แนวคิด ทฤษฎี...

25
มหาวิ ทยาลั ยราชภั ฏธนบุ รี 13 บททีÉ 2 แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีÉเกีÉยวข้อง ความสามารถในการเขียนเชิงสร้างสรรค์ของนักเรียนระดับชั ÊนประถมศึกษาปีทีÉ 5 โรงเรียนจารุวัฒนานุกูลทีÉเรียนรู้ด้วยรูปแบบซินเนคติกส์ และเรียนรู้ด้วยรูปแบบการคิดแก้ปัญหา อนาคตตามแนวคิดของทอร์แรนซ์ผู้วิจัยได้ทําการประมวลเอกสารและงานวิจัยทีÉเกีÉยวข้อง ประกอบด้วย 1. ความหมายและความสําคัญของการเขียน 2. การเขียนเชิงสร้างสรรค์ 2.1 ความหมายการเขียนเชิงสร้างสรรค์ 2.2 ความหมายการเขียนเรืÉองตามจินตนาการ 2.3 องค์ประกอบของการเขียนเชิงสร้างสรรค์ 2.4 จุดมุ่งหมายของการเขียนเชิงสร้างสรรค์ 2.5 เครืÉองมือวัดความสามารถในการเขียนเชิงสร้างสรรค์ 3. การจัดการเรียนรู้ด้วยรูปแบบซินเนคติกส์ 3.1 หลักการ แนวคิด และความหมายของการจัดการเรียนรู้ด้วยรูปแบบซินเนคติกส์ 3.2 องค์ประกอบทีÉสําคัญของการจัดการเรียนรู้ด้วยรูปแบบซินเนคติกส์ 3.3 ขั Êนตอนการจัดการเรียนรู้ด้วยรูปแบบซินเนคติกส์ 4. การจัดเรียนรู้ด้วยรูปแบบการคิดแก้ปัญหาอนาคตตามแนวคิดของทอร์แรนซ์ 4.1 หลักการ แนวคิด และความหมายของการจัดการเรียนรู้ด้วยรูปแบบการคิด แก้ปัญหาอนาคตตามแนวคิดของทอร์แรนซ์ 4.2 ขั Êนตอนการจัดการเรียนรู้ด้วยรูปแบบการคิดแก้ปัญหาอนาคตตามแนวคิดของ ทอร์แรนซ์ 5. งานวิจัยทีÉเกีÉยวข้อง 5.1 งานวิจัยในประเทศ 5.2 งานวิจัยในต่างประเทศ

Transcript of แนวคิด ทฤษฎี...

Page 1: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

13

บทท 2

แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

ความสามารถในการเขยนเชงสรางสรรคของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 5

โรงเรยนจารวฒนานกลทเรยนรดวยรปแบบซนเนคตกส และเรยนรดวยรปแบบการคดแกปญหา

อนาคตตามแนวคดของทอรแรนซผวจ ยไดทาการประมวลเอกสารและงานวจยทเกยวของ

ประกอบดวย

1. ความหมายและความสาคญของการเขยน

2. การเขยนเชงสรางสรรค

2.1 ความหมายการเขยนเชงสรางสรรค

2.2 ความหมายการเขยนเรองตามจนตนาการ

2.3 องคประกอบของการเขยนเชงสรางสรรค

2.4 จดมงหมายของการเขยนเชงสรางสรรค

2.5 เครองมอวดความสามารถในการเขยนเชงสรางสรรค

3. การจดการเรยนรดวยรปแบบซนเนคตกส

3.1 หลกการ แนวคด และความหมายของการจดการเรยนรดวยรปแบบซนเนคตกส

3.2 องคประกอบทสาคญของการจดการเรยนรดวยรปแบบซนเนคตกส

3.3 ขนตอนการจดการเรยนรดวยรปแบบซนเนคตกส

4. การจดเรยนรดวยรปแบบการคดแกปญหาอนาคตตามแนวคดของทอรแรนซ

4.1 หลกการ แนวคด และความหมายของการจดการเรยนรดวยรปแบบการคด

แกปญหาอนาคตตามแนวคดของทอรแรนซ

4.2 ขนตอนการจดการเรยนรดวยรปแบบการคดแกปญหาอนาคตตามแนวคดของ

ทอรแรนซ

5. งานวจยทเกยวของ

5.1 งานวจยในประเทศ

5.2 งานวจยในตางประเทศ

Page 2: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

14

ความหมายและความสาคญของการเขยน

1. ความหมายของการเขยน

นกภาษาศาสตรและผเชยวชาญทางภาษา ไดใหความหมายของการเขยนไวดงน

สภทรา อกษรานเคราะห (2532, หนา 44) กลาววา การเขยนเปนกระบวนการทม

ความสมพนธเกยวของกบความคด ผเขยนตองรวบรวมขอมล เลอกสรรสงทตนตองการถายทอด

นามาเรยบเรยงเปนตวอกษรโดยใชขอมลทางดานกลไกของการเขยน เชน การเขยนลายมอ

การสะกดคา เครองหมายวรรคตอน กฎเกณฑทางไวยากรณ ตลอดจนความสมพนธของเนอความท

เขยน

ศวกานต ปทมสตร (2548, หนา 30) กลาววา งานเขยนคอรปปรากฏของความคด

ซงอาจปรากฏในรปแบบงานเขยนประเภทรอยกรอง หรอรอยแกว หรอประเภทอนๆ

ฟองจนทร สขยง และคณะ (2550, หนา 7) กลาววา การเขยนหมายถงการแสดง

ความรสกนกคด และความตองการออกมาเปนลายลกษณอกษร และจดเปนการสอสารทผสงสาร

ตองระมดระวงในการสงไปยงผรบ เพราะผรบสารหรอผอานจะมความรสกตรงตามทผสงตองการ

ดงนนผเขยนจงตองระวงมารยาทในงานเขยนใหมาก

จากความหมายดงกลาวขางตนสามารถสรปไดวาการเขยน หมายถง การสอสารโดย

ใชตวหนงสอ เพอถายทอดความร ความคด ความรสก ความตองการ จนตนาการ ประสบการณ

ตางๆ ออกมาเปนลายลกษณอกษร เพอใหผรบสารเขาใจสงทผเขยนตองการสอสาร ดงนนผเขยน

ตองระมดระวงและมมารยาทในการเขยน

2. ความสาคญของการเขยน

การเขยนเปนว ธการสอสารทสาคญในการถายทอดความร ความคด และ

ประสบการณ เพอสอไปยงผรบไดอยางกวางไกล นอกจากนนการเขยนยงมคณคาในการบนทกเปน

ขอมลหลกฐานใหศกษาไดยาวนาน

ฟองจนทร สขยง และคณะ (2550, หนา 7) กลาวถงความสาคญของการเขยนไวดงน

(1) การเขยนเปนสงจาเปนตอชวตประจาวน เพราะเราตองใชการเขยนในการ

สอสาร ไมวาจะเปนการเขยนจดหมาย การเขยนบนทกประจาวน เปนตน

(2) การเขยนเปนการสอความคด ความรสกของผเขยน

(3) การเขยนเปนหลกฐานอางอง หรอเปนขอกาหนดทสามารถผกพนใหบคคล

ตองปฏบตตาม เชน การเขยนสญญา การเขยนประกาศ เปนตน

(4) การเขยนสามารถสรางอาชพได เชน การเขยนนยาย การเขยนตารา เปนตน

Page 3: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

15

(5) การเขยนเปนสอกลางทใหความร ความคด และความเพลดเพลน

ดงนนจงสรปไดวา การเขยนเปนทกษะทมความสาคญในการเกบขอมล การบนทก

การพฒนาดานตางๆ ชวยในการสอสารกรณทไมสามารถสอสารดานอน การแสดงออกดานตางๆ

เชน ความตองการ การถายทอดมรดก ภมปญญา ความคด และเปนการระบายอารมณ

การเขยนเชงสรางสรรค

1. ความหมายของการเขยนเชงสรางสรรค

การเขยนเชงสรางสรรค เปนการถายทอดความคด และจนตนาการอนแปลกใหม

ของผเขยน ซงนบวาเปนเรองทนาสนใจมากในวงการการศกษาในปจจบน มผใหความหมายของ

การเขยนเชงสรางสรรคไว ดงน

สจรต เพยรชอบ และ สายใจ อนทรมพรรย (2536, หนา 7) ไดใหความหมายของการ

เขยนเชงสรางสรรคไววา การเขยนเชงสรางสรรค คอ การเขยนเรยบเรยงความร ความคด ความรสก

ประสบการณ รวมทงจนตนาการออกมาเปนลายลกษณอกษรในรปแบบตางๆ ขอเขยนเหลานจะม

เอกภาพ มความเปนตวของตวเองทงดานความคดและการเรยบเรยงภาษา

อจฉรา ชวพนธ (2548, หนา 3) ไดกลาวถงความหมายของการเขยนสรางสรรคโดย

สงเคราะหจาก เบลค (Blake, 1973) และ เมอรเรย (Murray, 1973) ไววา การเขยนสรางสรรค คอ

การเขยนซงมลกษณะของการคดรเรม โดยผเขยนจะตองใชจนตนาการและประสบการณของตนมา

เชอมโยงความคดในการเขยน

สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา (2552, หนา 40)ไดกลาวถงความหมายของ

การเขยนสรางสรรคไววาการเขยนเชงสรางสรรค หมายถง การเขยนโดยใชความร ประสบการณ

และจนตนาการในการเขยน เชน การเขยนเรยงความ นทาน เรองสน นวนยาย และบทรอยกรอง

การเขยนเชงสรางสรรคผเขยนจะตองมความคดด มจนตนาการด มคลงคาอยางหลากหลาย สามารถ

นาคามาใชในการเขยน ตองใชเทคนคการเขยน และใชถอยคาอยางสละสลวย

ณฐกาญจน นาคนวล (2552, หนา 207) ไดกลาวถงความหมายของการเขยน

สรางสรรคไววา การเขยนสรางสรรค หมายถง การสรางงานเขยนทผเขยนมอสระในการคดและใช

จนตนาการของตนเองอยางเตมทเพอสรางสรรคงานขนมา โดยงานเขยนนนจะนาเสนอในรปแบบ

ทแปลกใหม ใชมมมองทไมซาใคร

สมศกด อมพรวสทธโสภา, ธญลกษณ จยเรอง และ อาทตย ธรานพ (2557, หนา 65)

