหนกใหกบพยาบาล ผปวยและญาต 9) จดสงแวดลอมใหปลอดภยโดยลดปจจยททำใหเกด อปตการณ 10) กำกบดแล รบสงเวร สอสารสงตออาการเปลยนแปลง (Shanley 2003 Mackey

2006 อางใน ธารทพยตนตรง นงนช แยมวงษ นฤมล คงสาคร และ สายรง ดนก 2553)แนวคดการพฒนาคณภาพการพยาบาล ในการศกษาครงนใชทฤษฎวงจรคณภาพของเดมมง

(The Deming cycle) เปนแนวคดการพฒนากระบวนการทำงานอยางเปนระบบม 4 ขนตอนไดแก1) Plan คอ การวางแผน ครอบคลมถงการกำหนดวตถประสงค เปาหมาย วธการและขนตอน2) Do คอ การปฏบตใหเปนไปตามแผนทกำหนด และเกบรวบรวมขอมลเพอใชในการดำเนนงานใน ขนตอไป 3) Check คอ การตรวจสอบ เพอประเมนผลการปฏบตตามแผน หรอมบญหาเกดขน ตรวจสอบการปฏบตเปนไปตามมาตรฐานทกำหนดหรอไม 4) Act คอการปรบปรงแกไขปญหาท เกดขนหลงจากตรวจสอบแลว ขอมลทไดจะชวย ใหมคณภาพเพมขน (ชชวาล อรวงศศภทต 2555)4 สรปสาระสำคญของเรองและขนตอนการดำเนนการ

41 สรปสาระสำคญของเรองการพลดตกหกลมเปนเหตการณความเสยงสำคญทเกดขนในโรงพยาบาล สงผลให

ผปวยอาจเกดภาวะแทรกซอน เกดการบาดเจบมากกวารอยละ30 ตงแตเลกนอยจนถงรนแรง และ เสยชวต (NPSA 2007 อางในทพยเนตร งามกาละประคอง อนทรสมปต และสปรดา มนคง 2554) จากรายงานความเสยงของโรงพยาบาลสรนธรในป 2558 พบวาการพลดตกหกลมเปนอนดบ 5 ของ ความเสยงทางคลนกทวไป(ศนยพฒนาคณภาพ โรงพยาบาลสรนธร 2558) ในขณะทหอผปวย พเศษ 62 เกดความเสยงขนเปน เใน 3 อนดบแรกของเหตการณความเสยง จากสถตยอนหลง 3 ป 2555 2556 และ 2557 อตราการพลดตกหกลมระดบ C-E คอ 022 026 และ 068 ครงตอ000วน นอน ระดบ F-I คอ 0 003 005 ครงตอ 1000 วนนอน ในป 2557 พบอปตการณระดบ C-I จำนวน 4 ครง ความรนแรงมากสดระดบ F ทำใหผปวยตองไดรบการรกษาเพมมากขนและระดบ A-B จำนวน 15 ครง (คณะกรรมการพฒนาคณภาพการพยาบาลดานการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร 2557) จากการวเคราะหปญหาตามบจจยหลก 4M1E ไดแก 0 Man คน 2) Machine เครองมอ 3) Material สอบรการ 4) Method กระบวน 5) Environment สงแวดลอม (สพฒตรา เกษราพงษ ประภาพรรณ เกษราพงษ และอวยชย สลดทกข 2555) พบวาแนวทางปฏบต ไมครอบคลมการเองกนความเสยงกลมผสงอาย มารดาหลงคลอด ทารกและเดก การปฏบตตาม แนวทางปฏบตฯไมตรงกน การมอบหมายงานไมชดเจน และดานสงแวดลอมไดแก พนลน แสงสวาง ไมเพยงพอ กรงชำรด จากใญหา และความสำคญดงกลาว ผศกษาจงสนใจพฒนาแนวทางการปฏบต เพอเองกนการพลดตกหกลมใหมประสทธภาพเพมขนโดยนำแนวคดวงจรคณภาพของเดมมงมาใช

42 ขนตอนการดำเนนการ421 วเคราะหปญหาอ]ตการณการพลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ 62 ในป 2557

พบอปตการณระดบ C-E จำนวน 3 ครง คดเปนอตราการพลดตกหกลมเทากบ 067 ครง1000วนนอน ระดบ A-B จำนวน 15 ครง

422 พฒนาแนวทางการปฎบตเพอเองกนการพลดตกหกลม โดยใชกรอบแนวคดวงจร คณภาพตามกระบวนการ PDCA จำนวน 2 รอบ ตงแตวนท 1 กรกฎาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558

423 กำหนดกลมตวอยางไดแก พยาบาลวชาชพทปฏบตงานในหอผปวยพเศษ 62 จำนวน 12 คน และผปวยทรกษาในหอผปวยพเศษ 62 ในชวงเวลาตงแต 1 กนยายน 2558 ถง31 ธนวาคม 2558 จำนวน 94 คน

424 จดทำเครองมอทใชในการดำเนนการ ไดแก แนวทางการปฏบตเพอเองกนการ พลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ 62 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก แบบประเมน ความเของพยาบาลดานการเองกนการพลดตกหกลม แบบประเมนการปฎปตตามแนวทางการ ปฏบตเพอเองกนการพลดตกหกลม แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการ ปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม แบบบนทกอบตการณการพลดตกหกลม

425 ดำเนนการ ประชม ชแจงวตถประสงค ทบทวนใหความรเกยวกบการเองกนการ พลดตกหกลม สาธตการเคลอนยาย ยกพยง ใหขอมลกบพยาบาลวชาชพ และนำแนวทางปฏบตฯมาทำความเขาใจ กอนนำแนวทางลงไปปฏบตในวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

426 เกบรวบรวมขอมล จากแบบประเมนความรของพยาบาลดานการ)องกนการ พลดตกหกลม แบบประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎปตเพอเองกนการพลดตกหกลม เกบขอมลความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบต และบนทกอบตการณการพลดตก หกลมทกครงทเกดโดยบนทกลงในแบบบนทกอบตการณการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร

427 วเคราะหขอมล โดยใชโปรแกรมสำเรจรปทางคอมพวเตอร ขอมลทวไปของกลม ตวอยาง ขอมลความรของพยาบาลดานการบเองกนการพลดตกหกลม ใชคาความถ และรอยละแบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎใ]ตฯ แบบประเมนความพงพอใจ ของผรบบรการตอแนวทางการปฏปตฯ ใชคาเฉลย (X) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) เปรยบเทยบการ ปฏบตตามแนวทางการปฏปตฯกอนและหลงการใชแนวทางการปฏบตของพยาบาลฯ ใชสถตทดสอบ คาท t-test และอปตการณการพลดตกหกลมใชสถตการแจกแจงความถ และนำมาคดเปนอตราการ พลดตกหกลมเปนครงตอ1000วนนอน

428 สรปผลการดำเนนงาน จดทำเปนรปเลมทางวชาการและนำเสนอผบรหารตามลำดบ5 ผรวมดำเนนการ ldquoไมมrdquo

6 สวนของงานทผเสนอเปนผปฏบต เปนผดำเนนการเองทงหมดรอยละ 100โดยมรายละเอยดดงนผศกษาไดศกษาคนควา ตำรา เอกสารวชาการ งานวจยทเกยวของ มาใชประกอบการ

ดำเนนการ โดยมวตถประสงคเพอพฒนาแนวทางการปฎปตเพอปองกนการพลดตกหกลม ศกษาความเของพยาบาลดานการเองกนการพลดตกหกลม การปฎปตตามแนวทางการปฏปตฯของ พยาบาล ศกษาอปตการณพลดตกหกลม ศกษาความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการ ปฏบตฯ และเพอศกษาความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฎบตเพอเองกนการพลดตก หกลมโดยดำเนนการดงน

61 วเคราะหฟญหาการพลดตกหกลมของหนวยงานป 2557 พบอบตการณพลดตกหกลม ระดบ C-E จำนวน 3 ครงไดแก ผสงอาย มารดาหลงคลอดทรดตวลงในหองนา และเดกอาย 2 ป ตกเตยง อปตการณระดบ F จำนวน 1 ครง ไดแก ผสงอายโรคเรอรงลมในหองนาศรษะแตกและ พบเหตการณระดบ A-B จำนวน 15 ครง พยาบาลและญาตลมยกไมกนเตยง พนลน ผปวยเดนเซขณะ มญาตพยง ทารกแรกเกดไมไดอยในคลบทจดเตรยมให เมอวเคราะหสาเหตตามปจจยหลก 4M1E ดงน 1)ดานคนไดแกบคลากรมความความเขาใจทกษะการประเมนความเสยงพลดตกหกลม ไมตรงกน การเคลอนยายยกพยงไมถกวธ 2) ดานอปกรณ ไดแก ราวกนเตยงมชองวาง ไมมการ ตรวจเชคกรงสญญาณ 3) ดานกระบวนการไดแก แนวทางการปฎปตฯและการมอบหมายหนาทไม ชดเจนเายสญลกษณความเสยงพลดตกหกลมม 3 ระดบ 3 สตดทกหอง ทำใหสบสน การสอสาร สงตอไมตอเนอง 4) ดานสงแวดลอม ไดแก พนลน แสงสวางในหองไมเพยงพอ

62 ดำเนนการพฒนาแนวทางการปฎปตเพอเองกนการพลดตกหกลมโดยใช กระบวนการ PDCA ครงท I ดำเนนการพฒนาระหวางวนท 1 กรกฎาคม ถง 31 กรกฎาคม 2558 ตามกรอบการ วเคราะหปญหา 4M1e 1แก พฒนาดานคน ใหความพยาบาลเรองการปองกนพลดตกหกลม การประเมนความเสยง สกทกษะการเคลอนยายผปวย เพมนยามศพท ใหความหมายของปจจยเสยง และการใหคาคะแนนการประเมนปจจยเสยงตอการพลดตกหกลม 2) พฒนาดานสอ อปกรณการ ปองกนการพลดตกหกลม จดบอรดสงเสรมความ 3) ดานกระบวนการ กำหนดหนาทการประเมน ความเสยงเปนพยาบาลตำแหนงท 3 (พยาบาล treatment) เปลยนตำแหนงการใสใบประเมนความ เสยงตอการพลดตกหกลมจากแทเมเวชระเบยนเปนใสในแทเม treatment แทน โดยประเมนทกครงเมอ แรกรบใหม รบยายใหเสรจสนภายในเวร ตดปายสญลกษณความเสยงสงสแดง หนาหองและเตยง ผปวย 4) ดานสงแวดลอม พยาบาลเวรบาย ดกเปดไฟหนาหองนา ตรวจเชคความพรอมใชของกรงทก เชาขณะเดนตรวจยยม กำกบดแลพนกงานทำความสะอาดหองนา นำแนวทางปฎปตมาใชกบ พยาบาล 10 คน และผปวย 10 คนในหอผปวยพเศษ 62 ประเมนผลพบอปตการณระดบ A-B จำนวน

3 ครง มารดาหลงคลอดหนามดขณะลกนง ผสงอายยนเซlsquoขณะชงนาหนก และผสงอายนงขางเสยง เกอบตกเตยงขณะทญาตหลบนำปญหาทพบมาพฒนาแกข จงนำสกระบวนการ PDCA ครงท 2

กระบวน PDCA ครงท 2 ระหวางวนท 1 สงหาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558 โดยพฒนา 1) ดานกระบวนการในมารดาหลงคลอดปรบระยะเวลานอนพกและทำกจกรรมบนเตยง จากเดม2 ชวโมงหลงรบยายจากหองคลอด เพมเปน 6 ชวโมง กรณผสงอายมภาวะสบสนใหมญาตฟา 2 คน เพอสลบกนพกในเวลากลางคน 2) ดานอปกรณ นำพalkei-ชวยพยงชงนาหนก 3) ดานสงแวดลอม กรณผสงอายมภาวะสมองเสอมจดเตยงชดผนงดานใดดานหนง ดานตรงขามจดเตยงนอนหรอโซฟา ญาตนอนฟาใกลผปวย นำไปทดลองกบพยาบาล 10 คน และผปวย 10 คน ในหอผปวยพเศษ 62 ประเมนผลการพฒนาไมพบรปตการณพลดตกหกลมจงจดทำเปนแนวทางการปฎบตเพอปองกนการ พลดตกหกลมในผสงอาย มารดาหลงคลอด ทารกและเดกเพอนำมาปฎปตในกลมตวอยางระหวาง วนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

63 กำหนดกลมตวอยาง ไดแก พยาบาลวชาชพทปฏปตงานในหอผปวยพเศษ 62 ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558 จำนวน 12 คน และผปวยทรบการรกษาในหอผปวยพเศษ 62 เปนผปวยทรบใหม และรบยายในเวลาราชการ 800 น - 1600 น ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558จำนวน 94คนโดยมคณสมปตสามารถสอสารดวยภาษาไทย

64 จดทำเครองมอทใชในการดำเนนการ1) แนวทางการปฏปตเพอปองกนการพลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ 62ปรบปรงจาก

คมอแนวปฏปตทางคลนกเพอปองกนการพลดตกหกลมฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร (SD-RM01-GEN 001) โดยผเชยวชาญ 3 ทานตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Validity content) ใชเกณฑการยอมรบจากผเชยวชาญ 2 ใน 3 ทานและหาคาดชนความสอดคลอง(IOC) เทากบ 098

2) แบบประเมนความเของพยาบาลดานการปองกนการพลดตกหกลม ประกอบดวยขอ คำถามเปนแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จำนวน10 ขอ เกณฑการใหคะแนน คอ ตอบถกให 1 คะแนน ตอบผดให 0 คะแนน ใชเกณฑในการแบงระดบความ 3 ระดบ ไดแก ความเอยในระดบมาก คะแนน รอยละ 80-100 ความเอยในระดบปานกลาง คะแนนรอยละ 70-79และความเอยในระดบนอย คะแนน รอยละ 60-69 (Bloom 1971อางอง1ใน สรวฒ เมฆนต 2555)

3 ) แบบประเมนการปฎปตตามแนวทางการปฏฟตเพอปองกนการพลดตกหกลมปรบปรงจากแบบนเทศการปฎฟตตามแนวทางปฎปตทางคลนกเพอปองกนการพลดตกหกลมของ คณะทำงานคณภาพการพยาบาลเขต 13 ประกอบดวยขอคำถาม 18 ขอ ลกษณะเปนมาตราประมาณคา3 ระดบ โดยมเกณฑใหคะแนนดงน ไมเคยปฎปต ให 0 ปฏปตบางครงให 1 ปฏปตทกครงให 2 การแปลผล คะแนนเฉลย 000-066 มการปฎปตในระดบนอย คะแนนเฉลย 067-133 มการปฎปต

ในระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 134-200 มการปฎปตในระดบมาก (ประคอง กรรณสต 2542)4) แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาล1ในการ1ไชแนวทางปฏบตเพอเองกนการ

พลดตกหกลม ประกอบดวยขอคำถามจำนวน 6 ขอ ลกษณะเปนแบบเลอกตอบ 5 ระดบโดยมเกณฑ ใหคะแนนดงน ไดแก ระดบมากทสดให 5 คะแนน ระดบมากให 4 คะแนน ระดบปานกลางให 3 คะแนน ระดบนอยให 2 คะแนน และระดบนอยทสคให 1 คะแนน การแปลผล คะแนนเฉลย 100-150 มความคดเหนระดบนอยทสด คะแนนเฉลย 151-250 มความคดเหนระดบนอย คะแนน เฉลย 251-350 มความคดเหนระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 351-450 มความคดเหนระดบมาก และ คะแนนเฉลย 451-500 มความคดเหนระดบมากทสด (บญชม ศรสะอาด 2553)

5) แบบประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอปองกนการ พลดตกหกลมประกอบดวย 3 ดานไดแก ความหวงใยเอออาทร การเขาถงบรการ และความสามารถ เชงวชาชพ มจำนวน 6 ขอ เปนแบบเลอกตอบ 5 ระดบโดยมเกณฑใหคะแนนดงน ไดแก พงพอใจ มากทสด 5 คะแนน พงพอใจ มาก 4 คะแนน พงพอใจปานกลาง 3 คะแนน พงพอใจนอย 2 คะแนน พงพอใจนอยทสด 1 คะแนน แปลผล คะแนนเฉลย 100-150 พงพอใจนอยทสด คะแนนเฉลย 151-250 พงพอใจนอย คะแนนเฉลย 251-350 พงพอใจปานกลาง คะแนนเฉลย 351-450 พงพอใจ มาก และคะแนนเฉลย 451-500 พงพอใจมากทสด (บญชม ศเสะอาด 2553)

6 ) แบบบนทกการพลดตกหกลม โรงพยาบาลสรนธร (FM-RM01- GEN013RevO 1)65 การสรางและการตรวจสอบเครองมอทใชในการดำเนนงาน ไดแก 1) แบบประเมนความร

ของพยาบาลดานการปองกนการพลดตกหกลม ผศกษาสรางขนเอง เปนขอคำถามแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จำนวน 10 ขอ นำมาหาคาดชนความสอดคลอง(IOC) เทากบ 097 หาคาความเชอมน (Reliability)ดยนำแนวทางปฏบตและแบบประเมนไปทดลองใชกบกลมประชากรทใกลเคยงกบ กลมตวอยาง คอ พยาบาลวชาชพหอผปวยพเศษ 61 จำนวน 10 คน และกลมผปวยทมคณสมปตคลาย กลมตวอยาง จำนวน 30 คน หาคาสมประสทธอลฟาครอนบาค (CronbachrsquoAlpha Method)ดคา ความเชอมน 092 2) แบบประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม ปรบปรงจากแบบนเทศทางการปฏบตของคณะทำงานคณภาพ การพยาบาลเขต13 มขอปฏบต 18 ขอ นำมาหาคา IOC ได 098 และ คาความเชอมน 089 3) แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลใน การใชแนวทางปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลมคา 100ได 095 คาความเชอมนได 079 และ3) แบบประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม

คา IOC ได 098 คาความเชอมน 08766 การดำเนนการ โดยประชมชแจงวตถประสงค ทบทวนความรเกยวกบการปองกน

การพลดตกหกลมใหกบพยาบาลวชาชพทปฏบตงานในหอผปวยพเศษ62จำนวน 12คนใชแนวทาง

การปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมในผปวยทรบไวรกษาทหอผปวยพเศษ 62 ระหวางวนท 1กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558 จำนวน 94 ราย พรอมตงนเทศ ตดตาม และใหคำแนะนา ระหวางดำเนนการอยางตอเนอง

67 การเกบรวบรวมขอมลเพอประเมนผลการใชแนวทางการปฏบตฯ671 ประเมนความเของพยาบาลดานการบ1องกนการพลดตกหกลม โดยแจกแบบ

ประเมนความคอนการใหความวนท 1 กนยายน 2558 และหลงการใหความวนท 24-31 ธนวาคม 2558

672 ประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฎปตเพอองกนการพลดตกหกลมของพยาบาล โดยI p กษาเปนผสงเกตการปฏบตตามแนวทางปฏบตฯคอนการใชแนวทางปฏบตฯระหวางวนท1 กรกฎาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558 และเกบอกครงหลงการใชแนวทางปฏใ]ตฯ ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถงวนท 31 ธนวาคม 2558โดยพยาบาล 1 คนตองปฏบตกบผปวยอยางนอย 8 คน

673 บนทกอบตการณการพลดตกหกลมในผปวยกลมตวอยางทกครงทมอบตการณ ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

674 ประเมนความพงพอใจของผรบบรการโดยแจกแบบประเมนความพงพอใจของ ผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมเมอแพทยอนญาตจำหนายกลบบาน โดยเกบทกรายตงแตวนท 1 กนยายน 2558 ถง 3 เธนวาคม 2558

68 การวเคราะหขอมล หลงจากเกบรวบรวมขอมล ไตทำการตรวจสอบความถกตอง สมบรณ ของขอมลกอนนาขอมลไปวเคราะหทางสถต ดวยโปรแกรมสำเรจรป ดงน

681 ขอมลทวไปของพยาบาลวชาชพ และผปวยทมารบบรการใชคาความถ คารอยละ682 ขอมลความของพยาบาลดานการองกนการพลดตกหกลม ใชคาความถ คารอยละ683 ขอมลการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมของพยาบาล

ขอมลความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลม ขอมล ประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลม วเคราะห โดยใช คาเฉลย (X) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD)

684 เปรยบเทยบการปฏบตตามแนวทางการปฏบตฯของพยาบาล คอนและหลงการใช แนวทางการปฏบตฯ วเคราะหโดยใชสถต t-test

685 ขอมลอบตการณการพลดตกหกลมใชสถตการแจกแจงความถ และนามาคดเปนอตรา การพลดตกหกลมเปนครงตอ 1000วพนอน7 ผลสำเรจของงาน

71มแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมหอผปวยพเศษ 62 ทสามารถ

ปองกนการพลดตกหกลมครอบคลมกลมเสยง ประกอบดวย 1) ดานการประเมนความเสยง2 )ดานการปฏทตการพยาบาลเพอปองกนการพลดตกหกลม 3 )ดานการใหคำแนะนำแกทกษะแกผปวยและญาต 4) ดานการปฏทตการพยาบาลเมอเกดการพลดตกหกลม การรายงาน วางแผนจำหนาย

72 ความเของพยาบาลดานการ]องกนการพลดตกหกลม พบวากอนไดรบความเพยาบาลม ความเในระดบปานกลาง จำนวน 6 ราย คดเปนรอยละ 50 รองลงมา ความเระดบมาก จำนวน 4 ราย คดเปนรอยละ 48 และนอยทสด มความเระดบนอย จำนวน 2 ราย คดเปนรอยละ 1667 หลงไดรบ ความเพยาบาลมความแพมขนในระดบมากทกราย คดเปนรอยละ 100

73 เปรยบเทยบการปฎบตของพยาบาลตามแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลม กอนและหลงการใชแนวทางการปฎบตฯในหอผปวยพเศษ 62 พบวา พยาบาลมการปฎทตตามแนว ทางการปฏบตฯแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต ท 05 (t= 1388 p lt 00) โดยคะแนนเฉลยการ ปฎปตหลงการใชแนวทางการปฎนตฯมากกวากอนใชแนวทางการปฎปตฯ (x = 192 SD = 028 และ x = 120 SD = 057ตามลำดบ)

74 อปตการณการพลดตกหกลม ระดบ C-I เทากบ 0 และระดบ F-I เทากบ 0 พบ เหตการณ เกอบพลาด ระดบ A จำนวน 1 เหตการณ ไดแก ผสงอายขาออนแรงเดนเซขณะญาตพาเขาหองนาคดเปนอตราการพลดตกหกลมระดบ C- E และ F-I เปน 0 ครง ตอ000 วนนอน

75 ความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลม โดยรวมอยในระดบมากทสด (X = 462 SD = 055) และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา ทกขอม ความคดเหนอยในระดบมากทสด โดยคะแนนเฉลยสงสด ขอ 14 คอ แนวทางปฏบตทำใหปองกน การพลดตกหกลมในหนวยงานดขน (X = 467 SD = 049) สามารถใชแบบประเมนความเสยงตอ การเกดพลดตกหกลมไดถกตอง (x = 467 SD = 049) สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ขอ 2 สามารถปฏบตตามแนวทางการปฎปตฯไดถกตอง (X = 455 SD = 051)

76 ความพงพอใจของผรบบรการตอการใชแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลมโดยรวมอยในระดบมากทสด (X = 449 SD = 049) เมอพจารณาเปนรายขอพบวาสวนใหญม ความพงพอใจในระดบมากทสด ยกเวน ขอ 2 การไดรบคำแนะนำเกยวกบสถานทสงแวดลอม การใช เตยง กรง และการใชหองนา มความพงพอใจอยในระดบมาก (x = 450 SD = 050)8 การนำไปใชประโยชน

81 พยาบาลมแนวทางในการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลมทปฎบตไดอยางเปนรปธรรม82 ผปวยทเขารบการบรการในโรงพยาบาลปลอดภยจากการพลดตกหกลม83 หปวยงานมการปองกนการพลดตกหกลมจากการสงเสรมใหพยาบาลไดมการ

แลกเปลยนเรยนรอยางเปนระบบ

9 ความยงยาก ฟญหา อปสรรคในการดำเนนการ91 ญาตผดแลผปวยมการสบเปลยนกนฟาหลายคน ทำใหขนตอนการแนะนำ การสอนญาต

ผดแลไมตอเนอง และใชระยะเวลามากขน ในขณะทพยาบาลบางครงมภาระงานดแลผปวยเรงดวน92 อปกรณ นวตกรรมทชวยปองกนการพลดตกหกลมไมเพยงพอ ทำใหมฃอจำกดในการ

ปฎหตตามแนวทางบางครงไมครบถวน10 ขอเสนอแนะ

101 ควรนเทศใหขอมลการดแลผปวยกบญาตเนนยาเรองการสงตอขอมล และมการควบคม กำกบตดตามการปฎนตตามแนวทางปฎใต อยางตอเนองเปนระยะๆ วเคราะหปญหาความตองการ เพอปรบปรงแนวทางใหสอดคลองกบกลมผรบบรการ

102 นำเสนอตอผบรหารเพอขอสนบสนนดานอปกรณและจดทำอปกรณ นวตกรรมปองกน การพลดตกหกลมใหเพยงพอ

ขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนเปนความจรงทกประการlaquo4 C p ว 1 x jr~ 7 ท ลงซอ ไ

(วนท)

( นางพชากร สวสดผล) ผขอรบการประเมน๑ น กพ ๒๕bis

ไดตรวจสอบแลวขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนถกตองตรงกบความเปนจรงทกประการpound (j) d Aลงซอ 7aS JU ลงซอ rsquoโ

(นางสาวบรรจง นธปรชานนท) ตำแหนง หวหนาพยาบาล

ฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร

- 1ส ๑ ๕ กพ Mbh

(นายยลชย จงจระคร) ตำแหนง ผอำนวยการโรงพยาบาลสรนธร

9 A copy^ กพ bftfeวนท

คณะกรรมการพฒนาคณภาพการพยาบาลดานการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร (2557)รายงานสถตการเปาระวงอบตการณพลดตกหกลม ผปวยใน ปงบประมาณ 2557

ชชวาล อรวงศศภทต (2555) การทำงาน ใหมประสทธภาพ PDCA สบคนเมอวนท 17 เมษายน 2559 จาก wwwktbgslifekgscoth

ทพยเนตร งามกาละ ประคอง อนทรสมบต และสปรดา มนคง(2554) การสงเคราะหองคความ เกยวกบการปองกนและจดการการหกลมในผปวยทรบไวรกษาในโรงพยาบาลรามาธบด พยาบาลสาร17 (1) 108-125

ธารทพย ตนตรง นงนช แยมวงษ นฤมล คงสาคร และ สายง ดนก (2553) การพฒนาแนว ทางการประเมนภาวะเสยงเพอปองกนการพลดตกทกลมของผปวย( ปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต) คณะสาธารณสขศาสตร กรงเทพฯ มหาวทยาลยมหดล

บญชม ศรสะอาด (2553) การวจยทาองตน พมพครงท 5 กรงเทพฯ สวรยสาสนประคอง กรรณสตร (2542) สกตเพอการวพทางพฤตกรรมศาสตรกรงเททฯะจพาลงกรณ

มหาวทยาลยภคภร โลจนะวงศกร (2558) ระบบบรหารความเสยงพกสารประกอบการอบรมหลกสตร

ในโรงพยาบาลคณภาพ (HA601)tiถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล(องคการมหาชน)วลภา คชภกด (2558) การจดการความเสยงคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด

มหาวทยาลยมหดลสบคนเมอ 31 พฤษภาคม 2559 จากhttpmedmahidolacth riskmgttharticle032112101-10097

วภาว หมายพมาย (2559) การหกลมในผสงอาย ปญหาทไมควรมองขามสบคนเมอวนท 2 สงหาคม 2559 จาก httpwwwnsmahidolacth Englishthns Academic56_08

ศรนวล สถตวทยานนห (2552) การดแลสขภาพผสงอายแบบองครวม กรงเทพฯมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

ศนยพฒนาคณภาพโรงพยาบาลสรนธร (2558) แนวทางการบรหารความเสยงโรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

สพฒตรา เกษราพงศ ประภาพรรณ เกษราพงศ และ อวยชย สลดทกข(2555) การลดของเสยใน กระบวนการผลตชนสวนทอไอเสยรถจกรยานยนตรางาbullน การประชมวชาการขายงาน วศวกรรมอตสาหกรรม ประจำป พศ2555 17-19 ตลาคม 2555 ชะอำ เพชรบร

สรวฒ เมฆนต (2555) การปองกนและควบคมโรคไขเลอดออก ของอาสาสมครสาธารฌสข ประจำ หมบาน อำพอหลงสวน จงหวดชมพรวทยานพนธ มหาวทยาลยราชภฎเพชรบรเพชรบร

Birgitta Tetri Emma Lumerto Inara Mamadova (2014) Fall prevention In acute care (Degree Programmer in Nursing Bachelorrsquos Thesis) University of Applied Sciences Lauren Finland สบคนเมอวนท 10 เมษายน 2559 จาก http WWW IheseusTi gt bitstream gt handle

Shanley c (2003)Fall and injury reduction in residential aged care translating research into practice Pub Med mobile website สบคนเมอ 15 ธนวาคม 2559 จาก httpwwwncbnihgov

ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขนฃอง นางพชากร สวสดผล

เพอประกอบการแตงตงใหดำรงตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ (ดานการพยาบาลทวไป) (ตำแหนงเลขท รพส98) สงกดฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลลรนธร สำนกการแพทยเรอง พฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ

หลกการและเหตผลภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดเปนอบตการณทพบไดบอย ททำใหเกดภาวะแทรกซอน

ทรนแรงสมองพการ เปนผลทำใหมารดาและครอบครวมความวตกกงวล กลววาทารกจะเปนอนตราย การรกษาดวยการสองไฟเปนวธการรกษาทนท เมอผลการตรวจสารบลรบนในเลอดของทารกอยใน ระดบทสงกวาปกตและมแนวโนมวาคาบลรบนจะเพมขน มารดาเกดความรสกวตกกงวลในบทบาท ใหม และการทไมไดเตรยมตวมาคอน อาจสงผลใหมารดาดแลทารกนอยลง ไมกลาทจะดแลบตร กลววาบตรจะไดรบอนตรายจากการดแลของตน (สธาภนนทพรเลศทวคล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม 2556) จนบางครงเตมใจทจะใหพยาบาลเปนผดแลทารกมากกวาเนองจาก คดวาพยาบาลมความร และมประสบการณในการดแลทารกไดดกวาตนเอง (Holditch Schwartz Black and Scher 2007) จากสถตผปวยของหอผปวยพเศษ 62 พบสถตทารกแรกเกดตวเหลองม อตราสงเปน 1ใน3 อนดบของโรคทพบบอยในสาขากมารเวชกรรมและพบวาทารกตวเหลองไดรบ การรกษาดวยการสองไฟในป 2557 2558 และ 2559 มแนวโนมเพมขน ตามลำดบ คดเปนรอยละ 15 2395 และ 2406 (หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงานโรงพยาบาลลรนธร2559) ใน การดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ พบวามารดาหลงคลอดมบตรตวเหลองมความเครยด และวตกกงวลในบางรายปฏเสธการรกษาดวยการสองไฟ มารดามอารมณซมเศรา บางรายมความ กาวราวและไมใหความรวมมอในการรกษา โดยการนำเดกออกจากการสองไฟ จากการศกษาพบวา พฤตกรรมดงกลาวเกดจากการขาดความร ความไมมนใจในการดแลบตร ตองการความมนใจในการ ดแลบตร พยาบาลเปนบคคลทอยใกลชดกบมารดาหลงคลอด สามารถใหการชวยเหลอมารดาใหม ความเขาใจและสามารถพฒนาบทบาทในการดแลบตรทปวยไดอยางมประสทธภาพ

โรงพยาบาลสรนธรเปนโรงพยาบาลสายสมพนธแมลกทสงเสรมใหแมลกอยในหอง เดยวกน 24 ชวโมง สงเสรมใหมารดามความชดเจนในการดแลบตรอยางใกลชด ผศกษาจงมแนวคด ทจะพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ เพอสงเสรมใหมารดานำความรไปประยกตใชในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ มทศนคตทด ตอการรกษา แสดงพฤตกรรมการดแลบตรไดเองอยางมนใจและทารกปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

วตถประสงคและหรอเปาหมายวตถประสงค

1 เพอพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองท ไดรบการสองไฟ

2 ศกษาผลของการพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดใบก1รลแลบดร ตวเหลองทไดรบการสองไฟ

เปาหมายมารดาหลงคลอดทารกตวเหลองทกรายทไดรบการสองไฟใบหอผปวยพเศษ 62 บ

ความรและดแลบตรไดอยางถกตอง

กรอบการวเคราะห แนวคด ขอเสนอกรอบการวเคราะห แนวคดทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง (neonatal jaundice) หมายถง ภาวะทมระดบบลรบน

ในเลอดสงเกนระดบปกต คอระดบ 02-14 มลลกรมเดซลตร และเมอสงเกนกวา 5-7 มลลกรม เดซลตร จะปรากฎอาการตวเหลองหรอภาวะดซาน (jaundice) ใหเหนดวยตาเปลา ( Micinneyet al 2009 อางใน พรทพย ครบรณพพฒนา และคณะ 2556) แบงได 2 ประเภท ไดแก

1 ภาวะตวเหลองจากสรรภาพ (physiologic jaundice) เปนภาวะทมบลรบนในเลอดสงโดย ธรรมชาต เนองจากทารกแรกเกดมเมดเลอดแดงมากกวาผใหญเปบ 2 เทา แตบอายสนเพยง 80^0วน และตบยงทำหนาทในการจบกบบลรบนไมสมบรณ เพราะระดบเอนไซม glucuronyl tranferase ตำ บลรบนทสงจะเปนชนดไมละลายนำ (unconjugated bilirubin) สวนบลรบนทละลายนำได (conjugated bilirubin) จะมระดบนอยกวา 2 มลลกรมเด1ซลตร มกมอาการตวเหลองเมออาย 2-3 วน และจะสงสดในวนท 3-4 และอาจเพมถง 8-12 มลลกรมเด1ซลตร ในทารกครบกำหนด และ 15 มลลกรมเดซลตรในทารกเกดกอนกำหนด

2 ภาวะตวเหลองจากพยาธสภาพ (pathological jaundices) เปนภาวะทมระดบบลรบนสง มากผดปกต ทารกจะมอาการตวเหลองเรวภายใน 24 ชวโมงแรกหลงเกด มอาการแสดงของการเจบปวยอยางอนรวมดวย เชน ซม ไมดดนม อจจาระสซด ปสสาวะสเขม (กรรณการ วงศภาวทย 2555)

สาเหตเกดจากมการทำลายเมดเลอดแดงจากการทหมเลอดแมกบลกไมขาลบ มความผดปกต

ของเยอหมเมดเลอดแดง มความผดปกตของเอนไซมในเมดเลอกแดง เชน G6PD deficiency มการ กำจดบลรบนไดลดลงจากทอนาดอดตน มการตดเชอในครรภและทสำคญคอมการดดกลบของ บลรบนจากล0าไสมากขนจากภาวะทเกยวของกบการเลยงลกดวยนมมารดาไดแก การไดรบนมนอย

( breastfeeding jaundice) พบไดในทารกอาย 2-4 วน จากการไดรบนมไมเพยงพอ อกสาเหตหนง คอเกดจากสวนประกอบของนมมารดา ( breast milk jaundice) ชงสมมตฐานเชอวาในนมมารดา มสารและฮอรโมนทมสวนขดขวางการทำหนาทของดน พบในทารกอาย 4-7วน (พรทพย ศรบรณ พพฒนา และคณะ 2556)

การวนจฉยการวนจฉยทารกตวเหลอง เมอตรวจพบวาทารกตวเหลองควรซกประวดดรวจร1งกาย

อยางละเอยดเพอชวยในการวนจฉยแยกโรคโดยซกประว^การดงครรด หใยrsquo0ดฃองปดามารดา โรคทางพนธกรรม เชน 0-6-อโรคตดเชอ ประวตการใชยา เชน sulfonamide ระยะเวลาอาการ ตวเหลอง การตรวจทางหองปฏปตการวดระดบบกรบนในเลอด (ตใrsquoดา ศรทพยสโข และศรยา ประจกษธรรม 2554)

อาการและการแสดงอาการตวเหลองของทารกทมสาเหตจากศรรกาพ มกเรมมภาวะตวเทศองแศะ

ตาเหลองในชวง 2-3 วนแรกหลงเกดในขณะทตวเหลองจากพยาธสภาพจะเกดขนอยาารวดเรร 24 ชวโมงแรกหลงเกด โดยเรมจากใบหนาเปลยนเปนสเหลอง และไปทสวนอนของรางกาย เชน ลำตว ทอง แขน ขาและอาจมสเหลองชดเจนเมอใชนวกด รวมถงอาการอนๆทสงเกตได คอ ตา61เาว เปลยนเปนสเหลอง เหงอกเหลอง ปสสาวะสเหลองเขม อจจาระเปนสขาวขด กรณทเปนรนแรง ระดบบลรบนมคาสงมากกวา 20 มลลกรมเด1ซลตร เปนภาวะแทรกซอนทมความผดปกตของระบบ ประสาทเรยกวา kemicterus ทารกจะซม หงดหงด กลามเนอออนแรง ไมดดนม แลนมอาการเกรง กระตกหลงแอน ชก รองเสยงแหลม

การรกษาการรกษาทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง มหลายวธ ซงมวตถประสงคเพอลดระดบ

บลรบนในกระแสเลอด (พรทพย ศรบรณพพฒน และคณะ 2556)1 การเปลยนถายเลอด (total blood exchange transfusion)2 การใชยา การใหยา พโนบารบทอล (phenobarbital)3 การรกษาดวยการสองไพ (phototherapy) แสงไฟจะเปลยนโครงสรางของบลรบน

ดวย วธ isomerization บลรบนทละลายในไขมนจะเปลยนเปนบลรบนทศะศายไทนาแทน โดยจะ ถกขบ ทางปสสาวะ อจจาระ การสองไฟจะเรมเมอบลรบนในเลอดมากกวา 10-15 บลลกรม เดซลตร และจะหยดสองไฟเมอบลรบนนอยกวา 12-15 บลลกรมเดซลตร ชนอยกบอายของทารก

การดแลทารกตวเหลองทไดรบการรกบาดวยการศองไพบการลแลใหทารกไดรบการสองไฟอยางมประลทธภาพดามแผทการรกม1ไดแก

เตรยมอปกรณหลอดไฟใหพรอมปรบระยะหางทารกประมาณ 30 เซนตเมตร จดหาผาคลมหรอ กนดานขางของเครองสองไฟใหมดชดเพอรกษาระดบความเขมขนของแสง ถอดเสอผาทารกออก ไมควรทาแปงหรอนามน ในชวงเวลาใหนมสามารถปดไฟได ไมควรเกน 1 ชวโมง กระตนให ทารกดดนมทก 2-3 ชวโมง

2การดแลเพอฟองกนภาวะแทรกซอนไดแก ปดตาทารกดวยแผนปดตา เชดตาดวย นาตมสกทเยนแลว พลกตะแคงทารกทก 2 ชวโมง เปดตาทารกเปนระยะๆพรอมสงเกตสงกดหลง สงเกตผวและความตงตวรมเปาก วดปรมาณสารนาเขาและออก บนทกการขบถายทก 8 ชวโมง วดสญญาณชพทก 4 ชวโมง ชงนาหนกทกวน เพอประเมนพลงงานทรางกายไดรบ

การใหความเมารดาทมบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟดงน (ชลดา สใลาประโคน2555)1 ใหความรเรองภาวะตวเหลอง ประกอบดวย สาเหต อาการและอาการแสดง

อนตรายและความรนแรง การรกษาทารกตวเหลองและภาวะแทรกซอนจากการสองไฟ การสงเกต และการประเมนอาการตวเหลอง

2 ใหความรในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ ไดแก การดแลทารกทวไป ไดแก การอม การใหนม การปลอบโยนทารก การดแลความสะอาดทารก ความปลอดภยการเตรยมทารกกอนสองไฟ การดแลทารกใหไดรบการสองไฟ การดแลและการฟองกนอนตราย จากภาวะแทรกซอน

ร-ใหคำแนะนำเรองกจกรรมและชวงเวลาการพยาบาลทมารดาและทารกตวเหลอง จะไดรบจากทมพยาบาลไดแก การตรวจเยยมอาการ การวดสญญาณชพ การชงนาหนก การอาบนา ใหทารก การตรวจตดตามคาสารเหลอง

4 การใหความรมารดาเมอทารกกลบบาน ไดแก การสงเกตอาการตวเหลองโดยใชวธ รดทผวหนงและอาการแทรกซอนทตองนำทารกมาพบแพทยแนะนำการรบวคซน

การใหความรเพอสงเสรมการรบรความสามารถของมารดาหลงคลอด จากแนวคดทฤษฎ การรบรความสามารถของตนเองของ Bandura ประกอบดวย 4 วธ

1 สงเสรมใหมารดาเกดการเรยนรและมประสบการณจากการลงมอกระทำดวยตนเอง2 ใหความร แนะนำควบคกบการดสอวดทศน แผนพบความรการไดเหนตนแบบ

ประสบการณตรงจากพยาบาล3 การโนมนาวดวยคำพดชกจงวามารดามความสามารถทจะดแลทารกไดอยางมนใจ

4 กระตนอารมณทางบวก ลดอารมณตานลบ ใหขอมลเพอการเตรยมความพรอม เปดโอกาสใหซกถาม และแบงชวงเวลาใหมารดาไดพกผอนในวนแรกหลงจากททารกไดรบการสองไฟ

ขอเสนอการพฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการ

สองไฟโดย มขนตอนการดำเนนการดงน1 ศกษาคนควา ตำรา เอกสารทางวชาการ แนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

เพอการจดทำโปรแกรม2 จคทำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบ

การสองไฟ ประกอบดวย 3 กจกรรมไดแก 1) การประเมนความเในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ2) ชมวดทศน บทสมภาษณของมารดาทมประสบการณในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสอง ไฟ สอนการดแลทารกทวไปเมอกลบบาน การตรวจตามนด การรบวคซน การสงเกตอาการผดปกต3) สาธตการอม การใหนมขณะทเดกสองไฟ การถอดเสอ ปดตา การหอตวและใหมารดาทดลอง ปฏบต และใหเอกสารความแรองภาวะตวเหลอง การดแลทารกเมอไดรบการสองไฟ 4) การ ประเมนความรภายหลงการใหความร

3 นำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองไปให ผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง พรอมทงแกไขตามขอเสนอแนะ

4 ประชมบคลากรในหนวยงานชแจงการใชโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอด ในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟทไดจดทำขน นำโปรแกรมการใหความรมารดาหลง คลอดในการดแลบตรตวเหลองไปทดลองใช

5 ประเมนผลภายหลงการปฏบตทก 3 เดอนเพอปรบปรงโปรแกรม

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1 มารดาหลงคลอดดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟมความรในการดแลบตร2 ลดความวตกกงวลของมารดาหลงคลอดทมบตรตวเหลอง3 ทารกไดรบการดแลอยางมประสทธภาพ ปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

ตวชวดความสำเรจ1 มโปรแกรมการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟภายในปพศ 25622 มารดาหลงคลอดมความรในการดแลบตรตวเหลองภายหลงการใหความรตามเกณฑท

กำหนดมากกวารอยละ 80ลงชอ

(นางพชากร สวสตผล)ผขอรบการประเมนbdquo A copy pound ทพ ๒ร วนท

vn-

กรรณการ วงศภาวทย (2555) ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในสมบรณ จนทรสกลพร และคณ (บรรณาธการ) กมารเวชศาสตร 1 กรงเทพฯ นพชยการพมพ จำกด

ชลดา ศาลาประโคน (2555) ผลของการพฒนาความรและพฤตกรรมการดแลของมารดาโดยใช แนวคดของแบนดราไนการดแลทารกแรกเกดตวเหลองทไดรบการสองไฟ คณะพยาบาล ศาสตรขอนแกน มหาวทยาลยขอนแกน

พรทพย ครบรณพพฒน และคณะ(2556) การพยาบาลเดก เลม 1(ฉบบปรบปรง) โครงการสวสดการวชาการ สถาบนพระบรมราชชนนก กระทรวงสาธารณสข นนทบร ธนาเพลส จำกด

สธดา ศรทพยสโข และ ศรยา ประจกษธรรม (2554)ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในวนดา เปาอนทร และคณะ(บรรณาธการ)ตำรากมารเวชกรรม สำหรบเวชปฏบตกรงเทพฯไอกรป เพรส จำกด

ศรสมบรณ บสกคนธ ฟองคำ ตลกสกลชย วไล เลศธรรมเทว อจฉรา เปรองเวทย พรรณรตน แสงเพมและคณาจารยภาควชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล (2555) ตำราการพยาบาลเดก เลม 1 พมพครงท 3 กรงเทพฯ ฟร-วน

สทธาภนนพ พรเลศทวกล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม (2556) ปจจยทม ความสมพนธกบการมสวนรวมของมารดาในการดแลทารกแรกเกดทรบการรกษาใน โรงพยาบาล Journal o f Nursing Science 31(1) 59-69

หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงาน โรงพยาบาลสรนธร(2559) สถตทารกตว เหลองหอผบวยพเศษ 62 โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

Holditch DD Schwartz T Black B Scher M (2007) Correlates of mother premature interactions Res Nurs Health 30(3) 333-346

Page 2: ผ่าน - 203.155.220.238203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse620503.pdf4.1 สรุปสาระสำคัญของเรื่อง ... นอน ระดับ

ผลงทนประกอบการพจารณาประเมนบคคล เพอแตงดงใหดำรงตำแหนงประเภทวชาการ

ตำแหนงพยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ (ดานการพยาบาลทวไป)

เรองทเสนอใหประเมน

1 ผลงานทเปนผลการดำเนนงานทผานมาเรอง ผลของการพฒนาแนวทางการปฏบตเพอหองกนการพลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ๙2

2 ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขน เรอง พฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการลแลบตรตวเหสองทไดรบการสองไฟ

เสนอโดย

นางพชากร สวสดผลตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการ(ดานการพยาบาล)

(ตำแหนงเลขท รพส 198)ผายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล

โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทย

ใ ชอผลงาน ผลของการพฒนาแนวทางการปฎปตเพอปองกนการพลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ 622 ระยะเวลาทดำเนนการ 1 เดอน (ตงแตวนท 1 กรกฎาคม พศ2558 ถงวนท 31 ธนวาคม พศ 2558)3 ความรทางวชาการหรอแนวคดทชนการดำเนนการ

แนวคดเกยวกบความเสยงความเสยง คอ เหตการณทเกดขนไมเปนไปตามความคาดหวง มโอกาสทจะประสบกบความ

สญเสยหรอสงทไมพงประสงคไดแก การบาดเจบ ความเสยหาย เกดอนตรายถงเสยชวต สญเสย ทรพยสน เสยชอเสยง ไมพทกษสทธ หรอจนตองมการชดใชคาเสยหาย (วลลภา คชภกด 2558)

ประเภทของความเสยงในโรงพยาบาล สภาพการณและสภาพแวดลอมในโรงพยาบาลเปน สถานทมโอกาสทจะเกดความเสยงได 2 ประเภทไดแก 1) ความเสยงทวไป (General Risk)ความเสยงทไมเกยวของกบการดแลรกษา เชน สงแวดลอม เครองมอ ขอรองเรยน 2) ความเสยงทาง คลนก(Clinical Risk) เกดจากการดแลรกษา การวนจฉย ไดแก ความเสยงทางคลนกทวไป (Common Clinical Risk) ไมเกยวกบสภาพความเปนโรค เชน การสอสาร การพลดตกหกลม และความเสยงทาง คลนกเฉพาะโรค (Specific Clinical Risk) เกยวของกบการดแลรกษาผปวย เชน เดกชกซาจากไขสง

ผลกระทบของความเสยงม 4 ดาน ดงน 1) ทางกายภาพ (Physical Risk) เกยวของกบรางกาย เชน บาดเจบ ทพลภาพ ตาย 2) ทางอารมณ (Emotional Risk) เกยวกบการทำรายจตใจ ทำใหอบอาย 3) ทางสงคม (Social Risk) เกยวกบสทธ การเปคเผยขอมลทำใหเสยประโยชน 4) ทางจตวญญาณ (Spiritual Risk) ความเชอ การบรการทขดกบความเชอทางศาสนา (ภคภร โลจนะวงศกร 2558)

การบรหารความเสยง มวตถประสงคเพอรบร ปองกน จำกดความเสยง อนตรายและความ สญเสยทจะเกดขน รวมทงสรางวฒนธรรมความปลอดภยในองคกร กระบวนการบรหารความเสยงม 4 ขนตอนไดแก 1) การคนหาความเสยง ไดจากการสำรวจปญหาในปจจบน ในการทบทวนการ ทำงาน ทบทวน 12 กจกรรม 2) การประเมนและวเคราะห ครอบคลมถงการระบความเสยง การ ประเมนระดบความรนแรง เปรยบเทยบผลการวเคราะห 3) การจดการความเสยงโดยการจดระบบ เพอเองกน แกไข ปองกนความผดพลาด ลดความรนแรง ความเสยหาย 4) การประเมนผล ตดตาม ดวชวด การกำกบดแล ตรวจสอบและสงเกตอยางตอเนอง และประเมนผลระบบบรหารความเสยง

แนวคดเกยวกบการพลดตกหกลมการพลดตกหกลม หมายถง การเปลยนตำแหนงของรางกายจากการลน ไถล ถลา หรอตกส

พนผวทตากวาโดยเกดขนโดยไมตงใจ ไมสามารถควบคมได ทำใหรางกายไดรบบาดเจบหรอไมม การบาดเจบเกดขน (Birgitta Tetri Emma Lumerto Inara Mamadova 2014)

ประแไฑการพอดตกหกลม แบงเ]น 3 ประเภท คอ1) เกดขนจากอปตเหต (Accidental fall) ไมไดเกดจากปจจยทางรางกาย 2) เกดจากสภาพรางกายทคาดการณได (Anticipated physiological fall) เปนการระบวามแนวโนมเกดความเสยงตอการหกลมจากการประเมนในแบบประเมน 3) เกดจาก สภาพรางกายทเกดคาดการณไมได (Unanticipated physiological fall) จากสาเหตทางสรรวทยา โรคทเกดกะทนหน หนามด ผปวยมแนวโนมเกดหกลมซาอก (Morse 1997 อางใน ธารทพย ตนตรงนงนช แยมวงษ นฤมล คงสาคร และสายรง ดนก 2553 )

ปจจยกเกยวของตอการพลดตกหกลม แบงเปน 2 ปจจย ไดแก 1) ปจจยภายใน (intrinsic factor) เกดจากการเปลยนแปลงของพยาธสรรวทยาไดแก ประวตการหกลม ระดบความรสกตว ความคด ความจำ การเคลอนไหว การขบถาย ความพรองในการมองเหน การไดรบยาโดยเฉพาะยาท มผลตอระบบประสาทสวนกลาง มโรครวมมากกวา 1โรค อายซงพบวาผสงอายมสมรรถภาพทางกาย เสอมถอยลง (ศรนวล สถตวทยานนท 2552 ) ประเภทผปวยทเปนกลมเสยงสง 2) ปจจยภายนอก (extrinsic factor) ไดแก สงแวดลอม แสงสวางไมเพยงพอ พนลน ความสงเตยง และดานการพยาบาล เชนพยาบาลไมไดรบการนเทศขาดทกษะทจะไปปฎปตงานจรงการดแลอยางตอเนอง การสอสาร

ผลกระทบจากการพลดตกหกลม มดงน ดานตวผปวยเกดการบาดเจบตงแตเลกนอยถงรนแรง และอาจทำใหเสยชวต สญเสยความมนใจในการทำกจกรรม ดานสงคมและเศรษฐกจเกดภาวะพงพง จากภาวะแทรกซอน เกดเปนภาวะทพพลภาพ สญเสยคารกษา สญเสยเวลาทำงานทงผปวยและผดแล ดานบคลากร รสกผด และอาจมการพองรองดำเนนคดจากญาต ดานองคกรตองสญเสยคาใชจายในการ รกษาพยาบาลเพมขน ประชาชนไมไววางใจ (วภาว หมายพมาย 2559)

แนวทางปฏบฅเพอเองกนการพลดตกหกลมในโรงพยาบาล แนวทางปฎปตเพอปองกนการ พลดตกหกลมมดงน 1) การประเมนความเสยงและการพฒนาแผนการดแลอยางเหมาะสม 2) การให ความรและการแกปฎปตพยาบาล การใหความรแกผปวยและญาตผดแล สอนการเปลยนทาชาๆ การยก พยงผปวย 3) การดแลผปวยในแตละโรคทมอปตการณพลดตกหกลมสง เชน ผสงอายสมอง เสอม 4) ประเมนการขบถาย การไดรบยาระบายจดเตยงใหอยใกลหองนา และเพาระวงอาการ ออนเพลย 5) ทบทวนเพาระวงการไดรบยา ยาบางตวอาจเสรมฤทธกนทำใหผปวยเสยงตอการ พลดตกหกลมมากขนไดแก ยากลมจตเวช ยาระงบปวด ยาดานความดนโลหตสง 6) การเคลอนยาย เคลอนไหวและขอจำกดในการทำกจกรรมของผปวย 7) การนอนพกบนเตยง นงเกาอและการใช รถเขน ปรบระดบเตยงใหตา ลอคลอรถเขน 8) ตดปายสญลกษณหนาหองและเตยงผปวยเพมความ ตระหนกใหกบพยาบาล ผปวยและญาต 9) จดสงแวดลอมใหปลอดภยโดยลดปจจยททำใหเกด อปตการณ 10) กำกบดแล รบสงเวร สอสารสงตออาการเปลยนแปลง (Shanley 2003 Mackey

2006 อางใน ธารทพยตนตรง นงนช แยมวงษ นฤมล คงสาคร และ สายรง ดนก 2553)แนวคดการพฒนาคณภาพการพยาบาล ในการศกษาครงนใชทฤษฎวงจรคณภาพของเดมมง

(The Deming cycle) เปนแนวคดการพฒนากระบวนการทำงานอยางเปนระบบม 4 ขนตอนไดแก1) Plan คอ การวางแผน ครอบคลมถงการกำหนดวตถประสงค เปาหมาย วธการและขนตอน2) Do คอ การปฏบตใหเปนไปตามแผนทกำหนด และเกบรวบรวมขอมลเพอใชในการดำเนนงานใน ขนตอไป 3) Check คอ การตรวจสอบ เพอประเมนผลการปฏบตตามแผน หรอมบญหาเกดขน ตรวจสอบการปฏบตเปนไปตามมาตรฐานทกำหนดหรอไม 4) Act คอการปรบปรงแกไขปญหาท เกดขนหลงจากตรวจสอบแลว ขอมลทไดจะชวย ใหมคณภาพเพมขน (ชชวาล อรวงศศภทต 2555)4 สรปสาระสำคญของเรองและขนตอนการดำเนนการ

41 สรปสาระสำคญของเรองการพลดตกหกลมเปนเหตการณความเสยงสำคญทเกดขนในโรงพยาบาล สงผลให

ผปวยอาจเกดภาวะแทรกซอน เกดการบาดเจบมากกวารอยละ30 ตงแตเลกนอยจนถงรนแรง และ เสยชวต (NPSA 2007 อางในทพยเนตร งามกาละประคอง อนทรสมปต และสปรดา มนคง 2554) จากรายงานความเสยงของโรงพยาบาลสรนธรในป 2558 พบวาการพลดตกหกลมเปนอนดบ 5 ของ ความเสยงทางคลนกทวไป(ศนยพฒนาคณภาพ โรงพยาบาลสรนธร 2558) ในขณะทหอผปวย พเศษ 62 เกดความเสยงขนเปน เใน 3 อนดบแรกของเหตการณความเสยง จากสถตยอนหลง 3 ป 2555 2556 และ 2557 อตราการพลดตกหกลมระดบ C-E คอ 022 026 และ 068 ครงตอ000วน นอน ระดบ F-I คอ 0 003 005 ครงตอ 1000 วนนอน ในป 2557 พบอปตการณระดบ C-I จำนวน 4 ครง ความรนแรงมากสดระดบ F ทำใหผปวยตองไดรบการรกษาเพมมากขนและระดบ A-B จำนวน 15 ครง (คณะกรรมการพฒนาคณภาพการพยาบาลดานการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร 2557) จากการวเคราะหปญหาตามบจจยหลก 4M1E ไดแก 0 Man คน 2) Machine เครองมอ 3) Material สอบรการ 4) Method กระบวน 5) Environment สงแวดลอม (สพฒตรา เกษราพงษ ประภาพรรณ เกษราพงษ และอวยชย สลดทกข 2555) พบวาแนวทางปฏบต ไมครอบคลมการเองกนความเสยงกลมผสงอาย มารดาหลงคลอด ทารกและเดก การปฏบตตาม แนวทางปฏบตฯไมตรงกน การมอบหมายงานไมชดเจน และดานสงแวดลอมไดแก พนลน แสงสวาง ไมเพยงพอ กรงชำรด จากใญหา และความสำคญดงกลาว ผศกษาจงสนใจพฒนาแนวทางการปฏบต เพอเองกนการพลดตกหกลมใหมประสทธภาพเพมขนโดยนำแนวคดวงจรคณภาพของเดมมงมาใช

42 ขนตอนการดำเนนการ421 วเคราะหปญหาอ]ตการณการพลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ 62 ในป 2557

พบอปตการณระดบ C-E จำนวน 3 ครง คดเปนอตราการพลดตกหกลมเทากบ 067 ครง1000วนนอน ระดบ A-B จำนวน 15 ครง

422 พฒนาแนวทางการปฎบตเพอเองกนการพลดตกหกลม โดยใชกรอบแนวคดวงจร คณภาพตามกระบวนการ PDCA จำนวน 2 รอบ ตงแตวนท 1 กรกฎาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558

423 กำหนดกลมตวอยางไดแก พยาบาลวชาชพทปฏบตงานในหอผปวยพเศษ 62 จำนวน 12 คน และผปวยทรกษาในหอผปวยพเศษ 62 ในชวงเวลาตงแต 1 กนยายน 2558 ถง31 ธนวาคม 2558 จำนวน 94 คน

424 จดทำเครองมอทใชในการดำเนนการ ไดแก แนวทางการปฏบตเพอเองกนการ พลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ 62 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก แบบประเมน ความเของพยาบาลดานการเองกนการพลดตกหกลม แบบประเมนการปฎปตตามแนวทางการ ปฏบตเพอเองกนการพลดตกหกลม แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการ ปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม แบบบนทกอบตการณการพลดตกหกลม

425 ดำเนนการ ประชม ชแจงวตถประสงค ทบทวนใหความรเกยวกบการเองกนการ พลดตกหกลม สาธตการเคลอนยาย ยกพยง ใหขอมลกบพยาบาลวชาชพ และนำแนวทางปฏบตฯมาทำความเขาใจ กอนนำแนวทางลงไปปฏบตในวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

426 เกบรวบรวมขอมล จากแบบประเมนความรของพยาบาลดานการ)องกนการ พลดตกหกลม แบบประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎปตเพอเองกนการพลดตกหกลม เกบขอมลความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบต และบนทกอบตการณการพลดตก หกลมทกครงทเกดโดยบนทกลงในแบบบนทกอบตการณการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร

427 วเคราะหขอมล โดยใชโปรแกรมสำเรจรปทางคอมพวเตอร ขอมลทวไปของกลม ตวอยาง ขอมลความรของพยาบาลดานการบเองกนการพลดตกหกลม ใชคาความถ และรอยละแบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎใ]ตฯ แบบประเมนความพงพอใจ ของผรบบรการตอแนวทางการปฏปตฯ ใชคาเฉลย (X) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) เปรยบเทยบการ ปฏบตตามแนวทางการปฏปตฯกอนและหลงการใชแนวทางการปฏบตของพยาบาลฯ ใชสถตทดสอบ คาท t-test และอปตการณการพลดตกหกลมใชสถตการแจกแจงความถ และนำมาคดเปนอตราการ พลดตกหกลมเปนครงตอ1000วนนอน

428 สรปผลการดำเนนงาน จดทำเปนรปเลมทางวชาการและนำเสนอผบรหารตามลำดบ5 ผรวมดำเนนการ ldquoไมมrdquo

6 สวนของงานทผเสนอเปนผปฏบต เปนผดำเนนการเองทงหมดรอยละ 100โดยมรายละเอยดดงนผศกษาไดศกษาคนควา ตำรา เอกสารวชาการ งานวจยทเกยวของ มาใชประกอบการ

ดำเนนการ โดยมวตถประสงคเพอพฒนาแนวทางการปฎปตเพอปองกนการพลดตกหกลม ศกษาความเของพยาบาลดานการเองกนการพลดตกหกลม การปฎปตตามแนวทางการปฏปตฯของ พยาบาล ศกษาอปตการณพลดตกหกลม ศกษาความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการ ปฏบตฯ และเพอศกษาความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฎบตเพอเองกนการพลดตก หกลมโดยดำเนนการดงน

61 วเคราะหฟญหาการพลดตกหกลมของหนวยงานป 2557 พบอบตการณพลดตกหกลม ระดบ C-E จำนวน 3 ครงไดแก ผสงอาย มารดาหลงคลอดทรดตวลงในหองนา และเดกอาย 2 ป ตกเตยง อปตการณระดบ F จำนวน 1 ครง ไดแก ผสงอายโรคเรอรงลมในหองนาศรษะแตกและ พบเหตการณระดบ A-B จำนวน 15 ครง พยาบาลและญาตลมยกไมกนเตยง พนลน ผปวยเดนเซขณะ มญาตพยง ทารกแรกเกดไมไดอยในคลบทจดเตรยมให เมอวเคราะหสาเหตตามปจจยหลก 4M1E ดงน 1)ดานคนไดแกบคลากรมความความเขาใจทกษะการประเมนความเสยงพลดตกหกลม ไมตรงกน การเคลอนยายยกพยงไมถกวธ 2) ดานอปกรณ ไดแก ราวกนเตยงมชองวาง ไมมการ ตรวจเชคกรงสญญาณ 3) ดานกระบวนการไดแก แนวทางการปฎปตฯและการมอบหมายหนาทไม ชดเจนเายสญลกษณความเสยงพลดตกหกลมม 3 ระดบ 3 สตดทกหอง ทำใหสบสน การสอสาร สงตอไมตอเนอง 4) ดานสงแวดลอม ไดแก พนลน แสงสวางในหองไมเพยงพอ

62 ดำเนนการพฒนาแนวทางการปฎปตเพอเองกนการพลดตกหกลมโดยใช กระบวนการ PDCA ครงท I ดำเนนการพฒนาระหวางวนท 1 กรกฎาคม ถง 31 กรกฎาคม 2558 ตามกรอบการ วเคราะหปญหา 4M1e 1แก พฒนาดานคน ใหความพยาบาลเรองการปองกนพลดตกหกลม การประเมนความเสยง สกทกษะการเคลอนยายผปวย เพมนยามศพท ใหความหมายของปจจยเสยง และการใหคาคะแนนการประเมนปจจยเสยงตอการพลดตกหกลม 2) พฒนาดานสอ อปกรณการ ปองกนการพลดตกหกลม จดบอรดสงเสรมความ 3) ดานกระบวนการ กำหนดหนาทการประเมน ความเสยงเปนพยาบาลตำแหนงท 3 (พยาบาล treatment) เปลยนตำแหนงการใสใบประเมนความ เสยงตอการพลดตกหกลมจากแทเมเวชระเบยนเปนใสในแทเม treatment แทน โดยประเมนทกครงเมอ แรกรบใหม รบยายใหเสรจสนภายในเวร ตดปายสญลกษณความเสยงสงสแดง หนาหองและเตยง ผปวย 4) ดานสงแวดลอม พยาบาลเวรบาย ดกเปดไฟหนาหองนา ตรวจเชคความพรอมใชของกรงทก เชาขณะเดนตรวจยยม กำกบดแลพนกงานทำความสะอาดหองนา นำแนวทางปฎปตมาใชกบ พยาบาล 10 คน และผปวย 10 คนในหอผปวยพเศษ 62 ประเมนผลพบอปตการณระดบ A-B จำนวน

3 ครง มารดาหลงคลอดหนามดขณะลกนง ผสงอายยนเซlsquoขณะชงนาหนก และผสงอายนงขางเสยง เกอบตกเตยงขณะทญาตหลบนำปญหาทพบมาพฒนาแกข จงนำสกระบวนการ PDCA ครงท 2

กระบวน PDCA ครงท 2 ระหวางวนท 1 สงหาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558 โดยพฒนา 1) ดานกระบวนการในมารดาหลงคลอดปรบระยะเวลานอนพกและทำกจกรรมบนเตยง จากเดม2 ชวโมงหลงรบยายจากหองคลอด เพมเปน 6 ชวโมง กรณผสงอายมภาวะสบสนใหมญาตฟา 2 คน เพอสลบกนพกในเวลากลางคน 2) ดานอปกรณ นำพalkei-ชวยพยงชงนาหนก 3) ดานสงแวดลอม กรณผสงอายมภาวะสมองเสอมจดเตยงชดผนงดานใดดานหนง ดานตรงขามจดเตยงนอนหรอโซฟา ญาตนอนฟาใกลผปวย นำไปทดลองกบพยาบาล 10 คน และผปวย 10 คน ในหอผปวยพเศษ 62 ประเมนผลการพฒนาไมพบรปตการณพลดตกหกลมจงจดทำเปนแนวทางการปฎบตเพอปองกนการ พลดตกหกลมในผสงอาย มารดาหลงคลอด ทารกและเดกเพอนำมาปฎปตในกลมตวอยางระหวาง วนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

63 กำหนดกลมตวอยาง ไดแก พยาบาลวชาชพทปฏปตงานในหอผปวยพเศษ 62 ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558 จำนวน 12 คน และผปวยทรบการรกษาในหอผปวยพเศษ 62 เปนผปวยทรบใหม และรบยายในเวลาราชการ 800 น - 1600 น ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558จำนวน 94คนโดยมคณสมปตสามารถสอสารดวยภาษาไทย

64 จดทำเครองมอทใชในการดำเนนการ1) แนวทางการปฏปตเพอปองกนการพลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ 62ปรบปรงจาก

คมอแนวปฏปตทางคลนกเพอปองกนการพลดตกหกลมฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร (SD-RM01-GEN 001) โดยผเชยวชาญ 3 ทานตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Validity content) ใชเกณฑการยอมรบจากผเชยวชาญ 2 ใน 3 ทานและหาคาดชนความสอดคลอง(IOC) เทากบ 098

2) แบบประเมนความเของพยาบาลดานการปองกนการพลดตกหกลม ประกอบดวยขอ คำถามเปนแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จำนวน10 ขอ เกณฑการใหคะแนน คอ ตอบถกให 1 คะแนน ตอบผดให 0 คะแนน ใชเกณฑในการแบงระดบความ 3 ระดบ ไดแก ความเอยในระดบมาก คะแนน รอยละ 80-100 ความเอยในระดบปานกลาง คะแนนรอยละ 70-79และความเอยในระดบนอย คะแนน รอยละ 60-69 (Bloom 1971อางอง1ใน สรวฒ เมฆนต 2555)

3 ) แบบประเมนการปฎปตตามแนวทางการปฏฟตเพอปองกนการพลดตกหกลมปรบปรงจากแบบนเทศการปฎฟตตามแนวทางปฎปตทางคลนกเพอปองกนการพลดตกหกลมของ คณะทำงานคณภาพการพยาบาลเขต 13 ประกอบดวยขอคำถาม 18 ขอ ลกษณะเปนมาตราประมาณคา3 ระดบ โดยมเกณฑใหคะแนนดงน ไมเคยปฎปต ให 0 ปฏปตบางครงให 1 ปฏปตทกครงให 2 การแปลผล คะแนนเฉลย 000-066 มการปฎปตในระดบนอย คะแนนเฉลย 067-133 มการปฎปต

ในระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 134-200 มการปฎปตในระดบมาก (ประคอง กรรณสต 2542)4) แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาล1ในการ1ไชแนวทางปฏบตเพอเองกนการ

พลดตกหกลม ประกอบดวยขอคำถามจำนวน 6 ขอ ลกษณะเปนแบบเลอกตอบ 5 ระดบโดยมเกณฑ ใหคะแนนดงน ไดแก ระดบมากทสดให 5 คะแนน ระดบมากให 4 คะแนน ระดบปานกลางให 3 คะแนน ระดบนอยให 2 คะแนน และระดบนอยทสคให 1 คะแนน การแปลผล คะแนนเฉลย 100-150 มความคดเหนระดบนอยทสด คะแนนเฉลย 151-250 มความคดเหนระดบนอย คะแนน เฉลย 251-350 มความคดเหนระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 351-450 มความคดเหนระดบมาก และ คะแนนเฉลย 451-500 มความคดเหนระดบมากทสด (บญชม ศรสะอาด 2553)

5) แบบประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอปองกนการ พลดตกหกลมประกอบดวย 3 ดานไดแก ความหวงใยเอออาทร การเขาถงบรการ และความสามารถ เชงวชาชพ มจำนวน 6 ขอ เปนแบบเลอกตอบ 5 ระดบโดยมเกณฑใหคะแนนดงน ไดแก พงพอใจ มากทสด 5 คะแนน พงพอใจ มาก 4 คะแนน พงพอใจปานกลาง 3 คะแนน พงพอใจนอย 2 คะแนน พงพอใจนอยทสด 1 คะแนน แปลผล คะแนนเฉลย 100-150 พงพอใจนอยทสด คะแนนเฉลย 151-250 พงพอใจนอย คะแนนเฉลย 251-350 พงพอใจปานกลาง คะแนนเฉลย 351-450 พงพอใจ มาก และคะแนนเฉลย 451-500 พงพอใจมากทสด (บญชม ศเสะอาด 2553)

