ถึงเวลาทำาหมันให้ แซลมอนใน...
Transcript of ถึงเวลาทำาหมันให้ แซลมอนใน...
ISSN 2286-9298
• เรองจากปก :
• หนาตางขาววทย-เทคโนฯ โลก :
• ระเบยงขาววทย-เทคโนฯ ไทย :
Highlight
นกวทยาศาสตรเปนหวง “แซลมอนเลยง” จากฟารมไดหลดรอดไปผสมพนธกบแซลมอนในธรรมชาต ซงอาจเกดผลกระทบตอเผาพนธแซลมอนในธรรมชาตไดเนองจากแซลมอนเลยง มพนธกรรมในการเอาตวรอดดอยกวาแซลมอนในธรรมชาต นกวจยจงเสนอใหจดการทำาหมนแซลมอนในฟารมเพาะเลยง
P.3
Ebook
MAGAZINE
ถงเวลาทำาหมนใหแซลมอนในฟารมเลยง ...................................................1
“หนยนตปลาไหล” ตรวจสอบคณภาพนำา ....................................................11
• ผลตกะโหลกเทยมแบบมรพรนดวย เครองพมพสามมต ...............................5 • ฤทธปรบปรงสมรรถภาพทางเพศชาย ของตนหนามกระสน ..........................6
ฉบบท 57 / ธนวาคม 2560 ยอยโลกขอมลขาวสารวทยาศาสตรเพอคณ
• บทความพเศษ : ผเสอกลางคน : วบไหวในรตตกาล .....12
ถงเวลาทำาหมนใหแซลมอนในฟารมเลยงถงเวลาทำาหมนใหแซลมอนในฟารมเลยง
จมพล เหมะครนทรบรรณาธการบรหาร
ทปรกษาณรงค ศรเลศวรกลจฬารตน ตนประเสรฐ
บรรณาธการผพมพผโฆษณา กลประภา นาวานเคราะห
บรรณาธการอำานวยการ นำาชย ชวววรรธน
บรรณาธการบรหาร จมพล เหมะครนทร
กองบรรณาธการ ปรทศน เทยนทองวชราภรณ สนทนาศศธร เทศนอรรถภาคยรกฉตร เวทวฒาจารยวณา ยศวงใจรวศ ทศคร
บรรณาธการศลปกรรม จฬารตน นมนวล
ศลปกรรม เกดศร ขนตกตตกลฉตรทพย สรยะฉตรกมล พลสงคราม
A Team Bu
lletin
ตดตอกองบรรณาธการโทรศพท 0 2564 7000 ตอ 71185 อเมล [email protected]
ผผลตฝายเผยแพรวทยาศาสตร สำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.)กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย
111 อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย ถนนพหลโยธน ต.คลองหนง อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน 12120
โทรศพท 0 2564 7000 ตอ 71185 โทรสาร 0 2564 7016 เวบไซต http://www.nstda.or.th/sci2pub/ facebook : https://www.facebook.com/sarawit2you/
ไปญปน ไปดวถชวตสงคมไทยในอนาคต (1)
กอนหนาน ประเทศญปนไมเคยอยในหวหรอแผนการทผมจะไปทองเทยวเลยครบ แตเมอทกอยางลงตว เลยคดวากนาจะมาเยอนสกครง
ภาพของญปนในหวของผมกคอ เปนประเทศทรำารวย สงคมมระเบยบวนยสง วถชวตผคน ผกโยงกบเทคโนโลยทอำานวยความสะดวกมากมาย เปนประเทศทมความปลอดภยสำาหรบ นกทองเทยว
สงตางๆ ทวาดไว ไมเกนเลยกบสงทผมสมผสของจรงนก แตการทไดมาเหนของจรงน ทำาใหเราเขาใจลกซงมากขน เพราะไดแทรกตวเขาไปอยในสงคมของเขาจรงๆ ในการดำาเนนชวตประจำาวนในดานตางๆ ไมวาจะเปนเรองการเดนทางทตองพงพารถไฟฟาเปนหลก ไดลองลม ชมรสอาหารญปน การมปฏสมพนธกบคนญปนทงเรองการใชภาษา นสยใจคอ วฒนธรรม การซอของ การทงขยะของคนญปน หรอการไดสมผสกบเทคโนโลยสมยใหมทอำานวยความสะดวกในดานตางๆ ของสงคมญปน
แมวถชวตสงคมสมยใหมของญปนน อาจไมไดเกดขนเหมอนเปะกบสงไทยในอนาคตเสย ทกเรอง แตในหลายๆ เรองกทำาใหเราเหนภาพชดเจนขนครบ วาสงคมไทยเราตองเจอแน อยางเรองของ “สงคมผสงอาย” ทสงคมไทยเรากำาลงยางกาวมาสจดน
สงเกตไดงายๆ จากจำานวนผคนทเดนทางโดยรถไฟฟา จะตองเจอผสงอายในทกเทยวขบวน ผสงอายตองปรบตวกบการใชเทคโนโลยอยางหลกเลยงไมได ไดเหนภาพหญงชราไปยนหนาตขายตวรถไฟอตโนมตโดยลำาพงเพอซอตว ภาพคณปาในตางจงหวดเดนทางโดยรถไฟฟาเองโดยลำาพง ทำาใหลองนกภาพมาทบานเรา ผมยงไมคอยเหนภาพคณยายวย 65-70 ขนไปมากดต ATM เลยนะครบ คดวาตองปรบตวอยพอสมควรกบการใชเครองบรการทางเทคโนโลยเหลาน
ผมมโอกาสไปเทยวพระราชวงอมพเรยลในวนธรรมดา ยงเหนชดมากวาคนทองถนทมา เทยวชมพระราชวงน ลวนเปนผสงอายหลงวยเกษยณเปนสวนใหญ
การเดนทางของคนญปนตองพงรถไฟฟาเปนเหมอนเสนเลอดใหญจรงๆ ครบ เพราะสะดวกรวดเรว ระบบรางของญปนมมานานนบรอยปแลว การพฒนาระบบรางของเขาจงกาวหนาไปมากทงเทคโนโลยรางรถ โบกรถ และระบบการบรการ ผมเหนครงแรกกตองบอกวา “ฟวเจอรชอก” เหมอนกน เพราะมนมมากหลายขบวน เขาออกตลอดเวลา ทงวงตามกนมาตดๆ และวงสวนทางกนไมไดขาดชวง ยงตามสถานใหญๆ ในโตเกยวทเปนเมองหลวงของญปน ผคนทเดนออกจาก ตรถไฟฟาราวกบผงแตกรงเลย คอเดนกระจายสวนกนไปมามวไปหมด ทงทเปลยนขบวนเพอเดนทางตอ และคนทถงทหมายแลว แตถาเปนสถานไมใหญมาก ภาพเหตการณผงแตกรงนจะเหนไดเชนกน แตเวลาผานไปสกพกราว 5 นาท ผคนกจะหายไปหมดตามชองทางเดนของชานชาลาตางๆ เหมอน “มนษยร” เลยครบ คอพอถงรถไฟหลายๆ ขบวนเขาจอดพรอมกน ผคนกออกมา จากร (ชองชานชาลา) ตางๆ เพอเปลยนขบวน แลวกหายเขาไปในรตางๆ หรอเดนออกไปจากสถาน
ประสบการณทไดสมผสมา ยงมอกหลายเรองครบ ขอยกยอดไปตอคราวหนาทจะกลาวถงวนยจราจรของสงคมญปนและเรองอนๆ กนบาง
พบกนใหมฉบบหนาครบ
Editor’s Note
3 ธนวาคม 2560
วณา ยศวงใจCoverStory
“แซลมอน” เปนปลาทะเลในเขตหนาวทกลายมาเปนเมนอาหารยอดนยมในหลายประเทศ
ทวโลก โดยจดเดนของปลาแซลมอนคอเนอปลาทมสสมและอดมไปดวยคณคา ทางโภชนาการ โดยเฉพาะกรดไขมนโอเมกา 3 ทรางกายของคนเราไมสามารถสรางขนได เมอความตองการการบรโภคปลาแซลมอนสงขน ปรมาณปลาแซลมอนทจบจากทะเลจงไมเพยงพอตอความตองการของตลาด ทำาใหมการเพาะเลยงปลาแซลมอนในระบบฟารมเกดขนและกลายเปนธรกจขนาดใหญทขยายตวมากขนในหลายประเทศ เชน องกฤษและ นอรเวย จนทำาใหแซลมอนทมอยในปจจบนนเปนแซลมอนเลยงมากถง 95% และนาเปนหวง วา “แซลมอนเลยง” ทหลดรอดออกไปจากฟารม อาจกระทบตอเผาพนธ “แซลมอนในธรรมชาต” นกวจยจงไดเสนอใหมการทำาหมนใหแซลมอนในฟารมเพาะเลยง
