11/22/2018 โอกาสไทยเจาะตลาดพลาสตกชวภาพมลคา “พนลาน” ของ EU | Thaieurope.net

http://thaieurope.net/2018/11/21/eu-bioplastic-market/ 1/4

“ภายใน 10 ป ความตองการท �วโลกของสนคาพลาสตกประเภทใชคร �งเดยว อยางภาชนะพลาสตกและบรรจภณฑจะมมลคามากถง

1.9 หม�นลานยโร โดยในตลาดยโรปเองจะมมลคามากถง 1 พนลานยโร” นาย Artur Bednarz ผจดการดานการตลาด บรษท Biotremสญชาตโปแลนด ท� EU ยกใหเปนหน�งในผประสบความสาเรจของ EU กลาวกบทมงาน thaieurope.net ถงความม�นใจในศกยภาพของตลาดพลาสตกชวภาพท�วโลกและใน EU

ในชวงท�ผานมา กระแสขยะพลาสตกปนเป�อนในทะเล กลายเปนประเดนท�ท�วโลกใหความสนใจเปนอยางมาก ซ�งหลายประเทศไดพยายามแกไขปญหาขยะพลาสตกอยางตอเน�อง เชนเดยวกบ EU ท�ใหความสาคญกบการแกไขปญหาขยะพลาสตกเปนอนตบตน โดยมงเนนการลดปรมาณขยะ และสงเสรมการพฒนา/ใชวสดทางเลอกอยาง “พลาสตกชวภาพ” ท�กาลงจะกลายเปนเทรนดใหมของโลกตอไป

พลาสตกชวภาพ จงเปนนวตกรรมจากวตถดบธรรมชาตท�ท�วโลกตางใหความสนใจเปนอยางมาก โดยเฉพาะใน EU ท�เรงออกมาตรการสงเสรมท �งการใช การผลต และการวจยนวตกรรมใหมๆ เพ�อตอบโจทยกระแสการอนรกษส�งแวดลอม และยกระดบศกยภาพของอตสาหกรรมในประเทศสมาชกใหสามารถแขงขนไดในตลาดโลก

ในฉบบกอน ทมงาน Thaieurope.net ไดรายงานเก�ยวกบยทธศาสตรพลาสตกฉบบใหมของ EU และผลกระทบตออตสาหกรรมพลาสตกของไทยไปแลว ในฉบบน� จะพดถงโอกาสของผประกอบการไทยและอปสรรคสาหรบผลตภณฑพลาสตกชวภาพในตลาด EU

พลาสตกชวภาพ (Bioplastics) คออะไร

พลาสตกชวภาพ (Bioplastics) คอ พลาสตกท�ผลตข�นจากวตถดบธรรมชาต โดยสวนใหญสามารถผลตไดจากวตถดบทางการเกษตร เชน มนสาปะหลง ขาวโพด และออย เปนตน

พลาสตกชวภาพน�น สามารถแบงไดออกเปน 2 ประเภท คอ 1) ประเภทสลายตวไดทางชวภาพ (compostable) คอ พลาสตกท�ผลตมาจากวตถดบจากพชหรอปโตรเคมบางประเภท เชน PLA, PBS, PHA และแปง (starch blend) ซ�งมคณสมบตสามารถยอยสลายไดเองตามธรรมชาตและ 2) ประเภทสลายตวไมไดทางชวภาพ (non-compostable) คอ พลาสตกท�ผลตจากวตถดบจากพช แตมคณสมบตเหมอนกบพลาสตกธรรมดาท�วไป (conventional plastics) ท�ไมสามารถยอยสลายไดเองตามธรรมชาต เชน Bio-PP และ Bio-PE เปนตน ตามแผนภาพดานลาง

ผลตจากวตถดบธรรมชาต (Bio-based)

สลายตวไมไดทางชวภาพ (non-compostable)

Bio-PP, Bio-PEPLA, PBS, PHA, Starchblend

สลายตวไดทางชวภาพ(compostable)

PP, PE, PET PBAT, PCL

ผลตจากป�โตรเคม (Fossil-based)

