TÜRKİYE ULUSLARARASI KOOPERATİFLER YILI FAALİYET RAPORU -...

2012TÜRKİYE

ULUSLARARASI KOOPERATİFLER YILIFAALİYET RAPORU

I

ÖNSÖZDeğerli Kooperatifçiler;

Son yıllarda dünyada yaşanan sosyo-ekonomik krizler, birlikte hareket etme ve ortak iş yapmanın önemini bir kez daha ortaya koymuştur. Krizlere karşı toplumsal kalkınma ve sürdürülebilir işletmecilik anlayışıyla hareket eden kooperatifler bir kez daha dünyanın gündemine gelmiştir. Bu nedenle uluslararası kuruluşlar tarafından kooperatiflerin önemine dikkat çekilmiş, farkındalık oluşturulmaya başlanmıştır.

Gelirin adil paylaşımına, yoksulluğun azaltılmasına ve ülkelerin kalkınmasına kooperatiflerin sağladığı katkılar nedeniyle Birleşmiş Milletler 2012 yılının tüm dünyada “Uluslararası Kooperatifler Yılı” olarak kutlanmasını kararlaştırmıştır.

Bu kapsamda, ülkemizde de sözkonusu yıla ilişkin olarak düzenlenecek etkinlikleri belirleyip uygulamak amacıyla Bakanlığımız koordinasyonunda “2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Eylem Planı” hazırlanmıştır. Bu plan çerçevesinde sektörle birlikte ülkemizin her tarafında bir dizi faaliyet gerçekleştirilmiştir.

Söz konusu faaliyetlerin içinde en önemlisi, alanında bir ilk olan “Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı” nın yürürlüğe girmesi olmuştur. Ülkemiz kooperatifleri için bir yol haritası niteliğinde olan Strateji, Birleşmiş Milletler(BM) ve Uluslararası Kooperatifler Örgütü(ICA) tarafından diğer ülkelere örnek bir çalışma olarak tanıtılmıştır.

Yıl boyunca kooperatifçilik konusunda gerek sektör gerekse üniversiteler ile işbirliği yapılarak toplantı ve seminerler düzenlenmiş, görsel ve yazılı medyada kooperatifçilik ile ilgili haberler ve bilgilendirmeler yayınlanmış, dünya uygulamalarının takibi ve görüş alışverişinde bulunulması amacıyla yurtdışındaki bazı başarılı kooperatifler de yerinde incelenmiştir.

Yine, ülkemizde bir ilk olan ve tüm kooperatifçilik sektörünün yer aldığı ve kooperatiflerin halkla buluşmasının sağlandığı “Türkiye Kooperatifler Fuarı” gerçekleştirilmiştir.

II

Ayrıca, kooperatifçilik bilincinin ülkemizin geleceği olan gençlere aşılanması amacıyla ilk ve orta öğrenim öğrencilerine yönelik ödüllü yarışma ve etkinlikler düzenlenmiştir. Bu çalışmalarımıza katkı sağlayan tüm kişi kurum ve kuruluşlar ödüllendirilmiştir. Bu hassasiyetimiz bundan sonra da devam edecektir.

Yıl boyunca yürütülen etkinlikler ülkemizde kooperatif algısının olumlu yönde değişimine önemli katkılar sağlamıştır. Ancak, ülke olarak kooperatifçilik alanında kat edeceğimiz önemli mesafeler olduğunu dikkate alarak, bu tür çalışmaların sadece bir yıl ile sınırlandırılmadan bundan sonraki süreçte de sürdürülmesinin önemli olduğunu ifade etmek istiyorum.

“2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Eylem Planı”nın hazırlanması ve yıl içinde uygulanmasında emeği geçen herkese teşekkür ediyor ve 2012 yılında oluşan sinerjinin artarak sürdürülmesini diliyorum.

Hayati YAZICI Bakan

III

İÇİNDEKİLERKISALTMALAR ....................................................................................................................................................... VTABLOLAR .............................................................................................................................................................. VGİRİŞ ........................................................................................................................................................................ 11. 2012 ULUSLARARASI KOOPERATİFLER YILI .......................................................................................... 1

1.1. Birleşmiş Milletler 64/136 sayılı Kararı ........................................................................................... 41.2. UKY Amaç ve Hedefleri ....................................................................................................................... 41.3. Birleşmiş Milletler Uluslararası Kooperatifler Yılı Kılavuzu ..................................................... 51.4. Birleşmiş Milletler - Uluslararası Kooperatifler Yılı Açılış Toplantısı .................................... 61.5. Uluslararası Kooperatifler Birliği-ICA Uluslararası Kooperatifler Yılı Açılışı ....................... 7

2. TÜRKİYE’DE YÜRÜTÜLEN ÇALIŞMA ve ETKİNLİKLER .......................................................................... 72.1. Kutlama Komitesi .................................................................................................................................. 72.2. 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Eylem Planı ......................................................................... 92.3. 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Açılış Toplantısı ...............................................................142.4. Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı .......................................................................172.5. 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Logosunun Resmi Yazışmalarda Kullanılması ......232.6. Valilik ve Belediyeler ile Kooperatif Merkez Birlikleri ve Kooperatif Üst Kuruluşlarının 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Hakkında Bilgilendirilmesi .............232.7. Kooperatifler Yılı İnternet Sayfası ..................................................................................................252.8. Kamu Spotu ve Tanıtım Filmleri .....................................................................................................252.9. Yayınlar ..................................................................................................................................................262.10. TV Programları ...................................................................................................................................272.11. TV Dizisi ................................................................................................................................................282.12. Tanıtım Materyalleri .........................................................................................................................282.13.Yıla Özgü Milli Piyango Çekilişi .....................................................................................................312.14. Yıla Özgü Hatıra Pul ve Zarflar .....................................................................................................322.15. Türkiye Kooperatifler Fuarı ............................................................................................................332.16. Kooperatifçilik Konulu Resim, Kompozisyon ve Şiir Yarışması ve Ödül Töreni ...........35

2.16.1. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Resim ve Kompozisyon Yarışması ................................352.16.2. Köy-Koop. Denizli Birliği Şiir ve Kompozisyon Yarışması .............................................47

2.17. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Etkinlikleri ....................................................................482.18. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Görev ve Yetki Alanına Giren Kooperatif Üst Kuruluşları Etkinlikleri .............................................................................................................492.19.Üniversiteler Tarafından Gerçekleştirilen UKY Değerlendirme Toplantıları .................50

2.19.1. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Bolu Meslek Yüksek Okulu ..............................502.19.2. Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Biga Meslek Yüksek Okulu ........................................50

IV

2.19.3. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Mucur Meslek Yüksek Okulu ......................................512.19.4. Çorum Hitit Üniversitesi ..........................................................................................................52

2.20. Merkez Birlikleri Tarafından Yıla Özgü Düzenlenen Değerlendirme Toplantıları ......522.20.1. Kooperatif ve Üst Birlikleri Değerlendirme Toplantısı ...................................................532.20.2.Tüm Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifleri Merkez Birliği Değerlendirme Toplantısı ....532.20.3. Tarım Satış Kooperatifleri Birlikleri Değerlendirme Toplantısı ...................................542.20.4.Tüm Tüketim Kooperatifleri Merkez Birliği Değerlendirme Toplantısı .....................542.20.5. Tarım Kooperatifleri Merkez Birliği ve Köy-Koop Merkez Birliği Tarafından Yapılan Etkinlikler ................................................................................................552.20.6. Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Değerlendirme Toplantıları .....552.20.7. Kooperatiflerin Desteklenmesi Çalıştayı ............................................................................562.20.8. Nilüfer Kadın, Çevre, Kültür ve İşletme Kooperatifi Kadın Ekonomi ve Siyaseti Festivali ..........................................................................................................................572.20.9. Bursa Çağdaş Eğitim Kooperatifi Kooperatifçilik Paneli ...............................................582.20.10. Kastamonu Valiliği Ticaret İl Müdürlüğü 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Etkinlikleri Konferansı ....................................................................................................582.20.11.Kalkınma Bakanlığı Kooperatifçilik Eğitimi......................................................................58

2.21. Uluslararası Etkinlikler ....................................................................................................................592.21.1. Avrupa Kooperatifler Haftası ve ICA Avrupa Genel Kurulu .........................................592.21.2. Kooperatiflerin Desteklenmesi Projesi İtalya Teknik Gezisi.........................................602.21.3. Kanada Yenilenebilir Enerji Kooperatifleri Teknik Gezisi ..............................................602.21.4. Uluslararası Tarım Kooperatifleri Örgütü Yıllık Yönetim Kurulu Toplantısı .............612.21.5. Uluslararası Kooperatifler Birliği ve Uluslararası Tarım Kooperatifleri Örgütü Genel Kurul ve Semineri ..........................................................................................612.21.6. Dünya Kooperatifler Fuarı .......................................................................................................622.21.7. Uluslararası Kooperatifler Birliği Genel Kurulu ve UKY Açılış Toplantısı .................63

2.22. Kooperatifçilik Alanında Eğitim Yapan Öğrencilere ve Kooperatifçilikle İlgili Yüksek Lisans Yapanlara Sağlanan Burs Destekleri ..............................................................632.23.Yılın Kooperatiflerinin Seçilmesi ..................................................................................................642.24. 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Kapanış Toplantısı .......................................................64

3. BAZI ÜLKELERDE ULUSLARARASI KOOPERATİFLER YILI ETKİNLİKLERİ ......................................713.1. ABD ..........................................................................................................................................................713.2. İngiltere ..................................................................................................................................................723.3. Singapur .................................................................................................................................................733.4. Kanada ....................................................................................................................................................743.5. Avustralya ..............................................................................................................................................75

4. DEĞERLENDİRME .........................................................................................................................................765. BASINDA KOOPERATİFLER YILI VE KOOPERATİFLER .........................................................................77

V

KISALTMALAR AİBÜ Abant İzzet Baysal Üniversitesi

BM Birleşmiş Milletler

ÇŞB Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

GTB Gümrük ve Ticaret Bakanlığı

GTHB Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

HAY-KOOP Hayvancılık Kooperatifleri Merkez Birliği

ICA Uluslararası Kooperatifler Birliği

ILO Uluslararası Çalışma Örgütü

MEB Milli Eğitim Bakanlığı

OR-KOOP Orman Kooperatifleri Merkez Birliği

PTT Türkiye Posta Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü

RTÜK Radyo ve Televizyon Üst Kurulu

SÜR-KOOP Su Ürünleri Kooperatif Birlikleri Merkez Birliği

TESKOMB Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Merkez Birliği

TİKA Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı

TKK Türk Kooperatifçilik Kurumu

TMKB Türkiye Milli Kooperatifler Birliği

TTKKMB Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği

UKY Uluslararası Kooperatifler Yılı

TABLOLARTablo 1-2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Türkiye Eylem Planı .....................................................13

1

GİRİŞEkonomik ve sosyal hayat ile kamu yönetimi anlayışında yaşanan değişikliklerin sonucu olarak devletler, ekonomik ve sosyal alandaki rollerini azaltmaya gitmektedirler. Bu çerçevede idari, politik ve ekonomik yapılar serbestleştirilmekte, yerelleştirilmekte ve planlı ekonomiden piyasa ekonomisine geçilmektedir. Bu nedenle devletler, farklı ekonomik sektörlerin gelişimini dengelemeye doğru yönelmektedir.

Diğer taraftan, sanayi ve teknolojik gelişmeler sonucu çevre kirliliği giderek artmakta ve iklim değişikliğine sebep olmaktadır. Dünya nüfusunda meydana gelen hızlı artış ise gıda üretiminde yetersizliğe ve gıda güvenliğinde azalmaya neden olmaktadıır.

Bu sorunlar tüm dünyamızı tehdit ederken, kooperatifler kendine özgü işletme modeliyle, yerel veya küresel ölçekte yaşanan sorunların üstesinden gelmesini bilmiş, ekonomik ve sosyal alanın her ikisinde birden başarılı bir performans göstermişlerdir. Bu başarının temelinde, ticaret şirketleri gibi kar odaklı değil insan odaklı olmaları; dernek, vakıf gibi kurumlardan ise gerek demokratik yapıları gerekse iktisadi yönleriyle ayrılmaları yatmaktadır. Bu karakteri nedeniyle kamu ve özel sektör dışında “üçüncü sektör” olarak kabul edilen kooperatifler, istikrarlı ve sürdürülebilir politika üretmeleri nedeniyle diğer işletme türlerinden daha ön plana çıkarak dikkat çekmeye başlamışlardır.

Sadece ekonomik kalkınmaya değil, sosyal gelişmeye de önemli katkıda bulunan kooperatiflerin gelişmesi devletlerin yanı sıra uluslararası kuruluşlar tarafından da desteklenmiş ve teşvik edilmeleri amacıyla uygulamaya konmak üzere çeşitli kararlar alınmıştır.

Bu kapsamda, Birleşmiş Milletler (BM), üye devletlerin kooperatifçilikle ilgili küresel bir atılım hareketi yaratılması taleplerini, diğer uluslararası kuruluşların kooperatifçiliğe verdikleri önemi ve kooperatiflerin tüm dünyada refah ve barışın sağlanmasına olan katkılarını dikkate alarak 2012 yılını “Uluslararası Kooperatifler Yılı (UKY)” olarak ilan etmiştir. Bu kapsamda, anılan yıla özel olarak tasarlanan ve tüm üye ülkelerde kullanılmak üzere belirlenen logo ile “Kooperatif İşletmeler Daha İyi Bir Dünya Kurar” sloganı, yıl için BM bünyesinde hazırlanan internet sitesi aracılığıyla tüm dünyayla paylaşılmıştır.

Kooperatiflerin özellikle yoksullukla mücadeledeki ve sürdürülebilir bir sosyal ve ekonomik kalkınmadaki yerine dikkat çekmek ve esas olarak devletlerden kooperatifçilik için elverişli bir ortam ve altyapı hazırlanmasını sağlamak amacıyla ilan edilen bu yıl, kooperatifçilik sektörü ve tüm dünya için tarihi bir fırsat olmuştur.

Bakanlığımız tarafından Kooperatifler yılı bir fırsat olarak değerlendirilerek vizyonumuza uygun olarak kooperatifçilik alanında yeni bir hamle başlatılmıştır.

2

Bu alanda güncel gelişmeleri yakından takip eden Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü, yıla ilişkin ülkemizde yürütülecek faaliyetleri planlaması ve koordine etmesi amacıyla, kooperatiflerden sorumlu diğer bakanlıklar ile sektör temsilcilerini bir araya getirerek “2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Türkiye Komitesi” kurulması konusunda toplantılar düzenlemiştir.

Söz konusu çalışmaların sonunda kurulan Komite tarafından yıla ilişkin faaliyetlerin yer aldığı bir Eylem Planı hazırlanarak Bakanımız onayı ile uygulamaya konulmuştur. Bahse konu eylem planı, 2 Şubat 2012 tarihinde kamu ve sektör temsilcilerinin geniş katılımıyla düzenlenen “2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Türkiye Açılış Toplantısı”nda Bakanımız Sayın Hayati YAZICI tarafından kamuoyu ile paylaşılmıştır.

Anılan Eylem Planı kapsamında Bakanlıklar, kamu kurumları, üniversiteler ile kooperatifler tarafından yıla özgü gerçekleştirilen tüm faaliyet ve projelere ilişkin detaylı bilgiler ile görsel dokümanlar bir araya getirilmiştir. Derlenen bilgiler ile görsel dokümanlar, ülke kooperatifçiliğinin ulusal ve uluslararası alanda tanıtılmasına katkı sağlanması amacıyla Bakanlığımız tarafından bir rapor olarak bastırılmıştır.

1. 2012 ULUSLARARASI KOOPERATİFLER YILI

İnsanlar tek başına karşılamaları güç veya imkânsız olan ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla tarihin her döneminde bir araya gelerek ortaklaşa hareket etmişlerdir. Bu çerçevede, işbirliği ve dayanışmanın gelişmiş bir modeli olan kooperatifler, insanların hayatlarındaki güçlükleri aşmasını sağlayan bir yapı olmuştur.

Kendine özgü ilke ve değerleri bulunan ve bunları çağın ihtiyaçlarına göre geliştiren kooperatifler, gerek yönetim anlayışı gerekse dinamik yapılarıyla farklıdırlar. Uluslararası Kooperatifler Birliği (ICA) tarafından 1995 yılında belirlenen ve kooperatifleri diğer işletme türlerinden ayıran bu ilkeler şunlardır:

• Gönüllü ve herkese açık ortaklık• Demokratik kontrol• Ortakların ekonomik katılımı• Özerklik ve bağımsızlık• Eğitim, öğrenim ve bilgilendirme• Kooperatifler arası işbirliği• Topluma karşı sorumlu olma

Sorunlara karşı getirdikleri çözümlerle diğer iktisadi yapılardan ayrışan kooperatiflerin güçlendirilmesi ve gelişmeleri için uygun ortamın yaratılması konusunda birçok uluslararası kuruluş tarafından çalışmalar yürütülmektedir.

Bu faaliyetlerden biri, yukarıda da bahsedilen ve kooperatiflerin dünya genelinde bir araya gelerek oluşturdukları bağımsız bir sivil toplum kuruluşu niteliğinde olan ICA tarafından yürütülmektedir. 1 milyardan fazla kooperatif ortağını temsil eden bu Birlik tarafından hem ülkelere hem de uluslararası kuruluşlara kooperatifçilikle ilgili konularda destek verilmekte, kooperatiflerin ekonomik etkilerini

3

tüm dünyaya duyurmak amacıyla ICA Global-300 Raporları yayınlanmaktadır.

Kooperatifçilik için önem arz eden bir diğer kuruluş ise Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)’dür. ILO’nun en üst düzey karar alma organı olan “Uluslararası Çalışma Konferansı”nın 2002 yılında geçekleştirilen 90. Toplantısında; kooperatifçiliğe ilişkin hedefler, politikalar ile bu kapsamda devletlerin rolü ve kooperatiflerin teşvik edilmesi için almaları gereken önlemleri ayrıntılı bir şekilde ele alan 193 sayılı “Kooperatiflerin Teşvik Edilmesi” Tavsiye Kararı kabul edilmiştir. Bu kararla; istihdam yaratma, kaynakların harekete geçirilmesi, yatırım oluşturma ve ekonomiye katkılarında kooperatiflerin önemli olduğu, kooperatiflerin değişik türleriyle tüm insanların tam olarak ekonomik ve sosyal kalkınmaya katılımlarının teşvik edildiği, küreselleşmenin kooperatifler için yeni ve farklı baskılar, sorunlar ve fırsatlar oluşturduğu ve buna bağlı olarak küreselleşmenin faydalarının daha adaletli dağılımını kolaylaştırmak için insanlar arasında ulusal ve uluslararası düzeyde daha güçlü bir dayanışmanın gerekliliği ortaya konulmuştur. Ayrıca, dengeli ve adaletli bir toplum için güçlü bir kamu sektörü ile özel sektörün yanı sıra kooperatiflerin ve diğer sosyal ve hükümet dışı kuruluşların içinde bulunduğu güçlü bir sektörün varlığının da gerekli olduğu açık bir biçimde vurgulanmıştır.