6 ) แบบบนทกการพลดตกหกลม โรงพยาบาลสรนธร (FM-RM01- GEN013RevO 1)65 การสรางและการตรวจสอบเครองมอทใชในการดำเนนงาน ไดแก 1) แบบประเมนความร

ของพยาบาลดานการปองกนการพลดตกหกลม ผศกษาสรางขนเอง เปนขอคำถามแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จำนวน 10 ขอ นำมาหาคาดชนความสอดคลอง(IOC) เทากบ 097 หาคาความเชอมน (Reliability)ดยนำแนวทางปฏบตและแบบประเมนไปทดลองใชกบกลมประชากรทใกลเคยงกบ กลมตวอยาง คอ พยาบาลวชาชพหอผปวยพเศษ 61 จำนวน 10 คน และกลมผปวยทมคณสมปตคลาย กลมตวอยาง จำนวน 30 คน หาคาสมประสทธอลฟาครอนบาค (CronbachrsquoAlpha Method)ดคา ความเชอมน 092 2) แบบประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม ปรบปรงจากแบบนเทศทางการปฏบตของคณะทำงานคณภาพ การพยาบาลเขต13 มขอปฏบต 18 ขอ นำมาหาคา IOC ได 098 และ คาความเชอมน 089 3) แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลใน การใชแนวทางปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลมคา 100ได 095 คาความเชอมนได 079 และ3) แบบประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม

คา IOC ได 098 คาความเชอมน 08766 การดำเนนการ โดยประชมชแจงวตถประสงค ทบทวนความรเกยวกบการปองกน

การพลดตกหกลมใหกบพยาบาลวชาชพทปฏบตงานในหอผปวยพเศษ62จำนวน 12คนใชแนวทาง

การปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมในผปวยทรบไวรกษาทหอผปวยพเศษ 62 ระหวางวนท 1กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558 จำนวน 94 ราย พรอมตงนเทศ ตดตาม และใหคำแนะนา ระหวางดำเนนการอยางตอเนอง

67 การเกบรวบรวมขอมลเพอประเมนผลการใชแนวทางการปฏบตฯ671 ประเมนความเของพยาบาลดานการบ1องกนการพลดตกหกลม โดยแจกแบบ

ประเมนความคอนการใหความวนท 1 กนยายน 2558 และหลงการใหความวนท 24-31 ธนวาคม 2558

672 ประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฎปตเพอองกนการพลดตกหกลมของพยาบาล โดยI p กษาเปนผสงเกตการปฏบตตามแนวทางปฏบตฯคอนการใชแนวทางปฏบตฯระหวางวนท1 กรกฎาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558 และเกบอกครงหลงการใชแนวทางปฏใ]ตฯ ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถงวนท 31 ธนวาคม 2558โดยพยาบาล 1 คนตองปฏบตกบผปวยอยางนอย 8 คน

673 บนทกอบตการณการพลดตกหกลมในผปวยกลมตวอยางทกครงทมอบตการณ ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

674 ประเมนความพงพอใจของผรบบรการโดยแจกแบบประเมนความพงพอใจของ ผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมเมอแพทยอนญาตจำหนายกลบบาน โดยเกบทกรายตงแตวนท 1 กนยายน 2558 ถง 3 เธนวาคม 2558

68 การวเคราะหขอมล หลงจากเกบรวบรวมขอมล ไตทำการตรวจสอบความถกตอง สมบรณ ของขอมลกอนนาขอมลไปวเคราะหทางสถต ดวยโปรแกรมสำเรจรป ดงน

681 ขอมลทวไปของพยาบาลวชาชพ และผปวยทมารบบรการใชคาความถ คารอยละ682 ขอมลความของพยาบาลดานการองกนการพลดตกหกลม ใชคาความถ คารอยละ683 ขอมลการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมของพยาบาล

ขอมลความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลม ขอมล ประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลม วเคราะห โดยใช คาเฉลย (X) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD)

684 เปรยบเทยบการปฏบตตามแนวทางการปฏบตฯของพยาบาล คอนและหลงการใช แนวทางการปฏบตฯ วเคราะหโดยใชสถต t-test

685 ขอมลอบตการณการพลดตกหกลมใชสถตการแจกแจงความถ และนามาคดเปนอตรา การพลดตกหกลมเปนครงตอ 1000วพนอน7 ผลสำเรจของงาน

71มแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมหอผปวยพเศษ 62 ทสามารถ

ปองกนการพลดตกหกลมครอบคลมกลมเสยง ประกอบดวย 1) ดานการประเมนความเสยง2 )ดานการปฏทตการพยาบาลเพอปองกนการพลดตกหกลม 3 )ดานการใหคำแนะนำแกทกษะแกผปวยและญาต 4) ดานการปฏทตการพยาบาลเมอเกดการพลดตกหกลม การรายงาน วางแผนจำหนาย

72 ความเของพยาบาลดานการ]องกนการพลดตกหกลม พบวากอนไดรบความเพยาบาลม ความเในระดบปานกลาง จำนวน 6 ราย คดเปนรอยละ 50 รองลงมา ความเระดบมาก จำนวน 4 ราย คดเปนรอยละ 48 และนอยทสด มความเระดบนอย จำนวน 2 ราย คดเปนรอยละ 1667 หลงไดรบ ความเพยาบาลมความแพมขนในระดบมากทกราย คดเปนรอยละ 100

73 เปรยบเทยบการปฎบตของพยาบาลตามแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลม กอนและหลงการใชแนวทางการปฎบตฯในหอผปวยพเศษ 62 พบวา พยาบาลมการปฎทตตามแนว ทางการปฏบตฯแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต ท 05 (t= 1388 p lt 00) โดยคะแนนเฉลยการ ปฎปตหลงการใชแนวทางการปฎนตฯมากกวากอนใชแนวทางการปฎปตฯ (x = 192 SD = 028 และ x = 120 SD = 057ตามลำดบ)

74 อปตการณการพลดตกหกลม ระดบ C-I เทากบ 0 และระดบ F-I เทากบ 0 พบ เหตการณ เกอบพลาด ระดบ A จำนวน 1 เหตการณ ไดแก ผสงอายขาออนแรงเดนเซขณะญาตพาเขาหองนาคดเปนอตราการพลดตกหกลมระดบ C- E และ F-I เปน 0 ครง ตอ000 วนนอน

75 ความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลม โดยรวมอยในระดบมากทสด (X = 462 SD = 055) และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา ทกขอม ความคดเหนอยในระดบมากทสด โดยคะแนนเฉลยสงสด ขอ 14 คอ แนวทางปฏบตทำใหปองกน การพลดตกหกลมในหนวยงานดขน (X = 467 SD = 049) สามารถใชแบบประเมนความเสยงตอ การเกดพลดตกหกลมไดถกตอง (x = 467 SD = 049) สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ขอ 2 สามารถปฏบตตามแนวทางการปฎปตฯไดถกตอง (X = 455 SD = 051)

76 ความพงพอใจของผรบบรการตอการใชแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลมโดยรวมอยในระดบมากทสด (X = 449 SD = 049) เมอพจารณาเปนรายขอพบวาสวนใหญม ความพงพอใจในระดบมากทสด ยกเวน ขอ 2 การไดรบคำแนะนำเกยวกบสถานทสงแวดลอม การใช เตยง กรง และการใชหองนา มความพงพอใจอยในระดบมาก (x = 450 SD = 050)8 การนำไปใชประโยชน

81 พยาบาลมแนวทางในการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลมทปฎบตไดอยางเปนรปธรรม82 ผปวยทเขารบการบรการในโรงพยาบาลปลอดภยจากการพลดตกหกลม83 หปวยงานมการปองกนการพลดตกหกลมจากการสงเสรมใหพยาบาลไดมการ

แลกเปลยนเรยนรอยางเปนระบบ

9 ความยงยาก ฟญหา อปสรรคในการดำเนนการ91 ญาตผดแลผปวยมการสบเปลยนกนฟาหลายคน ทำใหขนตอนการแนะนำ การสอนญาต

ผดแลไมตอเนอง และใชระยะเวลามากขน ในขณะทพยาบาลบางครงมภาระงานดแลผปวยเรงดวน92 อปกรณ นวตกรรมทชวยปองกนการพลดตกหกลมไมเพยงพอ ทำใหมฃอจำกดในการ

ปฎหตตามแนวทางบางครงไมครบถวน10 ขอเสนอแนะ

101 ควรนเทศใหขอมลการดแลผปวยกบญาตเนนยาเรองการสงตอขอมล และมการควบคม กำกบตดตามการปฎนตตามแนวทางปฎใต อยางตอเนองเปนระยะๆ วเคราะหปญหาความตองการ เพอปรบปรงแนวทางใหสอดคลองกบกลมผรบบรการ

102 นำเสนอตอผบรหารเพอขอสนบสนนดานอปกรณและจดทำอปกรณ นวตกรรมปองกน การพลดตกหกลมใหเพยงพอ

ขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนเปนความจรงทกประการlaquo4 C p ว 1 x jr~ 7 ท ลงซอ ไ

(วนท)

( นางพชากร สวสดผล) ผขอรบการประเมน๑ น กพ ๒๕bis

ไดตรวจสอบแลวขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนถกตองตรงกบความเปนจรงทกประการpound (j) d Aลงซอ 7aS JU ลงซอ rsquoโ

(นางสาวบรรจง นธปรชานนท) ตำแหนง หวหนาพยาบาล

ฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร

- 1ส ๑ ๕ กพ Mbh

(นายยลชย จงจระคร) ตำแหนง ผอำนวยการโรงพยาบาลสรนธร

9 A copy^ กพ bftfeวนท

คณะกรรมการพฒนาคณภาพการพยาบาลดานการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร (2557)รายงานสถตการเปาระวงอบตการณพลดตกหกลม ผปวยใน ปงบประมาณ 2557

ชชวาล อรวงศศภทต (2555) การทำงาน ใหมประสทธภาพ PDCA สบคนเมอวนท 17 เมษายน 2559 จาก wwwktbgslifekgscoth

ทพยเนตร งามกาละ ประคอง อนทรสมบต และสปรดา มนคง(2554) การสงเคราะหองคความ เกยวกบการปองกนและจดการการหกลมในผปวยทรบไวรกษาในโรงพยาบาลรามาธบด พยาบาลสาร17 (1) 108-125

ธารทพย ตนตรง นงนช แยมวงษ นฤมล คงสาคร และ สายง ดนก (2553) การพฒนาแนว ทางการประเมนภาวะเสยงเพอปองกนการพลดตกทกลมของผปวย( ปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต) คณะสาธารณสขศาสตร กรงเทพฯ มหาวทยาลยมหดล

บญชม ศรสะอาด (2553) การวจยทาองตน พมพครงท 5 กรงเทพฯ สวรยสาสนประคอง กรรณสตร (2542) สกตเพอการวพทางพฤตกรรมศาสตรกรงเททฯะจพาลงกรณ

มหาวทยาลยภคภร โลจนะวงศกร (2558) ระบบบรหารความเสยงพกสารประกอบการอบรมหลกสตร

ในโรงพยาบาลคณภาพ (HA601)tiถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล(องคการมหาชน)วลภา คชภกด (2558) การจดการความเสยงคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด

มหาวทยาลยมหดลสบคนเมอ 31 พฤษภาคม 2559 จากhttpmedmahidolacth riskmgttharticle032112101-10097

วภาว หมายพมาย (2559) การหกลมในผสงอาย ปญหาทไมควรมองขามสบคนเมอวนท 2 สงหาคม 2559 จาก httpwwwnsmahidolacth Englishthns Academic56_08

ศรนวล สถตวทยานนห (2552) การดแลสขภาพผสงอายแบบองครวม กรงเทพฯมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

ศนยพฒนาคณภาพโรงพยาบาลสรนธร (2558) แนวทางการบรหารความเสยงโรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

สพฒตรา เกษราพงศ ประภาพรรณ เกษราพงศ และ อวยชย สลดทกข(2555) การลดของเสยใน กระบวนการผลตชนสวนทอไอเสยรถจกรยานยนตรางาbullน การประชมวชาการขายงาน วศวกรรมอตสาหกรรม ประจำป พศ2555 17-19 ตลาคม 2555 ชะอำ เพชรบร

สรวฒ เมฆนต (2555) การปองกนและควบคมโรคไขเลอดออก ของอาสาสมครสาธารฌสข ประจำ หมบาน อำพอหลงสวน จงหวดชมพรวทยานพนธ มหาวทยาลยราชภฎเพชรบรเพชรบร

Birgitta Tetri Emma Lumerto Inara Mamadova (2014) Fall prevention In acute care (Degree Programmer in Nursing Bachelorrsquos Thesis) University of Applied Sciences Lauren Finland สบคนเมอวนท 10 เมษายน 2559 จาก http WWW IheseusTi gt bitstream gt handle

Shanley c (2003)Fall and injury reduction in residential aged care translating research into practice Pub Med mobile website สบคนเมอ 15 ธนวาคม 2559 จาก httpwwwncbnihgov

ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขนฃอง นางพชากร สวสดผล

เพอประกอบการแตงตงใหดำรงตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ (ดานการพยาบาลทวไป) (ตำแหนงเลขท รพส98) สงกดฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลลรนธร สำนกการแพทยเรอง พฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ

หลกการและเหตผลภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดเปนอบตการณทพบไดบอย ททำใหเกดภาวะแทรกซอน

ทรนแรงสมองพการ เปนผลทำใหมารดาและครอบครวมความวตกกงวล กลววาทารกจะเปนอนตราย การรกษาดวยการสองไฟเปนวธการรกษาทนท เมอผลการตรวจสารบลรบนในเลอดของทารกอยใน ระดบทสงกวาปกตและมแนวโนมวาคาบลรบนจะเพมขน มารดาเกดความรสกวตกกงวลในบทบาท ใหม และการทไมไดเตรยมตวมาคอน อาจสงผลใหมารดาดแลทารกนอยลง ไมกลาทจะดแลบตร กลววาบตรจะไดรบอนตรายจากการดแลของตน (สธาภนนทพรเลศทวคล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม 2556) จนบางครงเตมใจทจะใหพยาบาลเปนผดแลทารกมากกวาเนองจาก คดวาพยาบาลมความร และมประสบการณในการดแลทารกไดดกวาตนเอง (Holditch Schwartz Black and Scher 2007) จากสถตผปวยของหอผปวยพเศษ 62 พบสถตทารกแรกเกดตวเหลองม อตราสงเปน 1ใน3 อนดบของโรคทพบบอยในสาขากมารเวชกรรมและพบวาทารกตวเหลองไดรบ การรกษาดวยการสองไฟในป 2557 2558 และ 2559 มแนวโนมเพมขน ตามลำดบ คดเปนรอยละ 15 2395 และ 2406 (หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงานโรงพยาบาลลรนธร2559) ใน การดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ พบวามารดาหลงคลอดมบตรตวเหลองมความเครยด และวตกกงวลในบางรายปฏเสธการรกษาดวยการสองไฟ มารดามอารมณซมเศรา บางรายมความ กาวราวและไมใหความรวมมอในการรกษา โดยการนำเดกออกจากการสองไฟ จากการศกษาพบวา พฤตกรรมดงกลาวเกดจากการขาดความร ความไมมนใจในการดแลบตร ตองการความมนใจในการ ดแลบตร พยาบาลเปนบคคลทอยใกลชดกบมารดาหลงคลอด สามารถใหการชวยเหลอมารดาใหม ความเขาใจและสามารถพฒนาบทบาทในการดแลบตรทปวยไดอยางมประสทธภาพ

โรงพยาบาลสรนธรเปนโรงพยาบาลสายสมพนธแมลกทสงเสรมใหแมลกอยในหอง เดยวกน 24 ชวโมง สงเสรมใหมารดามความชดเจนในการดแลบตรอยางใกลชด ผศกษาจงมแนวคด ทจะพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ เพอสงเสรมใหมารดานำความรไปประยกตใชในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ มทศนคตทด ตอการรกษา แสดงพฤตกรรมการดแลบตรไดเองอยางมนใจและทารกปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

วตถประสงคและหรอเปาหมายวตถประสงค

1 เพอพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองท ไดรบการสองไฟ

2 ศกษาผลของการพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดใบก1รลแลบดร ตวเหลองทไดรบการสองไฟ

เปาหมายมารดาหลงคลอดทารกตวเหลองทกรายทไดรบการสองไฟใบหอผปวยพเศษ 62 บ

ความรและดแลบตรไดอยางถกตอง

กรอบการวเคราะห แนวคด ขอเสนอกรอบการวเคราะห แนวคดทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง (neonatal jaundice) หมายถง ภาวะทมระดบบลรบน

ในเลอดสงเกนระดบปกต คอระดบ 02-14 มลลกรมเดซลตร และเมอสงเกนกวา 5-7 มลลกรม เดซลตร จะปรากฎอาการตวเหลองหรอภาวะดซาน (jaundice) ใหเหนดวยตาเปลา ( Micinneyet al 2009 อางใน พรทพย ครบรณพพฒนา และคณะ 2556) แบงได 2 ประเภท ไดแก

1 ภาวะตวเหลองจากสรรภาพ (physiologic jaundice) เปนภาวะทมบลรบนในเลอดสงโดย ธรรมชาต เนองจากทารกแรกเกดมเมดเลอดแดงมากกวาผใหญเปบ 2 เทา แตบอายสนเพยง 80^0วน และตบยงทำหนาทในการจบกบบลรบนไมสมบรณ เพราะระดบเอนไซม glucuronyl tranferase ตำ บลรบนทสงจะเปนชนดไมละลายนำ (unconjugated bilirubin) สวนบลรบนทละลายนำได (conjugated bilirubin) จะมระดบนอยกวา 2 มลลกรมเด1ซลตร มกมอาการตวเหลองเมออาย 2-3 วน และจะสงสดในวนท 3-4 และอาจเพมถง 8-12 มลลกรมเด1ซลตร ในทารกครบกำหนด และ 15 มลลกรมเดซลตรในทารกเกดกอนกำหนด

2 ภาวะตวเหลองจากพยาธสภาพ (pathological jaundices) เปนภาวะทมระดบบลรบนสง มากผดปกต ทารกจะมอาการตวเหลองเรวภายใน 24 ชวโมงแรกหลงเกด มอาการแสดงของการเจบปวยอยางอนรวมดวย เชน ซม ไมดดนม อจจาระสซด ปสสาวะสเขม (กรรณการ วงศภาวทย 2555)

สาเหตเกดจากมการทำลายเมดเลอดแดงจากการทหมเลอดแมกบลกไมขาลบ มความผดปกต

ของเยอหมเมดเลอดแดง มความผดปกตของเอนไซมในเมดเลอกแดง เชน G6PD deficiency มการ กำจดบลรบนไดลดลงจากทอนาดอดตน มการตดเชอในครรภและทสำคญคอมการดดกลบของ บลรบนจากล0าไสมากขนจากภาวะทเกยวของกบการเลยงลกดวยนมมารดาไดแก การไดรบนมนอย

( breastfeeding jaundice) พบไดในทารกอาย 2-4 วน จากการไดรบนมไมเพยงพอ อกสาเหตหนง คอเกดจากสวนประกอบของนมมารดา ( breast milk jaundice) ชงสมมตฐานเชอวาในนมมารดา มสารและฮอรโมนทมสวนขดขวางการทำหนาทของดน พบในทารกอาย 4-7วน (พรทพย ศรบรณ พพฒนา และคณะ 2556)

การวนจฉยการวนจฉยทารกตวเหลอง เมอตรวจพบวาทารกตวเหลองควรซกประวดดรวจร1งกาย

อยางละเอยดเพอชวยในการวนจฉยแยกโรคโดยซกประว^การดงครรด หใยrsquo0ดฃองปดามารดา โรคทางพนธกรรม เชน 0-6-อโรคตดเชอ ประวตการใชยา เชน sulfonamide ระยะเวลาอาการ ตวเหลอง การตรวจทางหองปฏปตการวดระดบบกรบนในเลอด (ตใrsquoดา ศรทพยสโข และศรยา ประจกษธรรม 2554)

อาการและการแสดงอาการตวเหลองของทารกทมสาเหตจากศรรกาพ มกเรมมภาวะตวเทศองแศะ

ตาเหลองในชวง 2-3 วนแรกหลงเกดในขณะทตวเหลองจากพยาธสภาพจะเกดขนอยาารวดเรร 24 ชวโมงแรกหลงเกด โดยเรมจากใบหนาเปลยนเปนสเหลอง และไปทสวนอนของรางกาย เชน ลำตว ทอง แขน ขาและอาจมสเหลองชดเจนเมอใชนวกด รวมถงอาการอนๆทสงเกตได คอ ตา61เาว เปลยนเปนสเหลอง เหงอกเหลอง ปสสาวะสเหลองเขม อจจาระเปนสขาวขด กรณทเปนรนแรง ระดบบลรบนมคาสงมากกวา 20 มลลกรมเด1ซลตร เปนภาวะแทรกซอนทมความผดปกตของระบบ ประสาทเรยกวา kemicterus ทารกจะซม หงดหงด กลามเนอออนแรง ไมดดนม แลนมอาการเกรง กระตกหลงแอน ชก รองเสยงแหลม

การรกษาการรกษาทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง มหลายวธ ซงมวตถประสงคเพอลดระดบ

บลรบนในกระแสเลอด (พรทพย ศรบรณพพฒน และคณะ 2556)1 การเปลยนถายเลอด (total blood exchange transfusion)2 การใชยา การใหยา พโนบารบทอล (phenobarbital)3 การรกษาดวยการสองไพ (phototherapy) แสงไฟจะเปลยนโครงสรางของบลรบน

ดวย วธ isomerization บลรบนทละลายในไขมนจะเปลยนเปนบลรบนทศะศายไทนาแทน โดยจะ ถกขบ ทางปสสาวะ อจจาระ การสองไฟจะเรมเมอบลรบนในเลอดมากกวา 10-15 บลลกรม เดซลตร และจะหยดสองไฟเมอบลรบนนอยกวา 12-15 บลลกรมเดซลตร ชนอยกบอายของทารก

การดแลทารกตวเหลองทไดรบการรกบาดวยการศองไพบการลแลใหทารกไดรบการสองไฟอยางมประลทธภาพดามแผทการรกม1ไดแก

เตรยมอปกรณหลอดไฟใหพรอมปรบระยะหางทารกประมาณ 30 เซนตเมตร จดหาผาคลมหรอ กนดานขางของเครองสองไฟใหมดชดเพอรกษาระดบความเขมขนของแสง ถอดเสอผาทารกออก ไมควรทาแปงหรอนามน ในชวงเวลาใหนมสามารถปดไฟได ไมควรเกน 1 ชวโมง กระตนให ทารกดดนมทก 2-3 ชวโมง

2การดแลเพอฟองกนภาวะแทรกซอนไดแก ปดตาทารกดวยแผนปดตา เชดตาดวย นาตมสกทเยนแลว พลกตะแคงทารกทก 2 ชวโมง เปดตาทารกเปนระยะๆพรอมสงเกตสงกดหลง สงเกตผวและความตงตวรมเปาก วดปรมาณสารนาเขาและออก บนทกการขบถายทก 8 ชวโมง วดสญญาณชพทก 4 ชวโมง ชงนาหนกทกวน เพอประเมนพลงงานทรางกายไดรบ

การใหความเมารดาทมบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟดงน (ชลดา สใลาประโคน2555)1 ใหความรเรองภาวะตวเหลอง ประกอบดวย สาเหต อาการและอาการแสดง

อนตรายและความรนแรง การรกษาทารกตวเหลองและภาวะแทรกซอนจากการสองไฟ การสงเกต และการประเมนอาการตวเหลอง

2 ใหความรในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ ไดแก การดแลทารกทวไป ไดแก การอม การใหนม การปลอบโยนทารก การดแลความสะอาดทารก ความปลอดภยการเตรยมทารกกอนสองไฟ การดแลทารกใหไดรบการสองไฟ การดแลและการฟองกนอนตราย จากภาวะแทรกซอน

ร-ใหคำแนะนำเรองกจกรรมและชวงเวลาการพยาบาลทมารดาและทารกตวเหลอง จะไดรบจากทมพยาบาลไดแก การตรวจเยยมอาการ การวดสญญาณชพ การชงนาหนก การอาบนา ใหทารก การตรวจตดตามคาสารเหลอง

4 การใหความรมารดาเมอทารกกลบบาน ไดแก การสงเกตอาการตวเหลองโดยใชวธ รดทผวหนงและอาการแทรกซอนทตองนำทารกมาพบแพทยแนะนำการรบวคซน

การใหความรเพอสงเสรมการรบรความสามารถของมารดาหลงคลอด จากแนวคดทฤษฎ การรบรความสามารถของตนเองของ Bandura ประกอบดวย 4 วธ

1 สงเสรมใหมารดาเกดการเรยนรและมประสบการณจากการลงมอกระทำดวยตนเอง2 ใหความร แนะนำควบคกบการดสอวดทศน แผนพบความรการไดเหนตนแบบ

ประสบการณตรงจากพยาบาล3 การโนมนาวดวยคำพดชกจงวามารดามความสามารถทจะดแลทารกไดอยางมนใจ

4 กระตนอารมณทางบวก ลดอารมณตานลบ ใหขอมลเพอการเตรยมความพรอม เปดโอกาสใหซกถาม และแบงชวงเวลาใหมารดาไดพกผอนในวนแรกหลงจากททารกไดรบการสองไฟ

ขอเสนอการพฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการ

สองไฟโดย มขนตอนการดำเนนการดงน1 ศกษาคนควา ตำรา เอกสารทางวชาการ แนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

เพอการจดทำโปรแกรม2 จคทำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบ

การสองไฟ ประกอบดวย 3 กจกรรมไดแก 1) การประเมนความเในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ2) ชมวดทศน บทสมภาษณของมารดาทมประสบการณในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสอง ไฟ สอนการดแลทารกทวไปเมอกลบบาน การตรวจตามนด การรบวคซน การสงเกตอาการผดปกต3) สาธตการอม การใหนมขณะทเดกสองไฟ การถอดเสอ ปดตา การหอตวและใหมารดาทดลอง ปฏบต และใหเอกสารความแรองภาวะตวเหลอง การดแลทารกเมอไดรบการสองไฟ 4) การ ประเมนความรภายหลงการใหความร

3 นำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองไปให ผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง พรอมทงแกไขตามขอเสนอแนะ

4 ประชมบคลากรในหนวยงานชแจงการใชโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอด ในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟทไดจดทำขน นำโปรแกรมการใหความรมารดาหลง คลอดในการดแลบตรตวเหลองไปทดลองใช

5 ประเมนผลภายหลงการปฏบตทก 3 เดอนเพอปรบปรงโปรแกรม

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1 มารดาหลงคลอดดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟมความรในการดแลบตร2 ลดความวตกกงวลของมารดาหลงคลอดทมบตรตวเหลอง3 ทารกไดรบการดแลอยางมประสทธภาพ ปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

ตวชวดความสำเรจ1 มโปรแกรมการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟภายในปพศ 25622 มารดาหลงคลอดมความรในการดแลบตรตวเหลองภายหลงการใหความรตามเกณฑท

กำหนดมากกวารอยละ 80ลงชอ

(นางพชากร สวสตผล)ผขอรบการประเมนbdquo A copy pound ทพ ๒ร วนท

vn-

กรรณการ วงศภาวทย (2555) ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในสมบรณ จนทรสกลพร และคณ (บรรณาธการ) กมารเวชศาสตร 1 กรงเทพฯ นพชยการพมพ จำกด

ชลดา ศาลาประโคน (2555) ผลของการพฒนาความรและพฤตกรรมการดแลของมารดาโดยใช แนวคดของแบนดราไนการดแลทารกแรกเกดตวเหลองทไดรบการสองไฟ คณะพยาบาล ศาสตรขอนแกน มหาวทยาลยขอนแกน

พรทพย ครบรณพพฒน และคณะ(2556) การพยาบาลเดก เลม 1(ฉบบปรบปรง) โครงการสวสดการวชาการ สถาบนพระบรมราชชนนก กระทรวงสาธารณสข นนทบร ธนาเพลส จำกด

สธดา ศรทพยสโข และ ศรยา ประจกษธรรม (2554)ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในวนดา เปาอนทร และคณะ(บรรณาธการ)ตำรากมารเวชกรรม สำหรบเวชปฏบตกรงเทพฯไอกรป เพรส จำกด

ศรสมบรณ บสกคนธ ฟองคำ ตลกสกลชย วไล เลศธรรมเทว อจฉรา เปรองเวทย พรรณรตน แสงเพมและคณาจารยภาควชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล (2555) ตำราการพยาบาลเดก เลม 1 พมพครงท 3 กรงเทพฯ ฟร-วน

สทธาภนนพ พรเลศทวกล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม (2556) ปจจยทม ความสมพนธกบการมสวนรวมของมารดาในการดแลทารกแรกเกดทรบการรกษาใน โรงพยาบาล Journal o f Nursing Science 31(1) 59-69

หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงาน โรงพยาบาลสรนธร(2559) สถตทารกตว เหลองหอผบวยพเศษ 62 โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

Holditch DD Schwartz T Black B Scher M (2007) Correlates of mother premature interactions Res Nurs Health 30(3) 333-346

Page 3: ผ่าน - 203.155.220.238203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse620503.pdf4.1 สรุปสาระสำคัญของเรื่อง ... นอน ระดับ

ใ ชอผลงาน ผลของการพฒนาแนวทางการปฎปตเพอปองกนการพลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ 622 ระยะเวลาทดำเนนการ 1 เดอน (ตงแตวนท 1 กรกฎาคม พศ2558 ถงวนท 31 ธนวาคม พศ 2558)3 ความรทางวชาการหรอแนวคดทชนการดำเนนการ

แนวคดเกยวกบความเสยงความเสยง คอ เหตการณทเกดขนไมเปนไปตามความคาดหวง มโอกาสทจะประสบกบความ

สญเสยหรอสงทไมพงประสงคไดแก การบาดเจบ ความเสยหาย เกดอนตรายถงเสยชวต สญเสย ทรพยสน เสยชอเสยง ไมพทกษสทธ หรอจนตองมการชดใชคาเสยหาย (วลลภา คชภกด 2558)

ประเภทของความเสยงในโรงพยาบาล สภาพการณและสภาพแวดลอมในโรงพยาบาลเปน สถานทมโอกาสทจะเกดความเสยงได 2 ประเภทไดแก 1) ความเสยงทวไป (General Risk)ความเสยงทไมเกยวของกบการดแลรกษา เชน สงแวดลอม เครองมอ ขอรองเรยน 2) ความเสยงทาง คลนก(Clinical Risk) เกดจากการดแลรกษา การวนจฉย ไดแก ความเสยงทางคลนกทวไป (Common Clinical Risk) ไมเกยวกบสภาพความเปนโรค เชน การสอสาร การพลดตกหกลม และความเสยงทาง คลนกเฉพาะโรค (Specific Clinical Risk) เกยวของกบการดแลรกษาผปวย เชน เดกชกซาจากไขสง

ผลกระทบของความเสยงม 4 ดาน ดงน 1) ทางกายภาพ (Physical Risk) เกยวของกบรางกาย เชน บาดเจบ ทพลภาพ ตาย 2) ทางอารมณ (Emotional Risk) เกยวกบการทำรายจตใจ ทำใหอบอาย 3) ทางสงคม (Social Risk) เกยวกบสทธ การเปคเผยขอมลทำใหเสยประโยชน 4) ทางจตวญญาณ (Spiritual Risk) ความเชอ การบรการทขดกบความเชอทางศาสนา (ภคภร โลจนะวงศกร 2558)

การบรหารความเสยง มวตถประสงคเพอรบร ปองกน จำกดความเสยง อนตรายและความ สญเสยทจะเกดขน รวมทงสรางวฒนธรรมความปลอดภยในองคกร กระบวนการบรหารความเสยงม 4 ขนตอนไดแก 1) การคนหาความเสยง ไดจากการสำรวจปญหาในปจจบน ในการทบทวนการ ทำงาน ทบทวน 12 กจกรรม 2) การประเมนและวเคราะห ครอบคลมถงการระบความเสยง การ ประเมนระดบความรนแรง เปรยบเทยบผลการวเคราะห 3) การจดการความเสยงโดยการจดระบบ เพอเองกน แกไข ปองกนความผดพลาด ลดความรนแรง ความเสยหาย 4) การประเมนผล ตดตาม ดวชวด การกำกบดแล ตรวจสอบและสงเกตอยางตอเนอง และประเมนผลระบบบรหารความเสยง

แนวคดเกยวกบการพลดตกหกลมการพลดตกหกลม หมายถง การเปลยนตำแหนงของรางกายจากการลน ไถล ถลา หรอตกส

พนผวทตากวาโดยเกดขนโดยไมตงใจ ไมสามารถควบคมได ทำใหรางกายไดรบบาดเจบหรอไมม การบาดเจบเกดขน (Birgitta Tetri Emma Lumerto Inara Mamadova 2014)

ประแไฑการพอดตกหกลม แบงเ]น 3 ประเภท คอ1) เกดขนจากอปตเหต (Accidental fall) ไมไดเกดจากปจจยทางรางกาย 2) เกดจากสภาพรางกายทคาดการณได (Anticipated physiological fall) เปนการระบวามแนวโนมเกดความเสยงตอการหกลมจากการประเมนในแบบประเมน 3) เกดจาก สภาพรางกายทเกดคาดการณไมได (Unanticipated physiological fall) จากสาเหตทางสรรวทยา โรคทเกดกะทนหน หนามด ผปวยมแนวโนมเกดหกลมซาอก (Morse 1997 อางใน ธารทพย ตนตรงนงนช แยมวงษ นฤมล คงสาคร และสายรง ดนก 2553 )

ปจจยกเกยวของตอการพลดตกหกลม แบงเปน 2 ปจจย ไดแก 1) ปจจยภายใน (intrinsic factor) เกดจากการเปลยนแปลงของพยาธสรรวทยาไดแก ประวตการหกลม ระดบความรสกตว ความคด ความจำ การเคลอนไหว การขบถาย ความพรองในการมองเหน การไดรบยาโดยเฉพาะยาท มผลตอระบบประสาทสวนกลาง มโรครวมมากกวา 1โรค อายซงพบวาผสงอายมสมรรถภาพทางกาย เสอมถอยลง (ศรนวล สถตวทยานนท 2552 ) ประเภทผปวยทเปนกลมเสยงสง 2) ปจจยภายนอก (extrinsic factor) ไดแก สงแวดลอม แสงสวางไมเพยงพอ พนลน ความสงเตยง และดานการพยาบาล เชนพยาบาลไมไดรบการนเทศขาดทกษะทจะไปปฎปตงานจรงการดแลอยางตอเนอง การสอสาร

ผลกระทบจากการพลดตกหกลม มดงน ดานตวผปวยเกดการบาดเจบตงแตเลกนอยถงรนแรง และอาจทำใหเสยชวต สญเสยความมนใจในการทำกจกรรม ดานสงคมและเศรษฐกจเกดภาวะพงพง จากภาวะแทรกซอน เกดเปนภาวะทพพลภาพ สญเสยคารกษา สญเสยเวลาทำงานทงผปวยและผดแล ดานบคลากร รสกผด และอาจมการพองรองดำเนนคดจากญาต ดานองคกรตองสญเสยคาใชจายในการ รกษาพยาบาลเพมขน ประชาชนไมไววางใจ (วภาว หมายพมาย 2559)

แนวทางปฏบฅเพอเองกนการพลดตกหกลมในโรงพยาบาล แนวทางปฎปตเพอปองกนการ พลดตกหกลมมดงน 1) การประเมนความเสยงและการพฒนาแผนการดแลอยางเหมาะสม 2) การให ความรและการแกปฎปตพยาบาล การใหความรแกผปวยและญาตผดแล สอนการเปลยนทาชาๆ การยก พยงผปวย 3) การดแลผปวยในแตละโรคทมอปตการณพลดตกหกลมสง เชน ผสงอายสมอง เสอม 4) ประเมนการขบถาย การไดรบยาระบายจดเตยงใหอยใกลหองนา และเพาระวงอาการ ออนเพลย 5) ทบทวนเพาระวงการไดรบยา ยาบางตวอาจเสรมฤทธกนทำใหผปวยเสยงตอการ พลดตกหกลมมากขนไดแก ยากลมจตเวช ยาระงบปวด ยาดานความดนโลหตสง 6) การเคลอนยาย เคลอนไหวและขอจำกดในการทำกจกรรมของผปวย 7) การนอนพกบนเตยง นงเกาอและการใช รถเขน ปรบระดบเตยงใหตา ลอคลอรถเขน 8) ตดปายสญลกษณหนาหองและเตยงผปวยเพมความ ตระหนกใหกบพยาบาล ผปวยและญาต 9) จดสงแวดลอมใหปลอดภยโดยลดปจจยททำใหเกด อปตการณ 10) กำกบดแล รบสงเวร สอสารสงตออาการเปลยนแปลง (Shanley 2003 Mackey

2006 อางใน ธารทพยตนตรง นงนช แยมวงษ นฤมล คงสาคร และ สายรง ดนก 2553)แนวคดการพฒนาคณภาพการพยาบาล ในการศกษาครงนใชทฤษฎวงจรคณภาพของเดมมง

(The Deming cycle) เปนแนวคดการพฒนากระบวนการทำงานอยางเปนระบบม 4 ขนตอนไดแก1) Plan คอ การวางแผน ครอบคลมถงการกำหนดวตถประสงค เปาหมาย วธการและขนตอน2) Do คอ การปฏบตใหเปนไปตามแผนทกำหนด และเกบรวบรวมขอมลเพอใชในการดำเนนงานใน ขนตอไป 3) Check คอ การตรวจสอบ เพอประเมนผลการปฏบตตามแผน หรอมบญหาเกดขน ตรวจสอบการปฏบตเปนไปตามมาตรฐานทกำหนดหรอไม 4) Act คอการปรบปรงแกไขปญหาท เกดขนหลงจากตรวจสอบแลว ขอมลทไดจะชวย ใหมคณภาพเพมขน (ชชวาล อรวงศศภทต 2555)4 สรปสาระสำคญของเรองและขนตอนการดำเนนการ

41 สรปสาระสำคญของเรองการพลดตกหกลมเปนเหตการณความเสยงสำคญทเกดขนในโรงพยาบาล สงผลให

ผปวยอาจเกดภาวะแทรกซอน เกดการบาดเจบมากกวารอยละ30 ตงแตเลกนอยจนถงรนแรง และ เสยชวต (NPSA 2007 อางในทพยเนตร งามกาละประคอง อนทรสมปต และสปรดา มนคง 2554) จากรายงานความเสยงของโรงพยาบาลสรนธรในป 2558 พบวาการพลดตกหกลมเปนอนดบ 5 ของ ความเสยงทางคลนกทวไป(ศนยพฒนาคณภาพ โรงพยาบาลสรนธร 2558) ในขณะทหอผปวย พเศษ 62 เกดความเสยงขนเปน เใน 3 อนดบแรกของเหตการณความเสยง จากสถตยอนหลง 3 ป 2555 2556 และ 2557 อตราการพลดตกหกลมระดบ C-E คอ 022 026 และ 068 ครงตอ000วน นอน ระดบ F-I คอ 0 003 005 ครงตอ 1000 วนนอน ในป 2557 พบอปตการณระดบ C-I จำนวน 4 ครง ความรนแรงมากสดระดบ F ทำใหผปวยตองไดรบการรกษาเพมมากขนและระดบ A-B จำนวน 15 ครง (คณะกรรมการพฒนาคณภาพการพยาบาลดานการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร 2557) จากการวเคราะหปญหาตามบจจยหลก 4M1E ไดแก 0 Man คน 2) Machine เครองมอ 3) Material สอบรการ 4) Method กระบวน 5) Environment สงแวดลอม (สพฒตรา เกษราพงษ ประภาพรรณ เกษราพงษ และอวยชย สลดทกข 2555) พบวาแนวทางปฏบต ไมครอบคลมการเองกนความเสยงกลมผสงอาย มารดาหลงคลอด ทารกและเดก การปฏบตตาม แนวทางปฏบตฯไมตรงกน การมอบหมายงานไมชดเจน และดานสงแวดลอมไดแก พนลน แสงสวาง ไมเพยงพอ กรงชำรด จากใญหา และความสำคญดงกลาว ผศกษาจงสนใจพฒนาแนวทางการปฏบต เพอเองกนการพลดตกหกลมใหมประสทธภาพเพมขนโดยนำแนวคดวงจรคณภาพของเดมมงมาใช

42 ขนตอนการดำเนนการ421 วเคราะหปญหาอ]ตการณการพลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ 62 ในป 2557

พบอปตการณระดบ C-E จำนวน 3 ครง คดเปนอตราการพลดตกหกลมเทากบ 067 ครง1000วนนอน ระดบ A-B จำนวน 15 ครง

422 พฒนาแนวทางการปฎบตเพอเองกนการพลดตกหกลม โดยใชกรอบแนวคดวงจร คณภาพตามกระบวนการ PDCA จำนวน 2 รอบ ตงแตวนท 1 กรกฎาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558

423 กำหนดกลมตวอยางไดแก พยาบาลวชาชพทปฏบตงานในหอผปวยพเศษ 62 จำนวน 12 คน และผปวยทรกษาในหอผปวยพเศษ 62 ในชวงเวลาตงแต 1 กนยายน 2558 ถง31 ธนวาคม 2558 จำนวน 94 คน

424 จดทำเครองมอทใชในการดำเนนการ ไดแก แนวทางการปฏบตเพอเองกนการ พลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ 62 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก แบบประเมน ความเของพยาบาลดานการเองกนการพลดตกหกลม แบบประเมนการปฎปตตามแนวทางการ ปฏบตเพอเองกนการพลดตกหกลม แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการ ปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม แบบบนทกอบตการณการพลดตกหกลม

425 ดำเนนการ ประชม ชแจงวตถประสงค ทบทวนใหความรเกยวกบการเองกนการ พลดตกหกลม สาธตการเคลอนยาย ยกพยง ใหขอมลกบพยาบาลวชาชพ และนำแนวทางปฏบตฯมาทำความเขาใจ กอนนำแนวทางลงไปปฏบตในวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

426 เกบรวบรวมขอมล จากแบบประเมนความรของพยาบาลดานการ)องกนการ พลดตกหกลม แบบประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎปตเพอเองกนการพลดตกหกลม เกบขอมลความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบต และบนทกอบตการณการพลดตก หกลมทกครงทเกดโดยบนทกลงในแบบบนทกอบตการณการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร

427 วเคราะหขอมล โดยใชโปรแกรมสำเรจรปทางคอมพวเตอร ขอมลทวไปของกลม ตวอยาง ขอมลความรของพยาบาลดานการบเองกนการพลดตกหกลม ใชคาความถ และรอยละแบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎใ]ตฯ แบบประเมนความพงพอใจ ของผรบบรการตอแนวทางการปฏปตฯ ใชคาเฉลย (X) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) เปรยบเทยบการ ปฏบตตามแนวทางการปฏปตฯกอนและหลงการใชแนวทางการปฏบตของพยาบาลฯ ใชสถตทดสอบ คาท t-test และอปตการณการพลดตกหกลมใชสถตการแจกแจงความถ และนำมาคดเปนอตราการ พลดตกหกลมเปนครงตอ1000วนนอน

428 สรปผลการดำเนนงาน จดทำเปนรปเลมทางวชาการและนำเสนอผบรหารตามลำดบ5 ผรวมดำเนนการ ldquoไมมrdquo

6 สวนของงานทผเสนอเปนผปฏบต เปนผดำเนนการเองทงหมดรอยละ 100โดยมรายละเอยดดงนผศกษาไดศกษาคนควา ตำรา เอกสารวชาการ งานวจยทเกยวของ มาใชประกอบการ

ดำเนนการ โดยมวตถประสงคเพอพฒนาแนวทางการปฎปตเพอปองกนการพลดตกหกลม ศกษาความเของพยาบาลดานการเองกนการพลดตกหกลม การปฎปตตามแนวทางการปฏปตฯของ พยาบาล ศกษาอปตการณพลดตกหกลม ศกษาความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการ ปฏบตฯ และเพอศกษาความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฎบตเพอเองกนการพลดตก หกลมโดยดำเนนการดงน

61 วเคราะหฟญหาการพลดตกหกลมของหนวยงานป 2557 พบอบตการณพลดตกหกลม ระดบ C-E จำนวน 3 ครงไดแก ผสงอาย มารดาหลงคลอดทรดตวลงในหองนา และเดกอาย 2 ป ตกเตยง อปตการณระดบ F จำนวน 1 ครง ไดแก ผสงอายโรคเรอรงลมในหองนาศรษะแตกและ พบเหตการณระดบ A-B จำนวน 15 ครง พยาบาลและญาตลมยกไมกนเตยง พนลน ผปวยเดนเซขณะ มญาตพยง ทารกแรกเกดไมไดอยในคลบทจดเตรยมให เมอวเคราะหสาเหตตามปจจยหลก 4M1E ดงน 1)ดานคนไดแกบคลากรมความความเขาใจทกษะการประเมนความเสยงพลดตกหกลม ไมตรงกน การเคลอนยายยกพยงไมถกวธ 2) ดานอปกรณ ไดแก ราวกนเตยงมชองวาง ไมมการ ตรวจเชคกรงสญญาณ 3) ดานกระบวนการไดแก แนวทางการปฎปตฯและการมอบหมายหนาทไม ชดเจนเายสญลกษณความเสยงพลดตกหกลมม 3 ระดบ 3 สตดทกหอง ทำใหสบสน การสอสาร สงตอไมตอเนอง 4) ดานสงแวดลอม ไดแก พนลน แสงสวางในหองไมเพยงพอ

62 ดำเนนการพฒนาแนวทางการปฎปตเพอเองกนการพลดตกหกลมโดยใช กระบวนการ PDCA ครงท I ดำเนนการพฒนาระหวางวนท 1 กรกฎาคม ถง 31 กรกฎาคม 2558 ตามกรอบการ วเคราะหปญหา 4M1e 1แก พฒนาดานคน ใหความพยาบาลเรองการปองกนพลดตกหกลม การประเมนความเสยง สกทกษะการเคลอนยายผปวย เพมนยามศพท ใหความหมายของปจจยเสยง และการใหคาคะแนนการประเมนปจจยเสยงตอการพลดตกหกลม 2) พฒนาดานสอ อปกรณการ ปองกนการพลดตกหกลม จดบอรดสงเสรมความ 3) ดานกระบวนการ กำหนดหนาทการประเมน ความเสยงเปนพยาบาลตำแหนงท 3 (พยาบาล treatment) เปลยนตำแหนงการใสใบประเมนความ เสยงตอการพลดตกหกลมจากแทเมเวชระเบยนเปนใสในแทเม treatment แทน โดยประเมนทกครงเมอ แรกรบใหม รบยายใหเสรจสนภายในเวร ตดปายสญลกษณความเสยงสงสแดง หนาหองและเตยง ผปวย 4) ดานสงแวดลอม พยาบาลเวรบาย ดกเปดไฟหนาหองนา ตรวจเชคความพรอมใชของกรงทก เชาขณะเดนตรวจยยม กำกบดแลพนกงานทำความสะอาดหองนา นำแนวทางปฎปตมาใชกบ พยาบาล 10 คน และผปวย 10 คนในหอผปวยพเศษ 62 ประเมนผลพบอปตการณระดบ A-B จำนวน

3 ครง มารดาหลงคลอดหนามดขณะลกนง ผสงอายยนเซlsquoขณะชงนาหนก และผสงอายนงขางเสยง เกอบตกเตยงขณะทญาตหลบนำปญหาทพบมาพฒนาแกข จงนำสกระบวนการ PDCA ครงท 2

กระบวน PDCA ครงท 2 ระหวางวนท 1 สงหาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558 โดยพฒนา 1) ดานกระบวนการในมารดาหลงคลอดปรบระยะเวลานอนพกและทำกจกรรมบนเตยง จากเดม2 ชวโมงหลงรบยายจากหองคลอด เพมเปน 6 ชวโมง กรณผสงอายมภาวะสบสนใหมญาตฟา 2 คน เพอสลบกนพกในเวลากลางคน 2) ดานอปกรณ นำพalkei-ชวยพยงชงนาหนก 3) ดานสงแวดลอม กรณผสงอายมภาวะสมองเสอมจดเตยงชดผนงดานใดดานหนง ดานตรงขามจดเตยงนอนหรอโซฟา ญาตนอนฟาใกลผปวย นำไปทดลองกบพยาบาล 10 คน และผปวย 10 คน ในหอผปวยพเศษ 62 ประเมนผลการพฒนาไมพบรปตการณพลดตกหกลมจงจดทำเปนแนวทางการปฎบตเพอปองกนการ พลดตกหกลมในผสงอาย มารดาหลงคลอด ทารกและเดกเพอนำมาปฎปตในกลมตวอยางระหวาง วนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

63 กำหนดกลมตวอยาง ไดแก พยาบาลวชาชพทปฏปตงานในหอผปวยพเศษ 62 ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558 จำนวน 12 คน และผปวยทรบการรกษาในหอผปวยพเศษ 62 เปนผปวยทรบใหม และรบยายในเวลาราชการ 800 น - 1600 น ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558จำนวน 94คนโดยมคณสมปตสามารถสอสารดวยภาษาไทย

64 จดทำเครองมอทใชในการดำเนนการ1) แนวทางการปฏปตเพอปองกนการพลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ 62ปรบปรงจาก

คมอแนวปฏปตทางคลนกเพอปองกนการพลดตกหกลมฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร (SD-RM01-GEN 001) โดยผเชยวชาญ 3 ทานตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Validity content) ใชเกณฑการยอมรบจากผเชยวชาญ 2 ใน 3 ทานและหาคาดชนความสอดคลอง(IOC) เทากบ 098

2) แบบประเมนความเของพยาบาลดานการปองกนการพลดตกหกลม ประกอบดวยขอ คำถามเปนแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จำนวน10 ขอ เกณฑการใหคะแนน คอ ตอบถกให 1 คะแนน ตอบผดให 0 คะแนน ใชเกณฑในการแบงระดบความ 3 ระดบ ไดแก ความเอยในระดบมาก คะแนน รอยละ 80-100 ความเอยในระดบปานกลาง คะแนนรอยละ 70-79และความเอยในระดบนอย คะแนน รอยละ 60-69 (Bloom 1971อางอง1ใน สรวฒ เมฆนต 2555)

3 ) แบบประเมนการปฎปตตามแนวทางการปฏฟตเพอปองกนการพลดตกหกลมปรบปรงจากแบบนเทศการปฎฟตตามแนวทางปฎปตทางคลนกเพอปองกนการพลดตกหกลมของ คณะทำงานคณภาพการพยาบาลเขต 13 ประกอบดวยขอคำถาม 18 ขอ ลกษณะเปนมาตราประมาณคา3 ระดบ โดยมเกณฑใหคะแนนดงน ไมเคยปฎปต ให 0 ปฏปตบางครงให 1 ปฏปตทกครงให 2 การแปลผล คะแนนเฉลย 000-066 มการปฎปตในระดบนอย คะแนนเฉลย 067-133 มการปฎปต

ในระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 134-200 มการปฎปตในระดบมาก (ประคอง กรรณสต 2542)4) แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาล1ในการ1ไชแนวทางปฏบตเพอเองกนการ

พลดตกหกลม ประกอบดวยขอคำถามจำนวน 6 ขอ ลกษณะเปนแบบเลอกตอบ 5 ระดบโดยมเกณฑ ใหคะแนนดงน ไดแก ระดบมากทสดให 5 คะแนน ระดบมากให 4 คะแนน ระดบปานกลางให 3 คะแนน ระดบนอยให 2 คะแนน และระดบนอยทสคให 1 คะแนน การแปลผล คะแนนเฉลย 100-150 มความคดเหนระดบนอยทสด คะแนนเฉลย 151-250 มความคดเหนระดบนอย คะแนน เฉลย 251-350 มความคดเหนระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 351-450 มความคดเหนระดบมาก และ คะแนนเฉลย 451-500 มความคดเหนระดบมากทสด (บญชม ศรสะอาด 2553)

5) แบบประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอปองกนการ พลดตกหกลมประกอบดวย 3 ดานไดแก ความหวงใยเอออาทร การเขาถงบรการ และความสามารถ เชงวชาชพ มจำนวน 6 ขอ เปนแบบเลอกตอบ 5 ระดบโดยมเกณฑใหคะแนนดงน ไดแก พงพอใจ มากทสด 5 คะแนน พงพอใจ มาก 4 คะแนน พงพอใจปานกลาง 3 คะแนน พงพอใจนอย 2 คะแนน พงพอใจนอยทสด 1 คะแนน แปลผล คะแนนเฉลย 100-150 พงพอใจนอยทสด คะแนนเฉลย 151-250 พงพอใจนอย คะแนนเฉลย 251-350 พงพอใจปานกลาง คะแนนเฉลย 351-450 พงพอใจ มาก และคะแนนเฉลย 451-500 พงพอใจมากทสด (บญชม ศเสะอาด 2553)

6 ) แบบบนทกการพลดตกหกลม โรงพยาบาลสรนธร (FM-RM01- GEN013RevO 1)65 การสรางและการตรวจสอบเครองมอทใชในการดำเนนงาน ไดแก 1) แบบประเมนความร

ของพยาบาลดานการปองกนการพลดตกหกลม ผศกษาสรางขนเอง เปนขอคำถามแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จำนวน 10 ขอ นำมาหาคาดชนความสอดคลอง(IOC) เทากบ 097 หาคาความเชอมน (Reliability)ดยนำแนวทางปฏบตและแบบประเมนไปทดลองใชกบกลมประชากรทใกลเคยงกบ กลมตวอยาง คอ พยาบาลวชาชพหอผปวยพเศษ 61 จำนวน 10 คน และกลมผปวยทมคณสมปตคลาย กลมตวอยาง จำนวน 30 คน หาคาสมประสทธอลฟาครอนบาค (CronbachrsquoAlpha Method)ดคา ความเชอมน 092 2) แบบประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม ปรบปรงจากแบบนเทศทางการปฏบตของคณะทำงานคณภาพ การพยาบาลเขต13 มขอปฏบต 18 ขอ นำมาหาคา IOC ได 098 และ คาความเชอมน 089 3) แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลใน การใชแนวทางปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลมคา 100ได 095 คาความเชอมนได 079 และ3) แบบประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม

คา IOC ได 098 คาความเชอมน 08766 การดำเนนการ โดยประชมชแจงวตถประสงค ทบทวนความรเกยวกบการปองกน

การพลดตกหกลมใหกบพยาบาลวชาชพทปฏบตงานในหอผปวยพเศษ62จำนวน 12คนใชแนวทาง

การปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมในผปวยทรบไวรกษาทหอผปวยพเศษ 62 ระหวางวนท 1กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558 จำนวน 94 ราย พรอมตงนเทศ ตดตาม และใหคำแนะนา ระหวางดำเนนการอยางตอเนอง

67 การเกบรวบรวมขอมลเพอประเมนผลการใชแนวทางการปฏบตฯ671 ประเมนความเของพยาบาลดานการบ1องกนการพลดตกหกลม โดยแจกแบบ

ประเมนความคอนการใหความวนท 1 กนยายน 2558 และหลงการใหความวนท 24-31 ธนวาคม 2558

672 ประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฎปตเพอองกนการพลดตกหกลมของพยาบาล โดยI p กษาเปนผสงเกตการปฏบตตามแนวทางปฏบตฯคอนการใชแนวทางปฏบตฯระหวางวนท1 กรกฎาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558 และเกบอกครงหลงการใชแนวทางปฏใ]ตฯ ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถงวนท 31 ธนวาคม 2558โดยพยาบาล 1 คนตองปฏบตกบผปวยอยางนอย 8 คน

673 บนทกอบตการณการพลดตกหกลมในผปวยกลมตวอยางทกครงทมอบตการณ ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

674 ประเมนความพงพอใจของผรบบรการโดยแจกแบบประเมนความพงพอใจของ ผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมเมอแพทยอนญาตจำหนายกลบบาน โดยเกบทกรายตงแตวนท 1 กนยายน 2558 ถง 3 เธนวาคม 2558

68 การวเคราะหขอมล หลงจากเกบรวบรวมขอมล ไตทำการตรวจสอบความถกตอง สมบรณ ของขอมลกอนนาขอมลไปวเคราะหทางสถต ดวยโปรแกรมสำเรจรป ดงน

681 ขอมลทวไปของพยาบาลวชาชพ และผปวยทมารบบรการใชคาความถ คารอยละ682 ขอมลความของพยาบาลดานการองกนการพลดตกหกลม ใชคาความถ คารอยละ683 ขอมลการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมของพยาบาล

ขอมลความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลม ขอมล ประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลม วเคราะห โดยใช คาเฉลย (X) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD)

684 เปรยบเทยบการปฏบตตามแนวทางการปฏบตฯของพยาบาล คอนและหลงการใช แนวทางการปฏบตฯ วเคราะหโดยใชสถต t-test

685 ขอมลอบตการณการพลดตกหกลมใชสถตการแจกแจงความถ และนามาคดเปนอตรา การพลดตกหกลมเปนครงตอ 1000วพนอน7 ผลสำเรจของงาน

71มแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมหอผปวยพเศษ 62 ทสามารถ

ปองกนการพลดตกหกลมครอบคลมกลมเสยง ประกอบดวย 1) ดานการประเมนความเสยง2 )ดานการปฏทตการพยาบาลเพอปองกนการพลดตกหกลม 3 )ดานการใหคำแนะนำแกทกษะแกผปวยและญาต 4) ดานการปฏทตการพยาบาลเมอเกดการพลดตกหกลม การรายงาน วางแผนจำหนาย

72 ความเของพยาบาลดานการ]องกนการพลดตกหกลม พบวากอนไดรบความเพยาบาลม ความเในระดบปานกลาง จำนวน 6 ราย คดเปนรอยละ 50 รองลงมา ความเระดบมาก จำนวน 4 ราย คดเปนรอยละ 48 และนอยทสด มความเระดบนอย จำนวน 2 ราย คดเปนรอยละ 1667 หลงไดรบ ความเพยาบาลมความแพมขนในระดบมากทกราย คดเปนรอยละ 100

73 เปรยบเทยบการปฎบตของพยาบาลตามแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลม กอนและหลงการใชแนวทางการปฎบตฯในหอผปวยพเศษ 62 พบวา พยาบาลมการปฎทตตามแนว ทางการปฏบตฯแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต ท 05 (t= 1388 p lt 00) โดยคะแนนเฉลยการ ปฎปตหลงการใชแนวทางการปฎนตฯมากกวากอนใชแนวทางการปฎปตฯ (x = 192 SD = 028 และ x = 120 SD = 057ตามลำดบ)

74 อปตการณการพลดตกหกลม ระดบ C-I เทากบ 0 และระดบ F-I เทากบ 0 พบ เหตการณ เกอบพลาด ระดบ A จำนวน 1 เหตการณ ไดแก ผสงอายขาออนแรงเดนเซขณะญาตพาเขาหองนาคดเปนอตราการพลดตกหกลมระดบ C- E และ F-I เปน 0 ครง ตอ000 วนนอน

75 ความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลม โดยรวมอยในระดบมากทสด (X = 462 SD = 055) และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา ทกขอม ความคดเหนอยในระดบมากทสด โดยคะแนนเฉลยสงสด ขอ 14 คอ แนวทางปฏบตทำใหปองกน การพลดตกหกลมในหนวยงานดขน (X = 467 SD = 049) สามารถใชแบบประเมนความเสยงตอ การเกดพลดตกหกลมไดถกตอง (x = 467 SD = 049) สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ขอ 2 สามารถปฏบตตามแนวทางการปฎปตฯไดถกตอง (X = 455 SD = 051)

76 ความพงพอใจของผรบบรการตอการใชแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลมโดยรวมอยในระดบมากทสด (X = 449 SD = 049) เมอพจารณาเปนรายขอพบวาสวนใหญม ความพงพอใจในระดบมากทสด ยกเวน ขอ 2 การไดรบคำแนะนำเกยวกบสถานทสงแวดลอม การใช เตยง กรง และการใชหองนา มความพงพอใจอยในระดบมาก (x = 450 SD = 050)8 การนำไปใชประโยชน

81 พยาบาลมแนวทางในการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลมทปฎบตไดอยางเปนรปธรรม82 ผปวยทเขารบการบรการในโรงพยาบาลปลอดภยจากการพลดตกหกลม83 หปวยงานมการปองกนการพลดตกหกลมจากการสงเสรมใหพยาบาลไดมการ

แลกเปลยนเรยนรอยางเปนระบบ

9 ความยงยาก ฟญหา อปสรรคในการดำเนนการ91 ญาตผดแลผปวยมการสบเปลยนกนฟาหลายคน ทำใหขนตอนการแนะนำ การสอนญาต

ผดแลไมตอเนอง และใชระยะเวลามากขน ในขณะทพยาบาลบางครงมภาระงานดแลผปวยเรงดวน92 อปกรณ นวตกรรมทชวยปองกนการพลดตกหกลมไมเพยงพอ ทำใหมฃอจำกดในการ

ปฎหตตามแนวทางบางครงไมครบถวน10 ขอเสนอแนะ

101 ควรนเทศใหขอมลการดแลผปวยกบญาตเนนยาเรองการสงตอขอมล และมการควบคม กำกบตดตามการปฎนตตามแนวทางปฎใต อยางตอเนองเปนระยะๆ วเคราะหปญหาความตองการ เพอปรบปรงแนวทางใหสอดคลองกบกลมผรบบรการ

102 นำเสนอตอผบรหารเพอขอสนบสนนดานอปกรณและจดทำอปกรณ นวตกรรมปองกน การพลดตกหกลมใหเพยงพอ

ขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนเปนความจรงทกประการlaquo4 C p ว 1 x jr~ 7 ท ลงซอ ไ

(วนท)

( นางพชากร สวสดผล) ผขอรบการประเมน๑ น กพ ๒๕bis

ไดตรวจสอบแลวขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนถกตองตรงกบความเปนจรงทกประการpound (j) d Aลงซอ 7aS JU ลงซอ rsquoโ

(นางสาวบรรจง นธปรชานนท) ตำแหนง หวหนาพยาบาล

ฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร

- 1ส ๑ ๕ กพ Mbh

(นายยลชย จงจระคร) ตำแหนง ผอำนวยการโรงพยาบาลสรนธร

9 A copy^ กพ bftfeวนท

คณะกรรมการพฒนาคณภาพการพยาบาลดานการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร (2557)รายงานสถตการเปาระวงอบตการณพลดตกหกลม ผปวยใน ปงบประมาณ 2557

ชชวาล อรวงศศภทต (2555) การทำงาน ใหมประสทธภาพ PDCA สบคนเมอวนท 17 เมษายน 2559 จาก wwwktbgslifekgscoth

ทพยเนตร งามกาละ ประคอง อนทรสมบต และสปรดา มนคง(2554) การสงเคราะหองคความ เกยวกบการปองกนและจดการการหกลมในผปวยทรบไวรกษาในโรงพยาบาลรามาธบด พยาบาลสาร17 (1) 108-125

ธารทพย ตนตรง นงนช แยมวงษ นฤมล คงสาคร และ สายง ดนก (2553) การพฒนาแนว ทางการประเมนภาวะเสยงเพอปองกนการพลดตกทกลมของผปวย( ปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต) คณะสาธารณสขศาสตร กรงเทพฯ มหาวทยาลยมหดล

บญชม ศรสะอาด (2553) การวจยทาองตน พมพครงท 5 กรงเทพฯ สวรยสาสนประคอง กรรณสตร (2542) สกตเพอการวพทางพฤตกรรมศาสตรกรงเททฯะจพาลงกรณ

มหาวทยาลยภคภร โลจนะวงศกร (2558) ระบบบรหารความเสยงพกสารประกอบการอบรมหลกสตร

ในโรงพยาบาลคณภาพ (HA601)tiถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล(องคการมหาชน)วลภา คชภกด (2558) การจดการความเสยงคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด

มหาวทยาลยมหดลสบคนเมอ 31 พฤษภาคม 2559 จากhttpmedmahidolacth riskmgttharticle032112101-10097

วภาว หมายพมาย (2559) การหกลมในผสงอาย ปญหาทไมควรมองขามสบคนเมอวนท 2 สงหาคม 2559 จาก httpwwwnsmahidolacth Englishthns Academic56_08

ศรนวล สถตวทยานนห (2552) การดแลสขภาพผสงอายแบบองครวม กรงเทพฯมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

ศนยพฒนาคณภาพโรงพยาบาลสรนธร (2558) แนวทางการบรหารความเสยงโรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

สพฒตรา เกษราพงศ ประภาพรรณ เกษราพงศ และ อวยชย สลดทกข(2555) การลดของเสยใน กระบวนการผลตชนสวนทอไอเสยรถจกรยานยนตรางาbullน การประชมวชาการขายงาน วศวกรรมอตสาหกรรม ประจำป พศ2555 17-19 ตลาคม 2555 ชะอำ เพชรบร

สรวฒ เมฆนต (2555) การปองกนและควบคมโรคไขเลอดออก ของอาสาสมครสาธารฌสข ประจำ หมบาน อำพอหลงสวน จงหวดชมพรวทยานพนธ มหาวทยาลยราชภฎเพชรบรเพชรบร

Birgitta Tetri Emma Lumerto Inara Mamadova (2014) Fall prevention In acute care (Degree Programmer in Nursing Bachelorrsquos Thesis) University of Applied Sciences Lauren Finland สบคนเมอวนท 10 เมษายน 2559 จาก http WWW IheseusTi gt bitstream gt handle

Shanley c (2003)Fall and injury reduction in residential aged care translating research into practice Pub Med mobile website สบคนเมอ 15 ธนวาคม 2559 จาก httpwwwncbnihgov

ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขนฃอง นางพชากร สวสดผล

เพอประกอบการแตงตงใหดำรงตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ (ดานการพยาบาลทวไป) (ตำแหนงเลขท รพส98) สงกดฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลลรนธร สำนกการแพทยเรอง พฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ

หลกการและเหตผลภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดเปนอบตการณทพบไดบอย ททำใหเกดภาวะแทรกซอน

ทรนแรงสมองพการ เปนผลทำใหมารดาและครอบครวมความวตกกงวล กลววาทารกจะเปนอนตราย การรกษาดวยการสองไฟเปนวธการรกษาทนท เมอผลการตรวจสารบลรบนในเลอดของทารกอยใน ระดบทสงกวาปกตและมแนวโนมวาคาบลรบนจะเพมขน มารดาเกดความรสกวตกกงวลในบทบาท ใหม และการทไมไดเตรยมตวมาคอน อาจสงผลใหมารดาดแลทารกนอยลง ไมกลาทจะดแลบตร กลววาบตรจะไดรบอนตรายจากการดแลของตน (สธาภนนทพรเลศทวคล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม 2556) จนบางครงเตมใจทจะใหพยาบาลเปนผดแลทารกมากกวาเนองจาก คดวาพยาบาลมความร และมประสบการณในการดแลทารกไดดกวาตนเอง (Holditch Schwartz Black and Scher 2007) จากสถตผปวยของหอผปวยพเศษ 62 พบสถตทารกแรกเกดตวเหลองม อตราสงเปน 1ใน3 อนดบของโรคทพบบอยในสาขากมารเวชกรรมและพบวาทารกตวเหลองไดรบ การรกษาดวยการสองไฟในป 2557 2558 และ 2559 มแนวโนมเพมขน ตามลำดบ คดเปนรอยละ 15 2395 และ 2406 (หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงานโรงพยาบาลลรนธร2559) ใน การดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ พบวามารดาหลงคลอดมบตรตวเหลองมความเครยด และวตกกงวลในบางรายปฏเสธการรกษาดวยการสองไฟ มารดามอารมณซมเศรา บางรายมความ กาวราวและไมใหความรวมมอในการรกษา โดยการนำเดกออกจากการสองไฟ จากการศกษาพบวา พฤตกรรมดงกลาวเกดจากการขาดความร ความไมมนใจในการดแลบตร ตองการความมนใจในการ ดแลบตร พยาบาลเปนบคคลทอยใกลชดกบมารดาหลงคลอด สามารถใหการชวยเหลอมารดาใหม ความเขาใจและสามารถพฒนาบทบาทในการดแลบตรทปวยไดอยางมประสทธภาพ

โรงพยาบาลสรนธรเปนโรงพยาบาลสายสมพนธแมลกทสงเสรมใหแมลกอยในหอง เดยวกน 24 ชวโมง สงเสรมใหมารดามความชดเจนในการดแลบตรอยางใกลชด ผศกษาจงมแนวคด ทจะพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ เพอสงเสรมใหมารดานำความรไปประยกตใชในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ มทศนคตทด ตอการรกษา แสดงพฤตกรรมการดแลบตรไดเองอยางมนใจและทารกปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

วตถประสงคและหรอเปาหมายวตถประสงค

1 เพอพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองท ไดรบการสองไฟ

2 ศกษาผลของการพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดใบก1รลแลบดร ตวเหลองทไดรบการสองไฟ

เปาหมายมารดาหลงคลอดทารกตวเหลองทกรายทไดรบการสองไฟใบหอผปวยพเศษ 62 บ

ความรและดแลบตรไดอยางถกตอง

กรอบการวเคราะห แนวคด ขอเสนอกรอบการวเคราะห แนวคดทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง (neonatal jaundice) หมายถง ภาวะทมระดบบลรบน

ในเลอดสงเกนระดบปกต คอระดบ 02-14 มลลกรมเดซลตร และเมอสงเกนกวา 5-7 มลลกรม เดซลตร จะปรากฎอาการตวเหลองหรอภาวะดซาน (jaundice) ใหเหนดวยตาเปลา ( Micinneyet al 2009 อางใน พรทพย ครบรณพพฒนา และคณะ 2556) แบงได 2 ประเภท ไดแก

