HORMON GIAÙP TRAÏNGHORMON GIAÙP TRAÏNG

MỤC TIÊUMỤC TIÊU

1. Trình bày được những tác dụng của T3,T4

2. Kể được 3 chỉ định của T3,T4

3. Trình bày được 4 chống chỉ định của T3,T4

4. Vận dụng được T3,T4 trong điều trị

TETRA – IODO – THYRONIN : T4TETRA – IODO – THYRONIN : T4

TRI – IODO – THYRONINTRI – IODO – THYRONIN : T3: T3

TOÅNG HÔÏP HORMON TUYEÁN TOÅNG HÔÏP HORMON TUYEÁN GIAÙPGIAÙP

Nhu caàu Iode haèng ngaøy khoaûng 150 – 200 mcg

Iode haáp thuï vaøo maùu ôû daïng iodur ( I-)

* Giai ñoaïn baét iode: nhôø bôm iod

* Giai ñoaïn oxy hoùa iod: Peroxydase

I + OI + 2H I2 + H2O

* Giai ñoaïn iod hoùa tyrosin:• - I2 + Tyrosin = MIT (Mono – Iodo – Tyrosin)

- MIT + I2 = DIT (Di – Iodo – Tyrosin)

- DIT + DIT = T4 (Tetra – Iodo – Thyronin)

- DIT + MIT = T3 (Tri – Iodo – Thyronin)

- T4 – I = T3 ( ôû ngoaøi tuyeán giaùp)

- T3 20% toång hôïp ôû tuyeán giaùp

80% taïo thaønh ôû ngoaøi tuyeán giaùp

- T4 chæ toång hôïp ôû tuyeán giaùp

* Giai ñoaïn phoùng thích Iodothyronin (T3, T4)

Men catheptase caét tyrosin iod hoùa ra khoûi thyroglobulin

T3, T4 phoùng thích vaøo maùu

Phaàn nhoû ôû daïng töï do.

Phaàn lôùn gaén vôùi protein huyeát töông

Gaén vôùi protein huyeát Gaén vôùi protein huyeát töôngtöông

Prealbumin: TBPA

(Thyroxin – Binding – Pre – Albumin)

Alpha 2 Globulin: TBG

(Thyroxin – Binding – Globulin)

Albumin: TBA (Thyroxin – Binding – Albumin)

MIT, DIT teá baøo tuyeán giaùp seõ söû duïng laïi

ñeå toång hôïp T3, T4

VAÄN CHUYEÅNVAÄN CHUYEÅN

Trong maùu:

- T4 chieám 90%

- T3 chieám 10%

Khi ñeán moâ T3, T4 gaén keát vôùi

protein noäi baøo

TAÙC DUÏNG CUÛA T3, T4TAÙC DUÏNG CUÛA T3, T4

Chuyeån hoùa: Taêng chuyeån hoùa cô baûn

* Protid:

- Lieàu sinh lyù taêng toång hôïp protein

- Taêng seõ taêng thoaùi bieán protein

* Glucid:

- Taêng haáp thu glucose ôû ruoät

- Taêng tieâu thuï glucose

- Taêng thoaùi hoaù glycogen(lieàu cao)

* Lipid:

- Taêng thoaùi hoùa : cholesterol, phospholid, triglycerid

Vitamin:

- Taêng nhu caàu veà vitamin : B1, B6, B12, C

- Chuyeån caroten thaønh vitamin A

Phaùt trieån cô theå:

- Bieät hoùa toå chöùc

- Kích thích suïn lieân hôïp phaùt trieån

- Keát hôïp vôùi hormon GH ñeå cô theå phaùt

trieån toaøn dieän

Tim maïch: - Taêng nhòp tim, taêng söùc co cô tim- Taêng huyeát aùp taâm thu- Giaûm huyeát aùp taâm tröông

Thaàn kinh cô:- Thaàn kinh trung öông:

+ caêng thaúng, deã kích thích+ maát nguû

- Chöùc naêng cô:+Taêng phaûn xaï gaân xöông+ Run tay+ Yeáu cô

Hoâ haáp: Taêng bieân ñoä vaø taàn soá hoâ haáp

Tieát nieäu:Taêng ñoä loïc ôû caàu thaänGiaûm taùi haáp thu ôû oáng thaän

Tieâu hoùa: Taêng tieát dòch ruoätTaêng nhu ñoäng ruoät

CÔ CHEÁ TAÙC DUÏNGCÔ CHEÁ TAÙC DUÏNG

T3, T4 gaén vaøo ADN cuûa nhaân laøm taêng toång hôïp protein chuyeân bieät coù vai troø trong taùc duïng cuûa hormon tuyeán giaùp

