PKN ORLENAnaliza fundamentalna

Opracowane przez: Zbigniew Lichocki Szymon Szczepaniak

Spis treci1. 2. a) b) c) d) e) f) g) h) 3. 4. 5. a) b) c) d) e) 6. 7. Wstp .............................................................................................................................................. 3 Analiza Makroekonomicznego otoczenia........................................................................................ 3 Produkt Krajowy Brutto ............................................................................................................... 3 Stopa bezrobocia ......................................................................................................................... 4 Inflacja ......................................................................................................................................... 5 Przecitne wynagrodzenie: ......................................................................................................... 6 Stopy procentowe ....................................................................................................................... 6 Wskanik Optymizmu Konsumentw ......................................................................................... 7 Sytuacja na Giedzie Papierw Wartociowych w Warszawie. ................................................... 8 Bilans obrotw biecych bilans handlowy ............................................................................ 10 Analiza sektorowa ......................................................................................................................... 11 Analiza sytuacyjna firmy ................................................................................................................ 12 Analiza Finansowa ......................................................................................................................... 13 Wskaniki Pynnoci:.................................................................................................................. 13 Wskaniki aktywnoci: ............................................................................................................... 14 Wskaniki zaduenia ................................................................................................................. 15 Wskaniki rentownoci: ............................................................................................................. 17 Wskaniki wartoci rynkowej .................................................................................................... 18 Wycena spki metod porwnawcz........................................................................................... 21 Bibliografia..................................................................................................................................... 23

1. WstpAnaliza fundamentalna, jak sama nazwa wskazuje, opiera si na fundamentach, czyli na kondycji gospodarki oraz kondycji emitenta papieru wartociowego. Uwaa si, e im lepsza jest kondycja finansowa emitenta, tym wysza jest warto jego akcji i tym bardziej jest ona atrakcyjna dla inwestora. W analizie fundamentalnej wykorzystuje si informacje o gospodarce oraz informacje finansowe o spkach. Analiza nie suy jednak do oceny opacalnoci inwestycji w krtkim okresie. W dugim okresie wystpuje silna korelacja pomidzy wzrostem zyskw spki, a jej wycen rynkow. Dlatego analiza fundamentalna stosowana jest dla inwestycji o dugim horyzoncie czasowym, suy do wyszukiwania spek, ktrych akcje bd osiga wysze ni obecnie ceny.

2. Analiza Makroekonomicznego otoczenia

a) Produkt Krajowy BruttoProdukt Krajowy Brutto pojcie ekonomiczne, oznaczajce jeden z podstawowych miernikw dochodu narodowego stosowanych w rachunkach narodowych PKB opisuje zagregowan warto dbr i usug finalnych wytworzonych na terenie danego kraju w okrelonej jednostce czasu.

Dynamika PKB Polski r/r8 7 6 5 4 3 2 1 0 Rok 2007 Kw1 Rok 2007 Kw2 Rok 2007 Kw3 Rok 2007 Kw4 Rok 2008 Kw1 Rok 2008 Kw2 Rok 2008 Kw3 Rok 2008 Kw4 Rok 2009 Kw1 Rok 2009 Kw2 Rok 2009 Kw3

PKB

Produkt Krajowy Brutto w III kwartale 2009r. wynis 1,7%. Pozytywne doniesienia z naszej gospodarki za III kwarta, bardzo dobrze wr caorocznemu wzrostowi. Co wicej, jak na razie wszystko wskakuje na to, e Polska w 2009 r. moe by jedynym, a przynajmniej jednym z nielicznych, krajem Unii Europejskiej, ktry zamknie rok z dodatnim, a nie ujemnym tempem wzrostu. Jeli chodzi o ten czynnik jest on oceniany pozytywnie przy naszej analizie makroekonomicznej.

b) Stopa bezrobocia

Stopa bezrobocia w padzierniku 2009 roku wyniosa 11,1%. Oznacza to jej wzrost o 0,2% w stosunku do poprzedniego miesica i o 2,3% porwnaniu z analogicznym miesicem roku 2008. W 2009 roku poziom bezrobocia utrzymywa si w okolicach 11%, co w porwnaniu z rokiem 2007 mona uzna za pozytywn informacj, dajc dobre prognozy dla gospodarki . Brak wikszego wzrostu liczby osb bezrobotnych w ostatnim okresie oznacza, e sytuacja na polskim rynku pracy nie odczua znaczco wpywu oglnowiatowego kryzysu.

