บทที่ 9 การเขียนภาพต...
Transcript of บทที่ 9 การเขียนภาพต...
บทท 9
การเขยนภาพตด
วตถในงานวศวกรรมโดยสวนใหญนนจะมความซบซอนอยภายในคอนขางมาก ยกตวอยาง
เชน เครองยนตของรถยนต ซงภายในนนจะประกอบไปดวยชองสาหรบกระบอกลกสบ หรอโพรงสาหรบ
นาหลอเยน เปนตน ชองหรอโพรงภายในเหลานทาใหการเขยนภาพออโธกราฟกของเครองยนต
ประกอบไปดวยเสนประเปนจานวนมากซอนทบกน การทาความเขาใจกบภาพทประกอบไปดวยเสนประ
จานวนมากเชนนจงไมใชเรองงาย ดงนนการนาเสนอภาพออโธกราฟกของวตถทมเสนประมาก ๆ จง
นยมใชเทคนคการแสดงภาพตดของวตถเขามาชวย ซงเทคนคนจะทาใหภาพออโธกราฟกทไดสามารถ
แสดงขอมลเกยวกบชองหรอโพรงทมอยภายในวตถโดยไมตองเขยนเสนประอก ดวยสาเหตนเองทาให
การอานภาพออโธกราฟกหรอการทาความเขาใจกบโครงสรางภายในของวตถนนสามารถทาไดงายขน
ดวย ดงตวอยางทแสดงในรปท 9.1
หวขอถดไปในบทนทจะกลาวถงจะเปนภาพรวมของการเขยนแบบวศวกรรม จากนนจะเปนหวขอท
เกยวกบเทคนคตาง ๆ ในการสรางภาพตดของวตถซงมอยดวยกนหลายเทคนค ซงเทคนคตาง ๆ
เหลานจะชวยทาใหการเขยนภาพออโธกราฟกทาไดงายขนและเขาใจไดงายขนดวย
รปท 9.1 แสดงตวอยางของภาพทใชและไมไดใชเทคนคการแสดงภาพตด
Niphon Wansophark July 2007 Version 0.5
254 Fundamental of Engineering Drawing
9.1 ภาพรวมของการเขยนแบบวศวกรรม
ดงทไดเคยกลาวไปแลววางานเขยนแบบวศวกรรมนนมวตถประสงคเพอสอสารขอมลท
เกยวกบขนาดและรปรางของวตถ โดยแปลงขอมลเหลานทจากเดมเปนขอมลในสามมตลงมาบนสอสอง
มตเชนกระดาษ เปนตน การแปลงขอมลจากสามมตมาเปนสองมตนน เราจะใชเครองมอทเรยกวาการ
ฉายภาพแบบออโธกราฟกเขามาชวย แตในบางครงการฉายภาพออโธกราฟกแบบธรรมดากไมสามารถ
สอสารขอมลของวตถใหผอานแบบเขาใจไดงาย จงจาเปนทตองนาเอาเทคนคอน ๆ มาใชเสรมเพอให
ภาพออโธกราฟกทเขยนขนมานน สามารถทาความเขาใจไดงายขน เชน การใชสญนยมทไดเรยนไป
แลวในบทท 8 รวมถงเทคนคการเขยนภาพตดทจะไดเรยนในบทนหรอหวขอทจะไดกลาวถงในบทท 10
ซงเกยวกบสญนยมของการเขยนภาพตด หวขอเหลานถอวาเปนเทคนครปแบบหนงทจะนามา
ประยกตใชกบการเขยนภาพออโธกราฟกเพอใหภาพทไดสามารถทาความเขาใจไดงายขน เพอใหเหน
ถงภาพรวมของการเขยนแบบวศวกรรมทกลาวมานไดชดเจนยงขน ขอใหดความเกยวเนองของหวขอใน
บทตาง ๆ ทไดเรยนมา วามความสมพนธอยางไรกบการเขยนแบบวศวกรรมดงแผนภมทแสดงในรปท
9.2
9.2 แนวคดในการสรางภาพตด
กอนทจะกลาวถงคาศพททใชในการเขยนภาพตดนน จะขอแสดงแนวคดในการสรางภาพ
ตดและภาพออโธกราฟกของภาพตดเสยกอน พจารณารปท 9.3 จากรปแสดงวตถและภาพออโธกราฟก
ของวตถชนนนซงประกอบดวยภาพดานหนาและภาพดานบน จากรปจะเหนวาภาพดานหนาทไดม
เสนประเปนจานวนมาก การทาความเขาใจหรอตองการบอกขนาดกบภาพทมเสนประมาก ๆ เชนนจงไม
Object
Workingdrawing
Clear ?