งานวจยของ ศ. แมตต เกจ (Prof Matt Gage) จาก University of East Anglia (UEA) ในองกฤษ แสดงใหเหนวา แซลมอนเลยงซงมพนธกรรมทแตกตางจากแซลมอนในธรรมชาต สามารถปรบตวอยในธรรมชาตและแพรพนธ ใหกำาเนดลกหลานไดไมตางจากเผาพนธแซลมอนทอาศยอยในธรรมชาตมาแตเดม ซงงานวจยเรองน ไดรบการสนบสนนจาก Natural Environment Research Council (NERC) และ Royal Society และไดตพมพรายงานวจยลงในวารสาร Evolutionary Applications เมอวนท 10 มนาคม ค.ศ. 2014
ศ. แมตต เกจ กลาววา “แซลมอนเลยงจะโตเรว กนจ แตไมฉลาดเหมอนแซลมอนในธรรมชาตเวลาทเผชญกบผลา คณลกษณะแบบนเหมาะสำาหรบเปนปลาเลยงเพอเปนอาหาร แตไมเหมาะทจะดำารงเผาพนธในธรรมชาต”
“ปญหามอยวา ในแตละปมแซลมอนหลายลานตวหลดออกจากฟารมเพาะเลยงไปวางไขในธรรมชาต ซงอาจเกดการผสมพนธกบแซลมอนในธรรมชาต จนสงผลกระทบ ตอยนพล (gene pool) และเกดการถายทอดลกษณะทไมดเหลานไปสแซลมอนในธรรมชาตได”
นกวจยทราบวาความสามารถในการแพรพนธของแซลมอนเลยงดอยกวาแซลมอนในธรรมชาต ซงอาจเปนผลมาจากการเพาะเลยง แตนกวจยยงไมทราบในรายละเอยดเกยวกบ
พฤตกรรมของเซลลสบพนธของแซลมอนเลยง จงไดศกษาการสบพนธของแซลมอนเลยงในหลอดแกว โดยการจำาลองสภาพแวดลอมใหเหมอนกบในธรรมชาต เพอดลกษณะของเซลลสบพนธของแซลมอนเลยง การแขงขนของสเปรมในการเขาไปปฏสนธกบไข
ผลการศกษาพบวา เซลลสบพนธของแซลมอนเลยงมความสามารถในการแขงขนและสบพนธ ไ ด ไมตางไปจากแซลมอนในธรรมชาต นนแสดงวาแซลมอนเลยงทหลดออกจากฟารมไปสามารถแพรพนธ ในธรรมชาตได และทำาใหม โอกาสเกดการผสมขามพนธระหวางแซลมอนเลยงและแซลมอนในธรรมชาตได ซงจะสงผลใหยนของแซลมอนในธรรมชาตถกรบกวนและอาจสญพนธไดในทสด
ในขณะเดยวกนกมหลกฐานชดเจน ทแสดงวา แซลมอนเลยงทหลดจากฟารมไมสามารถอยรอดได ในทะเล แตกลบไปวางไขในแมนำา ใหกำาเนดลกหลานได โดยมรายงานวาพบแซลมอนเลยงอยในแมนำาหลายแหงในประเทศนอรเวยเปน จำานวนมาก ซงประมาณไดวามจำานวนมาก ถงครงหนงของแซลมอนทงหมดในบรเวณนน!! และยงพบหลกฐานวามการผสม ข ามพนธ ระหว างแซลมอนเล ยงกบแซลมอนในธรรมชาตแลว จากการทแซลมอนในแมนำาดงกลาวมการแสดงออกของยนทเปลยนแปลงไปจากเดมอยางมนยสำาคญ ซงสอดคลองกบลกษณะของแซลมอนลกผสมระหวางแซลมอนเลยงและแซลมอนสายพนธในธรรมชาต
สงนทำาใหนกวทยาศาสตร นกอนรกษ จนถงผททำาการประมงกงวลวาแซลมอนเลยงทหลดจากฟารมอาจรบกวนตอระบบในธรรมชาตของแซลมอน เชน ชวงเวลาในการกลบไปวางไขของแซลมอน ขนาด
4ธนวาคม 2560
ของแซลมอนเมอโตเตมวย และความสามารถในการตานทานโรค
ดงนน เพอปองกนไมใหเกดการผสมขามพนธระหวางแซลมอนเลยงกบแซลมอนในธรรมชาต และเพอเปน การรกษาพนธกรรมของแซลมอนในธรรมชาตใหคงอยตอไป ศ. แมตต เกจ จงไดเสนอแนวทางในการแกปญหานดวย การทำาใหแซลมอนเลยงเปนหมน โดยการเหนยวนำาดวยความดนภายหลงการปฏสนธ เพอแซลมอนเกดใหมมโครโมโซม 3 ชด หรอทเรยกวา “ทรพลอยด” (triploid) ซงจะไมสามารถผสมพนธไดแมหลดออกไปสธรรมชาต
วธการนมการนำาไปใชในการเพาะเลยงปลาเรนโบวเทราต มานานหลายสบปแลว ซงแมวาจะมการทดลองวธนกบ แซลมอนในฟารมเพาะเลยงหลายแหงในนอรเวย ทวาอตสาหกรรมเพาะเลยงสตว นำาบางสวนกยงตอตานเทคโนโลยน เนองจากกลววาแซลมอนทรพลอยด เจรญเตบโตในฟารมเลยงไดไมดเทากบแซลมอนสายพนธปกต และอาจสงผลตอธรกจเพาะเลยงแซลมอน แตการทดลองในปจจบนกแสดงใหเหนวาแซลมอนทรพลอยด มคณลกษณะทดเหมอนกบแซลมอนทเพาะเลยงอยเดม และ ศ. แมตต เกจ กเหนวาถงเวลาแลวทควรจะพยายามอยางจรงจงในการพฒนาแซลมอนทรพลอยดใหเปนมาตรฐาน สำาหรบอตสาหกรรมเพาะเลยงแซลมอน เพอขจดปญหา ทสงผลกระทบตอแซลมอนในธรรมชาตใหหมดไป
แซลมอนเลยงจะโตเรว กนจ แตไมฉลาดเหมอนแซลมอนในธรรมชาตเวลาทเผชญกบ ผลา คณลกษณะแบบนเหมาะสำาหรบเปนปลาเลยงเพอเปนอาหาร แตไมเหมาะทจะดำารงเผาพนธ ในธรรมชาต
CoverStory
ทมาขอมล :http://www.newscientist.com/article/dn25210-time-to-sterilise-farmed-salmon-to-save-wild-cousins.html#.UyF45fl_t64
http://www.uea.ac.uk/mac/comm/media/press/2014/March/salmon-gene-pool ภาพ :
http://images.glaciermedia.ca/polopoly_fs/1.174130.1469338750!/fileImage/httpImage/image.jpg_gen/derivatives/landscape_804/organic-aquaculture-jpg.jpghttp://farm7.staticflickr.com/6141/6020467765_26f581f3c9_o.jpghttps://thetyee.ca/News/2017/03/03/NorwayFishFarmAerial.jpg
https://subseaworldnews.com/2013/09/04/wave-energy-device-to-power-marine-harvest-scotlands-salmon-farm/
5 ธนวาคม 2560
ระเบยงขาววทย-เทคโนฯ
ไทยกองบรรณาธการ
ปลกถวเขยวพนธใหมฝาวกฤตภยแลง
ในชวงทขาดแคลนนำา ถวเขยวเปนพชทางเลอกชนดหนง ทชวยใหเกษตรกรไทยยมได เพราะนอกจากจะใชนำานอย
เกบเกยวไดเรวแลว กยงชวยบำารงดนอกดวย และลาสดน นกวจยไทย ไดพฒนาถวเขยวพนธใหมทใหผลผลตสงกวาเดมเปนผลสำาเรจ
สวทช. รวมกบมหาวทยาลยเกษตรศาสตร พฒนาพนธถวเขยวไทย รวมทงมการพฒนาตอยอดโดยหนวยงานตางๆ จนไดถวเขยวสายพนธด 6 สายพนธ ทมจดเดนคอ ขนาดเมลดใหญ ใหผลผลตสง 250-300 กโลกรมตอไร ตานทานตอโรคใบจด โรคราแปง และไดรวมมอกบ มทร. ลานนา ผลตขยายเมลดพนธถวเขยวทง 6 สายพนธน ในพนท 7 ไร
เมลดพนธถวเขยวทผลตไดนจะรวมกบหนวยงานพนธมตร เชน กรมสงเสรมการเกษตร นำาไปทดสอบการผลตเมลดพนธในพนทเกษตรกร เชน จงหวดอทยธาน การถายทอดความร ใน การผลตเมลดพนธคณภาพดเปนการสรางรายไดใหกบเกษตรกรไทย และเปนการสรางมลคาเพมโดยการปอนผลผลตถวเขยวเขาสโรงงานวนเสนและโรงงานอตสาหกรรมแปรรปอนๆ
ชมคลปวดโอไดท : https://www.youtube.com/watch?v=tAwL0vc2bbY
ผลตกะโหลกเทยมแบบมรพรนดวยเครองพมพสามมต
ปจจบนนมผปวยหลายรายทตองสญเสย ชนสวนกะโหลกจากการผาตด ทำาให
รปศรษะผดแปลกไปจากปกต ซงเราแกไขไดดวยการผาตดปลกถายกะโหลกเทยม
กะโหลกเทยมมหลายประเภท ซงแบบมรพรนทไดรบความนยมนนยงทำาไดในวงจำากด เพราะราคาสง ตองนำาเขาจากตางประเทศ แตวนน เปนทนายนดทนกวจยไทย เราสามารถคดคนและพฒนากะโหลกเทยมแบบมรพรนดวยเครองพมพสามมตทมคณภาพและราคาถกกวาเดมไดเปนผลสำาเรจ
