001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

49
1-1 McGraw-Hill/Irwin Copyright © 2007 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.

description

 

Transcript of 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

Page 1: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-1McGraw-Hill/Irwin Copyright © 2007 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.

Page 2: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

Бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

Та яагаад мэдээллийн системийг судлах ёстой вэ?Пүүс компани мэдээллийн системийг хэрхэн

хэрэглэдэг вэ?Мэдээллийн системийн бүрэлдхүүн хэсгүүд нь юу вэ?

Бүл

эг1

McGraw-Hill/Irwin Copyright © 2007 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.

Page 3: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-3

Хичээлийн зорилго

1. Системийн тухай ойлголт ба тэр мэдээллийн системтэй холбогдох нь

2. Бизнесийн мэргэжлийн хүмүүст мэдээллийн системийн мэдлэг яагаад чухал байдгийг тайлбарлах. Тэдэнд хэрэгтэй мэдээллийн системийн мэдлэгийн таван хүрээг тодорхойлох.

3. Мэдээллийн системийн бизнесийн хэрэглээнүүд нь пүүс компанийн бизнес процесс, удирдлагын шийдвэр гаргалт, өрсөлдөх давуу байдлыг олгох стратегиудыг хэрхэн дэмжиж чаддагийг харуулсан жишээнүүдийг гаргах

Page 4: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-4

Хичээлийн зорилго

4. Бодит бизнесийн байгууллагууд дээр тулгарч байсан өөрийн туршлагаасаа мэдээллийн системийн үндсэн төрлүүдийн жишээг гаргах

5. Бизнест мэдээллийн технологийн амжилттай, ёс суртхуунтай хөгжил ба хэрэглээг удирдах үед бизнесийн менежерт тулгарч болох хэд хэдэн сорилтыг тодорхойлох

Page 5: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-5

Хичээлийн зорилго

6. Бодит амьдрал дээрх мэдээллийн системүүдийн бүрэлдхүүн хэсгүүдийн жишээнүүдийг гаргах. Өгөгдөл, мэдээний нөөцүүдийг мэдээллийн бүтээгдхүүн болгон хувиргадаг оруулах, боловсруулах, хадгалах, хянах үйл ажиллагаануудыг гүйцэтгэхийн тулд хүмүүс техник хангамж, програм хангамж, мэдээ, өгөгдөл ба сүлжээнүүдийг мэдээллийн системд нөөц болгон хэрэглэдгийг харуулах.

7. Мэдээллийн системийн ажлын байрны боломжуудыг мэддэг болох.

Page 6: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-6

Мэдээллийн систем ба мэдээллийн технологийг яагаад судлах хэрэгтэй вэ?

Амжилттай пүүс компанийн амин чухал бүрэлдхүүн хэсэг

Пүүс компанид өргөжих, өрсөлдөхөд нь тусална

Пүүс компаниуд МС ба МТ-ийгБизнес процессийн үр ашиг, үр өгөөжийгУдирдлагын шийдвэр гаргалтыгАжлын хэсгүүдийн хамтын ажиллагааг

сайжруулахын тулд хэрэглэж байна.

Page 7: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-7

Систем гэж юу вэ?

Систем бол Нийтлэг зорилтуудад хүрэхийн төлөө

хамтдаа ажиллаж байгаа Маш тодорхой тогтоосон хил хязгаартайӨөр хоорондоо уялдаа холбоотой бүрэлдхүүн

хэсгүүдийн цогц

Page 8: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-8

Мэдээллийн систем гэж юу вэ?

Байгууллага доторх мэдээллийг хадгалж, эргүүлэн олж авч, хувиргаж, тараан түгээдэг ХүмүүсТехник хангамжПрограм хангамжХарилцаа холбооны сүлжээнүүдӨгөгдөл, мэдээний нөөцүүдБодлого ба дүрэм журмуудын

зохион байгуулагдсан нэгдэл

Page 9: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-9

Мэдээллийн систем (МС) ба Мэдээллийн Технологийн (МТ)-ийн

ялгааМС - байгууллага руу мэдээлэл ба үйл

ажиллагаануудыг дамжуулж, хүргэхэд шаардлагатай бүх бүрэлдхүүн хэсгүүд ба нөөцүүд юм.