16,00% 14,00% 12,00% 10,00% 8,00% 6,00% 4,00% 2,00% 0,00% 2007-I 2007-II 2007-III 2007-IV 2007-V 2007-VI 2007-VII 2007-VIII 2007-IX 2007-X 2007-XI 2007-XI 2008-I 2008-II 2008-III 2008-IV 2008-V 2008-VI 2008-VII 2008-VIII 2008-IX 2008-X 2008-XI 2008-XII 2009-I 2009-II 2009-III 2009-IV 2009-V 2009-VI 2009-VII 2009-VIII 2009-IX 2009-X

c) InflacjaInflacja w Polsce mierzona wskanikiem CPI (Consumer Price Index) w padzierniku 2009 r. zmalaa z 3,7% do 3,1 % w porwnaniu z poprzednim miesicem. Analizujc wskanik inflacji rok do roku mona zaobserwowa do znaczy jej spadek w porwnaniu z padziernikiem 2008 roku, kiedy to wskanik inflacji wynosi 4,2%. przewidywania Narodowego Banku Polskiego w najbliszych miesicach inflacja w Polsce powinna spa. Za obnieniem inflacji przemawia bdzie spowolnienie gospodarcze w Polsce oraz recesja na wiecie, przekadajca si na zmniejszenie popytu i spadek presji na wzrost cen zarwno na rynku krajowym, jak i na rynkach wiatowych. Rwnoczenie jednak spadek inflacji bdzie ograniczany przez skutki obserwowanych wczeniej: wzrostu cen regulowanych, w tym cen energii, osabienia kursu zotego, a take przez wzrost cen ropy naftowej majcy miejsce w ostatnim okresie W oparciu o

6 5 4 3 2 1 0 2007-I 2007-II 2007-III 2007-IV 2007-IX 2007-V 2007-VI 2007-VII 2007-VIII 2007-X 2007-XI 2007-XII 2008-I 2008-II 2008-III 2008-IV 2008-IX 2008-V 2008-VI 2008-VII 2008-VIII 2008-X 2008-XI 2008-XII 2009-I 2009-II 2009-III 2009-IV 2009-IX 2009-V 2009-VI 2009-VII 2009-VIII 2009-X

d) Przecitne wynagrodzenie:

10

8

Dynamika przecitnego miesicznego wynagrodzenia brutto w Polsce

6

4

2 Seria 1

0

-2

-4 Rok 2007 Kw1 Rok 2007 Kw2 Rok 2007 Kw3 Rok 2007 Kw4 Rok 2008 Kw1 Rok 2008 Kw2 Rok 2008 Kw3 Rok 2008 Kw4 Rok 2009 Kw1 Rok 2009 Kw2 Rok 2009 Kw3

W analizie makroekonomicznej, wanym aspektem s take zarobki. Wynagrodzenie jest o tyle wane, e jego wzrost powoduje najczciej wzrost popytu na produkty ogem. Co prawda w II kw. 2009 mielimy negatywny sygna w postaci spadku wynagrodze, jednak ju w III kw. 2009r wszystko wrcio do normy i milimy kolejny wzrost o Wynagrodzenie przecitne wynosi obecnie 3.113,86z miesicznie. 4,8 proc.

e) Stopy procentoweW 2008 r. stopy procentowe zostay szeciokrotnie zmieniane przez Rad Polityki Pieninej (RPP). Podwyszenie stp nastpio czterokrotnie, kadorazowo o 0,25 p.p., natomiast pod koniec 2008 r. dokonano obnienia stp cznie o 1 p.p. Powodem tych dziaa byo zagodzenie prowadzonej przez RPP polityki monetarnej zgodnie z opini, i w rednim okresie bardzo prawdopodobne jest uksztatowanie si poziomu inflacji poniej celu inflacyjnego. Na koniec 2008 r. stopy procentowe uksztatoway si na poziomie: referencyjna: 5,00%, kredyt lombardowy: 6,50%, depozytowa: 3,50%, redyskontowa weksli: 5,25%.

