สรปกจกรรมเสวนาแลกเปลยนเรยนรในรปแบบชมชนนกปฏบต (CoP) ของ สป.มท. เรอง การเชอมโยงและบรณาการแผนพฒนาในระดบพนท

บรรยากาศการเสวนาแลกเปลยนเรยนร หวขอเรอง การเชอมโยงและบรณาการแผนพฒนาในระดบพนท วตถประสงค แลกเปลยนเรยนรเรอง การเชอมโยงและบรณาการแผนพฒนาในระดบพนท ครงทจด ครงท ๗ ประจาปงบประมาณ ๒๕๕๔ จดเมอ วนองคารท ๒๔ พฤษภาคม ๒๕๕๔ เวลา ๑๓.๓๐-๑๕.๐๐ น. สถานท หองประชมสานกงาน กถ. ชน ๘ อาคารสถาบนดารงราชานภาพ จานวนผเขารวมกจกรรม ๓๑ คน สรปประเดนจากการแลกเปลยนเรยนร CoP วนนเปนการแลกเปลยนเรยนรเรอง การเชอมโยงและบรณาการแผนพฒนาในระดบพนท ทมงาน KM ขอขอบคณ น.ส.ประไพพรรณ พงศมาศ นกวเคราะหนโยบายและแผน ชานาญการพเศษ และ น.ส.ศภวรรณ ภรมยทอง นกวเคราะหนโยบายและแผน ชานาญการ สบจ.สป. ทไดมาเปนวทยากรในวนน สรปสาระสาคญทไดจากการทากจกรรม CoP วทยากรไดกลาวถงเรอง การเชอมโยงและบรณาการแผนพฒนาในระดบพนท ดงน ๑. ขอบเขตของแผนพฒนากลมจงหวด ๒. เครองมอการเชอมโยงและการบรณาการ ๓. การประยกตสายโซคณคากบการพฒนาผลผลต ขอบเขตของแผนพฒนากลมจงหวด แผนพฒนากลมจงหวดเปนแผนทมงเนนการพฒนาเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนของกลมจงหวด และนาไปสการกระตนใหเกดการลงทนของภาคเอกชน และสรางรายไดใหกลมจงหวด และการพฒนาจงหวดแบบองครวมทครอบคลมทกมตในดานเศรษฐกจ สงคมทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอมและความมนคง เพอพฒนาคณภาพชวต สรางโอกาสและอาชพ ซงตอบสนองตอแนวทางการจดทาแผนพฒนาจงหวด/กลมจงหวด แผนพฒนาจงหวด/กลมจงหวดตองสอดคลองเชอมโยงกบนโยบายของรฐบาล แผนพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต กรอบยทธศาสตรการพฒนาภาค รวมถงยทธศาสตรรายสาขา รวมทงสอดคลองกบศกยภาพ โอกาส สภาพปญหาและความตองการของประชาชนในพนท

๒

การจดทาแผนพฒนาจงหวดและกลมจงหวดตองผานกระบวนการเหนชอบรวมกนของทกฝาย และตองมความชดเจน เปนเหตเปนผล สอดคลอง เชอมโยงตงแตวสยทศน ประเดน ยทธศาสตร เปาประสงค ตวชวด คาเปาหมาย กลยทธ จนถงแผนงาน/โครงการ บรบททมผลตอการพฒนาพนท ไดแก บรบทโลก ภมภาค ประเทศ โลก (ภมภาค) เชน - ขอตกลงการคาเสร

- มาตรฐานความปลอดภยระดบสากล (Global Gap, Eu Gap) - มาตรฐานผซอรายใหญ - การเปดเสรอาเซยน - ศกยภาพจน อนเดย - การฟนฟประเทศญปน ฯลฯ

ประเทศ เชน - การปรบเปลยนกฎหมาย กฎระเบยบ มาตรฐาน

- ยทธศาสตรครวโลก - การเปลยนแปลงทางการเมอง - ความตนตวภาคธรกจ - รสนยมผบรโภค ฯลฯ

พนท เชน - ภยพบต

- การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ - การเชอมโยงเครอขายชมชน ประชาสงคมในพนทและนอกพนท - ภาคความรวมมอหลายฝาย ฯลฯ

