1

ایشرگمشخصات کلی، برنامه و سرفصل دروس کارشناسی ارشد

تاریخ ایران باستان

دانشگاه اصفهان

دانشکده ادبیات و علوم انسانی

شناسیگروه تاریخ و ایران

1395ماه اسفند

2

دانشگاه اصفهان

رش توجیهی برای ایجاد رشته های جدید در دانشگاه هادستورالعمل تهیۀ گزا

شورای عالی برنامه ریزی 14/12/1379مورخ 409مصوب جلسۀ

اصفهان : دانشگاه

دانشکده: ادبیات و علوم انسانی

گروه: تاریخ و ایران شناسی

مشخصات کلی -1

عنوان رشته: تاریخ -

گرایش: تاریخ ایران باستان -

شناسی ارشددورۀ تحصیلی: کار -

بین رشته ای)نام رشته ها( -

چند رشته ای)نام رشته ها( -

%40: )تعداد واحد مشترک(میزان همپوشانی رشته با سایر رشته های مشابه -

ایران شناسی، فرهنگ و زبان های باستانیتاریخ، باستان شناسی، زمینۀ تخصصی دانشجو برای ورود به رشته: -

ی: بلهامکان جذب دانشجوی خارج -

3

گزارش توجیهی ایجاد رشتۀ درخواست شده: -2

.تبیین رشته و هدف آن. 2-1

ایران برگرفته از نام اقوام مهاجر آریایی است که در هزارۀ دوم پیش از میالد به فالت پهناوری که به نام ایشان خوانده واژۀ

ردند که با مشخصات و ممیزاتی چون نژاد، زبان، کرا به یک مفهوم وطن سیاسی تبدیل شد، کوچیدند. آریاها این سرزمین

دین و فرهنگ ایرانی هویت یافت و در تقابل با عناصر غیر ایرانی فهمیده شد. بنابراین حاصل تالش مردمی که برای هزاره

در عرصهها در این گستره جغرافیایی می زیستند، با نام ایران موجودیت و هویت یافته و با عنوان فرهنگ و تمدن ایرانی

موقعیت استراتژیک جغرافیایی تمدن ایران به همراه ایده هایی که در بطن آن وجود داشت، جهانی متمایز گشته است.

خته شده آن روزگار بگذارد. این ثیر بسیاری بر شرق و غرب دنیای شنام.(، تأ7-ق.م6که در طی سیزده سده )سبب شد

توانست سنت های قدرتمند فرهنگی و تمدنی خاص ایجاد کند. ثیرگذاری سبب شکوفایی سایر تمدن ها شد وتأ

آن کاری ابعادهای آن و احاطه بر همه که آگاهی از همه جنبه رسیدای از عظمت و کمال و پهناوری این تمدن به درجه

ستین تمدن ایران پیش از اسالم میراث مشترک مردم و سرزمین هایی است که در بنای تمدن های نخبس دشوار است.

توانمندی درونی این تمدن غنی، علی رغم بشر همگام شدند و در ساخت و شکوفایی تمدن بشری ایفای نقش کردند.

مشکالتی که در جهان معاصر به واسطه عوامل داخلی و خارجی بدان دچار شده، دارای ابداعات و اختراعات در علوم

گوناگون بوده است.

ان حاصل دو جنبه دانست:تمدن ایران پیش از اسالم را می تو

خود ایرانیان پدید آمد و در پرتو ابتکار ایرانیان گسترش یافت و سرزمین های شناخته توسطاین فرهنگ و تمدن .1

شده آن روزگار از هند تا مصر باستان را در نوردید.

نظیر آشور، بابل و تمدن ایران حاصل تالش های ایرانیان و میراث به جای مانده از تمدن های پیش از ایرانیان، .2

ایالم بود که به دست ایرانیان توسعه و تکامل یافت و در قالب میراثی جهانی به تکامل تمدن بشری یاری رساند.

های خااص ، خود یک علم است و همانند هر علمی ویژگیایران باستان فرهنگ و تمدن ،تاریخمطالعه و پژوهش بر روی

طور کلی ه ب ایران از سویی با تمام تاریخ ایران پیش از اسالمها آن باشد که تاریخ یژگیترین این و خود را دارد. شاید مهم

پیوستگی نزدیک دارد. بشری و از سویی با تمامی تاریخ فرهنگ و تمدن

ن مبانی تاریخ تمدن ایران پیش از اسالم در جهان معاصر و تقویت روحیه خود باوری و عالقه مندییبا توجه به اهمیت تبی

دانش پژوهان جوان برای شناخت مبانی این تمدن، به ویژه فارغ التحصیالن دیگر رشته ها که در سال های اخیر تمایل

4

شان برای ادامه تحصیل درحوزه های علوم انسانی به ویژه تاریخ در مقاطع تحصیالت تکمیلی بیشتر شده است، دایر کردن

یت های مهم آموزشی و پژوهشی دانشگاه ها می باشد.این رشته ها در مقاطع تحصیالت تکمیلی از اولو

:مد نظر هستند، عبارت اند ازاهداف آنچه در قالب

–عنوان زمینه و بستر هویت اسالمی توانایی تشخیص ریشه ها، مؤلفه ها و نحوه شکل گیری هویت ایرانی به 1

ایرانی

های بومی نگاه انتقادی روشمند و مبتنی بر باورها و ارزش 2

های علمی موجود در زمینة تاریخ ایران باستان یافته افزایش 3

توسط بیگانگانتاریخ ایران برای جلوگیری از تحریف آگاهی الزم برای پژوهش در زمینة تاریخ ایران باستان 4

مهارت الزم برای آموزش در زمینة تاریخ ایران باستان متناسب با مقطع تحصیلی خود کسب 5

برای جلوگیری از تاراج آثار ملی توسط بیگانگان و مطالعه در آثار باستانی و میراث ایرانیشناسایی توانایی 6

.دانش آموختگان رشته و مهارت های توانمندی . 2-2

ها، سازمان ها و نهادهای متولی امور تاریخ ایران باستان مانند موزه همکاری با سازمانتربیت پژوهشگر جهت 1

ی تولیدی سازمان صداوسیماها میراث فرهنگی، بخش

مانند بنیاد ایران شناسی، پژوهشگاه های مختلف مربوط به تاریخ و تمدن ایران باستان در حیطهمدرس تربیت 2

علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و دیگر مراکز آموزشی

بزرگ اسالمی، دائره المعارف مانند های مختلف مربوط به تاریخ و تمدن ایران باستان در حیطه پژوهش 3

فرهنگستان علوم، مرکز اسناد ملی و دیگر مراکز علمی و اسنادی

ها، رایزنیها و نهادهای دارای ارتباط با مباحث تاریخ ایران باستان مانند معاونت فرهنگی استانداری سازمان پژوهشگر 4

ای و جهانیهای منطقه و سازمانجمهوری اسالمی ایران های فرهنگی

5

مانند تپة گیان، تپة ایران ای متعدد باستانی و باستان شناسیه در مطالعات محوطهو مربی آموزشی اری دستی 5

ای باستانیه محوطهسیلک، شهر سوخته و دیگر

ها از خطر فراموشی و نابودی و نیز خارج منظور نجات آن شناخت و حفظ میراث فرهنگی ایران بهمدیریت در 6

سازی دانش ایرانی و بومی نگانبیگاها از سلطه کردن آن

.زمینه های پژوهشی رشته درخواست شده . 2-3

نیازمند پرداختن به حیطه می دهد که تحقق اهداف آموزشی ها نشان مطالعة منابع علمی موجود و نیز تجربة دیگر دانشگاه

:شی زیر استپژوههای

تاریخ ، رودانهای باستانی میان اریخ تمدنت :جوار آگاهی های مرتبط با تاریخ تمدن همسایگان و ملل هم 1

تاریخ و تمدن ایران باستان ،های باستانی آسیای غربی تمدن

مباحث نظری تمدن ایران باستان، مباحث نظری تاریخ: های بومی نگاه انتقادی روشمند و مبتنی بر باورها و ارزش 2

ها و خطوط ایران باستان ن زبانخواند: ها های علمی موجود در کتیبه یافتهدرک توان افزایش 3

های مربوط به مهارت ،روش تحقیق: آگاهی الزم برای دستیاری پژوهش در زمینة تاریخ و تمدن ایران باستان 4

های مربوط به بایگانی و آرشیو مهارت، های مربوط به نقشه مهارت، تقویم

روابط با اعراب، بط با هندروا ،روابط با یونان و روم :تاریخ روابط خارجی آگاهی در زمینة 5

آثار باستانی، شناختی های باستان کاوش: مانده ایران باستان آثار باقی 6

ریخ علوم و فنونتا ،تاریخ اقتصادی ایران باستان ،تاریخ اجتماعی ایران باستان: اقتصادی -در زمینه تاریخ اجتماعی 7

تاریخ حماسی ،اساطیریتاریخ : ایران باستان دانش تاریخی در اساطیر و حماسة 8

.با برنامۀ پنج ساله و مأموریت های گروه آموزشی و دانشگاه رشتهمیزان هماهنگی . 2-4

:های عمومی این برنامه چنین است ویژگی

و ضوابط عمومی مصوب شورای عالی انقالب فرهنگی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ها رعایت مفاد کلیة سیاست. 1

6

و روزآمدسازی دروس علوم انسانی سازی ، غنیسازی بومیرویکرد سهاز برخورداری . 2

ها برای فهم انتقادی های دانشجویان و توانمندسازی آن های علمی و مهارت اهتمام ویژه به افزایش و کارآمدی اندوخته. 3

و بازاندیشی مباحث تاریخ ایران باستان متناسب با مقطع کارشناسی ارشد

واگرا و گسسته و تقویت نگاه همگرا و جامع به مباحث تاریخ ایران باستان متناسب با مقطع کارشناسی پرهیز از نگاه. 4

ارشد

در نظر گرفتن تجربیات آموزش تاریخ ایران باستان در کشور. 5

های معتبر جهان های دروس رشته تاریخ ایران باستان در دانشگاه در نظر گرفتن عناوین و سرفصل. 6

های تخصصی در مقطع دکتری ها و گرایش های الزم برای تداوم رشته در قالب رشته بینیپیش. 7

شناسی تاریخ ایران ها و دستاوردهای این رشته در مطالعات باستان گیری ظرفیت، توانایی لزوم بهره. 8

.میزان هماهنگی با سند چشم انداز بیست ساله، نقشۀ جامع علمی کشور و سند توسعه استان . 2-5

تاریخ ایران باستان می باشد که در این راستا رشتةشتة تاریخ بر اساس سند چشم انداز بیست ساله، موظف به راه اندازی ر

راه اندازی این رشته یکی از مراحل تحقق برنامه است.

بازار کار منطقه ای و ملی.نیاز های گویی به برای پاسخ رشته ضرورت ایجاد . 2-6

که با اندوخته ای درخور از آگاهی های مرتبط با تاریخ ایران باستان و با نگاهی انتقادی، روشمند و تربیت دانش آموختگانی

های بومی، توان فهم یافته های علمی موجود دربارۀ تاریخ ایران باستان را داشته باشند و از آگاهی مبتنی بر باورها و ارزش

.تحصیلی خود در این زمینه برخوردار باشندو مهارت الزم برای پژوهش و آموزش متناسب با مقطع

.کشور و خارج از کشور وضعیت رشته در دانشگاه های منطقه، . 2-7

می پذیرد و در سطح کارشناسی ارشد تنها دانشگاه های مادر ایران ، دانشجودر سطح ملی در مقطع دکترا تنها یک دانشگاه

تأسیس این رشته هم گام بر این اساس،ه فردوسی مشهد فعال هستند. نظیر دانشگاه تهران، دانشگاه شهید بهشتی و دانشگا

ر در سطح ملی های مادن که دانشگاه اصفهان جزء دانشگاهبا دیگر حوزه های پژوهشی تاریخ احساس می شود. افزون بر ای

کشورهای غربی ایران، شود. متأسفانه در سال های اخیر به دلیل عدم اقبال به این حوزۀ پژوهشی درو فرا ملی محسوب می

7

)سوربن های کشورهای فرانسهاند. دانشگاهب دانشجو و پژوهشگر به عمل آوردهگذاری عظیمی در جهت جذسرمایه

)کالیفرنیا، انستیتو ، آمریکا)لیدن(هلند ناپل(، ،)الساپینزا، ایتالیالندن( )سوآز، انگلیس)گوتینگن(، آلماننانتر( 10، پاریس 1پاریس

دانشجویان بسیاری را از ایران جذب کرده و مشغول پژوهش در این حوزۀ )توکیو(و حتی ژاپن شیکاگو(شرقی دانشگاه

مطالعاتی و ارتقاء کیفی سطح دانشگاه های خویش هستند. در عین حال فراموش نکنیم که در این حوزۀ پژوهشی مهم که

پژوهشی به صورت اختصاصی از سوی -علمی سال از تاریخ ایران را در خود جای داده است، مجله ای 2000بیش از

عنوان مجلة پژوهشی ایرانشناسی در خارج از 20)مقایسه کنید با بیش از دانشگاه های سراسر کشور چاپ و منتشر نمی شود

و دانشگاه اصفهان می تواند در این زمینه نقشی پیشرو را ایفا نماید. کشور(

.ملی و بین المللیمیزان همگامی با تحوالت علمی در سطح . 2-8

هرچند مراکز پژوهشی در زمینة تاریخ و فرهنگ ایران باستان در کشورهایی مانند فرانسه، آلمان، انگلستان و.... وجود دارد و

ادی در این حوزۀ پژوهش های زی یزلن، فیلیپ هویزه، یوزف ویسهوفر و ...یر بریان، ریکا گشناسان بنامی مانند پیایران

شناسی در راستای ه تأکید این پژوهشگران گسترش شرقاند، ولی نباید فراموش کرد کخیر انجام دادههای االمطالعاتی در س

اهداف کشورهای غربی است. تأسیس این رشته می تواند بانی پرورش پژوهشگران بومی و ایرانی شده تا پژوهش های

با ،هت گیری های خاص و گاه انحرافی است، کنترل نمودهایران باستان را که در سال های اخیر منحصر به اروپاییان با ج

آن ها مقابله نماید.