ไดกลาวถงความหมายของการเขยนสรางสรรคไววา การเขยนสรางสรรค หมายถง งานเขยนทมง

Page 4: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

16

แสดงออกทางความรสกนกคด และอารมณเปนจดสาคญ ดงนนบางเรองอาจขาดเหตผล ผดจาก

ความเปนจรง หรอไมเปนธรรมชาต

จากความหมายดงกลาวสรปไดวา การเขยนเชงสรางสรรค หมายถง การเขยนท

ถายทอดความคด ความรสก ประสบการณ และจนตนาการของผเขยนเอง โดยมองคประกอบแปลก

ใหมไมซาแบบใคร ใชภาษาและสะกดอยางถกตอง

2. ความหมายการเขยนเรองตามจนตนาการ

หลกสตรการศกษาแกนกลางขนพนฐาน พทธศกราช 2552 (สานกวชาการและ

มาตรฐานการศกษา, 2552) ไดกาหนดใหนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 5 ไดเรยนรการเขยน

เชงสรางสรรคในสาระการเรยนรท 2 เรองการเขยน โดยกาหนดใหนกเรยนเรยนเรองการเขยนตาม

จนตนาการและเมอเรยนจบระดบชนประถมศกษาปท 6 แลวนกเรยนตองสามารถเขยนเรองตาม

จนตนาการอยางสรางสรรคซงมผใหความหมายของการเขยนเรองตามจนตนาการไว ดงน

นนทพร บวบาน (ม.ป.ป., หนา 6) การเขยนเรองตามจนตนาการ คอ การเขยนซง

แสดงออกถงความรสกนกคดของตนเองออกมาเปนตวหนงสอ ดวยภาษาทเหมาะสมซงตองเกด

จนตนาการในทางทดงามมความแปลกใหม ไมซาแบบใครใชภาษาถกตอง สามารถเราความรสก

ของผอาน ใหความเพลดเพลน และใหขอคดทเปนประโยชน

ขณธชย อธเกยรต, สรพชร เจษฎาวโรจน และเรณ ทวนนท (ม.ป.ป., หนา 116 -

117) ไดกลาวถงความหมายของการเขยนเรองตามจนตนาการไววา การเขยนเรองตามจนตนาการ

เปนการเขยนเรองจากความคด และจนตนาการของผเขยน ซงเรองทเขยนอาจจะเกดขนจรงหรอไม

เกดขนจรงกได มหลกการเขยน ดงน 1) มความคดแปลกใหม หมายถง ความคดทไมลอกเลยนแบบ

ผอน ผเขยนเขยนขนเองตามจนตนาการ ทาใหผอานเกดจนตนาการในทางทดงาม และเกดความ

เพลดเพลนใจ 2) ใชภาษาถกตองตามหลกไวยากรณ และ 3) ใหขอคดทมประโยชน

สถาบนพฒนาวชาการ (2559, หนา 107) ไดกลาวถงความหมายของการเขยนเรอง

ตามจนตนาการ หมายถง การเขยนเรองตามจนตนาการเปนการเขยนเรองจากความคด ความใฝฝน

หรอความรสกทเกดจากอารมณตางๆ ไมใชเรองจรง ผทจะเขยนตองรจกสงเกตและมความคด

สรางสรรค มวธการเขยน ดงน 1) เลอกเรองตามความสนใจ หรอทอยากจะเขยน 2) ศกษาความร

เกยวกบเรองทจะเขยน เพอใหมขอมลเปนพนฐานของจนตนาการ 3) จดทาโครงเรองโดยลาดบ

ความคดหรอลาดบตอเนองสมพนธกน 4) เรยบเรยงเปนเรองราว โดยใชภาษาทเหมาะสม อาจมการ

พรรณนาหรอใชขอความเปรยบเทยบ เพอใหผอานมองเหนภาพหรอเกดอารมณคลอยตาม 5)

ปรบปรงเรองราวใหสมบรณ แกไขขอผดพลาดทงภาษาและการเวนวรรคตอน

Page 5: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

17

จากความหมายของการเขยนเรองตามจนตนาการ สามารถสรปไดวา การเขยนเรอง

ตามจนตนาการหมายถงงานเขยนทเขยนขนจากความคด ความรสก อารมณของผเขยน โดยจะเปน

เรองทเกดขนจรงหรอไมเกดขนจรงกได โดยการเขยนนนผเขยนตองคานงถงความถกตองของภาษา

ถายทอดสงทดงามเปนประโยชน มความแปลกใหม

3. องคประกอบและประเภทของการเขยนเชงสรางสรรค

3.1 องคประกอบของการเขยนเชงสรางสรรค

West (1973, pp. 267-271 อางถงใน อทยวรรณ ปนประชาสรร, 2538, หนา 15)