๓

เวทปรกษาหารอสวนใหญจะประกอบดวย นกการเมองและนกวชาการ การบรณาการจงหวด คอ การเชอมโยงการบรหารแนวนอน (หนวยงานรฐในพนทจงหวด) กบการบรหารแนวดง (นโยบายรฐบาล) ไดแก การมสวนรวมของทงรฐ ทองถน ธรกจเอกชน ชมชน ประชาสงคม ในการแกไขปญหา พฒนาศกยภาพจงหวด (การบรหารอปทาน) เพอตอบสนองความตองการประชาชน (การบรหารอปสงค) แผนจงหวด เปนเครองมอบรณาการการบรหารอปทานใหตอบสนองอปสงคอยางมประสทธภาพ เครองมอการเชอมโยงและบรณาการ : Value Chain and Supply Chain (หวงโซคณคาและหวงโซอปทาน) VALUE CHAIN : หวงโซคณคา ไดแก ๑. การจดซอ การผลต และการจดสงสนคาในรปแบบเดม เปนระบบทแยกงานกนทา มสวนเกยวเนองกนนอย จงเปนเหตใหเกดสนคาตกคางอยในระบบ ๒. การสญเสยในธรกจ ทงโอกาสการขาย และการสญเสยเนองมาจากสนคาคางสตอก ๓. การเปลยนแปลงอยางรวดเรวในสงคม จาเปนตองควบคมการไหลของ “ขอมล” และ“เงน” เพอใหกระบวนการทางานตงแตการจดซอ การผลต และจาหนาย จนถงมอผบรโภคมประสทธภาพสงสด ๔. Porter (1985) ไดเสนอแบบจาลองหวงโซคณคาไว โดยมงใหความสาคญกบกจกรรมในโซคณคาของแตละหนวยธรกจ ตงแตการจดหาแหลงวตถดบ การแปรรป ตลอดจนถงกระบวนการสงมอบสนคาและบรการใหกบลกคา

๔

๕. มงสรางความสามารถในการแขงขนทางธรกจ ดวยการวเคราะหมลคาเพมทเกดขนในแตละขนตอนหรอกจกรรม หวงโซคณคาจงเปนการเชอมโยงกจกรรมตางๆทสรางมลคาเพม (Value-Creation Activities) และเกดการเชอมโยงกบคคาในโซอปทานดวยกน สงผลตอศกยภาพในการแขงขน (Competitive position) SUPPLY CHAIN : หวงโซอปทาน ไดแก ๑. กระบวนการทเชอมโยงการดาเนนกจกรรมตางๆ เพอตอบสนองความตองการของลกคาปลายทางทงในดานสนคาและบรการ เพอใหลกคามความพงพอใจสงสด ๒. ต งแตผ ส งมอบ (Suppliers) โรงงานผผลต (Manufactures) ศนยกระจายสนคา (Distribution centers) และรานคายอยและลกคาหรอผบรโภค (Retailers or customers ๓. ความสาเรจทจะเกดขนในหวงโซอปทานจะประกอบดวยการไหลเวยนของขอมลขาวสาร สนคาและเงนทน ในการตอบสนองตอความพงพอใจของลกคา

ตารางเปรยบเทยบ หวงโซอปทาน (Supply chain) และ หวงโซคณคา (Value chain)

ประเดนเปรยบเทยบ Supply chain Value chain

นยาม - การจดการการไหลทงหมดของสนคา

จากซพพลายเออรถงผบรโภคทายสด

- โดยพจารณาถงการบรณาการของ

กระบวนการทางธรกจในโซอปทาน

- หวงโซของกจกรรมททาใหผลผลตมคณคามากกวาผลรวม

ของคณคาในแตละกจกรรม

จดเนน - เนนทกจกรรมตนนาเพอบรณาการ

ซพพลายเออรและกระบวนการของผผลต

- ตนทนและประสทธภาพในการจดสง

- ลดของเสย

- เนนทกจกรรมปลายนาเพอสรางคณคาในสายตาของลกคา

วตถประสงค - เพอลดตนทน

- เพอเตมเตมความตองการของลกคาให

สามารถใชทรพยากรไดอยางมประสทธภาพ

สงสด รวมถงความสามารถในการกระจาย

สนคาและแรงงาน

- เพอเพมคณคาโดยตดกจกรรมทไมจาเปนออกไปและเพม

กจกรรมบางอยางทใหคณคาเพมขน

ขอบเขต - เรมตงแตการจดหาวตถดบจนถงการสงมอบ หรอตงแตซพพลายเออรของซพพลายเออร จนถงลกคาของลกคา