Orthographicprojection
(convention)
Section viewsconvention
Section Views
Orthographic Projection
Finish
Yes
No
Dimensioning
รปท 9.2 แผนภมแสดงความสมพนธระหวางหวขอในบทตาง ๆ กบการเขยนแบบวศวกรรม
Niphon Wansophark July 2007 Version 0.5
255 Section Views
เหมาะสม แตถาใชหลกการสรางภาพตดเขามาชวยแลว กจะทาใหปญหาดงกลาวหมดไป โดยหลกการ
ของการสรางภาพตดกคอการสมมตระนาบตรงขนมาหนงระนาบ แลวใชระนาบนนเปนเสมอนใบมด ตด
ผาวตถออกดงแสดงในรปท 9.4ก จากนนใหกทาการยกชนสวนทถกตดแลวออกไปดงรปท 9.4ข โดย
เลอกยกชนสวนทบดบงทศทางการมองวตถของผสงเกต คราวนเมอผสงเกตมองวตถใหมอกครงหนงจะ
พบวา บรเวณเดมทเคยถกซอนและตองเขยนเปนเสนประนน กลบกลายมาเปนพนผวทไมถกซอนอก
ตอไปแลว ทาใหภาพออโธกราฟกทเขยนออกมาไมมเสนประปรากฎอยดงแสดงในรปท 9.4ค แตอยางไร
กดเพอใหภาพทเขยนนนเขาใจไดงายขนจงมการเขยนเสนแรเงาเพอแสดงวาบรเวณใดเปนเนอของวตถ
ทถกใบมดตด และบรเวณใดเปนชองวางบาง การใชระนาบแทนใบมดในการตดวตถเปนสวน ๆ ดงท
กลาวไปแลวขางตนนนเปนเพยงการสมมตเทานน ไมใชการตดวตถจรง ๆ ดงนนภาพดานบนของวตถท
เขยนกยงคงตองมลกษณะเหมอนเดม (ไมใชเขยนเพยงครงเดยว) ดงแสดงในรปดานบนของรปท 9.4ค
จากรปจะเหนวามการเขยนเสนเพมขนมาอกเสน (คลายเสน center line ทมเสนหนาทปลายทงสองดาน)
ในภาพดานบน ซงเสนดงกลาวใชเพอแสดงแนวทระนาบสมมตนนตดผานวตถ
รปท 9.3 วตถตวอยางและภาพออโธกราฟก
รปท 9.4 แนวคดของการสรางภาพตดโดยใชระนาบสมมตแทนใบมด
(ก) (ข) (ค)
Niphon Wansophark July 2007 Version 0.5
256 Fundamental of Engineering Drawing
9.3 คาศพททเกยวกบการเขยนภาพตดและการใชงาน
9.3.1 Cutting Plane
Cutting plane เปนระนาบทสมมตขนเพอใชตดวตถ เพอเปดใหเหนรายละเอยดดาน
ในทตองการ (รปท 9.5)
9.3.2 Cutting Plane Line
Cutting plane line เปนเสนแสดงขอบของระนาบทใชตดวตถ ซงเสนดงกลาวจะไป
ปรากฎอยในภาพออโธกราฟกดงแสดงในรปท 9.6 โดยเราจะแสดงเสน cutting plane line นดวยเสน
รปแบบตาง ๆ กนดงทจะไดอธบายตอไป
รปแบบของเสน cutting plane line แบบแรกทจะแนะนาใหรจกนน จะเขยนดวยเสนเขม มลกษณะเปน
เสน ยาว-สน-สน สลบกนไป โดยตองเรมตนและจบทายดวยเสนยาว ทปลายทงสองดานของเสนจะมหว
ลกศรกากบอยดงแสดงในรปท 9.7ก โดยทศทางของหวลกศรจะชไปในทศทางทผสงเกตจะมองวตถเมอ
ตดบางสวนของวตถออกไปแลว เสน cutting plane line รปแบบทสองจะเปนเสนประเขมทมปลายทง