Birleşmiş Milletler ise, kurulduğu ilk günden bu yana kooperatiflerin yoksulluğun azaltılması, gelir dağılımında adaletin sağlanması ve ülkelerin ekonomik ve sosyal kalkınmasında oynadıkları kilit rolü vurgulamıştır. Bu amaçla, 1971 yılında kooperatifçiliğin dünya genelinde geliştirilmesi için “Kooperatiflerin Teşvik Edilmesi ve Geliştirilmesi Komitesi (COPAC)” kurulmuştur. 1992 yılına gelindiğinde “Yeni Ekonomik ve Sosyal Eğilimlerin Işığında Kooperatiflerin Statü ve Rolü” başlıklı Genel Sekreter Raporu yayınlanmıştır. Aynı yıl, ICA’nın 100. Kuruluş yılı olduğu da dikkate alınarak, A/RES/47/90 sayılı Genel Kurul kararıyla Temmuz ayının ilk cumartesi gününün “Uluslararası Kooperatifler Günü” olarak kutlanmaya başlanılmış ve daha sonraki yıllarda da devam edilmiştir.

Birleşmiş Milletler, 2000 yılında “Binyıl Bildirgesi”nin kabul edilmesi sonrasında, tüm üye devletlerce kooperatiflerin gelişmesi için destekleyici bir ortam yaratılması amacıyla 2001 yılında 56/114 sayılı Genel Kurul Kararı almıştır. Bu Karar, kooperatiflerin desteklenmesi için gerekli yasal, adli ve idari hükümler, eğitim faaliyetleri ve kamu fonlarından faydalanma imkânlarını ele almaktadır. Bu kararın ardından BM, 15 Temmuz 2005 tarih ve A/60/138 sayılı “Kooperatifler ve Sosyal Kalkınma” raporunu ise Dünya Sosyal Kalkınma Zirvesi’nin onuncu yılında, Kopenhag Beyannamesi doğrultusunda kooperatifçiliğin yoksulluğun ortadan kaldırılmasına yönelik potansiyel ve katkısını değerlendirmeye ayırmıştır. Buna istinaden kabul edilen 31 Ocak 2006 tarih ve A/RES/60/132 sayılı İlke Kararı’nda söz konusu amaca yönelik olarak diğer hususların yanı sıra kooperatiflerin örgütsel, yönetimsel ve mali yeterliliklerin güçlendirilmesi sağlanarak kapasitelerinin geliştirilmesi gerektiği vurgulanmıştır.

Bu gelişmeler sonrasında, kooperatiflerin dünya refahına ve barışına olan katkıları ile “Binyıl Hedeflerine” ulaşılmasındaki rolünü dikkate alan BM, üye devletlerden gelen talepleri de dikkate alarak, 18 Aralık 2009 tarihli 64. Genel Kurul çalışmalarında aldığı 64/136 sayılı Kararla 2012 yılını “Uluslararası Kooperatifler Yılı (UKY)” olarak ilan etmiştir. Kooperatiflerin özellikle yoksullukla mücadeledeki ve sürdürülebilir bir sosyal ve ekonomik kalkınmadaki yerine dikkat çekmek ve esas olarak devletlerden kooperatifçilik için elverişli bir ortam ve altyapı hazırlanmasını sağlamak amacıyla ilan edilen bu yıl, kooperatifçilik farkındalığı için önemli fırsat olmuştur.

4

1.1. Birleşmiş Milletler 64/136 sayılı Kararı

BM’nin bu kararıyla; kooperatif işletme modelinin ekonomik ve sosyal kalkınmada oynadığı temel rolün tanınması, hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde yaşayan insanların ekonomik ve sosyal kalkınmalarında kooperatiflere tam katılım sağlamalarının desteklenmesi ve özellikle yoksullukla mücadelede kooperatiflere aktif rol verilmesi vurgulanmıştır. Ayrıca; bireylerin, toplulukların ve devletlerin Binyıl Kalkınma Hedefleri gibi uluslararası kabul görmüş hedeflere ulaşmasına, kooperatif kuruluşlarının katkısının önemine dikkat çekilmiştir.

Bahse konu BM 64/136 sayılı Karar ile ülkelere:

• Tüm üye ülkelerin ve diğer ilgili paydaşların, kooperatiflerin gelişmesi ve sosyal ve ekonomik kalkınmaya olan katkılarına yönelik farkındalık oluşturulması için çalışmalar yapmaları,

• Sürdürülebilir kalkınmada, yoksulluğun önlenmesi, kırsalda ve şehirde yaşayan insanların refahlarının artırılmasında sosyo-ekonomik kuruluşlar olan kooperatiflerin geliştirilmesine ve yeni ve gelişmekte olan alanlarda kooperatifçiliğin desteklenmesine yönelik faaliyetlerde bulunulması,

• Devletlerin, hızlı değişen sosyo-ekonomik şartlarda kooperatiflerin sürdürülebilirliklerini ve güçlenmesini sağlayacak uygun yasal altyapının oluşturulmasına yönelik çalışmalar yapılması,

• Uluslararası toplantılarda alınan kararların uygulanmasında ve takibinde kooperatiflerin rolüne ve katkılarına gereken önemin verilmesi,

• Kooperatiflerin, ortaklarının kurumsal, idari ve mali kapasitelerinin artırılması ve kooperatiflerin yeni teknolojilere ulaşmasının geliştirilmesine yönelik programların desteklenmesi ve hazırlanması,

• Tarım kooperatiflerinin uygun finansmana erişmeleri ile büyümeleri, sürdürülebilir üretim tekniklerini kullanmalar, kırsal altyapı ve sulamanın geliştirilmesi, pazarlama yöntemlerinin geliştirilmesi ve kadınların ekonomik faaliyetlere katılımının desteklenmesi,

• Tüm kooperatiflerin uygun finansmana erişebilmeleri için finans kooperatiflerinin geliştirilmesi,

konularında tavsiyelerde bulunulmuştur.

1.2. UKY Amaç ve Hedefleri

BM’nin 2012 yılını “Uluslararası Kooperatifler Yılı” ilan etmesinin amacı, kooperatifler hakkında dünya genelinde bir farkındalık oluşturmak, kooperatiflerin kurulması ve güçlendirilmesini desteklemek ve hükümetleri bu yönde teşvik etmektir. Böylece kooperatifçilik hareketinin küresel çapta gelişmesinin sağlanması ve günümüzde yaşanan birçok soruna sürdürülebilir bir şekilde çözüm bulunması hedeflenmiştir.

BM tarafından alınan 64/136 sayılı Karar’da 2012 UKY ile:

• Kooperatifler nedir ve ne yaparlar konusunda genel farkındalığın artırılması,

• Kooperatif işletmeler ve kuruluşların büyümesinin sağlanması,

• Uygun ve destekleyici ulusal politikaların teşviki,

5

hedeflerine odaklanılması, kooperatiflerin gelişmesi, genişlemesi ve küresel kalkınmaya katkıları için güçlü bir temel kurulması öngörülmüştür.

BM, kooperatifler hakkında kamu farkındalığını artırmak için birçok UKY faaliyeti düzenlenmesini öngörmüş ve bunların bilgi paylaşımına odaklanmasının faydalı olacağını belirtmiştir. Bu iletişim faaliyetlerinin “Kooperatif İşletmeler Daha İyi Bir Dünya Kurar” sloganı ile yürütülmesi ve aşağıdaki on ana mesaja dayanması BM tarafından tavsiye edilmiştir:

• Kooperatif işletmeler daha iyi bir dünya kurar.

• Kooperatifler; ortakların sahipliğinde, ortaklarına hizmet eden ve ortaklarınca yönetilen işletmelerdir.

• Kooperatifler İnsanları güçlendirir.

• Kooperatifler yaşam şartlarını iyileştirir ve ekonomiyi güçlendirir.

• Kooperatifler sürdürülebilir kalkınma sağlar.

• Kooperatifler kırsal kalkınmayı geliştirir.

• Kooperatifler sosyal ve ekonomik ihtiyaçların her ikisini de dengeler.

• Kooperatifler demokratik ilkeleri geliştirir.

• Kooperatifler yoksulluktan çıkış yoludur.

• Kooperatifler; gençlik için sürdürülebilir bir ticaret.

1.3. Birleşmiş Milletler Uluslararası Kooperatifler Yılı Kılavuzu

Bahse konu 64/136 sayılı Kararın akabinde, BM Genel Sekreterliğince hazırlanan yazıda, üye devletler ve yıla ilişkin diğer kurum ve kuruluşların, kooperatiflerin tanıtılması ve bu girişimlerin sosyal ve ekonomik kalkınmada oynadıkları role ilişkin farkındalık yaratılması için UKY’yi bir avantaj olarak kullanmaları önerilmiştir.

Ayrıca, söz konusu yazıda üye devletler kooperatifçiliğe özgü bu yıl kapsamında etkinlik ve faaliyetler düzenlemesi ve koordine etmesi için “Ulusal Komite” kurmaları konusunda teşvik edilmiştir.

6

Daha sonra, BM tarafından “2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Kapsamında Bir Ulusal Komite Oluşturulması İçin Üye Devletlere Kılavuz” başlıklı metin hazırlanarak BM internet sitesinde yayınlanmıştır.

Söz konusu BM Kılavuzunda, Ulusal Komitelerin 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı kapsamında UKY’nin temel amaçlarıyla bağlantılı olan şu üç ana hedef için çalışmaları öngörülmüştür:

• Kooperatif farkındalığının artırılması, kooperatiflerin farklı sektörlerde bireysel, toplumsal ve ulusal sosyo-ekonomik kalkınmanın geliştirilmesi ve kuvvetlendirilmesinde oynadıkları role ilişkin bilincin geliştirilmesi,

• Kooperatif girişimlerin teşvik edilmesi, bireylerin ve toplulukların sorumluluk almaları ve etkin ve verimli kooperatiflerin gelişmesi için kapasite artırımının desteklenmesi,

• Paydaşlarla çalışılması, kooperatiflerin kuruluşuna ve başarısına yardım edecek yasal çevrenin ve politikanın oluşturulmasına destek olunması ve bu konuda girdi temin edilmesi.

27/09/2011 tarihi itibariyle otuz sekiz üye ülke, söz konusu yıl etkinlikleri için ulusal komite kurulduğuna dair Birleşmiş Milletlere bilgilendirmede bulunmuştur. 2012 yılı sonunda bu sayı sekiz farklı coğrafi bölgeden kırk iki ülkeye ulaşmıştır.

1.4. Birleşmiş Milletler - Uluslararası Kooperatifler Yılı Açılış Toplantısı

Birleşmiş Milletler, 31 Ekim 2011 tarihinde Genel Merkezi olan New York’ta düzenlediği 66. Genel Kurul Toplantısı’nda, “2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı”nın açılışını yapmıştır.

7

Yıla ilişkin bu toplantı ile BM; kooperatiflerin sosyal ve ekonomik kalkınmaya olan katkıları, BM Binyıl Kalkınma Hedeflerine ulaşmadaki rolleri ile kooperatifler hakkında kamudaki farkındalığı artırmayı ve dünya çapında kooperatiflerin güçlendirilmesi ve kurulmasını teşvik etmeyi amaçlamıştır.

Açılış toplantısına; elliye yakın üye devletten çok sayıda temsilci ve gözlemciler, BM Ekonomik ve Sosyal İşler Dairesi, Kooperatiflerin Geliştirilmesi ve Teşviki Komitesi, Ekonomik ve Sosyal Konsey temsilcileri ile diğer ilgili BM kuruluşlarının temsilcileri ve istişari nitelikteki sivil toplum kuruluşları temsilcileri katılmışlardır.

Sabah düzenlenen konuşmalar ve “Kooperatif İşletmeler Daha İyi Bir Dünya Kurar: Sürdürülebilir Kalkınmaya Olan Katkılar” başlıklı konferans ardından öğleden sonra açılış seremonisi ile Genel Kurul toplantısı düzenlenmiştir.

31 Ekim 2011 tarihli toplantıya ülkemiz adına Türkiye Mili Kooperatifler Birliği

heyeti katılım sağlamış ve Başkan Muammer NİKSARLI tarafından ülkemizde yürütülmesi planlanan faaliyetlere ilişkin bilgi verilmiştir.

1.5. Uluslararası Kooperatifler Birliği-ICA Uluslar arası Kooperatifler Yılı Açılışı

ICA tarafından, 14-18 Kasım 2011 tarihleri arasında Meksika’da UKY’ye ilişkin özel bir toplantı yapılarak açılış töreni düzenlenmiştir. Toplantıda ICA Başkanı Pauline GREEN ve Genel Direktör Charles Gould’un yaptığı konuşmalardan önce BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon ile ILO Genel Direktörü Juan SOMAVIA’nın Genel Kurula hitaben hazırladıkları video mesajları gösterilmiştir.

2. TÜRKİYE’DE YÜRÜTÜLEN ÇALIŞMA ve ETKİNLİKLER

2.1. Kutlama Komitesi

Birleşmiş Milletler tarafından 18 Aralık 2009 tarih ve 64/136 sayılı kararla 2012 yılının “Uluslararası Kooperatifler Yılı” olarak ilan edilmesi ardından yıla özgü etkinlikler hakkında Dışişleri Bakanlığı ile yazışmalar yapılmıştır. Anılan Bakanlıkça BM yetkilileriyle iletişime geçilmiş ve konuyla ilgili bilgi alınarak Bakanlığımıza iletilmiştir.

Bahse konu gelişmeler sonrası, Bakanlığımızca ülke kooperatifçilik sektörü için bu yılın önemli bir fırsat olduğu değerlendirilmiş ve bu kapsamda kooperatiflerle ilgili farkındalığı artırmak ve kooperatif bilincini toplumun geneline yaymak üzere, kamu ve sektör temsilcileri ile akademisyen ve uzman üyelerin katılımlarıyla bir Komite kurulması için ilgili kurum ve kuruluşlarla temasa geçilmesine karar verilmiştir.

8

Bu kapsamda, söz konusu yıl çerçevesinde düzenlenecek faaliyetleri planlamak ve koordine etmek amacıyla bir komite kurulması için Bakanlığımız koordinasyonunda 27 Ocak 2011 tarihinde Tarım ve Köyişleri Bakanlığı (639 sayılı KHK yürürlüğe girdikten sonra Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı), Bayındırlık ve İskan Bakanlığı (644 sayılı KHK yürürlüğe girdikten sonra Çevre ve Şehircilik Bakanlığı), Türkiye Milli Kooperatifler Birliği ile diğer ilgili kuruluşların katımlarıyla “2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Hazırlık Çalışmaları Toplantısı” düzenlenmiştir. Söz konusu toplantıda, BM’nin anılan Kararı, üye devletlere gönderilen yazı ve bu yönde hazırlan Kılavuz da dikkate alınarak, anılan yıl ile ilgili bir “2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Kutlama Komitesi” kurulması hususu tutanağa bağlanmıştır. Aynı toplantıda sekretarya görevini Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü’nün üstlenmesi kararlaştırılmıştır. 2012 UKY Kutlama Komitesi üyeleri şunlardan oluşmuştur:

1. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı

2. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

3. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

4. Milli Eğitim Bakanlığı

5. Kalkınma Bakanlığı

6. Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu

7. Türkiye Milli Kooperatifler Birliği Yönetim Kurulu Üyeleri

8. Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği

9. Türk Kooperatifçilik Kurumu

10. Uzman/Prof. Hüseyin POLAT

11. Akademisyen/Prof. Dr. Mustafa KARA

27/01/2011 tarihli toplantı sonrasında, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü’nün “2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Kutlama Komitesi”nin temas noktası olduğu hususu BM’nin ilgili birimine ve BM Daimi Temsilciliğimize bildirilmiştir. Bu bilgilerin BM’nin yıla özel hazırladığı internet sitesinde ülkemiz için ayrılan bölümde yayınlanması sağlanmıştır.

“2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Kutlama Komitesi” ilk toplantısını Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü’nde 13/10/2011 tarihinde yapmıştır.

Söz konusu toplantıda yıl içerisinde gerçekleştirilecek faaliyetler konusunda bir Eylem Planı Taslağı hazırlanması için kooperatiflerden sorumlu üç Bakanlıktan birer temsilci, Türkiye Milli Kooperatifler Birliği’nden bir temsilci, Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği’nden bir temsilci, Türk Kooperatifçilik Kurumundan bir temsilci ve Prof. Hüseyin POLAT’tan oluşacak bir alt komisyon kurulması kararlaştırmış ve bu komisyona bir Eylem Planı Taslağı hazırlayarak Kutlama Komitesine sunma görevi verilmiştir.

9

Kutlama Komitesi’nin sekretaryasını yürüten Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü tarafından Komite üyeleri ile işbirliği yapılacak kurum ve kuruluşlara birer yazı gönderilerek, söz konusu yıla ilişkin yapılacak eylem ve faaliyetler hakkında görüş ve önerilerini bildirmeleri istenilmiştir. İlgili kurumlardan alınan cevabi yazılar Sekretarya tarafından derlenmiş ardından Alt Komite tarafından bu öneriler 25/11/2011 tarihli toplantıda görüşülerek bir Eylem Planı Taslağı oluşturulmuştur.

Alt Komite tarafından, anılan yıl kapsamında düzenlenecek etkinlik ve faaliyetlerin neler olacağı ve bunların nasıl yürütüleceğine ilişkin olarak hazırlanan taslak metin, 09/12/2011 tarihli 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Kutlama Komitesi tarafından değerlendirilerek 44 maddelik kapsamlı bir Eylem Planı kabul edilmiştir. Komite toplantısı ardından Bakanlık Makamımızdan Onay alınarak yıla ilişkin çalışmalara başlanılmıştır.

Yoğun çalışmalar sonucu kısa bir sürede Eylem Planı Taslağı’nı hazırlayan Alt Komite’nin, yıl içerisinde de sürekli olarak görev yapması öngörülmüştür. Bu kapsamda, çalışmalarını esas olarak e-posta yoluyla gerçekleştiren Alt Komite Üyeleri; 18/01/2012, 28/02/2012, 30/04/2012 ve 02/06/2012 tarihlerinde olmak üzere dört toplantıda daha bir araya gelmiştir. Söz konusu toplantılarda yıl kapsamında gerçekleştirilen ve gerçekleştirilecek olan eylemler ile ilgili bilgiler paylaşılmış ve yol haritası belirlenmiştir.

2.2. 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Eylem Planı

2012 yılının BM tarafından “Uluslararası Kooperatifler Yılı” olarak ilan edilmesi nedeniyle, Komite tarafından bu yılın amacına uygun etkinlikler düzenlenmesine öncelik verilmiştir. Ayrıca, Bakanlık Makamlarının Onayına bağlanan “Eylem Planı”nın tüm paydaş kurum ve kuruluşlarca işbirliği içerisinde ve katılımcı bir anlayışla yürütülmesi konusuna Komite tarafından dikkat edilmiştir.

2012 yılına özel olarak hazırlanan Eylem Planı’nda yer alan faaliyetlere ilişkin bilgi aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

10

Tablo 1-2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Türkiye Eylem Planı

FAALİYETLER SORUMLU KURULUŞ

İŞBİRLİĞİ YAPILACAK KURULUŞLAR TARİH AÇIKLAMA

1

Yapılacak bir basın toplantısı ile 2012 UKY’nin ve bu yılda kooperatifçilik adına yapılacak etkinliklerin kamuoyu ile paylaşılması.

GTB, GTHB, ÇŞB, TMKB

Tüm Komite Üyeleri, Görsel ve Yazılı Medya Kuruluşları Ocak 2012 Tamamlandı

2

Yüksek Planlama Kurulu Karar alınmasının ardından, Türkiye Kooperatifçilik Strateji Belgesi ve Eylem Planının yürürlüğe konulması ve kamuoyu ile paylaşılması.