1 ภาวะตวเหลองจากสรรภาพ (physiologic jaundice) เปนภาวะทมบลรบนในเลอดสงโดย ธรรมชาต เนองจากทารกแรกเกดมเมดเลอดแดงมากกวาผใหญเปบ 2 เทา แตบอายสนเพยง 80^0วน และตบยงทำหนาทในการจบกบบลรบนไมสมบรณ เพราะระดบเอนไซม glucuronyl tranferase ตำ บลรบนทสงจะเปนชนดไมละลายนำ (unconjugated bilirubin) สวนบลรบนทละลายนำได (conjugated bilirubin) จะมระดบนอยกวา 2 มลลกรมเด1ซลตร มกมอาการตวเหลองเมออาย 2-3 วน และจะสงสดในวนท 3-4 และอาจเพมถง 8-12 มลลกรมเด1ซลตร ในทารกครบกำหนด และ 15 มลลกรมเดซลตรในทารกเกดกอนกำหนด

2 ภาวะตวเหลองจากพยาธสภาพ (pathological jaundices) เปนภาวะทมระดบบลรบนสง มากผดปกต ทารกจะมอาการตวเหลองเรวภายใน 24 ชวโมงแรกหลงเกด มอาการแสดงของการเจบปวยอยางอนรวมดวย เชน ซม ไมดดนม อจจาระสซด ปสสาวะสเขม (กรรณการ วงศภาวทย 2555)

สาเหตเกดจากมการทำลายเมดเลอดแดงจากการทหมเลอดแมกบลกไมขาลบ มความผดปกต

ของเยอหมเมดเลอดแดง มความผดปกตของเอนไซมในเมดเลอกแดง เชน G6PD deficiency มการ กำจดบลรบนไดลดลงจากทอนาดอดตน มการตดเชอในครรภและทสำคญคอมการดดกลบของ บลรบนจากล0าไสมากขนจากภาวะทเกยวของกบการเลยงลกดวยนมมารดาไดแก การไดรบนมนอย

( breastfeeding jaundice) พบไดในทารกอาย 2-4 วน จากการไดรบนมไมเพยงพอ อกสาเหตหนง คอเกดจากสวนประกอบของนมมารดา ( breast milk jaundice) ชงสมมตฐานเชอวาในนมมารดา มสารและฮอรโมนทมสวนขดขวางการทำหนาทของดน พบในทารกอาย 4-7วน (พรทพย ศรบรณ พพฒนา และคณะ 2556)

การวนจฉยการวนจฉยทารกตวเหลอง เมอตรวจพบวาทารกตวเหลองควรซกประวดดรวจร1งกาย

อยางละเอยดเพอชวยในการวนจฉยแยกโรคโดยซกประว^การดงครรด หใยrsquo0ดฃองปดามารดา โรคทางพนธกรรม เชน 0-6-อโรคตดเชอ ประวตการใชยา เชน sulfonamide ระยะเวลาอาการ ตวเหลอง การตรวจทางหองปฏปตการวดระดบบกรบนในเลอด (ตใrsquoดา ศรทพยสโข และศรยา ประจกษธรรม 2554)

อาการและการแสดงอาการตวเหลองของทารกทมสาเหตจากศรรกาพ มกเรมมภาวะตวเทศองแศะ

ตาเหลองในชวง 2-3 วนแรกหลงเกดในขณะทตวเหลองจากพยาธสภาพจะเกดขนอยาารวดเรร 24 ชวโมงแรกหลงเกด โดยเรมจากใบหนาเปลยนเปนสเหลอง และไปทสวนอนของรางกาย เชน ลำตว ทอง แขน ขาและอาจมสเหลองชดเจนเมอใชนวกด รวมถงอาการอนๆทสงเกตได คอ ตา61เาว เปลยนเปนสเหลอง เหงอกเหลอง ปสสาวะสเหลองเขม อจจาระเปนสขาวขด กรณทเปนรนแรง ระดบบลรบนมคาสงมากกวา 20 มลลกรมเด1ซลตร เปนภาวะแทรกซอนทมความผดปกตของระบบ ประสาทเรยกวา kemicterus ทารกจะซม หงดหงด กลามเนอออนแรง ไมดดนม แลนมอาการเกรง กระตกหลงแอน ชก รองเสยงแหลม

การรกษาการรกษาทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง มหลายวธ ซงมวตถประสงคเพอลดระดบ

บลรบนในกระแสเลอด (พรทพย ศรบรณพพฒน และคณะ 2556)1 การเปลยนถายเลอด (total blood exchange transfusion)2 การใชยา การใหยา พโนบารบทอล (phenobarbital)3 การรกษาดวยการสองไพ (phototherapy) แสงไฟจะเปลยนโครงสรางของบลรบน

ดวย วธ isomerization บลรบนทละลายในไขมนจะเปลยนเปนบลรบนทศะศายไทนาแทน โดยจะ ถกขบ ทางปสสาวะ อจจาระ การสองไฟจะเรมเมอบลรบนในเลอดมากกวา 10-15 บลลกรม เดซลตร และจะหยดสองไฟเมอบลรบนนอยกวา 12-15 บลลกรมเดซลตร ชนอยกบอายของทารก

การดแลทารกตวเหลองทไดรบการรกบาดวยการศองไพบการลแลใหทารกไดรบการสองไฟอยางมประลทธภาพดามแผทการรกม1ไดแก

เตรยมอปกรณหลอดไฟใหพรอมปรบระยะหางทารกประมาณ 30 เซนตเมตร จดหาผาคลมหรอ กนดานขางของเครองสองไฟใหมดชดเพอรกษาระดบความเขมขนของแสง ถอดเสอผาทารกออก ไมควรทาแปงหรอนามน ในชวงเวลาใหนมสามารถปดไฟได ไมควรเกน 1 ชวโมง กระตนให ทารกดดนมทก 2-3 ชวโมง

2การดแลเพอฟองกนภาวะแทรกซอนไดแก ปดตาทารกดวยแผนปดตา เชดตาดวย นาตมสกทเยนแลว พลกตะแคงทารกทก 2 ชวโมง เปดตาทารกเปนระยะๆพรอมสงเกตสงกดหลง สงเกตผวและความตงตวรมเปาก วดปรมาณสารนาเขาและออก บนทกการขบถายทก 8 ชวโมง วดสญญาณชพทก 4 ชวโมง ชงนาหนกทกวน เพอประเมนพลงงานทรางกายไดรบ

การใหความเมารดาทมบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟดงน (ชลดา สใลาประโคน2555)1 ใหความรเรองภาวะตวเหลอง ประกอบดวย สาเหต อาการและอาการแสดง

อนตรายและความรนแรง การรกษาทารกตวเหลองและภาวะแทรกซอนจากการสองไฟ การสงเกต และการประเมนอาการตวเหลอง

2 ใหความรในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ ไดแก การดแลทารกทวไป ไดแก การอม การใหนม การปลอบโยนทารก การดแลความสะอาดทารก ความปลอดภยการเตรยมทารกกอนสองไฟ การดแลทารกใหไดรบการสองไฟ การดแลและการฟองกนอนตราย จากภาวะแทรกซอน

ร-ใหคำแนะนำเรองกจกรรมและชวงเวลาการพยาบาลทมารดาและทารกตวเหลอง จะไดรบจากทมพยาบาลไดแก การตรวจเยยมอาการ การวดสญญาณชพ การชงนาหนก การอาบนา ใหทารก การตรวจตดตามคาสารเหลอง

4 การใหความรมารดาเมอทารกกลบบาน ไดแก การสงเกตอาการตวเหลองโดยใชวธ รดทผวหนงและอาการแทรกซอนทตองนำทารกมาพบแพทยแนะนำการรบวคซน

การใหความรเพอสงเสรมการรบรความสามารถของมารดาหลงคลอด จากแนวคดทฤษฎ การรบรความสามารถของตนเองของ Bandura ประกอบดวย 4 วธ

1 สงเสรมใหมารดาเกดการเรยนรและมประสบการณจากการลงมอกระทำดวยตนเอง2 ใหความร แนะนำควบคกบการดสอวดทศน แผนพบความรการไดเหนตนแบบ

ประสบการณตรงจากพยาบาล3 การโนมนาวดวยคำพดชกจงวามารดามความสามารถทจะดแลทารกไดอยางมนใจ

4 กระตนอารมณทางบวก ลดอารมณตานลบ ใหขอมลเพอการเตรยมความพรอม เปดโอกาสใหซกถาม และแบงชวงเวลาใหมารดาไดพกผอนในวนแรกหลงจากททารกไดรบการสองไฟ

ขอเสนอการพฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการ

สองไฟโดย มขนตอนการดำเนนการดงน1 ศกษาคนควา ตำรา เอกสารทางวชาการ แนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

เพอการจดทำโปรแกรม2 จคทำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบ

การสองไฟ ประกอบดวย 3 กจกรรมไดแก 1) การประเมนความเในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ2) ชมวดทศน บทสมภาษณของมารดาทมประสบการณในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสอง ไฟ สอนการดแลทารกทวไปเมอกลบบาน การตรวจตามนด การรบวคซน การสงเกตอาการผดปกต3) สาธตการอม การใหนมขณะทเดกสองไฟ การถอดเสอ ปดตา การหอตวและใหมารดาทดลอง ปฏบต และใหเอกสารความแรองภาวะตวเหลอง การดแลทารกเมอไดรบการสองไฟ 4) การ ประเมนความรภายหลงการใหความร

3 นำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองไปให ผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง พรอมทงแกไขตามขอเสนอแนะ

4 ประชมบคลากรในหนวยงานชแจงการใชโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอด ในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟทไดจดทำขน นำโปรแกรมการใหความรมารดาหลง คลอดในการดแลบตรตวเหลองไปทดลองใช

5 ประเมนผลภายหลงการปฏบตทก 3 เดอนเพอปรบปรงโปรแกรม

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1 มารดาหลงคลอดดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟมความรในการดแลบตร2 ลดความวตกกงวลของมารดาหลงคลอดทมบตรตวเหลอง3 ทารกไดรบการดแลอยางมประสทธภาพ ปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

ตวชวดความสำเรจ1 มโปรแกรมการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟภายในปพศ 25622 มารดาหลงคลอดมความรในการดแลบตรตวเหลองภายหลงการใหความรตามเกณฑท

กำหนดมากกวารอยละ 80ลงชอ

(นางพชากร สวสตผล)ผขอรบการประเมนbdquo A copy pound ทพ ๒ร วนท

vn-

กรรณการ วงศภาวทย (2555) ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในสมบรณ จนทรสกลพร และคณ (บรรณาธการ) กมารเวชศาสตร 1 กรงเทพฯ นพชยการพมพ จำกด

ชลดา ศาลาประโคน (2555) ผลของการพฒนาความรและพฤตกรรมการดแลของมารดาโดยใช แนวคดของแบนดราไนการดแลทารกแรกเกดตวเหลองทไดรบการสองไฟ คณะพยาบาล ศาสตรขอนแกน มหาวทยาลยขอนแกน

พรทพย ครบรณพพฒน และคณะ(2556) การพยาบาลเดก เลม 1(ฉบบปรบปรง) โครงการสวสดการวชาการ สถาบนพระบรมราชชนนก กระทรวงสาธารณสข นนทบร ธนาเพลส จำกด

สธดา ศรทพยสโข และ ศรยา ประจกษธรรม (2554)ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในวนดา เปาอนทร และคณะ(บรรณาธการ)ตำรากมารเวชกรรม สำหรบเวชปฏบตกรงเทพฯไอกรป เพรส จำกด

ศรสมบรณ บสกคนธ ฟองคำ ตลกสกลชย วไล เลศธรรมเทว อจฉรา เปรองเวทย พรรณรตน แสงเพมและคณาจารยภาควชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล (2555) ตำราการพยาบาลเดก เลม 1 พมพครงท 3 กรงเทพฯ ฟร-วน

สทธาภนนพ พรเลศทวกล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม (2556) ปจจยทม ความสมพนธกบการมสวนรวมของมารดาในการดแลทารกแรกเกดทรบการรกษาใน โรงพยาบาล Journal o f Nursing Science 31(1) 59-69

หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงาน โรงพยาบาลสรนธร(2559) สถตทารกตว เหลองหอผบวยพเศษ 62 โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

Holditch DD Schwartz T Black B Scher M (2007) Correlates of mother premature interactions Res Nurs Health 30(3) 333-346

Page 4: ผ่าน - 203.155.220.238203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse620503.pdf4.1 สรุปสาระสำคัญของเรื่อง ... นอน ระดับ

ประแไฑการพอดตกหกลม แบงเ]น 3 ประเภท คอ1) เกดขนจากอปตเหต (Accidental fall) ไมไดเกดจากปจจยทางรางกาย 2) เกดจากสภาพรางกายทคาดการณได (Anticipated physiological fall) เปนการระบวามแนวโนมเกดความเสยงตอการหกลมจากการประเมนในแบบประเมน 3) เกดจาก สภาพรางกายทเกดคาดการณไมได (Unanticipated physiological fall) จากสาเหตทางสรรวทยา โรคทเกดกะทนหน หนามด ผปวยมแนวโนมเกดหกลมซาอก (Morse 1997 อางใน ธารทพย ตนตรงนงนช แยมวงษ นฤมล คงสาคร และสายรง ดนก 2553 )

ปจจยกเกยวของตอการพลดตกหกลม แบงเปน 2 ปจจย ไดแก 1) ปจจยภายใน (intrinsic factor) เกดจากการเปลยนแปลงของพยาธสรรวทยาไดแก ประวตการหกลม ระดบความรสกตว ความคด ความจำ การเคลอนไหว การขบถาย ความพรองในการมองเหน การไดรบยาโดยเฉพาะยาท มผลตอระบบประสาทสวนกลาง มโรครวมมากกวา 1โรค อายซงพบวาผสงอายมสมรรถภาพทางกาย เสอมถอยลง (ศรนวล สถตวทยานนท 2552 ) ประเภทผปวยทเปนกลมเสยงสง 2) ปจจยภายนอก (extrinsic factor) ไดแก สงแวดลอม แสงสวางไมเพยงพอ พนลน ความสงเตยง และดานการพยาบาล เชนพยาบาลไมไดรบการนเทศขาดทกษะทจะไปปฎปตงานจรงการดแลอยางตอเนอง การสอสาร

ผลกระทบจากการพลดตกหกลม มดงน ดานตวผปวยเกดการบาดเจบตงแตเลกนอยถงรนแรง และอาจทำใหเสยชวต สญเสยความมนใจในการทำกจกรรม ดานสงคมและเศรษฐกจเกดภาวะพงพง จากภาวะแทรกซอน เกดเปนภาวะทพพลภาพ สญเสยคารกษา สญเสยเวลาทำงานทงผปวยและผดแล ดานบคลากร รสกผด และอาจมการพองรองดำเนนคดจากญาต ดานองคกรตองสญเสยคาใชจายในการ รกษาพยาบาลเพมขน ประชาชนไมไววางใจ (วภาว หมายพมาย 2559)

แนวทางปฏบฅเพอเองกนการพลดตกหกลมในโรงพยาบาล แนวทางปฎปตเพอปองกนการ พลดตกหกลมมดงน 1) การประเมนความเสยงและการพฒนาแผนการดแลอยางเหมาะสม 2) การให ความรและการแกปฎปตพยาบาล การใหความรแกผปวยและญาตผดแล สอนการเปลยนทาชาๆ การยก พยงผปวย 3) การดแลผปวยในแตละโรคทมอปตการณพลดตกหกลมสง เชน ผสงอายสมอง เสอม 4) ประเมนการขบถาย การไดรบยาระบายจดเตยงใหอยใกลหองนา และเพาระวงอาการ ออนเพลย 5) ทบทวนเพาระวงการไดรบยา ยาบางตวอาจเสรมฤทธกนทำใหผปวยเสยงตอการ พลดตกหกลมมากขนไดแก ยากลมจตเวช ยาระงบปวด ยาดานความดนโลหตสง 6) การเคลอนยาย เคลอนไหวและขอจำกดในการทำกจกรรมของผปวย 7) การนอนพกบนเตยง นงเกาอและการใช รถเขน ปรบระดบเตยงใหตา ลอคลอรถเขน 8) ตดปายสญลกษณหนาหองและเตยงผปวยเพมความ ตระหนกใหกบพยาบาล ผปวยและญาต 9) จดสงแวดลอมใหปลอดภยโดยลดปจจยททำใหเกด อปตการณ 10) กำกบดแล รบสงเวร สอสารสงตออาการเปลยนแปลง (Shanley 2003 Mackey

2006 อางใน ธารทพยตนตรง นงนช แยมวงษ นฤมล คงสาคร และ สายรง ดนก 2553)แนวคดการพฒนาคณภาพการพยาบาล ในการศกษาครงนใชทฤษฎวงจรคณภาพของเดมมง

(The Deming cycle) เปนแนวคดการพฒนากระบวนการทำงานอยางเปนระบบม 4 ขนตอนไดแก1) Plan คอ การวางแผน ครอบคลมถงการกำหนดวตถประสงค เปาหมาย วธการและขนตอน2) Do คอ การปฏบตใหเปนไปตามแผนทกำหนด และเกบรวบรวมขอมลเพอใชในการดำเนนงานใน ขนตอไป 3) Check คอ การตรวจสอบ เพอประเมนผลการปฏบตตามแผน หรอมบญหาเกดขน ตรวจสอบการปฏบตเปนไปตามมาตรฐานทกำหนดหรอไม 4) Act คอการปรบปรงแกไขปญหาท เกดขนหลงจากตรวจสอบแลว ขอมลทไดจะชวย ใหมคณภาพเพมขน (ชชวาล อรวงศศภทต 2555)4 สรปสาระสำคญของเรองและขนตอนการดำเนนการ

41 สรปสาระสำคญของเรองการพลดตกหกลมเปนเหตการณความเสยงสำคญทเกดขนในโรงพยาบาล สงผลให

ผปวยอาจเกดภาวะแทรกซอน เกดการบาดเจบมากกวารอยละ30 ตงแตเลกนอยจนถงรนแรง และ เสยชวต (NPSA 2007 อางในทพยเนตร งามกาละประคอง อนทรสมปต และสปรดา มนคง 2554) จากรายงานความเสยงของโรงพยาบาลสรนธรในป 2558 พบวาการพลดตกหกลมเปนอนดบ 5 ของ ความเสยงทางคลนกทวไป(ศนยพฒนาคณภาพ โรงพยาบาลสรนธร 2558) ในขณะทหอผปวย พเศษ 62 เกดความเสยงขนเปน เใน 3 อนดบแรกของเหตการณความเสยง จากสถตยอนหลง 3 ป 2555 2556 และ 2557 อตราการพลดตกหกลมระดบ C-E คอ 022 026 และ 068 ครงตอ000วน นอน ระดบ F-I คอ 0 003 005 ครงตอ 1000 วนนอน ในป 2557 พบอปตการณระดบ C-I จำนวน 4 ครง ความรนแรงมากสดระดบ F ทำใหผปวยตองไดรบการรกษาเพมมากขนและระดบ A-B จำนวน 15 ครง (คณะกรรมการพฒนาคณภาพการพยาบาลดานการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร 2557) จากการวเคราะหปญหาตามบจจยหลก 4M1E ไดแก 0 Man คน 2) Machine เครองมอ 3) Material สอบรการ 4) Method กระบวน 5) Environment สงแวดลอม (สพฒตรา เกษราพงษ ประภาพรรณ เกษราพงษ และอวยชย สลดทกข 2555) พบวาแนวทางปฏบต ไมครอบคลมการเองกนความเสยงกลมผสงอาย มารดาหลงคลอด ทารกและเดก การปฏบตตาม แนวทางปฏบตฯไมตรงกน การมอบหมายงานไมชดเจน และดานสงแวดลอมไดแก พนลน แสงสวาง ไมเพยงพอ กรงชำรด จากใญหา และความสำคญดงกลาว ผศกษาจงสนใจพฒนาแนวทางการปฏบต เพอเองกนการพลดตกหกลมใหมประสทธภาพเพมขนโดยนำแนวคดวงจรคณภาพของเดมมงมาใช

42 ขนตอนการดำเนนการ421 วเคราะหปญหาอ]ตการณการพลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ 62 ในป 2557

พบอปตการณระดบ C-E จำนวน 3 ครง คดเปนอตราการพลดตกหกลมเทากบ 067 ครง1000วนนอน ระดบ A-B จำนวน 15 ครง

422 พฒนาแนวทางการปฎบตเพอเองกนการพลดตกหกลม โดยใชกรอบแนวคดวงจร คณภาพตามกระบวนการ PDCA จำนวน 2 รอบ ตงแตวนท 1 กรกฎาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558

423 กำหนดกลมตวอยางไดแก พยาบาลวชาชพทปฏบตงานในหอผปวยพเศษ 62 จำนวน 12 คน และผปวยทรกษาในหอผปวยพเศษ 62 ในชวงเวลาตงแต 1 กนยายน 2558 ถง31 ธนวาคม 2558 จำนวน 94 คน

424 จดทำเครองมอทใชในการดำเนนการ ไดแก แนวทางการปฏบตเพอเองกนการ พลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ 62 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก แบบประเมน ความเของพยาบาลดานการเองกนการพลดตกหกลม แบบประเมนการปฎปตตามแนวทางการ ปฏบตเพอเองกนการพลดตกหกลม แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการ ปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม แบบบนทกอบตการณการพลดตกหกลม

425 ดำเนนการ ประชม ชแจงวตถประสงค ทบทวนใหความรเกยวกบการเองกนการ พลดตกหกลม สาธตการเคลอนยาย ยกพยง ใหขอมลกบพยาบาลวชาชพ และนำแนวทางปฏบตฯมาทำความเขาใจ กอนนำแนวทางลงไปปฏบตในวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

426 เกบรวบรวมขอมล จากแบบประเมนความรของพยาบาลดานการ)องกนการ พลดตกหกลม แบบประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎปตเพอเองกนการพลดตกหกลม เกบขอมลความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบต และบนทกอบตการณการพลดตก หกลมทกครงทเกดโดยบนทกลงในแบบบนทกอบตการณการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร

427 วเคราะหขอมล โดยใชโปรแกรมสำเรจรปทางคอมพวเตอร ขอมลทวไปของกลม ตวอยาง ขอมลความรของพยาบาลดานการบเองกนการพลดตกหกลม ใชคาความถ และรอยละแบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎใ]ตฯ แบบประเมนความพงพอใจ ของผรบบรการตอแนวทางการปฏปตฯ ใชคาเฉลย (X) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) เปรยบเทยบการ ปฏบตตามแนวทางการปฏปตฯกอนและหลงการใชแนวทางการปฏบตของพยาบาลฯ ใชสถตทดสอบ คาท t-test และอปตการณการพลดตกหกลมใชสถตการแจกแจงความถ และนำมาคดเปนอตราการ พลดตกหกลมเปนครงตอ1000วนนอน

428 สรปผลการดำเนนงาน จดทำเปนรปเลมทางวชาการและนำเสนอผบรหารตามลำดบ5 ผรวมดำเนนการ ldquoไมมrdquo

6 สวนของงานทผเสนอเปนผปฏบต เปนผดำเนนการเองทงหมดรอยละ 100โดยมรายละเอยดดงนผศกษาไดศกษาคนควา ตำรา เอกสารวชาการ งานวจยทเกยวของ มาใชประกอบการ

ดำเนนการ โดยมวตถประสงคเพอพฒนาแนวทางการปฎปตเพอปองกนการพลดตกหกลม ศกษาความเของพยาบาลดานการเองกนการพลดตกหกลม การปฎปตตามแนวทางการปฏปตฯของ พยาบาล ศกษาอปตการณพลดตกหกลม ศกษาความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการ ปฏบตฯ และเพอศกษาความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฎบตเพอเองกนการพลดตก หกลมโดยดำเนนการดงน

61 วเคราะหฟญหาการพลดตกหกลมของหนวยงานป 2557 พบอบตการณพลดตกหกลม ระดบ C-E จำนวน 3 ครงไดแก ผสงอาย มารดาหลงคลอดทรดตวลงในหองนา และเดกอาย 2 ป ตกเตยง อปตการณระดบ F จำนวน 1 ครง ไดแก ผสงอายโรคเรอรงลมในหองนาศรษะแตกและ พบเหตการณระดบ A-B จำนวน 15 ครง พยาบาลและญาตลมยกไมกนเตยง พนลน ผปวยเดนเซขณะ มญาตพยง ทารกแรกเกดไมไดอยในคลบทจดเตรยมให เมอวเคราะหสาเหตตามปจจยหลก 4M1E ดงน 1)ดานคนไดแกบคลากรมความความเขาใจทกษะการประเมนความเสยงพลดตกหกลม ไมตรงกน การเคลอนยายยกพยงไมถกวธ 2) ดานอปกรณ ไดแก ราวกนเตยงมชองวาง ไมมการ ตรวจเชคกรงสญญาณ 3) ดานกระบวนการไดแก แนวทางการปฎปตฯและการมอบหมายหนาทไม ชดเจนเายสญลกษณความเสยงพลดตกหกลมม 3 ระดบ 3 สตดทกหอง ทำใหสบสน การสอสาร สงตอไมตอเนอง 4) ดานสงแวดลอม ไดแก พนลน แสงสวางในหองไมเพยงพอ

62 ดำเนนการพฒนาแนวทางการปฎปตเพอเองกนการพลดตกหกลมโดยใช กระบวนการ PDCA ครงท I ดำเนนการพฒนาระหวางวนท 1 กรกฎาคม ถง 31 กรกฎาคม 2558 ตามกรอบการ วเคราะหปญหา 4M1e 1แก พฒนาดานคน ใหความพยาบาลเรองการปองกนพลดตกหกลม การประเมนความเสยง สกทกษะการเคลอนยายผปวย เพมนยามศพท ใหความหมายของปจจยเสยง และการใหคาคะแนนการประเมนปจจยเสยงตอการพลดตกหกลม 2) พฒนาดานสอ อปกรณการ ปองกนการพลดตกหกลม จดบอรดสงเสรมความ 3) ดานกระบวนการ กำหนดหนาทการประเมน ความเสยงเปนพยาบาลตำแหนงท 3 (พยาบาล treatment) เปลยนตำแหนงการใสใบประเมนความ เสยงตอการพลดตกหกลมจากแทเมเวชระเบยนเปนใสในแทเม treatment แทน โดยประเมนทกครงเมอ แรกรบใหม รบยายใหเสรจสนภายในเวร ตดปายสญลกษณความเสยงสงสแดง หนาหองและเตยง ผปวย 4) ดานสงแวดลอม พยาบาลเวรบาย ดกเปดไฟหนาหองนา ตรวจเชคความพรอมใชของกรงทก เชาขณะเดนตรวจยยม กำกบดแลพนกงานทำความสะอาดหองนา นำแนวทางปฎปตมาใชกบ พยาบาล 10 คน และผปวย 10 คนในหอผปวยพเศษ 62 ประเมนผลพบอปตการณระดบ A-B จำนวน

3 ครง มารดาหลงคลอดหนามดขณะลกนง ผสงอายยนเซlsquoขณะชงนาหนก และผสงอายนงขางเสยง เกอบตกเตยงขณะทญาตหลบนำปญหาทพบมาพฒนาแกข จงนำสกระบวนการ PDCA ครงท 2

กระบวน PDCA ครงท 2 ระหวางวนท 1 สงหาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558 โดยพฒนา 1) ดานกระบวนการในมารดาหลงคลอดปรบระยะเวลานอนพกและทำกจกรรมบนเตยง จากเดม2 ชวโมงหลงรบยายจากหองคลอด เพมเปน 6 ชวโมง กรณผสงอายมภาวะสบสนใหมญาตฟา 2 คน เพอสลบกนพกในเวลากลางคน 2) ดานอปกรณ นำพalkei-ชวยพยงชงนาหนก 3) ดานสงแวดลอม กรณผสงอายมภาวะสมองเสอมจดเตยงชดผนงดานใดดานหนง ดานตรงขามจดเตยงนอนหรอโซฟา ญาตนอนฟาใกลผปวย นำไปทดลองกบพยาบาล 10 คน และผปวย 10 คน ในหอผปวยพเศษ 62 ประเมนผลการพฒนาไมพบรปตการณพลดตกหกลมจงจดทำเปนแนวทางการปฎบตเพอปองกนการ พลดตกหกลมในผสงอาย มารดาหลงคลอด ทารกและเดกเพอนำมาปฎปตในกลมตวอยางระหวาง วนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

63 กำหนดกลมตวอยาง ไดแก พยาบาลวชาชพทปฏปตงานในหอผปวยพเศษ 62 ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558 จำนวน 12 คน และผปวยทรบการรกษาในหอผปวยพเศษ 62 เปนผปวยทรบใหม และรบยายในเวลาราชการ 800 น - 1600 น ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558จำนวน 94คนโดยมคณสมปตสามารถสอสารดวยภาษาไทย

64 จดทำเครองมอทใชในการดำเนนการ1) แนวทางการปฏปตเพอปองกนการพลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ 62ปรบปรงจาก

คมอแนวปฏปตทางคลนกเพอปองกนการพลดตกหกลมฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร (SD-RM01-GEN 001) โดยผเชยวชาญ 3 ทานตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Validity content) ใชเกณฑการยอมรบจากผเชยวชาญ 2 ใน 3 ทานและหาคาดชนความสอดคลอง(IOC) เทากบ 098

2) แบบประเมนความเของพยาบาลดานการปองกนการพลดตกหกลม ประกอบดวยขอ คำถามเปนแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จำนวน10 ขอ เกณฑการใหคะแนน คอ ตอบถกให 1 คะแนน ตอบผดให 0 คะแนน ใชเกณฑในการแบงระดบความ 3 ระดบ ไดแก ความเอยในระดบมาก คะแนน รอยละ 80-100 ความเอยในระดบปานกลาง คะแนนรอยละ 70-79และความเอยในระดบนอย คะแนน รอยละ 60-69 (Bloom 1971อางอง1ใน สรวฒ เมฆนต 2555)

3 ) แบบประเมนการปฎปตตามแนวทางการปฏฟตเพอปองกนการพลดตกหกลมปรบปรงจากแบบนเทศการปฎฟตตามแนวทางปฎปตทางคลนกเพอปองกนการพลดตกหกลมของ คณะทำงานคณภาพการพยาบาลเขต 13 ประกอบดวยขอคำถาม 18 ขอ ลกษณะเปนมาตราประมาณคา3 ระดบ โดยมเกณฑใหคะแนนดงน ไมเคยปฎปต ให 0 ปฏปตบางครงให 1 ปฏปตทกครงให 2 การแปลผล คะแนนเฉลย 000-066 มการปฎปตในระดบนอย คะแนนเฉลย 067-133 มการปฎปต

ในระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 134-200 มการปฎปตในระดบมาก (ประคอง กรรณสต 2542)4) แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาล1ในการ1ไชแนวทางปฏบตเพอเองกนการ

พลดตกหกลม ประกอบดวยขอคำถามจำนวน 6 ขอ ลกษณะเปนแบบเลอกตอบ 5 ระดบโดยมเกณฑ ใหคะแนนดงน ไดแก ระดบมากทสดให 5 คะแนน ระดบมากให 4 คะแนน ระดบปานกลางให 3 คะแนน ระดบนอยให 2 คะแนน และระดบนอยทสคให 1 คะแนน การแปลผล คะแนนเฉลย 100-150 มความคดเหนระดบนอยทสด คะแนนเฉลย 151-250 มความคดเหนระดบนอย คะแนน เฉลย 251-350 มความคดเหนระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 351-450 มความคดเหนระดบมาก และ คะแนนเฉลย 451-500 มความคดเหนระดบมากทสด (บญชม ศรสะอาด 2553)

5) แบบประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอปองกนการ พลดตกหกลมประกอบดวย 3 ดานไดแก ความหวงใยเอออาทร การเขาถงบรการ และความสามารถ เชงวชาชพ มจำนวน 6 ขอ เปนแบบเลอกตอบ 5 ระดบโดยมเกณฑใหคะแนนดงน ไดแก พงพอใจ มากทสด 5 คะแนน พงพอใจ มาก 4 คะแนน พงพอใจปานกลาง 3 คะแนน พงพอใจนอย 2 คะแนน พงพอใจนอยทสด 1 คะแนน แปลผล คะแนนเฉลย 100-150 พงพอใจนอยทสด คะแนนเฉลย 151-250 พงพอใจนอย คะแนนเฉลย 251-350 พงพอใจปานกลาง คะแนนเฉลย 351-450 พงพอใจ มาก และคะแนนเฉลย 451-500 พงพอใจมากทสด (บญชม ศเสะอาด 2553)

6 ) แบบบนทกการพลดตกหกลม โรงพยาบาลสรนธร (FM-RM01- GEN013RevO 1)65 การสรางและการตรวจสอบเครองมอทใชในการดำเนนงาน ไดแก 1) แบบประเมนความร

ของพยาบาลดานการปองกนการพลดตกหกลม ผศกษาสรางขนเอง เปนขอคำถามแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จำนวน 10 ขอ นำมาหาคาดชนความสอดคลอง(IOC) เทากบ 097 หาคาความเชอมน (Reliability)ดยนำแนวทางปฏบตและแบบประเมนไปทดลองใชกบกลมประชากรทใกลเคยงกบ กลมตวอยาง คอ พยาบาลวชาชพหอผปวยพเศษ 61 จำนวน 10 คน และกลมผปวยทมคณสมปตคลาย กลมตวอยาง จำนวน 30 คน หาคาสมประสทธอลฟาครอนบาค (CronbachrsquoAlpha Method)ดคา ความเชอมน 092 2) แบบประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม ปรบปรงจากแบบนเทศทางการปฏบตของคณะทำงานคณภาพ การพยาบาลเขต13 มขอปฏบต 18 ขอ นำมาหาคา IOC ได 098 และ คาความเชอมน 089 3) แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลใน การใชแนวทางปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลมคา 100ได 095 คาความเชอมนได 079 และ3) แบบประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม

คา IOC ได 098 คาความเชอมน 08766 การดำเนนการ โดยประชมชแจงวตถประสงค ทบทวนความรเกยวกบการปองกน

การพลดตกหกลมใหกบพยาบาลวชาชพทปฏบตงานในหอผปวยพเศษ62จำนวน 12คนใชแนวทาง

การปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมในผปวยทรบไวรกษาทหอผปวยพเศษ 62 ระหวางวนท 1กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558 จำนวน 94 ราย พรอมตงนเทศ ตดตาม และใหคำแนะนา ระหวางดำเนนการอยางตอเนอง

67 การเกบรวบรวมขอมลเพอประเมนผลการใชแนวทางการปฏบตฯ671 ประเมนความเของพยาบาลดานการบ1องกนการพลดตกหกลม โดยแจกแบบ

ประเมนความคอนการใหความวนท 1 กนยายน 2558 และหลงการใหความวนท 24-31 ธนวาคม 2558

672 ประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฎปตเพอองกนการพลดตกหกลมของพยาบาล โดยI p กษาเปนผสงเกตการปฏบตตามแนวทางปฏบตฯคอนการใชแนวทางปฏบตฯระหวางวนท1 กรกฎาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558 และเกบอกครงหลงการใชแนวทางปฏใ]ตฯ ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถงวนท 31 ธนวาคม 2558โดยพยาบาล 1 คนตองปฏบตกบผปวยอยางนอย 8 คน

673 บนทกอบตการณการพลดตกหกลมในผปวยกลมตวอยางทกครงทมอบตการณ ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

674 ประเมนความพงพอใจของผรบบรการโดยแจกแบบประเมนความพงพอใจของ ผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมเมอแพทยอนญาตจำหนายกลบบาน โดยเกบทกรายตงแตวนท 1 กนยายน 2558 ถง 3 เธนวาคม 2558

68 การวเคราะหขอมล หลงจากเกบรวบรวมขอมล ไตทำการตรวจสอบความถกตอง สมบรณ ของขอมลกอนนาขอมลไปวเคราะหทางสถต ดวยโปรแกรมสำเรจรป ดงน

681 ขอมลทวไปของพยาบาลวชาชพ และผปวยทมารบบรการใชคาความถ คารอยละ682 ขอมลความของพยาบาลดานการองกนการพลดตกหกลม ใชคาความถ คารอยละ683 ขอมลการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมของพยาบาล

ขอมลความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลม ขอมล ประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลม วเคราะห โดยใช คาเฉลย (X) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD)

684 เปรยบเทยบการปฏบตตามแนวทางการปฏบตฯของพยาบาล คอนและหลงการใช แนวทางการปฏบตฯ วเคราะหโดยใชสถต t-test

685 ขอมลอบตการณการพลดตกหกลมใชสถตการแจกแจงความถ และนามาคดเปนอตรา การพลดตกหกลมเปนครงตอ 1000วพนอน7 ผลสำเรจของงาน

71มแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมหอผปวยพเศษ 62 ทสามารถ

ปองกนการพลดตกหกลมครอบคลมกลมเสยง ประกอบดวย 1) ดานการประเมนความเสยง2 )ดานการปฏทตการพยาบาลเพอปองกนการพลดตกหกลม 3 )ดานการใหคำแนะนำแกทกษะแกผปวยและญาต 4) ดานการปฏทตการพยาบาลเมอเกดการพลดตกหกลม การรายงาน วางแผนจำหนาย

72 ความเของพยาบาลดานการ]องกนการพลดตกหกลม พบวากอนไดรบความเพยาบาลม ความเในระดบปานกลาง จำนวน 6 ราย คดเปนรอยละ 50 รองลงมา ความเระดบมาก จำนวน 4 ราย คดเปนรอยละ 48 และนอยทสด มความเระดบนอย จำนวน 2 ราย คดเปนรอยละ 1667 หลงไดรบ ความเพยาบาลมความแพมขนในระดบมากทกราย คดเปนรอยละ 100

73 เปรยบเทยบการปฎบตของพยาบาลตามแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลม กอนและหลงการใชแนวทางการปฎบตฯในหอผปวยพเศษ 62 พบวา พยาบาลมการปฎทตตามแนว ทางการปฏบตฯแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต ท 05 (t= 1388 p lt 00) โดยคะแนนเฉลยการ ปฎปตหลงการใชแนวทางการปฎนตฯมากกวากอนใชแนวทางการปฎปตฯ (x = 192 SD = 028 และ x = 120 SD = 057ตามลำดบ)

74 อปตการณการพลดตกหกลม ระดบ C-I เทากบ 0 และระดบ F-I เทากบ 0 พบ เหตการณ เกอบพลาด ระดบ A จำนวน 1 เหตการณ ไดแก ผสงอายขาออนแรงเดนเซขณะญาตพาเขาหองนาคดเปนอตราการพลดตกหกลมระดบ C- E และ F-I เปน 0 ครง ตอ000 วนนอน

75 ความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลม โดยรวมอยในระดบมากทสด (X = 462 SD = 055) และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา ทกขอม ความคดเหนอยในระดบมากทสด โดยคะแนนเฉลยสงสด ขอ 14 คอ แนวทางปฏบตทำใหปองกน การพลดตกหกลมในหนวยงานดขน (X = 467 SD = 049) สามารถใชแบบประเมนความเสยงตอ การเกดพลดตกหกลมไดถกตอง (x = 467 SD = 049) สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ขอ 2 สามารถปฏบตตามแนวทางการปฎปตฯไดถกตอง (X = 455 SD = 051)

76 ความพงพอใจของผรบบรการตอการใชแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลมโดยรวมอยในระดบมากทสด (X = 449 SD = 049) เมอพจารณาเปนรายขอพบวาสวนใหญม ความพงพอใจในระดบมากทสด ยกเวน ขอ 2 การไดรบคำแนะนำเกยวกบสถานทสงแวดลอม การใช เตยง กรง และการใชหองนา มความพงพอใจอยในระดบมาก (x = 450 SD = 050)8 การนำไปใชประโยชน

81 พยาบาลมแนวทางในการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลมทปฎบตไดอยางเปนรปธรรม82 ผปวยทเขารบการบรการในโรงพยาบาลปลอดภยจากการพลดตกหกลม83 หปวยงานมการปองกนการพลดตกหกลมจากการสงเสรมใหพยาบาลไดมการ

แลกเปลยนเรยนรอยางเปนระบบ

9 ความยงยาก ฟญหา อปสรรคในการดำเนนการ91 ญาตผดแลผปวยมการสบเปลยนกนฟาหลายคน ทำใหขนตอนการแนะนำ การสอนญาต

ผดแลไมตอเนอง และใชระยะเวลามากขน ในขณะทพยาบาลบางครงมภาระงานดแลผปวยเรงดวน92 อปกรณ นวตกรรมทชวยปองกนการพลดตกหกลมไมเพยงพอ ทำใหมฃอจำกดในการ

ปฎหตตามแนวทางบางครงไมครบถวน10 ขอเสนอแนะ

101 ควรนเทศใหขอมลการดแลผปวยกบญาตเนนยาเรองการสงตอขอมล และมการควบคม กำกบตดตามการปฎนตตามแนวทางปฎใต อยางตอเนองเปนระยะๆ วเคราะหปญหาความตองการ เพอปรบปรงแนวทางใหสอดคลองกบกลมผรบบรการ

102 นำเสนอตอผบรหารเพอขอสนบสนนดานอปกรณและจดทำอปกรณ นวตกรรมปองกน การพลดตกหกลมใหเพยงพอ

ขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนเปนความจรงทกประการlaquo4 C p ว 1 x jr~ 7 ท ลงซอ ไ

(วนท)

( นางพชากร สวสดผล) ผขอรบการประเมน๑ น กพ ๒๕bis

ไดตรวจสอบแลวขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนถกตองตรงกบความเปนจรงทกประการpound (j) d Aลงซอ 7aS JU ลงซอ rsquoโ

(นางสาวบรรจง นธปรชานนท) ตำแหนง หวหนาพยาบาล

ฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร

- 1ส ๑ ๕ กพ Mbh

(นายยลชย จงจระคร) ตำแหนง ผอำนวยการโรงพยาบาลสรนธร

9 A copy^ กพ bftfeวนท

คณะกรรมการพฒนาคณภาพการพยาบาลดานการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร (2557)รายงานสถตการเปาระวงอบตการณพลดตกหกลม ผปวยใน ปงบประมาณ 2557

ชชวาล อรวงศศภทต (2555) การทำงาน ใหมประสทธภาพ PDCA สบคนเมอวนท 17 เมษายน 2559 จาก wwwktbgslifekgscoth

ทพยเนตร งามกาละ ประคอง อนทรสมบต และสปรดา มนคง(2554) การสงเคราะหองคความ เกยวกบการปองกนและจดการการหกลมในผปวยทรบไวรกษาในโรงพยาบาลรามาธบด พยาบาลสาร17 (1) 108-125

ธารทพย ตนตรง นงนช แยมวงษ นฤมล คงสาคร และ สายง ดนก (2553) การพฒนาแนว ทางการประเมนภาวะเสยงเพอปองกนการพลดตกทกลมของผปวย( ปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต) คณะสาธารณสขศาสตร กรงเทพฯ มหาวทยาลยมหดล

บญชม ศรสะอาด (2553) การวจยทาองตน พมพครงท 5 กรงเทพฯ สวรยสาสนประคอง กรรณสตร (2542) สกตเพอการวพทางพฤตกรรมศาสตรกรงเททฯะจพาลงกรณ

มหาวทยาลยภคภร โลจนะวงศกร (2558) ระบบบรหารความเสยงพกสารประกอบการอบรมหลกสตร

ในโรงพยาบาลคณภาพ (HA601)tiถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล(องคการมหาชน)วลภา คชภกด (2558) การจดการความเสยงคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด

มหาวทยาลยมหดลสบคนเมอ 31 พฤษภาคม 2559 จากhttpmedmahidolacth riskmgttharticle032112101-10097

วภาว หมายพมาย (2559) การหกลมในผสงอาย ปญหาทไมควรมองขามสบคนเมอวนท 2 สงหาคม 2559 จาก httpwwwnsmahidolacth Englishthns Academic56_08

ศรนวล สถตวทยานนห (2552) การดแลสขภาพผสงอายแบบองครวม กรงเทพฯมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

ศนยพฒนาคณภาพโรงพยาบาลสรนธร (2558) แนวทางการบรหารความเสยงโรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

สพฒตรา เกษราพงศ ประภาพรรณ เกษราพงศ และ อวยชย สลดทกข(2555) การลดของเสยใน กระบวนการผลตชนสวนทอไอเสยรถจกรยานยนตรางาbullน การประชมวชาการขายงาน วศวกรรมอตสาหกรรม ประจำป พศ2555 17-19 ตลาคม 2555 ชะอำ เพชรบร

สรวฒ เมฆนต (2555) การปองกนและควบคมโรคไขเลอดออก ของอาสาสมครสาธารฌสข ประจำ หมบาน อำพอหลงสวน จงหวดชมพรวทยานพนธ มหาวทยาลยราชภฎเพชรบรเพชรบร

Birgitta Tetri Emma Lumerto Inara Mamadova (2014) Fall prevention In acute care (Degree Programmer in Nursing Bachelorrsquos Thesis) University of Applied Sciences Lauren Finland สบคนเมอวนท 10 เมษายน 2559 จาก http WWW IheseusTi gt bitstream gt handle

Shanley c (2003)Fall and injury reduction in residential aged care translating research into practice Pub Med mobile website สบคนเมอ 15 ธนวาคม 2559 จาก httpwwwncbnihgov

ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขนฃอง นางพชากร สวสดผล

เพอประกอบการแตงตงใหดำรงตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ (ดานการพยาบาลทวไป) (ตำแหนงเลขท รพส98) สงกดฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลลรนธร สำนกการแพทยเรอง พฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ

หลกการและเหตผลภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดเปนอบตการณทพบไดบอย ททำใหเกดภาวะแทรกซอน

ทรนแรงสมองพการ เปนผลทำใหมารดาและครอบครวมความวตกกงวล กลววาทารกจะเปนอนตราย การรกษาดวยการสองไฟเปนวธการรกษาทนท เมอผลการตรวจสารบลรบนในเลอดของทารกอยใน ระดบทสงกวาปกตและมแนวโนมวาคาบลรบนจะเพมขน มารดาเกดความรสกวตกกงวลในบทบาท ใหม และการทไมไดเตรยมตวมาคอน อาจสงผลใหมารดาดแลทารกนอยลง ไมกลาทจะดแลบตร กลววาบตรจะไดรบอนตรายจากการดแลของตน (สธาภนนทพรเลศทวคล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม 2556) จนบางครงเตมใจทจะใหพยาบาลเปนผดแลทารกมากกวาเนองจาก คดวาพยาบาลมความร และมประสบการณในการดแลทารกไดดกวาตนเอง (Holditch Schwartz Black and Scher 2007) จากสถตผปวยของหอผปวยพเศษ 62 พบสถตทารกแรกเกดตวเหลองม อตราสงเปน 1ใน3 อนดบของโรคทพบบอยในสาขากมารเวชกรรมและพบวาทารกตวเหลองไดรบ การรกษาดวยการสองไฟในป 2557 2558 และ 2559 มแนวโนมเพมขน ตามลำดบ คดเปนรอยละ 15 2395 และ 2406 (หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงานโรงพยาบาลลรนธร2559) ใน การดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ พบวามารดาหลงคลอดมบตรตวเหลองมความเครยด และวตกกงวลในบางรายปฏเสธการรกษาดวยการสองไฟ มารดามอารมณซมเศรา บางรายมความ กาวราวและไมใหความรวมมอในการรกษา โดยการนำเดกออกจากการสองไฟ จากการศกษาพบวา พฤตกรรมดงกลาวเกดจากการขาดความร ความไมมนใจในการดแลบตร ตองการความมนใจในการ ดแลบตร พยาบาลเปนบคคลทอยใกลชดกบมารดาหลงคลอด สามารถใหการชวยเหลอมารดาใหม ความเขาใจและสามารถพฒนาบทบาทในการดแลบตรทปวยไดอยางมประสทธภาพ

โรงพยาบาลสรนธรเปนโรงพยาบาลสายสมพนธแมลกทสงเสรมใหแมลกอยในหอง เดยวกน 24 ชวโมง สงเสรมใหมารดามความชดเจนในการดแลบตรอยางใกลชด ผศกษาจงมแนวคด ทจะพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ เพอสงเสรมใหมารดานำความรไปประยกตใชในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ มทศนคตทด ตอการรกษา แสดงพฤตกรรมการดแลบตรไดเองอยางมนใจและทารกปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

วตถประสงคและหรอเปาหมายวตถประสงค

1 เพอพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองท ไดรบการสองไฟ

2 ศกษาผลของการพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดใบก1รลแลบดร ตวเหลองทไดรบการสองไฟ

เปาหมายมารดาหลงคลอดทารกตวเหลองทกรายทไดรบการสองไฟใบหอผปวยพเศษ 62 บ

ความรและดแลบตรไดอยางถกตอง

กรอบการวเคราะห แนวคด ขอเสนอกรอบการวเคราะห แนวคดทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง (neonatal jaundice) หมายถง ภาวะทมระดบบลรบน

ในเลอดสงเกนระดบปกต คอระดบ 02-14 มลลกรมเดซลตร และเมอสงเกนกวา 5-7 มลลกรม เดซลตร จะปรากฎอาการตวเหลองหรอภาวะดซาน (jaundice) ใหเหนดวยตาเปลา ( Micinneyet al 2009 อางใน พรทพย ครบรณพพฒนา และคณะ 2556) แบงได 2 ประเภท ไดแก

1 ภาวะตวเหลองจากสรรภาพ (physiologic jaundice) เปนภาวะทมบลรบนในเลอดสงโดย ธรรมชาต เนองจากทารกแรกเกดมเมดเลอดแดงมากกวาผใหญเปบ 2 เทา แตบอายสนเพยง 80^0วน และตบยงทำหนาทในการจบกบบลรบนไมสมบรณ เพราะระดบเอนไซม glucuronyl tranferase ตำ บลรบนทสงจะเปนชนดไมละลายนำ (unconjugated bilirubin) สวนบลรบนทละลายนำได (conjugated bilirubin) จะมระดบนอยกวา 2 มลลกรมเด1ซลตร มกมอาการตวเหลองเมออาย 2-3 วน และจะสงสดในวนท 3-4 และอาจเพมถง 8-12 มลลกรมเด1ซลตร ในทารกครบกำหนด และ 15 มลลกรมเดซลตรในทารกเกดกอนกำหนด

2 ภาวะตวเหลองจากพยาธสภาพ (pathological jaundices) เปนภาวะทมระดบบลรบนสง มากผดปกต ทารกจะมอาการตวเหลองเรวภายใน 24 ชวโมงแรกหลงเกด มอาการแสดงของการเจบปวยอยางอนรวมดวย เชน ซม ไมดดนม อจจาระสซด ปสสาวะสเขม (กรรณการ วงศภาวทย 2555)

สาเหตเกดจากมการทำลายเมดเลอดแดงจากการทหมเลอดแมกบลกไมขาลบ มความผดปกต

ของเยอหมเมดเลอดแดง มความผดปกตของเอนไซมในเมดเลอกแดง เชน G6PD deficiency มการ กำจดบลรบนไดลดลงจากทอนาดอดตน มการตดเชอในครรภและทสำคญคอมการดดกลบของ บลรบนจากล0าไสมากขนจากภาวะทเกยวของกบการเลยงลกดวยนมมารดาไดแก การไดรบนมนอย

( breastfeeding jaundice) พบไดในทารกอาย 2-4 วน จากการไดรบนมไมเพยงพอ อกสาเหตหนง คอเกดจากสวนประกอบของนมมารดา ( breast milk jaundice) ชงสมมตฐานเชอวาในนมมารดา มสารและฮอรโมนทมสวนขดขวางการทำหนาทของดน พบในทารกอาย 4-7วน (พรทพย ศรบรณ พพฒนา และคณะ 2556)

การวนจฉยการวนจฉยทารกตวเหลอง เมอตรวจพบวาทารกตวเหลองควรซกประวดดรวจร1งกาย

อยางละเอยดเพอชวยในการวนจฉยแยกโรคโดยซกประว^การดงครรด หใยrsquo0ดฃองปดามารดา โรคทางพนธกรรม เชน 0-6-อโรคตดเชอ ประวตการใชยา เชน sulfonamide ระยะเวลาอาการ ตวเหลอง การตรวจทางหองปฏปตการวดระดบบกรบนในเลอด (ตใrsquoดา ศรทพยสโข และศรยา ประจกษธรรม 2554)

อาการและการแสดงอาการตวเหลองของทารกทมสาเหตจากศรรกาพ มกเรมมภาวะตวเทศองแศะ

ตาเหลองในชวง 2-3 วนแรกหลงเกดในขณะทตวเหลองจากพยาธสภาพจะเกดขนอยาารวดเรร 24 ชวโมงแรกหลงเกด โดยเรมจากใบหนาเปลยนเปนสเหลอง และไปทสวนอนของรางกาย เชน ลำตว ทอง แขน ขาและอาจมสเหลองชดเจนเมอใชนวกด รวมถงอาการอนๆทสงเกตได คอ ตา61เาว เปลยนเปนสเหลอง เหงอกเหลอง ปสสาวะสเหลองเขม อจจาระเปนสขาวขด กรณทเปนรนแรง ระดบบลรบนมคาสงมากกวา 20 มลลกรมเด1ซลตร เปนภาวะแทรกซอนทมความผดปกตของระบบ ประสาทเรยกวา kemicterus ทารกจะซม หงดหงด กลามเนอออนแรง ไมดดนม แลนมอาการเกรง กระตกหลงแอน ชก รองเสยงแหลม

การรกษาการรกษาทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง มหลายวธ ซงมวตถประสงคเพอลดระดบ

บลรบนในกระแสเลอด (พรทพย ศรบรณพพฒน และคณะ 2556)1 การเปลยนถายเลอด (total blood exchange transfusion)2 การใชยา การใหยา พโนบารบทอล (phenobarbital)3 การรกษาดวยการสองไพ (phototherapy) แสงไฟจะเปลยนโครงสรางของบลรบน

ดวย วธ isomerization บลรบนทละลายในไขมนจะเปลยนเปนบลรบนทศะศายไทนาแทน โดยจะ ถกขบ ทางปสสาวะ อจจาระ การสองไฟจะเรมเมอบลรบนในเลอดมากกวา 10-15 บลลกรม เดซลตร และจะหยดสองไฟเมอบลรบนนอยกวา 12-15 บลลกรมเดซลตร ชนอยกบอายของทารก

การดแลทารกตวเหลองทไดรบการรกบาดวยการศองไพบการลแลใหทารกไดรบการสองไฟอยางมประลทธภาพดามแผทการรกม1ไดแก

เตรยมอปกรณหลอดไฟใหพรอมปรบระยะหางทารกประมาณ 30 เซนตเมตร จดหาผาคลมหรอ กนดานขางของเครองสองไฟใหมดชดเพอรกษาระดบความเขมขนของแสง ถอดเสอผาทารกออก ไมควรทาแปงหรอนามน ในชวงเวลาใหนมสามารถปดไฟได ไมควรเกน 1 ชวโมง กระตนให ทารกดดนมทก 2-3 ชวโมง

2การดแลเพอฟองกนภาวะแทรกซอนไดแก ปดตาทารกดวยแผนปดตา เชดตาดวย นาตมสกทเยนแลว พลกตะแคงทารกทก 2 ชวโมง เปดตาทารกเปนระยะๆพรอมสงเกตสงกดหลง สงเกตผวและความตงตวรมเปาก วดปรมาณสารนาเขาและออก บนทกการขบถายทก 8 ชวโมง วดสญญาณชพทก 4 ชวโมง ชงนาหนกทกวน เพอประเมนพลงงานทรางกายไดรบ

การใหความเมารดาทมบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟดงน (ชลดา สใลาประโคน2555)1 ใหความรเรองภาวะตวเหลอง ประกอบดวย สาเหต อาการและอาการแสดง

อนตรายและความรนแรง การรกษาทารกตวเหลองและภาวะแทรกซอนจากการสองไฟ การสงเกต และการประเมนอาการตวเหลอง

2 ใหความรในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ ไดแก การดแลทารกทวไป ไดแก การอม การใหนม การปลอบโยนทารก การดแลความสะอาดทารก ความปลอดภยการเตรยมทารกกอนสองไฟ การดแลทารกใหไดรบการสองไฟ การดแลและการฟองกนอนตราย จากภาวะแทรกซอน

ร-ใหคำแนะนำเรองกจกรรมและชวงเวลาการพยาบาลทมารดาและทารกตวเหลอง จะไดรบจากทมพยาบาลไดแก การตรวจเยยมอาการ การวดสญญาณชพ การชงนาหนก การอาบนา ใหทารก การตรวจตดตามคาสารเหลอง

4 การใหความรมารดาเมอทารกกลบบาน ไดแก การสงเกตอาการตวเหลองโดยใชวธ รดทผวหนงและอาการแทรกซอนทตองนำทารกมาพบแพทยแนะนำการรบวคซน

การใหความรเพอสงเสรมการรบรความสามารถของมารดาหลงคลอด จากแนวคดทฤษฎ การรบรความสามารถของตนเองของ Bandura ประกอบดวย 4 วธ

1 สงเสรมใหมารดาเกดการเรยนรและมประสบการณจากการลงมอกระทำดวยตนเอง2 ใหความร แนะนำควบคกบการดสอวดทศน แผนพบความรการไดเหนตนแบบ

ประสบการณตรงจากพยาบาล3 การโนมนาวดวยคำพดชกจงวามารดามความสามารถทจะดแลทารกไดอยางมนใจ

4 กระตนอารมณทางบวก ลดอารมณตานลบ ใหขอมลเพอการเตรยมความพรอม เปดโอกาสใหซกถาม และแบงชวงเวลาใหมารดาไดพกผอนในวนแรกหลงจากททารกไดรบการสองไฟ

ขอเสนอการพฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการ

สองไฟโดย มขนตอนการดำเนนการดงน1 ศกษาคนควา ตำรา เอกสารทางวชาการ แนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

เพอการจดทำโปรแกรม2 จคทำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบ

การสองไฟ ประกอบดวย 3 กจกรรมไดแก 1) การประเมนความเในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ2) ชมวดทศน บทสมภาษณของมารดาทมประสบการณในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสอง ไฟ สอนการดแลทารกทวไปเมอกลบบาน การตรวจตามนด การรบวคซน การสงเกตอาการผดปกต3) สาธตการอม การใหนมขณะทเดกสองไฟ การถอดเสอ ปดตา การหอตวและใหมารดาทดลอง ปฏบต และใหเอกสารความแรองภาวะตวเหลอง การดแลทารกเมอไดรบการสองไฟ 4) การ ประเมนความรภายหลงการใหความร

3 นำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองไปให ผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง พรอมทงแกไขตามขอเสนอแนะ

4 ประชมบคลากรในหนวยงานชแจงการใชโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอด ในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟทไดจดทำขน นำโปรแกรมการใหความรมารดาหลง คลอดในการดแลบตรตวเหลองไปทดลองใช

5 ประเมนผลภายหลงการปฏบตทก 3 เดอนเพอปรบปรงโปรแกรม

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1 มารดาหลงคลอดดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟมความรในการดแลบตร2 ลดความวตกกงวลของมารดาหลงคลอดทมบตรตวเหลอง3 ทารกไดรบการดแลอยางมประสทธภาพ ปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

ตวชวดความสำเรจ1 มโปรแกรมการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟภายในปพศ 25622 มารดาหลงคลอดมความรในการดแลบตรตวเหลองภายหลงการใหความรตามเกณฑท

กำหนดมากกวารอยละ 80ลงชอ

(นางพชากร สวสตผล)ผขอรบการประเมนbdquo A copy pound ทพ ๒ร วนท

vn-

กรรณการ วงศภาวทย (2555) ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในสมบรณ จนทรสกลพร และคณ (บรรณาธการ) กมารเวชศาสตร 1 กรงเทพฯ นพชยการพมพ จำกด

ชลดา ศาลาประโคน (2555) ผลของการพฒนาความรและพฤตกรรมการดแลของมารดาโดยใช แนวคดของแบนดราไนการดแลทารกแรกเกดตวเหลองทไดรบการสองไฟ คณะพยาบาล ศาสตรขอนแกน มหาวทยาลยขอนแกน

พรทพย ครบรณพพฒน และคณะ(2556) การพยาบาลเดก เลม 1(ฉบบปรบปรง) โครงการสวสดการวชาการ สถาบนพระบรมราชชนนก กระทรวงสาธารณสข นนทบร ธนาเพลส จำกด

สธดา ศรทพยสโข และ ศรยา ประจกษธรรม (2554)ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในวนดา เปาอนทร และคณะ(บรรณาธการ)ตำรากมารเวชกรรม สำหรบเวชปฏบตกรงเทพฯไอกรป เพรส จำกด

ศรสมบรณ บสกคนธ ฟองคำ ตลกสกลชย วไล เลศธรรมเทว อจฉรา เปรองเวทย พรรณรตน แสงเพมและคณาจารยภาควชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล (2555) ตำราการพยาบาลเดก เลม 1 พมพครงท 3 กรงเทพฯ ฟร-วน

สทธาภนนพ พรเลศทวกล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม (2556) ปจจยทม ความสมพนธกบการมสวนรวมของมารดาในการดแลทารกแรกเกดทรบการรกษาใน โรงพยาบาล Journal o f Nursing Science 31(1) 59-69

หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงาน โรงพยาบาลสรนธร(2559) สถตทารกตว เหลองหอผบวยพเศษ 62 โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

Holditch DD Schwartz T Black B Scher M (2007) Correlates of mother premature interactions Res Nurs Health 30(3) 333-346

Page 5: ผ่าน - 203.155.220.238203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse620503.pdf4.1 สรุปสาระสำคัญของเรื่อง ... นอน ระดับ

2006 อางใน ธารทพยตนตรง นงนช แยมวงษ นฤมล คงสาคร และ สายรง ดนก 2553)แนวคดการพฒนาคณภาพการพยาบาล ในการศกษาครงนใชทฤษฎวงจรคณภาพของเดมมง

(The Deming cycle) เปนแนวคดการพฒนากระบวนการทำงานอยางเปนระบบม 4 ขนตอนไดแก1) Plan คอ การวางแผน ครอบคลมถงการกำหนดวตถประสงค เปาหมาย วธการและขนตอน2) Do คอ การปฏบตใหเปนไปตามแผนทกำหนด และเกบรวบรวมขอมลเพอใชในการดำเนนงานใน ขนตอไป 3) Check คอ การตรวจสอบ เพอประเมนผลการปฏบตตามแผน หรอมบญหาเกดขน ตรวจสอบการปฏบตเปนไปตามมาตรฐานทกำหนดหรอไม 4) Act คอการปรบปรงแกไขปญหาท เกดขนหลงจากตรวจสอบแลว ขอมลทไดจะชวย ใหมคณภาพเพมขน (ชชวาล อรวงศศภทต 2555)4 สรปสาระสำคญของเรองและขนตอนการดำเนนการ

41 สรปสาระสำคญของเรองการพลดตกหกลมเปนเหตการณความเสยงสำคญทเกดขนในโรงพยาบาล สงผลให

ผปวยอาจเกดภาวะแทรกซอน เกดการบาดเจบมากกวารอยละ30 ตงแตเลกนอยจนถงรนแรง และ เสยชวต (NPSA 2007 อางในทพยเนตร งามกาละประคอง อนทรสมปต และสปรดา มนคง 2554) จากรายงานความเสยงของโรงพยาบาลสรนธรในป 2558 พบวาการพลดตกหกลมเปนอนดบ 5 ของ ความเสยงทางคลนกทวไป(ศนยพฒนาคณภาพ โรงพยาบาลสรนธร 2558) ในขณะทหอผปวย พเศษ 62 เกดความเสยงขนเปน เใน 3 อนดบแรกของเหตการณความเสยง จากสถตยอนหลง 3 ป 2555 2556 และ 2557 อตราการพลดตกหกลมระดบ C-E คอ 022 026 และ 068 ครงตอ000วน นอน ระดบ F-I คอ 0 003 005 ครงตอ 1000 วนนอน ในป 2557 พบอปตการณระดบ C-I จำนวน 4 ครง ความรนแรงมากสดระดบ F ทำใหผปวยตองไดรบการรกษาเพมมากขนและระดบ A-B จำนวน 15 ครง (คณะกรรมการพฒนาคณภาพการพยาบาลดานการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร 2557) จากการวเคราะหปญหาตามบจจยหลก 4M1E ไดแก 0 Man คน 2) Machine เครองมอ 3) Material สอบรการ 4) Method กระบวน 5) Environment สงแวดลอม (สพฒตรา เกษราพงษ ประภาพรรณ เกษราพงษ และอวยชย สลดทกข 2555) พบวาแนวทางปฏบต ไมครอบคลมการเองกนความเสยงกลมผสงอาย มารดาหลงคลอด ทารกและเดก การปฏบตตาม แนวทางปฏบตฯไมตรงกน การมอบหมายงานไมชดเจน และดานสงแวดลอมไดแก พนลน แสงสวาง ไมเพยงพอ กรงชำรด จากใญหา และความสำคญดงกลาว ผศกษาจงสนใจพฒนาแนวทางการปฏบต เพอเองกนการพลดตกหกลมใหมประสทธภาพเพมขนโดยนำแนวคดวงจรคณภาพของเดมมงมาใช

42 ขนตอนการดำเนนการ421 วเคราะหปญหาอ]ตการณการพลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ 62 ในป 2557

พบอปตการณระดบ C-E จำนวน 3 ครง คดเปนอตราการพลดตกหกลมเทากบ 067 ครง1000วนนอน ระดบ A-B จำนวน 15 ครง

422 พฒนาแนวทางการปฎบตเพอเองกนการพลดตกหกลม โดยใชกรอบแนวคดวงจร คณภาพตามกระบวนการ PDCA จำนวน 2 รอบ ตงแตวนท 1 กรกฎาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558

423 กำหนดกลมตวอยางไดแก พยาบาลวชาชพทปฏบตงานในหอผปวยพเศษ 62 จำนวน 12 คน และผปวยทรกษาในหอผปวยพเศษ 62 ในชวงเวลาตงแต 1 กนยายน 2558 ถง31 ธนวาคม 2558 จำนวน 94 คน

424 จดทำเครองมอทใชในการดำเนนการ ไดแก แนวทางการปฏบตเพอเองกนการ พลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ 62 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก แบบประเมน ความเของพยาบาลดานการเองกนการพลดตกหกลม แบบประเมนการปฎปตตามแนวทางการ ปฏบตเพอเองกนการพลดตกหกลม แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการ ปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม แบบบนทกอบตการณการพลดตกหกลม

425 ดำเนนการ ประชม ชแจงวตถประสงค ทบทวนใหความรเกยวกบการเองกนการ พลดตกหกลม สาธตการเคลอนยาย ยกพยง ใหขอมลกบพยาบาลวชาชพ และนำแนวทางปฏบตฯมาทำความเขาใจ กอนนำแนวทางลงไปปฏบตในวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

426 เกบรวบรวมขอมล จากแบบประเมนความรของพยาบาลดานการ)องกนการ พลดตกหกลม แบบประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎปตเพอเองกนการพลดตกหกลม เกบขอมลความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบต และบนทกอบตการณการพลดตก หกลมทกครงทเกดโดยบนทกลงในแบบบนทกอบตการณการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร

427 วเคราะหขอมล โดยใชโปรแกรมสำเรจรปทางคอมพวเตอร ขอมลทวไปของกลม ตวอยาง ขอมลความรของพยาบาลดานการบเองกนการพลดตกหกลม ใชคาความถ และรอยละแบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎใ]ตฯ แบบประเมนความพงพอใจ ของผรบบรการตอแนวทางการปฏปตฯ ใชคาเฉลย (X) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) เปรยบเทยบการ ปฏบตตามแนวทางการปฏปตฯกอนและหลงการใชแนวทางการปฏบตของพยาบาลฯ ใชสถตทดสอบ คาท t-test และอปตการณการพลดตกหกลมใชสถตการแจกแจงความถ และนำมาคดเปนอตราการ พลดตกหกลมเปนครงตอ1000วนนอน

428 สรปผลการดำเนนงาน จดทำเปนรปเลมทางวชาการและนำเสนอผบรหารตามลำดบ5 ผรวมดำเนนการ ldquoไมมrdquo

6 สวนของงานทผเสนอเปนผปฏบต เปนผดำเนนการเองทงหมดรอยละ 100โดยมรายละเอยดดงนผศกษาไดศกษาคนควา ตำรา เอกสารวชาการ งานวจยทเกยวของ มาใชประกอบการ

ดำเนนการ โดยมวตถประสงคเพอพฒนาแนวทางการปฎปตเพอปองกนการพลดตกหกลม ศกษาความเของพยาบาลดานการเองกนการพลดตกหกลม การปฎปตตามแนวทางการปฏปตฯของ พยาบาล ศกษาอปตการณพลดตกหกลม ศกษาความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการ ปฏบตฯ และเพอศกษาความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฎบตเพอเองกนการพลดตก หกลมโดยดำเนนการดงน

61 วเคราะหฟญหาการพลดตกหกลมของหนวยงานป 2557 พบอบตการณพลดตกหกลม ระดบ C-E จำนวน 3 ครงไดแก ผสงอาย มารดาหลงคลอดทรดตวลงในหองนา และเดกอาย 2 ป ตกเตยง อปตการณระดบ F จำนวน 1 ครง ไดแก ผสงอายโรคเรอรงลมในหองนาศรษะแตกและ พบเหตการณระดบ A-B จำนวน 15 ครง พยาบาลและญาตลมยกไมกนเตยง พนลน ผปวยเดนเซขณะ มญาตพยง ทารกแรกเกดไมไดอยในคลบทจดเตรยมให เมอวเคราะหสาเหตตามปจจยหลก 4M1E ดงน 1)ดานคนไดแกบคลากรมความความเขาใจทกษะการประเมนความเสยงพลดตกหกลม ไมตรงกน การเคลอนยายยกพยงไมถกวธ 2) ดานอปกรณ ไดแก ราวกนเตยงมชองวาง ไมมการ ตรวจเชคกรงสญญาณ 3) ดานกระบวนการไดแก แนวทางการปฎปตฯและการมอบหมายหนาทไม ชดเจนเายสญลกษณความเสยงพลดตกหกลมม 3 ระดบ 3 สตดทกหอง ทำใหสบสน การสอสาร สงตอไมตอเนอง 4) ดานสงแวดลอม ไดแก พนลน แสงสวางในหองไมเพยงพอ

