www.cgd.go.th ปท 21 ฉบบท 118 ประจ ำเดอน มถนำยน - กรกฎำคม 2560

“ก ำกบ ดแล พฒนำ กำรตรวจสอบภำยในภำครฐ สระบบดจตอล

ภำยใตกำรท ำงำนอยำงมมำตรฐำนและมสวนรวมเพอมงสควำมเปนมออำชพ”

ในฉบบนจะพาไปพบกบบรรยากาศการศกษาดงานดานการตรวจสอบภายในของผรบการอบรมหลกสตรประกาศนยบตรผตรวจสอบภายในภาครฐ (CGIA) ระดบ Comprehensive

รนท 9 - 10 ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 เมอวนศกรท 2 มถนายน 2560 ณ บรษท ทสโก

ไฟแนนเชยลกรป จ ำกด (มหำชน) และ บรษท บางจาก คอรปอเรชน จ ากด (มหาชน)

นอกจากน ไดเกบเกยวความร เรอง เทคนคการสมภาษณ : การบญชสบสวน มาฝากคะ แลวพบกนใหมฉบบหนานะคะ ...

สวสดคะ

ประธำนเปดงำน :

รองอธบดกรมบญชกลำง

(นำงพรกมล ประยรสน)

ผกลำวรำยงำน :

ผอ ำนวยกำรกองตรวจสอบภำครฐ

(นำงสรพร ศรขนตยกล)

หลกสตรประกำศนยบตรผตรวจสอบภำยในภำครฐ ระดบ Comprehensive รนท 9 – 10

ประจ ำปงบประมำณ พ.ศ. 2560 ระหวำงวนท 29 พฤษภำคม – 9 มถนำยน 2560

ณ โรงแรมแอมบำสเดอร สขมวท กรงเทพฯ

บรรยำกำศกำรอบรม

การบรหารคณภาพงานตรวจสอบภายใน : นโยบายของหนวยงานตรวจสอบภายใน ประกอบดวย กรอบหลกการและแนวทางการตรวจสอบ ความเสยงดานปฏบตการและเทคโนโลยสารสนเทศ รวมทงมแนวทางการตรวจสอบตามมาตรฐานตรวจสอบภายในสากล ในการปฏบตงานจะมคมอและขนตอนการปฏบตงาน และกระดาษท าการ โดยหนวยงานตรวจสอบภายในขนตรงตอคณะกรรมการตรวจสอบ

กฎบตรการตรวจสอบภายใน : มการก าหนดอ านาจหนาทและความรบผดชอบเปนลายลกษณอกษร และกฎบตรจะไดรบอนมตจากคณะกรรมการตรวจสอบ

การวางแผนการตรวจสอบ : พจารณาจากแผนกลยทธขององคกร โดยค านงถงสภาพแวดลอมทางธรกจ ไดแก ภาวะเศรษฐกจ การเมองทงใน และตางประเทศ นอกจากน ยงพจารณาถงปจจยภายในอนๆ เชน จดแขง จดออน โอกาส ความเสยง ปจจยแหงความส าเรจ (Critical Success Factor) และประเดนส าคญตางๆ ทตองเรงปฏบต (Priority Issue) โดยผบรหารจะน าปจจยตางๆ ดงกลาว มาประกอบการพจารณาเพอก าหนดแนวทางขององคกร (Corporate Theme) ในแตละป และจดท าแผนกลยทธองคกร (Corporate Strategy Map) ใหสอดคลองกบวสยทศน (Vision) ขององคกร

การปฏบตงาน : มการปฏบตงานตรวจสอบตามแผนทก าหนด ซงตองยดตามกฎบตร มาตรฐานวชาชพและจรรยาบรรณ และมาตรฐานการตรวจสอบภายในสากล เพอใหเกดความเชอมนเกยวกบความมประสทธภาพ และประสทธผลในการบรหารความเสยง รวมถงการก ากบดแล และการควบคมภายใน โดยใชแนวทางการตรวจสอบของธนาคารแหงประเทศไทย และสมาคมวชาชพ ไดแก ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย สมาคมนกบญช และผสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย

การรายงาน : รายงานผลการตรวจสอบตอคณะกรรมการตรวจสอบ (Audit Committee) และผบรหารระดบสง เดอนละ 1 ครง ประกอบดวย1. รายงานสรปผลการตรวจสอบ โดยตรงแกคณะกรรมการตรวจสอบ (Audit Committee) 2. สรปผลการตรวจสอบตอคณะกรรมการก ากบกฎเกณฑและการปฏบตงาน ซงเปนผบรหารระดบสง3. รายงานผลการตรวจสอบตอผบรหารสายงานทรบการตรวจสอบการประเมนผลการปฏบตงาน : 1. ประเมนจากภายนอกองคกร ไดแก ธนาคารแหงประเทศไทย และผสอบบญช2. ประเมนจากภายในองคกร ไดแก คณะกรรมการตรวจสอบ ผบรหารระดบสง และหนวยงานผ รบการตรวจสอบ ทงน จะมการส ารวจ

