Ang Mesopotamia

‘‘sa gitna ng dalawang ilog’’

Dahil ang Mesopotomia (Sa kasalukuyan’g Iraq) ay lambak na napapagitnaan ng Ilog Euphrates at Ilog Tigris.

Ang Mesopotamia ay galing sa salita’ng Griyego. Ito ay nahahati sa dalawang salita, ang Meso na meaning ay “gitna” at Potamia na ang kahulugan ay “ilog”.

Bakit sa gitna ng dalawa’ng ilog?

Ang Mesopotamia

Ang mga tao sa Mesopotamia (na bahagi ng

Fertile Crescent) ay namuhay bilang pastol.

Napangkat sila sa pamilya o angkan. Ang isang angkan ay sumanib sa isang angkan at sila ng isang tribo. Sinasabi na kada tribo ay may sari-sariling wika, relihiyon at kostumbre na tinatangkilik ng mga kasapi nito. Ang mga tribo ay nagkaisa at bumuo ng isang lungsod.

Ang pagbuo ng lungsod

Sumerian (4000-2500 B.K.)

ZIGGURAT

STONE CARVINGS

Sila ang unang nanirahan sa Mesopotamia.

Galing sa Turkiya. Sila ang mga taong-gala.

Sila din ay naghukay ng kanal upang magkaroon ng patubig at makontrol ang pagbaha ng mga ilogHiwa-hiwalay ang lungsod-estado ng mga Sumerian

Lungsod:

ErechKishLagash

NuppurUrukUr

UriduUmma

Bawa’t lungsod-estado (city-state) ay isang teokrasya.

Teokrasya- Diyos o kinatawan ng diyos ang turing sa hari. Ang hari ay haring-pari.

Parang sa Ehipto na kung saan ang kanilang paraon ay may absuluto’ngkapangyarihan.

Ang paraan ng kanila’ng pagsulat ay cuneiform (hango sa “cuneus”, salitang Latin na ang katumbas sa Tagalog ay sinsil)

Kontribusyon

Mabilis bumagsak ang Summerian sa kamay ng mananakop.

*To Audience,Bakit mabilis bumagsak ang Summerian sa iba?

Akkadian (2500-2350 B.K.)

Noong 2500 B.K., ang mga lungsod-estado ay

sinalakay at pinagisa ni Sargon I, galing sa hilagang Mesopotamia.

Si Sargon I ang nagtatag ng unang imperyo sa mundo.

Umabot ang imperyo ni Sargon I hanggang sa silangan ng Persia (Iran), hilaga ng Dagat Itim at sa kanluran sa Dagat Mediterano.

Ang unang imperyo

Sakop ni Sargon I

Nagpatupad ng isang epektibong sistema ng

pagbubuwis upang matustusan ang mga gastos ng pamahalaan.

Tumagal ang kanyang imperyo ng 160 taon. Nang mamatay si Sargon I, pinalitan sya ng

apo nya’ng si Naramsin. Hindi kinaya ni Naramsin ang mga banta ng dayuhan at tuluyang bumagsak ang imperyo.

Si Sargon I, at ang kanyang pagbagsak

Lider: Hammurabi

Pinuno na nagmula sa lugar na ngayon ay Syria.

Nagtatag siya ng kabisera sa Babylon kaya’t kabuan ng Mesopotamia ay nakilala bilang Babylonia.

Pamana ay ang kanyang koda. Kilala sa tawag na“Code of Hammurabi”

Babylonian (1760-1600 B.K.)

Ang koda ni Hammurabi ay umabot ng halos 8

piye sa taas. Ang koda ay naglalaman ng mga unang

nakatalang batas na itinakda ng pamahalaan. Binuo ito ng 300 seksiyon na tumatalakay sa pang araw-araw na ugnayan ng mga tao.

Nandito din ang mga krimen at karampatang parusa.

Dito nakuha ang konseptong lex taiones.

Impormasyon sa Dinastiyang Babylonian

Ang ibang nakatala sa koda ay patungkol sa mga

parusang ipapataw sa mga nagkasala.

Ayon sa koda, pag ang isang makapangyarihang tao ay nasugatan, halimbawa sa tiyan, ng isang karaniwang tao, ang karaniwang tao ay susugatan din sa tiyan. Ngunit kung ang karaniwang tao ay nakasakit ng kapantay nya, sya ay pagbabayarin lang ng multa, ganun din pag nakasakit ang makapangyarihan sa karaniwan.

Koda

Binigyan proteksyon ng koda ang ga mahihina

laban sa mga pagmamalupit ng mga malalakas.

Nagkaroon ng limit ang pagkakautang at pinarurusahan ang mga nandadaya sa negosyo.

May mga batas din na nagbibigay ng mas mababang singil ang mga doktor sa mga mahihirap kumpara sa mayayaman.

Pagbibigay proteksyon

Nang mamatay si Hammurabi, nilusob ng mga

tribo mula sa hilaga ang kanyang kaharian.

Pagbagsak ni Hammurabi

Sila ay galing sa Asia Minor (Turkiya)

Ang kanilang batas ay makatao at makatarungan.

Kapansin-pansin din ang kanilang galing sa arkitektura.

Nagkaroon sila ng sistema ng pagsulat na pinaghalong cuneiform at hieroglyphics.

Hittites (1600-1200 B.K.)

Halimbawa ng gawa ng Hittites

*oo sila ay mga tao, tama iniisip mo, pilisopo* Kilala sila bilang malulupit na mandirigma. Sinakop nila ang pamunuan ng Babylonia na

dating sakop ni Hammurabi. Sila ang nakatuklas ng iron ore at ginamit ito

pang gawa ng sandata. Kaya madali silang nanalo sa mga labanan. Mas matibay ang bakal kaysa sa tanso’ng gamit ng kalaban.

Ano ang mga Hittites?

Sila ay naging mangangalakal at naitayo ang

lungsod ng Tyre at Sidon bilang lunsod-pangalakalan.

Nakalinang sila ng BAGONG sistema ng pagsulat. Ang sistemang ito ay mas maunlad sa Ehipsyo o Sumerian.

Gumagamit sila ng titik o simbolo na kumakatawan sa mga tunog.

Ang Phoenician

Ang salitang alphabet ay galing sa kanilang

unang dalawang letra. Aleph at Beth.

Binubuo ng 22 katinig at nang gamitin ng mga Griyego ito ay nadagdagan ng patinig. At ang kombinasyong ito ay ginagamit sa kasalukuyan

Ang Alphabet

WAKAS!