اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf ·...

28
سع تحقیقات تاه فصل،پايیسقتصادی ا1331 تلبدی الػؼ تحمیمبت تب فل- بس ؿفت - پبيیض19?1 - كفحبت8> - 1 يسن بر کیفیت هحیطر تجارت اثر ت زيست اكغشیشي 1 دؿىیػفی ت ؿیذا ي8 اسثبثیب ؿیشي9 چکیذبيغ كذتشي يىی اص پش دسآا ػ ثسيؼ تدبست تی ب خی سا دس سؿذخ تمؾ لبث ذا ت اصذ حبكی اػت، دسآبتبيغ خذ يىی اص كسيؼ تدبست ت خبيی وذ. اص آب ايفب وستلبدی وـ البدیتلدب ثدش سؿدذ الؼدتمی ة ؿدذحؼ یضثب سی وـق داخبخب یذ ثخـی اص تؼت ك ايی س تبثیش وـ سؿذبثی ثزاسد. پغ اص دػتی حدیي ، ویفیدتبدیتلدی ال ثبيی دت ثدبیت صيؼدت اص ایدض ثدش شویدت اثدش ت یدهمیبع، اثش تى شيك اثش اصسيؼ تدبست ت،یچ .ذ ؿذاسداس خ ثشخحیي ت ویفیتزاؿت. ذا تبثیش خ صيؼتحیي ثش ویفیتسيؼ تدبستشسػی اثش ت ث تحمیك، ث دس اييد اتحبدخدتت بیس صيؼدت وـد اس( پب دذ،، ايشدبسػتب ،ب، يب، آؼذ، فشای، فبسن، اػتسی چه، دا اتشيؾ، لجشع، خ)ئذ ػ یباوی، اػپبی، اػب، سذ، پشتغب ،یت ،یب ايتب( دب خدتت بیس وـد ،، اسد ايدشا، ػددبيت، ػجی، وی ،لش، ي ،یؼغ، فشاوؾ، ت ،بتب ، ثحشي) تشوید سي اصتفبد ثدب اػدیب صس دس د ػبدؽ پب س1??; - 8212 اػت. ؿذ پشداختی ـب ذ دػت آتبيح ث حدیي ثدش ویفیدتسيؼ تدبست اثش تذ و دخدتت بیس صيؼدت وـدپب اس اتحبدي دییدؾ آبػث وب ثسيؼ تدبستی ت اػت يؼدجت ثث اوؼیذ وشثت اػت. ا ؿذ بحیي ثش ویفیتسيؼ تدبستبيح اثش تت دبستی تدد اػدت يؼدفی ثد ب ختت بیس صيؼت وـ دییدبػث افضايؾ آ ثسيؼ ت اوؼیذ وشث اػت. ؿذذی کلوات کلی@ حیي ، ویفیتشویتیه، اثش تمیبع، اثش تى ، اثشسيؼ تدبست ت صيؼت طبقذی بJEL : L48,F21,J12,Q15 1 - ایبی اكفیذ اؿشفی ؿصؽ ػب آػؼ ػتبديبس[email protected] 2 - یبی اكفیذ اؿشفی ؿصؽ ػب آػؼ تلبدبع اسؿذ ال وبسؿ[email protected] 3 - ایبی اكفیذ اؿشفی ؿصؽ ػب آػؼ ػتبديبسDownloaded from jrer.ir at 3:31 +0330 on Friday January 17th 2020

Transcript of اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf ·...

Page 1: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

1331اقتصادی،پايیس فصلاه تحقیقات تسع

1-<8كفحبت -1?19پبيیض-فتؿبس -فلب تحمیمبت تػؼ التلبدی

زيستاثر تجارت تريسن بر کیفیت هحیط 1شي اكغشی

8ؿیذا يػفی تدؿىی

9ؿیشي اسثبثیب

چکیذتاذ مؾ لبث تخی سا دس سؿذ خب یتدبست تسيؼ ث ػا يىی اص پش دسآذتشي كبيغ

التلبدی وـسب ايفب وذ. اص آ خبيی و تدبست تسيؼ يىی اص كبيغ خذبتی اػت، دسآذ حبك اص اي كؼت ثخـی اص تیذ بخبق داخی وـس یضثب حؼة ؿدذ ؼدتمیبب ثدش سؿدذ التلدبدی

صيؼدت اص ایتدت ثدباليی ثبالی التلدبدی، ویفیدت حدیي زاسد. پغ اص دػتیبثی ث سؿذ وـس تبثیش یثشخسداس خاذ ؿذ. چی، تدبست تسيؼ اص شيك اثش میبع، اثش تىیده اثدش تشویدت یدض ثدش

صيؼت تبثیش خاذ زاؿت.ویفیتت حیيصيؼدت وـدسبی تخدت اتحبديد دس اي تحمیك، ث ثشسػی اثش تدبست تسيؼ ثش ویفیت حیي

اتشيؾ، لجشع، خسی چه، دابسن، اػتی، فالذ، فشاؼ، آب، يب، دبسػتب، ايشدذ، پب )اسايدشا، اسد، وـدسبی تخدت دب ) ايتبیب، تی، ذ، پشتغب، سبی، اػاوی، اػپبیب ػئذ(

ثدب اػدتفبد اص سي تشوید( ثحشي، بتب، شاوؾ، تغ، فؼی، لش، ي، یجی، ويت، ػدب، ػد پشداخت ؿذ اػت. 8212-;??1سؽ پب ػبد دس دس صبی

صيؼدت وـدسبی تخدت دذ و اثش تدبست تسيؼ ثدش ویفیدت حدیي تبيح ث دػت آذ ـب یب ؿذ اػت. ات اوؼیذ وشثثجت ثد اػت يؼی تدبست تسيؼ ثبػث وبؾ آدی دی اتحبدي اسپب

صيؼت وـسبی تخت ب فی ثدد اػدت يؼدی تددبست تبيح اثش تدبست تسيؼ ثش ویفیت حیي ؿذ اػت. اوؼیذ وشثتسيؼ ثبػث افضايؾ آدی دی

صيؼتتدبست تسيؼ، اثش میبع، اثش تىیه، اثش تشویت، ویفیت حیي @کلوات کلیذی

JEL:L48,F21,J12,Q15 بذیطبق

[email protected] ػتبديبس ػؼ آصؽ ػبی ؿیذ اؿشفی اكفبیا - 1

[email protected] وبسؿبع اسؿذ التلبد ػؼ آصؽ ػبی ؿیذ اؿشفی اكفبی -2 ػتبديبس ػؼ آصؽ ػبی ؿیذ اؿشفی اكفبیا -3

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 2: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

1?19فلب تحمیمبت تػؼ التلبدی،پبيیض 8

هقذه -1

دبی خدبسی تدشاص ای تحت حؼدبة تسيؼ ػذتبب يه ثخؾ وبس فـشد دس ثخؾ خذبت ثی

بی تسيؼ بیتدت اسص خدبسخی تا فت، اص آ خبيی و دسيبفتیب اػت. ث ی دی یپشداخت

بی تسيؼ اثش كبدسات داسد. چی خبسخی و دس وـس ملذ ثشای تسيؼ كشفؼتذ دسيبفتی

تا ث ػا اسدات دس ظش شفت. ث ػجبست ديش اي كبدسات اسدات بحؼع سا ؿد سا یی

تدبست تسيؼ ث ػدا يىدی اص پدش دسآدذتشي كدبيغ (. 8221، 1يذ) تئثبذتدبست تسيؼ ی

تؼذاد سد شدؿش ثی تاذ مؾ لبث تتخی سا دس سؿذ التلبدی وـسب ايفب وذ. ش چ خب ی

يبثذ. اص اي س، تدبست تسيؼد ثبػدث ای ث وـس افضايؾ يبثذ، دسآذ حبك اص آ یض افضايؾ ی

ؿد. اص آ خبيی و تدبست تسيؼ يىی اص كبيغ خدذبتی صايی یؼتشی، فمشصدايی اؿتغبػذات

داخی وـس یضثب حؼة ؿذ، ؼدتمیبب اػت، دسآذ حبك اص اي كؼت ثخـی اص تیذ بخبق

تاذ ساىبسی بػدت ثدشای دػدتیبثی ثد سؿدذ زاسد. اص اي س، یثش سؿذ التلبدی وـس تبثیش ی

بی التلبدی، دچدبس سدك ؿد. اش تدبست تسيؼ ث دی تؼب صيبد ثب ديش فؼتبیتالتلبدی ثبالتش

-دذ يب حل آ سا لدشف دی ث آ وبال يب خذت اسائ یبی التلبدی وؿد، ػبيش فؼتبیت

تاذ ث ػا تسی وذ. ثبثشاي تدبست تسيؼ دسآذ بؿی اص آ یوذ شا ثب آ حشوت ی

، 8ب سا ث دجب خد س ث خ ثشاذ )كذيمی ىبساثشای سؿذ التلبدی ػ بيذ ػبيش فؼتبیت

ب اػت. ثب ايد حدب، سؿدذ بی التلبدی دتسؿذ التلبدی، ذف اكی ثؼیبسی اص ػیبػت(. 8221

بی خذتی ثش حیي صيؼت )ث ػت اػدتفبد فضايدذ اص دبثغ التلبدی ػشيغ، ؼالب ثبػث ايدبد صيب

ویفیدت صيؼدت ؿد. اشص استجبى یب سؿذ التلبدی ب( یجیؼی اتـبس حد ثیـتشی اص آاليذ

9اس، ث حی صيؼت حیی وصتغ Uحیی ث كست -ؼشف اػت. ثذي ؿى و دس ػدب

يبثذ اتب ث شس صب پغ اص سػیذ بی ای سؿذ التلبدی، مذاس تخشيت صيؼت حیی افضايؾ ی

ود ثد سؿدذ ثدبالی ودذ. صدبی ث ػح ؼیی اص سؿذ، مذاس تخشيت صيؼت حیی وبؾ پیذا دی

يبثذ شد دس ثشاثش آدی بذ سػی، ػح ػاد داؾ آبی ؿشذا افضايؾ یالتلبدی ی

-وذ يب اي و دس اثش سؿذ التلبدی، پیـدشفت دذ اػتشام یآدی ا اص خد اوؾ ـب ی

ث ی خدت دس فشآيدذ تیدذ، آددی سد آسی ش چ ثیـتش دس فشآيذ تیذ ث وبس یبی ف

یدشی اذ، ثحث اذاصؿد. اص ػی ديش دس خاؼی و ث ػح ثباليی اص سؿذ سػیذوتشی ايدبد ی

ؿدد افىدبس دب دؼىغ دی وتش آدی خذتی اػت یضا آدی پیػت دس بشب سػب

1 - Theobald 2 - Seddighi et al 3 - Environmental Kuznets Curve

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 3: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

9 صيؼتاثش تدبست تسيؼ ثش ویفیت حیي

استجبى یب سؿذ التلبدی ویفیت صيؼت حیی دس يه ثؼدتش دذ. ػی ث آ حؼبػیت ـب ی

تاذ ث كست ؼتمی، ؼىع يب تشویجی اص ش د ثبؿذ )پظيب شاد حبك، صبی ثذ ذتت، ی

19><).

