2018 ULUSLARARASI FAALİYET RAPORUsinirtanimayandoktorlar.org/wp-content/uploads/... ·...

www.msf.orgsinirtanimayandoktorlar.org

2018 ULUSLARARASI FAALİYET RAPORU

SINIR TANIMAYAN DOKTORLARMEDECINS SANS FRONTIERES

http://www.msf.org

SINIR TANIMAYAN DOKTORLAR TÜZÜĞÜSınır Tanımayan Doktorlar (Médecins Sans Frontières – MSF), ağırlıklı olarak doktor ve sağlık çalışanlarından oluşan bağımsız bir uluslararası sivil toplum kuruluşudur. MSF, dünya çapındaki faaliyetlerini etkin bir şekilde yürütebilmek için sağlık personelinin yanı sıra diğer meslek gruplarına da ihtiyaç duyar. MSF’nin tüm üye ve çalışanları aşağıda belirtilen ilkeleri benimsemeyi kabul eder:

MSF, zor durumdaki insan topluluklarına, doğal veya insan kaynaklı afet mağdurlarına ve silahlı gruplar tarafından şiddete maruz bırakılmış kişilere, ırk, din, inanç ve siyasi görüş ayrımı gözetmeksizin yardım ve destek sağlar.

MSF, evrensel tıp etiği ve bireylerin insani yardım alma hakkı adına, tarafsızlık ve ayrım gözetmeme ilkelerine sıkı sıkıya bağlıdır; faaliyetlerini sağlıklı biçimde yürütmek için özgür çalışma koşulları talep eder.

Üye ve çalışanlar, meslek etiği kurallarına riayet etmenin yanı sıra; her türlü siyasi, ekonomik ve dini güç odaklarından bağımsız duruşlarını korumakla yükümlüdür.

Üye ve çalışanlar, gönüllülük esasıyla çalışan bireyler olarak, yerine getirdikleri görevlerin risklerini ve tehlikelerini anlar ve bu seçimi yaptıkları için MSF’nin kendilerine sağladığı imkanlar dışında kendileri veya yükümlü oldukları kişiler adına herhangi bir ödül veya karşılık kabul etmez.

Bu rapor, Sınır Tanımayan Doktorlar’ın (MSF) Ocak-Aralık 2018 döneminde dünya çapında yürüttüğü faaliyetleri içeren 2018 Uluslararası Faaliyet Raporu’nun Türkçe özetidir. Raporda, çalışanlara dair rakamlar, karşılaştırma amacıyla, 12 ay boyunca ülke başına düşen tam zamanlı çalışan sayısına eşdeğer olarak verilmiştir.

Bu özet temsili olup yer sıkıntısı nedeniyle MSF’nin çalıştığı ülkelerin tamamını ve yürütülen faaliyetlerin tüm ayrıntılarını içermemektedir. Raporun İngilizcesinin tamamı sinirtanimayandoktorlar.org Türkçe sitemizde ve msf.org uluslararası sitemizde mevcuttur, faaliyetlerimiz hakkında diğer dillerde daha fazla bilgi edinmek için Türkçe sitemizdeki “MSF siteleri” sekmesinden seçim yapabilirsiniz.

Raporda kullanılan yer isimleri ve ülke sınırları ise, bu bölgelerin hukuki durumu konusunda MSF’nin herhangi bir görüşünü yansıtmamaktadır. Bazı hastaların isimleri gizliliğin korunması amacıyla değiştirilmiştir.

Bu faaliyet raporu, performans raporu işlevi görmektedir ve kâr amacı gütmeyen yardım kuruluşları için düzenlenmiş İsviçre GAAP FER/RPC 21 muhasebe standartlarının tavsiyelerine uygun olarak hazırlanmıştır.

2018 Uluslararasi Faaliyet Raporu 1

GAZZE: BUNCA YARA NASIL TEDAVİ EDİLİR?

FAALİYET ÖZETİ

YILIN ÖZETİ

İÇİNDEKİLER

2 5

8

16 18

10

DÜNYADA MSF

14

AMERİKAN KÂBUSU

20

ÜLKELERE GÖRE FAALİYETLER

ÖNSÖZ

İLACA DİRENÇLİTÜBERKÜLOZDA

UMUTSUZLUKTANİYİLEŞMEYE DOĞRU

62

SAYILARLA MSF

ROHİNGYALAR: “VATANIM” DİYECEKLERİ YER YOK

4

2 Sınır Tanımayan Doktorlar

PAKİSTAN

İRAN

TÜRKİYE

ÖZBEKİSTAN

IRAK

GÜRCİSTAN

UKRAYNA

BEYAZ RUSYA

SIRBİSTAN

BOSNA HERSEK

ERMENİSTAN

LÜBNANSURİYE

ÜRDÜN

YUNANİSTAN

İTALYA

FRANSA

BELÇİKA

MORİTANYA

SUDAN

GÜNEY SUDAN

ORTA AFRİKA

CUMHURİYETİ

KONGO DEMOKRATİK CUMHURİYETİ

ETİYOPYA

SOMALİ

KENYAUGANDA

BURUNDİ

TANZANYA

MALAVİ

ZİMBABVE

MOZAMBİK

ESVATİNİ

GÜNEY AFRİKA

KOLOMBİYA

HAİTİ

MEKSİKA

HONDURAS

NİKARAGUA EL SALVADOR

AFGANİSTAN

ÇAD

NİJERYA

NİJER

KAMERUN

ANGOLA

ZAMBİYA

MALİ

GİNE

SİERRA LEONE

GİNE BİSSAU

LİBERYA

FİLDİŞİ SAHİLİ

MISIR

LİBYA

FİLİSTİN

YEMEN

DÜNYADA MSF

VENEZUELA

BURKİNA FASO

DÜNYADA MSF

21 AFGANİSTAN

23 AKDENİZ: ARAMA VE KURTARMA

24 BALKANLAR

25 BANGLADEŞ

26 ÇAD

27 ETİYOPYA

29 FİLİSTİN

31 GÜNEY SUDAN

33 HAİTİ

34 IRAK

37 KENYA

39 KONGO DEMOKRATİK CUMHURİYETİ

43 LÜBNAN

44 MYANMAR

45 NİJER

47 NİJERYA

49 ORTA AFRİKA CUMHURİYETİ

51 PAKİSTAN

53 SİERRA LEONE

54 SOMALİ

55 SUDAN

57 SURİYE

52 TÜRKİYE

56 ÜRDÜN

59 YEMEN

61 YUNANİSTAN

RUSYA FEDERASYONU

BANGLADEŞ

MYANMAR

KAMBOÇYA

TAYLAND

MALEZYA

ENDONEZYA

FİLİPİNLER

PAPUA YENİ GİNE

HİNDİSTAN

PAKİSTAN

KIRGIZİSTAN

TACİKİSTAN

AFGANİSTAN

Sınır Tanımayan Doktorlar’ın (MSF) yalnızca ihtiyaç değerlendirmesi

yaptığı ve küçük ölçekli, sınır aşırı faaliyetlerde bulunduğu ülkeler

bu haritada yer almamaktadır.

NAURU


ÖNSÖZ

Christopher Lockyear

MSF GENEL SEKRETERİ

Dr Joanne Liu

MSF ULUSLARARASI BAŞKANI

Tüm dünyada on milyonlarca insanın yer değiştirdiği ve daha milyonlarcasının çatışmalar arasında sıkışıp kaldığı, siyasi güçlerinse hayat kurtarıcı yardıma erişimi –kasıtlı ya da kasıtsız olarak- engellediği 2018 yılında, sivillere uygulanan şiddet ve yaşatılan acılar yine dehşet verici düzeydeydi.

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) 2018’de, göçmenleri ve onlarla

dayanışma içinde olanları suçlu çıkarmayı hedefleyen, iyiliği

kavramaktan uzak saldırılar ve zehir saçan yaklaşımlarla karşı karşıya

kaldı. Bu hareketler insani yardım çalışmalarına zarar verdi, uluslararası

hukuku ihlal etti, insaniyet ve dayanışma ilkelerini hiçe saydı.

Bu saldırıların en simgesel ve en utanmazca olanı, Akdeniz’de Aquarius

gemisinin arama ve kurtarma faaliyetlerini durdurmak, dolayısıyla

dünyanın en ölümcül göç yolunda daha da çok erkek, kadın ve çocuğu

ölüme terk etmek oldu.

Memleketlerini terk etme nedenleri ne olursa olsun –ister şiddetten

ve yoksulluktan kaçıyor olsunlar, ister güvenli olmayan çevrelerinden

ya da iklim değişikliğinin etkilerinden- seyahat halindeki insanların

korunma hakkı, tıbbi bakıma erişim hakkı vardır; yaşadığı yerde kalmayı

tercih edenler veya gitmek istese bile gidemeyenler de sahiptir bu

haklara.

Siyasi amaçlara uysun uymasın, bizler zor durumdaki tüm insanlara

elimizden gelen en uygun ve etkin tıbbi yardımı sunmaya

devam edeceğiz. Ekiplerimiz tıbbi ihtiyaçları ve nasıl bir destek

sunabileceğimizi tespit etmek için bağımsız değerlendirme yapar ve

bu konuda danıştıkları en önemli merci, destek olmaya çalıştığımız

insanlardır.

Faaliyetlerimizi özetleyen bu raporda göreceğiniz gibi, topluluk katılımı

ve hastayı merkez alan bakım modelleri çoktan beri bizim birçok saha

projemizin ayrılmaz bir parçası, fakat en uygun tıbbi bakım modellerini

tanımlamak için hastalarımız ve onların ait olduğu toplumlarla nasıl

daha iyi çalışabileceğimizi anlamak hâlâ hepimiz için öncelikli bir iş.

Yardım ettiğimiz insanlara hesap verebilir olmamızın, önümüzdeki yıllar

içinde amaçlarımıza uygun hizmet verebilmemizin tek yolu bu.

MSF içinde istismarı ve uygunsuz davranışı ele alıp çözmek,

buna maruz bırakılanlara destek olmak için gösterdiğimiz çabayı

anlatmadan, hesap verebilirlikten ve “insan merkezli” olmaktan

bahsedemeyiz. Şikâyet kanallarımızı daha iyi işler hale getirdik ve

bunun sonucu olarak, bildirilen vaka sayısında bir artış gördük, ama

kuruluşumuzun genişliği ve uğraştığı işleri göz önünde bulundurarak

biliyoruz ki bundan da fazlası olmalı.

O halde daha iyisini yapmalıyız: Sistemlerimizi geliştirmeli,

erişilebilirliğini yaygınlaştırmalı ve tüm çalışanlarımızın, hastaların,

hasta yakınlarının ve hizmet verdiğimiz toplulukların bu sistemlere

güvenip kullanabilmesini sağlamalıyız.

Toplumsal görevimiz gereği, ekiplerimiz zor ve stresli şartlar altında,

çoğu zaman korkunç durumlarda çalışıyor ve başka türlü yardıma

ulaşamayacak insanlara hayat kurtarıcı tıbbi yardım sağlıyor.

Günlük hayatını başka insanlara destek sağlayarak geçiren on binlerce

saha çalışanımıza son derece müteşekkiriz. Ayrıca, 6 milyondan fazla

bağışçımızın desteği olmadan bu çalışmaların hiçbirini yapamazdık.

Çalışmalarımıza inanmayı hep sürdürdüğünüz için sizlere teşekkür

ederiz.


YILIN ÖZETİ2018’de Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) ekipleri 70’ten fazla ülkede, çok büyük zorluklarla karşı karşıya kalan insanlara tıbbi ve insani yardım yaptı. Yemen’de cephe hatları giderek yaklaşırken savaşta yaralananları tedavi etmekten, Nijerya’daki kolera salgını gibi hastalık salgınlarına müdahale etmeye ve Orta Afrika Cumhuriyeti’nde şiddetten kaçan insanlara yardım sağlamaya kadar çok çeşitli acil durum hizmetleri bu yıl da işimizin temel bir parçasıydı.

2018 yılı sona ererken Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde yılın ikinci, ülke tarihinin en büyük ebola salgını sürüyordu. Salgını durdurmak için Sağlık Bakanlığı öncülüğünde yürütülen çalışmalara MSF de katkıda bulundu. Salgınla mücadele çalışmaları hızlıydı ve yeterli kaynak da vardı, ekipler umut veren yeni bir aşıyı ve insanları daha iyi koruma, daha kolay iyileştirme potansiyeli taşıyan yeni birkaç ilacı kullanma imkânına sahipti fakat mücadele çalışması ve onu idare edenler insanların önceliklerine cevap veremedi, toplumun güvenini kazanamadılar. Sağlık hizmetlerine güven duyulmaması nedeniyle insanlar tedavi için yetkililere başvurmakta gecikti ya da bundan tamamen kaçındı. Yıl sonu itibarıyla salgın Kuzey Kivu ve İturi Eyaletlerinde 360’tan fazla kişinin

hayatına mal olmuş ve bazı bölgelerde hâlâ kontrol altına alınamamıştı.

Savaş bölgesinde tıbbi yardım istemek 2018’in ilk aylarında Suriyeli siviller ve sağlık çalışanları kuzeybatıdaki İdlib’de ve başkent Şam’ın hemen dışındaki Doğu Guta’da şiddet olaylarının ortasında kaldılar. Doğu Guta’da Şubat ve Mart aylarında yaylım ateşleri hız kesmedi; öldürülen ve yaralanan çok sayıda kişi MSF’nin desteklediği hastanelere ve sağlık merkezlerine getirildi. Kuşatma Doğu Guta’ya gönderilen yardımların girişine de engel olduğundan sağlık çalışanlarının elinde neredeyse hiç tıbbi malzeme kalmadı. Taarruzun sonunda, bizim destek olduğumuz 20 sağlık tesisinin 19’u yıkılmış veya terk edilmiş, sivillerin

tıbbi yardım isteyebileceği hemen hemen hiçbir yer kalmamıştı.

Yemen’de tüm ülkeyle beraber sağlık sistemini de mahveden savaş dördüncü yılına girdi. Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri öncülüğündeki koalisyon hava saldırıları ve bombalamalarla sivillerin yaşam alanlarını hedef almaya devam etti. Abs kentinde yeni kurduğumuz kolera tedavi merkezi de hedef alınan yerlerden biri oldu. Savaşın ağır bir bedel ödettiği halk, günbegün değişen cephe hatları çevresinde, savaşta aldıkları yaraları tedavi ettirmek veya genel tıbbi ihtiyaçlarını karşılamak için sürekli bir arayış içinde.

2018’de en fazla savaş yaralısı tedavi ettiğimiz ülke Yemen oldu: Sağlık merkezlerimize

Dr. Marc Biot, Dr. Isabelle Defourny, Marcel Langenbach, Kenneth Lavelle, Bertrand Perrochet ve Teresa Sancristoval, MSF Program Sorumluları

© John Wessels

Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Bunia’da MSF tarafından desteklenen ebola tedavi merkezinde

bir sağlık çalışanı yeni gelecek, ebola olduğu doğrulanmamış bir hastayı bekliyor. Kasım 2018.


© Igor Barbero/MSF

Kuzeydoğu Nijerya’da devletdışı silahlı gruplar ve ordu arasındaki çatışmalar nedeniyle evlerini terk etmek zorunda kalarak Pulka’ya gelen

aileler, insani yardım malzemesi almak için sıra bekliyor. Mayıs 2018.

ulaştırılan yaralıların sayısı 16.000’i aştı. Haziran’da Hudeyde’ye yapılan büyük bir taarruzunda yaralanan Hudeyde sakinleri 6 saat yol kat ederek Aden’deki hastanemize getirildi ve vardıklarında çoğunun durumu ağırdı. Yıl sonunda cephe hatlarından birkaçında çatışmalar şiddetlendi ve çok daha fazla insan savaşla bağlantılı yaralanmalar nedeniyle hastaneye getirildi. Muha çevresine Hutiler öncülüğündeki Ensarullah birlikleri tarafından döşenen mayınlarla yayınlanan 150’den fazla insanı tedavi ettik. Ed-Dale’de çalışanlarımızın ve tesislerimizin sürekli saldırıya uğraması nedeniyle, Kasım ayında buradan ayrılmak zorunda kaldık.

Göçmenleri caydırma ve alıkoyma politikalarının sonuçlarıYerinden edilmiş insanlar için çalıştığımız MSF projelerinin sayısı 2012’den bu yana iki katına çıktı. Güvenli bir yere ulaşabilmek için evlerini terk eden insanların sayısı hiç olmadığı kadar fazla ve bunların birçoğu, yolculukları boyunca yine şiddetle, istismarla ve sömürüyle karşı karşıya kalıyor.

Orta Amerika’nın “Kuzey Üçgeni” Guatemala, Honduras ve El Salvador’da çok yüksek düzeyde şiddete maruz kalan ve bundan kaçmaya çalışan binlerce insan Meksika üzerinden Amerika Birleşik Devletleri’ne gitmek istiyor, ama bu yolculukta şoke edici bir muameleyle, vahşetle karşılaşıyorlar. Yolculuğu sırasında kaçırılan, tecavüz ve işkence edilen, sömürülen insanların fiziksel yaraları yanında ruhlarında açılan yaraları da tedavi etmeye çalışıyoruz.

Akdeniz’deyse, Libya’dan Avrupa’ya giden tehlikeli deniz yolculuğuna kalkışan insanların yolu sıklıkla Libya Sahil Güvenliği tarafından kesiliyor. Avrupa ülkelerinin mali kaynak sağladığı Libya Sahil Güvenlik Kuvvetleri Avrupa Birliği’nin püskürtme ve caydırma politikalarını uyguluyor. Sahil Güvenlik Kuvvetleri’nce yakalanan insanlar gözaltı merkezlerindeki feci şartlara geri götürülüyorlar ve bu merkezlerde onlara ulaşma imkânımız çok ama çok kısıtlı.

2018 yılında dünyanın her yerinde pek çok ülke göçmen ve mültecileri içeri almama gayretiyle sınırlarını takviye etti. Devletler bizlerin tanık olma ve yardım sağlama çabalarımızı yanlışmış gibi göstererek, bizi tehdit edip sonuçta kimi çalışmalarımızı engelleyerek, kendi zararlı politikalarının insanlara verdiği zararı örtbas etmeye çalıştılar.

2018 yılında tahminlere göre 2.297 kişi, Libya’dan kaçmaya çalışırken boğuldu ve buna rağmen Avrupa ülkelerinin, özellikle de göçmenleri taşıyan gemilere limanlarını kapatan İtalya’nın giderek sertleşen engelleyici tutumları nedeniyle Akdeniz’deki arama ve kurtarma çalışmalarımızı Aralık ayı başında sona erdirmeye mecbur olduk.

Ekim ayında Nauru Hükümeti ekibimizi sadece 24 saat süre vererek sınırdışı etti. “Hizmetlerimize artık ihtiyaç duyulmadığı” dışında hiçbir açıklama yapmadılar bize. O tarihe kadar, Avustralya’nın insanları kendi sınırları dışında gözaltında tutma politikası yüzünden Nauru’da alıkonan sığınmacılara ve Naurululara çok ihtiyaç duydukları ruh sağlığı desteğini sağlıyorduk.

Görünen ve görünmeyen yaraları tedavi etmek İsrail Ordusu Mart ayından itibaren Gazze’deki “Büyük Dönüş Yürüyüşü” gösterilerine kaba kuvvetle karşılık verdi, insanların üstüne ateş açtı ve binlerce insanı, çoğunlukla bacaklarından, korkunç bir şekilde yaraladı. Ameliyat ekiplerimiz ağır ve karmaşık yaralara sahip çok sayıda hastaya yetişmek için çabaladı: Filistin’deki ekiplerimiz 2018’de 3.000’den fazla büyük cerrahi müdahalede bulundu, 2017’de bu sayı 400’dü. Bugün hem hastalarımız hem de sağlık çalışanlarımız, 11 yıldır ambargo altında bulunan, etrafı sarılmış bir alanda, uzun süren rehabilitasyonun ve çok sayıda cerrahi müdahale gerekmesinin zorluklarıyla mücadele ediyor, bir yandan da azımsanamayacak bir risk olan enfeksiyon tehlikesinden korunmaya çalışıyorlar.

Orta Afrika Cumhuriyeti’nde intikam alma ve misilleme yapma üstüne kurulu bir şiddet döngüsü, özellikle Nisan ve Mayıs’ta Bangui ve Bambari’de, Kasım’da Batangafo’da iyice ağırlaştı. Ekiplerimiz savaş yaraları almış insanlara cerrahi müdahalelerde bulundu; Bangui’de iki defa, çok sayıda yaralının bir arada hastaneye getirildiği durumlarda uygulanan planı yerine getirmek durumunda kaldı. Yaralanan ve ormanda saklanan pek çok insana çatışmalar nedeniyle ne yazık ki ulaşamadık.

Görünmez yaraların tedavisiyle de uğraştık; 54 ülkede ruh sağlığı alanında destek sunduk. MSF 2018’de, mültecilerin ve yerinden edilen insanların ruh sağlığı bakımından içinde bulunduğu çok ağır durumu

YILIN ÖZETİ


© Federico Scoppa

MSF’den hemşire Aoife Ni Mhurchu, denizden kurtarılarak Aquarius gemisine getirilen bir yolcuya, deniz tutmasına karşı ilaç veriyor. Bu kişi, 7 Ocak 2018’de bir ikmal gemisi tarafından Libya kıyılarından 100 kilometre açıkta, küçük, ahşap bir tekneden kurtarılarak Aquarius gemisine aktarılan 27 kazazededen biri.

özellikle vurgulayan bir dizi rapor yayınladı; Yunanistan’ın Midilli Adası’nda, Nauru’da ve Güney Sudan’daki kamp alanlarında sıkışıp kalan insanlar arasında ruh sağlığı sorunlarının ve intihar düşüncesinin son derece yüksek oranda seyrettiğine dikkat çekti. Gerek bu ülkelerde, gerekse Meksika, Bangladeş ve Libya’da mültecilere yönelik bireysel ve grup ruh sağlığı danışmanlık seansları gerçekleştiriyoruz.

Yerinden edilenler gözden uzak kaldıEtiyopya’da etnik temizlik, yoğun güvensizlik ve insanların kendi memleketlerinde destek mekanizmalarına ulaşamamaları nedeniyle çok sayıda, eşzamanlı ve büyük ölçekli yerinden edilmeler yaşandı; en az 1,4 milyon insan kendi ülkeleri içinde yerinde edildi. Çoğu insan evini terk ederken yanına hemen hemen hiçbir şey alamadı; yiyeceğe, barınağa, suya ve psikososyal desteğe ihtiyaçları vardı. Ekiplerimiz ülkenin güneyinde ve batısında yer alan kamplarda çalıştılar, bu kampların aşırı kalabalık oluşu ve yeterli su ve tuvalet altyapısı sağlanamaması ishal, cilt enfeksiyonu gibi hastalıkların hızla yayılmasına yol açıyordu. Yerinden edilen insanların zorla başka yerlere yerleştirilmesi ve yardım malzemelerinin tarafsız bir şekilde ulaştırılmasına engel olunması insani yardım kuruluşlarını sürekli ikilemler içinde bıraktı. Etiyopya, bu sorunların yanı sıra Afrika’da en yüksek sayıda mülteciyi ağırlayan ülkeler arasında ikinci sırada yer alıyor. Etiyopya’daki mültecilerin çoğunluğu Eritreliler, Somalililer ve Güney Sudanlılar.

Kuzeydoğu Nijerya’da yaklaşık 2 milyon kişi bitmeyen çatışmalar dolayısıyla Borno ve Yobe eyaletlerinde yerlerinden edilmiş durumda. Borno’daki Rann Kasabasına yapılan saldırı –hem de, 1 yıl içindeki ikinci saldırı- nedeniyle bu bölgedeki faaliyetlerimizi geçici bir süreyle durdurmak zorunda kaldık. 2018’de, binlerce insanın hayatta kalmasının büyük ölçüde insani yardıma bağlı olduğu bu iki eyalette 17 yerde çalıştık. İnsani yardım kuruluşlarının ulaşamadığı başka alanlarda yine zor durumda olan yüzbinlerce insan daha var.

Tıptaki ilerlemeler hastalara sunulan hizmet kalitesini arttırıyorKasım ayında MSF’nin birlikte çalıştığı İhmal Edilen Hastalıklar İçin İlaç Girişimi (Drugs for Neglected Diseases initiative, DNDi), uyku hastalığına karşı kullanılacak feksinidazol ilacı için onay aldı. Bu ilaç daha güvenli, uygulaması daha kolay ve önceki tedavi yöntemlerinden daha etkin. DNDi tarafından geliştirilen ilk yeni kimyasal içerik olan feksinidazol, MSF projelerinde de denendi.

Güvensiz kürtajların ve buna bağlı ölümlerin yüzde 97’si Afrika’da, Latin Amerika’da ve Güney Asya ile Batı Asya’da gerçekleşiyor. Geçtiğimiz 2 yıl içinde MSF’nin bu bölgelerdeki saha projelerinde güvenli kürtaja erişimi arttırabilmek adına önemli çabalar gösterildi. 2018’de 25 ülkede yaklaşık 70 saha projesinde, kürtaj olmak isteyen 11.000’den fazla kadının ve kız çocuğunun gebeliğinin güvenli bir şekilde sonlandırıldığı kaydedildi.

Teşhis araçlarında kaliteyi arttırmak için sürekli çabalayarak, tedavi yerinde ultrason imkânına (POCUS) yatırımlarımızı arttırdık. Ayrıca çocuk haklarında teşhis kapasitesini destekleyen bir algoritma olan eCARE’i geliştirdik. eCARE sağlık çalışanlarının kılavuzlara uymasını destekleyerek bu uyumu önemli oranda arttırıyor, gereksiz antibiyotik kullanımını azaltıyor.

MSF’nin Temel İlaç ve Aşılara Erişim Kampanyası, hepatit C tedavisinde kullanılan sofosbuvir temelli önemli ilaç kombinasyonlarına erişimi kolaylaştırmak için savunuculuk faaliyetlerini sürdürüyor. Bu ilaçlar sayesinde ekiplerimiz 2018’de bir dizi ülkede hepatit C tedavisi uygulanan hasta sayısını arttırdı ve tedaviyi basitleştirebildi. Bu ülkelerden biri olan Kamboçya’da daha basit bir teşhis süreci de hayata geçti, böylece tarama ile tedavinin başlangıcı arasında geçen zaman önemli ölçüde azaldı.

Çalışmalarımızda tehlikelerle de karşılaşıyoruz. Ekiplerimiz zaman zaman tutuklanma, kaçırılma ve saldırıya uğrama tehlikesi altında çalışarak sağlık hizmeti götürürken, aklımızda ve kalbimizde Romy, Richard ve Philippe var. Temmuz 2013’te Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde kaçırılan arkadaşlarımız o zamandan beri kayıp.

YILIN ÖZETİ


Saha programlarının yürütüldüğü bölgeler

2018 YILINDA YÜRÜTTÜĞÜMÜZ FAALİYETLERİN ÖZETİ En büyük ülke programlarımız Yapılan harcamalara göre

Saha programlarının yürütüldüğü bölgeler

Saha çalışanı sayısına göre1

1. Güney Sudan 3.682

2. Kongo Demokratik Cumhuriyeti 2.848

3. Orta Afrika Cumhuriyeti 2.829

4. Afganistan 2.514

5. Bangladeş 2.380

6. Nijerya 2.365

7. Nijer 2.157

8. Yemen 2.058

9. Etiyopya 1.760

10. Haiti 1.746

1. Kongo Demokratik Cumhuriyeti 109,9 milyon avro

2. Güney Sudan 83,3 milyon avro

3. Yemen 57 milyon avro

4. Orta Afrika Cumhuriyeti 51,2 milyon avro

5. Suriye 47 milyon avro

6. Irak 45,5 milyon avro

7. Nijerya 44,9 milyon avro

8. Bangladeş 39,9 milyon avro

9. Afganistan 32 milyon avro

10. Nijer 31,6 milyon avro

Bu 10 ülkede yürütülen programların toplam bütçesi 542,3 milyon avroydu ve bu, MSF’nin 2018 yılı faaliyet harcamalarının yüzde 52’sini oluşturdu (ayrıntılar için Sayılarla MSF bölümüne bakınız).

Saha programı yürütülen bölgelerde durum

*Kafkasya dahil

Yapılan ayakta tedavi sayısına göre2

1. Kongo Demokratik Cumhuriyeti 1.826.300

2. Güney Sudan 1.157.900

3. Bangladeş 954.300

4. Orta Afrika Cumhuriyeti 852.600

5. Nijer 589.100

6. Suriye 569.300

7. Yemen 535.600

8. Etiyopya 500.800

9. Sudan 467.400

10. Afganistan 411.700İç karışıklık (114 program) %26

Ortadoğu (78 program) %18

İstikrarlı (200 program) %45

Afrika (250 program) %56

Silahlı çatışma (112 program) %25

Asya* (67 program) %15

Çatışma sonrası (20 program)

%4

Kuzey ve Güney Amerika (24 program) %5

Pasifik (3 program) %1

Avrupa (24 program)

%5

program bölgesinde durum

1 Çalışan sayısı, (yerel ve uluslararası) çalışanların tam zamanlı görevlerine eşdeğer olacak şekilde hesaplanmış ve yıl içindeki ortalaması alınmıştır.

2 Ayakta tedavi, uzmanlık gerektiren müdahaleleri kapsamamaktadır.

2018 YILINDA YÜRÜTTÜĞÜMÜZ FAALİYETLERİN ÖZETİ


2018 YILI FAALİYETLERİNDE ÖNE ÇIKANLAR

Yukarıdaki veriler doğrudan müdahale, uzaktan destek ve koordinasyon faaliyetlerini içerir. Öne çıkarılan rakamlar, MSF tarafından yürütülen faaliyetlerin büyük bir bölümünü yansıtmakla birlikte tümünü kapsamamaktadır. Yapılacak her türlü ekleme ya da düzeltme, bu raporun dijital versiyonuna dahil edilecektir. Dijital rapora msf.org adresinden ulaşılabilir (İngilizce).

Ayakta tedavi sayısı:

11.218.700

Yatışı yapılan hasta sayısı:

758.200

Tedavi edilen sıtma vakası sayısı:

2.396.200

Ağır düzeyde beslenme yetersizliği nedeniyle sağlık tesisine yatırılarak beslenme tedavisi gören çocuk sayısı:

74.200

2018 sonu itibarıyla, HIV’e karşı birinci basamak antiretroviral tedavi gören kişi sayısı:

159.100

2018 sonu itibarıyla, birinci basamak tedaviden sonuç alınamamasıyla HIV’e karşı ikinci basamak antiretroviral tedavi gören kişi sayısı:

17.100

Yardımcı olunan doğum sayısı (sezaryen dahil):

309.500

Büyük çaplı cerrahi müdahale sayısı (dokunun kesilmesini, vücuttan parça çıkarılmasını, düzeltmeleri ve dokuların dikilmesini kapsayan, anestezi gerektiren müdahaleler):

104.700

Cinsel şiddet olayı nedeniyle tıbbi tedavi gören kişi sayısı:

24.900

Birinci basamak ilaçlarla tüberküloz tedavisine başlanan kişi sayısı:

16.500

İlaca dirençli tüberküloz tedavisine başlanan kişi sayısı:

2.840

Ruh sağlığı danışmanlığı bireysel seans sayısı:

404.700

Kolera tedavisi gören hasta sayısı:

63.700

Salgın dolayısıyla kızamık aşısı yapılan kişi sayısı:

1.479.800

Salgın dolayısıyla menenjit aşısı yapılan k işi sayısı:

33.900

Ebola tedavi merkezlerine yatırılan kişi sayısı:

2.800 bunların 450’sinin ebola olduğu doğrulandı

Hepatit C tedavisi gören kişi sayısı:

14.400

Denizde yardım edilen mülteci ve göçmen sayısı:

3.184

2018 YILINDA YÜRÜTTÜĞÜMÜZ FAALİYETLERİN ÖZETİ


» GİRİŞ FOTOĞRAFI: İsrail tarafından hakiki mühimmatla vurulan Filistinliler, ameliyat sonrası bakım için MSF’nin Gazze’deki kliniğine getiriliyor, 6 Haziran 2018.

Marie-Elisabeth Ingres, MSF Filistin Temsilcisi

Filistin’in kuşatma altındaki Gazze bölgesinde İsrail’in ablukası 10 yılı aşkın süredir devam ediyor. Bu zaman içinde Gazzeliler üç savaş gördü, savaşların dışında da şiddet olayları yaşadılar. Ekonomi sürekli olarak kötüye gidiyor, insani durum ağırlaşıyor. İsrail ancak çok az sayıda insanın Gazze’den çıkmasına izin veriyor, Gazze’nin Mısır’la sınırı da çoğu zaman kapalı olduğundan insanlar kendilerini buraya hapsedilmiş hissediyor – ve sahiden de Gazze’ye kapatılmış durumdalar.

30 Mart 2018’den itibaren hemen hemen her cuma günü sınırda yapılan “Büyük Dönüş Yürüyüşü” protesto gösterilerine İsrail yoğun silah ateşiyle karşılık verdi. 2018 sonu itibarıyla 180 kişi vurularak öldürüldü, 6.239 kişi ateşli silahla yaralandı. Yaralıların büyük çoğunluğunun bacaklarına ateş edilmişti. Ekiplerimiz işte bu karmaşık ve ağır yaraları tedavi etmek için çabalıyor.

Birbirine benzeyen binlerce yara var ve her yaranın yıllar sürebilecek çok aşamalı bir tedaviye ihtiyacı var. Bunca yarayı nasıl tedavi edebilirsiniz? Marie-Elisabeth Ingres 2018’de Gazze’de şahit olduklarını anlatıyor.

“Olanlara hazırlıklı değildik. Gazze’den atılan her roketi, işlenen

her cinayeti, yapılan her bombardımanı, yeni bir savaşı tetikler mi,

2014’tekinden daha da şiddetli bir savaş başlar mı diye endişeyle

izliyorduk. Fakat Dönüş Yürüyüşü protestolarında bu kadar çok insanın

vurulacağını tahmin edememiştik. Gösterilerde ortalık kan gölüne

çevrildi ve bu aylarca, öyle insafsız bir düzenlilikle sürdürüldü ki biz bile

neredeyse alıştık.

30 Mart 2018: İsrail’i Gazze’den ayıran sınıra konuşlanmış İsrail

askerlerinin açtığı ateşle 700’den fazla insanın yaralandığını ve 20

kişinin öldürüldüğünü dehşetle ve hayretle öğrendik. O anda, ortaya

çıkan çok büyük ihtiyaçlara karşılık verebilmek için adeta bir makine

harekete geçti ve o zamandan beri de durmuş değil. Her cuma günü,

kurşun yarası olan yüzlerce hasta Sağlık Bakanlığı’nın hastanelerinde

tedavi edildi. Yaralıların yarısı, ameliyat sonrası bakım için bizim

kliniklerimize geldi.

Sahadaki ekiplerimiz, tıbbi yardım kapasitemizi güçlendirebilmek

için bıkıp usanmadan çalıştılar, yeni çalışan alımını ve eğitimleri hızla

arttırdılar. Gelen çok sayıda yaralıyı tedavi edebilmek için Gazze

dışından cerrahlar, anestezi uzmanları ve diğer uzmanlar getirdik;

fakat tüm bunlara rağmen, yapılması gerekenlere yetişmekte güçlük

çekiyorduk; tesislerimize getirilen yaralı sayısının çokluğu ve yaraların

ağırlığı bizi hızla aşıyordu.

Gazze’deki diğer insani yardım kuruluşlarıyla birlikte 14 Mayıs’a çok


© Heidi Levine/Sipa Press


© Laurence Geai

Bacaklarından kurşun yarası almış insanlar, MSF’nin ameliyat sonrası bakım kliniğinde yaralarına pansuman yapılması için sıra bekliyor, Gazze, Mayıs 2018.

çabuk hazırlanmamız lazımdı, çünkü o gün Kudüs’te ABD Elçiliği

açılacaktı ve buna karşı çok sayıda protesto gösterisi çağrısı yapılıyordu.

Kapkara bir pazartesi günü oldu o gün, bir savaş günü. Travmatize

olmuş Filistinli iş arkadaşlarımıza 2014’teki savaşı hatırlatan bir gün.

Bende ise o gün, Orta Afrika Cumhuriyeti’nde, Bangui’de yaşadığım

5 Aralık 2013 gününün kara hatıralarını canlandırdı. Anti-Balaka

ittifakı Bangui’ye saldırmıştı: Birkaç saat içinde getirilen onca cenazeyi,

oradan oraya koşuşup elinden geleni yapan ama yetersiz kalan ekipleri,

trajedinin karşısında duyduğumuz dehşeti bir kez daha hatırladım.

O pazartesi gününden itibaren Gazze’deki makinemiz aşırı yükleme

altında çalıştı ve daha sakin geçen birkaç kısa dönem olduysa da

makine hiç durmadı. Her hafta yeni hastalar geliyor, birçoğunun açık

kırıkları var, yaralarının enfeksiyon riski bulunuyor ve bu hastalara

aylarca, belki yıllarca tıbbi bakım yapılması, cerrahi müdahaleler ve

rehabilitasyon gerekiyor. İçlerinden bazıları ömürleri boyunca engelli

olacak.

Üstelik bütün bunlar abluka altında, sağlık sisteminin herkes için yeterli

tıbbi desteği sağlamayı zaten başaramadığı bir bölgede yaşanıyor.

Gazze’nin yaralıları, sırf doğdukları yerden dolayı, büyük ölçüde

kaderlerine terk ediliyorlar.

Kliniklerimizde tanıştığımız genç Filistinliler, kendilerini hiçbir

gelecekleri yokmuşçasına umutsuz hissediyor. Elbette bu gençlerin

bir kısmı, yetkililerin manipülasyonuyla gitmişti sınırdaki protestolara.