W II kwartale 2009 r. Rada Polityki Pieninej nadal kontynuowaa proces agodzenia polityki monetarnej poprzez trzykrotne obnienie stp procentowych. W styczniu redukcja stp wyniosa 0,75 p.p., w lutym i w marcu po 0,25 p.p. Na koniec II kwartau 2009 r. stopy procentowe uksztatoway si na poziomie: referencyjna: 3,5%, kredyt lombardowy: 5%, depozytowa: 2 %, redyskontowa weksli: 3,75%.

f) Wskanik Optymizmu KonsumentwWskanik Optymizmu Konsumentw powstaje na bazie jedenastu standardowych pyta zamknitych zadawanych w sondau Ipsos-Demoskop. Badan zbiorowoci jest ludno Polski w wieku 15 lat i wicej. Sonda przeprowadzany jest w cyklu miesicznym na reprezentatywnej prbie 1000 osb. Respondenci oceniaj sytuacj kraju, swoj sytuacj materialn, poziom bezrobocia, inflacj, skonno do zakupu trwaych dbr konsumpcyjnych i poziom oszczdnoci w cigu ostatnich 12 miesicy oraz dokonuj prognozy tych zjawisk na rok nastpny. Pytania od pocztku prowadzenia tego badania s zadawane w identycznym brzmieniu i kolejnoci. Wskanik optymizmu konsumentw WOK moe przyjmowa wartoci od 0-200 punktw

Wskanik Optymizmu Konsumentw140 120 100 80 60 40 20 0

Kolumna1

Z analizy tego wskanika moemy odczyta optymizm konsumentw. Jest on o tyle wany gdy ukazuje nam on mniej wicej popyt. Po przyjrzeniu si wykresowi mona zauway, e wskanik ten jest obecnie na poziomie 86 pkt. Oznacza to, e wynik jest poniej redniej. Naley jednak zauway to, e od poczwszy od marca mamy tendencje wzrostow.

g) Sytuacja na Giedzie Papierw Wartociowych w Warszawie.W I kwartale 2009 r. indeksy cen akcji spek notowanych na Giedzie Papierw Wartociowych (GPW) w Warszawie kontynuoway spadki rozpoczte latem 2007 r. Wpyw na powysze spadki miao pogorszenie si perspektyw zyskw polskich firm (wyranie widoczne w ich wynikach finansowych za IV kwarta 2008 r.) oraz czynnik globalny zwizany z silnymi spadkami cen akcji na giedach zagranicznych. Negatywny wpyw na cen akcji niektrych spek miay ujawnione informacje o stratach walutowych czci firm na rynku walutowych instrumentw pochodnych oraz o ujemnej wycenie zawartych transakcji zabezpieczajcych. Na rynku akcji na GPW wystpowaa bardzo wysoka zmienno cen akcji. W marcu 2009 r. na GPW, podobnie jak na rynkach rozwinitych, nastpiy wzrosty cen akcji (indeks WIG 20 zyska 10%). W kocu I kwartau 2009 r. WIG by niszy ni w analogicznym okresie ubiegego roku o 49%. W II kwartale 2009 r., pierwszy raz od poowy 2007 roku, WIG zyska okoo 28%. W II proczu 2008 r. i na pocztku 2009 roku najsilniej spady ceny akcji rednich spek. Na pocztku 2009 roku obserwowano take znaczny spadek indeksu WIG20 przede wszystkim w efekcie znacznego obnienia si cen akcji bankw. Poda akcji na GPW pochodzia przede wszystkim od krajowych funduszy inwestycyjnych, ktre, podobnie jak w I proczu 2008 r., sprzedaway akcje w zwizku z umorzeniami jednostek uczestnictwa przez inwestorw. Od II kwartau 2009 roku mona zaobserwowa stopniowy wzrost wartoci zarwno indeksu WIG, jak i WIG 20. W tym okresie udao si odrobi prawie 30% wartoci spadku indeksu WIG, ktry mia miejsce od 2007 roku.