GTB Belge hazırlıklarına katılan paydaş kuruluşlar

Ocak-Mart 2012 Tamamlandı

3

Valilikler ve Belediyeler tarafından 2012 UKY kapsamında kooperatif farkındalığını artırmaya yönelik faaliyetlerde bulunulmasının teşvik edilmesi için İçişleri Bakanlığına yazı yazılması.

GTBİçişleri Bakanlığı

Valilik ve BelediyelerOcak 2012 Tamamlandı

4 Kooperatif üst kuruluşlarının 2012 UKY hakkında bilgilendirilmesi. İlgili Bakanlıklar Kooperatif Üst Kuruluşları Ocak 2012 Tamamlandı

5BM tarafından hazırlanan 2012 UKY logosunun resmi yazışmalarda kullanılması.

İlgili Bakanlıklar -01.01.2012

31.12.2012Tamamlandı

6 2012 yılının tanıtımının yapılacağı bir internet sitesi kurulması.

GTB, GTHB,

TTKKMBTüm Komite Üyeleri Ocak 2012 Tamamlandı

72012 yılına ilişkin programlar ve tanıtım filmlerinin hazırlanması ve yayınlanması.

TRTTüm Komite Üyeleri, RTÜK, işbirliği öngörülen Kurum ve Kuruluşlar

01.01.2012


8

“Bu Toprağın Sesi,” “Hayatın Renkleri” gibi kuşak programlarda kooperatifçilikle ilgili canlı yayınlar hazırlanması.

TRTTüm Komite Üyeleri, işbirliği öngörülen Kurum ve Kuruluşlar

01.01.2012


92012 UKY ilişkin önemli etkinliklerin devam eden programlarda duyurulması.

TRTTüm Komite Üyeleri, işbirliği öngörülen Kurum ve Kuruluşlar

01.01.2012


10 Görsel medyada kooperatiflere ilişkin vurgulama yapılması.

GTB, GTHB, ÇŞB Tüm Komite Üyeleri, RTÜK, işbirliği öngörülen Kurum ve Kuruluşlar

01.01.2012


11 TV dizilerinde kooperatifçiliğe vurgu yapılması. GTB, GTHB, ÇŞB RTÜK, işbirliği öngörülen

Kurum ve Kuruluşlar

01.01.2012


12 Tanıtıcı malzemeler bastırılması ve dağıtımı.

İlgili Tüm Komite Üyeleri

İşbirliği öngörülen Kurum ve Kuruluşlar

01.01.2012


13

Türkiye’de kooperatifçilik hakkında uluslararası kurumlar ve toplantılarda dağıtılabilecek Türkçe, İngilizce, Almanca, Rusça ve diğer dillerde kitapçık hazırlanması ve bütün kurumların kullanımına sunulması.

TKKTüm Komite Üyeleri, işbirliği öngörülen Kurum ve Kuruluşlar

01.01.2012


11



14Kooperatifler

Fuarı düzenlenmesi.TMKB

Tüm Komite Üyeleri, işbirliği öngörülen Kurum ve Kuruluşlar

Belirlenecek bir tarih Tamamlandı

15

31 Ekim ile 2 Kasım 2012 tarihleri arasında düzenlenecek olan Dünya Kooperatifler Sergisine (ICA EXPOCOOP) Türkiye’den ilgilenen kooperatiflerin katılımının sağlanması yönünde girişimlerde bulunulması.

TMKBİlgili Bakanlıklar, Tüm Komite Üyeleri, Kooperatif Üst Kuruluşları

Ocak-Ekim

2012 Tamamlandı

16

UKY kapsamında yabancı ülkelerde düzenlenecek konferans, toplantı gibi etkinliklerin duyurulması ve bu etkinliklere Komite adına katılımın sağlanması yönünde girişimlerde bulunulması.

İlgili Bakanlıklar Tüm Komite Üyeleri01.01.2012


17Hatıra

Para bastırılması.GTB Darphane ve Damga

Matbaası Genel MüdürlüğüBelirlenecek bir tarih -

18Milli Piyango

çekilişi düzenlenmesi.GTB Türkiye Milli Piyango İdaresi 09.07 2012 Tamamlandı

19 Hatıra Pul bastırılması. GTB PTT 06.06.2012 Tamamlandı

20

Kooperatiflerin ve üst kuruluşlarının yıl içerisinde yapacakları yazışmalarda kullanılmak üzere özel zarf ve pul bastırmalarının teşviki.

TMKB ve kooperatif üst kuruluşları

PTT01.01.2012-


21

Kooperatiflerin yoğun olduğu bölgelerde kooperatiflerin birleşerek Hatıra Ormanı kurmalarının teşviki.

TMKB Kooperatifler ve Üst Kuruluşları

01.01.2012

31.12.2012-

22 Özel At yarışı düzenlenmesi. GTHB Türkiye Jokey Kulübü Belirlenecek bir tarih -

23

Genel Kurullara katılan Bakanlık Temsilcileri vasıtasıyla, kooperatif ortaklarının 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı hakkında bilgilendirilmesi. İlgili Bakanlıklar Kooperatifler ve üst

kuruluşları

01.01.2012


24

Yıl boyunca ulusal ve uluslararası boyutta konferans, panel sempozyum vb. bilimsel toplantılar düzenlenmesi ve konunun bu toplantılarda değerlendirilmesi.


İşbirliği öngörülen Kurum ve Kuruluşlar, TİKA

01.01.2012


25

Kooperatiflerin desteklenmesine yönelik hazırlanan Kooperatif Destekleme Programının (KOP-DES) hazırlık çalışmaları kapsamında, özel sektör ve kamu sektörünün yer alacağı geniş katılımlı toplantı, çalıştay, konferanslar düzenlenecektir.

GTB İşbirliği öngörülen Kurum ve Kuruluşlar

01.01.2012


12



26Kadınlar tarafından kurulan kooperatiflere yönelik toplantılar düzenlenmesi.

GTB, KEDV İşbirliği öngörülen Kurum ve Kuruluşlar

01.01.2012 31.12.2012 Tamamlandı

27Tüm Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifleri Merkez Birliği ile birlikte toplantılar düzenlenmesi.

GTB

TMTKMB


01.01.2012


28Tüm Tüketim Kooperatifleri Merkez Birliği ile birlikte toplantılar düzenlenmesi.

GTB

TTKMB


01.01.2012


29

Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Merkez Birliği ile birlikte toplantılar düzenlenmesi.

GTB

TESKOMB


01.01.2012


30

Tarım Satış Kooperatifleri Birlikleri ile birlikte toplantılar düzenlenmesi.

GTB

Tarım Satış Koop.Birlikleri


01.01.2012


31

GTHB’nin görev ve yetki alanına giren kooperatif üst kuruluşları tarafından toplantı veya konferanslar düzenlenmesi.

GTHB,

Kooperatif Üst Kuruluşları


01.01.2012


32

ÇŞB’nin görev ve yetki alanına giren kooperatif üst kuruluşları tarafından toplantı veya konferanslar düzenlenmesi.

ÇŞB,

Kooperatif üst Kuruluşları


01.01.2012


33Yıl boyunca kooperatifçilik eğitimine ilişkin seminerler düzenlenmesi.



01.01.2012


34

Üniversitelerin kooperatifçilik bölümlerinden mezun olan öğrencilerin kooperatiflerde daha rahat iş bulabilmesi yönünde çalışmalarda bulunulması.

TMKB Tüm Komite Üyeleri ve diğer ilgili kuruluşlar

01.01.2012


35

Kooperatifçilik ile ilgili yüksek lisans ve doktora eğitimlerinin teşviki ve tez çalışmalarının desteklenmesi.

TKK Tüm Komite Üyeleri ve Üniversiteler

01.01.2012


36Kooperatifçilik alanında eğitim yapan öğrencilere burs desteği sağlanması.

TMKB, TKK, TTKKMB

Tüm Komite Üyeleri ve diğer ilgili kuruluşlar

01.01.2012


37

Ticaret Meslek Lisesi öğrencilerinin 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu hükümlerine göre kooperatiflerde uygulamalı eğitim/staj görmelerinin ve okul kooperatiflerinin geliştirilmesinin desteklenmesi.

MEB İlgili Bakanlıklar, Kooperatif Üst Kuruluşları

01.01.2012


13



38

Öğrenciler ve yetişkinler arasında konuyla ilgili ödüllü yarışmalar düzenlenmesi, okullardaki Kooperatifçilik Kulübü faaliyetlerine destek verilmesi, ülke genelinde gelişmiş kooperatiflere öğrenci gezileri düzenlenmesi, kooperatifçiliğin geliştiği ülkelerle karşılıklı öğrenci değişimi yapılması.

MEB ve İlgili Bakanlıklar


01.01.2012

31.12.2012

Tamamlandı

39Merkez Birliklerinin, kendilerine bağlı kooperatifler arasından “Yılın Kooperatifinin” seçilmesi.

Merkez Birlikleri


01.01.2012


40Yapı kooperatiflerinin sorunları ve çözüm önerileri sempozyumu düzenlenmesi. ÇŞB

Üniversitelerin ilgili bölümleri, Kooperatifler ve üst birlikleri, İnşaat sektörü ile ilgili sivil toplum örgütleri, yerel yönetimler

Kasım 2012 Tamamlandı

41

Yapı Kooperatifi ortaklarının kooperatifçilik ile ilgili sorun, çekince ile beklentilerinin tespit edilmesi ve istatistiki veri elde edilmesi.

ÇŞBÜniversitelerin istatistik bölümleri, Kooperatifler ve üst birlikleri

Ocak-Ağustos 2012 Tamamlandı

42E-kooperatif bilgi sisteminin bir basın toplantısı ile kamuoyuna tanıtılması.

GTBİşbirliği öngörülen Kurum ve Kuruluşlar, Görsel ve Yazılı Medya Kuruluşları

Eylül-Ekim 2012

2013 yılında gerçekleştirlecektir

43

Aktif olmayan bir kooperatifin yönetim kurulu, yönetici ve ortaklarının eğitilmesi ve kooperatife işlerlik kazandırılması.

A.İ.B.Ü. Bolu M.Y.O.

GTHB, Düzce Arabacı Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi

Mart-Mayıs 2012 Tamamlandı

44

Yıl kutlamalarına ilişkin değerlendirme raporu hazırlanması.

GTB Tüm Komite Üyeleri Mart 2013 Tamamlandı

14

2.3. 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Açılış Toplantısı

BM merkezinde ve diğer ülkelerde olduğu gibi Uluslararası Kooperatifler Yılının ülkemizde de bir açılış toplantısı ile halkımıza ve kooperatif sektörüne tanıtılması planlanmıştır. Bu çerçevede, 02/02/2012 tarihinde Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati YAZICI’nın himayelerinde ve kooperatifçilikle ilgili kamu kurumları ile kooperatif yöneticilerinin geniş katılımlarıyla Ankara Grand Rixos Otelinde “2012 UKY Türkiye Açılış Toplantısı” gerçekleştirilmiştir.

Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati YAZICI, toplantının açılışında yaptığı konuşmada, kooperatifçiliğin temelinde topluma hizmet anlayışının bulunduğunu ifade ederek, Birleşmiş Milletler tarafından ‘’Uluslararası Kooperatifler Yılı’’ ilan edilen 2012’de gerçekleştirecekleri faaliyetlerle ilgili eylem planının detaylarının ele alınacağını, kooperatifçilik bilincinin yaygınlaştırılması, geliştirilmesi ve kooperatiflerin küresel ve yerel sorunlarının çözümüne katkılarının artırılması için her kesimin desteğini beklediklerini belirtmiştir.

15

Konuşmasında, kooperatifçilik için çok önemli olarak görülen bu yıla özgü olarak bir Komite oluşturulduğunu hatırlatan Bakan YAZICI, söz konusu komite tarafından bu yıl düzenlenecek faaliyetlerin neler olacağı ile bunların nasıl yürütüleceğini içeren bir eylem planı hazırlandığını ve bu yıl içinde gerçekleştirecekleri en önemli eylemin kamu kurumları, üniversiteler, ve sivil toplum kuruluşlarının geniş katılımıyla hazırladıkları, ‘’Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı”nın resmi bir belge haline getirilmesi olacağına dikkati çekmiştir. Eylem Planı kapsamında gerçekleştirilmesi planlanan diğer faaliyetlere ilişkin detaylı bilgi Bakan YAZICI tarafından katılımcılarla paylaşmıştır.

Bakan YAZICI, Birleşmiş Milletlerin tahminine göre dünya genelinde 750 binden fazla kooperatif bulunduğunu ve 1 milyardan fazla kişinin bu kooperatiflere ortak olduğunu belirtmiştir. Kooperatiflerin dünya çapında 100 milyondan fazla kişiye iş imkanı sağladığını anlatan Bakan YAZICI, 2008 yılında kooperatiflerin toplam cirolarının 1,6 trilyon dolar olarak hesaplandığını, Türkiye’de ise Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığının görev ve sorumluluk alanında faaliyet gösteren 27 ayrı türde 84 bin 232 kooperatif bulunduğunu, bu

kooperatiflerin 13 bininin tarımsal, 71 bininin ise tarım dışı amaçlarla kurulduğu bilgilerini vermiştir. Dünya kooperatiflerinin yüzde 10’undan fazlasının Türkiye’de bulunduğunu anlatan Bakan YAZICI, ‘’Bugün sekiz milyonu aşkın insanımızın güçlerini birleştirmeyi başaran kooperatif işletmeler, refah ve zenginliğin gözden ırak hanelere ulaşmasına öncülük etmektedir’’ diyerek Bakanlık olarak kooperatifçilik ile ilgili yürütülen diğer çalışmalar hakkında bilgiler vermiştir.

16

Konuşmasında, Bakanlıkça kooperatifçilik sektörüne ilişkin olarak gerçekleştirilen çalışmalara da değinen Bakan YAZICI, Kooperatiflerin Desteklenmesi Programı (KOOP-DES) çalışmasından bahsederek, kooperatiflerin mali imkansızlıklar sebebiyle gerçekleştiremedikleri üretim ve istihdama özellikle dezavantajlı gruplarca kurulan kooperatifleri destekleyerek onların reel sektör içinde daha fazla yer almasına katkı sağlanmasının amaçlandığını belirtmiştir. Kooperatif işlemlerinin elektronik ortamda yapılması, sektöre ilişkin görev ve hizmetlerin daha hızlı, verimli ve etkin yürütülmesi, kooperatiflerin yürüttükleri faaliyetler ile sonuçlarına ilişkin istatistiki veri elde edilmesi, sektör büyüklüklerinin belirlenmesi amacıyla bir bilgi sisteminin oluşturulmasına ihtiyaç duyulduğunu belirten Bakan YAZICI, bu amaçla hazırlanan Kooperatif Bilgi Sistemi projesi hakkında bilgi vererek proje sayesinde kooperatiflere yönelik kuruluş, işleyiş, denetim, yasal altyapı, bilgilendirme faaliyetlerinde etkinlik ve verimlilik sağlanacağını ifade etmiştir.

Bakan Hayati YAZICI’dan önce söz alan Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Ziya ALTUNYALDIZ, yabancı ülkelerdeki ortak sayısına bakıldığında Almanya ve ABD’de her 4 kişiden 1’inin, Kanada ve Norveç’te her 3 kişiden 1’inin kooperatif ortağı olduğunu belirterek, gelişmiş ülkelerde sadece belirli alanlarda değil, ekonominin tüm katmanlarında bankacılıktan sigortacılığa, bilgi yönetimlerinden, üretim ekonomilerine kadar her alanda çok ciddi kooperatifler bulunduğunu ifade etmiştir. Müsteşar ALTUNYALDIZ, Hollanda’da kooperatiflerin tarım pazarındaki payının yüzde 90’lara ulaştığını ancak Türkiye’de bu oranın yüzde 2’ler düzeyinde olduğuna dikkat çekmiştir.

Kooperatifçilik sektörü adına konuşan Milli Koopearatifler Birliği Başkanı Muammer NİKSARLI yaptığı konuşmada; kooperatifçilerin en büyük sorunlarının örgütlenme konusunda yaşandığını, şu anda Türkiye’de kooperatiflerin yüzde 80’inin tek başına hareket ettiğini, bir üst yapıya bağlı olmadıklarını ifade ederek, Türkiye’de kooperatif enflasyonu bulunduğunu, bir çok iktisadi kuruluşun ayakta kalabilmek için birleşirken ülkemizde 80 binden fazla kooperatif bulunmasının övünülecek bir durum olmadığını ve kooperatiflerin bir araya gelmesinin her bakımdan faydalı olacağını belirtmiştir..

17

2.4. Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı

Bakanlığımız koordinasyonunda, kamu kurumları ve sektör temsilcilerinin katılımıyla paylaşımcı ve şeffaf bir şekilde yürütülen çalışmalar sonucu hazırlanan “Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı” 31/07/2012 tarih ve 2012/14 sayılı Yüksek planlama Kurulu Kararı ile kabul edilmiş ve 17/10/2012 tarihli ve 28444 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Aynı tarihte, ülkemizdeki tüm kooperatif ve üst kuruluşları ile kamu kurum ve kuruluşlarının katıldığı büyük bir törenle Başbakanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN tarafından kamuoyuna açıklanmıştır. Stratejide yer alan hedef ve eylemler kooperatifçilik sektörü için heyecan yaratmış ve ileriye yönelik bir umut oluşturmuştur. Halkın ve kooperatifçilerin yoğun ilgisi gösterdiği toplantıya 10 bin civarında kişi katılmıştır.

18

Sayın Başbakanımız tanıtım toplantısında yaptıkları konuşmasında; hükümet olarak kooperatifçilik sistemine büyük önem verdiklerini ve vizyonlarını güvenilir, verimli, etkin ve sürdürebilir ekonomik girişimler niteliğini kazanmış bir kooperatifçilik yapısına ulaşmak olarak belirlediklerini ifade etmişlerdir. Bu vizyona uygun olarak 7 Stratejik Hedef ve bu hedeflerin gerçekleşmesini sağlayacak 36 Eyleme değinerek, önümüzdeki dönemde Türkiye’yi daha da büyütmek, her kesimin, her vatandaşın payına düşen refahın da bununla orantılı şekilde arttığını görmek istediklerini vurgulayan Başbakan ERDOĞAN, hedeflere ancak elbirliğiyle, dayanışma içinde ulaşabileceğini vurgulamışlardır.

Bu çerçevede kooperatifçilik sistemine büyük önem verildiğini ifade eden Başbakan ERDOĞAN, Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı’nı bunun için fevkalade önemli gördüklerini belirtmiştir. Yeni kooperatifçilik stratejilerinin odağında, kooperatiflere daha elverişli bir ortam sağlama hedefinin bulunduğunu belirten Başbakan ERDOĞAN; “Kooperatifçiliğin imajını olumlu yönde güçlendirmek istiyoruz. Çünkü birçok olumsuzluklar biliyorsunuz, o kara bulutlar kooperatifçiliğin üzerinde hep dolaşmıştır. Bunu giderecek olan, bu bulutları dağıtacak olan buradaki özellikle yönetici aktörlerdir. Bunu başarmak durumundayız. Sektörün, güvenini artırmak ve verimli, etkin uygulamaları teşvik etmek hususunda kararlıyız. Sürdürebilirlik, rekabet edebilirlik ve yenilikçilik ilkeleri çerçevesinde kooperatiflerin ekonomik kalkınmaya ve gelirin daha adil paylaşımına olan katkılarını artırmak amacındayız.” diyerek, söz konusu stratejide vizyonun güvenilir, verimli etkin ve sürdürülebilir ekonomik girişimler niteliğini kazanmış bir kooperatifçilik yapısına ulaşmak olarak belirlendiğine değinmişlerdir.

