Τµήµα:Α3

Θέµα: <<Η πολιτική απάθεια ως ηθική

στάση>>

Το τµήµα µας προσπάθησε να θίξει το

παραπάνω θέµα, χωρίζοντας το σε 4

υποθέµατα και µελετώντας το έτσι από 4

διαφορετικές σκοπιές! Για αυτό το λόγο τα

παιδιά χωρίστηκαν σε οµάδες µελέτησαν

και σύνταξαν οµαδικές εργασίες που

αφορούν:

1.την παραπληροφόρηση

2.την αγανάκτηση και την οργή των

πολιτών

3.το έλλειµµα εµπιστοσύνης στον εαυτό

µας

4.την εντιµότητα

σε σχέση µε την πολιτική απάθεια.

Τµήµα: A3

Οµάδα: Τηλεορασόπληκτοι Μέλη: Κουζούλογλου Μάριος Λιανδράκη Χρυσάνθη

Κουβαρτά Άννα Λαµπράκη Έρση

Κωστάκη Εµµανουέλα

ΠΑΡΑΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ

Αναφορά στο πρόβληµα:

H παραπληροφόρηση είναι ένα από τα σηµαντικότερα αδιέξοδα

της κοινωνικής και πολιτικής φύσης που αντιµετωπίζουν οι

άνθρωποι σήµερα..

Ορισµός:σκόπιµη διάδοση ψεύτικων ειδήσεων µε στόχο να οδηγηθεί η κοινή

γνώµη προς ορισµένη κατεύθυνση, µε λίγα λόγια ο άνθρωπος να γίνει πρόβατο και

τα ΜΜΕ οι βοσκοί που υπηρετούν τα αφεντικά τους, δηλαδή τα µεγάλα κεφάλια.

Αίτια: Η σηµαντικότερη αιτία παραπληροφόρησης είναι τα οικονοµικά και

πολιτικά συµφέροντα . Επιπλέον οµάδες οργανωµένων οικονοµικών συµφερόντων που έχουν ως ιδιοκτησία τους, διεισδύουν στα ΜΜΕ. Ακόµα, οι επιχειρηµατικοί

κύκλοι πιέζουν τη πολιτική ηγεσία της χώρας µε σκοπό είτε να γίνουν προνοµιακοί προµηθευτές του δηµόσιου τοµέα είτε προνοµιακοί εταίροι ιδιωτικοποιηµένων κερδοφόρων κρατικών εταιριών

Οι δευτερεύουσες αιτίες είναι αυτές που σχετίζονται κυρίως µε τη

δηµοσιογραφική δεοντολογία:

α.. Η αύξηση της θεαµατικότητας µε τα ριαλιτι σόου που φέρνουν στο κανάλι διαφηµίσεις άρα και κέρδη.

β. Οι κουτσοµπολίστικες εκποµπές (σκανδαλοθηρία) µε εντυπωσιακές αλλά ανούσιες ειδήσεις µε την ανάµειξη των ειδήσεων µε το υποκειµενικό σχόλιο.

αποπροσανατολίζουν την κοινή γνώµη,τη στρέφουν σε άλλα πιο ακίνδυνα και ανούσια από εκείνα της παιδείας, της ανεργίας κ.α.

γ. Η απουσία δηµοσιογράφων µε ανώτερη εκπαίδευση και εξειδικευµένες σπουδές.

δ. Η έλλειψη θεσµικών παρεµβάσεων από την µεριά της πολιτείας, που

εµφανίζεται: είτε αδιάφορη, είτε αδύναµη να τιµωρήσει ,να περιορίσει, να ελέγξει την εσκεµµένη παραπληροφόρηση.

Επιπτώσεις παραπληροφόρησης:

Οι λόγοι για τους οποίους οι περισσότεροι δέκτες παρασύρονται από την

παραπληροφόρηση είναι κυρίως κοινωνικοί. Η αδιαφορία και η παθητικοποίηση του σύγχρονου ανθρώπου, ο οποίος ζει σ’ έναν πολιτισµό της

ευκολίας, αποτελούν έναν κοινωνικό λόγο που οδηγεί στην παραπληροφόρηση, γιατί ο άνθρωπος δεν νοιάζεται να ψάξει για να ‘βρει µια αντικειµενική πληροφόρηση αλλά δέχεται άκριτα ό,τι πληροφόρηση του παρέχεται. Έτσι, δεν

µπορεί να διακρίνει την πραγµατική πληροφόρηση από την παραπληροφόρηση και συχνά τις ταυτίζει. Ακόµη, πρέπει να αναλογιστούµε ότι οι αυξηµένες υποχρεώσεις του

σύγχρονου ανθρώπου δεν του αφήνουν τον απαραίτητο ελεύθερο χρόνο και διάθεση για ενασχόληση µε τα κοινά, πόσο µάλλον τον αναγκαίο χρόνο για να διαχωρίσει την πραγµατική πληροφόρηση από την µη πραγµατική. Είναι

γεγονός ότι οι σύγχρονοι ρυθµοί ζωής είναι πολύ απαιτητικοί µε αποτέλεσµα το άτοµο να ψάχνει να ‘βρει εύκολες και απλές λύσεις για την ενηµέρωσή του, διότι το µεγαλύτερο µέρος του µυαλού του χρησιµοποιείται για την κάλυψη

των καθηµερινών υποχρεώσεών του. Τέλος, η έλλειψη ολοκληρωµένης παιδείας αποτελεί έναν λόγο που τα άτοµα παρασύρονται από την παραπληροφόρηση, γιατί δεν µπορούν να αποτελέσουν

κατάλληλους δέκτες των Μ.Μ.Ε. και µ’ αυτό τον τρόπο υιοθετούν και δέχονται αβασάνιστα ό,τι τους παρέχεται ως πληροφόρηση. Συνεπώς, η

παραπληροφόρηση έχει αρκετές συνέπειες, που είναι επιβλαβείς, για το άτοµο και την κοινωνία. 10 κανόνες παραπληροφόρησης :

1. ∆εν βλέπω κακό, δεν ακούω κακό, δεν µιλάω για το κακό. Ανεξάρτητα από το τι ξέρετε, µην το συζητάτε – ειδικά εάν είσαστε δηµόσιο πρόσωπο,

παρουσιαστής ειδήσεων κλπ. Εάν δεν αναφερθεί τότε δεν υπάρχει, και έτσι δεν θα χρειαστεί ποτέ να αντιµετωπίσετε τα γεγονότα.

2. Γίνετεδύσπιστοςκαιαγανακτισµένος.Αποφύγετε τη συζήτηση βασικών

θεµάτων και αντιθέτως επικεντρωθείτε σε παράπλευρα ζητήµατα, τα οποίαµπορούν να χρησιµοποιηθούν προκειµένου να παρουσιάσουν το ζήτηµαως κάτι που προσβάλει και θίγει κάποιο ιερό και απαραβίαστο µιας

οµάδας ή µιας ιδέας. Αυτό είναι επίσης γνωστό και ωςτο “Πώς τολµάς!” τέχνασµα.

3. ∆ηµιουργήστε κινδυνολογικές φήµες.Αποφύγετε την συζήτηση των

πραγµατικών θεµάτων µε το να αναφέρεστε σε όλες τις κατηγορίες που σας προσάπτουν ως ανυπόστατες και ως απλές φήµες. ∆ιάφοροι άλλοι

υποτιµητικοί όροι, οι οποίοι αποκλείουν την αλήθεια,

µπορεί να φανούν χρήσιµοι. Αυτή η µέθοδος λειτουργεί ιδιαίτερα αποδοτικά όταν υπάρχει σιγή από την µεριά των ΜΜΕ (οµερτά), καθώς ο µόνος τρόπος

που το κοινό µπορεί να µάθει τα γεγονότα είναι µέσω τέτοιων «αµφισβητήσιµων φηµών». Εάν µπορείτε να συσχετίσετε το υπάρχον υλικό µε το Ίντερνετ, χρησιµοποιήστε αυτή τη συσχέτιση προκειµένου να

ισχυροποιήστε τα λεγόµενά σας περί «ανυπόστατων φηµών», που δεν έχουν καµία απολύτως βάση.

4. Χρησιµοποιήστε σαθρά επιχειρήµατα.Βρείτε, ή δηµιουργείστε, ένα

στοιχείο της επιχειρηµατολογίας του αντιπάλου σας που να µπορείτε να το αντικρούσετε εύκολα προκειµένου να φανείτε εσείς ως ο καλός και ο αντίπαλός σας ως ο κακός της υπόθεσης. Είτε δηµιουργήστε ένα ζήτηµα που

να µπορείτε να ισχυριστείτε µε ασφάλεια πως υπάρχει, µε βάση την ερµηνεία που δίνετε στον αντίπαλο (ή στα επιχειρήµατά του, ή στην κατάσταση), είτε επιλέξτε την πιο αδύναµη πλευρά των πιο αδύναµων κατηγοριών. Ενισχύστε

και µεγεθύνετε την σηµαντικότητά τους και καταστρέψτε τις, µε έναν τρόπο που να φαίνεται πως καταρρίπτει όλες τις κατηγορίες, αληθινές και ψεύτικες

µαζί, ενώ παράλληλα αποφύγετε οποιαδήποτε συζήτηση των πραγµατικών ζητηµάτων.

5. Παραµερίστε τους αντιπάλους σας, αποκαλώντας τους µε διάφορους

χαρακτηρισµούς και γελοιοποιήστε τους.Αυτό ονοµάζεται επιχείρηµα

«ενάντια στο άτοµο», αν και διάφορες άλλες µέθοδοι υπάρχουν ως παραλλαγές αυτής της προσέγγισης. Συσχετίστε τους αντιπάλους σας µε αντιδηµοφιλείς χαρακτηρισµούς όπως «σαλταρισµένους», «δεξιούς»,

«αριστερούς», «φασίστες», «κοµµουνιστές», «συνοµοσιολόγους», «θρησκόληπτους», «ρατσιστές», «ακραίους», «αναρχικούς», «κολληµένους», και ούτω καθ’ εξής. Αυτό κάνει τους υπόλοιπους να αποφύγουν να

συµπαρασταθούν στον αντίπαλό σας, από φόβο µην χαρακτηριστούν και αυτοί το ίδιο, κι έτσι εσείς αποφεύγετε να αντιµετωπίσετε το ζήτηµα.

6. Χτύπα και φύγε. Σε οποιαδήποτε δηµόσια συζήτηση, κάνε µια σύντοµη επίθεση στον αντίπαλό σου και στην συνέχεια κάν’ την «λαγός» προτού σου δοθεί απάντηση, ή απλά αγνόησε οποιαδήποτε απάντηση. Αυτό λειτουργεί

εξαιρετικά αποδοτικά στο Ίντερνετ και σε γράµµατα προς εφηµερίδες και περιοδικά, όπου µπορείς να αποκτάς συνεχώς νέες ταυτότητες χωρίς να χρειάζεται να εξηγείς την λογική σου πίσω από την κριτική που ασκείς – απλά

πραγµατοποίησε µια κατηγορία ή µια άλλη επίθεση, χωρίς ποτέ να µιλάς για το θέµα, και χωρίς ποτέ να απαντάς σε οποιοδήποτε αντίλογο, διότι αυτό θα τιµούσε την άποψη του αντιπάλου.

7. Αµφισβήτησε τα κίνητρα.Παραµόρφωσε ή ενίσχυσε οποιοδήποτε στοιχείο προκειµένου να υπονοήσεις ότι ο αντίπαλός σου δρα µε βάση προσωπικούς µυστικούς σκοπούς ή άλλες εξαρτήσεις. Έτσι αποφεύγεις την συζήτηση των

πραγµατικών θεµάτων και ωθείς τον κατήγορό σου σε αµυντική θέση.

