รายงาน

เรอง วกฤตเศรษฐกจกรซ

เสนอ

อาจารยพจตรา ประภสสรมน

จดทำาโดย

นางสาวเกวรนทร อนคฤหานนท 5104610116นายธนโชต จงสกล 5104610116นางสาวณฏฐพร องศรสรพร 5104611008

นายปฏเวธ แกนยะกล 5104680912นายเกษมสนต พงษไพเชฐ 5104681258

นายภม คอนนตกล5104681423นายชวลต วงศฤทธ 5104681498

ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553

รายงานฉบบนเปนสวนหนงของวชาเศรษฐศาสตรการเงนระหวางประเทศ (ศ. 452)

คำานำาในปจจบนโลกของเรามการพฒนาทางดานเทคโนโลยอยางกาวไกลจน

กลายเปนยคโลกาภวตน ทำาใหระบบเศรษฐกจของประเทศตางๆทเปนเศรษฐกจแบบเปดนน สามารถเชอมโยงกบระบบเศรษฐกจของประเทศอนๆไดมความสมพนธกนมากขน เมอแประเทศๆหนงเกดวกฤตหรอมการเปลยนแปลงทางดานเศรษฐกจ ยอมสงผลกระทบตอประเทศอนๆทเกยวของ ดงนนในฐานะทระบบเศรษฐกจของประเทศเราเปนระบบเศรษฐกจแบบเปด เราจงควรศกษาระบบเศรษฐกจของประเทศอนทมความเกยวของตอระบบเศรษฐกจเราดวย

ประเทศกรซกเปนประเทศหนงทมระบบเศรษฐกจแบบเปด เมอ พ.ศ.2551 ประเทศกรซไดประสบปญหาวกฤตเศรษฐกจขน ซงสงผลกระทบอยางมากตอประเทศกรซเองและประเทศอนๆทเกยวของ ซงรายงานฉบบนไดพยายามศกษาวกฤตการณครงนทเกดขนวา เกดจากสาเหตอะไร ปญหาเปนเชนไร สงผลกระทบตอประเทศกรซและประเทศอนๆทเกยวของอยางไร ซงจะทำาใหผอานไดเขาใจถงวกฤตเศรษฐกจกรซครงนมากยงขน

นอกจากน รายงานฉบบนยงไดพยายามเชอมโยงการอธบายวกฤตเศรษฐกจกรซผานเครองมอทางเศรษฐศาสตรระหวางประเทศ ซงสามารถทำาใหผอานทมความรทางดานเศรษฐศาสตรสามารถเหนถงการใชตวทฤษฎมา

ประยกตใชกบความเปนจรงทเกดขนในโลกปจจบน นอกจากนในระดบมหภาคยงสามารถนำาความรจากการศกษาวกฤตน มาใชเปนแนวทางในการในการศกษาและปองกนปญหาของประเทศตนเองไดอกดวย

คณะผจดทำา

สารบญ เนอหา หนาความเปนมา 1

ขอบเขตการศกษา 1

คำาถาม 1

วตถประสงค 1

สาเหตของวกฤตเศรษฐกจกรซ 2

ผลกระทบจากวกฤตเศรษฐกจกรซ 5

แนวทางแกไข 10

วเคราะหทฤษฎทางเศรษฐศาสตร 13

รายงานภาวะเศรษฐกจและการคาของกรซประจำาเดอนมกราคม 2554

15

สารบญรปภาพ ภาพท หนาภาพท 1. กรซขาดดลการคลงและดลชำาระเงนมาอยางยาวนานทำาใหหนสาธารณะอยใน ระดบสง

2

ภาพท 2. อนดบเรตตงพนธบตรรฐบาล PIIGS ของ S&P 4

ภาพท 3. อตราแลกเปลยนเงนยโรเทยบกบดอลลารสหรฐฯ 6

ภาพท 4. สดสวนการปลอยสนเชอใหประเทศในกลม PIIGS ตอ GDP

7

ภาพท 5. สดสวนการสงออกและการทองเทยวของกรซยงมคานอย เมอเทยบกบยโรป

9

ถอวาเปนคคาทสำาคญ

ภาพท 6. IS-LM-BP 13

ภาพท 7. AA-DD 14

วกฤตเศรษฐกจกรซ

1.ความเปนมา

ถาพดถงนโยบายประชาววฒน ตอนนคงไมมใครไมรจก เพราะเปนนโยบายใหมลาสดของนายกฯคนปจจบน นายอภสทธ เวชชาชวะ โดยทนโยบายประชาววฒนเกดจากแนวคดสรางสงคมไทยไปสรฐสวสดการ เมอพดถงรฐสวสดการทำาใหนกถงเรองเมอไมนานมานทเกดขนทางแถบทวปยโรป วกฤตการณกรซ ทมาททำาใหคดถงกรซขนมากเพราะ เหตผลททำาใหเกดวกฤตการณดงกลาวเกดมาจาก นโยบายสวสดการนนเอง ในเมอปจจบน

ภาครฐกำาลงพยายามทจะทำาประเทศไทยเปนรฐสวสดการแลว ดงนนเราจงเลอกทจะศกษา เกยวกบวกฤตเศรษฐกจกรซ

2.ขอบเขตการศกษา

1. ลกษณะเนอหาทวไปเกยวกบกรซ2. ทฤษฎทใชวเคราะหมาจากบทเรยน

วเคราะหสาเหตของวกฤตเศรษฐกจกรซ ผลกระทบทเกดจากวกฤต แนวทางแกไขปญหา

3.คำาถาม

วกฤตเศรษฐกจกรซเกดขนอะไร เกดขนมาไดอยางไร ผลกระทบทมตอประเทศ แนวทางการแกไขและผลจากการแกไข

4.วตถประสงค

1. เพอศกษาสาเหตททำาใหเกดวกฤตเศรษฐกจ2. เพอศกษาผละกระทบททำาใหเกดวกฤตเศรษฐกจ3. เพอศกษาวธการและผลของการแกไขททำาใหเกดวกฤตเศรษฐกจ