ریزی درسیبرنامه کمیتۀ

شناسیو ایران تاریخ گروه

8

ايران باستان تاريخ كننده درخواست گروه پيماني و رسمي وقت تمام علمي هيأت اعضاي: 1 جدول

ف

ردي

خانـوادگي نـام و نـام

موجود لميع هيأت کادر

تحصيــلي رشــتــه و مــدرک آخرين به مربــوط اطالعـات

مرتبه

دانشگاهي

وضعيت

اخذ سال تحصيلي مدرک استخدامي اخذ محل

(کشور)

تحصيلي رشته

(تخصص)

رسمي استاد اسالم تاريخ ايران 1378 دکترا منتظرالقائم اصغر 1

رسمي استاد يرانا تاريخ ايران 1382 دکترا کجباف اکبر علي 2

رسمي ارياستاد اسالم تاريخ رانيا 1389 دکترا يعباس اکبري عل 3

آزمايشي

رسمي استاد ايران تاريخ انگلستان 1379 دکترا نورائي مرتضي 4

رسمي استاد اسالم تاريخ ايران 1379 دکترا چلونگر علي محمد 5

رسمي اداست ايران تاريخ ايران 1379 دکترا نژاددهقان مرتضي 6

رسمي استاد اسالم تاريخ ايران 1379 دکترا محمودآبادي اصغر سيد 7

)بازنشسته(

رسمي دانشيار ايران تاريخ ايران 1382 دکترا انوشفياض ابوالحسن 8

رسمي استاد ايران تاريخ ايران 1378 دکترا يارياله فريدون 9

رسمي دانشيار اسالم تاريخ ايران 1378 دکترا ابريفروغي اصغر 10

رسمي دانشيار اسالم تاريخ ايران 1384 دکترا پيرمراديان مصطفي 11

پيماني استاديار ايران تاريخ ايران 1390 دکترا بنکدار ديس مسعود ديس 12

رسمي ياردانش ايران تاريخ ايران 1386 دکترا جعفري اکبر علي 13

آزمايشي

پيماني استاديار ايران تاريخ ايران 1390 دکترا مسعود کثيري 14

پيماني استاديار اسالم تاريخ ايران 1391 دکترا بهمن زينلي 15

پيماني استاديار باستان ايران تاريخ فرانسه 1392 دکترا اسماعيل سنگاري 16

9

درخواست مورد رشته به مربوط وقت تمام علمي هيأت اعضاي مشخصات: 2 جدول

فردي

خانـوادگي نـام و نـام

و مــدرک آخرين به مربــوط اطالعـات

تحصيــلي رشــتــه

آموزشي گروه

دانشگاه

محل

خدمت

مرتبه

دانشگاهي

وضعيت

مدرک استخدامي

تحصيلي اخذ سال

محل

اخذ

(کشور)

رشته

تحصيلي

(تخصص)

-و ايران تاريخ اسالم تاريخ ايران 1379 دکترا محمودآبادي اصغر سيد 1

شناسي

رسمي اداست اصفهان

)بازنشسته(

-و ايران تاريخ تاريخ ايران ايران 1378 دکترا يارياله فريدون 2

شناسي

رسمي استاد اصفهان

ايران تاريخ فرانسه 1392 دکترا يسنگار لياسماع 3

باستان

-و ايران تاريخ

شناسي

پيماني استاديار اصفهان

-و ايران ختاري تاريخ ايران ايران 1379 دکترا نژاددهقان مرتضي 4

شناسي

رسمي استاد اصفهان

-و ايران تاريخ اسالم تاريخ ايران 1378 دکترا منتظرالقائم اصغر 5

شناسي

رسمي استاد اصفهان

10

عناوین دروس

ها و مطالعات کارشناسی، برای آوری پس از بررسی با توجه به ضرورت رعایت ضوابط مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فن

.هر عنوان تعیین شده است برای واحد 2 عتبارهای آموزشی فوق عناوین درسی زیر با ااهداف و حیطههر یک از

های پژوهش دربارۀ تاریخ پژوهان از مباحث نو و تازه ای مناسب برای آگاهی دانش منظور فراهم آوردن زمینه همچنین به

شده و های تازه منتشر های پژوهشی جدید و کتاب یتها و فعالایران باستان، سلسله سمینارهایی متناسب با نویافته

خود را دانشجویان آموزش محور دروس در ضمن،. دست، در خالل هر نیمسال تحصیلی برگزار خواهد شد این رویدادهایی از

ذرانند.گچهار واحد سمینار میمطابق مقررات آموزشی نامه جای پایانهگذرانند و بپژوهشی می-همانند دانشجویان آموزشی

واحدهای درسی کارشناسی ارشد تاریخ ایران باستان

واحد( 10) ایران باستانکارشناسی ارشد تاریخ س اصلیودر

واحد( 2تمدن اسالمی )و فرهنگ

واحد( 2فلسفة تاریخ )

واحد( 2های تحقیق در تاریخ )روش

واحد( 2) متون انگلیسی

واحد( 2عربی )متون

واحد( 12گرایش تاریخ ایران باستان ) تاریخ کارشناسی ارشد دروس تخصصی

واحد( 2) باستان ایران رواییتاریخ

واحد( 2ایران باستان ) یتاریخنقد متون

واحد( 2ایران باستان ) المللیبینروابط

11

واحد( 2ادیان ایران باستان )

واحد( 2های ایران باستان )خطوط و زبان

واحد( 2های ایران باستان )نظام

واحد( 16) ایران باستان کارشناسی ارشد تاریخ ختیاریدروس ا

واحد( 2)نگاری مکاتب تاریخ

واحد( 2) هویت شناسی ایرانی در تاریخ

واحد( 2شناختی )های باستانکاوشناسی و شنمبانی باستا

واحد( 2هنر، معماری و شهرسازی در ایران باستان )

واحد( 2فرهنگ و تمدن ایران باستان )

واحد(2باستان )تاریخی ایران جغرافیای

واحد(2از دیدگاه مستشرقان ) باستانایران

واحد(2تاریخ تحوالت ایران باستان )

.را از جدول دروس اختیاری بگذرانند واحد درسی 6توجه: دانشجویان کارشناسی ارشد تاریخ ایران باستان الزاماً باید *

واحد دروس جداول اصلی، تخصصی و اختیاری است. 28واحد افزون بر 4** پایان نامه کارشناسی ارشد تاریخ معادل

دروس جبرانی به تشخیص گروه آموزشی برای دانشجویان غیرمرتبط از مقطع کارشناسی ارائه می شود.***

واحد 32جمع واحد ها:

12

جدول دروس دورۀ کارشناسی ارشد تاریخ ایران باستان

کارشناسی ارشد واحد دروس اصلی 10واحد درسی می باشند که شامل 32ذرندان موظف به گ رشتهدانشجویان در این

. بنا بر تشخیص شورای است واحد پایان نامه 4واحد دروس اختیاری و 6، یصلی تخصصواحد دروس ا 12تاریخ،

واحد از 12سقف ند تاا موظف ،غیر مرتبط با این رشته می باشد دانشجویانی که کارشناسی آنان ،تحصیالت تکمیلی گروه

دروس مقطع کارشناسی تاریخ را اخذ نمایند.

ایران باستان کارشناسی ارشد تاریخاصلی دروس -1جدول

نام درس کدتعداد

واحد

ساعات

نظری

ساعات

عملی جمع

مدرسان و اساتید

دوماستاد استاد اول

دیدکتر احم جعفری دکتر 32 - 32 2 روش های تحقیق در تاریخ 1

زینلیدکتر منتظرالقائمدکتر 32 - 32 2 فرهنگ و تمدن اسالمی 2

فیاضدکتر دکتر دهقان نژاد 32 - 32 2 فلسفة تاریخ 3

32 2 متون انگلیسی 4 -

کثیریدکتر دکتر نورائی 32

32 2 عربیمتون 5 -

چلونگردکتر دکتر پیرمرادیان 32

160 - 160 10 جمع

13

ایران باستان گرایش تاریخ کارشناسی ارشد تاریختخصصی دروس -2جدول

نام درس کدتعداد

واحد

ساعات

نظری

ساعات

عملی جمع

مدرسان و اساتید

دوماستاد استاد اول

علیاریدکتر طاهریدکتر 32 - 32 2 خطوط و زبان های ایران باستان 1

اله یاریدکتر حمودآبادیمدکتر 32 - 32 2 نظام های ایران باستان 2

سنگاریدکتر اله یاریدکتر 32 - 32 2 ادیان ایران باستان 3

زینلیدکتر دکتر کجباف 32 - 32 2 ایران باستان المللیبینروابط 4

سنگاریدکتر 32 - 32 2 ایران باستان یتاریخ متوننقد 5دکتر

محمودآبادی

اله یاریدکتر سیدبنکداردکتر 32 - 32 2 باستانایران روایی تاریخ 6

192 - 192 12 جمع

14

ایران باستان گرایش تاریخ کارشناسی ارشد تاریخ اختیاریدروس -3جدول

نام درس کدتعداد

واحد

ساعات

نظری

ساعات

عملی جمع

مدرسان و اساتید

دوماستاد استاد اول

چلونگرر دکت 32 - 32 2 نگاریمکاتب تاریخ 1 فیاضدکتر

انوش

دکتر عباسی دکتر فیاض انوش 32 - 32 2 هویت شناسی ایرانی در تاریخ 2

3

کاوش هایشناسی و مبانی باستان

شناختی باستان 2 32

-

دکتر جاوری دکتر جعفری زند 32

بنکدارسیددکتر صالحیدکتر 32 - 32 2 هنر، معماری و شهرسازی در ایران باستان 4

دکتر فروغی دکتر کثیری 32 - 32 2 رهنگ و تمدن ایران باستانف 5

دکتر سنگاری 32 - 32 2 باستانتاریخی ایران جغرافیای 6دکتر

محمودآبادی

سنگاریدکتر دکتر جعفری 32 - 32 2 از دیدگاه مستشرقان باستانایران 7

سنگاریدکتر 32 - 32 2 باستانایران تاریخ تحوالت 8دکتر

ودآبادیمحم

256 - 256 16 جمع

شود.ارائه می ،دروس جبرانی به تشخیص گروه آموزشی برای دانشجویان غیرمرتبط از مقطع کارشناسی* توجه:

واحد 4به ارزش دو درس حداکثر ،تحصیالت تکمیلی گروه یید کمیتةپیشنهاد استاد راهنما و تأتواند به ** دانشجو می های مرتبط موجود در دانشگاه اخذ نماید.و گرایشها از سایر رشته درسی

15

پایان نامه و سمینار -4جدول

نوع درس تعداد ساعت تعداد واحد عنوان درس

64 4 پایان نامه

ویژه دانشجویان آموزش محور 64 4 سمینار

واحد( 10) ایران باستان کارشناسی ارشد تاریخ س اصلیودر

د(واح 2فلسفة تاریخ )

واحد( 2روش های تحقیق در تاریخ )

واحد( 2) فرهنگ و تمدن اسالمی

واحد( 2) انگلیسیمتون

واحد( 2) متون عربی

16

تاریخفلسفۀ

Philosophy of History

2تعداد واحد نظری: -تعداد واحد عملی:

صلیا-مشترک نوع درس: -پیشنیاز:

های معاصر و و تطبیق آن با وضعیت دانش محصوالت علمی در رشته تاریخ اعتبار ، تحلیل و تبیینبررسی هدف درس:

.حال حاضر

رئوس مطالب: تاریخ تفکر انتقادی و فلسفه علمبررسی - های فلسفی در حوزه دانش تاریخحدود و محتوای بررسی - آمدهای پویش فلسفی در باب علم تاریخ الزامات و پیبررسی - ه علم تاریخ فلسف حوزۀمسائل - هاتاریخ با دیگر دانش رابطة - تاریخی عینیت و واقعیت - در تاریختبیین - حقیقت در تاریخ - روایت در تاریخ -

روش ارزیابی:

ارزشیابی مستمر میان ترم آزمون نهایی پروژه

+ + - +

:اصلی منابع

ن کامشاد، تهران، انتشارات خوارزمی. (. تاریخ چیست؟ ترجمة حس1383کار، ای. اچ ) - پژوهی، ترجمه مسعود صادقی، سمت و امام صادق. درآمدی بر تاریخ (.1385) استنفورد، مایکل -

درآمدی بر فلسفه تاریخ، ترجمه احمد گل محمدی، تهران، نشر نی. (.1387)استنفورد، مایکل -

اکبر مهدیان، تهران، نشر اختران. ترجمه علیخ، ی(. مفهوم کلی تار1385)جورجد، رابین ووکالینگ - ای بر فلسفه تاریخ، ترجمه ضیاء الدین طباطبایی، تهران، انتشارات امیرکبیر.(. مقدمه1363)والش، دبیلو.اچ. -

17

.تهران، نشر مرکز(. باز اندیشی تاریخ، ترجمه ساغر صادقیان، 1384جنکینز، کیت) -

:فرعی منابع

نگاری در سده بیستم از عینیت علمی تا چالش پسامدرن، ترجمه عبدالحسین آذرنگ، تاریخ .(1389)ایگوس، گئورگ - سمت.تهران،

، امیر کبیر . تاریخ در ترازو، تهران (.1354)کوب، عبدالحسینرینز -

وشتارهای دیگر در فلسفه تاریخ،ترجمه عبدالرضا بهزادی،تهران، نشر نی.اصول تاریخ و ن (.1390)جورجرابین د،ووکالینگ -

های پژوهش در تاریخ، ترجمه گروه مترجمان، مشهد.(. تاریخ چیست؟ بخشی از مجموعه روش1375)مارو، هنری - نو.نگاری، تهران، طرحشناسی و تاریخ(. فلسفة تاریخ، روش1379نوذری، حسینعلی) -

محمد تقی زاده، تهران، نشر جوان. تاریخ چیست؟، ترجمه (.1360. آ.)، نیروفه -

التین: منابع

McGrew T., Alspector-Kelly M. & Allhoff F. (2009). Philosophy of Science: An Historical

Anthology, Wiley Publisher.