ไดกลาววา การเขยนทงหลายนนเปนการสรางสรรค ถาหากวาเราจะรจกเขยนสงหนงสงใดขนมา

ถงแมวาสงนนจะเปนสงเกา ความคดเกาแตถานามาแสดงออกในรปแบบใหม เสรมความคดใหม

เขาไป มการแสดงออกใหมๆ ทางจนตนาการ ผลงานนนจะเปนงานเขยนทสมบรณขอแตเพยงให

ผลงานนนมาจากตวของเราเอง ดวยความชาญฉลาดมไดเปนการลอกเลยนแบบใคร และมใชเพอ

การสอสารกนโดยทวไปเทานน โดยมองคประกอบของการเขยนสรางสรรคอย 4 อยาง คอ

(1) ความจรงใจ เปนสงสาคญอนดบแรก ผเขยนตองคนหาและเขยนในสงท

คนคดและสนใจจรงๆ เพราะงานเขยนใดๆ ถาขาดความจรงใจแลวจะทาใหคาของงานเขยนนนดอย

ลงไปมาก

(2) อารมณ ผเขยนตองเนนการเสนอจนตนาการ ทศนคต และอารมณ

ความรสกมากกวาการบรรยายขอเทจจรง

(3) ความคดรเรม การเขยนเชงสรางสรรคตองพยายามคนพบความคดแปลก

ใหมเพอสรางผลงานใหมๆ ออกมาโดยไมลอกเลยนแบบผอน

(4) การสรางประสบการณ การเขยนสรางสรรคตองการประสบการณมาก

ทสดเทาทจะมากได เพอนามาเปนวตถดบในการเขยน แลวถายทอดความรสกนกคดไปสผอาน

เพอใหผอานเกดภาพขนในความนกคด ตองใหเขารสกวาเขาไดรบสาระไปสรางประสบการณใหม

ได ไมควรใชวธการจาเจอยแตในแบบเดม ใชความคดเดม แมจะเปนประสบการณของผเขยนกตาม

เพราะสงนนไมใชการเขยนเชงสรางสรรค

กรมวชาการ (2546, หนา 8-10) และอาร พนธมณ (2542, หนา 34-39) ให

ความหมายขององคประกอบความคดสรางสรรคสอดคลองกนดงนความคดสรางสรรคเปน

ความสามารถทางสมองทสามารถใชในการแกปญหาหรอประยกตใชกบงานไดหลายชนดโดย

การคดทกวางไกลหลายทศทางหรอทเรยกวาการคดแบบอเนกนยประกอบดวย

(1) ความคดรเรม (Originality) หมายถงความคดทมลกษณะทแปลกใหมตาง

ไปจากความคดธรรมดาเปนลกษณะทเกดขนครงแรกเปนความคดรเรมอาจเกดจากการนาความร

Page 6: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

18

เดมมาดดแปลงและประยกตใชใหเกดเปนสงใหมเชนการประดษฐเครองบนไดสาเรจกไดแนวคด

มาจากการทาเครองรอนเปนตนความคดรเรมจงเปนลกษณะความคดทเกดขนเปนครงแรกเปน

ความคดทแปลกใหมแตกตางจากความคดเดมและอาจไมเคยมใครนกหรอคดมากอนความคดรเรม

จาเปนตองอาศยลกษณะการกลาคดกลาลองเพอทดสอบความคดของตนตองอาศยความคด

จนตนาการหรอการประยกตจนตนาการและหาทางทาใหเกดผลงาน

(2) ความคลองแคลวในการคด (Fluency) หมายถงความสามารถของบคคล

ในการคดหาคาตอบทไมซากนในเรองเดยวกนไดปรมาณมากในเวลาทจากดความคดคลองแคลว

ดานถอยคา (Word fluency) เปนความสามารถในการใชถอยคาอยางคลองแคลวความคด

คลองแคลวในดานการโยงสมพนธ (Associational fluency) เปนความสมารถคดหาคาตอบท

เหมอนกนหรอคลายกนใหมากทสดคดคลองแคลวดานการแสดงออก (Expressional fluency) เปน

ความสามารถในการเรยงรอยถอยคาออกมาเปนประโยคทตองการใหไดมากทสดความคด

คลองแคลวดานการคด (Ideational fluency) เปนความสามารถทคดสงทตองการภายในเวลาท

กาหนดเชนใหคดหาประโยชนของกอนอฐมาใหไดมากทสดภายในเวลาทกาหนดอาจจะเปน5 หรอ

10 นาท เปนตน

(3) ความคดยดหยนในการคด (Flexibility) หมายถง ความสามารถของ

บคคลในการคดหาคาตอบไดหลายประเภทหลายทศทางแบงออกเปนความคดยดหยนทเกดขน

ทนท (Spontaneous flexibility) เปนความสามารถทจะคดหลายอยางอยางอสระคนทมความคด

ยดหยนในดานนจะคดไดวาประโยชนของกอนหนมหลายอยางในขณะทคนทไมมความคด

สรางสรรคจะคดเพยงอยางเดยวหรอสองอยางเทานนความคลองแคลวในการคดมความสาคญตอ

การแกปญหาเพราะในการแกปญหาใชความคดยดหยนทางดานความคดดดแปลง (Adaptive

flexibility) เปนความสามารถคดดดแปลงจากสงหนงเปนหลายสงซงเปนประโยชนตอการ

แกปญหาคนทมความคดยดหยนจะคดไมซากนตวอยางเชนในเวลา 5 นาททานลองคดสวาทาน

สามารถใชลอตเตอรทาอะไรไดบางคาตอบคอกระบงกระจาดตะกรากลองดนสอเปลเตยงนอน

กรอบรปเปนตน

(4) ความคดละเอยดลออ (Elaboration) หมายถงความสามารถในการขยาย

ความคดหลกใหไดความหมายสมบรณยงขนเปนคณลกษณะทจาเปนในการสรางผลงานทมความ

แปลกใหมพฒนาการความคดละเอยดลออนนขนอยกบอายถาเดกทอายมากจะมความสามารถ

ทางดานการคดมากกวาเดกอายนอยสวนเพศกมสวนเกยวของเพราะเพศหญงจะมความสามารถใน

การคดละเอยดลออและมความชางสงเกตมากกวาเพศชายเพราะเดกทมความสามารถในการสงเกต

สงจะมความสามารถทางการคดละเอยดลออสงดวยนอกจากน สรศกด หลาบมาลา (2545, หนา38-

Page 7: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

19

39) ไดกลาวถงองคประกอบของความคดสรางสรรควาความคดสรางสรร คอนเกดจาก

ความสามารถ 3 ประการไดแกความสามารถในการสงเคราะห (Synthetic ability) คอความสามารถ

(Analytical ability) คอความสามารถในการคดแยกแยะออกเปนสวนๆ และสดทายคอความ

สามารถในการปฏบตซงนาไปสการเปลยนความคดเชงนามธรรมใหเปนรปธรรมนนเอง

ชนะ เวชกล (2524, หนา 35) ไดกลาวถงองคประกอบของการเขยนเชง

สรางสรรคไวดงน

(1) มจนตนาการหรอความคดคานง คอ ผเขยนจะตองสรางจนตนาการโดย

การคดเลอกความคดตางๆ เหลานนใหเกดเปนภาพในใจของผอานใหได จะชวยใหผอานไดรสและ

มความรสกคลอยตามเปนอนหนงอนเดยวกบผเขยน

(2) สานวนภาษาด คอ ผเขยนจะตองเลอกเฟนพลกแพลงถอยคาและรป

ประโยคใหสละสลวยนาฟงนาอาน มทวงทานองในการเขยนด ไมมลกษณะกระทบกระเทยบเสยด

สผหนงผใด

(3) ใหคณคาทางจตใจและสตปญญา คอ นอกจากจะใหความเพลดเพลน

แลว ควรใหผอานเกดคณธรรมขนในตน มความรสกนกคดเปลยนแปลงไปในทางทด กอใหเกด

ความเรองปญญาและเปนประโยชนตอสงคมสวนรวม

สกาวรตน คงนคร (2552, หนา 136) และ สมศกด อมพรวสทธโสภา, ธญลกษณ

จยเรอง และ อาทตย ธรานพ (2557, หนา 65) ไดกลาวถงองคประกอบของการเขยนเชงสรางสรรค

ไวดงน

(1) ความคดคานงด คอ จนตนาการทผเขยนเลอกสรรขนมาแลวใชภาษาทา

ใหเกดภาพขนในใจของผอานใหชดเจน ในขณะเดยวกนกทาใหผอานไดรบรสจากภาษาและเกด

อารมณความรสกคลอยตามไปดวย

(2) ถอยคาสานวนภาษาด คอ ผเขยนจะตองพถพถนเลอกสรรถอยคามาเรยบ

เรยงใหไพเราะ สละสลวย ชวนอาน ชวนฟง มทวงทานองการเขยนด

(3) ใหคณคา คอ ใหคณคาทางสตปญญาและจตใจ โดยปลกฝงคณธรรมให

เกดขนในจตใจของผอาน ทาใหผอานเปลยนแปลงความคดไปในทางทด

สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา (2559) ไดกลาวถงองคประกอบของการ

เขยนเชงสรางสรรคไววาประกอบดวย

(1) ชอเรอง คอ มการตงชอเรองทสอดคลองกบเรองทเขยน

(2) ความคดสรางสรรคและจนตนาการ คอ ผเขยนเขยนแสดงจนตนาการ

อยางสรางสรรค และสามารถลาดบเรองไดด

Page 8: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

20

(3) การใชภาษา คอ ผเขยนใชภาษาเหมาะสม เขยนสะกดถกตองทกคา

(4) มใจความสมบรณ คอ ผเขยนเขยนในปรมาณตามกาหนด

(5) ผเขยนสามารถเขยนไดเสรจตามกาหนดเวลา

จากองคประกอบของการเขยนเชงสรางสรรคทกลาวไปขางตนสามารถสรปได

วา องคประกอบของการเขยนเชงสรางสรรค ไดแก ตงชอเรองสอดคลองกบเรองทเขยน มความคด

สรางสรรคและจนตนาการ สามารถลาดบเรองไดด ใชภาษาเหมาะสม เขยนสะกดถกตอง เรองท

เขยนมใจความสมบรณ เขยนไดตามปรมาณทกาหนด และเขยนเสรจภายในเวลาทกาหนด รวมทง

เปนงานเขยนทใหคณคาแกผอาน

3.2 ประเภทของการเขยนเชงสรางสรรค

การเขยน คอ วธการสอความหมายทเปนผลผลตทางความคดจากความรของผ

สงสาร แสดงออกมาทางลายลกษณอกษรภาษาไทย ซงประภาศร สหอาไพ และคณะ (2539, หนา

134-135) ไดกลาวถงรปแบบของการเขยนเชงสรางสรรความ 2 ประเภท คอ

(1) รอยแกว คอ การเรยงคาสอความหมายโดยไมตองยดบญญตฉนทลกษณ

ความหมายท วไป หมายถง การเขยนสารคด และบนเทงคด เชน นทาน บทละครพด เรองสน

นวนยาย เปนตน ความหมายในเชงวรรณศลปหรอศลปะในการแตงหนงสอ หมายถง การเลอกสรร

ถอยคาสานวนโวหารมาเรยงรอยใหเกดภาพพจน ทาใหผอานไดรบมโนมตหรอจนตนาการเดนชด

ใชสานวนภาษาและการดาเนนเรอง สรางความเพลดเพลนจรรโลงใจ มความงามของถอยคาทรอย

เรยงวจตรบรรจงเสมอดวยแกวอนงามมารอยเรยงไว รอยแกวเชงวรรณศลปจงเปนศลปะทสะทอน

ความสะเทอนอารมณ โดยใชภาษาทไพเราะสละสลวย ในลลาการแตงและสานวนภาษามความงาม

ในรป (Form) งามในเรอง (Material) และงามในทวงทานองเขยน (Style)