5.สาเหตของวกฤตเศรษฐกจกรซ

5.1 สาเหตของวกฤตเศรษฐกจกรซนน สาเหตแรกมาจาก การขาดดลภาครฐของรฐบาล โดยในปพ.ศ. 2552 การขาดดลการคลงของกรซอยท 12.7% ของ GDP ซงสงกวาระดบทเหมาะสมททางกลมสหภาพยโรป

กำาหนดไวถงประมาณ 4 เทาตว (เพดานของ The Stability and Growth Pact (SGP) โดยกลมสหภาพยโรปกำาหนดไวทระดบไมเกน 3% ของ GDP)

5.2 จากการขาดดลภาครฐของรฐบาลนนสงผลใหหนของภาครฐของกรซเพมสงขนถง 112.6% ของ GDP ในปพ.ศ.2552 ซงสงกวาระดบทเหมาะสมททางกลมสหภาพยโรปกำาหนดไวถงประมาณเกอบ 2 เทาตว (เพดานของ The Stability and Growth Pact (SGP) ซงกลมสหภาพยโรปกำาหนดไวทระดบไมเกน 60% ของ GDP) หากพจารณาจากตวเลขทงสองนนบวาเปนตวเลขทสงมาก เมอเทยบกบประเทศอนๆ ในกลม Eurozone (กลมทใชเงนยโร 16 ประเทศ จากสมาชกสหภาพยโรป 27 ประเทศ)

ภาพท 1. กรซขาดดลการคลงและดลชำาระเงนมาอยางยาวนานทำาใหหนสาธารณะอยในระดบสง

ทมา : European Commission (AMECO Database)

5.3 นอกจากนกรซกยงมปญหาอนๆ อกทตองแกไข ไมวาจะเปนปญหาการขาดดลบญชเดนสะพดทอยในระดบทสงมาก จากการประเมนของกองทนการเงนระหวางประเทศ (IMF) อยทประมาณ 14% ของ GDP โดยสะทอนใหเหนวาเศรษฐกจของกรซมความเปราะบางมาก ซงปญหาหลกเกดจากการสงออกไมได และการทรฐบาลใชจายเกนตว

5.4 หลงจากทกรซใชเงนยโรเปนเงนสกลหลกของประเทศเมอ พ.ศ. 2544 ซงเปนการเปดประตเขาสตลาดการเงนโลก ทำาใหกรซสามารถกยมเงนไดงายขน เพราะนกลงทนมความเชอมนในเงนยโร โดยตงแตกรซไดเปนสมาชกยโรโซน รฐบาลกรซกใชเงนอยางสรยสราย ขนเงนเดอนใหขาราชการสงๆ มโครงการตางๆ มากมาย เพราะหาเงนไดงายๆ ดวยการกอหน คาใชจายภาครฐจงสงมาก ในขณะท รายไดจากการเกบภาษนนไมเปนไปตามเปาหมายทกำาหนดไว เนองจากคนกรซโดยเฉพาะชนชนกลางมกจะหลกเลยงภาษ

5.5 เมอเกดเหตการณคาเงนยโรแขงคาเกดขน ทำาใหความสามารถในการสงออกลดลง แตกรซไมสามารถทำาอะไรกบคาเงนได เพราะเปนเงนสกลรวมทใชรวมกน 16 ชาต อกทงยงทำาใหการดำาเนนนโยบายการเงนการคลงของกรซไมคลองตวเทาทควร จรงๆ แลว เมอเศรษฐกจทรดตวลง คาเงนควรจะออน แตเมอผกกบยโรซงแขงคาขนเมอเทยบกบเงนดอลลารประมาณ 15% ในป 2552 ทำาใหดเหมอนวาคาเงนของประเทศกรซแขงคากวาทควรจะเปน ประกอบกบฐานะการคลงของประเทศซงยำาแยตงแตใชเงนถง 9,000 – 12,000 ลานดอลลารสหรฐ ในการเปนเจาภาพจดโอลมปกในป 2547 และม

การขาดดลงบประมาณ 3.2% ของจดพมาตงแตปนนยงทำาใหเศรษฐกจกรซทรดตวมากขน

5.6 อตราดอกเบยเพมสงขนอนเนองมาจากวกฤตเศรษฐกจโลกในป 2551 ทำาใหรฐบาลมภาระจายดอกเบยมากขนและเมอคาเงนแขงขน การนำาเขาสนคาของกรซกเพมสงขน สงผลใหอตสาหกรรมในประเทศมการแขงขนอยางดเดอดขน อกทงกรซมรายไดจากการบรการเดนเรอและการทองเทยวเปนหลก โดยมแรงงานถง 60% อยในภาคบรการ เมอเศรษฐกจโลกทรดตว การคาโลกลดลงเปนอยางมาก อตสาหกรรมเดนเรอจงถกกระทบ และอตสาหกรรมทองเทยวทวโลกในชวง 5 - 6 ปทผานมากถกกระทบดวยความหวาดกลวเรองการกอการราย โรคซารส หวดนก และไขหวดใหญ 2009 (หวดหม)อกดวย

5.7 ปญหาอกปญหาหนงของกรซอยทความเชอมนของนกลงทน โดยการซอพนธบตรทออก หรอวาคำาประกนโดยทางการของชาตเหลาน โดยมความกงวลวา เมอถงกำาหนดไถถอนพนธบตรรฐบาลกรซ อาจจะไมสามารถชำาระหนได เพราะขาดสภาพคลองและเกดงบประมาณขาดดลขนโดยมรายจายมากกวารายได อกทงกรซยงมหนระยะสนครบกำาหนดทจะตองชำาระอกประมาณ 3 หมนลานเหรยญสหรฐ หรอประมาณ 2 หมนลานยโร จนทำาใหประเทศสมาชกสหภาพยโรปทใชเงนยโรเปนเงนสกลหลก หรอยโรโซนซงมอย 16 ชาต ตองหาทางชวยเหลออยางเรงดวน

5.8 ในชวงเดอนธนวาคม 2552 สถาบนจดอนกบความนาเชอถอทง 3 แหง คอ ฟทช เรทตงส เอสแอนดพ และมดส ไดประกาศลดเครดตหรออนดบ