สองเปนหวลกศรดงแสดงในรปท 9.7ข ซงทศทางของหวลกศรนนจะมความหมายเชนเดยวกบทใชใน
Cuttingplane
Cutting plane line
รปท 9.5 ตวอยางของ cutting plane
รปท 9.6 ตวอยางของ cutting plane line
Niphon Wansophark July 2007 Version 0.5
257 Section Views
เสน cutting plane line รปแบบแรกนนเอง รปแบบของเสนทงสองแบบนเปนไปตามมาตราฐาน ANSI
สวนเสน cutting plane line รปแบบทสามจะใชเสน center line ซงเปนเสน ยาว-สน สลบกนไป โดยท
ปลายทงสองดานจะมลกษณะเปนเสนเขมหนาดงแสดงในรปท 9.7ค และจะมหวลกศรทปลายหรอไมมก
ได สาหรบเสนรปแบบสดทายนเปนเสนตามมาตราฐาน JIS และจะเปนรปแบบทใชในหนงสอเลมนดวย
9.3.3 Section Lines (Cross-hatch lines)
Section lines เปนเสนแรเงาทใชแสดงพนผวของวตถทถกตดดวย cutting plane ดง
แสดงในรปท 9.8 ลกษณะของเสนทใชเขยน section lines นนจะเปนเสนออนและมรปแบบทแตกตางกน
ไปโดยขนอยกบชนดของวตถทเขยนดวย ซงตวอยางของเสน section lines สาหรบวตถแตละชนดนน
ไดแสดงไวในรปท 9.9ก-จ แตอยางไรกดเพอใหการเขยนเสน section lines ในการเรยนนเปนไปได
โดยสะดวก กจะขอใชเสน section lines ทมลกษณะเปนเสนเอยงทขนานกนและมระยะหางระหวางเสน
เทา ๆ กนดงแสดงในรปท 9.9ก
การเขยนเสน section lines ใหสวยงามนนจะตองควบคมระยะหางระหวางเสนใหสมาเสมอ สวนขนาด
ของระยะหางนนกขนอยกบพนท ๆ จะแรเงา นนคอถาพนทมขนาดเลก ระยะหางระหวางเสนกควรเขยน
ใหเลก แตถาพนท ๆ จะแรเงานนมขนาดใหญ ระยะหางระหวางเสนกควรจะมากขนตามไปดวย โดย
ระยะหางระหวางเสนทแนะนานนควรมระยะประมาณ 1.5 – 3 มลลเมตร ซงกขนอยกบความเหมาะสม
รปท 9.7 Cutting plane line รปแบบตาง ๆ
(ก)
(ข) (ค)
ANSIstandard
JIS & ISOstandard
Section lines
รปท 9.8 เสน section lines
Niphon Wansophark July 2007 Version 0.5
258 Fundamental of Engineering Drawing
ของพนท ๆ จะแรเงานนเอง สาหรบการควบคมระยะหางระหวางเสน section lines ทดและไมดนนม
ตวอยางแสดงไวในรปท 9.10 สวนขอแนะนาประการสดทายสาหรบการเขยนเสน section lines ให
สวยงามกคอ แนวของเสน section lines ทเขยนนนไมควรวางตวขนานหรอตงฉากกบเสนรปดงทแสดง
ในรปท 9.11
9.4 ชนดของภาพตด
Cast iron,Malleable iron
Steel Concrete Sand Wood
รปท 9.9 Section lines รปแบบตาง ๆ
(ก) (ค) (ข) (ง) (จ)
COMMON MISTAKE
