บทที่...

53
บทที1 บทนา 1.1 ความเป็นมาและความสาคัญของปัญหา เนื่องจากในปัจจุบัน การเปลี่ยนแปลงในด้านทรัพยากรมนุษย์เกิดขึ ้นอย่างรวดเร็ว การ ปรับตัวให้พร้อมรับกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไปได้อย่างเหมาะสมของบุคลากรและองค์การ เป็ นสิ่งสาคัญ การเปลี่ยนแปลงในเชิงบวก เป็นการเปลี่ยนแปลงที่ทาให้การดาเนินชีวิตพฤติกรรม ของคนในองค์การอยู่ร่วมกันได้อย่างสงบสุขและทาให้ประสิทธิภาพในปฏิบัติงานเกิดประโยชน์ สูงสุด เพื่อให้องค์การก้าวหน้าและพัฒนาอย่างต่อเนื่องมีศักยภาพ จะต้องมีระบบในการบริหาร ทรัพยากรมนุษย์ที่ดี ซึ ่งจะรวมถึงการมีบุคลากรที่ดีในองค์การ เป็นตัวขับเคลื่อนให้การดาเนินงาน บรรลุตามเป้าหมายที่วางไว้ (พิชชา ศุภเสถียร, 2555 ) ซึ ่งปัจจุบันในองค์การต่างๆ จึงเริ่มให้ ความสาคัญด้านทรัพยากรมนุษย์เพิ่มมากขึ ้น เนื่องจากเป็นทรัพยากรที่สาคัญในการทาให้นโยบาย ต่างๆขององค์การประสบผลสาเร็จ นอกจากนี (สุนันทา เลาหนันทน์, 2556: 5) การบริหารทรัพยากร มนุษย์ เป็นกระบวนการตัดสินใจและการปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับบุคลากรทุกระดับในหน่วยงาน เพื่อให้เป็นทรัพยากรที่มีประสิทธิภาพสูงสุดและส ่งผลสาเร็จต่อเป้ าหมายองค์การ การบวนการ ต่างๆ ที่สัมพันธ์เกี่ยวข้อง ได้แก่ การวางแผนทรัพยากรมนุษย์ การจ่ายค่าตอบแทน สวัสดิการและ ผลประโยชน์เกื ้อกูล พฤติกรรมการเป็นสมาชิกที่ดีขององค์การ เป็นต้น การศึกษาวิเคราะห์หรือทาความเข้าใจในเรื่อง พฤติกรรมองค์การจะช่วยเพิ่มความสามารถ ในการบริหารงานของผู้บริหารสาหรับผลของพฤติกรรมบุคคลที่องค์การต้องการ (ทองฟู ศิริวงศ์, 2555: 5) ดังตารางที่ 1.1 ดังนี ตารางที่ 1.1 แสดงพฤติกรรมบุคคลที่องค์การต้องการ ดังนี พฤติกรรมบุคคล องค์การต้องการ การสร้างผลผลิตให้กับองค์การ เพิ่มขึ ้นทั ้งประสิทธิผลและประสิทธิภาพ การขาดงาน ตัวเลขการขาดงานต ่า การหมุนเวียนงาน การหมุนเวียนสับเปลี่ยนงานน้อยลง ความพอใจของพนักงาน ความพึงพอใจของพนักงานสูง การเป็นสมาชิกที่ดีขององค์การ สมาชิกมีความประพฤติดี ที่มา: พฤติกรรมองค์การ (ทองฟู ศิริวงศ์, 2555: 5)

Transcript of บทที่...

Page 1: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

1

บทท 1

บทน า

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา

เนองจากในปจจบน การเปลยนแปลงในดานทรพยากรมนษยเกดขนอยางรวดเรว การปรบตวใหพรอมรบกบสถานการณทเปลยนแปลงไปไดอยางเหมาะสมของบคลากรและองคการเปนสงส าคญ การเปลยนแปลงในเชงบวก เปนการเปลยนแปลงทท าใหการด าเนนชวตพฤตกรรมของคนในองคการอยรวมกนไดอยางสงบสขและท าใหประสทธภาพในปฏบตงานเกดประโยชนสงสด เพอใหองคการกาวหนาและพฒนาอยางตอเนองมศกยภาพ จะตองมระบบในการบรหารทรพยากรมนษยทด ซงจะรวมถงการมบคลากรทดในองคการ เปนตวขบเคลอนใหการด าเนนงานบรรลตามเปาหมายทวางไว (พชชา ศภเสถยร, 2555) ซงปจจบนในองคการตางๆ จงเรมใหความส าคญดานทรพยากรมนษยเพมมากขน เนองจากเปนทรพยากรทส าคญในการท าใหนโยบายตางๆขององคการประสบผลส าเรจ นอกจากน (สนนทา เลาหนนทน, 2556: 5) การบรหารทรพยากรมนษย เปนกระบวนการตดสนใจและการปฏบตทเกยวของกบบคลากรทกระดบในหนวยงาน เพอใหเปนทรพยากรทมประสทธภาพสงสดและสงผลส าเรจตอเปาหมายองคการ การบวนการตางๆ ทสมพนธเกยวของ ไดแก การวางแผนทรพยากรมนษย การจายคาตอบแทน สวสดการและผลประโยชนเกอกล พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ เปนตน

การศกษาวเคราะหหรอท าความเขาใจในเรอง พฤตกรรมองคการจะชวยเพมความสามารถในการบรหารงานของผบรหารส าหรบผลของพฤตกรรมบคคลทองคการตองการ (ทองฟ ศรวงศ, 2555: 5) ดงตารางท 1.1 ดงน

ตารางท 1.1 แสดงพฤตกรรมบคคลทองคการตองการ ดงน

พฤตกรรมบคคล องคการตองการ การสรางผลผลตใหกบองคการ เพมขนทงประสทธผลและประสทธภาพ การขาดงาน ตวเลขการขาดงานต า การหมนเวยนงาน การหมนเวยนสบเปลยนงานนอยลง ความพอใจของพนกงาน ความพงพอใจของพนกงานสง การเปนสมาชกทดขององคการ สมาชกมความประพฤตด

ทมา: พฤตกรรมองคการ (ทองฟ ศรวงศ, 2555: 5)

Page 2: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

2

การทจะบรหารทรพยากรบคคลใหมประสทธภาพนน จะตองมการด าเนนการใน 4 ดาน ไดแก การสรรหาและการคดเลอก การฝกอบรมและการพฒนา การรกษาไว และการใชประโยชน ซงบคลากรทมความรความสามารถมกจะโอนหรอลาออกจากงาน ดวยสาเหตตางๆกน เชน ผลตอบแทนไมเหมาะสม บรรยากาศในการท างานไมด การไมไดรบความเปนธรรมจากผบงคบบญชา เปนตน (ทศนมาล มากมณ, 2556) ในการศกษาครงนผวจยไดเลอกประชากรในการวจย คอ บคลากรกรมวชาการเกษตร ซงกรมวชาการเกษตร เปนหนวยงานหนงในสงกดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ตงแต ป พ.ศ. 2515 หนวยงานนมประวตความเปนมาทยาวนาน นบตงแตป พ.ศ. 2446 เปนตนมาซงถอเปนการก าเนดกรมวชาการเกษตร ในปจจบนมจ านวนบคลากรกวา 8,500 คน ทมความรเฉพาะทางในแตละหนวยงาน หากกรมวชาการเกษตรมอตราการสญเสยก าลงคนจากการโอนและการลาออกจ านวนมาก จะท าใหขาดแคลนบคลากรทมความรความสามารถและมประสบการณในการท างาน สงผลกระทบตอการด าเนนงานตองลาชา หรอาจตองหยดชะงก กอใหเกดความสญเสยแกระบบการท างาน อกทงยงสนเปลองงบประมาณในการสรรหาและการฝกฝนบคคลใหมเหลานน ซงพบวาในปทผานมามจ านวนการลาออกของบคลากร กรมวชาการเกษตรคอนขางสง ดงตารางท 1.2 ดงน

ตารางท 1.2 แสดงจ านวนการลาออกของบคลากรกรมวชาการเกษตร ต าแหนง ขาราชการ พนกงาน

ราชการ และลกจางประจ า ตงแตวนท 1 ตลาคม 2557 ถง วนท 30 กนยายน 2558 ดงน

ต าแหนง จ านวน (คน) ขาราชการ 17 พนกงานราชการ 317 ลกจางประจ า 9

รวม 343

ทมา: กองการเจาหนาท กรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ดงนน ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการและประสทธภาพในการปฏบตงานของบคลากรกรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ เพอใหบคลากรไดรบการดแลอยางทวถง ทงในดานของการปฏบตงาน การดแลสภาพแวดลอมความเปนอย บรรยากาศองคการ ภาวะผน า คาตอบแทน พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการและประสทธภาพในการปฏบตงานใหเหมาะสม

Page 3: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

3

ทงน กรมวชาการเกษตร ยงมไดมการศกษาคนควา หรอมงานวจยทส ารวจเกยวกบบคลากรในองคการ ดานบรรยากาศองคการ ภาวะผน า คาตอบแทนใหเหมาะสมกบความตองการของบคลากร ซงผลทไดจากการศกษาวจยในครงนจะเปนประโยชนตอองคการ ในการทจะพฒนาและปรบปรงการบรหารงานในองคการ ก าหนดนโยบาย และวางแผนโดยรวมใหมประสทธภาพมากขน

1.2 วตถประสงคในการวจย

1. เพอศกษาหาคาระดบบรรยากาศองคการ ภาวะผน า คาตอบแทน พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการและประสทธภาพในการปฏบตงาน

2. เพอเปรยบเทยบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของบคลากร กรมวชาการเกษตร จ าแนกตามปจจยสวนบคคลซงไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา ต าแหนงงานและอตราเงนเดอน

3. เพอศกษาปจจยท านายทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของบคลากรกรมวชาการเกษตร

4. เพอศกษาปจจยท านายทมอทธพลตอประสทธภาพในการปฏบตงานของบคลากรกรมวชาการเกษตร

Page 4: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

4

1.3 กรอบแนวคดในการวจย

ภาพประกอบท 1.1 กรอบแนวคดในการวจย

ปจจยสวนบคคล

- เพศ

- อาย

- ระดบการศกษา

- ต าแหนงงาน

- อตราเงนเดอน

พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ

- พฤตกรรมการใหความชวยเหลอ - พฤตกรรมการค านงถงผอน - พฤตกรรมความอดทนอดกลน - พฤตกรรมความส านกในหนาท - พฤตกรรมการใหความรวมมอ

Organ (1990)

บรรยากาศองคการ

- โครงสราง - มาตรฐาน - ความรบผดชอบ - การยอมรบ - การใหการสนบสนน - ความผกพน

Stringer (2002)

ประสทธภาพในการปฏบตงาน

- คณภาพของงาน - ปรมาณงาน - เวลา - คาใชจาย

Petersen and Plowman (1989)

ภาวะผน า - การมอทธพลอยางมอดมการณ

- การสรางแรงบนดาลใจ

- การกระตนปญญา

- การค านงถงความเปนปจเจกบคคล

Bass and Avolio (1993)

คาตอบแทน

- คาตอบแทนทเปนตวเงน - คาตอบแทนทไมใชตวเงน

Mondy and Noe (2005)

Page 5: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

5

1.4 สมมตฐานในการวจย

สมมตฐานท 1 ปจจยสวนบคคลทแตกตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการทแตกตางกน

1.1 บคลากรทมเพศแตกตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ แตกตางกน

1.2 บคลากรทมอายแตกตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ แตกตางกน

1.3 บคลากรทมระดบการศกษาแตกตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทด ขององคการแตกตางกน 1.4 บคลากรทมต าแหนงงานแตกตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการแตกตางกน 1.5 บคลากรทมอตราเงนเดอนแตกตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการแตกตางกน

สมมตฐานท 2 ปจจยบรรยากาศองคการ ภาวะผน า คาตอบแทนมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ

สมมตฐานท 3 ปจจยพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการมอทธพลตอประสทธภาพในการปฏบตงาน

1.5 ขอบเขตของการวจย

การวจยเ รอง ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการและประสทธภาพในการปฏบตงานของบคลากร กรณศกษา กรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล

ขอบเขตดานเนอหา ศกษาบรรยากาศองคการ โดยใชแนวคดของ Stringer (2002) ซงแบงองคประกอบของ

บรรยากาศองคการไว 6 ดาน คอ โครงสราง มาตรฐาน ความรบผดชอบ การยอมรบ การใหการสนบสนนและความผกพน

ศกษาภาวะผน า โดยใชแนวคดของ Bass and Avolio (1993) ซงแบงออกเปน 4 ปจจย คอ การมอทธพลอยางมอดมการณ การสรางแรงบนดาลใจ การกระตนปญญาและการค านงถงความเปนปจเจกบคคล

ศกษาคาตอบแทน โดยใชแนวคดของ Mondy and Noe (2005) ซงแบงออก เปน 2 ปจจย คอ คาตอบแทนทเปนตวเงนและคาตอบแทนทไมใชตวเงน

Page 6: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

6

ศกษาพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ โดยใชแนวคดของ Organ (1990) ซงแบง ออกเปน 5 ปจจย คอ พฤตกรรมการใหความชวยเหลอ พฤตกรรมการค านงถงผอน พฤตกรรมความอดทนอดกลน พฤตกรรมความส านกในหนาทและพฤตกรรมการใหความรวมมอ

ศกษาประสทธภาพในการปฏบตงาน โดยใชแนวคดของ Petersen and Plowman (1989) ซงแบงออกเปน 4 ปจจย คอ คณภาพของงาน ปรมาณงาน เวลาและคาใชจาย ขอบเขตดานประชากร

ประชากรทใชในการศกษาครงน โดยเกบขอมลจากบคลากรกรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ จ านวนทงสน 8,500 คน ทมา: กองการเจาหนาทกรมวชาการเกษตรวนท 9 พฤษภาคม 2559

ขอบเขตดานระยะเวลา ระยะเวลาในการเกบขอมลอยในชวงเดอน มถนายน - กรกฎาคม 2559

1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากงานวจย

1. น าผลการศกษาทไดมาใชเปนแนวทางในการก าหนดนโยบายและวธการตางๆทจะท าใหบคลากร มพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ และประสทธภาพในการปฏบตงานทดขน กหก 2. น าผลจากการศกษาไปใชวางแผนการบรหารทรพยากรมนษยในองคการ พฒนาบคลากรท าใหบคลากรมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการและมประสทธภาพในการปฏบตงานเพมมากขน 3.น าผลการศกษาไปเปนประโยชนในทางวชาการ และสามารถน าไปประยกตใชเปนแนวทางส าหรบพฒนาการจายคาตอบแทน สภาพแวดลอมบรรยากาศองคการ และภาวะผน าในองคการอนทมลกษณะใกลเคยงกนเพอใหบคลากรมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ และสงเสรมประสทธภาพในการปฏบตงานใหดขน

Page 7: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

7

1.7 นยามศพท

การศกษาครงน ผศกษาไดก าหนดนยามศพททมขอบเขต และความหมายเฉพาะไว ดงนก าด 1. องคการ หมายถง กรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ

2. บคลากร หมายถง บคลากรทปฏบตงานกรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ 3. ปจจยสวนบคคล

3.1 เพศ หมายถง เพศของบคลากร เพศชาย เพศหญง 3.2 อาย หมายถง อายเตมบรบรณถงวนเกดครงสดทายกอนวนส ารวจ 3.3 ระดบการศกษา หมายถง ขนการศกษาสงสดของบคลากร 3.4 ต าแหนงงาน หมายถง ลกษณะวาจาง ตามทองคกรก าหนดไวของ ผตอบแบบสอบถาม 3.5 อตราเงนเดอน หมายถง คาตอบแทนทเปนตวเงนทบคลากรไดรบตามต าแหนงงาน

4. บรรยากาศองคการ 4.1 โครงสราง หมายถง ความชดเจนในบทบาท หนาท ความรบผดชอบของตนเองและ

บคลากรอนในองคการ 4.2 มาตรฐาน หมายถง ความรสกของบคลากรในองคการตอแรงกดดน ทจะพฒนาผล

การปฏบตงานของตน 4.3 ความรบผดชอบ หมายถง การตดสนใจตองานทตนไดรบผดชอบและสามารถ

ตดสนใจในการแกปญหาดวยตนเอง 4.4 การยอมรบ หมายถง ความชดเจนของการใหผลตอบแทน เมอมผลการปฏบตงานท

ดหรอมบทลงโทษกรณท าผดพลาด 4.5 การใหการสนบสนน หมายถง การเปนสวนหนงของทมงาน การไดรบความ

ไววางใจการไดรบความรวมมอและการสนบสนนจากเพอนรวมงาน 4.6 ความผกพน หมายถง ความรสกภาคภมใจทไดเปนสวนหนงขององคการและความ

ผกพนทจะเปนสวนหนงขององคการในการทจะท าใหองคการบรรลเปาหมายได 5. ภาวะผน า

5.1 การมอทธพลอยางมอดมการณ หมายถง ผน าแบบเปลยนแปลงจะปฏบตสงทเปนแนวทางหรอแบบอยางใหกบผใตบงคบบญชา

5.2 การสรางแรงบนดาลใจ หมายถง ผน าแบบเปลยนแปลงจะปฏบตสงทจะกระตนและสรางแรงบนดาลใจใหกบคนทอยรอบๆขาง

5.3 การกระตนปญญา หมายถง ผน าการเปลยนแปลงจะกระตนถงความพยายามของผ ตามในทางรเรมสรางสรรค