МТ - техник хангамж, програм хангамж, сүлжээ ба өгөгдөл, мэдээллийн удирдлага

Онолоор бол МС нь цаасанд суурилсан байж болно

Харин бид Компьютерт суурилсан Мэдээллийн Системийг (КСМС) судлах болно

Page 10: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-10

Бизнесийн мэргэжлийн хүмүүсийн МС-ийн мэдлэгийн хүрээ

Management Challenges - дуудах удирдах өдөөхBusiness Applications - Бизнесийн хэрэгцээ, ашиглалтDevelopment Processes - хөгжил дэвшлийн үйл явц Foundation Concepts - Үндсэн ойлголт төсөөлөлInformation Technologies - Мэдээллийн технологиInformation systems – Мэдээллийн систем

Page 11: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-11

Бизнесийн мэргэжлийн хүмүүс МС-ийн талаар юу мэдэж байх шаардлагатай вэ?

Суурь ойлголтууд: зан төлөв, техник, бизнес ба удирдлагын суурь ойлголтууд

Мэдээллийн Технологи: Техник хангамж, програм хангамж, сүлжээ, өгөгдлийн удирдлага ба Интернетэд суурилсан технологи

Бизнесийн хэрэглээнүүд: Байгууллага доторх МС-ийн үндсэн хэрэглээнүүд

Хөгжүүлэх процесс: Бизнесийн боломжуудыг хангахын тулд МС-ийг хэрхэн төлөвлөж, хөгжүүлж, нэвтрүүлэх арга, процесс

Удирдлагын сорилтууд: МТ-ийг үр ашигтай, ёс суртхуунтайгаар удирдахад тулгардаг сорилтууд

Page 12: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-12

МС пүүс компанид ямар үүрэг гүйцэтгэдэг вэ?

Бизнес процесс, үйл ажиллагааг дэмжих

олгох стратегиудыг

Өрсөлдөхдавуу байдлыг

дэмжих

Бизнесийн шийдвэр

гаргалтанд туслах

Мэдээллийн системүүд

Page 13: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-13

Цаг хугацааны туршид бизнес хэрэглээнүүдийн өргөжин буй үүрэг роль

Expanding – өргөтгөх, өргөжүүлэх, өсөх, томрох,задлах

Roles – дүн үүрэгParticipation - оролцоо, хуваалт, хуваарь

Page 14: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-14

И-бизнес гэж юу вэ?

Компани дотроо болон үйлчлүүлэгчидтэйгээ, нийлүүлэгчидтэйгээ, бусад бизнесийн хамтрагчидтайгаа

Ажил хэрэг явуулах болон бизнес процесс, электрон худалдаа, байгууллагын хамтын ажиллагааг хүчирхэгжүүлэхийн тулд

Интернет технологиудыг хэрэглэхҮнэ цэнийг онлайнаар солилцох

Page 15: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-15

И-бизнесийг хэрхэн ашиглаж байна вэ?

SuppliersSupply – Хангамж, нөөц, эрэлт хэрэгцээ үүрэг гүйцэтгэгч Extranets - гадаад байдал Intranets - дотооод байдалBoundary – хил хязгаар, заагProcurement - Distribution – албан ёсны төлөөлөгчLogistics Research – судалгаа, эрэл хайгуул, шинжилгээ, судалгааны ажилManufacturing – Үйлдвэр, Production - үйлдвэрлэл, таваар,

бүтээгдэхүүн, Customer - худалдан авагч, үйлчүүлэгч, этгээд

Page 16: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-16

И-бизнесийн хэрэглээ

Дотоод бизнес процессуудыг дахин оновчтойгоор зохион байгуулах

Байгууллагыг хамтын ажиллагааны системүүд: Баг, ажлын хэсгүүд жишээлбэл виртуаль багуудын хоорондох харилцаа, зохицуулалт, хамтын ажиллагааг дэмжинэ

Электрон худалдаа: Компьютерын сүлжээгээр дамжуулан бараа, үйлчилгээг худалдан авах, борлуулах, сурталчлах ба үйлчлэх

Page 17: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-17

МС-ийн төрлүүд

Page 18: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

Тайбар үгс Specialized – Мэргэжил Дээшлүүлэх, Мэдфэжих, Мэргэжлийн

чиглэл Processing – боловсруулалт Transaction – (Ажил хэрэг) явуулах, ажил хэрэг, хэлэлцээр Enterprise –Үйлдвэр, завод, овсгоо, самбаа, санаачлага, ажил үйлс Collaboration – хамтын ажиллагаа Decision – шийдвэр, тогтоол, зориг, шийдмэгий бдал, шийдэх