รปท 9.10 รปแบบของเสน section lines ทดและไมด
COMMON MISTAKE
รปท 9.11 แนวการเขยนเสน section lines ทดและไมด
Niphon Wansophark July 2007 Version 0.5
259 Section Views
ชนดของการเขยนภาพตดนนมอยหลายชนดดวยกน ซงแตละชนดกเหมาะสมกบลกษณะ
ของวตถทตางกนไป สาหรบชนดของภาพตดทจะกลาวถงในหวขอนประกอบไปดวย
1. Full section 4. Broken-out section
2. Offset section 5. Revolved section
3. Half section 6. Removed section
9.4.1 Full Section
ภาพตดชนดแรกนเรยกวา full section การสรางภาพตดชนดนเราจะใช cutting
plane ทเปนระนาบตรงตดผานตลอดแนวของวตถดงตวอยางในรปท 9.12
9.4.2 Offset Section
ภาพตดชนดนจะใช cutting plane ทหกงอไปมา เพอใหสามารถตดผานรายละเอยด
ภายในตลอดแนวความยาวของวตถได ดงตวอยางทแสดงในรปท 9.13 และจากรปจะเหนวาเมอเสน
cutting plane line มการเปลยนทศทาง เราจะเขยนเสนบรเวณนนดวยเสนเขมหนา เหมอนกบทเขยน
บรเวณปลายทงสองของเสนดวย
รปท 9.12 ภาพตดแบบ full section
รปท 9.13 ภาพตดแบบ offset section
2
Niphon
60 Funda
ในกรณข
แนวตดข
ปรากฎเ
การเขย
ภาพตด
ลกษณะ
ตวอยาง
ซอนอยด
Wansophark
mental of En
ของภาพตดแ
ของ cutting
เปนเสนในภา
ยนเสนขอบด
สวนเสน
ดงตวอยางใ
ะของวตถไดด
ของวตถทแส
ดวย เพอใหผ
รป
รปท 9.16
k
ngineering D
แบบ offset
plane ซงถาใ
าพออโธกราฟ
ดงกลาว ทาใ
นประในภาพ
นรปท 9.15
ดยงขน หรอ
สดงในรปท 9
ผอานแบบสา
ปท 9.14 ตว
รปท 9.15
ตวอยางภาพ
rawing
section จะ
ใชหลกการฉ
ฟกดงแสดงใ
ใหภาพออโธ
พตดนนโดยป
ยกเวนวากา
อถาไมเขยนเ
9.16 จากรป
มารถเขาใจร
วอยางการเข
5 การยกเวน
พตดทควรเข
ภาพออโธกรา
July 2007
ะเหนวาวตถท
ฉายภาพออโธ
ในรปท 9.14
ธกราฟกทไดเ
ปกตแลวเราจ
ารเขยนเสนป
เสนประลงไป
ปจะเหนวาภา
รปรางของวต
ยนภาพตดแ
นการเขยนเสน
ยนเสนประด
าฟกธรรมดา
ทถกตดนนจะ
ธกราฟกแลว
แตสาหรบก
เปนดงทแสด
จะละเวนไวน
ประเหลานน
ปแลวจะทาใ
าพตดทเขยน
ตถไดอยางถก
แบบ offset ท
นประลงในภ
ดวยเพอใหภา
ภาพ
ะเกดขอบขอ
ขอบทเกดข
ารเขยนภาพ
งในรปท 9.1
นนคอไมตองเ
จะทาใหผอา
ใหเขาใจรปร
นควรแสดงเส
กตอง
ทไมถกตอง
าพตด
าพมขอมลทส
พตดทยกเวนก
Ve
องพนผวหกไ
นมากควรทจ
พตดแลวเราจ
3
เขยนเสนประ
านแบบสามา
รางของวตถผ
สนประของพน
สมบรณ
การเขยนเสนป
Wrong!!
ersion 0.5
ไปมาตาม
จะตองไป
จะยกเวน
ะลงไปใน
ารถเขาใจ
ผดไป ดง
นผวทถก
ระ
!
