20140016 Herintroductie FODMAP - fodmapdieet.nl Herintroductie FODMAP.pdf · Herintroductie FODMaPs...

Herintroductie FODMaPs 1 Herintroductie FODMaPs

Herintroductie FODMaPs

Patiënteninformatie

20140016 Herintroductie FODMAP.indd 1 10-01-17 14:29

Herintroductie FODMaPs 1

Richtlijnen FODMaP-beperkt dieet

Inleiding

Na minimaal zes weken het FODMaP-beperkte dieet te hebben gevolgd zijn uw klachten als gevolg van het prikkelbare darm syndroom (PDS) duidelijk vermin-derd. Nu is de fase aangebroken waarin u kunt uitproberen hoe gevoelig u bent voor de verschillende FODMaPs. Iedereen heeft een eigen drempel wat betreft de gevoeligheid voor de FODMaPs. Met de methode zoals in dit werkboek beschre-ven is, kunt u zelf testen wanneer u klachten krijgt en wanneer niet.

Werkboek

Het werkboek bevat een herintroductieschema voor vijf weken, overzichten waarin u eventuele klachten kunt noteren en lijsten met voedingsmiddelen met de verschillende FODMaPs.

De informatie in dit werkboek is een aanvulling op het advies van uw diëtist.

Waarom FODMaPs herintroduceren?

Door één voor één de vijf verschillende FODMaPs te herintroduceren leert u uw lichaam beter kennen. Mogelijk kunt u de fructanen in tarwe niet verdragen en lactose in melk bijvoorbeeld wel. Zo legt u zich niet onnodig beperkingen op in de voeding en kunt u weer meer afwisseling in uw eetpatroon aanbrengen.

Wat houdt de methode in?

U start met het herintroductieprogramma nadat u minstens drie dagen klachten-vrij bent geweest. Het programma duurt vijf weken. Per week wordt één FODMaP getest. U start op maandag en volgt het weekschema.

Een product moet meerdere keren getest worden omdat andere factoren zoals bijvoorbeeld leefstijl of stress de testresultaten kunnen beïnvloeden.Gedurende de hele testperiode blijft u het FODMaP-beperkte dieet volgen. Ook als blijkt dat u niet gevoelig bent voor één van de FODMaPs. Dit om beïnvloeding van de andere FODMaPs uit te sluiten.


2 Martini Ziekenhuis

Om overige factoren die klachten kunnen geven uit te sluiten:• Vermijd uit eten gaan op de testdagen.• Gebruik niet meer of minder koffie en alcoholhoudende dranken dan normaal.

Wat betekenen de testresultaten?

Als u klachten krijgt na een test handhaaft u een strikte beperking van het betref-fende FODMaP. Later kunt u het opnieuw testen maar dan met een veel kleinere hoeveelheid. Zo kunt u leren hoe hoog voor u de drempel ligt.

Als u geen klachten krijgt na een test, kunt u aannemen dat u de geteste FODMaP goed kunt verdragen. Dat geldt ook voor de overige producten die lactose of fructose bevatten, maar niet altijd voor de producten die fructanen, galactanen en/of polyolen bevatten. Deze zullen één voor één geïntroduceerd moeten wor-den.

FODMaPs:

F Fermenteerbaar

O Oligosachariden

Fructanen (ook fructo-oligosachariden of FOS genoemd) en galactanen (ook galacto- oligosachariden of GOS genoemd) zijn oligosachariden.

D DisacharidenLactose (melksuiker)is een disacharide.

M MonosacharidenFructose (vruchtensuiker) is een monosacharide.

a and

P PolyolenDe suikeralcoholen zoals sorbitol, isomalt, xylitol en manitol zijn polyolen.



Fructanen (FOS)

De voornaamste bronnen van fructanen zijn tarweproducten (brood, ontbijtgra-nen en pasta), groenten, zoals uien, prei, spruitjes en fruit, zoals nectarine en wa-termeloen. Andere bronnen van fructanen zijn inulines en FOS die als prebiotica zijn toegevoegd aan sommige voedingsmiddelen, zoals sommige yoghurts en melk. Niemand is in staat fructanen te verteren.

Fructanen zijn waarschijnlijk de grootste veroorzakers van symptomen van PDS, vermoedelijk omdat de meeste mensen er veel van eten. Ze komen in veel ver-schillende voedingsmiddelen en in grote hoeveelheden in ons voedselaanbod voor.

Galactanen (GOS)

Galactanen komen in de vorm van raffinose en stachyose het meest voor in voed-sel. Ze zitten in peulvruchten zoals bonen, linzen en kikkererwten.Net als fructanen kunnen galactanen door niemand worden verteerd of geabsor-beerd en kunnen bij mensen met PDS veel klachten veroorzaken.

Lactose

Lactose komt van nature voor in melk van zoogdieren, waaronder koemelk, scha-penmelk en geitenmelk. Lactose wordt in de dunne darm gesplitst door het en-zym lactase waarna het geabsorbeerd kan worden. Lactase bevindt zich in de wand van de dunne darm. Bij een tekort aan dit enzym is er sprake van lactose-malabsorptie. De hoeveelheid lactase kan per mens verschillen, afhankelijk van factoren als etniciteit (zo maken mensen van Aziatische afkomst vaak weinig lac-tase aan) en de aanwezigheid van bepaalde darmaandoeningen. Er zijn tabletten met het enzym lactase verkrijgbaar bij drogist of apotheek. Deze kunnen kleine hoeveelheden lactose afbreken wanneer ze gelijktijdig met een maaltijd worden ingenomen.

N.b. een lactosebeperkt dieet is geen zuivelvrij dieet.



