8 - Lamarck

SUMER sa MESOPOTAMIA

Ang Mesopotamia ang kinilala bilang

"cradle of civilization' dahil dito

umusbong ang unang sibilisadong

lipunan ng tao .

Bakit “CRADLE OF CIVILIZATION”?

Matatagpuan ang Mesopotamia sa Gitnang Silangan na

tinawag na Fertile Crescent,(Iraq) isang arko ng matabang

lupa na naging tagpuan ng ibat ibang grupo ng tao mula

sa Persian Gulf hanggang sa dalampasigan ng

Mediterranean Sea. Sa lugar na ito matatagpuan ang Ilog

ng Tigris at Euprates kung saan umusbong ang

kabihasnan.

•Noong panahong Neolitiko natatag ang pamayanang Jericho sa

Israel at Catal Huyuk sa Anatolia at mga kalat-kalat na pamayanan

sa Zagros. Subalit hindi naglaon nangibabaw ang Sumer na naging

sentro ng kabihasnang Mesopotamia.

•Ang mga mahahalagang lungsod ng Sumer ay ang Ur, Uruk,

Eridu, Lagash, Nippur at Kish. Sa katunayan, isang

pinakamahalagang gusali ang itinayo sa Ur na tinawag na

Ziggurat.

•Ziggurat ang tawag bilang pagbibigay karangalan sa kanilang mga

Diyos na nagsisilbing panirahan nito.

MGA PAPEL NA GINAMPANAN NG PARING-HARI

- tagapamahalang ispiritwal at isang pulitikal na lider

- ang mga pinunong militar ang papalit sa Paring-hari

bilang pinuno ng templong-estado

SISTEMANG PANRELIHIYON

•Ang mga Ziggurat o templo ay tahanan ng mga diyos ng

mga Sumerian

•Natuto ang mga Artisano na ihubog ang luwad na galing

sa ilog upang maging iadrilyo

•ayon sa mga matandang paniniwalang Sumerian, Ang

mga kabundukan ay siyang sentro ng kapangyarihang

supernatural sa mundo

•Ang bawat baitang ng Ziggurat ay pinag-uugnay ng mga

hagdan

•Pagsapit sa tuktok, matatagpuan ang isang dambana na

alay sa diyos na kanilang sinasamba

Mga Diyos ng SumerianAN

- Diyosa ng kalangitan

ENLIL

- Diyos ng hangin

ENKI

- Diyos ng katubigan

NINHURSAG- Dakilang diyosa ng sangkalupaan

- Nasa tuktok ng lipunan ang mga pinunong pulitikal at

ispiritwal

- Kasama sa naghaharing uri ang matataas na opisyal

at kanilang pamilya. kasunod ang mga

mangangalakal,artisano,scribe,at mababang opisyal.

SISTEMANG PANLIPUNAN

KABIHASNANG SUMERIAN

Mga Ambag sa KabihasnanSanhi ng Pag-unlad at

Pagbagsak: Mga Imbensyon

CUNEIFORM

Unang nabuong

sistema ng panulat. Isa itong uri ng pictograph

na naglalarawan ng mga bagay na

ginagamitan ng may 600 pananda sa

pagbubuo ng mga

salita o ideya. Dahil nito, naitala na nila ang

batas,epiko,dasal,at kontrata ng negosyo.

Ang mga scribe o tagasulat ay umuukit sa

isang basang Clay tablet. Nagtataglay ng

kumpletong petsa at lungsod kung saan ito

nagmula.

ang mga scribe o tagasulat ay umuukit sa isang basang Clay tablet. Nagtataglay ng kumpletong petsa at lungsod kung saan ito nagmula.

-ang pinakaunang epiko sa daigdig ay Sumerian-ang epiko ni Gilgamesh.

Ang pinakaunang epiko sa daigdig ay

Sumerian-ang epiko ni Gilgamesh. Ang

ginagamit naman nilang panulat ay ang stylus.

GULONG (SUMERIAN WHEEL)

Nabuo noong 3500 B.C .Sa

pagkakatuklas

nito, nagawa nila ang unang

karwahe.

CACAO

Ginamit bilang

unang pamalit ng kalakal. Dahil roon, sila

ang nakaimbento ng unang paraan ng

pagpapalitan/pakikipagkalakalan.

MATEMATIKAAng Sumerians nakabuo ng isang kumplikadong

sistema ng Sipnayan. Paglikha ng aritmetika,

geometry, at algebra. Sa prinsipyong ito

ng matematika, ginamit ang sistema

ng pagbilang na nakabatay sa 60,

paghahati o fraction, gayundin ang

square root. Isama pa ang pagbibilang hanggang

sampu.

Naimbento nila ang Decimal System. Ang

hugis na bilog ay hinati nila sa 360 degrees.

Sila rin ang nakaimbento ng kalendaryong

lunar na may 12 buwan.

Sumer Star Chart 3300 BC

Paggamit ng laryo na yari sa luwad (clay tablet)

Dome , vault, rampa at ziggurat sa arkitektura at

inhenyeriya.

PAG UNLAD PAGBAGSAK

1. Imbensyon

2. Karapatan ng

Kababaihan

3. Lungsod-Estado

4. Edukasyon

5. Industriya

6. Pwersang Paggawa

1. Kawalan ng

Pagkakaisa

2. Walang natural na

depensa sa mga

mananakop

• Umunlad ang mga pamayanan at naging

lungsod- estado na malaya at nagsasarili,

subalit hindi naglaon nagkaroon ng mga pag-

aaway.

• Sinamantala ng ibang lungsod tulad ng

Akkadian ang mga pangyayaring ito at nasakop

ang mga Sumerian sa pamumuno ni Sargon na

nagtatag ng pinakaunang imperyo sa

kasaysayan.

• Marahil naging masaklap

din ang pagwawakas ng

mga Akkadian dahil sa

pagsakop ng Babylon na

gumamit ng kaguluhan at

digmaan sa pagsakop na

pinamunuan ni

Hammurabi na

nagpatupad ng mga

batas na hango sa "Code

of Hammurabi".

• Matapos ang mga Babylon sunod sunod

na ang mga nanakop dito, ang mga Hittite

na kilala sa imperyong gumagamit ng

kasangkapang bakal na pandigma, ang

mga Chaldean at mga Assyrian na kilala

bilang matatapang na mandirigma.

Pagkasira ng Sumer