Niphon Wansophark July 2007 Version 0.5
261 Section Views
9.4.3 Half Section
ถาวตถทจะนามาสรางภาพตดนนมความสมมาตร การใช cutting plane ตดผาน
ตลอดแนวความยาวของวตถเพอสรางภาพตดแบบ full section นนไมมความจาเปน เพราะนอกจากตอง
แรเงาพนผวทเหมอนกนทงสองฝง (เนองจากความสมมาตร) ซงเปนการเสยเวลาแลว เรายงตองวาด
รายละเอยดดานในซาถงสองครง ซงถารายละเอยดดานในมความซบซอนมากกจะทาใหผเขยนแบบ
เสยเวลาในการวาดภาพมากขนตามไปดวย การสรางภาพตดในกรณเชนนใหใช cutting plane ทม
ลกษณะเปนมมฉากตดวตถเพยงหนงในสสวนดงแสดงในรปท 9.17 ถงตรงนผอานคงเกดความสงสยวา
ถาตดวตถเพยงหนงในสแลวทาไมถงยงเรยกวาภาพตดแบบ half section อย ซงคาตอบกคอ ถงแมวา
จะตดหนงในสของวตถออกไป แตภาพออโธกราฟกทไดจะแสดงสวนทถกตดเพยงครงเดยวเทานน สวน
อกครงหนงทไมถกตดกจะแสดงเพยงพนผวทเหนไดจากภายนอกวตถโดยไมตองลงเสนประของพนผวท
ถกซอนอยภายใน ซงตวอยางของวตถทถกตดแบบ half section และภาพออโธกราฟกทไดแสดงไวใน
รปท 9.18
9.4.4 Broken-out Section
ภาพตดชนดนจะเปนการเปดใหเหนรายละเอยดภายในวตถเฉพาะบรเวณทมความ
ซบซอนเทานน ซงมกจะเปนบรเวณเลก ๆ ของวตถ แนวคดในการสรางภาพตดชนดนจะเรมจากการใช
cutting plane ตดผานวตถในแนวตงฉากกบทศทางการมอง จากนนกจนตนาการวาทาการกระเทาะ
รปท 9.17 การสรางภาพตดแบบ half section
รปท 9.18 ภาพออโธกราฟกของภาพตดแบบ half section
Niphon Wansophark July 2007 Version 0.5
262 Fundamental of Engineering Drawing
บางสวนของวตถทอยดานหนา cutting plane นนออก ซงจะทาใหเราสามารถเหนรายละเอยดภายในท
ซบซอนตามทตองการไดดงตวอยางทแสดงในรปท 9.19 สวนรปท 9.20 นนเปนตวอยางภาพออโธกรา
ฟกของวตถในรปท 9.19 โดยแสดงทงแบบธรรมดาและแบบทใชเทคนค broken-out section จากรปเรา
จะเรยกเสนทแสดงรอยแตกจากการกระเทาะของภาพตดแบบ broken-out วาเสน break line เสนนจะ
ทาหนาทแบงขอบเขตระหวางสวนทตองแรเงากบพนผวภายนอกวตถทไมตองแรเงา การลากเสน break
line นจะใชเสนเบาซงมนาหนกเสนเทากบเสน center line และจากรปจะเหนวาการเขยนภาพตดชนดน
จะยงคงเขยนเสนประในสวนทไมถกแรเงาดวย เพอใหขอมลของภาพนนครบถวน และไมตองเขยนเสน
cutting plane line ในภาพดานบน
เพอใหเขาใจภาพตดชนดตาง ๆ ทเรยนมาแลวไดดยงขน ขอใหดภาพเปรยบเทยบการใชเทคนคการ
แสดงภาพตดกบวตถตวอยางดงทแสดงในรปท 9.21ก-ง โดยรปท 9.21ก จะเปนภาพออโธกราฟกแบบ
ธรรมดา รปท 9.21ข แสดงภาพออโธกราฟกทใชเทคนค full section สาหรบภาพออโธกราฟกของวตถท
ใชเทคนค half section กไดแสดงไวในรปท 9.21ค และสดทายในรปท 9.21ง เปนภาพทใชเทคนค