(2) รอยกรอง คอ คาประพนธชนดตางๆ ไดแก โคลง ฉนท กาพย กลอน ราย

ลลต ใชเรยกวรรณกรรมประเภททมลกษณะบงคบในการแตง หรอมการกาหนดคณะ โบราณ

เรยกวา “คากานท” หรอกวนพนธทกวใชจนตนาการสรางสรรคขนมาตามลกษณะคาประพนธท

บญญตไวในคาประพนธแตละชนด ผอานรองกรองซงเปนผลงานของจนตกวจะมความเพลดเพลน

สบายใจในทวงทานองคาประพนธ ไดรบรสของโวหาร ตลอดจนไดทราบความคดและอารมณ

สะเทอนใจตางๆ ทผประพนธเรยงรอยกลนกรองออกมาอยางประณตวจตรบรรจงและไพเราะ ดวย

การสงสมผสตามจงหวะวรรคตอนทกาหนดบงคบในลกษณะคาประพนธนน

ดงนนในการเขยนเชงสรางสรรค ผเขยนจงมอสรเสรทจะเลอกรปแบบใน

การเขยนของตนเองไดตามความมงหมายในการเขยนแตละครง วาตองการจะนาเสนอแกผอานใน

Page 9: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

21

รปแบบของรอยแกวหรอรอยกรอง ซงขนอยกบความตองการความมงหมายและความเหมาะสมใน

ดานตางๆ ของผเขยนเอง

4. จดมงหมายการเขยนเชงสรางสรรค

กรรณการ พวงเกษม (2534, หนา 34) กลาวถงจดมงหมายหลกของการเขยนแบบ

สรางสรรคไวดงน

(1) เพอใหรจกระบายความรสกนกคดของตนออกมาในทางสรางสรรคและ

เขาใจแนวคดของผอน

(2) เพอใหเขาใจ เหนคณคา และชนชมศลปะ วรรณคด ดนตร ตลอดจนกจกรรม

ทางวฒนธรรม สามารถเขารวมกจกรรมนนๆ ได

(3) เพอใหมความสามารถในการปรบตวทางอารมณและสงคม

(4) ครจะตองชวยสงเสรมการสงเกต การสรางเรอง และการเขยนทชดเจนเปน

รายบคคลดวยการออกความเหนและชมเชยสวนทด

(5) เดกจะไดรบประสบการณตางๆ จากสงทครใหบนกระดานดา

(6) ประสบการณทไดจากการอภปรายรวมกนจะชวยพฒนาทกษะในการเขยน

ไดมากกวาการใหเขยนแตเพยงอยางเดยว

ดงนนสรปไดวา จดมงหมายของการสอนเขยนเชงสรางสรรคมหลายอยางดวยกน

กลาวโดยรวมคอเพอสงเสรมใหนกเรยนถายทอดความรสก ความคด จนตนาการสงานเขยน เปด

โอกาสใหนกเรยนไดแสดงความสามารถในการเขยนอยางอสระ ชวยใหเกดความสนกสนาน

เพลดเพลนในการเขยน

5. เครองมอวดความสามารถในการเขยนเชงสรางสรรค

กรมวชาการ (2545, หนา 25) ไดกลาวถง การพจารณางานเขยนเชงสรางสรรควาควร

จะเนนเรองความคดเฉพาะบคคล ความรสกและอารมณทแสดงออกมาอยางมคณคาในรปของภาษา

เขยน การเขยนรปประโยค การปรบปรงเคาโครงเรอง รวมทงรายละเอยดดานภาษาอนๆ

อจฉรา วงศโสธร (2538, หนา 223-224) ไดกลาวถงเกณฑการตรวจพจารณาเพอ

ประเมนงานเขยนวามกจะประกอบดวยเกณฑดงตอไปน

(1) ความถกตองดานการใชภาษา ไดแก ศพท โครงสราง

(2) ความเหมาะสมดานการใชภาษา ไดแก ศพท สานวนวาสอไดถกตอง

เหมาะสมชดเจน และกระชบไดใจความหรอไม

(3) มจดเนนของความคดและการนาเสนอทชดเจน

(4) ความสมดลระหวางความคดและความสมดลของการนาเสนอ

Page 10: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

22

(5) การใชเทคนคการนาเสนอขอมลทเปนนามธรรมและรปธรรมทเหมาะสม

(6) การนาเขาสเรองไดนาสนใจ

(7) การดาเนนเรองอยางสมพนธกน

กองวชาการ สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2536, หนา 212)