18

روش های تحقیق در تاریخ

Research Methods in History

-تعداد واحدعملی: نظری 2تعداد واحد:

-پیشنیاز: صلیا-مشترکنوع درس:

هدف درس:

مقاالت نگارش و تاریخی پژوهش انجام در مهارت کسب و باستان ایران تاریخ ویژه به تاریخ در تحقیق های روش بررسی .علمی

رئوس مطالب:

بندی و ارزشیابی.های آن، اطالعات، رده، فرضیه سازی و پایهمراحل مطالعه تاریخی -

.و روم باستان شناسی تاریخی: یونانپیشینه روش - شناسی.شناسی، زبانشناسی، نسخهشناسی، سکه شناسی، سندتیبهاقسام منابع، علوم فرعی: باستان شناسی، ک - تفسیر و تحلیل اطالعات: رویکردهای تحلیلی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، شرح حالی، انسان شناختی . - نگاری آلمانی، فرانسوی و شیکاگو.شناسی تاریخ: تاریخنگاری و روشمکاتب تاریخ - شناسی روشمندی در مطالعات تاریخی.مطالعه تاریخ، آسیب شناسی دراهمیت و ضرورت روش - بر استدالل انواع ،(ها آن مقایسه و یک هر ارزش) کیفی و کمی های روش گرایی، تجربه و خردگرایی: شناسایی روش -

تمثیل. و استقراء قیاس، مبنای

روش ارزیابی:

ارزشیابی مستمر میان ترم آزمون نهایی پروژه

+ + - +

:اصلی منابع

.شهید بهشتی دانشگاه تهران، نگاری، تاریخ در تحقیق روش(. 1385جهانگیر) مقامی، قائم -

19

فرهنگی معاونت مشهد، گناه، بی ابوالقاسم ترجمه تاریخ، در پژوهش هایروش(. 1370یم)ماکس دوناتین، و شارل ساماران، -

.رضوی قدس آستان

.اسالمی اندیشه و فرهنگ پژوهشگاه تهران، تاریخ، در پژوهش روش(. 1387مرتضی) ی،نورائ حسین؛ میرجعفری، -

:فرعی منابع

.پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگیتهران، ، 1ی تمدن اسالمی، ج علم تاریخ درگستره .(1377)صادق وند،آیینه -

.مشهد دانشگاهی جهاد مشهد، تاریخ، در نگارش راهنمای (.1387)مرتضی ی،نورائ -

سمت. تهران، شناسی، باستان در میدانی روش های (.1392) تامسآر هستر، -

.سمت تهران، شناختی، باستان های داده تحلیل در آماری پیشرفته های روش(. 1392)الدین کمال نیکنامی، -

. سمت تهران، شناختی، باستان های یافته طراحی راهنمای (. 1389)نیک گریفیتس، -

. سمت تهران، شناسی، باستان های پژوهش در کمی تحلیل های روش(. 1387) الدین کمال نیکنامی، -

. سمت تهران، میدانی، شناسی باستان بر درآمدی(. 1392)پیترال، دروت، -

. سمت تهران، شناسی، باستان بر درآمدی (.1393)برایان فاگان، -

التین: منابع

- Frederick W. D. (1960). Multipurpose Tools for Bible Study, Abe Books.

- Maier G., ‎ Leverenz E.W. &‎ Norden R.F. (2001). End of the Historical-Critical Method.

- Topolski J. (1976). ‎The Methodology of History.

- Silbergeld Jecker N.A., ‎ Jonsen A.R. &‎ Pearlman R.A. (2007). Bioethics: An Introduction to

the History, Methods and Practice.

- Sreedharan E. (2007). A Manual of Historical Research Methodology.

- Charlton T.L., Myers L.E. & Sharpless‎ R. (2007). History of Oral History: Foundations and

Methodology.

- Garraghan G.J., ‎ Appel L. &‎ Delanglez J. (1973). A guide to historical method, Abe Books.

20

فرهنگ و تمدن اسالمی

Islamic Culture and Civilization

نظری 2تعداد واحد: -داد واحدعملی:تع

اصلینوع درس: -پیشنیاز:

: تحلیل و بررسی نقش ایرانیان در دگرگونی های فرهنگی و تمدنی در جهان اسالم و تأثیر خدمات متقابل هدف درس اسالم و ایران

رئوس مطالب:

وزه های اسالمی در تولید علم و تمدنتبیین مبانی و چیستی و عوامل سازنده فرهنگی و تمدن اسالمی و نقش آم - تبیین چگونگی اسالم در ایران و نقش ایرانیان در گسترش اسالم - بررسی نهضت ترجمه و چگونگی انتقال علوم ایرانی به تمدن اسالمی - تبیین سازمان ها و نهادهای آموزشی در اسالم و ایران - یع در تمدن اسالمیتبیین جایگاه ایرانیان در طبقه بندی علوم و صنا - بررسی جایگاه ایرانیان در علوم در تمدن اسالمی)طب، نجوم،ریاضیات، جغرافیا،فلسفه، تاریخ( - های احیای تمدن اسالمی و نقش تمدن اسالمی در بیداری غرببررسی علل رکود تمدن اسالم و ایران و راه کار -ه تمدن اسالمی: نولدکه، بارتولد، گیب، کلود کاهن، باسورث، های مشهورترین خاورشناسان دربارنقد و بررسی دیدگاه -

اشپولر، ریچارد فرای، المنس، گوستاو لوبون،زیگرید هونکه

روش ارزیابی:

ارزشیابی مستمر میان ترم آزمون نهایی پروژه

+ + - +

:اصلی منابع ، تهران، دنیای دانش. ده ن ای پ م اس ق وال اب ه م رج ت ، الم اس ی اس ی س خ اری ت(. 1380، حسن ) ن س ح م ی راه اب - ، تهران، بنگاه ترجمه و نشرکتاب. 2(. مقدمه، ترجمه پروین گنابادی، ج1337ابن خلدون، عبد الرحمان ) - تهران، انتشارات اساطیر. (. تاریخ تمدن اسالم،1365حلبی، علی اصغر ) - مرکز نشر دانشگاهی. ولتر، تهران،(. اسالم از نظر 1375حدیدی، جواد ) - تهران، امیرکبیر. (. کارنامه اسالم،1362زرین کوب، عبدالحسین) -

:فرعی منابع

21

(. نقش فرهنگ و تمدن اسالمی در بیداری غرب، قزوین، دانشگاه امام خمینی 1373محمدی، ذکراله) - پهری، تهران،سازمان سمت.(. تمدن اسالمی در عصر عباسیان،ترجمه محمد س1383) .مکی، م.ک - (. علم در اسالم )به اهتمام احمد آرام(، تهران، انتشارات خوارزمی.1359نصر، سید حسین) - (. خاورشناسی در روسیه و اروپا، ترجمه حمزه سردادور، تهران، نشر ابن سینا.1351وایسلی والدیمیرویچ ) -)کاوشی در مسیر مطالعات اسالمی در غرب(، مشهد، انتشارات (. تاریخچه شرق شناسی 1386لیان، عبداهلل )همتی گ -

جهاد دانشگاهی. (. فرهنگ اسالم در اروپا، ترجمه مرتضی رهبانی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسالمی.1386هونکه، زگرید ) -

التین: منابع

- Sayed Khatab (2006). The Political Thought of SayyidQutb: The Theory of Jahiliyyah,

Routledge.

- Said Edward W. (1971). Orientalism, London.

- Mohammad Salama (2011). Islam, Orientalism and Intellectual History: Modernity and the

Politics, l.B.Tauris.

- Bernard Lewis (1994). Islam and the West, New York, Oxford University.

- Bassam Tibi (2014). Islam's Predicament with Modernity: Religious Reform and Cultural

Change, British Library.

22

متون انگلیسی

Texts in English

2تعداد واحد نظری: -تعداد واحد عملی:

صلیا-مشترک نوع درس: -پیشنیاز:

.زبان انگلیسی ازایران باستان ترجمه متون تاریخی هدف درس:

رئوس مطالب:

با توجه با کاربرد آن ها در متن. زبان انگلیسی معنی و کاربرد واژه های کلیدی تاریخیبررسی و جستجوی -

ماعی، مخصوصاً واژگان سیاسی، اجت زبان انگلیسی در دوره های تاریخ ایران باستان تخصصیواژگان و اصطالحات -

.یفرهنگی و اقتصاد

ترجمه متون تاریخی. برای، زبان انگلیسیهای موجود در متن گیری واژگان کلیدی و مطالعةیاد -

روش ارزیابی:

ارزشیابی مستمر میان ترم آزمون نهایی پروژه

+ + - +

:اصلی منابع

- Cambridge History of Iran (2008). ed. Yar Shater, E., vol. 3(1), Cambridge University Press.

- Cambridge History of Iran (2008). ed. Yar Shater, E., vol. 3(2), Cambridge University Press.

منابع فرعی:

- Cambridge History of Iran, the Period from the Arab Invasion to the Saljuqs (2008). ed. Frye

Richard N., Cambridge University Press.

- Vatandoust Gh. (2011). A Reference Guide to the History of Iran, Vol. I (to A.D. 1500),

SAMT.

- Oxford Dictionary of English (2010). Oxford University Press.

23

عربیمتون

Texts in Arabic

2تعداد واحد نظری: -تعداد واحد عملی:

صلیا-مشترک نوع درس: -:پیشنیاز

.زبان عربی ازایران باستان ترجمه متون تاریخیقرائت و هدف درس:

رئوس مطالب:

با توجه با کاربرد آن ها در متن. زبان عربی معنی و کاربرد واژه های کلیدی تاریخیبررسی و جستجوی -

مخصوصاً واژگان سیاسی، اجتماعی، فرهنگی ان عربیدر زب دوره های تاریخ ایران باستان تخصصیواژگان و اصطالحات -

.یو اقتصاد

ترجمه متون تاریخی.های موجود در زبان عربی، برای گیری واژگان کلیدی و مطالعة متنیاد -

روش ارزیابی:

ارزشیابی مستمر میان ترم آزمون نهایی پروژه

+ + - +

:اصلی منابع

.علم التاریخ عندالعرب، بیروت، دار المشرق (.1362)ادهعالم زعبدالعزیز، الدوری و هادی - التاریخ العربی و المورخون، بیروت، دارالعلم المالیین. (.1978)مصطفی شاکر، -

:فرعی منابع (. تاریخ التربیه عند االمیه و...، جامعه دمشق، کلیه تربیه.1379)عبدالدائم، عبداهلل - االحکام السلطانیه، قاهره، نشر حلبی.. (1973ه= 1393الماوردی، علی بن محمد) - مرکز ملک قیصل. ،کتاب االموال، بی جا م (.2008ها . 1428)حمید بن زنجویه -(. تاریخ حرکه االستشراق، الدرسات العربیه و االسالمیه فی اروبا حتی بدایه القرن العشرین، لیبیا، 2001)یرمان،فوک -

بنغازی، دارالکتب الوطنیه.

24

واحد( 12گرایش تاریخ ایران باستان ) کارشناسی ارشد تاریخ دروس تخصصی

واحد( 2) تاریخ روایی ایران باستان

واحد( 2ایران باستان ) یتاریخ متوننقد

واحد( 2ایران باستان ) بین المللیروابط

واحد( 2ادیان ایران باستان )

واحد( 2خطوط و زبان های ایران باستان )

واحد( 2ایران باستان ) نظام های

25

ایران باستان متون تاریخی نقد

Review of History of Ancient Iran

نظری 2تعداد واحد: -تعداد واحدعملی:

اصلی -نوع درس: تخصصی -پیشنیاز:

و منابع نقدانده و بر جای م آثار یونانی، رومی، ارمنی، عربی، عبری و کتیبه ها و آثار مادیبازشناسی هدف درس:

.از خالل متون باستان ایران تاریخ مآخذ

رئوس مطالب: های تاریخی و ارزش و اعتبار تاریخ ، نظریه ها در زمینه انواع تاریخ، قانونمندینگاریپیشینه تاریخ - آشوری های کتیبه،تاریخی های کتیبه،یونانی ،ارمنی : هخامنشی و ماد منابعو نقد معرفی - نگاری های اولیه تاریخمکتب - نگاری های تاریخروش - ،چینی منابع ،کالسیک منابع ،عبری منابع ،ارمنی منابع ،سریانی منابع ،بابلی منابع :اشکانی و سلوکی دوره منابع -

اسالمی متون یهودی، منابع ایران، منابع در نصرانی رومی، ارمنی، سریانی، تاریخ-معاصر یونانی آثارمورخان :ساسانی منابع -

ها ها، سکه میانه، کتیبه عربی(، منابع پارسی و فارسی) اسالمی چینی، منابع برگزیده منابع انتقادی معرفی - دوره هر در اول دست منابع معرفی -

روش ارزیابی:

ارزشیابی مستمر میان ترم آزمون نهایی پروژه

+ + - +

:اصلی منابع .امیرکبیر: تهران ایران، تاریخ مآخذ و منابع ییشناسا (.1380)عزیزاهلل بیات، -

.نشر کتابسرا :تهرانآناباسیس، ترجمة احمد بیرشک، (. 1380گسنوفون) -

26

نشر نی.: تهراناخبارالطوال، ترجمة محمود مهدوی دامغانی، (.1364)دینوری -

جلد، نشر اساطیر، تهران. 4تاریخ طبری یا تاریخ الرسل والملوک، ترجمة ابوالقاسم پاینده، (.1362طبری) -

تصحیح فیلیپ ژینیو، ترجمة ژاله آموزگار، نشر معین، تهران. (.1386ارداویراف نامه) -

:فرعی منابع تاریخ ارمنستان، ترجمة گئورگی نعلبندیان، دانشگاه یروان. .(.م1984 )،خورناتسی )موسی خورنی( -

یتی، نشر علمی و فرهنگی، تهران.تاریخ یعقوبی، ترجمة محمدابراهیم آ(. 1381ی)یعقوب -

سنگاری، نشر جامی، تهران.اسماعیل بیکس شورکایی و حمید کتابخانة تاریخی، ترجمة (.1384دیودور سیسیلی) -

لشکرکشی اسکندر، ترجمة محسن خادم، مرکز نشر دانشگاهی، تهران. (.1386)آریان -

لی اصغر میرزایی، نشر ماهی، تهران.، ترجمة عمنزلگاه های اشکانی (.1391ایزیدور خاراکسی) -

التین: منابع

- Agathias Scholasticus, Agathias (1975). The Histories, translated by J.D.C. Frendo.