โอกาสไทยเจาะตลาดพลาสตกชวภาพมลคา “พนลาน” ของ EUBy thaieurope - November 21, 2018

11/22/2018 โอกาสไทยเจาะตลาดพลาสตกชวภาพมลคา “พนลาน” ของ EU | Thaieurope.net

http://thaieurope.net/2018/11/21/eu-bioplastic-market/ 2/4

อยางไรกด EU ไมไดมขอกาหนดชดเจนวาผลตภณฑพลาสตกท�จาหนายใน EU จะตองเปนพลาสตกชวภาพเทาน �น แตมองวาพลาสตกชวภาพเปนหน�งในทางเลอกท�เปนมตรตอส�งแวดลอม เพราะสามารถชวยแกไขปญหาขยะพลาสตกปนเป�อนในส�งแวดลอม โดย EUรายงานวา ปญหาขยะพลาสตกในทะเลท�มปรมาณมากถง 13 ลานตนตอป หรอประมาณ 4% ของปรมาณพลาสตกท �งหมดท�มการผลต ซ�งสงผลกระทบตอส�งแวดลอมและสขอนามยเปนอยางมาก โดยเฉพาะอยางย�งปญหาเศษพลาสตกท�แตกตวเปนช�นเลกๆ หรอ “ไมโครพลาสตก” ซ�งสดทายปนเป�อนในสตวน�าท�เราบรโภค

แตดวยปจจยแวดลอมตางๆ ไมวาจะเปนกฎระเบยบภายใน EU เอง และคานยมของผบรโภคใน EU ท�เนนบรโภคสนคาท�เปนมตรตอส�งแวดลอมผานการรณรงคผานส�อตางๆ ทาใหปจจบนพลาสตกชวภาพเปนทางเลอกอนดบตนในตลาด EU เลยทเดยว

พลาสตกชวภาพ “ท�ยอยสลายได” เทรนดตลาดพลาสตกใน EU และโอกาสของไทย

ยทธศาสตรพลาสตก (Plastics Strategy) ของ EU เนนชดเจนวา พลาสตกชวภาพท� EU ตองการสงเสรมจะตองมคณสมบตท �สามารถสลายตวไดทางชวภาพ (compostable) หรอแตกสลายทางชวภาพได (biodegradable) หรอผลตจากของเสยตางๆ เชน กาซคารบอนไดออกไซด หรอกาซมเทน เพ�อปองกนไมใหเกดปญหาการปนเป�อนของขยะพลาสตกในส�งแวดลอม โดยเฉพาะปญหาไมโครพลาสตก ท� EU ใหความสาคญเปนอยางมาก

ปจจบน พลาสตกชวภาพมกใชสาหรบการผลตบรรจภณฑเปนหลก โดยเฉพาะบรรจภณฑพลาสตกชนดออนตว (Flexible Packaging) ท�คดเปน 44% ของพลาสตกชวภาพท �งหมด โดยเฉพาะในสนคาออรแกนค หรอสนคาแบบพรเม�ยมประเภทอ�นๆ ท�มกเลอกใชวตถดบจากธรรมชาตเปนกลยทธทางการตลาด

นาย Bednarz จากบรษท Biotrem ซ�งเปนผผลตสนคาประเภทภาชนะบนโตะอาหารจากราขาวสาล (wheat bran) อดแนน และชอน-สอมจากพลาสตกชวภาพ (PLA ผสมกบราขาวสาล) มองวา การท� EU ยกเลก/จากดปรมาณการใชพลาสตกประเภทใชคร �งเดยว (single-useplastics) เปนโอกาสท�สาคญของผประกอบการพลาสตกชวภาพ โดยมความเปนไปไดวา EU จะ “ปดประต” สาหรบพลาสตกประเภทใช คร �งเดยวท�ไมสามารถยอยสลายไดในอนาคต

