ANATOMI & FISIOLOGI PJM 3106SISTEM ENDOKRINTILAGAWATI . E PONMALAR . P

Peta konsep

PENGENALANPerkataan

endokrin berasal daripada bahasa Yunani yang bererti rembasan internal;zat aktif utama dari rembasan internal ini disebut hormon (Yunani) yang bererti merangsang.

Sistem

yang

melibatkan

kelenjar-kelenjar

endokrin

tertentu yang menghasilkan hormon dan berfungsi

SISTEM ENDOKRIN

mengawal dan mengkoordinasikan proses hidup dan aktiviti yang berlaku dalam badan.

an aktiviti badan melalui impuls saraf, sistem endokrin mengkoordinasi aktiviti

ang (menjangkau kepada minit, jam, hari, minggu..) dan kawasan tindakannya ad

Kelenjar-kelenjar endokrin

Hasil

rembasan

(hormon)

terus

diresap ke dalam jaringan salur darah untuk dibawa keseluruh badan; kelenjar endokrin dibekali oleh

banyak jaringan salur darah.

Struktur dan fungsi hormon

isintesis oleh sel-sel hidup. dan diangkut oleh sistem peredaran darah ke organ sasaran yang terletak jauh dar ormon berupaya untuk mempercepatkan atau memperlahankan bagi sesuatu gerak balas sisi kimia, struktur, dan juga tindakan / fungsi.

n daripada kumpulan lipid.(cth : estrogen) n adalah asid amino. (cth : insulin)

Hormon

Hormon1. Sesetengah hormon mengkoordinasikan fungsi badan secara terus. 2. *hormon insulin yang dirembaskan oleh pankreas. 3. Sesetengah hormon yang lain bertindak secara tidak langsung untuk mengawal dan mempengaruhi aktiviti kelenjar endokrin yang lain. 4. *hormon perangsang tiroid yang dirembaskan oleh kelenjar pituitari merangsang kelenjar tiroid untuk merembaskan hormon tiroksina. 5. Hormon dirembaskan secara langsung ke dalam aliran darah diangkut ke seluruh badan untuk menghasilkan diingini oleh tisu atau organ sasaran yang spesifik. dan

gerak balas yang

1. Hormon hanya bertindak balas pada tisu sasaranya kerana tisu tersebut mempunyai reseptor spesifik pada membran plasmanya untuk mengikat kepada molekul hormon. 2. Walaupun semua hormon diangkut bersama dalam aliran darah , namun setip hormon mempunyai kesan yang khusus ke atas bahagian badan yang tertentu. 3. Hormon bukan sahaja terlibat dalam pengawalan aktiviti badan tetapi juga diperlukan untuk pelbagai jenis fungsi.

Pertumbuhan tisu badan Perkembangan tisu badan Merangsang fungsi organ tertentu. *apabila aras gula darah meningkat, organ pankreas merembaskan hormon insulin untuk merangsang penukaran glokosa yang berlebihan kepada glikogen untuk disimpan di dalam hati.

Hormon

Examples of hormone effects on the human body:

Physical changes are marked by the growth of hair in certain areas and a distinctive body shape in men and women.

Psychological Change: feminine and masculine behavior, sensitivity, mood / mood.

Reproductive System Changes: Maturation of reproductive organs, the production of sexual organs (estrogen by the ovaries and testosterone by the testes).

Behind the impressive function, hormone sometimes be a culprit of many problems. For example, irregular menstrual cycles or a pimple that grows blindly in the face.

Hormones also that sometimes make us happy or even sad for no reason. To be sure, each hormone has a very specific function in each of the target cell. Not surprisingly, one kind of hormone can have different action based cell who received when delivered by

In principle the regulation of production of hormones made by the hypothalamus (part of the brain). The hypothalamus controls the secretion of many other glands, mainly through the pituitary gland , which also controls other glands. The hypothalamus tells the pituitary gland to secrete hormones by sending for regulatory factors to the anterior lobe and sends nerve impulses to the posterior and send nerve impulses to the posterior lobe.

These hormones can be made synthetically. Among these are the female hormones estrogen and progesterone made in pill form. This pill is the main form of contraception used by women around the world to assist them in determining the right moment: when to have children and each child's age range.

CHARACTERISTICS OF HORMONES Produced

and secreted into the blood by

endocrine cells in very small amounts. Interaction

with

specific

receptors

located on target cells. Has

the influence of specific enzymes

activate. Have

an influence not only on one

target cell, but can also affect several different target cells.

CLASSIFICATION OF HORMONES

Hormones can be classified in various ways namely by chemical composition, solubility properties, location and nature of receptors that signal hormones work in cells.