- Ammianus Marcellinus (1937-1939). The Surviving Books of the History, edited and

translated by J.C. Rolfe, Cambridge, Massachusetts.

- Macuch M. (1981). Das Sasanidische Rechtsbuch, Mātakdān Hazār Dādistān (Teil II),

Wiesbaden.

- Procopius (1992). History of the Wars, translated by H.B. Dewing, Loeb Classical Library,

Harvard University Press.

- Sebeos, The Armenian history attributed to Sebeos (1999). translated by R. W. Thomson with

historical commentary by J. Howard-Johnston and assistance from T. Greenwood, Liverpool

University Press, Liverpool.

- Strabon (1989). Géographie, Texte établie et traduit par Raoul Baladié, Les Belles Lettres,

Paris.

- Theophylact Simocatta (1986). edited and translated by M. Whitby, Liverpool University

Press.

27

ی ایران باستانهاخطوط و زبان

Ancient Iranian Scripts and Languages

نظری 2تعداد واحد: -تعداد واحدعملی:

اصلی -تخصصینوع درس: -پیشنیاز:

هدف درس:

.باستان ایران در وخطوط ها زبان سیرتحول و پیدایشبررسی

رئوس مطالب: .آن ها های ویژگی ذکرو باستان ایران های زبان و خطوط انواع معرفیو فارسی زبان تاریخی بندی دوره_

.خط نگارش و خواندن در نسبی توانایی و خط پیدایش تاریخچه -

شناخت خط ایالمی. -

.هخامنشی دوره در رایج خطوطزبان ها و انواع -

.شدن منسوخ علل و زمان نگارش، طرز خط، مبدأ: میخی خط -

های ساسانی(.ی )خواندن کتیبه ها، مهرها و سکهایا پهلوی کتیبهخط فارسی میانه شناخت -

.شدن منسوخ علل و زمان نگارش، طرز خط، مبدأ: و ساسانی اشکانی پهلوی خط_

.نگارش طرز پیدایش، علل و زمان: اوستایی خط_

روش ارزیابی:

ارزشیابی مستمر میان ترم آزمون نهایی پروژه

+ + - +

28

:یاصل منابع نشر دانشگاه شیراز.شیراز: فرمان های شاهان هخامنشی، (. 1356شارپ، نارمن) -

.مة سعید عریان، نشر طهوری، تهرانفارسی باستان، ادبیات و دستور آن، ترج (.1392کنت، رونالد جی.) -

.نگیفره های پژوهش دفتر تهران: سوم، چاپ باستان، ایران های کتیبه (.1380ی)محمدتق محصل، راشد -

.معین: تهران آن، دستور و ادبیات پهلوی زبان (.1372تفضلی) احمد و ژاله آموزگار، -

.اول، چاپ مرکز دایره المعارف اسالمیتهران: انی، تاریخ زبان های ایر (.1388رضایی باغ بیدی، حسن) -

مطالعات و انسانی علوم پژوهشگاه: تهران میرفخرایی، مهشید ترجمة پهلوی، کوچک فرهنگ (.1388)ن..د مکنزی، - فرهنگی.

:فرعی منابع .سخن تهران، صادقی، اشرف علی ترجمه ایرانی، های زبان(. 1378)میخاییلوویچ یوسف ارانسکی، -

.سمت: تهران فارسی، زبان تاریخ(. 1389)محسن ابوالقاسمی، -

.متس: تهران ج، 2 ایران، باستانی های زبان راهنمای(. 1376محسن) ابوالقاسمی، -

ی باستان، ترجمة نازیال خلخالی، نشر معین، تهران.سکتیبه های فار (.1383لوکوک، پی یر) -

التین: منابع

- Gignoux Ph. (1972). Glossaire des inscriptions pehlevies et parthes, London.

- Nyberg H.S. (1964). A manual of pahlavi, Wiesbaden.

- Mâdigân-i-Hazâr Dâdîstân (1901). A photozincographed Fasimile of a Ms. belonging to the

Mânockji Limji Hoshang Hâtariâ Library in the Zarthoshti Anjuman Âtashbeharâm, with an

introduction by Jivanji Jamshedji Modi, Poona.

- Menasce J.-P. de (1973). Le troisième livre du Dēnkart, Paris.

- Perikhanian A. (1997). The book of Thousand Judgements, A Sasanian law-book, with

Introduction, translation and transliteration of the Pahlavi Text, notes, Glossary and Indexes, tr.

From Russian by Nina Garsoïan, Costa Mesa, California and New York.

29

- Safa Isfehani N. (1998). Rivāyat-e ēmit-e ašavahištān, mote’alegh‎ be‎ sadeh-e‎ chahārom-e

hejri,‎Tadvin,‎Âvānevisivatarjomehazmatn-e pahlavi, Téhéran.

- Anklesaria B. T. (1962). Rivâyat-î Hēmît-î Asavahistân, Vol. 1, Pahlavi Text, Bombay.

- Anklesaria B.T. (1969). The Pahlavi Rivāyat of Ādurfarnbag and Farnbag-Srōš, 2 vol.,

Bombay.

30

ان باستانیرنظام های ا

Systems in Ancient Iran

نظری 2تعداد واحد: -تعداد واحدعملی: اصلی -تخصصینوع درس: -پیشنیاز:

.ایران باستانر د و اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگیسیاسی هاینظامتحلیل و بررسی هدف درس:

: رئوس مطالب

باستان ایران سیاسی طبقه بندی نظام های ا

باستان ایالم تمدن و فرهنگ نظام سیاسی -

با یونانیان هخامنشیان مقایسة نظام سیاسی -

سلوکیان دوره در ایران نظام سیاسیبررسی -

اشکانیان دوره در ایران نظام سیاسیتبیین و بررسی -

ساسانیان دوره در ایران م سیاسینظاتبیین ا

باستان ایران اقتصادیو تأثیر آن بر تحوالت نظام سیاسی تحوالت تاریخ ا

باستان ایراناجتماعی تاریخ نظام سیاسی و تأثیر آنتاریخ تحوالت ا

روش ارزیابی:

ارزشیابی مستمر میان ترم آزمون نهایی پروژه

+ + - +

:اصلی منابع

31

جلد، نشر اساطیر، تهران. 4تاریخ طبری یا تاریخ الرسل والملوک، ترجمة ابوالقاسم پاینده، (.1362)یطبر -

، ترجمة ابوالقاسم پاینده، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران.الجوهروالمعادن مروج الذهب(. 1370)مسعودی -

و فرهنگی، تهران.تاریخ یعقوبی، ترجمة محمدابراهیم آیتی، نشر علمی (.1381)یعقوبی -

.رض و االنبیاء، نشر مطبع کاویانیسنی ملوک اال (.1340)اصفهانی -

اخبارالطوال، ترجمة محمود مهدوی دامغانی، نشر نی.(. 1364)دینوری -

.تاریخ ارمنستان، ترجمة گئورگی نعلبندیان، دانشگاه یروان م.(.1984)) موسی خورنی(،خورناتسی -

جمة هادی هدایتی، دانشگاه تهران.تر (.1346)تاریخ هرودوت -

سنگاری، نشر جامی، تهران.اسماعیل بیکس شورکایی و حمید ترجمة ،کتابخانة تاریخی (.1384)دیودور سیسیلی - :فرعی منابع

ترجمة رضا مشایخی، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران.حیات مردان نامی، (. 1374)پلوتارخوس -

ترجمة محمدحسن لطفی، نشر خوارزمی، تهران.های پلوپونزی، تاریخ جنگ (. 1373)توکودیدس -

تصحیح و ترجمة ژاله آموزگار، نشر معین، تهران.(. 1393)یادگار زریران -

شاهنشاهی اشکانی، ترجمة مرتضی ثاقب فر، نشر ققنوس، تهران. (.1382)ولسکی، یوزف -

ی، تهران.نامة تنسر به گشنسب، انتشارات خوارزم (.1304)مینوی، مجتبی - کارنامة اردشیر بابکان، نشر دانشگاه تهران. (.1354)فره وشی، بهرام - التنبیه واالشراف، ترجمة ابوالقاسم پاینده، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران. (.1368مسعودی) -

التین: منابع - Alram M. (1986). Nomina Proprialranica in nummis (Iranisches Personennamenbuch, Bd.

IV), Wien, Osterreichische Akademie der Wissenschaften.

- Alram M. & Gyselen R. (2003). Sylloge Nummorum Sasanidarum Paris-Berlin-Wien. Band I.

Ardashir I. - Shapur I. (Veröffentlichungen der numismatischen Kommission, Band 41). Wien,

Österreichische Akademie der Wissenschaften 2003. 404p.

- Alram M. & Gyselen R. (2012). Sylloge Nummorum Sasanidarum. Tome II. Ohrmazd I.

Ohrmazd II. (Paris/Berlin/Wien) Veröffentlichungen der numismatischen Kommission, Band 53,

Wien, Österreichische Akademie der Wissenschaften.

- Amiet P. (1966). Elam, Paris.

32

- Amiet P. (1967). « Nouvelles acquisitions: Antiquités parthes et sassanides », laRevue du

Louvre, 17, n° 4-5, 1967, p. 273-282.

- Amiet P. (1970). « Orfèvrerie sassanide au musée du Louvre », Syria 47, 1970, p. 51-64, 3 fig.,

pI. V-VI.

- Boyce M. (1992). Zoroastrianism. Its Antiquity and Constant Vigour, Costa Mesa (Ca.) / New

York, 1992 (Columbia Lectures on Iranian Studies, 7).

- Boyce M. (1993). « Corpse (disposal of, in Zoroastrianism) », in E. Yarshater (ed.),

Encylopaedia Iranica, vol. 6, Mazda Publishers, Costa Mesa, California, p. 279-286.

- Briant P. (1990). «The Seleucid Kingdom, the Achaemenid Empire and the History of the

Near East in the First Millennium B.C.», Religion and Religious Practices in the Seleucid

Kingdom, Aarhus, 1990, p. 40-65.

- Flandin E. et Coste P. (1843). Voyage en Perse, entrepris par ordre de M. le ministre des

Affaires étrangères, d’après instructions dressées par I’Institut, (dessins de Coste et Flandin

gravés par A. Guillaumot, Jacobs, Lesnier et E. Ollivier), Paris, 1843-1845.

- Gnoli G. (1988). « L'Iran tardoantico e la regalita sassanide. » Mediterraneo Antico. Economie

societa culture 1, no. 1(1998), p. 115-139.

- Šahrestānīha-ī Ērānšahr (2002). A Middle Persian Text on Late Antique Geography, Epic and

History, Costa Mesa, translated by Touraj Daryaee.

33

ادیان ایران باستان

Religions in Ancient Iran

نظری 2تعداد واحد: -تعداد واحدعملی: اصلی -تخصصینوع درس: -پیشنیاز:

هدف درس:

ساسانیانماد، هخامنشیان، اشکانیان و دوره دینی ایدعقباورها و بررسی

رئوس مطالب:

و باور های آنان باستان ایالم در رایج هایندی -

آن های ویژگی ومیترائیسم -

شتزرد مذهب تحریف مذهبی، مراتب سلسله شت،زرد تعلیمی اصول و باورها شت،زرد آیین ظهور شت،زرد تبار و ریشه -

روحانیون نگاه دینی، های آموزه و تعلیمات مانی، ایزدان و اساطیر ،مانی های اندیشه مانی، های وشتهن مانی، خاستگاه - مانی دین به نسبت ساسانی نپادشاها و شتیزرد

مزدک جنبش به نسبت ساسانی نپادشاها و شتیزرد روحانیون نگاه مزدک، های آموزه مزدک، خاستگاه -

شتیزرد روحانیان نگاه مسیحیان، با باستان ایرانیان مناسبات ایران، در مسیحیت دین گسترش عوامل ایران، در مسیحیت - مسیحیان به نسبت ساسانی نپادشاها و

ایران باستان دردیانت یهود پیروان وضع -

روش ارزیابی:

ارزشیابی مستمر میان ترم آزمون نهایی پروژه

+ + - +

34

:اصلی منابع ادیان آسیایی، نشر چشمه، تهران. .(1375بهار، مهرداد) -

دین های ایران باستان، ترجمة سیف الدین نجم آبادی، نشر مرکز ایران، تهران. (.1359نیبرگ، هنریک ساموئل) -

نامة تنسر به گشنسب، انتشارات خوارزمی، تهران. (.1304)مینوی، مجتبی -

ان.اوستا، دو جلد، نشر مروارید، تهر (.1374)دوستخواه، جلیل -

مانی و تعلیمات او، ترجمة نزهت صفای اصفهانی، نشر مرکز، تهران. (.1376ویدن گرن، گئو) -

.ایران فرهنگ بنیاد: تهران سرکاراتی، بهمن ترجمه. یونانی مهم های متن پایه بر ایرانی دین (.1354)امیل بنونیست، -

:فرعی منابع رویا منجم، نشر فکر روز، تهران. دین ایران باستان، ترجمة (.1375)دوشن گیمن، ژاک -

نمونه های نخستین انسان و نخستین شهریار، ترجمة ژاله آموزگار و احمد تفضلی، نشر معین، (.1368کریستن سن، آرتور) -

تهران.