กะโหลกเทยมชนดมรพรนไดรบความนยมมากขน เนองจากหลอดเลอดและเนอเยอสามารถเจรญเขาไปในกะโหลกเทยมได เปนการเพมความแขงแรงและลด การตดเชอ แตปญหาคอเราตองนำาเขาจากตางประเทศ และตองนำามาตดแตงเพอใหมรปทรงใกลเคยงกบชองวางของกะโหลกผปวย
นกวจยไทยจากศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต (เอมเทค) สวทช. รวมกบคณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร ไดพฒนากระบวนการผลตกะโหลกเทยมแบบมรพรนจากพลาสตกพอลเอทลน ดวยเทคโนโลยเครองพมพสามมต ซงดกวากะโหลกเทยมแบบเดม คอ ออกแบบและพมพชนสวนทมขนาดรปรางพอดกบชองวางของกะโหลกผปวยไดเลย มนำาหนกเบา มปรมาณรพรนมากกวา และขนาดรพรนใหญกวา ทสำาคญคอมราคาถกกวา ชวยการเพมโอกาสทางการรกษาใหกบผปวยไทยไดเปนอยางด
ชมคลปวดโอไดท : https://www.youtube.com/watch?v=r2yJqVXCbTM
5 ธนวาคม 2560
6ธนวาคม 2560
ระเบยงขาววทย-เทคโนฯ
ไทย
กระจกเปลยนสอจฉรยะ
แสงแดดบานเรานบวนจะรอนขนทกท แมจะหลบอยในบาน กยงหนไมพน ยงแสงทสองทะลกระจกเขามาน กเหมอนกบเราอยในตอบดๆ นเอง
การแกปญหาแสงผานกระจก สวนใหญแลวเรากมกจะปดมาน หรอตดฟลมกรองแสงทสเขมๆ ซงทำาใหหองมดทบ ตองเปดไฟชวย ทำาใหสนเปลองพลงงาน ดงนนถามกระจก ทเปลยนสไดโดยอตโนมตตามความเขมแสงกคงดไมนอย
นกวจยจากศนยนาโนเทคโนโลยแหงชาต (นาโนเทค) สวทช. ไดพฒนาสารเคลอบ กระจกโฟโตโครมกทดดกลนรงสยวจากดวงอาทตย โดยเมอโดนแดดกจะเกดการเปลยนแปลง โครงสรางทางเคม ทำาใหสของสารเคลอบเปลยนจากทไมมส หรอมสออนๆ เปนมสเขมขน
คณสมบตพเศษนเหมาะทจะนำามาใชเคลอบกระจก แทนการตดฟลมกรองแสง เพราะสามารถ เปลยนความเขมสไดโดยอตโนมตตามความเขมแสงอาทตยทเปลยนไปในแตละชวงเวลา อยางเวลาเชาทแสงแดดไมจด กระจกทเคลอบสารโฟโตโครมกจะเปลยนสไปเพยงเลกนอย พอในเวลากลางวนทมแดดจด กจะเปลยนเปนสเขมมาก และในตอนเยนหรอกลางคน
ชมคลปวดโอไดท : https://www.youtube.com/watch?v=yQ4964gtrGw
กจะเปลยนกลบมาใสอกครง โดยไมมผลตอการมองเหนของเรา ดงนน จงชวยควบคมปรมาณแสงทเขาสตวอาคารได อยางพอเหมาะตลอดวน ชวยลดความรอน ประหยดคาแอร คาไฟ ไดเปนอยางด
ฤทธปรบปรงสมรรถภาพทางเพศชายของตนหนามกระสน
เวบไซตของสำานกงานขอมลสมนไพร คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยมหดล เผยผลการศกษา ฤทธตอ
สมรรถภาพทางเพศชายของตนหนามกระสน (Tribulus terrestris L.) โดยสมใหอาสาสมครเพศชายทมภาวะเสอมสมรรถภาพทางเพศ อยางออนและปานกลาง (mild or moderate erecti le dysfunction) อยางนอย 6 เดอน จำานวน 180 คน รบประทานยาเมด สารสกดจากตนหนามกระสน (Tribestan®) ขนาด 250 มลลกรม (ประกอบดวยสารสกดมาตรฐาน furotanol sapaonin ไมนอยกวา 112.5 มลลกรม) ครงละ 2 เมด วนละ 3 ครง หลงมออาหาร หรอรบประทานยาหลอก ตดตอกน 12 สปดาห
จากการประเมนผลการศกษาโดยใชแบบสอบถามของ International Index of Erectile Function (IIEF) พบวา กลมท
ไดรบยาเมดหนามกระสนชวยปรบปรงสมรรถภาพทางเพศของอาสาสมคร เพมความพงพอใจระหวางการรวมเพศ (intercourse satisfaction) การสขสดยอด (orgasmic function) ความตองการทางเพศ (sexual desire) และความพอใจทางเพศโดยรวม (overall satisfaction) เพมมากขนกวากลมทไดรบยาหลอกอยางมนยสำาคญ โดยไมพบอาการขางเคยงทเปนอนตรายหรออาการไมพงประสงค
จากผลการศกษานจงสามารถสรปไดวา ยาเมดจากตนหนามกระสนใหผลปรบปรงพฤตกรรมทางเพศในผปวยเสอมสมรรถภาพทางเพศได
ขอมลจาก : http://www.medplant.mahidol.ac.th/active/shownews.asp?id=1341ภาพจาก : http://adultfood18up.blogspot.com/2015/04/blog-post.html
6ธนวาคม 2560
7 ธนวาคม 2560
ระเบยงขาววทย-เทคโนฯ
ไทย
ทมวจยนาโนเทค ควาเหรยญรางวลในงาน “Seoul International Invention Fair 2017” (SIIF 2017) ณ กรงโซล สาธารณรฐเกาหล
ดร.กมลวรรณ ธรรมเจรญ ดร.ดวงพร พลพานช พรอมดวยทมวจยจากหองปฏบตการวสดนาโนเฉพาะทาง
และโครงสรางพนผว เจาของผลงาน Anti-Microbial Sachet Based on Natural Extracts for Bakery Products หรอ ผลตภณฑ “B Fresh” ไดรบรางวลเหรยญเงน Silver Prize และรางวลพเศษ Special Award for Innovation จากประเทศซาอดอาระเบย ในการเขารวมประกวดและแสดงนทรรศการในงาน “Seoul International Invention Fair 2017 (SIIF2017)” ณ กรงโซล สาธารณรฐเกาหล ระหวางวนท 30 พฤศจกายน - 3 ธนวาคม 2560 ซงจดโดยสมาคมสงเสรมสงประดษฐและการวจยของเกาหล หรอ Korea Invention Promotion Association (KIPA) โดยผลตภณฑ “B Fresh” เปนซองบรรจสารยบยงการเจรญของเชอจลนทรยทสามารถควบคมการปลดปลอยสารสำาคญซงเปนสารสกดธรรมชาตจากสมนไพร มสวนชวยในการยบยงการเจรญเตบโตของเชอจลนทรยซงเปนตวการททำาใหเบเกอรเนาเสย ซงวธการนำาไปใชสามารถทำาได โดยบรรจลงในบรรจภณฑคกบผลตภณฑเบเกอร ซงจะสามารถยดอายขนมหรอเบเกอรไดเพมขนจากเดมประมาณ 2 เทา
ทงน การเขารวมกจกรรมดงกลาวเปนสวนหนงของโครงการสงเสรมผลงานวจยและสงประดษฐสเวทระดบนานาชาต โดยสำานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) ในการสนบสนนใหนกวจยหรอนกประดษฐไทยไดนำาผลงานทไดคดคนไปรวมประกวดและจดแสดงนทรรศการในเวทนานาชาต พรอมทงมโอกาส แลกเปลยนขอมลรวมกบองคกรอนๆ เพอการพฒนาหรอขยาย ผลงานวจยให ไปสระดบสากล ซงในปนมคณะนกวจยและ นกประดษฐจากประเทศไทยเขารวมงาน SIIF 2017 กวา 20 หนวยงาน และมจำานวนผลงานเขารวมประกวดและจดแสดงกวา 100 ผลงาน
7 ธนวาคม 2560
8ธนวาคม 2560
ระเบยงขาววทย-เทคโนฯ
ไทย
อานรายละเอยดเพ มเตมไดท http://www.nsm.or.th/index.php?option=com_k2&view=item&id=6643:2&Itemid=104