чадвар Executive – гүйцэтгэх засаглал, эрхлэгч, захирагч, гүйцэтгэх Specialized – Expert – ишлэл, хэсэг, иш татах, мэргэжилтэн, шинжээч,

дадлагатай, туршлагтай, мэргэжлийн Functional – ажил үүргийн, албан хэргийн 

1-18

Page 19: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-19

Үйл ажиллагааг дэмждэг системүүд

Ямар үүрэгтэй системүүд вэ?Бизнесийн ажил гүйлгээг үр ашигтай

боловсруулахҮйлдвэрлэлийн процессийг удирдахХарилцаа, хамтын ажиллагааг дэмжихКорпорацийн мэдээ, өгөгдлийн сангуудыг

шинэчлэх

Page 20: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-20

Үйл ажиллагааг дэмжих системүүдийн төрлүүд

Ажил гүйлээ боловсруулах системүүдБизнесийн ажил гүйлгээний мэдээ, өгөгдлүүдийг

бүртгэж, боловсруулахЖишээ: борлуулалтын мэдээ боловсруулах,

бараа, бүтээгдхүүний бүртгэлийн системүүд, нягтлан бодох бүртгэлийн системүүд

Үйлдвэрлэлийн процессийг хянаж, удирдах системүүдБодит процессуудыг хянаж, удирдахЖишээ: газрын тос боловсруулалтанд химийн

процессуудыг хянахын тулд мэдрэгчүүдийг (сенсорууд) хэрэглэдэг

Байгууллагын хамтын ажиллагааны системүүдБагын ба ажлын хэсгийн харилцааг сайжруулнаЖишээ: и-мэйл, видео конференц

Page 21: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-21

Ажил гүйлгээг боловсруулах хоёр арга

Багц боловсруулалт:Цаг хугацааны туршид ажил гүйлгээнүүдийг

хуримтлуулж байгаад тодорхой тогтмол хугацаанд боловсруулах

Жишээ: Банк нь хүлээн авсан бүх чекүүдийг шөнө бөөнөөр нь боловсруулдаг

Онлайн боловсруулалт:Ажил гүйлгээг тэр даруйд нь боловсруулнаЖишээ: Банк нь ATM-аас авч буй мөнгийн тэр

дор нь боловсруулж, гаргаж өгнө

Page 22: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-22

Удирдлагын дэмжих системүүд

Ямар үүрэгтэй системүүд вэ?Менежерүүдийг мэдээллээр хангаж, үр

дүнтэй шийдвэр гаргахад нь тусална

Page 23: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-23

Удирдлагыг дэмжих системүүдийн төрлүүд

Удирдлагын Мэдээллийн Системүүд (УМС) Менежерүүдийг тайлангаар хангаж, тайланг харуулна. Жишээ: өдөр тутмын борлуулалтын шинжилгээний

тайлангууд Шийдвэр Гаргалтанд Туслах Системүүд (ШГТС)

Шийдвэр гаргалтанд хэрэгтэй, интерактив дэмжлэгээр хангана

Жишээ: Сурталчилгааны мөнгийг хаана зарцуулахыг тодорхойлоход “Ингэвэл яах бол” шинжилгээ тусална

Дээд Удирдлагыг Мэдээллийн Системүүд (ДУМС) Гүйцэтгэх захирлууд ба менежерүүдийг чухал

мэдээллээр хангана Жишээ: Өрсөлдөгчдийн авч байгаа арга хэмжээнүүдийн

талаарх мэдээллийг амархан авах боломж олгоно

Page 24: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-24

Үйл ажиллагаа эсвэл Удирдлагыг дэмждэг системүүдЭксперт системүүд

Экспертийн зөвлөгөөгөөр ханганаЖишээ: зээл олголтын зөвлөгч

Мэдлэгийн Удирдлагын СистемүүдБизнесийн мэдлэгийг бий болгох, зохион

байгуулах ба компаний хэмжээгээр тарааж түгээхэд тусална.

Жишээ: Бизнесийн хамгийн сайн туршлагууд руу Интранетээр хандах

Page 25: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-25

МС-ийг цар хүрээгээр нь ангилах

Бизнесийн функциональ системүүд Бизнесийн үндсэн функцүүдийн үйл ажиллагаа ба

удирдлагын хэрэглээ рүү чиглэнэ Жишээ: Нягтлан бодох бүртгэл, санхүү, эсвэл

маркетингийн үйл ажиллагааг дэмжинэ Стратегийн мэдээллийн системүүд

Хэрэглэгчдийнхээ хувьд стратегийн давуу байдлыг олж авахад тусална

Жишээ: тээвэрлэлтийг мөрдөх, и-худалдааны вэб системүүд

Функциональ нэгж дундын мэдээллийн системүүд Хэд хэдэн төрлийн мэдээллийн системүүдийг нэгтгэсэн

системүүд Олон функцүүдэд тусална.