8. Επικαλέσου την αυθεντία. Ισχυρίσου ότι είσαι ή ότι έχεις σχέση µε

κάποιον που είναι αυθεντία πάνω σε αυτό το θέµα, και παρουσίασε τα επιχειρήµατά σου µε αρκετό «στόµφο» και «διαπιστευτήρια» προκειµένου να δείξεις ότι είσαι «κάποιος που ξέρει», και απλά πες ότι δεν είναι έτσι, χωρίς

να συζητάς τα πραγµατικά ζητήµατα, χωρίς να αποδεικνύεις το γιατί και χωρίς να επικαλείσαι εξακριβώσιµεςπηγές.

9. Παίχ’ το χαζός. Οποιαδήποτε απόδειξη ή λογικό επιχείρηµα και αν

προσκοµίσουν, απόφυγε να συζητάς τα ζητήµατα, ισχυριζόµενος ότι δεν έχουν αξιοπιστία, προσπάθησε να µην βγάζουν νόηµα τα λεγόµενά σου, να µην καταλήγουν πουθενά, να µην υποστηρίζουν κάποιο συµπέρασµα και µην

παρέχεις οποιαδήποτε απόδειξη. Συνδύασε αυτές τις τεχνικές για µέγιστο αποτέλεσµα.

10. Συσχέτισε τις κατηγορίες εναντίον σου µε παλιά νέα. Ένα παράγωγο

της τακτικής του σαθρού επιχειρήµατος είναι και το ακόλουθο: Σε οποιοδήποτε προβεβληµένο ζήτηµα µεγάλης κλίµακας, κάποιος θα αναφέρει

κατηγορίες, οι οποίες θα είναι εύκολα αντιµετωπίσιµες. Όπου µπορεί να

προβλεφθεί, βάλε κάποιον από την πλευρά σου να χρησιµοποιήσει την τακτική του σαθρού επιχειρήµατος και αντιµετώπισέ το νωρίς, ως µέρος των

αρχικών σχεδίων έκτακτης ανάγκης. Μετέπειτα κατηγορίες, ανεξαρτήτως εγκυρότητας ή νέων στοιχείων, µπορούν συνήθως να συσχετιστούν µε τις αρχικές κατηγορίες και να απορριφθούν σαν να επρόκειτο για αναµάσηση,

χωρίς έτσι να χρειάζεται να αντιµετωπίσεις τις καινούριες κατηγορίες – και είναι ακόµα καλύτερο εάν ο αντίπαλος συνδέεται µε την πηγή των αρχικών κατηγοριών.

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ:

1.Ορθή στάση του ατόµου.

2. Κριτική σκέψη και όχι παθητική παρακολούθηση. 3. Επικριτική διάθεση σε προσπάθειες αποπροσανατολισµού. 4. ∆ιαµόρφωση ακροαµατικότητας µε βάση την ποιότητα.

5 Παιδεία. 6. Κοινωνική ωριµότητα 7. Στα πλαίσια των διαδραστικών ΜΜΕ έλεγχος και κριτική όλων

των παραγόντων που συνδέονται µε αυτά. 8. Σωστή ιεράρχηση των θεµάτων που απασχολούν τον πολίτη. 9. Επαναπροσδιορισµός της έννοιας << ανθρώπινη επικοινωνία >>.

10. Ο επαναπροσδιορισµός της έννοιας << ψυχαγωγία >> .

Πιθανός σκοπός παραπληροφόρησης :

Πιθανός σκοπός είναι η παραπλάνηση του δέκτη προς εκπλήρωση

προσωπικών σκοπιµοτήτων του παραπληροφορούντος , οπότε η παραπληροφόρηση είναι κακή πράξη.

Γενικότερα η παραπληροφόρηση θα οφείλεται :

1. Στο ότι το ΜΜΕ λειτουργεί µε βάση κοµµατικά ή άλλα οργανωµένα

συµφέροντα, άρα είναι γενικά αναξιόπιστο.

2. Στο ότι το ΜΜΕ προστατεύει εθνικά ή άλλα συµφέροντα µε την απόκρυψη των στοιχείων, άρα αυτολογοκρίνεται.

Κατά τη γνώµη µου λοιπόν οι αναγνώστες (ακροατές, θεατές) οφείλουν να διασταυρώνουν τις πηγές των πληροφοριών τους για να αποφεύγουν την παραπληροφόρηση.

Η παραπληροφόρηση σαν ευρύτερη έννοια θα µπορούσε να εννοηθεί και η σκόπιµη διάδοση ιδεών και απόψεων για ένα θέµα για το οποίο υπάρχει συγκεκριµένη επιστηµονική ή φιλοσοφική αντίληψη.

Ρόλος του σχολείου στην καταπολέµηση της

παραπληροφόρησης: Το σχολείο µπορεί να αποτελέσει παράγοντα για την

καταπολέµηση της παραπληροφόρησης από τα άτοµα, διότι από µικρή ηλικία αναπτύσσεται η κριτική τους σκέψη και απολαµβάνουν µια ευρύτερη

πνευµατική καλλιέργεια, η οποία θα τους εξοπλίσει µε τα απαραίτητα κριτήρια επιλογής της πραγµατικής και αντικειµενικής είδησης. Ακόµη, το σχολείο βοηθά τα άτοµα να ασκούν έναν αυτοέλεγχο, µια αυτοκριτική ώστε να µην

συγκατατίθενται στην παραπληροφόρηση, αλλά να είναι κυρίαρχα της σκέψης και των πράξεών τους. Συµπερασµατικά, η αντικειµενική ενηµέρωση αποτελεί το θεµέλιο της

δηµοκρατίας, την αφετηρία κάθε εξέλιξης των καιρών. Αντίθετα, η παραπληροφόρηση θέτει την κοινή γνώµη στο περιθώριο των εξελίξεων.

Όµως, για να επιτελεί θετικό ρόλο, η πληροφόρηση, θα πρέπει να έχει σεβασµό στον δέκτη καθώς και τα Μ.Μ.Ε. να είναι ανεξάρτητα από κάθε πολιτική σκοπιµότητα.

Τρόποι αντιµετώπισης της παραπληροφόρησης στις µικρές

ηλικίες: Ακόµη και παιδιά προσχολικής ηλικίας χρησιµοποιούν σήµερα το

∆ιαδίκτυο για την αναζήτηση πληροφοριών, γι’ αυτό είναι σηµαντικό να τα µάθετε από µικρά να διακρίνουν το γεγονός από την άποψη και να αναγνωρίζουν την προκατάληψη, την προπαγάνδα και τις τοποθεσίες που

χρησιµοποιούν στερεότυπα.

1.Ρωτήστε τα παιδιά σας σχετικά µε τις πληροφορίες που βρίσκουν στο

∆ιαδίκτυο.

2.Βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά σας διασταυρώνουν τις πληροφορίες που συλλέγουν από το διαδίκτυο µε πληροφορίες από άλλες πηγές. Ανατρέξτε σε

άλλες διαδικτυακές τοποθεσίες ή µέσα ενηµέρωσης, όπως εφηµερίδες, περιοδικά και βιβλία, για να επιβεβαιώσετε τις πληροφορίες.

3.Ενθαρρύνετέ τα να συµβουλεύονται και εσάς. Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να

χρησιµοποιούν ποικιλία πηγών, όχι απλώς το ∆ιαδίκτυο.

4.∆ιδάξτε στα παιδιά σας αποτελεσµατικές τεχνικές για την εύρεση πληροφοριών στο ∆ιαδίκτυο. Έτσι, θα βελτιωθεί σηµαντικά η ικανότητά τους

να βρίσκουν ποιοτικές πληροφορίες.

5.Συζητήστε µε τα παιδιά σας σχετικά µε το µίσος και το ρατσισµό. Τα φίλτρα λογισµικού µπορούν να αποκλείσουν ορισµένα από αυτά τα είδη υλικού. Τα

παιδιά σας, ωστόσο, θα πρέπει να µάθουν για το ρατσισµό και τα διεθνή γεγονότα, ώστε να µπορούν να αναγνωρίζουν το εµπαθές περιεχόµενo.

Κλείνοντας, θεωρούµε ότι η παραπληροφόρηση είναι ένα πολύ σηµαντικό κοινωνικό αλλά και πολιτικό πρόβληµα του οποίου η άµεση αντιµετώπιση θα έχει θετικά αποτελέσµατα και για την

κοινωνία αλλά για τον ίδιο µας τον εαυτό. Επιπλέον, θα είναι ένα

θα αποτελέσει ένα πολύ καλό κριτήριο στην καταπολέµηση της πολιτικής απάθειας που επικρατεί στις σηµερινές κοινωνίες…

ΤΕΛΟΣ

Ερωτηµατολόγιο:

Εκτός από την τηλεόραση ποια άλλα µέσα

χρησιµοποιείτε για να ενηµερώνεστε??

0

10

20

30

40

50

60

70

80

ιντερνετ εφηµεριδ. ραδιο αλλα

Οι νέοι του σήµερα όπως βλέπουµε προτιµούν

το ιντερνέτ ως µέσο για να ενηµερώνονται

καθώς το ιντερνέτ αποτελεί ένα γρήγορο και

αξιόπιστο µέσο ενηµέρωσης και είναι διαθέσιµο

οποιαδήποτε χρονική στιγµή.

Εσύ κανείς κάτι για να λυθεί το θέµα της παραπληροφόρησης

η µένεις και εσύ απαθής??

0

10

20

30

40

50

60

70

ναι όχι

Σύµφωνα µε το παραπάνω διάγραµµα τα παιδιά της σηµερινής

εποχής δείχνουν να ενδιαφέρονται για την αντιµετώπιση της

παραπληροφόρηση, συµµετέχοντας µε αυτό τον τρόπο και

στην αντιµετώπιση της πολίτικης απαθείας.

Η παραπληροφόρηση είναι τακτική των πολιτικών και βοηθάει στη

επίτευξη του στόχου τους?

0

10

20

30

40

50

60

ναι ισως όχι

Όπως βλέπουµε οι έφηβοι καταλαβαίνουν την άµεση σχέση της

παραπληροφόρησης στον τοµέα της πολιτικής

καθώς και την συµβολή της στην επίτευξη του στόχου των πολιτικών.

Η παραπληροφόρηση οδηγεί κατά τη γνώµη σας στην πολιτική

απάθεια;

0

10

20

30

40

50

60

70

ναι ισως όχι

Τα παιδιά στη σηµερινή κοινωνία όπως βλέπουµε

αναγνωρίζουν το πρόβληµα καθώς και την συµµετοχή της

παραπληροφόρησης ως ένα φορέα πολιτικής απαθείας.

Νοµίζετε πως τα σηµερινά µέσα ενηµέρωσης εκτός από το να

µας παραπληροφορούν µας προετοιµάζουν και για το κοντινό

µέλλον;

05

101520253035404550

ναι ισως όχι

Ένα µεγάλο ποσοστό των εφήβων στις µέρες µας δεν

γνωρίζει η αδιαφορεί για το αν τα σηµερινά µέσα ενηµέρωσης

συµβάλλουν στην µετάδοση γεγονότων και καταστάσεων που

συσχετίζονται µε το κοντινό µέλλον.

Πόσες ώρες βλέπετε τηλεόραση?? ( περισσότερο από 2

ώρες?) Αν ναι πόσες ώρες;

0

10

20

30

40

50

60

70

ναι όχι περισ.

Παρατηρούµε λοιπόν ότι τα παιδιά βλέπουν συνολικά πάνω

από 2 ώρες τηλεόραση τη µέρα, γεγονός που έχει ως

αποτέλεσµα τα παιδιά να ενηµερώνονται αλλά ταυτόχρονα και

να παραπληροφορούνται είτε από µη έγκυρες πήγες είτε από

πληροφορίες οι οποίες δεν στηρίζονται σε πραγµατικά

γεγονότα.