62 ดำเนนการพฒนาแนวทางการปฎปตเพอเองกนการพลดตกหกลมโดยใช กระบวนการ PDCA ครงท I ดำเนนการพฒนาระหวางวนท 1 กรกฎาคม ถง 31 กรกฎาคม 2558 ตามกรอบการ วเคราะหปญหา 4M1e 1แก พฒนาดานคน ใหความพยาบาลเรองการปองกนพลดตกหกลม การประเมนความเสยง สกทกษะการเคลอนยายผปวย เพมนยามศพท ใหความหมายของปจจยเสยง และการใหคาคะแนนการประเมนปจจยเสยงตอการพลดตกหกลม 2) พฒนาดานสอ อปกรณการ ปองกนการพลดตกหกลม จดบอรดสงเสรมความ 3) ดานกระบวนการ กำหนดหนาทการประเมน ความเสยงเปนพยาบาลตำแหนงท 3 (พยาบาล treatment) เปลยนตำแหนงการใสใบประเมนความ เสยงตอการพลดตกหกลมจากแทเมเวชระเบยนเปนใสในแทเม treatment แทน โดยประเมนทกครงเมอ แรกรบใหม รบยายใหเสรจสนภายในเวร ตดปายสญลกษณความเสยงสงสแดง หนาหองและเตยง ผปวย 4) ดานสงแวดลอม พยาบาลเวรบาย ดกเปดไฟหนาหองนา ตรวจเชคความพรอมใชของกรงทก เชาขณะเดนตรวจยยม กำกบดแลพนกงานทำความสะอาดหองนา นำแนวทางปฎปตมาใชกบ พยาบาล 10 คน และผปวย 10 คนในหอผปวยพเศษ 62 ประเมนผลพบอปตการณระดบ A-B จำนวน

3 ครง มารดาหลงคลอดหนามดขณะลกนง ผสงอายยนเซlsquoขณะชงนาหนก และผสงอายนงขางเสยง เกอบตกเตยงขณะทญาตหลบนำปญหาทพบมาพฒนาแกข จงนำสกระบวนการ PDCA ครงท 2

กระบวน PDCA ครงท 2 ระหวางวนท 1 สงหาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558 โดยพฒนา 1) ดานกระบวนการในมารดาหลงคลอดปรบระยะเวลานอนพกและทำกจกรรมบนเตยง จากเดม2 ชวโมงหลงรบยายจากหองคลอด เพมเปน 6 ชวโมง กรณผสงอายมภาวะสบสนใหมญาตฟา 2 คน เพอสลบกนพกในเวลากลางคน 2) ดานอปกรณ นำพalkei-ชวยพยงชงนาหนก 3) ดานสงแวดลอม กรณผสงอายมภาวะสมองเสอมจดเตยงชดผนงดานใดดานหนง ดานตรงขามจดเตยงนอนหรอโซฟา ญาตนอนฟาใกลผปวย นำไปทดลองกบพยาบาล 10 คน และผปวย 10 คน ในหอผปวยพเศษ 62 ประเมนผลการพฒนาไมพบรปตการณพลดตกหกลมจงจดทำเปนแนวทางการปฎบตเพอปองกนการ พลดตกหกลมในผสงอาย มารดาหลงคลอด ทารกและเดกเพอนำมาปฎปตในกลมตวอยางระหวาง วนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

63 กำหนดกลมตวอยาง ไดแก พยาบาลวชาชพทปฏปตงานในหอผปวยพเศษ 62 ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558 จำนวน 12 คน และผปวยทรบการรกษาในหอผปวยพเศษ 62 เปนผปวยทรบใหม และรบยายในเวลาราชการ 800 น - 1600 น ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558จำนวน 94คนโดยมคณสมปตสามารถสอสารดวยภาษาไทย

64 จดทำเครองมอทใชในการดำเนนการ1) แนวทางการปฏปตเพอปองกนการพลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ 62ปรบปรงจาก

คมอแนวปฏปตทางคลนกเพอปองกนการพลดตกหกลมฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร (SD-RM01-GEN 001) โดยผเชยวชาญ 3 ทานตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Validity content) ใชเกณฑการยอมรบจากผเชยวชาญ 2 ใน 3 ทานและหาคาดชนความสอดคลอง(IOC) เทากบ 098

2) แบบประเมนความเของพยาบาลดานการปองกนการพลดตกหกลม ประกอบดวยขอ คำถามเปนแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จำนวน10 ขอ เกณฑการใหคะแนน คอ ตอบถกให 1 คะแนน ตอบผดให 0 คะแนน ใชเกณฑในการแบงระดบความ 3 ระดบ ไดแก ความเอยในระดบมาก คะแนน รอยละ 80-100 ความเอยในระดบปานกลาง คะแนนรอยละ 70-79และความเอยในระดบนอย คะแนน รอยละ 60-69 (Bloom 1971อางอง1ใน สรวฒ เมฆนต 2555)

3 ) แบบประเมนการปฎปตตามแนวทางการปฏฟตเพอปองกนการพลดตกหกลมปรบปรงจากแบบนเทศการปฎฟตตามแนวทางปฎปตทางคลนกเพอปองกนการพลดตกหกลมของ คณะทำงานคณภาพการพยาบาลเขต 13 ประกอบดวยขอคำถาม 18 ขอ ลกษณะเปนมาตราประมาณคา3 ระดบ โดยมเกณฑใหคะแนนดงน ไมเคยปฎปต ให 0 ปฏปตบางครงให 1 ปฏปตทกครงให 2 การแปลผล คะแนนเฉลย 000-066 มการปฎปตในระดบนอย คะแนนเฉลย 067-133 มการปฎปต

ในระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 134-200 มการปฎปตในระดบมาก (ประคอง กรรณสต 2542)4) แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาล1ในการ1ไชแนวทางปฏบตเพอเองกนการ

พลดตกหกลม ประกอบดวยขอคำถามจำนวน 6 ขอ ลกษณะเปนแบบเลอกตอบ 5 ระดบโดยมเกณฑ ใหคะแนนดงน ไดแก ระดบมากทสดให 5 คะแนน ระดบมากให 4 คะแนน ระดบปานกลางให 3 คะแนน ระดบนอยให 2 คะแนน และระดบนอยทสคให 1 คะแนน การแปลผล คะแนนเฉลย 100-150 มความคดเหนระดบนอยทสด คะแนนเฉลย 151-250 มความคดเหนระดบนอย คะแนน เฉลย 251-350 มความคดเหนระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 351-450 มความคดเหนระดบมาก และ คะแนนเฉลย 451-500 มความคดเหนระดบมากทสด (บญชม ศรสะอาด 2553)

5) แบบประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอปองกนการ พลดตกหกลมประกอบดวย 3 ดานไดแก ความหวงใยเอออาทร การเขาถงบรการ และความสามารถ เชงวชาชพ มจำนวน 6 ขอ เปนแบบเลอกตอบ 5 ระดบโดยมเกณฑใหคะแนนดงน ไดแก พงพอใจ มากทสด 5 คะแนน พงพอใจ มาก 4 คะแนน พงพอใจปานกลาง 3 คะแนน พงพอใจนอย 2 คะแนน พงพอใจนอยทสด 1 คะแนน แปลผล คะแนนเฉลย 100-150 พงพอใจนอยทสด คะแนนเฉลย 151-250 พงพอใจนอย คะแนนเฉลย 251-350 พงพอใจปานกลาง คะแนนเฉลย 351-450 พงพอใจ มาก และคะแนนเฉลย 451-500 พงพอใจมากทสด (บญชม ศเสะอาด 2553)

6 ) แบบบนทกการพลดตกหกลม โรงพยาบาลสรนธร (FM-RM01- GEN013RevO 1)65 การสรางและการตรวจสอบเครองมอทใชในการดำเนนงาน ไดแก 1) แบบประเมนความร

ของพยาบาลดานการปองกนการพลดตกหกลม ผศกษาสรางขนเอง เปนขอคำถามแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จำนวน 10 ขอ นำมาหาคาดชนความสอดคลอง(IOC) เทากบ 097 หาคาความเชอมน (Reliability)ดยนำแนวทางปฏบตและแบบประเมนไปทดลองใชกบกลมประชากรทใกลเคยงกบ กลมตวอยาง คอ พยาบาลวชาชพหอผปวยพเศษ 61 จำนวน 10 คน และกลมผปวยทมคณสมปตคลาย กลมตวอยาง จำนวน 30 คน หาคาสมประสทธอลฟาครอนบาค (CronbachrsquoAlpha Method)ดคา ความเชอมน 092 2) แบบประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม ปรบปรงจากแบบนเทศทางการปฏบตของคณะทำงานคณภาพ การพยาบาลเขต13 มขอปฏบต 18 ขอ นำมาหาคา IOC ได 098 และ คาความเชอมน 089 3) แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลใน การใชแนวทางปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลมคา 100ได 095 คาความเชอมนได 079 และ3) แบบประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม

คา IOC ได 098 คาความเชอมน 08766 การดำเนนการ โดยประชมชแจงวตถประสงค ทบทวนความรเกยวกบการปองกน

การพลดตกหกลมใหกบพยาบาลวชาชพทปฏบตงานในหอผปวยพเศษ62จำนวน 12คนใชแนวทาง

การปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมในผปวยทรบไวรกษาทหอผปวยพเศษ 62 ระหวางวนท 1กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558 จำนวน 94 ราย พรอมตงนเทศ ตดตาม และใหคำแนะนา ระหวางดำเนนการอยางตอเนอง

67 การเกบรวบรวมขอมลเพอประเมนผลการใชแนวทางการปฏบตฯ671 ประเมนความเของพยาบาลดานการบ1องกนการพลดตกหกลม โดยแจกแบบ

ประเมนความคอนการใหความวนท 1 กนยายน 2558 และหลงการใหความวนท 24-31 ธนวาคม 2558

672 ประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฎปตเพอองกนการพลดตกหกลมของพยาบาล โดยI p กษาเปนผสงเกตการปฏบตตามแนวทางปฏบตฯคอนการใชแนวทางปฏบตฯระหวางวนท1 กรกฎาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558 และเกบอกครงหลงการใชแนวทางปฏใ]ตฯ ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถงวนท 31 ธนวาคม 2558โดยพยาบาล 1 คนตองปฏบตกบผปวยอยางนอย 8 คน

673 บนทกอบตการณการพลดตกหกลมในผปวยกลมตวอยางทกครงทมอบตการณ ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

674 ประเมนความพงพอใจของผรบบรการโดยแจกแบบประเมนความพงพอใจของ ผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมเมอแพทยอนญาตจำหนายกลบบาน โดยเกบทกรายตงแตวนท 1 กนยายน 2558 ถง 3 เธนวาคม 2558

68 การวเคราะหขอมล หลงจากเกบรวบรวมขอมล ไตทำการตรวจสอบความถกตอง สมบรณ ของขอมลกอนนาขอมลไปวเคราะหทางสถต ดวยโปรแกรมสำเรจรป ดงน

681 ขอมลทวไปของพยาบาลวชาชพ และผปวยทมารบบรการใชคาความถ คารอยละ682 ขอมลความของพยาบาลดานการองกนการพลดตกหกลม ใชคาความถ คารอยละ683 ขอมลการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมของพยาบาล

ขอมลความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลม ขอมล ประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลม วเคราะห โดยใช คาเฉลย (X) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD)

684 เปรยบเทยบการปฏบตตามแนวทางการปฏบตฯของพยาบาล คอนและหลงการใช แนวทางการปฏบตฯ วเคราะหโดยใชสถต t-test

685 ขอมลอบตการณการพลดตกหกลมใชสถตการแจกแจงความถ และนามาคดเปนอตรา การพลดตกหกลมเปนครงตอ 1000วพนอน7 ผลสำเรจของงาน

71มแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมหอผปวยพเศษ 62 ทสามารถ

ปองกนการพลดตกหกลมครอบคลมกลมเสยง ประกอบดวย 1) ดานการประเมนความเสยง2 )ดานการปฏทตการพยาบาลเพอปองกนการพลดตกหกลม 3 )ดานการใหคำแนะนำแกทกษะแกผปวยและญาต 4) ดานการปฏทตการพยาบาลเมอเกดการพลดตกหกลม การรายงาน วางแผนจำหนาย

72 ความเของพยาบาลดานการ]องกนการพลดตกหกลม พบวากอนไดรบความเพยาบาลม ความเในระดบปานกลาง จำนวน 6 ราย คดเปนรอยละ 50 รองลงมา ความเระดบมาก จำนวน 4 ราย คดเปนรอยละ 48 และนอยทสด มความเระดบนอย จำนวน 2 ราย คดเปนรอยละ 1667 หลงไดรบ ความเพยาบาลมความแพมขนในระดบมากทกราย คดเปนรอยละ 100

73 เปรยบเทยบการปฎบตของพยาบาลตามแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลม กอนและหลงการใชแนวทางการปฎบตฯในหอผปวยพเศษ 62 พบวา พยาบาลมการปฎทตตามแนว ทางการปฏบตฯแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต ท 05 (t= 1388 p lt 00) โดยคะแนนเฉลยการ ปฎปตหลงการใชแนวทางการปฎนตฯมากกวากอนใชแนวทางการปฎปตฯ (x = 192 SD = 028 และ x = 120 SD = 057ตามลำดบ)

74 อปตการณการพลดตกหกลม ระดบ C-I เทากบ 0 และระดบ F-I เทากบ 0 พบ เหตการณ เกอบพลาด ระดบ A จำนวน 1 เหตการณ ไดแก ผสงอายขาออนแรงเดนเซขณะญาตพาเขาหองนาคดเปนอตราการพลดตกหกลมระดบ C- E และ F-I เปน 0 ครง ตอ000 วนนอน

75 ความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลม โดยรวมอยในระดบมากทสด (X = 462 SD = 055) และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา ทกขอม ความคดเหนอยในระดบมากทสด โดยคะแนนเฉลยสงสด ขอ 14 คอ แนวทางปฏบตทำใหปองกน การพลดตกหกลมในหนวยงานดขน (X = 467 SD = 049) สามารถใชแบบประเมนความเสยงตอ การเกดพลดตกหกลมไดถกตอง (x = 467 SD = 049) สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ขอ 2 สามารถปฏบตตามแนวทางการปฎปตฯไดถกตอง (X = 455 SD = 051)

76 ความพงพอใจของผรบบรการตอการใชแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลมโดยรวมอยในระดบมากทสด (X = 449 SD = 049) เมอพจารณาเปนรายขอพบวาสวนใหญม ความพงพอใจในระดบมากทสด ยกเวน ขอ 2 การไดรบคำแนะนำเกยวกบสถานทสงแวดลอม การใช เตยง กรง และการใชหองนา มความพงพอใจอยในระดบมาก (x = 450 SD = 050)8 การนำไปใชประโยชน

81 พยาบาลมแนวทางในการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลมทปฎบตไดอยางเปนรปธรรม82 ผปวยทเขารบการบรการในโรงพยาบาลปลอดภยจากการพลดตกหกลม83 หปวยงานมการปองกนการพลดตกหกลมจากการสงเสรมใหพยาบาลไดมการ

แลกเปลยนเรยนรอยางเปนระบบ

9 ความยงยาก ฟญหา อปสรรคในการดำเนนการ91 ญาตผดแลผปวยมการสบเปลยนกนฟาหลายคน ทำใหขนตอนการแนะนำ การสอนญาต

ผดแลไมตอเนอง และใชระยะเวลามากขน ในขณะทพยาบาลบางครงมภาระงานดแลผปวยเรงดวน92 อปกรณ นวตกรรมทชวยปองกนการพลดตกหกลมไมเพยงพอ ทำใหมฃอจำกดในการ

ปฎหตตามแนวทางบางครงไมครบถวน10 ขอเสนอแนะ

101 ควรนเทศใหขอมลการดแลผปวยกบญาตเนนยาเรองการสงตอขอมล และมการควบคม กำกบตดตามการปฎนตตามแนวทางปฎใต อยางตอเนองเปนระยะๆ วเคราะหปญหาความตองการ เพอปรบปรงแนวทางใหสอดคลองกบกลมผรบบรการ

102 นำเสนอตอผบรหารเพอขอสนบสนนดานอปกรณและจดทำอปกรณ นวตกรรมปองกน การพลดตกหกลมใหเพยงพอ

ขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนเปนความจรงทกประการlaquo4 C p ว 1 x jr~ 7 ท ลงซอ ไ

(วนท)

( นางพชากร สวสดผล) ผขอรบการประเมน๑ น กพ ๒๕bis

ไดตรวจสอบแลวขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนถกตองตรงกบความเปนจรงทกประการpound (j) d Aลงซอ 7aS JU ลงซอ rsquoโ

(นางสาวบรรจง นธปรชานนท) ตำแหนง หวหนาพยาบาล

ฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร

- 1ส ๑ ๕ กพ Mbh

(นายยลชย จงจระคร) ตำแหนง ผอำนวยการโรงพยาบาลสรนธร

9 A copy^ กพ bftfeวนท

คณะกรรมการพฒนาคณภาพการพยาบาลดานการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร (2557)รายงานสถตการเปาระวงอบตการณพลดตกหกลม ผปวยใน ปงบประมาณ 2557

ชชวาล อรวงศศภทต (2555) การทำงาน ใหมประสทธภาพ PDCA สบคนเมอวนท 17 เมษายน 2559 จาก wwwktbgslifekgscoth

ทพยเนตร งามกาละ ประคอง อนทรสมบต และสปรดา มนคง(2554) การสงเคราะหองคความ เกยวกบการปองกนและจดการการหกลมในผปวยทรบไวรกษาในโรงพยาบาลรามาธบด พยาบาลสาร17 (1) 108-125

ธารทพย ตนตรง นงนช แยมวงษ นฤมล คงสาคร และ สายง ดนก (2553) การพฒนาแนว ทางการประเมนภาวะเสยงเพอปองกนการพลดตกทกลมของผปวย( ปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต) คณะสาธารณสขศาสตร กรงเทพฯ มหาวทยาลยมหดล

บญชม ศรสะอาด (2553) การวจยทาองตน พมพครงท 5 กรงเทพฯ สวรยสาสนประคอง กรรณสตร (2542) สกตเพอการวพทางพฤตกรรมศาสตรกรงเททฯะจพาลงกรณ

มหาวทยาลยภคภร โลจนะวงศกร (2558) ระบบบรหารความเสยงพกสารประกอบการอบรมหลกสตร

ในโรงพยาบาลคณภาพ (HA601)tiถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล(องคการมหาชน)วลภา คชภกด (2558) การจดการความเสยงคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด

มหาวทยาลยมหดลสบคนเมอ 31 พฤษภาคม 2559 จากhttpmedmahidolacth riskmgttharticle032112101-10097

วภาว หมายพมาย (2559) การหกลมในผสงอาย ปญหาทไมควรมองขามสบคนเมอวนท 2 สงหาคม 2559 จาก httpwwwnsmahidolacth Englishthns Academic56_08

ศรนวล สถตวทยานนห (2552) การดแลสขภาพผสงอายแบบองครวม กรงเทพฯมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

ศนยพฒนาคณภาพโรงพยาบาลสรนธร (2558) แนวทางการบรหารความเสยงโรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

สพฒตรา เกษราพงศ ประภาพรรณ เกษราพงศ และ อวยชย สลดทกข(2555) การลดของเสยใน กระบวนการผลตชนสวนทอไอเสยรถจกรยานยนตรางาbullน การประชมวชาการขายงาน วศวกรรมอตสาหกรรม ประจำป พศ2555 17-19 ตลาคม 2555 ชะอำ เพชรบร

สรวฒ เมฆนต (2555) การปองกนและควบคมโรคไขเลอดออก ของอาสาสมครสาธารฌสข ประจำ หมบาน อำพอหลงสวน จงหวดชมพรวทยานพนธ มหาวทยาลยราชภฎเพชรบรเพชรบร

Birgitta Tetri Emma Lumerto Inara Mamadova (2014) Fall prevention In acute care (Degree Programmer in Nursing Bachelorrsquos Thesis) University of Applied Sciences Lauren Finland สบคนเมอวนท 10 เมษายน 2559 จาก http WWW IheseusTi gt bitstream gt handle

Shanley c (2003)Fall and injury reduction in residential aged care translating research into practice Pub Med mobile website สบคนเมอ 15 ธนวาคม 2559 จาก httpwwwncbnihgov

ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขนฃอง นางพชากร สวสดผล

เพอประกอบการแตงตงใหดำรงตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ (ดานการพยาบาลทวไป) (ตำแหนงเลขท รพส98) สงกดฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลลรนธร สำนกการแพทยเรอง พฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ

หลกการและเหตผลภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดเปนอบตการณทพบไดบอย ททำใหเกดภาวะแทรกซอน

ทรนแรงสมองพการ เปนผลทำใหมารดาและครอบครวมความวตกกงวล กลววาทารกจะเปนอนตราย การรกษาดวยการสองไฟเปนวธการรกษาทนท เมอผลการตรวจสารบลรบนในเลอดของทารกอยใน ระดบทสงกวาปกตและมแนวโนมวาคาบลรบนจะเพมขน มารดาเกดความรสกวตกกงวลในบทบาท ใหม และการทไมไดเตรยมตวมาคอน อาจสงผลใหมารดาดแลทารกนอยลง ไมกลาทจะดแลบตร กลววาบตรจะไดรบอนตรายจากการดแลของตน (สธาภนนทพรเลศทวคล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม 2556) จนบางครงเตมใจทจะใหพยาบาลเปนผดแลทารกมากกวาเนองจาก คดวาพยาบาลมความร และมประสบการณในการดแลทารกไดดกวาตนเอง (Holditch Schwartz Black and Scher 2007) จากสถตผปวยของหอผปวยพเศษ 62 พบสถตทารกแรกเกดตวเหลองม อตราสงเปน 1ใน3 อนดบของโรคทพบบอยในสาขากมารเวชกรรมและพบวาทารกตวเหลองไดรบ การรกษาดวยการสองไฟในป 2557 2558 และ 2559 มแนวโนมเพมขน ตามลำดบ คดเปนรอยละ 15 2395 และ 2406 (หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงานโรงพยาบาลลรนธร2559) ใน การดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ พบวามารดาหลงคลอดมบตรตวเหลองมความเครยด และวตกกงวลในบางรายปฏเสธการรกษาดวยการสองไฟ มารดามอารมณซมเศรา บางรายมความ กาวราวและไมใหความรวมมอในการรกษา โดยการนำเดกออกจากการสองไฟ จากการศกษาพบวา พฤตกรรมดงกลาวเกดจากการขาดความร ความไมมนใจในการดแลบตร ตองการความมนใจในการ ดแลบตร พยาบาลเปนบคคลทอยใกลชดกบมารดาหลงคลอด สามารถใหการชวยเหลอมารดาใหม ความเขาใจและสามารถพฒนาบทบาทในการดแลบตรทปวยไดอยางมประสทธภาพ

โรงพยาบาลสรนธรเปนโรงพยาบาลสายสมพนธแมลกทสงเสรมใหแมลกอยในหอง เดยวกน 24 ชวโมง สงเสรมใหมารดามความชดเจนในการดแลบตรอยางใกลชด ผศกษาจงมแนวคด ทจะพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ เพอสงเสรมใหมารดานำความรไปประยกตใชในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ มทศนคตทด ตอการรกษา แสดงพฤตกรรมการดแลบตรไดเองอยางมนใจและทารกปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

วตถประสงคและหรอเปาหมายวตถประสงค

1 เพอพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองท ไดรบการสองไฟ

2 ศกษาผลของการพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดใบก1รลแลบดร ตวเหลองทไดรบการสองไฟ

เปาหมายมารดาหลงคลอดทารกตวเหลองทกรายทไดรบการสองไฟใบหอผปวยพเศษ 62 บ

ความรและดแลบตรไดอยางถกตอง

กรอบการวเคราะห แนวคด ขอเสนอกรอบการวเคราะห แนวคดทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง (neonatal jaundice) หมายถง ภาวะทมระดบบลรบน

ในเลอดสงเกนระดบปกต คอระดบ 02-14 มลลกรมเดซลตร และเมอสงเกนกวา 5-7 มลลกรม เดซลตร จะปรากฎอาการตวเหลองหรอภาวะดซาน (jaundice) ใหเหนดวยตาเปลา ( Micinneyet al 2009 อางใน พรทพย ครบรณพพฒนา และคณะ 2556) แบงได 2 ประเภท ไดแก

1 ภาวะตวเหลองจากสรรภาพ (physiologic jaundice) เปนภาวะทมบลรบนในเลอดสงโดย ธรรมชาต เนองจากทารกแรกเกดมเมดเลอดแดงมากกวาผใหญเปบ 2 เทา แตบอายสนเพยง 80^0วน และตบยงทำหนาทในการจบกบบลรบนไมสมบรณ เพราะระดบเอนไซม glucuronyl tranferase ตำ บลรบนทสงจะเปนชนดไมละลายนำ (unconjugated bilirubin) สวนบลรบนทละลายนำได (conjugated bilirubin) จะมระดบนอยกวา 2 มลลกรมเด1ซลตร มกมอาการตวเหลองเมออาย 2-3 วน และจะสงสดในวนท 3-4 และอาจเพมถง 8-12 มลลกรมเด1ซลตร ในทารกครบกำหนด และ 15 มลลกรมเดซลตรในทารกเกดกอนกำหนด

2 ภาวะตวเหลองจากพยาธสภาพ (pathological jaundices) เปนภาวะทมระดบบลรบนสง มากผดปกต ทารกจะมอาการตวเหลองเรวภายใน 24 ชวโมงแรกหลงเกด มอาการแสดงของการเจบปวยอยางอนรวมดวย เชน ซม ไมดดนม อจจาระสซด ปสสาวะสเขม (กรรณการ วงศภาวทย 2555)

สาเหตเกดจากมการทำลายเมดเลอดแดงจากการทหมเลอดแมกบลกไมขาลบ มความผดปกต

ของเยอหมเมดเลอดแดง มความผดปกตของเอนไซมในเมดเลอกแดง เชน G6PD deficiency มการ กำจดบลรบนไดลดลงจากทอนาดอดตน มการตดเชอในครรภและทสำคญคอมการดดกลบของ บลรบนจากล0าไสมากขนจากภาวะทเกยวของกบการเลยงลกดวยนมมารดาไดแก การไดรบนมนอย

( breastfeeding jaundice) พบไดในทารกอาย 2-4 วน จากการไดรบนมไมเพยงพอ อกสาเหตหนง คอเกดจากสวนประกอบของนมมารดา ( breast milk jaundice) ชงสมมตฐานเชอวาในนมมารดา มสารและฮอรโมนทมสวนขดขวางการทำหนาทของดน พบในทารกอาย 4-7วน (พรทพย ศรบรณ พพฒนา และคณะ 2556)

การวนจฉยการวนจฉยทารกตวเหลอง เมอตรวจพบวาทารกตวเหลองควรซกประวดดรวจร1งกาย

อยางละเอยดเพอชวยในการวนจฉยแยกโรคโดยซกประว^การดงครรด หใยrsquo0ดฃองปดามารดา โรคทางพนธกรรม เชน 0-6-อโรคตดเชอ ประวตการใชยา เชน sulfonamide ระยะเวลาอาการ ตวเหลอง การตรวจทางหองปฏปตการวดระดบบกรบนในเลอด (ตใrsquoดา ศรทพยสโข และศรยา ประจกษธรรม 2554)

อาการและการแสดงอาการตวเหลองของทารกทมสาเหตจากศรรกาพ มกเรมมภาวะตวเทศองแศะ

ตาเหลองในชวง 2-3 วนแรกหลงเกดในขณะทตวเหลองจากพยาธสภาพจะเกดขนอยาารวดเรร 24 ชวโมงแรกหลงเกด โดยเรมจากใบหนาเปลยนเปนสเหลอง และไปทสวนอนของรางกาย เชน ลำตว ทอง แขน ขาและอาจมสเหลองชดเจนเมอใชนวกด รวมถงอาการอนๆทสงเกตได คอ ตา61เาว เปลยนเปนสเหลอง เหงอกเหลอง ปสสาวะสเหลองเขม อจจาระเปนสขาวขด กรณทเปนรนแรง ระดบบลรบนมคาสงมากกวา 20 มลลกรมเด1ซลตร เปนภาวะแทรกซอนทมความผดปกตของระบบ ประสาทเรยกวา kemicterus ทารกจะซม หงดหงด กลามเนอออนแรง ไมดดนม แลนมอาการเกรง กระตกหลงแอน ชก รองเสยงแหลม

การรกษาการรกษาทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง มหลายวธ ซงมวตถประสงคเพอลดระดบ

บลรบนในกระแสเลอด (พรทพย ศรบรณพพฒน และคณะ 2556)1 การเปลยนถายเลอด (total blood exchange transfusion)2 การใชยา การใหยา พโนบารบทอล (phenobarbital)3 การรกษาดวยการสองไพ (phototherapy) แสงไฟจะเปลยนโครงสรางของบลรบน

ดวย วธ isomerization บลรบนทละลายในไขมนจะเปลยนเปนบลรบนทศะศายไทนาแทน โดยจะ ถกขบ ทางปสสาวะ อจจาระ การสองไฟจะเรมเมอบลรบนในเลอดมากกวา 10-15 บลลกรม เดซลตร และจะหยดสองไฟเมอบลรบนนอยกวา 12-15 บลลกรมเดซลตร ชนอยกบอายของทารก

การดแลทารกตวเหลองทไดรบการรกบาดวยการศองไพบการลแลใหทารกไดรบการสองไฟอยางมประลทธภาพดามแผทการรกม1ไดแก

เตรยมอปกรณหลอดไฟใหพรอมปรบระยะหางทารกประมาณ 30 เซนตเมตร จดหาผาคลมหรอ กนดานขางของเครองสองไฟใหมดชดเพอรกษาระดบความเขมขนของแสง ถอดเสอผาทารกออก ไมควรทาแปงหรอนามน ในชวงเวลาใหนมสามารถปดไฟได ไมควรเกน 1 ชวโมง กระตนให ทารกดดนมทก 2-3 ชวโมง

2การดแลเพอฟองกนภาวะแทรกซอนไดแก ปดตาทารกดวยแผนปดตา เชดตาดวย นาตมสกทเยนแลว พลกตะแคงทารกทก 2 ชวโมง เปดตาทารกเปนระยะๆพรอมสงเกตสงกดหลง สงเกตผวและความตงตวรมเปาก วดปรมาณสารนาเขาและออก บนทกการขบถายทก 8 ชวโมง วดสญญาณชพทก 4 ชวโมง ชงนาหนกทกวน เพอประเมนพลงงานทรางกายไดรบ

การใหความเมารดาทมบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟดงน (ชลดา สใลาประโคน2555)1 ใหความรเรองภาวะตวเหลอง ประกอบดวย สาเหต อาการและอาการแสดง

อนตรายและความรนแรง การรกษาทารกตวเหลองและภาวะแทรกซอนจากการสองไฟ การสงเกต และการประเมนอาการตวเหลอง

2 ใหความรในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ ไดแก การดแลทารกทวไป ไดแก การอม การใหนม การปลอบโยนทารก การดแลความสะอาดทารก ความปลอดภยการเตรยมทารกกอนสองไฟ การดแลทารกใหไดรบการสองไฟ การดแลและการฟองกนอนตราย จากภาวะแทรกซอน

ร-ใหคำแนะนำเรองกจกรรมและชวงเวลาการพยาบาลทมารดาและทารกตวเหลอง จะไดรบจากทมพยาบาลไดแก การตรวจเยยมอาการ การวดสญญาณชพ การชงนาหนก การอาบนา ใหทารก การตรวจตดตามคาสารเหลอง

4 การใหความรมารดาเมอทารกกลบบาน ไดแก การสงเกตอาการตวเหลองโดยใชวธ รดทผวหนงและอาการแทรกซอนทตองนำทารกมาพบแพทยแนะนำการรบวคซน

การใหความรเพอสงเสรมการรบรความสามารถของมารดาหลงคลอด จากแนวคดทฤษฎ การรบรความสามารถของตนเองของ Bandura ประกอบดวย 4 วธ

1 สงเสรมใหมารดาเกดการเรยนรและมประสบการณจากการลงมอกระทำดวยตนเอง2 ใหความร แนะนำควบคกบการดสอวดทศน แผนพบความรการไดเหนตนแบบ

ประสบการณตรงจากพยาบาล3 การโนมนาวดวยคำพดชกจงวามารดามความสามารถทจะดแลทารกไดอยางมนใจ

4 กระตนอารมณทางบวก ลดอารมณตานลบ ใหขอมลเพอการเตรยมความพรอม เปดโอกาสใหซกถาม และแบงชวงเวลาใหมารดาไดพกผอนในวนแรกหลงจากททารกไดรบการสองไฟ

ขอเสนอการพฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการ

สองไฟโดย มขนตอนการดำเนนการดงน1 ศกษาคนควา ตำรา เอกสารทางวชาการ แนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

เพอการจดทำโปรแกรม2 จคทำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบ

การสองไฟ ประกอบดวย 3 กจกรรมไดแก 1) การประเมนความเในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ2) ชมวดทศน บทสมภาษณของมารดาทมประสบการณในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสอง ไฟ สอนการดแลทารกทวไปเมอกลบบาน การตรวจตามนด การรบวคซน การสงเกตอาการผดปกต3) สาธตการอม การใหนมขณะทเดกสองไฟ การถอดเสอ ปดตา การหอตวและใหมารดาทดลอง ปฏบต และใหเอกสารความแรองภาวะตวเหลอง การดแลทารกเมอไดรบการสองไฟ 4) การ ประเมนความรภายหลงการใหความร

3 นำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองไปให ผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง พรอมทงแกไขตามขอเสนอแนะ

4 ประชมบคลากรในหนวยงานชแจงการใชโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอด ในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟทไดจดทำขน นำโปรแกรมการใหความรมารดาหลง คลอดในการดแลบตรตวเหลองไปทดลองใช

5 ประเมนผลภายหลงการปฏบตทก 3 เดอนเพอปรบปรงโปรแกรม

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1 มารดาหลงคลอดดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟมความรในการดแลบตร2 ลดความวตกกงวลของมารดาหลงคลอดทมบตรตวเหลอง3 ทารกไดรบการดแลอยางมประสทธภาพ ปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

ตวชวดความสำเรจ1 มโปรแกรมการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟภายในปพศ 25622 มารดาหลงคลอดมความรในการดแลบตรตวเหลองภายหลงการใหความรตามเกณฑท

กำหนดมากกวารอยละ 80ลงชอ

(นางพชากร สวสตผล)ผขอรบการประเมนbdquo A copy pound ทพ ๒ร วนท

vn-

กรรณการ วงศภาวทย (2555) ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในสมบรณ จนทรสกลพร และคณ (บรรณาธการ) กมารเวชศาสตร 1 กรงเทพฯ นพชยการพมพ จำกด

ชลดา ศาลาประโคน (2555) ผลของการพฒนาความรและพฤตกรรมการดแลของมารดาโดยใช แนวคดของแบนดราไนการดแลทารกแรกเกดตวเหลองทไดรบการสองไฟ คณะพยาบาล ศาสตรขอนแกน มหาวทยาลยขอนแกน

พรทพย ครบรณพพฒน และคณะ(2556) การพยาบาลเดก เลม 1(ฉบบปรบปรง) โครงการสวสดการวชาการ สถาบนพระบรมราชชนนก กระทรวงสาธารณสข นนทบร ธนาเพลส จำกด

สธดา ศรทพยสโข และ ศรยา ประจกษธรรม (2554)ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในวนดา เปาอนทร และคณะ(บรรณาธการ)ตำรากมารเวชกรรม สำหรบเวชปฏบตกรงเทพฯไอกรป เพรส จำกด

ศรสมบรณ บสกคนธ ฟองคำ ตลกสกลชย วไล เลศธรรมเทว อจฉรา เปรองเวทย พรรณรตน แสงเพมและคณาจารยภาควชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล (2555) ตำราการพยาบาลเดก เลม 1 พมพครงท 3 กรงเทพฯ ฟร-วน

สทธาภนนพ พรเลศทวกล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม (2556) ปจจยทม ความสมพนธกบการมสวนรวมของมารดาในการดแลทารกแรกเกดทรบการรกษาใน โรงพยาบาล Journal o f Nursing Science 31(1) 59-69

หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงาน โรงพยาบาลสรนธร(2559) สถตทารกตว เหลองหอผบวยพเศษ 62 โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

Holditch DD Schwartz T Black B Scher M (2007) Correlates of mother premature interactions Res Nurs Health 30(3) 333-346

Page 6: ผ่าน - 203.155.220.238203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse620503.pdf4.1 สรุปสาระสำคัญของเรื่อง ... นอน ระดับ

พบอปตการณระดบ C-E จำนวน 3 ครง คดเปนอตราการพลดตกหกลมเทากบ 067 ครง1000วนนอน ระดบ A-B จำนวน 15 ครง

422 พฒนาแนวทางการปฎบตเพอเองกนการพลดตกหกลม โดยใชกรอบแนวคดวงจร คณภาพตามกระบวนการ PDCA จำนวน 2 รอบ ตงแตวนท 1 กรกฎาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558

423 กำหนดกลมตวอยางไดแก พยาบาลวชาชพทปฏบตงานในหอผปวยพเศษ 62 จำนวน 12 คน และผปวยทรกษาในหอผปวยพเศษ 62 ในชวงเวลาตงแต 1 กนยายน 2558 ถง31 ธนวาคม 2558 จำนวน 94 คน

424 จดทำเครองมอทใชในการดำเนนการ ไดแก แนวทางการปฏบตเพอเองกนการ พลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ 62 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก แบบประเมน ความเของพยาบาลดานการเองกนการพลดตกหกลม แบบประเมนการปฎปตตามแนวทางการ ปฏบตเพอเองกนการพลดตกหกลม แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการ ปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม แบบบนทกอบตการณการพลดตกหกลม

425 ดำเนนการ ประชม ชแจงวตถประสงค ทบทวนใหความรเกยวกบการเองกนการ พลดตกหกลม สาธตการเคลอนยาย ยกพยง ใหขอมลกบพยาบาลวชาชพ และนำแนวทางปฏบตฯมาทำความเขาใจ กอนนำแนวทางลงไปปฏบตในวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

426 เกบรวบรวมขอมล จากแบบประเมนความรของพยาบาลดานการ)องกนการ พลดตกหกลม แบบประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎปตเพอเองกนการพลดตกหกลม เกบขอมลความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบต และบนทกอบตการณการพลดตก หกลมทกครงทเกดโดยบนทกลงในแบบบนทกอบตการณการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร

427 วเคราะหขอมล โดยใชโปรแกรมสำเรจรปทางคอมพวเตอร ขอมลทวไปของกลม ตวอยาง ขอมลความรของพยาบาลดานการบเองกนการพลดตกหกลม ใชคาความถ และรอยละแบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎใ]ตฯ แบบประเมนความพงพอใจ ของผรบบรการตอแนวทางการปฏปตฯ ใชคาเฉลย (X) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) เปรยบเทยบการ ปฏบตตามแนวทางการปฏปตฯกอนและหลงการใชแนวทางการปฏบตของพยาบาลฯ ใชสถตทดสอบ คาท t-test และอปตการณการพลดตกหกลมใชสถตการแจกแจงความถ และนำมาคดเปนอตราการ พลดตกหกลมเปนครงตอ1000วนนอน

428 สรปผลการดำเนนงาน จดทำเปนรปเลมทางวชาการและนำเสนอผบรหารตามลำดบ5 ผรวมดำเนนการ ldquoไมมrdquo

6 สวนของงานทผเสนอเปนผปฏบต เปนผดำเนนการเองทงหมดรอยละ 100โดยมรายละเอยดดงนผศกษาไดศกษาคนควา ตำรา เอกสารวชาการ งานวจยทเกยวของ มาใชประกอบการ

ดำเนนการ โดยมวตถประสงคเพอพฒนาแนวทางการปฎปตเพอปองกนการพลดตกหกลม ศกษาความเของพยาบาลดานการเองกนการพลดตกหกลม การปฎปตตามแนวทางการปฏปตฯของ พยาบาล ศกษาอปตการณพลดตกหกลม ศกษาความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการ ปฏบตฯ และเพอศกษาความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฎบตเพอเองกนการพลดตก หกลมโดยดำเนนการดงน

61 วเคราะหฟญหาการพลดตกหกลมของหนวยงานป 2557 พบอบตการณพลดตกหกลม ระดบ C-E จำนวน 3 ครงไดแก ผสงอาย มารดาหลงคลอดทรดตวลงในหองนา และเดกอาย 2 ป ตกเตยง อปตการณระดบ F จำนวน 1 ครง ไดแก ผสงอายโรคเรอรงลมในหองนาศรษะแตกและ พบเหตการณระดบ A-B จำนวน 15 ครง พยาบาลและญาตลมยกไมกนเตยง พนลน ผปวยเดนเซขณะ มญาตพยง ทารกแรกเกดไมไดอยในคลบทจดเตรยมให เมอวเคราะหสาเหตตามปจจยหลก 4M1E ดงน 1)ดานคนไดแกบคลากรมความความเขาใจทกษะการประเมนความเสยงพลดตกหกลม ไมตรงกน การเคลอนยายยกพยงไมถกวธ 2) ดานอปกรณ ไดแก ราวกนเตยงมชองวาง ไมมการ ตรวจเชคกรงสญญาณ 3) ดานกระบวนการไดแก แนวทางการปฎปตฯและการมอบหมายหนาทไม ชดเจนเายสญลกษณความเสยงพลดตกหกลมม 3 ระดบ 3 สตดทกหอง ทำใหสบสน การสอสาร สงตอไมตอเนอง 4) ดานสงแวดลอม ไดแก พนลน แสงสวางในหองไมเพยงพอ

62 ดำเนนการพฒนาแนวทางการปฎปตเพอเองกนการพลดตกหกลมโดยใช กระบวนการ PDCA ครงท I ดำเนนการพฒนาระหวางวนท 1 กรกฎาคม ถง 31 กรกฎาคม 2558 ตามกรอบการ วเคราะหปญหา 4M1e 1แก พฒนาดานคน ใหความพยาบาลเรองการปองกนพลดตกหกลม การประเมนความเสยง สกทกษะการเคลอนยายผปวย เพมนยามศพท ใหความหมายของปจจยเสยง และการใหคาคะแนนการประเมนปจจยเสยงตอการพลดตกหกลม 2) พฒนาดานสอ อปกรณการ ปองกนการพลดตกหกลม จดบอรดสงเสรมความ 3) ดานกระบวนการ กำหนดหนาทการประเมน ความเสยงเปนพยาบาลตำแหนงท 3 (พยาบาล treatment) เปลยนตำแหนงการใสใบประเมนความ เสยงตอการพลดตกหกลมจากแทเมเวชระเบยนเปนใสในแทเม treatment แทน โดยประเมนทกครงเมอ แรกรบใหม รบยายใหเสรจสนภายในเวร ตดปายสญลกษณความเสยงสงสแดง หนาหองและเตยง ผปวย 4) ดานสงแวดลอม พยาบาลเวรบาย ดกเปดไฟหนาหองนา ตรวจเชคความพรอมใชของกรงทก เชาขณะเดนตรวจยยม กำกบดแลพนกงานทำความสะอาดหองนา นำแนวทางปฎปตมาใชกบ พยาบาล 10 คน และผปวย 10 คนในหอผปวยพเศษ 62 ประเมนผลพบอปตการณระดบ A-B จำนวน

3 ครง มารดาหลงคลอดหนามดขณะลกนง ผสงอายยนเซlsquoขณะชงนาหนก และผสงอายนงขางเสยง เกอบตกเตยงขณะทญาตหลบนำปญหาทพบมาพฒนาแกข จงนำสกระบวนการ PDCA ครงท 2

กระบวน PDCA ครงท 2 ระหวางวนท 1 สงหาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558 โดยพฒนา 1) ดานกระบวนการในมารดาหลงคลอดปรบระยะเวลานอนพกและทำกจกรรมบนเตยง จากเดม2 ชวโมงหลงรบยายจากหองคลอด เพมเปน 6 ชวโมง กรณผสงอายมภาวะสบสนใหมญาตฟา 2 คน เพอสลบกนพกในเวลากลางคน 2) ดานอปกรณ นำพalkei-ชวยพยงชงนาหนก 3) ดานสงแวดลอม กรณผสงอายมภาวะสมองเสอมจดเตยงชดผนงดานใดดานหนง ดานตรงขามจดเตยงนอนหรอโซฟา ญาตนอนฟาใกลผปวย นำไปทดลองกบพยาบาล 10 คน และผปวย 10 คน ในหอผปวยพเศษ 62 ประเมนผลการพฒนาไมพบรปตการณพลดตกหกลมจงจดทำเปนแนวทางการปฎบตเพอปองกนการ พลดตกหกลมในผสงอาย มารดาหลงคลอด ทารกและเดกเพอนำมาปฎปตในกลมตวอยางระหวาง วนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

63 กำหนดกลมตวอยาง ไดแก พยาบาลวชาชพทปฏปตงานในหอผปวยพเศษ 62 ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558 จำนวน 12 คน และผปวยทรบการรกษาในหอผปวยพเศษ 62 เปนผปวยทรบใหม และรบยายในเวลาราชการ 800 น - 1600 น ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558จำนวน 94คนโดยมคณสมปตสามารถสอสารดวยภาษาไทย

64 จดทำเครองมอทใชในการดำเนนการ1) แนวทางการปฏปตเพอปองกนการพลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ 62ปรบปรงจาก

คมอแนวปฏปตทางคลนกเพอปองกนการพลดตกหกลมฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร (SD-RM01-GEN 001) โดยผเชยวชาญ 3 ทานตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Validity content) ใชเกณฑการยอมรบจากผเชยวชาญ 2 ใน 3 ทานและหาคาดชนความสอดคลอง(IOC) เทากบ 098

2) แบบประเมนความเของพยาบาลดานการปองกนการพลดตกหกลม ประกอบดวยขอ คำถามเปนแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จำนวน10 ขอ เกณฑการใหคะแนน คอ ตอบถกให 1 คะแนน ตอบผดให 0 คะแนน ใชเกณฑในการแบงระดบความ 3 ระดบ ไดแก ความเอยในระดบมาก คะแนน รอยละ 80-100 ความเอยในระดบปานกลาง คะแนนรอยละ 70-79และความเอยในระดบนอย คะแนน รอยละ 60-69 (Bloom 1971อางอง1ใน สรวฒ เมฆนต 2555)

3 ) แบบประเมนการปฎปตตามแนวทางการปฏฟตเพอปองกนการพลดตกหกลมปรบปรงจากแบบนเทศการปฎฟตตามแนวทางปฎปตทางคลนกเพอปองกนการพลดตกหกลมของ คณะทำงานคณภาพการพยาบาลเขต 13 ประกอบดวยขอคำถาม 18 ขอ ลกษณะเปนมาตราประมาณคา3 ระดบ โดยมเกณฑใหคะแนนดงน ไมเคยปฎปต ให 0 ปฏปตบางครงให 1 ปฏปตทกครงให 2 การแปลผล คะแนนเฉลย 000-066 มการปฎปตในระดบนอย คะแนนเฉลย 067-133 มการปฎปต

ในระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 134-200 มการปฎปตในระดบมาก (ประคอง กรรณสต 2542)4) แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาล1ในการ1ไชแนวทางปฏบตเพอเองกนการ

พลดตกหกลม ประกอบดวยขอคำถามจำนวน 6 ขอ ลกษณะเปนแบบเลอกตอบ 5 ระดบโดยมเกณฑ ใหคะแนนดงน ไดแก ระดบมากทสดให 5 คะแนน ระดบมากให 4 คะแนน ระดบปานกลางให 3 คะแนน ระดบนอยให 2 คะแนน และระดบนอยทสคให 1 คะแนน การแปลผล คะแนนเฉลย 100-150 มความคดเหนระดบนอยทสด คะแนนเฉลย 151-250 มความคดเหนระดบนอย คะแนน เฉลย 251-350 มความคดเหนระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 351-450 มความคดเหนระดบมาก และ คะแนนเฉลย 451-500 มความคดเหนระดบมากทสด (บญชม ศรสะอาด 2553)

5) แบบประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอปองกนการ พลดตกหกลมประกอบดวย 3 ดานไดแก ความหวงใยเอออาทร การเขาถงบรการ และความสามารถ เชงวชาชพ มจำนวน 6 ขอ เปนแบบเลอกตอบ 5 ระดบโดยมเกณฑใหคะแนนดงน ไดแก พงพอใจ มากทสด 5 คะแนน พงพอใจ มาก 4 คะแนน พงพอใจปานกลาง 3 คะแนน พงพอใจนอย 2 คะแนน พงพอใจนอยทสด 1 คะแนน แปลผล คะแนนเฉลย 100-150 พงพอใจนอยทสด คะแนนเฉลย 151-250 พงพอใจนอย คะแนนเฉลย 251-350 พงพอใจปานกลาง คะแนนเฉลย 351-450 พงพอใจ มาก และคะแนนเฉลย 451-500 พงพอใจมากทสด (บญชม ศเสะอาด 2553)

6 ) แบบบนทกการพลดตกหกลม โรงพยาบาลสรนธร (FM-RM01- GEN013RevO 1)65 การสรางและการตรวจสอบเครองมอทใชในการดำเนนงาน ไดแก 1) แบบประเมนความร

ของพยาบาลดานการปองกนการพลดตกหกลม ผศกษาสรางขนเอง เปนขอคำถามแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จำนวน 10 ขอ นำมาหาคาดชนความสอดคลอง(IOC) เทากบ 097 หาคาความเชอมน (Reliability)ดยนำแนวทางปฏบตและแบบประเมนไปทดลองใชกบกลมประชากรทใกลเคยงกบ กลมตวอยาง คอ พยาบาลวชาชพหอผปวยพเศษ 61 จำนวน 10 คน และกลมผปวยทมคณสมปตคลาย กลมตวอยาง จำนวน 30 คน หาคาสมประสทธอลฟาครอนบาค (CronbachrsquoAlpha Method)ดคา ความเชอมน 092 2) แบบประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม ปรบปรงจากแบบนเทศทางการปฏบตของคณะทำงานคณภาพ การพยาบาลเขต13 มขอปฏบต 18 ขอ นำมาหาคา IOC ได 098 และ คาความเชอมน 089 3) แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลใน การใชแนวทางปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลมคา 100ได 095 คาความเชอมนได 079 และ3) แบบประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม

คา IOC ได 098 คาความเชอมน 08766 การดำเนนการ โดยประชมชแจงวตถประสงค ทบทวนความรเกยวกบการปองกน

การพลดตกหกลมใหกบพยาบาลวชาชพทปฏบตงานในหอผปวยพเศษ62จำนวน 12คนใชแนวทาง

การปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมในผปวยทรบไวรกษาทหอผปวยพเศษ 62 ระหวางวนท 1กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558 จำนวน 94 ราย พรอมตงนเทศ ตดตาม และใหคำแนะนา ระหวางดำเนนการอยางตอเนอง

67 การเกบรวบรวมขอมลเพอประเมนผลการใชแนวทางการปฏบตฯ671 ประเมนความเของพยาบาลดานการบ1องกนการพลดตกหกลม โดยแจกแบบ

ประเมนความคอนการใหความวนท 1 กนยายน 2558 และหลงการใหความวนท 24-31 ธนวาคม 2558

672 ประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฎปตเพอองกนการพลดตกหกลมของพยาบาล โดยI p กษาเปนผสงเกตการปฏบตตามแนวทางปฏบตฯคอนการใชแนวทางปฏบตฯระหวางวนท1 กรกฎาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558 และเกบอกครงหลงการใชแนวทางปฏใ]ตฯ ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถงวนท 31 ธนวาคม 2558โดยพยาบาล 1 คนตองปฏบตกบผปวยอยางนอย 8 คน

673 บนทกอบตการณการพลดตกหกลมในผปวยกลมตวอยางทกครงทมอบตการณ ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

674 ประเมนความพงพอใจของผรบบรการโดยแจกแบบประเมนความพงพอใจของ ผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมเมอแพทยอนญาตจำหนายกลบบาน โดยเกบทกรายตงแตวนท 1 กนยายน 2558 ถง 3 เธนวาคม 2558

68 การวเคราะหขอมล หลงจากเกบรวบรวมขอมล ไตทำการตรวจสอบความถกตอง สมบรณ ของขอมลกอนนาขอมลไปวเคราะหทางสถต ดวยโปรแกรมสำเรจรป ดงน

681 ขอมลทวไปของพยาบาลวชาชพ และผปวยทมารบบรการใชคาความถ คารอยละ682 ขอมลความของพยาบาลดานการองกนการพลดตกหกลม ใชคาความถ คารอยละ683 ขอมลการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมของพยาบาล

ขอมลความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลม ขอมล ประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลม วเคราะห โดยใช คาเฉลย (X) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD)

684 เปรยบเทยบการปฏบตตามแนวทางการปฏบตฯของพยาบาล คอนและหลงการใช แนวทางการปฏบตฯ วเคราะหโดยใชสถต t-test

685 ขอมลอบตการณการพลดตกหกลมใชสถตการแจกแจงความถ และนามาคดเปนอตรา การพลดตกหกลมเปนครงตอ 1000วพนอน7 ผลสำเรจของงาน

71มแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมหอผปวยพเศษ 62 ทสามารถ

ปองกนการพลดตกหกลมครอบคลมกลมเสยง ประกอบดวย 1) ดานการประเมนความเสยง2 )ดานการปฏทตการพยาบาลเพอปองกนการพลดตกหกลม 3 )ดานการใหคำแนะนำแกทกษะแกผปวยและญาต 4) ดานการปฏทตการพยาบาลเมอเกดการพลดตกหกลม การรายงาน วางแผนจำหนาย

72 ความเของพยาบาลดานการ]องกนการพลดตกหกลม พบวากอนไดรบความเพยาบาลม ความเในระดบปานกลาง จำนวน 6 ราย คดเปนรอยละ 50 รองลงมา ความเระดบมาก จำนวน 4 ราย คดเปนรอยละ 48 และนอยทสด มความเระดบนอย จำนวน 2 ราย คดเปนรอยละ 1667 หลงไดรบ ความเพยาบาลมความแพมขนในระดบมากทกราย คดเปนรอยละ 100

73 เปรยบเทยบการปฎบตของพยาบาลตามแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลม กอนและหลงการใชแนวทางการปฎบตฯในหอผปวยพเศษ 62 พบวา พยาบาลมการปฎทตตามแนว ทางการปฏบตฯแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต ท 05 (t= 1388 p lt 00) โดยคะแนนเฉลยการ ปฎปตหลงการใชแนวทางการปฎนตฯมากกวากอนใชแนวทางการปฎปตฯ (x = 192 SD = 028 และ x = 120 SD = 057ตามลำดบ)

74 อปตการณการพลดตกหกลม ระดบ C-I เทากบ 0 และระดบ F-I เทากบ 0 พบ เหตการณ เกอบพลาด ระดบ A จำนวน 1 เหตการณ ไดแก ผสงอายขาออนแรงเดนเซขณะญาตพาเขาหองนาคดเปนอตราการพลดตกหกลมระดบ C- E และ F-I เปน 0 ครง ตอ000 วนนอน

75 ความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลม โดยรวมอยในระดบมากทสด (X = 462 SD = 055) และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา ทกขอม ความคดเหนอยในระดบมากทสด โดยคะแนนเฉลยสงสด ขอ 14 คอ แนวทางปฏบตทำใหปองกน การพลดตกหกลมในหนวยงานดขน (X = 467 SD = 049) สามารถใชแบบประเมนความเสยงตอ การเกดพลดตกหกลมไดถกตอง (x = 467 SD = 049) สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ขอ 2 สามารถปฏบตตามแนวทางการปฎปตฯไดถกตอง (X = 455 SD = 051)

76 ความพงพอใจของผรบบรการตอการใชแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลมโดยรวมอยในระดบมากทสด (X = 449 SD = 049) เมอพจารณาเปนรายขอพบวาสวนใหญม ความพงพอใจในระดบมากทสด ยกเวน ขอ 2 การไดรบคำแนะนำเกยวกบสถานทสงแวดลอม การใช เตยง กรง และการใชหองนา มความพงพอใจอยในระดบมาก (x = 450 SD = 050)8 การนำไปใชประโยชน

81 พยาบาลมแนวทางในการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลมทปฎบตไดอยางเปนรปธรรม82 ผปวยทเขารบการบรการในโรงพยาบาลปลอดภยจากการพลดตกหกลม83 หปวยงานมการปองกนการพลดตกหกลมจากการสงเสรมใหพยาบาลไดมการ

แลกเปลยนเรยนรอยางเปนระบบ

9 ความยงยาก ฟญหา อปสรรคในการดำเนนการ91 ญาตผดแลผปวยมการสบเปลยนกนฟาหลายคน ทำใหขนตอนการแนะนำ การสอนญาต

ผดแลไมตอเนอง และใชระยะเวลามากขน ในขณะทพยาบาลบางครงมภาระงานดแลผปวยเรงดวน92 อปกรณ นวตกรรมทชวยปองกนการพลดตกหกลมไมเพยงพอ ทำใหมฃอจำกดในการ

ปฎหตตามแนวทางบางครงไมครบถวน10 ขอเสนอแนะ

101 ควรนเทศใหขอมลการดแลผปวยกบญาตเนนยาเรองการสงตอขอมล และมการควบคม กำกบตดตามการปฎนตตามแนวทางปฎใต อยางตอเนองเปนระยะๆ วเคราะหปญหาความตองการ เพอปรบปรงแนวทางใหสอดคลองกบกลมผรบบรการ

102 นำเสนอตอผบรหารเพอขอสนบสนนดานอปกรณและจดทำอปกรณ นวตกรรมปองกน การพลดตกหกลมใหเพยงพอ

ขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนเปนความจรงทกประการlaquo4 C p ว 1 x jr~ 7 ท ลงซอ ไ

(วนท)

( นางพชากร สวสดผล) ผขอรบการประเมน๑ น กพ ๒๕bis

ไดตรวจสอบแลวขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนถกตองตรงกบความเปนจรงทกประการpound (j) d Aลงซอ 7aS JU ลงซอ rsquoโ

(นางสาวบรรจง นธปรชานนท) ตำแหนง หวหนาพยาบาล

ฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร

- 1ส ๑ ๕ กพ Mbh

(นายยลชย จงจระคร) ตำแหนง ผอำนวยการโรงพยาบาลสรนธร

9 A copy^ กพ bftfeวนท

คณะกรรมการพฒนาคณภาพการพยาบาลดานการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร (2557)รายงานสถตการเปาระวงอบตการณพลดตกหกลม ผปวยใน ปงบประมาณ 2557

ชชวาล อรวงศศภทต (2555) การทำงาน ใหมประสทธภาพ PDCA สบคนเมอวนท 17 เมษายน 2559 จาก wwwktbgslifekgscoth

ทพยเนตร งามกาละ ประคอง อนทรสมบต และสปรดา มนคง(2554) การสงเคราะหองคความ เกยวกบการปองกนและจดการการหกลมในผปวยทรบไวรกษาในโรงพยาบาลรามาธบด พยาบาลสาร17 (1) 108-125

ธารทพย ตนตรง นงนช แยมวงษ นฤมล คงสาคร และ สายง ดนก (2553) การพฒนาแนว ทางการประเมนภาวะเสยงเพอปองกนการพลดตกทกลมของผปวย( ปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต) คณะสาธารณสขศาสตร กรงเทพฯ มหาวทยาลยมหดล

บญชม ศรสะอาด (2553) การวจยทาองตน พมพครงท 5 กรงเทพฯ สวรยสาสนประคอง กรรณสตร (2542) สกตเพอการวพทางพฤตกรรมศาสตรกรงเททฯะจพาลงกรณ

มหาวทยาลยภคภร โลจนะวงศกร (2558) ระบบบรหารความเสยงพกสารประกอบการอบรมหลกสตร

ในโรงพยาบาลคณภาพ (HA601)tiถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล(องคการมหาชน)วลภา คชภกด (2558) การจดการความเสยงคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด

มหาวทยาลยมหดลสบคนเมอ 31 พฤษภาคม 2559 จากhttpmedmahidolacth riskmgttharticle032112101-10097

วภาว หมายพมาย (2559) การหกลมในผสงอาย ปญหาทไมควรมองขามสบคนเมอวนท 2 สงหาคม 2559 จาก httpwwwnsmahidolacth Englishthns Academic56_08

ศรนวล สถตวทยานนห (2552) การดแลสขภาพผสงอายแบบองครวม กรงเทพฯมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

ศนยพฒนาคณภาพโรงพยาบาลสรนธร (2558) แนวทางการบรหารความเสยงโรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

สพฒตรา เกษราพงศ ประภาพรรณ เกษราพงศ และ อวยชย สลดทกข(2555) การลดของเสยใน กระบวนการผลตชนสวนทอไอเสยรถจกรยานยนตรางาbullน การประชมวชาการขายงาน วศวกรรมอตสาหกรรม ประจำป พศ2555 17-19 ตลาคม 2555 ชะอำ เพชรบร

สรวฒ เมฆนต (2555) การปองกนและควบคมโรคไขเลอดออก ของอาสาสมครสาธารฌสข ประจำ หมบาน อำพอหลงสวน จงหวดชมพรวทยานพนธ มหาวทยาลยราชภฎเพชรบรเพชรบร

Birgitta Tetri Emma Lumerto Inara Mamadova (2014) Fall prevention In acute care (Degree Programmer in Nursing Bachelorrsquos Thesis) University of Applied Sciences Lauren Finland สบคนเมอวนท 10 เมษายน 2559 จาก http WWW IheseusTi gt bitstream gt handle

Shanley c (2003)Fall and injury reduction in residential aged care translating research into practice Pub Med mobile website สบคนเมอ 15 ธนวาคม 2559 จาก httpwwwncbnihgov

ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขนฃอง นางพชากร สวสดผล

เพอประกอบการแตงตงใหดำรงตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ (ดานการพยาบาลทวไป) (ตำแหนงเลขท รพส98) สงกดฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลลรนธร สำนกการแพทยเรอง พฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ

หลกการและเหตผลภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดเปนอบตการณทพบไดบอย ททำใหเกดภาวะแทรกซอน

ทรนแรงสมองพการ เปนผลทำใหมารดาและครอบครวมความวตกกงวล กลววาทารกจะเปนอนตราย การรกษาดวยการสองไฟเปนวธการรกษาทนท เมอผลการตรวจสารบลรบนในเลอดของทารกอยใน ระดบทสงกวาปกตและมแนวโนมวาคาบลรบนจะเพมขน มารดาเกดความรสกวตกกงวลในบทบาท ใหม และการทไมไดเตรยมตวมาคอน อาจสงผลใหมารดาดแลทารกนอยลง ไมกลาทจะดแลบตร กลววาบตรจะไดรบอนตรายจากการดแลของตน (สธาภนนทพรเลศทวคล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม 2556) จนบางครงเตมใจทจะใหพยาบาลเปนผดแลทารกมากกวาเนองจาก คดวาพยาบาลมความร และมประสบการณในการดแลทารกไดดกวาตนเอง (Holditch Schwartz Black and Scher 2007) จากสถตผปวยของหอผปวยพเศษ 62 พบสถตทารกแรกเกดตวเหลองม อตราสงเปน 1ใน3 อนดบของโรคทพบบอยในสาขากมารเวชกรรมและพบวาทารกตวเหลองไดรบ การรกษาดวยการสองไฟในป 2557 2558 และ 2559 มแนวโนมเพมขน ตามลำดบ คดเปนรอยละ 15 2395 และ 2406 (หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงานโรงพยาบาลลรนธร2559) ใน การดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ พบวามารดาหลงคลอดมบตรตวเหลองมความเครยด และวตกกงวลในบางรายปฏเสธการรกษาดวยการสองไฟ มารดามอารมณซมเศรา บางรายมความ กาวราวและไมใหความรวมมอในการรกษา โดยการนำเดกออกจากการสองไฟ จากการศกษาพบวา พฤตกรรมดงกลาวเกดจากการขาดความร ความไมมนใจในการดแลบตร ตองการความมนใจในการ ดแลบตร พยาบาลเปนบคคลทอยใกลชดกบมารดาหลงคลอด สามารถใหการชวยเหลอมารดาใหม ความเขาใจและสามารถพฒนาบทบาทในการดแลบตรทปวยไดอยางมประสทธภาพ

โรงพยาบาลสรนธรเปนโรงพยาบาลสายสมพนธแมลกทสงเสรมใหแมลกอยในหอง เดยวกน 24 ชวโมง สงเสรมใหมารดามความชดเจนในการดแลบตรอยางใกลชด ผศกษาจงมแนวคด ทจะพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ เพอสงเสรมใหมารดานำความรไปประยกตใชในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ มทศนคตทด ตอการรกษา แสดงพฤตกรรมการดแลบตรไดเองอยางมนใจและทารกปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

วตถประสงคและหรอเปาหมายวตถประสงค

1 เพอพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองท ไดรบการสองไฟ

2 ศกษาผลของการพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดใบก1รลแลบดร ตวเหลองทไดรบการสองไฟ

เปาหมายมารดาหลงคลอดทารกตวเหลองทกรายทไดรบการสองไฟใบหอผปวยพเศษ 62 บ

ความรและดแลบตรไดอยางถกตอง

กรอบการวเคราะห แนวคด ขอเสนอกรอบการวเคราะห แนวคดทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง (neonatal jaundice) หมายถง ภาวะทมระดบบลรบน

ในเลอดสงเกนระดบปกต คอระดบ 02-14 มลลกรมเดซลตร และเมอสงเกนกวา 5-7 มลลกรม เดซลตร จะปรากฎอาการตวเหลองหรอภาวะดซาน (jaundice) ใหเหนดวยตาเปลา ( Micinneyet al 2009 อางใน พรทพย ครบรณพพฒนา และคณะ 2556) แบงได 2 ประเภท ไดแก

1 ภาวะตวเหลองจากสรรภาพ (physiologic jaundice) เปนภาวะทมบลรบนในเลอดสงโดย ธรรมชาต เนองจากทารกแรกเกดมเมดเลอดแดงมากกวาผใหญเปบ 2 เทา แตบอายสนเพยง 80^0วน และตบยงทำหนาทในการจบกบบลรบนไมสมบรณ เพราะระดบเอนไซม glucuronyl tranferase ตำ บลรบนทสงจะเปนชนดไมละลายนำ (unconjugated bilirubin) สวนบลรบนทละลายนำได (conjugated bilirubin) จะมระดบนอยกวา 2 มลลกรมเด1ซลตร มกมอาการตวเหลองเมออาย 2-3 วน และจะสงสดในวนท 3-4 และอาจเพมถง 8-12 มลลกรมเด1ซลตร ในทารกครบกำหนด และ 15 มลลกรมเดซลตรในทารกเกดกอนกำหนด

2 ภาวะตวเหลองจากพยาธสภาพ (pathological jaundices) เปนภาวะทมระดบบลรบนสง มากผดปกต ทารกจะมอาการตวเหลองเรวภายใน 24 ชวโมงแรกหลงเกด มอาการแสดงของการเจบปวยอยางอนรวมดวย เชน ซม ไมดดนม อจจาระสซด ปสสาวะสเขม (กรรณการ วงศภาวทย 2555)

สาเหตเกดจากมการทำลายเมดเลอดแดงจากการทหมเลอดแมกบลกไมขาลบ มความผดปกต

ของเยอหมเมดเลอดแดง มความผดปกตของเอนไซมในเมดเลอกแดง เชน G6PD deficiency มการ กำจดบลรบนไดลดลงจากทอนาดอดตน มการตดเชอในครรภและทสำคญคอมการดดกลบของ บลรบนจากล0าไสมากขนจากภาวะทเกยวของกบการเลยงลกดวยนมมารดาไดแก การไดรบนมนอย

( breastfeeding jaundice) พบไดในทารกอาย 2-4 วน จากการไดรบนมไมเพยงพอ อกสาเหตหนง คอเกดจากสวนประกอบของนมมารดา ( breast milk jaundice) ชงสมมตฐานเชอวาในนมมารดา มสารและฮอรโมนทมสวนขดขวางการทำหนาทของดน พบในทารกอาย 4-7วน (พรทพย ศรบรณ พพฒนา และคณะ 2556)

การวนจฉยการวนจฉยทารกตวเหลอง เมอตรวจพบวาทารกตวเหลองควรซกประวดดรวจร1งกาย

อยางละเอยดเพอชวยในการวนจฉยแยกโรคโดยซกประว^การดงครรด หใยrsquo0ดฃองปดามารดา โรคทางพนธกรรม เชน 0-6-อโรคตดเชอ ประวตการใชยา เชน sulfonamide ระยะเวลาอาการ ตวเหลอง การตรวจทางหองปฏปตการวดระดบบกรบนในเลอด (ตใrsquoดา ศรทพยสโข และศรยา ประจกษธรรม 2554)