Page 8: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

8

5.4 การค านงถงความเปนปจเจกบคคล หมายถง ผน าการเปลยนแปลงจะใสใจเปนพเศษกบความตองการประสบความส าเรจและความตองการในการเจรญกาวหนาของผตาม

6. คาตอบแทน 6.1 คาตอบแทนทเปนตวเงน หมายถง คาตอบแทนในรปแบบของตวเงนโดยตรง เปน

คาตอบแทนทลกจางไดรบจากนายจางและเปนคาตอบแทนในรปของตวเงนทางออม 6.2 คาตอบแทนทไมใชตวเงน หมายถง ความพงพอใจในงาน ลกษณะงานทปฏบต

สงแวดลอมในการปฏบตงาน และนโยบายทเหมาะสม 7. พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ

7.1 พฤตกรรมการใหความชวยเหลอ หมายถง การใหความชวยเหลอซงกนและกนของบคลากรในองคการ

7.2 พฤตกรรมการค านงถงผอน หมายถง การค านงถงผอนในการเคารพสทธซงกนและกนทงในเรองงานและเรองสวนตว

7.3 พฤตกรรมความอดทนอดกลน หมายถง การมความอดทนอดกลนตอปญหาทเกดขนในองคการ

7.4 พฤตกรรมความส านกในหนาท หมายถง การปฏบตตามระเบยบและการสนองนโยบายขององคการ

7.5 พฤตกรรมการใหความรวมมอ หมายถง ความรบผดชอบและการมสวนรวมกบองคการในการท ากจกรรมตางๆ

8. ประสทธภาพในการปฏบตงาน 8.1 คณภาพของงาน หมายถง คณสมบตของงานสามารถตอบสนองความตองการ ม

ความถกตอง 8.2 ปรมาณงาน หมายถง ปรมาณงานทเกดขนจะตองเปนไปตามความคาดหวงของ

องคการ 8.3 เวลา หมายถง ผลงานเสรจตามเวลาทก าหนด 8.4 คาใชจาย หมายถง ความสามารถในการลดตนทน หรอการใชทรพยากรทต ากวาท

ก าหนดและยงไดผลตามเปาหมาย

Page 9: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

บทท 2

แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ

การศกษาครงนเปนการศกษา ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคกรและประสทธภาพในการปฏบตงานของบคลากร กรณศกษา: กรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ ผวจ ยไดรวบรวมเอกสาร แนวคด ทฤษฎและเอกสารงานวจยทเกยวของมาเปนแนวทางในการวจย ดงน

2.1 แนวคด ทฤษฎของแตละตวแปร 2.1.1 แนวคดและทฤษฎเกยวของกบบรรยากาศองคการ 2.1.2 แนวคดและทฤษฎเกยวของกบภาวะผน า 2.1.3 แนวคดและทฤษฎเกยวของกบคาตอบแทน 2.1.4 แนวคดและทฤษฎเกยวของกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ 2.1.5 แนวคดและทฤษฎเกยวของกบประสทธภาพในการปฏบตงาน

2.2 ผลงานวจยทเกยวของ 2.3 ขอมลเกยวกบกรมวชาการเกษตร

2.1 แนวคด ทฤษฎของแตละตวแปร

2.1.1 แนวคดและทฤษฎเกยวของกบบรรยากาศองคการ Litwin and Stringer (1968) ไดพฒนาเครองมอในการเกบรวบรวมการรบรของแตละ

บคคลซงเกยวกบองคประกอบของสภาพแวดลอมในองคการทงทางตรงและทางออมตามความคาดหวงและการจงใจของแตละบคคลในองคการ เปนแนวคดทสามารถอธบายถงธรรมชาตขององคการหรอสภาพแวดลอมขององคการ โดยพบวาบรรยากาศองคการสามารถรบรไดโดยสมาชกขององคการ

Litwin and Stringer (1968) ใหความหมายวา บรรยากาศองคการเปนแนวคดทอธบายถงสภาพแวดลอมขององคการ ธรรมชาตขององคการและสามารถรบรไดโดยสมาชกองคการ

Tagiuri and Litwin (1968) ใหความหมายวา บรรยากาศองคการเปนสภาพแวดลอมภายในขององคการซงมอทธพลตอพฤตกรรมของสมาชกในองคการ ซงสมาชกสามารถรบรการเปนสวนหนงขององคการได

Page 10: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

10

จากการทบทวนวรรณกรรมมผใหความหมายและองคประกอบของบรรยากาศองคการ (อางใน ศรวรรณ ชนบญ, 2553) ดงน

Brown and Moberg (1980) กลาววา บรรยากาศองคการ หมายถง การวางรปแบบและความคาดหวงของสมาชกตอองคประกอบตางๆ ขององคการ ซงบรรยากาศองคการเปนตวก าหนดทศนคตทด และความพอใจของบคลากรทจะอยในองคการ หากตองการปรบปรงเปลยนแปลง หรอพฒนาองคการแลวสงทตองพจารณานนกคอ บรรยาการองคการ ซงมความส าคญตอสมาชกองคการในทกระดบไมวาจะเปนระดบผบรหารหรอบคลากรอนๆ ในองคการและบรรยากาศองคการยงมความส าคญตอการบรหารงานอกดวย ซงหากจะวเคราะหพฤตกรรมการท างานของสมาชกในองคการ ประสทธภาพและประสทธผลขององคการ จงตองพจารณาถงสภาพแวดลอมในองคการ หรอบรรยากาศองคการซงมอทธพลในการก าหนดทศนคตและพฤตกรรมในการปฏบตงานของสมาชกในองคการ

Stringer (2002: 9) ใหความหมายวา บรรยากาศองคการ เปนรปแบบและการรวบรวมลกษณะเฉพาะขององคการทมผลกระทบตอการปฏบตงานของบคลากรในองคการ Mullins (2002: 809) ใหความหมายวา บรรยากาศองคการ เปนการบงชถงความรสกและความเชอของบคลากรเกยวกบสงตางๆในองคการ โดยบรรยากาศจะขนอยกบการรบรของบคลากรทมตอองคการ Griffin and Moorhead (2007: 486) ใหความหมายวา บรรยากาศองคการ หมายถง สถานการณปจจบนทมอยในองคการ และเปนการเชอมโยงกนระหวางกลมการท างาน บคลากรและการปฏบตงาน การจดการตางๆ จงมผลกระทบโดยตรงตอพฤตกรรมของบคลากรในองคการ

องคประกอบของบรรยากาศองคการ Kelly (1980: 486) กลาววา การศกษาบรรยากาศองคการ เปนการศกษาถงความรสกนกคดของบคลากรในองคการ มองคประกอบ 6 ดาน ดงน

1. โครงสราง หมายถง การรบรของบคลากรในองคการเกยวกบองคประกอบของงานอนเกดจากโครงสรางขององคการ ขนตอนการด าเนนงาน กฎเกณฑ และระเบยบขอบงคบ

2. ความเปนอสระ หมายถง การบรของบคลากรในองคการเกยวกบความมอสระในการแสดงออกซงความคดเหน โดยไมมผลกระทบตอการปฏบตงานในแงลบ

3. โครงสรางของรางวลตอบแทน หมายถง การรบรของบคลากรเกยวกบการไดรบรางวลตอบแทนจากการปฏบตงานทตนไดปฏบตตามเปาหมายขององคหาร มความยตธรรม เปนไปตามความสามารถ เชน การจายคาตอบแทนจากการท างาน เปนตน

4. ความอบอน การใหการสนบสนน การใหการพจารณา หมายถง การรบรของบคลากรใน องคการเกยวกบสมพนธภาพทดภายในองคการ และการไดรบความชวยเหลอจากเพอนรวมงานรวมถงผบงคบบญชา

Page 11: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

11

5. การยอมรบความขดแยงในองคการ หมายถง การรบรของบคลากรในองคการเกยวกบความแตกตางกนทางความคดเหนของสมาชกในองคการ การยอมรบในความคดเหนทแตกตาง และมการเผชญหนากบความขดแยงทเกดขน

6. การเปลยนแปลงในองคการ หมายถง การรบรของบคลากรในองคการเกยวกบการเปลยนแปลงขององคการจากการน าเทคโนโลยททนสมยมาใชกบองคการ ตลอดจนความรสกทมตอความสามารถในการยดหยนขององคการ เพอรองรบวทยาการจดการสมยใหม

Aldag and Brief (1981: 423) ไดแบงองคประกอบของบรรยากาศเปน 4 ดาน ดงน 1. ความเปนอสระ หมายถง ระดบทองคการอนญาตใหบคลากรในองคการมความเปน

อสระเพยงพอทจะตดสนใจและคดสรางสรรคสงใหมๆได 2. โครงสราง หมายถง ระดบทองคการก าหนดเปาหมายในการปฏบตงานใหแกบคลากรใน

องคการรวมทงวธการท างานเพอบรรลเปาหมายขององคการ 3. การใหรางวลตอบแทน หมายถง ระดบทองคการใหรางวลตอบแทนแกบคลากรใน

องคการในรปของการเลอนขนเงนเดอน การเลอนต าแหนง โดยพจารณาผลการปฏบตงานความสามารถ หรอผลผลตอนๆ ทเกดจากความสามารถของบคลากร

4. ความอบอนและการใหการสนบสนน หมายถง ระดบทองคการใหความสนบสนนชวยเหลอแกสมาชกองคการ โดยผานการสนบสนนจากผน าดวยสมพนธภาพทด Timm, Peterson and Stevens (1990: 119-120) ไดแบงบรรยากาศองคการออกเปน 6 ดาน ดงน

1. ความไววางใจ หมายถง บคลากรในองคการในทกระดบควรพยายามพฒนา และรกษา ความสมพนธในทกระดบเพอใหเกดความไววางใจ ความมนใจ และความนาเชอถอ โดยการใหขอมลขาวสารและการปฏบตตอบคลากรอยางเหมาะสม

2. การมสวนรวมในการตดสนใจ หมายถง บคลากรในองคการในทกระดบขององคการควรจะมการตดตอสอสารและปรกษากนเกยวกบปญหาตางๆ ของนโยบายขององคการทเกยวของกบต าแหนงหนาททบคลากรรบผดชอบอย บคลากรทกระดบควรจะสอสารและปรกษากบฝายจดการเปนการแสดงถงการมสวนรวมในการตดสนใจและตงเปาหมายรวมกน 3. การสนบสนน หมายถง บรรยากาศโดยทวไปในองคการ เปนภาวะเปดเผยและตรงไปตรงมาแสดงถงความสมพนธภาพในองคการของบคลากรกบเพอนรวมงาน ผใตบงคบบญชาหรอหวหนางาน 4. เปดใหมการสอสารจากบนลงลาง หมายถง สมาชกในองคการควรมสวนในการรบรขอมลขาวสารทสมพนธกบการปฏบตงานของเขาโดยตรง ท าใหสามารถจดการและวางแผนการท างานได 5. รบฟงการสอสารจากลางขนบน หมายถง บคลากรในแตละระดบขององคการควรรบฟง

Page 12: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

12

ขอเสนอแนะหรอรายงานปญหาจากผใตบงคบบญชา เมอไดรบขอมลกควรน ามาด าเนนการหาแนวทางแกไขปญหาตอไป 6. เปาหมายการปฏบตงาน หมายถง บคลากรในองคการในทกระดบขององคการควรแสดงถงความผกพนเพอใหเกดเปาหมายการปฏบตงานสง ซงกคอผลผลตสง คณภาพสง ตนทนต า สงเหลานจะเกยวของกบสมาชกทกคนในองคการ

Stringer (2002: 10-11) ไดกลาวถง บรรยากาศองคการไว 6 ดาน คอ 1. โครงสราง (Structure) หมายถง การสนองตอบความรสกของบคลากรวามการจดการและมการระบหนาท และความรบผดชอบอยางชดเจน ระดบโครงสรางจะมมากเมอพนกงานรสกวาทกคนทราบภาระ หนาท การงานของตนเปนอยางด ระดบโครงสรางจะมนอยเมอพนกงานมความสบสนในภาระหนาทของตน 2. มาตรฐาน (Standard) หมายถง การวดถงความรสกทเกยวกบความกดดนในการปรบปรงการปฏบตงานในองคการและระดบของความภาคภมใจของบคลากรวามการท างานทด การมระดบมาตรฐานสง หมายถงการทบคลากรคอยหาแนวทางทจะปรบปรงผลการปฏบตงานอยเสมอ ระดบมาตรฐานทต าจะแสดงถงการมความคาดหวงตอผลการปฏบตงานในระดบต าของบคลากร 3. ความรบผดชอบ (Responsibility) หมายถง การสนองตอบความรสกของบคลากรถงการเปนเจานายตนเอง และไมมการตรวจสอบการตดสนใจซ าโดยผอน ผทรสกถงความรบผดชอบในระดบสงจะไดรบการสนบสนนใหแกปญหาดวยตนเอง ผทรสกถงความรบผดชอบในระดบต าจะชใหเหนถงความเสยงและการทดสอบดวยวธการใหมๆ มแนวโนมทจะถกท าให หมดก าลงใจ 4. การยอมรบ (Recognition) หมายถง การทบคลากรจะรสกไดถงการไดรบรางวลเมอท างานไดดซงการวดนจะมงเนนไปทการใหรางวล หรอการต าหนตเตยนและการถกลงโทษบคลากร การยอมรบในระดบสงบงบอกถงคณลกษณะของความสมดลและความเหมาะสมระหวางการใหรางวลและการถกต าหนตเตยน การยอมรบในระดบต าหมายถงการทท างานไดดแตรางวลทจะไดรบนนไมมความแนนอน 5. การใหการสนบสนน (Support) หมายถง การสนองตอบความรสกของบคลากรถงความไวเนอเชอใจและการใหการสนบสนนซงกนและกนในองคการซงมอยโดยทวไปในกลมการท างาน การสนบสนนจะอยในระดบสงเมอบคลากรรสกวาพวกเขาเปนสวนหนงของทมงานทด และเมอพวกเขารสกแลวเขาจะใหความชวยเหลอเมอเขาตองการท า การสนบสนนในระดบต าจะเกดขนเมอบคลากรรสกแยกจากผอนและโดดเดยว 6. ความผกพน (Commitment) หมายถง การสนองตอบความรสกของบคลากรถงความภมใจในความเปนสวนหนงขององคการ และระดบความผกพนของบคลากรตอเปาหมายขององคการการมความรสกผกพนในระดบสงจะเกยวเนองกบระดบการมความจงรกภกดสวนบคคล

Page 13: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

13

อยางสงของบคลากร การมความผกพนในระดบต าหมายถงการทบคลากรรสกไมสนใจตอองคการและเปาหมายขององคการ

จากการศกษา องคประกอบบรรยากาศองคการมความคลายคลงกนและมความแตกตางกนอยบาง แตเปนสงทมอยในทกๆองคการ โดยขนอยกบลกษณะเฉพาะของแตละองคการนนๆ ซงสามารถสรปได ดงน

ตารางท 2.1 แสดงสรปองคประกอบของบรรยากาศองคการ ดงน

องคประกอบของบรรยากาศองคการ นกวชาการ

Kelly Aldag

and Brief Timm,Peterson

and Stevens Stringer

- โครงสราง - - มาตรฐาน - - - - ความรบผดชอบ - - - - การยอมรบ - - - การใหการสนบสนน - ความผกพน - - - - ความเปนอสระ - - - โครงสรางของรางวลตอบแทน - - - การเปลยนแปลงในองคการ - - - - ความไววางใจ - - - - การมสวนรวมในการตดสนใจ - - - - เปดใหมการสอสารจากบนลงลาง - - - - รบฟงการสอสารจากลางขนบน - - - - เปาหมายการปฏบตงาน - - -

หมายเหต: 1. Kelly (1980) ทมา: Organizational Behavior. 2. Aldag and Brief (1981) ทมา: Managing Organizational Behavior. 3. Timm, Peterson and Stevens (1990) ทมา: People at Work: Human Relations in

Organizations. 4. Stringer (2002) ทมา: Leadership and Organizational Climate.