Veya sadece, hayatlarının haksızlıklarla dolu olmasını, özgürlüklerinin

ellerinden alınmasını protesto ediyorlardı. Savaşın bütün tarafları

kanunu, kişisel özgürlükleri ve insan haklarını hiçe sayıyor. Milyonlarca

insan, hemen hemen hiç söz hakkına sahip olamadıkları siyasi

oyunlarda piyon gibi kullanılıyor.

İsrail ambargosunun ve Filistinli çeşitli yetkililerin getirdiği

kısıtlamalar nedeniyle yaralıların ancak çok küçük bir kesimini tedavi

edebileceğimizi bilsek de ekiplerimiz bugün bu genç adamların

yaralarını iyileştirmek, uzuvlarını kaybetmelerini önlemek için var

güçleriyle çalışmaya devam ediyor.

Gerilimin yükseldiği her an, Gazze’de 2014’teki gibi yine bir savaş

patlayacağından duyulan büyük korkuyu hissediyoruz. Eğer savaş

çıkmazsa, yaraları yüzünden engelli hale gelen insanların hiç olmazsa

bir kısmının karmaşık tıbbi ihtiyaçlarını karşılamaya çalışabiliriz –

mesela kemiklerindeki enfeksiyonu tedavi edebilir, onarım cerrahisi

uygulayabilir, fizyoterapi yapabiliriz- çok geç kalmadan.

Açık kırıklar gibi ağır yaraların tedavisi için bu işin ehli cerrahlar,

antibiyotik uzmanları ve kemik örneklerini analiz edebilecek yeni bir

laboratuvar lazım. Hem Gazze’de hem yurt dışında bu insanları ve

kaynakları bulmak için elimizden geleni yapıyoruz.

Gazze’deki durumun insani yönden, teknik, lojistik ve finansal açılardan

pek çok zorluğu var, ama olabilecek en iyi karşılığı vermeye kararlıyız.

Gereken tüm kaynaklara hemen şu anda sahip olmasak da, insanların

tıbbi ihtiyaçlarının yetkili mercilerin gündeminde en son sıralara

düştüğü şu siyasi bağlam bizim lehimize olmasa da, vazgeçmeyeceğiz.

Zorlu bir mücadele içindeyiz, ama birkaç genci kurtarabilsek bile

önemli bir şey başarmış olacağız.”



© Laurence Geai

© Laurence Geai

Protesto gösterilerinin 7. haftasında, 14 Mayıs 2018’de yaralı bir gösterici, Gazze ile İsrail arasındaki sınırda toplanmış on binlerce insan arasından sedyeyle taşınıyor. İsrail Devleti’nin ilan edilişinin 70. yılı olan o gün, Kudüs’te ABD Elçiliği’nin açılışı yapıldı ve sınırda 1.300’den fazla Filistinli vuruldu, 60 Filistinli öldürüldü.

Gazze’de, MSF cerrahlarının Sağlık Bakanlığı’na destek vermeye gönderildiği El Aksa Hastanesi’nde sağlık ekipleri kurşun yarası bulunan insanları ameliyat ediyor. Mayıs 2018.



© A

lva

Sim

pso

n W

hite

/MSF

Mohammed’in sağ bacağının röntgenleri. Dışarıdan takılan eksternal fiksatör Mohammed’in bacağını bir bütün halinde tutuyor. Kırığın kendi kendine iyileşemeyeceği kadar büyük bir kemik kaybı var. Yaranın iyileşmesi için çok sayıda ameliyat olması gerekiyor, bunlar arasında onarım ameliyatı (rekonstrüktif cerrahi) de var ve bu imkâna Gazze’de çok çok az sayıda insan erişebiliyor.

© Alva Simpson White/MSF

28 yaşındaki Mohammed’in bacağını yeniden kullanabilmesi için ameliyat olması, o ameliyat için de Ürdün’e gitmesi gerekiyor. Mohammed Ürdün’e gitmesine izin verilip verilmeyeceği konusunda haber bekliyor. Gazze, Eylül 2018.

MOHAMMED’IN HIKÂYESI

“6 Nisan’daki ‘Büyük Dönüş Yürütüşü’ gösterisinde yaralandım. Tehlikeli olduğunu biliyordum ama yine de gösteriye gittim – herkes gitti. Vurulduğumda orada sadece duruyordum. Merminin kemiğimi parçaladığını hissettim.

Şimdiye kadar, debridman operasyonları (yaradaki hasarlı dokunun ve yabancı cisimlerin temizlenmesi) ve yaranın kapatılması için yapılan ameliyat dahil altı ameliyat oldum. Sonra bana, yara kapandıktan sonra bacağımın kesilmesi gerekebileceğini söylediler.

İlk başta, tedavi olmak için MSF kliniğine her gün geliyordum. Şimdi fizyoterapi ve pansuman için haftada üç gün geliyorum. Fizyoterapiye başladığımdan beri daha iyi hissediyorum. Spazmlar azaldı, kaslarımı hareket ettirmek kolaylaştı.

Neden mi protesto ediyordum? Çünkü ben de her Filistinli gibiyim – İsrail’le bir sürü çatışma gördük, bunun hiç sonu gelmiyor. Sınıra protesto gösterisine gittim çünkü bu bizim hakkımız ve burası bizim toprağımız. Oraya sadece bu amaçla gittim.

Tekrar gidemedim. Fazla dolaşamıyorum. Evde kalıyorum. Birkaç saat uyuyorum, sonra ağrılardan uyanıyorum. Eğer bacağım eski haline gelebilirse belki işime dönebilirim, bir geleceğim olabilir belki.”

MSF’DEN FIZYOTERAPIST ABU HASHIM, MOHAMMED’IN YARASINI ANLATIYOR

“ Gazze’de MSF ile çalışan fizyoterapist Abu Hashim, Mohammed’in durumunu “Mohammed’inki gibi kırıklar, şiddetli çarpma darbesiyle ve büyük bir kuvvetle oluşur,” diye açıklıyor. “Yumuşak doku yok olmuş, bütün kemik parçalanmış. Mohammed’e deri grefti de yapıldı. Ama yarasının en zor kısmı, peroneal sinirinin tamamen kesilmiş olması. Bu yüzden ayağı boşta sallanıyor. Bu, düzgün yürüyememesi ve belki de ömrünü engelli olarak sürdürmesi demek. Fizyoterapi ona çok acı veriyor, fakat eklemlerinin sertleşmemesi, kaslarının hareket edebilmesi için fizyoterapi görmesi şart.”



AMERİKAN KÂBUSU: ORTA AMERİKA’NIN GÖÇ YOLLARINDA ŞİDDET

Meksika çatışmanın tam ortasında kalıyor. ABD

hükümeti Meksika’nın mültecilerin sığınabileceği

güvenli bir yer sayılması için defalarca girişimde

bulunduysa da, Meksika boyunca hareket

halinde olan insanlarla çalışan Sınır Tanımayan

Doktorlar’ın (MSF) kaydettiği tanıklıklar da dahil

olmak üzere çeşitli kanıtlar, ülkenin onlar için

kesinlikle güvenli olmadığını ortaya koyuyor. Yol

üzerindeki ara duraklarda ve sınır kasabalarında

takılıp kalan gerek Meksikalı gerekse Guatemala,

Honduras ve El Salvador’dan gelmiş göçmen,

mülteci ve sığınmacılar kaçırılıyor, malları gasp

ediliyor ve korkunç şekilde istismara maruz

bırakılıyorlar.

2018’de, gün geçtikçe büyüyen bu felaketin

fiziksel ve psikolojik sonuçlarını onarmaya

yönelik çabalarımızı genişlettik, kuzey giden

Orta Amerika’da “Kuzey Üçgeni” denen bölgede –ve kuzeye doğru giden, Meksika’yı aşarak ABD’de varan tehlikeli göç yolları boyunca- birbirine zıt iki büyük kuvvet binlerce insanı sonsuz görünen bir şiddet ve yerinden edilme döngüsü içine hapsetmiş durumda. Guatemala, Honduras ve El Salvador’da derin sosyal eşitsizlikler, siyasi istikrarsızlık ve vahşet düzeyindeki çatışmalar her yıl 500.000 kişinin güvenli bir yer bulma çabasıyla kuzeye doğru kaçmasına yol açıyor. ABD’de ise hükümet mülteci ve sığınmacılara yönelik yasal korumaları kaldırıp sınırdışı etme süreçlerini hızlandırarak onları geri göndermeye çalışıyor.

rota üzerindeki sağlık tesislerinde ve göçmen

sığınma merkezlerinde ruh sağlığı çalışmalarımızı

ve psikososyal destek faaliyetlerimizi arttırdık.

Hareket halindeki gitgide artan sayıda insana

daha fazla yardımcı olabilmek için hizmetlerimizi

duruma adapte etme çalışmalarımız da devam

ediyor.

Kaçmaktan başka çare yok

Bölgenin çeşitli yerlerinde MSF’nin tedavi ettiği

insanlar, onları evlerini terk etmeye mecbur

bırakan şiddet ve suç hikâyelerini anlatıyorlar.

Özellikle, ülkelerinde “mara”ların, yani çetelerin

insanları nasıl kıskıvrak yakalayıp baskı altında

tuttuğundan söz ediyorlar. Birçoğu ülkesini

terk edip gitmekten başka hiç çaresi olmadığını

söylüyor.

El Salvador’un başkenti ve en kalabalık şehri olan

San Salvador’dan gelen 56 yaşındaki manav Lucila

şimdi bir göçmen sığınma merkezinde çalışıyor.

Lucila, MSF’nin bu merkezde görevli psikoloğuna en

büyük oğlunun bir çete tarafından öldürüldüğünü

anlattı. Aynı çete Lucila’nın çocuklarından bir

başkasını bünyesine katmak isteyince anne ve

çocuğu bir daha dönmemek üzere ülkeyi terk etmiş.

Beş çocuk annesi Guadalupe ise mara’lardan biri

onun 14 yaşındaki oğluyla “ilgilenmeye” başlayınca

kaçmış ülkesi Honduras’tan. “Çete oğlumun onlar

için gözcülük yapmasını istedi, bu yüzden kaçtık,”

diyor. Daha sonra Guatemala-Meksika sınırında

iki adam Guadalupe’ye cinsel saldırıda bulunmuş.

Guadalupe MSF’nin Tenosique’deki (Meksika)

kliniğine başvurdu, fiziksel ve psikolojik yaralarını

tedavi etmeye çalıştık.

© Juan Carlos Tomasi/MSF

» YUKARIDAKİ FOTOĞRAF: Tenosique’de 72. Sığınak’ta, Meksika’yı kat ettikleri yolculuğu haritadan takip eden göçmenler. İnsanlar bu yolculuk sırasında suç çetelerinden, adi suç işleyen kişilerden ve yetkililerden fiziksel şiddet görmek bakımından son derece kırılgan durumdalar. Meksika, Şubat 2018.

Lali Cambra ve Elias Primoff


MSF ekipleri Kuzey Üçgeni’nde bir dizi saha

projesiyle kırılgan durumda ve yerinden edilmiş

insanlara yardımcı olmaya çalışıyor. Honduras’ta

sunduğumuz “servicio prioritario,” yani öncelikli

hizmet, cinsel şiddet de dâhil olmak üzere her

türlü şiddete maruz bırakılan insanlara kapsamlı

acil tıbbi ve psikososyal bakım sağlıyor. El

Salvador’da çevrenin güvenli olmayışı nedeniyle

insanların tıbbi yardım alamadığı bölgelerde

gezici kliniklerle birinci basamak sağlık hizmetleri,

ruh sağlığı, cinsel sağlık ve üreme sağlığı

hizmetleri veriyoruz.

Yoldaki insanlara tıbbi yardım

Yerini yurdunu terk etmek gibi yürek burkan bir

kararı vermek zorunda kalanlar yollarda başka

tehlikelerle karşılaşıyorlar. Meksika’nın her yerinde

göçmenler, mülteciler ve sığınmacılar soyulma,

kaçırılma, şiddet görme ve öldürülme tehlikesiyle

burun buruna. Meksika’nın Guatemala’ya komşu

Tabasco Eyaletindeki Tenosique’de, 72. Sığınak’ta

MSF ile çalışan Doktor Candy Hernández,

“Zor yolculuklar yapan insanlarda görülmesi

mümkün olan yaraları, insanların susuz kaldığını,

ateşlendiğini görüyoruz,” diyor ve devam ediyor:

“Fakat çoğu kişide, seyahat halindeki insanlara

saldıran ve onları soyan çetelerin uyguladığı

şiddetin korkunç izlerini de görüyoruz. İnsanların

vücutlarında bıçak yaraları, dayağın, istismarın ve

cinsel şiddetin izleri var.”

Her şeye rağmen yoluna devam edip Meksika’ya

varabilenler, ABD sınırında da şiddet ve suçun

kol gezdiğini görüyor. Buralarda insan kaçırma

kârlı bir iş sayılıyor: Yorgunluktan bitap düşmüş,

bölgeyi tanımayan ve kafası karışık haldeki

göçmen, mülteci ve sığınmacıların birçoğu

otobüs terminallerinde suç çetelerinin eline

düşüyor ve fidye almak amacıyla alıkonuyor.

Guatemalalı Alberto’nun başına gelen de bu

olmuş. Alberto sonunda Meksika’da Nuevo

Laredo’da bir sığınma merkezine gelmiş,

ekiplerimiz onunla burada tanıştı. “Sizi sorguya

çekiyorlar, cep telefonunuzu elinizden alıp

ailenizin telefon numaralarını vermeye zorluyorlar

sizi,” diye anlatıyor Alberto. “Ailenizi arayıp para

istiyorlar. 2.500 dolar, 3.000 dolar olabiliyor bu

meblağ.” Rehine bu parayı temin edemezse

işkence görebilir, hatta öldürülebilir.

Meksika’nın güneydeki Guatemala sınırından

Rio Grande’ye kadar pek çok yerinde ve aradaki

önemli durak noktalarında sabit ve gezici

kliniklerde, göçmen sığınma merkezlerinde

çalışan ekiplerimiz var. Hem göçmen ve

mültecilere hem de şiddete maruz kalan yerel

topluluklara tıbbi ve psikososyal destek sağlıyoruz.

Ayrıca Mexico City’deki tedavi merkezimizde,

çok ağır şiddete maruz bırakılmış kişilere yönelik

ruh sağlığı destek hizmetlerimiz mevcut. Bu

tesiste çalışan psikolog Diego Falcón Manzano,

“Bu yollardaki insanlar, savaş yaşayan insanlarla

Acıyan, yaralı ayaklarına tıbbi bakıp yapılıp sargı sarılan bir adam, bir sığınakta dinleniyor. Tenosique, Meksika, Şubat 2018.

© Juan Carlos Tomasi/MSF

benzer durumdalar,” diyor. Göç yolları üstündeki

çeteler, ellerine düşürdükleri insanlardan para

sızdırmaya çalışırken ve çetelerine yeni üyeler

katarken psikolojik işkence uyguluyor. “Eskiden bu

rota üzerinde insanları ya dövüyor ya da onlara

tecavüz ediyorlardı. Şimdi dövmekle kalmıyor,

başkalarını nasıl dövdüklerini size gösteriyorlar. Ya

da size zorla cinayet işletiyorlar, ölmüş insanların

kopmuş uzuvlarını elinize veriyorlar.”

Dönmeye zorlanmak

Bu insanlar ABD’ye varmayı başarabilse bile,

çileleri orada da bitmiyor: Geri gönderilme

ihtimaliyle karşı karşıyalar, en başa geri

dönebilir, hatta daha da beterini yaşayabilirler.

Üstelik Meksika’ya ya da kendi ülkelerine geri

gönderilenler yalnızca ABD’ye geçmeye çalışırken

yakalananlar değil; yıllardır, hatta onlarca yıldır

ABD’de yaşayan, orada bir hayat kurmuş olanlar

da, çoktandır memleket saymadıkları ülkelere

birdenbire geri gönderilebiliyor.

Geri gönderilenler, kurtulmak için onca uğraş

verdikleri o vahşet ve korku ikliminin içine atılıyor

yeniden. Çoğu zaman, kaçtıkları çetelerin orada,

onların geri dönüşünü beklemekte olduğunu

görüyorlar. Pek çok kişi bir an önce yeniden o

tehlikeli yola düşmekten, kuzeye doğru kaçmaktan

başka çare bulamıyor ve kendi kontrollerinde

olmayan kuvvetlerce yine aynı şiddet ve yerinden

edilme döngüsünün içine çekiliyor.

AMERİKAN KÂBUSU: ORTA AMERİKA’NIN GÖÇ YOLLARINDA ŞİDDET


Rohingyaların yaşadığı sürgünün büyüklüğü ve hızı, Rohingya tarihinde görülmemiş düzeydeydi. Ama bu, Rohingyaların geçmişine aşina olanlar için şaşırtıcı olmadı, zira uğradıkları zulmün tarihi, onlarca yıl öncesine uzanıyor. Marjinalleştirilmiş bir etnik azınlık olan Rohingyalar, ülkeleri Myanmar’da dehşet verici ayrımcı tutumlara maruz bırakılıyor ve toplumdan ayrıştırılıyorlar. 1982’de çıkarılan bir vatandaşlık yasasıyla fiilen vatansız kalan Rohingyalar evlilik, aile planlaması, eğitim ve seyahat özgürlüğü gibi konularda başka birçok ağır kısıtlamayla karşılaştı.

Myanmar’da Arakan (Rakhine) Eyaletinin iç kesimlerinde, sayıları 130.000’e yaklaşan Rohingyalar ve başka Müslümanlar, tecrit kampından farksız alanlarda yaşıyor ve temel hizmetlere ulaşma, çalışarak kendi geçimlerini temin etme imkânından mahrumlar. Daha kuzeyde yaşayan yüz binlerce Rohingya’nın

ise uluslararası insani yardıma erişebilecek bağlantıları neredeyse tamamen kesilmiş durumda. 1978’den bu yana Rohingyaların zaman zaman uğradığı ayrımcılık ve onları hedef alan şiddet olayları binlerce Rohingya’nın komşu ülkelere kaçmasına, bazen de Malezya’ya gitmek için tehlikeli deniz yolculuklarına çıkmalarına yol açmış. Bugün Rohingyalar Asya’ya ve dünyanın başka yerlerine dağılmış durumda vatansız bir halk. Onlara destek veren ülke sayısı ve ellerindeki seçenekler ise çok az.

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) Rohingyalarla uzun zamandır çalışıyor: 1994’ten beri Myanmar’da, 1985’ten itibaren aralıklı olarak Bangladeş’te, 2004’ten bu yana Malezya’da Rohingyalara tıbbi insani yardımda bulunuyoruz. 2017 Ağustos’unda Myanmar Ordusu’nun Rohingyaları hedef alan saldırıları şimdiye kadar görülmedik derecede çok sayıda

Rohingya’yı komşu ülke Bangladeş’e kaçmaya mecbur edince, Bangladeş’in Cox’s Bazar bölgesindeki çalışmalarımızı hızla arttırdık; tecavüz, silahla yaralama ve ağır travma gibi şiddete bağlı yaralanmalar yaşamış insanlara acil müdahalede bulunduk. Kitlesel aşılama kampanyaları yürüttük. İshalli hastalıklar, cilt hastalıkları ve solunum yolu enfeksiyonları gibi, Myanmar’da Rohingyalara sağlık hizmeti sunulmamasından ve Rohingyaların Bangladeş’te yaşamak zorunda kaldıkları çok kötü şartlardan kaynaklanan tıbbi sorunların giderilmesi için verdiğimiz tedavi sayısı, Aralık 2018 itibarıyla 1 milyon civarındaydı.

Rohingyalar bugün de, hijyen şartlarını sağlayamayan aşırı kalabalık kamplara hapis halde, çalışamadan, resmi eğitim alamadan ve temel sağlık hizmetlerine erişemeden yaşıyor. İnsani yardıma ve onları misafir eden Bangladeşlilerin iyilikseverliğine tamamen

© Robin Hammond/NOOR

» YUKARIDAKİ FOTOĞRAF: 2018’de dünyanın en büyük mülteci kampı haline gelen Kutupalong-Balukhali mega kampında odun taşıyan Arakanlı bir adam. Cox’s Bazar bölgesi, Bangladeş, Ağustos 2018.

“Arakanlı Müslümanlar,” yani Rohingyalar ülkeleri Myanmar’dan kitlesel olarak sürgün edileli 1 yıldan fazla zaman geçti, ama onlar için gelecek eskisinden de belirsiz görünüyor. Ağustos 2017’de Myanmar Ordusu’nun –Arakan Rohingya Kurtuluş Ordusu saldırılarına karşılık verme adı altında- Rohingyalara uyguladığı yaygın şiddetin ardından Rohingyalar komşu ülke Bangladeş’e geçmeye devam etti. 2018’in sonunda, Myanmar’dan Bangladeş’e giden Rohingya mültecilerin sayısı 908.000’i aşmıştı.

Dalila Mahdawi

ROHİNGYALAR:“VATANIM” DİYECEKLERİ YER YOK


Rozia ve 2 aylık bebeği Zubeyr MSF’nin Goyalmara’daki hastanesinde bir doktor tarafından muayene ediliyor. Cox’s Bazar bölgesi, Bangladeş, Nisan 2018.

bağımlı durumdalar. Arakan’da yaşadıkları tarifi imkânsız şiddet olayları ve geleceğin belirsiz olmasının getirdiği kaygılar Rohingyaların sağlık sorunlarını ağırlaştırıyor, fakat ruh sağlığı desteği ve ücretsiz, nitelikli ikinci basamak sağlık hizmeti gibi uzmanlık gerektiren tıbbi hizmetlere erişimleri son derece kısıtlı. Kasım ayında Rohingya mültecilerin kısa süre içinde Myanmar’a geri gönderileceği haberleri çıktı, ancak mültecilerin hiçbirinin geri dönmek istememesi üzerine bu tasarı rafa kaldırıldı. Geri gönderme tasarıları Rohingyaların hâlâ ne kadar hassas durumda olduğunu gösterdi.

2018’in sonlarında Rohingyaların durumu artık “acil durum” sayılmadığından bazı yardım kuruluşları Bangladeş’teki faaliyetlerini sona erdirdi veya azaltma yoluna gitti. Bu kuruluşların sunduğu destek büyük ölçüde kısa vadeli bir destek oldu, Rohingyaların pek çok şeyden mahrum edilmesinin ortaya çıkardığı sonuçları tedavi etmeye çalışırken, bunların sebeplerini yeterince ele almadılar. Bağışçı ülkeler duruma ilgilerini kaybetti; bu yazı yazıldığı esnada insani yardım müdahalesine ayrılan kaynak çok ciddi şekilde yetersiz düzeydeydi. Oysa önemli sorular hâlâ cevap bekliyor: Bangladeş’te tehlikeli derecede kalabalık ve pis kamp alanlarında yaşayan, entegre olmak veya başka bir yere yerleştirilmek konusunda hiçbir umut verilmeyen 1 milyondan fazla Rohingya’ya ne olacak? Bangladeş’te mülteci statüsü tanınmayan Rohingyalar günün birinde memleketlerine dönebilecekler mi? Dönebilirlerse orada onları ne bekliyor? Rohingyalar 1978-79’da ve ardından

1993-97’de olduğu gibi bir kez daha zorla Myanmar’a geri gönderilecek mi?

Malezya’daki Rohingya mültecilerinde aklında aynı sorular var. Bangladeş’te olduğu gibi Malezya’da ekiplerimiz Rohingyaların marjinalleştirilmesinin sonuçlarına tanıklık ediyor; yasal statüden mahrum bırakılan Rohingyalar haraç vermeye zorlanmak ve istismar edilmek konusunda savunmasız durumdalar ve kolaylıkla gözaltına alınıyorlar. Rohingyaların bu ülkelerde acı çekmesi, zaten kırılgan durumda olan bir halkı daha da fazla hak ihlaline uğramaktan korumak konusunda tüm dünyanın topluca başarısız olduğunu ortaya koyuyor. Sorunun giderilmesi için sadece bölgesel değil, uluslararası liderlik ve çözüm gerekiyor.

Sorunun temelinde, halen 550.000 ila 600.000 Rohingya’nın yaşamakta olduğu Myanmar var elbette. Arakan’ın kuzey kesiminde yaşayanların sağlığı ve sosyal durumu hakkında çok az şey biliyoruz. Bu bölgeye erişmek için tekrar tekrar yaptığımız başvurular yetkililer tarafından ya göz ardı ediliyor ya da reddediliyor. 2017’de Myanmar güvenlik kuvvetlerinin Rohingyalara karşı uyguladığı şiddet tüm dünyada öfke yarattı, ancak dışarıdan gelen baskı ve tepkiler bölgedeki durumu pek değiştirmedi. Ayrımcılık ve ayrı tutma sürerken, 2018’de Rohingyalar daha küçük gruplar halinde de olsa Bangladeş’e kaçmaya devam ettiler.

20 yılı aşkın zamandır Arakan’da insan hakları alanının ve insani durumun hep daha kötüye

gitmesine tanık oluyoruz. Eyaletin kuzey kesimine erişim konusunda devam eden kısıtlamalar ve iç kesimlerdeki Rohingyaların fiilen toplama kamplarına hapsedilmiş olması MSF açısından ciddi etik sorunlar ve çalışma güçlükleri teşkil ediyor. Sağlık alanındaki ihtiyaçlara cevap verme becerimiz önemli ölçüde azaldığı halde bu bölgedeki çalışmalarımıza devam etmemizin önemli bir sebebi, yaşananlara tanıklık etmek.

Dünya kamuoyunun ilgisi Rohingya’lardan uzaklaşıp bir sonraki insani acil duruma kayarken, dünyanın en kırılgan durumdaki toplumlarından birinin yaşadığı acıyı görünür ve duyulur tutmak, 2019’da bizi bekleyen zorluklardan biri olacak. Biz onların fazlasıyla ihtiyaç duyduğu tıbbi ve insani yardımı sağlamaya ve Myanmar’daki, Bangladeş’teki, Malezya’daki Rohingyaların kapsamlı ihtiyaçlarını dünyaya duyurmaya devam edeceğiz, fakat Rohingyaların maruz kaldığı ayrımcılığın, vatandaşlık haklarından mahrum bırakılmanın son bulabilmesi için, uluslararası toplumun gösterdiği haklı tepkinin anlamlı tutumlara dönüşmesi gerekiyor. Ayrımcılığa son verilip vatandaşlık haklarının tanınması, Rohingyaların Myanmar’a kendi istekleriyle, güvenle ve onurlu bir şekilde dönmesinin önkoşuludur. Devletler insanlara Bangladeş’te hayatlarını sürdürebilecekleri temel malzemeleri temin etmenin ötesine geçmeli, Rohingyaların sahiden bundan daha iyi bir hayat sürme imkânı bulması için diplomatik çabalarının iki katına çıkarmalı.

© Pablo Tosco/Angular

ROHİNGYALAR: VATANIM” DİYECEKLERİ YER YOK


İLACA DİRENÇLİ TÜBERKÜLOZDA

UMUTSUZLUKTAN İYİLEŞMEYE

DOĞRU

Standart tüberküloz tedavisine cevap vermeyen bakterilerin yol açtığı ilaca dirençli tüberküloz (İD TB), Sınır Tanımayan Doktorlar’ın (MSF) faaliyet gösterdiği pek çok yerde özellikle endişe verici ve git gide büyüyen bir sorun. Çok kısa zaman öncesine kadar İD TB hastalarının faydalanabileceği, tüm dünyada tavsiye edilen tedavi seçenekleri 2 yıla kadar devam edebiliyor, 14.600’e varan sayılarda hap kullanmayı ve her gün, çok acı veren iğneler olmayı gerektiriyordu, üstelik bu tedavilerin sağırlık ve psikoz gibi korkunç yan etkileri de vardı. Ve tüm bunlara rağmen, daha da çok sayıda ilaca karşı direnç gösteren hastalık formları olan çok ilaca dirençli tüberküloz (ÇİD TB) ve yaygın ilaca dirençli tüberkülozda (YİD TB) bu tedavilerle iyileşme sağlama oranı çok düşüktü. Şimdiyse tüberkülozun bu formlarından ölümleri durduracak yeni tedavi seçenekleri mevcut, fakat çok az kişi bunlardan faydalanabiliyor.

Hindistan’da, annesini 5 yıl önce ÇİD TB nedeniyle kaybeden Ankita Parab hastalığın kendisine de bulaşmış olduğunu öğrendi. 2 sene devam eden zorlu tedavi sürecinin ardından

Ankita’ya iyileşmiş olduğu söylendi. Daha sonra erkek kardeşi de ÇİD TB oldu. 2016’da durumu kötüye giden kardeşi, doktoru tarafından MSF’nin Mumbai’deki TB kliniğine sevk edildi. Ankita’nın kardeşi burada hemen, yeni TB ilaçlarından oluşan tedavi rejimine başladı. MSF’nin tüberkülozla yaşayanların tüm aile üyelerine sunduğu önleyici hizmetlerden biri olan temaslı taraması kapsamında Ankita’ya da TB testi yapıldı. Sonuçlar Ankita için korkunç bir şok oldu: Gördüğü tedaviye rağmen Ankita’nın vücudunda veremin en ağır formu olan YİD TB gelişmişti.

Mumbai’daki ekibimiz iki kardeşi aynı anda yeni tedaviye başlattı ama ne yazık ki Ankita’nın kardeşinin hastalığı çok ilerlemişti ve tedaviye başladıktan kısa süre sonra onu kaybettik. Hem kardeşinin ölümü hem de kendisine konan hiç beklenmedik teşhisle iki darbe birden alan Ankita, “Onunla aynı anda aynı yerde tedaviye başladık, onun başına bu geldiğine göre benim de başıma gelebilir,” diye düşündüğünü anlatıyor: “Benim ondan farklı bir özelliğim yoktu. Bilakis, kardeşim her zaman benden çok daha iyi bakardı kendine.”

İnsanın uzun ve toksik İD TB tedavi rejimini tamamlaması, sürekli teşvik ve destek olmadan çok zor, hele de aileden birini kaybetmek, işsiz kalmak ya da başka insanların bu hastalıktan duyduğu korku yüzünden toplumdan dışlanmak gibi başka güçlüklerle de baş etmeye çalışıyorlarsa. Anksiyete ve depresyon gibi ruh sağlığı sorunlarının çözümüne yardımcı olmayı da içeren kapsamlı psikososyal destek, MSF’nin dünyanın çeşitli yerlerinde yürüttüğü tüberküloz programlarının çok önemli bir öğesidir.

Ankita, ailesinin, arkadaşlarının, MSF sağlık ekibi ve danışmanlarının desteğiyle 2 yıllık YİD TB tedavisini Mayıs 2018’de tamamladı ve iyileşti. Kasım ayında yapılan takip testlerinde tüberkülozun nüksetmediği, geriye dönüş olmadığı doğrulandı.

One barrier to improving care is rooted in the Ankita’nın tedavisinde başarının anahtarı, ilaca dirençli tüberküloz formlarında iyileşme oranlarını ciddi derecede arttıran ve daha az yan etkiye yol açan yeni ilaçların kullanılmasıydı. Gelgelelim bu ilaçlar (bedakilin ve delamanid), onlardan

© Abhinav Chatterjee

Pek çok insan veremi eskilerde kalmış bir hastalık zannetse de verem (tüberküloz) bugün bütün bulaşıcı hastalıklardan daha fazla ölüme yol açıyor ve dünya ölüm nedenleri listesinin ilk on sırası içinde yer alıyor. Tahminlere göre her yıl 1,6 milyon insan tüberküloz nedeniyle hayatını kaybediyor: Bu, her gün 4.400 kişinin tüberkülozdan ölmesi demek. Dünya liderleri veremle mücadele için büyük hedefler koydularsa da, uluslararası kamuoyunun bu küresel krize verdiği karşılık utanç verici derecede zayıf kalıyor.

» YUKARIDAKİ FOTOĞRAF: Ankita Parab kendi evinde. Mumbai, Hindistan, Nisan 2019.

Jason Maddix


faydalanabilecek insanların çok büyük çoğunluğu için erişilmez durumda. MSF tıp ekipleri ve MSF Temel İlaç ve Aşılara Erişim Kampanyası, erişilebilirlik konusundaki bu ölümcül engeli kaldırabilmek için hem klinik araştırmaları hem de bu amaca yönelik savunuculuk faaliyetlerini daha da yoğunlaştırdı.

Tüberküloz hastalarına sunulan tedavi imkânlarını iyileştirme önündeki engellerden biri, ilaca dirençli tüberküloza karşı etkin tedavi rejimleri oluşturmak için ilaçların kombinasyon halinde kullanılması gereği. Çünkü ilaç şirketleri bedakilin ve delamanidi tek olarak geliştirdiler ve bu ilaçların mevcut ilaçlarla birlikte kullanıldığında ne derece etkili ve güvenli olduğunu incelemediler. Araştırma ve geliştirme alanında yaygınlıkla uygulanan bu model insanlara daha iyi tedavi seçenekleri sunmak konusunda pek çok fırsatın kaçırılmasına ve boş yere gecikmeler yaşanmasına sebep oluyor.

MSF olarak, tedavisini üstlendiğimiz insanların yaşama şansını arttırmak amacıyla, ilaca dirençli tüberküloza karşı yeni seçeneklerin tedavi değerinin saptanabileceği bir kanıt havuzu geliştirmek için partner kuruluşlarla birlikte önemli araştırmalar yürütüyoruz. Denemelerimiz ancak 2022’de sonuç verecek, fakat Dünya Sağlık Örgütü 2018’de ilaç güvenliği takip verilerinden ve klinik ortamlarda sürdürülen yöneylem araştırmalarında elde edilen verilerden faydalanarak İD TB tedavisi için yeni önerilerde

bulundu. Yeni ilaçlardan biri olan bedakilinin kullanılması da bu öneriler arasında yer alıyor.

Bedakilinin patenti Johnson & Johnson ilaç şirketinin elinde. Oysa şirket, bu ilacın geliştirilmesi ve ilacın tedavi edici değerinin saptanması için yürütülen kapsamlı ve kolektif çalışmaya katkıda bulunanlardan biri sadece. Bedakilin, kamunun ve yardım kuruluşlarının sağladığı kaynakların da katkısıyla ve İD TB hastalarına daha iyi tedavi seçenekleri sunmayı amaç edinmiş tüberkülozla mücadele topluluğunun da desteğiyle geliştirildi. Kullanımı 2012’de onaylanan bedakilin, 40 yılı aşkın süre içinde geliştirilen ilk İD TB ilacı olmuştu. Fakat 2018 yılı sonu itibarıyla tüm dünyada bu ilacı kullanabilmiş olanlar sadece 28.700 kişiydi: İlaca erişebilenler, ondan faydalanabilecek olanların yüzde 20’si bile değildi.

2018’de, bu son derece büyük tıbbi ihtiyaca cevap verilmemesi ve Johnson & Johnson firmasının bedakiline erişim ve ilacın fiyatlandırılması üzerinde haksızca kurduğu tekel karşısında MSF sesini yükseltti; şirketi, hayatta kalması bu ilaca bağlı olan herkesin makul şekilde bedakiline ulaşması için hızla hareket etmeye çağırdı. Bedakilinin klinik değerini kanıtlayan çabanın ortak olduğunu vurguladık, ilacın günlük 25 sent gibi düşük bir ücretle üretilip satılmasının dahi kâr getireceğini gösteren analizlerle Johnson & Johnson’dan bedakilinin daha uygun fiyatlı eşdeğerlerinin

üretimine izin vermesini, kendi ürettiği ilaçları da günde 1 doları aşmayan fiyatlarla satmasını istedik. Ekim ayında MSF ve başka sivil toplum kuruluşları bu talepleri daha güçlü bir şekilde duyurmak için güçlerini birleştirerek Lahey’de (Hollanda) yapılan Union 49. Dünya Akciğer Sağlığı Konferansı’nın açılış törenini durdurdu. Birleşmiş Milletler’in tüberkülozla ilgili ilk üst düzey toplantısının yapıldığı Eylül ayından önce dünya liderlerinden, tüberkülozu durdurmak konusundaki büyük vaatlerini hayat kurtarıcı gerçek ve güçlü eylemlere dönüştürmelerini talep ettik. Onlardan, mevcut ilaçları ve tanı testlerini daha çok insana ulaştırmak, yarınlar için daha hızlı etki eden, daha güvenli ve daha kolay uygulanan araçlar geliştirmek ve insanların bunlara erişmesini sağlamak gibi etkin adımlar bekliyoruz.

Hizmet sunduğumuz insanlara tüberküloza karşı olabilecek en iyi tedaviyi sağlamak için çalışmaya devam ederken, hükümetlere ve ilaç şirketlerine bu korkunç hastalığın sebep olduğu acıları ve ölümleri azaltmak için verdikleri sözü tutmaları yönünde baskı yapmayı da sürdüreceğiz.

2018’de MSF 19.400 hastaya tüberküloz tedavisi sağladı, bunların 2.840’ı çok ilaca dirençli tüberküloz hastasıydı. MSF Temel İlaç ve Aşılara Erişim Kampanyası, MSF’nin hizmet sağladığı insanlar ve ihtiyaç duyan herkes için hayat kurtarıcı ilaçların, tanı testleri ve aşıların geliştirilmesini desteklemek ve insanların bunlara erişmesini temin etmek amacıyla 1999 yılında başlatıldı.

© MSF

Ekim 2018’de yapılan Union 49. Dünya Akciğer Sağlığı Konferansı’nda MSF ve başka sivil toplum kuruluşları Johnson&Johnson ilaç şirketinden, tüberküloz tedavisinde kritik önem taşıyan bedakilin ilacının uygun fiyatla erişilebilir olmasını talep etti.