صيؼت وـدسبی تخدت ذف اص ادب اي پظؾ ثشسػی اثش تدبست تسيؼ ثش ویفیت حیي

صيؼدت اص بی تخت ب اػت. دسالغ، اثش تدبست تسيؼ ثش سی ویفیت حیياتحبدي اسپب وـس

ثبؿدذ. صيؼدت دی د ؼیش كست ی پزيشد. ؼیش ؼتمی، اثش تدبست تسيؼ ثش سی ویفیت حدیي

صيؼدت ؼیش غیشؼتمی، تدبست تسيؼ ثش سؿذ التلبدی ػپغ سؿذ التلبدی ثش سی ویفیت حیي

دس لؼت د اي مب ث جبی ظشی دس لؼدت ػد ثد اسائد دذ دس ثشاي اثش ی زاسد. ثب

یشی دس لؼت آخش ثیب خاذ ؿذ.ؿد. تیدلؼت چبس ث تخی ذ پشداخت ی

هبای ظری -2

زيستاثر تجارت تريسن بر هحیط -2-1

ال خدذبتی اػدت ود يده وـدس وذ، سفب التلبدی اثؼت ثش تیذ وبظشي تدبست ػا ی

ؿد و داسای ضيت سلبثتی دس آ اػت. اي ثذا ؼب اػت و صبی سلبثت پزيشی ثی ای حفظ ی

تاذ ث كست تادبيی يده تیذ دس ساػتبی لؼیت ضيت سلبثتی يه وـس ثبؿذ. سلبثت پزيشی ی

زاسی ثش ػشه وشد آ تمبهب تؼشيف ؿدد التلبد ثشای خزة وشد تمبهب ثشای كبدساتؾ ػشبي

((. ث ػال ف سلبثت پزيشی ثی ای دس خدذبت 9??1، )8( ، دالس كبف><?1، )1)فشثشي

آب دؿاس اػت؛ ویفیتدت خدذبت دس ثدش تسيؼ دس ثشیشذ فبوتسبی ویفیتی اػت و تؼیی ویتت

شفت ؿذ، یضا تخللی ؿذ، ظشفیت آسی تىطی ویفیت بثغ اؼبی فبوتسبيی ؼدتذ

تاذ ث كست ة ثش ػىشد تدبستی تسيؼ يه وـس تبثیش ثزاسذ. التلبدی و یدضا و ی

ثبؿدذ ادذاص دذ، ب التلبدی اػت و لبدس دی ء یسلبثت پزيشی دس خذبت تسيؼ خد سا استمب

خد سا دس ثبصاس خلكی افضايؾ ثجشد. التلبدی و یدضا سلبثدت پدزيشی سا كبدسات خذبت تسيؼ

آيذ، خدد دذ، ب التلبدی اػت و اذاص اسدات خذبت تسيؼ، و اص وـس ديش یوبؾ ی

((.1??1،)9دذ ) بذسا افضايؾ ی

1 - Fugerberg 2 - Dollar and Wolff 3 - Mandeng

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 4: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

1?19فلب تحمیمبت تػؼ التلبدی،پبيیض :

ؿد@ اثش میبع، اثش تىیه اثدش صيؼت ث ػ دػت وی تمؼی یاثش آصاد ػبصی تدبست ثش حیي

((. اثش میبع اؿدبس داسد ثد افدضايؾ دس میدبع ثدبصدی فؼتبیدت <??1، )1تشویت )و سايش ثبتض

اتـدبس آددی التلبدی و ى اػت ث دجب تدبست خذبت سخ دذ. ث ش حدب، ىد اػدت

دبی اهبفی ايدبد وذ وبؾ بثغ جیؼی سا ػشػت ثجخـذ )تید@ احتب صيبد فی(. اوثدش فؼتبیدت

ثشداسی اص بثغ تدذيذ ؿذ يب دس پذيذ آسد صثب التلبدی دس شح اػتخشاج اد خب، يب دس ثش

ىشد التلبدی ث ؼبی افضايؾ ػح آػدیت صذ. افضايؾ میبع ػصيؼت كذ یآدی، ث حیي

صيؼت اػت، ش اي و مشسات صيؼت حیی ػخت حبو ثبؿذ، دس ايد كدست فؼتبیدت ث حیي

(. 8228، 8ؿد )دياهبفی دش ث كذ آػیت ی

-ف"اثشات ای اص اثشات تیذ تدبست اػت و ثؼوبب اص آ ثب ب اثش تىیه@ اثش تىیه صيش دػ

ؿد و ؿی تیذ ى اػت ثد ػدا يده تیدد اص ؿد اص اي حمیمت بؿی یيبد ی "آسی

تدبست دس ثخؾ خذبت، تغییش وذ. بی و دسآذ شد افضايؾ ی يبثذ تمبهبی آب اص دت ثشای

دبی تیدذ س ث اكالح سؽصيؼت ػخت تش افضايؾ ی يبثذ، ثبثشاي تیذوذب دجلای حیي

تش ؼدتذ )تیدد@ ثجدت(. ثد ػدال اثدش ايد ثدشت ، تغییدشات بی پبنخد اػتفبد اص تىطی

بی دذ. چی سؽب وبؾ یب سا ث خشخیوذ ؼجت سدیتىطی ثبصاس سا ذايت ی

صيبد ثجت(. اثشات تىیه ثجدت صدبی حبكد وذ )تید@ احتبتیذ اثضاس هبيؼبت سا حذال ی

صيؼت خشخی آدی ث اصای ش احذ حل وبؾ يبثدذ )اػدتشت ؿد و تخشيت حیيی

(. 8222، 9ىبسا

اثش تشویت@ اؿبس داسد ث اي و تدبست دس ثخؾ خذبت، ث س وی ػدبختبس تشویدت التلدبد

دذ. ظس اص تشویت التلبد يه وـس، ػی اػت و ش دػت س یيه وـس سا دس ؼشم تغییش لشا

ددذ. آصادػدبصی تددبست ػدجت اص وبالب خذبت، دس و تیذات يه وـس ث خد اختلبف ی

بيی و دس آ ضيتت ؼدجی داسدذ، افدضايؾ ددذ ثد خاذ ؿذ، وـسب تیذات خد سا دس ثخؾ

پیذا وذ. اثش فیذ صبی ث خد یاكالح دس تیذ آ تخلق ای آيذ و تشویت ػدبختبس ثد د

اذ، افضايؾ يبثدذ )ثیدب چذپشػدبد خدا تغییش وذ و ػ تیذات ث فغ كبيؼی و وتش آاليذ

((.8229،):آػف آدخبی

1 - Cole. Rayner and Bates 2 - Dean 3 - Strutt et al 4 - Biman Chand Prasad and John Asafu-Adjaye

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 5: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

; صيؼتاثش تدبست تسيؼ ثش ویفیت حیي

وذ ثش پببی فی یض، اش وبالب خذبتی و يه وـس تیذ یاص خج ی دبثغ جیؼدی آ يد

ب آصادػدبصی تددبسی ػد آ ب ايدبد آدی بيذ، آوـس تیذ ؿذ يب اي و فشآيذ تیذ آ

حیی، اي ث بی بػت صيؼتكبيغ سا دس التلبد ی افضايؾ خاذ داد. دس كست فمذا ػیبػت

-سا ؿتبة ثخـدیذ ثد ػدح بپبيدذاس ثدش ثشداسی اص بثغ جیؼیافضايؾ آدی دش ؿذ ثش

ثشداسی ػق خاذ داد.

اثر تجارت تريسن بر رضذ اقتصادی -2-2

ؿد، ثبثشاي دسآذ حبكد اص ايد تدبست تسيؼ ث ػا يىی اص كبيغ خذبتی حؼة ی

التلبدی آ وـس كؼت ثخـی اص تیذ بخبق داخی وـس یضثب حؼة ؿذ ؼتمیبب ثش سؿذ

بی ػدفش بدذ حد وذ، ثبيذ ضيزاسد. بی و شدؿشا ث ؿش وـسی ػفش یتبثیش ی

ای و ب خشيذبی خد سا ثپشداصذ. افشاد ث س ؼ ث ش مالبت، غزا، ح م، شدؽ

وذ ثب اي وبس ػجت افضايؾ دسآدذ یوذ، ػغبتی وبالبی خلف آ خب سا خشيذاسی ػفش ی

وذ ثبػث سدك التلدبدی ب اص شيك اسصی و اسد وـس یضثب یؿذ.اي ضيوـس ملذ ی

ؿد. ش چ تؼذاد سد شدؿش ثی ای ثد يده وـدس سؿذ التلبدی ثبالتش ثشای وـس یضثب ی

تادذ ساىدبس بػدجی ثدشای وؼدت يبثذ.اص اي س دی ايؾ یافضايؾ يبثذ، دسآذ حبك اص آ یض افض

دسآذبی اسصی ػشؿبس ثشای وـسب دس تید سؿدذ التلدبدی ثدبالتش ثبؿدذ) كدذيمی ىدبسا،)

ثبؿذ و اص شيك اسص خدبسخی، افدضايؾ دسآدذ، ((. تدبست تسيؼ ث ػا يه جغ دسآذصا ی8221

ؿد. ب دش ث سؿذ التلبدی یب تػؼ صيش ػبختص پشداختايدبد اؿتغب، تؼبد دس تشا

تاذ ث س ثبم یبصبی اسص خبسخی سا پؿؾ ددذ چی ث ػا يه ثخـی اػت و ی

آسد ((. دس حمیمت تسيؼ اسص خبسخی دی 8228)8(، پبي یشس 8222)1)دسيتؼبویغ اثببػیبديغ

سدات وبالبی ػشبيتاذ ثشای او ی ی ای ث ظس تیذ وبالب خذبتی اػتفبد ؿد و ثد ثد

((. اسائد اسص ثد ودبؾ ؿدىبف دس اسص، افدضايؾ :>?1، )9ؿد )ىیخد دش ث سؿذ التلبدی ی

وذ )چی چب ی دسآذ ؿخلی، بیبت ثش دسآذ ثبالتش ايدبد فشكت بی ؿغی ثیـتش وه ی

((. <822، ):چب پی چب

1 - Dritsakis and Athanasiadis 2 - Payne and Mervar 3 - Mckinnon 4 - Chien- Chiang Lee and Chun- Ping Chang

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 6: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

1?19فلب تحمیمبت تػؼ التلبدی،پبيیض >

تمبهبی ايدبد ؿذ ثشای یشی وبس دس اي ثخؾ ث دی فلی ثد تسيؼ ػب داسد. ػال ثش

ثبؿدذ ) بی ايدبد ؿذ اغت پبس لت اػت داسای دػتضد لؼیت اختبػی پدبيیی دی اي ؿغ

یشی تبثیش اؿتغب ثد دس دلیدك غیدش ىد ((. اجت اذاص =??1،)1ثبيدض یدىپ ت فست

بی تسيؼتی ث ػختی اص افشاد ديشی و دس ی ع اػت؛ صيشا اص يه شف، افشاد ؿبغ دس فؼتبیت

ب فؼتبیت داسذ اب سثی ث تسيؼ ذاسذ، لبث تـخیق اػت. اص شف ديش، كؼت تسيؼ دس ؿغ

يبثذ؛ ثبثشاي، افشاد ؿبغ دس اي كؼت اص بی ث ب ثیـتشی یب سصبی خبكی اص ػب سك ب

((. 8??1،) 8ديش تفبت خاذ ثد) ثسوبت ذيه

،9تػؼ تسيؼ چی ثش تمبهدب ثدش سی وبالدب خدذبت ؼدی دثش اػدت )ػدیشيپع

یت التلبد دی سا اص اثؼدتی ((. تسيؼ دش ث فؼتب ؿذ ػح تمبهبی داخی ؿذ ظشف;??1)

