352

ชดกจกรรมท 4 เรอง นทานอสป

วชาภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 2 ค ำชแจง ชดกจกรรมนเปนสอกำรเรยนกำรสอนทสรำงขนเพอใชควบคกบ แผนกำรสอนแบบ SICAR MODELซงประกอบไปดวยใบกจกรรมท 4.1-4.9

จดท าโดย นำยกงวำน ดำศร นำยชยวฒน ชำตฉลำด นำยศตวรรษ โยวำศร นำยศตวรรษ ศำลำงำม นกศกษำสำขำภำษำไทย ระดบ ค.บ. 5/4 หม 1

353

ชดกจกรรมการเรยนร เรอง นทานอสป ค าชแจงส าหรบนกเรยน 1. ชดกจกรรมกำรเรยนรเรองนทำนอสปใชเปนสอกำรเรยนรเรอนทำนอสปซงจะท ำใหเกดควำมรควำมเขำใจในเนอหำมำกขนผเรยนไดฝกทกษะกระบวนกำรทำงภำษำไทย 2. ใหนกเรยนทกคนศกษำและปฏบตตำมขนตอนในกจกรรมดงน 2.1 นกเรยนศกษำค ำชแจงกำรใชชดกจกรรมกำรเรยนรจดประสงคกำรเรยนรและระยะเวลำทใชในกำรปฏบตกจกรรม 2.2 ปฏบตกจกรรมตำมขนตอนในกจกรรมดงน ใบกจกรรมท 4.1 ทบทวนควำมรเดม ใบกจกรรมท 4.2 ตอบค ำถำมเกยวกบนทำนอสป ใบกจกรรมท 4.3 ศกษำใบควำมรเกยวกบ กำรสรปประเดน หลกกำรวเครำะหวจำรณวรรณคดเบองตน กำรพจำรณำคณคำของนทำนอสปทง 4 เรองคอ เรองสนขปำกบลกแกะ บดำกบบตรทงหลำย รำชสหกบหน กระตำยกบเตำ ใบกจกรรมท 4.4 สรปควำมรเกยวกบนทำนอสปทง 4 เรองเรองสนขปำกบลกแกะ บดำกบบตรทงหลำย รำชสหกบหน กระตำยกบเตำ ใบกจกรรมท 4.5 สรปนทำนอสปทง 4 เรองเรองสนขปำกบลกแกะ บดำกบบตรทงหลำย รำชสหกบหน กระตำยกบเตำเปนกลม ใบกจกรรมท 4.6 ท ำแบบฝกหดจำกนทำนอสปเรองสนขจงจอกกบอกำ ใบกจกรรมท 4.7 ศกษำนทำนอสปทนกเรยนสนใจน ำมำตอบค ำถำมตำมหวขอทก ำหนดโดยท ำเปนกำรบำน ใบกจกรรมท 4.8 ทบทวนควำมรโดยกำรสรปควำมรจำกนทำนอสปทง 4 เรองคอ เรองสนขปำกบลกแกะ บดำกบบตรทงหลำย รำชสหกบหน กระตำยกบเตำ เปนผงควำมคด Mind mapping

354

ใบกจกรรมท 4.9 สรปควำมรทไดเรยนมำทงหมด ทงดำนทกษะทำงภำษำ คอ กำรฟง พด อำน และเขยน 2.3 ปฏบตกจกรรมดวยควำมตงใจเมอเกดปญหำใหซกถำมครผสอน

จดประสงคการเรยนร 1.ดำนควำมร K 1.1 นกเรยนสำมำรถอธบำยเกยวกบโคลงสภำษตอศปปกรณ ำได 1.2 นกเรยนสำมำรถวเครำะห และบอกคณคำของโคลงสภำษตอศปปกรณ ำได 2.ดำนทกษะ P 2.1 นกเรยนมทกษะทำงภำษำ ฟง พด อำน และเขยน 2.3 นกเรยนมทกษะท ำงำนกลม 3.ดำนคณลกษณะ A 3.1 นกเรยนมวนยในกำรเรยน

355

โรงเรยน............................................... ชอ........................................... สกล............................... ชน........................................... เลขท.............................

356

ใบกจกรรมท 4.1 ขนน ำเขำสบทเรยน ค าชแจง ใหนกเรยนเขยนอธบำยตำมขอค ำถำมทก ำหนดให นทำนทเคยฟง หรออำนมำไดแก

1………………………………………………………………………………………… 2………………………………………………………………………………………… 3………………………………………………………………………………………… 4………………………………………………………………………………………… 5………………………………………………………………………………………… นทำนเรองทชอบคอเรอง…………………………………………………………………………….. ขอคดทไดรบจำกนทำนเรองนคอ……………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

สำเหตทชอบ ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………

ชอ – สกล ……………………………………………ชน……………เลขท……………

357

ใบกจกรรมท 4.2 ขนสอน

2.1ขนสรางความตระหนก (s)

ค าชแจง ใหนกเรยนเขยนอธบำยตำมขอค ำถำมตอไปนใหถกตอง 1.นทำนอสปมควำมส ำคญอยำงไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 2. นทำนทเคยฟง หรอ เคยอำน เรอง ………………………………………………………………………………… เนอเรอง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ขอคดทไดรบ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

ชอ – สกล ……………………………………………ชน…………เลขท……………

358

ใบกจกรรมท 4.3

2.2 ขนเสาะแสวงหาความร ค าชแจง ใหนกเรยนศกษำควำมรเรอง กำรสรปประเดน หลกกำรวเครำะหวจำรณวรรณคดเบองตน กำรพจำรณำคณคำของวรรณคดและวรรณกรรมจำกโคลงอศปกรณ ำ ในใบกจกรรมท 4.3 การสรปประเดน ประเดนคอ สำระส ำคญ ใจควำมส ำคญ แกนของเรอง ดงนนเรำจงตองฝกทกษะในกำรจบประเดนเพรำะเรำตองสอสำรและรบสำรจำกผอน การจบประเดนจะตองปฏบตดงน 1. กำรหำสำระของเรอง 2. กำรจบใจควำมส ำคญของเรอง 3. กำรสรปใจควำมส ำคญของเรอง 4. กำรจบหลกคด/แนวคดของเรอง กำรใชเทคนค 5W1H ในกำรวเครำะหปญหำ หรอจบใจควำมกำรสรปประเดน กำรใชเทคนค 5W1H จะใชในขนตอนของกำรวเครำะหขอมลและทดสอบสมมตฐำนมรำยละเอยดดงน ปญหำคออะไร หรอ อะไรคอปญหำ Who ใคร (ในเรองนนมใครบำง) What ท ำอะไร (แตละคนท ำอะไรบำง) Where ทไหน (เหตกำรณหรอสงทท ำนนอยทไหน) When เมอไหร (เหตกำรณหรอสงทท ำนนท ำเมอวน เดอน ป ใด) Why ท ำไม (เหตใดจงไดท ำสงนน หรอเกดเหตกำรณนนๆ) How อยำงไร (เหตกำรณหรอสงทท ำนนท ำเปนอยำงไรบำง)

หลกการวเคราะหวจารณวรรณคดเบองตน ความหมายของการวเคราะหวจารณ กำรแยกแยะเพอพจำรณำไตรตรอง หำขอดขอเสย หำจดเดนจดดอย หำเหตผล ในกำรจะน ำไปสกำรวนจฉยตดสนใจ เพอประเมนคณคำของหนงสอ ในดำนตำง ๆ เพอจดประสงคใดจดประสงคหนง เชน เพอควำมซำบซง เพอกำรน ำไปประยกตใช เพอแนะน ำหนงสอ เปนตน

359

การวเคราะหองคประกอบของงานประพนธ 1. กำรวเครำะหรปแบบ 1.1 รปแบบค ำประพนธ รอยแกว เชน เรองสน นวนยำย สำรคด บทควำม บทละคร รอยกรอง เชน โคลง ฉนท กำพย รำย กลอน 1.2 รปแบบกำรด ำเนนเรอง / ธรรมเนยมนยมในกำรแตง เชน วรรณคดไทยรอยกรอง จะเรมตนดวยบทไหวคร มบทชมธรรมชำต มบทเปรยบกลำวถงกำรพลดพรำกคร ำครวญ มบทอศจรรย ตอนทำยจบลงดวยค ำอธษฐำนของผแตง หรอบอกจดมงหมำยในกำรแตง แลวบอกชอผแตง เปนตน 2 กำรวเครำะหองคประกอบของเรอง 2.1 โครงเรอง (PLOT) คอ เคำโครงเรองซงแสดงปญหำหรอขอขดแยงภำยในเรอง เชน ควำมขดแยงระหวำงมนษยกบมนษยควำมขดแยงระหวำงมนษยกบอ ำนำจเหนอธรรมชำต ควำมขดแยงระหวำงมนษยกบธรรมชำต ควำมขดแยงระหวำงมนษยกบ ควำมขดแยงภำยในใจ ของตวละครเอง 2.2 ตวละคร (CHARACTERS) คอ ผมบทบำทในเรอง อำจเปน คน สตว อมนษย หรอสงของกได ตองวเครำะหลกษณะนสยตวละคร บคลกภำพ บทบำทในเรอง ควำมสมจรงของบทบำทและพฤตกรรมเหมำะสม / ประทบใจเพยงใด 2.3 ฉำก (SETTING) คอ สถำนท และ เวลำ รวมทงสงแวดลอมรอบตวละครทเรองนน ๆ เกดขน 2.4 กลวธ/ลลำกำรแตง (TECHNIQUE) คอกลวธในกำรเสนอเรอง / เลำเรอง (เชน นกเขยนเลำ หรอตวละครเลำ)

การพจารณาคณคาของงานประพนธ แยกพจำรณำดงตอไปน 1. คณคาดานวรรณศลป วรรณศลป มควำมหมำย ตำมพจนำนกรรมฉบบบณฑตยสถำน พ.ศ. 2542 วำ “ศลปะในกำรแตงหนงสอ,ศลปะทำงวรรณกรรม,วรรณกรรมทถงขนวรรณคด,หนงสอทไดรบกำรยกยองวำแตงด จำกควำมหมำยน กำรพจำรณำคณคำดำนวรรณศลปตองศกษำตงแตกำรเลอกชนดค ำ

ประพนธใหเหมำะสมกบประเภทของงำนเขยน กำรรจกตกแตงถอยค ำใหไพเรำะสละสลวยอน

360

เปนลกษณะเฉพำะของภำษำกว และท ำใหผอำนเกดควำมสะเทอนอำรมณภำษำกวเพอสรำงควำมงดงำมไพเรำะแกบทรอยแกวหรอรอยกรองนน มหลกส ำคญทเกยวของกน 3 ดำน ดงน กำรสรรค ำ กำรสรรค ำ คอกำรเลอกใชค ำใหสอควำมคด ควำมเขำใจ ควำมรสก และอำรมณไดอยำงงดงำม โดยค ำนงถงควำมงำมดำนเสยง โวหำร และรปแบบค ำประพนธ กำรสรรค ำท ำไดดงน - กำรเลอกค ำใหเหมำะแกเนอเรองและฐำนะของบคคลในเรอง - กำรใชค ำใหถกตองตรงตำมควำมหมำย - กำรเลอกใชค ำพองเสยง ค ำซ ำ - กำรเลอกใชค ำโดยค ำนงถงเสยงสมผส - กำรเลอกใชค ำเลยนเสยงธรรมชำต - กำรเลอกใชค ำไวพจนไดถกตองตรงตำมควำมหมำย กำรเรยบเรยงค ำ กำรเรยบเรยงค ำ คอกำรจดวำงค ำทเลอกสรรแลวใหมำเรยงรอยกนอยำงตอเนองตำมจงหวะ ตำมโครงสรำงภำษำ หรอตำมฉนทลกษณ ซงมหลำยวธเชน - จดล ำดบควำมคดหรอถอยค ำจำกสงส ำคญจำกนอยไปมำก จนถงสงส ำคญสงสดอนเปนจดสดขน - จดล ำดบควำมคดหรอถอยค ำจำกสงส ำคญนอยไปหำมำก แลวหกมมควำมคดผอำน - จดล ำดบค ำใหเปนค ำถำมแตไมตองกำรค ำตอบหรอมค ำตอบอยในตวค ำถำมแลว - เรยงถอยค ำเพอใหผอำนแปลควำมหมำยไปในทำงตรงขำมเพอเจตนำเยำะเยย ถำกถำง - เรยงค ำวล ประโยค ทมควำมส ำคญเทำๆกน เคยงขนำนกนไป กำรใชโวหำร กำรใชโวหำร คอกำรใชถอยค ำเพอใหผอำนเกดจนตภำพเรยกวำ “ภำพพจน” ซงมหลำยวธทควรรจก ไดแก - อปมำ คอ กำรเปรยบเทยบสงหนงวำเหมอนกบสงหนงโดยมค ำเปรยบปรำกฏอยดวย ค ำเปรยบเทยบเหลำนไดแก เหมอน เสมอน ดจ เลห เฉก ดง กล เพยง รำว ปน - อปลกษณคอกำรเนนควำมหมำยวำสงหนงเหมอนกบสงหนงมำก จนเหมอนกบเปนสงเดยวกน โดยมค ำเปรยบ เปน คอ เทำ ปรำกฏในขอควำม - บคคลวต คอ กำรสมมตสงตำงๆใหมกรยำอำกำร ควำมรสกเหมอนมนษย - อธพจน คอกำรกลำวเกนจรง เพอเนนขอควำมนนใหมน ำหนกยงขน บำงครงอำจใชค ำกลำวนอยกวำจรงเรยกวำ อวพจน