Başbakan ERDOĞAN, Stratejide belirlenen vizyona uygun olarak 7 stratejik hedef ve bu hedeflerin gerçekleşmesini sağlayacak 36 eylem belirlendiğini ifade ederek detaylı bilgiyi kamuoyu ile paylaşmışlardır.

19

Kamu teşkilatlanmasını ve kooperatiflere hizmet sunum biçimini yeniden yapılandırmanın birinci stratejik hedef olduğunu belirten Başbakan, bu kapsamda gözetim, denetim ve uygulama hizmetlerini daha etkin hale getirmek için “Kooperatif Bilgi ve Denetim Sistemi” oluşturulacağını belirtmiştir.

Eğitim, bilgilendirme, araştırma ve geliştirme faaliyetlerini geliştirmeyi ikinci stratejik hedef olarak koyulduğunu söyleyen Başbakan ERDOĞAN, bu çerçevede Kooperatif Girişimciliği Eğitim Projesi’nin hayata geçeceğini, kooperatif yönetim ve denetim kurulu üyelerine eğitim ve sertifika zorunluluğu getirileceğini dile getirmiştir.

Ayrıca, Kooperatiflerin örgütlenme kapasitesinin ve aralarındaki işbirliği imkânlarının artırılması için, mevcut üst örgütlenme sisteminin başarılı ülke örneklerini dikkate alınarak revize edileceğini, kooperatiflerin ekonominin her sektöründe faaliyet gösterecek aktörler haline getirileceğini ifade etmişlerdir.

Dördüncü stratejik hedef olarak ise “Kooperatiflerin sermaye yapılarını, kredi ve finansmana erişim imkanlarını güçlendirmek, kooperatiflerin kullanacakları kredilere teminat sağlayabilmesi için kredi garanti fonu oluşturulması, kooperatiflerin ve üst kuruluşların proje üretme kapasitelerinin artırılması” olarak belirlendiği Başbakan tarafından ifade edilmiştir.

Daha işlevsel bir iç ve dış denetim sistemi kurmanın beşinci stratejik hedef olarak belirlendiğini ifade Başbakan, böylece denetim eksikliğinden kaynaklanan sorunların aşılarak, kooperatifleri, daha güvenilir işletmeler haline getirileceğini belirtmiştir.

Altıncı stratejik hedefin, kooperatiflerin kurumsal ve profesyonel yönetim kapasitelerini artırılması şeklinde tespit edildiğine değinen Başbakan, kurumsal yapısı güçlü kooperatiflerin daha etkin ve verimli olacağını vurgulamıştır.

Yedinci ve son stratejik hedef olarak kooperatifçilik mevzuat altyapısının uluslararası esaslara ve ihtiyaçlara göre yeniden şekillendirilmesi olduğunu belirten Başbakan, Kooperatifler Kanunu ile Tarım Satış Kooperatifleri ve Birlikleri hakkındaki Kanun başta olmak üzere sektörle ilgili yasal düzenlemelerin ihtiyaçlar doğrultusunda yenileneceği müjdesini vermiştir. Kooperatifçilikle ilgili atılacak adımlarda bu stratejinin temel alınacağını ve diğer sektörel strateji belgelerinin de buradaki hedefler doğrultusunda hazırlanacağına değinen Başbakan, Stratejide öngörülen tedbirlerin üreticiler, tüketiciler, dezavantajlı gruplar, esnaf ve sanatkarlar, küçük ve orta büyüklükteki işletmeler başta olmak üzere bütün kesimlerin refah seviyesinin artışına olumlu katkı yapacağına inandıklarını belirterek konuşmasını tamamlamıştır.

20

Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati YAZICI yaptığı konuşmada, kooperatifçiliğin merkezinde insan ve topluma hizmet anlayışının olduğunu, dayanışma ve hizmetin en güzel örneklerinin de Türkiye’nin tarihinde yer aldığını ifade ederek, 13’üncü yüzyılda ahilik ile başlayan, daha sonra loncalar halinde devam eden teşkilatların, 1863 yılında Memleket Sandıkları olarak yeni bir yapıya dönüştüğünü ve kooperatifçiliğin öncü kuruluşları haline geldiğini anımsatarak, bu sandıkların Ziraat Bankası’nın da temelini oluşturduğunu belirtmiştir.

Bugünkü kooperatiflerin temellerinin ise Cumhuriyet’in ilanıyla atıldığını hatırlatan Bakan YAZICI, günümüzde sayı olarak dünyadaki kooperatiflerin yüzde 10’u ülkemizde bulunmasına rağmen ortak sayısına bakıldığında ülkemizde az ortaklı bir kooperatif yapısının egemen olduğunun görüldüğüne dikkat çekmiştir.

Bakan YAZICI, nüfusumuzun yaklaşık yüzde 10’unun kooperatif ortağı olduğunu ve bu oranın Avrupa Birliği’nde (AB) yüzde 25’e ulaştığını belirtmiştir. Kooperatiflerin dünyada, toplumsal ve ekonomik ihtiyacın söz konusu olduğu hemen her alanda faaliyet gösterdiğini vurgulayan Bakan YAZICI, söz konusu kooperatiflerin yüzde 28’inin tarımsal amaçlı kooperatifler, yüzde 26’sının bankacılık/kredi kooperatifleri, yüzde 21’inin tüketici ve yüzde 17’sinin ise sigorta kooperatiflerinin oluşturduğunu belirterek, ülkemizde ise kooperatiflerin yüzde 65’inin yapı kooperatifleri, yüzde 10’unun tarımsal amaçlı kooperatiflerden oluştuğunu ifade etmiştir. Bu nedenle Türkiye’de kooperatiflerin faaliyet alanlarının genişlemesine ihtiyaç olduğunu dile getiren Bakan YAZICI, iyi yönetilirlerse, verimli konulara el atarlarsa kooperatiflerin, ekonominin her sektöründe alternatif çözümler üretebileceğini belirtmiştir.

21

Özellikle eğitim alanında kooperatifçiliğin gelişmesinin, Türkiye’nin şartları açısından çok yararlı olacağını vurgulayan Bakan YAZICI, ‘’Hükümetimizin zorunlu eğitimi 8 yıldan 12 yıla çıkaran düzenlemesiyle nüfusumuzun ortalama eğitim yılının artmasını ve okullaşma oranındaki bölgesel farklılıkların azalmasını hedefliyoruz. Bu hedefe ulaşmada kooperatif girişim modeli ile kurulacak okulların önemli bir katkısı olacaktır’’ diyerek, dünyadaki örneklerde, eğitim kooperatiflerinin birçok okulun yönetiminde yer aldığını, Türkiye’deki eğitim kooperatiflerinin sayısını da artırmayı hedeflediklerini belirtmiştir. Türkiye’de daha çok akademik personel ve öğretmenler tarafından eğitim kooperatifi olarak kurulmuş 21 faal kooperatifin bulunduğuna işaret eden Bakan YAZICI; ‘’Yeni eğitim sisteminde bilhassa dershanelerin okullara dönüşmesi sürecinde kooperatif ortaklık modelinin etkin bir çözüm olacağını düşünmekteyiz. Bunun için vatandaşlarımızı kooperatif ortaklık modeli çerçevesinde eğitim kooperatifleri kurmaya davet ediyorum. Bunun yanında Bakanlık olarak kadın girişimcilerin kurduğu kooperatiflere de büyük önem veriyor ve destekliyoruz. Halen kadın girişimcilerimiz tarafından kurulan 126 kooperatif bulunmaktadır. Ayrıca 232 Turizm Geliştirme Kooperatifi’nden bazıları da kadın girişimcilerimiz tarafından, kadınların iş hayatına katılması ve kadın emeğinin değerlendirilmesi amacıyla kurulmuştur.’’ şeklinde konuşmasını sürdürmüştür.

Türkiye’de çok başarılı kooperatif işletme örneklerinin olduğunu dile getiren Bakan YAZICI, 17 Tarım Satış Kooperatifleri Birliği’nin 322 kooperatif ile Türkiye’nin 57 şehrinde 500 binden fazla üretici ortağına hizmet götürdüğünü söylemiştir. Konuşmasında, “İSO-500 Büyük Sanayi Kuruluşu’’ listesinde TRAKYABİRLİK’in 76’ncı, MARMARABİRLİK’in ise 340’ıncı sırada yer aldığına dikkati çeken Bakan YAZICI, ‘’Ülkemizdeki

22

başarılı kooperatiflere son bir örnek vermek istiyorum. Konya Huğlu’da kurulan Huğlu Av Tüfekleri Kooperatifi, bulunduğu kasabada çalışabilecek durumdaki herkesi istihdam etmektedir. Bu kooperatifin 600 ortağı ve yıllık 15 milyon lira cirosu vardır ve 30’dan fazla ülkeye ihracat yapmaktadır. Küçük bir kasabada kurulan bir kooperatif bile uluslararası büyüklüğe ulaşabilmekte ve hem bulunduğu bölge hem de ülkemiz için önemli bir ekonomik değer oluşturabilmektedir.’’ diyerek konuşmasını sürdüren Bakan YAZICI, Türkiye’de kooperatiflerin gelişmesinin uzun kooperatifçilik tarihine rağmen yeterli olmadığına da değinerek, ‘’Bunun da çok değişik nedenleri olduğu açık. En önemlisi kooperatifçiliğe ve Türkiye’de bu alanda sürdürülen, yapısal faaliyetler itibariyle ortaya çıkmış bulunan güven sorunu. Bu sorunu tüm kesimlerle aşmak durumundayız. İşte bu strateji planı ve öngörülen eylemler, bu sorunu aşma noktasında önemli düzenlemeler içeriyor. İkincisi ise elbette ki mali sorunları, finansman yapıları yönetim sorunları vardı. Kooperatifler faaliyetlerini çok şeffaf bir biçimde, elbette ki ortaklarının her faaliyeti görüp gözetebileceği ve o alanlarda eleştirebilme imkanına sahip duruma getirilmesi gerekiyordu. İşte biz de bu çerçevede bakanlık olarak Kooperatifçilik Bilgi Sistemi’ni devreye sokuyoruz. Bu sistemin devreye girmesiyle her ortak, ortağı olduğu kooperatifin ne tür faaliyetler yürüttüğünü elektronik ortamda takip edebilecek duruma gelecektir.” diyerek konuşmasını tamamlamıştır.

Türkiye Milli Kooperatifler Birliği Başkanı Muammer NİKSARLI kooperatifçilik sektörü adına yapmış olduğu konuşmada, 17 Ekim 2012 tarihinin kendileri için tarihi bir gün olduğunu dile getirerek Kooperatifler olarak, Cumhuriyet tarihinde iki tarihi olay yaşandığını, bunlardan birinin 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun kabul edildiği gün, diğerinin ise bugün olduğunu ifade etmiştir.

‘’Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı’’ ile kooperatifçilik sorunlarının kökten çözümü için bir adım

atıldığını dile getiren NİKSARLI, 43 yıldır ilk defa kooperatifçilik sorunlarını kökten çözmek için bir plan hazırlandığına dikkati çekerek, geçtiğimiz 10 yıl içinde yapılan çalışmalar için hükümete teşekkür etmiştir.

23

Başbakanımız Recip Tayyip ERDOĞAN’ın kooperatifçilik sektörüne yaptığı katkılar nedeniyle Türkiye Milli Kooperatifler Birliği Başkanı Muammer NİKSARLI’nın arz ettiği plaket ve kooperatif yineticileri ile çekilen hatıra fotoğrafıyla tören sona ermiştir.

2.5. 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Logosunun Resmi Yazışmalarda Kullanılması

Bakanlık Makamının 03/01/2012 tarih ve 2012/01 sayılı Olurları ile yıl boyunca yapılan tüm yazışmalarda UKY logo ve sloganı kullanılmıştır.

T.C.GÜMRÜK VE TİCARET

BAKANLIĞIKooperatifçilik Genel Müdürlüğü

2.6.Valilik ve Belediyeler ile Kooperatif Merkez Birlikleri ve Kooperatif Üst Kuruluşlarının

2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Hakkında Bilgilendirilmesi

2012 UKY Kutlama Komitesi’nin sekretarya görevini yürüten Genel Müdürlüğümüz tarafından, İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü ile yapılan yazışmalar neticesinde 2012 UKY ile ilgili olarak tüm Valiliklere ve Belediyelere bilgi verilmesi sağlanmış ve bu kapsamda etkinlikler yapılması veya yapılacak etkinliklere katkı verilmesi istenilmiştir.

Ayrıca, Bakanlığımız ile kooperatiflerden sorumlu diğer Bakanlıkların görev ve yetki alanında bulunan kooperatif üst kuruluşlarına, söz konusu yıla ilişkin bilgi verildikten sonra kooperatif ortaklarının “2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı” hakkında bilgilendirilmesi ve kooperatifçilik bilincinin artırılmasına yönelik faaliyetler düzenlenmeleri istenilmiştir.

Öte yandan, ülkemizdeki tüm kooperatif ortaklarına doğrudan ulaşılarak UKY hakkında bilgilendirilmeleri amacıyla, kooperatiflerin Genel Kurul toplantılarına katılan Bakanlık Temsilcileri vasıtasıyla Komite tarafından hazırlanan “2012 UKY Bildirisi”nin okunması sağlanmıştır. Böylece, ortak seviyesinden merkez birlik düzeyine kadar ülkemiz kooperatifçilik sektöründe yer alan tüm kooperatifçilere ulaşılarak UKY’ye ilişkin farkındalık sağlanmıştır.

24

“Kooperatif Genel Kurullarında Bakanlık Temsilcileri Tarafından Okunan Metin”

25

2.7. Kooperatifler Yılı İnternet Sayfası

2012 Uluslararası Kooperatifler yılı kapsamında Türkiye’de gerçekleştirilen ve gerçekleştirilecek etkinliklerin duyurulması amacıyla “www.turkiye2012koop” ve “www.turkiye2012.org” internet sayfaları Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez birliğinin desteğiyle kurularak kamuoyunun hizmetine sunulmuştur.

Ayrıca, sosyal medyada farkındalık oluşturmak için “twitter, facebook, youtube” hesapları da açılmıştır. Bu kapsamda, anılan sitenin tüm kooperatif ortaklarına duyurulması amacıyla Genel Müdürlüğümüzce 23/02/2012 tarih ve 585 sayılı yazı ilgili Bakanlıklar ve kooperatif

üst kuruluşlarına gönderilmiştir. UKY kapsamında yapılan tüm etkinlikler hazırlanan web sayfası sayesinde kamuoyu ve ilgili sektör ile paylaşılmıştır. Söz konusu web sayfası 650 bin görüntülenme sayısına ulaşmıştır.

2.8. Kamu Spotu ve Tanıtım Filmleri

Kooperatifler Yılı ve Kooperatifçiliğin tanıtımına ilişkin broşür, el ilanı, afiş, kitapçık, sinevizyon gibi doküman ve görsel medya araçlarının hazırlanması, basılması ve dağıtılmasına ilişkin faaliyet kapsamında;

Praksis Medya’nın katkılarıyla yaklaşık 30 saniye uzunluğunda 2012 yılının Uluslararası Kooperatifler Yılı olduğunu anlatan bir “Kamu Spotu” filmi hazırlanmıştır. Söz konusu film RTÜK’ten alınan onay sonrasında yayınlanmak üzere TV kanallarına gönderilmiştir. Söz konusu spot filmde bireysel ve yalnız hareket etmenin güçsüzlüğe yol açarak yenilgiyle sonuçlandığı, birlikte hareket etmenin ise oluşturduğu birlik ruhuyla başarılı olmayı sağladığı anlatılmıştır.

Ayrıca Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Eğitim Yayım ve Yayınlar Dairesi Başkanlığı’nın katkılarıyla ülkemiz kooperatiflerini anlatan 6 ve 8 dakikalık iki “Tanıtım Filmi” hazırlanmış ve yıl kapsamındaki etkinliklerde kullanılarak yıla özgü web sayfasında yayınlanmıştır.

17 Ekim 2102 tarihinde düzenlenen Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı tanıtım toplantısı için ayrı bir 45 saniyelik “Kamu Spotu” hazırlatılmış ve söz konusu toplantıda yayımlanmıştır. Ayrıca, RTÜK onayı alınarak yayınlanmak üzere TV kanallarına gönderilmiştir.

26

“Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı Kamu Spotu” Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü tarafından hazırlatılmış ve yukarıda bahsedilen tanıtım toplantısında gösterilmiştir. Hazırlanan Kamu spotunun yanı sıra 5 dakikalık “Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı Tanıtım Videosu” hazırlanarak tanıtım toplantısında gösterilmiştir.

Yıla özgü hazırlanan tüm kamu spotları ve tanıtım filmleri yıl kapsamında gerçekleştirilen tüm etkinliklerde yayınlanmıştır.

2.9. Yayınlar

2012 UKY ve kooperatifçilik ile ilgili olarak bastırılan broşür, tanıtıcı kitapçığa ilave olarak “Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı”, “Dünyada Başarılı Kooperatifçilik Uygulamaları”, “Kooperatifçilik ve Kadın Kooperatifleri” ile “Kredi ve Kefalet Kooperatiflerinin Genel Görünümü” isimli kitaplar basılmıştır.

Ayrıca, Kooperatifçilik Stratejisi İngilizceye çevrilerek Birleşmiş Milletler ile Uluslararası Kooperatifler Birliği’nin internet sayfasında örnek bir çalışma olarak yayınlanarak dünya kamuoyu ile paylaşılmıştır.

27

2.10. TV Programları

Kooperatifçilik Genel Müdürü Sayın İsmail KALENDER, 10/02/2012 tarihli ve “2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı, Türkiye’de Kooperatifçilik ve Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi” konulu “Bu Toprağın Sesi” programına ve Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Eğitim Yayım ve Yayınlar Dairesi Başkanlığınca hazırlanan “Bereketli Topraklar” programının 56. bölümüne konuk olarak katılmıştır. Söz konusu programlarda Uluslararası Kooperatifler Yılı’nın yanısıra, ülke ve dünya kooperatifçilik sektörü hakkında önemli bilgiler kamuoyu ile paylaşılmıştır. Ayrıca, 02/02/2012 tarihinde Ankara’da düzenlenen 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Açılış Toplantısına ilişkin bilgilendirme de yapılmıştır.

8 Şubat 2012 tarihinde Bereket TV’de Türkiye Milli Kooperatifler Birliği Genel Başkanı Muammer NİKSARLI canlı yayın programına katılmıştır. Ülke genelinde yayın yapan Tarım Türk Dergisinin Mart Nisan 2012 tarihli 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı vesilesi ile hazırladığı özel sayısında TÜRKİYE KOOP Genel Başkan Yardımcısı ve OR-KOOP Genel Başkanı Cafer YÜKSEL ile 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı konusunda yapılan röportaj yayınlanmıştır.

07 Ocak 2012 tarihinde Kanal B televizyonu “Bizim Topraklar” Programına 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı ile Dünyada ve ülkemizde kooperatiflerin yeri ve önemi konusunda görüşlerini sunmak üzere TÜRKİYE KOOP Genel Başkan Yardımcısı ve OR-KOOP Genel Başkanı Cafer YÜKSEL katılım sağlamıştır.