وذ. ػال ثش اي ذ یب ثشتسيؼ ث دس دػتشع ثد ػشبي زاسی الص ثشای تػؼ صيش ػبخت

دبی ب چی ش د ػدبخت ػدبص ب، سػتساسؿذ تسيؼ دش ث افضايؾ تمبهب ثشای ت

ؿدد.اي خدت افدضايؾ ضيد دبی كدؼت ش دی ب، سػتببی تسيؼتی غیديش اص لجی پبسن

سی اص شيك خزة ثبصديذوذ اص تسيؼد اسائد خدذبت ثدب تسيؼ خاذ ؿذ اثش ثجتی ثش ثش

((. 8228،):ویفیت ثبالتش ثتش خاذ ؿذ )پبؿبسدص، یشچص، یتؼیغ پبتی

زاسد؛ چشا و اثش پيبيی دس حمیمت ، تسيؼ ث كست غیش ؼتمی یض ثش سؿذ التلبدی تبثیش ی

((. ث ايد 8??1،)=دذ )بسيـب ی > يب ديش آثبس خبسخی ;سا دس و التلبد ث ؿى اثشات ػشسيض

بس سدك ؿدد ، ػدبيش بی التلبدی، دچاي كست و، اش تسيؼ ث دی تؼب صيبد ثب ديش فؼتبیت

وذ، شا ثدب دذ يب حل آ سا لشف یبی التلبدی و ث آ وبال يب خذت اسائ یفؼتبیت

تادذ ثد ػدا تدسی ثدشای سؿدذ آ حشوت خاذ وشد. ثبثشاي تسيؼ خبسج تسيؼ دی

س ثد خد ثشادذ. اص ػدی ديدش، سؿدذ ب سا یض ث دجدب خدد التلبدی ػ بيذ و ػبيش فؼتبیت

التلبدی یض ثش تػؼ شدؿشی ثش اػت. سؿذ التلبدی، ثب تػؼ تؼیالت صيشثببی شدؿشی

(، ؼدتشؽ پد ICTب، تػدؼ فدبسی االػدبت استجبدبت ) ی ح م سااص خ تػؼ

اىتشیه، تػؼ ابو البتی، سػتسا دب، تػدؼ ثذاؿدت ػدی چدی تػدؼ دب تد

1 - Sef R. Baajens and Peter Nijkamp and Kees Van Montfort 2 - Burkart & Medilk 3 - Syriopoulos 4 - Pashardes and Nearchos and Mitsis and Panteli 5 - Spillovers 6 - Externalities 7 - Marin

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 7: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

= صيؼتاثش تدبست تسيؼ ثش ویفیت حیي

ؿدد)یجی، ثدبثىی خجدبسی، تؼیالت تفشيحی اس سفبی، خت تػؼ كؼت شدؿدشی دی

(19><.))

زيستاثر رضذ اقتصادی برکیفیت هحیط -2-3

بی التلبدی، دػتیبثی ث ػدح سؿدذ التلدبدی ضب ثب اي و ذف اكی ثؼیبسی اص ػیبػت

ثبؿذ، خبشات صيؼت حیی بؿی اص فؼتبیت التلبدی ث يه هع ثحث ثشایدض تجدذي ثبالتش ی

صيؼت )ثد ػدت اػدتفبد بی خذتی ثش حیيؿذ اػت. سؿذ التلبدی ػشيغ، ؼالب ثبػث ايدبد صيب

ؿد. ب( یفضايذ اص بثغ جیؼی اتـبس حد ثیـتشی اص آاليذ

( تخ ؿذذ و ساث ثذ ذت ثی سؿذ التلبدی ویفیدت 1??1دس ػب ) 1ششػ وش

صيؼدت حیدی ؿى ثد اػت. اي پذيدذ ثد ػدا حدی Uصيؼت ث كست يه حی حیي

صيؼت ثدب افدضايؾ دسآدذ وذ و ویفیت حیيػا ی EKCبی اذ. فشهی( بیذEKC) 8وصتغ

دی اص ثدشت التلبدی تض یی سؿذ ػشا دس شاح ا وذ ث تذسيح صبی و وـس ث ػح ؼیت

يبثذ.وذ، ثجد یدػت پیذا ی

حیی دسآذ اػدت. لجد اص اايد حیی وصتغ يه سد يظ اص صيب صيؼتحی صيؼت

تش ث ف تیذ لشف فت ؿذ ثد اي استجبى و ثیؾ خی اػت@ يؼی دسآذبی ثبال 2?د

وذ و دس وـسبی ؿد. اي استجبى ثیب یی خد ثبػث افضايؾ آدی یثیـتش اػت، و آ ث ث

تا ـبذ وشد.حیی ثیـتش سا یبی سؿذ فـبس صيؼتثشتذ شخ

ػشا2 صيب

GDPدسآذ ػشا

حیی وصتغداس حی صيؼت

(8221جغ@ تبی ػپبال ىبسا)

1 - Grossman and Kueger 2 - Kuznets Environmental Curve

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 8: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

1?19فلب تحمیمبت تػؼ التلبدی،پبيیض <

افضايؾ يبفت صيؼت يب آدی دس اثتذا سا ـب داد اػت. صيب حیي EKCؿى ثبال يه فشهی

ػپغ وبؾ يبفت اػت. ى اػت وـسبی دس حب تػؼ دس ػت چپ حدی صيؼدت حیدی

وصتغ وـسبی ثشتذ كؼتی دس ػت ساػت حی صيؼت حیدی ودصتغ لدشاس ثیشدذ.

ؾ بی التلبدی ـب دادذ و فشهیبت اػتبذاسد اسصؽ دبيی لدشف، آددی ضيد ودب ظشي

ودذ ود اخدشای ثیدب دی EKCاس ؿد. يه ؿشح بيی اص Uآدی ى اػت دش ث ؿى

ػیبػت صيؼت حیی الص یؼت صيشا ػشادب سؿذ التلبدی دس ثذذت دش ث حیي صيؼت ثتدش

ؿد. ی

التلدبدی )اثدش دبی ؿدذ@ میدبع فؼتبیدت ث ػ اثش تمؼی دی EKCبی تهیح تئسی فشهی

)اثش بی التلبدی يب ػبختبس التلبدی )اثش ػبختبس( تالؽ ثشای وبؾ آدی میبع(، تشویت فؼتبیت

وبؾ(. اد، ػدشبي اثشات ػا ختف اص لجی سؿذ التلبدی، تغییشات تىدطی، تددبست ثدی

تاذ ث ػ دسد ثدبال تدضيد صيؼت غیش دس الغ ی، مشسات حیي (FDI)زاسی ؼتمی خبسخی

((.=822،) 1ؿ.) چ

تش ؿذ تبي داسد. شػ دس ػدب شا ثب سؿذ التلبدی، میبع يه التلبد ث ثضسي ثضسي

ػا وشد و خب دس حب سؿذ یبص ثیـتشی ث اسد ؿذ افضايؾ ثبصد داسد اي اؿبس داسد و 1??1

بی التلبدی افضايؾ خاذ يبفت. اي اثش، اثدش میدبع ا حلالت فؼتبیتب اتـبسات ث ػصثب

ؿدذ، تدبثغ يىاخدت اص و د اثش ديش وتش ی ؿد. اهح اػت و میبع التلبد صبیبیذ ی

افضايؾ دسآذ اػت. دس ی حب ثب سؿذ التلبدی، ػبختبس تیذ اص فدش التلدبد وـدبسصی پدبن ثد

بی كددؼتی آددد ثبصـددت ثدد خددذبت التلددبدی پددبن تغییددش خاددذ وددشد )آس التلددبد

( ػا وشد و بی و تیذ يه التلبد اص فدش وـدبسصی ثد 9??1) 9((. پببيت;??1،)8ىبسا

يبثدذ. دید آ ايد اػدت ود دبثغ ثیـدتشی كؼتی تغییش ی يبثذ، ػذتبب ؿذتت آدی افدضايؾ دی

ؿد. بی ود ػدبختبس شداسی ؿذ اػت دس الغ ػشػت احیبء تشی بثغ بديذ شفت یثثش

كؼت اص كبيغ ػی ثب لشف اشطی ثبال ث خذبت كبيغ شا ثب تىطی تػؼ تجدذي دی

الب آ يده تدبثغ غیدش ؿد. احتدب آيذ. اي اثش، اثش ػبختبس بیذ یؿد، آدی ثب سؿذ دسآذ پبيی ی

ؼىع اػت. Uيىاخت اص دسآذ بذ حی

اثش تىطی ى اػت تىطی آد سا ثب تىطی پبن ػم وذ. چی استجدبى ثدی

صيؼت داس س ث پبيی حیي. لؼت ؿیتؼىع اػت Uصيؼت سؿذ التلبدی ؿجی حی حیي

1 - Wen Chen 2 - Arrow et al 3 - Panayotou

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 9: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

? صيؼتاثش تدبست تسيؼ ثش ویفیت حیي

وتدش اص ػی كبدسوذب التلبد پیـشفت فشايذبی تیذ ثدب آددی سؿذ التلبدی ى اػت ث

. دس شاح ای سؿذ التلبدی، ثد ػدت ػدذ وتدش آددی اص دشف تػؼ يبفت تؼی ؿذ ثبؿذ

صيؼت ػب، ویفیت حیي صيؼت ثؼیبس هؼیف دت، دسآذ حذد دت آبی و خبؼ اص حیي

دی اثش میبع اثش ػبختبس اػت. ث ش حب صبی و التلبد ث يه ػدح ؼیدی اص اػت، و اي ث

صيؼدت ، دبثغ دبی ددت ای اص مشسات حیيصيؼت ث دی دػسػذ، آدی حیيسؿذ ی

صيؼت سا دس ظش شفت ؿدد، آددی يده يبثذ. اش ث ػبدی لبثیت حیيلبثیت ذيشيتی وبؾ ی

ؿد.بثغ وبـی يىاخت اص دسآذ اػت. اي اثش، اثش وبـی بیذ یت

تهیحبت ديش اي تئسی اص ظش تشخیحبت خبف ث يظ وـؾ دسآدذ تمبهدب ثدشای ویفیدت

((. دس شاح اید سؿدذ التلدبد، >??1، )8سيشا -( =??1،) 1ثبؿذ )وشيؼتش ىصيؼت یحیي

فمش دس حب جبسص ؼتذ يب دس شح خدؾ تػدؼ التلدبدی ؼدتذ، تیدذ وـسبيی و دس ثشاثش

بخبق داخی ػشا وی داسذ. شد ثیـتش ثش اي تشوض داسذ و اص ؿش فمش خالف ؿذ ث سؿدذ

آيدذ صيدشا صيؼت پبيی دی صيؼت دس شاح ای ویفیت حیيػشيغ التلبد ثشػذ. اص اي زؿت حیي

صيؼدت پدبيی اػدت، صيؼت حبيت ی وذ وـؾ دسآذی تمبهب ثشای ویفیت حیياص حیيشد

((. :822،) 9صيؼت يه وبالی وغ ثشای شد ث ؿبس ی سد )ديدذا تا فت و ویفیت حیيی

-وذ، دس ايد صدب ویفیدت حدیي شا ثب افضايؾ دسآذ، ػبختبس كؼت لشف ؿشع ث تغییش ی

صيؼدت يبثذ شد اص حدیي صيؼت افضايؾ یؼت يه وبالی شب اػت. تمبهب ثشای ویفیت حیيصي

وذ. ثب افضايؾ ػح دسآذ، وـؾ دسآذی تمبهب ثشای تیذات ثب آد ثبال وبؾ ی يبثذ. حبيت ی

((.8222،) :يبثذ )وصيؼت تذسيدبب وبؾ یثبثشاي تخشيت حیي

1 - Kristrom and Mcconnell 2 - Riera 3 - Dinda 4 - Cole

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 10: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