h) Bilans obrotw biecych bilans handlowyW 2009 roku, pierwszy raz od duszego czasu udao si uzyska dodatni warto bilansu handlowego. Przeomowym miesicem by luty 2009, w ktrym warto ta wyniosa 1 164 mln z. W caym roku warto eksportu przewyszaa import. Sytuacja zmienia si we wrzeniu, gdzie Polska zanotowaa ujemn warto bilansu handlowego. Fakt osignicia dodatniego salda ma zdecydowanie pozytywn wymow z punktu widzenia oceny stanu polskiej gospodarki. Biorc pod uwag znaczn przewag wartoci importu nad eksportem jaka wystpowaa w 2007 i 2008 roku, informacj t naley tym bardziej odbiera jako pozytywn.1500 1000 500 0 -500 -1000 -1500 -2000 -2500 Serie1

3. Analiza sektorowa

W celu bardziej dokadnego i wiarygodnego oddania sytuacji panujcej wrd spek petrochemicznych regionu EMEA (Europy, Bliskiego Wschodu i Afryki) postanowilimy nasz analiz przygotowa w oparciu o dane podane przez analitykw ING Securities w opracowaniu z dnia 10 wrzenia 2009 roku. Rekomendacje spek paliwowych z regionu EMEA, niestety nie mog napawa optymizmem. Tylko jedna z nich uzyskaa w ostatnim okresie pozytywn rekomendacj. Bya to mianowicie turecka spka Tpra. W stosunku do pozostaych spek zostay utrzymane zostay rekomendacje trzymaj lub sprzedaj. Turecka spka wydaje si by atrakcyjna ze wzgldu na utrzymywanie przez ni wysokiego poziomu mar wasnych i na dobre perspektywy utrzymania tego wskanika. Polski lider sektora zosta negatywnie oceniony przez analitykw ING Securities. Uznali oni, e w obecnym otoczeniu makroekonomicznym spka nie jest w stanie wygenerowa duych rodkw pieninych. Podobnego zdania jest Fitch Ratings. Amerykaska agencja ratingowa ocenia sytuacj w PKN Orlen jako negatywn. Fitch oceni, e rafinerie, ktre najbardziej odczuy kryzys w 2009 czeka kolejny trudny rok z niskimi marami rafineryjnymi i niskim poziomem wykorzystania mocy przerobowych. Fitch uwaa, e w lepszej sytuacji w warunkach obecnej dekoniunktury jest segment przerobu ropy w firmach generujcych dodatkow mar na sprzeday dziki korzystnej lokalizacji rafinerii, posiadajcych wysoki i stabilny udzia w rynku krajowym, rozbudowan infrastruktur logistyczn i du sie stacji paliw. Fitch uwaa, e rafinerie posiadajce du dwigni finansow, na przykad w wyniku duych akwizycji finansowanych dugiem, przeprowadzonych w okresie wyszych cen aktyww rafineryjnych (takie jak PKN) lub duych inwestycji na modernizacj i rozbudow rafinerii (Grupa Lotos S.A.) zanotuj znaczne pogorszenie wskanikw kredytowych w 2009 roku w zwizku ze spadkiem FFO i EBITDA. Spowoduje to presj na profile kredytowe w przyszym roku, o ile nie zostanie to zrwnowaone przez dziaania majce na celu zmniejszenie zaduenia lub generowanie dodatkowych przepyww pieninych z nowych instalacji Agencja ocenia, e czoowe zintegrowane firmy sektora ropy i gazu, ktre stosuj konserwatywn polityk finansow, np. austriackie OMV a take firmy gazowe z duym udziaem przepyww pieninych z bardziej stabilnego i przewidywanego segmentu przesyu

i dystrybucji, takie jak sowacki Slovensky plynarensky priemysel, a.s. powinny utrzyma solidne profile kredytowe w 2010 roku, pomimo zagroe stojcych przed sektorem