ایران باستان ، ترجمة ژاله آموزگار، نشر توس، تهران. (.1363موله، ماریان) -

نشر دانشکدۀ ادبیات تبریز.تبریز: ی در آثار مانوی، اخبار تاریخ (.1353)سرکاراتی، بهمن -

اسطورۀ زندگی زردشت، نشر اساطیر، تهران. (.1372) ضلیتفاحمد و آموزگار، ژاله -

تاریخ کیش زرتشت، ترجمة همایون صنعتی زاده، سه جلد، نشر توس، تهران. (.1375)بویس، مری -

، نشر دانشگاه تهران.کارنامة اردشیر بابکان (.1354)فره وشی، بهرام -

.اسالمی فرهنگ نشر دفتر تهران، گواهی، عبدالرحیم دکتر ترجمه جهان، زنده ادیان (.1382)هیوم،رابرت -

.سخن تهران، زرتشت، عصر از پیش یایران وفرهنگ دین (.1382)هاشم رضی، -

.چشمه: تهران تفضلی، احمد و آموزگار ژاله ترجمه ایران، اساطیر شناخت (.1375)جان هینلز، -

.توس: تهران پهلوی، های نوشته در ایران فرهنگ و اساطیر (.1374)رحیم عفیفی، -

التین: منابع

- Anklesaria B. T. (1962). Rivâyat-î Hēmît-î Asavahistân, Vol. 1, Pahlavi Text, Bombay.

35

- Anklesaria B.T. (1969). The Pahlavi Rivāyat of Ādurfarnbag and Farnbag-Srōš, 2 vol.,

Bombay.

- Boyce M. (1992). Zoroastrianism. Its Antiquity and Constant Vigour, Costa Mesa (Ca.) / New

York, 1992 (Columbia Lectures on Iranian Studies, 7).

- Boyce M. (1993). « Corpse (disposal of, in Zoroastrianism) », in E. Yarshater (ed.),

Encylopaedia Iranica, vol. 6, Mazda Publishers, Costa Mesa, California, p. 279-286.

- Duchesne-Guillemin J. (1966). Symbols and Values in Zoroastrianism: Their Survival and

Renewal. New York: Harper and Row, Publishers.

- Duchesne-Guillemin J. (1971). « Art et religion sous les sassanides. » In Attidel Convegno

Internazionale sul Tema: La Persia nelMedioevo (Roma 31 Marzo- 5 Aprile 1970), 377-388.

Roma: Academia Nazionale dei Lincei.

- Madan D.M. (ed.), (1911). Dēnkard (= Dēnkart), Vol. I-II, Bombay.

- Menasce J.-P. de. (1973). Le troisième livre du Dēnkart, Paris.

- Perikhanian A. (1997). The book of Thousand Judgements, A Sasanian law-book, with

Introduction, translation and transliteration of the Pahlavi Text, notes, Glossary and Indexes, tr.

From Russian by Nina Garsoïan, Costa Mesa, California and New York.

- Pirart É. (2010). Les Adorables de Zoroastre, Textes avestiques traduits et présents par Éric

Pirart, Max Milo Éditions 2010.

- Unvala N. R. (1922). Dārāb Hormazdyar’s Rivāyat, 2 vol., Bombay.

- West E. W. (1882). The Dādistan-ī Dīnīk and the Epistles of Mānūškīhar, Sacred books of the

East XVIII, Oxford.

- West E. W. (1892). Contents of the Nasks, Sacred Books of the East XXXVII, Oxford.

- Williams A. V. (1990). The‎Pahlavi‎Rivāyat,‎I-II, Copenhagen.

36

ایران باستان المللیبینروابط

International Relations in Ancient Iran

-تعداد واحدعملی: نظری 2تعداد واحد:

-پیشنیاز: اصلی -تخصصینوع درس:

ایرانیان باستان با سرزمین های دیگر گی، اقتصادی و فرهناجتماعی روابط سیاسی،بررسی و تحلیل هدف درس:

رئوس مطالب:

یونانیان با هخامنشیان ، اقتصادی و فرهنگیاجتماعی سیاسی، مناسبات تاریخ ا

هلنیسم در ایران -

رومیان و یونانیان با اشکانیان ، اقتصادی و فرهنگیاجتماعی سیاسی، مناسبات تاریخ -

رومیان با ساسانیان تصادی و فرهنگی، اقاجتماعی سیاسی، مناسبات تاریخ -

باستان دوره در هندیان و ایرانیان مناسبات تاریخ ا

باستان دوره در ها عرب و ایران مناسبات -

غربی آسیای در باستانی های تمدن ا

روش ارزیابی:

ارزشیابی مستمر میان ترم آزمون نهایی پروژه

+ + - +

اصلی: منابع

، ترجمة حسن انوشه، نشر امیرکبیر، تهران.3تا 1جلدهای (. 1376ج)تاریخ ایران کمبری -

احمد بیرشک، نشر کتابسرا، تهران. آناباسیس، ترجمة(. 1380)گسنوفون -

جنگ های ایران و روم، ترجمة محمد سعیدی، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران.(. 1384)پروکوپیوس -

37

نعتی زاده، انتشارات موقوفات ایرج افشار، تهران.ترجمة همایون صجغرافیا، (.1380)استرابو -

نشر دانشگاه تهران.تهران: کارنامة اردشیر بابکان، (. 1354)فره وشی، بهرام -

نشر نی. تهران: اخبارالطوال، ترجمة محمود مهدوی دامغانی،(. 1364)دینوری -

فرعی: منابع جلد، نشر اساطیر، تهران. 4مة ابوالقاسم پاینده، تاریخ طبری یا تاریخ الرسل والملوک، ترج(. 1362)طبری -

.مروج الذهب، ترجمة ابوالقاسم پاینده، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران(. 1370)مسعودی -

التنبیه واالشراف، ترجمة ابوالقاسم پاینده، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران.(. 1368)مسعودی -

التین: منابع

- Agathias Scholasticus, Agathias (1975). The Histories, translated by J.D.C. Frendo.

- Ammianus Marcellinus (1937-1939). The Surviving Books of the History, edited and

translated by J.C. Rolfe, Cambridge, Massachusetts.

- Procopius (1992). History of the Wars, translated by H.B. Dewing, Loeb Classical Library,

Harvard University Press.

- Šahrestānīha-ī Ērānšahr (2002). A Middle Persian Text on Late Antique Geography, Epic and

History, Costa Mesa, translated by Touraj Daryaee.

- Sebeos, The Armenian history attributed to Sebeos (1999). translated by R. W. Thomson with

historical commentary by J. Howard-Johnston and assistance from T. Greenwood, Liverpool

University Press, Liverpool.

- Duchesne-Guillemin M. (1993). « Les‎instruments‎de‎musique‎dans‎I’art‎sassanide‎»,‎Iranica

Antiqua, supplément VI, 1993.

- Briant P. (1990). « The Seleucid Kingdom, the Achaemenid Empire and the History of the

Near East in the First Millennium BC », Religion and Religious Practices in the Seleucid

Kingdom, Aarhus, 1990, p. 40-65.

- Dio Cassius (1969). Dio’s Roman History, translated by E. Cary, Loeb Classical, Cambridge

University Press.

38

روایی ایران باستانتاریخ Narrative History of Ancient Iran

-تعداد واحدعملی: نظری 2تعداد واحد:

-پیشنیاز: اصلی -تخصصینوع درس:

تاریخ با حماسه تطبیقو ایرانی های حماسه شاهنامه، ویژهه ب ایران حماسی یی وتاریخ روا منابعبررسی هدف درس:

باستانایران

رئوس مطالب:

تاریخ و اسطوره با حماسه رابطه حماسه، منشأ حماسه، های ویژگی حماسه،تاریخ روایی، تعریف تعریف: نظری مباحث

ایران حماسیروایی و تاریخ منابع

حماسی دوره وکیانی ادیپیشد شاهان های ویژگی

گرشاسب زو، نوذر، منوچهر، ایرج،: پیشدادی شاهان

بهمن گشتاسب، لهراسپ، کیقباد،کیکاووس،کیخسرو،: کیانی شاهان

هخامنشی با کیانی شاهان تطابق

کاوه خاندان توس، خاندان گودرز، رستم،خاندان خاندان: ایران پهلوانی های دودمان بررسی

ایران های حماسهروایی و منابع در زنان جایگاه

روش ارزیابی:

ارزشیابی مستمر میان ترم آزمون نهایی پروژه

+ + - +

اصلی: منابع

.فرهنگی و علمی تهران، صفا، اهلل ذبیح ترجمه کیانیان،(.1381)امانوئل آرتور سن، کریستین -

.امیرکبیر تهران، انوشه، حسن جمهتر اول، قسمت سوم، جلد ،کمبریج ایران تاریخ(. 1383)احسان یارشاطر، -

39

.نگاه تهران، علوی، بزرگ ترجمه ایران، ملّیِ حماسه(. 1384)تئودور نولدکه، -

.امیرکبیر تهران، ایران، در سرایی حماسه(. 1384)اهلل ذبیح صفا، -

فرعی: منابع

.گستر سخن تهران، ایران، حماسی ادبیات قلمرو(. 1388)حسین جو، رزم -

.مرکز: تهران فردوسی، هنر و اندیشه بر درآمدی(. 1372)سعیدحمیدیان، -

.روز فکر تهران، ،ایران فرهنگ در چند جستاری(. 1376مهرداد) بهار، -

جلد، نشر اساطیر، تهران. 4تاریخ طبری یا تاریخ الرسل والملوک، ترجمة ابوالقاسم پاینده، (. 1362)طبری -

، ترجمة رضا تجدد، انتشارات امیرکبیر، تهران.الفهرست(. 1366)ابن الندیم بغدادی، -

غرراالخبار ملوک الفرس و سیرهم، ترجمة محمد فضائلی، انتشارات نقره، تهران.(. 1368)ثعالبی -

ترجمة محمدعلی خلیلی، انتشارات ابن سینا، تهران.(. 1342)جاحظ، التاج -

انتشارات توس، تهران.، ترجمة ابوالقاسم امامی، (. تجارب االمم1369)ابن مسکویه -

ابن بلخی، فارسنامه، تصحیح علی نقی بهروزی، انتشارات اتحادیة مطبوعات فارس، شیراز. -

تاریخ بیهقی، انتشارات اساطیر، تهران.(. 1368)بیهقی -

التنبیه واالشراف، ترجمة ابوالقاسم پاینده، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران.(. 1368)مسعودی -

اخبارالطوال، ترجمة محمود مهدوی دامغانی، نشر نی.(. 1364)دینوری -

فردوسی، شاهنامه، به کوشش محمدعلی فروغی، نشر جاویدان، بی تا. -

تاریخ مختصر الدّول، ترجمة عبدالمحمد آیتی، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران.(. 1377)ابن عبری -

ی، نشر علمی و فرهنگی، تهران.تاریخ یعقوبی، ترجمة محمدابراهیم آیت(. 1381)یعقوبی -

الملل و النحل، ترجمة مصطفی خالقداد هاشمی، تصحیح جاللی نائینی، تهران.(. 1358)شهرستانی -

آثارالباقیه عن القرون الخالیه، ترجمة احمد داناسرشت، نشر امیرکبیر، تهران.(. 1363)بیرونی -

التین: منابع

- Šahrestānīha-ī Ērānšahr (2002). A Middle Persian Text on Late Antique Geography, Epic and

History, Costa Mesa, translated by Touraj Daryaee.

- Anklesaria B. T. (1962). Rivâyat-î Hēmît-î Asavahistân, Vol. 1, Pahlavi Text, Bombay.

40

- Anklesaria B.T. (1969). The Pahlavi Rivāyat of Ādurfarnbag and Farnbag-Srōš, 2 vol.,

Bombay.

- Boyce M. (1992). Zoroastrianism. Its Antiquity and Constant Vigour, Costa Mesa (Ca.) / New

York, 1992 (Columbia Lectures on Iranian Studies, 7).

- Boyce M. (1993). « Corpse (disposal of, in Zoroastrianism) », in E. Yarshater (ed.),

Encylopaedia Iranica, vol. 6, Mazda Publishers, Costa Mesa, California, p. 279-286.

- Duchesne-Guillemin J. (1966). Symbols and Values in Zoroastrianism: Their Survival and

Renewal. New York: Harper and Row, Publishers.

- Gnoli G. (2002). « Bahram in old and middle Iranian texts. » In Encyclopaedia Iranica, 510-

13. New York: Mazda Publishers.

- Macuch M. (1981). Das Sasanidische Rechtsbuch, Mātakdān Hazār Dādistān (Teil II),

Wiesbaden.

- Madan D.M. (ed.), (1911). Dēnkard (= Dēnkart), Vol. I-II, Bombay.

- Mâdigân-i-Hazâr Dâdîstân (1901). A photozincographed Fasimile of a Ms. belonging to the

Mânockji Limji Hoshang Hâtariâ Library in the Zarthoshti Anjuman Âtashbeharâm, with an

introduction by Jivanji Jamshedji Modi, Poona.