Kích thích Na+ K+ ATPase treân maøng teá baøo hình thöùc vaän chuyeån naøy caàn nhieàu naêng löôïng . Do ñoù cô theå taêng chuyeån hoùa cô baûn

ÑIEÀU TIEÁT T3, T4ÑIEÀU TIEÁT T3, T4

VUØNG DÖÔÙI ÑOÀI

TRH

TIEÀN YEÂN

TSH

TUYEÁN GIAÙP

T3 T4 töï do

FEED

BA

CK

(-)

Cơ chế tự điều tiếtCơ chế tự điều tiết

Nồng độ iode vô cơ cao trong tuyến giáp sẽ

ức chế bài tiết T3, T4

Nồng độ iode hữu cơ cao trong tuyến giáp sẽ

giảm thu nhận iode và giảm tổng hợp T3, T4

DÖÔÏC ÑOÄNG HOÏCDÖÔÏC ÑOÄNG HOÏC

Haáp thu : Toát qua ñöôøng tieâu hoùa vaø tieâm

- T4: T1/2 laø 6 – 7 ngaøy, taùc duïng yeáu keùo daøi- T3: T1/2 laø 1 – 2 ngaøy, taùc duïng maïnh ngaén

Chuyeån hoùa : ôû ganThaûi tröø : chuû yeáu qua nöôùc tieåu, phaàn nhoû qua phaân

COÂNG DUÏNGCOÂNG DUÏNG

Ñieàu trò suy giaùp

Böôùu giaùp ñôn thuaàn

Giaûm taùc duïng phuï cuûa thuoác KGTH

CHOÁNG CHÆ ÑÒNHCHOÁNG CHÆ ÑÒNH

Suy vaønh

Nhoài maùu cô tim

Suy thöôïng thaän

Tieåu ñöôøng

CHEÁ PHAÅMCHEÁ PHAÅM

Hôïp chaát töï nhieân:

Chiết xuất giáp trạng súc vật (bò, lợn, cừu)

Hiện nay hầu như không còn dùng

Thyroglobulin là chiết xuất giáp trạng được

tiêu chuẩn hóa về phương diện sinh học

Caùc chaát toång hôïp:

+ Levothyroxin (Levothyrox, Synthroid,

Levothyroid): LT4

+ Liothyronin (Cinomel): LT3

+ Liotrix (Euthroid, Thyrolar): laø hoãn hôïp

cuûa levothyroxin natri (LT4) vaø Liothyronin

natri (LT3) theo tæ leä 4/1, 5/1, 7/1

THEO DÕI ĐIỀI TRỊTHEO DÕI ĐIỀI TRỊ

Bắt đầu liều nhỏ có thể 25 mcg LT4 sau đó tăng

dần lên mỗi liều giữ khoảng 1 tuần cho tới liều 150

– 200mcg/ ngày.

Bệnh nhân lớn tuối (>60 tuổi) theo dỏi các triệu

chứng tim mạch và ECG trước và trong khi điều trị

Các chỉ tiêu cần theo dỏi là :

+Lâm sàng : cân nặng, nhịp tim, tiêu hoá

+ Cận LS : FT4I, TSH, .....

CƯỜNG GIÁP SUY GIÁP

BƯỚU GIÁP BƯỚU GIÁP

BƯỚU GIÁP LAN TOẢ BƯỚU GIÁP ĐA NHÂN

THUOÁC KHAÙNG GIAÙP THUOÁC KHAÙNG GIAÙP

MỤC TIÊUMỤC TIÊU

1. Trình bày được cơ chế tác dụng của thuốc kháng

giáp tổng hợp

2. Nêu được chỉ định của thuốc kháng giáp tổng hợp

3. Trình bày được các tác dụng phụ của thuốc kháng

giáp tổng hợp

4. Vận dụng được nhóm Thionamid trong điều trị hội

chứng cường giáp

CÔ CHEÁ TAÙC DUÏNGCÔ CHEÁ TAÙC DUÏNG

Thionamid ÖÙc cheá toång hôïp hormon giaùp traïng : ôû 2 khaâu

Oxy hoùa iod Iod hoùa tyrosin

Taùc duïng chæ roû neùt sau 3 – 4 tuaàn

NHÖÕNG CHAÁT AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN NHÖÕNG CHAÁT AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN QUAÙ TRÌNH TOÅNG HÔÏP HORMON TUYEÁN QUAÙ TRÌNH TOÅNG HÔÏP HORMON TUYEÁN