Classification

of

hormones

based

on

its

constituent chemical compounds.

Steroid Group derived from cholesterol Group Eikosanoid from arachidonat acid Amino acid derivatives class with a small molecule Thyroid, catecholamine.

Group Polypeptide / Protein Insulin, Glucagon, GH, TSH

Based on the solubility properties of the hormone molecule Lipophilic: a group of hormones that can dissolve in fat Hydrophilic: a group of hormones that can dissolve in water Based on the location of hormone receptors Hormones that bind to the hormone with the receptor intracellular Hormones that bind to cell surface receptor (plasma membrane)

Hormon-hormon dalam tubuh manusia.

Kelenjar sistem endokrin

Median plane of brain

ENJAR PITUITARICerebrum

Diencephalon

Cerebellum Medulla oblongat a

19

KELENJAR PITUITARI Kelenjar utama dalam sistem endokrin. Kerana merembaskan beberapa jenis hormon yang sebahagiannya terlibat dalam perangsangan atau perencatan rembesan hormon oleh kelenjar endokrin yang lain. Terletak di dasar hipotalamus di dalam otak. Hipotalamus adalah bahagian kecil Diencephalon (otak) pada bahagian bawah (inferior) talamus. Penting utk hubungan sistem saraf dan endokrin Mensintesis sekurangnya 9 hormon yg berbeza Terdapat 4 bhgn utama : Mammillary region, Tuberal region, Supraoptic region, Preoptic region

Hubungan antara kelenjar pituitari dan hipotalamus

21

1. Bentuk : Berbentuk bulat spt. buah pea berdiameter 1-1.5cm 2. Lokasi : terletak di dalam ruang tengkorak, iaitu di fosa hypophyseal yang terdapat di permukaan atas tulang sfenoid yg dikenali sbg Sella turcica 3. Dihubungkan dgn hipotalamus oleh julur infundibulum. 4. Penghasilan setiap hormon dari kelenjar pituitari dikawal atur oleh hipotalamus. Ini bererti kelenjar pituitari menerima

rangsangan dari hipotalamus sebelum merembas hormon. (*menunjukkan kesepaduan antara s.saraf dan s. endokrin.) 5. Kelenjar pituitari terdiri daripada 2 lobus.

Lobus anterior Lobus posterior.

23

Kawasan tertentu dalam setiap lobus kelenjar pituitari merembaskan hormon yang mempunyai fungsi tertentu.

Hormon yang mengawal atur rembasan kelenjar yang lain disebut hormon trof yang bermaksud hormon

perangsang. Ini termasuk hormon perangsang tiroid (TSH), hormon perangsang folikel (FSH), hormon

peluteinen (LH) dan hormon andrenokortikotrof (ACTH).

Hormon yang bertindak balas secara langsung ke atas organ sasaran termasuk hormon pertumbuhan (GH), oksitosin Uterus dan payudara ibu, prolaktin (PRL) dan hormon antidiuresis (ADH) mengurangkan penghasilan urin.

KELENJAR TIROID

Bentuk spt rama-rama terletak pada bahagian bawah (inferior) larynx (peti suara). Mempunyai dua bahagian sisi (lateral) yg dihubungkan dengan thmus pada bahagian depan (anterior) trakea. Mikroskopik : Kelenjar tiroid dipenuhi oleh folikel tiroid. Dinding bagi setiap folikel terdiri daripada sel folikular. Sel folikular menghasilkan hormon-hormon tiroksin dan triidotironin. (T3 dan T4) Parafolikular sel : hasil hormon calcitonin. (menurunkan paras kalsium dalam darah.) Hormon tiroid adalah hormon yang utama bagi metabolisme. Hormon ini penting untuk tumbesaran dan perkembangan secara normal tisu-tisu khususnya sistem pembiakan dan sistem saraf. Hormon kalsitonin pula merangsang penyimpanan kalsium pada

Hormon tiroksina yang dirembaskan oleh kelenjar tiroid disimpan dalam lumen folikel tiroid.

Fungsi hormon tiroksina Mengawal kadar metabolisme sel. Membolehkan pertumbuhan dan perkembangan fizikal dan mental yang normal.

Membantu fungsi hormon pertumbuhan bagi pertumbuhan normal kanak-kanak.

Diperlukan untuk pematangan sistem saraf dalam fetus dan bayi. Sentiasa diperlukan dalam kadar yang mencukupi bagi kecergasan mental dan fizikal yang potimum.