Στο βαθµό που θα επιθυµούσατε την αντιµετώπιση της

παραπληροφόρησης ποιος κρίνετε ότι θα έπρεπε

να αναλάβει την ευθύνη?

05

1015

2025

3035

4045

κυβερνησ. λαος δηµοσιογ. άλλος

Η απάντηση τον νέων σχετικά µε την αντιµετώπιση της

παραπληροφόρησης δείχνει ότι επιθυµούν το κράτος να

λάβει τα κατάλληλα µέτρα για την επίλυση αυτού του

επίκαιρου προβλήµατος.

«Η πολιτική απάθεια ως ηθική στάση»

Οµάδα: Από την αγανάκτηση στην οργή

Μέλη: Κατερίνα Κτιστάκη, Μαρίνα Λυµπερίδη, Λυδάκης

∆ηµήτρης, Μαρία Κατσουλάκη, Κατζηλάκη Έλενα, Λογοθέτης

Μάνος

1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΓΕΝΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Σε διάφορες χώρες της Ευρώπης και ιδιαίτερα στην Ελλάδα παρατηρείται το φαινόµενο της «πολιτικής απάθειας», δηλαδή της αυξανόµενης αδιαφορίας των

πολιτών για την πολιτική, η οποία εκφράζεται κατά κύριο λόγο µε αποχή από τις κάλπες. Το φαινόµενο αυτό προκαλεί ανησυχία στους πολιτικούς και στα πολιτικά

κόµµατα και ιδιαίτερα στην Ελλάδα έχει επαναληφθεί αρκετές φορές, µε αποτέλεσµα η αποχή στις εκλογές να φτάνει σε υψηλά επίπεδα πάνω από 40%.

Τι είναι, όµως, η «πολιτική απάθεια»; Είναι κάποια κοινωνική αδιαφορία, που εγκυµονεί κινδύνους για την δηµοκρατία ή µήπως είναι το αποτέλεσµα των µεγάλων

λαθών και παραλείψεων των κυβερνόντων και γενικά των πολιτικών κοµµάτων? Γεγονός είναι ότι σήµερα ο πολίτης βλέπει αναξιόπιστους πολιτικούς παράγοντες, που πρίν τις εκλογές υπόσχονται να αλλάξουν τα κακώς κείµενα της κοινωνίας και

στη συνέχεια όλες οι προεκλογικές υποσχέσεις µένουν στα λόγια και έτσι σιγά-σιγά ο πολίτης χάνει την εµπιστοσύνη του στους εκπροσώπους των πολιτικών κοµµάτων και γενικά στους πολιτικούς.

Σε πολλές περιπτώσεις µάλιστα συµβαίνει και το αντίθετο αποτέλεσµα, να γίνονται διάφορα σκάνδαλα ή περιπτώσεις κακής διαχείρισης της εξουσίας και να µην

τιµωρείται κανένας πολιτικός παράγοντας. Το γεγονός αυτό όχι µόνο αυξάνει ακόµη περισσότερο την απάθεια των πολιτών και δηµιουργεί αισθήµατα αγανάκτησης στους πολίτες, που αντί να βλέπουν καλύτερες

συνθήκες ζωής, βλέπουν σκάνδαλα και αδικίες.

Σε πολλές περιπτώσεις τα πολιτικά κόµµατα δηµιουργούν πελατειακές σχέσεις µε διάφορες οµάδες πολιτών ή διάφορες επιχειρήσεις (π.χ ιδιοκτήτες εφηµερίδων και καναλιών), που στηρίζουν τα κόµµατα προεκλογικά και ψηφίζουν για τα ατοµικά

συµφέροντά τους, όπως π.χ να διορίσουν δικά τους πρόσωπα σε θέσεις του ∆ηµοσίου ή να έχουν ευνοϊκή µεταχείριση από διάφορες κρατικές επιδοτήσεις, κλπ. Αυτό το

φαινόµενο είναι όχι µόνο κατακριτέο και ανήθικο, αλλά εγείρει την οργή των πολιτών, γιατί πολλές φορές τα κόµµατα εξουσίας ευνοούν τους ψηφοφόρους τους σε βάρος της κοινωνίας και αντίθετα µε τις προεκλογικές τους δεσµεύσεις.

Σύµφωνα µε διάφορους διεθνείς πολιτικούς αναλυτές η α-πολιτικοποίηση µπορεί να ερµηνευτεί µεσα από τρείς διαφορετικές στάσεις:

α)Τη στάση της αποµάκρυνσης από την πολιτική, β)της παραίτησης από την πολιτική και γ)της άρνησης της πολιτικής

Η πρώτη βρίσκει την χαρακτηριστική της πρόταση ‘’δεν είναι τα πάντα πολιτική’’

Η δεύτερη στάση, εκείνη της παραίτησης ,εκφράζεται µε τη πρόταση ‘’Η πολιτική δεν είναι για όλους’’

Η διαφορά ανάµεσα στις δύο καταστάσεις είναι αρκετά σαφής: Η πρώτη αφορά τα όρια της πολιτικής δραστηριότητας, η δεύτερη τα όρια των υποκειµένων πού καλούνται να

συµµετάσχουν σ΄αυτήν .

Μπορούµε να φαντασθούµε µια κατάσταση όπου η πολιτική είναι το πάν αλλά δεν είναι για όλους, όπως εκείνη του ολοκληρωτικού κράτους ή στο αντίθετο άκρο µια

κατάσταση όπου η πολιτική δεν είναι το πάν αλλά είναι για όλους πού αντιστοιχεί στο δηµοκρατικό -φιλελεύθερο κράτος .

Η Τρίτη στάση «άρνηση της πολιτικής» προυποθέτει πάντα µια αξιολογική κρίση για

την πολιτική ως κατι κακό συνολικά...

Η συγχρονη πολιτική απάθεια δεν αφορά µονο στο µαζικό ή µή της συµµετοχής αλλά στον τρόπο της συµµετοχής. Οχι στο πόσοι συµµετέχουν στην πολιτική αλλά το τί αναµένουν από αυτήν.

Η πολιτική απάθεια µπορεί να σηµαίνει την άρνηση των πολλών να συµµετάσχουν στην πολιτική ή µπορεί να σηµαίνει ότι συµµετέχουν στην πολιτική µε τρόπο αδιάφορο.

∆ηλαδή να αντιλαµβάνεται την πολιτική ως κατι το οριστικά αδιάφορο µε τον ίδιο τρόπο πού αντιλαµβάνονται και την ζωή τους: ως κατι το οριστικά αδιάφορο στο οποίο όµως ούτως ή άλλως συµµετέχουν ,.

Αυτή η απαθής συµµετοχή φανερώνει µια παραίτηση, πού δεν γίνεται πλήρης. Η

απάθεια δεν γίνεται αντιπάθεια, ώστε να µπορούσαµε να µιλάµε για νέες µορφές αντι-πολιτικής συµµετοχής ή άρνησης.

Η πολιτική απαθής συµπεριφορά είναι συµµετοχή στην πολιτική και θέαση ταυτόχρονα της συµµετοχής: παρακολουθώ τον εαυτό µου να πράττει την ίδια διαρκώς

επαναλαµβανόµενη κίνηση δηλαδή ξέρω εκ των προτέρων το τέλος. ∆εν συµµετέχω πλήρως, υποκρίνοµαι όµως την συµµετοχή µου, καµώνοµαι πως τίποτε δεν έχει αλλάξει, παρόλο πού αυτό πού έχει αλλάξει είναι η η ίδια η πίστη στην πολιτική: Η

πολιτική απάθεια είναι πολιτική χωρίς πίστη. Ετσι η πολιτική απάθεια γίνεται µια ειρωνική συµπεριφορά.

1. ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΙΤΙΩΝ Ισχύει πάντα ο νόµος αιτίας-αποτελέσµατος. Κανένα αποτέλεσµα δεν µπορεί να υπάρξει χωρίς την αντίστοιχη αιτία, που θα το προκαλέσει. Ετσι λοιπόν και η πολιτική

απάθεια είναι ένα αποτέλεσµα πολλών και σύνθετων αιτίων, που εστιάζονται στην ίδια την πολιτική λειτουργία και στην άσκηση της εξουσίας.

Οσο οι πολίτες δεν εισπράττουν τα «υποσχόµενα» και όσο µεγαλώνει η ανασφάλεια που του δηµιουργούν οι αναποτελεσµατικές και πολλές φορές διεφθαρµένες κυβερνήσεις, τόσο µεγαλώνει και η αρχική τους αδιαφορία, που στη συνέχεια

εδραιώνεται σε µεγαλύτερες λαϊκές µάζες. Το φαινόµενο αυτό έχει και συνέχεια. Η πολιτική απάθεια και αδιαφορία γίνεται αντιπάθεια προς τους πολιτικούς ως πρόσωπα και ως θεσµούς.

Στη συνέχεια και εφόσον δεν αλλάζει ο τρόπος άσκησης της εξουσίας, η αντιπάθεια µεταλλάσσεται σε θυµό. Θυµός έναντι αυτών που είναι ανεπαρκείς, που αντί να

επιλύσουν προβλήµατα, δηµιουργούν περισσότερα (µε κακοδιαχείριση, µε σκάνδαλα, µε ευνοούµενες πολιτικές, µε άδικα µέτρα, κλπ). Θυµός γιατί ενώ τους εµπιστεύτηκαν µε την ψήφο τους, στο τέλος εισέπραξαν µόνο τις υποσχέσεις.

Θυµός γιατί οι κατέχοντες την εξουσία πρέπει να είναι ακέραιοι και έντιµοι και έχουν όλη τη δυνατότητα να υπηρετήσουν τις ανάγκες της κοινωνίας, τελικά µετά από σύντοµο διάστηµα αποδεικνύονται ανεπαρκείς, αναποτελεσµατικοί, αναξιόπιστοι και

όχι λίγες φορές «ανήθικοι». Αυτός ο κύκλος άσκησης της πολιτικής εξουσίας, έχει επαναληφθεί αρκετές φορές στην µεταπολιτευτική ιστορία της Ελλάδας και όχι µόνο έχει «κουράσει» τους πολίτες

αλλά τους οδήγησε σταδιακά στην πολιτική απάθεια και στη συνέχεια στο θυµό και τελικά στις µέρες µας στην ΑΓΑΝΑΚΤΗΣΗ, ή αλλιώς ΦΤΑΝΕΙ ΠΙΑ!!!

Καταρχήν, η γραµµατική της αγανάκτησης όπως αυτή συγκροτείται στα πλαίσια του συντακτικού της εξουσίας έχει ως βασικό λεκτικό του µόριο το «αντί». Η αγανάκτηση

παρουσιάζεται κατεξοχήν ως αντίδραση σε κάτι, εναντιώνεται στην κυβερνητική πολιτική, είναι εναντίον του κοινοβουλευτισµού κτλ. Για την εξουσιαστική ελίτ αυτής της χώρας (πολιτικοί, µεγαλο-δηµοσιογράφοι, προύχοντες ακαδηµαικοί κτλ) η

διατήρηση αυτής της εικόνας τείνει να εξελιχθεί σε υπαρξιακό ζήτηµα, καθώς µονάχα µέσω της υποβάθµισης ή της αποσιώπησης της πολιτικής δηµιουργικότητας των πλατειών µπορεί αυτή η ελίτ να συνεχίζει να αυτοθεωρείται ελίτ.