เดกกำาเนดวทยควา 2 รางวลในการแขงขนดาวเทยมกระปองครงแรกของไทย
เยาวชนจากโรงเรยนกำาเนดวทย จงหวดระยอง ควารางวลชนะเลศ และรางวล The Best Scientific Award ดวยภารกจดาวเทยม
กระปองจำาลองการเกบตวอยางและปรมาณฝนในชนบรรยากาศ เพอนำามาวเคราะหจลนทรยและแบคทเรยซงสามารถบอกโรค ทเกดจากฝนประเภทนนๆ ได ในการแขงขนดาวเทยมกระปอง ครงท 1 ประจำาป 2560 หรอ Regulations of 1st Thailand CANSAT Competition 2017 พรอมเปนตวแทนประเทศไทย เขารวมการแขงขนดาวเทยมกระปองในระดบนานาชาตตอไป
ผศ. ดร.รวน ระววงศ ผอำานวยการองคการพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาต กลาววา “กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย โดยองคการพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาต (อพวช.) สำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) และสำานกงานพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ (สทอภ.) รวมกบโรงเรยนนายเรออากาศนวมนทกษตรยาธราช ในสงกดกองทพอากาศ ศนยการเรยนรวทยาศาสตร โลกและดาราศาสตร (LESA) ภายใตการสนบสนนของกองทพอากาศ จดการแขงขนดาวเทยมกระปอง ครงท 1 ประจำาป 2560 รอบ ชงชนะเลศ หรอ Regulations of 1st Thailand CANSAT Competition 2017 หวงสรางแรงบนดาลใจใหกบเยาวชนใน การเรยนรเทคโนโลยอวกาศและเทคโนโลยดาวเทยม เพอนำาไปสการพฒนาตอยอดเทคโนโลยและนวตกรรมใหกบประเทศตอไป ระหวางวนท 9-11 ธนวาคม 2560 ณ อพวช. คลองหา จงหวดปทมธาน และกองบงคบการ กองบน 2 จงหวดลพบร ซงมเยาวชนผาน เขาสรอบชงชนะเลศถง 12 ทม”
ผลปรากฎวา น.ส.ภททยา พบลจนดา น.ส.มทนา เจรญวฒน และนายธนสร อนปตพงษา ชนมธยมศกษาปท 5 จากโรงเรยนกำาเนดวทย โดยมนายเทพรกษ วปาลมา เปนอาจารยทปรกษา ควารางวลชนะเลศอนดบ 1 พรอมรางวล The Best Scientific Award ดวยภารกจจำาลองการเกบตวอยางและปรมาณฝนในชนบรรยากาศ เพอนำามาวเคราะหจลนทรยและแบคทเรยซงสามารถบอกโรคทเกดจากฝนประเภทนนๆ ได
รางวลรองชนะเลศและรางวล The Best Technical Award ตกเปนของ นายธนไท เลศเพชรพนธ นายจราย บรพาชพ ชนมธยมศกษาปท 6 และนายวารช บญสนอง ชนมธยมศกษาปท 5 จากโรงเรยนกรงเทพครสเตยน โดยมนายอดเรก พทกษ เปนอาจารยทปรกษา ดวยภารกจจำาลองการทำางานของยานอวกาศทกำาลงเขาสชนบรรยากาศ โดยทำางานแจงเตอนสถานะของยานมาสศนยบญชาการทภาคพน พรอมเกบขอมลสภาพแวดลอมทดาวเทยมกระปองผานระหวางการตก เชน ปรมาณกาสชนดตางๆ ทเปนอนตรายตอมนษย
และสดทายรางวล The Best Communication Award เปนของนายปาลพงศ อศวพฒนากล นายณฐกานต แกวไพรำา และนายตะวน ทรพยพาล ชนมธยมศกษาปท 4 จากโรงเรยน โยธนบรณะ โดยมนางสาวอนงครตน แกวบำารง เปนอาจารย ทป รกษา ดวยภารกจการศกษามลภาวะของแตละระดบ ชนบรรยากาศและการคาดคะเนการแพรกระจายของมลภาวะ
8ธนวาคม 2560
9 ธนวาคม 2560
ระเบยงขาววทย-เทคโนฯ
ไทย
เครองดมนำาผกผลไมรวมเสรมไบโอฟลาโวนอยด
สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย (วว.) กระทรวงวทยาศาสตรและ
เทคโนโลย ประสบผลสำาเรจในการวจยพฒนาสตรและกระบวนการผลต “ผลตภณฑเครองดมนำาผกผลไมรวมเสรมไบโอฟลาโวนอยด” ประกอบดวย
นำาแครรอตเขมขน นำาสมเขมขน นำาสบปะรดเขมขน นำาองนเขมขน นำาเสาวรสเขมขน นำาคนฉาย นำามะเขอเทศ และสารสกดไบโอฟลาโวนอยดจากใบบวบก
จดเดนของผลตภณฑ- มสารตานอนมลอสระมากกวานำาผกผลไมรวมทไมไดเตมสารสกด 3 เทา- ชวยในการดดซมวตามนทละลายนำา ทำาใหการทำางานของวตามนมประสทธภาพด- เสรมสรางใหมสขภาพรางกายแขงแรง- ผลตภณฑมอายการเกบรกษาทอณหภมปกตได 2 เดอน
สอบถามรายละเอยดเพ มเตมและขอรบการถายทอดเทคโนโลยการผลตไดท สำานกจดการเทคโนโลยและนวตกรรม โทร. 0-2577-9436-38 หรอ Call center วว. โทร. 0 2577 9300 ในวนและเวลาราชการ E-mail : [email protected]://www.tistr.or.th/tistr/code/tistrorg/newsResearch/171201_155148.pdf
ระวง!! อยาหลงเชอโฆษณาผลตภณฑเสรมอาหารยหอคงหลน อางรกษาสารพดโรค
ตามทกลมงานเภสชกรรมและคมครองผบรโภค โรงพยาบาลวารชภม จงหวดสกลนคร รวมกบ
สถานตารวจภธรวารชภม ไดตรวจสอบเรองรองเรยน พบกลมบคคลทำาการโฆษณาผลตภณฑเสรมอาหาร
ยหอ คงหลน (KungLin) ใชในการหยอดห หยอดตา โดยอางวาเปนตวแทนและทมวจยสมนไพรของศนยวจยและพฒนาผลตภณฑเพอสขภาพอยางยงยน มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน จงนำาสนคามาแนะนำาและเพอเปนการทำาบญตามโครงการวจย ดงกลาว และขอใหผ ใหญบานประกาศเสยงตามสายใหชาวบาน ทมปญหาเรอง ห ตา คอ จมก เบาหวาน ภมแพ ความดน และชาวบาน ทตองการตรวจ ลงทะเบยนตรวจวนจฉยโรคฟร แตจำาหนายผลตภณฑในราคา 3,600 บาท พบวาเปนสมนไพรจน ฉลากระบผจำาหนายคอ บรษทกรนนซเทคโนโลย จำากด จงหวดนครราชสมา แตไมพบขอมลชอ ทอย ผผลต ไมระบวนเดอนปทผลต และหมดอาย เมอเจาหนาทขอดเอกสารเกยวกบโครงการ กไมสามารถ นำามาแสดงได จงเชญตวไปสถานตำารวจเพอดำาเนนการแจง ขอกลาวหา และเกบตวอยางสงตรวจวเคราะห ณ ศนยวทยาศาสตรการแพทยอดรธาน
สำานกงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ขอแจงเตอนผบรโภคใหระวง อยาไดหลงเชอ ตกเปนเหยอโฆษณาผลตภณฑเสรมอาหารทโออวดสรรพคณเกนจรงรกษาไดสารพดโรค อาจทำา ใหไดรบอนตรายและขาดโอกาสในการรกษาโรค ขอยำาวา ผลตภณฑเสรมอาหารไมใชยา ไมมสรรพคณในการรกษาโรคแตอยางใด และหากนำาไปใชหยอดตาตามทโฆษณากลาวอาง อาจสงผลใหเกดการตดเชอและตาบอดได ทงนหากพบความผดปกตทางรางกาย เพอความปลอดภยควรปรกษาแพทยหรอผเชยวชาญในการรกษาโรค และกอนการเลอกซอผลตภณฑทกครง ขอให ผบรโภคสงเกตฉลากผลตภณฑกอนตดสนใจซอ โดย อย. จะดำาเนนคดกบผ โฆษณาผลตภณฑอาหารอวดอางรกษาโรคซงเปนการโฆษณาฝาฝนกฎหมาย รวมไปถงจะดำาเนนการตรวจสอบกบผผลต หากผบรโภคไดรบอนตรายจากการใชผลตภณฑสขภาพหรอม ขอสงสยในเรองผลตภณฑสขภาพ สามารถรองเรยนไดทสายดวน อย.1556 หรอ E-mail:[email protected] หรอต ปณ. 1556 ปณฝ. กระทรวงสาธารณสข จ.นนทบร 11004 หรอผานทาง Oryor Smart Application หรอสำานกงานสาธารณสขจงหวดทวประเทศ เพอ อย. จะไดดำาเนนการปราบปรามและดำาเนนคดทางกฎหมายกบผกระทำาผดอยางเครงครดตอไป