361

2. คณคาดานสงคม งำนประพนธทดจะสะทอนใหเหนควำมเปนอย คำนยม และจรยธรรมของคนในสงคมทงำนประพนธไดจ ำลองภำพไวมเนอหำสำระทเกยวกบวฒนธรรมหรอจรยธรรมของสงคม และมสวนชวยจรรโลงหรอพฒนำสงคมดวยควำมงำมในภำษำถอยค ำภำษำทงรอยแกวและรอยกรอง จะมคณคำแหงควำมงดงำมอยในตว หำกผถำยทอดสำมำรถสรำงสรรคไดอยำงประณต ตำมลกษณะของรปแบบและฉนทลกษณ

3. งานประพนธทมคณคาตอตนเอง งำนประพนธทมคณคำตอตนเอง หมำยควำมวำ งำนประพนธนน ๆ อำนแลวไดรบประโยชนอะไรบำง ไดมำกหรอไดนอยหำกไดประโยชนมำกตองไดทงควำมรทเปนขอเทจจรงจำกสำร ทงทำงดำนวรรณศลปและสงคม นอกจำกนนยงไดขอคดคตเตอนใจ เพอจะไดน ำไปใชปฏบต ในกำรด ำเนนชวตตอไป

การสรปประเดน การวเคราะหและวจารณ และประเมนคา

นทานเรอง สนขปากบแกะ สนขตวหนงมำพบลกแกะพลดฝงมำตวหนง คดวำเรำจะใหลกแกะนนลงเนอเหนวำสนขปำนนสมควรจะกนตวเอำเอง จงไดกลำวถอยค ำวำ เฮย เมอกลำยปน มงดถกกใหญนก ลกแกะจงตอบดวยน ำเสยงเศรำโศกวำไมมเลย เมอนนขำพเจำยงไมเกด สนขปำจงวำ เจำกนหญำในท ำเลของขำ ลกแกะตอบวำขำมไดเลยเจำขะ ดฉนยงไมรรสหญำเลยจนเดยวน ยงไมเคยกน สนขปำจงวำ เจำกนน ำในบอของขำ ลกแกะวำหำมได ดฉนยงไมเคยกนน ำเลย เพรำะในเวลำนน ำนมมำรดำดฉนเทำนนเปนทงอำหำรและน ำ สนขปำมรจะวำอยำงไร กเขำจบลกแกะแลววำ เถอะขำไมอดอำหำรเปลำละ ถงเจำจะปฏเสธกชำงเจำ

การสรปประเดน เนอเรองโดยยอ สนขปำตวหนงมำพบลกแกะหลงฝงตวหนง มนคดจะกนลกแกะเปนอำหำร จงไดออกอบำยกลำวโทษเจำลกแกะตำงๆนำนำ เพอใหลกแกะเหนวำตนมควำมผดจรงสมควรทจะใหสนขปำจบกนเปนอำหำร แตลกแกะกไมยอมรบ ในทสดดวยควำมเปนพำลเจำสนขปำกจบลกแกะกนจนได

362

ขอคดทไดจำกเรอง คนพำลมกมเหตผลนำนำประกำร ทจะท ำชว โดยไมใหผอนกลำวหำวำตนเองชว

การวจารณนทานอสปเรองสนขปากบลกแกะ 1. การวเคราะหรปแบบ รปแบบค ำประพนธ ควำมเรยงรอยแกวประเภทนทำน รปแบบกำรด ำเนนเรอง / ธรรมเนยมนยมในกำรแตง นทำนอสปเรองสนขปำกบลกแกะเปนนทำนทใชตวละครทเปนสตวมำสมมตหรอแสดงบทบำทแทนบคคลเพอสงสอนผฟงหรอผอำนในดำนคตธรรมวำ คนพำลมกมเหตผลนำนำประกำร ทจะท ำชว โดยไมใหผอนกลำวหำวำตนเองชว ด ำเนนเรองตำมปฏทน ใชเวลำในกำรด ำเนนเรองคอนขำงสน มตวละครเพยงสองตว มบทสนทนำระหวำงตวละคร

2. การวเคราะหองคประกอบของเรอง โครงเรอง นทำนอสปเรองสนขปำกบลกแกะเปนนทำนแสดงปญหำหรอขอขดแยงระหวำงตวละครสองตวคอสนขปำกบลกแกะ ซงตวละครทงสองตวนเปนตวละครทถกสมมตขนแทนตวบคคลเพอตองกำรสงสอนมนษยโดยเปดเรอง ใหสนขปำตวหนงมำพบลกแกะหลงฝงตวหนง และออกอบำยกลำวโทษลกแกะตำงๆนำนำ เพอใหลกแกะเหนวำตนมควำมผดสมควรทจะใหสนขปำจบกน ถงแมวำลกแกะไมยอมรบผด แตในทสดกจบลงดวยสนขปำจบลกแกะกนเปนอำหำร ตวละคร ใชตวละครทเลำเรองไดเหมำะสมกบบคคลกภำพของตวละครแตละตวโดย สนขปำ จะแสดงถงควำมเจำเลหหรอเปนคนพำล และลกแกะเปนเสมอนคนทพรอมตกอยในสภำวะทเปนเหยอของคนพำล ถอวำเปนกำรจดสรรบทบำท บคคลกภำพของตวละครไดอยำงลงตวและเหมำสมกบเนอเรอง ฉำก ใชฉำกในกำรด ำเนนเรองคอฉำกปำ กลวธ/ลลำกำรแตง นทำนอสปเรองสนขปำกบลกแกะนนจะเปนกำรเลำเรอง ภำษำทใชเปนถอยค ำภำษำทสละสวย มบทสนทนำระหวำงสนขปำกบลกแกะโดยตลอดเปนกำรเพมสสน เพมอรรถรสใหกบเรองรำวได

การสรปคณคา คณคำดำนวรรณศลป วธกำรเรยบเรยงนเปนรอยแกวทมกำรใชภำษำงำย ๆ ทสละสวยเหมำะสมเดก มกำรใชโวหำรแบบสญลกษณ เปนกำรน ำสงหนงมำแทนกบอกสงหนง กลำวคอใชสนขปำมำแทนบคคลทเปนคนพำล และใชลกแกะมำเปนเหยอของคนพำลหรอสนขปำนนเอง

363

คณคำดำนสงคม เรองรำวจำกนทำนเรองสนขปำกบลกแกะน เปนตวอยำงทสงสอนใหผอำนหรอผฟงไดรบร หรอเปนอทำหรณในกำรด ำเนนชวต ซงนอกจำกจะอำนหรอฟงเพอควำมสนกสนำนเทำนน ในสงคมมนษยนนมบคคลอยหลำยจ ำพวก เรำตองรจกกำรเลอกคบคน คณคำตอตนเอง สำมำรถน ำขอคดทไดจำกเรองมำประยกตใชในชวตจรงไดเชน กำรไมคบคนพำลเปนมตร หรอ ควรหลกเลยงกำรพบปะกบคนพำล และกำรปฏบตตนใหเหมำะสมกบกำรเปนพลเมองทด

บดากบบตรทงหลาย ชำยผหนงมบตรหลำยคน บตรนนววำททะเลำะกนและกนมใครขำด บดำแกไขววำทโดยค ำตกเตอนสงสอนสกเทำใดบตรกมฟง อยมำวนหนง บดำจงสงบตรทงหลำยใหไปหำไมเรยวมดมำใหก ำหนง ครนไดมำแลว จงเรยกบตรทงปวงมำทละคน ใหหกก ำไมเรยวนนใหเปนทอนเลกๆ บตรทงปวงตำงคนตำงหกจนหมดก ำลงกไมสำมำรถทจะใหหกออกได บดำจงแกก ำออกเสย แลวเอำไมเรยวนนทละอนสงใหบตรทงปวงหก กหกไดโดยงำย บดำจงวำกบบตรทงหลำยวำ ลกเอย ถำเจำเปนใจเดยวกน เขำกนอดหนนกนและกน เจำจะเหมอนไมทงก ำน ศตรทงหลำยจะปองรำย กไมมอนตรำยอนใดได แตถำเจำจะตำงคนตำงแตกกน กจะพลนอนตรำย เหมอนไมเรยวทงปวงอนเดยวๆน

การสรปประเดน เนอเรองโดยยอ ชำยคนหนงมลกหลำยคน แตลกของเขำไมรกใครสำมคคกน ชำยคนนนจงใหลกๆ หำกงไมมำแลวน ำมำมดรวมกนใหลกทกคนหก กไมมใครหกไดแตพอแกมดกงไม แลวใหลกแตละคนหกคนละกงไม ลกทกคนกหกไดชำยผนนจงสอนลกๆของตนวำ “ ถำมควำมสำมคคกนกจะไมมใครมำท ำรำยพวกเรำได แตถำแตกแยกทะเลำะกนกจะมอนตรำยได ขอคดทไดจำกเรอง ควำมสำมคคปรองดอง ควำมรกใครชวยเหลอกน ไมทะเลำะววำทกน ท ำใหผอนหรอศตรท ำอนตรำยเรำไมได

การวจารณนทานอสปเรองบดากบบตรทงหลาย 1. การวเคราะหรปแบบ รปแบบค ำประพนธ ควำมเรยงรอยแกวประเภทนทำน

364

รปแบบกำรด ำเนนเรอง / ธรรมเนยมนยมในกำรแตง นทำนอสปบดำกบบตรทงหลำยนด ำเนนเรองโดยใชตวละครหลกคอผเปนบดำ คดแกไขปญหำหรอขอขดแยงของตวละครรองคอบตรทงหลำย ซงด ำเนนเรองรำวในตอนทำยโดยลงเอยดวยควำมเขำใจกน ด ำเนนเรองตำมปฏทน ใชเวลำในกำรด ำเนนเรองคอนขำงสน มตวละครเพยงสองตว มบทสนทนำระหวำงตวละคร 2. การวเคราะหองคประกอบของเรอง โครงเรอง นทำนอสปเรองบดำกบบตรทงหลำยเปนนทำนสงเสรมควำมสำมคคกนในครอบครวโดยกำรผกเรองรำวใหบตรทงหลำยทะเลำววำทกน โดยบดำเปนผแกไขปญหำนไดส ำเรจคอใหบตรแตละคนน ำไมมำมดรวมกน แลวใหบตรแตละคนหกแตกไมสำมำรถหกได จำกนนแกมดไม แลวสงไมใหบตรแตละคนหกกหกไดอยำงงำยดำย ในกำรนเรองรำวไดจบลงโดยผเปนบดำกลำวสงสอนลก ๆ ของตนโดยกำรกลำวเทยบกบไมทผกมดรวมกน แทนควำมสำมคคกนของบตรซงมควำมแขงแรงไมสำมำรถหกได ผดกบไมเพยงกงเดยวทสำมำรถหกไดอยำงงำยดำย ตวละคร บดำ และ บตรทงหลำย ฉำก ด ำเนนเรองโดยใชครอบครวเปนฉำกด ำเนนเรอง กลวธ/ลลำกำรแตง นทำนอสปเรองบดำกบบตรทงหลำยด ำเนนเปนโดยกำรเลำเรอง ควำมขดแยงระหวำงบตรทงหลำยโดยผมำคลำยปมปญหำหรอขอขดแยงคอผเปนบดำ ทงทำยของเรองดวยขอคดเรองควำมสำมคคเปนเรยบเรยงเนอหำไดอยำงลงตว

