Κοινωνικοποίηση

Διδάσκουσα καθηγήτρια:Κριπαροπούλου Αντιγόνη

Κοινωνικοποίηση είναι διαδικασία κατά την οποία:

O Τα άτομα καλούνται να αφομοιώσουν

(εσωτερικεύσουν) όσα η κοινωνία προβάλλει, να διαμορφώσουν

την προσωπικότητά τους και έτσι, να ενταχθούν ομαλά

στο κοινωνικό σύνολο (π.χ.

ένταξη σε ομάδες) .

Η κοινωνία προβάλλει μέσω των φορέων

κοινωνικοποίησης (άτομα: π.χ. ένας πνευματικός

άνθρωπος, ομάδες: π.χ. παρέες, θεσμοί: π.χ.

οικογένεια, εκπαιδευτικό σύστημα) στα άτομα τα στοιχεία του πολιτισμού της (π.χ. αξίες, πρότυπα συμπεριφοράς, κανόνες

κ.λπ.).

Ως κοινωνικοποίηση ορίζεται η

διαδικασία που ένας βιολογικός οργανισμός

μετατρέπεται σε άνθρωπο…

Θυμηθείτε την ιστορία: «Το

αγριόπαιδο του Αβερόν» και άλλες

ιστορίες κοινωνικής απομόνωσης…

Ψυχοκοινωνικοί μηχανισμοί μέσω των οποίων επιτελείται η κοινωνικοποίηση:

Μάθηση:

Είναι η διαδικασία κατά την οποία αποκτάμε γνώσεις,

δεξιότητες, συμπεριφορές και αξίες.

O Σημαντικοί παράγοντες μάθησης είναι οι κλίσεις, οι ροπές και οι ικανότητες του ατόμου καθώς επίσης και η αντίδραση του κοινωνικού

περιβάλλοντος (π.χ. ενθάρρυνση ή

αποθάρρυνση- κοινωνική κριτική, συστάσεις,

υποδείξεις, παραδειγματισμός).

O Η Κοινωνική μάθηση επιτυγχάνεται και μέσω

μίμησης.

Ταύτιση:

Με την ταύτιση αναγνωρίζουμε τον εαυτό

μας σε άλλους (π.χ. σε έναν καλλιτέχνη, σε έναν αθλητή κ.λπ.). Η ταύτιση (συνειδητή ή ασυνείδητη)

δεν είναι απόλυτη γιατί το άτομο διατηρεί

αυτονομία σε σχέση με τα

πρόσωπα που ταυτίζεται.

Εσωτερίκευση

Δηλ. αφομοίωση, ενσωμάτωση των

πολιτισμικών στοιχείων στην

προσωπικότητα του ατόμου.

Είναι δηλαδή η υιοθέτηση των

αξιών και των κανόνων της

κοινωνίας (ανάλογα με τις

συνθήκες βάσει των οποίων

κοινωνικοποιείται το άτομο).

Τα άτομα δεν είναι παθητικοί δέκτες ούτε αποδέχονται άκριτα τα προβαλλόμενα

πρότυπα. Το τι θα αποδεχτεί ή όχι ένα άτομο εξαρτάται από τις διαθέσεις του, τα βιώματά του και τα

κοινωνικά ερεθίσματα. Παρόλο ότι τα άτομα οφείλουν να

εναρμονίσουν την συμπεριφορά τους με όσα ορίζουν οι νόμοι ή η κοινωνική ηθική, η κοινωνικοποίηση δεν είναι αποτέλεσμα

τυποποιημένης μάθησης. Διαφοροποιείται από τις επιρροές που δέχεται

το άτομο και από τον τρόπο που κατανοεί κάθε φορά τον ρόλο του.

Παιδιά της ίδιας οικογένειας

διαμορφώνουν με διαφορετικό τρόπο την προσωπικότητα και την

συμπεριφορά τους.

Η κοινωνικοποίηση είναι μια αμφίδρομη διαδικασία - Κοινωνία και άτομο αλληλεπιδρούν συνεχώς

(σχέση διαλεκτική).

O Το άτομο είναι συγχρόνως δέκτης

(υιοθετεί στοιχεία από το περιβάλλον του) αλλά και πομπός

(μπορεί να επηρεάσει με την στάση ή

αντίδρασή του την διαδικασία

κοινωνικοποίησης π.χ. αντίδραση ατόμου σε

αυταρχική κοινωνικοποίηση).

Η κοινωνικοποίηση είναι μια εξελικτική και δυναμική

διαδικασία… O Δηλ. προσδιορίζεται

ιστορικά (στον χρόνο) και κοινωνικά (στον χώρο) και βοηθάει το

άτομο να κατανοεί τον κόσμο που το

περιβάλλει (συνθέτουμε από μικρή ηλικία ως τα γηρατειά τις εικόνες

για τον κόσμο, τις επεξεργαζόμαστε και με τον δικό μας τρόπο τις μετατρέπουμε σε προσωπικές εικόνες).

Με την κοινωνικοποίηση δομείται η συλλογική ταυτότητα.

O Δηλ. αποκτάμε την αίσθηση του «εμείς» (την αίσθηση ότι ανήκουμε σε ένα κοινωνικό σύνολο με παρόμοια συμπεριφορά).

O Κοινωνικοποιημένο είναι το άτομο που εντάσσεται

σε ομάδες (συγγενείς, συμμαθητές, φίλοι κ.λπ.) και αισθάνεται μέλος τους

χωρίς βέβαια να υποτάσσεται και να χάνει

την μοναδικότητά του.