Page 14: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

14

จากองคประกอบบรรยากาศองคการดงกลาว ผวจยเลอกใช องคประกอบบรรยากาศองคการของ Stringer เพอใหสอดคลองกบลกษณะองคกรของกรมวชาการเกษตร ทท าการศกษาในครงน ซงเปนองคการในระบบราชการ โดยแบงออกเปน 6 ดาน ดงน ดานโครงสราง ดานมาตรฐาน ดานความรบผดชอบ ดานการยอมรบ ดานการใหการสนบสนน และดานความผกพน

2.1.2 แนวคดและทฤษฎเกยวของกบภาวะผน า พชาภพ พนธแพ (2554: 10-11) ค าจ ากดความของ ภาวะผน า ในชวง 25 ปทผานมา ดงน

1. ภาวะผน า หมายถง พฤตกรรมของแตละบคคลเพอสงการใหกลมท ากจกรรมเพอบรรลเปาหมายทตกลงกนไว

2. ภาวะผ น า หมายถง อทธพลระหวางบคคลทแสดงออกโดยสถานการณ โดยผานกระบวนการสอสารเพอน าไปสเปาหมายหลายอยาง หรอเปาหมายทตงขนโดยเฉพาะ

3. ภาวะผน า หมายถง การรเรมและการรกษาความคาดหวง และปฏสมพนธระหวางบคคล 4. ภาวะผน า หมายถง อทธพลทสามารถเพมประสทธภาพของการท างานโดยผาน

กระบวนการสงการภายในองคการ 5. ภาวะผน า หมายถง กระบวนการในการใชอทธพลควบคมการด าเนนกจกรรมของกลม

เพอบรรลผลส าเรจตามเปาหมายทไดตงไว 6. ภาวะผน า หมายถง กระบวนการในการมอบหมายขอเสนออนเปนค าสงทมความหมาย

โดยกอใหเกดความพยายามในการบรรลผลส าเรจตามขอเสนอนน 7. ภาวะผน า หมายถง บคคลทอทศตนแกสงคมและคาดหวงทจะท าเชนนน 8. ภาวะผน า หมายถง การใชอทธพลตอบคคลอน เพอใหเกดความพยายามด าเนนงานให

บรรลเปาหมายของกลม 9. ภาวะผน า หมายถง ศลปะหรอกระบวนการใชอทธพลตอผอนใหเกดความกระตอรอรน

อยางเตมใจทจะบรรลถงความส าเรจตามวตถประสงคของกลม (Koontz, O’Donnell and Weihrich) 10. ภาวะผน า หมายถง กระบวนการสงการและการใชอทธพลตอกจกรรมตางๆ ของ

สมาชกในกลม จากการทบทวนวรรณกรรมมผใหความหมายและองคประกอบของภาวะผน า (อางใน

จฑามาศ เลาหจระกล, 2554) ดงน Yukl, Gary (1994: 5) ใหความหมายวา ภาวะผน า หมายถง กระบวนการทมอทธพลของผน าทมผลตอการแสดงพฤตกรรมของผตาม เชน ภาวะผน ามผลตอการเลอกทางออกส าหรบกลมหรอองคการ มผลตอการด าเนนงานขององคการ ใหเปนไปตามเปาหมายทวางไว มผลตอแรงจงใจของผตามทจะไปสเปาหมาย และมบทบาทตอการรกษาสมพนธภาพระหวางสมาชกในองคการ เปนตน

Page 15: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

15

Helfetz and Laurie (1997) ใหความหมายวา ภาวะผน า หมายถง กระบวนการทชกจงใหบคลากรใชความพยายามในการท าใหบรรลเปาหมายบางประการ โดยผน าทดจะมวสยทศนขององคการในอนาคตและมความสามารถในการทจะสรางความกระตอรอรนเพอบรรลเปาหมายในหมสมาชกองคการ Schermerhorn, et al. (2000: 287) ใหความหมายวา ภาวะผน า หมายถง กรณเฉพาะของบคคลทมอทธพลตอบคคลอนหรอสมาชกในองคการใหปฏบตในสงทตนตองการ

ทฤษฎภาวะผน าการเปลยนแปลง (Transformational Leadership Theory) เปนทฤษฎภาวะผน าแนวใหมทมการเปลยนแปลงไปสความเปนผน าทมวสยทศน มคณธรรม มการกระจายอ านาจหรอมการเสรม สรางพลงจงใจ และกระตนใหผตามมภาวะผน า ภาวะผน าการเปลยนแปลงเปนกระบวนการทมอทธพลตอการเปลยนแปลงเจตคต และพฒนาผตามใหเจรญเตบโตไปพรอมกน แ องคประกอบของภาวะผน าการเปลยนแปลง Bass (1985) ไดกลาววา การจะสามารถวดหรอตดสนวาบคคลใดเปนผน าการเปลยนแปลงนน โดยสงเกตวาผน ากอผลอยางไรตอผตาม และภาวะผน าการเปลยนแปลงสามารถแบงออกได 3 ประการ ดงน

1. การมบญบารม หมายถง กระบวนการทผน าใชอทธพลตอผตาม โดยการกระตนทางอารมณความรใหคลอยตามผน า

2. การกระตนทางภมปญญา หมายถง กระบวนการทผน าท าใหผตามนนตระหนกไดถงปญหาทเกดขน และท าใหผตามมองปญหาไดจากแงมมใหมๆ

3. การพจารณาถงแตละบคคล หมายถง การทผน ามการให การสนบสนน การสงเสรมและพฒนาประสบการณของผตาม

รตตกรณ จงวศาล (2556: 252-255) Bass and Avolio (1993) ไดเสนอโมเดลภาวะผน าแบบเตมรปแบบ โดยใชผลการวเคราะหองคประกอบภาวะผน าตามรปแบบภาวะผน า ดงน

ภาวะผน าการเปลยนแปลง (Transformational Leadership) เปนกระบวนการทผน ามอทธพลตอผรวมงานและผตาม โดยเปลยนแปลงความพยายามของผรวมงานและผตามใหสงขนกวา ความพยายามทคาดหวง พฒนาความสามารถของผรวมงานและผตามไปสระดบทสงขนและศกยภาพมากขน ท าใหเกดการตระหนกรในภารกจและวสยทศนของกลมและขององคการ จงใจใหผรวมงานและผตามมองใหไกลเกนกวาความสนใจของพวกเขาไปสประโยชนของกลมขององคการและสงคม ซงกระบวนการทผ น ามอทธพลตอผรวมงานหรอผตามนจะกระท าโดยผานองคประกอบพฤตกรรมเฉพาะ 4 ประการ

1. การมอทธพลอยางมอดมการณหรอภาวะผน าเชงบารม (Idealized Influence or Charisma Leadership) หมายถง การทผน าประพฤตตวเปนแบบอยาง หรอเปนโมเดลส าหรบผตาม ผน าจะเปนทยกยอง เคารพ ศรทธา ไววางใจ ผน าจะมวสยทศน และสามารถถายทอดไปยงผตาม

Page 16: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

16

ผน าสามารถควบคมอารมณไดในสถานการณวกฤต ผน าจะเปนผทมศลธรรมและมจรยธรรมสง ผน าจะหลกเลยงทจะใชอ านาจเพอผลประโยชนสวนตนแตจะประพฤตตนเพอใหเกด ประโยชนแกผอนและเพอประโยชนของกลมหรอองคการ ผน าจะแสดงใหเหนถงความเฉลยวฉลาด มความเชอมนและเหนคณคาในตนเอง มความแนวแนในอดมการณ ความเชอและคานยมของเขา ผน าจะมวสยทศนและแสดงความมนใจรวมถงชวยสรางความรสกเปนหนงเดยวกนเพอการบรรลเปาหมายตามวสยทศนนน ส าหรบองคประกอบดานการมอทธพลอยางมอดมการณน เปนองคประกอบแรกหรอองคประกอบพนฐานทมความส าคญทจะท าใหผน ากลายเปนผน าการเปลยนแปลงอยางแทจรง 2. การสรางแรงบนดาลใจ (Inspiration Motivation) หมายถง การทผน าจะประพฤตในทางทจงใจใหเกดแรงบนดาลใจกบผตาม โดยการสรางแรงจงใจภายใน การใหความหมายและทาทายในเรองานของผตาม ผน าจะกระตนจตวญญาณของทม (Team Spirit) ใหมชวตชวา ผน าจะมการน าเสนอวสยทศนทนาดงดดใจส าหรบอนาคต และจะสอสารความหวงทผน าตองการอยางชดเจน ผน าจะแสดงการอทศตวหรอความผกพนตอเปาหมายแลวสยทศนรวมกน ผน าจะแสดงความเชอมนและแสดงใหเหนความตงใจอยางแนวแนวาจะสามารถบรรลเปาหมายได และมอนาคตในแงบวก บอยครงพบวาการสรางแรงบนดาลใจนเกดขนผานการค านงถงความเปนปจเจกบคคล และการกระตนทางปญญา โดยการค านงถงความเปนปจเจกบคคลท าใหผตามรสกวาตนเองมคณคา และกระตนใหพวกเขาสามารถจดการกบปญหาทตนเองเผชญได สวนการกระตนทางปญญาชวยใหผตามจดการกบอปสรรคของตนเอง และเสรมความคดรเรมสรางสรรค 3. การกระตนทางปญญา (Intellectual Stimulation) หมายถง การทผน ามการกระตนผตามใหตระหนกถงปญหาตางๆ ทเกดขนในหนวยงาน ท าใหผตามมความตองการหาแนวทางใหมมาแกปญหาในหนวยงาน เพอหาขอสรปใหมทดกวาเดม เพอท าใหเกดสงใหมและสรางสรรค โดยผน ามการคดและแกปญหาอยางเปนระบบ มความคดรเรมสรางสรรค มการใหก าลงใจผตามใหพยายามหาทางแกปญหาดวยวธใหม ผน ามการกระตนใหผตามแสดงความคดและเหตผล ผน าท าใหผตามรสกวาปญหาทเกดขนเปนสงททาทายและเปนโอกาสทดทจะแกปญหารวมกน โดยผน า จะสรางความเชอมนใหผตามวาปญหาทกอยางตองมวธแกไข 4. การค านงถงความเปนปจเจกบคคล (Individualized Consideration) หมายถง ผน าจะมความสมพนธเกยวของกบบคคลในฐานะเปนผน าใหการดแลเอาใจใสผตามเปนรายบคคล และท าใหผตามรสกมคณคาและมความส าคญ ผน าจะเปนโคช (Coach) และเปนทปรกษา (Advisor) ของผ ตามแตละคน เพอการใหค าแนะน าการสนบสนน และการพฒนาผตาม ผน าจะเอาใจใสเปนพเศษในความตองการของปจเจกบคคล เพอผลสมฤทธและการเตบโตของแตละคน ผน าจะพฒนาศกยภาพของผตามใหสงขน นอกจากนผน าจะมการปฏบตตอตามโดยการใหโอกาสในการเรยนรสงใหมๆ สรางบรรยากาศของการใหการสนบสนน ค านงถงความแตกตางระหวางบคคลในดานความจ าเปนและความตองการ ผน าสนใจในความกง ของแตละบคคล ผน าจะมการฟงอยางมประสทธผล มการ

Page 17: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

17

เอาใจเขามาใสใจเรา ผน าจะมการมอบหมายงานเพอเปนเครองมอในการพฒนาผตาม เปดโอกาสใหผตามไดใชความสามารถพเศษอยางเตมทและเรยนรสงใหมๆ ททาทายความสามารถ ผน าจะดแลผ ตามวาตองการค าแนะน า การสนบสนน และการชวยใหกาวหนาในการท างานทรบผดชอบหรอไมอยางไร Avolio et al (2003) ไดกลาววา ภาวะผน าการเปลยนแปลง มองคประกอบ 5 แบบ ดงน

1. การมอทธพลอยางมอดมการณ ทางดานคณสมบตของผน า หมายถง การทผน านนมการรบรในการสรางความไววางใจ และมมมมองความคดทมงมนในการพฒนางานใหดยงขน

2. การมอทธพลอยางมอดมการณ ทางดานพฤตกรรมของผน า หมายถง การทผน านนสามารถเปนศนยรวมของ ศรทธา ความเชอมน และมงมนในพนธกจตางๆ

3. การสรางแรงบนดาลใจ หมายถง การทผน าจะมพฤตกรรมในทางทจงใจใหเกดแรงบนดาลใจกบผตาม กระตนจตวญญาณของผตาม

4. การกระตนทางปญญา หมายถง การทผน ามการกระตนใหผตามตระหนกถงปญหาตางๆทเกดขนในหนวยงานเพอใหผตามหาแนวทางใหมๆมาแกไขปญหา

5. การค านงถงปจเจกบคคล หมายถง การทผน าจะมความสมพนธเกยวของกบบคลากรในฐานะเปนผน าทมการการดแลเอาใจใสผตามเปนรายบคคล

จากการศกษา องคประกอบภาวะผน ามความคลายคลงกนและมความแตกตางกนอยบางแตเปนสงทมอยในทกๆองคการ โดยขนอยกบลกษณะเฉพาะของแตละองคการนนๆ ซงสามารถสรปได ดงน ตารางท 2.2 แสดงสรปองคประกอบของภาวะผน า ดงน

องคประกอบของภาวะผน า นกวชาการ

Bass Bass and Avolio Avolio et al - การมอทธพลอยางมอดมการณ - - การสรางแรงบนดาลใจ - การกระตนปญญา - การค านงถงความเปนปจเจกบคคล - การมบญบารม - -

หมายเหต: 1. Bass (1985) ทมา: Leadership and performance beyond expectations. 2. Bass and Avolio (1993) ทมา: Transformational leadership and organizational culture. 3. Avolio et al (2003) ทมา: Leadership models, methods, and applications.

Page 18: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

18

จากองคประกอบภาวะผน าดงกลาว ผวจยเลอกใช องคประกอบภาวะผน าของ Bass and Avolio เพอใหสอดคลองกบลกษณะองคกรของกรมวชาการเกษตร ทท าการศกษาในครงน ซงเปนองคการในระบบราชการ โดยแบงออกเปน 4 ดาน ดงน ดานการมอทธพลอยางมอดมการณ ดานการสรางแรงบนดาลใจ ดานการกระตนปญญา และดานการค านงถงความเปนปจเจกบคคล

2.1.3 แนวคดและทฤษฎเกยวของกบคาตอบแทน จากการทบทวนวรรณกรรมมผใหความหมายและองคประกอบของคาตอบแทน (อางใน

ษมาภรณ ลอมทองและคณะ, 2551) ดงน Milkovich and Newma (1990: 3) ใหความหมายวา คาตอบแทน หมายถง คาใชจายท

องคการจายใหแกผปฏบตงาน ในรปแบบของสงของหรอรางวล ทงทเปนตวเงน การบรการทจบตองไดและผล ประโยชนทลกจางจะไดรบจากการท างาน ซงเปนสวนหนงของความสมพนธในการจางงาน

Mondy, Noe and Premeaux (1999: GI-2) ใหความหมายวา คาตอบแทน หมายถง รางวลตอบแทนทงหมดทบคลากรจะไดรบ โดยการแลกเปลยนกบการปฏบตงาน ซงประกอบดวยคาจาง เงนเดอน โบนส สงจงใจและผลประโยชนอนๆ

วรารตน เขยวไพร (2550: 1-3) ใหความหมายวา คาตอบแทน หมายถง รางวลทงหมดทองคการจายใหกบบคลากรในรปแบบตางๆ ไดแก คาจาง เงนเดอน โบนส คานายหนา สวสดการ ทอยอาศย การรกษาพยาบาล วนหยด วนลา ความปลอดภยในการปฏบตงาน และความกาวหนาในอาชพซงสมพนธเกยวของกบการปฏบตงาน

องคประกอบของคาตอบแทน Gomez-Mejia, Balkin and Cardy (1998: 329) ไดกลาววา คาตอบแทนสามารถแบงออกได 3 แบบดวยกน ดงน

1. คาตอบแทนพนฐาน หมายถง การจายเงนตามอตราทมรปแบบแนนอนเปนประจ าเพอตอบแทนการปฏบตงานใหแกบคลากร ซงอาจจายใหเปนเงนเดอน หรอคาจาง

2. คาตอบแทนแบบจงใจ หมายถง การใหรางวลตอบแทนกบผทมผลการปฏบตงานด โดยก าหนดอตราการจายใหสมพนธโดยตรงกบผลการปฏบตงานของบคลากรแตละคนตามงานทได นอกเหนอไปจากคาจางพนฐานทไดรบ

3. ผลประโยชนเกอกล หมายถง การใหรางวลแกบคลากร โดยเปนผลทไดจากการจางงานและการด ารงต าแหนงภายในองคการ เพอบคลากรมความมนคงและเกดความพงพอใจในการท างาน

Mondy and Noe (2005) แบงองคประกอบของ คาตอบแทนในรปแบบ คาตอบแทนทเปนตวเงนกบไมใชตวเงน ดงน

1. คาตอบแทนในรปของตวเงน ประกอบดวย

Page 19: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

19

1.1 คาตอบแทนในรปของตวเงนโดยตรง หมายถง คาตอบแทนทลกจางไดรบจากนายจาง ไดแก คาจาง เงนเดอน โบนส (Bonus) คานายหนา (Commission) ซงเปนคาตอบแทนพเศษตามผลงาน คาคณวฒ หรอประสบการณ คาท างานลวงเวลา คาท างานตามกะและคาพาหนะขนสง

1.2 คาตอบแทนในรปของตวเงนทางออม หมายถง คาตอบแทนทลกจางไดรบตามทกฎหมายก าหนด ไดแก การประกนสงคมและการประกนการวาง รวมทงคาตอบแทนทองคการจดใหแกพนกงาน ในชวงวนหยดตามประเพณ วนหยดพกผอน วนลาปวย ลาคลอดบตรและผลประโยชนอน ไดแก คารกษาพยาบาล ประกนชวต เงนบ าเหนจบ านาญ การทพพลภาพ สวสดการ อาหารกลางวน เสอผา ทอยอาศย ศนยดแลเดก เงนชวยเหลอบตร และคาเลาเรยนบตร

2. คาตอบแทนไมใชรปของตวเงนประกอบดวย 2.1 ความพงพอใจในงาน ไดแก ลกษณะงานทมการใชทกษะการท างานทหลากหลาย

มการก าหนดแนวทางการปฏบตงาน มความส าคญ มโอกาสเลอนต าแหนง การมสวนรวมแสดงความคดเหนและก าหนดวตถประสงคของงานและการมขอมลยอนกลบสามารถเสนอขอคดเหน ปญหาและแนวทางแกไขการปฏบตงานไดอยางอสระ

2.2 สงแวดลอมในการท างาน ไดแก นโยบายทเหมาะสม ผบรหารและพนกงานมความสามารถความสมพนธทดกบเพอนรวมงาน สภาพการท างานทสะดวกสบาย ความยดหยนในการท างานทงดานของเวลา การตดตอสอสารและการก าหนดชวโมงการท างาน การบรหารคาตอบแทนจะตองก าหนดองคประกอบของคาตอบแทนภายในองคการ หนวยงาน และการจายเปนรายบคคลเพอชวยลดอตราการหมนเวยนงาน ลดอตราการขาดงาน เพมความพงพอใจในการปฏบตงานและผลการปฏบตงานดขนโดยมปจจยสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอก เขามามสวนส าคญในการก าหนดองคประกอบคาตอบแทนในรปของตวเงน และไมใชตวเงน ดงน