ความนาเชอถอของกรซลง โดยทฟทช เรทตงส และเอสแอนดพ ปรบลดจาก A- ลงเหลอ BBB+ และมดสปรบลดจาก A1 เปน A2 และลาสดเมอชวงกลางเดอนกมภาพนธทผานมา เอสแอนดพ ขวาอาจปรบลดอนดบเครดตลงอก 1 – 2 ขนภายในเดอนมนาคม ในขณะทมดส ขวาอาจปรบลดอนดบเครดตลงอก 1 – 2 ขนภายใน 2 – 3 เดอนขางหนา หากกรซไมสามารถแกปญหาดานงบประมาณคลง และปญหาหนดงกลาว ในขณะเดยวกน หากกรซสามารถดำาเนนการตามแผนการลดยอดขาดดลงบประมาณไดสำาเสรจ มดสกอาจพจารณาปรบเพมอนดบเครดตของกรซซงปจจบนอยท A2

ภาพท 2. อนดบเรตตงพนธบตรรฐบาล PIIGS ของ S&P

ทมา : ประมวลโดย สำานกงานเศรษฐกจการคลง

5.9 การการถกลดอนดบเครดตของกรซนนจะสงผลกระทบในระยะยาวหรอในอนาคตของกรซ เพราะตามกฎของอย ประเทศสมาชกทอนดบเครดตตำากวา A จะไมสามารถออกพนธบตรรฐบาลเปนการคำาประกนเงนกไดอกตอไป กลาวคอ ธนาคารพาณชยของกรซ จะไมสามารถใชพนธบตรของรฐบาลท

ถออยมาเปนเครดตในการคำาประกนเงนกจากตลาดทนในยโรปหรอทอนได ทำาใหมคาไมตางอะไรไปจากเศษกระดาษ

6.ผลกระทบจากวกฤตเศรษฐกจกรซ

6.1 ผลกระทบตอประเทศกรซเอง จะม 2 สวน คอ ระยะสนกบระยะยาว

ผลกระทบระยะสน การปรบ – Rating ใหลดลงจาก A- เปน BBB+ในชวงแรกๆนน สงผลกระทบตอราคาของพนธบตรและดอกเบยทประเทศเหลานตองจาย ซงพนธบตรอาย 2 ปของกรซนนตองจายดอกเบยเพมขน 2% สงผลใหตนทนในการกยมของกรซเพมขน นอกจากนยงมประเดนทตองคำานงคอ ในเรองของการปรบเปลยนการลดลงระหวางทเปน investment grade และ non investment grade ถาหากมปรบลดลงมาอกเปน non investment grade จะสงผลกระทบตอกรซเปนอยางมากเพราะนกลงทนสถาบนมกฎเกณฑทวาไมสามารถลงทนในพนธบตรทเปน non investment grade ได ซงตรงนกจะสงผลกระทบตอเงนทกรซเคยกยมมา และทจะกยมใหม จงทำาใหเกดผลกระทบตอคณคาของพนธบตรรฐบาลกรซจากทสถาบนการเงนไมสามารถใชเปนหลกทรพยในการคำาประกนเพอกยมจากธนาคารกลางของยโรป หรอ ECB หรอแมกระทงบรษทเอกชนของกรซ กจะถกกระทบเพราะวา Rating ของบรษทเหลานนไมสามารถทจะสงเกนกวา Rating ของประเทศได กหมายความวาบรษทในกรซจะกลบกลายเปน non investment grade ไปดวย ทงหมดนจะกระทบตอเงนทนทจะไหลเขาออก ทำาใหเงนไมไหลเขา ในขณะทประเทศตองการเงนมาชดเชยปญหาการขาดดลบญชเดนสะพด และจะกระทบกบการลงทนในประเทศดวย

6.2 ผลกระทบตอสหภาพยโรป ( คาเงนยโร )

หากพจารณาจากตารางอตราแลกเปลยนยโรตอดอลลารสหรฐทปรากฏดานลาง สามารถวเคราะหและอธบายไดวา

6.2.1 ความไมเชอมนสถานการณการคลงของกรซ หรออาจจะรวมไปถงกลม PIIGS สงผลกดดนคาเงนยโรอยางสำาคญ โดยเงนยโรเทยบกบเงน

ดอลลารสหรฐฯ ออนคาทสดในรอบ 8 เดอนในวนท 8 กมภาพนธ 2553

6.2.2 การทธนาคารกลางสหรฐฯ (The Federal Reserve : Fed) ประกาศปรบเพมอตราดอกเบย Discount Rate (อตราดอกเบยเงนกท Fed เรยกเกบจากธนาคารพาณชยทกยมโดยตรงจาก Fed) เมอวนท 18 กมภาพนธ 2553 จาก 0.5% เปน 0.75% เพอลดสภาพคลองในระบบการเงน โดยใหมผลบงคบใชตงแตวนท 19 กมภาพนธเปนตนไป (ความเคลอนไหวดงกลาวเปนสวนหนงของแผนการถอนมาตรการกระตนเศรษฐกจสหรฐฯ หรอ Exit Strategy เนองจากตลาดเงนและภาวะเศรษฐกจสหรฐฯ เรมฟ นตว) สงผลใหแนวโนมคาเงนยโรเทยบกบดอลลารสหรฐฯ ยงออนคาลง

ภาพท 3. อตราแลกเปลยนเงนยโรเทยบกบดอลลารสหรฐฯ

ทมา: Bloomberg

6.3 ผลกระทบตอเศรษฐกจโลก

การแกปญหาของกรซนนคงจะตองรออกระยะเวลาหนง แตหากสดทายกรซยงไมสามารถแกปญหาได วกฤตของกรซกจะสงผลตอสหภาพยโรปอยางหลกเลยงไมได โดยกรซม GDP สดสวนประมาณ 2.6% ของยโรโซน (16 ประเทศ) โดยตลาดสงออกสำาคญ 5 อนดบแรกไดแก อตาล เยอรมน ไซปรส และบลแกเรย และตลาดนำาเขาทสำาคญไดแก เยอรมน อตาล เกาหลใต จน และฝรงเศส