Fructose

Fructose, ook wel vruchtensuiker genoemd, zit in grote hoeveelheden in verschil-lende voedingsmiddelen, vooral in bepaalde fruitsoorten en honing. Het wordt ook aan veel voedingsproducten toegevoegd als zoetstof of om de smaak, het uiterlijk of de textuur te verbeteren.

Sommige mensen kunnen fructose niet goed absorberen, we spreken dan van fructosemalabsorbtie. Dit is geen ziekte of afwijking. Het hoort gewoon bij de fy-siologie van een persoon.

Fructose en glucose zijn vaak aanwezig in hetzelfde voedingsmiddel. Glucose helpt bij de absorptie van fructose. Mensen met fructosemalabsorptie hoeven fructose (of fruit) niet volledig te vermijden. Zolang de fructose in balans is met glucose, of een voedingsmiddel meer glucose dan fructose bevat kunnen er klei-ne hoeveelheden van gegeten worden zonder PDS-symptomen op te wekken.

Polyolen

Polyolen, ook wel ‘suikeralcoholen’ genoemd, zijn koolhydraten die door veel mensen slecht geabsorbeerd worden. Polyolen hebben namen die eindigen op ‘ol’ en omvatten o.a. sorbitol, mannitol, maltitol en xylitol. Ze komen van nature voor in sommige fruitsoorten, vooral steenvruchten, en groenten. Ze worden vaak gebruikt in de voedselindustrie als humectanten (stoffen die vocht vasthou-den) en kunstmatige zoetstoffen – vooral in ‘suikervrije’ kauwgom, pepermunt en snoep. Wanneer ze zijn gebruikt als kunstmatige zoetstof, kunnen polyolen wor-den herkend aan de hand van hun E-nummers – sorbitol (E420), mannitol (E421), maltitol (E965), xylitol (E967). Op de verpakking staat dan ook: ‘Overmatig gebruik kan een laxerend effect hebben’. De toegevoegde stof isomalt kan hetzelfde ef-fect hebben.



Week 1 herintroductie LACTOSE

U start op DAG 1 met 150 ml melk, halfvolle yoghurt of vanillevla. Neem deze hoe-veelheid in één keer.

Als u op DAG 1 en DAG 2 geen klachten ervaart test u op DAG 3 nog een keer maar dan met 250 ml melk, halfvolle yoghurt of vanillevla. Zie het schema.

Als u (PDS)klachten krijgt neemt u pauze tot de klachten zijn verdwenen en test u nog een keer op DAG 4 of DAG 5. Neem dan de helft (75 ml) van het testproduct. Noteer de klachten in het overzicht op de volgende pagina.

START DAG 1150 ml melk, halfvolle yoghurt of vanillevla

KLACHTENnoteer klachten

TEST OP DAG 4 of DAG 5 OPNIEUW

75 ml melk, halfvolle yoghurt of vanillevla

GEEN KLACHTEN

DAG 2Pauze



75 ml melk, halfvolle yoghurt of vanillevla

GEEN KLACHTEN

DAG 3250 ml melk, halfvolle yoghurt of vanillevla

KLACHTENnoteer klachten NIET VERDER TESTEN

GEEN KLACHTEN

DAG 4Pauze


GEEN KLACHTEN

DAG 5Pauze


VOORLOPIG NIET HERINTRODUCEREN

DAG 6Pauze



DAG 7Pauze





Klachten na gebruik van producten rijk aan lactose

Als u klachten heeft na de inname van melk, yoghurt of vla betekent dit, dat u gevoelig bent voor producten met lactose. Het advies is om voorlopig geen pro-ducten die veel lactose bevatten te herintroduceren of maximaal de hoeveelheid die u wel kunt verdragen. (Na de testperiode van vijf weken).

U vult onderstaand overzicht in door een cijfer te plaatsen in het hokje behorende bij de betreffende klacht en dag. Geef met het cijfer de ernst van de klachten aan op een schaal van 1 t/m 10. Hierbij staat 1 voor bijna geen last en 10 voor ondraaglijke klach-ten. U vult het overzicht ook in als u tijdens een pauzedag klachten heeft.

DAG 1 DAG 2 DAG 3 DAG 4 DAG 5 DAG 6 DAG 7

Opgeblazen gevoel

Winderigheid

Misselijkheid

Brijige, waterdunne ontlasting

Verstopping

Buikpijn/ krampen

Andere klachten

Geen klachten na gebruik van producten rijk aan lactose

Als u geen klachten heeft na inname van melk, yoghurt of vla betekent dit, dat u ongevoelig bent voor lactose. U kunt weer lactose bevattende producten gaan eten ná de testperiode (vijf weken) van alle FODMaPs.



Week 2 herintroductie FRUCTOSE

U start op DAG 1 met één dessertlepel (10ml) honing of ½ mango. Neem deze hoeveelheid in één keer.Als u op DAG 1 en DAG 2 geen klachten ervaart test u op DAG 3 nog een keer maar dan met 2 dessertlepels honing of 1 mango. Zie het schema.Als u (PDS) klachten krijgt neemt u pauze tot de klachten zijn verdwenen en her-haalt u de test op DAG 4 of DAG 5 met een kleinere portie. Bijvoorbeeld een ½ dessertlepel honing of ¼ mango. Noteer de klachten in het overzicht op de vol-gende pagina.