ท �งน� บรษทฯ คาดวา พลาสตกชวภาพจะเขามาแทนท�สนคาท� EU มมาตรการยกเลกการใชเพ �มมากย�งข �น เร�มต �งแต ถงพลาสตก ท� EU บงคบใหประเทศสมาชกตองจากดปรมาณการใชไมเกน 90 ใบตอคนตอป ภายในป 2562 และ 40 ใบตอคนตอป ภายในป 2568 โดยปจจบนบางประเทศอยางฝร�งเศสและอตาลไดยกเลกการใชถงพลาสตก หรอถงกอบแกบ แลว และสงเสรมการใชถงพลาสตกชวภาพท�ยอยสลายไดแทนนอกจากน� ยงม กานพนสาล ชอนและสอมพลาสตก หลอดและท�คนกาแฟ และกานบอลลนพลาสตก ท�ลาสด EU ไดออกขอเสนอมาตรการใหยกเลกการใช แตปจจบนยงอยในกระบวนการพจารณาทางกฎหมายอย

นอกจากน� วตถดบจากธรรมชาตท�จะกลายเปนเทรนดตอไป คอ วตถดบประเภทท�ปลอดกลเตน (Gluten-free) เชน มนสาปะหลงและสาหราย สาหรบผบรโภคท�แพโปรตนในวตถดบจากขาวสาล ซ�งไทยเองเปนแหลงวตถดบธรรมชาตอยางมนสาปะหลงอยแลว โดยในชวงฤดการผลตป 2560/61 ไทยมปรมาณการผลตมนสาปะหลงมากถง 28 ลานตน และเปนประเทศท�สงออกมนสาปะหลงมากท�สดในโลกดวย ดงน�นพลาสตกชวภาพจากวตถดบทางการเกษตร จงเปนอกหน�งทางเลอกสาหรบผประกอบการไทยในการเพ�มมลคาสนคา นอกเหนอจากการผลตเอทานอลและเช�อเพลงชวภาพอ�นๆ

ท �งน� ถงแมวา สนคาจากพลาสตกชวภาพจะยงมราคาสงกวาพลาสตกท�วไป ยกตวอยาง ราคาจานหน�งใบ พลาสตกท�วไปมราคาประมาณใบละ0.06 ยโร ขณะท�พลาสตกชวภาพมราคาประมาณ 0.12 ยโร ตามตารางดานลาง

ประเภทวตถดบ พลาสตกท�วไปพลาสตกชวภาพ

กระดาษ ใบปาลม ไมไผ ชานออย ราขาวสาล

ราคา/จาน(ยโร)

0.06 0.12 0.06 0.27 1.27 0.09 0.13

11/22/2018 โอกาสไทยเจาะตลาดพลาสตกชวภาพมลคา “พนลาน” ของ EU | Thaieurope.net

http://thaieurope.net/2018/11/21/eu-bioplastic-market/ 3/4

แตจากผลสารวจ Eurobarometer ในป 2560 พบวา ประชาชนใน EU จานวนถง 75% ยอมจายเงนเพ�มมากข�น เพ�อซ�อสนคาท�เปนมตรตอส�งแวดลอม โดยเฉพาะอยางย�งในสวเดนและมอลตา ท�มผเหนดวยกบการใชสนคาท�เปนมตรตอส�งแวดลอมมากกวา 90% จงไมนาแปลกใจวาสวเดน เปนหน�งในตลาดสาคญสาหรบสนคาพลาสตกชวภาพ ซ�ง นาย Bednarz กลาววา นอกจากสวเดน ยงมประเทศในยโรปอ�นๆ ท�เปนตลาดสาคญสาหรบสนคาพลาสตกชวภาพ ไดแก ฝร�งเศส สหราชอาณาจกร เยอรมน นอรเวย และอตาล

รกตลาดยโรป ตองไดมาตรฐาน และรกษส �งแวดลอม

อยางท�ทราบกนดคอ คนยโรปใหความสาคญกบมาตรฐานสนคาเปนอยางมาก ย�งเปนสนคาโฆษณาวา “เปนมตรตอส�งแวดลอม” ดวยแลว ย�งตองใหความใสใจเร�องมาตรฐานเปนพเศษ เพ�อสรางความม�นใจใหกบผบรโภคในยโรปท�มกพจารณาปจจยเร�องส�งแวดลอมประกอบการตดสนใจซ�อสนคา