ความคดเหนพนกงาน และการประเมนผลการปฏบตงานประจ าปดวยการบรหารงานบคคล : สนบสนนใหเจาหนาทพฒนาความรความสามารถอยางตอเนอง โดยใหเจาหนาทเขารบการอบรมจากสถาบน

และองคกรตาง ๆปจจบนมเจาหนาททไดรบวฒบตรวชาชพการตรวจสอบภายในจากสถาบนและองคกรตาง ๆดงน 1. ประกาศนยบตรผตรวจสอบภายในรบอนญาต (Certified Internal Auditor : CIA)2. วฒบตรส าหรบผทประกอบวชาชพดานการตรวจสอบ ควบคม และรบรองระบบการรกษาความปลอดภยของระบบสารสนเทศ

(Certified Information System Auditor : CISA)

ปจจยแหงความส าเรจ : มการปรบทศนคตการตรวจสอบใหกบผ ตรวจสอบภายใน โดยไมตรวจสอบแบบจบผด และจะตรวจสอบในเชงบวก ปจจยแหงความส าเรจมดงน

1. บคลากร ตองมความรความสามารถ มจรยธรรมดานการตรวจสอบภายใน และใหความส าคญในเรองการสอนงาน (Coaching)2. การสนบสนนของคณะกรรมการตรวจสอบ (Audit Committee) และฝายบรหารระดบสง (Board of Directors)3. พฒนางานตรวจสอบภายในอยางเปนระบบ (Audit Management System)4. ความร ทกษะ ความเชยวชาญของผตรวจสอบภายใน5. การท างานเปนทม เปนสงจ าเปนในการเพมประสทธภาพและประสทธผลของการบรหารงาน

กองบรรณาธการ เ กบเ กยวบรรยากาศมาฝาก

2

บรษท ทสโกไฟแนนเชยลกรป จ ำกด (มหำชน)

กำรศกษำดงำน

ในวนท 2 มถนำยน 2560

หวขอ กำรบรหำรคณภำพงำนตรวจสอบภำยใน

ชวงเชำ : บรษท ทสโกไฟแนนเชยลกรป จ ำกด (มหำชน)

ชวงบำย : บรษท บำงจำก คอรปอเรชน จ ำกด (มหำชน)

“

”

3

กองบรรณาธการ เ กบเ กยวบรรยากาศมาฝาก

ผก ำกบสำยงำนตรวจสอบภำยในของหนวยงำนทผำนเกณฑประกนคณภำพฯ

กรมวชาการเกษตร : คณอรพนท รตนโชตพานช กรมกจการเดกและเยาวชน : คณชานญชดา ทศบศยมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร : คณพรทพย ธรรมปรชา ส านกงานจงหวดชยนาท : คณวนด พงษศร ผด าเนนการอภปราย : คณภคชญญา ชตมาวงศ (สมาคมผตรวจสอบภายในแหงประเทศไทย)

ผก ำกบสำยงำนตรวจสอบภำยในของหนวยงำนเอกชนและรฐวสำหกจ

ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร : ดร.สวทย พลศลป บรษท ปนซเมนตไทย จ ากด (มหาชน) : คณอนวฒน จงยนด การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย : คณแกวตา ชาญชยศรสกล ธนาคารแหงประเทศไทย : คณยทธ ขนสหภาคย ผด าเนนการอภปราย : ผชวยศาสตราจารย ดร. ประวตร นลสวรรณากล

บรษท บางจาก คอรปอเรชน จ ากด (มหาชน)การบรหารคณภาพงานตรวจสอบภายใน : หนวยงานตรวจสอบภายในขนตรงตอคณะกรรมการตรวจสอบ มการปฏบตงาน

ตามมาตรฐานการตรวจสอบภายในสากล

กฎบตรการตรวจสอบภายใน : จดท ากฎบตรการตรวจสอบภายในเปนลายลกษณอกษร และไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการตรวจสอบ รวมทงมการทบทวนกฎบตรเปนประจ าทกป