Kelenjar Tiroid

27

Sel folikular dan parafolikular

28

29

Kekurangan iodin mengganggu pembentukan hormon tiroksin dan ini menyebabkan belakunya beguk.

Kekurangan tiroksin pada kanak-kanak menyebabkan kretismeiaitu keadaan individu yang mempunyai kaki lebih pendek berbanding badan, cacat akal, berkulit kering dan berambut nipis.

Bagi orang dewasa pula kekurangan tiroksin menyebabkan kelembapan pergerakan dan mental, bengkak pada muka, kelesuan, suhu badan yang rendah dan kegemukan.

Lebihan tiroksin menyebabkan peningkatan kadar denyutan jantung, kadar metabolisma yang tinggi, tidak tahan dengan suhu panas dan kegelisahan.

Beguk

KELENJAR PARATIROID Tertanam

separa pada permukaan belakang

(posterior) lobus sisi kelenjar tiroid. Bulat

dan kecil (40mg). pada setiap sisi lobus tiroid,

Kebiasaannya

terdapat 1 kelenjar berada pada bahagian atas (superior) lobus dan 1 lagi pada bahagian bawah (inferior) lobus (jumlah adalah 4) Terdapat

2 sel utama pada kelenjar :

Chief (principal) cell : hasilkan hormon paratiroid (PTH)32

33

Menghasilkan hormon paratiroid (yang menaikkan paras kalsium dalam darah) Hipoparatiroidisme - menurunkan paras kalsium darah pertambahan aktiviti saraf. Hiperparatiroidsme pertambahan kalsium darah daripada tulang. (menghasilkan tulang yang rapuh) presipitasi abnormal kalsium di tempat-tempat tertentu. Cth : batu dalam ginjal.

KELENJAR TIMUS Terletak

dalam toraks, kira-kira pada aras kemerah-merahan dan terdiri daripada

dwicabangan trakea. Warnanya

2 lobus. Organ

dwi lobus yang terletak pada bahagian

mediastinum di antara sternum dan aorta. Tisu

penghubung kapsul memisahkan kedua2

lobus dan trabekulae memisahkan setiap lobus kepada lobul. Setiap

lobul terdiri daripada 2 bahagian iaitu

35

36

Pada

bayi yang baru lahir sangat kecil dan beratnya kira-kira 10 gram / lebih sedikit;saiznya bertambah dan semasa remaja beratnya dari 30 hingga 40 gram dan kemudian mengecut lagi. Berperanan dalam sistem pertahanan badan. Menghasilkan hormon: Thymosin Thymic humoral factor Thymic factor thymopoietin

KELENJAR ADRENAL Berpasangan

yg terletak pada bahagian atas (superior) ginjal. Mempunyai bentuk piramid yg rata Saiz pada dewasa : 3-5 cm tinggi, 2-3 cm lebar. Mempunyai 2 bahagian utama: Adrenal Korteks : bhgn luar Adrenal Medula : bhgn dalam

38

ADRENAL KORTEKSAdrenal

korteks terbahagi kepada 3 bahagian : Zona Glomerulosa: bhgn paling luar,di bwh lapisan kapsul. Menghasilkan mineralokortikoid Zona Fasikulata: bhgn tengah dan bhgn plg besar. Sel menghasilkan glukokortikoid Zona Retikularis: bhgn korteks plg dalam & menghampiri bhgn medula. Sel menghasilkan hormon androgen. Dikawal oleh hipotalamus dan hormon tropik korteks adrenal (ACTH).39

40

ADRENAL MEDULA

Bhgn dalam kelenjar adrenal Terdiri daripada sel kromafin (chromaffin cells) yg menghasilkan hormon epinephrine dan norepinephrine atau nama lain adrenaline dan noradrenaline.

Dikawal oleh impuls saraf daripada hipotalamus, batang otak, korda spinal,dan saraf simpatetik.

41

Hormon bertambah dalam keadaan emosi seperti marah dan takut, dan dalam keadaan lapar. Pengeluaran yang bertambah itu menaikkan tekanan darah untuk menentang kejutan yang disebabkan oleh kegentingan ini. Kekurangan glukokortikoid dan mineralokortikoid boleh menyebabkan penyakit Addison (simptom kehilangan elektrolit dan bendalir tubuh, tekanan dara rendah, hipoglisemia) Kehilangan selera makan dan pertambahan pigmentasi. Lebihan glukokortikoid menyebabkan penyakit cushing (simptom tangan dan kaki membesar, luka lambat sembuh, muka bulat, tekanan darah tinggi, kurang pembentukan antibodi, hiperglisemia dan lemah otot) Lebihan androgen daripada adrenal korteks menyebabkan sindrom

adrenogenital (simptom baligh lebih awal dan genital yang membesar pada kanak-kanak, pembentukan tret lelaki pada wanita dewasa)