Στην κορυφή της πυραµίδας βρίσκονται όχι επειδή απλά κατέχουν τον πλούτο, αλλά κυρίως επειδή κατέχουν τη δυνατότητα να πείσουν πως είναι η απάντηση απέναντι στο επερχόµενο χάος και στην τυφλή αντίδραση. Σε αυτήν την υποβάθµιση της

δηµιουργικότητας και της καινοτοµίας της πολιτικής κουλτούρας των πλατειών, οι εξουσιαστές του συντακτικού έχουν βρει αναπάντεχους συµµάχους σε κάποιες από

τις αυτοθεωρούµενες πρωτοποριακές ηγεσίες τόσο της (ακρο)αριστεράς όσο και του αναρχισµού. Οι ηγεσίες αυτές, είτε ψηφισµένες, είτε αψήφιστες, αν είναι κατά των πλατειών θα βρίζουν – κι αν είναι υπέρ, θα χαιδεύουν πατερναλιστικά – το

«αυθόρµητο των µαζών», κλείνοντας ωστόσο και οι δύο µάτια κι αυτιά στις αποδεδειγµένες δυνατότητες δηµιουργικής δράσης των πλατειών.

Αυτή η «γραµµατική της αγανάκτησης» τείνει να αναπαριστά τους από κάτω ως καταδικασµένους µόνο να αγανακτούν και τους από πάνω σχεδόν ως καταραµένους να

κυβερνούν. Ως τέτοια, δεν είναι παρά αποτέλεσµα του «συντακτικού της εξουσίας», το οποίο όχι µόνο τοποθετεί το κίνηµα των πλατειών στο πλαίσιο της αγανάκτησης, της αντίδρασης, του ετεροκαθορισµού και της αντιστραµµένης παθητικότητας,

αποκλείοντας αυτόµατα όποια στοιχεία δηµιουργίας, δράσης, ιδίας δύναµης, και ιδιόµορφης εξουσίας, αλλά ορίζει την πολιτική, ηθική και κανονιστική ιεραρχία µεταξύ των λέξεων, των εννοιών, των σηµασιών.

Η γραµµατική της αγανάκτησης λοιπόν εντάσσεται από το συντακτικό της εξουσίας στις παρυφές του θυµικού, παρουσιάζεται να κουβαλάει µπόλικο ressentiment αντί

της θέλησης για δύναµη κι είναι συνυφασµένη µε αντι-δράσεις αντί για δηµιουργίες. Ως τέτοια απειλεί πολύ λιγότερο την εξουσία, γιατί πολύ απλά δεν µπορεί να αντιπαρατεθεί στην ουσία της πρώτης, που ορίζεται από την ίδια ως η παραγωγή

οραµάτων, λογικών σχεδίων, δηµιουργικών δράσεων κτλ. Ένα απλό µοντέλο της γραµµατικής της αγανάκτησης σε διάφορες εκφάνσεις του είναι το εξής: Το συντακτικό της µιντιακής εξουσίας φροντίζει να αναπαράγει τη µούτζα σε

φόντο την γαλανόλευκη ως την συµπυκνωµένη εικόνα της αγανάκτησης. Στη συνέχεια, το συντακτικό της διανοουµενίστικης εξουσίας αποκρυπτογραφεί την εικόνα αυτή ως ξεκάθαρο σήµα κίνδυνου για την δηµοκρατία και τις κατακτηµένες ελευθερίες. Τέλος,

το συντακτικό της αριστερίστικης εξουσίας τείνει να θωρεί τις πλατείες ως ένα νεογέννητο το οποίο χωρίς τον απαραίτητο εµβολιασµό θα κολλήσει τις αρρώστιες του

αυθορµητισµού ή µπορεί να αποδειχθεί τερατογέννεση. Είναι επιτακτική η ριζική αµφισβήτηση αυτής της κοντόφθαλµης γραµµατικής της αγανάκτησης µε απότερο στόχο την καταστροφή του επιβαλλόµενου συντακτικού της

εξουσίας. Αυτό µπορεί να γίνει – και ήδη γίνεται – µε διάφορους τρόπους. Ένας από αυτούς είναι η άµεση ανάδειξη και θεµατοποίηση των νέων πολιτικών πρακτικών, της νέας πολιτικής κουλτούρας, της νέας πολιτικής ανθρωπολογίας που δηµιουργεί η

πλατεία. Εδώ και καιρό οι πρακτικές αυτές είναι το κυρίαρχο φαντασιακό ζητούµενο και λιγότερο η άµεση µάχη για το µεσοπρόθεσµο που πρέπει ωστόσο να κερδηθεί, έτσι

ώστε να δωθούν οι απαραίτητες ανάσες και ωθήσεις στο πρώτο.

∆εύτερον, µε την περαιτέρω ενσάρκωση και βαθύτερη θεσµοποίηση εννοιών όπως

αυτές απαιτούνται και νοηµατοδοτούνται καθηµερινά από το κίνηµα, όπως το δίκαιο και η δικαιοσύνη για παράδειγµα. Αντί λοιπόν να απορούµε για τα διαστρεβλωµένα αποτελέσµατα της ηχούς της αγανάκτησης, πρέπει να γίνουν κινήσεις προς την

κατεύθυνση της απόδοσης δικαιοσύνης άµεσα. Έτσι, το διαδεδοµένο σύνθηµα «κλέφτες, κλέφτες», το οποίο στην γραµµατική της αγανάκτησης αποδίδεται σε µια αλόγιστη κι υπερβολική κατάχρηση του όρου, µπορεί να µετουσιωθεί σε συγκεκριµένες

δράσεις τόσο για την τωρινή «δικαιοσύνη» και τις φυλακές όσο προς την θεσµοποίηση αµεσοδηµοκρατικής δικαιοσύνης για τους «κλέφτες».

Τρίτον, και ίσως πιο σηµαντικό, περισσότερο από αναγκαία δείχνει να είναι µια δηµιουργική κι ουσιαστική αντιµετώπιση του φόβου τόσο ως άµεσο πρακτικό θέµα όσο

κι ως γενικότερο ζήτηµα στη σύγχρονη βιο-πολιτική. Στη γραµµατική της αγανάκτησης ο φόβος αποτελεί ίσως το πιο κρίσιµο ουσιαστικό. Στο βαθµό που η αγανάκτηση περιγράφεται ως ένα κίνηµα αντίδρασης και διαµαρτυρίας, ως ένα κίνηµα του οποίου η

πολυσυλλεκτικότητα ορίζεται κυρίως είτε ως «κίνδυνος εκτροπής» είτε ως ακίνδυνος χαβαλές, ο φόβος λειτουργεί εργαλειακά και κατευναστικά. Η γραµµατική της

αγανάκτησης τείνει να αναπαράγει τη λογική του φόβου, παρουσιάζοντας τις πλατείες ως αποτέλεσµα φοβισµένων από την προοπτική της φτώχειας κι αγανακτισµένων µαζών. Το συντακτικό της εξουσίας αντλεί όλη του τη δύναµη µέσα από αυτήν την

εικόνα. Ωστόσο, στις αραβικές εξεγέρσεις ο φόβος δεν νικήθηκε από την πείνα, όπως συνηθίζεται να λέγεται, αλλά πολύ περισσότερο από την συλλογική συνειδητοποίηση πως δεν υπάρχει, πως δεν µπορεί να υπάρξει, πισωγύρισµα. Από εκείνη τη στιγµή ο

φόβος άλλαξε στρατόπεδο κι έγινε όπλο των εξεγερµένων. 1.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Γιατί λοιπόν να θεωρείται κατακριτέα ή ανήθικη στάση η επιλογή της αποχής από την

πολιτική και ειδικά από την εκλογική διαδικασία;

Το φαινόµενο αυτό τελικά εκφράζει µια «πολιτική στάση» και δεν είναι πολιτική

απάθεια. Υποδηλώνει την αγανάκτηση των πολιτών και υποδεικνύει στους πολιτικούς να είναι περισσότερο τίµιοι και αξιόπιστοι, να είναι δίκαιοι και να προσπαθούν για το καλό όλων των πολιτών και όχι µόνο για µια µερίδα των ψηφοφόρων τους. Είναι µια

υπόδειξη στους πολιτικούς και δείχνει ότι πρώτα αυτοί πρέπει να αλλάξουν για να αλλάξει και η πολιτική απάθεια των πολιτών. Αν πραγµατικά οι πολιτικοί και τα κόµµατα έκαναν αυτά που υπόσχονται προεκλογικά

και έβλεπαν οι πολίτες ότι βελτιώνεται το βιοτικό επίπεδο γιατί γίνεται καλή χρήση της εξουσίας θα είχαν περισσότερο ενδιαφέρον, ενώ τώρα ολόκληρο το πολιτικό σύστηµα όχι µόνο κατακρίνεται αλλά πολλές φορές εγείρει την αγανάκτηση και την

οργή από τις ψεύτικες, αναξιόπιστες και σκανδαλώδεις συµπεριφορές των κρατούντων την εξουσία. Όταν κανείς σταθεί στο κατώφλι της Ιστορίας, αυτό που τον κάνει να το διαβεί

χωρίς να υπολογίζει τον φόβο, δεν είναι το σκοτάδι του υπογείου που µόλις άφησε πίσω του, αλλά το φώς που για πρώτη φορά αντικρίζει µπροστά του.

Το Σύνταγµα στέκεται, γιατί ακροβατεί σε ένα τέτοιο κατώφλι. Μένει µονάχα να δούµε προς ποια πλευρά θα γύρει.

Ερωτηµατολόγιο:

1.Ποιος ο βαθµός ευθύνης των κυβερνήσεων της τελευταίας

20ετίας για την σηµερινή κατάσταση της χώρας?

2. H αβεβαιότητα για το αύριο της χώρας αυξάνει την

απογοήτευση των νέων?

3.Πιθανολογείτε ότι το κίνηµα των αγανακτισµένων, ανάλογα

µε το βαθµό της επιτυχίας του,

θα οδηγήσει σε µεγαλύτερη οργή ή σε απάθεια?

4.Έχετε συναντηθεί ποτέ µε κάποιο πολιτικό κόµµα ή

νεολαία µε σκοπό την πολιτική δράση?

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Η πολιτική απάθεια ως ηθική στάση

Το έλλε

ιµµ

α εµπι

στο

σύν

ης στον εαυτ

ό µας

Oµάδα: ''ΟΙ ΑΠΙΣΤΟΙ'' Μέλη:

Περισσότεροι από 7 στα 8 παιδιά πιστεύουν

ότι η ευθύνη των κυβερνήσεων

της τελευταίας 20ετίας είναι μεγάλη, ενώ περισσότερα από τα 9 στα 10 παιδιά

θεωρούν ότι η αβεβαιότητα για το αύριο της

χώρας

αυξάνει την απογοήτευση των νέων.

Επίσης περισσότερα από τα 3 στα 4 παιδιά

πιθανολογούν ότι το κίνημα των

αγανακτισμένων

θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη οργή.

Από τα παιδιά που απάντησαν περισσότερα

από 3 στα 4 δεν έχουν συναντηθεί ποτέ

με κάποιο κόμμα ή νεολαία για πολιτική

δράση.

Αργυρώ Καρούζου Σήφης Κεβχισβίλι Αγγέλα Καρχιλάκη Γιώργος Κριτσωτάκης Αντωνία Κουγιουµτζή Χάρης Καργάκης

Η πολιτική απάθεια

Το άτοµο είναι δεµένο µε άρρηκτη σχέση αλληλεπίδρασης και αλληλεξάρτησης µε το κοινωνικό του περιβάλλον. Όπως έδειξε η εµπειρία, για να προοδεύσει ο άνθρωπος πρέπει να ζει µέσα σε µια

κοινωνία που ευηµερεί. Κοινό στοιχείο, λοιπόν, των ανθρώπων µιας κοινωνίας, είναι ότι οι πολίτες να συµµετέχουν στα κοινά και να ενδιαφέρονται για τα κοινωνικά προβλήµατα που προκύπτουν. Υπάρχουν

όµως άτοµα που δεν αισθάνονται την κοινωνική τους ευθύνη – που είναι η πρώτη αρετή του πολίτη – που αδιαφορούν. Είναι δηλαδή παθητικοί δέκτες που δεν ενδιαφέρονται για την πολιτεία, καθώς και για τα

οικονοµικά, κοινωνικά, πολιτικά και πολιτιστικά θέµατα που την απασχολούν.