İLACA DİRENÇLİ TÜBERKÜLOZDA UMUTSUZLUKTAN İYİLEŞMEYE DOĞRU


ÜLKELERE GÖRE FAALİYETLER21 AFGANİSTAN

23 AKDENİZ: ARAMA VE

KURTARMA

24 BALKANLAR

25 BANGLADEŞ

26 ÇAD

27 ETİYOPYA

29 FİLİSTİN

31 GÜNEY SUDAN

34 HAİTİ

35 IRAK

37 KENYA

39 KONGO DEMOKRATİK

CUMHURİYETİ

43 LÜBNAN

44 MYANMAR

45 NİJER

47 NİJERYA

49 ORTA AFRİKA

CUMHURİYETİ

51 PAKİSTAN

53 SİERRA LEONE

54 SOMALİ

55 SUDAN

57 SURİYE

52 TÜRKİYE

56 ÜRDÜN

59 YEMEN

61 YUNANİSTAN

Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde MSF ekipleri Güney Kivu Eyaletinin en ücra yerlerinden biri olan, deniz seviyesinden 2.000 metre yüksekteki Numbi Kasabasından dönüyor. Nisan 2018. © Marta Soszynska/MSF


AFGANİSTAN2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 2.514 | 2018 yılı harcamaları: 32 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1980 | msf.org/afghanistan

ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER:

411.700 ayakta tedavi yapıldı

74.600 doğuma yardımcı olundu

Büyük çaplı 6.890 cerrahi müdahale yapıldı

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), 2018 yılında Afganistan’daki çatışmalar şiddetlendikçe ülke genelinde acil servis, çocuk sağlığı ve anne sağlığı hizmetleri başta olmak üzere birçok programın faaliyetlerini güçlendirdi.

2018 yılında Afgan halkı kuraklık gibi doğal afetlerle ve şiddet nedeniyle evlerini terk etmek zorunda kalırken, güvenlik sorunları ve sağlık sisteminin işlevsizliği nedeniyle ciddi sıkıntılar yaşadı. Dolayısıyla tıbbi yardım almak için sağlık merkezlerimize başvuran insanlar sürekli arttı. Afganistan’da çatışmalar insanların sağlık hizmetlerine erişimini büyük ölçüde engellerken, bu konuda karşılaştıkları bir diğer büyük engel de ekonomik sorunlar. Afganların yüzde 50’sinden fazlası yoksulluk sınırı altında yaşıyor ve yaklaşık 10 milyon kişinin temel sağlık hizmetlerine erişimi ya çok kısıtlı, ya da hiç yok.1

Kabil’deki faaliyetler

Ülkenin diğer bölgelerindeki güvenlik

sorunlarından kaçan ya da iş fırsatları arayan

insanların gelmesiyle başkent Kabil son on

MSF’nin Host Doğum Hastanesi’nde fotoğraf ve video çekmek kültürel nedenlerden dolayı neredeyse tamamen yasak. Bu resim, hastanede doğan bebeklerin ve hastane çalışanlarının hikâyelerinin çizimlerle anlatıldığı Hila: Doğum Yeri Afganistan kitabından.

© Aurelie Neyret/The Ink Link/MSF

MSF’nin 2018’de çalıştığı şehir, kasaba ve köyler

PAKİSTAN

İRAN

TÜRKMENİSTAN

KUNDUZ

HERAT

KABİL

HOST

LEŞKERGAH

KANDEHAR

yılda büyük bir nüfus artışı yaşadı. Pakistan ve

İran’daki Afganistanlıların geri dönmesi de nüfus

artışına katkıda bulundu.

2009’dan beri doğu Kabil’deki Ahmet Şah Baba

Bölge Hastanesi’nde Halk Sağlığı Bakanlığı’na

destek veriyoruz ve anne sağlığı ve acil servise

ağırlık vererek ayakta ve yatarak tedavi hizmetleri

sunuyoruz. 2018 yılında faaliyetlerimizi

devretmeye başladık, Aralık ayı sonunda

ayakta tedavi hizmetlerimizin bakanlığa devrini

gerçekleştirdik. 2009 ile 2018 yılları arasında

ekiplerimiz 1 milyondan fazla ayakta tedavi

gerçekleştirdi, acil servisteyse 460.000’den fazla

kişi tedavi edildi. 2018’de yenidoğan bakımı,

çocuk sağlığı, doğum öncesi ve sonrası bakım,

ameliyat hizmetleri, beslenme yetersizliği

tedavisi, aile planlaması, sağlık bilgilendirme ve

aşılama hizmetlerine de destek verdik. Gebelik ve

doğum alanındaki diğer faaliyetlerimizi 2019’un

Mart ayı sonunda devretmiş olacağız.

Daşti Barçi Hastanesi’nde günde 24 saat

doğum hizmeti verilmesi için Halk Sağlığı

Bakanlığı’na destek vermeye devam ettik. Bu

hastane, 1 milyondan büyük nüfusa sahip

bölgede acil durumlarda ve komplikasyon

yaşanan doğumlarda tıbbi destek veren tek

merkez. Burada sancı ve doğum odalarımız,

ameliyathanelerimiz, uyanma odamız, 30

yataklı doğumhanemiz ve 20 yataklı yenidoğan

ünitemiz var. 2018 yılında ekiplerimiz

15.000’den fazla doğuma yardımcı oldu ve

durumu ağır olan 1.300’den fazla bebek,

yenidoğan ünitesinde tedavi altına alındı.

Bölgedeki başka bir hastaneye personel,

eğitim ve temel ilaç sağlayarak doğum sağlığı

hizmetlerine destek veriyoruz.

AFGANİSTAN


Aralık 2018’de, MSF’nin Herat’taki kliniğinde bir gebelik muayenesi. Altıncı çocuğuna hamile olan Jamala, Ağustos ayında kuraklık yüzünden Badgis Vilayetindeki evini terk etmek zorunda kalmış.

© Adhmadullah Safi/MSF

Host Doğum Hastanesi

Doğu Afganistan’da 2012 yılından beri yalnızca

doğum hizmetine ayrılmış bir hastanede hizmet

veriyoruz ve kadınların günün her saatinde

güvenli bir ortamda doğum yapabilmelerini

sağlıyoruz. Doğumların sayısı artmaya devam

ediyor, ekibimiz 2018 yılında yaklaşık 23.500

doğuma yardımcı oldu. Host Vilayetindeki

doğumların neredeyse yarısına MSF’nin destek

olduğu tahmin ediliyor.

Bunun yanında, MSF hastanesini komplikasyon

gelişen vakalara ayırabilmek için, uzak

bölgelerdeki beş sağlık merkezine normal

doğumlarda yardımcı olma kapasitesini arttırma

desteği veriyoruz. Bu destek MSF hastanesine

sevk sistemini güçlendirmek, tıbbi malzeme

sağlamak, personel eğitimi, daha fazla ebenin

çalışabilmesi için mali yardım ve merkezlerin

ikisinde yeni doğumhaneler inşa etmeyi kapsıyor.

Ayrıca Host Bölge Hastanesi’nin doğumhanesine

de personel, mali ve lojistik kaynak sağlayarak

destek sunuyoruz.

Büst Hastanesi, Leşkergâh

2009’dan beri Güney Afganistan’daki yalnızca

üç sevk hastanesinden birisi olan Büst Bölge

Hastanesi’ne destek oluyoruz. Hastane, aktif

çatışmalardan en çok etkilenen bölgelerden birisi

olan ve tam kapasiteyle çalışan çok az sağlık

merkezine sahip Güney Helmand Vilayetinin

başkentinde bulunuyor. Yolların güvenli

olmaması ve üzerlerinde çok sayıda kontrol

noktası bulunması da bu bölgede insanların

sağlık hizmetine ulaşmasını zorlaştırıyor,

dolayısıyla hastalar hastaneye vardıklarında

durumları çoğu zaman kritik oluyor. 2018’de

hasta sayısında, hastanenin kapasitesini

zorlayan önemli bir artış görmeye devam ettik.

Ekiplerimiz 14.000’den fazla doğuma yardımcı

oldu, acil serviste 133.500’den fazla tedavi

hizmeti verdi ve yaklaşık 5.000 çocuğu beslenme

yetersizliğinden dolayı tedavi etti.

Herat’ta acil servise destek

Nisan ayında, batı Afganistan’daki en büyük

sağlık merkezlerinden birisi olan Herat Bölge

Hastanesi’nin acil servisinde çalışmaya başladık

ve çalışanlara hastanedeki hasta akışını

iyileştirme, triyaj ve çok sayıda yaralı olduğu

durumların idaresi konularında eğitim verdik.

Yıl boyunca Herat, Badgis ve Gor vilayetlerinin

çatışmalardan ve kuraklıktan etkilenen

bölgelerinde evlerinden ayrılmak zorunda

kalan yaklaşık 150.000 kişinin Herat kentine

ulaştığı tahmin ediliyor. Aralık ayında, ülke

içinde yerinden edilmiş kişiler için, kadınlara ve

5 yaşından küçük çocuklara hizmete vermeye

odaklanan bir kış kliniği kurduk.

Kandehar’da ilaca dirençli tüberküloz

2016 yılından beri Kandehar Vilayetinde ilaca

dirençli tüberküloz (İD TB) hastalarının teşhis

ve tedavisi için Sağlık Bakanlığı’na destek

veriyoruz. Bu süre içinde programımıza 102

İD TB hastası kaydoldu ve bunların yarısından

fazlası, en az 20 ay olan tedavi süresini kısaltan

yeni bir tedavi rejimine başlatıldı. 2019’un ikinci

yarısında açılması planlanan 24 yataklı yeni bir

tüberküloz merkezinin temeli Eylül ayında atıldı.

Ayrıca Mirveys Bölge Hastanesi’nde ve Vilayet

Verem Merkezi’nde ilaca duyarlı hastalara tedavi

sunan Halk Sağlığı Bakanlığı’na destek verdik.

Yalnızca 2018 yılında, ilaca duyarlı yaklaşık 1.100

tüberküloz vakası teşhis edildi.

Kunduz’da yara tedavisi

2017’nin Temmuz ayında, ufak yanıklara,

travmaya, önceki ameliyatlara ya da diyabet gibi

kronik deri lezyonlarına neden olan hastalıklara

bağlı yaraların tedavisi için bir ayakta tedavi

merkezi açtık. Stabil durumdaki hastalara

hizmet veren bu merkezde 2018’de yaklaşık

2.400 hasta tedavi edildi, 14.000 tedavi sonrası

takip muayenesi gerçekleştirildi. Kunduz’un

batısındaki Çardara bölgesinde hastaları stabilize

ettiğimiz küçük kliniğimizde çalışmaya devam

ettik, şehirde yeni bir MSF travma merkezinin

inşaatına başladık.

2015’te ABD tarafından yapılan ve travma

tedavi merkezimizi yerle bir ederek 24 hastanın,

14 çalışanımızın ve hasta yakınlarından 4

kişinin ölümüne neden olan hava saldırısının

ardından, MSF çalışanlarına, hastalarına

ve hastanelerine saldırılmayacağı yönünde

verilen sözlere resmiyet kazandırmak için

çatışmanın tüm taraflarıyla görüşmelere

başladık. Bugün elimizde, sağlık hizmetine

ihtiyaç duyan herkesin, etnik kökenine, siyasi

görüşüne ya da çatışmanın hangi tarafında yer

aldığına bakılmaksızın MSF tarafından tedavi

edilebileceğini kabul eden açık beyanlar var.

1 Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi ve Merkezi İstatistik Kurumu’nun Afganistan Yaşam Koşulları Anketi 2016-2017.

AFGANİSTAN


2018’de bölgede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 12 | 2018 yılı harcamaları: 2,7 milyon avro | MSF’nin arama kurtarma faaliyetlerine başladığı yıl: 2015 | msf.org/mediterranean-migration

AKDENİZ: ARAMA VE KURTARMA

2018 yılında İtalya ve diğer Avrupa ülkelerinin hükümetleri, dünyanın en ölümcül göç yolunda arama ve kurtarma faaliyetlerini bilfiil durdurdular.

Uluslararası Göç Örgütü’ne göre, 2018 yılında

yaklaşık 2.297 kişi Akdeniz’de boğuldu ya da

kayboldu. Bu ölümlerin büyük çoğunluğu,

Libya, İtalya ve Malta arasında, hâlen dünyanın

en ölümcül göç yolu olan uluslararası sularda

gerçekleşti. Hayatta kalmayı başaran binlerce

insanın denizde önü kesildi, bu insanlar AB’nin

desteğiyle, uluslararası kanunlar ihlal edilerek

Libya’ya zorla geri gönderildiler. Mülteciler

ve göçmenler Libya’da rutin olarak istismar,

işkence, sömürü ve insanlık dışı gözaltı koşulları

ile yüz yüze kalıyor, bu da onların gerek fiziksel

sağlığını, gerekse ruh sağlığını derinden etkiliyor.

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) ve SOS

MEDITERRANEE’nin birlikte çalıştığı Aquarius

arama kurtarma gemisi 2018 yılında 3.184

kişiye yardım etti. Bununla birlikte İtalya’da

yeni seçilen hükümet Haziran ayında sıradışı

bir hamleyle İtalya limanlarını bütün mülteci ve

göçmenlere kapattı, böylece kırılgan durumdaki

erkek, kadın ve çocuk 630 yolcusuyla Aquarius’u

denizde beklemek durumunda bıraktı. Gemi,

LİBYA

Aquarius gemisinde MSF’nin bir sağlık çalışanı, bir hastanın pansumanını değiştiriyor. Şişme botlardan sızan benzinin deniz suyuyla birleşmesiyle oluşan zehirli karışım, denizden kurtarılan birçok kişinin vücudunda böyle kimyasal yanık yaraları açıyor. Haziran 2018.

© Kenny Karpov/SOS MEDITERRANEE

VALENSİYA

İTALYA

FRANSA

ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİ:

Gemide gerçekleştirilen 3.240 muayene

yolcularını ancak sekiz gün sonra, 1.300

kilometre uzaklıktaki İspanya’nın Valensiya

limanında karaya çıkarabildi.

İtalya’nın bu hamlesi Avrupa’da büyük bir şok

dalgasına yol açtı ve Doğu Akdeniz’deki arama

kurtarma faaliyetlerini felç eden tehlikeli bir

örnek oluşturdu. Avrupa ülkeleri, Akdeniz’de

hayatta kalarak Avrupa kıyılarına ulaşanlar

için sorumluluğu paylaşacakları, sürdürülebilir

bir çözüm bulmayı başaramadılar. Yılın geri

kalanında bu insanlar ve onları kurtaran gemiler,

bir seferlik anlaşmalara varılana kadar her

seferinde günlerce, hatta haftalarca denizde

bekletildiler.

Aquarius gemisi Ağustos ve Eylül aylarında daha

fazla siyasi baskı altına girdi. Gemi, denizcilik

kanunlarına ve teknik şartnamelere tamamen

uygun olmasına rağmen, İtalya Hükümetinin

baskıları sonucunda önce Cebelitarık sonra

da Panama, Aquarius’a verdikleri bandıra ve

sicil kaydını geri çekti. Artık bandırası olmayan

Aquarius gemisi, denizde tehlike altındakilere

yardım etmek üzere limandan ayrılamadı.

Katanya Savcılığı’nın İtalya limanlarında yasadışı

atık taşındığına dair şaibeli suçlamalar üzerinden

Aquarius’a el konulmasını talep etmesiyle,

mülteci ve göçmenlere destek veren sivil toplum

kuruluşlarını suçlu göstermeyi amaçlayan ve

uzun zamandır devam eden kampanya Kasım

ayında iyice sertleşti. Suç teşkil eden faaliyetlerde

bulunduğumuza dair iddiaları, denizden

kurtarılanların yediği yiyeceklerin artıklarından

ve bu insanların eski kıyafetlerinden HIV, verem,

uyuz gibi hastalıkların bulaşma riski bulunduğu

şeklindeki savları derhal çürüttük, ancak

siyasi amaçlı adli kovuşturmalar Aquarius’la

gerçekleştirdiğimiz can kurtarma çalışmalarına

devam etme ihtimalimizi iyice zayıflattı.

2018’in sonunda, MSF ve SOS

MEDITERRANEE’nin Aquarius’la yaptıkları arama

ve kurtarma faaliyetlerini sonlandırmak dışında

seçeneği kalmamıştı.

Avrupa devletleri sorumluluklarından kaçıp

yardım kuruluşlarının faaliyetlerini kısıtlarken,

Orta Akdeniz’deki insani yardım krizi, uzun

vadeli zorluklar ortaya çıkarmaya devam ediyor.

Mülteciler, göçmenler ve sığınmacılar denizde

boğulduğu ve uluslararası kanunlara aykırı bir

şekilde Libya’ya dönmeye zorlandığı sürece MSF

onlara ulaşıp tıbbi ve insani yardım sunmak için

yollar aramaya devam edecek.

AKDENİZ: ARAMA VE KURTARMA


BALKANLAR2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 61 | 2018 yılı harcamaları: 2,4 milyon avro | MSF’nin Balkanlar’da faaliyete başladığı yıl: 1991 | msf.org/serbia | msf.org/bosnia-herzegovina

2018 yılında bİnlerce göçmen ve mülteci, Avrupa’daki diğer varış noktalarına gitmek için Balkanlar’ı kat etme girişiminde bulundu.

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) Sırbistan’ın

başkenti Belgrad’daki bir klinikte göçmenlere

ruh sağlığı hizmeti vermeye devam etti.

Bir psikoloğun da dahil olduğu ekiplerimiz,

Sırbistan’daki kabul merkezlerinin dışında

kalanlar için sınır şehirleri Şid ve Subotika

civarındaki birçok düzensiz yerleşim bölgesinde

yerinde erişim faaliyetlerinde de bulundu.

Yılın ilk aylarında, Hırvatistan’a ulaşıp batıya

doğru devam etme umuduyla Bosna Hersek’e

varan insanların sayısında artış gördük. Yaz

mevsimi boyunca binlerce kişi Hırvatistan

sınırını geçmeye çalıştı ve sınır şehirleri

Velika Kladusa ve Bihaç civarındaki düzensiz

yerleşim yerlerinde ve terk edilmiş binalarda

yaşayan insanların sayısı dönem dönem

5.000’e ulaştı.

Bosnalı sağlık yetkilileri ile işbirliği içinde

sağlık hizmeti sunduk ve duş, giysi ve

çamaşırhane gibi ek hizmetlerle insanların

yaşam şartlarını iyileştirmek için sivil toplum

kuruluşlarına destek verdik.

2018 yılında Bosna Hersek’te 7 ay süren

faaliyetlerimiz boyunca yaklaşık 5.000 tıbbi

muayene gerçekleştirdik. Tedavi ettiğimiz

sağlık sorunlarının çoğu, solunum yolu

enfeksiyonları, deri hastalıkları ve kas-iskelet

sistemi ağrıları gibi, sağlıksız yaşam şartlarıyla

bağlantılı rahatsızlıklardı.

Hastalarımızın birçoğu sınır güvenlik

görevlileri tarafından şiddete maruz

bırakıldığını veya gereksiz yere kaba güç

kullanılarak geri püskürtüldüğünü bildirdi.

MSF olarak göçmenlere karşı şiddet

kullanılmasını kınamaya ve bu tür olayları

izleyip bildiren sivil toplum kuruluşlarını,

gönüllü girişimleri desteklemeye devam

ettik.



1.200 seans bireysel ruh sağlığı danışmanlığı sağlandı

BELGRAD

ROMANYA

MACARİSTAN

2018’de MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler

Haritalar ve kullanılan yer isimleri, bu bölgelerin hukuki durumu konusunda MSF’nin herhangi bir görüşünü yansıtmamaktadır.

VELİKA KLADUSA

BİHAÇ

SARAYBOSNA

´

HIRVATİSTAN SUBOTİKA

ŞİD

SIRBİSTAN

BOSNA HERSEK

Bosna Hersek’in Bihaç şehri çevresindeki ormana sığınmış insanlar. Temmuz 2018.

© Kamila Stepien

BALKANLAR


BANGLADEŞ2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 2.380 | 2018 yılı harcamaları: 39,9 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1985 | msf.org/bangladesh

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) Bangladeş’e sığınan Rohingya (Arakanlı Müslüman) mültecilerin ve kırılgan durumdaki Bangladeşli toplulukların tıbbi ve insani ihtiyaçlarını karşılama çabalarına devam ediyor. Başkent Dakka’nın Kamrangirchar gecekondu mahallesinde sağlık hizmetlerindeki boşlukları doldurma çalışmalarımız da sürüyor.

2017 yılının Ağustos ayında Myanmar ordusunun Rohingyaları hedef aldığı şiddet dalgasıyla birlikte Rohingyalar 2017 yılının ikinci yarısında ve 2018’in ilk 3 ayında Rohingya kitleler halinde Bangladeş’e sığınmış, biz de onların sınırı geçip Bangladeş’e vardığı Cox’s Bazar’daki faaliyetlerimizi hızla arttırmıştık. 2018 yılı sonu itibarıyla, yaklaşık 1 milyonu Bangladeş’e sığınmış bulunan vatansız Rohingyalara insani yardım sunan başlıca kuruluşlardan biriyiz.

Bangladeş’e gelen çoğu Rohingya, toprak kayması ve sel baskınlarına açık, hijyen ve tuvalet altyapı hizmetlerinin vahim durumda ve temiz içme suyunun yetersiz olduğu fazlasıyla kalabalık yerleşim yerlerinde, tehlike altında yaşıyor. Üst ve alt solunum yolu enfeksiyonları ve deri hastalıkları gibi tedavi ettiğimiz başlıca hastalıklar, kötü yaşam koşullarıyla doğrudan bağlantılı.


360 milyon litre su dağıtıldı




MSF ile çalışan ebe Laura, Bangladeş’teki Jamtoli kampında hamile bir kadını muayene ediyor. Kasım 2018.

© Elena Di Natale

COX’S BAZAR BÖLGESİ

HİNDİSTAN

DAKKA

2018’de MSF’nin saha projesi yürüttüğü bölgeler


2018 yılı sonu itibarıyla ekiplerimiz dört hastane, beş birinci basamak sağlık merkezi, beş sağlık ocağı ve bir salgın müdahale merkezinde çalışıyordu. Bu merkezler yatarak ve ayakta olmak üzere acil müdahale ve yoğun bakım, çocuk sağlığı, doğum, cinsel sağlık ve üreme sağlığı, cinsel şiddete maruz bırakılan kişilerin tedavisi, diyabet ve yüksek tansiyon gibi bulaşıcı olmayan hastalıkların tedavisi ve laboratuvar testleri de dahil olmak üzere bir dizi sağlık hizmeti sunuyor.

Yılın sonuna geldiğimizde, MSF’nin çoğu sağlık merkezinde ruh sağlığı ve psikiyatri hizmetleri de veriliyordu. Sağlık bilgilendirme ve yerinde erişim ekipleri sağlık göstergelerini izlemek, salgın hastalıklara müdahale etmek, sağlık ve hijyen eğitimi vermek ve cinsel şiddet konusunda farkındalık oluşturmak için, 2018 yılında dünyadaki en büyük mülteci kampı haline gelen Kutupalong-Balukhali mega kampı da dahil olmak üzere mülteci yerleşim yerlerinde çalışmaya devam etti.

2018 yılında Rohingyaların Myanmar’da rutin aşılamalara ve temel sağlık hizmetlerine erişemeyişlerini yansıtan difteri, kızamık ve suçiçeği salgınlarına müdahale ettik. Bangladeş Sağlık Bakanlığı ile birlikte çalışarak kolera, difteri ve kızamığa karşı kitlesel aşılamalar yaptık, ayrıca sağlık merkezlerinin çoğunda rutin aşılamaları da gerçekleştirdik. Yıl sonuna geldiğimizde, hâlâ bazı difteri vakaları görülmekle birlikte salgınlar durdurulmuştu. Bunların yanında, hamile kadınlarda ve bağışıklık sistemi zayıf kişilerde komplikasyonlara yol açabilecek bir hastalık olan suçiçeğine yakalanmış yüzlerce kişiyi tedavi ettik.

Kamplarda su ve tuvalet altyapısı (sanitasyon) konusunda kapsamlı bir çalışmayla iki ayrı su şebekesi kurarak yüzbinlerce insana hizmet sağladık. Su kuyuları ve borulu kuyular kazdık, eski tuvaletleri yeniledik ve sürdürülebilir özellikli yeni tuvaletler yaptık, duşlar inşa ettik ve hanelerde kullanılacak su filtreleri dağıttık.

Yılın ikinci yarısında, ikinci basamak sağlık sistemindeki boşlukları kapatmaya ve Cox’s Bazar’daki hastanelerin kapasitesini arttırmaya odaklandık. Sadar Bölge Hastanesi’nde enfeksiyon kontrolünü, hijyen protokollerini ve atık yönetimini iyileştirerek hastane kaynaklı enfeksiyonları azaltmak için hastane yetkilileri ve Sağlık Hizmetleri Müdürlüğü’yle çalışmaya başladık. Bangladeş’te bir devlet hastanesinde türünün ilk örneği olacak ve tıbbi atıkların uygun şekilde ayrılması ve bertaraf edilmesini güvence altına alacak bir atık sahasının geliştirilmesine destek verdik.

Kamrangirchar gecekondu mahallesiEkiplerimiz 2018 yılında, Dakka’da bir gecekondu bölgesi olan Kamrangirchar’da yaklaşık 12.000 gebelik muayenesi gerçekleştirip 760 doğuma yardımcı olarak kadınlara ve kız çocuklarına üreme sağlı hizmeti vermeye devam etti. Cinsel şiddete ve partner şiddetine maruz bırakılmış 885 kişiye tıbbi ve psikolojik destek sunduk, 9.300 aile planlaması danışmanlık seansı gerçekleştirdik ve her yaştan insana toplam 2.000 seans bireysel ruh sağlığı danışmanlık hizmeti verdik. İş sağlığı programımızın bir parçası olarak 9.500’den fazla muayene gerçekleştirdik ve Kamrangirchar’ın çok sayıdaki ufak çaplı fabrikasında tehlikeli koşullar altında çalışan 550 kişiye tetanos aşısı yaptık.

BANGLADEŞ


ÇAD2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 589 | 2018 yılı harcamaları: 15,2 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1981 | msf.org/chad



82.100 hasta sıtma tedavisi gördü

9.800 çocuk, beslenme programında ayakta tedavi gördü


Am Timan’da sıtma mücadelesi için yapılan gezici çalışma sırasında MSF hemşiresi Khalil Moussa, 2 yaşındaki Madjrié ve annesi Mariam ile konuşuyor. Ağustos 2018.

© Abdoulaye Barry/MSF

2018 yılında Çad’ın başkentinde şiddetli beslenme yetersizliği için tedavi sunan az sayıdaki sağlık tesisi çok sayıda hasta ile dolup taştı.

Beslenme yetersizliği Çad’ın orta bölgesinden geçen Sahel şeridinde sıklıkla görülüyor ve 2018 yılındaki ciddi mevsimsel gıda güvensizliği, genel alım gücü yetersizliği ve derinleşen ekonomik kriz gibi birkaç farklı etmen yüzünden durum daha vahim hale geldi. Kamuda çalışan sağlık görevlilerinin greve gitmesi nedeniyle hizmetlere erişmek iyice zorlaştı.

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) başkent Encemine’de acil müdahale hizmeti başlattı. Temmuz ayında Sağlık Bakanlığı ile işbirliği içinde, yatan hastalar için bir beslenme merkezi açtık, burada ekiplerimiz 5 yaşından küçük 1.000’den fazla çocuğu şiddetli akut beslenme yetersizliği ve bununla bağlantılı sağlık komplikasyonları için tedavi etti. Buna

SALAMAT

LAC

LİBYA

NİJER

MANDOUL

WADİ FİRA

HADJER- LAMİS

LOGONE ORİENTAL

BOKORO

BÉKAN

BİLİTNE BAGA SOLA

MOİSSALA

ENCEMİNE AM TİMAN

MSF’nin 2018’de saha programı yürüttüğü bölgeler


ek olarak şehirdeki sağlık merkezlerinde ayakta tedavi sunan altı beslenme merkezi açtık.

Çad’ın doğusundaki Wadi Fira kırsal bölgesinde de ağır beslenme yetersizliği olan çocukları tedavi ettik; gıda stoklarının tükendiği ve besin yetersizliği riskinin arttığı “verimsiz mevsim” bu bölgede 2018 yılında özellikle sert geçti.

Diğer acil durumlara müdahale Mayıs ayında Hajder Lamis bölgesindeki Boroko’da başlayan kızamık salgınına müdahalede sağlık yetkililerini destekledik, hastalık gözetimi yaptık ve çocuklara sağlık hizmeti sunduk.

29.000 kişinin Orta Afrika Cumhuriyeti’ndeki saldırılardan kaçıp sığınacak yer aradığı Logone Oriental’e bir acil müdahale ekibi gönderdik. Sıtma ve beslenme yetersizliğinin mevsimsel olarak doruğa ulaştığı yağışlı mevsim boyunca hastanelere ulaşım aksadı, bu yüzden ekiplerimiz gezici kliniklerde hizmet vermeye ve sınır yakınında bulunan Békan ve Bégoné’deki sağlık merkezlerini desteklemeye odaklandı. Hem mültecilere hem de yerel nüfusa çocuk sağlığı hizmeti verdik ve ikinci basamak sağlık hizmetine ihtiyaç duyan çocuklar için bir stabilizasyon ünitesi ve sevk sistemi kurduk. Ekibimiz 16.500’den fazla muayene gerçekleştirdi, 430 çocuğu stabilizasyon ünitesine kabul etti ve 300’ünü Goré’deki hastaneye sevk etti. Bunun yanında bölgeye güvenli içme suyu temin edildi.

Moissala’da sıtma ile mücadeleÇad’ın güneyinde bulunan Moissala’daki çalışmalarımızda 2010 yılından beri küçük çocuklar ve kadınlarda sıtmanın önlenmesi ve tedavisine yoğunlaşıyoruz. 2018 yılında Moissala Hastanesi’nde 5.600’den fazla çocuğu tedavi ettik, bunların yüzde 57’si sıtma belirtileri gösteriyordu. Ayrıca 23 sağlık merkezinde 45.000 hasta tedavi ettik, aynı zamanda faaliyetleri genişletme amacıyla bölgedeki kadın ve çocukların sağlık ihtiyaçlarını daha geniş bir şekilde değerlendirdik. Önleyici tedavi kampanyaları (sıtmaya karşı mevsimsel kimyasal önleme) 120.000’den fazla çocuğa ulaştı.

Lac ve Salamat bölgelerinde proje devir teslimi2015’te Lac bölgesindeki sivillerin kitlesel olarak yerlerinden edilmesi ile ortaya çıkan acil insani kriz hali, insanların evlerine dönmeye başlamasıyla yatıştı. Başka kuruluşların da bölgede faaliyet göstermesi, 2018’de faaliyetlerimizi yerel sağlık yetkililerine devir işlemlerini tamamlamamıza olanak sağladı.

Salamat bölgesinde 2010 yılından beri beslenme programları yürüttüğümüz, bölge hastanesinin anne ve çocuk sağlığı hizmetlerine destek verdiğimiz ve sıtma, HIV ve tüberküloz tedavisi sunduğumuz Am Timan’daki faaliyetlerimizin devrini de tamamladık. Bu 8 yıl içinde ekiplerimiz akut beslenme yetersizliği çeken 40.000’den fazla çocuğu tedavi etti, 20.500 hastayı hastaneye yatırdı ve 17.500 doğuma yardımcı oldu.

ÇAD


ETİYOPYA2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 1.760 | 2018 yılı harcamaları: 31,2 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1984 | msf.org/ethiopia

3 yaşındaki Samuel akut beslenme yetersizliği nedeniyle Gedeb Hastanesi’nde tedavi görüyor. Babaannesi Samuel’e süt içiriyor. Etiyopya, Ağustos 2018.

© Gabriele François Casini/MSF

2018 yılında Etiyopya’nın birçok yerinde aynı anda patlak veren etnik şiddet ülkede en az 1,4 milyon kişiyi yerinden etti.1 Ülke içinde yerinden edilenlerin giderek arttığı Etiyopya aynı zamanda Afrika’da en çok sayıda mülteciye ev sahipliği yapan ikinci ülke. Çoğunluğu Güney Sudan, Somali ve Eritre’den gelen mültecilerin sayısı, 2018 yılı sonu itibarıyla 900.000’i aşıyor.

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) sağlık sistemindeki boşlukları doldurmaya ve bölge halkını, ülke içinde yerinden edilmiş kişileri ve mültecileri etkileyen acil durumlara müdahale etmeye devam ediyor.

Acil durumlara müdahaleSNNP bölgesindeki Gedeo çevresinde ve Oroima bölgesindeki Guji’de etnik şiddetin tırmanmasıyla yüz binlerce insan evini terk etmeye mecbur oldu ve temel hizmetlerden yoksun kaldı. Temmuz ayında bu duruma karşı, 2018’de tüm dünyada gerçekleşen en kapsamlı acil müdahalelerinden birini başlattık. Ekiplerimiz bölgeye ulaştığında insanlar aşırı kalabalık ve sıkışık şartlarda yaşıyor, boş binalarda yerlerde uyuyorlardı; ishal, bağırsak parazitleri ve solunum yolu enfeksiyonlarından mustariplerdi. Birçok hastane, sağlık merkezi, sağlık ocağı ve gezici kliniğe destek verdik ve yıl sonunda krizin hafiflemesiyle birlikte faaliyetlerimizi yerel yetkililere devrettik.

Temmuz-Aralık ayları arasında yaklaşık 91.000 kişiye ayakta tedavi hizmeti verdik, yaklaşık 3.000 çocuğu şiddetli akut beslenme yetersizliğine karşı tedavi ettik ve Gedeo’daki Bölge Sağlık Dairesi ile işbirliği içinde, önleyici aşılama kampanyaları dahilinde 15 yaşından küçük 103.800 kişiyi kızamığa karşı aşıladık. MSF




19.100 kişi hastaneye yatırıldı


3.010 çocuk beslenme programıyla tedavi edildi

çalışanları ihtiyaç sahiplerine ruh sağlığı desteği sundular, cinsel şiddete maruz bırakılmış kişileri tedavi ettiler, insani yardım malzemesi dağıttılar ve 69 milyon litre temiz su tedarik ettiler.

Ekim ayında Benishangul-Gumuz ile Oromia bölgeleri arasındaki sınırda bulunan Doğu Wellenga’daki şiddet yüzünden yerlerinden edilmiş kişilerin ihtiyaçlarına yanıt vermek için bir başka acil durum müdahalesi başlattık. Ekiplerimiz acil sağlık hizmeti, su ve sanitasyona odaklandı ve yılın sonunda bu faaliyetlerini komşu Batı Wellega bölgesine doğru genişletti.

Gambella bölgesi2018’de bölgede yarısı Güney Sudanlı mülteci olmak üzere 800.000 kişiye, uzmanlaşmış tıbbi destek sunan tek merkez olan Gambella Hastanesi’ne verdiğimiz desteği arttırdık. Ekiplerimiz acil serviste, ameliyathanede ve ameliyat sonrası yatan hasta biriminde hizmet verdiler, 2.280 doğuma yardımcı oldular. Anne ve çocuk ölüm oranlarını azaltmak için yenidoğan ve doğum servislerine odaklanmaya devam ettik.

Ayrıca, toplamda 200.000 Güney Sudanlı mültecinin2 barındığı Kule, Nguenyyiel ve

SOMALİ BÖLGESİ

GAMBELLA

SNNP BÖLGESİ

AMHARA

OROMİA

TİGRAY

SOMALİ

SUDAN

2018’de MSF’nin saha programı yürüttüğü bölgeler


ADDİS ABABA

GÜNEY SUDAN

ETİYOPYA


Sağlık ekibi şefi Doktor Ernest Nshimiyamana ve klinik çalışanı Leya Haileyesus, Abdurafi Sağlık Merkezi’nin kala azar koğuşundaki hastaları muayene ediyor. Etiyopya, Kasım 2018.

© Susanne Doettling/MSF

Tierkidi mülteci kamplarında ve Pamdong kabul merkezinde de Etiyopyalı yetkililerle birlikte çalıştık. Ekiplerimiz bir sağlık merkezinde, 24 saat hizmet veren bir doğum kliniğinde ve altı sağlık ocağında çalışarak, cinsel şiddete maruz bırakılanlara destek vermek ve ameliyat edilmesi gereken hastaları Gambella Hastanesi’ne sevk etmek de dahil olmak üzere hemen hemen her türlü sağlık hizmetini sundular.

Tigray bölgesiTemmuz ayında Etiyopya-Eritre barış antlaşmasının imzalanması ve 11 Eylül’de sınırın açılmasıyla kadınlar ve çocuklar başta olmak üzere çok sayıda Eritreli, iltica etmek için Etiyopya’ya geldi. Etiyopyalı topluluklara ve iki ayrı kampta kalan Eritreli mültecilere hem yatarak hem de ayakta psikiyatrik tedavi ve ruh sağlığı hizmetleri sunuyoruz. Eritreli hastalarımızın pek çoğu kendi ülkelerinde, Etiyopya’ya geliş yolunda ve kamplarda, kendilerini derinden sarsan olaylar yaşadıklarını bildirdi.

Amhara bölgesiAbdurafi kenti ve çevresinde, ölümcül ama ihmal edilmiş iki tropik hastalık olan kala azar (viseral layşmanyaz) ve yılan sokmasını teşhis ve tedavi edip önleyici tedbir almak, çalışmalarımızın odak noktasını oluşturuyor. 2018’de klinikteki ekiplerimiz 647 hastayı yılan sokması nedeniyle, 369 hastayı da kala azar nedeniyle tedavi etti.