broken-out section
รปท 9.19 แนวคดในการสรางภาพตดแบบ broken-out section
รปท 9.20 ภาพออโธกราฟกแบบธรรมดาและแบบ broken-out section ของวตถตวอยาง
Niphon Wansophark July 2007 Version 0.5
263 Section Views
ภาพตดอกสองชนดสดทายทจะกลาวถงกคอภาพตดแบบ revolved section และ removed section
ภาพตดทงสองชนดนมลกษณะทใกลเคยงกนมาก ซงในหวขอถดไปจะขอกลาวถงภาพตดแบบ revolved
section กอน
9.4.5 Revolved Section
ภาพตดชนดนจะใชเพอแสดงพนผวหนาตดของวตถทพจารณา ซงหลกการในการ
สรางภาพตดชนดนจะเรมจากการใช cutting plane ตดผานวตถในบรเวณทตองการแสดงพนผวหนาตด
จากนนใหจนตนาการวาภาพพนผวหนาตดทบรเวณนนถกวาดไปบน cutting plane ตอไปกใหดง
cutting plane ออกจากวตถแลวหมนจนกระทงภาพพนผวหนาตดทอยบน cutting plane นนตงฉากกบ
ทศทางการมองของผสงเกต สดทายผสงเกตกวาดภาพตามทเหน ซงกจะไดภาพออโธกราฟกของวตถท
ใชเทคนค revolved section ตามทตองการ เพอใหเขาใจหลกการทไดอธบายมานไดดยงขน ขอใหด
ลาดบการสรางภาพตดชนดนในรปท 9.22ก-จ ซงจากรปท 9.22จ จะเหนวาพนผวหนาตดทไดจะถกวาด
ทบลงไปบนภาพออโธกราฟก ณ ตาแหนงทใช cutting plane ตดวตถนนเลย อกตวอยางของวตถทจะ
แสดงการใชเทคนคภาพตดชนดนแสดงไวในรปท 9.23 จากรปเปนวตถตวอยางพรอมภาพออโธกราฟก
กอนการใชเทคนคภาพตดแบบ revolved section สวนรปท 9.24 เปนภาพออโธกราฟกของวตถในรปท
9.23 ทนาเทคนคภาพตดมาประยกตใชแลว
รปท 9.21 การเปรยบเทยบภาพตดชนดตาง ๆ
(ก) (ข) (ค) (ง)
Niphon Wansophark July 2007 Version 0.5
264 Fundamental of Engineering Drawing
รปท 9.22 แนวคดในการสรางภาพตดแบบ revolved section
(ก) วตถตวอยางทตองการสรางภาพตด (ข) ใช cutting plane ตดบรเวณทตองการแสดงพนผวหนาตด
(ค) ภาพพนผวหนาตดทเกดขนบน cutting plane
(ง) หมน cutting plane จนตงฉากกบ
ทศทางการมอง
(จ) สรางภาพออโธกราฟกของวตถพรอมพนผวหนาตด ณ บรเวณทตองการ
รปท 9.23 วตถตวอยางพรอมภาพออโธกราฟกกอนประยกตใชเทคนคภาพตด
Niphon Wansophark July 2007 Version 0.5
265 Section Views
ตาแหนงในการเขยนพนผวหนาตดลงไปบนภาพออโธกราฟกนนสามารถทาไดสองรปแบบ รปแบบแรก
กคอเขยนทบลงไปบนภาพออโธกราฟกไดเลยตามตวอยางทแสดงขางตน สวนรปแบบทสองกคอการ
เขยนรปพนผวหนาตดทบลงไปบนรปเชนเดยวกนเพยงแตเปดบรเวณทตองการเขยนภาพนนดวยเสน
break line ดงทแสดงในรปท 9.25
9.4.6 Removed Section
ภาพตดชนดนถอไดวาเปนสวนหนงของภาพตดแบบ revolved section เพยงแตพน
ผวหนาตดทตองการแสดงนนจะถกนาออกไปเขยนไวนอกรป ไมเขยนทบลงไปบนภาพ ออโธกราฟก