9 ธนวาคม 2560
10ธนวาคม 2560
เวบไซตของสำานกงานขอมลสมนไพร คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยมหดล เผยผลการทดสอบใหผปวยทมแผลไฟไหม
แบบตน (partial-thickness burn) 75 คน โดยแบงใหทาขผงทเตรยมจาก
ฤทธรกษาแผลไฟไหมของบวบก
ขอมลจาก : http://www.medplant.mahidol.ac.th/active/shownews.asp?id=1342ภาพจาก : http://www.pirunproduct.com/wp-content/uploads/2017/01/ks-1024x755.jpg
สารสกดจากใบบวบก (Centella asiatica L.) หรอยาซลเวอรซลฟาไดอะซน (silver sulfadiazine) (ซงเปนยาใชบรรเทา อาการจากแผลไฟไหม นำารอนลวก –กอง บ.ก.) ทาบรเวณแผลวนละ 1 ครง พบวาขผงจากใบบวบกใหผลการรกษา แผลไฟไหมดกวากลมทไดรบยาซลเวอรซลฟาไดอะซน และเมอประเมนจากความยดหยนของแผล การสราง หลอดเลอดฝอย เมดสบรเวณผว และการประเมนดวยสายตา นอกจากนอตราการสรางเยอบผวบรเวณแผล (re-epithelialization) ของครมบวบกเกดขนเรวกวากลมของยาซลเวอรซลฟาไดอะซนอยางมนยสำาคญ รวมถงทำาใหแผลหายเรวกวา โดยคาเฉลยของวนทแผลหายสำาหรบขผงบวบก คอ 14.67±1.78 วน ในขณะทยาซลเวอรซลฟาไดอะซน สามารถทำาใหแผลหายสนทในวนท 21.53±1.65
การศกษานชใหเหนวา ขผงใบบวบกสามารถกระตนการสรางเยอบผว และรกษาแผลไฟไหมไดเหนอกวา การใชยาซลเวอรซลฟาไดอะซน
ระเบยงขาววทย-เทคโนฯ
ไทย
10ธนวาคม 2560
11 ธนวาคม 2560
ขอมลอางองและคลปวดโอ https://www.voathai.com/a/switzerland-eel/4096111.html
กองบรรณาธการ
ปญหามลภาวะทางนำาอาจไมไดมองเหน ดวยตาเปลาเทานน ทำาใหนกวจยจาก
สวตเซอรแลนด เรมทดสอบคณภาพนำา ดวยเทคโนโลยหนยนตปลาไหล ทสะดวก รวดเรว ประหยดเวลา และไมรบกวนสตวทอาศยอยในนำาดวย
Behzad Bayat นกวจยจากบรษท Biorob ของสวตเซอรแลนด นำาหนยนตทรปรางคลายกบรถไฟของเลนปลอยลงไปในนำา และปรากฏวาหนยนตสามารถ แหวกวายไดเหมอนกบปลาไหล ซงเขาเรยกมนวา Envirobot หรอหนยนตเพอสงแวดลอม
Envirobot มขนาดเลก นกวจยระบบนเวศทางนำาคนเดยวกสามารถพกพาไปได และเมอปลอยหนยนตลงนำา กพรอมสำาหรบภารกจการตรวจสอบคณภาพแหลงนำา วามสารเคมหรอมลภาวะเจอปนในแหลงนำาหรอไม เหมอนหองแลบ
“หนยนตปลาไหล” ตรวจสอบคณภาพนำา
วทยาศาสตรเคลอนทขนาดยอม
Behzad เพมเตมวา Envirobot ลด ขนตอนการตรวจสอบคณภาพแหลงนำาไปไดมาก เมอเทยบกบวธดงเดม ทตองใชคนจำานวนมากเกบตวอยางนำาจากทะเลสาบ และนำากลบไปหองทดลองวทยาศาสตร
แตตอนนนกวจยคนเดยวสามารถนำา Envirobot ลงตรวจสอบคณภาพนำาในทะเลสาบและทราบผลการทดสอบไดทนท รวมทงนำาขอมลไปตอยอดวจยทแลบใหญไดอกทางหนงดวย
สวนการออกแบบหน Envirobot น ไดแรงบนดาลใจจากสตวนำาตามธรรมชาตอยางปลาไหล และความพเศษของหนยนต ตวนจะไมมใบพดในการเคลอนทในนำา
จงไมทำาใหนำาขนหรอรบกวนสตวนำาอนๆ
นอกจากนน การออกแบบหนยนตใหมลกษณะเปนปลองๆ นน ทำาใหแตละสวนของหนยนตสามารถเกบและทดสอบขอมลไดอยางเปนอสระ เชน อณหภมในนำา และการตรวจจบมลพษทางนำา โดยไมรบกวนระบบนเวศระหวางการตรวจสอบ
หนยนต Envirobot ยงอยระหวางการทดสอบททะเลสาบเจนวา ซงตวอยางนำาบางชนด ยงตองการการตรวจสอบเพมเตมจากนกวจยอย
ทมวจย Biorob หวงจะใหมการพฒนา ใหสามารถตรวจวดมลพษไดมากขน รวมทง สารเคมกลมโลหะหนกอยางปรอท ทเปนปญหาในแหลงนำาหลายแหงทวโลกดวย
หนาตางขาววทย-เทคโนฯ
โลก
11 ธนวาคม 2560
12ธนวาคม 2560
โดย รกฉตร เวทวฒาจารยบทความพเศษ
ดวยความคนชน เมอพดถงผเสอ เรากจะนกถงภาพผเสอทมลวดลายสสนสวยงาม บนอวดโฉมอยทามกลาง
มวลหมดอกไม ยามปกขยบตองแสงอาทตย กสะทอนสเหลอบระยบพรบพราว สะดดตา แตหากใหนกถงผเสอในความมดมดของรตตกาล ภาพทเรานกถงนนคงแตกตาง ดวยความจรงในโลกใบน ทวา ผเสอไมไดมสสนสวยงามไปเสยทกชนด และกไมไดอยเคยงค แสงตะวนเสมอไป
ผเสอแบงเปนสองกลมใหญๆ คอ ผเสอกลางวน (butterfly) และ ผเสอกลางคน (moth) ซงเกณฑในการแบงทชดเจนทสด กงายๆ ตรงๆ ตามชอคอ ผเสอกลางวนออกบนรอนในเวลากลางวน ผเสอกลางคนออกบนรอนในเวลากลางคน แตกมผเสอกลางวนบางชนด ออกหากนในยามโพลเพลหรอรงสาง และกมผเสอกลางคนบางชนดออกมาบนอวดโฉมตอนฟาสวางดวยเชนกน ในทางวชาการ
ผเสอกลางคน : วบไหวในรตตกาล
แมพวกมนสวนใหญจะมสสนไมฉดฉาด แตพวกมนกเปนนกพรางตวชนยอด จนรอดพนจากเหลานกลา และดำารงเผาพนธอยบนโลกใบนมายาวนานกวา 100 ลานป !!
อกทงระยะตวหนอนของพวกมน กเปนนกผสมเกสรดอกไมตวยงชวยสรางสมดลในธรรมชาต
ภาพ : wikipedia
13 ธนวาคม 2560
ทมาของขอมลและรปภาพ : รศ. ดร.นนทศกด ปนแกว
บทความพเศษ
แลว สาเหตจรงๆ ททำาใหผเสอทงสองประเภทตองออกหากนตางเวลากนนน เปนเพราะพวกมนมโครงสรางของตาทมการรบภาพและแสง ทแตกตางกนนนเอง
ผเสอกลางวนมปกสสดสวยเปนจดขาย แตกบผเสอกลางคนนนไมใช เพอความอยรอดแลว ผเสอกลางคนจำาเปนตองลดทอนความสวยเดนลง สทมๆ และลวดลายทดเนยนตาไปกบธรรมชาตชวยพรางตวใหรอดพนจากสตวผลา ซงพวกมนกทำาไดเนยน จนไดชอวา เปนแมลง นกพรางตวอนดบตนๆ ของโลก การพรางตวเปนใบไมแหงตามพนปาเปนรปแบบทพบไดทวไป แตถาพดถงทสดของการพรางตวแลว คงตองยกใหผเสอกลางคนกลมหนงทลงทนทำาตวเปน “ขนก” ทแมจะสะดดตา แตกแนใจไดวา ไมมใครอยากยงดวย
ความสามารถในการพรางตวของผเสอกลางคน เปนเหตผลหนง ททำาใหพวกมนดำารงพนธยาวนานมาจนถงทกวนน จากหลกฐานทาง บรรพชวน มการคาดคะเนกนวา เผาพนธผเสอกลางคนดำารงอยบนโลกของเรามายาวนาน ตงแต 100-140 ลานปกอน ในขณะทซากฟอสซลผเสอกลางวนทมอายมากทสดนน มอายเพยงราว 40 ลานปเทานน !!