1?19فلب تحمیمبت تػؼ التلبدی،پبيیض 12

هرری بر هطالعات اجام ضذ -2-4

ای ثدب ػدا تدبثیش خدبسج تسيؼد ثدش سؿدذ التلدبدی (، دس بؼ?<19سهبلی صاد آلبيی )

ث ثشسػی ساث یب كؼت تسيؼ سؿذ التلبدی 1(OICوـسبی ػو ػبصب وفشاغ اػالی )

( DPD) 8دبی پبد پيدب ثش پبي ذ ب االػبت آبسی دس اي تحمیكاذ. ذ ػبصی دادپشداخت

( لشاس شفت ساث یب تسيؼ سؿذ التلبدی سا دس وـدسبی اػدالی دس دس SPD) 9پب ايؼتب

(، اثشات ثبثت اثشات GMM) :بی، ـتبسی تؼی يبفتثب اػتفبد اص تخی ص =822تب 2??1صبی

اص اي تحمیك ساث ثجت یب خبسج تسيؼ سؿذ التلبدی تلبدفی ثشآسد ؿذ اػت. تبيح حبك

وذ.ػشا( دس اي وـسب سا تبيیذ ی GDP)افضايؾ

زاس ثش ساث یدب سؿدذ التلدبدی ویفیدت صيؼدت (، ث ثشسػی ػا تبثیش?<19صاد )ـىشی

، اثش سؿذ التلبدی، تغییشات تىیىی، بی تبثيیاذ. دس اي مب ثب اػتفبد اص سؽ دادحیی پشداخت

وـس تخت ثب ػدح تػدؼ >;بی ا دس ب( ثش یضا آاليذتشخیحبت ػیبػی )مؾ دت

دذ و ث سغ آص ؿذ اػت. تبيح ـب ی ;822-;??1ی يبفتی تفبت اص خ ايشا، دس دس

-اوؼدیذ دبی دی ب، استمبی ػح تىطی دس وبؾ آاليدذ تبثیش ثجت سؿذ التلبدی ثش یضا آاليذ

بی شثى ث اثش ػیبػی دس وبؾ آاليدذ دی اوؼدیذ ودشث مدؾ شد یتشط ثجد ؿبخق

ی داؿت اػت.

دس "صيؼدت تدبست ثی وـسب آدی حیي"ای تحت ػا (، دس مب2<19پسصس )ػب

وذ. دس اي مب ثب اػدتفبد اص صيؼت ثشسػی یثش ااع تدبست سا ثش آی حیيػبسيبی ختف ا

اوؼیذ صيؼتی دیوـس دیب، اثش تغیتشبی ؼتم ب تدبست سا ثش ؿبخق حیي ><داد اص >;;8

شد ثب اػتفبد اص يه ذ سشػی خی تخی صد اػت. دس اي ذ ؿذتت وـدؾ تددبسی ود

وـسب وـسبی دس حب تػؼ ثجت، اتب ؿذت وـؾ تدبسی ثی وـسبی تػؼ يبفت فی ثی

دذ آدی وـسبی دس حب تػؼ دس تید ؿذتت تدبست ثدد اػت.هدشيت ثد اػت و ـب

بؾ دذ تدبثیش سؿدذ تىدطی دادؾ دس ود تغیتش صب دس ا فی ث خد شفت اػت و ـب

وفشاغ اػالی ػجبستذ اص@ وبش، لش، يب، اذضی، ػدبح ػدبج، اسد، جدب، وـس ػو ػبصب =;وـس اص =8 -1

بضی، غشة، پبوؼتب، ػسيب، ػسي، تشوی تغ، ادضايش، ثحشي، ثشئی، بث، خسی اػالی ايشا، ػدشاق، ويدت

یجی، یدشي، ػب، لش، ػشثؼتب ابسات2 - Dynamic Panel Data 3 - Static PANEL Data 4 - Generalized Method of Moments

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 11: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

11 صيؼتاثش تدبست تسيؼ ثش ویفیت حیي

حیی ثد ػدا ودبؾ آدی اػت. اي تحمیك دس بيت تكی تليت اخشای لای صيؼت

وذ.آدی اؿبس ی

(، دس مب ای تبثیش تسيؼ ثش سؿذ التلبدی ثذ ذتت دس ىضيده سا دس <822) 1ثشيذا ىبسا

اذ. دس اي مب ساث ثی خبسج تسيؼ، شخ جبد الؼی سد ثشسػی لشاس داد =822-2<?1ی دس

بی فلی آص اجبؿتی ؿد(، ثب اػتفبد اص دادالؼی ؼشفی ی GDP سؿذ التلبدی )و ثب

دذ و ؿن ث خدد آدذ خػییع ثشآسد ؿذ اػت. تبيح ث دػت آذ ـب ی -خبؼ

ؿد اتب دس ثذ ذت تدبثیش ثجتدی س اثتذا دش ث افت وتبی دس سؿذ التلبدی یدس خبسج تسيؼ د

ثش سؿذ التلبد ىضيه خاذ داؿت.

اوؼیذوشث، لدشف ی خد ث ثشسػی ساث ػی پيب ثی اتـبس بص دی(، دس بؼ=822)8آ

اػت. تبيح بؼد ـدب داد ود پشداخت 8222تب 2>?1بی اشطی تیذ دس وـس فشاؼ ی ػب

صيؼت ثد يه ساث ػی يه شف اص سؿذ التلبدی ػیت ثذذت لشف اشطی آدی حیي

بی اي بؼد ـدب داد ػی لشف اشطی ث سؿذ تیذ دس وتب ذت ثشلشاس اػت. چی، يبفت

يبثذ.اوؼیذوشث یض افضايؾ یو ثب افضايؾ اػتفبد اص اشطی، اتـبس بص دی

-(، دس تحمیك خد ثب ػا ذ استجبى ثدی تددبست حدیي 8229)9وببتذی، ػبذسص سفسد

صيؼت ثدشای تشویدت ػیؼدت تیدذی ( ث ثجد ذ استجبی تدبست حیيLTEMصيؼت یى )

بی تددبسی تغییدش غییشات ػیبػتاذ. دس حمیمت دس اي ذ اثشات تحیی آ پشداختتبيح صيؼت

اذ. دس ايد دذ دس د شحد صيؼت تدبست دس ظش شفتصيؼتی سا ثش حیيبی حیيدس ػیبػت

صيؼت ثشسػدی بی تخشيت حیيیشی آدیب اذاصیشی یضا تدبست وثیف دس صيش ثخؾاذاص

-وؼیذ یتشط دس خبن وـدبسصی سؽ ادذاص ؿذ اػت. دس ذ ثیـتش ث ثشسػی آدی تب ا

وذ. ث س و تبيح حبوی اص اثدشات فدی یشی یبی تدبسی ثشآ سا اذاصیشی آ تبثیش ػیبػت

ثبؿذ.صيؼت یآصادػبصی تدبسی ثش حیي

1 - Brida. Juan Gabriel 2 - Ang 3 - Cagatay, Saunders and Wreford

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 12: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

1?19فلب تحمیمبت تػؼ التلبدی،پبيیض 18

هعرفی هذل -3

ثبؿذ. بیتت دلیك اثش تشویجدی ود ثد ( ی8229) 1ذ پبي اي مب ثششفت اص مب و ایت

آصاد ػبصی تدبسی سثي داد ؿذ اػت هع ثؼیبسی اص بؼبت ظشی ثب تبيح ثؼیبس شتجي ث ضيدت

8ؼجی ثد اػت. ذ ACT دذ ضيت ؼجی ثب فبوتسبی جتی ػدشبي یدشی ودبس اخبص ی

دبی حیدی ثدب تفدبت ػال، چی لدای صيؼدت صيؼت حیی ث اخشا دسآيذ. ثچی لای

ؿد. دسآذی تغییشات لیت ؼجی بثك ثب اي ذ ث س داخی تؼیی ی

یدشی ودبس (kسا ثب د ػب ػدشبي ) X Yفشم ویذ يه التلبد ثبص وچه د ع وبالی

(Lتیذ ی ) وذ. فشم ویذ كؼتX ودذ، دس حدبی ود آدی ايدبد ی تشوض ثش ػشبي اػت

لیدت ؼدجی تشوض ثش یشی وبس پبویض اػت. ثب فشم خد ادغ تددبست، ادش Yكؼت

بی خبی تفبت خاذ ثد؛بی داخی اص لیتثبؿذ، پغ لیت Xوبالی

β (1 )

ـب دذ لیت ؼجی سايدح دس دیدبی ـب دذ اختالف لیت تدبسی βدس اي ساث

اش يه وـدس ودبالی β 1اسد وذ اػت. تخ داؿت ثبؿیذ و اش يه وـس وبالی Xوبالی

βسا كبدس وذ اػت. 1

وذ@ث اثشات تىیه، تشویت میبع تمؼی ی ( )آدی ACTذ

(2 )

دذ. اش اذاص التلبد تغییش وذ ثب خد ثبثت ثدد تدب تغییش دسكذ سا ـب ی^ دس اي ساث

ػد ودبالی ددذ. تغیتدش تغییش یضا آددی سا ـدب دی بد اثش میبع اػت ؼ ػا ديش

ؿذت آدی كبيغ وثیف يب دذ و اثش تشویجی بیذ ی ؿد. سا دس تیذ و ـب ی آدوذ

اثش تىیه سا ـب دذ.