- Menasce J.-P. de (1973). Le troisième livre du Dēnkart, Paris.

- Perikhanian A. (1997). The book of Thousand Judgements, A Sasanian law-book, with

Introduction, translation and transliteration of the Pahlavi Text, notes, Glossary and Indexes, tr.

From Russian by Nina Garsoïan, Costa Mesa, California and New York.

- Pirart É. (2010). Les Adorables de Zoroastre, Textes avestiques traduits et présents par Éric

Pirart, Max Milo Éditions 2010.

- West E. W. (1882). The Dādistan-ī Dīnīk and the Epistles of Mānūškīhar, Sacred books of the

East XVIII, Oxford.

- West E. W. (1892). Contents of the Nasks, Sacred Books of the East XXXVII, Oxford.

- Williams A. V. (1990). The‎Pahlavi‎Rivāyat,‎I-II, Copenhagen.

41

واحد( 16) ایران باستانکارشناسی ارشد تاریخ دروس اختیاری

واحد( 2) نگاریمکاتب تاریخ

واحد( 2) هویت شناسی ایرانی در تاریخ

واحد( 2) شناختیباستانهای کاوششناسی و مبانی باستان

واحد( 2هنر، معماری و شهرسازی در ایران باستان )

واحد( 2ایران باستان )تمدن فرهنگ و

واحد( 2جغرافیای تاریخی ایران باستان )

واحد(2از دیدگاه مستشرقان ) باستانایران

واحد(2) باستانتاریخ تحوالت ایران

42

تمدن ایران باستان فرهنگ و

Ancient Iranian Culture and Civilization

نظری 2تعداد واحد: -تعداد واحدعملی:

ختیاریانوع درس: -پیشنیاز:

.یبررسی تمدن و فرهنگ ایران در دوران: ماد، هخامنشی، سلوکی، اشکانی و ساسان: هدف درس

رئوس مطالب:

تشریح عناصر اصلی تمدنی ماد، هخامنشی، سلوکی، اشکانی و ساسانی -

های هنر و معماری در تمدن ایران باستانتشریح شاخصه -

توضیح ارتباطات و تاثیرهای درون تمدنی ادوار گوناگون در طول تاریخ ایران باستان - های همجوار تانی ایران با تمدن سرزمینهای باسثرات تمدنی سلسلهشرح اجمالی تأثیر و تأ -

(کتیبه ها؛ نقش برجسته ها؛ بناهای یادبود؛ کاخ ها و غیره) ی آثار و بقایای تمدنی هخامنشیانبررس -

(کتیبه ها؛ نقش برجسته ها؛ بناهای یادبود؛ کاخ ها و غیره) سی آثار و بقایای تمدنی اشکانیانبرر - (کتیبه ها؛ نقش برجسته ها؛ بناهای یادبود؛ کاخ ها و غیره) اسانیانسی آثار و بقایای تمدنی سبرر - ساسانیهخامنشی، اشکانی و دوراندر و نظام آموزشی و مراکز آموزش علم فناوری های تمدنی با آشنایی -

روش ارزیابی:

ارزشیابی مستمر میان ترم آزمون نهایی پروژه

+ + - +

:اصلی منابع . ینشر ماه ،تهران ،یعبد یسیمترجم ع ،باستان رانای(. 1392) ایرما ،وسیبروس -

نیدمحمدامیمترجمان س، (نینو یها )پژوهش یهخامنش یامپراتور یشناس استانب(. 1392) ؛ بوشارال، رمی ری یپ، انیبر - . رجمه و نشر کتاب پارسهتهران: بنگاه ت ،بوشارال یرم ان،یبر ری ینظر پ ریز ،یمحمود بهفروز ،یوحدت اکبر یعل ،یامام

،سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها )سمت( ،تهران ،جلد2 (. تمدن هخامنشی،1388) سامی، علی - . مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی

43

مرکز ،مت(سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها )س ،تهران ،جلد2 (. تمدن ساسانی،1387) سامی، علی - . تحقیق و توسعه علوم انسانی

:فرعی منابع

های چارلز یسون و کمکبا همکاری رابرت دا ،هنر ایران باستان )تمدن های پیش از اسالم((. 1391) پرادا، ایدت - ، تهران، دانشگاه تهران.برگردان و حواشی یوسف مجیدزاده ،ویلکینسون

، یان اس س ، یان ک اش ، یش ن ام خ اد، ه م یخیار ت ر دوران ن و ه یاس ن ش ان ت اس ب (.1392)دی و بهمن فیروزمن ر ب اک یل ع ،راز رف س - . کیارل م ، ران ه ت

تهران، هیرمند. ،نیا ترجمه مسعود رجب ،اشکانیان )پارتیان((. 1390کالج، مالکوم ) - ، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی. اهلل رضا مترجم عنایت ،تمدن ایران ساسانی (.1387) والدیمیر گریگوریویچ ،لوکونین - دیترجمه جمش ،ونانیو رانیا انیم یبه داد و ستد فرهنگ ی: نگاهانیو روم انیونانی ان،یرانیا (.1389) ژوزف ،سهوفریو -

. فرزان روز ،ارجمند. تهران

. یاه گ ش ر دان ش ز ن رک م ، ران ه ت ، یدت رداد وح ه م ه م رج ت، ان ت اس ب رانیا در دن م ر و ت ن ه اتیح یدد ج ت (.1379) ا ن ی ورج ، ج ن رم ه - .روز فکر تهران، ،ایران فرهنگ در چند جستاری(. 1376مهرداد ) بهار، -

التین: منابع- Procopius (1992). History of the Wars, translated by H.B. Dewing, Loeb Classical Library,

Harvard University Press.

- Šahrestānīha-ī Ērānšahr (2002). A Middle Persian Text on Late Antique Geography, Epic and

History, Costa Mesa, translated by Touraj Daryaee.

- Sebeos, The Armenian history attributed to Sebeos (1999). translated by R. W. Thomson with

historical commentary by J. Howard-Johnston and assistance from T. Greenwood, Liverpool

University Press, Liverpool.

- Duchesne-Guillemin M. (1993). « Les‎instruments‎de‎musique‎dans‎I’art‎sassanide‎»,‎Iranica

Antiqua, supplément VI, 1993.

- Briant P. (1990). «The Seleucid Kingdom, the Achaemenid Empire and the History of the

Near East in the First Millennium B.C.», Religion and Religious Practices in the Seleucid

Kingdom, Aarhus, 1990, p. 40-65.

44

- Flandin E. et Coste P. (1843). Voyage en Perse, entrepris par ordre de M. le ministre des

Affaires étrangères, d’après instructions dressées par I’Institut, (dessins de Coste et Flandin

gravés par A. Guillaumot, Jacobs, Lesnier et E. Ollivier), Paris, 1843-1845.

- Gnoli G. (1988). « L'Iran tardoantico e la regalita sassanide. » Mediterraneo Antico. Economie

societa culture 1, no. 1(1998), p. 115-139.

- Harries J., (1999). Law and Empire in Late antiquity, Cambridge.

- Hassanabadi M., (2009). « The situation of Womem in Sasanian Iran: Reflections on the story

of‎Bahrām‎Gōr‎and‎his‎Mistress‎», Orientalia Suecana LVIII (2009), p. 60-68.

45

ایران باستاندر و شهرسازی معماری هنر،

Art, Architecture and Urbanization in Ancient Iran

نظری 2تعداد واحد: - تعداد واحدعملی:

یاریاختنوع درس: - پیشنیاز:

ها و سیر تطور و تکامل آن در ، سرچشمهایران باستانابعاد گوناگون هنر در تمدن نقد و بررسی تحلیلی هدف درس:

های ماد، هخامنشی، اشکانی و ساسانی.حکومتایران در ادوار تاریخ

رئوس مطالب: در عصر ایران باستان یهنر مفاهیم - جوارباستان با ملل هم ایرانای ه تمدنهنری تحلیل و بررسی تعامل - ساسانی، اشکانی، سلوکی، هخامنشی، ماد ،جیرفت، اورارتو، ایالم: تمدن ایرانی باستاندوره های هنر -کاری، گچ بری، سفالگری، نقاشی، زی و مستظرفه، کاشی: تزئین ابنیه، هنرهای فلآثار و شاخه های هنر ایرانی باستان -

بافی پارچهو بافی منسوجات، قالی بر تمدن ایرانیان باستان های مجاورتمدن ثیر هنرتأ - ساسانی، اشکانی، هخامنشیماد، : ایرانیمکاتب و سبک های معماری - ادوار ایران دورۀ اسالمیدر اسالمیهنر ایرانی بر هنر ثیر تأ -

روش ارزیابی:

ارزشیابی مستمر میان ترم آزمون نهایی پروژه

+ + - +

:اصلی ابعمن ترجمه بهروز حبیبی، تهران، نشر دانشگاه ملی. هنر ایران، (.1340)آندره گدار، -

، یان اس س ، یان ک اش ، یش ن ام خ اد، ه م یخیار ت ر دوران ن و ه یاس ن ش ان ت اس ب (.1392) ید ن روزمفیو بهمن ر ب اک یل ع ،راز رف س - . کیارل م ، ران ه ت

. یاه گ ش ر دان ش ز ن رک م ، ران ه ت ، یدت رداد وح ه م ه م رج ت، ان ت اس ب رانیدر ا دن م ر و ت ن ه اتیح یدد ج ت (.1379) ا ن ی ورج ، ج ن رم ه -

، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی. اهلل رضا یتمترجم عنا ،تمدن ایران ساسانی (.1387) والدیمیر گریگوریویچ ،لوکونین -هنر ایران باستان )تمدن های پیش از (. 1391) های چارلز ویلکینسون یسون و کمکبا همکاری رابرت دا پرادا، ایدت -

، تهران، دانشگاه تهران.برگردان و حواشی یوسف مجیدزاده ،اسالم(

46

:فرعی منابع

نیا، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. ، ترجمه مسعود رجبر اسالمیهنتاریخ (.1364)پرایس، کریستین - ، تهران، سروش دانش، دانشگاه علم و صنعت ایران.آشنایی با معماری اسالمی ایران (.1370)پیرنیا، محمدکریم - های جیبی، فرانکلین. بندری، تهران، نشر کتابنجف دریامعنی هنر، ترجمه (.1371،1352)هربرت رید، - (. تاریخ صنایع ایران بعد از اسالم، ترجمه محمد علی خلیلی، تهران، نشر اقبال. 1366) حسن محمد، زکی -

ترجمه هوشنگ طاهری، تهران، نشر ابن سینا. (. هنر اسالمی،1387)کونل، ارنست - ن، امیرکبیر.تجلیات حکمت معنوی در هنر اسالمی، تهرا (.1374)مددپور، محمد - ، آستان قدس رضوی.هنر، ترجمه حسین صابری، مشهد اسالم و (.1386)والبتانی، محمد - (. معماری اسالمی ایران در دوره ایلخانیان، ترجمه عبداهلل فریار، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب.1346)ویلبر، دونالد -

دیترجمه جمش ،ونانیو رانیا انیم یبه داد و ستد فرهنگ ی: نگاهنایو روم انیونانی ان،یرانیا (.1389) ژوزف ،سهوفریو - . فرزان روز ،ارجمند. تهران

ورجاوند، تهران، وزارت فرهنگ های اسالمی، ترجمه پرویزشناسی هنر معماری در سرزمین(. سبک1368)هواگ، جان - علمی و فرهنگی.انتشارات آموزش عالی،

ی ایران اسالمی، ترجمه باقر آیت اهلل زاده شیرازی، تهران، نشر روزنه.معمار (. 1380)براند، هیلن - تاریخ هنر، ترجمه پرویز مرزبان، تهران، انتشارات علمی فرهنگی. (.1359) هورست وارمار، جنسن - های اسالمی، ترجمه پرویز ورجاوند، تهران، نشر دانشگاه تهران.(. هنر معماری در سرزمین1355هوگ. ج. ) - سیر و صور نقاشی ایرانی، ترجمه یعقوب آژند، تهران، نشر مولی. (،1378آرنولد، تامس و دیگران ) - (. جاودانگی هنر، ترجمه محمد آوینی، تهران، نشر برگ.1370)تیتوس بورکهات، -

التین: منابع

- Harper P. O. et Meyers P., (1981). Silver Vessels of the Sasanian Period, 1, Royal Imagery,

New York.

- Harper P. O., (1983). « Sassanian silver, Internal developments and Foreign influencies »

dans Baratte F. (dir.), Argenterie romaine et byzantine. Actes de la Table Ronde, Paris, 11-13

oct. 1983, Paris, 1988, p. 153-162.

- Ghirshman R., (1938). « les fouilles de Chapour, Iran (deuxième campagne, décembre 1936-

avril 1937) », Revue des Arts Asiatiques, vol. XII, I, p. 12-19.

- Ghirshman R., (1945). « Shapur, royal City », in Asia, New York, p. 494.

47

- Ghirshman R., (1956). Bichâpour, Vol. 2: Les mosaïques sassanides, Paris.

- Ghirshman R., (1962). Persian Art, the Parthian and Sasanian Dynasties, New York 1962.

- Ghirshman R., (1963). « Notes iraniennes XIII. Trois épées sassanides », dans Artibus Asiae

XXVI, 1963, p. 293-311, 13 fig.

- Ghirshman R., (1971). Bichâpour, Vol. 1, Paris.

- Ghirshman R., (1975). «‎Les‎scènes‎d’investiture‎royales‎dans‎l’art‎rupestre‎des‎sassanides‎et‎

leur origine », dans Syria, LII, Paris, p. 112-129.

- Gyselen R., (1976). « Une Classification des Cachets Sasanides Selon la Forme », dans Studia

Iranica, Tome 5, Fascicule 1, p. 139-146.