Page 20: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

20

องคประกอบคาตอบแทนของมอนดและโนว

คาตอบแทน

ตวเงน ไมใชตวเงน

ทางตรง ทางออม งาน สงแวดลอม ของงาน

- คาจาง - เงนเดอน - คา นายหนา - โบนส

กฎหมายก าหนด - ความปลอดภย - การประกนวางงาน - คาชดเชย องคการก าหนด - ชวงเวลาทไมได ท างาน - ผลประโยชนดาน สขภาพ - สวสดการพนกงาน

- งานมการใช ทกษะหลากหลาย -งานมความส าคญ -งานมโอกาส กาวหนา -การมสวนรวม -การมขอมล ยอนกลบ

- นโยบายเหมาะสม - คาตอบแทนท เพยงพอด ารงชพ - เพอนรวมงาน/ทมงาน - ต าแหนงงานเหมาะสม - สภาพการปฏบตงาน ทสะดวกสบาย - ความยดหยนใน การปฏบตงาน

ภาพประกอบท 2.1 องคประกอบคาตอบแทนของมอนดและโนว ทมา: การบรหารคาตอบแทน (วรารตน เขยวไพร, 2550)

Milkovich and Newman (2005: 7-12) ไดกลาววา คาตอบแทน สามารถแบงออกได ดงน 1. คาตอบแทนรวม หมายถง คาตอบแทนทเปนตวเงน และผลประโยชนทตอบแทนอนๆ 2. คาตอบแทนทไดรบสมพนธกบงาน หมายถง คาตอบแทนทบคลากรไดรบจากการ

ปฏบตงานอยางเหมาะสมตามสถานะทปฏบตอย จากการศกษา องคประกอบคาตอบแทนมความคลายคลงกนและมความแตกตางกนอยบาง

แตเปนสงทมอยในทกๆองคการ โดยขนอยกบลกษณะเฉพาะของแตละองคการนนๆ ซงสามารถสรปได ดงน

Page 21: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

21

ตารางท 2.3 แสดงสรปองคประกอบของคาตอบแทน ดงน

องคประกอบของคาตอบแทน นกวชาการ

Gomez-Mejia, Balkin and Cardy

Mondy and Noe

Milkovich and Newman

- คาตอบแทนทเปนตวเงน - - - คาตอบแทนทไมใชตวเงน - - - คาตอบแทนรวม - - - คาตอบแทนทไดรบสมพนธกบงาน - - - คาตอบแทนพนฐาน - - - คาตอบแทนแบบจงใจ - - - ผลประโยชนเกอกล - -

หมายเหต: 1. Gomez-Mejia, Balkin and Cardy, (1999) ทมา: Human Resources. 2. Mondy and Noe (2005) ทมา: Human resource management. 3. Milkovich and Newman (2005) ทมา: Compensation.

จากองคประกอบคาตอบแทนดงกลาว ผวจ ยเลอกใช องคประกอบคาตอบแทนของ

Mondy and Noe เพอใหสอดคลองกบลกษณะองคกรของกรมวชาการเกษตร ทท าการศกษาในครงน ซงเปนองคการในระบบราชการ โดยแบงออกเปน 2 ดาน ดงน ดานคาตอบแทนทเปนตวเงน และดานคาตอบแทนทไมใชตวเงน

2.1.4 แนวคดและทฤษฎเกยวของกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ จากการทบทวนวรรณกรรมมผใหความหมายและองคประกอบของพฤตกรรมการเปน

สมาชกทดขององคการ (อางใน จฑามาศ เลาหจระกล, 2554) ดงน Organ (1987) กลาววา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ หมายถง พฤตกรรมของ

บคลากรทเกดขนไดจากตวของบคลากรเอง ซงองคการไมไดก าหนดไวใหปฏบต แตเปนพฤตกรรมทบคลากรเตมใจปฏบตเพอองคการ โดยพฤตกรรมเหลานนเปนพฤตกรรมทสนบสนนหรอสงผลตอองคการ

Johns (1996) ใหความหมายวา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ หมายถง พฤตกรรมทไมไดก าหนดไวในงาน แตเปนพฤตกรรมของบคลากรทสงเสรมใหองคการมประสทธภาพ

Page 22: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

22

Newstrom and Davis (1997) ใหความหมายวา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ หมายถง พฤตกรรมทางสงคมทบคลากรในองคการมสวนรวมอยางชดเจน มความสมครใจทจะปฏบตงาน เพอชวยใหองคการประสบความส าเรจตามเปาหมายทก าหนดไว สงผลใหมประสทธภาพและประสทธผลตอไป

Hellriegel and Slocom (2004) ใหความหมายวา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ หมายถง พฤตกรรมทอยนอกเหนอจากหนาทการปฏบตงานทท าอยางเปนทางการ แตเปนพฤตกรรมทมความส าคญตอการยอมรบและภาพลกษณขององคการ

องคประกอบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ Organ (1990) ไดกลาวถง พฤตกรรมการเปนสมาชกทดในองคการไว 5 องคประกอบดวยกน ดงน 1. พฤตกรรมการใหความชวยเหลอ (Altruism) หมายถง พฤตกรรมการใหความชวยเหลอผอนดวยความสมครใจในการแกไขปญหาทเกดขนจากการปฏบตงาน เชน การเขาชวยเหลอเพอนรวมงานในทนทเมอเกดปญหาในการปฏบตงาน หรอการปฏบตงานแทนเพอนรวมงานทไมสามารถปฏบตงานได การแนะน าบคลากรใหมเกยวกบวธการใชวสดอปกรณ เครองมอเครองใชตางๆ ในการปฏบตงาน ตลอดจนการใหอปกรณหรอทรพยากรตางๆ ทจ าเปนแกเพอนรวมงานทขาดแคลน 2. พฤตกรรมการค านงถงผอน (Courtesy) หมายถง พฤตกรรมการค านงถงผอนกอนทจะกระท าสงใด เพอปองกนไมใหเกดปญหากระทบกระทงทเกยวของกบการปฏบตงานในภายหลง เนองจากการปฏบตงานนนทกคนในองคการตองพงพาอาศยซงกนและกน ท าใหการกระท าและการตดสนใจของบคคลหนงอาจจะมผลกระทบตอบคคลอนได ดงนน ในการปฏบตงานนนจงควรใหความสนใจ เอาใจใสความรสก หรอความตองการของผอนดวย เชน การเคารพสทธและความตองการของเพอนรวมงานในการรวมแบงปนทรพยากรตางๆ ในองคการ ซงรวมถงการปรกษาหารอกบเพอนรวมงานคนอนกอนทจะมการด าเนนการเปลยนแปลงสงตางๆ ในการปฏบตงานวามผลกระทบตอการปฏบตงานของคนอนหรอไม 3. พฤตกรรมความอดทนอดกลน (Sportsmanship) หมายถง พฤตกรรมบคคลทแสดงออกถงการมความอดทนอดกลนตอความยากล าบาก ความคบของใจ ความผดหวง ความเครยด ความไมสะดวกสบาย หรอความกดดนตางๆ ซงอาจเกดขนได การปฏบตงานดวยความสขมและอดทน โดยไมบนวาหรอแสดงความไมพอใจ ถงแมวาในบางครงบคคลมสทธทจะเรยกรองหรอรองทกข เพอขอความเปนธรรม แตเนองจากการรองทกขในบางเรองทไมมความจ าเปนนนจะเปนการเพมภาระใหกบผบรหารและท าใหเกดการโตเถยงกนยดเยอจนละเลยความสนใจในการปฏบตงาน ดงนน บคคลจงตองมความอดทนอดกลนดวยความเตมใจเพอผลประโยชนสวนรวม

Page 23: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

23

4. พฤตกรรมความส านกในหนาท (Conscientiousness) หมายถง พฤตกรรมของบคคลทมการปฏบตตามกฎระเบยบ นโยบายขององคการดวยความเคารพ โดยมความซอสตยในการปฏบตงาน และการรกษาเวลา ยกตวอยางเชน การตดตามขาวสารภายในองคการ การสนใจทจะเขารวมประชม การรวมอภปรายในหวขอตางๆ การเกบรกษาความลบขององคการ และรวมถงการแสดงความคดเหน ขอเสนอแนะทเหมาะสมตอการปรบปรงพฒนากระบวนการปฏบตงานขององคการ 5. พฤตกรรมการใหความรวมมอ (Civic Virtue) หมายถง พฤตกรรมของบคคลทมการแสดงออกถงความรบผดชอบและมสวนรวมในการด าเนนงานขององคการ โดยทมจดมงหมายเพอทจะชวยเหลอและใหความรวมมอ เพอปรบปรงพฒนาองคการ การกษาความสะอาด การรกษาดแลทรพยสนขององคการ การใชเวลาและทรพยากรตางๆอยางคมคา การปฏบตงานในหนาทของตนจนเสรจแมวาจะตองท านอกเหนอเวลางานปกตกตาม ไมใชเวลาในการทจะตองปฏบตงานไปใชในกจธระสวนตว Graham (1991) ไดกลาววา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ สามารถแบงออกได 3 แบบดวยกน ดงน 1. ความจงรกภกดตอองคการ หมายถง พฤตกรรมทบคลากรแสดงออกถงความจงรกภกดตอผน าองคการและตอองคการโดยรวม 2. การเคารพเชอฟงองคการ หมายถง พฤตกรรมทบคลากรมการปรบตวใหเขากบโครงสรางขององคการรายละเอยดของงาน และนโยบายดานบคลากร 3. การมสวนรวมในองคการ หมายถง พฤตกรรมทบคลากรแสดงออกโดยการใหความสนใจในกจกรรมตางๆขององคการ

George and Brief (1992) ไดกลาววา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ สามารถแบงออกได 5 แบบดวยกน ดงน

1. การชวยเหลอเพอนรวมงาน หมายถง พฤตกรรมทบคลากรมการชวยเหลอสมาชกในองคการใหบรรลผลส าเรจในการปฏบตงาน รวมทงมการชวยเหลอเพอนรวมงานทมภาระมากเกนไป

2. การเผยแพรไมตรจตขององคการ หมายถง พฤตกรรมทบคลากรในองคการพยายามเผยแพรองคการออกสสงคมในดานทเปนประโยชนตอองคการ

3. การใหค าแนะน าในเชงสรางสรรคแกองคการ หมายถง พฤตกรรมทบคลากรในองคการมความคดสรางสรรคและมการคดคนนวตกรรมสงใหมๆใหกบองคการ

4. การปกปององคการ หมายถง พฤตกรรมของบคลากรในองคกรมการปกปองหรอคมครองชวตและทรพยสนขององคการหรอสมาชกในองคการ

Page 24: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

24

5. การพฒนาตนเอง หมายถง พฤตกรรมทบคลากรในองคการ สมครใจในการพฒนาทกษะความรและความสามารถเพอทจะปฏบตงานใหกบองคการไดดขน

Podsakoff and Mackenzie (1994) ไดกลาววา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ สามารถแบงออกได 3 แบบดวยกน ดงน

1. ความชวยเหลอ หมายถง พฤตกรรมทบคลากรในองคการใหความชวยเหลอเพอนรวมงานเมอมปญหาในการปฏบตงาน การใหค าแนะน ากบบคลากรใหม มความเขาใจเพอนรวมงาน

2. ความรวมมอ หมายถง พฤตกรรมทบคลากรในองคการเอาใจใสงานขององคการ สรางชอเสยงใหกบองคการ ใหการสนบสนน ใหขอมลกบเพอนรวมงาน และมความสนใจในการเขารวมประชม

3. ความอดทนอดกลน หมายถง พฤตกรรมทบคลากรในองคการไมแสดงอาการบน หรอเรยกรองในเรองทไมส าคญ มองขามขอบกพรองของเพอนรวมงาน

จากการศกษา องคประกอบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ มความคลายคลงกนและมความแตกตางกนอยบาง แตเปนสงทมอยในทกๆองคการ โดยขนอยกบลกษณะเฉพาะของแตละองคการนนๆ ซงสามารถสรปได ดงน

ตารางท 2.4 แสดงสรปองคประกอบของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ดงน

องคประกอบของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ

นกวชาการ

Organ Graham George

and Brief

Podsakoff and

Mackenzie - พฤตกรรมการใหความชวยเหลอ - - พฤตกรรมการค านงถงผอน - - - - พฤตกรรมความอดทนอดกลน - - - พฤตกรรมความส านกในหนาท - - - - พฤตกรรมการใหความรวมมอ - - การเผยแพรไมตรจตขององคการ - - - - การใหค าแนะน าในเชงสรางสรรค - - - - การปกปององคการ - - - - การพฒนาตนเอง - - - - ความจงรกภกดตอองคการ - - - - การเคารพเชอฟงองคการ - - -

Page 25: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

25

หมายเหต: 1 Organ (1990) ทมา: Organizational Citizenship Behavior. 2. Graham (1991) ทมา: An Essay on Organizational Citizenship Behavior. 3. George and Brief (1992) ทมา: A.P.Feeling good-doing good. 4. Podsakoff and Mackenzie (1994) ทมา: Organizational Citizenship Behaviors.

จากองคประกอบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ดงกลาว ผวจ ยเลอกใช

องคประกอบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ของ Organ เพอใหสอดคลองกบลกษณะองคกรของกรมวชาการเกษตร ทท าการศกษาในครงน ซงเปนองคการในระบบราชการ โดยแบงออกเปน 5 ดาน ดงน ดานพฤตกรรมการใหความชวยเหลอ ดานพฤตกรรมการค านงถงผอน ดานพฤตกรรมความอดทนอดกลน ดานพฤตกรรมความส านกในหนาท และดานพฤตกรรมการใหความรวมมอ

2.1.5 แนวคดและทฤษฎเกยวของกบประสทธภาพในการปฏบตงาน ประสทธภาพในการปฏบตงาน หมายถง ผลการปฏบตงาน (Performance) เมอมผลการ

ปฏบตงานทดกถอวามประสทธภาพในการท างานสง ถาผลการปฏบตงานไมด ถอวาประสทธภาพการท างานต า

จากการทบทวนวรรณกรรมมผใหความหมายและองคประกอบของประสทธภาพในการปฏบตงาน (อางใน มณฑป ผลาสนธ, 2552) ดงน

Petersen and Plowman (1953) ใหความหมายวา ประสทธภาพในการปฏบตงาน หมายถง การลดตนทนในการผลต คณภาพและความสามารถในการผลตและการด าเนนงาน เพอทจะสามารถผลตสนคาและบรการ ใหมปรมาณและคณภาพทตองการและเหมาะสม

Millett (1954: 4) ใหความหมายวา ประสทธภาพในการปฏบตงาน หมายถง ผลจากการปฏบตงานทท าใหเกดความพงพอใจ และไดรบผลก าไรจากการปฏบตงาน

Zeleanick and Others (1958) ใหความหมายวา ประสทธภาพในการปฏบตงานนนจะดหรอไมด ผปฏบตงานจะตองไดรบการตอบสนองความตองการทงภายนอกและภายใน เพอใหมการปฏบตงานอยางมประสทธภาพ

Herbert A. Simon (1960: 180-181) ใหความหมายวา ประสทธภาพในการปฏบตงาน หมายถง การพจารณาถงงานทมประสทธภาพสงสด โดยใหดจากความสมพนธระหวางปจจยการน าเขากบผลผลตทไดรบออกมาและถาเปนการบรหารราชการและองคการของรฐกใหเพมความพงพอใจของผรบบรการ

Good (1972) ใหความหมายวา ประสทธภาพในการปฏบตงาน หมายถง ความสามารถทจะท าใหเกดความส าเรจไดตามเปาหมาย โดยการใชความพยายามเพยงเลกนอยกสามารถท าใหงานส าเรจลลวงไปไดอยางสมบรณ

Page 26: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

26

Harrington Emerson (1913) ไดกลาววา หลกการท างานทมประสทธภาพในการปฏบตงาน จากหนงสอ “The Twelve Principles of Efficiency” สามารถแบงออกได 12 ประการ ดวยกน ดงน

1. ก าหนดจดมงหมายทชดเจน หมายถง การท าความเขาใจและก าหนดแนวคดในการท างานใหกระจาง ผบรหารจะตองทราบถงสงทตองการเพอลดความคลมเครอ และความไมแนนอน

2. ใชหลกการเหตผลทวไป หมายถง ใชหลกสามญส านกในการพจารณาความนาจะเปนไปไดของงาน ผบรหารตองพฒนาความสามารถสรางความแตกตางโดย คนหาความรและค าแนะน าใหมากเทาทท าได

3. ค าแนะน าทด หมายถง ค าปรกษาแนะน าตองสมบรณและถกตอง ผบรหารตองการค าแนะน าจากบคคลอน

4. วนย หมายถง รกษาระเบยบวนยในการท างาน ผบรหารควรก าหนดองคการเพอใหพนกงานเชอถอตามกฎและวนยตางๆ

5. ความยตธรรม หมายถง การปฏบตงานดวยความยตธรรม ผบรหารควรใหความยตธรรมและความเหมาะสม

6. มขอมลทเชอถอไดเปนปจจบน ถกตองและแนนอน หมายถงการท างานตองเชอถอไดมความฉบพลน มสมรรถภาพและมการลงทะเบยน ไวเปนหลกฐาน