อาการและการแสดงอาการตวเหลองของทารกทมสาเหตจากศรรกาพ มกเรมมภาวะตวเทศองแศะ

ตาเหลองในชวง 2-3 วนแรกหลงเกดในขณะทตวเหลองจากพยาธสภาพจะเกดขนอยาารวดเรร 24 ชวโมงแรกหลงเกด โดยเรมจากใบหนาเปลยนเปนสเหลอง และไปทสวนอนของรางกาย เชน ลำตว ทอง แขน ขาและอาจมสเหลองชดเจนเมอใชนวกด รวมถงอาการอนๆทสงเกตได คอ ตา61เาว เปลยนเปนสเหลอง เหงอกเหลอง ปสสาวะสเหลองเขม อจจาระเปนสขาวขด กรณทเปนรนแรง ระดบบลรบนมคาสงมากกวา 20 มลลกรมเด1ซลตร เปนภาวะแทรกซอนทมความผดปกตของระบบ ประสาทเรยกวา kemicterus ทารกจะซม หงดหงด กลามเนอออนแรง ไมดดนม แลนมอาการเกรง กระตกหลงแอน ชก รองเสยงแหลม

การรกษาการรกษาทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง มหลายวธ ซงมวตถประสงคเพอลดระดบ

บลรบนในกระแสเลอด (พรทพย ศรบรณพพฒน และคณะ 2556)1 การเปลยนถายเลอด (total blood exchange transfusion)2 การใชยา การใหยา พโนบารบทอล (phenobarbital)3 การรกษาดวยการสองไพ (phototherapy) แสงไฟจะเปลยนโครงสรางของบลรบน

ดวย วธ isomerization บลรบนทละลายในไขมนจะเปลยนเปนบลรบนทศะศายไทนาแทน โดยจะ ถกขบ ทางปสสาวะ อจจาระ การสองไฟจะเรมเมอบลรบนในเลอดมากกวา 10-15 บลลกรม เดซลตร และจะหยดสองไฟเมอบลรบนนอยกวา 12-15 บลลกรมเดซลตร ชนอยกบอายของทารก

การดแลทารกตวเหลองทไดรบการรกบาดวยการศองไพบการลแลใหทารกไดรบการสองไฟอยางมประลทธภาพดามแผทการรกม1ไดแก

เตรยมอปกรณหลอดไฟใหพรอมปรบระยะหางทารกประมาณ 30 เซนตเมตร จดหาผาคลมหรอ กนดานขางของเครองสองไฟใหมดชดเพอรกษาระดบความเขมขนของแสง ถอดเสอผาทารกออก ไมควรทาแปงหรอนามน ในชวงเวลาใหนมสามารถปดไฟได ไมควรเกน 1 ชวโมง กระตนให ทารกดดนมทก 2-3 ชวโมง

2การดแลเพอฟองกนภาวะแทรกซอนไดแก ปดตาทารกดวยแผนปดตา เชดตาดวย นาตมสกทเยนแลว พลกตะแคงทารกทก 2 ชวโมง เปดตาทารกเปนระยะๆพรอมสงเกตสงกดหลง สงเกตผวและความตงตวรมเปาก วดปรมาณสารนาเขาและออก บนทกการขบถายทก 8 ชวโมง วดสญญาณชพทก 4 ชวโมง ชงนาหนกทกวน เพอประเมนพลงงานทรางกายไดรบ

การใหความเมารดาทมบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟดงน (ชลดา สใลาประโคน2555)1 ใหความรเรองภาวะตวเหลอง ประกอบดวย สาเหต อาการและอาการแสดง

อนตรายและความรนแรง การรกษาทารกตวเหลองและภาวะแทรกซอนจากการสองไฟ การสงเกต และการประเมนอาการตวเหลอง

2 ใหความรในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ ไดแก การดแลทารกทวไป ไดแก การอม การใหนม การปลอบโยนทารก การดแลความสะอาดทารก ความปลอดภยการเตรยมทารกกอนสองไฟ การดแลทารกใหไดรบการสองไฟ การดแลและการฟองกนอนตราย จากภาวะแทรกซอน

ร-ใหคำแนะนำเรองกจกรรมและชวงเวลาการพยาบาลทมารดาและทารกตวเหลอง จะไดรบจากทมพยาบาลไดแก การตรวจเยยมอาการ การวดสญญาณชพ การชงนาหนก การอาบนา ใหทารก การตรวจตดตามคาสารเหลอง

4 การใหความรมารดาเมอทารกกลบบาน ไดแก การสงเกตอาการตวเหลองโดยใชวธ รดทผวหนงและอาการแทรกซอนทตองนำทารกมาพบแพทยแนะนำการรบวคซน

การใหความรเพอสงเสรมการรบรความสามารถของมารดาหลงคลอด จากแนวคดทฤษฎ การรบรความสามารถของตนเองของ Bandura ประกอบดวย 4 วธ

1 สงเสรมใหมารดาเกดการเรยนรและมประสบการณจากการลงมอกระทำดวยตนเอง2 ใหความร แนะนำควบคกบการดสอวดทศน แผนพบความรการไดเหนตนแบบ

ประสบการณตรงจากพยาบาล3 การโนมนาวดวยคำพดชกจงวามารดามความสามารถทจะดแลทารกไดอยางมนใจ

4 กระตนอารมณทางบวก ลดอารมณตานลบ ใหขอมลเพอการเตรยมความพรอม เปดโอกาสใหซกถาม และแบงชวงเวลาใหมารดาไดพกผอนในวนแรกหลงจากททารกไดรบการสองไฟ

ขอเสนอการพฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการ

สองไฟโดย มขนตอนการดำเนนการดงน1 ศกษาคนควา ตำรา เอกสารทางวชาการ แนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

เพอการจดทำโปรแกรม2 จคทำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบ

การสองไฟ ประกอบดวย 3 กจกรรมไดแก 1) การประเมนความเในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ2) ชมวดทศน บทสมภาษณของมารดาทมประสบการณในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสอง ไฟ สอนการดแลทารกทวไปเมอกลบบาน การตรวจตามนด การรบวคซน การสงเกตอาการผดปกต3) สาธตการอม การใหนมขณะทเดกสองไฟ การถอดเสอ ปดตา การหอตวและใหมารดาทดลอง ปฏบต และใหเอกสารความแรองภาวะตวเหลอง การดแลทารกเมอไดรบการสองไฟ 4) การ ประเมนความรภายหลงการใหความร

3 นำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองไปให ผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง พรอมทงแกไขตามขอเสนอแนะ

4 ประชมบคลากรในหนวยงานชแจงการใชโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอด ในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟทไดจดทำขน นำโปรแกรมการใหความรมารดาหลง คลอดในการดแลบตรตวเหลองไปทดลองใช

5 ประเมนผลภายหลงการปฏบตทก 3 เดอนเพอปรบปรงโปรแกรม

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1 มารดาหลงคลอดดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟมความรในการดแลบตร2 ลดความวตกกงวลของมารดาหลงคลอดทมบตรตวเหลอง3 ทารกไดรบการดแลอยางมประสทธภาพ ปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

ตวชวดความสำเรจ1 มโปรแกรมการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟภายในปพศ 25622 มารดาหลงคลอดมความรในการดแลบตรตวเหลองภายหลงการใหความรตามเกณฑท

กำหนดมากกวารอยละ 80ลงชอ

(นางพชากร สวสตผล)ผขอรบการประเมนbdquo A copy pound ทพ ๒ร วนท

vn-

กรรณการ วงศภาวทย (2555) ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในสมบรณ จนทรสกลพร และคณ (บรรณาธการ) กมารเวชศาสตร 1 กรงเทพฯ นพชยการพมพ จำกด

ชลดา ศาลาประโคน (2555) ผลของการพฒนาความรและพฤตกรรมการดแลของมารดาโดยใช แนวคดของแบนดราไนการดแลทารกแรกเกดตวเหลองทไดรบการสองไฟ คณะพยาบาล ศาสตรขอนแกน มหาวทยาลยขอนแกน

พรทพย ครบรณพพฒน และคณะ(2556) การพยาบาลเดก เลม 1(ฉบบปรบปรง) โครงการสวสดการวชาการ สถาบนพระบรมราชชนนก กระทรวงสาธารณสข นนทบร ธนาเพลส จำกด

สธดา ศรทพยสโข และ ศรยา ประจกษธรรม (2554)ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในวนดา เปาอนทร และคณะ(บรรณาธการ)ตำรากมารเวชกรรม สำหรบเวชปฏบตกรงเทพฯไอกรป เพรส จำกด

ศรสมบรณ บสกคนธ ฟองคำ ตลกสกลชย วไล เลศธรรมเทว อจฉรา เปรองเวทย พรรณรตน แสงเพมและคณาจารยภาควชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล (2555) ตำราการพยาบาลเดก เลม 1 พมพครงท 3 กรงเทพฯ ฟร-วน

สทธาภนนพ พรเลศทวกล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม (2556) ปจจยทม ความสมพนธกบการมสวนรวมของมารดาในการดแลทารกแรกเกดทรบการรกษาใน โรงพยาบาล Journal o f Nursing Science 31(1) 59-69

หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงาน โรงพยาบาลสรนธร(2559) สถตทารกตว เหลองหอผบวยพเศษ 62 โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

Holditch DD Schwartz T Black B Scher M (2007) Correlates of mother premature interactions Res Nurs Health 30(3) 333-346

Page 7: ผ่าน - 203.155.220.238203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse620503.pdf4.1 สรุปสาระสำคัญของเรื่อง ... นอน ระดับ

6 สวนของงานทผเสนอเปนผปฏบต เปนผดำเนนการเองทงหมดรอยละ 100โดยมรายละเอยดดงนผศกษาไดศกษาคนควา ตำรา เอกสารวชาการ งานวจยทเกยวของ มาใชประกอบการ

ดำเนนการ โดยมวตถประสงคเพอพฒนาแนวทางการปฎปตเพอปองกนการพลดตกหกลม ศกษาความเของพยาบาลดานการเองกนการพลดตกหกลม การปฎปตตามแนวทางการปฏปตฯของ พยาบาล ศกษาอปตการณพลดตกหกลม ศกษาความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการ ปฏบตฯ และเพอศกษาความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฎบตเพอเองกนการพลดตก หกลมโดยดำเนนการดงน

61 วเคราะหฟญหาการพลดตกหกลมของหนวยงานป 2557 พบอบตการณพลดตกหกลม ระดบ C-E จำนวน 3 ครงไดแก ผสงอาย มารดาหลงคลอดทรดตวลงในหองนา และเดกอาย 2 ป ตกเตยง อปตการณระดบ F จำนวน 1 ครง ไดแก ผสงอายโรคเรอรงลมในหองนาศรษะแตกและ พบเหตการณระดบ A-B จำนวน 15 ครง พยาบาลและญาตลมยกไมกนเตยง พนลน ผปวยเดนเซขณะ มญาตพยง ทารกแรกเกดไมไดอยในคลบทจดเตรยมให เมอวเคราะหสาเหตตามปจจยหลก 4M1E ดงน 1)ดานคนไดแกบคลากรมความความเขาใจทกษะการประเมนความเสยงพลดตกหกลม ไมตรงกน การเคลอนยายยกพยงไมถกวธ 2) ดานอปกรณ ไดแก ราวกนเตยงมชองวาง ไมมการ ตรวจเชคกรงสญญาณ 3) ดานกระบวนการไดแก แนวทางการปฎปตฯและการมอบหมายหนาทไม ชดเจนเายสญลกษณความเสยงพลดตกหกลมม 3 ระดบ 3 สตดทกหอง ทำใหสบสน การสอสาร สงตอไมตอเนอง 4) ดานสงแวดลอม ไดแก พนลน แสงสวางในหองไมเพยงพอ

62 ดำเนนการพฒนาแนวทางการปฎปตเพอเองกนการพลดตกหกลมโดยใช กระบวนการ PDCA ครงท I ดำเนนการพฒนาระหวางวนท 1 กรกฎาคม ถง 31 กรกฎาคม 2558 ตามกรอบการ วเคราะหปญหา 4M1e 1แก พฒนาดานคน ใหความพยาบาลเรองการปองกนพลดตกหกลม การประเมนความเสยง สกทกษะการเคลอนยายผปวย เพมนยามศพท ใหความหมายของปจจยเสยง และการใหคาคะแนนการประเมนปจจยเสยงตอการพลดตกหกลม 2) พฒนาดานสอ อปกรณการ ปองกนการพลดตกหกลม จดบอรดสงเสรมความ 3) ดานกระบวนการ กำหนดหนาทการประเมน ความเสยงเปนพยาบาลตำแหนงท 3 (พยาบาล treatment) เปลยนตำแหนงการใสใบประเมนความ เสยงตอการพลดตกหกลมจากแทเมเวชระเบยนเปนใสในแทเม treatment แทน โดยประเมนทกครงเมอ แรกรบใหม รบยายใหเสรจสนภายในเวร ตดปายสญลกษณความเสยงสงสแดง หนาหองและเตยง ผปวย 4) ดานสงแวดลอม พยาบาลเวรบาย ดกเปดไฟหนาหองนา ตรวจเชคความพรอมใชของกรงทก เชาขณะเดนตรวจยยม กำกบดแลพนกงานทำความสะอาดหองนา นำแนวทางปฎปตมาใชกบ พยาบาล 10 คน และผปวย 10 คนในหอผปวยพเศษ 62 ประเมนผลพบอปตการณระดบ A-B จำนวน

3 ครง มารดาหลงคลอดหนามดขณะลกนง ผสงอายยนเซlsquoขณะชงนาหนก และผสงอายนงขางเสยง เกอบตกเตยงขณะทญาตหลบนำปญหาทพบมาพฒนาแกข จงนำสกระบวนการ PDCA ครงท 2

กระบวน PDCA ครงท 2 ระหวางวนท 1 สงหาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558 โดยพฒนา 1) ดานกระบวนการในมารดาหลงคลอดปรบระยะเวลานอนพกและทำกจกรรมบนเตยง จากเดม2 ชวโมงหลงรบยายจากหองคลอด เพมเปน 6 ชวโมง กรณผสงอายมภาวะสบสนใหมญาตฟา 2 คน เพอสลบกนพกในเวลากลางคน 2) ดานอปกรณ นำพalkei-ชวยพยงชงนาหนก 3) ดานสงแวดลอม กรณผสงอายมภาวะสมองเสอมจดเตยงชดผนงดานใดดานหนง ดานตรงขามจดเตยงนอนหรอโซฟา ญาตนอนฟาใกลผปวย นำไปทดลองกบพยาบาล 10 คน และผปวย 10 คน ในหอผปวยพเศษ 62 ประเมนผลการพฒนาไมพบรปตการณพลดตกหกลมจงจดทำเปนแนวทางการปฎบตเพอปองกนการ พลดตกหกลมในผสงอาย มารดาหลงคลอด ทารกและเดกเพอนำมาปฎปตในกลมตวอยางระหวาง วนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

63 กำหนดกลมตวอยาง ไดแก พยาบาลวชาชพทปฏปตงานในหอผปวยพเศษ 62 ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558 จำนวน 12 คน และผปวยทรบการรกษาในหอผปวยพเศษ 62 เปนผปวยทรบใหม และรบยายในเวลาราชการ 800 น - 1600 น ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558จำนวน 94คนโดยมคณสมปตสามารถสอสารดวยภาษาไทย

64 จดทำเครองมอทใชในการดำเนนการ1) แนวทางการปฏปตเพอปองกนการพลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ 62ปรบปรงจาก

คมอแนวปฏปตทางคลนกเพอปองกนการพลดตกหกลมฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร (SD-RM01-GEN 001) โดยผเชยวชาญ 3 ทานตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Validity content) ใชเกณฑการยอมรบจากผเชยวชาญ 2 ใน 3 ทานและหาคาดชนความสอดคลอง(IOC) เทากบ 098

2) แบบประเมนความเของพยาบาลดานการปองกนการพลดตกหกลม ประกอบดวยขอ คำถามเปนแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จำนวน10 ขอ เกณฑการใหคะแนน คอ ตอบถกให 1 คะแนน ตอบผดให 0 คะแนน ใชเกณฑในการแบงระดบความ 3 ระดบ ไดแก ความเอยในระดบมาก คะแนน รอยละ 80-100 ความเอยในระดบปานกลาง คะแนนรอยละ 70-79และความเอยในระดบนอย คะแนน รอยละ 60-69 (Bloom 1971อางอง1ใน สรวฒ เมฆนต 2555)

3 ) แบบประเมนการปฎปตตามแนวทางการปฏฟตเพอปองกนการพลดตกหกลมปรบปรงจากแบบนเทศการปฎฟตตามแนวทางปฎปตทางคลนกเพอปองกนการพลดตกหกลมของ คณะทำงานคณภาพการพยาบาลเขต 13 ประกอบดวยขอคำถาม 18 ขอ ลกษณะเปนมาตราประมาณคา3 ระดบ โดยมเกณฑใหคะแนนดงน ไมเคยปฎปต ให 0 ปฏปตบางครงให 1 ปฏปตทกครงให 2 การแปลผล คะแนนเฉลย 000-066 มการปฎปตในระดบนอย คะแนนเฉลย 067-133 มการปฎปต

ในระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 134-200 มการปฎปตในระดบมาก (ประคอง กรรณสต 2542)4) แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาล1ในการ1ไชแนวทางปฏบตเพอเองกนการ

พลดตกหกลม ประกอบดวยขอคำถามจำนวน 6 ขอ ลกษณะเปนแบบเลอกตอบ 5 ระดบโดยมเกณฑ ใหคะแนนดงน ไดแก ระดบมากทสดให 5 คะแนน ระดบมากให 4 คะแนน ระดบปานกลางให 3 คะแนน ระดบนอยให 2 คะแนน และระดบนอยทสคให 1 คะแนน การแปลผล คะแนนเฉลย 100-150 มความคดเหนระดบนอยทสด คะแนนเฉลย 151-250 มความคดเหนระดบนอย คะแนน เฉลย 251-350 มความคดเหนระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 351-450 มความคดเหนระดบมาก และ คะแนนเฉลย 451-500 มความคดเหนระดบมากทสด (บญชม ศรสะอาด 2553)

5) แบบประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอปองกนการ พลดตกหกลมประกอบดวย 3 ดานไดแก ความหวงใยเอออาทร การเขาถงบรการ และความสามารถ เชงวชาชพ มจำนวน 6 ขอ เปนแบบเลอกตอบ 5 ระดบโดยมเกณฑใหคะแนนดงน ไดแก พงพอใจ มากทสด 5 คะแนน พงพอใจ มาก 4 คะแนน พงพอใจปานกลาง 3 คะแนน พงพอใจนอย 2 คะแนน พงพอใจนอยทสด 1 คะแนน แปลผล คะแนนเฉลย 100-150 พงพอใจนอยทสด คะแนนเฉลย 151-250 พงพอใจนอย คะแนนเฉลย 251-350 พงพอใจปานกลาง คะแนนเฉลย 351-450 พงพอใจ มาก และคะแนนเฉลย 451-500 พงพอใจมากทสด (บญชม ศเสะอาด 2553)

6 ) แบบบนทกการพลดตกหกลม โรงพยาบาลสรนธร (FM-RM01- GEN013RevO 1)65 การสรางและการตรวจสอบเครองมอทใชในการดำเนนงาน ไดแก 1) แบบประเมนความร

ของพยาบาลดานการปองกนการพลดตกหกลม ผศกษาสรางขนเอง เปนขอคำถามแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จำนวน 10 ขอ นำมาหาคาดชนความสอดคลอง(IOC) เทากบ 097 หาคาความเชอมน (Reliability)ดยนำแนวทางปฏบตและแบบประเมนไปทดลองใชกบกลมประชากรทใกลเคยงกบ กลมตวอยาง คอ พยาบาลวชาชพหอผปวยพเศษ 61 จำนวน 10 คน และกลมผปวยทมคณสมปตคลาย กลมตวอยาง จำนวน 30 คน หาคาสมประสทธอลฟาครอนบาค (CronbachrsquoAlpha Method)ดคา ความเชอมน 092 2) แบบประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม ปรบปรงจากแบบนเทศทางการปฏบตของคณะทำงานคณภาพ การพยาบาลเขต13 มขอปฏบต 18 ขอ นำมาหาคา IOC ได 098 และ คาความเชอมน 089 3) แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลใน การใชแนวทางปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลมคา 100ได 095 คาความเชอมนได 079 และ3) แบบประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม

คา IOC ได 098 คาความเชอมน 08766 การดำเนนการ โดยประชมชแจงวตถประสงค ทบทวนความรเกยวกบการปองกน

การพลดตกหกลมใหกบพยาบาลวชาชพทปฏบตงานในหอผปวยพเศษ62จำนวน 12คนใชแนวทาง

การปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมในผปวยทรบไวรกษาทหอผปวยพเศษ 62 ระหวางวนท 1กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558 จำนวน 94 ราย พรอมตงนเทศ ตดตาม และใหคำแนะนา ระหวางดำเนนการอยางตอเนอง

67 การเกบรวบรวมขอมลเพอประเมนผลการใชแนวทางการปฏบตฯ671 ประเมนความเของพยาบาลดานการบ1องกนการพลดตกหกลม โดยแจกแบบ

ประเมนความคอนการใหความวนท 1 กนยายน 2558 และหลงการใหความวนท 24-31 ธนวาคม 2558

672 ประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฎปตเพอองกนการพลดตกหกลมของพยาบาล โดยI p กษาเปนผสงเกตการปฏบตตามแนวทางปฏบตฯคอนการใชแนวทางปฏบตฯระหวางวนท1 กรกฎาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558 และเกบอกครงหลงการใชแนวทางปฏใ]ตฯ ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถงวนท 31 ธนวาคม 2558โดยพยาบาล 1 คนตองปฏบตกบผปวยอยางนอย 8 คน

673 บนทกอบตการณการพลดตกหกลมในผปวยกลมตวอยางทกครงทมอบตการณ ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

674 ประเมนความพงพอใจของผรบบรการโดยแจกแบบประเมนความพงพอใจของ ผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมเมอแพทยอนญาตจำหนายกลบบาน โดยเกบทกรายตงแตวนท 1 กนยายน 2558 ถง 3 เธนวาคม 2558

68 การวเคราะหขอมล หลงจากเกบรวบรวมขอมล ไตทำการตรวจสอบความถกตอง สมบรณ ของขอมลกอนนาขอมลไปวเคราะหทางสถต ดวยโปรแกรมสำเรจรป ดงน

681 ขอมลทวไปของพยาบาลวชาชพ และผปวยทมารบบรการใชคาความถ คารอยละ682 ขอมลความของพยาบาลดานการองกนการพลดตกหกลม ใชคาความถ คารอยละ683 ขอมลการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมของพยาบาล

ขอมลความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลม ขอมล ประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลม วเคราะห โดยใช คาเฉลย (X) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD)

684 เปรยบเทยบการปฏบตตามแนวทางการปฏบตฯของพยาบาล คอนและหลงการใช แนวทางการปฏบตฯ วเคราะหโดยใชสถต t-test

685 ขอมลอบตการณการพลดตกหกลมใชสถตการแจกแจงความถ และนามาคดเปนอตรา การพลดตกหกลมเปนครงตอ 1000วพนอน7 ผลสำเรจของงาน

71มแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมหอผปวยพเศษ 62 ทสามารถ

ปองกนการพลดตกหกลมครอบคลมกลมเสยง ประกอบดวย 1) ดานการประเมนความเสยง2 )ดานการปฏทตการพยาบาลเพอปองกนการพลดตกหกลม 3 )ดานการใหคำแนะนำแกทกษะแกผปวยและญาต 4) ดานการปฏทตการพยาบาลเมอเกดการพลดตกหกลม การรายงาน วางแผนจำหนาย

72 ความเของพยาบาลดานการ]องกนการพลดตกหกลม พบวากอนไดรบความเพยาบาลม ความเในระดบปานกลาง จำนวน 6 ราย คดเปนรอยละ 50 รองลงมา ความเระดบมาก จำนวน 4 ราย คดเปนรอยละ 48 และนอยทสด มความเระดบนอย จำนวน 2 ราย คดเปนรอยละ 1667 หลงไดรบ ความเพยาบาลมความแพมขนในระดบมากทกราย คดเปนรอยละ 100

73 เปรยบเทยบการปฎบตของพยาบาลตามแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลม กอนและหลงการใชแนวทางการปฎบตฯในหอผปวยพเศษ 62 พบวา พยาบาลมการปฎทตตามแนว ทางการปฏบตฯแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต ท 05 (t= 1388 p lt 00) โดยคะแนนเฉลยการ ปฎปตหลงการใชแนวทางการปฎนตฯมากกวากอนใชแนวทางการปฎปตฯ (x = 192 SD = 028 และ x = 120 SD = 057ตามลำดบ)

74 อปตการณการพลดตกหกลม ระดบ C-I เทากบ 0 และระดบ F-I เทากบ 0 พบ เหตการณ เกอบพลาด ระดบ A จำนวน 1 เหตการณ ไดแก ผสงอายขาออนแรงเดนเซขณะญาตพาเขาหองนาคดเปนอตราการพลดตกหกลมระดบ C- E และ F-I เปน 0 ครง ตอ000 วนนอน

75 ความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลม โดยรวมอยในระดบมากทสด (X = 462 SD = 055) และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา ทกขอม ความคดเหนอยในระดบมากทสด โดยคะแนนเฉลยสงสด ขอ 14 คอ แนวทางปฏบตทำใหปองกน การพลดตกหกลมในหนวยงานดขน (X = 467 SD = 049) สามารถใชแบบประเมนความเสยงตอ การเกดพลดตกหกลมไดถกตอง (x = 467 SD = 049) สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ขอ 2 สามารถปฏบตตามแนวทางการปฎปตฯไดถกตอง (X = 455 SD = 051)

76 ความพงพอใจของผรบบรการตอการใชแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลมโดยรวมอยในระดบมากทสด (X = 449 SD = 049) เมอพจารณาเปนรายขอพบวาสวนใหญม ความพงพอใจในระดบมากทสด ยกเวน ขอ 2 การไดรบคำแนะนำเกยวกบสถานทสงแวดลอม การใช เตยง กรง และการใชหองนา มความพงพอใจอยในระดบมาก (x = 450 SD = 050)8 การนำไปใชประโยชน

81 พยาบาลมแนวทางในการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลมทปฎบตไดอยางเปนรปธรรม82 ผปวยทเขารบการบรการในโรงพยาบาลปลอดภยจากการพลดตกหกลม83 หปวยงานมการปองกนการพลดตกหกลมจากการสงเสรมใหพยาบาลไดมการ

แลกเปลยนเรยนรอยางเปนระบบ

9 ความยงยาก ฟญหา อปสรรคในการดำเนนการ91 ญาตผดแลผปวยมการสบเปลยนกนฟาหลายคน ทำใหขนตอนการแนะนำ การสอนญาต

ผดแลไมตอเนอง และใชระยะเวลามากขน ในขณะทพยาบาลบางครงมภาระงานดแลผปวยเรงดวน92 อปกรณ นวตกรรมทชวยปองกนการพลดตกหกลมไมเพยงพอ ทำใหมฃอจำกดในการ

ปฎหตตามแนวทางบางครงไมครบถวน10 ขอเสนอแนะ

101 ควรนเทศใหขอมลการดแลผปวยกบญาตเนนยาเรองการสงตอขอมล และมการควบคม กำกบตดตามการปฎนตตามแนวทางปฎใต อยางตอเนองเปนระยะๆ วเคราะหปญหาความตองการ เพอปรบปรงแนวทางใหสอดคลองกบกลมผรบบรการ

102 นำเสนอตอผบรหารเพอขอสนบสนนดานอปกรณและจดทำอปกรณ นวตกรรมปองกน การพลดตกหกลมใหเพยงพอ

ขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนเปนความจรงทกประการlaquo4 C p ว 1 x jr~ 7 ท ลงซอ ไ

(วนท)

( นางพชากร สวสดผล) ผขอรบการประเมน๑ น กพ ๒๕bis

ไดตรวจสอบแลวขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนถกตองตรงกบความเปนจรงทกประการpound (j) d Aลงซอ 7aS JU ลงซอ rsquoโ

(นางสาวบรรจง นธปรชานนท) ตำแหนง หวหนาพยาบาล

ฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร

- 1ส ๑ ๕ กพ Mbh

(นายยลชย จงจระคร) ตำแหนง ผอำนวยการโรงพยาบาลสรนธร

9 A copy^ กพ bftfeวนท

คณะกรรมการพฒนาคณภาพการพยาบาลดานการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร (2557)รายงานสถตการเปาระวงอบตการณพลดตกหกลม ผปวยใน ปงบประมาณ 2557

ชชวาล อรวงศศภทต (2555) การทำงาน ใหมประสทธภาพ PDCA สบคนเมอวนท 17 เมษายน 2559 จาก wwwktbgslifekgscoth

ทพยเนตร งามกาละ ประคอง อนทรสมบต และสปรดา มนคง(2554) การสงเคราะหองคความ เกยวกบการปองกนและจดการการหกลมในผปวยทรบไวรกษาในโรงพยาบาลรามาธบด พยาบาลสาร17 (1) 108-125

ธารทพย ตนตรง นงนช แยมวงษ นฤมล คงสาคร และ สายง ดนก (2553) การพฒนาแนว ทางการประเมนภาวะเสยงเพอปองกนการพลดตกทกลมของผปวย( ปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต) คณะสาธารณสขศาสตร กรงเทพฯ มหาวทยาลยมหดล

บญชม ศรสะอาด (2553) การวจยทาองตน พมพครงท 5 กรงเทพฯ สวรยสาสนประคอง กรรณสตร (2542) สกตเพอการวพทางพฤตกรรมศาสตรกรงเททฯะจพาลงกรณ

มหาวทยาลยภคภร โลจนะวงศกร (2558) ระบบบรหารความเสยงพกสารประกอบการอบรมหลกสตร

ในโรงพยาบาลคณภาพ (HA601)tiถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล(องคการมหาชน)วลภา คชภกด (2558) การจดการความเสยงคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด

มหาวทยาลยมหดลสบคนเมอ 31 พฤษภาคม 2559 จากhttpmedmahidolacth riskmgttharticle032112101-10097

วภาว หมายพมาย (2559) การหกลมในผสงอาย ปญหาทไมควรมองขามสบคนเมอวนท 2 สงหาคม 2559 จาก httpwwwnsmahidolacth Englishthns Academic56_08

ศรนวล สถตวทยานนห (2552) การดแลสขภาพผสงอายแบบองครวม กรงเทพฯมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

ศนยพฒนาคณภาพโรงพยาบาลสรนธร (2558) แนวทางการบรหารความเสยงโรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

สพฒตรา เกษราพงศ ประภาพรรณ เกษราพงศ และ อวยชย สลดทกข(2555) การลดของเสยใน กระบวนการผลตชนสวนทอไอเสยรถจกรยานยนตรางาbullน การประชมวชาการขายงาน วศวกรรมอตสาหกรรม ประจำป พศ2555 17-19 ตลาคม 2555 ชะอำ เพชรบร

สรวฒ เมฆนต (2555) การปองกนและควบคมโรคไขเลอดออก ของอาสาสมครสาธารฌสข ประจำ หมบาน อำพอหลงสวน จงหวดชมพรวทยานพนธ มหาวทยาลยราชภฎเพชรบรเพชรบร

Birgitta Tetri Emma Lumerto Inara Mamadova (2014) Fall prevention In acute care (Degree Programmer in Nursing Bachelorrsquos Thesis) University of Applied Sciences Lauren Finland สบคนเมอวนท 10 เมษายน 2559 จาก http WWW IheseusTi gt bitstream gt handle

Shanley c (2003)Fall and injury reduction in residential aged care translating research into practice Pub Med mobile website สบคนเมอ 15 ธนวาคม 2559 จาก httpwwwncbnihgov

ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขนฃอง นางพชากร สวสดผล

เพอประกอบการแตงตงใหดำรงตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ (ดานการพยาบาลทวไป) (ตำแหนงเลขท รพส98) สงกดฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลลรนธร สำนกการแพทยเรอง พฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ

หลกการและเหตผลภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดเปนอบตการณทพบไดบอย ททำใหเกดภาวะแทรกซอน

ทรนแรงสมองพการ เปนผลทำใหมารดาและครอบครวมความวตกกงวล กลววาทารกจะเปนอนตราย การรกษาดวยการสองไฟเปนวธการรกษาทนท เมอผลการตรวจสารบลรบนในเลอดของทารกอยใน ระดบทสงกวาปกตและมแนวโนมวาคาบลรบนจะเพมขน มารดาเกดความรสกวตกกงวลในบทบาท ใหม และการทไมไดเตรยมตวมาคอน อาจสงผลใหมารดาดแลทารกนอยลง ไมกลาทจะดแลบตร กลววาบตรจะไดรบอนตรายจากการดแลของตน (สธาภนนทพรเลศทวคล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม 2556) จนบางครงเตมใจทจะใหพยาบาลเปนผดแลทารกมากกวาเนองจาก คดวาพยาบาลมความร และมประสบการณในการดแลทารกไดดกวาตนเอง (Holditch Schwartz Black and Scher 2007) จากสถตผปวยของหอผปวยพเศษ 62 พบสถตทารกแรกเกดตวเหลองม อตราสงเปน 1ใน3 อนดบของโรคทพบบอยในสาขากมารเวชกรรมและพบวาทารกตวเหลองไดรบ การรกษาดวยการสองไฟในป 2557 2558 และ 2559 มแนวโนมเพมขน ตามลำดบ คดเปนรอยละ 15 2395 และ 2406 (หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงานโรงพยาบาลลรนธร2559) ใน การดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ พบวามารดาหลงคลอดมบตรตวเหลองมความเครยด และวตกกงวลในบางรายปฏเสธการรกษาดวยการสองไฟ มารดามอารมณซมเศรา บางรายมความ กาวราวและไมใหความรวมมอในการรกษา โดยการนำเดกออกจากการสองไฟ จากการศกษาพบวา พฤตกรรมดงกลาวเกดจากการขาดความร ความไมมนใจในการดแลบตร ตองการความมนใจในการ ดแลบตร พยาบาลเปนบคคลทอยใกลชดกบมารดาหลงคลอด สามารถใหการชวยเหลอมารดาใหม ความเขาใจและสามารถพฒนาบทบาทในการดแลบตรทปวยไดอยางมประสทธภาพ

โรงพยาบาลสรนธรเปนโรงพยาบาลสายสมพนธแมลกทสงเสรมใหแมลกอยในหอง เดยวกน 24 ชวโมง สงเสรมใหมารดามความชดเจนในการดแลบตรอยางใกลชด ผศกษาจงมแนวคด ทจะพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ เพอสงเสรมใหมารดานำความรไปประยกตใชในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ มทศนคตทด ตอการรกษา แสดงพฤตกรรมการดแลบตรไดเองอยางมนใจและทารกปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

วตถประสงคและหรอเปาหมายวตถประสงค

1 เพอพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองท ไดรบการสองไฟ

2 ศกษาผลของการพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดใบก1รลแลบดร ตวเหลองทไดรบการสองไฟ

เปาหมายมารดาหลงคลอดทารกตวเหลองทกรายทไดรบการสองไฟใบหอผปวยพเศษ 62 บ

ความรและดแลบตรไดอยางถกตอง

กรอบการวเคราะห แนวคด ขอเสนอกรอบการวเคราะห แนวคดทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง (neonatal jaundice) หมายถง ภาวะทมระดบบลรบน

ในเลอดสงเกนระดบปกต คอระดบ 02-14 มลลกรมเดซลตร และเมอสงเกนกวา 5-7 มลลกรม เดซลตร จะปรากฎอาการตวเหลองหรอภาวะดซาน (jaundice) ใหเหนดวยตาเปลา ( Micinneyet al 2009 อางใน พรทพย ครบรณพพฒนา และคณะ 2556) แบงได 2 ประเภท ไดแก

1 ภาวะตวเหลองจากสรรภาพ (physiologic jaundice) เปนภาวะทมบลรบนในเลอดสงโดย ธรรมชาต เนองจากทารกแรกเกดมเมดเลอดแดงมากกวาผใหญเปบ 2 เทา แตบอายสนเพยง 80^0วน และตบยงทำหนาทในการจบกบบลรบนไมสมบรณ เพราะระดบเอนไซม glucuronyl tranferase ตำ บลรบนทสงจะเปนชนดไมละลายนำ (unconjugated bilirubin) สวนบลรบนทละลายนำได (conjugated bilirubin) จะมระดบนอยกวา 2 มลลกรมเด1ซลตร มกมอาการตวเหลองเมออาย 2-3 วน และจะสงสดในวนท 3-4 และอาจเพมถง 8-12 มลลกรมเด1ซลตร ในทารกครบกำหนด และ 15 มลลกรมเดซลตรในทารกเกดกอนกำหนด

2 ภาวะตวเหลองจากพยาธสภาพ (pathological jaundices) เปนภาวะทมระดบบลรบนสง มากผดปกต ทารกจะมอาการตวเหลองเรวภายใน 24 ชวโมงแรกหลงเกด มอาการแสดงของการเจบปวยอยางอนรวมดวย เชน ซม ไมดดนม อจจาระสซด ปสสาวะสเขม (กรรณการ วงศภาวทย 2555)

สาเหตเกดจากมการทำลายเมดเลอดแดงจากการทหมเลอดแมกบลกไมขาลบ มความผดปกต

ของเยอหมเมดเลอดแดง มความผดปกตของเอนไซมในเมดเลอกแดง เชน G6PD deficiency มการ กำจดบลรบนไดลดลงจากทอนาดอดตน มการตดเชอในครรภและทสำคญคอมการดดกลบของ บลรบนจากล0าไสมากขนจากภาวะทเกยวของกบการเลยงลกดวยนมมารดาไดแก การไดรบนมนอย

( breastfeeding jaundice) พบไดในทารกอาย 2-4 วน จากการไดรบนมไมเพยงพอ อกสาเหตหนง คอเกดจากสวนประกอบของนมมารดา ( breast milk jaundice) ชงสมมตฐานเชอวาในนมมารดา มสารและฮอรโมนทมสวนขดขวางการทำหนาทของดน พบในทารกอาย 4-7วน (พรทพย ศรบรณ พพฒนา และคณะ 2556)

การวนจฉยการวนจฉยทารกตวเหลอง เมอตรวจพบวาทารกตวเหลองควรซกประวดดรวจร1งกาย

อยางละเอยดเพอชวยในการวนจฉยแยกโรคโดยซกประว^การดงครรด หใยrsquo0ดฃองปดามารดา โรคทางพนธกรรม เชน 0-6-อโรคตดเชอ ประวตการใชยา เชน sulfonamide ระยะเวลาอาการ ตวเหลอง การตรวจทางหองปฏปตการวดระดบบกรบนในเลอด (ตใrsquoดา ศรทพยสโข และศรยา ประจกษธรรม 2554)

อาการและการแสดงอาการตวเหลองของทารกทมสาเหตจากศรรกาพ มกเรมมภาวะตวเทศองแศะ

ตาเหลองในชวง 2-3 วนแรกหลงเกดในขณะทตวเหลองจากพยาธสภาพจะเกดขนอยาารวดเรร 24 ชวโมงแรกหลงเกด โดยเรมจากใบหนาเปลยนเปนสเหลอง และไปทสวนอนของรางกาย เชน ลำตว ทอง แขน ขาและอาจมสเหลองชดเจนเมอใชนวกด รวมถงอาการอนๆทสงเกตได คอ ตา61เาว เปลยนเปนสเหลอง เหงอกเหลอง ปสสาวะสเหลองเขม อจจาระเปนสขาวขด กรณทเปนรนแรง ระดบบลรบนมคาสงมากกวา 20 มลลกรมเด1ซลตร เปนภาวะแทรกซอนทมความผดปกตของระบบ ประสาทเรยกวา kemicterus ทารกจะซม หงดหงด กลามเนอออนแรง ไมดดนม แลนมอาการเกรง กระตกหลงแอน ชก รองเสยงแหลม

การรกษาการรกษาทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง มหลายวธ ซงมวตถประสงคเพอลดระดบ

บลรบนในกระแสเลอด (พรทพย ศรบรณพพฒน และคณะ 2556)1 การเปลยนถายเลอด (total blood exchange transfusion)2 การใชยา การใหยา พโนบารบทอล (phenobarbital)3 การรกษาดวยการสองไพ (phototherapy) แสงไฟจะเปลยนโครงสรางของบลรบน

ดวย วธ isomerization บลรบนทละลายในไขมนจะเปลยนเปนบลรบนทศะศายไทนาแทน โดยจะ ถกขบ ทางปสสาวะ อจจาระ การสองไฟจะเรมเมอบลรบนในเลอดมากกวา 10-15 บลลกรม เดซลตร และจะหยดสองไฟเมอบลรบนนอยกวา 12-15 บลลกรมเดซลตร ชนอยกบอายของทารก

การดแลทารกตวเหลองทไดรบการรกบาดวยการศองไพบการลแลใหทารกไดรบการสองไฟอยางมประลทธภาพดามแผทการรกม1ไดแก

เตรยมอปกรณหลอดไฟใหพรอมปรบระยะหางทารกประมาณ 30 เซนตเมตร จดหาผาคลมหรอ กนดานขางของเครองสองไฟใหมดชดเพอรกษาระดบความเขมขนของแสง ถอดเสอผาทารกออก ไมควรทาแปงหรอนามน ในชวงเวลาใหนมสามารถปดไฟได ไมควรเกน 1 ชวโมง กระตนให ทารกดดนมทก 2-3 ชวโมง

2การดแลเพอฟองกนภาวะแทรกซอนไดแก ปดตาทารกดวยแผนปดตา เชดตาดวย นาตมสกทเยนแลว พลกตะแคงทารกทก 2 ชวโมง เปดตาทารกเปนระยะๆพรอมสงเกตสงกดหลง สงเกตผวและความตงตวรมเปาก วดปรมาณสารนาเขาและออก บนทกการขบถายทก 8 ชวโมง วดสญญาณชพทก 4 ชวโมง ชงนาหนกทกวน เพอประเมนพลงงานทรางกายไดรบ

การใหความเมารดาทมบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟดงน (ชลดา สใลาประโคน2555)1 ใหความรเรองภาวะตวเหลอง ประกอบดวย สาเหต อาการและอาการแสดง

อนตรายและความรนแรง การรกษาทารกตวเหลองและภาวะแทรกซอนจากการสองไฟ การสงเกต และการประเมนอาการตวเหลอง

2 ใหความรในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ ไดแก การดแลทารกทวไป ไดแก การอม การใหนม การปลอบโยนทารก การดแลความสะอาดทารก ความปลอดภยการเตรยมทารกกอนสองไฟ การดแลทารกใหไดรบการสองไฟ การดแลและการฟองกนอนตราย จากภาวะแทรกซอน

ร-ใหคำแนะนำเรองกจกรรมและชวงเวลาการพยาบาลทมารดาและทารกตวเหลอง จะไดรบจากทมพยาบาลไดแก การตรวจเยยมอาการ การวดสญญาณชพ การชงนาหนก การอาบนา ใหทารก การตรวจตดตามคาสารเหลอง

4 การใหความรมารดาเมอทารกกลบบาน ไดแก การสงเกตอาการตวเหลองโดยใชวธ รดทผวหนงและอาการแทรกซอนทตองนำทารกมาพบแพทยแนะนำการรบวคซน

การใหความรเพอสงเสรมการรบรความสามารถของมารดาหลงคลอด จากแนวคดทฤษฎ การรบรความสามารถของตนเองของ Bandura ประกอบดวย 4 วธ

1 สงเสรมใหมารดาเกดการเรยนรและมประสบการณจากการลงมอกระทำดวยตนเอง2 ใหความร แนะนำควบคกบการดสอวดทศน แผนพบความรการไดเหนตนแบบ

ประสบการณตรงจากพยาบาล3 การโนมนาวดวยคำพดชกจงวามารดามความสามารถทจะดแลทารกไดอยางมนใจ

4 กระตนอารมณทางบวก ลดอารมณตานลบ ใหขอมลเพอการเตรยมความพรอม เปดโอกาสใหซกถาม และแบงชวงเวลาใหมารดาไดพกผอนในวนแรกหลงจากททารกไดรบการสองไฟ

ขอเสนอการพฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการ

สองไฟโดย มขนตอนการดำเนนการดงน1 ศกษาคนควา ตำรา เอกสารทางวชาการ แนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

เพอการจดทำโปรแกรม2 จคทำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบ

การสองไฟ ประกอบดวย 3 กจกรรมไดแก 1) การประเมนความเในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ2) ชมวดทศน บทสมภาษณของมารดาทมประสบการณในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสอง ไฟ สอนการดแลทารกทวไปเมอกลบบาน การตรวจตามนด การรบวคซน การสงเกตอาการผดปกต3) สาธตการอม การใหนมขณะทเดกสองไฟ การถอดเสอ ปดตา การหอตวและใหมารดาทดลอง ปฏบต และใหเอกสารความแรองภาวะตวเหลอง การดแลทารกเมอไดรบการสองไฟ 4) การ ประเมนความรภายหลงการใหความร

3 นำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองไปให ผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง พรอมทงแกไขตามขอเสนอแนะ

4 ประชมบคลากรในหนวยงานชแจงการใชโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอด ในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟทไดจดทำขน นำโปรแกรมการใหความรมารดาหลง คลอดในการดแลบตรตวเหลองไปทดลองใช

5 ประเมนผลภายหลงการปฏบตทก 3 เดอนเพอปรบปรงโปรแกรม

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1 มารดาหลงคลอดดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟมความรในการดแลบตร2 ลดความวตกกงวลของมารดาหลงคลอดทมบตรตวเหลอง3 ทารกไดรบการดแลอยางมประสทธภาพ ปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

ตวชวดความสำเรจ1 มโปรแกรมการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟภายในปพศ 25622 มารดาหลงคลอดมความรในการดแลบตรตวเหลองภายหลงการใหความรตามเกณฑท

กำหนดมากกวารอยละ 80ลงชอ

(นางพชากร สวสตผล)ผขอรบการประเมนbdquo A copy pound ทพ ๒ร วนท

vn-

กรรณการ วงศภาวทย (2555) ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในสมบรณ จนทรสกลพร และคณ (บรรณาธการ) กมารเวชศาสตร 1 กรงเทพฯ นพชยการพมพ จำกด

ชลดา ศาลาประโคน (2555) ผลของการพฒนาความรและพฤตกรรมการดแลของมารดาโดยใช แนวคดของแบนดราไนการดแลทารกแรกเกดตวเหลองทไดรบการสองไฟ คณะพยาบาล ศาสตรขอนแกน มหาวทยาลยขอนแกน

พรทพย ครบรณพพฒน และคณะ(2556) การพยาบาลเดก เลม 1(ฉบบปรบปรง) โครงการสวสดการวชาการ สถาบนพระบรมราชชนนก กระทรวงสาธารณสข นนทบร ธนาเพลส จำกด

สธดา ศรทพยสโข และ ศรยา ประจกษธรรม (2554)ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในวนดา เปาอนทร และคณะ(บรรณาธการ)ตำรากมารเวชกรรม สำหรบเวชปฏบตกรงเทพฯไอกรป เพรส จำกด

ศรสมบรณ บสกคนธ ฟองคำ ตลกสกลชย วไล เลศธรรมเทว อจฉรา เปรองเวทย พรรณรตน แสงเพมและคณาจารยภาควชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล (2555) ตำราการพยาบาลเดก เลม 1 พมพครงท 3 กรงเทพฯ ฟร-วน

สทธาภนนพ พรเลศทวกล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม (2556) ปจจยทม ความสมพนธกบการมสวนรวมของมารดาในการดแลทารกแรกเกดทรบการรกษาใน โรงพยาบาล Journal o f Nursing Science 31(1) 59-69

หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงาน โรงพยาบาลสรนธร(2559) สถตทารกตว เหลองหอผบวยพเศษ 62 โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

Holditch DD Schwartz T Black B Scher M (2007) Correlates of mother premature interactions Res Nurs Health 30(3) 333-346

Page 8: ผ่าน - 203.155.220.238203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse620503.pdf4.1 สรุปสาระสำคัญของเรื่อง ... นอน ระดับ

3 ครง มารดาหลงคลอดหนามดขณะลกนง ผสงอายยนเซlsquoขณะชงนาหนก และผสงอายนงขางเสยง เกอบตกเตยงขณะทญาตหลบนำปญหาทพบมาพฒนาแกข จงนำสกระบวนการ PDCA ครงท 2

กระบวน PDCA ครงท 2 ระหวางวนท 1 สงหาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558 โดยพฒนา 1) ดานกระบวนการในมารดาหลงคลอดปรบระยะเวลานอนพกและทำกจกรรมบนเตยง จากเดม2 ชวโมงหลงรบยายจากหองคลอด เพมเปน 6 ชวโมง กรณผสงอายมภาวะสบสนใหมญาตฟา 2 คน เพอสลบกนพกในเวลากลางคน 2) ดานอปกรณ นำพalkei-ชวยพยงชงนาหนก 3) ดานสงแวดลอม กรณผสงอายมภาวะสมองเสอมจดเตยงชดผนงดานใดดานหนง ดานตรงขามจดเตยงนอนหรอโซฟา ญาตนอนฟาใกลผปวย นำไปทดลองกบพยาบาล 10 คน และผปวย 10 คน ในหอผปวยพเศษ 62 ประเมนผลการพฒนาไมพบรปตการณพลดตกหกลมจงจดทำเปนแนวทางการปฎบตเพอปองกนการ พลดตกหกลมในผสงอาย มารดาหลงคลอด ทารกและเดกเพอนำมาปฎปตในกลมตวอยางระหวาง วนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

63 กำหนดกลมตวอยาง ไดแก พยาบาลวชาชพทปฏปตงานในหอผปวยพเศษ 62 ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558 จำนวน 12 คน และผปวยทรบการรกษาในหอผปวยพเศษ 62 เปนผปวยทรบใหม และรบยายในเวลาราชการ 800 น - 1600 น ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558จำนวน 94คนโดยมคณสมปตสามารถสอสารดวยภาษาไทย

64 จดทำเครองมอทใชในการดำเนนการ1) แนวทางการปฏปตเพอปองกนการพลดตกหกลมในหอผปวยพเศษ 62ปรบปรงจาก

คมอแนวปฏปตทางคลนกเพอปองกนการพลดตกหกลมฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร (SD-RM01-GEN 001) โดยผเชยวชาญ 3 ทานตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Validity content) ใชเกณฑการยอมรบจากผเชยวชาญ 2 ใน 3 ทานและหาคาดชนความสอดคลอง(IOC) เทากบ 098

2) แบบประเมนความเของพยาบาลดานการปองกนการพลดตกหกลม ประกอบดวยขอ คำถามเปนแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จำนวน10 ขอ เกณฑการใหคะแนน คอ ตอบถกให 1 คะแนน ตอบผดให 0 คะแนน ใชเกณฑในการแบงระดบความ 3 ระดบ ไดแก ความเอยในระดบมาก คะแนน รอยละ 80-100 ความเอยในระดบปานกลาง คะแนนรอยละ 70-79และความเอยในระดบนอย คะแนน รอยละ 60-69 (Bloom 1971อางอง1ใน สรวฒ เมฆนต 2555)

3 ) แบบประเมนการปฎปตตามแนวทางการปฏฟตเพอปองกนการพลดตกหกลมปรบปรงจากแบบนเทศการปฎฟตตามแนวทางปฎปตทางคลนกเพอปองกนการพลดตกหกลมของ คณะทำงานคณภาพการพยาบาลเขต 13 ประกอบดวยขอคำถาม 18 ขอ ลกษณะเปนมาตราประมาณคา3 ระดบ โดยมเกณฑใหคะแนนดงน ไมเคยปฎปต ให 0 ปฏปตบางครงให 1 ปฏปตทกครงให 2 การแปลผล คะแนนเฉลย 000-066 มการปฎปตในระดบนอย คะแนนเฉลย 067-133 มการปฎปต

ในระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 134-200 มการปฎปตในระดบมาก (ประคอง กรรณสต 2542)4) แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาล1ในการ1ไชแนวทางปฏบตเพอเองกนการ

พลดตกหกลม ประกอบดวยขอคำถามจำนวน 6 ขอ ลกษณะเปนแบบเลอกตอบ 5 ระดบโดยมเกณฑ ใหคะแนนดงน ไดแก ระดบมากทสดให 5 คะแนน ระดบมากให 4 คะแนน ระดบปานกลางให 3 คะแนน ระดบนอยให 2 คะแนน และระดบนอยทสคให 1 คะแนน การแปลผล คะแนนเฉลย 100-150 มความคดเหนระดบนอยทสด คะแนนเฉลย 151-250 มความคดเหนระดบนอย คะแนน เฉลย 251-350 มความคดเหนระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 351-450 มความคดเหนระดบมาก และ คะแนนเฉลย 451-500 มความคดเหนระดบมากทสด (บญชม ศรสะอาด 2553)

5) แบบประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอปองกนการ พลดตกหกลมประกอบดวย 3 ดานไดแก ความหวงใยเอออาทร การเขาถงบรการ และความสามารถ เชงวชาชพ มจำนวน 6 ขอ เปนแบบเลอกตอบ 5 ระดบโดยมเกณฑใหคะแนนดงน ไดแก พงพอใจ มากทสด 5 คะแนน พงพอใจ มาก 4 คะแนน พงพอใจปานกลาง 3 คะแนน พงพอใจนอย 2 คะแนน พงพอใจนอยทสด 1 คะแนน แปลผล คะแนนเฉลย 100-150 พงพอใจนอยทสด คะแนนเฉลย 151-250 พงพอใจนอย คะแนนเฉลย 251-350 พงพอใจปานกลาง คะแนนเฉลย 351-450 พงพอใจ มาก และคะแนนเฉลย 451-500 พงพอใจมากทสด (บญชม ศเสะอาด 2553)

6 ) แบบบนทกการพลดตกหกลม โรงพยาบาลสรนธร (FM-RM01- GEN013RevO 1)65 การสรางและการตรวจสอบเครองมอทใชในการดำเนนงาน ไดแก 1) แบบประเมนความร

ของพยาบาลดานการปองกนการพลดตกหกลม ผศกษาสรางขนเอง เปนขอคำถามแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จำนวน 10 ขอ นำมาหาคาดชนความสอดคลอง(IOC) เทากบ 097 หาคาความเชอมน (Reliability)ดยนำแนวทางปฏบตและแบบประเมนไปทดลองใชกบกลมประชากรทใกลเคยงกบ กลมตวอยาง คอ พยาบาลวชาชพหอผปวยพเศษ 61 จำนวน 10 คน และกลมผปวยทมคณสมปตคลาย กลมตวอยาง จำนวน 30 คน หาคาสมประสทธอลฟาครอนบาค (CronbachrsquoAlpha Method)ดคา ความเชอมน 092 2) แบบประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม ปรบปรงจากแบบนเทศทางการปฏบตของคณะทำงานคณภาพ การพยาบาลเขต13 มขอปฏบต 18 ขอ นำมาหาคา IOC ได 098 และ คาความเชอมน 089 3) แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลใน การใชแนวทางปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลมคา 100ได 095 คาความเชอมนได 079 และ3) แบบประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม

คา IOC ได 098 คาความเชอมน 08766 การดำเนนการ โดยประชมชแจงวตถประสงค ทบทวนความรเกยวกบการปองกน

การพลดตกหกลมใหกบพยาบาลวชาชพทปฏบตงานในหอผปวยพเศษ62จำนวน 12คนใชแนวทาง

การปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมในผปวยทรบไวรกษาทหอผปวยพเศษ 62 ระหวางวนท 1กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558 จำนวน 94 ราย พรอมตงนเทศ ตดตาม และใหคำแนะนา ระหวางดำเนนการอยางตอเนอง

67 การเกบรวบรวมขอมลเพอประเมนผลการใชแนวทางการปฏบตฯ671 ประเมนความเของพยาบาลดานการบ1องกนการพลดตกหกลม โดยแจกแบบ

ประเมนความคอนการใหความวนท 1 กนยายน 2558 และหลงการใหความวนท 24-31 ธนวาคม 2558

672 ประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฎปตเพอองกนการพลดตกหกลมของพยาบาล โดยI p กษาเปนผสงเกตการปฏบตตามแนวทางปฏบตฯคอนการใชแนวทางปฏบตฯระหวางวนท1 กรกฎาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558 และเกบอกครงหลงการใชแนวทางปฏใ]ตฯ ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถงวนท 31 ธนวาคม 2558โดยพยาบาล 1 คนตองปฏบตกบผปวยอยางนอย 8 คน

673 บนทกอบตการณการพลดตกหกลมในผปวยกลมตวอยางทกครงทมอบตการณ ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

674 ประเมนความพงพอใจของผรบบรการโดยแจกแบบประเมนความพงพอใจของ ผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมเมอแพทยอนญาตจำหนายกลบบาน โดยเกบทกรายตงแตวนท 1 กนยายน 2558 ถง 3 เธนวาคม 2558

68 การวเคราะหขอมล หลงจากเกบรวบรวมขอมล ไตทำการตรวจสอบความถกตอง สมบรณ ของขอมลกอนนาขอมลไปวเคราะหทางสถต ดวยโปรแกรมสำเรจรป ดงน

681 ขอมลทวไปของพยาบาลวชาชพ และผปวยทมารบบรการใชคาความถ คารอยละ682 ขอมลความของพยาบาลดานการองกนการพลดตกหกลม ใชคาความถ คารอยละ683 ขอมลการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมของพยาบาล

ขอมลความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลม ขอมล ประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลม วเคราะห โดยใช คาเฉลย (X) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD)

684 เปรยบเทยบการปฏบตตามแนวทางการปฏบตฯของพยาบาล คอนและหลงการใช แนวทางการปฏบตฯ วเคราะหโดยใชสถต t-test

685 ขอมลอบตการณการพลดตกหกลมใชสถตการแจกแจงความถ และนามาคดเปนอตรา การพลดตกหกลมเปนครงตอ 1000วพนอน7 ผลสำเรจของงาน

71มแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมหอผปวยพเศษ 62 ทสามารถ

ปองกนการพลดตกหกลมครอบคลมกลมเสยง ประกอบดวย 1) ดานการประเมนความเสยง2 )ดานการปฏทตการพยาบาลเพอปองกนการพลดตกหกลม 3 )ดานการใหคำแนะนำแกทกษะแกผปวยและญาต 4) ดานการปฏทตการพยาบาลเมอเกดการพลดตกหกลม การรายงาน วางแผนจำหนาย

72 ความเของพยาบาลดานการ]องกนการพลดตกหกลม พบวากอนไดรบความเพยาบาลม ความเในระดบปานกลาง จำนวน 6 ราย คดเปนรอยละ 50 รองลงมา ความเระดบมาก จำนวน 4 ราย คดเปนรอยละ 48 และนอยทสด มความเระดบนอย จำนวน 2 ราย คดเปนรอยละ 1667 หลงไดรบ ความเพยาบาลมความแพมขนในระดบมากทกราย คดเปนรอยละ 100

73 เปรยบเทยบการปฎบตของพยาบาลตามแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลม กอนและหลงการใชแนวทางการปฎบตฯในหอผปวยพเศษ 62 พบวา พยาบาลมการปฎทตตามแนว ทางการปฏบตฯแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต ท 05 (t= 1388 p lt 00) โดยคะแนนเฉลยการ ปฎปตหลงการใชแนวทางการปฎนตฯมากกวากอนใชแนวทางการปฎปตฯ (x = 192 SD = 028 และ x = 120 SD = 057ตามลำดบ)

74 อปตการณการพลดตกหกลม ระดบ C-I เทากบ 0 และระดบ F-I เทากบ 0 พบ เหตการณ เกอบพลาด ระดบ A จำนวน 1 เหตการณ ไดแก ผสงอายขาออนแรงเดนเซขณะญาตพาเขาหองนาคดเปนอตราการพลดตกหกลมระดบ C- E และ F-I เปน 0 ครง ตอ000 วนนอน

75 ความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลม โดยรวมอยในระดบมากทสด (X = 462 SD = 055) และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา ทกขอม ความคดเหนอยในระดบมากทสด โดยคะแนนเฉลยสงสด ขอ 14 คอ แนวทางปฏบตทำใหปองกน การพลดตกหกลมในหนวยงานดขน (X = 467 SD = 049) สามารถใชแบบประเมนความเสยงตอ การเกดพลดตกหกลมไดถกตอง (x = 467 SD = 049) สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ขอ 2 สามารถปฏบตตามแนวทางการปฎปตฯไดถกตอง (X = 455 SD = 051)

76 ความพงพอใจของผรบบรการตอการใชแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลมโดยรวมอยในระดบมากทสด (X = 449 SD = 049) เมอพจารณาเปนรายขอพบวาสวนใหญม ความพงพอใจในระดบมากทสด ยกเวน ขอ 2 การไดรบคำแนะนำเกยวกบสถานทสงแวดลอม การใช เตยง กรง และการใชหองนา มความพงพอใจอยในระดบมาก (x = 450 SD = 050)8 การนำไปใชประโยชน

81 พยาบาลมแนวทางในการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลมทปฎบตไดอยางเปนรปธรรม82 ผปวยทเขารบการบรการในโรงพยาบาลปลอดภยจากการพลดตกหกลม83 หปวยงานมการปองกนการพลดตกหกลมจากการสงเสรมใหพยาบาลไดมการ

แลกเปลยนเรยนรอยางเปนระบบ

9 ความยงยาก ฟญหา อปสรรคในการดำเนนการ91 ญาตผดแลผปวยมการสบเปลยนกนฟาหลายคน ทำใหขนตอนการแนะนำ การสอนญาต

ผดแลไมตอเนอง และใชระยะเวลามากขน ในขณะทพยาบาลบางครงมภาระงานดแลผปวยเรงดวน92 อปกรณ นวตกรรมทชวยปองกนการพลดตกหกลมไมเพยงพอ ทำใหมฃอจำกดในการ

ปฎหตตามแนวทางบางครงไมครบถวน10 ขอเสนอแนะ

101 ควรนเทศใหขอมลการดแลผปวยกบญาตเนนยาเรองการสงตอขอมล และมการควบคม กำกบตดตามการปฎนตตามแนวทางปฎใต อยางตอเนองเปนระยะๆ วเคราะหปญหาความตองการ เพอปรบปรงแนวทางใหสอดคลองกบกลมผรบบรการ

102 นำเสนอตอผบรหารเพอขอสนบสนนดานอปกรณและจดทำอปกรณ นวตกรรมปองกน การพลดตกหกลมใหเพยงพอ

ขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนเปนความจรงทกประการlaquo4 C p ว 1 x jr~ 7 ท ลงซอ ไ

(วนท)

( นางพชากร สวสดผล) ผขอรบการประเมน๑ น กพ ๒๕bis

ไดตรวจสอบแลวขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนถกตองตรงกบความเปนจรงทกประการpound (j) d Aลงซอ 7aS JU ลงซอ rsquoโ

(นางสาวบรรจง นธปรชานนท) ตำแหนง หวหนาพยาบาล

ฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร

- 1ส ๑ ๕ กพ Mbh

(นายยลชย จงจระคร) ตำแหนง ผอำนวยการโรงพยาบาลสรนธร

9 A copy^ กพ bftfeวนท

คณะกรรมการพฒนาคณภาพการพยาบาลดานการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร (2557)รายงานสถตการเปาระวงอบตการณพลดตกหกลม ผปวยใน ปงบประมาณ 2557

ชชวาล อรวงศศภทต (2555) การทำงาน ใหมประสทธภาพ PDCA สบคนเมอวนท 17 เมษายน 2559 จาก wwwktbgslifekgscoth

ทพยเนตร งามกาละ ประคอง อนทรสมบต และสปรดา มนคง(2554) การสงเคราะหองคความ เกยวกบการปองกนและจดการการหกลมในผปวยทรบไวรกษาในโรงพยาบาลรามาธบด พยาบาลสาร17 (1) 108-125

ธารทพย ตนตรง นงนช แยมวงษ นฤมล คงสาคร และ สายง ดนก (2553) การพฒนาแนว ทางการประเมนภาวะเสยงเพอปองกนการพลดตกทกลมของผปวย( ปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต) คณะสาธารณสขศาสตร กรงเทพฯ มหาวทยาลยมหดล

บญชม ศรสะอาด (2553) การวจยทาองตน พมพครงท 5 กรงเทพฯ สวรยสาสนประคอง กรรณสตร (2542) สกตเพอการวพทางพฤตกรรมศาสตรกรงเททฯะจพาลงกรณ

มหาวทยาลยภคภร โลจนะวงศกร (2558) ระบบบรหารความเสยงพกสารประกอบการอบรมหลกสตร

ในโรงพยาบาลคณภาพ (HA601)tiถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล(องคการมหาชน)วลภา คชภกด (2558) การจดการความเสยงคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด

มหาวทยาลยมหดลสบคนเมอ 31 พฤษภาคม 2559 จากhttpmedmahidolacth riskmgttharticle032112101-10097

วภาว หมายพมาย (2559) การหกลมในผสงอาย ปญหาทไมควรมองขามสบคนเมอวนท 2 สงหาคม 2559 จาก httpwwwnsmahidolacth Englishthns Academic56_08

ศรนวล สถตวทยานนห (2552) การดแลสขภาพผสงอายแบบองครวม กรงเทพฯมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

ศนยพฒนาคณภาพโรงพยาบาลสรนธร (2558) แนวทางการบรหารความเสยงโรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

สพฒตรา เกษราพงศ ประภาพรรณ เกษราพงศ และ อวยชย สลดทกข(2555) การลดของเสยใน กระบวนการผลตชนสวนทอไอเสยรถจกรยานยนตรางาbullน การประชมวชาการขายงาน วศวกรรมอตสาหกรรม ประจำป พศ2555 17-19 ตลาคม 2555 ชะอำ เพชรบร

สรวฒ เมฆนต (2555) การปองกนและควบคมโรคไขเลอดออก ของอาสาสมครสาธารฌสข ประจำ หมบาน อำพอหลงสวน จงหวดชมพรวทยานพนธ มหาวทยาลยราชภฎเพชรบรเพชรบร

Birgitta Tetri Emma Lumerto Inara Mamadova (2014) Fall prevention In acute care (Degree Programmer in Nursing Bachelorrsquos Thesis) University of Applied Sciences Lauren Finland สบคนเมอวนท 10 เมษายน 2559 จาก http WWW IheseusTi gt bitstream gt handle

Shanley c (2003)Fall and injury reduction in residential aged care translating research into practice Pub Med mobile website สบคนเมอ 15 ธนวาคม 2559 จาก httpwwwncbnihgov

ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขนฃอง นางพชากร สวสดผล

เพอประกอบการแตงตงใหดำรงตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ (ดานการพยาบาลทวไป) (ตำแหนงเลขท รพส98) สงกดฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลลรนธร สำนกการแพทยเรอง พฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ

หลกการและเหตผลภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดเปนอบตการณทพบไดบอย ททำใหเกดภาวะแทรกซอน

ทรนแรงสมองพการ เปนผลทำใหมารดาและครอบครวมความวตกกงวล กลววาทารกจะเปนอนตราย การรกษาดวยการสองไฟเปนวธการรกษาทนท เมอผลการตรวจสารบลรบนในเลอดของทารกอยใน ระดบทสงกวาปกตและมแนวโนมวาคาบลรบนจะเพมขน มารดาเกดความรสกวตกกงวลในบทบาท ใหม และการทไมไดเตรยมตวมาคอน อาจสงผลใหมารดาดแลทารกนอยลง ไมกลาทจะดแลบตร กลววาบตรจะไดรบอนตรายจากการดแลของตน (สธาภนนทพรเลศทวคล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม 2556) จนบางครงเตมใจทจะใหพยาบาลเปนผดแลทารกมากกวาเนองจาก คดวาพยาบาลมความร และมประสบการณในการดแลทารกไดดกวาตนเอง (Holditch Schwartz Black and Scher 2007) จากสถตผปวยของหอผปวยพเศษ 62 พบสถตทารกแรกเกดตวเหลองม อตราสงเปน 1ใน3 อนดบของโรคทพบบอยในสาขากมารเวชกรรมและพบวาทารกตวเหลองไดรบ การรกษาดวยการสองไฟในป 2557 2558 และ 2559 มแนวโนมเพมขน ตามลำดบ คดเปนรอยละ 15 2395 และ 2406 (หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงานโรงพยาบาลลรนธร2559) ใน การดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ พบวามารดาหลงคลอดมบตรตวเหลองมความเครยด และวตกกงวลในบางรายปฏเสธการรกษาดวยการสองไฟ มารดามอารมณซมเศรา บางรายมความ กาวราวและไมใหความรวมมอในการรกษา โดยการนำเดกออกจากการสองไฟ จากการศกษาพบวา พฤตกรรมดงกลาวเกดจากการขาดความร ความไมมนใจในการดแลบตร ตองการความมนใจในการ ดแลบตร พยาบาลเปนบคคลทอยใกลชดกบมารดาหลงคลอด สามารถใหการชวยเหลอมารดาใหม ความเขาใจและสามารถพฒนาบทบาทในการดแลบตรทปวยไดอยางมประสทธภาพ

โรงพยาบาลสรนธรเปนโรงพยาบาลสายสมพนธแมลกทสงเสรมใหแมลกอยในหอง เดยวกน 24 ชวโมง สงเสรมใหมารดามความชดเจนในการดแลบตรอยางใกลชด ผศกษาจงมแนวคด ทจะพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ เพอสงเสรมใหมารดานำความรไปประยกตใชในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ มทศนคตทด ตอการรกษา แสดงพฤตกรรมการดแลบตรไดเองอยางมนใจและทารกปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

วตถประสงคและหรอเปาหมายวตถประสงค

1 เพอพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองท ไดรบการสองไฟ

2 ศกษาผลของการพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดใบก1รลแลบดร ตวเหลองทไดรบการสองไฟ

เปาหมายมารดาหลงคลอดทารกตวเหลองทกรายทไดรบการสองไฟใบหอผปวยพเศษ 62 บ

ความรและดแลบตรไดอยางถกตอง

กรอบการวเคราะห แนวคด ขอเสนอกรอบการวเคราะห แนวคดทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง (neonatal jaundice) หมายถง ภาวะทมระดบบลรบน