- Gyselen R., (1992). « Notes de glyptique sassanide: I. Une scène de libation ; II. Mazdêsn »,

dans Studia Iranica 21, 1992, p. 95-102, pl. XX.

- Gyselen R., (1993). «‎Eléments‎ de‎ décors‎ dans‎ l’art‎ sassanide.‎ Les‎ sceaux‎ a‎ dos‎ décorés‎ »,‎

dans Studia lranica, 22, 1, 1993, p. 15-48.

کاوش های باستان شناختیمبانی باستان شناسی و

Foundations of Archaeology and Archaeological

Explorations

48

نظری 2عداد واحد: ت - تعداد واحدعملی:

اختیارینوع درس: - پیشنیاز:

تاریخچه مطالعات باستان شناختی ایران و اهمیت کشف اسناد و مدارک در باستان شناسی و مبانی بررسی هدف درس:

تدوین تاریخ سیاسی و اجتماعی.

رئوس مطالب: تعریف باستان شناسی ماقبل تاریخ و تاریخی -

یهای باستان شناس روش -

فهرست ادوار باستان شناسی ایران و حدود و ثغور تاریخی و جغرافیایی آن -

تاریخچه باستان شناسی در ایران -

حضور هیئت های خارجی باستان شناسی در ایرانبررسی -

بعد از انقالب اسالمیدر پیش و فعالیت باستان شناسی -

مناطق و محوطه های باستان شناختی و تاریخی -

دهای باستان شناسی در قلمرو مطالعات باستان شناسی دوره تاریخی از ایالم تا پایان دوره ساسانیدستاور -

روش ارزیابی:

ارزشیابی مستمر میان ترم آزمون نهایی پروژه

+ + - +

:اصلی منابع

نیدمحمدامیمترجمان س، (نینو یها )پژوهش یهخامنش یامپراتور یشناس استانب(. 1392) ؛ بوشارال، رمی ری یپ، انیبر - . تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه ،بوشارال یرم ان،یبر ری ینظر پ ریز ،یمحمود بهفروز ،یوحدت اکبر یعل ،یامام

49

هنر ایران باستان )تمدن های پیش از (. 1391) های چارلز ویلکینسون یسون و کمکبا همکاری رابرت دا پرادا، ایدت - ، تهران، دانشگاه تهران.حواشی یوسف مجیدزاده برگردان و ،اسالم(

، تهران، (2 و 1 جلد) ایران شناسی باستان سال هشتاد مقاالت مجموعه (.1391) زاده، یوسف و میری، سیما حسن - .انتشارات پازینه

، یان اس س ، یان ک اش ، یش ن ام خ اد، ه م یخیار ت ر دوران ن و ه یاس ن ش ان ت اس ب (.1392)ی د ن روزمفی ن م ه بو ر ب اک یل ع ،راز رف س - . کیارل م ، ران ه ت

.هخامنشی تحقیقات بنداد ،تهران رستم، نقش مصور شرح (.1357)شاپور علیرضا شهبازی، -

:فرعی منابع . نشر کارنگ ،تهران رجبی، پرویز ترجمه داریوش، زبان از (.1377) هایدماری کخ، -

.ا وی ر گ ن و ه گ ن ره ف ه ان خ ، ران ه ت : یادگار هخامنشیان،تخت جمشید (.1384) ادره ن ، ی س ی ف ن همایون ؛ امیر یگانه، - و فرهنگی. ، تهران، انتشارات علمیاهلل رضا مترجم عنایت ،تمدن ایران ساسانی (.1387) والدیمیر گریگوریویچ ،لوکونین -

.پارسه تهران،، )عظمت تاریخ( پارسه (.1385)میر یگانه، همایون -

میردشتی. نشر تهران، ،تخت جمشید گنجینه تمدن پارسی (.1386)زاده، عبدالرضا قریشی -

میردشتی. نشر تهران، ، ی رائ ه ان م ی ل ی ل ترجمه ایران سرای کهن، (.1382) فرامرز ،غنی - .خانه فرهنگ و هنر گویا ،ی، تهرانترجمه اسماعیل سالم، ایران گهواره تمدن(. 1369) مشرف آزاد تهرانی، محمود -

کتاب. دنیای نشر ،، تهران2ج. باستان ایران حسن، پیرنیا،

. ماهی ، نشرتهران. رجبی پرویز ترجمه ایرانیان، و داریوش(. 1387)والتر هینتس،-

التین: منابع- Ghirshman R., (1962). Iran: Parthians and Sassanians. Translated by Stuart Gilbert and

James Emmons, The Arts of Mankind Series. ed. Andre Malraux and Georges Salles, France,

Thames and Hudson, 1962.

- Ghirshman R., 1952 (Réimpression 1976). L’Iran des Origines à l’Islam, Albin Michel.

- Hauser W. and Upton J. M., (1933). « The Persian Expedition », The Metropolitan Museum

of Art Bulletin, vol. 28, No. 11, Part 2: The Egyptian and Persian Expedition 1932-1933. (Nov.

1933), pp. 39-44.

50

- Herrmann G., (1969). « The Darabgird relief Ardashir or shapur? A discussion in the context

of early sasanian sculpture, Iran », Journal of the British Institute of Persian studies, vol. VII,

London.

- Herzfeld E., (1935). Archaeological history of Iran, Oxford University Press, London.

- Huff D., (1976). « Survey‎and‎Excavation‎in‎Qal’eh‎Doxtar-Firuzabad: Archeological research

and preparation before the restoration », In Proceedings of the 4th annual Symposium on

Archeological Research in Iran 1975, F. Bagherzadeh (ed.), Tehran, p. 391-403.

51

جغرافیای تاریخی ایران باستان

Historical Geography of Ancient Iran

نظری 2تعداد واحد: - تعداد واحدعملی:

اختیارینوع درس: - پیشنیاز:

ها، ی در ایجاد، توسعه و نابودی شهرها و راهیشناخت رابطه متقابل تاریخ و جغرافیا، نقش عوامل جغرافیا هدف درس:

های ماد، هخامنشی، اشکانی و ساسانی.حکومتادوار ینقش عوامل تاریخی در تغییرات جغرافیای شهری و روستای

رئوس مطالب: ها نسبت به جغرافیای تاریخی تحقیق، بررسی دیدگاه روش تعریف و مفهوم جغرافیای تاریخی، اهداف، -

یخیاثرات و روابط متقابل تاریخ و جغرافیا: رابطه تاریخ و جغرافیا، اثر محیط و عوامل جغرافیایی بر مسایل تار -

های حکومتی در فالت های توپوگرافی، پیدایش اولین کانون بررسی فالت ایران: موقعیت جغرافیایی فالت، ویژگی -

در ادوار مختلف تاریخ ایران باستان ایاالت و والیات( و شهرهای ایران)دوره بندی تاریخی مناطق عمده -

در عصر باستان ی آنهای مهم ایران سیر تاریخی تحول جاده ابریشم و ایستگاه -

عصر باستان ایران ها در دوره های مختلف آن نام شهرها و تغییر نام -

زیربناها و ابنیه مهم، سدها، راه ها، استحکامات دفاعی و ارتباط آنها با موقعیت تاریخی -

ویرانی( ها در طول تاریخ )بانی شهرها و علل اساطیر و موقعیت جغرافیایی شهرها و بنای آن -

روش ارزیابی:

ارزشیابی مستمر میان ترم آزمون نهایی پروژه

+ + - +

:اصلی منابع

52

.تهران، دنیای کتاب، جغرافیای تاریخی ایران باستان (.1371) محمدجواد ،مشکور -

.تهران، توس ،ترجمه حمزه سردادور، ی تاریخ ایرانیتذکره جغرافیا (.1372) والدیمیر ،بارتولد -

.تهران، امیرکبیر ،کلیات جغرافیای تاریخی ایران (.1371) یزاهللعز، بیات -

.قومس تهران، ،ایران یجغرافیای-فرهنگ تاریخی (.1376) عبدالرفیع، حقیقت -

، یان اس س ، یان ک اش ، یش ن ام خ اد، ه م یخیار ت ر دوران ن و ه یاس ن ش ان ت اس ب (. 1392) ید ن روزمفیو بهمن ر ب اک یل ع ،راز رف س - . کیارل م ، ران ه ت

:فرعی منابع

.قدس ستانآمشهد، ی، های جغرافیای فرهنگنامه تطبیقی مکان (.1378) علیرضا ،چکنگی -

.مشهد، جهان اندیشه، فرهنگ القاب و عناوین شهرها (.1372) جعفر ،ثامنی -

.تهران، مرکز مطالعات فرهنگی، تاریخ ایران یبستر جغرافیای (.1355) سیروس ،سهامی -

. فرانکلین تهران، ،ایرانشهر (.1342) حسین، کاظم زاده -

.تهران، بی نا ،جغرافیای مفصل تاریخ ایران (.1316) بهمن ،کریمی -

.رهنگ اسالمیتهران، سازمان ف ،ایران، کتاب جغرافیا (.1380) کیانوش ،کیانی هفت لنگ -

، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی. اهلل رضا مترجم عنایت ،تمدن ایران ساسانی (.1384) والدیمیر گریگوریویچ ،لوکونین -

.اتهران، م ،ی در بستر زمانیهای جغرافیا نام مکان (.1376) مهرالزمان ،نوبان -

.مدرسه تهران، ،جغرافیای تاریخ شهرها (.1370) عبدالحسین ،نهچیری -

التین: منابع- Gyselen R., (1989). La géographie administrative de l’Empire sassanide. Les témoignages

sigillographiques [Res Orientales no. I],‎Paris,‎Groupe‎pour‎l’Étude‎de‎la‎Civilisation‎du‎Moyen-

Orient.

53

- Huff D., (1978). «‎Firuzabad,‎Qal’a-ye dukhtar », Iran, vol. XVI, p. 191-192.

- Pourshariati P., (2008). Decline and fall of the Sasanian Empire. The Sasanian-Parthian

Confederacy and the Arab Conquest of Iran, London–New York, I. B. Tauris.

- Procopius (1992). History of the Wars, translated by H.B. Dewing, Loeb Classical Library,

Harvard University Press.

- Šahrestānīha-ī Ērānšahr (2002). A Middle Persian Text on Late Antique Geography, Epic and

History, Costa Mesa, translated by Touraj Daryaee.

- Sebeos, the Armenian history attributed to Sebeos (1999). Translated by R. W. Thomson with

historical commentary by J. Howard-Johnston and assistance from T. Greenwood, Liverpool

University Press, Liverpool.

- Trümplemann L., (1984). Sassanian graves and burial customs, in R. Boucharlat et J.-F. Salles

(eds.), Arabie orientale, Mésopotamie et Iran méridional de l’âge du fer au début de la période

islamique (réunion de travail, Lyon, 1982, Maison de l'Orient), Recherche sur les civilisations

mémoire 37, Editions Recherche sur les Civilisations, Paris, p. 317-29.

54

تاریخ هویت شناسی ایرانی در

Iranian Identification in History

2تعداد واحد نظری: -تعداد واحد عملی:

اختیاری نوع درس: -پیشنیاز:

.شکل گیری موجودیت ایران و هویت ایرانی و فراز و فرودهای آن در دوران اسالمی فرایند بررسی هدف درس:

مطالب:رئوس

هویت و عناصر تشکیل دهندۀ آن - در ایران باستان مؤلفه های اساسی هویت ایرانی - در عصر باستان فرایند شکل گیری موجودیت و هویت ایرانی - هویت ایرانی پیش از اسالم از عصر مادها تا ساسانیان - و تحول آن در ایران دورۀ اسالمی مفهوم ایرانشهر در ایران باستان - دوران اسالمی و نظام امتیگذار از ایران باستان به هویت و موجودیت ایرانی در - هویت ایرانی و تشیع -

روش ارزیابی:

ارزشیابی مستمر میان ترم آزمون نهایی پروژه

+ + - +

:اصلی منابع

، تهران، امیر ، ترجمة جعفر شعارشاهان تاریخ پیامبران واالرض و االنبیا، ملوکسنی (.1367)اصفهانی، حمزه بن حسن - .کبیر، چاپ دوم

.تحول اندیشه سیاسی در شرق باستان، تهران، قومس(. 1372رجایی، فرهنگ ) - .فردوسی و هویت شناسی ایرانی، تهران، طرح نو (.1381) رستگار فسایی، منصور - .یر کبیراندیشه ی ایرانشهری در عصر اسالمی، تهران، ام (.1388) رستم وندی، تقی -مبانی اندیشة سیاسی در خرد مزدایی)اندیشة سیاسی در ایران پیش از اسالم(، تهران، نشر (.1389رضایی راد، محمد ) -

.طرح نو، چاپ دوم

.ایزدی در آیین پادشاهی ایران باستان، تهران، نشر نی (. فره1384) سود آور، ابوالعال -

55

:فرعی منابعشکل گیری نخستین بنیاد های جهانی شدن در عصر هخامنشی با (.1394کرباسی ) سنگاری، اسماعیل و علیرضا -

(، بهار 25(، شماره اول)پیاپی 7)دوره جدید: سال 51رویکردی دینی، مجله پژوهش های تاریخی، دانشگاه اصفهان، سال .84-63، صص. 1394

، تهران، فردوسی، ترجمه سیف الدین نجم آبادی کسنفن تاآرمان شهریاری ایران باستان از (.2535) ولفگانگکناوت، - .انتشارات اداره کل وزارت فرهنگ هنر

.(. مسالک و ممالک، به کوشش ایرج افشار، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب1347) ابراهیماصطخری، ابو اسحاق - .، بنگاه ترجمه و نشر کتابتهران ه ای،ترجمه فریدون بدرآیین شهریاری در شرق، (.1347) کندی ادی، ساموئیل - .، تهران، بهجتآیین پر رمز و راز میترایی، ترجمه و پژوهش هاشم رضی (.1380) کومن، فرانتس -)زین االخبار(، تصحیح عبدالحی حبیبی، تهران، دنیای تاریخ گردیزی (.1363) ردیزی، عبدالحی بن ضحاک بن محمودگ -

.کتابزیبای افالطون و شاهی آرمانی در ایران باستان، تهران، انتشارات انجمن فرهنگ ایران شهر (.1352) فتح اهللمجتبایی، -

.باستان .کتیبه های فارسی میانه، تهران، نقش هستی (.1385اکبرزاده، داریوش و محمد طاووسی ) - .زمینه های فرهنگ و تمدن ایران، تهران، افست (.1357) حمودی بختیاری، علیقلیم - (. خدمات متقابل ایران و اسالم، قم: نشر صدرا.1362ضی )مطهری، مرت -

التین: منابع

- Wiesehöfer J. et Huyse Ph. (ed.), (2006). Ērān ud Anērān, Studien zu den Beziehungen

zwischen dem Sasanidenreich und der Mittelmeerwelt, Beiträge des Internationalen Colloquiums

in Eutin, 8.-9. Juni 2000, Franz Steiner Verlag, München.