7. ความฉบไวของการจดสง หมายถง งานควรมลกษณะแจงใหทราบถงการด าเนนงานอยางทวถงผบรหารควรใชการวางแผนตามหลกวทยาศาสตรส าหรบ แตละหนาทเพอใหองคการท าหนาทไดอยางราบรนและบรรลจดมงหมาย

8. มาตรฐานและตารางเวลา หมายถง งานเสรจทนเวลา ผบรหารตองพฒนาวธการท างานและก าหนด เวลาท างานส าหรบแตละหนาท

9. สภาพมาตรฐาน หมายถง ผลงานไดมาตรฐาน ผบรหารควรรกษาสภาพแวดลอมใหด การ 10. การปฏบตการทมมาตรฐาน หมายถง การด าเนนงานสามารถยดเปนมาตรฐานได ผบรหารควรรกษารปแบบมาตรฐานของวธการปฏบตทด

11. มค าสงการปฏบตงานทมมาตรฐานระบไว หมายถง ก าหนดมาตรฐานทสามารถใชเปน เครองมอในการสอนงานได ผบรหารตองระบการท างานทมระบบถกตองและเปนลายลกษณอกษร

12. การใหรางวลทมประสทธภาพ หมายถง ใหบ าเหนจแกงานทด ผบรหารควรใหรางวลพนกงานส าหรบการท างานทเสรจสมบรณ

Steers (1970) ไดกลาววา ประสทธภาพในการปฏบตงาน มปจจยของการปฏบตงานทดสามารถแบงออกได 3 ประการ ดงน

1. ความสามารถ ลกษณะเฉพาะตว หมายถง การก าหนดสมรรถนะของบคลากรในการปฏบตงานเพอองคการ

Page 27: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

27

2. ความชดเชนของบทบาทและการยอมรบ หมายถง การยอมรบของบคคลเกยวกบการปฏบตงานทไดรบมอบหมาย

3. ความมอสระในการแสดงความคดเหน หมายถง การปฏบตงานใหบรรลถงเปาหมายในการปฏบตงานนน

จากการทบทวนวรรณกรรมมผใหความหมายและองคประกอบของประสทธภาพในการปฏบตงาน (อางใน สายฝน กลาเดนดง, 2551) ดงน

Petersen and Plowman (1989) ไดกลาวถง ประสทธภาพในการปฏบตงานไว 4 ประการ ดงน 1. คณภาพของงาน (Quality) หมายถง งานจะตองมคณภาพสง มความพงพอใจ ผลของการปฏบตงานมความถกตองไดมาตรฐาน และรวดเรว นอกจากนยงมผลการปฏบตงานทมคณภาพควรกอเกดประโยชนตอองคการ 2. ปรมาณงาน (Quantity) หมายถง ผลงานทเกดขนตองเปนไปตามความคาดหวงของหนวยงานโดยผลงานทปฏบตไดมปรมาณงานทเหมาะสมตามทก าหนดในแผนงานหรอ ตามเปาหมายทองคการวางไวและควรมการวางแผน บรหารเวลา เพอใหไดปรมาณงานตามเปาหมายทก าหนดไว

3. เวลา (Time) หมายถง เวลาทใชในการด าเนนงานนนจะตองอยในลกษณะทถกตอง เหมาะสมกบงานมความทนสมย และมการพฒนาเทคนคการท างานใหสะดวกรวดเรวขน

4. คาใชจาย (Costs) หมายถง คาใชจายในการด าเนนงานทงหมดจะตองเหมาะกบงานและวธการโดยลงทนใหนอยและไดผลก าไรมากทสด การใชทรพยากรดานการเงน คน วสด เทคโนโลย ทมอยอยางประหยดคมคา และเกดการสญเสยนอยทสด จากการศกษา องคประกอบประสทธภาพในการปฏบตงาน มความคลายคลงกนและมความแตกตางกนอยบาง แตเปนสงทมอยในทกๆองคการ โดยขนอยกบลกษณะเฉพาะของแตละองคการนนๆ ผวจยเลอกใช องคประกอบประสทธภาพในการปฏบตงาน ของ Petersen and Plowman เพอใหสอดคลองกบลกษณะองคกรของกรมวชาการเกษตร ทท าการศกษาในครงน ซงเปนองคการในระบบราชการ โดยแบงออกเปน 4 ดาน ดงน ดานคณภาพของงาน ดานปรมาณงาน ดานเวลา และดานคาใชจาย 2.2 ผลงานวจยทเกยวของ

จากการทบทวนวรรณกรรมและผลงานวจยทเกยวของกบเรอง บรรยากาศองคการ ภาวะผน าคาตอบแทน พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการและประสทธภาพในการปฏบตงาน กรณศกษา กรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ พบวามงานวจยทไดศกษาไว ดงน

Page 28: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

28

1. ผลงานวจยทเกยวของกบปจจยสวนบคคล อลงกต จตตปราณ (2553) ไดศกษาเรอง ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทด

ในองคการของพนกงานวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ในเขตจงหวดนครปฐม ประชากรทใชในการศกษา คอ พนกงานทปฏบตงานอยในองคการวสาหกจขนาดกลาง และขนาดยอม (SMEs) ในเขตจงหวดนครปฐม จ านวน 192,415 คน โดยใชการค านวณของ Taro Yamane (1967) ก าหนดขนาดกลมตวอยางได จ านวน 400 คน จากการวจยพบวา ปจจยสวนบคคลตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดในองคการแตกตางกน คอ ระดบการศกษา ต าแหนงงาน ระดบต าแหนงงาน ประสบการณท างานและอตราเงนเดอน พระมหานพดล สทอง (2554) ไดศกษา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของบคลากร กรณศกษา ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กระทรวงสาธารณสข กระทรวงสาธารณสข ประชากรทใชในการศกษา คอ บคลากรส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กระทรวงสาธารณสข กระทรวงสาธารณสข จ านวน 300 คน เปนผใหขอมล จากการวจยพบวา บคลากรทมอาย ระดบเงนเดอนและระยะเวลาการปฏบตงานแตกตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการตางกนอยางมนยส าคญทางสถต

พชชา ศภเสถยร (2555) ไดศกษา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของบคลากร กรณศกษา บรษท ไฟรเทรดเอนจเนยรง จ ากด และกลมบรษทในเครอ ประชากรทใชในการศกษา คอ พนกงานระดบปฏบตการของบรษท จ านวน 171 คน เปนผใหขอมล จากการวจยพบวา เพศ อาย แตกตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการตางกนอยางมนยส าคญทางสถต และปจจยสวนบคคล ดานระดบการศกษา อายงาน และรายได มพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการไมแตกตางกน รตนา เลยงพานชย (2556) ไดศกษาเรอง ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานระดบปฏบตการของส านกงานคณะกรรมการการเลอกตง ประชากรทใชในการศกษา คอ พนกงานระดบปฏบตการของส านกงานคณะกรรมการการเลอกตง เฉพาะผทปฏบตงานในสวนกลาง จ านวน 672 คน โดยใชการค านวณของ Taro Yamane (1967) ก าหนดขนาดกลมตวอยางได จ านวน 251 คน จากการวจยพบวา เพศ รายได อายงาน สามารถรวมกนพยากรณพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการดานการใหความรวมมอของพนกงานระดบปฏบตการไดอยางมนยส าคญทางสถต ในสวนของ ปจจยสวนบคคล อาย สามารถรวมกนพยากรณพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการดานการส านกในหนาทของพนกงานระดบปฏบตการไดอยางมนยส าคญทางสถต ธรวร รจพงษจนทร (2557) ไดศกษาเรอง พฤตกรรมการเปนสมาชกทดในองคการของบคลากรใน บรษท เมองโบราณ จ ากด ประชากรทใชในการศกษา คอ บคลากรของบรษท เมอง

Page 29: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

29

โบราณ จ ากด จ านวน 677 คน โดยใชการค านวณของ Taro Yamane (1967) ทระดบความเชอมน รอยละ 95 ก าหนดขนาดกลมตวอยางไดจ านวน 251 คน จากการวจยพบวา ปจจยสวนบคคล ดาน เพศ อาย อายงาน สถานภาพ รายได ระดบการศกษา และต าแหนงงาน ไมสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ตาราง 2.5 แสดงคาเปรยบเทยบ ปจจยสวนบคคลกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ และ

สถตทใชในการศกษา ดงน

ปจจยสวนบคคล

นกวจย

อลงกต จตตปราณ

พระมหานพดล สทอง

พชชา ศภเสถยร

รตนา เลยงพานชย

ธรวร รจพงษจนทร

- เพศ - อาย - อายในการปฏบตงาน - - ระดบการศกษา - - ต าแหนงงาน - - - - ระดบต าแหนงงาน - - - - - อตราเงนเดอน - สถานภาพการสมรส - - ประสบการณท างาน - - - -

หมายเหต: คอ มอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ คอ ไมมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ - คอ ไมไดใชปจจยดงกลาว

2. ผลงานวจยทเกยวของกบบรรยากาศองคการ พรตบตร จฑะกนก (2552) ไดศกษา การรบรบรรยากาศองคการและพฤตกรรมการเปน

สมาชกทดขององคการของขาราชการศนยชวยเหลอทางวชาการพฒนาชมชนเขต 7 จากการวจยพบวา เมอขาราชการทรบรวาองคการไดใหผลตอบแทนในสงทตองการโดยการสรางบรรยากาศองคการเหลานใหดขน ขาราชการจะมการรบรบรรยากาศในระดบสง และจะแสดงพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการทเพมสงขนดวยเชนกน

Page 30: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

30

ชนาพร ขนส าล (2553) ไดศกษาเรอง พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานธนาคารกรงเทพ จ ากด (มหาชน) ประชากรทใชในการศกษา คอ พนกงานธนาคารกรงเทพ จ ากด (มหาชน) ซงปฏบตงานอยทส านกงานพระราม 3 จ านวน 1,500 คน คน โดยใชการค านวณของ Taro Yamane (1967) ก าหนดขนาดกลมตวอยางได จ านวน 315 คน จากการวจยพบวา ปจจยสวนบคคลในดานต าแหนงงาน มความสมพนธกบความเหนตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ในสวนของความคดเหนตอบรรยากาศในทกดาน มความสมพนธกบความคดเหนตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ

เมตตา คงหอม (2555) ไดศกษา บรรยากาศองคการกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานบรษทในเครอกลมเจรญสน ประชากรทใชในการศกษา คอ พนกงานของพนกงานบรษทในเครอกลมเจรญสน จ านวน 418 คน กลมตวอยางทใชในการวจย จ านวน 205 คน จากการวจยพบวา บรรยากาศองคการมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานบรษทในเครอเจรญสน อยางมนยส าคญทางสถต

ธรวร รจพงษจนทร (2557) ไดศกษาเรอง พฤตกรรมการเปนสมาชกทดในองคการของบคลากรใน บรษท เมองโบราณ จ ากด ประชากรทใชในการศกษา คอ บคลากรของบรษท เมองโบราณ จ ากด จ านวน 677 คน โดยใชการค านวณของ Taro Yamane (1967) ทระดบความเชอมน รอยละ 95 ก าหนดขนาดกลมตวอยางไดจ านวน 251 คน จากการวจยพบวา ปจจยบรรยากาศองคการ สงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ อยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ 0.05ผล 3. งานวจยทเกยวของกบภาวะผน า

วมลรตน ครองมงคล (2555) ไดศกษาเรอง ภาวะผน า บรรยากาศองคการและพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการทสงผลตอผลการปฏบตงานของขาราชการ หนวยงานราชการแหงหนง ประชากรทใชในการศกษา คอ ขาราชการทปฏบตงานของหนวยงานราชการแหงหนง ในกรงเทพมหานคร จ านวน 280 คน ก าหนดขนาดกลมตวอยางโดยใชตารางส าเรจรปของเครจซและมอรแกน (Krejcie and Morgan, 1970) ได จ านวน 162 คน จากการวจยพบวา ผบงคบบญชาขาราชการในหนวยงานราชการแหงหนง มระดบภาวะผน าอยในระดบสง ระดบบรรยากาศขององคการอยในระดบปานกลาง ระดบของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการอยในระดบสงมาก และผลการปฏบตงานอยในระดบสง ในสวนของภาวะผน าและพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการสามารถอธบายผลการปฏบตงานของขาราชการในหนวยงานราชการแหงหนง ไดอยางมนยส าคญระดบ 0.01

ชาญวฒ วงศกาฬสนธ (2556) ไดศกษาเรอง อทธพลของภาวะผน าทมตอพฤตกรรมการเปนสมาชทดขององคการของพนกงานระดบปฏบตการ กรณศกษา สถาบนการเงนเฉพาะกจของรฐ ประชากรทใชในการศกษา คอ พนกงานระดบปฏบตการของสถาบนการเงนเฉพาะกจของรฐ โดยมทตงท าการในเขตภาคตะวนออกเฉยงเหนอซงเปนสถาบนการเงนเฉพาะกจของรฐ เพยง 4 แหง

Page 31: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

31

ไดแก ธนาคารออมสน ธนาคารอาคารสงเคราะห ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร และธนาคารพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมแหงประเทศไทย จ านวน 5,424 คน โดยใชการค านวณของ Taro Yamane (1967) ก าหนดขนาดกลมตวอยางได จ านวน 373 คน จากการวจยพบวาพนกงานมความเหนดวยอยางยงตอพฤตกรรมดานการใหความรวมมอ และดานความอดทนอดกลน ความสมพนธระหวางภาวะผน าแบบแลกเปลยนกบภาวะผน าแบบเปลยนแปลง ในสวนของภาวะผน าแบบเปลยนแปลง ภาวะผน าแบบแลกเปลยน และภาวะผน าแบบปลอยตามสบาย มผลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ โดยภาวะผน าแบบแลกเปลยนมผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการมากทสด

4. ผลงานวจยทเกยวของกบคาตอบแทน อมรา สาโหมด (2547) ไดศกษาเรอง ปจจยทสมพนธกบประสทธภาพในการปฏบตงาน

ของพนกงานในนคมอตสาหกรรมบางป จากการวจยพบวา ปจจยดานคาตอบแทนและสวสดการดานความมนคงในงาน ดานความปลอดภยในการท างาน ดานนโยบายขององคการ ความสมพนธระหวางเพอนรวมงานมความสมพนธทางบวกกบประสทธภาพในการปฏบตงานของพนกงานในนคมอตสาหกรรมบางปและอยในระดบปานกลาง

ยวด ศรยทรพย (2553) ไดศกษา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของบคลากรมหาวทยาลยในก ากบของรฐ ก าหนดขนาดกลมตวอยางได จ านวน 395 คน จากการวจยพบวา ปจจยสวนบคคลของพนกงานเกยวกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ จากการวจยพบวา พนกงานทม เพศ อาย สายงานรบผดชอบ และประเภทบคลากร ตางกน มพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ตวแปรพยากรณทสามารถท านายพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ คอ ดานการปฏบตงาน ดานผลตอบแทน

5. ผลงานวจยทเกยวของกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ชมพเนกข ศพทศรครนทร (2553) ไดศกษาเรอง ความสมพนธระหวางการรบรบรรยากาศ

องคการและพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานในบรษท คาวาซาก มอเตอร เอนเตอรไพรส (ประเทศไทย) จ ากด ประชากรทใชในการศกษา คอ พนกงานชาวไทยของบรษท วาซาก มอเตอร เอนเตอรไพรส (ประเทศไทย) จ ากด โรงงานระยอง จ านวน 1,876 คน โดยใชการค านวณของ Taro Yamane (1967) ก าหนดขนาดกลมตวอยางได จ านวน 330 คน จากการวจยพบวา ในสวนของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการนน พนกงานทมอายงาน ต าแหนงงานแตกตางกน มพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถต บรรยากาศองคการ มความสมพนธกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของพนกงาน

ชวภาส ทองปาน (2554) ไดศกษาเรอง ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานในบรษท ผลตวสดกอสรางแหงหนง ประชากรทใชในการศกษา คอ พนกงานทกระดบในบรษท ผลตวสดกอสรางแหงหนง เฉพาะในสวนของพนกงานประจ าโดยไม

Page 32: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

32

รวมพนกงานรบชวงตองาน (Subcontract) จ านวน 300 คน โดยใชการค านวณของ Taro Yamane (1967) ก าหนดขนาดกลมตวอยางได จ านวน 171 คน จากการวจยพบวา พนกงานในบรษท ผลตวสดกอสรางแหงหนง มพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการโดยรวมและรายดานอยในระดบด ไดแก ดานการค านงถงผอน ดานความอดทนอดกลน ดานการใหความรวมมอและดานความส านกในหนาทและในสวนพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการดานการใหความชวยเหลออยในระดบปานกลาง

ชตมา คณนะ (2556) ไดศกษา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานมหาวทยาลยราชภฎเพชรบร ประชากรทใชในการศกษา คอ พนกงานของมหาวทยาลยราชภฎเพชรบรทไดรบการประเมนผลการปฏบตงานมาแลวอยางนอย 1 ปจ านวน 296 คน โดยใชการค านวณของ Taro Yamane (1967) ก าหนดขนาดกลมตวอยางได จ านวน 170 คน จากการวจยพบวาพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานมหาวทยาลยราชภฎเพชรบร อยในระดบสง ทงในดานการใหความชวยเหลอผอน ดานการค านงถงผอน ดานความรบผดชอบใหความรวมมอ และดานความส านกในหนาท ยกเวนดานความอดทนอดกลนอยในระดบปานกลาง