Τα φαινόµενο της πολιτικής απάθειας σχετίζεται µε την εδραιωµένη πεποίθηση ότι η πολιτική είναι αντικείµενο τεχνοκρατικής διαχείρισης και ότι οι άνθρωποι δεν µπορούν να κάνουν τίποτα για να αλλάξουν τα

πράγµατα. Όµως η πολιτική απάθεια δεν είναι αδιαφορία, αλλά άρνηση του πολιτικού συστήµατος: αυτό εννοούν οι άνθρωποι όταν αναφωνούν "ένας Χίτλερ µας χρειάζεται". Οι πολιτικά απαθείς δεν είναι πολιτικά

ουδέτεροι: είναι άνθρωποι επιρρεπείς στις προκαταλήψεις, κυρίως λόγω αµάθειας, κουλτούρας ή ακόµα και δοµής της προσωπικότητας. Χαρακτηριστικό της σκέψης τους είναι η λογική "άσπρο-µαύρο", η

αδυναµία σύνθετης ερµηνείας δεδοµένων καταστάσεων, η αυθόρµητη

αναφορά σε παραδοσιακές αξίες τύπου "Πατρίς-Θρησκεία-Οικογένεια". Οι πολιτικά απαθείς δεν έχουν συνείδηση της κοινωνικής τους θέσης,

δεν ενδιαφέρονται για πολιτικά γεγονότα, συσχετισµούς, αντιπαραθέσεις, απεχθάνονται τις κοινωνικές συγκρούσεις και συµµορφώνονται υπερβολικά σε υποδείξεις που

προέρχονται από το κράτος.

Συµµετοχή στα κοινά σηµαίνει ενεργό στάση απέναντι στην πολιτική και κοινωνική ζωή. Σηµαίνει δηµοκρατία που την πραγµατώνει η

συµµετοχή του λαού. Σηµαίνει εµπιστοσύνη στις πολιτικές αξίες, σηµαίνει µεταρρυθµιστική διάθεση και κριτική απέναντι στην εξουσία.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑ∆ΡΟΜΗ: Ο υπεύθυνος πολίτης δε γεννιέται αλλά γίνεται µέσα από δύο

διαδικασίες: την πολιτική κοινωνικοποίηση και την πολιτική συµµετοχή.

«ΑΧΡΕΙΟΣ»: ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΥ

Πολιτική κοινωνικοποίηση: είναι η διαδικασία, κατά την οποία ο άνθρωπος

µεταβάλλεται σε πολίτη, µε τη µετάδοση από την κοινωνία γνώσεων, στάσεων και αξιών.

Πολιτική συµµετοχή: είναι η προαιρετική οµαδική ή ατοµική συνεργασία

των µελών µιας κοινωνίας στα κοινά, που µετατρέπεται σε πράξη µε τη συµµετοχή στις εκλογές των αιρετών αρχόντων και µε παρακολούθηση και

ενδιαφέρον για τα πολιτικά συµβάντα. Χωρίς αµφιβολία η πολιτικοποίηση, που καταλήγει σ’ ενεργούς πολίτες,

είναι απαραίτητη για την πολιτική δηµοκρατία και αναγκαία προϋπόθεση

της «καλής» και οµαλής λειτουργίας της.

ΑΙΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΠΑΘΕΙΑΣ: 1. Η έλλειψη πολιτικής διαπαιδαγώγησης από τους φορείς που είναι υπεύθυνοι, δηλαδή από την οικογένεια, το σχολείο, την κοινωνία.

2. Η ανευθυνότητα και η ανωριµότητα των πολιτών. Πολιτική είναι η τέχνη του «άρχειν» και του «άρχεσθαι» και η τέχνη να µετέχει κανείς αποτελεσµατικά στα κοινά. Τα άτοµα που δε συνειδητοποιούν αυτήν την

ευθύνη, γίνονται υπήκοοι, έρµαια της όποιας εξουσίας. 3. Η ιδιοτέλεια. Ο άνθρωπος προτάσσει το ατοµικό του συµφέρον, το «εγώ»

στο «εµείς». 4. Το καταναλωτικό πρότυπο που προβάλλεται στους ανθρώπους, τους δηµιουργεί µια τάση ιδιοποίησης όλο και περισσότερων υλικών αγαθών, ενώ

το χρήµα αναδύεται σε µοναδική αξία. Έτσι ο άνθρωπος αδιαφορεί για το συνάνθρωπο, την πολιτεία, την ηθικότητα σκοπών και µέσων. 5. Ο ατοµικισµός και ο ανταγωνισµός. Το ατοµικό συµφέρον κυριαρχεί, ο

άνθρωπος αλλοτριώνεται, δε λαµβάνει υπόψη του τον κοινωνικό χαρακτήρα της ανθρώπινης ύπαρξης, γίνεται ατοµιστής, αδιάφορος για τα κοινά.

6. Η απολιτική σκέψη προβάλλεται ως µόδα. Γεγονός που ξεκινά από την έντονη αµφισβήτηση της κοµµατικοποίησης εκείνης, που οδηγεί στο φανατισµό και τη µισαλλοδοξία και καταλήγει στην πλήρη πολιτική αδιαφορία.

7. Η επικράτηση µιας ιδεολογικής σύγχυσης, λόγω της ύπαρξης πολλών ιδεολογικών ρευµάτων στην εποχή µας. Συνέπεια αυτής της σύγχυσης είναι ο

αρνητισµός, ο µηδενισµός, η αδιαφορία για τα κοινά, φαινόµενα που παρουσιάζονται κυρίως στους νέους.

8. Τα µέσα µαζικής ενηµέρωσης δε χρησιµοποιούνται σωστά. Πολλές φορές τα µέσα µαζικής ενηµέρωσης ξεφεύγουν από την αποστολή τους, παραπληροφορούν το κοινό, το µετατρέπουν «σε ευσυγκίνητη και εύπλαστη

µάζα». Τότε τα άτοµα αµορφοποιούνται, χάνουν την ατοµική τους ευθύνη, µετατρέπονται σε άβουλα όντα, αποπροσανατολισµένα και απολιτικά. 9. Η συµπεριφορά των πολιτικών, που είναι οι εκλεγµένοι αντιπρόσωποι του

λαού. Εκµεταλλεύονται τη θέση τους για την ικανοποίηση των προσωπικών τους φιλοδοξιών, απογοητεύοντας το λαό µε τη συµπεριφορά τους. Πρέπει να είναι ένα από τα βασικά σηµεία εισαγωγής για τους ανθρώπους

ώστε να συµµετέχουν στην πολιτική. Αντίθετα, έχουν γίνει, τραγικά, ανέµπνευστες και µη δηµιουργικές οργανώσεις που στηρίζονται τόσο πολύ στην έρευνα αγοράς και τα γκάλοπ και τα γκρούπ ενδιαφέροντος που

καταλήξαν όλα να λένε το ίδιο πράγµα, στην πραγµατικότητα να αναµασούν αυτά που ήδη θέλουµε να ακούσουµε µε κόστος την αναβολή έντονων και

δηµιουργικών ιδεών. Και οι άνθρωποι το µυρίζονται αυτό, και τρέφει τον κυνισµό. (Ένα απόσπασµα πολιτική απάθεια'' από το κείµενο του Dave Meslin, ''Το αντίδοτο στην πολιτική απάθεια''.)

Συνεπώς,η πολιτική απάθεια δεν είναι ιός που εξαπολύεται βάσει

κάποιου συγκεκριµένου σκοτεινού σχεδίου. Είναι µια κατάσταση που

εξυπηρετεί το σύστηµα, και εποµένως το σύστηµα ενδιαφέρεται για την αναπαραγωγή της. Τη δουλειά αυτή την κάνει κυρίως η τηλεόραση, γιατί είναι µέσον που διαπλέκεται άµεσα µε την εξουσία αλλά ταυτόχρονα έχει

ευρύτατη απήχηση σε λαϊκά στρώµατα (έτσι εξηγείται και το γιατί η τηλεόραση, ενώ αποτελεί βασικό εργαλείο της εξουσίας, έχει βαθύτατα συντηρητικό λόγο). Όλο το παιχνίδι συνεπώς είναι στο πεδίο της

µαζικής επικοινωνίας: αν η αριστερά επιθυµεί να ταρακουνήσει τα πράγµατα, είναι καθοριστικό να µην στέκεται στην προπαγάνδα, αλλά να

βοηθάει καταρχήν τους ανθρώπους να αναπτύσσουν κριτική σκέψη, να συνδυάζουν πληροφορίες που τους αφορούν, να συνειδητοποιούν την θέση τους µέσα στο σύστηµα.

Χρειάζεται εποµένως να κατανοηθεί ότι η µαζική επικοινωνία είναι, όχι ως µέσον αυτοπροβολής, αλλά ως πολιτικό εργαλείο που έχει στόχο να ακυρώσει την επικοινωνιακή πολιτική του αντιπάλου.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ:

1. Ο αδιάφορος πολίτης τορπιλίζει τη δηµοκρατία και ευνοεί τον καιροσκοπισµό και τη δηµαγωγία. Επιτρέπει σε επίδοξους τυράννους να ανεβούν στα αξιώµατα.

2. Η αδιαφορία αντιτίθεται στην ολοκλήρωση του ανθρώπου (ψυχοπνευµατική

καλλιέργεια, ηθική τελείωση, κατάκτηση της κοινωνικής και πολιτικής ιδιότητας). Το αδιάφορο για τα κοινά άτοµο, αρνείται την πολιτική του

υπόσταση και την κοινωνική του ευθύνη, άρα αλλοτριώνεται. 3. Η έλλειψη προβληµατισµού, η παθητική στάση, η αδιαφορία καταστρατηγεί κάθε έννοια υπευθυνότητας, άρα και ελευθερίας του πολίτη, αφού ανοίγει το

δρόµο στον πολιτικό εκφυλισµό. Οι άνθρωποι γίνονται όχλος. 4. Εξαφανίζεται κάθε µορφή ελέγχου και διαλόγου. Τότε η δηµοκρατία µετατρέπεται σε απλή επίφαση. Το βάρος της πολιτικής ευθύνης ανατίθεται

στους επαγγελµατίες πολιτευτές. Ο λαός δε συµµετέχει στα κοινά, παρά µόνο παίρνοντας µέρος στις εκλογές και η κοινωνική ηγεσία από τη στιγµή που δεν ελέγχεται παύει να είναι εκφραστής της συλλογικής βούλησης.

5. Η πολιτεία οδηγείται σε στασιµότητα. Οι πολίτες δεν προωθούν τα κοινά συµφέροντα. Οι ίδιοι ναρκοθετούν τα θεµέλια της κοινωνικής ανάπτυξης και ισορροπίας.

6. Οι άνθρωποι, µη ξέροντας πως αλλιώς να καλυτερεύσουν τη ζωή τους, πως ν’ αποφασίζουν οι ίδιοι για ό,τι τους αφορά, οδηγούνται σε πράξεις βίας

και γίνονται αντικοινωνικοί. ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ:

Η άσκηση πολιτικής δεν είναι δικαίωµα µόνο, είναι και υπέρτατο και ιδίως στον αιώνα µας, «αιώνα των µαζών» και της ετεροκατεύθυνσης. Βέβαια, η πολιτική είναι ο κατεξοχήν τοµέας δράσης του σκεπτόµενου και συνειδητού

ανθρώπου. Η δραστηριοποίηση λοιπόν του ατόµου είναι το αποτέλεσµα της γνώσης και της κατανόησης του κοινωνικού χώρου, των αναγκαιοτήτων που διαµορφώνουν και καθορίζουν την κοινωνική πορεία.