ไดใหหลกในการประเมนผลงานการเขยนเชงสรางสรรคไววา การทจะตดสนการเขยนใดเปนงาน

เขยนเชงสรางสรรคตองยดหลก 4 ประการ คอ

(1) ใหความแปลกใหม หมายถง ความคดไมซาแบบ หรอไมไดบอกเบยนแบบ

ผอน เปนความคดทผเขยนคดขนเอง หรอดดแปลงดวยความคดของตนเองอยางแยบคาย

(2) การใชภาษา มความกระชบ คมคาย ไมผดแปลกไปจากระเบยบของภาษาท

เปนทยอมรบ

(3) สามารถเราความรสกของผรบสาร อาจเปนความสนกสนาน ความยนด ความ

เศรา ความซาบซง ฯลฯ อยางใดอยางหนงหรอหลายอยางกได

(4) เปนประโยชนไมทางตรงกทางออม คอ ใหขอคดทเปนแนวทางในการดาเนน

ชวต ชใหเหนขอดและขอเสย กอใหเกดจนตนาการทดงาม

วรรณา เครอเนยม (2531, หนา 38) ไดเสนอความคดเหนเกยวกบการประเมนผลการ

เขยนเชงสรางสรรคไววา การเขยนเชงสรางสรรคเปนงานเขยนทเกดจากการถายทอดอารมณ

ความรสกนกคดและจนตนาการทแปลกใหมของแตละคน ซงจะมแนวความคด ความร และ

ประสบการณทแตกตางกน เพราะฉะนนในการประเมนผลงานการเขยนของนกเรยน ครตองม

ความพถพถนและระมดระวงเปนพเศษ ควรพจารณาความคด ความสามารถในการลาดบเรองราว

การถายทอดความคด จนตนาการ การใชถอยคา สานวนภาษาทไพเราะสละสลวยเหมาะกบเรองราว

ของแตละคน ดงนนครตองมเกณฑการประเมนทชดเจน ไมตดสนตามความคดของตนเอง และท

สาคญครไมควรนาผลงานของนกเรยนมาเปรยบเทยบกน เพราะอาจทาใหนกเรยนหมดกาลงใจ

รสกอบอาย ไมกลาแสดงออก และไมกลาเขยนตอไป ดงนนการประเมนผลงานการเขยนเชง

สรางสรรค จงควรมเกณฑทแนนอน คานงถงวยและครอบคลมความสามารถทก ๆ ดานของ

นกเรยนแตละคนดวย

จากทกลาวมาขางตน สามารถสรปไดวา ในการประเมนผลการเขยนเชงสรางสรรค

ควรมหลกเกณฑทแนนอน เทยงธรรมและควรประเมนใหครอบคลมถงความสามารถทกๆ ดานของ

นกเรยน รวมทงความแตกตางระหวางบคคลของนกเรยนดวย นอกจากนนไมควรใชความรสกของ

ตนเองในการประเมนงานเขยนเชงสรางสรรคของนกเรยน ผวจยจงนาประเดนเหลานประกอบกบ

องคประกอบของการเขยนเชงสรางสรรคมาใชเปนแนวทางในการกาหนดเกณฑการใหคะแนน

Page 11: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

23

การเขยนเชงสรางสรรคแบงเปน 5 ดาน คอ 1) ชอเรอง 2) คดสรางสรรคและจนตนาการ 3) การใช

ภาษา 4) เนอหา และ 5) เสรจทนเวลา

การจดเรยนการเรยนรดวยรปแบบซนเนคตกส

1. หลกการ แนวคด และความหมายของการจดการเรยนรดวยรปแบบซนเนคตกส

ขจตพรรณ ประดษฐพงศ (2535, หนา 25) กลาววากจกรรมซนเนคตกสเปนกจกรรม

ทมงเนนการพฒนาความคดใหแกนกเรยน โดยนาเอาการเปรยบเทยบมาใหนกเรยนไดพจารณา เปน

กระบวนการเรยนรหรอการแกปญหาโดยใชวธการอปมา เพอเปรยบเทยบสงทเรยนรกบสงท

นกเรยนคนเคย หรอดดแปลงสงทนกเรยนคนเคยออกไป

วไล ปฐมปทมะ (2539, หนา 33) กลาววา ซนเนคตกส (Synectics) เปนคาในภาษา

กรก หมายถง กระบวนการพฒนาความคดสรางสรรคดวยวธการเชอมโยงสงทแตกตางกนหรอไม

เกยวของกนเขาดวยกน โดยใชวธเปรยบเทยบเพอสรางผลงานใหแปลกใหม

ทศนา แขมมณ (2552, หนา 46 - 48) การสอนรปแบบซนเนคตกสเปนรปแบบ

การสอนทใหนกเรยนมโอกาสคดแกปญหาดวยการใหลองใชความคดในฐานะทเปนคนอน หรอ

เปนสงอน เปนการคดเปรยบเทยบแบบอปมาอปมยเพอใชในการกระตนความคดใหมๆ ไว 3 แบบ

คอ การเปรยบเทยบแบบตรง การเปรยบเทยบบคคลกบสงของ และการเปรยบเทยบคาคขดแยง

วธการนมประโยชนมากเปนพเศษสาหรบการเขยนและการพดอยางสรางสรรค รวมทง

การสรางสรรคงานทางศลปะ

ชยวาฤทธ สรอยเงน (2553, หนา 31) กลาววา กจกรรมซนเนคตกส หมายถง

กระบวนการเรยนรหรอการแกปญหาโดยใชวธการอปมาอปไมยเพอเปรยบเทยบสงทตองการ

เรยนร หรอกบสงทนกเรยนคนเคย และสามารถดดแปลงสงทนกเรยนคนเคยใหแปลกใหมออกไป

วชรา เลาเรยนด (2554, หนา 48) ไดกลาวถงการคดแบบซนเนคตกสไววาเปนการ

จดการเรยนรเพอสงเสรมพฒนาความคดสรางสรรค เปนการนาตนเองเขาไปเกยวของกบสงอนๆ

แลวจนตนาการใหกวางขวาง และหลากหลาย กจกรรมซนเนคตกสชวยใหเกดความคดสรางสรรค

แปลกใหมจงชวยใหเกดการเรยนรในเรองใดเรองหนงไดลกซงและกวางขวางชวยใหไดแนว

ทางการแกปญหาทหลากหลายมากขนและชวยใหเกดผลผลตใหมๆ ขน

จากหลกการ แนวคด และความหมายของรปแบบของการสอนรปแบบซนเนคตกส

สามารถสรปไดวาการสอนรปแบบซนเนคตกส หมายถง การจดการเรยนรทสงเสรมใหนกเรยน

พฒนาความคดสรางสรรค เพอแกปญหาหรอผลตผลงานทแปลกใหม ดวยวธการอปมาสงท

Page 12: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

24

นกเรยนคนเคยกบสงใหม หรออปมาใหตนเองเปนสงทตองการเรยนร หรอสงอนๆ และสามารถ

ดดแปลงสงทนกเรยนคนเคยใหแปลกใหมไปได

2. องคประกอบทสาคญของการสอนรปแบบซนเนคตกส

ชยวาฤทธ สรอยเงน (2553, หนา 31) และ สรญญา เชอทอง (2553, หนา 98 - 99) ได

กลาวถง องคประกอบสาคญในการจดการเรยนรแบบซนเนคตกส ไวดงน

(1) คาถามของผสอน

การใชคาถามจะมสวนในการกระตนใหนกเรยนเกดความตองการทจะเรยนร

ความทาทายทจะพยายามคดแกปญหา โดยปญหาทเหมาะสมกบการสอนในรปแบบนควรจะเปน

คาถามปลายเปด คาตอบทไดจะมความหลากหลาย ซงคาถามจะเปนลกษณะคาถามทชวยสงเสรม

ความคดสรางสรรคใหกบนกเรยนนกเรยนจะกลาคดแปลกและแตกตางออกไปตามจนตนาการของ

ตนเอง

(2) การเปรยบเทยบ

การเปรยบเทยบนนเปนการสรางสงเปรยบเทยบทเหมอนกบสภาพทแทจรง

ตามจนตนาการ โดยเปดรปแบบอยางมอสระแตเปลยนไปเปนสภาพอน โดยการนาเอาสถานการณ

ใหมไปเปรยบเทยบกบสงทรอยแลว เชน การเปรยบเทยบขนมกบพดลมและความรสกของคน การ

เขยนจดหมายกบเมฆ ลอรถยนตกบวตถทหมนขณะเคลอนท เปนตน ซงการเปรยบเทยบนนจะเปน

การเปดมมมองของนกเรยนใหมากขนกวางขนไดอยางมระบบ

(3) การเชอมโยงความสมพนธดวยการเปรยบเทยบ

เมอรจกการเปรยบเทยบแลว การเชอมโยงความสมพนธของคณลกษณะเดน

ของสงตางๆ เขามาประสานกบความคดทอสระเพอนามาปรบใหกลมกลนกนเพอเปนแนวทางใหม

ในการแกปญหาเชงสรางสรรค

3. ขนตอนการสอนรปแบบซนเนคตกส

Joyce and Weil (1992, p. 87) อธบายวาการสอนดวยรปแบบซนเนคตกสม 2 วธ คอ

แบบท 1 ใชเพอสรางผลงานทแปลกใหม และแบบท 2 เพอสรางความคนเคยกบสงทยงไมรจก การ

จะใชการสอนในแบบท 1 หรอ แบบท 2 นนขนอยกบจดมงหมายในการสอน

การสอนดวยรปแบบซนเนคตกส แบบท 1 เพอสรางผลงานทแปลกใหม

ขนท 1 กาหนดงานหรอบรรยายสถานการณปจจบน

ขนนผสอนใหนกเรยนบรรยายสถานการณ สภาพปญหาตางๆ หรอปฏบต

ตามเงอนไขทกาหนด

Page 13: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

25

ขนท 2 การเปรยบเทยบทางตรง (Direct analogy)

ขนนนกเรยนจะเปรยบเทยบทางตรง แลวเลอกอนทดทสดมาอธบายให

กวางขวางขน

ขนท 3 การเปรยบเทยบบคคลกบสงอน (Personal analogy)

ขนนนกเรยนบรรยายจากการเปรยบเทยบตนเองถากลายเปนสงนน (สงท

เลอกในขนท 2)

ขนท 4 การเปรยบเทยบโดยใชคาคทมความหมายขดแยงกน (Compresses conflict)

ขนนนกเรยนนาการบรรยายในขนท 2 และขนท 3 มาคดพจารณาในสงท

ขดแยงกนหลายๆ ค แลวเลอกคทดทสด

ขนท 5 การเปรยบเทยบทางตรงครงท 2

ขนนนกเรยนคดหาการเปรยบเทยบทางตรงโดยใชคาคทเลอกในขนท 4

ขนท 6 การสารวจงานทตองทาอกครง

ขนนผสอนใหนกเรยนกลบมาสารวจปญหา หรองานททาในขนท 1 แลวใช

การเปรยบเทยบขนสดทาย โดยใชประสบการณทงหมดทไดจากกระบวนการของซนเนคตกสเขา

ชวยในการสรางผลงานเพอใหไดความแปลกใหม

ขจตพรรณ ประดษฐพงศ (2535, หนา 31 - 32) ไดกลาวถงขนตอนการสอนรปแบบ

ซนเนคตกส วามทงหมด 6 ขนตอน ดงน

ขนท 1 การบรรยายปญหา, เหตการณ หรอบทเรยน (ขนนา)

ครใหนกเรยนบรรยาย, เขยน, เลา, ทากจกรรม หรออนๆ ตามบทเรยน

ขนท 2 การสรางอปมาแบบตรง

นกเรยนเสนออปมาแบบตรง โดยนาบทเรยนไปเปรยบเทยบเปนสงอน ๆ

ประมาณ 4 - 6 อยาง แลวเลอกใหเหลอเพยง 1 อยาง จากนนจงพจารณาอปมาทเลอกใหละเอยดใน

แงมมตางๆ

ขนท 3 การสรางอปมาแบบบคคล

นกเรยนสมมตตวเอง เปนอปมาตวสดทายทเลอกในขนตอนท 2 บรรยาย

ความรสกของตวเองเปนสงนนในมตหรอแงมมตางๆ

ขนท 4 การสรางอปมาคคาขดแยง

นกเรยนสรางคคาขดแยงโดยนาคาตางๆ ทครบนทกไวตงแตขนตอนท 2

ประมาณ 5-10 คคา แลวเลอกใหเหลอเพยง 1 คคา

Page 14: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

26

ขนท 5 การสรางอปมาแบบตรงครงท 2

นกเรยนเสนออปมาแบบตรง โดยนาเอาคคาขดแยงทเลอกในขนท 4 ไป

เปรยบเทยบกบสงอนราว 3-5 อยาง แลวเลอกใหเหลอเพยง 1 อยาง (แลวพจารณาตวนใหละเอยด)

ขนท 6 การทบทวนงาน (ขนสรป)

นกเรยนบรรยาย, เขยน, เลา, ทากจกรรม หรออนๆ ของขนท 1 อกครง โดย

นาคาอปมาตวสดทายทเลอกจากขนท 5 ไปเปนแนวคดหรอขอมลในการทางานครงท 2

วไล ปฐมปทมะ (2539, หนา 38-40) ไดกลาวถงขนตอนการสอนรปแบบซนเนค

ตกส วามทงหมด 6 ขนตอน ดงน

ขนท 1 มอบหมายงานใหนกเรยน

1.1 ครใหขอมลแกนกเรยนในเรองทจะสอนเทาทจาเปน เชน ชอบทเรยน

หรอเรองทจะสอน จดประสงคการเรยน เปนตน

1.2 ครมอบหมายงานใหนกเรยนทาเปนครงท 1 โดยใชประสบการณเทาท

นกเรยนมอยในปจจบน (เขยนเรยงความ เขยนคาประพนธ เขยนคาโฆษณา หรออนๆ ตามทคร

มอบหมาย)