ปจจบน EU มมาตรฐานสาหรบสนคาพลาสตกชวภาพ 2 ประเภท คอ 1) มาตรฐาน CEN/TS 16137 ท�ระบปรมาณคารบอน (carbon content) และปรมาณวตถดบชวมวล (biobased mass content) สาหรบพลาสตกชวภาพท�ผลตจากวตถดบจากธรรมชาต (Biobased) และ 2) มาตรฐาน EN13432 (เฉพาะบรรจภณฑ) และ EN 14995 (สนคาอ�นๆ นอกเหนอจากบรรจภณฑ) ท�รบรองคณสมบตการสลายตวทางชวภาพ (compostable)และแตกสลายทางชวภาพ (biodegradable) นอกจากน� ยงมมาตรฐานอ�นๆ ท�รบรองโดยองคกร ISO และหนวยงาน ASTM ของสหรฐฯ เปนตน

อยางไรกด มาตรฐานเหลาน� ไมใชมาตรฐานบงคบ หมายความวา ผผลตสามารถเลอกท�จะปฏบตตามหรอไมกได (voluntary) แตการเลอกไมปฏบต จะสงผลใหไมสามารถขอตดโลโก Seeding หรอโลโก OK Compost จากสมาคม European Bioplastics ได เน�องจากสนคาจะตองผานเกณฑมาตรฐานสากลกอน ซ�งอาจสงผลใหผบรโภคขาดความม�นใจในคณภาพของสนคา เพราะท �งโลโก Seeding หรอโลโก OK Compost เปนท�รจกกนดในตลาด EU โดยเฉพาะในกลมผบรโภคท�เนนความเปนมตรตอส�งแวดลอม

ประเดนสาคญดานมาตรฐาน 2 ประการท�ตองจบตามองตอไป ประการแรก คณะกรรมการยโรปดานมาตรฐาน (European Committee forStandardization – CEN) กาลงพจารณาเกณฑดานความย�งยน (Sustainability Criteria) สาหรบพลาสตกชวภาพเพ�มเตมนอกเหนอจากการระบปรมาณคารบอนและปรมาณวตถดบชวมวล

ประการท�สองEU กาลงเตรยมพจารณาการตดฉลากสาหรบพลาสตกชวภาพท�สลายตวทางชวภาพ (compostable) แยกออกจาก พลาสตกชวภาพท�แตกสลายทางชวภาพ (biodegradable) เพ�อประโยชนในการคดแยกและบาบดขยะพลาสตกชวภาพแตละประเภทท�มกระบวนการยอยสลายทางชวภาพตางกน เพราะ EU มองวา หากกาจดขยะไมถกวธกจะสรางปญหาส�งแวดลอมไดเหมอนกน แมวาขยะเหลาน�นจะผลตมาจากวตถดบจากธรรมชาตกตาม

อปสรรคของผประกอบการไทย และบทเรยนจาก Startup ในยโรป

อปสรรคสาคญสาหรบผประกอบการไทย คอ ราคาตนทนของเมดพลาสตกชวภาพนาเขามราคาสงกวาเมดพลาสตกท �วไปประมาณ 3-5เทา ซ�งสงผลใหสนคาจากพลาสตกชวภาพมราคาสงตามไปดวย จงเปนสาเหตใหผประกอบการท�สงออก ยงไมสามารถแขงขนดานราคาได เม�อเทยบกบจนและตรกซ �งมการผลตเมดพลาสตกชวภาพในประเทศนอกเหนอจากการนาเขาเพยงอยางเดยว และดวยราคาท�สง ผบรโภคในไทยเองกยงไมนยมมากเทาไหรนก ทาใหตลาดภายในประเทศมขนาดเลก ไมสามารถรองรบปรมาณการผลตจานวนมากได ซ�งสงผลตอตนทนการผลตตอหนวยตามหลก economy of scale