TRT “Bu Toprağın Sesi” Televizyon Programı, 17/05/2012 tarihindeki programını 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı, Dünya’da ve Türkiye’de kooperatifçilik konusuna ayırmıştır. Programa Milli Birlik Genel Başkan yardımcısı, OR-KOOP Genel Başkanı, aynı zamanda Uluslararası Kooperatifler Birliğinin sektörel örgütü olan Uluslararası Tarım Kooperatifleri Örgütü (ICAO) yönetim kurulu üyesi Cafer YÜKSEL, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Teşkilatlanma Daire Başkanı vekili Fersan DURSUN ile birlikte programa Uluslararası Kooperatifler Birliği Başkanı Pauline GREEN ve Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Kooperatifler Ofisi Temsilcisi Simel ESİM ve Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Kooperatifler Ofisi Temsilcisi Simel ESİM telefonla katılım sağlamıştır.

28

2.11. TV Dizisi

Bakanlığımızca yürütülen çalışmalar sonucunda, ATV kanalında yayımlanan “Çocuklar Duymasın” dizisinin 88. ve 103. bölümlerinde kooperatifçiliğe vurgu yapılması sağlanmıştır.

2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından kooperatifler konusunda gerçekleştirilen etkinlik ve çalışmalara vurgu yapılan 13 Şubat 2012 tarihli 88. bölümde özellikle kadın kooperatifçiliğine de değinilmiştir.

88. bölüm ile bağlantılı olarak 22 Haziran 2012 tarihinde yayınlanan 103. bölümde ise, yine kadın kooperatiflerine değinilerek, kooperatiflerin dünya genelinde yaşanan ekonomik krizlerden etkilenmemelerine dikkat çekilmiştir.

2.12. Tanıtım Materyalleri

2012 UKY Kutlama Komitesi Sekretaryası tarafından, BM’nin hazırladığı kitapçık temel alınarak bir tanıtım kitapçığı ve broşür hazırlanmıştır. 2012 yılı ve kooperatiflere ilişkin bilgilerin yer aldığı kitapçık ve broşürde ayrıca, kooperatif işletmelerin yarattıkları ekonomik değerlere ait istatistikî bilgilere de yer verilmiştir.

29

Yıl kapsamında gerçekleştirilecek toplantılarda kullanılmak amacıyla 2012 UKY temalı dosya, bloknot, flash bellek ve karton çantalar hazırlanmıştır.

30

Ayrıca, UKY kapsamında gerçekleştirilen etkinliklerde görsel farkındalık yaratılması amacıyla kooperatifçiliğin önemini ve faydalarını vurgulayan sloganların yer aldığı beş bin adet afiş bastırılmıştır. Söz konusu afişler; Bakanlığımız İl Müdürlükleri ile kooperatiflerden sorumlu diğer iki Bakanlığa, kooperatiflere ve kooperatifçilik eğitimi veren üniversitelere yıla ilişkin yapılan etkinliklerde kullanılmak üzere gönderilmiştir.

31

2.13.Yıla Özgü Milli Piyango Çekilişi

Uluslar arası Kooperatifler Yılına ilişkin geniş kesimlere ulaşılarak farkındalığın arttırılması amacıyla Milli Piyango Genel Müdürlüğü ile yapılan yazışmalar sonucunda, “Uluslararası Kooperatifler Günü” olarak kutlanan Temmuz ayının ilk cumartesi gününde çekiliş gerçekleştirilmesi sağlanmıştır.

32

Bu kapsamda UKY temalı 1,6 milyon adet bilet basılmıştır. Gümrük ve Ticaret Bakanı Sayın Hayati YAZICI tarafından tanıtımı yapılan biletler 01/07/2012 tarihinde tedavüle koyulmuştur. 09/07/2012 tarihinde ise UKY bilet çekilişi gerçekleştirilmiştir.

2.14. Yıla Özgü Hatıra Pul ve Zarflar

Eylem Planında yer alan “Hatıra pul bastırılması” faaliyeti doğrultusunda, Bakanlığımız tarafından PTT Genel Müdürlüğü ile yürütülen çalışmalar sonucu “2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Hatıra Pulları ve İlk Gün Zarfı” hazırlanmış ve 6 Haziran 2012 tarihinde tedavüle girmiştir.

PTT Genel Müdürlüğü’nün “2012 Yılı Emisyon Programı”nda yer alan “2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı” konulu anma pullarının her birinden 250 bin adet bastırılarak 1 TL ve 2 TL bedelle, söz konusu anma puluna ait ilkgün zarfından ise 3.000 adet bastırılarak 3,50 TL bedelle abone sayısı kadar PTT Merkez Müdürlüklerinde ve www.filateli.gov.tr internet adresinde satışa sunulmuştur.

Söz konusu filatelik ürünlerin satışı ile aynı tarihte Ankara PTT Başmüdürlüğü’nde “2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı 06/06/2012 ANKARA” ibareli ilk gün damgası kullandırılmıştır. Kooperatifçilik konusunda farkındalığın artırılması açısından önemli olan bu faaliyetle birlikte hem yurt içinde hem de yurt dışında geniş kitlelere ulaşılmıştır.

33

2.15. Türkiye Kooperatifler Fuarı

Tarihinde ilk defa ülke genelinde kooperatif sektörüne yönelik “Türkiye Kooperatifler Fuarı” Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın koordinasyonunda 21-23 Aralık 2012 tarihlerinde ATO Fuar ve Sergi Alanında düzenlenmiştir.

Bakanlığımıza özel standın da yer aldığı fuarda; kooperatif ve üst kuruluşları ile kooperatifçilikle ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının bir araya gelerek sektör temsilcileri ve halkımızla buluşması, esnaf ve çiftçisinden girişimci ve üreticilere kadar tüm halkımızın bilinçlendirilmesi ve ortak iş yapabilme kültürünün artırılarak kooperatifçiliğin geliştirilmesi, ülkemiz kooperatiflerinin ürettikleri ürün ve hizmetlerin tanıtımı sağlanmıştır.

2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Kutlama komitesi Eylem Planı’nın 14. maddesinde yer alan faaliyet kapsamında eylemden sorumlu kuruluş olan Türkiye Milli Kooperatifler Birliği tarafından görevlendirilen fuar organizasyon firması tarafından çalışmalar yürütülmüştür. Bakanlığımız koordinasyonundaki çalışmalar kapsamında Bakanlığımıza bağlı tüm kooperatif ve üst kuruluşları ile kooperatiflerden sorumlu diğer iki Bakanlığa fuara katılım konusunda bilgi verilerek coşkulu bir katılım sağlanması talep edilmiştir.

34

Fuarın tanıtımı amacıyla fuar organizasyon firması tarafından tanıtım afişleri bastırılıp yurt genelinde kooperatif merkez birliklerine ve ilgili kurum ve kuruluşlara gönderilmiş, ayrıca fuar haftası Ankara İlindeki billboardlarda duyurular yapılmıştır.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın yanı sıra söz konusu bakanlıkların faaliyet alanı içerisinde yer alan Esnaf Sanatkar ve Kredi Kefalet Merkez Birliği, Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği, Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifleri Merkez Birliği, Türkiye Ormancılık Koop. Merkez Birliği, Türkiye Kent Koop Merkez Birliği, Tüm Eczacılar Üretim Temin Kooperatifleri Birliği, Pancar Ekicileri Kooperatifleri Birliği, Tariş Pamuk Birliği, Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği, Tariş Üzüm Birliği, Tariş İncir Birliği, Marmarabirlik, Gülbirlik, Kozabirlik, Fiskobirlik, Karadenizbirlik, Çukobirlik, Trakyabirlik, Antbirlik , Anadolu Rüzgarı Kooperatifi, Huğlu Av Tüfekleri Kooperatifi, Göreme Turizm Geliştirme Kooperatifi, Çağdaş Eğitim Kooperatifi, Koru Sigorta Kooperatifi, Çorum Toprak Sanayicileri Kooperatifi, Flora Çiçekçilik Kooperatifi, Devrek Bastoncular Kooperatifi, Nilüfer İşletme Kooperatifi, Biga İşletme Kooperatifi, Nallıhan İşletme Kooperatifi, Turhal İşletme Kooperatifi, Çanakkale Girişimci Kadınlar Kooperatifi, Bademli Fidancılık Tarımsal Kalkınma Koop., Engelsiz Atölyeler Üretim ve Tüketim Kooperatifi- Kalender Bilişim, Çubuk Turşu Kooperatifi, EGE Koop., Elbirkoop-Gıda Ürünleri Temin Pazarlama Kooperatifi, Hanımeli İşletme Kooperatifi, Kimya Hatun İşletme Kooperatifi, Kulaca Tarımsal Kalkınma Kooperatifi, Büyük Anadolu Tarım ve Zir. Ürn. Pazarlama Kooperatifi gibi çok sayıda kooperatif ve üst kuruluşunun katılım sağladığı fuar, üç gün boyunca halkımız tarafından yoğun ilgi ile ziyaret edilmiştir.

35

2.16. Kooperatifçilik Konulu Resim, Kompozisyon ve Şiir Yarışması ve Ödül Töreni

2.16.1. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Resim ve Kompozisyon Yarışması

Bakanlığımız tarafından Milli Eğitim Bakanlığı ile yürütülen çalışmalar sonucunda Türkiye genelinde ortaöğretim kurumları öğrencileri arasında “Kooperatifçilik Konulu Ödüllü Kompozisyon ve Resim Yarışması” düzenlenmiştir.

Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde oluşturulan jüri tarafından yapılan değerlendirme sonucunda; Resim dalında İzmir 85. Yıl Anadolu Lisesinden Hüseyin KOÇ birincilik, Tekirdağ Güzel Sanatlar ve Spor Lisesinden Öner ACUN ikincilik, Balıkesir Kadriye Kemal Gürel Güzel Sanatlar ve Spor Lisesinden Benan MUTLU üçüncülük, Ankara Zübeyde Hanım Kız Teknik ve Meslek Lisesinden Nicoletta CHERNOVA mansiyon ödülüne layık görülmüştür. Söz konusu eserler Türkiye Kooperatifler Fuarı- Gümrük ve Ticaret Bakanlığı standında sergilenmiştir.

36

Resim Yarışması Birincisi

37

Resim Yarışması İkincisi

38

Resim Yarışması Üçüncüsü

39

Resim Yarışması Mansiyon

40

Kompozisyon dalında ise Aydın Sosyal Bilimler Lisesinden Binnur VURAL’ın “İmece Ruhu” adlı kompozisyonu birincilik, Mersin Mahmut Aslan Anadolu Lisesinden Gökçen İlayda ŞİMŞEK’in “Yalnız Taştan Duvar Olmaz” adlı kompozisyonu ikincilik, Diyarbakır 70. Yıl Anadolu Sağlık Meslek Lisesinden Semiha DAĞDELEN’in “Aynı Renkte Düşünceler” adlı kompozisyonu üçüncülük, Burdur Ercan Akın Fen Lisesinden Burak Bahadır AKIN’ın “Birlik Ruhunun Kalesi” adlı kompozisyonu mansiyon ödülüne layık görülmüştür.

41

Kompozisyon Yarışması Birincisi (1.sayfa)

42

Kompozisyon Yarışması Birincisi (2.sayfa)

43

Kompozisyon Yarışması Birincisi (3. sayfa)

44

Kompozisyon Yarışması İkincisi

45

Kompozisyon Yarışması Üçüncüsü

46

Kompozisyon Yarışması Mansiyon Eseri

47

TESKOMB dereceye giren öğrencilerden, birinciye 3.000 TL, ikinciye 2.000 TL, üçüncüye 1.000 TL ve mansiyona 500 TL olmak üzere para ödülü vermiş ve ödül alan öğrencileri aileleri ile birlikte Ankara’da misafir etmiştir. 21 Aralık 2012 tarihinde ATO Congresium’da düzenlenen Kooperatifler Yılı Kapanış Toplantısı ve Ödül töreni esnasında dereceye giren öğrencilerin para ve ödülleri Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Ziya ALTUNYALDIZ ile TESKOMB Genel Başkanı A.Kadir AKGÜL tarafından verilmiştir.

2.16.2. Köy-Koop. Denizli Birliği Şiir ve Kompozisyon Yarışması

21 Aralık 2012 Dünya Kooperatifler Günü’nde, Uluslararası Kooperatifler yılı etkinlikleri kapsamında, Köy-Koop Denizli Birliği, Kale Kaymakamlığı, Milli Eğitim Müdürlüğü ile birlikte, Kale İlçesi’nde, İlkokul, Ortaokul ve Liselerarası “Kooperatifçilik” konulu, ödüllü şiir ve kompozisyon yarışması düzenlenmiştir. Ödül törenine Kale Kaymakamı Serap ÖZMEN, Belediye Başkanı İsmail YARIMCA İl Milli Eğitim Müdürü Sebahattin AKGÜL, İl Tarım Müdürü Sezgin KUTLU, İl Müdür Yardımcısı Nejdet DEMİR, İlçe Garnizon Komutanı, İlçe Emniyet Amiri, İl Kadastro Müdürü Emin MADRAN, Pamukkale Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç Dr. İlhan KÜÇÜKKAPLAN, Denizli Köy-Koop Birlik Başkanı Mehmet VAROL, Yönetim Kurulu Üyeleri Hüseyin İNAMLIK, Ahmet CERAY, Şuayip TEKELİ, İlçe Milli Eğitim Müdürü Nurettin TIKIM, İlçe Tarım Müdürü Yüksel SÖZGEN, İlçe Halk Eğitim Müdürü İlhan GÖZETEN, Orman İşletme Müdürü Erdal DİNGİL ve Bölge şefleri, çok sayıda Belediye Başkanı, Kooperatif Başkanları, Köy Muhtarı, Kale Halkı ve Öğrencileri katılım sağlamıştır.

Denizli Milli Eğitim Müdürlüğü’nce oluşturulan Komisyon tarafından seçilip, dereceye giren 9 eser sahibi öğrenciye çeşitli ödüller verilmiştir.

48

2.17. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Etkinlikleri

29 Mart 2012 tarihinde “Tarımsal Amaçlı Kooperatifler 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Toplantısı” düzenlenmiştir. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi EKER’in açılış konuşmasını yaptığı toplantıya; Milletvekilleri, Bakan Yardımcısı Kutbettin ARZU, Bakanlık üst düzey yöneticileri, Türkiye Milli Kooperatifler Birliği Genel Başkanı Muammer NİKSARLI, Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Yönetim Kurulu Başkanı İlhami TEKE, Köy-Koop Genel Başkanı Yakup YILDIZ, Tarım-Koop Genel Başkanı Mehmet ÖZKURNAZ, Sür-Koop Genel Başkanı

Ramazan ÖZKAYA, Tüs-Koop Genel Başkanı Halis UYSAL, Or-Koop Genel Başkanı Cafer YÜKSEL ve Çay-Koop Genel Başkanı Selim METİN ile Türkiye Ziraat Odaları Birliği Başkanı Şemsi Bayraktar ve bazı üretici birliklerinin yöneticileri katılmıştır.

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi EKER konuşmasında, kooperatifçilerin büyük bir kitle olduğunu ve çok büyük bir alanda faaliyet yürüttüklerini belirterek, Türkiye’de sadece tarımsal faaliyetlerle ilgili 10 binin üzerinde kooperatif bulunduğunu belirtmiştir. Anadolu kültüründe ‘’imece ve birlikte çalışma kültürü’’nün bulunduğunu ancak bundan yeteri kadar istifade edilemediğini vurgulayan Bakan Eker, Türkiye’de kooperatifleşmeyi daha iyi bir noktaya taşımak için uğraştıklarını ve bu kapsamda bir eylem planı hazırlamaya

çalıştıklarını, bu nedenle Bakanlık olarak faaliyet alanlarındaki bütün paydaşlarla yönetişim halinde çalışmak istediklerine dikkat çekmiştir. Bu kapsamda, ‘’Biz politika belirleyen, yönlendiren, organizasyona katılan ve denetleyen bir Bakanlık olmak istiyoruz’’ diyen Bakan Eker, Bakanlıkta gerçekleştirdiklerini yeniden yapılandırmayı bir reform olarak görüldüğünü ortaya koymuştur.

Toplantının ardından Sayın Bakan ve beraberindeki heyet tarafından, merkez birliklerince açılan Kooperatif ürünleri sergisini ziyaret ettiler ve stantları gezilmiştir. Günün sonunda Bakanlık yeni bina bahçesine kooperatifler hatıra çam ağacı dikimi gerçekleştirilmiştir.

49

2.18. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Görev ve Yetki Alanına Giren Kooperatif Üst Kuruluşları Etkinlikleri

Türkiye Milli Kooperatifler Birliği’nin koordinasyonunda, 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı etkinlikleri kapsamında, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Türkiye Kent Kooperatifleri Merkez Birliği (TÜRKKENT) ve Türkiye Yapı Kooperatifleri Merkez Birliği (TÜRKKONUT) katkılarıyla 9-12 Şubat 2012 tarihleri arasında Antalya/Manavgat’ta “Yapı Kooperatifleri Semineri” düzenlenmiştir. Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Sayın Muhammet BALTA’nın açılış konuşmasını yaptığı seminere üç yüzü aşkın kooperatif yöneticisi katılmıştır.

Yapı kooperatiflerinin sorunları ile Yeni Türk Ticaret Kanununun kooperatiflere etkilerinin ele alındığı seminerde ayrıca konutlarda ısı yalıtımı zorunluluğu ve enerji kimlik belgesi uygulamasına ilişkin de bilgi verilmiştir.

Ayrıca, TÜRKKENT tarafından 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı kutlama etkinlikleri kapsamında 12-15 Nisan 2012 tarihleri arasında Antalya’ da “24. İlkbahar Semineri” Çevre ve Şehircilik Bakanı Sayın Erdoğan BAYRAKTAR’ın katılımlarıyla gerçekleştirilmiştir.

TÜRKKENT 24. İlkbahar Seminerini onurlandıran Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan BAYRAKTAR yaptığı konuşmasında; TÜRKKENT’in yaptığı 250 bin konutla ciddi tecrübesi olduğunu, ülkenin gerçeklerini daha iyi özümsemiş bir yapıya sahip olduğunu belirtmiştir. Türkiye nüfusunun yüzde 70’ten fazlasının şehirlerde yaşadığının altını çizen Bakan Bayraktar, tarımın gelişmesi halinde bile tarımda çalışan nüfusun azalacağını belirtti.

Nüfusu artan şehirlerde düzenli yapılaşmanın sağlanması gerektiğine dikkati çeken Bakan Bayraktar, bu noktada kooperatiflerin devreye girmesi gerektiğini, kentsel dönüşüm ile kooperatiflerin cazibesinin artacağını vurgulamıştır. Bakanlığımızı temsilen katılan Genel Müdür Yardımcısı Adnan KIRALİ tarafından “Uluslararası Kooperatifler Yılı Çalışmaları ve Kent Kooperatiflerinden Beklentiler” konulu bir sunum yapılmıştır.

50

TÜRKKENT tarafından 2012 UKY’ye özel olarak afiş hazırlanarak ortak Birliklere gönderilmiştir. Afişte, özellikle Birleşmiş Milletler tarafından belirlenen sloganın ön plana çıkarılmasına dikkat edilmiştir.