START DAG 11 dessertlepel honing of

½ mango KLACHTEN

noteer klachten


½ dessertlepel honing of ¼ mango

GEEN KLACHTEN

DAG 2Pauze



½ dessertlepel honing of ¼ mango

GEEN KLACHTEN

DAG 32 dessertlepels honing of

½ mango


GEEN KLACHTEN

DAG 4Pauze


GEEN KLACHTEN

DAG 5Pauze



DAG 6Pauze



DAG 7Pauze





Klachten na gebruik van producten rijk aan fructose

Als u klachten heeft na de inname van de honing of mango betekent dit, dat u gevoelig bent voor producten met fructose. Het advies is om voorlopig geen pro-ducten die veel fructose bevatten te herintroduceren of maximaal de hoeveel-heid die u wel kunt verdragen. (Na de testperiode van vijf weken)



Opgeblazen gevoel

Winderigheid

Misselijkheid


Verstopping

Buikpijn/ krampen

Andere klachten

Geen klachten na gebruik van producten rijk aan fructose

Als u geen klachten heeft na inname van honing of mango betekent dit, dat u ongevoelig bent voor fructose in producten. Herintroductie van fructose bevat-tende producten kan plaatsvinden ná de testperiode (vijf weken) van alle FOD-MaPs.



Week 3 herintroductie POLYOLEN –mannitol of sorbitol–

U start op DAG 1 met 2 opscheplepels bloemkool (mannitol) of een ½ avocado (sorbitol). Neem deze hoeveelheid in één keer. Wanneer u op DAG 1 en DAG 2 geen klachten ervaart test u op DAG 3 nog een keer maar dan met 3 opscheple-pels bloemkool of 1 hele avocado. Zie het schema.

Als u (PDS) klachten krijgt neemt u pauze tot de klachten zijn verdwenen en her-haalt u de test op DAG 4 of DAG 5 met een kleinere portie bijvoorbeeld 1 opschep-lepel bloemkool of ¼ avocado. Noteer de klachten in het overzicht op de vol-gende pagina.

START DAG 12 opscheplepels bloem-

kool of ½ avocado KLACHTEN

noteer klachten


1 opscheplepel bloemkool of ¼ avocado

GEEN KLACHTEN

DAG 2Pauze



1 opscheplepel bloemkool of ¼ avocado

GEEN KLACHTEN

DAG 33 opscheplepels bloemkool

of 1 avocado


GEEN KLACHTEN

DAG 4Pauze


GEEN KLACHTEN

DAG 5Pauze



DAG 6Pauze



DAG 7Pauze





Klachten na gebruik van producten rijk aan polyolen

Als u klachten heeft na de inname van de bloemkool of avocado betekent dit, dat u gevoelig bent voor producten met polyolen. Het advies is om voorlopig geen producten met veel polyolen te herintroduceren of maximaal de hoeveelheid die u wel kunt verdragen. (Na de testperiode van vijf weken)



Opgeblazen gevoel

Winderigheid

Misselijkheid


Verstopping

Buikpijn/ krampen

Andere klachten

Geen klachten na gebruik van producten rijk aan polyolen

Als u geen klachten heeft na inname van de bloemkool of avocado betekent dit, dat u ongevoelig bent voor mannitol of sorbitol in deze producten. Herintroduc-tie van producten met mannitol of sorbitol kan plaatsvinden na de testperiode (vijf weken) van alle FODMaPs.

Belangrijk: mannitol en sorbitol moeten apart getest worden. Uw diëtist zal na de vijfweekse testperiode met u bespreken wat nog te testen overblijft.



Week 4: herintroductie FRUCTANEN (FOS)

U start op DAG 1 met één sneetje tarwebrood of 3 eetlepels tarwepasta. Neem deze hoeveelheid in één keer. Wanneer u op DAG 1 en DAG 2 geen klachten er-vaart test u op DAG 3 nog een keer maar dan met een dubbele portie. Wanneer u deze hoeveelheid ook verdraagt kunt u eventueel op DAG 5 3 sneetjes brood of 9 eetlepels pasta testen. Zie het schema.

Wanneer u (PDS) klachten krijgt neemt u pauze tot de klachten zijn verdwenen en test u op DAG 4 of DAG 5 nog een keer, maar dan met een ½ sneetje brood of 1 eetlepel pasta. Noteer de klachten in het overzicht op de volgende pagina.

START DAG 11 snee tarwebrood of

3 eetlepels tarwepasta KLACHTEN

noteer klachten


½ snee tarwebrood of 1 eetlepel tarwepasta

GEEN KLACHTEN

DAG 2Pauze



½ snee tarwebrood of 1 eetlepel tarwepasta

GEEN KLACHTEN

DAG 32 snee tarwebrood of

6 eetlepels tarwepasta


GEEN KLACHTEN

DAG 4Pauze


GEEN KLACHTEN

DAG 5Evt. 3 snee tarwebrood of

9 eetlepels tarwepasta



DAG 6 Pauze



DAG 7Pauze





Klachten na gebruik van producten rijk aan fructanen

Als u klachten heeft na de inname van de sneetjes brood of pasta betekent dit, dat u gevoelig bent voor deze producten met fructanen. Het advies is om voorlo-pig geen producten waar tarwe in is verwerkt te herintroduceren of maximaal de hoeveelheid die u wel kunt verdragen. (Na de testperiode van vijf weken)



Opgeblazen gevoel

Winderigheid

Misselijkheid


Verstopping

Buikpijn/ krampen

Andere klachten

Geen klachten na gebruik van producten rijk aan fructanen

Als u geen klachten heeft na het eten van tarwebrood of pasta van tarwe betekent dit dat u ongevoelig bent voor de fructanen in deze voedingsmiddelen. Her-introductie van tarweproducten kan plaatsvinden na de testperiode (vijf weken) van alle FODMaPs.

Belangrijk: producten met fructanen één voor één herintroduceren!