Page 26: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-26

МТ-ийн сорилт ба боломжууд

Бизнесийн зорилгод хүргэх мэдээллийн систем ба технологиудыг удирдах үед менежерүүдэд тулгардаг сорилтууд ба боломжуудын жишээ

Page 27: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-27

МТ-ийн сорилт ба боломжууд

Бизнес / MТ-ийн сорилтБүтээгдхүүнийг хөгжүүлэх, үйлдвэрлэх,

хүргэж өгөх циклийн хурд ба уян хатан байдлын шаардлагууд

Интернетийн технологиудыг хэрэглэн бизнес процессуудад реинженеринг хийх, функцуудыг хооронд нь нэгтгэх

И-бизнес ба и-худалдааг байгууллагын стратеги, үйл ажиллагаа, бүтэц зохион байгуулалт, соёл руу нэгтгэх

Page 28: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-28

МТ-ийн сорилт ба боломжууд

Бизнес / МТ-ийг хөгжилИнтернет, интранет, экстранет, Вэбийг МТ-

ийн үндсэн дэд бүтэц болгон ашиглахСүлжээгээр холбогдсон ажилчид,

хэрэглэгчид, нийлүүлэгчдэд Вэб технологийг тарааж түгээх

Глобал сүлжээгээр холбогдсон тооцооллын, хамтын ажиллагааны, шийдвэр гаргалтанд туслах системүүдийг хөгжүүлэх

Page 29: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-29

МТ-ийн сорилт ба боломжууд

Бизнес / МТ-ийн зорилгууд:Хэрэглэгчдийн хүсэж байгаа зүйлийг нь

хүссэн үед нь хүссэн хэлбэр, байдлаар нь хамгийн бага зардлаар өгөх

Нийлүүлэгчид ба хэрэглэгчидтэй хамтран үйлдвэрлэл ба бизнес процессийг зохицуулах

Нийлүүлэгчид, дистрибуторуудтайгаа хамтран сувгийн түншлэлийг сурталчлах

Page 30: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-30

МС-ийн амжилтыг хэмжих

Үр ашигЗардал, цаг хугацааг хамгийн бага хэмжээнд

хүргэж, мэдээллийн нөөцүүдийн ашиглалтийг сайжруулна

Үр дүн, өгөөжБизнесийн стратегиудыг дэмжихБизнес процессуудад боломж олгохБайгууллагын бүтэц ба соёлыг сайжруулахХэрэглэгч ба бизнесийн үнэ цэнийг

дээшлүүлэхҮр ашиг ба үр өгөөжийн хоорондын ялгаа

нь юу вэ?

Page 31: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-31

МС-ийн шийдлүүдийг боловсруулах

1. Судалгаа хийх

5. Ашиглалт, засвар үйлчилгээ

2. Шинжилгээ хийх

3. Зохиох

4. Нэвтрүүлэх

Page 32: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-32

МТ-ийн хэрэглээний ёс суртхууны сорилтууд

•Харилцагчид эсэргүүцэх

•Ажил зогсох

•Засгийн газар хөндлөнгөөс оролцох

•Харилцагчид эсэргүүцэх

•Ажил зогсох

•Засгийн газар хөндлөнгөөс оролцох

Гол эрсдлүүд•Хэрэглэгчтэй түншлэх үйл ажиллагааны удирдлага

•Хүний нөөцийн удирдлага

•Бизнесийн шинжилгээний системүүд

•Хэрэглэгчтэй түншлэх үйл ажиллагааны удирдлага

•Хүний нөөцийн удирдлага

•Бизнесийн шинжилгээний системүүд

МТ-ийн хэрэглээ

•Нууцлал, хүний эрхийн зөрчлүүд

•Буруу мэдээлэл

•Хуйвалдаан

•Нууцлал, хүний эрхийн зөрчлүүд

•Буруу мэдээлэл

•Хуйвалдаан

Гол хор хөнөөл

•Ёс суртхууны хууль, дүрмүүд

•Урамшуулал

•Батламж

•Ёс суртхууны хууль, дүрмүүд

•Урамшуулал

•Батламж

Боломжит хариу үйлдлүүд

Page 33: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-33

Ёс суртхууны хариуцлагууд

МТ-ийн ямар хэрэглээнүүдийг бусад хувь хүмүүс эсвэл нийгэмд хор уршигтай буюу буруу гэж тооцох вэ?