วางแผนการตรวจสอบ : มการจดท าแผนการตรวจสอบประจ าปสอดคลองกบแผนระยะยาว โดยพจารณาจากความเสยงทอาจสงผลกระทบตอวตถประสงคหรอเปาหมายขององคกร ทงน การวางแผนการตรวจสอบเชงกลยทธตองสอดคลองกบวตถประสงคการตรวจสอบ Operation และ IT โดยมการจดท า Risk Audit Universe เพอประเมนความเสยงและคดเลอกโครงการทมความเสยงสง

การปฏบตงาน : มการจดท าคมอการปฏบตงานตรวจสอบภายใน โดยในการปฏบตงานมการน าเครองมอเทคโนโลยตางๆ มาชวยสนบสนนใหสามารถปฏบตงานตรวจสอบภายในอยางมประสทธภาพ มการจดเกบขอมลอยางมระบบ มการต ดตาม และประเมนผลการปฏบตงานตรวจสอบ

การรายงาน : เสนอรายงานผลการตรวจสอบตอคณะกรรมการตรวจสอบ เพอน าผลการตรวจสอบเสนอตอคณะกรรมการบรษททราบ

การประเมนผลการปฏบตงาน : มการประเมนผลการปฏบตงานตรวจสอบภายใน โดยหนวยรบตรวจ หวหนางาน และการประเมนตนเอง

การบรหารงานบคคล : สงเสรมใหพนกงานตรวจสอบภายในเขารบการอบรมไมนอยกวา 60 ชวโมงตอป เพอเพมความร ทกษะ และมความเชยวชาญในการปฏบตงาน และสนบสนนใหมการพฒนาความรระดบสากลจากสถาบนหรอองคกรตางๆ เชน CIA CISA

ปจจยแหงความส าเรจ : ประกอบดวย คน : คดเลอกคนทมคณสมบตหลากหลายวชาชพ วฒนธรรมองคกร : เนนการแลกเปลยนเรยนร และการสอสารอยางสม าเสมอ ขนตอน : ปฏบตตามกรอบการปฏบตงานการตรวจสอบสากล The International Professional Practices Framework (IPPF) เครองมอ : มระบบการตรวจสอบ IT เพอบนทกกระบวนการปฏบตงาน และมฐานขอมลในการเรยนร

4

สำระนำร

เทคนคกำรสมภำษณ :

กำรบญชสบสวน(Investigative Accounting)

การสมภาษณ คอ การสนทนาอยางมจดประสงค เพอใหไดขอมลทตองการ โดยจะชวยอธบายถงสงทพบเหนหรอสงเกตได ค าถามจะชวยควบคมทศทางของเรองทตองการทราบ ซงผสบสวนตองกลนกรองขอมลใหเหลอเพยงขอเทจจรงทจ าเปนในการพสจน

การสมภาษณคออะไร ?

การวางแผนการสมภาษณ

ผสบสวนวางแผนการสมภาษณ โดยพจารณาวาควรสมภาษณใคร อะไร ท าไม เมอไร ทไหน และอยางไร

อยางไร?เปนการพจารณาวาจะท าการสมภาษณอยางไร เชน บนทกดวยเทปเสยง วดโอ เปนตน ไมวาจะสมภาษณอยางไร ผสบสวนจะตองบนทกการสมภาษณ เพอปองกนการโดนกลาวหาและมหลกฐานยนยนค าพดและการสนทนา

เมอไหร?ผสบสวนควรค านงถงชวงเวลาในการสมภาษณ วาจะสมภาษณพยานในเวลาใด

ใคร?ผสบสวนควรสมภาษณบคคลทมขอมลหลากหลายหรอหลกฐานทเปนประโยชนและมสาระส าคญ เพอใหเหนภาพมากขนวาควรเลอกบคคลใด

ทไหน?สถานทในการสมภาษณมความส าคญ ซงมหลายทางเลอก เชน บาน หรอสถานทท างานของพยาน ส านกงานของผสบสวนเอง สถานทประชมหรออนๆ อยางไรกด แตละสถานทมทงขอดและขอเสยแตกตางกน

ท าไม?ผสบสวนตองค านงถงสาเหตวาท าไมจะตองสมภาษณบคคลหนงๆ และคดวาจะเปนใครและนาจะใหขอมลอะไรไดบาง

อะไร?ผสบสวนควรวเคราะหวาผถกสมภาษณรในเรองใด และคาดการณวาจะสามารถใหขอมลในเรองใดไดบาง

มตอหนาถดไป

ทมา : วารสารวชาชพบญช บทความวชาการเรอง เทคนคการสมภาษณ : การบญชสบสวนดร.ชาญชย ตงเรอนรตน