4. Analiza sytuacyjna firmyGrupa PKN Orlen jest dominujcym producentem i dystrybutorem produktw naftowych i petrochemicznych w Polsce. Zajmuje si przerobem ropy naftowej na takie produkty jak: benzyny bezoowiowe, olej napdowy, olej opaowy, paliwo lotnicze, tworzywa sztuczne i wyroby petrochemiczne. Rafinerie nalece do grupy PKN Orlen (w Pocku, Trzebini, Jedliczu) posiadaj ok. 70 %. zdolnoci przerobowych polskich rafinerii. PKN Orlen sprzedaje hurtowo ok. 60 %. paliw silnikowych w Polsce, sprzeda detaliczna siga prawie 40%. Firma posiada najwiksz w Europie Centralnej sie stacji paliw zlokalizowanych w Polsce, Niemczech, Czechach i na Litwie. Grup PKN Orlen tworzy ponad 80 spek. Akcje PKN ORLEN notowane s na Giedzie Papierw Wartociowych w Warszawie oraz w formie Globalnych Kwitw Depozytowych (GDR) na Londyskiej Giedzie Papierw Wartociowych. Obrt kwitami depozytowymi ma miejsce rwnie w USA na pozagiedowym rynku OTC. Akcje Koncernu notowane s na rynku podstawowym Giedy Papierw Wartociowych w Warszawie w systemie notowa cigych i wchodz w skad indeksw najwikszych spek WIG20 oraz WIG, a take indeksu branowego WIG-paliwa. Kapita akcyjny Spki wynosi 534 636 326,25 z i dzieli si na 427 709 061 akcji zwykych na okaziciela o wartoci nominalnej: 1,25 z kada akcja. Depozytariuszem kwitw depozytowych spki jest The Bank of New York Mellon. Jednostk transakcyjn na giedzie londyskiej jest 1 GDR, na ktry przypadaj dwie akcje Koncernu. Wacicielem najwikszej liczby akcji Grupy jest Skarb Pastwa, ktry w posiada cznie 27.52% udziaw w spce i tyle samo procent gosw na WZA. Innym podmiotem posiadajcym ponad 5% udziaw jest ING OFE, ktry w swoim portfelu skupia 5,17% z oglnej liczby akcji. Na rynku kapitaowym obecna jest take jedna ze spek zalenych PKN ORLEN, Unipetrol, ktrej akcje notowane s na Giedzie Papierw Wartociowych w Pradze oraz na rynku OTC (RM-SYSTM). Kapita akcyjny spki dzieli si na 181 334 764 akcji zwykych o wartoci nominalnej 100 CZK, z czego w obrocie znajduje si 67 110 726 akcji. Na Giedzie Papierw Wartociowych w Pradze notowane s take obligacje wyemitowane przez Unipetrol. W obrocie znajduje si 2 000 obligacji o cznej wartoci nominalnej 2 000 000 000 CZK.

5. Analiza Finansowa (dane w oparciu o raport za III kwartay PKN Orlen opublikowany w dniu 13 listopada 2009r.)

a) Wskaniki Pynnoci:a) wskanik biecej pynnoci Wskanik pokazuje moliwoci przedsibiorstwa do

regulowania zobowiza posiadanymi rodkami obrotowymi.

=

,

.

.

=

Wskanik biecej pynnoci dla Orlen wynosi 1,44 . Jest to wynik dobry, gdy warto tego mnonika powinna si mieci w granicy .W przypadku gdy jego warto spada poniej 1,0, moe to wskazywa na kopoty przedsibiorstwa z regulowaniem zobowiza w terminie, ale te wiadczy o agresywnym, nastawionym na szybkie zwikszanie si zyskw planie rozwoju realizowanym przez dane przedsibiorstwo. Jednoczenie jest to pozytywny znak dla inwestorw. Warto wskanika powyej 3,0 wskazuje na z kondycje finansow firmy i problemy z obrotem majtku.

b) wskanik szybki pynnoci - Wskanik odzwierciedla natychmiastow zdolno przedsibiorstwa do spaty zacignitych zobowiza.

