ΑΓΑΘΑ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ

Τα δικαιώματα χρήσης ενός αγαθού συνδέονται με την δυνατότητα να χρησιμοποιούμε το συγκεκριμένο αγαθό. Κατά συνέπεια, συνδέονται με τα

δικαιώματα ιδιοκτησίας του αγαθού. Η μετατροπή ενός αγαθού σε εμπόρευμα προϋποθέτει την ύπαρξη ατομικής ιδιοκτησίας επί του αγαθού (ή και

κρατική ιδιοκτησία π.χ. ΔΕΗ)

Ιδιοκτησία

Ατομική Συλλογική

Αγαθά

Ιδιωτικά: η χρήση τους προσφέρει ικανοποίηση σε ένα άτομο ή σε Δημόσια: η χρησιμοποίηση από ένα άτομο ή ομάδα ατόμων

μια ομάδα ατόμων (οικογένεια, φίλοι) με τον αποκλεισμό δεν αποκλείει τη χρήση τους από άλλα άτομα ή ομάδες.

κάθε άλλου από την χρήση τους (π.χ. αυτοκίνητο, ρούχα κ.λπ.) Η χρήση τους μπορεί να γίνεται χωρίς πληρωμή ή με συμβολικό

αντίτιμο (δημόσια πάρκα, δρόμοι, δημόσιες βιβλιοθήκες κ.λπ.)

Η ιδιοκτησία διαχωρίζεται από την χρήση δηλ. τα μέλη του

κοινωνικού συνόλου αποκτούν την δυνατότητα ατομικής

χρήσης ενώ η ιδιοκτησία παραμένει στο κοινωνικό σύνολο.

Οιονεί δημόσια αγαθά: Αγαθά που η ιδιοκτησία τους είναι ατομική, αλλά η χρήση τους είναι ελεύθερη για όλα τα άτομα (π.χ. ιδιωτικά τηλεοπτικά

κανάλια –η λήψη της εκπομπής δεν έχει περιορισμό- σε αντιδιαστολή με την συνδρομητική τηλεόραση).

Ελεύθερα αγαθά: Προσφέρονται από την φύση για άμεση κατανάλωση (π.χ. ατμοσφαιρικός αέρας, θάλασσα, φυσικοί χώροι αναψυχής κ.λπ.)

Επειδή δεν «παράγονται» δεν καταβάλλουμε αντίτιμο για την χρήση τους.

Από τα δικαιώματα ιδιοκτησίας και από τα δικαιώματα χρήσης των αγαθών, προκύπτουν προστριβές και συγκρούσεις μεταξύ των μελών μιας

κοινωνίας.

π.χ. από το δημόσιο αγαθό «δρόμος» μπορεί να προκύψουν συγκρούσεις μεταξύ πεζών-οδηγών (ιδιωτών ή εργαζομένων στα μέσα μεταφοράς, των

επιβατών κ.λπ.), οι περίοικοι μπορεί να ενοχλούνται από θορύβους και καυσαέριο…

Σύγκρουση χρήσεων μπορεί να προκύψει και για αγαθά που είναι ελεύθερα π.χ. η κατασκευή ενός ξενοδοχείου σε μια παραλία

αλλά και για ιδιωτικά αγαθά π.χ. ακρόαση μουσικής σε μεγάλη ένταση.