การสรปคณคา คณคำดำนวรรณศลป นทำนอสปเรองบดำกบบตรทงหลำยนนเปนกำรเลำเรอง โดยภำษำทใชเปนถอยค ำภำษำทสละสวย มบทสนทนำระหวำงบดำกบบตรทงหลำย โดยกำรเลอกค ำเหมำะกบเนอเรองและฐำนะของบคคลในเรอง คณคำดำนสงคม นทำนอสปเรองบดำกบบตรทงหลำยมงสงสอนใหบคคลมควำมสำมคคกนเพอควำมเปนน ำหนงใจเดยวกนอนจะน ำซงควำมไมมอนตรำยอนใดมำกระท ำได แตถำตำงคนตำงแตกกนกจะมอนตรำยไดอยำงงำยดำย คณคำตอตนเอง สำมำรถน ำขอคดทไดในเรองของควำมสำมคคไปประยกตใชในชวตจรง เพรำะควำมสำมคคนนจะน ำมำซงควำมส ำเรจได อกทงจะน ำมำซงควำมปลอดภยจำกภยอนตรำยได

365

ราชสหกบหน

มรำชสหตวหนงนอนหลบ มหนตวหนงวงไปบนหนำ รำชสหนนตกใจตนลกขน ดวยควำมโกรธ จบหนไวไดจะฆำเสย หนจงออนวอนวำ ถำเพยงแตทำนไวชวตขำพเจำ ขำพเจำคงจะแทนคณทำนทมใจดเปนแน รำชสหหวเรำะแลวปลอยเขำไป อยมำไมชำกวำนนก รำชสหตองพรำนจบผกไวดวยเชอกแขงแรงหลำยเสน หนไดยนรำชสหรองจ ำได กขนมำชวยกดเชอก ปลอยรำชสหออกมำไดแลวจงรองวำ ทำนยมเยอะควำมคดขำพเจำทวำคงสำมำรถทจะชวยทำน ทำนไมหมำยวำจะไดรบอนใดตอบแทนนน เดยวนทำนคงทรำบแลววำ ถงเปนเพยงหนตวหนง กอำจทจะใหควำมอปถมภทำนได

การสรปประเดน เนอเรองโดยยอ รำชสหตวหนงก ำลงนอนหลบอย มหนตวหนงวงขนไปบนหนำรำชสหตกใจตนและโกรธพรอมกบจบหนไวไดและจะฆำเสย แตเจำหนไดออนวอนขอชวตไวโดยจะตอบแทนคณในภำยหลง รำชสหหวเรำะแลวกปลอยเจำหนไป ตอมำรำชสหถกนำยพรำนจบมดไวดวยเชอกหลำยเสนสงเสยงรองดง จนเจำหนนนไดยนมนจงมำชวยกดเชอกจนขำดชวยชวตรำชสหไวได ขอคดทไดจำกเรอง อยำดถกคนทต ำตอยกวำตน

การวจารณนทานอสปเรองราชสหกบหน 1. การวเคราะหรปแบบ รปแบบค ำประพนธ ควำมเรยงรอยแกวประเภทนทำน รปแบบกำรด ำเนนเรอง / ธรรมเนยมนยมในกำรแตง นทำนอสปเรองรำชสหกบหนด ำเนนเปนกำรเลำเรอง โดยกำรกลำวถงควำมกตญญรคณ และเรองกำรไมกลำวดถกผทตอยต ำกวำ ซงใชตวละครในกำรด ำเนนเรองเปนสตว เรยบเรยงเนอหำไดเหมำะสมและลงตว ด ำเนนเรองตำมปฏทน ใชเวลำในกำรด ำเนนเรองคอนขำงสน มตวละครเพยงสองตว มบทสนทนำระหวำงตวละคร 2. การวเคราะหองคประกอบของเรอง โครงเรอง นทำนเรองรำชสหกบหนเปนนทำนทมงใหขอคดในเรองควำมกตญญรคณ และกำรไมกลำวดถกผทต ำตอยกวำ นทำนเรองนใชสตวเปนตวละครในกำรด ำเนนเรองคอรำชสห

366

แสดงถงควำมมอ ำนำจ และหนแสดงถงควำมต ำตอย ในตอนทำยเรองกลำวถงรำชสหถกกบดกนำยพรำนดวยเชอกแขงแรงหลำยเสนมดไว แตในทำยทสดหนกสำมำรถชวยรำชสหใหรอดพนจำกอนตรำยได ตวละคร รำชสห และหน ฉำก ฉำกทใชในกำรด ำเนนเรองทงหมดเปนฉำกในปำซงมควำมเหมำะสมกบเนอหำเปนอยำงมำก กลวธ/ลลำกำรแตง นทำนอสปเรองรำชสหกบหนนด ำเนนเรองโดยใชตวละครสองตวคอรำชสห กบหน แตทเปนลกษณะเดนของเรองนกคอหนซงเปนสญลกษณทแสดงถงควำมต ำตอยสำมำรถชวยรำชำแหงปำคอรำชสหซงแทนควำมยงใหญหรอควำมมอ ำนำจได

การสรปคณคา คณคำดำนวรรณศลป นทำนอสปเรองบดำกบบตรทงหลำยนนเปนกำรเลำเรอง โดยภำษำทใชเปนถอยค ำภำษำทสละสวย มบทสนทนำระหวำงรำชสหกบหน เปนกำรเพมควำมนำสนใจใหกบเนอหำไดเปนอยำงด โดยเลอกสรรค ำไดเหมำะกบเนอเรอง คณคำดำนสงคม เปนกำรกลำวเพอสงสอนใหบคคลเปนผมควำมกตญญรคณ และกำรไมกลำวดถกผทต ำตอยกวำ คณคำตอตนเอง สำมำรถน ำขอคดทไดในแงของควำมกตญญกตเวท และกำรไมกลำวดถกผทต ำตอยกวำ ไปปรบใชในชวตจรงได

กระตายกบเตา

วนหนง กระตำยตวหนงยมเยำะเตำวำเทำสนเดนชำ เตำหวเรำะแลวตอบวำ ถงทำนเรวเหมอนกบลม ถำวงแขงกนขำพเจำจะเอำชนะทำนได กระตำยเหนวำเตำจะไมวงเรวไดเหมอนดงทเตำอวดตว กรบสญญำจะแขงขน แลวนดกนวำจะใหสนขจงจอกเปนผเลอกทำง แลก ำหนดทแพชนะ ครนถงวนก ำหนด กระตำยกบเตำกออกเดนพรอมกนเตำนนเดนไมไดหยดสกอดใจเดยว ถงกำวชำ แตฝมอเทำเสมอตรงไปจนถงทสดทำง กระตำยนนเชอควำมเรวแหงธรรมดำของตว กไมสจะเอำใจใสในกำรทจะแขง ไปหนอยหนงกฟบตวลงนอนเสยขำงทำงกเลยหลบไป ครนตนขนคดขนได วงไปโดยเรวเตมก ำลง เมอถงทหยดกเหนเตำอยทนนกอนนำนแลว

367

การสรปประเดน เนอเรองโดยยอ กระตำยตวหนงหวเรำะเยำะเตำทเทำ สนเดนชำ เตำจงทำกระตำยวงแขงกน โดยใหสนขจงจอกเปนผเลอกทำง และก ำหนดทแพชนะให พอถงวนก ำหนด ทงเตำและกระตำยกออกเดน เรมตนทจดเดยวกน กระตำยนนเชอมนวำตนวงเรวกวำจงเผลอพกหลบไป ครนพอตนขนมำวงไปโดยเรว พอถงเสนชยกเหนวำเตำอยทนนกอนนำนแลว ขอคดทไดจำกเรอง ควำมประมำทยอมน ำมำ ซงควำมผดหวงพำยแพ ผเพยรพยำยำมยอมประสบผลส ำเรจ

การวจารณนทานอสปเรองกระตายกบเตา 1. การวเคราะหรปแบบ รปแบบค ำประพนธ ควำมเรยงรอยแกวประเภทนทำน รปแบบกำรด ำเนนเรอง / ธรรมเนยมนยมในกำรแตง นทำนอสปเรองกระตำยกบเตำนด ำเนนเรองโดยใชตวละครทเปนสตว มควำมขดแยงกนเพมมงสอนใหคนมควำมเพยรพยำยำมในกำรท ำอะไรใหประสบควำมส ำเรจ และไมประมำทในกำรใชชวตด ำเนนเรองตำมปฏทน ใชเวลำในกำรด ำเนนเรองคอนขำงสน มตวละครเพยงสองตว มบทสนทนำระหวำงตวละคร 2. การวเคราะหองคประกอบของเรอง โครงเรอง นทำนอสปเรองกระตำยกบเตำนเกดขนโดยควำมขดแยงระหวำงตวละครสองตวคอกระตำย กบเตำ ซงมลกษณะทแตกตำงกนโดยสนเชง มกำรกลำวค ำดถกกน และเกดกำรถำวงแขงกน แตทเปนลกษณะเดนของเรองนกคอเตำสำมำรถเอำชนะกระตำยทวงเรวไดเพรำะควำมพยำยำมของตวเตำเอง และควำมไมเอำไหนของกระตำยซงใชชวตดวยควำมประมำทจงท ำใหกระตำยตองพำนแพตอกำรแขงขนในครงน ตวละคร กระตำย เตำ สนขจงจอก ฉำก เนอเรองนทำนเรองนสวนใหญจะใชฉำกปำในกำรด ำเนนเรอง กลวธ/ลลำกำรแตงนทำนอสปเรองกระตำยกบเตำนด ำเนนเรองโดยใชตวละครสองตวคอกระตำยกบเตำ เปนกำรเลำเรองโดยกระตำยแทนบคคลผทใชชวตอยำงประมำท และแทนเตำเปนบคคลผทมควำมพยำยำม โดยมตวละครอนมำเปนตวประกอบเพอเพมควำมนำสนใจใหกบเนอเรอง

การสรปคณคา คณคำดำนวรรณศลป นทำนอสปเรองกระตำยกบเตำนเปนกำรเลำเรอง โดยภำษำทใชเปนถอยค ำภำษำทสละสวย มบทสนทนำระหวำงกระตำยกบเตำ เปนกำรเพมควำมนำสนใจใหกบเนอหำไดเปนอยำงด โดยเลอกสรรค ำไดเหมำะกบเนอเรอง

368

คณคำดำนสงคม นทำนเรองกระตำยกบเตำนใหขอคดกบผอำนในเรองของกำรด ำเนนชวตซงบคคลจะตองไมประมำทในกำรด ำเนนชวต เพรำะควำมประมำทยอมน ำมำ ซงควำมผดหวงพำยแพ แตผเพยรพยำยำมยอมประสบผลส ำเรจ คณคำตอตนเอง สำมำรถน ำขอคดจำกนทำนเรองกระตำยกบเตำนไปปรบใชในชวตประจ ำวนได ในเรองของกำรด ำเนนชวตจะตองมควำมพยำยำมใหไดเหมอนเตำ และไมประมำทในกำรด ำเนนชวตเหมอนกระตำย

369

ใบกจกรรมท 4.4 ขนเสาะแสวงหาความร (I) ค ำชแจง ใหนกเรยนสรปองคควำมรทไดจำกใบกจกรรมท 4.3 ลงในใบกจกรรมท 4.4 ตำมหวขอดงน ขอคดทไดรบจำกนทำนเรองสนขปำกบลกแกะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ขอคดทไดรบจำกนทำนเรองบดำกบบตรทงหลำย ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ขอคดทไดรบจำกนทำนอสปเรองรำชสหกบหน ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ขอคดทไดรบจำกนทำนอสปเรองกระตำยกบเตำ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ยกตวอยำงตวละครทนกเรยนชอชอบทมพฤตกรรมควรแกกำรเปนแบบอยำงคอ……………................................................................................................................เพรำะวำ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....