- เรมตงแตการจดหาวตถดบจนถงการสงมอบผลตภณฑ

๕

การเลอกผลผลต

นโยบายและแผนนโยบายและแผน

เศรษฐกจเศรษฐกจสงคมสงคม ++ การมสวนรวมการมสวนรวม

ผลผลตหรอประเดนท�ตอบสนองผลผลตหรอประเดนท�ตอบสนองนโยบายรฐบาลนโยบายรฐบาล

เปนผลผลตท�กาหนดในแผนพฒนาเปนผลผลตท�กาหนดในแผนพฒนาจงหวดจงหวด หรอประเดนปญหาสาคญของหรอประเดนปญหาสาคญของจงหวดจงหวด

เกดประโยชนอยางกวางขวางเกดประโยชนอยางกวางขวาง มรปธรรมความสาเรจเพ�อเปนตวอยางการมรปธรรมความสาเรจเพ�อเปนตวอยางการ

ขยายผลขยายผล

เปนความเหนรวมของภาคชมชนเปนความเหนรวมของภาคชมชน ทองถ�นทองถ�น จงหวดจงหวด

กลไกท�มภาคหลายฝายรวมเปนแกนกลไกท�มภาคหลายฝายรวมเปนแกนในการขบเคล�อนการพฒนาในการขบเคล�อนการพฒนา และแกปญหาและแกปญหา

การเลอกผลผลต

นยามผลผลตผลผลตทางเศรษฐกจ ปจจยการผลต และ

ประเดนสาคญของจงหวด

18

ตวอยางการปรบตวเพ�อรองรบการเปล�ยนแปลงตวอยางการปรบตวเพ�อรองรบการเปล�ยนแปลง

โจทย การสงออกหม ไก ไปตลาดยโรปหามใชยาปฏชวนะโจทย จะใชสารอะไรแทนท�ยาปฏชวนะ

ตนน �า กลางน �า ปลายทาง

พนธท�เหมาะสม เพาะปลกระบบปลอดภย การรวมกลมเกษตรกร

S takeholders จงหวดชยภม นกวชาการเกษตร พฒนาท�ดน เกษตรจงหวด อาเภอ พาณชยจงหวด อปท. กานน ผใหญบาน เกษตรกร ม.ขอนแกน

S takeholders สตวแพทย สตวบาล เภสชกร นกเคม เกษตร อปท. สกว. ม.เกษตรศาสตร ม.มหดล ม.นเรศวร

การแปรรปสารเสรมอาหาร การทดลองสตรผสม การเช�อมโยงเกษตรกร

จบมอภาคธรกจ สราง B rand บบ..เบเบทาทาโกรโกร

““ B ioc apB ioc ap”” ไดรบการยอมรบอยางดท �งตลาดใน

ประเทศและตางประเทศ

ผลผล

๖

สายโซเชอมโยงการผลต : Supply Chain (SC) เครองมอบรหารจดการแบบบรณาการทงกระบวนการ (ตนนา กลางนา ปลายนา) เพอผลตอบแทนสงสด (ภาคเอกชน = กาไร , ภาครฐ = ประสทธผลในการใชจายงบประมาณ) และเพอความพงพอใจของกลมเปาหมาย (เอกชน = ลกคา ภาครฐ = ประชาชน) สาระสาคญในการบรหารหวงโซอปทาน (Supply chain Management) ไดแก ๑. การไหล การเชอมโยง สารสนเทศ ตงแตตนนา กลางนา ปลายนา ททนเหตการณมประโยชน ๒. การไหล การเชอมโยงทรพยากรการบรหาร (งบประมาณ วสดอปกรณ เครองมอ กาลงคน) ๓. การใหความสาคญกบการบรหารเครอขายความสมพนธทด ของผมสวนเกยวของ

๔. การใหความสาคญ กบความตองการของกลมเปาหมาย

กระบวนการสรางผลผลตของจงหวดรวมกน (S hared Value)

กระบวนการสรางผลผลตโดยภาคประชาชน เอกชนกระบวนการสรางผลผลตโดยภาคประชาชนกระบวนการสรางผลผลตโดยภาคประชาชน เอกชนเอกชน

การสรางใหเกดความรสกรวมใหเปนผลผลตของจงหวด :Management Style & Skill, Governance

การสรางใหเกดความรสกรวมใหเปนผลผลตของจงหวด :Management Style & Skill, Governance

ผลต/ขนสง/ตลาด/ขาย/บรการ

๗

ตวอยาง การเชอมโยงความตองการของพนทกบทศทางการพฒนาจงหวด

การดาเนนการตามนโยบายพ �นฐานแหงรฐ- คมครองและรกษาผลประโยชนของ เกษตรกรในการผลตและการตลาด- สงเสรมสนคาเกษตรไดรบผลตอบแทนสงสด