หากนบรวมขนาดเศรษฐกจของกรซเขากบโปรตเกสและสเปนซงมภาระหนสาธารณะในระดบสงและกำาลงเปนจดสนใจของตลาดการเงนเชนเดยวกนนน จะพบวาเศรษฐกจของทง 3 ประเทศมสดสวนรวมกนประมาณ 16.2% ของยโรโซน และทายทสด หากปญหาลกลามตอเนองไปยงไอรแลนดและอตาล แลว (รวมเปน 5 ประเทศ ตามตว อกษร PIIGS - Portugal, Ireland, Italy, Greece, and Spain) ความป นปวนตอเศรษฐกจและคาเงนยโรอาจเพมขนเปนทวคณ เนองจากสดสวนขนาดเศรษฐกจของทง 5 ประเทศมมลคาสงถง 35.2% ของเศรษฐกจยโรโซน เพอพลกฟ นความเชอมนและเพอแสดงความสามารถของยโรปในการเขาจดการกบปญหาของ ประเทศสมาชก แผนการใหความชวยเหลอแกกรซคงถกผลกดนออกมาในทายทสด ยโรปคงไมสามารถปลอยใหกรซแกไขปญหาการคลงอยางโดดเดยว เนองจากความเสยงในการผดนดชำาระหนอาจเพมสงขนในทาย ทสด และหากสถานการณเปนเชนนนจรง ความเชอมนทถดถอยลงของนกลงทนอาจลกลาม (Contagion Risk) ไปยงประเทศสมาชกยโรโซนอนๆ (อาท โปรตเกส สเปน ไอรแลนด และอตาล) รวมถงองกฤษทอยนอกยโรโซน ทกำาลงแบกภาระหนภาครฐในทำานองเดยวกน

ภาพท 4. สดสวนการปลอยสนเชอใหประเทศในกลม PIIGS ตอ GDP

ทมา : BIS รวบรวมโดย Citi Group

นอกจากกลม 5 ประเทศทเรยกโดยยอวา PIIGS ในสหภาพยโรปแลว กยงมประเทศในยโรปตะวนออกอก 5 - 6 ประเทศ ไดแก บลกาเรย ลตเวย ลทวเนย โรมาเนย ยเครน และฮงการ ทเชอวาจะตองจบตามองอยางใกลชดตอไป เพราะอาจมปญหาในการบรหารจดการเศรษฐกจได เนองจากมเงอนไขตางๆ ทสะทอนการใชจายเกนตว เชน การขาดดลบญชเดนสะพด ความตองการกยมเงนจากตางประเทศเปนจำานวนมาก ภาคธนาคารพาณชยทพงพาเงนกจากตางประเทศมากเปนพเศษ การขยายสนเชอทสงมากในชวงหาปทผานมา หนสาธารณะตอจดพและการขาดดลงบประมาณทสง เปนตน ทงน อาจมประเทศอนๆ อกกเปนได หรอบางประเทศทกลาวถงอาจสามารถบรหารจดการโดยไมประสบปญหาใดในอนาคตกไดเชนกน

โดยทหนสาธารณะท 60% ของ GDP นน World Bank กำาหนดวาเปนเกณฑสำาหรบประเทศกำาลงพฒนาวามหนสงแลวหรอยง สวนประเทศทพฒนาแลวอาจจะมหนเกนกวา 60% กได เชน ญปนอยประมาณเกอบ 200% ของ GDP เพราะประเทศทพฒนาแลว มความสามารถในการจายคนมากกวา แตตรงนกบทเรยนทเปนฝนรายททกประเทศอยากหลกเลยง อยางเชนกรณของญปนทกระตนไประหวางป 2533 – 2548 (15 ป) ประมาณ 13 แผน ทำาใหหนภาครฐเพมขนจาก 60% ของ GDP เปน 180% แตเศรษฐกจกไมไดดขนเทาทควร ในขณะเดยวกน กลมสหภาพยโรปกใชเกณฑ 60% เชนเดยวกน ในการบงคบวาประเทศสมาชกจะตองมหนภาครฐไมเกนเกณฑดงกลาว ซงสำาหรบกรซมหนเกนไปเปน 2 เทาตวของทกำาหนดไว ทกคนจบตามองกรซกเพราะเปนประเทศทออนแอทสดในกลมยโรโซน สวนประเทศทมปญหาหนภาครฐรอบน เชน สเปน องกฤษ สหรฐ อตาล ญปน เปนประเทศทพฒนาแลวม Rating ทดมากแตตนอยแลว ตอใหถก downgrade แตกยงสงอย ทตองกงวลใจจรงๆ วาจะเกดปญหา กคอ ประเทศในกลม Eastern Europe โดยเฉพาะบลกาเรย ลตเวย ลทวเนย โรมาเนย ยเครน และฮงการ ตามเหตผลทไดกลาวแลวขางตน

6.4 ผลกระทบตอไทย

กรณท 1 ความรนแรงของวกฤตเศรษฐกจกรซจำากดอยเพยงประเทศกรซ

หากวกฤตเศรษฐกจของกรซจำากดอยเพยงประเทศกรซ จะสงผลกระทบตอไทยคอนขางนอย เนองจากมลคาการคาระหวางไทยกบกรซคดเปนสดสวนเพยง 0.08% ของมลคาการคารวม ขณะทการสงออกของไทยไปกรซคดเปนสดสวน

เพยง 0.14% ของการสงออกรวม และการนำาเขาของไทยจากกรซคดเปนสดสวน 0.02% ของการนำาเขารวม

ตวเลขมลคาการคาระหวางประเทศไทยกบกรซ ในป 2552 (มกราคม-ธนวาคม) มมลคา 240.53 ลานเหรยญสหรฐ ขยายตวลดลง 34.84% โดยไทยสงออกไปกรซ 217.09 ลานเหรยญสหรฐ ขยายตวลดลง 37.04% สนคาสงออกสำาคญ ไดแก รถยนต อปกรณและสวนประกอบ เครองปรบอากาศและสวนประกอบ ตเยนและตแชแขง รถจกรยานยนตและสวนประกอบ เครองคอมพวเตอร อปกรณและสวนประกอบ เมดพลาสตก เสอผาสำาเรจรป อาหารทะเลกระปองและแปรรป ผลตภณฑยาง อญมณและเครองประดบ และไทยนำาเขาจากกรซ 23.44 ลานเหรยญสหรฐ ขยายตวลดลง 3.65% สนคานำาเขาสำาคญ ไดแก เรอและสงกอสรางลอยนำา ผก ผลไมและของปรงแตง เครองจกรกลและสวนประกอบ สนแรโลหะอนๆ เคมภณฑ แรและผลตภณฑจากแร ปนซเมนต เครองใชเบดเตลด เครองจกรไฟฟาและสวนประกอบ เหลก เหลกกลาและผลตภณฑ