เหมอนกบททาในการเขยนภาพตดแบบ revolved section โดยปกตแลวเราจะใชภาพตดชนดนแทนการ
เขยนภาพตดแบบ revolved section เมอพนทสาหรบวาดภาพพนผวหนาตดนนมไมเพยงพอ และ
เพอใหเหนความสมพนธระหวางภาพตดทงสองชนดนไดชดเจนมากยงขน ขอใหศกษาจากตวอยางท
แสดงไวในรปท 9.26 จากรปจะเหนวาทงสองวธนนใหภาพของพนผวหนาตดทเหมอนกน เพยงแต
ตาแหนงการเขยนภาพนนแตกตางกน โดยทภาพตดแบบ removed section นนจะนาภาพของพน
ผวหนาตดไปเขยนไวนอกรป แตยงคงอยในแนวทใช cutting plane ตดวตถ
รปท 9.24 ภาพออโธกราฟกของวตถตวอยางเมอใชภาพตดแบบ revolved section
SuperimposedBreak
รปท 9.25 การเขยนภาพพนผวหนาตดลงไปบนภาพออโธกราฟก
Niphon Wansophark July 2007 Version 0.5
266 Fundamental of Engineering Drawing
รปท 9.27ก-ข เปนอกตวอยางหนงทจะทาใหเหนไดชดเจนมากยงขนวาเมอใดควรใชเทคนคการสราง
ภาพตดแบบ removed section และเมอใดควรใชภาพตดแบบ revolved section จากรปจะเหนวาถา
พยายามใชภาพตดแบบ revolved section แลว ภาพพนผวหนาตดจะถกวาดทบลงไปบนภาพออโธกรา
ฟกและทาใหภาพดยงเหยงมากยงขนเนองจากบรเวณดงกลาวมพนทไมมากนกดงแสดงในรปท 9.27ก
แตถาใชเทคนค removed section ดงแสดงในรปท 9.27ข ภาพพนผวหนาตดจะถกนาไปเขยนไวนอก
ภาพออโธกราฟก ซงจะทาใหการอานแบบงายมากยงขน
Revolved section Removed section
รปท 9.26 เปรยบเทยบภาพตดแบบ revolved และ removed section
รปท 9.27 เปรยบเทยบภาพตดแบบ revolved และ removed section
(ก) ภาพตดแบบ revolved section (ข) ภาพตดแบบ removed section
Niphon Wansophark July 2007 Version 0.5
267 Section Views
โดยปกตแลวตาแหนงในการวางภาพพนผวหนาตดนน จะวางอยในแนวทใช cutting plane ตดวตถ
นนเอง แตเราสามารถทวางภาพพนผวหนาตด ณ ตาแหนงใดในกระดาษเขยนแบบกได เพยงแตจะตอง
เขยน cutting plane line บนภาพออโธกราฟกใหชดเจน และเขยนชอของ cutting plane นนกากบไว
สวนภาพพนผวหนาตดกตองเขยนชอกากบไวดานลางดวยวาเปนภาพหนาตดทไดมาจากการใช cutting
plane ชออะไร โดยตวอยางของภาพทใชเทคนคทไดกลาวมานไดแสดงในรปท 9.28
9.5 การบอกขนาดในภาพตด
การบอกขนาดในภาพตดนนจะใชหลกเกณฑเชนเดยวกนกบทไดอธบายไปแลวในบทท 7
เพยงแตในบางครงนนการสรางภาพตดแลวบอกขนาดจะชวยใหผเขยนแบบไมตองบอกขนาดกบ
เสนประในรปได ดงตวอยางทแสดงในรปท 9.29 และ 9.30
A
A
B
B
SECTION A – A
SECTION B – B
รปท 9.28 การเขยนภาพพนผวหนาตด ณ ตาแหนงใด ๆ โดยเขยนชอ cutting plane กากบไว
GOODPOOR
รปท 9.29 ตวอยางการบอกขนาดในภาพออโธกราฟกเมอใชเทคนคภาพตดมาชวย
Niphon Wansophark July 2007 Version 0.5
268 Fundamental of Engineering Drawing