=

.

.

=

,

Warto wskanika szybkoci pynnoci dla PKN Orlen wynosi 0,60.Ozaczacza to, e firma ma zachwian pynnoci finansow. Warto optymalna powinna wynosi od 1 do 1,2. Jest to negatywna informacja dla inwestorw

c) wskanik natychmiastowej wymagalnoci - wskanik pokazuje jak cz zacignitych zobowiza firma jest w stanie pokry posiadanymi rodkami pieninymi. Naley pamita, e brak gotwki nie musi oznacza kopotw finansowych spki, natomiast cakowity jej brak moe przynie straty wywoane brakiem moliwoci zawierania szybkich i korzystnych transakcji.

=

.

.

.

=

+

= ,

b) Wskaniki aktywnoci:a) wskanik rotacji nalenoci - okrela, ile razy w cigu roku firma odtwarza stan swoich nalenoci. =

.

.

=

= ,

Wskanik rotacji nalenociami dla PKN Orlen wynosi 7,61 jest to sytuacja dobra, gdy zadowalajcy poziom tego wskanika powinien oscylowa w przedziale 7,0 -10,0. Jeeli warto wskanika spada poniej 7,0 oznacza to, e przedsibiorstwo kredytuje swoich klientw, co wie si z dugim zamroeniem rodkw pieninych w nalenociach.

b) wskanik rotacji zapasw - Okrela ile razy w cigu roku firma odnawia swoje zapasy. Niski poziom wskanika wskazuje na nadmierne lub zbdne zapasy utrzymywane przez przedsibiorstwo. Wzrost tego wskanika oznacza, e zapasy wystarczaj na coraz mniejsz liczb dni sprzeday.

=

.

.

.

=

= ,

c) Wskaniki zadueniaa) wskanik oglnego zaduenia Obrazuje struktur finansowania majtku

przedsibiorstwa. Informuje, jaki udzia w caoci rde finansowania aktyww firmy stanowi zaduenie, czyli kapitay obce. . = %

.

.

.

=

=

,

%

Wskanik oglnego zaduenia dla PKN Orlen wynosi 55,34%. Jest to dobry rezultat gdy wg standardw zachodnich wskanik ten powinien oscylowa w przedziale 57 67 % Im wyszy jego poziom, tym wyszy poziom zaduenia i wysze ryzyko finansowe.

b) wskanik zaduenia kapitau wasnego - okrela stopie zaangaowania kapitau obcego w stosunku do kapitau wasnego.. . =

.

.

=

= ,

Wskanik zaduenia kapitau wasnego dla PKN Orlen wynosi 1,24. Jednake W przypadku tego wskanika trudno jest mwi o wartociach optymalnych, chocia np. w USA za warto graniczn dla spek maych przyjmuje si proporcj 3:1, dla duych i rednich 1:1. Wzrost wskanika oznacza wiksze zaangaowanie obcych rde finansowania w stosunku do rde wasnych

c) wskanik zaduenia dugoterminowego (wskanik dugu) - Okrela stopie zabezpieczenia udzielanych kredytw przez kapita wasny firmy. .

=

=

= ,

Wskanik dugu dla PKN Orlen wynosi 0,64. Jest to wynik stosunkowo dobry, gdy przyjmuje si, e zadowalajcy poziom tego wskanika powinien wynosi 0,5, co wynika ze struktury kapitau 33:67, wg ktrej kredyt dugoterminowy powinien by dwukrotnie mniejszy od kapitaw wasnych. Racjonalny poziom tego wskanika wynosi jednak od 0,5 do 1,0. W przypadku, gdy wskanik > 1,0 oznacza to, e zobowizania dugoterminowe s wysze ni kapita wasny

d) Wskaniki rentownoci:a) wskanik rentowno sprzeday Okrela zdolno firmy do generowania zysku przez sprzeda. Im niszy jest wskanik, tym wiksza warto sprzeday musi by zrealizowana dla osignicia okrelonej kwoty zysku. Z kolei im wyszy poziom wskanika, tym wysza efektywno osiganych dochodw. Podany jest zatem wysoki poziom tego wskanika.