กรณท 2 ความรนแรงของวกฤตเศรษฐกจกรซขยายแผวงกวางไปยงประเทศในสหภาพยโรป หากวกฤตเศรษฐกจกรซไมสามารถควบคมไดและแผขยายลกลามไปยงประเทศอนๆ ในสหภาพยโรป กจะสงผลกระทบตอการสงออกของไทยไปยงสหภาพยโรปอยางมนยสำาคญ

โดยจากขอมลทไดศกษา พบวามความเปนไปไดทวกฤตกรซอาจลกลามไปยงประเทศสมาชกยโรโซนอนๆ โดยเฉพาะโปรตเกส สเปน ไอรแลนด และอตาล (รวมเปน 5 ประเทศ ตามตว อกษร PIIGS - Portugal, Ireland, Italy,

Greece, and Spain) รวมถงองกฤษทอยนอกยโรโซน ทกำาลงแบกภาระหนภาครฐในทำานองเดยวกน นอกจากกลม 5 ประเทศทเรยกโดยยอวา PIIGS ในสหภาพยโรปแลว กยงมประเทศในยโรปตะวนออกอก 5 - 6 ประเทศ ไดแก บลกาเรย ลตเวย ลทวเนย โรมาเนย ยเครน และฮงการ ทเชอวาไทยจะตองจบตามองอยางใกลชดตอไป เพราะอาจมปญหาในการบรหารจดการเศรษฐกจได เนองจากมเงอนไขตางๆ ทสะทอนการใชจายเกนตว เชน การขาดดลบญชเดนสะพด ความตองการกยมเงนจากตางประเทศเปนจำานวนมาก ภาคธนาคารพาณชยทพงพาเงนกจากตางประเทศมากเปนพเศษ การขยายสนเชอทสงมากในชวงหาปทผานมา หนสาธารณะตอจดพและการขาดดลงบ ประมาณทสง เปนตน ทงน อาจมประเทศอนๆ อกกเปนได หรอบางประเทศทกลาวถงอาจสามารถบรหารจดการโดยไมประสบปญหาใดในอนาคตกไดเชนกน

ตวเลขการคาระหวางไทย - สหภาพยโรป (27 ประเทศ) ในป 2552 ไทยเกนดลการคา 6,003.6 ลานเหรยญสหรฐ ขณะทป 2551 เกนดล 9,059.5 ลานเหรยญสหรฐ

มลคาการสงออก 18,154.5 ลานเหรยญสหรฐ ลดลงรอยละ 22.4 สนคาสงออกทเพมขนสวนใหญ ไดแก เครองรบวทยโทรทศนและสวนประกอบเลนซ นำามนสำาเรจรป กงสดแชเยน แชแขง เครองสำาอาง สบและผลตภณฑรกษาผว อาหารสตวเลยง ผลตภณฑขาวสาลและอาหารสำาเรจรปอนๆ สนคาสงออกทลดลง ไดแก เครองคอมพวเตอร อปกรณและสวนประกอบ อญมณและเครองประดบ เสอผาสำาเรจรป เครองใชไฟฟาและสวนประกอบ ผลตภณฑยาง ไกแปรรป และแผงวงจรไฟฟา เปนตน

มลคาการนำาเขา 12,150.9 ลานเหรยญสหรฐ ลดลงรอยละ 15.2 เปนผลจากการเพมขนของการนำาเขาสนคาสำาคญ ไดแก ผลตภณฑเวชกรรมและเภสชกรรม เครองบน เครองรอน อปกรณการบน สตวและผลตภณฑจากสตว แร และผลตภณฑจากแร รถยนตนง ยทธปจจย สตวนำาสดแชเยน แชแขง แปรรปและกงสำาเรจรป สวนสนคานำาเขาทลดลง ไดแก เครองจกรกลและสวนประกอบเคมภณฑ เครองจกรไฟฟาและสวนประกอบเหลก เหลกกลาและผลตภณฑ แผงวงจรไฟฟา เครองมอเครองใชเกยวกบวทยาศาสตร ผลตภณฑโลหะ เปนตน

ภาพท 5. สดสวนการสงออกและการทองเทยวของกรซยงมคานอย เมอเทยบกบยโรป ถอวาเปนคคาทสำาคญ

ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย

7.แนวทางแกไข

สหภาพยโรป (EU) และกองทนการเงนระหวางประเทศ (IMF) ออกมาตรการใหความรวมมอฉกเฉน 7.5 แสนลานยโร เพอสกดวกฤตหนไมใหลกลามออกไป และหนนเสถยรภาพคาเงนยโร ทสำาคญธนาคารยโรป (ECB) ไดเขาซอตราสารหนภาครฐและเอกชนจากตลาดเงน เพอแกไขปญหาสภาพคลองของตราสารหนของประเทศสมาชกทกำาลงประสบปญหา

ในมาตรการ 7.5 แสนลานยโร แบงออกได 3 สวน สวนแรก 6 หมนลานยโร เปนมาตรการเดม โดยคณะกรรมาธการยโรปจะเปนผออกตราสารหนคำาประกนประเทศสมาชก 27 ประเทศ มาใหประเทศทมปญหาทางการเงนไดกตอในอตราดอกเบยทถกกวาไปกเอง สวนทสอง 4.4 แสนลานยโรเพมเตมจากสวนแรก มาจากการจดตงกองทนเพอวตถประสงคพเศษ อาย 3 ป และคำาประกนโดยประเทศสมาชกสหภาพยโรป สวนทสาม 2.5 แสนลานยโร มาจาก IMF ซงนบเปนการชวยเหลอทมขนาดใหญมาก ซงจะเหนไดวา IMF ใหความชวยเหลอถง 1 ใน 3 ของเงนชวยเหลอทงหมด ทสำาคญคอหลงจากการประกาศใหเงนกชวยวกฤตแลว ธนาคารกลางแหงยโรป หรอ EBC ยงไดออกแถลงการณวา พรอมจะเขามาซอพนธบตรรฐบาลและหนกทออกในประเทศเขตยโรโซนเพอชวยเสรมสรางความมนใจและสภาพคลองใหกลบตลาดเงน พรอม ๆ กนนน ธนาคารสหรฐอเมรกา ยงไดประกาศพรอมจบมอกบธนาคารกลางของประเทศอน ๆ ในการแลกเปลยนสกลเงนระหวางกนเพอ