( تمبهبی ثخؾ خلكی سا ثشای ايدبد آددی ـدب دی ددذ. تمبهدبی 8تدضي ثیـتش ساث )

آدی يه ػب ثجت ثشای میبع، فس ػشبي لیت خبی وبالی آد يه ػب فدی ثدشای

ددذ اتدب دب بیبت آدی اػت. دسخ اختالفبت تدبسی یض تمبهبی آدی سا تحت تبثیش لشاس ی

كبدس ودذ ودبالی س و فت ؿذ خت اي اثش اثؼت ث اي اػت و آيب يه وـس اسدوذ يب

ؿد، و ب بیدبت آددی ػشه وبالی آد ثب لیت آاليذ تؼیی ی ACTوثیف اػت. دس ذ

1 - Matthew A.Cole and Robert J.R.Elliot 2 - Antweiler, W .,B.R. Copeland, M.S. Taylor

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 13: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

19 صيؼتاثش تدبست تسيؼ ثش ویفیت حیي

ی خد، دسآذ الؼی يه ػب بیبت آدی اػت، صيشا يه افضايؾ دس دسآدذ ؿد. ث ثبیذ ی

ثبثشاي دت دجس ث افضايؾ بیدبت دذ،افضايؾ ی صيؼتحیيػشا الؼی تمبهب سا ثشای ویفیت

دذ@آدی ی ؿد. تشویت ػشه تمبهبی آدی ساث خالك ؿذ صيش سا ـب ی

1 2 3 4 5 6β (3)

دسآذ ػشا ، اػت ـب دذ ؼجت ػشبي ثش یشی وبس ثجت ؼتذ، دس اي ساث تب

ؿذ. دس حب ـب دذ ع وـس اػت ػبيش تغیشب بذ لج تؼیی ی دذ، الؼی سا ـب ی

تا ث س اهح چی خت اثش تشویدت بؿدی اص تددبست سا ود دس ػشاػدش وـدسب حبهش ی

تفبت خاذ ثد، ـب داد.

βثشای يه كبدسوذ وبالی وثیف، افضايؾ خادذ βؿد اػت. بی و تدبست آصاد ی 1

βيبفت اص اي س خاذ ؿذ. حتی ثشای وـس ثدب ضيدت ؼدجی دس تیدذات آدد، آصادػدبصی 0

ثیدف تدبسی، صيب صيؼت حیی سا افضايؾ خاذ يبفت. دس مبيؼد، ثدشای يده اسدودذ ودبالی و

β 1 ثبثشاي آصادػبصی تدبسی ث ف ،β خاذ ثد. حتی، ثشای يه وـس ثب ضيتدت ؼدجی 0

دس تیذات پبن، آصادػبصی تدبسی آدی سا وبؾ خاذ داد.

بی ؼجی وـسب داسد. ثبثشاي ثؼتی ث ضيت صيؼتحیي اثش آصادػبصی تدبسی ثش سی ویفیت

ؼجی، دسآذبی ؼجی لای صيؼت حیی وـسب ثب ؿذ اػت. اي بی ثش پبي ضيتت ACTذ

بی ػب آ سا پبب آدی يب حشن ACTدذ ضيتت ؼجی اص آ چ ذ ذ ثبثشاي اخبص ی

بذ، بؿی ؿد.فبوتسبی جتی ی

د غبدت ؼدتذ. ثدبثشاي ايد تاذ ثيذ و وذا يه اص اي د یشی تودب اشچ تئسی ی

بی ظشی ب، ث يدظ ساثد ؿدبس وذ. ثش اػبع ثشسػیهع سا ثشاػبع التلبد ػدی ثشسػی ی

ؿد@(، ب ساث صيش سا ثب ـخلبت تبثیشات تلبدفی ثبثت تخی صد ی9)

0 1 2 2 3 4( )

2 4 1 5( 1)2 6

7 8 ( )2 9 10 ( )

2 (:)

دس اي ساث@

ـب دذ ػب

ـب دذ وـس

ػشا وـس CO8ـب دذ آدی

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 14: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

1?19فلب تحمیمبت تػؼ التلبدی،پبيیض :1

ـب دذ اسصؽ افضد ثخؾ تسيؼ

تسيؼ كؼت ػفش تیذ ؿذ تػي تیذ بخبق داخیاسصؽ افضد ثخؾ تسيؼ ؼدتمی ثد

.اػت ػشبي زاسی اص ضي بی ػ خ اص امبيی، ؼتمی غیش ػ ػال

ـب دذ ؼجت ػشبي ث یشی وبس ثخؾ تسيؼ

خدبسج ػدشبي دزاسی دس اي پظؾ ظس اص ػشبي زاسی ثخدؾ تسيؼد، د ػدشبي

خبسج ض ث. اي ثبؿذشدؿشی اػت، ی كؼت دس ػفش دسیش ؼتمی س ث بيی وثخؾ

، خذيدذ دبی ثبصديذودذ البدت خدبف بدذ شدؿشی بیداسايی دس ػبيش كبيغ ثب ػشبي زاسی

خبف ثشای اػتفبد سفبی اىببت البت فشاغت ب سػتسا چی، ؼبفش ح م تدیضات

.ثبؿذتسيؼ ی

ػفش دس ؼتمی بيی ثب استجبىؿغ تؼذادیشی وبس ثخؾ تسيؼ كدؼت تسيؼد ػدال ثد

ثبؿذ.اي كؼت ی بؿی ؿذ اص غیشؼتمیبی ؿغ ػ

ـب دذ دسآذ ػشا ثخؾ تسيؼ دس دس لج1

( PPP) لدذست خشيدذ ثشاثدشی اػبع ثشدسآذ ػشا بخبق ی ظس اص دسآذ ػشا تسيؼ،

لدذست ثشاثشی شخ ثب اػتفبد اص ای ثی دالس ث تجذي( GNI) دسآذ بخبق ی PPP GNI. اػت

دس تحذ ايبالت دالس ث ػا يه GNI ثیؾ اص لذست خشيذ ب داسای ثی ایدالس اػت. خشيذ

ش ث شا می وذبتیذ تب اسصؽ افضد دع GNI. اػت تحذ ايبالت بیدبت حلد

اص ( اا اص وبسوب دسآذخجشا ) ای دسآذ خبق دسيبفت ػال ث خشخی اسصيبثی دسب( يبسا)

.ؼتذ ای ثی وی ث دالس ب داد. اػت خبسج اص وـس

ی كبدسات ثخؾ تسيؼ ػال)ؼجت اسدات ثخؾ تسيؼ ث ثبص ثد تدبسی دس ثخؾ تسيؼ

تمؼی ثش اسصؽ افضد ثخؾ تسيؼ(

ی بیحب ث ؿب پشداختبی تسيؼ دسيبفتی . ثدی ادی اػدت ثشای ح مد ايد

وـدس دس ؿدذ دسيبفدت خدذبت وبالب يب ثشای ؿذ ػبخت ديش بیپشداخت ش ؿب دسيبفت

ديش اػت. دس وـسبی ثی ایضي بی تسيؼ خبسج تسيؼ، . اػت ملذ

ثب ؼجت ػشبي ث یشی وبس ثخؾ تسيؼ اثش تمبث ثبص ثد تدبسی دس ثخؾ تسيؼ

اثش تمبث ثبص ثد تدبسی دس ثخؾ تسيؼ ثب دسآذ ػشا ثخؾ تسيؼ

ؿدد. یشی وبس ثخؾ تسيؼ وـس ـدب داد دی اثش سلبثت ثب ؼجت ػشبي ثخؾ تسيؼ ث

ؿدد تدب اىدب دزس ؼجت ػشبي ثخؾ تسيؼ ثش یشی وبس ثخؾ تسيؼ ث حؼدبة آسد دی

اي وبسثشد اسصؽ افضد، ددزس اسصؽ اجبؿت ػشبي ثشای داؿت اثش وبـی دس حبؿی سا ـب دذ.

حیی وصتغ ثیب ؿدذ اػدت. دس ثش اػبع حی صيؼتافضد، دسآذ ػشا دزس دسآذ ػشا

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 15: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

;1 صيؼتاثش تدبست تسيؼ ثش ویفیت حیي

ؿى ثی دسآذ ػشا آدی ػذتبب ثش حؼت فر اثشات میبع دس ػح Uاي اثش ساث ؼىع

ؿد.پبيی دسآذ فر اثشات تىیه دس ػح دسآذی ثبال تهیح داد ی

ی كبدسات ثخؾ تسيؼ تمؼی ثدش ػالؿذت تدبسی تسيؼ )ؼجت اسدات ثخؾ تسيؼ ث

ؿد. ثشای اتحدب اسصؽ افضد ثخؾ تسيؼ( سا ث ػا ؼیبس اختالفبت تدبسی ث حؼبة آسد ی

وشد اثشات ضيت ؼجی شتجي ثب اختالفبت تدبسی، اذاص یشی ؿذتت تدبسی ثبيدذ ثدب ػاد ضيدت

ؿذتت تدبسی تسيؼ تحت تبثیش ؼجت ػشبي ثش یشی ؼجی يه وـس اثش تمبث داؿت ثبؿذ. ث يظ

وبس يه وـس ثشای خزة اثشات فبوتسبی جتی تحت تدبثیش دسآدذ ػدشا ؼدجی ثدشای آصدد

یشد. اص آ خبيی و ضيتت ؼجی يه ف ؼجی اػت، ؼجت ػشبي ثد صيؼتی، لشاس یلای حیي

ؿد.آذ ػشا دس اي خب ؼجت ث یبی خبی ـب داد ییشی وبس يه وـس ػح دس

ؿدد ود افدضايؾ دس ؿد. پیؾ ثیدی دی ثشای اي د تغیتش اكالح دسخ دی یض دس ظش شفت ی

ؿذتت تدبسی تسيؼ ثب افضايؾ آدی ثشای يه وـس داسای ؼجت ثبالی ػشبي ث یشی وبس د

دی ثشای وـسبی داسای ؼجت وتش ػشبي ث یشی وبس شتجي خادذ ؿدذ. ثد چی ثب وبؾ آ

س ـبث آصاد ػبصی تدبسی ث ظس افضايؾ آدی ثشای وـسبی داسای دسآذ ػدشا پدبيی ثد

ؿد.ظس وبؾ آدی ثشای وـسبيی ثب دسآذ ػشا ثبال پیؾ ثیی ی

صای آهاری پژپاي -3-1

بی وـسبی تخت اتحبديد اسپدب ؿدب وـدسبی@ اتدشيؾ، لجدشع، دس اي پظؾ اص داد

خسی چه، دابسن، اػتی، فالذ، فشاؼ، آب، يب، دبسػتب، ايشذ، ايتبیدب، التيدب، دذ،

وـسبی@ايشا، اسد، بی وـسبی تخت ب ؿبپشتغب، سبی، اػاوی، اػپبیب ػئذ داد

ثحشي، بتب، شاوؾ، تغ، فؼی، لش، ي، یجی، ويت، ػب، ػسي تشوی ثشای دس صدبی

1و اص ػبيت ثبه خبی اػتفبد ؿذ ;??8212-1اػدتخشاج 8 ػبيت ؿدسای تسيؼد ؼدبفشت

اذ. ؿذ

1 - World Bank 2 - World Travel and Tourism Council (WTTC) statistics

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 16: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

1?19فلب تحمیمبت تػؼ التلبدی،پبيیض >1

تايج تخویي با استفاد از داد ای هتخب ارپا -3-2

بی وـس تخت م اتحبدي اسپب تخی صد خاذ ؿدذ. تدبيح ( سا شا ثب داد:ی )ؼبد

ب دس صيش تهیح داد خاذ ؿذ.اي تخی

وت ودذ. بی صبی التلبد وال خد داسد و خت ثب يىذيش حشاي تبي دس اغت ػشی

ب ـتشن اػت. چب چ تغیشبی ػشی صبی بپبيب ػت اي اش خد سذی اػت و دس تبی آ

ادبذ. ث ظس خیشی اص سشػی ودبرة، ثبؿذ، تید ثشآسد هشايت ث يه سشػی وبرة ی

یشد.آص سيـ احذ خؼی پب ثش سی تغیشبی ذ كست ی

: آزهى ليي، لیي چا کطرای هتخب ارپا1جذل روش

متغیر Levin, Lin and Chu

احتمال در سطح

1912.1 090000

191201 090000

1900.1 090000

1981.8 090000

( ) 198412 090000

191201 090000

190410 090000

( ) 198004 090000

195015 090000

( ) 19115. 090000

19180. 090000

( ) 195.11 090000

جغ@ يبفت بی حمك

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 17: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

=1 صيؼتاثش تدبست تسيؼ ثش ویفیت حیي

ای کطرای هتخب اتحادي ارپا: تخویي هذل با داد2جذل (1ثابت)رش اثرات رش اثرات تصادفی هتغیر

آهار ضريب هتغیر آهار ضريب هتغیر

2951 4901* 1945 10910*

-191. -5980* -4910 -18901 *

-09002428 -1910** -09001.005 -2.905 *

( ) 1951 1951* 8914 20985*

1988 1918** 0902141.0 091.