ชอ – สกล …………………………………………ชน……………..…เลขท……………

370

ใบกจกรรมท 4.5 ขนสรำงองคควำมร (c)

ค าชแจง 1. ใหนกเรยนแบงกลมท ำงำน กลมละ 5-6 คน 2. ใหนกเรยนสรปองคควำมรจำกใบกจกรรมท 4.3 และจำกกำรสรปเดยวในใบกจกรรมท 4.4 มำสรปเปนองคควำมรกลมอกครงหนง ตำมหวขอดงน 1. ขอคดทไดรบจำกนทำนอกสปทง 4 เรองคอ เรองสนขปำกบลกแกะ บดำกบบตรทงหลำย รำชสหกบหน กระตำยกบเตำมดงน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. พฤตกรรมของตวละครทควรไดรบกำรแกไขจำกนทำนอสปทง 4 เรองคอ เรองสนขปำกบลกแกะ บดำกบบตรทงหลำย รำชสหกบหน กระตำยกบเตำมดงน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. แกไขพฤตกรรมของตวละครทไมพงประสงคไดดงน………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 1. ชอ – สกล …………………………………………ชน………เลขท…………… 2. ชอ – สกล ……………………………………….…ชน………เลขท…………… 3. ชอ – สกล …………………………………………ชน…… ….เลขท…………… 4. ชอ – สกล …………………………………………ชน.…….…เลขท…………… 5. ชอ – สกล …………………………………………ชน ………เลขท……………

371

ใบกจกรรมท 4.6

ขนน าไปใช (A)

ค าชแจง ใหนกเรยนอำนนทำนเรองทครก ำหนดใหแลวตอบค ำถำมตำมหวขอทก ำหนด โดยมทงหมด 3 ตอน

สนขจงจอกกบอกา

ครงหนงสนขจงจอกตวหนงเหนอกำบนผำนมำพรอมกบคำบเนยแขงชนหนงไวในปำก มนมำหยดเกำะอยบนกงไม “เนยแขงชนนนตองเปนของขำ” สนขจงจอกพดและเดนทโคนตนไม “สวสดคณผหญง” มนรองทก “วนนทำนชำงงดงำมนก ขนของทำนชำงมนวำวและดวงตำของทำนชำงสกในเหลอเกน ขำวำเสยงของทำนจะตองไพเรำะกวำนกตวไหนๆ สมกบลกษณะของทำน ใหขำไดฟงเพลงจำกทำนสกเพลงหนงเถด เพอขำจะไดชนชมทำนในฐำนะรำชนแหงนกทงปวง” อกำขยบหวและเรมเปลงเสยง กำ กำ อยำงตงใจ แตขณะทมนอำปำก เนยแขงกอนนนกตกลงมำ สนขจงจอกรบคำบมำทนท “ใหมนไดอยำงนส” สนขจงจอกพด “ขำตองกำรเทำนแหละ” เพอเปนกำรแลกเปลยนกบเนยแขงของเจำ ขำอยำกจะใหค ำแนะน ำเลกๆ นอยๆ คอ “อยำหลงเชอพวกยกยอปอปน”

ตอนท 1 ใหเขยนสรปเรองยอนทำนอสปเรองสนขจงจอกกบอกำ เนอเรองโดยยอ …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

372

ขอคดทไดจำกเรอง ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ตอนท 2 ใหนกเรยนวจำรณนทำนอสปเรองสนขจงจอกกบอกำตำมหวขอดงตอไปน 1. กำรวเครำะหรปแบบ รปแบบค ำประพนธ……………………………………………………………………………………. รปแบบกำรด ำเนนเรอง / ธรรมเนยมนยมในกำรแตง ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. กำรวเครำะหองคประกอบของเรอง โครงเรอง ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ตวละคร ……………………………………………………………………………………………………. ฉำก…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

373

กลวธ/ลลำกำรแตง ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ตอนท ๓ ใหนกเรยนสรปคณคาของนทานอสปเรองสนขจงจอกกบอกาในดานตางๆ ดงน คณคำดำนสงคม ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… คณคำดำนวรรณศลป ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… คณคาตอตนเอง ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

ชอ – สกล ……………………………………………ชน……………เลขท……………

374

ใบกจกรรมท 4.7

ขนน าไปใช (A) ค าชแจง ใหนกเรยนศกษำนทำนอสปเรองทนกเรยนสนใจมำ 1 เรองแลวตอบตอบค ำถำมตำมหวขอทก ำหนดให ตอไปนใหถกตอง โดยมทงหมด 3 ตอนดงน ตอนท 1 ใหเขยนสรปเรองยอนทำนอสปเรอง…………………………………………………………. เนอเรองโดยยอ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ขอคดทไดจำกเรอง ………………………………………………………………………………………………………. ตอนท 2 ใหนกเรยนวจำรณนทำนอสปเรอง……………………………….ตำมหวขอดงตอไปน 1. กำรวเครำะหรปแบบ รปแบบค ำประพนธ……………………………………………………………………………………. รปแบบกำรด ำเนนเรอง / ธรรมเนยมนยมในกำรแตง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

375

2. กำรวเครำะหองคประกอบของเรอง โครงเรอง (PLOT) …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………......... ตวละคร (CHARACTERS)…………………………………………………………………………… ฉำก (SETTING) ……………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... กำรใชภำษำ ( LANGUAGE) เปนลลำ (STYLE) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ตอนท 3 ใหนกเรยนสรปคณคำของนทำนอสปดำนตำงๆ คอ คณคำดำนสงคม ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… คณคำดำนวรรณศลป ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

376

คณคำตอตนเอง เขยนสรปพฤตกรรมทไมพงประสงคของตวละครจำกนทำนอสปเรองกระตำยกบเตำ พรอมเขยนวธกำรแกไขพฤตกรรมทไมพงประสงคของตวละคร

ชอ – สกล ………………………………………ชน………………เลขท……………

พฤตกรรมตวละครทไมพง การแกไขเปน

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

377

ใบกจกรรมท 4.8 ขนทบทวนควำมร ค าชแจง ใหนกเรยนเขยนสรปองคควำมรจำกนทำนอสปทง 4 เรองคอ เรองสนขปำกบลกแกะ บดำกบบตรทงหลำย รำชสหกบหน กระตำยกบเตำ เปนผงควำมคด Mind mapping ลงในใบกจกรรมท 4.8

ชอ – สกล …………………………………………ชน……………เลขท……………

378

ใบกจกรรมท 4.9

ขนสรป

ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค ำถำมตำมหวขอซงประกอบดวย 3 สวนดงตอไปน สวนท 1 ใหนกเรยนเขยนสรปควำมรจำกกำรเรยนเรองวรรณคดและวรรณกรรมจำกโคลงสภำษตอศปกกรณ ำ ทงดำนทกษะทำงภำษำ คอ กำรฟง พด อำน และเขยน ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

379

สวนท 2 ใหเขยนสงทอยำกเรยนรเพมเตมจำกกจกรรมกำรเรยนกำรสอนเรองนทำนอสป …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… สวนท 3 ใหนกเรยนเขยนเสนอแนะเกยวกบกำรเรยนกำรสอนเรอง วรรณคดและวรรณกรรมจำกโคลงสภำษตอศปกกรณ ำ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ชอ – สกล ………………………………………ชน……………………………เลขท……………

380

อางอง กงแกว อตถำกร. (2519). คตชนวทยา. เอกสำรนเทศกำรศกษำ ฉบบท 184. กรงเทพมหำนคร : หนวยศกษำนเทศก กรมกำร กหลำบ มลลกะมำส. (2538). วรรณคดวจารณ (พมพครงท 9). กรงเทพฯ : มหำวทยำลย รำมค ำแหง กหลำบ มลลกะมำส. (2518). คตชาวบาน. กรงเทพมหำนคร : มหำวทยำลยรำมค ำแหง. ประคอง นมมำนเหมนทร. (2543). นทานพนบานศกษา. กรงเทพมหำนคร : โครงกำรต ำรำ และ อกษรศำสตร จฬำลงกรณมหำวทยำลย.

381

แบบเฉลยและแนวการตอบค าถาม ใบกจกรรมท 4.1

ขนน ำเขำสบทเรยน ค าชแจง ใหนกเรยนเขยนอธบำยตำมขอค ำถำมทก ำหนดให นทำนทเคยฟง หรออำนมำไดแก 1…………เทพำรกษกบคนตดไม……………………………………………………………….. 2…………ชำวนำกบงเหำ……………………………………………………………………… 3…………เดกเลยงเเกะ……………………………………………………………………….. 4…………องอำงและวว………………………………………………………………………. 5…………กวำงปำกบพวงองน………………………………………………………................ นทำนเรองทชอบคอเรอง………เดกเลยงแกะ…………………………………………………….. ขอคดทไดรบจำกนทำนเรองนคอ คนทมกโปปดมดเทจ เมอถงครำวพดจรงกยำกทจะมใครเชอ สำเหตทชอบ เพรำะวำนทำนอสปเรองเดกเลยงแกะนใหขอคดในกำรด ำเนนชวต ในเรองของกำรพดจำไดเปนอยำงด เปนควำมจรงทวำคนทมกโปปดมดเทจ เมอถงครำวพดจรงกยำกทจะมใครเชอ

ชอ – สกล ……………………………………………ชน………………………เลขท……………

382

ใบกจกรรมท 4.2 ขนสอน

2.1ขนสรางความตระหนก (s) ค าชแจง ใหนกเรยนเขยนอธบำยตำมขอค ำถำมตอไปนใหถกตอง 1.นทำนอสปมควำมส ำคญอยำงไร 1. เปนเครองชวยใหมนษยเขำใจสภำพของมนษยโดยทวไปไดดยงขน 2. เปนเครองบนเทงใจยำมวำงของมนษย 3. ท ำใหมนษยรจกสภำพชวตทองถนโดยพจำรณำตำมหลกทวำคตชำวบำนเปนพนฐำนชวตของคนชำตหนงๆหรอชนกลมนนๆ 4. นทำนพนบำนเปนทงศลปและศำสตร เปนตนเคำแหงศำสตรตำงๆและชวยใหกำรศกษำในสำขำวชำอนกวำงขวำงยงขน 5. เปนเสมอนกรอบลอมชวตใหอยในขอบเขตทมนษยในสงคมนนๆนยมวำดหรอถกตอง

2. นทำนทเคยฟง หรอ เคยอำน เรอง เดกเลยงแกะ เนอเรอง วนหนงเดกเลยงเเกะคดหำเรองสนกๆ เลน จงเเกลงรองตะโกน ขนมำวำ "ชวยดวย! หมำปำมำกนลกเเกะเเลว ชวยดวยจำ ! "พวกชำวบำนจงพำกนวงมำชวยพรอมดวยอำวธตำงๆ เเตเมอมำถงกไมพบหมำปำสกตว"มนวงไปทำงโนนเเลวละ"เดกเลยงเเกะโปปดเเลวกเเอบหวเรำะชอบใจภำยหลง ตอจำกนนเดกเลยงเเกะกเเกลงหลอกใหชำวบำนวงหนำตน เชนเดมไดอก ๒- ๓ ครง จนกระทงวนหนงมหมำปำมำไลกนเเกะจรงๆ ครำวนเดกเลยงเเกะ ตะโกนขอควำมชวยเหลอจนคอเเหบ คอเเหง พวกชำวบำนกไมมำเพรำะคดวำเดกหลอก

