TUYẾN GIÁP

Nhóm 2 R1A:- Xuân Dung- Thiện Hải- Ngọc Hân- Kim Hằng

- Hồng Hạnh- Trung Hiếu- Ngọc Hóa- Mỹ Hương

I. Tổng quan- Là 1 tuyến nội tiết khá lớn, nặng từ 25g đến 40g

- Gồm thùy phải và thùy trái, nối với nhau bởi 1 eo (eo giáp) nằm ở trước sụn nhẫn

- Phủ ngoài bởi một lớp vỏ xơ mà mặt trong có 1 lớp mô LK thưa

- Tuyến giáp là mô liên kết kiểu túi (có các túi tuyến có quan hệ mật thiết với các mao mạch máu và mao mạch bạch huyết)

- Tuyến giáp là tuyến nội tiết duy nhất có sản phẩm chế tiết được tích trữ với lượng lớn trong lòng các nang tuyến - Ở người ước tính các nang tuyến chứa hoormone đủ cung cấp cho cơ thể khoảng trên 3 tháng

II. TÚI TUYẾN GIÁP

- Mỗi túi tuyến giáp là một khối hình cầu đường kính 0,2mm đến 0,9mm

- Thành túi là biểu mô đơn, cấu tạo bởi 2 loại tế bào: Tế bào nang và Tế bào cận nang

- Lót ngoài biểu mô là màng đáy

1. Tế bào nang- Đang nghỉ chế tiết: Hình dẹt

hoặc khối vuông

- Đang tích cực hoạt động: hình trụ

- Nhân nằm ở trung tâm TB, hình cầu/trứng, ít chất nhiễm sắc, chứa 1-2 hạt nhân

- Bào tương ưa base còn chất keo chứa trong lòng túi tuyến giáp ưa acid và có PƯ PAS (+) mạnh

- Dưới kính hiển vi điện tử, mặt ngọn có nhiều vi nhung mao ngắn và những chỗ lõm siêu vi

- Cực ngọn có nhiều bộ Golgi, những hạt chế tiết nhỏ và những lysosome

- Cực đáy có lưới nội bào rất phát triển- Mặt bên có những phức hợp liên kết

Hai c

hiều

Thu nhận Tyrosine và Iod từ máu để tổng hợp Thereoglobulin và đưa vào tích trữ trong lòng túi tuyến

Hấp thu Thyreoglobulin trong lòng túi tuyến để thủy phân và bài tiết vào máu Thyrosine và

Tri-Iodothyronin

Tế bào nang hoạt động chế tiết theo 2 chiều ngược nhau:

Thyrosine đóng vai trò quan trọng trong sự kiểm soát hoạt động chuyển hóa cơ bản của cơ thể:- Nhược năng tế bào nang:+ Nếu nhược năng bắt đầu từ tuổi thơ ấu và tiếp tục được duy trì sẽ gây ra chứng đần độn, kém phát triển về thể lực và trí tuệ

+ Nếu xảy ra từ tuổi trưởng thành sẽ gây ra chứng phù niêm: Da xanh, tóc khô thưa, uể oải, béo phì, phù cứng, môi dày, chậm chạp,…

- Thiếu Iod: sự sản xuất và tích lũy thừa Thyreoglobulin trong lòng túi tuyến mà không được Iod hóa do đó lượng Thyrosine không được tiết vào máu khiến các nang tuyến phát triển bù, dẫn đến tuyến giáp to ra (Bệnh bướu cổ)

- Cường năng tế bào nang: tăng cường tiết Thyrosine vào máu làm tăng chuyển hóa cơ bản. Một hình thái cường năng tế bài nang là bệnh bướu cổ lồi mắt (Basedow), bệnh nhân sút cân, mạch nhanh, tim đập mạnh, mắt lồi, run chân tay,….

2, Tế bào cận nang

- Còn gọi là tế bào C

- Lớn gấp 2-3 lần tế bào nang, nằm rải rác xen kẽ vào giữa màng đáy và tế bào nang nhưng không tiến tới mặt trong của thành túi tuyến giáp

- Nhân tế bào hình cầu hay hình trứng

- Bào tương sáng, nhiều lưới nội bào

- Có những hạt chế tiết đường kính 0,1 đến 0,4m tập trung ở vùng đáy tế bào

Tiết ra 2 HOORMONE

Calcitonin

Làm giảm khả năng tiêu hủy xương của các

hủy cốt bào

Giảm lượng calci từ xương

và máu

Somatostatin Ức chế sự bài tiết

hoormone hướng thân

Bài tiết Hoormone kích

giáp

III. NHỮNG MAO MẠCH

- Những mao mạch máu nằm trong mô liên kết xen giữa các túi tuyến và có mối quan hệ mật thiết với các túi tuyến.

- Chúng được lót ngoài bởi màng đáy

- Là mao mạch có lỗ thủng (cửa sổ)

- Trong mô liên kết còn có nhiều mao mạch bạch huyết