2002 yılından beri, komplike vakalarda daha iyi tedavi ve korunma yolları geliştirmek için Antwerp Tropik Hastalıklar Enstitüsü, Gondar Üniversitesi ve Etiyopya Halk Sağlığı Enstitüsü ile beraber Abdurafi’de kala azar üzerine araştırma yapıyoruz. Ekip aynı zamanda yılan sokmasına karşı daha etkili bir tedavi yöntemi bulmaya çalışıyor.

Somali bölgesi1995 yılından beri ekiplerimiz, Somali sınırının Liben bölgesindeki Dolo kasabasında çalışıyor. Dolo Ado’daki sağlık merkezi, Somali’deki şiddet ve gıda güvensizliğinden kaçıp bölgedeki beş kampa yerleşmiş kişilere ve yerel nüfusa temel sağlık hizmeti sunuyor. Ayrıca sağlık hizmeti almak için sınırı geçen çok sayıda Somali vatandaşını da tedavi ediyoruz. Yılın sonunda, gebelik takibi ve doğum hizmetleri dışında sağlık merkezimizin bütün faaliyetlerimizi sağlık yetkililerine devrettik.

Wardher Hastanesi’ndeki ve Doolo bölgesinde bulunan Danod ve Lahel-Yucub’daki ilçe sağlık merkezlerinde yürüttüğümüz tıbbi faaliyetlerimizi de yılın sonunda Bölge Sağlık Dairesi’ne devrettik. 2007’den beri ayakta ve yatarak tedavi bölümlerine, su ve tuvalet altyapı faaliyetlerine ve acil sevk hizmetlerine destek veriyorduk. Salgın hastalıklar sırasında karantina koğuşları oluşturduk, doğumlara yardımcı olduk, gebelik takibi yaptık, verem tedavisi sağladık

ve 5 yaşından küçük çocuklarda şiddetli akut beslenme yetersizliğini tedavi ettik.

Ayrıca Doolo bölgesindeki 10’dan fazla noktada gezici klinikler ile 15 yaş altı çocuklara, hamile ve emziren kadınlara kapsamlı birinci basamak sağlık hizmeti sunduk. Planımız, bütün yaş gruplarına hizmet sunmak için gezici faaliyetlerimizi genişletmek, aynı zamanda ortaya çıkan salgın hastalıkları gözetim altında tutmak, bölge halkının katılımını sağlayarak sağlık bilinçlendirmesi yapmak ve hayvancılıkla uğraşan göçebe toplumlar da dâhil daha çok insana ulaşabilmek adına faaliyet bölgemizi genişletmek.

Sınırdışı edilen göçmenlerSuudi Arabistan Krallığı 2017’nin Kasım ayından beri, kendi topraklarında yaşayan düzensiz göçmenleri zorla sınırdışı ediyor. Uluslararası Göç Örgütü’ne göre, haftada bir Addis Ababa’ya giden kiralık uçaklarla her ay yaklaşık 10.000 Etiyopyalı sınırdışı ediliyor. Mart ayında, Etiyopyalıların getirildiği havaalanında ve şehirdeki bir merkezde tıbbi tarama ve ruh sağlığı desteği vermeye başladık. Hastalarımızın çoğu, yaşadıkları travmaya rağmen Suudi Arabistan’a geri dönmek amacıyla Kızıldeniz’i aşan tehlikeli yolculuğa yeniden çıktı.

1 Etiyopya: İnsani Yardım Müdahale Durum Raporu No. 19 (Kasım 2018)

2 Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK)

ETİYOPYA


FİLİSTİN2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 244 | 2018 yılı harcamaları: 11,6 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1989 | msf.org/palestine



6.320 seans bireysel ruh sağlığı

danışmanlığı, 850 seans grup ruh sağlığı danışmanlığı sağlandı

Büyük çaplı 3.180 cerrahi müdahalede bulunuldu

2018 yılında Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), Gazze’de silahla yaralanmış, karmaşık yaralara sahip çok sayıda hastaya uzmanlık gerektiren cerrahi hizmetler ve ameliyat sonrası bakım sundu. Batı Şeria’da ruh sağlığı alanında gittikçe artan ihtiyaçlara yanıt verdi.

2018’in büyük bölümünde protestolara katılan

insanların İsrail tarafından vurularak ciddi ve

karmaşık yaralar alması karşısında, Gazze’nin

kırılgan durumdaki sağlık sistemi yetersiz

kaldı. Bu ağır yaralı hastaların ihtiyaçlara yanıt

olarak faaliyetlerimizi büyük oranda arttırdık,

kuşatılmış bölgedeki yanık hastalarına sağlık

hizmeti vermeye ve Batı Şeria’da ruh sağlığı

desteği sunmaya da devam ettik.

Gazze

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre 30 Mart ile 31

Aralık tarihleri arasında, Gazze’yi İsrail’den

ayıran tel örgüler boyunca gerçekleşen

protestolar sırasında 6.239 kişi İsrail ordusunun

kurşunlarıyla yaralandı. Yaralıların yüzde 90’ı

bacak ve ayaklarından vurulmuşlardı. Yaraların

yarısında genellikle kemiğe ciddi zarar veren

açık kırıklar vardı, geri kalanlarının çoğu da

ağır doku kaybı ile sinir ve damar sistemine

büyük zarar veren yaralardı.

Bunlar uzun ve dikkatli takip gerektiren

karmaşık ve ağır yaralar. MSF ve diğer tıbbi

© Laurie Bonnaud/MSF

Gazze’de ateşli silahla yaralanmış bir hasta fizyoterapi görüyor. Mayıs 2018.




KALKİLYA

EL HALİL

NABLUS

GAZZE ŞERİDİ

BATI ŞERİA

BEYT LAHYA

REFAH

HAN YUNUS

NUSEYRAT

GAZZE

CİBALİYE

kuruluşlar yaralılardan bazıları için hayat

kurtaran ilk ameliyatları gerçekleştirirken,

çoğu vakada ağır ve karmaşık kırıkları olan

hastaların kanamasını durdurup bacaklarına

harici sabitleyici takarak ilk müdahaleyi yapan

Sağlık Bakanlığı oldu. Bu işlemlerin ardından

taburcu edilen hastaların birçoğu, geniş ve açık

yaraların temizlenip kapatıldığı ameliyatlar ve

diüzenli pansuman için bizden hizmet aldılar.

Kemik enfeksiyonu, açık kırığı olan pek çok

hasta için büyük bir risk: Ortadoğu’daki

diğer çatışma bölgelerinde yürütülen MSF

projelerinde edinilen deneyim, hastaların

yüzde 25’i ila 40’ında kemik enfeksiyonu

görülebileceğini düşündürüyor. Gazze’de

laboratuvar kapasitesinin sınırlı olması çoğu

hastada enfeksiyonların gerektiği gibi test

edilememesi anlamına geliyor. Halbuki kemiği

onarma işlemi ancak yara stabilize edilip

enfeksiyon temizlenince başlayabiliyor. Süreç

başladıktan sonra da hastaların kötü bir şekilde

yaralanan uzuvlarını yeniden kullanabilmek

için uzun süren bakıma ve fizyoterapiye

ihtiyacı oluyor.

Yıl sonu itibarıyla pansuman, fizyoterapi ve

ağrı tedavisi imkânı sağladığımız beş klinikte

hizmet veriyoruz. Cibaliye’deki El Avda

Hastanesi’nde ameliyat edilecek hastalar için

bir yatarak tedavi bölümü açmak ve El Şifa ve

Dar el Selam Hastanelerinde onarım cerrahisi

FİLİSTİN


© Alva Simpson White/MSF

Batı Şeria’daki Kalkilya’da düzenlenen bir ruh sağlığı farkındalık seansı. Anne-babalar, veliler ve her yaştan gençler buraya oyun oynamaya, sohbet etmeye ve ruh sağlığı konusunda açıkça konuşmaya geliyor. Ağustos 2018.

ve ortopedi ameliyatları gerçekleştirmek

suretiyle cerrahi hizmet kapasitemizi de

arttırdık.

Başka hastane ve kliniklerde yıl boyunca birçok

acil ameliyata girerek yaralıların gittikçe artan

tedavi ihtiyacını karşılamaya çalıştık. Temmuz

ayından Aralık ayına kadar Yusuf en-Neccar

Hastanesi’nde bir ameliyat programı yürüttük,

Nisan ile Haziran ayları arasında El Aksa

Hastanesi’ne damar cerrahları gönderdik.

Ameliyat sonrası bakım kliniklerimize 31

Aralık’a kadar 3.780’ü travmalı hasta olmak

üzere 8.000’den fazla hasta kabul ettik.

Ekiplerimiz 107.140 pansuman yaptı, yaklaşık

66.000 fizyoterapi seansı yürüttü ve 1.500’den

fazla travmalı hastayı ameliyat ederek 2.320

cerrahi müdahale gerçekleştirdi. Aralık ayında

900 travmalı hastanın takiplerine halen devam

ediyorduk.

Faaliyetlerimizdeki büyük artışa rağmen,

Gazze’de 10 yıldan uzun süren abluka

yüzünden zaten sekteye uğramış olan sağlık

sistemi, karmaşık yaraları olan çok sayıda hasta

karşısında hâlâ yetersiz durumda. Onarım

cerrahisi kapasitesinin eksik olması, kemik

enfeksiyonlarını önlenememesi ve tedavi

edilememesi uzuvların kesilmesini zorunlu

kılabilir, yaralanmalardan uzunca süre sonra

çok sayıda ampütasyon yapılması gerekebilir.

Travmalı hastalara sunduğumuz hizmetin

yanı sıra, 2018 yılında ameliyat sonrası bakım

kliniklerimize 4.475 yanık hastası kabul ettik

ve 129’una cerrahi müdahalede bulunduk.

2017 yılı ile karşılaştırıldığında hastaneye

yatırılanların sayısı sabit kaldı ama 2015 yılına

göre bu sayı iki kat fazlaydı.

Batı Şeria

Devam eden işgal, şiddet ve sosyoekonomik

güvensizliğin insanlara büyük zarar verdiği Batı

Şeria’da ruh sağlığı programları yürütmeye

devam ediyoruz.

2018’de El Halil’deki siyasi şiddetin

mağdurlarına verdiğimiz ruh sağlığı desteğini,

yerinde erişim faaliyetleri şeklinde topluma

katılımı arttırma stratejisi üzerine kurduk. Bu

destek, İsrailli yerleşimcilerin Filistinlilere karşı

şiddeti arttırdığı bir ortamda verildi. El Halil

saldırıların en sık gerçekleştiği yerlerden birisi

ve buradaki hastalarımızın çoğu doğrudan

ya da dolaylı olarak şiddete maruz bırakılmış:

Belki evlerine silahlı kuvvetler tarafından

baskın düzenlenmiş ya da bir aile üyesi

gözaltına alınmış, tutuklanmış, yaralanmış ya

da öldürülmüş. Yaşadıklarının sonucu olarak

insanlarda anksiyete bozukluğu, depresyon ve

uyum bozukluğu görülüyor.

2018 yılında El Halil’deki ekiplerimiz

psikoterapi ile bireysel ve aile danışmanlığı

hizmetleri sundu, ruh sağlığı farkındalık

toplantıları düzenledi ve psikoeğitim desteği

verdi. Yıl içinde 1.400’den fazla insan psikolojik

ilk yardım hizmeti aldı, 370 kişi psikoterapiden

ya da danışmanlıktan faydalandı ve 8.800 kişi

grup faaliyetlerine katıldı.

Ayrıca Nablus ve Kalkilya’nın kent ve

köylerinde, ruh sağlığı alanında orta

dereceli ve ağır sorunları olan kişilere ruh

sağlığı desteği sunuyoruz. Burada en sık

karşılaştığımız hastalık, vakaların yüzde 40’ını

oluşturan ve birçok durumda işgalle ve işgalin

ortaya çıkardığı gerilim ve şiddetle bağlantılı

orta ve ileri seviye depresyon. Bununla birlikte

2018’de ekiplerimiz, gittikçe artan sayıda,

ruh sağlığı üzerinde ciddi etkisi olan bozuk

aile düzeni ve aile içi şiddet vakalarıyla da

karşılaştılar. Yıl içinde Nablus ve Kalkilya’da

toplam 2.520 psikoterapi seansı gerçekleştirdik

ve tedavi için 284 yeni hasta kabul ettik;

hastalarımızın yüzde 40’ı 18 yaşın altındaydı.

FİLİSTİN


GÜNEY SUDAN2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 3.682 | 2018 yılı harcamaları: 83,3 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1983 | msf.org/south-sudan


1.157.900 ayakta tedavi yapıldı


56.200 kişi hastaneye yatırılarak tedavi edildi


Büyük çaplı 7.540 cerrahi müdahalede

bulunuldu

kasıtlı fiziksel şiddete maruz bırakılan 3.840 kişi tedavi edildi

1.370 kişi kala azar tedavisi gördü

670 kişi cinsel şiddet olayı nedeniyle tedavi edildi

Güney Sudan’ın Pibor nehri kıyısındaki Kier köyünde, gezici kliniğe gelen hastalar. Aralık 2017.

© Frederic NOY/COSMOS



ORTA AFRİKA CUMHURİYETİ

SUDAN

ETİYOPYA

YEİ

AWEİL

PİBOR

MAYOM

BENTİU

MAYENDİT

FANGAK

LANKİEN

ULANG MALAKAL

YAMBİO

LEER

JUBA

YİDA

AGOK

MABAN / DORO

AKOBO

PİERİ

ABUROC

MUNDRİ

GÜNEY SUDAN


Güney Sudan’da siviller, 5 yıldan uzun süren çatışmaların acısını çekiyor. 2 milyon kişi komşu ülkelere kaçtı, 2 milyon kişi de ülke içinde yer değiştirmek zorunda kaldı.

Ülkenin birçok kesiminde sağlık hizmeti kısıtlı olarak sağlanabiliyor ya da hiç sağlanamıyor. Güney Sudan’da yeterli sağlık hizmetine erişebilenler, ülke nüfusunun yarısından az. Hizmetlerin yaklaşık yüzde 80’i Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) gibi sivil toplum kuruluşları tarafından veriliyor.

MSF olarak 2018 yılında ülke çapında 16 saha programıyla temel sağlık hizmetlerini sürdürürken, şiddetten etkilenen insanların acil sağlık ihtiyaçlarına da yanıt verdik, ama önceki yıllarda olduğu gibi, sağlık personeline ve tesislerine doğrudan yapılan saldırılar 2018 yılında da faaliyetlerimizi aksattı.

Yerinden edilmiş kişilere ve ücra yerlerde yaşayanlara yardımKuzeydeki ücra ve bataklıklı Eski Fangak bölgesinde, yerinden edilip buraya yerleşmiş geniş bir nüfusa hizmet veren yegâne tek ikinci basamak sağlık merkezinde çalışıyoruz.

Ekiplerimiz ayrıca, gezici kliniklerde hizmet vermek ve hastaneye sevkleri organize etmek için tekneyle dolaşarak civar topluluklara ulaşıyorlar. Lankien ve Pieri civarındaki ücra noktalarda da sağlık ocaklarında hizmet veriyoruz.

Ulang’daki topluluklar arasında şiddetin ve yerinden edilmelerin artmasıyla birlikte bölgedeki bir sağlık merkezinde acil servis ve yatan hasta hizmetleri sunmaya başladık. Komplikasyonları olan hastaları Malakal ve Juba’ya sevk ettik.

Daha da kuzeydeki Aburoc’ta acil servisi, ayakta tedavi hizmeti ve cinsel şiddete maruz bırakılmış kişiler için tedavi bölümü olan 12 yataklı bir merkeze destek vermeye devam ettik, aynı zamanda ishal ve sıtma gibi yaygın hastalıkları toplum içinde tedavi ettik.

Ülkenin güneyinde, Yei’deki birinci basamak sağlık merkezlerine, ayrıca hem bölgenin yerli halkına hem de yerinden edilerek buraya gelenlere hizmet veren devlet hastanesinin çocuk sağlığı bölümüne destek veriyoruz. Pibor’da, cerrahi kapasitesi bulunan bir sağlık merkezinin de aralarında bulunduğu üç farklı merkezde çalışan ekiplerimiz bulunuyor. Mundri’de birinci basamak sağlık merkezine destek veriyoruz ve Mundri civarında ücra bölgelerdeki sağlık ocaklarında hizmet veriyoruz.

Akabo’daki gezici kliniklerimizi ve Kier’de inşa ettiğimiz birinci basamak sağlık merkezini Aralık ayında başka kuruluşlara devrettik. Başka sağlık hizmetinin olmadığı ulaşılması güç yerlerde çalışan ekiplerimiz 2017 yılı sonlarından 2018 sonuna kadar 50.000’den fazla hastayı tedavi ettiler ve yüzlerce hastayı ikinci basamak tedavi için sevk ettiler.

Sivilleri Koruma BölgeleriGüney Sudan’da, çatışmalardan kaçan insanların mevcut BM merkezlerine sığınmasından bu yana, 5 yılı aşkın süredir “Sivilleri Koruma Bölgesi” uygulaması var. Bu bölgeler, aksi halde dışarıdaki silahlı şiddet olaylarına maruz kalacak kırılgan durumdaki topluluklara belli bir düzeyde güvenlik sağlıyor. Bentiu’da bulunan ülkenin en büyük sivil koruma bölgesinde, kötü yaşam şartları, devam eden şiddet olayları ve ruhsal travmalar nedeniyle sağlık alanında çok büyük ihtiyaçlar var. 160 yataklı hastanemiz, bu sivil koruma bölgesinde ikinci basamak sağlık hizmeti veren tek merkez; burada yenidoğan bebekler ve komplikasyon yaşanan doğumlar için uzman bakım ve ameliyat imkânlarımız da var. 2018 yılında Sivilleri Koruma Bölgesinde ve Bentiu şehrindeki bir klinikte, cinsel şiddete ve toplumsal cinsiyete dayalı şiddete maruz bırakılmış 398 kişiyi tedavi ettik. Bu vakaların yaklaşık üçte biri 2018’in Kasım ayında, Rubkona ilçesinde kadınlara ve kız

Güney Sudan’ın Pibor şehri yakınlarında MSF’nin sağlık bilgilendirme görevlisi bir çocuğun bilgilerini, beslenme yetersizliği taraması için kullanılan üst kol çevresi ölçüm şeridine işliyor. Mayıs 2018.

© Sarah Murphy/MSF

GÜNEY SUDAN


10 yaşındaki Awien Maguor’u uyurken yılan sokmuş. Amcası onu Agok’taki hastaneye ulaştırmak için 5 saat sırtında taşımış. Hastanede Awien’e üç doz panzehir verilmiş ve kolunu kurtarmak için, “fasiyotomi” denen cerrahi yöntem 19 defa uygulanmış. Güney Sudan, Ekim 2018.

çocuklarına karşı saldırıların yapıldığı birkaç haftalık bir dönem içinde gerçekleşmişti. Bu çalışmaların yanı sıra, Temmuz ayında sıtma vakalarının hızla artmasıyla birlikte altı adet sıtma tedavi noktası kurduk ve 38.000’den fazla hastayı tedavi ettik.

Yaklaşık 29.000 kişiyi barındıran Malakal Sivilleri Koruma Bölgesinde 40 yataklı bir hastanemiz var. Burada acil sağlık hizmetlerinin yanı sıra verem (tüberküloz), kala azar (viseral layşmanyaz) ve HIV tedavisi, ayrıca ruh sağlığı hizmetleri veriyoruz. Bölgedeki ekiplerimiz, 2018 yılında intihar girişimlerinde korkunç bir artış tespit ettiler; uzun süreli yerinden edilmenin, işsizliğin ve geleceğe dair ümitsizliğin nelere yol açtığının kanıtıdır bu. Malakal kent merkezinde de çalışıyor ve Sivilleri Koruma Bölgesindeki hizmetlerimizin yanı sıra burada komplikasyon yaşanan doğumlara müdahale dahil olmak üzere doğum hizmeti ve yenidoğan sağlık hizmetleri de veriyoruz.

bir pilot programı başlattık, 2018 yılında bu çocukların 949’u Yambio’da topluma yeniden katıldılar.

Hastalık salgınlarıyla mücadele 2018’de Lankien’deki saha projemiz kapsamında 37.000’den fazla kişiyi sıtmaya karşı tedavi ettik ve mevsimsel artışa karşılık olarak Aweil Hastanesi’nde sıtma tedavisini yaygınlaştırdık. Buna ek olarak Aweil’deki bir kızamık salgını sırasında yaklaşık 23.000 çocuğun aşılanmasında ve Juba’da 200.000’den fazla kişiye ulaşan önleyici kolera aşısı kampanyasında Sağlık Bakanlığı’na destek verdik

Sudanlı mülteciler Maban’ın içinde ve civarında, Doro mülteci kampında faaliyet göstererek ve Bunj Devlet Hastanesi’ne destek vererek Sudanlı mültecilere ve yerli halka yardım ediyoruz. Yida’da mülteciler için 15 yataklı bir merkezde de hizmet vermeye devam ediyoruz, ama 2018’in Mayıs ayıda HIV/tüberküloz tedavi programımızı bir başka kuruluşa devrettik.

Abyei Özel İdare BölgesiAgok’ta, Sudan ile Güney Sudan arasındaki ihtilaflı alanda bulunan ve bölgede ikinci basamak sağlık hizmeti sunan tek merkez olan hastanemizi yenileyip genişletme çalışmalarını tamamladık. Ayrıca sıtma vakalarındaki mevsimsel artış öncesinde toplum temeilli sıtma programına yeniden başladık ve Haziran-Aralık ayları arasında civardaki 23 köyde 25.000’den fazla hastayı tedavi edip ağır vakaları hastaneye sevk ettik. Sıradışı derecede şiddetli geçen yağışlı mevsim ve yoğun sel baskınları yüzünden pek çok kişinin evini terk etmek zorunda kalması üzerine, Abyei Özel İdare Bölgesi’nin güney kesimine gezici ekipler göndererek sağlık hizmeti verdik ve insani yardım malzemeleri dağıttık.

Sağlık hizmetlerine saldırılarNisan ayında Mundri’deki gezici sağlık ekiplerimizden birine şiddet içeren, silahlı bir soygun düzenlendi, bu nedenle birkaç hafta boyunca bölgedeki bütün faaliyetlerimizi askıya almak zorunda kaldık. Temmuz ayında Maban’da MSF ofisine ve tesis alanına yine şiddet içeren bir saldırıda bulunulması üzerine hayat kurtarıcı temel tedaviler dışındaki bütün faaliyetlerimize ara verdik, ama Eylül ayı ortasında tam kapasiteyle çalışmaya geri döndük.

Nisan ve Mayıs aylarında Mayendit ve Leer ilçelerinde binlerce sivil şiddetli çarpışmalardan kurtulmak için ormana ve bataklık alanlara kaçtı. Bu sırada bizim sağlık merkezlerimiz de saldırıya uğradı ve yağmalandı, ama ekiplerimiz ulaşabildikleri kişilere temel sağlık hizmeti vermeye devam etti.

Anne ve çocuk sağlığı hizmetleri Aweil Devlet Hastanesi’nin çocuk ve yenidoğan bölümlerinde, doğumhanede ve yanık tedavi koğuşunda, acil serviste, yoğun bakım ünitelerinde ve yatarak tedavi sağlayan beslenme merkezinde görev yapıyoruz. Doğumhanemiz Eylül ayında tam kapasiteyle çalıştı; yıl boyunca 174’ü sezaryen olmak üzere 5.275 doğuma yardımcı olduk.

Lankien’deki 80 yataklı hastanemiz de doğum ve çocuk sağlığı hizmetleri, besin desteği, cinsel şiddet ve toplumsal cinsiyete dayalı şiddete maruz bırakılmış kişilerin tedavisi, ayrıca HIV, verem ve kala azar tedavisi sunuyor.

Eski asker çocuklara destekGüney Sudan’ın her yerinde çocuklar asker olarak kullanıldı. Şimdi onları ait oldukları topluma yeniden kazandırmak için çaba gösteriliyor. Şubat ayında eski asker çocuklara tıbbi destek ve ruh sağlığı hizmetleri sunan

© MSF

GÜNEY SUDAN


HAİTİ2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 1.746 | 2018 yılı harcamaları: 25,2 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1991 | msf.org/haiti


büyük çaplı 7.950 cerrahi müdahalede bulunuldu


2018 yılında Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) Haiti’de uzmanlık gerektiren birçok sağlık hizmeti sunmaya devam etti. Cinsel şiddete maruz bırakılanlara yönelik tedaviden, karmaşık ameliyatlar ve yara tedavisine kadar çok çeşitli alanlarda çalıştık.

Ekiplerimiz başkent Port-au-Prince’te ve ülkenin

güneybatısında sağlık hizmetlerindeki kritik

boşlukları dolduruyor ve yerel sağlık sisteminin

kapasitesini arttırmaya yardımcı oluyor.

Yara tedavisi

Port-au-Prince’in Tabarre Mahallesindeki Nap

Kenbé Hastanesi, yaralanan kişilere uzmanlık

gerektiren ameliyat imkânı sağlıyor. 2018 yılında

ekibimiz 1.370 kişiyi hastaneye yatırarak büyük

çaplı 3.240 cerrahi müdahalede bulundu. 2019

yılının Haziran ayında buradaki görevimizi

tamamlama planımız kapsamında, 2018’de

hastaneye kabul edilenlerin sayısı sabit tutuldu.

Aralık ayında, faaliyetlerimizin Haitili yetkililere

devri konusunda Sağlık Bakanlığı ile görüşmelere

başladık.

Anne ve çocuk sağlığı

2011 yılında, Port-au-Prince’de gebelik ve

doğum komplikasyonları yaşayan kadınlara

ve uzman tedavisine ihtiyacı olan yenidoğan

bebeklere hizmet veren 176 yataklı Centre

de Référence des Urgences Obstétricales’de

Doktor Jerry Dely (solda) ve MSF ekibi Haiti’de Drouillard Hastanesi’nde bir hastayı ameliyat ediyor. Mart 2018.

© Scott Streble

PORT-AU-PRINCEPORT-À-PIMENT


CHARDONNIÈRES

CÔTEAUX

[Doğum Acil Sevk Merkezi] çalışmaya başladık.

Bugüne kadar yaklaşık 120.000 kadına hizmet

verip 37.000 doğuma yardımcı olduğumuz

bu hastane Temmuz ayında kapandı. Ayrılma

zamanımız yaklaşırken hastaneye kabul edilen

hasta sayısını gittikçe azalttık, bir yandan da

Sağlık Bakanlığı’na gebelik komplikasyonları

yaşayan kadınlara dair sorumluluklarını yerine

getirme çağrısında bulunduk.

Yanık tedavisi

MSF’nin Cité Soleil gecekondu mahallesi

yakınındaki 40 yataklı Drouillard Hastanesi,

Port-au-Prince’te kötü barınma şartlarına bağlı

olarak yaygın görülen ağır yanık yaralarına sahip

insanlara, uzmanlık gerektiren tedavi sunan tek

merkez. Hastalarımızın dörtte birinden fazlası 5

yaşından küçük çocuklar, yüzde 90’ı da genel

bir sağlık merkezine gitmeden doğrudan bize

geliyor. Verilen hizmetler arasında cerrahi, yara

pansumanı, fizyoterapi ve ruh sağlığı desteği

bulunuyor. 2018 yılında, yanık tedavisinde

önemli bir unsur olan enfeksiyon kontrolünü

geliştirecek daha iyi imkânlara sahip yeni bir

hastanenin inşaatını tamamladık. Bunun yanı

sıra, Haiti’nin diğer sağlık merkezlerindeki sağlık

personeline yanık tedavisi konusunda eğitim

seansları düzenlemeye başladık.

Cinsel ve toplumsal cinsiyete dayalı şiddet mağdurları

Cinsel şiddet, çoğu zaman bildirilmeyen bir tıbbi

acil durum ve cinsel şiddete maruz bırakılanlara

yönelik tedavi ve bakım Haiti’de hâlâ yetersiz.

Port-au-Prince’in Delmas 33 Mahallesindeki Pran

Men’m kliniğinde cinsel şiddet ve toplumsal

cinsiyete dayalı şiddete maruz bırakılmış kişilere

acil tedavi hizmeti veriyoruz.

Martissant gecekondu mahallesinde acil bakım

2018 yılında MSF’nin Port-au-Prince’in

Martissant Mahallesindeki acil bakım ve

stabilizasyon merkezi 27.800 hasta ve yaralıya

birinci basamak acil bakım hizmeti sundu.

Bu kişilerin bazıları birkaç gün bu merkezde

müşahede altında tutuldu ama büyük bölümü,

durumu stabilize edildikten sonra uzmanlaşmış

merkezlere sevk edildi.

Sud bölgesinde birinci basamak sağlık hizmeti

Ülkenin güneybatısında, anne ve çocuk sağlığı ile

su kaynaklı hastalıkların tedavisine odaklanarak

birinci basamak sağlık hizmetinde Sağlık

Bakanlığı’na destek veriyoruz. 2016’nın Ekim

ayından beri Port-à-Piment’te çalışıyoruz; 2018

yılında Côteaux ve Chardonnières’deki iki diğer

sağlık merkezini rehabilite edip bu merkezlere

destek vermeye başladık. Ekiplerimiz yıl içinde

sadece Port-à-Piment’te 25.500’den fazla ayakta

tedavi gerçekleştirdi, 2.180 acil hastayı tedavi

etti ve 624 doğuma yardımcı oldu. Ayrıca

bölgede kolera salgınlarını önlemek için toplumu

sağlık hakkında bilgilendirme faaliyetleri ile su ve

tuvalet altyapı faaliyetleri yürüttük.

HAİTİ


IRAK2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 1.513 | 2018 yılı harcamaları: 45,5 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 2003 | msf.org/iraq

Halen yaklaşık 2 milyon insanın1 yerinden edilmiş durumda olduğu ve birçok sağlık merkezinin hasar gördüğü ya da yerle bir olduğu Irak’ta tıbbi ihtiyaçlar son derece yoğun.

2017 yılı sonlarında çatışmalar azalmış ve

2018’de, yerinden edilmiş insanlar arasında geri

dönüşler artmış olsa da, eve dönüşün önünde

önemli engeller bulunuyor. Yerinden edilmiş

birçok aile gerekli belgelere sahip değil, mülkleri

ve geçim kaynakları ya zarar görmüş ya da yok

olmuş ve bazı bölgelerde güvenlik endişesi

devam ediyor. Devam eden siyasi çekişmeler,

aşiretler arası anlaşmazlıklar ve silahlı grupların

saldırıları yüzünden ortam hâlâ karışık, durum

hâlâ belirsiz.

2018 yılında Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF),

yerinden edilmiş kişilere, evlerine geri dönenlere

ve şiddetten en çok etkilenen topluluklara

temel sağlık hizmetleri ve bulaşıcı olmayan

hastalıkların tedavisinden doğum, çocuk ve acil

servis hizmetleri, cerrahi müdahale ve ruh sağlığı

desteğine kadar birçok farklı hizmet sunmaya

devam etti. Ayrıca Irak’ın sağlık sisteminin

yeniden kendi ayakları üzerinde durmasına

yardımcı olmak için savaştan en çok etkilenen

bazı bölgelerde hastane ve klinikleri rehabilite

ettik ve bu merkezlere ekipman sağladık.

Anbar Vilayeti

Ülke içinde yerinden edilmiş kişiler için kurulmuş

iki kampta birinci basamak sağlık hizmeti

vermeyi ve kronik hastalıkları tedavi etmeyi

sürdürdük, psikiyatrik desteğin de dahil olduğu

ruh sağlığı hizmetlerimize de devam ettik.

Yılın ikinci yarısında kampların nüfusu gitgide

azalıp bizden başka kuruluşlar da sağlık hizmeti

vermeye başladıkça faaliyetlerimizi onlara

devrettik.

13 yaşındaki Felluceli Hüsyan eski bir bisikletle oynuyor. Hüsyan ve ailesi 3 yıldır Emriyet el Felluce kampında, çadırda yaşıyor. Ekim 2018.

© Mohammad Ghannam/MSF





3.780 cerrahi müdahalede bulunuldu

Iraq

ANBAR

NİNOVA

ERBİL

DUHOK

BAĞDAT

DİYALA

SÜLEYMANİYE

SUUDİ ARABİSTAN

SURİYE

TÜRKİYE

İRAN


SELAHADDİN

KERKÜK

Nisan ayında, orta ve ileri seviye ruh hastalıklarını

tedavi etmek için Ramadi Eğitim Hastanesi’nde

bir ayakta tedavi kliniği açtık.

Bağdat Vilayeti

Bağdat Tıbbi Rehabilitasyon Merkezi’ndeki

ekiplerimiz 2018 yılında 261 ağır yaralı

hastaya fizyoterapi, ağrı kontrolü ve ruh sağlığı

tedavisi de dahil olmak üzere ameliyat sonrası

rehabilitasyon hizmeti verdi.

Ayrıca Sadr şehrindeki İmam Ali Hastanesi’nde

yüksek kalitede sağlık ekipmanının yerleştirilmesi ve

yeni bir triyaj sisteminin kurulmasıyla acil servisin

rehabilitasyonunu tamamladık, Irak’ın veremle

mücadele programına birinci basamak tüberküloz

tedavisinde kullanılmak üzere 60.000 hap tedarik

ettik, ilaca dirençli tüberküloz teşhis imkânlarını

geliştirmek için Rusafa Göğüs ve Solunum

Kliniği’ne bir GeneXpert teşhis cihazı bağışladık.

Diyala Vilayeti

MSF ekipleri bir yandan bölgeye geri dönen

ailelere yönelik olarak Celavla ve Sadiye birinci

IRAK


Batı Musul’daki Nablus Hastanesi’nin acil servisinde Doktor Mohammed Salih ve meslektaşı, bir çocuğu tedavi ediyor. Mart 2018.

© Louise Annaud/MSF

basamak sağlık merkezlerinde, bir yandan da

Kanekin’de yerinden edilmiş kişilerin barındığı

kamplarda çalışarak kronik hastalık tedavisi, ruh

sağlığı desteği ile cinsel sağlık ve üreme sağlığı

hizmetleri verdi. Ayrıca kronik ve endemik

hastalıklar, üreme sağlığı ve psikolojik ilk yardım

üzerine sağlık eğitimi toplantıları düzenledik.

Erbil Vilayeti

Erbil çevresindeki dört farklı kampta yaşayanlara,

yerinden edilerek Kalak’a gelenlere ve

bölgenin yerli halkına psikolojik, psikiyatrik

ve psikososyal destek sağlıyoruz. Kamplarda

kalanların azalmasıyla birlikte Ekim ayında biz

de faaliyetlerimizi azaltıp, orta ve ileri seviye

ruh sağlığı vakalarına ve kronik hastalıkların

tedavisine odaklandık

Kerkük Vilayeti

Yerinden edilmiş insanlar çatışmalardan en çok

etkilenen bölgelerden birisi olan Havice’ye geri

dönmeye devam ederken, ekiplerimiz El Abbasi

ve Havice şehirlerinde yaklaşık 14.500 muayene

gerçekleştirdi, ayrıca kronik hastalıkları tedavi

etti ve sağlık eğitimi toplantıları düzenledi.

El Abbasi’de ruh sağlığı hizmetleri verdik, El

Şazire’de ve yine El Abbasi’de sudan bulaşan

salgın hastalıkların önüne geçmek ve içme

suyunun temizliğini sağlamak için su depolarını

rehabilite ettik.

Eylül ayında Dakuk Kampı kapanana kadar

burada temel sağlık ve ruh sağlığı hizmetleri

vermeye devam ettik. Havice Hastanesi’nin acil

servisinde, laboratuvarında ve doğumhanesinde,

ayrıca enfeksiyon önleme ve kontrolü konusunda

teknik destek ve eğitim verdik.

Ninova VilayetiMusul’da birçok mahalle hâlâ moloz yığınları altında. Binlerce insan sağlık, su ve elektrik gibi temel hizmetlere ulaşmakta çok zorluk çekiyor. Bu nedenle 2018 yılında hem Doğu Musul’da hem Batı Musul’da tıbbi faaliyetlerimizi arttırdık.

Batı Musul’da, Nablus’ta, sezaryen doğuma uygun ameliyat imkânlarına, yenidoğan da dahil çocuk sağlığı bölümüne, acil durumlarda stabilizasyon ve sevk kapasitesine sahip, ruh sağlığı hizmetleri de veren kapsamlı bir doğumevimiz var. Doğumevi ekibimiz 2018’de 5.300 normal doğuma yardımcı oldu, 1.120 sezaryen doğum gerçekleştirdi ve 34.500 hastaya acil serviste müdahale etti.

Nisan ayında Doğu Musul’da şiddet ya da kazaya bağlı yaralanmaları olan hastalar için kapsamlı bir ameliyat sonrası bakım tesisi açtık. Tesisin gezici bir ameliyathanesi, 20 yataklı bir tedavi bölümü, 11 uyanma odası, bir ruh sağlığı bölümü ve bir rehabilitasyon ünitesi bulunuyor.

Temmuz ayında ruh sağlığına ve psikososyal yardıma erişimi arttırmaya odaklanan bir program başlattık. Üç farklı sağlık merkezinde çalışan ekiplerimiz danışmanlık, psikososyal ilk yardım ve psikososyal destek hizmeti veriyor, psikiyatrik tedavi içinse sevk gerçekleştiriyor.

Yılın sonunda El Selam Hastanesi’nde günde 24 saat hizmet veren acil servisin rehabilitasyonunu da tamamladık. Acil serviste şimdi iki koğuş, bir travma odası, bir eczane, iki muayene odası ve bir triyaj bölümü var.