Week 5: herintroductie GALACTANEN (GOS)

U start op DAG 1 met 2 eetlepels peulvruchten zoals linzen, kikkererwten of bonen (geen sperziebonen). Neem deze hoeveelheid in één keer. Wanneer u op DAG 1 en DAG 2 geen klachten ervaart test u op DAG 3 nog een keer maar dan met 4 eetle-pels. Als u deze hoeveelheid ook verdraagt kunt u op DAG 5 eventueel testen met 6 eetlepels. Zie het schema.

Als u (PDS) klachten krijgt neemt u pauze tot de klachten zijn verdwenen en test u op DAG 4 of DAG 5 nog een keer met 1 eetlepel. Noteer de klachten in het over-zicht op de volgende pagina.

START DAG 12 eetlepels peulvruchten

(b.v. bruine bonen) KLACHTEN

noteer klachten


1 eetlepel peulvruchten

GEEN KLACHTEN

DAG 2Pauze



1 eetlepel peulvruchten

GEEN KLACHTEN

DAG 34 eetlepels peulvruchten


GEEN KLACHTEN

DAG 4Pauze


GEEN KLACHTEN

DAG 56 eetlepels peulvruchten



DAG 6 Pauze



DAG 7Pauze





Klachten na gebruik van producten rijk aan galactanen

Als u klachten heeft na de inname van de peulvruchten, betekent dit dat u gevoe-lig bent voor galactanen. Het advies is om voorlopig de galactaanrijke producten niet te herintroduceren of maximaal de hoeveelheid die u wel kunt verdragen. (Na de testperiode van vijf weken)



Opgeblazen gevoel

Winderigheid

Misselijkheid


Verstopping

Buikpijn/ krampen

Andere klachten

Geen klachten na gebruik van producten rijk aan galactanen

Als u geen klachten heeft na inname van de peulvruchten, betekent dit dat u on-gevoelig bent voor galactanen. Herintroductie van galactaanrijke producten kan plaatsvinden na de testperiode (vijf weken) van alle FODMaPs.



Uw conclusies na de herintroductie van de verschillende FODMaPs zijn:

Opmerkingen:



Hoe verder?

Nu bekend is voor welke FODMaP(s) u gevoelig bent kunt u met behulp van de tabellen op de volgende pagina’s nagaan welke voedingsmiddelen u weer kunt gaan eten en welke u moet blijven vermijden. Ook kunt u testen hoe gevoelig u bent. Misschien geeft een kleine hoeveelheid geen klachten.

Voorbeeld: Stel dat u voor fructose gevoelig bent. Herhaal dan de test voor fructose maar dan met een schijfje mango of één thee-lepeltje honing.

Zo leert u hoe hoog de drempel ligt voordat u klachten krijgt.

Let op: Voedingsmiddelen kunnen meer dan één FODMaP bevatten.

De tabellen

Hier volgt een korte uitleg over de opzet van de tabellen op de volgende pagina’s.

Onder totaal verstaan we het totaal aan FODMaP’s per aangegeven hoeveelheid van het product. De groene kleur wordt alleen in de totaalkolom aangegeven, niet verder in de tabel per soort FODMaP. Dit om de leesbaarheid te vergroten.

Overzicht van het FODMaP gehalte van voedingsmiddelen per portie.Legenda

Hoog gehalte

Middel hoog gehalte

Laag gehalte



FOD

MaP

STo

taal

Lact

ose

Fruc

tose

Poly

olen

Olig

osac

hari

den

sorb

itol

man

nito

lFO

SG

OS

Frui

t

Aar

dbei

, 1 s

chaa

ltje

Abr

ikoo

s, 2

stuk

s

Ana

nas,

1 sch

ijf

App

el, 1

stu

k

Bana

an, 1

stu

k

Bana

an (b

aby

rijp)

, 1 s

tuk

Blau

we

bes

of b

osbe

s, 1 s

chaa

ltje

Bram

en, 1

0 st

uks

Cara

mbo

la, 1

stu

k

Citr

oens

ap, 1

eet

lepe

l

Cra

nber

ry, 1

eet

lepe

l

Dru

iven

, 1 tr

osje

Fram

boos

, 1 s

chaa

ltje

Gra

naat

appe

l, 1 k

lein

e

Gra

pefru

it, ½

stu

k

Kers

, 6 s

tuks

Kiw

i, 2

klei

ne

Kum

kwat

s, 4

stuk

s

Lim

oens

ap, 1

eet

lepe

l

Lych

ee, 1

0 st

uks

Man

darij

n, 2

kle

ine



FOD

MaP

STo

taal

Lact

ose

Fruc

tose

Poly

olen

Olig

osac

hari

den

sorb

itol

man

nito

lFO

SG

OS

Frui

t

Man

go, ½

stu

k

Mel

oen

(gal

ia)

Mel

oen

(hon

ing)

Mel

oen

(can

talo

upe)

Mel

oen

(wat

er)

Nec

tarin

e, ½

stu

k

Papa

ya, 1

stu

k

Pass

ievr

ucht

, 1 s

tuk

Peer

, alle

soo

rten

, ½ s

tuk

Perz

ik, a

lle s

oort

en, ½

stu

k

Prui

m, 1

stu

k

Shar

onfru

it (k

aki),

½ s

tuk

Sina

asap

pel,

1 stu

k

Ged

roog

d fr

uit

Abr

ikoo

s

Ana

nas

App

el

Bana

an

Cra

nber

rie, 1

eet

lepe

l

Dad

el, 2

stu

ks

Goj

ibes

, 1 e

etle

pel

Kren

ten,

1 ee

tlepe

l



FOD

MaP

STo

taal

Lact

ose

Fruc

tose

Poly

olen

Olig

osac

hari

den

sorb

itol

man

nito

lFO

SG

OS

Ged

roog

d fr

uit

Koko

snoo

t, 2

eetle

pels

Man

go

Peer

Prui

m

Rozi

jn, 1

eet

lepe

l

Sulta

na, 1

eet

lepe

l

Vijg

, 1 s

tuk

Gro

ente

(por

tie v

an 3

ops

chep

lepe

ls (c

a. 2

00g)