- Witzel, M., (2002-2003). “The‎Home‎of‎the‎Aryans’”,‎Name-ye Iran-e Bästän, vol. II, No. 2,

pp. 5-59.

- Yarshater E., (1982-en cours). « Encyclopaedia Iranica. », 15 vols. [A-M] parus à ce jour; les

articles sont également disponibles librement sur le site web de cette encyclopédie

www.Iranica.com, New York: Columbia University etc.

- Zaehner, R.C., (1961). The Dawn and Twilight of Zoroastrianism, London.

56

از دیدگاه مستشرقان انباستایران

Orientalists’ Ideas towards Ancient Iran

2تعداد واحد نظری: -تعداد واحد عملی:

اختیاری نوع درس: -پیشنیاز:

.دیدگاه های مستشرقان دربارۀ فرهنگ و تمدن ایران پیش از اسالم بررسی هدف درس:

رئوس مطالب:

تعریف واژۀ شرق شناسی - ق شناسی، انگیزه های شرق شناسیپیشینة شر - دیدگاه های مستشرقان نسبت به ایران پیش از اسالم - مقایسة دیدگاه های مورخان شرقی و غربی دربارۀ تمدن ایران پیش از اسالم - ایران شناسان )مدارک یونانی، رومی، چینی، ارمنی ...(منابع مورد استناد - رکیه، مصر، ترکمنستان، پاکستان، تاجیکستان، ارمنستان... .آثار تمدن ایران پیش از اسالم در ت -

دیدگاه های جدید شرق شناسان دربارۀ ایران پیش از اسالم از سدۀ هفدهم میالدی به بعد -

تعامل و تقابل تمدن ایرانی و یونانی در عصر باستان -

روش ارزیابی:

ارزشیابی مستمر میان ترم آزمون نهایی پروژه

+ + - +

:اصلی منابع

شناسی، ترجمة عبدالرحیم گواهی، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسالمی. (. شرق1377سعید، ادوارد ) - (. فرهنگ کامل خاورشناسان، ترجمة خاکرند، تهران، نشر علمی و فرهنگی.1364) عبدالرحمنبدوی، - ، تهران ، نشر روزنه.(. موسوعه المستشرقین، ترجمه صالح طباطبایی1377بدوی، عبدالرحمن ) - (. فردوسی و هویت شناسی ایرانی، تهران، طرح نو.1381رستگار فسایی، منصور ) - (. اندیشه ی ایرانشهری در عصر اسالمی، تهران، امیر کبیر.1388رستم وندی، تقی ) -

57

نتشارات انجمن فرهنگ ایران (. شهر زیبای افالطون و شاهی آرمانی در ایران باستان، تهران، ا1352مجتبایی، فتح اهلل ) - باستان.

:فرعی منابع (. زمینه های فرهنگ و تمدن ایران، تهران، افست.1357محمودی بختیاری، علیقلی ) - (. خاورشناسی در روسیه و اروپا، ترجمه حمزه سردادور، تهران، نشر ابن سینا.1351دیمیرویچ )لی والیسوا -خچه شرق شناسی )کاوشی در مسیر مطالعات اسالمی در غرب(، مشهد، انتشارات (. تاری1386لیان، عبداهلل) همتی گ -

جهاد دانشگاهی. (. فرهنگ اسالم در اروپا، ترجمه مرتضی رهبانی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسالمی.1386هونکه، زگرید ) -با حتی بدایه القرن العشرین، لیبیا، (. تاریخ حرکه االستشراق، الدرسات العربیه و االسالمیه فی ارو2001) فوک یرمان، -

بنغازی، دارالکتب الوطنیه. (. اسالم از نظر ولتر، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.1375حدیدی، جواد ) - (. تحول اندیشه سیاسی در شرق باستان، تهران، قومس.1372رجایی، فرهنگ ) -

التین: منابع

- Said Edward w. (1971). Orientalism, London.

- Vincent L., (1975). Le mariage dans les civilisations anciennes, Paris.

- Whitcomb D.S., (1985). Before the Roses and Nightingales: Excavations at Qasr-I Abu Nasr,

Old Shiraz, New York : The Metropolitan Museum of Art.

- Wiesehöfer J. et Huyse Ph. (ed.), (2006). Ērān ud Anērān, Studien zu den Beziehungen

zwischen dem Sasanidenreich und der Mittelmeerwelt, Beiträge des Internationalen Colloquiums

in Eutin, 8.-9. Juni 2000, Franz Steiner Verlag, Münchean.

- Winlock H.E., Hauser W. and J.M. Upton, (1934). « The Persian Expedition 1933-1934 »,

The Metropolitan Museum of Art Bulletin, Vol. 29, No. 12, Part 2: The Persian Expedition 1933-

1934. (Dec. 1934), p. 3-22.

- Wynen M., (1972-1974). « Excavations in Iran, 1967-1972: Bishapur », Persica, vol. VI: 54-

55.

58

- Yarshater E., (1982-en cours). « Encyclopaedia Iranica. », 15 vols. [A-M] parus à ce jour; les

articles sont également disponibles librement sur le site web de cette encyclopédie

www.Iranica.com, New York: Columbia University etc.

تاریخ نگاری مکاتب

Schools of Historiography

نظری 2تعداد واحد: -تعداد واحدعملی:

صلیا-مشترکنوع درس: -پیشنیاز:

.در تمدن ایران و اسالمنگاری های تاریخسنتمکاتب و تحلیل و تبیین هدف درس:

رئوس مطالب: های تاریخی و ارزش و اعتبار تاریخ ظریه ها در زمینه انواع تاریخ، قانونمندینگاری، نپیشینه تاریخ - ن در میان علوم اسالمی آو جایگاه تمدن ایران و اسالمنگاری در ها و عوامل پیدایش و رشد تاریخزمینه - مسلمانان ایرانیان باستان و ایرانیان نگاریهای اولیه تاریخمکتب - : سیره، فتوح، مقتل، نسب، طبقات، مالیه نگاری، سلسله ای و جهاننگاری مسلمانانتاریخ نواعا - ادوار نگارش تاریخی در جهان اسالم و تحوّل آن: عثمانی ، هند و ایران و جایگاه آن در تمدن اسالمی - نگاری مطلوباسالمی و نظریه های نوین در زمینه تاریخایرانی و های آموزه - اسالمی -ایرانی مکاتب نوین تاریخ نگاری - پیشینه نقد متون )کارل الخمان و نقد متون جدید( -

روش ارزیابی:

ارزشیابی مستمر میان ترم آزمون نهایی پروژه

+ + - +

59

:اصلی منابع بنگاه ترجمه و نشرکتاب. تهران، ،2(. مقدمه، ترجمه پروین گنابادی، ج1337) ابن خلدون -

نگاری در اسالم، ترجمه یعقوب آژند، تهران، نشرگستره .تاریخ (.1361)ژند، یعقوب آ -پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات تهران، ،1ی تمدن اسالمی، ج علم تاریخ درگستره .(1377)صادق وند،آیینه -

.فرهنگی

:فرعی منابع رهنگ اسالمی. ، قم، دفتر نشر ف(. بینش تاریخی قرآن1366جعفری، یعقوب ) -

نگاری اسالمی، قم، بوستان کتاب. دانش تاریخ و تاریخ (.1382)حسن و دیگران حضرتی، -

، ترجمه صادق عبادی ، نگاری اسالمی سلمانان و نگارش تاریخ پژوهشی در تاریخم. (1389) ن م رح دال ب ع م ی ل ع دال ب ر، ع ض خ - ‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎ انسانی. علوم توسعه و تحقیق مرکز و (سمت) دانشگاه انسانی معلو کتب تدوین و مطالعه سازمان‎ ،تهران

، انتشارات امیر کبیر.تهران ،تاریخ در ترازو (.1362)کوب، عبدالحسین ینرز -

.ی در اسالم، تهران، انتشارات سمتنگارتاریخ (.1375) سید صادق سجادی، -

های نسخ خطی عربی در جهان، ترجمه چنگیز پهلوان، تهران، معارف.ها و مجموعهکتابخانه (.1366د. )سزگین، فوا - (.التاریخ العربی و المورخون، بیروت، دارالعلم المالیین.1978)مصطفی شاکر، -

.المشرقلم التاریخ عندالعرب، بیروت، دارع (.1362)و هادی، عالم زاده عزیزعبدالالدوری، - آستان قدس، مؤسسه چاپ و انتشارات. ،آزاد، مشهدنگاری در اسالم، ترجمه اسداهلل (. تاریخ تاریخ1365) زنتال، فرانتسرو -سپیده زاده مطلق و تقیمحمد نگاری، مترجمان شهناز رازپوش وریختا خ وی(. تار1389)محمدرضا و دیگران ناجی، -

، نشر علم.معتمدی، تهران، پژوهشگاه ه اسالمی، قمنویسی در مصر دور نگاری محلی و خطتاریخ (.1390)زاده، مهناز شعربافچیمرتضی و نورائی ، -

حوزه و دانشگاه.

التین: منابع- Clark E.A. (2009). History, Theory, Text: Historians and the Linguistic Turn.

- Chisholm R.B., Howard D.M.: Interpreting the Historical Books: An Exegetical Handbook.

- Miller S. (2008). Trust in Texts: A Different History of Rhetoric.

- Nelson R.D. (2011). The Historical Books: Interpreting Biblical Texts Series, I.B.Tauris.

60

ایران باستان تاریخ تحوالتHistory of Evolutions in Ancient Iran

-تعداد واحدعملی: نظری 2تعداد واحد:

-پیشنیاز: اصلی -یتخصصنوع درس:

ایران باستان تاریخ تحوالت اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دربررسی و تحلیل هدف درس:

رئوس مطالب:

هخامنشیان، اقتصادی و فرهنگی اجتماعی سیاسی، تحوالت تاریخ ا

مآبیمت فدرالی هخامنشی به عصر یونانیبررسی عصر گذار از حکو -

و بررسی تغییرات ساختار اجتماعی و سیاسی در گسترۀ فالت ایران ایراندر مآبی()یونانیهلنیسم -

اشکانیان ، اقتصادی و فرهنگیاجتماعی سیاسی، تحوالت تاریخ -

ساسانیان ، اقتصادی و فرهنگیاجتماعی سیاسی، تحوالت تاریخ -

تأثیر نهاد دینی زردشتی بر مناسبات سیاسی و اجتماعی عصر ساسانی -

روش ارزیابی:

ارزشیابی مستمر میان ترم آزمون نهایی پروژه

+ + - +

اصلی: منابع

، ترجمة حسن انوشه، نشر امیرکبیر، تهران.3جلد (. 1376تاریخ ایران کمبریج) -

نشر نی.تهران، اخبارالطوال، ترجمة محمود مهدوی دامغانی، (. 1364دینوری) -

جلد، نشر اساطیر، تهران. 4وک، ترجمة ابوالقاسم پاینده، تاریخ طبری یا تاریخ الرسل والمل(. 1362طبری) -

ها.به صورت بررسی میدانی در محوطهی مانده از عصر هخامنشی کتیبه های بر جا -

61

ها.به صورت بررسی میدانی در محوطه کتیبه های بر جای مانده از عصر ساسانی - گاه تهران.کارنامة اردشیر بابکان، نشر دانش(. 1354فره وشی، بهرام) -

فرعی: منابع .، ترجمة ابوالقاسم پاینده، انتشارات علمی و فرهنگی، تهرانالجوهرو معادن مروج الذهب(. 1370مسعودی) -

التنبیه واالشراف، ترجمة ابوالقاسم پاینده، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران.(. 1368مسعودی) -

نشر کتابسرا، تهران. احمد بیرشک، آناباسیس، ترجمة(. 1380گسنوفون) -

جنگ های ایران و روم، ترجمة محمد سعیدی، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران.(. 1384پروکوپیوس) -

ترجمة همایون صنعتی زاده، انتشارات موقوفات ایرج افشار، تهران.جغرافیا، (.1380استرابو) -

التین: منابع

- Šahrestānīha-ī Ērānšahr (2002). A Middle Persian Text on Late Antique Geography, Epic and

History, Costa Mesa, translated by Touraj Daryaee.

- Sebeos, The Armenian history attributed to Sebeos (1999). translated by R. W. Thomson with

historical commentary by J. Howard-Johnston and assistance from T. Greenwood, Liverpool

University Press, Liverpool.

- Briant P. (1990). « The Seleucid Kingdom, the Achaemenid Empire and the History of the

Near East in the First Millennium BC », Religion and Religious Practices in the Seleucid

Kingdom, Aarhus, 1990, p. 40-65.

- Dio Cassius (1969). Dio’s Roman History, translated by E. Cary, Loeb Classical, Cambridge

University Press.