2.19.Üniversiteler Tarafından Gerçekleştirilen UKY Değerlendirme Toplantıları

Bünyesinde “Kooperatifçilik Meslek Yüksek Okulu” olan dokuz Devlet Üniversitesine UKY kapsamında konferans, panel, sempozyum gibi etkinlikler düzenlemeleri hususunda bilgilendirilmiş, bu kapsamda dört üniversitemiz ile ortaklaşa panel ve konferanslar düzenlenmiştir.

2.19.1. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Bolu Meslek Yüksek Okulu

13 Nisan 2012 tarihinde Bakanlığımız ile Abant İzzet Baysal Üniversitesi işbirliğinde ve Bakan Yardımcımız Sayın Fatih METİN’ in katılımıyla “2012 Uluslararası Kooperatifler Yılında Türkiye’de Kooperatifçiliğin Geleceği” başlıklı bir konferans düzenlenmiştir. Konferansa, Gümrük ve Ticaret Bakan Yardımcısı Fatih METİN’in himayelerinde, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü Genel Müdür V. İsmail KALENDER, Bolu Vali Vekili Cemal POLAT, Rektör Prof. Dr. Hayri COŞKUN, öğretim elemanları ve çok sayıda öğrenci katılım sağlamıştır. İzzet Baysal Kültür Merkezinde gerçekleşen etkinliğin açılış konuşmasını yapan AİBÜ Bolu Meslek Yüksek Okulu Yönetim ve Organizasyon Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mustafa KARA, kooperatifçiliğin yaygın olduğu toplumlarda ekonomik krizlerin az yaşandığını ifade ederek, amacın küresel ölçekte sürdürülebilir kalkınmayı sağlama, girişimcilik ve KOBİ’lerin desteklemesi olduğunu belirtmiştir.

Gümrük ve Ticaret Bakan Yardımcısı Fatih Metin, 2012 kooperatifçilik yılında bakanlık olarak kooperatiflere

yönelik bir eylem planı hazırlandığını, kooperatifçilik konusunda eğitim veren üniversitelerle işbirliği içerisinde toplumda farkındalık oluşturulmasının hedeflendiğini belirtmiştir.

Sayın Fatih Metin, kooperatifçiliğin birey ve toplumların ekonomik kalkınması açısından büyük önem taşıyan ve süreç içerisinde gelişerek birçok ülkede başarıyla uygulanan bir işletme modeli olduğunu vurgulayarak Kooperatiflerin üreticiler ve işletmelere sağladığı imkânların yanı sıra ülke ekonomisine de büyük katkı sağladığını ve Ülkemizin 2023 yılı hedefi olan dünyanın ilk 10 ekonomisi arasına girmesinde, bu modelin büyük katkısı olacağına dikkat çekmiştir.

2.19.2. Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Biga Meslek Yüksek Okulu

11 Mayıs 2012 tarihinde Bakanlığımız işbirliğinde Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Biga Meslek Yüksek Okulu Kooperatifçilik Programı ile Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Biga İlçe Müdürlüğü organizasyonunda “2012 Uluslararası Kooperatifler Yılında Türk Kooperatifçiliğinin Durumu ve

51

Geleceği” konulu panel düzenlenmiştir. Söz konusu panele Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü Genel Müdürü İsmail KALENDER’in yanı sıra, kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcileri, akademisyenler, kooperatif, Birlik ve Merkez Birlik temsilcileri, Kooperatifçilik Programı öğrencileri ve halk tarafından yoğun katılım sağlanmıştır. Genel itibariyle Türk Kooperatifçiliğinin 2012 yılına kadar olan gelişimi, gelecek hedefleri ve ilgili kurum-kuruluşların üzerine düşen görevleri konularının öncelikli yer aldığı panel gündeminde, katılımcıların yanı sıra dinleyicilerin

de olumlu katkıları sayesinde yeni tespitler yapılarak bu ve benzeri etkinliklerin devamının getirilmesi gerekliliği vurgulanmıştır. Oturum başkanlığını Biga Ziraat Odası Başkanı Beytullah ELMACI’nın yaptığı panelde konuşmacı olarak; Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü Genel Müdürü Sn. İsmail KALENDER, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Biga MYO Kooperatifçilik Programı Danışmanı Öğr. Gör. Muradiye ÖZEL ÖDÜL, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Yönetim ve Organizasyon Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mustafa KARA ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Çanakkale İl Müdürlüğü Kırsal Kalkınma ve Örgütlenme Şube Müdürü Hayati GÜRE’nin yer aldığı panelde Kooperatifçilik Genel Müdürü Sn. İsmail KALENDER tarafından “Türk Kooperatifçiliğinin Durumu ve Geleceği” konulu bir sunum yapılmıştır. Sunumda resmi veriler ile ülke kooperatifçiliğinin bugünkü durumu ve hazırlanan Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı kapsamında gerçekleştirilmesi planlanan hedeflere yer verilmiştir.

2.19.3. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Mucur Meslek Yüksek Okulu

15.05.2012 tarihinde Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Mucur Meslek Yüksek Okulu Kooperatifçilik Programı tarafından “Türk Kooperatifçiliğinin Durumu ve Geleceği” konulu panel düzenlenmiştir.

Kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcileri, akademisyenler ve kooperatifçilik programı öğrencileri

52

tarafından katılım sağlanan etkinlikte Bakanlığımızı temsilen Yüksek Mühendis Mehmet Yakut tarafından sunum yapılmıştır. Sunumda, dünyada ve Türkiye’de kooperatifçilik ve Genel Müdürlüğümüzün faaliyetleri hakkında bilgi verildikten sonra 2012 UKY kapsamında yürütülen faaliyetlere ilişkin açıklamalarda bulunulmuştur.

2.19.4. Çorum Hitit Üniversitesi

Ziraat Mühendisleri Odası Çorum İl Temsilciliği ve Hitit Üniversitesi işbirliğinde 10 Nisan 2012 tarihinde, “Üretimden Tüketime Kooperatifçilik” adlı bir panel düzenlenmiştir.

Ziraat Mühendisleri Odası İl Temsilcisi Yusuf ŞAHİNBAŞ, Ziraat Mühendisleri Odası Genel Başkanı Dr. Turhan TUNCER, İİBF Dekan Vekili Prof. Dr. Gülen Elmas ARSLAN ve Hitit Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Reha Metin ALKAN tarafından açılış konuşmalarının yapıldığı panelde, Hacettepe Üniversitesi İktisat Bölümü Öğretim Üyesi Ahmet ŞAHİNÖZ, Ankara Üniversitesi Tarım Ekonomisi

Bölümü Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Mevhibe ALBAYRAK ve Prof. Dr. Erdoğan GÜNEŞ, Fiskobirlik Genel Müdür Vekili Tuncer KASAPOĞLU ve Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Turhan ÇAKAR tarafından sunumlar yapılmıştır.

Tarımsal ürün piyasalarında kooperatiflerin yeri, tarım satış kooperatiflerinin Türkiye ekonomisi açısından önemi, tarım işletmelerinin finansmanı ile kooperatifçilik ile ilişkisi ve kooperatifçiliğin tüketim sürecindeki boyutları ile tüketim kooperatifçiliği konularına değinilen sunumların yanı sıra

panelde ayrıca, tarımsal üretim sisteminin çiftçi örgütlülüğü içerisinde adil olarak devamlılığının sağlanmasında ve buna bağlı olarak sağlıklı, ucuz, tüketici haklarına uygun bir tüketimin yaygınlaşmasında kooperatiflerin nasıl işlevsel hale getirilebileceği, kooperatifçiliğin dünü, bugünü, sorunları ortaya konularak üreticiler ve tüketiciler yönünden kooperatifçiliğin önemi değerlendirilmiştir.

2.20. Merkez Birlikleri Tarafından Yıla Özgü Düzenlenen Değerlendirme Toplantıları

Yıl kapsamında Tüketim, Motorlu Taşıyıcılar ve Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birlikleri ile Tarım Satış Kooperatifleri Birlikleri tarafından çeşitli tarihlerde değerlendirme toplantıları düzenlenmiştir.

53

2.20.1. Kooperatif ve Üst Birlikleri Değerlendirme Toplantısı

Gerek kooperatiflerin sorunlarının dinlenerek çözümler getirilmesi gerekse UKY hakkında kooperatif üst kuruluşlarını yöneticilerinde farkındalık oluşturularak yıl içerisinde yerel veya ulusal çapta düzenleyebilecekleri etkinliklerle ilgili olarak bilgi verilmesi amacıyla, Bakanlığımız görev ve yetki alanında yer alan Tüm Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifleri Merkez Birliği, Tüm Tüketim

Kooperatifleri Merkez Birliği, Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birlikleri Merkez Birliği ile Tarım Satış Kooperatifleri ve Birliklerinin yöneticileriyle Bakanımız Sayın Hayati YAZICI bir toplantı yapmışlardır. Kooperatif üst kuruluşlarının temsilcilerinin görüş ve önerilerini dinleyen Bakan YAZICI, sektör tarafından iletilen sorunlarının çözümü için yol göstermiş ve Bakanlıkça yürütülen faaliyetler hakkında açıklamalarda bulunmuştur.

2.20.2.Tüm Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifleri Merkez Birliği Değerlendirme Toplantısı

30/11-02/12/2012 tarihleri arasında Antalya Kemer Grand Haber Otel’de 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı’nda Motorlu Taşıyıcılar Kooperatiflerinin ülkemizdeki etkinliğinin genel değerlendirmesinin yapıldığı bir toplantı düzenlenmiştir. Tüm Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifleri Merkez Birliğinin organizasyonunda gerçekleştirilen toplantıya, TŞOF ve TESK kurum temsilcileri ile Ulaştırma, Haberleşme ve Denizcilik Bakanlığı. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı temsilcileri ve çok sayıda Kooperatif başkan ve yöneticileri katılmıştır. Gümrük ve Ticaret Bakan yardımcısı Sayın Fatih METİN toplantıda; Gümrük ve Ticaret Bakanlığı olarak ulaştırma sektöründe kooperatifçiliğe ilişkin politikaları, ilke ve hedefleri belirleme, stratejiler geliştirme, sonuçları izleme ve değerlendirme konusunda çalışmalara süratle devam edildiğini belirtmiştir. Ayrıca, Daire Başkanı Ekrem Alper BOZKURT tarafından “Yeni Ticaret Türk Ticaret Kanunu

54

Kapsamında Ticari Defterler” başlıklı bir sunum ile Gümrük ve Ticaret Uzman Yardımcısı Hakan TUNÇAĞIL tarafından “Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi” konulu bir sunum yapılmıştır.

2.20.3. Tarım Satış Kooperatifleri Birlikleri Değerlendirme Toplantısı

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Tariş Üzüm Birliği’nin katkılarıyla 23/03/2012 tarihinde İzmir’de “Tarım Satış Kooperatifleri Birlikleri Değerlendirme Toplantısı” düzenlenmiştir. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Ziya ALTUNYALDIZ’ın başkanlığında düzenlenen toplantıya 14 Tarım Satış Kooperatif Birliği’nin yöneticilerinin katılmıştır. Katılımcılar bu kuruluşların ülkemiz tarım ürünleri piyasalarında ne denli önemli fonksiyonlara sahip oldukları üzerinde durmuşlar ve birlik bazında yaşanan sorunlara ve çözüm önerilerine

değinmişlerdir.

Bu bağlamda tarım satış kooperatifleri ve birliklerinin, üreticinin desteklenmesi, tarım ürünlerine ilişkin piyasaların regülasyonunun sağlanması, üreticiye, sanayiciye, ihracatçıya girdi tedariki sağlayarak ürün arz zincirinin her aşamasında yer almaları yönleriyle piyasada denge ve üretici için

güven unsuru oldukları bakanlık ve birlik temsilcileri tarafından ifade edilmiştir. Özellikle yaşanan finansman sorunları nedeniyle son yıllarda piyasa etkinliklerinde azalma görülen birliklere, fonksiyon ve önemleri gözetilerek çeşitli destekler sağlanmasının, sürdürülebilir üretim ve ticaret amacına uygun düşeceği konusunda fikir birliği oluşmuştur.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Ziya ALTUNYALDIZ da Bakanlık olarak birliklerin öneminin farkında olduklarını ve Birliklere yönelik 4572 sayılı Kanunda değişiklikler yapılacağından ve bu düzenlemenin çerçevesinde desteklerin devam edeceğini ve bu düzenlemenin de Birliklerle yakın bir işbirliği ve katılımcı anlayış içinde gerçekleştirileceğini belirtmiştir.

2.20.4.Tüm Tüketim Kooperatifleri Merkez Birliği Değerlendirme Toplantısı

16-20 Mayıs 2012 tarihleri arasında Antalya’da “Kooperatifçilik Yönetici Eğitimi Semineri” düzenlenmiştir. Bakanlığımızı temsilen Daire Başkanı Ekrem Alper BOZKURT ile Şube Müdürü Yavuz Selim AKÇAKALE katılım sağlamıştır. Seminerde Daire Başkanı Ekrem Alper BOZKURT tarafından, “Tüketim Kooperatifçiliğinin Yeni TTK Kapsamındaki Sorumluluk ve Yükümlülükleri” ve “2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı” başlıklı sunumlar yapılarak katılımcılara yeni kanuni düzenlemeler sonrası hak ve yükümlülüklere ilişkin detaylı bilgiler verilmiştir.

55

Şube Müdürü Yavuz Selim AKÇAKALE ise “2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı” başlıklı sunum yapmış ve yıl kapsamında Bakanlığımızca yürütülen faaliyetlere ilişkin geniş bilgi vermiştir. Ayrıca “Kooperatiflerin Desteklenmesi Projesi (KOOP-DES)”ne ilişkin de açıklamalar yapılarak, bu projeden tüketim kooperatifçiliğinin nasıl faydalanabileceğine ilişkin açıklamalar da yapılmıştır.

Sunumların ardından gerçekleştirilen soru-cevap kısmında ise, kooperatif yöneticilerinin yeni kanuni düzenlemeler ve 2012 UKY’ye ilişkin soruları ayrıntılı olarak cevaplandırılmıştır.

2.20.5. Tarım Kooperatifleri Merkez Birliği ve Köy-Koop Merkez Birliği Tarafından Yapılan Etkinlikler

29 Kasım-2 Aralık 2012 tarihlerinde Antalya’da Tarım Kooperatifleri Merkez Birliği tarafından “2012 Kooperatifler Vizyonu ve Eğitim Semineri” yapılmıştır. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdür Dr. Gürsel KÜSEK, Tarım Reformu Genel Müdür Yrd. Mehmet ÖZGÜN, Teşkilatlanma Daire Başkanı Fersan DURSUN, Gıda İşletmeleri ve Kodeks Daire Başkanı Selman AYAZ, Projeler ve Krediler Daire Başkanı Yavuz ER, Kontrolörler Başkanı Şakir ÖZTÜRK katılmıştır.

Ayrıca, 21 Aralık Dünya Kooperatifçilik Günü’nde Köy-Koop İzmir Birliği tarafından “Kooperatif İşletmeler daha Güzel Bir Dünya Kurar” konulu bir panel düzenlenmiştir. İzmir Bornova Uğur Mumcu Kültür Merkezinde gerçekleştirilen Panele konuşmacı olarak; Köy-Koop Merkez Birliği Başkanı Yakup YILDIZ, Köy-Koop İzmir Birlik Başkanı Muhittin AKBULUT, Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği Başkanı Cahit ÇETİN, Pankobirlik Yönetim Kurulu Başkanı Recep KONUK katılım sağlamıştır.

2.20.6.Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Değerlendirme Toplantıları

Tarım Kredi Kooperatiflerince, Kooperatif Yönetim ve Denetim Kurulu üyelerinin kooperatiflerini sahiplenmelerinin sağlanması, aidiyet duygularının geliştirilmesi, kooperatif faaliyetlerine olan ilginin artırılması dolayısıyla hizmet ve üretime dönük faaliyetlerin hedef kitle olan çiftçilere tanıtılması amacıyla düzenlenecek olan bilgilendirme toplantılarına İzmir Bölge Birliğinden başlanılmıştır.

56

Merkez Birliği üst düzey yetkilileri, Bölge Birliklerinden Bölge Birliği yetkilileri, bağlı kooperatiflerin Yönetim Kurulu Üyeleri, Denetçileri ve birer yetkilinin katılımı ile iller düzeyinde yapılan bilgilendime toplantıları ilk olarak İzmir Bölge Birliği’ne bağlı Denizli ve Aydın illerinde 2 Mart, Manisa ve İzmir İllerinde de 3 Mart tarihinde gerçekleştirilmiş, toplantılarda Merkez Birliği Genel Müdürü Abdullah Kutlu, katılımcılara Tarım Kredi Kooperatifleri hakkında bilgi vermiştir. Tarım Kredi Kooperatiflerinin iştirakleri, ürünleri, yenilenen kredi faiz oranları gibi konulara da değinen Kutlu, Tarım Kredi Kooperatiflerine ortak olmayanları ortak olarak avantajlı hizmetlerden faydalanmaya davet etmiştir. Kutlu konuşmasının sonunda 2012 yılının Birleşmiş Milletler tarafından bilgilendirme toplantıları düzenlenmeye başladı. İlk olarak İzmir Bölge Birliğine bağlı Denizli ve Aydın illerinde 2 Mart, Manisa ve İzmir illerinde de 3 Mart tarihinde gerçekleştirilen toplantılarda Merkez Birliği Genel Müdürü Abdullah Kutlu, katılımcılara Tarım Kredi Kooperatifleri hakkında bilgi verdi. Tarım Kredi Kooperatiflerinin iştirakleri, ürünleri, yenilenen kredi faiz oranları gibi konulara da değinen Kutlu, Tarım Kredi Kooperatiflerine ortak olmayanları ortak olarak avantajlı hizmetlerden faydalanmaya davet etti. Kutlu, konuşmasının sonunda 2012 yılının Birleşmiş Milletler tarafından Uluslararası Kooperatifçilik Yılı ilan edildiğini söyleyerek 2012 yılında kooperatifçilik bilincini yaygınlaştırmak ve farkındalık yaratmak için çalışmalar yapılacağını belirtti.

9 Mart’ta Bursa Atatürk Kültür Merkezi ve Balıkesir Asya Termal Otel’de, 10 Mart’ta Çanakkale 18 Mart Üniversitesinde yapılan “Aile Meclisi” bilgilendirme toplantılarına Balıkesir Bölge Birliğiyle devam edilmiştir. Toplantıda Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Genel Müdürü Abdullah KUTLU, Tarım Kredi Kooperatiflerinin hizmetleri ve üretim faaliyetleri hakkında çiftçilere bilgi vererek “Kooperatifinize sahip çıkın.” vurgusu yaptı. Kooperatiflerde görev yapan Yönetim ve Denetim Kurulu üyelerine “Türk tarımına gönül vermiş gönüllü elçiler olarak sizlere teşekkür ediyorum.” diyen ve 2012 yılının Kooperatifler yılı ilan edildiğini hatırlatan KUTLU sözlerini; “Tüm üreticilerimizin kooperatifler yılını kutluyorum, kooperatifinize sahip çıkın, ortak olmayan ve tarım kredi hizmetlerinden istifade etmeyen üreticimiz kalmasın.” şeklinde bitirilmiştir. “Aile Meclisi” toplantılarına; Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Ahmet SAKİN, Genel Müdür Yardımcısı Veli ÇELEBİ, Strateji Geliştirme ve Teşkilatlandırma Daire Başkanı Ercüment SATIBEŞE, Balıkesir Bölge Müdürü Abdullah DAMCI, Bölge Birliği Yönetim ve Denetim Kurulu Üyeleri, Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürü Ali Şefik YORGANCILAR, Bölge Müdür Yardımcıları, Kontrolörler, Kooperatif Yönetim ve Denetim Kurulu Üyeleri, kooperatif yetkilileri ve basın mensupları katılmıştır.