ขอคดทไดรบ คนทมกโปปดมดเทจ เมอถงครำวพดจรงกยำกทจะมใครเชอ

ชอ – สกล ……………………………………………ชน………………เลขท……………

383

ใบกจกรรมท 4.3

2.2 ขนเสาะแสวงหาความร ค าชแจง ใหนกเรยนศกษำควำมรเรอง กำรสรปประเดน หลกกำรวเครำะหวจำรณวรรณคดเบองตน กำรพจำรณำคณคำของวรรณคดและวรรณกรรมจำกโคลงอศปกรณ ำ ในใบกจกรรมท 4.3 การสรปประเดน ประเดนคอ สำระส ำคญ ใจควำมส ำคญ แกนของเรอง ดงนนเรำจงตองฝกทกษะในกำรจบประเดนเพรำะเรำตองสอสำรและรบสำรจำกผอน การจบประเดนจะตองปฏบตดงน 1. กำรหำสำระของเรอง 2. กำรจบใจควำมส ำคญของเรอง 3. กำรสรปใจควำมส ำคญของเรอง 4. กำรจบหลกคด/แนวคดของเรอง กำรใชเทคนค 5W1H ในกำรวเครำะหปญหำ หรอจบใจควำมกำรสรปประเดน กำรใชเทคนค 5W1H จะใชในขนตอนของกำรวเครำะหขอมลและทดสอบสมมตฐำนมรำยละเอยดดงน ปญหำคออะไร หรอ อะไรคอปญหำ Who ใคร (ในเรองนนมใครบำง) What ท ำอะไร (แตละคนท ำอะไรบำง) Where ทไหน (เหตกำรณหรอสงทท ำนนอยทไหน) When เมอไหร (เหตกำรณหรอสงทท ำนนท ำเมอวน เดอน ป ใด) Why ท ำไม (เหตใดจงไดท ำสงนน หรอเกดเหตกำรณนนๆ) How อยำงไร (เหตกำรณหรอสงทท ำนนท ำเปนอยำงไรบำง) หลกการวเคราะหวจารณวรรณคดเบองตน ความหมายของการวเคราะหวจารณ กำรแยกแยะเพอพจำรณำไตรตรอง หำขอดขอเสย หำจดเดนจดดอย หำเหตผล ในกำรจะน ำไปสกำรวนจฉยตดสนใจ เพอประเมนคณคำของหนงสอ ในดำนตำง ๆ เพอจดประสงคใดจดประสงคหนง เชน เพอควำมซำบซง เพอกำรน ำไปประยกตใช เพอแนะน ำหนงสอ เปนตน

384

การวเคราะหองคประกอบของงานประพนธ 1. กำรวเครำะหรปแบบ 1.1 รปแบบค ำประพนธ รอยแกว เชน เรองสน นวนยำย สำรคด บทควำม บทละคร รอยกรอง เชน โคลง ฉนท กำพย รำย กลอน 1.2 รปแบบกำรด ำเนนเรอง / ธรรมเนยมนยมในกำรแตง เชน วรรณคดไทยรอยกรอง จะเรมตนดวยบทไหวคร มบทชมธรรมชำต มบทเปรยบกลำวถงกำรพลดพรำกคร ำครวญ มบทอศจรรย ตอนทำยจบลงดวยค ำอธษฐำนของผแตง หรอบอกจดมงหมำยในกำรแตง แลวบอกชอผแตง เปนตน 2 กำรวเครำะหองคประกอบของเรอง 2.1 โครงเรอง (PLOT) คอ เคำโครงเรองซงแสดงปญหำหรอขอขดแยงภำยในเรอง เชน ควำมขดแยงระหวำงมนษยกบมนษยควำมขดแยงระหวำงมนษยกบอ ำนำจเหนอธรรมชำต ควำมขดแยงระหวำงมนษยกบธรรมชำต ควำมขดแยงระหวำงมนษยกบ ควำมขดแยงภำยในใจ ของตวละครเอง 2.2 ตวละคร (CHARACTERS) คอ ผมบทบำทในเรอง อำจเปน คน สตว อมนษย หรอสงของกได ตองวเครำะหลกษณะนสยตวละคร บคลกภำพ บทบำทในเรอง ควำมสมจรงของบทบำทและพฤตกรรมเหมำะสม / ประทบใจเพยงใด 2.3 ฉำก (SETTING) คอ สถำนท และ เวลำ รวมทงสงแวดลอมรอบตวละครทเรองนน ๆ เกดขน 2.4 กลวธ/ลลำกำรแตง (TECHNIQUE) คอกลวธในกำรเสนอเรอง / เลำเรอง (เชน นกเขยนเลำ หรอตวละครเลำ) การพจารณาคณคาของงานประพนธ แยกพจำรณำดงตอไปน 1. คณคาดานวรรณศลป วรรณศลป มควำมหมำย ตำมพจนำนกรรมฉบบบณฑตยสถำน พ.ศ. 2542 วำ “ศลปะในกำรแตงหนงสอ,ศลปะทำงวรรณกรรม,วรรณกรรมทถงขนวรรณคด,หนงสอทไดรบกำรยกยองวำแตงด จำกควำมหมำยน กำรพจำรณำคณคำดำนวรรณศลปตองศกษำตงแตกำรเลอกชนดค ำประพนธใหเหมำะสมกบประเภทของงำนเขยน กำรรจกตกแตงถอยค ำใหไพเรำะสละสลวยอนเปน

385

ลกษณะเฉพำะของภำษำกว และท ำใหผอำนเกดควำมสะเทอนอำรมณภำษำกวเพอสรำงควำมงดงำมไพเรำะแกบทรอยแกวหรอรอยกรองนน มหลกส ำคญทเกยวของกน 3 ดำน ดงน กำรสรรค ำ กำรสรรค ำ คอกำรเลอกใชค ำใหสอควำมคด ควำมเขำใจ ควำมรสก และอำรมณไดอยำงงดงำม โดยค ำนงถงควำมงำมดำนเสยง โวหำร และรปแบบค ำประพนธ กำรสรรค ำท ำไดดงน - กำรเลอกค ำใหเหมำะแกเนอเรองและฐำนะของบคคลในเรอง - กำรใชค ำใหถกตองตรงตำมควำมหมำย - กำรเลอกใชค ำพองเสยง ค ำซ ำ - กำรเลอกใชค ำโดยค ำนงถงเสยงสมผส - กำรเลอกใชค ำเลยนเสยงธรรมชำต - กำรเลอกใชค ำไวพจนไดถกตองตรงตำมควำมหมำย กำรเรยบเรยงค ำ กำรเรยบเรยงค ำ คอกำรจดวำงค ำทเลอกสรรแลวใหมำเรยงรอยกนอยำงตอเนองตำมจงหวะ ตำมโครงสรำงภำษำ หรอตำมฉนทลกษณ ซงมหลำยวธเชน - จดล ำดบควำมคดหรอถอยค ำจำกสงส ำคญจำกนอยไปมำก จนถงสงส ำคญสงสดอนเปนจดสดขน - จดล ำดบควำมคดหรอถอยค ำจำกสงส ำคญนอยไปหำมำก แลวหกมมควำมคดผอำน - จดล ำดบค ำใหเปนค ำถำมแตไมตองกำรค ำตอบหรอมค ำตอบอยในตวค ำถำมแลว - เรยงถอยค ำเพอใหผอำนแปลควำมหมำยไปในทำงตรงขำมเพอเจตนำเยำะเยย ถำกถำง - เรยงค ำวล ประโยค ทมควำมส ำคญเทำๆกน เคยงขนำนกนไป กำรใชโวหำร กำรใชโวหำร คอกำรใชถอยค ำเพอใหผอำนเกดจนตภำพเรยกวำ “ภำพพจน” ซงมหลำยวธทควรรจก ไดแก - อปมำ คอ กำรเปรยบเทยบสงหนงวำเหมอนกบสงหนงโดยมค ำเปรยบปรำกฏอยดวย ค ำเปรยบเทยบเหลำนไดแก เหมอน เสมอน ดจ เลห เฉก ดง กล เพยง รำว ปน - อปลกษณคอกำรเนนควำมหมำยวำสงหนงเหมอนกบสงหนงมำก จนเหมอนกบเปนสงเดยวกน โดยมค ำเปรยบ เปน คอ เทำ ปรำกฏในขอควำม - บคคลวต คอ กำรสมมตสงตำงๆใหมกรยำอำกำร ควำมรสกเหมอนมนษย - อธพจน คอกำรกลำวเกนจรง เพอเนนขอควำมนนใหมน ำหนกยงขน บำงครงอำจใชค ำกลำวนอยกวำจรงเรยกวำ อวพจน 2. คณคาดานสงคม

386

งำนประพนธทดจะสะทอนใหเหนควำมเปนอย คำนยม และจรยธรรมของคนในสงคมทงำนประพนธไดจ ำลองภำพไวมเนอหำสำระทเกยวกบวฒนธรรมหรอจรยธรรมของสงคม และมสวนชวยจรรโลงหรอพฒนำสงคมดวยควำมงำมในภำษำถอยค ำภำษำทงรอยแกวและรอยกรอง จะมคณคำแหงควำมงดงำมอยในตว หำกผถำยทอดสำมำรถสรำงสรรคไดอยำงประณต ตำมลกษณะของรปแบบและฉนทลกษณ 3. งานประพนธทมคณคาตอตนเอง งำนประพนธทมคณคำตอตนเอง หมำยควำมวำ งำนประพนธนน ๆ อำนแลวไดรบประโยชนอะไรบำง ไดมำกหรอไดนอยหำกไดประโยชนมำกตองไดทงควำมรทเปนขอเทจจรงจำกสำร ทงทำงดำนวรรณศลปและสงคม นอกจำกนนยงไดขอคดคตเตอนใจ เพอจะไดน ำไปใชปฏบต ในกำรด ำเนนชวตตอไป

การสรปประเดน การวเคราะหและวจารณ และประเมนคา

นทานเรอง สนขปากบแกะ สนขตวหนงมำพบลกแกะพลดฝงมำตวหนง คดวำเรำจะใหลกแกะนนลงเนอเหนวำสนขปำนนสมควรจะกนตวเอำเอง จงไดกลำวถอยค ำวำ เฮย เมอกลำยปน มงดถกกใหญนก ลกแกะจงตอบดวยน ำเสยงเศรำโศกวำไมมเลย เมอนนขำพเจำยงไมเกด สนขปำจงวำ เจำกนหญำในท ำเลของขำ ลกแกะตอบวำขำมไดกนเลยเจำขะ ดฉนยงไมรรสหญำเลยจนเดยวน ยงไมเคยกน สนขปำจงวำ เจำกนน ำในบอของขำ ลกแกะวำหำมได ดฉนยงไมเคยกนน ำเลย เพรำะในเวลำนน ำนมมำรดำดฉนเทำนนเปนทงอำหำรและน ำ สนขปำมรจะวำอยำงไร กเขำจบลกแกะแลววำ เถอะขำไมอดอำหำรเปลำละ ถงเจำจะปฏเสธกชำงเจำ

การสรปประเดน เนอเรองโดยยอ สนขปำตวหนงมำพบลกแกะหลงฝงตวหนง มนคดจะกนลกแกะเปนอำหำร จงไดออกอบำยกลำวโทษเจำลกแกะตำงๆนำนำ เพอใหลกแกะเหนวำตนมควำมผดจรงสมควรทจะใหสนขปำจบกนเปนอำหำร แตลกแกะกไมยอมรบ ในทสดดวยควำมเปนพำลเจำสนขปำกจบลกแกะกนจนได

387

ขอคดทไดจำกเรอง คนพำลมกมเหตผลนำนำประกำร ทจะท ำชว โดยไมใหผอนกลำวหำวำตนเองชว

การวจำรณนทำนอสปเรองสนขปำกบลกแกะ 1. การวเคราะหรปแบบ รปแบบค ำประพนธ ควำมเรยงรอยแกวประเภทนทำน รปแบบกำรด ำเนนเรอง / ธรรมเนยมนยมในกำรแตง นทำนอสปเรองสนขปำกบลกแกะเปนนทำนทใชตวละครทเปนสตวมำสมมตหรอแสดงบทบำทแทนบคคลเพอสงสอนผฟงหรอผอำนในดำนคตธรรมวำ คนพำลมกมเหตผลนำนำประกำร ทจะท ำชว โดยไมใหผอนกลำวหำวำตนเองชว ด ำเนนเรองตำมปฏทน ใชเวลำในกำรด ำเนนเรองคอนขำงสน มตวละครเพยงสองตว มบทสนทนำระหวำงตวละคร