6. ผลงานวจยทเกยวของกบประสทธภาพในการปฏบตงาน สายฝน กลาเดนดง (2551) ไดศกษาเรอง การสงเสรมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอ

องคการ เพอการพฒนาไปสประสทธภาพในการท างาน ประชากรทใชในการศกษา คอ กลมคนทมอายระหวาง 18-29 ป ในเขตกรงเทพมหานคร จ านวน 400 คน จากการวจยพบวา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการมความสมพนธกบประสทธภาพในการปฏบตงานของบคลากร เจเนอเรชนวาย ในเขตกรงเทพมหานคร ประพนธ ชยกจอราใจ (2556) ไดศกษาเรอง ปจจยทมผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ และประสทธภาพในการปฏบตงานของบคลากรในกลมอตสาหกรรม ประชากรทใชในการศกษา คอ บคลากรระดบปฏบตการและระดบเจาหนาทของ บรษท ในกลมอตสาหกรรม โดยไมทราบจ านวนประชากรทแทจรง ขนาดของกลมตวอยางจากการค านวณได 384 คน จากการวจยพบวา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการมผลตอประสทธภาพในการปฏบตงานของบคลากรในอตสาหกรรมเคม บรการและอนๆ ไฟฟาและอเลกทรอนกส

Page 33: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

33

2.3 งานเอกสารอนๆทเกยวของ

ประวตความเปนมาและหนวยงานในกรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ ประวตความเปนมาของกรมวชาการเกษตร กรมวชาการเกษตรไดรบการสถาปนาขนเปน หนวยงานหนงในสงกดกระทรวงเกษตรและ

สหกรณ เมอวนท 1 ตลาคม 2515 แตกอนทจะ มาเปนกรมวชาการเกษตรในปจจบน หนวยงานนม ประวตความเปนมาทยาวนาน นบยอนหลงไปเมอวนท 30 กนยายน 2446 ไดมการจดตงกรมชางไหมขนในกระทรวงเกษตราธการ ซงถอเปนการก าเนดกรมวชาการเกษตร

พ.ศ. 2449 เปลยนชอกรมชางไหม เปน กรมเพาะปลก พ.ศ. 2474 เปลยนชอกรมเพาะปลก เปน กรมตรวจกสกรรม พ.ศ. 2476 เปลยนชอกรมตรวจกสกรรม เปน กรมเกษตร พ.ศ. 2478 เปลยนชอกรมเกษตร เปน กรมเกษตรและการประมง พ.ศ. 2484 แยกกรมเกษตรและการประมงเปน 2 กรม คอ กรมเกษตร และ กรมการประมง พ.ศ. 2495 เปลยนชอกรมเกษตร เปน กรมการกสกรรม พ.ศ. 2496 ยกฐานะกองการขาวและการทดลอง ซงอยภายใตสงกดของกรมการกสกรรม

จดตงเปนกรมการขาว แยกออกมาจาก กรมการกสกรรม พ.ศ. 2497 เปลยนชอกรมการกสกรรม เปน กรมกสกรรม พ.ศ. 2515 รวมกรมการขาว กบ กรมกสกรรม สถาปนาเปน กรมวชาการเกษตร

วสยทศน กรมวชาการเกษตรเปนองคกรทเปนเลศดานการวจยและพฒนาดานพช เครองจกรกล

การเกษตร และเปนศนยกลางรบรองมาตรฐานสนคาเกษตรดานพชในระดบสากล บนพนฐานการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

คานยม ซอสตย โปรงใส งานวจยมคณภาพ วฒนธรรม รกองคกร ท างานอยางมเปาหมาย และมงผลสมฤทธ

Page 34: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

34

พนธกจ 1. สรางและถายทอดองคความรจากงานวจยดานพชและเครองจกรกลการเกษตร สกลมเปาหมาย 2. ก าหนดและก ากบดแลมาตรฐานระบบการผลตและผลตพนธพชและปจจยการผลต พฒนาระบบตรวจรบรองสนคาการเกษตรดานพชใหเปนทยอมรบในระดบสากล 3. อนรกษและพฒนาการใชประโยชนจากความหลากหลายทางชวภาพดานพช แมลง และจลนทรย 4. ก ากบ ดแล และพฒนากฎหมายทกรมวชาการเกษตรรบผดชอบ

ภารกจตามกฎหมายจดตงกรม

4 อาศยอ านาจตามความในมาตรา 8 ฉ แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2534 ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน (ฉบบท 4) พ.ศ. 2543 รฐมนตร วาการกระทรวงเกษตรและสหกรณออกกฎกระทรวงฯ พ.ศ. 2557 ใหกรมวชาการเกษตร มภารกจเกยวกบพช โดยศกษา วจยและพฒนาพช เครองจกรกลการเกษตร และปจจยการผลต ถายทอดเทคโนโลยการผลตพชสก ลมเปาหมายท งภาครฐ เอกชน และเกษตรกร บรการวเคราะห ทดสอบ ตรวจสอบ รบรองมาตรฐานสนคาพช รวมทงใหค าแนะน าเกยวกบดน น า ปย พช วสดการเกษตร ผลผลต และผลตภณฑพช เพอยกระดบมาตรฐานการผลตพชเพอพฒนาผลผลตพช ใหมคณภาพและปลอดภยตอผบรโภคตามมาตรฐานสากล และเพอใหบรการการสงออกสนคาเกษตรทมคณภาพไดมาตรฐาน

อ านาจหนาท 1. ด าเนนการตามกฎหมายวาดวยการกกพช กฎหมายวาดวยปย กฎหมายวาดวยพนธ

พช กฎหมายวาดวยวตถอนตราย กฎหมายวาดวยการควบคมยาง กฎหมายวาดวยการคมครองพนธพช และกฎหมายอนทเกยวของ

2. ศกษา คนควา ทดลอง วจย และพฒนาวชาการเกษตรดานตาง ๆ ทเกยวกบพช 3. ใหบรการดานการวเคราะห ทดสอบ ตรวจสอบ และรบรองมาตรฐานสนคาพช และให

ค าแนะน าเกยวกบเรองดน น า ปย พช วสดการเกษตร ผลผลต และผลตภณฑพช การบรการสงออกสนคาเกษตร และอน ๆ ทเกยวของ

4. ใหบรการวชาการ ขอมลขาวสาร และเทคโนโลยการเกษตรแกเจาหนาท เกษตรกร เอกชนและหนวยงานอนทเกยวของ

5. ปฏบตการอนใดตามทกฎหมายก าหนดใหเปนอ านาจหนาทของกรมหรอตามทรฐมนตรหรอคณะรฐมนตรมอบหมาย

Page 35: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

35

บทท 3

วธการด าเนนการวจย

การวจยครงนมวตถประสงค เพอศกษาปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคกรและประสทธภาพในการปฏบตงานของบคลากร กรณศกษา : กรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ เนอหาในบทนผวจยจะกลาวถงประเดนหลกดงตอไปน

3.1 รปแบบการวจย 3.2 ประชากรและกลมตวอยาง 3.3 ขนตอนการด าเนนงานวจย 3.4 เครองมอการวจย 3.5 การรวบรวมขอมล 3.6 การวเคราะหขอมลทางสถต

3.1 รปแบบการวจย

การวจยครงนเปนการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) ซงไดเกบขอมลการวจย เดอน มถนายน – กรกฎาคม พ.ศ. 2559 โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล ซงไดศกษาแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ เพอเปนแนวทางในการประกอบการวจยและท าใหการวจยสามารถครอบคลมประเดนทจะท าการศกษา และตรวจสอบแบบสอบถามโดยผเชยวชาญแลวทดลองใชกบประชากรทใกลเคยงกบกลมตวอยางทก าลงศกษา เพอทดสอบหาความเชอมนของแบบสอบถาม จงเกบรวมรวมขอมลจรงจากประชากรทเปนบคลากรกรมวชาการเกษตร 3.2 ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากร (Population) ประชากรทใชในการศกษาครงน ไดแก บคลากรกรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและ

สหกรณ จ านวนประชากรรวม 8,500 คน ทมา: กองการเจาหนาทกรมวชาการเกษตร วนท 9 พฤษภาคม 2559

Page 36: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

36

กลมตวอยาง (Sample) กลมตวอยางทใชในการศกษาครงน ไดแก บคลากรกรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ ผวจยใชการค านวณของ Taro Yamane (1967) โดยใชระดบความเชอมนท 95 % ระดบความคลาดเคลอน 5% ไดขนาดตวอยาง 383 คน (วชต ออน: 2550)

n = N 1+Ne2

n = จ านวนกลมตวอยาง N = จ านวนประชากร e = ระดบความคลาดเคลอนของการสมตวอยาง 0.05

n = N 1+Ne2 n = 8,500 1+(8,500×(0.05)2) n = 383

วธการสมกลมตวอยาง (Sampling plan) ผวจยใชการสมตวอยางแบบแบงชนตามสดสวน (Proportion Stratified Random Sampling) ในการสมตวอยางการวจย ดงตาราง ตารางท 3.1 ดงน

ตารางท 3.1 แสดงคาการสมตวอยางแบบแบงชนตามสดสวน ดงน

รายการ จ านวนประชากร ทใชในการวจย

(คน)

ขนาดกลมตวอยาง

(คน)

อตรา (%)

ขนาดกลมตวอยาง (คน)

(Try Out) ขาราชการ 2,000 90 23 7 พนกงานราชการ 5,500 248 65 19 ลกจางประจ า 1,000 45 12 4

รวม 8,500 383 100 30

Page 37: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

37

3.3 ขนตอนการด าเนนงานวจย

1. ศกษาแนวคด ทฤษฎตางๆ และทบทวนวรรณกรรมทเกยวของจากแหลงขอมลทตยภม (Secondary Sources) งานวจยทเกยวของกบตวแปรในงานวจย เพอก าหนดกรอบแนวความคดในการวจยและความหมายของตวแปรใหตรงตามแนวคดทฤษฎ 2. การก าหนดกรอบแนวคดในการวจยโดยผวจยมวตถประสงคทจะศกษาถงปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการและประสทธภาพในการปฏบตงานกรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ 3. การสรางแบบสอบถาม ผวจยไดสรางแบบสอบถามจากการสงเคราะหและพฒนาขอค าถามจากการทบทวนเอกสารและวรรณกรรมทเกยวของ

- บรรยากาศองคการ - ภาวะผน า - คาตอบแทน - พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ - ประสทธภาพในการปฏบตงาน

4. น าแบบสอบถามฉบบรางทเสรจเรยบรอยไปเสนอตอทปรกษาโครงการวจยเพอขอค าแนะน า และตรวจสอบในเบองตนวาแบบสอบถามครอบคลมเปนไปตามวตถประสงคและขอบเขตของงานวจยหรอไม ส านวนภาษาทใชมความเหมาะสมมากนอยเพยงใด 5. น าแบบสอบถามไปเสนอใหผเชยวชาญจ านวน 3 ทาน เพอตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) และน ามาหาดชนความสอดคลองหรอ IOC (Item Objective Congruence) น าเสนอผเชยวชาญ ดงน

ผชวยศาสตราจารย ดร.ประเสรฐ สทธจรพฒน หวหนาสาขาวชาการจดการทรพยากรมนษยคณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยศรปทม

อาจารยสร พฤกษทวศกด เลขานการหลกสตร วทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการทรพยากรมนษย

มหาวทยาลยศรปทม คณปยมาภรณ กกตตไมตร ผจดการฝายทรพยากรบคคล

บรษท ไอ.พ.เทรดดง จ ากด

ในครงนการประเมนคาดชนความสอดคลองไดคา IOC อยในชวง 0.89 – 1.00 ดงแสดงไวในตารางท 3.2 ดงน

Page 38: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

38

ตารางท 3.2 แสดงคาดชนความสอดคลองไดคา IOC ของแบบสอบถาม ดงน

ตวแปร จ านวนขอค าถาม IOC บรรยากาศองคการ ภาวะผน า คาตอบแทน พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ประสทธภาพในการปฏบตงาน

18 16 37 23 16

0.89 1.00 0.96 0.99 0.96

รวม 110 0.96

6. น าแบบสอบถามทผานการตรวจสอบความตรงเชงเนอหาแลวไปท าการทดลองใช (Try Out) กบกลมทดลองซงไมใชกลมตวอยางของงานวจยในครงน ทมลกษณะการท างานคลายคลงกบกลมตวอยางทท าการศกษา จ านวน 30 คน

7. น าขอมลทไดจากการทดลองใชแบบสอบถามมาค านวณหาคาความเชอมนของแบบสอบถาม ซงเปนการค านวณหาคาความเชอมน (Reliability) ดวยคาสมประสทธอลฟา ครอนบาค (Cronbach’s Alpha coefficient) จากการตรวจสอบคาความเชอมนพบวาตวแปรทกตวมคาความเชอมนในการวดอยในชวง 0.907 – 0.964 ดงแสดงไวในตารางท 3.3 ดงน ตารางท 3.3 แสดงคาสมประสทธอลฟา ครอนบาคของแบบสอบถาม ดงน

ตวแปร จ านวนขอค าถาม Cronbach’ Alpha บรรยากาศองคการ ภาวะผน า คาตอบแทน พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ประสทธภาพในการปฏบตงาน

18 16 37 23 16

0.907 0.964 0.958 0.957 0.917

รวม 110 0.941

8. น าแบบสอบถามทสมบรณไปเกบรวบรวมขอมลจากลมตวอยางจ านวน 383 คน

Page 39: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

39

3.4 เครองมอการวจย

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลวจยครงนใชแบบสอบถามทสรางขนมาจากการศกษาแนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวกบ บรรยากาศองคการ ภาวะผน า คาตอบแทน พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ และประสทธภาพในการปฏบตงาน โดยดดแปลงเพอใหมความเหมาะสมกบกรอบแนวคดในการท าวจยซงเปนรปแบบขอค าถามปลายปด (Close ended Question) โดยแบงแบบสอบถามออกเปน 6 สวน ดงน สวนท 1 เปนแบบสอบถามเกยวกบขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม จ านวน 5 ขอโดยลกษณะแบบสอบถามเปนแบบ Checklist Nominal Scale และ Ordinal Scale ประกอบดวยค าถามเกยวกบ

- เพศ - อาย - ระดบการศกษา - ต าแหนงงาน - อตราเงนเดอน สวนท 2 เปนแบบสอบถามเกยวกบบรรยากาศองคการ จ านวน 18 ขอโดยลกษณะ

แบบสอบถามเปนแบบ Interval Scale ลกษณะ Quest: Likert’s Scale ประกอบดวยค าถามเกยวกบhjjk - โครงสราง จ านวน 3 ขอ (ขอ 1-3)

- มาตรฐาน จ านวน 3 ขอ (ขอ 4-6) - ความรบผดชอบ จ านวน 3 ขอ (ขอ 7-9) - การยอมรบ จ านวน 3 ขอ (ขอ 10-12) - การใหการสนบสนน จ านวน 3 ขอ (ขอ 13-15) - ความผกพน จ านวน 3 ขอ (ขอ 16-18)

(แบบสอบถามทใชในงานวจยน ไดอางองมาจาก ศรยา เอยดเสน: 2550) สวนท 3 เปนแบบสอบถามเกยวกบภาวะผน า จ านวน 16 ขอ โดยลกษณะแบบสอบถาม

เปนแบบ Interval Scale ลกษณะ Quest: Likert’s Scale ประกอบดวยค าถามเกยวกบ - การมอทธพลอยางมอดมการณ จ านวน 4 ขอ (ขอ 1-4) - การสรางแรงบนดาลใจ จ านวน 4 ขอ (ขอ 5-8) - การกระตนปญญา จ านวน 4 ขอ (ขอ 9-12) - การค านงถงความเปนปจเจกบคคล จ านวน 4 ขอ (ขอ 13-16)

(แบบสอบถามทใชในงานวจยน ไดอางองมาจาก พณชา ปรชา: 2547)

Page 40: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

40

สวนท 4 เปนแบบสอบถามเกยวกบคาตอบแทน จ านวน 37 ขอ โดยลกษณะแบบสอบถามเปนแบบ Interval Scale ลกษณะ Quest: Likert’s Scale ประกอบดวยค าถามเกยวกบ

- คาตอบแทนทเปนตวเงน จ านวน 9 ขอ (ขอ 1-9) - คาตอบแทนทไมใชตวเงน จ านวน 28 ขอ (ขอ 10-37)

(แบบสอบถามทใชในงานวจยน ไดอางองมาจาก อาภานร สอสวรรณ: 2555) สวนท 5 เปนแบบสอบถามเกยวกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคกร จ านวน 23 ขอ

โดยลกษณะแบบสอบถามเปนแบบ Interval Scale ลกษณะ Quest: Likert’s Scale ประกอบดวยค าถามเกยวกบ

- พฤตกรรมการใหความชวยเหลอ จ านวน 4 ขอ (ขอ 1-4) - พฤตกรรมการค านงถงผอน จ านวน 4 ขอ (ขอ 5-8) - พฤตกรรมความอดทนอดกลน จ านวน 3 ขอ (ขอ 9-11) - พฤตกรรมความส านกในหนาท จ านวน 6 ขอ (ขอ 12-17) - พฤตกรรมการใหความรวมมอ จ านวน 6 ขอ (ขอ 18-23)

(แบบสอบถามทใชในงานวจยน ไดอางองมาจาก ชมพเนกข ศพทศรครนทร: 2553) สวนท 6 เปนแบบสอบถามเกยวกบประสทธภาพในการปฏบตงาน จ านวน 16 ขอ โดย