29028 0908 89258 4908*

( ) -0902.8.2 -0984 1928 2911

-1901451 0904 * 095180258 194.*

( ) -09011400 -2922 -090000111 -0912*

-5928 -1950* -5914 -1900*

( ) 1904 1901 * -290. -092.

095.4.

.2 .2 اتعذاد گر

101 101 تعذاد هطاذات

تست اسوي

تست برش ـ پاگاى

تست الذ

تست الذريج

1901

090251

2101941

090000

091*205

090000

209.01

09008

2.21ؼی داسی دس ػح ایب *

;2.2**ؼی داسی دس ػح ایب

پزيشؽ سؽ اثشات ثبثت ثؼذ اص آص بػ (1)

بی حمكجغ@ يبفت

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 18: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

1?19فلب تحمیمبت تػؼ التلبدی،پبيیض <1

ثدب 2χث س دبجی، داسای تصيغ اػت، و (0 ) صفر آص بػ شثى ث آص فشهی

خذ ثب 2χ ثبؿذ،اص آ خبيی و آبس حبػج ؿذ دس ػح احتب ؼیت، ثضستش اص ی Kدسخ آصادی

K سد ؿد يؼی دس الغ، ثشاثش ثد ثشآسددبی 0 ؿد. اش سد ی 0 ثبؿذ، فشهی دسخ آصادی ی

ؿد. اي د سؽ سد ؿذ اػت و دس اي كست اص سؽ اثشات ثبثت اػتفبد ی

بيی اسائ ؿذ اص آصد هدشيت الشادظ ثشای آص خد اسيبغ بؼبی ثی شی آبس

(LM.اػتفبد ؿذ اػت ) آدبسLM د ثدب دسخد آصادی تؼدذاد ثد دس ددبجی، داسای تصيدغ خدی

احذبی مؼی خاذ ثد. فشهی كفش اي آص دالت ثش خدد اسيدبغ ؼدبی داسد. دس ايد

سد خادذ ؿدذ بؼدبی 0 آص آبس حبػجبتی ثضستش اص مذاس ثحشای خذ ی ثبؿذ فشهی

ؿد.ذبی مؼی تأيیذ یثی شی ثی اح

فشآيذ خب ى اػت دس احذبی مؼی ؼب ثبؿذ، اتب اسيدبغ آ ىد اػدت دس ثدی

ؿبػدی. احذب تفبت ثبؿذ. اي، ب ـىی اػت و تحت ػا بؼبی اسيبغ شی دی

بذ ذ اثدشات دس مبديش ثبلی دس الغ آبس اكالح ؿذ اذ ثشای حبػج بؼبی اسيبغ شی

د. اي آبس ث فشهبت شب ثد مبديش خب حؼبع اػت صبی كحیح اػدت سثبثت ث وبس ی

و فشم شب ثد مبديش خب ث كست دبجی من ـذ ثبؿذ و دس اي آصد، ايد فدشم سد

ؿذ اػت.

وذ. اص آ خبيی و یضا احتب بی پب ؿبػبيی یآص اذسيح خی ػشيبی سا دس داد

ث ظس ثشسػی اثدشات آصادػدبصی تددبست ثبؿذ، خی خد ذاسد.ی ;.2ث دػت آذ وتش اص

بی اثشات میبع، تىیه تشویجی حبػج خادذ ؿدذ صيؼت وـؾتسيؼ ثش سی ویفیت حیي

ثبؿذ@فش وـؾ ث كست صيش ی ؿذ اػت.ػپغ ثشآيذ اي ػ اثش ثذػت آسد

(; )

Eػشا وـس 2 ـب دذ آدی

X ػ اثش میبع، تشویت تىیهـب دذـبخلبی

)ضوال(ا در کطرای هتخب اتحادي ارپا : هحاسب کطص3جذل 092 اثر هقیاس

2920- اثرتکیک

29015 اثر ترکیب

09088- اثر کل

بی حمكجغ@ يبفت

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 19: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

?1 صيؼتاثش تدبست تسيؼ ثش ویفیت حیي

دس ثخؾ تسيؼ ثجت ثب ؼی اػت اي ثذي ف اػت و ثب افضايؾ Vهشيت اسصؽ افضد

2 تدبست تسيؼ، میبع فؼتبیتبی التلبدی افضايؾ يبفت و ثبػث افدضايؾ ػدح آددی ػدشا

ؿد.ی

تددبست دس ثخدؾ هشيت ؼجت ػشبي ث وبس فی ثب ؼی اػت اي ثدذي ؼدی اػدت ود

افضايؾ تیذات كبيغ تیض وبسثش اػتفبد اص چی تیذات اػت. تسيؼ شا ثب

اي ثذي ف اػت و ثب افضايؾ تددبست هشيت دسآذ ػشا دس ثخؾ تسيؼ ثجت ثبؼی اػت

وذ اػتفبد ی ؿدد. ثشای افضايؾ دسآذ شد اسائ ثیـتش خذبت اص كبيغ آد دس ثخؾ تسيؼ،

افضايؾ ی يبثذ. 2 ػح آدی ػشا ثبثشاي

وـدسبی تخدت 2 ب، اثش تدبست تسيؼ ثش سی آددی ثب تخ ث خذ حبػج وـؾ

اتحبدي اسپب فی ثد اػت. اي ثذا ف اػت و ثب افضايؾ تدبست تسيؼ، ویفیت حیي صيؼدت

يبثذ. افضايؾ ی

خؾ تسيؼ فی اػت اي ثذا ف اػت و ث اصای ش هشيت تغیتش دزس اسصؽ افضد ث

وبؾ خاذ يبفدت. دس الدغ دس ید ا =8 <احذ افضايؾ اي تغیتش، ػح آدی ػشا ث یضا

ودذ، دسآدذ ػدشا دشد حیی وصتغ، خبيی و حی ػیش كؼدی خد سا ی یحی صيؼت

تشی لشاس داسد. اي وـسب ثدشای افدضايؾ دسآدذ ػدشا اسپب دس ػح پبيیوـسبی تخت اتحبدي

وذ، و اي ث اثش میبع يؼی افضايؾ دس میبع ثبصدی خد الذا ث اسائ خذبت ثب آدی ثبال ی

تلبدی بی الفؼتبیت التلبدی و ى اػت ث دجب تدبست خذبت سخ دذ، اؿبس داسد. اوثش فؼتبیت

ثشداسی اص بثغ تدذيذ ؿذ، يب دس پذيذ آسد صثب آدی دس شح اػتخشاج اد خب، يب دس ثش

صذ. افضايؾ میبع اسائ خذبت تسيؼ ث ؼدبی افدضايؾ ػدح آددی صيؼت كذ یث حیي

سػدذ، ػدپغ ی خدد دی تبيبثذ تب خبيی و ث حدذ آػد اػت. دس اي شح آدی ػشا افضايؾ ی

دب يبثذ. اب ثب افضايؾ دسآذ ػشا، شد ؼجت ث لج ثشتذتش ی ؿذ ثبثشاي تمبهبی آوبؾ ی

يبثذ. ثبثشاي اسائ وذب خذبت تسيؼ دس تش افضايؾ یاص دت ثشای لای صيؼت حیی ػخت

تش بی پبنب اػتفبد اص تىطیبت خد ث تسيؼبی اسائ خذاي م دجس ث اكالح سؽ

ؿذ. ی

تدا ثب تخ ث ثجت ثد هشيت تغیتش دزس ؼجت ػشبي ث یشی وبس ثخؾ تسيؼ، دی

افدضايؾ خادذ <; :ػا وشد و ث اصای ش احذ افضايؾ اي تغیش ػح آدی ػشا ثد یدضا

ؿدد تدب اىدب اجبؿدت ػشبي ث یشی وبس ثخؾ تسيؼ ث حؼبة آسد دی يبفت. دزس ؼجت

ػشبي دس ثخؾ تسيؼ سا ـب دذ.

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 20: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

1?19فلب تحمیمبت تػؼ التلبدی،پبيیض 82

ؿذت تدبست ثب ؼجت ػشبي ث یشی وبس ثجت اػت. اي ثدذا فد اثش تمبث هشيت تغیتش

افضايؾ خادذ يبفدت. :>1.: اػت و ث اصای ش احذ افضايؾ اي تغیتش، ػح آدی ػشا ث یضا

ؿذت تدبسی تحت تبثیش ؼجت ػشبي ث یشی وبس يه وـس ثشای ثیدب مدؾ فبوتسدبی اثش تمبث

تدبست دس ثخؾ تسيؼ ػدجت خادذ یشد.جتی دسؿذت تدبسی يه وـس سد اػتفبد لشاس ی

سا ث شا داسذتخلق پیذا وذ. 2 بيی و دس آ آدیؿذ وـسب تیذات خد سا دس ثخؾ

هشيت تغیتش دزس دسآذ ػشا فی اػت اي ثذا ف اػت و ث اصای دش احدذ افدضايؾ ايد

افضايؾ ثشت اص شيك افضايؾ وبسائی، يبثذ. وبؾ ی ;2.222299تغیتش، ػح آدی ػشا ث یضا

اؿت ثبؿذ، چشا و ثشتذ ؿذ شد، تمبهب ثشای حفبظت صيؼت دتاذ اثشات ثجت ثش ویفیت حیيی

صيؼت سا افضايؾ داد دس بيت اسائ وذب خدذبت تسيؼد سا ثد تش اص حیيیشاثتش ػخت

ػبصد. بی تیضتش اداس یآسیثىبسیشی ف

ا فی یؿذت تدبست ثب دسآذ ؼجی ػشاثش تمبث ثب تخ ث آ و هشيت تغیتش -ثبؿذ، ـدب

وبؾ خاذ <8 > دذ آ اػت و ث اصای ش احذ افضايؾ اي تغیتش، ػح ادی ػشا ث یضا

صيؼدتی دس تددبست ؿذت تدبست دسآذ ػشا ثشای ثیب مؾ لای حدیي اثش تمبث يبفت. دس الغ

ؼجت ث لج ثشتذتش ییشد. صبی و شد يه وـس سد اػتفبد لشاس ی دب ؿدذ، تمبهدبی آ

-يبثذ. دس حمیمت، تمبهبی شد اص دت ثشای حفبظتصيؼت افضايؾ یداس حیيثشای وبالبی دػت

يبثذ. اي ثذا فد اػدت ود صيؼت ػخت افضايؾ یحیی ؿب اخشای لای حیيبی صيؼت

ث دی اسائ وذب خذبت تسيؼ یی ی ؿد دت دجس ث ػخت وشد ػیبػتبی صيؼت ح

سلبثت ثبيذ ث س ذا ثشای وبؾ ضي تب ؿذ دس فؼتبیت دب اص بی خدذبتی خدد ثد تسيؼد

ؿد.بی خذيذ وبساتش خذبتی اػتفبد بيذ و اي ثبػث وبؾ ػح آدی ػشا یسؽ

داد ای هتخب ها تايج تخویي با استفاد از -3-3

بی وـس تخت م اتحبدي اسپب تخی صد خاذ ؿدذ. تدبيح ( سا شا ثب داد:ی )ؼبد

ب دس صيش تهیح داد خاذ ؿذ.اي تخی

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 21: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