บทความนมวตถประสงคเพอน าเสนอเทคนคการสมภาษณทส าคญส าหรบการบญชสบสวน เพอใชในการสบสวนหาหลกฐานประกอบการสบสวน นอกจากนบทความนไดน าเสนอ เทคนคการสมภาษณเชงปญญา ซงจะชวยใหผปฏบตงานสามารถบรรลวตถประสงคในการปฏบตงานการสบสวนไดอยางมประสทธภาพ

เทคนคกำรสมภำษณ : กำรบญชสบสวน (ตอ)

1

25

สำระนำร

การสมภาษณแบงเปน 2 ประเภท คอ การสอบปากค าส าหรบผตองสงสย และการสมภาษณส าหรบพยาน (ผทมใชผตองสงสย)

การสอบปากค าส าหรบผตองสงสย คอ การซกถามบคคล ซงคาดวานาจะเปนผกระท าความผด

การสมภาษณพยาน อาจรวมไปถงพยานผเหนเหตการณ เหยอหรอผเสยหาย และบคคลอนใดทมไดถกสงสยในขณะนน อยางไรกตาม ผสบสวนจะตองหลกเลยงสมมตฐานทผดพลาดหรอการดวนสรป

กระบวนการสมภาษณสามารถก าหนดรปแบบในการสมภาษณไดหลากหลายตงแตค าถามปลายเปดไปจนถงค าถามทเจาะจง โดยทวไปผสบสวนจะใชทงค าถามปลายเปดและปลายปดทชวยใหผสบสวนสามารถตงค าถามจากค าถามพนฐาน และประเดนคนพบตางๆ ทอาจมขน จากความกาวหนาทางดานองคความรเกยวกบพฤตกรรมมนษยและการศกษาศาสตรทางจตวทยาประยกต ท าใหเกดการสมภาษณท เ รยกวา การสมภาษณเชงปญญา โดยสมภาษณจากความทรงจ าของผถกสมภาษณ (พยาน)

1) การรายงานอยางอสระ โดยผสบสวนกระตนใหพยานพดใหมาก ใชค าถามปลายเปดและตองหลกเลยงในการขดหรอรบกวนการพดของพยานดวยการตงค าถามอนแทรก

2) การตงค าถาม โดยเรมตนดวยค าถามพนฐานทวไปยดจากเหตการณ และสงทพยานไดพดในขนการรายงานอยางอสระ

3) การเรยกกลบคน ขนนเปนการเปดโอกาสใหพยานพยายามพดจากการเรยกคนความทรงจ าทตกหลน ผสบสวนควรผลกดนใหพยานจนตนาการภาพเหตการณขนมาในหว เพอคนความทรงจ ากลบมา และเมอพยานไดสรางภาพเหตการณขนมาแลว ผสบสวนถามค าถามทจะใหพยานอธบายลงรายละเอยดเกยวของกบสถานทในเหตการณบคคลทอยในเหตการณ หรอความรสกนกคดขณะทอยในเหตการณผสบสวนอาจใชเทคนคล าดบเหตการณตามเวลาทเกดขนและสรางความสมพนธทคนเคยแกพยานใหรสกสบายใจและกลาทจะบอกความลบออกมา นอกจากน

เมอผสบสวนมนใจแลววาไดรบขอมลท เพยงพอ ในระหวางการสมภาษณ ผสบสวนกยงคงตองสานสมพนธกบพยานตอไป เพอใหผถกสมภาษณรสกวาไดมสวนรวมในกระบวนการ นอกจากน ผสบสวนควรบอกเปนนยแกผถกสมภาษณวาการสมภาษณก าลงจะสนสดลง การจบการสมภาษณเปนสงส าคญมากทจะแจงกบพยานวาหากมขอมลเพมเตม หรอสามารถเรยกคนความทรงจ าไดมากขนใหสามารถตดตอผสบสวนไดทนท และผสบสวนจะตองชแจงวาในอนาคตอาจมการสอบถามพยานอกครง เมอคดมความคบหนามากขน โดยอธบายอยางชดเจนวาเมอไดรบขอมลและหลกฐาน รวมถงพยานมากขนจะชวยใหเหนเรองราวอนๆ ตอไป และเมอการสมภาษณจบผสบสวนจะตองจดบนทกเนอหาค าใหการของผถกสมภาษณลงในรายงาน

การทจะประสบความส าเรจในเรองการบญชสบสวนนน ไมสามารถหลกเลยงการสมภาษณ ซงเปนขนตอนทส าคญในการสบหาหลกฐานประกอบการสบสวน