ในกรณภาพตดแบบ half section เราสามารถบอกขนาดดวยการใชเสน dimension line ทมหวลกศร
ดานเดยว ทชบอกขนาดไปยงตาแหนงภายในวตถได ดงตวอยางทแสดงในรปท 9.31
9.6 บทสรป
ในบทนเปน การแนะนาวธในการเขยนภาพตด ซงเปนวธทชวยใหภาพออโธกราฟกทเขยน
นนมเสนประนอยลง และทาใหสามารถเขาใจรายละเอยดดานในวตถไดงายขน เนอหาในบทนกประกอบ
ไปดวยการแนะนาคาศพททใชในการเขยนภาพตด เชน cutting plane ซงเปนระนาบสมมตทใชในการ
ตดวตถ cutting plane line เปนเสนทใชแสดงขอบของ cutting plane และ section lines ซงเปนเสนแร
เงาทใชแสดงสวนทเปนพนผวของวตถทถก cutting plane ตด จากนนไดแนะนาชนดของการเขยนภาพ
GOODPOOR
φ 5010
φ 50
10
รปท 9.30 การบอกขนาดในภาพตด
φ 50
รปท 9.31 การบอกขนาดในภาพตดแบบ half section
Niphon Wansophark July 2007 Version 0.5
269 Section Views
ตด ซงประกอบไปดวยการเขยนภาพตดแบบ full section, offset section, half section, broken-out
section, revolved section และ removed section ภาพตดแตละชนดกมความเหมาะสมกบลกษณะของ
วตถทแตกตางกนไป สดทายกเปนตวอยางของการบอกขนาดใหกบภาพตด ซงกสามารถใชหลกการ
เดยวกบการบอกขนาดของภาพออโธกราฟกนนเอง
การเขยนภาพตดนนไมใชเรองใหม แตเปนเพยงเทคนคหนงทนามาใชประกอบการเขยน
ภาพออโธกราฟกของวตถเทานน ดงนนหวใจของการเขยนแบบวศวกรรมยงคงเปนการเขยนภาพออโธก
ราฟกนนเอง สวนเรองของสญนยมในการเขยนภาพออโธกราฟกทไดกลาวไวในบทท 8 การเขยนภาพ
ตดทอธบายไวในบทน หรอเรองสญนยมของการเขยนภาพตดทจะไดกลาวในบทถดไป ลวนแลวแตเปน
สวนเสรมใหการเขยนภาพออโธกราฟกหรอแมแตการอานภาพออโธกราฟกนนสามารถทาไดงายขน
เทานน
2
Niphon
70 Funda
1. จาก
line
Wansophark
mental of En
กภาพออโธก
e ทกาหนดให
k
ngineering D
กราฟกทให จ
ห
rawing
จงสเกตชภาพ
July 2007
แบบฝกหด
พดานหนาให
ด
หมใหอยในรปปแบบภาพตด
Ve
ด ตาม cuttin
ersion 0.5
ng plane
Niphon W
2. จาก
line
Wansophark
กภาพออโธก
e ทกาหนดให
k
ราฟกทให จ
ห
งสเกตชภาพ
July 2007
พดานหนาใหมใหอยในรปปแบบภาพตด
Ve
Section
ด ตาม cuttin
ersion 0.5
27n Views
ng plane
71
2
Niphon
72 Funda
3. จาก
line
Wansophark
mental of En
กภาพออโธก
e ทกาหนดให
k
ngineering D
กราฟกทให จ
ห
rawing
จงสเกตชภาพ
July 2007
พดานหนาใหหมใหอยในรปปแบบภาพตด
Ve
ด ตาม cuttin
ersion 0.5
ng plane
Niphon W
4. จาก
line
Wansophark
กภาพออโธก
e ทกาหนดให
k
ราฟกทให จ
ห
งสเกตชภาพ
July 2007
พดานหนาใหมใหอยในรปปแบบภาพตด
Ve
Section
ด ตาม cuttin
ersion 0.5
27n Views
ng plane
73