, ten

zij a

nder

s aa

ngeg

even

)

Alfa

lfa

And

ijvie

Art

isjo

k

Asp

erge

, 4 s

tuks

Aub

ergi

ne

Aug

urk

Avo

cado

Bam

boe

sche

uten

Blee

ksel

derij

Bloe

mko

ol

Broc

coli,

1 o

psch

eple

pel

Broc

coli,

2 o

psch

eple

pels

Cha

mpi

gnon

s ui

t blik



FOD

MaP

STo

taal

Lact

ose

Fruc

tose

Poly

olen

Olig

osac

hari

den

sorb

itol

man

nito

lFO

SG

OS

Gro

ente

(por

tie v

an 3

ops

chep

lepe

ls (c

a. 2

00g)

, ten

zij a

nder

s aa

ngeg

even

)

Cha

mpi

gnon

s

Chi

lipep

er

Cour

gett

e

Dop

erw

ten

Gem

ber

Kapp

ertje

s

Knofl

ook

Kom

kom

mer

Kool

(rod

e en

witt

e), 1

ops

chep

lepe

l

Kool

(rod

e en

witt

e), 2

ops

chep

lepe

ls

Kool

, ove

rige

Kool

raap

Knol

seld

erij

Lent

e ui

(gro

ene

deel

)

Lent

e ui

(witt

e de

el)

Mai

s, ½

kol

f

Mai

s, 1 k

olf

Mei

knol

Okr

a, 6

stu

ks

Okr

a, 10

stu

ks

Olij

f

Padd

enst

oele

n



FOD

MaP

STo

taal

Lact

ose

Fruc

tose

Poly

olen

Olig

osac

hari

den

sorb

itol

man

nito

lFO

SG

OS

Gro

ente

(por

tie v

an 3

ops

chep

lepe

ls (c

a. 2

00g)

, ten

zij a

nder

s aa

ngeg

even

)

Paks

oi

Papr

ika

(rode

)

Papr

ika

(gro

ene)

, 1 o

psch

eple

pel

Papr

ika

(gro

ene)

, 2 o

psch

eple

pels

Past

inaa

k

Peul

tjes

Pom

poen

, ora

nje

Hok

kaid

o

Pom

poen

, spa

ghet

ti

Pom

poen

, fles

Prei

(gro

ene

deel

)

Prei

(witt

e de

el)

Raba

rber

Radi

js

Rode

bie

t

Ruco

la

Selle

riekn

ol

Sjal

ot

Sla

Snijb

iet

Sper

zieb

oon

Spin

azie

Spru

itjes



FOD

MaP

STo

taal

Lact

ose

Fruc

tose

Poly

olen

Olig

osac

hari

den

sorb

itol

man

nito

lFO

SG

OS

Gro

ente

(por

tie v

an 3

ops

chep

lepe

ls (c

a. 2

00g)

, ten

zij a

nder

s aa

ngeg

even

)

Suga

r sna

ps

Taug

é

Tom

aat

Tom

aat (

zong

edro

ogd)

, 4 s

tuks

Tuin

boon

Ui

Venk

el, 1

ops

chep

lepe

l

Venk

el, 2

ops

chep

lepe

ls

Witl

of

Wor

tel

Zeew

ier (

nori)

Zoet

e aa

rdap

pel

Zuur

kool

Zetm

eelb

ronn

en (b

rood

)

Broo

d (g

lute

nvrij

en

tarw

ezet

mee

lvrij

)

Broo

d (g

lute

nvrij

met

glu

tenv

rij ta

rwez

etm

eel)

Broo

d (b

ruin

, wit,

vol

kore

n ge

maa

kt v

an ta

rwe)

Broo

d (m

ais

gem

aakt

van

mai

s m

et ta

rwe)

Broo

d (g

emaa

kt v

an ro

gge,

ger

st o

f mee

rgra

nen)

Broo

d (ro

zijn

en, k

rent

en o

f sui

ker)

Broo

d (g

emaa

kt v

an 10

0% s

pelt)

, 2 s

neet

jes

Broo

d, (g

emaa

kt v

an 10

0% s

pelt)

, 1 s

neet

je



FOD

MaP

STo

taal

Lact

ose

Fruc

tose

Poly

olen

Olig

osac

hari

den

sorb

itol

man

nito

lFO

SG

OS

Zetm

eelb

ronn

en (b

rood

)

Broo

d (z

uur d

esem

gem

aakt

van

100%

spe

lt

Broo

d, g

emaa

kt v

an 10

0% te

ff)

Broo

d (n

aan

of ro

ti)

Zetm

eelb

ronn

en (b

rood

)

Besc

huit

Cia

batt

a

Cra

cker

s

Cra

cker

s (g

lute

nvrij

)

Cro

issa

nts

Cro

issa

nts

(glu

tenv

rij)

Foca

ccia

Knäc

kebr

öd

Knäc

kebr

öd (g

lute

nvrij

)

Mai

swaf

el

Rogg

ebro

od (2

sne

e)

Rogg

ebro

od (1

sne

e)

Rijs

twaf

el (n

atur

el)