ขนท 2 เปรยบเทยบตรงหรออปมาแบบตรง

2.1 ครใหนกเรยนเปรยบเทยบระหวางของ 2 สงทไมนาจะนามาเปรยบเทยบ

กนหรอไมนาจะเขากนไดประมาณ 5 ค เชน บทกวกบรถยนต ครกบเครองบน นกกบเสอ ขนมกบ

พดลม เปนตน

2.2 ครเขยนคาทนกเรยนยกเปรยบเทยบในขอ 2.1 บนกระดาน (คาทนกเรยน

ยกขนมาเปรยบเทยบอาจเปนคาชนดใดกไดแตมกเปนคาประเภทคาคณศพท คาวเศษณ เชน สวย

นารก โดดเดยว เชองชา เปนตน

ขนท 3 เปรยบเทยบบคคลหรออปมาแบบบคคล

3.1 ครใหนกเรยนคดเปรยบเทยบหรออปมาแบบบคคล ดวยการใหนกเรยน

สมมตตวเองเปนสงตางๆ ประมาณ 5 สง แลวบรรยายความรสกทเกดขนเมอเปนสงนน การกาหนด

สงตางๆ ใหนกเรยนเปรยบเทยบนม 2 แบบ ซงครควรใชสลบกน ดงน

แบบท 1 กาหนดใหสงใดสงหนง เพยงสงเดยวอยในสถานการณตางๆ

กน เชน เปนรองเทาทอยในถงขยะ เปนรองเทาทวางอยในตกระจก เปนรองเทาทใสวงแขง เปนตน

แบบท 2 กาหนดใหสงตางๆ อยในสถานการณทตางกน เชน เปนผงท

แตกรง เปนขาวโพดทอยในนาเดอด เปนดอกมะลทรอยในพวงมาลย เปนตน

3.2 ครเขยนคาทนกเรยนแสดงความรสกในขอท 3.1 บนกระดาน

Page 15: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

27

ขนท 4 เปรยบเทยบแบบคาคขดแยงหรออปมาแบบคขดแยง

4.1 ครใหนกเรยนพจารณาและนาคาทไดจากขนท 2 และขนท 3 (ทครเขยน

ไวบนกระดาน) ทมความหมายขดแยงกนแตไมใชความหมายตรงขามมารวมกนเปนกลมคาหรอวล

ใหม โดยกลมคาหรอวลใหมนนอาจเพมคาเชอมได เชน ไฟเยน รกทรหด ย มอยางเศราโศก

อนตรายทนาสมผส เปนตน

4.2 ครเขยนคาคขดแยงตามทนกเรยนบอกในขอ 4.1 บนกระดาน แลวให

นกเรยนเลอกคาคขดแยงทนกเรยนชอบมากทสด

ขนท 5 เปรยบเทยบแบบตรงเปนครงท 2

ครใหนกเรยนเปรยบเทยบแบบตรงอกครงหนง โดยใหนกเรยนนาคาคขดแยง

ทไดในขอ 4.2 มาคดเปรยบเทยบกบสงทปรากฏในชวตประจาวนเพอฝกใหนกเรยนเกดความคด

ใหมๆ และไดแสดงความคดเหนอยางมเหตผล เชน เสรภาพทมขอบเขต เหมอนกบ การแตงงาน

ความหวงในความทอแท เหมอนกบ วนทไมมแสดงแดด ความสขทอนตราย เหมอนกบ ยาเสพตด

เปนตน

ขนท 6 ทากจกรรมเชนเดยวกบขนท 1 อกเปนครงท 2

6.1 ครใหนกเรยนนาเรองทเขยนไวในขนท 1 มาเขยนใหมเปนครงท 2 การ

เขยนใหมในครงนใหนกเรยนใชคาทคดเปรยบเทยบในขนท 4 โดยทนกเรยนจะเลอกใชกคากไดท

ปรากฏบนกระดาน

6.2 ครใหนกเรยนนาผลงานทง 2 ครงมาเปรยบเทยบกน

ทศนา แขมมณ (2553, หนา 253) ไดกลาวถงขนตอนการสอนรปแบบซนเนคตกสวา

มทงหมด 6 ขนตอน ดงน

ขนท 1 ขนนา ผสอนใหนกเรยนทางานตางๆ ทตองการใหนกเรยนทา เชน ใหเขยน

บรรยาย เลา ทา แสดง วาดภาพ สราง ปน เปนตน นกเรยนทางานนนๆ ตามปกตทเคยทาเสรจแลว

ใหเกบผลงานไวกอน

ขนท 2 ขนการสรางอปมาแบบตรงหรอเปรยบเทยบแบบตรง ผสอนเสนอคาคให

นกเรยนเปรยบเทยบความเหมอนและความแตกตาง เชน ลกบอลกบมะนาว เหมอนหรอตางกน

อยางไร คาคทผสอนเลอกมาควรใหมลกษณะทสมพนธกบเนอหาหรองานทใหนกเรยนทาในขนท

1 ผสอนเสนอคาคใหนกเรยนเปรยบเทยบหลายๆ ค และจดคาตอบของนกเรยนไวบนกระดาน

ขนท 3 ขนการสรางอปมาบคคลหรอเปรยบเทยบบคคลกบสงของ ผสอนใหนกเรยน

สมมตตวเองเปนสงใดสงหนง และแสดงความรสกออกมาเชน ถาเปรยบเทยบนกเรยนเปนเครองซก

ผาจะรสกอยางไร ผสอนจดคาตอบของนกเรยนไวบนกระดาน

Page 16: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

28

ขนท 4 ขนการสรางอปมาคาคขดแยง ผสอนใหนกเรยนนาคาหรอวลทไดจากการ

เปรยบเทยบในขนท 2 และ 3 มาประกอบกนเปนคาใหมทมความหมายขดแยงกนในตวเอง เชน ไฟ

เยน นาผงขม มจจราชสนาผง เชอดนมๆ เปนตน

ขนท 5 ขนการอธบายความหมายของคาคขดแยง ผสอนใหนกเรยนชวยกนอธบาย

ความหมายของคาคขดแยงทได

ขนท 6 ขนการนาความคดใหมมาสรางสรรคงาน ผสอนใหนกเรยนนางานททาไว

เดมในขนท 1 ออกมาทบทวนใหม และลองเลอกนาความคดทไดมาใหมจากกจกรรมขนท 5 มาใช

ในงานของตน ทาใหงานของตนมความคดสรางสรรคมากขน

ศรนนท สรสนตวรการ (2554, หนา 74) กลาววา ขนตอนการฝกคดดวยรปแบบ

ซนเนคตกสเพอสรางผลงานทแปลกใหม ม 6 ขนตอน ไดแก

ขนท 1 กาหนดงานหรอบรรยายสถานการณปจจบน

ขนท 2 การเปรยบเทยบทางตรง

ขนท 3 การเปรยบเทยบบคคลกบสงอน

ขนท 4 การเปรยบเทยบโดยใชคาทมความหมายขดแยงกน

ขนท 5 การเปรยบเทยบทางตรงครงท 2

ขนท 6 การสารวจงานทตองทาอกครงหนง

จากการกลาวถงขนตอนการสอนดวยรปแบบซนเนคตกสนน พบวาการเขยนเชง

สรางสรรคนนมจดมงหมายเพอใหนกเรยนสรางผลงานทแปลกใหม ดงนนสามารถสรปขนตอน

ออกเปน 6 ขนตอนดงน

ขนท 1 ขนนาเปนขนทผสอนกาหนดใหนกเรยนทางานทกาหนด อาจจะเปนการ

เขยน วาดภาพ หรออนๆ จากนนเกบผลงานไวกอน

ขนท 2 ขนการอปมาแบบตรงเปนขนทผสอนใหนกเรยนจบคสง 2 สงแลวนามา

เปรยบเทยบกน โดยเลอกสงของทมความคลายกน และ/หรอสงของทมความแตกตางกนมา

เปรยบเทยบกน แลวบอกสงทเหมอนกน และสงทแตกตางกนของสงทจบคนน โดยจะไดคณศพท

หรอคาวเศษณออกมา จากนนผสอนเขยนคาทไดบนกระดาน

ขนท 3 ขนการอปมาบคคล เปนขนทผสอนใหนกเรยนสมมตตวเองเปนสงตางๆ

แลวกลาวถงความรสกทเปนสงๆ นน ในขนตอนนนกเรยนจะไดคากรยาออกมา ครเขยนคาทไดลง

บนกระดาน โดยการกาหนดสงตางๆ ใหนกเรยนเปรยบเทยบนม 2 แบบ ซงครควรใชสลบกน ดงน

แบบท 1 กาหนดใหสงใดสงหนง เพยงสงเดยวอยในสถานการณตางๆ กน

เชน เปนรองเทาทอยในถงขยะ เปนรองเทาทวางอยในตกระจก เปนรองเทาทใสวงแขง เปนตน

Page 17: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

29

แบบท 2 กาหนดใหสงตางๆ อยในสถานการณทตางกน เชน เปนผงทแตกรง

เปนขาวโพดทอยในนาเดอด เปนดอกมะลทรอยในพวงมาลย เปนตน

ขนท 4 ขนการสรางอปมาคาคขดแยงเปนขนตอนทใหนกเรยนเลอกจบคคาคขดแยง

ทไดจากขนท 2 และขนท 3 โดยอาจจะมคาเพมเตมหากนกเรยนคดได ครเขยนคคาขดแยงลงบน

กระดาน

ขนท 5 ขนอธบายความหมายคคาขดแยงเปนขนทใหนกเรยนเลอกคคาขดแยงทชอบ

มากทสดจากขนท 4 แลวเขยนอธบายความหมายคคาขดแยงทเลอกนน

ขนท 6 ขนการนาความคดใหมมาสรางสรรคงานเปนขนทนกเรยนนาผลงานในขนท

1 มาเขยนใหมโดยใชคคาขดแยงทเลอกในขนท 5 มาเปนแนวคดในการสรางสรรคผลงานใหมอก

ครงหนง

การจดการเรยนรดวยรปแบบการคดแกปญหาอนาคตตามแนวคดของทอรแรนซ

1. หลกการ แนวคด และความหมายของการจดการเรยนรดวยรปแบบการคดแกปญหา

อนาคตตามแนวคดของทอรแรนซ

หงสสนย เออรตนรกษา (2536, หนา 15) กลาววา รปแบบการคดแกปญหาทเรมจาก

การรบรถงสถานการณทยงไมปรากฏขน แลวนาเอาสภาพการณนนมาเขาสระบบการคดแกปญหา

หรอคนหาคาตอบทแปลกใหม

ทศนา แขมมณ (2552, หนา 48-50) กลาววา รปแบบการเรยนการสอนนไดนา

องคประกอบของความคดสรางสรรค 3 องคประกอบ คอ การคดคลองแคลว การคดยดหยน การคด

รเรม มาใชประกอบกบกระบวนการคดแกปญหา และการใชประโยชนจากกลมซงมความคด

หลากหลาย โดยเนนการใชเทคนคระดมสมองเกอบทกขนตอน

ว ชรา เลาเรยนด (2554, หนา 115) กลาววา รปแบบนสามารถพฒนาการคด

สรางสรรค มเปาหมายเพอจงใจ เราความสนใจใหเยาวชนใสใจตอปญหาอนาคตและเพอพฒนา

ทกษะการคดสรางสรรค

จากหลกการ แนวคด และความหมายขางตนสามารถสรปไดวา การสอนรปแบบ

การคดแกปญหาอนาคตตามแนวคดของทอรแรนซหมายถง การสอนทฝกทกษะการคดสรางสรรค

ของนกเรยนเพอนาไปแกปญหาทอาจจะเกดขนในอนาคตโดยมการระดมสมองในขนตอนการ

จดการเรยนการสอนดวย

Page 18: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

30

2. ขนตอนการสอนรปแบบการคดแกปญหาอนาคตตามแนวคดของทอรแรนซ