นโยบายเรงดวนของรฐบาลนโยบายเรงดวนของรฐบาล-- การแกปญหาราคาสนคาเกษตรตกต�าการแกปญหาราคาสนคาเกษตรตกต�า* * สรางความรวมมอกบกระทรวงพาณชยเพ�อประกนราคาสรางความรวมมอกบกระทรวงพาณชยเพ�อประกนราคาและหาตลาดใหมๆและหาตลาดใหมๆ* * แกปญหาเชงโครงสรางท �งระบบแกปญหาเชงโครงสรางท �งระบบ

-- จดหาตลาดรองรบสนคาเกษตรชมชนจดหาตลาดรองรบสนคาเกษตรชมชน* * เช�อมโยงตลาดทกระดบเช�อมโยงตลาดทกระดบ* * นารองสนคาท�มคณภาพสาหรบตลาดเฉพาะนารองสนคาท�มคณภาพสาหรบตลาดเฉพาะ* * บรหารจดการสนคาอยางเปนระบบบรหารจดการสนคาอยางเปนระบบ

ยทธศาสตรจงหวดนครศรธรรมราชยทธศาสตรจงหวดนครศรธรรมราช-- เพ�มขดความสามารถเพ�มขดความสามารถ การบรหารจดการการบรหารจดการภาคเกษตรภาคเกษตร

เช�อมโยงเช�อมโยงความหลากหลายทางธรกจและความหลากหลายทางธรกจและอตสาหกรรมของอตสาหกรรมของ

จงหวดจงหวด บนพ �นฐานการสนบสนนจากบนพ �นฐานการสนบสนนจากระบบโลระบบโลจจสตกสสตกส-- ยกระดบความสามารถการเรยนรยกระดบความสามารถการเรยนร กระจายการเรยนรบนกระจายการเรยนรบน เครอขายชมชนเครอขายชมชน และสงเสรมการสรางชมชนตนแบบและสงเสรมการสรางชมชนตนแบบ

นโยบายปรบโครงสรางเศรษฐกจภาคเกษตร- สงเสรมและพฒนาสถาบนเกษตรกร- สรางและพฒนาเกษตรกรรนใหม- สรางและพฒนาเกษตรกรอาสาสมคร- จดทายทธศาสตรการพฒนาสนคาเกษตรรายสนคา- พฒนาคณภาพและระบบรบรองมาตรฐาน- วจยและพฒนาพนธ เทคโนโลยท�เหมาะสม- รวมเจรจาการคาสนคาเกษตรระหวางประเทศ- รวมแกปญหาดานโลจสตกสสนคาเกษตร- พฒนาระบบสารสนเทศ

การจดการไมผล นครศรธรรมราช

ตดโคนตนเงาะรอยละ 6-7 ตอปตดโคนตนมงคดรอยละ 3-4 ตอป

ประทวงเรยกรอง

GAP ดอยคาผลผลตคณภาพต�า

องคกรชาวสวนไม

เขมแขง ขาดคคา

ผลผลตกระจกตวขอมล

ไมแมนยา

๘

การประยกตใชงานวจยในการพฒนาผลผลตกรณการพฒนาและบรหารจดการมงคด เงาะ แบบครบวงจร

๑. การพฒนาเทคนคการผลตนอกฤดกาล ๒. การพฒนาการบารงรกษาผลเงาะใหปลอดภยจากสารพษ ๓. วทยากรหลกการเกบเกยว ๔. การขนสงเงาะไปยงคคาปลายทางโดยระบบการขนสงทางอากาศและรถยนต ๕. การตลาดแบบ “เลกพรกขหน” เหมาะสมกบการจดการผลผลตเงาะ ๖. การประยกตใชระบบสารสนเทศภมศาสตรจดการขอมลสวน ขอมลวสาหกจชมชน การจดการระบบบญชสวนเงาะเพอรองรบการตดสนใจ ๗. ความรวมมอกบทกภาคสวนทงราชการ สมาคมผสงออก หอการคา นกวชาการ นกการเมอง และ การสรางเครอขายชาวสวนผลไม ๘. การแปรรปเงาะ มงคด เพอเพมมลคาของผลลตดอยคณภาพ