Αναγκαία είναι, λοιπόν, η πολιτική κοινωνικοποίηση των ατόµων που οδηγεί σε «ωριµότητα» και πολιτική συµµετοχή, που δηµιουργεί συνείδηση ευθύνης. Η πολιτική κοινωνικοποίηση συντελείται µέσω:

1. Της οικογένειας. Η υγιής πολιτική κοινωνικοποίηση του παιδιού είναι θέµα συµπεριφοράς των γονιών. Οι γονείς λειτουργούν ως πρότυπα για το παιδί

και η πολιτική τους στάση θα επηρεάσει σηµαντικά την κοινωνική συµπεριφορά του παιδιού. 2. Του σχολείου. Το παιδί κοινωνικοποιείται πολιτικά µέσα από τα ειδικά

µαθήµατα, όπως είναι η αγωγή του πολίτη, η ιστορία, η κοινωνιολογία. Επιπρόσθετα, ο δηµοκρατικός τρόπος διδασκαλίας, η προώθηση του διαλόγου και της συνεργασίας, καθώς και η σωστή λειτουργία των µαθητικών

κοινοτήτων, θα συντελέσουν στο να προετοιµαστούν οι αυριανοί πολίτες. 3. Των µέσων µαζικής ενηµέρωσης. Με τον τρόπο που σχολιάζουν τα

πολιτικά γεγονότα, µε την ποιότητα της ενηµέρωσης πάνω σε κοινωνικοπολιτικά θέµατα προσφέρουν στο άτοµο µια ευρύτερη αντίληψη του κόσµου, που θ’ αποτελέσει τη βάση των πολιτικών του επιλογών και της

συµµετοχής του στα κοινά. 4. Των συλλόγων (αθλητικών, πολιτιστικών, πολιτικών). Συµβάλλουν στην

ανάπτυξη του συλλογικού πνεύµατος. 5. Της πολιτείας. Μέσω των δηµοκρατικών θεσµών παιδεύει τους πολίτες και

τους εθίζει σ’ ένα δηµοκρατικό τρόπο ζωής. 6. Των ατόµων. Η πολιτική ωριµότητα είναι και υπόθεση καθαρά ατοµική, εξαρτάται από τα προσωπικά ενδιαφέροντα του ατόµου, από την παιδεία του,

από τη διάθεση συµµετοχής του στα κοινά. 7. Των πολιτικών. Να φροντίσουν επιτέλους για το καλό του συνόλου

Κύριο, λοιπόν, µέληµα για την εύρυθµη λειτουργία µιας κοινωνίας είναι η

δηµιουργία υπεύθυνων και συνειδητοποιηµένων πολιτών, απαλλαγµένων από µισαλλοδοξία και φανατισµούς, δογµατισµούς και προκαταλήψεις, µε γνώση της αλληλεξάρτησης ατόµου – κοινωνίας, µακριά από µικροκοµµατικά

συµφέροντα. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η πολιτική συνείδηση είναι ασπίδα, που

προφυλάσσει από τη χειραγώγηση, την υποτέλεια και τον αποπροσανατολισµό,

ενώ η συµµετοχή στα κοινά αποτελεί εγγύηση της ελευθερίας του ατόµου και της ευηµερίας της κοινωνίας.

Μπορεί, όµως, ο πολιτικά αδιάφορος πολίτης να µην είναι άβουλο πιόνι που χειραγωγείται παρά τη θέλησή του. Μπορεί να επιλέγει συνειδητά την αποχή. Ενδέχεται, µάλιστα -ω της φρίκης!- αυτό να

αποτελεί σύµπτωµα γενικότερης αντιπολιτικής στάσης. Τότε θεωρείται ότι ο απέχων λειτουργεί ως «λαθρεπιβάτης» των δηµόσιων αγαθών, επωφελούµενος της εκλογικής ευσυνειδησίας των άλλων πολιτών.

Αλλά γιατί να θεωρείται επίψογη η επιλογή της αποχής από την πολιτική και ειδικά από την εκλογική διαδικασία; Λειτουργούµε µε την παραδοχή ότι ο ψηφοφόρος είναι επαρκώς ενήµερος για τα πολιτικά

προγράµµατα, καθώς και τα πεπραγµένα των κοµµάτων. Η ψήφος του, εποµένως, εκφράζει µια λελογισµένη ένδειξη εµπιστοσύνης προς ένα

από αυτά. Η ενηµέρωσή του αυτή προέρχεται από µια πελατειακή σχέση, δηλαδή µια διαπραγµάτευση ανάµεσα στον πολιτικό και τους ψηφοφόρους του για ατοµικά ή οµαδικά βολέµατα. Αυτός που δεν συµµετέχει σε τέτοια παίγνια είναι, κατά τεκµήριο, µάλλον αδιάφθορος παρά αδιάφορος πολιτικά, ιδίως αν έχει το θάρρος να το δηλώνει. Αν, εποµένως, γίνεται λόγος για «κοινωνικό νόσηµα», αυτό αφορά µάλλον την υπερτροφία του

πολιτικού στοιχείου στις φροντίδες µας που µας καθιστά εξαρτώµενούς του, και όχι στο φαινόµενο της αυξανόµενης (και εν πολλοίς

δικαιολογηµένης) πολιτικής αδιαφορίας.

''Ο χρόνος µετράει αντίστροφα''

Η πρόκληση του καιρού µας είναι το έλλειµµα εµπιστοσύνης σε ηγέτες και θεσµούς

Tου Ban Ki-Moon* / The New York Times

Ο παγκόσµιος πληθυσµός ξεπέρασε τα επτά δισεκατοµµύρια άτοµα

και το καµπανάκι χτυπάει. Οι εκδηλώσεις διαµαρτυρίας καταδεικνύουν ότι η αυξανόµενη οικονοµική αβεβαιότητα και η διογκούµενη ανισότητα έχουν φθάσει σε κρίσιµο σηµείο. Σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, η

µεγαλύτερη πρόκληση για τις κυβερνήσεις δεν είναι η έλλειψη πόρων αλλά το έλλειµµα εµπιστοσύνης στους ηγέτες και τους θεσµούς.

Η λύση πρέπει, να είναι παγκόσµια και να συνδυαστεί µε ένα φιλόδοξο, µακροπρόθεσµο κοινωνικό πρόγραµµα. ∆εν µπορούµε να εγκαταλείψουµε τους ασθενέστερους, τους φτωχούς, τις γυναίκες, τους

νέους και τον ίδιο τον πλανήτη. Εκείνοι που ευθύνονται λιγότερο πληρώνουν το υψηλότερο τίµηµα. Το να τους ζητήσουµε να κάνουν

υποµονή όσο λύνουµε άλλα προβλήµατα, θα είναι όχι µόνον αντιπαραγωγικό αλλά και ανήθικο. Στις Κάννες, οι ηγέτες πρέπει να καταλήξουν σε ένα συγκεκριµένο σχέδιο δράσης, που θα προωθεί την

ευηµερία όλων των λαών και όχι µόνο των πλουσιότερων και ισχυρότερων.

(∆ΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ 2)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει δηµοσιεύσει µια έρευνα του

Ευρωβαρόµετρου, µε συµµετοχή 26.830 ατόµων από όλη την Ευρώπη, η

οποία διεξήχθη κατά τον µήνα που ακολούθησε τις πρόσφατες ευρωεκλογές. Η έρευνα αποσκοπούσε στο να εξαχθούν συµπεράσµατα

για την πολιτική συµπεριφορά των Ευρωπαίων πολιτών, τους λόγους που τους ώθησαν στο να ψηφίσουν ή να µην ψηφίσουν και τους παράγοντες που επηρέασαν την εκλογική τους επιλογή.

Ορισµένα από τα συµπεράσµατα ήταν πολύ ενδιαφέροντα. Π.χ., το 67% των µετεχόντων δήλωσαν ότι θυµούνται να έχουν δει, ακούσει ή διαβάσει ενηµερωτικό υλικό που τους παρακινούσε στο να ψηφίσουν.

Επίσης, σε ό,τι αφορά στους πολίτες που επέλεξαν να µην ψηφίσουν, οι βασικοί λόγοι της απόφασής τους σχετίζονται µε το ευρύτερο πολιτικό

περιβάλλον: Έλλειψη εµπιστοσύνης στην πολιτική (28%), η άποψη ότι η ψήφος δεν διαφοροποιεί τίποτα (17%) και έλλειψη ενδιαφέροντος για την πολιτική (17%). Από την άλλη, µόνο το 10% επικαλέστηκε έλλειψη

πληροφόρησης και µόνο το 8% δήλωσαν ότι δεν είναι ικανοποιηµένοι από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως θεσµό.

Τέλος, ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα κοινωνικοοικονοµικά

στοιχεία της έρευνας. Π.χ., µεγαλύτεροι σε ηλικία πολίτες ενδιαφέρονται περισσότερο να ψηφίσουν παρά οι νέοι, ως επίσης και οι

περισσότερο µορφωµένοι σε σχέση µε τα άτοµα µε χαµηλή µόρφωση. Το δε ποσοστό της αποχής είναι πολύ υψηλότερο σε όσους δηλώνουν ότι αντιµετωπίζουν προβλήµατα στην αποπληρωµή των λογαριασµών τους

(66,1%).

Έλλειµµα δηµοκρατίας και η κατάρρευση της.

Η εικόνα των πολιτικών σήµερα, κάθε άλλο παρά εµπνέει. Χάρτινοι ηγέτες, µη εκλεγµένοι γραφειοκράτες, και πολιτικοί χωρίς καµία λαϊκή απήχηση… Όλα δείχνουν πως η δηµοκρατία παραπαίει.

Το ερώτηµα που τίθεται είναι µήπως ο νεοφιλελευθερισµός που χαρακτήρισε την δηµοκρατία των τελευταίων δεκαετιών, προκάλεσε

τοξικότητα εις βάρος της; Τι εννοούµε όµως όταν λέµε δηµοκρατία, ή µάλλον δηµοκρατία της

ελεύθερης αγοράς; Η αλήθεια είναι ότι η ∆ύση, που δίδαξε την έννοια

της δηµοκρατίας σε άλλες γεωγραφικές περιοχές, κινείται αργά αλλά σταθερά προς µια εντελώς παρακµασµένη µορφή της.

Η δηµοκρατία στην Ευρώπη ασχολείται κυρίως µε κάποιες εκλογικές

παραµέτρους, ορισµένες από ελάχιστες επιλογές, υπό την επιρροή των ΜΜΕ, και των αγορών. Τόσο οι πολιτικοί θεωρητικοί όσο και οι διαµαρτυρόµενοι πολίτες στους δρόµους συµφωνούν πως η δηµοκρατία

σήµερα έχει αποµακρυνθεί πλήρως από τις έννοιες της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ισότητας, και της συµµετοχής.

Τις τελευταίες δεκαετίες κυριάρχησε µια µανία απορρύθµισης των

χρηµαταγορών, και λιγότερου κράτους γενικά. Αυτό µετέτρεψε τους πολιτικούς µας σε «κυνηγούς ανεµοστρόβιλων», που από το 2008

κυνηγούν τη µια κρίση µετά την άλλη ασθµαίνοντας. Εκεί που κάποτε οι πολιτικοί προσέφεραν κάποιο όραµα, σήµερα είναι

θύµατα των αγορών, µε την πολιτική διαδικασία να έχει µεταµορφωθεί

σε µια φτηνή και προσωρινή συναλλαγή. ∆εν πρέπει να αποτελεί έκπληξη το ότι η σηµερινή κρίση έχει

υποβαθµίσει την δηµοκρατία. Από το 2008, υπάρχουν φωνές που

προειδοποιούν για οπισθοχώρηση της δηµοκρατίας. Οι αποφάσεις πλέον λαµβάνονται σε κεντρικό επίπεδο, µέσα από διεθνείς µηχανισµούς, και

χωρίς κοινοβουλευτικό έλεγχο, διαφάνεια, και λαϊκή συµµετοχή. Όλα αυτά οδηγούν την δηµοκρατία σε ελεύθερη πτώση.