สรางความมนใจวา ธนาคารเหลานนสามารถเขาถงสกลเงนดอลลารสหรฐฯ ไดตลอดเวลา ทงหมดนกเพอสรางความมนใจใหกบตลาดเงนและตลาดทนทวโลก แมหลายฝายจะเหนวาอาจเปนผลระยะสนเทานน

ในสวนของในประเทศรฐบาลกรซไดจดรางงบประมานประจำาป 2554 ไวดงน

1.รางกฎหมายงบประมาณป 2554 ไดถกจดทำาขนและรฐบาลกรซไดวางแผนทจะบรหารจดการใหเปนไปตามหลกการบรหารงบประมาณประจาป โดยทวไปสรปไดดงน

- การกำาหนดเพดานสงสดของคาใชจาย

- เพมชองวางในการกยม

- การจดตงทนสำารองเพอความไมแนนอน

- การเสนอหลกเกณฑเพอใชงบประมาณเพมเตมในกรณการใชจายของรฐสงกวาเงนทนสำารอง

- จดทำากระบวนการเพอควบคมการใชจายใหเปนไปตามพนธะกรณ

- กำาหนดหลกเกณฑการรายงานการบรหารจดการงบประมาณเปนรายเดอน รายไตรมาส และ รายงานประจำาทก 2 ป

2.การปรบลดงบประมาณแผนดนในป 2554 จะปรบลดลงใหได 2% ของ GDP คอจาก 9.4 %ในป 2553 เปน 7.4% หรอลดลงประมาณ 5 พนลานยโร ซงมขนาดการปรบลดทใหญกวาโปรแกรม

นโยบายเศรษฐกจเดม และเพอสนบสนนการปรบลดงบประมาณดงกลาวใหเปนไปตามเปาหมาย รฐบาลจะตองเพมความพยายามอยางมากในการออกมาตรการใหมๆ เพมเตมจากเดมทออกมาใชเมอพฤษภาคม ทผานมา โดยมาตรการเพมเตมจะรวมถงการมงเนนในดานงบประมาณรฐวสาหกจ การควบคมการใชจายดานสขภาพและอนามย วธการตรวจสอบประโยชนทครอบครวจะไดรบ การลดคาใชจายดานกองทพ และคาใชจายทเกดจากการถายโอน รวมทงการดำาเนนการทงในดานรายจายและดานรายได การตอสการหลบเลยงภาษ และการบรหารทรพยสนของรฐอยางมประสทธภาพ

3. มาตรการฉกเฉนเพอสนบสนนโครงการนโยบายเศรษฐกจและงบประมาณป 2554 ในป 2554 รฐบาลจะยงคงดำาเนนนโยบายเศรษฐกจทเครงครดตอไป โดยมเปาหมายทจะลดการขาดดลใหไดตำากวา 3% ของ GDP ในป 2557 และการกระตนเศรษฐกจใหมอตราการเจรญเตบโตเปนบวกใหไดในสนป 2554 รวมทงการเพมขดความสามารถในการแขงขน และมาตรการปองกนเพอใหภาคการเงนมความมนคงและเสถยรภาพ และเพอใหบรรลเปาหมายดงกลาว รฐบาลจงไดดาเนนการเปลยนแปลงและปรบโครงสรางครงใหญ ในขณะเดยวกนกยงคงมาตรการเขมงวดดานการคลงตอไป สรปไดดงน

3.1 มาตรการดานรฐวสาหกจ รฐบาลจาเปนจะตองดาเนนมาตรการเพอปรบปรงผลประกอบการทางการเงนใหมสถานะทดขน และการบรหารทางการเงนมความโปรงใสและสามารถชแจงได

รวมทงเพมความเขมงวดดานคาใชจายแรงงานของพนกงาน ไดแก

- ใหกระทรวงการคลงควบคมการใหคาแนะนาทางการเงนของหนวยงานรฐวสาหกจ SOE (State owned enterprise)- กำาหนดใหรฐวสาหกจตองยนบญชการเงนซงตรวจรบรองโดยผไดรบอนญาตตรวจบญชตอ กระทรวงการคลงเปนรายไตรมาส

- การตดลดคาจางลง 10%

- กำาหนดเพดานสงสดอตราคาจาง และคาใชจายสวนทเพมพเศษ (10% ของคาใชจายดานคาจางในระดบบรษท)

3.2 มาตรการดานภาษ

- เพมอตราภาษมลคาเพม (vat) จากการขาย จากเดมเกบ ๑๑% เปน ๑๓%

- ลดอตราภาษมลคาเพม (vat) ใหแกโรงแรมและทพกอาศยในการรบรองแขกจากเดม ๑๑%เปน ๖.๕% เพอเพมขดความสามารถในการแขงขนในภาคการทองเทยวและเภสชกรรม

- ปรบเปลยนโครงสรางการเกบภาษสรรพสามตสาหรบสนคายาสบ

4.ดานทรพยากรบคคลในหนวยงานภาครฐ รฐบาลยงคงนโยบายควบคมปรมาณ และการเคลอนยายพนกงานในหนวยงานภาครฐ โดย

- กำาหนดระเบยบใหมการจางพนกงานใหมไดไมเกน 1 คน ตอพนกงานทเกษยณอายจานวน 5 คนในหนวยงานภาครฐทงหมด ทงรฐบาลกลางและทองถน