ในเลอดสงเกนระดบปกต คอระดบ 02-14 มลลกรมเดซลตร และเมอสงเกนกวา 5-7 มลลกรม เดซลตร จะปรากฎอาการตวเหลองหรอภาวะดซาน (jaundice) ใหเหนดวยตาเปลา ( Micinneyet al 2009 อางใน พรทพย ครบรณพพฒนา และคณะ 2556) แบงได 2 ประเภท ไดแก

1 ภาวะตวเหลองจากสรรภาพ (physiologic jaundice) เปนภาวะทมบลรบนในเลอดสงโดย ธรรมชาต เนองจากทารกแรกเกดมเมดเลอดแดงมากกวาผใหญเปบ 2 เทา แตบอายสนเพยง 80^0วน และตบยงทำหนาทในการจบกบบลรบนไมสมบรณ เพราะระดบเอนไซม glucuronyl tranferase ตำ บลรบนทสงจะเปนชนดไมละลายนำ (unconjugated bilirubin) สวนบลรบนทละลายนำได (conjugated bilirubin) จะมระดบนอยกวา 2 มลลกรมเด1ซลตร มกมอาการตวเหลองเมออาย 2-3 วน และจะสงสดในวนท 3-4 และอาจเพมถง 8-12 มลลกรมเด1ซลตร ในทารกครบกำหนด และ 15 มลลกรมเดซลตรในทารกเกดกอนกำหนด

2 ภาวะตวเหลองจากพยาธสภาพ (pathological jaundices) เปนภาวะทมระดบบลรบนสง มากผดปกต ทารกจะมอาการตวเหลองเรวภายใน 24 ชวโมงแรกหลงเกด มอาการแสดงของการเจบปวยอยางอนรวมดวย เชน ซม ไมดดนม อจจาระสซด ปสสาวะสเขม (กรรณการ วงศภาวทย 2555)

สาเหตเกดจากมการทำลายเมดเลอดแดงจากการทหมเลอดแมกบลกไมขาลบ มความผดปกต

ของเยอหมเมดเลอดแดง มความผดปกตของเอนไซมในเมดเลอกแดง เชน G6PD deficiency มการ กำจดบลรบนไดลดลงจากทอนาดอดตน มการตดเชอในครรภและทสำคญคอมการดดกลบของ บลรบนจากล0าไสมากขนจากภาวะทเกยวของกบการเลยงลกดวยนมมารดาไดแก การไดรบนมนอย

( breastfeeding jaundice) พบไดในทารกอาย 2-4 วน จากการไดรบนมไมเพยงพอ อกสาเหตหนง คอเกดจากสวนประกอบของนมมารดา ( breast milk jaundice) ชงสมมตฐานเชอวาในนมมารดา มสารและฮอรโมนทมสวนขดขวางการทำหนาทของดน พบในทารกอาย 4-7วน (พรทพย ศรบรณ พพฒนา และคณะ 2556)

การวนจฉยการวนจฉยทารกตวเหลอง เมอตรวจพบวาทารกตวเหลองควรซกประวดดรวจร1งกาย

อยางละเอยดเพอชวยในการวนจฉยแยกโรคโดยซกประว^การดงครรด หใยrsquo0ดฃองปดามารดา โรคทางพนธกรรม เชน 0-6-อโรคตดเชอ ประวตการใชยา เชน sulfonamide ระยะเวลาอาการ ตวเหลอง การตรวจทางหองปฏปตการวดระดบบกรบนในเลอด (ตใrsquoดา ศรทพยสโข และศรยา ประจกษธรรม 2554)

อาการและการแสดงอาการตวเหลองของทารกทมสาเหตจากศรรกาพ มกเรมมภาวะตวเทศองแศะ

ตาเหลองในชวง 2-3 วนแรกหลงเกดในขณะทตวเหลองจากพยาธสภาพจะเกดขนอยาารวดเรร 24 ชวโมงแรกหลงเกด โดยเรมจากใบหนาเปลยนเปนสเหลอง และไปทสวนอนของรางกาย เชน ลำตว ทอง แขน ขาและอาจมสเหลองชดเจนเมอใชนวกด รวมถงอาการอนๆทสงเกตได คอ ตา61เาว เปลยนเปนสเหลอง เหงอกเหลอง ปสสาวะสเหลองเขม อจจาระเปนสขาวขด กรณทเปนรนแรง ระดบบลรบนมคาสงมากกวา 20 มลลกรมเด1ซลตร เปนภาวะแทรกซอนทมความผดปกตของระบบ ประสาทเรยกวา kemicterus ทารกจะซม หงดหงด กลามเนอออนแรง ไมดดนม แลนมอาการเกรง กระตกหลงแอน ชก รองเสยงแหลม

การรกษาการรกษาทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง มหลายวธ ซงมวตถประสงคเพอลดระดบ

บลรบนในกระแสเลอด (พรทพย ศรบรณพพฒน และคณะ 2556)1 การเปลยนถายเลอด (total blood exchange transfusion)2 การใชยา การใหยา พโนบารบทอล (phenobarbital)3 การรกษาดวยการสองไพ (phototherapy) แสงไฟจะเปลยนโครงสรางของบลรบน

ดวย วธ isomerization บลรบนทละลายในไขมนจะเปลยนเปนบลรบนทศะศายไทนาแทน โดยจะ ถกขบ ทางปสสาวะ อจจาระ การสองไฟจะเรมเมอบลรบนในเลอดมากกวา 10-15 บลลกรม เดซลตร และจะหยดสองไฟเมอบลรบนนอยกวา 12-15 บลลกรมเดซลตร ชนอยกบอายของทารก

การดแลทารกตวเหลองทไดรบการรกบาดวยการศองไพบการลแลใหทารกไดรบการสองไฟอยางมประลทธภาพดามแผทการรกม1ไดแก

เตรยมอปกรณหลอดไฟใหพรอมปรบระยะหางทารกประมาณ 30 เซนตเมตร จดหาผาคลมหรอ กนดานขางของเครองสองไฟใหมดชดเพอรกษาระดบความเขมขนของแสง ถอดเสอผาทารกออก ไมควรทาแปงหรอนามน ในชวงเวลาใหนมสามารถปดไฟได ไมควรเกน 1 ชวโมง กระตนให ทารกดดนมทก 2-3 ชวโมง

2การดแลเพอฟองกนภาวะแทรกซอนไดแก ปดตาทารกดวยแผนปดตา เชดตาดวย นาตมสกทเยนแลว พลกตะแคงทารกทก 2 ชวโมง เปดตาทารกเปนระยะๆพรอมสงเกตสงกดหลง สงเกตผวและความตงตวรมเปาก วดปรมาณสารนาเขาและออก บนทกการขบถายทก 8 ชวโมง วดสญญาณชพทก 4 ชวโมง ชงนาหนกทกวน เพอประเมนพลงงานทรางกายไดรบ

การใหความเมารดาทมบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟดงน (ชลดา สใลาประโคน2555)1 ใหความรเรองภาวะตวเหลอง ประกอบดวย สาเหต อาการและอาการแสดง

อนตรายและความรนแรง การรกษาทารกตวเหลองและภาวะแทรกซอนจากการสองไฟ การสงเกต และการประเมนอาการตวเหลอง

2 ใหความรในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ ไดแก การดแลทารกทวไป ไดแก การอม การใหนม การปลอบโยนทารก การดแลความสะอาดทารก ความปลอดภยการเตรยมทารกกอนสองไฟ การดแลทารกใหไดรบการสองไฟ การดแลและการฟองกนอนตราย จากภาวะแทรกซอน

ร-ใหคำแนะนำเรองกจกรรมและชวงเวลาการพยาบาลทมารดาและทารกตวเหลอง จะไดรบจากทมพยาบาลไดแก การตรวจเยยมอาการ การวดสญญาณชพ การชงนาหนก การอาบนา ใหทารก การตรวจตดตามคาสารเหลอง

4 การใหความรมารดาเมอทารกกลบบาน ไดแก การสงเกตอาการตวเหลองโดยใชวธ รดทผวหนงและอาการแทรกซอนทตองนำทารกมาพบแพทยแนะนำการรบวคซน

การใหความรเพอสงเสรมการรบรความสามารถของมารดาหลงคลอด จากแนวคดทฤษฎ การรบรความสามารถของตนเองของ Bandura ประกอบดวย 4 วธ

1 สงเสรมใหมารดาเกดการเรยนรและมประสบการณจากการลงมอกระทำดวยตนเอง2 ใหความร แนะนำควบคกบการดสอวดทศน แผนพบความรการไดเหนตนแบบ

ประสบการณตรงจากพยาบาล3 การโนมนาวดวยคำพดชกจงวามารดามความสามารถทจะดแลทารกไดอยางมนใจ

4 กระตนอารมณทางบวก ลดอารมณตานลบ ใหขอมลเพอการเตรยมความพรอม เปดโอกาสใหซกถาม และแบงชวงเวลาใหมารดาไดพกผอนในวนแรกหลงจากททารกไดรบการสองไฟ

ขอเสนอการพฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการ

สองไฟโดย มขนตอนการดำเนนการดงน1 ศกษาคนควา ตำรา เอกสารทางวชาการ แนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

เพอการจดทำโปรแกรม2 จคทำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบ

การสองไฟ ประกอบดวย 3 กจกรรมไดแก 1) การประเมนความเในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ2) ชมวดทศน บทสมภาษณของมารดาทมประสบการณในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสอง ไฟ สอนการดแลทารกทวไปเมอกลบบาน การตรวจตามนด การรบวคซน การสงเกตอาการผดปกต3) สาธตการอม การใหนมขณะทเดกสองไฟ การถอดเสอ ปดตา การหอตวและใหมารดาทดลอง ปฏบต และใหเอกสารความแรองภาวะตวเหลอง การดแลทารกเมอไดรบการสองไฟ 4) การ ประเมนความรภายหลงการใหความร

3 นำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองไปให ผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง พรอมทงแกไขตามขอเสนอแนะ

4 ประชมบคลากรในหนวยงานชแจงการใชโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอด ในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟทไดจดทำขน นำโปรแกรมการใหความรมารดาหลง คลอดในการดแลบตรตวเหลองไปทดลองใช

5 ประเมนผลภายหลงการปฏบตทก 3 เดอนเพอปรบปรงโปรแกรม

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1 มารดาหลงคลอดดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟมความรในการดแลบตร2 ลดความวตกกงวลของมารดาหลงคลอดทมบตรตวเหลอง3 ทารกไดรบการดแลอยางมประสทธภาพ ปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

ตวชวดความสำเรจ1 มโปรแกรมการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟภายในปพศ 25622 มารดาหลงคลอดมความรในการดแลบตรตวเหลองภายหลงการใหความรตามเกณฑท

กำหนดมากกวารอยละ 80ลงชอ

(นางพชากร สวสตผล)ผขอรบการประเมนbdquo A copy pound ทพ ๒ร วนท

vn-

กรรณการ วงศภาวทย (2555) ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในสมบรณ จนทรสกลพร และคณ (บรรณาธการ) กมารเวชศาสตร 1 กรงเทพฯ นพชยการพมพ จำกด

ชลดา ศาลาประโคน (2555) ผลของการพฒนาความรและพฤตกรรมการดแลของมารดาโดยใช แนวคดของแบนดราไนการดแลทารกแรกเกดตวเหลองทไดรบการสองไฟ คณะพยาบาล ศาสตรขอนแกน มหาวทยาลยขอนแกน

พรทพย ครบรณพพฒน และคณะ(2556) การพยาบาลเดก เลม 1(ฉบบปรบปรง) โครงการสวสดการวชาการ สถาบนพระบรมราชชนนก กระทรวงสาธารณสข นนทบร ธนาเพลส จำกด

สธดา ศรทพยสโข และ ศรยา ประจกษธรรม (2554)ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในวนดา เปาอนทร และคณะ(บรรณาธการ)ตำรากมารเวชกรรม สำหรบเวชปฏบตกรงเทพฯไอกรป เพรส จำกด

ศรสมบรณ บสกคนธ ฟองคำ ตลกสกลชย วไล เลศธรรมเทว อจฉรา เปรองเวทย พรรณรตน แสงเพมและคณาจารยภาควชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล (2555) ตำราการพยาบาลเดก เลม 1 พมพครงท 3 กรงเทพฯ ฟร-วน

สทธาภนนพ พรเลศทวกล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม (2556) ปจจยทม ความสมพนธกบการมสวนรวมของมารดาในการดแลทารกแรกเกดทรบการรกษาใน โรงพยาบาล Journal o f Nursing Science 31(1) 59-69

หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงาน โรงพยาบาลสรนธร(2559) สถตทารกตว เหลองหอผบวยพเศษ 62 โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

Holditch DD Schwartz T Black B Scher M (2007) Correlates of mother premature interactions Res Nurs Health 30(3) 333-346

Page 9: ผ่าน - 203.155.220.238203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse620503.pdf4.1 สรุปสาระสำคัญของเรื่อง ... นอน ระดับ

ในระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 134-200 มการปฎปตในระดบมาก (ประคอง กรรณสต 2542)4) แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาล1ในการ1ไชแนวทางปฏบตเพอเองกนการ

พลดตกหกลม ประกอบดวยขอคำถามจำนวน 6 ขอ ลกษณะเปนแบบเลอกตอบ 5 ระดบโดยมเกณฑ ใหคะแนนดงน ไดแก ระดบมากทสดให 5 คะแนน ระดบมากให 4 คะแนน ระดบปานกลางให 3 คะแนน ระดบนอยให 2 คะแนน และระดบนอยทสคให 1 คะแนน การแปลผล คะแนนเฉลย 100-150 มความคดเหนระดบนอยทสด คะแนนเฉลย 151-250 มความคดเหนระดบนอย คะแนน เฉลย 251-350 มความคดเหนระดบปานกลาง คะแนนเฉลย 351-450 มความคดเหนระดบมาก และ คะแนนเฉลย 451-500 มความคดเหนระดบมากทสด (บญชม ศรสะอาด 2553)

5) แบบประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอปองกนการ พลดตกหกลมประกอบดวย 3 ดานไดแก ความหวงใยเอออาทร การเขาถงบรการ และความสามารถ เชงวชาชพ มจำนวน 6 ขอ เปนแบบเลอกตอบ 5 ระดบโดยมเกณฑใหคะแนนดงน ไดแก พงพอใจ มากทสด 5 คะแนน พงพอใจ มาก 4 คะแนน พงพอใจปานกลาง 3 คะแนน พงพอใจนอย 2 คะแนน พงพอใจนอยทสด 1 คะแนน แปลผล คะแนนเฉลย 100-150 พงพอใจนอยทสด คะแนนเฉลย 151-250 พงพอใจนอย คะแนนเฉลย 251-350 พงพอใจปานกลาง คะแนนเฉลย 351-450 พงพอใจ มาก และคะแนนเฉลย 451-500 พงพอใจมากทสด (บญชม ศเสะอาด 2553)

6 ) แบบบนทกการพลดตกหกลม โรงพยาบาลสรนธร (FM-RM01- GEN013RevO 1)65 การสรางและการตรวจสอบเครองมอทใชในการดำเนนงาน ไดแก 1) แบบประเมนความร

ของพยาบาลดานการปองกนการพลดตกหกลม ผศกษาสรางขนเอง เปนขอคำถามแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จำนวน 10 ขอ นำมาหาคาดชนความสอดคลอง(IOC) เทากบ 097 หาคาความเชอมน (Reliability)ดยนำแนวทางปฏบตและแบบประเมนไปทดลองใชกบกลมประชากรทใกลเคยงกบ กลมตวอยาง คอ พยาบาลวชาชพหอผปวยพเศษ 61 จำนวน 10 คน และกลมผปวยทมคณสมปตคลาย กลมตวอยาง จำนวน 30 คน หาคาสมประสทธอลฟาครอนบาค (CronbachrsquoAlpha Method)ดคา ความเชอมน 092 2) แบบประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม ปรบปรงจากแบบนเทศทางการปฏบตของคณะทำงานคณภาพ การพยาบาลเขต13 มขอปฏบต 18 ขอ นำมาหาคา IOC ได 098 และ คาความเชอมน 089 3) แบบสอบถามความคดเหนของพยาบาลใน การใชแนวทางปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลมคา 100ได 095 คาความเชอมนได 079 และ3) แบบประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลม

คา IOC ได 098 คาความเชอมน 08766 การดำเนนการ โดยประชมชแจงวตถประสงค ทบทวนความรเกยวกบการปองกน

การพลดตกหกลมใหกบพยาบาลวชาชพทปฏบตงานในหอผปวยพเศษ62จำนวน 12คนใชแนวทาง

การปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมในผปวยทรบไวรกษาทหอผปวยพเศษ 62 ระหวางวนท 1กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558 จำนวน 94 ราย พรอมตงนเทศ ตดตาม และใหคำแนะนา ระหวางดำเนนการอยางตอเนอง

67 การเกบรวบรวมขอมลเพอประเมนผลการใชแนวทางการปฏบตฯ671 ประเมนความเของพยาบาลดานการบ1องกนการพลดตกหกลม โดยแจกแบบ

ประเมนความคอนการใหความวนท 1 กนยายน 2558 และหลงการใหความวนท 24-31 ธนวาคม 2558

672 ประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฎปตเพอองกนการพลดตกหกลมของพยาบาล โดยI p กษาเปนผสงเกตการปฏบตตามแนวทางปฏบตฯคอนการใชแนวทางปฏบตฯระหวางวนท1 กรกฎาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558 และเกบอกครงหลงการใชแนวทางปฏใ]ตฯ ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถงวนท 31 ธนวาคม 2558โดยพยาบาล 1 คนตองปฏบตกบผปวยอยางนอย 8 คน

673 บนทกอบตการณการพลดตกหกลมในผปวยกลมตวอยางทกครงทมอบตการณ ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

674 ประเมนความพงพอใจของผรบบรการโดยแจกแบบประเมนความพงพอใจของ ผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมเมอแพทยอนญาตจำหนายกลบบาน โดยเกบทกรายตงแตวนท 1 กนยายน 2558 ถง 3 เธนวาคม 2558

68 การวเคราะหขอมล หลงจากเกบรวบรวมขอมล ไตทำการตรวจสอบความถกตอง สมบรณ ของขอมลกอนนาขอมลไปวเคราะหทางสถต ดวยโปรแกรมสำเรจรป ดงน

681 ขอมลทวไปของพยาบาลวชาชพ และผปวยทมารบบรการใชคาความถ คารอยละ682 ขอมลความของพยาบาลดานการองกนการพลดตกหกลม ใชคาความถ คารอยละ683 ขอมลการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมของพยาบาล

ขอมลความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลม ขอมล ประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลม วเคราะห โดยใช คาเฉลย (X) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD)

684 เปรยบเทยบการปฏบตตามแนวทางการปฏบตฯของพยาบาล คอนและหลงการใช แนวทางการปฏบตฯ วเคราะหโดยใชสถต t-test

685 ขอมลอบตการณการพลดตกหกลมใชสถตการแจกแจงความถ และนามาคดเปนอตรา การพลดตกหกลมเปนครงตอ 1000วพนอน7 ผลสำเรจของงาน

71มแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมหอผปวยพเศษ 62 ทสามารถ

ปองกนการพลดตกหกลมครอบคลมกลมเสยง ประกอบดวย 1) ดานการประเมนความเสยง2 )ดานการปฏทตการพยาบาลเพอปองกนการพลดตกหกลม 3 )ดานการใหคำแนะนำแกทกษะแกผปวยและญาต 4) ดานการปฏทตการพยาบาลเมอเกดการพลดตกหกลม การรายงาน วางแผนจำหนาย

72 ความเของพยาบาลดานการ]องกนการพลดตกหกลม พบวากอนไดรบความเพยาบาลม ความเในระดบปานกลาง จำนวน 6 ราย คดเปนรอยละ 50 รองลงมา ความเระดบมาก จำนวน 4 ราย คดเปนรอยละ 48 และนอยทสด มความเระดบนอย จำนวน 2 ราย คดเปนรอยละ 1667 หลงไดรบ ความเพยาบาลมความแพมขนในระดบมากทกราย คดเปนรอยละ 100

73 เปรยบเทยบการปฎบตของพยาบาลตามแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลม กอนและหลงการใชแนวทางการปฎบตฯในหอผปวยพเศษ 62 พบวา พยาบาลมการปฎทตตามแนว ทางการปฏบตฯแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต ท 05 (t= 1388 p lt 00) โดยคะแนนเฉลยการ ปฎปตหลงการใชแนวทางการปฎนตฯมากกวากอนใชแนวทางการปฎปตฯ (x = 192 SD = 028 และ x = 120 SD = 057ตามลำดบ)

74 อปตการณการพลดตกหกลม ระดบ C-I เทากบ 0 และระดบ F-I เทากบ 0 พบ เหตการณ เกอบพลาด ระดบ A จำนวน 1 เหตการณ ไดแก ผสงอายขาออนแรงเดนเซขณะญาตพาเขาหองนาคดเปนอตราการพลดตกหกลมระดบ C- E และ F-I เปน 0 ครง ตอ000 วนนอน

75 ความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลม โดยรวมอยในระดบมากทสด (X = 462 SD = 055) และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา ทกขอม ความคดเหนอยในระดบมากทสด โดยคะแนนเฉลยสงสด ขอ 14 คอ แนวทางปฏบตทำใหปองกน การพลดตกหกลมในหนวยงานดขน (X = 467 SD = 049) สามารถใชแบบประเมนความเสยงตอ การเกดพลดตกหกลมไดถกตอง (x = 467 SD = 049) สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ขอ 2 สามารถปฏบตตามแนวทางการปฎปตฯไดถกตอง (X = 455 SD = 051)

76 ความพงพอใจของผรบบรการตอการใชแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลมโดยรวมอยในระดบมากทสด (X = 449 SD = 049) เมอพจารณาเปนรายขอพบวาสวนใหญม ความพงพอใจในระดบมากทสด ยกเวน ขอ 2 การไดรบคำแนะนำเกยวกบสถานทสงแวดลอม การใช เตยง กรง และการใชหองนา มความพงพอใจอยในระดบมาก (x = 450 SD = 050)8 การนำไปใชประโยชน

81 พยาบาลมแนวทางในการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลมทปฎบตไดอยางเปนรปธรรม82 ผปวยทเขารบการบรการในโรงพยาบาลปลอดภยจากการพลดตกหกลม83 หปวยงานมการปองกนการพลดตกหกลมจากการสงเสรมใหพยาบาลไดมการ

แลกเปลยนเรยนรอยางเปนระบบ

9 ความยงยาก ฟญหา อปสรรคในการดำเนนการ91 ญาตผดแลผปวยมการสบเปลยนกนฟาหลายคน ทำใหขนตอนการแนะนำ การสอนญาต

ผดแลไมตอเนอง และใชระยะเวลามากขน ในขณะทพยาบาลบางครงมภาระงานดแลผปวยเรงดวน92 อปกรณ นวตกรรมทชวยปองกนการพลดตกหกลมไมเพยงพอ ทำใหมฃอจำกดในการ

ปฎหตตามแนวทางบางครงไมครบถวน10 ขอเสนอแนะ

101 ควรนเทศใหขอมลการดแลผปวยกบญาตเนนยาเรองการสงตอขอมล และมการควบคม กำกบตดตามการปฎนตตามแนวทางปฎใต อยางตอเนองเปนระยะๆ วเคราะหปญหาความตองการ เพอปรบปรงแนวทางใหสอดคลองกบกลมผรบบรการ

102 นำเสนอตอผบรหารเพอขอสนบสนนดานอปกรณและจดทำอปกรณ นวตกรรมปองกน การพลดตกหกลมใหเพยงพอ

ขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนเปนความจรงทกประการlaquo4 C p ว 1 x jr~ 7 ท ลงซอ ไ

(วนท)

( นางพชากร สวสดผล) ผขอรบการประเมน๑ น กพ ๒๕bis

ไดตรวจสอบแลวขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนถกตองตรงกบความเปนจรงทกประการpound (j) d Aลงซอ 7aS JU ลงซอ rsquoโ

(นางสาวบรรจง นธปรชานนท) ตำแหนง หวหนาพยาบาล

ฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร

- 1ส ๑ ๕ กพ Mbh

(นายยลชย จงจระคร) ตำแหนง ผอำนวยการโรงพยาบาลสรนธร

9 A copy^ กพ bftfeวนท

คณะกรรมการพฒนาคณภาพการพยาบาลดานการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร (2557)รายงานสถตการเปาระวงอบตการณพลดตกหกลม ผปวยใน ปงบประมาณ 2557

ชชวาล อรวงศศภทต (2555) การทำงาน ใหมประสทธภาพ PDCA สบคนเมอวนท 17 เมษายน 2559 จาก wwwktbgslifekgscoth

ทพยเนตร งามกาละ ประคอง อนทรสมบต และสปรดา มนคง(2554) การสงเคราะหองคความ เกยวกบการปองกนและจดการการหกลมในผปวยทรบไวรกษาในโรงพยาบาลรามาธบด พยาบาลสาร17 (1) 108-125

ธารทพย ตนตรง นงนช แยมวงษ นฤมล คงสาคร และ สายง ดนก (2553) การพฒนาแนว ทางการประเมนภาวะเสยงเพอปองกนการพลดตกทกลมของผปวย( ปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต) คณะสาธารณสขศาสตร กรงเทพฯ มหาวทยาลยมหดล

บญชม ศรสะอาด (2553) การวจยทาองตน พมพครงท 5 กรงเทพฯ สวรยสาสนประคอง กรรณสตร (2542) สกตเพอการวพทางพฤตกรรมศาสตรกรงเททฯะจพาลงกรณ

มหาวทยาลยภคภร โลจนะวงศกร (2558) ระบบบรหารความเสยงพกสารประกอบการอบรมหลกสตร

ในโรงพยาบาลคณภาพ (HA601)tiถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล(องคการมหาชน)วลภา คชภกด (2558) การจดการความเสยงคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด

มหาวทยาลยมหดลสบคนเมอ 31 พฤษภาคม 2559 จากhttpmedmahidolacth riskmgttharticle032112101-10097

วภาว หมายพมาย (2559) การหกลมในผสงอาย ปญหาทไมควรมองขามสบคนเมอวนท 2 สงหาคม 2559 จาก httpwwwnsmahidolacth Englishthns Academic56_08

ศรนวล สถตวทยานนห (2552) การดแลสขภาพผสงอายแบบองครวม กรงเทพฯมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

ศนยพฒนาคณภาพโรงพยาบาลสรนธร (2558) แนวทางการบรหารความเสยงโรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

สพฒตรา เกษราพงศ ประภาพรรณ เกษราพงศ และ อวยชย สลดทกข(2555) การลดของเสยใน กระบวนการผลตชนสวนทอไอเสยรถจกรยานยนตรางาbullน การประชมวชาการขายงาน วศวกรรมอตสาหกรรม ประจำป พศ2555 17-19 ตลาคม 2555 ชะอำ เพชรบร

สรวฒ เมฆนต (2555) การปองกนและควบคมโรคไขเลอดออก ของอาสาสมครสาธารฌสข ประจำ หมบาน อำพอหลงสวน จงหวดชมพรวทยานพนธ มหาวทยาลยราชภฎเพชรบรเพชรบร

Birgitta Tetri Emma Lumerto Inara Mamadova (2014) Fall prevention In acute care (Degree Programmer in Nursing Bachelorrsquos Thesis) University of Applied Sciences Lauren Finland สบคนเมอวนท 10 เมษายน 2559 จาก http WWW IheseusTi gt bitstream gt handle

Shanley c (2003)Fall and injury reduction in residential aged care translating research into practice Pub Med mobile website สบคนเมอ 15 ธนวาคม 2559 จาก httpwwwncbnihgov

ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขนฃอง นางพชากร สวสดผล

เพอประกอบการแตงตงใหดำรงตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ (ดานการพยาบาลทวไป) (ตำแหนงเลขท รพส98) สงกดฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลลรนธร สำนกการแพทยเรอง พฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ

หลกการและเหตผลภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดเปนอบตการณทพบไดบอย ททำใหเกดภาวะแทรกซอน

ทรนแรงสมองพการ เปนผลทำใหมารดาและครอบครวมความวตกกงวล กลววาทารกจะเปนอนตราย การรกษาดวยการสองไฟเปนวธการรกษาทนท เมอผลการตรวจสารบลรบนในเลอดของทารกอยใน ระดบทสงกวาปกตและมแนวโนมวาคาบลรบนจะเพมขน มารดาเกดความรสกวตกกงวลในบทบาท ใหม และการทไมไดเตรยมตวมาคอน อาจสงผลใหมารดาดแลทารกนอยลง ไมกลาทจะดแลบตร กลววาบตรจะไดรบอนตรายจากการดแลของตน (สธาภนนทพรเลศทวคล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม 2556) จนบางครงเตมใจทจะใหพยาบาลเปนผดแลทารกมากกวาเนองจาก คดวาพยาบาลมความร และมประสบการณในการดแลทารกไดดกวาตนเอง (Holditch Schwartz Black and Scher 2007) จากสถตผปวยของหอผปวยพเศษ 62 พบสถตทารกแรกเกดตวเหลองม อตราสงเปน 1ใน3 อนดบของโรคทพบบอยในสาขากมารเวชกรรมและพบวาทารกตวเหลองไดรบ การรกษาดวยการสองไฟในป 2557 2558 และ 2559 มแนวโนมเพมขน ตามลำดบ คดเปนรอยละ 15 2395 และ 2406 (หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงานโรงพยาบาลลรนธร2559) ใน การดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ พบวามารดาหลงคลอดมบตรตวเหลองมความเครยด และวตกกงวลในบางรายปฏเสธการรกษาดวยการสองไฟ มารดามอารมณซมเศรา บางรายมความ กาวราวและไมใหความรวมมอในการรกษา โดยการนำเดกออกจากการสองไฟ จากการศกษาพบวา พฤตกรรมดงกลาวเกดจากการขาดความร ความไมมนใจในการดแลบตร ตองการความมนใจในการ ดแลบตร พยาบาลเปนบคคลทอยใกลชดกบมารดาหลงคลอด สามารถใหการชวยเหลอมารดาใหม ความเขาใจและสามารถพฒนาบทบาทในการดแลบตรทปวยไดอยางมประสทธภาพ

โรงพยาบาลสรนธรเปนโรงพยาบาลสายสมพนธแมลกทสงเสรมใหแมลกอยในหอง เดยวกน 24 ชวโมง สงเสรมใหมารดามความชดเจนในการดแลบตรอยางใกลชด ผศกษาจงมแนวคด ทจะพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ เพอสงเสรมใหมารดานำความรไปประยกตใชในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ มทศนคตทด ตอการรกษา แสดงพฤตกรรมการดแลบตรไดเองอยางมนใจและทารกปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

วตถประสงคและหรอเปาหมายวตถประสงค

1 เพอพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองท ไดรบการสองไฟ

2 ศกษาผลของการพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดใบก1รลแลบดร ตวเหลองทไดรบการสองไฟ

เปาหมายมารดาหลงคลอดทารกตวเหลองทกรายทไดรบการสองไฟใบหอผปวยพเศษ 62 บ

ความรและดแลบตรไดอยางถกตอง

กรอบการวเคราะห แนวคด ขอเสนอกรอบการวเคราะห แนวคดทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง (neonatal jaundice) หมายถง ภาวะทมระดบบลรบน

ในเลอดสงเกนระดบปกต คอระดบ 02-14 มลลกรมเดซลตร และเมอสงเกนกวา 5-7 มลลกรม เดซลตร จะปรากฎอาการตวเหลองหรอภาวะดซาน (jaundice) ใหเหนดวยตาเปลา ( Micinneyet al 2009 อางใน พรทพย ครบรณพพฒนา และคณะ 2556) แบงได 2 ประเภท ไดแก

1 ภาวะตวเหลองจากสรรภาพ (physiologic jaundice) เปนภาวะทมบลรบนในเลอดสงโดย ธรรมชาต เนองจากทารกแรกเกดมเมดเลอดแดงมากกวาผใหญเปบ 2 เทา แตบอายสนเพยง 80^0วน และตบยงทำหนาทในการจบกบบลรบนไมสมบรณ เพราะระดบเอนไซม glucuronyl tranferase ตำ บลรบนทสงจะเปนชนดไมละลายนำ (unconjugated bilirubin) สวนบลรบนทละลายนำได (conjugated bilirubin) จะมระดบนอยกวา 2 มลลกรมเด1ซลตร มกมอาการตวเหลองเมออาย 2-3 วน และจะสงสดในวนท 3-4 และอาจเพมถง 8-12 มลลกรมเด1ซลตร ในทารกครบกำหนด และ 15 มลลกรมเดซลตรในทารกเกดกอนกำหนด

2 ภาวะตวเหลองจากพยาธสภาพ (pathological jaundices) เปนภาวะทมระดบบลรบนสง มากผดปกต ทารกจะมอาการตวเหลองเรวภายใน 24 ชวโมงแรกหลงเกด มอาการแสดงของการเจบปวยอยางอนรวมดวย เชน ซม ไมดดนม อจจาระสซด ปสสาวะสเขม (กรรณการ วงศภาวทย 2555)

สาเหตเกดจากมการทำลายเมดเลอดแดงจากการทหมเลอดแมกบลกไมขาลบ มความผดปกต

ของเยอหมเมดเลอดแดง มความผดปกตของเอนไซมในเมดเลอกแดง เชน G6PD deficiency มการ กำจดบลรบนไดลดลงจากทอนาดอดตน มการตดเชอในครรภและทสำคญคอมการดดกลบของ บลรบนจากล0าไสมากขนจากภาวะทเกยวของกบการเลยงลกดวยนมมารดาไดแก การไดรบนมนอย

( breastfeeding jaundice) พบไดในทารกอาย 2-4 วน จากการไดรบนมไมเพยงพอ อกสาเหตหนง คอเกดจากสวนประกอบของนมมารดา ( breast milk jaundice) ชงสมมตฐานเชอวาในนมมารดา มสารและฮอรโมนทมสวนขดขวางการทำหนาทของดน พบในทารกอาย 4-7วน (พรทพย ศรบรณ พพฒนา และคณะ 2556)

การวนจฉยการวนจฉยทารกตวเหลอง เมอตรวจพบวาทารกตวเหลองควรซกประวดดรวจร1งกาย

อยางละเอยดเพอชวยในการวนจฉยแยกโรคโดยซกประว^การดงครรด หใยrsquo0ดฃองปดามารดา โรคทางพนธกรรม เชน 0-6-อโรคตดเชอ ประวตการใชยา เชน sulfonamide ระยะเวลาอาการ ตวเหลอง การตรวจทางหองปฏปตการวดระดบบกรบนในเลอด (ตใrsquoดา ศรทพยสโข และศรยา ประจกษธรรม 2554)

อาการและการแสดงอาการตวเหลองของทารกทมสาเหตจากศรรกาพ มกเรมมภาวะตวเทศองแศะ

ตาเหลองในชวง 2-3 วนแรกหลงเกดในขณะทตวเหลองจากพยาธสภาพจะเกดขนอยาารวดเรร 24 ชวโมงแรกหลงเกด โดยเรมจากใบหนาเปลยนเปนสเหลอง และไปทสวนอนของรางกาย เชน ลำตว ทอง แขน ขาและอาจมสเหลองชดเจนเมอใชนวกด รวมถงอาการอนๆทสงเกตได คอ ตา61เาว เปลยนเปนสเหลอง เหงอกเหลอง ปสสาวะสเหลองเขม อจจาระเปนสขาวขด กรณทเปนรนแรง ระดบบลรบนมคาสงมากกวา 20 มลลกรมเด1ซลตร เปนภาวะแทรกซอนทมความผดปกตของระบบ ประสาทเรยกวา kemicterus ทารกจะซม หงดหงด กลามเนอออนแรง ไมดดนม แลนมอาการเกรง กระตกหลงแอน ชก รองเสยงแหลม

การรกษาการรกษาทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง มหลายวธ ซงมวตถประสงคเพอลดระดบ

บลรบนในกระแสเลอด (พรทพย ศรบรณพพฒน และคณะ 2556)1 การเปลยนถายเลอด (total blood exchange transfusion)2 การใชยา การใหยา พโนบารบทอล (phenobarbital)3 การรกษาดวยการสองไพ (phototherapy) แสงไฟจะเปลยนโครงสรางของบลรบน

ดวย วธ isomerization บลรบนทละลายในไขมนจะเปลยนเปนบลรบนทศะศายไทนาแทน โดยจะ ถกขบ ทางปสสาวะ อจจาระ การสองไฟจะเรมเมอบลรบนในเลอดมากกวา 10-15 บลลกรม เดซลตร และจะหยดสองไฟเมอบลรบนนอยกวา 12-15 บลลกรมเดซลตร ชนอยกบอายของทารก

การดแลทารกตวเหลองทไดรบการรกบาดวยการศองไพบการลแลใหทารกไดรบการสองไฟอยางมประลทธภาพดามแผทการรกม1ไดแก

เตรยมอปกรณหลอดไฟใหพรอมปรบระยะหางทารกประมาณ 30 เซนตเมตร จดหาผาคลมหรอ กนดานขางของเครองสองไฟใหมดชดเพอรกษาระดบความเขมขนของแสง ถอดเสอผาทารกออก ไมควรทาแปงหรอนามน ในชวงเวลาใหนมสามารถปดไฟได ไมควรเกน 1 ชวโมง กระตนให ทารกดดนมทก 2-3 ชวโมง

2การดแลเพอฟองกนภาวะแทรกซอนไดแก ปดตาทารกดวยแผนปดตา เชดตาดวย นาตมสกทเยนแลว พลกตะแคงทารกทก 2 ชวโมง เปดตาทารกเปนระยะๆพรอมสงเกตสงกดหลง สงเกตผวและความตงตวรมเปาก วดปรมาณสารนาเขาและออก บนทกการขบถายทก 8 ชวโมง วดสญญาณชพทก 4 ชวโมง ชงนาหนกทกวน เพอประเมนพลงงานทรางกายไดรบ

การใหความเมารดาทมบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟดงน (ชลดา สใลาประโคน2555)1 ใหความรเรองภาวะตวเหลอง ประกอบดวย สาเหต อาการและอาการแสดง

อนตรายและความรนแรง การรกษาทารกตวเหลองและภาวะแทรกซอนจากการสองไฟ การสงเกต และการประเมนอาการตวเหลอง

2 ใหความรในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ ไดแก การดแลทารกทวไป ไดแก การอม การใหนม การปลอบโยนทารก การดแลความสะอาดทารก ความปลอดภยการเตรยมทารกกอนสองไฟ การดแลทารกใหไดรบการสองไฟ การดแลและการฟองกนอนตราย จากภาวะแทรกซอน

ร-ใหคำแนะนำเรองกจกรรมและชวงเวลาการพยาบาลทมารดาและทารกตวเหลอง จะไดรบจากทมพยาบาลไดแก การตรวจเยยมอาการ การวดสญญาณชพ การชงนาหนก การอาบนา ใหทารก การตรวจตดตามคาสารเหลอง

4 การใหความรมารดาเมอทารกกลบบาน ไดแก การสงเกตอาการตวเหลองโดยใชวธ รดทผวหนงและอาการแทรกซอนทตองนำทารกมาพบแพทยแนะนำการรบวคซน

การใหความรเพอสงเสรมการรบรความสามารถของมารดาหลงคลอด จากแนวคดทฤษฎ การรบรความสามารถของตนเองของ Bandura ประกอบดวย 4 วธ

1 สงเสรมใหมารดาเกดการเรยนรและมประสบการณจากการลงมอกระทำดวยตนเอง2 ใหความร แนะนำควบคกบการดสอวดทศน แผนพบความรการไดเหนตนแบบ

ประสบการณตรงจากพยาบาล3 การโนมนาวดวยคำพดชกจงวามารดามความสามารถทจะดแลทารกไดอยางมนใจ

4 กระตนอารมณทางบวก ลดอารมณตานลบ ใหขอมลเพอการเตรยมความพรอม เปดโอกาสใหซกถาม และแบงชวงเวลาใหมารดาไดพกผอนในวนแรกหลงจากททารกไดรบการสองไฟ

ขอเสนอการพฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการ

สองไฟโดย มขนตอนการดำเนนการดงน1 ศกษาคนควา ตำรา เอกสารทางวชาการ แนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

เพอการจดทำโปรแกรม2 จคทำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบ

การสองไฟ ประกอบดวย 3 กจกรรมไดแก 1) การประเมนความเในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ2) ชมวดทศน บทสมภาษณของมารดาทมประสบการณในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสอง ไฟ สอนการดแลทารกทวไปเมอกลบบาน การตรวจตามนด การรบวคซน การสงเกตอาการผดปกต3) สาธตการอม การใหนมขณะทเดกสองไฟ การถอดเสอ ปดตา การหอตวและใหมารดาทดลอง ปฏบต และใหเอกสารความแรองภาวะตวเหลอง การดแลทารกเมอไดรบการสองไฟ 4) การ ประเมนความรภายหลงการใหความร

3 นำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองไปให ผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง พรอมทงแกไขตามขอเสนอแนะ

4 ประชมบคลากรในหนวยงานชแจงการใชโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอด ในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟทไดจดทำขน นำโปรแกรมการใหความรมารดาหลง คลอดในการดแลบตรตวเหลองไปทดลองใช

5 ประเมนผลภายหลงการปฏบตทก 3 เดอนเพอปรบปรงโปรแกรม

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1 มารดาหลงคลอดดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟมความรในการดแลบตร2 ลดความวตกกงวลของมารดาหลงคลอดทมบตรตวเหลอง3 ทารกไดรบการดแลอยางมประสทธภาพ ปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

ตวชวดความสำเรจ1 มโปรแกรมการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟภายในปพศ 25622 มารดาหลงคลอดมความรในการดแลบตรตวเหลองภายหลงการใหความรตามเกณฑท

กำหนดมากกวารอยละ 80ลงชอ

(นางพชากร สวสตผล)ผขอรบการประเมนbdquo A copy pound ทพ ๒ร วนท

vn-

กรรณการ วงศภาวทย (2555) ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในสมบรณ จนทรสกลพร และคณ (บรรณาธการ) กมารเวชศาสตร 1 กรงเทพฯ นพชยการพมพ จำกด

ชลดา ศาลาประโคน (2555) ผลของการพฒนาความรและพฤตกรรมการดแลของมารดาโดยใช แนวคดของแบนดราไนการดแลทารกแรกเกดตวเหลองทไดรบการสองไฟ คณะพยาบาล ศาสตรขอนแกน มหาวทยาลยขอนแกน

พรทพย ครบรณพพฒน และคณะ(2556) การพยาบาลเดก เลม 1(ฉบบปรบปรง) โครงการสวสดการวชาการ สถาบนพระบรมราชชนนก กระทรวงสาธารณสข นนทบร ธนาเพลส จำกด

สธดา ศรทพยสโข และ ศรยา ประจกษธรรม (2554)ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในวนดา เปาอนทร และคณะ(บรรณาธการ)ตำรากมารเวชกรรม สำหรบเวชปฏบตกรงเทพฯไอกรป เพรส จำกด

ศรสมบรณ บสกคนธ ฟองคำ ตลกสกลชย วไล เลศธรรมเทว อจฉรา เปรองเวทย พรรณรตน แสงเพมและคณาจารยภาควชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล (2555) ตำราการพยาบาลเดก เลม 1 พมพครงท 3 กรงเทพฯ ฟร-วน

สทธาภนนพ พรเลศทวกล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม (2556) ปจจยทม ความสมพนธกบการมสวนรวมของมารดาในการดแลทารกแรกเกดทรบการรกษาใน โรงพยาบาล Journal o f Nursing Science 31(1) 59-69

หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงาน โรงพยาบาลสรนธร(2559) สถตทารกตว เหลองหอผบวยพเศษ 62 โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

Holditch DD Schwartz T Black B Scher M (2007) Correlates of mother premature interactions Res Nurs Health 30(3) 333-346

Page 10: ผ่าน - 203.155.220.238203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse620503.pdf4.1 สรุปสาระสำคัญของเรื่อง ... นอน ระดับ

การปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมในผปวยทรบไวรกษาทหอผปวยพเศษ 62 ระหวางวนท 1กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558 จำนวน 94 ราย พรอมตงนเทศ ตดตาม และใหคำแนะนา ระหวางดำเนนการอยางตอเนอง

67 การเกบรวบรวมขอมลเพอประเมนผลการใชแนวทางการปฏบตฯ671 ประเมนความเของพยาบาลดานการบ1องกนการพลดตกหกลม โดยแจกแบบ

ประเมนความคอนการใหความวนท 1 กนยายน 2558 และหลงการใหความวนท 24-31 ธนวาคม 2558

672 ประเมนการปฏบตตามแนวทางการปฎปตเพอองกนการพลดตกหกลมของพยาบาล โดยI p กษาเปนผสงเกตการปฏบตตามแนวทางปฏบตฯคอนการใชแนวทางปฏบตฯระหวางวนท1 กรกฎาคม 2558 ถง 31 สงหาคม 2558 และเกบอกครงหลงการใชแนวทางปฏใ]ตฯ ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถงวนท 31 ธนวาคม 2558โดยพยาบาล 1 คนตองปฏบตกบผปวยอยางนอย 8 คน

673 บนทกอบตการณการพลดตกหกลมในผปวยกลมตวอยางทกครงทมอบตการณ ระหวางวนท 1 กนยายน 2558 ถง 31 ธนวาคม 2558

674 ประเมนความพงพอใจของผรบบรการโดยแจกแบบประเมนความพงพอใจของ ผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมเมอแพทยอนญาตจำหนายกลบบาน โดยเกบทกรายตงแตวนท 1 กนยายน 2558 ถง 3 เธนวาคม 2558

68 การวเคราะหขอมล หลงจากเกบรวบรวมขอมล ไตทำการตรวจสอบความถกตอง สมบรณ ของขอมลกอนนาขอมลไปวเคราะหทางสถต ดวยโปรแกรมสำเรจรป ดงน

681 ขอมลทวไปของพยาบาลวชาชพ และผปวยทมารบบรการใชคาความถ คารอยละ682 ขอมลความของพยาบาลดานการองกนการพลดตกหกลม ใชคาความถ คารอยละ683 ขอมลการปฏบตตามแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมของพยาบาล

ขอมลความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลม ขอมล ประเมนความพงพอใจของผรบบรการตอแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลม วเคราะห โดยใช คาเฉลย (X) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD)

684 เปรยบเทยบการปฏบตตามแนวทางการปฏบตฯของพยาบาล คอนและหลงการใช แนวทางการปฏบตฯ วเคราะหโดยใชสถต t-test

685 ขอมลอบตการณการพลดตกหกลมใชสถตการแจกแจงความถ และนามาคดเปนอตรา การพลดตกหกลมเปนครงตอ 1000วพนอน7 ผลสำเรจของงาน

71มแนวทางการปฏบตเพอองกนการพลดตกหกลมหอผปวยพเศษ 62 ทสามารถ

ปองกนการพลดตกหกลมครอบคลมกลมเสยง ประกอบดวย 1) ดานการประเมนความเสยง2 )ดานการปฏทตการพยาบาลเพอปองกนการพลดตกหกลม 3 )ดานการใหคำแนะนำแกทกษะแกผปวยและญาต 4) ดานการปฏทตการพยาบาลเมอเกดการพลดตกหกลม การรายงาน วางแผนจำหนาย

72 ความเของพยาบาลดานการ]องกนการพลดตกหกลม พบวากอนไดรบความเพยาบาลม ความเในระดบปานกลาง จำนวน 6 ราย คดเปนรอยละ 50 รองลงมา ความเระดบมาก จำนวน 4 ราย คดเปนรอยละ 48 และนอยทสด มความเระดบนอย จำนวน 2 ราย คดเปนรอยละ 1667 หลงไดรบ ความเพยาบาลมความแพมขนในระดบมากทกราย คดเปนรอยละ 100

73 เปรยบเทยบการปฎบตของพยาบาลตามแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลม กอนและหลงการใชแนวทางการปฎบตฯในหอผปวยพเศษ 62 พบวา พยาบาลมการปฎทตตามแนว ทางการปฏบตฯแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต ท 05 (t= 1388 p lt 00) โดยคะแนนเฉลยการ ปฎปตหลงการใชแนวทางการปฎนตฯมากกวากอนใชแนวทางการปฎปตฯ (x = 192 SD = 028 และ x = 120 SD = 057ตามลำดบ)

74 อปตการณการพลดตกหกลม ระดบ C-I เทากบ 0 และระดบ F-I เทากบ 0 พบ เหตการณ เกอบพลาด ระดบ A จำนวน 1 เหตการณ ไดแก ผสงอายขาออนแรงเดนเซขณะญาตพาเขาหองนาคดเปนอตราการพลดตกหกลมระดบ C- E และ F-I เปน 0 ครง ตอ000 วนนอน

75 ความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลม โดยรวมอยในระดบมากทสด (X = 462 SD = 055) และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา ทกขอม ความคดเหนอยในระดบมากทสด โดยคะแนนเฉลยสงสด ขอ 14 คอ แนวทางปฏบตทำใหปองกน การพลดตกหกลมในหนวยงานดขน (X = 467 SD = 049) สามารถใชแบบประเมนความเสยงตอ การเกดพลดตกหกลมไดถกตอง (x = 467 SD = 049) สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ขอ 2 สามารถปฏบตตามแนวทางการปฎปตฯไดถกตอง (X = 455 SD = 051)

76 ความพงพอใจของผรบบรการตอการใชแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลมโดยรวมอยในระดบมากทสด (X = 449 SD = 049) เมอพจารณาเปนรายขอพบวาสวนใหญม ความพงพอใจในระดบมากทสด ยกเวน ขอ 2 การไดรบคำแนะนำเกยวกบสถานทสงแวดลอม การใช เตยง กรง และการใชหองนา มความพงพอใจอยในระดบมาก (x = 450 SD = 050)8 การนำไปใชประโยชน

81 พยาบาลมแนวทางในการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลมทปฎบตไดอยางเปนรปธรรม82 ผปวยทเขารบการบรการในโรงพยาบาลปลอดภยจากการพลดตกหกลม83 หปวยงานมการปองกนการพลดตกหกลมจากการสงเสรมใหพยาบาลไดมการ

แลกเปลยนเรยนรอยางเปนระบบ

9 ความยงยาก ฟญหา อปสรรคในการดำเนนการ91 ญาตผดแลผปวยมการสบเปลยนกนฟาหลายคน ทำใหขนตอนการแนะนำ การสอนญาต

ผดแลไมตอเนอง และใชระยะเวลามากขน ในขณะทพยาบาลบางครงมภาระงานดแลผปวยเรงดวน92 อปกรณ นวตกรรมทชวยปองกนการพลดตกหกลมไมเพยงพอ ทำใหมฃอจำกดในการ

ปฎหตตามแนวทางบางครงไมครบถวน10 ขอเสนอแนะ

101 ควรนเทศใหขอมลการดแลผปวยกบญาตเนนยาเรองการสงตอขอมล และมการควบคม กำกบตดตามการปฎนตตามแนวทางปฎใต อยางตอเนองเปนระยะๆ วเคราะหปญหาความตองการ เพอปรบปรงแนวทางใหสอดคลองกบกลมผรบบรการ

102 นำเสนอตอผบรหารเพอขอสนบสนนดานอปกรณและจดทำอปกรณ นวตกรรมปองกน การพลดตกหกลมใหเพยงพอ

ขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนเปนความจรงทกประการlaquo4 C p ว 1 x jr~ 7 ท ลงซอ ไ

(วนท)

( นางพชากร สวสดผล) ผขอรบการประเมน๑ น กพ ๒๕bis

ไดตรวจสอบแลวขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนถกตองตรงกบความเปนจรงทกประการpound (j) d Aลงซอ 7aS JU ลงซอ rsquoโ

(นางสาวบรรจง นธปรชานนท) ตำแหนง หวหนาพยาบาล

ฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร

- 1ส ๑ ๕ กพ Mbh

(นายยลชย จงจระคร) ตำแหนง ผอำนวยการโรงพยาบาลสรนธร

9 A copy^ กพ bftfeวนท

คณะกรรมการพฒนาคณภาพการพยาบาลดานการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร (2557)รายงานสถตการเปาระวงอบตการณพลดตกหกลม ผปวยใน ปงบประมาณ 2557

ชชวาล อรวงศศภทต (2555) การทำงาน ใหมประสทธภาพ PDCA สบคนเมอวนท 17 เมษายน 2559 จาก wwwktbgslifekgscoth

ทพยเนตร งามกาละ ประคอง อนทรสมบต และสปรดา มนคง(2554) การสงเคราะหองคความ เกยวกบการปองกนและจดการการหกลมในผปวยทรบไวรกษาในโรงพยาบาลรามาธบด พยาบาลสาร17 (1) 108-125

ธารทพย ตนตรง นงนช แยมวงษ นฤมล คงสาคร และ สายง ดนก (2553) การพฒนาแนว ทางการประเมนภาวะเสยงเพอปองกนการพลดตกทกลมของผปวย( ปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต) คณะสาธารณสขศาสตร กรงเทพฯ มหาวทยาลยมหดล

บญชม ศรสะอาด (2553) การวจยทาองตน พมพครงท 5 กรงเทพฯ สวรยสาสนประคอง กรรณสตร (2542) สกตเพอการวพทางพฤตกรรมศาสตรกรงเททฯะจพาลงกรณ

มหาวทยาลยภคภร โลจนะวงศกร (2558) ระบบบรหารความเสยงพกสารประกอบการอบรมหลกสตร

ในโรงพยาบาลคณภาพ (HA601)tiถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล(องคการมหาชน)วลภา คชภกด (2558) การจดการความเสยงคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด

มหาวทยาลยมหดลสบคนเมอ 31 พฤษภาคม 2559 จากhttpmedmahidolacth riskmgttharticle032112101-10097

วภาว หมายพมาย (2559) การหกลมในผสงอาย ปญหาทไมควรมองขามสบคนเมอวนท 2 สงหาคม 2559 จาก httpwwwnsmahidolacth Englishthns Academic56_08

ศรนวล สถตวทยานนห (2552) การดแลสขภาพผสงอายแบบองครวม กรงเทพฯมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

ศนยพฒนาคณภาพโรงพยาบาลสรนธร (2558) แนวทางการบรหารความเสยงโรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

สพฒตรา เกษราพงศ ประภาพรรณ เกษราพงศ และ อวยชย สลดทกข(2555) การลดของเสยใน กระบวนการผลตชนสวนทอไอเสยรถจกรยานยนตรางาbullน การประชมวชาการขายงาน วศวกรรมอตสาหกรรม ประจำป พศ2555 17-19 ตลาคม 2555 ชะอำ เพชรบร

สรวฒ เมฆนต (2555) การปองกนและควบคมโรคไขเลอดออก ของอาสาสมครสาธารฌสข ประจำ หมบาน อำพอหลงสวน จงหวดชมพรวทยานพนธ มหาวทยาลยราชภฎเพชรบรเพชรบร

Birgitta Tetri Emma Lumerto Inara Mamadova (2014) Fall prevention In acute care (Degree Programmer in Nursing Bachelorrsquos Thesis) University of Applied Sciences Lauren Finland สบคนเมอวนท 10 เมษายน 2559 จาก http WWW IheseusTi gt bitstream gt handle

Shanley c (2003)Fall and injury reduction in residential aged care translating research into practice Pub Med mobile website สบคนเมอ 15 ธนวาคม 2559 จาก httpwwwncbnihgov

ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขนฃอง นางพชากร สวสดผล

เพอประกอบการแตงตงใหดำรงตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ (ดานการพยาบาลทวไป) (ตำแหนงเลขท รพส98) สงกดฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลลรนธร สำนกการแพทยเรอง พฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ

หลกการและเหตผลภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดเปนอบตการณทพบไดบอย ททำใหเกดภาวะแทรกซอน

ทรนแรงสมองพการ เปนผลทำใหมารดาและครอบครวมความวตกกงวล กลววาทารกจะเปนอนตราย การรกษาดวยการสองไฟเปนวธการรกษาทนท เมอผลการตรวจสารบลรบนในเลอดของทารกอยใน ระดบทสงกวาปกตและมแนวโนมวาคาบลรบนจะเพมขน มารดาเกดความรสกวตกกงวลในบทบาท ใหม และการทไมไดเตรยมตวมาคอน อาจสงผลใหมารดาดแลทารกนอยลง ไมกลาทจะดแลบตร กลววาบตรจะไดรบอนตรายจากการดแลของตน (สธาภนนทพรเลศทวคล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม 2556) จนบางครงเตมใจทจะใหพยาบาลเปนผดแลทารกมากกวาเนองจาก คดวาพยาบาลมความร และมประสบการณในการดแลทารกไดดกวาตนเอง (Holditch Schwartz Black and Scher 2007) จากสถตผปวยของหอผปวยพเศษ 62 พบสถตทารกแรกเกดตวเหลองม อตราสงเปน 1ใน3 อนดบของโรคทพบบอยในสาขากมารเวชกรรมและพบวาทารกตวเหลองไดรบ การรกษาดวยการสองไฟในป 2557 2558 และ 2559 มแนวโนมเพมขน ตามลำดบ คดเปนรอยละ 15 2395 และ 2406 (หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงานโรงพยาบาลลรนธร2559) ใน การดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ พบวามารดาหลงคลอดมบตรตวเหลองมความเครยด และวตกกงวลในบางรายปฏเสธการรกษาดวยการสองไฟ มารดามอารมณซมเศรา บางรายมความ กาวราวและไมใหความรวมมอในการรกษา โดยการนำเดกออกจากการสองไฟ จากการศกษาพบวา พฤตกรรมดงกลาวเกดจากการขาดความร ความไมมนใจในการดแลบตร ตองการความมนใจในการ ดแลบตร พยาบาลเปนบคคลทอยใกลชดกบมารดาหลงคลอด สามารถใหการชวยเหลอมารดาใหม ความเขาใจและสามารถพฒนาบทบาทในการดแลบตรทปวยไดอยางมประสทธภาพ

โรงพยาบาลสรนธรเปนโรงพยาบาลสายสมพนธแมลกทสงเสรมใหแมลกอยในหอง เดยวกน 24 ชวโมง สงเสรมใหมารดามความชดเจนในการดแลบตรอยางใกลชด ผศกษาจงมแนวคด ทจะพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ เพอสงเสรมใหมารดานำความรไปประยกตใชในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ มทศนคตทด ตอการรกษา แสดงพฤตกรรมการดแลบตรไดเองอยางมนใจและทารกปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

วตถประสงคและหรอเปาหมายวตถประสงค

1 เพอพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองท ไดรบการสองไฟ

2 ศกษาผลของการพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดใบก1รลแลบดร ตวเหลองทไดรบการสองไฟ

เปาหมายมารดาหลงคลอดทารกตวเหลองทกรายทไดรบการสองไฟใบหอผปวยพเศษ 62 บ

ความรและดแลบตรไดอยางถกตอง

กรอบการวเคราะห แนวคด ขอเสนอกรอบการวเคราะห แนวคดทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง (neonatal jaundice) หมายถง ภาวะทมระดบบลรบน

ในเลอดสงเกนระดบปกต คอระดบ 02-14 มลลกรมเดซลตร และเมอสงเกนกวา 5-7 มลลกรม เดซลตร จะปรากฎอาการตวเหลองหรอภาวะดซาน (jaundice) ใหเหนดวยตาเปลา ( Micinneyet al 2009 อางใน พรทพย ครบรณพพฒนา และคณะ 2556) แบงได 2 ประเภท ไดแก

1 ภาวะตวเหลองจากสรรภาพ (physiologic jaundice) เปนภาวะทมบลรบนในเลอดสงโดย ธรรมชาต เนองจากทารกแรกเกดมเมดเลอดแดงมากกวาผใหญเปบ 2 เทา แตบอายสนเพยง 80^0วน และตบยงทำหนาทในการจบกบบลรบนไมสมบรณ เพราะระดบเอนไซม glucuronyl tranferase ตำ บลรบนทสงจะเปนชนดไมละลายนำ (unconjugated bilirubin) สวนบลรบนทละลายนำได (conjugated bilirubin) จะมระดบนอยกวา 2 มลลกรมเด1ซลตร มกมอาการตวเหลองเมออาย 2-3 วน และจะสงสดในวนท 3-4 และอาจเพมถง 8-12 มลลกรมเด1ซลตร ในทารกครบกำหนด และ 15 มลลกรมเดซลตรในทารกเกดกอนกำหนด

2 ภาวะตวเหลองจากพยาธสภาพ (pathological jaundices) เปนภาวะทมระดบบลรบนสง มากผดปกต ทารกจะมอาการตวเหลองเรวภายใน 24 ชวโมงแรกหลงเกด มอาการแสดงของการเจบปวยอยางอนรวมดวย เชน ซม ไมดดนม อจจาระสซด ปสสาวะสเขม (กรรณการ วงศภาวทย 2555)

สาเหตเกดจากมการทำลายเมดเลอดแดงจากการทหมเลอดแมกบลกไมขาลบ มความผดปกต

ของเยอหมเมดเลอดแดง มความผดปกตของเอนไซมในเมดเลอกแดง เชน G6PD deficiency มการ กำจดบลรบนไดลดลงจากทอนาดอดตน มการตดเชอในครรภและทสำคญคอมการดดกลบของ บลรบนจากล0าไสมากขนจากภาวะทเกยวของกบการเลยงลกดวยนมมารดาไดแก การไดรบนมนอย

( breastfeeding jaundice) พบไดในทารกอาย 2-4 วน จากการไดรบนมไมเพยงพอ อกสาเหตหนง คอเกดจากสวนประกอบของนมมารดา ( breast milk jaundice) ชงสมมตฐานเชอวาในนมมารดา มสารและฮอรโมนทมสวนขดขวางการทำหนาทของดน พบในทารกอาย 4-7วน (พรทพย ศรบรณ พพฒนา และคณะ 2556)

การวนจฉยการวนจฉยทารกตวเหลอง เมอตรวจพบวาทารกตวเหลองควรซกประวดดรวจร1งกาย

อยางละเอยดเพอชวยในการวนจฉยแยกโรคโดยซกประว^การดงครรด หใยrsquo0ดฃองปดามารดา โรคทางพนธกรรม เชน 0-6-อโรคตดเชอ ประวตการใชยา เชน sulfonamide ระยะเวลาอาการ ตวเหลอง การตรวจทางหองปฏปตการวดระดบบกรบนในเลอด (ตใrsquoดา ศรทพยสโข และศรยา ประจกษธรรม 2554)

อาการและการแสดงอาการตวเหลองของทารกทมสาเหตจากศรรกาพ มกเรมมภาวะตวเทศองแศะ

ตาเหลองในชวง 2-3 วนแรกหลงเกดในขณะทตวเหลองจากพยาธสภาพจะเกดขนอยาารวดเรร 24 ชวโมงแรกหลงเกด โดยเรมจากใบหนาเปลยนเปนสเหลอง และไปทสวนอนของรางกาย เชน ลำตว ทอง แขน ขาและอาจมสเหลองชดเจนเมอใชนวกด รวมถงอาการอนๆทสงเกตได คอ ตา61เาว เปลยนเปนสเหลอง เหงอกเหลอง ปสสาวะสเหลองเขม อจจาระเปนสขาวขด กรณทเปนรนแรง ระดบบลรบนมคาสงมากกวา 20 มลลกรมเด1ซลตร เปนภาวะแทรกซอนทมความผดปกตของระบบ ประสาทเรยกวา kemicterus ทารกจะซม หงดหงด กลามเนอออนแรง ไมดดนม แลนมอาการเกรง กระตกหลงแอน ชก รองเสยงแหลม

การรกษาการรกษาทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง มหลายวธ ซงมวตถประสงคเพอลดระดบ

บลรบนในกระแสเลอด (พรทพย ศรบรณพพฒน และคณะ 2556)1 การเปลยนถายเลอด (total blood exchange transfusion)2 การใชยา การใหยา พโนบารบทอล (phenobarbital)3 การรกษาดวยการสองไพ (phototherapy) แสงไฟจะเปลยนโครงสรางของบลรบน

ดวย วธ isomerization บลรบนทละลายในไขมนจะเปลยนเปนบลรบนทศะศายไทนาแทน โดยจะ ถกขบ ทางปสสาวะ อจจาระ การสองไฟจะเรมเมอบลรบนในเลอดมากกวา 10-15 บลลกรม เดซลตร และจะหยดสองไฟเมอบลรบนนอยกวา 12-15 บลลกรมเดซลตร ชนอยกบอายของทารก

การดแลทารกตวเหลองทไดรบการรกบาดวยการศองไพบการลแลใหทารกไดรบการสองไฟอยางมประลทธภาพดามแผทการรกม1ไดแก

เตรยมอปกรณหลอดไฟใหพรอมปรบระยะหางทารกประมาณ 30 เซนตเมตร จดหาผาคลมหรอ กนดานขางของเครองสองไฟใหมดชดเพอรกษาระดบความเขมขนของแสง ถอดเสอผาทารกออก ไมควรทาแปงหรอนามน ในชวงเวลาใหนมสามารถปดไฟได ไมควรเกน 1 ชวโมง กระตนให ทารกดดนมทก 2-3 ชวโมง

2การดแลเพอฟองกนภาวะแทรกซอนไดแก ปดตาทารกดวยแผนปดตา เชดตาดวย นาตมสกทเยนแลว พลกตะแคงทารกทก 2 ชวโมง เปดตาทารกเปนระยะๆพรอมสงเกตสงกดหลง สงเกตผวและความตงตวรมเปาก วดปรมาณสารนาเขาและออก บนทกการขบถายทก 8 ชวโมง วดสญญาณชพทก 4 ชวโมง ชงนาหนกทกวน เพอประเมนพลงงานทรางกายไดรบ

การใหความเมารดาทมบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟดงน (ชลดา สใลาประโคน2555)1 ใหความรเรองภาวะตวเหลอง ประกอบดวย สาเหต อาการและอาการแสดง

อนตรายและความรนแรง การรกษาทารกตวเหลองและภาวะแทรกซอนจากการสองไฟ การสงเกต และการประเมนอาการตวเหลอง

2 ใหความรในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ ไดแก การดแลทารกทวไป ไดแก การอม การใหนม การปลอบโยนทารก การดแลความสะอาดทารก ความปลอดภยการเตรยมทารกกอนสองไฟ การดแลทารกใหไดรบการสองไฟ การดแลและการฟองกนอนตราย จากภาวะแทรกซอน

ร-ใหคำแนะนำเรองกจกรรมและชวงเวลาการพยาบาลทมารดาและทารกตวเหลอง จะไดรบจากทมพยาบาลไดแก การตรวจเยยมอาการ การวดสญญาณชพ การชงนาหนก การอาบนา ใหทารก การตรวจตดตามคาสารเหลอง

4 การใหความรมารดาเมอทารกกลบบาน ไดแก การสงเกตอาการตวเหลองโดยใชวธ รดทผวหนงและอาการแทรกซอนทตองนำทารกมาพบแพทยแนะนำการรบวคซน

การใหความรเพอสงเสรมการรบรความสามารถของมารดาหลงคลอด จากแนวคดทฤษฎ การรบรความสามารถของตนเองของ Bandura ประกอบดวย 4 วธ

1 สงเสรมใหมารดาเกดการเรยนรและมประสบการณจากการลงมอกระทำดวยตนเอง2 ใหความร แนะนำควบคกบการดสอวดทศน แผนพบความรการไดเหนตนแบบ

ประสบการณตรงจากพยาบาล3 การโนมนาวดวยคำพดชกจงวามารดามความสามารถทจะดแลทารกไดอยางมนใจ

4 กระตนอารมณทางบวก ลดอารมณตานลบ ใหขอมลเพอการเตรยมความพรอม เปดโอกาสใหซกถาม และแบงชวงเวลาใหมารดาไดพกผอนในวนแรกหลงจากททารกไดรบการสองไฟ

ขอเสนอการพฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการ

สองไฟโดย มขนตอนการดำเนนการดงน1 ศกษาคนควา ตำรา เอกสารทางวชาการ แนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

เพอการจดทำโปรแกรม2 จคทำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบ

การสองไฟ ประกอบดวย 3 กจกรรมไดแก 1) การประเมนความเในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ2) ชมวดทศน บทสมภาษณของมารดาทมประสบการณในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสอง ไฟ สอนการดแลทารกทวไปเมอกลบบาน การตรวจตามนด การรบวคซน การสงเกตอาการผดปกต3) สาธตการอม การใหนมขณะทเดกสองไฟ การถอดเสอ ปดตา การหอตวและใหมารดาทดลอง ปฏบต และใหเอกสารความแรองภาวะตวเหลอง การดแลทารกเมอไดรบการสองไฟ 4) การ ประเมนความรภายหลงการใหความร

3 นำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองไปให ผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง พรอมทงแกไขตามขอเสนอแนะ

4 ประชมบคลากรในหนวยงานชแจงการใชโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอด ในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟทไดจดทำขน นำโปรแกรมการใหความรมารดาหลง คลอดในการดแลบตรตวเหลองไปทดลองใช

5 ประเมนผลภายหลงการปฏบตทก 3 เดอนเพอปรบปรงโปรแกรม

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1 มารดาหลงคลอดดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟมความรในการดแลบตร2 ลดความวตกกงวลของมารดาหลงคลอดทมบตรตวเหลอง3 ทารกไดรบการดแลอยางมประสทธภาพ ปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

ตวชวดความสำเรจ1 มโปรแกรมการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟภายในปพศ 25622 มารดาหลงคลอดมความรในการดแลบตรตวเหลองภายหลงการใหความรตามเกณฑท

กำหนดมากกวารอยละ 80ลงชอ

(นางพชากร สวสตผล)ผขอรบการประเมนbdquo A copy pound ทพ ๒ร วนท

vn-

กรรณการ วงศภาวทย (2555) ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในสมบรณ จนทรสกลพร และคณ (บรรณาธการ) กมารเวชศาสตร 1 กรงเทพฯ นพชยการพมพ จำกด