Zetm

eelb

ronn

en (o

ntbi

jtgra

nen)

Corn

flake

s/m

aïsv

lokk

en

Hav

erm

out

Mue

sli

Mue

sli (

glut

envr

ij)



FOD

MaP

STo

taal

Lact

ose

Fruc

tose

Poly

olen

Olig

osac

hari

den

sorb

itol

man

nito

lFO

SG

OS

Zetm

eelb

ronn

en (o

ntbi

jtgra

nen)

Rijs

tvlo

kken

Qui

noav

lokk

en

Tarw

evlo

kken

Zetm

eelb

ronn

en (m

eel/b

loem

van

)

Aar

dapp

el

Am

ande

l

Am

aran

th

Boek

wei

t

Cass

ave

Ger

st

Gie

rst

Hav

er

Kam

ut

Mai

s

Qui

noa

Rogg

e

Rijs

t

Spel

t

Tapi

oca

Tarw

e

Tarw

erog

ge

Tarw

egrie

smee

l

Teff



FOD

MaP

STo

taal

Lact

ose

Fruc

tose

Poly

olen

Olig

osac

hari

den

sorb

itol

man

nito

lFO

SG

OS

Zetm

eelb

ronn

en (o

ntbi

jtgra

nen)

Rijs

tvlo

kken

Qui

noav

lokk

en

Tarw

evlo

kken

Zetm

eelb

ronn

en (m

eel/b

loem

van

)

Aar

dapp

el

Am

ande

l

Am

aran

th

Boek

wei

t

Cass

ave

Ger

st

Gie

rst

Hav

er

Kam

ut

Mai

s

Qui

noa

Rogg

e

Rijs

t

Spel

t

Tapi

oca

Tarw

e

Tarw

erog

ge

Tarw

egrie

smee

l

Teff

FOD

MaP

STo

taal

Lact

ose

Fruc

tose

Poly

olen

Olig

osac

hari

den

sorb

itol

man

nito

lFO

SG

OS

Zetm

eelb

ronn

en (a

arda

ppel

, rijs

t, gr

aanp

rodu

cten

en

over

ige

deeg

war

en)

Aar

dapp

el

Aar

dapp

el (g

nocc

hi)

Aar

dapp

el (z

oete

)

Blad

erde

eg pr

oduc

ten

Boek

wei

tnoe

dels

(sob

a, v

an b

oekw

eit e

n ta

rwe)

, 1 o

psch

eple

pel

Cous

cous

Gno

cchi

(tar

we

)

Mih

oen

Past

a (g

lute

nvrij

van

mai

s)

Past

a (g

lute

nvrij

met

kik

ker e

rwte

nmee

l)

Past

a (q

uino

a)

Past

a (s

pelt,

gek

ookt

), 2

opsc

hepl

epel

s

Past

a (s

pelt,

gek

ookt

), 1 o

psch

eple

pel

Past

a (t

arw

e)

Pizz

abod

em

Pizz

abod

em (g

lute

nvrij

)

Pole

nta

Rijs

t (al

le s

oort

en)

Rijs

t (m

eerg

rane

n)

Rijs

t (no

edel

s)

Rijs

tpap

ier



FOD

MaP

STo

taal

Lact

ose

Fruc

tose

Poly

olen

Olig

osac

hari

den

sorb

itol

man

nito

lFO

SG

OS

Zetm

eelb

ronn

en (a

arda

ppel

, rijs

t, gr

aanp

rodu

cten

en

over

ige

deeg

war

en)

Taco

(tor

tilla

-mai

s)

Taco

(tor

tilla

-tar

we)

Wra

p (t

arw

e)

Peul

vruc

hten

Brui

ne b

onen

Flag

eole

ts

Kapu

cijn

ers

Kidn

eybo

nen

Kikk

erer

wte

n

Kikk

erer

wte

n (u

it bl

ik, 2

eet

lepe

ls)

Lim

abon

en

Lim

abon

en (g

ekoo

kt),

2 ee

tlepe

ls

Linz

en (g

ekoo

kt),

2 ee

tlepe

ls

Linz

en (u

it bl

ik),

3 ee

tlepe

ls

Soja

bone

n

(spl

it)er

wte

n

Tem

peh

Tofu

Tuin

bone

n

Witt

e bo

nen

Witt

e bo

nen

in to

mat

ensa

us

Zwar

te b

onen



FOD

MaP

STo

taal

Lact

ose

Fruc

tose

Poly

olen

Olig

osac

hari

den

sorb

itol

man

nito

lFO

SG

OS

Not

en, p

itten

en

zade

n

Am

ande

len

Am

ande

len,

10 s

tuks

Cash

ewno

ten

Haz

elno

ten

Haz

elno

ten,

10 s

tuks

Kast

anje

Koko

snoo

t

Mac

adam

ia

Para

note

n

Peca

nnot

en

Pind

a’s

Pist

ache

note

n

Pitt

en v

an p

ompo

en, p

ijnbo

om e

n zo

nneb

loem

Wal

note

n

Zade

n (c

hia-

, lijn

-, m

aan-

en

sesa

mza

ad)

Eiw

itbro

nnen

(Ei,

vlee

s, vi

s, ge

voge

lte)

Eier

en

Kip

e.a.

gev

ogel

te

Sche

lp- e

n sc

haal

dier

en

Vis

Vlee

s

Vlee

swar

en



FOD

MaP

STo

taal

Lact

ose

Fruc

tose

Poly

olen

Olig

osac

hari

den

sorb

itol

man

nito

lFO

SG

OS

Eiw

itbro

nnen

(Ei,

vlee

s, vi

s, ge

voge

lte)