81 صيؼتاثش تدبست تسيؼ ثش ویفیت حیي

: آزهى ليي، لیي چا کطرای هتخب ها4جذل رش

هتغیر

Levin, Lin and Chu

احتوال در سطح

89.524 090000

890215 090000

191.82 090000

894102 090000

( ) 191001 090000

195210 090000

290881 090000

( ) 891.80 090000

190810 090000

( ) 894010 090000

195.11 090000

( ) 191.41 090000

بی حمكجغ@ يبفت

ای کطرای هتخب ها: تخویي هذل با داد5جذل (1رش اثرات ثابت) رش اثرات تصادفی هتغیر

آهار ضريب هتغیر آهار ضريب هتغیر

2922 1985* 1921 21920*

-2985 -2981 -1921 -19.1*

0900.4048 1984* -09002.00 -5910*

( ) -0914 -1911** -090001201 -1910

2955 2915 4988 2981

-29120 -2910 29.48 -1954*

( ) 09281880 2915 09011180 1981*

89841.08 1901* 2941..08 5902*

( ) -090000824 -1915* -090000100 -5901*

.911 0910 -2911 -4921*

( ) -1911 -290. 19112 8911*

090115

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 22: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

1?19فلب تحمیمبت تػؼ التلبدی،پبيیض 88

28 28 اتعذاد گر

111 111 تعذاد هطاذات

تست اسوي

تست برش ـ پاگاى

تست الذ

تست الذريج

28901

09000.

14491.

090000

195*201

090000

219155

090010

2.21*ؼی داسی دس ػح ایب

;2.2**ؼی داسی دس ػح ایب

پزيشؽ سؽ اثشات ثبثت ثؼذ اص آص بػ (1)

بی حمك جغ@ يبفت

دبی اثدشات صيؼت وـؾث ظس ثشسػی اثشات آصادػبصی تدبست تسيؼ ثش سی ویفیت حیي

ؿذ اػت. میبع، تىیه تشویجی حبػج خاذ ؿذ ػپغ ثشآيذ اي ػ اثش ثذػت آسد

ا در کطرای هتخب ها: هحاسب کطص6جذل .19105 اثر هقیاس

591- اثرتکیک

.1914 اثر ترکیب

.09051 اثر کل

بی حمكجغ@ يبفت

ثب ؼی اػت اي ثذي ف اػت و ثب افضايؾ دس ثخؾ تسيؼ ثجت Vهشيت اسصؽ افضد

2 تدبست خذبت، میبع فؼتبیتبی التلبدی افضايؾ يبفت و ثبػث افدضايؾ ػدح آددی ػدشا

ؿد.ی

تددبست دس ثخدؾ هشيت ؼجت ػشبي ث وبس فی ثب ؼی اػت اي ثدذي ؼدی اػدت ود

یض وبسثش اػتفبد اص چی تیذات اػت. تسيؼ شا ثب افضايؾ تیذات كبيغ ت

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 23: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

89 صيؼتاثش تدبست تسيؼ ثش ویفیت حیي

اي ثذي ف اػدت ود ثدب افدضايؾ هشيت دسآذ ػشا دس ثخؾ تسيؼ ثجت ثبؼی اػت

ودذ ثشای افضايؾ دسآذ شد اسائ ثیـتش خدذبت اص بؿدی آالت آدد تدبست دس ثخؾ تسيؼ،

افضايؾ ی يبثذ. 2 اػتفبد ی ؿد. ثبثشاي ػح آدی ػشا

وـسبی تخت ب 2 ب، اثش تدبست تسيؼ ثش سی آدی ثب تخ ث خذ حبػج وـؾ

ثجت ثد اػت. اي ثذا ف اػت و ثب افضايؾ تددبست تسيؼد، ویفیدت حدیي صيؼدت ودبؾ

يبثذ.ی

ثبؿذ ود ثد اصای دش احدذ یثبؿذ، اي ثذا ف هشيت تغیتش دزس اسصؽ افضد فی ی

وبؾ خاذ يبفت. دس الغ دس ید ا حدی ;1 8افضايؾ اي تغیتش، ػح آدی ػشا ث یضا

وذ، دسآذ ػشا شد وـسبی صيؼت حیی وصتغ، خبيی و حی ػیش كؼدی خد سا ی ی

دذ خذبتی سا اسائ ودذ ود ف وذ تشخیح یتشی لشاس داسد. ثبثشاي لشتخت ب دس ػح پبيی

ثشای حیي صيؼت وش ثبؿذ. اي وـسب ثشای افضايؾ دسآذ ػشا خد الدذا ثد اسائد خدذبت ثدب

وذ، و اي ث اثش میبع يؼی افضايؾ دس میبع ثبصدی فؼبیت التلبدی ود ىد آدی ثبال ی

بی التلبدی دس شح اػدتخشاج داد دذ، اؿبس داسد. اوثش فؼتبیتاػت ث دجب تدبست خذبت سخ

صيؼدت كدذ ثشداسی اص بثغ تدذيذ ؿذ، يب دس پذيذ آسد صثب آدی ث حیيخب، يب دس ثش

صذ. افضايؾ میبع اسائ خذبت تسيؼ ث ؼبی افدضايؾ ػدح آددی اػدت. دس ايد شحد ی

يبثدذ. اتدب ثدب سػذ، ػدپغ ودبؾ دی ی خد یيبثذ تب خبيی و ث حذت آػتب افضايؾ یآدی ػشا

ب اص دت ثشای لای افضايؾ دسآذ ػشا، شد ؼجت ث لج ثشتذتش ی ؿذ ثبثشاي تمبهبی آ

م دجس ثد يبثذ. ثبثشاي اسائ وذب خذبت تسيؼ دس اي تش افضايؾ یصيؼت حیی ػخت

ؿذ.یتش بی پبنب اػتفبد اص تىطیبی اسائ خذبت خد ث تسيؼاكالح سؽ

هشيت تغیتش اثش تمبث ؿذت تدبست ثب ؼجت ػشبي ث یشی وبس ثجت اػت اي ثذا فد

افضايؾ خاذ يبفت. :<?.1ضا ثبؿذ و ث اصای ش احذ افضايؾ اي تغیتش، ػح آدی ػشا ث یی

ؿذت تدبسی تحت تبثیش ؼجت ػشبي ث یشی وبس يه وـس ثشای ثیدب مدؾ فبوتسدبی اثش تمبث

تدبست دس ثخؾ تسيؼ ػدجت خادذ یشد.جتی دسؿذت تدبسی يه وـس سد اػتفبد لشاس ی

دذتخلق پیذا وذ.ضايؾ یسا اف 2 بيی و آدی ؿذ وـسب تیذات خد سا دس ثخؾ

-اص آ خبيی و هشيت اثش تمبث ؿذت تدبسی ثب دزس ؼجت ػشبي ث یشی ودبس ثجدت دی

ثبؿذ و ث اصای ش احذ افضايؾ اي تغیتش، ػدح آددی ػدشا ثد یدضا ثبؿذ، اي ثذا ف ی

افضايؾ خاذ يبفت. >>:9;2.29

ثبؿذ ث اصای دش احدذ افدضايؾ ايد تغیدش، ػدح ػشا فی ی هشيت تغیتش دزس دسآذ

وبؾ خاذ يبفدت. افدضايؾ ثدشت اص شيدك افدضايؾ ودبسائی، =2.2222292آدی ػشا ث یضا

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 24: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

1?19فلب تحمیمبت تػؼ التلبدی،پبيیض :8

صيؼت داؿت ثبؿذ، چشا و ثشتذ ؿذ شد، تمبهب ثشای حفبظت ثتش تاذ اثشات ثجت ثش حیيی

صيؼت سا افضايؾ داد دس بيت اسائ وذب خذبت تسيؼ سا ث ثىبسیشی حیي تش اصیشاػخت

ػبصد. بی تیضتش اداس یآسیف

هشيت تغیتش اثش تمبث ؿذت تدبست تسيؼ ثب دسآذ ؼجی ػشا فی اػت اي ثدذا فد

دس وبؾ خاذ يبفت. 99 1اػت و ث اصای ش احذ افضايؾ اي تغیتش، ػح آدی ػشا ث یضا

بست يه وـدس صيؼتی دس تدؿذت تدبست دسآذ ػشا ثشای ثیب مؾ لای حیياثش تمبث الغ

ؿذ یشد. ثب سد دسآذبی بؿی اص تسيؼ، شد ؼجت ث لج ثشتذتش یسد اػتفبد لشاس ی

يبثذ. اي ثدذا فد اػدت ود ددت صيؼت افضايؾ یداس حیيب ثشای وبالبی دػتتمبهبی آ

ثد دید ب خدذبت تسيؼد اسائ وذبی صيؼت حیی ی ؿد دجس ث ػخت وشد ػیبػت

سلبثت ثبيذ ث س ذا ثشای وبؾ ضي تب ؿذ دس فؼتبیت دب اص بی خدذبتی خدد ثد تسيؼد

ؿد.بی خذيذ وبساتش خذبتی اػتفبد بيذ و اي ثبػث وبؾ ػح آدی ػشا یسؽ

ددذ آ اػدت ثبؿذ اي ـبجت یهشيت تغیتش اثش تمبث ؿذت تدبست ثب دزس دسآذ ؼجی ث

افضايؾ خاذ يبفت. 8.981و ث اصای ش احذ افضايؾ اي تغیتش، ػح آدی ػشا ث یضا

گیری پیطاداتیج -4

بی اخیش، تدبست تسيؼ اص آ خت و جغ دسآذ اسصی بػجی دس اختیبس يده وـدس ی د

زاسد، چی دس صب دػدتیبثی ثد ذ ؼتمیبب ثش سؿذ التلبدی وـس تبثیش یدذ اي دسآلشاس ی

سؿذ ثبالی التلبدی ویفیت حیي صيؼت اص ایتت ثدباليی ثشخدسداس خادذ ؿدذ اص آ خدبيی ود

زاسد، دس وب تخ پظـشا لشاس تدبست تسيؼ ث س ؼتمی ثش ویفیت حیي صيؼت تبثیش ی

صيؼدت وـدسبی اػت. ذف اكی اي بؼ یض، ثشسػی اثش تدبست تسيؼ ثش ویفیت حیيشفت

اػت. 8212-;??1تخت اتحبدي اسپب ب دس ی دس

وـدسبی تخدت صيؼدت ویفیت حیيتبيح اي تحمیك ـب ی دذ و اثش تدبست تسيؼ ثش

افضايؾ دس میبع ثبصدی فؼتبیدت التلدبدی ود ثد چ ثباسپب ثجت ثد اػت. دس اي وـسب، اش

ؿد وبؾ بثغ جیؼی سا ػدشػت دی دذ، دش ث اتـبس آدی یدجب تدبست خذبت سخ ی

-ب اص ددت ثدشای لدای حدیي ثخـذ، اب اص آ خبيی و دسآذ شد افضايؾ يبفت اػت تمبهبی آ

بی صيؼت اي ثذا ف اػت و دت دجس ث ػخت وشد ػیبػتتش ثیـتش ؿذ صيؼت ػخت

ث دی سلبثت ثبيذ ث س ذا ثشای ودبؾ ضيد اسائ وذب خذبت تسيؼ حیی ی ؿد

-تىدطی بی خذيذ وبساتش خذبتی ب اص سؽبی خذبتی خد ث تسيؼتب ؿذ دس فؼبیت

ثبثشاي، تددبست تسيؼد ؿد. بد بيذ و اي ثبػث وبؾ ػح آدی ػشا یاػتف تش بی پبن

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 25: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

;8 صيؼتاثش تدبست تسيؼ ثش ویفیت حیي

ثشای وـسبی اي م، دسآذصا ثد اػت، ث ی دی اي وـسب ثبيذ ايد ثخدؾ سا ؼدتشؽ

دذ.