ผปฏบตงานการบญชสบสวนจ าเปนตองท าความเขาใจเทคนคและฝกฝนการสมภาษณ เพอสบหาหลกฐาน และใหเกดผลสมฤทธในงานการบญชสบสวน

ตามทตองการ

สรป

การด าเนนการสมภาษณ

การจบการสมภาษณ

ผสบสวนตองตความจากภาษาพดและภาษากาย ซงอาจจะไดเบาะแสบางอยางจากทาทางของพยาน ท เ รยกวา โปรแกรมภาษาจตประสาท

ประกอบดวย 3 ขนตอน คอ

“จลสารตรวจสอบภายใน” จดท ำขนเพอเปนสอกลำงในกำรเผยแพรขอมลขำวสำรบทควำมเชงวชำกำร และกจกรรมตำง ๆ

ทเกยวกบกำรตรวจสอบภำยในภำครฐ ตลอดจนกำรเผยแพรผลงำนของกรมบญชกลำงในกำรพฒนำงำนตรวจสอบภำยในหำกทำนใดมขอตชมหรอตองกำรแสดงควำมเหนหรอมปญหำเกยวกบงำนตรวจสอบภำยใน สำมำรถตดตอไดท :กองบรรณำธกำร โทร. : 0 2127 7285 โทรสำร : 0 2127 7127E-mail : iastd@cgd.go.th และ เวบไซต http : // www.cgd.go.th /เรองทนำสนใจ/ตรวจสอบภำยใน /จลสำรตรวจสอบภำยในทปรกษา : นำงพรกมล ประยรสน บรรณาธการ : นำงสรพร ศรขนตยกลกองบรรณาธการ : นำงนพรตน พรหมนำรท นำงสำวกชพร รกอย นำงวลนำ ภส ำล และนำยสมพล ลมปมำลยพรเลขานการกองบรรณาธการ : นำงสำวน ำเพชร วงษประทป นำงรชดำภรณ อดศรสมบรณ นำงสำวปภำสน คลอวฒเสถยร

นำงอญชล เพชรสกใส และนำงสำวเจนจรำ เววำ ผจดสง : นำงระววรรณ จนทรอนทร นำงธญญำรตน สโสภำพนธ และนำงสำวพรรณนภำ อ ำพนกำญจน

กองตรวจสอบภาครฐ กรมบญชกลาง ถนนพระรามท 6 เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400

ช าระคาฝากสงเปนรายเดอน ใบอนญาตท 21/2530ปทฝ.กระทรวงการคลง

Update

กระทรวงการคลงไดก าหนดหลกเกณฑและวธปฏบตในการรบช าระเงนของสวนราชการดวยบตรอเลกทรอนกส (บตรเดบต/เครดต) ผานอปกรณรบช าระเงนทางอเลกทรอนกส (เครอง Electronic Data Capture : EDC)ตามหนงสอกระทรวงการคลง ดวนทสด ท กค 0402.2/116 ลงวนท 31 กรกฎาคม 2560 โดยมเนอหาส าคญประกอบดวย

การเปดบญชเงนฝากธนาคารประเภทกระแสรายวนเกยวกบการรบเงนผานเครอง EDC

วธปฏบตในการรบเงนดวยบตรอเลกทรอนกส (บตรเดบต) ซงกรณรบเงนดวยบตรอเลกทรอนกส (บตรเครดต) ใหถอปฏบตเชนเดยวกบการรบเงนดวยบตรอเลกทรอนกส (บตรเดบต)

คาธรรมเนยมการใหบรการของธนาคาร (การรบช าระเงนดวยบตรเดบต คาธรรมเนยมเบกจายจากงบประมาณของกรมบญชกลาง / การรบช าเงนดวยบตรเครดต คาธรรมเนยมทเกดขน

ผช าระเงนเปนผรบภาระ)

รายละเอยดเพมเตม ตดตามไดท ... หนงสอกระทรวงการคลง ดวนทสด ท กค 0402.2/ว543 ลงวนท 30 มถนายน 2560เรอง หลกเกณฑและวธปฏบตในการเบกจายเงนกรณสวนราชการจดซอพสดผานบตรพสด (บตรเครดต)

โดยก าหนดใหตรวจสอบภายในของสวนราชการ ตรวจสอบความถกตองของการรบเงนดวยบตรอเลกทรอนกส

ทงน ไดยกเลกหนงสอกระทรวงการคลง ดวนทสด ท กค 0406.3/ว 91 ลงวนท 16 สงหาคม 2556 เรองหลกเกณฑวธปฏบตในการรบช าระเงนของสวนราชการดวยบตรอเลกทรอนกส (บตรเดบต/เครดต)