ชลดา ศาลาประโคน (2555) ผลของการพฒนาความรและพฤตกรรมการดแลของมารดาโดยใช แนวคดของแบนดราไนการดแลทารกแรกเกดตวเหลองทไดรบการสองไฟ คณะพยาบาล ศาสตรขอนแกน มหาวทยาลยขอนแกน

พรทพย ครบรณพพฒน และคณะ(2556) การพยาบาลเดก เลม 1(ฉบบปรบปรง) โครงการสวสดการวชาการ สถาบนพระบรมราชชนนก กระทรวงสาธารณสข นนทบร ธนาเพลส จำกด

สธดา ศรทพยสโข และ ศรยา ประจกษธรรม (2554)ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในวนดา เปาอนทร และคณะ(บรรณาธการ)ตำรากมารเวชกรรม สำหรบเวชปฏบตกรงเทพฯไอกรป เพรส จำกด

ศรสมบรณ บสกคนธ ฟองคำ ตลกสกลชย วไล เลศธรรมเทว อจฉรา เปรองเวทย พรรณรตน แสงเพมและคณาจารยภาควชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล (2555) ตำราการพยาบาลเดก เลม 1 พมพครงท 3 กรงเทพฯ ฟร-วน

สทธาภนนพ พรเลศทวกล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม (2556) ปจจยทม ความสมพนธกบการมสวนรวมของมารดาในการดแลทารกแรกเกดทรบการรกษาใน โรงพยาบาล Journal o f Nursing Science 31(1) 59-69

หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงาน โรงพยาบาลสรนธร(2559) สถตทารกตว เหลองหอผบวยพเศษ 62 โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

Holditch DD Schwartz T Black B Scher M (2007) Correlates of mother premature interactions Res Nurs Health 30(3) 333-346

Page 11: ผ่าน - 203.155.220.238203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse620503.pdf4.1 สรุปสาระสำคัญของเรื่อง ... นอน ระดับ

ปองกนการพลดตกหกลมครอบคลมกลมเสยง ประกอบดวย 1) ดานการประเมนความเสยง2 )ดานการปฏทตการพยาบาลเพอปองกนการพลดตกหกลม 3 )ดานการใหคำแนะนำแกทกษะแกผปวยและญาต 4) ดานการปฏทตการพยาบาลเมอเกดการพลดตกหกลม การรายงาน วางแผนจำหนาย

72 ความเของพยาบาลดานการ]องกนการพลดตกหกลม พบวากอนไดรบความเพยาบาลม ความเในระดบปานกลาง จำนวน 6 ราย คดเปนรอยละ 50 รองลงมา ความเระดบมาก จำนวน 4 ราย คดเปนรอยละ 48 และนอยทสด มความเระดบนอย จำนวน 2 ราย คดเปนรอยละ 1667 หลงไดรบ ความเพยาบาลมความแพมขนในระดบมากทกราย คดเปนรอยละ 100

73 เปรยบเทยบการปฎบตของพยาบาลตามแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลม กอนและหลงการใชแนวทางการปฎบตฯในหอผปวยพเศษ 62 พบวา พยาบาลมการปฎทตตามแนว ทางการปฏบตฯแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต ท 05 (t= 1388 p lt 00) โดยคะแนนเฉลยการ ปฎปตหลงการใชแนวทางการปฎนตฯมากกวากอนใชแนวทางการปฎปตฯ (x = 192 SD = 028 และ x = 120 SD = 057ตามลำดบ)

74 อปตการณการพลดตกหกลม ระดบ C-I เทากบ 0 และระดบ F-I เทากบ 0 พบ เหตการณ เกอบพลาด ระดบ A จำนวน 1 เหตการณ ไดแก ผสงอายขาออนแรงเดนเซขณะญาตพาเขาหองนาคดเปนอตราการพลดตกหกลมระดบ C- E และ F-I เปน 0 ครง ตอ000 วนนอน

75 ความคดเหนของพยาบาลในการใชแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลม โดยรวมอยในระดบมากทสด (X = 462 SD = 055) และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา ทกขอม ความคดเหนอยในระดบมากทสด โดยคะแนนเฉลยสงสด ขอ 14 คอ แนวทางปฏบตทำใหปองกน การพลดตกหกลมในหนวยงานดขน (X = 467 SD = 049) สามารถใชแบบประเมนความเสยงตอ การเกดพลดตกหกลมไดถกตอง (x = 467 SD = 049) สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ขอ 2 สามารถปฏบตตามแนวทางการปฎปตฯไดถกตอง (X = 455 SD = 051)

76 ความพงพอใจของผรบบรการตอการใชแนวทางการปฎบตเพอปองกนการพลดตกหกลมโดยรวมอยในระดบมากทสด (X = 449 SD = 049) เมอพจารณาเปนรายขอพบวาสวนใหญม ความพงพอใจในระดบมากทสด ยกเวน ขอ 2 การไดรบคำแนะนำเกยวกบสถานทสงแวดลอม การใช เตยง กรง และการใชหองนา มความพงพอใจอยในระดบมาก (x = 450 SD = 050)8 การนำไปใชประโยชน

81 พยาบาลมแนวทางในการปฏบตเพอปองกนการพลดตกหกลมทปฎบตไดอยางเปนรปธรรม82 ผปวยทเขารบการบรการในโรงพยาบาลปลอดภยจากการพลดตกหกลม83 หปวยงานมการปองกนการพลดตกหกลมจากการสงเสรมใหพยาบาลไดมการ

แลกเปลยนเรยนรอยางเปนระบบ

9 ความยงยาก ฟญหา อปสรรคในการดำเนนการ91 ญาตผดแลผปวยมการสบเปลยนกนฟาหลายคน ทำใหขนตอนการแนะนำ การสอนญาต

ผดแลไมตอเนอง และใชระยะเวลามากขน ในขณะทพยาบาลบางครงมภาระงานดแลผปวยเรงดวน92 อปกรณ นวตกรรมทชวยปองกนการพลดตกหกลมไมเพยงพอ ทำใหมฃอจำกดในการ

ปฎหตตามแนวทางบางครงไมครบถวน10 ขอเสนอแนะ

101 ควรนเทศใหขอมลการดแลผปวยกบญาตเนนยาเรองการสงตอขอมล และมการควบคม กำกบตดตามการปฎนตตามแนวทางปฎใต อยางตอเนองเปนระยะๆ วเคราะหปญหาความตองการ เพอปรบปรงแนวทางใหสอดคลองกบกลมผรบบรการ

102 นำเสนอตอผบรหารเพอขอสนบสนนดานอปกรณและจดทำอปกรณ นวตกรรมปองกน การพลดตกหกลมใหเพยงพอ

ขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนเปนความจรงทกประการlaquo4 C p ว 1 x jr~ 7 ท ลงซอ ไ

(วนท)

( นางพชากร สวสดผล) ผขอรบการประเมน๑ น กพ ๒๕bis

ไดตรวจสอบแลวขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนถกตองตรงกบความเปนจรงทกประการpound (j) d Aลงซอ 7aS JU ลงซอ rsquoโ

(นางสาวบรรจง นธปรชานนท) ตำแหนง หวหนาพยาบาล

ฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร

- 1ส ๑ ๕ กพ Mbh

(นายยลชย จงจระคร) ตำแหนง ผอำนวยการโรงพยาบาลสรนธร

9 A copy^ กพ bftfeวนท

คณะกรรมการพฒนาคณภาพการพยาบาลดานการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร (2557)รายงานสถตการเปาระวงอบตการณพลดตกหกลม ผปวยใน ปงบประมาณ 2557

ชชวาล อรวงศศภทต (2555) การทำงาน ใหมประสทธภาพ PDCA สบคนเมอวนท 17 เมษายน 2559 จาก wwwktbgslifekgscoth

ทพยเนตร งามกาละ ประคอง อนทรสมบต และสปรดา มนคง(2554) การสงเคราะหองคความ เกยวกบการปองกนและจดการการหกลมในผปวยทรบไวรกษาในโรงพยาบาลรามาธบด พยาบาลสาร17 (1) 108-125

ธารทพย ตนตรง นงนช แยมวงษ นฤมล คงสาคร และ สายง ดนก (2553) การพฒนาแนว ทางการประเมนภาวะเสยงเพอปองกนการพลดตกทกลมของผปวย( ปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต) คณะสาธารณสขศาสตร กรงเทพฯ มหาวทยาลยมหดล

บญชม ศรสะอาด (2553) การวจยทาองตน พมพครงท 5 กรงเทพฯ สวรยสาสนประคอง กรรณสตร (2542) สกตเพอการวพทางพฤตกรรมศาสตรกรงเททฯะจพาลงกรณ

มหาวทยาลยภคภร โลจนะวงศกร (2558) ระบบบรหารความเสยงพกสารประกอบการอบรมหลกสตร

ในโรงพยาบาลคณภาพ (HA601)tiถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล(องคการมหาชน)วลภา คชภกด (2558) การจดการความเสยงคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด

มหาวทยาลยมหดลสบคนเมอ 31 พฤษภาคม 2559 จากhttpmedmahidolacth riskmgttharticle032112101-10097

วภาว หมายพมาย (2559) การหกลมในผสงอาย ปญหาทไมควรมองขามสบคนเมอวนท 2 สงหาคม 2559 จาก httpwwwnsmahidolacth Englishthns Academic56_08

ศรนวล สถตวทยานนห (2552) การดแลสขภาพผสงอายแบบองครวม กรงเทพฯมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

ศนยพฒนาคณภาพโรงพยาบาลสรนธร (2558) แนวทางการบรหารความเสยงโรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

สพฒตรา เกษราพงศ ประภาพรรณ เกษราพงศ และ อวยชย สลดทกข(2555) การลดของเสยใน กระบวนการผลตชนสวนทอไอเสยรถจกรยานยนตรางาbullน การประชมวชาการขายงาน วศวกรรมอตสาหกรรม ประจำป พศ2555 17-19 ตลาคม 2555 ชะอำ เพชรบร

สรวฒ เมฆนต (2555) การปองกนและควบคมโรคไขเลอดออก ของอาสาสมครสาธารฌสข ประจำ หมบาน อำพอหลงสวน จงหวดชมพรวทยานพนธ มหาวทยาลยราชภฎเพชรบรเพชรบร

Birgitta Tetri Emma Lumerto Inara Mamadova (2014) Fall prevention In acute care (Degree Programmer in Nursing Bachelorrsquos Thesis) University of Applied Sciences Lauren Finland สบคนเมอวนท 10 เมษายน 2559 จาก http WWW IheseusTi gt bitstream gt handle

Shanley c (2003)Fall and injury reduction in residential aged care translating research into practice Pub Med mobile website สบคนเมอ 15 ธนวาคม 2559 จาก httpwwwncbnihgov

ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขนฃอง นางพชากร สวสดผล

เพอประกอบการแตงตงใหดำรงตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ (ดานการพยาบาลทวไป) (ตำแหนงเลขท รพส98) สงกดฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลลรนธร สำนกการแพทยเรอง พฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ

หลกการและเหตผลภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดเปนอบตการณทพบไดบอย ททำใหเกดภาวะแทรกซอน

ทรนแรงสมองพการ เปนผลทำใหมารดาและครอบครวมความวตกกงวล กลววาทารกจะเปนอนตราย การรกษาดวยการสองไฟเปนวธการรกษาทนท เมอผลการตรวจสารบลรบนในเลอดของทารกอยใน ระดบทสงกวาปกตและมแนวโนมวาคาบลรบนจะเพมขน มารดาเกดความรสกวตกกงวลในบทบาท ใหม และการทไมไดเตรยมตวมาคอน อาจสงผลใหมารดาดแลทารกนอยลง ไมกลาทจะดแลบตร กลววาบตรจะไดรบอนตรายจากการดแลของตน (สธาภนนทพรเลศทวคล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม 2556) จนบางครงเตมใจทจะใหพยาบาลเปนผดแลทารกมากกวาเนองจาก คดวาพยาบาลมความร และมประสบการณในการดแลทารกไดดกวาตนเอง (Holditch Schwartz Black and Scher 2007) จากสถตผปวยของหอผปวยพเศษ 62 พบสถตทารกแรกเกดตวเหลองม อตราสงเปน 1ใน3 อนดบของโรคทพบบอยในสาขากมารเวชกรรมและพบวาทารกตวเหลองไดรบ การรกษาดวยการสองไฟในป 2557 2558 และ 2559 มแนวโนมเพมขน ตามลำดบ คดเปนรอยละ 15 2395 และ 2406 (หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงานโรงพยาบาลลรนธร2559) ใน การดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ พบวามารดาหลงคลอดมบตรตวเหลองมความเครยด และวตกกงวลในบางรายปฏเสธการรกษาดวยการสองไฟ มารดามอารมณซมเศรา บางรายมความ กาวราวและไมใหความรวมมอในการรกษา โดยการนำเดกออกจากการสองไฟ จากการศกษาพบวา พฤตกรรมดงกลาวเกดจากการขาดความร ความไมมนใจในการดแลบตร ตองการความมนใจในการ ดแลบตร พยาบาลเปนบคคลทอยใกลชดกบมารดาหลงคลอด สามารถใหการชวยเหลอมารดาใหม ความเขาใจและสามารถพฒนาบทบาทในการดแลบตรทปวยไดอยางมประสทธภาพ

โรงพยาบาลสรนธรเปนโรงพยาบาลสายสมพนธแมลกทสงเสรมใหแมลกอยในหอง เดยวกน 24 ชวโมง สงเสรมใหมารดามความชดเจนในการดแลบตรอยางใกลชด ผศกษาจงมแนวคด ทจะพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ เพอสงเสรมใหมารดานำความรไปประยกตใชในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ มทศนคตทด ตอการรกษา แสดงพฤตกรรมการดแลบตรไดเองอยางมนใจและทารกปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

วตถประสงคและหรอเปาหมายวตถประสงค

1 เพอพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองท ไดรบการสองไฟ

2 ศกษาผลของการพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดใบก1รลแลบดร ตวเหลองทไดรบการสองไฟ

เปาหมายมารดาหลงคลอดทารกตวเหลองทกรายทไดรบการสองไฟใบหอผปวยพเศษ 62 บ

ความรและดแลบตรไดอยางถกตอง

กรอบการวเคราะห แนวคด ขอเสนอกรอบการวเคราะห แนวคดทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง (neonatal jaundice) หมายถง ภาวะทมระดบบลรบน

ในเลอดสงเกนระดบปกต คอระดบ 02-14 มลลกรมเดซลตร และเมอสงเกนกวา 5-7 มลลกรม เดซลตร จะปรากฎอาการตวเหลองหรอภาวะดซาน (jaundice) ใหเหนดวยตาเปลา ( Micinneyet al 2009 อางใน พรทพย ครบรณพพฒนา และคณะ 2556) แบงได 2 ประเภท ไดแก

1 ภาวะตวเหลองจากสรรภาพ (physiologic jaundice) เปนภาวะทมบลรบนในเลอดสงโดย ธรรมชาต เนองจากทารกแรกเกดมเมดเลอดแดงมากกวาผใหญเปบ 2 เทา แตบอายสนเพยง 80^0วน และตบยงทำหนาทในการจบกบบลรบนไมสมบรณ เพราะระดบเอนไซม glucuronyl tranferase ตำ บลรบนทสงจะเปนชนดไมละลายนำ (unconjugated bilirubin) สวนบลรบนทละลายนำได (conjugated bilirubin) จะมระดบนอยกวา 2 มลลกรมเด1ซลตร มกมอาการตวเหลองเมออาย 2-3 วน และจะสงสดในวนท 3-4 และอาจเพมถง 8-12 มลลกรมเด1ซลตร ในทารกครบกำหนด และ 15 มลลกรมเดซลตรในทารกเกดกอนกำหนด

2 ภาวะตวเหลองจากพยาธสภาพ (pathological jaundices) เปนภาวะทมระดบบลรบนสง มากผดปกต ทารกจะมอาการตวเหลองเรวภายใน 24 ชวโมงแรกหลงเกด มอาการแสดงของการเจบปวยอยางอนรวมดวย เชน ซม ไมดดนม อจจาระสซด ปสสาวะสเขม (กรรณการ วงศภาวทย 2555)

สาเหตเกดจากมการทำลายเมดเลอดแดงจากการทหมเลอดแมกบลกไมขาลบ มความผดปกต

ของเยอหมเมดเลอดแดง มความผดปกตของเอนไซมในเมดเลอกแดง เชน G6PD deficiency มการ กำจดบลรบนไดลดลงจากทอนาดอดตน มการตดเชอในครรภและทสำคญคอมการดดกลบของ บลรบนจากล0าไสมากขนจากภาวะทเกยวของกบการเลยงลกดวยนมมารดาไดแก การไดรบนมนอย

( breastfeeding jaundice) พบไดในทารกอาย 2-4 วน จากการไดรบนมไมเพยงพอ อกสาเหตหนง คอเกดจากสวนประกอบของนมมารดา ( breast milk jaundice) ชงสมมตฐานเชอวาในนมมารดา มสารและฮอรโมนทมสวนขดขวางการทำหนาทของดน พบในทารกอาย 4-7วน (พรทพย ศรบรณ พพฒนา และคณะ 2556)

การวนจฉยการวนจฉยทารกตวเหลอง เมอตรวจพบวาทารกตวเหลองควรซกประวดดรวจร1งกาย

อยางละเอยดเพอชวยในการวนจฉยแยกโรคโดยซกประว^การดงครรด หใยrsquo0ดฃองปดามารดา โรคทางพนธกรรม เชน 0-6-อโรคตดเชอ ประวตการใชยา เชน sulfonamide ระยะเวลาอาการ ตวเหลอง การตรวจทางหองปฏปตการวดระดบบกรบนในเลอด (ตใrsquoดา ศรทพยสโข และศรยา ประจกษธรรม 2554)

อาการและการแสดงอาการตวเหลองของทารกทมสาเหตจากศรรกาพ มกเรมมภาวะตวเทศองแศะ

ตาเหลองในชวง 2-3 วนแรกหลงเกดในขณะทตวเหลองจากพยาธสภาพจะเกดขนอยาารวดเรร 24 ชวโมงแรกหลงเกด โดยเรมจากใบหนาเปลยนเปนสเหลอง และไปทสวนอนของรางกาย เชน ลำตว ทอง แขน ขาและอาจมสเหลองชดเจนเมอใชนวกด รวมถงอาการอนๆทสงเกตได คอ ตา61เาว เปลยนเปนสเหลอง เหงอกเหลอง ปสสาวะสเหลองเขม อจจาระเปนสขาวขด กรณทเปนรนแรง ระดบบลรบนมคาสงมากกวา 20 มลลกรมเด1ซลตร เปนภาวะแทรกซอนทมความผดปกตของระบบ ประสาทเรยกวา kemicterus ทารกจะซม หงดหงด กลามเนอออนแรง ไมดดนม แลนมอาการเกรง กระตกหลงแอน ชก รองเสยงแหลม

การรกษาการรกษาทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง มหลายวธ ซงมวตถประสงคเพอลดระดบ

บลรบนในกระแสเลอด (พรทพย ศรบรณพพฒน และคณะ 2556)1 การเปลยนถายเลอด (total blood exchange transfusion)2 การใชยา การใหยา พโนบารบทอล (phenobarbital)3 การรกษาดวยการสองไพ (phototherapy) แสงไฟจะเปลยนโครงสรางของบลรบน

ดวย วธ isomerization บลรบนทละลายในไขมนจะเปลยนเปนบลรบนทศะศายไทนาแทน โดยจะ ถกขบ ทางปสสาวะ อจจาระ การสองไฟจะเรมเมอบลรบนในเลอดมากกวา 10-15 บลลกรม เดซลตร และจะหยดสองไฟเมอบลรบนนอยกวา 12-15 บลลกรมเดซลตร ชนอยกบอายของทารก

การดแลทารกตวเหลองทไดรบการรกบาดวยการศองไพบการลแลใหทารกไดรบการสองไฟอยางมประลทธภาพดามแผทการรกม1ไดแก

เตรยมอปกรณหลอดไฟใหพรอมปรบระยะหางทารกประมาณ 30 เซนตเมตร จดหาผาคลมหรอ กนดานขางของเครองสองไฟใหมดชดเพอรกษาระดบความเขมขนของแสง ถอดเสอผาทารกออก ไมควรทาแปงหรอนามน ในชวงเวลาใหนมสามารถปดไฟได ไมควรเกน 1 ชวโมง กระตนให ทารกดดนมทก 2-3 ชวโมง

2การดแลเพอฟองกนภาวะแทรกซอนไดแก ปดตาทารกดวยแผนปดตา เชดตาดวย นาตมสกทเยนแลว พลกตะแคงทารกทก 2 ชวโมง เปดตาทารกเปนระยะๆพรอมสงเกตสงกดหลง สงเกตผวและความตงตวรมเปาก วดปรมาณสารนาเขาและออก บนทกการขบถายทก 8 ชวโมง วดสญญาณชพทก 4 ชวโมง ชงนาหนกทกวน เพอประเมนพลงงานทรางกายไดรบ

การใหความเมารดาทมบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟดงน (ชลดา สใลาประโคน2555)1 ใหความรเรองภาวะตวเหลอง ประกอบดวย สาเหต อาการและอาการแสดง

อนตรายและความรนแรง การรกษาทารกตวเหลองและภาวะแทรกซอนจากการสองไฟ การสงเกต และการประเมนอาการตวเหลอง

2 ใหความรในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ ไดแก การดแลทารกทวไป ไดแก การอม การใหนม การปลอบโยนทารก การดแลความสะอาดทารก ความปลอดภยการเตรยมทารกกอนสองไฟ การดแลทารกใหไดรบการสองไฟ การดแลและการฟองกนอนตราย จากภาวะแทรกซอน

ร-ใหคำแนะนำเรองกจกรรมและชวงเวลาการพยาบาลทมารดาและทารกตวเหลอง จะไดรบจากทมพยาบาลไดแก การตรวจเยยมอาการ การวดสญญาณชพ การชงนาหนก การอาบนา ใหทารก การตรวจตดตามคาสารเหลอง

4 การใหความรมารดาเมอทารกกลบบาน ไดแก การสงเกตอาการตวเหลองโดยใชวธ รดทผวหนงและอาการแทรกซอนทตองนำทารกมาพบแพทยแนะนำการรบวคซน

การใหความรเพอสงเสรมการรบรความสามารถของมารดาหลงคลอด จากแนวคดทฤษฎ การรบรความสามารถของตนเองของ Bandura ประกอบดวย 4 วธ

1 สงเสรมใหมารดาเกดการเรยนรและมประสบการณจากการลงมอกระทำดวยตนเอง2 ใหความร แนะนำควบคกบการดสอวดทศน แผนพบความรการไดเหนตนแบบ

ประสบการณตรงจากพยาบาล3 การโนมนาวดวยคำพดชกจงวามารดามความสามารถทจะดแลทารกไดอยางมนใจ

4 กระตนอารมณทางบวก ลดอารมณตานลบ ใหขอมลเพอการเตรยมความพรอม เปดโอกาสใหซกถาม และแบงชวงเวลาใหมารดาไดพกผอนในวนแรกหลงจากททารกไดรบการสองไฟ

ขอเสนอการพฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการ

สองไฟโดย มขนตอนการดำเนนการดงน1 ศกษาคนควา ตำรา เอกสารทางวชาการ แนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

เพอการจดทำโปรแกรม2 จคทำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบ

การสองไฟ ประกอบดวย 3 กจกรรมไดแก 1) การประเมนความเในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ2) ชมวดทศน บทสมภาษณของมารดาทมประสบการณในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสอง ไฟ สอนการดแลทารกทวไปเมอกลบบาน การตรวจตามนด การรบวคซน การสงเกตอาการผดปกต3) สาธตการอม การใหนมขณะทเดกสองไฟ การถอดเสอ ปดตา การหอตวและใหมารดาทดลอง ปฏบต และใหเอกสารความแรองภาวะตวเหลอง การดแลทารกเมอไดรบการสองไฟ 4) การ ประเมนความรภายหลงการใหความร

3 นำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองไปให ผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง พรอมทงแกไขตามขอเสนอแนะ

4 ประชมบคลากรในหนวยงานชแจงการใชโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอด ในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟทไดจดทำขน นำโปรแกรมการใหความรมารดาหลง คลอดในการดแลบตรตวเหลองไปทดลองใช

5 ประเมนผลภายหลงการปฏบตทก 3 เดอนเพอปรบปรงโปรแกรม

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1 มารดาหลงคลอดดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟมความรในการดแลบตร2 ลดความวตกกงวลของมารดาหลงคลอดทมบตรตวเหลอง3 ทารกไดรบการดแลอยางมประสทธภาพ ปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

ตวชวดความสำเรจ1 มโปรแกรมการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟภายในปพศ 25622 มารดาหลงคลอดมความรในการดแลบตรตวเหลองภายหลงการใหความรตามเกณฑท

กำหนดมากกวารอยละ 80ลงชอ

(นางพชากร สวสตผล)ผขอรบการประเมนbdquo A copy pound ทพ ๒ร วนท

vn-

กรรณการ วงศภาวทย (2555) ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในสมบรณ จนทรสกลพร และคณ (บรรณาธการ) กมารเวชศาสตร 1 กรงเทพฯ นพชยการพมพ จำกด

ชลดา ศาลาประโคน (2555) ผลของการพฒนาความรและพฤตกรรมการดแลของมารดาโดยใช แนวคดของแบนดราไนการดแลทารกแรกเกดตวเหลองทไดรบการสองไฟ คณะพยาบาล ศาสตรขอนแกน มหาวทยาลยขอนแกน

พรทพย ครบรณพพฒน และคณะ(2556) การพยาบาลเดก เลม 1(ฉบบปรบปรง) โครงการสวสดการวชาการ สถาบนพระบรมราชชนนก กระทรวงสาธารณสข นนทบร ธนาเพลส จำกด

สธดา ศรทพยสโข และ ศรยา ประจกษธรรม (2554)ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในวนดา เปาอนทร และคณะ(บรรณาธการ)ตำรากมารเวชกรรม สำหรบเวชปฏบตกรงเทพฯไอกรป เพรส จำกด

ศรสมบรณ บสกคนธ ฟองคำ ตลกสกลชย วไล เลศธรรมเทว อจฉรา เปรองเวทย พรรณรตน แสงเพมและคณาจารยภาควชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล (2555) ตำราการพยาบาลเดก เลม 1 พมพครงท 3 กรงเทพฯ ฟร-วน

สทธาภนนพ พรเลศทวกล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม (2556) ปจจยทม ความสมพนธกบการมสวนรวมของมารดาในการดแลทารกแรกเกดทรบการรกษาใน โรงพยาบาล Journal o f Nursing Science 31(1) 59-69

หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงาน โรงพยาบาลสรนธร(2559) สถตทารกตว เหลองหอผบวยพเศษ 62 โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

Holditch DD Schwartz T Black B Scher M (2007) Correlates of mother premature interactions Res Nurs Health 30(3) 333-346

Page 12: ผ่าน - 203.155.220.238203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse620503.pdf4.1 สรุปสาระสำคัญของเรื่อง ... นอน ระดับ

9 ความยงยาก ฟญหา อปสรรคในการดำเนนการ91 ญาตผดแลผปวยมการสบเปลยนกนฟาหลายคน ทำใหขนตอนการแนะนำ การสอนญาต

ผดแลไมตอเนอง และใชระยะเวลามากขน ในขณะทพยาบาลบางครงมภาระงานดแลผปวยเรงดวน92 อปกรณ นวตกรรมทชวยปองกนการพลดตกหกลมไมเพยงพอ ทำใหมฃอจำกดในการ

ปฎหตตามแนวทางบางครงไมครบถวน10 ขอเสนอแนะ

101 ควรนเทศใหขอมลการดแลผปวยกบญาตเนนยาเรองการสงตอขอมล และมการควบคม กำกบตดตามการปฎนตตามแนวทางปฎใต อยางตอเนองเปนระยะๆ วเคราะหปญหาความตองการ เพอปรบปรงแนวทางใหสอดคลองกบกลมผรบบรการ

102 นำเสนอตอผบรหารเพอขอสนบสนนดานอปกรณและจดทำอปกรณ นวตกรรมปองกน การพลดตกหกลมใหเพยงพอ

ขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนเปนความจรงทกประการlaquo4 C p ว 1 x jr~ 7 ท ลงซอ ไ

(วนท)

( นางพชากร สวสดผล) ผขอรบการประเมน๑ น กพ ๒๕bis

ไดตรวจสอบแลวขอรบรองวาผลงานดงกลาวขางตนถกตองตรงกบความเปนจรงทกประการpound (j) d Aลงซอ 7aS JU ลงซอ rsquoโ

(นางสาวบรรจง นธปรชานนท) ตำแหนง หวหนาพยาบาล

ฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร

- 1ส ๑ ๕ กพ Mbh

(นายยลชย จงจระคร) ตำแหนง ผอำนวยการโรงพยาบาลสรนธร

9 A copy^ กพ bftfeวนท

คณะกรรมการพฒนาคณภาพการพยาบาลดานการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร (2557)รายงานสถตการเปาระวงอบตการณพลดตกหกลม ผปวยใน ปงบประมาณ 2557

ชชวาล อรวงศศภทต (2555) การทำงาน ใหมประสทธภาพ PDCA สบคนเมอวนท 17 เมษายน 2559 จาก wwwktbgslifekgscoth

ทพยเนตร งามกาละ ประคอง อนทรสมบต และสปรดา มนคง(2554) การสงเคราะหองคความ เกยวกบการปองกนและจดการการหกลมในผปวยทรบไวรกษาในโรงพยาบาลรามาธบด พยาบาลสาร17 (1) 108-125

ธารทพย ตนตรง นงนช แยมวงษ นฤมล คงสาคร และ สายง ดนก (2553) การพฒนาแนว ทางการประเมนภาวะเสยงเพอปองกนการพลดตกทกลมของผปวย( ปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต) คณะสาธารณสขศาสตร กรงเทพฯ มหาวทยาลยมหดล

บญชม ศรสะอาด (2553) การวจยทาองตน พมพครงท 5 กรงเทพฯ สวรยสาสนประคอง กรรณสตร (2542) สกตเพอการวพทางพฤตกรรมศาสตรกรงเททฯะจพาลงกรณ

มหาวทยาลยภคภร โลจนะวงศกร (2558) ระบบบรหารความเสยงพกสารประกอบการอบรมหลกสตร

ในโรงพยาบาลคณภาพ (HA601)tiถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล(องคการมหาชน)วลภา คชภกด (2558) การจดการความเสยงคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด

มหาวทยาลยมหดลสบคนเมอ 31 พฤษภาคม 2559 จากhttpmedmahidolacth riskmgttharticle032112101-10097

วภาว หมายพมาย (2559) การหกลมในผสงอาย ปญหาทไมควรมองขามสบคนเมอวนท 2 สงหาคม 2559 จาก httpwwwnsmahidolacth Englishthns Academic56_08

ศรนวล สถตวทยานนห (2552) การดแลสขภาพผสงอายแบบองครวม กรงเทพฯมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

ศนยพฒนาคณภาพโรงพยาบาลสรนธร (2558) แนวทางการบรหารความเสยงโรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

สพฒตรา เกษราพงศ ประภาพรรณ เกษราพงศ และ อวยชย สลดทกข(2555) การลดของเสยใน กระบวนการผลตชนสวนทอไอเสยรถจกรยานยนตรางาbullน การประชมวชาการขายงาน วศวกรรมอตสาหกรรม ประจำป พศ2555 17-19 ตลาคม 2555 ชะอำ เพชรบร

สรวฒ เมฆนต (2555) การปองกนและควบคมโรคไขเลอดออก ของอาสาสมครสาธารฌสข ประจำ หมบาน อำพอหลงสวน จงหวดชมพรวทยานพนธ มหาวทยาลยราชภฎเพชรบรเพชรบร

Birgitta Tetri Emma Lumerto Inara Mamadova (2014) Fall prevention In acute care (Degree Programmer in Nursing Bachelorrsquos Thesis) University of Applied Sciences Lauren Finland สบคนเมอวนท 10 เมษายน 2559 จาก http WWW IheseusTi gt bitstream gt handle

Shanley c (2003)Fall and injury reduction in residential aged care translating research into practice Pub Med mobile website สบคนเมอ 15 ธนวาคม 2559 จาก httpwwwncbnihgov

ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขนฃอง นางพชากร สวสดผล

เพอประกอบการแตงตงใหดำรงตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ (ดานการพยาบาลทวไป) (ตำแหนงเลขท รพส98) สงกดฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลลรนธร สำนกการแพทยเรอง พฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ

หลกการและเหตผลภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดเปนอบตการณทพบไดบอย ททำใหเกดภาวะแทรกซอน

ทรนแรงสมองพการ เปนผลทำใหมารดาและครอบครวมความวตกกงวล กลววาทารกจะเปนอนตราย การรกษาดวยการสองไฟเปนวธการรกษาทนท เมอผลการตรวจสารบลรบนในเลอดของทารกอยใน ระดบทสงกวาปกตและมแนวโนมวาคาบลรบนจะเพมขน มารดาเกดความรสกวตกกงวลในบทบาท ใหม และการทไมไดเตรยมตวมาคอน อาจสงผลใหมารดาดแลทารกนอยลง ไมกลาทจะดแลบตร กลววาบตรจะไดรบอนตรายจากการดแลของตน (สธาภนนทพรเลศทวคล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม 2556) จนบางครงเตมใจทจะใหพยาบาลเปนผดแลทารกมากกวาเนองจาก คดวาพยาบาลมความร และมประสบการณในการดแลทารกไดดกวาตนเอง (Holditch Schwartz Black and Scher 2007) จากสถตผปวยของหอผปวยพเศษ 62 พบสถตทารกแรกเกดตวเหลองม อตราสงเปน 1ใน3 อนดบของโรคทพบบอยในสาขากมารเวชกรรมและพบวาทารกตวเหลองไดรบ การรกษาดวยการสองไฟในป 2557 2558 และ 2559 มแนวโนมเพมขน ตามลำดบ คดเปนรอยละ 15 2395 และ 2406 (หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงานโรงพยาบาลลรนธร2559) ใน การดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ พบวามารดาหลงคลอดมบตรตวเหลองมความเครยด และวตกกงวลในบางรายปฏเสธการรกษาดวยการสองไฟ มารดามอารมณซมเศรา บางรายมความ กาวราวและไมใหความรวมมอในการรกษา โดยการนำเดกออกจากการสองไฟ จากการศกษาพบวา พฤตกรรมดงกลาวเกดจากการขาดความร ความไมมนใจในการดแลบตร ตองการความมนใจในการ ดแลบตร พยาบาลเปนบคคลทอยใกลชดกบมารดาหลงคลอด สามารถใหการชวยเหลอมารดาใหม ความเขาใจและสามารถพฒนาบทบาทในการดแลบตรทปวยไดอยางมประสทธภาพ

โรงพยาบาลสรนธรเปนโรงพยาบาลสายสมพนธแมลกทสงเสรมใหแมลกอยในหอง เดยวกน 24 ชวโมง สงเสรมใหมารดามความชดเจนในการดแลบตรอยางใกลชด ผศกษาจงมแนวคด ทจะพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ เพอสงเสรมใหมารดานำความรไปประยกตใชในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ มทศนคตทด ตอการรกษา แสดงพฤตกรรมการดแลบตรไดเองอยางมนใจและทารกปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

วตถประสงคและหรอเปาหมายวตถประสงค

1 เพอพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองท ไดรบการสองไฟ

2 ศกษาผลของการพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดใบก1รลแลบดร ตวเหลองทไดรบการสองไฟ

เปาหมายมารดาหลงคลอดทารกตวเหลองทกรายทไดรบการสองไฟใบหอผปวยพเศษ 62 บ

ความรและดแลบตรไดอยางถกตอง

กรอบการวเคราะห แนวคด ขอเสนอกรอบการวเคราะห แนวคดทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง (neonatal jaundice) หมายถง ภาวะทมระดบบลรบน

ในเลอดสงเกนระดบปกต คอระดบ 02-14 มลลกรมเดซลตร และเมอสงเกนกวา 5-7 มลลกรม เดซลตร จะปรากฎอาการตวเหลองหรอภาวะดซาน (jaundice) ใหเหนดวยตาเปลา ( Micinneyet al 2009 อางใน พรทพย ครบรณพพฒนา และคณะ 2556) แบงได 2 ประเภท ไดแก

1 ภาวะตวเหลองจากสรรภาพ (physiologic jaundice) เปนภาวะทมบลรบนในเลอดสงโดย ธรรมชาต เนองจากทารกแรกเกดมเมดเลอดแดงมากกวาผใหญเปบ 2 เทา แตบอายสนเพยง 80^0วน และตบยงทำหนาทในการจบกบบลรบนไมสมบรณ เพราะระดบเอนไซม glucuronyl tranferase ตำ บลรบนทสงจะเปนชนดไมละลายนำ (unconjugated bilirubin) สวนบลรบนทละลายนำได (conjugated bilirubin) จะมระดบนอยกวา 2 มลลกรมเด1ซลตร มกมอาการตวเหลองเมออาย 2-3 วน และจะสงสดในวนท 3-4 และอาจเพมถง 8-12 มลลกรมเด1ซลตร ในทารกครบกำหนด และ 15 มลลกรมเดซลตรในทารกเกดกอนกำหนด

2 ภาวะตวเหลองจากพยาธสภาพ (pathological jaundices) เปนภาวะทมระดบบลรบนสง มากผดปกต ทารกจะมอาการตวเหลองเรวภายใน 24 ชวโมงแรกหลงเกด มอาการแสดงของการเจบปวยอยางอนรวมดวย เชน ซม ไมดดนม อจจาระสซด ปสสาวะสเขม (กรรณการ วงศภาวทย 2555)

สาเหตเกดจากมการทำลายเมดเลอดแดงจากการทหมเลอดแมกบลกไมขาลบ มความผดปกต

ของเยอหมเมดเลอดแดง มความผดปกตของเอนไซมในเมดเลอกแดง เชน G6PD deficiency มการ กำจดบลรบนไดลดลงจากทอนาดอดตน มการตดเชอในครรภและทสำคญคอมการดดกลบของ บลรบนจากล0าไสมากขนจากภาวะทเกยวของกบการเลยงลกดวยนมมารดาไดแก การไดรบนมนอย

( breastfeeding jaundice) พบไดในทารกอาย 2-4 วน จากการไดรบนมไมเพยงพอ อกสาเหตหนง คอเกดจากสวนประกอบของนมมารดา ( breast milk jaundice) ชงสมมตฐานเชอวาในนมมารดา มสารและฮอรโมนทมสวนขดขวางการทำหนาทของดน พบในทารกอาย 4-7วน (พรทพย ศรบรณ พพฒนา และคณะ 2556)

การวนจฉยการวนจฉยทารกตวเหลอง เมอตรวจพบวาทารกตวเหลองควรซกประวดดรวจร1งกาย

อยางละเอยดเพอชวยในการวนจฉยแยกโรคโดยซกประว^การดงครรด หใยrsquo0ดฃองปดามารดา โรคทางพนธกรรม เชน 0-6-อโรคตดเชอ ประวตการใชยา เชน sulfonamide ระยะเวลาอาการ ตวเหลอง การตรวจทางหองปฏปตการวดระดบบกรบนในเลอด (ตใrsquoดา ศรทพยสโข และศรยา ประจกษธรรม 2554)

อาการและการแสดงอาการตวเหลองของทารกทมสาเหตจากศรรกาพ มกเรมมภาวะตวเทศองแศะ

ตาเหลองในชวง 2-3 วนแรกหลงเกดในขณะทตวเหลองจากพยาธสภาพจะเกดขนอยาารวดเรร 24 ชวโมงแรกหลงเกด โดยเรมจากใบหนาเปลยนเปนสเหลอง และไปทสวนอนของรางกาย เชน ลำตว ทอง แขน ขาและอาจมสเหลองชดเจนเมอใชนวกด รวมถงอาการอนๆทสงเกตได คอ ตา61เาว เปลยนเปนสเหลอง เหงอกเหลอง ปสสาวะสเหลองเขม อจจาระเปนสขาวขด กรณทเปนรนแรง ระดบบลรบนมคาสงมากกวา 20 มลลกรมเด1ซลตร เปนภาวะแทรกซอนทมความผดปกตของระบบ ประสาทเรยกวา kemicterus ทารกจะซม หงดหงด กลามเนอออนแรง ไมดดนม แลนมอาการเกรง กระตกหลงแอน ชก รองเสยงแหลม

การรกษาการรกษาทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง มหลายวธ ซงมวตถประสงคเพอลดระดบ

บลรบนในกระแสเลอด (พรทพย ศรบรณพพฒน และคณะ 2556)1 การเปลยนถายเลอด (total blood exchange transfusion)2 การใชยา การใหยา พโนบารบทอล (phenobarbital)3 การรกษาดวยการสองไพ (phototherapy) แสงไฟจะเปลยนโครงสรางของบลรบน

ดวย วธ isomerization บลรบนทละลายในไขมนจะเปลยนเปนบลรบนทศะศายไทนาแทน โดยจะ ถกขบ ทางปสสาวะ อจจาระ การสองไฟจะเรมเมอบลรบนในเลอดมากกวา 10-15 บลลกรม เดซลตร และจะหยดสองไฟเมอบลรบนนอยกวา 12-15 บลลกรมเดซลตร ชนอยกบอายของทารก

การดแลทารกตวเหลองทไดรบการรกบาดวยการศองไพบการลแลใหทารกไดรบการสองไฟอยางมประลทธภาพดามแผทการรกม1ไดแก

เตรยมอปกรณหลอดไฟใหพรอมปรบระยะหางทารกประมาณ 30 เซนตเมตร จดหาผาคลมหรอ กนดานขางของเครองสองไฟใหมดชดเพอรกษาระดบความเขมขนของแสง ถอดเสอผาทารกออก ไมควรทาแปงหรอนามน ในชวงเวลาใหนมสามารถปดไฟได ไมควรเกน 1 ชวโมง กระตนให ทารกดดนมทก 2-3 ชวโมง

2การดแลเพอฟองกนภาวะแทรกซอนไดแก ปดตาทารกดวยแผนปดตา เชดตาดวย นาตมสกทเยนแลว พลกตะแคงทารกทก 2 ชวโมง เปดตาทารกเปนระยะๆพรอมสงเกตสงกดหลง สงเกตผวและความตงตวรมเปาก วดปรมาณสารนาเขาและออก บนทกการขบถายทก 8 ชวโมง วดสญญาณชพทก 4 ชวโมง ชงนาหนกทกวน เพอประเมนพลงงานทรางกายไดรบ

การใหความเมารดาทมบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟดงน (ชลดา สใลาประโคน2555)1 ใหความรเรองภาวะตวเหลอง ประกอบดวย สาเหต อาการและอาการแสดง

อนตรายและความรนแรง การรกษาทารกตวเหลองและภาวะแทรกซอนจากการสองไฟ การสงเกต และการประเมนอาการตวเหลอง

2 ใหความรในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ ไดแก การดแลทารกทวไป ไดแก การอม การใหนม การปลอบโยนทารก การดแลความสะอาดทารก ความปลอดภยการเตรยมทารกกอนสองไฟ การดแลทารกใหไดรบการสองไฟ การดแลและการฟองกนอนตราย จากภาวะแทรกซอน

ร-ใหคำแนะนำเรองกจกรรมและชวงเวลาการพยาบาลทมารดาและทารกตวเหลอง จะไดรบจากทมพยาบาลไดแก การตรวจเยยมอาการ การวดสญญาณชพ การชงนาหนก การอาบนา ใหทารก การตรวจตดตามคาสารเหลอง

4 การใหความรมารดาเมอทารกกลบบาน ไดแก การสงเกตอาการตวเหลองโดยใชวธ รดทผวหนงและอาการแทรกซอนทตองนำทารกมาพบแพทยแนะนำการรบวคซน

การใหความรเพอสงเสรมการรบรความสามารถของมารดาหลงคลอด จากแนวคดทฤษฎ การรบรความสามารถของตนเองของ Bandura ประกอบดวย 4 วธ

1 สงเสรมใหมารดาเกดการเรยนรและมประสบการณจากการลงมอกระทำดวยตนเอง2 ใหความร แนะนำควบคกบการดสอวดทศน แผนพบความรการไดเหนตนแบบ

ประสบการณตรงจากพยาบาล3 การโนมนาวดวยคำพดชกจงวามารดามความสามารถทจะดแลทารกไดอยางมนใจ

4 กระตนอารมณทางบวก ลดอารมณตานลบ ใหขอมลเพอการเตรยมความพรอม เปดโอกาสใหซกถาม และแบงชวงเวลาใหมารดาไดพกผอนในวนแรกหลงจากททารกไดรบการสองไฟ

ขอเสนอการพฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการ

สองไฟโดย มขนตอนการดำเนนการดงน1 ศกษาคนควา ตำรา เอกสารทางวชาการ แนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

เพอการจดทำโปรแกรม2 จคทำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบ

การสองไฟ ประกอบดวย 3 กจกรรมไดแก 1) การประเมนความเในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ2) ชมวดทศน บทสมภาษณของมารดาทมประสบการณในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสอง ไฟ สอนการดแลทารกทวไปเมอกลบบาน การตรวจตามนด การรบวคซน การสงเกตอาการผดปกต3) สาธตการอม การใหนมขณะทเดกสองไฟ การถอดเสอ ปดตา การหอตวและใหมารดาทดลอง ปฏบต และใหเอกสารความแรองภาวะตวเหลอง การดแลทารกเมอไดรบการสองไฟ 4) การ ประเมนความรภายหลงการใหความร

3 นำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองไปให ผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง พรอมทงแกไขตามขอเสนอแนะ

4 ประชมบคลากรในหนวยงานชแจงการใชโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอด ในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟทไดจดทำขน นำโปรแกรมการใหความรมารดาหลง คลอดในการดแลบตรตวเหลองไปทดลองใช

5 ประเมนผลภายหลงการปฏบตทก 3 เดอนเพอปรบปรงโปรแกรม

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1 มารดาหลงคลอดดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟมความรในการดแลบตร2 ลดความวตกกงวลของมารดาหลงคลอดทมบตรตวเหลอง3 ทารกไดรบการดแลอยางมประสทธภาพ ปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

ตวชวดความสำเรจ1 มโปรแกรมการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟภายในปพศ 25622 มารดาหลงคลอดมความรในการดแลบตรตวเหลองภายหลงการใหความรตามเกณฑท

กำหนดมากกวารอยละ 80ลงชอ

(นางพชากร สวสตผล)ผขอรบการประเมนbdquo A copy pound ทพ ๒ร วนท

vn-

กรรณการ วงศภาวทย (2555) ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในสมบรณ จนทรสกลพร และคณ (บรรณาธการ) กมารเวชศาสตร 1 กรงเทพฯ นพชยการพมพ จำกด

ชลดา ศาลาประโคน (2555) ผลของการพฒนาความรและพฤตกรรมการดแลของมารดาโดยใช แนวคดของแบนดราไนการดแลทารกแรกเกดตวเหลองทไดรบการสองไฟ คณะพยาบาล ศาสตรขอนแกน มหาวทยาลยขอนแกน

พรทพย ครบรณพพฒน และคณะ(2556) การพยาบาลเดก เลม 1(ฉบบปรบปรง) โครงการสวสดการวชาการ สถาบนพระบรมราชชนนก กระทรวงสาธารณสข นนทบร ธนาเพลส จำกด

สธดา ศรทพยสโข และ ศรยา ประจกษธรรม (2554)ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในวนดา เปาอนทร และคณะ(บรรณาธการ)ตำรากมารเวชกรรม สำหรบเวชปฏบตกรงเทพฯไอกรป เพรส จำกด

ศรสมบรณ บสกคนธ ฟองคำ ตลกสกลชย วไล เลศธรรมเทว อจฉรา เปรองเวทย พรรณรตน แสงเพมและคณาจารยภาควชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล (2555) ตำราการพยาบาลเดก เลม 1 พมพครงท 3 กรงเทพฯ ฟร-วน

สทธาภนนพ พรเลศทวกล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม (2556) ปจจยทม ความสมพนธกบการมสวนรวมของมารดาในการดแลทารกแรกเกดทรบการรกษาใน โรงพยาบาล Journal o f Nursing Science 31(1) 59-69

หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงาน โรงพยาบาลสรนธร(2559) สถตทารกตว เหลองหอผบวยพเศษ 62 โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

Holditch DD Schwartz T Black B Scher M (2007) Correlates of mother premature interactions Res Nurs Health 30(3) 333-346

Page 13: ผ่าน - 203.155.220.238203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse620503.pdf4.1 สรุปสาระสำคัญของเรื่อง ... นอน ระดับ

คณะกรรมการพฒนาคณภาพการพยาบาลดานการพลดตกหกลม ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลสรนธร (2557)รายงานสถตการเปาระวงอบตการณพลดตกหกลม ผปวยใน ปงบประมาณ 2557

ชชวาล อรวงศศภทต (2555) การทำงาน ใหมประสทธภาพ PDCA สบคนเมอวนท 17 เมษายน 2559 จาก wwwktbgslifekgscoth

ทพยเนตร งามกาละ ประคอง อนทรสมบต และสปรดา มนคง(2554) การสงเคราะหองคความ เกยวกบการปองกนและจดการการหกลมในผปวยทรบไวรกษาในโรงพยาบาลรามาธบด พยาบาลสาร17 (1) 108-125

ธารทพย ตนตรง นงนช แยมวงษ นฤมล คงสาคร และ สายง ดนก (2553) การพฒนาแนว ทางการประเมนภาวะเสยงเพอปองกนการพลดตกทกลมของผปวย( ปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต) คณะสาธารณสขศาสตร กรงเทพฯ มหาวทยาลยมหดล

บญชม ศรสะอาด (2553) การวจยทาองตน พมพครงท 5 กรงเทพฯ สวรยสาสนประคอง กรรณสตร (2542) สกตเพอการวพทางพฤตกรรมศาสตรกรงเททฯะจพาลงกรณ

มหาวทยาลยภคภร โลจนะวงศกร (2558) ระบบบรหารความเสยงพกสารประกอบการอบรมหลกสตร

ในโรงพยาบาลคณภาพ (HA601)tiถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล(องคการมหาชน)วลภา คชภกด (2558) การจดการความเสยงคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด

มหาวทยาลยมหดลสบคนเมอ 31 พฤษภาคม 2559 จากhttpmedmahidolacth riskmgttharticle032112101-10097

วภาว หมายพมาย (2559) การหกลมในผสงอาย ปญหาทไมควรมองขามสบคนเมอวนท 2 สงหาคม 2559 จาก httpwwwnsmahidolacth Englishthns Academic56_08

ศรนวล สถตวทยานนห (2552) การดแลสขภาพผสงอายแบบองครวม กรงเทพฯมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

ศนยพฒนาคณภาพโรงพยาบาลสรนธร (2558) แนวทางการบรหารความเสยงโรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

สพฒตรา เกษราพงศ ประภาพรรณ เกษราพงศ และ อวยชย สลดทกข(2555) การลดของเสยใน กระบวนการผลตชนสวนทอไอเสยรถจกรยานยนตรางาbullน การประชมวชาการขายงาน วศวกรรมอตสาหกรรม ประจำป พศ2555 17-19 ตลาคม 2555 ชะอำ เพชรบร

สรวฒ เมฆนต (2555) การปองกนและควบคมโรคไขเลอดออก ของอาสาสมครสาธารฌสข ประจำ หมบาน อำพอหลงสวน จงหวดชมพรวทยานพนธ มหาวทยาลยราชภฎเพชรบรเพชรบร

Birgitta Tetri Emma Lumerto Inara Mamadova (2014) Fall prevention In acute care (Degree Programmer in Nursing Bachelorrsquos Thesis) University of Applied Sciences Lauren Finland สบคนเมอวนท 10 เมษายน 2559 จาก http WWW IheseusTi gt bitstream gt handle

Shanley c (2003)Fall and injury reduction in residential aged care translating research into practice Pub Med mobile website สบคนเมอ 15 ธนวาคม 2559 จาก httpwwwncbnihgov

ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขนฃอง นางพชากร สวสดผล

เพอประกอบการแตงตงใหดำรงตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ (ดานการพยาบาลทวไป) (ตำแหนงเลขท รพส98) สงกดฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลลรนธร สำนกการแพทยเรอง พฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ

หลกการและเหตผลภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดเปนอบตการณทพบไดบอย ททำใหเกดภาวะแทรกซอน

ทรนแรงสมองพการ เปนผลทำใหมารดาและครอบครวมความวตกกงวล กลววาทารกจะเปนอนตราย การรกษาดวยการสองไฟเปนวธการรกษาทนท เมอผลการตรวจสารบลรบนในเลอดของทารกอยใน ระดบทสงกวาปกตและมแนวโนมวาคาบลรบนจะเพมขน มารดาเกดความรสกวตกกงวลในบทบาท ใหม และการทไมไดเตรยมตวมาคอน อาจสงผลใหมารดาดแลทารกนอยลง ไมกลาทจะดแลบตร กลววาบตรจะไดรบอนตรายจากการดแลของตน (สธาภนนทพรเลศทวคล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม 2556) จนบางครงเตมใจทจะใหพยาบาลเปนผดแลทารกมากกวาเนองจาก คดวาพยาบาลมความร และมประสบการณในการดแลทารกไดดกวาตนเอง (Holditch Schwartz Black and Scher 2007) จากสถตผปวยของหอผปวยพเศษ 62 พบสถตทารกแรกเกดตวเหลองม อตราสงเปน 1ใน3 อนดบของโรคทพบบอยในสาขากมารเวชกรรมและพบวาทารกตวเหลองไดรบ การรกษาดวยการสองไฟในป 2557 2558 และ 2559 มแนวโนมเพมขน ตามลำดบ คดเปนรอยละ 15 2395 และ 2406 (หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงานโรงพยาบาลลรนธร2559) ใน การดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ พบวามารดาหลงคลอดมบตรตวเหลองมความเครยด และวตกกงวลในบางรายปฏเสธการรกษาดวยการสองไฟ มารดามอารมณซมเศรา บางรายมความ กาวราวและไมใหความรวมมอในการรกษา โดยการนำเดกออกจากการสองไฟ จากการศกษาพบวา พฤตกรรมดงกลาวเกดจากการขาดความร ความไมมนใจในการดแลบตร ตองการความมนใจในการ ดแลบตร พยาบาลเปนบคคลทอยใกลชดกบมารดาหลงคลอด สามารถใหการชวยเหลอมารดาใหม ความเขาใจและสามารถพฒนาบทบาทในการดแลบตรทปวยไดอยางมประสทธภาพ

โรงพยาบาลสรนธรเปนโรงพยาบาลสายสมพนธแมลกทสงเสรมใหแมลกอยในหอง เดยวกน 24 ชวโมง สงเสรมใหมารดามความชดเจนในการดแลบตรอยางใกลชด ผศกษาจงมแนวคด ทจะพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ เพอสงเสรมใหมารดานำความรไปประยกตใชในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ มทศนคตทด ตอการรกษา แสดงพฤตกรรมการดแลบตรไดเองอยางมนใจและทารกปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

วตถประสงคและหรอเปาหมายวตถประสงค

1 เพอพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองท ไดรบการสองไฟ

2 ศกษาผลของการพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดใบก1รลแลบดร ตวเหลองทไดรบการสองไฟ

เปาหมายมารดาหลงคลอดทารกตวเหลองทกรายทไดรบการสองไฟใบหอผปวยพเศษ 62 บ

ความรและดแลบตรไดอยางถกตอง

กรอบการวเคราะห แนวคด ขอเสนอกรอบการวเคราะห แนวคดทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง (neonatal jaundice) หมายถง ภาวะทมระดบบลรบน

ในเลอดสงเกนระดบปกต คอระดบ 02-14 มลลกรมเดซลตร และเมอสงเกนกวา 5-7 มลลกรม เดซลตร จะปรากฎอาการตวเหลองหรอภาวะดซาน (jaundice) ใหเหนดวยตาเปลา ( Micinneyet al 2009 อางใน พรทพย ครบรณพพฒนา และคณะ 2556) แบงได 2 ประเภท ไดแก

1 ภาวะตวเหลองจากสรรภาพ (physiologic jaundice) เปนภาวะทมบลรบนในเลอดสงโดย ธรรมชาต เนองจากทารกแรกเกดมเมดเลอดแดงมากกวาผใหญเปบ 2 เทา แตบอายสนเพยง 80^0วน และตบยงทำหนาทในการจบกบบลรบนไมสมบรณ เพราะระดบเอนไซม glucuronyl tranferase ตำ บลรบนทสงจะเปนชนดไมละลายนำ (unconjugated bilirubin) สวนบลรบนทละลายนำได (conjugated bilirubin) จะมระดบนอยกวา 2 มลลกรมเด1ซลตร มกมอาการตวเหลองเมออาย 2-3 วน และจะสงสดในวนท 3-4 และอาจเพมถง 8-12 มลลกรมเด1ซลตร ในทารกครบกำหนด และ 15 มลลกรมเดซลตรในทารกเกดกอนกำหนด

2 ภาวะตวเหลองจากพยาธสภาพ (pathological jaundices) เปนภาวะทมระดบบลรบนสง มากผดปกต ทารกจะมอาการตวเหลองเรวภายใน 24 ชวโมงแรกหลงเกด มอาการแสดงของการเจบปวยอยางอนรวมดวย เชน ซม ไมดดนม อจจาระสซด ปสสาวะสเขม (กรรณการ วงศภาวทย 2555)

สาเหตเกดจากมการทำลายเมดเลอดแดงจากการทหมเลอดแมกบลกไมขาลบ มความผดปกต

ของเยอหมเมดเลอดแดง มความผดปกตของเอนไซมในเมดเลอกแดง เชน G6PD deficiency มการ กำจดบลรบนไดลดลงจากทอนาดอดตน มการตดเชอในครรภและทสำคญคอมการดดกลบของ บลรบนจากล0าไสมากขนจากภาวะทเกยวของกบการเลยงลกดวยนมมารดาไดแก การไดรบนมนอย

( breastfeeding jaundice) พบไดในทารกอาย 2-4 วน จากการไดรบนมไมเพยงพอ อกสาเหตหนง คอเกดจากสวนประกอบของนมมารดา ( breast milk jaundice) ชงสมมตฐานเชอวาในนมมารดา มสารและฮอรโมนทมสวนขดขวางการทำหนาทของดน พบในทารกอาย 4-7วน (พรทพย ศรบรณ พพฒนา และคณะ 2556)

การวนจฉยการวนจฉยทารกตวเหลอง เมอตรวจพบวาทารกตวเหลองควรซกประวดดรวจร1งกาย

อยางละเอยดเพอชวยในการวนจฉยแยกโรคโดยซกประว^การดงครรด หใยrsquo0ดฃองปดามารดา โรคทางพนธกรรม เชน 0-6-อโรคตดเชอ ประวตการใชยา เชน sulfonamide ระยะเวลาอาการ ตวเหลอง การตรวจทางหองปฏปตการวดระดบบกรบนในเลอด (ตใrsquoดา ศรทพยสโข และศรยา ประจกษธรรม 2554)

อาการและการแสดงอาการตวเหลองของทารกทมสาเหตจากศรรกาพ มกเรมมภาวะตวเทศองแศะ

ตาเหลองในชวง 2-3 วนแรกหลงเกดในขณะทตวเหลองจากพยาธสภาพจะเกดขนอยาารวดเรร 24 ชวโมงแรกหลงเกด โดยเรมจากใบหนาเปลยนเปนสเหลอง และไปทสวนอนของรางกาย เชน ลำตว ทอง แขน ขาและอาจมสเหลองชดเจนเมอใชนวกด รวมถงอาการอนๆทสงเกตได คอ ตา61เาว เปลยนเปนสเหลอง เหงอกเหลอง ปสสาวะสเหลองเขม อจจาระเปนสขาวขด กรณทเปนรนแรง ระดบบลรบนมคาสงมากกวา 20 มลลกรมเด1ซลตร เปนภาวะแทรกซอนทมความผดปกตของระบบ ประสาทเรยกวา kemicterus ทารกจะซม หงดหงด กลามเนอออนแรง ไมดดนม แลนมอาการเกรง กระตกหลงแอน ชก รองเสยงแหลม

การรกษาการรกษาทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง มหลายวธ ซงมวตถประสงคเพอลดระดบ

บลรบนในกระแสเลอด (พรทพย ศรบรณพพฒน และคณะ 2556)1 การเปลยนถายเลอด (total blood exchange transfusion)2 การใชยา การใหยา พโนบารบทอล (phenobarbital)3 การรกษาดวยการสองไพ (phototherapy) แสงไฟจะเปลยนโครงสรางของบลรบน

ดวย วธ isomerization บลรบนทละลายในไขมนจะเปลยนเปนบลรบนทศะศายไทนาแทน โดยจะ ถกขบ ทางปสสาวะ อจจาระ การสองไฟจะเรมเมอบลรบนในเลอดมากกวา 10-15 บลลกรม เดซลตร และจะหยดสองไฟเมอบลรบนนอยกวา 12-15 บลลกรมเดซลตร ชนอยกบอายของทารก

การดแลทารกตวเหลองทไดรบการรกบาดวยการศองไพบการลแลใหทารกไดรบการสองไฟอยางมประลทธภาพดามแผทการรกม1ไดแก

เตรยมอปกรณหลอดไฟใหพรอมปรบระยะหางทารกประมาณ 30 เซนตเมตร จดหาผาคลมหรอ กนดานขางของเครองสองไฟใหมดชดเพอรกษาระดบความเขมขนของแสง ถอดเสอผาทารกออก ไมควรทาแปงหรอนามน ในชวงเวลาใหนมสามารถปดไฟได ไมควรเกน 1 ชวโมง กระตนให ทารกดดนมทก 2-3 ชวโมง

2การดแลเพอฟองกนภาวะแทรกซอนไดแก ปดตาทารกดวยแผนปดตา เชดตาดวย นาตมสกทเยนแลว พลกตะแคงทารกทก 2 ชวโมง เปดตาทารกเปนระยะๆพรอมสงเกตสงกดหลง สงเกตผวและความตงตวรมเปาก วดปรมาณสารนาเขาและออก บนทกการขบถายทก 8 ชวโมง วดสญญาณชพทก 4 ชวโมง ชงนาหนกทกวน เพอประเมนพลงงานทรางกายไดรบ

การใหความเมารดาทมบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟดงน (ชลดา สใลาประโคน2555)1 ใหความรเรองภาวะตวเหลอง ประกอบดวย สาเหต อาการและอาการแสดง

อนตรายและความรนแรง การรกษาทารกตวเหลองและภาวะแทรกซอนจากการสองไฟ การสงเกต และการประเมนอาการตวเหลอง

2 ใหความรในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ ไดแก การดแลทารกทวไป ไดแก การอม การใหนม การปลอบโยนทารก การดแลความสะอาดทารก ความปลอดภยการเตรยมทารกกอนสองไฟ การดแลทารกใหไดรบการสองไฟ การดแลและการฟองกนอนตราย จากภาวะแทรกซอน

ร-ใหคำแนะนำเรองกจกรรมและชวงเวลาการพยาบาลทมารดาและทารกตวเหลอง จะไดรบจากทมพยาบาลไดแก การตรวจเยยมอาการ การวดสญญาณชพ การชงนาหนก การอาบนา ใหทารก การตรวจตดตามคาสารเหลอง

4 การใหความรมารดาเมอทารกกลบบาน ไดแก การสงเกตอาการตวเหลองโดยใชวธ รดทผวหนงและอาการแทรกซอนทตองนำทารกมาพบแพทยแนะนำการรบวคซน

การใหความรเพอสงเสรมการรบรความสามารถของมารดาหลงคลอด จากแนวคดทฤษฎ การรบรความสามารถของตนเองของ Bandura ประกอบดวย 4 วธ

1 สงเสรมใหมารดาเกดการเรยนรและมประสบการณจากการลงมอกระทำดวยตนเอง2 ใหความร แนะนำควบคกบการดสอวดทศน แผนพบความรการไดเหนตนแบบ

ประสบการณตรงจากพยาบาล3 การโนมนาวดวยคำพดชกจงวามารดามความสามารถทจะดแลทารกไดอยางมนใจ

4 กระตนอารมณทางบวก ลดอารมณตานลบ ใหขอมลเพอการเตรยมความพรอม เปดโอกาสใหซกถาม และแบงชวงเวลาใหมารดาไดพกผอนในวนแรกหลงจากททารกไดรบการสองไฟ

ขอเสนอการพฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการ

สองไฟโดย มขนตอนการดำเนนการดงน1 ศกษาคนควา ตำรา เอกสารทางวชาการ แนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

เพอการจดทำโปรแกรม2 จคทำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบ

การสองไฟ ประกอบดวย 3 กจกรรมไดแก 1) การประเมนความเในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ2) ชมวดทศน บทสมภาษณของมารดาทมประสบการณในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสอง ไฟ สอนการดแลทารกทวไปเมอกลบบาน การตรวจตามนด การรบวคซน การสงเกตอาการผดปกต3) สาธตการอม การใหนมขณะทเดกสองไฟ การถอดเสอ ปดตา การหอตวและใหมารดาทดลอง ปฏบต และใหเอกสารความแรองภาวะตวเหลอง การดแลทารกเมอไดรบการสองไฟ 4) การ ประเมนความรภายหลงการใหความร

3 นำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองไปให ผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง พรอมทงแกไขตามขอเสนอแนะ

4 ประชมบคลากรในหนวยงานชแจงการใชโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอด ในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟทไดจดทำขน นำโปรแกรมการใหความรมารดาหลง คลอดในการดแลบตรตวเหลองไปทดลองใช

5 ประเมนผลภายหลงการปฏบตทก 3 เดอนเพอปรบปรงโปรแกรม

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1 มารดาหลงคลอดดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟมความรในการดแลบตร2 ลดความวตกกงวลของมารดาหลงคลอดทมบตรตวเหลอง3 ทารกไดรบการดแลอยางมประสทธภาพ ปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

ตวชวดความสำเรจ1 มโปรแกรมการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟภายในปพศ 25622 มารดาหลงคลอดมความรในการดแลบตรตวเหลองภายหลงการใหความรตามเกณฑท

กำหนดมากกวารอยละ 80ลงชอ

(นางพชากร สวสตผล)ผขอรบการประเมนbdquo A copy pound ทพ ๒ร วนท

vn-

กรรณการ วงศภาวทย (2555) ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในสมบรณ จนทรสกลพร และคณ (บรรณาธการ) กมารเวชศาสตร 1 กรงเทพฯ นพชยการพมพ จำกด

ชลดา ศาลาประโคน (2555) ผลของการพฒนาความรและพฤตกรรมการดแลของมารดาโดยใช แนวคดของแบนดราไนการดแลทารกแรกเกดตวเหลองทไดรบการสองไฟ คณะพยาบาล ศาสตรขอนแกน มหาวทยาลยขอนแกน

พรทพย ครบรณพพฒน และคณะ(2556) การพยาบาลเดก เลม 1(ฉบบปรบปรง) โครงการสวสดการวชาการ สถาบนพระบรมราชชนนก กระทรวงสาธารณสข นนทบร ธนาเพลส จำกด

สธดา ศรทพยสโข และ ศรยา ประจกษธรรม (2554)ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในวนดา เปาอนทร และคณะ(บรรณาธการ)ตำรากมารเวชกรรม สำหรบเวชปฏบตกรงเทพฯไอกรป เพรส จำกด

ศรสมบรณ บสกคนธ ฟองคำ ตลกสกลชย วไล เลศธรรมเทว อจฉรา เปรองเวทย พรรณรตน แสงเพมและคณาจารยภาควชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล (2555) ตำราการพยาบาลเดก เลม 1 พมพครงท 3 กรงเทพฯ ฟร-วน

สทธาภนนพ พรเลศทวกล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม (2556) ปจจยทม ความสมพนธกบการมสวนรวมของมารดาในการดแลทารกแรกเกดทรบการรกษาใน โรงพยาบาล Journal o f Nursing Science 31(1) 59-69

หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงาน โรงพยาบาลสรนธร(2559) สถตทารกตว เหลองหอผบวยพเศษ 62 โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

Holditch DD Schwartz T Black B Scher M (2007) Correlates of mother premature interactions Res Nurs Health 30(3) 333-346

Page 14: ผ่าน - 203.155.220.238203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse620503.pdf4.1 สรุปสาระสำคัญของเรื่อง ... นอน ระดับ

สรวฒ เมฆนต (2555) การปองกนและควบคมโรคไขเลอดออก ของอาสาสมครสาธารฌสข ประจำ หมบาน อำพอหลงสวน จงหวดชมพรวทยานพนธ มหาวทยาลยราชภฎเพชรบรเพชรบร

Birgitta Tetri Emma Lumerto Inara Mamadova (2014) Fall prevention In acute care (Degree Programmer in Nursing Bachelorrsquos Thesis) University of Applied Sciences Lauren Finland สบคนเมอวนท 10 เมษายน 2559 จาก http WWW IheseusTi gt bitstream gt handle

Shanley c (2003)Fall and injury reduction in residential aged care translating research into practice Pub Med mobile website สบคนเมอ 15 ธนวาคม 2559 จาก httpwwwncbnihgov

ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขนฃอง นางพชากร สวสดผล

เพอประกอบการแตงตงใหดำรงตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ (ดานการพยาบาลทวไป) (ตำแหนงเลขท รพส98) สงกดฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลลรนธร สำนกการแพทยเรอง พฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ

หลกการและเหตผลภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดเปนอบตการณทพบไดบอย ททำใหเกดภาวะแทรกซอน