หงสสนย เออรตนรกษา (2536, หนา 17) ไดกลาวถงขนตอนการสอนรปแบบ

การคดแกปญหาอนาคตตามแนวคดของทอรแรนซไววามกระบวนการทงหมด 6 ขนตอน ดงน

ขนท 1 การระดมสมองเพอคนพบปญหา

หลงจากทนกเรยนไดอานและอภปรายกนถงสภาพการณทถกกาหนดมาให

แลวนกเรยนจะตองพจารณาถงปญหาทมความเกยวของสภาพการณนนๆ มา โดยเรมจากการระดม

สมองหาปญหาทเกยวของมาใหมากทสด แลวเลอกมา 20 ปญหาทนกเรยนคดวามความสาคญและ

เกยวของกบหวขอมากทสด คาถามนาทชวยในการคด เชน อะไรเปนสงสาคญทสด เราอยากรอะไร

เรารสกกงวลเกยวกบอะไร แลวเลอกมา 20 ปญหาทนกเรยนคดวามความสาคญและเกยวกบ

สภาพการณทถกกาหนดมาให

ขนท 2 การคนหาและสรปปญหาหลก

ในขนนขนอยกบปญหาทเลอกเอาไวในขนท 1 ทบอกถงความสาคญของ

ปญหาแลวเลอกปญหาทตองการเนนมา 10 ปญหา ใหเขยนปญหาทตองการเนนในรปของประโยค

คาถาม เรมตนดวยคาวา “มวธการใดบางทเราจะ...” หรอ “เราจะทาอยางไร...” ปญหาของนกเรยน

จะตองบอกไดชดเจนวานกเรยนตองการอะไร ทาไมจงตองใชวธน ฯลฯ คาถามทจะชวยใน

การตดสนใจเลอกปญหาทตองเนนเชน ปญหาอะไรทมความสาคญทสด ปญหาอะไรรบดวนมาก

ทสด

ขนท 3 การระดมสมองเพอคดหาวธแกปญหา

ใหนกเรยนระดมสมองหาวธการแกปญหาทเปนไปไดมากทสด แลวเลอกวธ

ทเกยวของและสาคญมากทสด โดยเขยนวธการแกปญหาแตละขอใหละเอยดวาใครจะเปน

ผแกปญหา จะทาอะไร/อยางไร จะแกปญหาไดอยางไร ทไหน เวลาใด

ขนท 4 การเลอกเกณฑเพอใชในการประเมนวธการแกปญหา

ในขนนนกเรยนจะตองเลอกวธการแกปญหาทดทสดจากขนท 3 โดยระดม

สมองหาเกณฑทจะชวยในการตดสนใจเลอกหาวธการแกปญหาทดทสดมาใหมากทสด คาถามทจะ

ชวยในการคด เชน วธการแกปญหาใดจะลดคาใชจายไดมากทสด วธแกปญหาใดใชเวลานอยทสด

วธแกปญหาใดมอปสรรคนอยทสด เปนตน

ขนท 5 การประเมนหาวธการแกปญหาทดทสด

จากขนท 3 ใหนกเรยนเลอกวธการแกปญหาทมความเกยวของและสาคญ

มากทสดมา 10 วธ และนาเกณฑทคดไดจากขนท 4 จากนนนามาเขยนลงในตารางโดยใหเกณฑอย

Page 19: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

31

ในหวตารางทางขวามอ สวนวธการแกปญหาทง 10 ขอนนเขยนลงในตารางทางซายมอดงตวอยาง

ตอไปน

ตารางท 2.1 ตารางพจารณาแนวทางการแกไขปญหา

วธการแกปญหา เกณฑ

1 2 3 4 5 รวม

การใหคะแนนในการตดสนใจทจะเลอกวธการแกปญหาทดทสดจากตาราง

ทาไดดงน

1. เกณฑการใหคะแนนแตละเกณฑจะขนอยกบความสาคญทเกยวของกบ

วธการแกปญหา

2. คะแนนของเกณฑทมความสาคญมากทสดในแตละขอจะไดคะแนนเตม

10 คะแนน และไดคะแนนรองลงมาตามลาดบ

3. เมอพจารณาจนครบแลว ใหรวมคะแนนทได

4. พจารณาวธการแกปญหาใดมคะแนนสงสดแสดงวาเปนวธทดทสด

ขนท 6 การนาเสนอวธการแกปญหาทดทสด

นกเรยนตองอธบายถงวธการแกปญหาทดทสดน โดยอธบายวาจะแกปญหา

ดวยวธใด จะปฏบตการจรงไดอยางไร ทาไมวธการนจงสามารถแกปญหาของนกเรยนได และม

ความสมพนธกบสภาพการณอนาคตนนอยางไร วธการนาเสนอ รวมทงการใชสอในการนาเสนอ

ศศรศม สรกขกานนท (2540, หนา 35-36) ไดกลาวถงกระบวนการการสอนรปแบบ

การคดแกปญหาอนาคตตามแนวคดของทอรแรนซไววามกระบวนทงหมด 6 ขน ดงน

ขนท 1 การรสกถงสภาพทเปนปญหา นกเรยนมการสงเกตสงตางๆ รอบตว มความ

ตนตวในการแกปญหาอยเสมอ รสกหรอมองเหนสภาพปญหาทหลากหลายซงตองการแกไข

Page 20: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

32

ขนท 2 การหาขอมลเพอทาปญหาใหกระจาง เปนการหาขอมลดวยการตงคาถามนา

ความคดเพอประมวลขอมลเพอหาสาเหตของปญหา หรอขอเทจจรงของสงนน ๆ

ขนท 3 การรปญหา เปนการวเคราะหปญหาเพอใหมองเหนปญหาอยางชดเจน โดย

การจาแนกปญหาออกเปนปญหาใหญ ปญหายอย เรยงลาดบความสาคญของปญหาและเลอกปญหา

ทเหนวาสาคญทสดมาแกไข

ขนท 4 การสบหาแนวคดในการแกปญหา เปนการระดมสมองรวบรวมความคดเพอ

หาคาตอบหรอวธแกปญหาทมลกษณะแปลกใหม แตกตางจากเดม เสนอแนวคดหลากหลาย

ขนท 5 การคนพบวธแกปญหา เปนการตดสนใจเลอกวธแกปญหาอยางมเหตผล ม

ความเหมาะสมกบสภาพปญหามากทสด มความเปนไปได

ขนท 6 การยอมรบวธแกปญหา เปนการนาวธแกปญหาทตดสนใจเลอกไวอยางม

เหตผลมาปฏบตอยางเปนขนตอนในการแกปญหา เพอพสจนวาวธแกปญหาทเลอกสามารถ

นาไปใชแกปญหาไดผลจรง

ทศนา แขมมณ (2552, หนา 48-50) ไดกลาวถงขนตอนการสอนดวยรปแบบการ

เรยนรการคดแกปญหาอนาคตตามแนวคดของทอรแรนซไว 6 ขน ดงน

ขนท 1 การนาสภาพการณอนาคตเขาสระบบการคดนาเสนอสภาพการณอนาคตทยง

ไมเกดขน หรอกระตนใหนกเรยนใชการคดคลองแคลวการคดยดหยน การคดรเรม และจนตนาการ

ในการทานายสภาพการณอนาคตจากขอมล ขอเทจจรง และประสบการณของตน

ขนท 2 การระดมสมองเพอคนหาปญหาจากสภาพการณอนาคตในขนท 1 นกเรยน

ชวยกนวเคราะหวาอาจจะเกดปญหาอะไรขนบางในอนาคต

ขนท 3 การสรปปญหา และจดลาดบความสาคญของปญหานกเรยนนาปญหาท

วเคราะหไดมาจดกลม หรอจดความสมพนธเพอกาหนดวาอะไรเปนปญหาหลก อะไรเปนปญหา

รอง และจดลาดบความสาคญของปญหา

ขนท 4 การระดมสมองหาวธแกปญหานกเรยนรวมกนคดวธแกปญหา โดยพยายาม

คดใหไดทางเลอกทแปลกใหม จานวนมาก

ขนท 5 การเลอกวธการแกปญหาทดทสด โดยเสนอเกณฑหลายๆ เกณฑทจะใชใน

การเลอกวธการแกปญหา แลวตดสนใจเลอกเกณฑทมความเหมาะสมและมความเปนไปไดในแต

ละสภาพการณ ตอไปจงนาเกณฑทคดเลอกไว มาใชในการเลอกวธการแกปญหาทดทสด โดย

พจารณาถงนาหนกความสาคญของเกณฑแตละขอดวย

Page 21: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

33

ขนท 6 การนาเสนอวธการแกปญหาอนาคตนกเรยนนาวธการแกปญหาอนาคตท

ไดมาเรยบเรยง อธบายรายละเอยดเพมเตมขอมลทจาเปน คดวธการนาเสนอทเหมาะสม และ

นาเสนออยางเปนระบบนาเชอถอ

วชรา เลาเรยนด (2554, หนา 117-120)ไดกลาวถงขนตอนการสอนดวยรปแบบ

การเรยนรการคดแกปญหาอนาคตตามแนวคดของทอรแรนซ ไว 6 ขน ดงน

ขนท 1 ขนระบปญหา

1.1 ใหนกเรยนอานสถานการณทกาหนดให และรวมกนวเคราะหพจารณา

เพอใหไดปญหาทเปนจรงจากเรองหรอเหตการณทกาหนดใหไดปญหามากทสด

1.2 เขยนแตละปญหาโดยเลอกเฉพาะปญหาทสาคญ ทเปนจรงและเกยวของ

กบเหตการณโดยตรง บางปญหาสามารถนามารวมกนได

ขนท 2 ระบปญหาสาคญ

ใหนกเรยนพจารณาเลอกปญหาทสาคญ 1 ปญหา โดยคานงถงความจาเปน

ของปญหาหรอความรนแรงและความเปนไปไดในการแกปญหานน โดยนาปญหาสาคญนนมา

ปรบเขยนใหมใหชดเจน

ขนท 3 ระดมสมองคดแนวทางการแกปญหาทเปนไปได

ในขนนขนอยกบปญหาทเลอกเอาไวในขนท 1 ทบอกถงความสาคญของ

ปญหาแลวเลอกปญหาทตองการเนนมา 10 ปญหา ใหเขยนปญหาทตองการเนนในรปของประโยค

คาถาม เรมตนดวยคาวา “มวธการใดบางทเราจะ...” หรอ “เราจะทาอยางไร...” ปญหาของนกเรยน

จะตองบอกไดชดเจนวานกเรยนตองการอะไร ทาไมจงตองใชวธน ฯลฯ คาถามทจะชวยในการ

ตดสนใจเลอกปญหาทตองเนนเชน ปญหาอะไรทมความสาคญทสด ปญหาอะไรรบดวนมากทสด

ขนท 4 การระดมสมองเพอคดหาวธแกปญหา

ใหนกเรยนระดมสมองหาวธการแกปญหาทเปนไปไดมากทสดอยางนอย 10

แนวทาง ซงแนวทางทงหมดตองสมพนธกบคาสาคญ วตถประสงคหรอเปาหมายทระบในปญหา

สาคญดวย

ขนท 5 กาหนดเกณฑเพอประเมนแนวทางการแกปญหา

การกาหนดเกณฑในการแกปญหา คอ การคดพจารณาเหตผลทจะนามาชวย

ในการตดสนใจเลอกแนวทางหรอวธการแกปญหาวธใดวธหนงทประกอบดวยเกณฑอยางนอย 5

เกณฑ จากการรวมกนพจารณาภายในกลม เชน แนวทางนนนาไปปฏบตไดงาย ใชงบประมาณนอย

เปนทยอมรบของคนสวนใหญ ใชเวลาในการดาเนนการนอย ฯลฯ