GIAÙPGIAÙP Caùc anions : SCN- , ClO4 -, NO3 -, BF4

-

Iod voâ cô noàng ñoä cao

Iod ñoàng vò phoùng xaï (I131)

Caùc anions : SCN- , ClO4 -, NO3 -, BF4 –

Coù caùc ñaëc ñieåm gioáng Iode- Hoùa trò -1- Cuøng kích thöôùc- Deã huùt aåm

Ñoái khaùng caïnh tranh vôùi Iode

IODE VOÂ CÔIODE VOÂ CÔ

Iod voâ cô noàng ñoä cao :

- Liều bắt đầu có tác dụng là 5mg/ngày tác dụng tối ưu 50 – 100 mg/ngày.

- Liều 200mcg/ngày kéo dài có thể gây bệnh Basedow

ÖÙc cheá phoùng thích T3 , T4

ÖÙc cheá toång hôïp H. tuyeán giaùp

Giaûm taêng sinh maïch maùu

IODE VOÂ CÔIODE VOÂ CÔ

Chæ ñònh :Tröôùc khi giaûi phaåu tuyeán giaùpCôn baõo giaùpGiaûm trieäu chöùng cöôøng giaùp Chuù yù Khoâng ñöôïc duøng Iod voâ cô tröôùc xaï trò

Iod ñoàng vò phoùng xaï (I131)

Cơ chế tác dụng: tiêu hủy các mô tuyến giáp

tăng sản .

Chỉ định:

Bệnh nhân > 40 tuổi

thể trạng yếu khôngcho phép phẩu thuật

DÖÔÏC ÑOÄNG HOÏCDÖÔÏC ÑOÄNG HOÏC

Haáp thu : ôû ñöôøng tieâu hoùa, tieâm

Phaân phoái : nhieàu ôû tuyeán giaùp

Qua ñöôïc nhau thai, qua söõa meï

- PTU ít qua sữa mẹ nhất

- Methimazol 20 mg/ng có thể sử dụng cho phụ nữ cho con bú

Thaûi tröø : 70% baøi tieát qua thaän, soá coøn laïi huûy ôû gan

COÂNG DUÏNGCOÂNG DUÏNG

Ñieàu trò Basedow

U ñoäc tuyeán giaùp

Côn baõo giaùp

TAI BIEÁNTAI BIEÁN

Giaûm BC haït (BC < 2500 mm3 ngưng thuốc) Suy tuûy Soát Noåi maãn ñoû ôû da, dò öùng Ñau khôùp, nhöùc ñaàu Ñau buïng , buoàn noân Vaøng da taéc maät, hoaïi töû teá baøo gan Ñieàu trò quaù lieàu gaây suy giaùp: dõi kích

thước tuyến giáp và triệu chứng cường giáp

THIONAMIDTHIONAMID

Thiouracil Methyl Thiouracil : MTU

Benzyl Thiouracil : BTU (Basden)

Propyl Thiouracil : PTU ( ÖÙc cheá T4 chuyeån thaønh T3 )

THIONAMIDTHIONAMID

Thio – Imidazol Methimazole : Thiamazole, basolan,

Mercazole.

Carbimazol : Neo – Mercazole, 8 Mercapto – Thiazolidin

Taùc duïng cuûa nhoùm Imidazole maïnh hôn nhoùm Thiouracil töø 7 – 15 laàn (tb 10 laàn).

Imidazol gaây dò öùng nhieàu hôn Thiouracil

THUOÁC KHAÙNG GIAÙP THUOÁC KHAÙNG GIAÙP (Thionamides )(Thionamides )

NHOÙMHAØM

LÖÔÏNG mg/vieân

LIEÀU TAÁN COÂNG

mg/ngaøy

LIEÀU DUY TRÌ

mg/ngaøy

ThiouracilPTU ( PTU )BTU (Basdene)

50mg

25mg 200 – 400100 - 200

50 – 100

50 - 100

ImidazoleMethimazole (Tapazole )Carbimazole (Neomercazole)

5mg

5mg 15 – 30

30 - 45 5 – 10

5 - 10

THUỐC ĐIỀU TRỊ TRIỆU CHỨNGTHUỐC ĐIỀU TRỊ TRIỆU CHỨNG

Ức chế β: Propranolol

ức chế T4 chuyển thành T3 ở ngoại biên

ức chế triệu chứng cường giao cảm

Ức chế canxi: Diltiazem giảm nhịp tim

An thần: Phenobarbital