2. การวเคราะหองคประกอบของเรอง โครงเรอง นทำนอสปเรองสนขปำกบลกแกะเปนนทำนแสดงปญหำหรอขอขดแยงระหวำงตวละครสองตวคอสนขปำกบลกแกะ ซงตวละครทงสองตวนเปนตวละครทถกสมมตขนแทนตวบคคลเพอตองกำรสงสอนมนษยโดยเปดเรอง ใหสนขปำตวหนงมำพบลกแกะหลงฝงตวหนง และออกอบำยกลำวโทษลกแกะตำงๆนำนำ เพอใหลกแกะเหนวำตนมควำมผดสมควรทจะใหสนขปำจบกน ถงแมวำลกแกะไมยอมรบผด แตในทสดกจบลงดวยสนขปำจบลกแกะกนเปนอำหำร ตวละคร ใชตวละครทเลำเรองไดเหมำะสมกบบคลกภำพของตวละครแตละตวโดย สนขปำ จะแสดงถงควำมเจำเลหหรอเปนคนพำล และลกแกะเปนเสมอนคนทพรอมตกอยในสภำวะทเปนเหยอของคนพำล ถอวำเปนกำรจดสรรบทบำท บคลกภำพของตวละครไดอยำงลงตวและเหมำสมกบเนอเรอง ฉำก ใชฉำกในกำรด ำเนนเรองคอฉำกปำ กลวธ/ลลำกำรแตง นทำนอสปเรองสนขปำกบลกแกะนนจะเปนกำรเลำเรอง ภำษำทใชเปนถอยค ำภำษำทสละสวย มบทสนทนำระหวำงสนขปำกบลกแกะโดยตลอดเปนกำรเพมสสน เพมอรรถรสใหกบเรองรำวได

การสรปคณคา คณคำดำนวรรณศลป วธกำรเรยบเรยงนเปนรอยแกวทมกำรใชภำษำงำย ๆ ทสละสวยเหมำะสมเดก มกำรใชโวหำรแบบสญลกษณ เปนกำรน ำสงหนงมำแทนกบอกสงหนง กลำวคอใชสนขปำมำแทนบคคลทเปนคนพำล และใชลกแกะมำเปนเหยอของคนพำลหรอสนขปำนนเอง

388

คณคำดำนสงคม เรองรำวจำกนทำนเรองสนขปำกบลกแกะน เปนตวอยำงทสงสอนใหผอำนหรอผฟงไดรบร หรอเปนอทำหรณในกำรด ำเนนชวต ซงนอกจำกจะอำนหรอฟงเพอควำมสนกสนำนเทำนน ในสงคมมนษยนนมบคคลอยหลำยจ ำพวก เรำตองรจกกำรเลอกคบคน คณคำตอตนเอง สำมำรถน ำขอคดทไดจำกเรองมำประยกตใชในชวตจรงไดเชน กำรไมคบคนพำลเปนมตร หรอ ควรหลกเลยงกำรพบปะกบคนพำล และกำรปฏบตตนใหเหมำะสมกบกำรเปนพลเมองทด

บดากบบตรทงหลาย ชำยผหนงมบตรหลำยคน บตรนนววำททะเลำะกนและกนมใครขำด บดำแกไขววำทโดยค ำตกเตอนสงสอนสกเทำใดบตรกมฟง อยมำวนหนง บดำจงสงบตรทงหลำยใหไปหำไมเรยวมดมำใหก ำหนง ครนไดมำแลว จงเรยกบตรทงปวงมำทละคน ใหหกก ำไมเรยวนนใหเปนทอนเลกๆ บตรทงปวงตำงคนตำงหกจนหมดก ำลงกไมสำมำรถทจะใหหกออกได บดำจงแกก ำออกเสย แลวเอำไมเรยวนนทละอนสงใหบตรทงปวงหก กหกไดโดยงำย บดำจงวำกบบตรทงหลำยวำ ลกเอย ถำเจำเปนใจเดยวกน เขำกนอดหนนกนและกน เจำจะเหมอนไมทงก ำน ศตรทงหลำยจะปองรำย กไมมอนตรำยอนใดได แตถำเจำจะตำงคนตำงแตกกน กจะพลนอนตรำย เหมอนไมเรยวทงปวงอนเดยวๆน

การสรปประเดน เนอเรองโดยยอ ชำยคนหนงมลกหลำยคน แตลกของเขำไมรกใครสำมคคกน ชำยคนนนจงใหลกๆ หำกงไมมำแลวน ำมำมดรวมกนใหลกทกคนหก กไมมใครหกไดแตพอแกมดกงไม แลวใหลกแตละคนหกคนละกงไม ลกทกคนกหกไดชำยผนนจงสอนลกๆของตนวำ “ ถำมควำมสำมคคกนกจะไมมใครมำท ำรำยพวกเรำได แตถำแตกแยกทะเลำะกนกจะมอนตรำยได ขอคดทไดจำกเรอง ควำมสำมคคปรองดอง ควำมรกใครชวยเหลอกน ไมทะเลำะววำทกน ท ำใหผอนหรอศตรท ำอนตรำยเรำไมได

การวจารณนทานอสปเรองบดากบบตรทงหลาย 1. การวเคราะหรปแบบ รปแบบค ำประพนธ ควำมเรยงรอยแกวประเภทนทำน

389

รปแบบกำรด ำเนนเรอง / ธรรมเนยมนยมในกำรแตง นทำนอสปบดำกบบตรทงหลำยนด ำเนนเรองโดยใชตวละครหลกคอผเปนบดำ คดแกไขปญหำหรอขอขดแยงของตวละครรองคอบตรทงหลำย ซงด ำเนนเรองรำวในตอนทำยโดยลงเอยดวยควำมเขำใจกน ด ำเนนเรองตำมปฏทน ใชเวลำในกำรด ำเนนเรองคอนขำงสน มตวละครเพยงสองตว มบทสนทนำระหวำงตวละคร 2. การวเคราะหองคประกอบของเรอง โครงเรอง นทำนอสปเรองบดำกบบตรทงหลำยเปนนทำนสงเสรมควำมสำมคคกนในครอบครวโดยกำรผกเรองรำวใหบตรทงหลำยทะเลำววำทกน โดยบดำเปนผแกไขปญหำนไดส ำเรจคอใหบตรแตละคนน ำไมมำมดรวมกน แลวใหบตรแตละคนหกแตกไมสำมำรถหกได จำกนนแกมดไม แลวสงไมใหบตรแตละคนหกกหกไดอยำงงำยดำย ในกำรนเรองรำวไดจบลงโดยผเปนบดำกลำวสงสอนลก ๆ ของตนโดยกำรกลำวเทยบกบไมทผกมดรวมกน แทนควำมสำมคคกนของบตรซงมควำมแขงแรงไมสำมำรถหกได ผดกบไมเพยงกงเดยวทสำมำรถหกไดอยำงงำยดำย ตวละคร บดำ และ บตรทงหลำย ฉำก ด ำเนนเรองโดยใชครอบครวเปนฉำกด ำเนนเรอง กลวธ/ลลำกำรแตง นทำนอสปเรองบดำกบบตรทงหลำยด ำเนนเปนโดยกำรเลำเรอง ควำมขดแยงระหวำงบตรทงหลำยโดยผมำคลำยปมปญหำหรอขอขดแยงคอผเปนบดำ ทงทำยของเรองดวยขอคดเรองควำมสำมคคเปนเรยบเรยงเนอหำไดอยำงลงตว

การสรปคณคา คณคำดำนวรรณศลป นทำนอสปเรองบดำกบบตรทงหลำยนนเปนกำรเลำเรอง โดยภำษำทใชเปนถอยค ำภำษำทสละสวย มบทสนทนำระหวำงบดำกบบตรทงหลำย โดยกำรเลอกค ำเหมำะกบเนอเรองและฐำนะของบคคลในเรอง คณคำดำนสงคม นทำนอสปเรองบดำกบบตรทงหลำยมงสงสอนใหบคคลมควำมสำมคคกนเพอควำมเปนน ำหนงใจเดยวกนอนจะน ำซงควำมไมมอนตรำยอนใดมำกระท ำได แตถำตำงคนตำงแตกกนกจะมอนตรำยไดอยำงงำยดำย คณคำตอตนเอง สำมำรถน ำขอคดทไดในเรองของควำมสำมคคไปประยกตใชในชวตจรง เพรำะควำมสำมคคนนจะน ำมำซงควำมส ำเรจได อกทงจะน ำมำซงควำมปลอดภยจำกภยอนตรำยได

390

ราชสหกบหน มรำชสหตวหนงนอนหลบ มหนตวหนงวงไปบนหนำ รำชสหนนตกใจตนลกขน ดวยควำมโกรธ จบหนไวไดจะฆำเสย หนจงออนวอนวำ ถำเพยงแตทำนไวชวตขำพเจำ ขำพเจำคงจะแทนคณทำนทมใจดเปนแน รำชสหหวเรำะแลวปลอยเขำไป อยมำไมชำกวำนนก รำชสหตองพรำนจบผกไวดวยเชอกแขงแรงหลำยเสน หนไดยนรำชสหรองจ ำได กขนมำชวยกดเชอก ปลอยรำชสหออกมำไดแลวจงรองวำ ทำนยมเยอะควำมคดขำพเจำทวำคงสำมำรถทจะชวยทำน ทำนไมหมำยวำจะไดรบอนใดตอบแทนนน เดยวนทำนคงทรำบแลววำ ถงเปนเพยงหนตวหนง กอำจทจะใหควำมอปถมภทำนได

การสรปประเดน เนอเรองโดยยอ รำชสหตวหนงก ำลงนอนหลบอย มหนตวหนงวงขนไปบนหนำรำชสหตกใจตนและโกรธพรอมกบจบหนไวไดและจะฆำเสย แตเจำหนไดออนวอนขอชวตไวโดยจะตอบแทนคณในภำยหลง รำชสหหวเรำะแลวกปลอยเจำหนไป ตอมำรำชสหถกนำยพรำนจบมดไวดวยเชอกหลำยเสนสงเสยงรองดง จนเจำหนนนไดยนมนจงมำชวยกดเชอกจนขำดชวยชวตรำชสหไวได ขอคดทไดจำกเรอง อยำดถกคนทต ำตอยกวำตน

การวจารณนทานอสปเรองราชสหกบหน 1. การวเคราะหรปแบบ รปแบบค ำประพนธ ควำมเรยงรอยแกวประเภทนทำน รปแบบกำรด ำเนนเรอง / ธรรมเนยมนยมในกำรแตง นทำนอสปเรองรำชสหกบหนด ำเนนเปนกำรเลำเรอง โดยกำรกลำวถงควำมกตญญรคณ และเรองกำรไมกลำวดถกผทตอยต ำกวำ ซงใชตวละครในกำรด ำเนนเรองเปนสตว เรยบเรยงเนอหำไดเหมำะสมและลงตว ด ำเนนเรองตำมปฏทน ใชเวลำในกำรด ำเนนเรองคอนขำงสน มตวละครเพยงสองตว มบทสนทนำระหวำงตวละคร 2. การวเคราะหองคประกอบของเรอง โครงเรอง นทำนเรองรำชสหกบหนเปนนทำนทมงใหขอคดในเรองควำมกตญญรคณ และกำรไมกลำวดถกผทต ำตอยกวำ นทำนเรองนใชสตวเปนตวละครในกำรด ำเนนเรองคอรำชสห แสดงถงควำมมอ ำนำจ และหนแสดงถงควำมต ำตอย ในตอนทำยเรองกลำวถงรำชสหถกกบดก

391

นำยพรำนดวยเชอกแขงแรงหลำยเสนมดไว แตในทำยทสดหนกสำมำรถชวยรำชสหใหรอดพนจำกอนตรำยได ตวละคร รำชสห และหน ฉำก ฉำกทใชในกำรด ำเนนเรองทงหมดเปนฉำกในปำซงมควำมเหมำะสมกบเนอหำเปนอยำงมำก กลวธ/ลลำกำรแตง นทำนอสปเรองรำชสหกบหนนด ำเนนเรองโดยใชตวละครสองตวคอรำชสห กบหน แตทเปนลกษณะเดนของเรองนกคอหนซงเปนสญลกษณทแสดงถงควำมต ำตอยสำมำรถชวยรำชำแหงปำคอรำชสหซงแทนควำมยงใหญหรอควำมมอ ำนำจได