Z tego te powodu naley porwnywa warto tego wskanika w danej firmie z innymi firmami tej samej brany.

=

%

.

.

=

%= %

W dwch pozostaych spkach wykorzystanych w analizie porwnawczej, wskanik rentownoci sprzeday netto wynosi: Petrolinvest = - 1,88 LOTOS = 0,14 Mona zatem uzna, e PKN wypada na tle porwnywanych spek korzystnie.

b) wskanik rentowno aktyww (ROA) - okrela stosunek wielkoci zysku netto, wypracowanego przez jednostk, do wartoci zaangaowanego w firmie majtku. Pokazuje jak efektywnie firma zarzdza swoim majtkiem. Im wyszy poziom rentownoci aktyww, tym lepsza sytuacja finansowa firmy.

=

%

=

%= , %

Wskanik rentownoci aktyww dla PKN Orlen wynosi 2%. Jest to wynik dosy dobry choby z tego wzgldu, e zachodnie banki udzielajce kredytw oczekuj od firm, aby wskanik ten osiga poziom 2-6 %. Jednoczenie w maych firmach powinien by wyszy ni w duych

c) stopa zwrotu z kapitau wasnego (ROE) - Informuje o wielkoci zysku netto, przypadajcego na jednostk kapitau zainwestowanego. Im warto tego wskanika jest wysza, tym korzystniejsza jest sytuacja finansowa firmy. Wysza efektywno kapitau wasnego wie si z moliwoci uzyskania wyszej nadwyki finansowej, a co za tym idzie wyszych dywidend (dla akcjonariuszy) oraz z dalszym rozwojem firmy.

=

%

=

%= ,

%

e) Wskaniki wartoci rynkowejUwaga. Cena akcji PKN Orlen jest cen z dnia 18 grudnia 2009r.

a) zyskowno na jedn akcj

(EPS) - Okrela wielko zysku, przypadajc na

pojedynczy udzia lub akcj. Warto wskanika jest istotna dla inwestorw liczcych na korzystn dywidend, jak i dla inwestorw oczekujcych wzrostu wartoci akcji ze wzgldu na rosncy zysk spki. Zysk z portfela skonstruowanego na bazie spek charakteryzujcych si najwiksz dynamik EPS jest czsto wikszy od przecitnego.

=

=

= ,

/

b) wskanik ceny rynkowej akcji do wartoci ksigowej na akcje (P/BV) - ile razy warto spki na rynku jest wiksza (mniejsza) od jej wartoci ksigowej,

=

=

,

= ,

Wspczynnik P/BV da nam tak naprawd odpowied dopiero po zestawieniu go z innymi P/BV spek w brany. Generalnie na rynkach wiatowych nie ma jednoznacznych norm dla wskanika P/BV. W USA waha si w przedziale 1,3-2,0, na rynku japoskim w granicach 2,0. Na polskiej giedzie rozpito wskanika jest znaczna i oscyluje od 0,5 do 3,5. W praktyce niska warto wskanika oznacza z reguy, ze spka osiga mae zyski biece i jej majtek nie jest w peni wykorzystywany. Gdy majtek takiej spki jest znaczny, brana za stwarza nadziej na dobre wyniki, poziom wskanika P/BV jest wan informacj dla inwestorw chccych kupi akcje na duszy okres. Niski poziom tego wskanika moe oczywicie wiadczy o kopotach spki, ktre mog by spowodowane z struktur majtku. Z kolei wysoka warto P/BV moe oznacza, e akcje s przewartociowane. P/BV spek z sektora: P/BV LOTOS 0,63 P/BV Petrolinvest 1,61 c) wskanik ceny akcji w stosunku do biecych zyskw (P/E) - ile razy warto rynkowa firmy przewysza warto wypracowanego w cigu roku zysku

/ =

=

,

=

,

Wskanik P/E powinien by porwnywany ze wskanikiem branowym i wyznaczonym dla innych spek. Naley rwnie zaznaczy, e wskanik ten opiera si na danych historycznych spek. Wskanik cena do zysku naley do najpopularniejszych i najczciej stosowanych wskanikw na giedzie. Jego podstawowym celem jest ocena celowoci inwestowania w akcje danej spki. Wskanik ten odzwierciedla stosunek inwestorw do firmy. Jego wzrost informuje, e inwestorzy skonni s paci za akcje firmy wicej ni poprzednio.