Musul’un güneyinde, Kayyara ilçesi ve civarında yerli halka ve yerinden edilerek bu bölgeye

gelenlere acil servis, yoğun bakım, yanık tedavisi

ve ruh sağlığı hizmetleri sunuyoruz. 62 yataklı

hastanemizin yatarak tedavi bölümü, çocuk

sağlığı bölümü ve yatışlı iyileştirici beslenme

merkezi var. 2018 yılında yerinden edilmiş

kişilerin ve bölgeye geri dönenlerin sağlık

hizmetlerine olan ihtiyacı artmaya devam ettikçe

yanık tedavisi ve yenidoğan hizmetlerimizi

genişlettik ve ikinci bir ameliyathane açtık.

Ekiplerimiz yıl içinde acil serviste 18.000’den

fazla müdahale ve yaklaşık 2.500 cerrahi

müdahale gerçekleştirdiler.

2018 yılı başında, Kayyara Havaalanı Kampı’nda

beslenme yetersizliğine karşı ayakta tedavi, ruh

sağlığı, cinsel sağlık ve üreme sağlığı hizmetleri

ile sevk işlemleri de dahil birinci basamak sağlık

hizmeti sunmaya başladık. Temmuz ayında bu

hizmetlere günün her saati açık olan acil servis

de eklendi.

Ağustos ayında, çatışmalar sırasında tıbbi

faaliyetlerin büyük oranda sınırlı olduğu

Sincar bölgesindeki Sinuni Hastanesi’nin

rehabilitasyonunu tamamladık. Hastane tam

donanımlı bir acil servis, doğumhane, çocuklar

için yatarak tedavi bölümü ve ruh sağlığı bölümü

ile yeniden açıldı.

Zumar’da Tel Marak sağlık merkezinde acil

doğum ve yenidoğan bakımı, temel çocuk

sağlığı, acil stabilizasyon hizmeti ve ruh sağlığı

desteği sunmaya devam ettik.

Selahaddin Vilayeti

Yılın ilk 6 ayında Tikrit’te evlerine geri dönenlere

ve yerinden edilmiş kişilere gezici kliniklerimizle

ayakta tedavi ve ruh sağlığı danışmanlığı

sunduk ve el-Alem Kampı’nda bir tesiste birinci

basamak sağlık hizmeti verdik. Yerinden edilmiş

kişilerin sayısının azalması ve diğer kuruluşların

çalışmalarını arttırmalarıyla birlikte Haziran

ayında bu faaliyetlerimizi Irak Sağlık Bakanlığı’na

devrettik..

Acil müdahale faaliyetleri

Irak’ın farklı bölgelerinde birçok Kırım-Kongo

kanamalı ateşi vakası bildirilmesi üzerine hızla

hastanelere destek vermek için bir uzman ekip

görevlendirdik. Temmuz ayında Divaniye, Necef,

Babil ve Bağdat vilayetlerindeki beş devlet

hastanesinde Iraklı 228 doktor, hemşire ve

temizlik görevlisine eğitim verildi.

Temmuz ayında Ninova Vilayetindeki kızamık

salgınına karşı, 6 aylıktan 15 yaşına kadar

111.000’den fazla çocuğu aşılayan Sağlık

Bakanlığı’na destek olduk.

1 Uluslararası Göç Örgütü Irak Yer Değiştirme İzleme Matrisi

IRAK

http://iraqdtm.iom.int/

http://iraqdtm.iom.int/


KENYA2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 839 | 2018 yılı harcamaları: 24,4 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1987 | msf.org/kenya

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) 2018 yılında Kenya’da salgın hastalıklar, kentsel şiddet ve HIV ile yaşayanların tedavisinin sağlanamaması gibi birçok acil duruma ve halk sağlığı sorununa müdahale etti. Onlarca yıldır olduğu gibi bu yıl da Dadaab Kampı’nda mültecilere yardım ettik.

Kenya’da HIV’e ve tüberküloza (verem) bağlı

ölüm oranlarının azalmasıyla ortalama yaşam

süresi istikrarlı bir şekilde artıyor. Fakat bulaşıcı

hastalıklar ve anne ölüm oranları hâlâ endişe

verici sorunlar.

Homa Bay’de HIV tedavisi

HIV’e karşı uygulanan antiretroviral tedavi

genellikle kapsayıcı bir şekilde sağlanabiliyor,

ama buna rağmen Homa Bay’de HIV ile

yaşayan pek çok insan tedavide başarısız

sonuçlarla karşılaşıyor. İnsanlar Kaposi sarkomu

gibi HIV’le ilişkili ilerlemiş koenfeksiyonlarla

merkezlerimize başvuruyor. 2018’de, başarısız

olmuş tedavi süreçlerine, ilerlemiş HIV’e ve

ergenlere yönelik programlara odaklandık.

MSF’nin iki yetişkin koğuşuna ve bir tüberküloz

koğuşuna destek verdiği Homa Bay Sevk



15.700 kişiye birinci basamak,

990 kişiye ikinci basamak antiretroviral tedavi sağlandı

860 ’ı sezaryen olmak üzere


3.320 kişi, cinsel şiddet olayı dolayısıyla tedavi edildi

210 hasta tüberküloz tedavisine başlatıldı

MSF acil müdahale ekibi Nairobi’nin dış mahallesi Eastleigh’te trafik kazasında yaralanan bir adamın bacağını sabitliyor. Kenya, Ekim 2017.

© Kiki/MSF

İSİOLO

WAJİR

TURKANA

GARİSSA

SOMALİ

ETİYOPYA

UGANDA

TANZANYA


2018’de MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köylerLİKONİ

NDHİWA

NAİROBİ

KİAMBU

HOMA BAY

EMBU

DADAAB

Hastanesi’ne yatırılan hastaların yarısından

çoğu HIV pozitif. 2018 yılında her ay ortalama

18 HIV pozitif hasta hayatını kaybetti. Bu

hastaların yaklaşık yüzde 30’u hastaneye

yatırılmalarının ilk 24 saati içinde hayatını

kaybetti. Bu duruma karşı, HIV’e özelleşen

bir laboratuvar ve yatan hastalar için yerinde

test imkânı gibi çeşitli yenilikçi sistemler

uygulamaya başladık, bu yöntemler tedavinin

hızlanmasına katkıda bulundu. Bunun yanı

sıra, yerel sağlık merkezleriyle işbirliği içinde

hizmet verdiğimiz takip kliniğimizle hastaların

evlerine olabildiğince yakın bir noktada

tedaviye devam edebilmelerini sağlamaya

çalışıyoruz.

KENYA


Likoni’deki yeni genişletilen Mrima Sağlık Merkezi’nde bir anne, yeni doğan bebeğini ziyaretçisine gösteriyor. Kenya, Mayıs 2018.

© Paul Odongo/MSFMombasa’da hayati önem taşıyan doğum hizmetleri

Mombasa bölgesindeki Likoni’de 2 yılı aşkın

süreyle bir nakliye konteynerinde cinsel sağlık

ve üreme sağlığı hizmeti vererek, Mrima Sağlık

Merkezi’nin rehabilitasyonunu tamamladık ve

Mayıs ayında hizmete açtık. 36 yataklı yeni

merkezde daha geniş muayene odalarımız ve

yenilenmiş tıbbi cihazlarımız var; böylece, acil

doğum ve yenidoğan tedavi hizmetleri veren

başka sağlık tesisin bulunmadığı bu yoğun

nüfuslu alanda, daha fazla hamile kadına daha

iyi hizmet verebiliyoruz. 2018 yılında ekiplerimiz,

yarısından fazlası yeni tesisimizde olmak üzere

yaklaşık 7.000 doğuma yardımcı oldular. Bunun

yanında gebelik takiplerini yaptık, cinsel şiddete

maruz bırakılanlara yönelik tıbbi yardım sağladık

ve toplum içinde sağlık konusunda bilgilendirme

faaliyetlerinde bulunduk.

Embu’da kronik hastalıkların tedavisi

Embu bölgesindeki birinci basamak sağlık

merkezlerinde bulaşıcı olmayan hastalıkların

idaresini iyileştirmek için Sağlık Bakanlığı

çalışanlarına danışmanlık yapıyoruz. Kasım

ayında dört sağlık çalışanı, beş hemşire ve

altı toplum sağlığı gönüllüsünden oluşan

ilk grup, astım, diyabet, yüksek tansiyon ve

epilepsi modüllerini başarıyla tamamlayarak

programdan mezun oldu.

Kiambu’da uyuşturucu madde kullananlar için tıbbi tedavi

2018 yılında yapılan bir değerlendirmede,

Kiambu bölgesinde uyuşturucu madde

kullananlara yönelik bütünleşik tıbbi bakıma

büyük ihtiyaç duyulduğunu gördük. Toplumun

sorunu kavramasına yardımcı olmak için

yerel paydaşlarla işbirliği içinde bir farkındalık

kampanyası yürüttük, 2019 yılında Karuri’de

bu duruma özelleşmiş bir klinik açacağız.

Amacımız, opioid bağımlılığında farklı tedavi

modelleri ve hasta destek yöntemleri de dâhil

olmak üzere uygun sağlık hizmetlerine erişimi

arttırarak, yasadışı opioid madde kullanımına

bağlı hastalık ve ölüm oranlarını azaltmak.

Nairobi’de şiddet mağdurlarına yardım

Nairobi’nin Eastlands bölgesinde ambulans

hizmetimiz, ücretsiz çağrı merkezimiz ve

yaralılar için tedavi odamızla kentsel şiddet

mağdurlarının acil sağlık hizmetine erişimini

arttırıyoruz. 2018’de çağrı merkezimize 7.600

çağrı geldi, bildirilen bu vakalar için 6.230 kere

ambulans gönderildi ve sağlık merkezlerine

4.340 sevk gerçekleştirildi. Genellikle ayakta

tedavi edilebilir durumdaki kişilerin ulaştığı yara

tedavi merkezinde ise 9.250 müdahale yapıldı.

Eastlands’de, cinsel şiddet ve toplumsal

cinsiyete dayalı şiddete maruz kalmış kişilere,

bu konuda uzmanlaşmış bir klinikte hizmet

veriyoruz. Ayrıca Sağlık Bakanlığı’na bağlı

dört tesise bu konuda destek veriyoruz. 2018

yılında, bir önceki yıla göre yüzde 18 artışla

ayda ortalama 269 hastayı tedavi ettik. Yerinde

erişim ekiplerimiz toplumu bilgilendirme

faaliyetlerini arttırarak insanlara cinsel şiddet

ve toplumsal cinsiyete dayalı şiddetin ne

olduğunu ve nasıl yardım alabileceklerini

anlattılar.

Sağlık Bakanlığı’na ilaca dirençli tüberküloz

tedavisinde kullanılan ekipmanlar sağlayıp

personele eğitim vererek desteğimizi

sürdürdük. İlaca dirençli tüberküloz konusunda

çığır açan programımızı 2017’de devretmiştik.

Tüberküloz tanısında kullanılan GeneXpert

makinelerinin ve tedavide ağızdan alınan

bedakilin ve delamanid ilaçlarının kullanımını

bu programla başlamıştı. Kenya’da ilk defa,

bir yaygın ilaca dirençli tüberküloz hastasının

tedavisini başarıyla tamamladık. 2018 yılında

pilot çalışmasını yaptığımız 9 aylık tedavi kürü

Sağlık Bakanlığı tarafından benimsendi.

Dadaab mülteci yerleşkesinde sağlık hizmeti

Dadaab’daki Dagahaley Kampı’nda yaşayan

70.000’den fazla mülteciye ve bölgenin yerli

halkına 100 yataklı bir hastane ve yerinden

yönetimli iki sağlık ocağıyla kapsamlı sağlık

hizmeti sunmaya devam ediyoruz. 2018’de

175.000’den fazla ayakta tedavi gerçekleştirdik,

10.000’den fazla hastayı hastaneye yatırdık.

Ekiplerimiz beslenme desteği, cinsel sağlık ve

üreme sağlığı, acil cerrahi, cinsel şiddete maruz

bırakılanlara tıbbi ve psikolojik yardım, aşılama,

ruh sağlığı hizmetleri, HIV ve tüberküloz

tedavisi, kronik hastalıklar için palyatif bakım ve

diyabet hastaları için evde insülin tedavisi dahil

çok sayıda hizmet sunuyorlar.

Acil durumlara müdahale

Acil müdahale ekiplerimiz 2018’de birçok

salgına ve başka acil durumlara müdahale

ettiler; ülke çapındaki yangınlarda evleri hasar

görenlere insani yardım malzemesi dağıtımı,

ambulans desteği ve tıbbi bakım sağladılar.

Sene başında yoğun yağışlar nedeniyle Nairobi,

Embu, İsiolo, Garissa ve Turkana bölgelerinde

5 ay süren bir kolera salgını oldu. Hastaların

tedavisine yardımcı olduk ve daha geniş

müdahaleye destek olarak lojistik ve tıbbi

malzeme sağladık.

Mart ayında Laikipia bölgesindeki Nanyuki’de

çıkan grip salgınına müdahaleyi desteklemek

için sağlık çalışanı ve tıbbi malzeme gönderdik.

Haziran ayında, Wajir bölgesinde patlak veren

Rift Vadisi ateşi salgınına müdahalede Sağlık

Bakanlığı’na yardımcı olduk. Sivrisinekler ve

kanla beslenen sineklerle bulaşan bir virüsün

yol açtığı Rift Vadisi ateşi, ölümcül kanamalı

ateşe yol açabiliyor. 82 hastanın tedavisine

yardım ettik, salgının birkaç hafta içinde

kontrol altına alınmasına katkıda bulunduk.

Yıl sonunda, şiddetin patlak verdiği

Etiyopya’nın Moyale bölgesinden gelen çok

sayıda yaralıya müdahale ettik. Ekibimiz

Mandera’da 3 gün içinde 100’den fazla

yaralının geldiği Takaba Hastanesi’ne destek

oldu.

KENYA


KONGO DEMOKRATİK CUMHURİYETİ2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 2.848 | 2018 yılı harcamaları: 109,9 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1977 | msf.org/drc

Kongo Demokratik Cumhuriyeti onlarca yıl devam eden, üst üste binen birçok kriz yaşadı, sağlık hizmetlerinde ciddi kısıtlılıklarla boğuştu. Uç boyutlardaki şiddetin daha da tırmanması ve sık sık tekrarlayan, geniş alanları etkileyen salgınlar 2018 yılına damgasını vurdu.

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) 2018 yılında

Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin 26

eyaletinden 17’sinde 54 tıbbi program yürüttü.

Temel sağlık hizmetlerinden beslenmeye

ve çocuk sağlığına, cinsel şiddete maruz

bırakılanlara ve HIV/AIDS ile yaşayanlara yönelik

tedaviye kadar çok çeşitli hizmetlerimizle, en çok

ihtiyaç duyulan yerlerde kapsamlı tıbbi yardım

sunuyoruz. 2018 yılında dokuz kızamık salgınına

ve art arda gelen iki ebola salgınına müdahale

ettik. Bunlardan biri ülkenin şimdiye kadar

gördüğü en büyük ebola salgınıydı ve yıl sonu

geldiğinde hâlâ devam ediyordu.

Yerinden edilmiş kişilere ve yerli halka yardım

Büyük Kasai bölgesinde 2016 yılından beri

yaklaşık 1,4 milyon kişi şiddet yüzünden

yerinden edildi. 2018 yılında bölgedeki

ekiplerimiz Kakenge, Kananga, Tshikapa ve

Tshikula’daki sevk hastanelerine, ayrıca civardaki

35 sağlık merkezine beslenme, çocuk ve anne

sağlığı, şiddete bağlı yaralanmaların ameliyatı,

cinsel şiddete maruz bırakılanlara yönelik tedavi,

ayrıca sevk hizmetlerinde destek oldu. Kasai

Eyaletinin güney kesimindeki Kamonia sağlık

hizmet bölgesinde de komşu ülke Angola’dan

zorla geri gönderilen Kongolulara tıbbi yardım

sunduk.

Topluluklar arası çarpışmaların ve silahlı gruplar

arasındaki çatışmaların büyük çaplı yerinden

edilmelere yol açtığı İturi Eyaletinin Bunia

şehrinde ve Djugu bölgesinde 80.000’den fazla

tıbbi müdahale gerçekleştirdik. Burada ayrıca

tuvalet ve duşlar inşa ettik, kızamık ve kolera

salgınlarına müdahalede bulunduk ve cinsel

şiddete maruz bırakılmış kişileri tedavi ettik.

2017 yılında Tanganyika Eyaletinin Kalemie

şehrinde yaşanan şiddet olaylarıyla yerinden

edilmiş kişilere yardım etmeye bu yıl da

devam ettik; insani yardım malzemeleri ve su

Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde, Tchomia’da MSF’nin destek verdiği bir kolera tedavi merkezinde MSF’nin hemşiresi hastaları kontrol ediyor. Mart 2018.

© John Wessels



Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin Güney Kivu Eyaletinde MSF’nin motosiklet sürücüsü, Numbi’deki hastaneye malzeme götürmek için çamurlu yolları aşmaya çalışıyor. Eylül 2018.

© Marta Soszynska/MSF

sağlamanın yanı sıra toplum temelli sağlık hizmeti

ve psikolojik destek verdik. Maniema Eyaletinin

Salamabila şehrinde ve Güney Kivu’nun

Kalongwe şehrinde, şiddet mağdurlarına ve

yerinden edilmiş kişilere birinci ve ikinci basamak

sağlık hizmetleri sunan merkezler kurduk.

Yılın sonunda ülkenin batı kesimindeki Mai-

Ndombe Eyaletinde, Yumbi civarında aşırı

şiddetten kaçan binlerce insana yardım etmek

için bölgeye bir acil müdahale ekibi gönderdik.

Orta Afrika Cumhuriyeti’nden gelip Kongo

Demokratik Cumhuriyeti’nin kuzeyine geçen

mültecilere destek olmak için Kuzey Ubangi

Eyaletinin Gbadolite ve Mobayi-Mbongo

şehirlerinde hastaneleri ve sağlık merkezlerini

destekledik, gezici kliniklerle hem mültecilere

hem de bölgenin yerli halkına tıbbi yardım

götürdük. Aynı eyalette, Bili şehrindeki sevk

hastanesinde ve 50 sağlık merkezi ve sağlık

ocağında, bütünleşik toplum yaklaşımıyla acil,

çocuk ve yenidoğan servislerini destekledik.

Ülkenin doğusunda, Güney Sudan sınırındaki

Karagba ve Ulendere düzensiz yerleşim yerlerinde

48.000’den fazla mülteciyi tedavi ettik.

Kivu Eyaletlerinde kapsamlı sağlık hizmeti

Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin doğu

kesiminde, çatışmaların 25 yıldan uzun bir süredir

yoğun bir şekilde devam ettiği Kivu Eyaletlerinde

sağlık hizmetinin sürekliliğini sağlamak için bir

dizi uzun soluklu programa devam ediyoruz.

Bunun yanında, şiddete bağlı yaralanmalara

ve yerinden edilmelere acil müdahalede

bulunuyoruz.

Kuzey Kivu’da Lubero, Masisi, Mweso, Rutshuru

ve Walikale’de çalışan ekiplerimiz başlıca sevk

hastanelerine ve civardaki sağlık merkezlerine

destek vererek hem birinci, hem de ikinci

basamak sağlık hizmeti sunan geniş kapsamlı

sağlık programları yürütüyor. Verilen hizmetler

arasında acil servis, yoğun bakım, cerrahi,

beslenme desteği, anne ve çocuk sağlığı, toplum

temelli sağlık hizmetleri, ayrıca ulaşımı zor

yerlerde toplu aşılama uygulaması gibi yerinde

erişim hizmetleri bulunuyor.

Güney Kivu’da mültecilere, yerinden edilmiş

kişilere ve yerli halka sıtma, HIV, tüberküloz,

beslenme yetersizliği, akut solunum yolu

enfeksiyonları ve ishalli hastalıklara karşı tedavi

imkânı sağlıyoruz. Ekiplerimiz Kusisa’daki yeni


1.826.300 ayakta tedavi yapıldı

776.600 kişi sıtma tedavisi gördü





9.100 kişi HIV tedavisi gördü

7.760 cerrahi müdahalede bulunuldu

6.950 kişi, cinsel şiddet olayı nedeniyle tedavi edildi

6.910 kişi kolera tedavisi gördü

İTURİ

KUZEY UBANGİ

KUZEY KİVU

KİNŞASA

MAİ DNOMBE

MATADİ

EKVATOR

GÜNEY KİVU

MANİEMA

TSHOPO

HAUT-LOMAMİ HAUT-KATANGA

TANGANYİKA



KASAİ

LOMAMİ

BAS UÉLÉ

ORTA KASAİ

KASAI ORIENTAL

GÜNEY SUDANORTA AFRİKA CUMHURİYETİ

ANGOLA



bir sağlık merkezi de dahil olmak üzere eyalet

çapında 10’dan fazla tesiste çalıştı. Kusisa’da

2018 yılında inşa edilen merkezin anne ve

çocuk sağlığı ile acil servis koğuşları ve bir

ameliyathanesi bulunuyor.

Cinsel şiddete maruz bırakılanlara yönelik tedavi

2018 yılında Orta Kasai Eyaleti’ndeki Kananga’da

her ay, çoğu kadın, ancak aralarında erkeklerin ve

küçük çocukların da bulunduğu 200 ila 250 kişiyi,

cinsel şiddete maruz bırakılmış olmaları nedeniyle

tedavi ettik.

Maniema Eyaletinde, Salamabila’da bir hastane

ve dört sağlık merkezinde cinsel şiddete maruz

bırakılmış kişiler için psikolojik ve tıbbi hizmetler

vermeye başladık. Ayrıca İturi Eyaletinde

Mambasa civarındaki altı sağlık merkezinde,

cinsel yolla bulaşan hastalıklar taşıyan ve

cinsel şiddete maruz bırakılmış 5.500 hastaya

tedavi sunma yollarını iyileştirmek için telefon

uygulaması denemeleri yaparak hizmetlerimizi

arttırdık.

Bunların yanı sıra, Kuzey Kivu’daki Walikale’de

fiziksel sağlık, ruh sağlığı ve aile planlaması

hizmetleri verdiğimiz kliniğimizde de, cinsel

şiddete maruz bırakılan insanlara destek

sunuyoruz.

Salgın hastalıklara müdahale

Salgın hastalıklara müdahale MSF’nin

Kongo Demokratik Cumhuriyeti’ndeki temel

faaliyetlerinden biri. Ekiplerimiz 2018 yılında

ülkenin 10 farklı noktasında durumu gözlemleyip

teşhis ederek çok sayıda acil müdahalede

Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin Güney Kivu Eyaletindeki Tshonka’da birinci basamak sağlık hizmeti veren bir merkezde sağlık bilgilendirme çalışanı şarkılar söyleyerek genç anneleri ve hamile kadınları bilgilendiriyor. Nisan 2018.

© Marta Soszynska/MSF

bulundu.

Yıl boyunca Haut-Uélé, İturi, eski Katanga

bölgesi, Kasai, Maniema ve Tshopo Eyaletlerini

etkileyen dokuz kızamık salgınına müdahalede

bulunduk ve Sağlık Bakanlığı’nın salgını kontrol

altına alma çabalarını destekledik.

Kinşasa, Lubumbaşi, Ngandajika ve Mbuji-Mayi

gibi şehirler de dahil birçok bölgeyi etkileyen

büyük kolera salgınlarına karşı da bakanlığın

müdahalesine destek verdik.

Maniema’da uyku hastalığının (Afrika

tripanozomiyazı) yönetimi, aktif vaka saptama

ve tedavisinde Sağlık Bakanlığı’na destek

vermeye devam ediyoruz.

HIV/AIDS de halen Kongo Demokratik

Cumhuriyeti’ndeki bir başka ölümcül tehdit.

Alarm verici derecede yüksek sayıda insanda

hastalık öyle ileri bir safhaya varmış durumda

ki derhal hastaneye kaldırılmaları gerekiyor,

bazılarındaysa tedavi için artık çok geç kalınmış

oluyor.

Kinşasa’da bulunan Centre Hospitalier de

Kabinda’da geniş çaplı bir HIV/AIDS programı

yürütüyoruz. 2018 yılında ileri aşamada HIV ile

yaşayan bireyler de dahil 2.000’den fazla kişiye

tedavi sunduk. Ekiplerimiz Kinşasa’daki diğer

iki hastanenin HIV/AIDS faaliyetlerine de destek

veriyor ve kentin sağlık merkezlerinden üçünde

HIV danışmanlık programları yürütüyor. Ayrıca

HIV tedavisinin iyileştirilmesi ve antiretroviral

tedaviye erişimin arttırılması için Goma’da tam

teşekküllü Virunga Hastanesi de dahil beş sağlık

tesisine teknik ve mali destek sunuyoruz.

Kayıp meslektaşlarımız

MSF’nin dört çalışanı 11 Temmuz 2013’te

Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin

doğusunda sağlık değerlendirmesi yaptıkları

Kamango’da kaçırıldı. Bunlardan biri olan

Chantal 2014’ün Ağustos ayında kaçmayı

başardı, ancak Philippe, Richard ve Romy’den

hâlâ haber alamıyoruz. Arkadaşlarımızın

serbest bırakılmasını sağlama kararlılığımızı

sürdürüyoruz.

11 yaşındaki bu kız, Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin Bunia şehrinde bir hastane odasında sağlığına kavuşmaya çalışıyor. İturi Eyaletindeki köyüne yapılan saldırıda annesi ve üç kardeşi öldürülmüş, kendisiyse yaralı kurtulmuş. Mart 2018.

© John Wessels



EBOLA SALGINLARI

2018 yılı sona ererken Kongo Demokratik Cumhuriyeti, yılın ikinci ebola salgınıyla mücadele ediyordu. Bu salgın ülkede bugüne dek yaşanan en büyük ebola salgını oldu.

Salgının kontrol altına alınması için büyük kaynak sağlandığı halde, ebola salgınının önünü almak mümkün olamadı. Hem salgınla mücadelede izlenen yaklaşım, hem de mücadele çalışmalarında insanların beklenti ve ihtiyaçlarını karşılanamaması ciddi kuşkular oluşturdu. Bulaşma hızı durmaksızın arttı ve salgına müdahale edenler halkın güvenini kazanmakta zorlandılar, bu da onları 2019 yılına girerken müdahale stratejisini yeniden düşünmeye sevk etti.

İlk ebola salgını 8 Mayıs’ta Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin kuzeybatısındaki Ekvator Eyaletinde ilan edildi. MSF Bikoro, İtipo, Mbandaka ve İboko’da Kongo Sağlık Bakanlığı’na destek verdi ve doğrulanan 38 ebola vakasına tedavi sundu, bu kişilerden 24’ü iyileşerek evlerine döndü, ancak ne yazık ki 14’ü hayatını kaybetti.

Ebolayla uyumlu belirtiler gösteren 120’den fazla

hasta karantinaya alındı ve uygulanan testler

sonucunda virüsü taşımadıkları anlaşıldı.

MSF ekipleri, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve

Kongo Sağlık Bakanlığı, genişletilmiş erişim/

insani amaçla kullanım çerçevesi altında DSÖ

tarafından onaylanan araştırma aşamasındaki

bir aşıyla toplamda 3.199 kişiyi aşıladı. Bikoro ve

İtipo civarında MSF ekipleri virüs bulaşma riski

en yüksek olan kesinleşmiş ebola hastalarının

birinci ve ikinci derece bağlantıları ve ön

saflarda çalışanlar (sağlık çalışanları, defin işçileri,

geleneksel şifacılar ve motosiklet taksi sürücüleri)

dahil 1.673 kişiyi aşıladı.

24 Temmuz’da Sağlık Bakanlığı salgının sona

erdiğini ilan etti. Bir sonraki hafta, 1 Ağustos’ta,

bu sefer kuzeydoğu eyaleti Kuzey Kivu’da yeni

bir ebola salgını ilan edildi.1

İlk uyarıyı araştırıp salgının ilan edildiği kasaba olan Mangina’da bir ebola tedavi merkezi kurarak derhal salgına müdahale ettik. Ardından, yılın sonunda sıcak nokta haline gelecek olan 1 milyon nüfuslu Butembo’da ikinci bir tedavi merkezi açtık. Verilen hizmeti dereceli olarak arttırdık ve salgının ilk aşamalarından itibaren, DSÖ acil müdahale protokolü doğrultusunda ilk kez, (belirtilere müdahale etme yerine) hastalığı iyileştirme ihtimali bulunan bir tedavi yöntemi uygulayabildik.

DSÖ ve Sağlık Bakanlığı, hastaların birinci ve ikinci derece bağlantılarını aşılarken biz de Ekvator’daki salgında olduğu gibi ön saflarda çalışanları aşılayarak müdahaleye katkıda bulunduk. Aynı zamanda pozitif bir vakanın bildirildiği yerlerde triyaj ve dekontaminasyon bölgeleri kurarak, yerel sağlık merkezlerinde enfeksiyon önleme ve kontrol çalışmalarına yardım ettik. Uyarıları araştırması için de bir MSF hızlı müdahale ekibi görevlendirildi.

Yıl sonuna gelindiğinde teyit edilmiş ve şüpheli 600’den fazla vaka bildirilmiş, salgında 360’tan fazla kişi hayatını kaybetmişti. Salgın henüz kontrol altına alınmamıştı ve pek çok zorluk karşısında mücadele devam ediyordu. Dağınık kümeler halinde yeni vakalar ortaya çıkarken salgının merkezi birçok kez değişti. Bölgedeki insanların sıklıkla yer değiştirmesi ve bazı yeni vakaların önceden bilinen hiçbir bulaşma zinciriyle bağlantılı olmaması, hastalarla temas etmiş kişilerin izini sürmeyi ve salgının gelişimini kontrol altında tutmayı daha da zorlaştırıyor. Bir diğer etken de bütün bunların bir çatışma bölgesinde yaşanıyor olması: Güvenliğin olmaması belli bölgelere erişimi engelliyor ve zaman zaman ortaya çıkan şiddet olayları faaliyetleri yarıda keserek salgınla mücadelede gerilemeye yol açıyor.

1 Laboratuvar testleri, her iki salgına da virüsün Zaire türünün, ancak iki farklı suşunun yol açtığını gösterdi, bu da salgınların bağlantısız olduğunu gösteriyordu.

Ebola salgınıyla mücadelede görevli sağlık çalışanı Flora, Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde Butembo’daki ebola tedavi merkezinin yüksek risk bölgesine girmek için hazırlanıyor. Kasım 2018.

© Alexis Huguet


2.800 hasta ebola tedavi

merkezlerine yatırıldı, hastaların

450 ’sine ebola teşhisi konduMBANDAKA

MANGİNA

BUTEMBOBİKORO

İBOKO

BUNİA

BENİ

İTİBO

İTURİ

KUZEY KİVU

EKVATOR


2018’de MSF’nin ebolaya karşı faaliyet yürüttüğü bölgeler

2018’de MSF’nin ebolaya karşı faaliyet yürüttüğü şehir, kasaba ve köyler



LÜBNAN2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 649 | 2018 yılı harcamaları: 29,8 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1976 | msf.org/lebanon






Komşu Suriye’de çatışmaların başladığı 2011 yılından beri 1 milyondan fazla insan kaçarak Lübnan’a geldi. Böylece Lübnan, dünyada kişi başına düşen mülteci sayısının en yüksek olduğu ülke konumuna geldi.

Birçok mülteci en temel ihtiyaçlarının dahi karşılanamadığı çok kötü şartlar altında yaşıyor. Ülkede yaşayanların sayısındaki ani artış çeşitli hizmetlere büyük yük getirdi, buna sağlık hizmetleri de dahil. Sağlık hizmetlerinin bulunduğu yerlerde bile muayene, laboratuvar testleri ve ilaç masrafları, mülteciler için olduğu kadar göçmenler ve ekonomik ve sosyal olarak kırılgan durumdaki Lübnanlılar için de büyük bir engel.

Sınır Tanımayan Doktorlar, bulaşıcı olmayan hastalıkların tedavisi, cinsel sağlık ve üreme sağlığı hizmetleri, ruh sağlığı desteği ve doğum hizmetleri gibi tıbbi yardımları bu topluluklara ücretsiz ve kaliteli olarak sunmak için Lübnan genelinde çalışmaya devam ediyor. 2018 yılında çocuk yoğun bakım, Akdeniz anemisi (talasemi) tedavisi ve genel elektif cerrahi gibi uzmanlık gerektiren hizmetler sunarak programlarımızı genişlettik.

Bekaa VadisiSuriyeli mültecilerin çoğunun yerleştiği Bekaa ve Baalbek-Hermel vilayetlerinde Hermel, Arsal, Baalbek ve Mecdel Encer’de birinci basamak sağlık hizmetleri sunuyoruz.

Ekiplerimiz Arsal ve Mecdel Encer’deki iki anne ve çocuk sağlığı merkezinde çalışıyor. Zahle’deyse acil müdahale, çocuk yoğun bakım ve talasemi tedavisinin de içinde bulunduğu uzmanlaşmış bir çocuk sağlığı programı yürütüyoruz.

Temmuz ayında Bar Elias’taki bir hastanenin rehabilitasyonunu tamamladık ve yılın sonuna

BAALBEK-HERMELKUZEY LÜBNAN

BEKAA

AKKAR

SURİYE



VADİ HALİD

SAYDA

BEYRUT

MECDEL ENCER

BAR ELİAS

EL ABDE

TRABLUSŞAM

BAALBEK

ARSAL

HERMEL

ZAHLE

FNAYDEK

doğru kronik yara tedavisi ve genel elektif cerrahi hizmetleri sunmaya başladık.

Buna ek olarak Zahle, Baalbek ve Hermel’de 22.000 çocuğun kızamık ve çocuk felcine karşı aşılanmasında Halk Sağlığı Bakanlığı’na destek verdik.

Kuzey Lübnan ve AkkarVadi Halid’de hem Suriyeli mültecilere, hem de yerli halka birinci basamak temel sağlık hizmetleri, Fnaydek’teki bir klinikte de ruh sağlığı desteği sunuyoruz.

Trablusşam ve El Abde’de kronik hastalıklar için tedavi ve aile planlaması hizmetleri sunmaya devam ettik. 2018 yılında, Lübnan Halk Sağlığı Bakanlığı tarafından benimsenen Dünya Sağlık Örgütü Ruh Sağlığı Açığı Eylem Programı’nı1 uygulamaya başladık ve pratisyen hekimlere, gerektiği zaman dışarıdan bir psikiyatristin gözetiminde ilaç reçete edebilmeleri için eğitim verdik.

Güney Beyrut Filistinli, Suriyeli, Lübnanlı ve diğer ülkelerden gelmiş insanların kötü ve kalabalık şartlar altında, sınırlı hizmet alarak yaşadığı Şatila Mülteci Kampı’nda 2013 yılının Eylül ayından beri birinci basamak sağlık hizmeti veren bir merkezde ve kadınlara yönelik bir sağlık merkezinde hizmet sunuyoruz.

Mart ayında Halk Sağlığı Bakanlığı ile işbirliği içinde Sabra ve Şatila çevresinde bir aşı kampanyası başlattık, yaklaşık 10.000 çocuk kızamık ve çocuk felcine karşı aşılandı.

Temmuz ayındaysa Refik Hariri Üniversitesi Hastanesi’nde bir doğumevi açtık. Buradaki ekiplerimiz doğumlara yardımcı oluyor ve Şatila’daki kliniğimizden sevk edilen yenidoğanları tedavi ediyor.

Burc el-Baracne Mülteci Kampı’nda aile planlaması ve ruh sağlığı hizmetleri veriyoruz, ayrıca kronik hastalıkları ve hareket kısıtlılığı olanlar için evde bakım programı yürütüyoruz.

Güney Lübnan Sayda’daki Ayn el-Hilve mülteci kampında hareket etme sorunları bulunan hastalar için evde bakım programı yürütüyoruz. Bunun yanı sıra kamptaki sağlık personelinin şiddete maruz kalan yaralıları stabilize etmesine ve acil durum hazırlık ve müdahale planının geliştirilmesine destek vermeyi sürdürüyoruz.

1 DSÖ Ruh Sağlığı Açığı Eylem Programı (mhGAP).

© Mario Fawaz/MSF

MSF’den bir hemşire, Şatila ve Sabra mülteci kamplarındaki aşı kampanyası kapsamında küçük bir kıza çocuk felci aşısı yapıyor. Lübnan, Mart 2018.

LÜBNAN


MYANMAR2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 1.115 | 2018 yılı harcamaları: 15,1 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1992 | msf.org/myanmar

MSF’nin gezici sağlık ekibi Naga’da, Lahe kasabasına dönüş yolunda mola vermiş. Myanmar, Şubat 2019.

© Scott Hamilton/MSF

2018 yılında Myanmar Hükümeti çatışmalardan etkilenen bölgelere ve zorla yerinden edilmiş kişilere insani yardım ulaştırmayı reddetmeyi sürdürdü, Sınır Tanımayan Doktorlar’ın (MSF) tıbbi yardım götürebildiği yerler de bu nedenle kısıtlı kaldı.

2018 yılında kuzey Rakhine’a (diğer adıyla Arakan Eyaleti) çok az sayıda insani yardım kuruluşunun girişine izin verildi, bölgeye yardım götürme iznini alabilen kuruluşlarsa daha da az oldu. Defalarca talep edilmesine rağmen, Temmuz ayından itibaren iki devlet hastanesinde verdiğimiz HIV danışmanlığı desteği dışında Maungdaw’daki ekibimizin tıbbi faaliyetlerine yeniden başlamasına izin verilmedi.