การสรปคณคา คณคำดำนวรรณศลป นทำนอสปเรองบดำกบบตรทงหลำยนนเปนกำรเลำเรอง โดยภำษำทใชเปนถอยค ำภำษำทสละสวย มบทสนทนำระหวำงรำชสหกบหน เปนกำรเพมควำมนำสนใจใหกบเนอหำไดเปนอยำงด โดยเลอกสรรค ำไดเหมำะกบเนอเรอง คณคำดำนสงคม เปนกำรกลำวเพอสงสอนใหบคคลเปนผมควำมกตญญรคณ และกำรไมกลำวดถกผทต ำตอยกวำ คณคำตอตนเอง สำมำรถน ำขอคดทไดในแงของควำมกตญญกตเวท และกำรไมกลำวดถกผทต ำตอยกวำ ไปปรบใชในชวตจรงได

กระตายกบเตา วนหนง กระตำยตวหนงยมเยำะเตำวำเทำสนเดนชำ เตำหวเรำะแลวตอบวำ ถงทำนเรวเหมอนกบลม ถำวงแขงกนขำพเจำจะเอำชนะทำนได กระตำยเหนวำเตำจะไมวงเรวไดเหมอนดงทเตำอวดตว กรบสญญำจะแขงขน แลวนดกนวำจะใหสนขจงจอกเปนผเลอกทำง แลก ำหนดทแพชนะ ครนถงวนก ำหนด กระตำยกบเตำกออกเดนพรอมกนเตำนนเดนไมไดหยดสกอดใจเดยว ถงกำวชำ แตฝมอเทำเสมอตรงไปจนถงทสดทำง กระตำยนนเชอควำมเรวแหงธรรมดำของตว กไมสจะเอำใจใสในกำรทจะแขง ไปหนอยหนงกฟบตวลงนอนเสยขำงทำงกเลยหลบไป ครนตนขนคดขนได วงไปโดยเรวเตมก ำลง เมอถงทหยดกเหนเตำอยทนนกอนนำนแลว

392

การสรปประเดน เนอเรองโดยยอ กระตำยตวหนงหวเรำะเยำะเตำทเทำ สนเดนชำ เตำจงทำกระตำยวงแขงกน โดยใหสนขจงจอกเปนผเลอกทำง และก ำหนดทแพชนะให พอถงวนก ำหนด ทงเตำและกระตำยกออกเดน เรมตนทจดเดยวกน กระตำยนนเชอมนวำตนวงเรวกวำจงเผลอพกหลบไป ครนพอตนขนมำวงไปโดยเรว พอถงเสนชยกเหนวำเตำอยทนนกอนนำนแลว ขอคดทไดจำกเรอง ควำมประมำทยอมน ำมำ ซงควำมผดหวงพำยแพ ผเพยรพยำยำมยอมประสบผลส ำเรจ

การวจารณนทานอสปเรองกระตายกบเตา 1. การวเคราะหรปแบบ รปแบบค ำประพนธ ควำมเรยงรอยแกวประเภทนทำน รปแบบกำรด ำเนนเรอง / ธรรมเนยมนยมในกำรแตง นทำนอสปเรองกระตำยกบเตำนด ำเนนเรองโดยใชตวละครทเปนสตว มควำมขดแยงกนเพมมงสอนใหคนมควำมเพยรพยำยำมในกำรท ำอะไรใหประสบควำมส ำเรจ และไมประมำทในกำรใชชวต ด ำเนนเรองตำมปฏทน ใชเวลำในกำรด ำเนนเรองคอนขำงสน มตวละครเพยงสองตว มบทสนทนำระหวำงตวละคร 2. การวเคราะหองคประกอบของเรอง โครงเรอง นทำนอสปเรองกระตำยกบเตำนเกดขนโดยควำมขดแยงระหวำงตวละครสองตวคอกระตำย กบเตำ ซงมลกษณะทแตกตำงกนโดยสนเชง มกำรกลำวค ำดถกกน และเกดกำรถำวงแขงกน แตทเปนลกษณะเดนของเรองนกคอเตำสำมำรถเอำชนะกระตำยทวงเรวไดเพรำะควำมพยำยำมของตวเตำเอง และควำมไมเอำไหนของกระตำยซงใชชวตดวยควำมประมำทจงท ำใหกระตำยตองพำนแพตอกำรแขงขนในครงน ตวละคร กระตำย เตำ สนขจงจอก ฉำก เนอเรองนทำนเรองนสวนใหญจะใชฉำกปำในกำรด ำเนนเรอง กลวธ/ลลำกำรแตงนทำนอสปเรองกระตำยกบเตำนด ำเนนเรองโดยใชตวละครสองตวคอกระตำยกบเตำ เปนกำรเลำเรองโดยกระตำยแทนบคคลผทใชชวตอยำงประมำท และแทนเตำเปนบคคลผทมควำมพยำยำม โดยมตวละครอนมำเปนตวประกอบเพอเพมควำมนำสนใจใหกบเนอเรอง

การสรปคณคา คณคำดำนวรรณศลป นทำนอสปเรองกระตำยกบเตำนเปนกำรเลำเรอง โดยภำษำทใชเปนถอยค ำภำษำทสละสวย มบทสนทนำระหวำงกระตำยกบเตำ เปนกำรเพมควำมนำสนใจใหกบเนอหำไดเปนอยำงด โดยเลอกสรรค ำไดเหมำะกบเนอเรอง

393

คณคำดำนสงคม นทำนเรองกระตำยกบเตำนใหขอคดกบผอำนในเรองของกำรด ำเนนชวตซงบคคลจะตองไมประมำทในกำรด ำเนนชวต เพรำะควำมประมำทยอมน ำมำ ซงควำมผดหวงพำยแพ แตผเพยรพยำยำมยอมประสบผลส ำเรจ คณคำตอตนเอง สำมำรถน ำขอคดจำกนทำนเรองกระตำยกบเตำนไปปรบใชในชวตประจ ำวนได ในเรองของกำรด ำเนนชวตจะตองมควำมพยำยำมใหไดเหมอนเตำ และไมประมำทในกำรด ำเนนชวตเหมอนกระตำย

394

ใบกจกรรมท 4.4 ขนเสาะแสวงหาความร (I) ค ำชแจง ใหนกเรยนสรปองคควำมรทไดจำกใบกจกรรมท 4.3 ลงในใบกจกรรมท 4.4 ตำมหวขอดงน 1. ขอคดทไดรบจำกนทำนเรองสนขปำกบลกแกะ คนพำลมกมเหตผลนำนำประกำร ทจะท ำชว โดยไมใหผอนกลำวหำวำตนเองชว 2. ขอคดทไดรบจำกนทำนเรองบดำกบบตรทงหลำย ควำมสำมคคปรองดอง ควำมรกใครชวยเหลอกน ไมทะเลำะววำทกน ท ำใหผอนหรอศตรท ำอนตรำยเรำไมได 3. ขอคดทไดรบจำกนทำนอสปเรองรำชสหกบหน อยำดถกคนทต ำตอยกวำตน และควำมกตญญรคณตอผมพระคณ 4. ขอคดทไดรบจำกนทำนอสปเรองกระตำยกบเตำ ควำมประมำทยอมน ำมำ ซงควำมผดหวงพำยแพ ผเพยรพยำยำมยอมประสบผลส ำเรจ 5. ยกตวอยำงตวละครทนกเรยนชอชอบทมพฤตกรรมควรแกกำรเปนแบบอยำงคอ เตำจำกนทำนอสปเรองกระตำยกบเตำเพรำะวำ เตำเปนตวละครทแสดงใหเหนถงควำมพยำยำมจนในทสดกสำมำรถเอำชนะกระตำยได ชอ – สกล ……………………………………………ชน………………………เลขท……………

395

ใบกจกรรมท 4.5 ขนสรำงองคควำมร (c)

ค าชแจง 1. ใหนกเรยนแบงกลมท ำงำน กลมละ 5-6 คน 2. ใหนกเรยนสรปองคควำมรจำกใบกจกรรมท 4.3 และจำกกำรสรปเดยวในใบกจกรรมท 4.4 มำสรปเปนองคควำมรกลมอกครงหนง ตำมหวขอดงน 1. ขอคดทไดรบจำกนทำนอสปทง 4 เรองคอ เรองสนขปำกบลกแกะ บดำกบบตรทงหลำย รำชสหกบหน กระตำยกบเตำมดงน -คนพำลมกมเหตผลนำนำประกำร ทจะท ำชว โดยไมใหผอนกลำวหำวำตนเองชว

-ควำมสำมคคปรองดอง ควำมรกใครชวยเหลอกน ไมทะเลำะววำทกน ท ำใหผอนหรอศตรท ำอนตรำยเรำไมได -อยำดถกคนทต ำตอยกวำตน และควำมกตญญรคณตอผมพระคณ -ควำมประมำทยอมน ำมำ ซงควำมผดหวงพำยแพ ผเพยรพยำยยอมประสบผลส ำเรจ 2. พฤตกรรมของตวละครทควรไดรบกำรแกไขจำกนทำนอสปทง 4 เรองคอ เรองสนขปำกบลกแกะ บดำกบบตรทงหลำย รำชสหกบหน กระตำยกบเตำมดงน พฤตกรรมของตวละครทสมควรแกไขคอ กระตำย จำกนทำนเรอง กระตำยกบเตำ 3. แกไขพฤตกรรมของตวละครทไมพงประสงคไดดงน กระตำย ในนทำนเรองกระตำยกบเตำน เปนตวละครทมควำมประหมำกบกำรใชชวต ตวละครตวนควรแกไขพฤตกรรมคอ ไมควรประมำทกบกำรใชชวตถงแมวำตวเองมศกยภำพมำกกวำผอน แตเมอมควำมประมำทกสำมำรถพลำดพงไดงำย ๆ เชนกน 1. ชอ – สกล ……………………………………………ชน……………………เลขท…………… 2. ชอ – สกล ……………………………………………ชน……………………เลขท…………… 3. ชอ – สกล ……………………………………………ชน……………………เลขท…………… 4. ชอ – สกล ……………………………………………ชน……………………เลขท…………… 5. ชอ – สกล ……………………………………………ชน……………………เลขท……………

396

ใบกจกรรมท 4.6 ขนน าไปใช (A)

ค าชแจง ใหนกเรยนอำนนทำนเรองทครก ำหนดใหแลวตอบค ำถำมตำมหวขอทก ำหนด โดยมทงหมด 3 ตอน

สนขจงจอกกบอกา

ครงหนงสนขจงจอกตวหนงเหนอกำบนผำนมำพรอมกบคำบเนยแขงชนหนงไวในปำก มนมำหยดเกำะอยบนกงไม “เนยแขงชนนนตองเปนของขำ” สนขจงจอกพดและเดนทโคนตนไม “สวสดคณผหญง” มนรองทก “วนนทำนชำงงดงำมนก ขนของทำนชำงมนวำวและดวงตำของทำนชำงสกในเหลอเกน ขำวำเสยงของทำนจะตองไพเรำะกวำนกตวไหนๆ สมกบลกษณะของทำน ใหขำไดฟงเพลงจำกทำนสกเพลงหนงเถด เพอขำจะไดชนชมทำนในฐำนะรำชนแหงนกทงปวง” อกำขยบหวและเรมเปลงเสยง กำ กำ อยำงตงใจ แตขณะทมนอำปำก เนยแขงกอนนนกตกลงมำ สนขจงจอกรบคำบมำทนท “ใหมนไดอยำงนส” สนขจงจอกพด “ขำตองกำรเทำนแหละ” เพอเปนกำรแลกเปลยนกบเนยแขงของเจำ ขำอยำกจะใหค ำแนะน ำเลกๆ นอยๆ คอ “อยำหลงเชอพวกยกยอปอปน”

ตอนท 1 ใหเขยนสรปเรองยอนทำนอสปเรองสนขจงจอกกบอกำ เนอเรองโดยยอ สนขจงจอกเหนอกำคำบเนยแขงมำเกำะอยบนกงไม สนขกลำวชมอกำตำงๆนำนำจนกระทงอกกำหลงเชอและเอยปำกหวงจะเปลงเสยงรองเพลงตำมค ำขอของสนขจงจอกแตทนใดนนเนยทอกำคำบกรวงจำกปำกและตกเปนอำหำรแกสนขจงจอก ขอคดทไดจำกเรอง อยำงเชอค ำพดของคนประจบประแจง ตอนท 2 ใหนกเรยนวจำรณนทำนอสปเรองสนขจงจอกกบอกำตำมหวขอดงตอไปน 1. กำรวเครำะหรปแบบ รปแบบค ำประพนธ ควำมเรยงรอยแกวประเภทนทำน รปแบบกำรด ำเนนเรอง / ธรรมเนยมนยมในกำรแตง ด ำเนนเรองตำมปฏทน ใชเวลำในกำรด ำเนนเรองคอนขำงสน มตวละครเพยงสองตว มบทสนทนำระหวำงตวละคร