2.20.7. Kooperatiflerin Desteklenmesi Çalıştayı

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen “Kooperatiflerin Desteklenmesi Programı (KOOP-DES) Etüt Projesi” çerçevesinde kooperatiflerin ihtiyaçlarının tespiti amacıyla yapılan saha analizinin önemli bir ayağını oluşturan Sektör Çalıştayı, 2 Nisan 2012 tarihinde Ankara İçkale Otel’de geniş bir katılımla gerçekleştirilmiştir.

57

Genel Müdürlüğümüzce hazırlanan ve KOOP-DES Etüt Projesi kapsamında kooperatiflerden doldurulması istenen ihtiyaç analizi anketlerini doldurarak proje önerilerini sunanlar arasından seçilen kooperatifler, Kalkınma Bakanlığı yetkilileri ile ilgili kamu kurumları çalıştaya davet edilmiştir. Çalıştaya 34 farklı tür Merkez Birlik, Birlik ve kooperatif ile bunların toplam

92 temsilcisi katılım sağlamıştır. Bakanlığımız ve diğer Bakanlıklardan ise toplam 26 kişilik katılım gerçekleşmiştir.

KOOP-DES Sektör Çalıştayında; kooperatiflerin ekonomide daha fazla yer alması için nelerin gerekli olduğu, kooperatiflerin mevcut kamusal desteklerden yararlanmaları ve bu konuda karşılaştıkları sorunlar, KOOP-DES Programı kapsamında kooperatif türlerine göre proje önerilerinin neler olabileceği ve bu projelere KOOP-DES Programından verilecek desteklerin niteliği ve oranı konularında katılımcıların görüşleri alınmıştır.

2.20.8.Nilüfer Kadın, Çevre, Kültür ve İşletme Kooperatifi Kadın Ekonomi ve Siyaseti Festivali

Nilüfer Kadın Çevre Kültür İşletme Kooperatifi’nin koordinatörlüğünde hazırlanan “Kadın, Ekonomi ve Siyaset Festivali” 16 Haziran 2012 Cumartesi günü gerçekleştirilmiştir.

“Düzce’de Çilek Bal Gibi Olur” projesi çerçevesinde düzenlenen etkinlikler ile Düzce Nilüfer Kadın Kooperatifi’nin faaliyet merkezi ile anaokulu öğrencilerinin eğitimine tahsis edilen hizmet binasının açılışına, Düzce Vali Yardımcısı Sayın Ramazan ŞAHİN, Düzce Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Funda SİVRİKAYA ŞERİFOĞLU ile Bakanlığımız Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü’nden Daire Başkanı Ekrem Alper BOZKURT ve Şube Müdürü Ekrem YILDIZ katılım sağlamıştır.

Kooperatife ait idare binası ile 40 kişilik 0-6 yaş grubu okul öncesi çocuklar ile 7-11 yaş grubu okul sonrası öğrencilerin eğitim gördüğü kreş ve anaokulunun açılışının yapıldığı törende Daire Başkanı BOZKURT, Bakanlığımızın üretim, hizmet ve istihdama yönelik kadın kooperatiflerinin kuruluşunu, faaliyetlerini desteklediğini ve “KOOP-DES Projesi” çalışmalarının hızla devam ettiğini ve yakın zamanda hayata geçirileceğini konu alan bir konuşma yapmıştır.

58

Kooperatif yönetim kurulu başkanı Selma DEMİRELLİ tarafından, kooperatifin kadınların çeşitli alanlarda mesleki eğitimler de aldığı faaliyet merkezi ve anaokulunun 4.500 m²’lik bir bahçe üzerinde 465 m²’lik dayalı döşeli kapalı bir alanda hizmet vermekte olduğunu, kooperatif merkezinde 240 adet Düzceli kadının 19 gün süreyle 15’erli gruplar halinde çilek yetiştiriciliği ve üretimine yönelik eğitim verildiği yönünde bilgiler verilmiştir. Anaokulu öğrencileri tarafından, misafirlere ve kooperatif ortaklarına çeşitli gösteriler de sunulmuştur.

2.20.9. Bursa Çağdaş Eğitim Kooperatifi Kooperatifçilik Paneli

23 Aralık 2012 tarihinde Bursa’da Kooperatifçiliğe ilgi çekmek, kooperatifler arası işbirliğini geliştirmek amacıyla düzenlenen panele Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’ndan Daire Başkanı Ekrem Alper BOZKURT, Gümrük ve Ticaret Uzman Yardımcıları Zehra ARSLAN UYSAL ve Ebru SEZGİN katılım sağlamıştır. Daire Başkanı Ekrem Alper BOZKURT tarafından “Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı”nın sunumunun yapıldığı panelde Çağdaş Eğitim Kooperatifi Kurucu Başkanı Fevzi TOPÇUOĞLU, eğitim alanında kooperatifleşmenin önemine değinmiştir.

2.20.10. Kastamonu Valiliği Ticaret İl Müdürlüğü 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Etkinlikleri Konferansı

28 Aralık 2012 tarihinde Kastamonu İl Ticaret Müdürlüğü’nün öncülüğünde düzenlenen konferansa Gümrük ve ticaret Bakanlığından Daire Başkanı Ekrem Alper BOZKURT ve Şube Müdürü Erol HANTAL, TAŞIKO Başkanı Ahmet SARIAHMETOĞLU, Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Odası Kastamonu Şube Başkanı Mehmet TİRYAKİ, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı il temsilcileri katılım sağlamıştır. Daire Başkanı Ekrem Alper BOZKURT tarafından “Yeni Anasözleşmeler Kapsamında Motorlu Taşıyıcılar

Kooperatiflerinin Yükümlülükleri” konulu bir sunumun yapıldığı toplantıda 2012 UKY’nin yanı sıra “Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı” ve “1163 sayılı Kooperatifler Kanunu” hakkında bilgi verilmiştir.

2.20.11. Kalkınma Bakanlığı Kooperatifçilik Eğitimi

27 Eylül 2012 tarihinde Kalkınma Bakanlığı’nın toplantı salonunda düzenlenen toplantıya Kalkınma Ajansları temsilcilerinin yanı sıra Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’ndan Daire Başkanı Ekrem Alper BOZKURT, Gümrük ve Ticaret Uzman Yardımcısı Zehra ARSLAN UYSAL ve Şube Müdürü

59

Yavuz Selim AKÇAKALE’nin katılım sağladığı eğitim toplantısında Kalkınma Ajanslarına Kooperatifçilik ve Türkiye Kooperatifleri hakkında eğitim verilmiştir.

2.21. Uluslararası Etkinlikler

2.21.1. Avrupa Kooperatifler Haftası ve ICA Avrupa Genel Kurulu

23-27 Nisan 2012 tarihleri arasında Belçika’nın başkenti Brüksel’de yapılan, Avrupa Kooperatifler Haftası çerçevesinde düzenlenen ICA Avrupa Bölge toplantısına Türk heyeti olarak; Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Türkiye Milli Kooperatifler Birliği, Türkiye Kent Kooperatifleri Birliği ve Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği katılmıştır.

Avrupa Ekonomi ve Sosyal Komitesi Başkanı Staffan NİLSSON ve Avrupa Parlamentosu Üyesi Sven GİEGOLD tarafından çeşitli sunumların yapıldığı toplantılarda:

2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı sektör için bir fırsat olarak görülmesi ve kooperatif farkındalığın artırılması için yoğun çaba harcanması, kooperatifler arası işbirliğinin geliştirilmesi, yeni alanlarda işbirliğine gidilmesi, kamu otoritelerinin sektöre ilişkin kanuni çalışmalar yaparken, kooperatiflerle diğer işletmeleri bir tutması gerekliliği, kooperatifler aleyhine düzenlemelerden kaçınılması, kooperatiflerin; sürdürülebilir ekonomi, çevrenin korunması, istihdamın artırılması, kırsal kalkınma gibi alanlara olan katkısı göz önüne alınarak kooperatifçiliğin desteklenmesi gerekliliği, kooperatiflerin daha etkin ve verimli işletme modeli olmaları için birleşme politikası izlenerek ortak sayısı artarken kooperatif sayısının azaltılması sağlanması konuları tartışılmış ve bu kapsamda çözüm önerileri getirilmiştir.

Ayrıca, toplantılarda yapılan görüşmeler sonucu Türkiye’nin uluslararası katılımlı bir toplantıya ev sahibi yapması hususunda mutabakata varılmıştır. “Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı”nın bu yıl içerisinde uygulamaya geçirilmesinin önemi ve uluslararası alanda paylaşılması gerekliliğine dikkat çekilerek, Türk kooperatiflerinin ön plana çıkarılması için kooperatif üst kuruluşlarının daha yoğun çalışması gerekliliği ifade edilmiştir.

60

2.21.2. Kooperatiflerin Desteklenmesi Projesi İtalya Teknik Gezisi

Gümrük ve Ticaret Bakanlığının görev alanındaki kooperatiflerin ve üst kuruluşlarının faaliyetlerinde etkinlik ve verimlilik sağlamak amacıyla hazırladıkları fakat kendi öz kaynakları ile gerçekleştiremedikleri, üretim ve istihdama katkısı bulunacak projelerinin desteklenmesine yönelik olarak hazırlanan “Kooperatiflerin Desteklenmesi Programı (KOOP-DES) Etüt Projesi” kapsamında 18-21 Haziran 2012 tarihleri arasında Roma/İtalya’ya bir teknik gezi düzenlenmiştir. “Kooperatiflerin Desteklenmesi Projesi Teknik Gezisi”ne, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü’nden katılım sağlamıştır.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığının faaliyet alanındaki kooperatiflere hangi alanlarda kamusal destek sunulabileceği, mevcut durumda yurtdışındaki kooperatiflerin kamusal desteklerden yararlanıp yararlanamadıkları, yararlanamıyorlar ise nedenleri, yurtdışında kooperatiflere verilen kamusal desteklerin nasıl ve ne için verildiği konularında bilgi edinilmenin amaçlanmış olduğu teknik ziyaret neticesinde genel olarak; kooperatiflerin

tüm sektörlerde faaliyet göstermesi, üst birliklerin etkin/etkili hizmet sunması ve kooperatiflerin sahip olduğu hukuki/mali ayrıcalıklar, İtalyan kooperatifçiliğinin güçlü yanları olarak tespit edilmiştir.

Sonuç olarak, kooperatiflerin yerine getirdiği hizmetlerin ülkenin refah seviyesiyle doğru orantılı olduğu, özellikle son 10 yılda yaşanan ekonomik problemler ve krizlerle mücadelede kooperatif sektöründe istihdamın iki katına çıkması ile yoğunlaşan işsizliğin önlenmesinde sağladığı olumlu katkı İtalya ekonomisinde kooperatiflerin önemli bir yere sahip olduğu ortaya konmuştur.

2.21.3. Kanada Yenilenebilir Enerji Kooperatifleri Teknik Gezisi

Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı hedefleri doğrultusunda yeni nesil kooperatiflerin kurulması ve geliştirilmesi yönünde çalışmalar yürütülmesi sebebiyle, yenilenebilir enerji kooperatifçiliği konusunda başarılı örneklere sahip Kanada’nın Toronto şehri ziyaret edilerek kooperatif tesis incelemeleri yapılmıştır. Söz konusu toplantılara; Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü katılım sağlamıştır.

Kanada The Community Power Report kuruluşu tarafından hazırlanan program çerçevesinde, Toronto Renewable Energy Co-operative (TREC), WindShare Co-operative, Community Power Fund, Ontario Sustainable Energy Association, Everpure Biodiesel Co-operative, Ontario Co-operative Association, Integrated Grain Processors Co-operative ve Agris Solar Co-operative- Spark Solar Enerji Şirketi olmak üzere sekiz adet farklı türde yenilenebilir enerji kooperatifi ve bu yönde mevcut kooperatif yatırımlarını destekleyen kuruluş ile toplantılar yapılarak kurulu tesisler incelenmiştir.

61

Yapılan toplantı ve incelemelerde; Kanada’nın enerjiye bağımlı bir ülke olmamasına rağmen yenilenebilir enerjinin önemi nedeniyle yatırımlarını bu yönde geliştiren bir ülke olduğu, yenilenebilir enerji gibi bir konuda kısa sürede önemli gelişmeler kaydeden kooperatiflerin diğer kooperatif türlerine göre daha yoğunlukta faaliyet gösterdiği ve bu alanda kurulmuş ve dünyada örnek teşkil edebilecek oldukça başarılı kooperatif örnekleri olduğu gözlemlenmiştir.

Ayrıca, ülkemizde kurulması düşünülen yenilenebilir enerji kooperatifleri için örnek teşkil edebilecek kooperatifler ile işbirliği konusunda Kanada’daki örneklerinden destek alınmasının, bu alanda kooperatifleşebilmek için öncelikli olarak AR-GE ve eğitim çalışmaları yapılması, daha sonra örgütlenmenin sağlanmasının, yapılan AR-GE ve eğitim çalışmalarından sonra kooperatiflerin tecrübe edinmeleri için küçük ölçekte kurulması ve başarı sağlandıkça daha büyük yatırımlar yapılmasının, uzun süre uygulanabilir ve sağlam hukuki temeller üzerine oturtulmuş bir mevzuat altyapısı ve örnek anasözleşme hazırlanmasının uygun olacağı kanaat ve sonucuna varılmıştır.

2.21.4. Uluslararası Tarım Kooperatifleri Örgütü Yıllık Yönetim Kurulu Toplantısı

11-13 Eylül 2012 tarihleri arasında Norveç Oslo’ da Uluslararası Kooperatifler Birliğinin (ICA) sektör örgütü olan Uluslararası Tarım Kooperatifleri Örgütünün (ICAO) yıllık yönetim kurulu toplantısına ve toplantı programı kapsamında Gıda Üretiminde Kooperatiflerin Rolü Panel’ine, TÜRKİYE KOOP Genel Başkan Yardımcısı ve OR-KOOP Genel Başkanı Cafer YÜKSEL katılım sağlamıştır. Söz konusu panelde katılımcılara ve ICAO üyelerine 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı kutlama programı içinde Türkiye’de yapılan çalışmalar ve ilgili bakanlıklar ve kooperatif üst

örgütlerinin katılımı ile hazırlanan Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı hakkında bilgi verilmiştir.

2.21.5. Uluslararası Kooperatifler Birliği ve Uluslararası Tarım Kooperatifleri Örgütü Genel Kurul ve Semineri

26-29 Kasım 2012 tarihleri arasında Japonya Kobe’de yapılan Uluslararası Kooperatifler Birliği (ICA)

62

Asya Pasifik Kıta Genel Kurulu ve Uluslararası Tarım Kooperatifleri Örgütü Genel Kurul ve Ortak Seminerine katılan Kooperatifler TÜRKİYE KOOP Genel Başkan Yardımcısı ve OR-KOOP Genel Başkanı Cafer YÜKSEL katılımcılara ve ICAO üyelerine ülkemizde 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı kutlama programı içinde yapılan çalışmalara değinerek, 17 Ekim 2012 tarihinde Sayın Başbakan Recep Tayyip ERDOĞAN tarafından açıklanan Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı hakkında Asya pasifik Bölgesindeki kooperatiflere ve Japon katılımcılara bilgi verilmiştir.

2.21.6. Dünya Kooperatifler Fuarı

31 Ekim- 2 Kasım 2012 tarihleri arasında Manchester’de (İngiltere) Uluslararası Kooperatifler Yılı kapsamında ICA tarafından düzenlenen ICA-EXPO Fuar’ına, Milli Kooperatifler Birliği koordinasyonunda “Türkiye Kooperatifleri” adı altında katılım sağlanmıştır. Fuarda ülkemiz adına ayrılan alanda, Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği, Pankobirlik, TESKOMB, Or-Koop ve Trakya Birlik ürünleri sergilenmiştir.

Fuar standı ICA Başkanı Bayan Dame Pauline GREEN ve birçok ülke kooperatifçisi tarafından ziyaret edilmiştir. Genel Başkan Muammer NİKSARLI, ICA Başkanına 17 Ekim 2012 tarihinde Sayın Başbakan

63

tarafından kamuoyuna duyurulan Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı hakkında bilgi vermiştir.

2.21.7. Uluslararası Kooperatifler Birliği Genel Kurulu

Uluslararası alanda kooperatifçilik sektörünün en geniş temsilcisi olan Uluslararası Kooperatifler Birliği 2012 yılı Genel Kurul Toplantısını, UKY kapsamında yapılacak etkinliklerin görüşüleceği ve dünyaya açıklanacağı toplantı ile sektörün sorunlarının uluslararası bir platformda ele alınıp tartışılacağı toplantılarla birleştirilerek 14-18 Kasım 2011 tarihleri arasında Meksika’da düzenlenmiştir.

Toplantılara; doksandan fazla devletten ICA üyesi kooperatif kuruluşlarının temsilcileri ile BM, ILO ve Dünya Bankası gibi birçok uluslararası kuruluş ve yabancı ülkelerin kooperatifçilik konusunda uzmanları katılım sağlanmıştır.

Ülkemizden ise, ICA’da üyeliği bulunan Türkiye Milli Kooperatifler Birliği, Türk Kooperatifçilik Kurumu, Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği, Pancar Ekicileri Kooperatifleri Birliği temsilcilerinin katıldığı toplantılarda, sektörün geleceğine ilişkin tartışmalar yapılmıştır.

2.22. Kooperatifçilik Alanında Eğitim Yapan Öğrencilere ve Kooperatifçilikle İlgili Yüksek Lisans Yapanlara Sağlanan Burs Destekleri

Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği tarafından 2012 yılı içinde 735 üniversite öğrencisine burs verilmiştir. Türk Kooperatifçilik Kurumu tarafından Kooperatifçilik Meslek Okullarında eğitim gören 21 öğrenciye aylık 75 TL karşılıksız burs verilmiştir. Ayrıca, Kooperatifçilik Bilincini yaygınlaştırmak üzere muhtelif üniversitelerde eğitim gören 50 öğrenciye de aynı miktarda karşılıksız burs verilmiş olup, gelecek yıllarda da bu faaliyetlerin sürdürüleceği bildirilmiştir.

64

2.23.Yılın Kooperatiflerinin Seçilmesi

Birleşmiş Milletler Tarafından ilan edilen “2012 Kooperatifler Yılı” nedeniyle TESKOMB tarafından Bursa Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi yılın en başarılı kooperatifi olarak seçilmiştir. Bursa Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi, Marmara Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet kooperatifleri Bölge Başkanı ve ayrıca TESKOMB Genel Başkan Vekili olan Bahri ŞARLI’ya ödülü TESKOMB Genel Başkanı Abdülkadir AKGÜL tarafından takdim edilmiştir.

2.24. 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Kapanış Toplantısı

Ankara Ticaret Odası Kongre ve Sergi Merkezinde düzenlenen 2012 yılının kapanış etkinliği, Gümrük ve Ticaret Bakan Yardımcısı Fatih METİN, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Ziya ALTUNYALDIZ, Türkiye Milli Kooperatifler Birliği Genel Başkanı Muammer NİKSARLI, Kooperatifçilik Genel Müdürü İsmail KALENDER ve çok sayıda davetlinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir.