ทรนแรงสมองพการ เปนผลทำใหมารดาและครอบครวมความวตกกงวล กลววาทารกจะเปนอนตราย การรกษาดวยการสองไฟเปนวธการรกษาทนท เมอผลการตรวจสารบลรบนในเลอดของทารกอยใน ระดบทสงกวาปกตและมแนวโนมวาคาบลรบนจะเพมขน มารดาเกดความรสกวตกกงวลในบทบาท ใหม และการทไมไดเตรยมตวมาคอน อาจสงผลใหมารดาดแลทารกนอยลง ไมกลาทจะดแลบตร กลววาบตรจะไดรบอนตรายจากการดแลของตน (สธาภนนทพรเลศทวคล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม 2556) จนบางครงเตมใจทจะใหพยาบาลเปนผดแลทารกมากกวาเนองจาก คดวาพยาบาลมความร และมประสบการณในการดแลทารกไดดกวาตนเอง (Holditch Schwartz Black and Scher 2007) จากสถตผปวยของหอผปวยพเศษ 62 พบสถตทารกแรกเกดตวเหลองม อตราสงเปน 1ใน3 อนดบของโรคทพบบอยในสาขากมารเวชกรรมและพบวาทารกตวเหลองไดรบ การรกษาดวยการสองไฟในป 2557 2558 และ 2559 มแนวโนมเพมขน ตามลำดบ คดเปนรอยละ 15 2395 และ 2406 (หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงานโรงพยาบาลลรนธร2559) ใน การดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ พบวามารดาหลงคลอดมบตรตวเหลองมความเครยด และวตกกงวลในบางรายปฏเสธการรกษาดวยการสองไฟ มารดามอารมณซมเศรา บางรายมความ กาวราวและไมใหความรวมมอในการรกษา โดยการนำเดกออกจากการสองไฟ จากการศกษาพบวา พฤตกรรมดงกลาวเกดจากการขาดความร ความไมมนใจในการดแลบตร ตองการความมนใจในการ ดแลบตร พยาบาลเปนบคคลทอยใกลชดกบมารดาหลงคลอด สามารถใหการชวยเหลอมารดาใหม ความเขาใจและสามารถพฒนาบทบาทในการดแลบตรทปวยไดอยางมประสทธภาพ

โรงพยาบาลสรนธรเปนโรงพยาบาลสายสมพนธแมลกทสงเสรมใหแมลกอยในหอง เดยวกน 24 ชวโมง สงเสรมใหมารดามความชดเจนในการดแลบตรอยางใกลชด ผศกษาจงมแนวคด ทจะพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ เพอสงเสรมใหมารดานำความรไปประยกตใชในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ มทศนคตทด ตอการรกษา แสดงพฤตกรรมการดแลบตรไดเองอยางมนใจและทารกปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

วตถประสงคและหรอเปาหมายวตถประสงค

1 เพอพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองท ไดรบการสองไฟ

2 ศกษาผลของการพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดใบก1รลแลบดร ตวเหลองทไดรบการสองไฟ

เปาหมายมารดาหลงคลอดทารกตวเหลองทกรายทไดรบการสองไฟใบหอผปวยพเศษ 62 บ

ความรและดแลบตรไดอยางถกตอง

กรอบการวเคราะห แนวคด ขอเสนอกรอบการวเคราะห แนวคดทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง (neonatal jaundice) หมายถง ภาวะทมระดบบลรบน

ในเลอดสงเกนระดบปกต คอระดบ 02-14 มลลกรมเดซลตร และเมอสงเกนกวา 5-7 มลลกรม เดซลตร จะปรากฎอาการตวเหลองหรอภาวะดซาน (jaundice) ใหเหนดวยตาเปลา ( Micinneyet al 2009 อางใน พรทพย ครบรณพพฒนา และคณะ 2556) แบงได 2 ประเภท ไดแก

1 ภาวะตวเหลองจากสรรภาพ (physiologic jaundice) เปนภาวะทมบลรบนในเลอดสงโดย ธรรมชาต เนองจากทารกแรกเกดมเมดเลอดแดงมากกวาผใหญเปบ 2 เทา แตบอายสนเพยง 80^0วน และตบยงทำหนาทในการจบกบบลรบนไมสมบรณ เพราะระดบเอนไซม glucuronyl tranferase ตำ บลรบนทสงจะเปนชนดไมละลายนำ (unconjugated bilirubin) สวนบลรบนทละลายนำได (conjugated bilirubin) จะมระดบนอยกวา 2 มลลกรมเด1ซลตร มกมอาการตวเหลองเมออาย 2-3 วน และจะสงสดในวนท 3-4 และอาจเพมถง 8-12 มลลกรมเด1ซลตร ในทารกครบกำหนด และ 15 มลลกรมเดซลตรในทารกเกดกอนกำหนด

2 ภาวะตวเหลองจากพยาธสภาพ (pathological jaundices) เปนภาวะทมระดบบลรบนสง มากผดปกต ทารกจะมอาการตวเหลองเรวภายใน 24 ชวโมงแรกหลงเกด มอาการแสดงของการเจบปวยอยางอนรวมดวย เชน ซม ไมดดนม อจจาระสซด ปสสาวะสเขม (กรรณการ วงศภาวทย 2555)

สาเหตเกดจากมการทำลายเมดเลอดแดงจากการทหมเลอดแมกบลกไมขาลบ มความผดปกต

ของเยอหมเมดเลอดแดง มความผดปกตของเอนไซมในเมดเลอกแดง เชน G6PD deficiency มการ กำจดบลรบนไดลดลงจากทอนาดอดตน มการตดเชอในครรภและทสำคญคอมการดดกลบของ บลรบนจากล0าไสมากขนจากภาวะทเกยวของกบการเลยงลกดวยนมมารดาไดแก การไดรบนมนอย

( breastfeeding jaundice) พบไดในทารกอาย 2-4 วน จากการไดรบนมไมเพยงพอ อกสาเหตหนง คอเกดจากสวนประกอบของนมมารดา ( breast milk jaundice) ชงสมมตฐานเชอวาในนมมารดา มสารและฮอรโมนทมสวนขดขวางการทำหนาทของดน พบในทารกอาย 4-7วน (พรทพย ศรบรณ พพฒนา และคณะ 2556)

การวนจฉยการวนจฉยทารกตวเหลอง เมอตรวจพบวาทารกตวเหลองควรซกประวดดรวจร1งกาย

อยางละเอยดเพอชวยในการวนจฉยแยกโรคโดยซกประว^การดงครรด หใยrsquo0ดฃองปดามารดา โรคทางพนธกรรม เชน 0-6-อโรคตดเชอ ประวตการใชยา เชน sulfonamide ระยะเวลาอาการ ตวเหลอง การตรวจทางหองปฏปตการวดระดบบกรบนในเลอด (ตใrsquoดา ศรทพยสโข และศรยา ประจกษธรรม 2554)

อาการและการแสดงอาการตวเหลองของทารกทมสาเหตจากศรรกาพ มกเรมมภาวะตวเทศองแศะ

ตาเหลองในชวง 2-3 วนแรกหลงเกดในขณะทตวเหลองจากพยาธสภาพจะเกดขนอยาารวดเรร 24 ชวโมงแรกหลงเกด โดยเรมจากใบหนาเปลยนเปนสเหลอง และไปทสวนอนของรางกาย เชน ลำตว ทอง แขน ขาและอาจมสเหลองชดเจนเมอใชนวกด รวมถงอาการอนๆทสงเกตได คอ ตา61เาว เปลยนเปนสเหลอง เหงอกเหลอง ปสสาวะสเหลองเขม อจจาระเปนสขาวขด กรณทเปนรนแรง ระดบบลรบนมคาสงมากกวา 20 มลลกรมเด1ซลตร เปนภาวะแทรกซอนทมความผดปกตของระบบ ประสาทเรยกวา kemicterus ทารกจะซม หงดหงด กลามเนอออนแรง ไมดดนม แลนมอาการเกรง กระตกหลงแอน ชก รองเสยงแหลม

การรกษาการรกษาทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง มหลายวธ ซงมวตถประสงคเพอลดระดบ

บลรบนในกระแสเลอด (พรทพย ศรบรณพพฒน และคณะ 2556)1 การเปลยนถายเลอด (total blood exchange transfusion)2 การใชยา การใหยา พโนบารบทอล (phenobarbital)3 การรกษาดวยการสองไพ (phototherapy) แสงไฟจะเปลยนโครงสรางของบลรบน

ดวย วธ isomerization บลรบนทละลายในไขมนจะเปลยนเปนบลรบนทศะศายไทนาแทน โดยจะ ถกขบ ทางปสสาวะ อจจาระ การสองไฟจะเรมเมอบลรบนในเลอดมากกวา 10-15 บลลกรม เดซลตร และจะหยดสองไฟเมอบลรบนนอยกวา 12-15 บลลกรมเดซลตร ชนอยกบอายของทารก

การดแลทารกตวเหลองทไดรบการรกบาดวยการศองไพบการลแลใหทารกไดรบการสองไฟอยางมประลทธภาพดามแผทการรกม1ไดแก

เตรยมอปกรณหลอดไฟใหพรอมปรบระยะหางทารกประมาณ 30 เซนตเมตร จดหาผาคลมหรอ กนดานขางของเครองสองไฟใหมดชดเพอรกษาระดบความเขมขนของแสง ถอดเสอผาทารกออก ไมควรทาแปงหรอนามน ในชวงเวลาใหนมสามารถปดไฟได ไมควรเกน 1 ชวโมง กระตนให ทารกดดนมทก 2-3 ชวโมง

2การดแลเพอฟองกนภาวะแทรกซอนไดแก ปดตาทารกดวยแผนปดตา เชดตาดวย นาตมสกทเยนแลว พลกตะแคงทารกทก 2 ชวโมง เปดตาทารกเปนระยะๆพรอมสงเกตสงกดหลง สงเกตผวและความตงตวรมเปาก วดปรมาณสารนาเขาและออก บนทกการขบถายทก 8 ชวโมง วดสญญาณชพทก 4 ชวโมง ชงนาหนกทกวน เพอประเมนพลงงานทรางกายไดรบ

การใหความเมารดาทมบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟดงน (ชลดา สใลาประโคน2555)1 ใหความรเรองภาวะตวเหลอง ประกอบดวย สาเหต อาการและอาการแสดง

อนตรายและความรนแรง การรกษาทารกตวเหลองและภาวะแทรกซอนจากการสองไฟ การสงเกต และการประเมนอาการตวเหลอง

2 ใหความรในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ ไดแก การดแลทารกทวไป ไดแก การอม การใหนม การปลอบโยนทารก การดแลความสะอาดทารก ความปลอดภยการเตรยมทารกกอนสองไฟ การดแลทารกใหไดรบการสองไฟ การดแลและการฟองกนอนตราย จากภาวะแทรกซอน

ร-ใหคำแนะนำเรองกจกรรมและชวงเวลาการพยาบาลทมารดาและทารกตวเหลอง จะไดรบจากทมพยาบาลไดแก การตรวจเยยมอาการ การวดสญญาณชพ การชงนาหนก การอาบนา ใหทารก การตรวจตดตามคาสารเหลอง

4 การใหความรมารดาเมอทารกกลบบาน ไดแก การสงเกตอาการตวเหลองโดยใชวธ รดทผวหนงและอาการแทรกซอนทตองนำทารกมาพบแพทยแนะนำการรบวคซน

การใหความรเพอสงเสรมการรบรความสามารถของมารดาหลงคลอด จากแนวคดทฤษฎ การรบรความสามารถของตนเองของ Bandura ประกอบดวย 4 วธ

1 สงเสรมใหมารดาเกดการเรยนรและมประสบการณจากการลงมอกระทำดวยตนเอง2 ใหความร แนะนำควบคกบการดสอวดทศน แผนพบความรการไดเหนตนแบบ

ประสบการณตรงจากพยาบาล3 การโนมนาวดวยคำพดชกจงวามารดามความสามารถทจะดแลทารกไดอยางมนใจ

4 กระตนอารมณทางบวก ลดอารมณตานลบ ใหขอมลเพอการเตรยมความพรอม เปดโอกาสใหซกถาม และแบงชวงเวลาใหมารดาไดพกผอนในวนแรกหลงจากททารกไดรบการสองไฟ

ขอเสนอการพฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการ

สองไฟโดย มขนตอนการดำเนนการดงน1 ศกษาคนควา ตำรา เอกสารทางวชาการ แนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

เพอการจดทำโปรแกรม2 จคทำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบ

การสองไฟ ประกอบดวย 3 กจกรรมไดแก 1) การประเมนความเในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ2) ชมวดทศน บทสมภาษณของมารดาทมประสบการณในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสอง ไฟ สอนการดแลทารกทวไปเมอกลบบาน การตรวจตามนด การรบวคซน การสงเกตอาการผดปกต3) สาธตการอม การใหนมขณะทเดกสองไฟ การถอดเสอ ปดตา การหอตวและใหมารดาทดลอง ปฏบต และใหเอกสารความแรองภาวะตวเหลอง การดแลทารกเมอไดรบการสองไฟ 4) การ ประเมนความรภายหลงการใหความร

3 นำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองไปให ผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง พรอมทงแกไขตามขอเสนอแนะ

4 ประชมบคลากรในหนวยงานชแจงการใชโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอด ในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟทไดจดทำขน นำโปรแกรมการใหความรมารดาหลง คลอดในการดแลบตรตวเหลองไปทดลองใช

5 ประเมนผลภายหลงการปฏบตทก 3 เดอนเพอปรบปรงโปรแกรม

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1 มารดาหลงคลอดดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟมความรในการดแลบตร2 ลดความวตกกงวลของมารดาหลงคลอดทมบตรตวเหลอง3 ทารกไดรบการดแลอยางมประสทธภาพ ปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

ตวชวดความสำเรจ1 มโปรแกรมการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟภายในปพศ 25622 มารดาหลงคลอดมความรในการดแลบตรตวเหลองภายหลงการใหความรตามเกณฑท

กำหนดมากกวารอยละ 80ลงชอ

(นางพชากร สวสตผล)ผขอรบการประเมนbdquo A copy pound ทพ ๒ร วนท

vn-

กรรณการ วงศภาวทย (2555) ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในสมบรณ จนทรสกลพร และคณ (บรรณาธการ) กมารเวชศาสตร 1 กรงเทพฯ นพชยการพมพ จำกด

ชลดา ศาลาประโคน (2555) ผลของการพฒนาความรและพฤตกรรมการดแลของมารดาโดยใช แนวคดของแบนดราไนการดแลทารกแรกเกดตวเหลองทไดรบการสองไฟ คณะพยาบาล ศาสตรขอนแกน มหาวทยาลยขอนแกน

พรทพย ครบรณพพฒน และคณะ(2556) การพยาบาลเดก เลม 1(ฉบบปรบปรง) โครงการสวสดการวชาการ สถาบนพระบรมราชชนนก กระทรวงสาธารณสข นนทบร ธนาเพลส จำกด

สธดา ศรทพยสโข และ ศรยา ประจกษธรรม (2554)ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในวนดา เปาอนทร และคณะ(บรรณาธการ)ตำรากมารเวชกรรม สำหรบเวชปฏบตกรงเทพฯไอกรป เพรส จำกด

ศรสมบรณ บสกคนธ ฟองคำ ตลกสกลชย วไล เลศธรรมเทว อจฉรา เปรองเวทย พรรณรตน แสงเพมและคณาจารยภาควชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล (2555) ตำราการพยาบาลเดก เลม 1 พมพครงท 3 กรงเทพฯ ฟร-วน

สทธาภนนพ พรเลศทวกล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม (2556) ปจจยทม ความสมพนธกบการมสวนรวมของมารดาในการดแลทารกแรกเกดทรบการรกษาใน โรงพยาบาล Journal o f Nursing Science 31(1) 59-69

หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงาน โรงพยาบาลสรนธร(2559) สถตทารกตว เหลองหอผบวยพเศษ 62 โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

Holditch DD Schwartz T Black B Scher M (2007) Correlates of mother premature interactions Res Nurs Health 30(3) 333-346

Page 15: ผ่าน - 203.155.220.238203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse620503.pdf4.1 สรุปสาระสำคัญของเรื่อง ... นอน ระดับ

ขอเสนอ แนวคด วธการเพอพฒนางานหรอปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขนฃอง นางพชากร สวสดผล

เพอประกอบการแตงตงใหดำรงตำแหนง พยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ (ดานการพยาบาลทวไป) (ตำแหนงเลขท รพส98) สงกดฝายการพยาบาล กลมภารกจดานการพยาบาล โรงพยาบาลลรนธร สำนกการแพทยเรอง พฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ

หลกการและเหตผลภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดเปนอบตการณทพบไดบอย ททำใหเกดภาวะแทรกซอน

ทรนแรงสมองพการ เปนผลทำใหมารดาและครอบครวมความวตกกงวล กลววาทารกจะเปนอนตราย การรกษาดวยการสองไฟเปนวธการรกษาทนท เมอผลการตรวจสารบลรบนในเลอดของทารกอยใน ระดบทสงกวาปกตและมแนวโนมวาคาบลรบนจะเพมขน มารดาเกดความรสกวตกกงวลในบทบาท ใหม และการทไมไดเตรยมตวมาคอน อาจสงผลใหมารดาดแลทารกนอยลง ไมกลาทจะดแลบตร กลววาบตรจะไดรบอนตรายจากการดแลของตน (สธาภนนทพรเลศทวคล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม 2556) จนบางครงเตมใจทจะใหพยาบาลเปนผดแลทารกมากกวาเนองจาก คดวาพยาบาลมความร และมประสบการณในการดแลทารกไดดกวาตนเอง (Holditch Schwartz Black and Scher 2007) จากสถตผปวยของหอผปวยพเศษ 62 พบสถตทารกแรกเกดตวเหลองม อตราสงเปน 1ใน3 อนดบของโรคทพบบอยในสาขากมารเวชกรรมและพบวาทารกตวเหลองไดรบ การรกษาดวยการสองไฟในป 2557 2558 และ 2559 มแนวโนมเพมขน ตามลำดบ คดเปนรอยละ 15 2395 และ 2406 (หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงานโรงพยาบาลลรนธร2559) ใน การดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ พบวามารดาหลงคลอดมบตรตวเหลองมความเครยด และวตกกงวลในบางรายปฏเสธการรกษาดวยการสองไฟ มารดามอารมณซมเศรา บางรายมความ กาวราวและไมใหความรวมมอในการรกษา โดยการนำเดกออกจากการสองไฟ จากการศกษาพบวา พฤตกรรมดงกลาวเกดจากการขาดความร ความไมมนใจในการดแลบตร ตองการความมนใจในการ ดแลบตร พยาบาลเปนบคคลทอยใกลชดกบมารดาหลงคลอด สามารถใหการชวยเหลอมารดาใหม ความเขาใจและสามารถพฒนาบทบาทในการดแลบตรทปวยไดอยางมประสทธภาพ

โรงพยาบาลสรนธรเปนโรงพยาบาลสายสมพนธแมลกทสงเสรมใหแมลกอยในหอง เดยวกน 24 ชวโมง สงเสรมใหมารดามความชดเจนในการดแลบตรอยางใกลชด ผศกษาจงมแนวคด ทจะพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟ เพอสงเสรมใหมารดานำความรไปประยกตใชในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ มทศนคตทด ตอการรกษา แสดงพฤตกรรมการดแลบตรไดเองอยางมนใจและทารกปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

วตถประสงคและหรอเปาหมายวตถประสงค

1 เพอพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองท ไดรบการสองไฟ

2 ศกษาผลของการพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดใบก1รลแลบดร ตวเหลองทไดรบการสองไฟ

เปาหมายมารดาหลงคลอดทารกตวเหลองทกรายทไดรบการสองไฟใบหอผปวยพเศษ 62 บ

ความรและดแลบตรไดอยางถกตอง

กรอบการวเคราะห แนวคด ขอเสนอกรอบการวเคราะห แนวคดทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง (neonatal jaundice) หมายถง ภาวะทมระดบบลรบน

ในเลอดสงเกนระดบปกต คอระดบ 02-14 มลลกรมเดซลตร และเมอสงเกนกวา 5-7 มลลกรม เดซลตร จะปรากฎอาการตวเหลองหรอภาวะดซาน (jaundice) ใหเหนดวยตาเปลา ( Micinneyet al 2009 อางใน พรทพย ครบรณพพฒนา และคณะ 2556) แบงได 2 ประเภท ไดแก

1 ภาวะตวเหลองจากสรรภาพ (physiologic jaundice) เปนภาวะทมบลรบนในเลอดสงโดย ธรรมชาต เนองจากทารกแรกเกดมเมดเลอดแดงมากกวาผใหญเปบ 2 เทา แตบอายสนเพยง 80^0วน และตบยงทำหนาทในการจบกบบลรบนไมสมบรณ เพราะระดบเอนไซม glucuronyl tranferase ตำ บลรบนทสงจะเปนชนดไมละลายนำ (unconjugated bilirubin) สวนบลรบนทละลายนำได (conjugated bilirubin) จะมระดบนอยกวา 2 มลลกรมเด1ซลตร มกมอาการตวเหลองเมออาย 2-3 วน และจะสงสดในวนท 3-4 และอาจเพมถง 8-12 มลลกรมเด1ซลตร ในทารกครบกำหนด และ 15 มลลกรมเดซลตรในทารกเกดกอนกำหนด

2 ภาวะตวเหลองจากพยาธสภาพ (pathological jaundices) เปนภาวะทมระดบบลรบนสง มากผดปกต ทารกจะมอาการตวเหลองเรวภายใน 24 ชวโมงแรกหลงเกด มอาการแสดงของการเจบปวยอยางอนรวมดวย เชน ซม ไมดดนม อจจาระสซด ปสสาวะสเขม (กรรณการ วงศภาวทย 2555)

สาเหตเกดจากมการทำลายเมดเลอดแดงจากการทหมเลอดแมกบลกไมขาลบ มความผดปกต

ของเยอหมเมดเลอดแดง มความผดปกตของเอนไซมในเมดเลอกแดง เชน G6PD deficiency มการ กำจดบลรบนไดลดลงจากทอนาดอดตน มการตดเชอในครรภและทสำคญคอมการดดกลบของ บลรบนจากล0าไสมากขนจากภาวะทเกยวของกบการเลยงลกดวยนมมารดาไดแก การไดรบนมนอย

( breastfeeding jaundice) พบไดในทารกอาย 2-4 วน จากการไดรบนมไมเพยงพอ อกสาเหตหนง คอเกดจากสวนประกอบของนมมารดา ( breast milk jaundice) ชงสมมตฐานเชอวาในนมมารดา มสารและฮอรโมนทมสวนขดขวางการทำหนาทของดน พบในทารกอาย 4-7วน (พรทพย ศรบรณ พพฒนา และคณะ 2556)

การวนจฉยการวนจฉยทารกตวเหลอง เมอตรวจพบวาทารกตวเหลองควรซกประวดดรวจร1งกาย

อยางละเอยดเพอชวยในการวนจฉยแยกโรคโดยซกประว^การดงครรด หใยrsquo0ดฃองปดามารดา โรคทางพนธกรรม เชน 0-6-อโรคตดเชอ ประวตการใชยา เชน sulfonamide ระยะเวลาอาการ ตวเหลอง การตรวจทางหองปฏปตการวดระดบบกรบนในเลอด (ตใrsquoดา ศรทพยสโข และศรยา ประจกษธรรม 2554)

อาการและการแสดงอาการตวเหลองของทารกทมสาเหตจากศรรกาพ มกเรมมภาวะตวเทศองแศะ

ตาเหลองในชวง 2-3 วนแรกหลงเกดในขณะทตวเหลองจากพยาธสภาพจะเกดขนอยาารวดเรร 24 ชวโมงแรกหลงเกด โดยเรมจากใบหนาเปลยนเปนสเหลอง และไปทสวนอนของรางกาย เชน ลำตว ทอง แขน ขาและอาจมสเหลองชดเจนเมอใชนวกด รวมถงอาการอนๆทสงเกตได คอ ตา61เาว เปลยนเปนสเหลอง เหงอกเหลอง ปสสาวะสเหลองเขม อจจาระเปนสขาวขด กรณทเปนรนแรง ระดบบลรบนมคาสงมากกวา 20 มลลกรมเด1ซลตร เปนภาวะแทรกซอนทมความผดปกตของระบบ ประสาทเรยกวา kemicterus ทารกจะซม หงดหงด กลามเนอออนแรง ไมดดนม แลนมอาการเกรง กระตกหลงแอน ชก รองเสยงแหลม

การรกษาการรกษาทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง มหลายวธ ซงมวตถประสงคเพอลดระดบ

บลรบนในกระแสเลอด (พรทพย ศรบรณพพฒน และคณะ 2556)1 การเปลยนถายเลอด (total blood exchange transfusion)2 การใชยา การใหยา พโนบารบทอล (phenobarbital)3 การรกษาดวยการสองไพ (phototherapy) แสงไฟจะเปลยนโครงสรางของบลรบน

ดวย วธ isomerization บลรบนทละลายในไขมนจะเปลยนเปนบลรบนทศะศายไทนาแทน โดยจะ ถกขบ ทางปสสาวะ อจจาระ การสองไฟจะเรมเมอบลรบนในเลอดมากกวา 10-15 บลลกรม เดซลตร และจะหยดสองไฟเมอบลรบนนอยกวา 12-15 บลลกรมเดซลตร ชนอยกบอายของทารก

การดแลทารกตวเหลองทไดรบการรกบาดวยการศองไพบการลแลใหทารกไดรบการสองไฟอยางมประลทธภาพดามแผทการรกม1ไดแก

เตรยมอปกรณหลอดไฟใหพรอมปรบระยะหางทารกประมาณ 30 เซนตเมตร จดหาผาคลมหรอ กนดานขางของเครองสองไฟใหมดชดเพอรกษาระดบความเขมขนของแสง ถอดเสอผาทารกออก ไมควรทาแปงหรอนามน ในชวงเวลาใหนมสามารถปดไฟได ไมควรเกน 1 ชวโมง กระตนให ทารกดดนมทก 2-3 ชวโมง

2การดแลเพอฟองกนภาวะแทรกซอนไดแก ปดตาทารกดวยแผนปดตา เชดตาดวย นาตมสกทเยนแลว พลกตะแคงทารกทก 2 ชวโมง เปดตาทารกเปนระยะๆพรอมสงเกตสงกดหลง สงเกตผวและความตงตวรมเปาก วดปรมาณสารนาเขาและออก บนทกการขบถายทก 8 ชวโมง วดสญญาณชพทก 4 ชวโมง ชงนาหนกทกวน เพอประเมนพลงงานทรางกายไดรบ

การใหความเมารดาทมบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟดงน (ชลดา สใลาประโคน2555)1 ใหความรเรองภาวะตวเหลอง ประกอบดวย สาเหต อาการและอาการแสดง

อนตรายและความรนแรง การรกษาทารกตวเหลองและภาวะแทรกซอนจากการสองไฟ การสงเกต และการประเมนอาการตวเหลอง

2 ใหความรในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ ไดแก การดแลทารกทวไป ไดแก การอม การใหนม การปลอบโยนทารก การดแลความสะอาดทารก ความปลอดภยการเตรยมทารกกอนสองไฟ การดแลทารกใหไดรบการสองไฟ การดแลและการฟองกนอนตราย จากภาวะแทรกซอน

ร-ใหคำแนะนำเรองกจกรรมและชวงเวลาการพยาบาลทมารดาและทารกตวเหลอง จะไดรบจากทมพยาบาลไดแก การตรวจเยยมอาการ การวดสญญาณชพ การชงนาหนก การอาบนา ใหทารก การตรวจตดตามคาสารเหลอง

4 การใหความรมารดาเมอทารกกลบบาน ไดแก การสงเกตอาการตวเหลองโดยใชวธ รดทผวหนงและอาการแทรกซอนทตองนำทารกมาพบแพทยแนะนำการรบวคซน

การใหความรเพอสงเสรมการรบรความสามารถของมารดาหลงคลอด จากแนวคดทฤษฎ การรบรความสามารถของตนเองของ Bandura ประกอบดวย 4 วธ

1 สงเสรมใหมารดาเกดการเรยนรและมประสบการณจากการลงมอกระทำดวยตนเอง2 ใหความร แนะนำควบคกบการดสอวดทศน แผนพบความรการไดเหนตนแบบ

ประสบการณตรงจากพยาบาล3 การโนมนาวดวยคำพดชกจงวามารดามความสามารถทจะดแลทารกไดอยางมนใจ

4 กระตนอารมณทางบวก ลดอารมณตานลบ ใหขอมลเพอการเตรยมความพรอม เปดโอกาสใหซกถาม และแบงชวงเวลาใหมารดาไดพกผอนในวนแรกหลงจากททารกไดรบการสองไฟ

ขอเสนอการพฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการ

สองไฟโดย มขนตอนการดำเนนการดงน1 ศกษาคนควา ตำรา เอกสารทางวชาการ แนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

เพอการจดทำโปรแกรม2 จคทำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบ

การสองไฟ ประกอบดวย 3 กจกรรมไดแก 1) การประเมนความเในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ2) ชมวดทศน บทสมภาษณของมารดาทมประสบการณในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสอง ไฟ สอนการดแลทารกทวไปเมอกลบบาน การตรวจตามนด การรบวคซน การสงเกตอาการผดปกต3) สาธตการอม การใหนมขณะทเดกสองไฟ การถอดเสอ ปดตา การหอตวและใหมารดาทดลอง ปฏบต และใหเอกสารความแรองภาวะตวเหลอง การดแลทารกเมอไดรบการสองไฟ 4) การ ประเมนความรภายหลงการใหความร

3 นำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองไปให ผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง พรอมทงแกไขตามขอเสนอแนะ

4 ประชมบคลากรในหนวยงานชแจงการใชโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอด ในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟทไดจดทำขน นำโปรแกรมการใหความรมารดาหลง คลอดในการดแลบตรตวเหลองไปทดลองใช

5 ประเมนผลภายหลงการปฏบตทก 3 เดอนเพอปรบปรงโปรแกรม

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1 มารดาหลงคลอดดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟมความรในการดแลบตร2 ลดความวตกกงวลของมารดาหลงคลอดทมบตรตวเหลอง3 ทารกไดรบการดแลอยางมประสทธภาพ ปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

ตวชวดความสำเรจ1 มโปรแกรมการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟภายในปพศ 25622 มารดาหลงคลอดมความรในการดแลบตรตวเหลองภายหลงการใหความรตามเกณฑท

กำหนดมากกวารอยละ 80ลงชอ

(นางพชากร สวสตผล)ผขอรบการประเมนbdquo A copy pound ทพ ๒ร วนท

vn-

กรรณการ วงศภาวทย (2555) ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในสมบรณ จนทรสกลพร และคณ (บรรณาธการ) กมารเวชศาสตร 1 กรงเทพฯ นพชยการพมพ จำกด

ชลดา ศาลาประโคน (2555) ผลของการพฒนาความรและพฤตกรรมการดแลของมารดาโดยใช แนวคดของแบนดราไนการดแลทารกแรกเกดตวเหลองทไดรบการสองไฟ คณะพยาบาล ศาสตรขอนแกน มหาวทยาลยขอนแกน

พรทพย ครบรณพพฒน และคณะ(2556) การพยาบาลเดก เลม 1(ฉบบปรบปรง) โครงการสวสดการวชาการ สถาบนพระบรมราชชนนก กระทรวงสาธารณสข นนทบร ธนาเพลส จำกด

สธดา ศรทพยสโข และ ศรยา ประจกษธรรม (2554)ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในวนดา เปาอนทร และคณะ(บรรณาธการ)ตำรากมารเวชกรรม สำหรบเวชปฏบตกรงเทพฯไอกรป เพรส จำกด

ศรสมบรณ บสกคนธ ฟองคำ ตลกสกลชย วไล เลศธรรมเทว อจฉรา เปรองเวทย พรรณรตน แสงเพมและคณาจารยภาควชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล (2555) ตำราการพยาบาลเดก เลม 1 พมพครงท 3 กรงเทพฯ ฟร-วน

สทธาภนนพ พรเลศทวกล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม (2556) ปจจยทม ความสมพนธกบการมสวนรวมของมารดาในการดแลทารกแรกเกดทรบการรกษาใน โรงพยาบาล Journal o f Nursing Science 31(1) 59-69

หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงาน โรงพยาบาลสรนธร(2559) สถตทารกตว เหลองหอผบวยพเศษ 62 โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

Holditch DD Schwartz T Black B Scher M (2007) Correlates of mother premature interactions Res Nurs Health 30(3) 333-346

Page 16: ผ่าน - 203.155.220.238203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse620503.pdf4.1 สรุปสาระสำคัญของเรื่อง ... นอน ระดับ

วตถประสงคและหรอเปาหมายวตถประสงค

1 เพอพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองท ไดรบการสองไฟ

2 ศกษาผลของการพฒนาโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอดใบก1รลแลบดร ตวเหลองทไดรบการสองไฟ

เปาหมายมารดาหลงคลอดทารกตวเหลองทกรายทไดรบการสองไฟใบหอผปวยพเศษ 62 บ

ความรและดแลบตรไดอยางถกตอง

กรอบการวเคราะห แนวคด ขอเสนอกรอบการวเคราะห แนวคดทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง (neonatal jaundice) หมายถง ภาวะทมระดบบลรบน

ในเลอดสงเกนระดบปกต คอระดบ 02-14 มลลกรมเดซลตร และเมอสงเกนกวา 5-7 มลลกรม เดซลตร จะปรากฎอาการตวเหลองหรอภาวะดซาน (jaundice) ใหเหนดวยตาเปลา ( Micinneyet al 2009 อางใน พรทพย ครบรณพพฒนา และคณะ 2556) แบงได 2 ประเภท ไดแก

1 ภาวะตวเหลองจากสรรภาพ (physiologic jaundice) เปนภาวะทมบลรบนในเลอดสงโดย ธรรมชาต เนองจากทารกแรกเกดมเมดเลอดแดงมากกวาผใหญเปบ 2 เทา แตบอายสนเพยง 80^0วน และตบยงทำหนาทในการจบกบบลรบนไมสมบรณ เพราะระดบเอนไซม glucuronyl tranferase ตำ บลรบนทสงจะเปนชนดไมละลายนำ (unconjugated bilirubin) สวนบลรบนทละลายนำได (conjugated bilirubin) จะมระดบนอยกวา 2 มลลกรมเด1ซลตร มกมอาการตวเหลองเมออาย 2-3 วน และจะสงสดในวนท 3-4 และอาจเพมถง 8-12 มลลกรมเด1ซลตร ในทารกครบกำหนด และ 15 มลลกรมเดซลตรในทารกเกดกอนกำหนด

2 ภาวะตวเหลองจากพยาธสภาพ (pathological jaundices) เปนภาวะทมระดบบลรบนสง มากผดปกต ทารกจะมอาการตวเหลองเรวภายใน 24 ชวโมงแรกหลงเกด มอาการแสดงของการเจบปวยอยางอนรวมดวย เชน ซม ไมดดนม อจจาระสซด ปสสาวะสเขม (กรรณการ วงศภาวทย 2555)

สาเหตเกดจากมการทำลายเมดเลอดแดงจากการทหมเลอดแมกบลกไมขาลบ มความผดปกต

ของเยอหมเมดเลอดแดง มความผดปกตของเอนไซมในเมดเลอกแดง เชน G6PD deficiency มการ กำจดบลรบนไดลดลงจากทอนาดอดตน มการตดเชอในครรภและทสำคญคอมการดดกลบของ บลรบนจากล0าไสมากขนจากภาวะทเกยวของกบการเลยงลกดวยนมมารดาไดแก การไดรบนมนอย

( breastfeeding jaundice) พบไดในทารกอาย 2-4 วน จากการไดรบนมไมเพยงพอ อกสาเหตหนง คอเกดจากสวนประกอบของนมมารดา ( breast milk jaundice) ชงสมมตฐานเชอวาในนมมารดา มสารและฮอรโมนทมสวนขดขวางการทำหนาทของดน พบในทารกอาย 4-7วน (พรทพย ศรบรณ พพฒนา และคณะ 2556)

การวนจฉยการวนจฉยทารกตวเหลอง เมอตรวจพบวาทารกตวเหลองควรซกประวดดรวจร1งกาย

อยางละเอยดเพอชวยในการวนจฉยแยกโรคโดยซกประว^การดงครรด หใยrsquo0ดฃองปดามารดา โรคทางพนธกรรม เชน 0-6-อโรคตดเชอ ประวตการใชยา เชน sulfonamide ระยะเวลาอาการ ตวเหลอง การตรวจทางหองปฏปตการวดระดบบกรบนในเลอด (ตใrsquoดา ศรทพยสโข และศรยา ประจกษธรรม 2554)

อาการและการแสดงอาการตวเหลองของทารกทมสาเหตจากศรรกาพ มกเรมมภาวะตวเทศองแศะ

ตาเหลองในชวง 2-3 วนแรกหลงเกดในขณะทตวเหลองจากพยาธสภาพจะเกดขนอยาารวดเรร 24 ชวโมงแรกหลงเกด โดยเรมจากใบหนาเปลยนเปนสเหลอง และไปทสวนอนของรางกาย เชน ลำตว ทอง แขน ขาและอาจมสเหลองชดเจนเมอใชนวกด รวมถงอาการอนๆทสงเกตได คอ ตา61เาว เปลยนเปนสเหลอง เหงอกเหลอง ปสสาวะสเหลองเขม อจจาระเปนสขาวขด กรณทเปนรนแรง ระดบบลรบนมคาสงมากกวา 20 มลลกรมเด1ซลตร เปนภาวะแทรกซอนทมความผดปกตของระบบ ประสาทเรยกวา kemicterus ทารกจะซม หงดหงด กลามเนอออนแรง ไมดดนม แลนมอาการเกรง กระตกหลงแอน ชก รองเสยงแหลม

การรกษาการรกษาทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง มหลายวธ ซงมวตถประสงคเพอลดระดบ

บลรบนในกระแสเลอด (พรทพย ศรบรณพพฒน และคณะ 2556)1 การเปลยนถายเลอด (total blood exchange transfusion)2 การใชยา การใหยา พโนบารบทอล (phenobarbital)3 การรกษาดวยการสองไพ (phototherapy) แสงไฟจะเปลยนโครงสรางของบลรบน

ดวย วธ isomerization บลรบนทละลายในไขมนจะเปลยนเปนบลรบนทศะศายไทนาแทน โดยจะ ถกขบ ทางปสสาวะ อจจาระ การสองไฟจะเรมเมอบลรบนในเลอดมากกวา 10-15 บลลกรม เดซลตร และจะหยดสองไฟเมอบลรบนนอยกวา 12-15 บลลกรมเดซลตร ชนอยกบอายของทารก

การดแลทารกตวเหลองทไดรบการรกบาดวยการศองไพบการลแลใหทารกไดรบการสองไฟอยางมประลทธภาพดามแผทการรกม1ไดแก

เตรยมอปกรณหลอดไฟใหพรอมปรบระยะหางทารกประมาณ 30 เซนตเมตร จดหาผาคลมหรอ กนดานขางของเครองสองไฟใหมดชดเพอรกษาระดบความเขมขนของแสง ถอดเสอผาทารกออก ไมควรทาแปงหรอนามน ในชวงเวลาใหนมสามารถปดไฟได ไมควรเกน 1 ชวโมง กระตนให ทารกดดนมทก 2-3 ชวโมง

2การดแลเพอฟองกนภาวะแทรกซอนไดแก ปดตาทารกดวยแผนปดตา เชดตาดวย นาตมสกทเยนแลว พลกตะแคงทารกทก 2 ชวโมง เปดตาทารกเปนระยะๆพรอมสงเกตสงกดหลง สงเกตผวและความตงตวรมเปาก วดปรมาณสารนาเขาและออก บนทกการขบถายทก 8 ชวโมง วดสญญาณชพทก 4 ชวโมง ชงนาหนกทกวน เพอประเมนพลงงานทรางกายไดรบ

การใหความเมารดาทมบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟดงน (ชลดา สใลาประโคน2555)1 ใหความรเรองภาวะตวเหลอง ประกอบดวย สาเหต อาการและอาการแสดง

อนตรายและความรนแรง การรกษาทารกตวเหลองและภาวะแทรกซอนจากการสองไฟ การสงเกต และการประเมนอาการตวเหลอง

2 ใหความรในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ ไดแก การดแลทารกทวไป ไดแก การอม การใหนม การปลอบโยนทารก การดแลความสะอาดทารก ความปลอดภยการเตรยมทารกกอนสองไฟ การดแลทารกใหไดรบการสองไฟ การดแลและการฟองกนอนตราย จากภาวะแทรกซอน

ร-ใหคำแนะนำเรองกจกรรมและชวงเวลาการพยาบาลทมารดาและทารกตวเหลอง จะไดรบจากทมพยาบาลไดแก การตรวจเยยมอาการ การวดสญญาณชพ การชงนาหนก การอาบนา ใหทารก การตรวจตดตามคาสารเหลอง

4 การใหความรมารดาเมอทารกกลบบาน ไดแก การสงเกตอาการตวเหลองโดยใชวธ รดทผวหนงและอาการแทรกซอนทตองนำทารกมาพบแพทยแนะนำการรบวคซน

การใหความรเพอสงเสรมการรบรความสามารถของมารดาหลงคลอด จากแนวคดทฤษฎ การรบรความสามารถของตนเองของ Bandura ประกอบดวย 4 วธ

1 สงเสรมใหมารดาเกดการเรยนรและมประสบการณจากการลงมอกระทำดวยตนเอง2 ใหความร แนะนำควบคกบการดสอวดทศน แผนพบความรการไดเหนตนแบบ

ประสบการณตรงจากพยาบาล3 การโนมนาวดวยคำพดชกจงวามารดามความสามารถทจะดแลทารกไดอยางมนใจ

4 กระตนอารมณทางบวก ลดอารมณตานลบ ใหขอมลเพอการเตรยมความพรอม เปดโอกาสใหซกถาม และแบงชวงเวลาใหมารดาไดพกผอนในวนแรกหลงจากททารกไดรบการสองไฟ

ขอเสนอการพฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการ

สองไฟโดย มขนตอนการดำเนนการดงน1 ศกษาคนควา ตำรา เอกสารทางวชาการ แนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

เพอการจดทำโปรแกรม2 จคทำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบ

การสองไฟ ประกอบดวย 3 กจกรรมไดแก 1) การประเมนความเในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ2) ชมวดทศน บทสมภาษณของมารดาทมประสบการณในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสอง ไฟ สอนการดแลทารกทวไปเมอกลบบาน การตรวจตามนด การรบวคซน การสงเกตอาการผดปกต3) สาธตการอม การใหนมขณะทเดกสองไฟ การถอดเสอ ปดตา การหอตวและใหมารดาทดลอง ปฏบต และใหเอกสารความแรองภาวะตวเหลอง การดแลทารกเมอไดรบการสองไฟ 4) การ ประเมนความรภายหลงการใหความร

3 นำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองไปให ผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง พรอมทงแกไขตามขอเสนอแนะ

4 ประชมบคลากรในหนวยงานชแจงการใชโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอด ในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟทไดจดทำขน นำโปรแกรมการใหความรมารดาหลง คลอดในการดแลบตรตวเหลองไปทดลองใช

5 ประเมนผลภายหลงการปฏบตทก 3 เดอนเพอปรบปรงโปรแกรม

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1 มารดาหลงคลอดดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟมความรในการดแลบตร2 ลดความวตกกงวลของมารดาหลงคลอดทมบตรตวเหลอง3 ทารกไดรบการดแลอยางมประสทธภาพ ปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

ตวชวดความสำเรจ1 มโปรแกรมการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟภายในปพศ 25622 มารดาหลงคลอดมความรในการดแลบตรตวเหลองภายหลงการใหความรตามเกณฑท

กำหนดมากกวารอยละ 80ลงชอ

(นางพชากร สวสตผล)ผขอรบการประเมนbdquo A copy pound ทพ ๒ร วนท

vn-

กรรณการ วงศภาวทย (2555) ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในสมบรณ จนทรสกลพร และคณ (บรรณาธการ) กมารเวชศาสตร 1 กรงเทพฯ นพชยการพมพ จำกด

ชลดา ศาลาประโคน (2555) ผลของการพฒนาความรและพฤตกรรมการดแลของมารดาโดยใช แนวคดของแบนดราไนการดแลทารกแรกเกดตวเหลองทไดรบการสองไฟ คณะพยาบาล ศาสตรขอนแกน มหาวทยาลยขอนแกน

พรทพย ครบรณพพฒน และคณะ(2556) การพยาบาลเดก เลม 1(ฉบบปรบปรง) โครงการสวสดการวชาการ สถาบนพระบรมราชชนนก กระทรวงสาธารณสข นนทบร ธนาเพลส จำกด

สธดา ศรทพยสโข และ ศรยา ประจกษธรรม (2554)ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในวนดา เปาอนทร และคณะ(บรรณาธการ)ตำรากมารเวชกรรม สำหรบเวชปฏบตกรงเทพฯไอกรป เพรส จำกด

ศรสมบรณ บสกคนธ ฟองคำ ตลกสกลชย วไล เลศธรรมเทว อจฉรา เปรองเวทย พรรณรตน แสงเพมและคณาจารยภาควชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล (2555) ตำราการพยาบาลเดก เลม 1 พมพครงท 3 กรงเทพฯ ฟร-วน

สทธาภนนพ พรเลศทวกล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม (2556) ปจจยทม ความสมพนธกบการมสวนรวมของมารดาในการดแลทารกแรกเกดทรบการรกษาใน โรงพยาบาล Journal o f Nursing Science 31(1) 59-69

หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงาน โรงพยาบาลสรนธร(2559) สถตทารกตว เหลองหอผบวยพเศษ 62 โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

Holditch DD Schwartz T Black B Scher M (2007) Correlates of mother premature interactions Res Nurs Health 30(3) 333-346

Page 17: ผ่าน - 203.155.220.238203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse620503.pdf4.1 สรุปสาระสำคัญของเรื่อง ... นอน ระดับ

( breastfeeding jaundice) พบไดในทารกอาย 2-4 วน จากการไดรบนมไมเพยงพอ อกสาเหตหนง คอเกดจากสวนประกอบของนมมารดา ( breast milk jaundice) ชงสมมตฐานเชอวาในนมมารดา มสารและฮอรโมนทมสวนขดขวางการทำหนาทของดน พบในทารกอาย 4-7วน (พรทพย ศรบรณ พพฒนา และคณะ 2556)

การวนจฉยการวนจฉยทารกตวเหลอง เมอตรวจพบวาทารกตวเหลองควรซกประวดดรวจร1งกาย

อยางละเอยดเพอชวยในการวนจฉยแยกโรคโดยซกประว^การดงครรด หใยrsquo0ดฃองปดามารดา โรคทางพนธกรรม เชน 0-6-อโรคตดเชอ ประวตการใชยา เชน sulfonamide ระยะเวลาอาการ ตวเหลอง การตรวจทางหองปฏปตการวดระดบบกรบนในเลอด (ตใrsquoดา ศรทพยสโข และศรยา ประจกษธรรม 2554)

อาการและการแสดงอาการตวเหลองของทารกทมสาเหตจากศรรกาพ มกเรมมภาวะตวเทศองแศะ

ตาเหลองในชวง 2-3 วนแรกหลงเกดในขณะทตวเหลองจากพยาธสภาพจะเกดขนอยาารวดเรร 24 ชวโมงแรกหลงเกด โดยเรมจากใบหนาเปลยนเปนสเหลอง และไปทสวนอนของรางกาย เชน ลำตว ทอง แขน ขาและอาจมสเหลองชดเจนเมอใชนวกด รวมถงอาการอนๆทสงเกตได คอ ตา61เาว เปลยนเปนสเหลอง เหงอกเหลอง ปสสาวะสเหลองเขม อจจาระเปนสขาวขด กรณทเปนรนแรง ระดบบลรบนมคาสงมากกวา 20 มลลกรมเด1ซลตร เปนภาวะแทรกซอนทมความผดปกตของระบบ ประสาทเรยกวา kemicterus ทารกจะซม หงดหงด กลามเนอออนแรง ไมดดนม แลนมอาการเกรง กระตกหลงแอน ชก รองเสยงแหลม

การรกษาการรกษาทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลอง มหลายวธ ซงมวตถประสงคเพอลดระดบ

บลรบนในกระแสเลอด (พรทพย ศรบรณพพฒน และคณะ 2556)1 การเปลยนถายเลอด (total blood exchange transfusion)2 การใชยา การใหยา พโนบารบทอล (phenobarbital)3 การรกษาดวยการสองไพ (phototherapy) แสงไฟจะเปลยนโครงสรางของบลรบน

ดวย วธ isomerization บลรบนทละลายในไขมนจะเปลยนเปนบลรบนทศะศายไทนาแทน โดยจะ ถกขบ ทางปสสาวะ อจจาระ การสองไฟจะเรมเมอบลรบนในเลอดมากกวา 10-15 บลลกรม เดซลตร และจะหยดสองไฟเมอบลรบนนอยกวา 12-15 บลลกรมเดซลตร ชนอยกบอายของทารก

การดแลทารกตวเหลองทไดรบการรกบาดวยการศองไพบการลแลใหทารกไดรบการสองไฟอยางมประลทธภาพดามแผทการรกม1ไดแก

เตรยมอปกรณหลอดไฟใหพรอมปรบระยะหางทารกประมาณ 30 เซนตเมตร จดหาผาคลมหรอ กนดานขางของเครองสองไฟใหมดชดเพอรกษาระดบความเขมขนของแสง ถอดเสอผาทารกออก ไมควรทาแปงหรอนามน ในชวงเวลาใหนมสามารถปดไฟได ไมควรเกน 1 ชวโมง กระตนให ทารกดดนมทก 2-3 ชวโมง

2การดแลเพอฟองกนภาวะแทรกซอนไดแก ปดตาทารกดวยแผนปดตา เชดตาดวย นาตมสกทเยนแลว พลกตะแคงทารกทก 2 ชวโมง เปดตาทารกเปนระยะๆพรอมสงเกตสงกดหลง สงเกตผวและความตงตวรมเปาก วดปรมาณสารนาเขาและออก บนทกการขบถายทก 8 ชวโมง วดสญญาณชพทก 4 ชวโมง ชงนาหนกทกวน เพอประเมนพลงงานทรางกายไดรบ

การใหความเมารดาทมบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟดงน (ชลดา สใลาประโคน2555)1 ใหความรเรองภาวะตวเหลอง ประกอบดวย สาเหต อาการและอาการแสดง

อนตรายและความรนแรง การรกษาทารกตวเหลองและภาวะแทรกซอนจากการสองไฟ การสงเกต และการประเมนอาการตวเหลอง

2 ใหความรในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ ไดแก การดแลทารกทวไป ไดแก การอม การใหนม การปลอบโยนทารก การดแลความสะอาดทารก ความปลอดภยการเตรยมทารกกอนสองไฟ การดแลทารกใหไดรบการสองไฟ การดแลและการฟองกนอนตราย จากภาวะแทรกซอน

ร-ใหคำแนะนำเรองกจกรรมและชวงเวลาการพยาบาลทมารดาและทารกตวเหลอง จะไดรบจากทมพยาบาลไดแก การตรวจเยยมอาการ การวดสญญาณชพ การชงนาหนก การอาบนา ใหทารก การตรวจตดตามคาสารเหลอง

4 การใหความรมารดาเมอทารกกลบบาน ไดแก การสงเกตอาการตวเหลองโดยใชวธ รดทผวหนงและอาการแทรกซอนทตองนำทารกมาพบแพทยแนะนำการรบวคซน

การใหความรเพอสงเสรมการรบรความสามารถของมารดาหลงคลอด จากแนวคดทฤษฎ การรบรความสามารถของตนเองของ Bandura ประกอบดวย 4 วธ

1 สงเสรมใหมารดาเกดการเรยนรและมประสบการณจากการลงมอกระทำดวยตนเอง2 ใหความร แนะนำควบคกบการดสอวดทศน แผนพบความรการไดเหนตนแบบ

ประสบการณตรงจากพยาบาล3 การโนมนาวดวยคำพดชกจงวามารดามความสามารถทจะดแลทารกไดอยางมนใจ

4 กระตนอารมณทางบวก ลดอารมณตานลบ ใหขอมลเพอการเตรยมความพรอม เปดโอกาสใหซกถาม และแบงชวงเวลาใหมารดาไดพกผอนในวนแรกหลงจากททารกไดรบการสองไฟ

ขอเสนอการพฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการ

สองไฟโดย มขนตอนการดำเนนการดงน1 ศกษาคนควา ตำรา เอกสารทางวชาการ แนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

เพอการจดทำโปรแกรม2 จคทำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบ

การสองไฟ ประกอบดวย 3 กจกรรมไดแก 1) การประเมนความเในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ2) ชมวดทศน บทสมภาษณของมารดาทมประสบการณในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสอง ไฟ สอนการดแลทารกทวไปเมอกลบบาน การตรวจตามนด การรบวคซน การสงเกตอาการผดปกต3) สาธตการอม การใหนมขณะทเดกสองไฟ การถอดเสอ ปดตา การหอตวและใหมารดาทดลอง ปฏบต และใหเอกสารความแรองภาวะตวเหลอง การดแลทารกเมอไดรบการสองไฟ 4) การ ประเมนความรภายหลงการใหความร

3 นำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองไปให ผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง พรอมทงแกไขตามขอเสนอแนะ

4 ประชมบคลากรในหนวยงานชแจงการใชโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอด ในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟทไดจดทำขน นำโปรแกรมการใหความรมารดาหลง คลอดในการดแลบตรตวเหลองไปทดลองใช

5 ประเมนผลภายหลงการปฏบตทก 3 เดอนเพอปรบปรงโปรแกรม

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1 มารดาหลงคลอดดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟมความรในการดแลบตร2 ลดความวตกกงวลของมารดาหลงคลอดทมบตรตวเหลอง3 ทารกไดรบการดแลอยางมประสทธภาพ ปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

ตวชวดความสำเรจ1 มโปรแกรมการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟภายในปพศ 25622 มารดาหลงคลอดมความรในการดแลบตรตวเหลองภายหลงการใหความรตามเกณฑท

กำหนดมากกวารอยละ 80ลงชอ

(นางพชากร สวสตผล)ผขอรบการประเมนbdquo A copy pound ทพ ๒ร วนท

vn-

กรรณการ วงศภาวทย (2555) ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในสมบรณ จนทรสกลพร และคณ (บรรณาธการ) กมารเวชศาสตร 1 กรงเทพฯ นพชยการพมพ จำกด

ชลดา ศาลาประโคน (2555) ผลของการพฒนาความรและพฤตกรรมการดแลของมารดาโดยใช แนวคดของแบนดราไนการดแลทารกแรกเกดตวเหลองทไดรบการสองไฟ คณะพยาบาล ศาสตรขอนแกน มหาวทยาลยขอนแกน

พรทพย ครบรณพพฒน และคณะ(2556) การพยาบาลเดก เลม 1(ฉบบปรบปรง) โครงการสวสดการวชาการ สถาบนพระบรมราชชนนก กระทรวงสาธารณสข นนทบร ธนาเพลส จำกด

สธดา ศรทพยสโข และ ศรยา ประจกษธรรม (2554)ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในวนดา เปาอนทร และคณะ(บรรณาธการ)ตำรากมารเวชกรรม สำหรบเวชปฏบตกรงเทพฯไอกรป เพรส จำกด

ศรสมบรณ บสกคนธ ฟองคำ ตลกสกลชย วไล เลศธรรมเทว อจฉรา เปรองเวทย พรรณรตน แสงเพมและคณาจารยภาควชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล (2555) ตำราการพยาบาลเดก เลม 1 พมพครงท 3 กรงเทพฯ ฟร-วน

สทธาภนนพ พรเลศทวกล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม (2556) ปจจยทม ความสมพนธกบการมสวนรวมของมารดาในการดแลทารกแรกเกดทรบการรกษาใน โรงพยาบาล Journal o f Nursing Science 31(1) 59-69

หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงาน โรงพยาบาลสรนธร(2559) สถตทารกตว เหลองหอผบวยพเศษ 62 โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

Holditch DD Schwartz T Black B Scher M (2007) Correlates of mother premature interactions Res Nurs Health 30(3) 333-346

Page 18: ผ่าน - 203.155.220.238203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse620503.pdf4.1 สรุปสาระสำคัญของเรื่อง ... นอน ระดับ

เตรยมอปกรณหลอดไฟใหพรอมปรบระยะหางทารกประมาณ 30 เซนตเมตร จดหาผาคลมหรอ กนดานขางของเครองสองไฟใหมดชดเพอรกษาระดบความเขมขนของแสง ถอดเสอผาทารกออก ไมควรทาแปงหรอนามน ในชวงเวลาใหนมสามารถปดไฟได ไมควรเกน 1 ชวโมง กระตนให ทารกดดนมทก 2-3 ชวโมง

2การดแลเพอฟองกนภาวะแทรกซอนไดแก ปดตาทารกดวยแผนปดตา เชดตาดวย นาตมสกทเยนแลว พลกตะแคงทารกทก 2 ชวโมง เปดตาทารกเปนระยะๆพรอมสงเกตสงกดหลง สงเกตผวและความตงตวรมเปาก วดปรมาณสารนาเขาและออก บนทกการขบถายทก 8 ชวโมง วดสญญาณชพทก 4 ชวโมง ชงนาหนกทกวน เพอประเมนพลงงานทรางกายไดรบ

การใหความเมารดาทมบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟดงน (ชลดา สใลาประโคน2555)1 ใหความรเรองภาวะตวเหลอง ประกอบดวย สาเหต อาการและอาการแสดง

อนตรายและความรนแรง การรกษาทารกตวเหลองและภาวะแทรกซอนจากการสองไฟ การสงเกต และการประเมนอาการตวเหลอง

2 ใหความรในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสองไฟ ไดแก การดแลทารกทวไป ไดแก การอม การใหนม การปลอบโยนทารก การดแลความสะอาดทารก ความปลอดภยการเตรยมทารกกอนสองไฟ การดแลทารกใหไดรบการสองไฟ การดแลและการฟองกนอนตราย จากภาวะแทรกซอน

ร-ใหคำแนะนำเรองกจกรรมและชวงเวลาการพยาบาลทมารดาและทารกตวเหลอง จะไดรบจากทมพยาบาลไดแก การตรวจเยยมอาการ การวดสญญาณชพ การชงนาหนก การอาบนา ใหทารก การตรวจตดตามคาสารเหลอง

4 การใหความรมารดาเมอทารกกลบบาน ไดแก การสงเกตอาการตวเหลองโดยใชวธ รดทผวหนงและอาการแทรกซอนทตองนำทารกมาพบแพทยแนะนำการรบวคซน

การใหความรเพอสงเสรมการรบรความสามารถของมารดาหลงคลอด จากแนวคดทฤษฎ การรบรความสามารถของตนเองของ Bandura ประกอบดวย 4 วธ

1 สงเสรมใหมารดาเกดการเรยนรและมประสบการณจากการลงมอกระทำดวยตนเอง2 ใหความร แนะนำควบคกบการดสอวดทศน แผนพบความรการไดเหนตนแบบ

ประสบการณตรงจากพยาบาล3 การโนมนาวดวยคำพดชกจงวามารดามความสามารถทจะดแลทารกไดอยางมนใจ

4 กระตนอารมณทางบวก ลดอารมณตานลบ ใหขอมลเพอการเตรยมความพรอม เปดโอกาสใหซกถาม และแบงชวงเวลาใหมารดาไดพกผอนในวนแรกหลงจากททารกไดรบการสองไฟ

ขอเสนอการพฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการ

สองไฟโดย มขนตอนการดำเนนการดงน1 ศกษาคนควา ตำรา เอกสารทางวชาการ แนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

เพอการจดทำโปรแกรม2 จคทำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบ

การสองไฟ ประกอบดวย 3 กจกรรมไดแก 1) การประเมนความเในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ2) ชมวดทศน บทสมภาษณของมารดาทมประสบการณในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสอง ไฟ สอนการดแลทารกทวไปเมอกลบบาน การตรวจตามนด การรบวคซน การสงเกตอาการผดปกต3) สาธตการอม การใหนมขณะทเดกสองไฟ การถอดเสอ ปดตา การหอตวและใหมารดาทดลอง ปฏบต และใหเอกสารความแรองภาวะตวเหลอง การดแลทารกเมอไดรบการสองไฟ 4) การ ประเมนความรภายหลงการใหความร

3 นำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองไปให ผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง พรอมทงแกไขตามขอเสนอแนะ

4 ประชมบคลากรในหนวยงานชแจงการใชโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอด ในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟทไดจดทำขน นำโปรแกรมการใหความรมารดาหลง คลอดในการดแลบตรตวเหลองไปทดลองใช

5 ประเมนผลภายหลงการปฏบตทก 3 เดอนเพอปรบปรงโปรแกรม

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1 มารดาหลงคลอดดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟมความรในการดแลบตร2 ลดความวตกกงวลของมารดาหลงคลอดทมบตรตวเหลอง3 ทารกไดรบการดแลอยางมประสทธภาพ ปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

ตวชวดความสำเรจ1 มโปรแกรมการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟภายในปพศ 25622 มารดาหลงคลอดมความรในการดแลบตรตวเหลองภายหลงการใหความรตามเกณฑท

กำหนดมากกวารอยละ 80ลงชอ

(นางพชากร สวสตผล)ผขอรบการประเมนbdquo A copy pound ทพ ๒ร วนท

vn-

กรรณการ วงศภาวทย (2555) ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในสมบรณ จนทรสกลพร และคณ (บรรณาธการ) กมารเวชศาสตร 1 กรงเทพฯ นพชยการพมพ จำกด

ชลดา ศาลาประโคน (2555) ผลของการพฒนาความรและพฤตกรรมการดแลของมารดาโดยใช แนวคดของแบนดราไนการดแลทารกแรกเกดตวเหลองทไดรบการสองไฟ คณะพยาบาล ศาสตรขอนแกน มหาวทยาลยขอนแกน

พรทพย ครบรณพพฒน และคณะ(2556) การพยาบาลเดก เลม 1(ฉบบปรบปรง) โครงการสวสดการวชาการ สถาบนพระบรมราชชนนก กระทรวงสาธารณสข นนทบร ธนาเพลส จำกด

สธดา ศรทพยสโข และ ศรยา ประจกษธรรม (2554)ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในวนดา เปาอนทร และคณะ(บรรณาธการ)ตำรากมารเวชกรรม สำหรบเวชปฏบตกรงเทพฯไอกรป เพรส จำกด

ศรสมบรณ บสกคนธ ฟองคำ ตลกสกลชย วไล เลศธรรมเทว อจฉรา เปรองเวทย พรรณรตน แสงเพมและคณาจารยภาควชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล (2555) ตำราการพยาบาลเดก เลม 1 พมพครงท 3 กรงเทพฯ ฟร-วน

สทธาภนนพ พรเลศทวกล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม (2556) ปจจยทม ความสมพนธกบการมสวนรวมของมารดาในการดแลทารกแรกเกดทรบการรกษาใน โรงพยาบาล Journal o f Nursing Science 31(1) 59-69

หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงาน โรงพยาบาลสรนธร(2559) สถตทารกตว เหลองหอผบวยพเศษ 62 โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

Holditch DD Schwartz T Black B Scher M (2007) Correlates of mother premature interactions Res Nurs Health 30(3) 333-346

Page 19: ผ่าน - 203.155.220.238203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse620503.pdf4.1 สรุปสาระสำคัญของเรื่อง ... นอน ระดับ

ขอเสนอการพฒนาโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการ

สองไฟโดย มขนตอนการดำเนนการดงน1 ศกษาคนควา ตำรา เอกสารทางวชาการ แนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

เพอการจดทำโปรแกรม2 จคทำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองทไดรบ

การสองไฟ ประกอบดวย 3 กจกรรมไดแก 1) การประเมนความเในการดแลบตรทไดรบการสองไฟ2) ชมวดทศน บทสมภาษณของมารดาทมประสบการณในการดแลทารกตวเหลองทไดรบการสอง ไฟ สอนการดแลทารกทวไปเมอกลบบาน การตรวจตามนด การรบวคซน การสงเกตอาการผดปกต3) สาธตการอม การใหนมขณะทเดกสองไฟ การถอดเสอ ปดตา การหอตวและใหมารดาทดลอง ปฏบต และใหเอกสารความแรองภาวะตวเหลอง การดแลทารกเมอไดรบการสองไฟ 4) การ ประเมนความรภายหลงการใหความร

3 นำโปรแกรมการใหความเมารดาหลงคลอดในการดแลบตรตวเหลองไปให ผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง พรอมทงแกไขตามขอเสนอแนะ

4 ประชมบคลากรในหนวยงานชแจงการใชโปรแกรมการใหความรมารดาหลงคลอด ในการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟทไดจดทำขน นำโปรแกรมการใหความรมารดาหลง คลอดในการดแลบตรตวเหลองไปทดลองใช

5 ประเมนผลภายหลงการปฏบตทก 3 เดอนเพอปรบปรงโปรแกรม

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1 มารดาหลงคลอดดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟมความรในการดแลบตร2 ลดความวตกกงวลของมารดาหลงคลอดทมบตรตวเหลอง3 ทารกไดรบการดแลอยางมประสทธภาพ ปลอดภยจากภาวะแทรกซอน

ตวชวดความสำเรจ1 มโปรแกรมการดแลบตรตวเหลองทไดรบการสองไฟภายในปพศ 25622 มารดาหลงคลอดมความรในการดแลบตรตวเหลองภายหลงการใหความรตามเกณฑท

กำหนดมากกวารอยละ 80ลงชอ

(นางพชากร สวสตผล)ผขอรบการประเมนbdquo A copy pound ทพ ๒ร วนท

vn-

กรรณการ วงศภาวทย (2555) ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในสมบรณ จนทรสกลพร และคณ (บรรณาธการ) กมารเวชศาสตร 1 กรงเทพฯ นพชยการพมพ จำกด

ชลดา ศาลาประโคน (2555) ผลของการพฒนาความรและพฤตกรรมการดแลของมารดาโดยใช แนวคดของแบนดราไนการดแลทารกแรกเกดตวเหลองทไดรบการสองไฟ คณะพยาบาล ศาสตรขอนแกน มหาวทยาลยขอนแกน

พรทพย ครบรณพพฒน และคณะ(2556) การพยาบาลเดก เลม 1(ฉบบปรบปรง) โครงการสวสดการวชาการ สถาบนพระบรมราชชนนก กระทรวงสาธารณสข นนทบร ธนาเพลส จำกด

สธดา ศรทพยสโข และ ศรยา ประจกษธรรม (2554)ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในวนดา เปาอนทร และคณะ(บรรณาธการ)ตำรากมารเวชกรรม สำหรบเวชปฏบตกรงเทพฯไอกรป เพรส จำกด

ศรสมบรณ บสกคนธ ฟองคำ ตลกสกลชย วไล เลศธรรมเทว อจฉรา เปรองเวทย พรรณรตน แสงเพมและคณาจารยภาควชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล (2555) ตำราการพยาบาลเดก เลม 1 พมพครงท 3 กรงเทพฯ ฟร-วน

สทธาภนนพ พรเลศทวกล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม (2556) ปจจยทม ความสมพนธกบการมสวนรวมของมารดาในการดแลทารกแรกเกดทรบการรกษาใน โรงพยาบาล Journal o f Nursing Science 31(1) 59-69

หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงาน โรงพยาบาลสรนธร(2559) สถตทารกตว เหลองหอผบวยพเศษ 62 โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

Holditch DD Schwartz T Black B Scher M (2007) Correlates of mother premature interactions Res Nurs Health 30(3) 333-346

Page 20: ผ่าน - 203.155.220.238203.155.220.238/csc/attachments/article/189/nurse620503.pdf4.1 สรุปสาระสำคัญของเรื่อง ... นอน ระดับ

กรรณการ วงศภาวทย (2555) ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในสมบรณ จนทรสกลพร และคณ (บรรณาธการ) กมารเวชศาสตร 1 กรงเทพฯ นพชยการพมพ จำกด

ชลดา ศาลาประโคน (2555) ผลของการพฒนาความรและพฤตกรรมการดแลของมารดาโดยใช แนวคดของแบนดราไนการดแลทารกแรกเกดตวเหลองทไดรบการสองไฟ คณะพยาบาล ศาสตรขอนแกน มหาวทยาลยขอนแกน

พรทพย ครบรณพพฒน และคณะ(2556) การพยาบาลเดก เลม 1(ฉบบปรบปรง) โครงการสวสดการวชาการ สถาบนพระบรมราชชนนก กระทรวงสาธารณสข นนทบร ธนาเพลส จำกด

สธดา ศรทพยสโข และ ศรยา ประจกษธรรม (2554)ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดในวนดา เปาอนทร และคณะ(บรรณาธการ)ตำรากมารเวชกรรม สำหรบเวชปฏบตกรงเทพฯไอกรป เพรส จำกด

ศรสมบรณ บสกคนธ ฟองคำ ตลกสกลชย วไล เลศธรรมเทว อจฉรา เปรองเวทย พรรณรตน แสงเพมและคณาจารยภาควชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล (2555) ตำราการพยาบาลเดก เลม 1 พมพครงท 3 กรงเทพฯ ฟร-วน

สทธาภนนพ พรเลศทวกล ทศน ประสบกตตคณ และพรรณรตน แสงเพม (2556) ปจจยทม ความสมพนธกบการมสวนรวมของมารดาในการดแลทารกแรกเกดทรบการรกษาใน โรงพยาบาล Journal o f Nursing Science 31(1) 59-69

หนวยเวชระเบยนและสถตฝายวชาการและแผนงาน โรงพยาบาลสรนธร(2559) สถตทารกตว เหลองหอผบวยพเศษ 62 โรงพยาบาลสรนธร สำนกการแพทยกรงเทพมหานคร

Holditch DD Schwartz T Black B Scher M (2007) Correlates of mother premature interactions Res Nurs Health 30(3) 333-346