Eiw

itbro

nnen

(ber

eid

met

vee

l tar

we

zoal

s: ei

erba

l, ki

bbel

ing,

bur

ger,

stic

ks ,

nugg

ets,

schn

itzel

)

Eiw

itbro

nnen

(ber

eid

met

ui o

f kno

flook

)

Eiw

itbro

nnen

(Veg

etar

isch

e ve

rvan

ging

en)

Fala

fel

Linz

enbu

rger

Quo

rn

Prod

uct o

p ba

sis

van

soja

eiw

it

Taho

e/to

fu

Tem

peh

Vege

taris

che

prod

ucte

n (b

erei

d m

et k

noflo

ok, u

i, of

vee

l tar

we)

Vege

taris

che

prod

ucte

n m

et m

elk

Zuiv

el

Am

ande

lmel

k

Cho

cola

dem

elk

Cho

cola

dem

elk

(lact

osev

rij)

Hav

erm

elk

Karn

emel

k

Kefir

Koffi

emel

k

Koko

smel

k, 1

kopj

e



FOD

MaP

STo

taal

Lact

ose

Fruc

tose

Poly

olen

Olig

osac

hari

den

sorb

itol

man

nito

lFO

SG

OS

Zuiv

el

Kwar

k

Kwar

k (la

ctos

evrij

)

Mel

k (a

lle s

oort

en v

an d

ierli

jke

afko

mst

)

Mel

k (la

ctos

evrij

)

Pap,

pud

ding

, vla

(van

mel

k en

fodm

ap-a

rme

ingr

edië

nten

)

Pap,

pud

ding

, vla

(van

lact

osev

ije m

elk

en

fodm

ap-a

rme

ingr

edië

nten

)

Room

(sla

groo

m, z

ure

room

)

Room

(opg

eklo

pte

slag

room

), 1 t

oefje

Room

bote

r, du

n be

smee

rd

Rijs

tmel

k

Soja

mel

k (o

p ba

sis

van

soja

eiw

it)

Soja

mel

k (o

p ba

sis

van

soja

bone

n)

Yogh

urt

Yogh

urt (

lact

osev

rij)

IJs (r

oom

ijs, y

oghu

rtijs

)

Zuiv

eldr

ankj

es m

et p

robi

otic

a

Har

de k

aas

(alle

soo

rten

)

Zach

te k

aas

(alle

soo

rten

), 1 s

nee

Zach

te k

aas

(brie

, fet

a, c

amem

bert

, che

vre,

m

ozza

rella

), pa

ar b

lokj

es



FOD

MaP

STo

taal

Lact

ose

Fruc

tose

Poly

olen

Olig

osac

hari

den

sorb

itol

man

nito

lFO

SG

OS

Sauz

en e

n sm

aakm

aker

s

Azi

jn

Bals

amic

o, 2

eet

lepe

ls

Chi

lisau

s (z

onde

r fru

ctos

e, k

noflo

ok)

Hum

mus

, 1 e

etle

pel

Ketja

p (z

onde

r fru

ctos

e)

May

onai

se

Mar

mite

Mis

opas

ta

Mos

terd

Sauz

en e

n sm

aakm

aker

s

Oes

ters

aus

Past

asau

s (t

omaa

t met

ui e

n kn

ofloo

k)

Past

asau

s (o

p ro

omba

sis)

Pest

o, 1

eetle

pel

Spec

erije

n (a

lle s

oort

en)

Tahi

n, 1

eetle

pel

Tam

arin

depa

sta

Toba

scos

aus

Tom

aten

ketc

hup

of p

uree

Tuin

krui

den

(gee

n kn

ofloo

k)



FOD

MaP

STo

taal

Lact

ose

Fruc

tose

Poly

olen

Olig

osac

hari

den

sorb

itol

man

nito

lFO

SG

OS

Sauz

en e

n sm

aakm

aker

s

Was

abi

Wor

cest

ersh

iresa

us

Dra

nken

(Sap

pen)

App

elsa

p

Biet

ensa

p

Cra

nber

rysa

p

Sina

asap

pels

ap (v

ers)

, 1 g

las

Sina

asap

pels

ap (v

ers)

, ½ g

las

Sina

asap

pels

ap (u

it pa

k), ½

gla

s

Tom

aten

sap

Dra

nken

(Sap

pen)

Vruc

hten

sap

(van

fodm

ap-r

ijk fr

uit)

, ½ g

las

Wor

tels

ap (1

00%

wor

tel)

Dra

nken

(Koffi

e en

thee

)

Koffi

e (v

an k

offieb

onen

)

Koffi

e (v

an c

icho

rei)

Koffi

e (v

an p

aard

enbl

oem

wor

tel)

Thee

(pep

erm

unt,

zwar

te, g

roen

e, w

itte)

Thee

(ste

rke

thee

van

cha

i, ka

mill

e, p

aard

en-

bloe

m, v

enke

l)



FOD

MaP

STo

taal

Lact

ose

Fruc

tose

Poly

olen

Olig

osac

hari

den

sorb

itol

man

nito

lFO

SG

OS

Dra

nken

(Koffi

e en

thee

)

Thee

(lic

hte

thee

van

cha

i, pa

arde

nblo

em)

Thee

(lic

hte

thee

van

ven

kel)

Thee

(kru

iden

thee

met

cic

hore

i)

Thee

(ool

ong)

Dra

nken

(Alc

ohol

isch

e)

App

elw

ijn (c

ider

)

Bier

Ged

estil

leer

de d

rank

en (o

.a. g

in, j

enev

er, w

hisk

y,

wod

ka)

Rum

Wijn

(wit,

rood

, ros

é)