Τον ίδιο αγώνα δίνει και η δηµοκρατία, για διαφορετικό όµως λόγο. Η

δηµοκρατία πρέπει να είναι αµφίδροµη και να κινείται ταχέως. Τα απορυθµισµένα όµως διαπλεκόµενα οικονοµικά συστήµατα που δηµιουργήσαµε, παίρνουν άµεσες αποφάσεις από τα παρασκήνια, οι

οποίες εφαρµόζονται µέσα από τις κινήσεις των αγορών, και τα σπρεντς των οµολόγων.

Ένα απόσπασµα από το άρθρο του Ελευθέριου Α.Ράντου ''Ο γόρδιος δεσµός του ελλείµµατος δηµοκρατίας.'' στην εφηµερίδα Καθηµερινή.

Η χώρα µας -αν και γέννησε, καλλιέργησε και διέδωσε στον κόσµο το δηµοκρατικό ιδεώδες- δεν έχει βρει σε ολόκληρη τη διάρκεια της νεότερης ιστορίας της τον δρόµο της υγιούς δηµοκρατικής έκφρασης.

Από την απελευθέρωσή της µέχρι την ιδιότυπη «οικονοµική κατοχή» που βιώνει σήµερα, σχεδόν δύο αιώνες αργότερα, η πραγµατική δηµοκρατία αποτελεί µόνιµο ζητούµενο: βασικό αίτηµα είναι η ουσιαστική

δηµοκρατική νοµιµοποίηση των σηµαντικών αποφάσεων και ο ειλικρινής διάλογος που θα ανοίξει τον δρόµο για την αποτελεσµατική ενάσκηση της λαϊκής κυριαρχίας - κατά το Σύνταγµα, θεµελίου του πολιτεύµατος.

Με διάφορες παραλλαγές µέσα σε αυτή την ιστορική διαδροµή, κοντόφθαλµα κοµµατικά επιτελεία, µικροκοµµατικά και συντεχνιακά

συµφέροντα, δυναµικές µειοψηφίες που επέβαλαν δηµοκρατικά ανοµιµοποίητες αποφάσεις, έχτισαν σε στέρεες, δυστυχώς, βάσεις αυτό που όλοι βιώνουµε σήµερα: ένα υπερδιογκωµένο, δυσκίνητο,

γραφειοκρατικό και συχνά διεφθαρµένο κράτος, τροφοδοτούµενο από ένα πελατειακό πολιτικό σύστηµα.

Συµπέρασµα: Ως αποτέλεσµα των παραπάνω ο άνθρωπος έχει οδηγηθεί σε µια

κατάσταση που δεν µπορεί να αποφασίσει ποιο είναι το σωστό,το λάθος και το

δίκαιο.Η παραπληροφόρηση τον µπερδεύει περισσότερο και τον αποθαρρύνει από την συµµετοχή του στα κοινά.Χάνει την εµπιστοσύνη στον εαυτό του, νιώθει άχρηστος και ανίκανος στο να αλλάξει τα πράγµατα, να πάρει θέση για

πολιτικά θέµατα και τελικά µετατρέπεται σε έναν πολιτικά απάθη πολίτη.

Ερωτηµατολόγιο 1)Έχει συµβάλει η παραπληροφόρηση στο έλλειµµα εµπιστοσύνης;

2)Σε επηρεάζει το έλλειµµα εµπιστοσύνης στο να αντιδράσεις;

3)Πόσο συχνά συµµετέχεις σε µαζικές κινητοποιήσεις;

4)Πιστεύεις ότι µπορεί να υπάρξει

αποτέλεσµα από τις κινητοποιήσεις;

5)Οι εκλογές βοηθούν στην απόκτηση εµπιστοσύνης στον εαυτό σου;

ΝΑΙ

ΌΧΙ

6)Το έλλειµµα εµπιστοσύνης σε έχει

κάνει να νιώσεις αδύναµος και σε έχει καταστήσει πολιτικά απαθή;

7)Κατά πόσο η παραπληροφόρηση των

Μ.Μ.Ε. σε έχει καταστήσει πολιτικά απαθή;

8)H εκλογή νέου πρωθυπουργού έχει

αυξήσει την ελπίδα επίλυσης των σηµερινών προβληµάτων;

«Η πολιτική απάθεια ως ηθική στάση» «Με πυξίδα την Εντιµότητα»

ΟΜΑ∆Α: «Οι Έντιµοι» ΤΜΗΜΑ: Α3 ΜΕΛΗ: Καρακώστας Γιώργος Κασοτάκης Γιώργος Κεφαλιγιάννης ∆ηµήτρης Κοτζάς Γιώργος Κονταξάκης Νίκος

ΣΤΟΧΟΣ Ο στόχος της εργασίας που ακολουθεί είναι να προϊδεάσει τους συνανθρώπους µας να σκεφτούν ποιος είναι ο ρόλος της εντιµότητας στις µέρες µας και πως καταφέρνει να εξακολουθεί να υπάρχει , αλλά και πως

κατάφερε να αντέξει µετά από τόσες κακουχίες. Θα δούµε επίσης την σηµαντικότητα της εντιµότητας και γιατί πρέπει να διασωθεί. Έντιµοι άνθρωποι

Στην σηµερινή κοινωνία σπανίζουν οι άνθρωποι οι οποίοι εξακολουθούν να βασίζουν τη ζωή τους στην εντιµότητα και συνεχίζουν να ζουν µε τιµή.

Σύµφωνα µε τον Πλάτωνα ένας άνθρωπος µπορεί να χαρακτηριστεί έντιµος όταν είναι ικανός να συνδυάσει τον ειλικρινή του χαρακτήρα µε έναν σωστό τρόπο σκέψεων. Μία θεωρία την οποία συµπληρώνει ο Α.Κρουγκλόφ λέγοντας

πως για να είναι κάποιος έντιµος πρέπει να διαθέτει οξυδερκή διορατικότητα δηλ. να είναι ικανός να αντιλαµβάνεται πιθανές συνέπειες των πράξεών του. Το να καταφέρει να γίνει κάποιος έντιµος είναι κάτι πολύ αξιοσηµείωτο γιατί

όπως έχει πει και ο Ζ.Ρενάρ «είναι πολύ πιο δύσκολο να είσαι έντιµος άνθρωπος για µία βδοµάδα ,παρά να γίνεις ήρωας για 15 λεπτά».

«Όποιος προσπαθεί να διδάξει µικρά παιδιά πώς να συµπεριφέρονται

βρίσκεται αργά ή γρήγορα αντιµέτωπος µε την εξής δυσκολία: πώς να

συµφιλιώσει το “µη λες ψέµατα” µε το “µην είσαι αγενής”». Μπέρτραντ

Ράσελ

∆ύο ερευνητές του Πανεπιστηµίου του Μπρουνέλ, η Έµιλι Φιντς και ο Στέφαν Φαφίνσκι, µελέτησαν το θέµα της εντιµότητας και έφτασαν στο συµπέρασµα ότι στις σηµερινές κοινωνίες δεν υπάρχει συναίνεση για το

περιεχόµενο αυτής της λέξης. Όλοι συµφωνούν βέβαια ότι το να κάψεις το σπίτι σου για να εισπράξεις την ασφάλεια είναι µια ανέντιµη πράξη. Ο ταξιτζής που εξαπατά έναν αλλοδαπό και του παίρνει περισσότερα χρήµατα

για µια κούρσα είναι επίσης κατά γενική αποδοχή ανέντιµος. Θα µπορούσε όµως να αποδοθεί εύκολα ο ίδιος χαρακτηρισµός σε κάποιον που αγοράζει

πειρατικά CD από έναν πλανόδιο, κατεβάζει δωρεάν τραγούδια από το Ιnternet ή βάζει στην τσέπη του ένα χαρτονόµισµα των 50 ευρώ που βρίσκει στον δρόµο;

Η έννοια της εντιµότητας µεταβάλλεται τόσο µε τον χρόνο όσο και από πολιτισµό σε πολιτισµό. Ο Βρετανός καθηγητής φιλοσοφίας Α.Σ. Γκρέιλινγκ

γράφει στους χθεσινούς Τάιµς πως ζήτησε µια µέρα από έναν ιθαγενή στην Κεντρική Αφρική οδηγίες για να πάει µε το αυτοκίνητό του σε µια κοντινή πόλη. Εκείνος του έδειξε την κατεύθυνση προς την οποία ήταν στραµµένο το

αυτοκίνητο, όχι επειδή εκεί ήταν η πόλη, αλλά επειδή θεωρούσε µεγάλη αγένεια να του πει ότι έκανε λάθος. Στις ανατολικές κουλτούρες, το ψέµα δεν είναι απλώς αναπόφευκτο, αλλά επιβεβληµένο. Στο Ιράν, για παράδειγµα,

συνηθίζεται να λέει κάποιος ιδιαίτερα κολακευτικά πράγµατα σε έναν επισκέπτη και να του προσφέρει το σπίτι του, τα υπάρχοντά του, καθώς και

τον ίδιο του τον εαυτό ως σκλάβο. ∆εν εννοεί βέβαια τίποτα απ΄ όλα αυτά. Αλλά αυτό δεν τον καθιστά ανέντιµο. Ένα ζωντανό παράδειγµα έλλειψης εντιµότητας και ηθικής αποτελούν

οι πολιτικοί µε τις δράσεις και την συµπεριφορά τους απέναντι στο λαό που διοικούν καθώς είναι πρόθυµοι να κάνουν οτιδήποτε µόνο για τα λεφτά και την διατήρηση µίας υψηλής θέσης. Τα παρακάτω άρθρα εξηγούν λεπτοµερώς

αυτό το γεγονός και το πώς ένα κείµενο µε βάση την εντιµότητα χάρη στους πολιτικούς µπορεί να καταλήξει στον τρόπο του πως κερδίζουν αυτοί εύκολο

και γρήγορο χρήµα. Η επιβράβευση των απατεώνων, το ωράριο, κ.λ.π.

Σοβαρά κι Αστεία

Του Κ. Παπουτσάκη

Και όµως, σ’ αυτό τον τόπο, επιβραβεύονται οι απατεώνες. Να είναι λοιπόν κανείς τίµιος, νοµοταγής πολίτης, ή να λέει ότι οι τίµιοι βλάπτονται και οι

απατεώνες επωφελούνται; Άφθονα τα παραδείγµατα που το διαβεβαιώνουν. Να δούµε µερικά απ’ αυτά; Ας δούµε.

Από το 1999-2002, τα 4 χρόνια που ήκµαζαν τα πανωγραψίµατα και ωφελούνταν µε υπέρογκα ποσά οι ανέντιµοι, εις βάρος των έντιµων ελαιοπαραγωγών, όχι µόνο δε τους τιµώρησε κανείς, αλλά έρχονται σήµερα να

τους νοµιµοποιήσουν τις απατεωνιές αυτές και να εισπράττουν έως το 2013 τα υπέρογκα παράνοµα ποσά! Και οι έντιµοι µε θλίψη και παράπονο, θα συλλογίζονται και θα λένε: Αξίζει να συνεχίσουµε να είµαστε έντιµοι και να

µας κοροϊδεύουν οι ανέντιµοι; Εδώ, κατάντησε, ν’ αλλάξουνε οι ορολογίες και οι ανθρώπινες αξίες και να λέγονται οι απατεώνες έξυπνοι, και οι έντιµοι, βλάκες!