Интернет эсвэл компаны МТ-ийн нөөцүүдийн зөв зохистой бизнес хэрэглээ гэж юу вэ?

Компьютерын гэмт хэргээс Та өөрийгөө хэрхэн хамгаалж болох вэ?Жишээ:Буруу, хор уршигтай ашиглалтанд өөрт

шаардлагагүй өгөгдлүүдийг цуглуулах, хэрэглэгчийн хувийн мэдээллийг хамгаалахгүй байх зэрэг орж болно.

Page 34: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-34

МТ-ийн ажлын байр

Үндсэн програмчлалын аутсорсинг Энэтхэг, Ойрхи Дорнод ба Ази-Номхон далайн орнуудаас хийгдэж байна

МС-ийн бусад чиглэлд ажил эрхлэх маш их боломжууд гарч байна.

Мэргэжсэн МС-ийн боловсон хүчин дутагдалтай байгаа

Ирээдүйтэй, баталгаатай, сонирхолтой, урт хугацааны ажлын байрууд

Page 35: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-35

МС-ийн ажлын байрны боломжууд

Page 36: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-36

Ажил эрхлэлтийн өсөлт

2012 он хүртэл хамгийн хурдан өсөн нэмэгдэж, эрэлттэй байгаа ажлын байрнууд доторСистемийн шинжээчид,Өгөгдлийн сангийн администраторуудУдирдлагын түвшний бусад ажлын байруудСүлжээний мэргэжилтэнМэдээллийн хамгаалалтын мэргэжилтнүүд

орж байна.

Page 37: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-37

МС-ийн функцүүд

Компаний үндсэн функциональ нэгжҮйл ажиллагааны үр ашиг, ажилчдын хөдөлмөрийн

бүтээмж, ёс зүй, хэрэглэгчдэд үйлчлэх, сэтгэл ханамжинд чухал нөлөө үзүүлэгч

Үр дүнтэй шийдвэр гаргалтанд туслах мэдээллийн гол эх сурвалж

Глобал зах зээл дээр өрсөлдөх чадвартай бараа бүтээгдхүүн ба үйлчилгээг хөгжүүлэх чухал бүрэлдхүүн хэсэг

Өөрчлөгдөж, сорьж байдаг ажлын байрны боломжӨнөөдрийн сүлжээгээр холбогдсон бизнесийн гол

бүрэлдхүүн хэсэг

Page 38: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-38

Систем гэж юу вэ?

Систем болОрцыг хүлээн авч зохион байгуулалттай

хувиргах процессоор гарцыг бий болгох замаар

Нийтлэг нэг зорилгод хүрэхийн төлөө хамтдаа ажиллаж байгаа

Маш тодорхой тогтоосон хил хязгаартайӨөр хоорондоо уялдаа холбоотой бүрэлдхүүн

хэсгүүдийн цогц

Page 39: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-39

Системийн гурван үндсэн функц

Оруулах – систем рүү боловсруулахаар оруулж буй элементүүдийг олж, цуглуулах үйл ажиллагаа

Боловсруулах – орцыг гарц болгон хөрвүүлдэг хувиргах процесс

Гаргах хувиргах процессоор элементүүдийг хамгийн эцсийн цэг хүртэл нь дамжуулж буй процесс

Page 40: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-40

Кибернетик систем

Бүх системүүд орц, боловсруулалт, гарцтай байдаг

Өөрийгөө хянадаг, өөрийгөө тохируулдаг, эргэх холбоо ба удирдлагатай системийг кибернетик систем гэнэ:Эргэх холбоо системийн гүйцэтгэлийн тухай

мэдээУдирдах систем өөрийнхөө зорилгод

хүрэхийн төлөө явж байгаа эсэхийг тодорхойлохын тулд эргэх холбоог хянаж, үнэлж дүгнэх процесс

Page 41: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-41

Кибернетик систем

Page 42: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-42

Компани систем болох ньБизнес орчин дахь хувьцаа эзэмшигчид

Нийгмийн бүлэг Өрсөлдөгчид

Ний

лүү

лэг

чид

ЗГ-

ий

н а

гент

ла

гууд

Санхүүгийн байгууллагууд Хөдөлмөрийн холбоод

Хув

ь ни

йл

үүл

эгчи

дХ

эрэг

лэг

чид

Эдийн засгийннөөцүүд: Хүмүүс Мөнгө Материал Машин Газар Хэрэгслүүд Эрчим хүч Мэдээлэл