Niski poziom wskanika moe sugerowa, e inwestycja jest korzystna, poniewa firma osiga spore zyski, przy relatywnie niskiej wycenie rynkowej. Zbyt niski jego poziom sygnalizuje, e akcje spki s niedowartociowane i zachca do taniego ich nabycia.

W praktyce zbyt dua warto P/E moe wiadczy o duym entuzjazmie inwestorw lub o spekulacji duych inwestorw. Fakt ten powinien stanowi przestrog w zbyt jednoznacznej interpretacji tego wskanika. Porwnujc P/E firm z tej samej brany, mona spodziewa si, e akcje spki o wysokim poziomie P/E s przewartociowane i ich kurs moe w najbliszym czasie spa.

6.

Wycena spki metod porwnawcz.PKN ORLEN LOTOS 31,36 Petrolinvest 23,76

Cena akcji

31

Spka Buty S.A. (dane w tys PLN) Zysk operacyjny Amortyzacja Zysk netto Dug Gotwka Liczba akcji (tys szt.) EPS EBITDA EV EV/EBITDA P/E

2009E 763390 1934867 1017133 27171008 890853 427709,06 2,38 2698257,00 39539135,89 14,7 13,0 338032 219321 579364 7099774 422896 129873,36 4,46 557353,00 10749706,63 19,3 7,0 -186732 2712 -40239 460355 577 16217,40 -2,48 1413282,73 845103,42 0,6 -9,6

Waga: Wyceniamy spk PKN Orlen S.A. Cena akcji PKN Lotos Petrolinvest 31 31,36 23,76 Waluta PLN PLN PLN P/E 2009E 13 7 -9,6

0,4

Waga EV/EBITDA 2009E 14,7 19,3 0,6

0,6

rednia Mediana PKN Orlen Dyskonto/premia na medianie Cena akcji PKN Orlen S.A. 31 PLN

3,5 7,0 13,0 86% 16,6 2006E Zasig:

11,5 14,7 14,7 0% 31,1 16,6 31,1

Wycena: Wagi: Wycena kocowa: Upside / downside 25,3 -18,3%

25,3 1 25,3175838 0 0

W zwizku z prognozowanym spadkiem wartoci ceny akcji analizowanej spki o 18,3%, oraz w oparciu o ogln niekorzystn sytuacj w sektorze postanowilimy wyda rekomendacj Sprzedaj. Za decyzj t przemawia niekorzystna wymowa wikszoci analizowanych wskanikw. Pozytywnie moe by jednak odbierana podoe

makroekonomiczne, na jakim obecnie dziaa spka. W podjciu decyzji odnonie do wyceny decydujcym czynnikiem bya wycena kocowa uzyskana w wyniku przeprowadzenia wyceny porwnawczej, oraz niekorzystne perspektywy dla brany. Potwierdzeniem rekomendacji moe by rwnie wydanie przez agencj ratingow Fitch Ratings raportu, w ktrym sytuacja PKN Orlen zostaa uznana za niepewn, a spka otrzymaa rating BB+.

7. Bibliografiaa b c d e f g h http://gielda.wp.pl/a,1,b,7,c,4,kat,60634,page,1,wid,8543543,faqtresc.html http://bankier.pl Gazeta Parkiet z dnia 17 grudnia 2009 www.ingsecurities.pl Skonsolidowany raport kwartalny za III kwarta 2009r PKN Orlen Skonsolidowany raport kwartalny za III kwarta 2009r Petrolinvest Skonsolidowany raport kwartalny za III kwarta 2009r- Lotos Metody wyceny spki Marek Panfil, Andrzej Szablewski