Άλλο παράδειγµα: Όσοι έντιµοι, σωστοί και µετρηµένοι, είχανε πάρει δάνειο,

πληρώνανε κανονικά τις δόσεις και η ζωή κυλούσε κανονικά. Χωρίς πανωτόκια λυπητερά. Άλλοι που ήτανε κακοπληρωτές και λέγανε άντε τώρα που πήραµε τόσα λεφτά να φάµε και µερικά, να µπαλώσουµε κάτι απ’ εδώ, να

µπαλώσουµε κάτι από εκεί, να νιώσουµε πως ζούνε και οι µεγάλοι, δηλαδή και τα λιγότερα πήγανε για το σκοπό που τα πήρανε. Ξεχάσανε γιατί τα πήρανε. (Θα υπήρχανε βέβαια και πολλές περιπτώσεις που τα πήρανε έντιµοι και

σοβαροί άνθρωποι, αλλά ήτανε άτυχοι και δεν πήγανε καλά οι δουλειές όπως τις είχανε προβλέψει και πέσανε έξω. Αυτοί είναι αξιολύπητοι). Έρχεται λοιπόν πάλι το κράτος να τους ευεργετήσει, να τους χαρίσει, να τους

καλοκαρδίσει µε ευνοϊκές ρυθµίσεις και οι έντιµοι να κακοκαρδίσουνε, και να τους τρώει το γιατί...

Θέλετε κι άλλα παραδείγµατα; Με την Εφορία, µε το ΙΚΑ κλπ., που µαζεύονται, µαζεύονται τα χρέη επί πολλά χρόνια και τις πιο πολλές φορές

σκόπιµα, αφού ξέρουνε ότι κάποια µέρα θα έρθει το άγιο κράτος να τους τα ρυθµίσει ή να τα χαρίσει!

Και λέµε σ’ αυτή τη ζωή που ζούµε: Να ζει κανείς, ή να µη ζει; Να είναι κανείς έντιµος, ή ανέντιµα να ζει;

- Κάτι άλλο τώρα. Να µας πει η κυβέρνηση που είχε σηµαία της τη διαφθορά και τη διαπλοκή, πόσα βγάζουνε και γιατί τα βγάζουνε οι µεσάζοντες και δεν

ελέγχονται. Το µαράζι του κόσµου είναι, που ενώ ξέρει ότι οι µεσάζοντες ανεβάζουν τις τιµές υπερβολικά, κανείς δεν τους λύνει την απορία: Τί γίνεται µ’ αυτούς, πώς δουλεύουν, πώς δικαιολογούν τα κέρδη τους και γιατί υπάρχει

ένα σκοτάδι σ’ αυτό το χώρο; Να µας πούνε ας πούµε, πώς, πού, και πόσο δικαιολογούν τα µεταφορικά των προϊόντων. Να µας πούν γιατί παίρνουν τη σταφίδα από τον παραγωγό 0,38 ευρώ; και την πουλάνε 1,2 ευρώ το κιλό.

Αλλά και σε πολλά άλλα είδη. Ποιά κυβέρνηση θα έχει την τόλµη να µας ανάψει το φως σ’ αυτό το σκοτάδι;

- Άλλο θέµα. Ωράριο. Τί είναι πάλι κι αυτό, να ενεργεί, να αποφασίζει η κυβέρνηση, για το καλό τους, κι αυτοί να αντιδρούνε µε το χειρότερο τρόπο;

Τί άνθρωποι είναι αυτοί, να µην ξέρουνε ποιό είναι το καλό τους; Ανάποδα πράµατα. Αλλά µήπως όµως δεν θέλει το καλό τους και το θέλει για κάποιους άλλους, οι οποίοι δεν αντιδρούνε, αλλά το αποδέχονται µε χαρά; Οι µεγάλοι

των σούπερ µάρκετ; Γιατί αν ήθελαν το καλό των µικρών, δε λιγόστευαν τις ώρες από τα µεγάλα πολυκαταστήµατα, για να δουλεύουν καλύτερα τα µικρά;

Ε, όσοι δεν ξέρουν λένε: Και τί είναι µια ώρα; Για µια ώρα κάνουν έτσι; Αυτοί όµως που το ξέρουν, που το ζουν καθηµερινά, αυτούς να ρωτήσετε τί σηµαίνει µια ώρα. (Να µη θυµηθούµε το καλύτερα µιας ώρας... ελεύθερη ζωή).

Να ρωτήσετε αυτούς που περιµένουν καθηµερινά στις στάσεις των

λεωφορείων, στις ουρές στις διάφορες υπηρεσίες, τους φαντάρους που περιµένουν την τελευταία ώρα να πάρουν το απολυτήριο, και θα σας πουν.

Αλλιώς είναι να σηκώνεσαι στις 6 το πρωί, που είναι ακόµα νύχτα, και αλλιώς στις 7, που λιάζει και είναι µια χαρά.

Άλλο να σχολάς 8, νάχεις χρόνο να πας και λίγο για σεργιάνι, και άλλο να σχολάς 9 να πηγαίνεις να τρως και µετά να κάνεις νάνι.

Και παρόλο που ο χρόνος είναι χρήµα, στην περίπτωση αυτή, ο χρόνος είναι κούραση και φύρα.

Αυτό όµως οι φωστήρες που κάθονται και λογαριάζουνε χωρίς τον ξενοδόχο, πώς ξέρουνε ότι είναι για το καλό τους και οι ίδιοι δεν το βλέπουνε; Μάλλον

κάτι άλλο θένε να περάσουνε και τους κοροϊδεύουνε. ∆εν υπάρχει χειρότερο πράγµα να βασανίζεσαι, να υποφέρεις για κάτι να µην

µπορείς να το αντέξεις και να σου λέει ο άλλος ότι αυτό είναι για το καλό σου. ∆εν είναι µόνο ότι σου υποτιµά τη συνείδηση και τη νοηµοσύνη σου, εδώ σου κάνει κουµάντο στη ζωή σου, στο µυαλό σου, στην ποιότητα της ζωής σου και

σου σαλεύει το µυαλό κι αυτός σου λέει πως είναι για... καλό σου! Και αν έχεις και εργατικό προσωπικό; Ακόµα πιο µεγάλο το κακό, γιατί θα τους πληρώνεις

άσκοπα υπερωρίες, αφού ο τζίρος θα είναι ο ίδιος. Με αποτέλεσµα, όσοι είναι δυνατοί θα αντέξουνε µε ταλαιπωρία. Όσοι δεν είναι δυνατοί θα κλείσουνε ευχαριστηµένοι, αφού το µέτρο είναι για... καλό τους.

Η εντιµότητα είναι µια παρά πολύ σηµαντική αξία που δυστυχώς

σπανίζει , παραµελείτε και κινδυνεύει να εκλείψει. Οι έντιµοι άνθρωποι σπανίζουν µιας και κανείς δεν εµπιστεύεται κανένα ,ούτε τον συνάνθρωπο

του. Αυτό γίνετε γιατί στις µέρες µας δεν θέλουµε να είµαστε έντιµοι γιατί κοιτάµε µόνο το συµφέρων µας ,το κέρδος και την εξουσία. Άλλοι πάλι ,θεωρούνε ότι είναι µόδα το να µην είσαι έντιµος. Έτσι σου µαθαίνουν

έµµεσα να µην είσαι έντιµος αφού όλοι αυτοί που είναι έντιµοι αποτελούν την µειοψηφία και για αυτό όλοι οι υπόλοιποι τους αποθαρρύνουν , τους διώχνουν ,τους αποφεύγουν ,τους εκµεταλλεύονται και τους κοροϊδεύουν.

Αυτό είναι λάθος γιατί µε αυτόν το τρόπο καταστρέφουµε την κοινωνία µας ,έτσι ώστε ,κανείς δεν ακούει τους κανόνες της κοινωνίας και για αυτό ουσιαστικά δεν υπάρχει κοινωνία. Χωρίς κανόνες ,ο καθένας κάνει ότι θέλει

και αφού όλοι λίγο πολύ είµαστε ανέντιµοι ,σύντοµα θα καταστρέψουµε τη κοινωνία που ζούµε. Πρέπει να γίνουµε πιο έντιµοι προτού φτάσουµε στο σηµείο να βλάψουµε τον εαυτό µας. Στην εποχή µας -κακά τα ψέµατα- οι

άνθρωποι έχουν πάψει να είναι έντιµοι και αληθινοί. Χρησιµοποιούν κάθε µέσο που διαθέτουν για να πετύχουν το στόχο τους. Θεµιτό και αθέµιτο.

Μπορεί βέβαια καµιά φορά αυτά τα µέσα να µην είναι και τόσο καλής ποιότητας, όπως για παράδειγµα αν ξέρουµε το µυστικό κάποιου και τον εκβιάζουµε γι’ αυτό το λόγο.

Κλείνοντας ως οµάδα καταλήξαµε στο συµπέρασµα πως στις µέρες µας οι εντιµότητα και οι έντιµοι άνθρωποι σχετικά σπανίζουν στις µέρες µας και µε τις όλες εξελίξεις σε λίγο καιρό θα καταλήξουν να είναι είδη προς

εξαφάνιση και αυτό µπορεί να έχει τεράστιες επιπτώσεις σε ολόκληρο τον πλανήτη.

1) Το χρήµα αλλοιώνει την εντιµότητα; Όπως βλέπουµε στο παρακάτω σχεδιάγραµµα, ένα 50% µε 60% των ανθρώπων πιστεύουν ότι το χρήµα αλλοιώνει την εντιµότητα κατά µεγάλο ποσοστό και το υπόλοιπο 40% πιστεύει ότι το χρήµα αλλοιώνει την εντιµότητα από ελάχιστο έως καθόλου. Εποµένως το χρήµα επηρεάζει την εντιµότητα αρνητικά αφανίζοντας την.

2) Η εκπαίδευση προάγει την ανάγκη

εντιµότητας των µαθητών; Η πλειοψηφία η το 40% πιστεύει πως δεν είναι τόσο απαραίτητο η εκπαίδευση να προάγει την ανάγκη εντιµότητας των µαθητών. Το 35% πιστεύει ότι η εκπαίδευση προάγει την ανάγκη εντιµότητας των µαθητών. Άρα οι περισσότεροι πιστεύουν ότι η εντιµότητα των µαθητών δεν έχει σχέση µε την εκπαίδευση.

3)Ποιος είναι ο βαθµός της πολιτικής εντιµότητας σήµερα; Το 50% στηρίζει την άποψη ότι ο βαθµός της πολιτικής εντιµότητας είναι µικρός και το 30% ότι είναι µηδενικός.

4) Ποιο είναι το ποσοστό των έντιµων ανθρώπων στις µέρες µας;

Το 65% των ανθρώπων βλέπει ότι το ποσοστό των έντιµων ανθρώπων είναι µικρό. Από αυτό καταλαβαίνουµε ότι έντιµοι άνθρωποι σπανίζουν στις µέρες µας και κάθε µέρα γίνονται όλο και λιγότεροι.

5) Προσβάλλεται η παγιωµένη εντιµότητα;

Συµπέρασµα Με βάση τα παραπάνω εργασία καταλήγουµε στο συµπέρασµα ότι ακόµα και όταν γνωρίζουµε ότι η εντιµότητα κινδυνεύει να εκλείψει, εµείς µένουµε

απαθείς και δεν παίρνουµε µετρά ώστε να προφυλάξουµε την εντιµότητα. Έτσι θα καταστραφούµε γιατί είµαστε απαθείς.