صيؼت وـسبی تخت ب فی اػت. ثد ػجدبست چی، اثش تدبست تسيؼ ثش ویفیت حیي

دس وـسبی تخت ب ثب افضايؾ دس میبع ثبصدی فؼتبیدت التلدبدی ود ثد دجدب تددبست ديش

خذبت سخ داد اػت، دش ث اتـبس آدی اهدبفی ؿدذ اػدت ودبؾ دبثغ جیؼدی سا ػدشػت

فبد وذ اػتثشای افضايؾ دسآذ شد اسائ ثیـتش خذبت اص بؿی آالت آد ،ثخـیذ اػت.چی

ؿذ اػت صيشا دس اي صب شد ایتت حبيت اص ویفیت حیي ادذ ویفیدت صيؼت سا بديدذ شفتد

8 ؿد. ثبثشاي ػح آدی ػشا ب ث ػا يه وبالی وغ حؼة یصيؼت ثشای آحیي

بی ذس اص تىطی ثبثشاي، اي وـسب ثبيذ ثب افضايؾ تدبست خذبت تسيؼ افضايؾ ی يبثذ.

بی وـسبی تخت اتحبدي اسپب اػتفبد وذ. اص تش اػتفبد وذ ثشای افضايؾ دسآذ اص ػیبػتپبن

ؿد و ثب تخ ث آ و وـسبی تخت اتحبدي اسپدب اثدش تددبست تسيؼد ثدش اي س پیـبد ی

ی آ اػت ود ايد وـدسب آددی وتدشی ثدب دذصيؼت ثجت ثد اػت. اي ـبویفیت حیي

ب دسآذصا ثد اػت، ث دی دید ايد اذ تدبست تسيؼ ثشای آافضايؾ تدبست تسيؼ داؿت

وـسب ثبيذ اي ثخؾ سا ؼتشؽ دذ. دس وـسبی تخت ب اثدش تددبست تسيؼد ثدش ویفیدت

آ اػت ود ايد وـدسب ثدب افدضايؾ تددبست تسيؼد دذ صيؼت فی ثد اػت. اي ـبحیي

تش اػتفبد وذ بی ذس پبناذ، ث ی دی اي وـسب ثبيذ اص تىطیآدی ثیـتشی داؿت

بی وـسبی تخت اتحبدي اسپب اػتفبد وذ. ثشای افضايؾ دسآذ اص ػیبػت

هابع

فلب ، "ثشسػی اثش سؿذ التلبدی ثش آدی ا"(، ><19) ،شادحبك، یفشپظيب، خـیذ .2:تب ?1، كق :، ؿبس بی التلبدیپظؾ

ببد االػدبت ، "صيؼدت تدبست ثی وـسب آدی حیي"(، 2<19) ،پسصس، ػیػب . 812، ف :<، ؿبس التلبدی -ػیبػی

ثشسػی ساث ػی ثی شدؿش سؿذ "(، =<19ا، )خجبسی، ایش ثبثىی، سح یجی، ػیذ وی

.:8، ػب پبضد، ؿبسداؾ تػؼ، "التلبدی

تبثیش خبسج تسيؼ ثش سؿذ التلبدی وـدسبی ػود "(، ?<19آلبيی، دیذ، ) صاد، ذي لی

.?81، كفح1?، ؿبسد تحمیمبت التلبدی، "ػبصب وفشاغ اػالی

صيؼدت وذ سؿذ التلدبدی ویفیدت حدیي ثشسػی ػا تؼیی"(، =<19شي، )صاد، ـىشی" ،

پبيب ب دوتشی التلبد، داـىذ ذيشيت اللبد داـب آصاد اػالی احذ ػ تحمیمبت.

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 26: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

1?19فلب تحمیمبت تػؼ التلبدی،پبيیض >8

Arrow, K.J., Costanza, R., Dasgupta, R., Folke, C.S., Holling, B.O.,

Janson, S., Maler, K.G., Perrings, C., and Pimentel, D., (1995), “Economic growth, carrying capacity and the environment”, Science, Vol.

268, pp. 520-1.

Ang, T.B., (2007), “1. Co2 Emission, Energy Consumption, and Qut in France”, Energy Policy, 3574772-4778.

Baaijens, S., Nijkamp, P., (1997), “Meta-analytic methods for comparative and exploratory policy research”, Tinbergen Institute

discussion paper, TI 96-118/5.

Brida. Juan Gabriel, Edgar. J. Sanchez Carrera, and W.Adrian Risso,

(2008), “Tourism‟s Impact on Long-Run Mexican Economic Growth", Economic Bulletin, Vol. 3, No.21 pp. 1-8.

Biman Chand Prasad, John Asafu-Adjaye, (2003), "Trade Liberalization

and Environment in Pacific Island Countries (FICs): Is It a Case of “Two Gains for one”?", International Journal of Social Economics, Vol. 30 Iss:

12, pp.1288 – 1305.

Burkart, A. J., and S. Medlik, (1992), Tourism, Past, Present and Future,

Butterwart-Heinemann, London.

Cole, M.A., A.J. Rayner, and J.M. Bates, (1997), “The environmental Kuznets curve: an empirical analysis”, Environmental and Development

Economics, 2, 401-416.

Cagatay S. Saunders C., and Anita Wreford, (2003), “Lincoln Trade and Environment Model (LTEM): Linking Trade and Environment”, Research

Report, NO. 263. October 2003.

Cole, M.A., (2000), “Air Pollution and „Dirty Industries‟: How and Why

does the Composition of Manufacturing Output Change with Economic Development?”, Environmental and Resource Economics, 17(1): 102-

123.

Dritsakis, N., and Athanasiadis, S., (2000), “An Econometric Model of Tourist Demand: The Case of Greece”, Journal of hospitality & leisure

marketing, Vol. 2, 39 - 49.

Dinda, S., (2004), “Environmental Kuznets curve hypothesis: a survey”, Ecological Economics, 49, 431–455.

Dean, Judith M., (2002), “Does Trade Liberalization Harm the

Environment? A New Test”, The Canadian Journal of Economics, 35(4),

pp. 819-842.

Dollar, D., and Wolff, E.N., (1993), Competitiveness, Convergence, and

International Specialization, Cambridge, MA: MIT Press.

Fagerberg, J., (1986), “Technology, Growth and International Competitiveness”, Norsk Utenrikpolitisk Institut, VUPI rapport, No. 95,

March.

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 27: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

=8 صيؼتاثش تدبست تسيؼ ثش ویفیت حیي

Grossman, G.M., and Krueger, A.B., (1991), “Environmental impacts of a North American free trade agreement”, National Bureau of Economic

Research Working Paper, 3914, NBER, Cambridge, MA.

Kriström, B., and P. Riera, (1996), “Is the Income Elasticity of

Environmental Improvements Less Than One?”, Environmental and

Resource Economics, 7, pp. 45–55.

Lee, Chien Chiang, and Chun-Ping Chang, (2008), “Tourism Development and Economic Growth: A Closer Look at Panels,” Tourism

Management, 29 (1), (February):180-192.

Marin. D., (1992), "Is The Export-Led Hypothesis Valid for Industrializae Countries?", Review of Economics and Statistics, 747678- 688.

Mandeng, O.J., (1991), “International competitiveness and specialization”, CEPAL Review,45: 39-52.

McConnell, K.E., (1997), “Income and the Demand for Environmental Quality”, Environment and Development Economics, 2, Part 4, 383-400.

Panayotou, T., (1993), “Empirical Tests and Policy Analysis of

Environmental Degradation at Different Stages of Economic Development”, World Employment Programme Working Paper , Number

WP238, International Labor Office, Geneva.

Payne, J., and Mervar, A., (2002), “A Note on Modeling Tourism Revenues in Croatia”, Tourism Economics, Vol 8, No 1, 103 - 109.

P. Pashardes, P. Nearchou, P. Mitis, P. Panteli, (2002), Productivity, price

and quality.

“of the tourism product: a comparison with other Mediterranean markets”,

University of Cyprus, Economics Research Centre.

Seddighi, H.R., Nattlual, M., and Wand Thoecharous, A., Lee, (2001)

,”Does Cultural backround of tourists influence the destination choice? An empirical study with special refrence to political instability”, Tourism

Management, No 22, P. 181-191.

Strutt, Anna, Anderson, Kym, (2000), “Will Trade Liberalization Harm the Environment? The Case of Indonesia to 2020”, Environmental and

Resource Economics, 17(3), pp. 203-32.

Syriopoulos, T. C., (1995), “A dynamic model of demand for mediterranean tourism”. International Review of Applied Economics, 9

(3), 318 – 336.

Theobald, W.F., (2001), “Global Tourism, Second Ed. Butterworth & Heinemann”, Oxford journals.

Tol, S.J.W., R. Pacala, & S.R. Socolow, (2006), “Understanding

Longterm Energy Use and Carbon Dioxide Emissions in the USA”,

Humborg University.

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020

Page 28: اثر تجارت توریسم بر کیفیت محیطزیستjrer.ir/article-1-155-fa.pdf · ‚ÌËZa,É{Z’f«YÄ€‡ÂecZ¬Ì¬veÄ»ZÀ¸’§ , , ,

1?19فلب تحمیمبت تػؼ التلبدی،پبيیض <8

Wan-Chen Po, and Bwo-Nung Huang, (2008), "Tourism, development and economicgrowth–a nonlinear approach", Physica A: Statistical

Mechanics and its Applications, Volume 387, Issue 22, Pages 5535-5542

Dow

nloa

ded

from

jrer

.ir a

t 3:3

1 +

0330

on

Frid

ay J

anua

ry 1

7th

2020