ปจจบน ประเทศไทยสามารถผลตเมดพลาสตกชวภาพชนด PBS ไดแลว แตยงตองนาเขาเมดพลาสตกชวภาพชนด PLA อย ซ �งถงแมวา จะมบรษทตางชาตอยาง Total Corbion ท�กาลงจะเร�มการผลตพลาสตกชวภาพชนด PLA ในประเทศไทยในชวงปลายป 2561 แตการผลตสวนใหญเนนการผลตเพ�อสงออกมากกวาขายในประเทศ เพราะตลาดในประเทศไทยยงมขนาดเลกอย

ตองยอมรบวา อปสรรคดานราคา เปนปญหาอนดบตนๆ ของผประกอบการ เชนเดยวกบบรษท Biotrem ท�เร�มตนจากการเปนโรงงานสขาวสาลกอนจะขยายกจการเพ�มเตมโดยใชราขาวสาลท�เหลอท�งจากการสขาวมาผลตเปนสนคา ซ�งเนนท �งคณภาพและความปลอดภย

นาย Bednarz เลาใหทมงาน thaieurope.net ฟงวา กลยทธหลกของบรษท เพ�อยกระดบศกยภาพในการแขงขน คอ การเพ�มรปแบบสนคาประเภทใหมๆ เพ�อตอบโจทยผบรโภคมากข�น จากเดมท�ผลตเพยงภาชนะบนโตะอาหาร แตปจจบนมสนคาประเภทชอน-สอมเพ�มเตม รวมท �งการลงทน R&D อยางตอเน�องเปนระยะเวลานาน กอนผลตสนคาออกสตลาดในป 2558 ซ�งบรษทฯ พบวา ปรมาณราขาวสาลท�เหลอท�งจากการสขาว

11/22/2018 โอกาสไทยเจาะตลาดพลาสตกชวภาพมลคา “พนลาน” ของ EU | Thaieurope.net

http://thaieurope.net/2018/11/21/eu-bioplastic-market/ 4/4

สนบสนนโดยงบประมาณของกระทรวงการตางประเทศ ขอมลจากทมประเทศไทย ณ กรงบรสเซลส และสวนราชการไทยทกแหงในยโรป © 2548 - 2560 Thaieurope.net. สงวนลขสทธ�

จากโรงงานท�วโลกมประมาณ 167 ลานตน ซ�งในปรมาณน� ดวยเทคโนโลยท�บรษทฯ พฒนา จะสามารถผลตเปนภาชนะบนโตะอาหารไดถงมากถง1.6 ลานลานช�นเลยทเดยว

นอกจากน� บรษทฯ ยงมกลยทธอ�นๆ ไดแก 1) การแสวงหาวตถดบใหมๆ ในการผลตสนคา 2) การลงทนในกระบวนการผลตใหมประสทธภาพมากข�น 3) การอนญาตใหบรษทอ�นๆ ทาการผลตสนคาแทน (Licensing) และ 4) การทาแผนการตลาดในลกษณะสนคาพรเม�ยม เปนตน

บทสรป

อยางท�ทราบกนดวา ประเทศไทยมศกยภาพในการเปนศนยกลางการผลตพลาสตกชวภาพ เพราะเปนแหลงวตถดบท�สาคญในการผลต เชน มนสาปะหลง ออย และขาวโพด เปนตน ซ�งสอดคลองกบนโยบายไทยแลนด 4.0 ท�เนนการสรางมลคาเพ�มใหกบสนคาและบรการ แทนการพ�งพาการสงออกวตถดบเปนสาคญ โดยปจจบน ในประเทศไทยเองเร�มมกระแสอนรกษส�งแวดลอมเพ�มมากข�น หนวยงานของรฐท�เก�ยวของและผประกอบการไทยจงอาจใชโอกาสน�ในการสงเสรมอตสาหกรรมพลาสตกชวภาพ โดยถอดบทเรยนของ EU ท�มการออกมาตรการตางๆ เพ�อสนบสนนการใช ควบคไปกบการสงเสรมการวจยและพฒนา เพ�อยกระดบศกยภาพการผลตและความสามารถในการแขงขนของผประกอบการไทยในตลาดโลก