Wijn

(des

sert

, por

t)

Dra

nken

(Fris

dran

k en

lim

onad

e)

Fris

dran

k (li

mon

ade

gezo

et m

et fr

ucto

se(s

iroop

) of

glu

cose

-fruc

tose

)

Fris

dran

k (li

mon

ade

gezo

et m

et s

uike

r, sa

ccha

rine,

ste

via

of a

spar

taam

)

Fris

dran

k (li

mon

ade

bere

id v

an m

elks

erum

, wei

)

Fris

dran

k (li

mon

ade-

bere

id m

et fo

dmap

-rijk

vr

ucht

ensa

p)



FOD

MaP

STo

taal

Lact

ose

Fruc

tose

Poly

olen

Olig

osac

hari

den

sorb

itol

man

nito

lFO

SG

OS

Dra

nken

(Koffi

e en

thee

)

Thee

(lic

hte

thee

van

cha

i, pa

arde

nblo

em)

Thee

(lic

hte

thee

van

ven

kel)

Thee

(kru

iden

thee

met

cic

hore

i)

Thee

(ool

ong)

Dra

nken

(Alc

ohol

isch

e)

App

elw

ijn (c

ider

)

Bier

Ged

estil

leer

de d

rank

en (o

.a. g

in, j

enev

er, w

hisk

y,

wod

ka)

Rum

Wijn

(wit,

rood

, ros

é)

Wijn

(des

sert

, por

t)

Dra

nken

(Fris

dran

k en

lim

onad

e)

Fris

dran

k (li

mon

ade

gezo

et m

et fr

ucto

se(s

iroop

) of

glu

cose

-fruc

tose

)

Fris

dran

k (li

mon

ade

gezo

et m

et s

uike

r, sa

ccha

rine,

ste

via

of a

spar

taam

)

Fris

dran

k (li

mon

ade

bere

id v

an m

elks

erum

, wei

)

Fris

dran

k (li

mon

ade-

bere

id m

et fo

dmap

-rijk

vr

ucht

ensa

p)

FOD

MaP

STo

taal

Lact

ose

Fruc

tose

Poly

olen

Olig

osac

hari

den

sorb

itol

man

nito

lFO

SG

OS

Tuss

endo

ortj

es (K

oek,

geb

ak e

n sn

oep)

App

elge

bak

Bisc

uit,

geba

k, k

oek

(glu

tenv

rij z

onde

r fod

map

-rij

ke to

evoe

ging

en)

Bisc

uit,

koek

(van

tarw

e)

Cho

cola

de p

uur

Cho

cola

de m

elk,

5 b

lokj

es/3

0 gr

Cho

cola

de m

elk,

min

ireep

je/1

5 gr

drop

, pep

erm

unt,

snoe

pjes

(gez

oet m

et s

uike

r)

Suik

ervr

ij sn

oep

(gez

oet m

et s

orbi

tol o

f xyl

itol

zoal

s ka

uwgo

m)

Tuss

endo

ortj

es (H

artig

e sn

acks

)

Chi

ps (a

arda

ppel

, cas

save

, mai

s,nat

urel

)

Kroe

poek

Pata

t frit

es

Popc

orn

(zon

der f

ruct

ose)

Snac

ks (m

et u

i, kn

ofloo

k of

vee

l tar

we

zoal

s bi

tter

bal,

krok

et, n

asis

chijf

, lek

kerb

ekje

, olie

bol)

Div

erse

n (B

rood

bele

g)

App

el- e

n pe

rens

troo

p

Biet

en- e

n rie

tsui

kers

troo

p

Cho

cola

depr

oduc

ten

puur



FOD

MaP

STo

taal

Lact

ose

Fruc

tose

Poly

olen

Olig

osac

hari

den

sorb

itol

man

nito

lFO

SG

OS

Div

erse

n (B

rood

bele

g)

Hon

ing

Jam

(van

fodm

ap-a

rm fr

uit g

ezoe

t met

sui

ker)

Jam

(van

fodm

ap-a

rm fr

uit g

ezoe

t met

gl

ucos

efru

ctos

esiro

op)

Pind

akaa

s

Div

erse

n (Z

oetm

idde

len)

Siro

op (a

gave

), ½

eet

lepe

l

Siro

op (a

horn

, map

le, m

alto

se, r

ijst)

Div

erse

n (Z

oetm

idde

len)

Suik

er (p

alm

, rie

t)

Suik

er (b

aste

rd, k

rista

l, po

eder

)

Zoet

stoff

en (a

spar

taam

, sac

char

ine,

ste

via)

Zoet

stoff

en (i

som

alt,

lact

itol,

mal

titol

, man

nito

l, so

rbito

l, xy

litol

)

© 2

016

Mar

tini Z

ieke

nhui

s. A

ls u

iets

wilt

doe

n m

et d

e in

houd

van

dez

e br

ochu

re, n

eem

dan

con

tact

op

met

de

afde

ling

Dië

tetie

k va

n he

t Mar

tini Z

ieke

nhui

s.



Ruimte voor eigen aantekeningen


Martini Ziekenhuis

Postadres

Postbus 30033

9700 RM Groningen

Bezoekadres

Van Swietenplein 1

Groningen

Algemeen telefoonnummer

(050) 524 52 45

www.martiniziekenhuis.nl

2014

0016

12-2

016


20140016 Herintroductie FODMAP - fodmapdieet.nl Herintroductie FODMAP.pdf · Herintroductie FODMaPs...

Documents

Transcript of 20140016 Herintroductie FODMAP - fodmapdieet.nl Herintroductie FODMAP.pdf · Herintroductie FODMaPs...