นอกจากอยมานาน อยมากอนแลว ผเสอกลางคนยงมความหลากหลาย ของชนดพนธมากกวาผเสอกลางวนถงสบเทา ยงถาเปนในเขตรอนชน
ทปามความอดมสมบรณ ความหลากหลายทางชนดพนธ ของผเสอกลางคนนน อาจมากกวาผเสอกลางวนถง 20 เทา !! ในประเทศไทย มผเสอกลางคนมากกวา 13,000 ชนด และ มการคนพบชนดพนธใหมๆ เพมขนอยเรอยๆ
ลาสด ในป พ.ศ. 2557 ทผานมา “ผเสอกลางคนสรนธร (Sirindhornia)” ท รศ. ดร.นนทศกด ปนแกว และนสตจากมหาวทยาลยเกษตรศาสตรสำารวจพบ ไดรบการประกาศให เปนผเสอกลางคนสกลใหมของโลก และสมาชกผเสอกลางคน ในสกลนถง 4 ชนด คอ Sirindhornia pulchella จากอทยานแหงชาตเขานน จงหวดนครศรธรรมราช Sirindhornia chaipattana และ Sirindhornia curvicosta จากโครงการพฒนาปาชมชนบานอางเอด จงหวดจนทบร และ Sirind-hornia bifida จากสถานวจยและฝกอบรมวนเกษตรตราด กถกจดวาเปนของใหมของโลกดวยเชนกน
ผเสอกลางคนสรนธร อยในวงศผเสอหนอนมวนใบ ทมขนาดเลกเพยง 1 เซนตเมตร มสสนสวยงามในโทนแดงสม มลวดลายโดดเดน พบในพนทปาทมความอดมสมบรณสง อาจพดไดวา ผเสอสกลน เปนดชนชวดความอดมสมบรณของปา และพวกมนกมบทบาทสำาคญทไมยงหยอนไปกวาใครในระบบนเวศ
ปกตแลวหนอนผเสอกลางคนจะถกตราหนาวาเปน ศตรพชตวแสบททำาลายและสรางความเสยหาย แตผเสอกลางคนตวเตมวยนนตรงกนขาม เพราะพวกมนเปนนกผสมเกสรทยอดเยยม ขนทปกคลมอยทวรางเออตอการนำาพาเกสรจำานวนมาก การแวะเยยมเยอนดอกไมแตละครง คอการตอชวตและสรางสมดลธรรมชาต
ผเสอกลางคนเปนแมลงทมความหลากหลายทง รปลกษณและพฤตกรรม แมจะเปนผเสอกลางคน แตบางชนด กออกหากนตอนกลางวน แมสวนใหญจะมสทมๆ แตบางชนดกลบมสสนฉดฉาด แมบางชนดจะตวใหญกวานกกระจอก หรอบางชนดกตวเลกจวเสยจนไมคดวาเปนผเสอ สงเหลานบวกกบความสามารถในการปรบตวใหเขากบธรรมชาตคอ สงททำาใหผเสอกลางคนยงคงมชวตวบไหวอยในรตตกาลตราบมาจนทกวนน...
14ธนวาคม 2560
ปรทศน เทยนทอง
ภาพการเจรญเตบโตของเนอเยอออน โดยใชสเตมเซลลกระดก
ภาพจาก : http://www.nikonsmallworld.com/galleries/photo/2017-photomicrography-competition
ภาพถายการเจรญเตบโตของเนอเยอออนในหองแลบ โดยใช สเตมเซลลกระดก ประกอบไปดวยเสนใยคอลลาเจน (สเขยว) และ
ไขมน (สแดง) ผลงานโดย Catarina Moura, Dr. Sumeet Mahajan, Dr. Richard Oreffo และ Dr. Rahul Tare จาก University of Southampton สหราชอาณาจกร
หนงในผลงานการประกวดภาพถายของ Nikon Small World Photomi-crography ซงเปนการถายภาพมาโครผานกลองจลทรรศน เพอจบภาพสงเลกๆ ทมนษยไมสามารถมองเหนไดดวยตาเปลา
Sci Gallery
ธนวาคม 2560 14
15 ธนวาคม 2560
ปรทศน เทยนทอง
https://witsanook.wordpress.com/2016/04/16/เคมของเทฟลอน/
Sci Info graphic
16ธนวาคม 2560
สาระนารจาก อย.
17 ธนวาคม 2560
สเปกตรมSci Society
เชฟรอน และ สวทช. เตรยมจดงาน “Maker Faire Bangkok 2018 : ลานอวดของ ประลองไอเดย” ยกระดบประเทศไทยสฮบเมกเกอรอาเซยน
บรษท เชฟรอนประเทศไทยสำารวจและผลต จำากด รวมกบ กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย โดยสำานกงาน
พฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) และกลมเมกเกอรในประเทศไทย เตรยมจดงาน ‘Maker Faire Bangkok 2018 : ลานอวดของ ประลองไอเดย’ มหกรรมแสดงผลงานและ สงประดษฐของ ‘เมกเกอร’ หรอนกสรางสรรคนวตกรรม อยางเตม รปแบบในประเทศไทย ยงใหญทสดในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต เปดพนทสนบสนนใหเหลาเมกเกอรไดแสดงออกซงความคดสรางสรรค แบงปนความร ประสบการณแกเยาวชนและบคคลทวไป เพอขบเคลอนวฒนธรรมเมกเกอรในสงคมไทยใหเตบโตเปนทรจกแพรหลายมากขน นำาประเทศไทยกาวสสงคมแหงเทคโนโลยและนวตกรรม ตามยทธศาสตรประเทศไทย 4.0 อยางแขงแกรง โดยจดแสดงผลงานสงประดษฐ
อานรายละเอยดเพ มเตมไดท https://www.nstda.or.th/th/news/11671-20171212-maker-faire-bangkok-2018
อาจารยสถาบนวทยสรเมธ และนกวจยไบโอเทค ควาทนนกวจยแกนนำา 20 ลานบาท จากผลงานพฒนาวสดนาโนไฮบรด และยาตานมาลาเรยดอยา
กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย สำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและ
เทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) มอบทน นกวจยแกนนำา ประจำาป 2560 จำานวน 20 ลานในระยะเวลา 5 ป แก ศ. ดร.มาโกโตะ โอกาวะ สถาบนวทยสรเมธ ในโครงการวจย “วสดนาโนไฮบรดและการออกแบบปฏกรยา การสงเคราะหแสงประดษฐ” และ ดร.สมาล กำาจรวงศไพศาล ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) สวทช. จากโครงการวจย “โครงการคนหาเปาหมายยาใหมและการพฒนายาตานมาลาเรยดอยา”
อานรายละเอยดเพ มเตมไดท https://www.nstda.or.th/th/news/11662-20171207
ทนาสนใจทงจากกลมเมกเกอรชาวไทยและตางประเทศรวมกวา 100 ชน พรอมกจกรรมเวรกชอปหลากหลาย ระหวางวนท 20-21 มกราคม พ.ศ. 2561 ณ ลานหนาศนยการคาเดอะสตรท รชดา พรอมเปดใหผสนใจเขาชมไดฟรตลอดงาน
18ธนวาคม 2560
Sci Society
อพวช. เปดตว “สวนพรรณพชพษ” และนทรรศการ “สารพดพษ”
ผศ. ดร.รวน ระววงศ ผอำานวยการองคการพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาต เปนประธานเปดนทรรศการ “สารพดพษ” เรยนรถงความมหศจรรยของพษจาก
ธรรมชาต ทงจากพชและสตว ความสำาคญของพษในฐานะอาวธปองกนตว เพอรกษาสมดลของระบบนเวศ และ “สวนพรรณพชพษ” จดแสดงพรรณพชทมพษทพบเหน
หอดดาวเฉลมพระเกยรต 7 รอบ พระชนมพรรษา ฉะเชงเทรา ขอเชญผสนใจรวมประกวดภาพวาดดาราศาสตรบนกำาแพงลานดดาว
สถาบนวจยดาราศาสตรแหงชาต (องคการมหาชน) กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย จดโครงการดาราศาสตรวาด
ภาพดดาว โดยแบงออกเปน 2 กจกรรมหลก ไดแก กจกรรมประกวดภาพวาดดาราศาสตร ในหวขอ “ดาราศาสตรสรางประโยชนตอมนษยอยางไร” และกจกรรมคายดาราศาสตรวาดภาพดดาว ณ หอดดาวเฉลมพระเกยรต 7 รอบ พระชนมพรรษา ฉะเชงเทรา เพอใหเจาของผลงานภาพวาดทผานการคดเลอก ดำาเนนการวาดภาพ บนกำาแพงลานดดาว รวมถงรวมทำากจกรรมทางดานดาราศาสตร และสงเกตการณวตถทองฟาดวยกลองโทรทรรศน
การแขงขนแบงเปน 3 ประเภท ประกอบดวย1. นกเรยนระดบประถมศกษา2. นกเรยนระดบมธยมศกษา3. ประชาชนทวไปเปดรบสมครแลวตงแตบดนจนถงวนท 3 มกราคม พ.ศ. 2561
http://www.nsm.or.th/index.php?option=com_k2&view=item&id=6630:2017-12-02-06-25-26&Itemid=104http://www.nsm.or.th/index.php?option=com_k2&view=item&id=6627:biotoxin&Itemid=248