ลกษณะแบบสอบถามเปนแบบ Interval Scale ลกษณะ Quest: Likert’s Scale ประกอบดวยค าถามเกยวกบ

- คณภาพของงาน จ านวน 4 ขอ (ขอ 1-4) - ปรมาณงาน จ านวน 4 ขอ (ขอ 5-8) - เวลา จ านวน 4 ขอ (ขอ 9-12) - คาใชจาย จ านวน 4 ขอ (ขอ 13-16)

(แบบสอบถามทใชในงานวจยน ไดอางองมาจาก มณฑป ผลาสนธ: 2552) 3.5 การรวบรวมขอมล

เกบขอมลจากบคลากรกรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ โดย 1. น าหนงสอขอความอนเคราะหแจกแบบสอบถามและขอขอมลจากมหาวทยาลยศรปทม

เรยนอธบดกรมวชาการเกษตรในการขออนเคราะหด าเนนการแจกแบบสอบถามและเกบขอมล จ านวน 383 คน

2. กรมวชาการเกษตร ด าเนนงานตามระบบและสงแบบสอบถามไปยงหนวยงานตางๆในกรมวชาการเกษตรโดยก าหนดวน เวลา ในการรบแบบสอบถามกลบคน

Page 41: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

41

3. ตรวจสอบแบบสอบถามทรบคนเพอความถกตองของขอมลทจะน าไปใชในการวเคราะหขอมลและน าขอมลทงหมดเพอไปท าการวเคราะหขอมลตอไป

3.6 การวเคราะหขอมลทางสถต

การวจยครงน มการวเคราะหขอมลทางสถตโดยใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถตซงสถตทใชในการวเคราะหขอมล ประกอบดวย

สถตเชงพรรณนา 1. ความถ และคารอยละ ใชวเคราะหขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม 2. คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ใชวเคราะหขอมล บรรยากาศองคการ ภาวะผน า

คาตอบแทน พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการและประสทธภาพในการปฏบตงานบคลากรกรมวชาการเกษตร

สถตเชงอนมาน 1. T-test (Independent Sample Test) ใชวเคราะห ปจจยสวนบคคล ดานเพศ ทมอทธพล

ตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ 2. F-test หรอ One Way ANOVA ใชวเคราะหปจจยสวนบคคล ดานอาย ดานระดบการศกษา

ดานต าแหนงงานและดานอตราเงนเดอนทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ 3. Multiple Regression ใชวเคราะหบรรยากาศองคการ ภาวะผน าและคาตอบแทนทมอทธพล

ตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ 4. Multiple Regression ใชวเคราะห พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการทมอทธพล

ตอประสทธภาพในการปฏบตงาน

เกณฑการใหคะแนน เกณฑการใหคะแนนในแตละระดบก าหนดเกณฑการใหคะแนน ดงน

เหนดวยอยางยง 5 คะแนน เหนดวย 4 คะแนน

ไมแนใจ 3 คะแนน ไมเหนดวย 2 คะแนน ไมเหนดวยอยางยง 1 คะแนน

Page 42: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

42

การแปลผลคะแนน ผวจยไดแบงระดบบรรยากาศองคการ ระดบภาวะผน า ระดบคาตอบแทน ระดบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ และระดบประสทธภาพในการปฏบตงานเปน 5 ระดบ ไดแก ระดบนอยทสด นอย ปานกลาง มาก มากทสด โดยมเกณฑการแบงระดบ จากการค านวณหาอนตรภาคชน (Class Interval) (วชต ออน: 2550) ดงน

คาอนตรภาคชน = (คาคะแนนสงสด – คาคะแนนต าสด) จ านวนชน (ระดบ) = 5 – 1 5

ระดบชน แสดงความคดเหน 1.00 – 1.80 นอยทสด 1.81 – 2.60 นอย 2.61 – 3.42 ปานกลาง 3.43 – 4.20 มาก 4.21 – 5.00 มากทสด

Page 43: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

88

บทท 5

สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ

เนอหาในงานวจยบทนเปนการสรปผลการวจย อภปรายผลการวจย ขอเสนอแนะการวจยจากประเดนทคนพบ และขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป ตามผลการวเคราะหขอมลของกลมตวอยางบคลากรกรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ ดงน

5.1 สรปผลการวจย 5.2 อภปรายผลการวจย 5.3 ขอเสนอแนะการวจยจากประเดนทคนพบ 5.4 ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

5.1 สรปผลการวจย

สวนท 1 การวเคราะหขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม กลมตวอยางสวนใหญเปน เพศหญง คดเปนรอยละ 68.9 อาย 31 – 40 ป คดเปนรอยละ 35.8 ระดบการศกษา ระดบปรญญาตร คดเปนรอยละ 55.1 ต าแหนงงาน พนกงานราชการ คดเปนรอยละ 64.8 และอตราเงนเดอน 10,001 – 20,000 บาท คดเปนรอยละ 48.0 สวนท 2 การวเคราะหขอมลเกยวกบบรรยากาศองคการ การวเคราะหขอมลเกยวกบบรรยากาศองคการ โดยรวมพบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญใหคาความส าคญอยในระดบมาก ทระดบคาเฉลย 3.89 เมอพจารณาเปนรายดาน ดงน

ดานโครงสราง พบวาผ ตอบแบบสอบถามสวนใหญ ใหความส าคญ วาใคร คอ ผบงคบบญชาของตน มคาความส าคญอยในระดบมากทสด ทระดบคาเฉลย 4.77

ดานมาตรฐาน พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ ใหความส าคญ วาเปาหมายขององคการ คอ เปาหมายในการท างานของตนดวย มคาความส าคญอยในระดบมาก ทระดบคาเฉลย 4.14

ดานความรบผดชอบ พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ ใหความส าคญ วาเมอเกดปญหาในการท างาน บคลากรจะพยายามแกไขปญหาดวยตวเองกอน มคาความส าคญอยในระดบมาก ทระดบคาเฉลย 4.02

ดานการยอมรบ พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ ใหความส าคญ วาเมอบคลากรท าผด องคการมบทลงโทษทเหมาะสม มคาความส าคญอยในระดบมาก ทระดบคาเฉลย 3.56

Page 44: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

89

ดานการใหการสนบสนน พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ ใหความส าคญ วาเมอไดรบมอบหมายงานทยาก จะสามารถขอความชวยเหลอไดจากผบงคบบญชาและเพอนรวมงาน มคาความส าคญอยในระดบมาก ทระดบคาเฉลย 4.03

ดานความผกพน พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ ใหความส าคญ วาบคลากรสวนใหญมความภาคภมใจทไดเปนสวนหนงขององคการ มคาความส าคญอยในระดบมาก ทระดบคาเฉลย3.94 สวนท 3 การวเคราะหขอมลเกยวกบภาวะผน า

การวเคราะหขอมลเกยวกบภาวะผน า โดยรวมพบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญใหคาความส าคญอยในระดบมาก ทระดบคาเฉลย 3.85 เมอพจารณาเปนรายดาน ดงน

ดานการมอทธพลอยางมอดมการณ พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ ใหความส าคญ วาหวหนาของตนปฏบตตนเปนแบบอยางทด มคาความส าคญอยในระดบมาก ทระดบคาเฉลย 3.96

ดานการสรางแรงบนดาลใจ พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ ใหความส าคญ วาหวหนาของตนแสดงออกถงความกระตอรอรนในการปฏบตงาน มคาความส าคญอยในระดบมาก ทระดบคาเฉลย 4.06

ดานการกระตนปญญา พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ ใหความส าคญ วาหวหนาของตนใหความสนใจทจะปรบปรงการท างานดวยวธการใหม มคาความส าคญอยในระดบมาก ทระดบคาเฉลย 3.87

ดานการค านงถงความเปนปจเจกบคคล พบวาผ ตอบแบบสอบถามสวนใหญ ใหความส าคญ วาหวหนาของตนใหค าแนะน าทเปนประโยชนตอความกาวหนาเปนรายบคคล มคาความส าคญอยในระดบมาก ทระดบคาเฉลย 3.75 สวนท 4 การวเคราะหขอมลเกยวกบคาตอบแทน

การวเคราะหขอมลเกยวกบคาตอบแทน โดยรวมพบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญใหคาความส าคญอยในระดบมาก ทระดบคาเฉลย 3.58 เมอพจารณาเปนรายดาน ดงน

ดานคาตอบแทนทเปนตวเงน พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ ใหความส าคญ วาเงนเดอนและคาตอบแทนพเศษทไดรบจากองคการเหมาะสมกบต าแหนงและความรบผดชอบของตน มคาความส าคญอยในระดบมาก ทระดบคาเฉลย 3.67

ดานคาตอบแทนทไมใชตวเงน พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ ใหความส าคญ วาตนปฏบตหนาทอยางเตมความสามารถ โดยมงหวงใหผรบบรการไดรบความพงพอใจสงสด มคาความส าคญอยในระดบมาก ทระดบคาเฉลย 4.16

Page 45: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

90

สวนท 5 การวเคราะหขอมลเกยวกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ การวเคราะหขอมลเกยวกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ โดยรวมพบวาผตอบ

แบบสอบถามสวนใหญใหคาความส าคญอยในระดบมาก ทระดบคาเฉลย 4.09 เมอพจารณาเปนรายดาน ดงน ดานพฤตกรรมการใหความชวยเหลอ พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ ใหความส าคญ วาตนชวยเหลอใหค าแนะน าปรกษาเพอนรวมงานทประสบปญหาทงในเรองการท างานและปญหาสวนตว ดวยความปรารถนาดและเตมใจ มคาความส าคญอยในระดบมาก ทระดบคาเฉลย 4.12

ดานพฤตกรรมการค านงถงผอน พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ ใหความส าคญ วาตนรกษาทรพยากรและทรพยสนขององคการทตองใชรวมกน มคาความส าคญอยในระดบมาก ทระดบคาเฉลย 4.21

ดานพฤตกรรมความอดทนอดกลน พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ ใหความส าคญ วาตนมความตงใจในการทจะพฒนาการท างานมากกวาวจารณโดยไมท าอะไร มคาความส าคญอยในระดบมากทสดทระดบคาเฉลย 4.22

ดานพฤตกรรมความส านกในหนาท พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ ใหความส าคญ วาหากงานไมเสรจยนดทจะท างานลวงเวลา มคาความส าคญอยในระดบมากทสด ทระดบคาเฉลย 4.30

ดานพฤตกรรมการใหความรวมมอ พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ ใหความส าคญ วาสามารถรกษาความลบของหนวยงานไดด คาความส าคญอยในระดบมากทสด ทระดบคาเฉลย 4.32

สวนท 6 การวเคราะหขอมลเกยวกบประสทธภาพในการปฏบตงาน การวเคราะหขอมลเกยวกบประสทธภาพในการปฏบตงาน โดยรวมพบวาผ ตอบ

แบบสอบถามสวนใหญใหคาความส าคญอยในระดบมาก ทระดบคาเฉลย 3.97 เมอพจารณาเปนรายดาน ดงน

ดานคณภาพของงาน พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ ใหความส าคญ วาผลงานทผานมาของตน มคณภาพตามเปาหมายทองคการก าหนดไว คาความส าคญอยในระดบมาก ทระดบคาเฉลย 3.99

ดานปรมาณงาน พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ ใหความส าคญ วาจ านวนของผลงานของตนทส าเรจไป ตรงตามเปาหมายทตนก าหนดไว คาความส าคญอยในระดบมาก ทระดบคาเฉลย 4.02

ดานเวลา พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ ใหความส าคญ วามการก าหนดแผนในการท างานในแตละขนตอน เพอใหงานบรรลเปาหมายตามเวลาทก าหนด คาความส าคญอยในระดบมาก ทระดบคาเฉลย 4.01

Page 46: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

91

ดานคาใชจาย พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญ ใหความส าคญ วาในการท างานสามารถประหยดคาใชจายใหกบองคการได เชน ปดไฟเมอเลกใชงาน ฯลฯ คาความส าคญอยในระดบมากทสด ทระดบคาเฉลย 4.22

สวนท 7 ผลการทดสอบสมมตฐาน สมมตฐานท 1 ปจจยสวนบคคลทแตกตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการท

แตกตางกน 1.1 บคลากรทมเพศแตกตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ แตกตางกนผล

การทดสอบสมมตฐานท 1.1 การวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ จ าแนกตามเพศ พบวา บคลากรทมเพศแตกตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 นนคอ ไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว จงปฏเสธสมมตฐาน

1.2 บคลากรทมอายแตกตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการแตกตางกนผล การทดสอบสมมตฐานท 1.2 การวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ จ าแนกตามอาย พบวา บคลากรทมอายแตกตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 นนคอ ไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว จงปฏเสธสมมตฐาน

1.3 บคลากรทมระดบการศกษาแตกตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการแตกตางกนผลการทดสอบสมมตฐานท 1.3 การวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ จ าแนกตามระดบการศกษา พบวา บคลากรทมระดบการศกษา แตกตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 นนคอ ไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว จงปฏเสธสมมตฐาน

1.4 บคลากรทมต าแหนงงานแตกตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการแตกตางกนผลการทดสอบสมมตฐานท 1.4 การวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ จ าแนกตามต าแหนงงาน พบวา บคลากรทมต าแหนงงานแตกตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 นนคอ ไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว จงปฏเสธสมมตฐาน

1.5 บคลากรทมอตราเงนเดอนแตกตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ แตกตางกนผลการทดสอบสมมตฐานท 1.5 การวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ จ าแนกตามอตราเงนเดอน พบวา บคลากรทมอตราเงนเดอนแตกตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 นนคอ ไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว จงปฏเสธสมมตฐาน

Page 47: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

92

สมมตฐานท 2 ปจจยบรรยากาศองคการ ภาวะผน า และคาตอบแทนมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ

ผลการทดสอบสมมตฐานท 2 ปจจยบรรยากาศองคการ ภาวะผน า และคาตอบแทนมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ พบวา ดานมาตรฐาน ดานความผกพน ดานคาตอบแทนทเปนตวเงนและดานคาตอบแทนทไมใชตวเงน สามารถรวมพยากรณพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ทระดบนยส าคญ 0.05 โดยมสมประสทธการท านาย รอยละ 47.2 (R2 = 0.472) และปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ สงทสด คอ ดานคาตอบแทนทไมใชตวเงน (Beta = 0.523) รองลงมา คอ ดานมาตรฐาน (Beta = 0.160) ดานความผกพน (Beta = 0.093) และดานคาตอบแทนทเปนตวเงน (Beta = -0.110) ตามล าดบ นนคอ สอดคลองกบสมมตฐานทตงไวบางสวน จงยอมรบสมมตฐาน

สมมตฐานท 3 พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการมอทธพลตอประสทธภาพในการ ปฏบตงาน ผลการทดสอบสมมตฐานท 3 การวเคราะหความถดถอยพหคณ พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ทใชพยากรณประสทธภาพในการปฏบตงาน พบวา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ดานพฤตกรรมการใหความชวยเหลอ ดานพฤตกรรมการค านงถงผอน ดานพฤตกรรมความส านกในหนาท และดานพฤตกรรมการใหความรวมมอ สามารถรวมพยากรณประสทธภาพในการปฏบตงาน ทระดบนยส าคญ 0.05 โดยมสมประสทธการท านาย รอยละ 59.4 (R2 = 0.594) และปจจยทมอทธพลตอประสทธภาพในการปฏบตงาน สงทสด คอ ดานพฤตกรรมการใหความรวมมอ (B = 0.330) รองลงมา คอ ดานพฤตกรรมการค านงถงผอน (Beta = 0.175) ดานพฤตกรรมความส านกในหนาท (Beta = 0.133) และดานพฤตกรรมการใหความชวยเหลอ (Beta = 0.092) ตามล าดบ นนคอ สอดคลองกบสมมตฐานทตงไวบางสวนจงยอมรบสมมตฐาน ารวจย

5.2 อภปรายผลการวจย

การวจย ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคกรและประสทธภาพในการปฏบตงานของบคลากร กรณศกษา กรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ สามารถอภปรายผล ดงน

1. ปจจยสวนบคคลทแตกตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการทแตกตางกน จ าแนกตาม เพศ อาย ระดบการศกษา ต าแหนงงาน และอตราเงนเดอน ผลการศกษาพบวา ปจจยสวนบคคลทแตกตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการไมแตกตางกน จ าแนกตาม เพศ อาย ระดบการศกษา ต าแหนงงาน และอตราเงนเดอน ไมสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ กรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและ

Page 48: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

93

สหกรณ ซงสอดคลองกบ ธนสทธ จนทรปลก (2552) ทศกษา ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานคนไทยในบรษทขามชาตญปน พบวา ปจจยสวนบคคลทม เพศ อาย และระดบการศกษา ตางกนจะมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการไมแตกตางกน เชนเดยวกบการศกษา ปจจยทมความสมพนธกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานธนาคารนครหลวงไทย ก าจด (มหาชน) ของ สกญญา สบญสนต (2553) ทพบวา ความแตกตางของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ จ าแนกตามปจจยสวนบคคล ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา ต าแหนงงานและอตราเงนเดอนทตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการไมแตกตางกน ทงนจากการศกษาของ บณฑรกา แจงเจรญกจ (2556) พบวา บคลากรในดานเพศ ระดบการศกษา และรายไดตางกน มพฤตกรรมการเปนสมาชกทดไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ซงสอดคลองกบ ธรวร รจพงษจนทร (2557) ไดศกษาพบวา ปจจยสวนบคคล ไดแก เพศ อาย รายได ระดบการศกษา ต าแหนงงานทแตกตางกน ไมสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ บรษท เมองโบราณ จ ากด ทงนปจจยสวนบคคลทแตกตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการไมแตกตางกน จ าแนกตาม เพศ อาย ระดบการศกษา ต าแหนงงาน และอตราเงนเดอน ไมสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ซงผลการวจยครงน ไมสอดคลองกบการศกษาของ อลงกต จตตปราณ (2553) ทไดศกษาเรองปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดในองคการของพนกงานวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม พบวา คณสมบตสวนบคคลตางกนมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดในองคการแตกตางกน คอ ระดบการศกษา ต าแหนงงาน ระดบต าแหนงงาน และอตราเงนเดอน ซงอาจเนองมาจากบคลากร กรมวชาการเกษตร ไดรบการเอาใจใสดแลจากกระทรวงเกษตรและสหกรณ อยางเทาเทยมกนและเปนไปอยางเหมาะสมตามนโยบายทก าหนดไว ท าใหบคลากรกรมวชาการเกษตรมทศนคตทดตอกนและสงผลใหเกดการดแลกนและกนเหมอนครอบครว การไดรบการปฏบตทเหมาะสมจากหนวยงานท าให ปจจยสวนบคคลจ าแนกตาม เพศ อาย ระดบการศกษา ต าแหนงงานและอตราเงนเดอน ทแตกตางกนไมสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ของบคลากรกรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ

2. ปจจยบรรยากาศองคการ ภาวะผน า และคาตอบแทนมอทธพลตอพฤตกรรมการเปน สมาชกทดขององคการ

ผลการศกษาพบวา ปจจยบรรยากาศองคการมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของ องคการดานความผกพน และดานมาตรฐาน สามารถรวมในการพยากรณพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ กรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ ในทศทางเดยวกน ทงนเนองจากพจารณาเปนรายดาน พบวา ซงทงสองดานมความสมพนธทางบวกอยในระดบมากกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ สอดคลองกบ ชมพเนกข ศพทศรครนทร (2553) ไดศกษาเรอง บรรยากาศองคการและพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานในบรษท คาวาซาก

Page 49: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

94

มอเตอร เอนเตอรไพรส (ประเทศไทย) จ ากด พบวา บรรยากาศองคการ มความสมพนธกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของพนกงานอยางมนยส าคญทางสถต เชนเดยวกบการศกษาของ เมตตา คงหอม (2555) ทพบวาบรรยากาศองคการของพนกงานบรษทในเครอกลมเจรญสน มบรรยากาศองคการมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานบรษทในเครอเจรญสน อยางมนยส าคญทางสถต ทงนจากการศกษาการรบรบรรยากาศองคการและพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ของพนกงานประจ าสงกดสายทรพยากรบคคลและก ากบกจกรรมองคการ บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) ของ รพพฒน ศรศลารกษ, ประสพชย พสนนท (2559) พบวาบรรยากาศองคการมอทธพลทางบวกตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ทระดบคอนขางสง ซงเกดประโยชนตอองคการในการท าความเขาใจสภาพองคการ และเปนแนวทางการพฒนาองคการในดานตางๆ ทงในภาพรวมและการจ าแนกแยกยอยออกเปนรายละเอยดตางๆ เชน การพฒนาทรพยากรบคคล การพฒนาโครงสรางนโยบายขององคการ เปนตน ซงอาจเนองมาจากบคลากรกรมวชาการเกษตร มความรสกภาคภมใจทไดท างานในองคการท าใหเกดความผกพนและสงผลถงการพฒนาผลการปฏบตงานใหเปนไปตามมาตรฐานทกรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณก าหนดไว ท าใหบรรยากาศองคการมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ

ผลการศกษาพบวา ปจจยคาตอบแทนมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ดานคาตอบแทนทเปนตวเงนและดานคาตอบแทนทไมใชตวเงน สามารถรวมในการพยากรณพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ กรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ ในทศทางตรงกนขามกน เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานคาตอบแทนทไมใชตวเงนมความสมพนธทางบวกและดานคาตอบแทนทเปนตวเงนมความสมพนธทางลบ ซงทงสองดานอยในระดบมากกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ซงสอดคลองกบ ยวด ศรยทรพย (2553) ไดศกษาเรอง พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของบคลากรมหาวทยาลยในก ากบของรฐ พบวา ตวแปรพยากรณทสามารถท านายพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ คอ ดานการปฏบตงาน ดานผลตอบแทน อาจจะเนองมาจาก บคลากรกรมวชาการเกษตร มความพงพอใจในงานทปฏบตและลกษณะงานทท ามความเหมาะสมกบตนและสอดคลองกบนโยบายของกรมวชาการเกษตร ซงเปนคาตอบแทนทไมใชตวเงน เนองจากงานในกรมวชาการเกษตรสวนใหญจะเปนงานเฉพาะทางทตองใชความร ความสามารถอยางสง และเปนงานทนาสนใจและในแตละหนวยงานในกรมวชาการเกษตรกจะมการมอบหมายงานทตรงกบความร ความสามารถของผปฏบตงานซงจะท าใหบคลากรรสกมความกระตอรอรนในการท างาน ไมนาเบอซ าซาก ท าใหบคลากรไดใชความคดรเรม สรางสรรค และความสามารถอยางเตมท ท าใหเกดการพฒนาปรบปรงงานอยางสม าเสมอและการปฏบตงานของบคลากรมโอกาสไดรบการพจารณาเลอนต าแหนงสงขนจากการประเมนผลงานอยเสมอ นอกจากในสวนงานแลวการทบคลากรไดรบความหวงใย การดแล

Page 50: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

95

เอาใจใสและการรบผดชอบตอการปฏบตงานจากหวหนา ซงมกเปดโอกาสใหบคลากรสามารถปรกษาหารอ ชแจง หรอขอค าแนะน าในการปฏบตงานได จงท าใหบคลากรรสกวาการปฏบตงานของตนมสวนส าคญทท าใหกรมวชาการเกษตรประสบความส าเรจและในสวนของคาตอบแทนในรปของตวเงนพบวามอทธพลตอการเปนสมาชกทดของกรมวชาการเกษตรเชนกน แตบคลากรไมไดใหความส าคญวาคาตอบแทนทเปนตวเงนนนส าคญมากเทาปจจยอนๆ ทไดกลาวมาในการแสดงพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ซงอาจจะเกดจากการทบคลากรใหความส าคญในเรองของสวสดการอนๆมากกวา เงนคาตอบแทน เชน สวสดการเกยวกบการรกษาพยาบาลท าให

เกดขวญและก าลงใจในการปฏบตงาน การไดรบเงนเดอนและคาตอบแทนพเศษทเหมาะสมเมอเปรยบเทยบกบหนวยงานทมคณสมบตเหมอนกน เงนเดอนและคาตอบแทนพเศษทไดรบเหมาะสมกบวฒการศกษาและประสบการณท างาน เปนตน ซงถาหากจะพจารณาตามภาระงาน หนวงงานจะมการประเมนผลการปฏบตงานตามต าแหนงหนาททกปจะมการปรบเงนขนตามความเหมาะสมของงานทไดรบมอบหมาย หรอไดรบผดชอบ ท าใหคาตอบแทนมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ทงดานคาตอบแทนทเปนตวเงนและดานคาตอบแทนทไมใชตวเงน

3. ปจจยพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการมอทธพลตอประสทธภาพในการปฏบตงาน

ผลการศกษาพบวา ปจจยพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ มอทธพลตอประสทธภาพในการปฏบตงาน ดานพฤตกรรมการใหความรวมมอ ดานพฤตกรรมการใหความชวยเหลอ ดานพฤตกรรมการค านงถงผอนและดานพฤตกรรมความส านกในหนาท สามารถรวมในการพยากรณประสทธภาพในการปฏบตงาน กรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ ในทศทางเดยวกน ทงนเนองจากพจารณาเปนรายดาน พบวา ทกดานมความสมพนธทางบวก ในระดบมากกบประสทธภาพในการปฏบตงาน สอดคลองกบ สายฝน กลาเดนดง (2551) ไดศกษาเรอง การสงเสรมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ เพอการพฒนาไปสประสทธภาพในการท างาน พบวา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการมความสมพนธกบประสทธภาพในการปฏบตงานของบคลากร เจเนอเรชนวาย ในเขตกรงเทพมหานคร ทงนจากการศกษาของ ประพนธ ชยกจอราใจ (2556) ทไดศกษาเรอง ปจจยทมผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการและประสทธภาพในการปฏบตงานของบคลากรในกลมอตสาหกรรม จากการวจยพบวา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการมผลตอประสทธภาพในการปฏบตงานของบคลากรในอตสาหกรรม ซงจากผลการวจยในครงนพบวา บคลากรกรมวชาการเกษตรนน มพฤตกรรมในการใหความรวมมอกบองคการในการรกษาความลบและบคลากรสามารถใหค าแนะน าทสรางสรรคกบเพอนรวมงานเกยวกบวธปรบปรงประสทธภาพการท างาน รวมถงการเขารวมกจกรรมตางๆ ขององคการ ตดตามขาวสารความเคลอนไหวตางๆขององคการ บคลากรตางมการแสดงความคดเหนตางๆในการประชม และมกจะเขาประชมอยางสม าเสมอและตรงเวลา การทบคลากรในกรมวชาการเกษตรม

Page 51: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

96

พฤตกรรมการค านงถงผอน ในการสรางระบบการท างานอยางมประสทธภาพนนเพอปองกนไมใหเกดปญหากบผอน รวมทงระมดระวงในการกระท าของตนเองทอาจสงผลกระทบกบเพอนรวมงานตางมการรบฟงความคดเหนของเพอนรวมงานและรกษาทรพยากรและทรพยสนขององคการทตองใชรวมกนและในสวนของพฤตกรรมความส านกในหนาทนน บคลากรใหความส าคญกบการปฏบตงานใหตรงเวลาทก าหนดไว ซงหากงานไมเสรจบคลากรยนดทจะท างานลวงเวลา สวนการใชอปกรณส านกงานบคลากรมการใชทรพยสนขององคการดวยความระมดระวง ประหยด คมคาและมกจะใชทรพยากรขององคการ (อปกรณส านกงานตางๆ) ในเรองขององคการเทานน ท าใหบคลากรกรมในวชาการเกษตรมความรสกยนด เมอไดรบค าสงหรอมอบหมายงานเพมขน โดยปฏบตตามนโยบายและกฎระเบยบขององคการ ใหมพฤตกรรมในการใหความชวยเหลอ ในการปฏบตงานแทนเพอนรวมงานทไมไดมาท างานและยงสามารถใหค าแนะน าปรกษาเพอนรวมงานทประสบปญหาทงในเรองการปฏบตงานและปญหาสวนตว ดวยความปรารถนาดและเตมใจอกดวย สงผลท าใหพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการมอทธพลตอประสทธภาพในการปฏบตงาน ของบคลากรกรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ

5.3 ขอเสนอแนะการวจยจากประเดนทคนพบ

ผลการศกษาครงน ผวจยมขอเสนอแนะส าหรบบคลากรในการน าผลการวจยไปใชเพอพฒนา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการและประสทธภาพในการปฏบตงาน ของบคลากรกรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ ดงน

1. ผบรหารควรวางโครงสรางนโยบายขององคการในการบรหารจดการและการวางแผนการท างานทชดเจน เชน องคการก าหนดผมอ านาจในการตดสนใจของแตละหนวยงานอยางชดเจน เพอท าใหการปฏบตงานเปนไปตามขนตอนทถกตองและรวดเรว

2. ผบรหารควรใหอ านาจในการตดสนใจเกยวกบงานทบคลากรไดรบมอบหมาย โดยเมอ เกดปญหาในการท างาน บคลากรจะพยายามแกไขปญหาดวยตวเองกอน ซงเปนการประเมนเบองตนถงปญหา อปสรรคทเกดขน ซงยอมท าใหเกดประสบการณในการปฏบตงานและยงสามารถท าใหบคลากรสามารถตดสนใจหรอแกไขปญหาไดดวยตนเองไดอยางเหมาะสม ทงนยงเปนการแสดงออกถงความรบผดชอบตองานทตนเองไดรบมอบหมายอกดวย

3. ผบรหารควรแจงผลตอบแทนตามผลการปฏบตงานของบคลากร เชน การใหรางวลและสงตอบแทนทมใหอยางเพยงพอและเหมาะสม หรอเมอบคลากรท าผด องคการมบทลงโทษทชดเจนซงจะสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการตามมา

4. ผบรหารควรใหการสนบสนนใหบคลากรทมผลงานและมความเหมาะสมในการขนสต าแหนงทสงขน ใหความส าคญความสมพนธระหวางสมาชกในองคการ เพอใหบคลากรมความไว

Page 52: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

97

เนอเชอใจและสนบสนนซงกน ซงจะสงผลใหการปฏบตงานเปนไปอยางสะดวกราบรน และมการชวยเหลอซงกนและกนในการสนบสนนจากเพอนรวมงาน โดยการใหรางวลหรอกลาวชมอยางจรงใจ เพอใหบคลากรไดปฏบตตอไป เชน ใหค าแนะน าทสรางสรรคกบเพอนรวมงานเกยวกบวธปรบปรงประสทธภาพการท างานใหดยงขน เปนตน

5. ผบรหารควรใชภาวะผน าในการถายทอดแนวคดและวธการท างานแกบคลากรในองคกร ใหมความเขาใจและชดเจนในงานทไดรบมอบหมาย และปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกบคลากร ในการใชอ านาจในทางทเปนประโยชนตอสวนรวมเพอใหบคลากรเกดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการเพมขน

6. ผ บรหารควรการสรางแรงบนดาลใจ ใหบคลากรได เหนถงความมงมนทจะไปสเปาหมายทวางไวขององคการมความกระตอรอรนในการปฏบตงานเพอใหความมนใจกบบคลากรและผรวมงานวาจะสามารถเอาชนะอปสรรคตางๆได โดยการแสดงใหบคลากรเหนถงความเฉลยวฉลาดและความสามารถในการท างาน

7. ผบรหารควรจดสมมนา จดงานประชม เพอสงเสรมใหบคลากรและผรวมงานพดคยหรอพจารณาในเรองทอาจจะเปนปญหา ดวยการใหบคลากรในองคการมองปญหาในหลายแงมม ใหมการคดแกปญหาทเคยเกดขนมาแลวดวยวธการใหมๆ เปนการกระตนความคดของบคลากรใหมความคดรเรมสรางสรรคในการปฏบตงาน และเกดประโยชนในการน าไปใชด าเนนงาน

8. ผบรหารควรค านงถงบคลากรในองคการเปนรายบคคล ในการพฒนาจดเดนของบคลากรเพอน ามาใชในการปฏบตงาน เปนการใชคนใหถกงานซงจะสงผลใหเกดประโยชนตอองคการและยงสงผลใหเกดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการดวย เชน การใหค าแนะน าทเปนประโยชนตอความกาวหนาของบคลากร การใหความสนใจถงปญหาของบคลากรทงในเรองงานและเรองสวนตว เปนตน

9. ผบรหารควรจะมการสรางทศนคตทดใหแกบคลากรในองคการ เพอใหบคลากรอดทน ตอขอจ ากดตางๆ และการกระทบกระทงกนระหวางหนวยงานตางๆในการประสานงาน ซงมกจะเกดอปสรรค ปญหาตางๆใหแกไขอย เสมอ หากมการพฒนาการปฏบตงานจะท าใหเ กดประสทธภาพในการปฏบตงานเพมมากขน

10. ผบรหารควรจะใหความส าคญเกยวกบการใหความรวมมอกนของบคลากรในองคการ ดวยการจดกจกรรมเพอสงเสรมกจกรรมตางๆในองคการ ใหมการท ากจกรรมรวมกนทงภายในและภายนอกองคการ เพอใหบคลากรเกดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการเพมขน

11. ผบรหารควรจะสรางระบบการท างานใหมประสทธภาพเพอปองกนไมใหเกดปญหากนระหวางบคลากรในองคการ มการจดประชมหรอมหนงสอเวยน ถงเรองททกคนในองคการตองรบทราบ เพอใหบคลากรรบรและมการรบฟงความคดเหนของกนและกน

Page 53: บทที่ 1dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5558/2/วิทยานิพนธ์-เบญ... · 1 บทที่ 1 บทน า 1.1 ความเป็นมาและความส

98

12. ผบรหารควรจะพฒนาใหบคลากรในองคการ สามารถปฏบตงานแทนเพอนรวมงานหรอชวยเหลอใหค าแนะน าปรกษาเพอนรวมงานทประสบปญหาในแงของการท างานและการปฏบตตวในองคการ เพอใหบคลากรเกดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการเพมขน และจะท าใหเกดประสทธภาพในการปฏบตงานมากขนดวย 5.4 ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

1. ควรท าการศกษาองคการทมลกษณะงานใกลเคยงกน เพอเปรยบเทยบและน าผลวจยไปใชในการพฒนาบคลากรในองคการใหมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการและมประสทธภาพในการปฏบตงาน 2. ควรมการศกษาตวแปรอนๆ ทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกในองคการ ประสทธภาพในการปฏบตงาน เพอพฒนาพฤตกรรมและประสทธภาพของบคลากรในองคการใหเพมขน 3. ควรมการขอเกบขอมลจากบคลากรในองคการแบบเชงลก เพอทราบความคดเหนจรงๆเชน การขอสมภาษณบคลากรถงพฤตกรรมละประสทธภาพในการปฏบตงาน เปนตน