Page 22: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

34

การกาหนดเกณฑตองยดปญหาสาคญและแนวทางการแกปญหาทเปนไปได

สง หลกเกณฑการประเมนแนวทางการแกปญหาควรเขยนเปนขอความหรอวลทประกอบดวยคา

เปรยบเทยบขนสงสด เชน ดทสด เหมาะสมทสด และระบทศทางหรอแนวทางทพงประสงคโดยท

แตละเกณฑควรประกอบดวยลกษณะสาคญเพยง 1 อยาง

ขนท 6 ประเมนหาแนวทางการแกปญหา

พจารณาเลอกแนวทางการแกปญหาเพอใหได 1 แนวทางในการแกปญหาทด

ทสด และเหมาะสมทสด ทไดจากเกณฑการเลอกแนวทางแกปญหา 5 เกณฑ แนวทางใดไดคะแนน

สงสดจากเกณฑทง 5 จะถอวาเปนแนวทางแกปญหาทดทสดเพราะมาจากการรวมกนใหคะแนน

ของสมาชกทกคน

ขนท 7 เสนอแนวทางการแกปญหาทดทสดและพฒนาแผนปฏบตงาน

นาแนวทางการแกปญหาทดทสดไปเขยนแผนการปฏบตงาน เพอนาไปส

การปฏบตการแกปญหาทเปนรปธรรม

จากการกลาวถงขนตอนการสอนดวยรปแบบการคดแกปญหาอนาคตตามแนวคด

ของทอรแรนซ สามารถสรปขนตอนออกเปน 6 ขนตอนดงน

ขนท 1 ทานายปญหาทจะเกดขนในอนาคต (รายบคคล)

กระตนใหนกเรยนใชการคดคลองแคลวการคดยดหยน การคดรเรม และ

จนตนาการ ในการทานายสภาพการณอนาคตจากขอมล ขอเทจจรง และประสบการณของตน

ขนท 2 รวมกนวเคราะหปญหาทอาจจะเกดขนในอนาคต

นกเรยนรวมกนระดมสมองเพอคนหาปญหาจากสภาพการณอนาคตในขนท

1นกเรยนชวยกนวเคราะหวาอาจจะเกดปญหาอะไรขนบางในอนาคต

ขนท 3 รวมกนสรปปญหาและจดกลมปญหา

นกเรยนรวมกนสรปปญหา และจดลาดบความสาคญของปญหานกเรยนนา

ปญหาทวเคราะหไดมาจดกลม หรอจดความสมพนธเพอกาหนดวาอะไรเปนปญหาหลก อะไรเปน

ปญหารอง และจดลาดบความสาคญของปญหา

ขนท 4 รวมกนหาวธแกปญหา

นกเรยนชวยกนระดมสมองหาวธแกปญหานกเรยนรวมกนคดวธแกปญหา

โดยพยายามคดใหไดทางเลอกทแปลกใหม จานวนมาก

Page 23: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

35

ขนท 5 รวมกนเลอกวธแกปญหาทดทสด

นกเรยนรวมกนเลอกวธการแกปญหาทดทสดมความเหมาะสมและมความ

เปนไปไดมากทสดในแตละสภาพการณ ตอไปจงนาเกณฑทคดเลอกไว มาใชในการเลอกวธการ

แกปญหาทดทสด

ขนท 6 นาเสนอวธการแกปญหา

การนาเสนอวธการแกปญหาอนาคตนกเรยนนาวธการแกปญหาอนาคตท

ไดมาเรยบเรยง อธบายรายละเอยดเพมเตมขอมลทจาเปน คดวธการนาเสนอทเหมาะสม และ

นาเสนออยางเปนระบบนาเชอถอ

งานวจยทเกยวของ

ผวจยไดศกษางานวจยเกยวกบความสามาถในการเขยนเชงสรางสรรคการเรยนรดวย

รปแบบซนเนคตกสและการเรยนรดวยรปแบบการคดแกปญหาอนาคตตามแนวคดของทอรแรนซ

ทงในประเทศและตางประเทศซงมรายละเอยดดงน

1. งานวจยในประเทศ

สถตย กลมเหรยญทอง (2556, บทคดยอ) ไดศกษาผลการจดกจกรรมการเรยนร โดย

ใชกระบวนการคดเชงสรางสรรคเพอพฒนาความสามารถ ดานการเขยนและความคดรเรม ของ

นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานหนองกงสวาง จงหวดขอนแกน พบวา ความสามารถ

ในการเขยนและความคดรเรมของนกเรยนทจดการเรยนรโดยใช กระบวนการคดเชงสรางสรรค

รปแบบการเรยนรซนเนคตกส หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

รงโรจน หวใจแกว (2558, บทคดยอ) ไดศกษาการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอร

มลตมเดยตามรปแบบซนเนคตกสเพอเสรมความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรเรองระบบสรยะ

วชาวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 พบวา ระดบความคดสรางสรรคทาง

วทยาศาสตรหลงเรยน ของกลมทสอนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยตามรปแบบซนเนค

ตกส เพอสงเสรมความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตร สงกวากลมทสอนแบบปกตอยางมนยสาคญ

ทางสถตทระดบ .05

กรกนก ธปประสม (2536, บทคดยอ) ไดศกษาผลของการใชกจกรรมซนเนคตกส ท

มตอความคดสรางสรรคของเดกปฐมวย พบวา ความคดสรางสรรคของเดกปฐมวยทไดรบการจด

ประสบการณโดยใชกจกรรมซนเนคตกสสงกวากลมทไดรบการจดประสบการณโดยใชกจกรรม

Page 24: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

36

ตามแผนการจดประสบการณชนอนบาลปท 3 สานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน อยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .05

บญธดา เกดบญมา (2548, บทคดยอ) ไดเปรยบเทยบผลของการฝกคดแบบซเน

คตคสทมตอความคดสรางสรรคของนกเรยนทมบคลกภาพแบบเกบตวกบบคลกภาพแบบแสดงตว

ชนประถมศกษาปท 3 โดยใชแบบทดสอบความคดสรางสรรคโดยอาศยรปภาพเปนสอ พบวา

นกเรยนทไดรบการฝกการคดแบบซเนคตกสมความคดสรางสรรคเพมขน อยางมนยสาคญทางสถต

ทระดบ .01

ธนานนท ชาตชนบท (2552, บทคดยอ) ไดศกษาการพฒนาความสามารถในการ

เขยนเชงสรางสรรค ของนกเรยนชนประถมศกษาป ท 2ดวยแนวคด Synectics Instructional Model

พบวา การพฒนาความสามารถในการเขยนเชงสรางสรรค ดวยแนวคด Synectics Instructional

Model ของนกเรยน มคะแนนเฉลยรอยละ 75.05 และ มจานวนนกเรยนทผานเกณฑรอยละ 80.00

ประยงค รอนไพลน (2557, บทคดยอ) ไดศกษาความสามารถในการคดและเขยน

เชงสรางสรรคกลมสาระการเรยนรภาษาไทยของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ทไดรบวธสอนโดย

ใชปญหาเปนฐานกบโดยใชซนเนคตกส พบวานกเรยนมความสามารถในการคดและเขยนเชงสราง

สรางสรรคหลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

หงสสนย เออรตนรกษา (2536, บทคดยอ) ไดศกษาการพฒนาความคดสรางสรรค

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โดยการใชรปแบบการคดแกปญหาอนาคตตามแนวคดของทอ

แรนซพบวานกเรยนทไดรบการสอนตามรปแบบการคดแกปญหาอนาคตตามแนวคดของทอแรนซ

มคะแนนความคดสรางสรรคสงกวานกเรยนทเรยนรในรปแบบปกตอยางมนยสาคญทางสถตท

ระดบ .001

2. งานวจยในตางประเทศ

Masda Tumangger (2012, np.) ไดเปรยบเทยบความสามารถทางการพดของนกเรยน

ชนมธยมศกษาตอนปลายกอนและหลงการเรยนรดวยรปแบบซนเนคตกส จานวน 24 คน โดยเกบ

รวบรวมขอมลจากการสงเกต สมภาษณ และการทดสอบพบวานกเรยนทเรยนรดวยรปแบบซนเนค

ตกสสามารถพฒนาความสามารถการพดของนกเรยนได

Mujibul Hasan Siddiqui (2013, np.) ไดศกษารปแบบซนเนคตกสสาหรบการเรยน

การสอนในการพฒนาทกษะการคดสรางสรรคของรายบคคลและกลมทางสงคมพบวาการเรยนการ

สอนดวยรปแบบซนเนคตคสสามารถพฒนาความคดสรางสรรคของนกเรยนทาใหสามารถเขาใจ

ปญหา และปรบตวเขากบสงคมได

Page 25: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยทีเกียวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/901/7/Unit 2.pdf¤ ® µ ª · ¥ µ ¨

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

37

Zavaraki, E. Z., Norouzi, D. และ Safavi, S.M.R. (2012, p. 65) ไดศกษาการพฒนา

ความคดสรางสรรคดวยรปแบบซนเนคตคสในวชาภาษาองกฤษ โดยศกษานกเรยนในระดบ

ประถมศกษา พบวานกเรยนทเรยนรดวยรปแบบซนเนคตกสในวชาภาษาองกฤษมความคด

สรางสรรคทมประสทธภาพกวานกเรยนทเรยนรดวยวธปกต

จากผลงานวจยพบวา ผ วจยแตละทานไดใชการจดการเรยนรดวยรปแบบ

ซนเนคตกสในการพฒนาความคดสรางสรรคของนกเรยนไดอยางมประสทธภาพ นอกจากนการฝก

การคดเชงสรางสรรคยงสามารถฝกฝนดวยการจดการเรยนรหลายรปแบบทนอกจากจะพฒนา

ทกษะการคดเชงสรางสรรคของนกเรยนใหสามารถเขยนเชงสรางสรรคใหมประสทธภาพดยงขน

แลวยงเปนแนวทางปรบปรงการเรยนรอกดวย