Бүтээгдхүүн, үйлчилгээ: Бүтээгдхүүн Үйлчилгээ Төлбөр тооцоо Тусламж, хандив Мэдээлэл Бусад

Бизнес процесс: Бүтээгдхүүн, үйлчил- гээг сурталчлах, хөгжүүлэх, үйлдвэрлэх ба хүргэж өгөх Хэрэлэгчдийг дэмжиж, туслах Бусад процессууд

Удирдлага

Мэдээллийн систем

Page 43: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-43

Мэдээллийн системийн загвар

Page 44: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-44

Мэдээллийн системийн бүрэлдхүүн хэсгүүд

Хүний нөөцЭцсийн хэрэглэгчид: МС-ийг буюу МС-ийн

мэдээллийг хэрэглэж байгаа хүмүүсМС-ийн мэргэжилтэн: МС-ийг хөгжүүлж,

ажиллуулж байгаа хүмүүсТехник хангамжийн нөөц

Мэдээлэл боловсруулалтанл хэрэглэгдэж байгаа бүх бодит төхөөрөмжүүд

Машин, өгөгдөл зөөгч, дагалдах төхөөрөмжүүдПрограм хангамжийн нөөц

Програм, дүрэм журмууд зэрэг мэдээлэл боловсруулах бүх зааварчилгаанууд

Системийн програм хангамж, хэрэглээний програм хангамж, дүрэм журмууд

Page 45: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-45

Мэдээллийн системийн бүрэлдхүүн хэсгүүд (үргэлж.)

Мэдээ, мэдээллийн нөөцБизнесийн ажил гүйлгээний тухай баримтуудБоловсруулагдсан ба зохион байгуулагдсан

мэдээлэлЗохион байгуулагдсан мэдээ, өгөгдлүүдийн

мэдээллийн сангуудСүлжээний нөөц

Харилцаа холбооны зөөгчСүлжээний дэд бүтэц: техник ба програм

хангамжИнтернет, интранет ба экстранет

Page 46: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-46

Өгөгдөл ба мэдээллийн ялгаа

Өгөгдөл, мэдээ бодит үйл явдлын буюу бизнесийн ажил гйүлгээнүүдийн тухай түүхий баримтууд

Мэдээлэл Эцсийн хэрэглэгчийн хувьд утга учиртай, хэрэгтэй агуулгатай болж хувирсан мэдээ, өгөгдөл

Жишээ:Борлуулалтын өгөгдөл, мэдээ: барааны нэр,

тоо ширхэг, нэгжийн үнэБорлуулалтын мэдээлэл: барааны төрөл,

борлуулалтын нутаг дэвсгэр эсвэл борлуулагчаар гаргасан борлуулалтын хэмжээ

Page 47: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-47

МС-ийн үйл ажиллагааӨгөгдлийн нөөцийг оруулах

Өгөгдөл оруулах үйл ажиллагааӨгөгдлийг мэдээлэл болгон боловсруулах

Ж нь., тооцоолох, харьцуулах, сортлох, ангилах, нэгтгэх

Мэдээллийн бүтээгдхүүнийг гаргахМессэж, тайлан, маягт ба график дүрслэлүүд

Өгөгдлийн нөөцийг хадгалахӨгөгдлийн элементүүд ба мэдээллийн сангууд

Системийн гүйцэтгэлийг хянаж, удирдахЭргэх холбоог хянаж, үнэлж дүгнэх

Page 48: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

1-48

МС-ийг ялгаж таних

Бизнесийн мэргэжилтний хувьд та МС-ийг олж харж, тэдгээрийнХэрэглэж буй хүмүүс, техник хангамж,

програм хангамж, өгөгдөл ба сүлжээний нөөцүүдийг

Бий болгож байгаа мэдээллийн бүтээгдхүүний төрлийг

Оруулах, боловсруулах, гаргах, хадгалах ба хянаж, удирдах үйл ажиллагаагаа гүйцэтгэж буй аргыг

Тодорхойлох чадвартай байх ёстой

Page 49: 001 бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

Бизнесийн мэдээллийн системүүдийн үндэс

Бүл

эг1

McGraw-Hill/Irwin Copyright © 2007 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.