397

2. กำรวเครำะหองคประกอบของเรอง โครงเรอง นทำนเรองสนขจงจอกกบอกำน เปนนทำนสงสอนใหบคคลควรคดพนจพจำรณำใตรตรองกบค ำพดของคนใหด โดยเลำผำนตวละครสองตวทมควำมขดแยงกนหมำยจะไดครอบครองในสงทตนเองปรำรถนำโดยสนขจงจอกกลำวชมอกกำตำงๆ นำนำในทสดอกำกหลงระเรงกบค ำพดเหลำนนจนกระทงสญเสยอำหำรไปเพรำะควำมไมย งคดของตวอกำเอง ตวละคร สนขจงจอก และอกำ ฉำก ใหอกำเกำะอยบนตนไมและใหสนขจงจอกอยบรเวณโคนตนไม กลวธ/ลลำกำรแตง เปดเรองเลำโดยใชค ำวำ “ครงหนง” โดยนทำนอสปสวนจะเปดเรองในลกษณะน กำรด ำเนนเรองนนเปนกำรเลำโดยบทสนทนำระหวำงตวละครสองตวคออกำและสนขจงจอก ตลอดเกอบทงเรอง ตอนท ๓ ใหนกเรยนสรปคณคาของนทานอสปเรองสนขจงจอกกบอกาในดานตางๆ ดงน คณคำดำนสงคม ตองกำรสงสอน และใหขอคดในเรองกำรใชชวตไมควรหลงเชอค ำยอ หรอสรรเสรญหรออยำงเชอค ำพดของคนประจบประแจง เพรำะอำจน ำมำซงควำมสญเสยไดในภำยหลง คณคำดำนวรรณศลป ใชถอยค ำทเรยบงำยในกำรด ำเนนเรอง โดยเกอบตลอดทงเรองเปนกำรสนทนำกน เปนกำรเพมสสน และอรรถรสในกำรอำนเปนอยำงมำก คณคำตอตนเอง เปนขอคดในกำรด ำเนนชวต วำไมควรหลงเชอค ำประจบประแจง

ชอ – สกล ……………………………………………ชน……………………เลขท……………

398

ใบกจกรรมท 4.7 ขนน าไปใช (A) ค าชแจง ใหนกเรยนศกษำนทำนอสปเรองทนกเรยนสนใจมำ 1 เรองแลวตอบตอบค ำถำมตำมหวขอทก ำหนดให ตอไปนใหถกตอง โดยมทงหมด 3 ตอนดงน ตอนท 1 ใหเขยนสรปเรองยอนทำนอสปเรอง เดกเลยงแกะ เนอเรองโดยยอ เดกเลยงเเกะคดหำเรองสนกๆ เลน จงเเกลงรองตะโกน ขนมำวำ "ชวยดวย! หมำปำมำกนลกเเกะเเลว ชวยดวยจำ ! "พวกชำวบำนจงพำกนวงมำชวยพรอมดวยอำวธตำงๆ เเตเมอมำถงกไมพบหมำปำสกตว"มนวงไปทำงโนนเเลวละ"เดกเลยงเเกะโปปดเเลวกเเอบหวเรำะชอบใจภำยหลง ตอจำกนนเดกเลยงเเกะกเเกลงหลอกใหชำวบำนวงหนำตน เชนเดมไดอก ๒- ๓ ครง จนกระทงวนหนงมหมำปำมำไลกนเเกะจรงๆ ครำวนเดกเลยงเเกะ ตะโกนขอควำมชวยเหลอจนคอเเหบ คอเเหง พวกชำวบำนกไมมำเพรำะคดวำเดกหลอก

ขอคดทไดรบ คนทมกโปปดมดเทจ เมอถงครำวพดจรงกยำกทจะมใครเชอ

ตอนท 2 ใหนกเรยนวจำรณนทำนอสปเรอง เดกเลยงแกะ .ตำมหวขอดงตอไปน 1. กำรวเครำะหรปแบบ รปแบบค ำประพนธ ควำมเรยงรอยแกวประเภทนทำน รปแบบกำรด ำเนนเรอง / ธรรมเนยมนยมในกำรแตง นทำนอสปเรองเดกเลยงแกะเปนเรองรำวด ำเนนเปนกำรเลำเรอง โดยกำรกลำวถงเดกทมลกษณะพดโกหกเพยงแคตองกำรควำมสนกสนำน ซงทำยทสดกไมมใครหลงเชอกบค ำพดของเดกตอไปหลงจำกทโดนโกหกมำหลำยครง โดยเรยบเรยงเนอหำไดเหมำะสมและลงตว ด ำเนนเรองตำมปฏทน ใชเวลำในกำรด ำเนนเรองคอนขำงสน มตวละครเพยงสองตว มบทสนทนำระหวำงตวละคร 2. กำรวเครำะหองคประกอบของเรอง โครงเรอง นทำนเรองเดกเลยงแกะนเปนนทำนทน ำเสนอเรองรำวโดยตองกำรน ำเสนอใหเหนถงขอเสยของกำรพดโกหก ผำนตวละครทเปนเดกเลยงแกะ ท งนไดผกเรองสมบทบำท และในตอนทำยกลงเลยดวยกำรสญเสย หรอรบผลกรรมทตนเองไดกอไวคอกำรโกหกชำวบำนจนไมมใครหลงเชอท ำใหหมำปำกนแกะทเดกเลยงไวจนหมด

399

ตวละคร ตวละครตกเอกคอเดกเลยงแกะ ตวละครรองคอ ชำวบำน และหมำปำ เปนตวชวยสรำงสสนใหกบเรอง ฉำก ฉำกทใชในกำรด ำเนนเรองนนเปนหมบำนซงอยใกลบรเวณปำ ซงเปนทอยอำศยของหมำปำ กลวธ/ลลำในกำรแตง นทำนอสปเรองเดกเลยงแกะนด ำเนนเรองโดยใชตวละครทเปนเดกเลำเรองรำว เปนลกษณะของกำรโกหกซ ำๆ เปนสญลกษณทแสดงถงควำมไมดหรอสงทไมควรกระท ำโดยตอนทำยเรองทงทำยใหเดกไดรบผลกรรมเพรำะกำรกระท ำของตนเองเปนเหต ตอนท 3 ใหนกเรยนสรปคณคำของนทำนอสปดำนตำงๆ คอ คณคำดำนสงคม ตองกำรสงสอน หรอใหขอคดในเรองของกำรด ำเนนชวตในเรองของกำรโกหก เพรำะโดยปกตแลวมนษยยอมไมปรำรถนำในกำรหลอกลวง หรอกำรโกหก คณคำดำนวรรณศลป เรยบเรยงเนอหำไดด ใชตวละครในกำรเลำเรองเหมำะสม อกทงใหขอคดคตเตอนใจทเปนประโยชนอยำงยงกบกำรด ำเนนชวต ใชมบทพดไดเหมำะสมถกทตำมเนอเรอง คณคำตอตนเอง เขยนสรปพฤตกรรมทไมพงประสงคของตวละครจำกนทำนอสปเรองกระตำยกบเตำ พรอมเขยนวธกำรแกไขพฤตกรรมทไมพงประสงคของตวละคร

พฤตกรรมตวละครทไมพงประสงค การแกไขเปน

จะไมโกหก เพรำะกำรโกหกไมใชสงด เมอเรำโกหกใคร ในครงแรก ๆ เขำอำจจะหลงเชอและหวงจะชวยเหลอเรำ แตเมอกระท ำกำรโกหกซ ำหลำยๆ ครงเขำจะไมหลงเชอและจะไมเหลยวแลเรำเพรำะเขำไมอำจรไดวำสงทเรำมำพดในครงนจะเปนเรองโกหกอกหรอไม

เดกเลยงแกะกบพฤตกรรมกำรโกหก

400

ใบกจกรรมท 4.8

ขนทบทวนควำมร ค าชแจง ใหนกเรยนเขยนสรปองคควำมรจำกนทำนอสปทง 4 เรองคอ เรองสนขปำกบลกแกะ บดำกบบตรทงหลำย รำชสหกบหน กระตำยกบเตำ เปนผงควำมคด Mind mapping ลงในใบกจกรรมท 4.8

ชอ – สกล …………………………………………ชน………………เลขท……………

สรปความรทไดรบจากนทานทง4 เรอง

รำชสหกบหน

กระตำยกบเตำ

บดำกบบตรทงหลำย

สนขปำกบ

ลกแกะ

คนพำลมกมเหตผลนำนำประกำร ทจะท ำชว โดยไมใหผอนกลำวหำวำตนเองชว

ควำมประมำทยอมน ำมำ ซงควำมผดหวงพำยแพ ผเพยรพยำยยอมประสบ

ควำมสำมคคปรองดอง ควำมรกใครชวยเหลอกน ไมทะเลำะววำทกน ท ำใหผอนหรอศตรท ำอนตรำยเรำไมได

อยำดถกคนทต ำตอยกวำตน และควำมกตญญรคณตอผมพระคณ

401

ใบกจกรรมท 4.9 ขนสรป

ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค ำถำมตำมหวขอซงประกอบดวย 3 สวนดงตอไปน สวนท 1 ใหนกเรยนเขยนสรปควำมรจำกกำรเรยนเรองวรรณคดและวรรณกรรมจำกโคลงสภำษตอศปกกรณ ำ ทงดำนทกษะทำงภำษำ คอ กำรฟง พด อำน และเขยน การสรปประเดน ประเดนคอ สำระส ำคญ ใจควำมส ำคญ แกนของเรอง ดงนนเรำจงตองฝกทกษะในกำรจบประเดนเพรำะเรำตองสอสำรและรบสำรจำกผอน ในการจบประเดนจะตองปฏบตดงน 1. กำรหำสำระของเรอง 2. กำรจบใจควำมส ำคญของเรอง 3. กำรสรปใจควำมส ำคญของเรอง 4. กำรจบหลกคด/แนวคดของเรอง การวเคราะหวจารณ กำรแยกแยะเพอพจำรณำไตรตรอง หำขอดขอเสย หำจดเดนจดดอย หำเหตผล ในกำรจะน ำไปสกำรวนจฉยตดสนใจ เพอประเมนคณคำของหนงสอ ในดำนตำง ๆ เพอจดประสงคใดจดประสงคหนง เชน เพอควำมซำบซง เพอกำรน ำไปประยกตใช เพอแนะน ำหนงสอ กำรพจำรณำคณคำของนทำนอสป 1. เปนเครองชวยใหมนษยเขำใจสภำพของมนษยโดยทวไปไดดยงขน 2. เปนเครองบนเทงใจยำมวำงของมนษย 3. ท ำใหมนษยรจกสภำพชวตทองถนโดยพจำรณำตำมหลกทวำคตชำวบำนเปนพนฐำนชวตของคนชำตหนงๆหรอชนกลมนนๆ 4. นทำนพนบำนเปนทงศลปและศำสตร เปนตนเคำแหงศำสตรตำงๆและชวยใหกำรศกษำในสำขำวชำอนกวำงขวำงยงขน 5. เปนเสมอนกรอบลอมชวตใหอยในขอบเขตทมนษยในสงคมนนๆนยมวำดหรอถกตอง สวนท 2 ใหเขยนสงทอยำกเรยนรเพมเตมจำกกจกรรมกำรเรยนกำรสอนเรองนทำนอสป ขนอยกบตวผเรยน

402

สวนท 3 ใหนกเรยนเขยนเสนอแนะเกยวกบกำรเรยนกำรสอนเรอง วรรณคดและวรรณกรรมจำกโคลงสภำษตอศปกกรณ ำ ขนอยกบตวผเรยน ชอ – สกล ……………………………………………ชน………………………เลขท……………