Orta Arakan’daki Sittwe’de gezici ekiplerimiz, bölgedeki bütün etnik gruplardan hastalara birinci basamak sağlık hizmeti vermeye ve acil sevk gerçekleştirmeye devam etti. Kaman Müslümanları ve Arakanlı Müslümanların (Rohingyalar), şiddet olaylarıyla yerlerinden edildikleri 2012 yılından beri fiilen alıkonduğu Pauktaw’daki kamplar, 2018’de başlattığımız



20.500 kişi birinci basamak antiretroviral tedavi gördü

770 kişi tüberküloz tedavisine başlatıldı

110 kişi hepatit C tedavisi gördü

YANGON

RAKHİNE (ARAKAN)

SAGAİNG

TANİNTHARYİ

KAÇİN

ŞAN


yeni ruh sağlığı programı kapsamında MSF çalışanları tarafından haftalık olarak ziyaret ediliyor. Sittwe kentinde bulunan dışarıya kapalı Müslüman mahallesi Aung Mingalar’da ve Sittwe ile Ponnagyun ilçelerindeki etnik Rakhine köylerinde de bu tür ruh sağlığı hizmetleri veriyoruz.

Bangladeş’teki Rohingya mültecilerin Kasım ayında ülkeleri Myanmar’a geri döndürülmesi planları, Rohingya mültecilerin hiçbiri Myanmar’a geri dönmek istemediği için hayata geçirilmedi. Hâlâ Arakan’da bulunan Rohingyaların sağlık durumları ve yaşam şartları konusunda endişelerimiz sürüyor. Ağustos ayında, uluslararası yardım kuruluşlarına kısıtlamasız erişim olanağı sağlanması ve bağımsız bir ihtiyaç değerlendirmesi yapılmasına izin verilmesi için yetkililere yaptığımız çağrıyı yineledik.

HIV tedavisiEskiden Myanmar’da HIV tedavisi sağlayan en büyük kuruluş olan MSF, Sağlık ve Spor Bakanlığı ile yakın çalışmalarını sürdürerek hastaların evlerine en yakın yerde tedavi görebilmeleri için yerelden yönetilen Myanmar AIDS Programı’na transfer edilmelerine destek veriyor. Program, hepatit C, tüberküloz (verem) ve çok ilaca dirençli tüberküloz (ÇİD TB) gibi çoklu enfeksiyon tedavisi gören hastaları da kapsıyor.

Hastalar Yangon, Şan, Kaçin ve Dawei’deki (Tanintharyi) saha programlarımızdan, Myanmar AIDS Programı’na transfer edildiler. 2018’de

yalnızca Yangon’da, 6.000 hastanın transferini gerçekleştirmeyi başardık, böylece ekiplerimiz diğer hastalarımıza kapsamlı bakım sunabiliyor ve HIV’in yayılmasını engelleme çabası içinde yerinde erişim, eğitim ve akranlar arası danışmanlık hizmetlerine odaklanabiliyor. Bu çalışmalarımızda, balıkçılık yapanlar, Dawei’deki göçmen işçiler, seks işçileri, uyuşturucu kullananlar ve Şan ve Kaçin’deki göçmenler gibi enfeksiyon kapması daha kolay olan gruplara yöneliyoruz. Şan ve Kaçin Eyaletlerinde uzun süreli çatışmalar ve çok sayıda insanın yerinden edilmesi sağlık hizmetine ulaşmakta ek engeller oluşturuyor.

2017 yılından beri hepatit C taraması ve tedavisi de yaptığımız Dawei’de Aralık ayı itibarıyla HIV ile yaşayan 2.270 kişiye tedavi sunmaktaydık. 2018’de HIV ve hepatit C ikili enfeksiyonu olan hastalarımızın yaklaşık yüzde 90’ı yüksek tesirli ve doğrudan etkili antiviral tedavi gördü.

Naga’da temel sağlık hizmetleriKuzey Myanmar’daki Sagaing’in dağlık bir bölgesi olan ve özellikle yağışlı mevsimde bazı yerlere ulaşımın aylar boyunca tamamen kesildiği, halkın temel sağlık hizmetlerine erişiminin kısıtlı kaldığı Naga’da gezici ekiplerimiz görev yapıyor. Tehlikeli ve çamurlu yollardan geçerek en uzaktaki köylere motosikletle 8 saatte ulaşan ekiplerimiz, 2018 yılında yaklaşık 8.500 sağlık muayenesi gerçekleştirdi, ayrıca aşı kampanyalarında ve verem tarama-tespit çalışmalarında Sağlık Bakanlığı’na destek verdi.

MYANMAR


NİJER2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 2.157 | 2018 yılı harcamaları: 31,6 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1985 | msf.org/niger




86.300 kişi hastaneye yatırıldı,

59.500’ü 5 yaşından küçük çocuklardı

22.200 çocuk, beslenme

programında yatarak tedavi gördü, 42.300 çocuksa beslenme programı kapsamında ayakta tedavi edildi


MSF’nin pediyatristi Dr. Nicolas Peyraud, Magaria Bölge Hastanesi’nin yoğun bakım ünitesinde bir hastayı muayene ediyor. Nijer, Eylül 2018.

© Laurence Hoenig/MSF

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) Nijer’de, özellikle beslenme yetersizliği ve sıtmanın yıl içinde en yüksek seviyeye ulaştığı zamanlarda çocuk sağlığı hizmetlerini iyileştirmeye ve çocuk ölüm oranlarını azaltmaya odaklanıyor.

2018 yılında salgın hastalıklara müdahale

ettik ve aşı kapsamını genişlettik, ayrıca

şiddet mağdurları ve yerinden edilmiş kişilere,

göçmenlere ve yerli halka verdiğimiz desteği

arttırdık.

Acil durumlara müdahale

Nijer’de salgın hastalıklarla mücadele için

aşılama ve epidemiyolojik izleme yaptık,

gereğinde acil müdahalelerde bulunarak sağlık

hizmetlerine destek vermeyi sürdürdük. Tahoua

ve Agadez bölgelerinde menenjit ve kızamık

salgınlarını durdurmak için yaklaşık 262.000

kişiyi aşıladık. Temmuz ve Ekim ayları arasında

Maradi ve Tahoua bölgelerinde görülen kolera

salgını sırasında 2.500’den fazla kişiyi tedavi

etik. Salgın hız kesmeye başlayınca yüksek

riskli bölgelerde 167.000 kişiye önleyici aşı

yapılmasına destek verdik.

Acil durum ekiplerimiz Niamey, Tillabéri,

Agadez, Tahoua ve Diffa’da sel baskını ve şiddet

yüzünden yerinden edilmiş 5.000’den fazla

MARADİ

TAHOUA

ZİNDER

DİFFA

AGADEZ

TİLLABÉRİ

CEZAYİR

MALİÇAD

NİJERYA 2018’de MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler

MAİNÉ-SOROA

DİFFA

MADAOUAMAGARİA

MADAROUNFA

BANİBANGOU

ASSAMAKA

ARLİT

DİRKOU

NİAMEYMARADİ

NGUİGMİ

DUNGASS

kişiye yardım malzemesi dağıttı. 423 kişiye,

yaşadıkları travmayı atlatabilmeleri için ruh

sağlığı desteği verdik.

Diffa bölgesi4 yıl süren silahlı çatışmaların ardından, mülteci

ve ülke içinde yerinden edilmiş 250.000 kişi

hâlâ Diffa’daki düzensiz kamplarda zorlu şartlar

altında yaşıyor. Güvenlik sorunları ve kaynak

yetersizliği de bölge halkı üzerinde yıkıcı etki

bıraktı.

2018 yılında ekiplerimiz Diffa’nın başlıca anne ve

çocuk sağlığı hastanesinde, Nguigmi, Chetimari

ve Mainé-Soroa’daki bölge hastanelerinde,

ayrıca bölgedeki birçok sağlık merkezi ve sağlık

ocağında çalıştı. Mainé-Soroa’da hem yerel

nüfusun hem de Nijer ile Yobe Eyaleti’nin

(Nijerya) kuzey uçları arasında yaşayan göçebe

toplulukların sağlık hizmetlerine erişebilmesi

için sınır-aşırı çalışmalar oluşturduk. Silahlı

güçlerin varlığının insanların seyahat etmesini ve

NİJER


Toplum gönüllüsü Samira, Magaria sağlık bölgesindeki annelere, çocuklarında besleme yetersizliğini saptamak için üst kol çevresi ölçüm şeridini nasıl kullanacaklarını anlatıyor. Nijer, Mayıs 2018.

© Elise Mertens/MSFinsani yardım dağıtımını kısıtladığı bölgelerde

birçok gezici klinikle hizmet verdik, gereğinde

müdahale edip daha sonra çekildiğimiz geçici

müdahalelerde bulunduk.

Çatışmaların derinden sarstığı çocuk ve

ergenlerin ruh sağlığı ihtiyaçları çoğu zaman

görmezden geliniyor. Özellikle genç insanlarda

psikolojik sorunları belirlemek için 100 toplum

gönüllüsünü eğittiğimiz bir ruh sağlığı ve

psikososyal yardım programı yürütüyoruz.

Bu program sayesinde, yardım edebildiğimiz

çocukların sayısı büyük ölçüde arttı: Ekiplerimiz

2018 yılında yaklaşık 13.000 seans bireysel

danışmanlık verdiler ve yıl sonu itibarıyla bundan

faydalananların yüzde 30’undan fazlası 14

yaşından küçük çocuklardı.

Zinder bölgesi

Zinder bölgesindeki ekiplerimiz 5 yaş altı

çocuklarda şiddetli akut beslenme yetersizliği

ve yaygın çocukluk hastalıklarının tedavisine

odaklanıyor. 2018’de Magaria Bölge

Hastanesi’nin çocuk sağlığı ünitesine ve 11 sağlık

merkezine, bunların yanı sıra sıtma ve beslenme

yetersizliğinin en yüksek olduğu mevsim

boyunca bölge genelinde 14 sağlık ocağına

destek verdik. Ayrıca toplum içinde bilgilendirme

faaliyetlerinde de bulunduk. Bu çalışmalarımız

arasında farkındalık oluşturma toplantıları,

aktif vaka tespiti, ve çocuklarda beslenme

yetersizliğini tespit eden üst kol çevresi ölçüm

şeridini kullanmak konusunda anne-babalara

eğitim vermek de vardı.

2018’de 5 yaşından küçük 22.000’den fazla

çocuğu Magaria’daki çocuk sağlığı ünitesine

yatırdık; bu rakam geçen yıllara göre iki kat

fazlaydı. Ayrıca 5 yaş altı 127.000 çocuğu

ayakta tedavi ettik; yaklaşık yarısı Ağustos-Ekim

döneminde olmak üzere 20.900 çocuğun

beslenme programı kapsamında, hastaneye

yatırmadan tedavisi yapıldı. Her gün 1000’den

fazla çocuğu hastaneye yatırdığımız dönemler

oldu, bu çocukların 250’den fazlasının yoğun

bakıma ihtiyacı vardı.

Mevsimsel sıtmanın kimyasal olarak önlenmesi

faaliyetleri dahilinde 18.000’den fazla hızlı test

yapıp sonuçları pozitif çıkan 12.200 çocuğu

tedavi ederek Halk Sağlığı Bakanlığı’na destek

olduk.

Maradi bölgesi

Madarounfa’da yürüttüğümüz bir başka çocuk

sağlığı programıyla çocuk ölüm oranlarını

düşürmeye çalışıyoruz. Bu program kapsamında,

5 yaşından küçük çocukları etkileyen şiddetli

beslenme yetersizliği, sıtma ve diğer hastalıklar

için bölge hastanesinde yatarak tedavi hizmeti

veriyor, komplikasyonu bulunmayan yetersiz

beslenme vakalarını ise çevredeki sağlık

bölgelerinde ayakta tedavi ediyoruz.

Eylül ayından itibaren, toplum içinde çalışan

sağlıkçıların annelere üst kol çevresi ölçüm

şeridinin kullanımı hakkında bilgi vermesiyle

birlikte çocuklarda beslenme yetmezliği

konusunda aktif vaka tespitini geliştirdik. Bu

yöntemle yıl sonuna kadar 253 yeni vaka

saptadık. MSF’nin desteklediği toplum sağlığı

çalışanları 29.800’den fazla kişiyi de sıtma

taramasından geçirdiler, bu kişilerin yüzden

80’inden fazlasında test pozitif sonuç verdi ve

kendilerine sıtma tedavisi uygulandı.

Bu saha projesinin Nijerya sınırına yakınlığından

dolayı Nijeryalı pek çok hasta da bu programdan

faydalanıyor. Beslenme yetersizliği vakalarının

yaklaşık yüzde 30’u Nijeryalılar. 2018 yılı

başında, beslenme tedavisini erken sonlandıran

çocukları sınırın her iki tarafında aktif olarak

arama çalışmaları başlattık.

Tahoua bölgesi

2006 yılından beri Madaoua Bölge Hastanesi’nin

yatarak tedavi veren iyileştirici beslenme

merkezinde, çocuk sağlığı ve yenidoğan

ünitelerinde hizmet veriyoruz. 2018’in Mayıs

ayında Madaoua ve Sabon-Guida sağlık

tesislerinin çocuk sağlığı bölümlerine ve ayakta

tedavi sunan beslenme merkezlerine destek

vermeye başladık. Anne ölüm oranlarını

azaltmak için Madaoua’daki doğum servisinde

ve Sabon-Guida’daki cinsel sağlık ve üreme

sağlığı programında da çalıştık.

Beslenme ve geriye dönük ölüm oranları üzerine

yürüttüğümüz araştırmanın sonuçları, Madaoua

ve Sabon-Guida’da durumun stabilize olduğunu

gösterdi. Aralık ayında, bu sonuca ve Halk

Sağlığı Bakanlığı’nın kapasitesinin artmasına

dayanarak, bu iki noktadan aşamalı olarak

çekileceğimizi beyan ettik.

Göçmenler, mülteciler ve yerli halk

Cezayir’den sınırdışı edilenler, Libya’dan geri

gönderilenler ve kuzeye, Avrupa’ya doğru

gidenler gibi pek çok göçmen, sığınmacı ve

mülteci için önemli bir geçiş ülkesi Nijer. Bu

insanlar çoğu zaman istismarla karşılaşıyorlar ve

dışlanıyorlar.

2018’te, göç yollarının kesiştiği noktalar

olan Niamey’de ve Agadez bölgesinde sağlık

hizmeti sunduk. Niamey’deki ekibimiz sabit

ve gezici kliniklerde 5.000’den fazla muayene

gerçekleştirdi. Agadez genelinde –Tabelot,

Séguédine, Anaye ve Dirkou’da– birinci basamak

sağlık hizmetlerini, üreme sağlığı ve acil sağlık

hizmetleri ile hem göçmenleri hem de yerel

nüfusu kapsayan sevk hizmetlerini destekledik.

Arlit sağlık merkezinde ruh sağlığı hizmetleri

verdik ve Arlit Hastanesi’ne sevkler düzenledik.

Sınır köyü Assamaka’da, Cezayir’den sınırdışı

edilen 1.960 kişiye tıbbi tedavi ve ruh sağlığı

desteği sunduk, insani yardım kitleri dağıttık.

Tillabéri’de faal olmayan birinci basamak sağlık

merkezlerini yeniden açtık ve gezici kliniklerle

komşu ülkeler Mali ve Burkina Faso’da etnik

gruplar arası gerilim ve çatışmalar yüzünden

yerinden edilmiş kişilere ve yerli nüfusa hizmet

verdik. 225 aileye insani yardım kitleri dağıttık ve

aşılama, beslenme yetersizliği taraması ve üreme

sağlığı gibi temel sağlık hizmetleri sunduk.

NİJER


NİJERYA2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 2.365 | 2018 yılı harcamaları: 44,9 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1996 | msf.org/nigeria








MSF’nin su ve sanitasyon uzmanları, Cross River Eyaletindeki Abgokim kliniğine elle çalışan bir su pompası kuruyorlar. Nijerya, Kasım 2018.

© Albert Masias

2018 yılında kuzeydoğu Nijerya’daki çatışmalarda hiçbir azalma belirtisi olmadı; bilakis, güvenlik sorunları ve şiddet, ülkenin orta kesimlerine ve kuzeybatıya da yayıldı.

Yılın sonunda kuzeydoğu Nijerya’da 1,9 milyon

kişi ülke içinde yerinden edilmişti ve 7,7 milyon

kişi insani yardıma ihtiyaç duyuyordu.1 Sınır

Tanımayan Doktorlar (MSF), Borno ve Yobe

Eyaletlerinde şiddetten etkilenen insanlara 2018

yılı boyunca yardım etmeye devam etti, temel ve

uzmanlaşmış bir dizi sağlık programını sürdürdü

ve ülke genelinde diğer acil durumlara müdahale

etti.

Kuzeydoğuda büyük önem taşıyan sağlık yardımı

Nijerya Ordusu ile devletdışı silahlı gruplar

arasında yaklaşık 10 yıldır süren çatışmalar,

kuzeydoğu Nijerya’da halka büyük zarar verdi.

Binlerce insan öldürüldü; yine binlerce insan

sağlık hizmetlerinin eksikliği nedeniyle beslenme

yetersizliği ve sıtma gibi kolayca tedavi edilebilen

hastalıklardan dolayı hayatını kaybetti. MSF

ve diğer kuruluşlar hizmetlerdeki boşlukları

doldurmak için çalıştılar, ama güvenlik sorunu

nedeniyle çoğu zaman halka ulaşamadılar.

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek

Komiserliği’ne (BMMYK) göre 2018’in sadece

BORNO

RİVERS

ONDO

ZAMFARASOKOTO

NİJER

JİGAWA

BAUCHİ

EBONYİ

BENUE

YOBE

KAMERUN

CROSS RİVERANAMBRA

ADAMAWA

NİJER



ABUJA

MAİDUGURİ

son çeyreğinde bile, 230.000 kişi yakın zamanda

yerinden edilmişti ve 800.000 kişi yardım

kuruluşları açısından erişilemez durumdaydı.

İnsani yardım çalışmaları genellikle Borno

Eyaletinin başkentine, yerinden edilmiş 1 milyon

kişinin yaşadığı Maiduguri’ye yoğunlaşıyor

ama burada bile hizmetler yetersiz kalıyor.

Maiduguri’nin dışında, ordunun kontrolü

altındaki kasaba ve bölgelerde yaşayan insanlar,

getirilen hareket kısıtlamaları yüzünden çiftçilik

ya da balıkçılık yapamıyorlar. Devlet dışı silahlı

grupların kontrolündeki bölgelerde yaşayan

insanlara ise insani yardım hiç götürülemiyor.

Borno ve Yobe Eyaletlerinin farklı noktalarında

ekiplerimiz acil servislere, ameliyathanelere,

doğum ve çocuk sağlığı koğuşlarına ve diğer

NİJERYA


Ülke içinde yerlerinden edilen, kuzeydoğu Nijerya’nın Monguno kentine sığınmış insanlar. Ocak 2018.

© Maro Verli/MSF

yatan hasta bölümlerine destek veriyor,

beslenme programları ve aşılama kampanyaları

yürütüyor, ruh sağlığı desteği ve üreme sağlığı

hizmeti veriyor, cinsel şiddet de dahil olmak

üzere şiddete maruz bırakılanlara destek sağlıyor,

HIV testi ve tedavisi yapıyor. Bunun yanında

Maiduguri’de acil sevk hizmetlerine destek

veriyor ve yerinden edilmiş kişilerin gıda, su ve

barınma ihtiyaçlarını takip ediyoruz.

2018 yılında Maiduguri, Ngala, Rann, Banki

ve Pulka’daki birinci basamak sabit sağlık

merkezlerinde, Pulka ve Gwoza’daki ikinci

basamak sağlık merkezlerinde, Maiduguri ve

Damaturu’daki çocuk hastanelerinde hizmet

verdik. Monguno’daki faaliyetlerimizi Temmuz

ayında, Bama’dakiler ise Ağustos ayında

devrettik. Gajigana, Gajiram ve Kukawa’da da

ihtiyaç duyulduğu zaman gezici kliniklerde

hizmet verdik.

MSF ekipleri yıl boyunca 247.400 ayakta

muayene gerçekleştirdiler, 5.000’den fazla

doğuma yardımcı oldular, beslenme yetersizliği

olan 15.700 çocuğu tedavi ettiler ve 27.400

kişiye sıtma tedavisi sundular.

Yerinden edilmeye ve salgınlara acil müdahale

Mart ayında, Nijerya’daki en büyük lassa

humması salgınlarından birine yanıt olarak,

Ebonyi Eyaletindeki Abakaliki’de bulunan

700 yataklı federal eğitim hastanesine bir

destek ekibi gönderdik. Enfeksiyon önleme ve

kontrol tedbirlerini arttırdık, sağlık takibini ve

vaka bildirim sistemlerini güçlendirdik, ayrıca

yeterince anlaşılamamış ve ihmal edilmiş bu

viral kanamalı hastalıkla baş edebilmek için

vakaların klinik yönetimini yapıp eldeki durum

üstünden araştırmalar yürüttük. Salgın boyunca,

tam teşekküllü Akure Hastanesi’ne ve Ondo

Eyaletindeki dokuz sağlık merkezine de destek

verdik.

Borno, Yobe, Adamawa, Bauchi ve Zamfara

Eyaletlerindeki kolera salgınlarına müdahale

ettik ve toplam 26.900 kişiyi tedavi ettik. Bauchi

Eyaletinde ağızdan kolera aşısı kampanyası

yürüten Sağlık Bakanlığı’nı destekledik, Borno ve

Yobe Eyaletlerinde 332.700 kişiyi aşıladık.

Kamerun’un güneybatı ve kuzeybatı

bölgelerinde siyasi şiddet tırmanınca 30.000’den

fazla insan Nijerya’ya kaçtı. Haziran ayında

Cross River Eyaletindeki mültecilere ve yerli

halka sağlık hizmeti ve temiz su sağlamak için

acil müdahalede bulunduk. Yılın sonuna kadar

ekipler 7.100 tıbbi muayene gerçekleştirdiler.

Cross River’a komşu Benue Eyaletinde etnik

gruplar arasında doğal kaynakların kontrolü için

çıkan çatışmalar yüzünden yüz binlerce insan

yerlerinden edildi. Buna karşılık olarak Şubat

ayında Makurdi, Logo ve Guma kamplarında

sağlık hizmetleri vermeye başladık, ayrıca su ve

tuvalet altyapı çalışmaları yaptık.

Kadınlar ve çocuklar için sağlık hizmetleri

MSF’nin Nijerya’daki çalışmalarında öncelikli

amaçlardan biri anne ve yenidoğan ölüm

oranlarını azaltmak. 2018’de kuzeydoğuda

bulunan Maiduguri, Damaturu ve Monguno’da,

ardından Bama’da çocuk hastanelerinde hizmet

vermenin yanı sıra, Jigawa Eyaletinde tam

teşekküllü Jahun Hastanesi’nde kapsamlı acil

doğum ve yenidoğan bakım hizmetleri sunmaya

devam ettik.

2018 yılında Jahun Hastanesi’ne yatırılan

16.000 hamile kadının yüzde 63’ünde gebelik

komplikasyonları vardı. Doğumun uzun sürmesi

veya zorlukla gerçekleşmesi nedeniyle oluşan

doğum kanalı yırtıklarının (obstetrik fistül)

tedavisi için, uzman bir ekip tarafından 267

vezikovajinal ameliyat gerçekleştirdi. Bölgede

destek verdiğimiz üç sağlık merkezinde temel

acil doğum ve yenidoğan bakım hizmetleri de

bulunuyor.

Port Harcourt’taki iki klinikte çalışan ekiplerimiz,

cinsel şiddete maruz bırakılmış kişilere sağlık

hizmeti ve psikososyal destek sunuyor. 2018

yılında burada 1.400’den fazla insan tedavi

edildi, bu kişilerin yüzde 61’i 18 yaşından

küçüktü.

2017’nin Kasım ayından beri Anambra Eyaletinin

Okpoko kasabasında birinci basamak sağlık

hizmeti veren bir merkez ile yedi sağlık ocağında

sıtma test ve tedavisine destek verdiğimiz

projemizi Aralık ayında sona erdirdik. Bu süre

içinde yaklaşık 6.000 kişiye sıtma testi yapıldı,

2.900’ü 2018 yılında olmak üzere toplam

3.500 kişi tedavi gördü. Sıtmaya karşı tedavi

ettiğimiz kişilerin çoğunluğu hamile kadınlar ve

5 yaşından küçük çocuklardı.

Sokoto’da, özellikle çocukları etkileyen ve yüzde

gelişen kangrenli enfeksiyon hastalığı noma

üzerine uzmanlaşmış, ülkedeki başlıca merkez

olan Noma Çocuk Hastanesi’ne destek vermeye

devam ediyoruz. 2018 yılında ekiplerimiz 117

hasta üzerinde 150 ameliyat gerçekleştirdi, aynı

zamanda ruh sağlığı hizmetleri ile yerinde erişim

ve gözetim, farkındalık oluşturma ve sağlığa dair

bilgilendirme hizmetleri sundular.

Zamfara Eyaletinde 2010 yılından beri 5

yaşından küçük çocuklarda, geleneksel

yöntemlerle yapılan altın madenciliğine

bağlı kurşun zehirlenmesini tedavi ediyoruz.

Ekiplerimiz tam teşekküllü Anka Hastanesi’nin 99

yataklı çocuk sağlığı bölümünde ve civardaki beş

yerinde erişim kliniğinde hizmet veriyor. 2018

yılında ayda yaklaşık 800 hasta tedavi ettik. 2015

yılında Nijer Eyaletinin Rafi şehrinde de kurşun

zehirlenmesi yaşayan çocuklar için benzer bir

proje başlatmıştık. Bu proje 2018 yılı ortalarında

ulusal sağlık yetkililerine devredildi.

MSF ve Nijerya Sağlık Bakanlığı 2018 yılında

biri noma, biri de kurşun zehirlenmesi üzerine

iki tıp konferansı düzenledi. Her ikisinde de

amaç farkındalık oluşturmak ve devletin ilgisini

arttırmaktı, önlem alma konusu üzerinde

özellikle duruldu.

1 Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi ve Mülteciler Yüksek Komiserliği

NİJERYA


ORTA AFRİKA CUMHURİYETİ2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 2.829 | 2018 yılı harcamaları: 51,2 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1997 | msf.org/car







5.290 kişi HIV tedavisi gördü

4.010 kişi, cinsel şiddet olayı nedeniyle tedavi edildi

2018 yılında, Orta Afrika Cumhuriyeti’nin büyük bir bölümünde olanca şiddetiyle yeniden başlayan çatışmalarda, ülkeyi paramparça eden iç savaşın acısını hâlâ çeken halk bir kez daha aşırı düzeyde şiddete maruz bırakıldı.

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), cinayet ve cinsel şiddet de dahil sivillere yönelik acımasız saldırıların arasında hayat kurtaran sağlık hizmeti vermeye devam etti. Çatışmalarda, yerinden edilmişler için kurulan yerleşim yerleri ve köyler yakılarak yok edildi ve zaten çok büyük olan insani yardım ihtiyaçları daha da arttı.

2018 yılı sonunda yaklaşık 650.000 kişi ülke içinde yerinden edilmiş, Orta Afrika Cumhuriyeti’nden komşu ülkelere giden mültecilerin sayısıysa 575.000’e çıkmıştı (2018’in başında bu sayı 540.000’di).1

Çatışmalar yüzünden sağlık hizmetlerine, yiyeceğe, suya ve barınma imkânına erişim büyük ölçüde kısıtlandı, bizim müdahalelerimiz de ortamda güvenliğin sağlanamayışı ve merkezlerimize yapılan saldırılar nedeniyle defalarca sekteye uğradı. Buna rağmen sekiz eyalette ve başkent Bangui’de, birinci basamak ve acil bakım, anne ve çocuk sağlığı, travma ameliyatı, sıtma, HIV ve tüberküloz tedavisi sunarak yerel nüfus ve yerinden edilmiş topluluklar için projeler yürütmeye devam ettik.

Şiddet sarmalı karşısında hizmetlerimizYılın başında, iki silahlı grup arasındaki şiddetli çarpışmalar, sivillere yönelik büyük ve ayrım gözetmeyen saldırılara dönüşerek 90.000 kişinin evlerini terk etmesine yol açınca Paoua’daki programımızı genişlettik. Yerinden edilmiş kişilerin yüzde 75’inin sığınacak yer aradığı Paoua’da ekibimiz temiz su dağıttı, birinci basamak sağlık hizmeti sundu, kitlesel aşılama kampanyaları ve genel sağlık durumu izleme faaliyetleri yürüttü.

Bangui’deki durum da kötüleşti. Nisan ve Mayıs aylarında ekiplerimiz PK5 bölgesindeki Gbaya Dombia doğumevinde yaralılara ilk yardım hizmeti sunmak için durmaksızın çalıştı, ameliyat edilmesi gereken insanları MSF’nin SICA Hastanesi’ne nakletti. 1 Nisan’da bu hastaneye birkaç saat içinde 70’ten fazla yaralı getirildi.

Birçok güvenlik sorunu dolayısıyla 5 ay boyunca faaliyetlerimizi askıya almak zorunda kaldığımız Bangassou’ya Nisan ayında geri

Orta Afrika Cumhuriyeti’nin Bangui şehrindeki MSF hastanesinde bir cerrah, bir hastanın omzuna giren kurşunu çıkarıyor. Nisan 2018.

© Florent Vergnes/AFP

MAMBÉRÉ- KADÉİ

OUAKA

MBOMOU

BANGUİ

OUHAM- PENDÉ

OUHAM

HAUTE-KOTTO

ÇAD

KAMERUN

BASSE-KOTTO

LOBAYEKDR



PAOUA

CARNOT

BANGASSOU

ALİNDAO

BAMBARİ

BOGUİLA

BOSSANGOA

BATANGAFO

BRİA



Orta Afrika Cumhuriyeti’nde silahlı gruplar arasındaki şiddetli çarpışmalardan bir hafta sonra Batangafo köyünden geriye kalanlar. Kasım 2018.

© Helena Cardellach/MSF

döndük. Bölge hastanesinde daha küçük bir ekiple çalışarak yoğun bakım ünitesi, acil servis ve yenidoğan bölümündeki hizmetler başta olmak üzere hayat kurtarıcı müdahalelere odaklandık. Artık çalışanımızın bulunmadığı bölümlerde ilaç tedarik etmeye, mali yardım ve malzeme desteği sunmaya ve eğitim vermeye devam ettik. Ekiplerimiz, 2017 yılındaki şiddet olaylarıyla birlikte çok sayıda insanın sığındığı, Kongo Demokratik Cumhuriyeti sınırının diğer tarafındaki Ndu Köyü de dahil olmak üzere, yerinden edilmiş kişilerin yaşadığı noktalara hizmet götürdü.

Bambari’deki tesisimizin şiddet kullanılarak yağmalanması üzerine Nisan ayında buradaki faaliyetlerimizi geçici olarak azaltmak zorunda kaldık. Bambari bir zamanlar silahsızlanmanın başarılması ve kalıcı olmasıyla örnek gösteriliyordu, ama bu yıl yeniden savaş alanı haline geldi ve bizim çalıştığımız hastane de silahlı grupların baskınına uğradı. Haziran sonunda Bambari’deki hastanemizde yeniden tam kapasite çalışmaya başladık; savaşta yaralananlara, hasta ve beslenme yetersizliği çeken çocuklara ve acil ameliyata alınması gereken hamile kadınlara hizmet veren kapsamlı tıbbi programlarımıza devam edebildik.

Kasım ayında, savaşanlar yerinden edilmiş kişilerin barındığı üç ayrı nokta savaşçılar tarafından ateşe verildi. Bunun üzerine, buralarda yaşayan 10.000 kişi MSF’nin desteklediği Batangafo Hastanesi yerleşkesine sığındı. Ardından hastane tehdit edildi ve “düşmanları” barındırmakla suçlandı, bu arada yollardaki barikatlar ve hastanenin içinde ve

çevresinde bulunan savaşçılar, sağlık hizmetine ihtiyaç duyanların erişimini engelledi.

Birkaç gün sonra, silahlı bir grup Alindao’da yerinden edilmiş kişilerin yaşadığı yerleşim yerine saldırdı, en az 100 kişiyi öldürüp 20.000’den fazla kişinin civar köylere kaçmasına yol açtı. Bu olay üzerine, saldırıya maruz kalan insanların en acil tıbbi ihtiyaçlarını karşılamak için bir ekip gönderdik. Gezici kliniklerde hizmet vermenin ve aşılama çalışması yürütmenin yanı sıra, Alindao sağlık merkezine ve hastanenin acil servisine destek verdik ve ağır vakaların Bambari’ye nakledilmesini sağladık

Sessiz katillerle mücadele: sıtma ve HIV Sağlık hizmetlerine ilave engeller çıkaran çatışmalar, Orta Afrika Cumhuriyeti’nde onlarca yıldır devam eden kronik acil durumları daha da ağırlaştırıyor. Sıtma hâlâ 5 yaşından küçük çocukların en büyük ölüm nedeni, HIV/AIDS ise yetişkinlerdeki ölüm nedenlerinin başında geliyor. Bu hastalıkların tedavisini sunmaya ve tedavinin mümkün olduğunca erişilebilir olmasına odaklanıyoruz.

2018 yılında yaklaşık 547.000 hastayı sıtmaya karşı tedavi ettik, bunların 163.000’i Bossangoa ve Boguila’da yaşayanlardı.

MSF Bossangoa, Boguila, Kabo ve Batangafo’da HIV ile yaşamanın günlük zorluklarını azaltmak amacıyla toplum temelli gruplar oluşturmaları için hastalara destek oluyor; bu yöntemde sırayla sağlık merkezine giden kişiler tüm grubun antiretroviral ilaçlarını getiriyor. 2018 yılında, HIV ile yaşayan 1.775 kişiye hizmet verdiğimiz Carnot’da HIV/AIDS tedavisini yerelden sunma çalışmalarına devam ettik.

Kadın ve çocuk sağlığı

Bangui’de yaklaşık 9.600 doğuma yardımcı

olduk. Şehirde MSF’nin desteklediği

doğumevlerine gelen kadınlarda başlıca ölüm

nedeni, gebeliği sonlandırma amaçlı güvensiz

uygulamalar. Bangui’de bu uygulamaları ve

hamilelik komplikasyonlarına bağlı hastalık ve

ölümleri azaltmak için cinsel sağlık ve üreme

sağlığı hizmeti sunduk. İstenmeyen gebeliklere

bağlı sorunlara karşı aile planlaması hizmetlerini

birkaç yoldan destekliyoruz: prezervatif, gebelik

önleyici implant ve doğum kontrol hapları temin

ediyor, talep halinde tüplerin bağlanması ve

gebeliğin güvenli şekilde sonlandırılması gibi

işlemleri yapıyoruz.

Ekiplerimiz rutin aşılamaları da destekliyor,

2018’de birçok kitlesel aşılama kampanyası

yürüttük. Böyle istikrarsız bir ortamda çocukları

aşılamak ve kurt ilacı, vitamin ve cibinlik

dağıtmak gibi diğer önleyici tedbirleri almak için

her fırsattan yararlandık.

Ekim ayında Lobaye Eyaletindeki Mbaïki’ye

maymun çiçek hastalık salgınıyla mücadele

edecek bir ekip gönderdik. İzleme sistemi

kurduk, 12 hastayı tedavi ettik. Bir ay sonra,

Ouham-Pendé Eyaletindeki Bocaranga’da

hepatit E salgınına müdahale ettik.

1 İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi (OCHA) haber bülteni,

Aralık 2018.


https://reliefweb.int/report/central-african-republic/bulletin-humanitaire-r-publique-centrafricaine-num-ro-40-d-cembre


PAKİSTAN2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 1.423 | 2018 yılı harcamaları: 17,5 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1986 | msf.org/pakistan



2.910 ’u sezaryen olmak üzere



1.150 kişi hepatit C tedavisi gördü

Özellikle kırsaldaki izole toplumlar ve kentsel gecekondu mahallelerinde yaşayanların sağlık hizmetlerinden faydalanmakta zorluk çektiği Pakistan’da Sınır Tanımayan Doktorlar’ın (MSF) odaklandığı konuların başında yine anne ve çocuk sağlığı geliyor.

Kadınlar hamilelikleri sırasında ve doğum

yaparken önlenebilir komplikasyonlar

nedeniyle hayatını kaybediyor ve Pakistan’ın

birçok yerinde yenidoğan bakım hizmeti

bulunmuyor, bulunduğu yerlerde bile birçok

insanın bu hizmete ulaşmaya maddi gücü

yetmiyor.

Belucistan’da anne ve çocuk sağlığıAfganistan sınırındaki Çaman Bölge Merkez

Hastanesi’nde ekiplerimiz üreme, yenidoğan

ve çocuk sağlığı hizmetleri vermek için

Sağlık Bakanlığı ile birlikte çalışıyor. Bunun

yanı sıra acil serviste travma vakalarını

tedavi ediyor ve beslenme yetersizliği olan

5 yaşından küçük çocuklar için ayakta ve

yatarak beslenme tedavisi sağlıyoruz. Bu

hizmetler yerli halka, Afgan mültecilere ve

sınırı geçerek tıbbi yardım almaya gelenlere

sunuluyor.

Ketta bölgesinde, çok sayıda Afgan mülteciyi

ağırlayan Kuçlak’ta, sağlık merkezimizde

BELUCİSTAN

HAYBER PAHTUNHVA




AFGANİSTAN

HİNDİSTAN

ÇİN

KARAÇİ

5 yaşından küçük çocuklara beslenme

desteği ve 12 yaşından küçük çocuklara yara

pansumanı hizmetleri de dahil olmak üzere

çocuklara yönelik ayakta tedavi hizmetleri,

24 saat temel acil doğum ve psikososyal

danışma hizmetleri veriyoruz. Gebelik ve

doğumda acil komplikasyonları olan hastaları

Ketta’ya sevk ediyoruz.