- ลดการจางงานประเภททมสญญาจางแบบ Fix term contracts ในป 2554 ลง 15% จากป2553

5.ดานธนาคารเพอการเกษตรแหงกรซ (Agricultural Bank of Greece- ATE) เพอปกปองความมนคงและยงยนของธนาคารซงมรฐบาลเปนผถอหนใหญ รฐบาลกรซไดออกมาตรการเขมงวด ไดแก การตดลดเงนเดอนคาจางพนกงานในทกระดบลง 10% และยกเลกการใหเงนพเศษตางๆ ยกเลกแผนการจางงานใหม

8.วเคราะหทฤษฎทางเศรษฐศาสตร

ภาพท 6. IS-LM-BP

เดมดลยภาพรวมเศรษฐกจกรซอยท E0 คอผลผลตเทากบ y0 และอตราดอกเบยเทากบ r0 ตอมาเกดวกฤตเศรษฐกจจากการกอหนสาธารณะมากเกนไป ใชนโยบายการคลงขยายตวตอเนองมาหลายป เกดการขาดดลการคลงเปนจำานวนมาก ทำาใหถกบบจากหลายๆทางใหตองใชนโยบายการคลงหดตว โดยการลด G และเพม T เพอทำาใหฐานะการคลงดขน สงผลให IS Shift ซายจาก IS0 เปน IS1 ไดดลภาพใหมท E1 คอ Y ลดลงจาก Y0 เปน Y1 และ r ลดลงจาก r0 เปน r1 จะเหนวา r ทลดลงทำาใหเงนทนไหลออกทำาใหบญชทนเลวลง ในขณะเดยวกน Y ทลดลงทำาใหการนำาเขาลดลงทำาใหดลบญชเดนสะพดดขน แตผลของการขาดดลของบญชทนมมากกวา จงทำาใหเกดการขาดดลการชำาระเงน ซงจะเหนไดจากกราฟวา E1 อยใหเสน BP จากการทกรซใชอตราแลกเปลยนคงท (ใชเงนยโร) ดงนนธนาคารกลางจงลดปรมาณเงนเพอแกปญหาการขาดดลบญชการชำาระเงน ทำาให LM Shift ซาย จาก LM0 เปน LM1 เกดดลยภาพใหมซงเปนดลยภาพรวมท E2 โดยผลผลตกลบลดลง

อกจาก Y1 เปน Y2 ในขณะเดยวกน r ดขนเลกนอย เปน r2 แตกยงนอยกวากอนดำาเนนนโยบายการคลงหดตว

สรปคอ การใชอตราแลกเปลยนคงท(ใชเงนยโร) เหมอนกบเปนการซำาเตมปญหาใหผลผลตยงแยลง ทำาใหเศรษฐกจยงเกดปญหาเรอรงขนไปอก ในทางกลบกน หากกรซใชคาเงนของตวเอง การใชนโยบายการคลงหดตวจะทำาใหอตราแลกเปลยนทยดหยนทำาใหคาเงนออนลง ทำาใหสงออกไดดขนทำาให Y คอยๆปรบตวดขนเหมอนตอนวกฤต 40 ทไทยซงไทยปรบคาเงนลอยตวทำาใหการสงออกของไทยหลงป 40 ดขนทำาให Y คอยๆปรบตวดขนเชนกน

ภาพท 7. AA-DD

การใชนโยบายการคลงแบบหดตว โดยการลดการใชจายของรฐบาลและเพมการเกบภาษเพอลดการขาดดลการคลง สงผลใหเสน DD shift ไปทาง

ซายเปนเสน DD’ จากเดมดลยภาพอย ณ จด 1 อตราแลกเปลยนดลยภาพและรายไดประชาชาตท E1 และ y1 แตเมอเกดการ shift ของเสน DD สงผลใหอตราแลกเปลยนสงขนเปน E2 แตเนองจากประเทศกรซใชระบบอตราแลกเปลยนทคงทสงผลใหธนาคารกลางเขาแทรกแซงเพอรกษาคาเงนโดยการขายเงนตราตางประเทศและซอเงนยโรคน ทำาใหปรมาณเงนในประเทศลดลง

ทำาใหสงผลตอปรมาณเงนทแทจรง M1s

P เปน M2

s

P จดดลยภาพยายจากจด 2

เปน 3 ในขณะทคาเงนยงคงถกตรงไวทเดม แสดงใหเหนเชนเดยวกบ กราฟ IS-LM-BP

9. รายงานภาวะเศรษฐกจและการคาของกรซประจำาเดอนมกราคม 2554

ในเดอนธนวาคม 2553 กรซมอตราเงนเฟอเพมสงขนถง 5.2% จากเดอนพฤศจกายน 2553 ทเทากบ 4.8% และเดอนตลาคม 2553 ทเทากบ 5.2% และเดอนกนยายน 2553 ทเทากบ 5.7%

ในเดอนธนวาคม 2553 ความเชอมนผบรโภคอยท 65.6% ลดลงจากเดอนกอนซงอยท 67.3% และกำาลงสงผลใหภาคการผลตเลวรายขน ทง ๆ ทภาคบรการและภาคการคาปลกกระเตองขน ความเชอมนผบรโภคทลดนอยลงสบเนองจากเศรษฐกจของประเทศทยงยำาแยและสภาพการเงนฝดเคองสะทอนภาพอปสงคภายในประเทศทออนกำาลงลงไดชดเจน

ในเดอน ตลาคม 2553 สำานกงานสถตแหงเฮเลนนค (The Hellenic Statistical Authority-ELSTAT) ไดรายงานผลสำารวจวา อตราการวางงาน เพมสงขนเปน 13.5 นบวาสงสดในชวง 6 ปทผานมา ทงนในการแกไข

ปญหาการวางงานดงกลาวรฐบาล ตองกำาหนดแผนมาตรการเรงดวน เชน เพมการลงทนทงภาครฐและภาคเอกชน และการออกมาตรการเพอสรางความมนใจ ในการรบสนเชอจากธนาคารใหแกนกธรกจทตองการเงนทนหมนเวยนเพอประกอบธรกจ เปนตน

การจดเกบภาษรายไดพเศษจากบรษททมรายไดสทธหรอกำาไรสทธมากกวา 100,000 ยโร ในป 2553 ซงมบรษททมคณสมบตตรงตามเกณฑทงหมด 21.010 แตมเพยง 16,922 บรษททจายภาษน