ไดทงในชวตประจำาวน และพรรณพช มพษทหาดไดยาก โดยม ดร.อภญาณ หทยธรรม รองผอำานวยการองคการพพ ธภณฑวทยาศาสตรแห งชาต นายสวรงค วงษศร รองผอำานวยการ องคการพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาต และนายชนนทร วรรณวจตร ผอำานวยการ สำานกโครงการพเศษ รวมเปนเกยรตในงาน ณ พพธภณธธรรมชาตวทยา อพวช. ต.คลองหา อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน
นทรรศการ “สวนพรรณพชพษ” และ “สารพดพษ” จดแสดงระหวาง วนท 2 ธนวาคม 2560–14 มกราคม 2561 ณ พพธภณฑธรรมชาตวทยา อพวช. ต.คลองหา อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน
ดรายละเอยดเพ มเตมและโหลดใบสมครไดท http://www.narit.or.th/index.php/pr-news/3441-narit-cco-contest
19 ธนวาคม 2560
อานรายละเอยดเพ มเตมไดท http://www.narit.or.th/index.php/pr-news/3440-narit-kava-eavn
สดร. เตรยมพรอมเปนสมาชกเครอขายกลองโทรทรรศนวทยภมภาคเอเชยตะวนออกในอนาคต
21-23 พฤศจกายน 2560 ทมนกวจยดาราศาสตรวทย สดร. เขารวมประชมเครอขายความรวมมอ
กลองโทรทรรศนวทย KaVA/EAVN Joint Science Working Group Meeting ณ เมองแทจอน ประเทศสาธารณรฐเกาหลใต
งานประชมฯ ดงกลาว ดร.พฤทธ เจรญจตตชย หวหนาโครงการพฒนาเครอขายดาราศาสตรวทยและยออเดซ ไดนำาเสนอรายงานความคบหนาการกอสรางกลองโทรทรรรศนวทยขนาดเสนผานศนยกลาง 40 เมตรของไทย โอกาสเดยวกนน ดร.บษบา คราเมอร ทปรกษาทางดานดาราศาสตรวทยของ สดร. และดร.กตยาน อาสานอก นกวจยดาราศาสตรวทยอาวโส ไดเขารวมเปนสมาชกทมวจยรวมทางดานดาวเกดใหมของเครอขาย KaVA เพอเตรยมความพรอมเขารวมเปนสมาชกเครอขายกลองโทรทรรศนวทย ภมภาคเอเชยตะวนออก (East Asian VLBI Network: EAVN) ในอนาคตอนใกลของไทย ซงกลองโทรทรรศนวทยขนาดเสนผานศนยกลาง 40 เมตรของไทย จะมบทบาท
GISTDA พาหนาว
เขาสฤดการแหงความหนาวอยางเตมตว ถงแมบรรยากาศของประเทศไทยอาจจะมรอนบาง...ฝนบางกตาม แตความ
สวยงามของธรรมชาตและศลปวฒนธรรมของคนในประเทศยงคงงดงามและเปนทนาตดตามอยตลอดทกชวงของป
วนน สทอภ. ไดพฒนาเวบแอปพลเคชนทเหมาะสำาหรบคนชอบเทยวเปนทสด ชอวา “GISTDA พาหนาว” สำาหรบเวบแอปพลเคชนน ทานสามารถเขามาชมสถานททองเทยวท นาสนใจจากหลากหลายผ ใชทเขามาเลาเรองราวสถานท ทองเทยวทตนเองไปมา และเกบเรองราวตางๆ ทไดไปสมผสมาบรรยายผานภาพทดแลวกอดไมไดทจะตามไปเยอนสถานทเหลานนบางเปนแน จะรอชาอยทำาไม...
Click เลย !! ท http://arcg.is/2it0lP7 หรอทานเพยง scan qr-code ดงภาพ
Sci Society
สำาคญอยางยงในการเพมศกยภาพการสงเกตการณของเครอขายกลองโทรทรรศนวทยภมภาคเอเชยตะวนออก
http://www.gistda.or.th/main/th/node/2285
20ธนวาคม 2560
สถาบนวจยแสงซนโครตรอน (องคการมหาชน) จดกจกรรมคายวทยาศาสตร ซนโครตรอนอาเซยน
ครงท 6 (The 6th ASEAN Synchrotron Science Camp) ระหวางวนท 27 พฤศจกายน – 1 ธนวาคม พ.ศ. 2560 ณ สถาบนวจยแสงซนโครตรอน จงหวดนครราชสมา
กจกรรมดงกลาวจดขนเพอสรางเครอขายกบสถาบน อดมศกษาในกลมประเทศสมาชกอาเซยน ผานความรวมมอในการศกษาวจยและพฒนา อกทงเพอใหนสต นกศกษา เขาใจถงบทบาทของวทยาศาสตร และเทคโนโลย โดยเฉพาะดานเทคโนโลยแสงซนโครตรอนตอความเจรญกาวหนาของประเทศ ซงในปนสถาบนฯ ไดรบการตอบรบการเขารวมจากกลมประเทศอาเซยนอยางมาก โดยมนกศกษาอาเซยนเขารวมกวา 60 คน ประกอบไปดวยประเทศพมา เวยดนาม มาเลเซย อนโดนเซย กมพชา ฟลปปนส และนกศกษาไทย 18 คน รวมผเขารวมกจกรรมทงสนกวา 80 คน
วท. ผนกกำาลงหลายหนวยงาน ผลกดนเทคโนโลยอวกาศสงานวจยไทย 4.0
กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย โดยสำานกงานพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ (องคการมหาชน) สถาบนวจยดาราศาสตรแหงชาต (องคการ
มหาชน) สถาบนวจยแสงซนโครตรอน (องคการมหาชน) และหนวยงานรวมสนบสนน ไดแก สำานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต และสำานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต จดงานสมมนา “เทคโนโลย อวกาศสงานวจยไทย 4.0” ณ โรงแรมเซนทาราแกรนด แอทเซนทรลพลาซา ลาดพราว กรงเทพมหานคร
ซนโครตรอนจดคายวทยาศาสตรซนโครตรอนอาเซยน ครงท 6
Sci Society
โดยมพลอากาศเอกประจน จนตอง รองนายกรฐมนตร และประธานคณะกรรมการนโยบายอวกาศแหงชาต เปนประธาน การจดสมมนาดงกลาว ประกอบดวยการเสวนาในหวขอ “การประยกตใชเทคโนโลยอวกาศเพอเปนเครองมอแหงการวจยของประเทศใน ยคไทยแลนด 4.0 และการบรรยายพเศษจากผเชยวชาญของประเทศตางๆ อาท สงคโปร ญปน และไตหวน การจดงานในครงน หวงสรางแรงกระตนจากทกภาคสวนเพอผลกดนใหเกดการบรณาการอยางจรงจง เพอ ประโยชนดานการศกษา วจยและพฒนา นวตกรรมอวกาศของประเทศ
http://www.gistda.or.th/main/th/node/2284
อานรายละเอยดเพ มเตมไดท http://www.slri.or.th/th/index.php/slrinews/sciencecamp-6.html
21 ธนวาคม 2560
นกกนแมลงปาอกสนำาตาล Pellorneum tickelli
ประทป ดวงแคคณะวนศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
นกกนแมลงปาอกสนำาตาลเปนนกทมขนาดเลกมาก พบไดหลายสภาพปา กนแมลงตางๆ เปนอาหาร
โดยใชปากพลกใบไมแหงทรวงหลนตามพนดน เมอพบเหยอจะใชปากจกกน ผสมพนธ ในชวงระหวางเดอนมนาคมถงมถนายน ทำารงเปนรปทรงกลมหรอกงทรงกลม
หองภาพ สตวปาไทย
21 ธนวาคม 2560
22ธนวาคม 2560
สงคำาตอบมารวมสนกไดท กองบรรณาธการสาระวทย ฝายเผยแพรวทยาศาสตร สำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต
111 อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย ถ.พหลโยธน ต.คลองหนง อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน 12120 หรอสงทางโทรสารหมายเลข 0 2564 7016 หรอทาง e-mail ท [email protected] อยาลมเขยนชอ ทอย มาดวยนะฮะ
หมดเขตสงคำาตอบ วนท 5 มกราคม 2561คำาตอบจะเฉลยพรอมประกาศรายชอผไดรบรางวลในสาระวทย ฉบบท 58 สำาหรบของรางวล เราจะจดสงไปใหทางไปรษณย
บานนกคด
ปญหาประจำาฉบบท 57คณผอานชวยจบคใหเหมยวหนอยวา ยงนอยตวรายตามรายชอขางลางน เปนพาหะของโรคอะไรกนบาง
รางวลประจำาฉบบท 57รางวลท 1ผาพนคอมดยอม จำานวน 1 รางวล
ผไดรบรางวลประจำาฉบบท 56รางวลท 1 USB flash drive NSTDA ไดแก คณศรวรรณ อสสระวงศเทวา
รางวลท 2 พวงกญแจไดโนเสารพนธไทย ไดแก คณจนทรภทรมน พงษพมาย คณธรญา คำาสวมลชย คณณชาพร กรชวลตสกล คณวราพร รศมจาตรงค คณพมญดา ทะนนชย
Sci Quiz
สวสดฮะ ฉบบท 56 เหมยวถามวา สญลกษณทปรากฏอยทกนบรรจภณฑพลาสตกประเภทตางๆ นน หมายถงอะไร และใหยกตวอยางสงของททำามาจากพลาสตกแตละชนดมาดวย เราไปดคำาตอบกนฮะ
(1. PET, PETE) Polyethylene Tere-phthalate ใชทำาขวดบรรจนำาดม ขวดบรรจของดอง ขวดแยม ขวดนำามนพช ถาดอาหารสำาหรบเตาอบ
(แหลงทมาของขอมล : https://www2.mtec.