Dera Murad Cemali Bölge Merkez

Hastanesi’nde, şiddetli besin yetersizliği

olan çocukları hastaneye yatırarak tedavi

eden iyileştirici beslenme programına, genel

çocuk sağlığı ve yenidoğan bölümlerine ve

üreme sağlığı hizmetlerine destek veriyoruz.

Hastalara, hasta yakınlarına ve sağlık

personeline temiz su sağlamak için hastanede

bir su arıtma tesisi inşa ettik. Doğu bölgeleri

Caferabad ve Nasırabad’da ekiplerimiz,

beslenme yetersizliği olan 9.000’den fazla

çocuğu, yerinde erişim noktaları ve gezici

kliniklerden oluşan ağı kullanarak tedavi etti.

Hayber Pahtunhva’da acil hizmetler ile anne ve yenidoğan sağlığı

Peşaver Kadın Hastanesi’ndeki hastaların

yaklaşık yüzde 75’i, eskiden federal yönetim

altındaki aşiret bölgeleri olarak adlandırılan

kırsal kesimden geliyor. Bu bölgede

yenidoğan ölüm oranları yüksek. Burada

riskli gebeliklere ve sağlık hizmetlerine

erişimi kısıtlı insanlara odaklanıyoruz. 24 saat

kapsamlı acil doğum hizmetleri veriyoruz.

2018 yılında ekibimiz yaklaşık 4.900 doğuma

yardımcı oldu ve 600 bebeği yenidoğan

ünitesine yatırdı.

Peşaver’in yaklaşık 200 kilometre kuzeyindeki

Timergara’da, bölge merkez hastanesinin acil

servisine destek veriyoruz ve kapsamlı acil

doğum ve yenidoğan hizmetleri sunuyoruz.

2018’de ekibimiz 13.750 doğuma yardımcı

oldu ve acil serviste 178.980 hastayı tedavi

etti. Anne vücudunun doğal bir kuvöz işlevi

gördüğü “kanguru anne bakımı” ünitesi, 8

yataktan 14 yatağa çıkarıldı. Yılın başında

görülen büyük ölçekli ishalli hastalıklar

salgınına yanıt olarak hastanede bir tedavi

merkezi kurduk. Temmuz ayı itibarıyla 4.100

kişiyi tedavi etmiştik. Mayıs ayında MSF

uluslararası çalışanlarının Timergara’daki saha

projesine erişimi kesintiye uğramaya başladı.

Yıl sonunda ekipler hâlâ, bölgede sürekli

olarak bulunabilmek için yetkililerden izin

bekliyordu.

Şark çıbanı

Mayıs ayında Pakistan’daki dördüncü şark

çıbanı tedavi merkezimizi açtık. Şark çıbanı,

Pakistan’da yaygın olarak görülen ihmal edilmiş

tropik bir hastalık. Tatarcık sineğinin ısırmasıyla

bulaşan bu hastalığın belirleyici özelliği, deride

bozulma ve ağrılı lezyonlar. Hastalık ölümcül

olmasa da çoğu zaman damgalanmaya ve

ayrımcılığa neden oluyor, hastaların günlük

hayatlarını ve ruh sağlıklarını etkiliyor.

Peşaver’deki yeni merkezin kısa zaman içinde

tam kapasite ile çalışmaya başlaması, bölgede

şark çıbanı tedavisine olan büyük ihtiyacı

gösteriyor. Yıl sonuna kadar 1.380 hasta tedavi

ettik. Güvenli ve etkili ilaçların yanı sıra ruh

sağlığı desteği sunduk, tedavi ve önlem alma

PAKİSTAN


MSF’den dermatolog Doktor Shakeel Ashraf, Ketta’daki Benazir Butto Hastanesi’nde bir çocuğa şark çıbanı muayenesi yapıyor. Pakistan, Ekim 2018.

© Khaula Jamilkonusunda bilinçlendirme faaliyetleri yürüttük.

Ekiplerimiz Belucistan’ın Ketta bölgesindeki üç

noktada 3.770 hasta tedavi etti: Bu merkezler

Kuçlak anne ve çocuk sağlığı merkezi, Bolan

sağlık tesisleri ve Benazir Butto Hastanesi.

Hepatit C2012 yılından beri Karaçi’de, yaklaşık

150.000 kişinin sağlıksız şartlar altında

yaşadığı, temiz suya erişimin çok sınırlı

olduğu yoğun nüfuslu gecekondu semti

Machar Colony’de bir kliniğimiz var. 2018’de

bu kliniği ayakta tedavi bölümünü ve doğum

ünitesini kapatma kararı aldık çünkü bu

hizmetler yakındaki bir başka merkezde

de veriliyor. Biz bunun yerine Pakistan’da

önemli bir sağlık sorunu olan hepatit C’nin

tanı ve tedavisine odaklanmaya karar

verdik. Pakistan, bu hastalığın en yaygın

olduğu ikinci ülke. 2018’de 1.146 hastanın

tedavisine başladık; yıl sonu itibarıyla 878

kişi tedaviyi tamamlamıştı. Ekibimiz aynı

zamanda hasta danışmanlığı hizmeti sundu

ve sağlık eğitimi faaliyetleri yürüttü. 2019

yılında programı Belucistan’da da sunmak

için hazırlıklar yapıldı.

TÜRKİYE2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 1141 | 2018 yılı harcamaları: 8,1 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1999 | msf.org/turkey

Kayıtlı 3,6 milyon Suriyeli mültecinin ve diğer ülkelerden gelen 365.000 kişinin yaşadığı Türkiye, dünyanın en büyük mülteci nüfusuna ev sahipliği yapmaya devam ediyor. Türkiye Hükümeti’nin verilerine göre 2018’de

295.000 Suriyeli ülkelerine geri döndü,

fakat Türkiye’deki Suriyelilerin çok büyük

bölümü halen kentsel alanda yaşıyor ve tıbbi,

psikolojik ve sosyal desteğe ihtiyaç duyuyor.

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) 2018’de

Türkiye’de göçmen ve mültecilerle çalışan

sivil toplum kuruluşlarına mali ve teknik

destek vermeyi sürdürdü.

ŞanlıurfaMSF 4 yıldır Hayata Destek Derneği,

Mevsimlik Tarım İşçilerinin Haklarının

Korunması ve Desteklenmesi Derneği

(METİDER) ve Uluslararası Mavi Hilal İnsani

Yardım ve Kalkınma Vakfı’nın Suriyeli

mülteciler için yürüttüğü faaliyetlere destek

sağlıyor. Bu faaliyetler arasında fiziksel

engelliler için evlerde yapılan psiko-eğitim

seansları, bir psikososyal destek programı

ve Suriyeli hastaların sağlık personeliyle

iletişimine yardımcı olmak için hastanelerde

çeviri hizmetleri sağlanması bulunuyor.

2018’de ayrıca devlet tarafından başlatılan

bir aşılama kampanyasına da destek sunduk.

Şanlıurfa’daki yerel sivil toplum kuruluşlarının

ihtiyaçları karşılayabildiğine güvenerek,

burada sunduğumuz desteği Haziran ayında

sonlandırdık.

Kilis ve İstanbul

Türkiye’deki göçmenler ve Suriyeli

mültecilerle ilgili iki ayrı projede Yurttaşlık

Derneği ile çalıştık. Yurttaşlık Derneği’nin

2018’de MSF’nin saha projelerine destek olduğu şehirler

KİLİSŞANLIURFA

İSTANBUL

Kilis’te yürüttüğü sağlık ve psikososyal destek

programı Nisan ayında başka bir kuruluşa

devredildi ama bölgedeki Suriyeli mültecilere

hizmet vermeyi sürdürdü. İstanbul’daysa

MSF’nin desteklediği “Nefes” Merkezi, kötü

muamele görmüş göçmen ve mültecilere

destek sağladı ve idari hizmetler verdi.

Türkiye’de yerel sivil toplum kuruluşlarına

teknik ve mali destek verirken, doğrudan

çalışma yürütmek için kaydımızı yenileme

çabalarımıza da devam ediyoruz.

1 Partner kuruluşların çalışanları dahildir.

PAKİSTAN | TÜRKİYE


SİERRA LEONE2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 837 | 2018 yılı harcamaları: 19,4 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1986 | msf.org/sierra-leone




25.000 gebelik muayenesi

4.830’u 5 yaşından küçük çocuklar

olmak üzere 8.360 kişi hastaneye yatırıldı


Sierra Leone’nin Tonkolili bölgesinde, MSF’nin gebelik takibi, doğum sonrası bakım ve sıtma tedavisi sunduğu Robarrie Kliniği’nde muayene sırası bekleyen hastalar. Ocak 2018.

© Giuseppe La Rosa/MSF

Sierra Leone’de anne ve çocuk ölüm oranları hâlâ yüksek; ülkenin sağlık sistemiyse, 2014-2016 ebola salgınında sağlık çalışanlarının yaklaşık yüzde 10’unun hayatını kaybetmesinden bu yana tam olarak toparlanabilmiş değil.

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) ekipleri sağlık hizmetlerine erişimi arttırmak, temel ilaçların teminindeki boşlukları doldurmak ve ülkenin sağlık işgücünü geliştirmek için hastanelerde, birinci basamak sağlık merkezlerinde ve toplum içinde çalışıyor. Odak noktamız anne ve çocuk sağlığı hizmetleri, fakat gerektiğinde acil durumlara müdahale etmek üzere ülke genelinde sağlık durumunu da yakından izliyoruz.

Tonkolili bölgesi 2018 yılında Magburaka Bölge Hastanesi’nde anne ve çocuk sağlığı servislerine destek vermeye devam ettik; su ve sanitasyon (tuvalet

altyapısı) hizmetlerinde iyileşme sağladık, kan bankası kurduk, enfeksiyon önleme ve kontrol tedbirlerini geliştirdik. Ekiplerimiz yıl içinde 3.230 doğuma yardımcı oldu, 16.300 gebe izlem muayenesi, 4.370 doğum sonrası muayene geçekleştirdi. Bunların yanı sıra hasta sevkine destek olduk, personele eğitim verdik ve yerinde erişim çalışmaları yürüttük.

Magburaka Hastanesi’nde ve civarındaki sağlık merkezlerinde, cinsel şiddete maruz bırakılanlara tıbbi ve psikolojik destek sunuyoruz. Yağmur mevsimi boyunca, toplum temelli sıtma yönetimi sağlayan yedi noktaya tarama, tedavi ve sevk hizmetleri ile destek verdik.

Koinadugu bölgesi 2018 yılı boyunca Koinadugu’daki Kabala Bölge Hastanesi’nin çocuk ve anne sağlığı servislerinde hizmet vermeye devam ettik ve tüm bölgede hasta sevk sistemine destek olduk. Bir başka ekibimiz de toplum sağlığı merkezine, halk sağlığı çalışanlarına, geleneksel ebelere ve sağlık ocaklarına destek verdi.

Hastanenin ve toplum sağlığı tesislerinin kapasitesini arttırdık, acil müdahale, çocuk ve anne sağlığı hizmetlerinin standartlarını yükselttik ve sevk sistemini güçlendirdik; böylece yıl sonunda bütün faaliyetleri Sağlık Bakanlığı’na devrettik.

Kenema bölgesi MSF olarak Kenema’nın Gorama Mende, Wandor ve Nongowa bölgelerinde 13 birinci basamak sağlık merkezini destekliyor, klinik gözetim sunuyor ve eğitim veriyor, hasta sevkine yardım ediyor, temel ilaç ve tıbbi ekipman

tedarikinde önemli boşlukları dolduruyoruz, ayrıca yerinde erişim ve toplumu sağlık hakkında bilgilendirme faaliyetleri yürütüyoruz.

2018’in Ocak ayında Hangha şehrinde yeni bir hastanenin temelleri atıldı, yıl sonunda tesis tamamlanmak üzereydi. 2019’un Mart ayında açılması planlanan hastanede acil servis, yoğun bakım ünitesi, hastaneye yatırarak tedavi sunan iyileştirici beslenme merkezi, genel çocuk sağlığı koğuşu ve karantina odası, ayrıca bir laboratuvar ve kan bankası da dahil olmak üzere her türlü çocuk sağlığı hizmeti sunulacak. Uzun vadeli genişleme planlarında doğum ve radyoloji servisleri de bulunuyor.

Sağlık için insan kaynaklarıKenema’daki hastanenin temellerini atarken, bir yandan da MSF Sağlık Hizmetleri Akademisi aracılığıyla personele eğitim vermeye başladık. 2016’da kurulan akademi, kaynakları kısıtlı olan ve eğitimli personel eksikliği bulunan yerlerde tıbbi ve paramedikal görevlilerin becerilerini arttırmayı amaçlıyor.

2018 yılında Kenema bölgesinde 160 sağlık çalışanına eğitim verildi. Diğer 50 çalışan (25 hemşire ve 25 ebe) 24 aylık bir burs programıyla Gana’ya gitti ve 12 kişi, Güney Sudanlı hemşirelerle birlikte 18 aylık bir anestezi diploma kursuna katıldı. Sierra Leoneli hemşireler ve ebeler Kenema’daki yeni hastanede göreve geri dönecekler. Bu proje, Orta Afrika Cumhuriyeti, Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Güney Sudan gibi diğer ülkelerdeki eğitim ihtiyaçlarını karşılamak için gereken araçları ve uzmanlığı sağlamak konusunda pilot proje olacak.

KOİNADUGU

Regions where MSF has projects

Cities, towns or villages where MSF works

KENEMA

TONKOLİLİ



FREETOWN

GİNE

SİERRA LEONE


2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 120 | 2018 yılı harcamaları: 8,5 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1979 | msf.org/somalia




110 ’u sezaryen olmak üzere

690 doğuma yardımcı olundu

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), 2017 yılında Somali’ye geri döndüğünden beri ülke genelinde farklı bölgelerdeki sağlık merkezlerine verdiği desteği düzenli olarak arttırıyor.

Personelimize yapılan yoğun saldırılar nedeniyle

çalışmalarımıza yaklaşık 4 yıl ara verdiğimiz

Somali’de amacımız, sağlık hizmetlerine büyük

ihtiyaç duyulan ve güvenlik durumunun faaliyet

göstermemize izin verdiği yerlerde insanların

tedaviye ulaşmalarını sağlamak.

2018 yılında Kuzey Galkayo’da bulunan

Mudug Bölge Hastanesi’nde beslenme ve

çocuk sağlığı hizmetleriyle acil hizmetlere

destek vermeye devam ettik. Galkayo’da,

yerinden edilmiş kişilerin yaşadığı kamplarda

insani yardım sunduk.

Kadınların ve çocukların sağlık ihtiyaçlarına

yanıt vermek için Mayıs ayında Baidoa’da,

sevk merkezi olarak Güney Batı Eyaletinin

tümüne hizmet veren Bay Bölge Hastanesi’ni

desteklemeye başladık. Bölgede anne ölüm

oranları ve ölü doğum oranları hâlâ çok yüksek;

bu büyük ölçüde, gebeliğinde komplikasyon

yaşayan kadınların hastaneye geç gelmesinden

kaynaklanıyor.

Baydabo’daki ekibimiz 2018 sonu itibarıyla

110’u sezaryen olmak üzere 690 doğuma

yardımcı oldu. Buradaki çalışmalarımızı arttırarak

hastanenin çocuk sağlığı hizmetlerini de

destekleyeceğiz, toplum içinde sağlığı eğitimi

ve bilgilendirme toplantıları, sağlık gözetim

faaliyetleri ve hastaneye sevk hizmetleri de

vereceğiz.

Somali’de 2018’de bu uzun vadeli programların

yanı sıra, çeşitli amaçlara yönelik birçok

müdahalede bulunduk: Beslenme desteği

için Dolov ve Duşamareb’e, çocuk sağlığı

hizmetlerine destek vermek ve salgın hastalıklara

hazırlanmak için Jubaland Eyaletindeki Dobley,

Bardere ve Garbahare’ye ekipler gönderdik.

Ayrıca, yerel kurumlarla işbirliği içinde Erigavo,

Las Anod, Budhole, Galkayo, Baydabo ve

Bardere’de katarakt ameliyatı kampları

düzenledik.

SOMALİ

Baydabo’daki hastanenin doğum servisinde kadınlara doğum sancıları sırasında ve doğumdan sonra tıbbi bakım sağlanıyor. Somali, Temmuz 2018.

© Adan Said Abdi/MSF

ETİYOPYA

KENYA


KUZEY GALKAYODOLOV

DUŞAMAREB

BAYDABO

DOBLEY

BARDERE

GARBAHARE

LAS ANOD

ERİGAVO

BUHODLE

SOMALİ


2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 867 | 2018 yılı harcamaları: 14,8 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1979 | msf.org/sudan

SUDAN




750 kişi kala azar tedavisi gördüMSF hemşire yardımcısı Mou Dut Achuill, Güney Sudan’ın Doğu Darfur Eyaletindeki Kario Kampı’nda 3 yaşında bir oğlan çocuğuna sıtma testi yapıyor. Mart 2018.

© Jinane Saad/MSF

2018 yılı sonu itibarıyla Sudan’da yerinden edilmiş yaklaşık 2 milyon kişi ve kayıtlı 851.000 Güney Sudanlı mülteci, ayrıca Avrupa’ya gitmek için Sudan’dan geçmekte olan pek çok göçmen bulunuyordu.

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) 2018 yılında, özellikle şiddet yüzünden Sudan içinde ya da sınırın diğer tarafındaki Güney Sudan’da yerinden edilmiş kişiler için sağlık hizmetlerini iyileştirip genişletmeye devam etti. Ayrıca ihmal edilmiş ama ölümcül olabilen tropik hastalık kala azar (viseral layşmanyaz) ile mücadelede çabalarını arttırdı

El GadarifSudan, Doğu Afrika’daki en yüksek kala azar oranına sahip ve ülke genelindeki vakaların yaklaşık yüzde 70’i El Gadarif’te bulunuyor. Toplum içinde eğitim ve bilgilendirme faaliyetleri düzenliyoruz ve bölgedeki iki hastanede teşhis ve vaka yönetimine destek veriyoruz. 2018 yılında ülke çapındaki merkezlerde sağlık personeline eğitim vermeye başladık, kala azara karşı daha az toksik, daha az acı veren ve daha etkili bir tedavi bulmak amacıyla İhmal Edilen Hastalıklar İçin İlaç Girişimi (DNDi) tarafından tasarlanan klinik denemelere başlamak için hazırlıklar yaptık.



EL GADARİF

KASSALA

KUZEY DARFUR

GÜNEY KORDOFAN

BEYAZ NİL

DOĞU DARFUR

El Gadarif’teki ekiplerimiz, Sudan’ın büyük bir bölümünde 220.000’den fazla kişiyi etkileyen yoğun yağış ve ani su baskınları üzerine yardım malzemesi kitleri dağıttı ve yerel bir hastaneye ilaç bağışı yaptı. Komşu eyalet Kassala’da çikungunya virüsü salgınının ardından yerel sağlık merkezlerinde tedavi hizmeti verdik ve enfeksiyon kontrol tedbirleri uygulamaya koyduk.

Güney KordofanSudan’ın güney kesimindeki Güney Kordofan, çatışmaların yaşandığı, ülke içinde yerinden edilmiş yaklaşık 180.000 kişinin kayıtlı olduğu ve çok az sayıda uluslararası kuruluşun faaliyet gösterdiği istikrarsız bir bölge. 2018’de öncelikle cinsel sağlık ve üreme sağlığı hizmetlerine, ayrıca acil durumlara karşı hazırlıkları belirli bir düzeye çıkarmaya odaklanan bir saha projesi başlattık.

Kuzey DarfurGöçebe Arap aşiretleri arasındaki çarpışmalarda birçok insanın öldüğü ya da yaralandığı, altın madenciliği yapılan El Sireaf bölgesinde, ülke içinde yerinden edilmiş kişilere hizmet veren bir hastanede doğum ve yatarak tedavi bölümlerinde çalışıyoruz. Yakındaki Garazawya Sağlık Merkezi’ndeyse birinci basamak sağlık hizmetleri veriyoruz.

2018 yılında, yerinden edilmiş olup Tavila’daki evlerine geri dönen insanların ihtiyaçlarına yanıt vermek için iki gezici klinik hizmete soktuk.

Ekiplerimiz yerel hastanedeki doğumlara yardımcı olmaya devam etti, ayakta tedavi hizmetlerimizi ise Sağlık Bakanlığı’na devrettik.

Kuzey Darfur’un başkenti El Faşir’de kızamık salgınına müdahale ederek 1.200 kişiyi tedavi ettik, 15 yaşından küçük 312.000’den fazla çocuğu aşıladık. El Faşir’deki ekibimiz aynı zamanda 15.000 kişiye sıtma tedavisi sundu.

Doğu ve Batı DarfurYaklaşık 23.000 Güney Sudanlı mülteciye ev sahipliği yapan Doğu Darfur’daki Kario kampında, sağlık tesisine yatırarak veya ayakta tedaviyle birinci basamak sağlık hizmeti sunuyoruz. Bu merkez mültecilere ve Sudan yerli halkına hizmet veriyor. 2018 yılında yatarak tedavi veren bir iyileştirici beslenme merkezi açtık ve doğumhaneyi genişlettik.

Batı Darfur’daki Krinding Kampı’nda bulunan çocuk kliniğimizi planlandığı gibi 2018 yılı başında Sağlık Bakanlığı’na devrettik.

Beyaz NilKhor Wharal Kampı’ndaki acil durum saha hastanemizi geliştirerek ikinci basamak sağlık hizmeti veren 90 yataklı bir tesis haline getirdik ve 60 yataklı bir başka hastanenin inşaatına başladık. Kashafa Kampı’nda, yerli halk için de sevk noktası olan 55 yataklı bir hastanede hizmet veriyoruz. Güney Sudanlı mülteciler ve Sudanlı yerli halktan oluşan 100.000’den fazla kişi bu programlardan faydalanıyor.

SUDAN


ÜRDÜN2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 417 | 2018 yılı harcamaları: 25,5 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 2006 | msf.org/jordan






Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) Suriyeli mültecilere ve kırılgan durumdaki yerli topluluklara yardım etmek için sağlık programları yürütüyor.

2017’nin Temmuz ayında güney Suriye ile Ürdün arasındaki sınırın kapanması ve bir “çatışmasızlık” bölgesinin ilan edilmesiyle birlikte Ürdün’e gelen mülteci ve savaş yaralılarının sayısı azaldı. Bununla birlikte yaklaşık 671.000 kayıtlı ve bilinmeyen sayıda kayıt dışı Suriyeli mülteci hâlâ Ürdün’de bulunuyor, bu mültecilerin çoğunun temel ihtiyaçlarının karşılanması insani yardımlara bağlı. 2018’in Şubat ayında Ürdün Hükümeti, Suriyeli mülteciler için sübvanse edilen sağlık hizmetlerinin iptal edildiğini ilan etti, böylece mültecilerin sağlık hizmetlerine erişimini daha da güçleşti.

Kronik hastalıklar İrbid Vilayetindeki üç kliniğimiz, Suriyelilere ve kırılgan durumdaki Ürdünlülere bölgede önemli bir ölüm nedeni olan kronik hastalıklar için tedavi sunuyor. Ekipler, diyabet ve yüksek tansiyon gibi hastalıkları olan kişilere ev ziyaretleri de yaparak ruh sağlığı hizmeti, psikososyal destek, fizyoterapi ve sağlık

bilgilendirme hizmetleri sunuyorlar. 2018 yılında 21.000’den fazla ayakta muayene gerçekleştirdik ve 4.000 seanstan fazla bireysel ruh sağlığı danışmanlık hizmeti verdik.

2018 yılında Er-Remse’nin Sahel Horan ilçesinde, Turra’da birinci basamak sağlık hizmeti veren bir merkezde Suriyeli mültecilere ve yerli halka ayakta tedavi hizmeti verdik, daha sonra bu merkezi Sağlık Bakanlığı’na devrettik

Anne ve çocuk sağlığı İrbid’de 2013 yılı sonundan itibaren bir doğumeviyle ve 16 yataklı bir yenidoğan yoğun bakım ünitesiyle hizmet verdik ve toplamda 16.000 doğuma yardımcı olduk. 2018’de, doğumevini başka bir sivil toplum kuruluşuna devrettiğimiz Eylül ayına kadar 9 ay içinde ekiplerimiz 11.000 gebelik muayenesi gerçekleştirdi, yaklaşık 2.700 doğuma yardımcı oldu ve 664 yenidoğanı tedavi etti.

2018 yılında ruh sağlığı hizmetlerine odaklandık ve Mafrak Vilayetinde Suriyeli çocuklara ve onların ailelerine destek verdik.

Ortadoğu’da şiddet mağdurları için onarım cerrahisi Amman’daki onarım cerrahisi hastanesi her ay, başta Irak, Suriye, Yemen ve Filistin olmak

üzere komşu ülkelerden, çatışma ve savaşla ilişkili yaraları olan ortalama 200 hastaya kapsamlı tedavi sunmaya devam etti. Bu hizmetler arasında ortopedik ve plastik cerrahi, yüz ve çene cerrahisi, fizyoterapi, ruh sağlığı desteği ve protez sağlanması bulunuyor. 2016’dan beri, hastaların fiziksel bütünlüklerini ve bağımsızlıklarını yeniden kazanmaları için elzem olan el ve ayak protezlerini üç boyutlu baskıyla üretiyoruz. 2018’de ekiplerimiz 1.160 cerrahi müdahale gerçekleştirdi.

Er-Remse’de acil cerrahi hizmetleri 2016’nın Haziran ayında sınırın kapanmasının ardından güney Suriye’den sevk edilen yaralı hasta sayısındaki ani düşüş nedeniyle 2018 yılı başında zor bir karar vererek Er-Remse’deki 41 yataklı cerrahi hastanemizi kapattık.

Bu programımızla 2013 yılının Eylül ayından itibaren, fiziksel yaraları ya da psikolojik travması olan binlerce hastanın iyileşmesine yardımcı olduk. 4 yıldan biraz daha uzun bir süre içinde ekiplerimiz savaşta yaralanan 2.700 hastaya acil serviste hizmet verdi, 3.700’den fazla büyük çaplı cerrahi müdahale gerçekleştirdi, 8.500’den fazla fizyoterapi seansı ve yaklaşık 5.900 psikososyal destek seansı düzenledi.

2018’in Ekim ayında MSF proje yöneticisi Samar İsmail, ürettiğimiz ilk kısmi el protezinin prototipini inceliyor. 2013’te Suriye’de şarapnelle yaralanarak üç parmağını kaybeden Basil için tasarladıkları bu protez, Ürdün’ün başkenti Amman’daki ekibimiz için bir dönüm noktasıydı.

© Hussein Amri/MSF


SUUDİ ARABİSTAN

AMMAN

İRBİD

TURRA

ER-REMSE

MAFRAK

ÜRDÜN


2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 1.081 | 2018 yılı harcamaları: 47 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 2009 | msf.org/syria

SURİYEÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER:


22.500 rutin aşılama yapıldı

3.630 ’u sezaryen olmak üzere





Suriye’de 2018’de de tüm hızıyla devam eden savaş, milyonlarca kişiyi tıbbi insani yardıma muhtaç durumda bıraktı.

Siviller, sivillerin yaşam alanları ve sivil altyapı

2018’de bir kez daha doğrudan hedef alındı.

Binlerce insan öldürüldü, yaralandı; çok daha

fazla kişi evlerini terk etmeye mecbur oldu.

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) Suriye’deki

çalışmalarını sürdürdü fakat çabalarımız

güvenlik ve erişimle ilgili zorunluluklardan

dolayı ciddi şekilde kısıtlı kaldı.

Ekiplerimiz ne gibi tıbbi ihtiyaçlar olduğunu

ve bizim nasıl bir yardımda bulunabileceğimizi

tespit etmek için bağımsız değerlendirmeler

yapar. Erişim izni almak için müzakerede

bulunabildiğimiz bölgelerde hastanelerimiz

ve sağlık merkezlerimizle hizmet verdik, ayrıca

yerinden edilen insanların kaldığı kamplarda

sağlık hizmeti sunduk.

Doğrudan faaliyette bulunamadığımız

bölgelere uzaktan destek sunduk; bu destek

ilaç, tıbbi ekipman ve yardım malzemeleri

bağışı, sağlık çalışanlarının uzaktan eğitimi

ve tıbbi teknik tavsiyelerin yanı sıra, mevcut

tesislerin işletme giderlerinin karşılanmasına

mali yardım sağlanmasından oluşuyordu.

Kuzeybatı Suriye

2018’de, Şam, Humus ve Dera çevresindeki

çatışmaların yerinden ettiği binlerce insan,

ülkenin kuzey kesimindeki İdlib ve Halep

vilayetlerine gitti. MSF ekipleri gezici kliniklerle

anne sağlığı, birinci basamak genel sağlık

hizmetleri ve kronik hastalıkların tedavisi

konusunda çalıştı, insani yardım malzemeleri

dağıttı, su ve tuvalet altyapı sistemlerini

düzenledi. Bunların yanı sıra kamplarda ve

kamp civarlarında kitlesel aşılama kampanyaları

düzenledik ve sağlık tesislerindeki aşılama

programlarını destekledik.

İdlib ve Halep çevresinde bir dizi hastane

ve klinikte, ayakta tedavi ve yatan hasta

Suriye, İdlib’de, ülke içinde yerinden edilen insanların kaldığı bir kampta ateşin başında ısınmaya çalışan çocuklar, Ocak 2018.

© Omar Haj Kadour/MSF

2018’de MSF’nin tıbbi tesislerinin bulunduğu, faaliyet yürütülen bölgeler8

2018’de MSF’nin tıbbi tesislere ve faaliyetlere destek verdiği vilayetler


HAMA

DERARİF ŞAM

İDLİB

HALEP

HUMUS

IRAK

TÜRKİYE

KUNEYTİRE

HASEKE

DEYR EZ-ZOR

RAKKA

servisleri, acil servisler, yoğun bakım üniteleri,

ameliyathaneler, kan bankaları, doğumhaneler,

kronik hastalık ve Akdeniz anemisi (talasemi)

tedavisi gibi çok çeşitli alanlarda birinci ve

ikinci basamak sağlık hizmetlerine destek

olduk; bu çalışmaların tamamı yerel yetkililerle

koordinasyon içinde yürütüldü.

Halep vilayetinin kuzeydoğusundaki Kobani/

Ayn el Arap’ta temel sağlık tesislerinin yeniden

kurulması, ayakta tedavi, aşılama, psikolojik

destek ve anne sağlığı konularında yerel sağlık

SURİYE


Suriye, Haseke’deki MSF hastanesinde karnından ciddi bir ameliyat olan genç bir hasta, iyileşme sürecinde dinleniyor, Mart 2018. Bu delikanlı Deyr ez-Zor’daki Kubar’da bir mayın veya bubi tuzağının patlaması sonucu yaralanmış.

© Louise Annaud/MSF

yetkilileriyle birlikte çalışmayı sürdürdük.

Bu arada İdlib’de, Atme’deki yanık tedavisi

birimimizde ameliyat, deri grefti, yanık

pansumanı, fizyoterapi ve psikolojik destek

hizmetleri verdik. 2018’de bu birimde ayda

ortalama 150 müdahale gerçekleştirildi, ağır ve

karmaşık vakaları ambulansla Türkiye’ye sevk

ettik. Aralık ayında Atme’deki kampların ani

sel baskınlarından etkilenmesi üzerine, en zor

durumda kalan insanlara çadır, battaniye ve

başka yardım malzemeleri dağıttık.

2018 yılında bölgede ve insanların

ihtiyaçlarında yaşanan değişimlerle beraber

kuzeybatı Suriye’deki bazı saha projeleri yerel

yetkililere devredildi, bazıları da uzaktan

desteklendi. Ama kuzey İdlib’de üç ayrı sevk

hastanesiyle idare ortaklığı kurmayı başardık.

Bu kapsamda hastane yöneticileriyle tıbbi

stratejiler ve protokoller geliştirildi, bütün

servislere destek sağlandı, ilaç ve diğer

tıbbi malzemeler temin edildi ve hastane

çalışanlarının maaşları da dahil olmak üzere

işletme giderleri karşılandı. MSF ayrıca İdlib’de

böbrek nakli olmuş 100’den fazla hastaya

hayat kurtarıcı ilaçlar ve ameliyat sonra bakım

hizmetleri sundu.

Kuzeydoğu Suriye

Deyr ez-Zor vilayetinin bazı kesimlerinde savaş

devam etti, bu da yine insanların yerlerinden

edilmesine ve çok sayıda sivilin hayatını

kaybetmesine neden oldu, savaşta yaralanan

birçok insan MSF’nin kuzeydoğu Suriye’deki

tesislerine getirildi. Deyr ez-Zor’un başka

kesimlerinde ve Haseke ile Rakka’da şartlar

nispeten sakindi; Rakka ve Deyr ez-Zor’da daha

önceki ağır çatışmalar ve saldırılar sırasında

evlerini terk etmek zorunda kalanlar geri

dönmeye başladı. Ancak döndükleri bölgelerde

sağlık altyapısı büyük ölçüde yıkılmıştı,

kimi şehir ve köylerin her yanı mayınlar ve

patlamamış mühimmatla doluydu. 2018’de

Haseke ve Rakka’daki ekiplerimiz mayın, bubi

tuzağı ve patlayıcı askerî malzemelerin infilak

etmesi sonucu yaralanan yüzlerce insanı tedavi

etti.

Haseke, Rakka ve Deyr ez-Zor vilayetlerinde

sağlık tesislerinin yeniden işler hale

getirilmesine yardım ettik ve sağlık alanındaki

yerel yetkililerle koordinasyon içinde çalışarak

ameliyathaneler, fizyoterapi, anne sağlığı,

üreme sağlığı, ruh sağlığı, çocuk sağlığı,

aşılama, kan bankası, kronik hastalıkların

tedavisi gibi çok çeşitli birim ve hizmetlere

destek olduk. Rakka ve Tabka’da birinci

basamak sağlık hizmetleri ve ruh sağlığı

hizmetleri verdik ve şark çıbanı (layşmanya)

tedavi programı yürüttük, Ekim ayında

Tabka’daki kliniğimizi Tabka Sağlık Konseyi’ne

devrettik. Bunun yanında Tel Abyad

Hastanesi’nde sürdürdüğümüz bir talasemi

programı kapsamında ekibimiz 2.600 kan nakli

gerçekleştirip 226 hastayı şelasyon tedavisine

başlattı.

Yerinden edilen insanların kaldığı kamplarda

çalışan ekiplerimiz anne sağlığı ve ruh sağlığı

hizmetleri sundu; aşılamalar yaptı; şilte,

battaniye ve hijyen kitleri dağıttı; su ve tuvalet

altyapısı kurdu. Ayn İsa Kampı’nda bunlara ek

olarak bir pansuman odasında hizmet verdik,

beslenme yetersizliğine ve kronik hastalıklara

kaşı tedavi uyguladık, ruh sağlığı desteği

sağladık ve hastane sevklerini gerçekleştirdik.

2018’de Rakka kenti içinde tıbbi yardım

sağlayan çok az sayıda kuruluştan biri MSF’ydi.

Burada birinci basamak sağlık hizmetleri

birimimiz ve stabilizasyon noktamızla hizmet

verdik. Rakka Devlet Hastanesi’nin bazı

kısımlarının onarımına başladık, kuzeyde

Tel Abyad Hastanesi’nin anne ve çocuk

sağlığı servisleriyle ameliyathanesine destek

olmaya devam ettik ve vilayet genelinde

aşı kampanyaları yürüttük ya da mevcut

kampanyaları destekledik.

Şam ve iç Suriye

Doğu Guta Muharebesi sertleşirken, 5 yıldır

kuşatma altında yaşayan topluluklara yardımcı

olmaya çabaladık.

Taarruzun ilk 2 haftasında, 18 Şubat ile 3 Mart

arasında MSF’nin dışarıdan destek verdiği, o

şartlarda elinden geleni yapan hastaneler ve

tıp merkezleri, 4.830 kişinin yaralandığını,

1000’den fazla insanınsa öldürüldüğünü

bildirdi. Ölen ve yaralananların sayıları bundan

sonra da hızla artmaya devam etti, fakat bu

noktadan sonra durum artık güvenilir veri

toplanamayacak kadar kaotik bir hale geldi.

Doğu Guta’da muharebe başladığında 20

sağlık tesisine destek sağlıyorduk; bunlardan

bazıları neredeyse tamamen MSF desteğiyle

hizmet veriyordu, bazılarındaysa MSF başka

sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte ortaklardan

biriydi. Muharebenin sonunda bu tesislerin

biri hariç tamamı yıkılmış veya terk edilmişti,

bölgedeki faaliyetlerimiz böylece sona erdi.

2018’in Mayıs ayına kadar, Humus kentinin

kuzeyinde kırsal bölgedeki sekiz hastane ve

sağlık merkezine destek verdik. Mayıs ayında

savaşan tarafların bir anlaşma noktasına

varması üzerine bölgenin idari ve askerî

kontrolü Suriye hükümetine geçti. Bu tarihten

itibaren bizim destek verdiğimiz sağlık ağları

varlıklarını yitirdi.

Dera ve Kuneytire vilayetleri

Haziran ayında Dera ve Kuneytire’nin kontrolü

el değiştirince bölgedeki sekiz sağlık tesisine

verdiğimiz desteği kesmek durumunda

kaldık. O zamana kadar, yerinden edilmiş

insanların ve bölgenin yerleşik halkının sağlık

hizmetlerine erişimini arttırabilmek için mevcut

tesislere tıbbi, teknik ve lojistik destek sağladık.