KELENJAR PINEALKelenjar

endokrin kecil Terletak pada bahagian atas ventrikel ke-3 otak Sebahagian dari epitalamus Diliputi / dilindungi oleh kapsul yg dibentuk oleh pia mater. Kelenjar terdiri daripada neuroglia dan sel rembesan pinealosit (pinealocyte) Merembeskan melatonin

43

Kedudukan Kelenjar Pineal

44

PANKREAS Pankreas

merupakan tisu endokrin bagi sistem penghadaman Pankreas terdiri daripada kelenjar endokrin serta eksokrin (exocrine). Pankreas : organ leper, berukuran 12.5-15 cm Berada pada lengkungan deodenum (bhgn pertama usus kecil) Terdiri daripada 3 bahagian utama : Head (kepala) Body (badan) Tail (ekor)

45

46

Terbahagi kepada 2 bahagian. Bahagian eksorin - yang merembas enzim pencernaan - amilase, tripsin, lipase, dan nuclease.

Bahagian endokrin islet of langerhans. Sel Langerhans menghasilkan hormon insulin yang terus menyerap masuk ke dalam aliran darah (endokrin)

Insulin adalah penting untuk proses metabolisma karbohidrat. Kumpulan glukagon pankreatik ini menghasilkan hormon insulin dan

Perembasan insulin dirangsang oleh aras glukosa yang tinggi dalam darah. Insulin bertindak ke atas semua sel tubuh dengan meningkatakan keupayaan sel-sel untuk menerima glukosa.

Melalui tindakan ini, aras glukosa dalam darah dapat dikurangkan. Glukogan pula dirangsang oleh aras glukosa yang rendah dalam darah.47

q Glukogan merangsang penguraian glikogen yang tersimpan di dalam heparnkepada glukosa dan membebaskan glukosadan membebaskan glukosa ini ke dalam darah. q Lebihan insulin akan menyebabkan hipoglisemia, sementara kekurangan atau ketiadaan insulin pula boleh menyebabkan diabetes mellitus. q Lebihan atau kekurangan glukagon pula tidak menyebabkan gangguan atau masalah kesihatan yang serius

49

Sel langerhans terdiri daripada 4 jenis sel: Sel alpha (sel A) : rembeskan glukagon Sel beta (sel B) : rembeskan insulin (mengawal paras gula dalam darah. Sel delta (sel D) : rembeskan somatostatin Sel F : rembeskan polipeptida pankreatik. Jika paras gula di dalam darah terlalu rendah sistem saraf tidak dapat berfungsi secara normal. Jika paras gula darah terlalu tinggi ginjal akan

menghasilkan banyak air kencing yang mengakibatkan kekeringan badan.50

TISU ENDOKRIN BAGI SISTEM REPRODUKTIF

51

TESTIS Organ

pembiakan pada lelaki, Testis merupakan organ yang dibekalkan dengan kumpulan sel endokrin. Testis adalah berpasangan yg berbentuk oval dilitupi kantung skrotum. Selain menghasilkan sperma, Testis turut menghasilkan hormon androgen iaitu Testosteron. Hormon ini penting untuk regulasi penghasilan sperma dan meransang perkembangan sifat maskulin seorang lelaki. Turut menghasilkan Inhibin rencat penghasilan FSH52

53

54

OVARITelur

atau jasad tisu berbentuk oval. Hadir sepasang pada rongga pelvic wanita Menghasilkan beberapa jenis hormon ; Estrogen dan Progesteron. Hormon penting dalam mengawal kitar haid, kandungan dan menyediakan perkembangan kelenjar susu untuk tujuan penyusuan55

56

Cara interaksi hormon

How do hormones interact with the nervous system?1.The nervous system provides rapid, short term communication between different body regions. 2.Hormones act more slowly but generally have a longer effect. 3.The two systems frequently interact with one another. 4.The central nervous system can directly release hormones or it can signal tissues throughout the body to release hormones. 5.Hormones can stimulate nervous activity

Perbandingan sistem endokrin & sistem saraf Sistem endokrin Maklumat dibawa dalam bentuk bahan kimia (hormon). Tindakan lebih lambat. Tempoh kesan lama. Kawasan tindakan luas.

Sitem saraf Malklumat dibawa dalam bentuk arus elektrik lemah (impuls) Tindakan lebih cepat. Tempoh kesan cepat Kawasn tindakan khusus &kecil.