or.th/th/special/biodegradable_plastic/
type_and_usage_plas.html)
(2. HDPE) High Density Polyethyl-ene ใชทำาขวดนม นำา ผลไม โยเกรต บรรจภณฑสำาหรบนำายาทำาความสะอาด แชมพสระผม แปงเดก และถงหหว
(4. LDPE) Low Density Polyethylene ใชทำาฟลมหออาหารและหอของ ถงใสขนมปง ถงเยนสำาหรบบรรจอาหาร
(3. PVC) Polyvinyl Chloride ใชทำาทอนำาประปา สายยางใส แผนฟลมสำาหรบหออาหาร มานหองอาบนำา แผนกระเบองยาง แผนพลาสตกปโตะ ขวดใสแชมพสระผม ประต หนาตาง วงกบ หนงเทยม
(5. PP) Polypropylene ใชทำาภาชนะบรรจอาหาร เชน กลอง ชาม จาน ถง ตะกรา กระบอกใสนำาแชเยน ขวดซอส แกวโยเกรต ขวดบรรจยา
(6. PS) Polystyrene ใชทำาภาชนะบรรจของใช กลองโฟมใสอาหาร
(7. Other) พลาสตกชนดอนท ไมใชพลาสตก 6 ชนดแรก นอกจะมตวเลขระบแลว ควรใสสญลกษณภาษาองกฤษระบชนดของพลาสตกนนๆ ไว เพอสะดวกในการแยกและนำากลบมารไซเคล เชน พอลคารบอเนต ใชทำาขวดนม กระบอกนำา
ยงลายสวน ยงลายบาน ยงกนปลอง ยงรำาคาญ
โรคไขเลอดออก โรคไขสมองอกเสบ โรคเทาชาง โรคมาลาเรย โรคชคนกนยา
รางวลท 2 จานรองแกว World Scientist จำานวน 7 รางวล
22ธนวาคม 2560
23 ธนวาคม 2560
นคอเหตผลวาทำาไมครวทยาศาสตรจงไมควรมาดแลสนามเดกเลน
Sci jokes
24ธนวาคม 2560
เนอหาในเลม
หนงสอเลมนเหมาะสำาหรบคนทสนใจในวทยาศาสตรและการพฒนา โดยเฉพาะนกศกษาระดบปรญญาตร ขนไปและนกวชาการดาน
วทยาศาสตรชวภาพ ไดตระหนกถงความสำาคญของธรรมชาตในชวตของมนษย ซงไมวาจะอยทใดกเสมอนยงอยใน “ปาดงพงไพรโมเลกล” จากการทเราตองตอสกบเชอโรคและภยนตราย จากธรรมชาตนานาชนดในรปของโมเลกลตางๆ ทสงผลรายตอสขภาพ ในเวลาเดยวกนปาดงพงไพรโมเลกล กมผลผลตทมนษยนำามาใชสรางสขภาพและเปนยารกษาโรคไดดวย
แมเชอโรคกยงมจดออนอนเปนโมเลกลเปาหมายทเมอเราหาเจอแลวกสามารถพฒนายาขนมาปราบได กระนนกตามปญหายงไมจบ เพราะเชอโรคเองกสามารถมการดอยา ทำาใหเราตองปรบเปลยนวธการ ตองหายาใหมขนมา สงเหลานเปนยทธจกรทไมจบสน
ความสมพนธระหวางมนษยกบธรรมชาต จงเปรยบเสมอนการอยในปาดงพงไพร ทมโมเลกลจากธรรมชาต เปนอาวธของสงมชวตแตละฝาย มการแขงอาวธทไมตางกบมนษยทเปนปรปกษกน หนงสอเลมนชใหเหนวา ในทสดยาเปนอาวธสำาคญในการทำาใหเราอยรอดในปาดงพงไพรโมเลกล แตเราตองหาวธทจะ “สงบศก” ดวยการระงบและปองกนปญหาการดอยา และปญหาอน เชน โรคระบาดใหม ตลอดจนการใชยาอยาง ระมดระวง และมแนวทางใหสงมชวตตางๆ ไดอยรวมกนอยางยงยน ไมตองคอยแตพงยาเพยงอยางเดยว
เกยวกบผเขยน ศาสตราจารย ดร.ยงยทธ ยทธวงศ มประสบการณในการวจยและพฒนาดานยาและ ชวเคมทวไปหลายสบป และเคยบรหารงานดานวทยาศาสตร เทคโนโลย สาธารณสข การศกษา และ การพฒนาสงคมในฐานะ รฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย และรองนายกรฐมนตร
Tapping Molecular Wilderness Drugs from Chemistry-Biology-Biodiversity Interface
สงซอหนงสอเลมนมาในนามของหนวยงานหรอสถาบนการศกษา
ราคาเพยงเลมละ 1,190 บาท ฟรคาจดสงสนใจสอบถามและสงซอไดท [email protected]
ผแตง Yongyuth Yuthavongภาษา องกฤษหนงสอ ปกแขง ขนาด 16X23.5 เซนตเมตรจำานวนหนา 134 หนา ราคาปก 1,700 บาท
พเศษ!!สำ หรบลกคาศนยหนงสอ
สวทช.
25 ธนวาคม 2560
http://www.worldsciencefestival.com/wp-content/uploads/2011/11/ask_brian_greene_quantum_mechanics_and_string_theory.jpg
ใบสมครสมาชก
สทธพเศษสำ�หรบสม�ชก
ไดรบ e-magazine สาระวทย อยางตอเนองทางอเมลโดยไมเสยคาใชจายใดๆ
ซอหนงสอของ สวทช. ลด 20% ทศนยหนงสอ สวทช.
หม�ยเหต 1. ทานสามารถสงไฟลหรอถายเอกสารแบบฟอรมนเพอใหทานอนทสนใจ
สมครเปนสมาชกได
2. โปรดสงใบสมครกลบมายงกอง บ.ก. ตามทอยขวามอ หรอทางโทรสาร
หรอทางอเมล
ส�ระวทย เปนนตยสารอเลกทรอนกส (e-magazine) รายเดอน มจดประสงคเพอเผยแพรขอมลขาวสารและความรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยทงของไทยและตางประเทศ ใหแกกลมผอานทเปนเยาวชน และประชาชนทวไปทสนใจในเรองดงกลาว โดยสามารถดาวนโหลดไดฟรท www.nstda.or.th/sci2pub/ หรอ บอกรบเปนสมาชกไดโดยไมเสยคาใชจายใดๆ
จดทำ�โดย ฝ�ยเผยแพรวทย�ศ�สตร สำ�นกง�นพฒน�วทย�ศ�สตรและเทคโนโลยแหงช�ต (สวทช.)
ขอความตางๆ ทปรากฏในนตยสารอเลกทรอนกสฉบบน เปนความเหนโดยอสระของผเขยน สำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต ไมจำาเปนตองเหนพองดวย
ยอยโลกขอมลขาวสารวทยาศาสตรเพ อคณ
ชอ/สกล ......................................................................................................................................................................................................................................................
ทอยปจจบน จงหวด ..................................................................................................................................................................................................................................
โทรศพท ...........................................................................................E-mail (โปรดเขยนตวบรรจง) .......................................................................................................
วฒก�รศกษ� ปวช./ปวส. ม. 6 ปรญญาตร ปรญญาโท
ปรญญาเอก อนๆ ...............................................................................................................................................
อ�ชพปจจบน คร/อาจารย นกเรยน (ชน............) นสต/นกศกษา (ป............คณะ.....................................................)
รบราชการ/พนง. รฐวสาหกจ พนง. บรษทเอกชน ธรกจสวนตว อนๆ..........................................
วนท .........../............./....................
กองบรรณ�ธก�ร ส�ระวทย
ฝ�ยเผยแพรวทย�ศ�สตร สำ�นกง�นพฒน�วทย�ศ�สตรและเทคโนโลยแหงช�ต
111 อทย�นวทย�ศ�สตรประเทศไทย
ถ.พหลโยธน ต.คลองหนง อ.คลองหลวง จ.ปทมธ�น 12120
โทรส�ร 0 2564 7016
e-mail: [email protected]
สมครสม�ชกสงม�ต�มทอยด�นล�ง
นำาชย ชวววรรธน
Science know no country because knowledge belongs to humanity, and is the torch which illuminates the world.
- Louis Pasteur
วทยาศาสตรไมแบงแยกเปนประเทศ เพราะความรเปนของมนษยชาต และเปนดงประทป ทใหความสวางแกโลก
- หลยส ปาสเตอร
คำาคม นกวทย
หลยส ปาสเตอร (27 ธนวาคม พ.ศ. 2365 - 28 กนยายน พ.ศ. 2438)นกเคมและนกจลชววทยาชาวฝรงเศส ผคดคนวคซนปองกนโรคพษสนขบาและวธพาสเจอรไรซเหลาองน
https://www.biography.com/people/louis-pasteur-9434402