2017’nin sonlarında ruh sağlığı alanında bir

yardım hattı kurmuştuk, 2018’in ilk 6 ayında

da uzaktan “teletıp” hizmeti verdik.

SURİYE


2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 2.058 | 2018 yılı harcamaları: 57 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1986 | msf.org/yemen

YEMEN

4 yıldır süren savaşın ardından Yemen’in sağlık sistemi çökmüş durumda. 2018 boyunca gitgide şiddetlenen çatışmalar sırasında cephe hatları hızla değişti ve ülkenin her yerinde sivillere karşı saldırılar düzenlendi.

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) 2018 yılında 13

hastanede ve sağlık merkezinde faaliyet gösterdi

ve 12 vilayette 20’den fazla sağlık tesisine

destek verdi. Bununla birlikte, yıl boyunca sağlık

personeline ve sağlık merkezlerine arka arkaya

yapılan saldırılar yüzünden birçok bölgede

faaliyetlerimizi askıya almak zorunda kaldık.

Güvenliğin olmaması ve erişim kısıtlamaları

MSF’nin -ve başka kuruluşların- ülke genelinde

beslenme ve insani yardım ihtiyaçları ile ilgili

güvenilir veri toplamasına da engel oldu.

Ekiplerimiz Hacca, Saada, Amran, İb ve Taiz

vilayetlerinde 5.700’den fazla çocuğu beslenme

yetersizliği nedeniyle ayakta tedavi ve yatarak

tedavi programlarına aldı, fakat Birleşmiş

Milletler ve diğer kuruluşların ileri sürdüğünün

aksine biz kıtlık olacağına dair belirti görmedik.

2018 yılında savaşla bağlantılı ölümlerin sayısı

ve dolayısıyla savaşın vardığı boyutlar da yanlış

sunuldu; resmi rakamlara göre savaşla ilişkili

ölüm sayısı 2016’dan beri değişmemiş, 10.000

olarak kalmıştı. Bu rakama itiraz edenlerin daha

gerçekçi ancak yine de ihtiyatlı tahminlerine

göre bu sayı 60.000’dir.1 Mart 2015 ile Aralık

Yemen’in Muha şehrindeki MSF hastanesinde hastasının durumuna bakan bir doktor. Kasım 2018.

© Guillaume Binet/MYOP



21.300 ’ü 5 yaşından küçük çocuklar

olmak üzere 63.100 kişi hastaneye yatırıldı


2.450 ’si sezaryen olmak üzere


savaş yaralanmaları da dahil, kasıtlı fiziksel şiddete maruz bırakılan

16.600 kişi tedavi edildi


3.150 çocuk, beslenme merkezlerinde yatarak tedavi gördü

ADEN

İB

TAİZ

ABYAN

SAADA

SANA

AMRANHACCA

ED-DALİ

SUUDİ ARABİSTAN

UMMAN

ŞEBVE

HUDEYDE

LAHİC


2018 arasında MSF tarafından veya MSF’nin

desteklediği tesislerde tedavi gören, savaş ve

şiddetle ilişkili olarak yaralanmış insanların

sayısıysa 119.000’i aşıyor.

Hudeyde cephe hattında tıbbi ve cerrahi hizmetler

13 Haziran 2018’de Suudi Arabistan ve Birleşik

Arap Emirlikleri öncülüğündeki koalisyonun

desteklediği, Cumhurbaşkanı Hadi’ye sadık

güçler, Hudeyde’yi Ensarullah birliklerinden

almak için bir saldırı başlattı. Bunu takip eden

3 ay içinde cephe hattı boyunca gerçekleşen

yoğun çarpışmalara karşılık olarak, Ağustos

ayında Muha’da bir cerrahi hastanesi açtık. Yıl

sonuna kadar burada büyük çaplı 1.300 cerrahi

müdahale gerçekleştirdik. Savaş yaraları olanların

yanı sıra, gebelik ve doğumda komplikasyon

yaşayan ve acilen ameliyat edilmesi gereken

hamile kadınların ameliyatlarını da yaptık. 2018

yılında pek çok kişiyi de Aden’deki travma

merkezimize sevk ettik; burada MSF ekipleri

büyük çaplı 5.400’den fazla cerrahi müdahale

gerçekleştirdi ve tedavi edilen yaraların yüzde

90’ı şiddetle bağlantılıydı.

Barış görüşmelerinin başarısızlığa uğramasının

ardından Eylül ayının ortasında Hudeyde’ye

yeni bir saldırı başladı. Her gün gerçekleşen

çarpışmalar nedeniyle Hudeyde-Sana ana

yolunu kısmen kesildi ve şehrin kuşatma altına

alınacağı endişesi yaşandı. Eylül ayında şehrin

kuzeydoğusundaki Es-Salahana Hastanesi’nde,

acil servisi ve ameliyathaneleri rehabilite ederek

acil tıp ve cerrahi hizmetleri sunmaya başladık.

Kasım ayının başında çarpışmalar daha da

şiddetlendiğinde Es-Salahana Hastanesi bu

bölgede hâlâ hizmet veren yalnız üç kamu

hastanesinden biriydi.

Savaş çok sayıda insanı yerinden edip sağlık

hizmetlerine erişimlerini keserken, vilayetteki

diğer hastaneler olan El Udayn, Far el Udayn ve

Ed-Dahi hastanelerini de rehabilite etmeye ve

bu hastanelere bağışta bulunup teknik destek

vermeye başladık.

Aralık ayının ortasında Yemen’de savaşan taraflar

ateşkes kararı aldılar. Stockholm Antlaşması

tutukluların değiş tokuşunu, Hudeyde etrafında

silahsızlandırılmış bir bölgenin oluşturulmasını

ve Ensarullah birliklerinin geri çekilmesini

YEMEN


öngörüyordu. Ayrıca, 4 yıldır süren savaş

nedeniyle halen cephe hatları ile bölünmüş

durumda olup, daha fazla tıbbi yardıma duyulan

ihtiyacın acı bir örneğini oluşturan Taiz’in

geleceğini tartışmak için bir komite oluşturuldu.

Sivillere, sağlık personeline ve sağlık merkezlerine yönelik saldırılar

Bağımsız izleme kuruluşu Yemen Veri Projesi’ne

göre, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri

öncülüğündeki koalisyonun düzenlediği

hava saldırılarında 17.729 sivil yaralandı ya

da öldürüldü, 2018’de saldırılardan en kötü

etkilenen vilayet Saada oldu: Saada 1.306 hava

saldırısında hedef alındı. Bu rakam, kaydedilen

bütün hava saldırılarının yüzde 39’una ve

şimdiye dek bir yıl içinde kaydedilen en yüksek

saldırı sayısına tekabül ediyor. MSF ekipleri,

Saada’da 2015’te koalisyon tarafından yapılan

bir hava saldırısında yıkılan, ardından baştan

aşağı yeniden inşa edilen Haydan Hastanesi’nde

çalışmaya devam etti.

Abs Hastanesi’nin bombalanmasıyla 19 kişinin

öldüğü ve 24 kişinin yaralandığı saldırının

üzerinden 2 yıl geçmeden, 11 Haziran’da Hacca

Vilayetinde, Abs’te MSF’ye ait kolera tedavi

merkezi bombalandı. Bu, 2015 yılından bu yana

savaşan taraflarca vurulan altıncı MSF tesisi oldu.

Kasım’da Ed-Dali Vilayetinde MSF çalışanlarının

kaldığı ev bir hafta içinde iki kere patlayıcılarla

hedef alınınca buradaki projelerimizi

sonlandırmak zorunda kaldık. Ekiplerimiz

2012’den beri Ed-Dali’de çalışıyor, Ed-Dali,

Kataba, El Azarık ve Damt bölgelerindeki sağlık

merkezlerinde 400.000’den fazla hastanın

tedavisine destek veriyordu. Aralık ayı sonlarında

Saada Vilayetinde cephe hattına yakınlığıyla

hastalarımız ve çalışanlarımız için yüksek risk

taşıması nedeniyle Raze Hastanesi’ne verdiğimiz

desteği de sonlandırmak durumunda kaldık.

Sağlık hizmetinde en kritik boşluklar

Yemen’deki sağlık sistemi bütün ülke

genelinde çökmüş durumda, ama bu durum,

Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri

öncülüğündeki koalisyonun 2017 sonlarında

iyice şiddetlenen ve 2018’de devam eden hava

saldırılarının yoğunlaştığı kuzey vilayetlerinde

daha da belirgin hissediliyor.

Pek çok sağlık çalışanı 2016 yılının Ağustos

ayından beri maaşları ödenmediği için bölgeyi

terk etti ve halen faal durumda olan yalnızca

birkaç hastane kaldı. Yemenliler ekonominin

kötüleşmesi yüzünden yakıt, yiyecek ve ilaç

gibi temel ihtiyaçlara erişmekte zorlanıyorlar

ve bunları bulsalar bile satın almaya güçleri

yetmiyor, ayrıca Sana havaalanının ticari

uçuşlara kapanması, insanların tedavi olmak için

yurtdışına gitmesini de engelliyor.

MSF ekipleri özellikle kadın ve çocuklara yönelik

sağlık hizmetlerindeki boşlukları doldurabilmek

adına 2018 yılında Ed-Dali, Amran, Hacca, İb

ve Taiz vilayetlerinde anne ve çocuk sağlığı

hizmetleri sundu.

Ülkenin batı kıyısındaki en önemli tıbbi

eksikliklerden biri, 2018 yılında da yine ameliyat

kapasitesinin yetersizliğiydi. Muha’daki MSF

hastanesi, Hudeyde ile Aden arasındaki 450

kilometrelik alanda ve karayoluyla 6-8 saat

mesafe içinde, yerel nüfusa hizmet eden ve

ameliyathanesi olan tek merkez. 2018’in Ağustos

ile Aralık ayları arasında Muha’daki ekiplerimiz

kara mayınları, el yapımı bombalar ve patlamamış

mühimmat ile yaralanan 150’den fazla kişiyi

tedavi etti. Bu kişilerin üçte biri tarlada oyun

oynayan çocuklardı. Eylül ayında yayımlanan

Çatışma ve Silahlanma Araştırmaları Raporu,

Ensarullah’ın mayın ve el yapımı bombaların geniş

çaplı seri üretimini yaptığına ve antipersonel, araç

ve deniz mayınları kullandığına işaret etti.

Salgın hastalıklar

2017 yılına göre çok daha az sayıda kolera

vakası tedavi ettik, ancak koşullar kolera salgın

dalgalarının yeniden başlamasına uygun olduğu

için tehlike devam ediyor. 2018 yılı sonlarında

İb’de kesin ve şüpheli kolera vakalarındaki artışla

baş edebilmek için yeni bir kolera tedavi merkezi

açtık.

2018 yılında MSF ekipleri tüm Yemen’de difteri

vakalarıyla karşılaşmaya devam etti ve Abs, Ed-

Dali, İb ve Taiz’de 570 hasta tedavi etti. Özellikle

Saada, Hacca ve Amran vilayetlerinde kızamık

hastalığı da bir başka endişe konusu. 2018 yılında

MSF ekipleri 1.981 kızamık vakası tedavi etti.

Aşılama konusunda hâlâ çok büyük güçlükler

var: Kitlesel aşılama kampanyaları özellikle ücra

yerlerde birçok defa ertelendi, erişim kısıtlamaları

yüzünden ve bazı bölgelerde yetkilendirme

eksikliği nedeniyle çalışmalar aksadı.

1 Silahlı Çatışma Yer ve Olay Veri Projesi’ne göre (Armed Conflict Location & Data Project, ACLED).

MSF’nin Yemen, Aden’deki travma hastanesinin içinden. Aralık 2018.

© Agnes Varraine-Leca/MSF

YEMEN

https://data2.unhcr.org/en/situations/mediterranean/location/5179


YUNANİSTAN

2018 yılında Suriye, Afganistan ve Irak gibi ülkelerden gelen 50.000’den fazla göçmen ve mülteci Yunanistan’a ulaştı.1

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) Yunan Adaları

ve anakaradaki göçmenlere tıbbi yardım ve ruh

sağlığı desteği vermeye devam etti. 2018’in

Ocak ile Aralık ayları arasında ekiplerimiz

Yunanistan genelinde yaklaşık 26.500 ayakta

tedavi gerçekleştirdiler, 4.500 çocuğu en yaygın

çocukluk hastalıklarına karşı aşıladılar.

Yunan Adaları

2016’nın Mart ayında AB-Türkiye Anlaşması

denen mutabakattan bu yana, Yunan Adaları

üzerinden Yunanistan Anakarasına ve Avrupa’ya

gitmeye çalışan göçmen ve mülteciler,

statüleri belirlenene kadar adalarda alıkonarak

bekletiliyor. Bu yüzden, olanakları yetersiz kabul

merkezlerinde uzun bir zaman boyunca, sağlık

hizmetlerine erişimleri kısıtlı halde ve Türkiye’ye

geri gönderilme korkusu içinde yaşamak

zorunda kalıyorlar, bu da onların tıbbi ve ruhsal

sorunlarını ağırlaştırıyor. 2018 yılında da bu

Yunanistan’ın Midilli Adası’nda yapılan aşılama kampanyasında, çocuğunu en yaygın çocukluk çağı hastalıklarına karşı aşılanmaya getiren bir kadın. Kasım 2018.

© Anna Pantelia/MSF

2018’de ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 223 | 2018 yılı harcamaları: 9,5 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1991 | msf.org/greece

MİDİLLİ

SAKIZ

EVROS



ATİNA

SİSAM




4.480 rutin aşılama yapıldı

işkence görmüş 320 kişiye tedavi sağlandı

280 kişi cinsel şiddet olayı nedeniyle tedavi edildi

anlaşmayı eleştirmeye ve anlaşmanın adada

sıkışıp kalan kadınların, erkeklerin ve çocukların

sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini duyurmaya

devam ettik.

2016 yılından beri Midilli Adası’nda bir klinikte

birinci basamak sağlık hizmetleri, cinsel sağlık ve

üreme sağlığı hizmetleri ve ruh sağlığı desteği

veriyoruz. 2017’nin sonlarında Moria Kabul

Merkezi’nin dışında bir klinik daha açtık; burada

16 yaşından küçük çocuklara, hamile kadınlara

ve cinsel şiddete maruz bırakılanlara sağlık

hizmetleri sunuyoruz. Midilli’nin merkezindeki

ekibimiz, kendi ülkelerinde ya da Yunanistan’a

gelirken geçtikleri ülkelerde yaşadıkları travmalar

ve şiddet nedeniyle ruh sağlığı alanında ağır

sorunları olan hastaları tedavi ediyor. Aralarında

çocukların da bulunduğu pek çok hastamız

Moria’daki güvensiz ve insanlık dışı koşulların

onları umutsuzluğa, kendine zarar verme ya

da intihar düşüncesine itmekte önemli bir rol

oynadığını bildirdi.

Sakız Adası’nda mültecilere ve göçmenlere yine

birinci basamak sağlık hizmeti, cinsel sağlık ve

üreme sağlığı hizmeti, ruh sağlığı desteği ve

sosyal hizmetler sunuyoruz. Adadaki hastanede

kültürel aracılar ve sosyal hizmet görevlileri

bulunuyor; Nisan ayında burada, seyahat

halindeki hastalar için sağlık hizmetlerinin

devamlılığını sağlamak amacıyla sağlık

tavsiyeleri, aşılama, ilaç tedariki ve Atina’daki

MSF hizmetlerine sevk gibi seyahat sağlığı

hizmetleri vermeye başladık.

Sisam Adası’ndaki Vathi Kasabasında çoğunluğu anakarada acil tıbbi tedaviye ihtiyaç duyan hastalar, kadınlar ve çocuklar kalıyor. Nisan ayına kadar burada ruh sağlığı ve sağlık bilgilendirme hizmetleri verdik ve geçici barınma yeri sağladık.

AtinaAtina’daki göçmenler ve mültecilerin özel ihtiyaçlarına yanıt vermek için iki klinikte hizmet veriyoruz.

“Gündüz tedavi merkezinde” ekipler, cinsel sağlık ve üreme sağlığı hizmetleri, ruh sağlığı desteği, sosyal hizmetler ve kronik hastalıklar için tedavi sunuyor.

Babel Gündüz Tedavi Merkezi ve Yunan Mülteci Konseyi ile işbirliği içinde hizmet verilen ikinci merkezimizde işkence, kötü muamele ve başka onur kırıcı davranışlara maruz bırakılmış insanlara kapsamlı tedavi sunuyoruz. Klinikte multidisipliner yaklaşımla tıbbi yardım ve ruh sağlığı desteği, fizyoterapi, sosyal yardım ve hukuki destek sağlanıyor.

Kuzey YunanistanKuzey Yunanistan’a gelen insan sayısındaki büyük artış (2017’de yaklaşık 6.500 kişinin gelmesine kıyasla 2018’de 18.000’den fazla kişi geldi) ve Sağlık Bakanlığı’nın hiçbir sağlık hizmeti sunmaması nedeniyle, Temmuz ayında Evros ilinin Türkiye sınırında bulunan Seymenli (Filakio) Köyündeki kabul ve kimlik tespit merkezinde bir ekip görevlendik. Yıl sonuna kadar burada genel sağlık muayenesi, cinsel sağlık ve üreme sağlığı ile seyahat sağlığı hizmetleri sunduk.

1 BMMYK Faaliyet Portalı, Akdeniz’de Durum.

YUNANİSTAN

https://data2.unhcr.org/en/situations/mediterranean/location/5179


SAYILARLA MSFSınır Tanımayan Doktorlar (MSF), uluslararası, bağımsız ve kâr amacı gütmeyen bir kuruluştur.

MSF’nin dünya çapında 21 temel ülke

ofisi var. Bunlar Almanya, Amerika Birleşik

Devletleri, Avustralya, Avusturya, Belçika,

Brezilya, Danimarka, Fransa, Güney Afrika,

Hollanda, Hong Kong, Kanada, İngiltere,

İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya, Japonya,

Lüksemburg, Norveç ve Yunanistan’da

bulunuyor. Ülke ofislerinin yanı sıra Arjantin,

Birleşik Arap Emirlikleri, Çek Cumhuriyeti,

Çin, Güney Kore, Hindistan, İrlanda, Kenya,

Lübnan, Meksika ve Rusya Federasyonu’nda

da MSF’nin şube ofisleri mevcut. MSF’nin

uluslararası merkezi ise Cenevre’de.

MSF, faaliyetlerini daha etkin yürütmek

amacıyla, çeşitli konularda özelleşmiş 10 yan

kuruluşu hayata geçirdi. “Uydu” adı verilen

bu kuruluşlar insani yardım malzemeleri

tedarik etmek, epidemiyolojik ve tıbbi

araştırmalar yürütmek, insani yardım ve

sosyal hareketler üzerine çalışmalar yapmak

gibi özel faaliyetler yürütüyor. Ülke ofisleriyle

bağlantılı çalışan bu uydular arasında MSF

Supply (tedarik), MSF Logistique (lojistik) ve

Epicentre (tıbbi araştırmalar) de yer alıyor. Bu

kuruluşlar MSF’nin kontrolünde olduğundan,

bunlar tarafından yürütülen faaliyetler de

MSF’nin Mali Raporu’na ve burada sunulan

verilere dahil edildi.

Uluslararası düzeyde birleştirilen ve MSF’nin

2018 yılı finansman verilerini ortaya koyan

bu raporda yer verilen rakamlar, İsviçre

GAAP FER/RPC standartlarına uygun olarak

hazırlandı. Söz konusu rakamsal veriler,

muhasebe firmaları KPMG ve Ernst & Young

tarafından da müştereken denetlendi.

2018 yılı Mali Raporumuzun tamamına

www.msf.org adresinden ulaşılabilirsiniz.

Dünya çapındaki MSF ülke ofisleri, ilgili

ülkenin muhasebe standartları, mevzuat

ve denetim kurallarına uygun olarak

hazırlanan ve denetimden geçmiş yıllık Mali

Beyannamelerini de ayrıca yayımlamaktadır.

Bu raporlara ülke ofislerinden ulaşabilirsiniz.

Bu raporda sunulan rakamlar 2018 yılına

aittir ve tüm meblağlar milyon avro birimiyle

ifade edilmiştir.. Sayılardaki yuvarlamalar

nedeniyle toplam rakamlarda tutarsızlıklar

görülebilir.

KAYNAKLARIMIZ NEREDEN GELDİ?

2018

2017

milyon avro yüzde milyon avro yüzde

Bireysel gelir 1.459,9 %95 1.471,1 %96

Kamu kurumları geliri 20,7 %1,3 29,9 %2

Diğer 55,8 %3,7 30,8 %2

Toplam gelir 1.536,4 %100 1.531,8 %100 Kaynaklarımız nereden geldi?

Bireysel gelir %95

Kamu kurumları geliri %1,3

Diğer %3,7

6,3 milyon bağışçıMSF olarak bağımsızlığımızı korumak ve toplumla bağlarımızı güçlendirmek adına,

bireylerden gelen bağış oranının yüksek olmasını sağlamaya çalışıyoruz. 2018’de MSF

gelirlerinin yüzde 95’i bireysel bağışlardan oluştu.

Bunu mümkün kılan, dünyanın her yerinden 6,3 milyondan fazla kişi ve bağımsız kurumun

katkılarıdır. MSF’ye kaynak sağlayan kamu kuruluşları arasında Kanada, Japonya ve İsviçre

hükümetleri ile Küresel Fon ve Uluslararası İlaç Satın Alma Servisi (UNITAID) bulunmaktadır.

SAYILARLA MSF


KAYNAKLARIMIZ NASIL KULLANILDI?

120

100

80

60

40

20

0

Kongo

Dem. C

um.

Yem

en

Güney

Sud

an

Orta A

frika

Cum

.

Suriy

e

, , Yemen, huriyeti, , Irak, , Bangladeş, , Nijer, , , , Haiti, Kenya, Sierra Leone, Pakistan, , Myanmar

Irak

Nijery

a

Bang

ladeş

Afgan

istan

Nijer

Etiyo

pya

Lübna

n

Ürdün

Haiti

Kenya

Sierra

Leon

e

Pakis

tan

Çad

Mya

nmar

2018 2017

0

20

40

60

80

100

120

MSF’nin 2018 yılında 15 milyon avrodan daha fazla harcama yaptığı ülkeler

mily

on a

vro

Lorem ipsum

* “Diğer ülkeler” kategorisinde, program harcamalarının 1 milyon avronun altında kaldığı tüm ülkelerin verisi bir arada gösterilmiştir.

AFRİKA milyon avro

Kongo Demokratik Cumhuriyeti 109,9

Güney Sudan 83,3

Orta Afrika Cumhuriyeti 51,2

Nijerya 44,9

Nijer 31,6

Etiyopya 31,2

Kenya 24,4

Sierra Leone 19,4

Çad 15,2

Sudan 14,8

Mali 14,8

Kamerun 12,7

Güney Afrika 11,6

Mozambik 10,1

Uganda 10,0

Libya 9,5

Malavi 9,0

Somali 8,5

Gine 8,4

Tanzanya 7,7

Zimbabve 7,0

Burundi 6,6

Esvatini 6,1

Liberya 5,7

Fildişi Sahili 5,4

Gine Bissau 4,5

Moritanya 4,5

Burkina Faso 4,3

Mısır 2,5

Angola 1,7

Zambiya 1,0

Diğer ülkeler * 0,1

Toplam 577,6 (%55)

AVRUPA milyon avro

Yunanistan 9,5

Ukrayna 5,5

İtalya 4,9

Rusya Federasyonu 2,2

Fransa 2,2

Belarus 1,9

Belçika 1,0

Doğu Avrupa göç desteği 2,4


Toplam 30,4 (%3)

OKYANUSYA milyon avro

Papua Yeni Gine 4,6

Nauru 1,2


Toplam 5,8 (%1)

AYRIM DIŞI milyon avro

Çapraz faaliyetler 7,5

Akdeniz’deki arama kurtarma faaliyetleri

2,7

Diğer 8,9

Toplam 19,1 (%2)

Program harcamaları toplamı

1,047.4 (%100)

ASYA VE ORTADOĞU milyon avro

Yemen 57,0

Suriye 47,0

Irak 45,5

Bangladeş 39,9

Afganistan 32,0

Lübnan 29,8

Ürdün 25,5

Pakistan 17,5

Myanmar 15,1

Hindistan 13,4

Filistin 11,6

Özbekistan 8,6

Türkiye 8,1

Kamboçya 4,8

Kırgızistan 2,6

Tacikistan 2,4

Filipinler 2,1

İran 2,1

Gürcistan 1,7

Ermenistan 1,7

Malezya 1,4


Toplam 371,8 (%35)

KUZEY VE GÜNEY AMERİKA milyon avro

Haiti 25,2

Meksika 5,2

Venezuela 4,2

Kolombiya 2,7

Honduras 2,3

El Salvador 1,7


Toplam 42,8 (%4)

SAYILARLA MSF


KAYNAKLARIMIZ NASIL KULLANILDI? 2018 2017milyon avro yüzde milyon avro yüzde

Toplumsal çalışmalar

Program harcamaları1 1.047,4 %65 1.084,5 %67

Program desteği 209,8 %13 190,3 %12

Farkındalık oluşturma ile Temel İlaç ve Aşılara Erişim Kampanyası 46,5 %3 46,3 %3

Diğer insani yardım faaliyetleri 15,5 %1 13,7 %1

Toplumsal çalışmalar toplamı 1.319,2 %82 1.334,8 %83

Diğer harcamalar

Kaynak arttırma 208,1 %13 203,2 %13

Yönetim ve genel idare 80,9 %5 78,4 %5

Diğer harcamalar toplamı 289,0 %18 281,6 %17

FAALIYET HARCAMALARI TOPLAMI 1.608,3 %100 1.616,4 %100

Program harcamaları

%65

Kaynak arttırma

%13

Program desteği %13

Farkındalık oluşturma ile Temel İlaç ve Aşılara Erişim Kampanyası %3

Yönetim ve genel idare %5

Kaynaklarımız nasıl

kullanıldı?

En büyük gider kalemi personel giderleridir: Harcamaların yüzde 52’si (uçak biletleri, sigorta, konaklama, vb. dahil olmak üzere) yerel ve uluslararası çalışanlarla ilgili giderlerdir.

Sağlık ve beslenme kategorisinde ilaçlar, tıbbi malzemeler, aşılar, hastaneye yatırma masrafları ve iyileştirici gıdalara ait giderler yer almaktadır. Bunların gönderim masrafları ise ulaşım, nakliye ve depolama başlığı altında sunulmaktadır.

Lojistik ve sanitasyon kategorisinde sunulan giderler, sağlık merkezlerinin yapımı ve donatılmasına, su ve sanitasyon altyapısı kurulmasına ve lojistik malzeme tedarikine ait giderlerdir. Diğer harcamalar, harici paydaşlara yapılan hibeler ve vergiler gibi ödemeleri kapsar.

Niteliğine göre program harcamaları

Personel giderleri

Sağlık ve beslenme

Ulaşım, nakliye ve depolama

Ofis giderleri

Lojistik ve sanitasyon

Diğer

İletişim

%52

%17

%12

%6

%7

%2

%4

1 Program harcamaları sahada yapılan veya saha programı adına genel merkezler tarafından yapılan harcamaları ifade eder. Bütün harcamalar, MSF tarafından yerine getirilen temel faaliyetlere göre, tam maliyet yöntemi uyarınca tahsis edilmiştir. Dolayısıyla bütün gider kategorilerine maaşlar, doğrudan giderler ve tahsis edilen genel masraflar (örn. inşaat ve yıpranma giderleri) dahildir.

Diğer insani yardım faaliyetleri %1

SAYILARLA MSF


YIL SONU İTİBARIYLA BİLANÇO

2018

2017

milyon avro yüzde milyon avro yüzde

Kasa ve nakdi değerler 726,1 %57 839,6 %63

Diğer dönen varlıklar 266,1 %21 230,3 %17

Duran varlıklar 289,6 %23 257,8 %19

TOPLAM VARLIKLAR 1.281,8 %100 1.327,7 %100

Sınırlandırılmış fonlar2 41,9 %3 43,3 %3

Sınırlandırılmamış fonlar3 927,6 %72 996,4 %75

Diğer fonlar4 35,2 %3 22,3 %2

Kuruluşa ait anapara 962,8 %75 1.018,7 %77

Cari borçlar 202,6 %16 185,0 %14

Cari olmayan borçlar 74,5 %6 80,8 %6

Toplam borçlar 277,1 %22 265,7 %20

TOPLAM BORÇLAR VE FONLAR 1.281,8 %100 1.327,7 %100

Yerel personel %84

Uluslararası personel

%8

Merkez ofis pozisyonları %8

İnsan kaynakları

istatistikleri

2 Sınırlandırılmış fonlar sürekli ya da geçici olarak sınırlandırılmış olabilirler: Sürekli olarak sınırlandırılmış fonlar, kısa vadede harcanmak yerine bağışçıların varlıkların yatırım yapılarak değerlendirilmesini ya da uzun vadede kullanılmak üzere korunmasını istediği durumlarda anapara kaynaklarını ve bazı ülkelerde dağıtılmayan kâr olarak muhafaza edilmesi zorunlu asgari tutarları kapsar; geçici olarak sınırlandırılmış fonlar harcanmamış bağış fonlarıdır ve belirli bir amaç için (örn. belirli bir ülke veya program için) ayrılmış, zaman bakımından sınırlandırılmış ya da harcanmak üzere değil yatırım yapılması veya korunması gereken, ancak sözleşmeyle bağlı bir yükümlülüğü veya geri ödenme talebi olmayan kaynaklardır.

3 Sınırlandırılmamış fonlar MSF mütevelli heyetince, sosyal görevimizi yerine getirmek adına uygun görülen şekilde harcanabilecek, harcanmamış ve belirli bir konuya ayrılmamış bağışlardır.

4 Diğer fonlar varlıkların mali değerinin avroya çevrilmesinden doğan farklar ile vakfın anaparasıdır.5 Personel sayısı tam zamanlı çalışanlara eşdeğer olacak şekilde hesaplanmış ve yıl içindeki ortalaması alınmıştır.6 Saha pozisyonları program için çalışan ve programa destek verenleri kapsar.

2018 bilançosu, kur kazanç/kayıpları için ayarlama yapıldıktan sonra 72 milyon avroluk bir bütçe açığı gösteriyor (2017’de bütçe açığı 104 milyon avroydu).

MSF’ye ait kaynaklar, gelirlerin giderlerden fazla olduğu yıllar içinde birikerek oluşmuştur. 2018 yılı sonu itibarıyla bu kaynaktan geriye kalan kullanılabilir kısım (kalıcı olarak sınırlandırılmış olan fonlar ile vakıfların anaparaları dışında kalan kısım), önceki yılın faaliyetlerinin 7,2 ayına tekabül etmiştir.

Fonların korunmasında şunlar amaçlanır: Toplanan bağışlar dönemsel artışlar kaydederken harcamanın nispeten sürekli olmasından dolayı, yıl içinde gerekecek işletme sermayesini (döner sermaye) temin etmek; insani yardım ihtiyacını hızla karşılamak ve bunu daha sonradan kamuoyuna yönelik bağış kampanyaları ve/veya kamu kurumları tarafından sağlanan kaynaklarla kapatmak; gelecekte yaşanabilecek ve ihtiyaçların giderilmesine yeterli kaynak elde edilemeyecek büyük insani krizlere kaynak ayırmak; uzun vadeli programların (örn. antiretroviral tedavi programları) sürdürebilirliğini sağlamak; bireylerden veya kamu kuruluşlarından gelecek bağışlarda beklenmeyen bir azalma olması halinde giderleri kısmakla kısa vadede kapatılamayacak bir açık olmasına karşı tedbir almak.

İNSAN KAYNAKLARI İSTATİSTİKLERİ

2018 2017

çalışan sayısı yüzde çalışan sayısı yüzde

Personel pozisyonları5

Yerel personel 39.519 %84 37.986 %84

Uluslararası personel 3.824 %8 3.721 %8

Saha pozisyonları6 43.344 %92 41.707 %92

Merkez ofis pozisyonları 3.974 %8 3.724 %8

TOPLAM PERSONEL 47.318 %100 45.431 %100

Uluslararası hareketler

Doktor havuzu 1.743 %22 1.603 %20

Hemşire ve diğer paramedikal görevli havuzu

2.439 %31 2.640 %33

Sağlık dışı personel havuzu 3.684 %47 3.715 %47

TOPLAM HAREKET 7.866 %100 7.958 %100

Uluslararası Mali Raporun tamamına www.msf.org adresinden ulaşabilirsiniz (İngilizce).

SAYILARLA MSF

BU RAPOR HAKKINDAKatkıda bulunanlar Imad Aoun, Dr. Marc Biot, Masha Borshcheva, Brigitte Breuillac, Jacob Burns, Andrea Bussotti, Lali Cambra, Sara Chare, Dr Isabelle Defourny, Anaïs Deprade, Clarisse Douaud, Silvia Fernandez, Elisa Fourt, Igor Garcia Barbero, Diala Ghassan, Wairimu Gitau, Corinne Grant, Marie-Élisabeth Ingres, Jean-Marc Jacobs, Frederic Janssens, Lauren King, Marcel Langenbach, Kenneth Lavelle, Candida Lobes, Jason Maddix, Dalila Mahdawi, Alexandra Malm, Robin Meldrum, José Luis Michelena, Simon Ming, Ivan Muñoz, Bertrand Perrochet, Elias Primoff, Yasmin Rabiyan, Kate Ribet, Jason Rizzo, Carmen Rosa, Dimitris Roubis, Victoria Russell, Jinane Saad, Teresa Sancristoval, Francesco Segoni, Tim Shenk, Alessandro Siclari, Rosie Slater, Guilaine Thebault, Cornelia Tobler, Gijs Van Gassen, Agnès Varraine-Leca, Olivia Watson, Eleanor Weber-Ballard.

Teşekkürler Kate de Rivero, Marc Gastellu-Etchegorry, Joanna Keenan, Christopher Lockyear, Manal Shams Eldin.

Bu rapordaki veri ve malzemeleri toplayan ve gözden geçiren bütün saha, merkez ofis ve iletişim ekiplerine ayrıca teşekkür ederiz.

İngilizce Rapor Sorumlu Editör Catherine Wilson Fotoğraf Editörü Bruno De Cock Editör Kristina Blagojevitch Son okumas Sarah-Eve Hammond, Joanna Keenan, Natasha Lewer Tıbbi veri toplama MSF Merkezleri ve Epicentre

Türkçe Rapor Çeviri Ayça Çınaroğlu (Faaliyet Özeti, Ülkelere Göre Faaliyetler, Sayılarla MSF), Zeynep Alpar (Yılın Özeti ve özel makaleler) Editör Zeynep Alpar

Türkçe raporda yer alacak ülkelerin seçimi, rapor hazırlıkları ve katkıları için Zeyneb Gültekin’e teşekkür ederiz.

Fransızca Rapor Çeviri Translate 4 U sarl (Aliette Chaput, Emmanuel Pons)

Editör/Son Okuma Laure Bonnevie, Histoire de mots

Arapça Rapor Koordinatör Basheer Al Hajji Çeviri Simon Staifo Editörler/Son okuma Basheer Al Hajji, Salam Daoud

Orijinal Tasarım ACW, Londra, İngiltere www.acw.uk.com

Türkçe Rapor Tasarım Uygulama MYRA www.myra.com.tr

http://www.acw.uk.com

Sınır Tanımayan Doktorlar (Médecins Sans Frontières, MSF), silahlı çatışma, salgın hastalık ve doğal afetlerden etkilenen ve sağlık hizmetlerinden mahrum bırakılan insanlara acil yardım sunan bağımsız ve uluslararası bir tıbbi insani yardım kuruluşudur. MSF dil, din, etnik köken, toplumsal cinsiyet ve siyasi görüş ayrımı gözetmeksizin yalnızca ihtiyaca dayalı olarak sağlık hizmeti sunar.

MSF kâr amacı gütmeyen bir kuruluştur. 1971’de Fransa’da, Paris’te kurulmuştur. Bugün MSF 24 ana ofisi bulunan dünya çapında bir harekettir. Sağlık çalışanlarından, lojistik ve idari görevlilerden oluşan binlerce kişilik kadrosuyla dünyanın 74 ülkesinde saha programları yürütür. MSF’nin uluslararası merkezi İsviçre’de, Cenevre’dedir.

MSF International 78 Rue de Lausanne, Case Postale 1016, 1211 Geneva 21, Switzerland Tel: +41 (0)22 849 84 84 Fax: +41 (0)22 849 84 04

@MSFFacebook “f ” Logo CMYK / .ai Facebook “f ” Logo CMYK / .ai

msf.english

MSF Türkiye www.sinirtanimayandoktorlar.org

MSF_TurkiyeFacebook “f ” Logo CMYK / .ai Facebook “f ” Logo CMYK / .ai

MSFTurkiye

@MSF_Turkiye

MSFTurkiye

KAPAK FOTOĞRAFI: 18 yaşındaki Ali, Yemen’in Muha şehrindeki MSF hastanesinde haftada iki defa rehabilitasyon seansına katılıyor. Ali, Muha’nın doğusunda bulunan Mevza’daki bir tarlada kara mayını patlayınca yaralanmış. Kasım 2018.. © Guillaume Binet/MYOP

https://twitter.com/MSF

https://www.facebook.com/msf.english/

https://www.facebook.com/msf.english/

https://twitter.com/MSF

2018 ULUSLARARASI FAALİYET RAPORUsinirtanimayandoktorlar.org/wp-content/uploads/... ·...

Documents

Transcript of 2018 ULUSLARARASI FAALİYET RAPORUsinirtanimayandoktorlar.org/wp-content/uploads/... ·...