Gümrük ve Ticaret Bakan Yardımcısı Fatih METİN, yaptığı konuşmada kooperatiflerin öneminin tüm dünyada kabul edildiğini, bu nedenle Birleşmiş Milletler (BM) tarafından 2012 yılının Uluslararası Kooperatifler Yılı olarak ilan edildiğini belirterek, Hükümet ve Bakanlık olarak kooperatiflere büyük önem verdiklerini ifade etmiştir. Kooperatiflerin sosyal ve iktisadi kalkınmanın nimetlerinin daha geniş kesimlere ulaştırılmasını sağlayan en önemli araçlardan biri olduğunu kaydeden Bakan Yardımcısı METİN, gelişmiş ülkelerde kooperatiflere halkın katılım düzeyinin oldukça yüksek olduğunu ifade ederek, Japonya’da her 3 aileden 1’nin Kanada’da her 10 kişiden 4’ünün, Almanya’da da her 4 kişiden 1’nin en az 1 kooperatifin ortağı olduğunu vurgulamıştır.

65

Türkiye’de ise Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın görev ve sorumluluk alanında faaliyet gösteren 30 ayrı türde 84 bin civarında kooperatifin 8 milyondan fazla insana hizmet sunduğunu belirten Bakan Yardımcısı METİN, 8 milyonu aşkın vatandaşın kooperatifler aracılığı ile ekonomik aktivitelerde yer aldığını ve özellikle kırsal alanda istihdamın arttırılması, iç ve dış ticaretin geliştirilmesi, piyasaların düzenlenmesi ile refah ve zenginliğin ülkemizin en ücra köşelerine kadar ulaşmasının kooperatifler sayesinde gerçekleştiğini ifade etmiştir.

Uluslararası Kooperatifler yılında Türkiye’deki kooperatiflerin daha güçlü ve etkin kuruluşlar olması için önemli adımlar attıklarını anlatan Bakan Yardımcısı METİN, ‘’Cumhuriyet tarihinde bir ilke imza atarak, dünyaya örnek bir çalışma yaptık. Bakanlığımız koordinasyonunda hazırlanan Türkiye Kooperatifçilik Strateji ve Eylem Planı’nı devletin resmi bir belgesi haline getirdik. Bu, strateji ve eylem planı ile birlikte ülkemiz kooperatifçilik vizyonu ‘güvenilir, verimli, etkin ve sürdürülebilir ekonomik girişimler niteliğini kazanmış bir kooperatifçilik yapısına ulaşmak’ olarak belirlenmiştir.’’ diyerek konuşmasını tamamlamıştır.

Bakan Yardımcısının konuşmasının ardından Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Ziya ALTUNYALDIZ yaptığı konuşmada, kooperatifçilik sisteminin rasyonel ve bütüncül bir yaklaşımla ele alınıp uygulandığında üreticilere, tüketicilere, küçük işletmelere ve diğer menfaat sahiplerine çok büyük fayda sağladığına dikkat çekmiştir.

Türkiye’deki kooperatiflerin sayısal açıdan dünyadaki tüm kooperatiflerin neredeyse yüzde 10’unu oluşturduğunu ifade eden Müsteşar ALTUNYALDIZ, ancak kooperatiflere halkın katılım oranının kooperatiflerin mali büyüklükleri, pazar payları ve piyasa derinlikleri açısından bakıldığında dünya ortalamasının çok gerisinde kaldığını belirtmiştir.

Türkiye’de 2010 yılında 1.547, 2011 yılında 1.033 olmak üzere 2 yılda 2 bin 600’e yakın yeni kooperatifin kuruluşunun gerçekleştiğini ifade eden Müsteşar ALTUNYALDIZ, ancak söz konusu 2 yılda 3 binin üzerinde kooperatifin de kapandığını, bu durumun Türkiye’deki kooperatiflerin genel karakteristiğinden ve yapısal sorunlarından kaynaklandığını belirtmiştir.

66

Bakanlık olarak kooperatiflerin, faaliyet gösterdiği sektördeki pazar payı yüksek, ekonomi içinde daha üretken ve istikrarlı yapılar haline gelmelerini amaçladıklarını belirten Müsteşar ALTUNYALDIZ, bu toplantının kooperatif yılı kapanış toplantısı olmasına rağmen her yılı bir kooperatifçilik yılı gibi düşünerek çalışacaklarını ifade ederek konuşmasını tamamlamıştır.

Türkiye Milli Kooperatifler Birliği Genel Başkanı Muammer NİKSARLI konuşmasında, kooperatifçiliğin gelişebilmesi için yerel ekonominin desteklenmesi, yerli malı kullanma bilincinin geliştirilmesi gerektiğini vurgulayarak, İtalyanların ‘’yüzde 100 İtalyan’’ şeklinde slogan ürettiklerine bizim de ülke olarak ürettiklerimizi koruma ve desteklememiz gerektiğini belirtmiştir.

NİKSARLI, kooperatifçiliğin gelişmesi için kooperatiflerin tek çatı altında toplanması ve bu konuda dikey örgütlenmelerin zorunlu hale getirilmesi gerektiğine dikkat çekmiştir.

Konuşmaların ardından “2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı” kapsamında kooperatifçilik adına gösterdikleri faydalı çalışmalar ve destekleri nedeniyle çeşitli kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcilerine ödül ve plaketler Bakan Yardımcısı Fatih METİN tarafından takdim edilmiştir.

Bu kapsamda, Uluslararası Kooperatifler Yılına özel tasarladığı milli piyango bileti ve bu yıla özel düzenlediği milli piyango çekilişi ile ülke çapında çok sayıda vatandaşımızın kooperatifler yılından haberdar olmasına katkıda bulunan Milli Piyango Genel Müdürlüğü ödül almaya layık görülmüştür.

67

Uluslararası Kooperatifler Yılına özel tasarladığı hatıra pulları ve ilk gün zarfları aracılığıyla haberleşme ağında bulunan tüm vatandaşlarımızın kooperatifler yılından haberdar edilmesine katkıda bulunan PTT Genel Müdürlüğü ödül almaya layık görülen diğer bir kurum olmuştur.

“Özel Gündem”, “Bereketli Topraklar”, “Tarım Bülteni”, “Gündemin Bereketi” ve “Asiye Yıldırım ile Türkiye’de Tarım” isimli programlar aracılığıyla Uluslararası Kooperatifler Yılı kapsamında yapılan faaliyetlerin kamuoyuna duyurulması ve kooperatifçilik konusunda halkın bilinçlendirilmesine katkı sağlayan TRT Genel Müdürlüğü ödüle layık görülmüştür.

68

Uluslararası Kooperatifler Yılı tanıtım filmini hazırlayan ve yıl kapsamında kooperatifçilikle ilgili düzenlenen çeşitli programları internet televizyonu üzerinden yayınlayan, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Eğitim Yayım ve Yayınlar Dairesi ödül almaya layık görülmüştür.

Yıllardır kooperatifler ile işbirliği içinde aynı anlayışla hareket ederek ülke kooperatifçiliğinin gelişimine ve sürdürülmesine katkı sağlayan ve bu anlayışın bir sonucu olarak Türkiye Kooperatifler Fuarı organizasyonunda da ana sponsorluk misyonunu üstlenmesi nedeniyle Halk Bankası ödül almaya layık görülmüştür.

69

İngiltere’nin Manchaster kentinde düzenlenen “EXPOCOOP- Dünya Kooperatifler Fuarı”na ülkemiz kooperatiflerinin katılımını koordine etmesi ve ülkemiz kooperatifçiliğinin temsil edilmesini sağlaması nedeniyle Türkiye Milli Kooperatifler Birliği ödül almaya layık görülmüştür.

Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı için tanıtım filmi ve kamu spotu hazırlanması, Kredi Kefalet Kooperatifleri Kitapçığının basılması ve kooperatifçilik konulu resim ve kompozisyon yarışmalarında dereceye giren öğrencilere ödül verilmesi konularında destek sağlayarak kooperatifçilik bilinci ve farkındalığının geniş kitlelere ulaşmasına katkıda bulunan “Türkiye Esnaf Ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Merkez Birliği (TESKOMB)” ödüle layık görülmüştür.

70

2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı Türkiye internet sayfasının hayata geçirilmesi ve yayınının devam ettirilmesini sağlaması nedeniyle Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği ödül almaya layık görülen bir diğer merkez birliği olmuştur.

2012 yılı başında “Birlikten Kuvvet Doğar” sloganıyla hazırladıkları kamu spotu ile uluslararası kooperatifler yılının tanıtımına gönüllü olarak katkıda bulunan Praksis Medya ödül almaya layık görülmüştür.

71

3.BAZI ÜLKELERDE ULUSLARARASI KOOPERATİFLER YILI ETKİNLİKLERİ

Tüm dünyada kooperatifçiliğin ve kooperatiflerin tanıtılması, kooperatif farkındalığın artırılması için büyük bir fırsat olarak görülen UKY kapsamında birçok ülkede çeşitli faaliyetler yürütülmüştür.

3.1. ABD

ABD’de gerçekleştirilen ve gerçekleştirilecek olan etkinliklerin duyurulması amacıyla “http://usa2012.coop” uzantısıyla yıla özel internet sayfası açılmıştır. Buradan, kooperatifçiliğe ilişkin temel bilgilerin yanı sıra yıl kapsamında yürütülen etkinliklere ilişkin duyurular paylaşılmıştır.

Ulusal Kooperatif İşletmeler Birliği (NCBA) tarafından 4 Mayıs 2012 tarihinde 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı’na özel Beyaz Saray’da Amerika kooperatiflerinin bugünkü durumu ve ekonomiye olan katkılarının paylaşıldığı bir görüşme tertip edilmiştir. Görüşmeye, Amerika’daki tüketim, üretim, enerji, sigorta, tarım, kredi, sağlık ve yapı kooperatiflerinin yöneticilerinin yer aldığı 150 kişilik bir grup katılım sağlamıştır. Karşılama konuşması Amerika Birleşik Devletleri Başkanlığı Kurmay Başkanı Jack LEW tarafından yapılmıştır. Beyaz Saray Kamu İşleri Müdürü Jon CARSON’ın katıldığı toplantıda ise kooperatiflerin talep ve istekleri Başkan OBAMA’ya iletilmek üzere paylaşılmıştır.

72

Ayrıca, büyük kooperatif işletmelerin katılımıyla bir “Bingo” oyunu düzenlemiştir.

NCBA tarafından Kooperatifler Yılına özgü çeşitli ürünler tasarlanarak satışa sunulmuştur.

3.2. İngiltere

Birçok ülke gibi, İngiltere de UKY ile ilgili etkinlik ve faaliyetlerin duyurulması amacıyla “http://www.uk.coop/2012” uzantısıyla bir internet sayfası hazırlamıştır. Burada kooperatifçilikle ilgili temel dokümanlara da yer verilmiş ve önemli görülen kurumların internet adresleri duyurulmuştur.

73

Ayrıca 12 broşürden oluşan bir kutlama seti hazırlanarak kamuoyuna sunulmuştur. Bu set içerisindeki broşürlerde; Kooperatif nedir? Kooperatif yapışkanları, Finansal krizde kooperatifler neler yaptı? Dünya kooperatifleri posta pulları serisi, 2012 kooperatif yılı kutlama etkinlikleri takvimi bilgileri yer almıştır.

29 Ekim-2 Kasım 2012 tarihleri arasında Manchester Kentinde Uluslararası Fuar ve Dünya Kooperatifler Festivali düzenlemiştir.

Cooperative UK tarafından 2012 yılına özgü farklı sektörlerde faaliyet gösteren kooperatiflerin İngiltere ekonomisine sağlamış oldukları

katkılara yer verilen “Our Impact” adında kooperatifçilik raporu hazırlanmıştır.

Ayrıca, 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı için çeşitli görsel ve tanıtıcı materyaller hazırlanmıştır.

3. 3. Singapur

4 Aralık 2011 tarihinde, 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı ülke açılışını yapan Singapur, yıl kapsamında 4 seri halinde yayınlanmak üzere çocuk kitapları hazırlanmış ve çocuklara kooperatifçilik konusunda bilgiler verilmiştir.

“Tek yürek için hep birlikte” sloganı ile 9 Haziran 2012 tarihinde Singapur Milli Kooperatifler Birliği tarafından “COOPALICIOUZ” organizasyonu düzenlenmiştir. Çeşitli etkinliklerin düzenlendiği organizasyona 15.000 kooperatifçinin yanı sıra Singapur Başkanı Tony Tan Keng Yam katılmıştır.

Organizasyonda 6000 kooperatifçi ve kooperatifçi ailesinin katıldığı 3,5 km mesafelik aile yürüyüşü de gerçekleştirilmiştir.

74

Ayrıca, yıl kapsamında, ödüllü fotoğraf yarışması düzenlenmiş, yıla özel posta pulları serisi hazırlanmıştır.

3.4. Kanada

12 Ocak 2012’de 14 ayrı şehirde düzenlenen organizasyonlar ile Kooperatifler Yılı faaliyetlerini başlatan Kanada, yıl kapsamında birçok etkinlik gerçekleştirmiştir. Söz konusu etkinlerin arasında en kapsamlı organizasyon, Kanada’nın Quebec Şehrinde 8-11 Ekim 2012 tarihleri arasında düzenlenen “Uluslararası Kooperatifler Zirvesi-International Summit of Cooperatives” olmuştur. Pek çok ülkeden sektör temsilcilerinin katıldığı bu organizasyonda kooperatiflerin mevcut krizlerdeki etkinlikleri ele alınmış ve geleceği değerlendirilmiştir.

Yıl kapsamında gerçekleştirilen faaliyetlerin duyurulması amacıyla yıla özel bir internet sayfası hazırlanmış ve “http://www.canada2012.coop/en/about_iyc_2012/canada-2012” adresinden hizmet vermeye başlamıştır.

30 Nisan 2012 tarihinde ise “Kooperatifini Göster” temalı fotoğraf yarışması düzenlenmiştir. Yarışmada “Kootenay Kooperatifi” birincilik ödülüne layık görülmüştür.

75

Düzenlenen organizasyonların yanı sıra yıla özgü görsel materyaller de tasarlanmıştır.

3.5. Avustralya

31/10-01/11/2011 tarihleri arasında 2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı açılışını yapan Avustralya, yıl boyunca farklı şehirlerde düzenlenen 15 “Büyük Kooperatif Söyleşileri” toplantısının yanı sıra, kooperatiflerin faaliyet gösterdiği farklı sektörlerle ilgili olarak ulusal bazda konferans ve etkinlikler düzenlenmiştir.

25 Ekim 2012 tarihinde, Avustralyalı kooperatif yöneticileri ve genç kooperatifçiler arasından en iyi kooperatifçinin seçiminin yapıldığı bir ödül töreni düzenlenmiştir.

76

Uluslarararsı Kooperatifler Yılına özgü olarak pul, zarf ve paralar bastırılmıştır. Dünya geneleinde, yıla özgü olarak hazırlanan ilk hatıra paralar 22 Kasım 2011, pul ve zarflar ise 15 Şubat 2012 tarihlerinde tedavüle girmiştir.

Ayrıca yıl boyunca gerçekleştirilecek olan faaliyet ve etkinliklerin yanı sıra kooperatifçilik ile ilgili bilgilerin de yayınladığı “http://www.australia2012.coop” uzantılı bir internet sitesi açılmıştır.

4. DEĞERLENDİRME

Ürettikleri sürdürülebilir çözümlerle insanların ihtiyaçlarını en verimli ve doğaya saygılı şekilde karşılayan kooperatifler, ülkemiz kalkınması açısından önemli işletmelerdir. Bu bilinçle hareket eden Bakanlığımız, 2012 yılının Birleşmiş Milletler tarafından “Uluslararası Kooperatifler Yılı” olarak ilan edilmesi sonrasında kooperatifçilik sektörüne yönelik çalışmalarını yoğunlaştırarak, ülke genelinde kooperatif bilincinin artırılıp kooperatiflere uygun bir ortam oluşturulması amacıyla ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile sektör temsilcilerini bir araya getirerek yıla özgü etkinliklerin koordineli olarak yürütülmesini sağlamıştır.

Gerek ülke gerekse dünya kooperatifçiliği açısından çok önemli bir dönüm noktası olduğuna inanılan bu yılda ülkemizde gerçekleştirilen faaliyetler göstermektedir ki, önümüzdeki yıllarda birlik ve dayanışma kültürüne sahip ülkemizin kooperatifçilik sektöründe birçok olumlu gelişmeler yaşanacaktır. Kooperatif işletme modeli sayesinde ekonomik ve sosyal kalkınması aynı anda ve birbirine paralel olarak gerçekleşecek ülkemizde refah düzeyi artacak, daha adil bir gelir dağılımına ulaşılacaktır.

Ülkemizde çok geniş bir alanda faaliyet gösteren kooperatiflerimize yönelik olarak hazırlanan “Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı”nda çizilen yol haritası doğrultusunda ülke kooperatifçiliğinin geliştirilmesine yönelik Bakanlığımız faaliyetleri azim ve kararlılıkla sürdürülecektir.

77

5. BASINDA KOOPERATİFLER YILI VE KOOPERATİFLER

Anadolu Vakit Gazetesi (Yerel Gazete)Tarih: 19.10.2012

78

Dünya Gazetesi (Ulusal Gazete)Tarih: 18.10.2012

79

Belde Gazetesi (Yerel Gazete)Tarih: 20.10.2012

80

Hürdoğan Gazetesi (Yerel Gazete) Tarih: 19.10.2012

Star Gazetesi (Ulusal Gazete)Tarih: 18.10.2012

81

Odak Gazetesi (Yerel Gazete)Tarih: 18.10.2012

82

Ayrıntı Haber Gazetesi (Yerel Gazete) Tarih: 05.07.2012

24 Saat Gazetesi (Yerel Gazete) Tarih: 05.07.2012

83

Bursa Kent Gazetesi (Yerel Gazete) Tarih: 19.07.2012

Dünya Gazetesi (Ulusal Gazete) Tarih: 03.02.2012

84

Kırıkkale İl Gazetesi (Yerel Gazete)Tarih: 16.07.2012

85

Güneş Gazetesi (Ulusal Gazete)Tarih: 05.07.2012

86

Vatan Gazetesi (Ulusal Gazete)Tarih: 03.08.2012

87

İstiklal Gazetesi (Yerel Gazete) Tarih: 04.08.2012

88

Gündem Gazetesi (Yerel Gazete) Tarih: 04.08.2012

89

Yarın Gazetesi (Yerel Gazete)

Tarih: 04.08.2012

90

Haber Vaktim Gazetesi (Yerel Gazete)Tarih: 16.07.2012

91

Hürsel Gazetesi (Yerel Gazete) Tarih: 06.07.2012

Posta Gazetesi (Ulusal Gazete) Tarih: 08.03.2012

92

Olay Gazetesi (Yerel Gazete)Tarih: 31.10.2012

93

Çanakkale Kalenin Sesi Gazetesi (Yerel Gazete)Tarih: 14.05.2012

94

NOT........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

95

NOT........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

96

NOT........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

TÜRKİYE ULUSLARARASI KOOPERATİFLER YILI FAALİYET RAPORU -...

Documents

Transcript of TÜRKİYE ULUSLARARASI KOOPERATİFLER YILI FAALİYET RAPORU -...