การจบคทางการคา ระหวาง บรษทคคากบองคกรชาวสวน

ผเขารวมกจกรรม

๑. นายกมลโลจฒน เชยงวงค ผอานวยการสถาบนดารงราชานภาพ โทร.๕๐๕๕๐ ๒. นางณทฐา แสวงทอง ผอานวยการสวนพฒนาและบรหารจดการความร โทร.๕๐๕๕๔ ๓. นางบษราคม หวงศรจตร นกวชาการคอมพวเตอรชานาญการพเศษ ศสส.สป. โทร.๕๑๔๒๙ ๔. นางสาวดารา รกษาชาต นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการ กพร.สป. โทร.๕๐๒๕๒ ๕. นางวนเพญ ทรงววฒน นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการพเศษ สดร. โทร.๕๐๕๕๖ ๖. น.ส.ปทมพร โควกมชน เจาหนาทปฏบตงานบนทกขอมล กพร.สป. โทร.๕๐๒๕๒ ๗. น.ส.ทศนาภรณ บรสการ นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการ สดร.สป. โทร.๕๐๕๕๗ ๘. น.ส.เฑยรทพย เคนวารย นกทรพยากรบคคลชานาญการ สกถ.สป. โทร.๕๐๖๐๘ ๙. นางบษบา เจมศร นกจดการงานทวไปชานาญการพเศษ สกถ.สป. โทร.๕๐๕๙๘ ๑๐. น.ส.ประไพพรรณ พงศมาศ นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการพเศษ สบจ.สป. โทร.๕๐๕๒๖ ๑๑. น.ส.สรารทร ชยสรนทร นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการ สบจ.สป. โทร.๕๐๕๒๕ ๑๒. น.ส.พธภา รอดเผอก นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการ สบจ.สป. โทร.๕๐๕๗๙

๙

๑๓. นายมาโนช ธาดาวศรต นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการ สบจ.สป. โทร.๕๐๔๘๗ ๑๔. นางกาญจนา แจมมนทร นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการ สดร.สป. โทร.๕๐๕๖๕ ๑๕. น.ส.ลดดา แกวเรอง พนกงานวเคราะหนโยบายและแผน สดร.สป. โทร.๕๐๕๖๐ ๑๖. น.ส.ทองสรอย การะเกษ เจาพนกงานธรการปฏบตงาน สดร.สป. โทร.๕๐๕๖๐ ๑๗. นางสภาภรณ ดาวเรอง นกจดการงานทวไปชานาญการ สดร.สป. โทร.๕๐๕๕๙ ๑๘. น.ส.ศภวรรณ ภรมยทอง นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการ สบจ.สป. โทร.๕๐๔๘๗ ๑๙. นายบพช ภาษต นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการ สนผ.สป. โทร.๕๐๔๔๓ ๒๐. น.ส.บงอร พทกษจานงค นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการ สบจ.สป. โทร.๕๐๕๗๒ ๒๑. นางพรรณวภา ปยมปตระ นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการ กพร.สป. โทร.๕๐๒๔๙ ๒๒. นายกฤษณะ พนจ นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการ สบจ.สป. โทร.๕๐๕๘๔ ๒๓. นางสดาวรรณ กลาวจารณ นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการ สบจ.สป. โทร.๕๐๔๓๖ ๒๔. น.ส.ณจตกา ศรชมภ พนกงานประจาสานกงาน สบจ.สป. โทร.๕๐๕๘๔ ๒๕. น.ส.นพสร บอแดง นกวเคราะหนโยบายและแผนปฏบตการ สบจ.สป. โทร.๕๐๕๘๓ ๒๖. น.ส.กฤตชญาภค อนเสร นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการ สบจ.สป. โทร.๕๐๕๑๖ ๒๗. นายจกรกฤช อาลายอง นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการ สบจ.สป. โทร.๕๐๕๒๐ ๒๘. น.ส.สภาพ ปอมมะลง เจาหนาทบรหารงานทวไป สดร.สป. โทร.๕๐๕๕๑ ๒๙. น.ส.ทศนย ชยศร นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการ สดร.สป. โทร.๕๐๕๖๗ ๓๐. น.ส.บษบา ลาภวไล บรรณารกษชานาญการ สดร.สป. โทร.๕๐๔๘๙ ๓๑. น.ส.ลกษณา โชตคต นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการพเศษ สดร.สป. โทร.๕๐๕๖๔

..............................