ดลการคา ณ เดอนตลาคม 2553 กรซขาดดลการคาจำานวน 2,216.5 ลานเหรยญสหรฐฯ ลดลง จากเดอนเดยวกนปกอนซงขาดดล 2,740 ลานเหรยญสหรฐฯ หรอลดลง 23% %

การคาไทย-กรซ 16.1 ในป 2553 ไทยสงออกสนคามากรซทงสนมลคา 202 ลานเหรยญสหรฐฯ ลดลงจากปทแลว

ในป 2553 ไทยนาเขาสนคาจากกรซทงสนมลคา 37.1 ลานเหรยญสหรฐฯเพมขนจากปทแลว ซงนาเขามลคา 23.4 ลานเหรยญสหรฐฯ คดเปน +58.22%

แนวโนมเศรษฐกจและการคาป 2554 วกฤตเศรษฐกจทปรากฏเดนชดในป 2552 ของกรซ แสดง ใหเหนตงแตสามไตรมาสแรกของป และเลวรายมากกวาทคาดการณไวจากการหดตวถง 2 % ของ GDP ทาใหทศทางของ GDP ในป 2553 ประสบปญหารนแรงตงแตตนป ประกอบกบกจกรรมทางเศรษฐกจอยในชวงขาลง เชน การดาเนนธรกจ อยในภาวะถดถอย ดชน

ความเชอมนผบรโภคลดลง ตลาดการเงนตลอดถงการดาเนนนโยบายจากดงบประมาณ อยางไรกตามนกเศรษฐศาสตรเชอวาเศรษฐกจกรซเรมจะฟ นตวไดประมาณชวงไตรมาสท 3 ของป 2554 น โดยไดรบแรงสนบสนน จากการสงออกของสนคาเคมภณฑ เหลก การขนสงทางเรอ และการทองเทยว กจกรรมการลงทนของภาครฐในป 2554 มแนวโนมด แตการลงทนของธรกจในกรซยงพบอปสรรคจากความตองการภายในประเทศและสภาวะการเงนอย อตสาหกรรมกอสรางซงยำาแยตงแตป 2553 ยงคงชะลอตวในป 2554 ทงน อปสงคภายในประเทศทยงไมกระเตองจะทำาใหการนำาเขาลดนอยลง และอาจสงผลใหตวเลขการสงออกเพมขนไดเพยงเลกนอย

การวางงาน อตราการวางงานในป 2554 จะเพมขนเกอบ 3% เนองจากความตองการแรงงานในธรกจ คาสง คาปลก และกอสรางลดลง ภาคเอกชนไมมนโยบายจางงานเพม สวนภาครฐ กตดคาใชจายการจางงานระยะสน

รฐบาลกรซวางแผนจะลดชองวางงบประมาณประมาณ 5 พนลานยโร ในป 2554 โดย การลดทอนคาใชจาย เชน คาจางพนกงานรฐ โดยเฉพาะพนกงานในบรษทขนสงมวลชนซงไดเงนเดอนคอนขางด การลด เงนเดอนพนกงานรฐสามารถประหยดไปได 800 ลานยโรและไมทาใหคนตกงานตดงบประมาณดานสาธารณสขโดย รฐมนตรกระทรวงสาธารณสขของกรซนาย Andreas Loverdos กลาววากรซเปนประเทศทใชจายเรองการจดสวสดการสาธารณสขใหกบประชาชน และเรองการรกษาพยาบาลสวนบคคลตดอนดบ 6 ของโลก คดเปนมลคาประมาณ 25 พนลานยโรตอป หากสามารถรด เขมขด เชนผบรหารโรงพยาบาลคนหนงสามารถรบผดชอบ

บรหารไดหลายโรงพยาบาล หากมการแลกเปลยนทรพยากรดานบคคลระหวางกน จะสามารถประหยดงบประมาณไดประมาณ 1.3 พนลานยโร นอกจากน ยงมนโยบายเพมภาษ (VAT) การขาย (จากเดมเรยกเกบ 11% เปน 13%) สวนภาษจากองคกรทไมแสวงหาผลกำาไรจะลด ภาษลงจาก 24% เปน ๒๐% และลดภาษมลคาเพมในภาคการทองเทยวทสำาคญจาก 11% เปน 6.5%

ทงนรฐบาลกรซตงเปาจะทำาใหการขาดดลลดลงเหลอ 7.4% ของ GDP หรอมลคา 17 พนลานยโร (จาก 9.4 % ของ GDP ในป 2553) โดยนายกรฐมนตรกรซ George Papandreou กลาววา การจะลดชองวางลงไมใชเรองงาย เนองจากรายไดของรฐเตบโตชา และหลงจากทสหภาพยโรปเพมตวเลขประมาณการขาดดลในป 2552 ท 15.4% ซง นบวาสงมากทสดของประวตศาสตรเงนสกลยโรกรซปรบการคาดการณการขาดดลดงกลาวเพอขอรบความชวยเหลอใหได ตามเปาจากสหภาพยโรป

บรรณานกรม______. สำานกงานสงเสรมการคาระหวางประเทศ ณ กรงโรม. “รางงบประมาณและนโยบายเศรษฐกจของ

กรซในป ๒๕๕๔”. 8 กมภาพนธ 2553

______. สำานกงานสงเสรมการคาระหวางประเทศ ณ กรงโรม. “รายงานภาวะเศรษฐกจและการคาของกรซ

ประจำาเดอนมกราคม ๒๕๕๔”. 26 มกราคม 2554

พลภทร ดสวสดมงคล. รายงานผลวจยเรอง วกฤตเศรษฐกจกรซ“ ”. 2 มนาคม 2553.

พลภทร ดสวสดมงคล. รายงานผลการศกษาและตดตามสถานการณ วกฤตเศรษฐกจสหภาพยโรป“ ”.

19 พฤษภาคม 2553.

มนทนา เลศชยทว. “บทเรยนจากวกฤตหนสาธารณะของกรซ”. หนงสอพมพฐานเศรษฐกจ ฉบบวนท

27-29 พฤษภาคม 2553.